BAB1:KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MAKNA TAMADUN

MANUSIA ISLAM
-Bahasa Arab(Madana bermaksud tinggi budi
a)Zaman Paleotik Bahasa dan pembukaan bandar.)
b)Zaman Mesolitik -Pembangunan lahiriah dan rohaniah
c)Zaman Neolitik -Syed Naquib al-Attas(pencapaian tahap
d)Zaman Logam tatasusilayg tinggi dan kebudayaan yang luhur
Ciri Zaman Paleotik/Mesolitik dalam masyarakat)
-Berpindah-randah(nomad)
-Memungut hasil,hutan,memburu binatang BARAT
dan menangkap ikan -Bahasa Greek(civitas bermaksud Bandar)
-Alatan batu kasar -Gordon Childe,Darcy Riberio,R.A. Buchanan.
-Hidup dalam kelompok keluarga atau secara -Menekankan pencapaian lahiriah dan
berkumpulan tinggal di tepi tasik,tepi sungai menolak unsur rohaniah
dan di dalam gua -pembangunan lahiriah sebagain kayu ukur
-Contoh tempat:lenggong,kota kemajuan
tampan(PERAK), Gua Niah (SARAWAK) sesebuah masyarakat

Ciri Zaman Neolitik CIRI-CIRI TAMADUN

-Hidup menetap dalam kelompok besar, iaitu i)Petempatan kekal
masyarakat ii)Kehidupan Berorganisasi
-Bercucuk tanam,menternak binatang,dan iii)Sistem Pemerintahan
menangkap ikan iv)Agama dan kepercayaan
-Alatan batu pelbagai fungsi dan mempunyai vi)Sistem tulisan
nilai estetika vii)Pengkhususan Pekerjaan
-Wujudnya sistem barter
-Wujudnya perkampungan di kawasan sungai PEMBENTUKAN TAMADUN
-Penciptaan bahan tembikar -Tamadun Mesopotamia
-Tamadun Mesir Purba
Ciri Zaman Logam -Tamadun Indus
-Pandai melebur logam Tamadun Hwang Ho
-Tahu membuat perahu dan rumah daripada
kayu FAKTOR TAMADUN AWAL TERBENTUK DI
-Mewujudkan hubungan perdagangan LEMBAH SUNGAI
antarabangsa -Sesuai sebagai petempatan
-Muncul petempatan besar dan kota -Kesuburan tanah untuk aktiviti pertanian
pertahanan -Alat perhubungan dan pengangkutan
-Mengebumikan mayat dengan bekalan kubur -Membekalkan sistem pengairan
-Membekalkan keperluan asas manusia
-Sumber tanah liat untuk membuat peralatan
Tamadun Mesopotamia
-Mesopotamia berasal drp Bahasa Yunani yg
bermaksud tanah di Antara 2 sg,iaitu Sg.Tigris
dan Sg.Euphrates.
CIRI-CIRI TAMADUN MESOPOTAMIA
Organisasi Sosial / masyarakat
Pemerintah – raja, ketua pendeta, ketua
tentera, org bangsawan
Rakyat – rakyat bebas ( petani
,pedagang,artisan) – Hamba( tawanan perang)
Sistem Pemerintahan
– berbentuk teokrasi
( raja dianggap tuhan @ wakil tuhan dan
pemilik negara )
Cth : Raja Naramsin , di Akkad paksa
penduduk sembahnya. Gelar dirinya ‘Raja
Empat Penjuru Alam ’
Pengkhususan Kerja
– peniaga,pedagang, artisan, pembuat
tekstil,tukang rumah -menjalankan
perdagangan dengan Lembah Indus, bawa
masuk logam,kayu-kayan,emas
Tulisan
– bermula dgn tulisan bergambar dan simbol
pada tanah liat ( cuneiform )
SUMBANGAN TAMADUN MESOPOTAMIA
Kod Undang-Undang Hammurabi
-Hukuman dan denda mestilah setimpal
dengan kesalahan tetapi mengikut susun lapis
masyarakat
Kod ini mengandungi 282 undang-undang yg
dipahat pada tembok / tiang besar
*Hammurabi : memerintah th 1792-1750 sm
berpusat di Babylon
Sistem tulisan menghasilkan kesusasteraan
seperti epik Gilgamesh
Ilmu astronomi, geometri
-Perubatan – semasa kerajaan Assyria
Sebanyak 500 jenis ubatan disampelkan
-Penciptaan roda – kereta kuda, kincir angin
Cara buat batu-bata drp tanah liat, arca
-Wujudnya empayar pertama didunia – Raja
Sargon menyatukan wilayah-wilayah Sumeria
Perpustakaan diraja di Nineveh oleh
Ashurbanipal ( 668-627 s.m )
CIRI CIRI TAMADUN MESIR PURBA
Sistem Pemerintahan
– Diketuai oleh : raja, bergelar Firaun ~ Glg
Bangsawan @ pembesar ( mentadbir ), ~Rahib
( hal agama ~ Juru tulis ( merekod )
– Ada Firaun perempuan, cth Firaun
Hatsshepsut (1501-1479sm)
– Kerajaan empayar : Nubia, selatan Mesir ke
Lubnan dan Syria
Pengkhususan kerja
-Eksport utama tekstil dan kertas, lombong
emas di Nubia.
-Sunga Nil jalan utama, muncul pelabuhan
Thebes, Memphis, Fayoum
Kepercayaan
i) Politeisme – percaya banyak tuhan ( Re
(Tuhan Matahari) Ta-Atum(Tuhan langit ),
Amun ( Tuhan Angin )
ii) Percaya Kehidupan lepas mati : makam
mayat dipernuhi keperluan harian
Cth : Penemunan Makam Tutankhamun ii ,
badannya disaluti 11 kilo emas.
Sistem Tulisan
-Sistem tulisan hieroglif ( kombinasi simbol +
gambar ) kegunaan rekod aktiviti pertanian
dan kutip cukai ( hieroghlif – hieratik –
demotik )
Sumbangan Tamadun Mesir Purba
Seni Bina ( Piramid ) – ilham Imhotep, iaitu
ahli sains / fizik / pengamal perubatan
/pengarang buku sains dan sastera pada
zaman Firaun Djoser 3150sm
-Piramid Sakkara tertua didunia utk Firaun
Djoser
Pendidikan dan Penggunaan Kertas – cipta
kertas drp pokok papyrus
Tinggalan tamadun Mesir direkodkan dalam
tulis hieroglif dipahat pada makam dan batu
Sistem Pendidikan utk kanak-kanak atasan,
duruskan olh rumah ibadat
Perubatan – proses memumiakan mayat
Ilmu matematik,algebra,geometri, astronomi
digunakan utuk kawal banjir sungai Nil
(sistem pengairan )
Cth: Firaun Senuusret III bina tembok
pengairan 123 km tebus guna padang pasir
Sistem kalender 365 hari

CIRI-CIRI TAMADUN INDUS
Petempatan kekal
Pembentukan bandar terancang-Bandarnya
terbahagi kpd 2 bahagian dan dikelilingi
tembok Bahagian utama ( pusat petadbiran &
keagamaan : bangunan pentadbiran,tempat
mandi awam dan tempat simpan hasil
pertanian
Bahagian kedua : kawasan perumahan
berbentuk blko-blok segi empat, setiap blok
berbentuk segi 4 dan disambung dgn jalan
raya
Organisasi
Golongan Atasan : ketua pendeta dan
pendeta Golongan Bawahan : Pertani,buruh
dan hamba
Pengkhususan Pekerjaan
Pertanian,perdagangan,pertukangan dan
pembuatan. Jalankan hubungan dagagan dgn
Mesopotamia ( bukti terjumpanya cap mohor
Indus di Mesopotamia)
Baranga dagangan : emas,gading gajah,manik
Amalan Agama
Masyarakatnya dikatakan beragama berikutan
penemuan sebuah patung ( proto Siva) yang
bertanduk tiga sedang duduk bersila
Percaya kepada Tuhan Ibu, patung ini
disembah bagi melambangkan kesuburan.
Sistem Tulisan
Berbentuk piktograf
SUMBANGAN TAMADUN INDUS
I. Pandai Mengeksploitasi Kelebihan
Mengambil kesempatan ke atas Lembah
Sungai Indus yang subur dan pamah untuk
bercucuk tanam dab mendirikan bandar
II. Perancangan Bandar
• Keupayaan mewujudkan bandar terancang
seperti Mohenjo Daro dan Harappa (
kepakaran dalam ilmu geografi , seni dan
matematik ) untuk susun atur tempat dan
pengisian • Bandar disusun bentuk segi empat
dan ada jalanraya
Ilmu geogmetri hasil hubungan dgn tamadun
Mesopotamia.
Bahan binaan , batu-bata daripada tanah liat
yang dibakar dgn api @ panas matahari
III. Sifat Keterbukaan
• Sanggup membuat hubungan dgn tamadun
lain untuk bertukar pandangan dan teknologi.
• Sanggup menerima ilmu,sumbangan
tamadun luar untuk digunakan dalam
tamadun Indus iaitu menerima pakai
sumbangan tamadun Mesir Purba dan
Mesopotamia.
Ciri-Ciri Tamadun Hwang Ho
i. Negara Kota
Anyang merupakan sebuah negara kota-
dibandar ini terdapat istana, kuil, pusat
pentadbiran dan tembok
-Ketua pemerintah raja,golongan pembesar
dan agama tinggal di bandar
ii. Organisasi Sosial
• Atasan: Golongangan bangsawan
pembesar,pegawai kerajaan
• Bawahan : Petani,artisan ,pedagang ( artisan
pakar dalam teknologi gangsa dgn
menghasilkan senjata, barang hiasan dan alat
agama. • Perhambaan berleluasa di zaman
Dinasti Shang.
iii. Pengkhususan Pekerjaan
• Golongan pembesar mempunyai tentera
masing-masing ( tentera berkuda dan berjalan
kaki)
• Artisan – mereka cipta pelbagai barangan
tembaga, tembikar • Hamba sebagai tentera
paksaan, upacara korban dan buruh.
iv. Sistem Pemerintahan
vi. Sistem Tulisan
vii. Rekahan daripada tulang menimbulkan
idea untuk mencipta tulisan.
Tulisan berbentuk ideogram @ simbul
SUMBANGAN TAMADUN HWANG HO –
1) Sistem Pemerintahan Monarki
• Pemerintahan beraja diamalkan sehingga
dinasti Ching
• Konsep mandat dari syurga dan amalan
putaran dinasti dikaitkan dgn raja
2) Ekonomi
• Pembinaan Pengairan- terusan dibina untuk
pengairan pertanian
• Zaman Dinasti Chin, Shih Huang Ti membina
terusan di Szechwan
• Pertanian – teknologi pembajakan dan
cangkul. Alat pertanian daripada kayu kepada
besi – Penggunaan batas tujuan penanaman
3 ) Tulisan
• Sistem tulisan berkembang secara evolusi
dan masih digunakan sehingga hari ini
4) Kepercayaan pemujaan roh nenek moyang
yang diamalkan sehingga hari ini oleh
masyarakat Cina
5) Sistem kalender 30 hari sebulan dan 365
hari setahun- raja menggunakan kalender
untuk menentukan musim menanam, menuai,
perkahwinan, pemburuan, pengembumian
6) Falsafah Perang Sun Tzu ( karya the Art of
war ) selok belok perang
TINGKATAN 4 Bab 2 : PENINGKATAN
TAMADUN
LATAR BELAKANG TAMADUN
TAMADUN YUNANI
1. Lokasinya berkembang di Semenanjung
Greece dan pulau-pulau di sekitarnya yang
dikelilingi
oleh Laut Aegen dan Laut Meditteranean.
2. Bermula dengan pembentukan petempatan
manusia di negara kota polis.
3. Pembentukan negara kota terbentuk
daripada gabungan beberapa buah kampung
dan bandar
sekitar tahun 1000 – 8 000 SM.
4. Negara kota Ynani ialah sebuah kota yang
dikeliligi kawasan pertanian dan di dalam kota
terdapat
pasar, kubu, kuil dan istana.
5. Negara kota yang paling menonjol ialah
Athens, Sparta dan Corinth yang terletak
berhampiran
Laut Meditterranean.
6. Setiap negara kota mempunyai corak
pemerintahan dan undang-undang negara
tersendiri serta
memiliki beberapa tuhan.
7. Mereka sentiasa bersatu padu walau pun
kadang-kadang berlaku peperangan antara
negara kota.
TAMADUN ROM
1. Tamadun Rom lahir di kawasan Bukit
Palatine yang terletak berhampiran dengan
Sungai Tiber, di Lembah Latium.
2. Lembah ini didiami oleh masyarakat Latin.
3. Semasa pemerintahan Romulus pada tahun
753 S.M., lembah ini telah berkembang dan
menjadi penting.
4. Pada abad kedua Masihi, pemerintahan
Rom telah mewujudkan majlis perbandaran di
setiap bandar.
5. Majlis perbandaran tersebut akan
menjalankan pentadbiran tanpa diganggu
oleh pentadbiran pusat di Rom.
6. Kewujudan majlis perbandaran juga telah
membawa kepada kemajuan dan keselesaan
hidup di bandar.
7. Pembinaan bandarnya adalah terancang
dengan pelbagai kemudahan seperti bekalan
air, sistem pemanas, rumah ibadat, teater,
sarkas, tempat berdialog (forum), rumah
mandi awam dan istana.
8. Antara bandar di bawah pemerintahan Rom
termasuklah Pompei yang merupakan bandar
contoh disebabkan wujudnya pelbagai
kemudahan di bandar ini. Misalnya, di Pompei
terdapat pejabat, dewan orang ramai,
mahkamah, perpustakaan, rumah ibadat,
kedai, pintu gerbang dan colloseum (binaan
bulat tanpa atap, tempat pertandingan bagi
pahlawan Rom).
9. Pada tahun 80 M., bandar Pompei
mempunyai penduduk seramai 50 000 orang.
10. Selain itu, terdapat juga sistern saliran
bawah tanah yang menyalurkan air melalui
paip sejauh 165 kilometer yang melibatkan 14
buah saliran atau terusan.
11. Dengan adanya saliran tersebut, bekalan
air dapat diberikan kepada penduduk di
Pompei pada waktu aman dan semasa
peperangan, selain digunakan untuk tujuan
perindustrian dan pengangkutan.
TAMADUN INDIA
1. Tamadun Indus mencapai era
kecemerlangan pada tahun 2500 – 1800 S.M
2. Selepas tempoh tersebut tamadun Indus
mengalami keruntuhan kerana
- Kedatangan orang Aryan yang membawa
satu budaya dan tahap baru dalam
masyarakat Indus
- Tahap ini dikenali sebagai zaman Vedik.
- Zaman Vedik merupakan zaman permulaan
kehidupan beragama bagi masyarakat Indus
kerana lahir agama Hindu.
- Masyarakat tamadun Indus beralih ke
Lembah Ganges setelah beberapa lama
bertapak di Lembah Indus.
3. Kerajaan kecil beralih telah disatukan
semasa pemerintahan Chandragupta Maurya
yang menyebabkan wujud empayar pertama .
4. Dinasti Maurya telah mencapai tahap
kegemilangan pada masa pemerintahan
Asoka.
TAMADUN CHINA
1. Tamadun China terletak di Lembah Hwang
Ho dan meliputi ke bahagian selatan China.
2. Perluasan kuasa bermula dengan
kemunculan Dinasti Chin yang merupakan
dinasti pertama.
3. Pengasas Dinasti Chin ialah Maharaja Shih
Huang Ti yang menjalankan aktiviti perluasan
kuasa
hingga ke Sungai Merah di Vietnam dan
berjaya membentuk sebuah empayar.
4. Zaman pemerintahan Shih Huang Ti adalah
zaman yang banyak berlaku peperangan,
perluasan kuasa dan penyatuan jajahan takluk
di bawah sebuah pemerintahan pusat.
ASPEK-ASPEK PENINGKATAN TAMADUN
PEMERINTAHAN DAN PENTADBIRAN
TAMADUN YUNANI
Proses perkembangan tamadun Yunani
Bentuk pemerintahan dalam tamadun Yunani
telah mengalami pelbagai perubahan
daripada:
Monarki -→ Oligarki → Aristokrasi →
Diktator(tirani) → Demokrasi
1. Di Athens – mulanya mengamalkan sistem
beraja. Raja menjadi ketua hakim, ketua
tentera dan ketua agama. Beliau dibantu oleh
konsul yang terdiri daripada golongan kaya.
2. Kemudian konsul menjadi kuat dan raja
merosot –lahir sistem raja yang dipilih tetapi
kuasanya terhad. Sistem pemerintahan yang
dikuasai oleh konsul dinamakan oligarki.
3. Daripada kalangan konsul lahir golongan
aristokrat yang memiliki kuasa besar, sistem
ini dinamakan aristokrasi.
4. Berlakunya rampasan kuasa kerana rakyat
tidak puas hati terhadap pemerintahan
berbentuk aristokrasi – maka muncul sistem
ditaktor di kalangan golongan kaya atau
tentera.
5. Walaupun rakyat biasa menyokong
rampasan kuasa ini tetapi tindakan ini telah
ditentang oleh golongan aristokrat -maka
muncullah demokrasi.
6. Sistem demokrasi di Athens – terdapat
Dewan Perhimpunan dan Majlis. Semua
warganegara lelaki dewasa Athens berpeluang
menjadi anggota Dewan Perhimpunan selama
6 bulan hingga 1 tahun. Dewan ini berhimpun
3 kali sebulan, ahli boleh mencadangkan dasar
kerajaan, tetapi keputusan dikendalikan oleh
Majlis. Ahli Majlis, Majistret dan Juri dilantik
oleh dewan, maka dewan berkuasa penuh
terhadap ketiga- tiganya.
7. Negara kota yang mengamalkan sistem raja
berkuasa mutlak tidak mengamalkan sistem
demokrasi.
8. Di Sparta-sistem pemerintahan tentera
diamalkan.Sistem pertahanan diberikan
perhatian penting. Anak lelaki dilatih dari awal
untuk menjadi askar yang baik .Oleh itu,
Sparta melahirkan tentera yang mempunyai
semangat patriotik yang tinggi lagi handal.
TAMADUN ROM
1. Bermula dengan sistem beraja sejak 753
S.M
2. Kemudian Rom membuat sebuah republik
pada tahun 509 S.M
3. Ciri-ciri Sistem Republik Rom
- Kuasa tertinggi terletak kepada dua orang
konsul yang dilantik oleh Dewan Senat
- Dewan Senat diwakili oleh golongan
bangasawan bagi membincang hal
pentadbiran Negara dan merangka
perundangan.
- Sebelum seseorang ahli Dewan Senat itu
dilantik menjadi konsul beliau ialah Praeotor.
Iaitu pemerintah tentera.
- Di bawah Dewan Senat ialah Dewan
Perhimpunan diwakli semua rakyat. Segala
keputusan Dewan Senat akan diluluskan oleh
Dewan Perhimpunan.
4. Sistem republik berubah apabila Rom
mencapai taraf empayar pada zaman
pemerintahan Julius Ceasar.
5. Julius Ceaser telah menamatkan sistem
republik dan menjadi diktator. Beliau
menguasa angkatan tentera dan senat dengan
memakai gelaran Maharaja.
6. Gelaran Maharaja diteruskan oleh
Ausgustus yang memrintah dari tahun 27 – 14
S.M.
7. Beliau berjaya membawa keamanan dan
keagungan empayar Rom.
8. Zaman kegemilangan ini digelar sebagai Pax
Romana (Keamanan Rom).
TAMADUN INDIA
1. Tahap awal pembentukannya, iaitu tahun
600 – 320 S.M, tamadun India membentuk
dua kerajaan iaitu kerajaan kecil dan kerajaan
besar.
2. Kerajaan kecil - bersifat kepuakan dan tidak
mempunyai raja
kerajaan besar - diketua raja seperti kerajaan
Kashi, Kosala dan Magadha.
3. Kedudukan raja diperkukuh dengan bentuk
upacara ritual yang berasaskan kepercayaan
bahawa raja itu adalah suci dan harus
dihormati.
4. Golongan Brahmin bertindak sebagai
penasihat manakala golongan Ksyatria yang
menjadi pemerintah tertinggi serta
merupakan golongan dominan.
5. Chandragupta telah membentuk empayar
Maurya dengan menyatukan kerajaan-
kerajaan kecil dari tahun 321 – 185 S.M. dan
mengubah status raja kepada maharaja.
6. Kerajaan Maurya meliputi kawasan Teluk
Benggala hingga ke Pergunungan Hindu Kush.
Ibu negara terletak di Pataliputra.
7. Asoka pernah terlibat dalam Perang Kalinga
yang menamatkan perang saudara yang
berlaku sejak pemerintahan ayahnya
Bindusara.
8. Perang Kalinga menyedarkan Asoka tentang
akibat peperangan yang membawa
penderitaan dan kematian. Perang ini diingati
dalam sejarah kerana menjadi pemula penting
yang menyebabkan Asoka memeluk agama
Buddha dan mengembangkan ajarannya.
9. Walau beliau berkuasa mutlak tetapi beliau
telah membentuk birokrasi pentadbiran untuk
menjalankan pemerintahannya.
TAMADUN CHINA
1. Perluasan Kuasa telah mengubah
pemerintahan berbentuk sistem feudal
kepada pemerintahan sistem pentadbiran
berpusat.
2. Perluasan kuasa berlaku pada zaman
Dinasti Chin (tahun 211 – 206 S.M)
3. Konsep raja bertukar kepada maharaja.
4. Pemerintahan berbentuk maharaja
membolehkan pembentukan sebuah sistem
pemerintahan pentadbiran atau birokrasi
awam yang dilantik oleh maharaja terdiri
daripada orang awam.
5. Pelantikan pegawai-pegawai diasaskan
kepada pencapaian mereka dalam pepriksaan
awam.
6. Shi Huang Ti merupakan tokoh China yang
memainkan peranan penting sistem
peemrintahan ini.
PERUNDANGAN
TAMADUN YUNANI
1. Dewan Perhimpunan menggubal undang-
undang.
2. Kepentingan undang-undang diutarakan
oleh Plato dalam bukunya Republic.
3. Menurut Plato, negara harus diperintah
oleh ahli falsafah kerana mereka cekap,
terbaik dan berupaya menggubal undang-
undang.
TAMADUN ROM
1. Hukum Kanun 12 :
- dikenali Papan Dua Belas
- disatukan pada tahun 449 SM
- kekal selama 400 tahun
- perundangan Rom yang pertama
- diletakkan di tempat awam untuk tatapan
rakyat
2. Kod Undang-Undang Rom / Kod Undang-
Undang Justinian
- dilahirkan pada tahun 527 M oleh Maharaja
Justinian kerana terdapat terlalu banyak
undang-undang dan ada antaranya yang rumit
- terdiri daripada tiga cabang:-
a) Undang-undang Sivil
b) Undang-undang Rakyat
c) Undang-undang Natural (natural law)
- prinsip-prinsipnya:
i) semua manusia sama di sisi undang-undang
ii)seseorang tidak bersalah sehingga terbukti
bersalah
iii)keadilan terhadap setiap individu
iv)hukuman berasaskan bukti yang cukup
TAMADUN INDIA
1.Perundangan menjadi aspek penting untuk
melihat perjalanan kerajaan dan
keberkesanan pentadbiran.
2. Kitab Dharma Sastra dijadikan panduan
untuk menggubal undang-undang dan
dianggap kitab undang-undang Hindu yang
tertua.
3. Raja merupakan tunggak perkembangan
tamdun. Oleh itu, raja dikehendaki
memelihara kesucian dan kedaulatan undang-
undang.
4. Golongan Brahmin menjadi golongan
dominan dalam bidang atau urusan undang-
undang kerana golongan ini mahir tentang
hukum-hakam agama.
5. Zaman Maurya, undang-undang maharaja
disampaikan sebagai titah dan perintah raja.
6. Titah perintah raja diukir pada tiang batu
yang didirikan di tepi jalan supaya undang-
undang itu dibaca oleh rakyat.
7. Tiang ini dikenali sebagai Tiang Asoka dan
didirikan pada zaman pemerintahan Asoka.
TAMADUN CHINA
1. Sistem perundangannya berteraskan dua
prinsip utama iaitu hukuman berat dan
bercorak kolektif.
2. Teras undang-undang adalah daripada
falsafah legalisme.
3. Undang-undang ini digubal oleh seorang
ahli falsafah, Han Fei Tzu pada zaman Dinasti
Chin.
4. Mengikut falsafah ini, undang-undang yang
tegas dan kukuh dapat mengawal tingkah laku
manusia.
5. Undang-undang yang berteraskan falsafah
ini bertentang dengan undang-undang ajaran
Confucius yang diamalkan pada zaman Dinasti
Han.
6. Mengikut Confucius, ianya menekankan
keperluan raja mempunyai pekerti baik dan
menjaga keharmonian manusia dan
masyarakat
PERLUASAN KUASA
- Setelah menubuhkan kerajaan yang stabil
dan kuat, seseorang pemerintah itu akan
berusaha untuk meluaskan kawasan
pemerintahannya.
- Perluasan kawasan pemerintah dilakukan
melalui penaklukan dan pembukaan kawasan
baru.
TAMADUN YUNANI
1. Philip II dari Macedonia- menyatukan
kerajaan Macedonia dan Yunani.
2. Alexander The Great- meluaskan kawasan
takluk Yunani dengan menguasai Parsi, Mesir,
Turkistan, Samarkand dan seluruh kawasan
Laut Mediterranean.
3. Beliau menyebarkan kebudayaan
Hellenistik (campuran antara kebudayaan
Yunani, Parsi dan kebudayaantimur yang lain)
ke Syracuse di Itali, Iskandariah dan Antioch.
4. Empayar Yunani berakhir dengan kematian
Alexander The Great dan dengan kemunculan
Rom.
TAMADUN ROM
1. Perluasan kuasa di Rom bermula pada
tahun 27 S.M. iaitu pada period pemerintahan
Agustus Caesar.
2. Agustus Caesar adalah pengasas empayar
Rom dan anak saudara kepada Julius Caesar.
Semasa pemerintahannya, beliau telah
menjalankan pemerintahan diktator.
3. Keadaan ini berlaku setelah beliau berjaya
mengalahkan tentera pimpinan Anthony,
bekas jeneral Augustus Caesar yang telah
bergabung dengan tentera Mesir di bawah
pimpinan Cleoparta dalam peperangan
Actium ( 31 S.M ).
4. Pada era pemerintahannya, beliau telah
menubuhkan sistem empayar yang berbeza
daripada sistem republik sebelumnya, iaitu
mewajibkan sistem pemerintahan warisan.
5. Beliau telah berjaya membentuk empayar
hinggga ke Britian, Sepanyol, kawasan Sungai
Rhine, Danube, Laut Hitam, Pergunungan
Altas, Afrika Utara, Macedonia, sebahagian
Turki dan Palestin.
TAMADUN INDIA
1. Tokoh perluasan kuasa dalam tamadun
India dimulakan oleh pemerintahan Dinasti
Maurya iaitu Chandragupta Maurya ( 321-292
S.M. ).
2. Kejayaan Chandragupta adalah disebabkan
mempunyai pasukan tentera yang besar, 600
ekor gajah, 1000 orang tentera berkuda dan
10, 000 orang infantri.
3. Beliau telah berjaya menguasai seluruh
India Utara. Setelah mengukuhkan
kedudukannya, beliau berjaya menakluk
Punjab dan menewaskan Seleceus.
4. Bindusara telah meluaskan empayar
Maurya ke Mysore di bahagian selatan India.
5. Asoka telah menguasai seluruh India
menjadi kawasan takluk empayar Maurya.
Keadaan tersebut adalah kesan daripada
kemenangan Asoka ke atas kawasan Kalinga.
6. Selepas kemenangan ke atas Perang
Kalinga, Asoka menekankan dasar yang lebih
lembut dan terbuka untuk meluaskan
pengaruh dan kedudukan Maurya.
7. Hal ini berlaku kerana lebih memberi
tumpuan kepada penyebaran agama Buddha.
TAMADUN CHINA
1. Perluasan kuasa juga telah membawa
kepada kelahiran empayar pada zaman
Dinasti Chin, iaitu pada era pemerintahan Shih
Huang Ti yang berjaya menyatukan seluruh
kerajaan kecil di China
2. Shih Huang Ti telah melaksanakan ;
a) Corak pemerintahan secara autokratik iaitu
tegas dan mutlak
b) Menghapuskan golongan bangsawan
c) Melantik gabenor dan panglima tentera
untuk mentadbir
d) Mencantumkan Tembok Besar China untuk
tujuan pertahanan empayar China daripada
serangan orang gasar
3. Kemerosotan Dinasti Chin telah digantikan
dengan kemunculan Dinasti Han. Pada zaman
Dinasti Han kewibawaan Maharaja Han Wu Ti
yang digelar Maharaja Tentera telah berjaya
memperluaskan kawasan jajahannya melalui
pasukan yang besar dan kuat.
4. Antara kawasan ynag berjaya ditakluknya,
meliputi Sinkiang, Lembah Tarim, dan Tutor di
utara, Yang Tze, Kwangsi dan Kwang Tung di
selatan.
5. Beliau juga telah berjaya menyebarkan
pengaruh China hingga sampai ke Jepun dan
Turkistan serta dapat mewujudkan keamanan
dan kemakmuran Negeri China.
PENINGKATAN EKONOMI
- Ekonomi dalam tamadun awal, pada asalnya
bercucuk tanam, menternak binatang dan
menghasilkan barangan untuk perdagangan.
- Tetapi apabila tamadun itu semakin
berkembang dan diikuti dengan kemunculan
bandar, kegiatan tersebut membawa kepada
penghasilan yang melebihi keperluan mereka
sendiri.
- Hasil yang berlebihan itu dipasarkan dan
ditukarkan dengan barangan perusahaan
tempatan seperti barangan tembikar,
peralatan memotong daripada logam dan
perhiasan yang terdapat di bandar.
TAMADUN YUNANI
1. Semua negara kota kecuali Sparta
menumpukan perdagangan kerana keadaan
muka bumi bergunung-ganangdan tidak
sesuai untuk pertanian. Kesannya,
perdaganganhanya dijalankan di kawasan
pesisir pantai seperti Mesir, Syria dan
Phoenecia.
2. Athens dan Corinth menghadapi masalah
kekurangan makanan kerana kekurangan
tanah pertanian. Negara kotatersebut
terpaksa mendapatkan bahan makanan dari
luar.
3. Athens mendapatkan bekalan makanan dari
kawasan di selatannya dan Laut Hitam.Athens
juga menjadi pusat pengumpulan barang
keperluan dari timur.
4. Kegiatan perdagangan dikenakan cukai dan
ini telah menaikkan harga barang.Kesannya,
ramai rakyat Yunani berpindah ke Alexandria
pada Zaman Graeco-Rom.
TAMADUN INDIA
1. Bergantung kepada aktiviti perdagangan
dan perindustrian
2. Wujud hubungan perdagangan luar dan
dalam. Antara pusat perdagangan yang
penting termasuklah Anga, Kalinga, dan
Karusa yang menghasilkan senjata, gading,
emas, berlian dan mutiara.
3. Hubungan perdagangan negara luar dapat
dilihat melalui hubungan antara kerajaan
Maurya dengan Macedonic, Sri Lanka, rantau
Asia Tenggara dan Asia Tengah.
4. Wujud beberapa pelabuhan yang penting,
antaranya Tamralipti, Ghantashala, dan
Kadura di bahagian timur serta Broach, Chaul,
Kalyan, dan Cambay di bahagian barat.
5. Persatuan perdagangan dan perusahaan (
Sresthin ) wujud di setiap bandar untuk
tujuan;
a) Mengawal harga
b) Mengawal kualiti barangan
c) Mengawal gaji pekerja
6. Mata wang digunakan untuk medium
dalam urusan jual beli.
7. Syiling emas(dikenali sebagai Dinara), wang
perak serta wang yang terdiri daripada
cangkerang siput. Ini jelas membuktikan
bahawa Dinasti Maurya dan Gupta
melaksanakan satu dasar ekonomi yang
sistematik.
8. Perkembangan perusahaan tekstil, kain
kapas, dan sutera mempergiatkan aktiviti
perdagangan sejak zaman Maurya.
9. Perusahaan membuat sutera berpusat di
Bengal dan Baneras. Barangan emas, mutiara
dan batu permata turut berkembang di India.
10. Pelbagai jenis cukai dikenakan ke atas
hasil pertanian dan buah-buahan. Cukai-cukai
yang dipungut adalah untuk menyara anggota
tentera, para pentadbir dan raja.
11. Sejak tahun 100 M, India menjalinkan
hubungan perdagangan dengan Kepulauan
Melayu, China, Rom dan Sri Lanka.
TAMADUN CHINA
1. Bergantung kepada pertanian, perdagangan
dan perindustrian.
2. Sejak zaman Han, tenggala telah
diperkenalkan untuk membuat batas.
3. Kolar kuda digunakan untuk menarik kereta
kuda, tenggala kayu, kereta sorong dan
penyisir tanah.
4. Sistem penggiliran tanaman diperkenalkan
untuk menjaga kesuburan.
5. Kawasan bukit ditereskan untuk pertanian
pada zaman Dinasti Shang.
6. Pembinaan terusan adalah untuk
memperoleh sumber air dan mengawal banjir.
7. Perusahaan logam dan tembikar telah
berkembang sejak zaman Dinasti Han dan
diperdagangkan ke kawasan luar China seperti
Alam Melayu, India, Timur Tengah dan Barat.
8. Hasil itu dibawa melalui Jalan Darat iaitu,
Jalan Sutera Darat. Jalan ini bermula di Barat
iaitu dari Rom merentasi Asia Tengah ke India
dan seterusnya ke China.
9. Mulai zaman Dinasti Tang, Jalan Laut telah
digunakan. Jalan ini merupakan jaringan jalan
yang menghubungkan China dengan India dan
Barat, iaitu di Rom.
10. Jalan laut ini berkembang semenjak
bermulanya pelayaran jarak jauh pada sekitar
abad ke 5M. Kapal yang belayar dari Rom
singgah di India. Kemudian melalui Teluk
Benggala dan Selat Melaka, begitu juga
dengan kapal dari China dan India.
11. Penemuan tembikar China dibeberapa
tapak-tapak pelabuhan kerajaan awal adalah
bukti perdagangan maritim telah mula wujud
sejak zaman Dinasti Tang.
12. Hasil perusahaan China juga didagangkan
di dalam negeri. Persatuan perdagangan
didirikan di China dan lahirnya golongan kelas
pertengahan yang besar berikutan
perkembangan perdagangan.
13. Perkembangan ekonomi yang besar
dicetuskan oleh perkembangan dalam sistem
perhubungan iaitu pembinaan jalan raya,
jambatan dan alat pengangkutan seperti alat
pengangkutan kereta kuda dan kereta lembu.
PENINGAKATAN SOSIAL
- Aspek sosial yang terdapat dalam sesebuah
tamadun meliputi perkara seperti pendidikan,
kesenian, kesusasteraan, seni bina, serta sains
dan teknologi.
- Antara perkara yang tersebut pendidikan
merupakan asas dan tonggaknya. Ia
membantu manusia untuk meningkatkan
tahap intelek yang seterusnya membawa
kepada peningkatan dalam bidang-bidang
lain.
PENDIDIKAN
TAMADUN YUNANI
1. Di Athens –Pendidikan bertujuan
melahirkan manusia yang seimbang
pencapaiannya dari sudut rohani. Aktiviti
pendidikan,sukan, muzik, kesusasteraan, seni
berpidato, membaca, menghafal dan menulis
dititikberatkan di Athens.
2. Di Sparta –Pendidikan bertujuan
melahirkan tentera yang sempurna, gagah
dan setia kepada negara kotanya.Latihan
fizikal dan kemahiran menggunakan senjata
lebih dipentingkan berbanding dengan
pendidikan mental.
3. Banyak sekolah falsafah dibina seperti di
Athens, Thebes, Elea dan Miletus yang
melahirkan sejarawan seperti, Thucydides dan
Herodotus, pemikir sains dan teknologi
seperti Thales, Anaximander, Heraclitus dan
Anaxagoras.
4. Athens dikenali sebagai pusat cendekiawan
Yunani yang penting semasa
pemerintahan Pericles.
TAMADUN ROM
1. Pendidikan di Rom menitikberatkan ;
a) Apilikasi ilmu yang praktikal
b) Kesetiaan kepada Rom.
2. Pada tahap awal, unsur dari Yunani
diserapkan dalam pendidikan Rom. Pusat-
pusat pendidikan ini telah melahirkan ;
a) Jurutera yang dapat membina sistem
pengairan, bangunan dan jalan raya
b) Ahli falsafah
c) Sejarawan
TAMADUN INDIA
1. Peningkatan dalam bidang pendidikan
bermula pada zaman Vedik dan berteraskan
agama Hindu adalah untuk manusia
menghadap hari selepas mati.
2. Ditekankan untuk mendalami kitab-kitab
dan mempelajari bahasa Sanskrit. Kaedah
merupakan bagi mendalami kitab-kitab Veda.
3. Pendidikan cuma diberikan kepada kaum
lelaki manakala kaum wanita tidak diberi
peluang untuk belajar.

4. Pada awalnya tempat belajar hanya di
istana dan rumah. Kemudian apabila
berkembang dengan baik pusat pendidikan
tinggi telah dibina, iaitu yang pertama sekali
tertubuhnya Kolej Brahman.
5. Pada abad pertama Masihi wujud universiti
yang pertama iaitu Universiti Taxila dan
Universiti Nalanda pada abad kelima masihi.
6. Untuk mencapai taraf Brahmin yang
berpendidikan seseorang harus menghafal
pelbagai buku agama khususnya kitab Veda
yang mengandungi pelbagai peraturan ritual,
mantera, dan lagu-lagu agama. Selain itu,
mereka mempelajari karya saintifik dan
falsafah.
7. Pendidikan juga adalah untuk
meningkatkan ilmu sains, mengatasi buta
huruf serta menjawat jawatan dalam
kerajaan.
TAMADUN CHINA
1. Terdapat tiga peringkat pendidikan iaitu;
Sekolah rendah : Kegiatan mengenal dan
menghafal tulisan ideogram dan sembilan
buah buku suci tanpa memahami maknanya
Sekolah menengah : Tumpuan terhadap
karangan dan sastera
Pendidikan tinggi : Memperterjemah buku
suci
2. Matlamat utama pendidikan tamadun
China adalah untuk lulus dalam Peperiksaan
Awam Kerajaan. Peperiksaan ini dijalankan
dalam tiga peringkat;
a) Peringkat daerah- tahap pertama Hsiu Tai,
setaraf dengan ijazah pertama. Diadakan dua
kali dalam tempoh tiga tahun. Sesiapa yang
lulus pada tahap ini layak menjadi pegawai
kerajaan untuk ijazah pertama sementara
ijazah ketiga layak menjadi pendidik.
b) Peringkat wilayah-tahap kedua Chun–Jen,
setaraf dengan sarjana. Diadakan tiga tahun
sekali.
c) Peringkat Negara - tahap ketiga Chin Shih,
setaraf dengan doktor falsafah. Diadakan tiga
tahun sekali.
3. Pengendalian peperiksaan awam;
a) Diadakan dengan ketat.
b) Mereka yang didapati meniru akan
dikenakan hukuman mati.
c) Untuk memastikan tidak ada penipuan,
pemeriksa akan dikurung sebelum tiba hari
peperiksaan.
d) Mereka yang akan mengambil peperiksaan
akan ditempatkan di dalam bilik kecil dengan
disediakan makanan dan dikurung selama tiga
hari untuk menulis jawapan.
4. Sistem peperiksaan awam China
merupakan yang tertua sekali di dunia.
FALSAFAH
TAMADUN YUNANI
1. Ahli falsafah ialah manusia yang
menggunakan akal untuk berfikir secara
berterusan bagi mencari jawapan yang logik
dan rasional terhadap persoalan yang
berkaitan dengan kehidupan harian dan alam
sekitar mereka.
2. Ahli falsafah terkenal ialah Herodotus,
Socrates, Aristetle dan Plato.
3. Socrates ialah Bapa Falsafah Barat
merupakan pakar dalam perbincangan melalui
kaedah soal jawab tentang kehidupan
masyarakat bahagia dan beliau dituduh
merosakkan pemikiran masyarakat dan telah
dihukum bunuh dengan meminum racun.
4. Plato adalah pengikut Socrates dan
falsafahnya ialah masyarakat yang sempurna
merupakan masyarakat yang diperintah oleh
ahli falsafah.
5. Beliau mengasaskan akademi falsafah di
Athens.
6. Aristotle adalah anak murid Plato yang cuba
mendalami bidang sains dan falsafah dan hasil
penerbitan beliau mengandungi ilmu
logic,metafizik, etika, politik,fizik, sains
tabii,astronomi dan geologi.
7. Merupakan guru Alexander the Great.
8. Karya utama ialah Republic.
9. Isu utama adalah tentang nilai
individualisme, kehidupan manusia dan
demokrasi.
10. Herodotus adalah ahli falsafah dan ahli
sejarah menghasilkan History of Persian Wars
digelar Bapa Sejarah.
11. Thusydides adalah pengasas Sejarah
Saintifik menghasilkan History of the
Peloponnesian War yang ditulis berteraskan
penyelidikan.
TAMADUN ROM
1. Tamadun Rom tidak mempunyai ramai ahli
falsafah, maka, tamadun ini banyak
mengambil falsafah daripada Yunani.
2. Falsafah Rom berasaskan kepada falsafah
Stoisisme yang menekankan keadilan,
tanggungjawab, keberanian dan
perikemanusiaan.
3. Falsafah ini mengajar bahawa kebahagian
hidup manusia dan nasib seseorang
bergantung kepada hubungannya dengan
alam.
TAMADUN INDIA
1. Antara falsafah yang terawal berkembang
dan direkodkan di dunia ialah falsafah India.
2. Wujud dalam dua bentuk pemikiran iaitu
kumpulan yang bersumberkan kitab veda dan
yang menolaknya.
3. Kitab veda - terdiri daripada Rig Veda, Yajur
Veda, Sama Veda dan Atharva Veda.
4. Falsafah bukan aliran veda - bersumberkan
ajaran Carvaka, Jainisme dan Buddhisme.
TAMADUN CHINA
1. Falsafah China menekankan hal berkaitan
hubungan manusia dengan manusia lain.
2. Antara sumber falsafah ialah Kung-fu Tze
atau Confucius dengan ajarannya
Confucianisme, Lao Tze, Toisme dan Mo Tzu
3. Mo Tzu Menolak beberapa ajaran
Confucianisme.
4. Menurutnya manusia berakhlak baik tetapi
menjadi sebaliknya kerana pengaruh alam
sekitar.
5. Falsafah legalisme pula percaya hanya
undang-undang dapat mewujudkan nilai baik
dan ketertiban masyarakat.
SAINS DAN TEKNOLOGI
TAMADUN YUNANI
1. Dalam tamadun Yunani, terdapat beberapa
orang tokoh sains dan matematik yang
terkenal. Contohnya, Hippocrates yang
terkenal sebagai Bapa Perubatan
danArchimedes sebagai tokoh matematik dan
fizik.
2. Pythagoras (580-500 S.M.)
- Mencipta Teorem Pythogoras. Beliau
mempelajari dan menggabungkan ilmu
geometri Mesir Purba dan Babylon. Beliau
juga memulakan gerakan saintifik yang
dikenali sebagai Pythagorean.
3. Archimedes
- Aspek utama yang disumbangkan oleh
Archimedes ialah teorinya berhubung dengan
isi padu air dan graviti.
4. Ptolemy
Ptolemy pula merupakan tokoh utama dalam
bidang astronomi Yunani.
5. Hippocrates (460-377 S.M)
- Tokoh perubatan yang diberikan gelaran
sebagai Bapa Perubatan. Beliau merupakan
seorang pakar anatomi.Sumpah
Hippocrates(Hippocrates Oath) sering
dilafazkan oleh ahli perubatan moden.
6. Ahli matematik di Yunani mewujudkan
sistem angka yang dikenali sebagai angka
herodianic dan ionic.
7. Dalam tamadun ini,ilmu pelayaran telah
ditingkatkan dengan penciptaan layar yang
lebih kuat dan perahu yang besar.
TAMADUN ROM
1. Di Rom, Boethius iaitu ahli matematik telah
mengaitkan matematik dengan muzik,
geometri dan astronomi.
TAMADUN INDIA
1. Sains dan teknologi ialah cabang kepada
pengetahuan Vedik. Pengetahuan tentang
astronomi dipetik daripada Rig Veda.
2. Matematik dalam tamadun India
berkembang dalam Zaman Gupta.
3. Ahli matematik India ialah Aryabhata dan
Varahamihira.
4. Ahli matematik India memperkenalkan
system nombor, iaitu angka Brahmin(dibaca
dari kiri ke kanan,angka 10 diwakili dengan
symbol alfa) angka Kharosti(digunakan pada
zaman pemerintahan Asoka,dikatakan seakan-
akan angka Romawi)
5. Ilmu perubatan berkembang disebabkan
kecenderungan masyarakatnya dalam fisiologi
kerana kaitannya dengan yoga.
TAMADUN CHINA
1. Di China konsep konsep keseimbangan
kuasa Yang (aktif) dan Yin (pasif)
membolehkan seseorang sihat digunakan
dalam perubatan tradisional.
2. Ilmu pelayaran telah meningkat dengan
penciptaan layar yang lebih kuat dan perahu
yang lebih besar.
3. Perahu layar dapat meningkatkan aktiviti
perdagangan laut dan menjadi alat
pengangkutan penting dalam peperangan.
4. Penciptaan kertas telah bermula dengan
mencampurkan bahan mentah seperti rami,
buluh dan sayur-sayuran yang dicincang dan
dijadikan pulpa dan diratakan serta
dikeringkan.
SENI BINA
- Mencerminkan ketahanan manusia tamadun
awal menghadapi cabaran untuk hasilkan
monumen yang turut melambangkan
pencapaian paling agung bangsa ,agama dan
rajanya.
TAMADUN YUNANI
1. Acropolis dibina untuk keagamaan.
2. Merupakan pusat pentadbiran di Athens
3. Di dalamnya terdapat binaan yang menarik
seperti berhala, teater serta bangunan
yang menarik iaitu Parthenon.
4. Parthenaon dibina untuk Dewi Athena dan
untuk mengingati kejayaan membebaskan diri
daripada kuasa Persia.
5. Patheon berbentuk kubah berfungsi
sebagai tempat memuja dan menyimpan
patung dewa dan tempat menjalankan kerja
awam.
TAMADUN ROM
1. Aqueduct adalah untuk bekalan air di Rom.
2. Bekalan air dibawa dari gunung melalui
saluran air dalam tanah dan dalam pintu
gerbang.
3. Teknologinya berasaskan sistem gravity.
4. Colloseum berfungsi sebagai tempat
pahlawan Rom bertarung dan sebagai teater.
TAMADUN INDIA
1. Stupa Besar di Sanchi adalah untuk tujuan
keagamaan
2. Masyarakat India berupaya untuk membina
binaan yang sangat baik dan lengkap,dilihat
pada binaan Great Bath.
3. Kompleks kuil di Gua Ajanta mengandungi
20 buah kuil.
4. Kompleks kuil di Gua Ellora pula
mempunyai 28 buah kuil mempamerkan
penggunaan elemen geometri, iaitu bentuk
segi empat dan bulat
TAMADUN CHINA
1. Tembok Besar China untuk pertahanan di
China dibina sejak zaman Dinasti Chou.
2. Panjangnya 1500 batu dari Kansu ke Peking.
3. Tembok kawasan Bandar lain dibuat
daripada tanah liat dan batu bata dan lumpur.
4. kawasan dalam tembok menempatkan
Maharaja.
5. Istana yang masih kekal ialah kota larangan.
6. Kuil dan pagoda juga merupakan seni bina
penting tinggalan sejarah.
BAHASA DAN KESUSASTERAAN
TAMADUN YUNANI
1. Bahasa Yunani digunakan di wilayah dalam
Yunani dan kawasan takluk Alexander
The Great.
2. Tokoh sastera ialah Homer dan Hesiod.
Hesiod menulis dua buah buku puisi iaitu
Theology dan Works and Days, manakala
Homer menghasilkan dua buah epik iaitu
Illiad dan Odyssey.
TAMADUN ROM
1. Terdapat dua orang penyajak terkenal iaitu
Cicero dan Virgil.
2. Karya sastera bertujuan meningkatkan
semangat patriotisme.
3. Sastera Rom mencapai zaman keagungan
pada zaman Agustus Caesar
TAMADUN INDIA
1. Di India, masyarakat terbahagi kepada dua
kelompok iatu Dravidia di Selatan dan Indo –
Arya.
- Bahasa masyarakat Dravidia adalah
Telegu,Malayalam dan Kannada manakala
Indo-Aryan ialah Sanskrit.
- Bidang sastera terbahagi kepada bentuk
vedik, epik dan sajak.
- Dua epik terkenal ialah Mahabharata dan
Ramayana.
- Mahabharata menceritakan peperangan
antara dua tentera, iaitu yang baik dan jahat.
- Ramayana – pergaduhan Rama dengan raja
Sri Lanka yang melarikan isterinya, Sita.
Bahasa persuratan tamadun ini ialah Sanskrit.
TAMADUN CHINA
1. Terdapat tujuh dialek utama di China, iaitu
Mandarin, Wu, Hunanis, Kiangsi, Hakka,
Kantonis dan Fukien.
2. Semasa Dinasti Han, Ssu-ma Chien
menghasilkan karya Shih Chi – berkaitan
sosial, sejarah, kerajaan dan pemimpin.
3. Tokoh puisi semasa Dinasti Tang – Tu Fu, Li
Po danPo Chu-I.
4. Kebanyakan karya sastera dalam tamadun-
tamadun ini untuk menyampaikan mesej
kepada rakyat.
5. Tulisan di Yunani berasal dari orang
Phoenesia dengan tambahan kepada huruf
vokal dan tersebar ke Rom sehingga sampai
kepada masyarakat Asia Tenggara dalam
bentuk tulisan rumi.
SISTEM SOSIAL
TAMADUN YUNANI
1. Di Yunani, Athens – penduduk terbahagi
kepada tiga kumpulan iaitu pertama
warganegara, kedua bukan warganegara dan
ketiga hamba.
2. Golongan pertama mempunyai hak dalam
politik tetapi golongan lain tidak.
3. Di Sparta pula kelas pertama ialah
warganegara Sparta tulen, kedua ialah
pekerja, artisan dan pedagang dan kelas
ketiga ialah Helot (golongan majoriti yang
mengusaha tanah)
TAMADUN ROM
1. Terbahagi kepada tiga iaitu warganegara ,
bukan warganegara dan hamba
TAMADUN INDIA
1. Wujud sistem kasta – empat kasta utama
iaitu Brahmin, Ksyatria, Vaisya dan Sudra.
2. Mengikut sistem ini, lelaki tidak boleh
berkahwin dengan wanita kasta lain dan
dilarang bercampur gaul dengan ahli kasta
berbeza.
TAMADUN CHINA
1. Di China – terdapat tiga kelas utama iaitu
lapisan pentadbir (Maharaja, keluarganya,
pegawai bangsawan dan sida-sida. Kumpulan
kedua - rakyat bahawan ( petani, dan artisan ).
Golongan ketiga ialah hamba.
2. Confucius membahagikan masyarakat China
kepada empat kelas utama.
3. Menurutnya golongan teratas ialah sarjana
(pegawai kerajaan) , kedua ialah petani yang
menjadi tulang belakang ekonomi dan ketiga
ialah golongan tukang serta keempat (bawah)
ialah pedagang.
4. Setiap individu boleh menukar kelas
kedudukannya (status) yang lebih baik melalui
pendidikan.
SUMBANGAN TAMADUN
1. Tamadun Yunani – mewariskan system
pemerintahan berbentuk demokrasi.
2. Tamadun Rom mewariskan sistem republik.
Sistem ini diamalkan di India, Perancis dan
Afrika Selatan.
3. Agama Hindu, Buddha, Confucianisme dan
Taoisme merupakan warisan yang masih
diamalkan hingga ke hari ini.
4. Ilmu falsafah seperti legalisme, stoicisme
dan falsafah oleh Aristotle, Socrates dan Plato
masih jadi rujukan.
5. Teknologi pembinaan seperti aqueduct,
colloseum, pantheon, Tembok Besar China,
Stupa di Sachi, candid an pagoda merupakan
warisan yang dikagumi dan berharga sbg
sumber pelancongan.
6. Tamadun China mewariskan teknologi
membuat kertas dan tembikar.
7. Hasil sastera seperti Iliad, Odyssey,
Mahabharata dan Ramayana dijadikan
rujukan sehingga hari ini.
8. Bahasa Latin dan Bahasa Sanskrit
merupakan bahasa penting yang berkaitan
keagamaan dan kesusasteraan, untuk agama
Kristian (Latin) dan Hindu dan Buddha
(Sanskrit)
9. Dari segi sosial, wujud sistem pendidikan,
falsafah, sains dan teknologi yang berkaitan
matematik, astronomi, fizik, perubatan dan
seni bina, teori matematik seperti Teorom
Pythagoras dan Teori Archimedes.
10. Kelahiran Sukan Olimpik yang
diperkenalkan di Yunani 776 M. Diadakan di
Olympia iaitu pertandingan antara Negara
kota 4 tahun sekali bertujuan menghormati
Tuhan Zeus. Negara terlibat ialah Athens,
Sparta, Corinth, Thebes, Olympia dan Argos.
Perbezaan dengan Sukan Olimpik sekarang
dari segi : tujuan organisasi, bilangan peserta
dan bilangan acara.
KEMUNCULAN AGAMA DAN AJARAN UTAMA
DUNIA
1. AGAMA HINDU
- Muncul sejak zaman tamadun Indus
- Pada zaman Vedik wujud kitab suci Veda
sebagai rujukan.
- Mempercayai tuhan mempunyai tiga fungsi
utama iaitu menciptakan (Brahman) ,
memelihara (Vishnu) dan membinasa (Siva)
- Terdapat enam aliran iaitu Saivisme ,
Vaishnavisma, Sakhtam, Ganapathyam,
Kaumaram dan Saura.
- Pada zaman empayar Maurya agama Hindu
menjadi penting dan menjadi dominasi
golongan Brahmin.
- Pada masa pemerintahan Chandragupta
Maurya dan Asoka, Agama Hindu mendapat
saingan daripada agama Buddha.
- Penganut agama hindu mempercayai Hukum
Karma iaitu mempercayai kelahiran semula
selepas mati bergantung kepada kelakuan
semasa hidup.
- Tujuan hidup penganut agama Hindu ialah
untuk mencapai Moksya. Apabila seseorang
telah mencapai Moksya, ia akan bersatu
dengan tuhan dan tidak akan dilahirkan ke
dunia lagi.
- Seseorang itu perlulah berbuat baik semasa
hidupnya agar dapat mencapai Moksya
(kebebasan mutlak).
2. AGAMA BUDDHA
- Agama ini diasaskan oleh Siddharta Gautama
yang dikenali sebagai Buddha.
- Gautama Buddha telah menemui kebenaran
sewaktu bertapa di bawah pokok bodhi di
kampung Uruveda.
- Kebenaran yang ditemui oleh Gautma
Buddha boleh melepaskan manusia daripada
kesengsaraan.
- Empat kebenaran mulia akan dapat dicapai
melalui lapan jalan.
- Pada masa pemerintahan Asoka agama
Buddha telah menjadi agama rasmi kerajaan
Maurya.
- Agama Buddha telah tersebar ke Tibet, Sri
Lanka, negeri-negeri Asia Tenggara dan China.
- Agama Buddha menggunakan bahasa Pali.
- Kitab suci agama Buddha ialah Tripitaka yang
mengandungi Sutta Pitaka , Vinaya Pitaka dan
Abhidhamma Pitaka.
3. AGAMA KRISTIAN
- Agama Kristian diasaskan oleh Jesus Christ.
- Dua kitab suci iaitu bible yang terdiri
daraipada Old Testament dan New
Testament.
- Pada zaman kerajaan Rom semasa
pemerintahan Constantine agama Kristian
dipraktikkan oleh masyarakat.
- Hari Ahad dikhaskan sebagai hari untuk
melakukan aktiviti keagamaan.
- Agama Kristian telah gemilang di zaman Rom
sehingga Rom dikenali sebagai empayar
Kristian.
4. AGAMA ISLAM
- Agama Islam telah diwahyukan kepada Nabi
Muhammad S.A.W pada 6 Ogos tahun 610M
bersamaan 17 Ramadhan.
- Ajaran Islam telah ditentang oleh orang
Quraisy Makkah.
- Pada 12 September tahun 622M baginda
telah berhijrah ke Madinah, di madinah Islam
telah berkembang dan tersebar ke seluruh
dunia.
- Di dalam Islam terdapat dua teras iaitu
akidah dan syariah.
- Akidah merupakan keyakinan seluruh jiwa
terhadap keesaan Allah.
- Syariah pula ialah undang-undang yang
terkandung dalam Al-Quran dan Al-Sunnah
(hadis).
- Orang Islam juga wajib meyakini rukun Iman
dan rukun Islam
5. CONFUCIANISME
- Ajaran Confucianisme diasaskan oleh
Confucius yang dilahirkan di negeri Lu
(Shantung) pada tahun 551 S.M.
- Beliau pernah berkhidmat dalam
perkhidmatan kerajaan Negeri Lu. Beliau
meletak jawatan selepas kematian ibunya dan
mengembara untuk mendapatkan ilmu
pengetahuan dan menyebar ideanya kepada
penduduk China.
- Masyarakat China telah menjadikan ajaran
Confucius ini sebagai satu bentuk
kepercayaan dan tokoh Confucius disembah
sebagai salah satu dewa utama dalam
masyarakat China.
- Menekankan prinsip moral seperti
perikemanusiaaan (ren), kesusilaan (li) dan
ketaatan (xiao).
6. TAOISME
- Ajaran ini diasaskan oleh Lao Tze dan
kemunculannya agak lewat dibandingkan
dengan ajaran Confucius.
- Beliau dilahirkan di negeri Chu pada tahun
604S.M. dan pernah menjawat jawatan
penting semasa pemerintahan Dinasti Chou.
Beliau telah keluar mengembara dan
menyebarkan ajarannya ke seluruh negeri
China.
- Peringkat awal ajaran ini berbentuk falsafah
kemudiannya menjadi agama.
- Ajaran menekankan konsep Tao iaitu jalan
setiap tindakan manusia yang perlu
ditentukan oleh Tao. Manusia tidak perlu
bertindak apa-apa (Wu-Wei).
- Manusia tidak boleh mengubah sesuatu ke
arah kebaikan.