Вы находитесь на странице: 1из 206

Kagamitan ng Mag-aaral

Kapampangan

Ang kagamitan sa pagtuturong ito ay magkatuwang na


inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at
pribadong paaralan, kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat
namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na
mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng
Edukasyon sa action@deped.gov.ph.

Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

Kagawaran ng Edukasyon
Republika ng Pilipinas
Mother Tongue-Based Multi-lingual Education – Ikalawang Baitang
Kagamitan ng Mag-aaral sa Kapampangan
Unang Edisyon, 2013
ISBN 978-971-9601-02-9
Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng
Batas Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa
ano mang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang
pahintulot ng pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang
magamit sa pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin
ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang
kondisyon.
Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan,
ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, atbp.) na ginamit sa aklat
na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsikapang mahanap
at mahingi ang pahintulot ng mga may karapatang-ari upang magamit ang mga
akdang ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng mga tagapaglathala (publisher) at
may-akda ang karapatang-aring iyon.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon


Kalihim: Br. Armin A. Luistro FSC
Pangalawang Kalihim: Yolanda S. Quijano, Ph.D.

Mga Bumuo ng Kagamitan ng Mag-aaral at Gabay sa Pagtuturo

Konsultant: Nelia D. Bamba, EPS-II, Mathematics


and MTB-MLE Regional Coordinator
Mga Manunulat: Grace S. Sabado Sonny De Guzman
Fe A. Macalino Edna L. Pineda
Tagasuri: Ludivina M. Tuazon, EPS-I, Pilipino and
MTB-MLE Division Coordinator
Tagapag-guhit: Erich D. Garcia
Naglayout: Cherylee G. Artates
Isabelita M. Borres, Ph. D., CESO IV
Regional Director
Nelia D. Bamba Bernardo P. Simon, Ph. D.
EPS-II, Math/MTB-MLE Coordinator Chief, EED

Printed in the Philippines by ____________


Department of Education-Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS)
Office Address: 2nd Floor Dorm G, Philsports Complex
Meralco Avenue, Pasig City
Philippines 1600
Telefax: (02) 634-1054, 634-1072
E-mail Address: imcsetd@yahoo.com
Talaan ng Nilalaman

FIRST QUARTER
Paruminggu 1 ..................................................................................... 1
Paruminggu 2 ..................................................................................... 8
Paruminggu 3 ................................................................................... 16
Paruminggu 4 ................................................................................... 25
Paruminggu 5 ................................................................................... 30
Paruminggu 6 ................................................................................... 38
Paruminggu 7 ................................................................................... 42
Paruminggu 8 ................................................................................... 49
Paruminggu 9 ................................................................................... 54
Paruminggu 10 ................................................................................. 58

SECOND QUARTER
Paruminggu 11 ................................................................................. 62
Paruminggu 12 ................................................................................. 67
Paruminggu 13 ................................................................................. 76
Paruminggu 14 ................................................................................. 84
Paruminggu 15 ................................................................................. 86
Paruminggu 16 ................................................................................. 90
Paruminggu 17 ................................................................................. 92
Paruminggu 18 ................................................................................. 97
Paruminggu 19 ............................................................................... 101
Paruminggu 20 ............................................................................... 105

iii
THIRD QUARTER
Paruminggu 21 ................................................................................ 109
Paruminggu 22 ................................................................................ 112
Paruminggu 23 ................................................................................ 117
Paruminggu 24 ................................................................................ 124
Paruminggu 25 ................................................................................ 130
Paruminggu 26 ................................................................................ 134
Paruminggu 27 ................................................................................ 140
Paruminggu 28 ................................................................................ 144
Paruminggu 29 ................................................................................ 149
Paruminggu 30 ................................................................................ 152

FOURTH QUARTER
Paruminggu 31 ................................................................................ 156
Paruminggu 32 ................................................................................ 163
Paruminggu 33 ................................................................................ 169
Paruminggu 34 ................................................................................ 176
Paruminggu 35 ................................................................................ 178
Paruminggu 36 ................................................................................ 180
Paruminggu 37 ................................................................................ 182
Paruminggu 38 ................................................................................ 186
Paruminggu 39 ................................................................................ 189
Paruminggu 40 ................................................................................ 192

iv
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 1
Aldo 1

Ipakilala ya ing sarili. Kumpletwan la ring


panyalita.
Mayap a abak pu.
Aku i__________________________________.
_______________ na kung banwa.
Magaral ku king _____________________.
Atyu ku king Grade ___________________.
Magaral ku king ______________________.
Makatuknang ku king __________________.

Paruminggu 1
Aldo 2

Basan yang ustu King tonu at agkas ing tula.

Ing Kakung Pamilya


(Sinulat: Grace S. Sabado)
Ing kakung pamilya, tune yang maligaya
I Ima at Tatang ku misasaupan la
Bang kekaming anak da, abye da
Ing kasaganan at kalinga.
Di ating, koya at wali mapamintu la
King sasabyan da ring kekaming matwa
Ing lugud at respetu tune magbunga
Sagana at ligaya king kekaming pamilya.

1
Pisanayang Papil 2
Paruminggu 1
Aldo 2

Kumpletwan ya ing tula. Isulat la ring ustung


salita king kwadernu.
I Tatang ku metung yang _________
I Ima ku ________________ neman pu.
________________ la ring kapatad ku.
Tune, mikakalugud ke ring pamilya ku.

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 1
Aldo 3

Basan ya ing tula. Isulat la king papil ding


salitang katugma da ring makagulis. Pilinan ya ing
pakibat karing salita king kawun.
Ing Kekaming Mula
Sinulat: Nelia D. Bamba
King kekaming malwalas a mula,
Tanaman sagana la king bunga,
Dakal a gule akit mu naman,
Deni masanting la king panimanman.

kalame lobu matas kuting


balita kawali sagin
gamitan patola

2
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 1
Aldo 4
Basan ya ing tula. Isulat la king papil ding
salitang mitutugma.
Mabilug a Bulan
Sinulat: Nelia D. Bamba
Mabilug ya ing bulan, abe ke i tatang
Linakad kami, king mabatung dalan.
“Bulan, bulan,” kabilug na.
Balamu aldo ya , mala-ebun ing kule na.
Ikit miya i bapa lalakad ya naman.
Buri ne mu naman ing mabilug a bulan.
Tara na king dalan lumwal kamu naman,
Keni at lawen te ing mabilug a bulan.

Pisanayang Papil 5

Paruminggu 1
Aldo 5
A. Lawen la ring litratu. Kumpletwan la ring salita.
Isulat ya ing ustung salita king kwadernu.

T__ ta__ g Im__ p__m__ __ya


3
B. Basan lang masalese ring salita basi king
pangagamit da king telatag.
1. Malwalas ya ing mula nang tatang.
2. Tinipa la king tanaman ding anak a magaral.
3. Maranun lang sinimba ring mipapamilya.
4. Makasanting la king katawan ding prutas at
gule.
5. Sagana kaming miyayaliwa klasing asan.

Pisanayang Papil 6

Paruminggu 1
Aldo 5
Basan ya ing tula. Pakibatan la ring mitutuking
kutang. Isulat la ring pakibat king papil.

Rosas a Dilo
Sinulat: Nelia D. Bamba
Kasanting da ring rosas king plorera.
Atlu lang rosas a sampaga.
Ating maputi, ating dilo , ating malutu,
Karing atlung rosas king plorera.

Pero ing paboritu ku ing rosas a dilo.


Makakuswelu ya kaku ing kule na.
Kaninu ya ibat, anyawaran ke,
King indung kaluguran kaku yang ibye.

1. Nanu lang sampaga ding atyu king plorera?


2. Nanu la ngan ding kule ra?
3. Sanu karing rosas ing buri na ning sinulat?

4
4. Bakit kaya paboritu ne ini?
5. Bakit buri nang abalu nung nukarin ya ibat ing
rosas a buri na?
6. Kaninu ne kaya ini ibye?
7. Nung ika ing mamili, sanu karing rosas ing buri
mu? Bakit?
8. Bukud king rosas nanung sampaga ing buri mu?
Bakit?

Pisanayang Papil 7

Paruminggu 1
Aldo 5
Basan la ring mitutuking panyalita. Kaybat,
sabyan ing pakibat king balang kutang.
1. Maralas lang manyaling prutas di ima at tatang
king palengki.
Kutang: King palage mu, bakit mapanyali lang
prutas di ima at tatang?
2. Pane yang manyiklod i Tina karing mangatwang
daratang king bale ra.
Kutang: nanung masanting nang katangian
Tina? Dapat da mu namanpakyapusan ding
kayanakan ine? Bakit?
3. Magbisita kami ring pamilya ku kari apu at
ingkung balang Sabadu.
Kutang: nanung masanting a ugaling Pilipinu ing
papakit da ring mesabing pamilya? Masanting
bang panatilyan ini? Bakit?
4. Abe-abe kaming mamasyal ding pamilya ku
istung aldo alang klasi.

5
Kutang: Agagawa yu mu naman ini ring pamilya
mo? King sarili mung karanasan, nanu ing
masanting nang dulut nini king pamilya yu?

Pisanayang Papil 8

Paruminggu 1
Aldo 5

Lawen la ring litratu. Isulat ya ing ustung salita


king papil.

6
Pisanayang Papil 9

Paruminggu 1
Aldo 5
Pagaralan la ring litratu. Itugma ya ing litratu
king ustung sitwasyun. Kaybat isulat yang masalese
ing telatag king kwadernu. Tukyan ya ing ustung
paralan ning pamanyulat.

a. maglakad yang papunta king


iskwela i robert. Dadalan ne ing
bag na at pipagbakalan

b. managtal lang gule di ima


ampo i tatang king marangle

c. maglinis la king paligid ding


memaryu ning san juan

d. misalubung ya i madam rosal


ampo i ana king dalan

7
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 2
Aldo 1
Nanu ya lagyu ing litratu? Isulat king papil nung
ing balang metung panlagyu yang tau,lugar, bage
o kaganapan.

1. 2.

3. 4.

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 2
Aldo 1
Basan la ring makabye lagyu. Pilinan ya ing angkup
a salitang maglarawan king balang metung.
1. Presidenti Benigno Aquino Jr.
2. Regine Velasquez
3. Dr. Jose P. Rizal
4. Manny Paquiao
5. Vilma Santos
kagalang-galang matalinung bayani
magaling a aktres magaling a magkanta
matapang a boksingeru

8
Pisanayang Papil 3

Paruminggu 2
Aldo 1
Ninung buri yung maging kalupa karing artista o
kilalang tau? Kumpletwan ya ing talata. Gumamit
kayung salitang maglarawan.

King Pangaragul Ku
I _______________________ ing kakung idolu.
Metung yang ______________________________a
______________________.
King datang a panaun buri ku naman
maging metung a__________________a
_________________ kalupa na.
Ngening anak ku magsikap ku para dasnan ku
ing pakikwanan kung pangarap.

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 2
Aldo 1
Dinan lang tsek ( ) deng panlagyu, ekis ()
deng ali. Isulat ya ing pakibat king papil.

____1. ingkung ____6. Panulu


____2. gatas ____7. Mesugat
____3. teterak ____8. Malinis
____4. baka ____9. Ospital
____5. pasyenti ____10. Doctor

9
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 2
Aldo 2
Isulat ya king papil ing talata. Tukyan ya ing
ustung paralan ning pamanyulat.

aku i roberto reyes. Magaral ku king


sampaloc elementary school king pampanga Atyu
ku king Grade2 Ding pengari ku magobra la king
marangle. Mananam lang Gule, prutas at
miyayaliwa pa. i tatang ku yapin i Arturo reyes. i ima
ku yapin i delia santos. pitu na kung banwa. Aryan ku
ing pamagaral ku para asopan ke ing pamilya ku.

Pisanayang Papil 6

Paruminggu 2
Aldo 2
Kumpletwan ya ing ID card a atyu king lalam
king kaylangan a impormasyun. Isulat ya ing pakibat
king papil.

Lagyu _____________________ Kebaytan____________ Idad ________


Gradu ____________ Iskwela__________________________________
Pengari:
Lagyu ning Tatang _____________________ Obra ________________
Lagyu ning Ima ________________________ Obra _______________

10
Pisanayang Papil 7

Paruminggu 2
Aldo 2
Nanu la ring posibling malyari karing makatuking
sitwasyun? Isulat ya ing letra ning ustung pakibat king
papil.
1. Mendilu ya king uran i Alfred patingapun.
2. Mepuyat yang manalbe TV i Sonia.
3. Mekipate ya king iskwela i Albert.
4. Ali ya menigaral lisyun i Rona.
5. Kaybat nang memiping ima, minuran masikan.
a. Dakal ing tsansang mababa ya akwang
marka.
b. E ya makagising maranun para lungub king
iskwela.
c. Kauli na mikamwanan ya kang ima na.
d. Mebasa ngan ing malan a makasable.
e. Melagnat ya pangabengi.

Pisanayang Papil 8

Paruminggu 2
Aldo 2
A. Pitukyan-tukyan la deng makatuking sitwasyun.
Isulat ya ing 1,2,3 at 4 king kwadernu.
_____ a. Kagising nang Ana,menimu ya at meg
almusal.
_____ b. Meglakad yang papunta king kayang
iskwela.
11
_____ c. Mengan yang almusal at mendilu kaybat
na.
_____ d. Meniblas ya at inayus na ing kayang karga.

B. Basan ya ing kwentu. Samasan la pamituki-tuki ring


kaganapan. Isulat la ring 1, 2, at 3 king papil.

Pauli na Kami
Sinulat: Nelia D. Bamba
Pauli nala ring magaral. Biglang mibagsak ing
masikan a uran kasabe ning mangasikan a duldul!
Pulayan lang menintun salilungan di Mila at Lani.
Menakit lang malapit a tindaan. Karin da panayan
tuknang ing uran. “Nandin kata pa keni,” anang
Mila. “E pa bisang tuknang ing uran.” “Malapit nang
dalumdum,” anang Lani. Atin minawus king gulut da.
“Tara anak,” ana ning magtinda. “Atad dakayu
karing bale yu. Migaganaka nala kanyan ding
pengari yu.” Matula lang mekibat ding anak. “Dakal
pung salamat,” arang sabe sinabi.
a. Menakit lang tindaan ding adwang anak.
b. Etad nalang pauli ning magtinda ring adwa.
c. Mibagsak ing masikan a uran.

C. Sumulat kang 3 gagawan mu bayu ka lungub


king iskwela. Samasan mula pamituki-tuki manibat
mumuna anggang tawli. Gamitan la ring 1, 2, at
3. Gawan ya ini king kwadernu.

Ding gagawan Ku Bayu Lungub king Iskwela


1.
2.
3.
12
Pisanayang Papil 9

Paruminggu 2
Aldo 3

Basan la ring salita. Pilinan la ring salitang panlagyu.


Isulat la ring pakibat king papil.

magkanta mamangan karpinteru pisamban piesta

Noel tali papil atis krayola

mamalis malagu parki Miss Reyes

13
Pisanayang Papil 10

Paruminggu 2
Aldo 3
Isulat ya ing tsek () nung ing salita panlagyu
ya. Ekis ()ing isulat nung ali ya.
____1. ima ____7. kikyak
____2. malagu ____8. pisamban
____3. iskwela ____9. mayli
____4. lalakad ____10. pulis
____5. nars ____11. koya
____6. malinis ____12. bingut

Pisanayang Papil 11

Paruminggu 2
Aldo 4
Basan la ring makatuking panyalita. Isulat lang
masalese king papil. Tukyan ing ustung paralan ning
pamanyulat.

1. teterak la ring anak at mestra


__________________________________________________
2. masanting ya i allan
__________________________________________________
3. melagnat ya i mr. santos
__________________________________________________
4. byasa yang maglutu i ima ku
__________________________________________________
5. makaba ya ing lapis nang nina.
__________________________________________________

14
Pisanayang Papil 12

Paruminggu 2
Aldo 5
Pyalungan ya ing “Pampango Henyo.” Lawen
ing gagawan ning mestra at ing litratu. Ulaan ya ing
salita. Isulat ya ini king papil.

1. _______________________

2. _______________________

3. _______________________

15
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 3
Aldo 1
Basan la ring panyalita. Sabyan ya ing pakibat
king kutang.
1. Pane yang mamintu i Lora king utus nang ima na.
Kutang: Masanting ing ugaling papakit nang
Lora? Bakit dapat ta lang pamintwan ding
kekatamung pengari?
2. Binawal nakung ima king pamamyalung
kasapegu.
Kutang: Nanung sangkan, bakit binawal ne
ning ima ing anak na king pamamyalung
kasapegu?
3. Mailig yang mangan prutas i Tina.
Kutang: Bakit kaya maburi ya karing prutas i
Tina? Masanting a panugali ini king
pamamangan? Bakit?
4. Pantunan na lang pane ring gamit nang Danilo.
Kutang: Masanting a ugali ning metung a anak
ini? Bakit?

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 3
Aldo 1
Basan la ring sitwasyun. Isulat ya king kwadernu
ing mapalyaring maging bunga na. Pilinan ya ini
karing makasulat king kawun .
______ 1. Mesakit ya i Ima na at mirate.
16
______ 2. Pane yang mangutang i Pinang karing
gamit da bale ustung mantun ya.
______ 3. Menakit yang ali ordinaryung tanaman i
Dang Rosa.
______ 4. Pentun neng Dang Rosa ing kayang anak.
______ 5. Pekikwanan nang Dang Rosa na mika
sese yang dakal.
Pepabakud ne ing maragul nang mula.
Medisoras yang minuli.
Ali ya mekapagobra.
Agad neng seli ini.
Mikamwanan ya kang ima na.

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 3
Aldo 2
A. Basan ya ing kwentu. Samasan la ring pamituki-tuki
da ring kaganapan. Isulat ya ing 1, 2, at 3 king
papil.

Ing Lisyun nang Pepito


Sinulat: Nelia D. Bamba
Tinuki la ri Pepito at Pilo kang tatang da king
pamamunta king marangle. E la pa man miras
palundag neng kinuldas king gareta i Pilo. Agad na
lang pintalan ding dakal a manuk at itik. Memulut
yang ebun. Asapak ne ing dadalang basket.
I Pepito minta ya karing tanaman at menyungkit
prutas. Dakal ya pengan karing ikwa na. “Kabsi ko!”
anang sinabi at migkera ya lalam ning tanaman.

17
Pinandit mu dimdam deng gugulisak di Pilo at
tatang i Pepito. Pupulayi lang linapit. “Bakit. Ninanu
ka?” anang tatang? Misdan la kayarap nang Pepito!
Makalbag ya mata. Kinet ne pala ning tamumu king
tanaman kabang matutud ya. “King pasibayu
sumawup naku pa king gagawan tamu bayu ku
magpaynawa,” anang Pepito.
Pauli nala. Masaya lang mipagkwentu. “Aray!
Aray!” anang Pepito. “Bakit? Anang tatang na.
Mabilis neng likas Pepito ing salol a susulud na.
“Penasan da la pu ring prutas a atsu king bulsa ku!”
Sabe lang sinagakgak di Pilo at tatang. “Ay,
talagang ika Pepito,” anang sinabing tatang.

a. Pupulayi lang linapit di tatang at Pilo kang


Pepito anyang ginulisak ya.
b. Agad neng asapak ebun Pilo ing basket a
dadala na.
c. Penasan de ing bulsa ning salol nang Pepito.

B. Basan la ring panyalitang ibat king kwentu.


Ilarawan la ring taung gaganap basi kareni. Isulat
ya ing pakibat king kwadernu.

1. Agad na lang pintalan Pilo ding dakal a manuk


at itik. Memulut yang ebun. Asapak ne ing
dadalang basket.
I Pilo _______________________________ .

2. Pupulayi lang linapit di Pilo at tatang kang Pepito.


“Bakit. Ninanu ka?” anang tatang?
I tatang ____________________________.

18
3. Dakal ya pengan karing ikwa nang bunga I
Pepito. “Kabsi ko!” anang sinabi at migkera ya
lalam ning tanaman.
I Pepito _____________________________.

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 3
Aldo 2

Nanu ing maging panandam mu karening


makatuking sitwasyun? Pilinan ya ing kekayung
pakibat.

1. Mepili kang presidenti ning kekayung klasi.


a. makabusit
b. makapagmayabang
c. masaya

2. Mibagsak ka king test yu king klasi.


a. makalungkut
b. makabigla
c. makatakut

3. Mewala ya ing bag seli nang ima mu keka.


a. makalungkut
b. makasaya
c.makatakut
4. Mipate kayu ning kekang kaluguran king iskwela.
a. makasaya
b. makapanghinayang
c. makabigla
19
5. Menyambut ka king pakontes king kilub ning
kekayung klasi.
a. makabigla
b. makapangalambut
c. makasigla

Pisanayang Papil 5

Paruminggu 3
Aldo 3

Isulat la king makuyad a paralan ding makatuki.


Isulat ya ing pakibat king papil.

1. Ginang - ______________________
2. Binibini - ______________________
3. Doktor - ______________________
4. Ginoo - ______________________
5. Lunis - ______________________
6. Sabado - ______________________
7. Dominggu - ______________________
8. Abril - ______________________
9. Disyembri - ______________________
10. Street - ______________________

20
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 3
Aldo 4
Basan ya ing panyalita. Pilinan ya ing ustung
pakibat. Isulat ya ing pakibat king papil.
1. Mamalis ya (ding , ing ) anak king kwartu.
2. Pane lang sasawup maglutu (ring, ing )
mikapatad kang ima ra.
3. Mamye yang panulu ( ing, ding ) doctor.
4. Ngeni la pamu tatanam ( ing , ding )
ortelanu.
5. Manguskus lang lamesa ( ring, ing ) anak a
magaral.
6. Sasawup yang manyaluk basura ( ing, ding)
mestra ku.
7. E la pepaynawang megobra (ring , ing )
mikaluguran.
8. Manayus lang ardin ( ding, ing ) mikakaklasi.
9. Maranun yang dinatang para sumawup ( ing,
ding ) siping ming bale.
10. (Ding, Ing )memaryu agnan-agnan lang
mengan king karelang dadalang baka.
11. Balang Sabadu magtinda la king palengki
(ring, ing) adwa kung koya.
12. Meglutu yang paugtwan (ing, ding) dara ku
para karing misasaupan king baryu.
13. Kinwa nalang ima (ring, ing ) gule king basket.
14. Manyaman la (ing, ring) asan a arakap nang
tatang.

21
Pisanayang Papil 7

Paruminggu 3
Aldo 5
Lawen la ring litratu. Sumulat a panyalita gamit
ing palagyung ing o ding (pronoun) karing balang
metung. Isulat ya ing pakibat king kwadernu.

1. _____________________

2. _____________________

3. _____________________

4. _____________________

5. _____________________

22
Pisanayang Papil 8

Paruminggu 3
Aldo 5
Basan la ring salita. Isulat ya king kwadernu ing
salitang ating kambal katinig.

sopas tren gripu relos makopa


Kwadernu lapis sapatus tsinelas susi
Tsupun tinape tsuper sanduk
Palis premyu tsokolati apalya okra
batya pinggan mansanas prutas

Pisanayang Papil 9

Paruminggu 3
Aldo 5
A. Isulat yang masalese ing talata king kwadernu.
Tukyan ing ustung paralan ning pamanyulat.

Ing Biye Kanita


Sinulat: Nelia D. Bamba
simpli mu ing biye inyang minunang panawun.
magumpisa king pamagsadyang pamangan angga
karing gamit da ring tau. Ustung bisa lang mangan
gule at prutas, saguli makakwa la king karelang mula.
dakal a asan karing ilug at talaga. dakal la sese animal
a ilutu at apisali.

23
sartin la ring gamit dang pinggan at platitu kanita.
tsinelas mu ing pane dang susulud king pamaglakad.
King pamamunta king malawut, tren ing sasaken da
masaya na la istung mekasake na lang tsubibu king
perya makuswelu na la istung mekainum na lang
tsokolating batirul istung abak kagising da.
presku ing angin king paligid. mababa ing presyu ning
paninda. ding tau mipanyawup la.
simpli mu ing biye kanita.

B. Basan yang pasibayu ing talata. Isulat la king


kwadernu ring panyalitang atin salitang
magumpisa king kambal katinig. Tukyan ya ing
ustung paralan ning pamanyulat. Gulisan la lalam
ding salitang areni para apakit la.
1. ________________________________________________
2. ________________________________________________
3. ________________________________________________
4.________________________________________________
5.________________________________________________
6. _______________________________________________
7. ________________________________________________
8. _______________________________________________

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 4
Aldo 4
Kumpletwan la ring balang telatag para
makabuu kang kwentu. Pilinan ya ing ustung salita
king kawun. Isulat ya ing pakibat king kwadernu.
dyip palengki maputi kwa nasi
24
Ing Sorpresa
Sinulat: Nelia D. Bamba
“Bruum.Bruuum. Piiiid! Piiiid!” masikan nang
busina ning______. Dinatang ne i tatang. Magdala
yang dakal a kanan a seli na king _________. “Atin
kung sorpresa keka! Ulaan me! Anang sinabi. Tiniman
ya i Nilo. “Balu kune pu! Ikit ke ing iki nang______!”
anang Nilo. Linundag yang linwal king kawun ing
maputing ______. “Aw! Aw! Aw! “ “Kasanting na! “
anang Nilo. “Salamat pu tatang. Palagwan ke pung
Noni.” “Mangan tana!” anang kinulayit ima.
“Kabang mapali ing____. Manyaman la ring
ningnang kung itu.

Pisanayang Papil 2
Paruminggu 4
Aldo 4

A. Kumpletwan ya ing talata. Pilinan ya ing ustung


salita king listaan. Isulat la king kwadernu ring
pakibat.
Ing Mataloting Pilo
Sinulat: Nelia D. Bamba
“Bruuuum!Bruuuum!” Bigla memulayi ya i Pilo.
“Atin pung_______!” sabe gulisak. “Ima nanu ya pu
ita?” “ Kwitis la reta,” anang ima. “Munta naka keni.
Manapag nakung_________.” Kalukluk nang Pilo
mitda la ring sulu. “Ima!” Gulisak nang Pilo.” Nukarin
ka? Madalumdum pu. Tatakut ku!” anang sinabi.
“Atyu kumu king lele mu,” anang ima. Kabang
25
makalukluk ya linundag ya ing______.
”Miyaaw,miyaaaw!” panagalan ne ing dagis. “Ima!”
Anang ginulisak . “Ninanu yapu?” “Atin yamung
tatagalan a_______,”anang ima. “Ay, Pilo kapilan
kaya milako ing takut mu king katawan?”
Pinandit mu tuki-tuki ing dimdam dang
akbungan. “Bum!Bum! Psssssst…Bung! Kayagnan
ning kaynge ing pamanigtig ning musika at
kalampagan da ring _____“Mag-umpisa na
ing__________,” anang ima. Tinando la king awang.
Masala na ing paligid. Dakal a taung magsaya.
pusa pamangan dagis
lata Pyesta sinabug

B. Basan yang pasibayu ing kwentu. Idrowing ya


king kwadernu ing:
 masayang lupa istung masaya ing
panamdaman ning tau king makasulat a
panyalita ( )
 malungkut a lupa istung malungkut ing
panamdaman ning tau king makasulat a
panyalita ()
 tatakut a lupa istung malungkut ing
panamdaman ning tau king makasulat a
panyalita ( )
1. Bigla memulayi ya i Pilo sabe ginulisak.
2. Tinando la king awang. Masala na ing paligid.
Dakal a taung magsaya.
3. “Ay, Pilo kapilan kaya milako ing takut mu king
katawan?” anang ima.

26
4. Kalukluk nang Pilo mitda la ring sulu. Memulayi
ya at sabe inawus ne i Ima.
5. Megumpisa na ing pyesta.

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 4
Aldo 5
Kumpletwan ya ing panyalita. Samasan la ring letra
para makabuung ustung salita. Isulat ya ing pakibat
king papil.

1. a l n a m
Isulud ke bukas ing bayung _________ a seli nang
ima.

2. s b l u a
Pinipi neng ati ing _________ kung pagaral.

3. a p m a I i
_________ ya ing tinape anya atabili ke.

4. u b e n
Pritung ________ ing buri kung almusal.

5. a p r t i b o u
Kari-kari ing _________ kung ulam.

27
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 4
Aldo 5

Basan ya ing telatag. Samasan la ring letra para


mabuu ya ing ustung salita. Isulat ya ing pakibat
king kwadernu.

1. Masipag yang lulub i Ella king kesilaw.


____________________

2. Oreni ring babasan mung uiblr.


____________________

3. Minum kang tasag bang kang lakas katawan.


____________________

4. Sumulat ka king malinis a pilap.


____________________

5. Masipag yang magobra king marangle ing


anulorte.
____________________

6. Tatanam yang marakal legu.


____________________

7. Minta ya I ima king lapengki.


____________________

28
8. Memasyal kami king arpik.
____________________

Bayu yang tasa ing sipla ku.


____________________

9. Memalit kung nailma kaybat kung


memyalung
____________________

10. Tatalan yang lipas i Lina para maglinis.


____________________

11. Ibalut mu la rening pinate bang ela


milalawi.
____________________

Mapali pa ing sina, mangan tana.


____________________

12. Masigla lang mendilu logi ding anak.

____________________

13. Likas na lang koya ring tsupaas na.


____________________

29
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 4
Aldo 5
Gamitan ya ing reni ding (these are) at reta
ding (those are) karing makatuking panyalita. Lawen
la ding litratu. Isulat ya ing pakibat king papil.

______sampagita

______lamesa

______denas

______mansanas

______ libru

30
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 5
Aldo 1
A. Basan ya ing kwentu. Pakibatan la ring mitutuking
kutang.

Mamasyal Tamu!

Aldo Duminggu, menagkat yang mamasyal i


Tatang king Manila Zoo. Metula kaming
mipapamilya uling kanita ke pa mu mipasyal
karin.
Karas mi king zoo, bigla yang ginulisak ing
kakung wali, ”Ima,tatakut ku king elepanti!”.
Maybug yang kyak king kayang takut. Kinawul
neng ima at anang sinabi,”Ali na ka panasakitan
ning elepanti, maganaka ya at maburi ya karing
anak yan.”
Libutan mi la pa ding miyayaliwang sese da
king zoo. Ating matsing, ubingan, ayup,at aliwa
pa. Masese la king karelang pilugaran. Pakanan
da lang masalese at pakalinisan deng karelang
sese.
Kaybat ming linibut at ikit ding miyaliwang
klasing sese, pepaynawa kami at pengan mi
ing kekaming bakal.
1. Nukarin la memasyal ding pamilya?
2. Nanung aldo ning paruminggu ita?
3. Bakit mitakutan ya ing wali?
4. Nanung gewa nang ima anyang akit
neng mitakutan ya?
5. Nanu pang animal ing ikit da king zoo?

31
6. Nung ika ing kutnan, nanu ing katakutan
mung animal? Bakit?
7. Istung tatakut ka ninung mumuna mung
awsan? Bakit?
8. Mekapamasyal naka naman king zoo?
Nung sakali, nukarin ka bisang
mamasyal? Bakit?
9. Bakit dapat talang sesen ding sese
tamung animal?
10. Nanung animal ing buri mung sesen?
Bakit me ini buri?
B. Kopyan ya ing binasang kwentu. Tukyan la ring
ustung paralan king pamanyulat talata.

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 5
Aldo 2
Kumpletwan ya ing balang telatag. Pilinan ya ing
ustung salita king kawun. Isulat ya ing pakibat king papil.

kaku keka kaya/kang karela


kekatamu kekami ke mi

1. _________ yang atlu di Jim at Biboy miras ing


bola.
2. _________ Alfred ya ba ing bag ayne?
3. Mebating ya ing lapis nang Jenny. ___ ya
siguru ing ikit kung ayni.
4. Wali ______ ing teterak a babai. Yang bunsu
__________.

32
5. Linub ya I Carlo king bale ayan. ___________
ya ing bale maragul.

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 5
Aldo 2

Kumpletwan ya ing telatag. Gamitan la ring


mitutuking salita. Isulat ya ing pakibat king kwadernu.
Tukyan ya ing ustung paralan ning pamanyulat.

kaku keka kaya karela kekatamu


bola manga suput kwadernu bisita

1. ___________ ya ing peka maragul a ___________.


2. ____________ ing laman da ring _______________.
3. ____________ la ring limang tiklis a ____________.
4. _____________ la ring dinatang a ______________.
5. _____________ ing pisulatan mung ____________.

33
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 5
Aldo 3
A. Basan la ring telatag. Dinan lang ustung bantas o
marka king tawli. Kopyan lang masalese king
kwadernu. Tukyan ing ustung paralan ning
pamanyulat.

1. bigla, memulayi ya ing damulag


2. nukarin ya minta ing mestra
3. maralas lang mamasyal ding mikakapatad kari
apu ra.
4. menakit kung dakal a matsin king subic
5. aray, kasakit ing ket da ring panas a maluto

B. Basan la ring telatag. Isulat ya ing Wa nung ustu ya


pangasulat ing salita. Isulat ya ing Ali nung mali ya.
Isulat ya king kwadernu ing pakibat.

1. Malisin ya ing kulungan da ring sese kung


kambing.
2. Patingapun lalibut kaming mipapamilya king
parki.
3. memasyal kami karing dakal a ayup a
makakulung.
4. Silani kung papil a agawa kung pamepe istung
malisangan.

34
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 5
Aldo 4
Basan ya ing rima. Kumpletwan ya ing balang
linya. Pilinan la ring ustung salita king listaan. Isulat la
ring pakibat king kwadernu.

Ing Pyestang Baryu


Sinulat: Nelia D. Bamba

Pyesta king baryu. Dakal la ring ____.


Dakal a makapilang bangkeru.
Nananu la kaya? Dakal a manalbe.
Metung ne kareni ing anak a _____.

Ada ring bangkeru, “Tara na abe.”


Karing bangkang dadala, agnan-agnan_____.
Bagse keta bagse keni, para manyambut la.
I Pepe gugulisak, at agnan __________,
I tatang na mumuna ya, yang menyambut
king _______.

Pepe tau sake


papalakpak karera

35
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 5
Aldo 4
Panigaralan ya ing kanta. Pakaintindyan ya.
Kaybat, pakibatan la ring mitutuking kutang.

Inyang Malati Ku
Eku pa kelingwan iniang malati ku,
Malati ka naman ikang kakyalung ku,
Maligaya ku bie keti babo yatu,
Uling balang saglit ati ka siping ku.
Mamyalungan kata piku ampong sintak,
Ninu mang masambut parusan yang terak,
O neng aku rugu migkulang kung palad,
Pigtiririn mu ku saka ku tinerak.
Kabang teterak ku lulundag luluksu,
Sabe ning sagakgak, palakpak king gamat mu,
E mu ku tiknangan anggang mepagal ku,
Sinunga ku rugu't tinulung pawas ku.

1. Masaya ya ing kayanakan ning sinulat king


kanta? Bakit mu ini asabi?
2. Masaya mu naman ing kayanakan mo?
Makananu mung asabi ini?
3. Nanu ing pyalung da king kanta? Nung ika ing
kutnan, nanu ing paboritu mung pyalung?
4. King palage mu, kaybat nang miparusan ning
sinulat king kanta anyang masambut ya
mamyalung ya kayang pasibayo? Bakit?

36
Pisanayang Papil 7

Paruminggu 5
Aldo 5
Isulat me king kilub ning kawun ing lagyu ning
paboritu mung sese. Idrowing ya at kulayan. Pakibatan
mu ing kutang para asabi mu nung bakit pinili me ing
sese ayni. Gawan ya ini king kwadernu.

1. Nanu ya ing paboritu mung sese?


2. Ilarawan me. Nanung katangian ing buri mu kaya?
3. Nanu ing paboritu yung gagawan?
4. Makananu ing gagawan mung pamanyese kaya?
5. Makananu yung apapasaya ing balang metung?

37
Pisanayang Papil 8

Paruminggu 5
Aldo 5
Basan ya ing makasulat a tula. Misip kayung
salitang tutugma karing salita king balang linya. Isulat
la ring pakibat king kwadernu.

Ing Paboritu Kung Tanaman


Ing paboritu kung tanaman, metung yang
(1.santan) Makatanam ya (2.gilid) ning (3.bakuran).
Istung (4.kauran) na, sapak yang (5.sampaga ),
Ini ing tanamang buri kung ( 6. tatanam).

1. _______________ 4. _______________
2. _______________ 5. _______________
3. _______________ 6. _______________

38
Pisanayang Papil 9

Paruminggu 5
Aldo 5
Lawen la ring litratu. Pilinan ya ing ustung
pakibat king kawun. Isulat ya ing pakibat king papil.

kaku keka kaya kekatamu karela

1. ______ ya ing bag


ayni.

2. ______ ya ing asung


ayne?

3. Nukarin ya i Lisa?
_____ya ing lapis ayni.

39
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 6
Aldo 1
Isulat la ring ustung spelling da ring salitang
makagulis.
Ing Pau at ing Kuneu
Mipapagmayabang la ring animal king
lalam ning (1.) tamanan. Ing (2.) Kumehu
pagmayabang na ing bilis na king pulayan. “ E ku pa
kapilan man (3.)mesambat,” ing sabi na. ”Istung
bignus ku ing sikanan ku king pamamulayi alang
sambut kanaku. Amunan ke ing ninu mang
makilaban kanaku king (4.) balisan.

Mekibat ya i Pau,” Tatanggapan ku ing amun


mu.”“Masanting yang biru iyan,” sabi ning
Kunehu,”makaterak ku pa kabang pakitagalan mu
ku.” ”(5.) Suglala kata?”

Ing laban megawa at meumpisa. Saguli


mipulayi ya ing Kunehu at ene meyakit king dayu na.
Bang apakit na ing tune nang bilis,tinuknang ya pa
at minidlip. Ing Pau linakad neng linakad agyang
mabagal ya. Migising ya ing Kunehu at ikit na
marayu ne ing Pau. Ali na ne atagal agyang ibugnus
na pa ing kayang bilis king pamamulayi.

Ing lakad a mabagal ing menyambut king


laban.

40
Pisanayang Papil 2

Paruminggu 6
Aldo 2
Sumulat makuyad a kwentu tungkul king
makabye litratu. Mamye kayung lima anggang
pitung panyalita tungkul kanini.

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 6
Aldo 3
Basan la ring panyalita. Pilinan ya ing ustung
pakibat king kilub da ring panaklung. Isulat ya ini king
kwadernu.
1. (Ikayu, Iya) ring tanam karing bini bukas.
2. I Elen mu ing maki balu king pasali da anya pin
(iya, ila) ing papuntalan da king palengki.
3. (Aku, Itamu) ngan ding tinanam kareni.
4. (ITamu, Iya) ing tuki bukas uling bawal ing dakal a
kayabe Karin.

41
5. (Itamu, Aku ) mu ing manikwa king premyung
ayta.
6. (Ika, Ikayu)pala ing solung anak a lalaki ning
doctor.
7. (Ila, Ika ) sana ring magobra pero tinanggi la.
8. (Iya, Aku) mu ing mako uling dili ku mung makibalu
king dapat gawan.

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 6
Aldo 4
Basan ya ing kwentu. Pitukyan – tukyan la deng
kaganapan agpang king karelang pamisunud – sunud.
Isulat la ring 1,2 at 3 king papil.

Ing Pau at ing Kuneu


Mipagmayabang la ri kuneu at pau. “E ku pa
kapilan man mesambut king pamamulayi,” sabi ning
Kuneu.” Amunan ke ing ninu mang makilaban kanaku
king bilisan.
Mekibat ya ing Pau,”Tatanggapan ku ing kekang
amun.”“Masanting yang biru iyan,” sabi ning
Kuneu,”makaterak ku pa kabang pakitagalan mu
ku.”“Saglulu kata!”
Ing laban megawa at meumpisa. Saguli mipulayi ya
ing Kuneu at ene meyakit king dayu na. Bang apakit na
ing tune nang bilis, tinuknang ya pa at minidlip. Ing Pau
linakad neng linakad agyang mabagal ya. Migising ya
ing Kuneu at ikit na marayu ne ing Pau. Ali na ne atagal
agyang ibugnus na pa ing kayang bilis king
pamamulayi.

42
Ing lakad a mabagal ing menyambut king laban.
________ a. Minidlip ya pa ing Kuneu at penaya ne
ing Pau na dasan na.
________ b. Menyambut ya ing mabagal a lumakad.
________ c. amun ne ning Kuneu ing Pau king
bilisang Pulayi.

Pisanayang Papil 5

Paruminggu 6
Aldo 5
Lawen yu la deng litratu. Gamitan ya ing la,
ya, kata o aku ing gamitan karing balang
panyalita. Isulat ya ing kekang pakibat keng papil.

1. Teterak ___ ding babai.

2. ____ i Arturo Yap.

3. Munta ___ king plasa.

4. Mamyalung ___ king luwal i Lito.

43
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 6
Aldo 5
Dinan lang ustung palagyu (pronoun) ding gulis.
Isulat ya ing kekang pakibat king papil.

(1. i Rudy Altura. Magobra ya marangle i


Tatang ku. Mananam(2.) ___ pale at mais. Ken
yang bale i ima(3.) ____.
Magobra (4.)_____ king bale.
Metung (5.) ____ simpli pero masayang pamilya.
Deng wali at kapatad misaup-saup la. (6.)____ ing
mamye saya king pamilya.
(7.) ____, atin kayu namang antining pamilya?
Mipapanyaup kaming mikakapatad.

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 7
Aldo 1
Basan ya ing patalastas. Pakibatan la ring kutang.
Isulat la ring pakibat king papil.
“Tara king Tree Planting”
1Agkatan na la ning gobernador ning Pampanga

ding anggang Kapampangan. Buri na makyabe la king


Tree Planting king June 12. Gawan ini king bungad ning
Bunduk Arayat bang abalik ing sintingan na ning
bunduk.

44
2Gawan ya ini para aiwasan ing pangakalbu ning
bunduk, at para aiwasan ing nanu mang kalamidad a
datang.
3 Kaya, kareng kayanakan at interesadung

memalen ning Pampanga agkatan da kayung


makyabe king Tree Planting para king masanting
tamung bukas!
1. Ninu deng agkatan ning gobernador?
2. Nukarin la makyabe?
3. Kapilan da la agkatan ning gobernador?
4. Nanu ing dahilan ning pamag Tree Planting
Pampanga?
5. Para king nanu ya ing Tree Planting?

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 7
Aldo 1

Idrowing ye ing kekayung pangarap a bunduk.


Kulayan ya. Sumulat panyalita nung bakit pangarap
ye ini. Gawan ya ini king kwadernu.

Ing Pangarap kung Bunduk

___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________

45
Pisanayang Papil 3

Paruminggu 7
Aldo 2

Gamitan la ring salitang atyu lalam para


makumpletu la ring panyalita. Isulat la ring pakibat
king kwadernu.

Kalbu marinat
Lider mialbugan
Mawalan pamananam
Tau pamaglinis
Mt. Arayat pamanese

Mount Arayat (A Rebus Story)

Nung e na la kinumbira ning gubernador ding

1. ________ ning Pampanga,

ing 2.________ maging yang

(3)___________ at (4) ______

Nung malyari ini,ding(5)________


46
(6)_____________

la at posibling (7)_____ lang bale.


Salamat king kekatamung lider, ngeni asalba ta
ya ing bunduk kapamilitan ning pamakyabe king
(8)________, (9)_________ at(10)________.

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 7
Aldo 2

Sumulat a panyalita gamit deng litratung apakit


kimut o galo. Isulat ing pakibat keng kwadernu.
1. 2.

…ing anak ... ing ima

47
3. 4.

…i Tatang … deng babai

5.

… ing bingut

Pisanayang Papil 5

Paruminggu 7
Aldo 3

Pilinan la ring salitang papakit kimut king


kwentu. Isulat la ring pakibat king kwadernu.

Ing Pau at ing Kuneu

Misan a aldo mipapagmayabang la ri kuneu at


pau.
“E ku kapilan man mesambut king pamamulayi,”
sabi ning Kuneu.” Amunan ke ing ninu mang
makilaban kanaku king bilisan.

48
Mekibat ya ing Pau,”Tatanggapan ku ing
kekang amun.”
““Masanting yang biru iyan,” sabi ning
Kunehu,”makaterak ku pa kabang pakitagalan mu
ku.”
“Saglulu kata!”
Ing laban megawa at meumpisa. Saguli
mipulayi ya ing Kunehu at ene meyakit king dayu na.
Bang apakit na ing tune nang bilis, tinuknang ya pa
at minidlip. Ing Pau linakad neng linakad agyang
mabagal ya. Migising ya ing Kunehu at ikit na
marayu ne ing Pau. Ali na ne atagal agyang ibugnus
na pa ing kayang bilis king pamamulayi.
Ing lakad a mabagal ing menyambut
king laban.

Pisanayang Papil 6

Paruminggu 7
Aldo 4

Sumulat kayung makuyad a talata tungkul king


kekayung paboritung gagawan. Gumamit salitang
papakit galo o kimut. Tukyan ing ustung paralan ning
pamanyulat. Gawan ya ini king kwadernu.

Ing Paboritu Kung Gagawan


_______________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
_______________________________________________

49
Pisanayang Papil 7

Paruminggu 7
Aldo 4
Lawen la ring litratu. Sumulat panyalita king
kwadernu tungkul king balang metung. Gumamit
kang salitang papakit kimut king balang panyalita.
Gulisan ya ing salitang papakit kimut a megamit.

1.____________________________________
2.____________________________________
3.____________________________________
4.____________________________________
5.____________________________________

50
Pisanayang Papil 8

Paruminggu 7
Aldo 5

Gawa kayung sarili yung slogan. Agkat yu la


ring aliwa na panatilyan ing kalinisan na ning Bunduk
Arayat. Gawan ya ini king kwadernu.

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 8
Aldo 1

Basan ya ing kwentu. Isulat la king kwadernu


ring salitang papakit kimut o galo.

Ing Kasipagan Mamungang Kasaplalan

Atin lang anam a anak di Mang Tinu at Aling


Lita. Ortelanu ya i Mang Tinu at modista ne man i
Aling Lita. Masipag lang magobra ding miyasawa.
Tiru da lang magobra king bale ring anak da para
istung mamako lang miyasawa atin lilingun para

51
karing kapatad da. Sawup-sawup la king obra bale
ring anak.Maglutu lang pamangan da at mamiping
imalan. Mebyasa la namang mananam at asopan
de i Tatang da king marangle. Masipag la king
pamagaral ding anak . Pekikwanan dang miyabe
karing iskolar at ita mekasawup karing matwa da.
Angga king mengayari la ring anak,dadalan da ing
karelang kasipagan at pamisawup-sawup. Ngeni di
Mang Tinu at Aling Lita maswelu na la.
Papagpaynawan da na la king pamagobra ding
anak da. Uling likas lang masipag at matyaga, e da
likwan ing obra da maski manintunan na la ring
anak da.

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 8
Aldo 2

Gawang talata tungkul king pamilya. Isulat nung


makananu lang misawup- sawup at mikakalugud
ding miyembru ning pamilya. Gawan ya ini king
kwadernu.

Ing Pamilya Mi

_____________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________

52
Pisanayang Papil 3

Paruminggu 8
Aldo 3

Isulat la king kwadernu ring salitang papakit


kimut a malilyari king kasalukuyan.
1. Mamyalung la ring anak king lalam tanaman.
2. Gugulis lang proyektu ding arkitektu.
3. Tuturu ya ing mestra king klasi.
4. Mamangan la ring mipapamilya king kilwal.
5. Magduyan ya ing anak kabang magkanta ya.

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 8
Aldo 3

Isulat la ring kimut da ring makatuki king kimut a


malilyari king kasalukuyan. Gawan ya ini king
kwadernu.

1. tanam 6. sulat
2. dilu 7. basa
3. mako 8. tayi
4. lutu 9. pulayi
5. piblas 10. Uran

53
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 8
Aldo 4

Gawang talata tungkul king makabyeng litratu.


Gumamit salitang papakit kimut a malilyari king
kasalukuyan. Gawan ya ini king kwadernu.

Pisanayang Papil 6

Paruminggu 8

Kumpletwan la ring panyalita. Pilinan ya ing


salitang akma king panyalita karing kawun. Isulat ya
ini king kwadernu.

1. _______ yang libru i Liza king duyan.


2. _______ la di Carlo at Chito king gabun.
3. Disnan keng _______ tanaman i Ima.
4. _______ ya king babo tanaman ing pusa?
5. _______ lang pale ring ortelanu.

54
manugtug gugulis papalut

mumukyat mamasa

Pisanayang Papil 7

Paruminggu 8
Aldo 4
Pilinan la deng salitang papakit kimut king
kawun A at palagyu king kawun B. Gamitan la king
kimut a malilyari king kasalukuyan.
A B
pupulayi koro
lalakad pamangan
kakanta babai
anak a lalaki
teterak
anak a malati
manapag

1.________________________________________________
2.________________________________________________
3.________________________________________________
4.________________________________________________
5.________________________________________________

55
Pisanayang Papil 8

Paruminggu 8
Aldo 5
Basan ya ing panyalita. Isulat ya ing salitang
papakit kimut king papil.
1. Maglaku yang miyayaliwang prutas ing
matwa king dalan.
2. Mangasikan la katawan ding anak a
mamangan gule.
3. Pabukal yang masalese ing tsupun bayu ya
pagamit king anak.
4. Makalinis katawan ing miminum walung
basung danum patingapun.
5. Ingatan ne ing kayang wali.

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 9
Aldo 2

Lawen la ring litratu. Sumulat panyalita nung


nanu ing gagawan da ring king litratu. Gawan ya ini
king kwadernu.

1. ___________ 2. ___________ 3. ____________


56
4. _________________

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 9
Aldo 3

Sumulat makuyad a talata tungkul king gewa


mu inyang milabasan a aldo. Gumamit salitang
papakit kimut a megawa na.
_____________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 9
Aldo 3
Basan la ring mitutuking salita. Isulat la ring
katumbas dang salitang papakit kimut a melyari na.
1. sulat - 4. pangan -
2. tuklip - 5. lakad -
3. pyalung -

57
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 9
Aldo 3

Sumulat panyalitang gagamit salitang papakit


kimut a melyari na tungkul karing litratu. Gawan ya
ini king papil.

58
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 9
Aldo 5

Kumpletwan ya ing panyalita. Palitan yang


kimut a megawa na ing salitang makapanyaklung.
Isulat ya ing pakibat king papil.

(akit) 1. ____ yang olen i Yuri king lalam lamesa.


(lakad) 2. ____ ya napun i Ben papunta iskwela.
(dilig) 3. ____ yang tanaman i Lea nandin.
(putut) 4. ____ neng Tatang ing makabang lubid.
(linis) 5. ____ la king dalan ding barangay tanud.

Pisanayang Papil 6

Paruminggu 9
Aldo 5

Isulat la king papil ding salitang ating kambal


makikatni o katinig karing balang panyalita.

1. Mesira ya ing plantsa nang ima.


2. Basan ye ing makasulat a kwentu.
3. Kulayan me ing buri mung drowing.
4. Paynuman meng mapaling tsa ing matwa.
5. Masyadung matas ing presyu da ring
panyaliwan.

59
Pisanayang Papil 7

Paruminggu 9
Aldo 5

Gamitan la ring makatuking salitang


magumpisa king kambal katinig king panyalita. Isulat
la ring pakibat king papil.

1. brasu
2. plastik
3. tsa
4. praktis
5. planu

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 10
Aldo 2

A. Isulat la ring makatuking salita king kimut a malyari


pamu king daratang a panawun. Gawan ya ini king
kwadernu.
1. pasyal 6. sabi
2. dilu 7. akit
3. sulat 8. pialung
4. pulayi 9. lakad
5. terak 10. kanta

60
B. Basan la ring panyalita. Isulat la king papil ring
salitang papakit kimut a magawa pamu.

1. Gawa kaming banderitas para king pyesta


bukas.
2. Maglutu yang suman i ima ku potang
bengi.
3. Manarkila lang mosikus ding opisyalis ning
pyesta.
4. Mikamisa para king kapyestan.
5. Magsadya la naman papyalung ding
opisyalis bang lalung saya ing kapyestan.

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 10
Aldo 2
Gawa kang sulat-panagkat (letter of invitation.
Kumbiran me ing kaluguran mu king daratang a
selebrasyun ning kekang aldo kebaytan. Tukyan me
ing padrun king lalam. Isulat me ini king papil.

___________
______________
____________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
___________

___________

61
Pisanayang Papil 3

Paruminggu 10
Aldo 3

Gawa kang talata tungkul king planu mung


gawan king Duminggung daratang. Gumamit
salitang kimut a maganap pa mu king daratang.
Gawan ya ini king kwadernu.

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 10
Aldo 5
Pilinan ya king dane B ing ustung pakibat para
king dane A. Isulat ya ing pakibat king papil.

A B
1. Matawli kung ____ potang
gatpanapun. munta

2. ________ya ing aldo


bukas alas sais. mibalik

3. ________ ku palengki king


Sabadu. midatang
4. Kaybat ming memasyal,
ngening aldong ayni _____ king pasyalan
Pampanga kinabukasan.

5. King Biernis, ______ mi la di apu


at ingkung ku. sunlag

62
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 10
Aldo 5
Gawa kang sulat a kapasalamatan karing
kekang pengari king gewa dang mangasanting
para kekayu. Gawan ya ini king kwadernu.
______________
______________
____________________
___________________________________________________
_________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________

______________
______________

Pisanayang Papil 6

Paruminggu 10
Aldo 5
Gamitan la ring mitutuking kilus a maganap pa
mu king panyalita. Isulat la ring pakibat king papil.
1. pasyal - _____________________________
2. akit- _________________________________
3. terak - _______________________________
4. lakad - ______________________________
5. kanta - ______________________________
6. sabi - ________________________________
7. dilu -_________________________________
63
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 11
Aldo 1
Nanu ing dapat mung gawan bangkanita
parating malinis ing kapaligiran? Sumulat 5 paralan
king papil.
1. ________________________________________
2. ________________________________________
3. ________________________________________
4. ________________________________________
5. ________________________________________

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 11
Aldo 2

Kopyahan la ring telatag/pangungusap king


papil. Kaybat gulisan ya ing salitang maglarawan.
1. Ing bag nang Mila malutu ya.
2. Atin yang kule rosas a malan I ati ku.
3. Dininan nakung dilo laso ning dara ku.
4. Atin kung kule ubing manika.
5. I koya ku misusulud yang maputing kamiseta.
6. Lawen mu ing biga, kule ngang asul.
7. Ing berdeng timba kingwa neng Rosa.
8. Kule yang dalandan ing bolang seli nang
Vener.

64
9. Matuling ya ing pusa keng lalam lamesa.
10. Kule yang ubi ing sambra nang Lita.

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 11
Aldo 2
Gamitan la king telatag/pangungusap ding
paris a salita keng lalam.

1. malutu - payung
_____________________________________
2. berde - imalan
______________________________________
3. matuling - pitaka
______________________________________
4. maputi - ulunan
______________________________________
5. asul - panyu
______________________________________

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 11
Aldo 3
Isulat ya ing ustung ispeling na ning salitang
sabyan na ning mestra.
1. _______________________________
2. _______________________________

65
3. _______________________________
4. _______________________________
5. _______________________________

Pisanayang Papil 5

Paruminggu 11
Aldo 4

A. Basan la ring makasulat lalam da ring lobo.


Kaybat kulayan la ring lobo basi karing makasulat.
Gawan ya ini king papil.

Malutu maputi matuling

Berdi asul rosas

Ubi kule kahel

66
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 11
Aldo 4
B. Idrowing la ring makabye sampaga at kulayan la
basi king makasulat a kule. Gawan ya ini king
papil.

1. Rose (malutu) 2. Yellow bell (dilo)

3. Sampaguita (maputi) 4. Gumamela (rosas)

4.Daisy (kule Kahel)

67
Pisanayang Papil 7

Paruminggu 11
Aldo 5
Kuma kang limang bage atyu king kekang bag.
Ilarawan la deti basi keng karelang kule. Isulat la ring
pakibat king papil.
1. _______________________________________
2. _______________________________________
3. _______________________________________
4. _______________________________________
5. _______________________________________

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 12
Aldo 1
A. Basan la ring panyalita. Isulat ya ing ustung ugis a
maglarawan king bage makabanggit. Mamili
karing salitang makasulat king lalam. Isulat ya ing
pakibat king papil.

rektanggulu mabilug kwadradu


tulungkaba triyanggulu

1. Kasala na ning bulan. _________ ne naman.


2. Balamu ugis yang ebun ing bola. _______ ing
ugis na.

68
3. Parewu ya ngan a gilid ing lamesita mi. Apat ya
suluk. Ugis ________ ya.
4. Menyabit lang dakal a banderitas ring anak.
Mengupit lang dakal a papil a atlu suluk. Ugis
________ la.
5. Dininan nakung perang papil ima. Ugis _____ la
reni.
B. Lumawe kang limang bage keng kekang paligid.
Ilarawan la deti basi king karelang ugis. Isulat la
ring pakibat king papil.
1. ________________________________________
2. ________________________________________
3. ________________________________________
4. ________________________________________
5. ________________________________________

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 12
Aldo 2
Sabyan la lagyu ring bage king litratu. Isulat la
lagyu ring bage mabilug king papil

69
Pisanayang Papil 3

Paruminggu 12
Aldo 2

Magdrowing kang bage maki ugis kalupa da


ring ugis atyu king babo. Gawan ini king papil.

70
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 12
Aldo 2

Basan ya ing talata kaybat gulisan la deng


salitang maglarawan at bilugan la deng salitang
lalarawan da.

Ing Premyu nang Nina


Nang: Edna L. Pineda

Ibat ya iskwela i Nina. Pupulayi yang minuli


karela. Darala ne ing rektanggulu nang kard. “Ima,
tatang lawen ye po ing kard ku”,anang gugulisak.
Mabilis neng linawe ima at anang masayang sinabi,
“Kabyasnan na talaga ning anak ko. Pangatas na
ikwa! Sige anak bilang premyu mu, keng Sabado
munta tamu king SM.”
“Ima karakal da po pala pisasali keni SM. Lawen
ye itang salamin a kodrado.Maka sabit ya ketang
suluk”,anang Nina.” Wapin anak, talagang dakal
tinda keni. Tara mangan tamu pamu. Lukluk
nakayung tatang mu keng lamesang mabilug.”,
anang ima.
Kaybat mengan, tinaglus la king
pipamyalungan.Masaya yang linukluk keng
kuwadradu luklukan i Nina uling dudurut yang dili na
iti. Kabang mamyalung ya i Nina keng ena balu seli
neng kending tatang a atin miyayaliwang ugis. Atin
ugis pusu, mamilug-milug at ugis batuin.

71
Anyang maggatpanapun na menagkat neng
minuli I ima. Bayu la sinake saken inuma neng Nina i
ima at tatang na at pepasalamat ya.

Pisanayang Papil 5

Paruminggu 12
Aldo 3

A. Isulat ya ing ustung ispeling na ning salitang


sabyan na ning mestra king papil.
1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
5. __________________________

B. Kopyan ya ing kwentu, tukyan ing ustung


pamantayan keng pamanyulat. Gawan ini king
kwadernu.

Ing Kalinisan Kayamanan

Kagising ku neng abak kaybat kung


pepasalamat king Apung Ginu, mandilu naku. Paka
shampoo ke ing buak ku at sabunan ing mabilug
kung katawan. Kaybat kung mendilu mag almusal
ku. Kaybat kanita manyipilyu kung ipan. Anyapin
potang lungub naku iskwela malinis ku kasi sabi nang
ima ku ing kalinisan kayamanan ya naman.

72
C. Sumulat makuyad a kwentu tungkul keng kalinisan
a gagawan yu keng kekayung bale.
_________________________________________________
______________________________________________
________________________________________________

Pisanayang Papil 6

Paruminggu 12
Aldo 4

Isulat la keng gulis deng mawawalang salita


bankanita maka buong tula.Pilinan la deng salita
keng kahun.

Ing lamesa _______________ ya.


Miyayaliwang pamagan maka apag la
_______________ pizza
_________________ a ebun atin pa.
Manyaman ngan kanan ita.

Mabilug
Tulungkaba
Trianggulu

73
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 12
Aldo 4

A. Isulat la keng papil deng peka ustung hugis a


maglarawan kareng maka drowing.

1. I tatang ginawa yang


____________ a lamesa.

5. Neng Banyung Banwa


sasali kaming ________a
prutas.

6. I Ana dininan neng


kwadrong __________
ing kaluguran na.

7. Deng tsokolate
makakabit la keng
kahun a ugis_________.

8. Balang Pasku I koya


gagawa yang parul
a ugis ____________.

74
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 12
Aldo 4

B. Isulat ya king papil ing peka ustung hugis para


kareng bage makasulat bayu ing bilang. Kaybat
idrowing ya ini king kwadernu.

mabilug 1. (pakwan, libru, lapis, parul)


kwadradu 2. ( imalan, sinelas, panyu, apa)
hugis pusu 3. ( pisara, basu, lupa, bale)
tulungkaba 4. (kwadernu, parul, bola, bolpen)
hugis tala 5. (imalan, bale, tasa, parul)
rektanggulu 6. ( lamesa, batya, palanggana,
kendi)
Mabilug 7. (barya, tasa, papil, lapis)
Kwadradu 8. ( panyu, tsinelas, tabu, sabun)
Tulungkaba 9. (salamin, ebun, kwadernu,
singsing)
Rektanggulu 10. ( perang papil, balasenas,
mata)

75
Pisanayang Papil 7

Paruminggu 12
Aldo 5

Pilinan la keng tanaman deng salitang


maglarawan ugis at isulat la keng papil.

mabilug

makuyad malati tulungkaba


ba

kodradu makwalta maragul


ugulu
bilohaba dilo berde trianggulu

Hugis pusu makaba Hugis tala maslam

76
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 13
Aldo 1
A. Sumulat 5 paralan a magsilbing gawan keng
basura. (Isulat la deti keng papil)
________________________________________
________________________________________
________________________________________
________________________________________
________________________________________

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 13
Aldo 1
Gumulis bage na magsilbing ikabit kareng
makaparikil a kahun.

Mabubuluk

E mabubuku

77
Agagamit pasibayu

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 13
Aldo 2

A. Sumulat kang telatag tungkul keng letratung ipakit


na ning mestra. (Note to the teacher: Pls provide
the pictures mentioned before each number.)

1.(kama)
________________________________________
2. (babae)
________________________________________
3. (tasa)
________________________________________
4.(sampaga)
_______________________________________
5. (basu)
_______________________________________

78
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 13
Aldo 3

A. Isulat ya ing ustung ispeling na ning salitang


sabyan na ning mestra.

1. _________________________
2. _________________________
3. _________________________
4. _________________________
5. _________________________

B. Sumulat makuyad a parapu tungkul keng


karanasan keng albug.

_________________________

______________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
_______________________________________________

79
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 13
Aldo 4
A. Gulisan yang misan ing bunga at gulisan yang
makatadwa ing epekto.
1. Ing albug makamate tanaman ampong
animal.
2. Presku at malinis ing hangin king lugal a
matanaman.
3. Ing uran a masikan magdalang matas a
albug.
4. Makalbug la deng dalan pauli da reng
baradung kanal.
5. Ing marinat a hangin maka asthma.
B. I drowing ya ing masayang lupa nung ing
makasulat makasaup ya keng kapaligiran at
malungkut a lupa nung eya makasaup. Gawan ya
ini king kwadernu.
____________ 1. I ugse ing basura kareng ustung
basurahan.
____________ 2. Linisan la deng kanal.
____________ 3. Ugse la keng ilog deng mete animal.
____________ 4. Piabe- abe ing basurang
mabubuluk.
____________ 5. Gawan pataba kareng tanaman ing
malanging bulung.
____________ 6. Iugse king ilug ing basura.
____________ 7. Gamitan lang pasibayu ding plastic a
pidatukanan.
80
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 13
Aldo 5
A. Isulat la keng papil deng peka ustung salitang
maglarawan. Pilinan la deti kareng salitang atyu
keng kahun.
1. Ing imalan na ning prinsesa ________________ ya.
2. _______________ ing dikut king marangle.
3. Ing bandera makasabit ya ketang ___________
bakal.
4. _________ yamu ing bag ku anya ela ngan
mipagyu deng gamit ku.
5. _________ ya ing libru babasan nang tatang
anyapin ngeni enepa ayaring abasa.
6. Ing buwak nang Marlen ___________________ ya.
7. ___________________ lang mamyalung deng
anak.
8. I Gng. Martin _________________________ yang
tuturu.
9. __________________ ya i Nica kasi bertbay na.
10_______________________ ya ing asu uling bayu
yang panganak.

Masaya masaya
Matas malabung
Malagu malati
Matapang makaba
Masipag makapal

81
B. Gulisan ya ing salitang maglarawan.
1. Malinis ya ing kekaming bale.
2. Ing sampaga mabanglu ya.
3. Mataba ya ing bingut a bayung panganak.
4. Masikan ing uran nabengi.
5. I Manuel tahimik yang mamasa.
6. Malutung ya ing mansanas.
7. Mapali ing kape inuman ku.
8. Manyaman ing pansit a linutu nang ima.
9. Ing palasyu maragul ya.
10. Mabilis yang mamulayi i Alex.

Pisanayang Papil 7

Paruminggu 13
Aldo 5
A. Sumulat 5 pangungusap/telatag maglarawan
keng kekang komunidad.
_______________________________
_______________________________
_______________________________
_______________________________
_______________________________
B. I drawing me ing malagu at malinis a komunidad.

82
Pisanayang Papil 8

Paruminggu 13
Aldo 5

A. Piparis la ding litratu karing ustung salitang


maglarawan.

malambut

marimla

matapang

masipag

mapali

83
B. Sumulat 5 telatag/pangungusap keng
pamaglarawan keng kekang pamilya/sese
animal/bale.

1. _______________________________________
2. _______________________________________
3. _______________________________________
4. _______________________________________
5. _______________________________________

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 14
Aldo 1

A. Basan ya ing kwentu. Pakibatan la ring mitutuking


kutang.
1. Nukarin ya makatuknang I Mariang
Sinikuan?
2. Nanu la ring salitang maglarawan
kaya?
3. Ninu ring sasaupan na?
4. Bakit mimwa ya I Maria?
5. Nanu ing ali na na gewa manibat
kanitang mimwa ya?

B. Basan yang pasibayu ing alamat. Kopyan ya king


papil ing peka buri mung parti ning kwentu.
Idrowing nung nanu ing sasabyan ning sinulat.

84
Alamat nang Mariang Sinukuan
I Mariang Sinukuan manuknangan ya
Bunduk Arayat. Matas, malagu, at maganaka ya.
Sasaupan nala deng taung makatuknang king
palibut ning bunduk.
Misan a aldo penako dala deng bungang
tanaman at hayup king bunduk. Mimwa ya I
Maria. Manibat kanita ena nala dininan prutas at
bungang tanaman deng tau at ene pepakit
karela kapilan man.

Pisanayang Papil2

Paruminggu 14
Aldo 4

A. I drowing nung nanung milyari kareng taung


makatuknang malapit Bunduk Arayat.

85
B. Makananu meng I larawan I Mariang Makiling?
Isulat la deti.

1. ________________________________________
2. ________________________________________
3. ________________________________________
4. ________________________________________
5. ________________________________________

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 14
Aldo 5

A. Pitukian-tukian la ding kapalyarian king alamat.


Isulat la king anyu o ayus talata.

 I Mariang Sinukuan mimwa ya at ene pepakit


kareng tau.
 I Mariang Sinukuan makatuknang ya Bunduk
Arayat.
 Keng ganaka nang Maria susopan nala deng
tau keng kabyayan da.
 Menik la bunduk deng mapanako at penako
dala deng bungang tanaman at hayup.

_________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________

86
B. Isulat ya ing buod na ning kwentung Matsing at
Pagong.
_______________________________
______________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
___________________________________________________
_________________________________________________

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 15
Aldo 1

Kopyahan la deng telatag at isulat keng gulis ing


kapareu na kabaldugan ning salitang makagulis.

___________1. Makapal ya ing buak na ning


bingut.
___________2. Mataluktuk ya ing bale pepagawa
nang tatang.
___________3. Mabuluk ya ing mete dagis.
___________4. Ing malan a teyi na ning sastre
makiput ya.
___________5. Malapad ya ing bayung gawang
dalan.

87
Pisanayang Papil 2

Paruminggu 15
Aldo 2

Isulat ya ing ustung ispeling na ning salitang


sabyan na ning mestra.

1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
5. __________________________

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 15
Aldo 3

Sumulat makuyad a balita tungkul keng malilyari


keng barrio o balen kapamilatan na ning
pamamakibat kareng makatuking kutang.

Giyang kutang:
 Nanu ing gawan a selebrasyun keng baryu o
balen ngening bulan?
 Kapilan maganap ing selebrasyun a iti?
 Nanung oras gawan?
 Nukarin gawan?
 Ninu deng tumagun keng gawan a
selebrasyun?
88
 Nanu ing aktibidades para keng mesabing
selebrasyun?
 Nanu ing partisipasyun da reng memaryu o
memalen?
 Ninu ing manimunu keng selebrasyun?

____________________________________________
__________________________________________________
_________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 15
Aldo 4

Isulat keng papil nung deng makatuki tutu la o


opinyun.

1. Ing barangay San Jose peka malati ya king Sta.


Ana.
2. Ding angang tau king San Jose sinulung la
kabyayan.
3. Ing San Jose minasensu ya.
4. Eganaganang minta aliwang bansa minasensu
la bie.
5. Ing San Jose dati yang madikut.
6. Ing komunidad sumulung ya nung saup-saup la
deng tau.

89
7. Deng makwalta ila mung dapat manimuna
kareng aktibidad na ning komunidad.
8. Sumulung ya kabyayan ing komunidad nung ing
disisyun na ning kapitan o lider ya mung tukyan.
9. Masaya ya ing komunidad nung mikakasundu la
deng taung makatuknang.
10. Mahulaga ing pamisanmetung da reng tau.

Pisanayang Papil 5

Paruminggu 15
Aldo 5

Basan la ding telatag o pangungusap at isulat


la keng papil ing kapareha na kabaldugan ning
makagulis a salita.

________1. Tahimik yang mamasang libru I koya.


________2. Ing kwartu mi malinis ya.
________3. Malagu ya ing imalan na ning
prinsesa.
________4. Manyaman ing linutu nang ulam
ima ku.
________5. Masigla la deng manuk king
kulungan.

90
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 16
Aldo 1

Sumulat 5 paralan nung makananu yang


apanatiling malinis ing kekayung kapaligiran.

1. ______________________________________________
2. ______________________________________________
3. ______________________________________________
4. ______________________________________________
5. ______________________________________________

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 16
Aldo 2

A. Isulat ya ing ustung ispeling na ning salitang


sabyan na ning mestra.

1. __________________________
2. __________________________
3. __________________________
4. __________________________
5. __________________________

91
B. Koyahan ya ing balita. Tukyan la deng ustung
tuntunan keng pamanyulat.
pulung kareng pengari, maganap

Gawan ya ing kapulungan para kareng pengari


keng Agosto 12 king covered court na ning iskwela
saktung alas 3 na ning gatpanapun.
Pisabyan la keng mesabing pulung deng
miyayaliwang pisasabya tungkul kareng anak a
magaral lalu na ing patakaran tungkul keng pamag
kwenta kareng gradu.
Panimunan neng Gng. Merlita Galang, principal
na ning iskwela ing pulung.
_______________________________
______________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 16
Aldo 4
I drowing ya ing malinis at ligtas a komunidad

92
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 16
Aldo 5

Basan la ding telatag o pangungusap at isulat


la keng papil ing kapareha na kabaldugan ning
makagulis a salita.

________1. Tahimik yang mamasang libru i koya.


________2. Ing kwartu mi malinis ya.
________3. Malagu ya ing imalan na ning
prinsesa.
________4. Manyaman ing linutu nang ulam
ima ku.
________5. Masigla la deng manuk king kulungan.

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 17
Aldo 1
Nanu ing buri mung maging keng daratang a
panaun?
I drowing ya iti at lalam na isulat ot buri me.

93
Pisanayang Papil 2

Paruminggu 17
Aldo 2

Isulat ya ing kabaligtaran na kabaldugan ning


salitang makagulis.

_______________ 1. Ing kekaming mayor masipag ya.


_______________ 2. Maragul ya ing bale nang Mang
Ban.
_______________ 3. Eme pamyalungan ing kutsilyu,
mataram ya.
_______________ 4. Manyaman ing kape nung
mapali mung inuman.
_______________5. Bayu ya ing bag ng Teresa.
_______________ 6. Dilikadu ing mandilu keng ilug
uling malalam ya.
_______________ 7. Mataluras ya ing mabasang
dalan.
_______________ 8. Masala ya ing dalan.
_______________ 9. Pandaman muku keng libru
mung makapal.
_______________ 10. Malambut ya ing ulunan.

94
Pisanayang Papil 3

Paruminggu 17
Aldo 3

A. Isulat ya ing ustung ispeling na ning salitang


sabyan na ning mestra.

1. _________________________
2. _________________________
3. _________________________
4. _________________________
5. _________________________

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 17
Aldo 3

B. Magkuwentu ka tungkul king kekang sarili


kapamilatan na ning pamamakibat mu king data
sheet form.

Lagyu: _____________________________
Idad: ______________________________
Tuknangan: ________________________
Tatang: ____________________________
Ima: _______________________________
Gradu: _____________________________
Iskwela: ____________________________

95
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 17
Aldo 4

I drowing ya ing masayang lupa nung maging


masaya ka keng balang sitwasyun a masambitla.

_________________1. Aldo na ning kekang kebaytan


miglutu yang spaghetti i ma.
_________________2. Melakwan kang magdilidili keng
bale.
_________________3. Mewala ya ing sese mung asu.
_________________4. Memasyal kayung mipapamilya
king mall.
_________________5. Menikwa kang mababang
gradu keng test/pagsubuk.
_________________6. Masakit ya i apu.
_________________7. Mitas ya ranggu keng obra i
tatang.
_________________8. Makalbug ya ing kekayung
bale.
_________________9. Dakal a mi apektuan keng
bagyu.
_________________10. Mamyalung kayu deng
kaluguran mu.

96
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 17
Aldo 5

A. Gamitan la deng parehung litratu, sumulat


kayung pangungusap/telatag a pikukumpara la
deti, gumamit salitang maglarawan.

1. ________________ 2.__________________

3._________________ 4. _______________________

97
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 18
Aldo 1
Makananu meng i larawan ing mayap a
manungkulan? Sumulat 5 telatag tungkul kaniti.
1. ______________________________________________

2. ______________________________________________

3. ______________________________________________

4. ______________________________________________

5. ______________________________________________

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 18
Aldo 2
Basan at kopyahan la deng telatag o
pangungusap at gulisan la ding salitang
makabaligtad kabaldugan.
1. Nanding bayung luto ing sabo mapali ya,
ngeni merimla na.
2. Ing buak nang ima ku makaba ya, ing kang
ima nang Rita makuyad ya.
3. Ing manggang malulut mayumu ya, ing
bubut maslam ya
98
4. Ing imalan nang Betty bayu ya, ing kanaku
luma ne.
5. Ing pabanglung gagamitan nang Beny mal
ya, ing kang Allen mura ya mu.
6. Mayumu ya ing keyk dadala nang Rosing
at maslam la deng sampaluk a seli na.
7. Ing swimming pool mababo yamu pero ing
dagat malalam ya.
8. Mabilis yang mamulayi ing kunehu aya
simbut ne ing mabagal a pau.
9. Masigla la deng anak a mamyalung anya
maiistorbu la deng tahimik mamasa king
library.
10.Mapinu ya ing labanus ene kalupa ning atis
a magaspang balat.

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 18
Aldo 3

A. Isulat ya ing ustung ispeling na ning salitang


sabyan na ning mestra.

1. _______________________________
2. _______________________________
3. _______________________________
4. _______________________________
5. _______________________________

99
B. Isulat ya keng papil ing parapong idikta na ning
mestra. (Paragraph to be dictated)
Ing kapitan ya ing pamuntuk na ning baryu.
Antimong pamilya ya ing tatalakad tatang o ima.
Ing mayap a kapitan dapat parati nang una ing
kapakanan da reng memaryu. Keng nanu mang
kapagsubukan dapat parati yang maka antabe.
Dapat luguran nala deng balang metung kareng
kabaryu na antimong anak na.

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 18
Aldo 4
Isulat la kareng blanku deng mawawalang
ustung salita bayang makumpletu ing tula. Pilinan la
deng ustung pakibat kareng salitang makakahun.
I ima at I tatang

I ima at I tatang
Pane bibie kekaming _________.
I ima pipipyan na
Kekaming ____________________.
I tatang __________________
Banta atin kaming panyaling
______________________.

pamangan kaylangan
imalan magobra

100
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 18
Aldo 5

A. Isulat la keng papil deng paris a salitang magka


salungat kabaldugan.

1. mabanglu-mabuluk
2. manyaman malinamnam
3. masigla-tahimik
4. masikan-mayna
5. makwalta-mabandi
6. mabilis-masalusu
7. marakal-maritak
8. malalam-mababo
9. malapad-malawak
10. maganaka- buysit

B. Dina lang caption deng makatuking drowing.

____________________ ____________________
101
_____________________ ____________________

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 19
Aldo 1

Gawang kapabalwan tungkul kareng


makatuking tema.

a. Kalinisan

b.Pananaman

102
c.Katahimikan

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 19
Aldo 2
Gulisan la deng preposition a megamit kareng
telatag.
1. Linub la deng anak a magaral king kilub na ning
library.
2. Ing magtindang kasangkapan megpaynawa ya
lalam na ning tanaman.
3. I iskwela atyu kasiping na ning pisamban.
4. Minukyat ya babo bubungan i Rodel banta
takpan nala deng tutulung yeru.
5. Atin basurahan libutad na ning kantina at
opisina.

103
Pisanayang Papil 3

Paruminggu 19
Aldo 3

Isulat ya ing ustung ispeling na ning salitang


sabyan na ning mestra.

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 19
Aldo 3

Kopyahan ya ing kapabalwan. Tukyan la deng


ustung paralan keng pamanyulat.

Agkatan la deng malda na tumagun keng


medical mission keng Oktubre 16, alas 8 na ning
abak anggang alas 3 na ning gatpanapun king
covered court na ning baranggay. Atin datang a
doctor at nars para manalu kareng miyayaliwang
sakit kalupa na ning lagnat, kuku, pulmunta at
diabetis. Atin munaman dating a dentist para
mamagut ipan. Mamye la naman libring panulu
para kareng masakit.

104
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 19
Aldo 4

Sumulat 5 opinyun at limang katutwan

Pisanayang Papil 6

Paruminggu 19
Aldo 4

Basan at kopyahan la deng telatag o


pangungusap at gulisan la ding salitang
makabaligtad kabaldugan.

1. Nanding bayung luto ing sabo mapali ya,


ngeni merimla na.
2. Ing buak nang ima ku makaba ya, ing kang
ima nang Rita makuyad ya.
3. Ing manggang malulut mayumu ya, ing bubut
maslam ya
4. Ing imalan nang Betty bayu ya, ing kanaku
luma ne
5. Ing pabanglung gagamitan nang Beny mal
ya, ing kang Allen mura ya mu.

105
Pisanayang Papil 7

Paruminggu 19
Aldo 5
Basan at isulat la deng telatag o pangungusap
at kaybat isulat keng blanku nung tutu o opinyun la.

____________1. Deng kapabalwan mamie lang


impormasyun kareng tau.
____________2. Ela maulaga deng kapabalwan.
____________3. Ing kapitan ya mu ing magsilbing
gawa kapabalwan.
____________4. Egana-ganang memaryu ababasa
dala deng kapabalwan.
____________5. Makapagsadya la deng tau nung
ating kapabalwan.

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 20
Aldo 1
Isulat la deng telatag a sabyan na ning mestra.
(Note to the teacher: Dictate the following
sentences.)

1. Ing Bunduk Arayat matas ya.


2. Dakal a maragul a tanaman king Bunduk
Arayat.
3. Atin mangaragul a bato babo na ning
bunduk.

106
4. Dakal a bale makatalakad lalam na ning
bunduk.
5. Deng tau manikwa lang bungang tanaman
king bunduk.

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 20
Aldo 2

Isulat ya ing ustung ispeling na ning salitang


sabyan na ning mestra.
1. _______________________________
2. _______________________________
3. _______________________________
4. _______________________________
5. _______________________________

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 20
Aldo 3

Sumulat kang pangungusap/telatag a


maglarawan king aling litratu.

1.__________________ 2.____________________
_________________________ ___________________________

107
3.__________________ 4.____________________
__________________ ____________________

5.______________________
______________________
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 20
Aldo 4

Sumulat makuyad a parapo tungkul keng


sariling karanasan keng pamag lakbe/byahe.

_______________________

_______________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
__________.

108
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 20
Aldo 5

A. Sumulat salitang maglarawan angkop keng


balingsalita keng lalam.

1. Jose Rizal-_____________________________________

2. mestra- _______________________________________

3. Pasko _________________________________________

4. iskwela _______________________________________

5. Noynoy Aquino_______________________________
B. Isulat ya ing parapong idikta na ning mestra.
(Teacher will dictate the short paragraph about
the school.)
Ing Kekaming Iskwela

Ing kekaming iskwela malagu, malwalas at


parati yang malinis. Dakal a makatanam
manyampagang tanaman anya masaya yang
akakit. Atin munamang mamungang tanaman na
pikukwanan ming gule.

Deng anak a magaral keng kekaming


iskwela maganak la at masipag lang magaral. Deng
mestra masipag lang tuturu.

109
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 21
Aldo 1
Panintunan la ding salitang sasabi nung kapilan ya
megawa ing kilus( adverb of time) kareng balang
panyalita at isulat la king papil .
1. Memasyal kami napun king plasa.
2. Datang ya bukas ing kekaming bisita.
3. Maglutu yang kalame i ima ku balang pasku.
4. Ginawa yang parul I tatang ku anyang Sabadu.
5. Tinerak ya nabengi i Nena.
6. Napun meglutu yang pansit i ima.
7. Dinatang ya anyang Dominggu i Lota.
8. Megaral ku nandin.
9. Lungub ne bukas i Rosa.
10. Meglinis keng bale ati ku anyang Sabadu.

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 21
Aldo 2
Pilinan la ding salitang sasabi nung kapilan ya
megawa ing kilus ( adverb of time ) at isulat king
papil ing pakibat.

110
aldoldo bukas maranun
saguli ditak napun
mabilis masaya nabengi
malambut balang ugtu maragul
masaya malungkut nandin
balang abak papil lapis
nanding ugtu terak lakad
sulat malapit anyang Lunis
napun abak malambut malinis
king Sabadu balang bulan bulung
sulat king pasku nandin abak

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 21
Aldo 3
Isulat ya ing ustung ispeling ning balang
salitang sabyan ning mestra.

Nanu ing mawawalang salita keng kanta?


Panintunan la king kahun ding sagut at isulat king
papil.

amalayan manakit
timpukan keka
kaban sininup
singsing susukdul

111
Atin Ku Pung Singsing
Atin ku pung singsing. Metung yang ________
Amana ke iti, kang Indung ibatan. Sangkan keng
___________, King metung a __________ Mewala ya iti,
Eku _______________.
Ing sukal ning lub ku ___________ king banwa
Ninu mang _____________ King _________ kung mana
Kalulung pusu ku Manginu ya _____________.

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 21
Aldo 5
Lawen yang masalese ing litratu. Sumulat 5
pangungusap na ating salitang sasabi nung kapilan
ya megawa ing kilus. Isulat king papil ing sagut.

112
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 22
Aldo 1
Basan ya ing Aldoalogu. Panintunan la ring
salitang magkarima at isulat king papil.
Mely: Nida, adalanan ku la ding grade six nandin.
Masigla lang misasabi.
Nida: Ingsanu ing dimdam mung pisasabyan da?
Mely: Malapit na kanu ing World Teachers’ Aldo at
masaya lang magplanu para keng gawan da
para keng karelang mestra.
Nida: Ah wapin. Masalese keng pekiramdaman
nandin maranun king radyu ing tungkul kanita.
Sabyan ke pin sana keka.
Mely: Ikatamu kaya ingsanu gawan tamu?
Nida: Masalese teng sabyan karen kekatamung
kaklasi ini nung bisa lang terak tamu.
Mely: Malagwa tamung makapagsane nung ing
iterak tamu Basultu o kaya Paseo de Bacolor
ya.
Nida: Tara puntalan tana la ding kaklasi tamu at
ibalita karela
Sabyan nung nanu ing panamdam da king
balang sitwasyun.
1.mipasar king pagsubuk
2.kayabe king top 10
3.minuran masikan
4.dakal dinatang bisita
5.dinatang ya i tatang ibat aliwang bansa

113
Pisanayang Papil 2

Paruminggu 22
Aldo 2
Panintunan la at isulat king papil ding amanung
sasabi nung makananu ya megawa ing kilus.
1. Mamaligwa yang menik king eran i Jonathan.
2. Mamasa yang tahimik king suluk i Marie.
3. Mabilis lang sinagut ding anak.
4. Masaya lang teterak ding mikakaluguran.
5. Abe-abe lang mamangan ding pamilya.
6. Mabagal yang susulat i Hans.
7. Mangadi yang taimtim i apu ku.
8. Linakad yang mabilis i Rona papunta king
iskwela.
9. Masaya lang mipagkwentu ding mikaluguran.
10. Masalese lang magobra ding karpinteru.
Kumpltwan la ring panyalita. Isulat me ing
ustung salita nung makananu ya magawa ing kilus.
Pilinan me ing sagut keng kahun at isulat ya king
papil.
masikan masaya tahimik
mabilis masalese

1. Inayus mi lang _____________ ding libru balang


ali masira.
2. Ding parukyanu _____________ lang mangadi
king pisamban.
3. Ginulisak yang _____________ anyang
menyambut ya.

114
4. Memulandit yang _____________ i Jose ban eng
atagal i tatang na.
5. _____________ lang mipagkwentu ding anak
kaybat dang menalbe sine.

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 22
Aldo 2
Lawen lang masalese ding litraru. Sumulat nung
makananu megawa ing kilus ( adverb of manner )
agpang karing litratu. Isulat ing pakibat king papil.

1. ___________________ 2. __________________

3.___________________ 4. ________________

115
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 22
Aldo 2
Pilinan la ding salitang sasabi nung makananu
ya megawa ing kilus ( adverb of manner ). Isulat la
ding sagut king papil.

dinatang napun masayang teterak


mabagal sumulat mabilis lumakad
mikit keng Sabadu abe-abe mamasyal
malambut a kutsun matas a tanaman
mamirapal muli

Pisanayang Papil 5

Paruminggu 22
Aldo 3
Isulat ya ing ustung ispeling ning salitang sabyan
na ning mestra.

Kopyahan ya king papil ing Aldoalogo. Isulat


yang masalese king papil.
116
Mely: Nida, adalanan ku la ding grade six nandin.
Masigla lang misasabi.
Nida: Ingsanu ing dimdam mung pisasabyan da?
Mely: Malapit na kanu ing World Teachers’ Aldo at
masaya lang magplanu para keng gawan
da para keng karelang mestra.
Nida: Ah wapin. Masalese keng pekiramdaman
nandin maranun king radyu ing tungkul
kanita. Sabyan ke pin sana keka.
Mely: Ikatamu kaya ingsanu gawan tamu?
Nida: Masalese teng sabyan karen kekatamung
kaklasi ini nung bisa lang terak tamu.
Mely: Malagwa tamung makapagsane nung ing
iterak tamu Basultu o kaya Paseo de Bacolor
ya.
Nida: Tara puntalan tana la ding kaklasi tamu at
ibalita karela.

Pisanayang Papil 6

Paruminggu 22
Aldo 3

Gamitan la ring makatuki king panyalita.


1. mabagal magsalita
_________________________________________
2. masikan mamasa
_________________________________________
3. tahimik magobra
_________________________________________

117
4. mabilis sumulat
_________________________________________
5. masayang tetera
_________________________________________

Pisanayang Papil 7

Paruminggu 22
Aldo 5
Gawan nung nanu ing sasabyan da ring makatuki.
1. tahimik mamangan
2. masayang manyalung
3. masikan mamasa
4. tahimik makiramdam
5. tahimik susulat

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 23
Aldo 1
Kumpletwan ya ing tula. Pilinan ya ing katonu
nang amanu king kahun. Isulat king papil ing
pakibat.

maglakbe Tagpi ngeni


bale makaantabe

Asu kung maputi


Ing lagyu na _________
Ayasahan meng tune
Pamagbante king _________.

118
Pane keng kayabe
Nu ku man ___________
Keng namu man bage
Pane yang ___________.

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 23
Aldo
Isulat ing katunug nang salita ning king balang
bilang. Panintunan ya king kawun at isulat king papil.

maplas napun kayantabe


mapali marapal

1. mabagal - ________________
2. kayabe - ________________
3. minuli - ________________
4. maralas - ________________
5. napun - ________________

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 23
Aldo
Basan la ding bawat panyalita. Pilinan ya ing
salitang ating consonant cluster/kambal katinig at
isulat king papil.

1. Ing kayang blusa kule yang malutu.


2. Dakal la ring taung mamasyal king plasa.

119
3. I Alfred magdala yang bola.
4. Ikit mi ya ing letratu na king kahun.
5. Megplanu lang mamasyal ding mikakaluguran.
6. Maranun yang linabas ing tren.
7. Sinali kung bayung tsinelas.
8. Menakit kung prinsesa.
9. Magdala yang dakal a prutas I apu.
10. Manyaman ya ing binye mung tsokolati.

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 23
Aldo 2
Panintunan la at isulat king papil ding amanung
sasabi nung makananu ya karalas magagawa ing
kilus.( adverb of frequency )

1. Balang gatpanapun mamasyal kami king plasa.


2. Miminum kung gatas balang abak.
3. Lilinisan ke aldoldo ing kakung bag.
4. Manyali yang asan i ima king palengki misan
king paruminggu.
5. Malagad yang pupunta kekami i Renatu.
6. Maralas keng mamasyal kari apu mi.
7. Mitipun-tipun la ring mipapamilya balang pasku.
8. Maglinis kaming mula balang Sabadung abak.
9. Istung bengi kami mu manalbe TV ri ima.
10. Pane kaming pupunta kari apu para
managtal manga.

120
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 23
Aldo 2

Kunan la keng tanaman deng anggang salitang


sasabi nung makananu ya kadalas magagawa ing
kilus (adverb of frequency ) at isulat la king papil

napun madalas

malagad balang Sabadu

papil

balang abak minsan

bengi
aldoldo

lapis

121
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 23
Aldo 3

Isulat ya ing ustung ispeling ning balang salitang


sabyan na ning mestra.

1. _________________________
2. _________________________
3. _________________________
4. _________________________
5. _________________________

Kopyahan ya king papil ing buud ning kwentu.


Gamitan la ring maragul a letra nung nukarin la
dapat gamitan, dinan margin at ustung bantas.

Parul

Marimla na naman ing panaun uling bulan na


na ning setyembri. Uli na niti halus aldoldo ali ya
agad makabangun I Alfred
I tatang nang Alfred mangawa yang parul at
pag ala yang klasi sosopan ne I tatang na. marakal
a sasali kareng gagawan dang parul uling
masanting la at matibe.

122
123
Pisanayang Papil 7

Paruminggu 23
Aldo 5

King kapamalitan da reng litratu, sumulat kang


panyalita a gagamit salitang sasabi nung
makananu kadalas ya gagawan ing kilus ( adverb of
frequency ).

_________________________ ________________________

_________________________ ________________________

124
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 24
Aldo 1
Pilinan la reng sangkap a bubulug king sigang babi.

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 24
Aldo 2
Kulayan yang malutu ing pusung ating
makasulat a amanung maglarawan.

maragul danum

125
malati mabanglu

ditak bulung

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 24
Aldo 2

Lawen la reng balang litratu. Sumulat tia


tidwang (2) salitang maglarawan king balang litratu.
Isulat la king papil ding sagut.

126
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 24
Aldo 2

Basan la ring balang panyalita. Panintunan la


ring salitang maglarawan at isulat la king papil.
1. Ing asali ming halo-halo malinamnam ya.
2. Asneng kanyaman ing kalameng nilutu nang apu
ku.
3. Deng asali nang manggang ima ku mayumu la.
4. Buri nang tatang ku mapali ing nasi.
5. Mapayit ya pero masustansya ya ing apalya.
6. Maslam la ring bunga ning santul.
7. Mas buri ku la ring malutung makopa.
8. Mangaragul la ring bunga ning lara.

Pisanayang Papil 5

Paruminggu 24
Aldo 2

Pilinan la ding salitang maglarawan karing


balang panyalita at isulat king papil.

1.Mayumu ya itang pengan kung bayabas.


2. Marakal ya bunga ing sampaluk.
3. Ing linutu tang sigang Ima manyaman ya.
4. Mapali ing nasi king lamesa.
5. Malinis ya ing kekaming kusina.

127
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 24
Aldo 3

A. Isulat ing ustung ispeling ning balang salitang


sabyan na ning mestra.
1.______________________________
2.______________________________
3.______________________________
4.______________________________
5.______________________________

B. Basan yang pasibayu ing paralan king


pamaglutung sigang babi. Kopyahan ya ini king
papil.
1. Muna, pangilyan ya at luglugan ing butul-butul
babi.
2. Kadwa, pabukal at palambutan keng balanga
ing babi.
3. Katlu, ibulug la ring gandus.
4. Potang malambut ne ing babi, ibulug ing
kangkung.
5. Tutuki, ibulug ing mustasa, labanus at okra.
6. Kaybat, ibulug na la rin ding lara.
7. Ibulus itang sabo ning inapsal a sampalok.
8. Dinan yang asin at pabukalan ya.
9. Pwedi neng iyapag ing sigang.

128
Pisanayang Papil 7

Paruminggu 24
Aldo 4

Basan ya ing tula. Pilinan la ring mebanggit a


prutas at ilarawan la ring balang metung.

Masustansyang Pamangan
Sinulat neng Fe A. Macalino

Keni king balen Kapampangan


Miyayaliwang pamangan
Masustansya at manyaman
Kekang tune panagimpan.

Mapa kapangan o prutas man


Sadyang ali mu akalingwan
Pag kekang apangan at atakman
Palagi mu nang panintunan.

Atis, abukadu at santul


Kapaya at manggang maragul
Iyabe la pa duat a kumpul-kumpul
Keti king Pampanga kekang apupul.

129
Pisanayang Papil 8

Paruminggu 24
Aldo 4

Ayusan la king ustung pamituki-tuki ning prosesu


na ning pamaglutung sigang babi. Gamitan ing
bilang 1-8.

_____ Ibulug ing mustasa, labanus at okra


_____ Pabukal at palambutan ken balanga ing
babi
_____ Ibulug na la rin ding lara.
_____ Pangilyan ya at luglugan ing butul-butul babi.
_____ Ibulug la ding gandus.
_____ Potang malambut na ing babi, ibulug ing
Kankung
_____ Dinan yang asin at pabukal at pwedi neng
iapag.
_____ Iyabe itang sabo ning inapsal a sampaluk.

Pisanayang Papil 9

Paruminggu 24
Aldo 4

Basan yang pasibayu ing pamituki-tuki ning


pamaglutung sigang. Pilinan la ring salitang ginamit
a sasabi king pamituki-tuki king pamaglutu at isulat
king papil.

130
1. Muna, pangilyan ya at luglugan ing butul-butul
babi.
2. Kadwa, pabukal at palambutan keng balanga
ing babi.
3. Katlu, ibulug la ring gandus.
4. Potang malambut ne ing babi, ibulug ing
kangkung.
5. Tutuki, ibulug ing mustasa, labanus at okra.
6. Kaybat, ibulug na la rin ding lara.
7. Ibulus itang sabo ning inapsal a sampalok.
8. Dinan yang asin at pabukalan ya.
9. Pwedi neng iyapag ing sigang.

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 25
Aldo 1

Isulat king papil nung sanu kareng grupu da


reng salita ing magpakit mayap a memalen.

________1. Muli king takdang oras.


________2. Iyugse ing basura maski nukarin
________3. Tukyan ding batas trapiku
________4. Pikawa-kawani ing basura
________5. Dalakit nokarin king dalan

131
Pisanayang Papil 2

Paruminggu 25
Aldo 2

Lawen la ring balang litratu. Dinan yang tsek


( / ) nung papakit yang pigawan ning mayap a
memalet at ekis ( X ) nung ali. Isulat ing sagut king
papil. Glaring

132
Pisanayang Papil 3

Paruminggu 25
Aldo 3

Isulat ya ing ustung ispeling ning balang salitang


sabyan na ning mestra.

1. ____________________________
2. ____________________________
3. ____________________________
4. ____________________________
5. ____________________________

Kumpletwan ya parapo/talata tungkul ketang


miting king barangay. Pilinan la ring mawawalang
salita king kahun.

pikawa-kawani Setyembri 02, 2012


San Pabo konsehales
Barangay hall

Ing kapitan ning barangay ________________


kayabe da ring kayang ______________ megpulung la
king ______________ anyang _________________.
Pisabyan da nung makananu ing karelang gawan
para keng karelang barangay. Karelang apikayari
na ituru la reng memaryu nung makananu dang
____________ing basura at nung makananu aiwasan
ing masangkut la king gulu ring kayanakan.

133
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 25
Aldo 4
A. Isulat king papil nung nanu ing posibling maging
bunga da reng makatuki.
_______ 1. maglinis bakuran
_______ 2. iugse ing basura maski nokarin
_______ 3. misaup-saup king pamaglinis
_______ 4. mananaman lele bakud
_______ 5. pikawa-kawani ing basura
B. Isulat ning ing grupu da ring salita dahilan ya o
bunga ya king malilyari king komunidad. Isulat ing
sagut king papil.
1. Biyasang mikawa-kawani king basura
2. Megbara la ring kanal
3. Mumuli king takdang oras
4. Mitambak ing basura
5. Sinunud king batas trapiku

Pisanayang Papil 5

Paruminggu 25
Aldo 5
Pilinan king kahun ing kalupa na tunug nung
bawat salita. Isulat king papil ing sagut.

bulung malunggay bayani


katapusan rilis Aryan

134
1. kautusan
2. barangay
3. kawani
4. rilis
5. tukyan
6. pulung

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 26
Aldo 1
Basan ya ing kwentu. Pilinan la ring salitang
magkarima at isulat la king papil.

Piyesta king Kekaming Barangay


Sinulat neng Fe A. Macalino

Maranun lang migising di Hans ampo deng


kayang pinsan. Piyesta na kasi ning karelang
barangay, ing barangay Sta. Maria.
Balang ika- 11 at ika-12 ning Mayu,
pagselebrahan de ing piyesta na ning Birhen Maria.
Dakal a debotu ing mumunta at sisimba pag piyesta
na ning karelang patrun. Kerakalan kareni
manibatan la pa mu keng miyayaliwa at mangalaut
a lugar.
Ngening banwang iti, miyayaliwang programa
at aktibidades ing karelang sinadya.

135
Paruminggu bayu ing aldo ning kapiyestan,
balang bengi atin piyalben king barangay. Atin
nang ligligan keng pamanganta, ligligan da reng
kayanakan a babai at miyayaliwa pa.
Itang bengi na ning kapiyestan, iprusisyun de ing
patrun da, ing Birhen Maria. Ing kayang karu
malagu ya pangagayak. Sariwa la at makukule
bulaklak den karelang gagamitan. Talagang akit
mu na dakal la ding makipagprusisyun para ipakit
ing karelang debusyun king Birhen Maria.
1.
2.
3.
4.
5.

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 26
Aldo 3

Isulat la king papil ing ustung ispeling da ring


balang salitang sabyan na ni mestra.

1. ____________________________
2. ____________________________
3. ____________________________
4. ____________________________
5. ____________________________

136
Pisanayang Papil 3

Paruminggu 26
Aldo 4

Sumulat metung a sulat pamagumbira. Gamitan


la ring makatuking impormasyun para abuu ing sulat.

Nobyembri 25, 2013


San Juan, Sta. Ana, Pampanga
Rodel – lagyu ning susulatan
Miko – lagyu ning susulat
Piyesta king barangay – okasyun
Misa, prusisyun, terakan – aktibidades
Tukyan ya ing makabye padrun king lalam.
_____________________
____________________
______________________,
______________________________________________

_________________
_________________

137
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 26
Aldo 4

A. Panintunan king kawun ing mawawalang amanu


para mabuu ya ing rima. Isulat ing pakibat king
papil.

palampasan debotu
panata pakyabayan

Piyesta king kekaming baryu


Dakal a daratang a ___________
Karin mumunta at sisimba
Para pasikanan karelang ___________.

Miyayaliwang piyalben
Deng kayanakan, ali _____________
Mapa kantahan o terakan
Karelang ________________.

B. Lawen la ing litratu. Sumulat 5 panyalita tungkul


kareng gagawan da reng tau neng maleldo.

138
Gamitan la ring letratu king babo. Sumulat makuyad
a talata tungkul keng selebrasyun neng maleldo.
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________

139
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 26
Aldo 5

A. Isulat la king papil ring salitang sabyan na ning


mestra.
1.
2.
3.
4.
5.

B. Isulat ya ing mawawalang salita para mabuu ya


ing kwentu tungkul keng selebrasyun king
keketamung komunidad. Pilinan ya ing sagut king
kahun at isulat king papil.

pisan pamangan regalu


pasko mamyalung

Pasku

Para kang Rodrigo, pekamasaya yang diling


selebrasyun ing ___________. Neng kasing pasku,
ilang mipapamilya mitipun-tipun la at deng kayang
_______ daratang la. Abe-abe lang ___________ at
mamangan. I ima na maglutu yang miyayaliwang
_______________ a karelang pisulu-sulwan katugtug
ning alas dosi ning bengi. Kaybat dang mengan,
pamuklat da nala ring karelang __________________.

140
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 27
Aldo 2

Lawen la ring balang letratu. Isulat king papil


nung nanu king palage mu ing pakiramdam da ring
tauhan king bawat litratu.

141
142
Pisanayang Papil 2

Paruminggu 27
Aldo 3
A. Basan la ring balang kasebyan at isulat king papil
nung makanu meng aintindyan ing balang
metung.
1. Keng maranup, alang masias a tinape.
2. Ing malulunud, pataram man kalawatan ne.
3. Ing taung ali biyasang lumawe king pibatan na,
ali ya miras king kayang pupuntalan.
4. Nu man kakaba ing prusisyun, king pisamban
mu rin mayari.
B. Isulat la king papil ring grupu da ring salitang
sabyan na ning mestra.
1. marakal a tutuki king prusisyun
2. mikit-ikit la ring mikakamag-anak
3. dakal a linutung pamangan
4. memuklat regalu
5. agnan-agnan sinimba

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 27
Aldo 4
A. Isulat lang masalese keng papil ding makatuking
kasebyan.
1. asaki ti makabaluktut,
butul man e makapulut.
143
2. E ka lalapit king api,
Nung eka bisang mapali.
3. Masaguling maging tau,
144asaki ting magpakatau.
4. Ustung ali, ukul,
Ali bumukul.
5. Ing ali binalikid king pibatan,
Ali ya miras king pupuntalan.

B.Basan la ring kasebyan king babo. Isulat la king


papil ring salitang magkarima.

1. ____________________________
2. ____________________________
3. ____________________________
4. ____________________________
5. ____________________________

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 27
Aldo 5

A. Isulat ya ing ustung ispeling da ring balang salitang


sabyan na ning mestra.

1. ____________________________
2. ____________________________
3. ____________________________
4. ____________________________
5. ____________________________

144
B. Ipaliwanag nung makananunyang aintindyan ing
balang kasebyan.
1. Keng taung maranup,
alang masias a tinape.
2. Ing malulunud,
pataram man kalawatan ne.
3. Nu man kakaba ing prusisyun,
king pisamban mu rin ing tuluy.
4. Ing taung ali biyasang malikid king kayang
pibatan,
ali ya miras king kayang pupuntalan.

Pisanayang Papil 5

Paruminggu 28
Aldo 2

Pilinan kareng litratu nung sanu ing gagamitan


yu keng pamagbyahi. Sumabing panyalita tungkul
kanini.

145
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 28
Aldo 2

Basan ya ing balita . Pumiling limang ( 5 ) salita


a magkarima.

Welgang karagulan, babalakan da ring drayber

Pauli ning alang tuknang a pamagtas ning


presyu ning gasolina, babalak lang magwelgang
karagulan ding miyayaliwang drayber king
Pampanga.
“Pilan nang besis migtas ing presyu ning
gasolina pero ing pamasahi ali da naman tatas,”

146
anang Rodrigo Tecson, ing presidenti ning
asosasyun ding drayber dyip king Pampanga.
Malambat na lang makisabi king Land
Transportation and Franchising Regulatory Board
( LTFRB ) na gawan deng P8.50 ing minimum a
pamasahi pero ela pa mu rin mipagbigyan keng
karelang kayadwanan.
Maliban kareng drayber dyip, kayabe la ring
magwelga ding drayber traysikel, bus at aliwa pa.
Hangad da na sana pimagbigyan nala keng
karelang kayadwanan uling malambat na la mu ring
magsakripisyu king pamagtas ning presyu ning
gasolina.

Pisanayang Papil 7

Paruminggu 28
Aldo 3

A. Isulat la king papil ing ustung ispeling da ring


makatuking salita a sabyan na ning mestra.

1. traysikel
2. bisikleta
3. damulag
4. karagulan
5. kayadwanan

B. Isulat la king papil ding grupu da ring salitang


sabyan ning mestra.(dictate the following
phrases)

147
1. dakal a saken king dalan
2. marakal makasake king bus
3. bayu ya ing traysikel
4. maragul ya ing bangka
5. sinake kotsi

C. Kopyahan king papil ing balita.

Problema ken trapiko dapat midinan


solusyun

Pinulung na la ning pamuntuk da ring


traffic aid den kayang asasakupan para
adinan solusyun ing malambat da nang
problema kengTrapiko.
Metung ya rakeng arapan dang
problema king balen ing trapiko pauli na
ningbigla lang mikarakal ding saken a
akakakit mu keng dalan.
Meglipana la ding mamasadang
traysikel pati na rind eng dyip at kotsing
magbiyahi aldo-aldo.
Maliban king trapiku, didinat ya rin ing
hangin pauli na ning asuk a bubuga da ring
miyayaliwang saken.

______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
________________________________________

148
Pisanayang Papil 8

Paruminggu 28
Aldo 5

Pilinan la keng kahun ding mawawalang salita a


karima da deng salita ken balita.

1. Gasolina – Pampanga
2. Karagulan – mipagbigyan
3. Magwelgang – miyayaliwang
4. Pamasahi- presidenti
5. Makisabi - pamasahi

Welgang karagulan, babalakan da ring drayber

Pauli ning alang tuknang a pamagtas ning


presyu ning gasolina, babalak lang magwelgang
karagulan ding ________________ drayber king
_________________.
“Pilan nang besis migtas ing presyu ning
gasolina pero ing pamasahi ali da naman tatas,”
anang Rodrigo Tecson, ing ________________ ning
asosasyun ding drayber dyip king Pampanga.
Malambat na lang makisabi king Land
Transportation and Franchising Regulatory Board
( LTFRB ) na gawan deng P8.50 ing minimum a
____________ pero ela pa mu rin mipagbigyan keng
karelang kayadwanan.

149
Maliban kareng drayber dyip, kayabe la ring
magwelga ding drayber traysikel, bus at aliwa pa.
Hangad da na sana _____________ nala keng
karelang kayadwanan uling malambat na la mu ring
magsakripisyu king pamagtas ning presyu ning
gasolina.

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 29
Aldo 2

Basan ya ing pamisabi da king telepono. Pilinan


la ring salitang sasabi king ustung pamakisabi king
telepono. Isulat la king papil ring sagut.

Matt: Hello! I Matt ni. Mayap a abak.


Ron : Ika pala Matt. Komusta na ka?
Matt: Mayap naman. Ika komusta na ka?
Ron: Mayap mu rin. Map namu mipayaus ka?
Matt: BertAldo ku kasi keng Sabadu, kumbiran
da ka sana.
Ron : Ah makanyan. Sige datang ku. Kin bale yu
Karin mu gawan?
Matt: Wa. Alas tres ning gatpanapun.
Ron : Sige mikit tana mu keng Sabadu.
Matt: Dakal salamat. Sige. Paalam.
1. _________________________
2. _________________________
3. _________________________
4. _________________________

150
5. _________________________

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 29
Aldo 3
A. Isulat king papil ring salitang sabyan na ning
mestra. Note to the teacher:(dictate the following
words)
1. Komusta na ka?
2. Mipayaus ka?
3. Kumbiran daka sana
4. Dakal a salamat
5. Kumbiran da ka
B. Isulat king papil nung nanu ing posibling
panamdaman da ring tauhan karing balang
sitwasyun.
1. mekumbira king bertdey
________________________________________________________________
2. marakal dinatang a bisita
________________________________________________________________
3. ali ya mekaratang ing kinumbira
________________________________________________________________
4. dakal ya hinanda i ima
________________________________________________________________
5. sinulapo la ring lobu
________________________________________________________________

C. Isulat ing posibling wakas ning kwentu.

151
Maranun yang migising I Matt uling aldo ning
kayang kebaytan. Pitu neng banwa at simba para
magpasalamat. I ima na peghandaan neng
masalese ing ikapitung bertdey nang Matt.
Kinumbira na la ring kaklasi na at aliwa pang
kaluguran. Miyayaliwang pamangan ing sinadya
nang ima na.

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 29
Aldo 4

A. Kopyahan ya king papil ing makasulat a pamisabi


king telepono.

Hans : Hello. I Hans pu ini. Pwedi ke pu akasabi i


Marcel?
Ima : I ima na ini. Pasensya na ka ala yu I Marcel
bale. Atin kang buring papabilin?
Hans : Pakisabi na mu pu awsan naku potang kauli
na. Salamat pu.
Ima : Alang nanu man. Sige sabyan ku kaya.

B. Isulat ing ustung ispeling da ring salitang sabyan


na ning mestra.

152
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 29
Aldo 5

Basan la ring balang panyalita. Isulat nung


katutwan o opinyun ya ing balang metung.

1. Halus kerakalan kareng Pilipinu atin lang


cellphone.
2. Mas mabilis ing komunikasyun keng teleponu.
3. Mabilis ing komunikasyun nung bayu ya
teleponu.
4. Pag mal ya ing cellphone, masanting ya.
5. Kailangan ne ning balang Pilipinu ing cellphone.

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 30
Aldo 2

A. Isulat nung nanu ing posibling malyari basi karing


makatuki.
1. Saup-saup lang meglinis ring memarangay.
_____________________________________________
2. Menanaman la king arapan dang bale.
_____________________________________________
3. Deng kayanakan tutukyan de ing curfew.
______________________________________________

B. Sumulat atlung panyalita nung makananu apakit


ing mayap a memalen/memaryu.
153
1. ______________________________________________
2. ______________________________________________
3. ______________________________________________
4. ______________________________________________
5. ______________________________________________

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 30
Aldo 3

Isulat la ring mawawalang salita king balita.


Pilinan la ring sagut kilub na ning kahun. Isulat la ring
sagut king papil.

ligligan Hulyo, 2012 memarangay


barangay pekamalinis

Barangay San Pablo, miparangalang


pekamalinis a barangay Kilala de bilang
pekamalinis a ______________ ing San Pablo
ketang ligligan a penimunan ning local a
gubyernu ning balen anyang___________.
Mepili ya ing mesabing barangay uling kareng
anggang milaban-laban a barangay, ini ya ing
ikit dang ___________ at pakamaayus. Bayu
dinatang ing aldo ning mesabing ___________,
misaup-saup la ding _______________ king
pamaglinis ning karelang lugar.

154
Pisanayang Papil 3

Paruminggu 30
Aldo 4

A. Isulat ing ustung ispeling da ring salitang sabyan


na ning mestra.
1. _____________________
2. _____________________
3. _____________________
4. _____________________
5. _____________________

B. Gamitan la ring salita king lalam para makabuung


panyalita.
1. barangay
2. miparangalan
3. penimunan
4. gubyernu
5. memerangay

C. Isulat la king papil ring panyalitang sabyan na


ning mestra. (Note to the teacher: dictate the
following )
1. Saup- saup lang meglinis ring memerangay.
2. Perangalan de ing karelang barangay.
3. Menenaman lang tanaman a mamulaklak king
arap dang bale.
4. Dakal a tanaman king iskwela.
5. Masaya lang manugtug tanaman ding anak.

155
D. Isulat nung nanu ing posibling malyari basi king
makatuki.
Ating liga keng basketbol king barangay,
mahinahun lang memyalung ding kayanakan.

Sumulat patalastas. Gamitan la ring makatuking


impormasyun.
a. Krismas parti
b. Disyembri 20
c. Alas otsu ning abak anggang alas dosi ning
ugtu.
d. San Pablo Elementary School
e. Magdalang sariling pamangan
_______________________

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 30
Aldo 5
Isulat ya king papil ing talata king lalam. Gumamit
maragul a letra potang kaylangan at dinan yang
ustung bantas.
malapit na ing pasku minaus yang pulung ing
kapitan kareng kayang sangguniang pambarangay
para pisabyan ing gawan dang pamanayus
metung karing apikasundu da ing pamanyabit parul

156
kareng balang posti anyaran da mu rin ing saup da
ring memaryu king pamangawang parul.
___________________________________________

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 31
Aldo 1
Basan ye ing tula at pakibatan la reng kutang a
makatuki. Isulat la ring pakibat keng kwadernu.

Munta Tamu Asikan


-Sonny N. De Guzman

Aku ing ortelanu a kekong kaluguran


Tara munta tamu keta king asikan
Miyayaliwang bunga ing kekatang kwanan
Pwede lang iluto, pisali o kanan.
Maliban king pale, atin muring atbu at mais
Okra, balasenas, kamangyang, kamatis
Madakal a mustasa, pitse, apalya, kulabasa
Tune makasikan keng Aldoa, katawan at bista.
Tara munta tamu keta king marangle
Tanam tamung gule, tumulang abe-abe
Masaplala ing bie keta king taldawa
Mag masipag kamu, bie tamu minawa.

A. Kutang:
157
1. Nanu lang miyayaliwang bunga ing akit keng
asikan?
2. Nanung pwedeng gawan kareng bungang
mebanggit?
3. Nanung gawan bang maging masaplala ing
bie?

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 31
Aldo 1

Basan ya ing tula. Isulat la ring akit a salitang


mitutugma king papil.

Ing Bale Mi
Sinulat: Nelia D. Bamba

Bale ming kubu, maski malati ya


King paligid na niti, dakal a bunga
Mais, kamatis, makopa, at mangga
At pati na gule keni sagana la.
Malungge, apalya
Kabe at okra
At dakal pang aliwa ding tenam nang tata

158
Pisanayang Papil 3

Paruminggu 31
Aldo 1
Basan ya ing tula. Isulat ya king papil ing salitang
ririma o tutugma king balang linya. Pilinan ya ing
ustung salita king kawun.

asikan kanan kunan kaluguran

Kakung Kaluguran

Aku ing ortelanung kekang _________________.


Tara munta kata keta king ____________
Miyayaliwang bunga ing kekatang ________,
Malyari lang ilutu, pisali o kanan ___________

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 31
Aldo 2
Kumpletwan ya ing tula. Isulat ya king papil ing
salitang tutugma. Pilinan ya ini karing salita king
kawun.
A. Ing paboritu kung gule pane kung _____________
Bibye yang sustansya king kakung ______________
Ding kanakung mata kayang __________________
Iti ing kulubasang saguling ____________________

Katawan itanam palinawan kakanan


159
B. King kekaming malwalas a _________________.
Tinanam keng dakal a _____________________.
Pekasese na lang __________________________
Para dakal ke _____________________________.

tata itinda mula kapaya

Pisanayang Papil 5

Paruminggu 31
Aldo 3

Basan ya ing parapu o talata. Pilinan la ring


lagyu. Isulat la reni king papil.

Ing Pamilya nang Mang Tomas

Masaya at manawa ya ing pamilya Reyes. Atin


lang atlung anak di Mang Tomas at Aling Rosa. Lulub
la ngan king iskwela. Istung aldo Dominggu abe-
abe lang pupunta pisamban para pasalamat king
Dios.
I Mang Tomas masipag yang ortelanu. Atin yang
sese damulag, kambing, manuk at pati-pati. I Aling
Rosa metung yang modista.
Kasaup da la ring anak da king obra king bale
at marangle istung aldo Sabadu at Dominggu.
Metung yang msanting a alimbawa ing pamilya ra.

160
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 31
Aldo 3

Basan la ring makasulat a lagyu. Isulat nung ing


lagyu patungkul ya king tau, bage, lugal, ayup,
kapalyaryan o okasyun.
Isulat la ring pakibat keng kwadernu.

1. bisitas- 6. Pasku-
2. mestro- 7. dapu-
3. lamesa- 8. ubingan-
4. pari- 9. kompyuter-
5. inda- 10. Pyesta-

Pisanayang Papil 7

Paruminggu 31
Aldo 3

Isulat ya king papil ing T nung tau ya ing lagyu, B


nung bage ya, L nung lugal ya, A nung ayup ya, at K
nung kapalyaryan o kaganapan ya.

_____1. kebaytan ____ 6. kaluguran


_____2. bisita ____ 7. Bayung Banwa
_____3. mariposa ____ 8. kabayu
_____4. telebisyun ____ 9. maleta
_____5. taldawa ____ 10. Koya

161
Pisanayang Papil 8

Paruminggu 31
Aldo 3
Basan ya ing makuyad a tula. Isulat ya ing U
nung ustu ya pangasulat ing makagulis a lagyu.
Isulat ya ing E nung e ustu, kaybat, isulat ya ing
ustung salita. Isulat ya ing pakibat king papil.
Masayang Aldo
Masala ya ing aldo, alang ulap king banwa.
Dakal la ring ayum a susulagpo, aru kasaya da!
King kuba tara munta, uling presku ing lande na. At
ding panaman king mula sapak la ngan bunga.

Pisanayang Papil 9

Paruminggu 31
Aldo 4

Kumpletwan ya ing balang linya ning tula.


Pilinan ya ing istung salita king kawun. Tukyan ya ing
ustung pamanyulat.
Tara nang Abe-abe
____________ munta tamu keta king marangle.
____________ tamung gule, mamyalung abe- abe.
Masayang __________ sampaluk at manga
Lalu kayabe ya I Ima at _________.

tara tanam tata manyungkit sampaluk

162
Pisanayang Papil 10

Paruminggu 31
Aldo 5

Sumulat kayung limang alimbawa keng balang


klasi ning lagyu. Isulat la ring pakibat keng
kwadernu.

A. Tau

1. 4.
2. 5.
3.

B. Animals

1. 4.
2. 5.
3.

C. Lugal

1. 4.
2. 5.
3.

D. kaganapan/okasyun

1. 4.
2. 5.
3.

163
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 32
Aldo 1
Basan ya ing kwentu. Ipakit ya king galo ing
paboritu mung linya. Malyari kang gumamit bage
makasawup keka kayagnan ning galo ning
katawan.
Gawang Masanting
Minsan a aldo atin karpinterung mangutud
kuwayan. “Nanu kaya ing gawan ku king kuwayan a
ini?” anang kinutang king sarili. Inuli ne bale.
Pemirasu ne at kinayas. Mipatalanga ya banwa. Ikit
nala ring batwin. “Kasanting da!,” Sindu na ing
gagawan na. Bigla, tinas ne ing ayari na. Metula ya
king ikit na. “Mekagawa kung masanting a parul!”
anang masayang sinabi. “Isabit ke king awang mi.”

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 32
Aldo 2
A. Lawen ya ing kimut a ipakit ning mestra.
Pakiramdaman ya naman ing tunug nung atin ya.
Isulat ya ing letra ning salitang katumbas na king
papil.
A B
_____a. matibe e. manasik
_____b. mamutut f. maglutu
164
_____c. tinalanga g. sinabit
_____d. karpinteru h. itas
_____d. matas i. malati

B. Isulat yeng pasibayu ing talata at dinan yeng


ustung bantas. Tukyan ya ing ustung paralan ning
pamanyulat.

Minsan a aldo atin kalulung ortelanung


gagambul king asikan na atin yang tiran a masyas
ing kayang sarul gamat sindu na ing pamangulkul at
menakit yang kalawangan a kawun anyang biklat
ne ing kaun, menakit yang gintung pera masaya
yang minuli pisali nala ring gintu at sinali yang
damulag na.

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 32
Aldo 2

Pakiramdaman la ring salitang idikta ning mestra.


Isulat ya ing ustung salita king kwadernu.

1. batwin 7. simbulu
2. parul 8. masanting
3. sasali 9. gulung
4. pinggan 10. makule
5. obra 11. Masala
6. palanggana 12. pasku

165
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 32
Aldo 3

Basan ye ing artikulu tungkul keng tanaman a


Narra. Kumpletwan ya ing tsart patungkul keng
artikulu.

Ing Narra

Ing narra ya ing simbulung tanaman ning


kekatamung bansa. Matas, matatag, matibe at
tiktak ya karakal mangalating bulung a ugis mabilug-
bilug at kule berde.
Dakal ya naman bulaklak ing narra neng
makapanaun ne. Mangalati ya naman bulaklak a
kule dilo. Mamukadkad yamu minsan keng
pabanwa. Marakal ya gamit ing tanaman a narra,
Mamye yang mangatibe dutung a agagawang
miyayaliwang muebles. Mamye lang salilungan ding
malabung nang bulung. Ini murin ing tanaman a
mamye preskung angin at makasanting keng
kekatamung paligid.

Bilang Dagul Ugis Klasi Kule

166
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 32
Aldo 4
Dinan yulang masayang lupa nung ustu la deng
telatag at malungkut a lupa nung alila.Isulat ing
pakibat keng kwadernu.
______1. Patingapun yang manalbe TV I Sandara.
______2. Gagamit lang timba ampong tabu deng
anak keng pamagdilig dang tanaman.
______3. Makasindi yang radyu kabang
mamyalung yang kompyuter I Syryn.
______4. Gagamit yang palanggana I ima ku
patse manos yang pinggan.
______5. Patingapun lang makasindi reng sulu
king bale mi.

Pisanayang Papil 6

Paruminggu 32
Aldo 4
Dinan lang angkup a salitang maglarawan
deng balang lagyu. Isulat ya ing pakibat king
kwadernu.
1. pulis- 6. iskwela-
2. bumberu- 7. kotsi-
3. elepanti- 8. mansanas-
4. asikan- 9. sampaluk-
5. ortelanu- 10. Asan

167
Pisanayang Papil 7

Paruminggu 32
Aldo 4

Kumpletwan ya ing balang telatag. Dinan yang


akmang salitang maglarawan. Isulat ya king
kwadernu ing pakibat.
1. Dinatang ne king iskwela ing ________a mestra.
2. Naku kaburing makabawu king________
sampagita.
3. Kabukas yang kakawung ing _________ a asu.
4. Mewala ya ing _________ kung lapis.
5. Manyaman miminum danum a ______________.
6. _______ ya ing bag nang Mrs. Robles.
7. Pane yang papapu I Mila karing makatwa.
Metung yang __________ a anak.
8. Maburi kung maglalawe king ________a paligid.
9. Masanting la king katawan ding ______ prutas.
10. Dakal ya linutung tinape ing _____ a panaderu.

168
Pisanayang Papil 8

Paruminggu 32
Aldo 5

A. Basan ya ing kwentu. Isulat king papil nung nanu


ing panamdaman da ring gaganap king kwentu
basi king sinabi da o kimut.

Ing Binye Regalu


Sinulat: Nelia D. Bamba

Kislap-kislap la ring parul king dalan. Marimla ing


angin. Maranun yang mangising i Ima. “Magsadya
na kayu. Maranun tamung mako papunta king kari
apu yu,” anang sinabi. “Ngeni ing kayang kebaytan.
Dakal tamu gawan karin.”
Mabilis lang miniblas di Dino. Bigla, atin
kinalabug! “Nanu ing menabu?” anang ima. “Ing
pasu pu tiran ne ning pusa,” anang Dino. “Kinarug
ku. Balaku menabu naka,” anang ima kang
Dino.“Sayang ya ing pasu. Binye neng apu mu yan.
Pepasadya ne pa mu yan king karelang pigawan
pasu”
Miras la king pupuntalan. Karas da selubungan
na lang apu. Atin yang inabut a kawun kang ima.
Mabilis neng biklat. “Kasanting na! Atin neng kapalit
ing pasu kung mebalbal!” anang sinabi.

1. Bigla atin kinalabug! “Nanu ing menabu?”


anang ima.
(masaya, misdan, mitakutan, malungkut)

169
2. “Kinarug ku. Balaku menabu naka,” anang
ima kang Dino
(masaya, misdan, mitakutan, malungkut)
3. “Sayang ya ing pasu. Binye neng apu mu
yan” (masaya, misdan,mitakutan,malungkut)
4. “Kasanting na! Atin neng kapalit ing pasu
kung mebalbal!” anang sinabi.
(masaya, misdan, mitakutan, malungkut)

B. Samasan la pamituki-tuki ring kaganapan king


kwentu. Isulat la ring bilang 1, 2, 3, 4, 5 king papil.

_____ a. Karas da selubungan na lang apu.


_____ b. Mabilis lang miniblas di Dino.
_____ c. Mabilis neng biklat ima ing kawun.
_____ d. Atin kinalabug. Menabu ya ing pasu.
_____ e. Madalumdum pa mangising ne i Ima.

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 33
Aldo 1

Idrowing ya ing masayang lupa nung ustu la


deng telatag at malungkut a lupa nung alila.Isulat ya
ing pakibat keng kwadernu.
________1. Patingapun yang manalbe TV i
Sandara.
________2. Gagamit lang timba ampong tabu
deng anak keng pamagdilig dang
tanaman

170
________3. Makasindi ya ing radyu kabang
mamyalung yang kompyuter I Sonya.
________4. Gagamit yang palanggana I ima ku
istung manos yang pinggan.
________5. Patingapun lang makasindi reng sulu
king bale mi.

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 33
Aldo 2

Lawen la ring litratu. Sumulat kayung telatag


nung makananung makatipid kuryenti ampong
danum. Isulat la reni king kwadernu. Tukyan ing
ustung paralan ning pamanyulat.

Litratu 1: Pamagtipid Danum

________________________________
________________________________
________________________________
________________________________

171
Litratu 2: Pamagtipid Kuryenti

________________________________
________________________________
________________________________

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 33
Aldo 2
A. Samasan la pamituki-tuki ring makabye paralan
para makatipid danum o kuryenti. Isulat la ring
1, 2, 3, 4, at 5 king papil.
a. ____
b. ____
c. ____
d. ____
e. ____

B. Panutu: Sumulat kayung islogan a patungkul keng


pamagtipid. Isulat ya king kwadernu.

172
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 33
Aldo 3

Isulat ya ing Wa nung ustu ing sasabyan ning


telatag, Ali nung e ustu.

_______1. Lalako mi la pangsaksak ding gamit


ming gagamit kuryenti bayu ke
matudtud neng bengi.
_______2. Mamalantsa keng imalan balang
miblas kami.
_______3. Pandilig ming tanaman ing
pipagluglugan ming malan.
_______4. Paburen na lang makasinding ima ring
sulu maski masala na.
_______5. Mamandar ya ing bentilador maski
alang gagamit.
_______6. Masanting ing madalas buklat – sara
king refrigerator.
_______7. Agad neng kukumpunyan tatang ing
gripung tinulu.
_______8. Mamatda keng sulu istung masala na.
_______9. Gagamit kung basu istung magsepilyu.
_______10. Misan king paruminggu ya
mamalantsang malan I ima.

173
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 33
Aldo 4

Pilinan ya karing salita kilub ning kawun ing parti


ning librung sasabyan ning balang telatag. Isulat la
ring pakibat king kwadernu.

1. Keni ya mababasa ing pamagat o titulu ning


libru. Makasulat la keni ring lagyu da ring sinulat.
2. Parti ning librung maglaman king nanu mang
impormasyun a dapat abasa.
3. Parti ning libru nung nukarin ya makasulat ing
limbagan at petsa nung kapilan ya milimbag o
megawa ing libru.
4. Keni la makasulat ding pamagat da ring laman
ning libru kayabe ding payina nung nukarin la
akit deni.
5. Keni la mababasa ding salitang didinan nang
kabaldugan ning sinulat. Makaayus la reni
kalupa ding alpabetu.

Glossary Katawan ning libru


Tala ding kalamnan Karapatang sipi
Payinang pamagat

174
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 33
Aldo 4

Basan ya ing kwentu. Pakibatan la ring


mitutuking kutang. Isulat la ring pakibat king
kwadernu.
Makuswelu Tamu
Sinulat: Nelia D. Bamba

“Malapit na ing kaleldo. Sobra na naman ing


pali at lisangan. Pero e la migaganaka ring tau
kekami. Atin kaming malwalas a danuman nung
nukarin pane kaming makapandilu istung
malisangan. Maliban kanini, dakal a tanaman a
malyari ming pipagdatunan.” Ini ing kwentu nang
Rita king pisan nang i Ada.
“Ikami naman, atin kaming ilug at dam king
banda mi. Makasawup yang maragul ing Anggat
Dam para mikakuryenti ya ing maragul nang parti
ning Rehiyun 3,” sabi nang Ada. “Pane dang
lalawen ding tau Bulacan nung ing danum king dam
sapat para mikakuryenti la ring dakal a taung
mamasa kaya.”
“Makuswelu tamu,” sabi da ring mipisan. “Maski
mapali ing panaun, etamu makaying
panamdaman. Atin tamung masanting a kapaligiran
at maragul a Anggat dam.” “Pero maski na
makanini, dapat byasa tamu pa murin magtipid king
kuryenti at manyese king kekatamung kapaligiran,”
anang Rita.
175
1. Ninu ring misasabi king kwentu?
2. Nanung panaun ing piadyan da?
3. Nanu ing kukwentu nang Rina tungkul king
paligid da?
4. Nukarin ya makatuknang i Ada?
5. Nanung sasabyan na tungkul king lugal da?
6. Sanung dam ing amanwan nang akit king
lugal da?
7. Nanu ing asasawup na nini king mabilug a
rehiyun?
8. Nanu ing sinabi nang Rita tungkul king dapat
dang gawan kareni?
9. King palage yu, nanu ing malyari istung
migbabang ustu ing danum ning dam?
10. Bilang metung a anak, nanu ing asawup mu
para makatipid kuryenti?

Pisanayang Papil 7

Paruminggu 33
Aldo 5
Sabyan yu nung nanu ing gagawan daring atsu
keng litratu bang makapagtipid la. Isulat ing
pakibat keng kekayung kwadernu.

176
1._______________________________________________
2._______________________________________________
3._______________________________________________

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 34
Aldo 1
Mamye kang atlung paralan bang apanatiling
malinis ing kapaligiran. Isulat ing pakibat keng
kwadernu.
1.
2.
3.

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 34
Aldo 2
Dinan lang salita o kapsyun deng balang litratu
patungkul keng pamagpasanting keng paligid. Isulat
ing pakibat keng kekayung kwadernu.

177
178
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 35
Aldo 1

Isulat keng papil ing salitang sumulung nung istu


yang telatag at salitang tuknang nung mali ya.
____________1. Memalen a tatanam kareng bunduk
a mengakalbu na.
____________2. Anak a babaying kukwang
sampaga keng plasa.
____________3. Mag-aral a mumugse basura arapan
opisina ning eskwela.
____________4. Adwang kayanakan a manugtug
tanaman keng lele dalan.
____________5. Mikakaluguran a sisinding sigarilyu
lele iskwela.

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 35
Aldo 2
Sumulat kayung islogan kilub da ring kawun
agpang kareng temang adwan

Tema: Kalinisan

179
Tema: Kasipagan

Tema: Pamisanmetung

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 35
Aldo 4
Pantunan yula deng makalistang amanu keng
kilub ning kawun. Makasulat lang patalakad, pakera,
pagilid. Isulat ing pakibat keng kwadernu.

s p r e s k u m
a t l a k u s a
s a z x l i u r
a n a c n d k i
u a s i h y a m
p m l s f h l l
m a r i n a t a
m n m a p a l i
180
1.malinis 5. tanaman
2.sasaup 6. sukal
3.marinat 7. presku
4.marimla 8. Mapali

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 36
Aldo 2

Kopyan ye keng kwadernu ing ustung pakibat


bang makumpletu ya ing telatag.

1. Mekasali yang ______________(malutung,


makupad) a sitsarun I Ima ku.

2. Masyadu yang ______________ (makitid,


masanting) ing dalan anya magkasakit lang
dadalan deng saken.
3. Magdala yang ____________ (makabang,
mabayat) patpat a gawang panyungkit I koya.
4. Manyaman magdatun asikan uling
___________(mabuluk, presku) ing angin.
5. Pilit neng binwat tatang ing _____________
(mabayat, malambut) a batu anya mesakit ya
katawan.

181
Pisanayang Papil 2

Paruminggu 36
Aldo 3
A. Isulat ye ing ustung pakibat keng kwadernu.
Mamili kareng salita keng kawun.

presku misasanmetung albug


Impormasyun bungang-tanaman

1. Malagwa ing obra nung ding


memalen______________ la keng
pamagmalasakit king balen
2. Masagana ing bie nung dakal tamu pupul a
____________________ at gule apangan.
3. Manikwa tamung ______________ karing
patalastas a ababasa tamu.
4. Aiwasan tamu ing ___________ nung pane
tamung mananaman kareng bunduk.
5. Maging _____________ ing angin nung pane
yang malinis ing kekata mung paligid.

B. Pakibatan la ring mitutuking kutang:


1.Bilang metung a anak nanu ing malyari mung
asawup para apakit ing pamagmalasakit mu
king kekang balen?
2.Nanu la ring biyayang malyaring akwa king
pamananam gule at tanaman?
3.Nung gawa kang patalastas, nanu ing buri
mung ipayabut karing tau?

182
4. Nanu ing asasawup da ring tanaman para
makaiwas tamu king dakal a sakuna?
5. Apapanatili meng malinis at maayus ing
paligid mo? Bilang anak makananu kang
makasawup kanini?
6. Nung ing siping mung bale ena tatangkapan
masalese ing basura na makananung mung
sabyan kaya ini?

Pisanayang Papil 1

Paruminngu 37
Aldo 1

Kopyan ye keng kwadernu ing litratu. Keng


balang lobo, isulat ing posibleng malyari nung etamu
makasadya keng sakuna.

183
Pisanayang Papil 2

Paruminngu 37
Aldo 2

A. Isulat ya ing D nung dahiklan ya ing makasulat


at B nung bunga ya o resulta.

________1. Masanting yang mangan i Joey.


________ 2. Dakal lang gagawang uling king bunduk.
________ 3. Sakitin ya ing bunsu ng Mrs. Reyes.
________ 4. Mapamangan yang kendi i Maricel.
________ 5. Aldo-aldo yang mag-ersisyu i Ati ku.
________ 6. Matamad yang magaral lisyun i Boboy.
________ 7. Misabitan yang medalya ing kaluguran
ku.
________ 8. Manugse lang basura kareng kanal ding
Kabaryu.
________ 9. Maganaka yang tutu ing mestra ku.
________ 10. Alang mag-absent kekami keng klasi.

B. Bilugan ya ing dahilan at gulisan ya ing bunga


keng baling telatag. Isulat la deng pakibat king
kwadernu.

Alimbawa:

Presku ing angin keni king plasa,

uling dakal a malabung a tanaman.

184
a. Magigisan ya ing likas a yaman tamu anya
marapat mung sesen at tipran tamu ing
pamangamit kareti.
b. Tanam tamu bang eya magisan at makalbu
ing kekatang gubat.
c. Ing pamanungse basura kareng danuman
yang sangkan obat mamate la deng asan
tamu.
d. Baling meputut a tanaman dapat talang
palitan ban aiwasan ing albug at pangatibag
ning gabun.
e. Sumaup at makisanmetung keng
pamanyalese keng kekatang kagubatan
bangkanita eya masira at magisan.

C. Isulat ya ing mapalyaring bunga ning balang


telatag o sitwasyun.

1. Sasamasan ko pu ring malan a apipi ng ima


ku.
2. Eka agad migising nandin abak.
3. Masyadung masikan ing uran nabengi.
4. Palagi yang mamangan kendi i Andrea.
5. Memasyal ya ing buu mkeng king pamilya
SM.
6. Matamad kang manigaral lisyun.
7. Mapamangan kung gule at prutas.
8. Anggang kapitangan bengi manlbe kang t.v.

185
Pisanayang Papil 3

Paruminngu 37
Aldo 3

Kopyan yeng masalese at iustu news article


(balita) keng malinbis a papil. Tukyan la reng
apagaralan a mekaniks king pamanyulat. Mamili
kayung metung (1) parapu o talata.

Ingatan ya ing Kalikasan

Pisyag ning Department of Environment and


Natural Resources (DENR) kareng sablang memalen
ing sesen ya at ingatan ing kalikasan ban masiguru
ing masaplala at ligtas a pamibie-bie tamu panaun
a iti at karing daratang pang henerasyun.
Ing yamang-likas a regalu ning Dios kin tau at
dapat niya mung ingatan para maging komportable
at masagana ing bie na kasabe ning regaling ini ing
obligastyub da ring tau king ustu at maayus a
pamangamit kareti.
Pakisabi ning DENR na isundu tamu ing
pamananaman, pamaglinis at pamagtipid king
pamangamit kareti para eta kagisanan king
paintungul.
Digdag na pa ding pamuntuk balen at
kayanakan sukat lang sumaup at makisam-metung
kaniting parasan.

186
Pisanayang Papil 1
Paruminngu 38
Aldo 3
Basan la ring panyalita. Pilinan ya ing ustung salitang
dapat isulat king gulis. Isulat ya ing pakibat king papil.
Makalbug ne ing dalan. Mitatas ing albug. Oreni ring
dapat tandanan.
1. Mabilis a (dinakut, idatuk) ing malan karing kawun.
2. (Isampa, Isamap ) la ring gamit king (matas, patas)
a lugal.
3. ( Ilapat, Ilipat) la ring sese animal king ligtas a lugal.
4. (Patdan, Matdan) ing kuryenti para aiwasan ing
aksidenti.
5. ( Psakaara, Pakasara,) ya ing bale nung lilipat king
lugal a alang albug.

Aldo 2
Dinan lang istung salitang atin ‘consonant clusters’
deng balang amanu. Isulat keng kwadernu ing
pakibat.
1. Saken a atlu gulung -___________
2. Malan a pambabo a pambabayi -___________
3. Gamit a paglako lukut malan-___________
4. Makabang saken a dadalan king rilis -___________
5. Teyp gagamitan para keng sugat -___________
6. Awus kareng dakal a lipi daring katutubu-
___________
7. Lugal pitudturan keng bale -___________
8. Sapin keng bitis keng kilub bale -___________
9. Bakal a gagawang sablayan -___________
10. Maragul a dutung a gagawan tabla-___________

187
Pisanayang Papil 2
Paruminngu 38
Aldo 3
Isulat yu keng kawun deng pwedeng malyari patse
panaun ning kalamidad.
Panaun
kalamidad.

Sumulat kayung atlung paralan bilang kapagsadyan


keng kalamidad. Isulat ing pakibat keng kwadernu.

Aldo 4
Itugma ya ing maging masanting a bunga ning
gawan a pamagsadya king kalamidad. Isulat ya ing
letra ning pakibat king kwadernu.
A B
Pane makiramdam king E masira ing gamit at e
balita istung atin mabasa ing malan
paratang a bagyu.
Magsadyang dakal a E danasan ing danup
panulu
Itas la ngan ding gamit a Atin agamit a panyulu
e dapat mabasa. istung milako kuryenti
Magsadyang dakal a Makapagsadya karing
pamangan. gamit a kaylangan
Magsadyang paritan o Atin agamit nung atin
kandila at kasapegu. mikasakit

188
Pisanayang Papil 3

Paruminggu 38
Aldo 5
Panutu: Sumulat kayung atlung paralan a malyaring
tukyan istung atin milyaring sakuna.
Kalamidad Paralan a tukyan bilang
preparasyun
1. Bagyu 1.
2.
3.
2. Ayun/Lindul 1.
2.
3.
3. Silab 1.
2.
3.
4. Albug 1.
2.
3.

189
Pisanayang Papil 1

Paruminggu 39
Aldo 1
Basan ya ing anunsiyu. PIlinan la ring salitang
magumpisa king consonant clusters (kambal-
katinig). Isulat la reni king kwadernu.
Balita ning Aldo
Atin paparatang a bagyu king Lunis. Trining ing
lagyu na. Mamabut ing sikan ning angina a dala na
king 160 kilometru balang oras. Agkatan da lang
magsadya ding egana-ganang tau. Papuntalan
dala king matas a lugal ding atyu king mababang
lugal. Agkatan da la naman makiramdam karing
programa king radyu para makiramdam king balita.
Pagawan da lang planu ding tau king malyari dang
gawan nung mika prublema la king lipatan da.
Makasadya la ring dyip king plasa karing taung lilipat
bale. Ding tsuper da reni pane manaya la.

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 39
Aldo 1
Igrupui lang 4 ding anak. Dinan la litratu ning
kalamidad ing balang grupu. Pasulat lang 3 tips
(pagawa) para makaiwas sakuna o kalamidad.
Grupu 1 – sunog Grupu 3 – bagyu
Grupu 2 – baha Grupu 4 – Lindol

190
Pisanayang Papil 3

Paruminggu 39
Aldo 2
A. Sumulat kayung 3 mayap a kapalyaryan kareng
taung ating kapiyadyan king oras ning
kalamidad.
1.
2.
3.
B. Sumulat kayung 3 e mayap a kapalyaryan kareng
taung alang kapiyadyan king panyatang ning
kalamidad.
1.
2.
3.

Pisanayang Papil 4

Paruminggu 39
Aldo 3
Pakibatan la din gh makatuking kutang:

Pyramid A
1. Nanung malyari nung eka makasadya king
panyatang ning kalamidad kalupa ning bagyu at
albug, silab at aliwa pa?

191
Pyramid B
2. Nanu la naman ding isulat yung gawan bilang
pamagsadya neng atin daratang a kalamidad?

Pisanayang Papil 5

Paruminggu 39
Aldo 4

Sumulat kayung metung a parapu o talata


tungkul; kinmg apili mung paksa o tema. Gamitan
ing balu yung mekaniks keng pamanyulat. Gumamit
kayung malinis a papil para kaniti.

a. Ing paburitu kung lugal


b. Ing pamilya mi
c. Ing albug
d. Ing pamaningat king kapaligiran

192
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 39
Aldo 5

Pilinan yula keng kawun deng salitang akma


keng pamagsadya keng panaun ning kalamidad.
Isulat la deng pakibat keng kwadernu.

alertu makasadya magsaya


mipanyaup matudtud lulbe TV
albug silab bagyu
puritan kasapegu danum
sitsirya pyalungan panulu

Pisanayang Papil 1

Paruminggu 40
Aldo 1

Sumulat ka king kaluguran mu para asabing bisa


kang sumawup kaya uling mialbugan la.
Kumpletwan la ring parti ning sulat. Tukyan ya ing
ustung paralan ning pamanyulat. Gawan ya ini king
kwadernu.

193
_______________
_______________

Kaluguran kung ________________,


Mayap a ___________________. Komusta naka?
Abalitan kung ing lugal yu mekaranas yang______
_______________________. Nanu ing asawup ku keka?
Malyari ku lang anyaranan sawup ding
__________________, _________________, at
____________________ ku. Malyari da kang padalan
______________, ____________, at ___________para
agamit mu. Mangadi kami para king kaligtasan yu.

Ing kekang kaluguran,


_____________________

Pisanayang Papil 2

Paruminggu 40
Aldo 2

Basan la ring balang sitwasyun. Pilinan ya king


listaan ing king palage mu malyaring meging
sangkan. Isulat ya ing letra ning pakibat king papil.

1. E mamagus masalese ing ilug.


2. Alang pilwalan ing danum uran, limbug ya ing
lugal.
3. Minagus ing gabun king bunduk.

194
a. Megisan la ring tanaman king bunduk.
b. Dakal a taung menuknangan king gilid
ning ilug.
c. Sapak lang basura ring kanal at ilug.

Pisanayang Papil 3

Paruminggu 40
Aldo 3

Pilinan ya ing letra ning ustung sabyan karing


makatuking sitwasyun. Isulat ya ing pakibat king
kwadernu
1. Maglinis yang kanal I Mang Ador, ikit meng atin
yang buring kunan a dinat, oneng eya miduku.
Nanu ing sabyan mu?

a. Ante pu aku nang kuma.


b. Hoy, kunan ke para keka.
c. Buri mung kunan kya?

2. Asaganan me ing mestra mu at ikit meng mamitbit


yang mabayat a gamit. Nanu ing sabyan mu?

a. Sopan dakang mamitbit, bias ka?


b. Malyari da kayu pung sopan king
dadala yu?
c. Kabayat naman pala ing dadalan
mo?

195
3. Ala kang panyaling tinape uling megisan la ring
bakal mu. Ikit naka ning kaklasi mu at binye ne
keka ing metung karing bakal na. Nanu ing
sabyan mu?

a. Sige, ali ku bias.


b. Salamat kening binye mu kaku.
c. Pagdala mu ku pa bukas ne?

4. I Leila a kaklasi mu at siping bale mitawli yang


susulat anya e kayu makauling agad oneng
malyari nang gawan ita king bale da. Nanu ing
sabyan mu ban makauli kayung agad at
makasaup king pengari yu?

a. Tara na, param ku nya keka ing


kwadernu ku.
b. Kalambat mo. Mainip naku!
c. Eka pa yari? Bilisan mu!

5. Atin taung mangutang king bale na ning


kekayung kapitan. Papasaup la keka uling ikit
daka atyu king arap ning metung a tindahan at
sasali. Nanu ing sabyan mu karela?

a. Eku pu malyari, atin yang pesali I ima


ku.
b. Sige pu, uli ku mu pu ing seli ku at
saupoan da kayu.
c. Malaut yap u,ali ku bisa.

196
Pisanayang Papil 4

Paruminggu 40
Aldo 3

Isulat king gulis nung king babo, king kilub o king


lalam ing pakibat . Gawan ya ini king kwadernu.

1. Atyu ing bola _____ 2. Atyu ing lapis _______


ning kawun. lamesa.

3. Atyu ____ lamesa ing libru. 4. Atyu ______ kama


ing ulunan.

6. Atyu la _______ ning kawun ding kendi.

197
Pisanayang Papil 5

Paruminggu 40
Aldo 3

Isulat ya king kwadernu ing lagyu ning makapakit a


parti ning sulat.

1.________________
__________________

2._______________

3.__________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
_____________________________________________
___________________________________________________

4.________________

5.________________

198
Pisanayang Papil 6

Paruminggu 40
Aldo 4

Isulat ya king kwadernu ing king lalam, king babo, o


king kilub para makumpletu ya ing balang panyalita.

1. Dinatuk mi ________________ ning kawun ing


imalan a parala mi karing mialbugan.

2. Pepabili nang tatang ku ing aliwang gamit da


ring siping ming bale mirasnan danum
_______________ da ring aparadul.

3. Sinopan mi la ring dara mi king pamaglako


burak ______________ dang bale.

4. Mebasang la ngan ding libru ___________ ning


aparadul anya leko mila.

5. Leko mi ngan ing gamit _____________ bale para


e na mabasa pa king albug.

199
Pisanayang Papil 7

Paruminggu 40
Aldo 4

Basan ya ing Aldoalogu. Kaybat pakibatan la


ring mitutuki

Dina: Ima kasikan ning uran! Makatakut ing


kildap at duldul!
Ima: Wapin. Sana e maglambat yan.
Magumpisa na lang sapak ding kanal
king dalan.
Dina: Keni ku mu pung awang. Lalawen ku
nung tuknang na ing uran. Panayan ke
pung datang i tatang.
Ima: Sige, isadya ku ing gamit tamu. Pota
lumbug na naman kalupa ning dati. Nung
ding tau sana magmalasakit la king
paligid da e tamu danasan ing albug.
Dina: Ima, karakal pung basurang mamagus
karing kanal. Meragul pu ing danum king
dalan!
Ima: Bilisan mu! Sopan mu ku king pamandatuk
king gamit tamu kilub ding kawun. Dapat
makalipat tamu kari apu mu bayu lungub
ing danum king bale!
Dina: Ima atyu ne pu I tatang! Magdala yang
dakal a pamangan. Saganan ke pu.
Tatang: Maragul na ing albug king kabalenan.
Dapat at nang lumipat kari apu mu.
Lakwan tane naman ing bale tamu.
200
Dina: Pane namu pung makanini istung kauran.
Pane tamung tatakut makulung king
albug.
Tatang: Kasi sapak lang basura ring ilug at
kanal. E mamagus masalese ing danum.
Ima: Tara na! Bayu pa dagul ing danum.
Dina: Yehey! Ima akasiping ku ne naman pung
matudtud I apu. Buri ku la ring kukwentu
na balang bayu kami matudtud! Tara na
pu. Para akasabe ta ne mu naman
mangan.
Basan la ring sasabyan da ring gaganap. Nanu
ing panamdaman ning taung gaganap king
Aldoalogu?
Idrowing ya ing masayang lupa istung masaya
ya ing gaganap, ing malungkut a lupa istung
malungkut ya, at ing tatakut a lupa istung tatakut ya.
1. Ima kasikan ning uran! Makatakut ing kildap
at duldul!
2. Nung ding tau sana magmalasakit la king
paligid da e tamu danasan ing albug.
3. Ima atyu ne pu I tatang! Magdala yang dakal
a pamangan. Saganan ke pu.
4. Maragul na ing albug king kabalenan. Dapat
at nang lumipat kari apu mu. Lakwan tane
naman ing bale tamu.
5. Yehey! Ima akasiping ku ne naman pung
matudtud I apu. Buri ku la ring kukwentu na
balang bayu kami matudtud!

201
Pisanayang Papil 8

Paruminggu 40
Aldo 5
Basan ya ing kwentu. Pakibatan la ring mitutuking
kutang. Kaybat, isulat ya king kwadernu ing ustung
pangasulat ning salitang makagulis.

Aldo ning Pamilya


Aldo Sabadu. Maranun lang migiding ding pamilya
Carreon. Miglutu yang almukal i ima kabang i tatang
menyaklu yang damun a gamitan da king patingapun.
Ding atlung akan, di Allan, Rodel ampong I Mario atin
lang sara-sariling pegobran king bale. I Allan memalis
yang ulam, I Rodel miglisin yang bale, kabang i Mario
sinawup ya kang ima na king kunisa. Masaya lang abe-
abe. Masipag lang magobna para king balang metung.
Keni mayayakit ing tune dang pamikakalugud.
Makanining yang mayayari ing aldo ning karelang
pamilay.

1. Ninung pamilya ing pisasabyan king kwentu?


2. Nanu ing pegobran na ning balang metung?
3. King nanung aldo ra gagawan ing abe-abe
pamagobra?
4. King palage yu ini uliran yang pamilya? Bakit?
5. Nanu ing gagawan mu king bale para apakit ing
pamanyawup mu king pamilya mu?
Ding ustung salita:

202

Вам также может понравиться