PROSLE GODINE PRVI KOLOKVIJUM PITANJA:

14. Trenje u kliznim lezajevima nastaje izmedju rukavca i posteljice .

15. Skicirati osnovni tribomehanicki sistem radijalnih lezista i oznaciti osnovne elemente:

Osnovni tribomehanicki sistem radijalnih lezista cine rukavac(1) i posteljica (2) razdvojeni mazivim
slojem.

Osnovni tribomeh sistem aksijalnih lezista cini uzduzni (1) ili grebenasti rukavac koji kliza po
kontaktnoj povrsini posteljice (2). Kontaktne povrsine su razdvojene mazivim slojem.

16. Trenje i habanje aksijalnih lezista (kao i radijalnih uostalom) je posebno izrazeno u
periodimazaustavljanja i pustanja u rad, odnosno u uslovimagranicnog podmazivanja.

17. Kada se javlja zamorno habanje kod kliznih lezajeva? Uzrok nastajanju zamora materijala i konacno
zamornog habanja su promenljivi, visekratno ponovljeni naponi cije delovanje prouzrokuje pojavu
inicijalne pukotine, koja nastaje na mestu delovanja maksimalnog tangencijalnog napona smicanja,
ispod kontaktne povrsine.

18. Korozija je habanje kliznih lezista koje nastaje kao rezultat hemijskog delovanja nekih materijala u
mazivom sloju i okolini.

19. Gde se javlja abrazivno habanje kod kliznih lezajeva i kako nastaje?Abrazivno habanje je
karakteristican vid habanja kliznih lezista koja rade u uslovima zagadjenih sredina i sa visokim
sastavom cestica prasina u mazivu. Nastaje kako zbog tvrdih cestica koje se krecu medju elementima
povrsina u kontaktu i izazivaju uglavnom habanje mekih povrsina, tako i zbog metalnih cestica
ukljucenih u beli metal koje deluju kao rezni alat i izazivaju prekomerno habanje rukavca.

20. Sta je wiping i scoring?Wiping je vrsta habanja kod koje se materijal na jednoj oblasti kontaktne
povrsine razliva, odstranjuje i transferuje u drugu oblast.

U slucajevima vecih preopterecenja, duzeg prekida uljnog filma i tvrdih materijala za klizna lezista,
nastaje scoring, teza forma povreda lezista.
21. U zavisnosti od konstrukcionih i eksploatacijskih parametara, lezista rade u uslovima:

 hidrodinamicnog podmazivanja,
 hidrostatickog podmazivanja,
 granicnog podmazivanja.

22. Samopodmazujuci lezajevi se koriste u tri osnovna slucaja:

 kada nemogu biti stvoreni usovi obrazovanja hidrodinamickog mazivog sloja

 kada uslovi rada ne dopustaju primenu klasicnih maziva
 kada uslovi rada i tehnicki zahtevi ne omogucavaju uspostavljanje sistema podmazivanja i
preciscavanja

23. Kotrljajni lezajevi se sastoje(osnovni elementi):od prstenova ili kolutova, kotrljajnih tela i kaveza.

24. Trenje u kotrljajnim lezajevima se sastoji iz tri komponente:

 trenja kotrljanja
 trenja klizanja
 trenja u mazivom materijalu

25. Osnovni vidovi zamornog habanja kod kotrljajnih lezajeva su:

(NISAM SIGURAN DA SU TI ODGOVORI, ALI TREBALO BI DA JE TACNO)

 piting
 peeling
 spalling
 flaking

26. Osnovni vidovi adhezivnog habanja kod kotrljajnih lezajeva su:

 scoring
 scuffing
 smearing
 seizing

27. Sta je seizing?Seizing je finalna faza adhezivnog habanja. Zavarivanje izmedju vrhova neravnina
kontaktnih povrsina je tako izrazeno da dolazi do zaustavljanja lezaja i uzrokuje katastrofalno
habanje.

28. Uslovi pri kojima se javlja fretting – korozija su:

 male amplitude pomeranja spregnutih elemenata

 male brzine relativnog pomeranja spregnutih elemenata
 prisutnost oksidacione spoljne sredine
29. Faktori koji uticu na habanje kotrljajnih lezajeva:

 fizicka, hemijska i mehanicka svojstva samog materijala

 hemijsko-termicke obrade
 konstrukcione karakteristike lezaja
 rezimi koriscenja lezaja
 klimatski uslovi rada, radna sredina i okolina
 zaostali naponi
 sastav mazivih materijala
 mikrogeometrija kontaktnih povrsina

30. Nacini podmazivanja kotrljajnih lezajeva:

 uljno kupatilo
 protocni sistemi podmazivanja
 uljna izmaglica
 podmazivanje mazivim mastima
 cvrsta maziva