Pengenalan

Merujuk Kamus Dewan Edisi Keempat (2007), istilah kesusateraan membawa

maksud hasil seni atau karya tulisan dalam bentuk prosa atau puisi yang mempunyai ciri-ciri
keistimewaan yang tertentu. Oleh itu, kesusasteraan merupakan sebuah hasil karya yang
dihasilkan oleh seseorang sama ada dalam bentuk puisi atau prosa yang mempunyai ciri-ciri
yang tertentu. Manakala, istilah melayu membawa maksud nama sebuah bangsa dan
bahasa terutama di Semenanjung Malaysia. Oleh itu, kesusasteraan melayu bermaksud
sebuah karya yang menggunakan bahasa melayu dan berunsurkan ciri-ciri melayu sama
ada dalam bentuk puisi atau prosa.

Hashim Awang (1984), menyatakan kesusasteraan bermaksud sebuah hasil ciptaan

seni yang disampaikan menggunakan bahasa. Tetapi, maksud istilah ini didefinisikan
melalui etimologi yang bermaksud kajian asal usul bahasa. Oleh itu, dalam bahasa Sanskrit,
istilah kesusasteraan berasal daripada hasil cantuman perkataan ‘su’ dan ‘sastra’ dan
ditambah dengan apitak ‘ke…an’. Perkataan’su’ membawa maksud baik, indah, cantik dan
berguna. Manakala, perkataan sastera bermaksud sebuah karya sama ada secara lisan
atau bertulis ataupun sebuah buku. Oleh itu, maksud untuk perkataan ‘susastra; bererti
sebuah hasil karya yang cukup indah dan berfungsi atau berguna. Kesimpulannya, istilah
keusasteraan merupakan semua bentuk hasil karya yang bernilai seni dan berfungsi atau
berguna.

Rumusannya, kesusasteraan adalah hasil seni yang disampaikan menggunakan

bahasa dan ditujukan kepada masyarakat yang membaca hasil karya yang bertulis
mahupun mendengar secara lisan iaitu seperti menonton drama dan sebagainya. Oleh itu,
kesusasteraan Melayu ialah satu istilah yang telah bertujuan untuk merujuk mengenai hasil
karya kesusasteraan yang ditulis menggunakan bahasa Melayu sepenuhnya.

Tambahan pula, kesusasteraan mempunyai dua elemen utama iaitu prosa dan puisi
atau lebih dikenali dengan genre sastera yang bercirikan dengan satu gaya, bentuk dan
kandungan yang tertentu. Malahan, bentuk prosa dan puisi memiliki ciri-ciri yang istimewa
mengikut zaman iaitu zaman tradisional yang dikenali sebagai kesusasteraan melayu
tradisional atau lebih dikenali dengan kesusasteraan melayu klasik dan zaman moden iaitu
kesusasteraan melayu moden. Kesusasteraan melayu klasik dapat dikenalpasti apabila
dihasilkan sebelum wujudnya teknologi penerbitan. Malahan hasil karya zaman ini hanya
bersandarkan kepada sastera lisan sahaja dan terdapat beberapa hasil karya yang ditulis
menggunakan tangan dan karya melalui tulisan ini hanya terdapat dalam bilangan kecil
sahaja. Justeru, kesusasteraan Melayu moden dihasilkan selepas wujudnya teknologi
penulisan dan perbezaan yang amat ketara antara hasil karya kesusasteraan tradisional dan
moden iaitu, kesusasteraan melayu moden berbentuk sebuah teks yang dapat dibaca oleh
masyarakat.

Oleh itu, karya sastera telah dibahagikan kepada dua iaitu prosa dan puisi klasik dan
prosa dan puisi moden. Prosa klasik terdiri daripada cerita hikayat dan puisi klasik terdiri
daripada gurindam, seloka, pantun, syair, mantera dan sebagainya. Selain itu, prosa dan
puisi moden terdiri daripada cerpen, novel, sajak dan drama.

Setiap hasil kasrya ini mempunyai bentuk yang tersendiri seperti pantun. Pantun
dihasilkan mempunyai perkaitan dengan kehidupan masyarakat dan menggunakan
perlambangan alam yang dianggap dan dilihat indah oleh pembaca. Begitu juga dengan
hasil karya novel. Memiliki tema yang menjadi isi utama dalam sesebuah jalan cerita dalam
novel tersebut. Malahan, bahasa yang digunakan dalam sesebuah novel tersebut dapat
difahami dan sangat dekat dengan diri pembaca. Selain itu, dalam setiap hasil karya tak kira
pantun, novel mahupun cerpen akan membawa satu mesej atau pesanan, nasihat untuk
para pembaca hasil karya tersebut.

Kesimpulannya, kesusasteraan melayu merupakan penghasilan karya bukan sahaja

untuk sekadar hiburan masyarakat semata-mata tetapi juga ingin membawa pengajaran
atau pesan kepada masyarakat supaya beringat-ingat selalu. Oleh itu, sastera kanak-kanak
merupakan salah satu bidang daripada Kesusasteraan Melayu yang banyak berperanan
dalam perkembangan Kesusasteraan Melayu di Malaysia.