I

|| ²æà UÀuÉñÀ ±ÁgÀzÁ¨sÉÆåãÀߪÀÄB ||

ªÁ¸ÀÄ±Û Á¸ÀÛç jÃvÀå

DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ

¯ÉÃRPÀgÀÄ
r. CdAiÀiï ±ÀªÀiÁð
eÉÆåÃwμÀ «±ÁgÀzÀ, ªÁ¸ÀÄÛ±Á¹Ûç

¥ÀæPÁ±ÀPÀgÀÄ
¥ÀæZÉÃvÀ §ÄPï ºË¸ï
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
 II

ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ

Vāstu Śāstra Rītya Āyādi Varga Gaṇita
UÀȺÉÃvÁå¢ ««zsÀ jÃwAiÀÄ PÀlÖqÀ ºÁUÀÄ ¥Áæ¸ÁzÀUÀ½UÉ DAiÀÄ PÀlÄÖªÀ «zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ
DAiÀiÁ¢ μÉÆÃqÀ±À ªÀUÀðUÀ¼À£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀĪÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß GzÁºÀgÀuÉ ¸À»vÀ «ªÀj¸À¯ÁVzÀÄÝ,
20 ZÀ|| CrUÀ½AzÀ 22,500 ZÀ|| CrUÀ¼À ªÀgÉUÉ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß ºÁUÀÄ DAiÀĪÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¹
PÉÆÃμÀ×PÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.

¯ÉÃRPÀgÀÄ : r. CdAiÀiï ±ÀªÀiÁð, M.Tech, PGDIV

£ÀA. 43, 2£Éà ªÉÄãï, UÀAUÁzsÀgÀ §qÁªÀuÉ, «dAiÀÄ£ÀUÀgÀ,
ªÉÆ - 9448581561. e-mail : dnasharma151@gmail.com
¥ÀæPÁ±ÀPÀgÀÄ : ¥ÀæZÉÃvÀ §ÄPï ºË¸ï
£ÀA. 3, ±ÁAw¸ÁUÀgï ºÉÆÃmɯï PÀlÖqÀ, §¸ÀªÀ£ÀUÀÄr gÀ¸ÉÛ,
ZÁªÀÄgÁd¥ÉÃmÉ. zÀÆ-26602530. ªÉÆ-9448505732.
e-mail : prakash.vadulas63@gmail.com
ªÀÄÄzÀæPÀgÀÄ : ²æÃgÁªÀiÁ¥ÀæªÉÄÃAiÀÄ ¦æAmÉPï
ZÁªÀÄgÁd¥ÉÃmÉ, ¨ÉA - 18. ªÉÆ - 8904885732.
CPÀëgÀ eÉÆÃqÀuÉ : CªÀÄÈvÉñÀéj reÉó Ê£ïì,
ªÉÆ-9035259116,
amrutheshwaridesigns@gmail.com
ªÀÄÄR¥ÀÄl «£Áå¸À : D£ÀAzï, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
¥ÀĸÀÛPÀzÀ C¼ÀvÉ : ¼th PËæ£ï
PÁUÀzÀ §¼ÀPÉ : 70 f.J¸ï.JªÀiï J£ï.J¸ï. ªÀiÁå¦èxÉÆÃ
¥ÀÄlUÀ¼ÀÄ : VIII + 224
¥ÀæxÀªÀÄ ªÀÄÄzÀæt : 2018
¨É¯É :  275

© PÁ¬ÄÝj¸À¯ÁVzÉ
All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, distributed, or
transmitted in any form or by any means, including photocopying, recording, or
other electronic or mechanical methods, or stored in a database or retrieval system,
without the prior written permission of the author and publisher.
 III

|| ²æà ®QëöäêÉÃAPÀmÉñÀégÀ ¸Áé«Ä ¥Àæ¸À£Àß ||

|| ²æà ªÀiÁgÀÄw PÀÈ¥À ||
|| ²æà gÁdgÁeÉñÀéjà ¦æAiÀÄvÁA ||

UÁAiÀÄwæà ªÉÃzÀ d£À¤Ã UÁAiÀÄwæà ¯ÉÆÃPÀ ¥ÁªÀ¤Ã |

£À UÁAiÀÄvÁæöåB ¥ÀgÀA d¥ÀåªÀiï KvÀvï «eÁÕ£ÀªÀiï GZÀåvÉ ||

ªÀÄÄPÁÛ«zÀÄæªÀÄ ºÉêÀÄ ¤Ã® zsÀªÀ®ZÁÒAiÉÄÊgï ªÀÄÄSÉʸÉÛçöÊPÀëuÉÊB

AiÀÄÄPÁÛA EAzÀÄ ¤§zÀÞ gÀvÀß ªÀÄPÀÄmÁA vÀvÁéxÀð ªÀuÁðwäPÁA |
UÁAiÀÄwæÃA ªÀgÀzÁ„¨sÀAiÀiÁAPÀıÀPÀ±ÁB ±ÀĨsÀæA PÀ¥Á®A UÀzÁA
±ÀARA ZÀPÀæ ªÀÄxÁ„gÀ«AzÀ AiÀÄÄUÀ®A ºÀ¸ÉÛöʪÀðºÀAwÃA ¨sÀeÉà ||
 IV

q UÀæAxÁ¥ÀðuÉ q

C£ÁªÀÄgÀƦtåaAvÉåà aAvÉåà ªÉÊ «±ÀégÀƦt |

aAvÁå„aAvÁåwäPÉà zÉë £ÁgÁAiÀÄt £ÀªÉÆĸÀÄÛvÉà ||

£ÁªÀÄ«gÀzÀ, gÀÆ¥À«gÀzÀ, w½AiÀÄ®¸ÁzsÀåªÁzÀ «±ÀégÀƦAiÀiÁzÀ, «±ÀézÀ

J®è gÀÆ¥ÀªÀÇ vÁ£Éà DVgÀĪÀ. ªÀåPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ CªÀåPÀÛ gÀƦtÂAiÀiÁVgÀĪÀ
£ÁgÁAiÀÄtÂà zÉëUÉ £ÀªÀÄ£ÀUÀ¼ÀÄ.

§æºÁäAqÀªÀ£Éßà vÀ£Àß ±ÀjÃgÀzÀ°èjPÉÆAqÀÄ ¸ÀPÀ® dUÀwÛUÀÆ

ªÀiÁvÉAiÀiÁV ¸ÀªÀĸÀÛ ZÀgÁZÀgÀ ¸ÀȶÖAiÀÄ£ÀÄß ¥Àj¥Á°¸ÀÄwÛgÀĪÀ
¥ÀgÀªÉÄñÀéjAiÀÄ ¥ÁzÁAXæUÀ½UÉ F QgÀÄ ºÉÆwÛUÉAiÀÄ£ÀÄß
C¦ð¸ÀÄwÛzÉÝãÉ.

o
 V

ªÀÄÄ£ÀÄßr
|| ²æà UÀÄgÀĨsÉÆåà £ÀªÀÄB ||
|| ²æà UÀuÉñÀ ±ÁgÀzÁ¨sÉÆåà £ÀªÀÄB ||

D²ævÁ¨sÀAiÀÄ zÁvÁgÀA ²æÃgÀªÀiÁ ºÀÈzÀAiÉÄñÀégÀªÀiï |

C®ªÉÄÃ®Ä ªÀÄAUÁ£ÁxÀA ªÉÃAPÀmÉñÀA ¨sÀeÁªÀÄåºÀªÀiï ||
UÀȺÀ, zÉêÁ®AiÀÄ, ºÀªÀÄåð, ««zsÀ jÃwAiÀÄ ±Á¯Á ¤ªÀiÁðtUÀ¼À CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄ£ÀUÀAqÀ ¨sÀÈUÀÄ, Cwæ, ªÀ¹μÀ×, «±ÀéPÀªÀiÁð, ªÀÄAiÀiÁ¢ ªÀÄĤªÀAiÀÄðgÀÄ zÉʪÁ£ÀÄUÀæºÀ¢AzÀ ¥Áæ¥ÀÛªÁzÀ
ªÁ¸ÀÄÛ«zÉåAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæZÁgÀ ¥Àr¹ ¯ÉÆÃPÉÆÃ¥ÀPÁgÀ ªÀiÁrgÀĪÀgÀÄ. £ÀAvÀgÀzÀ DZÁAiÀÄðgÀÄ ºÁUÀÄ
ªÁ¸ÀÄÛ«zÀgÁzÀ ªÀÄAqÀ£À ¸ÀÆvÀæzsÁgÀgÀÄ, ²æÃPÀĪÀiÁgÀgÀÄ, ¨sÀĪÀ£ÀzÉêÀ, ¨sÉÆÃdzÉêÀ, £ÁxÉÃAiÀiÁ¢ C£ÉÃPÀ
ªÀÄA¢ ªÀĺÁ£ÀĨsÁªÀgÀÄ ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛçzÀ »jªÉÄAiÀÄ£ÀÄß vÀªÀÄä UÀæAxÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄvÀÛμÀÄÖ ¨É¼É¹gÀĪÀgÀÄ.
ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛçªÀÅ eÉÆåÃwμÀ ±Á¸ÀÛçzÀ MAzÀÄ CAUÀªÉà DVgÀĪÀÅzÀjAzÀ C£ÉÃPÀ eÉÆåÃwμÀ ºÁUÀÄ ªÀÄĺÀÆvÀð
UÀæAxÀUÀ¼À°èAiÀÄÆ ¸ÀºÀ ªÁ¸ÀÄÛ ¸ÀA§A¢üà «μÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÁVzÉ.
£ÀªÀÄä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÁ¸ÀÄÛ-²®à PÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ ±ÁSÉUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ,
1. ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç, 2. ²®à±Á¸ÀÛç, 3. avÀæ¸ÀÆvÀæ JAzÀÄ. ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛçzÀ°è ªÀÄÄRåªÁV UÁæªÀÄ ºÁUÀÄ
£ÀUÀgÀ ¤ªÀiÁðt, UÀȺÀUÀ¼À (¸ÁªÀiÁ£Àå ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀåªÀĪÀUÀð) ¤ªÀiÁðt, gÁd¥Áæ¸ÁzÀ (CgÀªÀÄ£É)
¤ªÀiÁðt, zÉêÀ¥Áæ¸ÁzÀ (zÉêÁ®AiÀÄ) ¤ªÀiÁðt JA§ ªÀÄÄRåªÁzÀ «¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ.
ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛçªÀÅ PÀ¯É (Art) ºÁUÀÄ «eÁÕ£À (Science) JgÀqÀÆ DVzÉ. ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛçzÀ ¸ÀÆvÀæzÀAvÉ
AiÀiÁªÀÅzÉà ¤ªÀiÁðtªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀgÀÆ MAzÀÄ ¤¢ðμÀÖªÁzÀ C¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä ¤zsÀðj¸À
¨ÉÃPÁUÀĪÀÅzÀÄ. F ¤¢ðμÀÖªÁzÀ C¼ÀvÉAiÀÄ£Éßà "DAiÀÄ" JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. zÉêÁ®AiÀÄ, UÀȺÀ,
¨sÀªÀ£À, bÀvÀæ, ±Á¯Á ¤ªÀiÁðtUÀ¼À°è DAiÀĪÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¹ CzÀgÀAvÉ PÀlÖqÀzÀ GzÀÝUÀ®zÀ C¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
¤tð¬Ä¹ ¤ªÀiÁðt PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀĪÀgɸÀÄvÉÛêÉ.
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ UÀæAxÀzÀ°è ªÀÄÄRåªÁV ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛçzÀ°è£À ««zsÀ jÃwAiÀÄ ¤ªÀiÁðtUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀªÀ
ªÉÆzÀ®Ä PÉëÃvÀæ¥sÀ® ºÁUÀÄ DAiÀÄ ¸ÁzsÀ£É ªÀiÁqÀĪÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉüÀ¯ÁVzÉ. PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¹
DAiÀiÁ¢ ªÀUÀðUÀtÂvÀ¢AzÀ D PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀÅ ±ÀĨsÀªÉÇà C±ÀĨsÀªÉÇà JAzÀÄ ¤zsÀðj¸ÀĪÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÆß
¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. EμÉÖà C®èzÉà DAiÀiÁ¢ μÉÆÃqÀ±À ªÀUÀðUÀ¼À UÀtÂvÀ PÀæªÀÄ ºÁUÀÄ UÀȺÀ, ¨sÀªÀ£À, ¥Áæ¸ÁzÁ¢
ºÀ®ªÀÅ «zsÀªÁzÀ PÀlÖqÀUÀ½UÉ DAiÀĪÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ ¤tðAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁzÀμÀÆÖ
¸ÀgÀ¼À jÃwAiÀÄ°è GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ ¸À»vÀ «ªÀj¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹gÀÄvÉÛãÉ. NzÀÄUÀjUÉ C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀ¯ÉAzÀÄ
¦AqÀ CxÀªÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 ZÀzÀgÀ ºÀ¸ÀÛ¢AzÀ 10,009 ZÀzÀgÀ ºÀ¸ÀÛUÀ¼À ªÀgÉUÉ ¤ÃrgÀĪÀÅzÀ®èzÉ
F J¯Áè PÉëÃvÀæ¥sÀ®UÀ½UÉ DAiÀiÁ¢ μÉÆÃqÀ±À ªÀUÀðUÀ½UÀÆ UÀtÂvÀªÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¹ ±ÀĨsÀ ªÀUÀðUÀ½gÀĪÀ
PÉëÃvÀæ¥sÀ®UÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæ PÉÆÃμÀ×PÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ¤ÃqÀ¯ÁVzÀÄÝ EzÀ£ÀÄß ¹zÀÝ ¥ÀzÀPÀzÀAvÉ (Ready reckoner)
G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉƼÀÀÄzÁVzÉ.
 VI

E°è ¥ÀÆuÁðAPÀ ºÁUÀÄ ©ü£ÁßAPÀ JgÀqÀÆ «zsÀªÁzÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ¥ÀÆuÁðAPÀ

PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀÅ ¥ÀÆtð¥sÀ®¥ÀæzÀªÁzÀÄzÀÄ. DzÀgÀÆ ¥ÀÆuÁðAPÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®UÀ¼À°è UÀȺÉñÀ¤UÉ ºÉÆAzÁtÂPÉ
DUÀĪÀAvÀºÀ £ÀPÀëvÀæUÀ¼ÀÄ zÉÆgÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ¸Àé®à PÀμÀÖPÀgÀªÁzÀÝjAzÀ ©ü£ÁßAPÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÆß E°è
¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ©ü£ÁßAPÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®¢AzÀ DAiÀÄ ¤tð¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ ±Á¹ÛçÃAiÀĪÉà DVzÉ. EzÀPÉÌ DzsÁgÀªÉAzÀgÉ
ªÀÄAiÀĪÀÄvÀªÀiï, ªÀÄ£ÀÄμÁå®AiÀÄ ZÀA¢æPÁ, ªÁ¸ÀÄÛ«zÁå UÀæAxÀUÀ¼À°è ¥Àj¢ü E®èªÉà ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀAqÀÄPÉÆAqÀÄ vÀzÀ£ÀAvÀgÀ DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀªÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ ¤zÉðò¹gÀĪÀgÀÄ. F UÀtÂvÀ
PÀæªÀÄ¢AzÀ PÀlÖqÀzÀ GzÀÝ ºÁUÀÄ CUÀ® C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ¤tð¬Ä¹ ¸Á¢ü¸ÀĪÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀÅ ºÀ¸ÀÛ ªÀÄvÀÄÛ
CAUÀÄ®UÀ¼À°è, CAzÀgÉà ©ü£ÁßAPÀªÁVAiÉÄà zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ ©ü£ÁßAPÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®UÀ¼À£ÀÄß DAiÀÄ
¤tðAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀÅzÀÄ ±Á¸ÀÛç ¸ÀªÀÄävÀªÉà DVgÀÄvÀÛzÉ.
UÀȺÀ, ¨sÁªÀ£Á¢ ««zsÀ jÃwAiÀÄ PÀlÖqÀUÀ¼À DAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¯ÉPÀÌ ªÀiÁqÀ®Ä IĶ
¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄ ¥ÉÆæÃPÀÛ ªÀiÁ¥ÀPÀUÀ¼ÁzÀ ºÀ¸ÀÛ-CAUÀÄ® C¼ÀvÉAiÀÄ£Éßà UÀt£É ªÀiÁqÀ¯ÁVzÀÄÝ, PÉëÃvÀæ¥sÀ®zÀ
C¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ZÀzÀgÀ ºÀ¸ÀÛ-CAUÀÄ®UÀ¼À°è UÀtÂvÀ ¸Á¢ü¹ vÀzÀ£ÀAvÀgÀ F ºÀ¸ÀÛ-CAUÀÄ®zÀ C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß EA¢£À
¢£ÀUÀ¼À°è G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ ZÀzÀgÀ Cr ºÁUÀÄ EAZÀÄUÀ¼À C¼ÀvÉUÉ ªÀiÁ¥Àðr¸À¯ÁVzÉ.
DAiÀiÁ¢ ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÄ PÉëÃvÀæ¥sÀ® ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁr UÀȺÀ ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ
¥ÀæAiÀiÁ¸ÀPÀgÀªÁzÀ PÁgÀt PÉ®ªÀgÀÄ ªÀiÁvÀæ F ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß gÀÆrüAiÀÄ°èjPÉÆArgÀĪÀgÀÄ. DzÀÝjAzÀ
J®èjUÀÆ G¥ÀAiÉÆÃUÀªÁUÀĪÀAvÉ ¸Àé®à ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ¸ÀÄ®¨sÀªÁV DAiÀÄ ¤tðAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä
¸ÁzsÀåªÁUÀĪÀAvÉ MAzÀÄ ºÉÆwÛUÉAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸À¨ÉÃPÉA§ §ºÀÄPÁ®zÀ ¥ÀæAiÀÄvÀߪÀÅ EAzÀÄ ¸ÁPÁgÀªÁVgÀĪÀÅzÀÄ
§ºÀ¼À ¸ÀAvÀ¸ÀªÀ£ÀÄß vÀA¢zÉ.
E£ÀÄß £À£Àß d£ÀäPÉÌ PÁgÀtgÁzÀ £À£Àß ªÀiÁvÁ-¦vÀÈUÀ¼À ¥ÁzÁgÀ«AzÀUÀ½UÉ ²gÀ¸ÁμÁÖAUÀ
£ÀªÀĸÁÌgÀUÀ¼À£ÀÄß F ªÀÄÆ®PÀ C¦ð¸ÀÄwÛzÉÝãÉ. CvÀåªÀÄÆ®åªÁzÀ F «zÉåAiÀÄ£ÀÄß PÀ°¹PÉÆlÄÖ
D²ÃªÀð¢¹zÀ ¥ÀÆdå UÀÄgÀÄUÀ¼ÁzÀ ªÉà || §æ || ²æà vÀPÀðA PÀÈμÀÚ ±Á¹ÛçUÀ½UÀÆ ºÁUÀÄ ±Á¸ÀÛçzÀ C£ÉÃPÀ
M¼À«ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÆâü¸ÀÄwÛgÀĪÀ UÀÄgÀÄUÀ¼ÁzÀ ªÉà || §æ || ²æà UÀÄAdÆgÀÄ ¥ÀæPÁ±À ±Á¹ÛçUÀ½UÀÆ £À£Àß
C£ÀAvÁ£ÀAvÀ ªÀAzÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß C¦ð¸ÀÄwÛzÉÝãÉ.
F ¥ÀĸÀÛPÀªÀ£ÀÄß ¤ªÉÄä®ègÀ PÉʸÉÃgÀĪÀAvÉ ªÀiÁrzÀ ¥ÀæZÉÃvÀ §ÄPï ºË¸ï£À ªÀiÁ°ÃPÀgÀÄ ²æÃAiÀÄÄvÀ
¥ÀæPÁ±ï CªÀjUÉ £À£Àß ªÀAzÀ£ÉUÀ¼ÀÄ. ¸ÁgÀ¸ÀévÀ ¯ÉÆÃPÀPÉÌ EªÀgÀ ¸ÉêÉAiÀÄÄ C«gÀvÀªÁV ¸ÁUÀ¯ÉAzÀÄ
vÁ¬Ä gÁdgÁeÉñÀéjAiÀÄ°è ¥Áæyð¸ÀÄvÉÛãÉ. F ºÉÆwÛUÉAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀ PÁ®zÀ°è ¥ÀævÀåPÀëªÁV ºÁUÀÄ
¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV ¸ÀºÀPÀj¹zÀ J®èjUÀÆ ªÀAzÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß C¦ð¸ÀÄvÉÛãÉ. vÀÄ¥ÀÄàUÀ¼ÉãÁzÀgÀÆ PÀAqÀħAzÀ°è
ªÁZÀPÀgÀÄ ªÀĤ߹ w½¹zÀ°è ªÀÄÄA§gÀĪÀ ªÀÄÄzÀætzÀ°è ¸Àj¥Àr¹PÉƼÀî¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ.
EAw vÀªÀÄäªÀ
²æà «®A© £ÁªÀÄ ¸ÀAªÀvÀìgÀ r. CdAiÀiï ±ÀªÀiÁð
D±ÀéAiÀÄÄd ±ÀÄPÀè ¥ÀAZÀ«Äà (®°vÁ ¥ÀAZÀ«ÄÃ) 9448 581 561
14−10−2018
|| NA vÀvÀìvï ||
 VII

¥ÀæPÁ±ÀPÀgÀ £ÀÄr

eÉÆåÃwμÀ ±Á¸ÀÛç ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛçUÀ¼ÀÄ C£ÀAvÀªÁzÀÄzÀÄ, EA¢£À PÁ®zÀ°è EzÀgÀ GzÀÝUÀ®

D¼ÀªÀ£ÀÄß CjvÀªÀgÀÄ wÃgÁ «gÀ¼ÀªÉAzÀgÉ CzÀÄ Cw±ÀAiÉÆÃQÛAiÀÄ®è. £ÀªÀÄä IĶUÀ¼ÀÄ F «zsÀªÁzÀ
ºÀ®ªÁgÀÄ ±Á¸ÀÛçUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¹ vÀªÀÄä ²μÀå ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄ£ÀÄPÀÄ®PÉÌ PÉÆqÀÄUÉAiÀiÁV ¤ÃrzÁÝgÉ.
ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛçzÀ°è C£ÉÃPÀ «ZÁgÀUÀ¼ÀÄ EA¢UÀÆ gÀºÀ¸ÀåªÁVAiÉÄà G½zÀÄ ºÉÆÃVzÉ. ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç
JAzÀgÉ ªÀÄ®UÀĪÀ PÉÆÃuÉ £ÉÊIÄvÀåzÀ°ègÀ¨ÉÃPÀÄ, CqÀÄUÉ ªÀÄ£É DUÉßÃAiÀÄzÀ°ègÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ ºÉüÀĪÀgÉ
ºÉÆgÀvÀÄ "DAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀUÀð"UÀ¼À «ZÁgÀªÁV ºÉüÀĪÀªÀgÀÄ §ºÀ¼À PÀrªÉÄAiÉÄ JAzÀÄ ºÉüÀ§ºÀÄzÀÄ.
ªÀÄAiÀĪÀÄvÀ, «±ÀéPÀªÀÄðªÁ¸ÀÄÛ, ªÀiÁ£À¸ÁgÀ EvÁå¢ ºÀ®ªÀÅ ªÁ¸ÀÄÛ UÀæAxÀUÀ¼À°è UÀȺÀ, zÉêÁ®AiÀÄ,
¨sÀªÀ£Á¢UÀ¼À ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀĪÁUÀ "DAiÀÄ" ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ «ZÁgÀªÁV ¢ÃWÀðªÁV «ªÀj¹zÁÝgÉ.
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ UÀæAxÀªÀÅ UÀȺÀ, ¨sÀªÀ£Á¢ ««zsÀ §UÉAiÀÄ PÀlÖqÀUÀ½UÉ DAiÀĪÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ PÀlÖ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ ¤zsÀðj¸À¨ÉÃPÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ ¸À»vÀ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV CxÀðªÁUÀĪÀ ºÁUÉ
«ªÀj¸À¯ÁVzÉ. DAiÀiÁ¢ ªÀUÀðUÀ¼À°è §jAiÀÄ μÀqÀéUÀð CxÀªÀ £ÀªÀªÀUÀðPÉÌ ªÀiÁvÀæ «ªÀgÀuÉ ¤ÃqÀzÉ
μÉÆÃqÀ±À ªÀUÀðUÀ½UÀÆ «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr ±ÀĨsÁ±ÀĨsÀ ¥sÀ®UÀ¼À£ÀÄß «±Éèö¸À¯ÁVzÉ.
ªÀÄ£É PÀlÄÖªÀ ªÉÆzÀ®Ä DAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀzÀÞwAiÉÄà PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀ FV£À PÁ®zÀ°è
¸ÀÄ®¨sÀªÁV DAiÀÄ ºÁUÀÄ C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄPÉƼÀî®Ä ¸ÁzsÁåªÀUÀĪÀAvÉ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ PÁ®PÉÌ C£ÀéAiÀĪÁUÀĪÀAvÉ
ºÉýgÀĪÀÅzÀÄ F ºÉÆwÛUÉAiÀÄ «±ÉÃμÀvÉAiÀiÁVzÉ. EμÉÖà C®èzÉà PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 20 ZÀzÀgÀ CrUÀ½AzÀ
22,500 ZÀzÀgÀ CrUÀ¼À ªÀgÉUÉ UÀtÂvÀªÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¹ PÉÆÃμÀ×PÀzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è zsÀéeÁ¢ DAiÀÄUÀ½UÉ
¨ÉÃgɨÉÃgÉAiÀiÁV ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. NzÀÄUÀjUÉ C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀ¯ÉAzÀÄ ªÁ¸ÀÄÛ UÀæAxÀUÀ¼À°è ºÉýgÀĪÀ ¥ÁæaãÀ
ªÀiÁ¥ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß FV£À PÁ®PÉÌ ªÀiÁ¥Àðr¹ ªÀåvÁå¸ÀªÁUÀzÀAvÉ UÀtÂvÀ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀÄ®¨sÀªÁUÀĪÀAvÉ
«ªÀgÀuÉ ºÁUÀÄ £ÀPÉëUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
F ¥ÀĸÀÛPÀªÀ£ÀÄß £ÀªÀÄä ¥ÀæZÉÃvÀ ¥ÀĸÀÛPÀ ¨sÀAqÁgÀ¢AzÀ ºÉÆgÀvÀgÀ®Ä ¸ÀªÀÄäw¹ ¥ÀæPÀluÉUÉ
¸ÀºÀPÀj¹zÀÄÝ £ÀªÀÄUÉ §ºÀ¼À ¸ÀAvÀ¸À vÀA¢zÉ. ¯ÉÃRPÀjUÉ £ÀªÀÄä ¥ÀæPÁ±À£ÀzÀ £ÀÄr £ÀªÀÄ£ÀUÀ¼ÀÄ. ¥ÀĸÀÛPÀzÀ
ªÀÄÄR¥ÀÄlªÀ£ÀÄß CAzÀªÁV ºÉÆgÀ§gÀ®Ä PÁgÀtgÁzÀ ²æà D£ÀAzï gÀªÀjUÉ ºÁUÀÄ ²æà gÁªÀiÁ¥ÀæªÉÄÃAiÀÄ
¦æAmÉPï gÀªÀjUÉ £À£Àß C£ÀAvÀ ¥ÀæuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ.
NzÀÄUÀgÀÄ F ºÉÆwÛUÉAiÀÄ£ÀÄß N¢ C¼ÀªÀr¹PÉÆAqÀÄ vÀªÀÄä C£ÀĨsÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ C©ü¥ÁæAiÀĪÀ£ÀÄß
w½¸ÀÄ«gÉAzÀÄ D²¸ÀÄvÉÛêÉ.

ªÀAzÀ£ÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ EAw
PÉ. ¥ÀæPÁ±ï
¥ÀæZÉÃvÀ §ÄPï ºË¸ï
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
 VIII

«μÀAiÀÄ ¸ÀÆa

zÉêÀvÁ ¥ÁæxÀð£É III

UÀæAxÀ ¸ÀªÀÄ¥ÀðuÉ IV
ªÀÄÄ£ÀÄßr V
¥ÀæPÁ±ÀPÀgÀ £ÀÄr-£ÀªÀÄ£À VII
1. DAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀĺÀvÀé 1 jAzÀ 4
DAiÀÄ JAzÀgÉãÀÄ?, ªÀUÀðUÀ¼À£ÀÄß KPÉ ¸Á¢ü¸À¨ÉÃPÀÄ?, ªÀiÁ¥ÀPÀUÀ¼ÀÄ

2. PÉëÃvÀæ¥sÀ® ¸ÁzsÀ£É 5 jAzÀ 8

²æÃgÁªÀÄ zÉʪÀdÕgÀÄ, UÀuÉñÀ zÉʪÀdÕgÀÄ, PÉñÀªÀ zÉʪÀdÕgÀÄ, ªÀÄAiÀĪÀÄvÀªÀiï, ªÀÄ£ÀÄμÁå®AiÀÄ ZÀA¢æPÁ,
²æë±ÀéPÀªÀiÁð, ªÀ¹μÀ× ªÀĺÀ¶ð, ¨sÁ¸ÀÌgÁZÁAiÀÄð, PÁ½zÁ¸Á¢UÀ¼ÀÄ ºÉýgÀĪÀ UÀȺÀ ¦AqÀ CxÀªÀ
PÉëÃvÀæ¥sÀ® ¸ÁzsÀ£Á ¸ÀÆvÀæUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÄ CzÀgÀ PÀæªÀÄ.

3. DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð ¸ÁzsÀ£É 9 jAzÀ 27

«±ÀéPÀªÀÄð ¥ÀæPÁ±À, ªÀÄAiÀĪÀÄvÀ, ªÀÄ£ÀÄμÁå®AiÀÄ ZÀA¢æPÁ, ªÁ¸ÀÄÛ«zÁå, ªÀÄĺÀÆvÀð aAvÁªÀÄtÂ,
ªÀÄĺÀÆvÀð UÀt¥Àw, PÁ¯ÁªÀÄÈvÀ, zÉʪÀdÕ «¯Á¸À UÀæAxÀUÀ¼À°è ¤ÃrgÀĪÀ DAiÀiÁ¢ ªÀUÀðUÀ¼À ¸ÁzsÀ£ÉUÉ
¸ÀÆvÀæUÀ¼ÀÄ. DAiÀiÁ¢ μÉÆÃqÀ±À ªÀUÀðUÀ¼À UÀtÂvÀ PÀæªÀÄPÉÌ GzÁºÀgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ «ªÀgÀuÉ. PÉëÃvÀæ¥sÀ®¢AzÀ
UÀȺÀzÀ GzÀÝ-CUÀ® ºÁUÀÄ DAiÀÄ ¸Á¢ü¸ÀĪÀ PÀæªÀÄ.

4. CμÀÖªÀUÀðUÀ¼ÀÄ 28 jAzÀ 32
¢PÀÄÌ, ªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ DAiÀiÁ¢ ¸ÀAeÉÕUÀ¼ÀÄ, ªÀUÀðUÀ½UÉ «ÄvÀæ ºÁUÀÄ ±ÀvÀÄæ DAiÀÄ ºÁUÀÄ ªÀUÀðUÀ¼À ¤tðAiÀÄ,
CμÀÖªÀUÀðUÀ½UÉ ¸Àé-±ÀĨsÀ-¸ÀªÀÄ-±ÀvÀÄæ-C±ÀĨsÀ-UÁæºÀå-ªÀdåð DAiÀÄUÀ¼À PÉÆÃμÀ×PÀ, CμÀÖªÀUÀðUÀ½UÉ ±ÀĨsÁ±ÀĨsÀ
UÀȺÀ ªÀÄvÀÄÛ zÁégÀ ¤tðAiÀÄ PÉÆÃμÀ×PÀ, UÀȺÀ £ÀPÀëvÀæ ªÀÄvÀÄÛ gÁ² ¤tðAiÀÄ, UÀȺÉñÀ £ÀPÀëvÀæ ªÀÄvÀÄÛ gÁ²
¤tðAiÀÄ.

5. DAiÀÄ ¤tðAiÀÄ 33 jAzÀ 38

CμÀÖªÀUÀðUÀ½UÉ ±ÀĨsÀ DAiÀÄ-£ÀPÀëvÀæ-PÉëÃvÀæ¥sÀ® PÉÆÃμÀ×PÀ, zsÀéeÁ¢ ««zsÀ jÃwAiÀÄ UÀȺÀUÀ¼À C¼ÀvÉ, zsÀéeÁAiÀÄ,
¹AºÁ, ªÀÈμÀ¨sÁ, UÀeÁAiÀÄ UÀȺÀUÀ¼À £ÀPÉë.

6. DAiÀiÁ¢ μÉÆÃqÀ±À ªÀUÀð PÉÆÃμÀ×PÀUÀ¼ÀÄ 39 jAzÀ 224

zsÀéeÁAiÀÄ, ¹AºÁAiÀÄ, ªÀÈμÀ¨sÁAiÀÄ, UÀeÁAiÀÄUÀ½UÉ ©r©rAiÀiÁV ¥ÀÆuÁðAPÀ ºÁUÀÄ ©ü£ÁßAPÀ μÉÆÃqÀ±À
ªÀUÀð UÀtÂvÀ PÉÆÃμÀ×PÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀ ¨sÉÃzÀ ¸À»vÀ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
 1

|| NA ²æà UÀÄgÀĨsÉÆåà £ÀªÀÄB ||

|| NA ²æà ªÀĺÁUÀuÁ¢ü¥ÀvÀAiÉÄà £ÀªÀÄB ||
|| NA ²æà ªÁUÉÝêÉåöÊ £ÀªÀÄB ||
C£ÁªÀÄgÀƦtåaAvÉåà aAvÉåà ªÉÊ «±ÀégÀƦt |
aAvÁå„aAvÁåwäPÉà zÉë £ÁgÁAiÀÄt £ÀªÉÆĸÀÄÛvÉà ||
ªÀlªÀÄƯÉà ¸ÀªÀiÁ¹Ã£ÀA gÀvÀß ¹AºÁ¸À£Éà ±ÀĨsÉà |
gÀdvÁ¢æ ¥ÀæwÃPÁ±ÀA ªÀÄĤzÉêÀUÀuÉÊ ¸ÀÄÛvÀªÀiï ||
dmÁªÀÄPÀÄn£ÀA zÉêÀA ªÀÄÄzÁæªÁåSÁå£À ªÀÄArvÀªÀiï |
wæ£ÉÃvÀæA ¸ÀÄ¥Àæ¸À£Á߸ÀåA zÀQëuÁ¸Àå ªÀĺÀA ¨sÀeÉà ||

ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå
DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ
DAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀĺÀvÀé
ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç ªÀÄvÀÄÛ ²®à±Á¸ÀÛçPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ UÀȺÀ, ¨sÀªÀ£À, ºÀªÀÄåð, ««zsÀ jÃwAiÀÄ ±Á¯Á
¤ªÀiÁðt, zÀÄUÀðUÀ¼À ¤ªÀiÁðt, zÉêÀ ¥Áæ¸ÁzÀ, ªÀÄAqÀ¥À, zÉêÀvÁ ¥ÀæwªÉÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀĪÀ
ªÉÆzÀ®Ä PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß ºÁUÀÄ DAiÀiÁ¢ ªÀUÀðUÀ¼À£ÀÄß ¸Á¢ü¹ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ±ÀĨsÀ DAiÀĪÀ£ÀÄß ¤tð¬Ä¹
vÀzÀ£ÀAvÀgÀ ¤ªÀiÁðt PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀĪÀgɸÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ ¤zÉðò¹gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç UÀæAxÀUÀ¼À°è
PÁt§ºÀÄzÁVzÉ. DAiÀiÁ¢ ªÀUÀðUÀ¼À ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV J®è ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç UÀæAxÀUÀ¼À°è ºÉýgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß
£ÁªÀÅ PÀÄ®APÀÀªÁV ¥Àj²Ã°¹zÀgÉ, EzÀjAzÀ £ÀªÀÄUÉ w½zÀħgÀĪÀ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CA±ÀªÉãÉAzÀgÉà UÀȺÀ,
¨sÀªÀ£À, £ÀUÀgÀ, ¥Áæ¸ÁzÀ, ²®à EvÁå¢ J®è jÃwAiÀÄ ªÁ¸ÀÄÛ ºÁUÀÄ ²®à ±Á¸ÀÛçPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ J®è «zsÀªÁzÀ
¤ªÀiÁðtUÀ¼À°è DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀªÀÅ §ºÀĪÀÄÄRå ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀÄ.
"DAiÀÄ" JAzÀgÉãÀÄ?, ««zsÀ jÃwAiÀÄ PÀlÖqÀ ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀĪÀ ªÉÆzÀ®Ä DAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß KPÉ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ?, JA§ÄzÀgÀ «ZÁgÀªÁV ºÀ®ªÀgÀÄ ¥ÀÄgÁvÀ£À PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÄ zÉêÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹,
C¼ÀvÉ ªÀiÁr, ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹 £ÀªÀÄä IĶ-ªÀĺÀ¶ðUÀ¼ÀÄ gÀa¹gÀĪÀ UÀæAxÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹
CzÀgÀ°è ºÉýjªÀ ¸ÀÆvÀæUÀ¼À §UÉUÉ ºÀ®ªÀÅ jÃwAiÀÄ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß £Àqɹ J®è «zsÀªÁzÀ PÀlÖqÀUÀ¼À°è
DAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ ªÀĺÀvÀézÀ §UÉÎ «ªÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrgÀĪÀgÀÄ. CªÀgÀ°è qÁ|| J¸ï. PÁæªÀiïj±ï gÀªÀgÀÄ
gÀa¹gÀÄ "THE HINDU TEMPLE" (¢ »AzÀÄ mÉA¥À¯ï) JA§ UÀæAxÀzÀ°è F jÃw G¯ÉèÃT¹j¸ÀÄvÁÛgÉ,
The position and orientation of the temple and of any building are determined
analogous to the method according to which the place of the sun or moon or one of the
planets is found in the circle of Nakshatras. According to the 'Sūryaprajñapti' the longitude
2 ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ

of the heavenly body expressed in minutes is to be divided by 800, the quotient shows the
number of Nakshatras through which the planet has already passed and the remainder the
traversed part of the Nakshatra in which it is at the time. In a similar way is ascertained the
position of a building in the cosmos, that is the direction which it is to face the measurement
of the building is to be divided by 8. The remainder indicates the particular direction which
will be its own out of the 8 directions . This particular direction is the Yoni, its birthplace in
the cosmos, where it is marked by its Vāstupuruşas. The Vāstupuruşas, and the respective
remainders are given by Utpala commenting on the 'Bṛhat Saṁhitā' Ch LII, 73, according to
the teaching of the Ācāryas, and not of Varāhamihira.
"If the remainder is 1, then the Yoni is Dhvaja, and the building faces East, if the
remainder is 2, the Yoni is the SE, and so forth. If there is no remainder the building would
have to face North-East. This is to be avoided by all means, it would be of evil portent were
the building to face any of the corners of the square; similarly also the remainder should not
be 2, 4 or 6, it must be uneven, so that the entrance of the building faces the East, preferably
or also the West, and less readily the North and still permissibly, the South. The remainder
is found in different texts by taking account of various measures of the building to be set up.
If the building were to obstruct the course and order of cosmos it would provoke disorder in
the kingdom, and in the body of the builder. Yoni is an architectural formula, the remainder
gained through it, assures the fitness of the structure in order of things and the well being of
the builder and his surroundings. The remainder, particularly, is however, the Vastu, itself."
EzÀgÀ ¸ÁgÁA±ÀªÉãÉAzÀgÉÃ, §æºÁäAqÀzÀ°è UÀæºÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀAZÀj¸ÀÄwÛgÀĪÀ gÉÃSÁA±ÀzÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß
|
MlÄÖ PÀ¯ÉUÀ¯ÁV (Minutes) ¥ÀjªÀwð¹PÉÆAqÀÄ 800 (MAzÀÄ £ÀPÀëvÀæzÀ MlÄÖ ¥ÀæªÀiÁt)¢AzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ
zÉÆgÉAiÀÄĪÀ ®§ÝªÀÅ D UÀæºÀªÀÅ ¨sÀÄPÀÛªÁVgÀĪÀ £ÀPÀëvÀæ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆa¹zÀgÉÃ, G½AiÀÄĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ
D UÀæºÀªÀÅ AiÀiÁªÀ £ÀPÀëvÀæzÀ°è ¸ÀAZÀj¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÉà jÃw, AiÀiÁªÀÅzÉà PÀlÖqÀzÀ
¤UÀ¢vÀ ¸ÁÜ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¢PÀÌ£ÀÄß §æºÁäAqÀzÀ°è ¤tð¬Ä¸À®Ä AiÉÆäAiÀÄ£ÀÄß (DAiÀĪÀ£ÀÄß) ¸Á¢ü¸À
¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. F ¤UÀ¢vÀ ¸ÁÜ£À ªÀÄvÀÄÛ ¢±ÉAiÉÄà AiÉÆä. AiÉÆäAiÀÄÄ MAzÀÄ PÀlÖqÀzÀ ¤UÀ¢vÀ ¸ÁÜ£ÀªÁVzÀÄÝ,
F ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ªÁ¸ÀÄÛ ¥ÀÄgÀÄÀ£À (CAzÀgÉà ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ) ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ. AiÉÆäAiÀÄÄ UÀȺÉñÀ¤UÉ
±ÀĨsÀªÀ£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ ºÁUÀÄ PÀlÖqÀzÀ ªÁ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ¤tð¬Ä¸ÀĪÀ ¸ÀÆvÀæªÁVzÀÄÝ PÀlÖqÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ
¥Àj¸ÀgÀzÀ £ÀqÀÄªÉ ¸ÀªÀÄvÉÆî£ÀªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀ®Ä ¸ÀºÀAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
qÁ|| r.J£ï. ±ÀÄPÁè gÀªÀgÀÄ vÀªÀÄä "VĀSTU ŚĀSTRA - Hindu Science of Architecture"
(ªÁ¸ÀÄÛ ±Á¸ÀÛç - »AzÀÄ ¸ÀAiÀÄ£ïì D¥sï DQðmÉPÀÑgï) UÀæAxÀzÀ°è UÀȺÀUÀ½UÉ DAiÀÄzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß
PɼÀPÀAqÀAvÉ «ªÀj¹gÀĪÀgÀÄ,
'Yoni constitutes the life and breath of the structure, particularly of the house.
A proper and auspicious yoni is therefore required to be chosen for the same. Thus the
Manuṣyālaya candrikā observes :
ëȜȪä˗ ſȐßȐ Ljñ ãȐǹäȐ˩ ëâȉêȐà˪ ĖȐƢȉàʼnŬȜǖëëȜȪäſéˡâ˗ ||
DAiÀÄ-ªÀUÀð ªÀĺÀvÀé 3
|| ±ÉÆèà || AiÉÆäB ¥ÁæuÁ KªÀ zsÁªÀiÁßA AiÀÄzÀ¸Áävï UÁæºÀå¸ÀÛvÀÛzÉÆåÃUÀåAiÉÆä¥Àæ¨sÉÃzÀB |
ªÀÄÈvÀÄåªÀðdåðB ¸ÀªÀðUÉúÉÃÀéªÀ±ÀåA ¸ÀªÀðªÁå¥Àvï ¥Áæ¥ÀåvÉùä£ï UÀÈ»ÃvÉà || 30 ||
(ªÀÄ£ÀÄÁå®AiÀÄ ZÀA¢æPÁ, C-3)
|| vÁ || AiÉÆäAiÀÄÄ UÀȺÀPÉÌ ¥ÁætªÁVgÀÄvÀÛzÉ, DzÀÝjAzÀ ¸ÀjAiÀiÁzÀ vÀPÀÌ AiÉÆäAiÀÄ£ÀÄß DAiÉÄÌ
ªÀiÁrPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. J®è «zsÀªÁzÀ UÀȺÀUÀ¼À°èAiÀÄÆ ªÀÄÈvÀÄåªÀÅ ªÀdåð¤ÃAiÀĪÀÅ, F ªÀÄÈvÀÄåªÀ£ÀÄß
DºÁ餸ÀĪÀÅzÀjAzÀ J®è «zsÀªÁzÀ D¥ÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¥Áæ¥ÀÛªÁUÀÄvÀÛzÉ.
DzÀÝjAzÀ ±ÀjÃgÀªÀÅ fêÀ¢A¢gÀ®Ä ¥ÁætªÀÅ JÀÄÖ ªÀÄÄRåªÉÇà ºÁUÉAiÉÄà UÀȺÀªÀÅ fêÀ¢A¢gÀ-
¨ÉÃPÁzÀgÉà ¸ÀjAiÀiÁUÀ AiÉÆä(DAiÀÄ)AiÀÄ£ÀÄß ¤tð¬Ä¹ CzÀPÉÌ vÀPÀÌAvÉ PÀlÖqÀ ¤ªÀiÁðtªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀÄÝ
CvÀåªÀ±ÀåPÀ.
±ÀĨsÀªÁzÀ DAiÀĪÀ£ÀÄß ¤tð¬Ä¸À¨ÉÃPÁzÀgÉ ¦AqÀ CxÀªÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ® ¸ÁzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ªÀUÀð
UÀtÂvÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ ºÉýgÀĪÀgÀÄ. "PÉëÃvÀæ¥sÀ® ¸ÁzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
KPÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ?" JA§ ¥Àæ±Éß ªÀÄÆqÀĪÀÅzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå. ªÀiÁ£À¸ÁgÀÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄgÁAUÀt ¸ÀÆvÀæzsÁgÀ
UÀæAxÀPÁgÀgÀÄ ºÉýgÀĪÀAvÉ DAiÀiÁ¢ ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ UÀȺÀ, £ÀUÀgÀ, ©A§ EvÁå¢UÀ¼À ¸ÀjAiÀiÁzÀ GzÀÝ, CUÀ®
ªÀÄvÀÄÛ JvÀÛgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ. ªÁ¸ÀÄÛ ±Á¸ÀÛçPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¤ªÀiÁðtUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÁUÀ CªÀÅUÀ¼À GzÀÝ,
CUÀ® ªÀÄvÀÄÛ JvÀÛgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁzÀ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀ¢AzÀ ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀÄÝ CvÀåªÀ±ÀåPÀ. UÀȺÉÃvÁå¢
¤ªÀiÁðtUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîªÁUÀ ªÀUÀð ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ EªÀÅUÀ¼À ªÀiÁ£À-ªÀiÁ¥À£ÀUÀ¼À°è
DUÀ§ºÀÄzÁzÀ C¸ÀªÀÄvÉUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ§ºÀÄzÀÄ. EzÀgÀ «ZÁgÀªÁV SÁåvÀ ªÁ¸ÀÄÛ ºÁUÀÄ ²®à ±Á¸ÀÛçdÕgÁzÀ
²æà UÀt¥Àw ¸ÀÜ¥ÀwAiÀĪÀgÀÄ "DAiÀiÁ¢ PÁå¯ïPÀÄå¯ÉñÀ£ïì" JA§ UÀæAxÀzÀ°è F jÃw ºÉüÀÄvÁÛgÉ,
“The harmonious resonation of the wave length of the building with that of
the inmates is the main aim of Ayadi Gananam.” — Dr. V. Ganapati Sthapati
DzÀÝjAzÀ £ÁªÀÅ ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀĪÀ PÀlÖqÀzÀ DAiÀiÁ¢ ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ C°è ªÁ¸À ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ
ºÉÆAzÁtÂPÉ DUÀ¨ÉÃPÁzÀÄÝ CvÀåªÀ±ÀåPÀ.
F J¯Áè CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆ®APÀÀªÁV «ZÁgÀ ªÀiÁrzÀgÉ ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛçzÀ°è DAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀUÀðUÀ¼À
ªÀĺÀvÀéªÉãÉA§ÄzÀÄ CjªÁUÀÄvÀÛzÉ. DAiÀiÁ¢ ªÀUÀðUÀ¼À ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉêÀ® UÀȺÀ ¤ªÀiÁðtPÉÌ ¹Ã«ÄvÀ
ªÀiÁqÀzÉ zÉêÁ®AiÀÄ, ¨sÀªÀ£À, ºÀªÀÄåð, zÀÄUÀðUÀ¼ÀÄ, ««zsÀ jÃwAiÀÄ ±Á¯Á ¤ªÀiÁðtUÀ¼À°è DAiÀiÁ¢
««zsÀ jÃwAiÀÄ ªÀUÀðUÀ¼À£ÀÄß ¸Á¢ü¹, DAiÀÄ-DzÁAiÀÄ-DAiÀÄÄÀåUÀ¼À£ÀÄß ±ÀÄ¢ÞÃPÀj¹ PÉëÃvÀæ¥sÀ® ¤tðAiÀÄ
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ ±ÀĨsÀ¥sÀ®UÀ¼ÀÄ ¥Áæ¥ÀÛªÁUÀĪÀÅzÀÄ.
4 ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ

ªÀiÁ¥ÀPÀUÀ¼ÀÄ
8 zsÀƼÀÄPÀt = 1 ¨Á¯ÁUÀæ
8 ¨Á¯ÁUÀæ = 1 °PÁë
8 °PÁë = 1 AiÀÄÆPÁ
8 AiÀÄÆPÁ = 1 AiÀĪÀ ªÀÄzsÀå
8 AiÀĪÀ ªÀÄzsÀå = 1 CAUÀÄ® - GvÀÛªÀÄ (¥Áæ±ÁAiÀÄ)
7 AiÀĪÀ ªÀÄzsÀå = 1 CAUÀÄ® - ªÀÄzsÀåªÀÄ (¸ÁzsÁgÀt)
6 AiÀĪÀ ªÀÄzsÀå = 1 CAUÀÄ® - CzsÀªÀÄ (ªÀiÁvÁæ±ÀAiÀÄ)
24 CAUÀÄ® = 1 ºÀ¸ÀÛ (¸ÀªÀÄgÁAUÀt ¸ÀÆvÀæzsÁgÀ)
3 «æû = 1 CAUÀÄ® (¨sÁgÀwÃAiÀÄ)
12 CAUÀÄ® = 1 «vÀ¹Û
2 «vÀ¹Û = 1 ºÀ¸ÀÛ
2 ºÀ¸ÀÛ = 1 zsÀ£ÀĪÀÄÄð¶Ö
2 zsÀ£ÀĪÀÄÄð¶Ö = 1 zÀAqÀ
2 zÀAqÀ = 1 £ÀÈ¥ÀzÀAqÀ (gÁdzÀAqÀ)
2 £ÀÈ¥ÀzÀAqÀ = 1 §æºÀäzÀAqÀ («±ÀéPÀªÀÄðªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç)
2.54 ¸ÉAnëÄÃlgï = 1 CAUÀÄ®
12 CAUÀÄ® = 1 Cr
18 CAUÀÄ® = 1 ºÀ¸ÀÛ
1½ Cr = 1 ºÀ¸ÀÛ
2.25 ZÀ || Cr = 1 ZÀ || ºÀ¸ÀÛ
9 ZÀ || Cr = 1 ZÀ || UÀd
10.7639 ZÀ || Cr = 1 ZÀ || «ÄÃlgï
Cr ÷ 1.50 = ºÀ¸ÀÛ
ZÀ || Cr ÷ 2.25 = ZÀ || ºÀ¸ÀÛ
CAUÀÄ® ÷ 12 = Cr (zÀ±ÁA±À)
2.54 Centimetre = 1 Inch
12 Inch = 1 Foot
1½ Feet = 1 Cubit
2.25 Square feet = 1 Square cubit
9 Square feet = 1 Square yard
10.7639 Square feet = 1 Square meter

«±ÉÃÀ ¸ÀÆZÀ£É :- GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®ªÀ£ÀÄß ¤tð¬Ä¹ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀĪÁUÀ Cr-CAUÀÄ®UÀ¼À°èzÀÝgÉ

CzÀÄ zÁézÀ±ÁA±ÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ (12th part of division). DzÀÝjAzÀ EzÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä zÀ±ÁA±ÀPÉÌ (Decimal
Units) ¥ÀjªÀw¹PÉÆAqÀÄ £ÀAvÀgÀ UÀtÂvÀ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
 5

PÉëÃvÀæ¥sÀ® ¸ÁzsÀ£É

1. ªÀÄĺÀÆvÀð aAvÁªÀÄt (²æÃgÁªÀÄ zÉʪÀdÕgÀÄ)

||±ÉÆèÃPÀ|| KPÉÆävÉÃÀÖPÀëðºÀvÁ¢éwAiÉÆåà gÀÆ¥ÉÆävÉÃÁÖAiÀĺÀvÉÃAzÀÄ£ÁUÉÊB |
AiÀÄÄPÁÛWÀ£ÉÊ 17 ±ÁѦ AiÀÄÄvÁ «¨sÀPÁÛ ¨sÀÆ¥Á²é©üB ±ÉÃÀ«ÄvÉû ¦AqÀB ||
EÀÖ £ÀPÀëvÀæ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 1 jAzÀ PÀ¼ÉzÀÄ 152 jAzÀ UÀÄt¸À¨ÉÃPÀÄ, £ÀAvÀgÀ EÀÖ DAiÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
1 jAzÀ PÀ¼ÉzÀÄ 81 jAzÀ UÀÄt¸À¨ÉÃPÀÄ, EzÀjAzÀ §AzÀ JgÀqÀÆ ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß PÀÆqÀ¨ÉÃPÀÄ, EzÀjAzÀ
§AzÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåUÉ 17 C£ÀÄß PÀÆqÀ¨ÉÃPÀÄ. F ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß 216 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÉÄÃ
UÀȺÀzÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ® CxÀªÀ UÀȺÀ ¦AqÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.
ªÀÄĺÀÆvÀð ªÀiÁvÁðAqÀzÀ°è £ÁgÁAiÀÄt zÉʪÀdÕgÀÆ ¸ÀºÀ UÀȺÀ¦AqÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÉ EzÉà ¸ÀÆvÀæªÀ£ÉßÃ
ºÉýgÀĪÀgÀÄ.
(EÀÖ £ÀPÀëvÀæ - 1) 152 + (EÀÖ DAiÀÄ - 1) 81 + 17
UÀȺÀ ¦AqÀ = ---------------------------------------------
216
GzÁºÀgÀuÉ :- EÀÖ £ÀPÀëvÀæ = ºÀ¸ÀÛ (£ÀPÀëvÀæ ¸ÀASÉå 13) ; EÀÖ DAiÀÄ = UÀeÁAiÀÄ (DAiÀÄ ¸ÀASÉå 7)
(13 - 1) 152 + (7 - 1) 81 + 17
UÀȺÀ ¦AqÀ = --------------------------------
216
(12) 152 + (6) 81 + 17 2327
= ----------------------- = ------
216 216

216) 2327 (10

2160
-------
167 - ±ÉÃÀ ¸ÀASÉå UÀȺÀ ¦AqÀ = 167
-------
2. UÀuÉñÀ zÉʪÀdÕgÀÄ
||±ÉÆèÃPÀ|| H£ÁWÉßÃÁÖAiÀiÁvÀÛöåeÉâÀÖªÀÄÈPÀëA £ÉÆÃZÉèsÁÝqÁåzÉéÃzÀÀqï WÀߪÀiï ZÀ ¸ÁAiÀĪÀiï |
vÀÀÖA Àmï ¸ÀéUÉÊðB ¥sÀ®A ¸ÁåzÀ©üÃÁÖAiÀÄPÉëÆðÃxÀåA vÀzï ¨sÀÆ¥ÀzÀÈUÀÄåPï ¥ÀÄ£À¸ÀÄÛ ||
EÀÖ DAiÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ EÀÖ £ÀPÀëvÀæ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß PÀ¼ÉAiÀĨÉÃPÀÄ, PÀ¼ÉAiÀÄ®Ä
¸ÁzsÀåªÁUÀ¢zÀÝ°è 27 C£ÀÄß PÀÆr £ÀAvÀgÀ PÀ¼ÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ, ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 64 jAzÀ UÀÄt¸À¨ÉÃPÀÄ £ÀAvÀgÀ
EÀÖ DAiÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß PÀÆqÀ¨ÉÃPÀÄ, F ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß 216 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÉÄÃ
UÀȺÀzÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ® CxÀªÀ UÀȺÀ ¦AqÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.
[(EÀÖ DAiÀÄ × 8) - EÀÖ £ÀPÀëvÀæ ] 64 + EÀÖ DAiÀÄ
UÀȺÀ ¦AqÀ = -------------------------------------------
216
6 ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ

GzÁºÀgÀuÉ :- EÀÖ £ÀPÀëvÀæ = ºÀ¸ÀÛ (£ÀPÀëvÀæ ¸ÀASÉå 13) ; EÀÖ DAiÀÄ = UÀeÁAiÀÄ (DAiÀÄ ¸ÀASÉå 7)

[(7 × 8) - 13] 64 + 7
UÀȺÀ ¦AqÀ = -----------------------
216
[56 - 13 ] 64 + 7 2759
= ------------------ = ------
216 216

216) 2759 (12

2592
-------
167 - ±ÉÃÀ ¸ÀASÉå UÀȺÀ ¦AqÀ = 167
-------

3. PÉñÀªÀ zÉʪÀdÕgÀÄ
||±ÉÆèÃPÀ|| UÀeÉʸÀÛÀÖ«ÄÉÆÖÃqÀıÉÆÃzsÀåªÀiï, ¤eÁAiÀiÁ£Àß ZÉÃvÁìÀÖPÁAiÀiÁQÛ÷é¨sÀWÀßA AiÀÄÄvÀA vÀvï |
¸Àé¨sÁvÀå¶ÖºÀvÁ儶ÖzÀÈPï vÀÀÖ«ÄÁÖAiÀĨsÉÆÃxÀåA ¥sÀ®A ¨sÀÆ¥ÀzÀÈUï AiÀÄÄPï ¥ÀÄ£À±ÀÑ ||
EÀÖ £ÀPÀëvÀæ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 8 jAzÀ ¨sÁV¹ §AzÀ ±ÉÃÀªÀ£ÀÄß EÀÖ DAiÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è PÀ¼ÉAiÀĨÉÃPÀÄ,
PÀ¼ÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀ¢zÀÝ°è 8 C£ÀÄß PÀÆr £ÀAvÀgÀ PÀ¼ÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ, ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 81 jAzÀ UÀÄt¸À¨ÉÃPÀÄ.
F ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÆß ºÁUÀÆ EÀÖ £ÀPÀëvÀæ ¸ÀASÉåUÉ 17 C£ÀÄß UÀÄt¹ §AzÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÆß PÀÆqÀ¨ÉÃPÀÄ, F
ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß 216 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÉÄà UÀȺÀzÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ® CxÀªÀ UÀȺÀ ¦AqÀ JAzÀÄ
PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

{( )
EÀÖ £ÀPÀëvÀæ
}
--------- - EÀÖ DAiÀÄ 81 + (EÀÖ £ÀPÀëvÀæ × 17)
8
UÀȺÀ ¦AqÀ = ----------------------------------------------
216
GzÁºÀgÀuÉ :- EÀÖ £ÀPÀëvÀæ = ºÀ¸ÀÛ (£ÀPÀëvÀæ ¸ÀASÉå 13) ; EÀÖ DAiÀÄ = UÀeÁAiÀÄ (DAiÀÄ ¸ÀASÉå 7)

8 {( ) }
13
---- - 7 81 + (13 ×17)
UÀȺÀ ¦AqÀ = ---------------------------
216
{5 - 7 } 81 + 221
= ------------------
216
{(5 + 8) - 7 } 81 + 221 1031
= ----------------------- = -------
216 216
216) 1031 (12
864
-------
167 - ±ÉÃÀ ¸ÀASÉå UÀȺÀ ¦AqÀ = 167
-------
PÉëÃvÀæ¥sÀ® ¸ÁzsÀ£É 7

4. ªÀÄAiÀĪÀÄvÀªÀiï (ªÀÄAiÀi §æºÀägÀÄ)

UÀȺÀzÀ GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®ªÀ£ÀÄß PÀÆqÀ¨ÉÃPÀÄ §AzÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 2 jAzÀ UÀÄt¸À¨ÉÃPÀÄ, F ±ÉÃÀ
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß "¥Àj¢ü" JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. ªÁ¸ÀÄÛ «zÁå UÀæAxÀzÀ°è EzÀ£Éßà "¥ÀAiÀÄðAvÀ ¸ÀÆvÀæ" JAzÀÄ
PÀgÉ¢gÀĪÀgÀÄ.
¥Àj¢ü = {(UÀȺÀzÀ GzÀÝ + UÀȺÀzÀ CUÀ®) × 2 }

5. ªÀÄ£ÀÄ~Áå®AiÀÄ ZÀA¢æPÁ (¤Ã®PÀAoÀgÀÄ)

||±ÉÆèÃPÀ|| Àqï ºÀ¸ÁÛ¢ ¤eÉÃÀÖ¢ÃWÀðPÀgÀ¸ÀASÁå£ÉÄÀÖ¤WÉßà ¸Àé¢Pï
AiÉÆãÁåqsÉåà ¸Àw vÀwæ¨sÁUÀ EºÀ vÀzÉÎúÀ¸Àå £ÁºÉÆà ¨sÀªÉÃvï |
ªÀåvÁå¸ÀQæAiÀÄAiÀiÁ ¨sÀªÉÃzÀ¦ ZÀ vÀ¢ÝÃWÉÆÃð„xÀ £ÁºÉÄ¢üðvÉÃ
¢ÃWÉÆÃð£Éà ¥Àj²ÀåvÉÄvÀæ «vÀwB ¸ÀªÀðvÀæ ªÀÄvÁåð®AiÉÄà ||
DgÀÄ ºÀ¸ÀÛ ¥ÀæªÀiÁt¢AzÀ DgÀA©ü¹ EÀÖ¢ÃWÀð ºÀ¸ÀÛ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß JAljAzÀ UÀÄt¹ D ¢QÌUÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ §gÀĪÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß PÀÆr¸À¨ÉÃPÀÄ. £ÀAvÀgÀ §AzÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆgÀ£Éà MAzÀÄ ¨sÁUÀªÀÅ
EÀÖ UÀȺÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
ªÉÄð£À UÀtÂvÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß ªÀåvÁå¸À PÀæªÀÄzÀ°è (PɼÀV¤AzÀ ªÉÄîPÉÌ) ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ UÀȺÀzÀ GzÀÝ
¥ÀæªÀiÁtªÀÅ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß 2 jAzÀ ¨sÁV¹ §AzÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß GzÀÝ¢AzÀ PÀ¼ÉzÀgÉ UÀȺÀzÀ
CUÀ® ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
E°è ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvɬÄAzÀ UÀȺÀzÀ GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®ªÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀĪÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉýgÀĪÀgÀÄ.

EÀÖ¢ÃWÀð = 13, DAiÀÄ = UÀeÁAiÀÄ, DAiÀÄ ¸ÀASÉå = 7.

[EÀÖ ¢ÃWÀð × 8 + ¢Pï DAiÀÄ ¸ÀASÉå]

¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = -----------------------------------
3
3 ) 111 ( 37
[13 × 8 + 7 ] 111 111
= --------------- = ----- -----
3 3 000
-----
¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ = 37 ºÀ¸ÀÛ

[¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ × 3] — ¢Pï DAiÀÄ ¸ÀASÉå

GzÀÝ = --------------------------------
8
8 ) 104 ( 13
[37 × 3] — 7 104 104
= --------------- = ----- -----
8 8 000
-----
GzÀÝ = 13 ºÀ¸ÀÛ

CUÀ® = { }¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ
------- — GzÀÝ
2
8 ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ

= {}37
--- — 13
2
2 ) 37 ( 18 ºÀ
36
-----
1 × 24 CA
CUÀ® = 18 ºÀ¸ÀÛ 12 CAUÀÄ® ---------
2 ) 24 ( 12 CA
24
-----
00
-----

6. ««zsÀ DZÁAiÀÄðgÀ ªÀÄvÀ

||±ÉÆèÃPÀ|| «¸ÁÛgÁAiÀiÁªÀÄUÀÄtÂvÀA UÀȺÀ¸Àå ¥ÀzÀ ªÀÄÄZÀåvÉà | ªÀ¹À×gÀÄ
||±ÉÆèÃPÀ|| «¸ÁÛgÉÃtºÀvÀAzÉÊWÀåðA | ²æà «±ÀéPÀªÀÄðgÀÄ
||±ÉÆèÃPÀ|| vÀxÁAiÀÄvÉà vÀzï ¨sÀÄdPÉÆÃnWÁvÀB | ¨sÁ¸ÀÌgÁZÁAiÀÄðgÀÄ
||±ÉÆèÃPÀ|| DAiÀiÁªÉÄêÀ «±Á®ªÉÄêÀ UÀÄtAiÉÄÃvï PÉëÃvÀæPÀÈvÀA AiÀÄvÀàzÀA | PÁ½zÁ¸ÀgÀÄ
||±ÉÆèÃPÀ|| «¸ÁÛgÀUÀÄtÂvÉà PÉëÃvÉæà | UÀt¥Àw zÉʪÀdÕgÀÄ
ªÉÄÃ¯É w½¹gÀĪÀ J®è DZÁAiÀÄðgÀ ªÀÄvÁ£ÀĸÁgÀ UÀȺÀ ¦AqÀ CxÀªÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ® JAzÀgÉÃ, UÀȺÀzÀ
GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ UÀȺÀzÀ CUÀ®ªÀ£ÀÄß UÀÄt¸À¨ÉÃPÀÄ, F jÃwAiÀiÁV UÀÄt¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ §gÀĪÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
"UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®" JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® = UÀȺÀzÀ GzÀÝ × UÀȺÀzÀ CUÀ®
GzÁºÀgÀuÉ :- GzÀÝ = 27 ºÀ¸ÀÛ (40 Cr 6 CAUÀÄ®) ; DUÀ® = 21 ºÀ¸ÀÛ (31 Cr 6 CAUÀÄ®)
PÉëÃvÀæ¥sÀ® = GzÀÝ × CUÀ®
= 27 ºÀ¸ÀÛ × 21 ºÀ¸ÀÛ
PÉëÃvÀæ¥sÀ® = 567 ZÀzÀgÀ ºÀ¸ÀÛ (1275.75 ZÀ || Cr)
F jÃwAiÀiÁV PÉëÃvÀæ¥sÀ® CxÀªÀ UÀȺÀ ¦AqÀªÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¸À®Ä ««zsÀ UÀæAxÀ PÀvÀÈðUÀ¼ÀÄ ««zsÀ
jÃwAiÀÄ ¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrgÀĪÀgÀÄ.

UÀªÀĤ¹
• PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß GzÀݼÀvɬÄAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ CUÀ®ªÀÅ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. EzÉà jÃw PÉÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß
CUÀ®¢AzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ GzÀݪÀÅ zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
• PÉëÃvÀæ¥sÀ®¢AzÀ GzÀÝ ºÁUÀÄ CUÀ®ªÀ£ÀÄß ¤tð¬Ä¸ÀĪÁUÀ UÀȺÀ, ¨sÀªÀ£Á¢ ««zsÀ jÃwAiÀÄ
PÀlÖqÀUÀ½UÉ ZÀvÀÄgÀ¸Àæ CxÀªÀ ¢ÃWÀðZÀvÀÄgÀ¸Àæ DPÁgÀ §gÀĪÀAvÉ GzÀÝ ªÀÄvÀÄÛ CUÀ®zÀ C¼ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
¸Á¢ü¸À¨ÉÃPÀÄ.
 9

DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð ¸ÁzsÀ£É

1. ²æà «±ÀéPÀªÀÄð¥ÀæPÁ±ÀB
||±ÉÆèÃPÀ|| ¦AqÉà £ÀªÁAPÁYÉÆÎdªÀ»ß£ÁUÁÀ׸ÁUÀgËB ||
£ÁUÉʱÀÑ VtÂvÉà ¨sÀPÉà PÀæªÀiÁzÉÃvÉà zÀzÁxÀðPÁB |
£ÁUÁ¢æ £ÀªÀ¸ÀÆAiÀiÁðÀרsÀwxÀåPÀëR¨sÁ£ÀÄ©üB ||
DAiÉÆêÁgÉÆıÀPÉÆà zÀæªÀåªÀÄÈtªÀÄÈPÀëA wyAiÀÄÄðw |
zÉêÀ²°à ²æà «±ÀéPÀªÀÄðgÀÄ vÀªÀÄä UÀæAxÀzÀ°è £ÀªÀªÀUÀð UÀtÂvÀ PÀæªÀÄzÀ §UÉÎ PɼÀPÀAqÀAvÉ ¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß
¤ÃrgÀÄvÁÛgÉ,
1. DAiÀÄ = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
2. ªÁgÀ = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
3. CA±À = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 6 jAzÀ UÀÄt¹ 9 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
4. zsÀ£À = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
5. IÄt = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
6. £ÀPÀëvÀæ = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
7. wy = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 30 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
8. AiÉÆÃUÀ = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 4 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
9. DAiÀÄÄÀå = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 120 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ

2. ªÀÄAiÀĪÀÄvÀªÀiï
||±ÉÆèÃPÀ|| zÉÊWÀåðA ªÀ¸ÀÄUÀÄtÂvÀA AiÀÄvÀÛvï wæ£ÀðªÀ©üºÀðgÉÃvï vÀÄ vÀZÉÒÃÀªÀiï ||
C±ÀéAiÀÄÄeÁ¢PÀªÀÄÈPÀëA vÀzÀé±ÀvÀ¸ÉÛ÷éêÀ gÁ±ÀAiÀÄB ¥ÉÆæÃPÁÛB |
DAiÀiÁªÉÄà ªÀ¸ÀÄ £ÀªÀ ©üUÀÄðtÂvÉà AiÀÄvï vÀéPÀð ¥ÀkÂÌ©üºÁæ¸ÀªÀiï ||
±ÉÃÀA zsÀ£ÀªÀÄÈtªÀÄÄ¢vÀA PÀæªÀıÀ¸ÀÛ÷éøuÁ¢üPÁAiÀÄA vÀÄ ±ÀĨsÀªÀiï |
£ÁºÀA £ÀªÀUÀÄtÂvÀA AiÀÄwæ±Àw ©ü¨sÁðd£ÀA vÀÄ vÀZÉÒÃÀªÀiï ||
wygÀ¦ ¸ÀÆAiÀÄð ¥ÀæªÀÄÄSÉÆà ªÁgÀB ¸Áåvï vÀzÀÈPÀë¸ÀAAiÉÆÃUÀªÀiï |
ªÀÄAiÀÄ §æºÀägÀÄ ªÀUÀðUÀtÂvÀPÉÌ F jÃwAiÀÄ UÀtÂvÀ ¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤zÉðò¹gÀÄvÁÛgÉ,
1. AiÉÆä = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
2. £ÀPÀëvÀæ = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
3. zsÀ£À = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
4. IÄt = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 10 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
5. wy = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 30 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
6. ªÁgÀ = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
10 ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ

ªÀÄ£ÀÄÁå®AiÀÄ ZÀA¢æPÁ UÀæAxÀzÀ°è ¤Ã®PÀAoÀgÀÆ ¸ÀºÀ »AzÉ ºÉýgÀĪÀAvÉ ¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß

¥Àæw¥Á¢¹zÀÄÝ EªÀgÀÄ ªÀUÀð UÀtÂvÀ ¸ÀÆvÀæzÀ°è EgÀĪÀ ¨sÉÃzÀUÀ¼À£ÀÆß ºÉýgÀĪÀgÀÄ,

||±ÉÆèÃPÀ|| EÁÖvÁ£À «vÁ£ÀªÀiÁ£À¤ZÀAiÉÄà wæWÉßÄÀÖ©ü¨sÁðfvÉÃ

±ÉÃÉÆà AiÉÆäjºÀ ªÀåAiÉÆà ªÀÄĤAiÀÄÄeÁxÁAiÉÆÄÀÖ¤WÉßÄgÀÄuÉÊB |
IÄPÉëöÊgÀÈPÀëªÀĪÁ¦ÛgÀvÀæ vÀÄ ªÀAiÉÆà eÉÕÃAiÀÄA wy¹ÛçA±ÀvÁ
ªÁgÉÆà ¨sÀÆ«ÄzsÀgÉʤð¢ü¥ÀæUÀÄtÂvÉà zsÀªÀiÁðºÀÈvÉà ªÁ ªÀåAiÀÄB || (ªÀÄ. ZÀA, C.3, ±ÉÆèÃ. 24)

1. AiÉÆä = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ

2. DzÁAiÀÄ = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
3. ªÀåAiÀÄ = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 14 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
4. ªÀåAiÀÄ = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 10 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
5. £ÀPÀëvÀæ = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
6. wy = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 30 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
7. ªÁgÀ = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
8. DAiÀÄÄ = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
¸ÀÆvÀæzÀ°è ¨sÉÃzÀUÀ¼ÀÄ (ªÀÄ. ZÀA, C.3, ±ÉÆèÃ.37 jAzÀ 42)
1. ªÀåAiÀÄ = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
2. DzÁAiÀÄ = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 3 jAzÀ ¨sÁV¹ CzÀgÀ MAzÀÄ CA±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹ 2 jAzÀ UÀÄt¹ 21
jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
3. ªÀAiÀĸÀÄì = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 27 jAzÀ UÀÄt¹ 20 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
F ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 5 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀÅzÀÄ ¨Á¯Áå¢ ªÀAiÉÆêÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
4. ªÀtð = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 4 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 4 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
5. gÁ² = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 4 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
6. ªÁgÀ = ¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
¥Àj¢üAiÀÄ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ

3. ªÀÄĺÀÆvÀð aAvÁªÀÄtÂ
||±ÉÆèÃPÀ|| ¦AqÉà £ÀªÁAPÁAUÀUÀAUÀeÁVߣÁUÀ£ÁUÁ©Þ£ÁUÉÊUÀÄðtÂvÉà PÀæªÉÄÃt |
«¨sÁfvÉà £ÁUÀ£ÀUÁAPÀ¸ÀÆAiÀÄð£ÁUÀPÀëðwxÀåøPÀëR¨sÁ£ÀÄ©ü±ÀÑ ||
DAiÉÆà ªÁgÉÆà CA±ÁPÉÆà zÀæªÀåªÀÄÈtªÀÄÈPÀëA wyAiÀÄÄðwB |
DAiÀÄıÁÑxÀ UÀȺÉñÀPÀëð UÀȺÀ¨sÉÊPÀåA ªÀÄÈw¥ÀæzÁªÀiï || (C.12, ±ÉÆèÃ.11-12)
²æà gÁªÀÄ zÉʪÀdÕgÀÄ vÀªÀÄä UÀæAxÀzÀ°è PɼÀPÀAqÀAvÉ UÀtÂvÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß ¤ÃrgÀÄvÁÛgÉ,
DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð ¸ÁzsÀ£É 11
1. DAiÀÄ = UÀȺÀ ¦AqÀªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
2. ªÁgÀ = UÀȺÀ ¦AqÀªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
3. CA±À = UÀȺÀ ¦AqÀªÀ£ÀÄß 6 jAzÀ UÀÄt¹ 9 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
4. zsÀ£À = UÀȺÀ ¦AqÀªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
5. IÄt = UÀȺÀ ¦AqÀªÀ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
6. £ÀPÀëvÀæ = UÀȺÀ ¦AqÀªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
7. wy = UÀȺÀ ¦AqÀªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 15 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
8. AiÉÆÃUÀ = UÀȺÀ ¦AqÀªÀ£ÀÄß 4 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
9. DAiÀÄÄÀå = UÀȺÀ ¦AqÀªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 120 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
4. ªÁ¸ÀÄÛ«zÁå
||±ÉÆèÃPÀ|| vÀzÀÀÖUÀÄtÂvÀA PÀÜvÁé gÀ«©ü¹Ûy©ü¸ÀÛxÁ |
wæzsÀ£ÉʱÁÑxÀ ªÀÄĤ©üºÀÈðvÉà ±ÉÃÁB PÀæªÀiÁvï ¸ÀäøvÁB ||
DAiÀĸÀÄÛ wxÀAiÀĸÁÛgÁ ªÁgÁ¸ÀÛ£ÁßrPÁ C¦ |
vÀvÀæ vÁgÁºÀÈvÀ¥sÀ®A zÉòPÉÊB PÀyvÀA ªÀAiÀÄB ||
¨Á¯Á墪ÀÄgÀuÁAvÀA ZÀ ¥sÀ¯ÉãÉʪÀ «¢üÃAiÀÄvÉà |
wæUÀÄtÂÃPÀÈvÁé ¥ÀAiÀÄvÀA ±ÀPÉæöʱÀÑ ªÀ¸ÀÄ©üºÀÈðvÉà ||
±ÉÃÀ¸ÀÄÛ ªÀåAiÀÄAiÉÆäà ZÀ ¨sÀªÀvÀ±ÀÑ AiÀÄxÁPÀæªÀĪÀiï | (C.8 - ±Á¯Á«zsÁ£ÀªÀiï)
ªÁ¸ÀÄÛ«zÁå UÀæAxÀPÁgÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ ªÀUÀð UÀtÂvÀ ¸ÀÆvÀæUÀ¼ÀÄ EAwgÀÄvÀÛzÉ,
1. DAiÀÄ = ¥ÀAiÀÄðAvÀ ªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
2. wy = ¥ÀAiÀÄðAvÀ ªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 30 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
3. £ÀPÀëvÀæ = ¥ÀAiÀÄðAvÀ ªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
4. ªÁgÀ = ¥ÀAiÀÄðAvÀ ªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
5. DAiÀÄÄÀå = ¥ÀAiÀÄðAvÀ ªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
6. ªÀåAiÀÄ = ¥ÀAiÀÄðAvÀ ªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 14 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
7. AiÉÆä = ¥ÀAiÀÄðAvÀ ªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
5£Éà ¸ÀÆvÀæªÁzÀ DAiÀÄÄÀåzÀ°è ¨Á®å, PÀĪÀiÁgÀ, AiÀÄĪÁ, ªÁzsÀðPÀå ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀt JA§ 5
«zsÀªÁzÀ ªÀAiÉÆêÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉýgÀĪÀgÀÄ.
5. PÁ¯ÁªÀÄÈvÀ ºÁUÀÄ zÉʪÀdÕ «¯Á¸À JA§ UÀæAxÀUÀ¼À°è PɼÀPÀAqÀAvÉ ºÉýgÀĪÀgÀÄ,
||±ÉÆèÃPÀ|| DAiÀiÁªÉÄêÀ «±Á®ªÉÄêÀ UÀÄtAiÉÄÃvï PÉëÃvÀæPÀÈvÀA AiÀÄvÀàzÀA
£ÁUÁgÉÌöÊB ¸ÀéªÀÄÈtA¨sÀªÉÃwÛçPÀj©ügÁégÉÆÄdÄ̱ÉʯÉÊ¢ð£ÀªÀiï |
ÀnÛçA±ÉêÀ¨sÀªÀÄÀÖ §Ègï£ÀªÀUÀeÉÊgÁAiÀiÁdÄÌSÁgÉÌöÊgÀéAiÀÄ
£ÀÛ÷éA±ÀÀëtÚªÀc¸ÀÛzÉêÀ «¨sÀeÉÃzÁAiÀÄÄUÀðeÉÊ¢ðPÀëwB || (PÁ½zÁ¸ÀgÀÄ)
||±ÉÆèÃPÀ|| UÀȺÀ¸ÁåAiÀiÁªÀÄ UÀÄtÂvÀA «¸ÁÛgÀA vÀvÀàzÀA ¨sÀªÉÃvï |
vÀ¸ÁäzÀÝ£À IÄuÁAiÀÄÀð ªÁgÁA±Á¸ÉÛà AiÀÄxÁPÀæªÀiÁvï ||
ªÀ¸ÀÄ gÁªÀiÁAPÀ ªÀiÁvÀAUÀ £ÀªÀvÀÄð UÀÄtÂvÁvÀàzÁvï |
12 ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ
¨sÁ£ÀÄ ªÀ¸ÀéÀÖ IÄPÁë ¢æ £ÀªÀ ¨sÀPÁÛ±ÀѱÉÃÀvÀB |
CÁÖPÉÊðB ¸ÀéA wæ©ügï £ÁUÉÊB IÄt ªÀÄd ªÀ¸ÀÄ©ü±ÁÑAiÀÄ£ÀÄÁÖzÀÄ©¨sÀðªÀiï |
Àmï wæA±À¢â¹Ûy¸Áìöå¤ß¢ü ²Rj «ÄvÉʪÁð¸ÀgÉÆà ±ÉÆÃAUÀ£ÀAzÉÊB ||
£ÀAzÀªÉÇåêÀiÁPÀð ±ÉÃÀA ªÀAiÀÄ Ew UÀ¢vÀA ¸ÀªÀð±Á¸ÁÛç£ÀÄ ¸ÁgÁzÀÄÎtåA |
¨sÁdåA PÀæªÉÄÃt ¸ÀÜ¥ÀwªÀÄvÀ«ÄzÀA eÁÕ¤£ÁAªÀÄA¢gÀ¸Àå || (zÉʪÀdÕ «¯Á¸À)
ªÉÄð£À UÀæAxÀUÀ¼À C£ÀéAiÀÄ F jÃwAiÀiÁzÀ ¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß ºÉýgÀÄvÁÛgÉ,
1. DAiÀÄ = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
2. zsÀ£À = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
3. IÄt = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
4. ªÁgÀ = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
5. £ÀPÀëvÀæ = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
6. CA±À = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 6 jAzÀ UÀÄt¹ 9 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
7. wy = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 6 jAzÀ UÀÄt¹ 30 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
8. DAiÀÄÄÀå = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 120 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
9. ¢PÀëw = PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ
EªÀÅ ªÀUÀð UÀtÂvÀzÀ°è£À ««zsÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÀÆ E£ÀÆß ºÀ®ªÀÅ UÀæAxÀUÀ¼À°è F
ªÀUÀðUÀ¼À §UÉÎ ºÉüÀ¯ÁVzÀÄÝ UÀæAxÀ«¸ÁÛgÀ ¨sÀAiÀÄ¢AzÀ E°è ºÉüÀ¯ÁVgÀĪÀÅ¢®è. ªÀÄÄRåªÁV UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÁzÀ
CA±ÀªÉãÉAzÀgÉà UÀȺÀ¦AqÀ CxÀªÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ® ¸ÁzsÀ£É ºÁUÀÄ ªÀUÀðUÀtÂvÀzÀ°è ªÀÄvÀ¨sÉÃzÀUÀ½gÀĪÀÅzÀjAzÀ
±ÀĨsÀ¥sÀ®zÁAiÀÄPÀªÀÇ ªÀÄvÀÄÛ §ºÀÄ d£À ¥ÀArvÀgÀÄ ¸ÀªÀÄäw¹gÀĪÀ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ
GvÀÛªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉæÃAiÀĸÀÌgÀ.
ªÀUÀð UÀtÂvÀzÀ°è ÀqÀéUÀð, ¸À¥ÀÛ ªÀUÀð, £ÀªÀ ªÀUÀð, KPÁzÀ±À ªÀUÀð, ZÀvÀÄzÀð±À ªÀUÀð, ÉÆÃqÀ±À
ªÀUÀðUÀ¼ÉAzÀÄ ««zsÀ ªÀUÀð ¥Àæ¨sÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉýgÀĪÀgÀÄ. ªÀiÁ£À¸ÁgÀ, ¸ÀªÀÄgÁAUÀt ¸ÀÆvÀæzsÁgÀ, C¥ÀgÁfvÀ
¥ÀÈZÀÒ UÀæAxÀUÀ¼À°è ÀqÀéUÀð UÀtÂvÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß ºÉüÀ¯ÁVzÀÄÝ ¸ÀÆvÀæUÀ¼À°è ¸Àé®à ªÀÄvÀ¨sÉÃzÀªÀ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÁVzÉ.
²æà «±ÀéPÀªÀÄð¥ÀæPÁ±À, ªÀÄĺÀÆvÀð aAvÁªÀÄtÂ, ªÀÄĺÀÆvÀð UÀt¥Àw, PÁ¯ÁªÀÄÈvÀ EvÁå¢ UÀæAxÀUÀ¼À°è
£ÀªÀªÀUÀð UÀtÂvÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß ºÉüÀ¯ÁVzÉ. ²®àgÀvÀßzÀ°è KPÁzÀ±À ªÀUÀðªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PÀÈÀÚ ªÁ¸ÀÄÛ«£À°è
ÉÆÃqÀ±À ªÀUÀð UÀtÂvÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÆß PÁt§ºÀÄzÀÄ.
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ UÀæAxÀzÀ°è ÉÆÃqÀ±À ªÀUÀðUÀ½UÀÆ ¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß ºÉüÀ¯ÁVzÀÄÝ «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÆß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
C®èzÉ ÉÆÃqÀ±À ªÀUÀðUÀ½UÀÆ ±ÀĨsÀ UÀȺÀ¦AqÀ CxÀªÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¹ PÉÆÃÀ×PÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ªÀÄÄAzÉ
¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ªÀUÀð UÀtÂvÀzÀ°è£À ¸ÀÆvÀæUÀ¼À°è EgÀĪÀ ªÀÄvÀ¨sÉÃzÀUÀ½UÀÆ UÀtÂvÀªÀ£ÀÄß
¸Á¢ü¸À¯ÁVzÉ.
DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð ¸ÁzsÀ£É 13

DAiÀiÁ¢ ~ÉÆÃqÀ±À ªÀUÀðUÀ¼À UÀtÂvÀ PÀæªÀÄ

1. DAiÀÄ ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ UÀȺÀzÀ DAiÀÄ ¸ÀASÉå
DVgÀÄvÀÛzÉ,
1. ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ¨É¸À ¸ÀASÉå DzÀgÉÃ, CAzÀgÉà 1−3−5−7 DAzÀgÉÃ, 1 − zsÀéd, 3 − ¹AºÀ, 5 − ªÀÈÀ¨sÀ,
7 − UÀd DAiÀÄUÀ¼ÀÄ ±ÀĨsÀªÀÅ,
2. ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ¸ÀªÀÄ ¸ÀASÉå 2−4−6−8 DzÀgÉÃ, 2 − zsÀƪÀÄ, 4 − ±Áé£À, 6 − RgÀ, 8 − PÁPÀ DAiÀÄUÀ¼ÀÄ
C±ÀĨsÀªÀÅ.
±ÉÃÀ 1 2 3 4 5 6 7 8
DAiÀÄ zsÀéd zsÀƪÀÄ ¹AºÀ ±Áé£À ªÀÈÀ¨sÀ RgÀ UÀd PÁPÀ

¥sÀ® QÃwð¥ÀæzÀ zÀÄBR dAiÀÄ¥ÀæzÀ ¨sÀAiÀÄ zsÀ£ÀªÀÈ¢Þ gÁd¨sÀAiÀÄ ¥ÀÄvÀæ¯Á¨sÀ zÉúÀ¦ÃqÉ

GzÁºÀgÀuÉ :- UÀȺÀ ¦AqÀ CxÀªÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ® = 327

PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 9 327 × 9 2943
DAiÀÄ = ------------- = --------- = -------
8 8 8
8 ) 2943 ( 367 - ®§Ý
2936 ±ÉÃÀ 7 DzÀÝjAzÀ DAiÀĪÀÅ UÀeÁAiÀÄ D¬ÄvÀÄ
-------
07 - ±ÉÃÀ
-------

2. zsÀ£À ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ zsÀ£À ¸ÀASÉå DVgÀÄvÀÛzÉ,
zsÀ£À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ IÄt ¸ÀASÉåVAvÀ C¢üPÀªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 8 327 × 8 2616
zsÀ£À = ------------- = --------- = -------
12 12 12
12 ) 2616 ( 218 - ®§Ý
2616 ±ÉÃÀ 0 DzÀÝjAzÀ zsÀ£À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 12 D¬ÄvÀÄ
-------
00 - ±ÉÃÀ
-------
3. IÄt ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ IÄt ¸ÀASÉå DVgÀÄvÀÛzÉ.
IÄt ¸ÀASÉåAiÀÄÄ zsÀ£À ¸ÀASÉåVAvÀ®Ä PÀrªÉÄ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 3 327 × 3 981
IÄt = ------------- = --------- = ------
8 8 8
14 ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ
8 ) 981 ( 122 - ®§Ý
976 ±ÉÃÀ 5 DzÀÝjAzÀ IÄt ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 5 D¬ÄvÀÄ
-------
05 - ±ÉÃÀ
-------
UÀªÀĤ¹ :- IÄt ¸ÀASÉåAiÀÄÄ zsÀ£À ¸ÀASÉåVAvÀ PÀqɪÉÄ EzÀÝ°è UÀȺÉñÀ¤UÉ zsÀ£ÀzsÁ£Àå ªÀÈ¢ÞAiÀÄÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀÄR-±ÁAwUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¸Á¢ü¸ÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÁUÀzÉ IÄtªÀÅ C¢üPÀªÁzÀgÉ gÉÆÃUÀ, zÀjzÀæ ªÀÄvÀÄÛ
IÄt ¨ÁzsÉUÀ¼ÀÄ ªÀÈ¢ÞAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ UÀtÂvÀzÀ°è zsÀ£À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 12 ªÀÄvÀÄÛ IÄt ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 5, DzÀÝjAzÀ zsÀ£ÀªÀÅ IÄtQÌAvÀ
C¢üPÀªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ±ÀĨsÀªÀÅ.
4. ªÁgÀ ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ªÁgÀ ¸ÀASÉå
DVgÀÄvÀÛzÉ,
±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 2−4−5−6 DzÀgÉà ±ÀĨsÀªÀÅ, 1−3−7 DzÀgÉà C±ÀĨsÀªÀÅ JAzÀÄ w½AiÀĨÉÃPÀÄ,
±ÉÃÀ 1 2 3 4 5 6 7

ªÁgÀ ¨sÁ£ÀĪÁgÀ ¸ÉÆêÀĪÁgÀ ªÀÄAUÀ¼ÀªÁgÀ §ÄzsÀªÁgÀ UÀÄgÀĪÁgÀ ±ÀÄPÀæªÁgÀ ±À¤ªÁgÀ

¥sÀ® zÀÄBR¥Áæ¦Û C¢üPÀ ±ÀĨsÀ CVß ¨sÀAiÀÄ L±ÀéAiÀÄð zsÀ£À¯Á¨sÀ ±ÀĨsÀ ZÉÆÃgÀ¨sÀAiÀÄ

PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 9 327 × 9 2943

ªÁgÀ = ------------- = --------- = -------
7 7 7
7 ) 2943 ( 420 - ®§Ý
2940 ±ÉÃÀ 3 DzÀÝjAzÀ ªÁgÀªÀÅ ªÀÄAUÀ¼ÀªÁgÀ D¬ÄvÀÄ
-------
03 - ±ÉÃÀ
-------
5. £ÀPÀëvÀæ ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ £ÀPÀëvÀæ ¸ÀASÉå DVgÀÄvÀÛzÉ.
±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 1−4−5−7−8−12−13−14−15−17−21−22−23−24−26−27 DzÀgÉà ±ÀĨsÀªÉAzÀÄ
w½AiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
1. £ÀPÀëvÀæ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 1 − C²é¤Ã = ¸ÀªÀð ¸ÀA¥Àvï ¥Áæ¦Û, 4 − gÉÆûtÂà = ¸ÀAvÁ£À ªÀÈ¢Þ,
5 − ªÀÄÈUÀ²gÁ = QÃwð, 7 − ¥ÀÄ£ÀªÀð¸ÀÄ = zsÀ£À¯Á¨sÀ, 8 − ¥ÀÄÀå = ¸ÀÄR ¥Áæ¦Û, 12 − GvÀÛgÀ¥sÀ®ÄΤÃ
= ±ÀĨsÀ¥sÀ® ¥Áæ¦Û, 13 − ºÀ¸ÀÛ = AiÀıÀ¸ÀÄì, 14 − avÁÛ = zÀæªÀå ¯Á¨sÀ, 15 − ¸Áéwà = ±ÀĨsÀ,
17 − C£ÀÆgÁzsÁ = QÃwð, 21 − GvÀÛgÁÁqsÁ = zsÀ£À ¯Á¨sÀ, 22 − ±ÀæªÀt = dAiÀÄ ¥Áæ¦Û,
23 − zsÀ¤Á× = ¸ÀAvÉÆÃÀ ¥Áæ¦Û, 24 − ±ÀvÀ©üÁ = DAiÀÄÄ ªÀÈ¢Þ, 26 − GvÀÛgÁ¨sÁzÀæ = ¸ÀÄR ¥Áæ¦Û,
27 − gÉêÀwà = ¥À±ÀįÁ¨sÀ.
2. £ÀAvÀgÀ vÁgÁ§® EgÀĪÀÅzÉà E®èªÉà JAzÀÄ «ZÁgÀ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. £ÀPÀëvÀæ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 9 jAzÀ
¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ 1−3−5−7 DzÀgÉà C±ÀĨsÀªÉAvÀ®Ä, 2−4−6−8−9 DzÀgÉà ±ÀĨsÀªÉAzÀÄ
DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð ¸ÁzsÀ£É 15
w½AiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ. 1 − d£Àä vÁgÉ - zÉúÀ £Á±À, 2 − ¸ÀA¥Àvï vÁgÉ - ¸ÀA¥Àvï ªÀÈ¢Þ, 3 − «¥Àvï vÁgÉ
- PÁAiÀÄð £Á±À, 4 − PÉëêÀÄ vÁgÉ - PÉëêÀiÁ©üªÀÈ¢Þ, 5 − ¥ÀævÀåPï vÁgÉ - PÁAiÀÄð £Á±À, 6 − ¸ÁzsÀ£À
vÁgÉ - PÁAiÀÄð ¸ÁzsÀ£É, 7 − £ÉÊzsÀ£À vÁgÉ - ¤zsÀ£À, 8 − «ÄvÀæ vÁgÉ - ¸ÀÄR¸ÀA¥Àvï ¥ÀæzÀ, 9 − ¥ÀgÀªÀÄ
ªÉÄÊvÀæ vÁgÉ - ¸ÀÄR ¥ÀæzÀ.
3. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ "gÁ²PÀÆmÁ¢PÀA ¸ÀªÉðà zÁA¥ÀvÉÆåÃjªÀ aAvÀAiÉÄÃvï | " JA§ ªÀ¹À× ªÀĺÀ¶ðUÀ¼À
ªÀZÀ£ÀzÀAvÉ ªÀzsÀĪÀgÀgÀ «ªÁºÀzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è gÁ² EvÁå¢ PÀÆlUÀ¼À «ZÁgÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀAvÉAiÉÄÃ
£ÀÆvÀ£À UÀȺÀ ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀĪÁUÀ UÀȺÉñÀ¤UÀÆ ºÁUÀÄ UÀȺÀ ¦AqÀ¢AzÀ zÉÆgÉvÀ EÀÖ £ÀPÀëvÀæPÀÆÌ
ªÉÄüÁ¥ÀPÀ«zÉAiÉÄà JAzÀÄ CUÀvÀåªÁV £ÉÆÃqÀvÀPÀÌzÀÄ݇.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 8 327 × 8 2616
£ÀPÀëvÀæ = ------------- = --------- = -------
27 27 27
27 ) 2616 ( 96 - ®§Ý
2592 ±ÉÃÀ 24 DzÀÝjAzÀ £ÀPÀëvÀæªÀÅ ±ÀvÀ©üÁ D¬ÄvÀÄ
-------
24 - ±ÉÃÀ
-------
6. CA±À ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 6 jAzÀ UÀÄt¹ 9 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ CA±À DUÀÄvÀÛzÉ.
DzÀÝjAzÀ ±ÉÃÀªÀÅ 1−4−5−6 DzÀgÉ C±ÀĨsÀ ¥sÀ®ªÉAvÀ®Ä, G½zÀ 2−3−7−8−9 ±ÀĨsÀ ¥sÀ®zÁAiÀÄPÀªÉAzÀÄ
w½AiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
±ÉÃÀ 1 2 3 4 5 6 7 8 9
CA±À £ÀÀÖ ªÀÈ¢Þ ¹Ûçà ªÀÄÈvÀÄå zÀºÀ£À ZÉÆÃgÀ ¥ÀÄvÀæ UÉÆÃzsÀ£À QÃwð

¥sÀ® zsÀ£À£ÀÀÖ C©üªÀÈ¢Þ ¸Ë¨sÁUÀå gÉÆÃUÀ CVߨsÀAiÀÄ zÀæªÀå£Á±À ¸ÀAvÁ£À ¥À±ÀĪÀÈ¢Þ EÀÖ¹¢Þ

PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 6 327 × 6 1962

CA±À = ------------- = --------- = -------
9 9 9
9 ) 1962 ( 218 - ®§Ý ±ÉÃÀ 0 DzÀÝjAzÀ CA±À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 9 D¬ÄvÀÄ
1962 DzÀÝjAzÀ QÃwð CA±À D¬ÄvÀÄ
-------
00 - ±ÉÃÀ
-------
7. wy ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 6 jAzÀ UÀÄt¹ 30 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ wy ¸ÀASÉå DVgÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 30 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ wy ¸ÀASÉå DVgÀÄvÀÛzÉ.
wyUÀ¼À£ÀÄß ±ÀÄPÀè ¥Àæw¥ÀzɬÄAzÀ UÀt£É ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ºÁUÀÄ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 2−3−5−6−7−8−
10−11−12−13−15−17−18−20−21−22−23−25−26−27−28 DzÀgÉ ±ÀĨsÀªÀÅ. E°è ±ÉÃÀ ¸ÀASÉå 1 jAzÀ
15 ±ÀÄPÀè ¥ÀPÀëzÀ°è£À wyUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 16 jAzÀ 30 PÀÈóÀÚ ¥ÀPÀëzÀ°è §gÀĪÀ wy ¸ÀASÉåAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.
16 ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ

PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 6 327 × 6 1962

wy = ------------- = --------- = ------
30 30 30

30 ) 1962 ( 65 - ®§Ý
1950 ±ÉÃÀ 12 DzÀÝjAzÀ wyAiÀÄÄ zÁézÀ²Ã D¬ÄvÀÄ
-------
12 - ±ÉÃÀ
-------

±ÉÃÀ ±ÉÃÀ
wy wy
¸ÀASÉå ¸ÀASÉå
FUÀ ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è ºÉýgÀĪÀ ¸ÀÆvÀæzÀ C£ÀéAiÀÄ
1−16 ¥Àæw¥Àvï 9−24 £ÀªÀ«ÄÃ
2−17 ¢éwÃAiÀiÁ 10−25 zÀ±À«Äà PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 8 327 × 8 2616
wy = ------------- = --------- = -------
30 30 30
3−18 vÀÈwÃAiÀiÁ 11−26 KPÁzÀ²Ã
30 ) 2616( 87 - ®§Ý
4−19 ZÀvÀÄyðà 12−27 zÁézÀ²Ã
2610
5−20 ¥ÀAZÀ«Äà 13−28 vÀæAiÉÆÃzÀ²Ã -------
06 - ±ÉÃÀ
-------
6−21 À¶×à 14−29 ZÀvÀÄzÀð²Ã
±ÉÃÀ 6 DzÀÝjAzÀ wyAiÀÄÄ À¶×à D¬ÄvÀÄ
7−22 ¸À¥ÀÛ«Äà 15 ¥ÀÆtÂðªÀiÁ
8−23 CÀÖ«Äà 30 CªÀiÁªÀ¸Áå

8. DAiÀÄÄÀå ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 120 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÉà UÀȺÀzÀ DAiÀÄÄÀå
¸ÀASÉåAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ F ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 60 QÌAvÀ ºÉaÑgÀ¨ÉÃPÀÄ. E®èªÁzÀgÉ C±ÀĨsÀªÉAzÀÄ w½AiÀĨÉÃPÀÄ.

PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 9 327 × 9 2943

DAiÀÄÄÀå = ------------- = --------- = -------
120 120 120

120 ) 2943 ( 24 - ®§Ý

2880 ±ÉÃÀ 63 DzÀÝjAzÀ EzÀÄ DAiÀÄÄÀå D¬ÄvÀÄ
-------
63 - ±ÉÃÀ
-------

9. ¢PÀàw ¥sÀ®
PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ ¢PÀàwUÀ¼ÁUÀÄvÁÛgÉ, ±ÉÃÀ
¸ÀASÉåUÀ¼À°è 1−3−5−7 DzÀgÉ ±ÀĨsÀªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ 8 ªÀÄzsÀåªÀÄ ¥sÀ®zÁAiÀÄPÀªÀÅ. 1−5 ¸ÀªÀð ±ÉæÃÀתÀÅ.
±ÉÃÀ 1 2 3 4 5 6 7 8
¢PÀàw EAzÀæ CVß AiÀĪÀÄ ¤IÄw ªÀgÀÄt ªÁAiÀÄÄ PÀĨÉÃgÀ F±Á£À
zsÀªÀÄð zsÀ£ÀzsÁ£Àå ¸ÁÜ£À
¥sÀ® ¸Ë¨sÁUÀå CVߨsÀAiÀÄ ±ÀvÀÄæ¨sÀAiÀÄ zsÀ£ÀªÀÈ¢Þ ±ÀĨsÀ¥sÀ®
¥ÀæZÁgÀ ªÀÈ¢Þ ¨sÀæA±ÀvÉ
DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð ¸ÁzsÀ£É 17
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 9 327 × 9 2943
¢PÀàw = ------------- = --------- = -------
8 8 8
8 ) 2943 ( 367 - ®§Ý
2936 ±ÉÃÀ 7 DzÀÝjAzÀ ¢PÀàw PÀĨÉÃgÀgÀÄ
-------
07 - ±ÉÃÀ
-------
10. AiÉÆÃUÀ ¥sÀ®
PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 4 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ AiÉÆÃUÀ DVgÀÄvÀÛzÉ.
±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 6−8−9−10−13−15−17−19−27 DzÀgÉà C±ÀĨsÀªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ F AiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ ©qÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
G½zÀAvÉ 1−2−3−4−5−7−11−12−14−16−18−20−21−22−23−24−25−26 AiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ ±ÀĨsÀªÁzÀÄzÀÄ.
±ÉÃÀ ±ÉÃÀ ±ÉÃÀ
AiÉÆÃUÀ AiÉÆÃUÀ AiÉÆÃUÀ
¸ÀASÉå ¸ÀASÉå ¸ÀASÉå
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 4 327 × 4
1 «ÀÌA§ 10 UÀAqÀ 19 ¥ÀjWÀ AiÉÆÃUÀ = ------------- = ---------
27 27
2 ¦æÃw 11 ªÀÈ¢Þ 20 ²ªÀ
1308
3 DAiÀÄÄÁä£ï 12 zsÀȪÀ 21 ¹zÀÞ = -------
27
4 ¸Ë¨sÁUÀå 13 ªÁåWÁvÀ 22 ¸ÁzsÀå
27 ) 1308 ( 48 - ®§Ý
5 ±ÉÆèsÀ£À 14 ºÀÀðt 23 ±ÀĨsÀ
1296
6 CwUÀAqÀ 15 ªÀdæ 24 ±ÀÄPÀè -------
12 - ±ÉÃÀ
-------
7 ¸ÀÄPÀªÀÄð 16 ¹¢Þ 25 §æºÀä
8 zsÀÈw 17 ªÀåwÃ¥ÁvÀ 26 EAzÀæ ±ÉÃÀ 12 DzÀÝjAzÀ zsÀȪÀ AiÉÆÃUÀ D¬ÄvÀÄ
9 ±ÀÆ® 18 ªÀjAiÀiÁ£ï 27 ªÉÊzsÀÈw

11. PÀgÀt ¥sÀ®

UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 5 jAzÀ UÀÄt¹ 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ PÀgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è 5 jAzÀ UÀÄt¹ 11 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ PÀgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ.
ªÀUÀð UÀtÂvÀ¢AzÀ §AzÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 1−2−3−4−5 DzÀgÉà ±ÀĨsÀªÀÅ. G½zÀªÀÅ C±ÀĨsÀªÀÅ.
±ÉÃÀ ±ÉÃÀ
PÀgÀt PÀgÀt
¸ÀASÉå ¸ÀASÉå PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 5 327 × 5 1635
1 §ªÀ 7 ¨sÀzÀæ PÀgÀt = ------------- = --------- = -------
7 7 7
2 ¨Á®ªÀ 8 ±ÀPÀĤ 7 ) 1635 ( 233 - ®§Ý
3 PË®ªÀ 9 ZÀvÀÄÁàvï 1631
-------
4 vÉÊvÀ® 10 £ÁUÀªÁ£ï 04 - ±ÉÃÀ
-------
5 UÀgÀd 11 QA¸ÀÄÛWÀß
±ÉÃÀ 4 DzÀÝjAzÀ PÀgÀtªÀÅ vÉÊvÀ® D¬ÄvÀÄ
6 ªÀtÂeï
18 ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 5 327 × 5 1635
PÀgÀt = ------------- = --------- = -------
11 11 11
11 ) 1635 ( 148 - ®§Ý
1628 ±ÉÃÀ 7 DzÀÝjAzÀ ¨sÀzÀæ PÀgÀt D¬ÄvÀÄ
-------
07 - ±ÉÃÀ
-------
12. ®UÀß ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ®UÀߪÁUÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 6 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ ±ÉÃÀªÀÅ gÁ² DUÀÄvÀÛzÉ.
±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ±ÀĨsÀ gÁ²UÀ¼ÁzÀ 2−3−4−6−7−9−12 £Éà ¸ÀASÉåUÀ¼ÁzÀgÉà ±ÀĨsÀªÀÅ G½zÀªÀÅUÀ¼ÀÄ
C±ÀĨsÀ ¥sÀ®zÁAiÀÄPÀªÀŇ.
±ÉÃÀ ±ÉÃÀ
¸ÀASÉå
®UÀßUÀ¼ÀÄ
¸ÀASÉå
®UÀßUÀ¼ÀÄ PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 9 327 × 9 2943
®UÀß = ------------- = --------- = -------
1 ªÉÄÃÀ 7 vÀįÁ 12 12 12
2 ªÀÈÀ¨sÀ 8 ªÀȲÑPÀ 12 ) 2943 ( 245 - ®§Ý
3 «ÄxÀÄ£À 9 zsÀ£ÀĸÀÄì 2940
-------
4 PÀPÁðlPÀ 10 ªÀÄPÀgÀ 03 - ±ÉÃÀ
-------
5 ¹AºÀ 11 PÀÄA¨sÀ ±ÉÃÀ 3 DzÀÝjAzÀ «ÄxÀÄ£À ®UÀß D¬ÄvÀÄ
6 PÀ£Áå 12 «ÄãÀ
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 6 327 × 6 1962
gÁ² = ------------- = --------- = -------
12 12 12
12 ) 1962 ( 163 - ®§Ý
1956 ±ÉÃÀ 8 DzÀÝjAzÀ ªÀȲÑPÀ ®UÀß D¬ÄvÀÄ
-------
08 - ±ÉÃÀ
-------
13. UÀæºÀ ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 5 jAzÀ UÀÄt¹ 9 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ gÀªÁå¢
UÀæºÀUÀ¼ÁUÀÄvÀÛzÉ,
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 6 jAzÀ UÀÄt¹ 9 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ UÀæºÀ
¸ÀASÉåAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.
±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 2−4−5−6 DzÀgÉà ±ÀĨsÀ, «ÄPÀÌ ¸ÀASÉåUÀ¼ÁzÀ 1−3−7−8−9 ªÀdåðªÀŇ.
‡ ªÀUÀðUÀtÂvÀ¢AzÀ zÉÆgÉvÀ ®UÀß ªÀÄvÀÄÛ UÀæºÀ ¥sÀ®ªÀÅ d£Àä ®UÀßPÉÌ ±ÀĨsÀ gÁ² ªÀÄvÀÄÛ ±ÀĨsÀ E®èªÉà «ÄvÀæ UÀæºÀ
DVgÀ¨ÉÃPÀÄ. ºÁUÉAiÉÄà £ÀPÀëvÀæªÀÅ ªÉÄð£À ¸ÀÆvÀæzÀ eÉÆvÉUÉ gÁ±Áå¢ü¥Àw E®èªÉà «ÄvÀæUÀæºÀgÀ £ÀPÀëvÀæªÁzÀgÉ ±ÀĨsÀªÀÅ.
DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð ¸ÁzsÀ£É 19

±ÉÃÀ 1 2 3 4 5 6 7 8 9

UÀæºÀ gÀ« ZÀAzÀæ PÀÄd §ÄzsÀ UÀÄgÀÄ ±ÀÄPÀæ ±À¤ gÁºÀÄ PÉÃvÀÄ

PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 5 327 × 5 1635

UÀæºÀ = ------------- = --------- = -------
9 9 9
9 ) 1635 ( 181 - ®§Ý
1629 ±ÉÃÀ 6 DzÀÝjAzÀ ±ÀÄPÀæ UÀæºÀ D¬ÄvÀÄ
-------
06 - ±ÉÃÀ
-------
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 6 327 × 6 1962
UÀæºÀ = ------------- = --------- = -------
9 9 9
9 ) 1962 ( 218 - ®§Ý
1962 ±ÉÃÀ 0 DzÀÝjAzÀ PÉÃvÀÄ UÀæºÀ D¬ÄvÀÄ
-------
00 - ±ÉÃÀ
-------

14. vÀvÀé ¥sÀ®

UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 5 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ vÀvÀéUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛzÉ.
±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 1−2 DzÀgÉà GvÀÛªÀÄ, 3 gÀ£ÀÄß ©qÀvÀPÀÌzÀÄÝ, 4−5 ªÀÄzsÀåªÀÄ ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.

±ÉÃÀ
vÀvÀéUÀ¼ÀÄ PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 3
¸ÀASÉå 327 × 3 981
vÀvÀé = ------------- = --------- = ------
5 5 5
1 ¥ÀÈyé
5 ) 981 ( 196 - ®§Ý
2 d®
980
-------
3 CVß 01 - ±ÉÃÀ
-------
4 ªÁAiÀÄÄ
±ÉÃÀ 1 DzÀÝjAzÀ ¥ÀÈyé vÀvÀé D¬ÄvÀÄ
5 DPÁ±À

15. ªÀtð ¥sÀ®

PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 4 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ªÀtðªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
UÀȺÉñÀ£À ªÀtðªÀÅ AiÀiÁªÀÅzÉÆà ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÆ CzÉà ¸ÀASÉåAiÀiÁzÀgÉ ±ÉæÃÀתÀÅ. E®èªÁzÀgÉ
4−3−2−1 ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ MAzÀQÌAvÀ MAzÀÄ GvÀÛgÉÆÃvÀÛªÁV GvÀÛªÀĪÀÅ. CAzÀgÉÃ, 4 QÌAvÀ 3 GvÀÛªÀĪÀÅ,
3 QÌAvÀ 2 GvÀÛªÀĪÀÅ JAzÀÄ w½AiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
20 ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ

±ÉÃÀ
ªÀtðUÀ¼ÀÄ PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 9 327 × 9 2943
¸ÀASÉå ªÀtð = ------------- = --------- = -------
4 4 4
1 ¨ÁæºÀät
4 ) 2943 ( 735 - ®§Ý
2 PÀëwæAiÀÄ 2940
-------
3 ªÉʱÀå 03 - ±ÉÃÀ
-------
4 ±ÀÆzÀæ ±ÉÃÀ 3 DzÀÝjAzÀ ªÉʱÀå ªÀtð D¬ÄvÀÄ

16. PÀ¼ÉUÀ¼À ¥sÀ®

UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 12 jAzÀ UÀÄt¹ 16 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ PÀ¼ÉUÀ¼ÁUÀÄvÀÛzÉ.
ZÀAzÀæ£À ÉÆÃqÀ±À PÀ¼ÉUÀ¼ÀAvÉ EªÀÅ UÀȺÀPÉÌ ªÁ¸ÀÄÛ PÀ¼ÉUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛzÉ. ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ JÀÄÖ ºÉZÁÑVzÀÝgÉ CÀÄÖ
GvÀÛªÀĪÉAzÀÄ w½AiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 12 327 × 12 3924
PÀ¼É = -------------- = ---------- = -------
16 16 16
16 ) 3924 ( 245 - ®§Ý
3920
-------
04 - ±ÉÃÀ
-------

©ü£ÁßAPÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ® UÀtÂvÀ PÀæªÀÄ

GzÁºÀgÀuÉ :- UÀȺÀ¦AqÀ CxÀªÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ® = 04 ºÀ¸ÀÛ 06 CAUÀÄ®
1. DAiÀÄ ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ UÀȺÀzÀ DAiÀÄ ¸ÀASÉå
DVgÀÄvÀÛzÉ,
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 9 4−06 × 9 36−54
DAiÀÄ = ------------- = ---------- = ---------
8 8 8
24 ) 54 ( 2 - ºÀ¸ÀÛ 36 8 ) 38−06 ( 4 - ®§Ý
48 + 2 32
------- ------- ----------
06 - CAUÀÄ® 38 - ºÀ¸ÀÛ 06−06 - ±ÉÃÀ DAiÀÄ ¸ÀASÉå
------- ------- ----------
±ÉÃÀ 6−06 DVzÀÄÝ 6 QÌAvÀ ºÉZÁÑVgÀĪÀÅzÀjAzÀ 7 JAzÀÄ w½AiÀĨÉÃPÀÄ. DzÀÝjAzÀ DAiÀĪÀÅ UÀeÁAiÀÄ
DUÀĪÀÅzÀÄ.

2. zsÀ£À ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ zsÀ£À ¸ÀASÉå DVgÀÄvÀÛzÉ,
zsÀ£À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ IÄt ¸ÀASÉåVAvÀ C¢üPÀªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð ¸ÁzsÀ£É 21
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 8 4−06 × 8 32−48
zsÀ£À = ------------- = ---------- = ---------
12 12 12
24 ) 48 ( 2 - ºÀ¸ÀÛ 32 12 ) 34−00 ( 2 - ®§Ý
48 + 2 24
------- ------- ----------
00 - CAUÀÄ® 34 - ºÀ¸ÀÛ 10−00 - ±ÉÃÀ zsÀ£À ¸ÀASÉå
------- ------- ----------
±ÉÃÀ 10−00 DzÀÝjAzÀ zsÀ£À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 10 D¬ÄvÀÄ

3. IÄt ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ IÄt ¸ÀASÉå DVgÀÄvÀÛzÉ.
IÄt ¸ÀASÉåAiÀÄÄ zsÀ£À ¸ÀASÉåVAvÀ®Ä PÀrªÉÄ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 3 4−06 × 3 12−18
IÄt = ------------- = ---------- = ---------
8 8 8
8 ) 12−18 ( 1
08 ±ÉÃÀ 4−18 DzÀÝjAzÀ IÄt ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 5 D¬ÄvÀÄ
-------
04−18 - ±ÉÃÀ
-------
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ UÀtÂvÀzÀ°è zsÀ£À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 10 ªÀÄvÀÄÛ IÄt ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 5, DzÀÝjAzÀ zsÀ£ÀªÀÅ IÄtQÌAvÀ
C¢üPÀªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ±ÀĨsÀªÀÅ.

4 ªÁgÀ ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ªÁgÀ ¸ÀASÉå
DVgÀÄvÀÛzÉ,
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 9 4−06 × 9 36−54
ªÁgÀ = ------------- = ----------- = --------
7 7 7
7 ) 38−06 ( 5 - ®§Ý
35 ±ÉÃÀ 4 DzÀÝjAzÀ ªÁgÀªÀÅ §ÄzsÀªÁgÀ D¬ÄvÀÄ
-------
03−06 - ±ÉÃÀ
-------
5. £ÀPÀëvÀæ ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ £ÀPÀëvÀæ ¸ÀASÉå DVgÀÄvÀÛzÉ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 8 4−06 × 8 32−48
£ÀPÀëvÀæ = ------------- = ----------- = -------
27 27 27
27 ) 34−00 ( 1 - ®§Ý
27 ±ÉÃÀ 7 DzÀÝjAzÀ £ÀPÀëvÀæªÀÅ ¥ÀÄ£ÀªÀð¸ÀÄ D¬ÄvÀÄ
-------
07−00 - ±ÉÃÀ
-------
22 ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ

6. CA±À ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 6 jAzÀ UÀÄt¹ 9 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ CA±À DUÀÄvÀÛzÉ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 6 4−06 × 6 24−36
CA±À = ------------- = ------------ = --------
9 9 9
9 ) 25−12 ( 2 - ®§Ý
18 ±ÉÃÀ 8 DzÀÝjAzÀ UÉÆÃzsÀ£À CA±À D¬ÄvÀÄ
-------
07−12 - ±ÉÃÀ
-------
7. wy ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 6 jAzÀ UÀÄt¹ 30 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ wy ¸ÀASÉå DVgÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 8 jAzÀ UÀÄt¹ 30 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ wy ¸ÀASÉå
DVgÀÄvÀÛzÉ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 6 4−06 × 6 24−36
wy = ------------- = ----------- = --------
30 30 30
30 ) 25−12 ( 65 - ®§Ý
00 ±ÉÃÀ 26 DzÀÝjAzÀ wyAiÀÄÄ KPÁzÀ²Ã D¬ÄvÀÄ
-------
25−12 - ±ÉÃÀ
-------
FUÀ ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è ºÉýgÀĪÀ ¸ÀÆvÀæzÀ C£ÀéAiÀÄ
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 8 4−06 × 8 32−48
wy = ------------- = ----------- = -------
30 30 30
30 ) 34−00( 1 - ®§Ý
30 ±ÉÃÀ 4 DzÀÝjAzÀ wyAiÀÄÄ ZÀvÀÄyðà D¬ÄvÀÄ
-------
04−00 - ±ÉÃÀ
-------
8. DAiÀÄÄÀå ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 120 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÉà UÀȺÀzÀ DAiÀÄÄÀå
¸ÀASÉåAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ F ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 60 QÌAvÀ ºÉaÑgÀ¨ÉÃPÀÄ. E®èªÁzÀgÉ C±ÀĨsÀªÉAzÀÄ w½AiÀĨÉÃPÀÄ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 9 4−06 × 9 36−54
DAiÀÄÄÀå = ------------- = ---------- = --------
120 120 120
120 ) 38−06 ( 0 - ®§Ý
00 ±ÉÃÀ 39 DzÀÝjAzÀ EzÀÄ DAiÀÄÄÀå D¬ÄvÀÄ
-------
38−06 - ±ÉÃÀ
-------
DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð ¸ÁzsÀ£É 23
9. ¢PÀàw ¥sÀ®
PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 8 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ ¢PÀàwUÀ¼ÁUÀÄvÁÛgÉ,
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 9 4−06 × 9 36−54
¢PÀàw = ------------- = ---------- = --------
8 8 8
8 ) 38−06 ( 4 - ®§Ý
32 ±ÉÃÀ 7 DzÀÝjAzÀ ¢PÀàw PÀĨÉÃgÀgÀÄ
-------
06−06 - ±ÉÃÀ
-------

10. AiÉÆÃUÀ ¥sÀ®

PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 4 jAzÀ UÀÄt¹ 27 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ AiÉÆÃUÀ DVgÀÄvÀÛzÉ.

PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 4 4−06 × 4 16−24

AiÉÆÃUÀ = ------------- = ----------- = -------
27 27 27
27 ) 17−00 ( 0 - ®§Ý
00 ±ÉÃÀ 17 DzÀÝjAzÀ ªÀåwÃ¥ÁvÀ AiÉÆÃUÀ D¬ÄvÀÄ
-------
17−00 - ±ÉÃÀ
-------

11. PÀgÀt ¥sÀ®

UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 5 jAzÀ UÀÄt¹ 7 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ PÀgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è 5 jAzÀ UÀÄt¹ 11 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀªÀÅ PÀgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ.

PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 5 4−06 × 5 20−30

PÀgÀt = ------------- = ----------- = --------
7 7 7
7 ) 21−06 ( 3 - ®§Ý
21 ±ÉÃÀ 1 DzÀÝjAzÀ PÀgÀtªÀÅ ¨sÀªÀ D¬ÄvÀÄ
-------
00−06 - ±ÉÃÀ
-------
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è

PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 5 4−06 × 5 20−30

PÀgÀt = ------------- = ----------- = --------
11 11 11
11 ) 21−06 ( 1 - ®§Ý
11 ±ÉÃÀ 11 DzÀÝjAzÀ QA¸ÀÄÛWÀß PÀgÀt D¬ÄvÀÄ
-------
10−06 - ±ÉÃÀ
-------
24 ªÁ¸ÀÄÛ±Á¸ÀÛç jÃvÀå DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð UÀtÂvÀ

12. ®UÀß ¥sÀ®

UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ®UÀߪÁUÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 6 jAzÀ UÀÄt¹ 12 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ
gÁ²AiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 9 4−06 × 9 36−54
®UÀß = ------------- = ------------ = -------
12 12 12
12 ) 38−06 ( 3 - ®§Ý
36
-------
02−06 - ±ÉÃÀ
-------
±ÉÃÀ 3 DzÀÝjAzÀ «ÄxÀÄ£À ®UÀß D¬ÄvÀÄ
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 6 4−06 × 6 24−36
gÁ² = ------------- = ----------- = -------
12 12 12
12 ) 25−12 ( 2 - ®§Ý
24 ±ÉÃÀ 2 DzÀÝjAzÀ ªÀÈÀ¨sÀ ®UÀß D¬ÄvÀÄ
-------
01−12 - ±ÉÃÀ
-------
13. UÀæºÀ ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 5 jAzÀ UÀÄt¹ 9 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ gÀªÁå¢
UÀæºÀUÀ¼ÁUÀÄvÀÛzÉ,
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 6 jAzÀ UÀÄt¹ 9 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ UÀæºÀ
¸ÀASÉåAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 5 4−06 × 5 20−30
UÀæºÀ = ------------- = ----------- = -------
9 9 9
9 ) 21−06 ( 2 - ®§Ý
18 ±ÉÃÀ 4 DzÀÝjAzÀ §ÄzsÀ UÀæºÀ D¬ÄvÀÄ
-------
03−06 - ±ÉÃÀ
-------
ªÀÄvÁAvÀgÀzÀ°è
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 6 4−06 × 6 24−36
UÀæºÀ = ------------- = ----------- = -------
9 9 9
9 ) 25−12 ( 2 - ®§Ý
18 ±ÉÃÀ 8 DzÀÝjAzÀ gÁºÀÄ UÀæºÀ D¬ÄvÀÄ
-------
07−12 - ±ÉÃÀ
-------
DAiÀiÁ¢ ªÀUÀð ¸ÁzsÀ£É 25
14. vÀvÀé ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 3 jAzÀ UÀÄt¹ 5 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ vÀvÀéUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛzÉ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 3 4−06 × 3 12−18
vÀvÀé = ------------- = ----------- = --------
5 5 5
5 ) 12−18 ( 2 - ®§Ý
10
-------
02−18 - ±ÉÃÀ
-------
±ÉÃÀ 3 DzÀÝjAzÀ CVß vÀvÀé D¬ÄvÀÄ

15. ªÀtð ¥sÀ®

PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 9 jAzÀ UÀÄt¹ 4 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ªÀtðªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 9 4−06 × 9 36−54
ªÀtð = ------------- = ------------ = -------
4 4 4
4 ) 38−06 ( 9 - ®§Ý
36 ±ÉÃÀ 3 DzÀÝjAzÀ ªÉʱÀå ªÀtð D¬ÄvÀÄ
-------
02−06 - ±ÉÃÀ
-------
16. PÀ¼ÉUÀ¼À ¥sÀ®
UÀȺÀ PÉëÃvÀæ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß 12 jAzÀ UÀÄt¹ 16 jAzÀ ¨sÁV¹zÀgÉ §gÀĪÀ ±ÉÃÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ PÀ¼ÉUÀ¼ÁUÀÄvÀÛzÉ.
PÉëÃvÀæ¥sÀ® × 12 4−06 × 12 48−72
PÀ¼É = -------------- = ------------ = --------
16 16 16
16 ) 51−00 ( 3 - ®§Ý
48
-------
03−00 - ±ÉÃÀ
-------