PAPER-II
VISUAL ARTS
Signature and Name of Invigilator
1. (Signature) __________________________
(Name) ____________________________
2. (Signature) __________________________
(Name) ____________________________
J 79 1
1 1
Time : 1 /4 hours]
Number of Pages in this Booklet : 16
Instructions for the Candidates
1. Write your roll number in the space provided on the top of
this page.
2. This paper consists of fifty multiple-choice type of questions.
3. At the commencement of examination, the question booklet
will be given to you. In the first 5 minutes, you are requested
to open the booklet and compulsorily examine it as below :
(i) To have access to the Question Booklet, tear off the paper
seal on the edge of this cover page. Do not accept a booklet
without sticker-seal and do not accept an open booklet.
(ii) Tally the number of pages and number of questions in
the booklet with the information printed on the cover
page. Faulty booklets due to pages/questions missing
or duplicate or not in serial order or any other
discrepancy should be got replaced immediately by a
correct booklet from the invigilator within the period
of 5 minutes. Afterwards, neither the Question Booklet
will be replaced nor any extra time will be given.
(iii) After this verification is over, the OMR Sheet Number
should be entered on this Test Booklet.
4. Each item has four alternative responses marked (A), (B), (C)
and (D). You have to darken the oval as indicated below on the
correct response against each item.
Example : A B C D
where (C) is the correct response.
5. Your responses to the items are to be indicated in the Answer
Sheet given inside the Paper I Booklet only. If you mark at
any place other than in the ovals in the Answer Sheet, it will
not be evaluated.
6. Read instructions given inside carefully.
7. Rough Work is to be done in the end of this booklet.
8. If you write your Name, Roll Number, Phone Number or put
any mark on any part of the Answer Sheet, except for the
space allotted for the relevant entries, which may disclose
your identity, or use abusive language or employ any other
unfair means, you will render yourself liable to disqualification.
9. You have to return the test question booklet and OMR Answer
sheet to the invigilators at the end of the examination
compulsorily and must not carry it with you outside the
Examination Hall.
10. Use only Blue/Black Ball point pen.
11. Use of any calculator or log table etc., is prohibited.
12. There is no negative marks for incorrect answers.
J-79-11
OMR Sheet No. : ...............................................
(To be filled by the Candidate)
Roll No.
(In figures as per admission card)
Roll No.________________________________
(In words)
[Maximum Marks : 100
Number of Questions in this Booklet : 50
¯Ö¸üßõÖÖÙ£ÖµÖÖë Ûêú ×»Ö‹ ×®Ö¤ìü¿Ö
1. ¯ÖÆü»Öê ¯Öéšü Ûêú ‰ú¯Ö¸ü ×®ÖµÖŸÖ Ã£ÖÖ®Ö ¯Ö¸ü †¯Ö®ÖÖ ¸üÖê»Ö ®Ö´²Ö¸ü ×»Ö×ÜÖ‹ …
2. ‡ÃÖ ¯ÖÏ¿®Ö-¯Ö¡Ö ´Öë ¯Ö“ÖÖÃÖ ²ÖÆãü×¾ÖÛú»¯ÖßµÖ ¯ÖÏ¿®Ö Æïü …
3. ¯Ö¸üßõÖÖ ¯ÖÏÖ¸ü´³Ö ÆüÖê®Öê ¯Ö¸ü, ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ †Ö¯ÖÛúÖê ¤êü ¤üß •ÖÖµÖêÝÖß … ¯ÖÆü»Öê
¯ÖÖÑ“Ö ×´Ö®Ö™ü †Ö¯ÖÛúÖê ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ ÜÖÖê»Ö®Öê ŸÖ£ÖÖ ˆÃÖÛúß ×®Ö´®Ö×»Ö×ÜÖŸÖ
•ÖÖÑ“Ö Ûêú ×»Ö‹ פüµÖê •ÖÖµÖëÝÖê, וÖÃÖÛúß •ÖÖÑ“Ö †Ö¯ÖÛúÖê †¾Ö¿µÖ Ûú¸ü®Öß Æîü :
(i) ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ ÜÖÖê»Ö®Öê Ûêú ×»Ö‹ ˆÃÖÛêú Ûú¾Ö¸ü ¯Öê•Ö ¯Ö¸ü »ÖÝÖß ÛúÖÝÖ•Ö
Ûúß ÃÖᯙ ÛúÖê ±úÖ›Ìü »Öë … ÜÖã»Öß Æãü‡Ô µÖÖ ×²Ö®ÖÖ Ã™üßÛú¸ü-ÃÖᯙ Ûúß
¯Öã×ßÖÛúÖ Ã¾ÖßÛúÖ¸ü ®Ö Ûú¸ëü …
(ii) Ûú¾Ö¸ü ¯Öéšü ¯Ö¸ü ”û¯Öê ×®Ö¤ìü¿ÖÖ®ÖãÃÖÖ¸ü ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ Ûêú ¯Öéšü ŸÖ£ÖÖ
¯ÖÏ¿®ÖÖë Ûúß ÃÖÓܵÖÖ ÛúÖê †“”ûß ŸÖ¸üÆü “ÖîÛú Ûú¸ü »Öë ×Ûú µÖê ¯Öæ¸êü
Æïü … ¤üÖÂê Ö¯ÖæÞÖÔ ¯Öã×ßÖÛúÖ ×•Ö®Ö´Öë ¯Öéšü/¯ÖÏ¿®Ö Ûú´Ö ÆüÖë µÖÖ ¤ãü²ÖÖ¸üÖ †Ö
ÝÖµÖê ÆüÖë µÖÖ ÃÖß׸üµÖ»Ö ´Öë ®Ö ÆüÖë †£ÖÖÔŸÖË ×ÛúÃÖß ³Öß ¯ÖÏÛúÖ¸ü Ûúß
¡Öã×™ü¯ÖæÞÖÔ ¯Öã×ßÖÛúÖ Ã¾ÖßÛúÖ¸ü ®Ö Ûú¸ëü ŸÖ£ÖÖ ˆÃÖß ÃÖ´ÖµÖ ˆÃÖê
»ÖÖî™üÖÛú¸ü ˆÃÖÛêú ãÖÖ®Ö ¯Ö¸ü ¤æüÃÖ¸üß ÃÖÆüß ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ »Öê »Öë …
‡ÃÖÛêú ×»Ö‹ †Ö¯ÖÛúÖê ¯ÖÖÑ“Ö ×´Ö®Ö™ü פüµÖê •ÖÖµÖëÝÖê … ˆÃÖÛêú ²ÖÖ¤ü ®Ö
ŸÖÖê †Ö¯ÖÛúß ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ ¾ÖÖ¯ÖÃÖ »Öß •ÖÖµÖêÝÖß †Öî¸ü ®Ö Æüß †Ö¯ÖÛúÖê
†×ŸÖ׸üŒŸÖ ÃÖ´ÖµÖ ×¤üµÖÖ •ÖÖµÖêÝÖÖ …
(iii) ‡ÃÖ •ÖÖÑ“Ö Ûêú ²ÖÖ¤ü OMR ¯Ö¡ÖÛú Ûúß ÛÎú´Ö ÃÖÓܵÖÖ ‡ÃÖ ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ
¯Ö¸ü †Ó×ÛúŸÖ Ûú¸ü ¤ëü …
4. ¯ÖÏŸµÖêÛú ¯ÖÏ¿®Ö Ûêú ×»Ö‹ “ÖÖ¸ü ˆ¢Ö¸ü ×¾ÖÛú»¯Ö (A), (B), (C) ŸÖ£ÖÖ (D) פüµÖê
ÝÖµÖê Æïü … †Ö¯ÖÛúÖê ÃÖÆüß ˆ¢Ö¸ü Ûêú ¤üß‘ÖÔ¾Öé¢Ö ÛúÖê ¯Öê®Ö ÃÖê ³Ö¸üÛú¸ü ÛúÖ»ÖÖ Ûú¸ü®ÖÖ
Æîü •ÖîÃÖÖ ×Ûú ®Öß“Öê פüÜÖÖµÖÖ ÝÖµÖÖ Æîü …
ˆ¤üÖÆü¸üÞÖ : A B C D
•Ö²Ö×Ûúú(C) ÃÖÆüß ˆ¢Ö¸ü Æîü …
5. ¯ÖÏ¿®ÖÖë Ûêú ˆ¢Ö¸ü Ûêú¾Ö»Ö ¯ÖÏ¿®Ö ¯Ö¡Ö I Ûêú †®¤ü¸ü פüµÖê ÝÖµÖê ˆ¢Ö¸ü-¯Ö¡ÖÛú ¯Ö¸ü Æüß
†Ó×ÛúŸÖ Ûú¸ü®Öê Æïü … µÖפü †Ö¯Ö ˆ¢Ö¸ü ¯Ö¡ÖÛú ¯Ö¸ü פüµÖê ÝÖµÖê ¤üß‘ÖÔ¾Öé¢Ö Ûêú †»ÖÖ¾ÖÖ
×ÛúÃÖß †®µÖ ãÖÖ®Ö ¯Ö¸ü ˆ¢Ö¸ü דÖÅ®ÖÖÓ×ÛúŸÖ Ûú¸üŸÖê Æïü, ŸÖÖê ˆÃÖÛúÖ ´Ö滵ÖÖÓÛú®Ö
®ÖÆüà ÆüÖêÝÖÖ …
6. †®¤ü¸ü פüµÖê ÝÖµÖê ×®Ö¤ìü¿ÖÖë ÛúÖê ¬µÖÖ®Ö¯Öæ¾ÖÔÛú ¯ÖœÌëü …
7. Ûú““ÖÖ ÛúÖ´Ö (Rough Work) ‡ÃÖ ¯Öã×ßÖÛúÖ Ûêú †×®ŸÖ´Ö ¯Öéšü ¯Ö¸ü Ûú¸ëü …
8. µÖפü †Ö¯Ö ˆ¢Ö¸ü-¯Öã×ßÖÛúÖ ¯Ö¸ü ×®ÖµÖŸÖ Ã£ÖÖ®Ö Ûêú †»ÖÖ¾ÖÖ †¯Ö®ÖÖ ®ÖÖ´Ö, ¸üÖê»Ö
®Ö´²Ö¸ü, ±úÖê®Ö ®Ö´²Ö¸ü µÖÖ ÛúÖê‡Ô ³Öß ‹êÃÖÖ ×“ÖÅ®Ö ×•ÖÃÖÃÖê †Ö¯ÖÛúß ¯ÖÆü“ÖÖ®Ö ÆüÖê
ÃÖÛêú, †Ó×ÛúŸÖ Ûú¸üŸÖê Æïü †£Ö¾ÖÖ †³Ö¦ü ³ÖÖÂÖÖ ÛúÖ ¯ÖϵÖÖêÝÖ Ûú¸üŸÖê Æïü, µÖÖ ÛúÖê‡Ô
†®µÖ †®Öã×“ÖŸÖ ÃÖÖ¬Ö®Ö ÛúÖ ¯ÖϵÖÖêÝÖ Ûú¸üŸÖê Æïü, ŸÖÖê ¯Ö¸üßõÖÖ Ûêú ×»ÖµÖê †µÖÖêݵÖ
‘ÖÖê×ÂÖŸÖ ×ÛúµÖê •ÖÖ ÃÖÛúŸÖê Æïü …
9. †Ö¯ÖÛúÖê ¯Ö¸üßõÖÖ ÃÖ´ÖÖ¯ŸÖ ÆüÖê®Öê ¯Ö¸ü ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ ‹¾ÖÓ OMR ˆ¢Ö¸ü-¯Ö¡ÖÛú
×®Ö¸üßõÖÛú ´ÖÆüÖê¤üµÖ ÛúÖê »ÖÖî™üÖ®ÖÖ †Ö¾Ö¿µÖÛú Æîü †Öî¸ü ¯Ö¸üßõÖÖ ÃÖ´ÖÖׯŸÖ Ûêú ²ÖÖ¤ü
ˆÃÖê †¯Ö®Öê ÃÖÖ£Ö ¯Ö¸üßõÖÖ ³Ö¾Ö®Ö ÃÖê ²ÖÖÆü¸ü ®Ö »ÖêÛú¸ü •ÖÖµÖë …
10. Ûêú¾Ö»Ö ®Öß»Öê/ÛúÖ»Öê ²ÖÖ»Ö ¯¾ÖÖ‡Õ™ü ¯Öê®Ö ÛúÖ Æüß ‡ÃŸÖê´ÖÖ»Ö Ûú¸ëü …
11. ×ÛúÃÖß ³Öß ¯ÖÏÛúÖ¸ü ÛúÖ ÃÖÓÝÖÞÖÛú (Ûîú»ÖÛãú»Öê™ü¸ü) µÖÖ »ÖÖÝÖ ™êü²Ö»Ö †Öפü ÛúÖ
¯ÖϵÖÖêÝÖ ¾ÖÙ•ÖŸÖ Æîü …
12. ÝÖ»ÖŸÖ ˆ¢Ö¸üÖë Ûêú ×»Ö‹ ÛúÖê‡Ô †ÓÛú ÛúÖ™êü ®ÖÆüà •ÖÖ‹ÑÝÖê …
1 P.T.O.
 VISUAL ARTS
Paper – II
Note : This paper contains fifty (50) objective type questions, each question carrying two
(2) marks. Attempt all the questions.

1. Who said ‘Art is an expression of 5. ‘Kantha’ is a folk form of textile.

intuition’ ? Where does it come from ?
(A) Schopen Hauer (A) Orissa
(B) Baumgarten (B) Bihar
(C) Croce (C) Bengal
(D) I.A. Richards
(D) Andhra Pradsh

2. Name the Western Philosopher who

said, ‘Art’ is imitation and twice 6. In which country ‘Futurism’ was
removed from the truth’. originated ?
(A) Socretes (A) France
(B) Plato (B) Italy
(C) Aristotle (C) Germany
(D) Augustine (D) Holland

3. Who was the teacher of Leonardo da

Vinci ? 7. Who is the eminent Neo-tantric
(A) Lorenzo Ghiberti painter of India ?

(B) Donatello (A) Jatin Das

(C) Andrea del Verrocehio (B) Nirod Majumdar

(D) George Vessri (C) Ganesh Pyne
(D) G. R. Santosh
4. Name the Modern European
Sculptor who created ‘Gates of
Hell’, in reply of ‘Gates of Paradise’ 8. Prayag Jha Chillar is know for
by Ghiberti.
(A) Sculpture
(A) Rodin
(B) Henry Moore (B) Painting

(C) Alexander Calder (C) Installation

(D) Jean Arp (D) Printmaking

Paper-II 2 J-79-11
 ¥ü¿µÖ ú»ÖÖ‹Ñ
Paper – II
−ÖÖê™ü : ‡ÃÖ ¯ÖÏ¿−Ö¯Ö¡Ö ´Öë ¯Ö“ÖÖÃÖ (50) ²ÖÆãü-×¾Öú»¯ÖßµÖ ¯ÖÏ¿−Ö Æïü … ¯ÖÏŸµÖêú ¯ÖÏ¿−Ö êú ¤üÖê (2) †Óú Æïü … ÃÖ³Öß ¯ÖÏ¿−ÖÖë êú
ˆ¢Ö¸ü ¤ëü …
1. ×úÃÖ−Öê úÆüÖ Æîü ×ú ‘ú»ÖÖ †ÓŸÖ: ¯ÖÏ–ÖÖ úß
†×³Ö¾µÖÛŒŸÖ Æîü’ ? 5. ‘úÖÓ£ÖÖ’ ™îüŒÃÖ™üÖ‡»Ö úÖ »ÖÖêú ºþ¯Ö Æîü … µÖÆü úÆüÖÑ
ÃÖê Æîü ?
(A) ¿ÖÖò¯Öê−Ö ÆüÖ¾Ö¸ü
(A) †Öê×›ÌüÃÖÖ
(B) ²ÖÖ´ÖÖÖ™Ôü−Ö
(B) ײÖÆüÖ¸ü
(C) ÎúÖê“Öê
(C) ²ÖÓÖÖ»Ö
(D) †Ö‡Ô.‹. ׸ü“Ö›ÔËüÃÖ
(D) †ÖÓ¬ÖÐ ¯ÖϤêü¿Ö
2. úÖî−ÖÃÖê ¯ÖÛ¿“Ö´Öß ¤üÖ¿ÖÔ×−Öú −Öê úÆüÖ Æîü ×ú, ‘ú»ÖÖ’
†−Öãú¸ü+Ö Æîü †Öî¸ü ÃÖŸµÖ ÃÖê ¤üÖêÆü¸üß ¤æü¸ü ¸üÆüŸÖß Æîü 6. ‘°µÖæ“Ö׸ü•ûÌ´Ö’ úÖ ˆ¤Ëü³Ö¾Ö ×úÃÖ ¤êü¿Ö ´Öë Æãü†Ö Æîü ?
(A) ÃÖãú¸üÖŸÖ (A) ±ÏúÖ−ÃÖ
(B) ¯»Öê™üÖê (B) ‡™ü»Öß
(C) †¸üßÖã (C) •Ö´ÖÔ−Öß
(D) †ÖòÖÙüÖ‡−Ö (D) ÆüÖò»Öï›ü

3. ×»ÖµÖÖê−ÖÖ›üÖì ¤üÖ Ø¾ÖÃÖß êú ׿Ö/Öú úÖî−Ö £Öê ?

7. ³ÖÖ¸üŸÖ úÖ ¯ÖÏןÖÛšüŸÖ −Ö¾Ö-ŸÖÖÛ−¡Öú ד֡ÖúÖ¸ü úÖî−Ö
(A) »ÖÖò¸êü−•ÖÖê בֲ֙üá Æîü ?
(B) ¤üÖê−ÖÖŸÖê»»ÖÖê (A) •ÖןÖ−Ö ¤üÖÃÖ
(C) †ÖÑצüµÖÖ ¤êü»Ö ¾Öî¸üÖê׿ֵÖÖê (B) ×−Ö¸üÖê¤ü ´Ö•Öæ´Ö¤üÖ¸ü
(D) •ÖÖ•ÖÔ ¾ÖêÃÖÖ¸üß (C) Ö+Öê¿Ö ¯ÖÖ‡−Ö

4. ×úÃÖ †Ö¬Öã×−Öú µÖæ¸üÖêׯֵÖ−Ö ´ÖæÙŸÖúÖ¸ü −Öê בֲ֙üá êú (D) •Öß.†Ö¸ü. ÃÖ−ŸÖÖêÂÖ
“Öê™ËüÃÖ †Öò±ú ¯Öî¸üÖ›üÖ‡ÃÖ” êú •Ö¾ÖÖ²Ö ´Öë “Öê™ËüÃÖ
†Öò±ú Æîü»Ö” úÖ ÃÖé•Ö−Ö ×úµÖÖ Æîü ? 8. ¯ÖϵÖÖÖ —ÖÖ ×“Ö»»Ö¸ü ×úÃÖêú ×»ÖµÖê •ÖÖ−Öê •ÖÖŸÖê Æïü ?
(A) ¸üÖê¤üÖÑ
(A) ´ÖæÙŸÖú»ÖÖ
(B) Æêü−Ö¸üß ´Öæ¸ü
(B) ד֡ÖúÖ¸üß
(C) †»ÖꌕÖÌë›ü¸ü úÖ»›ü¸ü
(C) ‡ÓÙüÖò»Öê¿Ö−Ö
(D) •µÖÖÑ †Ö¯ÖÔ
(D) ”ûÖ¯ÖÖ ×“Ö¡Ö+Ö
J-79-11 3 Paper-II
9. Name the contemporary Indian 14. Who prepared ‘repousse’ sculpture
painter who created ‘Yayati’ series. based on Indian iconographic forms
cast in copper and other metals ?
(A) Manjit Bawa
(A) Meera Mukherjee
(B) Ganesh Haloi
(B) K. K. Hebbar
(C) A. Ramchandran
(C) Shiv Singh
(D) Laxma Goud
(D) P. V. Jankiram

10. Modhera Sun-temple was erected

during the period of 15. Cire-perdue is a casting process of
(A) Solanki (A) Cement
(B) Chalukya (B) Plaster of paris
(C) Rashtrakuta (C) Metal
(D) Chola (D) Rubber

11. Who sculpted “Triumph of Labour” ? 16. Who is known as the “Father of
Modern “Advertising” ?
(A) D. P. Roychoudhury
(A) David Ogilvy
(B) P. V. Jankiram
(B) Jack Trout
(C) M. Dharmani (C) Susan Gillette
(D) Mahendra Pandya (D) Aleque Padamsee

12. ‘Descent of Ganga’ at 17. Which film becomes 4th highest

Mahabalipuram was carved in Oscar winning flick with 8 Awards ?
(A) Marble (A) Avatar
(B) Sand Stone (B) Titanic
(C) Granite (C) Slumdog Millionaire
(D) Limestone (D) Apocalypse Now

18. Digital printing can be used for

13. Nagaji Patel is a well-known
(A) Short-run printing job
(A) Sculptor
(B) Widely circulated Newspaper
(B) Painter
(C) Cost-effectiveness in printing
(C) Architect
(D) Printing on other surfaces
(D) Printmaker excluding paper
Paper-II 4 J-79-11
9. ˆÃÖ ÃÖ´ÖúÖ×»Öú ³ÖÖ¸üŸÖßµÖ ×“Ö¡ÖúÖ¸ü úÖ −ÖÖ´Ö 14. úÖÓÃµÖ ¾Ö †−µÖ ¬ÖÖŸÖã†Öë ´Öë ÖœÌüß ³ÖÖ¸üŸÖßµÖ
²ÖŸÖÖ‡µÖê וÖÃÖ−Öê ‘µÖµÖÖ×ŸÖ ÀÖéÓMÖ»ÖÖ’ úÖ ÃÖé•Ö−Ö ×úµÖÖ ¯ÖÏןִÖÖ×¾ÖªÖ ÃÖ´²Ö−¬Öß ºþ¯ÖÖë ¯Ö¸ü †Ö¬ÖÖ׸üŸÖ ‘׸ü¯Öæ•Öê’
Æîü ? ´ÖæÙŸÖ ×úÃÖ−Öê ŸÖîµÖÖ¸ü úß £Öß ?
(A) ´ÖÓ•ÖßŸÖ ²ÖÖ¾ÖÖ (A) ´Ö߸üÖ ´Öãú•Öá
(B) Ö+Öê¿Ö Æü»ÖÖê‡Ô (B) êú.êú. Æêü²Ö¸ü
(C) ‹. ¸üÖ´Ö“Ö−¦ü−Ö (C) ×¿Ö¾Ö ØÃÖÆü
(D) »Ö/´ÖÖ ÖÖî›ü (D) ¯Öß.¾Öß. •ÖÖ−Öú߸üÖ´Ö

15. ‘×ÃÖ¸êü-¯Ö¸ü¤ËüµÖæ’ ×úÃÖúÖê ÖœÌü−Öê úß ¯ÖÏ×ÎúµÖÖ (úÖÜÙüÖ

10. ´ÖÖêœÌêü¸üÖ ÃÖæµÖÔ ´ÖÛ−¤ü¸ü ¤üßü¾ÖÖ¸üÖë úÖ ×−Ö´ÖÖÔ+Ö ×úÃÖ µÖãÖ
êú ¤üÖî¸üÖ−Ö Æãü†Ö £ÖÖ ? ¯ÖÏÖê×ÃÖÃÖ) Æîü ?
(A) ÃÖß´Öê−™ü
(A) ÃÖÖê»ÖÓúß
(B) ¯»ÖÖÙü¸ü †Öò±ú ¯Öê׸üÃÖ
(B) “ÖÖ»Ö㌵Ö
(C) ¬ÖÖŸÖã
(C) ¸üÖ™Òüæú™ü
(D) ¸ü²Ö¸ü
(D) “ÖÖê»Ö

16. ‘†Ö¬Öã×−Öú ×¾Ö–ÖÖ¯Ö−Ö êú •Ö−Öú’ êú ºþ¯Ö ´Öë úÖî−Ö

11. “Ø™Òü±ú †Öò±ú »Öê²Ö¸ü” úß ´ÖæÙŸÖ ×úÃÖ−Öê ²Ö−ÖÖ‡Ô £Öß ? •ÖÖ−Öê •ÖÖŸÖê Æïü ?
(A) ›üß.¯Öß. ¸üÖµÖ“ÖÖî¬Ö¸üß (A) ›êü×¾Ö›ü †Öê×Ö»¾Öß
(B) ¯Öß.¾Öß. •ÖÖ−Öú߸üÖ´Ö (B) •Öîú ™ÒüÖˆ™ü
(C) ‹´Ö. ¬Ö´ÖÖÔ−Öß (C) ÃÖæ•ÖÌê−Ö ×•Ö»Öê™ü
(D) ´ÖÆêü−¦ü ¯ÖÓ›ËüµÖÖ (D) †»Öîú ¯Ö¤ü´ÖÃÖß

12. ´ÖÆüÖ²Ö»Ö߯Öã¸ü´Ö ´Öë ‘ÖÓÖÖ¾ÖŸÖ¸ü+Ö’ úÖ ˆŸúß+ÖÔ−Ö ×úÃÖ 17. úÖî−ÖÃÖß ×±ú»´Ö 8 ‹¾ÖÖ›Ôü ¯ÖÖú¸ü 4£Öß †×¬ÖúŸÖ´Ö
´Öë ×úµÖÖ ÖµÖÖ Æîü ? †ÖòÃú¸ü •ÖߟÖ−Öê ¾ÖÖ»Öß ²Ö−Öß ?
(A) ÃÖÓÖ´Ö¸ü´Ö¸ü (A) †¾ÖŸÖÖ¸ü
(B) ²Ö»Öã†Ö ¯ÖŸ£Ö¸ü (B) ™üÖ‡™êü×−Öú
(C) ÖÏê−ÖÖ‡™ü (C) ûִ֛üÖòÖ ×´Ö×»ÖµÖ−Ö¸ü

(D) “Öæ−ÖÖ ¯ÖŸ£Ö¸ü (D) ‹¯ÖÖêúÖò»¯ÖÃÖß −ÖÖˆ

18. ×›üו֙ü»Ö دÖÏØ™üÖ úÖ ˆ¯ÖµÖÖêÖ ×−Ö´−ÖÖÓ×úŸÖ êú ×»ÖµÖê

13. −ÖÖÖ•Öß ¯Ö™êü»Ö ÃÖã¯ÖÏ×ÃÖ¨ü ×úµÖÖ •ÖÖ ÃÖúŸÖÖ Æîü :
(A) ´ÖæÙŸÖúÖ¸ü Æïü …
(A) †»¯ÖúÖ×»Öú دÖÏØ™üÖ úÖµÖÔ
(B) ד֡ÖúÖ¸ü Æïü … (B) ¾µÖÖ¯Öú ºþ¯Ö ¯ÖÏ“Ö×»ÖŸÖ ÃÖ´ÖÖ“ÖÖ¸ü ¯Ö¡Ö
(C) ¾ÖÖßÖãúÖ¸ü Æïü … (C) دÖÏØ™üÖ ´Öë »ÖÖÖŸÖ ¯ÖϳÖÖ¾Ö¿Ö߻֟ÖÖ
(D) ”ûÖ¯ÖÖúÖ¸ü (ׯÖÏ−™ü ´Öêú¸ü) Æïü … (D) ¯Öê¯Ö¸ü úÖê ”ûÖê›Ìü ú¸ü †−µÖ ÃÖŸÖÆüÖë ¯Ö¸ü دÖÏØ™üÖ

J-79-11 5 Paper-II
19. Which computer hardware is having 24. For the first time Oil Paint in
the ‘Charged Coupled Device’ as its painting was used in
main component ? (A) France
(A) Printer (B) Germany
(C) Holland
(B) USV port
(D) Greece
(C) Mother board
(D) Scanner 25. To whom the ‘Temple of Devgarh’
of the Gupta period was dedicated
(A) Shiva
20. Which country had the first museum
(B) Vishnu
for Poster Art ?
(C) Durga
(A) Cuba (D) Buddha
(B) Germany
(C) Poland 26. Assertion (A) : The painters of
Ajanta Murals practiced
(D) Switzerland scientific perspective to fetch
utmost naturalism to the
depiction of various events
21. Which painting was created by
from the life of Buddha.
Edouard Munch ?
Reason (R) : Because the artists
(A) The Studio followed the Indian canons
(B) The Stonebreaker prescribed in Shilpa Shastra.
(A) A and R, both are correct
(C) The Scream
(B) A is correct and R is incorrect
(D) The Blue Circus (C) A and R, both are incorrect
(D) A is incorrect and R is correct
22. Original paintings of Hamza Nama
were painted on 27. Assertion (A) : ‘Point of Purchase’
(POP) is an effective media,
(A) Paper termed as the ‘Silent
(B) Palm Leaf Salesman’.
Reason (R) : Because it has a
(C) Cloth
persnasive impact on the
(D) Wooden Plaque buyers at the point of buying a
product in a superstore in
various forms, i.e.,
23. France Halls the Dutch painter is freestanding, hanging, tabletop
best known for his items.
(A) Landscape painting (A) A and R, both are correct
(B) A is incorrect and R is correct
(B) Still Life painting
(C) A is correct and R is partly
(C) Portrait painting correct
(D) Murals (D) A and R, both are incorrect
Paper-II 6 J-79-11
19. ×úÃÖ ú´¯µÖæ™ü¸ü ÆüÖ›Ôü¾ÖêµÖ¸ü êú ¯ÖÖÃÖ ˆÃÖêú ´ÖãMµÖ 24. ד֡ÖúÖ¸üß ´Öë ŸÖî»Ö ¸ÓüÖ úÖ ˆ¯ÖµÖÖêÖ ¯ÖÆü»Öß ²ÖÖ¸ü úÆüÖÑ
†¾ÖµÖ¾Ö êú ºþ¯Ö ´Öë ““ÖÖ•›Ôü ú¯Ö»›ü ×›ü¾ÖÖ‡ÃÖ” Æîü ? ×úµÖÖ ÖµÖÖ £ÖÖ ?
(A) دÖÏ™ü¸ü (A) ±ÏúÖÑÃÖ
(B) •Ö´ÖÔ−Öß
(B) µÖæ ‹ÃÖ ¾Öß ¯ÖÖê™Ôü
(C) ÆüÖò»Öï›ü
(C) ´Ö¤ü¸ü ²ÖÖê›Ôü (D) ÖÏßÃÖ
(D) Ãîú−Ö¸ü
25. Ö㯟ÖúÖ»Öß−Ö ‘¤êü¾ÖÖœÌü úÖ ´ÖÓפü¸ü’ ×úÃÖê ÃÖ´ÖÙ¯ÖŸÖ
20. ‡¿ŸÖÆüÖ¸ü (¯ÖÖêÙü¸ü) ú»ÖÖ ÆêüŸÖã ¯ÖÏ£Ö´Ö ÃÖÓÖÏÆüÖ»ÖµÖ ×úÃÖ Æîü ?
¤êü¿Ö êú ¯ÖÖÃÖ Æîü ? (A) ׿־Ö
(B) ×¾ÖÂ+Öã
(A) ŒµÖæ²ÖÖ
(C) ¤ãüÖÖÔ
(B) •Ö´ÖÔ−Öß (D) ²Öã¨ü
(C) ¯ÖÖê»Öî+›ü
(D) Ûþ֙Ëü•Ö¸ü»Öï›ü
26. †×³Öú£Ö−Ö (A) : †•ÖÓŸÖÖ ×³Ö×¢Ö ×“Ö¡Ö êú
ד֡ÖúÖ¸üÖë −Öê ²Öã¨ü êú •Öß¾Ö−Ö úß ×¾Ö׳Ö−−Ö
‘Ö™ü−ÖÖ†Öë êú ד֡Ö+Ö ´Öë †ŸµÖ׬Öú
21. ×−Ö´−Ö×»Ö×MÖŸÖ ´Öë ÃÖê úÖî−Ö ÃÖÖ ×“Ö¡Ö ‹›ü¾Ö›Ôü ´ÖãÓ“Ö −Öê ¯ÖÏéúן־ÖÖ¤ü »ÖÖ−Öê êú ×»Ö‹ ¾Öî–ÖÖ×−Öú
²Ö−ÖÖµÖÖ £ÖÖ ? ¯Ö׸ü¯ÖÏê/µÖ ´Öë úÖµÖÔ ×úµÖÖ …
(A) ¤üß Ã™æü×›üµÖÖê úÖ¸üÖ (R) : ŒµÖÖë×ú ú»ÖÖúÖ¸üÖë −Öê ׿ֻ¯Ö ¿ÖÖáÖ
(B) ¤üß Ã™üÖê−Ö²ÖÎêú¸ü
´Öë ×−Ö¬ÖÖÔ׸üŸÖ ¬Ö´ÖÔÃÖæ¡ÖÖë úÖ †−Öã¯ÖÖ»Ö−Ö
×úµÖÖ …
(C) ¤üß ÃÎúß´Ö (A) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë ÃÖÆüß Æïü …
(D) ¤üß ²»Öæ ÃÖ¸üúÃÖ (B) A ÃÖÆüß Æîü †Öî¸ü R Ö»ÖŸÖ Æîü …
(C) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë Ö»ÖŸÖ Æïü …
22. Æü´•ÖÌÖ −ÖÖ´ÖÖ êú ´Öæ»Ö ×“Ö¡Ö ×úÃÖ ¯Ö¸ü דÖ×¡ÖŸÖ ×úµÖê (D) A Ö»ÖŸÖ Æîü †Öî¸ü R ÃÖÆüß Æîü …
ÖµÖê £Öê ?
27. †×³Öú£Ö−Ö (A) : ‘¯ÖÖò‡−™ü †Öò±ú ¯Ö¸ü“Öê•Ö’
(A) úÖÖ•Ö
(¯Öß.†Öê.¯Öß.) ¯ÖϳÖÖ¾Öß ´Öß×›üµÖÖ Æîü וÖÃÖê
(B) ŸÖÖ›Ìü úÖ ¯Ö¢ÖÖ ‘´ÖÖî−Ö ×¾ÖÎêúŸÖÖ ¯ÖÏןÖ×−Ö׬֒ (ÃÖÖµÖ»Öï™ü
(C) ú¯Ö›ÌüÖ ÃÖê»ÃÖ´Öî−Ö) úÆüÖ •ÖÖŸÖÖ Æîü …
(D) úÖšü úß ¯Ö×™üµÖÖ úÖ¸üÖ (R) : ŒµÖÖë×ú µÖÆü ÃÖã¯Ö¸üÙüÖê¸ü ´Öë ×¾Ö׳Ö−−Ö
ºþ¯ÖÖë ´Öë ˆŸ¯ÖÖ¤ü êú MÖ¸üߤü ײÖ−¤ãü ¯Ö¸ü
ÎêúŸÖÖ†Öë ¯Ö¸ü ×¾Ö¿¾ÖÖÃÖÖ꟯ÖÖ¤üú ¯ÖϳÖÖ¾Ö
23. ±ÏúÖ−ÃÖ ÆüÖò»ÃÖ, ›ü“Ö ×“Ö¡ÖúÖ¸ü †¯Ö−Öê ×úÃÖ ×“Ö¡Ö êú ›üÖ»ÖŸÖÖ Æîü ±Ïúß Ã™ïüØ›üÖ, ™ïüØÖÖ, ™êü²Ö»Ö™üÖò¯Ö
×»ÖµÖê ¯ÖÏ×ÃÖ¨ü Æïü ? ˆŸ¯ÖÖ¤ü †Öפü …
(A) ¥ü¿µÖ ×“Ö¡Ö (A) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë ÃÖÆüß Æïü …
(B) Ûãָü ¾ÖßÖã ×“Ö¡Ö (B) A Ö»ÖŸÖ Æîü †Öî¸ü R ÃÖÆüß Æîü …
(C) A ÃÖÆüß Æîü †Öî¸ü R †ÖÓ׿Öú ºþ¯Ö ÃÖê ÃÖÆüß
(C) ¾µÖÛŒŸÖ ד֡Ö
Æîü …
(D) ´µÖæ¸ü»Ö (D) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë Ö»ÖŸÖ Æïü …
J-79-11 7 Paper-II
28. Assertion (A) : World over
celebrities have had their
influences on consumers, from
cars to computers and
everything in between
Reason (R) : Because they do not
give a leverage on their
popularity, but are considered
next to god
(A) A and R, both are correct
(B) A is incorrect and R is correct
(C) A is correct and R is partly
correct
(D) A and R, both are incorrect
29. Assertion (A) : Ramkinkar
Baij’s work was a turning
point in the history of
contemporary Indian sculpture.
Reason (R) : Because works were
original and innovative
without any obsession to the
past
(A) A and R, both are incorrect
(B) A is incorrect and R is correct
(C) A and R, both are correct
(D) A is correct and R is incorrect
30. Assertion (A) : Science has become
the controlling factor in the
development of Art.
Reason (R) : Because it has made
possible amazing discoveries
and exciting explorations
(A) A and R, both are incorrect
(B) A is incorrect and R is correct
(C) A is correct and R is incorrect
(D) A and R, both are correct
Paper-II
31. Assertion (A) : Globalization has
popularized Indian Art and
therefore, Indian Art is soaring
in the global market
Reason (R) : Because Indian Artists
are aware of market demands
and they are creating artworks
according to the choice of
International buyers.
(A) A and R, both are incorrect
(B) A is incorrect and R is correct
(C) A is correct and R is incorrect
(D) A and R, both are correct
32. Assertion (A) : Millions of
Typefaces and fonts are there,
but all can be broad based in
two i.e., Serif typefaces and
Non-Serif Typefaces
Reason (R) : Because Typographers
& Designers are never in quest
of variations though there is a
random need to match ideas
and visual sensitivity, but all
based on above two.
(A) A and R, both are incorrect
(B) A is incorrect and R is correct
(C) A and R, both are correct
(D) A is correct and R is incorrect
33. Assertion (A) : European paintings
of ‘Realism’ assert that all the
painters of this phase were
highly influenced by socialist
philosophy.
Reason (R) : Because the artists
experienced the disparity and
internal conflict prevailing in
the society of emerging
modern era.
(A) A and R, both are incorrect
(B) A is incorrect and R is correct
(C) A and R, both are correct
(D) A is correct and R is incorrect
8 J-79-11
28. †×³Öú£Ö−Ö (A) : ×¾Ö¿¾Ö³Ö¸ü ´Öë, úÖ¸ü ÃÖê
ú´¯µÖæ™ü¸ü ŸÖú †Öî¸ü ‡ÃÖêú ´Ö¬µÖ úß ŸÖ´ÖÖ´Ö
¾ÖßÖã†Öë úß ×²ÖÎúß ¯Ö¸ü MµÖÖ×ŸÖ ¯ÖÏÖ¯ŸÖ
¾µÖÛŒŸÖ ˆ¯Ö³ÖÖꌟÖÖ†Öë úÖê ¯ÖϳÖÖ×¾ÖŸÖ ú¸üŸÖê
Æïü …
úÖ¸üÖ (R) : ŒµÖÖë×ú ¾Öê »ÖÖêÖ ˆ−Öúß »ÖÖêúׯÖϵ֟ÖÖ
úÖ »ÖÖ³Ö −ÖÆüà ˆšüÖŸÖê Æïü, ˆ−Æëü ¤êü¾ÖŸÖÖ ÃÖê ‹ú
ú¤ü´Ö −Öß“Öê Æüß ÃÖ´Ö—ÖÖ •ÖÖŸÖÖ Æîü …
(A) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë ÃÖÆüß Æïü …
(B) A Ö»ÖŸÖ Æîü †Öî¸ü R ÃÖÆüß Æîü …
(C) A ÃÖÆüß Æîü †Öî¸ü R †ÖÓ׿Öú ÃÖÆüß Æîü …
(D) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë Ö»ÖŸÖ Æïü …
29. †×³Öú£Ö−Ö (A) : ¸üÖ´ÖØúú¸ü ²Öî•Ö úÖ úÖµÖÔ
ÃÖ´ÖúÖ»Öß−Ö ³ÖÖ¸üŸÖßµÖ ´ÖæÙŸÖú»ÖÖ êú
‡×ŸÖÆüÖÃÖ ´Öë −ÖµÖÖ ´ÖÖê›Ìü »ÖÖµÖÖ …
úÖ¸üÖ (R) : ŒµÖÖë×ú ˆ−ÖúÖ úÖµÖÔ ´ÖÖî×»Öú ‹¾ÖÓ
−Ö¾Öß−Ö £ÖÖ †Öî¸ü †ŸÖßŸÖ ÃÖê −ÖÆüà ²ÖѬÖÖ £ÖÖ …
(A) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë Ö»ÖŸÖ Æïü …
(B) A Ö»ÖŸÖ Æîü †Öî¸ü R ÃÖÆüß Æîü …
(C) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë ÃÖÆüß Æïü …
(D) A ÃÖÆüß Æîü †Öî¸ü R Ö»ÖŸÖ Æîü …
30. †×³Öú£Ö−Ö (A) : ú»ÖÖ êú ×¾ÖúÖÃÖ ´Öë ×¾Ö–ÖÖ−Ö
×−ÖµÖ−¡Ö+ÖúÖ¸üß úÖ¸üú ²Ö−Ö ÖµÖÖ Æîü …
úÖ¸üÖ (R) : ŒµÖÖë×ú ˆÃÖ−Öê †¤Ëü³ÖãŸÖ MÖÖê•ÖÖë †Öî¸ü
ˆ¢Öê•Öú †−¾ÖêÂÖ+ÖÖë úÖê ÃÖ´³Ö¾Ö ²Ö−ÖÖ ×¤üµÖÖ
Æîü …
æú™ü :
(A) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë Ö»ÖŸÖ Æïü …
(B) A Ö»ÖŸÖ Æîü †Öî¸ü R ÃÖÆüß Æîü …
(C) A ÃÖÆüß Æîü †Öî¸ü R Ö»ÖŸÖ Æîü …
(D) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë ÃÖÆüß Æïü …
J-79-11
31. †×³Öú£Ö−Ö (A) : ¾ÖÖßú¸ü+Ö êú úÖ¸ü+Ö
³ÖÖ¸üŸÖßµÖ ú»ÖÖ úÖê »ÖÖêúׯÖϵ֟ÖÖ ×´Ö»Öß Æîü
†Öî¸ü ‡ÃÖÃÖê ³ÖÖ¸üŸÖßµÖ ú»ÖÖ ¾ÖîÛ¿¾Öú ²ÖÖ•ÖÖ¸ü
´Öë ²Öã»Ö−¤üß ¯Ö¸ü Æîü …
úÖ¸üÖ (R) : ŒµÖÖë×ú ³ÖÖ¸üŸÖßµÖ ú»ÖÖúÖ¸ü ²ÖÖ•ÖÖ¸ü
´ÖÖÑÖ ÃÖê †¾ÖÖŸÖ Æîü †Öî¸ü ¾Öê, †ÓŸÖ¸üÖÔ™ÒüßµÖ
ÎêúŸÖÖ†Öë úß ¯ÖÃÖ−¤ü êú †−ÖãÃÖÖ¸ü
ú»ÖÖéúןֵÖÖë úÖ ÃÖé•Ö−Ö ú¸ü ¸üÆêü Æïü …
(A) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë Ö»ÖŸÖ Æïü …
(B) A Ö»ÖŸÖ Æîü †Öî¸ü R ÃÖÆüß Æîü …
(C) A ÃÖÆüß Æîü †Öî¸ü R Ö»ÖŸÖ Æîü …
(D) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë ÃÖÆüß Æïü …
32. †×³Öú£Ö−Ö (A) : ™üÖ‡¯Ö±êúÃÖ †Öî¸ü ±úÖê−™ü »ÖÖMÖÖë Æïü
»Öê×ú−Ö ‡−Ö ÃÖ³Öß úÖê ´ÖÖê™êü ŸÖÖî¸ü ¯Ö¸ü ¤üÖê
ÁÖê×+ÖµÖÖë ´Öë ¸üMÖÖ •ÖÖ ÃÖúŸÖÖ Æîü †£ÖÖÔŸÖË
ÃÖê׸ü±ú ™üÖ‡¯Ö±êúÃÖ †Öî¸ü Öî¸ü-ÃÖê׸ü±ú
™üÖ‡¯Ö±êúÃÖêÃÖ …
úÖ¸üÖ (R) : ŒµÖÖë×ú ™üÖ‡¯ÖÖêÖÏÖ±ú¸üÖë †Öî¸ü
×›ü•ÖÖ‡−ÖÖë úÖê ‡−Öêú †ÓŸÖ¸ü úß
†Ö¾Ö¿µÖúŸÖÖ ú³Öß −ÖÆüà ÆüÖêŸÖß Æîü ÆüÖ»ÖÖÓ×ú
×¾Ö“ÖÖ¸üÖë †Öî¸ü ¥ü¿µÖ ÃÖÓ¾Öê¤ü−Ö¿Ö߻֟ÖÖ êú
µÖÖ¥üÛ“”ûú ÃÖ´ÖÖ´Öê»Ö−Ö úß †Ö¾Ö¿µÖúŸÖÖ
ÆüÖêŸÖß Æîü »Öê×ú−Ö ÃÖ³Öß ˆ¯ÖµÖãÔŒŸÖ ¤üÖê ¯Ö¸ü
†Ö¬ÖÖ׸üŸÖ ÆüÖêŸÖê Æïü …
(A) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë Ö»ÖŸÖ Æïü …
(B) A Ö»ÖŸÖ Æîü †Öî¸ü R ÃÖÆüß Æîü …
(C) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë ÃÖÆüß Æïü …
(D) A ÃÖÆüß Æîü †Öî¸ü R Ö»ÖŸÖ Æîü …
33. †×³Öú£Ö−Ö (A) : µÖ£ÖÖ£ÖÔ¾ÖÖ¤ü êú µÖæ¸üÖêׯֵÖ−Ö ×“Ö¡Ö
¤ü¿ÖÖÔŸÖê Æïü ×ú ‡ÃÖ “Ö¸ü+Ö êú ÃÖ³Öß ×“Ö¡ÖúÖ¸ü
ÃÖ´ÖÖ•Ö¾ÖÖ¤üß ×¾Ö“ÖÖ¸ü¬ÖÖ¸üÖ ÃÖê †ŸµÖ׬Öú
¯ÖϳÖÖ×¾ÖŸÖ £Öê …
úÖ¸üÖ (R) : ŒµÖÖë×ú ú»ÖÖúÖ¸üÖë −Öê ˆ³Ö¸üŸÖê
†Ö¬Öã×−Öú µÖãÖ êú ÃÖ´ÖÖ•Ö ´Öë ¾µÖÖ¯ŸÖ
†ÃÖ´ÖÖ−ÖŸÖÖ †Öî¸ü †Ö−ŸÖ׸üú ÃÖÓ‘ÖÂÖÔ úÖê
†−Öã³Ö¾Ö ×úµÖÖ …
(A) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë Ö»ÖŸÖ Æïü …
(B) A Ö»ÖŸÖ Æîü †Öî¸ü R ÃÖÆüß Æîü …
(C) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë ÃÖÆüß Æïü …
(D) A ÃÖÆüß Æîü †Öî¸ü R Ö»ÖŸÖ Æîü …
9 Paper-II
34. Assertion (A) : Sigmund Freud 37. Select the correct sequence of
opined that ‘Sex”(Libido) is monuments direction-wise (North to
the root cause of the artistic South)
creativity.
(A) Sarnath, Mahabalipuram,
Reason (R) : Because he was a
psychoanalyst and he explored Sanghol, Martand Sun temple
that Sex is the motivational (B) Martand Sun temple, Sanghol,
force behind all human
Sarnath, Mhabalipuram
behaviour.
(A) A and R, both are incorrect (C) Sanghol, Martand Sun temple,
(B) A is incorrect and R is correct Sarnath, Mabalipuram
(C) A is correct and R is partly (D) Mahabalipuram, Sarnath,
correct Sanghol, Martand Sun temple,
(D) A is correct and R is incorrect

38. Select the correct chronological

35. Assertion (A) : In Mughal
sequence of Indian Sculptural
Mausoleums, Charbag concept
school.
was adapted.
Reason (R) : Because planning of (A) Pala, Chandella, Kushan,
Charbag according to Islamic Gupta
tradition is based on concept of (B) Chandella Kushan, Gupta, Pala
Heaven and Mughals loved
Gardens. (C) Kushan, Gupta, Pala,
Chandella
(A) A and R, both are incorrect
(B) A is incorrect and R is correct (D) Gupta, Pala, Kushan,
Chandella
(C) A and R, both are correct
(D) A is correct and R is incorrect
39. Identify the correct Chronological
36. Select the correct sequence of places sequence :
associated with the major events in (A) Michael Angelo, Leonardo da
the life of Buddha. Vinci, Ghiberti, Verrocchio
(A) Kushinagar, Lumbini, Sarnath,
(B) Leonardo da Vinci, Michael
Bodhgaya
Angelo, Verrocchio, Ghiberti
(B) Bodhgaya, Sarnath, Lumbini,
Kushinagar (C) Ghiberti, Leonardo da Vinci,
Verrocchio, Michael Angelo
(C) Kushinagar, Bodhgaya,
Sarnath, Lumbini (D) Ghiberti, Verrocchio,
(D) Lumbini, Bodhgaya, Sarnath, Leonardo da Vinci, Michael
Kushinagar Angelo

Paper-II 10 J-79-11
34. †×³Öú£Ö−Ö (A) : ×ÃÖÖ´Ö+›ü ±ÏúÖòµÖ›ü úÖ ´ÖŸÖ £ÖÖ 37. ôÖÖ¸üúÖë úÖ ×¤ü¿ÖÖ−ÖãÃÖÖ¸ü (ˆ¢Ö¸ü ÃÖê ¤ü×/Ö+Ö) ÃÖÆüß
×ú úÖ´Ö (úÖ´Ö×»Ö¯ÃÖÖ µÖÖ ´Ö−Ö¿ÖÛŒŸÖ) Æüß †−ÖãÎú´Ö ²ÖŸÖÖ‡µÖê …
ú»ÖÖŸ´Öú ÃÖé•Ö−ÖÖŸ´ÖúŸÖÖ úÖ ´Öæ»Ö úÖ¸ü+Ö
Æîü … (A) ÃÖÖ¸ü−ÖÖ£Ö, ´ÖÆüÖ²Ö»Ö߯Öã¸ü´Ö, ÃÖÓ‘ÖÖê»Ö, ´ÖÖŸÖÕ›ü
úÖ¸üÖ (R) : ŒµÖÖë×ú ¾Öê ´Ö−ÖÖê×¾Ö¿»ÖêÂÖú £Öê †Öî¸ü ÃÖæµÖÔ ´ÖÓפü¸ü …
ˆ−ÆüÖë−Öê µÖÆü MÖÖê•Ö úß ×ú ÃÖ´ÖÃŸÖ ´ÖÖ−Ö¾ÖßµÖ (B) ´ÖÖŸÖÕ›ü ÃÖæµÖÔ ´ÖÓפü¸ü, ÃÖÓ‘ÖÖê»Ö, ÃÖÖ¸ü−ÖÖ£Ö,
¾µÖ¾ÖÆüÖ¸ü êú ¯Öß”êû ¯ÖÏê¸ü+ÖÖŸ´Öú ¿ÖÛŒŸÖ úÖ´Ö ´ÖÆüÖ²Ö»Ö߯Öã¸ü´Ö …
ú¸üŸÖß Æîü …
(A) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë Ö»ÖŸÖ Æïü … (C) ÃÖÓ‘ÖÖê»Ö, ´ÖÖŸÖÕ›ü ÃÖæµÖÔ ´ÖÓפü¸ü, ÃÖÖ¸ü−ÖÖ£Ö,
´ÖÆüÖ²Ö»Ö߯Öã¸ü´Ö …
(B) A Ö»ÖŸÖ Æîü †Öî¸ü R ÃÖÆüß Æîü …
(C) A ÃÖÆüß Æîü †Öî¸ü R †ÖÓ׿Öú ÃÖŸµÖ Æîü … (D) ´ÖÆüÖ²Ö»Ö߯Öã¸ü´Ö, ÃÖÖ¸ü−ÖÖ£Ö, ÃÖÓ‘ÖÖê»Ö, ´ÖÖŸÖÕ›ü
(D) A ÃÖÆüß Æîü †Öî¸ü R Ö»ÖŸÖ Æîü …
ÃÖæµÖÔ ´ÖÓפü¸ü …

35. †×³Öú£Ö−Ö (A) : ´ÖãÖ»Ö ´Öú²Ö¸üÖë ´Öë, “ÖÖ¸ü²ÖÖÖ
†¾Ö¬ÖÖ¸ü+ÖÖ úÖê †¯Ö−ÖÖµÖÖ ÖµÖÖ £ÖÖ …
úÖ¸üÖ (R) : ŒµÖÖë×ú ‡Ã»ÖÖ×´Öú ¯Ö¸ü´¯Ö¸üÖ êú
†−ÖãÃÖÖ¸ü “ÖÖ¸ü²ÖÖÖ úß µÖÖê•Ö−ÖÖ Ã¾ÖÖÔ úß
¬ÖÖ¸ü+ÖÖ êú †Ö¬ÖÖ¸ü ¯Ö¸ü ²Ö−ÖÖ‡Ô Ö‡Ô £Öß †Öî¸ü
´ÖãÖ»Ö »ÖÖêÖ ²ÖÖÖÖë ÃÖê ¯ÖÏê´Ö ú¸üŸÖê £Öê …
(A) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë Ö»ÖŸÖ Æïü …
(B) A Ö»ÖŸÖ Æîü †Öî¸ü R ÃÖÆüß Æîü …
38. ³ÖÖ¸üŸÖßµÖ ´ÖæÙŸÖú»ÖÖ úß ¿Öî»Öß úÖ ÃÖÆüß
úÖ»ÖÖ−ÖãÎú×´Öú †−ÖãÎú´Ö ²ÖŸÖÖ‡µÖê …
(A) ¯ÖÖ»Ö, “Ö−¤êü»ÖÖ, ãúÂÖÖ−Ö, Ö㯟Ö
(B) “Ö−¤êü»ÖÖ, ãúÂÖÖ−Ö, Ö㯟Ö, ¯ÖÖ»Ö
(C) ãúÂÖÖ−Ö, Ö㯟Ö, ¯ÖÖ»Ö, “Ö−¤êü»ÖÖ
(D) Ö㯟Ö, ¯ÖÖ»Ö, ãúÂÖÖ−Ö, “Ö−¤êü»ÖÖ

(C) A †Öî¸ü R ¤üÖê−ÖÖë ÃÖÆüß Æïü …

39. ÃÖÆüß úÖ»ÖÖ−ÖãÎú×´Öú †−ÖãÎú´Ö ²ÖŸÖÖ‡µÖê …
(D) A ÃÖÆüß Æîü †Öî¸ü R Ö»ÖŸÖ Æîü …
(A) ´ÖÖ‡ú»Ö ‹Ó•Öê»ÖÖê, ×»ÖµÖÖê−ÖÖ›üÖì ¤üÖ Ø¾ÖÃÖß,
בֲ֙üá, ×¾Ö¸üÖêדֵÖÖê
36. ²Öã¨ü êú •Öß¾Ö−Ö úß ´ÖãMµÖ ‘Ö™ü−ÖÖ†Öë ÃÖê •Öã›Ìêü ãÖÖ−ÖÖë (B) ×»ÖµÖÖê−ÖÖ›üÖì ¤üÖ Ø¾ÖÃÖß, ´ÖÖ‡ú»Ö ‹Ó•Öê»ÖÖê,
êú ÃÖÆüß †−ÖãÎú´Ö úÖ “ÖµÖ−Ö úßוֵÖê … ×¾Ö¸üÖêדֵÖÖê, בֲ֙üá
(A) ãú¿Öß−ÖÖ¸ü, »ÖãÛ´²Ö−Öß, ÃÖÖ¸ü−ÖÖ£Ö, ²ÖÖê¬ÖÖµÖÖ …
(C) בֲ֙üá, ×»ÖµÖÖê−ÖÖ›üÖì ¤üÖ Ø¾ÖÃÖß, ×¾Ö¸üÖêדֵÖÖê,
(B) ²ÖÖê¬ÖÖµÖÖ, ÃÖÖ¸ü−ÖÖ£Ö, »ÖãÛ´²Ö−Öß, ãú¿Öß−ÖÖ¸ü … ´ÖÖ‡ú»Ö ‹Ó•Öê»ÖÖê
(C) ãú¿Öß−ÖÖ¸ü, ²ÖÖê¬ÖÖµÖÖ, ÃÖÖ¸ü−ÖÖ£Ö, »ÖãÛ´²Ö−Öß … (D) בֲ֙üá, ×¾Ö¸üÖêדֵÖÖê, ×»ÖµÖÖê−ÖÖ›üÖì ¤üÖ Ø¾ÖÃÖß,
(D) »ÖãÛ´²Ö−Öß, ²ÖÖê¬ÖÖµÖÖ, ÃÖÖ¸ü−ÖÖ£Ö, ãú¿Öß−ÖÖ¸ü … ´ÖÖ‡ú»Ö ‹Ó•Öê»ÖÖê
J-79-11 11 Paper-II
40. Select the correct chronological 43. Select the correct chronology of
sequence. operative units of an Ad Agency.
(A) Soldiers leading a horse, (A) Account Management,
Sarnath Lion Capital, Yakshini Creative, Media, Print &
with a parrot, Didarganj production (Traffic)
Yakshini (B) Account Management, Media,
(B) Sarnath Lion Capital, Soldiers Creative, Print & production
leading a horse, Yakshini with (Traffic)
a parrot, Didarganj Yakshini (C) Meida, Account Management,
Creative, Print & production
(C) Sarnath Lion Capital
(Traffic)
Didarganj Yakshini, Yakshini
with a parrot, Soldiers leading (D) Account Management,
a horse Creative, Media, Print &
production (Traffic)
(D) Didarganj Yakshini, Sarnath
Lion Capital, Yakshini with a
parrot, Soldiers leading a horse 44. Select the correct chronological
sequence of the Indian texts.
(A) Kamasutra, Vishnudharmottar
41. Select the correct chronological
Purana, Kadambari,
sequence of the styles :
Jayamangala
(A) Kangra Style, Pala Style, Jain
Style, Ajanta Style (B) Vishnudharmottar Purana,
Kamasutra, Jayamangala
(B) Pala Style, Jain Style, Ajanta
Kadambari,
Style, Kangra Style
(C) Ajanta Style, Pala Style, Jain (C) Kadambari, Jayamangala,
Style, Kangra Style Kamasutra, Vishnudharmottar
Purana
(D) Pala Style, Jain Style, Kangra
Style, Ajanta Style (D) Jayamangala, Kamasutra,
Vishnudharmottar Purana,
Kadambari
42. Select the correct chronology of
media evolution :
(A) Electronic Media, Newspaper 45. Select the correct chronolongical
& Magazine, Direct Mail, Bill sequence of the Gupta Temple
Board & Poster (outdoor) Architecture.
(B) Bill Board & Poster (outdoor), (A) Bhumara, Devgarh, Sanchi,
Newspaper & Magazine, Bodhgaya
Direct Mail, Electronic Media, (B) Devgarh, Bodhgaya, Sanchi,
(C) Direct Mail, Newspaper & Bhumara,
Magazine, Electronic Media,
(C) Sanchi, Bhumara, Devgarh,
Bill Board & Poster (outdoor)
Bodhgaya
(D) Newspaper & Magazine,
Electronic Media, Direct Mail, (D) Bodhgaya, Bhumara, Devgarh,
Bill Board & Poster (outdoor) Sanchi

Paper-II 12 J-79-11
40. ÃÖÆüß úÖ»ÖÖ−ÖãÎú×´Öú †−ÖãÎú´Ö ²ÖŸÖÖ‡µÖê : 43. ×¾Ö–ÖÖ¯Ö−Ö ‹•ÖëÃÖß úß ×ÎúµÖÖúÖ¸üß ‡úÖ‡µÖÖë úÖ ÃÖÆüß
(A) ÃÖÖ껕ÖÃÖÔ »ÖßØ›üÖ ‹ ÆüÖêÃÖÔ, ÃÖÖ¸ü−ÖÖ£Ö »ÖÖòµÖ−Ö †−ÖãÎú´Ö ²ÖŸÖÖ‡µÖê …
îú¯Öß™ü»Ö, µÖ×/Ö−Öß ×¾Ö¤ü ‹ ¯Öî¸üÖò™ü, פü¤üÖ¸üÖÓ•Ö (A) »ÖêMÖÖ ¯ÖϲÖ−¬Ö, ÃÖé•Ö−ÖÖŸ´Öú, ´Öß×›üµÖÖ, ´Öã¦ü+Ö
µÖ×/Ö−Öß …
¾Ö ˆŸ¯ÖÖ¤ü−Ö (µÖÖŸÖÖµÖÖŸÖ)
(B) ÃÖÖ¸ü−ÖÖ£Ö »ÖÖòµÖ−Ö îú¯Öß™ü»Ö, ÃÖÖ껕ÖÃÖÔ
»ÖßØ›üÖ ‹ ÆüÖêÃÖÔ, µÖ×/Ö−Öß ×¾Ö¤ü ‹ ¯Öî¸üÖò™ü, (B) »ÖêMÖÖ ¯ÖϲÖ−¬Ö, ´Öß×›üµÖÖ, ÃÖé•Ö−ÖÖŸ´Öú, ´Öã¦ü+Ö
פü¤üÖ¸üÖÓ•Ö µÖ×/Ö−Öß … ¾Ö ˆŸ¯ÖÖ¤ü−Ö (µÖÖŸÖÖµÖÖŸÖ)
(C) ÃÖÖ¸ü−ÖÖ£Ö »ÖÖòµÖ−Ö îú¯Öß™ü»Ö, פü¤üÖ¸üÖÓ•Ö
(C) ´Öß×›üµÖÖ, »ÖêMÖÖ ¯ÖϲÖ−¬Ö, ÃÖé•Ö−ÖÖŸ´Öú, ´Öã¦ü+Ö
µÖ×/Ö−Öß, µÖ×/Ö−Öß ×¾Ö¤ü ‹ ¯Öî¸üÖò™ü, ÃÖÖ껕ÖÃÖÔ
¾Ö ˆŸ¯ÖÖ¤ü−Ö (µÖÖŸÖÖµÖÖŸÖ)
»ÖßØ›üÖ ‹ ÆüÖêÃÖÔ…
(D) פü¤üÖ¸üÖÓ•Ö µÖ×/Ö−Öß, ÃÖÖ¸ü−ÖÖ£Ö »ÖÖòµÖ−Ö (D) »ÖêMÖÖ ¯ÖϲÖ−¬Ö, ÃÖé•Ö−ÖÖŸ´Öú, ´Öß×›üµÖÖ, ´Öã¦ü+Ö
îú¯Öß™ü»Ö, µÖ×/Ö−Öß ×¾Ö¤ü ‹ ¯Öî¸üÖò™ü, ÃÖÖ껕ÖÃÖÔ ¾Ö ˆŸ¯ÖÖ¤ü−Ö (µÖÖŸÖÖµÖÖŸÖ)
»ÖßØ›üÖ ‹ ÆüÖêÃÖÔ …

41. ¿Öî×»ÖµÖÖë úÖ ÃÖÆüß úÖ»ÖÖ−ÖãÎú×´Öú †−ÖãÎú´Ö 44. ³ÖÖ¸üŸÖßµÖ ÖÏÓ£ÖÖë úÖ ÃÖÆüß úÖ»ÖÖ−ÖãÎú×´Öú †−ÖãÎú´Ö
²ÖŸÖÖ‡µÖê : ²ÖŸÖÖ‡µÖê …
(A) úÖÓÖ›ÌüÖ ¿Öî»Öß, ¯ÖÖ»Ö ¿Öî»Öß, •Öî−Ö ¿Öî»Öß,
†•ÖÓŸÖÖ ¿Öî»Öß (A) úÖ´ÖÃÖæ¡Ö, ×¾ÖÂ+Öã¬Ö´ÖÖì¢Ö¸ü ¯Öã¸üÖ+Ö, úÖ¤ü´²Ö¸üß,
(B) ¯ÖÖ»Ö ¿Öî»Öß, •Öî−Ö ¿Öî»Öß, †•ÖÓŸÖÖ ¿Öî»Öß, •ÖµÖ´ÖÓÖ»ÖÖ
úÖÓÖ›ÌüÖ ¿Öî»Öß
(C) †•ÖÓŸÖÖ ¿Öî»Öß, ¯ÖÖ»Ö ¿Öî»Öß, •Öî−Ö ¿Öî»Öß, (B) ×¾ÖÂ+Öã¬Ö´ÖÖì¢Ö¸ü ¯Öã¸üÖ+Ö, úÖ´ÖÃÖæ¡Ö,
úÖÓÖ›ÌüÖ ¿Öî»Öß •ÖµÖ´ÖÓÖ»ÖÖ, úÖ¤ü´²Ö¸üß
(D) ¯ÖÖ»Ö ¿Öî»Öß, •Öî−Ö ¿Öî»Öß, úÖÓÖ›ÌüÖ ¿Öî»Öß,
(C) úÖ¤ü´²Ö¸üß, •ÖµÖ´ÖÓÖ»ÖÖ, úÖ´ÖÃÖæ¡Ö,
†•ÖÓŸÖÖ ¿Öî»Öß
×¾ÖÂ+Öã¬Ö´ÖÖì¢Ö¸ü ¯Öã¸üÖ+Ö
42. ´Öß×›üµÖÖ êú ˆ×«üúÖÃÖ úÖ ÃÖÆüß úÖ»ÖÖ−ÖãÎú´Ö (D) •ÖµÖ´ÖÓÖ»ÖÖ, úÖ´ÖÃÖæ¡Ö, ×¾ÖÂ+Öã¬Ö´ÖÖì¢Ö¸ü
²ÖŸÖÖ‡µÖê … ¯Öã¸üÖ+Ö, úÖ¤ü´²Ö¸üß
(A) ×²Ö»Ö ²ÖÖê›Ôü ¾Ö ¯ÖÖêÙü¸ü (²ÖÖÆü¸ü), ÃÖ´ÖÖ“ÖÖ¸ü ¯Ö¡Ö
¾Ö ¯ÖסÖúÖ, ÃÖ߬Öê ›üÖú ¯ÖÏêÂÖ+Ö, ‡»ÖꌙÒüÖò×−Öú
´Öß×›üµÖÖ
(B) ×²Ö»Ö ²ÖÖê›Ôü ¾Ö ¯ÖÖêÙü¸ü (²ÖÖÆü¸ü), ÃÖ´ÖÖ“ÖÖ¸ü ¯Ö¡Ö 45. Öã¯ŸÖ úÖ»Ö úß ´ÖÓפü¸ü ¾ÖÖßÖãú»ÖÖ úÖ ÃÖÆüß
¾Ö ¯ÖסÖúÖ, ÃÖ߬Öê ›üÖú ¯ÖÏêÂÖ+Ö, ‡»ÖꌙÒüÖò×−Öú úÖ»ÖÖ−ÖãÎú×´Öú †−ÖãÎú´Ö ²ÖŸÖÖ‡µÖê …
´Öß×›üµÖÖ
(A) ³Öæ´Ö¸üÖ, ¤êü¾ÖÖœÌü, ÃÖÖÓ“Öß, ²ÖÖê¬ÖÖµÖÖ
(C) ÃÖ߬Öê ›üÖú ¯ÖÏêÂÖ+Ö, ÃÖ´ÖÖ“ÖÖ¸ü ¯Ö¡Ö ¾Ö ¯ÖסÖúÖ,
‡»ÖꌙÒüÖò×−Öú ´Öß×›üµÖÖ, ×²Ö»Ö ²ÖÖê›Ôü ¾Ö ¯ÖÖêÙü¸ü (B) ¤êü¾ÖÖœÌü, ²ÖÖê¬ÖÖµÖÖ, ÃÖÖÓ“Öß, ³Öæ´Ö¸üÖ
(²ÖÖÆü¸ü)
(D) ÃÖ´ÖÖ“ÖÖ¸ü ¯Ö¡Ö ¾Ö ¯ÖסÖúÖ, ‡»ÖꌙÒüÖò×−Öú (C) ÃÖÖÓ“Öß, ³Öæ´Ö¸üÖ, ¤êü¾ÖÖœÌü, ²ÖÖê¬ÖÖµÖÖ
´Öß×›üµÖÖ, ÃÖ߬Öê ›üÖú ¯ÖÏêÂÖ+Ö, ×²Ö»Ö ²ÖÖê›Ôü ¾Ö (D) ²ÖÖê¬ÖÖµÖÖ, ³Öæ´Ö¸üÖ, ¤êü¾ÖÖœÌü, ÃÖÖÓ“Öß
¯ÖÖêÙü¸ü (²ÖÖÆü¸ü)
J-79-11 13 Paper-II
46. Match the following artists with their 49. Match the Materials with
relevant medium of creative Printmaking mediums.
practices.
(a) Lithography (i) Nitric Acid
(a) Satish Gujral (i) Stainless Steel
(b) Vivan (ii) Stone (b) Etching (ii) Arc Lamp
Sundaram (c) Serigraphy (iii) Burin
(c) Balan Nambiar (iii) Burnt wood
(d) Woodcut (iv) Limestone
(d) Nagji Patel (iv) Mix Meida
(a) (b) (c) (d) (a) (b) (c) (d)
(A) (iii) (iv) (i) (ii) (A) (i) (iv) (iii) (ii)
(B) (iii) (ii) (i) (iv)
(B) (ii) (i) (iv) (iii)
(C) (ii) (i) (iv) (iii)
(D) (i) (ii) (iii) (iv) (C) (iv) (iii) (i) (ii)
(D) (iv) (i) (ii) (iii)
47. Match the following texts and
authors.
(a) Nagnajit (i) Kamasutra 50. Match the art pieces with their
(b) Jaydev (ii) Brihadsamhita respective museums.
(c) Vatsyayan (iii) Geet Govind (a) Monalisa (i) Archaeo-
(d) Varahamihir (iv) Chitra Sutra logical
(a) (b) (c) (d) Museum,
(A) (iii) (iv) (i) (ii) Sarnath
(B) (iii) (ii) (i) (iv) (b) Lion (ii) Patna
(C) (iv) (iii) (i) (ii) Capital Museum
(D) (i) (ii) (iii) (iv) (National
Emblem)
48. Match the Ad Agency and their
(c) Didarganj (iii) Louvre, Paris
advertising Campaigns :
Yakshi
(a) JWT (i) Hutch
(Vodafone) (d) Statue of (iv) Archaeo-
(b) Ogilvy & (ii) Nokia & Kanishka logical
Mather Unilever Museum,
(c) McCan (iii) Whirlpool Mathura
Erickson
(a) (b) (c) (d)
(d) FCB Ulka (iv) Mastercard
(a) (b) (c) (d) (A) (iii) (i) (ii) (iv)
(A) (i) (iv) (iii) (ii) (B) (ii) (i) (iv) (iii)
(B) (ii) (i) (iv) (iii)
(C) (iv) (iii) (i) (ii)
(C) (iv) (iii) (i) (ii)
(D) (i) (ii) (iii) (iv) (D) (i) (ii) (iii) (iv)

Paper-II 14 J-79-11
46. ×−Ö´−Ö×»Ö×MÖŸÖ ú»ÖÖúÖ¸üÖë úÖê ˆ−Öêú ÃÖé•Ö−ÖÖŸ´Öú 49. ×−Ö´−ÖÖÓ×úŸÖ ÃÖÖ´Ö×ÖϵÖÖë úÖê دÖÏ™ü ²Ö−ÖÖ−Öê êú ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖë
¾µÖ¾ÖÆüÖ¸ü ¯ÖÏÖÃÖÓ×Öú ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖë êú ÃÖÖ£Ö ÃÖã´Öê×»ÖŸÖ êú ÃÖÖ£Ö ÃÖã´Öê×»ÖŸÖ úßו֋ :
úßו֋ :
(a) ÃÖŸÖß¿Ö Öã•Ö¸üÖ»Ö (i) Ùêü−Ö»ÖêÃÖ Ã™üß»Ö
(a) ×»Ö£ÖÖêÖÏÖ±úß (׿ֻÖÖ (i) −ÖևיÒüú †´»Ö
(b) ×¾Ö¾ÖÖ−Ö ÃÖã−¤ü¸ü´ÖË (ii) ¯ÖŸ£Ö¸ü
´Öã¦ü+Ö)
(c) ²ÖÖ»Ö−Ö −ÖÖÓײֵÖÖ¸ü (iii) •Ö»Öß Æãü‡Ô »Öú›Ìüß (b) ‹òØ“ÖÖ (ˆŸúß+ÖÔ−Ö) (ii) †ÖÔú »Öï¯Ö
(d) −ÖÖÖ•Öß ¯Ö™êü»Ö (iv) ×´Ö×ÁÖŸÖ ´ÖÖ¬µÖ´Ö (c) ÃÖê¸üßÖÏÖ±úß (iii) ²µÖã׸ü−Ö
(a) (b) (c) (d)
(d) ¾Öã›üú™ü (iv) “Öæ−ÖÖ ¯ÖŸ£Ö¸ü
(A) (iii) (iv) (i) (ii)
(B) (iii) (ii) (i) (iv) æú™ü :
(C) (ii) (i) (iv) (iii) (a) (b) (c) (d)
(D) (i) (ii) (iii) (iv)
(A) (i) (iv) (iii) (ii)
47. ×−Ö´−ÖÖÓ×úŸÖ ÖÏÓ£ÖÖë úÖê »ÖêMÖúÖë êú ÃÖÖ£Ö ÃÖã´Öê×»ÖŸÖ (B) (ii) (i) (iv) (iii)
úßוֵÖê : (C) (iv) (iii) (i) (ii)
(a) −Ö−Ö•ÖßŸÖ (i) úÖ´ÖÃÖæ¡Ö
(D) (iv) (i) (ii) (iii)
(b) •ÖµÖ¤êü¾Ö (ii) ²ÖéÆü¤Ëü ÃÖÓ×ÆüŸÖÖ
(c) ¾Ö֟õÖÖµÖ−Ö (iii) ÖßŸÖ ÖÖêؾ֤ü
(d) ¾ÖÖ¸üÆüÖ×´Ö×Æü¸ü (iv) ×“Ö¡Ö ÃÖæ¡Ö 50. ú»ÖÖéúןֵÖÖë úÖê ˆ−Öêú ÃÖ´²ÖÛ−¬ÖŸÖ ÃÖÓÖÏÆüÖ»ÖµÖÖë êú
(a) (b) (c) (d) ÃÖÖ£Ö ÃÖã´Öê×»ÖŸÖ úßו֋ :
(A) (iii) (iv) (i) (ii) (a) ´ÖÖê−ÖÖ×»ÖÃÖÖ (i) ¯Öã¸üÖŸÖÖÛŸ¾Öú
(B) (iii) (ii) (i) (iv) ÃÖÓÖÏÆüÖ»ÖµÖ,
(C) (iv) (iii) (i) (ii)
ÃÖÖ¸ü−ÖÖ£Ö
(D) (i) (ii) (iii) (iv)
(b) »ÖÖòµÖ−Ö îú¯Öß™ü»Ö (ii) ¯Ö™ü−ÖÖ ÃÖÓÖÏÆüÖ»ÖµÖ
48. ×−Ö´−ÖÖÓ×úŸÖ ×¾Ö–ÖÖ¯Ö−Ö ‹•Öë×ÃÖµÖÖë úÖê ˆ−Öêú ×¾Ö–ÖÖ¯Ö−Ö (¸üÖ™ÒüßµÖ ×“ÖÅ−Ö)
†×³ÖµÖÖ−ÖÖë êú ÃÖÖ£Ö ÃÖã´Öê×»ÖŸÖ úßו֋ :
(a) •Öê ›ü²»µÖæ ™üß (i) Æü“Ö (¾ÖÖê›üÖ±úÖê−Ö)
(c) פü¤üÖ¸üÖÓ•Ö µÖ/Öß (iii) »Öæ¾ÖÎ, ¯Öê׸üÃÖ

(b) †Öê×Ö»¾Öß ¾Ö ´Öî£Ö¸ü (ii) −ÖÖê×úµÖÖ ¾Ö (d) Ùîü“Öæ †Öò±ú (iv) ¯Öã¸üÖŸÖÖÛŸ¾Öú
µÖæ×−Ö»Öß¾Ö¸ü ú×−ÖÂú ÃÖÓÖÏÆüÖ»ÖµÖ, ´Ö£Öã¸üÖ
(c) ´Öîúêú−Ö ‹×¸üŒÃÖ−Ö (iii) ¾Ö»ÖÔ¯Öæ»Ö
æú™ü :
(d) ‹±ú ÃÖß ²Öß ˆ»úÖ (iv) ´ÖÖÙü¸üúÖ›Ôü
æú™ü : (a) (b) (c) (d)
(a) (b) (c) (d) (A) (iii) (i) (ii) (iv)
(A) (i) (iv) (iii) (ii)
(B) (ii) (i) (iv) (iii)
(B) (ii) (i) (iv) (iii)
(C) (iv) (iii) (i) (ii) (C) (iv) (iii) (i) (ii)
(D) (i) (ii) (iii) (iv) (D) (i) (ii) (iii) (iv)

J-79-11 15 Paper-II
 Space For Rough Work

D-0109
Paper-II 16 P.T.O.
J-79-11