Cơ chế và phương pháp tạo ra vacxin

Vắ cxin thực chấ t không phải là thuố c điề u tri mạ ̀ chính là bản
thân của virus/vi khuẩn hoă ̣c mô ̣t phầ n của virus/vi khuẩn đã
đươ ̣c nuôi cấ y hoă ̣c virus/vi khuẩn đã bi giệ́ t chế t bởi chấ t hóa
ho ̣c, nhiê ̣t đô ̣, do đó làm cho nó yế u đi hơn rấ t nhiề u so với
virus/ vi khuẩn thực sự bên ngoài.
1) Phương pháp 1: Phương pháp sản xuất truyền thống
B1: Nuôi cấy tạo sinh khối
B2: Làm bất hoạt:
- Vacxin vi khuẩn chết: dung các tác nhân diệt khuẩn như
các hóa chất (formalin, alcool, aceton), tia cực tím, siêu
âm…
- Vacxin từ vi khuẩn sống giảm độc: dung phương pháp
cấy chuyền vi khuẩn nhiều lần trong môi trường nuôi
cấy.
B3: Sản xuất ra chế phẩm: tinh khiết hóa , đông khô, đóng gói.
B4: kiểm tra sản phẩm: kiểm tra độ vô trùng, nồng độ, khả năng
gây miễn dịch.
Các vacxin được sản xuất theo phương pháp truyền thống:
vacxin bất hoạt, vacxin giảm độc lực, vacxin giải độc tố, vacxin
kháng kháng thể idiotyp.
 Nhược điểm của phương pháp:
 - Chỉ một số ít vacxin được sản xuất do không phải mọi
tác nhân gây bệnh đều có thể được nhân thành số lượng
lớn đủ để sản xuất vacxin.
- Cần phải nuôi tế bào người hoặc động vật rất tốn kém để
sản xuất vacxin từ virus ở người và động vật.
- Cần có biện pháp an toàn khi thao tác với số lượng lớn
tác nhân gây bệnh.
- Các chủng nhược độc có thể trở lại trang that cường độc.
- Việc bất hoạt có thể không hữu hiệu gây lan truyền bênh
bởi vacxin.
- Thời hạn sử dụng ngắn và cần điều kiện bảo quản lạnh.
2) Phương pháp sản xuất vacxin bằng kỹ thuật AND tái tổ hợp
B1: lựa chọn Kháng nguyên đích
B2: phân tích và xác định gen đích
B3: nhân dòng gen
B4: Biểu hiện gen trong tế bào chủ
B5 nuôi cấy và thu nhận protein
B6: Kiểm tra chất lượng và tinh sách protein
B7: sản xuất chế phẩm
B8: kiểm tra sản phẩm
 Ưu điểm:
Nâng cao sản xuất sản xuất vacxin
Tạo ra vacxin với nhiều ưu điểm:
- rất an toàn
- giá thành hạ vì không cần phải nuổi vius trên phôi
hay các tổ chức mô động vật.
* Một số vacxin được sản xuất theo phương pháp này: vacxin
vector, vacxin AND, vacxin bào tử, …

Cơ chế hoạt động của vacxin:

https://www.slideshare.net/ngocgiaunguyen94617/95395941-
cacphuongphapsanxuatvacxincnvsvoivacxinthehemoi-1
Cơ thể con người có hê ̣ thố ng miễn dich ̣ giúp bảo vê ̣ cơ thể khỏi
các tác nhân gây bê ̣nh từ bên ngoài. Khi các virus xâm nhâ ̣p vào
cơ thể đô ̣ng vâ ̣t, các virus sẽ bắ t đầ u quá triǹ h tái sản xuấ t (sinh
sôi nảy nở), hê ̣ miễn dich ̣ đô ̣ng vâ ̣t sẽ nhâ ̣n thấ y đó là những kẻ
xâm nhâ ̣p và bắ t đầ u phản ứng la ̣i bằ ng cách sinh ra các kháng
thể . Các kháng thể bắ t đầ u tiêu diê ̣t mầ m bê ̣nh đang làm vâ ̣t chủ
bi ̣bê ̣nh. Tấ t nhiên là các kháng thể sẽ không thể hoa ̣t đô ̣ng mô ̣t
cách nhanh chóng lầ n đầ u tiên, do đó các kháng thể sẽ từ từ tiêu
diê ̣t dầ n virus cho đế n khi vật chủ hế t bê ̣nh.
Nhiê ̣m vu ̣ thứ hai của các kháng thể là chúng có khả năng ghi
nhớ mầ m bê ̣nh qua nhiề u năm, có nghiã là khi virus cũ xâm
nhâ ̣p mô ̣t lầ n nữa, các kháng thể này đã có sẵn trong máu nhâ ̣n
ra đó là mầ m bênh ̣ cũ và đã có kinh nghiê ̣m tiêu diê ̣t chúng nó
trước đó cho nên các kháng thể không chầ n chừ gì nữa mà tiêu
diê ̣t ngay lâ ̣p tức trước khi nó bắ t đầ u phát tán gây bê ̣nh. tiêm
vắ c-xin (hay mề m bê ̣nh) đã đươ ̣c làm yế u hoă ̣c giế t chế t trực
tiế p vào cơ thể ba ̣n, do đó, những mầ m bê ̣nh đươ ̣c tiêm vào sẽ
không có khả năng gây bê ̣nh cho ba ̣n. Lúc này, hê ̣ miễn dich ̣
phản ứng la ̣i tương tự như trên, sản sinh kháng nguyên để tiêu
diê ̣t mầ m bê ̣nh này, do đó các kháng nguyên này sẽ có kinh
nghiê ̣m mô ̣t lầ n đố i với loa ̣i virus đã bi tiêu
̣ diê ̣t và tiế p tu ̣c ở la ̣i
trong máu bảo vê ̣ cơ thể trong tương lai.