Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
Pe amandaje rire, oikojeýkuri peteî aty 10 jasypoapy 1867 jave. Upérô kuñakarai
Escolástica Barrios de Gill ojapojeýkuri peteî Kuña Paraguay Aty oîhaguépe 30
kuña, ome’êva’ekue ijeguaka (kuâiru, mbo’y, namichâi) hepykuére oñepytyvô haĝua
ñane retâme upe ñorâiro guasu aja. Ko mba’e guasuete niko herakuâ ha kuña
oîháicha ñane retâme ogueropojái avei imba’erepy ñane retâme reraitépe.
Esta Asamblea, fue el preludio de otra reunión histórica: la de las Damas de la
Asunción. En efecto, Doña Escolástica Barrios de Gill, reunió el 10 de Agosto de
1867, a 30 mujeres, quienes donaron sus joyas y alhajas para ayudar en la
financiación de la causa que sostenía el Paraguay. El anuncio de este gesto de
desprendimiento, hizo que cientos de mujeres de todo el país se sumaran a la
donación.
6 Jasypakôi 1974 jave, kuña ha kuimba’e oîva tetâ rérape Amandaje Guasúpe
omoneíkuri upe Léi ha Tetâ ruvicha omboajékuri. Upe Léi 498 osêkuri 18 jasypakôi
ha upépe he’i: “Oñemboaje 24 jasykôi ha’eha Kuña Paraguáy Ára,
ojegueromandu’ávo Amérika Kuñaita Aty Peteîha, oñembyatyva’ekue Paraguaýpe
upe ára, ary 1867 jave, oipytyvô haĝua ñane retâme”
Escolástica Barrios de Gill, Josefa Antonia Carrillo de Escalada, Ana Josefa Mora
de Haedo, Antonia Alcorta de Talavera, Carmen Palacios, Tomasa Bedoya de
Fernández, Rosa Escalada de Goiburú, Felipa Molinas, Rosalía Mazó de Chirife,
Rosa Aquino, Mercedes Ibarra ha Trinidad Calonga de Espínola.
Ome’êva’ekue ijeguaka
Donantes de joyas
Escolástica Barrios de Gill, Elisa Alicia Lynch, Clara Escato de Goiburú, Rafaela
Carrillo López de Bedoya; Rosario Escobar, Gregoria Escobar, Marta Machaín,
Bárbara Machaín de Haedo, Concepción Galeano, Rosalía Mazó de Chirife,
Ramona Insfrán de Codas, Eneida Peña de Molinas, Dolores Vázquez de Acosta
ha imemby Basilicia, Cecilia, Rosa Cándida ha Valeriana; upéicha avei, Olivia Zárate
de Zárate.
Umi kuña okaraygua ome’êva’ekue ijeguaka apytépe oî: Ninfa Centurión de Villar,
Segunda Espínola de Irrazábal, María del Socorro Yegros ha Juana Francisca
Ramírez ouva’ekue Hyatýgui.
San Pedro del Ykuamandyjúgui ouva’ekue ome’êvo ijeguaka katu: Rosa Alvarez de
Valiente, Casimira Roa de Ríos, María del Rosario Valiente ha Natividad Bernal de
Aguiar.
Umi kuña ndoguerekóiva jeguaka katu ome’êkuri karreta henyhêva temitỹnguégui
(kurapepê, avati, mandi’o). Umíva apytépe oîkuri: Nieves Martínez térâ kuñakarai
Walda Paredes oikóva Kapiatápe. Pirajúgui ouva’ekue katu: Dominga Simbrón de
Méndez, Susana Caballero de Báez, Pilar Caballero de Maldonado, María Laura de
Aquino haMaría Telesfora Urbieta.
Kuñakarai Teresa Silva de Lamas he’iva’ekue, ikorasô ipópe: “Che ména ojejukáma
ko Ñorairô Guasúpe, péicha avei heta che rembiayhu jára omanónte avei. Mokôi
mba’éntema niko hemby chéve: che membymimi ha ko’â che jeguakakuéra. Ko’â
mitâmimi, ha’éva umi chemoingovéva, name’êmo’âi peême; áĝakatu ame’êmbaitéta
che retâme ko’â che jeguaka ani haĝua ho’â ñane retâ poyvi”.
Opa ko’â mba’e rehe ñanemandu’ávo pe ñane korasô oryrýi ha ndaikatúi jajoko
tesay. Ko’â mba’e rupive jahechakuaa ha ñamomba’eguasuva’erâ Kuña Paraguáy
rekove ha rembiasa.