Elemos, Marianne Joselle D.

BSM11

Noong gabi ng Disyembre 29, 1896, Totoo nga bang nagkaroon ng Retraksyon si
Rizal?

Matapos magsaliksik ng mga datos, maraming opinyon ang aking nabasa at iba’t
ibang ebidensya ang lumabas na nagpapatunay sa nasabing isyu na pagreretract ni Rizal.
Ilan sa mga sumusunod ang mga ebidensya:

 Mga nakikilang tao sa likod ng retraksyon:

 Father Balaguer - isang kilalang mangongopya at kayang
gayahin ang sulat ni Jose Rizal
- sinasabing natanggap niya ang “orihinal na kopya” noong
gabi na pinatay si Rizal
 Father Pio Pi- mayroong saktong kopya gaya ng kay Father
Balaguer, ngunit may mga teknikal na kaayusan gaya ng
“paragraphing of the text” sa Manila newspaper

Sa madaling salita maaaring laganap ang “Forgery” o pamemeke ng lagda (is usually
resorted to redirect the flow of money from the rightful beneficiary to the unworthy
pockets of invisible people)

 Father Manuel Garcia – nadiskubre niya ang orihinal na teksto sa

archdiocesan archives noong May 18, 1935, matapos ito mawala
ng halos 39 na taon noong hapon na namatay si rizal.
Maraming pagkakaiba ang nasabihing orihinal na dokumento na retraksyon sa Manila
newspaper at ang mga kopya na mayroon si Fr. Balaguer at Fr. Pio Pi. Ang kopya ni Fr.
Balaguer ay walang pangalan ng mga testigo na nanggaling sa mga pahayagan sa
Maynila. Ngunit [agkalipas ng 20 taon pinangalanan ni Fr. Balguer ang mga witness na
sina Señor Fresno, Chief of the Picket, and Señor Moure, Adjutant of the Plaza.

Ayon sa Jose Rizal University (2004) “In his own word quoted above, Fr. Balaguer said
that he received two original texts of the retraction. The first, which came from Fr. Pi,
contained "the changes which You (Fr. Pi) made"; the other, which is "that of the
Archbishop" was "the exact copy of the retraction written and signed by Rizal"
(underscoring supplied). Fr. Balaguer said that the "exact copy" was "written and signed by
Rizal" but he did not say "written and signed by Rizal and himself" (the absence of the
reflexive pronoun "himself" could mean that another person-the copyist-did not). He only
"suspected" that "Rizal himself" much as Fr. Balaguer did "not know nor ... remember"
whose handwriting it was.”
  Josephine Bracken – Si
rizal ay napamahal kay Josephine at gusto ito
pakasalan ( canonically) ngunit ayaw niya mag
retract dahil kailangan maaprobahan ng
archbishop ng cebu

“Neither the Archbishop nor Fr. Pi saw the

original document of retraction. What they saw
were a copy done by one who could imitate
Rizal’s handwriting. Both the Archbishop and Fr.
Pi acted innocently because they did not
distinguish between the genuine and the imitation
of Rizal’s handwriting.”

Sa mga lumabas na retraction note, makikita ang pagkakaiba tulad ng di magkakatugmang

mga salita. Ayon sa isang nangumpisal ang nameke ng dokumento ay si Antonio Abad,
isang Roman Roque na binayaran ng mga prayle upang gumawa ng mga kopya ng
retraction note. Si abad rin ang nagpeke ng lagda ni Heneral Lacuna sa isang dokumento
upang idakip si Aguinaldo.

Wala naman talagang sinabi o pinahayag sa limbag ni Rizal na itinuturing niyang labag sa
kaniyang kondisyon bilang anak ng Simbahang Katoliko. Hindi daw niya tuwirang
kinontra ang Simbahan. Ipinahayag lamang niya ang katotohanang nangyayari sa kaniyang
bayan at ang hinaing ng kaniyang mga kababayan.

Ayon kay lycheemelon (2006) Matalino si Rizal, alam niyang may Diyos, maaaring ito rin
ang isa sa mga dahilan kung bakit panatag na ang kalooban niya simula ng gumising siya
sa araw na yaon ng pagbitay sa kanya. Ito ay dahil sa inilagak na niya ang kanyang buhay
kay Hesus at ganon din para sa bayan.

Sanggunian:

(n.d.). Retrieved from http://www.joserizal.ph/rt03.html

Bernardo, R. (n.d.). Rizal, Josephine and the Jesuits.

(n.d.). Retrieved from

https://varsitarian.net/news/20111004/rizals_retraction_truth_vs_myth

(n.d.). Retrieved from

http://lycheemelon.blogspot.com/2006/10/isang-kritikal-na-pagtalakay-sa.html