Sarmaya e Akhirat

SARMAYAE AAKHIRAT (HINDI)
125 S¢Ï¢ÜGU ¥¢}¢¢ïÁ¢G çãGÜU¢²¢¼ ± ±¢çÜGU¥G¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H x¢éHÎS¼¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼
à¢¢ï’Ï¢» ¼¶GÚèÁ¢
}¢Á¢çHS¢ï ¼Ú¢çÁ¢}¢ çã‹Î (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)
çS¢HïvÅïÇ ã¢©S¢, ¥çHÈGU ÜU è }¢çSÁ¢Î ÜïU S¢¢}¢Ýï, ¼èÝ ÎÚ±¢Á¢G¢, ¥ãG}¢Î¢Ï¢¢Î-1, x¢éÁ¢Ú¢¼ (çã‹Î)
125 S¢Ï¢ÜGU ¥¢}¢¢ïÁ¢G çãGÜU¢²¢¼ ± ±¢çÜGU¥G¢¼
ÐÚ }¢éà¼ç}¢H x¢éHÎS¼¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼
}¢¢ñH¢Ý¢ ãGÜUè}¢ ¥Ï¢éH ãGSS¢¢Ý }¢éãG}}¢Î Ú}¢Á¢G¢Ý ¥GHè ÜGU¢çÎÚè

P ÜUè çÜU¼¢Ï¢ “}¢¢’çÎÝï ¥wGH¢ÜGU” S¢ï }¢é‹¼¶GÏ¢ çãGÜU¢²¼ï´
-: Ðïà¢ÜUà¢ :-
}¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)
(à¢¢ï’Ï¢» ¼¶GÚèÁ¢)
-: Ý¢çà¢Ú :-
}¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, ÎïãHè-6
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 2
Ý¢}¢ çÜU¼¢Ï¢ : S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢
(à¢¢ï’Ï¢» ¼¶GÚèÁ¢)
¼¢Úè¶Gï §à¢¢¥G¼ :
Ý¢çà¢Ú : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, ÎïãHè-6
-: }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ (çã‹Î) ÜUè }¢éwG¼çHÈGU à¢¢¶Gï´ :-

$..... ¥Á¢}¢ïÚ : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, 19 / 216 ÈGUH¢ãïG Î¢ÚñÝ }¢çS…Î, ÝH¢ Ï¢¢Á¢G¢Ú,
SÅïà¢Ý Ú¢ïÇ, ÎÚx¢¢ã ¥Á¢}¢ïÚ à¢ÚèÈGU, Ú¢Á¢S‰¢¢Ý, ÈGU¢ïÝ : 0145-2629385
$..... Ï¢ÚïHè : }¢v¼Ï¢¼é H }¢ÎèÝ¢, ÎÚx¢¢ã ¥¢’H¢ ãG Á ¢G Ú ¼, }¢ãG Ë H¢ S¢¢ñ Î ¢x¢Ú¢Ý,
ÚÁ¢G ¢ Ýx¢Ú, Ï¢Úï H è à¢ÚèÈG U , ²é . Ðè. ÈG U ¢ï Ý : 09313895994
$..... x¢éHÏ¢x¢¢ü : }¢v¼Ï¢¼é H }¢ÎèÝ¢, ÈG ñ U Á¢G ¢ Ýï }¢ÎèÝ¢ }¢çSÁ¢Î, ç¼}}¢¢Ðé Ú è
Ó ¢ ¢ ñ Ü U , x¢é H Ï¢x¢¢ü à¢ÚèÈG U , ÜUÝ¢ü Å ÜU ÈG U ¢ï Ý : 09241277503
$..... Ï¢Ý¢ÚS¢ : }¢v¼Ï¢¼é H }¢ÎèÝ¢, ¥ËHê ÜUè }¢çSÁ¢Î Üï U Ð¢S¢, ¥}Ï¢¢à¢¢ã ÜUè
¼çÜU²¢, }¢ÎÝÐé Ú ¢, Ï¢Ý¢ÚS¢, ²é . Ðè. ÈG U ¢ï Ý : 09369023101
$..... ÜU¢ÝÐéÚ : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, }¢çSÁ¢Î }¢wGÎê}¢ï çS¢}¢Ý¢Ýè, ÝÁG Î xG ¢ é Ï ¢ü ¼
Ð¢Üü U , çÇÐÅè ÐÇ¢± Ó¢¢ñÚ¢ã¢, ÜU¢ÝÐéÚ, ²é.Ðè. ÈGU¢ïÝ : 09616214045
$..... ÜUHÜUœ¢¢ : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, 35A/H/2 }¢¢ïç}¢Ý ÐéÚ Ú¢ïÇ, Î¢ï ¼ËH¢ }¢çSÁ¢Î
Üï U Ð¢S¢, ÜUHÜUœ¢¢, Ï¢æ x ¢¢H, ÈG U ¢ï Ý : 033-32615212
$..... Ý¢x¢Ðé Ú : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, x¢G Ú èÏ¢ Ý±¢…G }¢çS…Î ÜïU „¢}¢Ýï , „ñ È G U èÝx¢Ú
Ú¢ï Ç , }¢¢ïç}¢Ý ÐéÚ¢, Ý¢x¢ÐéÚ (¼¢Á¢Ðé Ú ) }¢ã¢Ú¢cÅî, ÈGU¢ïÝ : 09326310099
$..... ¥Ýæ¼Ý¢x¢ : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, }¢ÎÝè ¼ÚçÏ¢²¼ x¢¢ã, Å¢©Ý ã¢õH ÜïU
S¢¢}¢Ýï , ¥Ýæ ¼ Ý¢x¢, (§SH¢}¢¢Ï¢¢Î), ÜUà}¢èÚ, ÈGU¢ïÝ : 09797977438
$..... S¢é Ú ¼ : }¢v¼Ï¢¼é H }¢ÎèÝ¢, ±çH²¢ |¢¢§ü }¢çSÁ¢Î Üï U S¢¢}¢Ýï , wG ± ¢Á¢¢ Î¢Ý¢
ÎÚx¢¢ã Üï U Ð¢S¢, S¢é Ú ¼, x¢é Á ¢Ú¢¼, ÈG U ¢ï Ý : 09601267861
$..... §‹Î¢ïÚ : }¢v¼Ï¢¼é H }¢ÎèÝ¢, à¢¢õ Ð Ý}Ï¢Ú 13, Ï¢¢õ } Ï¢ï Ï¢¢Á¢G ¢ Ú, ©Î¢
ÐéÚ¢, §‹Î¢ï Ú , »}¢. Ðè. (}¢Š² Ðí Î ï à ¢) ÈG U ¢ï Ý : 09303230692
$..... Ï¢ḯxH¢ïÚ : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, à¢¢õÐ Ýæ. 13, Á¢¢ç}¢¥G¢ ãGÁ¢GÚ¼ çÏ¢H¢H, 9th }¢ïÝ
çÐËH¢Ý¢ x¢¢ÇüÝ, 3rd SÅïÁ¢, Ï¢ï´xH¢ïÚ 45, ÜUÝ¢üÅÜU : 08088264783
$..... ãéÏ¢Hè : }¢v¼Ï¢¼é H }¢ÎèÝ¢, ». Á¢ï . }¢éÉ ¢ï H ÜU¢ï}ÐHïv„, ». Á¢ï . }¢éÉ ¢ï H
Ú¢ï Ç, ¥¢ï Ë Ç ãé Ï ¢Hè, ÜUÝ¢ü Å ÜU, ÈG U ¢ï Ý : 08363244860
Web : www.dawateislami.net / E.mail : ilmiapak@dawateislami.net
}¢ÎÝè §çË¼Á¢¢ : çÜUS¢è ¥¢ñÚ ÜU¢ï ²ïã çÜU¼¢Ï¢ (¼¶GÚèÁ¢ à¢éÎ¢) À¢ÐÝï ÜUè §Á¢¢Á¢G¼ Ýãè´ ãñ
Ðïà¢ÜUà¢ : }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 3
ÈGïUãçÚS¢¢
©GÝ±¢Ý GUãG¢ ©GÝ±¢Ý GUãG¢

S¢È S¢È
§S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï ÐÉGÝï ÜUè çÝÄ²¼ï´ 7 }¢ïÚ¢ ¼GÏ¢èÏ¢ }¢ïÚï ãG¢H S¢ï Ï¢ï ¶GÏ¢Ú Ýãè´ 38
Ðïà¢ï HzGÁ¢G 11 ¼ê S¢¢§H Ýãè´ Ï¢çËÜU ¼¢çÁ¢Ú ãñ 38
¼±vÜéUH, ÜGUÝ¢¥G¼, §çS¼x¢GÝ¢ 16 ¥}¢èLH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ ¥GHè }¢é¼Áü ¢G¢ ÜU¢ §Úà¢¢Î 41
²ïã Îé‹²¢ ÜUãè´ ¼é}¢ ÜU¢ï |¢è ¼Ï¢¢ã Ý ÜUÚ Îï 24 S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ r ÜU¢ ÜUÚ}¢ 41
}¢éwG¼S¢Ú ÝS¢èãG¼ 25 S¢Ó¢ Ï¢¼¢, ±¢ïã ¼èS¢Úè Ú¢ïÅè ÜUã¢æ x¢§ü 43
¼¢ï çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú Ï¢ï §çwG¼²¢Ú Ú¢ï ÐÇGï 26 ©S¢ ÜïU çH²ï v²¢ Îé¥G¢ ÜUMæ 46
¼GHÏ¢ï Îé‹²¢ ÜU¢ ±Ï¢¢H 27 Îé‹²¢ çÜUS¢è ÜUè Î¢ïS¼ Ýãè´ 47
Îé‹²¢ ÜïU çH²ï Ï¢ï S¢Ï¢íè ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢ 27 Á¢¢ï à¢wGS¢ ¥ËH¢ã ÜU¢ ã¢ï Úã¼¢ ãñ 48
Îé‹²¢ ÜïU ãGÚèS¢¢ï´ ÜU¢ ãGàÚ 28 H¢HÓ¢è ÜéUœ¢¢ 49
§S¢è ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ¼éÛ¢ï çÚÁGÜUG ç}¢H Úã¢ ãñ 30 Á¢±¢Ï¢ H¢ Á¢±¢Ï¢ 50
¼é}¢ ÐÚ ©GvÜU¢à¢¢ S¢Ï¢ÜGU¼ Hï x¢» 31 ãGÁ¢GÚ¼ï ÚÏ¢è¥G ÜU¢ Í¢¢ïÇG¢ 51
ÜGUË¢}¢ ©Æ Ó¢éÜïU, ÎzG¼Ú wG¢éàÜU ã¢ï Ó¢éÜïU 33 ã¢æ »ÜU ãG¢Á¢¼ ãñ 51
Á¢‹Ý¼ ±¢H¢ï´ ÜïU Ï¢¢Îà¢¢ã 34 ÜU}¢¢Hï §çS¼x¢GÝ¢, ²ïã }¢ïÚ¢ ÈGUÁ¢ïGü }¢‹S¢Ï¢è 52
ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜïU Ð¢S¢ Î¢ñH¼ ãñ 35 ‰¢¢ 53
}¢ïÚï Ï¢Úx¢éÁ¢GèÎ¢ H¢ïx¢ ÜUã¢æ ãñ´ ? 35 ¼±vÜéUH ÜUè Ý¢çÎÚ ç}¢S¢¢H 54
¼±vÜéUH ÜUè Îé¥G¢ 36 ¼éÈGU ãñ ©Ý çÎH¢ï´ ÐÚ, ÜU}¢¢Hï ¼±vÜéUH 55
¼GÏ¢èÏ¢ ãè Ýï }¢éÛ¢ï Ï¢è}¢¢Ú çÜU²¢ ãñ 37 ¼¢ñãGèÎï Ý¢çÜGUS¢, ÐéÚ ¥S¢Ú¢Ú LvG¥G¢ 57
¼±vÜéUH ÜU¢ Ï¢ï ÝÁ¢GèÚ Ý}¢êÝ¢ 37 à¢¢ãï S¢æÁ¢Ú ÜU¢ï x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ÜU¢ Á¢±¢Ï¢ 57

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 4
Ð¢æÓ¢ Ï¢Î ¶GSH¼ï´ 58 ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜU¢ï }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ S¢ï v²¢ ÜU¢}¢ 75
¼±æx¢Úè çÎH S¢ï ãñ Ý çÜU }¢¢H S¢ï 59 ¶G¢Ý¢ Ï¢Î¢ïà¢¢ï´ ÜU¢ ÜéUœ¢¢ 77
ã}¢ Ýï Îé‹²¢ ÜU¢ï ¼GH¢ÜGU Îï Ú¶è ãñ 60 ¥x¢Ú x¢{ï ÜïU S¢Ú ÐÚ S¢è´x¢ ã¢ï¼ï 78
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢§üGÎ §ÏÝéH }¢éS¢çÄ²Ï¢ ÜU¢ §Úà¢¢Î 60 ¥‹{ï ÜUè Ï¢è±è 80
¥¢²¢ ¼é}¢ ÎèÝ¢Ú¢ï´ ÜïU çH²ï Ú¢ï¼ï ã¢ï 60 ç¶GH¥G¼ï S¢éË¼G¢Ýï §GàÜGU 81
§S¢ ÜïU Î¢æ¼ ¼¢ïÇG çÎ²ï Á¢¢»æ 62 §GÁGÁ¢G¼ }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ S¢ï Ýãè´ 81
§GÁGÁ¢G¼ ¥¢ñÚ çÁ¢GËH¼ ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è 63 à¢ñ¶G ¥GÏÎéH ãGÜGU }¢éãGçgS¢ï ÎïãH±è ÜU¢ Ï¢²¢Ý
¼ïÚ¢ çÚÁGÜGU ¼ïÚè ¼H¢à¢ }¢ï´ ãñ 64 ¥ÐÝï Í¢Ú ÜU¢ ÜêUÇG¢ ÜUÚÜUÅ ã}¢¢Úï Í¢Ú 82
Ï¢ï »’ç¼}¢¢Îè ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢, »’ç¼}¢¢Îï ÜU¢ç}¢H 65 }¢ï´ Ç¢H¼ï ã¢ï 83
xG¢éH¢}¢¢ï´ ÜU¢ xG¢éH¢}¢ 66 Á¢Ï¢ ¼ê }¢Úïx¢¢ ã}¢¢Ú¢ çÚÁGÜGU ÜéUà¢¢Î¢ ã¢ïx¢¢ 84
}¢ñ´ ¥ç}Ï¢²¢ ÜU¢ ±¢çÚS¢ Ï¢Ý¢ ¼ê çÈGUÚ¥G¢ñÝ ± ã¢}¢¢Ý ÜU¢ 66 ¼¢ï ¥Ï¢ ¼èS¢Úè Ï¢¢¼ Ï¢¼¢Ýï }¢ï´ v²¢ 86
Ýæx¢ï Ð¢©æ 67 ÈGU¢»Î¢ 86
çS¢²¢ã Ð¢ïà¢è ÜUè ±Áã, Á¢ñS¢ï ÐèÚ ±ñS¢ï }¢éÚèÎ 68 Ó²êæÅè ÜUè çx¢GÁ¢G¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè çãGS¢ü 87
Ï¢Ë¶G ÜïU ÜéUœ¢ï 69 ¥Ï¢ ÜU¢ñÝ S¢è Ó¢èÁ¢G Ï¢¢ÜGUè Úã x¢§ü 87
S¢¥G¢Î¼ }¢‹Î Ï¢è±è 70 Î¢ï ÎÚ±¢Á¢Gï 88
Ú¢ïÁ¢Gè ÜU¢ Î¢Ú¢ï }¢Î¢Ú ¥GvHG }¢‹Îè ÐÚ Ýãè´ 71 ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢êê ¥GHè ÎvGÜGU¢ÜGU ÜUè Ðx¢ÇGè 88
S¢é±¢H ÜUÚÝï S¢ï }¢Ú Á¢¢Ý¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ 72 }¢éÛ¢ï ¥}¢¢Ú¼ ÜUè Á¢GMÚ¼ Ýãè´ 89
S¢éË¼G¢Ý ÜUè }¢éH¢ÜGU¢¼ S¢ï çÈGUÚ¢Ú 73 ¼é}¢ }¢éÛ¢ ÜU¢ï §S¢ çÈGU¼Ýï S¢ï ÎêÚ ãè Ú¶¢ï 91
}¢ñ´ Á¢¢x¢èÚ ÜGUÏ¢êH Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ 73 ¥¢ñÚ Ý}¢ÜU ÜUã¢æ S¢ï ¥¢²¢ ? 92
²ïã ¼¢ï çÚ¥G¢²¢ ÜU¢ ãè ãGÜGU ãñ 74 ²ïã Ú¢ïçÅ²¢æ ã}¢¢Úè Ýãè´ 93
²ïã Ó¢èÁ¢Gï´ Á¢GMÚ¼ }¢‹Î¢ï´ ÜU¢ï Îè Á¢¢»æ 74 ¶¢Ýï ±¢H¢ x¢²¢ ÎïÝï ±¢H¢ }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ 93

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 5
¼¢ï çÈUÚ }¢éÎ¢ïZ ÜU¢ }¢¢H çÜUS¢ ÜU¢}¢ ÜU¢ 95 ¥G¼G¢» ÚS¢êHï ¥ÜUÚ}¢ 6 133
à¢¢Ýï ¼±vÜéUH ± ÜGUÝ¢¥G¼ 97 ãéGÁG¢êÚ ÜUè Ó¢¢ÎÚ }¢ïÚ¢ ÜUÈGUÝ Ï¢Ýï 135
à¢¢Ýï Ï¢ï çÝ²¢Á¢Gè 98 ãGÁ¢GÚ¼ï çÏ¢H¢H ¥¢ñÚ }¢éà¢çÚÜU ¼¢çÁ¢Ú 136
}¢é¼±çvÜUH à¢ãÁ¢G¢Îè 119 S¢ÎÜGU¢ Î¢ï (¶GñÚ¢¼ ÜUÚ¢ï) 137
§üS¢¢Ú ± S¢¶G¢±¼ 120 }¢éÛ¢ï ²ïã |¢è x¢±¢Ú¢ Ýãè´ 138
§ÏHèS¢ ÜïU Î¢ïS¼ ¥¢ñÚ Îéà}¢Ý 121 §üS¢¢Ú ± S¢¶G¢±¼ï çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú t 140
S¢ÎÜGU¢ Ï¢éÚã¢Ý ãñ §üS¢¢Ú ± S¢¶G¢±¼ï ¥GHè }¢é¼üÁ¢G¢ t 141
¼èÝ Ï¢¢¼ï´ ÜGUS¢ç}¢²¢ ÜUã S¢ÜU¼¢ ãæê 122 §üS¢¢Ú ± ©wG¢éÃ±¼ ÜU¢ Ï¢ï ç}¢S¢¢H }¢éÁ¢G¢ãÚ¢
¥ãH¢ï §G²¢H ÐÚ ¶GÓ¢ü ÜUÚÝ¢ çÁ¢G²¢Î¢ §üS¢¢Ú ÜUè Ï¢ï ÝÁ¢GèÚ ç}¢S¢¢H 144
¥Á¢í ÜU¢ }¢êçÁ¢Ï¢ ãñ 123 ¶GñÚ¢¼ ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ ÐÚ ¼G¢’Ý¢ Á¢GÝè ÜUÚÝï 146
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ ªe ÜUè à¢¢Ýï 124 ±¢Hï }¢éÝ¢çÈGUÜGU 147
Á¢êÎ¢ï S¢¶G¢±¼ 125 §üS¢¢Ú ÜU¢ Ï¢ï ÝÁ¢GèÚ }¢éÁ¢G¢ãÚ¢ 150
à¢¢Ýï ¥G¼G¢» ãéGÁG¢êÚ 6 126 }¢¢H ÜU¢ ±Ï¢¢H 152
S¢é±¢H S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢ 126 ¥Ï¢égãGÎ¢ãG ÜU¢ï çÏ¢à¢¢Ú¼ï Á¢‹Ý¼ 153
à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼ï }¢éãG}}¢Îè 127 Á¢ÁGÏ¢» §üS¢¢Ú ÜUè §ç‹¼ã¢ 154
©}}¢¼ ÜïU x¢GÚèÏ¢¢ï´ ÐÚ ÜUÚ}¢ 128 ¥‹S¢¢Úï }¢ÎèÝ¢ ÜU¢ Á¢ÁGÏ¢» §üS¢¢Ú, Ï¢ÜUÚè ÜUè çS¢Úè 155
¥G¢çH}¢ Ï¢¶GèH ÜUè çÝSÏ¢¼ Á¢¢çãH S¢¶Gè çÁ¢G²¢Î¢ }¢ãGÏ¢êÏ¢ ãñ 128 ©}}¢éH }¢¢ïç}¢ÝèÝ C ÜUè à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼ 156
ãÚ ÝïÜU ÜU¢}¢ S¢ÎÜGU¢ ãñ 129 çS¢gèÜGU ÜïU çH²ï ãñ wG¢éÎ¢ ÜU¢ ÚS¢êH Ï¢S¢ 157
»ÜU çÎÚã}¢ H¢¶ çÎÚã}¢ S¢ï ¥zGÁ¢GH 129 ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ýï x¢GÝè t ÜUè à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼ 159
¥x¢Ú ²ïã Ðã¢ÇG }¢ïÚï çH²ï S¢¢ïÝ¢ Ï¢Ý Á¢¢» 130 ¥¢{è Ú¢ïÅè ÜU¢ }¢é¥G¢±Á¢G¢ 160
ÜU}¢¢Hï S¢¶G¢±¼ 131 Ï¢¢ÜGUè }¢¢æÎ¢ Ó¢¢ÎÚ çÜUS¢ï Îè Á¢¢» ? 160

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 6
Á¢¢»Î¢Îï S¢}¢x¢G 161 §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ÜUè à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼ 175
©GS}¢¢Ýï x¢GÝè t ÜUè à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼ 162 ÎS¢ ãÁ¢G¢Ú MçÐ²ï ÜU¢ ÜGUÁ¢G¢ü }¢é¥G¢ÈGU 176
çÏ¢²Úï M}¢¢ 162 ¥G¼G¢» x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢ 177
}¢çSÁ¢Îï ÝÏ¢±è ÜUè ¼¢ñS¢è¥G 163 S¢¶G¢» x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢ 177
²¢ ¥ËH¢ã }¢ñ´ ©GS}¢¢Ý S¢ï Ú¢Á¢Gè ãêæ 164 Á¢}¥G ÜUÚÝ¢ ã}¢¢Ú¢ à¢ï±¢ Ýãè´ 178
S¢¶G¢±¼ ÜïU Ï¢¢Îà¢¢ã 166 H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï Æ‹Ç¢ Ð¢Ýè ãè çÐH¢ Î¢ï 179
¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý Á¢¢’ÈGUÚ ¥¢ñÚ ãGÏ¢à¢è xG¢éH¢}¢ 166 à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼ 179
}¢ñ´ ¥ËH¢ã ÜU¢ï v²¢ Á¢±¢Ï¢ Îï¼¢ 167 Ï¢çËÜU S¢Ï¢ ¼é}ã¢Ú¢ ãñ 180
¼¢ï }¢ñ´ ¼éÛ¢ï §ç‹¼Á¢G¢Ú ÜUè Á¢GãìG}¢¼ Ý Îï¼¢ 168 ²ïã }¢éÎ¢ü }¢¢H v²êæ Ú¶ À¢ïÇG¢ ãñ
§üS¢¢Ú ± S¢¶G¢±¼ ÜUè ¥Ý¢ï¶è ç}¢S¢¢H 168 §Ý }¢ï´ S¢ï ÜU¢ñÝ çÁ¢G²¢Î¢ S¢¶Gè ÆãÚ¢ 182
§¼Ýè S¢è Ï¢¢¼ ÜïU çH²ï Ó¢‹Î¢ v²êæ ÜUÚ¼ï ã¢ï 168 ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G Ï¢ã¢©gèÝ Á¢GÜUçÚÄ²¢ }¢éË¼¢Ýè 183
¶GñÚ }¢ï´ §S¢Ú¢ÈGU Ýãè´ 169 I ÜUè à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼ 184
©GS}¢¢Ý ÜU¢ï ¥Ï¢ ÜéUÀ ÝévSG ¢¢Ý Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ 169 }¢çHÜU¢ Á¢ã¢æ ÜUè S¢¶G¢±¼ 185
§}¢¢}¢ }¢¢çHÜU ¥¢ñÚ §}¢¢}¢ à¢¢ÈïGU§üG E 170 ÜUÚè}¢é‹ÝzGS¢ ¶GHèÈGU¢ 186
Ú¢ïÅè ÜïU ÅéÜUÇGï 171 ¥Ï¢ ÈGUÚãG¼ ãG¢çS¢H ãé§ü ãñ 186
ÀéÅè ãèÚ Á¢‹Á¢¢H¢ï´ 171 ²¢ ¥ËH¢ã §S¢ ÜUè Ï¢è}¢¢Úè ÜU¢ï ¼G±èH ÜUÚ Îï 187
§Úà¢¢Îï à¢ñ¶G S¢¢’Îè I 171 à¢ñ¶G S¢¢’Îè I ÜU¢ §Úà¢¢Î 188
¥¢Á¢ Ï¢ÓÓ¢ï ÜïU çH²ï Á¢ê¼¢ ¶GÚèÎ Úãï ãñ´ ÈUHÎ¢Ú ÎÚwG¼ ÜU¢ï H¢ïx¢ Ðy‰¢Ú }¢¢Ú¼ï ãñ´
§¼Ýï S¢ï }¢é¥G¢}¢Hï ÐÚ ²ïã Û¢x¢ÇGï 172 Á¢êÎ¢ï S¢¶G¢» ¼wG¼{Ýè 189
¼é}ã¢Úï ÎÚ±¢Á¢Gï ÐÚ ‰¢ïHè ÐÇGè ãñ ©S¢ï 173 }¢ñ́ Ýï Ï¢Ë¶G ÜïU ÜéUœ¢¢ḯ ÜU¢ï |¢è §S¢è ãG¢H¼ 190
©Æ¢ H¢ï ! 174 }¢ï´ Îï¶¢ ãñ 191
Ðïà¢ÜUà¢ : }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éS¢¢ï

HÝ§Gï çË}¢Ä²¢
ÜUè çS¢H
(Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)
}¢¥¢ç¶GÁ¢G¢ï }¢Ú¢Á¢ï¥G 62
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 7
“Á¢ËÎ S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ Á¢}¥G ÜUÚ H¢ï” ÜïU Ï¢èS¢ ãéM G ÈGU
ÜUè çÝSÏ¢¼ S¢ï §S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï ÐÉGÝï ÜUè 20 çÝÄ²¼ḯ
ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ 6 :
²¢’Ýè }¢éS¢H}¢¢Ý ÜUè çÝÄ²¼ ©S¢ ÜïU ¥G}¢H S¢ï Ï¢ïã¼Ú ãñ J
Î¢ï }¢ÎÝè ÈêUH :

A çÏ¢x¢GñÚ ¥ÓÀè çÝÄ²¼ ÜïU çÜUS¢è |¢è ¥G}¢Hï ¶GñÚ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ Ýãè´ ç}¢H¼¢ J
A çÁ¢¼Ýè ¥ÓÀè çÝÄ²¼ḯ çÁ¢G²¢Î¢, ©¼Ý¢ S¢±¢Ï¢ |¢è çÁ¢G²¢Î¢ J
{1} ãÚ Ï¢¢Ú ãG}Î ± {2} S¢H¢¼ ¥¢ñÚ {3} ¼¥GÃ±éÁ¢G ±
{4} ¼çS}¢²¢ S¢ï ¥¢x¢G¢Á¢G ÜUMæx¢¢ J (§S¢è S¢ÈGUãGï ÐÚ ªÐÚ Îè ãé§ü Î¢ï
¥GÚÏ¢è §GÏ¢¢Ú¢¼ ÐÉG HïÝï S¢ï Ó¢¢Ú¢ï´ çÝÄ²¼¢ï´ ÐÚ ¥G}¢H ã¢ï Á¢¢»x¢¢)
{5} ¥ËH¢ã 1 ÜUè çÚÁ¢G¢ ÜïU çH²ï §S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ ¥Ã±H ¼¢ ¥¢ç¶GÚ
}¢é¼G¢H¥G¢ ÜUMæx¢¢ J {6} ãG œ ¢H ±S¥G §S¢ ÜU¢ Ï¢¢ ±é Á G ¢ ê ¥¢ñ Ú
{7} çÜG U ÏH¢ M }¢é ¼ G ¢ H¥G ¢ ÜUMæ x ¢¢ J {8} ÜéUGÚ¥¢Ýè ¥¢²¢¼ ¥¢ñÚ
{9} ¥ãG ¢ ÎèS¢ï }¢é Ï ¢¢ÚÜU¢ ÜUè çÁ¢G ² ¢Ú¼ ÜUMæ x ¢¢ {10} Á¢ã¢æ Á¢ã¢æ
‘¥ËH¢ã’ ÜU¢ Ý¢}¢ï Ð¢ÜU ¥¢»x¢¢ ±ã¢æ 1 ¥¢ñÚ {11} Á¢ã¢æ Á¢ã¢æ
‘S¢ÚÜU¢Ú’ ÜU¢ §S}¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU ¥¢»x¢¢ ±ã¢æ 6 ÐÉGêæx¢¢ J
{12} (¥ÐÝï Á¢G¢¼è ÝéS¶Gï ÐÚ) ²¢ÎÎ¢à¼ ±¢Hï S¢ÈGUãGï ÐÚ Á¢GMÚè
çÝÜU¢¼ çH¶êæx¢¢ {13} (¥ÐÝï Á¢G¢¼è ÝéS¶Gï ÐÚ) §G‹ÎÁGÁ¢GMÚ¼ (²¢’Ýè
Á¢GMÚ¼Ý) ¶G¢S¢ ¶G¢S¢ }¢ÜGU¢}¢¢¼ ÐÚ ¥‹ÇÚ H¢§Ý ÜUMæx¢¢ J {14} çÜU¼¢Ï¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 8
}¢éÜU}}¢H ÐÉGÝï ÜïU çH²ï Ï¢ çÝÄ²¼ï ãéGS¢êHï §GË}¢ï ÎèÝ Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ÜU}¢ ¥Á¢G
ÜU}¢ Ó¢¢Ú S¢ÈGUãG¢¼ ÐÉG ÜUÚ §GË}¢ï ÎèÝ ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÜïU S¢±¢Ï¢ ÜU¢ ãGÜUG Î¢Ú
Ï¢Ýêæx¢¢ J {15} ÎêS¢Ú¢ḯ ÜU¢ï ²ïã çÜU¼¢Ï¢ ÐÉGÝï ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢ªæx¢¢ J
{16} §S¢ çÚ±¢²¼
“²¢’Ýè ÝïÜU H¢ïx¢¢ï´ ÜïU çÁ¢GRU ÜïU ±vG¼ ÚãG}¢¼ Ý¢çÁ¢GH ã¢ï¼è ãñ” ÐÚ ¥G}¢H
ÜUÚ¼ï ãé» §S¢ çÜU¼¢Ï¢ }¢ï´ çÎ²ï x¢» Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ ÜïU ±¢çÜGU¥G¢¼ ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï
S¢éÝ¢ ÜUÚ çÁ¢GRïU S¢¢çHãGèÝ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ï´ HêÅêæx¢¢ J {17} §S¢ ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU
»ÜU ÎêS¢Úï ÜU¢ï ¼¢ïãGìÈGU¢ Î¢ï ¥¢ÐS¢ }¢ï´ }¢ãGÏÏ¢¼ Ï¢ÉïGx¢è
ÐÚ ¥G}¢H ÜUè çÝÄ²¼ S¢ï (»ÜU ²¢
ãGSÏ¢ï ¼¢ñÈGUèÜGU ¼¢’Î¢Î }¢ï´) ²ïã çÜU¼¢Ï¢ ¶GÚèÎ ÜUÚ ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï ¼¢ïãìGÈGU¼Ý
Îêæx¢¢ J {18} çÁ¢Ý ÜU¢ï Îêæx¢¢ ãGœ¢H §}¢ÜU¢Ý ©‹ãï´ ²ïã ãÎÈGU |¢è Îêæx¢¢ çÜU
¥¢Ð §¼Ýï (}¢S¢HÝ 12) çÎÝ ÜïU ¥‹ÎÚ ¥‹ÎÚ }¢éÜU}}¢H ÜUÚ Hï´
{19} §S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜïU }¢é¼G¢H»G ÜU¢ S¢¢Úè ©}}¢¼ ÜU¢ï §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢
ÜUMæx¢¢ J {20} çÜU¼¢Ï¢¼ ±x¢GñÚ¢ }¢ï´ à¢Ú§üG x¢GH¼Gè ç}¢Hè ¼¢ï Ý¢çà¢ÚèÝ ÜU¢ï
¼ãGÚèÚè ¼G¢ñÚ ÐÚ }¢éœ¢GH¥G ÜUMæx¢¢ (Ý¢çà¢ÚèÝ ± }¢éS¢ç‹ÝÈGU ±x¢GñÚ¢ ÜU¢ï
çÜU¼¢Ï¢¢ï´ ÜUè ¥x¢GH¢¼G çS¢ÈüGU Á¢GÏ¢¢Ýè Ï¢¼¢Ý¢ ¶G¢S¢ }¢éÈGUèÎ Ýãè´ ã¢ï¼¢)
¥ÓÀè ¥ÓÀè çÝÄ²¼¢ï´ S¢ï }¢é¼¥GçËHÜGU ÚãÝé}¢¢§ü ÜïU çH²ï, ¥}¢èÚï

¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ÜU¢ S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Ú¢ Ï¢²¢Ý “çÝÄ²¼ ÜU¢
ÈUH” ¥¢ñÚ çÝÄ²¼¢ï´ S¢ï }¢é¼¥GçËHÜGU ¥¢Ð ÜU¢ }¢éÚœ¢Ï¢ ÜUÎ¢ü çÚS¢¢H¢
“S¢±¢Ï¢ Ï¢ÉG¢Ýï ÜïU ÝéS¶Gï” }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè çÜUS¢è |¢è à¢¢¶G
S¢ï ãçÎÄ²¼Ý ãG¢çS¢H ÈGUÚ}¢¢»æ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 9
¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢
¥Á¢G : à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãìHï S¢é‹Ý¼, Ï¢¢çÝ²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è, ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢
}¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H, }¢éãG}}¢Î §Ë²¢S¢ ¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè ÚÁ¢G±è, çÁ¢G²¢§ü L
¼ÏHèx¢Gï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜUè ¥G¢H}¢x¢èÚ x¢GñÚ çS¢²¢S¢è ¼ãGÚèÜU

“Î¢’±¼ï §SH¢}¢è” ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼, §ãG²¢» S¢é‹Ý¼ ¥¢ñÚ §à¢¢¥G¼ï
§GË}¢ï à¢Úè¥G¼ ÜU¢ï Îé‹²¢ |¢Ú }¢ï´ ¥G¢}¢ ÜUÚÝï ÜU¢ ¥GÁG}¢ï }¢éS¢}}¢}¢ Ú¶¼è ãñ,
§Ý ¼}¢¢}¢ ©}¢êÚ ÜU¢ï Ï¢ ãGéSÝï wG¢êÏ¢è S¢Ú ¥‹Á¢¢}¢ ÎïÝï ÜïU çH²ï }¢é¼¥GçgÎ
}¢Á¢¢çHS¢ ÜU¢ çÜGU²¢}¢ ¥G}¢H }¢ï´ H¢²¢ x¢²¢ ãñ çÁ¢Ý }¢ï´ S¢ï »ÜU }¢Á¢çHS¢
“¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢” |¢è ãñ Á¢¢ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU ©GH}¢¢
± }¢éçzG¼²¢Ýï çÜUÚ¢}¢ l ÐÚ }¢éà¼ç}¢H ãñ, çÁ¢S¢ Ýï ¶G¢çHS¢
§GË}¢è, ¼ãGÜGUèÜGUè ¥¢ñÚ §à¢¢¥G¼è ÜU¢}¢ ÜU¢ Ï¢èÇG¢ ©Æ¢²¢ ãñ J §S¢ ÜïU
}¢é‹ÎçÚÁ¢» Á¢GñH Àï à¢¢ï’Ï¢ï ãñ´ :
{1} à¢¢ï’Ï¢» ÜéU¼éÏ¢ï ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼ {2} à¢¢ï’Ï¢» ÎS¢èü ÜéU¼éÏ¢
{3} à¢¢ï’Ï¢» §SH¢ãGè ÜéU¼éÏ¢ {4} à¢¢ï’Ï¢» ¼Ú¢çÁ¢}¢ïU ÜéU¼éÏ¢
{5} à¢¢ï’Ï¢» ¼zG¼èà¢ï ÜéU¼éÏ¢ {6} à¢¢ï’Ï¢» ¼¶GÚèÁ¢(1)
1.....¼¢Î}¢ï ¼ãGÚèÚ (ÚÏ¢è©GH ¥¢ç¶GÚ 1437 çãÁ¢Úè) 10 à¢¢ï’Ï¢ï }¢Á¢GèÎ ÜGU¢§}¢ ã¢ï Ó¢éÜïU ãñ´ :
(7) ÈñGUÁ¢G¢ÝïÜéUGÚ¥¢Ý (8) ÈñGUÁ¢G¢Ýï ãGÎèS¢ (9) ÈñGUÁ¢G¢Ýï S¢ãG¢Ï¢¢ ± ¥ãHï Ï¢ñ¼ (10) ÈñGUÁ¢G¢Ýï
S¢ãG¢çÏ¢²¢¼ ± S¢¢çHãG¢¼ (11) à¢¢ï’Ï¢» ¥}¢èÚï ¥ãìHï S¢é‹Ý¼ (12) ÈñGUÁ¢G¢Ýï }¢ÎÝè }¢éÁ¢G¢ÜUÚ¢
(13) ÈñGUÁ¢G¢Ýï ¥¢ñçH²¢ ± ©GH}¢¢ (14) Ï¢²¢Ý¢¼ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è (15) ÚS¢¢§Hï Î¢’±¼ï
§SH¢}¢è (16) ¥GÚÏ¢è ¼Ú¢Á¢é}¢ J (}¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢)
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 10
“¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢” ÜUè ¥Ã±HèÝ ¼ÚÁ¢èãG

S¢ÚÜU¢Úï ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼, §}¢¢}¢ï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, ¥GÁ¢Gè}¢éH Ï¢ÚÜU¼,
¥GÁ¢Gè}¢éH }¢¼üÏ¢¼, ÐÚ±¢Ý» à¢}»G çÚS¢¢H¼, }¢éÁ¢çgÎï ÎèÝ¢ï ç}¢ËH¼,
ãG¢ç}¢²ï S¢é‹Ý¼, }¢¢çãG²ï çÏ¢Î¥G¼, ¥G¢çH}¢ï à¢Úè¥G¼, ÐèÚï ¼GÚèÜGU¼, Ï¢¢§GS¢ï
¶GñÚ¢ï Ï¢ÚÜU¼, ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥HãG¢Á¢ ¥H ãG¢çÈGUÁ¢G ¥H
ÜGU¢Úè à¢¢ã §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î ÚÁ¢G¢ ¶G¢Ý R ÜUè çx¢Ú¢æ }¢¢²¢ ¼S¢¢ÝèÈGU
ÜU¢ï ¥GSÚï ãG¢çÁ¢GÚ ÜïU ¼ÜGU¢Á¢G¢ï´ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ãGœ¢H ±S¥G S¢ãìH ©SHêÏ¢
}¢ï´ Ðïà¢ ÜUÚÝ¢ ãñ J ¼}¢¢}¢ §SH¢}¢è |¢¢§ü ¥¢ñÚ §SH¢}¢è Ï¢ãÝï´ §S¢
§GË}¢è, ¼ãGÜGUèÜGUè ¥¢ñÚ §à¢¢¥G¼è }¢ÎÝè ÜU¢}¢ }¢ï´ ãÚ }¢é}¢çÜUÝ ¼¥G¢±éÝ
ÈGUÚ}¢¢»æ ¥¢ñÚ }¢Á¢çHS¢ ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï à¢¢»¥G ã¢ïÝï ±¢Hè ÜéU¼éÏ¢ ÜU¢ wG¢éÎ
|¢è }¢é¼G¢H¥G¢ ÈGUÚ}¢¢»æ ¥¢ñÚ ÎêS¢Ú¢ïæ ÜU¢ï |¢è §S¢ ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢»æ J
¥ËH¢ã 1 ‘Î¢’±¼ï §SH¢}¢è’ ÜUè ¼}¢¢}¢ }¢Á¢¢çHS¢ Ï¢
à¢é}¢êH ‘¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢’ ÜU¢ï çÎÝ x²¢Úã±è´ ¥¢ñÚ Ú¢¼ Ï¢¢Úã±è´
¼ÚvGÜGUè ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢» ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ ¥G}¢Hï ¶GñÚ ÜU¢ï Á¢ïG±Úï §wGH¢S¢ S¢ï
¥¢Ú¢S¼¢ ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ Î¢ïÝ¢ï´ Á¢ã¢æ ÜUè |¢H¢§ü ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ Ï¢Ý¢» J ã}¢ï´ Á¢ïGÚï
x¢é}Ï¢Îï ¶GÁ¢GÚ¢ à¢ã¢Î¼, Á¢‹Ý¼éH Ï¢ÜGUè¥G }¢ï´ }¢ÎÈGUÝ ¥¢ñÚ Á¢‹Ý¼éH çÈGUÚÎ¢ñS¢
}¢ï´ Á¢x¢ã ÝS¢èÏ¢ ÈGUÚ}¢¢» J
Ú}¢Á¢G¢ÝéH }¢éÏ¢¢ÚÜU 1425 çãÁ¢Úè

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 11
Ðïà¢ï HzGÁ¢G
§‹S¢¢Ýè ¼GÏ¢è¥G¼ }¢ḯ çÈGU¼GÚè ¼G¢Úñ ÐÚ çÜGUSS¢ï ÜUã¢çÝ²¢ḯ S¢ï çÎHÓ¢SÐè
Ð¢§ü Á¢¢¼è ãñ HïçÜUÝ §S¢ çÈGU¼GÚè à¢¢ñÜGU ÜUè ¼v}¢èH ÜïU çH²ï Ï¢Î çÜGUS}¢¼è
S¢ï M}¢¢Ýè Ý¢ç±H¢ï´, Ç¢§Á¢ïSÅ¢ï´ ¥¢ñÚ }¢éwG¼çHÈGU çÜGUS}¢ ÜïU }¢ïx¢ïÁ¢Gè‹Á¢G
±x¢GñÚ¢ ÜU¢ S¢ã¢Ú¢ çH²¢ Á¢¢¼¢ ãñ çÁ¢Ý }¢ï´ §GàÜGU¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜïU x¢‹Îï à¢ã±¼
¥æx¢ïÁ¢G ¥zGS¢¢Ýï, HÇGÜïU ¥¢ñÚ HÇGçÜU²¢ï´ }¢ï´ Î¢ïçS¼²¢æ ÜUÚÝï, ©‹ãï´ çÝ|¢¢Ýï
¥¢ñÚ §S¢ Ú¢ã }¢ï´ ãG¢§H LÜU¢±Å¢ï´ ÜU¢ ÇÅ ÜUÚ }¢éÜGU¢Ï¢H¢ ÜUÚÝï ÜïU ¥‹Î¢Á¢G,
Á¢¢S¢êS¢è ¥¢ñÚ »và¢Ý ÜïU Ý¢}¢ ÐÚ Û¢êÅï ¥¢ñÚ ÈGUÁ¢Gèü çÜGUSS¢ï, ãG²¢ S¢¢ïÁ¢G ±
x¢GñÚ ¥wGH¢ÜGUè ÜUã¢çÝ²¢æ ¥¢ñÚ Ý }¢¢’Hê}¢ v²¢ ÜéUÀ ã¢ï¼¢ ãñ J ¥¢Á¢ ÜïU
Ý¢ñÁ¢±¢Ý ¼GÏ¢ÜïGU }¢ï´ Ð¢§ü Á¢¢Ýï ±¢Hè Ï¢ï Ú¢ã Ú±è ¥¢ñÚ ¥¢Á¢G¢Î ¶G²¢Hè ÜUè
»ÜU Ï¢ÇGè ±Áã ²ïãè Ý¢ç±H ¥¢ñÚ }¢ïx¢ïÁ¢GèÝ ãñ´ çÁ¢Ý ÜUè Ï¢Î¢ñH¼ x¢GñÚ
}¢ãGS¢êS¢ ¥‹Î¢Á¢G }¢ï´ }¢é¥G¢à¢Úï }¢ï´ ¼GÚãG ¼GÚãG ÜUè Ï¢éÚ¢§²¢æ S¢Ú ©Æ¢ Úãè ãñ´
çHã¢Á¢G¢ Á¢GMÚ¼ §S¢ ¥}¢í ÜUè ãñ çÜU §S¢ çÈGU¼GÚè wG±¢çãà¢ S¢ï Á¢æx¢ ÜUÚÝï
ÜUè Ï¢Á¢¢» §S¢ ÜU¢ L¶G S¢ãGèãG S¢}¼ }¢ï´ }¢¢ïÇG¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ Ï¢Á¢¢» Ý¢ç±H
¥¢ñÚ }¢ïx¢ïÁ¢Gè‹Á¢G ÐÉGÝï ÜïU Ï¢¢ }¢vGS¢Î ¥¢ñÚ S¢Ï¢ÜGU ¥¢}¢¢ïÁ¢G çÜGUS¢S¢ ±
±¢çÜGU¥G¢¼ ÜU¢ }¢é¼G¢H¥G¢ çÜU²¢ Á¢¢» §S¢ ¼GÚãG ¼v}¢èHï à¢¢ñÜGU ÜïU S¢¢‰¢
S¢¢‰¢ §SH¢ãG ÜU¢ S¢¢}¢¢Ý |¢è çÜU²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ J
Ð‹Î¢ï ÝS¢¢»ãG ÜïU Ï¢¢Ï¢ }¢ï´ |¢è çãGÜU¢²¢¼ ± ±¢çÜGU¥G¢¼ ÜU¢ï »ÜU
¶G¢S¢ ¥ãç}}¢Ä²¼ ãG¢çS¢H ãñ ¥¢ñÚ ²ïã ¼Á¢çÚÏ¢ï S¢ï S¢¢çÏ¢¼ ãñ çÜU
±¢’Á¢G¢ï ÝS¢èãG¼ ÜïU ¥‹Î¢Á¢G }¢ï´ Ï¢Ú¢ãï Ú¢S¼ ÜUè x¢§ü Ï¢¢¼ S¢ï ¥G¢}¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 12
¼GÏ¢¢»¥G }¢¢ÝêS¢ Ýãè´ ã¢ï Ð¢¼ï´ HïçÜUÝ Á¢Ï¢ ±¢ïãè Ï¢¢¼ çÜUS¢è ±¢çÜGU»G ²¢
¼}S¢èH ÜïU S¢¢æÓ¢ï }¢ï´ É¢H ÜUÚ ÜUãè Á¢¢» ¼¢ï ©S¢ï Á¢GïãìÝ Ýà¢èÝ ã¢ïÝï }¢ï´
çÁ¢G²¢Î¢ ÎïÚ Ýãè´ Hx¢¼è J
ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ }¢ï´ S¢¢çÏ¢ÜGU¢ ©}}¢¼¢ï´ ÜïU S¢Ï¢ÜGU ¥¢}¢¢ïÁ¢G ¼Á¢GçÜUÚï
}¢¢ñÁ¢êÎ ãñ´ çÁ¢Ý }¢ï´ §GÏ¢í¼ ± ÝS¢èãG¼ ÜïU Ï¢ï à¢é}¢¢Ú }¢ÎÝè ÈêUH ãñ´ J §S¢è ¼GÚãG
¥ç}Ï¢²¢ J ¥¢ñÚ ¥SH¢ÈïGU çÜUÚ¢}¢ m ÜUè }¢éÏ¢¢ÚÜU
çÁ¢G‹Îçx¢²¢ï´ ÜïU ÐéÚÜñUÈGU ¥¢ñÚ ÐéÚS¢¢ïÁ¢G ±¢çÜGU¥G¢¼ |¢è ¥ÐÝï ¥‹ÎÚ Ï¢ï ÐÝ¢ã
¼¢S¢èÚ Ú¶¼ï ãñ´ J ã}¢ï´ Ó¢¢çã²ï §Ý Ð¢ÜUèÁ¢G¢ ¥¢ñÚ }¢éÜGUgS¢ ãçS¼²¢ï´ ÜUè
§GÏ¢¢Î¢¼ ± çÚ²¢Á¢G¢¼, §wGH¢S¢ ± ¼vG±¢, ¥GÎìH ± çS¢ÎìÜGU, ãéGSÝï ¥wGH¢ÜGU
¥¢ñÚ Îèx¢Ú çS¢ÈGU¢¼ ÜU¢ çÎH ÜUè x¢ãÚ¢§ü ÜïU S¢¢‰¢ }¢é¼G¢H¥G¢ ÜUÚï´ ¥¢ñÚ §Ý
ÜïU ÝvGà¢ï ÜGUÎ}¢ ÐÚ Ó¢HÝï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚï´ §S¢ ¼GÚãG V §Ý
}¢éÏ¢¢ÚÜU ãçS¼²¢ï´ ÜïU S¢ÎÜïGU ã}¢ï´ |¢è §GÏ¢¢Î¼ ÜU¢ Á¢G¢ñÜGU¢ï à¢¢ñÜGU ÝS¢èÏ¢ ã¢ïx¢¢,
¥wGH¢ÜGU ± çÜUÚÎ¢Ú }¢ï´ Ï¢ïã¼Úè ¥¢»x¢è ¥¢ñÚ Îé‹²¢ ± ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè Ï¢ï
à¢é}¢¢Ú |¢H¢§²¢æ ÝS¢èÏ¢ ã¢ï´x¢è J
§S¢ çS¢HçS¢Hï }¢ï´ ©GH}¢¢ ± }¢à¢¢§¶G ÜUè }¢éwG¼S¢Ú ¥¢ñÚ }¢éÈGUSS¢H
ÜU§ü ÜéU¼éÏ¢ S¢ï §çS¼ÈGU¢Î¢ çÜU²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ }¢S¢HÝ ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G S¢¢’Îè
I ÜUè Ï¢¢ïS¼¢Ýï S¢¢’Îè, }¢¢ñH¢Ý¢ Á¢H¢HégèÝ M}¢è I
ÜUè }¢SÝ±è }¢¢ñH¢Ý¢ M}¢, ¥GËH¢}¢¢ §ÏÝï Á¢¢ñÁ¢Gè I ÜUè ©G²êÝéH
çãGÜU¢²¢¼, ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G ÈGUÚèÎégèÝ ¥Gœ¢G¢Ú I ÜUè ¼Á¢GçÜUÚ¼éH
¥¢ñçH²¢ ¥¢ñÚ §Ý ÜïU §GH¢±¢ çS¢²LH ¥¢ñçH²¢, Ú¢ñÁG¢éH ÈGU¢§ÜGU, ÜGUË²êÏ¢è
à¢ÚèÈGU ±x¢GñÚ¢ |¢è }¢¢’MÈGU ãñ´ ÝèÁ¢G §S¢ ãG±¢Hï S¢ï “}¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢”
ÜUè ÎÁ¢ïü Á¢ñHG }¢¼GÏ¢ê¥¢G ¼ ÜU¢ }¢é¼¢G H¥G¢ |¢è §ç‹¼ã¢§ü }¢éÈUG èÎ ± çÎHÓ¢SÐ ãñ :
¥GÁ¢¢§Ï¢éH ÜéUGÚ¥¢Ý ± x¢GÚ¢§Ï¢éH ÜéUGÚ¥¢Ý, ©G²êÝéH çãGÜU¢²¢¼,
çãGÜU¢²¼ï´ ¥¢ñÚ ÝS¢èãG¼ï´, ãGÁ¢GÚ¼ï ©G}¢Ú çÏ¢Ý ¥GÏÎéH ¥GÁ¢GèÁ¢G (5)
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 13
ÜUè 425 çãGÜU¢²¢¼, 152 ÚãG}¢¼ |¢Úè çãGÜU¢²¢¼, ÜUÚ¢}¢¢¼ï S¢ãG¢Ï¢¢

(F), S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ (F) ÜUè §ü}¢¢Ý ¥ÈGUÚ¢ïÁ¢G
çãGÜU¢²¢¼ ¥¢ñÚ ¶G¢S¢ ¼G¢ñÚ ÐÚ Ï¢ÓÓ¢¢ï´ ÜïU çH²ï ÝêÚ ÜU¢ ç¶H¢ñÝ¢, çÈGUÚ¥G¢ñÝ
ÜU¢ wG±¢Ï¢, ÝêÚ ±¢H¢ Ó¢ïãÚ¢ ¥¢ñÚ Ï¢ïÅ¢ ã¢ï ¼¢ï »ïS¢¢ J
Á¢ïGÚï ÝÁ¢GÚ çÜU¼¢Ï¢ “S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼” ÜU¢ï |¢è §S¢è
çS¢HçS¢Hï ÜUè »ÜU ÜUÇGè ÜUã¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ J ²ïã }¢¢ñH¢Ý¢ ãGÜUè}¢ ¥Ï¢éH
ãGSS¢¢Ý }¢éãG}}¢Î Ú}¢Á¢G¢Ý ¥GHè ÜGU¢çÎÚè I ÜUè ¼¢HèÈGU }¢¢’çÎÝï
¥wGH¢ÜGU S¢ï }¢¢wG¢êÁ¢G ãñ J }¢é¥çËHÈGU »ÜU }¢¢’MÈGU ¥G¢çH}¢ï ÎèÝ ‰¢ï ¥¢ñÚ
Ï¢¢Ï¢éH §SH¢}¢ çS¢‹{ ÜïU ¥GH¢ÜïGU “S¢æÛ¢¢ïM” (çÁ¢GË¥G S¢¢æÍ¢ÇG) S¢ï
¼¥GËHéÜGU Ú¶¼ï ‰¢ï J }¢¢’çÎÝï ¥wGH¢ÜGU }¢ï´ ¥¢Ð I Ýï çÝã¢²¼
S¢¢Î¢ ¥‹Î¢Á¢G }¢ï´ Ï¢ÇGè çÎHÓ¢SÐ ¥¢ñÚ S¢Ï¢ÜGU ¥¢}¢¢ïÁ¢G çãGÜU¢²¢¼ Á¢}¥G
ÜUè ãñ´ J Á¢¢ Ï¢Á¢¢ ÜéUGÚ¥¢Ýè ¥¢²¢¼ ¥¢ñÚ ¥ãG¢ÎèS¢ï ÝÏ¢±è |¢è ÝvGH
ÈGUÚ}¢¢§ü ãñ´ J ©Îêü, ÈGU¢ÚS¢è ¥¢ñÚ ¥GÚÏ¢è }¢ï´ ¥à¥G¢Ú |¢è ¼ãGÚèÚ çÜU²ï ãñ´ ¥¢ñÚ
¥ãHï §GË}¢ ÜïU Á¢G¢ñÜGU ÜïU çH²ï ÜUãè´ ÜUãè´ ÈGU¢ÚS¢è ¥¢ñÚ ¥GÚÏ¢è §GÏ¢¢Ú¢¼ |¢è
ÝvGH ÜUÚ Îè ãñ´ ¥¢ñÚ ¶G¢S¢ Ï¢¢¼ ²ïã ãñ çÜU ±¢çÜGU¥G¢¼ ± çãGÜU¢²¢¼ ÜïU
ãG±¢H¢ Á¢¢¼ |¢è ¼ãGÚèÚ ÜUÚ çÎ²ï ãñ´ ²êæ §S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜUè ¥ãç}}¢Ä²¼ ±
§ÈGU¢çÎÄ²¼ ¥¢ñÚ Ï¢ÉG Á¢¢¼è ãñ J ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ }¢é¥çËHÈGU ÜU¢ï
Á¢Á¢G¢» ¶GñÚ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢» ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU ÎÚÁ¢¢¼ Ï¢éH‹Î ÈGUÚ}¢¢» J
}¢¢’çÎÝï ¥wGH¢ÜGU S¢ï ÜU}¢¢ï Ï¢ïà¢ 125 çãGÜU¢²¢¼ }¢é‹¼¶GÏ¢ ÜUÚ
ÜïU ²ïã çÜU¼¢Ï¢ “S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼” }¢éÚœ¢Ï¢ ÜUè x¢§ü ãñ Á¢¢ï »ÜU ¼G±èH
¥GS¢ïü S¢ï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ S¢ï à¢¢»¥G ã¢ï¼è Úãè ãñ n }¢Á¢çHS¢
“¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢” §S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï Ï¢ïã¼Ú ¥‹Î¢Á¢G }¢ï´ Ðïà¢
ÜUÚÝï ÜUè S¢¥G¢Î¼ ãG¢çS¢H ÜUÚ Úãè ãñ çÁ¢S¢ }¢ï´ ¥GSÚï ãG¢çÁ¢GÚ ÜïU ¼ÜGU¢Á¢G¢ï´
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 14
ÜU¢ï }¢gï ÝÁ¢GÚ Ú¶¼ï ãé» çÜU²ï x¢» ÜU¢}¢ ÜUè ¼zGS¢èH ÜéUÀ §S¢ ¼GÚãG ãñ :
*......¥H }¢ÎèÝ¼ééH §GçË}¢Ä²¢ ÜïU ¥‹Î¢Á¢G ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU §S¢ çÜU¼¢Ï¢
ÜU¢ï |¢è Á¢Gï±Úï ¼¶GÚèÁ¢ S¢ï ¥¢Ú¢S¼¢ ÜUÚÝï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUè x¢§ü ãñ ¥¢ñÚ
¥ãG¢ÎèS¢ ± ±¢çÜGU¥G¢¼ ÜUè }¢vGÎêÚ |¢Ú ¼¶GÚèÁ¢ ÜU¢ »ãç¼}¢¢}¢ çÜU²¢
x¢²¢ ãñ ãG±¢H¢ Á¢¢¼ çÏ¢œ¢zGS¢èH çH¶ï x¢» ãñ´ ²¢’Ýè çÜU¼¢Ï¢, Ï¢¢Ï¢,
ÈGUSH, çÁ¢ËÎ ± S¢ÈGUãG¢ Ý}Ï¢Ú ¥¢ñÚ ÚÜGU}¢éH ãGÎèS¢ ÜïU S¢¢‰¢ (}¢S¢HÝ
) ÜU¢ï ç à¢à¢
ÜUè x¢§ü ãñ çÜU ¥ãG¢ÎèS¢ ÜU¢ ãG±¢H¢ }¢Ú¢Á¢ï¥G ãGÎèS¢ S¢ï çÎ²¢ Á¢¢» HïçÜUÝ
ÜU§ü }¢ÜGU¢}¢¢¼ ÐÚ Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ÜU¢ïçà¢à¢ ÜïU ãGÎèS¢ ÜUè çÜU¼¢Ï¢ S¢ï ãG±¢H¢ Ý
ç}¢H S¢ÜU¢ ¼¢ï }¢Á¢Ï¢êÚÝ ÎêS¢Úè çÜU¼¢Ï¢ S¢ï ãG±¢H¢ çÎ²¢ x¢²¢ ãñ J
*......çÁ¢Ý ÜéU¼éÏ¢ S¢ï ¼¶GÚèÁ¢ ÜUè x¢§ü ãñ ¥¢ç¶GÚ }¢ï´ ©Ý ¼}¢¢}¢ ÜUè
ÈïGUãçÚS¼ “}¢¥¢ç¶GÁ¢G¢ï }¢Ú¢Á¢ï¥G” ÜïU Ý¢}¢ S¢ï Ï¢Ý¢§ü x¢§ü ãñ ¥¢ñÚ §S¢
ÈïGUãçÚS¼ }¢ï´ }¢éS¢ç‹ÝÈGUèÝ ± }¢é¥çËHÈGUèÝ ÜïU Ý¢}¢ }¢¥G çS¢Ýï ±ÈGU¢¼,
}¢¼G¢Ï¢ï¥G ¥¢ñÚ çS¢Ýï ¼GÏ¢¢¥G¼ |¢è çÁ¢GRU ÜUÚ çÎ²ï x¢» ãñ´ J
*......Ó¢‹Î »ÜU }¢ÜGU¢}¢¢¼ ÐÚ Á¢GMÚ¼Ý ãG±¢à¢è ÜU¢ |¢è »ãç¼}¢¢}¢
çÜU²¢ x¢²¢ ãñ çÁ¢S¢ ÜïU ¥¢ç¶GÚ }¢ï´ “§GçË}¢Ä²¢” çH¶¢ x¢²¢ ãñ J
*......Á¢¢ Ï¢Á¢¢ }¢éçàÜUH ¥¢ñÚ x¢GñÚ }¢¢’MÈGU ¥ËÈGU¢Á¢G ÐÚ ¥¢’Ú¢Ï¢ |¢è
Hx¢¢» x¢» ãñ´ J §S¢è ¼GÚãG ¥¢’H¢}¢ (²¢’Ýè Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ, çÚ±¢²¼ ÜUÚÝï
±¢H¢ï´ ²¢ Îèx¢Ú ÜïU Ý¢}¢¢ï´) ÐÚ |¢è ¥¢’Ú¢Ï¢ ÜU¢ »ãç¼}¢¢}¢ çÜU²¢ x¢²¢ ãñ J
*......¥¢²¢¼ }¢ï´ ÜéUGÚ¥¢Ýè ÚS}¢éH ¶G¼G (¶Gœ¢ïG ©GS}¢¢Ýè) Ï¢Ú ÜGUÚ¢Ú
Ú¶Ýï ÜïU çH²ï ¼}¢¢}¢ ¥¢²¢¼ »ÜU }¢wGS¢êS¢ ÜéUGÚ¥¢Ýè S¢¢õzGÅ±ïÚ S¢ï
(Corel Draw ÜïU Á¢GÚè»G) ÐïSÅ ÜUè x¢§ü ãñ´ J
*......ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý ÜU¢ Á¢G¢ñÜGU Ú¶Ýï ±¢H¢ï´ ÜïU çH²ï ãG¢çà¢²ï }¢ï´ ¼Á¢ü}¢»
ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý |¢è Ðïà¢ çÜU²¢ x¢²¢ ãñ J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 15
*......¥¢²¢¼ ± ¼Ú¢çÁ¢}¢ ÜU¢ ¼ÜGU¢Ï¢éH ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý (}¢¼GÏ¢ê¥G¢

}¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢) S¢ï Î¢ï }¢Ú¼Ï¢¢ çÜU²¢ x¢²¢ ãñ J
*......¥GH¢}¢¢¼ï ¼ÚÜGUè}¢ (Punctuation marks) ²¢’Ýè ÜU¢õ}¢¢, ÈéUGH
SÅ¢õÐ, ÜU¢õH¢ïÝ, §‹±ÚÅïÇ ÜU¢õ}¢¢Á¢G (Inverted commas) ±x¢GñÚ¢ ÜU¢
Á¢GMÚ¼Ý »ãç¼}¢¢}¢ çÜU²¢ x¢²¢ ãñ J
*......çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï wG¢êÏ¢ S¢êÚ¼ Ï¢Ý¢Ýï ÜïU çH²ï ãïôÇxÁ¢G (Headings),
ÜéUGÚ¥¢Ýè ¥¢²¢¼, Ï¢¢’Á¢G §GÏ¢¢Ú¢¼, Ý}Ï¢ôÚx¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢ïÇüÚ ±x¢GñÚ¢ ÜUè ¼ÚÜUèÏ¢
ÇèÁ¢G¢§æx¢ S¢¢õzGÅ±ïÚ (Corel Draw) ÜïU Á¢GÚè»G ÜUè x¢§ü ãñ J
*......Î¢ï }¢Ú¼Ï¢¢ ÐêÚè çÜU¼¢Ï¢ ÜUè ÐíéÈGU ÚèôÇx¢ ÜUè x¢§ü ãñ J
§S¢ ÜU¢}¢ }¢ï´ ¥¢Ð ÜU¢ï Á¢¢ï wG¢êçÏ¢²¢æ ÝÁ¢GÚ ¥¢»æ ²ÜGUèÝÝ ±¢ïã
¥ËH¢ã 1 ÜUè ¥G¼G¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU Œ²¢Úï ãGÏ¢èÏ¢ 6
ÜUè §GÝ¢²¼ S¢ï ãñ´ ¥¢ñÚ ©GH}¢¢» çÜUÚ¢}¢ m çÏ¢H wG¢éS¢êS¢ à¢ñ¶Gï
¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, Ï¢¢çÝ²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢
}¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î §Ë²¢S¢ ¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè çÁ¢G²¢§ü
ÜïU ÈñGUÁ¢G¢Ý ÜU¢ S¢ÎÜGU¢ ãñ´ ¥¢ñÚ Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ »ãGç¼²¢¼G ÜïU Á¢¢ï ¶G¢ç}¢²¢æ Úã x¢§æü
©‹ãï´ ã}¢¢Úè ¼GÚÈGU S¢ï Ý¢ Î¢çÝS¼¢ ÜU¢ï¼¢ãè ÐÚ }¢ãG}¢êH çÜU²¢ Á¢¢» J
ÜGU¢çÚ§üÝ wG¢éS¢êS¢Ý ©GH}¢¢» çÜUÚ¢}¢ S¢ï x¢éÁ¢G¢çÚà¢ ãñ ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü
¶G¢}¢è ¥¢Ð }¢ãGS¢êS¢ ÈGUÚ}¢¢»æ ²¢ ¥ÐÝè ÜGUè}¢¼è ¥¢Ú¢ ¥¢ñÚ ¼Á¢¢±èÁ¢G
ÎïÝ¢ Ó¢¢ãï´ ¼¢ï ã}¢ï´ ¼ãGÚèÚè ¼G¢ñÚ ÐÚ }¢éœ¢GH¥G ÈGUÚ}¢¢§²ï J ¥ËH¢ã 1
ã}¢ï´ ¥ÐÝè çÚÁ¢G¢ ÜïU çH²ï ÜU¢}¢ ÜUÚÝï ÜUè ¼¢ñÈGUèÜGU ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢» ¥¢ñÚ
Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜUè }¢Á¢çHS¢ “¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢” ¥¢ñÚ Îèx¢Ú
}¢Á¢¢çHS¢ ÜU¢ï çÎÝ x²¢Úã±è´ Ú¢¼ Ï¢¢Úã±è´ ¼ÚvGÜGUè ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢» J
à¢¢ï’Ï¢» ¼¶GÚèÁ¢ ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 16
¼±vÜéUH, ÜGUÝ¢¥G¼, §çS¼x¢GÝ¢
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ãè ÜïU çH²ï

ãñ´ ¥¢S}¢¢Ý¢ï´ ¥¢ñÚ Á¢G}¢èÝ ÜïU x¢GñÏ¢ (©S¢ S¢ï ÜéUÀ ÀéÐ Ýãè´ S¢ÜU¼¢) ¥¢ñÚ
©S¢è ÜUè ¼GÚÈGU S¢Ï¢ ÜU¢}¢¢ï´ ÜUè LÁ¢ê¥G ãñ, ¼¢ï ©S¢ ÜUè Ï¢‹Îx¢è ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ
©S¢ ÐÚ |¢Ú¢ïS¢¢ Ú¶¢ï ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Ú¢ ÚÏ¢ ¼é}ã¢Úï ÜU¢}¢¢ï´ S¢ï x¢G¢çÈGUH Ýãè´ J
¼±vÜéUH ÜïU Héx¢G±è }¢¢’Ý¢ ãñ´ »’ç¼}¢¢Î ¥¢ñÚ |¢Ú¢ïS¢¢ ÜUÚÝ¢,
¥ÐÝï §GÁÁ¢G ÜU¢ §ÜGUÚ¢Ú ÜUÚÝ¢, ¥ÐÝï ÜU¢}¢ ÜU¢ï çÜUS¢è ÜïU ãG±¢Hï ÜUÚÝ¢,
çÜUS¢è ÜU¢ï ±ÜUèH Ï¢Ý¢Ý¢ J
¼±vÜéUH ÜïU à¢Ú§üG }¢¢’Ý¢ ãñ´ çS¢ÈüGU ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÐÚ
»’ç¼}¢¢Î ¥¢ñÚ |¢Ú¢ïS¢¢ ÜUÚÝ¢ ¥¢ñÚ ÜU¢}¢¢ï´ ÜU¢ï ©S¢ ÜïU çS¢ÐéÎü ÜUÚ ÎïÝ¢ J(2)
Îé‹²¢ ¥G¢H}¢ï ¥SÏ¢¢Ï¢ ãñ, ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï Îé‹²¢ ¥¢ñÚ
ÎèÝ ÜïU Á¢é}H¢ ©}¢êÚ ÜU¢ï ¥SÏ¢¢Ï¢ ± ±S¢¢§H S¢ï }¢é¼¥GçËHÜGU ¥¢ñÚ
±¢Ï¢S¼¢ çÜU²¢ ãñ ¥¢ñÚ ©S¢è Ýï §‹S¢¢Ý ÜU¢ï ¥SÏ¢¢Ï¢ ± ±S¢¢§H §çwG¼²¢Ú
1......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ãè ÜïU çH²ï ãñ´ ¥¢S}¢¢Ý¢ï´ ¥¢ñÚ Á¢G}¢èÝ
ÜïU x¢GñÏ¢ ¥¢ñÚ ©S¢è ÜUè ¼GÚÈGU S¢Ï¢ ÜU¢}¢¢ï´ ÜUè LÁ¢ê¥G ãñ ¼¢ï ©S¢ ÜUè Ï¢‹Îx¢è ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ ©S¢ ÐÚ
|¢Ú¢ïS¢¢ Ú¶¢ï ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Ú¢ ÚÏ¢ ¼é}ã¢Úï ÜU¢}¢¢ï´ S¢ï x¢G¢çÈGUH Ýãè´ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 17
ÜUÚÝï ÜU¢ ãéGv}¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ ¥¢ñÚ ¥SÏ¢¢Ï¢ ± ±S¢¢§H S¢ï ÜU¢}¢ HïÝï ¥¢ñÚ
¼ÎÏ¢èÚ ÜUÚÝï ÜUè ¶G¢ç¼GÚ §‹S¢¢Ý ÜU¢ï ¥GvGH¢ï ÈGUãì}¢ ¥¢ñÚ ¼S¢LüÈGU ÜUÚÝï ÜUè
ÜéUGÎÚ¼, ÜéUGÃ±¼ ¥¢ñÚ §çwG¼²¢Ú Îï ÜUÚ ±¢Á¢ïGãG ÜUÚ çÎ²¢ ãñ çÜU
§‹S¢¢Ý ÜU¢ï ±¢ïãè ÜéUÀ ç}¢Hïx¢¢ Á¢¢ï ±¢ïã ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ¼¢ ãñ J

²¢’Ýè §‹S¢¢Ý ÜUè Îé‹²¢ ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU Á¢é}H¢ ©}¢êÚ ±
}¢é¥G¢}¢H¢¼ }¢ï´ ÜU¢}¢²¢Ï¢è ²¢ Ý¢ÜU¢}¢è ©S¢ ÜUè çÁ¢g¢ï Á¢ãÎ, S¢§üG ±
ÜU¢ïçà¢à¢ ÜU¢ Ý¼èÁ¢¢ ãñ HïçÜUÝ §S¢ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ²ïã |¢è ±¢Á¢ïGãG ÜUÚ çÎ²¢
ãñ çÜU §‹S¢¢Ý ÜUè ¼}¢¢}¢ ¼Ú çÁ¢g¢ï Á¢ãÎ, S¢§üG ± ÜU¢ïçà¢à¢ ¥¢ñÚ ¥SÏ¢¢Ï¢
± ±S¢¢§H §çwG¼²¢Ú ÜUÚÝï S¢ï Ý¼¢§Á¢ ÜU¢ }¢éÚœ¢Ï¢ ã¢ïÝ¢ ²¢ Ý ã¢ïÝ¢ çS¢ÈüGU
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜUè }¢ÚÁ¢Gè ¥¢ñÚ }¢çà¢Ä²¼ ÐÚ }¢¢ñÜGUêÈGU ãñ J
ÐS¢ ãGÜGUèÜGU¼ ÜU¢ ¼ÜGU¢Á¢G¢ ²ïãè ãñ çÜU §‹S¢¢Ý ãéGv}¢ï §H¢ãè ÜUè
¼¢’}¢èH }¢ï´ ¥SÏ¢¢Ï¢ ± Á¢GÚ¢»¥G ¥¢ñÚ ±S¢¢§H ÜU¢ï §çwG¼²¢Ú ÜUÚï, ¥ÐÝï
Îé‹²¢±è ¥¢ñÚ ÎèÝè ©}¢êÚ ÜU¢ï S¢Ú ¥‹Á¢¢}¢ ÎïÝï }¢ï´ ãGœ¢H ±S¥G |¢ÚÐêÚ
çÁ¢g¢ï Á¢ãÎ ÜUÚï, ¥ÐÝï }¢ÜGU¢çS¢Î ÜïU ãéGS¢êH ÜïU çH²ï Á¢GMÚ ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚï,
ãÚ ¼ÎÏ¢èÚ S¢ï ÜU¢}¢ Hï HïçÜUÝ ©S¢ ÜU¢ »’ç¼}¢¢Î ¥¢ñÚ |¢Ú¢ïS¢¢ Ý ¼¢ï
¥SÏ¢¢Ï¢ ± Á¢GÚ¢»¥G ÐÚ ã¢ï, Ý ¥ÐÝè çÁ¢g¢ï Á¢ãÎ ²¢ ÜU¢ïçà¢à¢ ± ¼ÎÏ¢èÚ
ÐÚ Ï¢çËÜU ©S¢ ÜU¢ »’ç¼}¢¢Î ¥¢ñÚ |¢Ú¢ïS¢¢ çS¢ÈüGU ¥ËH¢ã ÐÚ ã¢ï Á¢¢ï
¥¢ñÚ ãñ J
1.....¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢Î}¢è Ý Ð¢»x¢¢ }¢x¢Ú ¥ÐÝè ÜU¢ïçà¢à¢ J
2.....¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ã}¢ïà¢¢ Á¢¢ï Ó¢¢ãï ÜUÚ HïÝï ±¢H¢ J
3.....¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ãÚ Ó¢èÁ¢G ÐÚ ÜGU¢çÎÚ ãñ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 18
ÜUèç}¢²¢» S¢¥G¢Î¼ }¢ḯ §}¢¢}¢ x¢GÁ¢G¢Hè ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ́ :

¥SÏ¢¢Ï¢ ÜU¢ï À¢ïÇG ÎïÝ¢ ¼±vÜéUH Ýãè´ Ï¢çËÜU ¼±vÜéUH ²ïã ãñ çÜU çÎH
S¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜïU ÈGUÁGH¢ï ÜUÚ}¢ ÐÚ |¢Ú¢ïS¢¢ Ú¶ï ¥SÏ¢¢Ï¢ ÐÚ Ý Ú¶ï,
¥¢Î}¢è ¶GH¢§ÜGU ÐÚ ÝÁ¢GÚ Ý Ú¶ï ¥¢ñÚ çÜUS¢è S¢Ï¢Ï¢ ÐÚ |¢è »’ç¼}¢¢Î Ý
ÜUÚï, çS¢ÈüGU }¢éS¢çÏÏ¢Ï¢éH ¥SÏ¢¢Ï¢ ÜUè Á¢G¢¼ ÐÚ ãè »’ç¼}¢¢Î ÜUÚï J(1)
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜU¢ §Úà¢¢Î :
¥¢ñÚ }¢éS¢H}¢¢Ý¢ïæ ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU ¥ËH¢ã ãè ÐÚ |¢Ú¢ïS¢¢ Ú¶ḯ J

Ï¢ïà¢ÜU Á¢¢ï H¢ïx¢ wG¢éÎ¢ ÐÚ |¢Ú¢ïS¢¢ Ú¶¼ï ãñ´ ¥ËH¢ã ©Ý ÜU¢ï

Î¢ïS¼ Ú¶¼¢ ãñ J
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥}¢èLH }¢¢ïç}¢ÝèÝ ¥GHè }¢é¼üÁ¢G¢ 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï
ãñ´ : ¼±vÜéUH Ï¢ÎÝ ÜU¢ï ©GÏ¢êçÎÄ²¼ }¢ï´ Ç¢HÝ¢, ÜGUËÏ¢ ÜU¢ï ÚÏ¢êçÏ¢Ä²¼ ÜïU
S¢¢‰¢ }¢é¼¥GçËHÜGU Ú¶Ý¢, ¥G¼G¢ ÐÚ à¢éRU, Ï¢H¢ ÐÚ S¢Ï¢í ÜU¢ Ý¢}¢ ãñ J(4)
(¶GÁ¢G¢§ÝéH §GÚÈGU¢Ý)
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥ÝS¢ 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU »ÜU à¢wGS¢ Ýï
ÚS¢ê H é Ë H¢ã 6 S¢ï Ðê À ¢ : ²¢ ÚS¢ê H ËH¢ã !
(6) }¢ñ´ ¥ÐÝï ªæÅ ÜU¢ï Ï¢¢æ{ ÜUÚ (¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢
ÐÚ) ¼±vÜéUH ÜUMæ ²¢ ªæÅ ÜU¢ï ¶éH¢ À¢ïÇG Îêæ ¥¢ñÚ ¼±vÜéUH ÜUMæ ?
2...¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ |¢Ú¢ïS¢¢ ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ ÜU¢ï ¥ËH¢ã ãè ÐÚ |¢Ú¢ïS¢¢
Ó¢¢çã²ï J
3...¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢H
é §ü}¢¢Ý : Ï¢ïà¢ÜU ¼±vÜéUH ±¢Hï ¥ËH¢ã ÜU¢ï Œ²¢Úï ãñ´ J
4...¶GÁ¢G¢§ÝéH §GÚÈGU¢Ý, Ð¢Úã 13, §Ï¢í¢ãè}¢, ¼ãìG¼H
é ¥¢²¼ : 12)
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 19
ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ©S¢ ÜU¢ï Ï¢¢æ{ Îï ¥¢ñÚ (çÈUÚ) ¼±vÜéUH

(1)
ÜUÚ J
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : wG¢éà¢è ãñ ©S¢ ÜïU
çH²ï çÁ¢S¢ï §SH¢}¢ ÜUè çãÎ¢²¼ ç}¢Hè ã¢ï, }¢§üGà¢¼ Ï¢ ÜGUÎÚï Ï¢S¢Ú ¥±ÜGU¢¼
(2)
ãG¢çS¢H ã¢ï ¥¢ñÚ ±¢ïã ©S¢ ÐÚ ÜGU¢Ýï¥G ã¢ï J
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¥x¢Ú çÜUS¢è ¥¢Î}¢è
ÜïU Ð¢S¢ Î¢ï ±¢çÎ²¢æ S¢¢ïÝï ÜUè |¢Úè ã¢ï´ ¼¢ï ±¢ïã ©Ý ÜïU §GH¢±¢ ¼èS¢Úè ÜUè
|¢è wG±¢çãà¢ ÜUÚïx¢¢ ¥¢ñÚ Ýãè´ |¢Ú¼è ¥¢Î}¢è ÜïU ÐïÅ ÜU¢ï (ÜU¢ï§ü |¢è Ó¢èÁ¢G)
çS¢±¢» ¶G¢ÜU ÜïU, ¥¢ñÚ Á¢¢ï ÜU¢ï§ü ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚï ¼¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ©S¢ ÜUè
(3)
¼¢ñÏ¢¢ ÜGUÏ¢êH ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ J
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¥¢Î}¢è (Á¢êæ Á¢êæ)
Ï¢êÉG¢ ã¢ï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ ãè Î¢ï Ó¢èÁ¢Gï´ Á¢±¢Ý ã¢ï¼è (Ó¢Hè Á¢¢¼è)
ãñ´, »ÜU ¥}¢H (²¢’Ýè ©}}¢èÎ) Îé±é}¢ ãéGÏÏ¢ééH }¢¢H (²¢’Ýè }¢¢H ÜUè
(4)
}¢ãGÏÏ¢¼) J
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Îé‹²¢ }¢HªGÝ ãñ
¥¢ñÚ Á¢¢ï ÜéUÀ §S¢ }¢ï´ ãñ S¢Ï¢ }¢HªGÝ ãñ Ï¢Á¢éÁ¢G ©S¢ ÜïU Á¢¢ï §S¢ }¢ï´ S¢ï
¥ËH¢ã ÜïU çH²ï ã¢ï J(5)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 20
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : §‹S¢¢Ý ÜïU çÎH ÜïU

ãÚ Á¢æx¢H }¢ï´ »ÜU à¢¢¶G ãñ (§‹S¢¢Ý ÜU¢ çÎH »ÜU ãñ }¢x¢Ú ©S¢ ÜïU çH²ï
çÈGURïU´, x¢G}¢ Ï¢ãé¼ ãñ´, Ú¢ïÅè ÜUÐÇG¢, }¢ÜU¢Ý, Ï¢è}¢¢çÚ²¢ï´ }¢ï´ §GH¢Á¢, ¥¢ÐS¢
ÜUè }¢é¶G¢HÈGU¼ï´, ¥GÎ¢±¼ï´ ±x¢GñÚ¢ ±x¢GñÚ¢ çÈGURU¢ï´, x¢G}¢¢ï´ ÜïU Á¢æx¢H ãñ´ çÁ¢Ý }¢ï´
S¢ï ãÚ »ÜU ÜU¢ ¼¥GËHéÜGU §‹S¢¢Ý ÜïU çÎH S¢ï ãñ) ¼¢ï Á¢¢ï ¥ÐÝï çÎH ÜU¢ï
§Ý ¼}¢¢}¢ à¢¢¶G¢ï´ ÜïU ÐèÀï Ç¢H Îï (§S¢ ¼GÚãG çÜU ¥ÐÝï çÎH }¢ï´ ãÚ çÈGURU¢ï
x¢G}¢ ÜU¢ï Á¢x¢ã Îï Îï, ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè çÈGURU¢ï´ ÜU¢ï ÈGUÚ¢}¢¢ïà¢ ÜUÚ Îï, Îé‹²¢ ÜUè
ãÚ çÈGURU ÜïU ÐèÀï |¢¢x¢¢ çÈUÚï) ¥ËH¢ã ÐÚ±¢ã Ýãè´ ÜUÚïx¢¢ çÜU çÜUS¢è
Á¢æx¢H }¢ï´ ©S¢ï ãH¢ÜU ÜUÚ Îï, (»ïS¢ï Îé‹²¢Î¢Ú ÜUè ¼GÚÈGU ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢
¼±ÁÁ¢¢ï» ÜUÚ}¢ Ýãè´ ÜUÚïx¢¢, ©S¢ï çÈGURU¢ïæ ¥¢ñÚ x¢G}¢¢ï´ S¢ï ¥¢Á¢G¢Î Ý ÜUÚïx¢¢,
}¢Ú¼ï ±vG¼ ¼ÜU ±¢ïã §‹ãè }¢ï´ çx¢çÚzG¼¢Ú Úãïx¢¢, ¥¢ç¶GÚ §S¢è ãG¢H }¢ï´ }¢Ú
Á¢¢»x¢¢ J ¥G¢}¢ Îé‹²¢Î¢Ú¢ï´, }¢¢HÎ¢Ú¢ï´ ÜU¢ ²ïãè ãG¢H Îï¶¢ Á¢¢¼¢ ãñ,
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ »ïS¢è çÁ¢G‹Îx¢è S¢ï }¢ãGÈGUêÁ¢G Ú¶ï, ¥¢}¢èÝ) ¥¢ñÚ Á¢¢ï
¥ËH¢ã ÐÚ ¼±vÜéUH (|¢Ú¢ïS¢¢) ÜUÚï ¥ËH¢ã ©S¢ï Í¢¢çÅ²¢ï´ S¢ï
(1)
Ï¢Ó¢¢»x¢¢ J
»ïS¢ï }¢é¼±çvÜUH }¢¢ïç}¢Ý ÐÚ ÚæÁ¢¢ï x¢G}¢ ¥Ã±HÝ ¼¢ï ¥¢»æx¢ï Ýãè´
¥x¢Ú ¥¢»æx¢ï ¼¢ï Ð¢Ýè ÜUè ¼GÚãG Ï¢ã Á¢¢»æx¢ï ¥x¢Ú ÜéUÀ ÆãÚ |¢è x¢» ¼¢ï
}¢é¼±çvÜUH ÜU¢ çÎH §Ý ÜU¢ ¥S¢Ú Ýãè´ Hï¼¢ ©S¢ ÜU¢ çÎH ¥ËH¢ã
ÜUè ²¢Î }¢ï´ }¢wG}¢êÚ Úã¼¢ ãñ J
¼ïÚ¢ ÎÎü }¢ïÚ¢ ÎÚ}¢¢æ ¼ïÚ¢ x¢G}¢ }¢ïÚè wG¢éà¢è ãñ }¢éÛ¢ï ÎÎü ÎïÝï ±¢Hï ¼ïÚè Ï¢‹Î¢ ÐÚ±Úè ãñ
©S¢ï çÈGU¼Ýã¢» }¢ãGà¢Ú Ý Á¢x¢¢ S¢ÜïUx´ ¢ï ãÚçx¢Á¢G ¼ïÚ¢ Ý¢}¢ Hï¼ï Hï¼ï çÁ¢S¢ï Ýè´Î ¥¢ x¢§ü ãñ
(2)
2.....ç}¢Ú¥¢¼éH }¢Ý¢Á¢èãG, ¼±vÜéUH ¥¢ñÚ S¢Ï¢í ÜU¢ Ï¢²¢Ý, 7/124

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 21
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Ï¢‹Îï ÜU¢ çÚÁGÜGU

©S¢ ÜU¢ï §S¢ ¼GÚãG ÉêæÇ¼¢ ãñ çÁ¢S¢ ¼GÚãG ©S¢ ÜUè }¢¢ñ¼ ©S¢ ÜU¢ï ÉêæÇ¼è ãñ J(1)
}¢vGS¢Î ²ïã ãñ çÜU }¢¢ñ¼ ÜU¢ï ¼é}¢ ¼H¢à¢ ÜUÚ¢ï ²¢ Ý ÜUÚ¢ï Ï¢ãÚ
ãG¢H ¼é}ãï´ ÐãéæÓ¢ïx¢è, ²êæãè ¼é}¢ çÚÁGÜGU ÜU¢ï ¼H¢à¢ ÜUÚ¢ï ²¢ Ý ÜUÚ¢ï Á¢GMÚ
ÐãéæÓ¢ïx¢¢ J ã¢æ çÚÁGÜGU ÜUè ¼H¢à¢ S¢é‹Ý¼ ãñ, }¢¢ñ¼ ÜUè ¼H¢à¢ }¢}¢Ýê¥G }¢x¢Ú
ãñ´ Î¢ïÝ¢ï´ ²ÜGUèÝè J(2)
ÚS¢ê H é Ë H¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¥x¢Ú ¼é } ¢
¥ËH¢ã ÐÚ ÜU}¢¢ãGvGÜéUGãê ¼±vÜéUH ÜUÚ¢ï ¼¢ï ¼é}¢ ÜU¢ï ±ñS¢ï ãè çÚÁGÜGU
¥G¼G¢ ÜUÚï Á¢ñS¢ï çÜU ÐçÚ‹Î¢ï´ ÜU¢ï Îï¼¢ ãñ çÜU ±¢ïã S¢éÏãG ÜU¢ï |¢êÜïU Á¢¢¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ
à¢¢}¢ ÜU¢ï çà¢ÜU}¢ S¢ñÚ H¢ñÅ¼ï ãñ´ J(3)
ãGvGÜïGU ¼±vÜéUH ²ïã ãñ çÜU ÈGU¢§GHï ãGÜGUèÜGUè ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢
ãè ÜU¢ï Á¢¢Ýï, Ï¢¢’Á¢G Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU ÜUSÏ¢ ÜUÚÝ¢ ¥¢ñÚ Ý¼èÁ¢¢ ¥ËH¢ã
ÐÚ À¢ïÇGÝ¢ ãGvGÜïGU ¼±vÜéUH ãñ, çÁ¢S}¢ ÜU¢ï ÜU¢}¢ }¢ï´ Hx¢¢» çÎH ÜU¢ï
¥ËH¢ã S¢ï ±¢Ï¢S¼¢ Ú¶ï ¼Á¢çÚÏ¢ï S¢ï S¢¢çÏ¢¼ ãñ çÜU ¥ËH¢ã ÐÚ
¼±vÜéUH ÜUÚÝï ±¢Hï |¢êÜïU Ýãè´ }¢Ú¼ï J(4)
çÚÁG Ü G U Ý Ú¶ï ´ S¢¢‰¢ }¢ï´ Ðæ À è ¥¢ñ Ú ÎÚ±ï à ¢ çÁ¢Ý ÜU¢ ÚÏ¢ ÐÚ ¥¢S¢Ú¢ ©Ý ÜU¢ï çÚÁGÜGU ã}¢ïà¢ (5)
2......ç}¢Ú¥¢¼éH }¢Ý¢Á¢èãG, ¼±vÜéUH ¥¢ñÚ S¢Ï¢í ÜU¢ Ï¢²¢Ý, 7 / 126


S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 22
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ÜU¢ï§ü Á¢¢Ý Ý }¢Úïx¢è

ãGœ¢¢ çÜU ¥ÐÝ¢ çÚÁGÜGU ÐêÚ¢ ÜUÚ Hï, ¶GÏ¢ÚÎ¢Ú ! ¥ËH¢ã S¢ï ÇÚ¼ï Úã¢ï
¼H¢à¢ï çÚÁGÜGU ÜïU çH²ï ÎÚç}¢²¢Ýè Ú¢ã §çwG¼²¢Ú ÜUÚ¢ï (ãGH¢H Á¢GÚ¢»¥G S¢ï
Ú¢ïÁ¢Gè ÜU}¢¢¥¢ï, ãGÚ¢}¢ Á¢GÚ¢»¥G S¢ï Ï¢Ó¢¢ï, ãGÚ¢}¢ Á¢GÚ¢»¥G S¢ï Ú¢ïÁ¢Gè ÜU}¢¢Ý¢
§ÈGUÚ¢¼G ãñ ¥¢ñÚ çÏ¢ËÜéUH ÜU}¢¢§ü Ý ÜUÚÝ¢, Ï¢ïÜU¢Ú Ï¢ñÆ ÚãÝ¢ ¼ÈGUÚè¼G) ¥¢ñÚ
çÚÁGÜGU }¢ï´ ÎïÚ Hx¢Ý¢ ¼é}¢ ÜU¢ï §S¢ ÐÚ Ý ©vS¢¢» çÜU ¼é}¢ ¥ËH¢ã ÜUè Ý¢
ÈGUÚ}¢¢Ýè S¢ï çÚÁGÜGU ÉêæÇÝï Hx¢¢ï, (¥x¢Ú ÜU|¢è Ú¢ïÁ¢Gè ÜU}¢ ç}¢Hï ²¢ ÜéUÀ
Ú¢ïÁ¢G ÜïU çH²ï Ý ç}¢Hï ¼¢ï Ó¢¢ïÚè, Á¢é¥¢, çÚà±¼, ç¶G²¢Ý¼ ¥¢ñÚ x¢GS¢Ï¢
±x¢GñÚ¢ S¢ï Ú¢ïÁ¢Gè ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ Ý ÜUÚ¢ï, ãGH¢H ÜU¢}¢ çÜU²ï
Á¢¢¥¢ï, ©S¢ ÜUè }¢ïãÚÏ¢¢Ýè S¢ï ©}}¢èÎ Ú¶¢ï) v²êæçÜU ¥ËH¢ã ÜïU Ð¢S¢
ÜUè Ó¢èÁ¢Gï´ ©S¢ ÜUè ÈGUÚ}¢¢æÏ¢ÚÎ¢Úè S¢ï ãè ãG¢çS¢H ÜUè Á¢¢ S¢ÜU¼è ãñ´ J(1)
²¢’Ýè S¢Ï¢ ÜUè Ú¢ïÁ¢Gè ¥ËH¢ã ãè ÜïU Ð¢S¢ ãñ ¥x¢Ú ¼é}¢ Ýï ©S¢ï
ãGÚ¢}¢ Á¢GÚè»G S¢ï ãG¢çS¢H çÜU²¢ ¼¢ï ±¢ïã ãGÚ¢}¢ ã¢ï ÜUÚ ¼é}¢ ¼ÜU ÐãéæÓ¢è ÚÏ¢
|¢è Ý¢Ú¢Á¢G ãé±¢ }¢x¢Ú ç}¢H¢ ±¢ïãè Á¢¢ï ¼é}ã¢Ú¢ çãGSS¢¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
ãGH¢H Á¢GÚè»G S¢ï ãG¢çS¢H çÜU²¢ ¼¢ï ±¢ïã ãGH¢H ã¢ï ÜUÚ ¼é}ã¢Úï Ð¢S¢
ÐãéæÓ¢¢ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ |¢è Ú¢Á¢Gè ã¢ï x¢²¢ ç}¢H¢ ¼é}ã¢Ú¢ çãGSS¢¢ ãè
ÝèÁ¢G §S¢ }¢ï´ ÜGU¢§GÎ¢ Ï¢¼¢²¢ x¢²¢ çÜU çÜUS¢è S¢ï ÜéUÀ HïÝ¢ ã¢ï ¼¢ï ©S¢ï Ú¢Á¢Gè
ÜUÚ ÜïU H¢ï, ¥ËH¢ã S¢ï S¢Ï¢ ÜéUÀ HïÝ¢ ãñ ¼¢ï ©S¢ï ã}¢ïà¢¢ wG¢éà¢ ÜUÚÝï ÜUè
ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ¢ï ÝèÁ¢G çÚÁGÜGU S¢ï }¢éÚ¢Î çS¢ÈüGU ¶¢Ý¢ Ýãè´ Ï¢çËÜU ¶¢Ý¢ ÐèÝ¢,
Ð¢Ýè, ã±¢, {êÐ, Á¢G}¢èÝ ÐÚ Ó¢HÝ¢ ±x¢GñÚ¢ S¢Ï¢ ãè ãñ çÜU ²ïã S¢Ï¢ Ó¢èÁ¢Gï´
¥ËH¢ã ÜUè Îè ãé§ü Ú¢ïÁ¢Gè ãñ´ J Ï¢‹Îï ÜUè ÐñÎ¢§à¢ S¢ï ÐãHï ãè ©S¢ ÜUè
S¢¢æS¢ï´, Ð¢Ýè, çx¢GÁ¢G¢ S¢Ï¢ }¢éÜGUÚüÚ ã¢ï Á¢¢¼è ãñ´, Á¢Ï¢ Ï¢‹Î¢ ¼ñG à¢éÎ¢ çãGSS¢¢
§çS¼’}¢¢H ÜUÚ Hï¼¢ ãñ ¼Ï¢ ©S¢ï }¢¢ñ¼ ¥¢¼è ãñ J Îï¶¢ x¢²¢ ãñ çÜU Ï¢¢’Á¢G

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 23
H¢ïx¢ }¢Ú¼ï ±vG¼ ÜU§ü ÜU§ü çÎÝ Ï¢ïã¢ïà¢ ÐÇGï Úã¼ï ãñ´ çS¢ÈüGU S¢¢æS¢ Hï¼ï Úã¼ï ãñ´
ÜéUÀ ¶¢¼ï Ðè¼ï Ýãè´ v²êæçÜU ¥|¢è ©Ý ÜïU çãGSS¢ï ÜUè ã±¢ }¢ï´ ÜéUÀ S¢¢æS¢ï´
Ï¢¢ÜGUè ã¢ï¼è ãñ´, ¥ÐÝ¢ ¶¢Ý¢, Ð¢Ýè ÐêÚ¢ §çS¼’}¢¢H ÜUÚ Ó¢éÜïU ã¢ï¼ï ãñ´ ±¢ïã
S¢¢æS¢ïæ ÐêÚè ÜUÚÝï ÜïU çH²ï §S¢ ¼GÚãG ÐÇGï Úã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ÐêÚè ÜUÚ Ó¢éÜUÝï ÜïU
Ï¢¢’Î }¢Ú¼ï ãñ´ J(1)
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ãH¢ÜU ã¢ï Á¢¢»
Îé‹²¢ ÜU¢ Ï¢‹Î¢, MçÐ²¢ ÐñS¢¢ ÜU¢ Ï¢‹Î¢ ¥¢ñÚ ¥¢’H¢ ÜUÐÇG¢ïæ ÜU¢ Ï¢‹Î¢
çÜU ¥x¢Ú ©S¢ï çÎ²¢ Á¢¢» ¼¢ï Ú¢Á¢Gè Úãï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Ý çÎ²¢ Á¢¢» ¼¢ï Ý¢Ú¢Á¢G
ã¢ï Á¢¢» ±¢ïã ãH¢ÜU ã¢ï Á¢¢» Ï¢ÚÏ¢¢Î ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ ÜU¢æÅ¢ Hx¢ï ¼¢ï Ý
çÝÜUHï J(2)
²ïã ÜUçH}¢¢¼ Ï¢Î Îé¥G¢ ÜïU ãñ´ çÜU »ïS¢¢ Ï¢‹Î¢ wG¢éÎ¢ ÜUÚï ãH¢ÜU,
çÝx¢êæS¢¢Ú, Á¢GHèH¢ï wG±¢Ú ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ çÜUS¢è }¢éS¢èÏ¢¼ }¢ï´ ÈæUS¢ï ¼¢ï
ÜU¢ï§ü ©S¢ï çÝÜU¢HÝï ±¢H¢ Ý ã¢ï ÈæUS¢¢ ãè Úãï J }¢é}¢çÜUÝ ãñ çÜU ²ïã Á¢é}H¢
¶GÏ¢çÚ²¢ ã¢ï ²¢’Ýè ¥¢Î}¢è Á¢GHèH¢ï wG±¢Ú Úã¼¢ ãñ, }¢éS¢èÏ¢¼ }¢ï´ ©S¢ ÜU¢
ÜU¢ï§ü x¢G}¢ wG±¢Ú Ýãè´ ã¢ï¼¢ J(3)
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢
ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ çÜU »ï §‹S¢¢Ý ! ¼ê }¢ïÚè §GÏ¢¢Î¼ ÜïU çH²ï ÈGU¢çÚx¢G ã¢ï Á¢¢ }¢ñ´ ¼ïÚ¢
S¢èÝ¢ x¢GÝ¢ S¢ï |¢Ú Îêæx¢¢ ¥¢ñÚ ¼ïÚè x¢GÚèÏ¢è ÎêÚ ÜUÚ Îêæx¢¢ (ÜU}¢¢§ü }¢ï´ Ï¢ÚÜU¼,
çÎH }¢ï´ ÈGUÚ¢x¢G¼ ãG¢çS¢H ã¢ïx¢è) ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ¼ê ²ïã Ý ÜUÚïx¢¢ (¥ÐÝ¢ çÎH
1.....ç}¢Ú¥¢¼éH }¢Ý¢Á¢èãG, ¼±vÜéUH ¥¢ñÚ S¢Ï¢í ÜU¢ Ï¢²¢Ý, 7 / 114, 115 }¢éH¼ÜGU¼GÝ.
3......ç}¢Ú¥¢¼éH }¢Ý¢Á¢èãG, Ý}¢èü çÎH ÜUè Ï¢¢¼ï´, 7 / 5

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 24
Îé‹²¢ }¢ï´ Hx¢¢ Îïx¢¢, ÜU|¢è ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè ¼GÚÈGU }¢¢§H Ý ã¢ïx¢¢) ¼¢ï ¼ïÚ¢
ã¢‰¢ ÜU¢}¢ ÜU¢Á¢ S¢ï |¢Ú Îêæx¢¢ ¥¢ñÚ ¼ïÚè ÈGUÜGUèÚè (}¢¢ïãG¼¢Á¢è) Ï¢‹Î Ý
ÜUMæx¢¢ J(1)
²¢’Ýè ¥x¢Ú ¼ê Ýï ¥ÐÝï ÜU¢ï Îé‹²¢ ÜUè çÈGURU¢ï´ }¢ï´ ãè Hx¢¢ çÎ²¢,
¼ïÚï çÎH }¢ï´ Îé‹²¢ ©¼Ú x¢§ü ¼¢ï ¼ê ÜU¢}¢ ÜUÚïx¢¢ çÁ¢G²¢Î¢, çÈGURU ÜUÚïx¢¢
çÁ¢G²¢Î¢ HïçÜUÝ ç}¢Hïx¢¢ ±¢ïãè Á¢¢ï ¼ïÚï }¢éÜGUgÚ }¢ï´ ãñ J ¼ê }¢¢HÎ¢Ú ã¢ï ÜUÚ
|¢è }¢¢ïãG¼¢Á¢ ãè Úãïx¢¢, çÎH ÜU¢ Ó¢ñÝ ¥ËH¢ã ÜUè Ï¢ÇGè Ýï’}¢¼ ãñ, ²ïã
©S¢ ÜïU çÁ¢GRU S¢ï ÝS¢èÏ¢ ã¢ï¼¢ ãñ J(2)
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Á¢Ï¢ ¼é}¢ }¢ï´ S¢ï
ÜU¢ï§ü »ïS¢ï à¢wGS¢ ÜU¢ï Îï¶ï çÁ¢S¢ï }¢¢H ± ¥¢’Á¢G¢ }¢ï´ Ï¢ÇG¢§ü Îè x¢§ü ãñ ¼¢ï
(©S¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU) ©S¢ à¢wGS¢ ÜU¢ï |¢è Îï¶ Hï Á¢¢ï ©S¢ S¢ï ÝèÓ¢ï
(ÜU}¢¼Ú) ãñ J(3)
²ïã Îé‹²¢ ÜUãè´ ¼é}¢ ÜU¢ï |¢è ¼Ï¢¢ã Ý ÜUÚ Îï

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê ©GÏ¢ñÎ¢ çÏ¢Ý Á¢Ú¢üãG 5 ÜU¢ï ÚS¢êHéËH¢ã
6 Ýï Ï¢ãGÚñÝ ÜUè }¢éçã}¢ ÐÚ |¢ïÁ¢¢, ÈGUyãG Ð¢ ÜUÚ Á¢Ï¢ ±¢ïã
±ã¢æ S¢ï ±¢ÐS¢ ¥¢» ¼¢ï Ï¢ãé¼ S¢¢ }¢¢Hï x¢GÝè}¢¼ S¢¢‰¢ H¢», Ý}¢¢Á¢Gï ÈGUÁ¢í
S¢ï ÈGU¢çÚx¢G ã¢ï ÜUÚ ãéGÁG¢êÚ 6 ¼à¢ÚèÈGU Hï Á¢¢Ýï Hx¢ï ¼¢ï
S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ H ãéGÁG¢êÚ ÜïU S¢¢}¢Ýï ¶ÇGï ã¢ï x¢»,
2......ç}¢Ú¥¢¼éH }¢Ý¢Á¢èãG, çÎH Ý}¢ü ÜUÚÝï ÜUè Ï¢¢¼ï´, 7 / 15

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 25
ãéGÁG¢êÚ Ýï ©Ý ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ ¼Ï¢SS¢é}¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãé» ÜUã¢ :

}¢éÛ¢ï »ïS¢¢ }¢¢’Hê}¢ ã¢ï¼¢ ãñ çÜU ¼é}¢ Ýï ²ïã S¢éÝ çH²¢ ãñ çÜU ¥Ï¢ê ©GÏ¢ñÎ¢
(5) ÜéUÀ }¢¢H H¢²¢ ãñ J S¢ãG¢Ï¢¢ H Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ã¢æ !
²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6), ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼é}ãï´ wG¢éà¢ ¶GÏ¢Úè ã¢ï
çÜU ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ¼é}ã¢Úè ¼æx¢ÎS¼è ÎêÚ ÜUÚ Îè, Ï¢ wG¢éÎ¢ ! }¢ñ´
¼é}ã¢Úè }¢¢ïãG¼¢Á¢è (¼æx¢ÎS¼è) S¢ï ¶G¢§ÈGU Ýãè´ ãêæ ¥HÏ¢œ¢¢ §S¢ Ï¢¢¼ ÜU¢
ÇÚ ãñ çÜU ÜUãè´ ¼é}¢ ÐÚ Îé‹²¢ ÜUè ÈGUÚ¢¶Gè (}¢¢H ÜUè ÜUS¢Ú¼) §S¢ ÜGUÎÚ
Ý ã¢ï Á¢¢» çÁ¢S¢ ÜGUÎÚ çÜU ¼é}¢ S¢ï ÐãHï H¢ïx¢¢ï´ ÐÚ ã¢ï x¢§ü ‰¢è ¥¢ñÚ ¼é}¢ |¢è
©S¢è ¼GÚãG Îé‹²¢ ÜUè ¼GÚÈGU Ú¢çx¢GÏ¢ ã¢ï Á¢¢¥¢ï Á¢ñS¢ï çÜU ±¢ïã Ú¢çx¢GÏ¢ ã¢ï x¢»
‰¢ï, ¥¢ñÚ çÈUÚ Îé‹²¢ ©‹ãè ÜUè ¼GÚãG ¼é}¢ ÜU¢ï |¢è ¼Ï¢¢ã ÜUÚ Îï J(1)
}¢éwG¼S¢Ú ÝS¢èãG¼
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê ¥Ä²êÏ¢ ¥‹S¢¢Úè 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU »ÜU
¥¢’Ú¢Ï¢è ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢,
©S¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6 ! }¢éÛ¢ ÜU¢ï ÜéUÀ
ÝS¢èãG¼ }¢éwG¼S¢ÚÝ §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢§²ï, ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
Ý}¢¢Á¢G »ïS¢è ÐÉG Á¢ñS¢ï ÜU¢ï§ü LwGS¢¼ ã¢ïÝï ±¢H¢ ÐÉG¼¢ ãñ (²¢’Ýè ²ïã
¶G²¢H ÜUÚ çÜU à¢¢²Î ²ïã }¢ïÚè ¥¢ç¶GÚè Ý}¢¢Á¢G ã¢ï, Î¢ïÏ¢¢Ú¢ ÐÉGÝï ÜUè
}¢¢ïãH¼ Ý ç}¢Hï) ¥¢ñÚ Ý »ïS¢è Ï¢¢¼ ÜUÚ çÜU çÁ¢S¢ S¢ï ÜUH }¢¢’çÁ¢GÚ¼
ÜUÚÝè ÐÇGï ¥¢ñÚ Á¢¢ï ÜéUÀ H¢ïx¢¢ï´ ÜïU Ð¢S¢ ãñ ©S¢ S¢ï Ý¢ ©}}¢èÎ Úã (²¢’Ýè
ÎêS¢Ú¢ï´ ÜïU }¢¢H¢ï }¢¼¢¥G }¢ï´ ¼G}¥G Ý Ú¶) J(2)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 26
¼¢ï çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5 Ï¢ï §çwG¼²¢Ú Ú¢ï ÐÇGï

ãGÁ¢GÚ¼ï Á¢ñGÎ çÏ¢Ý ¥ÚÜGU}¢ 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU ã}¢ ãGÁ¢GÚ¼ï
¥Ï¢ê Ï¢RU çS¢gèÜGU 5 ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ‰¢ï çÜU ¥¢Ð Ýï ÐèÝï
ÜU¢ï Ð¢Ýè ¼GHÏ¢ çÜU²¢, ¥¢Ð ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ à¢ãÎ ç}¢H¢ ãé±¢ Ð¢Ýè Ðïà¢
çÜU²¢ x¢²¢, Á¢Ï¢ ¥¢Ð Ýï }¢éæã ÜU¢ï Hx¢¢²¢ ¼¢ï Ï¢ï §çwG¼²¢Ú Ú¢ï ÐÇGï ¥¢ñÚ §S¢
ÜGUÎÚ Ú¢ï» çÜU ãG¢çÁ¢GÚèÝ |¢è Ú¢ïÝï Hx¢ï, ãG¢çÁ¢GÚèÝ ¼¢ï Ú¢ï ÜUÚ Ó¢éÐ ã¢ï x¢»
HïçÜUÝ çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5 Ï¢Ú¢Ï¢Ú Ú¢ï¼ï Ó¢Hï x¢» ²ã¢æ ¼ÜU çÜU
ãG¢çÁ¢GÚèÝ Ýï Á¢¢Ý¢ çÜU ã}¢ ¥¢Ð S¢ï Ú¢ïÝï ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ |¢è Ý ÎÚ²¢zG¼ ÜUÚ
S¢ÜïU´x¢ï, çÈUÚ Á¢Ï¢ ¥¢Ð Ýï ¥ÐÝè ¥¢æ¶ï´ Ð¢ï´À Ç¢Hè´ ¼¢ï ãG¢çÁ¢GÚèÝ Ýï ¥GÁ¢üG
ÜUè : »ï Ý¢§Ï¢ï ÚS¢êH (6) ¥¢Ð §S¢ ÜGUÎÚ v²êæ Ú¢ï» ?
ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ }¢ñ´ ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜUè
ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ‰¢¢ çÜU }¢ñ´ Ýï Îï¶¢ çÜU ¥¢Ð çÜUS¢è S¢ï ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :
}¢éÛ¢ S¢ï ÎêÚ ã¢ï Á¢¢ ãG¢H¢æçÜU ±ã¢æ (Ï¢ Á¢G¢çãÚ) }¢ïÚï §GH¢±¢ ¥¢ñÚ ÜU¢ï§ü |¢è Ý
‰¢¢, }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! 6 ¥¢Ð çÜUS¢ ÜU¢ï
ÎêêÚ ÜUÚ¼ï ãñ´ ? ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ ±vG¼ Îé‹²¢ }¢éÁ¢SS¢}¢
ã¢ï ÜUÚ }¢ïÚï S¢¢}¢Ýï ¥¢§ü, }¢ñ´ Ýï ©S¢ ÜU¢ï ÜUã¢ : ÎêÚ ã¢ï Á¢¢, ±¢ïã Î¢ïÏ¢¢Ú¢
¥¢§ü ¥¢ñÚ }¢éÛ¢ S¢ï ÜUãÝï Hx¢è : ¥¢Ð ¼¢ï }¢éÛ¢ S¢ï Ï¢Ó¢ï Úãï´x¢ï }¢x¢Ú ¥¢Ð ÜïU
Ï¢¢’Î ÜïU H¢ïx¢ ¼¢ï }¢éÛ¢ S¢ï Ï¢Ó¢ Ýãè´ S¢ÜïU´x¢ï J(1)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 27
Îé‹²¢ ÐéÚ ÈGUÚïÏ¢ Ï¢éçÉG²¢ ãñ J Ï¢êÉïG ¥¢ñÚ Á¢±¢Ý ÜU¢ï Ï¢ï S¢Ï¢í Ï¢Ý¢
Îï¼è ãñ, wG¢éÎ¢ à¢Ý¢S¢¢ï´ Ýï §S¢ ÜU¢ï S¢¢ï ¼GH¢ÜïGU´ Îèæ Á¢¢ï §S¢ ÐÚ ¥G¢çà¢ÜGU ãé±¢
wG¢éÎ¢ ÜU¢ Ý¢ ÈGUÚ}¢¢Ý ã¢ï x¢²¢ J
¼GHÏ¢ï Îé‹²¢ ÜU¢ ±Ï¢¢H
ãéGÁG¢êÚ S¢Ú±Úï ÜU¢»Ý¢¼ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : çÁ¢S¢
à¢wGS¢ ÜU¢ ²ïã ãG¢H ã¢ï Á¢¢» çÜU Îé‹²¢ ãè ©S¢ ÜU¢ Ï¢ÇG¢ }¢vGS¢êÎ ã¢ï ¼¢ï
±¢ïã ¥ËH¢ã ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï çÜUS¢è Ó¢èÁ¢G }¢ï´ Ýãè´ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢
©S¢ ÜïU çÎH ÜU¢ï Ó¢¢Ú ¶GSH¼ï´ H¢çÁ¢G}¢ ÜUÚ Îï¼¢ ãñ,
»ÜU : »ïS¢¢ çÈGURU ± ¼ÚgéÎ Á¢¢ï ©S¢ S¢ï ÜU|¢è }¢é‹ÜGU¼ï¥
G G Ýãè´ ã¢ï¼¢ J
Îé±é}¢ : »ïS¢è }¢àxG¢êçHÄ²¼ çÜU ©S¢ S¢ï ÜU|¢è ÈGU¢çÚx¢G Ýãè´ ã¢ï¼¢ J
çS¢±é}¢ : »ïS¢è }¢¢ïãG¼¢Á¢è çÜU ÜU|¢è x¢GÝ¢ ÜU¢ï Ýãè´ ÐãéæÓ¢¼¢ J
(²¢’Ýè ã}¢ïà¢¢ ãG¢Á¢¼ }¢‹Î ãè Úã¼¢ ãñ)
Ó¢ã¢L}¢ : »ïS¢è ¥¢ÚÁG¢ê çÜU ÜU|¢è ©S¢ ÜUè §ç‹¼ã¢ ÜU¢ï Ýãè´
ÐãéæÓ¢¼¢ ²¢’Ýè ©S¢ ÜUè ¥¢ÚÁG¢ê»æ ÜU|¢è ÐêÚè Ýãè´ ã¢ï Ð¢¼è´ J(1)
Îé‹²¢ ÜïU çH²ï Ï¢ï S¢Ï¢íè ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢

ãéGÁG¢êÚ S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ÜéUÀ H¢ïx¢ »ïS¢ï ¥¢»æx¢ï çÜU ©Ý ÜïU (ÝïÜU) ¥¢’}¢¢H

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 28
±¢çÎ²ï ç¼ã¢}¢¢ ÜïU Ðã¢ÇG¢ï´ ÜUè }¢¢çÝ‹Î ã¢ï´x¢ï, ©Ý ÜïU çH²ï ãéGv}¢ ã¢ïx¢¢ çÜU
“§Ý ÜU¢ï Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ Hï Á¢¢¥¢ï J” S¢ãG¢Ï¢¢ H Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢
ÚS¢êHËH¢ã ! (6) v²¢ ±¢ïã H¢ïx¢ Ý}¢¢Á¢Gè ã¢ï´x¢ï ?
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ã¢æ ! ±¢ïã H¢ïx¢ Ý}¢¢Á¢Gï´ |¢è ÐÉG¼ï ã¢ï´x¢ï ¥¢ñÚ Ú¢ïÁ¢Gï |¢è Ú¶¼ï ã¢ï´x¢ï
¥¢ñÚ Ú¢¼ ÜU¢ ÜéUÀ çãGSS¢¢ Á¢¢x¢ ÜUÚ ¥ËH¢ã ÜUè §GÏ¢¢Î¼ |¢è ÜUÚ¼ï
ã¢ï´x¢ï, HïçÜUÝ ©Ý }¢ï´ (Ï¢éÚè) Ï¢¢¼ ²ïã ã¢ïx¢è çÜU Á¢Ï¢ Îé‹²¢ ÜUè ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G
©Ý ÜïU S¢¢}¢Ýï ¥¢¼è ©S¢ ÐÚ ÜêUÎ ÐÇG¼ï ‰¢ï J(1) (²¢’Ýè ãéGS¢êHï Îé‹²¢ ÜïU
çH²ï Á¢¢§Á¢G ± Ý¢Á¢¢§Á¢G ÜUè ÐÚ±¢ Ý ÜUÚ¼ï ‰¢ï)
Îé‹²¢ ÜïU ãGÚèS¢¢ï´ ÜU¢ ãGàÚ

ãGÁ¢GÚ¼ï §üGS¢¢ j ¥ÐÝï ãG±¢çÚ²¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢ S¢ÈGUÚ }¢ï´ ‰¢ï, ©‹ã¢ï´
Ýï »ÜU »ïS¢¢ x¢¢ªæ Îï¶¢ çÁ¢S¢ ÜïU Ï¢¢çà¢‹Îï }¢ÜU¢Ý¢ï´ ¥¢ñÚ x¢Hè ÜêUÓ¢¢ï´ }¢ï´ }¢Úï
ÐÇGï ‰¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï §üGS¢¢ j Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã H¢ïx¢ x¢GÁ¢GÏ¢ï §H¢ãè ÜU¢
çà¢ÜU¢Ú ã¢ï x¢» ãñ´ ±ÚÝ¢ »ÜU ÎêS¢Úï ÜU¢ï ÎzGÝ ÜUÚ¼ï J ãG±¢çÚ²¢ï´ Ýï ¥GÁ¢üG
ÜUè : ²¢ ÝçÏ¢Ä²ËH¢ã ! v²¢ ãè ¥ÓÀ¢ ã¢ï çÜU ã}¢ï´ ²ïã }¢¢’Hê}¢ ã¢ï Á¢¢»
çÜU ²ïã H¢ïx¢ çÜUS¢ Á¢é}¢ü ÜUè Ð¢Î¢à¢ }¢ï´ ãH¢ÜU çÜU²ï x¢» ãñ´ ?
ãGÁ¢GÚ¼ï §üGS¢¢ j Ýï Ï¢¢Úx¢¢ãï §H¢ãè }¢ï´ ¥GÁ¢üG ÜUè : »ï ã}¢¢Úï
ÚÏ¢ ! ã}¢ ÜU¢ï §Ý H¢ïx¢¢ï´ ÜUè ¼Ï¢¢ãè ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ Ï¢¼¢ Îï J ãéGv}¢ ãé±¢ : Ú¢¼
ÜïU ±vG¼ §‹ãï´ ÐéÜU¢Ú ÜUÚ §‹ãè S¢ï ÐêÀ HïÝ¢ J Á¢Ï¢ Ú¢¼ ãé§ü ¼¢ï ¥¢Ð Ýï »ÜU
ÅèHï ÐÚ ¶ÇGï ã¢ï ÜUÚ ÐéÜU¢Ú¢, ©Ý }¢ï´ S¢ï »ÜU à¢wGS¢ Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢,
Ï¢¢ïH¢ : »ï MãGËH¢ã ! ã}¢ à¢¢}¢ ÜU¢ï ãGSÏ¢ï }¢¢’}¢êH ¥ÓÀè ¼GÚãG S¢¢ï» ‰¢ï

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 29
HïçÜUÝ ¥GHSS¢Ï¢¢ãG Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ Á¢¢ ÐÇGï J ¥¢Ð Ýï ÐêÀ¢ : §S¢ ÜU¢ v²¢
S¢Ï¢Ï¢ ãé±¢ ? ©S¢ Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : ã}¢ Îé‹²¢ ÐÚ ÈGUÚïzG¼¢ ‰¢ï ¥¢ñÚ Ý¢
ÈGUÚ}¢¢Ý¢ï´, Ï¢ÎÜU¢Ú¢ï´ ÜïU ÜUãÝï ÐÚ Ó¢H¼ï ‰¢ï, ¥¢Ð Ýï ÐêÀ¢ : ¼é}¢ H¢ïx¢ Îé‹²¢
ÜU¢ï çÜUS¢ ÜGUÎÚ Ó¢¢ã¼ï ‰¢ï ? ±¢ïã Ï¢¢ïH¢ : çÁ¢S¢ ÜGUÎÚ Ï¢ÓÓ¢¢ ¥ÐÝè }¢¢æ ÜU¢ï
Ó¢¢ã¼¢ ãñ çÜU Á¢Ï¢ S¢¢}¢Ýï ¥¢§ü ¼¢ï wG¢éà¢ ã¢ï x¢²¢ ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ Ó¢Hè x¢§ü ¼¢ï
ÚæÁ¢èÎ¢ ã¢ï ÜUÚ Ú¢ïÝï Hx¢¢ J ¥¢Ð Ýï ÐêÀ¢ : ¼ïÚï S¢¢‰¢è v²êæ Á¢±¢Ï¢ Ýãè´
Îï¼ï ? ©S¢ Ýï Ï¢¼¢²¢ : §Ý S¢Ï¢ ÜïU }¢éæã }¢ï´ ¥¢x¢ ÜUè Hx¢¢}¢ï´ ãñ´, §Ý ÜUè
Ï¢¢x¢ï´ ¼é‹Î ç}¢Á¢G¢Á¢ ¥¢ñÚ ÜUÇGï çÈGUçÚà¼¢ḯ ÜïU ã¢‰¢¢ḯ }¢ḯ ãñ́ J ¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
çÈUÚ ¼ê çÜUS¢ ¼GÚãG Á¢±¢Ï¢ Îï Úã¢ ãñ ? ©S¢ Ýï ÜUã¢ : }¢ñ´ §Ý ÜUè Ï¢Î
¥¢’}¢¢çH²¢ï´ }¢ï´ à¢ÚèÜU Ý ‰¢¢ HïçÜUÝ Ó¢êæçÜU }¢ñæ §Ý ÜïU S¢¢‰¢ Úã¼¢ ‰¢¢ §S¢
çH²ï ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÜUè HÐïÅ Ýï }¢éÛ¢ï |¢è Ý À¢ïÇG¢ J ¥¢Ð Ýï ÐêÀ¢ : ¥Ï¢ ¼ê çÜUS¢
ãG¢H }¢ï´ ãñ ? ±¢ïã Ï¢¢ïH¢ : ¥Ï¢ }¢ñ´ Î¢ïÁ¢G¶G ÜïU çÜUÝ¢Úï HÅÜU¢ ãé±¢ ãêæ
}¢¢’Hê}¢ Ýãè´ çÜU Î¢ïÁ¢G¶G S¢ï Ï¢Ó¢ Úãêæx¢¢ ²¢ §S¢è }¢ḯ {ÜïUH çÎ²¢ Á¢¢ªæx¢¢ J
ãGÁ¢GÚ¼ï §üGS¢¢ j Ýï ãG±¢çÚ²¢ï´ ÜU¢ï }¢é¶G¢¼GÏ¢ ÜUÚ ÜïU ÈGUÚ}¢¢²¢ :
¥G¢çÈGUÄ²¼ ÜïU S¢¢‰¢ Á¢± ÜUè Ú¢ïÅè Ý}¢ÜU S¢ï ¶¢ HïÝ¢ ¥¢ñÚ Å¢Å ÜU¢
çHÏ¢¢S¢ ÐãÝÝ¢ ¥¢ñÚ Í¢êÚï ÐÚ S¢¢ï ÚãÝ¢ |¢è x¢GÝè}¢¼ ãñ J(1)
ãGéÁG¢êÚ S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Á¢¢ï
à¢wGS¢ ¥ÐÝè Îé‹²¢ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ Ú¶¼¢ ãñ ±¢ïã ¥ÐÝè ¥¢ç¶GÚ¼ ÜU¢ï
ÝévGS¢¢Ý ÐãéæÓ¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢ï ¥ÐÝè ¥¢ç¶GÚ¼ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ Ú¶¼¢ ãñ ±¢ïã
¥ÐÝè Îé‹²¢ ÜU¢ï ÝévGS¢¢Ý ÐãéæÓ¢¢¼¢ ãñ ÐS¢ §çwG¼²¢Ú ÜUÚ¢ï ©S¢ ÜU¢ï Á¢¢ï
Ï¢¢ÜGUè ÚãÝï ±¢Hè ãñ ÈGUÝ¢ ã¢ï Á¢¢Ýï ±¢Hè ÐÚ J(2)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 30
ãéGÁG¢êÚ S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Îé‹²¢

ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ ãÚ »ÜU ¶G¼G¢ (x¢éÝ¢ã) ÜUè Á¢ÇG ãñ J (1)
Îé‹²¢ ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ Á¢Ï¢ çÎH ÐÚ çÝx¢¢ã Ç¢H¼è ãñ ¼¢ï çÎH S¢æx¢ï
¶G¢Ú¢ ÜUè }¢¢çÝ‹Î S¢wG¼ ¥¢ñÚ çS¢²¢ã ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ, ²ÜGUèÝ ÜUè Ú¢ïà¢Ý
¥¢æ¶ ¥‹{è ã¢ï Á¢¢¼è ãñ, §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ÎèÝ ÜïU ÎÚ±¢Á¢Gï Ï¢‹Î ã¢ï Á¢¢¼ï
ãñ´ J (ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢ê ¥GHè ÜGUH‹ÎÚ I)
»ï Ï¢ïãêÎ¢ Ï¢v±¢S¢è S¢ï´ÜUÇG¢ï´ ¥¢ÚÁG¢ê»æ ¼ïÚï çÎH }¢ï´ ãñ´ ¼¢ï çÈUÚ
¥ËH¢ã ÜU¢ ÝêÚ ¼ïÚï çÎH }¢ï´ v²êæ ÜUÚ ¥¢»x¢¢ ?
§S¢è ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ¼éÛ¢ï çÚÁGÜGU ç}¢H Úã¢ ãñ
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥ÝS¢ çÏ¢Ý }¢¢çHÜU 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ÚS¢êHéËH¢ã
6 ÜïU Á¢G}¢¢Ý» }¢éÏ¢¢ÚÜU }¢ï´ Î¢ï |¢¢§ü ‰¢ï, ©Ý }¢ï´ S¢ï »ÜU ¼¢ï
Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ (§GË}¢ï ÎèÝ S¢è¶Ýï
ÜïU çH²ï) ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ ÎêS¢Ú¢ çÎÝ |¢Ú Ú¢ïÁ¢Gè ÜU}¢¢¼¢ (¥¢ñÚ
¥ÐÝï Ï¢¢H Ï¢ÓÓ¢¢ï´ ÜïU §GH¢±¢ ©S¢ |¢¢§ü ÜU¢ ¶GÓ¢ü |¢è Ó¢H¢¼¢ ‰¢¢) »ÜU
çÎÝ ©S¢ ÜU}¢¢Ýï ±¢Hï Ýï ÚS¢êHéËH¢ã 6 S¢ï ¥ÐÝï |¢¢§ü
ÜUè çà¢ÜU¢²¼ ÜUè (¥¢ñÚ ¥GÁ¢üG ÜUè, çÜU ãéGÁG¢êÚ §S¢ ÜU¢ï ¼GHÏ¢ï
§GË}¢ S¢ï }¢‹¥G ÜUÚï´ ¥¢ñÚ §S¢ï ÜU}¢¢§ü ÜUÚÝï ÜU¢ ãéGv}¢ Îï´ ¼¢çÜU ²ïã ¥ÐÝè
Îé‹²¢ S¢æ|¢¢H Hï, §S¢ ÜUè à¢¢Îè ±x¢GñÚ¢ ÜU¢ §ç‹¼Á¢G¢}¢ ã¢ï S¢ÜïU, }¢éÛ¢ S¢ï §S¢
ÜU¢ Ï¢¢ïÛ¢ ©¼Ú Á¢¢») ¼¢ï ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : à¢¢²Î çÜU

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 31
§S¢è ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ¼éÛ¢ï |¢è Ú¢ïÁ¢Gè ç}¢H Úãè ãñ,(1) (²¢’Ýè ¼ê §S¢ï §GË}¢ï
ÎèÝ S¢è¶Ýï Îï §S¢ ÜU¢ ¶GÓ¢¢ü ¼ê Ï¢ÚÎ¢à¼ çÜU²ï Á¢¢ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢
§S¢ ÜU¢ çÚÁGÜGU ¼ïÚï ÎS¼ÚwG±¢Ý ÐÚ |¢ïÁ¢ïx¢¢, ¼éÛ¢ï Ï¢ÚÜU¼ï´ ã¢ï´x¢è)
§S¢ ÈGUÚ}¢¢Ý S¢ï S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 Ýï
çà¢ÜU¢²¼ ÜUÚÝï ±¢Hï ÜUè ²ïã x¢GH¼G ÈGUãì}¢è ÎêÚ ÈGUÚ}¢¢§ü çÜU ¼ê Ýï }¢ãìGÁ¢G
ÜU}¢¢§ü ÜU¢ï ãéGS¢êHï çÚÁGÜGU ÜU¢ ãGÜGUèÜGUè S¢Ï¢Ï¢ S¢}¢Û¢ Ú¶¢ ãñ ¥ËH¢ã
¼¥G¢H¢ ÜUè çS¢ÈGU¼ï ÚÁGÁ¢G¢çÜGUÄ²¼ S¢ï ¼é}ã¢Úè ÝÁ¢GÚ ©Æ x¢§ü, ²ïãè ±Áãï
çà¢ÜU¢²¼ ãñ ¥x¢Ú ¼é}¢ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÐÚ ¼±vÜéUH Ú¶¼ï ¥¢ñÚ
S¢}¢Û¢¼ï çÜU çÚÁGÜGU ±¢ïãè Îï¼¢ ãñ ¼¢ï ¼é}¢ ²ïã çà¢ÜU¢²¼ |¢è Ý ÜUÚ¼ï J
ÝèÁ¢G ãéGÁG¢êÚ Ýï ²ïã ±¢Á¢ïGãG ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU ¼é}¢ ²ïã Ý S¢}¢Û¢¢ï
çÜU ¼é}¢ ¥ÐÝï |¢¢§ü ÜU¢ï, Á¢¢ï §GË}¢ï ÎèÝ S¢è¶Ýï ÜUè ±Áã S¢ï ÜU}¢¢§ü Ýãè´
ÜUÚ S¢ÜU¼¢, ¥ÐÝè çÜGUS}¢¼ ÜïU çÚÁGÜGU }¢ï´ S¢ï ç¶H¢¼ï ã¢ï Ï¢çËÜU ²ïã
S¢}¢Û¢¢ï çÜU ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ©S¢ ÜUè çÜGUS}¢¼ ÜU¢ çÚÁGÜGU ¼é}ã¢Úï
Á¢GÚè»G S¢ï ©S¢ï ÐãéæÓ¢¢ Úã¢ ãñ ¥¢ñÚ ©S¢è ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ¼é}ãï´ |¢è çÚÁGÜGU
¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ Úã¢ ãñ J
¼é}¢ ÐÚ ©GvÜU¢à¢¢ S¢Ï¢ÜGU¼ Hï x¢»

S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï ¼}¢¢}¢
¥ç}Ï¢²¢ ÜUè ©}}¢¼ï´ çÎ¶¢§ü x¢§æü, }¢ñ´ Ýï ¥ÐÝè ©}}¢¼ ÜU¢ï Îï¶¢
§S¢ ÜUè ÜUS¢Ú¼ ÜU¢ ²ïã ¥G¢H}¢ ‰¢¢ çÜU §Ý S¢ï Á¢G}¢èÝ ¥¢ñÚ Ðã¢ÇG |¢Úï ãé»
‰¢ï ¼¢ ãGgï ÝÁ¢GÚ ¥¢Î}¢è ãè ¥¢Î}¢è ‰¢ï, }¢éÛ¢ï ¥ÐÝè ©}}¢¼ ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ
wG¢àé ¢ x¢±¢Ú ãñÚG ¼ ãé§,ü ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼é}ãï´ }¢S¢Úü¼ ãé§ü ãñ ? }¢ñ´

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 32
Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : }¢ñ´ wG¢éà¢ ãêæ J §Úà¢¢Î ãé±¢ : §Ý }¢ï´ S¢ï S¢œ¢Ú ãÁ¢G¢Ú ¥¢Î}¢è
çÜUS¢è çãGS¢¢Ï¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜïU çÏ¢x¢GñÚ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ï´x¢ï J S¢ãG¢Ï¢¢ H
Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! 6 ±¢ïã ÜU¢ñÝ H¢ïx¢
ã¢ï´x¢ï ? ÈGUÚ}¢¢²¢ :
(²ïã ±¢ïã H¢ïx¢ ãñ´ Á¢¢ï Ý ¼¢ï (à¢x¢êÝ HïÝï ÜïU çH²ï) ÐçÚ‹Îï ©ÇG¢¼ï ãñæ Ý Á¢æ¼Ú
}¢æ¼Ú ÜUÚ¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ Ý Î¢x¢G Hx¢±¢¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ²ïã H¢ïx¢ çS¢ÈüGU ¥ÐÝï ÚÏ¢ ÐÚ
¼±vÜéUH ÜUÚ¼ï ãñ´)
ãGÁ¢GÚ¼ï ©GvÜU¢à¢¢ çÏ¢Ý ç}¢ãGìS¢Ý 5 Ýï ¶ÇGï ã¢ï ÜUÚ
¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! (6) }¢ïÚï çH²ï Îé¥G¢
ÈGUÚ}¢¢§²ï çÜU ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ }¢éÛ¢ï |¢è §Ý (wG¢éà¢ ÝS¢èÏ¢) H¢ïx¢¢ï´ }¢ï´
S¢ï ÜUÚ Îï J ãéGÁG¢êÚ Ýï Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢§ü : ²¢ ¥ËH¢ã !
©GvÜU¢à¢¢ ÜU¢ï |¢è §Ý }¢ï´ S¢ï ÜUÚ Îï J çÈUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢’Î §ÏÝï ©GÏ¢¢Î¢
5 ¶ÇGï ãé» ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! (6)
}¢ïÚï çH²ï |¢è Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢§²ï çÜU ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ }¢éÛ¢ï |¢è §Ý }¢ï´ S¢ï
ÜUÚ Îï J ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ Îé¥G¢ }¢ï´ ©GvÜU¢à¢¢ ¼é}¢
ÐÚ S¢Ï¢ÜGU¼ Hï x¢» J(1)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 33
ÜGUË¢}¢ ©Æ Ó¢éÜïU, ÎzG¼Ú wG¢éàÜU ã¢ï Ó¢éÜïU

ãGÁ¢GÚ¼ï §ÏÝï ¥GÏÏ¢¢S¢ E ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢ñ´ »ÜU çÎÝ
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜïU ÐèÀï (ãéGÁG¢êÚ ÜïU S¢¢‰¢
»ÜU S¢é±¢Úè ÐÚ) S¢é±¢Ú ‰¢¢, ãGéÁG¢êÚ Ýï }¢éÛ¢ ÜU¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï
HÇGÜïU ! ãéGÜGUêÜGïU §H¢ãè ÜUè çãGÈGU¢Á¢G¼ ÜUÚ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ¼ïÚè çãGÈGU¢Á¢G¼
ÜUÚïx¢¢ (¥ÐÝï ãÚ ÜU¢}¢, ãÚ Ó¢èÁ¢G }¢ï´ ¥ãGÜU¢}¢ï §H¢çã²¢ ÜU¢ çHãG¢Á¢G Ú¶,
¥ËH¢ã ¼éÛ¢ ÜU¢ï ÎèÝ ¥¢ñÚ Îé‹²¢ ÜUè ¥¢ÈGU¼¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¢»x¢¢) ¼ê ©S¢ï
¥ÐÝï S¢¢}¢Ýï Ð¢»x¢¢ (ãÚ }¢éS¢èÏ¢¼ }¢ï´ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜUè ÚãG}¢¼ ¼ïÚï
çÎH ÐÚ ±¢çÚÎ ã¢ïx¢è çÁ¢S¢ ÜïU ¥S¢Ú S¢ï ¼ïÚï çÎH ÐÚ x¢G}¢ ¼G¢Úè Ý ã¢ïx¢¢)
¥¢ñÚ Á¢Ï¢ ÜéUÀ }¢¢æx¢ï ¼¢ï ¥ËH¢ã S¢ï }¢¢æx¢, Á¢Ï¢ ¼ê }¢ÎÎ }¢¢æx¢ï ¼¢ï
¥ËH¢ã S¢ï }¢¢æx¢ ¥¢ñÚ ²ÜGUèÝ Ú¶ çÜU ¥x¢Ú S¢¢Úè Îé‹²¢ ÜïU H¢ïx¢ §S¢
ÐÚ }¢éœ¢çÈGUÜGU ã¢ï Á¢¢»æ çÜU ¼éÛ¢ ÜU¢ï ÜéUÀ ÝzG¥G ÐãéæÓ¢¢»æ ¼¢ï ±¢ïã ¼éÛ¢ ÜU¢ï
ÜéUÀ ÝzG¥G Ýãè´ ÐãéæÓ¢¢ S¢ÜïU´x¢ï, ¼éÛ¢ ÜU¢ï ±¢ïãè ÝzG¥G ÐãéæÓ¢ïx¢¢ Á¢¢ï ¥ËH¢ã
Ýï ¼ïÚï çH²ï çH¶ çÎ²¢ ãñ, ¥¢ñÚ ¥x¢Ú §S¢ ÐÚ }¢éœ¢çÈGUÜGU ã¢ï Á¢¢»æ çÜU ¼éÛ¢ï
ÜéUÀ ÝévGS¢¢Ý ÐãéæÓ¢¢»æ ¼¢ï ãÚçx¢Á¢G ÝévGS¢¢Ý Ýãè´ ÐãéæÓ¢¢ S¢ÜU¼ï, ¼éÛ¢ ÜU¢ï
±¢ïãè ÝévGS¢¢Ý ÐãéæÓ¢ïx¢¢ Á¢¢ï ¥ËH¢ã Ýï ¼ïÚï çH²ï çH¶ çÎ²¢ ãñ, ÜGUH}¢
©Æ Ó¢éÜïU (¼¢ çÜGU²¢}¢¼ Á¢¢ï ÜéUÀ ã¢ïÝï ±¢H¢ ãñ S¢Ï¢ ÜéUÀ çH¶¢ Á¢¢ Ó¢éÜU¢,
Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú çH¶¢ Ýãè´ Á¢¢¼¢) ÎzG¼Ú wG¢éàÜU ã¢ï Ó¢éÜïU J(1)
wG ¢ é Î ¢ S¢ï }¢¢æ x ¢ Á¢¢ï Üé U À }¢¢æ x ¢Ý¢ ã¢ï »ï ¥vÏ¢Ú
²ïãè ±¢ïã ÎÚ ãñ çÜU çÁ¢GËH¼ Ýãè´ S¢é±¢H ÜïU Ï¢¢’Î

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 34
Á¢‹Ý¼ ±¢H¢ï´ ÜïU Ï¢¢Îà¢¢ã

»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 Ýï S¢ãG¢Ï¢¢
H S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : v²¢ Ý Ï¢¼¢ªæ }¢ñ´ ¼é}¢ ÜU¢ï Á¢‹Ý¼ ±¢H¢ï´ ÜïU
Ï¢¢Îà¢¢ã ? S¢ãG¢Ï¢¢ H Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ã¢æ ! ²¢ ÚS¢êHËH¢ã
6 Ï¢¼¢ ÎèçÁ¢²ï ! ÈGUÚ}¢¢²¢ :
¥¢Î}¢è Á¢G§üGÈGU çÜU H¢ïx¢ ©S¢ï Á¢G§GüÈGU Á¢¢Ýï´, xG¢éÏ¢¢Ú ¥¢HêÎ, ÐÚïà¢¢Ý
}¢ê, Î¢ï Ó¢¢ÎÚï´ Ú¶Ýï ±¢H¢, H¢ïx¢¢ï´ ÜïU ÝÁ¢GÎèÜU Ï¢ï ÜGUÎÚ (ãGÜGUèÚ) HïçÜUÝ
¥x¢Ú ±¢ïã ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÐÚ ÜGUS¢}¢ Îï Îï ¼¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢
©S¢ ÜU¢ï S¢ÓÓ¢¢ ÜUÚ Îï (©S¢ ÜU¢ ÜUã¢ ÐêÚ¢ ÜUÚ Îï) J
ÝèÁ¢G ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÈGUÜGUèÚ
ÜU¢ï Ï¢éH¢ ÜUÚ ²êæ }¢¢’çÁ¢GÚ¼ ÜUÚïx¢¢ Á¢ñS¢ï ¥¢Î}¢è ¥¢ÐS¢ }¢ï´ »ÜU ÎêS¢Úï S¢ï
}¢¢’çÁ¢GÚ¼ ÜUÚ¼ï ãñ´ J §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ : ÜGUS¢}¢ ãñ ¥ÐÝè §GÁGÁ¢G¼¢ï Á¢H¢H
ÜUè ! }¢ñ´ Ýï Îé‹²¢ ¼éÛ¢ S¢ï §S¢ ±Áã S¢ï ¥GH¢çãGÎ¢ Ýãè´ Ú¶è ‰¢è çÜU ¼ê }¢ïÚï
ÝÁ¢GÎèÜU ãGÜGUèÚ ‰¢¢ Ï¢çËÜU §S¢ çÁ¢ã¼ S¢ï çÜU ¼éÛ¢ ÜU¢ï ²ã¢æ ÜUÚ¢}¢¼ ¥¢ñÚ
ÈGUÁ¢GèH¼ ÎïÝè ‰¢è J }¢ïÚï Ï¢‹Îï ! ¥Ï¢ ¼ê §Ý (Á¢ã‹Ýç}¢²¢ï´ ÜUè) S¢ÈGU¢ï´ }¢ï´ Á¢¢
¥¢ñÚ ÐãÓ¢¢Ý çÜU çÁ¢S¢ Ýï ¼éÛ¢ ÜU¢ï Îé‹²¢ }¢ï´ }¢ïÚï ±¢çS¢¼ïG (ÜéUÀ) ç¶H¢²¢
ã¢ï ²¢ (ÜU¢ï§ü ÜUÐÇG¢) ÐãÝ¢²¢ ã¢ï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè x¢GÚÁ¢G çS¢±¢» }¢ïÚè çÚÁ¢G¢
(ãG¢çS¢H ÜUÚÝï) ÜïU ¥¢ñÚ ÜéUÀ Ý ã¢ï ¼¢ï ¼ê ©S¢ ÜU¢ ã¢‰¢ ÐÜUÇG Hï (¥¢ñÚ
©S¢ ÜU¢ï Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Hï Á¢¢) §S¢ ÜU¢ }¢ñ´ Ýï ¼éÛ¢ ÜU¢ï §çwG¼²¢Ú Îï çÎ²¢ J ¥¢ñÚ
©S¢ ±vG¼ (Á¢ã‹Ý}¢è) H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ ²ïã ãG¢H ã¢ïx¢¢ çÜU ÐS¢èÝ¢ }¢éæã ¼ÜU
¥¢²¢ ãé±¢ ã¢ïx¢¢, ²ïã à¢wGS¢ S¢ÈGU¢ï´ ÜU¢ï Ó¢èÚ¼¢ ãé±¢ Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ Îï¶ïx¢¢

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 35
çÜU çÜUS¢ Ýï }¢ïÚï S¢¢‰¢ ²ïã S¢éHêÜU çÜU²¢ ‰¢¢, çÁ¢S¢ï »ïS¢¢ Îï¶ïx¢¢ ©S¢ ÜU¢
ã¢‰¢ ÐÜUÇG ÜUÚ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Hï Á¢¢»x¢¢ J(1)
ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜïU Ð¢S¢ Î¢ñH¼ ãñ

S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ÈGUÜGUèÚ¢ï´
ÜUè Á¢¢Ý ÐãÓ¢¢Ý Ï¢ãé¼ ÜUÚ¼ï Úã¢ ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU Ð¢S¢ S¢ï Ýï’}¢¼
ãG¢çS¢H ÜUÚ¢ï çÜU ©Ý ÜïU Ð¢S¢ Î¢ñH¼ ãñ J S¢ãG¢Ï¢¢ H Ýï ¥GÁ¢üG
ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! (6) ©Ý ÜïU Ð¢S¢ ÜU¢ñÝ S¢è
Î¢ñH¼ ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ :
Á¢Ï¢ çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ çÎÝ ã¢ïx¢¢ ¼¢ï ©Ý S¢ï ÜUã¢ Á¢¢»x¢¢ çÜU Îï¶¢ï
çÁ¢S¢ Ýï ¼é}¢ ÜU¢ï (Ú¢ïÅè ÜU¢) »ÜU ÅéÜUÇG¢ ç¶H¢²¢ ã¢ï ²¢ »ÜU Í¢êæÅ Ð¢Ýè
çÐH¢²¢ ã¢ï ²¢ ÜU¢ï§ü ÜUÐÇG¢ ÐãÝ¢²¢ ã¢ï ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ ã¢‰¢ ÐÜUÇG¢ï ¥¢ñÚ
Á¢‹Ý¼ }¢ï´ ÐãéæÓ¢¢ Î¢ï J(2)
}¢ïÚï Ï¢Úx¢éÁ¢GèÎ¢ H¢ïx¢ ÜUã¢æ ãñ´ ?
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥ËH¢ã
¼¥G¢H¢ çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ : }¢ïÚè }¢wGHêÜGU }¢ï´ S¢ï Ï¢Úx¢éÁ¢GèÎ¢
H¢ïx¢ ÜUã¢æ ãñ´ ? }¢H¢§ÜU¢ ¥GÁ¢üG ÜUÚï´x¢ï : §H¢ãè ! ±¢ïã ÜU¢ñÝ ãñ´ ? §Úà¢¢Î
ã¢ïx¢¢ : }¢éS¢H}¢¢Ý ÈGUÜGUèÚ Á¢¢ï }¢ïÚè ¥G¼G¢ ÐÚ ÜGU¢Ýï¥G Úãï ¥¢ñÚ }¢ïÚï ãéGv}¢ ÐÚ
Ú¢Á¢Gè Úãï ©Ý ÜU¢ï Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Î¢ç¶GH ÜUÚ Î¢ï ÐS¢ ±¢ïã H¢ïx¢ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Á¢¢
ÜUÚ ¶¢»æx¢ï Ðè»æx¢ï ¥¢ñÚ ÎêS¢Úï H¢ïx¢ çãGS¢¢Ï¢ }¢ï´ ÐÇGï ã¢ï´x¢ï J(3)
1
2
3

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 36
¼±vÜéUH ÜUè Îé¥G¢

ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢Ú¢ çÏ¢Ý ¥G¢çÁ¢GÏ¢ 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU ÚS¢êHéËH¢ã
6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï ¥G¢çÁ¢GÏ¢ ÜïU Ï¢ïÅï ! Á¢Ï¢ ¼é}¢ ¥ÐÝï
çÏ¢S¼Ú ÐÚ HïÅ¢ ÜUÚ¢ï ¼¢ï ²ïã Îé¥G¢ ÐÉG¢ ÜUÚ¢ï :
¼Á¢ü}¢¢ : ²¢ ¥ËH¢ã ! }¢ñ´ Ýï ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï ¼ïÚï S¢éÐéÎü

ÜUÚ çÎ²¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝ¢ Ó¢ïãÚ¢ (L¶G) ¼ïÚè ¼GÚÈGU }¢¢ïÇG çÎ²¢ ¥¢ñÚ
¥ÐÝ¢ ãÚ ÜU¢}¢ ¼ïÚï ãG±¢Hï ÜUÚ çÎ²¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè ÜU}¢Ú ÜU¢ S¢ã¢Ú¢
(Ðéà¼ï ÐÝ¢ã) ¼éÛ¢ ÜU¢ï Ï¢Ý¢ çH²¢ ¼ïÚè ÚãG}¢¼ ÜUè Úx¢GÏ¢¼ ¥¢ñÚ ¼ïÚè
Ý¢Ú¢Á¢Gè ÜïU ¶G¢ñÈGU ÜUè ±Áã S¢ï, ¼ïÚï ÜGUãìÚ¢ï x¢GÁ¢GÏ¢ ÜUè ±Áã S¢ï, ÝÁ¢¢¼
¥¢ñÚ ÐÝ¢ã ÜUè Á¢x¢ã ¼ïÚï ÚãìG}¢¢ï ÜUÚ}¢ ÜïU çS¢±¢ ¥¢ñÚ ÜUãè´ Ýãè´, Á¢¢ï
çÜU¼¢Ï¢ (ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ) ¼ê Ýï Ý¢çÁ¢GH ÜUè ãñ ©S¢ ÐÚ }¢ñ´ §ü}¢¢Ý H¢
Ó¢éÜU¢ ãêæ ¥¢ñÚ Á¢¢ï ÝÏ¢è (}¢éãG}}¢Î ÚS¢êHéËH¢ã 6) ¼ê
Ýï |¢ïÁ¢¢ ãñ ©S¢ ÐÚ |¢è }¢ñ´ §ü}¢¢Ý H¢ Ó¢éÜU¢ ãêæ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 37
¥x¢Ú ¼é}¢ (§S¢ Îé¥G¢ ÜU¢ï ÐÉG ÜUÚ S¢¢ï» ¥¢ñÚ) ©S¢è Ú¢¼ }¢Ú x¢»
¼¢ï çÈGU¼GÚ¼ï S¢Hè}¢¢ ²¢’Ýè ÎèÝï ãGÜGU ÐÚ }¢Ú¢ïx¢ï (¼é}ã¢Ú¢ ¶G¢ç¼}¢¢ çÏ¢H
¶GñÚ ã¢ïx¢¢) ¥¢ñÚ ¥x¢Ú S¢éÏãG ©Æï ¼¢ï ¶GñÚ¢ï wG¢êÏ¢è ÜïU S¢¢‰¢ ©Æ¢ïx¢ï J ÐãHï
±éÁG¢ê ÜUÚ¢ï çÈUÚ Î¢»æ ÐãHê ÐÚ HïÅ ÜUÚ ²ïã Îé¥G¢ ÐÉG¢ï, ¼é}ã¢Úè Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï
çÝÜUHÝï ±¢Hï ²ïã ¥¢ç¶GÚè ÜUçH}¢¢¼ ã¢ïÝï Ó¢¢çã²ï´ (²¢’Ýè §S¢ Îé¥G¢ ÜïU
Ï¢¢’Î ÜU¢ï§ü ÜUH¢}¢ çÜU²ï çÏ¢x¢GñÚ S¢¢ï Á¢¢¥¢ï) J(1)
¼GÏ¢èÏ¢ ãè Ýï }¢éÛ¢ï Ï¢è}¢¢Ú çÜU²¢ ãñ

»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ¶GHèÈGU¼éÚüS¢êH ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê Ï¢RU çS¢gèÜGU
5 Ï¢è}¢¢Ú ã¢ï x¢» ¼¢ï S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ H Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢
¶GHèÈGU¼éÚüS¢êH ! §Á¢¢Á¢G¼ ã¢ï ¼¢ï ã}¢ çÜUS¢è ¼GÏ¢èÏ¢ ÜU¢ï Ï¢éH¢ H¢»æ ?
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼GÏ¢èÏ¢ ãè Ýï }¢éÛ¢ï Ï¢è}¢¢Ú çÜU²¢ ãñ, ãG¢çÁ¢GÚèÝ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : çÈUÚ
¼GÏ¢èÏ¢ Ýï ¥¢Ð ÜUè Ï¢è}¢¢Úè ÜïU Ï¢¢Úï }¢ḯ v²¢ ÜUã¢ ãñ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼GÏ¢èÏ¢ Ýï
ÜUã¢ ãñ : (}¢ñ´ Á¢¢ï Ó¢¢ã¼¢ ãêæ ÜUÚ¼¢ ãêæ) J(2)
¼±vÜéUH ÜU¢ Ï¢ï ÝÁ¢GèÚ Ý}¢êÝ¢

ãGÁ¢GÚ¼ï çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU (}¢vÜïU S¢ï
}¢ÎèÝ¢ ÜU¢ï çãÁ¢Ú¼ ÜïU ±vG¼) Á¢Ï¢ }¢ñ´ ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜïU
ã}¢Ú¢ã x¢G¢Úï S¢¢ñÚ }¢ï´ ‰¢¢ ¼¢ï (ã}¢ï´ ¼H¢à¢ ÜUÚÝï ±¢Hï) }¢éà¢çÚÜUèÝ ÜïU Ð¢©æ
}¢éÛ¢ï ÝÁ¢GÚ ¥¢» ¥¢ñÚ ã}¢ ©S¢è x¢G¢Ú ÜïU ¥‹ÎÚ ÀéÐï ãé» ‰¢ï ¥¢ñÚ »ïGÝ ±¢ïã

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 38
ã}¢¢Úï S¢Ú¢ï ´ ÐÚ ¶ÇG ï ‰¢ï ¼¢ï }¢ñ ´ Ýï (Í¢Ï¢Ú¢ ÜUÚ) ÚS¢ê H é Ë H¢ã
6 S¢ï ¥GÁ¢üG çÜU²¢ : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! 6
§Ý }¢ï´ S¢ï çÜUS¢è Ýï |¢è ¥ÐÝï ÜGUÎ}¢¢ï´ ÜUè ¼GÚÈGU Á¢GÚ¢ Û¢éÜU ÜUÚ Îï¶¢ ¼¢ï ã}¢
§‹ãï´ S¢¢ÈGU ÝÁ¢GÚ ¥¢ Á¢¢»æx¢ï J ÚS¢êHéËH¢ã 6 Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï ¥Ï¢ê Ï¢RU ! (5) ©Ý Î¢ï }¢Á¢GHê}¢ Ï¢‹Î¢ï´ ÜïU
}¢é¼¥GçËHÜGU ¼é}ã¢Ú¢ v²¢ ¶G²¢H ãñ çÁ¢Ý ÜU¢ ¼èS¢Ú¢ ¥ËH¢ã ãñ
²¢’Ýè Á¢Ï¢ ã}¢¢Ú¢ ãGÜGUèÜGUè }¢éãG¢çÈGUÁ¢G ¥¢ñÚ çÝx¢ãìÏ¢¢Ý ¥ËH¢ã ã}¢¢Úï
S¢¢‰¢ ãñ ¼¢ï ã}¢ï´ ¶G¢ñÈGUÁ¢GÎ¢ ã¢ïÝï ÜUè v²¢ Á¢GMÚ¼ ãñ ?(1)
}¢ïÚ¢ ¼GÏ¢èÏ¢ }¢ïÚï ãG¢H S¢ï Ï¢ï ¶GÏ¢Ú Ýãè´

»ÜU ÎzG¥G¢ ¥}¢èLH }¢¢ïç}¢ÝèÝ ©G}¢Ú ÈGU¢MÜGU 5 Ï¢è}¢¢Ú
ãé» }¢ÚÁ¢G ÜéUÀ à¢ÎèÎ ã¢ï x¢²¢ ¼¢ï ¥ãGÏ¢¢Ï¢ Ýï }¢à±Ú¢ çÎ²¢ çÜU ¥¢Ð
çÜUS¢è ¼GÏ¢èÏ¢ ÜU¢ï Ï¢éH¢ ÜUÚ §GH¢Á¢ ÜUÚ¢ Hï´ J ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ïÚ¢ ¼GÏ¢èÏ¢ }¢ïÚï
ãG¢H S¢ï Ï¢ï ¶GÏ¢Ú Ýãè´ J ¥x¢Ú }¢éÛ¢ï }¢¢’Hê}¢ ã¢ï Á¢¢» çÜU ¥ÐÝï ÜU¢Ý ÜU¢ï
ã¢‰¢ Hx¢¢ ÎïÝï S¢ï }¢éÛ¢ï çS¢ãìGãG¼ ãG¢çS¢H ã¢ï S¢ÜU¼è ãñ ¼¢ï ±ËH¢ã ! }¢ñ´
ÜU|¢è ÜU¢Ý ÜU¢ï ã¢‰¢ Ý Hx¢¢ªæ J
¼ê S¢¢§H Ýãè´ Ï¢çËÜU ¼¢çÁ¢Ú ãñ

¥}¢èLH }¢¢ïç}¢ÝèÝ ©G}¢Ú ÈGU¢MÜGU 5 Ýï Ï¢¢’Îï }¢x¢GçÚÏ¢
»ÜU S¢¢§H ÜUè S¢Î¢ S¢éÝè, ¥¢Ð Ýï »ÜU à¢wGS¢ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ ÜU¢ï
¶¢Ý¢ Îï Î¢ï J ©S¢ Ýï ¶¢Ý¢ Îï çÎ²¢, çÈUÚ ¥¢Ð Ýï Î¢ïÏ¢¢Ú¢ S¢¢§H ÜUè S¢Î¢

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 39
S¢éÝè, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ã}¢ Ýï ÜUã¢ Ýãè´ ‰¢¢ çÜU §S¢ ÜU¢ï ¶¢Ý¢ Îï Î¢ï ? ©S¢ Ýï
¥GÁ¢üG ÜUè : }¢ñ´ Ýï §S¢ ÜU¢ï ¶¢Ý¢ ç¶H¢ çÎ²¢ ãñ J
¥¢Ð Ýï S¢¢§H ÜUè Û¢¢ïHè Á¢¢ï Îï¶è ¼¢ï Ú¢ïçÅ²¢ï´ S¢ï |¢Úè ‰¢è,
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼ê S¢¢§H Ýãè´ Ï¢çËÜU ¼¢çÁ¢Ú ãñ J çÈUÚ Û¢¢ïHè Hï ÜUÚ Á¢GÜU¢¼ ÜïU
ªæÅ¢ï´ ÜïU S¢¢}¢Ýï Ç¢H Îè ¥¢ñÚ S¢¢§H ÜU¢ï ÎéÚïü Hx¢¢» ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : çÈUÚ
»ïS¢¢ Ý ÜUÚÝ¢ J
ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ x¢GÁ¢G¢Hè ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï
©G}¢Ú ÈGU¢MÜGU 5 Ýï ©S¢ ÜUè Û¢¢ïHè Ú¢ïçÅ²¢ï´ S¢ï |¢Úè Îï¶ ÜUÚ
Á¢¢Ý çH²¢ çÜU ²ïã à¢wGS¢ S¢é±¢H ÜUÚÝï S¢ï }¢éS¼x¢GÝè ãñ, (}¢¢ïãG¼¢Á¢
Ýãè´) ¥¢ñÚ çÁ¢Ý H¢ïx¢¢ï´ Ýï §S¢ ÜU¢ï Ú¢ïçÅ²¢æ Îè ãñ´ §S¢ï Á¢GMÚ¼ }¢‹Î
}¢¢ïãG¼¢Á¢ S¢}¢Û¢ ÜUÚ ãè Îè ãñ´ ãG¢H¢æçÜU ±¢ïã Û¢êÅ¢ ‰¢¢ ¼¢ï H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢
çÎ²¢ ãé±¢ §S¢ ÜUè ç}¢ËÜU }¢ï´ Ý ¥¢²¢ §S¢ çH²ï çÜU ÈGUÚïÏ¢ S¢ï çH²¢ ‰¢¢
¥Ï¢ §Ý Ú¢ïçÅ²¢ï´ ÜU¢ï §Ý ÜïU }¢¢çHÜU¢ï´ ¼ÜU ÐãéæÓ¢¢Ý¢ }¢éçàÜUH ‰¢¢ §S¢
çÁ¢ã¼ S¢ï çÜU v²¢ }¢¢’Hê}¢ ÜU¢ñÝ S¢è Ú¢ïÅè çÜUS¢ Ýï Îè ãñ ÐS¢ ²ïã }¢¢H
H¢±¢çÚS¢ ÆãÚ¢, çHã¢Á¢G¢ §S¢ ÜU¢ ¶GÓ¢ü ÜUÚÝ¢ }¢S¢¢HïãïG ¥ãHï §SH¢}¢
}¢ï´ ±¢çÁ¢Ï¢ ãé±¢ ¥¢ñÚ Á¢GÜU¢¼ ÜïU ªæÅ¢ï´ ÜU¢ Ó¢¢Ú¢ |¢è Î¢ç¶GHï }¢S¢¢HïãG ãñ
§S¢ çH²ï ãGÁ¢GÚ¼ï ÈGU¢MÜïGU ¥¢’Á¢G}¢ 5 Ýï ±¢ïã Ú¢ïçÅ²¢æ Á¢GÜU¢¼
ÜïU ªæÅ¢ï´ ÜU¢ï ç¶H¢ Îè´ ¥¢ñÚ S¢¢§H ÜU¢ï }¢¢ÚÝ¢ Ï¢Ú¢» ¼¢ÎèÏ¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ
à¢Úè¥G¼ ÜïU ÝÈGU¢Á¢G ÜïU ¼ãìG¼ Á¢GMÚè ‰¢¢ J(1)
wG¢éÎ¢ S¢ï }¢¢æx¢ Á¢¢ï ÜéUÀ }¢¢æx¢Ý¢ ã¢ï »ï ¥vÏ¢Ú ²ïãè ±¢ïã ÎÚ ãñ çÜU çÁ¢GËH¼ Ýãè´ S¢é±¢H ÜïU Ï¢¢’Î

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 40
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î ãñ çÜU Á¢¢ï ¼±æx¢Úè ÜïU

ã¢ï¼ï ãé» S¢é±¢H ÜUÚï ±¢ïã x¢¢ï²¢ ôÓ¢x¢¢Úè ÜU¢ S¢é±¢H ÜUÚ¼¢ ãñ, ¥Ï¢ Ó¢¢ãï
S¢é±¢H ÜU}¢ ÜUÚï ²¢ çÁ¢G²¢Î¢ J(1)
ÝèÁ¢G ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼±æx¢Úè Ó¢¢ã¢ï ¥ËH¢ã
¼¥G¢H¢ ¥ÐÝï x¢GñÚ S¢ï Ï¢ï çÝ²¢Á¢G ÜUÚ Îïx¢¢ J S¢ãG¢Ï¢¢ H Ýï ÐêÀ¢ :
²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! (6) ±¢ïã ¼±æx¢Úè v²¢ ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ :
çÎÝ ÜU¢ ¶¢Ý¢ ¥¢ñÚ Ú¢¼ ÜU¢ ¶¢Ý¢ J(2)
»ï }¢éÎ¢üÚ ÜUè ¼H¢à¢ }¢ï´ ÚãÝï ±¢Hï ÜéUœ¢ï ! ¼ê HévG}¢ï ÜUè ¶G¢ç¼GÚ
Á¢æx¢H Á¢æx¢H ÜêUÓ¢¢ ÜêUÓ¢¢ Î¢ñÇG¼¢ çÈUÚ¼¢ ãñ, Ú¢ïÅè ¥¢ñÚ Ð¢Ýè ÜïU ±¢çS¢¼ïG ¼ê
Á¢GHèH¢ï wG±¢Ú ã¢ï Úã¢ ãñ, ¼ê ÜéUœ¢ï (ÝzGS¢ï ¥}}¢¢Ú¢) ÜïU ÐèÀï ÜUã¢æ ¼ÜU
Î¢ñÇG¼¢ çÈUÚïx¢¢ ? »ï ¥Ï¢éH ã±S¢ ! ¥ÐÝï ãG¢H ÐÚ ÚãìG}¢ ÜUÚ, Ï¢¢Á¢G ¥¢
Á¢¢ ¥¢ñÚ ãÚ Î}¢ ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚ¼¢ Úã J
(ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢ê ¥GHè ÜGUH‹ÎÚ I)

}¢Îü ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU ÝzGS¢ ÐÚ Ð¢©æ Ú¶ Îï ¥¢ñÚ à¢ã±¼ ¥¢ñÚ
çãGS¢ü ± ã±¢ S¢ï x¢éÁ¢GÚ Á¢¢» J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 41
¥}¢èLH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ ¥GHè }¢é¼üÁ¢G¢ 5 ÜU¢ §Úà¢¢Î
(Îè±¢Ý ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GHè 5)

}¢ïÚï ÝÁ¢GÎèÜU Ðã¢ÇG¢ïæ ÜUè Ó¢¢ïçÅ²¢ïæ S¢ï Ðy‰¢Ú É¢ïÝ¢ H¢ïx¢¢ï´ ÜïU
»ãGS¢¢Ý¢¼ ©Æ¢Ýï S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ÐS¢‹ÎèÎ¢ ÜU¢}¢ ãñ, H¢ïx¢ ÜUã¼ï ãñ´ çÜU }¢ïÚï
çH²ï ÜU}¢¢§ü ÜUÚÝ¢ à¢}¢ü ÜUè Ï¢¢¼ ãñ }¢ñ´ ÜUã¼¢ ãêæ çÜU à¢}¢ü ÜUè Ï¢¢¼ ¼¢ï
S¢é±¢H ÜUè çÁ¢GËH¼ }¢ï´ ãñ J
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ ÜUÚ}¢

ãGÁ¢GÚ¼ï Ú¢çÏ¢¥G¢ Ï¢S¢Úè çS¢Ýï 97 çãÁ¢Úè ÜUè »ÜU
S¢Îü ¥¢ñÚ ¼¢ÚèÜU Ú¢¼ }¢ï´ ¼±ËHéÎ ãé§æü ¼¢ï Í¢Ú }¢ï´ Ó¢Ú¢x¢G Á¢H¢Ýï ÜU¢ï ¼ïH
}¢¢ñÁ¢êÎ Ý ‰¢¢ Ï¢ÓÓ¢è ÜUè ±¢çHÎ¢ ¥¢ñÚ Ï¢ãÝ¢ï´ Ýï §S¢Ú¢Ú çÜU²¢ çÜU ÐÇG¢ïS¢è
ÜïU ã¢æ S¢ï ‰¢¢ïÇG¢ S¢¢ ¼ïH Ï¢¼G¢ñÚï ÜGUÁ¢üG }¢¢æx¢ H¢»æ J Ú¢çÏ¢¥G¢ ÜïU ±¢çHÎ
}¢Á¢Ï¢êÚÝ ÐÇG¢ïS¢è ÜïU ÎÚ±¢Á¢Gï ÐÚ ÐãéæÓ¢ï ¼¢ï çÎH }¢ï´ S¢¢ïÓ¢¢ ¥¢Á¢ ¼ÜU ²ïã
ã¢‰¢ çÜUS¢è ÜïU ¥¢x¢ï Ýãè´ ÈïUH¢ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ã}¢¢Úï ãG¢H S¢ï
±¢çÜGUÈGU ãñ, ¥¢Ð ©HÅï Ð¢©æ ±¢ÐS¢ Ó¢Hï ¥¢» J Ï¢ïçÅ²¢ï´ Ýï ÐêÀ¢ : ¥ÏÏ¢¢
Á¢¢Ý ! ¼ïH ç}¢H¢ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : Ýãè´ Ï¢ïÅè !
»ÜU Ï¢ïÅè Ï¢¢ïHè : ¼¢ï ¥¢Ð ÎêS¢Úï ÎÚ±¢Á¢Gï ÐÚ ÎS¼ÜU Îï Hï¼ï
à¢¢²Î ÜéUÀ ¼ïH ç}¢H Á¢¢¼¢ ¼¢ï ã}¢ Ó¢Ú¢x¢G ÜUè Ú¢ïà¢Ýè }¢ï´ §S¢ Ï¢ÓÓ¢è
ÜU¢ï Æ‹Çè ã±¢ S¢ï Ï¢Ó¢¢Ýï ÜïU çH²ï ÜU¢ï§ü ÜUÐÇG¢ ãè ÉêæÇ Hï¼ï J Ï¢¢Ð Ýï
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 42
ÜUã¢ : ÎêS¢Ú¢ ÎÚ±¢Á¢G¢ ¼¢ï Ï¢ïÅè ã}¢ïà¢¢ ¶éH¢ Úã¼¢ ãñ }¢x¢Ú ©S¢ ÐÚ
ÎS¼ÜU ÎïÝï ÜUè Á¢GMÚ¼ Ýãè´ J
Ï¢ïÅè ¶G¢}¢¢ïà¢ Úãè, ‰¢¢ïÇGè ÎïÚ Ï¢¢’Î Ï¢¢Ð ÜUè ¥¢æ¶ Hx¢ x¢§ü,
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 wG±¢Ï¢ }¢ï´ ¼à¢ÚèÈGU Hï ¥¢» J
ÈGUÚ}¢¢²¢ : v²¢ çS¢ÈüGU Ó¢Ú¢x¢G ÜïU çH²ï ÜU¢ï§ü §¼Ý¢ ÐÚïà¢¢Ý ã¢ï¼¢ ãñ ?
©S¢ Ýï Ðà¢ï}¢¢Ý ã¢ï ÜUÚ S¢¢ïÓ¢¢ ¥x¢Ú ±¢ïã Ï¢è±è ¥¢ñÚ Ï¢ïçÅ²¢ï´ ÜïU §S¢Ú¢Ú
ÐÚ ÐÇG¢ïS¢è ÜïU ÎÚ±¢Á¢Gï ¼ÜU Ý Á¢¢¼¢ ¼¢ï ãéGÁG¢êÚ ÜïU S¢¢}¢Ýï
}¢ïÚè ¥¢æ¶ï´ ÝÎ¢}¢¼ S¢ï Ý Û¢éÜU¼èæ, ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã !
(6) xG¢éH¢}¢ S¢ï Ï¢ÇGè Hx¢GçÁ¢Gà¢ ã¢ï x¢§ü, çHËH¢ã !
}¢é¥G¢ÈGU ÈGUÚ}¢¢»æ, ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼ïÚè Ï¢ÓÓ¢è ¥‹{ïÚï
}¢ï´ §S¢ ¼GÚãG ¥¢§ü ãñ Á¢ñS¢ï Ú¢¼ ÜïU Ï¢¢’Î S¢êÚÁ¢ çÝÜUH¼¢ ãñ, §S¢ ÜUè
Ú¢ïà¢Ýè ÎêÚ ÎêÚ ¼ÜU ÈïUHïx¢è ¥¢ñÚ §S¢ ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ S¢ï }¢ïÚè ©}}¢¼ ÜïU
»ÜU ãÁ¢G¢Ú ¥ÈGUÚ¢Î Ï¢wGà¢ï Á¢¢»æx¢ï J Ï¢êÉGï Ï¢¢Ð ÐÚ HÁ¢G¢ü ¼G¢Úè ‰¢¢, ãéGÁG¢êÚ
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ±¢çHÄ²ï Ï¢S¢Ú¢ ã}¢ ÐÚ Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ »ÜU S¢¢ï
}¢Ú¼Ï¢¢ ÎéMÎ |¢ïÁ¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ãÚ Á¢é}¢¢’Ú¢¼ ÜU¢ï Ó¢¢Ú S¢¢ï }¢Ú¼Ï¢¢ ÎéMÎ
ÐÉG¼¢ ãñ, ¥¢Á¢ |¢è Á¢é}¢é¥G¢ ÜUè à¢Ï¢ ‰¢è }¢x¢Ú ©S¢ Ýï ²ïã ãçÎ²»
ÎéMÎ Ýãè´ |¢ïÁ¢¢ ãñ çHã¢Á¢G¢ ©S¢ï ã}¢¢Ú¢ Ðñx¢G¢}¢ ÐãéæÓ¢¢ Î¢ï çÜU ±¢ïã
ÜUzGÈGU¢Úï ÜïU ¼G¢ñÚ ÐÚ Ó¢¢Ú S¢¢ï çÎÚã}¢ ¼é}ãï´ Îï Îï J
S¢éÏãG ãé§ü ¼¢ï Ú¢çÏ¢¥G¢ ÜïU ±¢çHÎï }¢¢çÁ¢Î Á¢¢ï ÎèÎ¢Úï çÚS¢¢H¼
}¢¥¢Ï¢ (6) ÜUè }¢S¢Úü¼ }¢ï´ S¢Úà¢¢Ú ‰¢ï ±¢çHÄ²ï Ï¢S¢Ú¢
ÜïU »ï±¢Ý }¢ḯ Á¢¢ ÐãéÓæ ¢ï ¥¢ñÚ ãéÁG ¢G Úê ÜU¢ Ðñx¢G¢}¢ ÐãéÓæ ¢¢²¢ ±¢çHÄ²ï
Ï¢S¢Ú¢ Ðñx¢G¢}¢ S¢éÝ¼ï ãè Á¢ÁGÏ¢» à¢¢ñÜGU ± Á¢¢ïà¢ï }¢S¢Úü¼ S¢ï Ú¢ï ÐÇG¢ ¥¢ñÚ
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 43
ÜUã¢ : Á¢Gãï ÝS¢èÏ¢ çÜU }¢ãGÏ¢êÏ¢ï wG¢éÎ¢ S¢Ú±Úï ÜU¢»Ý¢¼ 6

Ýï §S¢ x¢éÝãx¢¢Ú xG¢éH¢}¢ ÜU¢ï ²¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ ¥¢ñÚ Îè±¢Ý¢ ±¢Ú Ýæx¢ï Ð¢©æ Ýæx¢ï
S¢Ú Î¢ñÇG¼¢ ãé±¢ Ï¢¢ãÚ ¥¢²¢ J Ú¢çÏ¢¥G¢ ÜïU ±¢çHÎ ÜïU ÜGUÎ}¢¢ï´ ÜU¢ï Ï¢¢ïS¢¢ Îï
ÜUÚ Ï¢¢ïH¢ : ¥¢Ð }¢ïÚï }¢ãGÏ¢êÏ¢ ¥¢ÜGU¢ ÜïU çÈGUçÚS¼¢Î¢ ãñ´, }¢ïÚè ç}¢çËÜUÄ²¼
}¢ï´ Á¢¢ï ÜéUÀ |¢è ãñ S¢Ï¢ ¥¢Ð ÜUè ç}¢çËÜUÄ²¼ ãñ ¥¢Ð çÁ¢S¢ ÜGUÎÚ }¢¢H
Ó¢¢ãï´ Hï ÜUÚ S¢ÈüGU ÜUÚï´ J
Ú¢çÏ¢¥G¢ ÜïU ±¢çHÎ Ýï ÜUã¢ : çÁ¢S¢ ÜGUÎÚ ãéGÁG¢êÚ
ÜU¢ ãéGv}¢ ãñ }¢éÛ¢ ÜU¢ï ±¢ïãè ÜU¢ÈGUè ãñ J ±¢çHÄ²ï Ï¢S¢Ú¢ Ýï ÈGU¢ñÚÝ Ó¢¢Ú S¢¢ï
çÎÚã}¢ Ðïà¢ ÜUÚ çÎ²ï, Ú¢çÏ¢¥G¢ ÜïU ±¢çHÎ Ó¢¢Ú S¢¢ï çÎÚã}¢ Hï ÜUÚ Ó¢Hï
¥¢», §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ±¢çHÄ²ï Ï¢S¢Ú¢ Ýï ãéGv}¢ çÎ²¢ : ¥|¢è ÎS¢ ãÁ¢G¢Ú
çÎÚã}¢ ÈéUGÜGUÚ¢ ÜU¢ï ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ çÎ²ï Á¢¢»æ ¥¢ñÚ }¢éS¢HS¢H Ó¢¢Ú çÎÝ ¼ÜU
¼vGS¢è}¢ï ¶GñÚ¢¼ Á¢¢Úè Úãï, ÜU¢ï§ü S¢é±¢Hè ¶G¢Hè ã¢‰¢ ±¢ÐS¢ Ý Á¢¢» J(1)
S¢Ó¢ Ï¢¼¢, ±¢ïã ¼èS¢Úè Ú¢ïÅè ÜUã¢æ x¢§ü ?

»ÜU à¢wGS¢ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï §üGS¢¢ j ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ¥GÁ¢üG ÜUè :
²¢ ÝçÏ¢Ä²ËH¢ã ! }¢ñ´ Ó¢¢ã¼¢ ãêæ çÜU ¥¢Ð ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ Úãêæ ¥¢Ð
ÜUè ç¶GÎ}¢¼ ÜUMæ ¥¢ñÚ ¥¢Ð S¢ï §GË}¢ï ÎèÝ S¢è¶êæ J ¥¢Ð Ýï ©S¢ ÜU¢ï ¥ÐÝï
ã}¢Ú¢ã ÚãÝï ÜUè §Á¢¢Á¢G¼ Îï Îè, Ó¢H¼ï Ó¢H¼ï Á¢Ï¢ Î¢ïÝ¢ï´ »ÜU ÝãìÚ ÜïU
çÜUÝ¢Úï ÐãéæÓ¢ï ¼¢ï ¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥¢¥¢ï ¶¢Ý¢ ¶¢ Hï´ J
¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢ ¼èÝ Ú¢ïçÅ²¢æ ‰¢è´ J Á¢Ï¢ »ÜU-»ÜU Ú¢ïÅè Î¢ïÝ¢ï´ ¶¢
Ó¢éÜïU ¼¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï §üGS¢¢ j ÝãìÚ S¢ï Ð¢Ýè ÐèÝï Hx¢ï, ©S¢ à¢wGS¢ Ýï

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 44
¼èS¢Úè Ú¢ïÅè ÀéÐ¢ Hè, ãGÁ¢GÚ¼ï §üGS¢¢ j Ð¢Ýè Ðè ÜUÚ ±¢ÐS¢ ¥¢» ¼¢ï
Ú¢ïÅè }¢¢ñÁ¢êÎ Ý Ð¢ ÜUÚ ÐêÀ¢ : ¼èS¢Úè Ú¢ïÅè ÜUã¢æ x¢§ü ? ±¢ïã Ï¢¢ïH¢ : }¢éÛ¢ï
ÜéUÀ Ð¼¢ Ýãè´ J ¥¢Ð ¶G¢}¢¢ïà¢ ã¢ï Úãï, ‰¢¢ïÇGè ÎïÚ Ï¢¢’Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥¢¥¢ï
¥¢x¢ï Ó¢Hï´ J
Ú¢S¼ï }¢ḯ »ÜU çãÚÝè ç}¢Hè çÁ¢S¢ ÜïU S¢¢‰¢ ©S¢ ÜïU Î¢ï Ï¢ÓÓ¢ï ‰¢ï, ¥¢Ð
Ýï çãÚÝè ÜïU »ÜU Ï¢ÓÓ¢ï ÜU¢ï ¥ÐÝï Ð¢S¢ Ï¢éH¢²¢ ±¢ïã ¥¢ x¢²¢ ¥¢Ð Ýï ©S¢ï
Á¢GÏãG çÜU²¢ ¥¢ñÚ x¢¢ïà¼ |¢êÝ ÜUÚ ©S¢ à¢wGS¢ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥¢¥¢ï ã}¢ Î¢ïÝ¢ḯ
¶¢»æ, x¢¢ïà¼ ¶¢ Ó¢éÜUÝï ÜïU Ï¢¢’Î ¥¢Ð Ýï ãça²¢ḯ ÜU¢ï Á¢}¥G çÜU²¢ ¥¢ñÚ
ÈGUÚ}¢¢²¢ : (¥ËH¢ã ÜïU ãévG }¢ S¢ï çÁ¢G‹Î¢ ã¢ï ÜUÚ ¶ÇG¢ ã¢ï
Á¢¢) çãÚÝè ÜU¢ Ï¢ÓÓ¢¢ çÁ¢G‹Î¢ ã¢ï ÜUÚ ¥ÐÝè }¢¢æ ÜïU S¢¢‰¢ Ó¢H¢ x¢²¢, ¥¢Ð Ýï
©S¢ à¢wGS¢ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼éÛ¢ï ©S¢ ¥ËH¢ã ÜUè ÜGUS¢}¢ ! çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ï
²ïã }¢¢ï’çÁ¢Á¢G¢ çÎ¶¢Ýï ÜUè ÜéUÎG Ú¼ ¥G¼¢G ÜUè S¢Ó¢ Ï¢¼¢ ±¢ïã ¼èS¢Úè Ú¢ïÅè ÜUã¢æ
x¢§ü ? ±¢ïã Ï¢¢ïH¢ : }¢éÛ¢ï ÜéUÀ Ð¼¢ Ýãè´, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥¢¥¢ï ¥¢x¢ï Ó¢Hḯ J
Ó¢H¼ï Ó¢H¼ï »ÜU ÎçÚ²¢ ÐÚ ÐãéæÓ¢ï ¥¢Ð Ýï ©S¢ à¢wGS¢ ÜU¢ ã¢‰¢
ÐÜUÇG¢ ¥¢ñÚ Ð¢Ýè ÜïU ªÐÚ Ó¢H¼ï ãé» ÎçÚ²¢ ÜïU ÎêS¢Úï çÜUÝ¢Úï ÐãéæÓ¢ x¢»,
¥Ï¢ ¥¢Ð Ýï ©S¢ à¢wGS¢ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼éÛ¢ï ©S¢ ¥ËH¢ã ÜUè ÜGUS¢}¢ !
çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ï ²ïã }¢¢ï’çÁ¢Á¢G¢ çÎ¶¢Ýï ÜUè ÜéUGÎÚ¼ ¥G¼G¢ ÜUè S¢Ó¢ Ï¢¼¢ ±¢ïã
¼èS¢Úè Ú¢ïÅè ÜUã¢æ x¢§ü ? ±¢ïã Ï¢¢ïH¢ : }¢éÛ¢ï ÜéUÀ Ð¼¢ Ýãè´, ¥¢Ð Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥¢¥¢ï ¥¢x¢ï Ó¢Hï´ J
Ó¢H¼ï Ó¢H¼ï »ÜU Úïçx¢S¼¢Ý }¢ï´ ÐãéæÓ¢ï, ¥¢Ð Ýï Úï¼ Á¢}¥G ÜUÚ ÜïU
»ÜU ÉïÚè Ï¢Ý¢§ü ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï Úï¼ ÜUè ÉïÚè ! ¥ËH¢ã ÜïU ãéGv}¢ S¢ï
S¢¢ïÝ¢ Ï¢Ý Á¢¢ J Úï¼ ÜUè ÉïÚè ÈGU¢ñÚÝ S¢¢ïÝ¢ Ï¢Ý x¢§ü, ¥¢Ð j Ýï ©S¢ ÜïU
¼èÝ çãGSS¢ï çÜU²ï çÈUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã »ÜU çãGSS¢¢ }¢ïÚ¢ ãñ ¥¢ñÚ »ÜU
çãGSS¢¢ ¼ïÚ¢ ¥¢ñÚ »ÜU ©S¢ à¢wGS¢ ÜU¢ çÁ¢S¢ Ýï ±¢ïã ¼èS¢Úè Ú¢ïÅè Hè J ²ïã
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 45
S¢éÝ¼ï ãè ±¢ïã à¢wGS¢ Û¢Å Ï¢¢ïH ©Æ¢ : ²¢ ÝçÏ¢Ä²ËH¢ã ! ±¢ïã ¼èS¢Úè

Ú¢ïÅè }¢ñ´ Ýï ãè Hè ‰¢è J ¥¢Ð Ýï ãæS¢ ÜUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã S¢¢Ú¢ S¢¢ïÝ¢ ¼ê ãè
Hï Hï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ï À¢ïÇG ÜUÚ Ó¢Hï x¢» J
²ïã à¢wGS¢ S¢¢ïÝ¢ Ó¢¢ÎÚ }¢ï´ HÐïÅ ÜUÚ ¥ÜïUH¢ ãè Ú±¢Ý¢ ãé±¢,
Ú¢S¼ï }¢ï´ ©S¢ï Î¢ï à¢wGS¢ ç}¢Hï, ©‹ã¢ï´ Ýï Á¢Ï¢ Îï¶¢ çÜU ©S¢ ÜïU Ð¢S¢ S¢¢ïÝ¢ ãñ
¼¢ï ©S¢ ÜU¢ï ÜGUyH ÜUÚ ÎïÝï ÜïU çH²ï ¼Ä²¢Ú ã¢ï x¢» ¼¢çÜU S¢¢ïÝ¢ Hï Hï´, ±¢ïã
à¢wGS¢ Á¢¢Ý Ï¢Ó¢¢Ýï ÜUè ¶G¢ç¼GÚ Ï¢¢ïH¢ : ¼é}¢ }¢éÛ¢ï ÜGUyH v²êæ ÜUÚ¼ï ã¢ï ã}¢
§S¢ S¢¢ïÝï ÜïU ¼èÝ çãGSS¢ï ÜUÚ Hï¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ »ÜU »ÜU çãGSS¢¢ Hï Hï¼ï ãñ´ HÇGÝï
ÜUè v²¢ Á¢GMÚ¼ ãñ ? ±¢ïã Î¢ïÝ¢ḯ à¢wGS¢ wG¢éà¢ ã¢ï ÜUÚ Ú¢Á¢Gè ã¢ï x¢» J
±¢ïã à¢wGS¢ Ï¢¢ïH¢ : Ï¢ïã¼Ú ²ïã ãñ çÜU ã}¢ }¢ï´ S¢ï »ÜU ¥¢Î}¢è
‰¢¢ïÇG¢ S¢¢ S¢¢ïÝ¢ Hï ÜUÚ ÜGUÚèÏ¢ ÜïU à¢ãÚ }¢ï´ Á¢¢» ¥¢ñÚ ¶¢Ý¢ ¥¢ñÚ ç}¢Æ¢§ü
¶GÚèÎ ÜUÚ Hï ¥¢» ¼¢çÜU ¶¢ Ðè ÜUÚ S¢¢ïÝ¢ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ Hï´ J ©Ý }¢ï´ S¢ï
»ÜU ¥¢Î}¢è à¢ãÚ ÐãéæÓ¢¢, ¶¢Ý¢ ¥¢ñÚ ç}¢Æ¢§ü ¶GÚèÎ ÜUè, Á¢Ï¢ ±¢ÐS¢ ã¢ïÝï
Hx¢¢ ¼¢ï ©S¢ Ýï S¢¢ïÓ¢¢, Ï¢ïã¼Ú ²ïã ãñ çÜU }¢ñ´ ¶¢Ýï ¥¢ñÚ ç}¢Æ¢§ü }¢ï´ Á¢GãìÚ
ç}¢H¢ Îêæ ¼¢çÜU ±¢ïã Î¢ïÝ¢ï´ ¶¢ ÜUÚ }¢Ú Á¢¢»æ ¥¢ñÚ S¢¢Ú¢ S¢¢ïÝ¢ }¢ñ´ Hï Hêæ, ²ïã
S¢¢ïÓ¢ ÜUÚ ©S¢ Ýï Á¢GãìÚ ¶GÚèÎ çÜU²¢ ¥¢ñÚ ç}¢Æ¢§ü ¥¢ñÚ ¶¢Ýï }¢ï´ ç}¢H¢
çÎ²¢ J ©{Ú ©Ý Î¢ïÝ¢ï´ Ýï ¥¢ÐS¢ }¢ï´ ²ïã S¢H¢ãG ÜUè, çÜU Á¢Ï¢ ±¢ïã ¶¢Ý¢
¥¢ñÚ ç}¢Æ¢§ü Hï ÜUÚ ¥¢» ¼¢ï ã}¢ Î¢ïÝ¢ï´ ç}¢H ÜUÚ ©S¢ ÜU¢ï ÜGUyH ÜUÚ Îï´
¥¢ñÚ S¢¢ïÝ¢ ¥¢{¢ ¥¢{¢ ÜUÚ ÜïU Hï Hï´ J
Á¢Ï¢ ±¢ïã à¢wGS¢ ¶¢Ý¢ ¥¢ñÚ ç}¢Æ¢§ü Hï ÜUÚ ©Ý ÜïU Ð¢S¢ ÐãéæÓ¢¢
©Ý Î¢ïÝ¢ï´ Ýï ©S¢ï ÐÜUÇG çH²¢ ¥¢ñÚ }¢¢Ú }¢¢Ú ÜUÚ ¶Gy}¢ ÜUÚ çÎ²¢ §S¢ ÜïU
Ï¢¢’Î ±¢ïã wG¢éà¢è wG¢éà¢è ç}¢Æ¢§ü ¥¢ñÚ ¶¢Ý¢ ¶¢ x¢», HïçÜUÝ ‰¢¢ïÇGè ãè ÎïÚ
}¢ï´ Î¢ïÝ¢ï´ ¼ÇGÐ ¼ÇGÐ ÜUÚ ÉïÚ ã¢ï x¢», S¢¢ïÝ¢ Á¢êæ ÜU¢ ¼êæ ÐÇG¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ ²ïã
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 46
¼èÝ¢ï´ ©S¢ ÜïU Ð¢S¢ }¢Úï ÐÇGï ‰¢ï J Á¢Ï¢ ãGÁ¢GÚ¼ï §üGS¢¢ j ±¢ÐS¢ H¢ñÅï ¼¢ï
Ó¢‹Î ¥¢Î}¢è ¥¢Ð ÜïU ã}¢Ú¢ã ‰¢ï ¥¢Ð Ýï S¢¢ïÝï ¥¢ñÚ ¼èÝ¢ï´ H¢à¢¢ï´ ÜUè ¼GÚÈGU
§à¢¢Ú¢ ÜUÚ ÜïU ã}¢Ú¢çã²¢ï´ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Îï¶ H¢ï Îé‹²¢ ÜU¢ ²ïã }¢¢H ãñ
¥¢ñÚ Îé‹²¢ ÜUè ¼G}¥G ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢ ²ïã ãñ J ÐS¢ ¼é}¢ ÜU¢ï H¢çÁ¢G}¢ ãñ çÜU
¼é}¢ §S¢ S¢ï Ï¢Ó¢¼ï Úã¢ï J(1)
©S¢ ÜïU çH²ï v²¢ Îé¥G¢ ÜUMæ ?

¥ÐÝè ¥¢ç¶GÚè ©G}¢í }¢ï´ çÁ¢Ý çÎÝ¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï ©±ñS¢ ÜGUÚÝè
5 ÜêUÈGU¢ }¢ï´ }¢éÜGUè}¢ ‰¢ï ¥¢ñÚ ÈéUGÚ¢¼ ÜïU çÜUÝ¢Úï §GÏ¢¢Î¼ï §H¢ãè
}¢ï´ }¢S¢MÈGU Úã¼ï ‰¢ï »ÜU çÎÝ ãGÁ¢GÚ¼ï ãçÚ}¢ çÏ¢Ý ãGÄ²¢Ý S
§Ý ÜUè }¢éH¢ÜGU¢¼ ÜïU çH²ï ¥¢», ²ïã ©Ý ÜUè ÐãHè }¢éH¢ÜGU¢¼ ‰¢è,
ãGÁ¢GÚ¼ï ãçÚ}¢ çÏ¢Ý ãGÄ²¢Ý Ýï ÜUã¢ ãGÁ¢GÚ¼ï ©±ñS¢ ÜGUÚÝè
5 Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : ãGÁ¢GÚ¼ï ãçÚ}¢ Ýï
ãñGÚ¼ S¢ï ÜUã¢ : ¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ãñ ¥¢Ð ÜU¢ï }¢ïÚ¢ ¥¢ñÚ }¢ïÚï Ï¢¢Ð ÜU¢ Ý¢}¢ v²êæ
ÜUÚ }¢¢’Hê}¢ ã¢ï x¢²¢ ! ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥ãHï §ü}¢¢Ý ÜUè MãGï´ »ÜU ÎêS¢Úï ÜU¢ï
ÐãÓ¢¢Ý¼è ãñ´, ÜUçã²ï ÜñUS¢ï ¥¢Ý¢ ãé±¢ ? ãçÚ}¢ I Ýï ÜUã¢ :
¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢ S¢éÜêUÝ ÜUè ¶G¢ç¼GÚ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ ãêæ J ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥ËH¢ã
ÜïU çS¢±¢ ÜUãè´ ¥¢ñÚ S¢éÜêUÝ ¼H¢à¢ }¢¼ ÜUèçÁ¢²ï, S¢éÜêUÝ ÜUè ¼H¢à¢ }¢ï´
¥¢Ð x¢GH¼G Á¢x¢ã Ó¢Hï ¥¢» ãñ´ J ãçÚ}¢ Ýï à¢Úç}¢‹Îx¢è S¢ï ÜUã¢ : Ï¢Á¢¢
§Úà¢¢Î, ÜéUÀ ÝS¢èãG¼ ÈGUÚ}¢¢§²ï ! ÈGUÚ}¢¢²¢ : S¢¢ï¼ï ±vG¼ }¢¢ñ¼ ÜU¢ï
çS¢Úã¢Ýï ¥¢ñÚ Ï¢ïÎ¢Úè }¢ï´ ¥¢æ¶¢ï´ ÜïU S¢¢}¢Ýï Ú¶¢ï, x¢éÝ¢ã ÜU¢ï ãGÜGUèÚ Ý
S¢}¢Û¢¢ï v²êæçÜU ²ïã ¥ËH¢ã ÜUè ¼¢ñãèÝ ãñ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 47
ãçÚ}¢ Ï¢ãé¼ çÁ¢G²¢Î¢ }¢é¼¥çSS¢Ú ãé», ÜUã¢ : Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢§²ï

çÜU ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ çÚÁGÜGU }¢ï´ çÜUS¢è ÜU¢ }¢¢ïãG¼¢Á¢ Ý ÜUÚï J ãGÁ¢GÚ¼ï
©±ñS¢ ÜGUÚÝè 5 Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : çÁ¢S¢ à¢wGS¢ ÜU¢ï ¥ËH¢ã
ÜUè ÚÁGÁ¢G¢ÜGUè ÐÚ §¼Ý¢ à¢ÜU ã¢ï ©S¢ ÜïU çH²ï v²¢ Îé¥G¢ ÜUMæ ?(1)
Îé‹²¢ çÜUS¢è ÜUè Î¢ïS¼ Ýãè´

ãéGÁÁ¢¼éH §SH¢}¢ §}¢¢}¢ x¢GÁ¢G¢Hè ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :
Îé‹²¢ ¥ËH¢ã ÜUè ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU Î¢ïS¼¢ï´ ¥¢ñÚ Îéà}¢Ý¢ï´ S¢Ï¢ ÜUè Îéà}¢Ý
ãñ, ¥ËH¢ã ÜUè Îéà}¢Ý §S¢ ±Áã S¢ï çÜU ¥ËH¢ã ÜïU Ï¢‹Î¢ï´ ÜU¢ï
©S¢ ÜïU Ú¢S¼ï ÐÚ Ó¢HÝï Ýãè´ Îï¼è, ÚãÁ¢GÝè ÜUÚ¼è ãñ, Î¢ïS¼¢Ýï wG¢éÎ¢ ÜUè
§S¢ ±Áã S¢ï çÜU ©Ý ÜïU S¢¢}¢Ýï Ï¢ÇGï ¼éÁG¢éÜU ± ¥¢Ú¢§à¢ ÜïU S¢¢‰¢ Ï¢Ý
S¢æ±Ú ÜUÚ ¥¢¼è ãñ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ÀH¢±ï çÎ¶¢¼è ãñ çÜU çÜUS¢è ¼GÚãG
à¢ïÈGU¼¢ ã¢ï Á¢¢»æ ¥¢ñÚ Îéà}¢Ý¢Ýï wG¢éÎ¢ ÜUè §S¢ ±Áã S¢ï çÜU §S¢ Ýï ¥ÐÝï
}¢RU¢ï ÈGUÚïÏ¢ S¢ï ©Ý ÜU¢ï Ï¢ ¼ÎÚèÁ¢ ÈæUS¢¢ çH²¢ ãñ ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ±¢ïã ©S¢
ÐÚ »’ç¼}¢¢Î ÜUÚ Ï¢ñÆï, HïçÜUÝ çÈUÚ ±¢ïã ©Ý ÜU¢ï »ïS¢¢ }¢¢ïãG¼¢Á¢ ÜUÚ
Îï¼è ãñ çÜU Ï¢ Á¢éÁ¢G ãGS¢Ú¼¢ï ²¢S¢ ¥¢ñÚ ÝÎ¢}¢¼ ÜïU ©Ý ÜU¢ï ÜéUÀ ãG¢çS¢H
Ýãè´ ã¢ï¼¢ ¥¢ñÚ ¥Ï¢ÎéH¥¢Ï¢¢Î ÜUè S¢¥G¢Î¼ S¢ï }¢ãGM}¢ Úã Á¢¢¼ï ãñ´,
Îé‹²¢ ÜUè Á¢éÎ¢§ü ÜïU S¢Î}¢ï S¢ï Ï¢ï ãG¢H ã¢ï¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ©¶GÚ±è }¢S¢¢§Ï¢ S¢ï
Á¢éÎ¢ Ï¢Î ãG¢H ã¢ïæx¢ï ¥¢ñÚ ÈGUçÚ²¢Î ÜUÚï´x¢ï ¼¢ï ©‹ãï´ ²ïã Á¢±¢Ï¢ ç}¢Hïx¢¢ :
¥¢ñÚ §S¢ ¥¢²¼ ÜïU ç}¢SÎ¢ÜGU Ï¢Ýï´x¢ï :
2....¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢H
é §ü}¢¢Ý : Îé¼ÜU¢Úï (Á¢GHèH ã¢ï ÜUÚ) ÐÇGï Úã¢ï §S¢ }¢ï´ ¥¢ñÚ }¢éÛ¢ S¢ï Ï¢¢¼ Ý ÜUÚ¢ï J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 48
²ïã H¢ïx¢ ±¢ïã ãñ´ çÁ¢‹ã¢ï´ Ýï ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU Ï¢ÎHï }¢ï´ Îé‹²¢ ÜUè
çÁ¢G‹Îx¢è ÜU¢ï ¶GÚèÎ çH²¢ ¼¢ï §Ý S¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢ }¢ï´ ¼wGÈGUèÈGU Ý ÜUè Á¢¢»x¢è
¥¢ñÚ Ý §‹ãï´ (çÜUS¢è S¢ï) }¢ÎÎ ÐãéæÓ¢ïx¢è J(2)
Á¢¢ï à¢wGS¢ ¥ËH¢ã ÜU¢ ã¢ï Úã¼¢ ãñ

S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Á¢¢ï à¢wGS¢
(¼}¢¢}¢ }¢wGHêÜUG S¢ï }¢é‹ÜGU¼G¥G ã¢ï ÜUÚ) ¥ËH¢ã ÜU¢ ã¢ï Úã¼¢ ãñ ¥ËH¢ã
¼¥G¢H¢ ©S¢ ÜU¢ï ãÚ }¢à¢vGÜGU¼ S¢ï Ï¢Ó¢¢ Hï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ï »ïS¢è Á¢x¢ã
S¢ï Ú¢ïÁ¢Gè Îï¼¢ ãñ Á¢ã¢æ S¢ï çÜU ©S¢ï x¢é}¢¢Ý |¢è Ýãè´ ã¢ï¼¢ ¥¢ñÚ Á¢¢ï à¢wGS¢ Îé‹²¢
ÜU¢ ã¢ï Úã¼¢ ãñ ¥ËH¢ã ©S¢ ÜU¢ï Îé‹²¢ ãè ÜïU ãG±¢Hï ÜUÚ Îï¼¢ ãñ J(3)
¶G¢Ý» çÎH ÜU¢ï x¢GñÚï ãGÜGU S¢ï ¶G¢Hè ÜUÚ, ¼¢çÜU ¼ê }¢¼¢»G ±ãìGÎ¼
§S¢ }¢ï´ Ú¶ S¢ÜïU, ¥ÐÝï çÎH }¢ï´ wG¢éÎ ÜU¢ï |¢è Á¢x¢ã Ý Îï, Ï¢¢Îà¢¢ã ÜïU
}¢ÜGU¢}¢ }¢ï´ ¥ÐÝ¢ S¢¢}¢¢Ý Ý Ú¶ J
1....¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ²ïã ãñ´ ±¢ïã H¢ïx¢ çÁ¢‹ã¢ï´ Ýï ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU Ï¢ÎHï Îé‹²¢ ÜUè
çÁ¢G‹Îx¢è }¢¢ïH Hè ¼¢ï Ý §Ý ÐÚ S¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢ ãËÜU¢ ¥¢ñÚ Ý §Ý ÜUè }¢ÎÎ ÜUè Á¢¢» J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 49
¥ÐÝ¢ ÜU¢}¢ ã}¢ïà¢¢ ¥ËH¢ã ÜïU çS¢ÐéÎü çÜU²ï Ú¶Ý¢ ãè Ï¢ïã¼Ú

ãñ, ¥ÐÝè ãG¢Á¢¼ ©S¢è S¢ï ¼GHÏ¢ ÜUÚ, ¥ÐÝ¢ Ú¢Á¢G ©S¢è S¢ï ÜUã Á¢Ï¢ çÜU
¼ïÚè §GÁGÁ¢G¼ ± wG±¢Úè ¥¢ñÚ ÚæÁ¢ ± Ú¢ãG¼ ãGÜGU ¼¥G¢H¢ ãè S¢ï ãñ ¼¢ï çÈUÚ ©S¢
ÜïU çS¢±¢ çÜUS¢è ÐÚ »’ç¼}¢¢Î Ý ÜUÚ, Ý çÜUS¢è S¢ï §çË¼Á¢¢ ÜUÚ J
}¢¢ çS¢±¢ ¥ËH¢ã ÜU¢ Îï¶Ý¢ x¢éÝ¢ã ãñ, }¢ñ´ §S¢ Ý¢ñ»G x¢éÝ¢ã
ÜUè ¥ËH¢ã S¢ï }¢é¥G¢ÈGUè Ó¢¢ã¼¢ ãêæ J
Ó¢¢Ú¢ S¢¢Á¢Gè ÜUÚ Úã¢ ãñ ©S¢ ÜU¢ HéyGÈGU çÎH Ý±¢Á¢G
Ï¢¢§GS¢ï S¢Î »ïGà¢ ãñ ²ïã Ï¢ï ÜUS¢è }¢ïÚï çH²ï
H¢HÓ¢è ÜéUœ¢¢
¶G¢ÝÎ¢Ýï Ú¢çà¢çÎ²¢ ÜïU }¢êçÚS¢ï ¥¢’H¢ S¢çÄ²Î }¢éãG}}¢Î Ú¢çà¢Î
(ÐèÚ S¢¢§æü Ú¢ñÁ¢Gï{Ýè) I Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ÜU ÜéUœ¢¢ }¢éæã }¢ï´
x¢¢ïà¼ ÜU¢ ÅéÜUÇG¢ ÎÏ¢¢» x¢¢ïà¢» ¥G¢çÈGUÄ²¼ ÜUè ¼H¢à¢ }¢ï´ »ÜU ¼¢H¢Ï¢
ÜïU çÜUÝ¢Úï ÐãéæÓ¢¢ J Ð¢Ýè }¢ï´ ¥ÐÝ¢ ¥GvS¢ Îï¶ ÜUÚ S¢}¢Û¢¢ çÜU ÜU¢ï§ü
ÎêS¢Ú¢ ÜéUœ¢¢ }¢éæã }¢ï´ x¢¢ïà¼ ÜU¢ ÅéÜUÇG¢ ÎÏ¢¢» ¶ÇG¢ ãñ, ©S¢ Ýï ©S¢ S¢ï
±¢ïã ÅéÜUÇG¢ ÀèÝ HïÝï ÜïU çH²ï }¢éæã ¶¢ïH ÜUÚ ãG}H¢ ÜUÚ çÎ²¢, ©S¢ ÜïU
}¢éæã ±¢H¢ ÅéÜUÇG¢ Ð¢Ýè }¢ï´ Á¢¢ çx¢Ú¢ ¥¢ñÚ wG¢éÎ |¢è x¢G¢ñ¼Gï ¶¢Ýï Hx¢¢,
²ïãè ãG¢H ¼G¢çHÏ¢¢Ýï Îé‹²¢ ÜU¢ ãñ J (}¢ËÈGUêÁ¢G¢¼ï Ú¢ñÁ¢ïG{Ýè)
(ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢’Îè I)
Îé‹²¢Î¢Ú ÜUè §Ý À¢ïÅè S¢è Î¢ï ¥¢æ¶¢ï´ ÜU¢ï ²¢ ÜGUÝ¢¥G¼ |¢Ú
S¢ÜU¼è ãñ ²¢ ÜGUÏ¢í ÜUè ç}¢^è J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 50
»ï ÎéÚ±ïà¢ ! çãGS¢ü Ýï ¼ïÚè x¢éÎÇGè Ó¢¢ÜU ÜUÚ Îè, ÝzGS¢ï ¥}}¢¢Ú¢ Ýï

¼éÛ¢ï ¥¢±¢Ú¢ ÜUÚ çÎ²¢, »ï Ý¢Î¢Ý ! Á¢Ï¢ ¼ê H¢HÓ¢ S¢ï çÝ±¢H¢ HïÝ¢
Ó¢¢ã¼¢ ãñ ¼¢ï ÝzGS¢ï ¥}}¢¢Ú¢ çãGS¢ü ÜU¢ }¢éæã ¶¢ïH Îï¼¢ ãñ, Á¢Ï¢ ²ïã H§üGÝ
ÝzGS¢ à¢ã±¼ ÜUè ¥¢æ¶ ¶¢ïH¼¢ ãñ ¼¢ï ¥ãHï ²ÜGUèÝ ÜUè ¥¢æ¶ ¥‹{è ã¢ï
Á¢¢¼è ãñ, Á¢Ï¢ çÜU çÎH çãGS¢ü ± ã±¢ S¢ï ¥¢HêÎ¢ ãñ ¼¢ï ¥S¢Ú¢Úï §H¢ãè v²êæ
ÜUÚ ¶éH S¢ÜU¼ï ãñ´ J (ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢ê ¥GHè ÜGUH‹ÎÚ I)
Á¢±¢Ï¢ H¢ Á¢±¢Ï¢
¶GHèÈGU» çãà¢¢}¢ çÏ¢Ý ¥GÏÎéH }¢çHÜU ©}¢±è ãGÁ¢ ÜUÚÝï }¢vÜU»
}¢éÜUÚü}¢¢ ¥¢²¢, ©S¢ Ýï ãGÚ}¢ï ÜU¢’Ï¢¢ }¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢çH}¢ 5
(ÈGU¢MÜïGU ¥¢’Á¢G}¢ 5 ÜïU Ð¢ï¼ï) ÜU¢ï Îï¶¢ ¼¢ï ©Ý ÜïU ÜGUÚèÏ¢ Á¢¢
ÜUÚ ÜUã¢ : ãGÁ¢GÚ¼ ! }¢éÛ¢ï ÜéUÀ ç¶GÎ}¢¼ ÜU¢ }¢¢ñÜGU¥G çÎ²¢ Á¢¢» ¼¢çÜU }¢éÛ¢ï
¥¢Ð ÜUè ç¶GÎ}¢¼ ÜU¢ à¢ÚÈGU ãG¢çS¢H ã¢ï S¢ÜïU J ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢çH}¢ 5
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥ËH¢ã ÜïU Í¢Ú }¢ï´ ¥ËH¢ã ÜïU çS¢±¢ çÜUS¢è ¥¢ñÚ S¢ï
S¢é±¢H ÜUÚÝ¢ à¢}¢ü ÜUè Ï¢¢¼ ãñ J ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢çH}¢ 5 Á¢Ï¢ ¼G±¢ÈïGU
ÜU¢’Ï¢¢ S¢ï ÈGU¢çÚx¢G ã¢ï ÜUÚ ãGÚ}¢ à¢ÚèÈGU S¢ï Ï¢¢ãÚ çÝÜUHï ¼¢ï çãà¢¢}¢ Ýï ©Ý
S¢ï ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéGÁG¢êÚ ¥Ï¢ ¼¢ï ãGÚ}¢ à¢ÚèÈGU S¢ï Ï¢¢ãÚ ãñ´ ¥Ï¢ ÜéUÀ ¼GHÏ¢
ÈGUÚ}¢¢ HèçÁ¢²ï J ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢çH}¢ 5 Ýï ÐêÀ¢ : }¢ñ´ ¥¢Ð S¢ï v²¢
}¢¢æx¢êæ Îé‹²¢ ²¢ ÎèÝ ? çãà¢¢}¢ Ï¢¢ïH¢ : Îé‹²¢ ! ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢çH}¢ Ýï
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 51
ÈGUÚ}¢¢²¢ : Îé‹²¢ ¼¢ï }¢ñ´ Ýï ¶G¢çHÜGU ± }¢¢çHÜïU Îé‹²¢ S¢ï |¢è Ýãè´ }¢¢æx¢è
çÈUÚ }¢ñ´ ¼é}¢ S¢ï ÜñUS¢ï }¢¢æx¢êæ Á¢Ï¢ çÜU ¼é}¢ Ý §S¢ ÜïU ¶G¢çHÜGU ã¢ï ¥¢ñÚ Ý
}¢¢çHÜU J çãà¢¢}¢ H¢ Á¢±¢Ï¢ ã¢ï ÜUÚ Úã x¢²¢ J(1)
ãGÁ¢GÚ¼ï ÚÏ¢è¥G I ÜU¢ Í¢¢ïÇG¢
ãGÁ¢GÚ¼ï ÚÏ¢è¥G çÏ¢Ý ¶ñGS¢}¢ I Ýï ¥ÐÝ¢ ÜGUè}¢¼è
Í¢¢ïÇG¢ çÁ¢S¢ ÜUè ÜGUè}¢¼ Ï¢èS¢ ãÁ¢G¢Ú çÎÚã}¢ ‰¢è Ï¢¢æ{¢ ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢G
ÐÉGÝï Hx¢ï, »ÜU Ó¢¢ïÚ ¥¢²¢ ¥¢ñÚ Í¢¢ïÇG¢ ¶¢ïH ÜUÚ Hï x¢²¢, ¥¢Ð Ýï
çÜUS¢è ÐÚïà¢¢Ýè ²¢ §Á¢Gç¼GÚ¢Ï¢ ÜU¢ }¢éÁ¢G¢ãÚ¢ Ý çÜU²¢, H¢ïx¢ ¥¢Ð ÜïU
Ð¢S¢ ¥zGS¢¢ïS¢ ÜUÚÝï ¥¢» ¥¢ñÚ ¥¢Ð ÜU¢ï ¼S¢ËHè ÎïÝï Hx¢ï, ¥¢Ð Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢Ï¢ Ó¢¢ïÚ Í¢¢ïÇG¢ ¶¢ïH Úã¢ ‰¢¢ }¢ñ´ Ýï Îï¶ çH²¢ ‰¢¢, H¢ïx¢¢ï´
Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ¼¢ï çÈUÚ ¥¢Ð Ýï ©S¢ ÜU¢ï HËÜU¢Ú¢ v²êæ Ýãè´ ?
ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñ´ »ïS¢ï ÜU¢}¢ }¢ï´ }¢S¢MÈGU ‰¢¢ Á¢¢ï Í¢¢ïÇGï S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ¥ã}¢
¥¢ñÚ ÜGUè}¢¼è ‰¢¢ J ãG¢çÁ¢GÚèÝ Ó¢¢ïÚ ÜïU çH²ï Ï¢Î Îé¥G¢»æ ÎïÝï Hx¢ï, ¥¢Ð Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ©S¢ ÜïU ãGÜGU }¢ï´ Ï¢Î Îé¥G¢ Ý ÜUÚ¢ï }¢ñ´ Ýï ¥ÐÝ¢ Í¢¢ïÇG¢ ©S¢ ÐÚ
S¢ÎÜGU¢ ÜUÚ çÎ²¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ï }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ çÎ²¢ ãñ J(2)
ã¢æ ! »ÜU ãG¢Á¢¼ ãñ
ãGÁ¢GÚ¼ï ãG¢ç¼}¢ï ¥S¢}¢ I ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ »ÜU ¥}¢èÚ
ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢, ¥¢Ð Ýï ©S¢ ÜUè ¼GÚÈGU §çË¼ÈGU¢¼ Ý ÜUè, ±¢ïã ÜéUÀ ÎïÚ ¶G¢}¢¢ïà¢
Ï¢ñÆ¢ Úã¢ HïçÜUÝ Á¢Ï¢ ãGÁ¢GÚ¼ Ýï ©S¢ S¢ï ÜU¢ï§ü Ï¢¢¼ Ý ÜUè ¼¢ï ¥}¢èÚ
Ýï Á¢¢Ýï ÜU¢ §Ú¢Î¢ çÜU²¢ ¥¢ñÚ ¥G¢çÁ¢Á¢Gè S¢ï ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéÁG ¢G êÚ ! }¢ñ´ ¥¢Ð ÜUè

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 52
ÜéUÀ ç¶GÎ}¢¼ ÜUÚÝ¢ Ó¢¢ã¼¢ ãêæ ¥¢Ð ÜU¢ï ÜU¢ï§ü ãG¢Á¢¼ ã¢ï ¼¢ï ÈGUÚ}¢¢§²ï ?
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ã¢æ ! »ÜU ãG¢Á¢¼ ãñ J ©S¢ Ýï ÐêÀ¢ : ±¢ïã v²¢ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã
çÜU ¼é}¢ Î¢ïÏ¢¢Ú¢ }¢ïÚï Ð¢S¢ ÜU|¢è Ý ¥¢¥¢ï J(1)
ÜU}¢¢Hï §çS¼x¢GÝ¢
§ÏÝï ãéÏ¢ñÚ¢ x¢±ÝüÚï ÜêUÈGU¢ Ýï »ÜU ÎzG¥G¢ ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢
¥Ï¢êê ãGÝèÈGU¢ I S¢ï Ï¢ HÁ¢¢Á¢¼ ÜUã¢ : ¥¢Ð x¢¢ãï x¢¢ãï ¼à¢ÚèÈGU
Hï ¥¢²¢ ÜUÚï´ ¼¢ï }¢éÛ¢ ÐÚ »ãGS¢¢Ý ã¢ïx¢¢ J §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñ´ ¼é}¢ S¢ï ç}¢H ÜUÚ v²¢ ÜUMæ ? }¢ïãÚÏ¢¢Ýè S¢ï Ðïà¢ ¥¢¥¢ïx¢ï ¼¢ï
¶G¢ñÈGU ãñ çÜU ¼é}ã¢Úï Î¢}¢ }¢ï´ ¥¢ Á¢¢ªæx¢¢, §G¼¢Ï¢ ÜUÚ¢ïx¢ï ¼¢ï }¢ïÚè çÁ¢GËH¼
ãñ, ¼é}ã¢Úï Ð¢S¢ Á¢¢ï Á¢GÚ ± }¢¢H ãñ ©S¢ ÜUè }¢éÛ¢ï ÜéUÀ ãG¢Á¢¼ Ýãè´, }¢ïÚï
Ð¢S¢ Á¢¢ï Î¢ñH¼ ãñ, ©S¢ï ÜU¢ï§ü à¢wGS¢ ÀèÝ Ýãè´ S¢ÜU¼¢, §ÏÝï ãéÏ¢ñÚ¢ ²ïã S¢éÝ
ÜUÚ Î}¢ Ï¢ wG¢éÎ Úã x¢²¢ J
²ïã }¢ïÚ¢ ÈGUÁ¢ïüG }¢‹S¢Ï¢è ‰¢¢

¶GHèÈGU¢ }¢‹S¢êÚ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè Ï¢è±è ãéGÚ¢ü ¶G¢¼êÝ }¢ï´ ÜéUÀ à¢ÜUÚ
ÚæÁ¢è ã¢ï x¢§ü, ¶G¢¼êÝ ÜU¢ï çà¢ÜU¢²¼ ‰¢è çÜU ¶GHèÈGU¢ ©S¢ ÜïU ãGÜGU }¢ï´ ¥GÎìH
S¢ï ÜU¢}¢ Ýãè´ Hï¼¢, ¶GHèÈGU¢ Ýï ÜUã¢ : ¼é}¢ çÜUS¢è ÜU¢ï }¢éç‹S¢ÈGU ÜGUÚ¢Ú Î¢ï,
¶G¢¼êÝ Ýï §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I ÜU¢ Ý¢}¢ çH²¢, ¶GHèÈGU¢ Ýï ©S¢è
±vG¼ §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I ÜU¢ï ¼GHÏ¢ ÜUÚ çH²¢, ¶G¢¼êÝ ÐÎïü ÜïU
ÜGUÚèÏ¢ Ï¢ñÆè ¼¢çÜU §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I ÜU¢ ÈñGUS¢H¢ ¥ÐÝï ÜU¢Ý¢ï´
S¢ï S¢éÝ Hï, }¢‹S¢êÚ Ýï §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ S¢ï ÐêÀ¢ : ¥Á¢G M» à¢Úè¥G¼ »ÜU
}¢Îü çÜU¼Ýï çÝÜU¢ãG ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ãñ ?

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 53
§}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Ó¢¢Ú J }¢‹S¢êÚ

¶G¢¼êÝ ÜUè ¼GÚÈGU }¢é¶G¢ç¼GÏ¢ ãé±¢ çÜU S¢éÝ¼è ã¢ï ? ÐÎïü S¢ï ¥¢±¢Á¢G
¥¢§ü : ã¢æ ! S¢éÝ¢ J §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I Ýï }¢‹S¢êÚ ÜU¢ï }¢é¶G¢¼GÏ¢
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãé» ÜUã¢ : }¢x¢Ú ²ïã §Á¢¢Á¢G¼ ©S¢ à¢wGS¢ ÜïU çH²ï ãñ Á¢¢ï
¥GÎìH ÐÚ ÜGU¢çÎÚ ã¢ï ±ÚÝ¢ »ÜU S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ çÝÜU¢ãG ÜUÚÝ¢ ¥ÓÀ¢ Ýãè´
¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜU¢ §Úà¢¢Î ãñ :
}¢‹S¢êÚ ¶G¢}¢¢ïà¢ ã¢ï x¢²¢ J §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I Í¢Ú

¥¢» ¼¢ï »ÜU ¶G¢çÎ}¢ ÐÓ¢¢S¢ ãÁ¢G¢Ú çÎÚã}¢ ÜïU ¼¢ïÇGï çH²ï ãG¢çÁ¢GÚï
ç¶GÎ}¢¼ ãé±¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢ïH¢ : ãéGÚ¢ü ¶G¢¼êÝ Ýï ¥¢Ð ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ÝÁ¢íG
|¢ïÁ¢è ãñ ¥¢ñÚ ÜUã¢ ãñ çÜU ¥¢Ð ÜUè ÜUÝèÁ¢G ¥¢Ð ÜU¢ï S¢H¢}¢ ¥GÁ¢üG ÜUÚ¼è
ãñ ¥¢ñÚ ¥¢Ð ÜUè ãGÜGUx¢¢ï§ü ÜUè }¢àÜêUÚ ãñ J §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I
Ýï MÐï ±¢ÐS¢ ÜUÚ çÎ²ï ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¶G¢¼êÝ S¢ï ÜUã¢ï çÜU }¢ñ´ Ýï Á¢¢ï
ÜéUÀ ÜUã¢ ãñ ²ïã }¢ïÚ¢ ÈGUÁ¢ïüG }¢‹S¢Ï¢è ‰¢¢ çÜUS¢è x¢GÚÁ¢G ÜïU ¼ãìG¼ Ýãè´
çHã¢Á¢G¢ à¢éçRU²¢ ÜUè Á¢GMÚ¼ Ýãè´ J(2)
¼±vÜéUH ÜUè Ý¢çÎÚ ç}¢S¢¢H

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢§üGÎ çÏ¢Ý Á¢éÏ¢ñÚ 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : »ÜU ÎzG¥G¢
}¢éÛ¢ï çÏ¢ÓÀê Ýï Çæx¢ }¢¢Ú çÎ²¢, }¢ïÚè }¢¢æ »ÜU Û¢¢ÇGÝï ±¢Hï ÜU¢ï Ï¢éH¢ H¢§ü,
}¢ñ´ Ýï Û¢ÇG±¢Ýï S¢ï §‹ÜU¢Ú ÜUÚ çÎ²¢, }¢ïÚè }¢¢æ Ýï ÜUã¢ : Ï¢ïÅ¢ ! ¼éÛ¢ï
1......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : çÈUÚ ¥x¢Ú ÇÚ¢ï çÜU Î¢ï Ï¢èçÏ¢²¢ï´ ÜU¢ï Ï¢Ú¢Ï¢Ú Ý Ú¶
S¢ÜU¢ïx¢ï ¼¢ï »ÜU ãè ÜUÚ¢ï J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 54
¥ËH¢ã ÜUè ÜGUS¢}¢ ¼ê Û¢ÇG±¢ Hï, }¢ñ´ Ýï }¢¢æ ÜïU ãéGv}¢ ÜUè ¼¢’}¢èH ¼¢ï
ÜUÚ Hè }¢x¢Ú §S¢ ¼GÚãG çÜU çÁ¢S¢ ã¢‰¢ ÐÚ çÏ¢ÓÀê Ýï ÜU¢Å¢ ‰¢¢ ©S¢ ÜïU
Ï¢Á¢¢» ÎêS¢Ú¢ ã¢‰¢ Û¢¢ÇGÝï ±¢Hï ÜïU ã¢‰¢ }¢ï´ Îï çÎ²¢ J(1)
¼éÈGU ãñ ©Ý çÎH¢ï´ ÐÚ
ãGÁ¢GÚ¼ï ãçÚ}¢ çÏ¢Ý ãGÄ²¢Ý I Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï ©±ñS¢ ÜGUÚÝè
5 S¢ï ÐêÀ¢ : }¢ñ´ ÜUã¢æ S¢éÜêUÝ¼ §çwG¼²¢Ú ÜUMæ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éËÜïU
à¢¢}¢ }¢ï´, ãçÚ}¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : }¢ïÚï çH²ï ±ã¢æ Ï¢S¢Ú ¥±ÜGU¢¼ ÜUè v²¢ S¢êÚ¼
ã¢ïx¢è ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼éÈGU ãñ ©Ý çÎH¢ï´ ÐÚ çÁ¢Ý }¢ï´ à¢ÜU ç}¢H¢ ãé±¢ ãñ J(2)
ÜU}¢¢Hï ¼±vÜéUH
ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î çÏ¢Ý ãG}Ï¢H I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :
»ÜU ÎzG¥G¢ Á¢Ï¢ çÜU }¢ñ´ Á¢æx¢H }¢ï´ S¢ÈGUÚ ÜUÚ Úã¢ ‰¢¢ ãGÁ¢GÚ¼ï ç¶GÁ¢íG
j ç}¢Hï, ãGÁ¢GÚ¼ï ç¶GÁ¢Gí j Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : “}¢ñ´ ¼é}ã¢Úï S¢¢‰¢
à¢ÚèÜïU S¢ÈGUÚ ã¢ï¼¢ ãêæ J” }¢ñ´ Ýï ÜUã¢ : “}¢ñ´ ¥¢Ð ÜUè ÚÈGU¢ÜGU¼ ÜU¢ï ÜGUÏ¢êH
Ýãè´ ÜUÚ¼¢, }¢ñ´ ¥ÜïUHï ãè S¢ÈGUÚ ÜUÚÝ¢ Ó¢¢ã¼¢ ãêæ J” }¢ñ´ Ýï §‹ÜU¢Ú §S¢
±Áã S¢ï çÜU²¢ çÜU ÜUãè´ }¢ïÚ¢ ÝzGS¢ ãGÁ¢GÚ¼ï ç¶GÁ¢íG ÐÚ »’ç¼}¢¢Î Ý ÜUÚ
Hï ¥¢ñÚ ¼±vÜéUH }¢ï´ ÝévGS¢¢Ý ±¢ÜïGU¥G ã¢ï Á¢¢» J(3)
1
2
3
ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î çÏ¢Ý ãG}Ï¢H I ÜïU Ï¢Á¢¢» ãGÁ¢GÚ¼ï ¶GÃ±¢S¢
I ÜU¢ ÈG U Ú}¢¢Ý ãñ J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 55
¼¢ñãGèÎï Ý¢çÜGUS¢
»ÜU }¢éS¢¢çÈGUÚ }¢çSÁ¢Î }¢ḯ ¥¢²¢, ±¢ïã ãÚ ±vG¼ ç¼H¢±¼ï ÜéUÚG ¥¢Ý,
Ý±¢çÈGUH ¥¢ñÚ çÁ¢GRU¢ï çÈGURU }¢ï´ }¢àxG¢êH Úã¼¢ ‰¢¢, §}¢¢}¢ï }¢çSÁ¢Î Ýï ©S¢
S¢ï ÜUã¢ : ¼é}¢ ÜU¢ï§ü }¢ïãGÝ¼ }¢Á¢GÎêÚè ÜUÚ ÜïU ÜéUÀ ÜU}¢¢ |¢è çH²¢ ÜUÚ¢ï ¼¢ï
¥ÓÀ¢ ã¢ï, ¥G¢çÏ¢Î Ýï ÜU¢ï§ü Á¢±¢Ï¢ Ý çÎ²¢, ¼èÝ Ú¢ïÁ¢G ¼ÜU §}¢¢}¢ï }¢çSÁ¢Î
©S¢ï ²ïãè ÜUã¼¢ Úã¢, Ó¢¢ñ‰¢ï Ú¢ïÁ¢G Á¢Ï¢ ©S¢ Ýï ²ïãè Ï¢¢¼ ÜUãè ¼¢ï ¥G¢çÏ¢Î Ýï
ÜUã¢ : ç}¢²¢æ S¢¢çãGÏ¢ ! }¢çSÁ¢Î ÜïU ÜGUÚèÏ¢ »ÜU ²ãêÎè Úã¼¢ ãñ ©S¢ Ýï
±¢’Î¢ ÜUÚ çH²¢ ãñ çÜU ãÚ Ú¢ïÁ¢G Î¢ï Ú¢ïÅè }¢éÛ¢ ÜU¢ï ÐãéæÓ¢¢¼¢ Úãïx¢¢ J §}¢¢}¢ï
}¢çSÁ¢Î Ï¢¢ïH¢ : ¥x¢Ú ±¢ïã ¥ÐÝï ±¢’Îï }¢ï´ S¢ÓÓ¢¢ Úãï ¼¢ï ¼é}ã¢Ú¢
}¢çSÁ¢Î }¢ï´ ÚãÝ¢ ÆèÜU ãñ J ¥G¢çÏ¢Î Ýï Ï¢Úã}¢ ã¢ï ÜUÚ Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : v²¢
wG¢êÏ¢ ! ¼é}ã¢Ú¢ §ü}¢¢Ý ¥ËH¢ã ÜïU ±¢’Îï ÐÚ ¼¢ï ÜGU¢§}¢ Ý Úã¢, ²ãêÎè ÜïU
±¢’Îï ÐÚ ¼é}¢ Ýï »’ç¼}¢¢Î ÜUÚ çH²¢, »ïS¢è Ý¢çÜGUS¢ ¼¢ñãGèÎ Ú¶¼ï ãé» ¼é}¢
H¢ïx¢¢ï´ ÜUè §}¢¢}¢¼ Ý ÜUÚ¢ï ¼¢ï ²ïã ¼é}ã¢Úï ãGÜGU }¢ï´ Ï¢ïã¼Ú ãñ J(1)
Ï¢é¼¢ï´ S¢ï ¼éÛ¢ ÜU¢ï ©}}¢èÎïæ wG¢éÎ¢ S¢ï Ý¢ñ}¢èÎè
}¢éÛ¢ï Ï¢¼¢ ¼¢ï S¢ãè ¥¢ñÚ ÜU¢çÈGUÚè v²¢ ãñ ? (2) (¥GËH¢}¢¢ §vGÏ¢¢H)
ÐéÚ ¥S¢Ú¢Ú LvG¥G¢

ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ I ÜïU ¶G¢çÎ}¢ï ¶G¢S¢
ãGÁ¢GÚ¼ï ãéGÁ¢ñGÈGU¢ }¢Ú§Gà¢è I S¢ï H¢ïx¢¢ï´ Ýï ÜUã¢ : ¼é}¢ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ ÜUè
ÜU¢ï§ü ¥GÁ¢èÏ¢ Ï¢¢¼ Îï¶è ã¢ï ¼¢ï Ï¢²¢Ý ÜUÚ¢ï J ãGÁ¢GÚ¼ï ãéGÁ¢ñGÈGU¢ I
Ýï ÜUã¢ : »ÜU ÎzG¥G¢ }¢ñ´ ãGÁ¢GÚ¼ ÜïU ã}¢Ú¢ã }¢vÜU¢ ÜïU S¢ÈGUÚ }¢ï´ ‰¢¢ Á¢G¢Îï

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 56
Ú¢ã ¶Gy}¢ ã¢ï x¢²¢ ¥¢ñÚ ã}¢ ÜéUÀ Ú¢ïÁ¢G |¢êÜïU Úã x¢» ãGœ¢¢ çÜU ã}¢ à¢ãÚï ÜêUÈGU¢
}¢ḯ Î¢ç¶GH ãé», ãGÁ¢GÚ¼ Ýï }¢ïÚè ¼GÚÈGU Îï¶ ÜUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï ¥zGS¢¢ïS¢
ã¢ï¼¢ ãñ çÜU ¼éÛ¢ ÜU¢ï |¢êÜU Hx¢ Úãè ãñ J }¢ñ́ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéÁG ¢G êÚ Ï¢Á¢¢ §Úà¢¢Î
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ́, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ÜGUH}¢ Î±¢¼ ¥¢ñÚ ÜU¢x¢GÁ¢G H¢¥¢ï J }¢ñ́ Ýï ÜGUH}¢ Î±¢¼
¥¢ñÚ ÜU¢x¢GÁ¢G Ðïà¢ï ç¶GÎ}¢¼ ÜUÚ çÎ²¢, ¥¢Ð Ýï ²ïã LvG¥G¢ çH¶¢ :
ãÚ ãG¢H }¢ḯ ¼ê ãè }¢vGS¢êÎ ãñ ¥¢ñÚ ãÚ Ï¢¢¼ S¢ï ¼ê ãè
}¢¼GHÏê ¢ J ¥¢ñÚ Ó¢‹Î ¥à¥G¢Ú çH¶ï çÁ¢Ý ÜU¢ }¢‹ÁG¢}ê ¢ ¼Á¢ü}¢¢ ²êæ ãñ :
ãG¢ç}¢Î¢ï à¢¢çÜUÚ ãêæ ¥¢ñÚ Á¢G¢çÜUÚï wG¢éÎ¢ |¢êÜU¢ ¥¢ñÚ Œ²¢S¢¢ ãêæ ¥¢ñÚ Ýæx¢¢ Á¢éÎ¢
±SÈGU À ãñ´ ¼èÝ ÜU¢ Á¢G¢ç}¢Ý ãêæ }¢ñ´ §çË¼Á¢¢ ãñ ¼ê ã¢ï Á¢G¢ç}¢Ý ¼èÝ ÜU¢
}¢ÎìãG }¢ïÚè x¢GñÚ ÜU¢ï ãñ Á¢Ë¢¼è ¥¢x¢ ¥¢x¢ }¢ï´ çx¢ÚÝï S¢ï ¼ê }¢éÛ¢ ÜU¢ï Ï¢Ó¢¢
ãGÁ¢GÚ¼ Ýï }¢éÛ¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Ï¢¢ãÚ Á¢¢ ¥ËH¢ã ÜïU çS¢±¢
çÜUS¢è ÜU¢ ¶G²¢H çÎH }¢ï´ Ý ¥¢Ýï ÎïÝ¢ ¥¢ñÚ Á¢¢ï ÐãH¢ à¢wGS¢ ¼ïÚï
S¢¢}¢Ýï ¥¢» ²ïã LvG¥G¢ ©S¢ ÜU¢ï Îï ÎïÝ¢ J }¢ñ´ LvG¥G¢ Hï ÜUÚ Ï¢¢ãÚ
çÝÜUH¢ ÐãH¢ à¢wGS¢ Á¢¢ï }¢éÛ¢ ÜU¢ï ç}¢H¢ ±¢ïã ¶GÓÓ¢Ú ÐÚ S¢é±¢Ú ‰¢¢ }¢ñ´
Ýï LvG¥G¢ ©S¢ ÜïU ãG±¢Hï ÜUÚ çÎ²¢ ©S¢ à¢wGS¢ Ýï LvG¥G¢ ÐÉG¢ ¥¢ñÚ ÐÉG¼ï
ãè Ú¢ïÝï Hx¢¢ J çÈUÚ ÐêÀ¢ : çÁ¢S¢ Ýï ²ïã LvG¥G¢ çH¶¢ ãñ ±¢ïã ÜUã¢æ
ãñ ? }¢ñ´ Ýï Ï¢¼¢²¢ : ±¢ïã ÈéUGH¢æ }¢çSÁ¢Î }¢ï´ ãñ J ©S¢ Ýï }¢éÛ¢ï »ÜU ‰¢ïHè
Îè çÁ¢S¢ }¢ï´ À S¢¢ï ÎèÝ¢Ú ‰¢ï ¥¢ñÚ ¥¢x¢ï Ï¢ÉG x¢²¢ }¢ñ´ Ýï H¢ïx¢¢ï´ S¢ï ÐêÀ¢ :
²ïã ÜU¢ñÝ à¢wGS¢ ãñ ? ©‹ã¢ï´ Ýï ÜUã¢ : ²ïã »ÜU ÝS¢Ú¢Ýè ãñ J
}¢ñ´ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï ÜUÚ }¢¢Á¢Ú¢ ¥GÁ¢üG
çÜU²¢ ¼¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥|¢è §Ý ÎèÝ¢Ú¢ï´ ÜU¢ï ã¢‰¢ Ý Hx¢¢Ý¢ ±¢ïã ¥|¢è
¥¢²¢ ãè Ó¢¢ã¼¢ ãñ J Á¢Ï¢ »ÜU Í¢ÇGè x¢éÁ¢GÚè ±¢ïã ÝS¢Ú¢Ýè ¥¢²¢ J
ãGÁ¢GÚ¼ ÜïU S¢Ú ÜU¢ï Ï¢¢ïS¢¢ çÎ²¢ ¥¢ñÚ ÐÉG ÜUÚ
(1)
}¢éS¢H}¢¢Ý ã¢ï x¢²¢ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 57
à¢¢ãï S¢æÁ¢Ú ÜU¢ï x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ÜU¢ Á¢±¢Ï¢

ãGÁ¢GÚ¼ï x¢G¢ñS¢éH ¥¢’Á¢G}¢ S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢éçãGÄ²égèÝ à¢ñ¶G ¥GÏÎéH
ÜGU¢çÎÚ Á¢èH¢Ýè ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ à¢¢ãï S¢æÁ¢Ú ±¢çHÄ²ï
}¢éËÜïU Ýè}¢MÁ¢G Ýï ¥GÚèÁ¢G¢ |¢ïÁ¢¢ çÜU }¢ñ´ }¢éËÜU ÜU¢ ÜéUÀ ¥GH¢ÜGU¢ Ï¢¼G¢ñÚï
Á¢¢x¢èÚ ¥¢Ð ÜU¢ï ÎïÝ¢ Ó¢¢ã¼¢ ãêæ ¼¢çÜU ¥¢Ð |¢è }¢ïÚè ¼GÚãG »ïGà¢¢ï ¥¢Ú¢}¢
ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è Ï¢S¢Ú ÜUÚï´ x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢ Ýï §S¢ ÜïU Á¢±¢Ï¢ }¢ï´ ²ïã LÏ¢¢§üG
çH¶ |¢ïÁ¢è :
à¢¢ãï S¢æÁ¢Ú ÜïU ÜU¢Hï Úæx¢ ÜïU ¼¢Á¢ ÜUè ¼GÚãG }¢ïÚ¢ Ï¢wG¼ çS¢²¢ã ã¢ï
Á¢¢» ¥x¢Ú }¢ïÚï çÎH }¢ï´ }¢éËÜïU S¢æÁ¢Ú ÜUè ÜéUÀ |¢è ã±S¢ ã¢ï §S¢ çH²ï çÜU
Á¢Ï¢ }¢éÛ¢ï Î¢ñH¼ï Ýè}¢ à¢Ï¢ (à¢Ï¢ Ï¢ïÎ¢Úè ± ²¢Îï ãGÜGU) ÜUè S¢Ë¼GÝ¼
ãG¢çS¢H ãñ S¢Ë¼GÝ¼ï Ýè}¢MÁ¢G ÜUè ÜGUè}¢¼ }¢ïÚè ÝÁ¢GÚ }¢ï´ Î¢Ý» Á¢± ÜïU
Ï¢Ú¢Ï¢Ú |¢è Ýãè´ J(1)
Ð¢æÓ¢ Ï¢Î ¶GSH¼ï´

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢ézG²¢Ý S¢¢ñÚè I ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ »ÜU à¢wGS¢
ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ ¥¢ñÚ ¥GÁ¢üG ÜUè : ¥x¢Ú ¥¢Ð §Á¢¢Á¢G¼ Îï´ ¼¢ï }¢ñ´ ¥ÐÝè
Á¢¢§Á¢G ¥¢}¢ÎÝè }¢ï´ S¢ï ÜéUÀ MçÐ²¢ ÐñS¢¢ ÐS¢ ¥‹Î¢Á¢G ÜUÚ ÜïU ÜéUÀ

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 58
}¢¢H Á¢}¥G ÜUÚ Hæê ¼¢çÜU Ï¢ ±vG¼ï Á¢GMÚ¼ }¢éÛ¢ï çÜUS¢è ÜUè »ãGç¼²¢Á¢ Ý
Úãï, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ¥ÐÝï Ï¢‹Î¢ï´ ÜUè Á¢GMçÚÄ²¢¼ ÜU¢
ÜUÈGUèH ãñ Á¢¢ï à¢wGS¢ ¥ËH¢ã ÐÚ ¼±vÜéUH ÜUÚ¼¢ ãñ ¥ËH¢ã
¼¥G¢H¢ ©S¢ï x¢GñÚ ÜU¢ }¢¢ïãG¼¢Á¢ Ýãè´ ÚãÝï Îï¼¢ ¥¢ñÚ Á¢¢ï à¢wGS¢ }¢¢H¢ï
Î¢ñH¼ Á¢}¥G ÜUÚ¼¢ ãñ ©S¢ }¢ï´ Ð¢æÓ¢ Ï¢Î ¶GSH¼ï´ ÐñÎ¢ ã¢ï Á¢¢¼è ãñ´ :
{1} yG¢êHï ¥}¢H ²¢’Ýè H}Ï¢è ©}}¢èÎï´ Ï¢¢æ{Ý¢
{2} çà¢g¼ï çãGS¢ü {3} Ï¢éwGH
{4} ¥¢ç¶GÚ¼ ÈGUÚ¢}¢¢ïà¢è {5} çÜGUËH¼ï ÐÚãïÁ¢Gx¢¢Úè
¼±æx¢Úè çÎH S¢ï ãñ Ý çÜU }¢¢H S¢ï

ãGÁ¢GÚ¼ï Á¢éÝñÎ Ï¢x¢GÎ¢Îè I ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ »ÜU ¥}¢èÚ
ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ ©S¢ Ýï ¥¢Ð ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ Ð¢æÓ¢ S¢¢ï ¥à¢ÚçÈGU²¢æ Ðïà¢ ÜUè´
¥¢ñÚ çÝ²¢Á¢G }¢‹Îè ÜïU S¢¢‰¢ ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéGÁG¢êÚ ! ²ïã ãGÜGUèÚ ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ ÜGUÏ¢êêH
ÈGUÚ}¢¢»æ, ¥¢Ð }¢éSÜéUÚ¢» ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼é}ã¢Úï Ð¢S¢ §Ý ¥à¢ÚçÈGU²¢ï´ ÜïU
§GH¢±¢ ¥¢ñÚ |¢è ÜéUÀ }¢¢H ãñ ? ±¢ïã Ï¢¢ïH¢ : ¥¢Ð ÜUè Îé¥G¢ S¢ï ¥¢ñÚ
¥ËH¢ã ÜïU ÈGUÁGH¢ï ÜUÚ}¢ S¢ï Ï¢ãé¼ ÜéUÀ ãñ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : v²¢ ¼é}ã¢Úè ²ïã
wG±¢çãà¢ ãñ çÜU ¼é}ã¢Úï }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ }¢ï´ }¢Á¢GèÎ §Á¢G¢ÈGU¢ ã¢ï Á¢¢» ? ¥GÁ¢üG
ÜUè : ãéGÁG¢êÚ ! ²ïã wG±¢çãà¢ ¼¢ï }¢éÛ¢ ÜU¢ï ãÚ ±vG¼ Úã¼è ãñ ¥¢ñÚ §S¢
wG±¢çãà¢ ÜïU ¼ãìG¼ ÜU¢Ú¢ïÏ¢¢Ú }¢ï´ Ï¢ÇGè }¢ïãGÝ¼ ± }¢à¢vGÜGU¼ Ï¢ÚÎ¢à¼ ÜUÚ¼¢
ãêæ, ¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼¢ï ²ïã ¥à¢ÚçÈGU²¢æ |¢è ¼é}¢ ãè Ú¶ H¢ï çÜU }¢éÛ¢ S¢ï
çÁ¢G²¢Î¢ ¼é}¢ }¢¢ïãG¼¢Á¢ ¥¢ñÚ }¢éS¼çãGÜGU |¢è ã¢ï ¥¢ñÚ }¢éÛ¢ï Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ §S¢ ÜïU
çÜU }¢ïÚï Ð¢S¢ ÜéUÀ |¢è }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ }¢¢ñÁ¢êÎ Ýãè´ }¢éÛ¢ï §S¢ ÜUè
Á¢GÚ¢ |¢è ¼GHÏ¢ ± wG±¢çãà¢ Ýãè´ ãñ J(1)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 59
ãGÎèS¢ :
¼±æx¢Úè ÜUS¢Ú¼ï }¢¢H ± ¥SÏ¢¢Ï¢ S¢ï Ýãè´ HïçÜUÝ ¼±æx¢Úè çÎH
ÜUè x¢GÝ¢ S¢ï ãñ J(1)
(à¢ñ¶G S¢¢’Îè I)
Ï¢éÁG¢éx¢èü ¥GvGH S¢ï ãñ Ý çÜU ©G}¢í ÜïU çHãG¢Á¢G S¢ï, ¼±æx¢Úè çÎH S¢ï ãñ
Ý çÜU }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ S¢ï J
ã}¢ Ýï Îé‹²¢ ÜU¢ï ¼GH¢ÜGU Îï Ú¶è ãñ

S¢éË¼G¢Ý }¢ãG}¢êÎ x¢GÁ¢GÝ±è I ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢éH ãGS¢Ý
ç¶GÚÜGU¢Ýè I ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ãé», ãGÁ¢GÚ¼ Ýï S¢éË¼G¢Ý
ÜU¢ï Ó¢‹Î ÝS¢èãG¼ï´ ÜUè´ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU çH²ï Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢§ü S¢éË¼G¢Ý Ýï ÎS¢
¼GÏ¢ÜGU Á¢GÚ ± Á¢±¢çãÚ¢¼ S¢ï |¢Úï ãé» ãGÁ¢GÚ¼ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ÝÁ¢íG çÜU²ï
ãGÁ¢GÚ¼ ©‹ãï´ Îï¶ ÜUÚ }¢éSÜéUÚ¢ çÎ²ï wG¢ég¢}¢ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ïã}¢¢Ý ÜïU çH²ï
¶¢Ý¢ H¢¥¢ï, ÎS¼Ú wG±¢Ý ÐÚ Ó¢‹Î }¢¢ïÅè }¢¢ïÅè wG¢éàÜU Ú¢ïçÅ²¢æ Ú¶ Îè
x¢§æü S¢éË¼G¢Ý Ýï Ð¢S¢ï ¥ÎÏ¢ S¢ï »ÜU HévG}¢¢ ¼¢ïÇG ÜUÚ }¢éæã }¢ï´ Ú¶¢ ¼¢ï çÝx¢H
Ý S¢ÜU¢ HévG}¢¢ ãGËÜGU }¢ï´ ¥ÅÜU x¢²¢ J ãGÁ¢GÚ¼ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï }¢ãG}¢êÎ !
çÁ¢S¢ ¼GÚãG ²ïã Ú¢ïÅè ¼ïÚï ãGËÜGU }¢ï´ ¥ÅÜU¼è ãñ §S¢è ¼GÚãG Îé‹²¢ ÜU¢ }¢¢H
ã}¢¢Úï ãGËÜGU }¢ï´ ¥ÅÜU¼¢ ãñ ã}¢ Ýï Îé‹²¢ ¥¢ñÚ }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ ÜU¢ï ¼GH¢ÜGU Îï
Ú¶è ãñ ²ïã Á¢GÚ ± Á¢±¢çãÚ ©Æ¢ ÜUÚ Hï Á¢¢¥¢ï J(3)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 60
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢§üÎG §ÏÝéH }¢éS¢çÄ²Ï¢ 5 ÜU¢ §Úà¢¢Î
¼Á¢ü}¢¢ : »ï }¢éS¢H}¢¢Ý ! ¥ÐÝè §S¢ ‰¢¢ïÇGè S¢è Îé‹²¢ ÐÚ Á¢¢ï ¼éÛ¢ï ÎèÝ
ÜUè S¢H¢}¢¼è ÜïU S¢¢‰¢ ãG¢çS¢H ãñ §S¢ ÐÚ ÜGUÝ¢¥G¼ ÜUÚ (Ú¢Á¢Gè Úã) çÁ¢S¢
¼GÚãG ¥G¢}¢ H¢ïx¢ ¥ÐÝ¢ ÎèÝ ¶¢ï ÜUÚ }¢¢H ÜUè çÁ¢G²¢Î¼è ÐÚ wG¢àé ¢ ã¢ï¼ï ãñ´ J
¥¢²¢ ¼é}¢ ÎèÝ¢Ú¢ï´ ÜïU çH²ï Ú¢ï¼ï ã¢ï ?

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GHè çÏ¢Ý ÈéUGÁ¢ñGH I ÜU¢’Ï¢¼éËH¢ã ÜïU ¼G±¢ÈGU
}¢ï´ }¢àxG¢êH ‰¢ï »ÜU Ó¢¢ïÚ Ýï ¥¢Ð ÜïU ÎèÝ¢Ú Ó¢éÚ¢ çH²ï ¥¢Ð I
Ú¢ïÝï Hx¢ï, ¥¢Ð ÜïU ±¢çHÎ Ýï ÐêÀ¢ : ¥¢²¢ ¼é}¢ ÎèÝ¢Ú¢ï´ ÜïU çH²ï Ú¢ï¼ï
ã¢ï ? ©‹ã¢ï´ Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : Ýãè´ Ï¢çËÜU }¢ñ´ ¼¢ï ©S¢ Ï¢ïÓ¢¢Úï ÜïU §S¢ ãG¢H
ÐÚ Ú¢ï¼¢ ãêæ çÜU çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ©S¢ S¢ï §S¢ ãGÚÜU¼
ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ Ï¢¢Á¢GÐéS¢ü ÜUÚïx¢¢ ¼¢ï ©S¢ S¢ï ÜéUÀ Á¢±¢Ï¢ Ý Ï¢Ý ÐÇGïx¢¢ J(2)
§S¢ ÜïU Î¢æ¼ ¼¢ïÇG çÎ²ï Á¢¢»æ

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î }¢éãG}}¢Î Ú¢çà¢Î ÐèÚ S¢¢§æü Ú¢ñÁ¢ïG{Ýè I
Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU S¢éË¼G¢ÝéH ¥G¢çÚÈGUèÝ à¢ñ¶G Ï¢¢ ²Á¢GèÎ çÏ¢S¼G¢}¢è
I »ÜU »ïS¢ï S¢ãGÚ¢ }¢ï´ Ó¢Hï x¢» Á¢ã¢æ çÜUS¢è ÈGUÎüï Ï¢à¢Ú ÜU¢

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 61
x¢éÁ¢GÚÝ¢ }¢éçàÜUH ‰¢¢ ±ã¢æ ÐãéæÓ¢ ÜUÚ ¥¢Ð Ýï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ S¢ï ¥GãìÎ
çÜU²¢ çÜU Ý ¼¢ï }¢ñ´ çÜUS¢è ¥¢Ï¢¢Îè }¢ï´ Á¢¢ªæx¢¢ Ý çÜUS¢è S¢ï ÜéUÀ }¢¢æx¢êæx¢¢
¥¢ñÚ Ý ãè ¥ÐÝï ã¢‰¢ S¢ï ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G ¶¢ªæx¢¢ ã¢æ ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü ÎêS¢Ú¢ à¢wGS¢
Í¢è }¢ï´ à¢ãÎ ç}¢H¢ ÜUÚ ¥ÐÝï ã¢‰¢ S¢ï }¢ïÚï }¢éæã }¢ï´ Ç¢H Îïx¢¢ ¼¢ï ¶¢ Hêæx¢¢,
Î¢ï çÎÝ ¥¢ñÚ Î¢ï Ú¢¼ï´ ÈGU¢ÜïGU S¢ï x¢éÁ¢GÚ x¢§æü ¼èS¢Úè Ú¢¼ »ÜU ÜGU¢çÈGUH¢ Ú¢S¼¢
|¢êH ÜUÚ ©S¢ ¼GÚÈGU ¥¢ çÝÜUH¢ J ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢¢ ²Á¢GèÎ I ¥ãHï
ÜGU¢çÈGUH¢ ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ »ÜU ÎÚwG¼ ÜïU ÝèÓ¢ï HïÅ x¢» ¥¢æ¶ï´ }¢êæÎ Hè´ ¥¢ñÚ
}¢éæã Ï¢‹Î ÜUÚ ÜïU Î¢æ¼¢ï´ ÜU¢ï Î¢æ¼¢ï´ ÐÚ S¢wG¼è ÜïU S¢¢‰¢ Á¢}¢¢ ÜUÚ Ï¢ï çãGS¢¢ï
ãGÚÜU¼ ÐÇG Úãï J ¥ãHï ÜGU¢çÈGUH¢ }¢ï´ S¢ï Ó¢‹Î ¥¢Î}¢è HÜUçÇG²¢æ Ó¢éÝ¼ï ãé»
¥¢Ð ÜïU ÜGUÚèÏ¢ ÐãéæÓ¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï Îï¶¢ çÜU »ÜU ¥¢Î}¢è Ï¢ï çãGS¢¢ï ãGÚÜU¼ ÐÇG¢
ãñ ÜUãÝï Hx¢ï : wG¢éÎ¢ Á¢¢Ýï Ï¢ïÓ¢¢Ú¢ ÜUÏ¢ S¢ï Ï¢ïã¢ïà¢ ÐÇG¢ ãñ ? ©‹ã¢ï´ Ýï ¥ÐÝï
S¢ÚÎ¢Ú ÜU¢ï }¢éœ¢GH¥G çÜU²¢, S¢ÚÎ¢Úï ÜGU¢çÈGUH¢ Ýï ¥¢Ð ÜU¢ï çãH¢ Á¢éH¢ ÜUÚ
Îï¶¢ çÈUÚ Ï¢¢ïH¢ : Ï¢ïã¢ïà¢è S¢wG¼ ãñ à¢¢²Î ²ïã }¢éçàÜUH ãè S¢ï Ï¢Ó¢ï
¼¢ã}¢ ã}¢ï´ §S¢ ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è Ï¢Ó¢¢Ýï ÜUè ÜéUÀ ¼ÎÏ¢èÚ ÜUÚÝè Ó¢¢çã²ï,
S¢H¢ãG ²ïã ÆãÚè çÜU Í¢è }¢ï´ à¢ãÎ ç}¢H¢ ÜUÚ §S¢ ÜïU ãGËÜGU }¢ï´ Ç¢H çÎ²¢
Á¢¢» HïçÜUÝ ç¶H¢»æ v²êæ ÜUÚ ? S¢ÚÎ¢Ú Ýï Ú¢» Îè §S¢ ÜïU Î¢æ¼ ¼¢ïÇG çÎ²ï
Á¢¢»æ ¥¢ñÚ Í¢è }¢ï´ à¢ãÎ ç}¢H¢ ÜUÚ §S¢ ÜïU ãGËÜGU }¢ï´ Ç¢H çÎ²¢ Á¢¢» J
¥ãHï ÜGU¢çÈGUH¢ Ýï Í¢è }¢ï´ à¢ãÎ ç}¢H¢ çÎ²¢ ¥¢ñÚ ¥¢Ð ÜïU Î¢æ¼ ¼¢ïÇG ÎïÝï
ÜïU çH²ï ¼Ä²¢Ú ã¢ï x¢» J ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢¢ ²Á¢GèÎ S¢ï
Ï¢¼G¢ñÚï §Ëã¢}¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥x¢Ú ¼ê ¥ÐÝè }¢ÚÁ¢Gè S¢ï Ý ¶¢»x¢¢ ¼¢ï ã}¢ ¼ïÚï
Î¢æ¼ ¼éÇG±¢ ÜUÚ ç¶H¢ Îï´x¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢¢ ²Á¢GèÎ ãæS¢ ÐÇGï ¥¢ñÚ Í¢è à¢ãÎ ¶¢
ÜUÚ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜU¢ à¢éRU ¥Î¢ çÜU²¢ J (}¢ËÈGUêÁ¢G¢¼ï Ú¢ñÁ¢ïG{Ýè)
(}¢¢ñH¢Ý¢ M}¢ I)
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 62
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜUè ÚÁGÁ¢G¢çÜGUÄ²¼ ÐÚ |¢Ú¢ïS¢¢ Ú¶ Ï¢ï S¢Ï¢íè

S¢ï ã¢‰¢ Ð¢©æ Ý HÚÁ¢G¢ ¼ïÚ¢ çÚÁGÜGU ¼éÛ¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ¼éÛ¢ ÐÚ ¥G¢çà¢ÜGU ãñ J
§GÁGÁ¢G¼ ¥¢ñÚ çÁ¢GËH¼ ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è

çÜUS¢è à¢ãÚ }¢ï´ Î¢ï |¢¢§ü ‰¢ï »ÜU |¢¢§ü Ï¢¢Îà¢¢ã ÜU¢ }¢éH¢çÁ¢G}¢ ‰¢¢
¥ÓÀè ¼ÝwG±¢ã Ð¢¼¢, ©G}Î¢ ¶¢Ýï ¶¢¼¢, ÜGUè}¢¼è çHÏ¢¢S¢ ÐãÝ¼¢,
¥ÐÝè çÁ¢G‹Îx¢è »ïGà¢¢ï §Gà¢Ú¼ }¢ï´ Ï¢S¢Ú ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ ÎêS¢Ú¢ |¢¢§ü }¢ïãGÝ¼
}¢Á¢GÎêÚè ÜUÚ¼¢, xG¢éÏ¢ü¼ ± }¢à¢vGÜGU¼ }¢ï´ çÎÝ x¢éÁ¢G¢Ú¼¢ J »ÜU çÎÝ Ï¢¢Îà¢¢ã
ÜïU }¢éH¢çÁ¢G}¢ Ýï ¥ÐÝï }¢Á¢GÎêÚ |¢¢§ü S¢ï ÜUã¢ : ¼ê |¢è Ï¢¢Îà¢¢ã ÜUè
}¢éH¢Á¢G}¢¼ v²êæ Ýãè´ ÜUÚ Hï¼¢ ¼¢çÜU ¼ê |¢è »ïGà¢¢ï ¥¢Ú¢}¢ ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è
Ï¢S¢Ú ÜUÚ S¢ÜïU J ©S¢ ÜïU |¢¢§ü Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : ¼ê }¢éH¢Á¢G}¢¼ ¼ÜüU ÜUÚ ÜïU
}¢ïãGÝ¼ }¢Á¢GÎêÚè v²êæ Ýãè´ ÜUÚ¼¢ ¼¢çÜU Ï¢¢Îà¢¢ã ÜUè ãÚ ±vG¼ ÜUè ç¶GÎ}¢¼
± xG¢éH¢}¢è ÜUè çÁ¢GËH¼ S¢ï ¥¢Á¢G¢Î ã¢ï ÜUÚ Ï¢ï çÈGURUè ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è Ï¢S¢Ú
ÜUÚ S¢ÜïU, ¥GvH G }¢‹Î¢ï´ Ýï ÜUã¢ ãñ : Ý¢Ýï Á¢±è´ ¶¢ ÜUÚ §¼G}¢èÝ¢Ý ÜïU S¢¢‰¢ Ï¢ñÆÝ¢
Á¢GÚè´ ÜU}¢ÚÏ¢‹Î Ï¢¢æ{ ÜUÚ Ï¢¢Îà¢¢ã ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ḯ ¶ÇGï ÚãÝï S¢ï Ï¢ïã¼Ú ãñ J
¥ÐÝï ã¢‰¢¢ï´ ÜU¢ï ¥}¢èÚ ÜïU S¢¢}¢Ýï S¢èÝï ÐÚ Ï¢¢æ{ï ÚãÝï S¢ï ¥ÐÝï
ã¢‰¢¢ï´ }¢Á¢GÎêÚè ÜUÚ¼ï ãé» Ó¢êÝï ÜU¢ x¢êæ{Ý¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ J
(Ï¢ê ¥GHè ÜGUH‹ÎÚ I)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 63
¼ïÚï çH²ï Ï¢ïã¼Ú ²ïã ãñ çÜU ¼ê ¶¢Ýï ÐèÝï ÜïU çH²ï ÎÚ Ï¢ÎÚ çÈUÚ¼¢
Ý Úãï MÐï ÐñS¢ï ÜUè ¶G¢ç¼GÚ wG¢éÎ ÜU¢ï Á¢GHèH Ý ÜUÚï ¼éÛ¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU ¼ê
¥ãHï Î¢ñH¼ ÜUè S¢¢ïãGÏ¢¼ ÜU¢ï ¼ÜüU ÜUÚ Îï ¥¢ñÚ x¢¢ïà¢» ¥G¢çÈGUÄ²¼ §çwG¼²¢Ú
ÜUÚï ¼¢çÜU çÜUS¢è ¥¢ÈGU¼ }¢ï´ ÐÇG Á¢¢Ýï S¢ï Ï¢Ó¢ Úãï J
¼ïÚ¢ çÚÁGÜGU ¼ïÚè ¼H¢à¢ }¢ï´ ãñ
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê ²¢’ÜGUêÏ¢ ¥vG¼G¥G Ï¢S¢Úè I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :
»ÜU Ï¢¢Ú Á¢Ï¢ çÜU }¢ñ´ ãGÚ}¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ }¢éÜGUè}¢ ‰¢¢ ÎS¢ Ú¢ïÁ¢G |¢êÜU¢ Úã¢ }¢éÛ¢
ÐÚ Á¢Ï¢ Á¢G¢ï’ÈGU x¢G¢çHÏ¢ ãé±¢ ¼¢ï S¢¢ïÓ¢¢ çÜU Ï¢¢ãÚ Ó¢çH²ï Á¢æx¢H ÜUè ¼GÚÈGU
çÝÜUH¢ ¼¢çÜU ÜU¢ï§ü »ïS¢è Ó¢èÁ¢G ã¢‰¢ Hx¢ï Á¢¢ï }¢ñ´ ¶¢ S¢ÜêæU, }¢ñ´ Ýï Îï¶¢ çÜU
»ÜU à¢HÁ¢}¢ Á¢G}¢èÝ ÐÚ ÐÇG¢ ãñ, }¢ñ´ Ýï à¢HÁ¢}¢ ©Æ¢ çH²¢ HïçÜUÝ }¢ïÚï
çÎH }¢ï´ }¢¥GÝ ¶G²¢H x¢éÁ¢GÚ¢ ÎS¢ Ú¢ïÁ¢G ÈGU¢ÜïGU S¢ï Úã¢ ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚ ÜU¢ï
çH²¢ ¼¢ï »ÜU S¢ÇG¢ à¢HÁ¢}¢ çH²¢ J }¢ñ´ Ýï ±¢ïã à¢HÁ¢}¢ ÈïU´ÜU çÎ²¢ ¥¢ñÚ
ãGÚ}¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ±¢ÐS¢ Ó¢H¢ ¥¢²¢ ¥|¢è }¢ñ´ Ï¢ñÆ¢ ãè ‰¢¢ çÜU »ÜU ¥¢Î}¢è
¥¢²¢ ±¢ïã }¢ïÚï S¢¢}¢Ýï ¥¢ ÜUÚ Ï¢ñÆ x¢²¢ ¥¢ñÚ »ÜU ‰¢ïH¢ }¢ïÚï S¢¢}¢Ýï Ú¶
çÎ²¢, Ï¢¢ïH¢ : ²ïã ¥¢Ð ãè ÜïU çH²ï ãñ, }¢ñ´ Ýï ÐêÀ¢ : ¼é}¢ Ýï }¢éÛ¢ ÜU¢ï v²êæ
ÜUÚ wG¢éS¢êçS¢Ä²¼ Îè, ©S¢ à¢wGS¢ Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : ã}¢ ÎS¢ Ú¢ïÁ¢G S¢ï
S¢}¢é‹ÎÚ }¢ï´ ‰¢ï ã}¢¢Úè ÜUà¼è yG¢êÈGU¢Ý }¢ï´ çÍ¢Ú x¢§ü ÜGUÚèÏ¢ ‰¢¢ çÜU ÇêÏ¢ Á¢¢» }¢ñ´
Ýï ÝÁ¢íG }¢¢Ýè çÜU ¥x¢Ú ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ã}¢ï´ ÇêÏ¢Ýï S¢ï Ï¢Ó¢¢ Hï ¼¢ï }¢ñ´
²ïã à¢èÚèÝè ÈéUGÜGUÚ¢ }¢ï´ S¢ï ©S¢ à¢wGS¢ ÜU¢ï Îêæx¢¢ Á¢¢ï ãGÚ}¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ S¢Ï¢ S¢ï
ÐãHï ç}¢H Á¢¢» ¥¢ñÚ ²ã¢æ ¥¢ ÜUÚ }¢éÛ¢ï ¼é}¢ ãè ÝÁ¢GÚ ÐÇGï ã¢ï, }¢ñ´ Ýï
ÜUã¢ : ¥ÓÀ¢ ¼¢ï §S¢ï ¶¢ïH¢ï ©S¢ Ýï ¶¢ïH¢ ¼¢ï ©S¢ }¢ï´ ç}¢S¢Úè }¢ïÎ¢ }¢x¢GÁ¢G
Ï¢¢Î¢}¢ ¥¢ñÚ Ï¢ÚÈGUè |¢Úè ãé§ü ç}¢Hè }¢ñ´ Ýï ãÚ Ó¢èÁ¢G }¢ï´ S¢ï »ÜU »ÜU }¢énè Hï
Hè ¥¢ñÚ ©S¢ S¢ï ÜUã¢ : Ï¢¢ÜGUè Ó¢èÁ¢Gï´ ¼é}¢ Hï Á¢¢¥¢ï }¢ïÚè ¼GÚÈGU S¢ï ¥ÐÝï
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 64
S¢¢ç‰¢²¢ï´ ÜU¢ï Ï¢¼G¢ñÚï ãçÎÄ²¢ Îï ÎïÝ¢, }¢ñ´ Ýï ¼é}ã¢Úè ÝÁ¢íG ÜGUÏ¢êH ÜUè ±¢ïã
¥¢Î}¢è Ï¢¢ÜGUè Ó¢èÁ¢Gï´ Hï ÜUÚ Ó¢H¢ x¢²¢ J }¢ñ´ Ýï çÎH }¢ï´ ÜUã¢ : ¼ïÚ¢ çÚÁGÜGU
¼¢ï ÎS¢ Ú¢ïÁ¢G ÜUè }¢S¢¢ÈGU¼ S¢ï Ó¢H ÜUÚ ¥¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¼ê §S¢ï Á¢æx¢H }¢ï´ Á¢¢
ÜUÚ ÉêæÇ¼¢ ãñ J(1)
(}¢¢ñH¢Ý¢ M}¢ I)
Ï¢ï »’ç¼}¢¢Îè ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢
»ÜU à¢wGS¢ S¢ÈGUÚ }¢ï´ ‰¢¢ ©S¢ ÜïU Ð¢S¢ »ÜU Ú¢ïÅè ‰¢è Á¢Ï¢ ©S¢ï
|¢êÜU Hx¢è ¼¢ï ©S¢ Ýï S¢¢ïÓ¢¢ ¥x¢Ú }¢ñ´ Ýï ²ïã Ú¢ïÅè ¶¢ Hè ¼¢ï çÈUÚ v²¢
¶¢ªæx¢¢ ? ©S¢ à¢wGS¢ Ýï Ú¢ïÅè Ý ¶¢§ü ¥¢ñÚ |¢êÜU ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ S¢ÈGUÚ
ÜUÚ¼¢ Úã¢, ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ©S¢ ÜïU çH²ï »ÜU çÈGUçÚà¼¢ }¢éÜGUÚüÚ
ÜUÚ çÎ²¢ çÜU “Á¢Ï¢ ²ïã à¢wGS¢ Ú¢ïÅè ¶¢ Ó¢éÜïU ¼¢ï §S¢ ÜU¢ï ¥¢ñÚ Ú¢ïÅè
ÐãéæÓ¢¢ ÎïÝ¢” HïçÜUÝ ©S¢ à¢wGS¢ Ýï ±¢ïã Ú¢ïÅè Ý ¶¢§ü ãGœ¢¢ çÜU |¢êÜU ÜUè
çà¢g¼ S¢ï ãH¢ÜU ã¢ï x¢²¢ J
»’ç¼}¢¢Îï ÜU¢ç}¢H
ãGÁ¢GÚ¼ï wG±¢Á¢¢ ãGÏ¢èÏ¢ ¥GÁ¢}¢è I ÜUãè´ Á¢¢ Úãï ‰¢ï
Îé‹²¢ ¥¢ñÚ ¥}¢±¢Hï Îé‹²¢ S¢ï Ï¢ï çÝ²¢Á¢G, ÜU‹{ï ÐÚ Ú¶è ãé§ü Ð¢ïS¼èÝ(2)
ÜU¢ Ï¢¢Ú ¼GÏ¢è¥G¼ ÐÚ çx¢Ú¢æ x¢éÁ¢GÚ¢, Ú¢ã }¢ï´ ÈïU´ÜU ÜUÚ ¥¢x¢ï x¢éÁ¢GÚ x¢»
§çœ¢ÈGU¢ÜGUÝ ©S¢è Ú¢S¼ï ãGÁ¢GÚ¼ï ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè I ÜU¢ x¢éÁ¢GÚ ãé±¢
2......Ó¢}¢ÇGï ÜU¢ Á¢éÏÏ¢¢ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 65
Ú¢ã }¢ï´ ÐÇGè Ð¢ïS¼èÝ Îï¶ ÜUÚ ÐãÓ¢¢Ý x¢» çÜU ²ïã ãGÏ¢èÏ¢ ¥GÁ¢}¢è ÜUè ãè
ãñ §S¢ ¶G²¢H S¢ï ±ãè´ ¶ÇGï ã¢ï x¢» çÜU à¢¢²Î ¥¢Ð ±¢ÐS¢ ¥¢ Á¢¢»æ
‰¢¢ïÇGè ÎïÚ Ï¢¢’Î ãGÏ¢èÏ¢ ¥GÁ¢}¢è I ±¢ÐS¢ ¥¢» ¼¢ï ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè
I Ýï ÜUã¢ : ¥¢Ð ÜUè Ð¢ïS¼èÝ ²ã¢æ Îï¶ ÜUÚ LÜU x¢²¢ ‰¢¢
¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ãñ çÜU §¼Ýè ±ÁGÝè Ð¢ïS¼èÝ ÜïU çx¢Ú Á¢¢Ýï ÜUè ¥¢Ð ÜU¢ï ¶GÏ¢Ú Ý
ãé§ü, ãGÏ¢èÏ¢ ¥GÁ¢}¢è I Ýï Ï¢ï çÝ²¢Á¢Gè S¢ï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : }¢ñ´ wG¢éÎ
ãè ÈïU´ÜU ÜUÚ Ó¢H¢ x¢²¢ ‰¢¢ J ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè I Ýï ãñGÚ¢Ý ã¢ï ÜUÚ
ÐêÀ¢ : v²êæ |¢H¢ çÜUS¢ ÜïU |¢Ú¢ïS¢ï ÐÚ ? ãGÏ¢èÏ¢ ¥GÁ¢}¢è I ãæS¢
ÜUÚ Ï¢¢ïHï : çÁ¢S¢ Ýï ¥¢Ð ÜU¢ï ²ã¢æ §¼Ýè ÎïÚ Ú¢ïÜïU Ú¶¢ J(1)
xG¢éH¢}¢¢ï´ ÜU¢ xG¢éH¢}¢

»ÜU Ï¢¢Îà¢¢ã Ýï »ÜU ÎéÚ±ïà¢ S¢ï ÜUã¢ : ¥x¢Ú ¥¢Ð ÜUè ÜU¢ï§ü
ãG¢Á¢¼ ã¢ï ¼¢ï }¢éÛ¢ S¢ï Ï¢²¢Ý ÜUÚï´ ¼¢çÜU }¢ñ´ ãG¢Á¢¼ Ú±¢§ü ÜUÚ Îêæ, ÎéÚ±ïà¢ Ýï
Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : Á¢¢ï ¥¢Î}¢è }¢ïÚï xG¢éH¢}¢¢ï´ ÜU¢ xG¢éH¢}¢ ã¢ï }¢ñ´ ©S¢ S¢ï ãG¢Á¢¼
Ú±¢§ü Ýãè´ Ó¢¢ã¼¢, Ï¢¢Îà¢¢ã Ýï ÜUã¢ : ²ïã çÜUS¢ ¼GÚãG ? ÎéÚ±ïà¢ Ýï ÜUã¢ :
}¢ïÚï Î¢ï xG¢éH¢}¢ ãñ´ ¥¢ñÚ ±¢ïã Î¢ïÝ¢ï´ ¼ïÚï }¢¢çHÜU (¥¢ÜGU¢) ãñ´ : »ÜU çãGS¢ïü
Îé‹²¢ ¥¢ñÚ ÎêS¢Ú¢ yG¢êHï ¥}¢H ²¢’Ýè ©}}¢èÎï x¢GñÚ }¢é¼Ý¢ãè J(2)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 66
¼ïÚè çãGS¢ü Ýï ÜGUÝ¢¥G¼ ÜUè x¢éÎÇGè Ó¢¢ÜU ÜUÚ Îè ÝzGS¢ï ¥}}¢¢Ú¢ Ýï

¼éÛ¢ ÜU¢ï ¥¢±¢Ú¢ ÜUÚ çÎ²¢ J »ï Ï¢ïãêÎ¢ Ï¢v±¢S¢è ! S¢ï´ÜUÇG¢ï´ ¥¢ÚÁG¢ê»æ ¼ïÚï
çÎH }¢ï´ ãñ´ wG¢éÎ¢ ÜU¢ ÝêÚ ¼ïÚï çÎH }¢ï´ v²êæ ÜUÚ ¥¢»x¢¢ J
}¢ñ´ ¥ç}Ï¢²¢ ÜU¢ ±¢çÚS¢ Ï¢Ý¢, ¼ê çÈGUÚ¥G¢ñÝ ± ã¢}¢¢Ý ÜU¢
ç}¢SÚ }¢ï´ »ÜU ¥}¢èÚ ÜïU Î¢ï HÇGÜïU ‰¢ï ©Ý }¢ï´ S¢ï »ÜU Ýï §GË}¢
ãG¢çS¢H çÜU²¢ ¥¢ñÚ ÎêS¢Ú¢ }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ Á¢}¥G ÜUÚÝï }¢ï´ Hx¢ x¢²¢
¥¢ç¶GÚï ÜU¢Ú »ÜU ¥G¢çH}¢ ± ÈGU¢çÁ¢GH ¥¢ñÚ ¥GËH¢}¢¢ Ï¢Ý x¢²¢ ¥¢ñÚ
ÎêS¢Ú¢ ç}¢SÚ ÜU¢ Ï¢¢Îà¢¢ã Ï¢Ý x¢²¢ J Á¢¢ï Ï¢¢Îà¢¢ã Ï¢Ý¢ ‰¢¢ ±¢ïã ¥ÐÝï
|¢¢§ü ÜU¢ï ãGÜGU¢Ú¼ ÜUè ÝÁ¢GÚ S¢ï Îï¶¼¢ ¥¢ñÚ ÜUã¼¢ : }¢éÛ¢ï Îï¶¢ï çÜU }¢ñ´
ãéGÜêU}¢¼ ÜUÚ Úã¢ ãêæ ¥¢ñÚ }¢ïÚï |¢¢§ü ÜUè ãG¢H¼ |¢è Îï¶¢ï çÜU ¥Ï¢ ¼ÜU
x¢GÚèÏ¢è ± }¢éçzGHS¢è ÜU¢ çà¢ÜU¢Ú ãñ J
»ÜU çÎÝ ©S¢ ÜïU |¢¢§ü Ýï ©S¢ S¢ï ÜUã¢ : ¼éÛ¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢
¥ËH¢ã ÜUè Ýï’}¢¼ }¢éÛ¢ ÐÚ ãñ ©S¢ ÜïU ÈGUÁGH¢ï ÜUÚ}¢ ÜU¢ çÁ¢S¢ ÜGUÎÚ
à¢éRU ÜUMæ ÜU}¢ ãñ çÜU }¢éÛ¢ ÜU¢ï ¥ç}Ï¢²¢ ÜUè }¢èÚ¢S¢ ç}¢Hè ¥¢ñÚ
¼éÛ¢ï çÈGUÚ¥G¢ñÝ ± ã¢}¢¢Ý ÜUè, ²¢’Ýè }¢éÛ¢ï §GË}¢¢ï ÈGUÁGH ãG¢çS¢H ãé±¢ ¥¢ñÚ
¼éÛ¢ï }¢éËÜïU ç}¢SÚ ÜUè ãéGÜêU}¢¼ ç}¢Hè J(1) (x¢éçHS¼¢Ýï S¢¢’Îè I)
Ýæx¢ï Ð¢©æ
ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G S¢¢’Îè I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢ñ´ Ýï ÜU|¢è
Á¢G}¢¢Ýï ÜUè S¢çwG¼²¢ï´ ÜU¢ çà¢v±¢ Ýãè´ çÜU²¢ HïçÜUÝ »ÜU }¢¢ñÜGU»G ÐÚ Î¢}¢Ýï
§çS¼vGH¢H ã¢‰¢ S¢ï ÀêÅ x¢²¢ J Ý }¢ïÚï Ð¢©æ }¢ï´ Á¢ê¼è ‰¢è ¥¢ñÚ Ý Á¢ê¼è

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 67
¶GÚèÎÝï ÜUè §çS¼¼G¢¥G¼ ‰¢è, }¢ñ´ §S¢è Ý¢x¢ézG¼¢ Ï¢ïã ãG¢H¼ }¢ï´ x¢G}¢x¢èÝ ±
¼æx¢ çÎH ÜêUÈGU¢ ÜUè Á¢¢}¢ï¥G }¢çSÁ¢Î }¢ï´ ÐãéæÓ¢¢ v²¢ Îï¶¼¢ ãêæ çÜU »ÜU
à¢wGS¢ ÐÇG¢ ãñ çÁ¢S¢ ÜïU çS¢Úï S¢ï Ð¢©æ ãè Ýãè´ ãñ´ §S¢ ÐÚ }¢ñ´ Ýï ¥ËH¢ã
¼¥G¢H¢ ÜU¢ à¢éRU ¥Î¢ çÜU²¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï Ýæx¢ï Ð¢©æ x¢GÝè}¢¼ S¢}¢Û¢ï J(1)
(x¢éçHS¼¢Ý)
çS¢²¢ã Ð¢ïà¢è ÜUè ±Áã

»ÜU Ï¢ï §GË}¢ }¢ég§üG Ýï »ÜU Ï¢éÁG¢éx¢ü S¢ï ÎÚ²¢zG¼ çÜU²¢ : ãGÁ¢GÚ¼
¥¢Ð Ýï çS¢²¢ã Ð¢ïà¢è v²êæ §çwG¼²¢Ú ÈGUÚ}¢¢§ü ãñ, Ï¢éÁG¢éx¢ü Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ :
ãéGÁG¢êÚ Ýï ¼èÝ Ó¢èÁ¢Gï´ À¢ïÇGè ‰¢è´ ÈGURGU, §GË}¢, à¢}à¢èÚ,
à¢}à¢èÚ ¼¢ï Ï¢¢Îà¢¢ã¢ï´ Ýï Hï Hè }¢x¢Ú §S¢ï S¢ãGèãG ¼G¢ñÚ ÐÚ §çS¼’}¢¢H Ý
çÜU²¢, §GË}¢ ©GH}¢¢ Ýï §çwG¼²¢Ú çÜU²¢ }¢x¢Ú §S¢ï ÐÉGÝï ÐÉG¢Ýï ¼ÜU
¶Gy}¢ ÜUÚ çÎ²¢, ÈGURGU ÜU¢ï ÈéUGÜGUÚ¢ Ýï §çwG¼²¢Ú çÜU²¢ }¢x¢Ú §S¢ï ±S¢èH»
ãéGS¢êHï }¢¢H ± Á¢¢ã Ï¢Ý¢ çH²¢, }¢ñ´ Ýï §Ý ¼èÝ¢ï´ ÜïU x¢G}¢ }¢ï´ çS¢²¢ã
Ð¢ïà¢è §çwG¼²¢Ú ÜUè J(2)
Á¢ñS¢ï ÐèÚ ±ñS¢ï }¢éÚèÎ

S¢çÄ²ÎéH ¥¢ñçH²¢ ãGÁ¢GÚ¼ï Î¢¼¢ x¢æÁ¢ Ï¢wGà¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ́ :
»ÜU çÎÝ }¢ñ´ ¥ÐÝï à¢ñ¶G ÜïU ã}¢ çÚÜU¢Ï¢ ‰¢¢, Ó¢H¼ï Ó¢H¼ï ¥¢Á¢GÚÏ¢¢§üÁ¢¢Ý
ÜUè ¥¢Ï¢¢Îè S¢ï x¢éÁ¢GÚÝï Hx¢ï ¼¢ï Îï¶¢ çÜU Î¢ï ¼èÝ ç¶GÜGU¢ü Ð¢ïà¢ x¢‹Îé}¢ ÜïU
ÉïÚ¢ï´ ÐÚ ¶ÇGï ãñ´ ©‹ã¢ï´ Ýï çÜUS¢¢Ý¢ï´ ÜïU S¢¢}¢Ýï Û¢¢ïçH²¢æ ÈïUH¢ Ú¶è ãñ´ ãGÁ¢GÚ¼ï
à¢ñ¶G Ýï ²ïã Îï¶ ÜUÚ ²ïã ¥¢²¼ï ÜUÚè}¢¢ ç¼H¢±¼ ÈGUÚ}¢¢§ü :

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 68
²ïã ±¢ïã H¢ïx¢ ãñ´ çÁ¢‹ã¢ï´ Ýï x¢é}¢Ú¢ãè ¶GÚèÎè çãÎ¢²¼ ÜïU Ï¢ÎHï
¼¢ï §Ý ÜUè ç¼Á¢¢Ú¼ Ýï §‹ãï´ ÜéUÀ ÈGU¢»Î¢ Ý ÐãéæÓ¢¢²¢ ¥¢ñÚ ²ïã çãÎ¢²¼
²¢zG¼¢ Ýãè´ J
}¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéGÁG¢êÚ ! ²ïã H¢ïx¢ çÜUS¢ ÜGUÎÚ çÁ¢GËH¼ }¢ï´
çx¢çÚzG¼¢Ú ãñ´ çÜU H¢ïx¢¢ï´ ÜUè ÝÁ¢GÚ¢ï´ }¢ï´ Á¢GHèH ã¢ï Úãï ãñ´ J à¢ñ¶G Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : §Ý ÜïU ÐèÚ ÜU¢ï }¢éÚèÎ Á¢}¥G ÜUÚÝï ÜUè çãGS¢ü ãé§ü ¼¢ï §S¢ ÜïU
}¢éÚèÎ¢ï´ ÜU¢ï Îé‹²¢ Á¢}¥G ÜUÚÝï ÜUè çãGS¢ü ã¢ï x¢§ü J(2)
Ï¢Ë¶G ÜïU ÜéUœ¢ï

ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ÜGUèÜGU Ï¢Ë¶Gè I »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ wG¢éÚ¢S¢¢Ý S¢ï
Ó¢H ÜUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ I ÜïU Ð¢S¢ }¢éH¢ÜGU¢¼
ÜïU çH²ï ÐãéæÓ¢ï ¥¢ñÚ ©Ý(3) S¢ï ÐêÀ¢ : ¥¢Ð Ýï ¥ÐÝï ²¢Ú¢ï´ }¢ï´ S¢ï ÈéUGÜGUÚ¢ ÜU¢ï
çÜUS¢ ãG¢H }¢ï´ À¢ïÇG¢ ãñ ? ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ I Ýï
1....¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ²ïã ±¢ïã H¢ïx¢ ãñ´ çÁ¢‹ã¢ï´ Ýï çãÎ¢²¼ ÜïU Ï¢ÎHï x¢é}¢Ú¢ãè
¶GÚèÎè ¼¢ï ©Ý ÜU¢ S¢¢ñÎ¢ ÜéUÀ ÝzG¥G Ý H¢²¢ ¥¢ñÚ ±¢ïã S¢¢ñÎï ÜUè Ú¢ã Á¢¢Ý¼ï ãè Ý ‰¢ï J
3......²ã¢æ çH¶¢ ‰¢¢ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ I Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ÜGUèÜGU
I S¢ï ÐêÀ¢ Á¢Ï¢ çÜU §ãG²¢©H ©GHê}¢ }¢ï´ §S¢ ÜïU Ï¢Ú ¥GvS¢ ãñ ²¢’Ýè ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ÜGUèÜGU
I Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ I S¢ï ÐêÀ¢, §S¢è ¼GÚãG ¥¢ç¶GÚ ¼ÜU
ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ÜGUèÜGU ÜïU Ï¢Á¢¢» ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ ÜU¢ ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý
¥Îã}¢ ÜïU Ï¢Á¢¢» ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ÜGUèÜGU ÜU¢ Ý¢}¢ çH¶¢ ‰¢¢, Ó¢êæçÜU }¢é¥çËHÈGU Ýï §ãG²¢ ÜU¢ ãG±¢H¢
çÎ²¢ ãñ çHã¢Á¢G¢ ã}¢ Ýï §S¢ ±¢çÜGU»G ÜU¢ï §ãG²¢ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ÎéLS¼ ÜUÚ ÜïU çH¶ çÎ²¢ ãñ J
(§GçË}¢Ä²¢)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 69
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ±¢ïã §S¢ ãG¢H }¢ï´ ãñ´ çÜU ¥x¢Ú ©‹ãï´ ÜU¢ï§ü ÜéUÀ Îï Îï ¼¢ï à¢éRU
ÜUÚï´ ¥¢ñÚ Ý Îï´ ¼¢ï S¢Ï¢í ÜUÚï´ J ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ÜGUèÜGU I Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
Ï¢Ë¶G ÜïU ÜéUœ¢¢ï´ ÜU¢ |¢è ²ïãè ãG¢H ãñ J ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢
I Ýï ÐêÀ¢ : ¥¢Ð ÜïU ã¢æ ÜñUS¢ï ÈGUÜGUèÚ ãñ´ ? ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ÜGUèÜGU
I Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ã}¢¢Úï ã¢æ ÜïU »ïS¢ï ÈGUÜGUèÚ ãñ´ çÜU ¥x¢Ú ©‹ãï´ ÜU¢ï§ü
ÜéUÀ Ý Îï ¼¢ï à¢éRU ÜUÚï´ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Îï ¼¢ï wG¢éÎ ÐÚ ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï ¼ÚÁ¢èãG Îï´ ¥¢ñÚ
©‹ãï´ Îï Îï´ J ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ I Ýï ©Ý ÜU¢ S¢Ú Ó¢ê}¢
çH²¢ ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ©S¼¢Î Ï¢Á¢¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ã¢ï J(1)
S¢¥G¢Î¼ }¢‹Î Ï¢è±è

S¢éË¼G¢Ýéœ¢¢çÚÜUèÝ S¢êÈGUè ãG}¢èÎégèÝ Ý¢x¢¢ïÚè I
ãGÁ¢GÚ¼ï wG±¢Á¢» wG±¢Á¢x¢¢Ý }¢é§üGÝégèÝ çÓ¢à¼è ¥Á¢}¢ïÚè I ÜïU
¶GHèÈGU¢ ‰¢ï, ¥¢Ð Ýï ¼}¢¢}¢ ©G}¢í çS¢ÈüGU Î¢ï Ó¢¢ÎÚ¢ï´ }¢ï´ Ï¢S¢Ú ÜUÚ Îè »ÜU
Ï¢èÍ¢¢ Á¢G}¢èÝ ‰¢è çÁ¢S¢ }¢ï´ wG¢éÎ ¥ÐÝï ã¢‰¢¢ï´ S¢ï ÜU¢à¼ ÜUÚ¼ï ‰¢ï ¥¢Ð ÜUè
çx¢GÁ¢G¢ S¢<Î²¢ï´ }¢ï´ Ï¢¢Á¢Úï ÜU¢ ÎçH²¢ ¥¢ñÚ x¢<}¢²¢ï´ }¢ï´ Á¢± ÜU¢ ÎçH²¢ ‰¢è
çÁ¢S¢ }¢ï´ Ý}¢ÜU |¢è Ý ã¢ï¼¢ ‰¢¢ »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ S¢éË¼G¢Ý ¥H ¼}¢à¢ Ýï Ð¢æÓ¢
S¢¢ï MçÐ²¢ ÝvGÎ, »ÜU Îèã¢ ÜUè Á¢¢x¢èÚ ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ý, ÜéUÀ ÜUÐÇG¢, ¥¢Å¢,
à¢ÜUÚ, Í¢è ±x¢GñÚ¢ ¥ÐÝï ÜU¢ï¼±¢H ÜïU Á¢GÚè»G |¢ïÁ¢¢, S¢éË¼G¢Ýéœ¢¢çÚÜUèÝ Ýï
§S¢ ¶G²¢H S¢ï çÜU Îï¶ï´ }¢ïÚè ¥ãçH²¢ à¢¢ãè ¥Gç¼GÄ²ï ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ v²¢
ÜUã¼è ãñ Í¢Ú ¥¢ ÜUÚ ¥ãçH²» }¢¢ïãG¼Ú}¢¢ S¢ï ÐêÀ¢ :

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 70
Ï¢¢Îà¢¢ãï ±vG¼ Ýï Ð¢æÓ¢ S¢¢ï MÐï ¥¢ñÚ »ÜU x¢¢ªæ ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ý
|¢ïÁ¢¢ ãñ ¼é}¢ v²¢ ÜUã¼è ã¢ï ¥¢²¢ }¢ñ´ ²ïã ãçÎÄ²¢ Hï Hêæ ?
¥¢Ð ÜUè ¥ãçH²» }¢¢ïãG¼Ú}¢¢ Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ :
»ï wG±¢Á¢¢ ! v²¢ ¥¢Ð ²ïã Ó¢¢ã¼ï ãñ´ çÜU ¥ÐÝï §¼Ýï Ï¢S¢¢ïZ ÜïU
ÈGURGU ÜU¢ï Ï¢¢ç¼GH ÜUÚ Hï´ ¥¢Ð ¶G¢ç¼GÚ Á¢}¥G Ú¶ï´ }¢ñ´ Ýï Î¢ï S¢ïÚ S¢ê¼ ¥ÐÝï
ã¢‰¢ S¢ï ÜU¢¼ çH²¢ ãñ çÁ¢S¢ S¢ï ¥¢Ð ÜU¢ ¼ãÏ¢‹Î ¥¢ñÚ }¢ïÚ¢ ÎêÐ^¢ Ï¢Ý
Á¢¢»x¢¢ J
²ïã Á¢±¢Ï¢ çÏ¢SS¢±¢Ï¢ S¢éÝ ÜUÚ ãGÁ¢GÚ¼ Ï¢ãé¼ }¢S¢MÚ ãé» ¥¢ñÚ
ÜU¢ï¼±¢H ÜïU Ð¢S¢ ÐãéæÓ¢ ÜUÚ ÜUã¢ : }¢ñ´ ²ïã ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ ÜGUÏ¢êH Ýãè´ ÜUÚ
S¢ÜU¼¢ v²êæçÜU }¢éÛ¢ ÜU¢ï §S¢ ÜUè Á¢GMÚ¼ Ýãè´ ãñ ¥¢ñÚ çÏ¢H¢ Á¢GMÚ¼ v²êæ
çH²¢ Á¢¢» J(1)
Ú¢ïÁ¢Gè ÜU¢ Î¢Ú¢ï }¢Î¢Ú ¥GvGH}¢‹Îè ÐÚ Ýãè´
à¢¢ãï ÈGU¢ÚS¢ Ýï »ÜU ãGÜUè}¢ S¢ï ÐêÀ¢ §S¢ ÜUè v²¢ ±Áã ãñ çÜU
Ï¢¢’Á¢G ¥ãG}¢ÜGU Ï¢ÇGï }¢¢HÎ¢Ú ã¢ï¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¥G¢çÜGUH ©G}¢ê}¢Ý }¢ãGM}¢ Úã¼ï
ãñ´ ? ãGÜUè}¢ Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : S¢¢Ýï¥G Ýï ²ïã Ó¢¢ã¢ çÜU H¢ïx¢ }¢éÛ¢ ÜU¢ï
ÐãÓ¢¢Ýï´ §S¢ çH²ï çÜU ¥x¢Ú ãÚ ¥GvGH}¢‹Î }¢¢HÎ¢Ú ã¢ï¼¢ ¥¢ñÚ ãÚ
¥ãG}¢ÜGU }¢ãGM}¢ Úã¼¢ ¼¢ï ãÚ ÜU¢ï§ü ²ïã S¢}¢Û¢¼¢ çÜU çÚÁGÜGU ÜU¢ Î¢Ú¢ï
}¢Î¢Ú ¥GvGH ÐÚ ãñ HïçÜUÝ Á¢Ï¢ H¢ïx¢ }¢é¥G¢}¢H¢ §S¢ ÜïU Ï¢Ú ¥GvS¢ Îï¶¼ï
ãñ´ ¼¢ï S¢}¢Û¢ Hï¼ï ãñ´ çÜU Ú¢çÁ¢GÜGU ÜU¢ï§ü ¥¢ñÚ ãè ãñ Á¢G¢çãÚè ¥SÏ¢¢Ï¢ ÜU¢ ÜéUÀ
»’ç¼Ï¢¢Ú Ýãè´ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 71
¥x¢Ú Ú¢ïÁ¢Gè ¥GvGH S¢ï Ï¢ÉG Á¢¢²¢ ÜUÚ¼è ¼¢ï Ý¢Î¢Ý S¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ
ÜU¢ï§ü ¼æx¢ ÎS¼ Ý ã¢ï¼¢ J (¥ËH¢ã ¼Ï¢¢ÚÜU ± ¼¥G¢H¢) Ý¢Î¢Ý¢ï´ ÜU¢ï
§S¢ ¼GÚãG S¢ï Ú¢ïÁ¢Gè ÐãéæÓ¢¢¼¢ ãñ çÜU Î¢Ý¢ §S¢ }¢ï´ ãñGÚ¢Ý Úã Á¢¢¼¢ ãñ J
S¢é±¢H ÜUÚÝï S¢ï }¢Ú Á¢¢Ý¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ
»ÜU ÎéÚ±ïà¢ ÈGURGU¢ï ÈGU¢ÜGU¢ ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è Ï¢S¢Ú ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ
ÐéÚ¢Ýï ÜUÐÇG¢ï´ ÐÚ Ðï±‹Î ÐÚ Ðï±‹Î Hx¢¢¼¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï çÎH ÜU¢ï ²ïã
ÜUã ÜUÚ ¼SÜUèÝ Îï¼¢ çÜU
ã}¢ wG¢éàÜU Ú¢ïÅè, ÈUÅï ÐéÚ¢Ýï ÜUÐÇG¢ï´ ÐÚ ÜGUÝ¢¥G¼ ÜUÚ¼ï ãñ´ §S¢
çH²ï çÜU H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ Ï¢¢Úï »ãGS¢¢Ý ©Æ¢Ýï S¢ï ¥ÐÝè }¢ïãGÝ¼ ÜUè ¼vHèÈGU
©Æ¢Ý¢ çÁ¢G²¢Î¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ J
çÜUS¢è à¢wGS¢ Ýï }¢à±Ú¢ çÎ²¢ çÜU §S¢ ¼vHèÈGU }¢ï´ v²êæ ÐÇGï ã¢ï ?
§S¢è à¢ãÚ }¢ï´ ÈéUGH¢æ ¥¢Î}¢è Ï¢ÇG¢ S¢¶Gè ãñ ±¢ïã §S¢ ÜGUÎÚ ÈGUÄ²¢Á¢G ¥¢ñÚ
ÚãìG}¢ çÎH ãñ çÜU ¥x¢Ú ©S¢ ÜU¢ï ¼ïÚè xG¢éÚÏ¢¼ ÜU¢ Ð¼¢ Ó¢H Á¢¢» ¼¢ï ±¢ïã
wG¢éÎ ¼éÛ¢ ÜU¢ï §S¢ ÜGUÎÚ ¶GñÚ¢¼ Îï çÜU ¼é}¢ wG¢éà¢ãG¢H ã¢ï Á¢¢¥¢ï ¼é}¢ ©S¢ ÜïU
Ð¢S¢ Á¢¢¥¢ï ¥¢ñÚ ¥ÐÝè ãG¢H¼ Ï¢²¢Ý ÜUÚ¢ï ±¢ïã ¼é}ãïæ ¶G¢Hè ã¢‰¢ Ýãè´
ÚãÝï Îïx¢¢ J ÎéÚ±ïà¢ Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : ¶G¢}¢¢ïà¢ Úã çÜU çÜUS¢è ÜïU ¥¢x¢ï ÎS¼ï
S¢é±¢H ÎÚ¢Á¢G ÜUÚÝï S¢ï ÈGURGU¢ï ÈGU¢ÜGU¢ ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ }¢Ú Á¢¢Ý¢ çÁ¢G²¢Î¢
Ï¢ïã¼Ú ãñ J
(x¢éçHS¼¢Ýï S¢¢’Îè I)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 72
¥}¢èÚ¢ï´ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ÎÚwG±¢S¼ Ðïà¢ ÜUÚÝï S¢ï ÜUÐÇG¢ï´ }¢ï´
Ðï±‹Î Hx¢¢ ÜUÚ x¢éÁ¢G¢Ú¢ ÜUÚ HïÝ¢ ¥¢ñÚ S¢Ï¢í ÐÚ ÜGU¢§}¢ ÚãÝ¢ çÁ¢G²¢Î¢
Ï¢ïã¼Ú ãñ S¢Ó¢ ¼¢ï ²ïã ãñ çÜU ã}¢S¢¢» ÜUè }¢ÎÎ S¢ï Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Á¢¢Ý¢ ¥GÁ¢G¢Ï¢ï
Á¢ã‹Ý}¢ ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ãñ J(1)
S¢éË¼G¢Ý ÜUè }¢éH¢ÜGU¢¼ S¢ï çÈGUÚ¢Ú

ãGÁ¢GÚ¼ï çÝÁ¢G¢}¢égèÝ ¥¢ñçH²¢ I Ï¢¢Îà¢¢ã¢ï´ ÜïU ÜéUGÏ¢ü ÜU¢ï
S¢wG¼ Ý¢ÐS¢‹Î ÜUÚ¼ï ‰¢ï ¥¢ñÚ ©Ý ÜUè }¢éH¢ÜGU¢¼ S¢ï Ï¢Ó¢¼ï Úã¼ï ‰¢ï »ÜU
x¢GÚèÏ¢ ÜU¢ï ¼¢ï §çwG¼²¢Ú ãG¢çS¢H ‰¢¢ çÜU çÁ¢S¢ ±vG¼ Ó¢¢ãï ¥¢Ð ÜUè
ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ ÜU¢ï ¥ÐÝï çÁ¢S¢ ÜU¢}¢ ÜïU çH²ï
Ó¢¢ãï Hï Á¢¢» HïçÜUÝ Ï¢¢Îà¢¢ã ÜïU çH²ï ²ïã §Á¢¢Á¢G¼ Ý ‰¢è çÜU ±¢ïã Ï¢ï
¼ÜUËHéÈGU ¥¢Ð ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ Ó¢H¢ Á¢¢» J
S¢éË¼G¢Ý Á¢H¢HégèÝ(2) ç¶GËÁ¢è ÜU¢ï ãGÁ¢GÚ¼ ÜUè }¢éH¢ÜGU¢¼ ÜUè
Ï¢ÇGè ¼}¢‹Ý¢ ‰¢è, ©S¢ Ýï ãG¢çÁ¢GÚè ÜUè §Á¢¢Á¢G¼ ¼GHÏ¢ ÜUè HïçÜUÝ ãGÁ¢GÚ¼ Ýï
S¢wG¼è ÜïU S¢¢‰¢ }¢‹¥G ÜUÚ çÎ²¢ J ¥}¢èÚ wG¢éS¢M I ÎÚÏ¢¢Ú S¢ï
}¢é¼¥GçËHÜGU ‰¢ï S¢éË¼G¢Ý Ýï ©Ý S¢ï ÜUã¢ : }¢éÛ¢ï çÜUS¢è S¢êÚ¼ ãGÁ¢GÚ¼ ÜUè
çÁ¢G²¢Ú¼ S¢ï }¢éà¢ÚüÈGU ÜUÚ¢ Îï´, ãGÁ¢GÚ¼ï ¥}¢èÚ wG¢éS¢M Ýï S¢éË¼G¢Ý S¢ï ±¢’Î¢
ÜUÚ çH²¢ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ S¢ï §Á¢¢Á¢G¼ çH²ï çÏ¢x¢GñÚ ãè ±¢ïã çÜUS¢è ±vG¼
S¢éË¼G¢Ý ÜU¢ï ãGÁ¢GÚ¼ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ Hï Á¢¢»æx¢ï J Ï¢¢Îà¢¢ã Ï¢ÇG¢ }¢S¢MÚ
1....²¢’Ýè §S¢ wG¢gé ¢Ú ÎéÚ±ïà¢ ÜïU ÝÁ¢GÎèÜU çÜUS¢è }¢¢HÎ¢Ú S¢ï |¢èÜU }¢¢æx¢ ÜUÚ ÜUà¢¢§à¢ ± ±éS¥G¼
Ð¢Ý¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ »ãGS¢¢Ý ©Æ¢Ý¢ ©¼Ý¢ ãè ¼vHèÈGU Îïã ãñ çÁ¢¼Ý¢ ¥¢x¢ }¢ḯ Á¢HÝ¢ J §GçË}¢Ä²¢
2......²ã¢æ S¢éË¼G¢Ý ¥GH¢©gèÝ çH¶¢ ‰¢¢ HïçÜUÝ çS¢²LH ¥¢ñçH²¢ }¢ḯ S¢éË¼G¢Ý Á¢H¢HégèÝ
ãñ çHã¢Á¢G¢ ã}¢ Ýï ²ã¢æ ¥GH¢©gèÝ ÜïU Ï¢Á¢¢» çS¢²LH ¥¢ñçH²¢ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU Á¢H¢HégèÝ
çH¶¢ ãñ J (§GçË}¢Ä²¢)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 73
‰¢¢ çÜU ¥}¢èÚ wG¢éS¢M ÜïU ¼±SS¢é¼G S¢ï ãGÁ¢GÚ¼ ÜUè }¢éH¢ÜGU¢¼ ã¢ï Á¢¢»x¢è
¥¢ñÚ çÎHè ¼}¢‹Ý¢ Ï¢Ú ¥¢»x¢è ! ¥}¢èÚ wG¢éS¢M Ýï Ï¢¢Îà¢¢ã S¢ï ²ïã
±¢’Î¢ ÜUÚ ¼¢ï çH²¢ }¢x¢Ú çÈUÚ çÎH }¢ï´ S¢¢ïÓ¢¢ çÜU ¥x¢Ú }¢ñ´ ãGÁ¢GÚ¼ ÜUè
§Á¢¢Á¢G¼ çH²ï çÏ¢x¢GñÚ Ï¢¢Îà¢¢ã ÜU¢ï ©Ý ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ Hï x¢²¢ ¼¢ï ÜUãè´
±¢ïã ¶GÈUG ¢ Ý ã¢ï Á¢¢»æ J ©‹ã¢ḯ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ḯ ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï ÜUÚ S¢¢Ú¢
}¢¢Á¢Ú¢ ¥GÁ¢üG ÜUÚ çÎ²¢, ãGÁ¢GÚ¼ï çÝÁ¢G¢}¢égèÝ ¥¢ñçH²¢ I ²ïã
}¢¢Á¢Ú¢ S¢éÝ ÜUÚ ©S¢è ±vG¼ à¢ãÚ À¢ïÇG ÜUÚ ¥ÐÝï ÐèÚ¢ï }¢é<à¢Î ÜïU Ð¢S¢
¥Á¢ê{Ý (Ð¢ÜU Ð¼Ý) ¼à¢ÚèÈGU Hï x¢» J S¢éË¼G¢Ý ÜU¢ï Á¢Ï¢ §S¢ ÜUè ¶GÏ¢Ú Hx¢è
¼¢ï ©S¢ Ýï ¥}¢èÚ wG¢éS¢M S¢ï Ï¢¢Á¢GÐéS¢ü ÜUè J ¥}¢èÚ wG¢éS¢M Ýï çÝã¢²¼ çÎHïÚè
S¢ï ÜUã¢ : }¢éÛ¢ï Ï¢¢Îà¢¢ã ÜUè ÚæçÁ¢à¢ S¢ï çS¢ÈüUG Á¢¢Ý ÜU¢ ¶G¼ÚG ¢ ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ
HïçÜUÝ ¥x¢Ú }¢é<à¢Î ÚæÁ¢èÎ¢ ã¢ï Á¢¢¼ï ¼¢ï §ü}¢¢Ý ÜU¢ ¶G¼ÚG ¢ ‰¢¢ J(1)
}¢ñ´ Á¢¢x¢èÚ ÜGUÏ¢êH Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼¢

»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ S¢éË¼G¢Ý à¢}S¢égèÝ ¥H ¼}¢à¢ Ýï ¥ÐÝï ÐèÚ¢ï
}¢é<à¢Î ãGÁ¢GÚ¼ï ÜéUG¼GÏ¢égèÝ Ï¢çwG¼²¢Ú ÜU¢ÜUè I ÜUè ç¶GÎ}¢¼
}¢ï´ »ÜU Ï¢ÇGè Á¢¢x¢èÚ ÜUè Ðïà¢ÜUà¢ ÜUè ¥¢ñÚ ¥G¢çÁ¢Á¢G¢Ý¢ ÎÚwG±¢S¼ ÜUè, çÜU
ãéGÁG¢êÚ ! ²ïã Á¢¢x¢èÚ ÜGUÏ¢êH ÈGUÚ}¢¢ Hï´ ¥¢Ð Ýï S¢wG¼è ÜïU S¢¢‰¢ §‹ÜU¢Ú
ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ ¥¢ñÚ ÜUã¢ : ã}¢¢Úï wG±¢Á¢x¢¢Ýï çÓ¢à¼ Ýï §S¢ çÜGUS}¢ ÜUè
Á¢¢x¢èÚïæ ÜGUÏ¢êH Ýãè´ ÜUè´, }¢ñ´ v²êæ ÜUÚ ÜGUÏ¢êH ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ãêæ J
²ïã ¼¢ï çÚ¥G¢²¢ ÜU¢ ãè ãGÜGU ãñ
ãGÁ¢GÚ¼ï wG±¢Á¢¢ Ï¢¢ÜGUè çÏ¢ËH¢ã I Ýï Á¢Ï¢ ãGÁ¢ ÜUè
çÝÄ²¼ S¢ï S¢ÈGUÚï çãGÁ¢¢Á¢G ÜU¢ §Ú¢Î¢ çÜU²¢ ¥¢ñÚ §S¢ ÜUè ¶GÏ¢Ú Ï¢¢Îà¢¢ã

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 74
ÜïU ±Á¢GèÚ ¥GÏÎéÚüãGè}¢ ¶G¢Ý¶G¢Ý¢æ ÜU¢ï ãé§ü ¼¢ï ©S¢ Ýï ÜU§ü H¢¶ MçÐ²¢
¥¢Ð ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ Á¢G¢Îï Ú¢ã ÜïU çH²ï Ï¢¼G¢ñÚï ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ Ðïà¢ çÜU²¢ ¥¢ñÚ
§çË¼Á¢¢ ÜUè : }¢éÛ¢ï ©}}¢èÎ ãñ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ §S¢ ãGÜGUèÚ ÝÁ¢GÚ¢Ýï ÜU¢ï ÜGUÏ¢êH
ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ }¢}¢ÝêÝ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï, ¥¢Ð Ï¢ïãGÎ Ý¢Ú¢Á¢G ãé» ¥¢ñÚ MçÐ²¢ ²ïã
ÜUã ÜUÚ ±¢ÐS¢ ÜUÚ çÎ²¢ çÜU ã}¢ ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜïU çH²ï ãÚçx¢Á¢G }¢éÝ¢çS¢Ï¢ Ýãè´
çÜU ã}¢ }¢wGHêÜïGU wG¢éÎ¢ ÜUè x¢¢ÉGè ÜU}¢¢§ü ÜU¢ }¢¢H Á¢G¢»¥G ÜUÚ ÜïU ãGÁ¢ ÜU¢ï
Á¢¢»æ ²ïã ¼¢ï çÚ¥G¢²¢ ÜU¢ ãè ãGÜGU ãñ J
²ïã Ó¢èÁ¢Gï´ Á¢GMÚ¼ }¢‹Î¢ï´ ÜU¢ï Îè Á¢¢»æ
ãG Á ¢G Ú ¼ï à¢ñ w G ¢ é H }¢à¢¢§¶G Ï¢¢Ï¢¢ ÈG U ÚèÎé g èÝ x¢æ Á ¢ï à¢ÜUÚ
I ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ »ÜU Ï¢¢Ú S¢éË¼G¢Ý Ý¢çS¢LgèÝ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢
¥¢ñÚ ¥¢Ð ÜUè S¢¢ïãGÏ¢¼ S¢ï §S¢ ÜGUÎÚ }¢é¼¥çSS¢Ú ãé±¢ çÜU ¥ÐÝï ±Á¢GèÚï
¶G¢S¢ ÜïU Á¢GÚè»G Ó¢‹Î }¢é±¢Á¢G¥G¢¼ ÜUè Á¢¢x¢èÚ ¥¢ñÚ Ï¢ãé¼ S¢¢ MçÐ²¢
Ï¢¼G¢ñÚï ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ §ÚS¢¢Hï ç¶GÎ}¢¼ çÜU²¢ ¥¢Ð Ýï Á¢¢x¢èÚ ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ý
¥¢ñÚ MçÐ²¢ ÜGUÏ¢êH ÜUÚÝï S¢ï çà¢g¼ ÜïU S¢¢‰¢ §‹ÜU¢Ú ÜUÚ¼ï ãé» ÈGUÚ}¢¢²¢ :
}¢ñ´ çãÎ¢²¼ ÜUÚ¼¢ ãêæ çÜU ²ïã Ó¢èÁ¢ïGæ Á¢GMÚ¼ }¢‹Î¢ï´ ÜU¢ï Îè Á¢¢»æ ã}¢¢Úï
wG±¢Á¢x¢¢Ýï çÓ¢à¼ Ýï ã}¢ïà¢¢ §Ý Ó¢èÁ¢G¢ï´ S¢ï ÐÚãïÁ¢G çÜU²¢ ãñ J
ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜU¢ï }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ S¢ï v²¢ ÜU¢}¢

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢ñÎ ¥GHè à¢¢ã S¢¢çãGÏ¢ S¢¢ïã¢±è (ÜUà}¢èÚè) I
ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ±¢çHÄ²ï ÐêæÀ Ú¢Á¢¢ Ï¢HÎï± çS¢æÍ¢ Ýï S¢ÚÎ¢Ú }¢éãG}}¢Î
¥ÜUÚ}¢ ¶G¢Ý Ú§üS¢ ¥¢’Á¢G}¢ ± S¢éçÐí‹Åï‹Çï‹Å Ð¢ïHèS¢ wG±¢Á¢¢ ¥GÏÎéËH¢ã
Ú§üS¢ ÐêæÀ ¥¢ñÚ ç}¢²¢æ çÝÁ¢G¢}¢égèÝ ±Á¢GèÚ ÜïU Á¢GÚè»G Ðñx¢G¢}¢ |¢ïÁ¢¢ çÜU }¢ñ́ ¥¢Ð
ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ḯ ÜGUÎ}¢ Ï¢¢ïS¢è ÜïU çH²ï ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ïÝ¢ Ó¢¢ã¼¢ ãêæ §Á¢¢Á¢G¼ ÜU¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 75
¼GHÏ¢x¢¢Ú ãêæ J ¥¢Ð Ýï S¢wG¼è ÜïU S¢¢‰¢ §‹ÜU¢Ú ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢, §S¢ ÜïU ÜéUÀ
¥GS¢ïü Ï¢¢’Î ¥¢Ð Á¢Ï¢ ¼ãGS¢èH “}¢ã‹ÇÚ” ÜïU Î¢ñÚï ÐÚ çÝÜUHï ¼¢ï }¢Î¢ÚÐéÚ
ÜïU }¢ÜGU¢}¢ ÐÚ Ï¢Ë¢Îï± ôS¢Í¢ }¢¥G ¥ÚÜU¢Ýï ãéÜG êU}¢¼ ãG¢çÁ¢GÚï ç¶GÎ}¢¼ ãé±¢ J
}¢éH¢ÜGU¢¼ ÜïU Î¢ñÚ¢Ý Ú¢Á¢¢ Ýï »ÜU ÐÚ±¢Ý¢ Ðïà¢ çÜU²¢ çÁ¢S¢ }¢ï´ ¼ãGÚèÚ ‰¢¢
çÜU }¢ñ´ Ï¢ ãñGçS¢Ä²¼ï ±¢çHÄ²ï çÚ²¢S¢¼ ÐêæÀ ¥¢Ð ÜU¢ï }¢é±¢Á¢G¥G¢¼ï Á¢ñGH ÜUè
Á¢¢x¢èÚ ¥¢ñÚ ÎS¢ ãÁ¢G¢Ú MçÐ²ï ÝvGÎ Ï¢¼G¢ñÚï ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ Ðïà¢ ÜUÚ¼¢ ãêæ, ²ïã
Îï¶ ÜUÚ ¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜU¢ï }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ S¢ï v²¢ ÜU¢}¢ ! ¼é}¢
ÐêæÀ ÜïU ±¢Hè ã¢ï ¥¢ñÚ ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜUè ²ïã S¢¢Úè Îé‹²¢ ãñ ²ïã ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ
MçÐ²¢ ¥¢ñÚ Á¢¢x¢èÚ ÜGUÏ¢êH ÜUÚÝï S¢ï §‹ÜU¢Ú ÜUÚ çÎ²¢ J
çãGS¢ü ± H¢HÓ¢ À¢ïÇG ¥¢ñÚ Ï¢¢Îà¢¢ãè ÜUÚ, Ï¢ï ¼G}¥G ÜUè x¢ÎüÝ
Ï¢éH‹Î Úã¼è ãñ J
¶G¢Ý¢ Ï¢Î¢ïà¢¢ï´ ÜU¢ ÜéUœ¢¢

à¢ñwG¢éH }¢à¢¢§¶G S¢çÄ²Î }¢éãG}}¢Î Ú¢çà¢Î }¢éHvGÜGUÏ¢ Ï¢ã ÐèÚ
S¢¢§æü Ú¢ñÁ¢Gï{Ýè I Ýï çãGS¢ü ± ¼G}¥G ÜUè }¢Á¢G}}¢¼ }¢ï´ Ï¢¼G¢ñÚï
¼}¢S¢èH §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¶G¢Ý¢ Ï¢Î¢ïà¢¢ï´ ÜïU Ð¢S¢ »ÜU ÜéUœ¢¢ ‰¢¢ ±¢ïã
ãça²¢æ ¶¢Ýï ÜU¢ §S¢ ÜGUÎÚ ãGÚèS¢ ‰¢¢ çÜU Á¢ã¢æ ÜUãè´ S¢ï É¢ïH Ï¢Á¢Ýï ÜUè
¥¢±¢Á¢G S¢éÝ¼¢ Î¢ñÇG¼¢ ãé±¢ ±ãè´ ÐãéæÓ¢ Á¢¢¼¢ J »ÜU çÎÝ Î¢ï x¢¢ªæ }¢ï´
à¢¢çÎ²¢æ ‰¢è´ ¥¢ñÚ Î¢ïÝ¢ï´ x¢¢ªæ ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý »ÜU ÝãìÚ ‰¢è J ÝãìÚ ÜïU çÜUÝ¢Úï
¶G¢Ý¢ Ï¢Î¢ïà¢¢ï´ Ýï ÇïÚ¢ Hx¢¢ Ú¶¢ ‰¢¢ J ÜéUœ¢ï Ýï ÝãìÚ ÜïU »ÜU ¼GÚÈGU ÜïU x¢¢ªæ
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 76
S¢ï É¢ïH ÜUè ¥¢±¢Á¢G S¢éÝè ¼¢ï ©S¢ Ýï ©S¢ x¢¢ªæ }¢ï´ ÐãéæÓ¢Ýï ÜUè ¶G¢ç¼GÚ ÝãìÚ
}¢ï´ ÀH¢æx¢ Hx¢¢ Îè ±¢ïã ãça²¢æ ¶¢Ýï ÜïU à¢¢ñÜGU }¢ï´ ¼ïÚ¼¢ ãé±¢ ÎêS¢Úï çÜUÝ¢Úï
ÜïU ÜGUÚèÏ¢ ÐãéæÓ¢¢ ¼¢ï §S¢ ¼GÚÈGU ÜïU x¢¢ªæ S¢ï É¢ïH ÜUè ¥¢±¢Á¢G Ï¢‹Î ã¢ï x¢§ü
¥¢ñÚ ÎêS¢Úè ¼GÚÈGU ÜïU x¢¢ªæ S¢ï É¢ïH ÜUè ¥¢±¢Á¢G S¢éÝ¢§ü Îè ÜéUœ¢¢ ÐHÅ ÜUÚ
¼ïÚ¼¢ ãé±¢ ©S¢è Á¢¢çÝÏ¢ Ï¢ÉGÝï Hx¢¢ HïçÜUÝ Á¢Ï¢ ©S¢ çÜUÝ¢Úï ÜïU ÜGUÚèÏ¢
¥¢²¢ ¼¢ï §{Ú ÜU¢ É¢ïH Ï¢Á¢Ý¢ Ï¢‹Î ã¢ï x¢²¢ ¥¢ñÚ ÎêS¢Úè ¼GÚÈGU Ï¢Á¢Ýï
Hx¢¢, ÜéUœ¢ï Ýï ±ãè´ S¢ï ÎêS¢Úè Á¢¢çÝÏ¢ ¼ïÚÝ¢ à¢éM¥G ÜUÚ çÎ²¢ ²ïãè }¢¢Á¢Ú¢
Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú ã¢ï¼¢ Úã¢ ¥¢ñÚ ãGÚèS¢ ÜéUœ¢¢ §{Ú ©{Ú ¥¢Ýï Á¢¢Ýï ãè }¢ï´ ‰¢ÜU ã¢Ú
ÜUÚ }¢Ú x¢²¢ J
»ï ¥GÁ¢GèÁ¢G ! ¼G¢çHÏ¢ï ãGÜGU ÜïU çH²ï H¢çÁ¢G}¢ ãñ çÜU ±¢ïã ãÚ ±vG¼
²vS¢ê ã¢ï ÜUÚ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜUè Á¢¢çÝÏ¢ }¢é¼±ÁÁ¢ïã Úãï Á¢¢ï à¢wGS¢
ÜU|¢è ãGÜGU ¼¥G¢H¢ ÜUè ¼GÚÈGU L¶G ÜUÚ¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ÜU|¢è Îé‹²¢ ÜUè ¼GÚÈGU ¼¢ï
¥¢ç¶GÚïÜU¢Ú ©S¢ ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢ |¢è ¶G¢Ý¢ Ï¢Î¢ïà¢¢ḯ ÜïU ÜéUœ¢ï ÜU¢ S¢¢ ã¢ï¼¢ ãñ J
(}¢ËÈGUêÁ¢G¢¼ï Ú¢ñÁ¢Gï{Ýè)
Ý wG¢éÎ¢ ãè ç}¢H¢ Ý ç±S¢¢Hï S¢Ý}¢ Ý §{Ú ÜïU Úãï Ý ©{Ú ÜïU Úãï
(}¢¢ñH¢Ý¢ M}¢ I)
¼ê wG¢éÎ¢ ÜU¢ ç±S¢¢H |¢è Ó¢¢ã¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Îé‹²¢ ÜU¢ ãéGS¢êH |¢è ²ïã
¼ïÚ¢ }¢ãìGÁ¢G ¶G²¢H ãñ ²ïã ¥}¢í }¢éãG¢H ãñ ¥¢ñÚ ¼ïÚ¢ Ð¢x¢H ÐÝ ãñ J

ÎèÝ ¥¢ñÚ Îé‹²¢ Î¢ïÝ¢ï´ ÜUÏ¢ ã¢‰¢ ¥¢ S¢ÜU¼ï ãñ´ »ï wG¢éÎ ÐÚS¼ ²ïã
ÈéUGÁG¢êçH²¢¼ Ý ÜUÚ J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 77
¥x¢Ú x¢{ï ÜïU S¢Ú ÐÚ S¢è´x¢ ã¢ï¼ï

ãGÁ¢GÚ¼ï }¢êS¢¢ ÜUHè}¢éËH¢ã j Ýï »ÜU ¥¢Î}¢è ÜU¢ï Îï¶¢
çÜU xG¢éÏ¢ü¼ ± }¢éçzGHS¢è ÜUè ±Áã S¢ï ©S¢ ÜïU Ï¢ÎÝ ÐÚ ÜU¢ï§ü ÜUÐÇG¢ Ý ‰¢¢,
¥ÐÝè Ï¢Úãæx¢è ÀéÐ¢Ýï ÜïU çH²ï ©S¢ Ýï ¥¢{¢ Ï¢ÎÝ Úï¼ }¢ï´ ÀéÐ¢ Ú¶¢ ‰¢¢
©S¢ Ýï Á¢Ï¢ ãGÁ¢GÚ¼ï }¢êS¢¢ j ÜU¢ï Îï¶¢ ¼¢ï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÝçÏ¢Ä²ËH¢ã !
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ S¢ï Îé¥G¢ ÜUèçÁ¢²ï çÜU ±¢ïã }¢éÛ¢ï |¢è }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ ¥G¼G¢
ÜUÚï J ¥¢Ð Ýï ©S¢ ÜïU çH²ï Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢§ü ¥¢ñÚ Ó¢H çÎ²ï J ÜéUÀ çÎÝ¢ï´
Ï¢¢’Î ¥¢Ð ÜU¢ïãï yG¢êÚ ÐÚ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ S¢ï ã}¢ ÜUH¢}¢ ã¢ï ÜUÚ
±¢ÐS¢ ¥¢ Úãï ‰¢ï çÜU ©S¢è à¢wGS¢ ÜU¢ï Îï¶¢ çÜU çS¢Ð¢ãè ©S¢ï çx¢çÚzG¼¢Ú
ÜUÚ ÜïU çH²ï Á¢¢ Úãï ãñ´ ¥¢ñÚ H¢ïx¢¢ï´ ÜUè |¢èÇG ¼}¢¢à¢¢ Îï¶Ýï ÐèÀï Hx¢è ãé§ü
ãñ J ¥¢Ð Ýï H¢ïx¢¢ï´ S¢ï ÐêÀ¢ : §S¢ ÜUè ²ïã ãG¢H¼ v²êæ ãñ ? H¢ïx¢¢ï´ Ýï ¥GÁ¢üG
ÜUè : ²¢ ãGÁ¢GÚ¼ ! ²ïã à¢wGS¢ à¢Ú¢Ï¢ Ðè ÜUÚ Ï¢Î }¢S¼è }¢ï´ »ÜU ¥¢Î}¢è S¢ï
HÇG ÐÇG¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ï çÝã¢²¼ Ï¢ï ÎÎèü ÜïU S¢¢‰¢ ÜGUyH ÜUÚ çÎ²¢ ¥Ï¢
§S¢ï çÜGUS¢¢S¢ ÜïU çH²ï Hï Á¢¢ Úãï ãñ´ :
ç}¢SÜUèÝ çÏ¢ËHè ÜU¢ï ¥x¢Ú ÐÚ Hx¢ Á¢¢¼ï ¼¢ï Îé‹²¢ }¢ï´ çÓ¢çÇG²¢ï´
ÜU¢ Ï¢èÁ¢ }¢¢Ú Îï¼è, Ï¢ïH ÜïU Î¢ï S¢è´x¢ ¥x¢Ú x¢{ï ÜU¢ï Hx¢ Á¢¢¼ï ¼¢ï ±¢ïã
çÜUS¢è ÜU¢ï ¥ÐÝï ÜGUÚèÏ¢ Ý ÈUÅÜUÝï Îï¼¢ J
ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ çÜU ¥x¢Ú çÜUS¢è ¥G¢çÁ¢Á¢G ÜU¢ï ÜéUGÃ±¼ ãG¢çS¢H ã¢ï
Á¢¢» ¼¢ï ±¢ïã ÎêS¢Úï ¥G¢çÁ¢Á¢G H¢ïx¢¢ï´ ÜïU ã¢‰¢ }¢Ú¢ïÇG ÜUÚ Ú¶ Îï J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 78
¥x¢Ú ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ¼}¢¢}¢ Ï¢‹Î¢ï´ ÜïU çH²ï çÚÁGÜGU ÜéUà¢¢Î¢

ÜUÚ Îï¼¢ ¼¢ï ±¢ïã Á¢G}¢èÝ }¢ï´ ÈGUS¢¢Î ± S¢ÚÜUà¢è ÈïUH¢ Îï¼ï J
(x¢éçHS¼¢Ýï S¢¢’Îè I)
±¢ïã Á¢¢ï ¼éÛ¢ï ¼±æx¢Ú Ýãè´ Ï¢Ý¢¼¢, ±¢ïã ¼éÛ¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ¼ïÚè
}¢SHãG¼ ÜU¢ï Á¢¢Ý¼¢ ãñ J
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ±¢ïã à¢wGS¢
ÜU¢}¢²¢Ï¢ ã¢ï x¢²¢ Á¢¢ï }¢éS¢H}¢¢Ý ãé±¢ ¥¢ñÚ Ï¢ ÜGUÎÚï çÜUÈGU¢²¼ çÚÁGÜGU
çÎ²¢ x¢²¢ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã Ýï ©S¢ï çÎ²ï ãé» ÐÚ ÜGUÝ¢¥G¼ Îè J(3)
²¢’Ýè çÁ¢S¢ï §ü}¢¢Ý ± ¼vG±¢, Ï¢ÜGUÎÚï Á¢GMÚ¼ }¢¢H ¥¢ñÚ ‰¢¢ïÇGï
}¢¢H ÐÚ S¢Ï¢í, ²ïã Ó¢¢Ú Ýï’}¢¼ï´ ç}¢H x¢§æü ©S¢ ÐÚ ¥ËH¢ã ÜU¢ Ï¢ÇG¢ ãè
ÜUÚ}¢ ± ÈGUÁGH ã¢ï x¢²¢ ±¢ïã ÜU¢}¢²¢Ï¢ Úã¢ ¥¢ñÚ Îé‹²¢ S¢ï ÜU¢}¢²¢Ï¢ x¢²¢ J
¥‹{ï ÜUè Ï¢è±è
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î }¢éãG}}¢Î Ú¢çà¢Î ÐèÚ S¢¢§æü Ú¢ñÁ¢Gï{Ýè I
ÜïU ¶GHèÈGU¢ ç}¢²¢æ HévG}¢¢Ý I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU »ÜU çÎÝ ãGÁ¢GÚ¼ï
Ú¢ñÁ¢Gï{Ýè ÜïU ãéGÁG¢êÚ }¢ï´ }¢èÚ }¢éÏ¢¢ÚÜU Å¢õHÐÚ Ýï ¥ÐÝï ±¢çHÎ }¢èÚ S¢¢ïãÚ¢Ï¢
¶G¢Ý ÜUè ¥GvGH}¢‹Îè ¥¢ñÚ Î¢Ý¢§ü ÜUè ¼¢’ÚèÈGU ÜUÚ¼ï ãé» ÜUã¢ : ã}¢¢Ú¢
1......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ¥ËH¢ã ¥ÐÝï S¢Ï¢ Ï¢‹Î¢ï´ ÜU¢ çÚÁGÜGU
±S¢è¥G ÜUÚ Îï¼¢ ¼¢ï Á¢GMÚ Á¢G}¢èÝ }¢ï´ ÈGUS¢¢Î ÈïUH¢¼ï J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 79
Ï¢¢Ð ã}¢ ÜU¢ï ÝS¢èãG¼ ÜUÚ¼ï ãé» ÜUã¢ ÜUÚ¼¢ ãñ çÜU Îé‹²¢ ¥ÓÀè Ó¢èÁ¢G ãñ
ã}¢¢Úè çÁ¢G‹Îx¢è ¥¢ñÚ }¢¢ñ¼ }¢ï´ ÜU¢}¢ ¥¢¼è ãñ çHã¢Á¢G¢ §S¢ ÜUè çãGÈGU¢Á¢G¼
ÜUÚÝè Ó¢¢çã²ï J §S¢ ÐÚ ãGÁ¢GÚ¼ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï ç}¢²¢æ }¢éÏ¢¢ÚÜU ! »ÜU
¥G¢ñÚ¼ §ç‹¼ã¢§ü Ï¢Î S¢êÚ¼ ‰¢è, ÐïÅ É¢ïH ÜUè }¢¢çÝ‹Î, ¥¢æ¶ï´ Ó¢êãï ÜUè
¥¢æ¶¢ï´ Á¢ñS¢è ¥¢ñÚ Ó¢}¢ÇGè Á¢æx¢Hè x¢¢ïã ÜUè Ó¢}¢ÇGè ÜUè ¼GÚãG ‰¢è Á¢Ï¢ ©S¢
ÜïU çH²ï ¥¢ñÚ ÜU¢ï§ü çÚà¼¢ Ý ç}¢H¢ ¼¢ï ©S¢ ÜïU }¢¢æ Ï¢¢Ð Ýï }¢Á¢Ï¢êÚ ã¢ï ÜUÚ »ÜU
Ý¢Ï¢èÝ¢ ÜïU S¢¢‰¢ ©S¢ ÜUè à¢¢Îè ÜUÚ Îè J ²ïã ¥G¢ñÚ¼ à¢¢ïãÚ ÜïU S¢¢}¢Ýï ¥ÐÝè
wG¢êÏ¢ S¢êÚ¼è Ï¢²¢Ý çÜU²¢ ÜUÚ¼è, ÜUã¼è : }¢ïÚè ¥¢æ¶ï´ çãÚÝè ÜUè ¥¢æ¶¢ï´
ÜU¢ï à¢Ú}¢¢¼è ãñ´, }¢ïÚï Ó¢ïãÚï ÜïU S¢¢}¢Ýï Ó¢¢æÎ ÜUè Ó¢¢æÎÝè }¢¢æÎ ÐÇG Á¢¢¼è ãñ,
}¢ñ´ §¼Ýè ãGS¢èÝ¢ï Á¢}¢èH ãêæ çÜU ¥G¢ñÚ¼ï´ }¢éÛ¢ï Îï¶ ÜUÚ »ãGS¢¢S¢ï ÜU}¢¼Úè ÜU¢
çà¢ÜU¢Ú ã¢ï Á¢¢¼è ãñ´, }¢ñ´ S¢¢ïÓ¢¼è ãêæ çÜU ¥¢Ð çÜUS¢ ÜGUÎÚ wG¢éà¢ ÝS¢èÏ¢ ãñ´ çÜU
}¢éÛ¢ Á¢ñS¢è ²x¢¢Ý» Ú¢ïÁ¢Gx¢¢Ú Ï¢è±è ¥¢Ð ÜU¢ï }¢é²SS¢Ú ¥¢ x¢§ü J
»ÜU çÎÝ ©S¢ ÜïU Ý¢Ï¢èÝ¢ à¢¢ïãÚ Ýï ©S¢ï çÛ¢ÇGÜU ÜUÚ ÜUã¢ : ¥x¢Ú
±¢ÜïGU§üG ¼ê wG¢êÏ¢ S¢êÚ¼ ã¢ï¼è ¼¢ï çÜUS¢è }¢¢HÎ¢Ú S¢ïÆ ÜïU çÝÜU¢ãG }¢ï´ ã¢ï¼è }¢éÛ¢
ÜæUx¢¢H ¥‹{ï ÜïU ÐËHï Ý ÐÇG¼è J
§S¢è ¼GÚãG ²ïã ãGÚ¢üÈGU¢ Îé‹²¢ ¥‹{ï Îé‹²¢Î¢Ú¢ï´ ÜUè ÝÁ¢GÚ }¢ï´ wG¢éÎ
ÜU¢ï wG¢êÏ¢ S¢êÚ¼ Ï¢Ý¢ ÜUÚ Ðïà¢ ÜUÚ¼è ¥¢ñÚ ©Ý ÜU¢ï ÈGUÚïzG¼¢ ÜUÚ¼è ãñ HïçÜUÝ
¥ãHï }¢¢’çÚÈGU¼ §S¢ ÜUè ãGÜGUèÜGU¼ ÜU¢ï ¥ÓÀè ¼GÚãG Á¢¢Ý¼ï ÐãÓ¢¢Ý¼ï ãñ´
¥¢ñÚ §S¢ ÜUè ¼GÚÈGU ¥¢æ¶ ©Æ¢ ÜUÚ |¢è Ýãè´ Îï¶¼ï J (}¢ËÈGUêÁ¢G¢¼ï Ú¢ñÁ¢ïG{Ýè)
Îé‹²¢ Ï¢êÉGè ¥G¢ñÚ¼ ¥¢ñÚ ÈGUÚïÏ¢ S¢ï |¢Úè ãñ Ï¢êÉGï ¥¢ñÚ Á¢±¢Ý ÜU¢ï Ï¢ï
S¢Ï¢í Ï¢Ý¢ Îï¼è ãñ J
¥x¢Ú Îé‹²¢ ÜïU Ó¢ïãÚï S¢ï ÐÎ¢ü ©HÅ Á¢¢» ¼¢ï ¼ê §S¢ ãGèH¢ x¢Ú
Ï¢éçÉG²¢ S¢ï ÝÈGUÚ¼ ÜUÚÝï Hx¢ï J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 80
»ï Ï¢ï ¶GÏ¢Ú ! ¥x¢Ú çÜUS¢è ±vG¼ ¼éÛ¢ï §S¢ ÜU¢ (¥SHè) Ó¢ïãÚ»
Ï¢Î ÝÁ¢GÚ ¥¢ Á¢¢» ¼¢ï ©S¢è ±vG¼ ¼ê ¥ËH¢ã ÜUè ÐÝ¢ã }¢¢æx¢ ©Æï J
¥G¢çÚÈGU¢ï´ Ýï §S¢ï S¢¢ï ¼GH¢ÜïGUæ Îï Ú¶è ãñ´ Á¢¢ï §S¢ ÐÚ ¥G¢çà¢ÜGU ã¢ï
x¢²¢ ±¢ïã ¥ËH¢ã ÜU¢ Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ý (Ï¢¢x¢Gè) Ï¢Ý x¢²¢ J
ç¶GH¥G¼ï S¢éË¼G¢Ýï §GàÜGU

ãGÁ¢GÚ¼ï }¢wGÎê}¢ à¢ñ¶G ¥GÏÎéH ÜGU¢çÎÚ ¥H }¢éHvGÜGUÏ¢ Ï¢ã à¢ñ¶G
¥GÏÎéH ÜGU¢çÎÚ S¢¢Ýè I ÜïU Ý¢}¢ Ï¢¢Îà¢¢ãï ±vG¼ Ýï »ÜU ÈGUÚ}¢¢Ý
Ï¢§æü }¢Á¢G}¢êÝ Á¢¢Úè çÜU²¢ : ¥x¢Ú ¥¢Ð ã}¢ ÜU¢ï ¥ÐÝè ¼à¢ÚèÈGU ¥¢±Úè S¢ï
Ý±¢Á¢Gï´ ¼¢ï »ïGÝ S¢¥G¢Î¼ ã¢ïx¢è ¥¢ñÚ §S¢ S¢ï ÐãHï ã}¢¢Úè }¢Á¢çHS¢ }¢ï´
ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ïÝï }¢ï´ çÁ¢¼Ýè ¼vGS¢èÚ¢¼ ãé§ü ãñ´ ±¢ïã ã}¢ Ýï S¢Ï¢ ÜUè S¢Ï¢ }¢é¥G¢ÈGU
ÜUÚ Îè ãñ´, ¥¢Ð Ýï Ï¢¢Îà¢¢ã ÜU¢ï Á¢±¢Ï¢ }¢ï´ çH¶¢ :
ã}¢ (¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜïU) ©S¢ ÎÚ±¢Á¢Gï ÜU¢ï À¢ïÇG ÜUÚ çÜUS¢è
ÜïU ÎÚ±¢Á¢Gï ÐÚ Ýãè´ Á¢¢ S¢ÜU¼ï J §S¢ ÜïU Ý¼èÁ¢ï }¢ï´ ã}¢ ÜU¢ï Á¢¢ï ÜéUÀ
Ï¢ÚÎ¢à¼ ÜUÚÝ¢ ÐÇGï ã}¢ ¶G‹Î¢ Ðïà¢¢Ýè S¢ï Ï¢ÚÎ¢à¼ ÜUÚï´x¢ï (Ú¢ãï wG¢éÎ¢ }¢ï´
ÐãéæÓ¢Ýï ±¢Hè ãÚ ¼vHèÈGU ÜU¢ï ¥ÐÝï ãGÜGU }¢ï´ }¢éÏ¢¢ÚÜU S¢}¢Û¢ï´x¢ï) çÁ¢S¢
à¢wGS¢ Ýï S¢éË¼G¢Ýï §GàÜGU ÜUè ç¶GH¥G¼ ÐãÝ Hè ã¢ï Á¢‹Ý¼è Ð¢ïà¢¢ÜU¢ï´ S¢ï |¢è
©S¢ ÜU¢ çÎH ÜUã¢æ wG¢éà¢ ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ !(1)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 81
§GÁGÁ¢G¼, }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ S¢ï Ýãè´

ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G ÝS¢èLgèÝ }¢ãG}¢êÎ Ó¢Ú¢x¢G ÎïãË±è I
ÜïU ¶GHèÈGU» ¥Á¢ËH ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G S¢ÎLgèÝ ãGÜUè}¢ I ÈGUÚ}¢¢¼ï
ãñ´ : Á¢¢ï H¢ïx¢ ÜUã¼ï ãñ´ çÜU §‹S¢¢Ý }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ ¥¢ñÚ §GÁGÁ¢G¼¢ï à¢¢Ý ÜïU
çÏ¢x¢G ñ Ú ãG Ü G U èÚ ± Á¢G H èH S¢}¢Û¢¢ Á¢¢¼¢ ãñ ¼¢ï ©Ý Üï U S¢Ú ÐÚ
(§GÁGÁ¢G¼ ¼¢ï ãGÜGUèÜGU¼ }¢ï´ ¥ËH¢ã ¥¢ñÚ ©S¢
ÜïU ÚS¢êH 6 ¥¢ñÚ }¢¢ïç}¢Ý¢ï´ ÜïU çH²ï ãñ) ÜUè ¼Ë±¢Ú }¢¢Ú¢ï
¥¢ñÚ ÜUè ¼ïx¢G ©Ý ÜïU S¢èÝï ÐÚ }¢¢Ú¢ï ¥¢ñÚ
ÜU¢ ¶G‹Á¢Ú ©Ý ÜïU x¢Hï }¢ï´ Í¢¢ï´Ð Î¢ï ²ïã ©Ý ÜïU
çH²ï ÜU¢ÈGUè ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ çÈUÚ ²ïã ÜUã¢ï çÜU ¥ÐÝè ãS¼è ÜU¢ï Îï¶¢ï ¥¢ñÚ
}¢S¼è Ý ÜUÚ¢ï J
Î¢ïS¼ ÜUè }¢§GÄ²¼ }¢ḯ x¢¢ïà¢» ÈGURGU çÏ¢çãà¼ ãñ ¥¢ñÚ Ï¢¢x¢G ãñ, Î¢ïS¼
ÜUè }¢§GÄ²¼ Ý ã¢ï ¼¢ï Á¢¢ã ± ¼±æx¢Úè ÐÚ |¢è ¶G¢ÜU ÐÇGï J(3)
à¢ñ¶G ¥GÏÎéH ãGÜGU }¢éãGçgS¢ï ÎïãË±è ÜU¢ Ï¢²¢Ý

à¢ñwG¢éH }¢éãGçvGÜGUÜGUèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G ¥GÏÎéH ãGÜGU }¢éãGçgS¢ï ÎïãË±è
I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : S¢çÄ²Îè à¢ñ¶G ¥GÏÎéH ±¤ã¢Ï¢ ¥H }¢éœ¢ÜGUè
¥H ÜGU¢çÎÚè ¥àà¢¢çÁ¢GHè I ÜïU »ÜU Î¢ïS¼ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï Ï¢²¢Ý
çÜU²¢ çÜU »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ÜGUãìG¼G ÜïU Á¢G}¢¢Ýï }¢ï´ à¢ñ¶G ¥GÏÎéH ±¤ã¢Ï¢ ¥ÐÝï
1...¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ Á¢¢ï ¥ËH¢ã ÐÚ |¢Ú¢ïS¢¢ ÜUÚï ¼¢ï ±¢ïã ©S¢ï ÜU¢ÈGUè ãñ J
2......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : v²¢ ¥ËH¢ã ¥ÐÝï Ï¢‹Î¢ï´ ÜU¢ï ÜU¢ÈGUè Ýãè´ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 82
»ÜU Î¢ïS¼ ÜïU S¢¢‰¢ »ÜU }¢çSÁ¢Î }¢ï´ ‰¢ï J »ÜU ÜU¢ïÝï }¢ï´ ²ïã ¥¢ñÚ ÎêS¢Úï ÜU¢ïÝï
}¢ï´ ±¢ïã §GÏ¢¢Î¼ï §H¢ãè ÜUÚ Úãï ‰¢ï J Î¢ïÝ¢ï´ Ýï ¼ñG ÜUÚ çH²¢ ‰¢¢ çÜU ã}¢
¥¢ÐS¢ }¢ï´ x¢ézG¼ìx¢ê Ý ÜUÚï´x¢ï ÝèÁ¢G çÜUS¢è S¢ï ¶¢Ý¢ Ý }¢¢æx¢ïæx¢ï ¥¢ñÚ Ý ãè
¥ÐÝï ã¢‰¢ S¢ï ÜéUÀ ¶¢»æx¢ï J }¢é¼±¢ç¼Ú Ï¢èS¢ çÎÝ §S¢è ¼GÚãG x¢éÁ¢GÚ x¢» J
©Ý Î¢ïÝ¢ï´ Ýï Ï¢¢ã}¢ ÜU¢ï§ü Ï¢¢¼ Ýãè´ ÜUè ¥¢ñÚ Ý ¶¢Ý¢ ¶¢²¢ J §vÜUèS¢±ï´
çÎÝ »ÜU ãGË±¢§ü }¢çSÁ¢Î }¢ḯ ¥¢²¢ ¥¢ñÚ ©Ý Î¢ïÝ¢ḯ ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý ¶¢Ý¢ Ú¶
ÜUÚ Ó¢H¢ x¢²¢ J ©Ý Î¢ïÝ¢ḯ Ýï ©S¢ }¢ḯ S¢ï ÜéUÀ Ý ¶¢²¢ Ï¢¢§üS¢±ḯ çÎÝ ±¢ïã
ãGË±¢§ü çÈUÚ }¢çSÁ¢Î }¢ḯ ¥¢²¢ ¥¢ñÚ Á¢¢ï ¶¢Ý¢ H¢²¢ ‰¢¢ ©Ý ÜïU S¢¢}¢Ýï Ú¶
ÜUÚ Ó¢H¢ x¢²¢ J §S¢ }¢Ú¼Ï¢¢ |¢è ©Ý Î¢ïÝ¢ï´ Ýï ¶¢Ýï ÜU¢ï ã¢‰¢ ¼ÜU Ý Hx¢¢²¢ J
¼ï§üS¢±ïæ çÎÝ ±¢ïãè ãGË±¢§ü ¶¢Ý¢ Hï ÜUÚ ¥¢²¢ J Á¢Ï¢ ©S¢ Ýï Îï¶¢ çÜU
ÐãHï Î¢ï çÎÝ¢ï´ }¢ï´ H¢²¢ ãé±¢ ¶¢Ý¢ Á¢æê ÜU¢ ¼êæ ±ñS¢ï ãè ÐÇG¢ ãñ ¼¢ï ¥Ï¢ ÜUè
Ï¢¢Ú ©S¢ Ýï ¥ÐÝï ã¢‰¢ S¢ï HévG}¢ï Ï¢Ý¢ ÜUÚ ©Ý Î¢ïÝ¢ï´ ÜU¢ï ¶¢Ý¢ ç¶H¢²¢ J
²ïã ©S¢ Á¢G}¢¢Ýï ÜU¢ çÜGUSS¢¢ ãñ Á¢Ï¢ çÜU à¢ñ¶G ¥GÏÎéH ±¤ã¢Ï¢
}¢vÜU» }¢é¥GÁGÁ¢G}¢¢ Ýãè´ ¥¢» ‰¢ï ¥¢ñÚ ©S¢ ±vG¼ ¥¢Ð ÜUè ©G}¢í ¼ÜGUÚèÏ¢Ý
Ð‹ÎÚã-S¢¢ïHã S¢¢H ÜUè ã¢ïx¢è ¥¢Ð ¥ÐÝè ©G}¢í ÜïU Ï¢èS¢±ï´ S¢¢H }¢vÜU»
}¢é¥GÁGÁ¢G}¢¢ ¥¢» ¥¢ñÚ à¢ñ¶G ¥GHè }¢éœ¢ÜGUè I ÜUè S¢¢ïãGÏ¢¼ }¢ï´
ÚãÝï Hx¢ï J(1)
¥ÐÝï Í¢Ú ÜU¢ ÜêUÇG¢ ÜUÚÜUÅ ã}¢¢Úï Í¢Ú }¢ï´ Ç¢H¼ï ã¢ï !
ãGÁ¢GÚ¼ï ÐèÚ S¢¢§æü Ú¢ñÁ¢ïG{Ýè I ÜïU ¶GHèÈGU¢ }¢ãG}¢êÎ
çÝÁ¢G¢}¢¢Ýè I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU »ÜU ÎzG¥G¢ ÐèÚ S¢¢§æü ÜïU }¢éÚèÎ¢ï´ Ýï
ÝÁ¢íG¢ï çÝ²¢Á¢G ÜUè Ï¢ãé¼ S¢è ¥à²¢ ¥¢ñÚ ¼¢ïãìGÈïGU ¼ãG¢§ÈGU }¢ïÚï Ð¢S¢ Á¢}¥G
ÜUÚ¢» ¼¢çÜU }¢ñ´ ©Ý ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï çÜGUÏH¢ ÐèÚ S¢¢§æü ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 83
Hï Á¢¢ ÜUÚ Ðïà¢ ÜUMæ çÁ¢Ý }¢ï´ ÜUÐÇG¢, S¢¢ïÝï Ó¢¢æÎè ÜïU Á¢ïG±Ú¢¼ ±x¢GñÚ¢
à¢¢ç}¢H ‰¢ï J }¢ñ´ ©Ý ¼}¢¢}¢ Ó¢èÁ¢G¢ï´ ÜU¢ï Hï ÜUÚ S¢éË¼G¢Ý ÈGUÜGUèÚ çÝÁ¢G¢}¢¢Ýè
¥¢ñÚ S¢çÄ²Î }¢èÚ ¥GHè à¢¢ã ÜïU ã}¢Ú¢ã ÎÚx¢¢ã à¢ÚèÈGU ÐãéæÓ¢¢ J çÜGUÏH¢
ÐèÚ S¢¢§æü ©S¢ ±vG¼ »ÜU Ï¢¢x¢GèÓ¢ï }¢ï´ ¼à¢ÚèÈGU ÈGUÚ}¢¢ ‰¢ï, ç}¢²¢æ ÜGU¢çÏ¢H
à¢¢ã ¥¢ñÚ ¶GHèÈGU¢ ¥¢Î}¢ ¶G¢Ý ã}¢ S¢ï ÐãHï ãéGÁG¢êÚ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ‰¢ï J ã}¢ Ýï
ãG¢çÁ¢GÚï ç¶GÎ}¢¼ ã¢ï ÜUÚ ¼}¢¢}¢ ¥à²¢ ¥¢Ð ÜïU S¢¢}¢Ýï Ú¶ Îè´ ¥¢Ð Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ±¢ã ±¢ã ! ¼ê ÎèÎ¢ ± Î¢çÝS¼¢ ²ïã ãGÚÜU¼ ÜUÚ¼¢ ãñ ? ¥ÐÝï
Í¢Ú ÜU¢ ÜêUÇG¢ ÜUÚÜUÅ S¢}¢ïÅ ÜUÚ ã}¢¢Úï Í¢Ú }¢ï´ ÈïU´ÜU¼¢ ãñ §S¢ ¼GÚãG Ýãè´
ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï J
}¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéGÁG¢êÚ }¢ñ´ ²ïã Ó¢èÁ¢Gï´ ¥ÐÝï Í¢Ú S¢ï Ýãè´ H¢²¢ ãêæ
ÎÚx¢¢ã à¢ÚèÈGU ÜïU }¢éÚèÎ¢ï´ Ýï ¥¢Ð ÜïU ãéGÁG¢êÚ Ðïà¢ ÜUÚÝï ÜïU çH²ï }¢éÛ¢ï Îè ãñ´
}¢éÛ¢ï ¼¢ï Á¢¢ï ÜéUÀ ç}¢H¼¢ ãñ ÎéÚ±ïà¢¢ï´ }¢ï´ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ çÎ²¢ ÜUÚ¼¢ ãêæ ²¢
¶GñÚ¢¼ ÜUÚ çÎ²¢ ÜUÚ¼¢ ãêæ J
ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢ï ÜéUÀ ã}¢¢Úï çH²ï ²¢ ¼é}ã¢Úï çH²ï ç}¢Hï S¢Ï¢
ÎéÚ±ïà¢¢ï´ ÜU¢ï Îï çÎ²¢ ÜUÚ¢ï ²¢ ¶GñÚ¢¼ ÜUÚ çÎ²¢ ÜUÚ¢ï J
(}¢ËÈGUêÁ¢G¢¼ï Ú¢ñÁ¢Gï{Ýè)
Á¢Ï¢ ¼ê }¢Úïx¢¢ ã}¢¢Ú¢ çÚÁGÜGU ÜéUà¢¢Î¢ ã¢ïx¢¢
ãGÁ¢GÚ¼ï ÐèÚ S¢¢§æü Ú¢ñÁ¢Gï{Ýè I ÜïU ¶GHèÈGU¢ }¢éãG}}¢Î
HévG}¢¢Ý I Ï¢²¢Ý ÜUÚ¼ï ãñ´ çÜU »ÜU çÎÝ ãGÁ¢GÚ¼ ÜïU ã¢æ ÜéUÀ
}¢ïã}¢¢Ý ¥¢ x¢» J §çœ¢ÈGU¢ÜGUÝ ãGÁ¢GÚ¼ ÜïU Ð¢S¢ wG¢éÎ¢ïü Ý¢ïà¢ ÜU¢ ÜU¢ï§ü S¢¢}¢¢Ý
Ý ‰¢¢ J ¥¢Ð ÜïU ¶G¢çÎ}¢ ÈGUÜGUèÚ ±¢çãGÎçÇÝ¢ ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ
Ï¢¢Á¢G¢Ú S¢ï ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G ©{¢Ú |¢è Ý ç}¢H S¢ÜUè ¼¢ï ©S¢ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ ÜUè
ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéGÁG¢êÚ ! ÜU¢ï§ü ÎéÜU¢ÝÎ¢Ú ©{¢Ú Ýãè´ Îï Úã¢ ¥Ï¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 84
v²¢ çÜU²¢ Á¢¢» ? ¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï ±¢çãGÎçÇÝ¢ ! ÈGUÜGUèÚ ¥SHè

}¢é¼±çvÜUH ã¢ï¼ï ãñ´ ¼ê ¥|¢è ¥ÐÝè ÜU¢ïçà¢à¢ ¼ÜüU ÜUÚ ¥¢ñÚ §GÝ¢Ýï
§çwG¼²¢Ú ã¢‰¢ S¢ï À¢ïÇG Îï J ‰¢¢ïÇGè ãè ÎïÚ Ï¢¢’Î ÈGUÜGUèÚ ±¢çãGÎçÇÝ¢ Ýï
ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï ÜUÚ ¥GÁ¢üG ÜUè : çÜGUÏH¢ ¥ÉG¢§ü MÐï ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ ç}¢H x¢²¢ ãñ,
ÈGUÚ}¢¢²¢ : §Ý }¢ï´ S¢ï »ÜU MçÐ²¢ ¶GÓ¢ü ÜïU çH²ï Í¢Ú }¢ï´ |¢ïÁ¢ Î¢ï »ÜU
MçÐ²ï S¢ï ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜïU çH²ï ¼G¥G¢}¢ ÜU¢ §ç‹¼Á¢G¢}¢ ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ ¥¢Æ ¥¢Ýï
}¢ïã}¢¢Ý¢ï´ ÐÚ ¶GÓ¢ü ÜUÚ Î¢ï J
¥|¢è Ï¢ }¢éçàÜUH »ÜU ãè Í¢ÇGè x¢éÁ¢GÚè ã¢ïx¢è çÜU ÈGUÜGUèÚ ±¢çãGÎçÇÝ¢
çÈUÚ ¥¢²¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢ïH¢ : çÜGUÏH¢ ¥ÉG¢§ü MçÐ²¢ ÝÁ¢GÚ¢Ýï }¢ï´ ¥¢ñÚ ¥¢ x¢»
ãñ´, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ÐãHï ÜUè ¼GÚãG ²ïã |¢è ¶GÓ¢ü ÜUÚ Î¢ï, ©S¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè :
çÜGUÏH¢ S¢Îèü ÜU¢ }¢¢ïçS¢}¢ ãñ §Ý }¢ï´ S¢ï ÜéUÀ ÚÜGU}¢ }¢ïã}¢¢Ý¢ï´ ÜïU S¢éÏãG ÜïU
Ý¢à¼ï ÜïU çH²ï Ú¶ Hè Á¢¢» ¼¢ï }¢éÝ¢çS¢Ï¢ ã¢ïx¢¢, ¥¢Ð Ýï Ï¢Úã}¢ ã¢ï ÜUÚ
ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï ±¢çãGÎçÇÝ¢ ! ¼ê ã}¢¢Úï çÚÁGÜGU ÜUè Ú¢ã Ï¢‹Î ÜUÚ ÜïU À¢ïÇGïx¢¢
ã}¢¢Ú¢ çÚÁGÜGU ©S¢ ±vG¼ ÜéUà¢¢Î¢ ã¢ïx¢¢ Á¢Ï¢ ¼ê }¢Ú Á¢¢»x¢¢, ¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ãñ
çÜU ¥|¢è ‰¢¢ïÇGè ÎïÚ ÐãHï ãè ¼éÛ¢ï ÜU¢ï§ü ©{¢Ú |¢è Ýãè´ Îï Úã¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ
¥Ï¢ ¼ê ÜUH S¢éÏãG ÜïU çH²ï Ï¢Ó¢¢ ÜUÚ Ú¶ HïÝï ÜUè S¢¢ïÓ¢ Úã¢ ãñ J
(}¢ËÈGUêÁ¢G¢¼ï Ú¢ñÁ¢ïG{Ýè)
¥ÐÝï Ú¢çÁ¢GÜGU ÜU¢ï Ý ÐãÓ¢¢Ýï ¼¢ï }¢¢ïãG¼¢Á¢ï }¢HêÜU
¥¢ñÚ ÐãÓ¢¢Ýï ¼¢ï ãñ´ ¼ïÚï x¢Î¢ Î¢Ú¢ ± Á¢}¢
(¥GËH¢}¢¢ §vGÏ¢¢H)
¼¢ï ¥Ï¢ ¼èS¢Úè Ï¢¢¼ Ï¢¼¢Ýï }¢ï´ v²¢ ÈGU¢»Î¢ ?

»ÜU à¢wGS¢ Ýï çÓ¢çÇG²¢ ÜU¢ï ÐÜUÇG çH²¢ J çÓ¢çÇG²¢ Ýï ÐêÀ¢ : ¼é}¢
}¢éÛ¢ï ÐÜUÇG ÜUÚ v²¢ ÜUÚ¢ïx¢ï ? ±¢ïã Ï¢¢ïH¢ : }¢ñ´ ¼éÛ¢ ÜU¢ï |¢êÝ ÜUÚ ¶¢ªæx¢¢,
çÓ¢çÇG²¢ Ï¢¢ïHè : }¢ïÚ¢ Ý‹ã¢ S¢¢ çÁ¢S}¢ ¼ïÚè }¢énè ÜU¢ï Ýãè´ |¢Ú S¢ÜU¼¢, ¼ïÚ¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 85
ÐïÅ }¢ïÚï x¢¢ïà¼ S¢ï v²¢ |¢Úïx¢¢ ? Ï¢ïã¼Ú ²ïã ãñ çÜU ¼ê }¢éÛ¢ï À¢ïÇG Îï }¢ñ´ ¼éÛ¢ï
¼èÝ »ïS¢è ÜGUè}¢¼è Ï¢¢¼ï´ Ï¢¼¢ªæx¢è Á¢¢ï ¼éÛ¢ï ÝzG¥G Ï¢wGà¢ ã¢ï´x¢è, »ÜU
Ï¢¢¼ ¼¢ï }¢ñ´ ¼éÛ¢ï ¥|¢è Ï¢¼¢ªæx¢è ¥¢ñÚ ÎêS¢Úè ÎÚwG¼ ÐÚ Ï¢ñÆ ÜUÚ ¥¢ñÚ
¼èS¢Úè S¢¢}¢Ýï ÜïU ÅèHï ÐÚ Ï¢ñÆ ÜUÚ, ©S¢ à¢wGS¢ Ýï ÜUã¢ : ÆèÜU ãñ }¢ñ´
¼éÛ¢ï À¢ïÇG Îêæx¢¢ ÐãHè Ï¢¢¼ Ï¢¼¢, çÓ¢çÇG²¢ Ýï ÜUã¢ : x¢éÁ¢GÚè ãé§ü Ï¢¢¼ ÐÚ
¥zGS¢¢ïS¢ Ý ÜUÚÝ¢, ©S¢ ¥¢Î}¢è Ýï çÓ¢çÇG²¢ ÜU¢ï À¢ïÇG çÎ²¢ ±¢ïã ©ÇG
ÜUÚ ÎÚwG¼ ÐÚ Ï¢ñÆè ¥¢ñÚ Ï¢¢ïHè : ÎêS¢Úè Ï¢¢¼ ²ïã ãñ çÜU Ý¢ }¢é}¢çÜUÝ
Ï¢¢¼ ÐÚ ÜU|¢è ²ÜGUèÝ Ý ÜUÚÝ¢, ²ïã ÜUã ÜUÚ ©ÇGè, ÅèHï ÐÚ Á¢¢ Ï¢ñÆè ¥¢ñÚ
Ï¢¢ïHè : ¼ê Ï¢ÇG¢ Ï¢Î ÝS¢èÏ¢ ãñ ¥x¢Ú }¢éÛ¢ï Á¢GÏãG ÜUÚ Îï¼¢ ¼¢ï }¢ïÚï ÐïÅ S¢ï
¼éÛ¢ï ÇïÉG ÇïÉG ÀÅ¢æÜU ÜïU Î¢ï }¢¢ï¼è ç}¢H¼ï, ±¢ïã ¥¢Î}¢è ¥zGS¢¢ïS¢ ÜïU
S¢¢‰¢ ã¢‰¢ }¢HÝï Hx¢¢ ¥¢ñÚ xG¢éSS¢ï }¢ï´ ã¢ï´Å Ó¢Ï¢¢Ýï Hx¢¢ çÈUÚ ÐêÀ¢ :
±¢ïã ¼èS¢Úè Ï¢¢¼ ÜU¢ñÝ S¢è ãñ ?
çÓ¢çÇG²¢ Ýï ÜUã¢ : ¼ê Ýï }¢ïÚè ÐãHè Î¢ï Ï¢¢¼¢ï´ ÐÚ ãè ¥G}¢H Ýãè´
çÜU²¢ ¼èS¢Úè Ï¢¢¼ Ï¢¼¢Ýï }¢ï´ v²¢ ÈGU¢»Î¢ ? Îï¶ }¢ñ´ Ýï ÜUã¢ ‰¢¢ çÜU x¢éÁ¢GÚè
Ï¢¢¼ ÐÚ ¥zGS¢¢ïS¢ Ý ÜUÚÝ¢ HïçÜUÝ }¢éÛ¢ï À¢ïÇG ÎïÝï ÜïU Ï¢¢’Î ¼ê §S¢ ÐÚ
¥zGS¢¢ïS¢ ÜUÚÝï Hx¢¢, ÎêS¢Úè Ï¢¢¼ }¢ñ´ Ýï ²ïã Ï¢¼¢§ü çÜU Ý¢ }¢é}¢çÜUÝ Ï¢¢¼
ÐÚ ÜU|¢è ²ÜGUèÝ Ý ÜUÚÝ¢ HïçÜUÝ ¼ê Ýï Ý¢ }¢é}¢çÜUÝ Ï¢¢¼ ÐÚ ²ÜGUèÝ ÜUÚ
çH²¢, ²ïã Ý S¢¢ïÓ¢¢ çÜU }¢ïÚ¢ x¢¢ïà¼ Ð¢ïà¼ ¥¢ñÚ Ï¢¢H ± ÐÚ ç}¢H¢ ÜUÚ »ÜU
ÀÅ¢æÜU |¢Ú Ý ã¢ï´x¢ï ¼¢ï }¢ïÚï ÐïÅ }¢ï´ ÇïÉG ÇïÉG ÀÅ¢æÜU ÜïU Î¢ï }¢¢ï¼è v²êæÜUÚ
S¢}¢¢ x¢» ã¢ï´x¢ï ! ²ïã ÜUã¢ ¥¢ñÚ ÈéUÚ S¢ï ©ÇG x¢§ü J(1)
¼G}¥G ã¢ïà¢}¢‹Î ÜUè ¥¢æ¶ S¢è Îï¼è (Ï¢‹Î ÜUÚ Îï¼è) ãñ, ¼G}¥G
ÐçÚ‹Îï ¥¢ñÚ }¢ÀHè ÜU¢ï Á¢¢H }¢ï´ Hï ¥¢¼è ãñ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 86
Ó²êæÅè ÜUè çx¢GÁ¢G¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè çãGS¢ü

ãGÁ¢GÚ¼ï wG±¢Á¢¢ S¢éHñ}¢¢Ý ¼êÝéS¢±è I Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
Ó²êæÅè »ÜU S¢¢H }¢ï´ x¢‹Îé}¢ ÜU¢ »ÜU Î¢Ý¢ ¶¢¼è ãñ HïçÜUÝ çãGS¢ü ÜïU S¢Ï¢Ï¢
Ú¢¼ çÎÝ S¢Úx¢Î¢Z Úã¼è ãñ ¥¢ñÚ ¥¢Ú¢}¢ Ýãè´ ÜUÚ¼è S¢¢çHÜU ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï
çÜU ÜGU¢Ýï¥G ¥¢ñÚ à¢¢çÜUÚ Úãï Ó²êæÅè ÜUè ¼GÚãG ãGÚèS¢ Ý ã¢ï J
(¼Á¢GçÜUÚ» wG±¢Á¢¢ S¢éHñ}¢¢Ý ¼êÝéS¢±è)
à¢ñ¶G ÈGUÚèÎéégèÝ ¥Gœ¢G¢Ú I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :
¼ê ÜUã¢æ ¼ÜU Ó²êæÅè ÜUè ¼GÚãG Î¢Ýï ÉêæÇ¼¢ Úãïx¢¢ ¥x¢Ú ¼ê }¢Îïü ãGÜGU
ãñ ¼¢ï ÈGU¢ÜGU¢ ÜU¢ï }¢Î¢üÝ¢ ±¢Ú Ï¢ÚÎ¢à¼ ÜUÚ J
¥Ï¢ ÜU¢ñÝ S¢è Ó¢èÁ¢G Ï¢¢ÜGUè Úã x¢§ü

¶GHèÈGU» ±vG¼ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê ãG¢çÁ¢G}¢ I ÜUè ç¶GÎ}¢¼
}¢ï´ ¥GÚèÁ¢G¢ |¢ïÁ¢¢ çÜU ¥¢Ð ÜU¢ï Á¢¢ï ãG¢Á¢¼ ã¢ï çH¶ ÜUÚ |¢ïÁ¢ Îï´ ¼¢çÜU ã}¢
§S¢ ÜU¢ï ÐêÚ¢ ÜUÚ Îï´, ¥¢Ð Ýï Á¢±¢Ï¢ }¢ï´ çH¶ |¢ïÁ¢¢ çÜU }¢ñ´ Ýï ¥ÐÝè ¼}¢¢}¢
ãG¢Á¢¢¼ ¥ËH¢ã ÜïU ãéGÁG¢êÚ Ðïà¢ ÜUè´ Á¢¢ï ©S¢ Ýï }¢‹ÁG¢êÚ ÜUè´ ©Ý ÜU¢ï }¢ñ´ Ýï
ÜGUÏ¢êH ÜUÚ çH²¢ ¥¢ñÚ Á¢¢ï Ý¢ }¢‹ÁG¢êÚ ÜUè´ }¢ñ´ Ýï ©Ý ÐÚ ÜGUÝ¢¥G¼ S¢ï ÜU¢}¢
Hï çH²¢ ¥Ï¢ ÜU¢ñÝ S¢è Ó¢èÁ¢G Ï¢¢ÜGUè Úã x¢§ü Á¢¢ï ¼é}¢ ÜU¢ï çH¶ ÜUÚ |¢ïÁ¢êæ ?(1)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 87
ÜGUÝ¢¥G¼ ¥¢Î}¢è ÜU¢ï ¼±æx¢Ú ÜUÚ Îï¼è ãñ ãGÚèS¢ï Á¢ã¢æx¢Îü (çãGS¢ü

ÜïU }¢¢Úï ÎÚ Ï¢ÎÚ çÈUÚÝï ±¢Hï) ÜU¢ï §S¢ Ï¢¢¼ ÜUè ¶GÏ¢Ú ÜUÚ Î¢ï J
Î¢ï ÎÚ±¢Á¢Gï
ãGÁ¢GÚ¼ï çÁ¢Ï¢í¢§üH j Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï ÝêãG j ÜUè ç¶GÎ}¢¼
}¢ï´ ¥GÁ¢üG ÜUè : ¥¢Ð ÜUè Îé‹²¢±è ©G}¢í ¼}¢¢}¢ ¥ç}Ï¢²¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ãé§ü ¥¢Ð
Ýï Îé‹²¢ ÜU¢ï ÜñUS¢¢ Ð¢²¢ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï »ïS¢¢ }¢¢’Hê}¢ ãé±¢ çÜU x¢¢ï²¢
»ÜU }¢ÜU¢Ý ÜïU Î¢ï ÎÚ±¢Á¢Gï ãñ´ »ÜU ÎÚ±¢Á¢Gï S¢ï ¥‹ÎÚ x¢²¢ ¥¢ñÚ ÎêS¢Úï S¢ï
Ï¢¢ãÚ çÝÜUH ¥¢²¢ J(1)
Îé‹²¢ »ÜU wG±¢Ï¢ ãñ ¥¢ñÚ çÁ¢G‹Îx¢è §S¢ }¢ï´ »ÜU wG±¢Ï¢ ãñ çÜU ¼ê
©S¢ï wG±¢Ï¢ }¢ï´ Îï¶ Úã¢ ãñ J
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢êê ¥GHè ÎvGÜGU¢ÜGU I ÜUè Ðx¢ÇGè
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê ¥GHè ÎvGÜGU¢ÜGU I ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ »ÜU
ÎéÚ±ïà¢ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ ¥¢ñÚ }¢Á¢çHS¢ }¢ï´ Ï¢ñÆ x¢²¢, ãGÁ¢GÚ¼ Ýï ©S¢ ±vG¼
çÝã¢²¼ ©G}Î¢ ÜGUè}¢¼è Ðx¢ÇGè Ï¢¢æ{ Ú¶è ‰¢è ÎéÚ±ïà¢ ©S¢ Ðx¢ÇGè ÜU¢ï Îï¶
ÜUÚ çÎH }¢ï´ S¢¢ïÓ¢Ýï Hx¢¢ çÜU ²ïã Ðx¢ÇGè ¥x¢Ú }¢éÛ¢ï ç}¢H Á¢¢» ¼¢ï v²¢ ãè
¥ÓÀ¢ ã¢ï ! ©S¢ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ S¢ï ÐêÀ¢ : ãéGÁG¢êÚ ! ¼±vÜéUH çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?
ÈGUÚ}¢¢²¢ : “¼±vÜéUH ÜïU }¢¢’Ý¢ ²ïã ãñæ çÜU ÎêS¢Ú¢ï´ ÜïU Ð¢S¢ ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü
¥ÓÀè Ó¢èÁ¢G Îï¶¢ï ¼¢ï ©S¢ ÜUè ¼G}¥G Ý ÜUÚ¢ï” çÈUÚ ãGÁ¢GÚ¼ Ýï Ðx¢ÇGè S¢Ú
S¢ï ©¼¢Ú ÜUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã Ðx¢ÇGè çÝã¢²¼ ©G}Î¢ ¥¢ñÚ ÜGUè}¢¼è ãñ H¢ï
¥Ï¢ ²ïã ¼é}¢ ãè Hï Á¢¢¥¢ï J(2)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 88
}¢éÛ¢ï ¥}¢¢Ú¼ ÜUè Á¢GMÚ¼ Ýãè´

»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ S¢éË¼G¢Ý ÈGUèÚ¢ïÁ¢G à¢¢ã ¼éxGHéÜGU Ýï ¥ÐÝï }¢éS¢¢çãGÏ¢
}¢éãG}}¢Î Á¢¢’ÈGUÚ ÜïU Á¢GÚè»G ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢‹Î¢ Ý±¢Á¢G x¢ñS¢ê ÎÚ¢Á¢G I
ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ²ïã Ðñx¢G¢}¢ |¢ïÁ¢¢ : ÎïãHè ÜïU Ï¢¢Îà¢¢ã¢ï´ S¢ï ¥¢Ð ÜïU
±¢çHÎ ¥¢ñÚ Î¢Î¢ S¢¢çãGÏ¢ ÜU¢ ã}¢ïà¢¢ ¼¥GËHéÜGU Úã¢ ãñ }¢ïÚè wG±¢çãà¢
ãñ çÜU ¥¢Ð ÜU¢ Ý¢}¢ |¢è }¢ïÚï ©}¢Ú¢» ÎÚÏ¢¢Ú }¢ï´ à¢¢ç}¢H Úãï J ¥¢Ð Ýï
Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : Ï¢¢Îà¢¢ã S¢H¢}¢¼ ÜU¢ï ÜUãÝ¢ ¥Ã±H ¼¢ï }¢ñ´ }¢‹S¢Ï¢
¥¢ñÚ }¢¼¢»G Îé‹²±è ÜU¢ï ¥¢¼à¢ ± ¥Á¢GÎã¢ S¢}¢Û¢¼¢ ãêæ, Îé±é}¢ wG±¢Á¢¢
ÝS¢èLgèÝ Ó¢Ú¢x¢G ÎïãË±è (I) ÜUè xG¢éH¢}¢è ÜïU ¥¢x¢ï ¥}¢¢Ú¼ï
Á¢G¢çãÚè ÜUè ÜéUÀ ãGÜGUèÜGU¼ Ýãè´, }¢ñ´ ÈGUÜGUèÚ ãêæ }¢ïÚè Ý¢ïÜUÚè ²ïã ãñ çÜU
¼}¢¢}¢ }¢éS¢H}¢¢Ý¢ï´ ÜïU çH²ï Îé¥G¢ ÜUÚ¼¢ Úãêæ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ }¢ïÚ¢
}¢¢çHÜU ± }¢ÎÎx¢¢Ú ãñ J
¼é}¢ }¢éÛ¢ ÜU¢ï §S¢ çÈGU¼Ýï S¢ï ÎêÚ ãè Ú¶¢ï

ãGÁ¢GÚ¼ï ãG}}¢¢Î çÏ¢Ý S¢H}¢¢ I ÜïU ¼±vÜéUH ¥¢ñÚ
ÜGUÝ¢¥G¼ ÜU¢ ²ïã ¥G¢H}¢ ‰¢¢ çÜU ¥¢Ð ÜïU Í¢Ú }¢ï´ §Ý Ó¢¢Ú Ó¢èÁ¢G¢ï´ ÜïU çS¢±¢
¥¢ñÚ ÜéUÀ Ý ‰¢¢ J çÏ¢À¢Ýï ÜïU çH²ï »ÜU Ï¢¢ïçÚ²¢, ç¼H¢±¼ ÜïU çH²ï »ÜU
ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ, çÜU¼¢Ï¢¢ï´ ÜU¢ Ï¢S¼¢ ¥¢ñÚ ±éÁG¢ê ÜïU çH²ï »ÜU H¢ïÅ¢ J »ÜU
çÎÝ S¢éË¼G¢Ý }¢éãG}}¢Î S¢éHñ}¢¢Ý ¥¢Ð ÜUè çÁ¢G²¢Ú¼ ÜïU çH²ï §Ý ÜïU }¢ÜU¢Ý
ÐÚ ÐãéæÓ¢¢, ÎÚ±¢Á¢Gï ÐÚ ÎS¼ÜU Îè ¥¢ñÚ ãG¢çÁ¢GÚè ÜUè §Á¢¢Á¢G¼ ¼GHÏ¢ ÜUè J
¥¢Ð Ýï §Á¢¢Á¢G¼ Îè, ±¢ïã ¥‹ÎÚ ¥¢ ÜUÚ Ï¢ñÆ x¢²¢ J S¢éË¼G¢Ý Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè :
ãGÁ¢GÚ¼ ! ²ïã v²¢ Ï¢¢¼ ãñ çÜU Á¢Ï¢ }¢ñ´ ¥¢Ð ÜU¢ï Îï¶¼¢ ãêæ ¼¢ï }¢éÛ¢ ÐÚ Ú¢ï’Ï¢
¼G¢Úè ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ, ¥¢Ð Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : §S¢ ÜUè ±Áã ²ïã ãñ çÜU
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î ãñ : ¥G¢çH}¢ Á¢Ï¢ ¥ÐÝï §GË}¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 89
S¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜUè çÚÁ¢G¢ Ó¢¢ã¼¢ ãñ ¼¢ï ©S¢ S¢ï ãÚ Ó¢èÁ¢G ÇÚ¼è ãñ
HïçÜUÝ Á¢Ï¢ §GË}¢ S¢ï }¢¢H ãG¢çS¢H ÜUÚÝ¢ Ó¢¢ã¼¢ ãñ ¼¢ï ±¢ïã ãÚ Ó¢èÁ¢G S¢ï
wG¢éÎ ÇÚ¼¢ ãñ, S¢éË¼G¢Ý Ýï Ó¢¢HèS¢ ãÁ¢G¢Ú çÎÚã}¢ ¥¢Ð ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´
Ï¢¼G¢ñÚï ÝÁ¢íG Ðïà¢ çÜU²ï ¥¢ñÚ ¥GÁ¢üG ÜUè : ¥¢Ð ²ïã ãGÜGUèÚ S¢¢ ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ Ï¢Ú¢ãï
ÜUÚ}¢ ÜGUÏ¢êH ÈGUÚ}¢¢ Hï´ ¥¢ñÚ ¥¢Ð §Ý ÜU¢ï ¥ÐÝè Á¢GMçÚÄ²¢¼ ÐÚ S¢ÈüGU
ÈGUÚ}¢¢ Hïæ J ¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : çÁ¢Ý H¢ïx¢¢ï´ S¢ï ¼é}¢ Ýï ÁG¢éË}¢ ÜUÚ ÜïU ²ïã
ãG¢çS¢H çÜU²ï ãñ´ ²ïã ©‹ãï´ ±¢ÐS¢ ÜUÚ Î¢ï, S¢éË¼G¢Ý Ï¢¢ïH¢ : Ï¢ wG¢éÎ¢ }¢ñ´ Ýï
²ïã ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ ¥ÐÝè ç±Ú¢S¢¼ }¢ï´ ç}¢Hï ãé» }¢¢H }¢ï´ S¢ï Ðïà¢ çÜU²¢ ãñ, ¥¢Ð
Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : ¼¢ï |¢è }¢éÛ¢ ÜU¢ï §S¢ ÜUè Á¢GMÚ¼ Ýãè´ ãñ, S¢éË¼G¢Ý Ýï
ÜUã¢ : ¥¢Ð ²ïã ÚÜGU}¢ ÜGUÏ¢êH ÈGUÚ}¢¢ Hï´ ¥¢ñÚ çÈUÚ xG¢éÚÏ¢¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ ÜU¢ï
¼vGS¢è}¢ ÜUÚ Îï´, ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñæ ²ïã |¢è Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ §S¢ çH²ï çÜU
¥x¢Ó¢ïü }¢ñ´ ²ïã }¢¢H ¥GÎìH S¢ï ãè ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ Îêæ HïçÜUÝ çÁ¢S¢ ÜU¢ï §S¢ }¢ï´
S¢ï ÜéUÀ Ý ç}¢H S¢ÜïU ¥¢ñÚ ±¢ïã ²êæ ÜUãï çÜU §S¢ Ýï ¼vGS¢è}¢ }¢ï´ ¥GÎìH Ýãè´
çÜU²¢ ¼¢ï ±¢ïã wG±¢ã }¢ wG±¢ã x¢éÝãx¢¢Ú ÆãÚï, Ï¢Ú¢ãï ÜUÚ}¢ ! ¼é}¢ }¢éÛ¢ ÜU¢ï
§S¢ çÈGU¼Ýï S¢ï ÎêÚ ãè Ú¶¢ï J(1)
¥¢ñÚ Ý}¢ÜU ÜUã¢æ S¢ï ¥¢²¢

ãGÁ¢GÚ¼ï wG±¢Á¢¢ ÈGUÚèÎégèÝ x¢æÁ¢ï à¢ÜUÚ I ÜïU Hæx¢Ú
¶G¢Ýï }¢ï´ ÜU§ü çÎÝ S¢ï Ý}¢ÜU }¢¢ñÁ¢êÎ Ý ‰¢¢ J ãGÁ¢GÚ¼ï wG±¢Á¢¢ çÝÁ¢G¢}¢égèÝ
¥¢ñçH²¢ I Ýï ¶G²¢H çÜU²¢ çÜU }¢é<à¢Îï }¢éÜUÚü}¢ ¥¢Æ ÐãÚ }¢ï´
çS¢ÈüGU »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ¶¢Ý¢ ¶¢¼ï ãñ´ J ÜU§ü çÎÝ S¢ï çS¢ÈüGU Åè´Å (ÇèHï)(2)
ÐÜU¢» Á¢¢ Úãï ãñ´ ¥¢ñÚ ±¢ïã |¢è çÏ¢x¢GñÚ Ý}¢ÜU ÜïU çHã¢Á¢G¢ ¥¢Á¢ ‰¢¢ïÇG¢ S¢¢
2......ÇèH¢ : »ÜU }¢èÆ¢ ÈUH Á¢¢ï Ï¢ÚS¢¢¼ }¢ï´ ã¢ï¼¢ ãñ J (©Îêêü Héx¢G¼, 10 / 201)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 90
Ý}¢ÜU ÜGUÁ¢üG Hï ÜUÚ §S¢ }¢ï´ Ç¢H ÎïÝ¢ Ó¢¢çã²ï J ¥¢Ð Ýï »ÜU ÎéÜU¢ÝÎ¢Ú S¢ï
Ý}¢ÜU ÜGUÁ¢üG Hï ÜUÚ ©Ï¢Hï ãé» Åè´Å¢ï´ (ÇèH¢ï´) }¢ï´ Ç¢H çÎ²¢ Á¢Ï¢ ÎS¼Ú
wG±¢Ý çÏ¢À¢²¢ x¢²¢ ¥¢ñÚ ÎS¼Ú wG±¢Ý ÐÚ ÈéUGÜGUÚ¢ Á¢}¥G ã¢ï x¢» Îé¥G¢
ÐÉGÝï ÜïU Ï¢¢’Î Á¢ñS¢ï ãè Ï¢¢Ï¢¢ S¢¢çãGÏ¢ Ýï HévG}¢¢ ©Æ¢²¢ ÈGU¢ñÚÝ ±¢ÐS¢ Ú¶
çÎ²¢, ÈGUÚ}¢¢²¢ : HévG}¢¢ çx¢Ú¢æ ãñ ÜU¢ï§ü }¢éà¼Ï¢¢ Ï¢¢¼ }¢¢’Hê}¢ ã¢ï¼è ãñ, ²ïã
S¢éÝ¼ï ãè wG±¢Á¢¢ çÝÁ¢G¢}¢égèÝ ¥¢ñçH²¢ ¶ÇGï ã¢ï x¢» ¥¢ñÚ ¶G¢ñÈGU S¢ï ÜU¢æÐ
x¢» ¥¢ñÚ ÎS¼ Ï¢S¼¢ ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéGÁG¢êÚ ! HÜUçÇG²¢æ }¢¢ñH¢Ý¢ S¢çÄ²Î
Ï¢ÎLgèÝ §SãG¢ÜGU H¢», ÅèæÅ (ÇèHï) }¢¢ñH¢Ý¢ Á¢}¢¢HégèÝ ã¢æS¢±è ¥¢ñÚ
}¢¢ñH¢Ý¢ çãGS¢¢}¢égèÝ ÜU¢Ï¢éHè H¢» ¥¢ñÚ §Ý ÜU¢ï Á¢¢ïà¢ ÈGUÜGUèÚ Ýï çÎ²¢
S¢}¢Û¢ }¢ï´ Ýãè´ ¥¢¼¢ çÜU HévG}¢¢ çx¢Ú¢æ v²êæ ãñ ? ãGÁ¢GÚ¼ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥¢ñÚ
Ý}¢ÜU ÜUã¢æ S¢ï ¥¢²¢ ? ²ïã S¢éÝ¼ï ãè wG±¢Á¢¢ çÝÁ¢G¢}¢égèÝ S¢ãì}¢ x¢» ¥¢ñÚ
¥GÁ¢üG ÜUè : ãéGÁG¢êÚ ÜUè Á¢G¢¼ï çx¢Ú¢}¢è ÜU¢çà¢ÈïGU ãG¢H¢¼ ãñ ²ïã ¶G¼G¢ }¢éÛ¢ ãè S¢ï
S¢ÚÁ¢GÎ ãé§ü ãñ, ¥¢Ð ¥¢Æ ÐãÚ }¢ï´ »ÜU Ï¢¢Ú ¶¢Ý¢ ¼Ý¢±éH ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´
ÇèHï ÜU§ü çÎÝ S¢ï çÏ¢x¢GñÚ Ý}¢ÜU ÜïU ©Ï¢¢Hï Á¢¢¼ï Úãï ãñ´ ¥¢Á¢ }¢ñ´ Ýï ‰¢¢ïÇG¢ S¢¢
Ý}¢ÜU ÜGUÁ¢üG Hï ÜUÚ §S¢ ¶G²¢H S¢ï à¢¢ç}¢H ÜUÚ çÎ²¢ çÜU à¢¢²Î ãéGÁG¢êÚ
à¢¢ñÜGU S¢ï ¼Ý¢±éH ÈGUÚ}¢¢ Hï´ J ÈGUÚ}¢¢²¢ :
ÎéÚ±ïà¢ ¥x¢Ú ÈGU¢ÜïGUU S¢ï }¢Ú |¢è Á¢¢»æ ¼Ï¢ |¢è HÁGÁ¢G¼ï ÝzGS¢ ÜïU
çH²ï ÜGUÁ¢üG Ýãè´ Hï¼ï v²êæçÜU ÜGUÁ¢üG ¥¢ñÚ ¼±vÜéUH }¢ï´ Ï¢¢ï’ÎéH }¢à¢çÚÜñGUÝ ãñ
Î¢ïÝ¢ï´ »ÜU Á¢x¢ã Ýãè´ S¢}¢¢¼ï J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 91
²ïã Ú¢ïçÅ²¢æ ã}¢¢Úè Ýãè´

à¢ñwG¢éH }¢à¢¢§¶G S¢çÄ²Î }¢éãG}}¢Î Ú¢çà¢Î ãGÁ¢GÚ¼ï ÐèÚ S¢¢§æü
Ú¢ñÁ¢ïG{Ýè I Ýï ¼±vÜéUH ÜUè ¼ËÜGUèÝ ÜUÚ¼ï ãé» ÈGUÚ}¢¢²¢ :
ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢èÏ¢è Ú¢çÏ¢¥G¢ Ï¢S¢Úè }¢¢H¢ï }¢¼¢¥G ¥¢ñÚ S¢¢}¢¢Ýï
wG¢éÎ¢ïü Ý¢ïà¢ Á¢}¥G ÜUÚ ÜïU Ý Ú¶¢ ÜUÚ¼è ‰¢è´ Ï¢çËÜU ¥¢Ð ÜUè ¥G¢Î¼ï
}¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ²ïã ‰¢è çÜU Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ }¢ïãGÝ¼ }¢Á¢GÎêÚè S¢ï Á¢¢ï ÜéUÀ ÜU}¢¢¼è´ ©S¢
S¢ï ¥ÐÝè ¥¢ñÚ }¢ïã}¢¢Ý¢ï´ ÜUè Á¢GMçÚÄ²¢¼ ÐêÚè ÜUÚ¼è´ ¥¢ñÚ Á¢¢ï ÜéUÀ Ï¢Ó¢
Úã¼¢ ±¢ïã ÈGUè S¢Ï¢èçHËH¢ã ¶GÓ¢ü ÜUÚ çÎ²¢ ÜUÚ¼è ‰¢è´ J »ÜU çÎÝ
¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢ ÈéUGÜGUÚ¢ ÜUè »ÜU Á¢}¢¢¥G¼ ¥¢ x¢§ü ¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢ çS¢ÈüGU
§¼Ý¢ ¥¢Å¢ }¢¢ñÁ¢êÎ ‰¢¢ çÜU Î¢ï ãè Ú¢ïçÅ²¢æ Ï¢Ý S¢ÜU¼è´, ¥¢Ð Î¢ï Ú¢ïçÅ²¢æ
ÐÜU¢ ÜUÚ }¢ïã}¢¢Ý¢ï´ ÜïU Ð¢S¢ Hï ¥¢§æü, §¼Ýï }¢ï´ »ÜU S¢¢§H Ýï ÎÚ±¢Á¢Gï ÐÚ
¶ÇGï ã¢ï ÜUÚ S¢Î¢ ÜUè : }¢ñ´ |¢êÜU¢ ãêæ ¥ËH¢ã ÜïU ±¢çS¢¼Gï }¢éÛ¢ï ¶¢Ý¢
ç¶H¢¥¢ï, }¢¢§ü S¢¢çãGÏ¢¢ Ýï »ÜU Ú¢ïÅè ©S¢ S¢¢§H ÜU¢ï Îï Îè HïçÜUÝ §S¢
ÜïU ÈGU¢ñÚÝ Ï¢¢’Î »ÜU ÎêS¢Ú¢ S¢¢§H ¥¢ x¢²¢ ©S¢ Ýï |¢è ¥ËH¢ã ÜïU
Ý¢}¢ ÐÚ ÜéUÀ ¶¢Ýï ÜU¢ï }¢¢æx¢¢ ¼¢ï }¢¢§ü S¢¢çãGÏ¢¢ Ýï Ï¢¢ÜGUè }¢¢æÎ¢ »ÜU Ú¢ïÅè
|¢è ©S¢ ÎêS¢Úï S¢¢§H ÜïU ãG±¢Hï ÜUÚ Îè J
}¢ïã}¢¢Ý ÈéUGÜGUÚ¢ ²ïã }¢¢Á¢Ú¢ Îï¶ ÜUÚ Ï¢¢ïHï : Ï¢èÏ¢è S¢¢çãGÏ¢¢ !
ã}¢ ÜU¢ï ¥¢Ð ÜUè ç±H¢²¼ }¢ï´ ÜéUÀ à¢ÜU Ýãè´ ãñ ¼¢ ã}¢ Ï¢¢ç¼GÝè §GË}¢
ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ Á¢G¢çãÚè (à¢Úè¥G¼ ÜU¢) §GË}¢ ã¢ïÝ¢ |¢è Á¢GMÚè ãñ v²êæçÜU
©Ý Î¢ïÝ¢ï´ Ú¢ïçÅ²¢ï´ ÐÚ ã}¢¢Ú¢ ãGÜGU çÁ¢G²¢Î¢ ‰¢¢ J
}¢¢§ü S¢¢çãGÏ¢¢ ©Ý ÜU¢ »’ç¼Ú¢Á¢G S¢éÝ ÜUÚ ¶G¢}¢¢ïà¢ Úãè´ ÜéUÀ
ÎïÚ Ï¢¢’Î çÜUS¢è ¥}¢èÚ ÜUè »ÜU ¶G¢çÎ}¢¢ ¼GÏ¢¢ÜGU }¢ï´ ÜéUÀ Ú¢ïçÅ²¢æ Hï
ÜUÚ ¥¢§ü ¥¢ñÚ }¢¢§ü S¢¢çãGÏ¢¢ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ Ðïà¢ ÜUè´ J }¢¢§ü S¢¢çãGÏ¢¢ Ýï
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 92
çx¢Ý ÜUÚ Îï¶¢ ±¢ïã ©‹ÝèS¢ Ú¢ïçÅ²¢æ ‰¢è´ J ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã Ú¢ïçÅ²¢æ ã}¢¢Úè
Ýãè´ §‹ãï´ ±¢ÐS¢ Hï Á¢¢¥¢ï v²êæçÜU ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜU¢ ±¢’Î¢ Ï¢Ú
ãGÜGU ãñ çÜU ÐS¢ ¥x¢Ú ²ïã ã}¢¢Úè ã¢ï¼èæ ¼¢ï Ï¢èS¢ ã¢ï¼è´,
²ïã S¢éÝ ÜUÚ ©S¢ ¶G¢çÎ}¢¢ Ýï Á¢¢ï »ÜU Ú¢ïÅè ÀéÐ¢ ÜUÚ Ú¶ Hè ‰¢è ±¢ïã
©Ý Ú¢ïçÅ²¢ï´ }¢ï´ Ú¶ Îè §S¢ ¼GÚãG ÐêÚè Ï¢èS¢ Ú¢ïçÅ²¢æ ã¢ï x¢§æü J }¢¢§ü
S¢¢çãGÏ¢¢ Ýï }¢ïã}¢¢Ý ÈéUGÜGUÚ¢ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥¢¥¢ï ¶¢Ý¢ ¶¢ Hï´, S¢Ï¢
¶¢Ý¢ ¶¢ Ó¢éÜïU ¼¢ï }¢¢§ü S¢¢çãGÏ¢¢ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥¢Ð ãGÁ¢GÚ¢¼ ¥G¢çÏ¢Î,
Á¢G¢çãÎ ¥¢ñÚ §GË}¢ï Á¢G¢çãÚ (à¢Úè¥G¼) ÜïU ¥G¢çH}¢ ¼¢ï Ï¢ïà¢ÜU ãñ´ HïçÜUÝ
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÐÚ »’ç¼}¢¢Î Ýãè´ Ú¶¼ï ¼±vÜéUH S¢ï ¥G¢Úè ãñ´ J
(}¢ËÈGUêÁ¢G¢¼ï Ú¢ñÁ¢ïG{Ýè)
(}¢¢ñH¢Ý¢ M}¢ I)
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÐÚ »’ç¼}¢¢Î Ú¶ Ï¢ï S¢Ï¢íè S¢ï ã¢‰¢ Ð¢©æ Ý
HÚÁ¢G¢ ¼ïÚ¢ çÚÁGÜGU ¼éÛ¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ¼éÛ¢ ÐÚ ¥G¢çà¢ÜGU ãñ J
(}¢¢ñH¢Ý¢ M}¢ I)
ãÚ »ÜU Î¢Ýï ÐÚ §G²¢æ ¼G¢ñÚ ÐÚ çH¶¢ ãé±¢ ãñ çÜU ²ïã Î¢Ý¢ ÈéUGH¢æ
çÏ¢Ý ÈéUGH¢æ ÜïU ÝS¢èÏ¢ }¢ï´ ãñ ¥¢ñÚ ²ïã ÈéUGH¢æ çÏ¢Ý ÈéUGH¢æ ÜïU ÝS¢èÏ¢ }¢ï´ J
¶¢Ýï ±¢H¢ x¢²¢, ÎïÝï ±¢H¢ }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ

ãGÁ¢GÚ¼ï ÐèÚ S¢¢§æü Ú¢ñÁ¢ïG{Ýè I Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ãGÁ¢GÚ¼ï
ãG¢ç¼}¢ï ¥S¢}¢ I S¢ÈGUÚï ãGÁ¢ ÜU¢ï Ú±¢Ý¢ ã¢ïÝï Hx¢ï ¼¢ï ¥ÐÝè
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 93
¥ãçH²» }¢¢ïãG¼Ú}¢¢ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼éÛ¢ ÜU¢ï çÜUS¢ ÜGUÎÚ ¶GÓ¢ü Îï ÜUÚ
Á¢¢ªæ, ©Ý ÜUè ¥ãçH²¢ Ýï ÜUã¢ : çÁ¢S¢ ÜGUÎÚ }¢ïÚè çÁ¢G‹Îx¢è ÜïU çÎÝ Îï
Á¢¢¥¢ï ©¼Ýï çÎÝ¢ï´ ÜU¢ ¶GÓ¢ü Îï¼ï Á¢¢¥¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï ãG¢ç¼}¢ï ¥S¢}¢ I
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : çÁ¢G‹Îx¢è ÜïU çÎÝ ÎïÝ¢ }¢ïÚï §çwG¼²¢Ú }¢ï´ Ýãè´ ²ïã ÜU¢}¢ ¼¢ï
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜïU çÁ¢G}}¢ï ãñ, ©Ý ÜUè ¥ãçH²¢ Ýï ÜUã¢ : ¼¢ï çÈUÚ
çÚÁGÜGU ÐãéæÓ¢¢Ý¢ |¢è ¼¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ãè ÜïU çÁ¢G}}¢ï ãñ J ¥¢Ð }¢é¼G}¢§Ý
ã¢ï ÜUÚ Ú±¢Ý¢ ã¢ï x¢», ÜéUÀ çÎÝ¢ï´ Ï¢¢’Î }¢ãGËHï ÜUè }¢S¼êÚ¢¼ ç}¢HÝï ÜïU
çH²ï (©Ý ÜïU Í¢Ú) ¥¢§æü ¥¢ñÚ ©‹ã¢ï´ Ýï ÐêÀ¢ : ãGÁ¢GÚ¼ï ãG¢ç¼}¢ï ¥S¢}¢ ¼¢ï
ãGÁ¢ ÜïU çH²ï Á¢¢ Ó¢éÜïU ãñ´ ¥¢Ð ÜïU ¥¶GÚ¢Á¢¢¼ ¥¢ñÚ ¶¢Ýï ÐèÝï ÜïU çH²ï
¶GÓ¢ü ÜUè v²¢ S¢êÚ¼ ãñ ? ãGÁ¢GÚ¼ï ãG¢ç¼}¢ ÜUè ¥ãçH²¢ Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : ã¢æ
! ¶¢Ýï ±¢H¢ Ó¢H¢ x¢²¢ ãñ ¥¢ñÚ ÎïÝï ±¢H¢ }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ J
(}¢ËÈGUêÁ¢G¢¼ï Ú¢ñÁ¢ïG{Ýè, §ãG²¢©H ©GHê}¢)
¼¢ï çÈUÚ }¢éÎ¢ïZ ÜU¢ }¢¢H çÜUS¢ ÜU¢}¢ ÜU¢ ?

ãGÁ¢GÚ¼ï ãG¢ç¼}¢ï ¥S¢}¢ I S¢ï »ÜU à¢wGS¢ Ýï ÜUã¢ :
ÈéUGH¢æ ¥¢Î}¢è Ýï Ï¢ÇGè Î¢ñH¼ Á¢}¥G ÜUÚ Hè ãñ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : v²¢ ©S¢ Ýï
§S¢ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ¥ÐÝè çÁ¢G‹Îx¢è ÜU¢ §ç‹¼Á¢G¢}¢ ÜUÚ çH²¢ ãñ ? ±¢ïã
Ï¢¢ïH¢ : Ýãè´, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼¢ï çÈUÚ }¢éÎ¢ïZ ÜU¢ }¢¢H çÜUS¢ ÜU¢}¢ ÜU¢ J
¥¢x¢¢ã ¥ÐÝè }¢¢ñ¼ S¢ï ÜU¢ï§ü Ï¢à¢Ú Ýãè´ S¢¢}¢¢Ý S¢¢ï Ï¢ÚS¢ ÜU¢ ãñ ÐH ÜUè ¶GÏ¢Ú Ýãè´
à¢¢Ýï ¼±vÜéUH ± ÜGUÝ¢¥G¼

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î }¢éãG}}¢Î çÜUÚ}¢¢Ýè I çÜUÚ}¢¢Ý ÜïU
Ú§üS¢ ‰¢ï J Á¢GÚ§üG Á¢G}¢èÝ Ï¢¢x¢G¢¼ ¥¢ñÚ à¢ãÚè Á¢¢§üÎ¢Î ÜïU }¢¢çHÜU ‰¢ï, ¼¢ã}¢
çS¢²¢ãG¼ ÜïU à¢¢ñÜGU }¢ï´ ç¼Á¢¢Ú¼ |¢è ÜUÚ¼ï ‰¢ï J S¢¢}¢¢Ýï ç¼Á¢¢Ú¼ çÜUÚ}¢¢Ý S¢ï
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 94
H¢ã¢ïÚ H¢ ÜUÚ ÈGUÚ¢ïwG¼ çÜU²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï, ±¢ÐS¢è }¢ï´ Ð¢ÜU Ð¼Ý à¢ÚèÈGU ÐãéæÓ¢
ÜUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢¢Ï¢¢ ÈGUÚèÎégèÝ x¢æÁ¢ï à¢ÜUÚ I ÜUè çÁ¢G²¢Ú¼ ÜUÚ¼ï
ãé» }¢éË¼¢Ý Á¢¢¼ï J ¥¢ç¶GÚ ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢¢Ï¢¢ S¢¢çãGÏ¢ ÜUè S¢¢ïãGÏ¢¼ Ýï ¥ÐÝ¢
¥S¢Ú çÎ¶¢²¢, S¢çÄ²Î }¢éãG}}¢Î çÜUÚ}¢¢Ýè Ýï ¥ÐÝ¢ ¼}¢¢}¢ ¥S¢¢S¢¢ Ú¢ãï
wG¢éÎ¢ }¢ï´ Îï çÎ²¢ ¥¢ñÚ ¼¢çÚÜéUgé‹²¢ ã¢ï ÜUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢¢Ï¢¢ S¢¢çãGÏ¢ ÜïU
ÎéÚ±ïà¢¢ï´ }¢ï´ à¢¢ç}¢H ã¢ï x¢» J
¥¢Ð ÜUè ¥ãçH²» }¢¢ïãG¼Ú}¢¢ ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢èÏ¢è Ú¢Ýè S¢¢çãGÏ¢¢ Ýï
|¢è ¥ÐÝï ¶G¢±‹Î ÜU¢ S¢¢‰¢ çÎ²¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢Ï¢¢ S¢¢çãGÏ¢ ÜUè }¢éÚèÎ ã¢ï x¢§æü
¥¢ñÚ ÈGURGU¢ï ÈGU¢ÜGU¢ ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è Ï¢S¢Ú ÜUÚÝï Hx¢è´, ÎêS¢Úï ÎéÚ±ïà¢¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢
S¢çÄ²Î }¢éãG}}¢Î çÜUÚ}¢¢Ýè |¢è Hæx¢Ú ¶G¢Ýï ÜïU çH²ï Åè´Å (ÜUÚ²H ÜïU
ÈUH, ÇèHï) HïÝï Á¢æx¢H Á¢¢²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï }¢x¢Ú Ó¢êæçÜU ©G}¢í ÜU¢ çÁ¢G²¢Î¢
çãGSS¢¢ »ïGà¢¢ï ¥¢Ú¢}¢ }¢ï´ x¢éÁ¢GÚ¢ ‰¢¢ §S¢ çH²ï ¼ïÁ¢G {êÐ ¥¢ñÚ S¢wG¼ x¢}¢èü }¢ï´
ÜU¢æÅïÎ¢Ú ÎÚwG¼¢ïæ ÜïU ÈUH ¼¢ïÇGÝï }¢ï´ Ï¢ÇGè }¢à¢vGÜGU¼ Ï¢ÚÎ¢à¼ ÜUÚÝè ÐÇG¼è
‰¢è, ¥¢Ð ÜïU Ý}¢¢ïü Ý¢ÁG¢éÜU ã¢‰¢ Hãê Héã¢Ý ã¢ï Á¢¢¼ï ‰¢ï »ÜU çÎÝ ãGÁ¢GÚ¼ï
Ï¢¢Ï¢¢ S¢¢çãGÏ¢ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : S¢çÄ²Î ÜïU çH²ï çÚ¥G¢²¼ ãñ ±¢ïã ÇèHï HïÝï
Á¢æx¢H Ý Á¢¢²¢ ÜUÚï´ ã}¢ Ýï §S¢ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ ÜGUÏ¢êH ÜUÚ Hè, §S¢ ¼GÚãG
S¢çÄ²Î }¢éãG}}¢Î çÜUÚ}¢¢Ýè Ýï ¥n¢Úã S¢¢H x¢éÁ¢G¢Ú çÎ²ï, Á¢Ï¢ ãGÁ¢GÚ¼ï
Ï¢¢Ï¢¢ S¢¢çãGÏ¢ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï çÝÁ¢G¢}¢égèÝ ¥¢ñçH²¢ I ÜU¢ï ç¶GH¢ÈGU¼
¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ ÎïãHè |¢ïÁ¢¢ ¼¢ï ¥¢Ð Ýï S¢çÄ²Î }¢éãG}}¢Î çÜUÚ}¢¢Ýè ÜU¢ï
|¢è ©Ý ÜïU ã}¢Ú¢ã Á¢¢Ýï ÜU¢ ãéGv}¢ çÎ²¢ ¥¢ñÚ Î¢ïÝ¢ï´ }¢ï´ }¢é±¢¶G¢¼ (|¢¢§üÓ¢¢Ú¢)
ÜGU¢§}¢ ÜUÚ Îè ‰¢è, ÈGUÚ}¢¢²¢ :
»ÜU ÎêS¢Úï ÜUè S¢¢ïãÏG ¢¼ }¢ï´ ÚãÝ¢ ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Úï }¢¢Ï¢ñÝ |¢¢§ü Ó¢¢Ú¢ Úãï J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 95
ÎïãHè ÐãéæÓ¢ ÜUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï çÝÁ¢G¢}¢égèÝ ¥¢ñçH²¢ ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU

ã}¢Ú¢çã²¢ï´ ÜU¢ï Ï¢ÇGè S¢wG¼è Ï¢ÚÎ¢à¼ ÜUÚÝ¢ ÐÇGè J ÜU§ü ÜU§ü çÎÝ x¢éÁ¢GÚ
Á¢¢¼ï ‰¢ï çS¢ÈüGU Ð¢Ýè S¢ï Ú¢ïÁ¢G¢ §zG¼G¢Ú ã¢ï¼¢ ‰¢¢ §S¢ S¢wG¼è ÜïU Á¢G}¢¢Ýï }¢ï´
S¢éË¼G¢Ý Á¢H¢HégèÝ ç¶GHÁ¢è Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï çÝÁ¢G¢}¢égèÝ ¥¢ñçH²¢ ÜU¢ï »ÜU
Ï¢ÇGè Á¢¢x¢èÚ ÎïÝï ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ý |¢ïÁ¢¢, ¥¢Ð Ýï §S¢ ¶G²¢H S¢ï çÜU S¢çÄ²Î
}¢éãG}}¢Î çÜUÚ}¢¢Ýè ÈGU¢ÜGU¢ï´ S¢ï ¼æx¢ ¥¢ Ó¢éÜïU ã¢ï´x¢ï S¢çÄ²Î S¢¢çãGÏ¢ ÜU¢ï
¼çwGH²¢ }¢ï´ Ï¢éH¢²¢ ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢H¢HégèÝ ç¶GHÁ¢è ÜïU ÈGUÚ}¢¢Ý ÜïU
Ï¢¢Úï }¢ï´ ¥¢Ð ÜUè v²¢ Ú¢» ãñ ? ²ïã S¢éÝ¼ï ãè S¢çÄ²Î }¢éãG}}¢Î çÜUÚ}¢¢Ýè
©Æ ¶ÇGï ãé» ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥x¢Ú ¥¢Ð Ýï Á¢¢x¢èÚ ÜGUÏ¢êH ÜUÚ Hè ¼¢ï
çÈUÚ ã}¢ ¥¢Ð ÜïU Í¢Ú ÜU¢ Ð¢Ýè |¢è Ýãè´ Ðè»æx¢ï ?(1)
à¢¢Ýï Ï¢ï çÝ²¢Á¢Gè

ãGÁ¢GÚ¼ï çÝÁ¢G¢}¢égèÝ ¥¢ñçH²¢ I ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ḯ S¢éË¼G¢Ý
¥GH¢©gèÝ ç¶GHÁ¢è Ýï ÜGU¢çS¢Î |¢ïÁ¢ ÜUÚ ÎÚwG±¢S¼ ÜUè : ²¢ ãGÁ¢GÚ¼ !
Ï¢‹Î¢ ¥¢Ð ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚè ÜU¢ wG±¢S¼x¢¢Ú ãñ §Á¢¢Á¢G¼ ã¢ï ¼¢ï
ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï Á¢¢ªæ, ¥¢Ð Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : }¢ïÚï Ð¢S¢ ¥¢Ýï ÜUè Á¢GMÚ¼ Ýãè´
}¢ñ´ x¢G¢§Ï¢¢Ý¢ Îé¥G¢ ÜUÚ¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ x¢ñGÏ¢¼ }¢ï´ Îé¥G¢ ÜUÚÝï ÜU¢ ¥S¢Ú |¢è ã¢ï
Á¢¢¼¢ ãñ, HïçÜUÝ S¢éË¼G¢Ý Ýï Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú ãG¢çÁ¢GÚè ÜïU çH²ï §S¢Ú¢Ú çÜU²¢ ¼¢ï
ÜUãH¢ |¢ïÁ¢¢ :

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 96
§S¢ Á¢G§üGÈGU ÜïU Í¢Ú ÜïU Î¢ï ÎÚ±¢Á¢Gï ãñ´ Ï¢¢Îà¢¢ã ¥x¢Ú »ÜU ÎÚ±¢Á¢Gï
S¢ï ¥‹ÎÚ ¥¢»x¢¢ ¼¢ï }¢ñ´ ÎêS¢Úï ÎÚ±¢Á¢Gï S¢ï Ï¢¢ãÚ çÝÜUH Á¢¢ªæx¢¢ J(1)
Á¢G¢ïãÎ¢ï ¼vG±¢ v²¢ ãñ »ï }¢Îïü ÈGUÜGUèÚ ! Ï¢¢Îà¢¢ã ¥¢ñÚ ¥}¢èÚ S¢ï

Ï¢ï ¼G}¥G ã¢ïÝ¢, Ï¢¢Îà¢¢ã ÜïU ÎÚ±¢Á¢Gï ÐÚ Ý Á¢¢, ©S¢ ÜU¢ }¢éæã Ý Îï¶,
çÏ¢HÈGUÁ¢üG ¥x¢Ú ±¢ïã ¼éÛ¢ï ÜGU¢MÝ ÜU¢ ¶GÁ¢G¢Ý¢ |¢è Îï ¼¢ï |¢è ©S¢ ÜUè ¼GÚÈGU
Ý Îï¶, ¥x¢Ú ÈGU¢ÜGïU ÜïU S¢Ï¢Ï¢ Á¢¢Ý ôÐÁ¢Ú» ¼Ý S¢ï çÝÜUH Á¢¢» ¼¢ï |¢è
}¢v¶è ÜUè ¼GÚãG ¥ÐÝ¢ ã¢‰¢ çÜUS¢è ÜUè Ú¢ïÅè ÐÚ Ý }¢¢Ú, ÜGUÝ¢¥G¼ ÜïU
ÎS¼Ú wG±¢Ý ÐÚ ã¢‰¢ }¢¢Ú ¼¢çÜU ¼éÛ¢ï ¥ËH¢ã ÜUè Ý¢ ÈGUÚ}¢¢Ýè ÜUè
çã}}¢¼ Ý ã¢ï, ¼wG¼ï ÜïUÜU¢ªS¢(2) ÜU¢ï Æ¢ïÜUÚ }¢¢Ú, S¢Ú Îï Îï HïçÜUÝ ã¢‰¢
S¢ï ¥¢Ï¢M Ý Îï, ÐÚãïÁ¢G ÜUÚ Îé‹²¢ ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ S¢ï ÐÚãïÁ¢G ÜUÚ, Ú¢ïÅè ¥¢ñÚ
Á¢GÚ ÜïU çH²ï wG¢êÝï çÁ¢x¢Ú }¢¼ Ðè J
2......§üÚ¢Ý ÜïU »ÜU }¢àãêêÚ Ï¢¢Îà¢¢ã ÜU¢ ¼wG¼ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 97
}¢é¼±çvÜUH à¢ãÁ¢G¢Îè
à¢¢ã à¢éÁ¢¢¥G çÜUÚ}¢¢Ýè ÜUè »ÜU Ï¢ïÅè ‰¢è ©S¢ ÜU¢ çÚà¼¢ »ÜU
Ï¢¢Îà¢¢ã Ýï }¢¢æx¢¢ HïçÜUÝ ©‹ã¢ï´ Ýï }¢‹ÁG¢êÚ Ýãè´ çÜU²¢ J »ÜU çÎÝ à¢¢ã
à¢éÁ¢¢¥G Ýï »ÜU x¢GÚèÏ¢ HÇGÜïU ÜU¢ï Îï¶¢ Á¢¢ï çÝã¢²¼ wG¢éà¢ê¥G wG¢éÁG¢ê¥G ÜïU
S¢¢‰¢ Ý}¢¢Á¢G ÐÉG Úã¢ ‰¢¢ ±¢ïã HÇGÜU¢ Ý}¢¢Á¢G S¢ï ÈGU¢çÚx¢G ãé±¢ ¼¢ï ¥¢Ð
©S¢ï ¥ÐÝï ã}¢Ú¢ã à¢¢ãè }¢ãGH }¢ï´ Hï ÜUÚ ¥¢» ¥¢ñÚ ©S¢è ±vG¼ ¥ÐÝè
Ï¢ïÅè ÜU¢ çÝÜU¢ãG ©S¢ S¢ï ÜUÚ çÎ²¢ J
à¢ãÁ¢G¢Îè LwGS¢¼ ã¢ï ÜUÚ à¢¢ïãÚ ÜïU Í¢Ú ¥¢§ü ¼¢ï ©S¢ Ýï »ÜU
S¢ê¶è Ú¢ïÅè Ú¶è ãé§ü Îï¶ ÜUÚ ÐêÀ¢ : ²ïã v²¢ ãñ ? HÇGÜïU Ýï ÜUã¢ : Ú¢¼
Ï¢Ó¢ x¢§ü ‰¢è ¥¢ñÚ Ú¢ïÁ¢G¢ §zG¼G¢Ú ÜUÚÝï ÜïU çH²ï Ú¶ Hè ãñ, ²ïã S¢éÝ ÜUÚ
±¢ïã ©HÅï Ð¢©æ ÐèÀï ãÅè, HÇGÜU¢ Ï¢¢ïH¢ : }¢ñ´ ÐãHï ãè Á¢¢Ý¼¢ ‰¢¢
|¢H¢ Ï¢¢Îà¢¢ã ÜUè Ï¢ïÅè }¢ïÚè xG¢éÏ¢ü¼ ± Ý¢Î¢Úè ÐÚ v²êæ Ú¢Á¢Gè ã¢ïx¢è ?
±¢ïã Ï¢¢ïHè : Ï¢¢Îà¢¢ã ÜUè Ï¢ïÅè xG¢éÏ¢ü¼ ± Ý¢Î¢Úè ÐÚ Ý¢Ú¢Á¢G Ýãè´ ãñ
Ï¢çËÜU §S¢ çH²ï Ý¢Ú¢Á¢G ãñ çÜU ¼é}¢ ÜU¢ï wG¢éÎ¢ ÐÚ |¢Ú¢ïS¢¢ Ýãè´ ãñ ¥¢ñÚ
}¢éÛ¢ï ¥ÐÝï ±¢çHÎ ÐÚ |¢è ¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ãñ çÜU }¢éÛ¢ S¢ï ¼é}ã¢Úï }¢é¼¥GçËHÜGU
²ïã ÜUã¢ çÜU ²ïã HÇGÜU¢ Ï¢ÇG¢ ÝïÜU ¥¢ñÚ Ð¢ÚS¢¢ Ý¢ñÁ¢±¢Ý ãñ, |¢H¢
çÁ¢S¢ ÜU¢ï wG¢éÎ¢ ÐÚ |¢Ú¢ïS¢¢ Ý ã¢ï ±¢ïã ÝïÜU ¥¢ñÚ Ð¢ÚS¢¢ ÜñUS¢ï ã¢ï S¢ÜU¼¢
ãñ ? Ý¢ñÁ¢±¢Ý ©GÁ¢íG ÜUÚÝï Hx¢¢ ¼¢ï ±¢ïã Ï¢¢ïHè : ©GÁ¢íG ¼¢ï }¢ñ´ Á¢¢Ý¼è Ýãè´
²¢ ¼¢ï Í¢Ú }¢ï´ }¢ñ´ Úãêæx¢è ²¢ ²ïã Ú¢ïÅè Úãïx¢è, Ý¢ñÁ¢±¢Ý Ýï ÈGU¢ñÚÝ ±¢ïã Ú¢ïÅè
¶GñÚ¢¼ ÜUÚ Îè J(1)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 98
§üS¢¢Ú ± S¢¶G¢±¼
¥ËH¢ã 1 ÜU¢ §Úà¢¢Î :
¥¢ñÚ ¥ÐÝï çÎH¢ï´ }¢ï´ ÜU¢ï§ü ãG¢Á¢¼ Ýãè´ (©Ý ÜïU çÎH¢ï´ }¢ï´ ÜU¢ï§ü
wG±¢çãà¢ ± ¼GHÏ¢ Ýãè´ ÐñÎ¢ ã¢ï¼è) ©S¢ Ó¢èÁ¢G ÜUè Á¢¢ï çÎ²ï x¢» ¥¢ñÚ
¥ÐÝè Á¢¢Ý¢ï´ ÐÚ ©Ý ÜU¢ï ¼ÚÁ¢èãG Îï¼ï ãñ´ ¥x¢Ó¢ïü ©‹ãï´ à¢ÎèÎ }¢¢ïãG¼¢Á¢è ã¢ï
¥¢ñÚ Á¢¢ï ¥ÐÝï ÝzGS¢ ÜïU H¢HÓ¢ S¢ï Ï¢Ó¢¢²¢ x¢²¢ ¼¢ï ±¢ïãè ÜU¢}¢²¢Ï¢ ãñ´
²¢’Ýè ¥ÐÝè Á¢GMçÚÄ²¢¼ ÜU¢ï ÐS¢ï Ðéà¼ Ú¶ ÜUÚ ÎêS¢Ú¢ï´ ÜUè ãG¢Á¢¢¼ ÐêÚè
ÜUÚ¼ï ãñ´ J(1)
Ï¢ïà¢ÜU S¢ÎÜGU¢ ÎïÝï ±¢Hï }¢Îü ¥¢ñÚ S¢ÎÜGU¢ ÎïÝï ±¢Hè ¥G¢ñÚ¼ï´ ¥¢ñÚ
±¢ïã çÁ¢‹ã¢ï´ Ýï ¥ËH¢ã ÜU¢ï ¥ÓÀ¢ ÜGUÁ¢üG çÎ²¢ (wG¢éà¢ çÎHè ¥¢ñÚ çÝÄ²¼ï
S¢¢HïãG¢ ÜïU S¢¢‰¢ }¢éS¼çãGÜGUèÝ ÜU¢ï S¢ÎÜGU¢ çÎ²¢ ¥¢ñÚ Ú¢ãï wG¢éÎ¢ }¢ï´ ¶GÓ¢ü
çÜU²¢) ©Ý ÜïU ÎêÝï ãñ´ ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU çH²ï §GÁGÁ¢G¼ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ ãñ J(2)

¥¢ñÚ ã}¢¢Úï çÎ²ï }¢ï´ S¢ï ÜéUÀ ã}¢¢Úè Ú¢ã }¢ï´ ¶GÓ¢ü ÜUÚ¢ï (Á¢¢ï
S¢ÎÜGU¢¼ ±¢çÁ¢Ï¢ ãñ´ ±¢ïã ¥Î¢ ÜUÚ¢ï) ÜGUÏH §S¢ ÜïU çÜU ¼é}¢ }¢ï´ S¢ï çÜUS¢è
ÜU¢ï }¢¢ñ¼ ¥¢» çÈUÚ ÜUãÝï Hx¢ï »ï }¢ïÚï ÚÏ¢ ¼ê Ýï }¢éÛ¢ï ‰¢¢ïÇGè }¢ég¼ ¼ÜU v²êæ
1......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ¥ÐÝï çÎH¢ï´ }¢ï´ ÜU¢ï§ü ãG¢Á¢¼ Ýãè´ Ð¢¼ï ©S¢ Ó¢èÁ¢G
ÜUè Á¢¢ï çÎ²ï x¢» ¥¢ñÚ ¥ÐÝè Á¢¢Ý¢ï´ ÐÚ ©Ý ÜU¢ï ¼ÚÁ¢èãG Îï¼ï ãñ´ ¥x¢Ó¢ïü ©‹ãï´ à¢ÎèÎ }¢¢ïãG¼¢Á¢è
ã¢ï ¥¢ñÚ Á¢¢ï ¥ÐÝï ÝzGS¢ ÜïU H¢HÓ¢ S¢ï Ï¢Ó¢¢²¢ x¢²¢ ¼¢ï ±¢ïãè ÜU¢}¢²¢Ï¢ ãñ´ J
2......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : Ï¢ïà¢ÜU S¢ÎÜGU¢ ÎïÝï ±¢Hï }¢Îü ¥¢ñÚ S¢ÎÜGU¢ ÎïÝï ±¢Hè
¥G¢ñÚ¼ïæ ¥¢ñÚ ±¢ïã çÁ¢‹ã¢ï´ Ýï ¥ËH¢ã ÜU¢ï ¥ÓÀ¢ ÜGUÁ¢üG çÎ²¢ ©Ý ÜïU ÎêÝï ãñ´ ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU çH²ï
§GÁGÁ¢G¼ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ ãñ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 99
}¢¢ïãH¼ Ý Îè çÜU }¢ñ´ S¢ÎÜGU¢ Îï¼¢ ¥¢ñÚ ÝïÜU¢ï´ }¢ï´ ã¢ï¼¢ ¥¢ñÚ ãÚçx¢Á¢G
¥ËH¢ã çÜUS¢è Á¢¢Ý ÜU¢ï }¢¢ïãH¼ Ý Îïx¢¢ Á¢Ï¢ ©S¢ ÜU¢ ±¢’Î¢ ¥¢ Á¢¢»
(Á¢¢ï H¢ñãïG }¢ãGÈGUêÁ¢G }¢ï´ }¢v¼êÏ¢ ãñ) ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜU¢ï ¼é}ã¢Úï ÜU¢}¢¢ï´ ÜUè
¶GÏ¢Ú ãñ J(1)
»ï }¢ïÚï }¢ãGÏ¢êÏ¢ ! }¢ïÚï ©Ý Ï¢‹Î¢ï´ S¢ï ÈGUÚ}¢¢¥¢ï Á¢¢ï §ü}¢¢Ý H¢» çÜU
Ý}¢¢Á¢G ÜGU¢§}¢ Ú¶ï´ ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï çÎ²ï }¢ï´ S¢ï ÜéUÀ ã}¢¢Úè Ú¢ã }¢ï´ ÀéÐï ¥¢ñÚ
Á¢G¢çãÚ ¶GÓ¢ü ÜUÚï´ ©S¢ çÎÝ ÜïU ¥¢Ýï S¢ï ÐãHï çÁ¢S¢ }¢ïæ Ý S¢¢ñÎ¢x¢Úè ã¢ïx¢è
(çÜU ¶GÚèÎ¢ï ÈGUÚ¢ïwG¼ ²¢’Ýè }¢¢Hè }¢é¥G¢±Á¢ïG ± çÈGUÎ²ï ãè S¢ï ÜéUÀ ÝzG¥G
©Æ¢²¢ Á¢¢ S¢ÜïU) Ý ²¢Ú¢Ý¢ (çÜU ©S¢ S¢ï ÝzG¥G ©Æ¢²¢ Á¢¢» Ï¢çËÜU Ï¢ãé¼
S¢ï Î¢ïS¼ »ÜU ÎêS¢Úï ÜïU Îéà}¢Ý ã¢ï Á¢¢»æx¢ï) J(2)
¼é}ã¢Úï }¢¢H ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Úï Ï¢ÓÓ¢ï Á¢¢æÓ¢ ãè ãñ´ (çÜU ÜU|¢è ¥¢Î}¢è
©Ý ÜUè ±Áã S¢ï x¢éÝ¢ã ¥¢ñÚ }¢¢’çS¢Ä²¼ }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ©Ý
}¢ï´ }¢àxG¢êH ã¢ï ÜUÚ ©}¢êÚï ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU S¢Ú ¥‹Á¢¢}¢ ÎïÝï S¢ï x¢G¢çÈGUH ã¢ï
Á¢¢¼¢ ãñ) ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜïU Ð¢S¢ Ï¢ÇG¢ S¢±¢Ï¢ ãñ (¼¢ï çHãG¢Á¢G Ú¶¢ï
»ïS¢¢ Ý ã¢ï çÜU ¥}¢±¢H ± ¥¢ñH¢Î }¢ï´ }¢àxG¢êH ã¢ï ÜUÚ S¢±¢Ï¢ï ¥GÁ¢Gè}¢ ¶¢ï
Ï¢ñÆ¢ï) ¼¢ï ¥ËH¢ã S¢ï ÇÚ¢ï Á¢ã¢æ ¼ÜU ã¢ï S¢ÜïU (Ï¢ ÜGUÎÚï ¥ÐÝè ±éS¥G¼
± ¼G¢ÜGU¼ ÜïU ¼G¢¥G¼ ± §GÏ¢¢Î¼ Ï¢Á¢¢ H¢¥¢ï) ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢Ý S¢éÝ¢ï ¥¢ñÚ
1......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï çÎ²ï }¢ï´ S¢ï ÜéUÀ ã}¢¢Úè Ú¢ã }¢ï´ ¶GÓ¢ü ÜUÚ¢ï
ÜGUÏH §S¢ ÜïU çÜU ¼é}¢ }¢ï´ çÜUS¢è ÜU¢ï }¢¢ñ¼ ¥¢» çÈUÚ ÜUãÝï Hx¢ï »ï }¢ïÚï ÚÏ¢ ¼ê Ýï }¢éÛ¢ï ‰¢¢ïÇGè
}¢ég¼ ¼ÜU v²êæ }¢¢ïãH¼ Ý Îè çÜU }¢ñ´ S¢ÎÜGU¢ Îï¼¢ ¥¢ñÚ ÝïÜU¢ï´ }¢ï´ ã¢ï¼¢ ¥¢ñÚ ãÚçx¢Á¢G ¥ËH¢ã
çÜUS¢è Á¢¢Ý ÜU¢ï }¢¢ïãH¼ Ý Îïx¢¢ Á¢Ï¢ ©S¢ ÜU¢ ±¢’Î¢ ¥¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜU¢ï ¼é}ã¢Úï
ÜU¢}¢¢ï´ ÜUè ¶GÏ¢Ú ãñ J
2......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : }¢ïÚï ©Ý Ï¢‹Î¢ï´ S¢ï ÈGUÚ}¢¢¥¢ï Á¢¢ï §ü}¢¢Ý H¢» çÜU Ý}¢¢Á¢G
ÜGU¢§}¢ Ú¶ï´ ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï çÎ²ï }¢ï´ S¢ï ÜéUÀ ã}¢¢Úè Ú¢ã }¢ï´ ÀéÐï ¥¢ñÚ Á¢G¢çãÚ ¶GÓ¢ü ÜUÚï´ ©S¢ çÎÝ ÜïU
¥¢Ýï S¢ï ÐãHï çÁ¢S¢ }¢ï´ Ý S¢¢ñÎ¢x¢Úè ã¢ïx¢è Ý ²¢Ú¢Ý¢ J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 100
ãéGv}¢ }¢¢Ý¢ï (¥ËH¢ã ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ÚS¢êH 6 ÜU¢) ¥¢ñÚ

¥ËH¢ã ÜUè Ú¢ã }¢ï´ ¶GÓ¢ü ÜUÚ¢ï ¥ÐÝï |¢Hï ÜU¢ï ¥¢ñÚ Á¢¢ï ¥ÐÝè Á¢¢Ý ÜUè
H¢HÓ¢ S¢ï Ï¢Ó¢¢²¢ x¢²¢ (¥¢ñÚ ©S¢ Ýï ¥ÐÝï }¢¢H ÜU¢ï §¼G}¢èÝ¢Ý ÜïU S¢¢‰¢
ãéGv}¢ï à¢Úè¥G¼ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ¶GÓ¢ü çÜU²¢) ¼¢ï ±¢ïãè ÈGUH¢ãG Ð¢Ýï ±¢Hï ãñ´,
¥x¢Ú ¼é}¢ ¥ËH¢ã ÜU¢ï ¥ÓÀ¢ ÜGUÁ¢üG Î¢ïx¢ï (²¢’Ýè wG¢éà¢ çÎHè S¢ï ÝïÜU
çÝÄ²¼è ÜïU S¢¢‰¢ }¢¢Hï ãGH¢H S¢ï S¢ÎÜGU¢ ¶GñÚ¢¼ Î¢ïx¢ï) ±¢ïã ¼é}ã¢Úï çH²ï
©S¢ ÜïU ÎêÝï ÜUÚ Îïx¢¢ ¥¢ñÚ ¼é}ãï´ Ï¢wGà¢ Îïx¢¢, ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜGUÎÚ
ÈGUÚ}¢¢Ýï ±¢H¢ çãGË}¢ ±¢H¢ ãñ, ãÚ çÝã¢æ ¥¢ñÚ §G²¢æ ÜU¢ Á¢¢ÝÝï ±¢H¢
§GÁGÁ¢G¼ ±¢H¢ çãGv}¢¼ ±¢H¢ ãñ J(1)
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¼é}¢ ãÚçx¢Á¢G |¢H¢§ü ÜU¢ï Ý
ÐãéæÓ¢¢ïx¢ï Á¢Ï¢ ¼ÜU Ú¢ãï wG¢éÎ¢ }¢ï´ ¥ÐÝè Œ²¢Úè Ó¢èÁ¢G Ý ¶GÓ¢ü ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ ¼é}¢
Á¢¢ï ÜéUÀ ¶GÓ¢ü ÜUÚ¢ï ¥ËH¢ã ÜU¢ï }¢¢’Hê}¢ ãñ J(2)
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¥x¢Ú ¶GñÚ¢¼ ¥GH¢çÝ²¢ Î¢ï ¼¢ï
±¢ïã v²¢ ãè ¥ÓÀè Ï¢¢¼ ãñ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÀéÐ¢ ÜUÚ ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜU¢ï Î¢ï ¼¢ï ²ïã
¼é}ã¢Úï çH²ï S¢Ï¢ S¢ï Ï¢ïã¼Ú ãñ (S¢ÎÜGU¢ ÈGUÁ¢üG ÜU¢ Á¢G¢çãÚ ÜUÚ ÜïU ÎïÝ¢
¥zGÁ¢GH ¥¢ñÚ ÝzGH ÜU¢ ÀéÐ¢ ÜUÚ) ¥¢ñÚ §S¢ }¢ï´ ¼é}ã¢Úï ÜéUÀ x¢éÝ¢ã Í¢Åï´x¢ï
¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜU¢ï ¼é}ã¢Úï ÜU¢}¢¢ï´ ÜUè ¶GÏ¢Ú ãñ, ¥¢ñÚ ©‹ãï´ Ú¢ã ÎïÝ¢ ¼é}ã¢Úï
çÁ¢G}}¢ï H¢çÁ¢G}¢ Ýãè´ ã¢æ ¥ËH¢ã Ú¢ã Îï¼¢ ãñ çÁ¢S¢ï Ó¢¢ã¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢ï
¼é}¢ ¥ÓÀè Ó¢èÁ¢G Î¢ï ¼¢ï ¼é}ã¢Ú¢ ãè |¢H¢ ãñ (¼¢ï ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï §S¢ ÜU¢
»ãGS¢¢Ý Ý Á¢¼¢¥¢ï) ¥¢ñÚ ¼é}ãï´ ¶GÓ¢ü ÜUÚÝ¢ }¢éÝ¢çS¢Ï¢ Ýãè´ }¢x¢Ú ¥ËH¢ã
1....¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¼é}ã¢Úï }¢¢H ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Úï Ï¢ÓÓ¢ï Á¢¢æÓ¢ ãè ãñ´ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜïU Ð¢S¢ Ï¢ÇG¢ S¢±¢Ï¢
ãñ ¼¢ï ¥ËH¢ã S¢ï ÇÚ¢ï Á¢ã¢æ ¼ÜU ã¢ï S¢ÜïU ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢Ý S¢éÝ¢ï ¥¢ñÚ ãévG }¢ }¢¢Ý¢ï ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜUè Ú¢ã }¢ḯ ¶GÓ¢ü ÜUÚ¢ï
¥ÐÝï |¢Hï ÜU¢ï ¥¢ñÚ Á¢¢ï ¥ÐÝè Á¢¢Ý ÜUè H¢HÓ¢ S¢ï Ï¢Ó¢¢²¢ x¢²¢ ¼¢ï ±¢ïãè ÈGUH¢ãG Ð¢Ýï ±¢Hï ãñ´ ¥x¢Ú ¼é}¢ ¥ËH¢ã ÜU¢ï
¥ÓÀ¢ ÜGUÁ¢üG Î¢ïx¢ï ±¢ïã ¼é}ã¢Úï çH²ï §S¢ ÜïU ÎêÝï ÜUÚ Îïx¢¢ ¥¢ñÚ ¼é}ãḯ Ï¢wGà¢ Îïx¢¢ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜGUÎÚ ÈGUÚ}¢¢Ýï ±¢H¢ çãGË}¢ ±¢H¢
ãñ ãÚ çÝã¢æ ¥¢ñÚ §G²¢æ ÜU¢ Á¢¢ÝÝï ±¢H¢ §GÁGÁ¢G¼ ±¢H¢ çãGv}¢¼ ±¢H¢ J
2....¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¼é}¢ ãÚçx¢Á¢G |¢H¢§ü ÜU¢ï Ý ÐãéæÓ¢¢ïx¢ï Á¢Ï¢ ¼ÜU Ú¢ãï wG¢éÎ¢ }¢ï´ ¥ÐÝè Œ²¢Úè Ó¢èÁ¢G Ý ¶GÓ¢ü
ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ ¼é}¢ Á¢¢ï ÜéUÀ ¶GÓ¢ü ÜUÚ¢ï ¥ËH¢ã ÜU¢ï }¢¢’Hê}¢ ãñ J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 101
ÜUè }¢ÚÁ¢Gè Ó¢¢ãÝï ÜïU çH²ï ¥¢ñÚ Á¢¢ï }¢¢H Î¢ï ¼é}ãï´ ÐêÚ¢ ç}¢Hïx¢¢ ¥¢ñÚ
ÝévGS¢¢Ý Ý çÎ²ï Á¢¢¥¢ïx¢ï ©Ý ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜïU çH²ï Á¢¢ï Ú¢ãï wG¢éÎ¢ }¢ï´ Ú¢ïÜïU x¢»
(²¢’Ýè S¢ÎÜGU¢ ± ¶GñÚ¢¼ ÜU¢ Ï¢ïã¼ÚèÝ }¢S¢ÚÈGU ±¢ïã ÈéUGÜGUÚ¢ ãñ´ çÁ¢‹ã¢ï´ Ýï
¥ÐÝï ÝéÈGUêS¢ ÜU¢ï çÁ¢ã¢Î ± §¼G¢¥G¼ï §H¢ãè ÐÚ Ú¢ïÜU¢) Á¢G}¢èÝ }¢ï´ Ó¢H Ýãè´
S¢ÜU¼ï (v²êæçÜU ©‹ãï´ ÎèÝè ÜU¢}¢¢ï´ S¢ï §¼Ýè ÈéUGÚS¢¼ Ýãè´ çÜU ±¢ïã Ó¢H çÈUÚ
ÜUÚ ÜUSÏ¢ï }¢é¥G¢à¢ ÜUÚ S¢ÜïU´) Ý¢Î¢Ý ©‹ãï´ ¼±æx¢Ú S¢}¢Û¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜïU S¢Ï¢Ï¢
(Ó¢êæçÜU ±¢ïã çÜUS¢è S¢ï S¢é±¢H Ýãè´ ÜUÚ¼ï §S¢ çH²ï Ý¢±¢çÜGUÈGU H¢ïx¢ ©‹ãï´
}¢¢HÎ¢Ú ¶G²¢H ÜUÚ¼ï ãñ´) ¼¢ï ©‹ãï´ ©Ý ÜUè S¢êÚ¼ S¢ï ÐãÓ¢¢Ý Hïx¢¢ (çÜU
ç}¢Á¢G¢Á¢ }¢ï´ ¼±¢Á¢G¢ï¥G ± §ç‹ÜUS¢¢Úè ãñ, Ó¢ïãÚ¢ï´ ÐÚ Á¢G¢ï’ÈGU ÜïU ¥¢S¢¢Ú ãñ´
|¢êÜU S¢ï Úæx¢ Á¢GÎü ÐÇG x¢» ãñ´) H¢ïx¢¢ï´ S¢ï S¢é±¢H Ýãè´ ÜUÚ¼ï çÜU çx¢ÇGçx¢ÇG¢Ý¢
ÐÇGï, ¥¢ñÚ ¼é}¢ Á¢¢ï ¶GñÚ¢¼ ÜUÚ¢ï ¥ËH¢ã ©S¢ï Á¢¢Ý¼¢ ãñ ±¢ïã Á¢¢ï ¥ÐÝï
}¢¢H ¶GñÚ¢¼ ÜUÚ¼ï ãñ´ Ú¢¼ }¢ï´ ¥¢ñÚ çÎÝ }¢ï´ ÀéÐï ¥¢ñÚ Á¢G¢çãÚ (Ú¢ãï wG¢éÎ¢ }¢ï´
¶GÓ¢ü ÜUÚÝï ÜU¢ çÝã¢²¼ à¢¢ñÜGU Ú¶¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ãÚ ãG¢H }¢ï´ ¶GÓ¢ü ÜUÚ¼ï Úã¼ï
ãñ´) ©Ý ÜïU çH²ï ©Ý ÜU¢ Ýïx¢ ãñ ©Ý ÜïU ÚÏ¢ ÜïU Ð¢S¢ ©Ý ÜU¢ï Ý ÜéUÀ ¥‹Îïà¢¢
ã¢ï Ý ÜéUÀ x¢G}¢ J(1)
¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜUè Ï¢‹Îx¢è ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ à¢ÚèÜU çÜUS¢è ÜU¢ï
Ý ÆãÚ¢¥¢ï (Ý Á¢¢ÝÎ¢Ú ÜU¢ï Ý Ï¢ï Á¢¢Ý ÜU¢ï, Ý ©S¢ ÜUè ÚÏ¢êçÏ¢²¼ }¢ï´, Ý
©S¢ ÜUè §GÏ¢¢Î¼ }¢ï´) ¥¢ñÚ }¢¢æ Ï¢¢Ð S¢ï |¢H¢§ü ÜUÚ¢ï (¥ÎÏ¢¢ï ¼¢’Á¢Gè}¢ ÜïU
1......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥x¢Ú ¶GñÚ¢¼ ¥GH¢çÝ²¢ Î¢ï ¼¢ï ±¢ïã v²¢ ãè ¥ÓÀè Ï¢¢¼ ãñ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÀéÐ¢ ÜUÚ
ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜU¢ï Î¢ï ²ïã ¼é}ã¢Úï çH²ï S¢Ï¢ S¢ï Ï¢ïã¼Ú ãñ ¥¢ñÚ §S¢ }¢ï´ ¼é}ã¢Úï ÜéUÀ x¢éÝ¢ã Í¢Åï´x¢ï ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜU¢ï ¼é}ã¢Úï ÜU¢}¢¢ï´
ÜUè ¶GÏ¢Ú ãñ ©‹ãï´ Ú¢ã ÎïÝ¢ ¼é}ã¢Úï çÁ¢G}}¢ï H¢çÁ¢G}¢ Ýãè´ ã¢æ ¥ËH¢ã Ú¢ã Îï¼¢ ãñ çÁ¢S¢ï Ó¢¢ã¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¼é}¢ Á¢¢ï ¥ÓÀè Ó¢èÁ¢G
Î¢ï ¼¢ï ¼é}ã¢Ú¢ ãè |¢H¢ ãñ ¥¢ñÚ ¼é}ãï´ ¶GÓ¢ü ÜUÚÝ¢ }¢éÝ¢çS¢Ï¢ Ýãè´ }¢x¢Ú ¥ËH¢ã ÜUè }¢ÚÁ¢Gè Ó¢¢ãÝï ÜïU çH²ï ¥¢ñÚ Á¢¢ï }¢¢H
Î¢ï ¼é}ãï´ ÐêÚ¢ ç}¢Hïx¢¢ ¥¢ñÚ ÝévGS¢¢Ý Ý çÎ²ï Á¢¢¥¢ïx¢ï ©Ý ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜïU çH²ï Á¢¢ï Ú¢ãï wG¢éÎ¢ }¢ï´ Ú¢ïÜïU x¢» Á¢G}¢èÝ }¢ï´ Ó¢H Ýãè´
S¢ÜU¼ï Ý¢Î¢Ý ©‹ãï´ ¼±æx¢Ú S¢}¢Û¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜïU S¢Ï¢Ï¢ ¼¢ï ©‹ãï´ ©Ý ÜUè S¢êÚ¼ S¢ï ÐãÓ¢¢Ý Hïx¢¢ H¢ïx¢¢ï´ S¢ï S¢é±¢H Ýãè´ ÜUÚ¼ï çÜU
çx¢ÇG çx¢ÇG¢Ý¢ ÐÇGï ¥¢ñÚ ¼é}¢ Á¢¢ï ¶GñÚ¢¼ ÜUÚ¢ï ¥ËH¢ã ©S¢ï Á¢¢Ý¼¢ ãñ ±¢ïã Á¢¢ï ¥ÐÝï }¢¢H ¶GñÚ¢¼ ÜUÚ¼ï ãñ´ Ú¢¼ }¢ï´ ¥¢ñÚ
çÎÝ }¢ï´ ÀéÐï ¥¢ñÚ Á¢G¢çãÚ ©Ý ÜïU çH²ï ©Ý ÜU¢ Ýïx¢ (¥Á¢í) ãñ ©Ý ÜïU ÚÏ¢ ÜïU Ð¢S¢ ©Ý ÜU¢ï Ý ÜéUÀ ¥‹Îïà¢¢ ã¢ï Ý ÜéUÀ x¢G}¢
J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 102
S¢¢‰¢ ¥¢ñÚ ©Ý ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ }¢éS¼§GÎ ÚãÝ¢ ¥¢ñÚ ©Ý ÐÚ ¶GÓ¢ü ÜUÚÝï }¢ï´
ÜU}¢è Ý ÜUÚ¢ï) ¥¢ñÚ çÚà¼ïÎ¢Ú¢ḯ (ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ḯ ãñ çÚà¼ïÎ¢Ú¢ḯ ÜïU S¢¢‰¢ ¥ÓÀï
S¢éHÜê U ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ ÜUè ©G}¢í ÎÚ¢Á¢G ¥¢ñÚ çÚÁGÜUG ±S¢è¥G ã¢ï¼¢ ãñ J )(1)
¥¢ñÚ ²¼è}¢¢ï´ ¥¢ñÚ }¢¢ïãG¼¢Á¢¢ï´ ¥¢ñÚ Ð¢S¢ ÜïU ã}¢S¢¢» ¥¢ñÚ ÎêÚ ÜïU ã}¢S¢¢»
¥¢ñÚ ÜUÚ±Å ÜïU S¢¢‰¢è (²¢’Ýè Ï¢è±è ²¢ Á¢¢ï S¢¢ïãGÏ¢¼ }¢ï´ Úãï ²¢ ÚÈGUèÜGïU
S¢ÈGUÚ ã¢ï ²¢ S¢¢‰¢ ÐÉGï ²¢ }¢Á¢çHS¢ ± }¢çSÁ¢Î }¢ï´ Ï¢Ú¢Ï¢Ú Ï¢ñÆï) ¥¢ñÚ
Ú¢ãx¢èÚ (}¢éS¢¢çÈGUÚ ± }¢ïã}¢¢Ý) ¥¢ñÚ ¥ÐÝè Ï¢¢æÎè xG¢éH¢}¢ S¢ï, Ï¢ïà¢ÜU
¥ËH¢ã ÜU¢ï wG¢éà¢ Ýãè´ ¥¢¼¢ ÜU¢ï§ü §¼Ú¢Ýï ±¢H¢ Ï¢ÇG¢§ü }¢¢ÚÝï ±¢H¢
(}¢é¼ÜUçÏÏ¢Ú wG¢éÎ Ï¢èæ Á¢¢ï çÚà¼ïÎ¢Ú¢ï´ ¥¢ñÚ ã}¢S¢¢²¢ï´ ÜU¢ï Á¢GHèH S¢}¢Û¢ï)
Á¢¢ï ¥¢Ð Ï¢éwGH ÜUÚï´ ¥¢ñÚ ¥¢ñÚ¢ï´ S¢ï Ï¢éwGH ÜïU çH²ï ÜUãï´ (Ï¢éwGH ²ïã ãñ çÜU
wG¢éÎ ¶¢» ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï Ý Îï, à¢éãG ²ïã ãñ çÜU Ý ¶¢» Ý ç¶H¢», S¢¶G¢ ²ïã
ãñ çÜU wG¢éÎ |¢è ¶¢» ¥¢ñÚ ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï |¢è ç¶H¢», Á¢êÎ ²ïã ãñ çÜU ¥¢Ð Ý
¶¢» ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï ç¶H¢») ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã Ýï Á¢¢ï ©‹ãï´ ¥ÐÝï ÈGUÁGH S¢ï
çÎ²¢ ãñ ©S¢ï ÀéÐ¢»æ, ¥¢ñÚ ÜU¢çÈGUÚ¢ï´ ÜïU çH²ï ã}¢ Ýï çÁ¢GËH¼ ÜU¢ ¥GÁ¢G¢Ï¢
¼Ä²¢Ú ÜUÚ Ú¶¢ ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢ï ¥ÐÝï }¢¢H H¢ïx¢¢ï´ ÜïU çÎ¶¢±ï ÜU¢ï ¶GÓ¢ü ÜUÚ¼ï
ãñ´ (}¢ãìGÁ¢G Ýé}¢êÎ ± Ýé}¢¢§à¢ ¥¢ñÚ Ý¢}¢ ¥¢±Úè ÜïU çH²ï ¶GÓ¢ü ÜUÚ¼ï ãñ´ ©‹ãï´
çÚÁ¢G¢» §H¢ãè }¢vGS¢êÎ Ýãè´ ã¢ï¼è) ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý Ýãè´ H¢¼ï ¥ËH¢ã
ÐÚ ¥¢ñÚ Ý çÜGU²¢}¢¼ ÐÚ, ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ ÜU¢ }¢éS¢¢çãGÏ¢ à¢ñ¼G¢Ý ãé±¢ ¼¢ï
çÜU¼Ý¢ Ï¢éÚ¢ }¢éS¢¢çãGÏ¢ ãñ, ¥¢ñÚ ©Ý ÜU¢ v²¢ ÝévGS¢¢Ý ‰¢¢ ¥x¢Ú §ü}¢¢Ý
H¢¼ï ¥ËH¢ã ÐÚ ¥¢ñÚ çÜGU²¢}¢¼ ÐÚ, ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜïU çÎ²ï }¢ï´ S¢ï
©S¢ ÜUè Ú¢ã }¢ï´ ¶GÓ¢ü ÜUÚ¼ï (§S¢ }¢ï´ S¢Ú¢S¢Ú ©Ý ãè ÜU¢ ÝzG¥G ‰¢¢) ¥¢ñÚ
¥ËH¢ã ©Ý ÜU¢ï Á¢¢Ý¼¢ ãñ ¥ËH¢ã »ÜU Á¢GÚ¢ü |¢Ú ÁG¢éË}¢ Ýãè´

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 103
ÈGUÚ}¢¢¼¢ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü ÝïÜUè ã¢ï ¼¢ï ©S¢ï ÎêÝè ÜUÚ¼¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï Ð¢S¢
S¢ï Ï¢ÇG¢ S¢±¢Ï¢ Îï¼¢ ãñ J(1)
¥¢ñÚ Á¢¢ï Ï¢éwGH ÜUÚ¼ï ãñ´ ©S¢ Ó¢èÁ¢G }¢ï´ Á¢¢ï ¥ËH¢ã Ýï ©‹ãï´
¥ÐÝï ÈGUÁGH S¢ï Îè, ãÚçx¢Á¢G ©S¢ï ¥ÐÝï çH²ï ¥ÓÀ¢ Ý S¢}¢Û¢ï´ Ï¢çËÜU ±¢ïã
©Ý ÜïU çH²ï Ï¢éÚ¢ ãñ ¥GÝ ÜGUÚèÏ¢ ±¢ïã çÁ¢S¢ }¢ï´ Ï¢éwGH çÜU²¢ ‰¢¢ çÜGU²¢}¢¼
ÜïU çÎÝ ©Ý ÜïU x¢Hï ÜU¢ ¼G¢ñÜGU ã¢ïx¢¢ (±¢ïã }¢¢H S¢¢æÐ Ï¢Ý ÜUÚ ©S¢ ÜU¢ï
¼G¢ñÜGU ÜUè ¼GÚãG HÐïÅïx¢¢ ¥¢ñÚ ²ïã ÜUã ÜUÚ ÇS¢¼¢ Á¢¢»x¢¢ çÜU }¢ñ´ ¼ïÚ¢
}¢¢H ãêæ }¢ñ´ ¼ïÚ¢ ¶GÁ¢G¢Ý¢ ãêæ) ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ãè ±¢çÚS¢ ãñ ¥¢S}¢¢Ý¢ḯ ¥¢ñÚ
Á¢G}¢èÝ ÜU¢ J(2)
±¢ïãè Î¢§}¢ Ï¢¢ÜGUè ãñ ¥¢ñÚ S¢Ï¢ }¢wGHêÜGU ÈGU¢Ýè, ©Ý S¢Ï¢ ÜUè
ç}¢ËÜU Ï¢¢ç¼GH ã¢ïÝï ±¢Hè ãñ ¼¢ï çÝã¢²¼ Ý¢Î¢Ýè ãñ çÜU ©S¢ }¢¢Hï Ý¢
Ð¢»Î¢Ú ÐÚ Ï¢éwGH çÜU²¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ Ú¢ãï wG¢éÎ¢ }¢ï´ Ý çÎ²¢ Á¢¢» J(3)
(¶GÁ¢G¢§ÝéH §GÚÈGU¢Ý)
1......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜUè Ï¢‹Îx¢è ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ à¢ÚèÜU çÜUS¢è ÜU¢ï Ý ÆãÚ¢¥¢ï ¥¢ñÚ
}¢¢æ Ï¢¢Ð S¢ï |¢H¢§ü ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ çÚà¼ïÎ¢Ú¢ï´ ¥¢ñÚ ²¼è}¢¢ï´ ¥¢ñÚ }¢¢ïãG¼¢Á¢¢ï´ ¥¢ñÚ Ð¢S¢ ÜïU ã}¢S¢¢» ¥¢ñÚ ÎêÚ ÜïU ã}¢S¢¢» ¥¢ñÚ ÜUÚ±Å
ÜïU S¢¢‰¢è ¥¢ñÚ Ú¢ãx¢èÚ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè Ï¢¢æÎè xG¢éH¢}¢ S¢ï Ï¢ïà¢ÜU ¥ËH¢ã ÜU¢ï wG¢éà¢ (ÐS¢‹Î) Ýãè´ ¥¢¼¢ ÜU¢ï§ü §¼Ú¢Ýï ±¢H¢
Ï¢ÇG¢§ü }¢¢ÚÝï ±¢H¢ Á¢¢ï ¥¢Ð Ï¢éwGH ÜUÚï´ ¥¢ñÚ ¥¢ñÚ¢ï´ S¢ï Ï¢éwGH ÜïU çH²ï ÜUãï´ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã Ýï Á¢¢ï ©‹ãï´ ¥ÐÝï ÈGUÁGH S¢ï
çÎ²¢ ãñ ©S¢ï ÀéÐ¢»æ ¥¢ñÚ ÜU¢çÈGUÚ¢ḯ ÜïU çH²ï ã}¢ Ýï çÁ¢GËH¼ ÜU¢ ¥GÁ¢G¢Ï¢ ¼Ä²¢Ú ÜUÚ Ú¶¢ ãñ ¥¢ñÚ ±¢ïã Á¢¢ï ¥ÐÝï }¢¢H H¢ïx¢¢ḯ ÜïU
çÎ¶¢±ï ÜU¢ï ¶GÓ¢ü ÜUÚ¼ï ãñ́ ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý Ýãè´ H¢¼ï ¥ËH¢ã ¥¢ñÚ Ý çÜGU²¢}¢¼ ÐÚ ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ ÜU¢ }¢éS¢¢çãGÏ¢ (S¢¢‰¢è ± }¢éà¢èÚ)
à¢ñ¼¢G Ý ãé±¢ ¼¢ï çÜU¼Ý¢ Ï¢éÚ¢ }¢éS¢¢çãGÏ¢ ãñ ¥¢ñÚ ©Ý ÜU¢ v²¢ ÝévSG ¢¢Ý ‰¢¢ ¥x¢Ú §ü}¢¢Ý H¢¼ï ¥ËH¢ã ¥¢ñÚ çÜGU²¢}¢¼ ÐÚ ¥¢ñÚ
¥ËH¢ã ÜïU çÎ²ï }¢ḯ S¢ï ©S¢ ÜUè Ú¢ã }¢ḯ ¶GÓ¢ü ÜUÚ¼ï ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ©Ý ÜU¢ï Á¢¢Ý¼¢ ãñ ¥ËH¢ã »ÜU Á¢GÚ¢ü |¢Ú ÁG¢Ëé }¢ Ýãè´
ÈGUÚ}¢¢¼¢ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü ÝïÜUè ã¢ï ¼¢ï ©S¢ï ÎêÝè ÜUÚ¼¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï Ð¢S¢ S¢ï Ï¢ÇG¢ S¢±¢Ï¢ Îï¼¢ ãñ J
2......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ Á¢¢ï Ï¢éwGH ÜUÚ¼ï ãñ´ ©S¢ Ó¢èÁ¢G }¢ï´ Á¢¢ï ¥ËH¢ã Ýï ©‹ãï´ ¥ÐÝï ÈGUÁGH S¢ï Îè ãÚçx¢Á¢G
©S¢ï ¥ÐÝï çH²ï ¥ÓÀ¢ Ý S¢}¢Û¢ï´ Ï¢çËÜU ±¢ïã ©Ý ÜïU çH²ï Ï¢éÚ¢ ãñ ¥GÝ ÜGUÚèÏ¢ ±¢ïã çÁ¢S¢ }¢ï´ Ï¢éwGH çÜU²¢ ‰¢¢ çÜGU²¢}¢¼
ÜïU çÎÝ ©Ý ÜïU x¢Hï ÜU¢ ¼G¢ñÜGU ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ãè ±¢çÚS¢ ãñ ¥¢S}¢¢Ý¢ï´ ¥¢ñÚ Á¢G}¢èÝ ÜU¢ J
3......¶GÁ¢G¢§ÝéH §GÚÈGU¢Ý, Ð¢Úã 4, ¥¢Hï §G}¢Ú¢Ý, ¼ãìG¼éH ¥¢²¼ : 180

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 104

¥¢ñÚ ±¢ïã çÜU Á¢¢ïÇG ÜUÚ Ú¶¼ï ãñ´ S¢¢ïÝ¢ ¥¢ñÚ Ó¢¢æÎè ¥¢ñÚ ©S¢ï
¥ËH¢ã ÜUè Ú¢ã }¢ï´ ¶GÓ¢ü Ýãè´ ÜUÚ¼ï (Ï¢éwGH ÜUÚ¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ }¢¢H ÜïU
ãéGÜGUêÜGU ¥Î¢ Ýãè´ ÜUÚ¼ï, Á¢GÜU¢¼ Ýãè´ Îï¼ï) ©‹ãï´ wG¢éà¢ ¶GÏ¢Úè S¢éÝ¢¥¢ï
ÎÎüÝ¢ÜU ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÜUè çÁ¢S¢ çÎÝ ±¢ïã ¼Ð¢²¢ Á¢¢»x¢¢ Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè ¥¢x¢ }¢ï´
(¥¢ñÚ çà¢g¼ï ãGÚ¢Ú¼ S¢ï S¢ÈïGUÎ ã¢ï Á¢¢»x¢¢) çÈUÚ §S¢ S¢ï Î¢x¢ï´Gx¢ï ©Ý ÜUè
Ðïà¢¢çÝ²¢æ ¥¢ñÚ ÜUÚ±Åï´ ¥¢ñÚ ÐèÆï´ (çÁ¢S}¢ ÜïU ¼}¢¢}¢ ¥¼GÚ¢ÈGU ± Á¢±¢çÝÏ¢
¥¢ñÚ ÜUã¢ Á¢¢»x¢¢) ²ïã ãñ ±¢ïã Á¢¢ï ¼é}¢ Ýï ¥ÐÝï çH²ï Á¢¢ïÇG ÜUÚ Ú¶¢ ‰¢¢
¥Ï¢ Ó¢¶¢ï }¢Á¢G¢ §S¢ Á¢¢ïÇGÝï ÜU¢ J(1)
ãÚ Á¢¢Ý ¥ÐÝè ÜUÚÝè }¢ï´ çx¢Ú±è ãñ }¢x¢Ú ÎãìÝè ¼GÚÈGU ±¢Hï
(²¢’Ýè }¢¢ïç}¢ÝèÝ ±¢ïã çx¢Ú±è Ýãè´, ±¢ïã ÝÁ¢¢¼ Ð¢Ýï ±¢Hï ãñ´ ©‹ã¢ï´ Ýï
ÝïçÜU²¢æ ÜUÚ ÜïU ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï ¥¢Á¢G¢Î ÜUÚ¢ çH²¢ ãñ ±¢ïã ¥ÐÝï ÚÏ¢
ÜUè ÚãG}¢¼ S¢ï }¢é‹¼ÈïGU¥G ãñ´) Ï¢¢x¢G¢ï´ }¢ï´ ÐêÀ¼ï ãñ´ }¢éÁ¢çÚ}¢¢ï´ S¢ï ¼é}ãï´ v²¢
Ï¢¢¼ Î¢ïÁ¢G¶G }¢ï´ Hï x¢§ü ? ±¢ïã Ï¢¢ïHï : ã}¢ (Îé‹²¢ }¢ï´) Ý}¢¢Á¢G Ý ÐÉG¼ï
‰¢ï ¥¢ñÚ ç}¢SÜUèÝ ÜU¢ï ¶¢Ý¢ Ý Îï¼ï ‰¢ï (²¢’Ýè }¢S¢¢ÜUèÝ ÐÚ S¢ÎÜGU¢
¶GñÚ¢¼ Ý ÜUÚ¼ï ‰¢ï) ¥¢ñÚ Ï¢ïãêÎ¢ çÈGURU ±¢H¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢ Ï¢ïãêÎ¢ çÈGURïU´ ÜUÚ¼ï
‰¢ï ¥¢ñÚ ã}¢ §‹S¢¢ÈGU ÜïU çÎÝ (çÜGU²¢}¢¼) ÜU¢ï Û¢éÅH¢¼ï Úãï ²ã¢æ ¼ÜU çÜU
ã}¢ï´ }¢¢ñ¼ ¥¢§ü J(2)
1......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ±¢ïã çÜU Á¢¢ïÇG ÜUÚ Ú¶¼ï ãñ´ S¢¢ïÝ¢ ¥¢ñÚ Ó¢¢æÎè ¥¢ñÚ
©S¢ï ¥ËH¢ã ÜUè Ú¢ã }¢ï´ ¶GÓ¢ü Ýãè´ ÜUÚ¼ï ©‹ãï´ wG¢éà¢ ¶GÏ¢Úè S¢éÝ¢¥¢ï ÎÎüÝ¢ÜU ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÜUè
çÁ¢S¢ çÎÝ ±¢ïã ¼Ð¢²¢ Á¢¢»x¢¢ Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè ¥¢x¢ }¢ï´ çÈUÚ ©S¢ S¢ï Î¢x¢ï´Gx¢ï ©Ý ÜUè Ðïà¢¢çÝ²¢æ
¥¢ñÚ ÜUÚ±Åï´ ¥¢ñÚ ÐèÆï´ ²ïã ãñ ±¢ïã Á¢¢ï ¼é}¢ Ýï ¥ÐÝï çH²ï Á¢¢ïÇG ÜUÚ Ú¶¢ ‰¢¢ ¥Ï¢ Ó¢¶¢ï }¢Á¢G¢
§S¢ Á¢¢ïÇGÝï ÜU¢ J
2......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ãÚ Á¢¢Ý ¥ÐÝè ÜUÚÝè }¢ï´ çx¢Ú±è ãñ }¢x¢Ú ÎãìÝè ¼GÚÈGU
±¢Hï Ï¢¢x¢G¢ï´ }¢ï´ ÐêÀ¼ï ãñ´ }¢éÁ¢çÚ}¢¢ï´ S¢ï ¼é}ãï´ v²¢ Ï¢¢¼ Î¢ïÁ¢G¶G }¢ï´ Hï x¢§ü ±¢ïã Ï¢¢ïHï ã}¢ Ý}¢¢Á¢G Ý
ÐÉG¼ï ‰¢ï ¥¢ñÚ ç}¢SÜUèÝ ÜU¢ï ¶¢Ý¢ Ý Îï¼ï ‰¢ï ¥¢ñÚ Ï¢ïãÎê ¢ çÈGURU ±¢H¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢ Ï¢ïãÎê ¢ çÈGURïU´ ÜUÚ¼ï ‰¢ï
¥¢ñÚ ã}¢ §‹S¢¢ÈGU ÜïU çÎÝ ÜU¢ï Û¢éÅH¢¼ï Úãï ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ã}¢ï´ }¢¢ñ¼ ¥¢§ü J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 105
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¥ËH¢ã

¼¥G¢H¢ çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ : »ï §ÏÝï ¥¢Î}¢ ! }¢ñ´ Ï¢è}¢¢Ú ÐÇG¢
¼¢ï ¼ê }¢ïÚè §G²¢Î¼ ÜU¢ï Ý ¥¢²¢, §ÏÝï ¥¢Î}¢ Á¢±¢Ï¢ Îïx¢¢ : ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú !
}¢ñ´ ¼ïÚè §G²¢Î¼ ÜñUS¢ï ÜUÚ¼¢ Á¢Ï¢ çÜU ¼ê S¢¢Úï Á¢ã¢Ý¢ï´ ÜU¢ ÚÏ¢ ãñ, ¥ËH¢ã
ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ : v²¢ ¼éÛ¢ï }¢¢’Hê}¢ Ýãè´ çÜU }¢ïÚ¢ ÈéUGH¢æ Ï¢‹Î¢ Ï¢è}¢¢Ú ÐÇG¢
¥¢ñÚ ¼ê ©S¢ ÜUè §G²¢Î¼ ÜU¢ï Ý x¢²¢ ¥x¢Ú ¼ê ©S¢ ÜUè §G²¢Î¼ ÜU¢ï x¢²¢
ã¢ï¼¢ ¼¢ï }¢éÛ¢ï ©S¢ ÜïU Ð¢S¢ Ð¢¼¢, »ï §ÏÝï ¥¢Î}¢ ! }¢ñ´ Ýï ¼éÛ¢ï ¶¢Ý¢
ç¶H¢Ýï ÜU¢ï ÜUã¢ ¼¢ï ¼ê Ýï }¢éÛ¢ï ¶¢Ý¢ |¢è Ý ç¶H¢²¢, ±¢ïã ÜUãïx¢¢ : »ï
ÚÏ¢ ! }¢ñ´ ¼éÛ¢ï ¶¢Ý¢ çÜUS¢ ¼GÚãG ç¶H¢¼¢ Á¢Ï¢ çÜU ¼ê wG¢éÎ ãè S¢¢Úï Á¢ã¢Ý¢ï´
ÜU¢ Ð¢HÝï ±¢H¢ ãñ, ¥ËH¢ã ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ : v²¢ ¼éÛ¢ï Ýãè´ }¢¢’Hê}¢ çÜU
}¢ïÚï ÈéUGH¢æ Ï¢‹Îï Ýï ¼éÛ¢ S¢ï ¶¢Ýï ÜU¢ï }¢¢æx¢¢ ¼¢ï ¼ê Ýï ©S¢ï ¶¢Ý¢ Ýãè´
ç¶H¢²¢ ¥x¢Ú ¼ê Ýï ©S¢ï ¶¢Ý¢ ç¶H¢ çÎ²¢ ã¢ï¼¢ ¼¢ï ©S¢ (¶¢Ýï) ÜU¢ï }¢ïÚï
Ð¢S¢ Ð¢ Hï¼¢, »ï §ÏÝï ¥¢Î}¢ ! }¢ñ´ Ýï ¼éÛ¢ S¢ï Ð¢Ýè çÐH¢Ýï ÜU¢ï ÜUã¢ ¼¢ï ¼ê
Ýï }¢éÛ¢ï Ð¢Ýè Ý çÐH¢²¢, ±¢ïã ÜUãïx¢¢ : ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú ! }¢ñ´ ¼éÛ¢ï ÜñUS¢ï Ð¢Ýè
çÐH¢¼¢ Á¢Ï¢ çÜU ¼ê S¢¢Úï Á¢ã¢Ý¢ï´ ÜU¢ ÚÏ¢ ãñ, ¥ËH¢ã ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ : }¢ïÚï
ÈéUGH¢æ Ï¢‹Îï Ýï ¼éÛ¢ S¢ï Ð¢Ýè çÐH¢Ýï ÜUè ÎÚwG±¢S¼ ÜUè ‰¢è ¼¢ï ¼ê Ýï ©S¢ï
Ð¢Ýè Ýãè´ çÐH¢²¢ ‰¢¢ ¥x¢Ú ¼ê Ýï ©S¢ï çÐH¢ çÎ²¢ ã¢ï¼¢ ¼¢ï ©S¢ (Ð¢Ýè)
ÜU¢ï }¢ïÚï Ð¢S¢ Ð¢ Hï¼¢ J(1)
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ãÚ
}¢éS¢H}¢¢Ý ÐÚ S¢ÎÜGU¢ ÜUÚÝ¢ H¢çÁ¢G}¢ ãñ, S¢ãG¢Ï¢¢ H Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè :

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 106
²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6 çÁ¢S¢ï ÜéUÀ }¢é²SS¢Ú ãè Ý ã¢ï ±¢ïã

v²¢ ÜUÚï ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥ÐÝï ã¢‰¢¢ï´ S¢ï ÜU¢}¢ ÜUÚï ¥¢ñÚ çÈUÚ wG¢éÎ ÜU¢ï |¢è
ÈGU¢»Î¢ ÐãéæÓ¢¢» ¥¢ñÚ S¢ÎÜGU¢ |¢è ÜUÚï, S¢ãG¢Ï¢¢ H Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢
ÚS¢êHËH¢ã 6 ¥x¢Ú §S¢ ÐÚ |¢è ©S¢ï ÜéUÀ Ý ç}¢Hï ?
ÈGUÚ}¢¢²¢ : çÜUS¢è }¢éS¢èÏ¢¼ Á¢GÎ¢ ãG¢Á¢¼ }¢‹Î ÜUè }¢ÎÎ ÜUÚï, ¥GÁ¢üG ÜUè
x¢§ü : ¥x¢Ú ©S¢ S¢ï ²ïã |¢è Ý Ï¢Ý ÐÇGï ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ïS¢è S¢êÚ¼ }¢ï´ ©S¢ï
Ó¢¢çã²ï çÜU wG¢éÎ ¥ÐÝ¢ ¼GÁ¢ïüG ¥G}¢H ÆèÜU Ú¶ï ¥¢ñÚ Ï¢éÚ¢§ü S¢ï Ï¢Ó¢¼¢ Úãï
çÜU ²ïãè ©S¢ ÜïU ãGÜGU }¢ï´ S¢ÎÜGU¢ ÜGUÚ¢Ú Ð¢»x¢¢ J(1)
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : »ï §ÏÝï
¥¢Î}¢ ! ¼ïÚï çH²ï Á¢GMÚ¼ S¢ï Á¢G¢§Î }¢¢H ÜU¢ ¶GÓ¢ü ÜUÚ ÎïÝ¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ
¥¢ñÚ ©S¢ï Ú¢ïÜïU Ú¶Ý¢ Ï¢éÚï Ý¼¢§Á¢ ÜU¢ ãG¢ç}¢H ãñ J(2)
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ãGÁ¢GÚ¼ï
çÏ¢H¢H 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU ãéGÁG¢êÚ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
Á¢¢ï çÚÁGÜGU ¼éÛ¢ï ¥G¼G¢ çÜU²¢ x¢²¢ ãñ ©S¢ï ÀéÐ¢ ÜUÚ Ý Ú¶ ¥¢ñÚ Á¢¢ï ÜéUÀ
¼éÛ¢ S¢ï }¢¢æx¢¢ Á¢¢» ©S¢ }¢ï´ Ï¢éwGH S¢ï ÜU¢}¢ Ý Hï, }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢
ÚS¢êHËH¢ã 6 ²ïã ÜñUS¢ï ã¢ï S¢ÜïUx¢¢ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²¢

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 107
¼¢ï ²ïã Úç±à¢ §çwG¼²¢Ú ÜUÚÝè ã¢ïx¢è ²¢ Á¢ã‹Ý}¢ ÜU¢ §æü{Ý Ï¢ÝÝ¢
ÐÇGïx¢¢ J(1)
ãéGÁG¢êÚ ÜU¢ §Úà¢¢Î : Á¢¢ï Ó¢¢ã¢ï ¶¢¥¢ï Á¢¢ï
Ó¢¢ã¢ï ÐãÝ¢ï Ï¢à¢¼ïüG çÜU §S¢Ú¢ÈGU (ÈéUGÁG¢êH ¶GÓ¢èü) ¥¢ñÚ §¼Ú¢ãÅ (ÈGUºG¢ï
¼ÜUÏÏ¢éÚ) §Ý Î¢ïÝ¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢ï Úã¢ï J(2) (Ï¢é¶G¢Úè)
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î ãñ : çÏ¢H¢à¢éÏ¢¢

¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Á¢±¢Î(4) ãñ, S¢¶G¢±¼ ÜU¢ï ÐS¢‹Î ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ
4...²ã¢æ çH¶¢ ‰¢¢ çÜU çÏ¢H¢à¢éÏ¢¢ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ï¢ïãGÎ S¢¶Gè ãñ, Á¢Ï¢ çÜU ¥ËH¢ã 1 ÜU¢ï S¢¶Gè ÜUãÝï ÜïU
Ï¢¢Úï }¢ï´ ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ L ¥ÐÝè çÜU¼¢Ï¢ “ÜéUçÈíGUÄ²¢ ÜUçH}¢¢¼ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ S¢é±¢H Á¢±¢Ï¢” S¢ÈGUãG¢
130 ÐÚ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ¥ËH¢ã 1 ÜU¢ï S¢¶Gè Ýãè´ Á¢±¢Î ÜUãÝ¢ Ó¢¢çã²ï J }¢ïÚï ¥¢ÜGU¢ ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼, §}¢¢}¢ï ¥ãHï
S¢é‹Ý¼, }¢¢ñH¢Ý¢ à¢¢ã §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î ÚÁ¢G¢ ¶G¢Ý R ÈGU¼¢±¢ ÚÁ¢Gç±Ä²¢, 27 / 165 }¢ï´ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ¥S}¢¢»
§H¢çãÄ²¢ ¼¢ñÜGUèçÈGU²¢ (²¢’Ýè ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï ¥ËH¢ã 1 ÜïU ÆãÚ¢» ãé» Ý¢}¢) ãñ´, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU
¥ËH¢ã ÜU¢ Á¢±¢Î ã¢ïÝ¢ ¥ÐÝ¢ §ü}¢¢Ý }¢x¢Ú ©S¢ï S¢¶Gè Ýãè´ ÜUã S¢ÜU¼ï çÜU à¢Ú¥G }¢ï´ ±¢çÚÎ
Ýãè´ J }¢éÈGUçSS¢Úï à¢ãèÚ ãGÜUè}¢éH ©}}¢¼ ãGÁ¢GÚ¼ï }¢ézG¼è ¥ãG}¢Î ²¢Ú ¶G¢Ý S ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢éãG¢±Ú» ¥GÚÏ¢
}¢ï´ ©G}¢ê}¢Ý S¢¶Gè ©S¢ï ÜUã¼ï ãñ´ Á¢¢ï wG¢éÎ |¢è ¶¢» ¥¢ñÚ¢ïæ ÜU¢ï |¢è ç¶H¢» J Á¢±¢Î ±¢ïã Á¢¢ï wG¢éÎ Ý ¶¢» ¥¢ñÚ¢ï´ ÜU¢ï
ç¶H¢» J §S¢è çH²ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜU¢ï S¢¶Gè Ýãè´ ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ J S¢¶Gè ÜïU }¢éÜGU¢çÏ¢H Ï¢¶GèH ãñ (¥¢ñÚ Ï¢¶GèH
±¢ïã ãñ) Á¢¢ï wG¢éÎ ¶¢» ¥¢ñÚ¢ï´ ÜU¢ï Ý ç¶H¢» J Á¢±¢Î ÜU¢ }¢éÜGU¢çÏ¢H }¢é}¢çS¢ÜU ãñ (¥¢ñÚ }¢é}¢çS¢ÜU ±¢ïã ãñ) Á¢¢ï Ý ¶¢»
Ý ¶¢Ýï Îï J ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜUè ¼}¢¢}¢ Îé‹²±è ©¶GÚ±è Ýï’}¢¼ï´ Îé‹²¢ ÜïU çH²ï ãñ´ ©S¢ (ÜUè ¥ÐÝè Á¢G¢¼) ÜïU
çH²ï Ýãè´ J (ç}¢Ú¥¢¼éH }¢Ý¢Á¢èãG, 1 / 221) çHã¢Á¢G¢ ã}¢ Ýï ²ã¢æ S¢¶Gè ÜïU Ï¢Á¢¢» Á¢±¢Î çH¶¢ ãñ J §GçË}¢Ä²¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 108
©G}Î¢ ¥wGH¢ÜGU ÜU¢ï ÐS¢‹Î ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Í¢çÅ²¢ ¥¢ñÚ çÝÜU}}¢ï

¥wGH¢ÜGU ÜU¢ï Ï¢éÚ¢ Á¢¢Ý¼¢ ãñ J
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Î¢ï ¥¢Îç}¢²¢ï´ ÜU¢

¶¢Ý¢ ¼èÝ ¥¢Îç}¢²¢ï´ ÜïU çH²ï ÜU¢ÈGUè ã¢ï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¼èÝ ¥¢Îç}¢²¢ï´ ÜU¢
¶¢Ý¢ Ó¢¢Ú ¥¢Îç}¢²¢ï´ ÜïU çH²ï ÜU¢ÈGUè ã¢ï¼¢ ãñ J
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê ãéÚñÚ¢ 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ‰¢ï : Ï¢Î ¼ÚèÝ ¼G¥G¢}¢

±Hè}¢ï ÜU¢ ±¢ïã ¼G¥G¢}¢ ãñ çÁ¢S¢ ÜïU çH²ï ¥}¢èÚ¢ï´ ÜU¢ï Î¢’±¼ Îè Á¢¢» ¥¢ñÚ
}¢S¢¢ÜUèÝ ÜU¢ï À¢ïÇG çÎ²¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ Á¢¢ï à¢wGS¢ Î¢’±¼ ÜGUÏ¢êH Ý ÜUÚï ©S¢
Ýï ¥ËH¢ã ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ÚS¢êH ÜUè Ý¢ ÈGUÚ}¢¢Ýè ÜUè J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 109
ÚS¢ê H é Ë H¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¥ËH¢ã

¼¥G¢H¢ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ çÜU »ï §ÏÝï ¥¢Î}¢ ! ¼ê (}¢éS¼çãGÜGUèÝ ÐÚ Ú¢ãï
wG¢éÎ¢ }¢ï´) ¶GÓ¢ü ÜUÚ }¢ñ´ ¼éÛ¢ ÐÚ ¶GÓ¢ü ÜUMæx¢¢ (²¢’Ýè ¼ïÚè ¥¢}¢ÎÝè
}¢¢H ± çÚÁGÜGU }¢ï´ ÈGUÚ¢¶Gè ÜUÚ Îêæx¢¢) J
ÝçÏ¢Ä²ï ¥ÜUÚ}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î ãñ : çÏ¢H¢à¢éÏ¢¢

S¢ÎÜGU¢ (¶GñÚ¢¼) ¥ËH¢ã ÜïU x¢GÁ¢GÏ¢ ÜU¢ï Æ‹Ç¢ ÜUÚ Îï¼¢ ¥¢ñÚ Ï¢éÚè
}¢¢ñ¼ S¢ï Ï¢Ó¢¢¼¢ ãñ J
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : çÏ¢H¢à¢éÏ¢¢ S¢ÎÜGU¢

(¶GñÚ¢¼) ÜUÚÝï ±¢Hï S¢ï S¢ÎÜGU¢ ÜGUÏ¢í ÜUè x¢}¢èü ÜU¢ï Æ‹Ç¢ ÜUÚ Îï¼¢ ãñ
¥¢ñÚ }¢¢ïç}¢Ý çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ¥ÐÝï S¢ÎÜïGU (¶GñÚ¢¼ }¢ï´ çÎ²ï ãé» }¢¢H¢ï
}¢¼¢¥G) ÜïU S¢¢» ãè }¢ï´ ã¢ï´x¢ï J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 110
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Ï¢ï±¢ ¥G¢ñÚ¼¢ï´ ¥¢ñÚ

ãG¢Á¢¼ }¢‹Î¢ï´ ÜUè }¢ÎÎ ÜïU çH²ï Î¢ñÇG {êÐ ÜUÚÝï ±¢H¢ ¥Á¢í¢ï S¢±¢Ï¢ }¢ï´
}¢éÁ¢¢çãÎï ÈGUè S¢Ï¢èçHËH¢ã ÜUè ¼GÚãG ãñ J
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ç}¢SÜUèÝ ±¢ïã

Ýãè´ çÁ¢S¢ ÜU¢ï »ÜU HévG}¢¢ ²¢ Î¢ï HévG}¢ï ²¢ »ÜU ²¢ Î¢ï ¶Á¢êÚï´ (ÎêS¢Úï
ÎÚ±¢Á¢Gï ÐÚ) H¢ñÅ¢ Îï´ Ï¢çËÜU ç}¢SÜUèÝ ±¢ïã ãñ çÁ¢S¢ ÜïU Ð¢S¢ Á¢GMçÚÄ²¢¼
ÐêÚè ÜUÚÝï ÜïU çH²ï ÐñS¢ï |¢è Ýãè´ ¥¢ñÚ Ý ©S¢ ÜUè Á¢G¢çãÚ ãG¢H¼ »ïS¢è ãñ
çÜU ¥¢S¢¢Ýè S¢ï çÜUS¢è ÜU¢ï ©S¢ ÜUè ãG¢Á¢¼ }¢‹Îè }¢¢’Hê}¢ ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ
©S¢ ÜUè }¢ÎÎ ÜUÚ Îè Á¢¢» ¥¢ñÚ Ý ±¢ïã Ó¢H çÈUÚ ÜUÚ H¢ïx¢¢ï´ S¢ï }¢¢æx¢¼¢
çÈUÚ¼¢ ãñ J (²¢’Ýè Ðïà¢¢±Ú ç|¢ÜU¢çÚ²¢ï´ ÜU¢ï S¢ÎÜGU¢ ¶GñÚ¢¼ ÎïÝ¢ Ï¢¢§GS¢ï
¥Á¢í¢ï S¢±¢Ï¢ Ýãè´ Ï¢çËÜU x¢éÝ¢ã ãñ J)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 111
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Ï¢‹Î¢ ãGÚ¢}¢ }¢¢H

ÜU}¢¢ ÜUÚ ©S¢ }¢ï´ S¢ï S¢ÎÜGU¢ ¶GñÚ¢¼ ÜUÚ¼¢ ãñ ¼¢ï ÜGUÏ¢êH Ýãè´ çÜU²¢ Á¢¢¼¢,
ãGÚ¢}¢ }¢¢H S¢ï ¶GÓ¢ü ÜUÚ¼¢ ãñ ¼¢ï ©S¢ ÜïU çH²ï ©S¢ }¢ï´ Ï¢ÚÜU¼ Ýãè´ Ç¢Hè
Á¢¢¼è ¥¢ñÚ ãGÚ¢}¢ }¢¢H (}¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î) ¥ÐÝï ÐèÀï À¢ïÇG¼¢ ãñ ¼¢ï ±¢ïã
ãGÚ¢}¢ }¢¢H ©S¢ ÜïU çH²ï Á¢ã‹Ý}¢ ÜïU çH²ï Á¢G¢Îï Ú¢ã Ï¢Ý¼¢ ãñ, çÏ¢H¢à¢éÏ¢¢
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ï¢éÚè Ó¢èÁ¢G¢ï´ ÜU¢ï Ï¢éÚè Ó¢èÁ¢G S¢ï Ýãè´ ç}¢Å¢¼¢ Ï¢çËÜU
Ï¢éÚè Ó¢èÁ¢G ÜU¢ï ¥ÓÀè Ó¢èÁ¢G S¢ï ç}¢Å¢¼¢ ãñ, çÏ¢H¢à¢éÏ¢¢ x¢‹Îx¢è ÜU¢ï x¢‹Îx¢è
Ýãè´ ç}¢Å¢¼è J(1)
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : }¢¢ïç}¢Ý ÜïU çS¢±¢

çÜUS¢è S¢ï }¢éS¢¢ãGÏ¢¼ (Î¢ïS¼è) Ý ÜUÚ ¥¢ñÚ ¼ïÚ¢ ¼G¥G¢}¢ çS¢±¢» ÐÚãïÁ¢Gx¢¢Ú
à¢wGS¢ (}¢éœ¢ÜGUè) ÜïU ÜU¢ï§ü ÎêS¢Ú¢ Ý ¶¢» J
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè ¥¢x¢
S¢ï Ï¢Ó¢¢ï ¥x¢Ó¢ïü ¶Á¢êÚ ÜïU »ÜU ÅéÜUÇGï (ÜïU ¶GñÚ¢¼ ÜUÚÝï) S¢ï ãè ã¢ï ¥¢ñÚ
¥x¢Ú ²ïã |¢è }¢é²SS¢Ú Ý ã¢ï ¼¢ï ¥ÓÀè Ï¢¢¼ ÜUã ÜUÚ Ï¢Ó¢¢ï J(3)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 112
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Ï¢ïã¼Ú S¢ÎÜGU¢

±¢ïã ãñ Á¢¢ï ±éS¥G¼ (ÜGUËÏ¢) S¢ï ã¢ï ¥¢ñÚ ¼ïÚï §G²¢H S¢ï çÁ¢S¢ ÜU¢ ÝÈGUÜGU¢
¼éÛ¢ ÐÚ ±¢çÁ¢Ï¢ ãñ ©Ý S¢ï à¢éM¥G ÜUÚ, ²¢’Ýè ¥Ã±H w¢G±èà¢ Ï¢¢’Îãê
ÎÚ±ïà¢ J
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ãÚ }¢éS¢H}¢¢Ý ÐÚ
S¢ÎÜGU¢ (¶GñÚ¢¼ ÜUÚÝ¢) H¢çÁ¢G}¢ ãñ, S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ H Ýï ¥GÁ¢üG
ÜUè : »ï ¥ËH¢ã ÜïU ÝÏ¢è ! çÁ¢S¢ ÜïU Ð¢S¢ S¢ÎÜGU¢ (¶GñÚ¢¼) ÜUÚÝï ÜïU
çH²ï ÜéUÀ |¢è Ý ã¢ï (¼¢ï ±¢ïã v²¢ ÜUÚï), ¼¢ï ãéGÁG¢êÚ Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥ÐÝï ã¢‰¢ S¢ï }¢ïãGÝ¼ }¢Á¢GÎêÚè ÜUÚï çÈUÚ wG¢éÎ ÜU¢ï ÝzG¥G
ÐãéæÓ¢¢» ¥¢ñÚ S¢ÎÜGU¢ ÜUÚï, S¢ãG¢Ï¢¢ H Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ¥x¢Ú ±¢ïã
²ïã Ý ÜUÚ S¢ÜïU (²¢’Ýè ±¢ïã }¢ïãGÝ¼ }¢Á¢GÎêÚè ÜïU ÜGU¢çÏ¢H Ý ã¢ï ¼¢ï !)
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼¢ï ±¢ïã ãG¢Á¢¼ }¢‹Î }¢Á¢GHê}¢ ¥G¢çÁ¢Á¢G ÜUè }¢ÎÎ ÜUÚï, S¢ãG¢Ï¢»
çÜUÚ¢}¢ H Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ¥x¢Ú ±¢ïã ²ïã Ý ÜUÚ S¢ÜïU (²¢’Ýè ©S¢ }¢ï´
²ïã ¼G¢ÜGU¼ Ý ã¢ï ¼¢ï !) ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼¢ï ©S¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU ÝïÜU ÜU¢}¢ ÜUÚ¼¢
Úãï ¥¢ñÚ Ï¢éÚ¢§ü S¢ï Ï¢¢Á¢G Úãï ¼¢ï çÏ¢H¢à¢éÏ¢¢ ©S¢ ÜU¢ §S¢ ¼GÚãG ÜUÚ¼ï ÚãÝ¢
ãè ©S¢ ÜïU çH²ï S¢ÎÜGïU ÜïU ãéGv}¢ }¢ï´ ãñ J(2)
ãGÁ¢GÚ¼ï ÜU¢’Ï¢ çÏ¢Ý }¢¢çHÜU 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢ñ´ Ýï
¥GÁ¢üG ÜUè ²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6 }¢ñ´ ¥ÐÝè ¼¢ñÏ¢¢ ÜGUÏ¢êH
ã¢ïÝï ÜïU à¢éRU¢Ýï }¢ï´ ¥ÐÝï }¢¢H ÜU¢ï ¥ËH¢ã ÜUè ¼GÚÈGU ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU
ÚS¢êH ÜUè ¼GÚÈGU S¢ÎÜGU¢ ÜUÚ ÜïU §S¢ S¢ï ¥GH¢çãGÎ¢ (ÎS¼Ï¢ÚÎ¢Ú) ã¢ï¼¢

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 113
ãêæ, ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼ê ¥ÐÝ¢ ÜéUÀ }¢¢H ¥ÐÝï çH²ï

ÚãÝï Îï (S¢¢Ú¢ }¢¢H S¢ÎÜGïU }¢ï´ Ý Îï) çÜU ²ïã ¼ïÚï ãGÜGU }¢ï´ Ï¢ïã¼Ú ãñ, }¢ñ´ Ýï
¥GÁ¢üG ÜUè : ¼¢ï çÈUÚ }¢ñ´ ¥ÐÝ¢ ±¢ïã çãGSS¢¢ Á¢¢ï }¢éÛ¢ï ¶GñÏ¢Ú S¢ï ç}¢H¢ ãñ
±¢ïã ÚãÝï Îï¼¢ ãêæ J(1)
©}}¢éH }¢¢ïç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥G¢§à¢¢ C ÈGUÚ}¢¢¼è ãñ´ çÜU
»ÜU à¢wGS¢ Ýï ÝçÏ¢Ä²ï ¥ÜUÚ}¢ 6 ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ¥GÁ¢üG
ÜUè, çÜU }¢ïÚè }¢¢æ ¥Ó¢¢ÝÜU ÈGU¢ñ¼ ã¢ï x¢§ü ãñ ¥¢ñÚ }¢ïÚ¢ ¶G²¢H ãñ çÜU ¥x¢Ú
©S¢ ÜU¢ï Ï¢¢¼ ÜUÚÝï ÜUè }¢¢ïãH¼ ç}¢H¼è ¼¢ï (Á¢GMÚ) S¢ÎÜGU¢ (¶GñÚ¢¼)
ÜUÚ¼è, ¼¢ï v²¢ ¥x¢Ú }¢ñ´ ©S¢ ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï S¢ÎÜGU¢ (¶GñÚ¢¼) ÜUMæ ¼¢ï ©S¢
ÜU¢ï S¢±¢Ï¢ ç}¢Hïx¢¢ ? ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ã¢æ J(2)
©}}¢éH }¢¢ïç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥G¢§à¢¢ C ÈGUÚ}¢¢¼è ãñ´ çÜU
©‹ã¢ï´ Ýï »ÜU Ï¢ÜUÚè Á¢GÏãG ÜUè (¥¢ñÚ x¢¢ïà¼ ¼vGS¢è}¢ çÜU²¢ x¢²¢) ¼¢ï ãéGÁG¢êÚ
ÝçÏ¢Ä²ï ¥ÜUÚ}¢ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ }¢ï´ S¢ï çÜU¼Ý¢
Ï¢¢ÜGUè Úã¢ ? ©}}¢éH }¢¢ïç}¢ÝèÝ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : Ï¢ÜUÚè ÜïU x¢¢ïà¼ }¢ï´ S¢ï
çS¢±¢» §S¢ ÜïU »ÜU à¢¢Ýï ÜïU ÜéUÀ Ýãè´ Ï¢Ó¢¢, (²¢’Ýè çS¢ÈüGU »ÜU à¢¢Ý¢
Ï¢¢ÜGUè Úã x¢²¢ ãñ) ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Ï¢ÜUÚè ÜU¢ x¢¢ïà¼
Ï¢¢ÜGUè Úã x¢²¢ çS¢±¢» ©S¢ ÜïU »ÜU à¢¢Ýï ÜïU, (²¢’Ýè Á¢¢ï ¥ËH¢ã
¼¥G¢H¢ ÜUè Ú¢ã }¢ï´ ¶GÓ¢ü ã¢ï x¢²¢ ±¢ïã Ï¢Ó¢ x¢²¢ Ï¢¢ÜGUè Á¢G¢»¥G ãé±¢ J(3)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 114
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Ð¢ïà¢èÎ¢ (¼G¢ñÚ ÐÚ

çÎ²¢ ãé±¢) S¢ÎÜGU¢ ¥ËH¢ã ÜïU x¢GÁ¢GÏ¢ ÜU¢ï Æ‹Ç¢ ÜUÚ Îï¼¢ ãñ J
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê Á¢GÚ
5 S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï ¥Ï¢ê Á¢GÚ ! Á¢Ï¢ ¼é}¢ à¢¢ïÚÏ¢¢ ÐÜU¢¥¢ï ¼¢ï ©S¢
}¢ï´ Ð¢Ýè çÁ¢G²¢Î¢ ÜUÚ Î¢ï çÈUÚ ¥ÐÝï ã}¢S¢¢²ï ÜïU Í¢Ú±¢H¢ï´ ÜU¢ï Îï¶¢ï ¥¢ñÚ
©S¢ }¢ï´ S¢ï ©Ý ÜU¢ï ÐãéæÓ¢¢¥¢ï J(2)
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : »ï H¢ïx¢¢ï ! S¢H¢}¢

ÈñUH¢¥¢ï ( ÜUãÝ¢ ¥G¢}¢ ÜUÚ¢ï) ¥¢ñÚ ¼G¥G¢}¢ ç¶H¢¥¢ï (²¢’Ýè
¥ãH¢ï §G²¢H, ¥§GÁGÁ¢G¢ ± ¥ÜGU¢çÚÏ¢, ¥ãGÏ¢¢Ï¢, ã}¢S¢¢²¢ï´ ¥¢ñÚ xG¢éÚÏ¢¢ ±
}¢S¢¢ÜUèÝ ÜU¢ï ¶¢Ý¢ ç¶H¢²¢ ÜUÚ¢ï) ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢G ÐÉG¢ï ÎÚ ¥¢æ ãG¢Hï çÜU
H¢ïx¢ S¢¢ï Úãï ã¢ï´ (²¢’Ýè Ú¢¼ ÜU¢ï Á¢Ï¢ ¥¢ñÚ H¢ïx¢ x¢GzGH¼ ÜUè Ýè´Î }¢ï´ S¢¢ï¼ï
ã¢ï´ ¼é}¢ ©Æ ÜUÚ Ý±¢çÈGUH ÐÉG¢ ÜUÚ¢ï ¥ËH¢ã ÜUè §GÏ¢¢Î¼ }¢ï´ }¢S¢MÈGU
Úã¢ ÜUÚ¢ï) S¢H¢}¢¼è ÜïU S¢¢‰¢ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ï Á¢¢¥¢ïx¢ï J
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Á¢¢ï ¶¢Ý¢ ¼é}¢
wG¢éÎ ¶¢¼ï ã¢ï ±¢ïã ¼é}ã¢Úï çH²ï S¢ÎÜGU¢ ãñ Á¢¢ï ¼é}¢ ¥ÐÝè ¥¢ñH¢Î ÜU¢ï
ç¶H¢¼ï ã¢ï ±¢ïã ¼é}ã¢Úï çH²ï S¢ÎÜGU¢ ãñ, Á¢¢ï ¼é}¢ ¥ÐÝè Ï¢è±è ÜU¢ï

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 115
ç¶H¢¼ï ã¢ï ±¢ïã ¼é}ã¢Úï çH²ï S¢ÎÜGU¢ ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢ï ¼é}¢ ¥ÐÝï ¶G¢çÎ}¢ ÜU¢ï
ç¶H¢¼ï ã¢ï ±¢ïã ¼é}ã¢Úï çH²ï S¢ÎÜGU¢ ãñ J(1)
ãG¢ç¼}¢ ¼G¢§ü Îé‹²¢ }¢ï´ Ý Úã¢ HïçÜUÝ ©S¢ ÜU¢ Ý¢}¢ Ï¢éH‹Î ÝïÜUè ÜïU
S¢¢‰¢ }¢àãêÚ Úã x¢²¢ J
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ç}¢SÜUèÝ ±¢ïã
Ýãè´ çÁ¢S¢ ÜU¢ï »ÜU HévG}¢¢ ²¢ Î¢ï HévG}¢ï H¢ñÅ¢ Îï´ (²¢’Ýè ÎÚ Ï¢ÎÚ çÈUÚ
ÜUÚ |¢èÜU }¢¢æx¢Ýï ±¢H¢ x¢Î¢x¢Ú) HïçÜUÝ ç}¢SÜUèÝ ±¢ïã ãñ çÁ¢S¢ ÜU¢ï
±éS¥G¼ (ãG¢çS¢H) Ý ã¢ï (²¢’Ýè }¢ïãGÝ¼ }¢Á¢GÎêÚè ÜUÚÝï ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ©S¢
ÜU¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ¥ãH¢ï §G²¢H ÜU¢ ¶GÓ¢ü ÐêÚ¢ Ý ã¢ï¼¢ ã¢ï) ¥¢ñÚ (±¢ïã
¶GÓ¢ü ÜUè ¼æx¢è ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ) H¢ïx¢¢ï´ S¢ï }¢¢æx¢Ýï }¢ï´ ãG²¢ ÜUÚ¼¢ ã¢ï ²¢ H¢ïx¢¢ï´
S¢ï çÓ¢}¢Å ÜUÚ |¢èÜU Ý }¢¢æx¢¼¢ ã¢ï J(2)
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : }¢¢H ¥¢ñÚ Á¢¢ã
ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ ¥¢Î}¢è ÜïU çÎH }¢ï´ çÝÈGU¢ÜGU ÜU¢ï §S¢ ¼GÚãG ©x¢¢¼è ãñ çÁ¢S¢
¼GÚãG Ð¢Ýè S¢ÏÁ¢Gï ÜU¢ï ©x¢¢¼¢ ãñ J(3)
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 Î¢ï ÜU¢}¢ çÜUS¢è ÜïU çS¢ÐéÎü
Ý ÈGUÚ}¢¢¼ï ‰¢ï Ï¢çËÜU wG¢éÎ ÜUÚ¼ï ‰¢ï, »ÜU ²ïã çÜU Ú¢¼ ÜU¢ï ±éÁG¢ê ÜU¢ Ð¢Ýè
wG¢éÎ Ú¶¼ï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ï É¢æÜU Îï¼ï ‰¢ï, Îé±é}¢ ²ïã çÜU ç}¢SÜUèÝ ÜU¢ï ¥ÐÝï
ÎS¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU S¢ï Îï¼ï ‰¢ï J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 116
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¶GÓ¢ü

ÜUÚÝï ±¢Hï ¥¢ñÚ Ï¢¶GèH ÜUè ç}¢S¢¢H »ïS¢è ãñ çÜU Î¢ï à¢wGS¢¢ï´ ÜïU Ï¢ÎÝ
ÐÚ Î¢ï ÜéU¼ïü H¢ïãï ÜïU ã¢ï´ À¢¼è S¢ï Hï ÜUÚ x¢ÎüÝ ¼ÜU J ¶GÓ¢ü ÜUÚÝï ±¢H¢
çÁ¢S¢ ¼GÚãG ¶GÓ¢ü ÜUÚ¼¢ Á¢¢¼¢ ãñ ±¢ïã ÜéU¼¢ü ÈñUH¼¢ Á¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ
ÜUçÇG²¢æ ÉèHè ã¢ï¼è Á¢¢¼è ãñ´ ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ±¢ïã ÜéU¼¢ü ©S¢ ÜUè ©æx¢çH²¢ï´
¼ÜU ÐãéæÓ¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ Ï¢¶GèH ¶GÓ¢ü ÜUÚÝï }¢ï´ çÁ¢S¢ ÜGUÎÚ Ï¢éwGH ÜUÚ¼¢ ãñ
©¼Ý¢ ãè ©S¢ ÜïU ÜéU¼ïü ÜUè ÜUçÇG²¢æ S¢éÜUÇG¼è ãñ´ ¥¢ñÚ Á¢ã¢æ ÜUè ¼ã¢æ x¢ÇG
Á¢¢¼è ãñ´, ã¢ï¼ï ã¢ï¼ï Á¢Ï¢ x¢H¢ ÎÏ¢Ýï Hx¢¼¢ ãñ ¼¢ï ©S¢ï ÈñUH¢Ý¢ Ó¢¢ã¼¢ ãñ
}¢x¢Ú ÈïUH Ýãè´ S¢ÜU¼¢ J(1)
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ÁG¢éË}¢ S¢ï
Ï¢Ó¢¢ï çÜU ÁG¢éË}¢ çÜGU²¢}¢¼ }¢ḯ ¥‹{ïÚ¢ Ï¢Ý Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ ÈGU¢ïãìàG ¢ S¢ï Ï¢Ó¢¢ï çÜU
¥ËH¢ã ÜU¢ï ÈGU¢çãGà¢ ¥¢ñÚ }¢é¼ÈGUç¤GãGà¢ Î¢ïÝ¢ï´ Ý¢ ÐS¢‹Î ãñ´ ¥¢ñÚ Ï¢éwGH
S¢ï Ï¢Ó¢¢ï çÜU ©S¢ Ýï ¼é}¢ S¢ï ÐãHï H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï ãH¢ÜU ÜUÚ çÎ²¢, Ï¢éwGH Ýï
©Ý ÜU¢ï Û¢êÅ ÐÚ ¥¢}¢¢Î¢ çÜU²¢ ¼¢ï Û¢êÅ Ï¢¢ïHÝï Hx¢ï, ÁG¢éË}¢ ÐÚ ©|¢¢Ú¢ ¼¢ï
ÁG¢éË}¢ ÜUÚÝï Hx¢ï, çÚà¼ïÎ¢çÚ²¢ï´ ÜïU ¼¥GËHéÜGU¢¼ ¼¢ïÇGÝï ÐÚ ©|¢¢Ú¢ ¼¢ï ©‹ã¢ï´
Ýï çÚà¼ïÎ¢Ú¢ï´ S¢ï ¼¥GËHéÜGU¢¼ }¢é‹ÜGU¼G¥G ÜUÚ çÎ²ï J(2)
ÝèÁ¢G ÈGUÚ}¢¢²¢ : S¢¶Gè x¢éÝãx¢¢Ú ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜïU ÝÁ¢GÎèÜU
Ï¢¶GèH ¥G¢çÏ¢Î S¢ï ¥ÓÀ¢ ãñ J(3)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 117
ÝèÁ¢G ÈGUÚ}¢¢²¢ : Ï¢éwGH ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý çÜUS¢è Ï¢‹Îï ÜïU çÎH }¢ï´
Á¢}¥G Ýãè´ ã¢ï¼ï J(1)
ÝèÁ¢G ÈGUÚ}¢¢²¢ : Î¢ï ¥G¢Î¼ï´ §ü}¢¢ÝÎ¢Ú }¢ï´ Á¢}¥G Ýãè´ ã¢ï¼è´, Ï¢éwGH
¥¢ñÚ Ï¢Î wG¢éËÜGUè J(2)
ÝèÁ¢G ÈGUÚ}¢¢²¢ : Ï¢¶GèH Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Ýãè´ Á¢¢»x¢¢ J(3)
Ï¢¶GèH ¥x¢Ó¢ïü wG¢éàÜUè ¥¢ñÚ ¼Úè ÜïU ãÚ }¢ÜGU¢}¢ }¢ï´ §GÏ¢¢Î¼ ÜUÚ
Ó¢éÜU¢ ã¢ï ãGÎèS¢ ÜUè M S¢ï Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Ýãè´ Á¢¢»x¢¢ J
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : Á¢‹Ýç¼²¢ï´ ÜUè
S¢ÈGU (çÜGU¼G¢Ú) Ï¢Ý¢§ü Á¢¢»x¢è çÈUÚ ©Ý ÜïU Ð¢S¢ S¢ï »ÜU Á¢ã‹Ý}¢è
¥¢Î}¢è x¢éÁ¢GÚïx¢¢ ¼¢ï ÜUãïx¢¢ : »ï ÈéUGH¢æ v²¢ ¼ê }¢éÛ¢ï ÐãÓ¢¢Ý¼¢ Ýãè´, }¢ñ´
±¢ïãè ãêæ çÁ¢S¢ Ýï ¼éÛ¢ï à¢ÚÏ¢¼ çÐH¢²¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ ÜU¢ï§ü ©Ý Á¢ã‹Ýç}¢²¢ï´ }¢ï´
S¢ï ÜUãïx¢¢ : }¢ñ´ ±¢ïãè ãêæ çÁ¢S¢ Ýï »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ±éÁG¢ê ÜU¢ Ð¢Ýè çÎ²¢ ‰¢¢,
¼¢ï ±¢ïã Á¢‹Ý¼è ¥¢Î}¢è ©S¢ ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUÚ ÜïU ©S¢ï Á¢‹Ý¼ }¢ï´
Î¢ç¶GH ÜUÚ¢ Îïx¢¢ J(4)
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ÈéUGÜGUÚ¢
ÜUè Á¢¢Ý ÐãÓ¢¢Ý ÜUS¢Ú¼ S¢ï Ú¶¢ ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU ªÐÚ »ãGS¢¢Ý¢¼
çÜU²¢ ÜUÚ¢ï ©Ý ÜïU Ð¢S¢ Ï¢ÇGè Î¢ñH¼ ãñ, »ÜU S¢ãG¢Ï¢è Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè :

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 118
²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) ±¢ïã Î¢ñH¼ v²¢ ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ :

©Ý S¢ï çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ÜUã¢ Á¢¢»x¢¢ çÜU çÁ¢S¢ Ýï ¼é}ãï´ ÜU¢ï§ü ÅéÜUÇG¢
ç¶H¢²¢ ã¢ï ²¢ Ð¢Ýè çÐH¢²¢ ã¢ï ²¢ ÜUÐÇG¢ çÎ²¢ ã¢ï ©S¢ ÜU¢ ã¢‰¢ ÐÜUÇG
ÜUÚ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ ÐãéæÓ¢¢ Îï J(1)
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G ¢ H}¢ 6 Ýï ÈG U Ú}¢¢²¢ :
(çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ) ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÈGUÜGUèÚ S¢ï §S¢ ¼GÚãG }¢¢’çÁ¢GÚ¼
ÜUÚïx¢¢ Á¢ñS¢ï ¥¢Î}¢è ¥¢Î}¢è S¢ï çÜU²¢ ÜUÚ¼¢ ãñ, ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ : }¢ïÚè
§GÁGÁ¢G¼¢ï Á¢H¢H ÜUè ÜGUS¢}¢ ! }¢ñ´ Ýï ¼éÛ¢ S¢ï Îé‹²¢ ÜU¢ï §S¢ çH²ï Ýãè´
ãÅ¢²¢ ‰¢¢ çÜU ¼ê }¢ïÚï ÝÁ¢GÎèÜU ãGÜGUèÚ ‰¢¢ Ï¢çËÜU §S¢ çH²ï ãÅ¢²¢ ‰¢¢
çÜU ¼ïÚï çH²ï ¥¢Á¢ Ï¢ÇG¢ »’Á¢G¢Á¢G ãñ, }¢ïÚï Ï¢‹Îï ! §Ý Á¢ã‹Ý}¢è H¢ïx¢¢ï´
ÜUè S¢ÈGU¢ïæ }¢ï´ Ó¢H¢ Á¢¢ ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ Ýï ¼éÛ¢ï }¢ïÚè ¶G¢ç¼GÚ ¶¢Ý¢ ç¶H¢²¢
ã¢ï ²¢ ÜUÐÇG¢ çÎ²¢ ã¢ï ±¢ïã ¼ïÚ¢ ãñ ±¢ïã §S¢ ãG¢H¼ }¢ï´ Á¢ã‹Ý}¢è H¢ïx¢¢ï´
}¢ï´ Á¢¢»x¢¢ çÜU ²ïã H¢ïx¢ }¢éæã ¼ÜU ÐS¢èÝï }¢ï´ x¢GÜüGU ã¢ï´x¢ï ±¢ïã ÐãÓ¢¢Ý ÜUÚ
©Ý ÜU¢ï Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Î¢ç¶GH ÜUÚïx¢¢ J(2)
»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G ¢ H}¢ 6 Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : H¢ïx¢¢ï ! ¼é}¢ ¥ÐÝï }¢¢H S¢ï ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï ÈGU¢»Î¢ Ýãè´
Ðãé æ Ó ¢¢¼ï ? ¼é}ãï´ Ó¢¢çã²ï çÜU ÈGUÚ¢¶G ãG¢ñS¢H¢ Ï¢Ý¢ï, ÜéUà¢¢Î¢ çÎHè
S¢ï ÜU¢}¢ H¢ï ¥¢ñ Ú Á¢ê Î ¢ï ÜUÚ}¢ ÜïU ÎÚ±¢Á¢Gï ¶¢ïH Î¢ï J
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ãGS¢Î Î¢ï ¥à¶G¢S¢
ÜïU §GH¢±¢ çÜUS¢è ÐÚ Á¢¢§Á¢G Ýãè´ (}¢éÝ¢çS¢Ï¢ Ýãè´) »ÜU ±¢ïã çÁ¢S¢ï
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ÜéUGÚ¥¢Ý ÜUè ç¼H¢±¼ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢§ü ¥¢ñÚ ±¢ïã ©S¢

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 119
ÜUè ç¼H¢±¼ }¢ï´ Ý çÎÝ Îï¶¼¢ ãñ Ý Ú¢¼, Îé±é}¢ ±¢ïã çÁ¢S¢ï ¥ËH¢ã
¼¥G¢H¢ Ýï Î¢ñH¼ ÜUè ÜUS¢Ú¼ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢§ü ¥¢ñÚ ©S¢ï (¥ËH¢ã ÜUè
Ú¢ã }¢ï´) ¶GÓ¢ü ÜUÚ¼ï ãé» Ý çÎÝ Îï¶¼¢ ãñ Ý Ú¢¼ J(1)
±¢Á¢GïãG Úãï çÜU ãGS¢Î Î¢ï çÜGUS}¢ ÜU¢ ãñ, »ÜU ²ïã çÜU ÎêS¢Úï ÜUè
Ýï’}¢¼ ÜU¢ Á¢G±¢H Ó¢¢ãÝ¢, ²ïã }¢é¼GHÜGUÝ ãGÚ¢}¢ ãñ, Îé±é}¢ ²ïã çÜU ²ïã
¥¢ÚÁG¢ê ÜUÚÝ¢ çÜU ¥ËH¢ã }¢éÛ¢ï |¢è ²ïã Ýï’}¢¼ ¥G¼G¢ ÜUÚï, §S¢ï çx¢GÏ¼G¢
(ÚàÜU) ÜUã¼ï ãñ´ ²ïã }¢é¼GHÜGUÝ Á¢¢§Á¢G ãñ, §S¢ ãGÎèS¢ }¢ï´ ²ïãè }¢éÚ¢Î ãñ J
§ÏHèS¢ ÜïU Î¢ïS¼ ¥¢ñÚ Îéà}¢Ý

ãGÁ¢GÚ¼ï ²ãìG²¢ çÏ¢Ý Á¢GÜUçÚÄ²¢ ( ) Ýï »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢
§ÏHèS¢ ÜU¢ï Îï¶¢ ¼¢ï ©S¢ S¢ï ÎÚ²¢zG¼ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼ê çÜUS¢ à¢wGS¢ ÜU¢ï S¢Ï¢
S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Îéà}¢Ý S¢}¢Û¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ çÜUS¢ à¢wGS¢ ÜU¢ï S¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢
Î¢ïS¼ Ú¶¼¢ ãñ ? §ÏHèS¢ Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : }¢ñ´ Á¢G¢çãÎ Ï¢¶GèH ÜU¢ï S¢Ï¢ S¢ï
çÁ¢G²¢Î¢ Î¢ïS¼ Ú¶¼¢ ãêæ v²êæçÜU ±¢ïã Ï¢ÇGè }¢ïãGÝ¼ ÜïU S¢¢‰¢ ¥ËH¢ã ÜUè
§GÏ¢¢Î¼ ÜUÚ¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ Ï¢éwGH ©S¢ ÜUè ¼}¢¢}¢ §GÏ¢¢Î¼ ÜU¢ï Á¢G¢»¥G
ÜUÚ Îï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ÈGU¢çS¢ÜGU S¢¶Gè ÜU¢ï }¢ñ´ ¥ÐÝ¢ Ï¢ÇG¢ Îéà}¢Ý S¢}¢Û¢¼¢ ãêæ çÜU
Ï¢ÇGï }¢Á¢Gï ÜïU S¢¢‰¢ »ïGà¢¢ï ¥¢Ú¢}¢ ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è Ï¢S¢Ú ÜUÚ¼¢ ãñ HïçÜUÝ
S¢¶G¢±¼ S¢ï Ï¢¢Á¢G Ýãè´ ¥¢¼¢ }¢ñ´ ©S¢ ÜïU §S¢ ¥G}¢H S¢ï ÇÚ¼¢ Úã¼¢ ãêæ çÜU
ÜUãè´ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ©S¢ ÜU¢ï ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚÝï ÜUè ¼¢ñÈGUèÜGU Ý Îï Îï ¥¢ñÚ
±¢ïã Ï¢wGà¢ Ý çÎ²¢ Á¢¢» J(2)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 120
S¢ÎÜGU¢ Ï¢éÚã¢Ý ãñ
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G ¢ H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î :
S¢ÎÜGU¢ (¶GñÚ¢¼) ÜGU¼G§üG ÎHèH ãñ J
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜUè §GÏ¢¢Î¼ ± ¼G¢¥G¼ ÜUè Ú¢ã }¢ï´ ãéGÏÏ¢ï }¢¢H
²¢’Ýè }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ »ÜU |¢¢Úè Ðy‰¢Ú ãñ, }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ ÜïU
ÜU}¢¢Ýï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ï Á¢}¥G ÜUÚÝï ÜUè ¶G¢ç¼GÚ ¥¢Î}¢è Ý}¢¢Á¢G Ú¢ïÁ¢G¢ ãGÁ¢
¥¢ñÚ Á¢GÜU¢¼ Á¢ñS¢ï Ï¢é‹²¢Îè ÈGUÚ¢§Á¢G ÜUè ¥Î¢»x¢è }¢ï´ ÜU¢ï¼¢ãè ÜUÚ¼¢ ãñ ¥¢ñÚ
Ï¢¢’Á¢G ¥±ÜGU¢¼ S¢ÚÜUà¢ ÝzGS¢ ¥¢ñÚ à¢ñ¼G¢Ý ÜïU Ï¢ãÜU¢±ï }¢ï´ ¥¢ ÜUÚ ©Ý
ÈGUÚ¢§Á¢G ÜU¢ï ¼ÜüU ÜUÚ Ï¢ñÆ¼¢ ãñ, }¢¢æ Ï¢¢Ð, Ï¢ãÝ |¢¢§ü, çÚà¼ïÎ¢Ú¢ï´, }¢ãGËHï
±¢H¢ï´ ¥¢ñÚ ¥G¢}¢ H¢ïx¢¢ï´ ÜïU ãéGÜGUêÜGU ¥Î¢ Ýãè´ ÜUÚ¼¢, ¥¢ñÚ çÈGUSÜGU¢ï ÈéUGÁ¢êÚ,
Ï¢ÎÜU¢çÚ²¢ï´ }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ ã¢ï ÜUÚ ¥ÐÝè ¥G¢çÜGUÏ¢¼ |¢è ¼Ï¢¢ã ÜUÚ Hï¼¢ ãñ J
»ÜU }¢éçwGHS¢ }¢¢ïç}¢Ý Ï¢ ¼GçÄ²Ï¢ ¶G¢ç¼GÚ ¥ÐÝè ãGH¢H ÜU}¢¢§ü }¢ḯ
S¢ï }¢ÚxG¢êÏ¢ ¼ÚèÝ ¥¢ñÚ Ï¢ïã¼ÚèÝ Ó¢èÁ¢G ¶G¢çHS¢¼Ý çH ±Á¢çãËH¢ã Á¢Ï¢
¥ÐÝï ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú ÜUè Ú¢ã }¢ḯ ÜéUÚG Ï¢¢Ý ¥¢ñÚ S¢ÎÜGU¢ (¶GñÚ¢¼) ÜUÚ¼¢ ãñ ÎèÝï
§SH¢}¢ ÜUè S¢Ú Ï¢éH‹Îè ÜïU çH²ï ¶GÓ¢ü ÜUÚ¼¢ ¥¢ñÚ xG¢éÚÏ¢¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ,
²¼è}¢¢ḯ, Ï¢ï±¢¥¢ïæ ¥¢ñÚ ÎêS¢Úï }¢éS¼çãGÜUG ¥ÈGUÚ¢Î ÜU¢ï }¢ãÁGì ¢G ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢
ÜUè wG¢éà¢ÝêÎè ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÜUè ¶G¢ç¼GÚ Îï¼¢ ¥¢ñÚ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ¼¢ ãñ ¥¢ñÚ
Á¢é}H¢ ãGÜUG Î¢Ú¢ḯ ÜïU ãéÜG UG êÜUG ¥Î¢ ÜUÚ¼¢ ãñ ¼¢ï ±¢ïã ¥ÐÝï ÜGUËÏ¢ ÜïU ãéÏG Ï¢ï }¢¢H
S¢ï Ð¢ÜU ã¢ïÝï ÜUè ÜGU¼G§üG ¥¢ñÚ ±¢Á¢ïãG G ÎHèH Ðïà¢ ÜUÚ¼¢ ãñ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 121
ÎèÝ |¢è ¥¢ñÚ Îé‹²¢ |¢è, ²ïã Î¢ïÝ¢ï´ ¼éÛ¢ï v²êæ ÜUÚ ãG¢çS¢H ã¢ï
S¢ÜU¼è ãñ´, »ï wG¢éÎ ÐÚS¼ ²ïã Ï¢ïãêÎçx¢²¢æ Ý ÜUÚ J
(}¢¢ñH¢Ý¢ M}¢ I)
¼ê ¥ËH¢ã ÜU¢ ç±S¢¢H |¢è Ó¢¢ã¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ÜU}¢èÝè Îé‹²¢ ÜU¢
¼GHÏ¢x¢¢Ú |¢è ãñ, ²ïã ¼ïÚ¢ }¢ãGìÁ¢G ¶G²¢H ãñ, ²ïã ¥}¢í }¢éãG¢H ãñ ¥¢ñÚ
Ð¢x¢H ÐÝ ãñ J
¼èÝ Ï¢¢¼ï´ ÜGUS¢ç}¢Ä²¢ ÜUã S¢ÜU¼¢ ãæê

S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¼èÝ Ï¢¢¼ï´
»ïS¢è ãñ´ çÜU }¢ñ´ Ï¢ ÜGUS¢}¢ ÜUã S¢ÜU¼¢ ãêæ
¥Ã±H : ²ïã çÜU S¢ÎÜGU¢ (¶GñÚ¢¼ ÜUÚÝï) S¢ï }¢¢H ÜU}¢ Ýãè´
ã¢ï¼¢ J S¢ÎÜGU¢ ÎïÝ¢ (¶GñÚ¢¼ ÜUÚ¼ï ÚãÝ¢) Ó¢¢çã²ï J
Îé±é}¢ : ²ïã çÜU ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü à¢wGS¢ ¥ÐÝ¢ ãGÜGU ¥ËH¢ã ÜïU
±¢çS¢¼ïG À¢ïÇG Îï (}¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ Îï) ¼¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ©S¢ ÜïU Ï¢¢§GS¢
çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ©S¢ ÜUè §GÁGÁ¢G¼ Ï¢ÉG¢ Îïx¢¢ J
çS¢±é}¢ : ²ïã çÜU Á¢¢ï à¢wGS¢ ¥ÐÝï ªÐÚ S¢é±¢H ÜU¢ ÎÚ±¢Á¢G¢
¶¢ïH¼¢ ãñ (H¢ïx¢¢ï´ S¢ï }¢¢æx¢Ý¢ à¢éM¥G ÜUÚ Îï¼¢ ãñ) ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢
©S¢ ÐÚ }¢¢ïãG¼¢Á¢è ÜU¢ ÎÚ±¢Á¢G¢ ¶¢ïH Îï¼¢ ãñ J(1)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 122
}¢¢H ÜUè Á¢GÜU¢¼ çÝÜU¢H Îï çÜU Ï¢¢x¢GÏ¢¢Ý Á¢Ï¢ ¥æx¢êÚ ÜUè Ï¢ïH
ÜUè ÈéUGÁG¢êH à¢¢¶Gï´ ÜU¢Å Îï¼¢ ãñ ¼¢ï ¥æx¢êÚ ÜU¢ ÈUH çÁ¢G²¢Î¢ Hx¢¼¢ ãñ J
Ï¢éÚ¢§ü ÜU¢ Ï¢ÎH¢ Ï¢éÚ¢§ü S¢ï ÎïÝ¢ ¥¢S¢¢Ý ãñ, ¥x¢Ú ¼ê }¢Îü ãñ ¼¢ï
Á¢¢ï ¼éÛ¢ S¢ï Ï¢éÚ¢§ü ÜUÚï ¼ê ©S¢ S¢ï ÝïÜUè ÜUÚ J
çÁ¢S¢ à¢wGS¢ Ýï wG¢éÎ ÐÚ S¢é±¢H ÜU¢ ÎÚ±¢Á¢G¢ ¶¢ïH çÎ²¢, }¢Ú¼ï

Î}¢ ¼ÜU ±¢ïã çÝ²¢Á¢G }¢‹Î ãè Úãïx¢¢ J
çãGS¢ü (H¢HÓ¢) À¢ïÇG Îï ¥¢ñÚ Ï¢¢Îà¢¢ãè ÜUÚ, Ï¢ï ¼G}¥G à¢wGS¢ ÜUè
x¢ÎüÝ ªæÓ¢è Úã¼è ãñ J
¥ãH¢ï §G²¢H ÐÚ ¶GÓ¢ü ÜUÚÝ¢ çÁ¢G²¢Î¢ ¥Á¢í ÜU¢ }¢êçÁ¢Ï¢ ãñ
ãGÁ¢GÚ¼ï ©GÏ¢¢Î¢ çÏ¢Ý S¢¢ç}¢¼ 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢
ÜGUÏ¢èH¢ Ï¢Ýê S¢éHñ}¢ ÜU¢ »ÜU à¢wGS¢ ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜUè
ç¶GÎ}¢¼ }¢ḯ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6 v²¢
¥ÐÝï Í¢Ú±¢H¢ḯ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ ÜU¢ ÜéUÀ ¥Á¢í¢ï S¢±¢Ï¢ ç}¢H¼¢ ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ :
(»ÜU ÎèÝ¢Ú ¼ê Ýï ¥ËH¢ã ÜUè Ú¢ã }¢ï´ ¶GÓ¢ü çÜU²¢ ¥¢ñÚ »ÜU ÎèÝ¢Ú ¼ê
Ýï ç}¢SÜUèÝ ÜU¢ï ¶GñÚ¢¼ }¢ï´ çÎ²¢ ¥¢ñÚ »ÜU ÎèÝ¢Ú ¼ê Ýï ¥ÐÝï Í¢Ú±¢H¢ï´
ÐÚ ¶GÓ¢ü çÜU²¢, §Ý }¢ï´ S¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ¥Á¢í¢ï S¢±¢Ï¢ ©S¢ ÎèÝ¢Ú ÜU¢ ãñ
Á¢¢ï ¼ê Ýï ¥ÐÝï Í¢Ú±¢H¢ï´ ÐÚ ¶GÓ¢ü çÜU²¢ J)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 123
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ e ÜUè à¢¢Ýï Á¢êÎ¢ï S¢¶G¢±¼

Á¢êÎï ãGÜGUèÜGUè ²ïã ãñ çÜU çÏ¢x¢GñÚ x¢GÚÁ¢G ± §G±Á¢G ÜïU ã¢ï ¥¢ñÚ ²ïã
çS¢ÈGU¼ ãñ ãGÜGU S¢éÏãG¢Ýãê ÜUè çÁ¢S¢ Ýï çÏ¢x¢GñÚ çÜUS¢è x¢GÚÁ¢G ± §G±Á¢G ÜïU
¼}¢¢}¢ Á¢G¢çãÚè ± Ï¢¢ç¼GÝè Ýï’}¢¼ï´ ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢ çãGSS¢è ± ¥GvGHè ÜU}¢¢H¢¼
¶GH¢§ÜGU ÐÚ §ÈGU¢Á¢G¢ çÜU²ï ãñ´ J
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜïU Ï¢¢’Î ©S¢ ÜïU ãGÏ¢èÏ¢ï
Ð¢ÜU }¢éãG}}¢Î ÚS¢êHéËH¢ã 6 ãñ´, ¥¢Ð S¢ï ÜU|¢è çÜUS¢è
Ó¢èÁ¢G ÜU¢ S¢é±¢H Ý çÜU²¢ x¢²¢ çÜU ©S¢ ÜïU }¢éÜGU¢çÏ¢H ¥¢Ð Ýï
(Ýãè´) ÈGUÚ}¢¢²¢ ã¢ï J(1)
²¢’Ýè ¥¢Ð çÜUS¢è ÜïU S¢é±¢H ÜU¢ï ÚÎ Ý ÈGUÚ}¢¢¼ï ¥x¢Ú }¢¢ñÁ¢êÎ
ã¢ï¼¢ ¼¢ï ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Ð¢S¢ Ý ã¢ï¼¢ ¼¢ï ÜGUÁ¢üG Hï ÜUÚ Îï¼ï ²¢
±¢’Î» ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï J
»ÜU ÎzG¥G¢ »ÜU S¢¢§H ¥¢Ð ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ J
ãGéÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ïÚï Ð¢S¢ ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G Ýãè´ }¢x¢Ú ²ïã
çÜU ¼ê }¢éÛ¢ ÐÚ ÜGUÁ¢üG ÜUÚï Á¢Ï¢ ã}¢¢Úï Ð¢S¢ ÜéUÀ ¥¢ Á¢¢»x¢¢ ã}¢ ©S¢ï
¥Î¢ ÜUÚ Îï´x¢ï J ãGÁ¢GÚ¼ï ©G}¢Ú ÈGU¢MÜGU 5 Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢
ÚS¢êHËH¢ã (6) wG¢éÎ¢ Ýï ¥¢Ð ÜU¢ï ©S¢ Ó¢èÁ¢G ÜUè
¼vHèÈGU Ýãè´ Îè Á¢¢ï ¥¢Ð ÜUè ÜéUGÎÚ¼ }¢ï´ Ýãè´ ÈGU¢MÜïGU ¥¢’Á¢G}¢ 5
ÜUè ²ïã Ï¢¢¼ ãéGÁG¢êÚï ¥ÜUÚ}¢ 6 ÜU¢ï ÐS¢‹Î Ý ¥¢§ü, ¥‹S¢¢Ú
}¢ï´ S¢ï »ÜU à¢wGS¢ Ï¢¢ïH¢ : ¥¢Ð (6) ¥G¼G¢ ÜUèçÁ¢²ï
¥¢ñÚ ¥Gà¢ü ÜïU }¢¢çHÜU S¢ï ¼vGHèH ÜU¢ ¶G¢ñÈGU Ý ÜUèçÁ¢²ï, ²ïã S¢éÝ ÜUÚ
¥¢Ð Ýï ¼Ï¢SS¢é}¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ ¥¢ñÚ ¥¢Ð ÜïU M» }¢éÏ¢¢ÚÜU ÐÚ ¼¢Á¢Gx¢è ±
wG¢éà¢ãG¢Hè Ð¢§ü x¢§ü J ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢è ÜU¢ ¥}¢í ÈGUÚ}¢¢²¢ x¢²¢ ãñ J(2)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 124
à¢¢Ýï ¥G¼G¢» ãéGÁG¢êÚ 6

¥GH¢ çÏ¢Ý ãGÁ¢GÚ}¢è 5 Ýï Ï¢ãGÚñÝ ÜïU ç¶GÚ¢Á¢ }¢ï´ »ÜU
H¢¶ çÎÚã}¢ S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ |¢ïÁ¢ï, ãéGÁG¢êÚ
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ ÜU¢ï }¢çSÁ¢Î }¢ï´ Ç¢H Î¢ï J Á¢Ï¢ ãéGÁG¢êÚ
Ý}¢¢Á¢G S¢ï ÈGU¢çÚx¢G ãé» ¼¢ï ©S¢ }¢¢H ÜïU Ð¢S¢ Ï¢ñÆ x¢» ¥¢ñÚ ¼vGS¢è}¢
ÈGUÚ}¢¢Ýï Hx¢ï ¥¢Ð ÜïU Ó¢Ó¢¢ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÏ¢¢S¢ 5 ¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢
¥¢» ¥¢ñÚ ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! }¢éÛ¢ï §S¢ }¢¢H }¢ï´ S¢ï ÎèçÁ¢²ï
v²êæçÜU Á¢æx¢ï Ï¢Îí ÜïU çÎÝ }¢ñ´ Ýï çÈGUÎ²¢ Îï ÜUÚ ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï ¥¢ñÚ ¥GÜGUèH
çÏ¢Ý ¥Ï¢è ¼G¢çHÏ¢ ÜU¢ï ¥¢Á¢G¢Î ÜUÚ¢²¢ ‰¢¢, ãéGÁG¢êÚ Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : (çÁ¢S¢ ÜGUÎÚ Ó¢¢ã¼ï ã¢ï ¥ÐÝï ã¢‰¢ S¢ï) Hï H¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï
¥GÏÏ¢¢S¢ 5 Ýï Î¢ïÝ¢ï´ ã¢‰¢¢ï´ S¢ï ¥ÐÝï ÜUÐÇGï }¢ï´ (Ï¢ãé¼ S¢¢ }¢¢H)
Ç¢H çH²¢, çÈUÚ ©Æ¢Ýï Hx¢ï ¼¢ï Ý ©Æ¢ S¢ÜïU, ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êêHËH¢ã
6 ¥¢Ð çÜUS¢è S¢ï ÈGUÚ}¢¢ Îï´ çÜU ©Æ¢ ÜUÚ }¢éÛ¢ ÐÚ Ú¶ Îï,
ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñ´ çÜUS¢è S¢ï ©Æ¢Ýï ÜU¢ï Ýãè´ ÜUã¼¢,
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÏ¢¢S¢ 5 Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ¥¢Ð wG¢éÎ ©Æ¢ ÜUÚ }¢éÛ¢ ÐÚ
Ú¶ Îï´, ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñ´ §S¢ï Ýãè´ ©Æ¢¼¢, §S¢ ÐÚ
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÏ¢¢S¢ 5 Ýï ©S¢ }¢ï´ S¢ï ÜéUÀ çx¢Ú¢ çÎ²¢ çÈUÚ ©Æ¢Ýï Hx¢ï
¼¢ï ¼Ï¢ |¢è Ý ©Æ¢ S¢ÜïU, ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6)
¥¢Ð çÜUS¢è S¢ï ÈGUÚ}¢¢ Îï´ çÜU ©Æ¢ ÜUÚ }¢éÛ¢ ÐÚ Ú¶ Îï, ãéGÁG¢êÚ
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñ´ çÜUS¢è S¢ï ©Æ¢Ýï ÜU¢ï Ýãè´ ÜUã¼¢, ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÏ¢¢S¢
5 Ï¢¢ïHï : ¥¢Ð wG¢éÎ ©Æ¢ ÜUÚ }¢éÛ¢ ÐÚ Ú¶ Îï´, ãéGÁG¢êÚ
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 125
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñ´ §S¢ï Ýãè´ ©Æ¢¼¢, §S¢ ÐÚ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÏ¢¢S¢

5 Ýï ©S¢ }¢ï´ S¢ï ÜéUÀ çx¢Ú¢ çÎ²¢ çÈUÚ ©S¢ï ¥ÐÝï ÜU‹{ï ÐÚ ©Æ¢
çH²¢ ¥¢ñÚ Ú±¢Ý¢ ãé», ãéGÁG¢êÚï ¥vGÎS¢ 6 ©Ý ÜUè ¼GÚÈGU
Îï¶¼ï Úãï ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ±¢ïã x¢G¢§Ï¢ ã¢ï x¢» ¥¢ñÚ ãéGÁG¢êÚ ©Ý ÜUè ¼G}¥G ÐÚ
¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ‰¢ï, ¥H x¢GÚÁ¢G ãéGÁG¢êÚ Ýï ±¢ïã S¢¢Ú¢ }¢¢H
©S¢è ±vG¼ H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï Ï¢¢æÅ ÜUÚ Îï çÎ²¢, Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ãéGÁG¢êÚ
±ã¢æ S¢ï ©Æï ¼¢ï »ÜU |¢è çÎÚã}¢ Ï¢¢ÜGUè Ý Úã¢ ‰¢¢ J(1)
S¢é±¢H S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê S¢§üGÎ wG¢éÎÚè 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ¥‹S¢¢Ú ÜïU
ÜéUÀ H¢ïx¢¢ï´ Ýï ÚS¢êHéËH¢ã 6 S¢ï S¢é±¢H çÜU²¢, ¥¢Ð Ýï
©‹ãï´ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ J ©‹ã¢ï´ Ýï çÈUÚ }¢¢æx¢¢ ¼¢ï ãéGÁG¢êÚ Ýï ©‹ãï´
çÈUÚ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ ²ã¢æ ¼ÜU çÜU Á¢¢ï ÜéUÀ }¢¢ñÁ¢êÎ ‰¢¢ ¼vGS¢è}¢ ã¢ï ÜUÚ
¶Gy}¢ ã¢ï x¢²¢ §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ãéÁG ¢G êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ Á¢¢ï ÜéUÀ }¢ïÚï
Ð¢S¢ }¢¢ñÁ¢êÎ ã¢ï }¢ñ´ ©S¢ï ¼é}¢ S¢ï Ï¢Ó¢¢ ÜUÚ Ýãè´ Ú¶¼¢ J Á¢¢ï à¢wGS¢ S¢é±¢H
S¢ï Ï¢Ó¢Ý¢ Ó¢¢ãï ¼¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ©S¢ï Ï¢Ó¢¢ Hï¼¢ ãñ, Á¢¢ï x¢GÝ¢ ¼GHÏ¢
ÜUÚï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ©S¢ï x¢GÝè ÜUÚ Îï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢ï S¢Ï¢í Ó¢¢ãï ¥ËH¢ã
¼¥G¢H¢ ©S¢ï S¢Ï¢í ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜUè Îè ãé§ü Ýï’}¢¼¢ḯ }¢ḯ
S¢Ï¢í S¢ï Ï¢ïã¼Ú ¥¢ñÚ ±éS¥G¼ ±¢Hè ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G Ýãè´ J(2)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 126
à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼ï }¢éãG}}¢Îè 6

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥ÝS¢ 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ »ÜU à¢wGS¢ (S¢ÈGU±¢Ý
çÏ¢Ý ©}¢Ä²¢) Ýï ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ S¢é±¢H
çÜU²¢ §Ý Î¢ï Ðã¢ÇG¢ï´ ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý çÁ¢¼Ýè Ï¢ÜUçÚ²¢æ ãñ´ ²ïã S¢Ï¢ }¢éÛ¢ï Îï
ÎèçÁ¢²ï, Î¢ï Ðã¢ÇG¢ï´ ÜU¢ ÎÚç}¢²¢Ýè Á¢æx¢H Ï¢ÜUçÚ²¢ï´ S¢ï |¢Ú¢ ãé±¢ ‰¢¢ ãéGÁG¢êÚ
Ýï ¼}¢¢}¢ Ï¢ÜUçÚ²¢æ ©S¢ ÜU¢ï ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ Îè´ ©S¢ Ýï ¥ÐÝè
ÜGU¢ñ}¢ }¢ï´ Á¢¢ ÜUÚ ÜUã¢ : »ï }¢ïÚè ÜGU¢ñ}¢ ¼é}¢ §SH¢}¢ ÜGUÏ¢êH ÜUÚ H¢ï
¥ËH¢ã ÜUè ÜGUS¢}¢ ! }¢éãG}}¢Î 6 »ïS¢è S¢¶G¢±¼ ÜUÚ¼ï
ãñ´ çÜU ÈGURGU S¢ï Ýãè´ ÇÚ¼ï J(1)
©}}¢¼ ÜïU x¢GÚèÏ¢¢ï´ ÐÚ ÜUÚ}¢

ÈéUGÜGUÚ¢ S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ H Ýï S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢
6 ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ḯ ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6
Î¢ñH¼ }¢‹Î S¢±¢Ï¢ Hï x¢», ±¢ïã Ý}¢¢Á¢G ÐÉG¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ Ú¢ïÁ¢G¢ Ú¶¼ï ãñ´ Á¢ñS¢ï
çÜU ã}¢ Ú¶¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ (§S¢ ÐÚ }¢éS¼Á¢G¢Î ²ïã çÜU Î¢ñH¼ }¢‹Î H¢ïx¢)
¥ÐÝï Ï¢Ó¢ï ãé» ¥}¢±¢H S¢ï ¶GñÚ¢¼ ÜUÚ¼ï ãñ´ (Á¢¢ï çÜU xG¢éÚÏ¢¼ ÜUè ±Áã S¢ï
ã}¢ Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼ï), ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : v²¢ ¥ËH¢ã

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 127
¼¥G¢H¢ Ýï ¼é}ã¢Úï ±¢çS¢¼Gï ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G Ýãè´ Ï¢Ý¢§ü çÁ¢S¢ S¢ï ¼é}¢ S¢ÎÜGU¢
ÜUÚ¢ï, ¼é}ã¢Úï çH²ï ãÚ }¢Ú¼Ï¢¢ ÜUãÝ¢ S¢ÎÜGU¢ ãñ, ÜUãÝ¢
S¢ÎÜGU¢ ãñ, ãÚ ¼ãHèH S¢ÎÜGU¢ ãñ, ãÚ ¼vÏ¢èÚ S¢ÎÜGU¢ ãñ,
S¢ÎÜGU¢ ãñ, S¢ÎÜGU¢ ãñ, ¼é}¢ }¢ï´ ÜU¢ï§ü ¥ÐÝè Ï¢è±è ÜïU }¢éæã }¢ï´
HévG}¢¢ Îï ¼¢ï ²ïã ©S¢ ÜïU ãGÜGU }¢ï´ S¢ÎÜGU¢ ãñ ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Úï çH²ï Ï¢è±è S¢ï
ã}¢çÏ¢S¼Ú ã¢ïÝ¢ S¢ÎÜGU¢ ãñ, ©‹ã¢ï´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã
6 ã}¢ ÜU¢ï ¥ÐÝè à¢ã±¼ ÐêÚ¢ ÜUÚÝï }¢ï´ |¢è S¢±¢Ï¢
(ç}¢H¼¢) ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : |¢H¢ ²ïã ¼¢ï ÜUã¢ï çÜU ¥x¢Ú à¢ã±¼ ÜU¢ï ãGÚ¢}¢
}¢ï´ S¢ÈüGU ÜUÚ¼¢ ¼¢ï x¢éÝ¢ã ã¢ï¼¢ çÜU Ýãè´ ? ©‹ã¢ï´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : Ï¢ïà¢ÜU x¢éÝ¢ã
ã¢ï¼¢, ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢è ¼GÚãG ¥x¢Ú (à¢ã±¼ ÜU¢ï)
ãGH¢H }¢ï´ S¢ÈüGU ÜUÚïx¢¢ ¼¢ï S¢±¢Ï¢ ã¢ïx¢¢ J(1)
¥G¢çH}¢ Ï¢¶GèH ÜUè çÝSÏ¢¼ Á¢¢çãH S¢¶Gè çÁ¢G²¢Î¢ }¢ãGÏ¢êÏ¢ ãñ

S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : S¢¶Gè
¥ËH¢ã S¢ï ¥¢ñÚ Á¢‹Ý¼ S¢ï ¥¢ñÚ H¢ïx¢¢ï´ S¢ï ÜGUÚèÏ¢ Úã¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Î¢ïÁ¢G¶G
S¢ï ÎêÚ, ¥¢ñÚ Ï¢¶GèH ¥ËH¢ã S¢ï, Á¢‹Ý¼ S¢ï ¥¢ñÚ H¢ïx¢¢ï´ S¢ï ÎêÚ Úã¼¢ ãñ
¥¢ñÚ Á¢ã‹Ý}¢ S¢ï ÜGUÚèÏ¢, ¥¢ñÚ Á¢¢çãH S¢¶Gè ¥ËH¢ã ÜïU ã¢æ ¥G¢çH}¢
Ï¢¶GèH ÜUè çÝSÏ¢¼ çÁ¢G²¢Î¢ }¢ãGÏ¢êÏ¢ ãñ ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢ ¥}¢Ú¢Á¢G S¢ï S¢wG¼ ¼Ú
Ï¢éwGH ÜU¢ }¢ÚÁ¢G ãñ J(2)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 128
ãÚ ÝïÜU ÜU¢}¢ S¢ÎÜGU¢ ãñ

S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¥¢Î}¢è
ÜU¢ ãÚ (ÝïÜU) S¢éHêÜU S¢ÎÜGU¢ (¶GñÚ¢¼) }¢ï´ Î¢ç¶GH ãñ, ¥¢Î}¢è Á¢¢ï ÜéUÀ
¥ÐÝè Á¢¢Ý ÐÚ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ¥ãH¢ï §G²¢H ÐÚ ¶GÓ¢ü ÜUÚ¼¢ ãñ ±¢ïã |¢è ©S¢
ÜïU ãGÜGU }¢ï´ S¢ÎÜGU¢ ãè çH¶¢ Á¢¢¼¢ ãñ ¥¢Î}¢è ¥ÐÝè §GÁGÁ¢G¼ Ï¢Ó¢¢Ýï ÜUè
¶G¢ç¼GÚ Á¢¢ï ¶GÓ¢ü ÜUÚï ±¢ïã |¢è S¢ÎÜGU¢ ãñ J” ¥¢ñÚ §‹S¢¢Ý çÜUS¢è ¼GÚãG ÜU¢
(Á¢¢§Á¢G) ¶GÓ¢ü ÜUÚï ¥ËH¢ã ÐÚ ©S¢ ÜU¢ ¥Á¢í ÎïÝ¢ Á¢GMÚè ãñ J(1)
»ÜU çÎÚã}¢ H¢¶ çÎÚã}¢ S¢ï ¥zGÁ¢GH

S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : »ÜU çÎÚã}¢
»ïS¢¢ ã¢ï¼¢ ãñ Á¢¢ï »ÜU H¢¶ çÎÚã}¢ S¢ï ¥zGÁ¢GH ã¢ï¼¢ ãñ, S¢ãG¢Ï¢¢ H
Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²ïã ÜUÏ¢ ã¢ï¼¢ ãñ ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ? (ÚS¢êHéËH¢ã
6 Ýï) ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ÜU à¢wGS¢ ÜïU Ð¢S¢ Î¢ï çÎÚã}¢ ã¢ï´ ¥¢ñÚ
±¢ïã »ÜU çÎÚã}¢ ¥ËH¢ã ÜUè Ú¢ã }¢ï´ Îï Îï ¼¢ï ²ïã »ÜU çÎÚã}¢ ©S¢
H¢¶ çÎÚã}¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ¥zGÁ¢GH ãñ çÜU Á¢¢ï à¢wGS¢ Ï¢ãé¼ }¢¢H Ú¶¼¢ ã¢ï
¥¢ñÚ ©S¢ }¢ï´ S¢ï »ÜU H¢¶ çÎÚã}¢ Îï Îï J(2)
1......¥ËH¢ã 1 ÐÚ çÜUS¢è |¢è ÝïÜU ¥G}¢H ÜU¢ ¥Á¢í ÎïÝ¢ ±¢çÁ¢Ï¢ Ýãè´, ã¢æ ©S¢
Ýï ¥ÐÝï ÜUÚ}¢ S¢ï ±¢’Î¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ çÜU ±¢ïã ÝïÜU ¥G}¢H ÐÚ S¢±¢Ï¢ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢»x¢¢
(}¢¢wG¢êÁ¢G ¥Á¢G Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, 1 / 25) J çHã¢Á¢G¢ ²ã¢æ |¢è ²ïãè }¢éÚ¢Î ãñ çÜU §S¢ ¶GÓ¢ü
ÜUÚÝï ÜU¢ S¢±¢Ï¢ ©S¢ ÜïU çÁ¢G}}¢» ÜUÚ}¢ ÐÚ ãñ J §GçË}¢Ä²¢

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 129
¥x¢Ú ²ïã Ðã¢ÇG }¢ïÚï çH²ï S¢¢ïÝ¢ Ï¢Ý Á¢¢»

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢êê Á¢GÚ 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ́ : »ÜU Ú¢ïÁ¢G }¢ñ́ ÚS¢êHéËH¢ã
6 ÜïU ã}¢Ú¢ã ‰¢¢ Á¢Ï¢ ãéGÁG¢êÚ Ýï ÜU¢ïãï ©ãéGÎ
ÜU¢ï Îï¶¢ ¼¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥x¢Ú ²ïã Ðã¢ÇG }¢ïÚï çH²ï S¢¢ïÝ¢ Ï¢Ý Á¢¢» (¼¢ï
|¢è) }¢ñ´ ÐS¢‹Î Ýãè´ ÜUMæx¢¢ çÜU §S¢ }¢ï´ S¢ï »ÜU ÎèÝ¢Ú |¢è }¢ïÚï Ð¢S¢ ¼èÝ
Ú¢¼¢ï´ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Úã Á¢¢» Ï¢ Á¢éÁ¢G ©S¢ ÎèÝ¢Ú ÜïU çÁ¢S¢ï }¢ñ´ ¥Î¢» ÜGUÁ¢üG ÜïU
çH²ï Ú¶ À¢ïÇGêæ J(1)
ÜU}¢¢Hï S¢¶G¢±¼
»ÜU Ú¢ïÁ¢G S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 Ýï ¥GSÚ ÜUè
Ý}¢¢Á¢G ÐÉG¢§ü ¥¢ñÚ S¢H¢}¢ ÈïUÚ¼ï ãè ãéGÁG¢êÚ 6 Í¢Ú }¢ï´
¼à¢ÚèÈGU Hï x¢» ¥¢ñÚ çÈUÚ Á¢ËÎ ãè ±¢ÐS¢ ¼à¢ÚèÈGU Hï ¥¢», S¢ãG¢Ï¢»
çÜUÚ¢}¢ H ÜU¢ï ¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ãé±¢ ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
}¢éÛ¢ ÜU¢ï Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ ¶G²¢H ¥¢ x¢²¢ çÜU S¢ÎÜGU¢ ÜU¢ ÜéUÀ S¢¢ïÝ¢ Í¢Ú }¢ï´ ÐÇG¢
ãñ, }¢éÛ¢ï ²ïã Ï¢¢¼ ¥ÓÀè Ý Hx¢è çÜU Ú¢¼ ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ ±¢ïã Í¢Ú }¢ï´ ÐÇG¢
Úãï §S¢ çH²ï Á¢¢ ÜUÚ ©S¢ï ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ ÎïÝï ÜïU çH²ï ÜUã ¥¢²¢ ãêæ J(2)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 130
¥G¼G¢» ÚS¢êHï ¥ÜUÚ}¢ 6

ãGÁ¢GÚ¼ï Á¢¢çÏ¢Ú çÏ¢Ý ¥GÏÎéËH¢ã 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢ñ´
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜïU ã}¢Ú¢ã x¢GÁ¢G±» “Á¢G¢¼é<ÚÜGU¢¥G” }¢ï´
x¢²¢ Á¢Ï¢ ±¢ÐS¢è ãé§ü ¼¢ï Ó¢êæçÜU }¢ïÚ¢ ªæÅ çÝã¢²¼ ÜU}¢Á¢G¢ïÚ ¥¢ñÚ H¢çx¢GÚ
‰¢¢ §S¢ çH²ï }¢ñ´ Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú HàÜUÚ ÜïU ÐèÀï Úã Á¢¢¼¢ ‰¢¢, »ÜU }¢ÜGU¢}¢ ÐÚ
ãéGÁG¢êÚ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï Á¢¢çÏ¢Ú ! v²¢ Ï¢¢¼ ãñ Á¢¢ï ¼ê
ÐèÀï Úã Á¢¢¼¢ ãñ ? }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6)
}¢ïÚ¢ ªæÅ H¢çx¢GÚ ãñ, ±¢ïã HàÜUÚ ÜUè S¢é±¢çÚ²¢ï´ ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú Ó¢H Ýãè´
S¢ÜU¼¢, ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ ÜU¢ï çÏ¢Æ¢, }¢ñ´ Ýï ªæÅ ÜU¢ï
çÏ¢Æ¢²¢ ¼¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : çÜUS¢è ÎÚwG¼ S¢ï »ÜU HÜUÇGè ¼¢ïÇG ÜUÚ }¢éÛ¢ï Îï Îï,
}¢ñ´ Ýï »ÜU HÜUÇGè ãéGÁG¢êÚ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ Ðïà¢ ÜUÚ Îè
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥Ï¢ ¼ê ªæÅ ÐÚ S¢é±¢Ú ã¢ï Á¢¢, }¢ñ´ S¢é±¢Ú ã¢ï x¢²¢ ãéGÁG¢êÚ
6 Ýï ±¢ïã HÜUÇGè ªæÅ ÜU¢ï ¼èÝ-Ó¢¢Ú }¢Ú¼Ï¢¢ }¢¢Úè çÈUÚ
±¢ïã ªæÅ §S¢ ÜGUÎÚ ¼ïÁ¢G ÚzG¼¢Ú ã¢ï x¢²¢ çÜU }¢éÁ¢¢çãÎèÝ ÜUè ¥ÓÀè ¥ÓÀè
S¢¢æÇçÝ²¢ï´ S¢ï |¢è ¥¢x¢ï çÝÜUH Á¢¢¼¢ ‰¢¢, }¢ñ´ ªæÅ ÜUè ÚzG¼¢Ú ÜU¢ï ÜU}¢ ÜUÚ¼ï
ãé » ãé G Á G ¢ ê Ú Üï U Ï¢Ú¢Ï¢Ú Ó¢H¼¢ Úã¢ ¥¢ñ Ú ãé G Á G ¢ ê Ú
6 S¢ï Ï¢¢¼ï´ ÜUÚ¼¢ Úã¢ ¥Ó¢¢ÝÜU ãéGÁG¢êÚ Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï Á¢¢çÏ¢Ú ! ¼é}¢ ²ïã ªæÅ }¢ïÚï ã¢‰¢ ÈGUÚ¢ïwG¼ ÜUÚ¼ï ã¢ï ? }¢ñ´ Ýï
¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! (6) }¢ñ´ ²ïã ªæÅ çÏ¢H¢
}¢é¥G¢±Á¢G¢ ¥¢Ð ÜUè ÝÁ¢íG ÜUÚ¼¢ ãæê, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²êæ Ýãè´, ÈGUÚ¢ïwG¼ ÜUÚ¢ï J }¢ñ´ Ýï
¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) ¼¢ï çÈUÚ §S¢ ÜUè ÜGUè}¢¼
|¢è ¥¢Ð ãè Ï¢¼¢»æ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ÜU çÎÚã}¢ }¢ï´ Hï¼¢ ãêæ, }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè :
²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) ²ïã ¼¢ï Ï¢ãé¼ ‰¢¢ïÇGè ÜGUè}¢¼ ãñ, ãéGÁG¢êÚ
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 131
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥ÓÀ¢ Î¢ï çÎÚã}¢ Hï H¢ï, }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè :

²ïã |¢è ÜU}¢ ãñ ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ãéGÁG¢êÚ 6 Ï¢ÉG¢¼ï Ï¢ÉG¢¼ï »ÜU
ªçÜGU²¢ ¼ÜU ÐãéæÓ¢ï, }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6
§S¢ ÜGUè}¢¼ ÐÚ ¥¢Ð Ú¢Á¢Gè ãñ´ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : ã¢æ }¢ñ´ Ú¢Á¢Gè ãêæ, }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè
: ¼¢ï Ï¢S¢ ²ïã ªæÅ ¥¢Ð ÜU¢ ã¢ï Ó¢éÜU¢, ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
²ïã ªæÅ }¢ñ´ Ýï ¶GÚèÎ çH²¢, Á¢Ï¢ ã}¢ }¢ÎèÝ¢ ÐãéæÓ¢ x¢» ¼¢ï ãéGÁG¢êÚ
¥ÐÝï }¢ÜU¢Ý ÐÚ ¼à¢ÚèÈGU Hï x¢» ¥¢ñÚ }¢ñ´ ¥ÐÝï Í¢Ú ¥¢
x¢²¢, ¥x¢Hè S¢éÏãG }¢ñ´ ±¢ïã ªæÅ Hï ÜUÚ Í¢Ú S¢ï Ú±¢Ý¢ ãé±¢ ªæÅ ÜU¢ï
}¢çSÁ¢Îï ÝÏ¢±è ÜïU ÎÚ±¢Á¢Gï ÐÚ Ï¢¢æ{ ÜUÚ }¢ñ´ ãéGÁG¢êÚ 6 ÜUè
ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ¥¢²¢ ¥¢ñÚ Ï¢ñÆ x¢²¢, ãéGÁG¢êÚ Á¢Ï¢ }¢çSÁ¢Î S¢ï
Ï¢¢ãÚ ¼à¢ÚèÈGU H¢» ¼¢ï ÎÚ²¢zG¼ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã ªæÅ ÜñUS¢¢ ãñ ? H¢ïx¢¢ï´ Ýï
¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6 ²ïã ªæÅ Á¢¢çÏ¢Ú Hï ÜUÚ
¥¢²¢ ãñ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢çÏ¢Ú ÜUã¢æ ãñ ? Á¢Ï¢ }¢ñ´ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ ¼¢ï ãéGÁG¢êÚ
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï }¢ïÚï |¢¢§ü ÜïU Ï¢ïÅï ªæÅ ÜU¢ï Hï Á¢¢¥¢ï ²ïã
¼ïÚ¢ ãè ãñ ¥¢ñÚ çÈUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï çÏ¢H¢H 5 S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢çÏ¢Ú
ÜU¢ï Hï Á¢¢ ÜUÚ §S¢ï »ÜU ªçÜGU²¢ Îï Î¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï çÏ¢H¢H Ýï }¢éÛ¢ï »ÜU
ªçÜGU²¢ S¢ï |¢è ÜéUÀ çÁ¢G²¢Î¢ Îï çÎ²¢, ©S¢ çÎÝ S¢ï }¢ïÚï }¢¢H }¢ï´ §S¢ ÜGUÎÚ
Ï¢ÚÜU¼ ãé§ü çÜU }¢ñ´ Ï¢ãé¼ Ï¢ÇG¢ }¢¢HÎ¢Ú Ï¢Ý x¢²¢ J(1)
ãéGÁG¢êÚ 6 ÜUè Ó¢¢ÎÚ }¢ïÚ¢ ÜUÈGUÝ Ï¢Ýï

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢ãH çÏ¢Ý S¢¢’Î 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU »ÜU ¥G¢ñÚ¼
»ÜU Ó¢¢ÎÚ Hï ÜUÚ ¥¢§ü , ©S¢ Ýï ¥G Á ¢ü G ÜUè : ²¢ ÚS¢ê H ËH¢ã

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 132
(6) }¢ñ´ Ýï ²ïã Ó¢¢ÎÚ ¥ÐÝï ã¢‰¢ S¢ï Ï¢éÝè ãñ, }¢ñ´ ¥¢Ð ÜïU
ÐãÝÝï ÜïU çH²ï H¢§ü ãêæ, ãéGÁG¢êÚ ÜU¢ï Á¢GMÚ¼ ‰¢è §S¢ çH²ï
¥¢Ð Ýï ±¢ïã Ó¢¢ÎÚ Hï Hè, çÈUÚ ãéGÁG¢êÚ ±¢ïãè Ó¢¢ÎÚ Ï¢¼G¢ñÚï ¼ãÏ¢‹Î Ï¢¢æ{ï
ã}¢¢Úï Ð¢S¢ ¼à¢ÚèÈGU H¢», S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ H }¢ï´ S¢ï »ÜU Ýï ¥GÁ¢üG
ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) v²¢ ãè ¥ÓÀè Ó¢¢ÎÚ ãñ ²ïã
}¢éÛ¢ï ÐãÝ¢ ÎèçÁ¢²ï J
ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ã¢æ J ÜéUÀ ÎïÚ Ï¢¢’Î ãéGÁG¢êÚ
}¢Á¢çHS¢ S¢ï ¼à¢ÚèÈGU Hï x¢» çÈUÚ ±¢ÐS¢ ¥¢» ¥¢ñÚ ±¢ïã Ó¢¢ÎÚ HÐïÅ
ÜUÚ ©S¢ S¢ãG¢Ï¢è ÜU¢ï §GÝ¢²¼ ÈGUÚ}¢¢ Îè, ãG¢çÁ¢GÚèÝ Ýï ©S¢ à¢wGS¢ S¢ï
ÜUã¢ : ¼ê Ýï ¥ÓÀ¢ Ý çÜU²¢ çÜU ÚS¢êHéËH¢ã 6 S¢ï §S¢
Ó¢¢ÎÚ ÜU¢ S¢é±¢H çÜU²¢ ãG¢H¢æçÜU ¼éÛ¢ï }¢¢’Hê}¢ ãñ çÜU ãéGÁG¢êÚ
çÜUS¢è S¢¢§H ÜU¢ S¢é±¢H ÚÎ Ýãè´ ÈGUÚ}¢¢¼ï ±¢ïã Ï¢¢ïH¢ : ¥ËH¢ã ÜUè
ÜGUS¢}¢ ! }¢ñ´ Ýï çS¢ÈüGU §S¢ çH²ï S¢é±¢H çÜU²¢ çÜU çÁ¢S¢ çÎÝ }¢ñ´ }¢Ú
Á¢¢ªæ ²ïãè Ó¢¢ÎÚ }¢ïÚ¢ ÜUÈGUÝ Ï¢Ýï (¥¢ñÚ ãéGÁG¢êÚ ÜUè Ï¢ÚÜU¼
S¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢ï ÜGUÏ¢í S¢ï }¢ãGÈGUêÁ¢G Úã S¢ÜêæU ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜUè ÚãG}¢¼ S¢ï
çãGSS¢¢ Ð¢ªæ) J ãGÁ¢GÚ¼ï S¢ãH 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU (±¢ÜïGU§üG)
±¢ïã Ó¢¢ÎÚ ©S¢ ÜU¢ ÜUÈGUÝ ãè Ï¢Ýè J(1)
Î¢ï Á¢ã¢æ ÜUè Ï¢ïã¼çÚ²¢æ Ýãè´ çÜU ¥}¢¢çÝ²ï çÎH¢ï Á¢¢æ Ýãè´
ÜUã¢ï v²¢ ãñ ±¢ïã Á¢¢ï ²ã¢æ Ýãèæ }¢x¢Ú §ÜU “Ýãè´” çÜU ±¢ïã ã¢æ Ýãè´
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¥¢Î}¢è
ã}¢ïà¢¢ ²ïã Î¢’±¢ ÜUÚ¼¢ ãñ çÜU }¢ïÚ¢ }¢¢H }¢ïÚ¢ }¢¢H, }¢x¢Ú x¢G¢ñÚ ÜUÚ çÜU

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 133
¼ïÚï çH²ï ©S¢ ÜïU çS¢±¢ v²¢ ãñ çÜU ¼ê ¶¢» ¥¢ñÚ ÝïS¼¢ï Ý¢Ï¢êÎ ÜUÚ Îï, ÐãÝï
¥¢ñÚ ©S¢ï Úgè ÜUÚ Ç¢Hï, S¢ÎÜGU¢ Îï (¶GñÚ¢¼ ÜUÚ) ¼¢çÜU ã}¢ïà¢¢ ÜïU çH²ï
ÜGU¢§}¢ Úãï J(1)
ãGÁ¢GÚ¼ï çÏ¢H¢H 5 ¥¢ñÚ }¢éà¢çÚÜU ¼¢çÁ¢Ú
»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÎéËH¢ã ã±¢Á¢GÝè 5 Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï
çÏ¢H¢H 5 S¢ï ÐêÀ¢ : ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜïU ¶GÁ¢G¢Ýï
ÜUè v²¢ ÜñUçÈGUÄ²¼ ‰¢è ? ãGÁ¢GÚ¼ï çÏ¢H¢H 5 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñ´
ãéÁG ¢G êÚ ÜUè çÏ¢¥GS¢¼ S¢ï ±ÈGU¢¼ ¼ÜU §Ý ÜïU ¶GÁ¢G¢Ýï ÜU¢ §‹Ó¢¢Á¢ü
Úã¢ ãêæ, ¥¢Ð ÜïU }¢¢Hè ©}¢êÚ }¢ïÚè ¼ãG±èH }¢ï´ ‰¢ï, Á¢Ï¢ ÜU¢ï§ü ãG¢Á¢¼ }¢‹Î
¥¢Ð ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï¼¢ ¥¢Ð }¢éÛ¢ S¢ï }¢¢ñÁ¢êÎ¢¼ ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU
ÎÚ²¢zG¼ ÈGUÚ}¢¢¼ï, Á¢¢ï ÜéUÀ }¢¢ñÁ¢êÎ ã¢ï¼¢ }¢ñ´ ¥GÁ¢üG ÜUÚ Îï¼¢, çÈUÚ ãéGÁG¢êÚ
ÈGUÚ}¢¢¼ï : §S¢ S¢¢§H ÜU¢ï §S¢ ÜGUÎÚ Îï Î¢ï, ¥¢ñÚ }¢ñ´ ãéGÁG¢êÚ
6 ÜïU ãéGv}¢ ÜUè ¼¢’}¢èH ÜUÚ Îï¼¢ ¥x¢Ú ÜéUÀ }¢¢ñÁ¢êÎ Ý
ã¢ï¼¢ ¥¢ñÚ ÜU¢ï§ü Ýæx¢¢ |¢êÜU¢ }¢éS¢H}¢¢Ý ¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢ ¥¢ Á¢¢¼¢ ¼¢ï |¢è
ãéGÁG¢êÚ ÈGUÚ}¢¢¼ï : §S¢ï §¼Ýè ÚÜGU}¢ ²¢ Ú¢à¢Ý ²¢ ÜUÐÇG¢ çÎ²¢
Á¢¢» ¼¢ï }¢ñ´ çÜUS¢è S¢ï ÜGUÁ¢üG Hï ÜUÚ ©S¢ ÜUè ¼¢’}¢èH ÜUÚ Îï¼¢ ‰¢¢ J
»ÜU Ú¢ïÁ¢G »ÜU }¢éà¢çÚÜU ¼¢çÁ¢Ú Ýï }¢éÛ¢ S¢ï ÜUã¢ : »ï çÏ¢H¢H !
}¢ïÚï Ð¢S¢ x¢é‹Á¢¢§à¢ ãñ ¼é}¢ }¢ïÚï çS¢±¢ çÜUS¢è ÎêS¢Úï S¢ï ÜGUÁ¢üG Ý çH²¢
ÜUÚ¢ï, §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î }¢ñ´ ©S¢è S¢ï ÜGUÁ¢üG çH²¢ ÜUÚ¼¢, »ÜU çÎÝ }¢ñæ ±éÁG¢ê ÜUÚ
ÜïU ¥Á¢G¢Ý ÎïÝï Hx¢¢ ¼¢ï v²¢ Îï¶¼¢ ãêæ çÜU ±¢ïãè ¼¢çÁ¢Ú ÜéUÀ ÎêS¢Úï
}¢éà¢çÚÜU ¼¢çÁ¢Ú¢ï´ ÜïU ã}¢Ú¢ã ¥¢ Úã¢ ãñ ±¢ïã }¢éÛ¢ï Îï¶ ÜUÚ Ï¢¢ïH¢ :

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 134
¥¢ï ãGÏ¢à¢è ! }¢ñ´ Ýï ÜUã¢ : }¢ñ´ ãG¢çÁ¢GÚ ãêæ, ©S¢ Ýï ¼éà¢üM§ü ÜïU S¢¢‰¢ }¢ïÚè
çÝSÏ¢¼ ÜéUÀ S¢wG¼ ¥ËÈGU¢Á¢G ÜUãï ¥¢ñÚ Ï¢¢ïH¢ : ÜéUÀ }¢¢’Hê}¢ ãñ ±¢’Îï
}¢ï´ çÜU¼Ýï çÎÝ Ï¢¢ÜGUè ãñ´ ? }¢ñ´ Ýï ÜUã¢ : ã¢æ ! ±¢’Îï ÜU¢ çÎÝ ÜGUÚèÏ¢ ¥¢
Úã¢ ãñ, ±¢ïã Ï¢¢ïH¢ : çS¢ÈüGU Ó¢¢Ú çÎÝ Ï¢¢ÜGUè ãñ´, ¥x¢Ú §S¢ }¢ég¼ }¢ï´ ¼ê Ýï
ÜGUÁ¢üG ¥Î¢ Ý çÜU²¢ ¼¢ï ¼éÛ¢ ÜU¢ï xG¢éH¢}¢ Ï¢Ý¢ ÜUÚ Ï¢ÜUçÚ²¢æ Ó¢Ú±¢ªæx¢¢
Á¢ñS¢ï çÜU ¼ê ÐãHï Ó¢Ú¢²¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ J
²ïã S¢éÝ ÜUÚ }¢ñ´ }¢é¼ÈGUçvÜUÚ ãé±¢, Á¢Ï¢ ãéGÁG¢êÚ 6
Ý}¢¢Á¢Gï §Gà¢¢ ÜïU Ï¢¢’Î ãéGÁ¢Ú» }¢éÏ¢¢ÚÜU }¢ï´ ¼à¢ÚèÈGU Hï x¢» }¢ñ´ ±ãè´ ãG¢çÁ¢GÚï
ç¶GÎ}¢¼ ãé±¢ ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! (6) }¢ïÚï }¢¢æ
Ï¢¢Ð ¥¢Ð ÐÚ ÜéUGÚÏ¢¢Ý ! çÁ¢S¢ }¢éà¢çÚÜU ¼¢çÁ¢Ú S¢ï }¢ñ´ ÜGUÁ¢üG çH²¢ ÜUÚ¼¢
‰¢¢ ©S¢ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï §S¢ ¼GÚãG ÜUã¢ ãñ, Á¢Ï¢ çÜU ¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢ ²¢ }¢ïÚï Ð¢S¢
§S¢ ±vG¼ ¥Î¢»çx¢²ï ÜGUÁ¢üG ÜïU çH²ï ÜéUÀ }¢¢ñÁ¢êÎ Ýãè´, ±¢ïã }¢éÛ¢ ÜU¢ï LS±¢
ÜUÚïx¢¢, ¥¢Ð §Á¢¢Á¢G¼ Îï´ ¼¢ï }¢ñ´ |¢¢x¢ ÜUÚ çÜUS¢è }¢éS¢H}¢¢Ý ÜGUÏ¢èHï }¢ï´ Á¢¢
Úãêæ Á¢Ï¢ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜéUÀ S¢¢}¢¢Ý ÜUÚ Îïx¢¢ ¼¢ï ±¢ÐS¢ ¥¢ Á¢¢ªæx¢¢,
}¢ñ´ ãéGÁG¢êÚ S¢ï LwGS¢¼ ã¢ï ÜUÚ ¥ÐÝï Í¢Ú ¥¢²¢ J ¼Ë±¢Ú,
É¢H, ‰¢ïH¢ ¥¢ñÚ Á¢ê¼¢ ¥ÐÝï çS¢Úã¢Ýï Ú¶ çH²¢, S¢éÏãG ÜU¢çÁ¢GÏ¢ ÜïU ±vG¼
}¢ñ´ Ó¢HÝï ãè Hx¢¢ ‰¢¢ çÜU v²¢ Îï¶¼¢ ãêæ çÜU »ÜU ¥¢Î}¢è Î¢ñÇG¢ Ó¢H¢
¥¢¼¢ ãñ ©S¢ Ýï }¢ïÚï Ð¢S¢ ÐãéæÓ¢ ÜUÚ ÜUã¢ : ÚS¢êHéËH¢ã 6
¼éÛ¢ ÜU¢ï ²¢Î ÈGUÚ}¢¢ Úãï ãñ´, }¢ñ´ ±ã¢æ ÐãéæÓ¢¢ ¼¢ï Îï¶¢ çÜU Ó¢¢Ú ªæÅ HÎï ãé»
Ï¢ñÆï ãñ´, }¢ñ´ §Á¢¢Á¢G¼ Hï ÜUÚ ãéGÁG¢êÚ 6 ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´
ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢, ãéGÁG¢êÚ 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÏ¢¢ÚÜU ã¢ï ¥ËH¢ã
¼¥G¢H¢ Ýï ÜGUÁ¢üG ¥Î¢ ÜUÚÝï ÜU¢ S¢¢}¢¢Ý ÜUÚ çÎ²¢ ¼é}¢ Ýï Ó¢¢Ú ªæÅ Ï¢ñÆï
Îï¶ï ã¢ï´x¢ï, }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ã¢æ ! ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! (6),
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 135
ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã ªæÅ ãG¢çÜU}¢ï çÈGUÎÜU Ýï |¢ïÁ¢ï ãñ´

x¢GËH¢, ÜUÐÇGï ¥¢ñÚ Á¢¢ï |¢è S¢¢}¢¢Ý ¥¢²¢ ãñ S¢Ï¢ ¼ïÚè ¼ãG±èH }¢ï´ ãñ S¢Ï¢
Ó¢èÁ¢Gï´ Ï¢ïÓ¢ ÜUÚ ÜGUÁ¢üG ¥Î¢ ÜUÚ Î¢ï, }¢ñ´ Ýï ãéGv}¢ ÜUè ¼¢’}¢èH ÜUÚ Îè ¥¢ñÚ
çÈUÚ }¢çSÁ¢Î }¢ï´ ¥¢²¢, ãéGÁG¢êÚ Ýï ¥Î¢»çx¢²ï ÜGUÁ¢üG ÜU¢ ãG¢H
ÐêÀ¢ ¼¢ï }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6 S¢Ï¢ ÜGUÁ¢G¢ü
¥Î¢ ã¢ï x¢²¢ ÜéUÀ Ï¢¢ÜGUè Ýãè´ Úã¢, ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
ÜéUÀ S¢¢}¢¢Ý Ï¢Ó¢ |¢è Úã¢ ? }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ã¢æ ²¢ ÚS¢êHËH¢ã
6 ÜéUÀ Ï¢Ó¢ |¢è x¢²¢ ãñ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï §S¢ S¢ï S¢Ï¢éÜUÎ¢ïà¢
ÜUÚ¢ï, Á¢Ï¢ ¼ÜU ²ïã çÆÜU¢Ýï Ýãè´ Hx¢ïx¢¢ }¢ñ´ Í¢Ú Ýãè´ Á¢¢ªæx¢¢ J
Ý}¢¢Á¢Gï §Gà¢¢ ÜïU Ï¢¢’Î }¢éÛ¢ï ãéGÁG¢êÚ Ýï Ï¢éH¢²¢ Ï¢¢ÜGUè
}¢¢‹Î¢ S¢¢}¢¢Ý ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU ÎÚ²¢zG¼ ÈGUÚ}¢¢²¢ }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè ±¢ïã }¢ïÚï
Ð¢S¢ ãñ ÜU¢ï§ü S¢¢§H ãè Ýãè´ ç}¢H¢ ãéGÁG¢êÚ Ýï S¢¢Úè Ú¢¼
}¢çSÁ¢Î }¢ï´ x¢éÁ¢G¢Ú Îè Í¢Ú Ý x¢» ¥¢ñÚ ÎêS¢Úï çÎÝ Ï¢¢’Î Ý}¢¢Á¢Gï §Gà¢¢ ãéGÁG¢êÚ
Ýï çÈUÚ }¢éÛ¢ï Ï¢éH¢²¢ }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã
6 ¥ËH¢ã Ýï ¥¢Ð ÜU¢ï S¢Ï¢éÜUÎ¢ïà¢ ÜUÚ çÎ²¢ ²ïã S¢éÝ
ÜUÚ ãéGÁG¢êÚ 6 Ýï ¼vÏ¢èÚ ÜUãè ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜU¢ à¢éRU
¥Î¢ çÜU²¢ v²êæçÜU ¥¢Ð ÜU¢ï ÇÚ ‰¢¢ çÜU }¢¢ñ¼ ¥¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ ±¢ïã S¢¢}¢¢Ý
}¢ïÚï Ð¢S¢ }¢¢ñÁ¢êÎ ã¢ï, §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ãéGÁG¢êÚ 6 ¥ÐÝï Î¢ñH¼
¶G¢Ýï }¢ï´ ¼à¢ÚèÈGU Hï x¢» J(1)
S¢ÎÜGU¢ Î¢ï (¶GñÚ¢¼ ÜUÚ¢ï)
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 Ýï ¥ÐÝï ¥SãG¢Ï¢ S¢ï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : S¢ÎÜGU¢ Î¢ï, »ÜU à¢wGS¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 136
(6) }¢ïÚï Ð¢S¢ »ÜU ÎèÝ¢Ú ãñ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ ÜU¢ï ¥ÐÝè
Á¢¢Ý ÐÚ ¶GÓ¢ü ÜUÚ, ©S¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : }¢ïÚï Ð¢S¢ »ÜU ¥¢ñÚ ãñ, ÈGUÚ}¢¢²¢ :
§S¢ ÜU¢ï ¥ÐÝè Ï¢è±è ÐÚ ¶GÓ¢ü ÜUÚ, ±¢ïã Ï¢¢ïH¢ : }¢ïÚï Ð¢S¢ »ÜU ¥¢ñÚ ãñ,
ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ ÜU¢ï ¥ÐÝè ¥¢ñH¢Î ÐÚ ¶GÓ¢ü ÜUÚ, ©S¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : }¢ïÚï
Ð¢S¢ »ÜU ¥¢ñÚ ãñ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ ÜU¢ï ¥ÐÝï ¶G¢çÎ}¢ ÐÚ ¶GÓ¢ü ÜUÚ, ©S¢ Ýï
ÜUã¢ : }¢ïÚï Ð¢S¢ »ÜU ¥¢ñÚ ãñ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ ÜUè çÝx¢¢ã ¼éÛ¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ãñ
²¢’Ýè Á¢ã¢æ ¥ÓÀ¢ }¢¢ñÜGU¥G Îï¶¢ï ±ã¢æ ¶GÓ¢ü ÜUÚ¢ï J(1)
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : çÁ¢S¢ Ï¢S¼è
}¢ï´ çÜUS¢è à¢wGS¢ Ýï §S¢ ãG¢H }¢ï´ S¢éÏãG ÜUè, çÜU ±¢ïã Ú¢¼ |¢Ú |¢êÜU¢ Úã¢ ©S¢
Ï¢S¼è S¢ï ¥ËH¢ã ÜUè çãGÈGU¢Á¢G¼ ± çÝx¢Ú¢Ýè ÜU¢ ±¢’Î¢ ¶Gy}¢ J(2)
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜU¢ §Úà¢¢Î : }¢¢H }¢ï´

Á¢GÜU¢¼ ÜïU §GH¢±¢ |¢è ãGÜGU ãñ J(3)
}¢éÛ¢ï ²ïã |¢è x¢±¢Ú¢ Ýãè´

»ÜU çÎÝ ÚS¢êHéËH¢ã 6 ©ãéGÎ (Ðã¢ÇG) ÜUè
¼GÚÈGU ¼à¢ÚèÈGU Hï Ó¢Hï, ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê Á¢GÚ çx¢GÈGU¢Úè 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 137
}¢ñ´ ãéGÁG¢êÚ ÜïU ã}¢Ú¢ã ‰¢¢, ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :

»ï ¥Ï¢ê Á¢G Ú ! }¢ñ ´ Ýï ¥G Á ¢ü G ÜUè : HÏÏ¢ñ Ü U ²¢ ÚS¢ê H ËH¢ã
(6), ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥¢Á¢ Á¢¢ï H¢ïx¢ çÁ¢G²¢Î¢ (}¢¢H¢ï Î¢ñH¼)
Ú¶¼ï ãñ´ ÜUH çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ±¢ïãè }¢éçzGHS¢ ã¢ï´x¢ï Ï¢ Á¢éÁ¢G ©Ý ÜïU Á¢¢ï
»ïS¢¢ ÜUÚï´, ¥¢Ð Ýï ¥ÐÝï ã¢‰¢ Î¢»æ Ï¢¢»æ ¥¢ñÚ S¢¢}¢Ýï ÐèÀï Ó¢H¢¼ï ãé»
ÜUã¢ ¥¢ñÚ »ïS¢ï H¢ïx¢ ÜU}¢ ãè ã¢ï´x¢ï, ¥¢ñÚ çÈUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥Ï¢ê Á¢GÚ, }¢ñ´ Ýï
¥GÁ¢üG ÜUè : HÏÏ¢ñÜU ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) }¢ïÚï }¢¢æ Ï¢¢Ð
¥¢Ð ÐÚ ÜéUGÚÏ¢¢Ý, ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï ²ïã |¢è x¢±¢Ú¢ Ýãè´ çÜU }¢ïÚï Ð¢S¢ ©ãéGÎ
çÁ¢¼Ýè Î¢ñH¼ ã¢ï ¥¢ñÚ }¢ñ´ ©S¢ï Ú¢ãï wG¢éÎ¢ }¢ï´ ¶GÓ¢ü |¢è ÜUÚ¼¢ Úãêæ HïçÜUÝ
}¢Mæ ¼¢ï ©S¢ }¢ï´ S¢ï Î¢ï ÜGUèÚ¢¼G (çÏ¢H¢ ¶GÓ¢ü çÜU²ï ãè) À¢ïÇG Á¢¢ªæ, }¢ñ´ Ýï
¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) v²¢ ¥¢Ð ÜUè }¢éÚ¢Î Î¢ï
çÜGU‹¼G¢Ú S¢ï ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : Ýãè´ Î¢ï ÜGUèÚ¢¼G, çÈUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥Ï¢ê Á¢GÚ !
¼é}¢ çÁ¢G²¢Î¢ ÜUè ¼GÚÈGU Á¢¢¼ï ã¢ï ¥¢ñÚ }¢ñ´ ÜU}¢ ÜUè ¼GÚÈGU J(1)
§üS¢¢Ú ± S¢¶G¢±¼ï çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê Ï¢RU çS¢gèÜGU 5 §SH¢}¢ H¢» ¼¢ï ©S¢
±vG¼ ç¼Á¢¢Ú¼è ÝzG¥G ÜUè ¥¢}¢ÎÝè S¢ï ¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢ Ó¢¢HèS¢ ãÁ¢G¢Ú

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 138
çÎÚã}¢ Á¢}¥G ‰¢ï, ©S¢ }¢ï´ S¢ï ±¢ïã }¢éS¢H}¢¢Ý ÈéUGÜGUÚ¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ ÜUè
§}¢Î¢Î ¥¢ñÚ xG¢éH¢}¢ ¶GÚèÎ ÜUÚ ¥¢Á¢G¢Î ÜUÚ ÎïÝï }¢ï´ ÚÜGU}¢ ¶GÓ¢ü ÜUÚ¼ï
Úãï, Á¢Ï¢ ãéGÁG¢êÚ ÜïU ã}¢Ú¢ã çãÁ¢Ú¼ ÜUè ¼¢ï ©S¢ ±vG¼
çS¢ÈüGU Ð¢æÓ¢ ãÁ¢G¢Ú çÎÚã}¢ ¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢ Ï¢¢ÜGUè Ï¢Ó¢ï ‰¢ï Á¢¢ï ¥¢Ð Ýï
§SH¢}¢ ÐÚ ÜéUGÚÏ¢¢Ý ÜUÚ çÎ²ï J(1)
§üS¢¢Ú ± S¢¶G¢±¼ï ¥GHè }¢é¼üÁ¢G¢ 5

»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GHè }¢é¼üÁ¢G¢ 5 ÜïU Í¢Ú }¢ï´ ÜUÇG¢ÜïU
ÜU¢ ÈGU¢ÜGU¢ x¢éÁ¢GÚ¢, ¥¢Ð Ýï »ÜU ²ãêÎè S¢ï ÜéUÀ ªÝ çH²¢ ¼¢çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï
ÈGU¢ç¼G}¢¼éÁGÁ¢GãÚ¢ C ©S¢ï Ï¢éÝïæ, Á¢Ï¢ Ï¢éÝ Ó¢éÜUè´ ¼¢ï ©S¢ ÜUè }¢Á¢GÎêÚè
}¢ï´ ¼èÝ S¢¢¥G x¢ïãêæ ç}¢Hï, ÐãHï çÎÝ »ÜU S¢¢¥G x¢ïãêæ Hï ÜUÚ S¢çÄ²Î¢
C Ýï ÐèS¢¢ ¥¢ñÚ Ú¢ïçÅ²¢æ ÐÜU¢§æü, Á¢Ï¢ ¥¢Ð ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GHè
5 ¥¢ñÚ Ï¢ÓÓ¢¢ï´ S¢}¢ï¼ ¶¢Ýï Ï¢ñÆè´ ¼¢ï »ÜU ç}¢SÜUèÝ Ýï ÎÚ±¢Á¢G¢
¶Å¶Å¢²¢ ¥¢ñÚ ÜUã¢ : »ï ¥ãHï Ï¢ñ¼ï ÝéÏ¢éÃ±¼ ! }¢ñ´ ç}¢SÜUèÝ ãêæ ¥ËH¢ã
ÜïU Ý¢}¢ ÐÚ }¢éÛ¢ï ÜéUÀ ç¶H¢¥¢ï, Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ±¢ïã Ó¢‹Î Ú¢ïçÅ²¢æ Á¢¢ï ÐÜUè ‰¢è´
©S¢ï Îï Îè x¢§æü J
ÎêS¢Úï çÎÝ çÈUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï ÈGU¢ç¼G}¢¢ C Ýï »ÜU S¢¢¥G x¢ïãêæ
ÐèS¢ï ¥¢ñÚ Ú¢ïçÅ²¢æ ÐÜU¢§æü Á¢Ï¢ S¢Ï¢ ¶¢Ýï Ï¢ñÆï ¼¢ï çÈUÚ çÜUS¢è Ýï ÎÚ±¢Á¢G¢
¶Å¶Å¢²¢ ¥¢ñÚ ÜUã¢ : »ï ¥ãHï Ï¢ñ¼ï ÝéÏ¢éÃ±¼ ! }¢ñ´ »ÜU ²¼è}¢ ãêæ wG¢éÎ¢
ÜïU Ý¢}¢ ÐÚ }¢éÛ¢ï ÜéUÀ ç¶H¢¥¢ï, S¢¢Úè Ú¢ïçÅ²¢æ ©S¢ï Îï Îè x¢§æü J
¼èS¢Úï çÎÝ çÈUÚ ±¢ïãè }¢¢Á¢Ú¢ x¢éÁ¢GÚ¢, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î¢ C
x¢ïãêæ ÐèS¢ ÜUÚ Ú¢ïçÅ²¢æ ÐÜU¢ Ó¢éÜUè´ ¼¢ï çÜUS¢è Ýï ÎÚ±¢Á¢Gï ÐÚ S¢Î¢ Îè : »ï

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 139
¥ãHï Ï¢ñ¼ï ÝéÏ¢éÃ±¼ ! }¢ñ´ ¥S¢èÚ ãêæ |¢êÜU¢ ãêæ wG¢éÎ¢ ÜïU çH²ï }¢éÛ¢ï ÜéUÀ
ç¶H¢¥¢ï ¥¢ñÚ S¢¢Úè Ú¢ïçÅ²¢æ ©S¢ï Îï Îè x¢§üæ J
S¢Ï¢ Ýï Ð¢Ýè Ðè Ðè ÜUÚ Ú¢¼ x¢éÁ¢G¢Úè HïçÜUÝ ãGÁ¢GÚ¼ï ãGS¢Ý ¥¢ñÚ
ãGÁ¢GÚ¼ï ãéGS¢ñÝ E |¢êÜU ÜUè çà¢g¼ S¢ï çÝÉ¢H ã¢ïÝï Hx¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï
¥GHè 5 çÚS¢¢H¼ }¢¥¢Ï¢ ãéGÁG¢êÚ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´
ÐãéæÓ¢ï ¥¢ñÚ S¢¢Ú¢ }¢¢Á¢Ú¢ ¥GÁ¢üG çÜU²¢, ãéGÁG¢êÚ Ýï ¥Á¢G±¢Á¢ï
}¢é¼G¤ãÚ¢¼ S¢ï ÎÚ²¢zG¼ ÈGUÚ}¢¢²¢ ¼¢ï S¢Ï¢ ÜïU ã¢æ ²ïãè Á¢±¢Ï¢ ç}¢H¢ çÜU
Ï¢ÚÜU¼ ãñ, §¼Ýï }¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê Ï¢RU çS¢gèÜGU 5 ¼à¢ÚèÈGU H¢»,
±¢ï |¢è |¢êÜU S¢ï Ï¢ï ãG¢H ã¢ï Úãï ‰¢ï çÜUS¢è Ýï ÜUã¢ : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã
(6) ç}¢vGÎ¢Î çÏ¢Ý ¥S±Î 5 ÜïU Ð¢S¢ ¶Á¢êÚïæ
ãñ´ ©S¢ ÜïU Ð¢S¢ ¥¢Î}¢è |¢ïÁ¢¢ x¢²¢ HïçÜUÝ ±ã¢æ |¢è Ý ç}¢Hè´ çÈUÚ ãéGÁG¢êÚ
Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GHè 5 S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã Å¢ïÜUÚè H¢ï
¥¢ñÚ ©S¢ ¶Á¢êÚ ÜïU ÎÚwG¼ ÜïU Ð¢S¢ Á¢¢¥¢ï ¥¢ñÚ ©S¢ S¢ï ÜUã¢ï : }¢éãG}}¢Î
(6) Ýï ÜUã¢ ãñ ¥ÐÝè ¶Á¢êÚ¢ï´ S¢ï ã}¢ï´ çà¢ÜU}¢ S¢ïÚ ÜUÚ Îï,
¥ËH¢ã ÜïU ãéGv}¢ S¢ï ¶Á¢êÚï´ çx¢ÚÝï Hx¢èæ, S¢Ï¢ H¢ïx¢¢ï´ Ýï wG¢êÏ¢ çà¢ÜU}¢ S¢ïÚ
ã¢ï ÜUÚ ¶¢§æü, Ï¢¢ÜGUè ãGÁ¢GÚ¼ï ÈGU¢ç¼G}¢¢ C ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ |¢ïÁ¢ Îè
x¢§æü çÜU ±¢ïã wG¢éÎ ¶¢»æ, ¥¢ñÚ Ï¢ÓÓ¢¢ï´ ÜU¢ï ç¶H¢»æ, §S¢ ±¢çÜGU»G ÐÚ ²ïã
¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ Ý¢çÁ¢GH ãé§ü :
1......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ¶¢Ý¢ ç¶H¢¼ï ãñ´ ©S¢ ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ ÐÚ ç}¢SÜUèÝ
¥¢ñÚ ²¼è}¢ ¥¢ñÚ ¥S¢èÚ (ÜñGUÎè) ÜU¢ï J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 140
§üS¢¢Ú ± ©wG¢éÃ±¼ ÜU¢ Ï¢ï ç}¢S¢¢H }¢éÁ¢G¢ãÚ¢

Á¢Ï¢ S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢ }¢ï´
çãÁ¢Ú¼ ÈGUÚ}¢¢ ãé» ¥¢ñÚ }¢ÎèÝ» Ð¢ÜU }¢ï´ }¢vÜU¢ S¢ï }¢éã¢çÁ¢ÚèÝ ¥¢ x¢»
¼¢ï Ï¢ï Ú¢ïÁ¢Gx¢¢Ú ã¢ïÝï ÜUè ±Áã S¢ï ©Ý ÜUè x¢éÁ¢GÚ¢Ý ¼æx¢è S¢ï ã¢ïÝï Hx¢è, ãéGÁG¢êÚ
Ýï }¢éã¢çÁ¢ÚèÝ ÜUè ¥¢Ï¢¢ÎÜU¢Úè ÜïU çS¢HçS¢Hï }¢ï´ ²ïã §vGÎ¢}¢
ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU }¢ÎèÝï ÜïU }¢éS¢H}¢¢Ý¢ïæ (¥‹S¢¢Ú) S¢ï ©Ý }¢éã¢çÁ¢ÚèÝ ÜU¢ |¢¢§ü
Ó¢¢Ú¢ ÜUÚ¢ çÎ²¢, ²¢’Ýè ãÚ ¥‹S¢¢Úè ÜU¢ï »ÜU »ÜU }¢éã¢çÁ¢Ú çS¢ÐéÎü çÜU²¢
çÜU Ï¢ ãGñçS¢Ä²¼ |¢¢§ü ÜïU ¥ÐÝï }¢ÜU¢Ý }¢ï´ Ú¶ï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU çH²ï wG¢éÎ¢ïü
Ý¢ïà¢ ÜU¢ §ç‹¼Á¢G¢}¢ ÜUÚï, §S¢ï “}¢é±¢¶G¢¼” ÜUã¼ï ãñ´, ¥‹S¢¢Ú Ýï ãéGÁG¢êÚ
ÜïU ãéGv}¢ ÜUè ¼¢’}¢èH ¥¢ñÚ ©wG¢éÃ±¼ï §SH¢}¢è ÜïU Á¢ÁGÏ¢ï }¢ï´
|¢¢§üÓ¢¢Úï ÜUè ±¢ïã ç}¢S¢¢H ÜGU¢§}¢ ÜUÚ çÎ¶¢§ü çÁ¢S¢ ÜUè ÝÁ¢GèÚ ¼¢Úè¶Gï
¥G¢H}¢ }¢ï´ ç}¢HÝè }¢éãG¢H ãñ J
ãÚ ¥‹S¢¢Úè Ýï ¥ÐÝï }¢ÜU¢Ý, Á¢¢»Î¢Î, Á¢G}¢èÝ ¥¢ñÚ }¢¢H¢ï
}¢¼¢¥G }¢ï´ ¥ÐÝï }¢éã¢çÁ¢Ú |¢¢§ü ÜU¢ï Ï¢Ú¢Ï¢Ú ÜU¢ à¢ÚèÜU ÜUÚ çH²¢ ¥¢ñÚ
¥¢{¢ çãGSS¢¢ Ï¢¢æÅ ÜUÚ Îï çÎ²¢ HïçÜUÝ }¢éã¢çÁ¢ÚèÝ Ýï |¢è çÝã¢²¼ wG¢ég¢Úè
ÜU¢ S¢éÏ¢ê¼ çÎ²¢ ¥¢ñÚ à¢éçRUÄ²¢ ÜïU S¢¢‰¢ ¥‹S¢¢Ú |¢¢§²¢ï´ ÜUè Á¢¢»ïÎ¢Î¢ïæ ÐÚ
ÜGUÏÁ¢G¢ ÜUÚ HïÝï ÜïU Ï¢Á¢¢» S¢Ï¢ ÜéUÀ ±¢ÐS¢ ÜUÚ çÎ²¢ ¥¢ñÚ wG¢éÎ }¢ïãGÝ¼
}¢Á¢GÎêÚè ÜUÚ ÜïU x¢éÁ¢GÚ ¥±ÜGU¢¼ ÜUÚÝï Hx¢ï, Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ÚS¢êHéËH¢ã
6 Ýï (}¢é±¢¶G¢¼ ÜïU ¼ãìG¼) ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÎéÚüãG}¢¢Ý çÏ¢Ý
¥G¢ñÈGU (5) }¢éã¢çÁ¢Ú ÜU¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢’Î çÏ¢Ý ÚÏ¢è¥G ¥‹S¢¢Úè
5 ÜU¢ |¢¢§ü Ï¢Ý¢ çÎ²¢ ¼¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢’Î (5) Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï
¥GÏÎéÚüãG}¢¢Ý 5 S¢ï ÜUã¢ : ¥‹S¢¢Ú }¢ï´ }¢ñ´ S¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 141
}¢¢HÎ¢Ú ãêæ }¢ñ´ ¥ÐÝ¢ }¢¢H Ï¢¢æÅ ÜUÚ çÝSÈGU ¥¢Ð ÜU¢ï Îï¼¢ ãêæ }¢ïÚè Î¢ï
Ï¢èç±²¢æ ãñ´ ©Ý }¢ï´ S¢ï »ÜU ÜU¢ï Á¢¢ï ¥¢Ð ÐS¢‹Î ÜUÚï´ }¢ñ´ ¼GH¢ÜGU Îï¼¢ ãêæ §Gg¼
x¢éÁ¢GÚÝï ÐÚ ¥¢Ð ©S¢ S¢ï çÝÜU¢ãG ÜUÚ HèçÁ¢²ï, ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÎéÚüãG}¢¢Ý
5 Ýï ÜUã¢ : ¥¢Ð ÜïU ¥ãH ¥¢ñÚ ¥¢Ð ÜU¢ }¢¢H ¥¢Ð ÜU¢ï
}¢éÏ¢¢ÚÜU ã¢ï, v²¢ ²ã¢æ ÜU¢ï§ü Ï¢¢Á¢G¢Úï ç¼Á¢¢Ú¼ (}¢‹Çè) ãñ ? ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢’Î
5 Ýï ÜUã¢ : ã¢æ ãñ ¥¢ñÚ ©‹ãï´ “Ï¢Ýê ÜñGUÝêÜGU¢¥G” ÜïU Ï¢¢Á¢G¢Ú ÜU¢
Ð¼¢ Ï¢¼¢²¢, ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÎéÚüãG}¢¢Ý 5 S¢éÏãG }¢‹Çè x¢», à¢¢}¢ ÜU¢ï
}¢Ý¢ÈïGU¥G ÜU¢ ÐÝèÚ ¥¢ñÚ }¢w¶Ý S¢¢‰¢ H¢», §S¢è ¼GÚãG Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ }¢‹Çè }¢ï´
Á¢¢¼ï ¥¢ñÚ ç¼Á¢¢Ú¼ ÜUÚ¼ï Úãï, ‰¢¢ïÇGï ãè ¥GS¢ïü }¢ï´ ±¢ïã }¢¢HÎ¢Ú Ï¢Ý x¢»
¥¢ñÚ ©‹ã¢ï´ Ýï à¢¢Îè |¢è ÜUÚ Hè J
»ÜU çÎÝ ¥GÏÎéÚüãG}¢¢Ý 5 ÚS¢êHéËH¢ã 6
ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ãé», ¥¢Ð ÜïU Ï¢ÎÝ ÐÚ wG¢éàÏ¢ê Hx¢è ‰¢è, ãéGÁG¢êÚ
Ýï ÐêÀ¢ : ²ïã v²¢ ãñ ? ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã
(6) }¢ñ´ Ýï »ÜU ¥‹S¢¢Úè ¥G¢ñÚ¼ S¢ï à¢¢Îè ÜUÚ Hè ãñ, ãéÁG ¢G êÚ
Ýï ÐêÀ¢ : }¢ãÚ çÜU¼Ý¢ çÎ²¢ ? ¥GÁ¢üG ÜUè : Ð¢æÓ¢ çÎÚã}¢ |¢Ú
S¢¢ïÝ¢, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ±Hè}¢¢ Î¢ï wG±¢ã »ÜU Ï¢ÜUÚè ã¢ï J(1)
§üS¢¢Ú ÜUè Ï¢ï ÝÁ¢GèÚ ç}¢S¢¢H

Ý}¢¢Á¢Gï }¢x¢GçÚÏ¢ ÜïU Ï¢¢’Î ÚS¢êHéËH¢ã 6 }¢çSÁ¢Îï
ÝÏ¢±è }¢ï´ ¼à¢ÚèÈGU ÈGUÚ}¢¢ ãñ´ ÜéUÀ ÎêS¢Úï S¢ãG¢Ï¢è |¢è çÁ¢GRU¢ï ¥Á¢GÜU¢Ú ¥¢ñÚ
ç¼H¢±¼ï ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ }¢ï´ }¢S¢MÈGU ãñ´ çÜU »ÜU à¢wGS¢ ãéGÁG¢êÚ

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 142
ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ ©S¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢

ÚS¢êHËH¢ã 6 }¢ñ´ }¢éçzGHS¢ ¥¢ñÚ }¢éS¢èÏ¢¼ Á¢GÎ¢ ãêæ, ±¢ïã
}¢Á¢GèÎ ÜéUÀ ¥GÁ¢üG ÜUÚÝ¢ Ó¢¢ã¼¢ ‰¢¢ }¢x¢Ú çà¢g¼ï Á¢ÁGÏ¢¢¼ S¢ï ÜéUÀ ÜUã
Ý S¢ÜU¢, ãéGÁG¢êÚ Ó¢‹Î H}ãïG ©S¢ ÜïU S¢Ú¢Ð¢ ÜU¢ Á¢¢§Á¢G¢
Hï¼ï Úãï ¥¢Ð Ýï Îï¶¢ çÜU »ÜU à¢wGS¢ ÐÚ¢x¢‹Î¢ }¢ê, ¶GS¼¢ ãG¢H Ó¢ïãÚï
ÐÚ çÁ¢G‹Îx¢è ÜUè S¢çwG¼²¢ï´ ÜïU ÝéÜGUêà¢ ¥¢Ð ÜïU ÈGUÁGH¢ï ÜUÚ}¢ ÜU¢ ©}}¢èÎ
±¢Ú ¶ÇG¢ ãñ, ãéGÁG¢êÚ Ýï »ÜU à¢wGS¢ ÜU¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢¥¢ï
ã}¢¢Úï Í¢Ú S¢ï §S¢ }¢ïã}¢¢Ý ÜïU çH²ï ¶¢Ý¢ Hï ¥¢¥¢ï, ±¢ïã ¶G¢Hè ã¢‰¢
±¢ÐS¢ ¥¢ x¢²¢ ¥¢ñÚ ©}}¢éH }¢¢ïç}¢ÝèÝ ÜU¢ Ðñx¢G¢}¢ S¢éÝ¢ çÎ²¢ : ²¢
ÚS¢êHËH¢ã ! ©S¢ Á¢G¢¼ ÜUè ÜGUS¢}¢ çÁ¢S¢ Ýï ¥¢Ð ÜU¢ï ãGÜGU Îï ÜUÚ }¢Ï¢ªGS¢
ÈGUÚ}¢¢²¢ }¢ïÚï Ð¢S¢ çS¢±¢ Ð¢Ýè ÜïU ¥¢ñÚ ÜéUÀ }¢¢ñÁ¢êÎ Ýãè´, S¢¢§H ²ïã S¢éÝ
ÜUÚ Î}¢ Ï¢ wG¢éÎ Úã x¢²¢ çÜU }¢ñ´ çÁ¢S¢ ¥GÁ¢Gè}¢éàà¢¢Ý ÚS¢êHï wG¢éÎ¢ ÜïU Ð¢S¢
¥ÐÝè ¼æx¢ ÎS¼è ÜU¢ Ú¢ïÝ¢ Ú¢ïÝï ¥¢²¢ ãêæ wG¢éÎ ©Ý ÜïU Í¢Ú ÜU¢ ²ïã ãG¢H ãñ J
ãéGÁG¢êÚ Ýï ÎêS¢Úè Á¢G¢ñÁ¢» }¢é¼G¤ãÚ¢ ÜïU ã¢æ S¢ï ¶¢Ý¢
H¢Ýï ÜU¢ ãéGv}¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ ±ã¢æ S¢ï |¢è ²ïãè Á¢±¢Ï¢ ç}¢H¢ : }¢ïÚï ã¢æ çS¢±¢
Ð¢Ýè ÜïU ¥¢ñÚ ÜéUÀ }¢¢ñÁ¢êÎ Ýãè´, §S¢è ¼GÚãG ãéGÁG¢êÚ Ï¢¢Úè Ï¢¢Úè
S¢Ï¢ ¥Á¢G±¢Á¢ ÜïU ã¢æ S¢ï ¶¢Ý¢ ¼GHÏ¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï Úãï }¢x¢Ú S¢Ï¢ ÜïU ã¢æ S¢ï
²ïãè Á¢±¢Ï¢ ç}¢H¢ çÜU : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) ÜGUS¢}¢
ãñ ©S¢ Á¢G¢¼ ÜUè çÁ¢S¢ Ýï ¥¢Ð ÜU¢ï ãGÜGU Îï ÜUÚ }¢Ï¢ªGS¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ
çS¢±¢ Ð¢Ýè ÜïU ¥¢ñÚ ÜéUÀ }¢¢ñÁ¢êÎ Ýãè´, ¼¢ï S¢¢§H Ýï ¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ¥¢ñÚ
ãñGÚ¢Ýè S¢ï ãéGÁG¢êÚ ÜU¢ï Îï¶¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè ¥¢æ¶¢ï´ S¢ï ¥¢æS¢ê
Á¢¢Úè ã¢ï x¢», ãéGÁG¢êÚ Ýï ãG¢çÁ¢GÚèÝ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥¢Á¢ ÜU¢ñÝ
§S¢ }¢ïã}¢¢Ý ÜUè }¢ïÁ¢GÏ¢¢Ýè ÜUÚ¼¢ ãñ ? ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê ¼GHãG¢ ¥‹S¢¢Úè
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 143
5 Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) ¥¢Á¢

}¢ñ´ §S¢ ÜUè }¢ïÁ¢GÏ¢¢Ýè ÜïU çH²ï ãG¢çÁ¢GÚ ãêæ J
¥Ï¢ê ¼GHãG¢ 5 ©S¢ }¢ïã}¢¢Ý ÜU¢ï ¥ÐÝï S¢¢‰¢ ¥ÐÝï
Í¢Ú H¢» ©S¢ï çÏ¢Æ¢²¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè Ï¢è±è ©}}¢ï S¢éHñ}¢ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
}¢ïÚï S¢¢‰¢ ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜU¢ »ÜU }¢ïã}¢¢Ý ãñ ÜéUÀ ¶¢Ýï
ÜU¢ï ãñ ¼¢ï H¢¥¢ï, ©S¢ Ýï ÜUã¢ : ‰¢¢ïÇG¢ S¢¢ ¼G¥G¢}¢ ãñ Á¢¢ï çS¢ÈüGU Ï¢ÓÓ¢¢ï´
ÜïU çH²ï ÜU¢ÈGUè ã¢ïx¢¢, ÈGUÚ}¢¢²¢ : Ï¢ÓÓ¢¢ï´ ÜU¢ï Ï¢ãH¢ ÜUÚ |¢êÜU¢ ãè S¢éH¢
Î¢ï, Á¢Ï¢ Ï¢ÓÓ¢ï S¢¢ï x¢» ¼¢ï ÎS¼ÚwG±¢Ý ÐÚ ¶¢Ý¢ Ú¶ çÎ²¢ x¢²¢
}¢ïã}¢¢Ý ÜïU S¢¢‰¢ ç}¢²¢æ Ï¢è±è |¢è Ï¢ñÆ x¢», Ú}Á¢G à¢Ý¢S¢ Ï¢è±è Ýï Ï¢œ¢è
ÎéLS¼ ÜUÚÝï ÜïU Ï¢ã¢Ýï Ó¢Ú¢x¢G x¢éH ÜUÚ çÎ²¢, }¢ïã}¢¢Ý S¢ï ÜUã¢ x¢²¢ çÜU
¶¢Ý¢ ¶¢§²ï, }¢ïã}¢¢Ý ¶¢Ý¢ ¶¢¼¢ Úã¢ ¥¢ñÚ ²ïã Î¢ïÝ¢ï´ ¥‹{ïÚï }¢ï´ §S¢
¼GÚãG ã¢‰¢ ¥¢ñÚ }¢éæã Ó¢H¢¼ï Úãï x¢¢ï²¢ ²ïã |¢è ¶¢ Úãï ãñ´, }¢ïã}¢¢Ý Ýï
¶¢Ý¢ ¶¢ çH²¢ ¥¢ñÚ Í¢Ú ±¢Hï S¢Ï¢ ÈGU¢ÜGïU S¢ï S¢¢ï Úãï, S¢éÏãG ¥Ï¢ê
¼GHãG¢ 5 ãéGÁG¢êÚ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ãé» ¼¢ï
¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥Ï¢ê ¼GHãG¢ (5) ¼é}¢ Ýï ã}¢¢Úï }¢ïã}¢¢Ý ÜïU
S¢¢‰¢ Á¢¢ï ÝïÜU S¢éHêÜU çÜU²¢ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ©S¢ S¢ï Ï¢ãé¼ wG¢éà¢ ã¢ï
x¢²¢ ¥¢ñÚ ãéGÁG¢êÚ Ýï ²ïã ¥¢²¼ ç¼H¢±¼ ÈGUÚ}¢¢§ü :
(¥¢ñÚ ±¢ïã ÎêS¢Ú¢ḯ ÜUè Á¢GMçÚÄ²¢¼
ÜU¢ï ¥ÐÝï ¥¢Ð ÐÚ }¢éÜGUg}¢ Ú¶¼ï ãñ´ ¥x¢Ó¢ïü ©‹ãï´ à¢ÎèÎ }¢¢ïãG¼¢Á¢è ã¢ï)(2)
1......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ¥ÐÝè Á¢¢Ý¢ï´ ÐÚ ©Ý ÜU¢ï ¼ÚÁ¢èãG Îï¼ï ãñ´ ¥x¢Ó¢ïü
©‹ãï´ à¢ÎèÎ }¢¢ïãG¼¢Á¢è ã¢ï J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 144
¶GñÚ¢¼ ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ ÐÚ ¼G¢’Ý¢Á¢GÝè ÜUÚÝï ±¢Hï }¢éÝ¢çÈGUÜGU

Á¢Ï¢ ¥¢²¼ï S¢ÎÜGU¢ Ý¢çÁ¢GH ãé§ü ¼¢ï S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ H
ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ S¢ÎÜGU¢ H¢Ýï Hx¢ï Á¢Ï¢
ÜU¢ï§ü S¢ãG¢Ï¢è çÁ¢G²¢Î¢ }¢¢H H¢¼¢ ¼¢ï }¢éÝ¢çÈGUÜGU ÜUã¼ï : Îï¶¢ï ¼¢ï S¢ãè ²ïã
à¢wGS¢ çÎ¶H¢Ýï ÜïU çH²ï çÜU¼Ý¢ }¢¢H Hï ¥¢²¢ ãñ, ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ ÜU¢ï§ü x¢GÚèÏ¢
S¢ãG¢Ï¢è ‰¢¢ïÇG¢ }¢¢H Hï ÜUÚ ¥¢¼¢ ¼¢ï ÜUã¼ï : |¢H¢ §S¢ ÜU¢ï S¢ÎÜGU¢ ÎïÝï
ÜUè v²¢ Á¢GMÚ¼ ‰¢è ²ïã Á¢¢ï ‰¢¢ïÇG¢ S¢¢ }¢¢H Hï ¥¢²¢ ãñ ¥ËH¢ã ÜU¢ï
§S¢ ÜUè v²¢ ÐÚ±¢ ãñ !
Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÎéÚüãG}¢¢Ý çÏ¢Ý ¥G¢ñÈGU 5 Ó¢¢Ú ãÁ¢G¢Ú
çÎÚã}¢ H¢» ¥¢ñÚ ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) }¢ïÚ¢
ÜéUH }¢¢H ¥¢Æ ãÁ¢G¢Ú çÎÚã}¢ ‰¢¢ Ó¢¢Ú ãÁ¢G¢Ú ¼¢ï ²ïã Ú¢ãï wG¢éÎ¢ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ
ãñ´ ¥¢ñÚ Ó¢¢Ú ãÁ¢G¢Ú }¢ñ´ Ýï ¥ÐÝï ¥ãH¢ï §G²¢H ÜïU çH²ï Ú¶ çH²ï ãñ´ J
ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢ï ¼é}¢ Ýï çÎ²¢ ¥ËH¢ã
©S¢ }¢ï´ |¢è Ï¢ÚÜU¼ ÈGUÚ}¢¢» ¥¢ñÚ Á¢¢ï Ú¢ïÜU çH²¢ ©S¢ }¢ï´ |¢è Ï¢ÚÜU¼
ÈGUÚ}¢¢» J
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê ¥GÜGUèH ¥‹S¢¢Úè 5 »ÜU S¢¢¥G ¶Á¢êÚï´ Hï
ÜUÚ ãG¢çÁ¢GÚ ãé», ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) }¢ñ´ Ýï
¥¢Á¢ Ú¢¼ Ð¢Ýè ¶è´Ó¢Ýï ÜUè }¢Á¢GÎêÚè ÜUè, ©S¢ ÜUè ©Á¢Ú¼ Î¢ï S¢¢¥G ¶Á¢êÚï´
ç}¢Hè´ »ÜU S¢¢¥G ¼¢ï }¢ñ´ ¥ÐÝï Í¢Ú±¢H¢ï´ ÜïU çH²ï À¢ïÇG ¥¢²¢ ¥¢ñÚ »ÜU
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 145
S¢¢¥G Ú¢ãï wG¢éÎ¢ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ãñ, ãéGÁG¢êÚ Ýï wG¢éà¢ ã¢ï ÜUÚ ©S¢ ÜUè
ÜGUÎí¢ï }¢ç‹Á¢GH¼ çÎ¶¢Ýï ÜïU çH²ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : §Ý ¶Á¢êÚ¢ï´ ÜU¢ï Á¢}¥G à¢éÎ¢
}¢¢H¢ï }¢¼¢¥G ÜïU ÉïÚ ÜïU ªÐÚ Ç¢H Î¢ï J
}¢éÝ¢çÈGUÜGUèÝ Ýï ©Ý ÐÚ ¼G¢’Ý ÜUè, ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï
}¢éÝ¢çÈGUÜGUèÝ ÜUè }¢Á¢G}}¢¼ }¢ï´ ²ïã ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ Ý¢çÁ¢GH ÈGUÚ}¢¢§ü :
¼Á¢ü}¢¢ : ±¢ïã Á¢¢ï »ïGÏ¢ Hx¢¢¼ï ãñ´ ©Ý }¢éS¢H}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ï çÜU çÎH
S¢ï ¶GñÚ¢¼ ÜUÚ¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ©Ý ÜU¢ï Á¢¢ï Ýãè´ Ð¢¼ï }¢x¢Ú ¥ÐÝè }¢ïãGÝ¼ S¢ï ¼¢ï
©Ý S¢ï ãæS¢¼ï ãñ´ (¥¢ñÚ S¢ÎÜGïU ÜUè çÜGUËH¼ ÐÚ ¥G¢Ú çÎH¢¼ï ãñ´) ¥ËH¢ã
©Ý ÜUè ãæS¢è ÜUè S¢Á¢G¢ Îïx¢¢ ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU çH²ï ÎÎüÝ¢ÜU ¥GÁ¢G¢Ï¢ ãñ J
§Ý ¥¢²¢¼ ÜïU Ý¢çÁ¢GH ã¢ïÝï S¢ï Á¢Ï¢ }¢éÝ¢çÈGUÜGUèÝ ÜU¢ çÝÈGU¢ÜGU
¶éH x¢²¢ ¥¢ñÚ }¢éS¢H}¢¢Ý¢ï´ ÐÚ Á¢G¢çãÚ ã¢ï x¢²¢ ¼¢ï }¢éÝ¢çÈGUÜGUèÝ S¢ÚÜU¢Úï
Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï ÜUÚ }¢¢’çÁ¢GÚ¼
ÜUÚÝï Hx¢ï ¥¢ñÚ ÜUãÝï Hx¢ï çÜU : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6
¥¢Ð ã}¢¢Úï çH²ï Ï¢çwGà¢à¢ ÜUè Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢»æ, §S¢ ÐÚ ²ïã ¥¢²¼ï
}¢éÏ¢¢ÚÜU¢ Ý¢çÁ¢GH ãé§ü :
1......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ±¢ïã Á¢¢ï »ïGÏ¢ Hx¢¢¼ï ãñ´ ©Ý }¢éS¢H}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ï çÜU çÎH S¢ï
¶GñÚ¢¼ ÜUÚ¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ §Ý ÜU¢ï Á¢¢ï Ýãè´ Ð¢¼ï }¢x¢Ú ¥ÐÝè }¢ïãGÝ¼ S¢ï ¼¢ï ©Ý S¢ï ãæS¢¼ï ãñ´
¥ËH¢ã ©Ý ÜUè ãæS¢è ÜUè S¢Á¢G¢ Îïx¢¢ ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU çH²ï ÎÎüÝ¢ÜU ¥GÁ¢G¢Ï¢ ãñ J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 146
¼Á¢ü}¢¢ : ¼é}¢ ©Ý ÜUè }¢é¥G¢ÈGUè Ó¢¢ã¢ï ²¢ Ý Ó¢¢ã¢ï ¥x¢Ú ¼é}¢ S¢œ¢Ú Ï¢¢Ú
©Ý ÜUè }¢é¥G¢ÈGUè Ó¢¢ã¢ïx¢ï ¼¢ï ¥ËH¢ã ãÚçx¢Á¢G Ýãè´ Ï¢wGà¢ïx¢¢ ²ïã §S¢
çH²ï çÜU ±¢ïã ¥ËH¢ã ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ÚS¢êH S¢ï }¢éç‹ÜUÚ ãé» ¥¢ñÚ
¥ËH¢ã ÈGU¢çS¢ÜGU¢ï´ ÜU¢ï Ú¢ã Ýãè´ Îï¼¢ J(2) (¶GÁ¢G¢§ÝéH §GÚÈGU¢Ý)
§üS¢¢Ú ÜU¢ Ï¢ï ÝÁ¢GèÚ }¢éÁ¢G¢ãÚ¢
²ãêÎ Ï¢Ýè ÝÁ¢GèÚ ÜU¢ï ©Ý ÜUè S¢¢çÁ¢Gà¢¢ï´ ¥¢ñÚ à¢Ú¢Ú¼¢ï´ ÜUè çÏ¢Ý¢
ÐÚ Á¢Ï¢ çS¢Ýï 4 çãÁ¢Úè }¢ï´ S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 Ýï
çÁ¢H¢ ±¼GÝ ÜUÚ çÎ²¢ ¼¢ï ©Ý ÜïU ¥}¢±¢H (¥Ú¢Á¢Gè ¥¢ñÚ ÝçwGHS¼¢Ý)
ãéGÁG¢êÚ ÜïU ÜGUÏÁ¢ïG }¢ï´ ¥¢ x¢» ãéGÁG¢êÚ Ýï ¼}¢¢}¢
¥‹S¢¢Ú ÜU¢ï Ï¢éH¢ ÜUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥x¢Ú ¼é}¢ Ó¢¢ã¢ï ¼¢ï }¢ñ´ Ï¢Ýè ÝÁ¢GèÚ ÜUè
¥Ú¢Á¢Gè ¥¢ñÚ ÝçwGHS¼¢Ý ¼é}¢ }¢ï´ ¥¢ñÚ }¢éã¢çÁ¢ÚèÝ }¢ï´ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ Îêæ §S¢
S¢êÚ¼ }¢ï´ }¢éã¢çÁ¢ÚèÝ ¼é}ã¢Úï Í¢Ú¢ï´ }¢ï´ Ï¢ ÎS¼êÚ Úãï´x¢ï ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Úï ¥}¢±¢H
}¢ï´ |¢è çãGSS¢ïÎ¢Ú Úãï´x¢ï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Ó¢¢ã¢ï ¼¢ï ²ïã ¥}¢±¢H }¢éã¢çÁ¢ÚèÝ ÜU¢ï
Ï¢¢æÅ Îêæ §S¢ S¢êÚ¼ }¢ï´ }¢éã¢çÁ¢ÚèÝ ¼é}ã¢Úï Í¢Ú¢ï´ S¢ï ¥¢ñÚ ¥}¢±¢H S¢ï Ï¢ï ÎwGH
ã¢ï Á¢¢»æx¢ï J ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢’Î çÏ¢Ý ©GÏ¢¢Î¢ 5 ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢’Î
çÏ¢Ý }¢é ¥ G ¢ Á¢G 5 Ýï ¥G Á ¢ü G ÜUè : ²¢ ÚS¢ê H ËH¢ã
1......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¼é}¢ ©Ý ÜUè }¢é¥G¢ÈGUè Ó¢¢ã¢ï ²¢ Ý Ó¢¢ã¢ï ¥x¢Ú ¼é}¢
S¢œ¢Ú Ï¢¢Ú ©Ý ÜUè }¢é¥G¢ÈGUè Ó¢¢ã¢ïx¢ï ¼¢ï ¥ËH¢ã ãÚçx¢Á¢G ©‹ãï´ Ýãè´ Ï¢wGà¢ïx¢¢ ²ïã §S¢
çH²ï çÜU ±¢ïã ¥ËH¢ã ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ÚS¢êH S¢ï }¢éç‹ÜUÚ ãé» ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÈGU¢çS¢ÜGU¢ï´ ÜU¢ï
Ú¢ã Ýãè´ Îï¼¢ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 147
(6) ²ïã ¼}¢¢}¢ Á¢¢»Î¢Î ¥¢Ð }¢éã¢çÁ¢ÚèÝ ÜU¢ï Ï¢¢æÅ Îï´

§S¢ S¢êÚ¼ }¢ï´ |¢è }¢éã¢çÁ¢ÚèÝ ã}¢¢Úï Í¢Ú¢ï´ }¢ï´ Ï¢ ÎS¼êÚ Úãï´x¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úè
Á¢¢»Î¢Î }¢ï´ |¢è à¢ÚèÜU Úãï´x¢ï ²ïã S¢éÝ ÜUÚ ¼}¢¢}¢ ¥‹S¢¢Ú Ï¢¢ïH ÐÇGï : ²¢
ÚS¢ê H ËH¢ã (6) ã}¢ §S¢ ÐÚ Ú¢Á¢G è ãñ ´ , ãé G Á G ¢ ê Ú
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²¢ ¥ËH¢ã ! ¼ê ¥‹S¢¢Ú ¥¢ñÚ ¥ÏÝ¢»
¥‹S¢¢Ú ÐÚ ÚãìG}¢ ÈGUÚ}¢¢, ¥¢Ð Ýï Ï¢Ýê ÝÁ¢GèÚ ÜUè ¥Ú¢Á¢Gè ¥¢ñÚ ÝçwGHS¼¢Ý
}¢éã¢çÁ¢ÚèÝ ÜU¢ï Ï¢¢æÅ çÎ²ï J(1)
çS¢Ýï 7 çãÁ¢Úè }¢ï´ Á¢Ï¢ ¶GñÏ¢Ú ÈGUyãG ãé±¢ }¢¢Hï x¢GÝè}¢¼ }¢ïæ
}¢éã¢çÁ¢ÚèÝ ÜU¢ï §S¢ ÜGUÎÚ }¢¢H¢ï }¢¼¢¥G ãG¢çS¢H ã¢ï x¢²¢ çÜU ©‹ãï´
¥‹S¢¢Ú ÜïU ¥}¢±¢H (¥Ú¢Á¢Gè ¥¢ñÚ ÝçwGHS¼¢Ý) ÜUè ãG¢Á¢¼ Ï¢¢ÜGUè Ý
Úãè ©‹ã¢ï´ Ýï ¥‹S¢¢Ú ÜïU ¥}¢±¢H çÁ¢Ý S¢ï }¢éS¼ÈGUèÎ ã¢ï Úãï ‰¢ï S¢Ï¢ ÜïU
S¢Ï¢ ¥‹S¢¢Ú ÜU¢ï ±¢ÐS¢ ÜUÚ çÎ²ï J(2)
}¢¢H ÜU¢ ±Ï¢¢H

S¢¢’HÏ¢¢ çÏ¢Ý ãG¢ç¼GÏ¢ Ýï S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6
ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) ¥¢Ð
Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢»æ çÜU ¥ËH¢ã }¢éÛ¢ï }¢¢HÎ¢Ú Ï¢Ý¢ Îï }¢ñ´ ±¢’Î¢ ÜUÚ¼¢ ãêæ çÜU
¥ËH¢ã Ýï }¢éÛ¢ï Ï¢ãé¼ S¢¢ }¢¢H Îï çÎ²¢ ¼¢ï }¢ñ´ Á¢GÜU¢¼ ¥Î¢ ÜUÚÝï ÜïU
§GH¢±¢ xG¢éÚÏ¢¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ ¥¢ñÚ ²¼è}¢¢ï´ Ï¢ï±¢¥¢ïæ ÜUè ¶GñÚ¢¼ ± S¢ÎÜGU¢¼ ÜïU
Á¢GÚè»G }¢¢Hè §}¢Î¢Î ÜUMæx¢¢ ¥¢ñÚ Ú¢ãï wG¢éÎ¢ }¢ï´ ÜUS¢Ú¼ S¢ï }¢¢H ¶GÓ¢ü
ÜUÚ¼¢ Úãêæx¢¢, ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï S¢¢’HÏ¢¢ ! ‰¢¢ïÇG¢

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 148
}¢¢H çÁ¢S¢ ÜU¢ ¼ê à¢éRU ¥Î¢ ÜUÚï Ï¢ïã¼Ú ãñ ©S¢ S¢ï çÁ¢S¢ ÜU¢ à¢éRU ¥Î¢ Ý
ÜUÚ S¢ÜïU, Ó¢‹Î ²¢ñ}¢ Ï¢¢’Î S¢¢’HÏ¢¢ Ýï ãéGÁG¢êÚ ÜUè ç¶GÎ}¢¼
}¢ï´ Î¢ïÏ¢¢Ú¢ ²ïãè ÎÚwG±¢S¼ ÜUè ¥¢ñÚ ÜUã¢ : ©S¢è ÜUè ÜGUS¢}¢ çÁ¢S¢ Ýï ¥¢Ð
ÜU¢ï S¢ÓÓ¢¢ ÝÏ¢è Ï¢Ý¢ ÜUÚ |¢ïÁ¢¢ çÜU ¥x¢Ú ±¢ïã }¢éÛ¢ï }¢¢H Îïx¢¢ ¼¢ï }¢ñ´ ãÚ
ãGÜGU ±¢Hï ÜU¢ ãGÜGU ¥Î¢ ÜUMæx¢¢, ãéGÁG¢êÚ Ýï Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢§ü :
²¢ ¥ËH¢ã ! S¢¢’HÏ¢¢ ÜïU }¢¢H }¢ï´ Ï¢ÚÜU¼ Îï, S¢¢’HÏ¢¢ ÜUè ‰¢¢ïÇGè S¢è
Ï¢ÜUçÚ²¢ï´ }¢ï´ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï Ï¢ÚÜU¼ Îè ©S¢ ÜUè Ï¢ÜUçÚ²¢ï´ }¢ï´
§Á¢G¢ÈGU¢ ã¢ïÝï Hx¢¢ ²ã¢æ ¼ÜU çÜU }¢ÎèÝï }¢ï´ §S¢ ÜUè x¢é‹Á¢¢§à¢ Ý ãé§ü,
S¢¢’HÏ¢¢ Ï¢ÜUçÚ²¢ï´ ÜU¢ï Hï ÜUÚ Á¢æx¢H }¢ï´ Ó¢H¢ x¢²¢ Ï¢ÜUçÚ²¢ï´ ÜUè Îï¶
|¢¢H ÜUè ±Áã S¢ï Ý}¢¢Á¢Gï ÐæÁ¢x¢¢Ý¢ ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢Gï Á¢é}¢é¥G¢ S¢ï |¢è x¢GñÚ ãG¢çÁ¢GÚ
ÚãÝï Hx¢¢, »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ãéÁG ¢G êÚ Ýï S¢ãG¢Ï¢¢ H S¢ï ÐêÀ¢ :
S¢¢’HÏ¢¢ ÜU¢ v²¢ ãG¢H ãñ ? ¥GÁ¢üG ÜUè x¢§ü : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã
(6) ©S¢ ÜU¢ }¢¢H Ï¢ãé¼ ÜUS¢èÚ ã¢ï x¢²¢ ãñ ¥Ï¢ ¼¢ï
Á¢æx¢H }¢ï´ |¢è ©S¢ ÜïU }¢¢H ÜUè x¢é‹Á¢¢§à¢ Ý Úãè, ãéGÁG¢êÚ Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : S¢¢’HÏ¢¢ ÐÚ ¥zGS¢¢ïS¢ ! ãéGÁG¢êÚ Ýï Á¢GÜU¢¼ ÜUè
±éS¢êHè ÜïU çH²ï Á¢¢ï ¥G¢ç}¢H }¢éÜGUÚüÚ çÜU²ï ‰¢ï ±¢ïã Á¢GÜU¢¼ ±éS¢êH ÜUÚ¼ï ãé»
S¢¢’HÏ¢¢ ÜïU Ð¢S¢ |¢è ÐãéæÓ¢ï, ©‹ã¢ï´ Ýï ÜUã¢ : ã}¢ ÚS¢êHéËH¢ã
6 ÜïU ãéGv}¢ S¢ï Á¢GÜU¢¼ ±éS¢êH ÜUÚÝï ¥¢» ãñ´, S¢¢’HÏ¢¢ ÜU¢ï
Á¢GÜU¢¼ ÎïÝï }¢ï´ çx¢Ú¢Ýè }¢ãGS¢êS¢ ãé§ü Ï¢¢ïH¢ : ²ïã ¼¢ï ÅïvS¢ ã¢ï x¢²¢ ¼é}¢
¥|¢è ±¢ÐS¢ Á¢¢¥¢ï ¼¢çÜU }¢ñ´ S¢¢ïÓ¢ Hêæ, Á¢GÜU¢¼ ±éS¢êH ÜUÚÝï ±¢Hï ¥G¢ç}¢H
Á¢Ï¢ ãéGÁG¢êÚ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ãé» ¼¢ï ©Ý ÜïU ÜéUÀ ÜUãÝï
S¢ï ÐãHï ãè ãéÁG ¢G êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : S¢¢’HÏ¢¢ ÐÚ ¥zGS¢¢ïS¢,
S¢¢’HÏ¢¢ ÐÚ ¥zGS¢¢ïS¢, §S¢ ÐÚ ²ïã ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ Ý¢çÁ¢GH ãé§æü :
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 149
ãéGÁG¢êÚ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ S¢¢’HÏ¢¢ ÜU¢ »ÜU çÚà¼ïÎ¢Ú

ãG¢çÁ¢GÚ ‰¢¢ ©S¢ Ýï S¢¢’HÏ¢¢ ÜïU Ð¢S¢ Á¢¢ ÜUÚ ÜUã¢ : ¼ïÚè }¢¢æ }¢Úï,
¥ËH¢ã Ýï ¼ïÚï Ï¢¢Úï }¢ï´ ²ïã ¥¢²¢¼ Ý¢çÁ¢GH ÜUè ãñ´, ²ïã S¢éÝ ÜUÚ
S¢¢’HÏ¢¢ Á¢GÜU¢¼ ÜU¢ }¢¢H Hï ÜUÚ S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6
ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢, ãéGÁG¢êÚ Ýï ©S¢ ÜUè Á¢GÜU¢¼ ÜU¢
}¢¢H HïÝï S¢ï §‹ÜU¢Ú ÜUÚ çÎ²¢, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï }¢éÛ¢ï
§S¢ ÜïU ÜGUÏ¢êH ÈGUÚ}¢¢Ýï ÜUè }¢é}¢¢Ý¥G¼ ÈGUÚ}¢¢ Îè, S¢¢’HÏ¢¢ ¥ÐÝï S¢Ú ÐÚ
¶G¢ÜU Ç¢H ÜUÚ ±¢ÐS¢ ãé±¢, çÈUÚ çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5 ÜïU Á¢G}¢¢Ý»
ç¶GH¢ÈGU¼ }¢ï´ S¢¢’HÏ¢¢ Á¢GÜU¢¼ ÜU¢ }¢¢H Hï ÜUÚ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢, çS¢gèÜïGU
¥vÏ¢Ú 5 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢Ï¢ çÜU ãéGÁG¢êÚ Ýï ¼ïÚè
Á¢GÜU¢¼ ÜïU }¢¢H ÜU¢ï ÚÎ ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ ‰¢¢ }¢ñ´ v²êæ ÜUÚ ÜGUÏ¢êH ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ãêæ,
1......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ©Ý }¢ï´ ÜU¢ï§ü ±¢ïã ãñ´ çÁ¢‹ã¢ï´ Ýï ¥ËH¢ã S¢ï ¥GãìÎ
çÜU²¢ ‰¢¢ çÜU ¥x¢Ú ã}¢ï´ ¥ÐÝï ÈGUÁGH S¢ï Îïx¢¢ ¼¢ï ã}¢ Á¢GMÚ ¶GñÚ¢¼ ÜUÚï´x¢ï ¥¢ñÚ ã}¢ Á¢GMÚ |¢Hï
¥¢Î}¢è ã¢ï Á¢¢»æx¢ï ¼¢ï Á¢Ï¢ ¥ËH¢ã Ýï ©‹ãï´ ¥ÐÝï ÈGUÁGH S¢ï çÎ²¢ ©S¢ }¢ï´ Ï¢éwGH ÜUÚÝï Hx¢ï
¥¢ñÚ }¢éæã ÈïUÚ ÜUÚ ÐHÅ x¢» ¼¢ï ©S¢ ÜïU ÐèÀï ¥ËH¢ã Ýï ©Ý ÜïU çÎH¢ï´ }¢ï´ çÝÈGU¢ÜGU Ú¶
çÎ²¢ ©S¢ çÎÝ ¼ÜU çÜU ©S¢ S¢ï ç}¢Hï´x¢ï Ï¢ÎH¢ §S¢ ÜU¢ çÜU ©‹ã¢ï´ Ýï ¥ËH¢ã S¢ï ±¢’Î¢ Û¢êÅ¢
çÜU²¢ ¥¢ñÚ Ï¢ÎH¢ ©S¢ ÜU¢ çÜU Û¢êÅ Ï¢¢ïH¼ï ‰¢ï v²¢ ©‹ãï´ ¶GÏ¢Ú Ýãè´ çÜU ¥ËH¢ã ©Ý ÜïU
çÎH ÜUè ÀéÐè ¥¢ñÚ ©Ý ÜUè S¢Úx¢¢ïà¢è ÜU¢ï Á¢¢Ý¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ²ïã çÜU ¥ËH¢ã S¢Ï¢ x¢GñÏ¢¢ï´ ÜU¢
Ï¢ãé¼ Á¢¢ÝÝï ±¢H¢ ãñ J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 150
S¢¢’HÏ¢¢ Ý¢ÜU¢}¢ ±¢ÐS¢ x¢²¢, çÈUÚ ÈGU¢MÜïGU ¥¢’Á¢G}¢ 5 ÜïU

Á¢G}¢¢Ý» ç¶GH¢ÈGU¼ }¢ï´ S¢¢’HÏ¢¢ Á¢GÜU¢¼ ÜU¢ }¢¢H Hï ÜUÚ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢,
ÈGU¢MÜïGU ¥¢’Á¢G}¢ 5 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼é}¢ §S¢ ÜU¢ï ±¢ÐS¢ Hï Á¢¢¥¢ï
çÁ¢S¢ Ó¢èÁ¢G ÜU¢ï ÚS¢êHéËH¢ã 6 ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ¶GHèÈGU»
Ï¢Ú ãGÜGU çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5 Ýï ÚÎ ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢, ©G}¢Ú
(5) ÜUè }¢Á¢¢H Ýãè´ çÜU ©S¢ï ÜGUÏ¢êH ÜUÚ Hï, S¢¢’HÏ¢¢ Ý¢ÜU¢}¢¢ï
Ý¢ }¢éÚ¢Î ±¢ÐS¢ x¢²¢ ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ýï x¢GÝè 5 ÜïU
Á¢G}¢¢Ý» ç¶GH¢ÈGU¼ }¢ï´ ãH¢ÜU ã¢ï x¢²¢ J(1)
¥Ï¢égãGÎ¢ãG ÜU¢ï Á¢‹Ý¼ ÜUè çÏ¢à¢¢Ú¼

Á¢Ï¢ ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ :
Ý¢çÁ¢GH ãé§ü S¢éÝ¼ï ãè ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢égãGÎ¢ãG 5 wG¢éà¢è ÜïU S¢¢‰¢
Û¢ê}¢¼ï ãé» ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ãé»,
¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) v²¢ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢
ã}¢ S¢ï ÜGUÁ¢üG HïÝ¢ Ó¢¢ã¼¢ ãñ ? ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ã¢æ ! »ï
¥Ï¢é g ãG Î ¢ãG J ¥Ï¢é g ãG Î ¢ãG Ýï ¥G Á ¢ü G ÜUè : ²¢ ÚS¢ê H ËH¢ã !
(6) }¢ïÚï Î¢ï Ï¢¢x¢G ãñ´ ©Ý ÜïU §GH¢±¢ }¢ïÚè ç}¢çËÜUÄ²¼ }¢ï´
ÜéUÀ Ýãè´, }¢ñ´ ¥ÐÝï Î¢ïÝ¢ï´ Ï¢¢x¢G ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜïU çH²ï ÜGUÁ¢üG Îï¼¢ ãêæ,
ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼ê »ÜU Ï¢¢x¢G ¥ËH¢ã ÜïU çH²ï Îï Îï
¥¢ñÚ »ÜU Ï¢¢x¢G ¥ãH¢ï §G²¢H ÜïU x¢éÁ¢G¢Úï ÜïU çH²ï ¥ÐÝï Ð¢S¢ ÚãÝï Îï,
2......¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ãñ ÜU¢ï§ü Á¢¢ï ¥ËH¢ã ÜU¢ï ÜGUÁ¢ïüG ãGS¢Ý Îï J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 151
¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) »ÜU Ï¢¢x¢G Ï¢ÇG¢ ¥¢ñÚ

©G}Î¢ ãñ ©S¢ }¢ï´ Àï S¢¢ï ÎÚwG¼ ¶Á¢êÚ ÜïU ãñ´ ÎêS¢Ú¢ Ï¢¢x¢G À¢ïÅ¢ ¥¢ñÚ ÜU}¢¼Ú
ãñ ¥¢Ð x¢±¢ã ã¢ï Á¢¢»æ çÜU }¢ñ´ Ýï Ï¢ÇG¢ ¥¢ñÚ ©G}Î¢ Ï¢¢x¢G ¥ËH¢ã ÜïU
çH²ï Îï çÎ²¢, ãéGÁG¢êÚ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
(¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ¼éÛ¢ï §S¢ ÜïU §G±Á¢G Á¢‹Ý¼ Îïx¢¢) ¥Ï¢égãGÎ¢ãG ÈGU¼ïüG
}¢S¢Úü¼ S¢ï Ï¢¢x¢G }¢ï´ ÐãéæÓ¢ï, ¥¢Ð ÜïU Ï¢ÓÓ¢ï ©S¢è Ï¢ÇGï Ï¢¢x¢G }¢ï´ ‰¢ï ÈUH ¶¢
Úãï ‰¢ï ¥¢ñÚ Ï¢ÓÓ¢ï ¶ïH Úãï ‰¢ï, ¥¢Ð Ýï ¥ÐÝè Ï¢è±è S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼é}¢ Ï¢
}¢¥G Ï¢ÓÓ¢¢ï´ ÜïU §S¢è ±vG¼ §S¢ Ï¢¢x¢G ÜU¢ï À¢ïÇG ÜUÚ ÎêS¢Úï Ï¢¢x¢G }¢ï´ Ó¢Hè
Á¢¢¥¢ï §S¢ çH²ï çÜU }¢ñ´ Ýï ²ïã Ï¢¢x¢G ¥ËH¢ã ÜUè çÚÁ¢G¢ ÜïU çH²ï
ÚS¢êHéËH¢ã (6) ÜUè çÚÁ¢G¢ ÜïU çH²ï ¥ËH¢ã ÜU¢ï Îï
çÎ²¢, ÚS¢êHéËH¢ã ÜïU ãG±¢Hï ÜUÚ çÎ²¢ ãñ, ¥¢Ð ÜUè Ï¢è±è wG¢éà¢ ã¢ï ÜUÚ
Ï¢¢ïHè : ¼éÛ¢ï ¶GñÚ ¥¢ñÚ ÈGUÚãG¼ ÜUè çÏ¢à¢¢Ú¼ ã¢ï J
§S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ¥ÐÝï Ï¢ÓÓ¢¢ï´ ÜUè ¼GÚÈGU }¢é¼±ÁÁ¢ïã ãé§æü, ©Ý ÜUè
Û¢¢ïçH²¢ï´ S¢ï ÈUH çÝÜU¢H ÜUÚ »ÜU ¼GÚÈGU Ú¶ çÎ²ï, Á¢¢ï ¶Á¢êÚï´ Ï¢ÓÓ¢¢ï´
ÜïU }¢éæã }¢ï´ ‰¢è´ ©æx¢Hè S¢ï çÝÜU¢Hè´ ¥¢ñÚ Ï¢ÓÓ¢¢ï´ S¢ï ÜUã¢ : ¥Ï¢ ²ïã Ï¢¢x¢G
¥ËH¢ã ÜUè ¥}¢¢Ý¼ ãñ, ÚS¢êHéËH¢ã (6) ÜUè
¥}¢¢Ý¼ ãñ ¥¢ñÚ Ï¢ÓÓ¢¢ï´ ÜU¢ï Hï ÜUÚ ÎêS¢Úï Ï¢¢x¢G }¢ï´ }¢é‹¼çÜGUH ã¢ï x¢§æü,
ãéGÁG¢êÚ ÜU¢ï Á¢Ï¢ §S¢ ÜUè §çœ¢GH¢¥G ç}¢Hè ¼¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
Ý }¢¢’Hê}¢ ¥Ï¢égãGÎ¢ãG ÜïU çH²ï
çÜU¼Ýï Ï¢ï à¢é}¢¢Ú ¶Á¢êÚ ÜïU H}Ï¢ï H}Ï¢ï ÎÚwG¼ ãñ´ ¥¢ñÚ çÜU¼Ýï ±S¢è¥G ¥¢ñÚ
ÜéUà¢¢Î¢ }¢ÜU¢Ý ãñ´ J(1)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 152
Á¢ÁGÏ¢» §üS¢¢Ú ÜUè §ç‹¼ã¢

¶GHèÈGU¼éÚüS¢êH çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5 ÜïU Á¢G}¢¢Ý»
ç¶GH¢ÈGU¼ }¢ï´ §SH¢}¢è ¥zG±¢Á¢ Ýï }¢éËÜïU à¢¢}¢ ÐÚ ãG}H¢ çÜU²¢, ²Ú}¢êÜU
ÜïU }¢ÜGU¢}¢ ÐÚ Mç}¢²¢ï´ ÜUè çÅaè ÎH ¥zG±¢Á¢ }¢éÜGU¢Ï¢Hï ÐÚ ¥¢ x¢§æü,
}¢éS¢HS¢H ¼èÝ çÎÝ ÜUè Í¢}¢S¢¢Ý ÜUè Á¢æx¢ HÇGÝï ÜïU Ï¢¢’Î }¢éÁ¢¢çãÎèÝï
§SH¢}¢ Ýï HàÜUÚï ÜéUzGÈGU¢Ú ÜU¢ï çà¢ÜUS¼ï ÈGU¢à¢ Îè, Á¢æx¢ ÜïU §çwG¼¼¢}¢ ÐÚ
ãGÁ¢GÚ¼ï à¢éÚãìGÏ¢èH 5 Ð¢Ýè ÜUè Û¢¢x¢H çH²ï }¢ñÎ¢Ýï Á¢æx¢ }¢ï´
Á¢GçwG}¢²¢ï´ ÜU¢ï Ð¢Ýè çÐH¢¼ï çÈUÚ Úãï ‰¢ï ¥¢Ð Ýï »ÜU Á¢GwG}¢è ÜU¢ï Îï¶¢ çÜU
±¢ïã Á¢GwG}¢¢ï´ S¢ï Ó¢êÚ ãñ ¥¢ñÚ ÜU¢ï§ü Î}¢ ÜU¢ }¢ïã}¢¢Ý ãñ ²ïã Á¢GwG}¢è ãGÁ¢GÚ¼ï
ãG¢çÚS¢ çÏ¢Ý çãà¢¢}¢ 5 ‰¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï à¢éÚãìGÏ¢èH 5 Ýï ©Ý
ÜU¢ï ¥¢±¢Á¢G Îè ©‹ãï´ ÜéUÀ ã¢ïà¢ ¥¢²¢ ¼¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï à¢éÚãìGÏ¢èH Ýï ÜUã¢ : H¢ï
²ïã Ð¢Ýè Ðè H¢ï, ©‹ã¢ï´ Ýï Ð¢Ýè ÐèÝï ÜïU çH²ï }¢éæã ÜU¢ï ¶¢ïH¢ ãè ‰¢¢ çÜU
ÜGUÚèÏ¢ S¢ï »ÜU ÎêS¢Úï Á¢GwG}¢è ÜUè ÜUÚ¢ã S¢éÝ¢§ü Îè, ãGÁ¢GÚ¼ï ãG¢çÚS¢
(5) Ýï ¥ÐÝ¢ }¢éæã ÈGU¢ñÚÝ Ï¢‹Î ÜUÚ çH²¢ ¥¢ñÚ §à¢¢Úï S¢ï ÜUã¢ :
ÐãHï ©S¢ ÜU¢ï Ð¢Ýè çÐH¢¥¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï à¢éÚãìGÏ¢èH ÎêS¢Úï Á¢GwG}¢è ÜïU Ð¢S¢
ÐãéæÓ¢ï ¼¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï ©‹ãï´ Îï¶¼ï ãè ÐãÓ¢¢Ý çH²¢ ²ïã Á¢GwG}¢è ãGÁ¢GÚ¼ï
§GÜUçÚ}¢¢ çÏ¢Ý ¥Ï¢ê Á¢ãìH (5) ‰¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï à¢éÚãìGÏ¢èH 5
Ýï ©Ý S¢ï ÜUã¢ : Ð¢Ýè çÐ²¢ïx¢ï ? ©‹ã¢ï´ Ýï ÜUã¢ : ã¢æ, }¢¥GÝÝ ÜGUÚèÏ¢ S¢ï
çÜUS¢è ¥¢ñÚ Á¢GwG}¢è Ýï ¥¢ã ÜUè, ãGÁ¢GÚ¼ï §GÜUçÚ}¢¢ 5 Ýï Ð¢Ýè ÐèÝï
S¢ï §‹ÜU¢Ú ÜUÚ çÎ²¢ ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ÐãHï ©S¢ ÜU¢ï Ð¢Ýè çÐH¢¥¢ï,
ãGÁ¢GÚ¼ï à¢éÚãìGÏ¢èH 5 Á¢ËÎè S¢ï ©S¢ ¼èS¢Úï Á¢GwG}¢è ÜïU Ð¢S¢ ¥¢»,
²ïã ¼èS¢Úï Á¢GwG}¢è ãGÁ¢GÚ¼ï S¢éãñH çÏ¢Ý ¥G}¢í 5 ‰¢ï, HïçÜUÝ ãGÁ¢GÚ¼ï
à¢éÚãìGÏ¢èH ÜïU ÐãéæÓ¢Ýï ¼ÜU Á¢¢æ Ï¢ãGÜGU ã¢ï Ó¢éÜïU ‰¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï à¢éÚãìGÏ¢èH
5 Á¢ËÎè S¢ï ÐHÅï çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï §GÜUçÚ}¢¢ 5 ÜU¢ï Ð¢Ýè
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 153
çÐH¢ Îï´ ©Ý ÜïU Ð¢S¢ ÐãéæÓ¢ï ¼¢ï Îï¶¢ çÜU ©Ý ÜUè MãG |¢è ÜGUÈGUS¢ï ©G‹S¢éÚè S¢ï
ÐÚ±¢Á¢G ÜUÚ Ó¢éÜUè ãñ çÈUÚ ±¢ïã Á¢ËÎè S¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï ãG¢çÚS¢ 5 ÜU¢ï
Ð¢Ýè çÐH¢Ýï ©Ý ÜïU Ð¢S¢ ¥¢» ¼¢ï ±¢ïã |¢è §S¢ ¥G¢H}¢ï ÈGU¢Ýè S¢ï ¥G¢H}¢ï
Ï¢¢ÜGUè ÜU¢ï §ç‹¼ÜGU¢H ÈGUÚ}¢¢ Ó¢éÜïU ‰¢ï J(1)
¥‹S¢¢Úï }¢ÎèÝ¢ ÜU¢ Á¢ÁGÏ¢» §üS¢¢Ú

çS¢Ýï 8 çãÁ¢Úè }¢ï´ ÚS¢êHéËH¢ã 6 Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï
¥GH¢ çÏ¢Ý ¥H ãGÁ¢íG}¢è 5 ÜU¢ï ¥GH¢ÜGU» Ï¢ãGÚñÝ }¢ï´ ¼ÏHèx¢G ±
Î¢’±¼ï §SH¢}¢ ÜïU çH²ï |¢ïÁ¢¢, Ï¢ãGÚñÝ ÜïU ãG¢çÜU}¢ }¢éç‹Á¢GÚ çÏ¢Ý S¢¢±è Ýï
§SH¢}¢ ÜGUÏ¢êH ÜUÚ çH²¢ ¥¢ñÚ ¥GÚÏ¢ ÜïU ¼}¢¢}¢ Ï¢¢çà¢‹Îï }¢éS¢H}¢¢Ý ã¢ï
x¢» ¥ãHï Ï¢ãGÚñÝ }¢ï´ S¢ï ²ãêÎ¢ï ÝS¢¢Ú¢ Ýï çÁ¢ÁG²¢ ÎïÝ¢ ÜGUÏ¢êH ÜUÚ çH²¢
Á¢Ï¢ ²ïã §çœ¢GH¢¥G ãéGÁG¢êÚ ÜU¢ï ç}¢Hè ¥¢Ð Ýï ¥‹S¢¢Ú ÜU¢ï
Ï¢éH¢ ÜUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñ´ Ó¢¢ã¼¢ ãêæ çÜU Ï¢ãGÚñÝ ÜU¢ çÁ¢ÁG²¢ ¥¢ñÚ }¢¢H
¼é}ã¢Úï çH²ï çH¶ Îêæ, ¥‹S¢¢Ú Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã
6 ! ¥ËH¢ã ÜUè ÜGUS¢}¢ ¥¢Ð »ïS¢¢ Ý ÜUèçÁ¢²ï ²ã¢æ
¼ÜU çÜU ãéGÁG¢êÚ ã}¢¢Úï }¢éã¢çÁ¢Ú |¢¢§²¢ï´ ÜïU çH²ï |¢è §S¢
}¢¢H ÜU¢ çÝSÈGU çãGSS¢¢ çH¶ Îï´ J(2)
Ï¢ÜUÚè ÜUè çS¢Úè

ãGÁ¢GÚ¼ï ©G}¢Ú ÈGU¢MÜGU 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : »ÜU S¢ãG¢Ï¢è Ýï
ÎêS¢Úï S¢ãG¢Ï¢è ÜïU ã¢æ Ï¢ÜUÚè ÜUè »ÜU çS¢Úè ãçÎÄ²¼Ý |¢ïÁ¢è ©S¢ Ýï S¢¢ïÓ¢¢

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 154
}¢ïÚ¢ ã}¢S¢¢²¢ }¢éÛ¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ x¢GÚèÏ¢ ãñ ©S¢ Ýï ²ïã çS¢Úè ©S¢ ÜïU Í¢Ú |¢ïÁ¢
Îè ÎêS¢Úï Ýï S¢¢ïÓ¢¢ çÜU }¢ïÚ¢ ã}¢S¢¢²¢ }¢éÛ¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ §S¢ çS¢Úè ÜU¢
}¢éS¼çãGÜGU ãñ ©S¢ Ýï ¼èS¢Úï ÜïU Í¢Ú |¢ïÁ¢ Îè ¼èS¢Úï Ýï |¢è ²ãè S¢¢ïÓ¢¢ ¥¢ñÚ
çS¢Úè Ó¢¢ñ‰¢ï ÜïU Í¢Ú |¢ïÁ¢ Îè §S¢è ¼GÚãG Ó¢¢ñ‰¢ï Ýï Ð¢æÓ¢±ï´ ÜïU Í¢Ú |¢ïÁ¢è
Ð¢æÓ¢±ï´ Ýï ÀÅï ÜïU ã¢æ ÐãéæÓ¢¢ Îè ãGœ¢¢ çÜU ÀÅï Ýï |¢è S¢¢¼±ï´ ÜïU Í¢Ú |¢ïÁ¢è,
¼¢ï ²ïã ±¢ïãè à¢wGS¢ ‰¢¢ çÁ¢S¢ Ýï S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ¥ÐÝï ã}¢S¢¢²ï ÜïU ã¢æ
|¢ïÁ¢è ‰¢è §S¢ ¼GÚãG çÈUÚ çÈUÚ¢ ÜUÚ ©S¢è ÜïU ã¢æ ÐãéæÓ¢ x¢§ü J(1)
©}}¢éH }¢¢ïç}¢ÝèÝ C ÜUè à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼

»ÜU Ï¢¢Ú ãGÁ¢GÚ¼ï ÁG¢éÏ¢ñÚ 5 Ýï Î¢ï ‰¢ïçH²¢æ Ó¢¢æÎè S¢ï
|¢Úè ãé§ü ¥¢ñÚ »ÜU H¢¶ ¥SS¢è ãÁ¢G¢Ú çÎÚã}¢ ©}}¢éH }¢¢ïç}¢ÝèÝ
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥G¢§à¢¢ çS¢gèÜGU¢ C ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ Ï¢¼G¢ñÚï ÝÁ¢GÚ¢Ý¢
|¢ïÁ¢ï, ©}}¢éH }¢¢ïç}¢ÝèÝ ¥G¢§à¢¢ çS¢gèÜGU¢ C Ýï ãévG }¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ :
¼GÏ¢¢ÜGU H¢¥¢ï, ¶G¢çÎ}¢¢ Ýï ¼GÏ¢¢ÜGU Ðïà¢ ÜUÚ çÎ²¢ ¼¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : xG¢éÚÏ¢¢
± }¢S¢¢ÜUèÝ, ²¼è}¢¢ï´ ¥¢ñÚ Ï¢ï±¢¥¢ïæ ÜïU çH²ï }¢éÝ¢Îè ÜUÚ¢ Î¢ï çÜU ¥|¢è
¥|¢è ¥¢»æ ¥¢ñÚ ¥ÐÝ¢ ¥ÐÝ¢ çãGSS¢¢ ãG¢çS¢H ÜUÚ Hï´, ²ïã H¢ïx¢ Á¢}¥G
ã¢ï x¢» ¼¢ï ¥¢Ð Ýï ¼GÏ¢¢ÜGU |¢Ú |¢Ú ÜUÚ }¢x¢GçÚÏ¢ S¢ï ÐãHï ÐãHï S¢¢Úè Ó¢¢æÎè
¥¢ñÚ çÎÚã}¢ Ï¢¢æÅ ÜUÚ ¶Gy}¢ ÜUÚ çÎ²ï, }¢x¢GçÚÏ¢ ãé§ü ¼¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ÜéUÀ ¶¢Ýï
ÜU¢ï H¢¥¢ï çÜU Ú¢ïÁ¢G¢ §zG¼G¢Ú ÜUÚ Hêæ, ¶G¢çÎ}¢¢ Ýï Ú¢ïÅè ¥¢ñÚ Ú¢ñx¢GÝï Á¢ñG¼êÝ
Ðïà¢ïUç¶GÎ}¢¼ çÜU²¢ J ¥¢Ð Ýï ©S¢ S¢ï Ú¢ïÁ¢G¢ §zG¼¢G Ú çÜU²¢, ¶G¢çÎ}¢¢ Ýï ¥GÁ¢üG

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 155
ÜUè : ©}}¢éH }¢¢ïç}¢ÝèÝ ¥¢Ð Ýï ¼}¢¢}¢ }¢¢H Ï¢¢æÅ çÎ²¢ ¥x¢Ú ¥¢Ð »ÜU
çÎÚã}¢ ÜU¢ x¢¢ïà¼ }¢æx¢¢ Hï¼è´ ¼¢ï Ï¢ïã¼Ú ‰¢¢, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ã¢æ ! ¥x¢Ú ¼é}¢
©S¢ ±vG¼ ²¢Î çÎH¢¼è´ ¼¢ï }¢ñ´ }¢æx¢¢ Hï¼è J(1)
çS¢gèÜGU t ÜïU çH²ï ãñ wG¢éÎ¢ ÜU¢ ÚS¢êH e Ï¢S¢

ãGÁ¢GÚ¼ï ©G}¢Ú ÈGU¢MÜGU 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : x¢GÁ¢G±» ¼Ï¢êÜU ÜïU
}¢¢ñÜGU¥G ÐÚ ÚS¢êHéËH¢ã 6 Ýï ã}¢ï´ ãéGv}¢ çÎ²¢ çÜU HàÜUÚï
}¢éÁ¢¢çãÎèÝ ÜUè ¼Ä²¢Úè ÜïU çH²ï Ó¢‹Î¢ Îï´ ãéGÁG¢êÚ ÜïU §S¢
ÈGUÚ}¢¢Ý S¢ï }¢éÛ¢ï çÝã¢²¼ }¢S¢Úü¼ ãé§ü §S¢ çH²ï çÜU ©Ý çÎÝ¢ï´ }¢ñ´ ÜU¢ÈGUè
}¢¢HÎ¢Ú ‰¢¢, }¢ñ´ Ýï çÎH }¢ï´ ÜUã¢ : ¥¢Á¢ }¢ñ´ §S¢ ÜU¢Úï ¶GñÚ }¢ï´ ¥Ï¢ê Ï¢RU
çS¢gèÜGU 5 ÐÚ Á¢GMÚ S¢Ï¢ÜGU¼ Hï Á¢¢ªæx¢¢ v²êæçÜU §S¢ S¢ï ÐãHï
}¢ñ´ ÜU|¢è |¢è §Ý ÐÚ S¢Ï¢ÜGU¼ ãG¢çS¢H Ý ÜUÚ S¢ÜU¢ ‰¢¢, }¢ñ´ wG¢éà¢è wG¢éà¢è
¥ÐÝï Í¢Ú ¥¢²¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ¼}¢¢}¢ }¢¢H ÜU¢ çÝSÈGU çãGSS¢¢ Hï ÜUÚ ãéGÁG¢êÚ
6 ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ Ðïà¢ ÜUÚ çÎ²¢ ãéGÁG¢êÚ Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï ©G}¢Ú ! ¥ÐÝï Í¢Ú±¢H¢ï´ ÜïU çH²ï v²¢ À¢ïÇG ÜUÚ ¥¢» ã¢ï ? }¢ñ´
Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) çÁ¢S¢ ÜGUÎÚ }¢¢H
H¢²¢ ãêæ ©S¢è ÜGUÎÚ ¥ÐÝï Í¢Ú±¢H¢ï´ ÜïU çH²ï À¢ïÇG ¥¢²¢ ãêæ, ÎÚè´ ¥S¢Ý¢
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê Ï¢RU çS¢gèÜGU 5 |¢è ¥¢ x¢» ¥¢ñÚ §S¢ à¢¢Ý S¢ï ¥¢»
çÜU ¥ÐÝ¢ ¼}¢¢}¢ }¢¢H¢ï }¢¼¢¥G ¥¢ñÚ Í¢Ú ÜU¢ S¢¢Ú¢ S¢¢Á¢G¢ï S¢¢}¢¢Ý ©Æ¢
ÜUÚ Hï ¥¢» ‰¢ï ãéGÁG¢êÚï ¥ÜUÚ}¢ 6 Ýï ©Ý S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï
¥Ï¢ê Ï¢RU ! ¥ÐÝï Í¢Ú±¢H¢ï´ ÜïU çH²ï v²¢ À¢ïÇG ÜUÚ ¥¢» ã¢ï ? ©‹ã¢ï´ Ý

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 156
¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã ! (6) }¢ñ´ ¥ÐÝï Í¢Ú±¢H¢ï´ ÜïU

çH²ï ¥ËH¢ã 1 ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ÚS¢êH 6 ÜU¢ï À¢ïÇG
ÜUÚ ¥¢²¢ ãêæ J
ÐÚ±¢Ýï ÜU¢ï Ó¢Ú¢x¢G ¼¢ï Ï¢éHÏ¢éH ÜU¢ï ÈêUH Ï¢S¢
çS¢gèÜGU ÜïU çH²ï ãñ wG¢éÎ¢ ÜU¢ ÚS¢êH Ï¢S¢
²ïã }¢¢Á¢Ú¢ S¢éÝ ÜUÚ }¢ñ´ ÜUã ©Æ¢ ¥Ï¢ê Ï¢RU çS¢gèÜGU (5)
ÐÚ }¢ñ´ çÜUS¢è ÜU¢Úï ¶GñÚ }¢ï´ ãÚçx¢Á¢G S¢Ï¢ÜGU¼ ãG¢çS¢H Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ J(1)
ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ýï x¢GÝè 5 ÜUè à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼

x¢GÁ¢G±» ¼Ï¢êÜU ÜUè ¼Ä²¢Úè ÜïU çH²ï S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢
6 Ýï »’H¢Ý ÈGUÚ}¢¢²¢ : S¢Ï¢ H¢ïx¢ }¢çSÁ¢Îï ÝÏ¢±è }¢ï´
Á¢}¥G ã¢ï´, }¢éS¢H}¢¢Ý Á¢}¥G ã¢ï x¢» ¼¢ï ¥¢Ð Ýï çÁ¢ã¢Î ÜUè ¥ãç}}¢Ä²¼
¥¢ñÚ ÈGUÁ¢GèH¼ Ï¢²¢Ý ÈGUÚ}¢¢§ü ¥¢ñÚ ¼Úx¢GèÏ¢ Îè çÜU }¢éS¢H}¢¢Ý çÁ¢ã¢Î ÜUè
¼Ä²¢Úè ÜïU çH²ï }¢¢Hè çãGSS¢¢ Hï´, ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ýï x¢GÝè ÁG¢é‹ÝêÚñÝ 5
Ýï ¶ÇGï ã¢ï ÜUÚ ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) }¢ñ´ S¢¢Á¢G¢ï
S¢¢}¢¢Ý S¢ï HÎï ãé» »ÜU S¢¢ï ªæÅ Ðïà¢ï ç¶GÎ}¢¼ ÜUÚ¼¢ ãêæ, ãéÁG ¢G êÚ
Ýï wG¢éyÏG ¢¢ Á¢¢Úè Ú¶¢, ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ýï x¢GÝè 5 Î¢ïÏ¢¢Ú¢ ¶ÇGï ãé» ¥¢ñÚ
¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6 }¢ñ́ Î¢ï S¢¢ï ªæÅ Ï¢ }¢¥G S¢¢Á¢G¢ï
S¢¢}¢¢Ý Ðïà¢ï ç¶GÎ}¢¼ ÜUÚ¼¢ ãêæ, ãéÁG ¢G êÚ Ýï wG¢éyÏG ¢¢ Á¢¢Úè Ú¶¢,
ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ý 5 ¼èS¢Úè }¢Ú¼Ï¢¢ ¶ÇGï ãé» ¥¢ñÚ ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢
ÚS¢êHËH¢ã 6 }¢ñ́ ¼èÝ S¢¢ï ªæÅ Ï¢ }¢¥G S¢¢Á¢G¢ï S¢¢}¢¢Ý

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 157
Ðïà¢ï ç¶GÎ}¢¼ ÜUÚ¼¢ ãêæ ãéGÁG¢êÚ ç}¢}Ï¢Ú S¢ï ©¼Ú ¥¢» ¥¢ñÚ
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ©GS}¢¢Ý (5) ÜïU §S¢ ¥G}¢H ÜïU Ï¢¢’Î §‹ãï´ ¥¢ç¶GÚ¼
}¢ï´ ¥¢ñÚ çÜUS¢ Ó¢èÁ¢G ÜUè Á¢GMÚ¼ ãñ Á¢¢ï ÝÁ¢¢¼ ÜïU çH²ï ÎÚÜU¢Ú ã¢ï ! ²ïã Î¢ï
Ï¢¢Ú §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ J(1)
ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G S¢¢’Îè I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : çÜUS¢è Ï¢éÁG¢éx¢ü S¢ï
H¢ïx¢¢ï´ Ýï ÐêÀ¢ S¢¶G¢±¼ ¥¢ñÚ à¢éÁ¢¢¥G¼ }¢ï´ S¢ï ÜU¢ñÝ S¢è çS¢ÈGU¼ çÁ¢G²¢Î¢
Ï¢ïã¼Ú ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : çÁ¢S¢ à¢wGS¢ ÜU¢ï S¢¶G¢±¼ ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼ ãG¢çS¢H ãñ
©S¢ï à¢éÁ¢¢¥G¼ ÜUè ãG¢Á¢¼ Ýãè´ J
Ï¢ãÚ¢}¢ x¢¢ïÚ ÜUè ÜGUÏ¢í ÐÚ çH¶¢ ãé±¢ ãñ çÜU Á¢G¢ïÚï Ï¢¢ÁG¢ê S¢ï ÎS¼ï
ÜUÚ}¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ
¥ÐÝï }¢¢H S¢ï Á¢GÜU¢¼ çÝÜU¢H¼¢ Úã v²êæçÜU Á¢Ï¢ Ï¢¢x¢GÏ¢¢Ý

¥æx¢êÚ ÜUè Ï¢ïH ÜUè Á¢G¢§Î à¢¢¶G¢ï´ ÜU¢ï ÜU¢Å ÈïU´ÜU¼¢ ãñ ¼¢ï ¥æx¢êÚ ÜUè ÈGUSH }¢ï´
çÁ¢G²¢Î¼è ã¢ï Á¢¢¼è ãñ J(2)
¥¢{è Ú¢ïÅè ÜU¢ }¢é¥G¢±Á¢G¢

ãGÁ¢GÚ¼ï ©G}¢Ú ÈGU¢MÜGU 5 »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢
S¢ï ÜUãè´ S¢ÈGUÚ ÜU¢ï Ú±¢Ý¢ ãé» J ¥SÝ¢» S¢ÈGUÚ }¢ï´ ¥¢Ð ²ãêçÎ²¢ï´ ÜïU »ÜU
x¢¢ªæ }¢ï´ ÐãéæÓ¢ï, ¥¢Ð Ýï ÎÚ²¢zG¼ çÜU²¢ : ¥¢²¢ ²ã¢æ çÜUS¢è }¢éS¢H}¢¢Ý
ÜU¢ Í¢Ú |¢è ãñ ? Á¢±¢Ï¢ ç}¢H¢ : ã¢æ ! ²ã¢æ »ÜU Ï¢gê }¢éS¢H}¢¢Ý Úã¼¢ ãñ
Á¢¢ï Ï¢ïãGÎ x¢GÚèÏ¢ ãñ, ¥¢Ð ©S¢ ÜïU ã¢æ ÐãæéÓ¢ï ©S¢ x¢GÚèÏ¢ Ï¢gê Ýï ¥ÐÝè Ï¢è±è

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 158
S¢ï ÜUã¢ : »ÜU }¢ïã}¢¢Ý ¥¢ x¢²¢ ãñ ©S¢ ÜïU ¶¢Ýï ÜU¢ ÜéUÀ §ç‹¼Á¢G¢}¢
ÜUÚ¢ï, Ï¢è±è Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : Í¢Ú }¢ï´ çS¢±¢» Á¢± ÜïU ‰¢¢ïÇGï S¢ï ¥¢Åï ÜïU
¥¢ñÚ ÜéUÀ Ýãèæ ãñ, à¢¢ïãÚ Ï¢¢ïH¢ : ÜUãè´ S¢ï x¢‹Îé}¢ ÜU¢ ¥¢Å¢ ©{¢Ú Hï
¥¢¥¢ï, Ï¢è±è Ýï Ð¢S¢ ÐÇG¢ïS¢ S¢ï x¢‹Îé}¢ ÜU¢ ¥¢Å¢ ©{¢Ú HïÝï ÜUè
ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUè }¢x¢Ú Ý¢ ÜU¢}¢ Úãè, Í¢Ú ¥¢ ÜUÚ ¥ÐÝï à¢¢ïãÚ S¢ï Ï¢¢ïHè :
x¢‹Îé}¢ ÜU¢ ¥¢Å¢ ¼¢ï ÜUãè´ S¢ï Ýãè´ ç}¢H S¢ÜU¢ }¢Á¢Ï¢êÚÝ Á¢± ÜUè ¼èÝ
Ú¢ïçÅ²¢æ ÐÜU¢ ÜUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï ©G}¢Ú 5 ÜïU S¢¢}¢Ýï Ú¶ Îè x¢§æü, ¥¢Ð
Ýï S¢¢ïÓ¢¢ çÜU §S¢ à¢wGS¢ ÜïU ¼èÝ Ï¢ÓÓ¢ï ãñ´ ¥¢ñÚ Î¢ï ²ïã ç}¢²¢æ Ï¢è±è wG¢éÎ,
²ïã Ð¢æÓ¢ ãé» ¥¢ñÚ ÀÅ¢ }¢ñ´ à¢¢ç}¢H ã¢ï x¢²¢ ãêæ, ¥¢ñÚ Ú¢ïçÅ²¢æ çS¢ÈüGU ¼èÝ
ãñ´, ²ïã S¢¢ïÓ¢ ÜUÚ ¥¢Ð Ýï ÀÅ¢ çãGSS¢¢ ²¢’Ýè ¥¢{è Ú¢ïÅè wG¢éÎ ¶¢ ÜUÚ
Ï¢¢ÜGUè ±¢ÐS¢ ÜUÚ Îè çÜU wG¢éÎ ¶¢»æ ¥¢ñÚ Ï¢ÓÓ¢¢ï´ ÜU¢ï ç¶H¢»æ, Á¢Ï¢
¥¢Ð LwGS¢¼ ã¢ïÝï Hx¢ï ¼¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼é}¢ çÜUS¢è çÎÝ }¢ÎèÝ¢ ¥¢Ý¢
¥¢ñÚ ©G}¢Ú ÜU¢ Ý¢}¢ ÐêÀ ÜUÚ }¢éÛ¢ï ç}¢HÝ¢ J
ÜéUÀ }¢ég¼ Ï¢¢’Î ©S¢ Ï¢gê ÜUè Ï¢è±è Ýï §S¢Ú¢Ú çÜU²¢ çÜU
}¢ÎèÝ¢ Á¢¢ ÜUÚ ©G}¢Ú (5) S¢ï ç}¢Hï, ±¢ïã à¢wGS¢ }¢ÎèÝ¢
ÐãéæÓ¢¢ ¥¢ñÚ ¥¢Ð S¢ï ç}¢H¢, ©S¢ ±vG¼ ¥¢Ð ÜU¢ ç¼Á¢¢Ú¼è ÜGU¢çÈGUH¢
}¢ÎèÝï }¢ï´ ÐãéæÓ¢ Úã¢ ‰¢¢ Ï¢ãé¼ S¢ï ªæÅ¢ï´ ÐÚ }¢¢H HÎ¢ ãé±¢ ‰¢¢ ÈGU¢MÜïGU
¥¢’Á¢G}¢ 5 Ýï ±¢ïã S¢Ï¢ ªæÅ Ï¢ }¢¥G }¢¢H¢ï Î¢ñH¼ ©S¢ Ï¢gê
ÜU¢ï Ï¢wGà¢ çÎ²ï ±¢ïã Ï¢gê ¥ÐÝè wG¢éà¢ Ï¢wG¼è ÐÚ Ý¢Á¢G¢æ ± ÈGUÚãG¢æ ±¢ÐS¢
H¢ñÅ x¢²¢ ãGÁ¢GÚ¼ï ©G}¢Ú 5 Ýï ÚS¢êHéËH¢ã 6
ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï ÜUÚ ²ïã }¢¢Á¢Ú¢ Ï¢²¢Ý çÜU²¢ ¥¢ñÚ ¥GÁ¢üG ÜUè :
²¢ ÚS¢êHËH¢ã (6) ¥¢²¢ }¢ñ´ Ýï ©S¢ }¢ïÁ¢GÏ¢¢Ý Ï¢gê ÜUè
}¢ïÁ¢GÏ¢¢Ýè ÜU¢ ãGÜUG ¥Î¢ ÜUÚ çÎ²¢ ? S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ©G}¢Ú ! ãGÜGU ¼¢ï à¢¢²Î ©S¢ »ÜU HévG}¢ï ÜU¢ |¢è ¥Î¢ Ý ãé±¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 159
v²êæçÜU ©S¢ x¢GÚèÏ¢ Ýï ¼é}ã¢Úè }¢ïã}¢¢Ý Ý±¢Á¢Gè ÜïU çH²ï ©{¢Ú HïÝï S¢ï |¢è
ÎÚïx¢G Ý çÜU²¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè çÏ¢S¢¢¼G S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ¼é}ã¢Úè ç¶GÎ}¢¼
ÜUè ‰¢è HïçÜUÝ ¼é}ã¢Úï çH²ï ªæÅ¢ï´ ÜUè ÜGU¼G¢Ú }¢¢H¢ï }¢¼¢¥G S¢}¢ï¼ Îï
ÎïÝ¢ ÜU¢ï§ü Ï¢ÇGè Ï¢¢¼ Ýãè´ ãñ J
Ï¢¢ÜGUè }¢¢‹Î¢ Ó¢¢ÎÚ çÜUS¢ï Îè Á¢¢» ?

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥}¢èLH }¢¢ïç}¢ÝèÝ ©G}¢Ú ÈGU¢MÜïGU ¥¢’Á¢G}¢ 5
¥ÐÝï Á¢G}¢¢Ý» ç¶GH¢ÈGU¼ }¢ï´ »ÜU ÎzG¥G¢ ¶G±¢¼èÝ ÜU¢ï Ó¢¢ÎÚï´ ¼vGS¢è}¢
ÜUÚ Úãï ‰¢ï ¥¢ç¶GÚ }¢ï´ »ÜU Ó¢¢ÎÚ Ï¢Ó¢ Úãè ¥¢Ð §S¢ ¼ÚgéÎ }¢ï´ ‰¢ï çÜU ²ïã
Ó¢¢ÎÚ çÜUS¢ï Îè Á¢¢» J ãG¢çÁ¢GÚèÝ }¢ï´ S¢ï »ÜU à¢wGS¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè :
»ï ¥}¢èÚH }¢¢ï ç }¢ÝèÝ ²ï ã Ó¢¢ÎÚ ¥¢Ð ÚS¢ê H é Ë H¢ã

6 ÜUè Ï¢ïÅè ÜU¢ï §GÝ¢²¼ ÈGUÚ}¢¢ Îï´ Á¢¢ï ¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢ ãñ ©Ý
ÜUè }¢éÚ¢Î ãGÁ¢GÚ¼ï ©G}}¢ï ÜéUËS¢ê}¢ çÏ¢‹¼ï ¥GHè ‰¢è´ J(1)
±¢Á¢ïGãG Úãï çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï ©G}¢Ú ÈGU¢MÜGU 5 Ýï ¥ÐÝè
ç¶GH¢ÈGU¼ ÜïU Á¢G}¢¢Ýï }¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GHè }¢é¼üÁ¢G¢ 5 ÜU¢ï ©Ý ÜUè Ï¢ïÅè
©}}¢ï ÜéUËS¢ê}¢ çÏ¢‹¼ï ÈGU¢ç¼G}¢¼éÁGÁ¢GãÚ¢ C ÜïU çH²ï Ðñx¢G¢}¢ï çÝÜU¢ãG
çÎ²¢ ‰¢¢ à¢ïÚï wG¢éÎ¢ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GHè 5 Ýï ¥¢Ð ÜU¢ Ðñx¢G¢}¢ }¢‹ÁG¢êÚ
ÈGUÚ}¢¢²¢ ¥¢ñÚ çS¢Ýï 17 çãÁ¢Úè }¢ï´ §Ý ÜU¢ çÝÜU¢ãG Ó¢¢HèS¢ ãÁ¢G¢Ú çÎÚã}¢
}¢ãÚ ÐÚ ©}}¢ï ÜéUËS¢ê}¢ S¢ï ÜUÚ çÎ²¢ ‰¢¢ J(2)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 160
Á¢¢»Î¢Îï S¢}¢x¢G
}¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢ }¢ï´ ÚS¢êHéËH¢ã 6 Ýï çS¢gèÜïGU
¥vÏ¢Ú 5 ¥¢ñÚ ÈGU¢MÜïGU ¥¢’Á¢G}¢ 5 ÜU¢ï x¢éÁ¢G¢Úï ÜïU
çH²ï Á¢G}¢èÝ ÜïU ÜGU¼G¥G¢¼ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢» ‰¢ï, (²ïã ÜGU¼G¥G¢¼ï Á¢G}¢èÝ ÈGUyãGï
¶GñÏ¢Ú ÜïU Ï¢¢’Î Á¢æx¢ï ¶ñGÏ¢Ú }¢ï´ à¢ÚèÜU ¼}¢¢}¢ S¢ãG¢Ï¢¢ }¢ï´ ¼vGS¢è}¢ çÜU²ï
x¢» ‰¢ï) ãGÁ¢GÚ¼ï ©G}¢Ú ÈGU¢MÜGU 5 ÜïU çãGSS¢ï }¢ï´ Á¢¢ï Á¢G}¢èÝ ¥¢§ü
©S¢ ÜU¢ Ý¢}¢ S¢}¢x¢G ‰¢¢ §S¢ ÜïU §GH¢±¢ ²ãêÎï Ï¢Ýè ãG¢çÚS¢¢ S¢ï |¢è ©Ý
ÜU¢ï »ÜU ÜGU¼G¥G¢ Á¢G}¢èÝ ãG¢çS¢H ãé±¢ ‰¢¢ ©S¢ ÜU¢ Ý¢}¢ |¢è S¢}¢x¢G ‰¢¢
ãGÁ¢GÚ¼ï ©G}¢Ú 5 Ýï Á¢G}¢èÝ ÜïU ²ïã Î¢ïÝ¢ï´ ÜGU¼G¥G¢¼ ¥ËH¢ã
ÜUè Ú¢ã }¢ï´ ±vGÈGU ÜUÚ çÎ²ï ¥¢ñÚ §S¢ ±vGÈGU }¢ï´ ²ïã à¢Ú¢§¼G }¢éÜGUÚüÚ ÜUÚ
Îè´ : ²ïã Á¢G}¢èÝ Ý ÈGUÚ¢ïwG¼ ã¢ïx¢è Ý çãÏ¢¢ ÜUè Á¢¢»x¢è, Ý ç±Ú¢S¢¼ }¢ï´
}¢é‹¼çÜGUH ã¢ïx¢è, Á¢¢ï ÜéUÀ §S¢ S¢ï ãG¢çS¢H ã¢ïx¢¢ ±¢ïã ÈéUGÜGUÚ¢, Á¢Gç±H
ÜéUGÚÏ¢¢, xG¢éH¢}¢¢ï´ ¥¢ñÚ }¢ïã}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ ãGÜGU ãñ J(1)
©GS}¢¢Ýï x¢GÝè 5 ÜUè à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼
¶GHèÈGU¼éÚüS¢êH ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê Ï¢RU çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5
ÜïU Á¢G}¢¢Ý» ç¶GH¢ÈGU¼ }¢ï´ ÜGUãìG¼G ÐÇG¢ H¢ïx¢ Ï¢ãé¼ ÐÚïà¢¢Ý ‰¢ï »ÜU Ú¢ïÁ¢G
ãGÁ¢GÚ¼ï çS¢gèÜïGU ¥vÏ¢Ú 5 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥¢Á¢ à¢¢}¢ ¼ÜU
¥ËH¢ã ¼é}ã¢Úè ÐÚïà¢¢Ýè ÎêÚ ÜUÚ Îïx¢¢ Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ýï x¢GÝè
5 ÜïU »ÜU ãÁ¢G¢Ú ªæÅ x¢GËHï S¢ï HÎï ãé» ¥¢», }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢
ÜïU ¼¢çÁ¢Ú x¢GËH¢ ¶GÚèÎÝï ÜïU çH²ï ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ý 5 ÜïU Ð¢S¢
ÐãéæÓ¢ï J ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ýï x¢GÝè 5 Ýï ÐêÀ¢ : ²ïã Ï¢¼¢¥¢ï çÜU }¢éËÜïU
à¢¢}¢ S¢ï ²ïã x¢GËH¢ Á¢¢ï }¢ïÚï Ð¢S¢ ¥¢²¢ ãñ ¼é}¢ §S¢ ÐÚ çÜUS¢ ÜGUÎÚ ÝzG¥G

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 161
Î¢ïx¢ï ? ¼¢çÁ¢Ú¢ï´ Ýï ÜUã¢ : ÎS¢ MçÐ²ï ÜïU x¢GËHï ÐÚ Î¢ï MÐï, ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ý
ÁG¢é‹ÝêÚñÝ 5 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï §S¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ç}¢H¼¢ ãñ,
¥¢ç¶GÚ ã¢ï¼ï ã¢ï¼ï ©Ý ¼¢çÁ¢Ú¢ï´ Ýï ÜUã¢ : Á¢¢ï }¢¢H ¥¢Ð Ýï ÎS¢ MÐï }¢ï´
¶GÚèÎ¢ ãñ §S¢ ÜUè ÜGUè}¢¼ Ð‹ÎÚã MÐï Îï´x¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ýï x¢GÝè 5
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï §S¢ S¢ï |¢è çÁ¢G²¢Î¢ ç}¢H Úã¢ ãñ, ¼¢çÁ¢Ú¢ï´ Ýï ¼¥GÁÁ¢éÏ¢
S¢ï ÜUã¢ : ±¢ïã çÁ¢G²¢Î¢ ÎïÝï ±¢H¢ ÜU¢ñÝ ãñ ! }¢ÎèÝï ÜïU ¼¢çÁ¢Ú ¼¢ï ã}¢ ãè
H¢ïx¢ ãñ´, ¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï »ÜU MçÐ²ï ÜïU }¢¢H ÜUè ÎS¢ MÐï
ÜGUè}¢¼ ç}¢H Úãè ãñ v²¢ ¼é}¢ §S¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Îï S¢ÜU¼ï ã¢ï ? ¼¢çÁ¢Ú¢ï´ Ýï
§‹ÜU¢Ú ÜUÚ çÎ²¢, ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ýï x¢GÝè 5 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼é}¢
H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï }¢ñ´ x¢±¢ã ÜUÚ¼¢ ãêæ çÜU }¢ñ´ Ýï ²ïã S¢Ï¢ x¢GËH¢ ¥ËH¢ã ÜUè Ú¢ã
}¢ï´ ÈéUGÜGUÚ¢» }¢ÎèÝ¢ ÜU¢ï Îï çÎ²¢ J (S¢èÚ¼ï ÚS¢êHï ¥GÚÏ¢è)
çÏ¢²Úï M}¢¢
Á¢Ï¢ S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 çãÁ¢Ú¼ ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ
}¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢ ¼à¢ÚèÈGU H¢» ¥¢ñÚ }¢vÜU¢ S¢ï ¥SãG¢Ï¢ï ÚS¢êH |¢è çãÁ¢Ú¼
ÜUÚ ÜïU ¥¢ x¢» ¼¢ï }¢èÆï Ð¢Ýè ÜUè ãéGÁG¢êÚ ¥¢ñÚ S¢ãG¢Ï¢¢
H ÜU¢ï Ï¢ÇGè ¼vHèÈGU ‰¢è, çS¢ÈüGU »ÜU }¢èÆ¢ ÜêæU¥¢æ ‰¢¢ çÁ¢S¢ ÜU¢
Ý¢}¢ çÏ¢²Úï M}¢¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ ²ïã ÜêæU¥¢æ »ÜU ²ãêÎè ÜïU ÜGUÏÁ¢Gï }¢ï´ ‰¢¢ ±¢ïã §S¢
ÜU¢ Ð¢Ýè çÁ¢S¢ ÜGUè}¢¼ }¢ï´ Ó¢¢ã¼¢ ‰¢¢ Ï¢ïÓ¢¼¢ ‰¢¢ ãéGÁG¢êÚ Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢ï à¢wGS¢ §S¢ ÜêæU»æ ÜU¢ï ¶GÚèÎ ÜUÚ ¥ËH¢ã ÜUè Ú¢ã }¢ï´
±vGÈGU ÜUÚ Îï ©S¢ ÜU¢ï Á¢‹Ý¼ ç}¢Hïx¢è, ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ýï x¢GÝè 5 Ýï
©S¢ ÜêæU»æ ÜU¢ï ¶GÚèÎ ÜUÚ ±vGÈGU ÜUÚ çÎ²¢ J(1) (S¢èÚ¼ï ÚS¢êHï ¥GÚÏ¢è)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 162
}¢çSÁ¢Îï ÝÏ¢±è ÜUè ¼¢ñS¢è¥G

}¢çSÁ¢Îï ÝÏ¢±è ÐãHï Ï¢ãé¼ À¢ïÅè ‰¢è »ÜU Á¢G}¢èÝ §S¢ ÜïU ÜGUÚèÏ¢
çÏ¢ÜU Úãè ‰¢è ÚS¢êHéËH¢ã 6 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢ï à¢wGS¢
§S¢ Á¢G}¢èÝ ÜU¢ï ¶GÚèÎ ÜUÚ }¢ïÚè }¢çSÁ¢Î }¢ï´ à¢¢ç}¢H ÜUÚ Îï ©S¢ ÜU¢ï Á¢‹Ý¼
ç}¢Hïx¢è ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ý ÁG¢é‹ÝêÚñÝ 5 Ýï Ï¢èS¢ ãÁ¢G¢Ú ²¢ ÐÓÓ¢èS¢
ãÁ¢G¢Ú MÐï }¢ï´ ¶GÚèÎ ÜUÚ }¢çSÁ¢Î }¢ï´ à¢¢ç}¢H ÜUÚ Îè J(1)
(S¢èÚ¼ï ÚS¢êHï ¥GÚÏ¢è)
²¢ ¥ËH¢ã }¢ñ´ ©GS}¢¢Ý S¢ï Ú¢Á¢Gè ãêæ

»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ÚS¢êHéËH¢ã 6 ÜïU Í¢Ú }¢ï´ Ó¢¢Ú çÎÝ
ÜïU Ðñ ÎÚ Ðñ ÈGU¢ÜïGU Ðïà¢ ¥¢ x¢» ãGÁ¢GÚ¼ï ©GS}¢¢Ý 5 ÜU¢ï §S¢ ÜUè
¶GÏ¢Ú ãé§ü ¼¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï ÜU§ü Ï¢¢ïÚï ¥¢Åï ÜïU ¥¢ñÚ ÜU§ü Ï¢¢ïÚï x¢ïãêæ ¥¢ñÚ ÜU§ü Ï¢¢ïÚï
Àêã¢Ú¢ï´ ÜïU »ÜU Ï¢ÜUÚè ÜU¢ x¢¢ïà¼ ¥¢ñÚ ¼èÝ S¢¢ï MÐï ãéGÁG¢êÚ ÜïU
Í¢Ú |¢ïÁ¢ çÎ²ï ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU S¢¢‰¢ ãè ÜUãH¢ |¢ïÁ¢¢ çÜU ¶¢Ý¢ ¼Ä²¢Ú ÜUÚÝï
}¢ï´ ÎïÚ ã¢ïx¢è }¢ñ´ ÐÜU¢ ãé±¢ ¶¢Ý¢ |¢è |¢ïÁ¢¼¢ ãêæ Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, Ï¢ãé¼ S¢è Ú¢ïçÅ²¢æ
¥¢ñÚ |¢êÝ¢ ãé±¢ x¢¢ïà¼ ¼Ä²¢Ú ÜUÚ¢ ÜUÚ |¢ïÁ¢¢ J
ãéGÁG¢êÚ Á¢Ï¢ }¢çSÁ¢Î S¢ï Í¢Ú ¼à¢ÚèÈGU H¢» ¼¢ï
©}}¢éH }¢¢ïç}¢ÝèÝ C S¢ï ÐêÀ¢ ²ïã ¶¢Ýï ÐèÝï ÜUè Ó¢èÁ¢Gï´ ÜUã¢æ S¢ï
¥¢§æü ? ©}}¢éH }¢¢ïç}¢ÝèÝ C Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã
(6) ©GS}¢¢Ýï x¢GÝè (5) Ýï |¢ïÁ¢è ãñ´ ãéGÁG¢êÚ

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 163
Ýï ¥¢S}¢¢Ý ÜUè ¼GÚÈGU ã¢‰¢ ©Æ¢ ÜUÚ ¼èÝ }¢Ú¼Ï¢¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ :

²¢ ¥ËH¢ã ! }¢ñ´ ©GS}¢¢Ý S¢ï Ú¢Á¢Gè ãêæ ¼ê |¢è §S¢ S¢ï Ú¢Á¢Gè Úã J(1)
S¢¶G¢±¼ ÜïU Ï¢¢Îà¢¢ã

ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ï ãGS¢Ý, ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ï ãGéS¢ñÝ ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÎéËH¢ã
çÏ¢Ý Á¢¢’ÈGUÚ 5 ãGÁ¢ ÜïU §Ú¢Îï S¢ï }¢vÜU» }¢éÜUÚü}¢¢ ÜU¢ï Ú±¢Ý¢
ãé» ²ïã ¼èÝ¢ï´ ¥ãHï ÜGU¢çÈGUH¢ S¢ï ¥¢x¢ï çÝÜUH x¢» ¥¢ñÚ ©Ý ÜU¢ S¢¢}¢¢Ýï
S¢ÈGUÚ |¢è ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ ÐèÀï Úã x¢²¢, Ú¢S¼ï }¢ï´ ©‹ãï´ |¢êÜU Hx¢è Îï¶¢ çÜU
ÜGUÚèÏ¢ ãè »ÜU À¢ïÅè S¢è Ï¢S¼è ãñ ¼èÝ¢ï´ Ï¢S¼è }¢ï´ ¥¢», »ÜU Ï¢éçÉG²¢
ç}¢Hè, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ã}¢ï´ Œ²¢S¢ Hx¢è ãñ ÜéUÀ ÐèÝï ÜïU çH²ï ã¢ï ¼¢ï H¢¥¢ï,
Ï¢éçÉG²¢ Ýï ÜUã¢ : ¥¢Ð ¼à¢ÚèÈGU Ú¶ï´ }¢ñ´ ¥|¢è Îê{ H¢¼è ãêæ, ©S¢ Ï¢éçÉG²¢
ÜïU Ð¢S¢ »ÜU Ï¢ÜUÚè ‰¢è ©S¢ Ýï ©S¢ ÜU¢ Îê{ çÝÜU¢H¢ ¥¢ñÚ Ðïà¢ ÜUÚ çÎ²¢,
©Ý S¢¢çãGÏ¢¢Ý Ýï Îê{ Ðè çH²¢ çÈUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ÜéUÀ ¶¢Ýï ÜU¢ï ãñ ? Ï¢éçÉG²¢
Ýï ÜUã¢ : ã¢æ ! ©S¢è Ï¢ÜUÚè ÜU¢ï Á¢GÏãG ÜUÚ H¢ï, ©‹ã¢ï´ Ýï Ï¢ÜUÚè ÜU¢ï Á¢GÏãG
çÜU²¢ J Ï¢éçÉG²¢ Ýï x¢¢ïà¼ ÐÜU¢ ÜUÚ ©‹ãï´ ç¶H¢ çÎ²¢ §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ¼èÝ¢ï´
ãGÁ¢GÚ¢¼ Ú±¢Ý¢ ã¢ï x¢», Ï¢éçÉG²¢ ÜU¢ ¶G¢±‹Î Á¢Ï¢ Í¢Ú ¥¢²¢ ¼¢ï ±¢ïã ¶GÈGU¢
ãé±¢ çÜU ¼ê Ýï Ï¢ÜUÚè »ïS¢ï H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï ç¶H¢ Îè çÁ¢‹ãï´ ¼ê ÐãÓ¢¢Ý¼è |¢è Ý
‰¢è çÜU ±¢ïã ÜU¢ñÝ ãñ´ J
ÜéUÀ ¥GS¢ïü Ï¢¢’Î ²ïã Î¢ïÝ¢ï´ }¢ïãGÝ¼ }¢Á¢GÎêÚè ÜïU çH²ï }¢ÎèÝ»
}¢éÝÃ±Ú¢ ÜU¢ï x¢» »ÜU çÎÝ ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ï ãGS¢Ý 5 Ýï ©S¢
Ï¢éçÉG²¢ ÜU¢ï Ï¢¢Á¢G¢Ú }¢ï´ Îï¶¢ ¼¢ï ÐãÓ¢¢Ý x¢» çÜU ²ïã ±¢ïãè Ï¢éçÉG²¢ ãñ çÁ¢S¢
Ýï §Ý ÜUè }¢ïÁ¢GÏ¢¢Ýè ÜUè ‰¢è, ¥¢Ð ©S¢ ÜU¢ï Ï¢ÇGè à¢zGÜGU¼ ÜïU S¢¢‰¢ ¥ÐÝï

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 164
}¢ÜU¢Ý ÐÚ H¢» ©S¢ï ¶¢Ý¢ ç¶H¢²¢ çÈUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ã}¢ ±¢ïãè ãñ´ çÁ¢Ý
ÜU¢ï ¼êÝï Ï¢ÜUÚè ÜU¢ Îê{ çÐH¢²¢ ¥¢ñÚ çÈUÚ ©S¢è Ï¢ÜUÚè ÜU¢ x¢¢ïà¼
ç¶H¢²¢ ‰¢¢ ¥¢Á¢ ã}¢ ¼ïÚï ©S¢ »ãGS¢¢Ý ÜU¢ Ï¢ÎH¢ ÎïÝ¢ Ó¢¢ã¼ï ãñ´ ²ïã
ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ ¥¢Ð Ýï ©S¢ï »ÜU ãÁ¢G¢Ú ¥à¢ÚçÈGU²¢æ ¥¢ñÚ »ÜU ãÁ¢G¢Ú Ï¢ÜUçÚ²¢æ
§GÝ¢²¼ ÜUè´, çÈUÚ ¥¢Ð Ýï Ï¢éçÉG²¢ ÜU¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ï ãGéS¢ñÝ 5
ÜïU Ð¢S¢ |¢ïÁ¢ çÎ²¢ J §}¢¢}¢ï ãGéS¢ñÝ 5 Ýï |¢è Ï¢éçÉG²¢ ÜU¢ï »ÜU
ãÁ¢G¢Ú ¥à¢ÚçÈGU²¢æ ¥¢ñÚ »ÜU ãÁ¢G¢Ú Ï¢ÜUçÚ²¢æ §GÝ¢²¼ ÜUè´ çÈUÚ ¥¢Ð Ýï
©S¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý Á¢¢’ÈGUÚ 5 ÜïU Ð¢S¢ |¢ïÁ¢¢ ©‹ã¢ï´
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥x¢Ú ¼ê ©Ý ÜïU Ð¢S¢ ÐãéæÓ¢Ýï S¢ï ÐãHï }¢ïÚï Ð¢S¢ ¥¢ Á¢¢¼è
¼¢ï }¢ñ´ ¼é}ãï´ §S¢ ÜGUÎÚ }¢¢H Îï¼¢ çÜU ±¢ïã Î¢ïÝ¢ï´ S¢¢çãGÏ¢¢Ý Ý Îï S¢ÜU¼ï J
²ïã ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ ¥¢Ð Ýï ©S¢ Ï¢éçÉG²¢ ÜU¢ï Î¢ï ãÁ¢G¢Ú ¥à¢ÚçÈGU²¢æ ¥¢ñÚ Î¢ï
ãÁ¢G¢Ú Ï¢ÜUçÚ²¢æ §GÝ¢²¼ ÜUè´ §S¢ ÜGUÎÚ Î¢Î¢ï Îçãà¢ Ð¢ ÜUÚ Ï¢éçÉG²¢
Ï¢ïãGÎ }¢S¢MÚ ãé§ü ©S¢ ÜïU wG±¢Ï¢¢ï ¶G²¢H }¢ï´ |¢è Ý ‰¢¢ çÜU çÁ¢Ý
}¢éS¢¢çÈGUÚ¢ï´ ÜU¢ï ©S¢ Ýï »ÜU Ï¢ÜUÚè ÜU¢ x¢¢ïà¼ ç¶H¢²¢ ‰¢¢ ±¢ïã §S¢
ÜGUÎÚ ¥G¢Hè }¢ÜGU¢}¢ ¥¢ñÚ S¢¶G¢±¼ ÜïU Ï¢¢Îà¢¢ã ãñ´ J(1)
¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý Á¢¢’ÈGUÚ t ¥¢ñÚ ãGÏà¢è xG¢H

é ¢}¢
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý Á¢¢’ÈGUÚ 5 Ï¢ÇGï ÚãìG}¢ çÎH
¥¢ñÚ S¢¶Gè ‰¢ï, ²¼è}¢¢ï´ Ï¢ï±¢¥¢ïæ ÜUè ÜUÈGU¢H¼ ¥¢ñÚ xG¢éÚÏ¢¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ
ÜUè }¢¢Hè }¢ÎÎ S¢ï ÎÚïx¢G Ý ÈGUÚ}¢¢¼ï ‰¢ï, ¥¢Ð ÜUè ÎçÚ²¢ çÎHè ¥¢ñÚ
S¢¶G¢±¼ }¢àãêÚ ‰¢è ¥¢Ð »ÜU ÎzG¥G¢ çÜUS¢è S¢ÈGUÚ }¢ï´ ‰¢ï ¥SÝ¢» S¢ÈGUÚ
}¢ï´ ¶Á¢êÚ¢ï´ ÜU¢ »ÜU Ï¢¢x¢G ÝÁ¢GÚ ¥¢²¢ ¥¢Ð ¼ÜU¢Ý ÎêÚ ÜUÚÝï ¥¢ñÚ ÜéUÀ
ÎïÚ ¥¢Ú¢}¢ ÜUÚÝï ÜïU ¶G²¢H S¢ï ©S¢ Ï¢¢x¢G }¢ï´ ¥¢», xG¢éSH çÜU²¢ Ý}¢¢Á¢G
ÐÉGè ¥¢ñÚ HïÅ x¢» J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 165
¥¢Ð Ýï Îï¶¢ çÜU »ÜU ãGÏà¢è xG¢éH¢}¢ Ï¢¢x¢G ÜUè Ú¶±¢Hè ÜUÚ Úã¢
ãñ Á¢Ï¢ ¶¢Ýï ÜU¢ ±vG¼ ãé±¢ ¼¢ï ©S¢ xG¢éH¢}¢ ÜïU çH²ï ¼èÝ Ú¢ïçÅ²¢æ H¢§ü x¢§æü
xG¢éH¢}¢ ã¢‰¢ }¢éæã {¢ï ÜUÚ ¶¢Ý¢ ¶¢Ýï Ï¢ñÆ¢ ãè ‰¢¢ çÜU ±ã¢æ »ÜU ÜéUœ¢¢
¥¢²¢ ¥¢ñÚ xG¢éH¢}¢ ÜïU S¢¢}¢Ýï Ï¢ñÆ ÜUÚ Îé}¢ çãH¢Ýï Hx¢¢ xG¢éH¢}¢ Ýï »ÜU
Ú¢ïÅè ÜéUœ¢ï ÜïU ¥¢x¢ï Ç¢H Îè, ÜéUœ¢¢ Ú¢ïÅè ¶¢ ÜUÚ çÈUÚ Îé}¢ çãH¢Ýï Hx¢¢
xG¢éH¢}¢ Ýï ÎêS¢Úè Ú¢ïÅè ÜéUœ¢ï ÜïU ¥¢x¢ï Ç¢H Îè, ÜéUœ¢ï Ýï ÎêS¢Úè Ú¢ïÅè |¢è ¶¢
Hè ¥¢ñÚ çÈUÚ Îé}¢ çãH¢Ýï Hx¢¢ ¼¢ï xG¢éH¢}¢ Ýï ¼èS¢Úè Ú¢ïÅè |¢è ÜéUœ¢ï ÜïU
¥¢x¢ï Ç¢H Îè ¥¢ñÚ wG¢éÎ ÜéUÀ ¶¢» çÏ¢x¢GñÚ ©Æ ¶ÇG¢ ãé±¢ J
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÎéËH¢ã 5 Ï¢ÇGï x¢G¢ñÚ ÜïU S¢¢‰¢ ²ïã }¢¢Á¢Ú¢
Îï¶ Úãï ‰¢ï, ¥¢Ð Ýï ©S¢ xG¢éH¢}¢ ÜU¢ï ¥ÐÝï Ð¢S¢ Ï¢éH¢ ÜUÚ ÐêÀ¢ : ¼éÛ¢ï
Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ çÜU¼Ýè Ú¢ïçÅ²¢æ ¶¢Ýï ÜU¢ï ç}¢H¼è ãñ´ ? ©S¢ Ýï ÜUã¢ : çS¢ÈüGU ¼èÝ
Ú¢ïçÅ²¢æ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼¢ï çÈUÚ ¼ê Ýï ²ïã ¼èÝ¢ïæ Ú¢ïçÅ²¢æ ÜéUœ¢ï ÜU¢ï v²êæ ç¶H¢
Îè´ ? ©S¢ Ýï ÜUã¢ : ²ïã ÜéUœ¢¢ }¢ñ´ Ýï §S¢ S¢ï ÐãHï ÜU|¢è Ýãè´ Îï¶¢ ‰¢¢ §S¢
¶G²¢H S¢ï çÜU ²ïã ÜUãè´ ÎêÚ S¢ï ¥¢²¢ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ |¢êÜU¢ |¢è ã¢ïx¢¢ }¢ñ´ Ýï
¼èÝ¢ï´ Ú¢ïçÅ²¢æ §S¢ ÜU¢ï ç¶H¢ Îèæ, ¥¢Ð Ýï ÐêÀ¢ : ¼¢ï çÈUÚ ¥¢Á¢ ¼é}¢ v²¢
¶¢¥¢ïx¢ï ? ±¢ïã Ï¢¢ïH¢ : ¥¢Á¢ }¢ñ´ |¢êÜU ÐÚ S¢Ï¢í ÜUMæx¢¢ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã
ÜU¢ à¢éRU ÜUMæx¢¢ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÎéËH¢ã 5 ²ïã S¢éÝ ÜUÚ çÝã¢²¼
}¢é¼¥çSS¢Ú ãé» ÜUãÝï Hx¢ï : H¢ïx¢ }¢éÛ¢ ÜU¢ï S¢¶Gè S¢}¢Û¢¼ï ãñ´
HïçÜUÝ ²ïã à¢wGS¢ ¼¢ï }¢éÛ¢ S¢ï ÜUãè´ Ï¢ÉG ÜUÚ S¢¶Gè çÝÜUH¢ çÈUÚ ¥¢Ð Ýï
©S¢ ÜïU }¢¢çHÜU S¢ï ©S¢ï ¶GÚèÎ çH²¢ ¥¢ñÚ ¥¢Á¢G¢Î ÜUÚ çÎ²¢ çÈUÚ Ï¢¢x¢G
ÜU¢ï ¶GÚèÎ¢ ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñ´ Ýï ²ïã Ï¢¢x¢G ¼ïÚè ç}¢çËÜUÄ²¼ }¢ï´ Îï çÎ²¢
¥¢ñÚ wG¢éÎ ¥ÐÝï S¢ÈGUÚ ÐÚ Ú±¢Ý¢ ã¢ï x¢» J(1)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 166
}¢ñ´ ¥ËH¢ã ÜU¢ï v²¢ Á¢±¢Ï¢ Îï¼¢

ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ï ãGS¢Ý 5 ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ »ÜU S¢¢§H
ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ ©S¢ Ýï çH¶è ãé§ü ÎÚwG±¢S¼ Ðïà¢ ÜUè ¥¢Ð Ýï ÎÚwG±¢S¼ ÜU¢ï
ÐÉGï çÏ¢x¢GñÚ çÏ¢H¢ ¼¥}}¢éH ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼ïÚè ãG¢Á¢¼ ÐêÚè ÜUè Á¢¢»x¢è,
ãG¢çÁ¢GÚèÝ }¢ï´ S¢ï »ÜU à¢wGS¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : »ï Ý±¢S¢» ÚS¢êH §S¢ ÜUè
ÎÚwG±¢S¼ ÜU¢ï ÐÉG ÜUÚ Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ ã¢ï¼¢, ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢Ï¢ ¼ÜU }¢ñ́ ÎÚwG±¢S¼
ÜU¢ï ÐÉG¼¢ ²ïã à¢wGS¢ }¢ïÚï S¢¢}¢Ýï ¶ÇG¢ Úã¼¢, çÈUÚ ¥x¢Ú ¥ËH¢ã
¼¥G¢H¢ }¢éÛ¢ S¢ï }¢é±¢¶GÁ¢G¢ ÜUÚ¼¢ çÜU ¼ê Ýï S¢¢§H ÜU¢ï §¼Ýè ÎïÚ ¶ÇG¢ Ú¶
ÜUÚ v²êæ Á¢GHèH çÜU²¢, ¼¢ï }¢ñ´ v²¢ Á¢±¢Ï¢ Îï¼¢ J(1)
¼¢ï }¢ñ´ ¼éÛ¢ï §ç‹¼Á¢G¢Ú ÜUè Á¢GãìG}¢¼ Ý Îï¼¢

ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ï ãéGS¢ñÝ 5 ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ »ÜU S¢¢§H
ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢ïH¢ : »ï ÈGUÚÁ¢G‹Îï ÚS¢êH ! }¢ñ´ »ÜU }¢éçzGHS¢ Ý¢Î¢Ú
à¢wGS¢ ãêæ, }¢ñ´ S¢¢çãGÏ¢ï ¥ãH¢ï §G²¢H ãêæ, }¢éÛ¢ï ¥ÐÝï Ð¢S¢ S¢ï ¥ÐÝï Ú¢¼ ÜïU
¶¢Ýï }¢ï´ S¢ï ÜéUÀ §GÝ¢²¼ ÈGUÚ}¢¢»æ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : Ï¢ñÆ Á¢¢¥¢ï }¢ïÚ¢ çÚÁGÜGU ¥|¢è
Ú¢ã }¢ï´ ãñ, ÜéUÀ ÎïÚ Ï¢¢’Î Ó¢‹Î ¥¢Î}¢è ãG¢çÁ¢GÚ ãé» Ï¢¢ïHï : ãGÁ¢GÚ¼ï ¥}¢èÚï
}¢é¥G¢ç±²¢ 5 Ýï ²ïã Ð¢æÓ¢ ‰¢ïçH²¢æ |¢ïÁ¢è ãñ´, ãÚ ‰¢ïHè }¢ï´ »ÜU
ãÁ¢G¢Ú ÎèÝ¢Ú ãñ´, ¥}¢èÚï }¢é¥G¢ç±²¢ 5 }¢¢’çÁ¢GÚ¼ wG±¢ã ãñ´ ¥¢ñÚ
¥GÁ¢üG ÜUÚ¼ï ãñ´ çÜU çÈGUHãG¢H §Ý ÜU¢ï ¥ÐÝï wG¢ég¢}¢ ÐÚ ¶GÓ¢ü ÜUÚï´ }¢Á¢GèÎ
ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ ¥GÝ ÜGUÚèÏ¢ §ÚS¢¢H ÜUÚ Îêæx¢¢, §}¢¢}¢ï ãéGS¢ñÝ 5 Ýï Ð¢æÓ¢¢ïæ
‰¢ïçH²¢æ S¢¢§H ÜU¢ï §GÝ¢²¼ ÈGUÚ}¢¢ Îè´ ¥¢ñÚ }¢¢’çÁ¢GÚ¼ ÜUÚ¼ï ãé» ÈGUÚ}¢¢²¢ :
¼éÛ¢ ÜU¢ï Ï¢ãé¼ ÎïÚ §ç‹¼Á¢G¢Ú ÜUÚÝ¢ ÐÇG¢, S¢ÚïÎS¼ ²ïãè ÜU}¢¼Ú ¥Gç¼GÄ²¢ ãñ,

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 167
¥x¢Ú }¢ñ´ Á¢¢Ý¼¢ çÜU §¼Ýè ÜGUHèH ç}¢vGÎ¢Ú ã¢ïx¢è ¼¢ï }¢ñ´ ¼éÛ¢ï §ç‹¼Á¢G¢Ú ÜUè
Á¢GãìG}¢¼ Ý Îï¼¢ }¢éÛ¢ï }¢¢’ÁG¢êÚ S¢}¢Û¢Ý¢ J(1)
§üS¢¢Ú ± S¢¶G¢±¼ ÜUè ¥Ý¢ï¶è ç}¢S¢¢H
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥}¢èÚï }¢é¥G¢ç±²¢ 5 ÜïU ¥GãìÎï ç¶GH¢ÈGU¼ }¢ï´
»ÜU ¥GÚÏ¢ ¥}¢èÚ S¢§üGÎ çÏ¢Ý ¥G¢S¢ I ÜU¢ S¢¶G¢±¼ }¢ï´ ã¢‰¢
§S¢ ÜGUÎÚ ¶éH¢ ‰¢¢ çÜU Á¢Ï¢ ÜU¢ï§ü ãG¢Á¢¼ }¢‹Î ¥¢¼¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU Ð¢S¢
ÜéUÀ }¢¢ñÁ¢êÎ Ý ã¢ï¼¢ ¼¢ï ©S¢ï }¢¼GHêÏ¢¢ ÚÜGU}¢ ÜU¢ Ðí¢ï Ý¢ïÅ(2) çH¶ Îï¼ï, ©Ý
ÜïU §ç‹¼ÜGU¢H ÜïU Ï¢¢’Î §S¢ çÜGUS}¢ ÜUè LÜGUê}¢ ÜU¢ çãGS¢¢Ï¢ çÜU¼¢Ï¢ ãé±¢ ¼¢ï
Ð¼¢ Ó¢H¢ çÜU ¼èÝ H¢¶ Ï¢èS¢ ãÁ¢G¢Ú ÜUè ÚÜGU}¢ ±¢çÁ¢Ï¢éH ¥Î¢ ãñ, çÜUS¢è
¼GÚãG §S¢ ÜUè §çœ¢GH¢¥G ãGÁ¢GÚ¼ï ¥}¢èÚï }¢é¥G¢ç±²¢ 5 ÜU¢ï |¢è ã¢ï
x¢§ü, ¥¢Ð Ýï ¥Á¢G Ú¢ãï ã}¢ÎÎèü ²ïã ÚÜGU}¢ }¢ãêüG}¢ ¥}¢èÚ ÜïU Ï¢ïÅï ¥G}¢í çÏ¢Ý
S¢§üGÎ ÜU¢ï |¢ïÁ¢ Îè ¥¢ñÚ ÜUãH±¢²¢ çÜU : §S¢ï ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ ÜïU }¢ãêüG}¢ ÜU¢
Ï¢¢ïÛ¢ ãËÜU¢ ÜUÚ¢ï, ¥G}¢í çÏ¢Ý S¢§üGÎ Ýï à¢éçRUÄ²¢ ÜïU S¢¢‰¢ ÚÜGU}¢ ¥}¢èÚï
}¢é¥G¢ç±²¢ ÜU¢ï ±¢ÐS¢ |¢ïÁ¢ Îè ¥¢ñÚ Á¢±¢Ï¢Ý ÜUãH±¢ çÎ²¢ : ¥}¢èLH
}¢¢ïç}¢ÝèÝ ¥x¢Ú }¢ñ´ ²ïã ÚÜGU}¢ ÜGUÏ¢êH ÜUÚ Hêæx¢¢ ¼¢ï §S¢ S¢ï }¢ïÚï ±¢çHÎï
}¢ãêü}G ¢ ÜUè S¢¶G¢±¼ ÐÚ ãGÈüUG ¥¢»x¢¢, ¥}¢èÚï }¢é¥¢G ç±²¢ Ýï ÎÚ²¢zG¼ çÜU²¢ :
çÈUÚ ¼é}ã¢Úï ±¢çHÎ ÜU¢ ²ïã Ï¢¢ïÛ¢ çÜUS¢ ¼GÚãG ©¼Úïx¢¢ ? ¥G}¢í çÏ¢Ý S¢§üGÎ Ýï
Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : ¥}¢èLH }¢¢ïç}¢ÝèÝ ! }¢ïÚï ±¢çHÎ ÜU¢ }¢ãGH §S¢è ÚÜGU}¢ }¢ï´
¶GÚèÎ Hï´ }¢ñ´ §S¢ï H¢ïx¢¢ï´ }¢ï´ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ ÜïU ±¢çHÎï }¢ãêüG}¢ ÜU¢ Ï¢¢ïÛ¢ ©¼¢Ú
Îêæx¢¢, ¥}¢èÚï }¢é¥G¢ç±²¢ Ýï ²ïã }¢ãGH ¶GÚèÎ çH²¢ ¥¢ñÚ ¥G}¢í çÏ¢Ý S¢§üGÎ Ýï
²ïã ÚÜGU}¢ ©S¢è ¼GÚãG ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ Îè x¢¢ï²¢ ©S¢ï ç}¢Hè ãè Ý ‰¢è J(3)
1
2....Ðí¢ï Ý¢ïÅ (Promissory Note) §ÜGUÚ¢Ú Ý¢}¢¢ Á¢¢ï }¢ÜGUMÁ¢G ÜGUÁ¢üG wG±¢ã ÜU¢ï Îï¼¢ ãñ J
3

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 168
§¼Ýè S¢è Ï¢¢¼ ÜïU çH²ï Ó¢‹Î¢ v²êæ ÜUÚ¼ï ã¢ï

§Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ©GyÏ¢¢ Ó¢¢Ú ãÁ¢G¢Ú MçÐ²ï ÜïU }¢ÜGUMÁ¢G ‰¢ï ¥¢ñÚ
¥Î¢ Ý ÜUÚ S¢ÜU¼ï ‰¢ï §S¢ ÝÎ¢}¢¼ ÜUè ±Áã S¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï H¢ïx¢¢ï´ S¢ï ç}¢HÝ¢
Á¢éHÝ¢ ¼ÜüU ÜUÚ çÎ²¢ ‰¢¢, ©Ý ÜïU »ÜU Î¢ïS¼ Ýï Ó¢‹Î¢ ÜUÚ ÜïU ©Ý ÜU¢ ÜGUÁ¢üG
¥Î¢ ÜUÚÝ¢ Ó¢¢ã¢ J H¢ïx¢¢ï´ Ýï Ï¢ ÜGUÎÚï ãñGçS¢Ä²¼ Ó¢‹Î¢ çÎ²¢ §}¢¢}¢ï
¥¢’Á¢G}¢ ¥Ï¢ê ãGÝèÈGU¢ I ÜïU Ð¢S¢ x¢» ¼¢ï ¥¢Ð Ýï ÎÚ²¢zG¼
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ÜéUH ÜGUÁ¢G¢ü çÜUS¢ ÜGUÎÚ ãñ ? ©S¢ Ýï ÜUã¢ : Ó¢¢Ú ãÁ¢G¢Ú MçÐ²ï,
ÈGUÚ}¢¢²¢ : §¼Ýè S¢è Ï¢¢¼ ÜïU çH²ï Ó¢‹Î¢ v²êæ ÜUÚ¼ï ã¢ï ? §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢
I Ýï ©S¢è ±vG¼ Ó¢¢Ú ãÁ¢G¢Ú MÐï ¥Î¢ ÜUÚ çÎ²ï J(1)
¶GñÚ }¢ï´ §S¢Ú¢ÈGU Ýãè´

ãGÁ¢GÚ¼ï ãGS¢Ý çÏ¢Ý S¢ãìH I ÐÚïà¢¢Ý ãG¢Hè }¢ï´ |¢è
S¢¢§H ÜU¢ï ÜU|¢è ¶G¢Hè Ý Á¢¢Ýï Îï¼ï, Á¢¢ï ÜéUÀ ¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢ }¢¢ñÁ¢êÎ
ã¢ï¼¢ xG¢éÚÏ¢¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ ÜU¢ï ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ çÎ²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï, »ÜU ÎzG¥G¢
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢’çHÏ¢ I ¥¢Ð S¢ï ç}¢HÝï ¥¢» ¼¢ï ¥¢Ð S¢ï ÜUã¢ :
(§S¢Ú¢ÈGU }¢ï´ |¢H¢§ü Ýãè´ ãñ) ¥¢Ð Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ :
(Ï¢çËÜU ¶GÚñ }¢ï´ §S¢Ú¢ÈGU ã¢ï¼¢ ãè Ýãè´ ãñ J)(2)
©GS}¢¢Ý ÜU¢ï ¥Ï¢ ÜéUÀ ÝévGS¢¢Ý Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÎéÚüãG}¢¢Ý çÏ¢Ý S¢}¢éÚã 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU
S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 x¢GÁ¢G±» ¼Ï¢êÜU ÜïU §ç‹¼Á¢G¢}¢¢¼ }¢ï´

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 169
}¢S¢MÈGU ‰¢ï ¥¢ñÚ }¢éÁ¢¢çãÎèÝ ÜïU çH²ï S¢¢}¢¢Ý ¼Ä²¢Ú ÜUÚ Úãï ‰¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï
©GS}¢¢Ýï x¢GÝè 5 »ÜU ãÁ¢G¢Ú ¥à¢ÚçÈGU²¢æ Hï ÜUÚ ãG¢çÁ¢GÚ ãé» ¥¢ñÚ
ãéGÁG¢êÚ ÜUè x¢¢ïÎ }¢ï´ Ç¢H Îè´, }¢ñ´ Ýï Îï¶¢ çÜU ÚS¢êHéËH¢ã
6 ©Ý ¥à¢ÚçÈGU²¢ï´ ÜU¢ï ¥ÐÝè x¢¢ïÎ }¢ï´ ©HÅ¼ï ÐHÅ¼ï ‰¢ï
¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢¼ï ‰¢ï : ©GS}¢¢Ý ÜU¢ï ¥Ï¢ ÜéUÀ ÝévGS¢¢Ý Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ ¥¢Á¢ ÜïU
Ï¢¢’Î Á¢¢ï Ó¢¢ãï´ ÜUÚï´, §S¢ ÜU¢ï }¢é¼¥GçgÎ Ï¢¢Ú Î¢ïãÚ¢²¢ J(1)
§}¢¢}¢ }¢¢çHÜU ¥¢ñÚ §}¢¢}¢ à¢¢ÈïGU§üG

»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ à¢¢ÈïUG §üG I ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ï
}¢¢çHÜU I ÜïU Ð¢S¢ }¢éH¢ÜGU¢¼ ÜïU çH²ï ¼à¢ÚèÈGU Hï x¢», ãGÁ¢GÚ¼ï
§}¢¢}¢ï }¢¢çHÜU ÜïU ÎÚ±¢Á¢Gï ÐÚ wG¢éÚ¢S¢¢Ý ÜïU Í¢¢ïÇ¢G ḯ ¥¢ñÚ ç}¢SÚ ÜïU ¶GÓÓ¢Ú¢ḯ ÜU¢
x¢ËH¢ }¢¢ñÁ¢êÎ Ð¢²¢, §}¢¢}¢ à¢¢ÈïUG §üG I Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã çÜUS¢
ÜGUÎÚ Ï¢ïã¼Ú Í¢¢ïÇïG ¥¢ñÚ ©G}Î¢ ¶GÓÓ¢Ú ãñ́, §}¢¢}¢ }¢¢çHÜU I Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï ¥Ï¢ê ¥GÏÎéËH¢ã ! ²ïã S¢Ï¢ }¢ñ´ Ýï ¥¢Ð ÜU¢ï ¼¢ïãGìÈUG ¼Ý Îï
çÎ²ï J §}¢¢}¢ à¢¢ÈïUG §üG I Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥¢Ð §Ý }¢ḯ S¢ï »ÜU ¼¢ï
¥ÐÝè S¢é±¢Úè ÜïU çH²ï Ú¶ Hï´, §}¢¢}¢ }¢¢çHÜU I Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ S¢ï à¢}¢ü ¥¢¼è ãñ çÜU çÁ¢S¢ Á¢G}¢èÝ }¢ï´ ©S¢
ÜïU }¢ãGÏ¢êÏ¢ ÚS¢êHËé H¢ã 6 }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ´ ©S¢ Á¢G}¢èÝ ÐÚ S¢é±¢Ú ã¢ï
ÜUÚ Ó¢Hêæ ¥¢ñÚ }¢ïÚè S¢é±¢Úè ÜïU S¢é}¢ ©S¢ Á¢G}¢èÝ ÜU¢ï Ð¢}¢¢H ÜUÚï´ J
Ú¢ïÅè ÜïU ÅéÜUÇGï
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢éH ãGS¢Ý ¥‹¼G¢ÜUè I ÜïU ã¢æ ¼èS¢ }¢ïã}¢¢Ý
¥¢ x¢», ¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢ çx¢Ý¼è ÜUè Ó¢‹Î Ú¢ïçÅ²¢æ ‰¢è´, ©Ý S¢ï S¢Ï¢ çà¢ÜU}¢

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 170
S¢ïÚ Ý ã¢ï S¢ÜU¼ï ‰¢ï, ¥¢Ð Ýï Ú¢ïçÅ²¢ï´ ÜU¢ï ¼¢ïÇG ÜUÚ ÅéÜUÇGï Ï¢Ý¢» çÈUÚ ÎS¼Ú
wG±¢Ý çÏ¢À¢²¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÐÚ ÅéÜUÇGï çÏ¢¶ïÚ çÎ²ï, }¢ïã}¢¢Ý¢ï´ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
¼é}¢ ¶¢Ý¢ ¶¢¥¢ï }¢ñ´ Ó¢Ú¢x¢G ÜUè Ï¢œ¢è ÎéLS¼ ÜUÚ¼¢ ãêæ S¢Ï¢ ã¢‰¢ }¢éæã
Ó¢H¢¼ï Úãï x¢¢ï²¢ çÜU ¶¢ Úãï ãñ´, Á¢Ï¢ Ó¢Ú¢x¢G Á¢H¢ ÜUÚ H¢²¢ x¢²¢ ¼¢ï Îï¶¢
çÜU Ú¢ïçÅ²¢ï´ ÜïU S¢Ï¢ ÅéÜUÇGï Á¢êæ ÜïU ¼æê }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ´ §S¢ ¶G²¢H S¢ï çÜUS¢è Ýï ÜéUÀ
Ý ¶¢²¢ ‰¢¢ çÜU ÎêS¢Úï ¶¢ Hï´ J(1)
ÀéÅè ãèÚ Á¢‹Á¢¢H¢ï´

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î S¢ñÎ ¥GHè à¢¢ã S¢¢çãGÏ¢ S¢êã¢±è (ÜUà}¢èÚè)
I ÜU¢ Hæx¢Ú ã}¢ïà¢¢ Á¢¢Úè Úã¼¢ ‰¢¢, S¢ï´ÜUÇG¢ï´ }¢ïã}¢¢Ý ¥¢ñÚ
xG¢éÚÏ¢¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ¥¢Ð ÜïU ÎS¼Ú wG±¢Ý ÐÚ çà¢ÜU}¢ S¢ïÚ ã¢ï¼ï ‰¢ï
ÝèÁ¢G ¼GHÏ¢¢ ÜïU çH²ï çÜGU²¢}¢ ± ¼G¥G¢}¢ ÜU¢ }¢éS¼çÜGUH §ç‹¼Á¢G¢}¢ ‰¢¢ Á¢¢ï
¼ãG¢§ÈGU Ï¢ S¢êÚ¼ï ÝvGÎ ± çÁ¢‹S¢ ¥¢¼ï }¢éS¼çãGÜGUèÝ ÜU¢ï ¼vGS¢è}¢ ÈGUÚ}¢¢
çÎ²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï, §ç‹¼ÜGU¢H S¢ï Ó¢‹Î ²¢ñ}¢ ÐãHï Ï¢²ÜGU ±vG¼ ÜU§ü ãÁ¢G¢Ú ÜUè
ÚÜGU}¢ ¥¢ x¢§ü ¥¢Ð Ýï ¥ÐÝï Î¢}¢¢Î S¢¢§æü ±Hè à¢¢ã S¢¢çãGÏ¢ ÜU¢ï çãÎ¢²¼
ÈGUÚ}¢¢§ü çÜU Ï¢ï±x¢¢Ý, ²¼¢}¢¢ ¥¢ñÚ }¢S¢¢ÜUèÝ ÜU¢ï Ï¢éH¢ ÜUÚ ²ïã ¼}¢¢}¢
ÚÜGU}¢ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ Î¢ï ¥¢ñÚ çÈUÚ }¢éÛ¢ï §çœ¢GH¢¥G Î¢ï Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, »ÜU ãè çÎÝ
}¢ï´ ²ïã S¢¢Úè ÚÜGU}¢ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ Îè x¢§ü, S¢¢§æü ±Hè à¢¢ã I Ýï
Á¢Ï¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î S¢ñÎ ¥GHè à¢¢ã S¢¢çãGÏ¢ I ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´
¥GÁ¢üG ÜUè : çÜGUÏH¢ ! ãGSÏ¢éH ãéGv}¢ ¼}¢¢}¢ MÐï ¼vGS¢è}¢ çÜU²ï Á¢¢ Ó¢éÜïU ãñ´,
¼¢ï ¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ÀéÅè ãèÚ Á¢‹Á¢¢H¢ḯ, ²¢’Ýè ãèÚ Á¢‹Á¢¢H S¢ï ÀêÅ x¢§ü,
çÈUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : à¢éRU ãñ çÜU ¥Ï¢ }¢éÛ¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ²ïã Ýãè´
ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ çÜU S¢ñÎ ¥GHè }¢¼¢»G Îé‹²¢ À¢ïÇG ¥¢²¢ ãñ ? (}¢à¢¢§¶ïG çÓ¢à¼)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 171
§Úà¢¢Îï à¢ñ¶G S¢¢’Îè I
S¢¢ïÝï ¥¢ñÚ Ó¢¢æÎè (Á¢¢ï }¢¢H ¼éÛ¢ ÜU¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ¥G¼G¢
ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ ©S¢) S¢ï ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï Ú¢ãG¼ (¥¢S¢¢§à¢) ÐãéæÓ¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢ S¢ï
wG¢éÎ |¢è ÈGU¢»Î¢ ©Æ¢, ²ïã Í¢Ú ¥¢ç¶GÚï ÜU¢Ú ¼éÛ¢ï À¢ïÇGÝ¢ ãè ãñ wG±¢ã ¼ê Ýï
§S¢ ÜU¢ï S¢¢ïÝï Ó¢¢æÎè ÜUè §æüÅ¢ï´ S¢ï ¼¢’}¢èÚ ÜUÚ çH²¢ ã¢ï J
¥¢Á¢ Ï¢ÓÓ¢ï ÜïU çH²ï Á¢ê¼¢ ¶GÚèÎ Úãï ãñ´

ãGÁ¢GÚ¼ï ²êS¢éÈGU çÏ¢Ý ¶G¢çHÎéSS¢}¢¼è I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :
»ÜU ãG¢Á¢è Ýï §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ¥Ï¢ê ãGÝèÈGU¢ I ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´
»ÜU ãÁ¢G¢Ú Ð¢Ð¢ïà¢ Ï¢¼G¢ñÚï ¼¢ïãìGÈGU¢ |¢ïÁ¢ï, »ÜU ²¢ Î¢ï çÎÝ x¢éÁ¢GÚï ã¢ï´x¢ï çÜU }¢ñ´
Ýï Îï¶¢, ¥¢Ð ¥ÐÝï S¢¢çãGÏ¢Á¢G¢Îï ÜïU çH²ï Ï¢¢Á¢G¢Ú S¢ï Á¢ê¼¢ ¶GÚèÎ Úãï ãñ´,
}¢ñ´ Ýï ¼¥GÁÁ¢éÏ¢ S¢ï ÐêÀ¢ : ¥|¢è ¼¢ï ÜUH ¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢ »ÜU ãÁ¢G¢Ú Ð¢Ð¢ïà¢
¼¢ïãGìÈGU¼Ý ¥¢» ‰¢ï ¥¢Á¢ Ï¢ÓÓ¢ï ÜïU çH²ï Á¢ê¼¢ ¶GÚèÎ Úãï ãñ´ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ :
}¢ïÚ¢ ÜGU¢§GÎ¢ §Ý ¼¢ïãGìÈGU¢ïæ ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU ²ïãè ãñ çÜU ¥ÐÝï à¢¢çx¢Î¢ïZ ¥¢ñÚ
}¢é¼±çSS¢HèÝ }¢ï´ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ Îï¼¢ ãêæ J
§¼Ýï S¢ï }¢é¥G¢}¢Hï ÐÚ ²ïã Û¢x¢ÇGï

§}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ¥Ï¢ê ãGÝèÈGU¢ I »ÜU Ï¢¢Ú Á¢Ï¢ çÜU
¥¢Ð S¢ÈGUÚï ãGÁ¢ }¢ï´ ‰¢ï ¥GÏÎéËH¢ã S¢ã}¢è |¢è ¥¢Ð ÜïU S¢¢‰¢ ‰¢¢ çÜUS¢è
}¢ç‹Á¢GH }¢ï´ »ÜU Ï¢Î±è Ýï ©S¢ï ÐÜUÇG¢ ¥¢ñÚ §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 172
ÜïU S¢¢}¢Ýï H¢ ÜUÚ ÜUã¢ : §S¢ ÐÚ }¢ïÚï ÜéUÀ MÐï ÜGUÁ¢üG ãñ´ ¥¢ñÚ ²ïã ¥Î¢
Ýãè´ ÜUÚ¼¢, §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I Ýï ¥GÏÎéËH¢ã S¢ï ãGÜGUèÜGU¼
ÎÚ²¢zG¼ ÜUè ©S¢ Ýï ÜUã¢ : }¢ñ´ Ýï §S¢ ÜU¢ ÜéUÀ Ýãè´ ÎïÝ¢ ãñ, §}¢¢}¢ï
¥¢’Á¢G}¢ Ýï Ï¢Î±è S¢ï ÐêÀ¢ : ¥¢ç¶GÚ çÜU¼Ýï çÎÚã}¢¢ï´ ÐÚ Û¢x¢ÇG¢ ãñ ? ©S¢
Ýï ÜUã¢ : Ó¢¢HèS¢ çÎÚã}¢, }¢é¼¥GçÁÁ¢Ï¢ ã¢ï ÜUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢G}¢¢Ýï S¢ï
ãGç}¢Ä²¼ ©Æ x¢§ü, §¼Ýï S¢ï }¢é¥G¢}¢Hï ÐÚ ²ïã Û¢x¢ÇGï, ²ïã ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ
Ó¢¢HèS¢ çÎÚã}¢ ¥¢Ð Ýï ¥ÐÝï Ð¢S¢ S¢ï Ï¢Î±è ÜU¢ï Îï çÎ²ï J
¼é}ã¢Úï ÎÚ±¢Á¢Gï ÐÚ ‰¢ïHè ÐÇGè ãñ ©S¢ï ©Æ¢ H¢ï !

ÜêUÈGU¢ }¢ï´ »ÜU wG¢éà¢ãG¢H ¼¢çÁ¢Ú ÜU¢ ÜU¢Ú¢ïÏ¢¢Ú ãG±¢çÎS¢ï Á¢G}¢¢Ý¢
ÜUè ÝÁ¢íG ã¢ï x¢²¢ ¥¢ñÚ ±¢ïã Ð¢§ü Ð¢§ü ÜU¢ }¢¢ïãG¼¢Á¢ ã¢ï x¢²¢ ¶Gñà¢¢ï ¥ÜGU¢çÚÏ¢
Ýï ¥¢æ¶ï´ ÈïUÚ Hè´ ¥¢ñÚ ¥ãGÏ¢¢Ï¢ §S¢ S¢ï ç}¢HÝï S¢ï »ãGç¼Ú¢Á¢G ÜUÚÝï Hx¢ï Ï¢
ÜGU¢ñHï à¢¢§GÚ :
»ÜU çÎÝ x¢Hè }¢ï´ ÜUÜUçÇG²¢æ Ï¢ïÓ¢Ýï ±¢H¢ ¥¢²¢ }¢ãGËHï ÜïU
Ï¢ÓÓ¢ï ÜUÜUçÇG²¢æ ¶GÚèÎÝï ¥¢ñÚ ¶¢Ýï Hx¢ï §S¢ ÜUè À¢ïÅè Ï¢ÓÓ¢è ²ïã Îï¶
ÜUÚ Î¢ñÇG¼è ãé§ü ¥ÐÝè }¢¢æ ÜïU Ð¢S¢ ¥¢§ü Ï¢¢ïHè : ¥}}¢è ! ÜUÜUÇGè Hï
ÎèçÁ¢²ï, ©S¢ ÜUè }¢¢æ ÜïU Ð¢S¢ ÐñS¢ï Ý ‰¢ï, ¥¢æ¶¢ï´ }¢ï´ ¥¢æS¢ê |¢Ú H¢§ü, Ï¢¢Ð
Îï¶ ÜUÚ ¼ÇGÐ ©Æ¢ : §S¢ Ýï
}¢Á¢çHS¢ï Ï¢ÚÜU¼ }¢ï´ Á¢¢Ýï ÜU¢ §Ú¢Î¢ çÜU²¢, §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ¥Ï¢ê ãGÝèÈGU¢
I ÜUè }¢Á¢çHS¢ §S¢è Ý¢}¢ S¢ï }¢àãêÚ ‰¢è, §S¢ Ýï S¢¢ïÓ¢¢ çÜU
§}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ S¢ï ÜéUÀ ÚÜGU}¢ Ï¢¼G¢ñÚï ÜGUÁ¢üG ãG¢çS¢H ÜUÚï, ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ï
¥¢’Á¢G}¢ ÜUè }¢Á¢çHS¢ }¢ï´ Ï¢ãé¼ S¢ï H¢ïx¢ ãG¢çÁ¢GÚ ‰¢ï ²ïã ¼¢çÁ¢Ú }¢Á¢çHS¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 173
}¢ï´ ÐãéæÓ¢¢, ÜUã ÜUÚ »ÜU ¼GÚÈGU Ï¢ñÆ x¢²¢, çÎH }¢ï´ ÜU§ü Ï¢¢Ú
¥¢²¢ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ S¢ï ¥GÁ¢ïüG }¢ég¥G¢ ÜUÚï HïçÜUÝ à¢}¢¢ïü ãG²¢ ÜïU Ï¢¢§GS¢
ãGÈïüGU }¢ég¥G¢ Á¢GÏ¢¢Ý ÐÚ Ý H¢ S¢ÜU¢, ÜéUÀ ÎïÚ Ï¢¢’Î ¶G¢}¢¢ïà¢è S¢ï ©Æ ÜUÚ
Ó¢H¢, §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I ÝêÚï çÈGUÚ¢S¢¼ S¢ï S¢}¢Û¢ x¢» çÜU ²ïã
ÜU¢ï§ü ãG¢Á¢¼ }¢‹Î ãñ HïçÜUÝ à¢Ú¢ÈGU¼ ÜUè ±Áã S¢ï ¥ÐÝ¢ }¢ég¥G¢ Ï¢²¢Ý
Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¢ ãñ, §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ }¢Á¢çHS¢ S¢ï ©Æï Ú¢Á¢GÎ¢Úè ÜïU S¢¢‰¢ ©S¢
ÜïU ÐèÀï ÐèÀï Ó¢H¼ï x¢», ±¢ïã ¼¢çÁ¢Ú ¥ÐÝï Í¢Ú }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ï x¢²¢ ¼¢ï
§}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ±¢ÐS¢ ¥¢ x¢» J
Ú¢¼ ãé§ü ¼¢ï §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I Ýï Ð¢æÓ¢ S¢¢ï çÎÚã}¢
ÜUè ‰¢ïHè ©Æ¢§ü ¥¢ñÚ ¼¢çÁ¢Ú ÜïU }¢ÜU¢Ý ÐÚ ÐãéæÓ¢ ÜUÚ ÎS¼ÜU Îè Á¢Ï¢
±¢ïã Ï¢¢ãÚ çÝÜUH¢ ¼¢ï §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ Ýï ‰¢ïHè ©S¢ ÜUè ÎïãHèÁ¢G ÐÚ
Ú¶ Îè ¥¢ñÚ ²ïã ÜUã¼ï ãé» Ú±¢Ý¢ ãé» : Îï¶¢ï ! ²ïã ¼é}ã¢Úï ÎÚ±¢Á¢Gï ÐÚ
‰¢ïHè ÐÇGè ãñ §S¢ï ©Æ¢ H¢ï ²ïã ¼é}ã¢Úï çH²ï ãñ, ¼¢çÁ¢Ú Ýï ‰¢ïHè ¼¢ï ©Æ¢
Hè }¢x¢Ú Ó¢êæçÜU §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ¥ÐÝ¢ Ó¢ïãÚ» }¢éÏ¢¢ÚÜU ÜUÐÇGï S¢ï
ÀéÐ¢» ãé» ‰¢ï ÐãÓ¢¢Ý Ý S¢ÜU¢ çÜU ²ïã ÜU¢ñÝ ãñ´, Í¢Ú }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ï
ÜUÚ ‰¢ïHè ÜU¢ï ¶¢ïH¢ ¼¢ï ©S¢ }¢ï´ »ÜU ÐÓ¢¢ü çH¶¢ ãé±¢ Îï¶¢ :
²ïã ÚÜGU}¢ ¥Ï¢ê
ãGÝèÈGU¢ ¼ïÚï Ð¢S¢ H¢²¢ Á¢¢ï ãGH¢H ¼GÚèÜïGU S¢ï ãG¢çS¢H ÜUè x¢§ü ãñ ÜGUËÏ¢ ÜUè
ÈGUÚ¢x¢G¼ S¢ï §S¢ï §çS¼’}¢¢H ÜUÚ¢ï J
§}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ¥Ï¢ê ãGÝèÈGU¢ I ÜUè à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼
§}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ¥Ï¢ê ãGÝèÈGU¢ I ÜU¢ ç¼Á¢¢Ú¼è ÜU¢Ú¢ïÏ¢¢Ú
§S¢ ÜGUÎÚ ±S¢è¥G ‰¢¢ çÜU H¢¶¢ï´ ÜU¢ ÜU¢Ú¢ïÏ¢¢Ú ã¢ï¼¢ ‰¢¢ ç¼Á¢¢Ú¼ ¥¢ñÚ
ÜUS¢Ï¢ï }¢¢H S¢ï ©Ý ÜU¢ }¢vGS¢êÎ çÁ¢G²¢Î¢ ¼Ú ¥G±¢}¢ ÜU¢ï ÈGU¢»Î¢ ÐãéæÓ¢¢Ý¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 174
‰¢¢ ¥¢Ð Ýï xG¢éÚÏ¢¢ }¢S¢¢ÜUèÝ, ²¼è}¢¢ï´, Ï¢ï±¢¥¢ïæ ¥¢ñÚ ©GH}¢¢ ¥¢ñÚ ¼G¢çHÏ¢ï
§GË}¢¢ï´ ÜïU ±Á¢GèÈïGU }¢éÜGUÚüÚ ÈGUÚ}¢¢ Ú¶ï ‰¢ï ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢ }¢Ý¢ÈïGU¥G ãÚ S¢¢H
©Ý ÐÚ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ ÜïU ©Ý ÜïU Í¢Ú¢ï´ }¢ï´ ÐãéæÓ¢¢ çÎ²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï, ÜU¢ï§ü à¢wGS¢
ç}¢HÝï ¥¢¼¢ ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ ãG¢H ÐêÀ¼ï ãG¢Á¢¼ }¢‹Î ã¢ï¼¢ ¼¢ï ©S¢ ÜUè ãG¢Á¢¼
ÐêÚè ÜUÚ çÎ²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï, ¥¢Ð ÜU¢ }¢¢’}¢êH ‰¢¢ çÜU Í¢Ú±¢H¢ï´ ÜïU çH²ï ÜU¢ï§ü
Ó¢èÁ¢G ¶GÚèÎ ÜUÚ¼ï ¼¢ï ©GH}¢¢ ± }¢à¢¢§¶G ÜïU çH²ï |¢è ©S¢è ÜGUÎÚ ¶GÚèÎ
ÜUÚ ÜïU ©Ý ÜïU Í¢Ú¢ï´ }¢ï´ ÐãéæÓ¢¢ Îï¼ï J
»ÜU ÎzG¥G¢ ÜéUÀ H¢ïx¢ ç}¢HÝï ¥¢» ©Ý }¢ï´ »ÜU à¢wGS¢ Á¢G¢çãÚè
à¢vH¢ï S¢êÚ¼ ¥¢ñÚ çHÏ¢¢S¢ S¢ï }¢zGHêÜéUH ãG¢H çÎ¶¢§ü çÎ²¢, Á¢Ï¢ H¢ïx¢
LwGS¢¼ ã¢ï ÜUÚ Ó¢HÝï Hx¢ï ¼¢ï ¥¢Ð Ýï ©S¢ }¢zGHêÜéUH ãG¢H S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
Á¢GÚ¢ ÆãÚ Á¢¢¥¢ï, çÈUÚ ¥¢Ð Ýï ¥ÐÝè Á¢¢ Ý}¢¢Á¢G ÜUè ¼GÚÈGU §à¢¢Ú¢ çÜU²¢
çÜU §S¢ ÜU¢ï ©Æ¢Ý¢, ©S¢ Ýï Îï¶¢ çÜU »ÜU ãÁ¢G¢Ú MçÐ²ï ÜUè ‰¢ïHè Ú¶è ãñ,
©S¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéGÁG¢êÚ ! }¢ñ´ Î¢ñH¼ }¢‹Î ãêæ, }¢éÛ¢ï §S¢ ÜUè »ãGç¼²¢Á¢
Ýãè´ ? ¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼¢ï S¢êÚ¼ »ïS¢è Ï¢Ý¢Ýè Ó¢¢çã²ï çÜU Îï¶Ýï ±¢H¢ï´
ÜU¢ï à¢éÏ¢¢ Ý ã¢ï J
S¢¶Gè ¥ÐÝï }¢¢H ÜU¢ ÈUH ¶¢¼ï ãñ´, Ï¢¶GèH S¢¢ïÝï ¥¢ñÚ Ó¢¢æÎè
ÜU¢ x¢G}¢ ¶¢¼ï ãñ´ J (ãGÁ¢GÚ¼ï S¢¢’Îè I)
ÎS¢ ãÁ¢G¢Ú MçÐ²ï ÜU¢ ÜGUÁ¢G¢ü }¢é¥G¢ÈGU

ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ÜGUèÜGU Ï¢Ë¶Gè I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : »ÜU çÎÝ }¢ñ´
§}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ¥Ï¢ê ãGÝèÈGU¢ I ÜïU S¢¢‰¢ Á¢¢ Úã¢ ‰¢¢ çÜU ÎêÚ S¢ï
»ÜU ¥¢Î}¢è ¥¢¼¢ ãé±¢ çÎ¶¢§ü çÎ²¢, ©S¢ Ýï Á¢êæ ãè §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ÜU¢ï
Îï¶¢ ÈGU¢ñÚÝ »ÜU x¢Hè }¢ï´ }¢éÇG x¢²¢ J }¢ñ´ Ýï ©S¢ ÜUè ¼GÚÈGU ÜU¢ï§ü ¼±ÁÁ¢¢ïã Ý
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 175
ÜUè }¢x¢Ú §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ Ýï ©S¢ï Ý¢}¢ Hï ÜUÚ ÐéÜU¢Ú¢, ÈGUÚ}¢¢²¢ : çÁ¢S¢
Ú¢ã ÐÚ ¼é}¢ Ó¢Hï ¥¢ Úãï ‰¢ï ©S¢è Ú¢ã ÐÚ Ó¢Hï ¥¢¥¢ï, ±¢ïã ÆãÚ x¢²¢
Á¢Ï¢ ã}¢ ©S¢ ÜïU ÜGUÚèÏ¢ ÐãéæÓ¢ï ¼¢ï Îï¶¢ çÜU ±¢ïã à¢wGS¢ à¢Ú}¢¢²¢ ãé±¢
¥¢ñÚ Í¢Ï¢Ú¢²¢ ãé±¢ ‰¢¢, §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼é}¢ Ýï ¥ÐÝè
Ú¢ã v²êæ Ï¢ÎHè ? Ï¢¢ïH¢ : ¥¢Ð ÜUè ÎS¢ ãÁ¢G¢Ú ÜUè ÚÜGU}¢ }¢ïÚï çÁ¢G}}¢ï
ÜGUÁ¢üG ãñ ¥Î¢ ÜUÚÝï }¢ï´ Ï¢ãé¼ ¼¢¶GèÚ ã¢ï Ó¢éÜUè ãñ ¥|¢è ¼ÜU ¥Î¢ ÜUÚÝï
ÜUè §çS¼¼G¢¥G¼ Ýãè´ §S¢ çH²ï ¥¢Ð ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ ÝÎ¢}¢¼ ãé§ü ¥¢ñÚ }¢ñ´
Ýï Ú¢S¼¢ Ï¢ÎH çH²¢ J
§}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ! Ï¢S¢ §¼Ýè
S¢è Ï¢¢¼ ÜïU çH²ï ¼é}¢ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï ÀéÐÝï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUè
(}¢ñ´ Ýï ¥ÐÝè ¼GÚÈGU S¢ï ÜGUÁ¢ïüG ÜUè ¼}¢¢}¢ ÚÜGU}¢ ¼éÛ¢ï Ï¢wGà¢ Îè) çÈUÚ
ÈGUÚ}¢¢²¢ : |¢¢§ü ! }¢éÛ¢ï Îï¶ ÜUÚ ¼ïÚï çÎH }¢ï´ ÝÎ¢}¢¼ ¥¢ñÚ Îãà¢¼ ÜUè Á¢¢ï
ÜñUçÈGUÄ²¼ ÐñÎ¢ ãé§ü, wG¢éÎ¢ ÜïU çH²ï }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ Îï J
¥G¼G¢» x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢
»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ãéGÁG¢êÚ x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢ S¢çÄ²ÎéÝ¢ à¢ñ¶G ¥GÏÎéH ÜGU¢çÎÚ
Á¢èH¢Ýè ãGÁ¢ ÜïU çH²ï Ï¢x¢GÎ¢Î à¢ÚèÈGU S¢ï Ú±¢Ý¢ ãé», Ï¢ãé¼ S¢ï
ÈéUGÜGUÚ¢ ¥¢ñÚ ÎÚ±ïà¢ |¢è ¥¢Ð ÜïU ã}¢Ú¢ã ‰¢ï, ²ïã Ï¢¢ Ï¢ÚÜU¼ ÜGU¢çÈGUH¢ Á¢Ï¢
}¢¢ñÁ¢G»G çãGËH¢ ÐãéæÓ¢¢ ¼¢ï ¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ã}¢ §S¢ Ï¢S¼è }¢ï´ çÜGU²¢}¢
ÜUÚÝ¢ Ó¢¢ã¼ï ãñ´ çÜGU²¢}¢ ÜïU çH²ï çÜUS¢è »ïS¢ï x¢GÚèÏ¢ ÜU¢ }¢ÜU¢Ý ¼H¢à¢
ÜUÚ¢ï Á¢¢ï ¼}¢¢}¢ }¢ÜU¢Ý¢ï´ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ¶GS¼¢ ± çà¢ÜUS¼¢ ã¢ï, Ï¢S¼è ÜïU
¥}¢èÚ¢ï´ ¥¢ñÚ Ú§üS¢¢ï´ }¢ï´ S¢ï ãÚ »ÜU ²ïãè Ó¢¢ã¼¢ ‰¢¢ çÜU ãéGÁG¢êÚ }¢ïÚï }¢ãGH
¥¢ñÚ Ï¢æx¢Hï }¢ï´ çÜGU²¢}¢ ÈGUÚ}¢¢»æ, ©}¢Ú¢ ± ±éÁ¢GÚ¢ ç}¢‹Ý¼ S¢}¢¢Á¢¼ ÜUÚÝï
Hx¢ï çÜU ãéGÁG¢êÚ ã}¢ ¥¢Ð ÜïU ¶G¢çÎ}¢ ãñ´ ã}¢¢Úï }¢ãGËH¢¼ ¥¢ñÚ ¥GÁ¢Gè}¢éàà¢¢Ý
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 176
Ï¢æx¢Hï ¥¢Ð ÜïU çH²ï ãG¢çÁ¢GÚ ãñ´ HïçÜUÝ x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I Ýï

S¢¢ÈGU §‹ÜU¢Ú ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢, ¼H¢à¢ï çÏ¢S²¢Ú ÜïU Ï¢¢’Î »ÜU »ïS¢¢ }¢ÜU¢Ý
ç}¢H x¢²¢ Á¢¢ï çÝã¢²¼ ¶GS¼¢ ± çà¢ÜUS¼¢ ‰¢¢ ©S¢ }¢ÜU¢Ý }¢ï´ »ÜU Ï¢ãé¼
ãè x¢GÚèÏ¢ Ï¢êÉG¢ ¥ÐÝè Ï¢êÉGè Ï¢è±è ¥¢ñÚ »ÜU Ï¢ÓÓ¢è ÜïU S¢¢‰¢ Úã¼¢ ‰¢¢,
x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢ Ýï ©S¢ Ï¢ÇGï ç}¢²¢æ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : v²¢ ¼é}¢ §Á¢¢Á¢G¼ Îï¼ï ã¢ï
çÜU ã}¢ ¥¢Á¢ ÜUè Ú¢¼ ¼é}ã¢Úï }¢ÜU¢Ý }¢ï´ Ï¢S¢Ú ÜUÚ Hï´, x¢GÚèÏ¢ Ï¢êÉG¢ ²ïã
S¢éÝ ÜUÚ §S¢ ÜGUÎÚ wG¢éà¢ ãé±¢ çÜU ÜGUÚèÏ¢ ‰¢¢ çÜU à¢¢çÎ²ï }¢x¢ü ã¢ï Á¢¢»,
Ï¢ÇGè HÁ¢¢Á¢¼ S¢ï Ï¢¢ïH¢ : ãéGÁG¢êÚ ! §S¢ S¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ ã}¢¢Úè ¥¢ñÚ v²¢ wG¢éà¢
Ï¢wG¼è ã¢ï S¢ÜU¼è ãñ çÜU ¥¢Ð ã}¢ x¢GÚèÏ¢¢ï´ ÜUè Ï¢¢ïS¢èÎ¢ Û¢¢ï´ÐÇGè ÜU¢ï Á¢GèÝ¼
Ï¢wGà¢ ÜUÚ ã}¢ï´ S¢ÚÈGUÚ¢Á¢G ÈGUÚ}¢¢»æ ! ãGÁ¢GÚ¼ï x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢ I
¥ÐÝï ã}¢Ú¢çã²¢ï´ S¢}¢ï¼ ©S¢ Ï¢êÉGï ÜïU }¢ÜU¢Ý }¢ï´ Ú¢ñÝÜGU ¥ÈGUÚ¢ïÁ¢G ã¢ï x¢»,
}¢¢ñÁ¢G»G çãGËH¢ ¥¢ñÚ }¢Á¢G¢ÈGU¢¼ S¢ï H¢ïx¢ Á¢êÜGU ÎÚ Á¢êÜGU ÝÁ¢íG¢ï çÝ²¢Á¢G Hï ÜUÚ
ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ïÝï Hx¢ï, ¥x¢Hï çÎÝ Ú±¢‹¢x¢è ÜïU ±vG¼ ¼ÜU S¢ï´ÜUÇG¢ï´ }¢±ïà¢è Á¢}¥G
ã¢ï Ó¢éÜïU ‰¢ï ¥¢ñÚ ÝvGÎ¢ï çÁ¢‹S¢ ÜïU ¥}Ï¢¢Ú Hx¢ Ó¢éÜïU ‰¢ï, ãéGÁG¢êÚ x¢G¢ñS¢ï
¥¢’Á¢G}¢ I Ýï ²ïã ¼}¢¢}¢ }¢±ïà¢è ¥¢ñÚ ÝvGÎ¢ï çÁ¢‹S¢ ÜïU ¥}Ï¢¢Ú
}¢¢çHÜïU }¢ÜU¢Ý Ï¢ÇGï ç}¢²¢æ ÜU¢ï ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ çÎ²ï ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ã}¢Ú¢çã²¢ï´
S¢}¢ï¼ S¢ÈGUÚ ÐÚ Ú±¢Ý¢ ã¢ï x¢», ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ©S¢ x¢GÚèÏ¢ Ï¢êÉïG ÜU¢ï
¥¢Ð ÜïU ÜGUÎ}¢¢ï´ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï §S¢ ÜGUÎÚ Î¢ñH¼ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ Îè çÜU ±¢ïã
©S¢ ¥GH¢ÜïGU ÜU¢ S¢Ï¢ S¢ï Ï¢ÇG¢ }¢¢HÎ¢Ú ¥}¢èÚ Ï¢Ý x¢²¢ J
S¢¶G¢» x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢
ãéGÁG¢êÚ x¢G¢ñS¢ï ¥GÁ¢G}¢ Ýï »ÜU ÎÚ±ïà¢ ÜU¢ï Îï¶¢ çÜU ±¢ïã
çà¢ÜUS¼¢ ¶G¢ç¼GÚ »ÜU x¢¢ïà¢ï }¢ï´ }¢x¢G}¢ê}¢ Ï¢ñÆ¢ ãñ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : çÜUS¢ ãG¢H }¢ï´
ã¢ï ¥¢ñÚ v²¢ ãG¢H ãñ ? ÎÚ±ïà¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : }¢ñ´ ÎçÚ²¢ Üï çÜUÝ¢Úï x¢²¢ ‰¢¢,
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 177
}¢ËH¢ãG ÜU¢ï ÎïÝï ÜïU çH²ï }¢ïÚï Ð¢S¢ ÜéUÀ Ýãè´ ‰¢¢ çÜU ÜUà¼è }¢ï´ Ï¢ñÆ ÜUÚ Ð¢Ú
©¼Ú Á¢¢¼¢ ¥|¢è ©S¢ ÎÚ±ïà¢ ÜUè Ï¢¢¼ ÐêÚè Ý ãé§ü ‰¢è çÜU »ÜU à¢wGS¢ Ýï
¼èS¢ ¥à¢ÚçÈGU²¢ïæ S¢ï |¢Úè ãé§ü ‰¢ïHè x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ Ï¢¼G¢ñÚï
ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ Ðïà¢ ÜUè ¥¢Ð Ýï ±¢ïã ‰¢ïHè Á¢êæ ÜUè ¼êæ ©S¢ ÎÚ±ïà¢ ÜU¢ï ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢
Îè ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã Hï Á¢¢¥¢ï ¥¢ñÚ }¢ËH¢ãG ÜU¢ï Îï Î¢ï J
Á¢}¥G ÜUÚÝ¢ ã}¢¢Ú¢ à¢ï±¢ Ýãè´
çÜUS¢è à¢wGS¢ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢¢Ï¢¢ ÈGUÚèÎégèÝ x¢æÁ¢ï à¢ÜUÚ I
ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ÜéUÀ MÐï Ï¢¼G¢ñÚï ÝÁ¢íG Ðïà¢ çÜU²ï, ¥¢Ð Ýï }¢¢ñH¢Ý¢ S¢çÄ²Î
Ï¢ÎLgèÝ I S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : §Ý ÜU¢ï §S¢è ±vG¼ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ Î¢ï,
}¢¢ñH¢Ý¢ Ýï ãGSÏ¢éH ãéGv}¢ ÈéUGÜGUÚ¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ ÜU¢ï ¼}¢¢}¢ MÐï ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ
çÎ²ï, ÜéUÀ ÎïÚ Ï¢¢’Î }¢¢ñH¢Ý¢ Ýï Îï¶¢ çÜU »ÜU MçÐ²¢ ÈGUà¢ü ÐÚ çx¢Ú¢ ÐÇG¢
ãñ ¥¢Ð Ýï ©Æ¢ çH²¢ ¥¢ñÚ §S¢ ¶G²¢H S¢ï çÜU ÜUH S¢éÏãG ÈéUGÜGUÚ¢»
¶G¢ÝÜGU¢ã ÜïU ÜU¢}¢ ¥¢ Á¢¢»x¢¢ ¥ÐÝï Ð¢S¢ Ú¶ çH²¢, Á¢Ï¢ ¥¢Ð Ý}¢¢Á¢G
ÐÉG¢Ýï ¶ÇGï ãé» ¼¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢¢Ï¢¢ S¢¢çãGÏ¢ Ýï çÝÄ²¼ ¼¢ïÇG Îè ¥¢ñÚ }¢¢ñH¢Ý¢
S¢ï ÐêÀ¢ : }¢¢ñH¢Ý¢ ! v²¢ ±Áã ãñ çÜU Ý}¢¢Á¢G Ï¢ï Á¢G¢ñÜGU ãñ, ¥¢²¢ ¼é}ã¢Úï
Ð¢S¢ ÜU¢ï§ü MçÐ²¢ Ï¢¢ÜGUè ¼¢ï Ýãè´ Úã x¢²¢ ? }¢¢ñH¢Ý¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè :
ãéGÁG¢êÚ ! ã¢æ, »ÜU MçÐ²¢ }¢ïÚï Ð¢S¢ ãñ, }¢ñ´ Ýï §S¢ ¶G²¢H S¢ï Ú¶ çH²¢ çÜU
ÜUH S¢éÏãG ÜU¢}¢ ¥¢ Á¢¢»x¢¢, ãGÁ¢GÚ¼ï Ï¢¢Ï¢¢ S¢¢çãGÏ¢ Ýï ±¢ïã MçÐ²¢
}¢¢ñH¢Ý¢ S¢ï Hï ÜUÚ ÐÚï ÈïU´ÜU çÎ²¢ ¥¢ñÚ xG¢éSS¢ï ÜïU S¢¢‰¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ï v²êæ
Ú¶ À¢ïÇG¢, ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü HïÝï ±¢H¢ Ýãè´ ‰¢¢ ¼¢ï Ï¢¢ãÚ ÈïU´ÜU çÎ²¢ ã¢ï¼¢,
Á¢}¥G ÜUÚÝ¢ ã}¢¢Ú¢ à¢ï±¢ Ýãè´ J (çS¢²LH ¥¢ñçH²¢)
H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï Æ‹Ç¢ Ð¢Ýè ãè çÐH¢ Î¢ï
ãGÁ¢GÚ¼ï wG±¢Á¢¢ ÜéUG¼GÏ¢égèÝ Ï¢çwG¼²¢Ú ÜU¢ÜUè I ÜïU Í¢Ú
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 178
}¢ï´ ¥vS¢Ú ÈGU¢ÜGU¢ Úã¼¢, ¥¢Ð ÜïU ¥ãH¢ï §G²¢H ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è çÝã¢²¼
¼æx¢ ÎS¼è }¢ï´ Ï¢S¢Ú ã¢ï¼è ‰¢è }¢x¢Ú §S¢ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ S¢¶G¢±¼ ÜU¢ ²ïã
¥G¢H}¢ ‰¢¢ çÜU ãÁ¢G¢Ú¢ï´ MÐï Á¢¢ï ÝÁ¢GÚ¢Ýï }¢ï´ ¥¢¼ï ©S¢è ±vG¼ xG¢éÚÏ¢¢ ±
}¢S¢¢ÜUèÝ ¥¢ñÚ Îèx¢Ú }¢éS¼çãGÜGUèÝ ÜU¢ï ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ¢ Îï¼ï ¥¢ñÚ ¥ÐÝï
¥ãH¢ï §G²¢H ÜïU çH²ï ÜéUÀ |¢è Ý Ú¶¼ï çÁ¢S¢ çÎÝ ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G Ý ã¢ï¼è
wG¢ég¢}¢ S¢ï ÈGUÚ}¢¢¼ï : H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï Æ‹Ç¢ Ð¢Ýè ãè çÐH¢ Î¢ï ¼¢çÜU ÜU¢ï§ü
çÎÝ Ï¢çwGà¢à¢ ± ¥G¼G¢ S¢ï ¶G¢Hè Ý Á¢¢» J
à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼
wG±¢Á¢¢ çÝÁ¢G¢}¢égèÝ ¥¢ñçH²¢ I ÜU¢ }¢¼GÏ¢¶G ã}¢ïà¢¢
x¢}¢ü Úã¼¢, ÜU§ü ãÁ¢G¢Ú ÈéUGÜGUÚ¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ¶¢Ý¢ ¶¢¼ï ¶G¢ÝÜGU¢ã
}¢ï´ Á¢¢ï ÜéUÀ ¥¢¼¢ à¢¢}¢ ¼ÜU ¼vGS¢è}¢ ã¢ï Á¢¢¼¢, ãéGv}¢ ‰¢¢ çÜU ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G
Ï¢Ó¢¢ ÜUÚ Ý Ú¶è Á¢¢», Á¢Ï¢ ¶G¢ÝÜGU¢ã }¢ï´ çÁ¢G²¢Î¢ }¢¢H¢ï ¥SÏ¢¢Ï¢ Á¢}¥G
ã¢ï Á¢¢¼¢ ¥¢Ð Ú¢ïÝï Hx¢¼ï ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢¼ï S¢Ï¢ ÜéUÀ §S¢è ±vG¼ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ
çÎ²¢ Á¢¢», Á¢é}¢é¥G¢ ÜïU Ú¢ïÁ¢G ¼}¢¢}¢ ¶G¢ÝÜGU¢ã ÜU¢ï ¶G¢Hè ÜUÚÝï ÜU¢ ãéGv}¢
ÈGUÚ}¢¢¼ï, Á¢Ï¢ ¶G¢çÎ}¢ ¥¢ ÜUÚ §çœ¢GH¢¥G Îï¼¢ çÜU ¥Ï¢ ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G Ï¢¢ÜGUè
Ýãè´ Úãè Û¢¢ÇGê ¼ÜU Îï Îè x¢§ü ãñ ¼¢ï ¥¢Ð §Á¢Gã¢Úï §¼G}¢èÝ¢Ý ÈGUÚ}¢¢¼ï §S¢
ÜïU Ï¢¢’Î Á¢¢}¢ï¥G }¢çSÁ¢Î ¼à¢ÚèÈGU Hï Á¢¢¼ï ¥¢ñÚ §¼G}¢èÝ¢Ý ÜïU S¢¢‰¢
Ý}¢¢Á¢G ¥Î¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï J »ÜU Ï¢¢Ú »ÜU S¢¢ïÎ¢x¢Ú HéÅ x¢²¢ ±¢ïã ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G
Ï¢ã¢©gèÝ Á¢GÜUçÚÄ²¢ }¢éË¼¢Ýè I ÜïU S¢¢çãGÏ¢Á¢G¢Îï ÜUè çS¢ÈGU¢çÚà¢
Hï ÜUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï }¢ãGÏ¢êÏ¢ï §H¢ãè ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ÐãéæÓ¢¢, ¥¢Ð Ýï ¶G¢çÎ}¢ï
¶G¢S¢ ÜU¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : S¢éÏãG S¢ï Ó¢¢à¼ ¼ÜU Á¢¢ï ÜéUÀ ¥¢» §S¢ S¢¢ñÎ¢x¢Ú ÜU¢ï
Îï çÎ²¢ Á¢¢», Ó¢¢à¼ ¼ÜU Ï¢¢Úã ãÁ¢G¢Ú ¥à¢ÚçÈGU²¢æ ¥¢§æü ²ïã ¼}¢¢}¢
¥à¢ÚçÈGU²¢æ S¢¢ïÎ¢x¢Ú ÜU¢ï Îï Îè x¢§æü J (çS¢²LH ¥¢ñçH²¢)
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 179
Ï¢çËÜU S¢Ï¢ ¼é}ã¢Ú¢ ãñ

»ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ çÜUS¢è }¢éÚèÎ Ýï Ð¢æÓ¢ S¢¢ï ¥à¢ÚçÈGU²¢æ ãGÁ¢GÚ¼ï wG±¢Á¢¢
çÝÁ¢G¢}¢égèÝ ¥¢ñçH²¢ I ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ Ðïà¢ ÜUè´ ©S¢ ±vG¼ »ÜU
ÜGUH‹ÎÚ ÈGUÜGUèÚ ãGÁ¢GÚ¼ ÜïU Ð¢S¢ Ï¢ñÆï ‰¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï ÜUã¢ : §S¢ }¢ï´ ã}¢¢Ú¢ |¢è
ÜéUÀ çãGSS¢¢ ãñ ãGÁ¢GÚ¼ Ýï }¢éSÜéUÚ¢ ÜUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ÜéUÀ Ýãè´ Ï¢çËÜU S¢Ï¢
¼é}ã¢Ú¢ ãñ ¥¢ñÚ S¢Ï¢ ¥à¢ÚçÈGU²¢æ ÜGUH‹ÎÚ ÈGUÜGUèÚ ÜU¢ï §GÝ¢²¼ ÜUÚ Îè´ J
²ïã }¢éÎ¢ü }¢¢H v²êæ Ú¶ À¢ïÇG¢ ãñ ?
ãGÁ¢GÚ¼ï wG±¢Á¢¢ çÝÁ¢G¢}¢égèÝ ¥¢ñçH²¢ I ÜUè çÚãìGH¼
ÜU¢ ±vG¼ ÜGUÚèÏ¢ ¥¢²¢ ¼¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : v²¢ Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ ±vG¼ ã¢ï x¢²¢ ?
ãG¢çÁ¢GÚèÝ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ã¢æ, ÈGUÚ}¢¢²¢ : v²¢ }¢ñ´ Ýï Ý}¢¢Á¢G ÐÉG Hè ? ¥GÁ¢üG
ÜUè x¢§ü : Á¢è ã¢æ ! ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñ´ Î¢ïÏ¢¢Ú¢ çÈUÚ ÐÉG¼¢ ãêæ J ãÚ Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ï
§S¢è ¼GÚãG ¼ÜUÚ¢Ú S¢ï ÐÉG¼ï ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢¼ï : ã}¢ Á¢¢ Úãï ãñ´, ã}¢ Á¢¢ Úãï ãñ´,
çÈUÚ ¶G¢çÎ}¢ ÜUè Á¢¢çÝÏ¢ }¢é¼±ÁÁ¢ïã ã¢ï ÜUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥x¢Ú Í¢Ú }¢ï´ ÜU¢ï§ü
S¢¢}¢¢Ý Úã x¢²¢ ¼¢ï ÜUH çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ §S¢ ÜU¢ çãGS¢¢Ï¢ ÎïÝ¢ ÐÇGïx¢¢,
¶G¢çÎ}¢ Ýï S¢Ï¢ ÜéUÀ H¢ïx¢¢ï´ }¢ï´ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ çÎ²¢ ¥HÏ¢œ¢¢ ±¢ïã x¢GËH¢
ÚãÝï çÎ²¢ Á¢¢ï ÎÚ±ïà¢¢ï´ ÜïU çH²ï ‰¢¢, ¥¢Ð Ýï ¶G¢çÎ}¢ S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã
}¢éÎ¢ü }¢¢H v²êæ Ú¶ À¢ïÇG¢ §S¢ ÜU¢ï |¢è çÝÜU¢H ÈïU´ÜU¢ï ¥¢ñÚ Í¢Ú }¢ï´ Û¢¢ÇGê Îï
Î¢ï, ¶G¢çÎ}¢ Ýï x¢GËH¢ ¶G¢Ýï ÜïU ÎÚ±¢Á¢Gï ¶¢ïH çÎ²ï ¥¢ñÚ S¢Ï¢ x¢GËH¢
¼vGS¢è}¢ ÜUÚ çÎ²¢, wG¢ég¢}¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéGÁG¢êÚ ! ¥¢Ð ÜïU Ï¢¢’Î ã}¢
x¢GÚèÏ¢¢ï´ ÜU¢ v²¢ ãG¢H ã¢ïx¢¢ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : Í¢Ï¢Ú¢Ýï ÜUè Á¢GMÚ¼ Ýãè´ ã}¢¢Úï
Ú¢ñÁ¢Gï S¢ï ¼é}ãï´ §¼Ý¢ ç}¢H Á¢¢²¢ ÜUÚïx¢¢ Á¢¢ï ¼é}ã¢Úè Á¢GMçÚÄ²¢¼ ÜïU çH²ï
ÜU¢ÈGUè ã¢ïx¢¢, wG¢ég¢}¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ã}¢ }¢ï´ S¢ï ¥¢}¢ÎÝè ÜU¢ï ÜU¢ñÝ ¼vGS¢è}¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 180
ÜUÚïx¢¢ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼vGS¢è}¢ ÜUÚÝï ÜU¢ ±¢ïã ãGÜGUÎ¢Ú ã¢ïx¢¢ Á¢¢ï ¥ÐÝï
çãGSS¢ï S¢ï ÎS¼Ï¢ÚÎ¢Ú ã¢ïx¢¢, Ï¢Ú¢ïÁ¢Gï Ó¢ã¢Ú à¢}Ï¢¢ 18 ÚÏ¢è©GH ¥Ã±H
çS¢Ýï 725 çãÁ¢Úè ÜU¢ï ¥¢Ð çÚãìGH¼ ÈGUÚ}¢¢ x¢» J(1)
§Ý }¢ï´ S¢ï ÜU¢ñÝ çÁ¢G²¢Î¢ S¢¶Gè ÆãÚ¢ ?

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê S¢§üGÎ ¶GÚx¢¢ïà¢è I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ç}¢SÚ
}¢ï´ »ÜU à¢wGS¢ ÜïU Í¢Ú HÇGÜU¢ ÐñÎ¢ ãé±¢ ±¢ïã à¢wGS¢ çÝã¢²¼ x¢GÚèÏ¢ ‰¢¢
©S¢ ÜïU Ð¢S¢ Á¢GMÚè ¥¶GÚ¢Á¢¢¼ ÜïU çH²ï ÜéUÀ |¢è Ý ‰¢¢ }¢Á¢Ï¢êÚ ã¢ï ÜUÚ
±¢ïã ¥ÐÝï »ÜU Î¢ïS¼ ÜïU Ð¢S¢ ÐãéæÓ¢¢ ¼¢çÜU ±¢ïã ©S¢ ÜUè ÜéUÀ }¢ÎÎ
ÜUÚ S¢ÜïU, ©S¢ ÜU¢ Î¢ïS¼ wG¢éÎ |¢è x¢GÚèÏ¢ ‰¢¢, ±¢ïã ©S¢ à¢wGS¢ ÜU¢ï Hï
ÜUÚ ç}¢SÚ ÜïU Ó¢‹Î }¢¢HÎ¢Ú H¢ïx¢¢ï´ ÜïU Ð¢S¢ Ï¢¢Úè Ï¢¢Úè ÐãéæÓ¢¢ HïçÜUÝ
çÜUS¢è Ýï ©S¢ ÜUè ÜéUÀ }¢ÎÎ Ý ÜUè ¼¢ï ÐÚïà¢¢Ý ã¢ï ÜUÚ ±¢ïã ©S¢ à¢wGS¢
ÜïU ã}¢Ú¢ã S¢è{¢ ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý Á¢¢ ÐãéæÓ¢¢ ©S¢ Ýï »ÜU ÜGUÏ¢í ÜïU Ð¢S¢ ¶ÇGï
ã¢ï ÜUÚ ÈGU¢ç¼ãG¢ ÐÉGè ¥¢ñÚ çÈUÚ S¢¢çãGÏ¢ï ÜGUÏ¢í S¢ï ²êæ ç¶G¼G¢Ï¢ çÜU²¢ : »ï
¥ËH¢ã ÜïU ÝïÜU Ï¢‹Îï ! ¼éÛ¢ ÐÚ ¥ËH¢ã ¥ÐÝè ÚãG}¢¼ Ý¢çÁ¢GH
ÜUÚï, Îé‹²¢ ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è }¢ï´ ¼ê ã}¢ïà¢¢ S¢¶G¢±¼ ÜUÚ¼¢ Úã¢ x¢GÚèÏ¢¢ï´ ÜïU
Îé¶ ÎÎü }¢ï´ ©Ý ÜUè }¢ÎÎ ÜUÚ¼¢ Úã¢, ¼ê Ýï çÜUS¢è S¢é±¢Hè ÜU¢ï }¢¢²êS¢ Ý
çÜU²¢ ‰¢¢ HïçÜUÝ ¥¢Á¢ }¢ñ´ §S¢ x¢GÚèÏ¢ ÜUè ÐÚïà¢¢Ýè ÜU¢ï ÎêÚ ÜUÚÝï ÜUè
¶G¢ç¼GÚ Ï¢ãé¼ S¢ï }¢¢HÎ¢Ú H¢ïx¢¢ï´ ÜïU Ð¢S¢ x¢²¢ }¢x¢Ú çÜUS¢è Ýï ÜéUÀ Ý
çÎ²¢, ¥x¢Ú ¥¢Á¢ ¼ê §S¢ Îé‹²¢ }¢ḯ ã¢ï¼¢ ¼¢ï ã}¢ §S¢ ÜGUÎÚ ÐÚïà¢¢Ý Ý ã¢ï¼ï J
§¼Ý¢ ÜUã ÜUÚ ±¢ïã ©S¢ à¢wGS¢ ÜïU S¢¢‰¢ ¥ÐÝï Í¢Ú ¥¢²¢ ¥¢ñÚ
ÜUã¢ : }¢ïÚï Ð¢S¢ çS¢ÈüGU »ÜU ¥à¢ÚÈGUè Ú¶è ãñ §S¢ ¥à¢ÚÈGUè ÜU¢ï ¼éÇG±¢

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 181
ÜUÚ ¥¢{è ÚÜGU}¢ ©S¢ à¢wGS¢ ÜU¢ï Îï¼ï ãé» ÜUã¢ : H¢ï ²ïã ¼é}ãï´ Ï¢¼G¢ñÚï
ÜGUÁ¢üG Îï¼¢ ãêæ §S¢ S¢ï ÜU¢}¢ çÝÜU¢H¢ï, ±¢ïã wG¢éà¢ ã¢ï ÜUÚ Ó¢H¢ x¢²¢ J
Ú¢¼ ÜU¢ï ©S¢ à¢wGS¢ ÜïU Î¢ïS¼ Ýï wG±¢Ï¢ }¢ï´ ©S¢ S¢¢çãGÏ¢ï ÜGUÏ¢í ÜU¢ï
Îï¶¢, ©S¢ S¢¶Gè }¢Îü Ýï ÜUã¢ : Á¢¢ï ÜéUÀ ¼é}¢ Ýï }¢ïÚè ÜGUÏ¢í ÐÚ ÜUã¢ ‰¢¢ }¢ñ´
Ýï S¢éÝ çH²¢ ‰¢¢ Ó¢êæçÜU ¥ãHï ÜéUGÏ¢êÚ ÜU¢ï Á¢±¢Ï¢ ÎïÝï ÜUè §Á¢¢Á¢G¼ Ýãè´ §S¢
çH²ï ¥Ï¢ }¢ñ´ ¼é}ãï´ çãÎ¢²¼ ÜUÚ¼¢ ãêæ çÜU ¼ê S¢éÏãG }¢ïïÚï Í¢Ú Á¢¢ ÜUÚ }¢ïÚï
HÇGÜU¢ï´ S¢ï ÜUãÝ¢ çÜU Ó¢êËãï ÜïU Ð¢S¢ Ð¢æÓ¢ S¢¢ï ¥à¢ÚçÈGU²¢æ ÎzGÝ ãñ´ ©‹ãï´
çÝÜU¢H ÜUÚ ©S¢ Á¢GMÚ¼ }¢‹Î à¢wGS¢ ÜU¢ï Îï Îï´ J
S¢éÏãG ±¢ïã ©S¢ ÜïU Í¢Ú x¢²¢ ©S¢ ÜïU HÇGÜU¢ï´ S¢ï ©S¢ ÜU¢ Ðñx¢G¢}¢
ÜUã S¢éÝ¢²¢ ©‹ã¢ï´ Ýï Ó¢êËãï ÜïU ÜGUÚèÏ¢ Á¢G}¢èÝ ¶¢ïÎè ¼¢ï ±¢ÜïGU§üG Ð¢æÓ¢ S¢¢ï
¥à¢ÚçÈGU²¢æ Ï¢Ú ¥¢}¢Î ãé§æü, ©S¢ Ýï ©Ý S¢ï ÜUã¢ : ²ïã ¥à¢ÚçÈGU²¢æ Á¢GMÚè
Ýãè´ çÜU S¢Ï¢ ÜUè S¢Ï¢ Îï Î¢ï ²ïã ¼é}ã¢Úè ç}¢çËÜUÄ²¼ ãñ´ çÁ¢¼Ýè Ó¢¢ã¢ï Î¢ï,
Ý Ó¢¢ã¢ï ¼¢ï ÜéUÀ |¢è Ý Î¢ï, ¼é}ãï´ §çwG¼²¢Ú ãñ, HÇGÜïU Ï¢¢ïHï :
ã}¢¢Ú¢ }¢ãêüG}¢ Ï¢¢Ð ¼¢ï }¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î |¢è S¢¶G¢±¼ ÜUÚï ¥¢ñÚ ã}¢ Ï¢éwGH S¢ï
ÜU¢}¢ Hï´, ©‹ã¢ï´ Ýï S¢Ï¢ ¥à¢ÚçÈGU²¢æ ©S¢ ÜïU ãG±¢Hï ÜUÚ Îè´ ¥¢ñÚ ÜUã¢ :
¥¢Ð }¢ïãÚÏ¢¢Ýè ÜUÚ ÜïU ©S¢ ãG¢Á¢¼ }¢‹Î à¢wGS¢ ÜU¢ï ÐãéæÓ¢¢ Îï´, Á¢Ï¢ ±¢ïã
©S¢ à¢wGS¢ ÜïU Ð¢S¢ ÐãéæÓ¢¢ ¼¢ï ©S¢ à¢wGS¢ Ýï ©Ý }¢ï´ S¢ï »ÜU ¥à¢ÚÈGUè Hï
ÜUÚ ¼éÇG±¢§ü ¥¢{è ÚÜGU}¢ S¢ï ©S¢ ÜU¢ ÜGUÁ¢üG ¥Î¢ çÜU²¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢ïH¢ : Ï¢S¢
¥Ï¢ }¢éÛ¢ï §Ý ÜUè Á¢GMÚ¼ Ï¢¢ÜGUè Ýãè´ Úãè }¢éÛ¢ï ÜGUÁ¢üG ¥Î¢ ÜUÚÝï ÜïU çH²ï
çS¢ÈüGU ¥¢{è ¥à¢ÚÈGUè ãè ÎÚÜU¢Ú ‰¢è ²ïã S¢Ï¢ ¥à¢ÚçÈGU²¢æ Hï Á¢¢¥¢ï ¥¢ñÚ
}¢¢ïãG¼¢Á¢¢ï´ ÜU¢ï Ï¢¢æÅ Î¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ ¶GÚx¢¢ïà¢è ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢ñ´ ÈñGUS¢H¢ Ýãè´ ÜUÚ
S¢ÜU¢ çÜU §Ý S¢Ï¢ }¢ï´ ÜU¢ñÝ S¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ S¢¶Gè ÆãÚ¢ J(1)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 182
ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G Ï¢ã¢©gèÝ Á¢GÜUçÚÄ²¢ }¢éË¼¢Ýè I ÜUè à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼

ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G Ï¢ã¢©gèÝ Á¢GÜUçÚÄ²¢ }¢éË¼¢Ýè I ÜïU
ÜéUÀ }¢éÚèÎ Á¢¢ï }¢¢ï¼è ¥¢ñÚ Á¢±¢çãÚ¢¼ ÜUè ç¼Á¢¢Ú¼ ÜUÚ¼ï ‰¢ï Á¢ã¢Á¢G }¢ï´
S¢ÈGUÚ ÜUÚ Úãï ‰¢ï çÜU ²ÜU¢ ²ÜU Á¢ã¢Á¢G ÜU¢ï yG¢êÈGU¢Ý Ýï Í¢ïÚ çH²¢, Á¢Ï¢
Á¢ã¢Á¢G x¢GÜüGU ã¢ïÝï Hx¢¢ ¼¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G I S¢ï MãG¢Ýè
}¢ÎÎ ¼GHÏ¢ ÜUè ¥¢ñÚ Á¢ã¢Á¢G Ï¢ ÈGUÁGHïãè ¼¥G¢H¢ yG¢êÈGU¢Ý S¢ï Ï¢Ó¢ ÜUÚ
S¢ãGèãG ± S¢H¢}¢¼ ¥GÎìÝ ÜïU S¢¢çãGH ¼ÜU ÐãéæÓ¢ x¢²¢, ¼¢çÁ¢Ú¢ï´ Ýï ¥ÐÝï
}¢¢H ÜU¢ ¼èS¢Ú¢ çãGSS¢¢ çÝÜU¢H ÜUÚ Ï¢¼G¢ñÚï ÝÁ¢íG ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G Ï¢ã¢©gèÝ
Á¢GÜUçÚÄ²¢ }¢éË¼¢Ýè I ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ Ðïà¢ ÜUÚÝï ÜU¢ ÈñGUS¢H¢
çÜU²¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè Á¢¢çÝÏ¢ S¢ï wG±¢Á¢¢ ÈGU¶GLgèÝ x¢èH¢Ýè ÜU¢ï ¥ÐÝ¢
Ýé}¢¢§‹Î¢ Ï¢Ý¢ ÜUÚ ©Ý ÜïU Á¢GÚè»G S¢œ¢Ú H¢¶ MçÐ²ï ÜUè }¢¢çHÄ²¼ ÜïU
}¢¢ï¼è ¥¢ñÚ Á¢±¢çãÚ¢¼ ãGÁ¢GÚ¼ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ |¢ïÁ¢ çÎ²ï J
wG±¢Á¢¢ ÈGU¶GLgèÝ x¢èH¢Ýè ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ
ãé» ¥¢ñÚ }¢¢H¢ï }¢¼¢¥G Ðïà¢ ÜUÚ ÜïU ÜGUÏ¢êH ÜUÚ HïÝï ÜUè §çË¼Á¢¢ ÜUè, ¥¢Ð
Ýï §S¢ ÝÁ¢GÚ¢Ýï ÜU¢ï ÜGUÏ¢êH ÈGUÚ}¢¢ çH²¢ }¢x¢Ú ¼èÝ çÎÝ ÜïU ¥‹ÎÚ ¥‹ÎÚ
²ïã S¢¢Ú¢ }¢¢H ÈéUGÜGUÚ¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ ÜU¢ï ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ ÜïU ¶Gy}¢ ÜUÚ çÎ²¢,
wG±¢Á¢¢ ÈGU¶GLgèÝ x¢èH¢Ýè ²ïã Îï¶ ÜUÚ Ï¢ïãGÎ }¢é¼¥çSS¢Ú ãé» ¥¢ñÚ
©‹ã¢ï´ Ýï ¥ÐÝ¢ ¼}¢¢}¢ }¢¢H ÈéUGÜGUÚ¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ ÜU¢ï ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ çÎ²¢
¥¢ñÚ ¼¢çÚÜéUgé‹²¢ ã¢ï ÜUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G ÜïU ãGËÜGU» §Ú¢Î¼ }¢ï´ à¢¢ç}¢H ã¢ï
x¢», Ð¢æÓ¢ Ï¢ÚS¢ ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ñ¶G ÜUè ç¶GÎ}¢¼ ÜUÚ¼ï x¢éÁ¢GÚ x¢» ¼¢ï ¥¢Ð S¢ï
§Á¢¢Á¢G¼ Hï ÜUÚ ÈGUÚèÁ¢G» ãGÁ¢ ¥Î¢ ÜUÚÝï }¢vÜU» }¢éÜUÚü}¢¢ ÜU¢ï Ú±¢Ý¢ ãé»
HïçÜUÝ Ú¢S¼ï ãè }¢ï´ ©Ý ÜU¢ §ç‹¼ÜGU¢H ã¢ï x¢²¢ J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 183
}¢çHÜU¢ Á¢ã¢æ ÜUè S¢¶G¢±¼

S¢éË¼G¢Ý ¥GH¢©gèÝ ãGS¢Ý ÜU¢æx¢¢ï§ü Ï¢ã}¢Ý ÜUè ±ÈGU¢¼ ÜïU Ï¢¢’Î
çS¢Ýï 759 çãÁ¢Úè }¢ï´ ©S¢ ÜU¢ Ï¢ïÅ¢ S¢éË¼G¢Ý }¢éãG}}¢Î à¢¢ã ¼wG¼ Ýà¢èÝ
ãé±¢ ©S¢ ÜUè ±¢çHÎ¢ }¢çHÜU¢ Á¢ã¢æ Ýï Á¢Ï¢ ãGÁ¢ ÜU¢ §Ú¢Î¢ çÜU²¢ ¼¢ï
S¢éË¼G¢Ý Ýï }¢éÝ¢Îè ÜUÚ¢ Îè çÜU Á¢¢ï à¢wGS¢ }¢Îü ã¢ï ²¢ ¥G¢ñÚ¼ }¢çHÜU¢ Á¢ã¢æ
ÜïU ã}¢Ú¢ã S¢¥G¢Î¼ï ãGÁ¢ ãG¢çS¢H ÜUÚÝ¢ Ó¢¢ã¼¢ ã¢ï ©S¢ ÜïU ¼}¢¢}¢ ¥¶GÚ¢Á¢¢¼
S¢éË¼G¢Ý ¥Î¢ ÜUÚïx¢¢, ÜU§ü ãÁ¢G¢Ú }¢Îü ± Á¢GÝ ãGÁ¢ ÜïU §Ú¢Îï S¢ï Á¢}¥G ã¢ï
x¢» }¢çHÜU¢ Á¢ã¢æ ©Ý S¢Ï¢ ÜïU ã}¢Ú¢ã Ú±¢Ý¢ ãé§æü J ¥GÁ¢Gè}¢éàà¢¢Ý ÜGU¢çÈGUH¢
Ï¢‹ÎÚx¢¢ã ÐãéæÓ¢ ÜUÚ Ï¢ãGÚè Á¢ã¢Á¢G¢ï }¢ï´ S¢é±¢Ú ãé±¢ »ÜU }¢ãèÝ¢ ¥¢ñÚ S¢¢¼
çÎÝ Ï¢ãGÚè S¢ÈGUÚ ¼Gñ ÜUÚ ÜïU Ï¢ ¶GñÚ¢ï ¥G¢çÈGUÄ²¼ çÁ¢g¢ ÐãéæÓ¢ x¢²¢ ¥¢ñÚ çÈUÚ
}¢vÜU» }¢éÜUÚü}¢¢ ÐãéæÓ¢ ÜUÚ S¢Ï¢ Ýï ÈGUÚèÁ¢G» ãGÁ¢ ¥Î¢ çÜU²¢, }¢çHÜU¢
Á¢ã¢æ Ýï ¥GÚÏ¢ ÜïU ÈéUGÜGUÚ¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ ÜU¢ï §S¢ ÜGUÎÚ ¶GñÚ¢¼ ¼vGS¢è}¢ ÜUè,
çÜU S¢Ï¢ }¢¢H¢ }¢¢H ã¢ï x¢», }¢çHÜU¢ Á¢ã¢æ Ýï }¢vÜU» }¢éÜUÚü}¢¢ ¥¢ñÚ
}¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢ }¢ï´ »ÜU S¢¢H çÜGU²¢}¢ çÜU²¢ §S¢ ¥GS¢ïü }¢ï´ ¥¢Ð Ýï
»’H¢Ý ÜUÚ¢²¢ çÜU Á¢¢ï x¢GÚèÏ¢ ±¢çHÎñÝ xG¢éÚÏ¢¼ ÜUè ±Áã S¢ï ¥ÐÝè Ï¢ïçÅ²¢ï´
¥¢ñÚ Ï¢ïÅ¢ḯ ÜUè à¢¢Îè Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼ï ±¢ïã ã}¢ḯ §çœ¢GH¢¥G Îïæ ã}¢ ©Ý S¢Ï¢ ÜUè
à¢¢çÎ²¢ḯ ÜïU ¼}¢¢}¢ ¥¶GÚ¢Á¢¢¼ ÐêÚï ÜUÚḯx¢ï, H¢ïx¢ ÎÚwG±¢S¼ḯ Hï ÜUÚ ¥¢Ýï Hx¢ï
}¢çHÜU¢ Á¢ã¢æ ãÚ »ÜU ÎÚwG±¢S¼ x¢éÁ¢G¢Ú S¢ï Ï¢ ¶G‹Î¢ Ðïà¢¢Ýè ÎÚ²¢zG¼
ÜUÚ¼è´, ¶GÓ¢ü ÜïU çH²ï çÜU¼Ý¢ MçÐ²¢ ÎÚÜU¢Ú ãñ ? çÁ¢¼Ý¢ ÜU¢ï§ü Ï¢¼¢¼¢ ©S¢
S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ §GÝ¢²¼ ÈGUÚ}¢¢ Îï¼è´ Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, »ÜU S¢¢H ÜïU ¥GS¢ïü }¢ḯ Ó¢¢Ú ãÁ¢G¢Ú
HÇGÜU¢ḯ ¥¢ñÚ HÇGçÜU²¢ḯ ÜUè à¢¢çÎ²¢æ ¥ÐÝï ¶GÓ¢ü S¢ï ÜUÚ¢ Îè´ S¢¢Úï }¢éËÜU }¢ḯ
}¢çHÜU¢ Á¢ã¢æ ÜUè ÈGUÄ²¢Á¢Gè ¥¢ñÚ S¢¶G¢±¼ ÜUè {ê}¢ }¢Ó¢ x¢§ü J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 184
ÜUÚè}¢é‹ÝzGS¢ ¶GHèÈGU¢
»ÜU çÎã¢¼è çÝã¢²¼ x¢GÚèÏ¢ ‰¢¢, ©S¢ ÜïU Ï¢¢H Ï¢ÓÓ¢ï ÈGU¢ÜGU¢ï´
ÐÚ ÈGU¢ÜïGU ÜUÚ¼ï çÝÉ¢H ã¢ï Ó¢éÜïU ‰¢ï ¥ËH¢ã ÜUè ÜéUGÎÚ¼ Îïç¶²ï çÜU
©S¢ ¥GH¢ÜïGU }¢ï´ ÜGUãìG¼G ±¢ÜïGU¥G ã¢ï x¢²¢, ÜêæU»æ ¥¢ñÚ ¼¢H¢Ï¢ wG¢éàÜU ã¢ï
x¢» ²ã¢æ ¼ÜU çÜU H¢ïx¢ Ð¢Ýè ÜU¢ï |¢è ¼ÚS¢ x¢», »ÜU çÎÝ ©S¢ ÜUè Ï¢è±è
Ýï ÜUã¢ : S¢éÝ¢ ãñ çÜU ¶GHèÈGU» Ï¢x¢GÎ¢Î Ï¢ÇG¢ ãè ÜUÚè}¢é‹ÝzGS¢ ãñ, ¼é}¢
©S¢ ÜïU Ð¢S¢ Á¢¢¥¢ï à¢¢²Î ã}¢¢Ú¢ ÈGURGU¢ï ÈGU¢ÜGU¢ ÎêÚ ã¢ï Á¢¢», ±¢ïã
Ï¢¢ïH¢ : ¶GHèÈGU¢ ÜïU Ð¢S¢ Á¢¢Ýï ÜïU çH²ï ÜU¢ï§ü ¼¢ïãìGÈGU¢ ± ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ |¢è
¼¢ï ã¢ïÝ¢ Ó¢¢çã²ï ¶G¢Hè ã¢‰¢ v²êæ ÜUÚ Ó¢H¢ Á¢¢ªæ, }¢ïÚï Ð¢S¢ §S¢ ÜïU
H¢§ÜGU ãçÎÄ²¢ ÜUã¢æ ãñ ? Ï¢è±è Ýï ÜUã¢ : ã}¢¢Ú¢ ÈéUGH¢æ x¢ÉGï }¢ï´ Á¢¢ï
S¢¢ÈGU ± à¢zGÈGU¢ÈGU ÜéUÀ Ð¢Ýè Á¢}¥G ãñ »ïS¢¢ Ð¢Ýè ¶GHèÈGU¢ Ýï ÜUã¢æ
Îï¶¢ ã¢ïx¢¢ ! ¼é}¢ ©S¢ }¢ï´ S¢ï »ÜU Í¢ÇG¢ Ð¢Ýè Hï Á¢¢¥¢ï, Ï¢è±è ÜUè ²ïã
Ú¢» }¢Îü ÜUè S¢}¢Û¢ }¢ï´ ¥¢ x¢§ü, Í¢ÇG¢ |¢Ú ÜUÚ Hï Ó¢H¢, ¥G¢ñÚ¼ Ýï
}¢éS¢ËH¢ çÏ¢À¢²¢ ¥¢ñÚ ©S¢ Ð¢Ýè ÜïU S¢ãGèãG ± S¢H¢}¢¼ ÐãéæÓ¢ Á¢¢Ýï ÜUè
Îé¥G¢»æ }¢¢æx¢Ýï Hx¢è, }¢¢ñH¢Ý¢ M}¢ I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :
§S¢ ÜU¢ à¢¢ïãÚ |¢è ÚÏÏ¢ï S¢çËH}¢ ÜU¢ ç±Îü ÜUÚ¼¢ x¢²¢ çÜU ²¢
§H¢ãè ! ²ïã Í¢ÇG¢ S¢ãGèãG ± S¢H¢}¢¼ }¢ç‹Á¢GHï }¢vGS¢êÎ ¼ÜU ÐãéæÓ¢¢ Îï,
Ï¢x¢GÎ¢Î ÐãéæÓ¢¢, ¶GHèÈGU¢ ÜïU ÎÚÏ¢¢Ú }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢, ¶GHèÈGU¢ Ýï ÐêÀ¢ ²ïã
v²¢ ãñ ? çÎã¢¼è Ýï Ï¢¼¢²¢ : (²ïã Á¢‹Ý¼ ÜU¢ Ð¢Ýè ãñ)
»ïS¢¢ ÝÈGUèS¢ Ð¢Ýè çÜUS¢è Ýï Ý çÐ²¢ ã¢ïx¢¢, ¶GHèÈGU¢ Ýï Í¢ÇG¢ ¶¢ïHÝï ÜU¢
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 185
ãéGv}¢ çÎ²¢ Ó¢êæçÜU ¥GS¢ïü S¢ï Ï¢‹Î ‰¢¢ ¶¢ïH¼ï ãè ÎÚÏ¢¢Ú }¢ï´ Ï¢Î Ï¢ê ÈïUH
x¢§ü HïçÜUÝ ¶GHèÈGU¢ Ýï ²ïã Á¢G¢çãÚ Ý ã¢ïÝï çÎ²¢ çÜU ã}¢ ÜU¢ï §S¢ ÜUè
Ï¢Î Ï¢ê S¢ï §üÁ¢G¢ ÐãéæÓ¢è ãñ Ï¢çËÜU ©S¢ Ýï x¢GÚèÏ¢ çÎã¢¼è ÜU¢ çÎH Ú¶Ýï
ÜUè ¶G¢ç¼GÚ »ÜU çx¢H¢S¢ |¢Ú±¢ ÜUÚ Ó¢¶¢ ¥¢ñÚ Ï¢ãé¼ ¼¢’ÚèÈGU |¢è ÜUè,
çÜU : çÝã¢²¼ H¼GèÈGU ± ÝÈGUèS¢ Ð¢Ýè ãñ, çÈUÚ ãéGv}¢ çÜU²¢ ²ïã Í¢ÇG¢
¶G¢Hè ÜUÚ ÜïU §S¢ Ð¢Ýè ÜU¢ï ¶G¢S¢ »ãç¼}¢¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢ ÈéUGH¢æ }¢ÜGU¢}¢
ÐÚ Ú¶¢ Á¢¢», Á¢Ï¢ Í¢ÇG¢ ¶¢Hè ÜUÚ çÎ²¢ x¢²¢ ¼¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢
çÎã¢¼è ÜU¢ Í¢ÇG¢ ¥à¢ÚçÈGU²¢ï´ S¢ï |¢Ú ÜUÚ Îï çÎ²¢ Á¢¢», §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î
¶GHèÈGU¢ Ýï ©S¢ çÎã¢¼è ÜU¢ï LwGS¢¼ ÜUÚ¼ï ãé» wG¢ég¢}¢ S¢ï ÜUã¢ : §S¢
ÜU¢ï ÎçÚ²¢» çÎÁ¢H¢ ÜïU Ú¢S¼ï S¢ï Hï Á¢¢Ý¢ ¼¢çÜU §S¢ ÜUè ¼ÜU¢Ý ÎêÚ ã¢ï
¥¢ñÚ §S¢ï ÈGUÚãG¼ |¢è ãG¢çS¢H ã¢ï, çÎã¢¼è çÎÁ¢H¢ ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ à¢}¢ü S¢ï
Ð¢Ýè Ð¢Ýè ã¢ï x¢²¢ çÜU ¥ËH¢ã ! ¥ËH¢ã ²ïã ¶GHèÈGU¢ ÜñUS¢¢
ÜUÚè}¢ ãñ §S¢ ÜU¢ï }¢ïÚï x¢ÎHï Ð¢Ýè ÜUè v²¢ Á¢GMÚ¼ ‰¢è çÁ¢S¢ ÜïU Ð¢S¢
§S¢ ÜGUÎÚ H¼GèÈGU ± à¢èÚè´ Ð¢Ýè ÜU¢ ÎçÚ²¢ Ï¢ã¼¢ ã¢ï J
¥Ï¢ ÈGUÚãG¼ ãG¢çS¢H ãé§ü ãñ
ãGÁ¢GÚ¼ï wG±¢Á¢¢ S¢éHñ}¢¢Ý ¼êÝéS¢±è I ÜUè ç¶GÎ}¢¼
}¢ï´ »ÜU à¢wGS¢ Ýï Ï¢¢Úã ãÁ¢G¢Ú MÐï Ï¢¼G¢ñÚï ÝÁ¢íG Ðïà¢ çÜU²ï, ©S¢ ÚÜGU}¢ ÜU¢ï
¼vGS¢è}¢ ÜUÚÝï }¢ï´ »ÜU Ú¢¼ ÜU¢ ¼±vGÜéUGÈGU ã¢ï x¢²¢ J ÎêS¢Úï Ú¢ïÁ¢G ¥¢Ð Ýï
S¢¢Úè ÚÜGU}¢ xG¢éÚÏ¢¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ ÜU¢ï ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ Îè, çÈUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ :
Ú¢¼ ÜU¢ï }¢éÛ¢ï §S¢ }¢éÎ¢üÚ ÜUè }¢¢ñÁ¢êÎx¢è ÜïU Ï¢¢§GS¢ ÝèæÎ Ýãè´ ¥¢§ü Á¢Ï¢ }¢ñ´
Ýï §S¢ï ÎêÚ ÜUÚ çÎ²¢ ¼¢ï ¥Ï¢ ÈGUÚãG¼ ãG¢çS¢H ãé§ü J
(¼çÁGÜUÚ» wG±¢Á¢¢ S¢éHñ}¢¢Ý ¼êÝéS¢±è)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 186
²¢ ¥ËH¢ã ! 1 §S¢ ÜUè Ï¢è}¢¢Úè ÜU¢ï ¼G±èH ÜUÚ Îï

»ÜU à¢wGS¢ Ï¢ÇG¢ ÜU‹Á¢êS¢ ‰¢¢ }¢¢HÎ¢Ú ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ÜU|¢è
S¢ÎÜGU¢ ± ¶GñÚ¢¼ Ý ÜUÚ¼¢, Ý çÜUS¢è S¢¢§H ÜU¢ï ÜéUÀ Îï¼¢, ²ïã à¢wGS¢ Á¢Ï¢
Ï¢è}¢¢Ú ÐÇG¢ ¥¢ñÚ }¢ÚÁ¢G çà¢g¼ §çwG¼²¢Ú ÜUÚ x¢²¢ ¼¢ï §S¢ Ýï S¢¢ïÓ¢¢ à¢¢²Î
}¢ïÚ¢ ¥¢ç¶GÚè ±vG¼ ¥¢ ÐãéæÓ¢¢ §S¢ Ýï ÜU§ü Îïx¢ ÐéH¢± ÐÜU±¢²¢ ¥¢ñÚ
xG¢éÚÏ¢¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ ÜU¢ï ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ çÎ²¢ J x¢GÚèÏ¢¢ï´, ç}¢SÜUèÝ¢ï´, ²¼è}¢¢ï´
¥¢ñÚ Ï¢ï±¢¥¢ïæ ÜU¢ï Ý» ÜUÐÇGï çS¢H±¢ ÜUÚ çÎ²ï ¥¢ñÚ Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ MÐï ÐñS¢ï
S¢é±¢çH²¢ï´ ÜU¢ï Ï¢¢æÅÝï Hx¢¢, ãGÁ¢GÚ¼ï ãG¢ç¼}¢ï ¥S¢}¢ I S¢ï H¢ïx¢¢ï´
Ýï çÁ¢GRU çÜU²¢ çÜU ÈéUGH¢æ à¢wGS¢ Á¢¢ï Ï¢éwGH }¢ï´ }¢àãêÚ ãñ S¢wG¼ Ï¢è}¢¢Ú ãñ
¥¢ñÚ ¥Ï¢ ±¢ïã çÎH ¶¢ïH ÜUÚ S¢ÎÜGU¢ ± ¶GñÚ¢¼ ÜUÚ Úã¢ ãñ, ¥¢Ð ©S¢ ÜïU
ãGÜGU }¢ï´ Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢»æ, ãG¢ç¼}¢ï ¥S¢}¢ I Ýï ã¢‰¢ ©Æ¢ ÜUÚ
Ï¢¢Úx¢¢ãï ÚÏÏ¢éH §GÁGÁ¢G¼ }¢ï´ ²êæ Îé¥G¢ ÜUè : ²¢ ¥ËH¢ã ! ¼ê ©S¢ à¢wGS¢
ÜUè Ï¢è}¢¢Úè ÜU¢ï ¼G±èH ÜUÚ Îï ¼¢çÜU Ï¢è}¢¢Úè ©S¢ ÜïU x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ ÜUzGÈGU¢Ú¢
ã¢ï ¥¢ñÚ xG¢éÚÏ¢¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ ÜU¢ï |¢è ÈGU¢»Î¢ ÐãéæÓ¢ï J (¼çÁGÜUÚ¼éH ¥¢ñçH²¢)
à¢ñ¶G S¢¢’Îè I ÜU¢ §Úà¢¢Î
ãGÁ¢GÚ¼ï }¢éSHïãéGgèÝ S¢¢’Îè I S¢ï çÜUS¢è Ýï ÐêÀ¢ :
S¢¶G¢±¼ v²¢ ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : S¢¶G¢±¼ ²ïã ãñ çÜU ¥ÐÝè Á¢GMÚ¼ S¢ï Á¢¢ï
ÜéUÀ Á¢G¢§Î ã¢ï S¢Ï¢ ¶GñÚ¢¼ ÜUÚ çÎ²¢ Á¢¢», çÈUÚ ©S¢ Ýï ÐêÀ¢ : Ï¢éwGH v²¢
ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : Ý }¢¢H ÜUè Á¢GÜU¢¼ ¥Î¢ ÜUè Á¢¢» ¥¢ñÚ Ý }¢éS¼çãGÜGUèÝ ÜU¢ï
ÜéUÀ çÎ²¢ Á¢¢», ÐêÀ¢ : §üS¢¢Ú v²¢ ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : çÁ¢S¢ Ó¢èÁ¢G ÜUè wG¢éÎ
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 187
ÜU¢ï ¥à¢g Á¢GMÚ¼ ã¢ï ©S¢ï ÎêS¢Ú¢ï´ ÜUè Á¢GMÚ¼ ÐêÚè ÜUÚÝï }¢ï´ S¢ÈüGU ÜUÚ çÎ²¢
Á¢¢» ²ïã S¢¶G¢±¼ ÜU¢ ÜU}¢¢H ãñ J ÐêÀ¢ : ¥¢ñÚ Ï¢éwGH ÜU¢ ÜU}¢¢H v²¢
ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : Ï¢éwGH ÜU¢ ÜU}¢¢H ²ïã ãñ çÜU çÁ¢S¢ Ó¢èÁ¢G ÜUè wG¢éÎ ÜU¢ï
Á¢GMÚ¼ ã¢ï ©S¢ï ¥ÐÝè Á¢G¢¼ ÜïU çH²ï |¢è ¶GÓ¢ü Ý çÜU²¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ ©S¢è
¼¢ÜU }¢ï´ Úãï çÜU ÜUãè´ ¥¢ñÚ S¢ï ãè ²ïã Á¢GMÚ¼ |¢è ÐêÚè ã¢ï Á¢¢» J
ÈUHÎ¢Ú ÎÚwG¼ ÜU¢ï H¢ïx¢ Ðy‰¢Ú }¢¢Ú¼ï ãñ´

Ï¢ïÚ}¢ ¶G¢Ý }¢éx¢GH Ï¢¢Îà¢¢ã ¥vÏ¢Ú ÜU¢ çS¢Ðã S¢¢H¢Ú ¥¢ñÚ
©¼¢HèÜGU ‰¢¢, ²ïã à¢wGS¢ çÁ¢S¢ ÜGUÎÚ ¥G¢Hè }¢¼üÏ¢¢, à¢éÁ¢¢¥G ¥¢ñÚ
Ï¢ã¢ÎéÚ ‰¢¢ ©S¢è ÜGUÎÚ ÚãìG}¢ çÎH, ÈGUÄ²¢Á¢G ¥¢ñÚ S¢¶Gè |¢è ‰¢¢, »ÜU
çÎÝ Ï¢ïÚ}¢ ¶G¢Ý Í¢¢ïÇGï ÐÚ S¢é±¢Ú Ï¢ÇGè à¢¢Ý¢ï à¢¢ñÜGU¼ ÜïU S¢¢‰¢ ÜUãè´ Á¢¢
Úã¢ ‰¢¢ çÜU »ÜU à¢wGS¢ Ýï ©S¢ï ¼¢ÜU ÜUÚ »ÜU Ðy‰¢Ú ¶è´Ó¢ }¢¢Ú¢, Ï¢ïÚ}¢
¶G¢Ý Ýï Í¢¢ïÇGï ÜU¢ï Ú¢ïÜU çH²¢ ¥¢ñÚ }¢éH¢çÁ¢G}¢ ÜU¢ï ãéGv}¢ çÎ²¢ çÜU ©S¢
à¢wGS¢ ÜU¢ï ¥à¢ÚçÈGU²¢ï´ ÜUè »ÜU ‰¢ïHè Îï Îè Á¢¢», }¢éH¢çÁ¢G}¢ Ýï ¥à¢ÚçÈGU²¢ï´
ÜUè »ÜU ‰¢ïHè ©S¢ à¢wGS¢ ÜU¢ï Îï Îè, ±¢ïã à¢wGS¢ Ó¢H¢ x¢²¢ ¼¢ï }¢éH¢çÁ¢G}¢
Ýï ãñGÚ¢Ý ã¢ï ÜUÚ ¥GÁ¢üG ÜUè : S¢ÚÜU¢Ú ! ©S¢ à¢wGS¢ Ýï ¥¢Ð ÜïU S¢¢‰¢
§ç‹¼ã¢§ü x¢éS¼¢¶Gè ÜUè ‰¢è ©S¢ï ÜGUÚ¢Ú ±¢ÜïGU§üG S¢Á¢G¢ ÎïÝï ÜïU Ï¢Á¢¢» ¥¢Ð
Ýï ©S¢ï §‹¥G¢}¢ S¢ï Ý±¢Á¢G¢ §S¢ }¢ï´ v²¢ çãGv}¢¼ ãñ ? ¼¢ï Ï¢ïÚ}¢ ¶G¢Ý Ýï
}¢éSÜéUÚ¢ ÜUÚ Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : ÈUHÎ¢Ú ÎÚwG¼ ÜU¢ï H¢ïx¢ Ðy‰¢Ú }¢¢Ú¼ï ãñ´ ¼¢ï
ÎÚwG¼ ©‹ãï´ ÈUH Îï¼¢ ãñ, Ý çÜU S¢Á¢G¢ J
Ï¢éÚ¢§ü ÜU¢ Ï¢ÎH¢ Ï¢éÚ¢§ü S¢ï ÎïÝ¢ ¥¢S¢¢Ý ãñ, ¥x¢Ú ¼ê }¢Îü ãñ ¼¢ï
Á¢¢ï ¼ïÚï S¢¢‰¢ Ï¢éÚ¢§ü ÜUÚï ¼ê ©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ ÝïÜUè ÜUÚ J
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 188
Á¢êÎ¢ï S¢¶G¢» ¼wG¼{Ýè

¶G¢ÝÎ¢Ýï Ú¢çà¢çÎÄ²¢ ÜïU ¥¢zG¼¢Ï¢ï ÎÚwGà¢¢æ ãGÁ¢GÚ¼ï ÐèÚ S¢¢§æü
çãGÁGÏ¢éËH¢ã à¢¢ã S¢¢çãGÏ¢ (ÐèÚx¢¢ïÆ çÁ¢GË¥G ¶GñÚÐéÚ }¢èÚS¢) ¥H }¢éÜGUËHÏ¢
Ï¢ã ¼wG¼{Ýè I ÜU¢ ÎS¼ï ÜUÚ}¢ §S¢ ÜGUÎÚ ±S¢è¥G ‰¢¢ çÜU
S¢ïÜUÇG¢ï´ }¢ïã}¢¢Ý ¥¢ñÚ }¢é¼±çSS¢HèÝ Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ¥¢Ð ÜïU Hæx¢Ú S¢ï çà¢ÜU}¢
S¢ïÚ ã¢ï¼ï, ¥¢Ð ÜïU ÎÚÏ¢¢Úï ÎéÚÏ¢¢Ú }¢ï´ ÜU¢ï§ü ãG¢Á¢¼}¢‹Î ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï¼¢ ¥¢Ð
©S¢ ÜUè ãG¢Á¢¼ Ú±¢§ü ÈGUÚ}¢¢¼ï, ÜU¢ï§ü }¢Á¢GHê}¢ ¥¢¼¢ ¥¢Ð ©S¢ ÜUè Î¢ÎÚS¢è
ÈGUÚ}¢¢¼ï, Ï¢ï±x¢¢Ý ± ²¼¢}¢¢ ÜUè S¢ÚÐÚS¼è ÈGUÚ}¢¢¼ï ¥¢ñÚ xG¢éÚÏ¢¢ ± }¢S¢¢ÜUèÝ
ÜUè Á¢GMçÚÄ²¢¼ ÜUè ÜUÈGU¢H¼ ÈGUÚ}¢¢¼ï ‰¢ï, ãÚ S¢é±¢Hè ¥¢Ð ÜïU ÎÚï Î¢ñH¼
S¢ï wG¢éà¢ ãG¢H Ï¢Ý ÜUÚ Á¢¢¼¢, ¥¢Ð ÜUè ¥G¢Î¼ï ÜUÚè}¢¢ ‰¢è çÜU ã}¢ïà¢¢
S¢¢§H ÜïU S¢é±¢H ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè ¼±vGÜGU¢ï¥G S¢ï ÜUãè´ çÁ¢G²¢Î¢ }¢ÚãG}¢¼
ÈGUÚ}¢¢²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï, ÝèÁ¢G ¥¢Ð ÜU¢ ÎS¼êÚ ‰¢¢ çÜU ÝvGÎ¢ï çÁ¢‹S¢ ±x¢GñÚ¢ ¥à²¢
}¢ï´ S¢ï ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G ÜUH ÜïU çH²ï Ý ÚãÝï Îï¼ï ‰¢ï, wG¢ég¢}¢ ÜU¢ï ¥¢Ð Ýï S¢wG¼
¼¢ÜUèÎ ÜUÚ Ú¶è ‰¢è çÜU ¼}¢¢}¢ }¢¢H¢ï }¢¼¢¥G S¢êÚÁ¢ xG¢éMÏ¢ ã¢ïÝï ¼ÜU
çÆÜU¢Ýï Hx¢¢ çÎ²¢ ÜUÚï´ ãGœ¢¢ çÜU Ï¢¢’Î Ý}¢¢Á¢Gï §Gà¢¢ Í¢ÇG¢ï´ S¢ï Ð¢Ýè ¼ÜU
çx¢Ú¢ çÎ²¢ Á¢¢¼¢, ¥¢Ð ÈGUÚ}¢¢²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï çÜU }¢¢ïç}¢Ý ÜU¢ï ÜUH ÜUè
}¢é¼GHÜGUÝ çÈGURU Ý ÜUÚÝè Ó¢¢çã²ï §S¢ çH²ï çÜU Ú¢çÁ¢GÜïGU }¢é¼GHÜGU Ýï Á¢¢ï
ÜéUÀ çÜUS¢è ÜïU ÝS¢èÏ¢ }¢ï´ çH¶ çÎ²¢ ãñ ±¢ïã ©S¢ï Ï¢ãÚ S¢êÚ¼ ç}¢H ÜUÚ
Úã¼¢ ãñ, Á¢GÚ ± S¢è}¢ ÜUè ÚïH ÐïH ÚãÝï ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ÜUS¢Ú¼ï Î¢Î¢ï Îçãà¢
ÜUè ±Áã S¢ï ¥¢Ð }¢ÜGUMÁ¢G Úã¼ï ‰¢ï Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, Á¢Ï¢ ¥¢Ð ÜU¢ ç±S¢¢H ãé±¢
S¢¢ÉGï Ó¢¢Ú H¢¶ MÐï ©S¢ §ç‹¼ã¢§ü ¥ÚÁ¢G¢Ýè ÜïU Î¢ñÚ }¢ï´ ¥¢Ð ÜïU çÁ¢G}}¢ï
ÜGUÁ¢üG çÝÜUH¢ ¥¢ñÚ ²ïã ¼}¢¢}¢ ÜGUÁ¢üG ©Ý ÜïU S¢¢çãGÏ¢Á¢G¢Îï ãGÁ¢GÚ¼ï à¢¢ã
S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 189
}¢ÚÎ¢Ý à¢¢ã ¥Ã±HéH }¢éHvGÜGUÏ¢ Ï¢ã ÜU¢ïÅ{Ýè I Ýï ¥Î¢

çÜU²¢, ãGÁ¢GÚ¼ï çÜGUÏH¢ ÐèÚ S¢çÄ²Î çãGÁGÏ¢éËH¢ã à¢¢ã I Ýï
¥ÐÝï ç±S¢¢H ÜïU ±vG¼ ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñ´ ¥ÐÝï çÎH }¢ï´ ¼èÝ ãGS¢Ú¼ï´ Hï ÜUÚ
Á¢¢ Úã¢ ãêæ :
¥Ã±H : ²ïã çÜU Ú¢ãï S¢éHêÜU }¢ï´ }¢ïÚï }¢éÚèÎ¢ï´ }¢ï´ S¢ï ÜU¢ï§ü S¢¢çãGÏ¢ï
Ï¢ÚÎ¢à¼ Ý ç}¢H¢ J
Îé±é}¢ : ²ïã çÜU Ï¢²ÜU ±vG¼ çÜUS¢è S¢¢§H Ýï }¢éÛ¢ S¢ï »ÜU
H¢¶ MÐï ÜU¢ S¢é±¢H Ý çÜU²¢ J
çS¢±é}¢ : ²ïã çÜU çÜUS¢è Ýï }¢éÛ¢ S¢ï }¢ïÚï S¢Ú ÜUè ÜéUGÚÏ¢¢Ýè ¼GHÏ¢
Ý ÜUè J (²ÜïU ¥Á¢G §Úà¢¢Î¢¼ }¢¢ñH¢Ý¢ }¢éãG}}¢Î S¢¢HïãG S¢¢çãGÏ¢
I)
}¢ñ´ Ýï Ï¢Ë¶G ÜïU ÜéUœ¢¢ï´ ÜU¢ï |¢è §S¢è ãG¢H¼ }¢ï´ Îï¶¢ ãñ
ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ÜGUèÜGU Ï¢Ë¶Gè I ¥ÐÝï à¢ãÚ S¢ï Ó¢H ÜUÚ
ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ I ÜïU à¢ãÚ }¢ï´ ©Ý ÜUè }¢éH¢ÜGU¢¼
ÜïU çH²ï ¥¢» ¥¢ñÚ ©Ý(1) S¢ï ÐêÀ¢ : ¥¢Ð ÜïU à¢ãÚ ÜïU ÈGUÜGUèÚ çÜUS¢ ãG¢H
}¢ï´ ãñ´ ? ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ I Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : çÝã¢²¼
1......²ã¢æ çH¶¢ ‰¢¢ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ I Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ÜGUèÜGU
I S¢ï ÐêÀ¢ Á¢Ï¢ çÜU §ãG²¢©H ©GHê}¢ }¢ï´ §S¢ ÜïU Ï¢Ú ¥GvS¢ ãñ ²¢’Ýè ãGÁ¢GÚ¼ï
à¢ÜGUèÜGU I Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ I S¢ï ÐêÀ¢, §S¢è ¼GÚãG
¥¢ç¶GÚ ¼ÜU ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ÜGUèÜGU ÜïU Ï¢Á¢¢» ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ ÜU¢ ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï
§Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ ÜïU Ï¢Á¢¢» ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ÜGUèÜGU ÜU¢ Ý¢}¢ çH¶¢ ‰¢¢, Ó¢êæçÜU }¢é¥çËHÈGU Ýï
§ãG²¢ ÜU¢ ãG±¢H¢ çÎ²¢ ãñ çHã¢Á¢G¢ ã}¢ Ýï §S¢ ±¢çÜGU»G ÜU¢ï §ãG²¢ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ÎéLS¼ ÜUÚ
ÜïU çH¶ çÎ²¢ ãñ J §GçË}¢Ä²¢

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 190
¥ÓÀè ãG¢H¼ }¢ï´ ãñ´, ¥x¢Ú ©‹ãï´ ÜéUÀ ç}¢H Á¢¢¼¢ ãñ ¼¢ï à¢éRU ÜUÚ¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ
Ýãè´ ç}¢H¼¢ ¼¢ï S¢Ï¢í ÜUÚ¼ï ãñ´ J ãGÁ¢GÚ¼ï à¢ÜGUèÜGU I Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢ñ´ Ýï Ï¢Ë¶G ÜïU ÜéUœ¢¢ï´ ÜU¢ï |¢è §S¢è ãG¢H¼ }¢ï´ Îï¶¢ J
ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ I Ýï ÎÚ²¢zG¼ ÈGUÚ}¢¢²¢ :
¥¢Ð ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜUè çÜUS¢ ãG¢H¼ ÜU¢ï ÎéLS¼ S¢}¢Û¢¼ï ãñ´ ? ÈGUÚ}¢¢²¢
¥x¢Ú ÜéUÀ Ý Ð¢»æ ¼¢ï à¢éRU ÜUÚï´ ¥¢ñÚ ÜéUÀ Ð¢»æ ¼¢ï ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï ¥G¼G¢
ÜUÚ Îïæ J ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢ I Ýï ¥¢Ð ÜïU S¢Ú
ÜU¢ï Ï¢¢ïS¢¢ çÎ²¢ ¥¢ñÚ ÜUã¢ : ãGÜGUèÜGU¼ ²ïãè ãñ !(1)
S¢¢ïÝï ÜUè çS¢H

¥¢çS¢ÈéUGg¢ñH¢ Ýï Îï¶¢ çÜU »ÜU Ï¢éçÉG²¢ ¥S¼GÏ¢H }¢ï´ ©S¢ ÜïU
Í¢¢ïÇGï ÜïU S¢é}¢ S¢ï Ðy‰¢Ú ÜUè »ÜU çS¢H Úx¢ÇG Úãè ãñ ¼¢ï ¥¢çS¢ÈéUGg¢ñH¢ Ýï
ÐêÀ¢ : }¢¢§ü ! v²¢ ÜUÚ Úãè ã¢ï ? Ï¢éçÉG²¢ Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : Ï¢ïÅ¢ }¢ñ´ Ýï S¢éÝ¢
ãñ çÜU ¥¢çS¢ÈéUGg¢ñH¢ ÜïU Í¢¢ïÇGï ÜU¢ S¢é}¢ ¥x¢Ú Ðy‰¢Ú ÐÚ ÐÇG Á¢¢» ¼¢ï ±¢ïã
S¢¢ïÝ¢ Ï¢Ý Á¢¢¼¢ ãñ, ¥¢çS¢ÈéUGg¢ñH¢ Ýï ÜUã¢ S¢Ó¢ ãñ }¢x¢Ú ¼é}¢ ÜU¢ï Úx¢ÇGÝ¢
Ýãè´ ¥¢¼¢, ¼é}¢ çS¢H À¢ïÇG Á¢¢¥¢ï, }¢ñ´ S¢¢ïÝ¢ Ï¢Ý¢ Îêæx¢¢ J ±¢ïã Ï¢éçÉG²¢
çS¢H À¢ïÇG ÜUÚ Ó¢Hè x¢§ü, ¥¢çS¢ÈéUGg¢ñH¢ Ýï }¢éH¢çÁ¢G}¢ ÜU¢ï ãéGv}¢ çÎ²¢
Ðy‰¢Ú ÜUè çS¢H ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú S¢¢ïÝï ÜUè çS¢H Ï¢Ý±¢ ÜUÚ H¢¥¢ï, }¢éH¢çÁ¢G}¢
Á¢GÚx¢Ú S¢ï S¢¢ïÝï ÜUè çS¢H Ï¢Ý±¢ ÜUÚ Hï ¥¢²¢, ¥x¢Hï çÎÝ Ï¢éçÉG²¢
¥¢çS¢ÈéUGg¢ñH¢ ÜïU Ð¢S¢ ¥¢§ü, ¥¢çS¢ÈéUGg¢ñH¢ Ýï S¢¢ïÝï ÜUè çS¢H ©S¢ ÜU¢ï Îï¼ï
ãé» ÜUã¢ : H¢ï ¼é}ã¢Úè Ðy‰¢Ú ÜUè çS¢H S¢¢ïÝï ÜUè Ï¢Ý x¢§ü J

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 191

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 192

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 193

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 194
à¢¢ï’Ï¢» ¼¶GÚèÁ¢ }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢ ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï

Ðïà¢ ÜUÎ¢ü ÜéU¼éÏ¢¢ï ÚS¢¢§H
01....S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ G ÜU¢ §GàÜGïU ÚS¢êH........(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 274)
02....Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, çÁ¢ËÎ ¥Ã±H (çãGSS¢¢ 1 ¼¢ 6)...........(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 1360)

03....Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, çÁ¢ËÎ Îé±é}¢ (çãGSS¢¢ 7 ¼¢ 13).........(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 1304)
04....©}}¢ã¢¼éH }¢¢ïç}¢ÝèÝ D.............................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 59)
05....¥GÁ¢¢§Ï¢éH ÜéUGÚ¥¢Ý }¢¥G x¢GÚ¢§Ï¢éH ÜéUGÚ¥¢Ý...................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 422)

06....x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H...................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 244)
07....Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼ (S¢¢ïHã±¢æ çãGSS¢¢)...............................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ 312)
08....¼ãGÜGUèÜGU¢¼.......................................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 142)
09....¥ÓÀï }¢¢ãG¢ïH ÜUè Ï¢ÚÜU¼ï´......................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 56)
10....Á¢‹Ý¼è Á¢Gï±Ú...................................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 679)
11....§GË}¢éH ÜéUGÚ¥¢Ý................................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 244)
12....S¢±¢ÝãïG ÜUÚÏ¢H¢...............................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 192)
13....¥ÚÏ¢§üGÝï ãGÝçÈGUÄ²¢..........................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 112)
14....çÜU¼¢Ï¢éH ¥GÜGU¢§Î............................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 64)
15....}¢é‹¼¶GÏ¢ ãGÎèS¢ï´........................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 246)
16....§SH¢}¢è ç…G‹Îx¢è........................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 170)
17....¥¢§üÝ» çÜGU²¢}¢¼............................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 108)
18 ¼¢ 24....ÈGU¼¢±¢ ¥ãHï S¢é‹Ý¼..........................................(S¢¢¼ çãGSS¢ï)

25....ãGÜGU ± Ï¢¢ç¼GH ÜU¢ ÈGUÜüGU........................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 50)

S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼ 195
26....çÏ¢çãà¼ ÜUè ÜéUç‹Á¢²¢æ...........................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 249)
27....Á¢ã‹Ý}¢ ÜïU ¶G¼GÚ¢¼.............................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 207)
28....ÜUÚ¢}¢¢¼ï S¢ãG¢Ï¢¢..................................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 346)
29....¥wGH¢ÜéUGSS¢¢çHãGèÝ..............................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 78)
30....S¢èÚ¼ï }¢éS¼GÈGU¢...................................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 875)
31....¥¢§üÝ» §GÏ¢í¼....................................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 133)
32....Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼ çÁ¢ËÎ çS¢±é}¢................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 1332)
33....Á¢‹Ý¼ ÜïU ¼GHÏ¢x¢¢Ú¢ï´ ÜïU çH²ï }¢ÎÝè x¢éHÎS¼¢................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 470)

34....ÈñGUÁ¢G¢Ýï Ý}¢¢Á¢G....................................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 49)
35....19 ÎéMÎ¢ï S¢H¢}¢...............................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 16)
36....ÈGñUÁ¢G¢Ýï ²¢S¢èÝ à¢ÚèÈGU }¢¥G Îé¥G¢» çÝSÈGU à¢¢’Ï¢¢ÝéH }¢é¥GÁGÁ¢G}¢...................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 20)
37....S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼...........................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 195)
38....}¢éÜU¢à¢ÈGU¼éH ÜéUGHêÏ¢......................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 692)
39....S¢èÚ¼ï ÚS¢êHï ¥GÚÏ¢è.............................................(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 758)
“ ” çH¶Ýï ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥ÝS¢ 5 S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU
¥ËH¢ã 1 ÜïU }¢ãGÏ¢êÏ¢, Î¢Ý¢» xG¢é²êÏ¢, }¢éÝÁGÁ¢GãéÝ ¥GçÝH ©G²êÏ¢
6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : “çÁ¢S¢ Ýï ¥ËH¢ã 1 ÜUè
¼¢’Á¢Gè}¢ ÜïU çH²ï ©G}Î¢ à¢vH }¢ï´ “ ” ¼ãGÚèÚ çÜU²¢
¥ËH¢ã 1 ©S¢ï Ï¢wGà¢ Îïx¢¢ J”
(ÈñGUÁ¢G¢Ýï S¢é‹Ý¼, çÁ¢. 1 S¢. 86, Ï¢ ãG±¢H¢ )

ÝïÜU Ý}¢¢Á¢Gè Ï¢ÝÝï ÜïU çH²ï
ãÚ Á¢é}¢¢’Ú¢¼ Ï¢¢’Î Ý}¢¢Á¢Gï §Gà¢¢ ¥¢Ð ÜïU ²ã¢æ ã¢ïÝï ±¢Hï Î¢’±¼ï
§SH¢}¢è ÜïU ãzG¼¢±¢Ú S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï §…ç¼}¢¢¥G }¢ï´ çÚ…G¢» §H¢ãè ÜïU çH²ï
¥ÓÀè ¥ÓÀè çÝÄ²¼¢ïæ ÜïU „¢ƒ S¢¢Úè Ú¢¼ çà¢ÜüU¼ ÈGUÚ}¢¢§²ï # S¢é‹Ý¼¢ï´
ÜUè ¼ÚçÏ¢²¼ ÜïU çH²ï }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ÜïU S¢¢‰¢ ãÚ
}¢¢ã ¼èÝ çÎÝ S¢ÈGUÚ ¥¢ñÚ # Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ “çÈGURïU }¢ÎèÝ¢” ÜïU Á¢GÚè»G }¢ÎÝè
§‹¥G¢}¢¢¼ ÜU¢ çÚS¢¢H¢ ÐéÚ ÜUÚ ÜïU ãÚ }¢ÎÝè }¢¢ã ÜUè ÐãHè ¼¢Úè¶G
¥ÐÝï ²ã¢æ ÜUï çÁ¢}G}¢Îï¢Ú ÜU¢ï Á¢}¥G ÜUÚ±¢Ýï ÜU¢ }¢¢’}¢H
ê Ï¢Ý¢ HèçÁ¢²ï J
}¢ïÚ¢ }¢ÎÝè }¢vGS¢Î : “}¢éÛ¢ï ¥ÐÝè ¥¢ñÚ S¢¢Úè Îé‹²¢ ÜïU H¢ïx¢¢ï´ ÜUè
§SH¢ãG ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚÝè ãñ J” V ¥ÐÝè §SH¢ãG ÜïU çH²ï
“}¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼” ÐÚ ¥G}¢H ¥¢ñÚ S¢¢Úè Îé‹²¢ ÜïU H¢ïx¢¢ï´ ÜUè §SH¢ãG
ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜïU çH²ï “}¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´” }¢ï´ S¢ÈGUÚ ÜUÚÝ¢ ãñ J V
}¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ (çã‹Î) ÜUè }¢éwG¼çHÈGU à¢¢¶ïG´

Язык

Добро пожаловать в Scribd!

Sarmaya e Akhirat

Загружено:

Сведения о документе

Описание:

Авторское право

Доступные форматы

Поделиться этим документом

Поделиться или встроить документ

Параметры публикации

Этот документ был вам полезен?

Это неприемлемый материал?

Описание:

Авторское право:

Доступные форматы

Sarmaya e Akhirat

Загружено:

Описание:

Авторское право:

Доступные форматы

Похожие издания

SARMAYAE AAKHIRAT (HINDI)

125 S¢Ï¢ÜGU ¥¢}¢¢ïÁ¢G çãGÜU¢²¢¼ ± ±¢çÜGU¥G¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H x¢éHÎS¼¢

}¢¢ñH¢Ý¢ ãGÜUè}¢ ¥Ï¢éH ãGSS¢¢Ý }¢éãG}}¢Î Ú}¢Á¢G¢Ý ¥GHè ÜGU¢çÎÚè

Ý¢}¢ çÜU¼¢Ï¢ : S¢Ú}¢¢²» ¥¢ç¶GÚ¼

-: }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ (çã‹Î) ÜUè }¢éwG¼çHÈGU à¢¢¶Gï´ :-

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

©GÝ±¢Ý GUãG¢ ©GÝ±¢Ý GUãG¢

}¢éwG¼S¢Ú ÝS¢èãG¼ 25 S¢Ó¢ Ï¢¼¢, ±¢ïã ¼èS¢Úè Ú¢ïÅè ÜUã¢æ x¢§ü 43

¼GHÏ¢ï Îé‹²¢ ÜU¢ ±Ï¢¢H 27 Îé‹²¢ çÜUS¢è ÜUè Î¢ïS¼ Ýãè´ 47

Îé‹²¢ ÜïU ãGÚèS¢¢ï´ ÜU¢ ãGàÚ 28 H¢HÓ¢è ÜéUœ¢¢ 49

¼é}¢ ÐÚ ©GvÜU¢à¢¢ S¢Ï¢ÜGU¼ Hï x¢» 31 ãGÁ¢GÚ¼ï ÚÏ¢è¥G ÜU¢ Í¢¢ïÇG¢ 51

ÜGUË¢}¢ ©Æ Ó¢éÜïU, ÎzG¼Ú wG¢éàÜU ã¢ï Ó¢éÜïU 33 ã¢æ »ÜU ãG¢Á¢¼ ãñ 51

ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜïU Ð¢S¢ Î¢ñH¼ ãñ 35 ‰¢¢ 53

}¢ïÚï Ï¢Úx¢éÁ¢GèÎ¢ H¢ïx¢ ÜUã¢æ ãñ´ ? 35 ¼±vÜéUH ÜUè Ý¢çÎÚ ç}¢S¢¢H 54

¼±vÜéUH ÜUè Îé¥G¢ 36 ¼éÈGU ãñ ©Ý çÎH¢ï´ ÐÚ, ÜU}¢¢Hï ¼±vÜéUH 55

¼GÏ¢èÏ¢ ãè Ýï }¢éÛ¢ï Ï¢è}¢¢Ú çÜU²¢ ãñ 37 ¼¢ñãGèÎï Ý¢çÜGUS¢, ÐéÚ ¥S¢Ú¢Ú LvG¥G¢ 57

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢§üGÎ §ÏÝéH }¢éS¢çÄ²Ï¢ ÜU¢ §Úà¢¢Î 60 ¥‹{ï ÜUè Ï¢è±è 80

Ï¢ï »’ç¼}¢¢Îè ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢, »’ç¼}¢¢Îï ÜU¢ç}¢H 65 }¢ï´ Ç¢H¼ï ã¢ï 83

xG¢éH¢}¢¢ï´ ÜU¢ xG¢éH¢}¢ 66 Á¢Ï¢ ¼ê }¢Úïx¢¢ ã}¢¢Ú¢ çÚÁGÜGU ÜéUà¢¢Î¢ ã¢ïx¢¢ 84

Ï¢Ë¶G ÜïU ÜéUœ¢ï 69 ¥Ï¢ ÜU¢ñÝ S¢è Ó¢èÁ¢G Ï¢¢ÜGUè Úã x¢§ü 87

S¢¥G¢Î¼ }¢‹Î Ï¢è±è 70 Î¢ï ÎÚ±¢Á¢Gï 88

²ïã ¼¢ï çÚ¥G¢²¢ ÜU¢ ãè ãGÜGU ãñ 74 ²ïã Ú¢ïçÅ²¢æ ã}¢¢Úè Ýãè´ 93

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

à¢¢Ýï Ï¢ï çÝ²¢Á¢Gè 98 ãGÁ¢GÚ¼ï çÏ¢H¢H ¥¢ñÚ }¢éà¢çÚÜU ¼¢çÁ¢Ú 136

}¢é¼±çvÜUH à¢ãÁ¢G¢Îè 119 S¢ÎÜGU¢ Î¢ï (¶GñÚ¢¼ ÜUÚ¢ï) 137

§üS¢¢Ú ± S¢¶G¢±¼ 120 }¢éÛ¢ï ²ïã |¢è x¢±¢Ú¢ Ýãè´ 138

S¢ÎÜGU¢ Ï¢éÚã¢Ý ãñ §üS¢¢Ú ± S¢¶G¢±¼ï ¥GHè }¢é¼üÁ¢G¢ t 141

S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ ªe ÜUè à¢¢Ýï 124 ±¢Hï }¢éÝ¢çÈGUÜGU 147

Á¢êÎ¢ï S¢¶G¢±¼ 125 §üS¢¢Ú ÜU¢ Ï¢ï ÝÁ¢GèÚ }¢éÁ¢G¢ãÚ¢ 150

à¢¢Ýï ¥G¼G¢» ãéGÁG¢êÚ 6 126 }¢¢H ÜU¢ ±Ï¢¢H 152

à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼ï }¢éãG}}¢Îè 127 Á¢ÁGÏ¢» §üS¢¢Ú ÜUè §ç‹¼ã¢ 154

ÜU}¢¢Hï S¢¶G¢±¼ 131 Ï¢¢ÜGUè }¢¢æÎ¢ Ó¢¢ÎÚ çÜUS¢ï Îè Á¢¢» ? 160

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

Á¢¢»Î¢Îï S¢}¢x¢G 161 §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ÜUè à¢¢Ýï S¢¶G¢±¼ 175

çÏ¢²Úï M}¢¢ 162 ¥G¼G¢» x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢ 177

}¢çSÁ¢Îï ÝÏ¢±è ÜUè ¼¢ñS¢è¥G 163 S¢¶G¢» x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢ 177

§}¢¢}¢ }¢¢çHÜU ¥¢ñÚ §}¢¢}¢ à¢¢ÈïGU§üG E 170 ÜUÚè}¢é‹ÝzGS¢ ¶GHèÈGU¢ 186

Ú¢ïÅè ÜïU ÅéÜUÇGï 171 ¥Ï¢ ÈGUÚãG¼ ãG¢çS¢H ãé§ü ãñ 186

§Úà¢¢Îï à¢ñ¶G S¢¢’Îè I 171 à¢ñ¶G S¢¢’Îè I ÜU¢ §Úà¢¢Î 188

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éS¢¢ï

Î¢ï }¢ÎÝè ÈêUH :

¥ÓÀè ¥ÓÀè çÝÄ²¼¢ï´ S¢ï }¢é¼¥GçËHÜGU ÚãÝé}¢¢§ü ÜïU çH²ï, ¥}¢èÚï

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

¼ÏHèx¢Gï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜUè ¥G¢H}¢x¢èÚ x¢GñÚ çS¢²¢S¢è ¼ãGÚèÜU

“¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢” ÜUè ¥Ã±HèÝ ¼ÚÁ¢èãG

Ú}¢Á¢G¢ÝéH }¢éÏ¢¢ÚÜU 1425 çãÁ¢Úè

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

ÜUè 425 çãGÜU¢²¢¼, 152 ÚãG}¢¼ |¢Úè çãGÜU¢²¢¼, ÜUÚ¢}¢¢¼ï S¢ãG¢Ï¢¢

*......¥¢²¢¼ ± ¼Ú¢çÁ¢}¢ ÜU¢ ¼ÜGU¢Ï¢éH ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý (}¢¼GÏ¢ê¥G¢

à¢¢ï’Ï¢» ¼¶GÚèÁ¢ ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢

¼±vÜéUH, ÜGUÝ¢¥G¼, §çS¼x¢GÝ¢

¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜU¢ §Úà¢¢Î : ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ãè ÜïU çH²ï

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

§‹S¢¢Ý ÜU¢ï ±¢ïãè ÜéUÀ ç}¢Hïx¢¢ Á¢¢ï ±¢ïã ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ¼¢ ãñ J

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

ÜUèç}¢²¢» S¢¥G¢Î¼ }¢ḯ §}¢¢}¢ x¢GÁ¢G¢Hè ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ́ :

¥¢ñÚ }¢éS¢H}¢¢Ý¢ïæ ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU ¥ËH¢ã ãè ÐÚ |¢Ú¢ïS¢¢ Ú¶ḯ J