Вы находитесь на странице: 1из 10

CCHA/UMa


UC:
Arte,
Multimédia
e
Design
no
contexto
da
Cibercultura


conteúdos
da
UC


1
‐
Teoria
da
cibercultura
(T)
Prof.
Doutor
Vítor
Magalhães


blog
(usabilidade
/
acessibilidade)
(TP)


2‐
Desenho
híbrido
(TP)
Prof.
Doutor
Duarte
Encarnação


MÓDULO


DESENHO
HÍBRIDO

TP

horas:
24




8
sessões:
3
horas
semanais


Docente:
Duarte
Encarnação


dmfe@uma.pt


www.uma.pt/dmfe



Claes
Oldenburg,
Screwarch
Bridge,
state
II,
1980

Objetivos
Gerais


O
 módulo
 de
 DESENHO
 HÍBRIDO,
 inserido
 na
 UC
 de
 Arte,
 Multimédia
 e
 Design
 no
 contexto
 da

Cibercultura
 (2º
 ciclo)
 pretende
 abarcar
 as
 tendências
 e
 aplicações
 do
 desenho
 nas
 suas
 qualidades

experimentais
 e
 vivenciais
 ao
 mestrando,
 cruzando
 as
 apetências
 pessoais
 e
 profissionais
 através
 de

propostas
indivuduais
e
exercícios
coletivos
que
visam
uma
partilha
da
experiência
íntima
que
representa

o
acto
de
desenhar.
O
desenho
surge
neste
caso,
como
um
campo
expansivo
que
deverá
complementar
e

contextualizar
as
actividades
destinadas
aos
currículos
do
ensino
básico
e
secundário.


Serão
 exploradas
 sessões
 teórico
 –
 práticas
 de
 participação
 individual
 e
 colectiva
 atendendo
 à

dinâmica
do
sentido
híbrido
que
se
manifesta
no
conceito
do
Desenho
contemporâneo.


Objetivos
Específicos


‐ desenvolver
o
campo
experimental
do
desenho
atendendo
ao
binómio
formação
‐
arte

‐ aprofundar
processos
individuais
de
exploração
e
possibilidades.


Conteúdos:


‐
o
desenho
na
arte
contemporânea
(remisniscências
na
história)


‐ desenho
como
arte
:
desenho
projecto
/
desenho
processo
(desenho
do
desenho)

‐ desenho
e
construção
(arquitectura,
escultura
e
design…)

‐ desenho
e
impressão

‐ do
carvão
ao
bit



exercícios
programados:


‐ sessões
de
desenho
em
movimento
(vídeo
–
desenho)

‐ sessão
cadávre
esquis
(cadáver
requintado)

‐ trabalhos
individuais
/
coletivos

‐ outros.


Diário
 Gráfico:
 O
 aluno
 deverá
 desenvolver
 ao
 longo
 do
 semestre
 um
 gradual
 desempenho
 das
 suas

investigações
e
processos
como
projecto
pessoal
em
Diário
Gráfico
,
o
formato
deverá
ser
entre

A4
e
A5



Exercícios



Exercícios
no
atelier
de
Desenho
/
Laboratório
Gráfico:
as
sessões
coletivas
são
obrigatorias
e

pressupõem
a
entrega
de
relatórios
sobre
das
experiências
pelo
grupo
perante
a
atividade
proposta


NOTA:
O
relatório
resultará
sempre
de
uma
visão
conclusiva
e
sintética
sobre
a
experiência
(sinopse)


Normas:
Inclusão
de
um
título,
fonte
Calibri,
tamanho
12,

texto
a
duplo
espaço.
Máx.
de
2
págs




‐
Cadáver
requintado
/
cadavré
esquis
(exercício
coletivo)



‐
Desenho
em
tempo
real
(vídeo
‐
desenho)
sessão
de
apresentação
ao
grupo
por
meio
de
um

discurso
gráfico.
Gravação



‐
Desenho
no
quadro
Gravação
(aparece
o
sujeito)
demonstração
por
meio
de
processo

expositivo
os
raciocínios
de
índole
gráfica
sobre
o
projeto
nuclear
e
pessoal
em
desenvolvimento


Materiais


Para
as
sessões
programadas
o
aluno
deverá
fazer‐se
acompanhar
de
materiais
riscadores
vários,
assim

como
utensílios
alternativos
ou
personalizados.



Propostas


A:
AUTOPROPOSTA
(projeto
nuclear
pessoal)


Proposta
 individual
 
 para
 o
 desenvolvimento
 de
 uma
 atividade
 que
 contemple
 uma
 abordagem
 de

investigação
 teórico
 –
 prática.
 
 Cada
 elemento
 do
 grupo
 deverá
 recorrer
 às
 experiências
 pessoais
 ou

profissionais
 no
 campo
 do
 Desenho.
 Atender
 sobretudo
 à
 potencialidade
 da
 disciplina
 como
 recurso

transversal
aos
estudos
artísticos
e
a
sua
implicação
no
programa
de
Mestrado.
Dar
a
conhecer
por
meio

desta
 proposta
 pessoal
 os
 interesses
 do
 aluno
 como
 artista,
 designer,
 arquiteto,
 professor,
 educador,

especialista,
investigador…
(fazer
um
elo
com
a
atividade
pessoal)


ENTREGAS


‐ plano
de
intenções:
definição
de
um
programa
ainda
que
esboçado
de
um
conjunto
de
atividades

ou
motivações

‐ delinear
um
projeto
que
corresponda
ao
processo
de
trabalho
pessoal

‐ definição
de
materiais
e
suportes
(desenho
quirográfico,
digital,
impressão,
mecânico…)

‐ a
apresentação
em
aula
dependerá
da
natureza
de
cada
projeto
pessoal.


‐ Componente
Teórica:
máx
de
5
págs
(Inclusão
de
um
título,
fonte
Calibri,
tamanho
12,

texto
a

duplo
espaço)


TEMA/CAMPO:
 O
 tema
 ou
 campo
 será
 definido
 por
 cada
 aluno,
 poderá
 fazer‐se
 uso
 do
 espaço

atelier/laboratório
gráfico
impressão
(linogravura),
requisição
de
material
audiovisual
(fotografia
/
vídeo)


e
 espaço
 para
 scanning
 para
 trabalho
 durante
 as
 aulas
 e
 desde
 que
 o
 espaço
 não
 esteja
 a
 ser
 utilizado

para
a
leccionação
(2º
ciclo
de
Arte
e
Multimédia
e
Design).


NOTA:
Cada
projeto
pressupõe
o
acompanhamento
tutorial
por
parte
do
docente.


B:
DIÁRIO
GRÁFICO



 Desde
o
início
da
Unidade
Curricular
o
grupo
foi
informado
sobre
a
importância
do
Diário
Gráfico

como
recurso
quotidiano



min
50
Desenhos
(período
entre
10
de
Maio
e
28
de
Junho
=
50
dias).



formato
A4
ou
A5



Richard
Serra
desenhando
(preparando
uma
litografia),
1972


www

Royal
College
of
Art
Drawing
Research
Group


http://www.rca.ac.uk/Default.aspx?ContentID=160635&CategoryID=36647


The
Campaign
For
Drawing


http://www.campaignfordrawing.org/about/drn.aspx


The
Glasgow
School
of
Art
:
International
Drawing
Research
Institute


http://www.gsa.ac.uk/research/default.asp?page=s15


Drawing
Research
Network


http://www.drawing‐research‐network.org.uk/


The
Centre
for
Drawing
:
University
of
the
Arts
London


http://www.arts.ac.uk/research/centre‐drawing.htm


Advanced
Centre
in
Drawing
UWE,
Bristol


http://www.acid.uwe.ac.uk/about.htm


DRAWinternational


http://www.draw‐international.com/about‐us.php


Desenho
e
Técnicas
de
Impressão
:
FBAUP


http://www.fba.up.pt/cursos/mestrados/desenho‐e‐tecnicas‐de‐impressao


Creación,
Experimentación
e
investigación
en
Dibujo
:
BBAA
Alonso
Cano,
Granada


http://www.bellasartesgranada.org/index.php/CREACION‐EXPERIMENTACION‐E‐INVESTIGACION‐EN‐
DIBUJO/234/0/


Departamento
de
Dibujo
:
BBAA
Alonso
Cano,
Granada


http://www.ugr.es/~ddibujo/doctorado01.html


Departamento
de
Dibujo
:
BBAA
San
Carlos,
UPV
:
Valencia


http://www.depdib.upv.es/


Binghamton
University
NY
:
Art
Department
‐
Drawing


http://www2.binghamton.edu/art/drawing.html


Figure
Drawing
(blog)


http://figure‐drawings.blogspot.com/

The
Drawing
Center
:
NY


http://www.drawingcenter.org/


Gallery
of
Computation


http://www.complexification.net/gallery/machines/bit10001/


Levitated
:
The
Exploration
of
Computation


http://levitated.net/


MoMA
:
Drawings


http://www.moma.org/explore/collection/drawings


British
Museum
–
Prints
&
Drawings


http://www.britishmuseum.org/the_museum/departments/prints_and_drawings.aspx


Drawings
&
Prints
:
The
Metropolitan
Museum
of
Art
NY


http://www.metmuseum.org/works_of_art/drawings_and_prints


Obsessive
Drawing
:
American
Folk
Art
Museum


http://www.folkartmuseum.org/index.php?id=1266


Museo
del
Dibujo
y
la
Ilustración


http://www.museodeldibujo.com/


MUSEO
ABC
centro
de
arte
/
dibujo
/
ilustración


http://www.museoabc.es/es/


repository
of
records


http://repositoryofrecords.blogspot.com/


Portrait
drawing
with
Gary

Geraths


http://www.youtube.com/watch?v=RiUfVKPEKxU&feature=channel


OTIS
:
Otis
College
of
Art
&
Design


http://www.otis.edu/


Foire
Internationale
du
Dessin


http://fr.foireinternationaledudessin.com/


Designing
the
news


http://designingthenews.com/


Juan
José
Gómez
Molina
(investigador
em
Desenho)

http://www.gomez‐molina.com/


Diário
Gráfico


http://diariografico.com/


Urban
Sketchers
:
Art
Lab


http://www.adn‐art.blogspot.com/


The
Seattle
Sketcher


http://gabicampanario.blogspot.com/


II
International
Urban
Sketching
Symposium


http://symposium.urbansketchers.org/


Universal
Leonardo


http://www.universalleonardo.org/


Dream
Anatomy
Gallery


http://www.nlm.nih.gov/exhibition/dreamanatomy/da_gallery.html


ActiBook


http://usio.feliseed.net/paetone/_SWF_Window.html


Drawing
1
+
2


http://mccdrawing.blogspot.com/


Drawing
Development
in
Children


http://www.learningdesign.com/Portfolio/DrawDev/kiddrawing.html


The
Hollar
Collection
–
University
of
Toronto


http://link.library.utoronto.ca/hollar/index.cfm


BibliOdyssey


http://bibliodyssey.blogspot.com/


Colecção
Madeira
Corporate
Services


http://www.coleccaomcs.com/


Drawing
is
a
Verb
(expo)
CMCS
(Porta
33)


http://www.porta33.com/exposicoes/actual4.html


RC
gallery


http://rcdrawings.com/

David
Tunick
–
prints
&
drawings


http://www.tunickart.com/


the
Art
of
the
Print


http://www.artoftheprint.com/index.html


The
Art
of
Chalkboards


http://theartofchalkboards.tumblr.com/


Urban
Sketchers
Singapore


http://urbansketchers‐singapore.blogspot.com/


Mónica
Cid
:
cadernos


http://monicacidcadernos.blogspot.com/


Gallery
of
Computation
:
generative
artifacts


http://www.complexification.net/


Bedeteca
de
Lisboa


http://www.bedeteca.com/


Tomi
Ungerer


http://www.phaidon.co.uk/agenda/art/video/2011/april/13/far‐out‐isnt‐far‐enough‐for‐tomi‐ungerer/



vídeo
/
documentário


The
Secret
of
Drawing
BBC
por
Andrew
Graham‐Dixon


1º
episódio:
The
Line
of
Enquary


2º
episódio:
Storylines


3º
episódio:
All
in
the
Mind


4ª
episódio:
Drawing
by
Design


DESENHO
74
Bib/UMa
(seleção)


BLAKE,
Vernon:
Drawing
for
children
and
other,
Oxford
University
Press,
1927,
Oxford

BOZAL,
 V:
 Gustave
 Doré:
 Ilustraciones
 para
 Balzac,
 col.
 Comunicación
 Visual,
 Gustavo
 Gilli,
 1982,

Barcelona


‐ Picasso:
Dibujos

‐ Goya:
Dibujos

‐ Paul
Klee:
Dibujos


CARNEIRO,
Alberto:
Campo
Sujeito
e
Representação
no
ensino
e
na
prática
do
Desenho/Projecto,
FAUP

Publicações,
seis
lições,
1995,
Porto


DAMISH,
Ubert:
Traité
du
Trait
(tractus
tractus),
Louvre,
1995,
Paris


Desenhos
 britânicos
 na
 colecção
 do
 Centro
 de
 Arte
 Moderna
 José
 de
 Azeredo
 Perdigão,
 (catálogo),

Fundação
Calouste
Gulbenkian,
1996,
Lisboa


Le
Dessin
–
Histoire
d´un
Art,
Skira,
1979,
Genève


LUCKHARDT,
 Ulrich;
 MELIA,Paul:
 David
 Hockney,
 a
 drawing
 retrospective,
 Thames
 &
 Hudson,
 1995,

London


MOLINA,
Juan
José
Gómez:
Las
Lecciones
del
Dibujo,
Cátedra,
1995,
Madrid


PRUD´HON,
Le
Cabinet
des
Dessins,
Flammarion,
1997,
Paris


RAMOS,
Artur:
Retrato,
o
Desenho
da
Presença,
Campo
da
Comunicação,
col.
univer,
2010,
Lisboa


RODRIGUES,
 Ana
 Leonor
 M.
 Madeira:
 O
 Desenho,
 Ordem
 e
 pensamento
 arquitectónico,
 editorial

estampa,
2000,
Lisboa


WILLIAMS,
 Richard:
 The
 Animator´s
 Survival
 Kit,
 a
 Manual
 of
 Methods,
 Faber
 &
 Faber,
 2001,

London/New
York


WONG,
Wucius:
Princípios
de
Forma
e
Desenho,
Martins
Fontes,
São
Paulo,
1998


Bib/UMa


741.5
Banda
Desenhada/Cartoon


743
Desenho
anatómico


744
Desenho
linear,
geométrico
e
técnico

disponíveis
no

mercado
livreiro
(seleção
de
obras)(


CARBONI,
Milco:
Ettore
Sottsass,
700
drawings,
Skira,
2005,
London


CELANT,
Germano:
Aldo
Rossi,
drawings,
Skira,
2008,
London


CHING.
D.
K,
Francis:
Dibujo
y
Proyecto,
Gustavo
Gili,
2007,
Barcelona


CHING.
D.
K,
Francis:
Manual
de
dibujo
arquitectónico,
Gustavo
Gili,
2008,
Barcelona


DAGOSTINO,
Frank
R:
Desenho
arquitetónico
contemporâneo,
Hemus,
2005


FRUTIGER,
Adrian:
Sinais
e
Símbolos:
Desenho,
Projeto
e
Significado,
Martins
Fontes


Gianfranco
Ferré,
drawings,
Skira,
2010,
London


KANDINSKY,
Wassily:
Cursos
de
la
Bauhaus,
Alianza
forma,
1998,
Madrid


PARMIGGIANI,
Sandro:
Auguste
Rodin,
Acquerelli
e
disegni
erotici,
2003,
Skira


SKIBA,
Isabella;
BIELEFELD,
Bert:
Dibujo
técnico,
Gustavo
Gili,
2010,
Barcelona


Jan
Harmensz
Muller,
Mercúrio
e
Psique,
1594/5


Вам также может понравиться