LIB. DE, MISERICORDIA ET JUSTITIA. DIVI ALGERI \NONICL LEODIENSIS TIBER DE MISERICORDIA ET JOSTITIA, ‘Dom Manta, Thes. Anecdoct., V, 1019, ex ms. Clarevallensi.) ADMONITIO PRAVIA. beereantie it exhibenda ; in secunda de just in tertia vero de ve ione aliquo modo atholic df ipsius copiam habere potuisset, wi acceplum beneficio reverendissini domini Petri Bonchn, abbatis Clarevallis primis commendandi, qui pro sua axnma humanitate sit, hic publici juris facimus. Hem librum tres in partes divisit Aigerus, inquarum prima agit de misericordia, quomodo scllicet ia. que seilicet ter hacresibus, quomodo s is, aliquo autem a seipsis, Quidguid vero tractandum tempore eruditissii tibrum De misericordia et Justitia, reperimus in tribus ve jis cberrimai monasterii Clarevallensis ordinis Cisterciensi 1 testalur th prafatione ad eumdem Fe, ordine vel discretione contra clin sua suorumive sacramento~ suacipit, hoc sanctorum Patrum aut conciliorum axcloritate probare et confirmare nilitur, quorum verba ‘atiguando truncata, Aigero vero pluribus julare omnino superfuum Leodiensis prafatio qua in manuscriptis codicibus ejus semper integra refert, sed ea tantum quez ad suum propositum fucere videntur. De Himamut, cum satis anpergue eum commendet Nicolas ‘operibus pramittisur. INCIPIT PRAFATIO DOMNI NICOLAI LEODIENSIS, I LIBROS MAGISTRI ALGERI, (Exstat supra col. 757, libris de Sacramento alisris preemissa.) INCIPIT EPISTOLA MAGISTRI ALGERI LEODIENSIS Quisquis sim, now pondus vel momentuin tempo- A modum ecclesiastict regiminis, sen indulgendo, sem ‘quod Jethro Moysi pro’ modulo suo omnibus C tholicis. Perpendens sancte Ecclesia statum variis erroribus varlisque schismatibus conca quod precepta canonum a pravis vel nesciuntur vel negliguntur, a simplicioribus vero vel non suo in- tellectu vel non sua discretion capiuntur, prout vot's mels oxnnipotens aspiravit gratia, ita o:onibus dedusi ad med adj tia perversorum vinceretur conte pracepta canonica, stitiz, adeo disereta vai |, Ut discretione veritatis bonorum smiittat justitiam, misericordiam; qui per diseretionem .nesciuut ta diversa temperare, putant ea sibi per contrareta~ tem discorditer obviare : non atiendentes hunc esse punieado, eamdem intentionem charitatis, eamdem operetionem servare salutis,ideoquecanonicisregulis ion canonice utentes, sie praecepla precepts «li- Verberant et iipuguant, ut aliquando per indebitom gratiam, suum justitize; aliquando per intemperatain, justitim, suum gratie locum auferan rarcepta eanonica variis personis, enntibus tempo~ ‘bus, vario ordive, varia discretione, contewpe~ ronda sunt, ut aliler bereticus, aliter peceator, aliter subditus, sliter pravlatns, sed et aliter et aliter ar- guendus sit quicunque varia intentione, vel operatio~ ne, vel conditione discretus, ad hice quantum dedit am claboravi, ut in canonibus adeo is, veritatis eluceret unitas, utD, ALGERI SCHOLASTICI LEODIENSIS nia, induratis debetar vindieta, quo sua discretio- 4 negligenter; non saltem meg..gatur si quid ogo tan- ne altera non prajudicet alteri, ipsis sscrorum ca- ‘Ronumn auctoritatibus comatus sum exponere, prout potui st quod pium est, nounisi just justumn est, nonnisi ple dispensandum esse compro- bans: non istius illi, non illins isti, sed saum cui- q’e modam, pro hzresi vel crimine, pro persona ‘vel tempore, non coufuio jure vel ordine, distin- guerem ad judicium vel gratiam. In tantze autem rel eviteutia equa auctoritate sanctorum facta sicut etiam edicta posui, quia, sicut eorum praceptis obediendum est, sic etiam et facta eorum imitenila sunt. Quia cum etiam Dominus Jesus prius ecoplaset facere quam docere, quam fecisse? Tres igitur particulas di itexhibenda. In secunda de justi- 10 scilicet tempore, vel ordine, vel discretione contra eosdem sit exercenda. In tertin vero de vari hizresibus : quomodo scilicet in. sua cramentorum dan quitem a Catholic quia, » ut ait Augustious ad Hieronymum, ¢ potest Geri, ut tibi aliud videatur quam babet veritas, dum tamen als te asliud non fiat quam babel cha- Titas, si forte minus diserete sanctorum dicta distorsissc videor, ut errori meo, +i quis est, nullam defendam avetoritaiem: » charitati tamen suam repesco vicissitudinem, ut qui fraterna ul tis, causa hoc opusculum composul, si negligitur quod jorumnve sa- » quomodo scilicet et quandiu B cilii magis teneatur sent tillas sanctorum decretis salubriter astruere potui. Usenim Augustious ait in epistola sua ad Bonefa- cium , non quorumlibet disputationes , quamvis Catholicorum et laudstorum virorum velut Seriptu- vas eanonicas habere debemus, ¢ ut nobis nou liceat salva honorifcentia qua illis debetur, aliquid in corum scriptis improbare vel respuere; si forte invenerimus quod aliter seaserint, quam habet veri- tas, divino adjutorio vel aliis imtellecta vel nobis. Talis ego sum in scriptis allorum, tales volo esse Intellectores meorum. » Item Isidoras ad Mesanans eplacopum, capitulo 10. In fine autem hujus epistotse Jiciendum patavi, ut quotiescunque in gestis rum discors sententia invenitur, illius cou » aijus antiquior et pencior extat auctoritas, Cum ergo tanti talesque vel aliorum scripta, vel etiam quoraml ram sententias, allorum discretion’ re- liquerint examinanilas vel corrigendas , quis ego sum ut meis correctoribus succensere audeam, duce ‘hon propter me mea, si qua sunt, bona respuentes, ibimet noceant ? Suis ergo titulis quastibet sen- lentias adnolare curavi, ut eis stuliosis prom- Ptiores essent ad inveniendum, et tarlis sere- tjores ad_intelligendum quasdain quasi ex abundanti auinise tere subvenirent, et suis plewa fronte suam vices defenderent. LIBER DE MISERICORDIA ET JUSTITIA PARS PRIMA. Car. 1, Quod misericordia proferenda sit omnibus C C: Pracepti n cantabo siti, Domine cum discretione inef- ‘ibus: in biae vita et in alia ju- ere Sed quia Dominus tole misericordes sicut et Pater ve- fs et: Nolte judicare, wt non judicee Mitericordiam et judi (Paal. c. 4); quia i fabili, vel dicat, da in Evang eer (Luc. ti Misericordia superexaltat judicio (Jac. Psulmista privs posuit misericordiam Deo ease can tandam qua judicium. Quia enim vidit magis cessarlam omuibus, ut cam a Deo susci eam omnes omnibus conservis. suis impenderent; quia et princeps apostolorum lapsusest_ ut culpis ignosceret : 45): ideo HL. Quod misercordiapreerenda sit etiam ob- sequiis divinis, Unde Calistus papa, eap. 10! epist, 2,cap.6: + Sem tenttam, que misericordiam velat, non solum tene- re, sede WL. Quod Christus in Evangeliis wisericordiver ‘cum prorcepto addidit indulgentiam et consiliam. Unde Dominns mivericordissime disponens Eecle- ro varia capacitate et qualitate nostra tripli= ‘ccm nobis posuit viam,sot LIB. DE MISERICORDIA ET JUSTITIA, — PARS I, 863 ‘av majorem corondm invitant, dans consilium ut per- A fectionis profeetum assequamnor. Fragilibus et imper- fectis enim dedit indulgentiam in Evangelio, abi cum de tribus eunuchizandi generibus loqueretar, ad ulti- mum de illis qui se pro regno ccelorum castrant, jungens, ait: Qui potes re capiat (Math. xix, 12). Praxeptum vero et cousilium decrevit in Evangelio, ubi,cum quzreret ab eo adolescens quid faciendo vi tam zternam possideret, prios ei necessaria vite praccepta proposuit. Qua: omnia cam se a juventute observasse responderet, Justo ordine observato, Christus adjeclt consitium, arbitra ilius relingu Sivis perfectus esse, wade, et vende omnia que habes (Math, xx1), etc Cap. IV, Item Paulus idem in suis epistols. Huie sen‘entia Paulus concurdans, unicaique B suum virum vel suam uxorem concessit secundum Ladulgentiam, alteratrum ab alterutro non discedere Precepit post legitimam copulan. De virginibus ‘vero, quaruin praceptum non habuit, consilium de- dit: Bonum, si sic essect sicut ipse, Ex his ergo aribus indulgentia et consilium pro arbitrio relin- quitur atentium. Car. ¥. Quod prexceptum ipss etiam prophetis et apom Solis cum diseretione eat relazatum., Praveeptam veroquamvis sit omnibus necessa ro variis tamen ratioualibus eausi ‘eanonica per-mpe est relaxanduin, sicut mira pie~ tate ad fratrum salutem sanctia quain pluribys eat usorpatum. Nathan enim propheta cum David templum Domino wdifieare pracepisset (I Paral, an, 4); eum ad bae viderat devotum : postea tamen idem vetuit; quia, cum vir sanguinum esset, Spiritu revelante, vidit eum ad he non este ido- weum. Paulus quoque cum omnj modo vetuisset circumeisionem (Act. tv, 3), ulpote figueam veri- Aalefidei superveniente omnino supervacuam; post ‘modum tamen ipse eam in Timotheo complevit, non ut eam posse cooperari fidei in aliquo ostenderet, ‘sed ad simplicium errorem destruendum, ne quis cireumcisionem eque sacrilegam ldololatriam repu- taret, cum eam Dominus suo tempore in umbram futurorum magna utilitate fleri pracepisset. Cun enim Apostolus que utramqua vitaret, diversa famen causa id agebat: haue ut superBuam, illain py at eacrilegam. Unde Augustinus ex epistola ad Hic- ronymunt yepist. 82): « Panlas Timotheum circum cidit, cenchris votum persolvit, a Jacobo admonitus ‘cum cls qui noverant legitima celebranda suscepit : vou quia putaret per ea sacramenta Christianam dari salutem, sed ut ostenderet en non tanquam si cril-ga debere damuari, qu tawen non tanquam necessaria vetabat debere appeti. Quod quia in ‘motheo sufficienter osiensum est, non compulsus est etiam Titus, cum csset Graecus, eireumcidi. » Car. Vi. Quod prarcepta canonica pro tempore, pro persona, pro variis rerum eventibus, vel partin temperata, vel omnino sint intermissa. Inveniuutur etiom praecepta canouica pro tempo- c re, pro persona, pro varils rerum eventibus, vol partim temperata, vel omnino intermissa. Car. Vil. Praceptum solo pictatis intuitn intermie ‘tum pro eventu rei. Dum enim Leo in decretis suis cavite 49 (epist. 87) dicat non in cujusque persona pratermittendura est quod in slatutis generalibus continetur; post- moilum tamen ait in eistem de laicis sublto contra decreta canonum ordinatis cpiseopis : « Exigunt cause, mt non solum in tales prasules, sed et in ordinatores eorum competens ultio proferatur. Sed cirenmstant nos hine mansuetudo misericordie, bine censura justitiz, ut credamus quadam delicta ul- eunque toleranda, quadam vero penitus amputan. da, Illos ergo quorum provectio hoe tantum repre= hhensionis ineurrit, quod ex laicis ad officium epi- seopale delecti sunt, tenere permittimus, non prie= judicantes spostolicw sedis statutis, nec beatoruin Patrum regulas resolventes, quia reinissio non dat licentiamy’ delinquendi, nec quod potuit aliqua ra- jone concedi, fas erit amplius impune committi ; ‘Re quod ad tempus pia lenitate concessimus, justa postmodum ultione plectamur,» Hic Leo ( jentu rei, « quia electi fuerunt et con episcopi pietate interveniente, pepercit ot electoribus, et ipsis consecratoribus et ipsis conse- cntis.» Cap. VIII, Stem persone, lem Gregorius pro qualitate persone, piotate in- terveniente, ait Januario episcopo in epistola sua (lib. 1x, epist. 4) : « Tanta nequitia ad aures meas detua senectute pervenit, uteam, nisi adhine hu- mnitus pensaremas, xa jam maledictione feri mus: et quidem pene sententia in te fuerat Tanda ; sed, jalem tuam cum senectule - Sed tamen huic parcens excommunicavit, dicens Januario episeopo : Deinceps ab eormn consiliis cautior existe, ue, si cis in malo discip quibus magi-ter in bono esse debuisti, nec simplick- ati tne ulterias, nee senectuti pareamus. » Cap.1X. Liem necessitalis intuit pro tempore tem Innocentius papa, cum pro necessitate tem- ports, ne nimium scandalum esset in Keclesia ordi- tnatos a Bonoso hizretico susciperet, ait in deere ‘suis capite 5 (epist. 22, n. 5): « Quo remedio ac necessitate lemporis statutum est, constat primitus non fuisse. Quod ergo necessitas pro remedio repe- Fit, cossante necessitate, debet utique cessare Pariter quod urgebat ; quia alius est ordo legitimus, usurpatio, quamad prsens fleri tempus im- pellit. » Cap. X. Mem pro tempore. tom Gelasius papa cum pro necessitate tempo quia videbat halicam Eeclesiaw: propter beli fami incursionem fere omni clericorum officio destitue tam, adeo ut plerisque populis subsidiuw redimen- darum deessol animaruim, concederet de monachis, vel etiam de laicisassumi clerics, ait in decretis63 suis cap. 4 (epist.9ad epise.Luc.):« Necessaria rerum A dispositione constringimur et apostolica: sedis mode- ratlone conrenimur, sic canonum palernorum decreta iberare, ut quse preesen:ium necessitas temporum restaurandis ecclesiis relaxamda deposcit, diligenti ratione quantum potest fleri temperemus. » julls, quae ubi nulla rerum vol temporuin perurget angustia regulariter conve~ nit custodiri, eatenus ecclesiis quiz vel cunctis vel suffciemibus privatz sunt ministris, ut pluribus ad se pertinentibus divina munera supplere non va- Jeant: concedinus ut si quis de discipli ‘sterialibus ad clericale manus accedit, et maxime delaicis, anteacta vita requiratur, ne sit aliquo ravi facinore intectus, vel illiteratus vel bigamu: ‘Yelab alio derelictam sortitus, vel corpore vitiatus, Yel servilis aut originariz conditionis, vel curiz vel Publicarum rerum neaibus implicitus, vel publica Pornitentia notatus, vel nulla congruentia tempori ‘exapectatione discussus, » Cap. XI. stem intuitn pietatis pro event preceptum artim temperatum. Postmodum tamen in eisdem deereti 6, do IMliteratis et corpore + € Si qui vel pro- Pria temeritate, vel incuria pricsidentinm tales sus- cepti sunt, nibil ultra promotio Aisque habeant hoc sibi pro nimia ceasum. » fein ex decret (epist. 4, ad Himer.) de poenitente, digamo ve uz marito clerico facto: « Nos interim solo pie- {atis intuit necesse est clementer Ignoscere, qui- cunque peenitens, quicunque quicunque vidue, maritus ad sacram webite ineom- Petenterque irrepserit, hae sibi conditone a nobis ‘Yeniam relaxaiain intelligat, ut maguo debeat com- Putare beneficio, si, adempta sibi omni spe promo- tionis, in quo invenitur ordine, in hoc perpetua stabilitate permaneat. » Gar. XIL Jie necescitatia intuite.inermissum, dein papa, cum de quodam episcopo prater noti- tiam metropolitan ordinato, inter coepiscopos grave seandalum fleret, ait in epistolasua, cap. 2 : « Quo- iam quidquid ab alterutra parte ‘est indieatum, vie g ‘omni videmus perversitate confusum, temporum p necessitate prospecta, hac ratione decernimus ad venlam pertinere quod gestm est, ut deinceps nul- lus prater notitiam et conscnsum metropolitani or Hem pietate temperatum, tem Leo papa in decrotis suls, cap. 15 (epist, 92, +¢ Nulla ratio sinit ut inter episcopos ha- Deantur qui nee a cleri nec a plebi- Dus expetiti, nec a proviacialibus episcopis eum ‘metropolitani judicio consecrati. Si qui tamen cle- igi ab his pseudoepiscopis in eis ecclesiis ordinati ‘sunt quae ad propr:os episcopos pertinebant, et ur- a judicio president D, ALGERI SCHOLASTIC! LEODIENSIS 868 sererent, Aliter vana est habenda talig ordinatio. » inopolitanum coueitium (can. 3) ratione ita decernat. « Pla- cuit neque Maximum episcopum esse vel fuisse, nee 608 qui ab eo in aliquo grada clerici sunt ordinat cum omnia qua: ab eodem perpetrata sunt, in irri- tum deducta esse videantur. » Car. XIV. Quod necessitate vel wlilitate mutilanda sint decreta Item Gelasius papain decretis suis, cap. 9 (epist. 9) : « Queedam pro tempore esse silenda, qua tamen imanifeste non infamant Ecclesiam, etiamst ila nonnunquam silenda sunt: quae si exterorum constat integritas, sola nocere non valeant, illa magnopere sunt precavenda que recip! sine mani- Besta declaratione non possunt. Ac si ea ipsa que nulla detrimento aliquoties indulgenda ereduntur, ‘vel rerum Lemporumgue cogit intuitus, vel accele- rare provisionis respectus excusal, quanto magis lla nullatenus sunt mutilanda quz nec alla neces- silas, nec evangelica, nec ulla prorsus extorqueat miilitas? Aliquando enim pro necessitate vel utili- (ate Eeclesin mutilantur et laxamur priecepta ca monica. » Cap. XV. Hem necessitate, Necessitate, ut nnocentius papa in decretis suis, cap. 86, testatur. « Quoties a populis vel a turha jn omnes propler multitudinem non potest viadicari, inultum transire solet. Priora ergo ico dimiuenda Dei judicio, et de-reliquo maxima sollicitudine preeavenda. » Car. XVI. tem uiilitate, Utilitate vero: ¢ Ut in Meldeusi concilio probi- hetur de Glis virginum per vim raptarum, et sie ‘ad conjugium raptoram applicatarum tali conjegio generali ecclesiastici ordinibus non applicentur, nisi forte eos necessitas postulat, vel evidens meritorum prero- gativa commendet. Cui et Petrus concordans, ait In veritate comperi, quia non est pertonarum eo- ceptor Deus (Act. x, Bb) » 10 Car. XVI. Hem, cum nullum omnino peccatum sit perpetrandum, mutilatur preeceptum canonicum, st in difficultate majoris et minoris criminis mings sit eligendum, Quia ergo in diversis personis 2 totsanctis viris pietate, necessitate, wlilitite, temperata sunt pra cepla canonica, videamus si similiter agendum nit tuna quavis persoua variis difficultatibus eércum- venta, Ait Gregorius in Moralibus libro xxv ‘« Cuin mens inter majora et minora peccata cou- atringitur, si ompino nullus absque peceato eva- dendi patet aditus, minora semper eligantur; quia, qui wurorum ambitu ne fugiat clauditur, ibi fugam precipital, ubi brevior murus invenitur. Car. XVII, Us turpe promissum now fad. Unde Ambrosius De officiis lib. 1m (cap. 42): Nihil promittas inhonestom ; aut ei promiseria, tolerabilius promissa nou facere quam facere, quod.LIB. DE MISERICORDIA ET JUSTITIA. — PARS I, eat tarpe. > stem in codcm: ¢ Est autem contraofl- A Car. XXII. Item quodomne peccatum admitiendum um eeclesiasticum nonnunquam facere promis- sum, sacramentum custodire, ut Herodes juravit, quoniam quidquid petitus esset daret Giz: Herodis, et dedit eaput Joannis. » Cap. XIX, Us fides reacindatur. Unde Isidorus in Synonymis (lib. 11, cap. $0): « In male promissis rescinde Gem, ut tm et deeretuim quod ineaute vovisti non facias. Impia ‘eat promissio qua scelere adimpletur. » Car. XX. Ut sacramentum non impleatur. Item Isidorus alibi (lib. Seut., eap. 51): «To lerabilius est tion implere sacramentuin quan per= manere in slupri fagitio, Ecce eum Deus imperet ‘non perjurare, saneti pie imperant non implere, ‘non quod sit excusabile, sed mogis tolerabile. » Cap. XXI. Ut pro vitanda luzuria inanis gloria toleretwr. Unde Gregorius in libro Pastoralium (p.1m) eapite 62 [38]: « Plerunque dum duum vitioram lan- Heor irruit, et hoc levius,illud fortasse gravius pre- ij nimirum vitio rectius sab celeritate subves aitar, per quod festine ad interitam tendiwur, Saxpe tantam qui luxurie stimulis premitur, hujus pugus meta territus dom s¢ por abstineutiam restringere ititar, inanis glorie tentatione fatigatur. In quo nimiram villum woum nullatenus exstinguitur, nisi aliad nutriatur. Tolerandum est tem abstinentize interim arrogantia contra jurenem ereacat, ne eum per ingluviem a vita lusuria fan- its exstinguat, Hine est quod Paulus, cum infir- mum auditorem suum perpenderel, aut parva auhue velle agere, aut de actione recta humans: la tributione gaudere, ait: Vis non timere polestatea? bonum fac : et habebis laudem ez illa (Rom. xitt, 3). ‘Neque enim ideo bona agenda sunt, ut potestas hu- jes mundi nolla timeatur, aut per hae gloria tr itoriz laudis sumatur ; sed cum infirmam mentem ‘non poase xinvul praviiatem et laudem vitare vidit, ‘ut dum animes in ahteram obuulit, alterum tulit; quiddam suum sao sine dolore toleretur. » » XXIL, Item quod pro vitanda superbia expediat Car XX Hem peer Tia laserem ne Pe jem, si ouperbia_preegraval, luxwe‘am incidat. Unde Augustin « Deniqne, fratres mei i tinentibus, expedit eadere, ut in e0 ipso, in quo se extollunt, bumilientur. Quid enim prodest gui inest contiventia, si dominetur superbia? Contempsit unde natus est homo, et appetit unde coeidit diabo- ls, Melius est in via claudicare, quam prater viata Genesis li- mel ‘bro ad liuteram de Looe conjugali: aia boos babere vel winora, quam m eam magno bono; quia in corporis bonis mel est habere Zachsi staturam cum sanitate, quam Golizn cum febre, » sit propter vitandun pejus. «Nullam peceatum est quod ropler vitandum pejus. Me- Fins est enim habere Glios claudus, quam lugere mortuos, » Car. X aliter personcein variia dificultatibus posite contemperanda sit medicina pasiorum. Hule discretioni concordans Gregorius ait in libro Pastorali (part. in) cap. 61 [37]: « Plerumuyue cor- pas debile opprimit languor ismanis, eni obi adjuloriisfortibus debet. Sed corpus debile, adju- torium forte non sustinel. Tanta ergo diseretione ‘djatorium medicus eomponat, ut pariter et languori obviel, et vita non deficiat. » Unde Apostolus in Christo lac vobis potum dedi, 2), Hine Moyses a secreto Dei exiens, coruscantemn faciem velat coram populo, quia turpibus claritatis intimae a Et ut au in preeceptis divinis diepensandis, idem Gregori in suis Pastoralibus tot aliter admonendos deseri- Vit, ut ab imperito cura animarum, qua vere est arsartium, sine magno stupore legi non possit. Nec enim omnia omuibus, nec eadem diversis pra. dicanda sunt, sed aliter et aliter aliis. Unde idem in eodem cap. 40 : « Paulus duobus discipulis nou di- Versa charitate preditis diversa impenilens prx- cepia, ait Timotheo: Argue, increpa, obsecra in omni patiensia (Tim. 1v, 92). Item Tito: Ezhortare 4 argue cum omni imperio (Tit. 1, 18), ferventiorein temperans, mansuctiorem inflammans, Nee solam pro personis ssdiversa sunt Providenda, scriptum est enim : Tempus foquendi, tempus evellendi (Keele. m1, 7)..» Ub eri Nelli, ita multa sunt qua aut pro consideratione ‘elatum aut necessitate rerum oporieat temperari, » Car. XKV. Quod discretio corum Dei chart tate Dei diapetsonda i Tanta autem discretio quanta charitate dispen- sanda sit, ait idem Leo (epist. 84) Athanasio epi- scopo Thessalonicensi : « Plus erga corrigendos D agat benevolentia quam severitas; plus cohortatio quam commotio; plus charitas quam potestas. » Quia ergo plus charitas agere debet quam potestas, merito Psalmisia misericordiam aute cantandsin t, quam judicium : quod tamen suo ordine con- tra delinquentes aliquando sicut authentice, ita ne- vere est peragendum. Non enim Paulus sicut al- teri patientiam,, sic alteri in arguendo daret impr ri now ad corrigendos perversos aliquan ’0 etiam plus tolerantia valeret quam jedicium, Car, XXL. Quad ou debe pire jstta quon nom corrigit miszricerdia, et quod paldm sunt arguen- di, qui palam peccant. Dignum est enim ut quos misericorJia non con rigit, justitia puniat, quie,vitandos, arguendos , in-wa D. ALGERI SCHOLASTIC! LEOBIENSIS erepandos, aceusnndes, malos imperal. Cujus ardi- A ut nullo modo foveant; sic ferent ut nullo mode nein, modum eausamque distingnens Isidorus, ait : € Qui per blanda verba non corrigitur, castigatus ‘erin necesse est ut arguatur. Cum dolore absein- denda sunt qua leviler sanari non possunt. » Qui addmonitus seereto corrigi dle peccato negligit, publi- ce arguendus est. Palatn etiam sunt objorgandi qui palam noe jum aperia objurgatione sawantar, Ni qui e0s imitando d corrigantur. Melius et enim ut pro niuttorum salvatiome unus conden netur, quam per unius licentiam multi periclitentur. Unde Gregorius ia Pastoralibus (part. 1) capite 47 [6]: ¢ Sit rector contra delinqucativm vitia per relum justitie erectus, ut cum pravoruin culpa ex- igit, juea rectitudinis exigere non formidet. Necesse est enim a subd tis tie: minime se timeri deprehendant, ut hamana salted formidine peceare metuant qui divi formidant. » Et paulo post : « Nom isciplina custoditur. Quia enim fale pi tus ferire EH delinquentes Glios nol sirictam jadicem semetipsum cum Ali damnatione pereussit, » Unde i 21 [40]: «Nounnlla vebementer sunt increpanda, ut ‘cum culpa ab auetore non eognoscitur, quanti sit Ponderis ab inerepontis ore sentiatur. » Unde Aue Bustinus in homeliis : « A fructibus eorum cognosce- His cos, De quibus mate operationis tructibus, id est de manifestis peceatis, sicut sunt stupra, vel bia phemie, vel furta, vel ebrietas, et si nobis judicare precipitur, Cimautem dicit Jadicare ct non judicabimini (Matth. vn, 11); ett Nolite condemnare et non condemnabionini ( Lue. M1, 37); et: Nolite ante tempus jp nague veniat qui illuminabit abseo et manifeatabit consilia cordium (1 Cor. 1,5), de iis dictum Intelligimus, que dubium est quo animo flan suis (serm. 82 De seripL.): psa corripienda sunt coram omnibus, quae Peceantur coram omnibas; ipsa corripienda secre- os, que peceantur secretins. » Car. XXVIL. Quia canonica decreta alia sunt miseri- cordice, alia justitie, el ex ulrisgue temperamentum Faciendum eat. Quia ergo cum diseretione misericondize et justi- tis regenda est Ecclesia, ut ait Gregorius in Pasto- ralibas suis. (part. n) cap. 476]: « Quoddam ex ‘virisque temperamentuin faciendnm est, ut neque multa asperitate exulcerentur subditl, neque nimia benignitate solvantur. » Hine namque est, quod do- cente Veritate, per Samaritani siudium semivivas in stabulam ducitur, et vinum atque oleum vulneri~ bus ejus adhibetur , ut per vinnm mordeantar yuk nera, per oleum foveautur : quod saneti in decretis discrete observantes, aliquoties ea dedere di- versa, ut hujus sanctissimi teinperaienti preecepta ignaris non temperata, sed repugnantia prorsis vi- deantur et contraria, Sie enim mordent aliquando, (uF, quando ab eisdem B quando sabtiliter occulta perserutand! orden Sed ponantar (res aliqui, unum idemqoe alius paenitentia compunetus , Aunguid uno eodemque modo judicandum est de oinnibus? Usique peeaitens ext adjurandes , despe- rans relevonitas, obstinatus vel coufutandas vel to- lerandus, P. VIR, Que si non’ mt igi, Car, XVI. Qed niga of non posnent cori Unde Gregorius in Pastor. % cap. 21 [10]: ‘¢ Cum dixisset subjectorum vitia aliquanla praden- ter dissimulanda, sed quia dissimulantur indicanda, aliquando et aperte cognita mature tolerania,, ali- leviter arguenda, « Quos mequeo Psslmisia sit, supra dorsum menm fabricaverent pec- eatores (Pual. cxxvitt, 3). » Unde amborum de disci- plina et imprecatione leviter castigains exhibet re- ‘Yereutiam cestiganti; asperitate increpationis offen- ‘tus, nee inerepationem recipit, nec salutem. Sesti- ‘nent ergo saneti zquanimiter ul infirmos,ques emem- dare non poluerunt castigalos. Blonda enim pietate tolerandi vant, qui increpari pro sua infrmitate ‘non possunt. Car. NXIX. Quod inigui sint vitandi, Sed econtra idem Ambrosius alibi: « Peceatum quod cognitum non arguitur multos contaminat, imo omnes qui norunt et non dovitant, et, com ossent arguere, dissimulant. Non epim sibi videlur peceare, quando a nullo corripitur vel vitatr. » Quod ita intelligenduin est : Semper mente ne con- sentiamus, aliquando etiam corpore, ne consilium, vel auxilium, vel auctoritatom malitie prebeamus. Us enim supra dictum est (lib. 1, epist. 1), Gre- gorins cousiliarios Januari episcopi excommur Vit, quoruin auctoritate et consitio soelus peractum et. Heim Fieutherius papa episcopas in epistola Negligere cum pessie perurbare perversos, Aibil est alivd quam fovere; nec caret scrupulo s0- occult, qui manifesio facinori desi Dviare, » Car, XXX. Quod mali non sunt defendendi. Unde in expositione Proverbioram : « Os impio- um operit iniquitatem (Prov. x, 6). Impii sunt, qt ‘Yel ua, vel proximorum errata, ne ad samitatem porveniant, defendendo contegunt.> Cap. XXXI, Quod mali non sunt ad -— diendi, Unde Gregorins in Pastoralibus (part, u) cap. 19 [8]: « Vee qui consuitis putvilios sxb omni cubito ma- awa, et facitis cervicalia sub capite universe etatis ad capiendas animas Esech.x11, 18). Quasi palvillo cabi- tus vel cervicalibus caput jacentis excipitur, cam cor- ruptionis duritia peccanti subtrabitur , elque motli- ties favoris adhibetur, ut in errore molliter jaceat , jionibus Man-‘quew nulla asperitas eowtradictionis pulsat. Sed A Ibm rectores, qui seipeos diliguat, his procul dubio exhibent , a quibus s¢ nosci posse in studiv gloria. temporalis timent. Car, XXXI, Quod matis prelaits adulatio non ext impendenda, sed contradicti ‘Sed ex eadem adulatione, unde hic rectores erga subditos : inde alibi cap. 47 (6] : ¢ Subditos erga rectores ostendit argnendos, Plerumque recior eo ipso quo ceteris preeminel intumescit, et dum ad usum euieta subjacent, dum ad votum veluciter jussa complentar, dum omnes subditi, si qua bene ‘gesta sunt, laudibus efferunt, male autem gestis nulla auctoritate contradicunt, dum plerumque laucant etiam quod reprobare debuerant; seductus ab | qui infra suppetunt, super se auimum tollunt, ot B dum foris favore circumdator, reritate vacua . » Ecce quomodo corporaliter vitandi sunt mali, Fitate, vel defensionis auxilio , vel ascenst malum et nostram ef suum cumulemus, Unde idem alibi (part. st, cap. 31 [17] subditos ne usque ad admonet, dieens : « Admonendi sunt bumiles, ne plus- quam expedit sint subjecti, ne cum student plusquarm necesse est hominibus subjici, compellantar etiam vitia per adalationem scilicet numerari. > Cap. XXXII. Quod in malo non est obediendum. Unde Ambrosius in libro De paradiso : « Non semper malum est non obedire preecepto. Si bonum est praceptum, honesia est obeditio. Quod si im probum est, non obedire utile. » ‘ Cap. XXIV. Quod pralati mali sunt arguendi et corripiendi a subd ‘Vere enim nisi subditi malis prelatis vitabundi jando sint , ne ad votum mala jussa compleant , sed cum auctoritate mala eoruin reprobant, ut con- tradicant seduction: illorum, reos se sciant. Si enim ‘sina Balam sessorem usque ad gladium angeli sub- ‘vexisset, nonne uterque eorum sententiain subisset? Nune autem ei restitit, ealees allisit, verbis contra naturam inerepavit, sicque se ut illam servavit. Sic et Paulus restitit in faciem Petro, quia reprehensi~ bilis erat, Unde seriptun est in epistola (82) ad Hie- ronymum: « Petrus quod flebat a Paulo utiliter li- p bertate charitatis sancia: ac benign pietate humi- Titatis accepit, atque ita rarius ac sauctius posteris prabuit exemplum, quo non dedignarentur majores, sicubi forte recti tramnitem reliquissent, etiam 2 po- sterioribus corrigi, et prioribus quasi Paulo confiden ius auderent etiam minores pro defendenda evangeli ca veritate, salva fraterna charitate, resistere. Nam, cum satius sit a tenendo itinere, in nullo quam i are, multo tamen est mirabilius et lau- Car, XXXV. Quod prelatus correctionem subdito- tum libenter amplecti debet. rem Gregorius iu Pasioralibus (part. ys Op. LIB. DE MISERICORDIA ET SUSTITIA. — PARS I. 870 19 [8] :«Pretatus qui prava studet agere, et tamen, ad hac videt subditos tacere, ipse sibiwet testis est quia plus veritate se appetit diligi, quam contra se non vult defendi. Hinc Pettus increpationem Pauli libenter aecepit (Galat. 1, 11); hine David correction vein subditi ibeuter audivit (I! Reg. xu, 7), quia €t rectores boni dum privato amore seiunt, liber puritatis verbum a subditis, obse- quium bumilitatis credunt, » Sed ecee cum supe- ter suscipiant, dicens = « Laudrbile quidem esse subditos corrigere, sed laudabilius pralatos correctionem audire, »° hee contradicere videtur,quod modo temere et indiscre- te flat. Unde subdit: Car. XXXVI. Quod subditi non temere vel amare, ‘sed humiliter et discrete prolaios reprehendere debent, « (Ibid.) Sed inter haze necesse est, quateaus sub- ditorum men, cur quidem recte sentire potuerit, sic in voeis libertatew prodeat, ut tamen liberias in superbiain non erumpat, ne, dum forte immede- ratius lingua eis libertas conceiditur, vite ab his umilitas amittatue. » Mic de superioribus nibil re~ tractat, nisi tamen ut bumiliter flat. Car. XXXVI. Quod subditi, quamvis preiatoram amen cis exhibere debent aub- jectionia reverentiam, tem (part. 1m) in eodem capitulo 28 [6]: « Ad ‘monendi subditi sunt, ne preepositorum suorum vita id est non suo ordine, vel non suo tempore, vel aliis incompetentiis judiceut, si quid eos agere Feprebeusibiliter vident, ne unde mala recte redar- guunt, inde per elationis impulsum in profundiora miergantur; sed sic rerum prava apud s¢ dijudi- cant, ul tamen divino timore et amore constricti, sub eis jugum reverentie won recuseat. » Facts ippe prazposltorum oris gladio ferienda non suat, etiam com recte reprehendenda videantur nee vehementer, nec amare, sed leniler et secreto ad tempus sunt arguenda. Si enim pralatus se- crete peceat, ut etiain superius de subditis dictum est, secrete arguendus est a subdito. Quod si se- cretum publicaverit, sicut Cham damnabitur, quia patris verenda detexit. Car. XXXVI. Quod subditt prelatorum occulta vi- tia publicare non debent, sed magis tolerare, me cum merito constituatur plebis princeps, culpam swam in eis windicent, Unde Anactetns papa in epistola sua (3) omoibus episcopis;cap 5: « Sententia Cham: filii Noe damuan- tar qui suorum doctorum vel prepositorum cul- pam produnt qui patris pudenda non operuit, sed deridenda monstravit. Doctor autem vel pastor Ec- clesia,.si a fide exorbitaverit, erit a fidelibus om- nino corrigendus, sed pro reprobis moribus magis tolerandus ; quia rectores Eeclesixe a Deo judican sunt, sicut ait Propbeta : Deus stetit in synagogaamt deorum ; in medio autem deos dijudicat (Psal. uxxx1, 4). Unde oportet unumquerque fidelem si viderit ant cognoverit plebes adversus pastorem suum tu- mescere, aut clerum detractionibus vacare, hoc tium pro viribus exstirpare, prudenterque corri- gere satagat, nec eis in quibuscunque negotils. mi seri, st ifleor reconcilientur doctori, presumat. » In quo intelli= gendum est, vel oecultas. pastorum cculpas, vel etiam eoru: festas Deo peculia- jam alioram reservant Dei judicio sunt reservanda prelatorum peceat quid ergo deponi et damnari pro variis suis culpis Jinperant judicia ecclesiastica ? Hic autem nihil de superioribus retractat, ubi detractionem, et pater- norum secretorum pul Rem, sed derisioxem vetat: et in bis etiam now ‘omnimodo, sed magis tolerandum mandat, et cau- ‘sam quare tolerandus sit eodem capitulo adjecit ; quia forsitan pro subditorum merito ille delinquit. Ait enim pro meritis plebis spe pastores depravan- tur Ecclesia, ut proclivius corruant qui sequuntur, Cepite enim languescente, facilius reliqua corpo {nficiuntur, sicut scriptum est: Omne caput languidum (Isa, 1, 5), etc., tolerare enim debeut quem sua culpa vident languenters Gar, XXXIX, Quod privlatw deviaverit, magis toleran aut detrahendus, tem capite 2 (epiet. 2), Fabianns preesul omni- bus episcopi jubemnus, mt pastorem suum oves, qua ei commisse fuorint, nisi in fide erraverit, reprehendere non prius secrete a subditis. Quod si incorrigibilis, quod absit ! spparuerit, tunc erit, accusandus ad prima- ‘ad sedem apostolicam. Pro aliis vero agis eat tolerandus quam accusan- aut publice derogandus; quia, cum In eis a subditis derelinquitur, eus ordination obviatar, qui eos pratulit ei, dicente Aposiolo : inationi resisilt, qui potestuti resistit (Rom. » Quod decretum eum fere idem sit quod perius, eodem modo est intelligendum ; quia non ‘oranino, sed magis est tolerandus, nec revera pu- blice est derogandus, ne contrarium sit aliis decre- lis. Etne.ea que in pralatis occulia sont, admo- dum Cham filli Noe publicari debeant, testatur Ale- xander papa omnibus episcopis, cap. 4, (epist. 4) : suge patres « Statuentes decernimus, omnes qu persequuntur, aut amovere vel feate nituntur, infames esse, et a liminibus eccle- siz alienos usque ad satisfactionen fleri. Qui ideo infames. efficiuntar; quia patres persequantur, quia seilicet persequi odiosorum et inimicorumest. » Unde Anacletus in epistola sua (5, cap. 8) : « Dete- riores sunt qui doctorum vitam moresque corrum- punt, bis qui substantias aliorumque pradia difi- ioat, Isti autem ea que extra nos sunt, licet nostra D. ALGER! SCHOLAS!ICI LEODIENS!S nem, nec correctio- B «Statuentes apostotica auctoritate © deant, Sia fide devisverit, erit corrigendus - sa A Sint, suferunt : nostri quoque detractoreset morain corruptores nostrorum, sive qui adversum nos ar- mantur, proprie nos ipst decipiant, et ideo juste in— fames sunt, et merito ab Ecclesla erteriores flunt, Multum enim distant damna morum a damais re- rum temporalium, cum ista extra nos sint, ila vere in nobis. » Fece quam superius concessum olt prala~ os a subditis charitative argui, bie vetatur o:liose Aerogari vel infomari. Unde Hieronymus ad Rusti- ‘cain (epist. al 5, nune 95) : « Non est de perfeeta tate credendum quam et vila prasterita defendit el honorat vocabulum dignitatis, Verum quia ho- mines sumus, et interdum contra annorum maturi- tatem puerorum viliis labimur, sl uec vis corrigere, delinquentem sperte increpa; tamen nec mordcas in oceulto. » Item idem : « Quid prodest, si mala mea referas, si me nescientem detrae tuis Yolneres, ut eum certatim omnibus narres, singulis loquaris quasi nulll dixeris Hoc est non me emendare, sed vitio tuo satisfacere, » Cap. XL. Quod non neque protendenda est toler. tia inalorum, ‘Md spe impunitatis continue magis pec- cetur. ‘Sed tamen quia sententia Anacleti, Fabiani caete- Foramque saneiorum quamplurimum ad hoe incli- Batur, ut preelatus magis sit tolerandus quam ar- guendus, videndum est qua distinctione haze tole fia _hahenda sit, cum Vigilius papa econtrario dicat : « Res est quidem divinz jussionl conveniens Patientiam prebere peccantibus. Qaam tamen noa usque decet extendi, ut spe impunitatis coitinux, Ingiter sine correetione peccetur. » Ut ait Gregorius in Pastoralibus (part. 1), cap. 4 [2]: «Nero amplius in Ecelesta peccat, quam qui per- verse agens, nomen vel ordinem sanctitatis habet. Delinquentem namque une redarguere nutlus peeesumit, et in “exemplum culpa vehementer exten ditur, quando pro reverentia ordinis peccator hono- ratur.» Utenim ait Dominus in Evangelio: Si cweus carco ducatum prebeat, ambo in foream cadunt (Hath. xv, 44). Unde Psalmista : Obscurentar cull corum ne videant, et dorsum corm semper in- curea (Psal.uxvut, 24). Obscuratis enim oculis, Jor D sum Mlectitur; quia, cum caci sint qui percant, ad portanda peceatorum onera curvantur, qui sequun- tur, Quia ergo culpa preelatorum ditur, diffcitis. videtur tolerant culpis si cum discretione necessitatis vel justze pletatis tam prelatis quam comparibus exhibeatur. Cap. XLI, Quod ideo toleranc tis document quando etiam jenis deterioramtur ; sed tamen non nocet, quia car- ‘accusati nonpossunl. Ut enim ait August bro De penitenti Serm, 381, 10: ¢ Plerique boni Cristiani propierea tacent, et sufferant slioram peceata noverunt, quia documentis axpe deseruutur, et ea qua ipsi sciunt, judicibus ecclesiasticis probare noa ossunt, Quamvis enim vera sintomnia, non tamen85 judiei facile credenda sunt, ul moustrentur. certis i de- A XU. Quod ton noceat bonis maioram to- ia, si quauinm, salva pace, fieri potest, idhibeutur pro cujusque grudu et per: bro‘De verbis Domini, eap. 28 Eece inguiunt, dicit’propheta, recedite, exite inde : et immundum ne tetigeritis (Isa, un, 11): « Quomodo ergo malos pro pace Portabimus, a quibas recedere jubemur? Nos hoe spiritualiter inteltigimus. Quid est tangere imniun- dum, nisi consentire peceatis Quid est exire inde, nisi facere quod pertinet ad correctionem malo- Fant, quantum pro cujusyue gradu atque persona, salva pace, fieri potest? Redarguisti, corripuisti; adhibes etiam, sires crigil, congeuam et quay ‘uvitatem non violat disciplinam : existi inde, Liber est in conspecta Dei, eni Deus neque sua imputat peceata, quia non fecit; probavit; neque negligen neque superbiam, quia in unitate periman ergo, fratres mei, quotquot habetis avaros inter Nos, perjuros, adulteros, et ewteros malos, quantum alesis arguite : et nolita conseutire. » Cap. XLII. Quod tolerandi siut mali pro unitate . pacis sereanda, Quod enim unitas tenenda sit, Augustinus contra Ponatistas docet ; « ns servorum suoruin tolerantiam coufirmavit, ne, dum se boni pulant ¢ matorum perinistione culpari, per humauas et te- merarias Jissensiones, aut parvulos perdaul, out parvuli pereant. Quod usque adeo cavendum cor lestis Magister priemonuit, ut etiam de prepositis twalis plebem securam faceret, ne propter illas do- tring saluiaris cathedra desereretur, in qua cogun- tur mali bona diseere, » Item Augustiqus ad Elei- ‘sum (epist. 43) : ¢ Objiciuntur uobis crimina ma Jorum, non nostra, sed aliena, et ipsa partim inco- gnita. Quasi etiam vera prasentia videmus, et izaniis propter frumeota parcentes, impunitatem toleraremins, non solum nulla reprehensione, sei etiam non parva laude nos dignos diceret quisquis, sanctas Scripturas non corde surdus avdiret. » Unde Augustinus super Joannem in cap. 49: + Quid voluit Dominus admouere Ecclesiam susim aqvando nmum perditum inter duodecim habere ¥ uit, nisi ut malos tolereus, ne corpus Christ vidaunns? Kece inter sanctos est Judas, eece fur est, et ne contemnas; fur est et sacrilegus, loculoram, sed_sacro- (serm, 88, num. 23) D is potuit, inquinare €0s non potuit. » Item Augustinus in libro secundo, Joco De pastoribus: « Veniet messis et separabuatur ‘izanin a tritico. Non est modo separationis tempus, ‘sed tolerationis. Nunc autem Deus tacet, tu vis lo- qui? Ipse tacet a vindieta judicii, non a verbo cor- is. Ipse nondum separat, tu vis separare ? XX, LB, DE MISERICORDIA ET JUSUITLA, — Pans 1. ath Si ante ventilstiouem frumentum vis esse purga- tum, wo vento pessimo ventilaberis. » Unde Augae sinus Decivitate Dei, lib. 11: « Sed quia iste audit, ille contemnit, pluresque vitiis male blandientibus ‘quai wlilitati virtotum sunt amicitiores, tolerare Christi famuli jubenwur, sive sunt reges, sive sunt Principes, vet judices, vel miilites, vel provinels- les, vel divites, vel pauperes, vel liberi, vel servi triuslibet sexus, etiam, si necesse sit, pessinnam fla~ josamque rempublicam , et in illa angelorum sanctorum cenlesti republica, ubi Dei voluntas lex est, clarissimum sibi locum ista tolerautia para bit. » Unde idem, ia libro De qusrstionibus Evan- seliorum : ¢ Non probatur.tartis gravitas frumen- torum, nisi perturbationibus pale. » Quas si quis B coinprimere non poterit, veritate defeuss, cesserit unitate servata. Cap. KLIV. Quod aliguando tolerandi sint mali soto pieluts intedtu. Sic aliquando tolerandi sunt mali, ul unitas Ee clesiae el pax non turbetur : aliquando solo pi tatis et charitatis intuitu, Unde in libro 1 Augusiini De cconsensu Evangeliorum (cap. 50): « Apostolusdiclt: Alter alterins onera portate, et rursuiu : Unuaquisgue ‘onus suum portabit (Galat. v1, 8). Sod alia sunt onera participands: infirmitatis; alia reddende ra- tionis de actibus nostris, Illa cum fratribus com manieantur, lize propria ab unoquoque portantur. Qui portant invicem onera sua, wisi qui tabent charitatem ? Qui non habent charitatem graves sumt sibi. Ne prematur talibus oneribus non Umeat, sed he prewatur peccatis suis unusquisque atte Nam, quando portas infrmitatem fratris 1 onerant peceata ejus;; plane si consentias, jem tun te onerant, non alierius. Vidisti furem, cucurtistt cum eo + quod ipsius erat, factum solum est uuu, quia placuit tibi, Si autem displicuerit Yeris pro ev. porlas alterius onera, ut alias portet tua, et implesti legem Christi. » Unde in libro See- monis Domini iu monte: ¢ Paulus dicit per chari- latem servire iuvicem : quod fieri non potest, nisi ‘lterius inflrmitatem quisque habeat sieut suam, ut eam zquanimiter ferat, » Unde Augustinus in stola (40, af, 9) ad Hieronynum : « Factus sum infirmis infirmus, compassione scilicet misericordiz, thon simulatione fallacix. Fit enim tanquam zgro- tus qui ministrat zegro : non cam se febres babere tmentitur, sed cum animo condolentis cogstat quo- modo sibi serviri vellet si ipse segrotaret. » Unde Augustinus in libro Questionum cap. 85: elloc igi- lur exhibeamus ei cujus infirmitatem portare vole mis, quod ab illo exhibetur uobis, si forte in ea essemus. » Unde Gregorius in libro Pastorali, ‘pari. u) cap. 21 [10]: « Conviderans Leipsum, ne et tu ten teris. Ac si dicat : Cum displicet ex aliena infr- witate quod conspicis, pensa quod es, ut ab incr pationis zelo se spiritus” temperet, dam sibi quoque quod increpat timet. » Item ex epistola Consilii ad Donatistas : « Quisquis in Ecclesia bene visorlt, 28nihil ei prajudieant aliena_peec quisque onus swam in ea portabit, et qui nque smanducarerit corpus Christi indigne, judicium sibi bi, manducat et bibit (I Cor. x1, 29). Cum dici satis ostendit quia won alteri, sed sibi : portat eni rains causa quam; nee prajudicat alteri, qu in causensione mali operis non habet socium eri- wi Car. XLY. Quod perfectis non est deserenda mato- rum cokabitatio. Unie Ambrosins (imo Greg., lib. 1 Morat., ¢. 4): «Non est valde laudabile bonum esse cum bonis, ved bonum esse com malis. Sicut ‘enim gravioris ‘ealpa: est inter bonos bonum non esse, ita iminensi est praeconii, bonum etiam inter malos exstitisse. » D. ALGERI SCHULASTICI LEODIENSIS 876 » Quia onus A est: Laquens sreenum ones ros (Jen, nuit, 22). Et rursum : Maledictus puer centum annorum (Is6. Luv, 20). Ecce, ut auctoritatem babeamus, nos re- gulamet praveepta sanctoruin ad congronm et re~ rum intellectom posse restringere, quod Paulas di- cit absolute et quasi universaliter. non ad omues, sed ad quasdam ceulpas now increpandas restring Cap. XLVI. Qaod non nocet cum malis etiam coguitis communicent, Sed ut hae dicta sint, de toleranda vel vitanda cobsbitatione malorum, quid tenendum est de com- participatione sacramentorum cum illis? Augusti~ fins contra Donalistas : ¢ Qnos corrigere now vale~ mus, etiamsi necessitas cogit, pro salute ceteroruim Et bee quidem videntur sufficere ad probandam in- But Del sacramenta nobiseum commnnicent tolere- nosiam colabitationen malorum, si quis ad hee fortis cat, ut exbibere possit eis patien assens Gar. XLVL Quod quibualibet infirmis malorum, corporaliter deferenda sunt (63), ne ab eis corrun- pamur. 5 Si vere impot vel exeimplis soflicitetur ad malum, ai eum: ¢ Hi qui sopernam patriam desiderant, non Si ewim fueris conversationis bonurum socius, wtum eorum, Similis enim simii conjungi solet. Periculosum est vitam eam mais ducere. josum est cum his qui pray volantatis sunt sociari. Mellus est malorum habere odium qu consortium. Sicut multa bona habet communis vita sanctorum , sic et plora mala afferunt malorum » Unde Hieronymus ad matrein et filian necesse habeas quotidie aut perire aut vinecre? Quis unquam mortatium justo ‘viperam secaros somnos capit? Que etsi non per- centiat certe solicitat, Secarius est perire non posse quam jaxta periculam non perisse. In altero i quillitas, in aero gubernatio. Ibi gaudemu: evadimas. -Biffcile inter eputas servare j Unde et Gregorius, cap. 46: « Maloram cum incaute amicitis jungimur, culpis ligamur. Ab illo qui tus. Peecatis tamen corum ncn communicemu: nod non fit nisi consentiendo et favendo, Comma- io malorum non aculat aliquei participation sacramentorum, sel esasensione factorum, » Itera 87, n. 9): « Et illud etiam cognitos malos bonis nen si es a communione probibendi, obesse in Ecclesia, ‘aut potestas desit, aut aliqua ratio impedeudee pa- cis inspediat. » Tem ad Emeriium (n, 3) : « Manife- stum est non hoc infici hominem, quod est malus quisquam cum quo ad aliare acceditur, etsi sit co ‘gnitus ; si tamen non approbatur, et bona con- scientia displicendo separatur. » {tem in howilits suis: ¢ Ut patiaris etiam quem nosti_ molam, tende Apostolum dicentem : Unde quisquis onns suum portabit (Galat. v1, 5). Now cum illo common ices avaritiam, sed communica Christi mensam, et quid obest si commanicas Christi mensam? Qui manducat et qui bibit indigne, judicinm sili manducat et bibit (I Cor. x1, 24). Sibi, inquit, non bi, Sane si judex es, si judicandi potestatem ac- cepisti, si ecclesiastica regula apud te accusatur, si veris documentis testibusque convincitur ; coerce, corripe, excommunica, degrada. » Car. XLIX. Quod non noceat sacramenta suscipere mais provlatis consecrantibus et ministrantions ea, quameis hoc sancti quibusdam suis sententiis innnere videantur. summe reetus est, e0 ipso jain diserepat, quo per- D Sed quid de susceptione saeramentorum ab ips’s Versorum awiciiis vita nostra concordat. » Car. XLVI. Quod senior districte increpandus est, ‘quando junioribus malunt exemplum pracbet, Quapropter multum resera est arguendus, cujus malitia ad hee prorumpit, ut per eam alii corrum- -pantur, ‘Unde Gregorius ia epistola sua (lib. 1x) Ja- nuario episeopo : « Paulus dicit, Seniorem ne incre- pareris (I Tim. v,}1). Sed et hac ejus regula in eo ‘servanda est, cum culpa senioris exemplo suo non {rshit ad interitum corda juniorum : ubi autem se- ior juvenibus exemplum ad interitum prabet, ibi districta inerepatione feriendus est. Nam scriptuin (63) Vi + pralati consecrantibus et ministranubus, Dieit ‘enim Hierunymus in Sopbonia deillis : « Sacerdotex, qui eucharistke serviunt, sarguivem Domini populis jus dividunt, impie agunt in legem Christi, putan- tes eucharistiam imprecantibus facere verba non Vitam; et necessariam tamen solemnem oratione p, et non sacerdotum merita. » Unde Gregorius in Pa= storalibus (part, 1) eap. 40 « Cuneti liquide nosi- cum ad nos qui displicet ad interceden- duin miuitur, irati animus ad deteriora provocad Qui ergo adiuc terrenis desideriis astringiwr, car veal ne districti in se iram judiciis gravius accem aliquid deesse, v. g. contuberma,ant LIB. DE MISERICORDIA ET JUSTITIA. — PARS I. 88 dene, dum loco delectatur gloriz, flat subuitis au- A tatem corum. Sicut ctor ruin. » Hem Leo in decretis suis, eap. 48 De eealis praiotis : «Non est consulere populis, sed nocere; nce prastare regimen, sed augere discr men. » Integritas eniin prassidentinm salus est sub- itoram. Nonne enim periculosum est eis subesse, ‘vel quelibet sacramenta a talibus consecrari vel ‘suscipere, quia secundum has auctoritates non ‘snlumn prodesse, sed etiam videantur-nocere? Quod eam masima concerilia exterorumgne Patewm san- etorum est accipiondina, et pie catholiceque resol- vendum. Quantum enim ad veritatem sacrament, mee a bone melius, wee a malo pejus, confciiur sacerdote. Quantum vero ad virtatem sacram effeetum pro fide ot meritis sumentinm datur ad salutem, ali tus Wieronynmus, Hicet atied videatur sonare in werbis qnibus ad munditiam vite secerdotes hortabatar, tamen eisdem suis verbis et veritatem altesatur sseramenti sacerdotibus malis, et secundum merita corum, mala esse eis ad judicium minatus. Dixit enim eos eueharistiz servire ex sacerdotali_mini- Sierio : que si vel sili, vel alii cucharistia non estel, servire eos non diceret illi rei quae omnino aula esset. Dicit etiam quod sanguinem Domini Populis ejus dividant : in quo nisi veritatem atien- deret sacramenii, nec iltud sangainem Domini diee- ret, quod eanguis non est; nec populos cjus, sed ex illa commanione legem Chiisti putantes encha- ristiam imprecantis verba facere non vitam. Non dicit c0s falso ogere sacramentum Christ, aed im: Pie et irreligiose agere in legem Christi; quia, dumm in uno offendent, omnium sunt rei, sumendo ad judicium, dum sumant male quod est bonam ; errantes et putantes ipsum sacramentum corporis is Domini facere sibi cucharistiam, id est }, set Lonam gratiam et saluiem im- precantis taniam verba non vitam, cum imprecan- tis verba solemnia sacramenti perftciant veritate non salutem ; merita vero sacramenti obtineant effectum solani et salutem, et non verba. Cum evim illed sit sseramentom in veritate sua omnino uni modum, ad duplicem tamen variatur effecium, ut onis sit eucharistia salutis, malis vero dammatio- nis judicium. Unde etiam subdit eos impie agere, Petontes ad faciendam et obtinendam euchoristiam tamtum esse necessariam solemnes orationem, et non sacerdouuin merita, Solemnis enim oratio sa cerduti sacramenti elicit ver merita vero salatis ejus obtinent effectum et virtutem. Unde Gregorius in (ine Dialogorum (ib. 1v, cap. 60) : «Tune enim Deo pro nobis hostiam veram offeri- mans, si nos ipsos ei hostiam fecerimus. » Quia tune seilicet salutis effectum, qnem promiutit, perf fet, Unde et Christus, cum in patria sua prasentize saz exhideret veritatem,, nullam tamen poterat eaercere virtolem, et mirabatar propler increduli- p sed ca fi jim sol in se quiden Iuevt, ted tamen sua presentia cmeum illuminare non Valet; sie pro ialis snis meritis non poterat eis Christi signa salutis dare. Unde et idem Hierony= mus subsequenter adjecit de malis sacerdotibas, dicens : « De quibus dicitur : Etsacerdos in quacan- que fnerit macula, non aecedet offerre oblationes Domino. Cum hoe faciant sacerdotes, nibilomions clemens et justos est Dominus: clemens, quod! a sur Keclesia non recedit, per sci presentiam et yeritatem saer: exhibendo ad salutem credentinm ; justus, ineo quod reddit unicuique quod merctar, ut scilicet sit pra vis ad judicium in suis sacramentis. Cijus jodicit eridentiain non in pricsenti, sed in fuiuro revelan- judicium. Quod ipee etinm bea- B dara adjecit, Postquam enim advenerit mane, et nox hojus swculi pertransierit, dahii in Ince fudi- cium saum, et superbos principes, quibus resist Deus, quia nolant ei subesse, de catheutis oui de eulmine quod tenebant (64). In quo notandum est, quod seili eathe-trag et culmen sacrs ring corrigantur, aut depositi punlawur ¢ quidem tenendum est de hi eucharistiam administran cit wittitur, ira ad intervedendam imus ad deteriora proweatur, et hhoe modo jereessor fit subuitis aueior rw De illis subditis dicit, qui ex industria walos pre- Iatos eligendo, vel male eis cousentiende, vel etiam iunitande eos babent auetores rain, quos habere debueraut rectores vite, dum eis judicem not ant, quibus etiam peceata sua conununicant etiam notatur cum dieitur : Qui ad tus, vitandum est ne tales ad intercedendum tamus. Unde ait Apostolus : losa, cum now sustinebunt sanam doctrinam, sed coacervabunt sibi magistros, prarientes auribus (II Tim, ut, 1). Quod si quando pro necessitate, vel j tolerantia id facimus, non conseusy mali faciamus : ut eum sciamus et 1em, credaums non per ea, sed per ipsum sae eramentum in gratia sancti Spiritus devotis et di- is de blasphemia Spiritus (serm. 7A, n, 37): eSpiritus in sapeta Evclesia etiam ist tempore, quo velut area cum palea twitmratur, sic operatur, ul uullius veram coufessionem asperneter, (G4) Viderur decsse subvertet, aut simile aliud verbum,co) pullus simulatione fallatur, atque ita reprobos f iat, wt etiam per illorum ninisterinm probos col- al» Ga tio wndienda eat. = De malis pranticatoribus ait Augustinus in homi- lia 44 (\ract. 46, 1.6) super Joannem : « Multi ia Ecclesia commons terrena seciantes, Christum ts rien pratlicant, et per eos vox Chiristi anditur, et sequantur oves, non mercenarium, sed vocem pa moris per mercenarinm, Audite mercenarios ab ipso Domino demonstrates. Scribe, inquit, et Pherisei super cathedram Moysi sedent, quae dicumt [acit quae autem facinnt facere noliie (Maith, xx10, 2). Quid alind dixit, nisi per mercenarios vocem pasto- tris audive?quod mercenarius male facit non proedi- cat de catheura Christi, Inde kedit, unde mala facit, ‘won unde bona dicit. Botros inter spinas eaute lege, ne, dum queris fructuin, laceres manum, Cum au bona dickntem, now imiteris mala facientem. » tem in eovlemn (ibid., n. 6) : « Veritas est Christ veritas a metcenariis verasione aununtietwr, veri~ Veritate annuntiewur. Per tmercenariorum et liliorum Christi gloria didlametur, ive oecasione, sive veritate, Chri tictur. » Hem Angustinus in bomilia de tribus mor- tis suscliatis « Si voluero apui Dominum me sic defendere, ut dieam : Domine, vidi male viventem ‘illum cleyicum tuum ; et ideo viti male, nonne di D. ALGERI SCHOLASTICI LEODIENSIS LL. Quod per maton predicatores bona preedica- 890 ‘A qua in Ecclesia geri mos est. Mox eos ad se jubot Perduci, quid egissemt percunetatur. Ii rei ordinem, pandunt, baptizatos a se quoslam calechumenes couftentur per Athanssium puerulun, qui episco- us fuerat simalatus. Sed whi ex resporsis eorum vie ‘smum now debere; sed a us mos est. Sed quia historia ecclesiastica mices judicatur auhentica, detur, ut hujus pagani pueri, qui si episcopus, Laptisma ab Alexandrino episcopo rat: slur esse concessuin, nisi quod beatus bi.lcrus idem in dictis suis astruere videatur hoc medo : jlerum baptizari, ¢t ipse ulierius non ordinetur; sed Romanus poo tifex non hominem judicat qui baptizat, sod Spiri- tum Dei subininistrare baptismi gratiam, licet pa ganus sit qui baptizat, » Ex canonica auctoritate idcirco prohibewr rebaptiastio Geri, ne sancta Tri- nitatis nomen, in quo baptizatum est, videstur an- ullari. Cap. Lill, Quod per malos miniat baptisme rite celebret Sed ad sninisiros revertamar etiam alos cognitos. Ait Angustinus in Lomilia 6, (tract. 6, u. 6, 7, 8) saper Joannem : « Per haue potestatem, quam Chri- tiem cognitos ‘Quod dicnat facite, que autem facinnt, facere nolite? {Matih. xxi, 3.) Qui sequitur malum, non querst ‘sibi patronuin ad causam malam. » Item in eode « Qualiseunque pro illa clamo, Tu quis in ea shin nolo cures, ven- tilabrum exspecta ; act ei curare vis, auli cum live curare, ut possis fratrem curare, » Item Gregorius «Nemo hoc in loco me despiciat propter me; quia ‘expe cvenit ut persona potens famulum despectum dhabeat, cumque per eum suis forte vel extrancis, Hiquid respensum maadat, non despicitur persona foquentis servi, quia sorvatur in corde reverentia mittentis domini, nee pensant qui audiunt per quem ‘sed quid a quo audia ap. Lil. Quod baptism, esi « pagono detur, non ext randum, Etut hecde Lona provlicatione malorum suscl- plenda suflciant, videamus de baptismo, si dam aministratur a mato, sit serum et fructnosum, etiamsi coguiti fueriin peccateres vel hareticl. Hoc enim sacramentum, qaia magis est necessarium, latins quam alia est extensum, etiam ad laicos; et sicon- tingat, vel si necesse sit, etiam ad paganos. Utenin in ecelesiastica reperitar historia, cum Alexander eplecopns Alexandrice Petri martyris diem celebra- Tot, post expleta solemnia, vidit super oram waris ‘adum imitantium, wt ferisolet, episcopum, et ea (65) Ic locus etiam sub nomine Isidori citatar a causa f, qf, c. 59. transfudit, quamvis per ministros baplizeri dignatus: per kane stat unitas Ecclesiz, que signifieatar in columba, de qua dictum est: Una columbe mea, ena eat matri sua (Cand. v1, 8). Si enim transferre- ur potestas a Domino ad ministros, tot escent ba * plismata quot ministri, et non staretunitas baptismi, Quamvis ergo baptismam, sive justt tribaant, injusti, non tribuitur sanctitas baptismi, nisi illt ‘anper quem descendit columba, de quo dietum es Mic est qui baptisat in Spiritu sancte (Joan, 1, 33)~ Petrus baptizat : hic est qui beptisat. Judas baptizal hie est qui baptizat, Nam si pro diversitate merito- ‘Tam boptismus sanctus est, quia diversa sunt merite, diversa erunt baptismata; sed quomodo, eum be- D ptizat bonus et melior, non idee iste accipit bonum ct ille melius, sed unum est et equale illud quod acceperumt; sic et com baptizat malus cx aliqua ignorantia Eeclesie vel tolerantia (aut enim igno- rontur mali aut tolerantur), quod datum est uum ‘est, nee impar propter inapares ministros, sed par ‘et aquale prope, hic est qui baptizat, Cap. LIV."Quod cum dammatis malis non solum aa- ramenta divina non communicore, sed nec cibum carnalem debemus sumere, ‘Sed buie sue sententia videtur contrarius idem Angustinus in homilia sua : ¢ Sisit malus, et contin- gat eum Labere ministerivm, et si houines euro nom Burchardo, Ivone et a Gratiano in Decreti parte 1noverunt, et Deus eum novit, Deus permittit bapti- A dram Moysi sedent, zari per eum qui sibi tenult potestatem. » tn quo ‘vVidetur innaere, quod mali, si cogniti fuerit, bapti- zari non possunt. Sed ne sibi vel eteris sanctis sit ceatrarias, non de quocunque modo cognitis, qui vationalibus de causis smpe in Ecclesia tolerantar, intelligendumest : sed de ita cogaitis, tanquam ul- tro confessis, vel ordine judiciario eonvictis, qui- bus divinam ministeriam prepter seandalum Eccle- siz non committitur, eum quihus Apostolus nedun Sicramenta communieare, sed nec cibum carnalesm Nowe antem scripsi whis non commisceri, si quis [rater nominatur aut fornicator, aut idolis serviens, aus avarvs, cut maledicus, aut ebriesns, ont rapaz, cum hujusmodi nec clbum sumere. Quid auim mihi de shia qui foris sunt judicora? none de hie qui intus ‘sent judicatis ? De his autem qui foris sunt, Dews. dicabit. Auferte malum a vobia ipsis (I Cor. ¥, 41). Quibus verbis ennstat auferendos esse malos ab Ec- clesie commantone ; nec contrarinm est hte loco, quod alio loco dieit Apostolus : Tw quis es qui judi- a0 clienm seroum ? Sxo domineatet aut cadit(Rom. any, 4), Noluit enim bominem ab homine judicarl ex arbitrio suspicionis, vel extra ordinem veurpato iclo; sev potins ex lege Dei pro ordine Kecksiw, ‘ultro confessum, sive aceusatum atque con im car disit : Si quis frater nominatur tor, nisi quia cam nominstionem intelli ¢ que At in quenuqoam eum svutentia.ordine © Jodiciario atque integritate profertar? » Quepropter ita dicendum est : Si homines non noverunt malum eum ut confessum vel convicium, habita de €0 co- gritione canonica, id est ob notabibver et damnabt- ms au quam damnates sit per eum quia sto ministerio, quacvis indigne, tainen vtitur catholive. Qui dam- nates sicut sbi indigne, ita alie inutillter ministeat; nullus ei debet communicare postes. Akoquin i mali in Keclesia ritebeptizare pos 18 Lestaretur Joannem transituram et in bonos- ‘erat Joannes Baptista potestatem a Domino in ne- minem, sed winisterium transiturum in bonos eb mabos. Non exhorreat columba ministerium malo- iciat Domini potestatom. Quid tibi fociat wolts minister ubi bonus est Dominus? Sed dicit amreticus : Non babes boptismum, ‘malus dedit. ‘Si males est Christus, inquam, et nislus wibidedit. ‘Video quis fuerit mivister de efficiali non disputo, nels discutere causam officialis. Fucriot hemines qualeslibet ; ego ® Christo accepi. Now sd ile malas episeopus te beptizav Laptizatus sum ego : novi, quia docuit me columba quam vidit Joannes. Sint justi ovinistri si volunt; ‘sin autem aulucrint esse justi super cathe- LIB, DE MISERICORDIA ET JUSTITIA. — PARS I. ese securum me fecit magister. meus, de quo dixit Spiritus ejus at (Joan. 1, 23). Scribe et Pharis cathedram Moysi sedent. compato illum cum Palo, quee Ego plamavi, Apollo rigavit ; Deus autem incrementun dedit, Neque qui plantat oat ali- quid , neque qui rigat, sed qui incrementum dat Deus (IC 6). Qui fuerit vero superbus mi— nister, eum Zabulo computatur, sed non contaminae ‘tor donum Christi, guia per filwn uit purum, per Mum liquidum transit, ad fertilem terram. Scio qniz lapis ex aqua fructum ferre non potest, et per Iapideum canalem transit aqua ad areolas. - In eanali fapldeo nihil generat, sed bortus plart- main fruetam affert. Spiritualis enim virins sacra- menti ita est ut lux, et ab illuminandis pura exel- pitur, ot sic per immundos transiens won eoingui netur. > Kein in eodem (tract. 5, n. 48): « Dedit: Vaptismmn Judas, ebnon est baptizatum post Sudan. Dedit Joannes, et baplizatum est post Joannem; quia qui datus essa Suda baptismus Ghristi erat qui autem a Joanne oannis erat..Non Judam Joan- ai, sed baptismum Christi etiam per Jode manus Joannie dato recte prepenimus (éid.). » Item : Quod Judas baptizat , Christus baptizat; sic orgo quos baptizar ebriosus , homicila, adulter, Chri> sus baptisat, Non time itlos saslos, quia columbame stiendo per quam mihrdieilur : « Hic est qui bae plisat, »fiem :¢ Sacramentum Eocesie tam meguam , est, ut nee homickla ministrante poluatar : sed et hhoc non solum malis ministris, scilicet [sed ot] lai- Cis concedivar, si necesse sit. » Car. LY. Quod baptisma eat ratum etiam a laicie Pro aligua necesstate datum. Unde Gelasi 47 (epist. ad epive. Luc. Brus. et Sicil.) : cDiaconi abaque episcopo vel presbytero baptizare noo audeant,, nisi praictis foriasse off iis longins const cessitas extrema cam pel is hee pleramque eonceditur, » Chr, LL Quod sccremente « quovie Cathoico lore ,. mini Tres nec'a bone najua,neca malo mins perfil, Sed quia de baptismatis saeramentis dictum est, de cucharistia videamus si vere cb uliliter conse- rari vel ministrari possit, a quolibet peccatore,, sed tumen catholico. Unde Augustiaus: «De conpore Dowini intra eatholicam Eeclesiam in ministerio cor- poris-et sanguinis Domini nibil a bono majus, nihil a.malo minus perficitur-sacerdote, quia non in me: rito conseerantis est, sed ia verbo eflicitur Creato- ris ef in virtute Spiritus sancti. Si enim in merito sacerdotis, nequaquam. al Chrisium pertineret. Nunc autem siewt ipse qui baptizot, ita ipse qui per Spiritum sanctum hane suai efit caruem , et transfuadit in sanguinem ; credendem est evim quod in verbis Christi s:cramenta eonficianwur.verbo ait melius.rcereantur. Car. LVI. Quod non merita sncerdotnm, sed officia in divinis mysteriis sunt atiendenda. Hem Ambrosius De sacramentis (lib. De myste- vila, cap. 5): « Cum Scriptura testelur quod ad Jeroboam preveeps ighis deseendit de corlo, rursus, precante Elia, ignis missus est qui sacrificium con- sumpsit, ron merita personarum cousideres , sed officia sacerdotum. Ignis ille visibilis mittebatur, ut crederent ; nobis invisibilis operatur, qui credimus. voeatm pre feerint duo vel tres et ego sum (Satth, vm , 20). Quanto magis ubi fuerit Ecclesia, ul sua sunt, ibi dignatur exhibere suam Presentiam. Quod si tamum valuit sermo Elise ut ignem deponeret, tion valebit sermo Christi, wt species matetur clementorum ? Sermo Chris polujt ex nibilo facere quod non erat, quia ipse dixit et facta sunt (Paul. sxxn1, 9), non potest ea quae sunt mutare in id quod non erani? In quo notanduin est quod infra unitatem Beelesize , non pro merlo, sed pro officio sacerdotum , ad Sxleun astantium, serme Christi verum effet saerificium , win, nt ait Angustinus, extra Eeclesiam catholicam, apud hrreticos locus saerifici, quia corum sacriflcium prorsus irritnm est, Car, LVI. Quomodo in judicio suo non improbat ‘Dens, cos etiam haberé spiritam prophetie., qui ‘non habent meritum prophete. Unde Augustinus in tractatu Epistote Joa ap. 105 De malis, sed tamen catholicis sacerdoti- bus: « Prophetavit etiam Saul malus ‘rex, cum etiam sauctum David persequeretur. Non ergo se Jactent qui forte sine charitate habent sanctum unas Del, sient sancturo baptismum:: sed videant qualem rationem sint babituri cum Deo, qui sane non sancte wiuntur. Ex his eront qui dicturi sunt : In nome tuo prophetaviius (Aatth. vit, 22). Non iis dicitur : Mentimini, sed dicitur : Non no Grede ergo adesse Domninwm Jesum is sacerdotum, spiritum ergo prophetiz habuisse dicendi non meritum prophete. » + quamvis sint sancte, non sanctificantur Unde Hieronymus in Aggeo proplieta : « 0 popu- Je, qui altari tanta exsiructo, et diruta domo mea, hostias mihi offers to altari, et vietimis ejus te sanetificari putas. Scito quoniam quidem sanctum est quod offertur in altari, sed non tam sanetifiearis, ‘ex ostils quam ex e0 quod inlerea mortuis operi- fous pollueris. Car. LX, Quod in solo verbo Creatoris conficiatur corpus et sanguis Christi, qui nos redemit, Unde etiam sancti, qui merita sacerdotum fide- inm noc prodesse nec obesse sacramentis sciupt , pleruinque nec illorum mentionem faciunt; sed illus D. ALGERI SCHOLASTIC! LEODIENSIS Gajus enim poientia creantur prius, ejus utique A cujus est totum quod est op Quod qui indigne offerunt hostias in D me um, Uivle Ambrosius (lib, 1, eap. 5), De sacramontis : « Tanta vis est ia sermone Domini, ut inciperent ease quae won erant, Terra non erat, ipse dixit et facta sum ( Peal xxxis, 9). Ergo, wt tibi respondeam, non erat Christi corpus ante conseerationem ; calix est vini et aqum plenus, ubi verba Christb operata fuerint; ibi saue guis eMeitur qui plebem redemit, Sed forte dicis it is non video; sed habet sinviliuidi- iudinem mortis sumpsist, lia et similitudinem pretiosi sanguin’s bibis. ut nullus horror cruoris sit, et pretium Redemptions operetur. » Car. LXL. Quod vera carosit, quam accivimus in sacramento. Hem Augostinns in bomilis: « Ante verba Christi duod offeriur, panis dicitur : ubi verba Chrissé deprompta sua, jom non panis, sei! corpus Christi appellatur, » Unde Ambrosius, in libro De sscramen- tis ¢« Sicut verus est Dei Filius Jesus Christos, now quemadmodum bomines per gratiam, sed quia Filius ex substantia Patris: ita vera caro, sicut ipse dixit, quam accipimus, et verus est potus, et quia idem’ Dowinus noster Jesus Christus consors ost divinitatis et corporis, et tu qui accipis divine ejus substantke in illo participacis alimento. » Gar. LXIl, Quod in sacramento corporis et sanaxinie smini alio modo anecies videtur, et dente teritar, alia modo res et fide manducatur, stinus, in homilia 26 (tract, 26 in 42): « Hicest panis vivus de coelo descen- dens, ut si quis manducaverit ex ipso non moriatar. Sed quis pertinet ad virtutem sacramenti, non ad ipsum saeramentum visible, qui mandueat intus non foris, qui manducat corde, nou terit dente. De cxelo deacendit manna, sed mauna umbra erat: inte veritas est, Hujus sacramentum et unites corporis, fs Christi de mensa Dominica suniter, quibusdam ad vitam, quibusdam ad exitiom. Res vero ipsa , cujus sacramentum est, omni homini ad vitam, nulli ad exitinm : quieunque ejus particepe 18). Qui enim manducat cernem meam et bibitsangninem menm, in me manet ct ogo in o0. sibit mandueet et bibat. > In quo notandum est et credendum, quia cum sacramenta alia tantam deo it se contineant, sacramentnm scilicet et effectom sacramenti; istud solom tria : sacramenturs, spe- ciem illam scilicet que videlur, rem sscrameati , id eat veritatem Dominica substantie, quae sicat de Virgine vera nata eat, vera esse in eo ereditur effectam sacramenti prout quibusdam ad vitam, quibusdam ad judicium suisitur : non eniae sicat Daptismzate aqua non metatur ab aqua, et in cbr883 LSB, DE MISERICORDIA mate oleum non mutatur ab oleo, sed id quod A malos vivere. + Unde idem contra Donatist substantiatiter fait ante sacramentum , id etiam ismmutatam permanet on ita etiam eredendam est de pane et vino qui ante consecra- tionem quidem sunt panis et vinum in substantia ; | post consecrationem vero mutata sunt, earo et san- guis Domini in eadem qua natus est de Virgine qui passus est in carne, qua sedet ad destram Patris tia. Unite etiam post baptizandi officiuns ad ewteram aquam refunditur, ofenm cum extero conerematur, slum corpus Christi, steut apparet esse quod non est, quia vidletor esse. panis, eum sit vera caro, sie cum videatur dentibus eonteri, manibus frangi, ipse tamen Christus ab omnibus totus integer sumitur essentialiter, et vere et inceelo totus et integer permanet cum Patre, Quod quomodo teri possit, quia Inman intel ‘gentise residuum est, igni comburatur, quia ubi ratio deficit des pruficit : nee habet tiles meritum, ceui pret hamana ratio experimentum. Quod vero heatus Augustinus superius dixit (tract. 26 in Joan., 18.48) quod malus etiam si sacramenium mianducet + et bibat ad judicivm, non tamen corpus ct sangui- nem Domini sumit, nisi maneat in Christo : non Ideo wicit, quod a suo sacramento separari possit sed sicut Judi corpore tenus eum crue cifixerant, et verus Chr i¢ et Christiani sacrameuto tenus quidem su rantum ad erom Christi essentiam; nom tamen vere quant ftum ad suse salutis efficientiom , ut ipso, Longe enim aliu est essentialiter sumi, vel ‘videri, aliud vero spiritualiter. Unde in Evangel Multi reges voluerunt videre que vot 24): non illud scilicet quod Judas vidit et tradidit, sed illud unde dixit : Abrakam pater vester ezsultavit, sat videret diem meum; vidit et gavisus est (Joan, ‘win, 86). Uterque enim Abraham scilicet et Judas Christwn viderunt; vere quidem, sed alter corpo- raliter, alter spiritualiter, alter danmabiliter, alter salubriter, Cap. LX, Quod sacramentum non specte sola, sed re sumendum eat, wl tanguam cum Christo num simus, Quod etiam Augustinus distinguens in hor (Wraet. 27 in Joan., n.4) ait; ¢ Carmen’ Christi et sanguinem von edamus tantnm in sacramento, In quibus omnibus eunstat non pro me- rito, sed pro offcip sacerdotis , secundum ordinem Justisiee quemlibet ligari vel sol Car. LXIX, (Quod a prendoeviscopis potest rata hae beri ordinatio. De ordinibus vero quod 2 malis sacerdotibus rt- nisirari possint quia superins satis dictum est : nune vel parum dizisse sufficiat. Ait enim Leo, cap. 25: « Quod si qui clerici presilentium a pseudecpisco- pis ordinati sunt , potest rata haberi ordinatie t2- fis, Cas, LXX. Quod omnia sacramenta a peccatore, eed tamen catholico size ministrentur. Etat bene coneludtam omnia sacramenta a malis sacerdotibus, sed tamen cathoficis posse rite minl- strari , all Augustinus contra Donatistas in libro ¥ (cap. 20, n. 98) exandit hom ¢idam precantem , vel super aqoam baptism, vel super olewn, vel super encharistiam, vel super a pita corm quibus manos imponunt? Que omnia flrnt et valent tameii, eam per homicidas, id est per eos qui oserunt fratres, et in ipsa intus Ecelo- sia, » Et bene determinat. Nain extra Ecclesiam, n eat files neque meritum, quid potest valere oa- ventuin ? sr. LXXI. Qued in nnitate Christiana non obest satus sacerdos vel collegis bonis vel popularibua subditis. Unde Augustinus ad Parmeninnum, libro (cap. 5, 40) : « Uniculgue tribuit Deus secundum cor Nam , si primis temporibus now obfeerunt sient fait Zacha- vel popalaribus, sicut fuit Nathanael, iv quo dolus non erat, quanto aiagis nibil obest in unitate Cloristlana episcopus malus, vel eoepiscopis, vel lai- cis bonis, cum jam ille sncerdos secundum ordiuem Melehisedech , et pontifex muster sedens ad dexte- rom Patris interpellat pro nobis qui traditus est Propter deticta nostra et resurrexit propter justif= ationem uostram ? Nec illed bonis obest, sed off:~ s-utibus, quod verissime dictum est: Dona impioram nox probat Altissimus (Eeeli. xxx1¥, 95) : non enim dlisit dona eorum qui pro pace tolerant iniquos, non probat Do: Sacrifcia , inguiunt , impiorum exaccratio est Domino. Etenim inigue offerunt illa (Prov, xx1). Jam supra responsum est, quia non est Sniquus Christus qui pro nobis seipsum obtulit, et hoster in cael mediator est : quo suam Feclesiam gubernante Lonis mali non oberunt , qui vel igno- Tantur , vel pro pace tolerantur. Quoram crimina bonorum eharitati fu unitate omnia toteranti nihil nocerent, si frie, en etiam cogaita,judicibus eccle~ 'siasticis persuaderi non possent. Sacrificia ergo ipiorum eis ipsis obercut qui inpie offerunt. Nam ASTIC LEODIENSIS 283 jam atque idem sacrifleiam propter nomen Doniul quod invocatur et semper sancium est , et tale cule que ft, quali corde ad accipiendam sccesserit. » Et post pana (eap. 7, w. 42): « Dicant ergo mini cea} sancte seeundam salutem spiritualem obfueri ‘el in sacerdotibus vel in populo constitatus, nals atque maculatus sacerdos. Ubi erat Moyaes et Aaron, {bi murmuratores saerilegt; abi Caiphas, ibi Simeon et exteti book; aed sarcinam seam wnusquisque por- Ex post pauea (cap. 8, n. 15): « In Evan juiunt, scriptum est : Peccatores Deus non it, aed ai quia Deum colit et volxntatem ejus fact illnm audit (Joan. 1x, 5A). Au propterea dicunt bee, elligatar episcopus malus non exaudiei cum pro populo rogat. Quod si its exset, mon ideo B amen popntus, si bonne atqne fidelis est, sellicitus esse dchel, Sceuros enim fuet ills Seriptera, que ait : Fratres, he scribo robis, wt mon peccells jt sé aia peccarerit adeoentum habemus apud Patrem Je- anon Christum justum, et ipse ex propitiatto pro pee~ catis noatre (1 Joan, 1,4). Now dixit, habetis medi torem me apud Patrem, sed advocatum hhabetis Jo- ssum Christum. » Et post pauea (cap. 8, u. 46, 47 «Mediator unus Dei et hominem, homo Jesus Chri in quo nos unum sunius = sic servereus wnita- tem in vinculo pacis , nee propler malos hionos de- seramus, sed proptet bonos alos sufferamus, eum ccertum etiam sit quia peeeatores Deus audit, quia Balaam prophcta nun de populo Israel , sed alieni= ena conduetns ab ansico (Num? 24, 1), populo Deb malediceret conversus a Deo ai benedicenum cujus verbs oninia bona imprecantis audhnus et leghmue, eXcum aliud habetin ¥oto, xerba tameu precantis bona sunt et pro popula exaudiuntur a Domino. Unde non tmirum est, si verha bona, quae pro populo dicuntur Jn precibus , etsi a malis dicautar episeopis, exan- airs pro in Evang non a Down jam quidem restisntos abebat nonduia patebant, Use ipsuin Dor phetam putabat: nam cum pestea eognitum Dei Fim adoravit. Ipse autem Dominus cuv in templo p ofarent Publicauus et Phariszns, peccatoresn c tentem peceata sua nigis justicatum dicit , quam Pharicenm jaetontem merita sua. Quanquam enim justifients destiterit esse pecuator , tanien ut fustif- riorabat, et percala condtebatur, Rxauditar, 1s este Non desineret esse peceator nisi prius exauliretur peecator. Quamolrem omnem quk.lem peeca:orem exausiri, sed tamien non omnem pecea- torem non exaudiri Veritas tests eat. Sed objiciut quod in Psalma dicitue : Peceatori axtem dizit Dew Quare inenerras justine meas et assumis etamentiom rmeum per os tuum? (Peal. x.1x, 16.) Non intelligunt ad hoe , ut sciat pecestor sihi non prodesse verba que pronuntiat, sed quod dicitipse non fatit * ve~ Prodesse que per malos audivat et tamen nou pro necessitate preepositorum , sed ne populoram. Verum quod seriptum est sed ei oculi eordis inom adhue preseo LIB. DE MISERICORDIA faciunt, ipse Dominus docet in Evangelio : Seper ‘eathedram Moysi sederunt Scribe et Phariseti : qua dicunt facite, quce autem faciunt nolite facere (Malth. xxm, 3). Car. LEXI, Quod in mandatis Domini endiendis sow per quem, sed quid @ que dicatr altendendam ‘Unde Gregorius : « Nemo me hoe in loeo despi- iat propter me, quia spe evenit ut persona potens famulam despectim habeat , cumque per eam forte sais vel extra iquod responsum maniat , non despiciiur persona loquentis servi, quia servatur in corde reverentia mittentis, nec peneant qui au- diunt per quem, sed quid vel a quo audiunt, » Car. LEXI, Quod ownia sacramente, cum obsint indigne tractantibus, prosunt tamen per eos digne sumentibus. In omnibus quastionibus intelligendum adimnone- ‘mus, quia scllicet omnia sacramenta, cum obsint indigne tractantibus, prosunt tamen per eos digne sumentibus, sicut verbum Dei dictuin est Quer dicunt facite, quee autem faciunt facere nolite. Et revera in Ecclesia now poseunt prajudicare divine gratix; quia Spiritus sanctus, eum sit omnipotens , liber est ad omnia, ubi volt spirat (Joan. 1, 8), quando vult, et quomodo tno quam matos, Unde Aposiolus : Divisiones gratia- rum sunt. Unus axtem Dominus; qui operatur omni in omnibus, dicidemsgsingalis prout cult (I Ce 9); sl ergo ipse om preter ipsam : UndeDominusad Moysem : Congrege ta viros et duces cosad tabernacalum ft deris, et anferamn de spiritu two, tradanique eis (Num. 14,16).Non dixit, anferes et trades; se, auferam ct teadam, Qaoil ne etiam merito congregandli vel du ‘cainii €08 ascriberetue, duo ex bis qui deseripti fac Yenerunt; et tamen Moy se non ducente, stettt exteri Spiritam acceperunt, (Qui licet de spiritu Moysi ablatns dicitur, nullo ta men ejas dispendio faclum est aliier, quam siar- dente candela centum ali accendantur : sed idleo dictom est, ul urus idemque Spiritus in pretatos ot sub titos diffandi erestatur. Similiter et in nova grae ‘tia eum soleret tamten dari per impositionem ma- ‘ims, camen adtuc loquente Petro , ce sanctes super ones. Similiter, ut legitwr in Di Jogu Gregorii : « Non ordinante episcopo , sed lins quam qjus phlebotomante angelo , idiota factus est pradicator egregias. » Gar. LXXIV. Quod malum bonis bene datur , sicut ‘angels Satane Paulo ad custodiam, et bonum ‘male sicut Caiphe \spiritus prophetiee od rainam, Sed quid mirum de bonis, cum etiam malos in- spirando organum suum Spiritus sanctus fecerit ? Balam, enn essct ariolus, oriti- stellam ex Jacob prophetavit ; Nabuchodonosor cum tribus pueris ia eaming quartum similem Fitio cognovit; Saul, cum David persequeretur, cum Samuele in Ramata pro- ET JUSTITIA, ~ PARS I. se A pheta inter propletas exsttit(I Reg. x1x,94).Caiphas, cum esset pontifex anni illins, de salute mundi bene prophetavit, Et quid mirum de his en etiaur Deus in ore asince ad increpandam Balaam, verba ‘80a posuerit? Sicut gerpens homini, sic asina lo cata 31 Batam. Iilud opus fuit diabolicum, istud angelicnm, Huic ergo Balaam can suze potenti in ore pesuit ; populum quem malodicere volebat benedicere coegit. Qnorsum hee omnia, nisi at edamus quia Spiritus sanctus non semper nbi di- gnum est, sed ubi vuk, et quomodo velt, spirat ? qui ad malos quidem se venire, sed non manere designans, ail bonos enire et mansioner facere denantiat, Ergo nulla merita prajudicare possunt sue gratime vel potentiz, cum dicat Dominus ait Moysem de filiis Aaron: Invocabuat nomen mexm super fires Israel, et benedicam eis (Num.v1,27).llem- quein Broo ¢ Kyo Dominus qui sacrifice vos. Unde ait Auguetinws : ¢ Sint justi ministri, si volunt. » Siawiem nolant, secaram me tacit magister, di- cens : Qua dixerint servate et facite (Math. xxm, sei ego qui eacrifico tos. Quid enim Prajudieavit Samueli quod fult Meli discipulus et cum Ophai et Phinces, qui sub Heli perierunt, nutritas? Quid contulit Judz, quid cum ceteris quod sb apostolis in gradu leviticn assumptus est 2 Panlo datas est angelus Satance ad custodi Balsam vel Caiphe propboti: spiritus ad rulzam, ¢ Unde Augustinus in homilla 68 (tract, 62 In Job, id aceipint, sed 1, nee quale sit quod datur, sed qualis sit eui dator. Nam et bona obsunt, et mala pro- tant, sicut fuerint quibus dantur. Quid ergo mira- vis, datus est Jude pants Christi per quem man: Ciparetur diabolo, cum econtra videas datum Paulo ngelum diaboli per quem perficitur in Christo ? ia et malo bontm obfuit, et bono malum profuit ; quia ialo nen consentit, » Cap. LEXY. Qnod solo consensu mala finnt ; quia nullum est peccatum nisi voluntarium, Unde Hieronymus ad Rusticum (epist. 93, al. 4): « Vas electionis macerat corpus sum et sub- jicit servituti, et tamen cernit naturatem ardorem D carnis suze repugnare sententiz, ut quod von vult gore compellatur, et quasi vim patiens clamat : Miter ego homo, quis me liberabit de corpore mortis hujas ? > (Rom, vu, 24.) Unde Angustinus in tibro Retractationum : « Usque adeo peceatum volun- nitio; sed si diligenter discutiatur, Peceatum quippe illud cogi tantummodo peccatum est, non quod pana pec Car. LXXVI. Quod etiam commistio carnaliter non sine consensu voluntat istione carnali diffeil- lime consensus excusari possit; tamen Hlierenymus,‘mew prostitutam : havc quia voluntarie non peceat, apud Evangelium virgo suseipitur, in lege quasi corrupta repudiatur. » Idem in libro Hobraicarum Questionum : « Corps mulieris non vir maculat, sed voluntas. » Unde Augusti libro 1 De el- vitale Del (cap. 48): ¢ Proposito autem manente, per quod etiam corpus sanctifieari meruit, nec ipsi ‘eorpori aufert sanctitatem violentia aliens libidinte, quam se-val_ perseverantia suze continentiz. » fem €1 bine admonewus, « ita non amitti corporis sa clitatem, mianenle auiwi sauctitate etiam corpore amiuitur corporis sanctitas violate Unde idem, in libro De libero iam quis dubitet in animo con rus ? unde a viclento stupra- ure eripi ipsa non potest. » Et quid mirum, abi mon est consensus, non ese culpam, cum etiam tub est consenaus, sed tainen ratiouabilis diecre- tionis inteatio, venialem vel ovlam habet cul pam ? Cae, tinis, si adhibeatur ratio, vel annallatur vel minuitur’ culpa, Unde Augustinus de bono conjugell (cap. 6) « Conjugalis concubitus generandi gratia non babet culpam concupiscentiz. satiande; sed tanen eum Conjuge propter tori fidem renisiem habet eulpam , adulieriom vere sive fornicatio lethalem abet cul- pam, » Cum ergo in tam anica unitate ubi duo sunt ¢ incarne una... Unde Aug 1 paulo post : « Quia wulto facitius se abstinent, wt non utantur, ‘qvain tempercut vt bene wtantur, vel non consen- fiendo, vel discrete consentienilo peccatum vel ‘vVitetur vel temperctur; mulio magis in Ecclesia, ubi diverse sunt voluntales et actiones, vel aon consentiendo vel tolerando enim discretiane possuvt quilibet a prelatorum et confratrum culpis imwa- Res, et saeraimentorum coelestium cum ipsis exse ad salutem participes. Car. LXXVIML. Quod quibws placent mati, ill taxtum zommunicait malis, quibus axtem displicens non € Quibus mali placeat in wnt malis. Quibus autem dis- D plicent, etiam eos emendare now possuat, ne simul tien, now factis eorum eautur, quia pro bono unitatis tolerant quod pro Dono waitatis oderunt, » Car. LXXIX. Quod aliquando rectio malia ne ipsi vel deteriores fant, vel etiam exacerbatialiis noceant, tem Augustinus, De civ ‘opportunum tempus in deteriores ex his eflician- tur, vel ne ad bonsm sitam et piam crudiemtos im- quirit, vel cisdew ipsis D. ALGER! SCHOLASTIC! LEODIENSIS ait: « Finge in persecutione aliqua virgl- A pedisntalios infirmos et premant, non videtur esse B Possit x contagione delicti, cum 392 cupiditatis oceasio, sed consilium charitatis, Cae, LXXX. Quod ullum est detrimentum cum ‘peeucloepracopie et presbyleris conversa ‘consentire. Unde Zacharias papa Bonifacio, in ea epistola ‘cujus est initinm : Benedictus 0 Deus et Pater : Propter hoe quod cunn pseudoepiscopis et presby- leris conversatus es, non consentiens Iniquitatl e0- om, nellum tibl detrimentunr est coram Deo. » Car. LEXXI, Quod culpis prelatorum implicanter, qui aliquem consenaunt es accommodant, Unde Cyprianus martyr econtra, in epistota sua : «Non sibi plebs blandiatur, quasi inmanis esse eerdote pecea tore communicans, et ad illicitum prazpositi sui cri- men assensum accommodans. Constat enim omucs eodem crimine constringi, quotquot fucrint injusti et profani sacerdotis sacrificio contuninatl. » None ‘euim quia Jonas cum inobedientia esset in navi, na- vis perictitabatur conteri 1 quia chaz cum ana- themate lamina aurex erat in Israel, exercitus per- eussus et fugatus est ab urbe Mai, Si ergo ita pu nitum est in culps ignaros, quid Get in eonscios et cousentientes ? Car. LXXXI. Quod cante carendi sunt mali, ne e- rum cxlpis implicemur, et abjiciendi de Ecclesia, ne cum eis periclitemur. Unde Ambrosius in homiliis: « Unius delieto cunctorum merita quatiuntur : dormiebat enim Christus Petro, ne vigilaret Jude, Ergo siunius ret de peceato cuneti periclitantur apostoli, hoc exem- plo caveamus perfidum, caveamus proditgrem, ne per unum plures Quetuemus. Quin etiam hujusmodé abjiciamus de nostra navicula ut_non obdormiat, sed vigilet nobis Dominus, Pro acfibuseniin nostris olwlormit aut vigilat Dominus. » Et paulo post : « Unius culpa cnctis cowfertur ignavia, et anins delicto omnibus generatur infirmitas, » Quod auteen wus pro aliena culpa istos quamvis ignaros puuivit, ideo fecit, ne pro quavis simplicitate vel iguavia alienis malis implicemur, sed éircumspecte ne cis aliquem prebeamus assensum stiendamus + unde Dominus in Evangelio : Atvendive « felsis pro- phetis, qui veniunt ad vos in vestimentis ovinm ; in- trinsecus autem sunt lupi rapaces (Maith, vu, 15). Ecce Dominus malitiam quavis specie virtulls ve Intam, caute jubet esse attendemlam. Unde Apo- stolus: Probate spivitus, si ex Deo sunt (I Joan: st, 4). Et iterum : Nolite omni spiritui credere (ibid. Car, LXXXUL. Qua discre lenda sit dicersitas Scripturarum, quia mali modo jubentue excommunicari, alii aulem mediocriter corrigi, ut eurentur, Unde ergo dictum est, quod mai pro pace Ecele- ‘sie sunt tolerandi etiam eogniti, cum npllomedo nobis noceant, neque conversatione, neque sacra mentorum participatione, sed potius prosint ide~fibus et praedicatione omolbus ecelesiasticis mysteriis, sive ea celebrent cceasione, sive, ut ait Apostolus, veritate : de quo- rum tolerantia nos Augustinus laude dignos astruit, ab illis nobis esse attendendum Dominus in Evan- relio admonet; illos Ambrosius cjicere de Ee- cles navicula, ne cum illis pereamus jubet : unins culpam cunctis eonferre iguaviam docet. Ex qua preceptorum varietale sanctis, quorum unus est spiritus non dissensionis sed pacis, non est alla contrarietas imputanda, Sed cum omnes vie Domini sunt misericordia ef veritas, maxima di- scretio est altenilenda, qua cum Psalmista miseri- cordiam et judicium Deo .antemus (Peal, ¢, 4), ut ficet non dissone, sed concinne et concorditer tenmque e4se exsequendum suo ordine, sua di- Scretione demonsiremus. Et illud igitor est facien- dum, et boe non est omittendum; sed est sum tempus tolerantis, est etiam suum discipling. Ut nico ait Salomon : Eat tempus plantandi, est tempus erellendi (Keele. wt, 2). Quandiu enim mali accusari nequeant, vel quia accusationis documentis deseri- quia dest accusator, vel numerus, vel probi- tas, vel culpa talis evidentia cui testificari possint, ‘Yel etiam a malis Ecclesiz judicibus non audi etiamsi aceusarentur ; vel quia etiam accusatores Corrigere non possent, sod pqjerarent; vel quia toles persone sunt quar vel per se vel per fautores ‘s0os toti Ecelesi concitare possunt scandalum vel LIB, DE MISERCORDIA ET JUSTITIA. — PARS I. ft oratione, exterisque A Christi unitate separantur. Quidam vero-econ- cory wario periclitantes, cum bonorum ct maloram commistionem in Ecclesia demonstratam vel prit- dictam esse perspexerint, et patientia pracepta de derint (quae nos tirmissimos reddunt, -ut etiawst ur in Ecclesia esse zizania, nou tamen impe- diatur fides aut charitas nostra, ut quoniain zizan ‘esse cernimus, ipsi de Ecclesia recedamus, desti- wendam putantes Eeclesize disciplinam), quamdam perversissiimam securitatem prepositis tribuunt, quasi ad eos nom pertineat nist dicere quid eaven- dum quidve faciendum sit, quodlibet autem quis- Quis faciat non curare. Nos vero ad sanam doctri- nam pertinere arbitramur, ex utrisque testimoniis vitam sententiamque moderari : ut canes in Beclo- sia propter pacem Ecclesie tleremus, et canibus Sanctum ubi est pax Eeclestx tuta non demus. Cum ergo sive per negligentiain prepositorum, aliquam excusabilem necessitatem, sive per occultas obreptiones Ecclesia malos, quos ec- clestastica ne ascendat in cor nostrum Sinpia et perniciosa Presumptio, qua existimemus nos ab his esse se} randos, ut peccatis eoram non inquinemur, venia n mentem ille de Scripturis similitudines, et di- vina oracula, et certissima exempla, quibus dem stratum est malos in Ecclesia permistus bo usque ad finem sxculi tempusque judicii futuros, et aibil bonis in unitate ac participatione sacramen- ‘schismatis vel oppressionis , tandiu sunt tolerandi, ¢ torum, qui eis factis non ecusenserint , obfuturos. ec tamen ullo consensu amplectendi; sed tamen ‘guia intentione, vel fragilitate, vel necessitate f1- , diligenter considerandi. Ut ergo misericorvia ntetar et consonet cuin judicio, temperament: diseretionemque utriusque describit Augustinus in libro De file et operibus (cap. 3, n. 4) : « Prohibet, Dominus Sanctum dari canibus, nec coutrarins est Apostolas Domino, qui dicit : Peceantes coram om- nibus argue: ntet cateri metum babeant(I Tim.v, 20), ‘cum ille dicat : Corripe enm inter te et ipsum (Sait, anu, 45). Utrumque enim faciendum est, sicpt di Vversitatis infirmitas admonet eorum, quos ulique ‘pon perdendos, sed corrigendos curandosque susce- pimas ; et alias sic, alius autem sic sanandus est, {tm est etiam ratio dissimulandi et toler in Ecclesia: et est rursus castigandi ratio, corri- piendi, noa admitiendi, vel a communione remo- ‘vendi, Eerant aulem homnines non servantes mo- dum , et cum unam in partem proclivem ire cceperint, on respiciunt diving auctoritatis alia testimeuia, quibus possint ab illa intentione revo- cari, et in ea quer ex utrisque Lemperata est consi- stere varietale ac moderatione, Quidam intuentes admonemur corripere inquietos, yee dare Sanctum canibus, ut ethuicum habere Ecclesi cumtemplorem, a compage corpo- is membrum quod scandalizat evellere, ita contur= ant Ecclesia pacem, ut comentur ante tempus se- varare zizania, atque hoe errore cecal ipsi potive Cum vero eis, per quos Ecclesia regitur, adest salva pace potestas disciplinae adversus improbos exer- cendz; tune rursus ne sicordia seguitiaque dormiae mus, aliis aculeis praeceptorain quar ad severitatem correctionis pertinent, excitandi sumus, ut gressus nostros in via Domini ex utriusque test illo duce adjutore dirigentes, nec patientiz nomi peseamus, nec obtentu diligentie seviamns post pauea : « Si in prefata condeseensione a quo- libet calumniaris de aliquo simulandi vel Ongendi Genere, legimus quod utilis simulatio assumenda est in tempore. Unde et Cephas subtrahebat et segre- gabat se timens eos, cum vas elections totundit ca- put et Timotheumn circumcidit. Ipse quoque Fitivs males D dei dnsit se longius ire, et nescire quod sciebat. » Item, in eodem cap. 180: « Cavendum est ne ideo Pulemus esse propositas istas similitudines tritict vel zizaniorum, ut doriniat Ecclesize disciplina, de Agura illus mutieris dictum est serere con- onus ejus; sed moneo ne €0 usque progrediatur dementize potius temeritas quam seve~ tas discipline, ut quasi bonos a malis per nefaria schismata separare prasumat, Neque enim per has similitudines et pronuntiationes. consilium desidice bonis datum est, ut negligant quod probibere te bent; sed patientiae, qua perferant, salva doctriva Yetitatis, quod emendare non valent. » :9 D. ALGERI SCHOL. Car, LXXXIV. Quod aliqni non sunt excommu andi, ne allot ana ezcomnunicatione conta- minent. Unde item Angustinus ad Emeritum Donatistam (epist. 87, n. 4): «Non reprehendimus si eo tem- Pore, ne miultos seam excominunicalus traheret, et communionem vestram sehismalis furore proci~ deret, Optatum excommunicare noluistis. » Car. LXXXV. Quod non est correctio diferenda, Unde item Augustinus ad Parmenia (cap. 41, ». 28) schismatis, procidenie anitatis nulla est necessitas usta; cum sib iritualiter nocituros. ‘cnm discipline severitatem consideratio custodiendze pacis refrenat aut dilfert, quam tamer securitas exerlt; cum apparet sine sch’ sr.atis vul- neread salubriorem correctionem posse evci-siastice Julicio vindicari. » Car, LXXXVL Quod alignando viendum eat, non in his que male, agi, etianial male intendat. Sed et oui si subministrent interim, vel congau- deant malis non in malo, sed si quid forte bene Resserint, etiam mala intentione; non nocet. Unde Post pavea Augustinus (viletur deesse libro) eodem lib. 1 cout. Parm., ¢. 48, n. 37): « Quis dieit pec- Zatorem esse ajurandum, ad hoe utique in quo Peccare non vull, sicut ise Achaz, quem audivit, Josaphat eundo ad pretium cum illo, cum ille Mi- chew prophetze contemneret verba? ( I! Reg. xxtt 48) sed tamen ut liberarentur a periculo bellico, eztera ejus benefacta prievaluerunt. Qui autem ver~ satur in Ecclesia Dei, ubi sunt et ili qui sua qua~ runt, non qaze Jesu Christi, qui per invidiam et con- tentionem Christum annuntiant non caste, et sive per occasionein, Christus annuntietur (Philipp. 1, 43), in hor gaudeo, sed et gaudebo, impollutus inter eos permanet, quia non eis ad sua queerenda consentit, emm hoc eulpet alque reprebendat, nec eos ad peccatum ailjuvat, sei ad hioe unde Christus tatius priedicetur ab eis Qui andinut et faciunt, per eos quod dicunt non nt, Christus eredatur, in{Christo speretur, ligatur. » Car. LXXXVIL. Quod correctio peccatorum charita~ live et misericorditer exercenda eat et discrete. ode m (ibil., eap. 24, n. 4) is malissociatur, si matis ai fork subser- sed que bene n facit, nullomodo sociatur. Porro si addal tertium, ut non jndicando piger, sed Yel corripiat justus in misericordia et arguat, vel si cam personam gerit, et ratio pacis admitit, coram omnibus peccantes arguat, ul czteri timeant, remno- ‘eat etiam vel ab aliquo gradu bonoris vel ab ipsa ‘communione sacramentorsm, et hae omnia cum (66) Apnd Augustinum, ece‘csiastica dlscip ASTICI LEODIENSIS. 96 A dileesione corrigendi, non odio persequendi, plenis- clficin no solum eastinsime innocentia, igemissima severitatis implevit. Ubi autem exter Impediuntur, illa duo semper eetenta incor- Tuplum servant, ut nec faciat malun:, nee approbet, fact Car. LEXXVIM, Quod peecatum eat correctionesn differ, si sine impedimento potest eri. EL post pauea (ibid., cop. 22, n, 42): ¢ Neo ec- clesiastica (06) regula corrigendum cst, ne ad mol- tos persuadenilo perveniat. Quod ubi teri res pacis permiltit, et non fit; ipsa negligentia culpam tra- Lit, et in pericalo eonsenticnili, vel per desidiare corrigendi. » EL post paea, Hib. 1 (cap. 4, Quisquis comempserit Beclesiz Dei discipl malos eum quibus non peceat, et quibus non favet desistat monere, corrigere, arguere, si etiam talem gerit personain, et pax EccRsim patitur, etiam a Participatione sacramentorum separare, non alieno modo peceat, sed suo. Ipsasquoque in tanta re me- ligentia grave malum est, ideo Apostolus adimonet auferat malun a seipso, non sohun sciliget 20- daciain commitiendi, sed et pigritiam corrigendi, et negtigentian vindican CaP. LXXXIX. Quod quando plures eodem con nati sunt morbo, polius est differenda, quam exer- in Ecelesie: Et post panca hoc exponens, ait (Hb. m1, ¢. 2. Cp. 43):¢ Cum de frumentorum ceria stabllitate certa securites nianet, id est quando ita cuique: crimen notum est, ef omnibus exseerabile apparet, ‘at vel nutlos prorsus vel tales non habeat defensores: er quos possit schisma contingere, non dormiat it qa tanto est efleaclor vatio charitatis. Tune autem hoe sine tabe pacis et unitatis, et sine Ixesione frumentorum fleri potest, cum congregationis ‘Ecclesizz maltitudo ab eo eri- mine quo anathematizatur atiena est. Tene enim ad- jivat.prappositum potius corripientem qnam crim osm resistentem; inne se ab ejus eonjunctione salubriter cortinel, ut nee cibam eum ev capiat 1p Tane ille et timore percutiur, et pudore sauatur, ab universa Be nathematizatumn se videus. » EL post pauca (ibid., m, 14): ¢ De tali medicina ait « Apostolus : Satis hnic est correptio qua: At a mak tis: cum ecilicet ille corripitur qui non habet sociam tmultitudinem. Cum vero ides morbes plurimos ec- cupaverit, nihil aliud bonis restat, quam dolor et gemitus, ef divine discipline. severa misericordia est necessaria. Nam consilia separationis iuenia ‘sunt, et pernictoss, et racrilega :et plus perdent infirmos Lonos, quam corriguat sulmosos males. » cit prime pers libri.897 LIB. DE MISERICORDIA ET JUSTITIA. — PARS IL. 398, PARS SECUNDA Car. 1. Quod in disciplina Ecctesi servanda sunt, Quia superins de malorum tolerantia satis dictum viletur, de eorumdem disciplina canonice exer- cenda, qnis modus discretionis vel ordinis exhiben- dus sit expticernus. Unde Augustinus ad Parmenia- ‘num lib. 1 (cap. 2 n. 48), ait: « Ut per corre Ptionem separationis de congregatione fratruin auferendus sit, studio sanandi, non odio perimendi faciendum est, Et auhibendus est modus, ragne servanda, ne pax Ecclesiz: violetur, maxime witico est parcendu eradicetur. Et hoc quilibet diligenter cogitet, ne in conservatione unitatis negligat discipliuze severita- tem, nec immoderatione cocreitionis dirumpat vin- eulam societatis. » Car. I. Quod disciplina bona intentione est exercenda, et magna discretione, Ad quod quidem exsequendum maxime valet bora intentio: Unde Leo Rustico episcopo Narbo- « Constanter | tolerentur infirmi, et quod severius castigari necesse est,‘non szrient’s plectetur animo, sed medentis. » Unde in libro De vera religioue Avgustinus : « Nibit enerviter faciant, udaeter in peceatis eorum ; ‘el pellant ommino iram, vel ita frewent ut sit pulse similis. Maguopere observent cum judicant, ne ni- migm sit; eum ignoscunt , ne parum ; nihil puniant qnod non valeat ad melius; nibil indulgeant quod vertatur in pejus; vitent cautiss feraut zquissime, finiant citissime. In omni con- Versatione cum bomfibus satis est servare hoe unum vulgare proverbium : Nemini faciant quod pati molunt, » Sem Augustinus i « Sicut dll qui time ibus qui terrent. Nihil nocendi faciat eupiditate, omnia consulendi charitate : et uibil let inaniter, er, Cap. Ih. Quod in discipline magis ext mis tenenda quum sereritas. Unde Ambrosius, in libro De poenitentia adver- sus Novatianum (cap. 1): ¢ Debet justitiam tempe- modus et tempora A Uude liquet eos halen superba pro humilibus um ipst miserico quaerant, aliis eam denegant. » EL post pauca ( ibid., €. 5): « Distinctionem nom facit, diam suam promisit omitus, et relaxandi licen tiam sacerdotibus suis. sine attemperatione conces- sit. » Et post pauea : « Ut agnoscamus Doniinum quam seve- racem,, ipse ait: Misericordiam magis colo quom socrificinm (Matth. 1x, 13). » Wem (ib cap. 4, 1.46): « Ubi confite:ur Dominus, pro om- nibus confitetur, omnes complectitur: ubi uegat, non unmes uegat. Omnis gui me confessus [ueril, coufitebor et ego eum (Matth. x, 32), Loc e-t ame n. Consen tut infra quoque sie reddcret, omnis autem qui negaverit; sed ne omnis: negare videretur, ita subjecit : Qui antem negarerit me coram hominibus, negabo et ego (ibid.). Gratiam promittit omnibus, now omnibus minatur injuriang, Quod cst miserationis exaggerat, quod ultionis ex- teunat, » Gar. 1V. Quod et iguoscendo watis, et plectente, semper dilectionis et correction’s invent.one wien: dum ext. 3 «Non usque ad u orem pro- tendenda est discipline , ut sit cui prodese possit, uia et plectendo et ignoscendo tive solum bene agitur, ut vita hominum corrigatur, Quod si tanta est impietas, ut ei corrigendse noe « isciplina pro- desee possit, nec venia ; tamen incentione qua Deus disceruit dilectionis offcium iypletur, si in seem ageno, ita integritas serveur, we humanitas auit- tatur, > Cav. V, Quot modis consensus malic exhibetur , laudando, {mitando et tacendo. Sed quin consensus non est adhivendus malis pratatis, ut magis eaveri possit, videas quot nous fiat: ft enim fuvitando, vel etiam non reprehen- donde quod malum est, Ne consentiamus imitando prohibet Gregorius in Moralibus (lib. xxv, ¢. 4 i, BL): « Qui regnare facit hypocritam propler pec cata po; uli (Job xxxiv, 50) : Si, inquit, irato Deo ob merita nostra, rietores nialos acci iv.ns, in illo- dos , qui dura pro rare moderatio; nam, quemadmodum 6e tiLi curan- ram actione colligere possumus quid de nostra zsti- duu praeat quem fastidio habeas,qul contemptui, non compassion’ medicum suum putat fuurum ? deo Dominus Jesus est passus pro nobis, ut ad se vocaret, on delerreret; milis vero et hu Denique.ait: Venite ad me, omnes qui laboratis, et ‘ego reficiam vos ( Malth, x1, 28). Relleit ergo Do= ninus; non excludit, neque abjicit; meritoque tales disciputos elegit, qui Dominicze voluntatis interpre- tes, plebem Domini colligerent, on repudiarent. tmatione peusemus. Sed cavendum tre ad hoe vene- Femur, ut eos imitari cogamur, cum dicat Petrus obedire magis Deo quam howinibus (Act. v, 29). » Ne vero consentiamus Landando prohibet Augustit.us dicens : « Si videbas furem, currebas cum 40 (Pau. xuix, 18). Ne forte diceres , fartwn, non feci adulterium : quid si plieuit tibi qui feeit? Nonne ipso placito cucurristi? Nonne portioncin twaun cumn illo qui fecit tew'a Quia etala9 D. ALGERI SCHOL. on facis, et landas quod ft, astipnlator es facti. Non facis mala; faudas mala, hoc parvum malum? » ‘Ne autem consentiamus von repreheulendo prohibot Leo: « Qui slios ab errore non revocat, selpsum er= rare demonstrat. » £t Gregorius (lib. x, € 6): « Conseatire videtur erranti, qui ad reseeanda vitia, tut corrigi debeat non ocenrrit. » Item Innocentins « Error cui non resistitur approbatur; et veritas, inime dofensatur, opprimitur. » Et ne alicul aligaem consensum prebeamus prohibet Pius papa : « Quio yodest illum suo errore non pollui, qui consensum praestat erranti? » Car, Vi. Quod mee amore, nec met tacerda est eri lem Fabisnus : « Qui omnipotentem Deum metuit, nee contra Evangelium, nec contra apostulox, nec contea prophetas,sed suorum patrum instituta agere tllo modo consentit. » Quod nee etiam metu' potesiatis, vel scandalizandz carnalis chari- tatia, si necesse fuerit,, dimintatur, ait Augustinu « Quisquis metw alicnjus potestatls veritatem oc- mag's timuit hominem quam Deum, » lem: « Certissi- toum est quod neque amicitia, neque propinquitas Reneris, neque regni sublimitas, debet esse pre- Aosior G Moyses irascentem Denm populo cerueret, et exi ad uleiscendun gladios Jubet, illos a parte Dei denuvtiavit esiatere, qui delinquent incanetanter ferirent, dicens : Si q 7 Jungatur mili, ponat vir gladivm super femur suum, Ie et redite a porta usque ad poriam, per meil castrorum, a occidat unusguisque fratrem sium ete. (Exod. xxx11, 26,), be porta usque ad porta ite, est a vitlo ad vitium per quod ad mentem mors ingreditur, inerepando discurrere. Per medium ‘Yero castrorum ire, est tanta aqualitate intra Ee lesiam vivere, ut qui delinqueutivm culpas redar- Guit, in nullius se debeat favore dectinare. Si ergo Dei dicitur, qui ad ferienda vitia zelo di amoris excitatur, profecto esse Dei denegat, q in quantum suficit, increpare vitam carnal Quod nec metu seandali nec compassione Jalsa veritas reticenda est, Sed hor. aliquanlo non gratia favoris, sed metu idali vel compassione falsse misericordiz, solet reticeri, ut ait Gregorius in Ezechiele (hom. 7, n. 5) ¢ Quaptum sine peceato possumus, vitare candalum proximorum debemus. Si enim de tate scandalum sumitur, witius permittitur nasci Scandalam quam veritas relinquatur. » Car. VIM, Quod ticet pas exterius turbetur per i erepationem, intus tamen tenenda est per dilectio nem. Unie Gregorius in Pastoralibus (part. 11) cap. 46 Pax prasens ita tenenda est ut et diligi debeat et contemni, ne si immoilerate diligitur, Giligentis animus in poena capiatur. Unde adn ASTICI LEODJENSIS, A nendi sunt pocati, ne, dum nisuis humansin ps.ecm desiderant, pravos homivam mores nequaquam redarguant, et consentiendo perversis ab auctoris sui pace disjungant, ne, dam humana foris jurgia metuunt, interoi feederis diseissione feriantur, Quid enim est pax transitoria, nisi vestigiem poets eterna? Quid ergo est demeniius quam vestigia in Pulvere impressa, sed ipsum a quo impresea sent non amare? Unde David testatur, quod’ cum malls concordiam non tenet, dicens : Nonne qui oderunt te, Deus, oderam, et super bam? perfecto odio ederam illoe, et inimici facti sunt miki ( Peal. cxxxvut, 21). Inimicos enim Dei perfecto odin odisse est, et quod fucti sunt diligere, et quod facti non sunt inerepare. Pensandum est B igitur, quando ab increpatione quiescitur, quanta culpa et cum pessimis pax tenctur, si Propheta tantus hoe velut hostiam Deo obiuiit, quod contra, 8¢ pro Domino pravorum inimic'tias excitavit. Hine tribus Levi , quia noluit peccatoribus parcere, dicta est Deo manus consserasse (Exod. xxxu1, 27). Hine Phinees coeuntem eum Madianitis perenlit, et fram Domini iratus placavit (Num. xxv, 9). Hine Veritas dicit : Nolite arbitrari quia nenerim pacem mittere in terra : nom veni pacem mitlere, sed gla- dium (Mouth, x, 34). Unde Josaphat, qui tot de anteaeta vita praxconiis attollir, de Achab regis amicitiis inerepatur : Impio, inguit, prebes auzi- lium; ot hia qui oderunt Dominum amicitiis jungeris (IE Paral. x1x, 2). Adionendi sunt ergo pacati, ne si ad correptionis verba prosiliant,, ten poralesa Pacem sibi perturbare formident : rursumque au ‘monendi sunt ut eamdem pacem dilectione integra intrinsecus tencaut, quam per invectionem vocis extrinseeus turbant. Unde Psaluista: Cum his qui oderunt pacem eram pacificus : cum loquebar ibis impugnabant me gratis ( Peal, crx , 7). Ecce loqu:ns impogoabatar, impugnatus erat pacificus ; quia nec insoniemtes cessabat reprehendere, nec repreliensos negligebat amare, Unde Paulus : Si fieri potest quod €x vobis eat, eum omnibus hominibus pacem habentes (Hom. x1, 48). Quast dicat: Si pax ab his qui corripiuntur expellitur, vestra tameu mente tenoa- tur. Unde idem ad discipulos: Si quis non obedit D verbo, per epistglam hunc notale , et non commiscea- mini cum illo, wt confundater (11 Thess, 11. 14). Sed cum vitatur, ne etiam odio habeatur, subjunsit: Et nolite wt inimicum existimare; sed corripive ut fratrem (ibid., 28). Ae si dicat : Sie preeantem Vestra discordia feriat, quaienus pax a cordib Yestris won liscordtet. » Car. IX. Quod injusta eat misericordia que malis ¢t impeenitentibus impenditur, Sed quia indisereti ex hae indicta charitatis pace in falsaw wisericordiam labuntur: ¢ Ut ante penitentiam peccati ignoscere, ait Ambro- sius In psalmo cxvin (serm, 8, n. 25), est injusia miseris Demque in lege s:riptum est: Non misereberis ejus (Dent, x1x, {3), ct in libro Regum,quia propterca Sani contrasit offensam, qui mise- y Fatus est Agag hostium regem (J fteg., xv, 8), quem prohibebat divina sententia servari : nt si quis latronis ilii depreeationibus moins, et Iacrymis conjugis lexus, putat absolrendam cui adhue trocinandi aspiret affectas, nonne innoeentem tradet exitio, qui liberat multorum exitia cogi- tantem? > Car. X. Quod vera ext misericordia malos corrigere, Unde Petagins aniversis episcopis et ennctis spi- ritualiter per Campaniam et Italian Donsino mill- tantibus : « Misericordia est ciren persecutores et Sacinorosos servata districtio. » Item : « Ante prot videnda sunt remedia, quam morbus increseat. » tem : ¢ Sezculi conversatio legum met retinetur; ecclesiastica vero. custodia regularum frenis serva- p politanorum tur et regitur, » Car, XI. Quod non simplicitati aliguando, sed pigri- tie imputandum est, non corrigere. Unde Avgustinus, homilia 6 « Sunt qui dicuntur simplices et pigri sunt, Non talis erat Stephanus Plenus Spirit sancto : simplex erat quia nulli no~ ‘cebat; fervens erat, quia impios arguebat. » Cap. XII. Quod in nos delinguits aro Deo remit:ere ; quod in Deum, canonice vindicare debemus, Etquia idem Stephanns pro lapidatoribus orabat, ques Dei iransgressores arguebsat, ait Au- gastinus : ¢ Diittamus ergo propter Deum quod in nobis perpetratum est : et quod in Deam commis sem est, quod dimittere non possumus, secundum auctoritatem caponieam vindicemus, » Cap. XIII, Quod prelati a subditis non solvm repre- hendi, sed etiam accusari et convinci debent. Quia ergo non favore, non metu, non misericor~ dia, non simplicitate dimitiendum est quin tra _gressores arguantur, cum de ceteris constel, viden- ‘dum eat quo tempore, qua intentionis discretione,, quo ordine , sia subditis et a quibus priclal t arguendi, vel si corrigi noluerint, accusandi, et Postmodiin a pralatis dammandi. Usu ecelesiastic ‘eelebratum, eanonumque auctoritate sancitum re- perimus prevlatos a subditis nedum reprehensos, sed accusatos et convictos. Ut enim legimus in fi bris Virorum illustrium, « Damasws papa a subdl- tis de adallerio accusatus cum quadraginta duobus + Hem : « Symmachus{papa synodo dignitate sua spoliatns, prius ‘Statui pristine reddi decernitur, ut ne veniret ad cansam, et si ita rete videretur responderet. Digna res visa maxima sacerdotum numero mt me- rerewur effeciam. Et cum postinodum ordinaretur quomodo accusandus esset privfatus papa, ut cau- sam diceret, occnrrebat, nisi ab simulis fuisset. » Mtem'Paulns : « Deacline ‘pus accusater a subdit » Quod quowodo Gregorine approbaverit ex registro ejus ad Joanuem episeopuin (lib. 31, epist. 51) cap. 247 ‘videamus : « Lator Newezion indicavit ad nos ve- LIB, DE WISERICORDIA ET JUSTITIA. — PARS. 1. «2 nniens, Paulum Desclinze eisitatis episcopm in cor- porali erimine Iapsum a sui tunn, atque habits cogni 1¢ couvicium = qua de re illo episcopali sententia sleposito, alin luco ejus episcopam ordinaimn, 9 Hlve dicta, now in accusa- ores vel depositores vleiscitur, sed in deposit lterius prosequitur : ¢ Ut si ulira ad episcopata aspirare tentaverit, et ad! agendam percunem pas tentiam in monasterio reteu Car, XIV. Quod episcopi metropolitonam suum ac= ‘eusare debent. Quod verum non solum usurpatum, sed et cano~ niea ai ncitum sit, et in eus qui uo'ne- unt reprehendere vel acensire privlatos punitum Videams, quia auctorilate episcopis suorum metro~ ulpas acensare liecat, Ait Gregori episcopis Sardinte (lib. epist. 8): « Metropolitam vestruim in sliquo post- Ponere non praesumatis : excepto si, ut non opia- mus, contra eumdem ros aliqu ure XM, epist, 52): « Sicet, ingui Jaudabilem diseretumque est reverentiam et ho- orem exhibere prioribus, ita rectitudinis et Del timoris est, si qua in eis indigent correctione, nulla dissimutatione pracponere, ne totum, quod: absit ! corpus morbus invadat, si linguor non faerit cor asus in capite. Quardam enim de primate vestro wentio ad nos perlata stunt, quae quonism ita audita sunt, ultione canonica resec minus autem, UL non cujuscunque persone ‘non favor, now blandime qnodiibet, quemqu.m vesiram ab his que nobis nuntiata sunt moll vel a veritate excutiat; sed sacerdotalitdr ad inve~ stigandaus veritatem vos propter Deum acci pad Deum se noverit m, cujus zelo ad perscrutandas sub- facinoris causas won movelur. Car. XV. Quod clericis licitum est quemlibet supe- rioris ordinis accnsure, etiam episcopum; et quod nem, siin his que salubriter sequenta deprompsi- mus, sive episenpum, sive preshyteram, sive dia conum viderit excedentem, non protinus ad aures Rostras deferre curaverit probatiouibus duwtaxut tat transgressoris ultio fia dlelinquendi, » Sui vero modi eritanusqaisque poutificum ordin's et houotis elle sor, si cuique clericorum vel Ecclesise totius audi-05 ‘ui hare putaverit, supp tam e280 consentire in w alo, et latos, accusatur apud Gregorium (J Lucillus Milete civitatis episcopy ‘ab episcopis coepiscoporum testin ‘coguoscens, deponi enm imperat, et prriter preshy- eros et diaconos, qui conscii vel pa eceleris fuerant, sicut in seriptis ejus reperit danmat. Car, XVI. Qua diseretione accipiendum sit, quod ‘sancti. selant ne preelatl a subditis arguaniur vet ‘eccusentur : ilerumgue imperant wt ab eis accusen- tur et arguantur. Cum ergo et usurpatuia sit, et can tum, et nisi fact est quod sancti vetant ne prelati entur, arguautur aut aceusentur ? maxime cum Silvaster consensu et subseriptione omniuin in sy node constituit distinete, ut nullus laicus adversus clericum, nullus minoris ordinis clericus adversus aliquem majoris crimen audeat inferre, insuperque alii sancti hujuswodi infamatores prelatorum, aut wfames exse, aut proprio gradu deciilere, aut quer 1 iubonestatis nota imperant allied debere. In quibes omnibus maxima diseretio personarum ac- cusantinm vel" accusstorum pensauda est, et qua imentione, vel qua ordive faciaut altendendun, Quod Augustinus in Soliloquiis discernen « Aliud est reprohendere vel improbare, aliud ac- ¢usare quemeunque ; quia prasumu debere s¢ reprelwendi, pro eo quod canones non es passin coustituunt aceusandos, quod tamen soluin negatur criminosis, cum reprehendendo Veri ipsa constituat : Simale locutns sum, eetimoninm perkibe de malo (Joan. xvi, 23). Cap. XVI. Quod etiam bout taici ad accusationem ‘episceporum sunt adwitiendi, Gnde ex Chateedouensi concilio, cap. 21, clericas aut Inicosaccusantes, et passi ine probatione episcopos et elericos ail accusationem recipi won debere, wisi prins eorum discutiatur estimationis epinio, In quo won solu cleriei, sed et laici ad ‘aecusationem episcoporum reeipiuntur, si non pas~ sim et inordinate, sed cum approbatioue culpz alie- aux, et cum opinione bon suz intentionis bonxque D Car. X vite aecusent. Unile ex concilio Carthaginensi, cap. 8, Nuwidius episcopus Adulitanus Sunt quamplurimi nou bunw conversativnis, qui existi- tant majores natu vel episcopos passim vageque in accusatione pulsandos. Debent tam facile adimitti necne ? Aurelius episcopus disit : « Placet igie charitati vestra, ut is qui aliquibus sceleribus ir- Fetitus est, vocein adversus majores uatu non ha- beat accusandi. CaP. XVIII Quod boni jurenes disiricta increpatione maton sencs ferire debent, Sed quod his malis interdicitur, hoe alibi adver ‘818 malos majares natu bonis Junioribus couceditur, Unde Gregorius (lib.rs,epist, 4) Januario episcopo; D. ALGERI SCHOLASTIC! LEODIENSIS enda, Et ut pateat pecea- A ¢ Paulus dicit pralatl won ¢ sos Seniorem ne increpaveris (I Tim. v, 4) ; sed hae ejus regula in ea re servanda est, eum culpa senioris exemplo suo non trahit ad interitum ‘corda juniorum. Ubi autem senior junioribus exem- ad iutcritum praebet, ibi districta increpatione feriendus est. Nam seriptun est : Lagucus juvemam omnes ros (fea, xin, 22); et rursus : Maledictus puer ceutum annorum (Isa. ixv, 20). » Ecce ut au~ ctoritatem habeamus sanclorum vias regulas pro variis personis ad verum intellectum posse restrin- gere, quod Paulus absolute et quasi uuiversaliver dixit, hoe Gregorius non ad onmes,sed ad quasdam seaiorum culpas non inerepandas restrinxit, Car. XIX. Quod nun omnes episcopi sunt episcopi. Sunt euim seniores nou res, sunt episcopi B non episcopi. Unde tieronymus ad Eliodorum (epist. 5, al. 1) : « Non omnes episcopi sunt episcopi. At~ fendis Petrum, sed dudam considera. Steph suspicis, sed et Nicolaum respice, Non facit eecle- sinstica dignitas Christianum. Cornelius ceoterio adhuc ethuicus dono sancti Spiritus mundater, pro« ‘sbyteros Daniel puer judicat, Non est facile stare loco Petri et Pau i, tener¢ gradum jam cum Christo regnautium, infatuatun sal ad nihilum prodest, Ut projiciatur foras, et a porcis conculetur, Mé hus si eeciderit, rogabit pro eo sacerdos ; pro sacer- dotis lapsu quis rogaturus est ? » Kem Auguatious, homilia6 (tract. 6, in Joan.,n.:6) :« Non ow nis qui di- cit: Pax vobiscum, audiendus est sicut columla. Moxque corvumn a culumba discernens, ait :« Cor de morte pascuutur : hoc columba now babet, de frugibus terre viv vere, fratres, miraudymt in colam revissimi vel museas occiduut. Nibil borum €o- Jumba ; now de morte pascitur. 1 Quia ergo episcopi ‘non sunt epigcopl, presbyleri a Dauicle puero judi I infatyatur, a porcis conculcatu ; et qui dicit : Pax vobiseum , non cst columLa, sed corrus reputatur, Non ergo semper pro officio vel anctor: {ale persona: contra puetus eat agen..um, cam ome nig persona criminaliter peccaus, alter: ta, at ita dicam, et capite minor legibus censeatur, Qui enim facit peccatum servus est peceati (Joan. vitt, 34), tam in pezoa quam in cu'pa, guia maluepscopes co impadicns, canis magis dicendus est quam e,ixopuse Unde Gregorius : « Qui nec regiminis in se catio- Rew babuit, nec sua delicta detersit, nec criwen Glioruu correxit, canis magis dicendus est qu:m episcopus. » Quibus ergo Mieronymus, Augustinus, Gregorius auferunt nomen columbx vel episcopi, tonne et privilegium avferendum est, ut possint a subjecto reprebendi? Unde et Scriptura dissiewulans legium prave seuectutis, ait: Maledicres, now sed puer centum annorum (Isa. Lxv, 20). Car, XX1. Quod a minoribus non sit refugienda correctio, Quia ergo usu et auctoritate obtinet Bec pravlatos subdili reprebendaut et accuseut; sic qiamws precipit, ut pralati subditorum inerepationes non Fefugiant. Unde Angustinus ad quae usus obtinuit, sit episcopas presbylero major, Augustinns Hieronymo winor est : licet enim a mi- nore sit, non refugienda vel dedignanda correetio, si salva fiat charitate. » 7 Car. XXM. Quod etiamsi subditi mala intentione re- ue excusare debeant falum. Sed etsi a subditis aliqua siuistra intentione vet importavitate flat, ne majus fiat scandalum Eccle- size, debet pralatus humiliter tolerare et rationabi- Titer se excusare, ne aliis sit auctor ruing. Unde Gregorins Theotistze patricize (lib. 1, epist. 45) : « Pensate, queso; ubi erit patientia, si deest quod toleretur? Abel esse non poterit, quem Cain malitia non exercet (67). Ipsa enim malorum satietas pur- gatio bonorum est. » Et post pauca : « Sed quia se dari hoe ipsum stultormn hominum murmur trate quilla ratione potest, peceatum credo, si bonum quod valet Geri, negligitur ut Gat, Nara cum placare insa- fas mentes, atque ad salutem reducere praesumi- mus, scandalizare eas minime debemus. Sunt enim quzdam scandals, que omnino despicienda sunt ; qudam vero, cum vitari sine culpa possunt, de- spicienda no sunt, ne cum culpa serventur. Quod io pradicante cognoviinus, quia eum digerct Veritas : on quod intrat in os coinguinat fominem, et discipuli dicerent + Seis quia Phariszi ¢ ‘hoc verbo scandatizati sunt, protinus respon- 9, cack sunt, duces crcorum (Matth. av, 41). Et tamen cum tributum peteretur, prius ationem reddidit, qua tributum solvere non deberet, ‘atgue illico subjunxit : Tamen ne scandalizemus eos, rade ad mure, et mittens hanum, piscem tolle et aperto fore ejus invenies staterem. Illum da eis pro me et pro te (Math. xen, 28). Quid est autem quod de sean- dalizatis aliis dicitur : Sinite eos; et aliis, ne sean- dalizentur 9 Domiuo, tributum solvitur quod non debetur? Quid est autem quod aliud seandalum Geri permisit, alind prohibuit, wisi ut nos doceret et illa scaniala quce nos implicant in peceatis cuntemnere, et ea qua: sine peecato placare preesimimus om bus modis mitigare? Vesira itzque excellentia pot- st pravorum hominum scandala cum trauquillitate declinare, » Ft post pauea : « Ne nobis indignum Videatur, perversa capitula de quibus nobis oblo- quuntur, anathematizando satisfacere popula. » Et post pauca : « Certe Petrus potestaterm regni coelestis acceperat, ut quzcunque in terra ligarel et solverct, cessent in ccelo ligata alque soluta; super mare am- bulabal, zgros umbra enrabat, peccantes verbo oc- cidebat, mortuos suscitabat. Et quia ex admonitione spiritus ad Cornelinm gentilem fuerat ingressus, contra eum a fidelibus quaestio est facta, cur ad sentiles intrasset, et cameitisset curn els, cur eos in (67) Apu Gregorinm : Ego Abel esse non Patron. CLXXX, LIB. DE MISERICORDIA ET SUSTITIA. — PARS Ht. mm ‘A Daplismate receplsset. + El post panes : « Si cum a fitelibus culzaretur, auetoritatem quam in sancia Ecclesia acceperat attendissel, respondere poterat ‘UL pasierem suum ores que ei commisse fueraut Teprehendere non auderent : sed si in querela fide- Sian aliquid de sua potestate diceret, profecto doctor mansuetudinis non fuivset. Mumili ergo ratione eos placavit, atque in causa reprehensiouis sux etiam testes exhibuit, divens : Venerunt autem mecum et sex fratres iati (Act, x4, 12). Si igitur pastor Ecch - siz, prineeps aposiolerum, signs et miracula singu- lariter faciens, aon dedignatas est in causa repre- hensionis sue rationem humiliter reddere; quanto magis nos peceatores, cum de re sliqua repreliendi- mur, reprebeasores nostros humili rat B debemus? » Item Augustinus, Be doctri « Nonne Deus cum Moyse loquebatur? Et tamen onsilium regendi tam magai popali a socero, suo scilicet alienigena homine, et maxime providus, et minime superbus accepit. Noverat enim ille vir, ex quacunque anima verum consilium processit, nec ei, sed ili qui est Veritas incommutabili Deo esse tribuendum, » Iu quo notandum est correctionibus et consiliis minorum majores acquiesecre debere, sicut etiam salubre et necessarium est minores illa majoribus, vel e converso majores minoribus ex- ibere. Gar, XXII Quod Unde tsi « Terrent me divi- narum Scripturaram exempla, et quae necessar:a ‘sunt compellor dicere. Sive enim pater sum, ut di- is, Heli condemnationem metuo, quia peceatorcs gerentis Jonathz poenam forinido, qui patrem non prohibuit quod poterat, in bello de- Functus est.» Unde Ambrosius in homitiis suis : «Qui fratrem non arguit peceantem, quodamiaode horta- tur ut peccets » ti mon ab omnibus, sed ‘omuteo macula respersis spectia accusandi sua. Sed cum ex auctoritate canonica pralati a sul- ditis sunt argueadi et accusandi, videndam est quod Donon ab omnibus, sed tantum a bonis, et nulla om- nino macula vel prasenti vel praterita respersis, vel etiam non suspectis. Unde Anacletus in secunda, epistola (a. 2) : « Aceusatio sacerdotum nonnisi ab idoueis et probatissimis viris, et qui suspectionibus el seeleribus careant eri debet; quia Dominus sacri sui corporis tractatores a vilibus ct reprolis infs- wari woluit, vel calumuiari permisit, sed ipse pro- prio flagello sacerdotes ejecit. » Et paulo post :« Sina crimine sacerdos eligi praecipitur, nullatenus ab ho- minibus criminibus irretitis accusari ant ealumniael permiuitar, nee ab aliis quam ab his qui nine sunt, et juxta electionem, si uecessitas picor, gui Cain fratrem ron habuerit. 29967 sacerdotes fieri ant ordinati possimt. » Unde Dama- sna papa ad Stephanum cx concitio Africre : « Accu satores episcoporum ot testes super quilus. ragita- tis, absque alla infamia, aut snspicione, aut mani- feata macula, et vere fei pleniter instructi esse debent, et talen quales ad sacerdotium eligi divina Jubet anctoritas, Quoniam sacerdotes, wt antiqua nari now postunt, nec in eos Aestificari, qni ad enmdem nec debent, nee possant provelii honorem. An quo notatur quod qui deber quamvis ipsi non sant sacerilo~ es, tamen sacerdotes accusare possunt, et in eos testificari, si non sint infames, Cap. XXV. Quee personee infames dicendae sunt, Quos Stephanus papa deseribens, ait dilectissimo fratri atque familiar amieo Hilario in prima (n. 4) ¢ ¢ Infames esse eas personas dicimus, quze pro ali- qua culpa notantur infamia, id est, qui Christiane legis normam abjiciunt, et statuta ecclesiastica con- sacrilegos, et omues ca- nibus irretitos, sepulerorumque vio- Iatores, et omnes qui adversus patres armantur; simikiter et incestuosos, homicidas, perjuros, male- cos, raptores, veneficos, adulteros, de bellis fugirw= tes, et qni indigna petunt sibi toca tenere, aut fa- aultates Ecclesize abstrabunt, vel qui contra inno- 108 ad iracundiam provocant, 108, vel pre suis sceleril ab Ecclesia pulsos, et omnes quos eccles serculi teges in nes, nec servi ante legitimam libertatem, nee poen non integri corpore, aut qui sanam non habent amentem Yel intellectum, aut inobedientes sanetorum decretis, aut furiosi non debent ad sacros gradus provehi, nec liberti, nec suspeeti. » Car. EXVI. Quod inimici ab heri et nudivatertiue ecusatores et testes exte non possunt, Unde Anacletns, cap. 2 (epist. 5, n. 8): « Accu- satores et testes esse non possunt, qui ante hester num diem aut nudiustertius inimici fuerunt, ne iratt nocere cupiant, nec kesi ge ulcisci velint. » Cap. XXVII, Quod consanguinei et familiares cusntores el testes esse non debent. Unie Calintus papa, cap. 2 (epist. 2, n. 5): ¢ Ace casatores consanguinei adversus extraneos testino- niuin non dicant, nee famillares, nee de domo wna prodeuntes, Et si voluerint et inter se consenserint, inter se tantam modo testificentur parentes et nos in alior. Nec accusalores nec testes piantur; quia propinquitatis et fa minationis affectio veritatem impedire solet. Amor carvalis et timor alquo avaritia plerumgue sensus hebetant humanos, ut quesium pietatem putent et pecuniam quasi mercedem prudentis. » Car. XXVIIL. Quod non solum vite et opinio accusa- forum testinm, sed etiam intentio perserulanda eat, Unde in deeretis Evaristi cap. 11 (epist. 2): ¢ Au- divimus quosdam episcopos infamatos et dilaceratos, D, ALGER! SCHOLASTIC! LEOSIENSIS 908 A.a sedibus propriis pulsos, et alios in eis ipsis viven- ibus constitutes. Keo hoe vobis scrihimns, ut sciae fis hoe fleri non Hicere. » Et post panea: « Si qui sunt vituperatores, amt accnsalores sarerdotum, non oportet eos a judicibus Erclesie andirt antequam disentiatur eorum existimationis opinio, qua te- meritate, qua intentione, qua fide, qua vita, qua conscientia, quove merito, si pro Deo, aut vana gin ria, aut ex inimicitia, aot odio, aut cupi litate. Hare omnta fideliter sunt perscratanda, et diligenter per- tractanda. Nam sunt nonnulli qui prepositos st Persequuntur et reprehiendunt, si vel parum ipsis molesti fuerint : hlcireo recto oewlo primatibus Ee~" clesiarum utiliter providendam est, ne quis corum fnnocens vexelur aut seandalizetur. » P cae. XIX. Quod someti ideo vel mullom vel diffci= lem voluerant esse sacerdoum accusutionem, ne @ malis quibuslibet possent infestari, Unde Fabianus papa in Decretis suis missis orien- talilus episeonis (epist. 1, n. 2) : ¢ Talia cogitantes sancti apostoli, eorumque successares, Spirita sam clo repleti, malos homines prievidentes, et simplices considerantes, diffcilem aut nufam voluerunt esse sicerdotum seeusationem, ne x malis potissent averti aut submoveri. Quia si line facile coneedere- tur secularibus et malis hominibus, aut nulles, aut ‘ix perpauci remanerent. Quouiam semper fuit, et est, et quod pejus est semper viget, ut mali bones Persequantur, et carnales.spirituales infestent. Kd- circo, ut praedictom est, statnerunt ne accusaren- tor ; et si aliter fieri non poset, perilifficilis fleret corum accusatlo, et a quibus, tt supra dictum est, the preesumeretur ; neque a propriis. sedibus vel ec clesils episcopi ejicerentur. » Ecce Fabianus aper- tissime resolvit quare sancti vetuerunt ne sacerdo- tes a vulgaribus et vitibus persohis passim et te- mere acensarentur, ne sci eretionem, vel malitize tem lio tis vel_malis pastores gravarentur. Quod tamen couceaserunt bonis subditis, ne praelatiquaelibet mala perpetrare impune viderentur. Et revera pastores, quos Dominus ‘s00s ¢4 Hinguam suam esse voluit : et quos principa- Wicio_peculiariter reservari D voluit, cum pro merito plebis constituatur prin- ceps, et iterum pro meritis plebis damnentur pax stores Ecclesie, nisi in magnis valde, et ma- libus peceatis, pro nomine sunt tolerand wicandi, ne, «dum eos perseqnimar perverso ordine, etiam nostra Peceata, quibus ipsi depravantur, eos auteyuain nos ipsns Inere faciamus. Car, XXX. Quo ordine complenda sit discipana. Quia ergo dictum est quo tempore, que intentio~ nis discretione, quibus accusatoribus, quibus testi~ bus, exercenda sit disciplina : nunc quo ordine implenda sit videamus. Tantum enim viget ordo in Ecclesia, ut seu facta sint sou verba, nisi ordinabiliter habita, sint etiam irsita, Unde Ze-9 phyrinus papa, cap. 4 (epist. 1): Neque in re dubia 4 certa judicetur sententia, nec ullem judicium nist ordinabiliter habitum teneatur. » Item Leo papa, cap. 49: « Si in rebus szcularibus suum cujusque jus et proprius ordo servandus est, quauto magis in eeclesiasticis dispositionibus nulla debet indici confusio? » Car. XXX1. Quod prinsquam accusari debeat episco- semel, sed sepissime ; ied familiari colloguio , ut corrigat quae in se corrigenda cognoverit. Ut ergo ordine fiat disei ante conveniatur episcopus, non semel,, sed seepe quam accuselur : et ut propter scandalum Bcclesin vel se expurget vel corrigat, ad:voneatur humiliter quidem, et Mande prius privasim, et postea publice. Si nea~ tram exsequi volucrit, ut scilicet’ expurgetur, vel consilio subjectorum corrigatur ; tune demum pri- mati ejus significetor fitteris non furtivis, vel pro- visoriit, sed canonicis; non ex conspiratione, sed ex charitate, quibus ab ipso accusationls et judicli dies expetatur. Unde Anacletus, cap. $4 (epist.., nm, 2): « Si quis adverses pastores et Ecclesins corum commotus fuerit, aut causas habuerit, prius ad cos recurrat charitatis studio, ut familiati col- loquio admonlti, ea sanent que sananda sunt, et charitate emendent quze juste emendanda cognove= tint. Si autem aliqui eos, priusquam hoc egeriut, lacerare, aceusare, infestare praesumpserint, ex- commmnicentur, et minime absolvantur antequam satisfactionem condignam egerint; quia injuria C eorum ad Christum pertinet cujus legatione fun- gontur. > Hem Alexander, cap. 1 (epist. 1, n. 3) : «Si quis erga episcopum vel auctores Ecclesia se quamlibet querelam justam habere crediderit , non Prius primates aut afios adeat judices, quam ipsos a quibus se lesum existimat, conveniat familiari- ter, non semel, sed sepiasime, ut ab eis aut suam Justitiam aut excipiat excusationem. Si autem secus egerit ab ipsis et ab aliis communione privetur, tan- quam apostolorum Patrumque aliorum contemptor. Cap. XXXU. Quod metropolitani suffrogancis svie ‘auperbi et graves essa non debent, nec sine eorum consilio aliquid, nisi quod ad propriam pertinet parochiam, tracta Unde Anicins papa, cap. 4: ¢ Si po‘itanorum inflatus fuerit, et sine o Provinciatium praesentia vel consilio episcoporum, aut eorum aut alizs causas, nisi eas tantum quae ad propriam pertinent parochiam , agere, aut eos gravare voluerit, ab omnibus districte corrigatur, ihe talia deinceps praesumtere audeat. Si vero incor- igibilis, eisque inobediens apparuerit, ad apostoli- cam sedem ejns contumacia referatur, ub vin de eo fiat et ezteri timorem habe Cap. XXXII. Quod si episcopus admonitione subdi- forum incorrigibilis fuerit, tune canonice ad matem causa ejus deferatur, qui eum ad conc! consocet. Unde Felix, eap. 41 (¢ > im 2): € Si quis episeo- LIB. DE MISERICORDIA ET JUSTITIA. — PARS I pus ab illis accusatoribus, qui recipiendi sunt, fuerit accusatas, postquam ipse ab eis charitative convenius fuerit, ut ipsam causam emendare de- beat, et eam corripere noluerit, non olim, sed tune ad snmomes primates eanonice causa ejus de- feratur, qui in congruo loco infra ipsam pro tempore congruo, id est autumnali vel wstivo, eoncilium regulariter habebunt, ita ut ab omnibus qusdem provineise episcopis inibi audiatur. Quo et ipse regulariter convocatus, si eum aut indrinitas , aut alia gravis necessitas non detinucrit, adesse debedit; quia ultra provincie terminos accusandi ante licenlia non est, quam major audientia ro- getur. » Car. XXXIV. Quod subditi et praiasos humiliter reprehendant , reprehensos venerentur. ‘Quie ergo convenienstus prius est priclatus, quam aceusandus, queimodo hoe faciendum sit exponit Gregorius in libro v Moralivin : « Cum quedam facta incliorum vel preelatorum deterioribus displ cent, nequaquam hoe quod mentem movet reticen duin est, sed cum magna humilitate proferend quatenus intentio pie sentientis eo servet forwa ectitudinis, quo per iter graditur humilitatis. Et fivere ergo dicenda sunt quae sentinus, et valle humiliter promenta que dicimus, ne quod forte intendimus, hoe etate proferendo non recte faci mus.» Item in eodem « Dum salva res agitur, (quod est priv- ris, toleretur. Debet ‘taien humiliter sugzeri fortasse valeat quod displicet eimendari. » Et post pauca : « Si magistrorum vita jure reprehenditur, oporiet ut eos subditi etiam cum displicent vene Fentur. Sed hoc solerier intnendum, ne quos imie tari dospicis venerari comtemnas. » Cap. XXXV. Quod preclati a subditis reprehensi vel debent se purgare, si sunt innocentes; vel emen- dare , si sunt culpabiles. Cum ergo prvlati debeant a subditis couveniri et reprehen @ contrario vel se debent expur- gare, si sunt innocentes ; vel emendare, si sunt culpabiles. Quod utrumque certis auctoritatibus explicetur. Periculosum enim valde est pralatuin esse vel videri reprehensibilem. Cum enitm dicatur D# Domino sal terrae et lux mundi (Matth. v, 13), quis sapiet, si sal infatuatur? Quis non offendel, si Jux obscuratur? Unde Paulus dicit : Videts ne po- natis offendiculum fratribus aut scandalum (Rom, xiv, 43). Et al rovidete bona non solum corams Deo, sed etiam corom omnibus hominibus (Rom. xi 47). Et Augustinus (serm. 585, n. 1): ¢ Qui nuegligit f.mam suam crudelis eat. » Et in Evangelio : ‘Vaz homini illi per quem scandalum venit (Matih. avis, 7). Et iterum : Si quis scandatisaverit unum ex pusillis his, expedit ei ut suspendatur mola asina~ ria ad collum ejus, et demergatur im profundum ibid., 6). Non est ergo leve prelatum queilibct ‘sua culpa vel occasione sibi commissos perderc, pro quibus Christus mortuus, pro quibus ipse ra~ou D, ALGERI SCHOLASTIC! LEODIENSIS a2 tionem redditurns est in districto Del exan.t:e. & Unde etiam Samuel, cum Israel Domino regem peteret, suspicionis prajudicia opinionis damna pateretur, eum divina obtstatione’ et vulgl etiam tes:imonio suam innocentiam patefecit, quod walli scil'eet in juriam fecisset, sed muneribus eorum adversatus essel. Sed et Gregorius superius attestatus est, quod Petrus apostolorum prineeps cum sex fratrum testimonio de Cornelii ethnici communione se pur- (Act. xt, 42). Plures etiam sanetl, ne quolibet modo scandalum essent Ecclesiz,, solemniter se purgaverant de sola suspicione. Legitur enim in Registre Gregoril ad Justinianum imperatorem , ap. 167, « quod supe sancti Petri jorej- rando se purgaverit Leo episcopus. » lem in Regi- B stro ad Brunichildem reginam, cap. 252, Menas eplscopus simili examinstione : « Similiter Brieclus Turonorum episcopus pro scandalo populi sedando In prunarum deportatione et infantis menstrui col- locutione. » Unde etiam Gregorius Augustino Ar- glorum episcopo in epistola enjus est initium : Desi- derabile miki a te (68), €1 cztera : « Presbyter vel quilibet sacerdos a populo accusatus, si eertt non fuerint testes, illati approbent verita- medio: et Hlum testem Proferat de Innocenti sum puritate, cui nota et aperta sunt omnia, sicque in proprio gradu maneat.» Cap, XXXVL Quod cnjus sci'ur ab omnibus culpa, aciri debet ab omnibus parnitentia. Si autem se expurgare non potest coucilio, vel etiam testimonio subjectorum, propter scandalum sedandum necesse est ut satisfaciat.Genebaldus enim Laudunensis episcopus pro lapsu carnis a beato Remigio in crypta subterranea positus septennem- potnitentiam egit in aqua et pane subcinericio Lau- «uni coram ipsis eisdem quos inter fuerat infamatus, Dignum est enim revera, ut quos inflit fetor eulpse, reliciat bonus auctor. odor] paznitentize. Unde Au- gustinus in homiliis: « tpsa corripienda sunt coramn ‘qmnibns , qua peceantur coram omnibus; ipsa core ripienda sunt secretius, quae peceantur secretius. Unde etiam Gliam archisynagogi Domious in. domo suscitavit; Lazarum vero videntibus Judzis eam clamore de sepulero voeavit. » Unde Augustinus in bro De peenitentia : « Cuin tanta est plaga peccatt atque impetus morbi, ut medicamenta corporis et sanguinis Domini differenita sin; avetoritate antl- stitis se debet quisque ab attari removere ad agendam pornitentiam, et eadem auctoritate reconciliari, Hoe est enim indigne aceipere corpus et sanguinem Dom €0 tempore, quo debet agere poeniten- tam, accipiat. » Hem in eodem (serm. 354, n. 9): « Qui medicine petit sententiam , veniat ad antisti- tes, ver quos illi in Ecclesia claves eceloram mur, et tanquam bonus jam incipiens esse materworum membrorum ordine custodito, a (68) Haze epistola hodis non exstat apud Gregorium, prepositis sacramentorum accipiat satisfactiouls sua modom, in offerendo sacriicio contribulad cordis devotus et supplex. Id tamen agat quod nox solum ill prostt ad recipiendam sslutem, se.t etiam ‘exteris ad exe uplum: ul si pece.-tum ejus non solam in gravi ei est malo, sed etiam in tanto scandalo aliorum est, alque hoc exped're utilitsti Ecclesie: videtur antistiti, in notitiam mullorum, vel etiam totius plebis peenitentiam agere non recuset, non resistat, ne lethali et mortifere plage addat w- morem, » Car, XXXVI. Quod cum levis culpa querlibet q diana confessione fratram solsi credatwr, erh ter tamen prelatorum turtum atsolu.ione laxelur. Sed opponunt quidam, quod a libus satisfactio criminalium poss! presbyter veuerabilis hunc locum ita exponit fitemini alterutrum peccata vestra (Jac. v, 16): 6 Ls hac, inguit, sertentia debet illa discretio esse, ut quotidiana leviaque peerala, allerutrum et coxqua- libus coufiteamur, eorumque credamus quotidiana oratione salvari, Porro gravioris lepre immundi- tiam, juxta legem, sucerdoti pandamus, et ad cjas arbitrium qualiter et quanto tempore jusserit puri- care curemus. » Unde et Augustinvs cum de cri- minalibus discresiasel, ait : « De quotidianis autem et levibus sine quibus hee vita non ducitur, quoti- diana fidelium oratio satisfacit. » Cap. XXXVI. Quod sacerdotum panitentia, etside- bet sciri, nom amen ab omnibus videri. Sed sacerdos, etsi poeuitentiam agat, ita utomus sciant, non tamen ila ut omnes, sicut de quolibet laico per omnia ejus poenitentiam videant ; quis manus impositio debet ei in imponendis capiti ch.e- ribus a quolibet sacerdote fleri siewt publice de Ecclesia sicut Iaicus ejici, sed in private loco, vel ipsius claustei, vel alicujus monasterii, vel ad loram, vel in perpetuum debebit prout jussus fuerit poenitere; sicut etiam Genebaldus in erypta subterranea, ubi nee homines vidit, nec ab eis visas. est, per seplem annos pauituit. Unde Leo Nustice episcopo Narbonensi, cap. 16 (epist. 92, n. 2) « Alienum est a consuctudine ecclesiastica, in presbyterali bonore aut i consecrat sitionem remedium accipiant pasitendi. Qued dubio ex apostolica traditione descendit, secundu: quod scriptum est : Sacerdos si peccaverit, quit nro eo? (I Reg. 1, 25.) Unde hin Promerandam misericordiam Del privata est expe- lendla secessio, ubi ilorum satisfactio, si fuecit digns, t (ructnosa. » Quod ad terrorem dictam est, ut sacerdos tanto familiarius et obuisius Deum oret, quanto. inter se et Deum nullum vel rarum interces- sorem oblinet : tanto vero expeditius et literius, quanto in privata secessioue sua nec impeditur nec offendi‘ur aliqua sxcularium importunitate. Et si s2-13 LIB. DE MISERICORDIA ET JUSTITIA. — PARS IL oe tisfactio ejus taliter fuerit digna, erit et fructuosa A sequenter, eap. 200, ut hoc per misericordiam fleri duobas moiis, ad salute scilicet, et ad houorem ecclesiasticum recuperandum. wa dignitati reatituatur, Unde Hieronymus in Michie quan +4 Cum divin! magis Prophetz fuerint comprobati, ridebuntur su- €1 populi qui ab eis prius deceptt foerant, contra eos loquentur. Tunc etiam. ipsi ma~ sistri pei t quia clemens sum et nolo mortem peeeatoris, cum exaudiero eos, dabo eis virlutem spiritus mei, et implebo eos judicio meo i, UL qui prius populum blandimentis decipiebant, postea vera annuntiando deterreant, icipiant mederi vulneribus qui »Etcum hoe dixisset ex per- sna Domini, quid ex his verbis concepisset subse- quenter ostendit : « Animadverte, inquit, in prae- senti loeo posse aliquem docere post peccatam, si tamen vitia pristina digna pnitentia luerit. » Unde 1 David post adulterium et homici Psalm: Asperges me hyssono, et ma: Cectitiam salutaris tui, et apiritu princi 44). Cumque hoe feeeris, docebo iniquos 5» et iny fi ad te convertentur. Unde Calixtus apa, capitulo 199: 4 Ertant qui putant saccrdotes (post lapsum, si gai hoe putant non golum errant, sed etiam traditas Eeclesiz ela ‘Yes despuere videntur: de quibns dictum est : Que= eungue solveritis. super terram, soluta erunt in clo (Math, x11, 48). Alioquin hae sententia Domini ¥era nou est; wos vero inubitanter tam Domini ss cerdotes, quam reliquos fileles post dignam satis- factionem posse redire ail Lonores eredimus, testamie Domino per prophetam : Nunguid gui cadit now ad- Giciet wt resurgat, et qui qzersua est non reverietur (der. vin, 4). El alibi : Nolo, inquit Dominus, mor tem peccatoris, sed wt converiatur et vivat (Exech. 1, 41). Et David propheta prenitentiam agens, Gixit: Rede miki letitiom salutaris tui, et spiritn principali confirma me (Peal. 1, 44). Ipsa namque post parnitentiam et alios docuit, et sacrificiuin Deo ‘obiullt, dans exemplum docioribus Eccles, si lapsi fuerint, et dignam paonitentiam egerint, wirumque facere posse. Docuit enim quando dixit : Docebo ini- qos vias tnas, et impii ad te convertentur (ibid., 18): et sac pro se obtulit, cum disit : Sacrifcive Deo spiritus contribulatus, Videns ni mundata per porn cando, et Domino libando curare alien: (69) Apud Gregorium Melita civitaus. B reversiones prave actionis desideria q¢ intulerant,” ostenderet, adjecit : « Sententiam, que misericor- diam vetat non solum tenere, sed et audire, refu- » eb cxtera, ut supe Car. x iodo solvendum est, quod aligui sancti ‘post peenitentiam prohibent dignitutis restitution, atiqui concedunt. Sed videntur sancti huie sententize contrarii, qui dicunt post lapsum vel poenitentiam neminem posse ad clericatum venire, vel redire, vel in clericata emanere, cum alii dicant econtrario omnia illa leri posse. Unde Gregorius Constantio Mediolanensi ept- scopo cap. Gt (lib. v, epist. &) :« Si lapsis ad orinem revertendi licentia concedatur, vigor ca- noniew: procul dubio frangitur disciplinge, dum per isque con cipere non formidal. Fraternitas siquidem vestea nos cousuluit, si Amandinus, qui ex presbytero et abate a vesiro est decessore, culpa exigente, de- positus, in eo quo fucrat ordine revocari debeat : quoil quidem nee licet, nee aliqua ratione Gert de- cernimas, Ejus tamen si forte cunversatio meruerit, sacro per onmnia, sieut est privatus, officio in mona Hlerio eum ante alios, ut provideritis, monachus ordinate, Mlud igitur proc omnibusstudete, ut lapsos in sacrum ordinem nullius vobis supplicatio aliquo. modo revocare suadeat, ne hujusmosli non statuts, a eredatur esse vindicta.» Item um episcopumn : « Preshyteram. de quo nos fraternitas tua latoris praesentls relations consuluit, nulla ratione In sacra ordine post lapsam aut permanere aut revocari potsa 0o- guoscat. Cirea quem tamen mitiue agendum est : propter quod commissum facinus facili dicitur pro- fessione confessus. » Item ad Joannem episcopum Syracusanum (lib, 1x, epist. 65): « Que adversus Lucitlum Muclenia: civitatis (69) episcopum querela commota sit, in gestorum quae ad nos divexistis pa gina declaratumn est. Et ideo quia tanti facinoris ul- iv nulla debet dilatione differri, fraternitas vestra ros aut quatnor de confratribus et sacerdotibus ve- tris sibi adhibeat, ut ipsis quoque prasentibus pa- lefucla ac satisfacta veritate predicium Lucillum de epircopatus ordine, quem hujus sceleris conta ‘gitm maculayit, studeat sine ambiguitate deponere.» In quo notandum, quia non de o lapsis hize sententia intell'genda est. Quidam enim labuntur, de quibus suspicio vel nulla est, vel incerta ; de qui bus ipse Gregorius ait : « Lapsos in ordina ecclesi stico, sed non dejectos, Dei judicio committimus, cujus misericordiz, ut Leo dicit, nec meusuras prac sumimus ponére, nec tempora defluire, apad quem I!as patitur venie moras pura confessio, dicente Spiritu Dei per prophetam : Cum ingemueris, saleua eri (Exech, xxxin, 12). Eos ergo vera confessions Gicit esse purgandos. » Labuntur vero alii de quibus non suspicio, sed evidentia ceria est; sed vel docu-a] os D, ALGERI SCHOLASTIC! LEODIENSIS 916 mentis deseruntur subditi, ne accusent, vel presdi- cum importunitates temporarn, vel judicum ecclesia~ , ut dictum est, toleran- tur, vel etiam 2 subditis eum ordine eanonico eon- Yeninntur, ut argui et cortigi ab eis debeant, com= panguntur, et subditorum suorum paenitentize s2- tisfaetione purgantur, nee deponuntur, Cur enim san:ii talem ordinem subditis canoniee darent, ut ante accusationem praiatos suos ad arguendamn couvenirent, et i is esset non iter nisi incor accusarent, nisi ut per correctionem anticiparent depositionem? Correctus acrusari non debet : pon accusatus deponi non potest. Quoniodo ergo, ut salvus sit ordo eanonicus, deponetur quamvis evi- denter cognitus malus,si ad commoni:ionem voluerit esse correctus? Unde Gelasius, cap. 5: « Qui pro- bibita depreviensi fuerint admisisse, vel commissa on potins bua sponte correxerint, periculum sub- Iuari sunt proprii honoris. » Unde Isidorus : « Qui per bland verba castigatus non corrigitur, acrius necesse est ut eorrigatur, Cum dolore enim al denda sunt, quae feniter sanari non possunt, » Hem Symmachus : ¢ Ferro absciden forventa non seativnt. » Car, XLL Quod de erimi prarlatus vult cor di eusandus, et cum correcius accus non est damnandus, Sed opponunt quidam non debere ita fleri in eri- miinalibus et mortiferis peceatis, ut sunt hoinicidia, vel perjuria, et hujusmodi : sed in levioribus, ut est simples lapsus carnis, etes, hujusmodi, Et revera, tut Gregorius ait : «Quem major sequitur enlpa, mae jor implicanda est vindicta; sed tamen ubi abon t2- it peccatum, ostendatur superabundare et gratia » (Cum non tuveniatur majus delietum quamexorhitare 8 Ade per bzresim, quia non corpora moritura, sed aniinw in slernum victurz perimuntur. Qua el tota Ecclesia a suis fundamentis concutitur. De hoe tanto peceato idem orto a sanetis Patri Fabiano, exterisque Institutus est canonice, ut si pastor a fide exorbitaverit, sit privs secreto a subdi- Us corrigend quod absit! apparuerit, tune erit aceusandus, Quomodo etiam haereticus, si a subditis vult corrigi, erit damnandu ‘cum, nisi incorrigibilis apparuerit, non sit accusan- ‘dus, et nisi accusatus fucrit, ut ait Gregortus, extra ordivem ibus et mortiferis pecca- subditis non est ac i non debeat, tus? Ut ergo etiam de criminalibus, speremus gratiam, Hieronymus, ut superius dictum est, prophetam David cujus auctoritate suam robo- ravit seutentiam, de adulterio et homicidio testatur Pannituisse, et postmodun doculsse : et pro certo eredendum est immutabilis Dei non esse erga nos ‘mutatam benignitatem, si similem in nobis invener:t Penitentie satisfactionem. ACar. XLIL. (hed discrete contemperanda sunt Gregorii, quibus dicit lapses now debere reatilxi, ne sit contrarius carleris sanctis, et in sequentibus aii Quie cam ita sint, contemperanda sunt verba ‘anonum ordinem non pertur= uia quod dixit de presbytero et abbate dépo- silo, et de presbytero in judicio facili professione confesso, et de Lucillo jam querela ecclesiastica accusato, quod hi omnes pro lapsu et ordine eecle- siastico aut remanere, aut revocari non debent, Propler seandalum Ecclesiz: fecit vitandum. Qu Fevera postquam quilibet usque ad accusationem Frigibilis et contumax apparel, ul superius di- ctu est, acrius puniendus est ; vel etiam propter B infamiaim quam usque ad ventitationem erudeliter eglexit, vel propter inimicitias quas contra Eccle- siam a qua correctus est gereret, revocandns non est ; vel ideo etiam quia ad cztera inutilis est. (Qua omnia non ad hoc impeiliunt, quin corrigi po lisse concedatur, si ante accusationem vel depo sitionem voluisset. Sed videndum ne per nos blas~ phemetur nomen Dei, et ut non vituperetur mi terinm nostrum. Et ideo qui negligit famam juia mulia non propter despe- rationem gerere, sed propter scandalum Ecclesin severe judicantur. Ut enim ait Isidorus, « melius 61 ut pro multorum salvatione unus condemnetur, quam per unius licentiam multi periclitentur. » Unde etiam Martinus in ea cujus est initiom : Fra~ € ternitatis twe studio : « Qui semel in lapsum post suam ordinationem ceciderit, jam depositus erit, ullamque gradum sacerdotii poterit adipisci ; sed ‘sullciat ef lamentationibus Betibusqne assiduis, ‘quousque advixerit in eadem poenitentia permanere, UL commissum delictum divina gratia exstinguero valeat. » lem : « Si post ordinationem suam qui piam in lapsum ceciderit, et prievaricationis pec- cato reprehendatur obuoxins, omnino prohibendus est cum manibus lutulentis atque pollutis mysteria tractare. » Cuin ergo semel lapso sntia injungatur, lamensationibus illa tam facilis gratia venio, qua hora peeeator ingeniuerit salvus erit? Si suff- cit hora, cur vix sulicere dicuntur tot ora? Ubi est quod ait Augustinus de agone Chri- 10 (cap. xxx), nusquam tam vigere debent viscera misericordis, quam in catholica Ecclesia, wt tanquam mater nee peccantibus filiis misere Insultet, nec correctis difficile ignoseat? Ubi eat enim, quod ait Augustinus homilia 38 : « Quid con- Verso non ignoscitur, si. fusus agnoscliur? Quis homicida desperet, si in spem redditus est, a quo etiam Christus accisus est? Crediderunt inde multi, donatus est eis sanguis Christi, ut magis eum biberent, quo liberarentur, quain rei de illo effuso tenerentur. Quis desperet si in eruce latro salvatus est, ante paululum homi- cida, post paululum accusatus, convictus, damua- et fetibus assiduis,97 ibi damnatus ; sed ibi liberatus, whi muta- tas. Quis ergo desperet de gratin ejus qui coxlos penetravit, et interpellat Patrem, qui respicit in iciem Christi sui, quin camdem gratiam posstt ‘obtinere sibi conviclo, damuaio sed mutato, quam contulit etiam sub hora mortis latroni simili, vel compari suo? » Sed, ut dictum est, non propler desperationem fit veniz, sed propter scandalum yentumque aliorum. ¢ Quia si, » ut superins beatas Gregorius, «¢ peenitentia remotionis ab officio non statata sei dilata videretur, super Las Pamnitentias agerent suis accusatoribus insidias vel vindictas molirentar, Et alii, si in eis leniver vel male correctum vitium viderent, malo eorun exemplo peri EB tum non fecit, nee est inventu ‘ore ejus, tota die usque ad mortem expandit macus suas in ‘cruce ad populum non credentem, ut ostenderet wndum esse contemnendam, nonne et peccator tla die debet poenitere, ut ostendat vitium quo damnatus est esse vitandum ? > Cap. XLII. Quod etiam damnatus, si vere poenituerit, restitui potest; quin non peccat qui ezercet jus dam, Sed tamen, si vere puenituerit, et «ita perfecte mutatus fuerit, ut praeicte difficultates non appa- Feant, et aliqua discretio necessitatis vel utilitatis imterveniat , debet remitti rigor discipline; quia n locis nec gratia prajudieat just justitia gratia, Unde Augustinus ad! Donatum judi- cem quit, «Qui sine peccaio est vestrura, primus, in- ‘eam lapidem mittat. Quasi diceret : Si ; sed competentes et qui estis. Jussit eain lapidari. Jesus ; pon fecit contra legem, quin etiam indulsit ei. Non fecit conira legem, quomolo nee imperator contra legen facere dicendus est, quod confessis aliquibus reis indolgeat. Utrumque enim ab eo poterat dis- pevsari, hoe ut jusium, illud ut piom. Unde Au- ustinas (epist, 185, n. 44) ad Bonefacium de Do- Listis baerelicis, post parnitentiam etiam in eccle- siasticis honoribus suscipiendis, ne majus Ecclesize seandalum concitarent : « ‘ut nos extra Eeclesiam et fuisse adversus Ecclesiam Porniteat ut salvi esse possimus , quomolo post istam peenitentiain apad vos clerici vel episcopi permanebimus? Hoe now fleret, quoniam revera quod faciendum est fieri von deberet, nisi pacis ipsius compensatione sanaretur. » Et post pauca (ibid.): « Est tale insereniti genus, ut nullo preciso Famo qui interest, est inseratur, Non etiam istt eis quamvis post erroris sui pocnitentiam honor clericatus aut episcopatus auferatur. Fit quidem aliquid tanquam in cortice arboris contra iutegrita~ tew sexeritatis. x Et post pauca (ibid., u. 45): ¢ Ut LIB. DE MISERICURDIA ET JUSTITIA. — PARS I. suspensas, liberatus? Noli mirari, abi con- A enim cons‘itueretur » Mec ¢ ergo, inquiuat, oportet p os Ecclesia ne quisquan post ijus criminis peenitentiam elericatam a vel in clericatu maneat ; non desperatione indul- gentiz, sed rigore factum est discipline. Alioquin contra claves Ecclesia: datas disputabitur ; de qui- bus dictum est : Quer solveritis in terra, soluta erent in carlo (Matth, xv1, 49). Sed ne forsitan etiam de~ tectis criminibus spe honoris ecclesiastici intumescens superbe ageret pornitentiam, severis- sime placuit ut post aclam de erimine damnabi Penitentiam, wemo sit clericus, ut despera temporalis altitudinis medicis major et verior esset_humilitatis, Nam et sanctus David de erimi- nalibus mortiferis egit peenitentiam, et tamen in 1p Honore persistit. Et beatum Petrum quando amaras Iserymas fudit, utique Dominum negasse porni:ait, et tamen apostolus mansit, Sed non ideo supervacua pulanda est posterorum diligentia, qui ubi nihil sa- lati detrahebator, humilitati al:quid addiderant, quo salus tatius muniretur; experti credo atiquo- rum fictam peenitentiam per affectatas honorum Potestates. Cogunt enim invenire multas medicines ‘mnlta experimenta morborum, Reru causis, whi pregraves dissensionuin {jus aut iltius hominis perienlum, sed populoram sirages jaeent, detrahendum est aliquid severitati, ‘ut majoribus malis sanandis charitas sincera subve- nial. Habeant ergo isti de preterito detestabili errore, sieut Petrus haluit de mendyci timore, amaraim dolorer t veniant ad Ecclesiars Christh Yeram matrem catholicam, sint in illa eplscopi, sint clerici utiliter, qui contra illam fuerant hosti- liter, Non i imo amplectimur, optamus, hortamur, it invenim intrare cogimus. Apostolus Petrus qui Salvator negavit, et Mevit, et apostolus mansi ceperat promisswn Spiritum sanctum ; sed multo miagis isti eum non acceperunt, ubi a corpore di- visi quod solum Spiritus sanctus vi Ecclesiam, et contra Ecelesiam Ecclesize sa tenuerunt, et nostris contra nos erectis sign armis pugnaverunt, » Et post pauca (ibid., n. 37 «Sic multitudinibus per sehismata et bereses per- euntibus subvenire consuevit Ecclesia. » Tn quo notandum est Augustioum hic solvere quoil superius dicium est, in exsecutione justitiae Pacem non esse perturbandam , ubi scilicet wea ‘hujus aut illius, sed totius Keclesize seandalum cone citatur. Et e contra constanter esse perturbandamy, ‘ubi non hajus aut illivs, sed paucorum pravorum perversitas concutitur. Secundum quam discretion nem, vel justitia prorsus intendenda. est, wt mali non ad perturbationei, sed ad correctionem alio- rum severe puniantur, vel temperanda per charie fateot et gratiam, ne unius mali seandalo exteri oni periclitentur. Sie tamen ut mali per gratiam an recipiuntur non insidias vel molestias suis core Tectoribus moliantur, vel superbe et ficte pen leant, sed vere humilitatis et poeuiteutie exemple19 allis extibeant. Unde Isidorns Mesano episcopo,, emp. 10: eVeniente ad nos family vestro religioso iro Nicetio, quod consequenter in epistolis frater- nitas vestra venerabilis innotuit: nulla est in hu- Juemodi scntentiis. diversiias intelligenda. Quod i legitur idem in eanone Anquiritano, eap. 19, Post Iapaum corporalem testavrandum honors fradum per pornitentiam. Alibi vero legitur per hujusmodi delictum mequaquam reparandum antiqui meritum. Hare m diversitas hoe modo tur, MMos enim ad primos officti grades precepit eanon, quos pornitentie precessit satis‘actio, vet digna peccatoram confessio, At con- trn hi qui neque a vitin corruptionis cmendantur, atque hoc ipsum earnale delictum quod admittunt etiam vindieare quadam superstitiosa temeritate nituntur, nee gratum utique honoris, nec gratiam eommunionis recipiumt. Ergo ita est utraque di menda sententia, nt necesse sit illos restaurari in Jnco honoris, qui per peenitentiam reconciliati sunt pietati. Hi nec immerito consequuntur is siatum,, qui per emendationem recepisse noscuntur vite remedium, Exechiel enim propheta sub typo prawvaricatricis Jerusalem osten- satiam pristioum restaurari honorem. fundere, inquit, o Juda, et porta ignominiam tuam (Exech. xvi; 52). EL post paululum : BC tu et filhe vestree revertimini ad antijuitatem vestram \ibid., 53). Ergo, dam quisquis per opus confusionis. sia confunditur, atque ignominiam suam poriat, et depositionen suai luget eum bumilitate, revocari ‘secundum prophetam ad priorem statum poterit. Hem Jeaunes evangelista angelo Ephesi Ecclesia inter extera seribit : Memor eato unile cecideris, et ‘age panitentiam, et prima opera fac : alioguin veniam 4ibi, et movebo candelabram tuum de loco sno (Apoc. 5).» Et post pauea: « Candclarom sacerdotis quod incelligitur ehrisma honoris tune penitus juxta Jnannem movelur, quando post delicti easum ne- glecta peenitentia admissa scelera non delentar. Non enhin disit, pro eo quod cecislisti movebo can- delabrum; sed, nisi poenitentiam egeris, movebo candelabrum tuam. Ergo quenicunque prepositum Peceantem ol praevenerit poenitentia delicti, utique sequetur et reparstio meriti. Ut in proverbi Qui adscondit scelera sua, non dirigetur ; qui vero confessus fecrit, et dereliquerit ea, misericordiam eonsequetur (Prov. 1, 13). > Et post pauca: « Nam 4 ipsum quem canonnm censura post seplem annos Femeare per peenitentiam in statum erevit, non boc ex proprio arbi sed potius ex sententia divini judicii sanxerunt. Nam legitur quod Maria soror Aaron propter de- tractionis delictum lepra percussa est. El ut emun- daretar, praecepit ean Deus septem diebus extra ‘astra egredi, et post emundationem rursus in ca- airis admitti. Maria ergo soror Aaron caro intelli gitar sacerdotis, que: dum corruptionum conta gaculatur, extra castra septem diebus, id est extra D. ALGER! SCHOLASTIC] LEODIENSIS ‘A colleghum Ecclesive sep et per emundationem vitiorum loci sive pristine: dignitatis recipit meritum, » Et post pauca: « Qui vero nec luget quae gessit, sed lugensa eommitit, ‘non potest ad pristinum gradu restaurari. » Cum vero beatus Isidorus dias sanctorum sen- tentias authentice et rationabiliter discrevisset, wt ‘ostenderet et has et exteras, pro persona, pro tem- pore, jnste et miiliter esse diseernendas, adjeci «In fine bnjus epistoke hoc adjiciendum putav Quoties discors sententia invenitur, illius concilit magis Leneatur sententia, cujus antiquior et pot exstat anctoritas.» Antiquior disit ad veritatem, potior ad utilitatem. Cum ergo beatus Isidoras notet angeli candelabrum esse movendum, nun quia peceavit, sed nisi poenitentiam egerit, bene accedit ad ordinem eanonicum nt prius admoneatur pre- tatus a subditis; et si Incorrigibilis apparuer tune ul moveatur eandelabrum ejus de loco suo cusetur, et damnetur, quia ita Deus pracipit et mi- natur, Cum enim humanum sit peceare, diabolieum persererare, dignum est ul nisi quo! humanum est corrigatur, quod diabolicum est puniatur. Sed et leatus Gregorius Isidro concordans in discretione Giversarum sententiarum, ait Seeundino servo Dei Fecluso, cap. $22 (lib. 1x, epist. 5 is sacerdotali officio eanonurn alias post lapsum resurgendi, alias nequaq posse. Nos ergo generalissia quae a Nic:eno inci- ¢ Pivot concitia cum reliquis quatuor veneramor; quia per ipsa sequentibus unanimes concorda A capite ergo incipientes usque in quartum altaris ministrum hane formam servandam, ut sicat mino- rem major praveedit in honore, ita et in erimine : et quem major sequitur culpa, majori implicetar vindieta, ut post pcenitentian credatur esse fra- ciuosa. Quid enim prodest triticum seminare et fructum illius non colligere? aut domum construere evil re? Post dignam igitor satistas ctionem credimus redire posse ad honorem, Domino dicente: Nunguid qui eadit non adjiciet nt reargat? (Psal. xv, 9.) Et qui aversus eat non revertetur (Jer. vin, 4). Hem : Quacunque die ingemuerit soleus erit (Ina, xxx, 45). Unde et Psalmista alt : Cor D mundum crea in me, Deus, ot spiritum rectum innova in visceribus meis. Ne projicias me a facie tua, et Spiritum sanctum (unm ne anferas ame (Paal. 1, 42), Dum eniin petiit ne a Domino projiceretur pro lapsu eulpz pornitentiam agens, addidit : Redde mikd leetitiam salataris tui, et spiritu principali confirma me (ibid., 18). Si enim dignam Deo poenitentiam now fecisset : nequaquam alius praedicaret. Ait enim : Docebo iniquos vias tnas, et impii ad te con- certentur (ibid., 13). Dum enim peceata sua prospe- xit mandata per poenitentiam, nou dubitavit curare praedicando aliena : et sacrificiun de semetipso Deo offerre siuduit, cuin dicebat : Sacrifictum Veo spiritus contribulates (ibid., 19}, Gum ergo Hieronymus, Colixtus, Augustinas, Bon LIB. DE MISERICORDIA ET JUSTITIA. — PANS Ul. om Gregorius, Tsidorus, qu satis approbent sen- A lem, sf cognoverit plebes adversus pastoren sunm tentiam severitatis, tamen magis amplectuntur eam — tumescere, et clerum-detractationibus vacare; hoc ae gratke est et charitatis : ut vel propter majus seaudalum vitandum etiam harretici cum honore sno reelpiantur, vel propter frucium vere panitentie peecatores honoribns suis restituatur, magis ac- eadit ad diseretionem vt cum honore canouico prae- tats a subditis convenitur et admonetur, tune cor- Nigatur, et ita honore suo fruatur ; sieque etiam minus erit seandalam infamiz, nee erit suspicio ficnjus sui odii quae oriri posset ex accusationis tesione. Ne loc enim contingeret, et ne etiam de impanitate ejus malum aliis exemplam pollularet, statuerunt sancti Patres ot accusatus quilibet, s1 vet confessus vel convicius esset, et -ipse procal dublo deponeretar, et allus loco ejus substitneretur. Si aviem ipse ultra ad eumdem honorem aspi- Tare presumeret, ad agendam poenitentiam peren- m in monasterio retruderetur. Unde et Grego- ius, sua sibi non discordante sententia de abate deposito, de presbytero, vel de Lucillo episcopo accusato, severum fizumque judicium depositionis ro eorum lapsu dedit, cum tamen propter fruetum ‘Yer pomnitentie generalem radium ad honorem omnibus vere peenitentibus concesserit : quod eum non contrarie sihi, sed diserete suo loco, suo tem- pore instituisse nemo ambigit. Nain qui de Lucitlo episcopo accusato tam severam fixamque senten- tiam dedit, idem de Vizaceno primate accussto Propier scandalum vitandum eam reflexit, ut osten- q (can. 48) datur discrete fecisse quidquid vel juste intendit, vel pie remisit. Unde idem Joanni episcopo Syra- eusano (lib. 61, epist. 59): «In quodam crim ‘Vizacenus primas fuerat accusatas, et pilssimus iin- erator eum juxta statuia canoatim voluit judicart : sed aecipiens auri libres Theodoras tune militum magister, obstitit ot minime fleret, tune imperator pitssimus admonait ut q easel eanonicum fseeremas : sed videntes contrarietates homianm, ‘eamdem causam inire noluimus.» Ecce idem Gre- gorius de Lucille accusato sententiam dedit : sed eamdem de Vizacevo similiter accusato exsequi nolujt. Quare? Quia non sibi coptrarius, sed contra- ius fuit facto, Car. XLIV. Quod posquam pretatus sape ‘itus incorrigibilis permanserit, tunc ad primatu eanan ejus deferatar, Quis ergo cum discretione et ordine omnia facienda aunt, posiquam prelatus a subditis conventus et ad- monitus corrigi noluerit, tine primum ai! primate causa ejus deferatur canonice non proditorie. Unde Elentherius, cap. (n.3) : + Proditorisnec calumnia nee Yox audiatnr, nec criminatio miuorum, quanto ‘magis episcoporum non est facile recipienda.»Unde Anacletus, eap. & (epist. 5, n. 5): ¢ Sententia Cham filii Noe damuantur qui suorum doctorum vel Preepositorum culpam produnt cea Cham qui patr padenda non operuit, sed deridenda monstravit.» Et post pauea : « Unde oportet unumquemque fide~ mo- D ‘vitium pro viribus exstipare prudenterque corri- gere salagat, Indignum enim valle est, nt patram peecata non ad corrigeniium, sed ad deriden Prodantur, et detractionibus lacerentur, Car. XLV, Quod proditores et laceratores episcopo~ rim ‘aes forte depends eh catia (Pedi aes jen. Unde Alesander, cap. 4 (epist. 4, n. 4): «Sta- treutes decernimus omnes qui suos patres perse- quuntur, ant amovere et dilacerare nituntur, mani« feste infames esse, et a liminibus Ecclesiz alienos, tusque ad satisfactionem fleri.» Unde Fabianus, cap. 41 (epist. 2 0. 2), cum submonuisset non eos sacerdotes debere accusare aul posse, qui rite fleri sacerdotes non possunt, post pauea subdidit : «Statutum est, ut sl aliquis suis episeopis infestus aut insidiatns fuerlt, eosque eriminari tentaverit, aut conspirator fuerit, ut mox ante examinaium Judicium submotus a clero curise tradatur, cui in diebus vite sux deservial, et infamis absque ulla restitutionis spe permancat.» Ecee idem qui eos subditos qui rite possunt fieti sacerdotes, sacer- dotes accusare non probibuit, insidistori, erimina- tori, conspiratori pceniam iudixit. Unde ex concilio Carthagintensi: « Clericus qui adutationibus et prow ditioninus vacare deprel » degradetur ab oflicio.s Item ex Chaleedonensi concilio, cap, 14 jonis vel conspirati wen etiam ab externis legibus est prohibituin : boc no in Ecclesia Dei fiat admonere. Si qui ergo clerici vel monachi reperti fuerint conjurantes, aut couspirantes, aut insidias Ponentes episcopis et clericis, gradu proprio de~ pouantor.» . CaP. XLVI. Quod gui publice scrinta vel dicta con- tumeliona in aliguem confingit flugellandus est. Hem in deeretis Adriani pays : «Qui in alterius famam in publico seripturam aut verba contume- it, et repertus scripta tion probaverit, invenerit, rumpat, si urrere. > ‘non ull auctoris facti eausam Car. XLVI. Quod comvicium non est pro accusations sxmendw Tem Fabianus, cap. 5 (epist. 3, n. 4): « Si qnis, iratus crimen aliquod euilibet temere objecerit, con vicium non est pro accusation habendum, sed pers ‘misso tractandi spatio, ac quod iraius dixit, per scriptaram se probaturum esse fateatur, ut si forte esipiscens quae pro iracundia dixit, iterare aut seribere noluerit, et reus eriminis teneatur. Omnis ergo qui crimen objicit, seribat se probaturum, et qui non probaverit quod objecit, pcenain quam ipse i pati XLVI. Quod si acexsatores non fuerint legitinil, non eat vexandus episcopus. Quia ergo a proditoribas, convitacioribus, vel Aalibus quibuslibet, non debet praiatus impeti, aitom Enty hianus papa, cap. 1: « Non passim vageque sacerdotam vel reliquorum pastorum accusatio debet eri. Nam si facile admitterentur, perpauci aimis invenirentur; quia omnes qui pie volunt vivere per- sremionei patiuntur.» Item Felix I papa, cap. 41 (epist. 4. €. 47): « Quoties pastor ecclesize super certis accusatur erimivibus, si tales fucrint ac satores qui canonice recipi debe synodo suo ten jt, in leg ore congregata ab om Provincia episcopis. Quod accusatores, non fatigetur accusatus; quia sacerdotes ad sacrificandum vacare debent, non ad litigandum, nee tli qui throni Dei Yocantur, pravorum hominuin insidiis debent per- tuebari 9 Cap. XLIX. Quod episcopus accusoius sepluaginta duobus ‘estibus idoneis convincatur. Kein Zephyrinus papa, eap. 4 (epist. 4) : Quot et quales testes esse debeant ostendens, ‘ail : « Pa- triarchae vel primates aceusatum diseutientes epi Scopum, non ante sententiam proferant fiitivan quam apostolica fuerint auctoritate fulti; et out reum se ipse confiteatur, aut per innocentes et re- gulariter e:aminatos convineawur testes. Qui nimi Fum testes non minori sint numero quam illi diseipuli fueruwt quos Dominus ad adjumentun apostolorum elegit, il est septuaginta duo.» Car. L. Quod Silvester papa nom cetal, subdit qr eccateu preteen, sd ne presunpue id faciant. Seal et Silvester papa, cap. 4, certo numero adver- sus singulos ordines distinguens testes, ait :« Priesul autem non damnetur, nisi in septuaginta duobus testibus. Presbylerautem cardinalis nisi in sexaginta duobus testibus. Diaconus cardinalis urbis Roma in viginti ses onus, acolyihus, exorcista, lector, ostiarius in, septem testibus damnabuntur. Testes autem et accusatores sine aliqua sint infa- twia, Singulos tamen minores gradus adversus ma- jores vetuit : non qui darent accusationem, quia tune esset aliis sanctis contrarius, sed ne pracsu- merent, id est presumptuose id facerent.» Car. Lt. Quod eum causa accusandi ad primatem canonice perluta fuerit, tune primas magis pacem reformare debet, quam judicium, Elecio ergo uno accusatore idoneo vel pluri- bas, ut libwerit; sed et certo numero testinn as- sumpto, enjuslibet nceusandi causa publice et ca- wonice deferatur ad primatem. Qui antequam accusationis diem statuat, si forte ad discordiain vel ad veniam res autinet , accusatores cum ac- eusatis reconciliare debet: quod si tleri non po- fest, canonice synndalem diem t. Unde Felix in prima (cap. 43): « Si quis episcopum elogerit accusare, summus primatibus episcoporum suam indicet causam, et non szecularibus : qui ma- i ad judicium eos revocent, » Unde cap. 57, cum interventa subdi- torum Photini episcopi damnationem rescinderet, quauu ci per subreptionem falsi rumoris sedes Roe D. ALGER! SCHOLASTIC! LEODIENSIS sg Provincia mw ‘Amana intenderat, ipse @ converso pro damoatione Eustachii diaconi, quem illi aceusare et damnare ‘volebant, intercessor et reconciliator exstit (epist. 22, cap. 7) : « Suspicite Eustachium a me comprobatum; nolite exspectare ut diaconii gratia cexspolietur ; sollicitos enim vos pro salute ejus audio ibenter. Cui manum porrigitis, vobiscum porrigo; cui porrigo, mecum porrigite. Haze enim ad Corin- postolica est declarata beni i spiritu ductam ae reluctam sentent per indifferenter sequantur. » Non enim peceatum est aliquaudo ei indulgere, aliqua tamen rationabi ‘causa per gratiam, quem videmus posse dann: per justitiam, Unde Augustinus, homilia 415 (tract, 413, in Joan. n. 8): ¢Now hune, sed Barraba B Erat autem Barrabas latro, Non reprebendimus, o Judi; quod per pascha liberatis noceatem, sed quod occiditis inndcentem, » Item Leo (epist. 92) Rustico episeopo Narbonensi de quibusdain corrie gendis ait: ¢ Ut sanandis gris spirituatem adhie boas medicinam, digeate Scriptura, Noli nimiuin esse jusius, mitius agas cum eis, » Car. LI. Quod ai pacem reformare nen poterit, tune accusatus, acceptie ad minus sez mensium induciis, debet aynodum infra provinciam congrao tem; auctoritate apostolica congregatam, ad se de dendum convocare. Si autem primas eos reconciliare non poterit, synodum vel concilium canonice statuat loco apostolica anctoritate, et consensu, dans ad minus accusato, ut ad responden- duun sit paratus. Unde Coruelius papa Rufo coepi- scopo (epist, 2, nA) : « Nullus sacerdotum causa nisi ad sedem apo- stoticam fuerit appellatum ; sed unusquisque com— Provinciales et notos judices habeat, nisi aliquam, vim temerariz multitudinis illic. tim festos vel suspectos inibi habuerit causis ad majoris utilitatis judi vincias appellare, et venire concessum est. Stephanus papa (epist. 2, n. 8): ¢ Ultra provincive termnos accusandi licentig non progrediatur, sed omnis accusatio intra provincia andiatur et a D comprovincialibus terminetur, nisi ad sedem apo- stoticam fuerit appellatum. His consentit Innocen- De tempore vero superius a Felice papa, tate apostoticn videamus. Marcellus papa Il (epist. 4) : « Nullus episcopus nisl in legitima synodo suo tempore apo~ stolica auctoritate convocata, super quibaslibet s crimiuibus audiatur, vel judicetur, ne in- 8 damnetur, aut perdat communionem. » De induciis vero dandis, ait Felix, cap. 4: « De induciis episcoporum super quibus consuluistis, diversas a Patribus regulas invenimus institutas, Quidam ad repellenda machinamenta imperatorum et suas pras- porandas responsiones , et testes contirmandos, et5 LIB. DE MISERICURDIA ET JUSTITIA. — PARS II. 924 Soncilia episeoporam et amfcorum quserenda, an- A damnari antequam aecusaiores eanonice examiuatos mim ef sex menses concedi mandaverunt ; quidam autem anoum, in quo plrint concordant; minus ‘Vero quam sex menses non reperi. Inducke namque on sab angusto tempore conceiendse sunt, sed sub longo spatio, ut accusati se pleniter armare contra insidiatores valeant et praeparare. 1 Cap. LUll. Quod totum synodalem ordinem Damasus papa breviver Iucideque dexcribi Sed et Damasus papa hee omnia breviter luci- dleque perstringens, cap. 4 (epist. 4, ¢. 2), ait Ste plano archiepiscopo : « Disewere episcopos et summas ecclesiasticorum cansas negotiorum me- tropolitanis una cum omnibus’ suis comprovineia- libus, ita ut nemo his destt, et omnes in singulorura concordent negotiis, licet. Sed diffinire corum atque B Ecelesiarum summas querelas, vel damnare epi- seopos, absque hujus Ecelesie sedis auctoritate minimelicet, quoniam omnes appellare, si necesse fuerit, et ejus fuleiri auxilio oportet. Nam, ut no- stis, synodum sine ejns anctoritate fieri non est cathoticum : nec episcopus nisi in legitima synodo €1 suo tempore apostolica vocatione congregata dif- finite damnari potest, neque ulla concilia unquam rata leguntur, quiz apostolica non sunt fulta aueto- itate (ibid., ¢. 4). Vocativ autem ejus ad synodum qui impetitur per spatinm debet fleri congruuin aique canonicum ; quia, nisi canonice voeatus fuerit, suo tempore, et eanonica ordinatione, licet venerit ad cor quacunque necessitate, wisi spoute voluerit, nullatenus suis respondebit insidiatoribus. Dejectis autem atque a suis rebus exspotitis, nihil vobis verius signifieare queo, quam quod saneti Patres. definiverunt, Ita enim ex se habent : « Epi- Scopos ejects, stque a rebus suis exspoliatos, in Keclesias proprias primo recipi, et sua omnia lega- liter reddi, sancti canones decreverunt. » Et postea {ibid., c. 5): « Si quis evs accusare vellet, quo periculo sanciverunt, judices esse recte sapientes ‘lentes, sive quos cis primates biliter intendant, ut adeam in omnibus rationabiliter D se electi tribuantur; vel in loco unde est respondeant, et juste se velle manifeste ostendant, ullus antem introdueatur personaliter, sed accusati ur ratione, juxta quod exigit, Accusalores vero et judices int; sed per se accusatores, per se jit- tes, per 60 accusali, unusquisque ier ordine. Inseriptio semper pri fiat, ut talionem calunniator reeipiat, inscriptionem nemo debet judicari vel dan cum etiam seeuli leges ee eadem retinea alibus sex mensium, et co amplius, si necesse sit, eoncedenda sunt (ibid. Habetur quoque in decretis Param sancitum non fore cauvuicum quemquau sacerdotum judicari vel gestorum or oa i tem presentes habeat, locumque defeniendi habeat, id est inducias ecclesiasticas ad abluenda peccata (ibid, €. 9) nec extra propriain fat provineiam prima discnssionis accusatio, sine apostolica aucto- ritate, cui in omnibus eausis debetur apostolica re- Verentia; quia criminis discussio ibi agenda est, ubi crimen adinissun est. » Etin canonibus preci- pitur, queque negotia in suis locis ubi orta sunt finienda esse, salva tamen in omnibus apostolica avetoritate. Ecce Damasus synodalem ordinem fere totum disponens, in prima‘vocatione ad synodum dat aceusatis episcopis sex mensium inducias ad minus, ltemque, postquam a: mensium inducias ad minus ad se defendendum. Spoliatos vero rebus suis etiam cum venerint ad \licium non prius esse accusandos, quam sua omnia eis de integro restituantur. Et postea iterum eum eanonica vocatione ad synodum veniant, et tune primum accusentur. Car. LIV, (Quod accusatus a communion suapendi, antequam convictus judicio se fubteaheis,Spoliatue vero rebus" suis tamdia pale restituendus est, auandin svoliatus erat antequam, respondeat debet Quod si quomodo alti sane apertius dist Felix Il papa, eap. 41 (epist. 1, €. 6): «Si quis episcopus legitime accusatus, et ad con- aque lla tre pidatione ire debebit; et si ire non poterit, pro se Tegatun ad synodum miltat, Aecusatus autem non prohibeatar a cammunione, uisi ad electorum diciuin eanonice vocatus infra. tres res menses pro suis rationem redditurus culpis ve- nire dlstulerit. Quod si probare potuerit quod vo- luerit, sed non potuerit venire, nihil ei uocebit. lle vero qoi vi aut timore expalsus, aut suis rebus ex- spo iatus fuert, non prius vocetur ad synodum quamn ei et omnia legibus redintegrentur, et taudiu iu se, de propria pace potestative cuncta disponens, resi deat, quandiu exspoliatus suis carere bus. Cum autem ad judicium venerit, necesse fuerit, induciz expetenti a Patribus consti- tia abaque impedimento concedantur, e accusatur, vel si inibi aliquam vim Jemerarize mule is Kimmerit, locum sibi congraum eligat, absque timore suos testes habere, et xbsque impe- dimento suam canonice seutentiam finiee valeat. » CaP. LY. Quod duodecim judices sbi eligere debet ‘accusatus episcopus. De judicibus vero quot esse debea rinus papa, cap. 4 (opist. 4): « Duodecim justices quilibet episcopus vecusains, si necesse fuerit, eli- gat: a quibus ejus causa juste judicetwr, nee prius ur sul excommunicetur, quam ipsi per se tue, ul regulariter a suorum primo convent episcoporum per eos juste causa audiatur et ratio- nabiliter discernatur. » Dictum est, ut superius, quod . alt Zephy-"7 D, ALGERI SCHOL/ ab omnibus provincise episeopis, Ita ut nullus desit nisi iude unde eum accusa episeopus, audiatur, sed pro necessitate aliquando ordinatur aliter. Un le Silvester, cap. %: « Si fuerit epis-opo nimia necessitas non posse plurimos con- gregare, nein crimine remaneat, a duoilecim epi- scopis, et presbyter a sex episcopis cur proprio suo episcopo, et diaconus a tribus. » LYE. Quod primase ‘aceusati, eujus filet, eujusy bet, ut et per hoc aceusentibus magis credat, et accusuto magis vel minus pareat, Cum omni ergo remota diffcultate, ut supérius ictum est, episcopus accusandus ad coneiliuin ve- nerit, ut ait Calixtus, eap. 2, (epist. 2, 1. 5), « queerendum esta primate in judicio, cujus con- Versationis et fei sit is qui accusat, et is qui ac~ cusatur, ne quorumcunque fides, vita et libertas, neque viles personz in majoruin natu accusationem recipiantar. » Quia ergo de accusatorum personis superius expressuin est, quales este debeant, et de testibus similiter, cwn de eis nihil alind sit quax rendum, nisi ut tales sint quales superius descripue sunt, cur de conversatione et de fle ejus qui accu- satur quazrendum sit videarmus, Ita enim potest in extera sua conversatione, vel noxius, vel inutilis, vel incorrigibilis esse, quoi et facilins credetur accusaturibus de imposito crimine, et, accusato ‘mi- nus parcetr in judicii ultione. Quia enim Judas ‘cum fur esset et loculos habens, mogistrum mali Uiose tradidit, non obtinuit veniam; quia vero Pe- tras non malitiose, sed fragilitate Dominum negavil, ad honoris. sui rediit prerogativam. Dia- bolus etiam quia malitiose et superbe peccavit, non est restauratus; humo vero quia decepius ex fragi- fitate sua cecidit, a Deo est redemptus. Car. LVI. Quod accusctores et testes precsentes viva voce accusare vel testificari debent, et accusatus prasens judicari, nec se debent nisi de presenti ue~ gotio infamare vel calumniart, Hem Calixius papa in codem (epist. 2, n. 5): « Ritmancie sunt aecusatorum persone enucleatim, ane sive seripto diflicle, per seripum autem Aquam recipiamtur, quia per seripturam nullus accusari potest, sed propria voce et presente eo queim accusare voluerit, quiconque accusator cre datar. Similiter testes per quameunque seripturain testimonium non proferant, sed praesentes quod ‘viderunt veraciter 1estimonium dicant, nec de aliis, nisi de bis que sub prarsentia eorum acta esse nos ceuntur, » Et sciendum quod testes vel accusatores non de alia re debent accusare vel infamare epi- scopum, nisi de ea unde accusant eum : ficet a pri- mate extra us fide et conversatione requirendum quidem, non ab ipsis. Unde Gaius in si 8.3): « Si quis ergo cirea hujusmodl perso:as non probanda detulerit, intelligat auetoritate hujus san- tlonis se jactaram infamize sustinere. » Sicut 31 tem noa debent accusatores accusatimm iufam AASTICI LEODIENSIS debet eos infamare, vel reprobare, a crimine absolverit, Unde Stephanus, eap, 41: ‘« Negata estaccusatis licentia eriminandi, prit se crimine quo prewuntur exuere dendum est contra alios eorum eoufessioni, ceriminibus impli nisi se prius probaveri innocentes; quoniam periculosa est, et admitti non debet rei auversus quemque professio. » Quoi vero Sixtus ait, quod prasens nisi a presente non de- betaccusari, hoc non soluin de accnsatione, sed et de judicio attestantur sancti. Stephanus, cap tt (epist. 2, 0.8): « Nullus absens aut aceusare po test ant accusari, » Item Cornelius papa, cap. 2 (epist. 2, n. 2): « Ownia qua: adversus absenics Bin omni negotio aut aguntur aut jndieant nino evacuentur; quia absentem nullus sddicit, nulla lex dammat, » lem Eleatherius, cap. 4 (cpist , 1, 3): « Caveant judices Ecclesim ne, absente co cujus causa ventilator, sententiam proferant; quia irrita erit omnino, et causam in synodo pro facte dabunt, » Item Zephyrinus absens judicewur; quia etdivinze et humana hoc pro- huibent leges. + Cap. LVI. Quod si judicium subter{ugerit eeque ab- seus ut presens, lam accusulus quam accusater danmetur. Si timen judicium subterfugerit, wque apsens, ut praseus, reus judicabitur tam accusator quam ac- cusatus. Unile ex concilio Carthaginensi, cap. 19: «Nona commnunione suspendatur, cui crimen inten- ad eam causam dieendam electorumga- statuta litteris evoeatus minime vecerrit, 4828 probaverit, quibus occurrere non potuisse ma- nifestum sit: causme suze dicendz in alterum men- sem integram babeat facultatem, Verum tandia ost me urgetur. Si autem ad concilium universale iufra anni spatinn oecurrere nolue vel ibi causa jus terminetur, ipse in se pr nationis sen- tentiam dixisse judicetur tempore sane quo nen communicat, nec in sua ecclesia vel parochia. Ac- D cusator autem si nunquam diebus cause dicenda defuerit, a communione non removeatur. Si vero aliquando defuerit, se substrahens, rest ‘communione episcopo, removeatur a commanioue accusator, ita tamen ut nec ipsi adimatur faculties cause diceridw, si se ad diem occurrere voluisse, sed non potuisee probaverit. Illud vero in judicie episcoporum erit, ut si fuerit aceusatoris persona culpabilis, ad arguendwn non admittatur, nisi pro- i , non Lamen ecclesiastics asserere vo Nem Bonifacius | papa ad episcopos Gal liz (epist. 2) : « Si episcopus maximus adesse wo Iwerit, prassens si confidit ad objecta respondeat; siadesse noluerit vel neglexerit, dilationem sentes- tix de absenula non lucretur. Nam manifestom ext929 Loties judicio purgandi se oceasione non utitur : wibil enim interest utrum in prazsenti examine om- ia qua: dicta sunt comprobentar, cum ipsum quo- que professione procurata tolies constetabsentem. » Ttem Julius papa, exp. 11: « Nullus dubitat quod icium wocens sublerfogit, quemadmodum qui eens, ut absolvatur requirit; nec suspicione calumniis derogat falsa dixisse, cum ipse m, ut probet qu intalis evocatus venire distulerit, » Et post panea: « Sane manifestum est ‘suum e0s coullieri erimen, qui toties evocatiabsque inevitabili causa, venire distulerint, et purgandi se voluutale non winutur, Cap. LIX, Quod guntuor persone in omni judicio aunt habendees In tanto autem diserimine ubi damnandi sunt vel tor cum testibus suis, vel zecusatus, non de- \luci confuslo personarum, vel indiseretio que~ Felarum; sed omuia ordinate et discrete debent Geri, Unde Fabianus eap. 44 (epist. 2, n, 2) : eNun- quam ullus accusator sinnul sit et judex vel test ywoniam in omni judieio qualor personas esse necesse cst, id est juices elecios, accusatores ido- eos, defensores cougruos, testes legitimos. Judices autem debent uti aqui tores intentione, ad any Car. LX. Quod judicium feri ‘ad perfectum venti Item Elentherius papa (epist tem oportet enneta rimari, et ordinem rerum plena inguis ac proponenti, adjiciemslique praebita ab eo patiew rum partium actio limata sit pleniter CChus judex prius sua velit sentent quando etiam peractis omoibus questione quod proponant, et tandia actio venti Tetur, quousque ad rei veritatem perveniatur:: fie- quenter evi interrogari oportet, ue aliquid forte Pratermissuin remaneat, quod adnecti conveniat. tem inducie non modicz ad inquirendum dande sunt, we aliquid prapropere a quacunque parte agi videatur, quia per surreptionem multa proveniunt. » Unde Augustinus tanta personam, ut Hierony- mam, se reprehendentem ita temperat : « Potest fleri ut tibi videatur afiud quam veritas habet, dum tamen aliud non abs te flat quam hi bet. Etsi in tenebris bujns mundi etiam ¢ test subripi, quid ergo inimicitie et disseusioni? » Cap, LX. Quod tribus expurgare se potest aceusntus, acilicel tel magi testibus, vel sumo ezantine, vel ante omnem publicationem confedsione et penitentia. Qnod st aceusatus de sua innocentia testes ha- bere potuerit non disparis quidem probitatis, sed rosjuris dignitatis, sicut Damasus papa oum 42 ¢ scopis se purgavit de adulterio, conjunctis aecusato- ribus et testibus eorum, solemniter se purget. Si LIB, DE MISERICORDIA ET JUSTITIA. — PARS Ii, eum eonfiterti de erimine, qui indulto et delegate A autem 938 bere non poluerit saeri examinis eviden- 1m, in ipso corpore of sanguine Domini ipsum adhi- beat sibi testem, quem habiturus est judicem : unde in co-pore canonum talis invenitur auctoritas : 81 episcopo ant presbytero causa criminalis, omic lulterium, et maleficium reputatum fuerit, in singulis missam traciare debet, et secretain pu - ice dicere, et communicate, et ita de singelis te ostentere. Est etiam indus se excusandi et depositionem suam evadenili, si ostenctat et approbet ommem publica Cionem illins peecati confessione et digua pasuitentia pravenisse. Non enim judicabit Deus bis in idi- ps Car. LAH. Quod si ace tune rel 0 Quod si bis tribus modis se expurgore non po- twerit, si visis difficultatibus suis sponte confessus fucrit, mitivs sgetur cum 0 ut superius dictum est. Quod si noluerit, tune ab acensatore, et ej {estibus convincetur hoe modo : Quia jurab Vidiase vel audisse, si res est vel visui vel audital apta, nt homicidium vel perjurinm ; vel sinon est, n, vel maleficium, certis signis se scire Asserent : quod scilicet nociu in conelavi soli fre- quenter invent sunt, vel quod adultera exinde pe- peri, et de ezeteris peccatissinititer quam verius et evide C Car. LXII, Quod judicium, sf ordinasiliter non (ue- Fit habitum, vel mete alicujus potesiatis subversunt, accusatns vel ante vel post damnationem appelles 4, ostolicam sede, 6 Unde Gregorivs Joanni defensori(lib. xu, eplst. 45): ¢ Quia igitur Stephanus episeopus injuste se asserit condemnatum, diligenter quarrendam est judicium ordinabiliter est habitum, aut testes ; deinde causaru vel depositione accusantium et testificantium subtiliter quaerendum est eujus conditionis, cujuave sivt of ¢l ulrum testimonium ex aaditu dixerint, aut certe spectaliter se scire testoli sunt, vel si scriptis judi= catum est, et partibus preseutibus sententie reat tate sunt, Quod si hae soleruni.er acta non sunt, ia Ecclesiam svam ownibus modie revocetar. Qui vero en condemnaveruut injuste, excommunicart in mouasterio ad agendam purnitentiam sex weusi- bus sunt mittendi, Mle vero 4 locem jus temerarie ambit, ab ompi minivterio eccle- siastico repellawr, atque eidem episcopo nostro ad custodiendum tradatur. Episcopi vero qui eva ordinare, vel ordination’ ejus consentire prasump- serunt, communione privati, ad agendam peeniiew- tiam in monasterio sex meusibus deputeniur. $i au-.fecisse sponte professi fue int, modus yoeuitentize est eis temperandus. Si au- tem is qui pradicti Supheni locum invasit mortaus ‘est, alque post eum alius episcopus ordinatus, quia levior culpa videlur, non quia isti superstiti sed Successisse defuncio, episcopatus illi officium ab eadem Ecclesia tantammodo judicatur; ita ut in atia Ecclesia, que a sacerdote erit vacua, si ele- clus fuerit, esse posit episcopus. Quia ergo, ut ait Gregorius, metu judicis judicium subvertitur, ait Calixtus papa, eap. 4 (epist. 1, n. 2): ¢ Injustum judicium et deinitio injusta meta, ant jussu cujus- ‘cunque episcopi aut potentis ordinata vel aeia, non valeat. » Unde Fabianus, eap. 3 (epist. 3, n. 2): © Si quis judicem adversum sibi sonserit, vocein appellationis exhibeat. Appeliantem autem non de- 2 bet affictio ulla aut detentionis injuriare custodi sed liceat appellatori vitiatam causa appellation remedio sublevare, liceat in causis criminalibus appellare; nee vox appellandi denegetur ci, quam D. ALGER! SCIOLASTICI LEODIENSIS <2 Ain supplicium sententie dest Pulsatus ante suum judicem causam dical, et non ante suum je dicem. pulsatus, si voluerit, taceat, et pulsalus quo- ties appellaverit inducie dentar, vec qucmquam sententia, non a suo juice dicta constringat. » Mem Victor papa, cap. 4 (epist. 1, n.3): ¢ Placuit Ut aceusatus vel judicatus a comprovincialibus iu aliqua causa episcopus licenter sppellet, et adeat sedis apostolicze pontilicem, qui aul per se aut per ‘suos vicarios, ejus retractari negotium procuret : €t dum iterato judicio pomtifex suam causam agi ‘nullus in loco ejus ponatur aut ordinetur episcopus: quoniam quanquam comprovincislibus episcopi ‘accusati causain pontificis scrutari liceat, non tamer. definite, inconsulto Romano pontifice, permissum est. » Unde Zepbyrinus paps, eap. 4: ¢ Finis vero elusdem cause ad sedem apostolicam deferatur, ut ibidem terminewr, nee antea Gniatur quam ejus auctoritate fulciatur, » Explicit secunda pars, PARS TERTIA Car. 1. Quod extra Ecclestam, rata. Quia superius de misericordia vel justitia ecele- fiasticis peccatoribus exbibenda, quantum snnuit divina Perstrinximus : nune de his qui extra t pertractemus. Horum sunt quatuor species, excommunicati, damnati, schismatici, he- Fetici, quorum sacramentis aliquando interesse dammabile est. Unde Gregorius in Registro suo de excommunicatis (lib. 1¥, ep. 21): ¢ Nos consecrae tionem nullomodo dicere possuinus, quae ab excom- ‘muaficatis est hominibus celebrata, » Item Innocen- tus de Bonoso damnato, cap. 58: « Qui ad Bono “ é damnatum , et se passi sunt, vel cue pierunt ordinari, nihil acceperuut ab eo, et rei sunt Usurpate digoitatis, » Cav. I. In quo differant schismatici ab hareticis, Ut ergo de .excommunicatorum et damnatorum sacrament dictum sit, de schisma- ‘videamus quomodo'a se differant, ‘vel iu sacramontin suis noceant, Unde Hieronyinus Super epistolas : « Inter haresim et schisma ioc ease arbitramur, quod haresis perversum dogma habeat, schisma per decistonem ab Ecclesia separel. Caterom nullum sehisma tion sibi confingit aliquain beresim, ut recie ab Ecclesia recessisse videatur. » Hem Augustinus : « Hereticns est qui non sequitur catholicam veritatem; schismatieus est qui non am- Plectitur catholicam pacem. » Seriptum est : Veri secrifcii locus exira Ecelesiam non ext. Unde Pela- ius Victor et Pancratio inter cetera : « A schisma- corum sacrifecis , potius autem sacrilegi ere debetis. » Qnod sancte et eatholice or species eorum sunt, qui sunt 1+ €t quorum sacramenta non sant dum est tam in schismaticis quam in areticis. Omnia sacramenta a quocunque in Trinitatis nomi ne consecrata sunt, quantum ad se vera el sancta, ‘Lin sequentibus patebit : sed quantum aa effeeius suos, neque vera, neque sancta, sed polluta et sx. © crilege, quia non conferunt salutem, sed darunatien ‘nem : quod primum de echismaticis, postmodura ¥ deamus de heretics iatici in sncramenti sanctitele ‘sunt pro nobis, non in schismatis vulnere. Unde Augustinus in libro De baptismo, eap. 257 * Qui seipsos a societate czterorui separanies usi tatis vineulum rumpunt, si nibil faciunt corum que Jn unitate acezperunt, in omnibus separati sunt : €t ideo quem sibi sociant, si ad Eeclesiam redierit , debet omnia que non acceperit accipere. Si vero nonnulla eadem faciunt, non se in eis separaveruat, et ex ea parle Eccleviz: connectuntur : et ideo si Quis eis sociatus ad Ecclesiam venire voluerit, in D co sanatur ubi errabat. « Ubi vero sauctis conne- ctebatur, non curatur, sed agnoscilur, ne cum sana ‘curare volumus, vulneremus. uctitale sacra- contra nos non sunt, pro nobis sumt; ia schismatis vulnere, qui cum Christo non colliguut , spargunt, » IV. Quod schismaticorum baptisma rerum lem est, sed non prodest quundin sumtin ismate, ‘em in eodem, cap. 278 : « Objectio Donatista- Tun: Sed videntur sibi argutissine querere utram Beneret flios bisptismus Cliristi in parte Donat non generet : ut si consentimus quod generci saan asteverent Ecclesiam matrem, quze Glios potuit de Christi baptismate generare : et quia ‘oporiet ca30LI. Dk MISERICORDIA ET JUSTITIA.— PARS UL criminentur. Si autem dixerimus non generat: cur ergo, inguiunt , apud vos non renascuntur per ba- plismut, qui transeunt a nobis ad vos, eum apud nos fuerint baptizati, si nondum nati sunt? Quas Yero ex hoc generat unde separata est, non ex oe unde conjuncta est. Separata est enim a vinculo charitatis et pacis, sed juncta est unitate baptisma- tis. Haque una est Ecclesia, que sola nominatur catholiea : et quidquid habet suuin in commuta- tion bus diversorum a sua unitate separatis, per hoc quod in eis habet, ipsa utique generat, non illi; we que seyaratio eorum generat, sed quod secum de ista tenuerunt, Quod si et hoc dimittant, omninu non generat. » Item in libro Sententisrum, cap. 19 ‘ Quod idem alibi etiam approbst in libro v Be baptismo, cap. 208 : « Etiam corde tardiores intellignot, bapti- sma Christi nulla perversitate dantis vel aecipien- Ais posse violari. Sed quia aliud sacramentum ab effect sacrament est, cum hos qui in ipsa unitate Ecclesiae perdite vivun', consiet remissionem pec- catorum nee dare, nec habere posse, quia non m: lignis, sed justis dictum est : Si cui dimiseritis pec cata, dimitentur ; cui tenebitis, tenebuntur (Joun, xx, 23) pate: eos dare tantum vel aecipere sacra- mentum baptisini. Unde etiam ex eoncilii aucto tate friwatuin est, ovem errantem, que Domini characterem a falsis praxdicatoribus foris acceperat , venientem ad Christiana veritatis salutem, ab er- fore corrigi, a caplivitate liberari, a vuluere Fij characterem tamen Dominicuin in ea agnosci potius quam improbari. » Nem Augustinus contra Donatistas : ¢ Sicut urgeri videor peceata eum jus~ (a te baptizat; sic et ego urgror cum dica. Ex G0 ct avaras religionis simulator peccata dimi ‘Si per vim sacramenti, sicut ille et ille. Si per me- itu suum, nee ille nee ille. tllud enim saceamer et in malis hominibus Christi esse coguoseitur, inn corpore aulem unice columbse immacnlatz, nec ille nee ile inveniturs » Nem Augustinus in lib. ve De baptismo : « Si quis ab hercsis vel sehismatin perversitate vel separation conversus venerit ad cathotieam pacom, sub evdem baptismate quod ae~ ceperal, ejus peccata dimiltentur propter vincu-B. ALGER! SCHOLASTICI LEODIENSIS 938 lum eharitalis, sub qua peecata cjus tenebantur A Car. Vil, Quod fides sit neceasarla facientibus sacra propter sacrilegium divisiouis; quia illud etiam in omine justo ot injusto semper sanctum est, quod neque alicujus zquitate augetur, neque alicujus ini- quitate minuitur. » Car. Ve Quod etiam ordinati schismaticoram con- tersi recipiuntar. Unde Avgustinus ad comitem Bonifacium (epist. 485, n. 44): « Si ergo, inquiunt, oportet ut nos extra Eeclesiam et contra Ecclesiam fuisse pamiteat ut salvi esse possimus, quomodo post istam pueni- tentiain apud vos clerici vel episcopi permanemus? luoe non feret, quoniam revera quod faciendum est ficri mon deberet nisi paci compensatione sanaretur. » Ei post pauca (ibid.) : « Est tale inse Fendi genus , ut nullo pravciso ramo qui ile qui foris est inseratue; now tamen nua, sed levissio vulnere arboris. Ita et isti cum ad radi~ ‘ecm catholicam veniunt, ne cis quamvis post erroris peenitentiam houor clericatus auferatur, Mt dew aliquid tanquain in cortice arboris contra itatem severitatis, Cap. Vie Quod velut arida manus verum membram est, ved inefica eadem dicta vel opera pro inteutione vel file sunt inutilia, vel nozia. Us enim si cujus manus essot arida, verum qui- dow easet memrum ejas, qitanvis sine sanguine , ineflicax et mortuum, et sicut fides, cum sit vera, sine operibus est mortua; sie pro inteniione jai ¢qntur eailein vorba vel opera utilia vel mortua. ‘Unie Angustinus in Epistola Joannis, cap. 7 (u. 9): «$i Pater tradidit Filium, ot Fitive seipsum , Judas, quid fecit? Pucta est traditio a Patre, facta est a Fi- io, ficta est a Juda, Una res facta est. Sed que res dliseernit eo6? Quin hoc fecit Pater ot Filius in ch te; Judas autem in pr faciat homo cousideran Huntate faclat.» Stem Augustinus in honviliis su es Cariatus, Filius Dei vivi; Woe dixit Petrus, et dlivit: Tu es Simon Barjonu; oe nes, et audicrunt : Obmutescite Una vor est, sed Do:ninus interrogat radicem et Boren. » tiem Augu- «Sine chari- potest pro- nus in libro De Trinitate, cap. 92 tate fides quidem potest esse, sed esse. Unile Apostolus : Fides ext quar per dilectio- D perhde detrectant, dum Donatisiz extra un nem operatur (Galat. v, 6); sic eam discernens ab ea, qua demones credunt et contremiscunt. Qua- propter diabolus melior est heretico; quia, cum fidem habeat, quamvis preevaricator, tamen hare~ ticus won est. Unde cain baptizali in ecclesiastics peceatoribus sine nota recipianiur, quia in his quam ‘vis malis perfecta fides perfectum sacramenium Wribuit, in hareticis.antem corrupta fides imperfe- tum : 2 Paulianistis, ne dicam baptizates, eed aqua lotos Ecclesia ommino bapsizat; ab Arianis vero exlerisque hereticis baptizatos nonnisi per manus Impositiouem sub poonitentise imagine sibi recon lla. » ‘menta vel miracula, Fide enim omnia sacramenta Ecclesia complen- tur, sicut in Evangelio Dominus dicit : Si habuer- tis fdem sicut granum sinapis, ot diseritia Transfer te et mitte te inmare, fet vobis (Matth. xv11, 49), Unde et Petrum increpavit de five cum merge- retur : Modice Adei, quare dubitaati ? (Mauth. x1 31.) Unde notandum facientibus sacramema vel miracula dem exse necessariam, sed nee minus his quibus Gunt, quia Dominus non poterat facere signum in patria propter incredulitatem eorum, Unde Augustinus in bomilia 80,0, 3: « Detrahe vorbum, et quid est aqua nisi aqua? Aceidit ver~ bum ad elementum, et Mt sacramentam : etiam ip- ‘sam tanquam visibile verbum, Unde enim isia tanta Virus est aque, ut corpus tangat et cor ableat, nisi faciente verbo, non quia dicitur, sed quia cre- ditue ? Nam et in ipso verbo alid est sonus trane- iens, aliud est virius manens. » Car. VIII. Quod pro fide hereticoram damnextar vel approbentur sacramenta eorum, Quod etiam sancti perspicue aitendentes, heereti- corum etiam sacrameuta vel dainnant vel complent: €t ita approbant proat idem eorum in ipsis saera- is vident, vel imperfectam, vel corruptam, vel anoullatam, Quia enim Paulianiste etiam nomen Trinitatis refatant, omnia eorum sacramenta ita damoat Ecelesia, ut eorum [atcos non recipiat nist ultatis baptizatos. cant, quamvls perfide creiant, baptismum eorun non iterat; sed cum peenitentia et manus. impost- tione consummat. Nonatistze vero, quia magis sunt schismatiel quam haretici ; sed tamen et batretici, quia preter umitatem Eeclesie credunt se salvari. Novatiani etiam quos Catharos id est mundos, appellant, aliotenus Qdem arthodoxam habent, alst quod bigamis et in persecutionem lapsis vel etiam piritus desperant, it, sed et negant, tamen Spiritus sancti gratie aliquo modo tem Ecclesie Spiritus sancti gratiam se habere credamt el sperent, quod est impossibile, Novatiani vero desperent eum post petnitentiam lapsorum eulpis velle ignoscere : quod impium est de vera gratia tam crudeliter sentire. Car, 1X. Quod Paulianistarum baptisma est irritum, ianorum cero ordines rati cum manus inipo- sitione. : Quod evidentissimis sanetorum patet auetonts- tibus. Cum enim Innocentius | papa, eap. 83 (epist. 22, c, 5), de duabus hocresibus Paulianistarum vide~ Hicet, et Novatianorum commamniter disputaret, et a Paulianistis venientes baptizandos esse decerne~ ret, a Novatianis vero exterisque hieresibus orcaino97 prohiberet, eausam reddidit, dicens : ¢ Quia Pau- A ordi isniste, inquit, in Patris et Filli et Spiri- tus sancti minime baptizant, » Cumque hac causa heram tantummodo baptisma refutandum diceret, Novatianoram non selum lalcos, sed et clericos eum manus impositione reciplendos dixit; quia apad istos videlicet Novatianos de vaitate Patris et Fi fii et Spiritus sancti aliquando nee quzstio nomi nata est, Et ideo de omnibus segretatis lee sola haeresis electa est, evi Istud crederent conceden- dum, nt eorum clerict reciperentur; quia nibit in Patris et Filil et Spiritus saneti sscramento pecca- ret, Sed boc tantum in his duabus hzreslbus sin- Gulariter esse preceptam, of non in exteris, ut Paulianistarain etiam boptisma refutetur, Novati noram vero etiam ordinatio recipiator. Idem Inno- ‘coutius papa paulo superius manifeste distinguit, dicens (epist. 22, ¢. 8.): ¢ Quod placuit Niezxna ‘synodout accepts’ manus impositione, sic maneant ia lero: possumus vestre dilectioni vere dicere, de ‘olis Novatianis hoc esse preceptum, nec ad aliaram haresum clericos pertinere. Nam si utique de om- nibus ita deinirent, addidissent a Novatianis cx- Aerisque bereticis venientes debere in saum ordi- nem recipi. Quod si ita esset, etiam illud quod de Paulianist venientes etiam bay ‘mam cum de Paul eis reverteales erunt boc exemplo baptizandi? Qeod cum oullus sudeat facere, de ipsis tantum ¢ ‘esse prazceptum ratio ipsa demonstrat. » Car. X. Quod nullius heresis nisi Novatiane clerici ‘sunt jure recipiendi, ‘Com ergo de solis Novatianis clericis sit prace- ptum, quid de Donatistis, Bonosiacis sacramentis vel ‘erdivibus in Ecclesia recipiendis est dicendum, ‘isi quod non jure colebrata, sed qualibet Ecclesia: ‘eel ignorantla vel necessitate usurpata sint et per- missa ? Sed quid post hive de Arianis, Patripassia ‘Simouiacis, quorum ordinatio cum his videatur werdici, nulla auctoritate invenitur usurpari vel penniui? Cap. X1. Quod Bonosiaci_ pro necessitate sunt recep LIB, DE MISERICORDIA ET JUSTITIA. — PARS IIL. 8S constat-non oportuisse ordinationis eecke- siastice suscipere dignitatem. » Et paulo post : «Ad sammum corte qui nibil a Boneso acceperunt, rei sunt usarpate dignitatis, qui id se putaverunt ‘esse, quod nulla faerat regulari ratione conces- sum.» Cap. XI, Quod Donatiste pro wtititaie sunt recepti. Bonatiste vero, quia non alio mado a fide exor- bitant, nisi quod ab Ecclesix unitate schisma fece- rant, irati quod Ccilianus contra voum eorum episcopus esi, Carthaginensi coneilio visum est ut wm ad unitatem catholicam quilibet eorum venire Gisponeret, si hoc paci Christianse prodesse videre- tur, quam Hii valde impognabant, eum suo recipe- retur ordine, sive lalcas in baptismate, sive cleri- us in suo ordine Cao, XIN Quod a Leone Masimus reipter, Mast- mus ex laico et Donasiina in episcopum ordina- tus, Item Leo papa ad Mauros episcopos in epis‘ola sua inter exiera (epist. 87, 0. 3): ¢ Maximum quoque ex laico licet reprehensibiliter ordinatum, tamen si Donatista jam pon est, et a spiritu schis- watice: pravitatis alionus est, ab episcopali quam queqoomedo adeptus est, non repellimus dign- tate; ita ut ipee libello ad noe edito Catholicum se sso manifestet, » Lap. XIV, Item Noratiani ab Innscen Et. quia similiter Novatiani a fide non aberrant de laicis vel clericis eoram recipiendis consentit au- cloritas. Unde Innocentive 1 Victorio Rothomagensi eplecopo, capi (epist. 2, c.8): « Venienies a Novatianis vel Montensibus per manus tantum iin- positionem suscipiantur; quia, quamvis ab haere- ticis, tamen in Christi nomine baptizatl sunt, » Car. XV. Item Donates Novatianus a Leone. Et Leo ad Mauros episcopos (epist. 87, n. 3): « Donatum autem Sejacensem ex Novatiano, at comperimus, cm sua plebe conversum, ita Donst- nico gregi volumus prasidere, ut libellom Adei suv memminerit ad nos ditigendum : quo et Novatl dog- matis damnet errorem, et plenissime confiteatur catholicam veritatem, » Quod ut de Donatista et Sed de bis primum agamus, quibas vicuaque D Novatiano.non regulariter, sed quadam.discretione permittitur, et postmodum de his quibas omaive in (erdicitur. Bonosiact sant Photiniaci, qui, sicat Ju- dei Christom ante secula ex Patre genitum negant, De his ergo idem Ianocentius cap. 3 (epist. 23) ait: « Annisi fratris quondam wostri atiorumque cqnse- cerdotom summa deliberatio fuit, at ques Bonosus ordinaveral, me cum eodem permanerem, ac Beret pon medioere scandalum, ordinati reciperentur. » Quod ergo neeessitas pro remedio reperit, ceasante necessitate, debet pariter cessare quod urgebat, bec quidem ante ejus damaationem. Nam de bi qii postea ordinati sunt, subsequenter adjecit = 4 Qui de catholica ad Bonosum transiero damna- tam, atque se passisunt vel eupierunt ab eodem Parmot, CLXXX, concessum ostenderet, se exeusans subsequenter ait : « Qua non certarum remisimus consideratione causaram, antiquis deinceps custodienda sunt re gelis, ut quod ad tempus pia lenitate concessimus, Justa post hare eltione plectamus.» Ex quibus au- Cloritatibos colligitar quia sacrameata, quae here. Vel non aliter habent, nec aliter agunt quam Ec- cletia, ea scilicet fide et ordine habentes, et dantes quomodo habebantor, et dabantur priusquass inde esirent sliorsum porfide sentientes quam in ipsls sacramentis, per manus imporitionem consurmman- tur et approbantur revertentibus ad Eeclesiam. Quod tamen inteite necessitatis et pietatia atiquande factum, non sepius, ut ait Leo, oo orpatom,haresis nefuriam aucloritatem in Ecclesia oLtineat, A ciuut, won solum non prodest, sedad juli si in sacramentis suis hareticos et Catholicos nulla eligendi vel spernendi ratio discernat. Car. XVI Quod sacramenta hereticorum quamvis ‘bint vera, tamen inutilia, _ Nam quod Augustinus ait ad Emeriwum (epi 87,0. 9.): «Sacramenta quae non mutastis, sicut sm vestram pravitatem corrigere volumus, illis ministeriis, que in vestra pravitate depravata non sunt, sacrilegaim faciamus injuriam. Neque Saul depravgverat un- -etionem quem acceperat; cui unctioni rex David post Dei servus tantum exhibuit bonorem. » tem que Augustinus ad Donatistas : « Sient autem ett veraciter couversi recipiuntur, nee tamen eorum | beptisma reprobatur ; sic et illa quae schismatici et B ‘heretici non aliter habent, nec aliter agunt, quam wera Ecclesia, cum ad nos veniunt, non emendamus, » Item idem ad Vincentium Donalistam (epist. 93, n, 46): « Ex catholica Ee~ lesia sunt omnia sacramenta Dominica, que etiam priusquam inde exirelis, non tamen ideo non ha non estis unde dabatis. » ltem ad Do- uatistas : ¢ S1 autem Dens adest sacramentis et ‘verbis suis per quoslibet administrentar, et sacra- menta Dei ubique, perversi sunt intus et foris. » them ita : « Ergo nec foris, sed nee intus quisquam, qui ex parte diaboli est potest in se, vel in quem- quam maculare sacramentum, quod Christi est, de approbanda veritate sacramenii dictum est, non de utilitate; revera non prodest ab hzreticis da- tum, nisi sancte Ecclesia sit adunatum, ot per manus impositionem vel etiam prenitentiam, prout est haresis, reconciliatum. » Unde Augustinus (70) ad Petrum subdiaconum de fide (S. Fulg. c. 36): « Firmissime, inquit, tene, et nullatenus dabites, exira Ecclesiam baplizatis si ad Eeclesiam non redierint, baptismo cumulari perniciom. » Tan- tum euim valet ecclesiastice societatis com- munitas ad salutem, ut baptismo won salvetur, ceui non ibi datur, wbi oportet ut deur. De ta- ‘libus propheta: Exite, inquit, de medio corum, et ‘won polluamini ab eis (Isa. uu, 44). Sed in susci- piondis vel refutandis sacramgatis bereticoram, ut D. ALGERI SCHOLASTICI LEODIENSIS 90 ium est.» cu Quod ab hwereticis baptizati per impositionem sunt recipiendi, Unde Leo, cap. 29 (epist. 37, n. 2): « Quoniam ab bereticis baptizati quolibet modo formam bap- Usmmatis acceperunt, bapt manusimpositionem, vinute Spiritus sancti quam ab hareticis aceipere non poterant, Catholicis ¢o- pulandi: Item Leo ad Leonicetem episcopum, cap. 19 (epist, 79, n. 7): «¢ Hi qui baptismum ab. hereti cceperumt, cum baptizati ante non fuis- sent, sola Spiritus sancti invocatione per impositio= n manuum confirmandi quia formam ba. lismi tantum sine sanctifcationis virtate sumpee- Funk: et banc regulam servandam ia onnibes Ecclesiis pradicamus, et lavacrum semel nulla intentione violetur, dicente Apostolo : wexs Dominus, wna fides, unum boptioma (Ephes. wv, 5). ‘Cujus ablutio nulla intentione violanda est, sed soca sanctiflcatio Spiritus invocanda, ut quod ab bere- cis nemo accepit, a catholicis sacerdotibus conse- quatur, Cap. KIK, Quod nulla herreticorum secramenta ‘aunt ral Quod vero corum sacramenta non sint rate ub} qne testatur auctoritas. Unde Hieronymus in Ag- {go prophets : « Sic populus est hzerelicorum om- nium in conspecta meo, dicit Domious, ut omne ‘quod fecerint, vel quod mihi obtolerint, vel vota, vel pro salute, vel paciea, vel pro peecato, vel ho- locaustum, sive eleemosynas, sive je) poris castitatem, contaminata orunt in conspecta ‘meo: quamvis enim sancta videawtur specie sui que offeruntur, tamen quia tractata sunt ab illo qui pollutus est in anima, polluentur omaia. » Item in Amos propheta : « O,it Deus sacrifleia hareti- corum, et a se projicit : et quoties in nomine ejus congregati fuerint, detestatur felorem eorum, et claudit nares suas. Cav. XX. Quod sncramenta: hereticorwm vera sunt, ‘quanta ad format, nox quantum ad spiritualem gration, Item Augustinus in verbis Domini de blasphemiis Spiritus: « Corporalia sacramenta que portant et dlictum-est, caxime valet discretio beresium ; quia p celebrant segregati ab unitate corporis Christi, for- Paulianistarum baptismus refutatur, Novatianorum et Donatistasam baptismas et ordinatio per manus impositionem recipitur, Arisnorum vero cxlero- ‘rumque etiam cum peenitentia mundatur baptismus. Car, XVIL. Quod etiam sunt ne: De quibus specialiter Ambrosius ro De ini- iandis rudibus : « Non sanat baptismas perfidorai, on muadat, sed polluit; quia in harwm diluvio aquarumad Doumnon approximatur, quia secunduin ‘Aposteluan: Quidguid ex fide non est, paccatnh est (Bom, x1v, 93) : et ipsis qui faciunt, et quibus fa (70) Hic liber non est S. Augustini, sed S. Ful- gentii, ot docent veleres codices ante annos mil @xarali, ef etiam siylus : unde in nova operum mam possunt habere pietatis; virtus vere ii bilis et spiritualisita in ets esse non potest, quem- admodum sensus non sequitur membrum quando amputatur a corpore. » Unde Leo, in epistoh sua ad Anatoliam Constantisopolitannm episcopum, (epist 40, 0. 2) qui plenis satisfactionibus male gesta condemnant, et accusare se magis eli- gunt, quam teri, pacis et conmmunionis nostrse nitate Letentur, ita ut digno prius anathemate que ‘eqntra fidem catholicam sunt praecepta damacatur. Aliter enim iu Ecclesia Dei que corpus Christi est, Angustini editione ad calcem tom. VI rejectus est.out LiN, DE MISERICORDIA ET JUSTITIA. — PARS II. 42 nee sunt rata sacerdotia, nec vera sunt sacrificia, A quod munditia ac puritas consuevit accipere. Sed nisi in proprietatem rue naturse verus nos pontifex Fecomeiliet. » Sed quod de universis dictum est, insimat de singutis videamaus, Car. XXL. Quod corpes Domini ab Arianis confectum sacritega sanctio dicatur. Be sacramento enim corporis et sanguinis Domint ab Arianis confecto Grego cap. 34 ait de Hermeni « Superreniente pasclal peste nectis silentio, ad eum perfidus paler Aria- uum episcopum misit, ut ex ejus manu sacrilege consecrationis communionem perciperet, atque per hoe ad patris gratiam reilire mereretur. Sed vir Deo deditus Ariano episcopo venienti exprobravit, ut de- bait, ejusque periidtom dignis increpationibus re- palit. Cav, XXM. Quod sine fide frustra certera ecclesia~ beri videanter. Unde Hieronymus in Osce : « Alli offeront panei sacrilegam, et dant eleemosynas, et seciari viden- tur hamilitatem, qu si vere fant hanlocausta in- terpretor: cum autem scientiam Del reliquerint, frustra traneato eapite dei, czetera membra habere se jactont. » Cap. XXI. Quod hereticorum baptisati cum peni- ef ‘manus impositione sunt recipiendi, clerich vero non, Be sacramento vero ordinum tnnocentius 1, cap. 47 (epist. 48, ¢. 3) a modi pestes, quia eorum Inicos conver 606 ad Dominum sub imagine pornitentiz ac saneti Spiritus sanctifieatione per manus impositionem ‘suscipimus, non videtur clericos eorum cum sa- ceedotii aut ministerii eujuspiam suscipere dignitate; quoniam quibus solum baptisma ratum esse per mittimus, quod utique in nomine Patris et Fi Spiritus sancti perfictar, nee sanctum Spiritam eos ‘habere ex illo baptismaate, illisque ministeriis arbi- tramur, quoniam cum a eatholica fde eorum aueto- res disceaserant, perfectionem Spiritus qnam acce- ‘perant perdiderunt; nec dareels plenitudinem pos- sunt, qua maxime in ordinationibus operatur, quam perimpietatis suze periidiam potius quam fl- dem dixerim perdideruut, quid fleri potest, ut eu- ‘ram profanos sacerdotes. dignos, Christi honori- bus arbitremur, quorum laicos imperfectos, ut dixi, ad Spiritus sancti percipiendam gratiam cum pernitentize imagine recipimus? » Item idem cap. 53, (epist. 22, €. 3): « Ventum est ad tertiam qua- ‘stionem. Cum nos dieamus ab hareticis ordinatos vulneratum per iilam manus impositionem habere caput, ubi vulnos infixem est, medicina est adhi- benda, quo posait reeipere sanitatem. Quae sanitas post vulnus secnta sine cieatrice esse non poterit iqve ubi preaitentize remedium est necessarinm , hoporem locum habere non posse. muadum eit (Num, 31x, 22): quomoiloei tribuetur, Arianos praerea ex- (_ Pe? me, erit maledictum. Hoc i econtra asseritur, eum qui honorem amisit hono- rem dare non poste, nec illum aliquid accepisse, quia nibit fait in dante quod ille posses accipere. Acquiescimus, et verum est certe, quia qui non habuit, dare non potnit; damnationem utique, quia haboit, per pravam manus impositionem dedit, et ‘qui particeps factus est damnati, quomode debeat hhonorem accipere invenire mon’ possumus. » Sed ‘cum Innocentius dieat quod beretici solum baptisma Falum esse permittat, et non cxtera sacramenta, quorum Gregorivs sacrilegam communionem, in- necentius damnationem vocat ordinationem, vide- tur esse contraries Hierorymo, qui dieit ad Luci- Feri: + « Sicnt hic est qui baptizat Christus, B ita hic est qui sanctificat, » tem ad eumdem : «Oro te, inquit, ut aut sacrificandi licentiam et tribuas, cujus baptisma probas, aut reprobes ejus baptisma, quem non pintes esse sacerdotem. Neque enim eri Potest wt qui in baptismo sanctus est, sit ad altare Peceator. » Quod de peccatore, et non haretico in telligendum est, qui quidquid cum fide pro offic ‘suo facit, licet indignus, cooperante divi Tatum este creditar. Ali dictum est, ipse sibl contrarius est, cum dicat in Ose : Sacrifcia eorum panis luctus, quicungue ex 0 co- mederint, contaminabuntur (Ose, 1x, 4). Et alibt In persona Domini tris (Malac.1,2), hocest quid a Vobis benedicetar ur intelligendam est de peccatore, ut alt Hieronynius, eeclesiastic. illud autem de beretien. Cap. XXIV. Quod od aliud et ad lind referende unt varia Beclsie tavaraes “TEM aliud utrobique tainen veritati et fustitie sunt iter sine discretione tenenda sunt, maxi- ma contrarietatis confusio nascitur, Nenne enim Dominus dixit ad Abraham: Immola filium unm ? etecontra: Ne estendas manum tuam super illum (Gen. xx, 42). Et Moyses in lege: Non occides (Exod. xx, ‘oceidatur.£t Salomon: Respondestulto(Prov.xxv1, Det econtra: Noli respondere stulto secundum atule tiam swam (Eccli. xx, 14). Et Paulus: Increpa in omni imperio (Tit, 1, 13); et econtra: Increpa in ‘omni patientia (1 Tim. v, 2). Quia ergo haereticis s0- lum baptisma permittitur esse ratum et verum, quod tamen cum sit sine sanctificatione Spiriws, inutile et noxium ; vitanda sunt revera omnia eo- Fum sacramenta tam rata, quam non rata ; quia, ut ‘criptum est : Omnia munda mundis, coinguinatis aulemet infidelibus nihil mundum (Tit. 1, 18). holicis in Ecclesia omnia. s0- , sed ab harreticis damnabiliter Unde in Africano eoncilio, cap. 24 (sub Corlee stino,e.44): «ln Ecclesia omnia sacramenta salubrf-93 int, haresi_ magoam damnationis ponam cong quod eis in veritate ad vitam esset lumi Unde Leo, eap. 14:« Ad anima: periculum pertinet, si quisqaam de his, qui a vobis in hareticorum at- que schismaticorum errore dilapsus, se utcunque haretice communionis contagione macularit, resi- ‘piscens in communione eatholica sine professione legitime satisfactionis habeatur. » Cap. XKVI Quod baptizati ab hereticis, vel ex con- ‘sensu, vel conscientia, clericatus honore privandi aunt, ‘Inde Janocentius I, cap. 84 (epist 22, n. 4) : « De scommaunione baptism!, quod sacramentam hzretico- rum magis ratum babetur, lex est Ecclesiz his qui ab heereticis baptizati suat per manus impositionem laicam tantum prebere communionem, wee ex his aliquem ad clericatus honorem el exiguom sab- rogare; sed (amen si non ex sensu adeoram commu- nionem, sed vel ignoramter lablinur , vet violentor ‘compellimur, excusari possumus. » Car. SXVIL. Quod ignoranter ab hereticis boptizali non debent ab ordinibus repelli. Inde in Afticano concilio, cap. 44 (sub Celestine papa c. 14, 24): « Placuit de solis infanuibus, que ab heereticis baptizantur, ne quod suo non fecerint judicio, cum ad Ecelesiam Dei salubri proposito tuerint reversi, parentom illos errorimpediat,. ne Promoveantur sacri altaris ministerio. » Idem in ‘eodem, cap. 26: ¢ Qui apud Donatisias parvul baptizati sunt, nondum scire valentes erroris eoruin interitum, et postquam ad wtatem rationis eapa- coi pervenerant, agnita veritate, falsitatem eoruin abhorrentes, ad Eeclesiam ordine antiquo per ma- nus [inpositionem recepti sunt : clericatum non de- bet fmpedire nomen erroris. Cap. XXVIM. Quod viotenter ab hereticis ordi aliquem colorem excusationis hubent, tem Innocentius 1De violenter compulsis, ap. 5 (epist. 22, ¢. 5): «¢ Constat multos vim pasos at- que invitos attractos repugnantesque ab hiereticis ordinatos: sed hujusmodi aliquis, si non post ordi- nationem talem interfuit, cum illi conficerent sacra menta, si communioni eorum participatus non est, si stati eorum ad Ecclesiann rediit : {ste talis potest habere colorem aliquem excusationis. Czterum aut amplius -redierunt cum se considerent ab hzreticis ordina- tos. Certe qui nihil ab eis acceperunt, rel suntusur- patze dignitatis. » In quo notatur maxime esse dam- nabile prebere assensum cuiconque communioni hereticorum, Cap. XXIX, Quod Aceretici etiam corporaliter sunt vitandi Unde Ambrosius : « Si qua est Ecclesia quae apo- stolicse veritatis fundamenta non possideat, ne qilam ossit libi labem ingerere, deserenda est. » Unde Gregorius Sabinlano episcopo Jadertino (lib. vii, epist, 10) «deo, inguit, quia fraternitas tua se a D, ALGERI SCHOLASTIC! LEODIENSIS ter et vitaliter aceipiuntur : quae perseverantibus in A consortio et cou ua ione Maximi, ubite prius ex negtigentia impuleras, interim postea gravitate sa- cerdotali ad animum reducta suspendit, at ejus sola nullatenus patereris segregationc esse contentus, nisi iasterii claustra te recipiens dudum commiissa defleres : propterea in mew te gratis: communione Feceplum esse non dubites. » Hem Leatus martyr Cyprianus in epistolis contra hzereticos : «Si q inquit, al: Eeclesia heretica prasuiptione ex 4 semetipso damnatus est : cum hujusmodi, secun- dum Apostolum, nec cibum quidem sumere debe- mus. Declaratur hoe in libro Regnorum, ubi eum homo Dei ad Jeroboam missus esset, qui peceata ‘0a exprobraret, atque ultionem futuram prediceret, panem apud illum edere et aquam bibere probibitus ‘est. Quod eum non eustedisset, censura regrediens, morsu leonis in itinere Interii audet quisquam dicere sacramentum salutare, et ‘gratiam ceelestem communem cum haereticis esse ‘Posse, cum quibus nec terrestris cibus, nec sz tis potus debeat esse communis? Constal autem ‘oleum unde boptizati unguntur sanctifcari, et eu- charistiam Geri aptd illos omnino non posse, ubi ‘spes nulla est et fides falsa, ubi onnia per menda- cium geruntur, Nam heretici, simiarum more, qua cum homines non sint, formam hominis imitantur, ‘vultum Ecelesize eatholice et auctoritatem sibi vin dicant et veritatem, cunt ipst in Ecclesia non sin: Benedicit a Deo maledietus, vitam pollicetur mor- tus, Deum invocat blasphemous, sacerJotinm ad- Et abi Spiritus sanctus non cit, nee 8 per ejus preces et orationem pro- qui Deum ipsum violavit, SI enim qui Ecclesiam ici et publicani babentur, multo magis ebelles et hostes falsa altaria, et illicita sacerdotia, et sacrificia sacrilega, et omnia adulierata fingentes, inter ethnicos et publicanos computentar omnes : quos constat a charitate et unitate Eeclesiz cathe lieas recessisse. Ergo quecanque faciunt bzretici, carmalia sont, inania et falva: fta wt nibil eorum us illi gesserint, a vobis probari debeat. Non sta- discedentibus illis de pessimo conciliabulo D tim suscipienda et assumenda sunt quz Jactantur in Christi nomine, sed que geruntur in Christi veri- tate, Quo mode enim perficere qu agunt, aut im- petrare aliquid ilicitis conatibus de Deo possunt, {qui contra Deam quod eis non licet moliuntur?Quare qui hzreticls scbismaticis patrocinantar, censura divina in corum probantur facinore, et pejus non ‘solum duces et auctores, sed et participes destinari, nist se # communione maloram separaverint, pra cipiente per Moysen Domino : Separamini a taberna~ ulis hominum istorum darissimorum ; et : Nolite tangere de omnibus quee sunt coram, nesimul pereat um peccatis corum (Num. xv1, 26). Et quod commu uatus Dominus per Moysen fuerat implerit, ut quis quis se a Core et Dathan et Abiron non separasset,LIB. DE MISERICORDIA we solveret, Sic etiam per Osee prophetam Spiritus sancins testatur, dicens : Sacrifcia corum tanquam pania luctus, om- nes qui manducant ea contaminabuntur (Ose. 1x, 4), et ostendens omnes omnino cum au- cloribus supplicio conjungi, qui fuerint peccato eo- Tum contaminati : propter quod integritatis et Ad religiosam sollicitudinem vestram, fratres, quantum possumus, adhortamur, ne vos cum pr maculatis sacerdotibus communione sacrilega mi- scealis. » Sed quia beatus Cyprianus, cujus opu- sewla Augustinus recipienda docet, quam in libro De predestinatione doctorem lucidissimum laudat : i tanquam invictissimo telo confoderen- ymque in fide et doetrina Christi laudobiliter usquequaque diffamatum iuquam, tantus vir de bareticorum sacramentis vi- landis, ne eorum contaminentur sacrilegis sacrift- ciis cum cateris sanctis consentit : videamas igitur ‘quomodo iterum sancti consentiant, quantum hare- sis crimen Simoniam reputant, quomodo sacramenta ‘eorum vel detestentur, vel approbent. , Car. XXX. Quod Simoniacus a fide exorbitet. Quod cnim a fide exorbitet, et Spiritui sancto Dlasphemiam irroget, qui Simoniam perpetrans, i (im Spiritus sancti, Novatianum : « Petrus, cum Simon magiew artis consuetudine depravatus putaseet quod gratiamChri- sti per impositionem manus, et infusiouem Spi compararet pecunia, ail: Non est tibi sore, neque pars in hac fide; quia cor tuum non est rectum apud Deum (Act, vi, 24). Vides quod une magica vani- itu sancto apostolica au- Registro, cap. 4 : « Cum omnis avaritia {dolorurh sit servitus, quisquis hane, et maxime dandis honoribus igilanter non proeavet, infldeitatis tenere fidem quam negligit’ Gar, XEXI. Quod capitate quidem eat facinus venan- dare et comparare Spiritum sanctum. Unde Gregorius Brunigildse regina: (Iib. 1x, epist. 409) : «Grave omnino et ultra quam dici possit fa- cinus est, Spiritum sanctum, qui omnia redemit, ‘Yenundare. » Item De emptione Gregorius Nazian- zenus : « Nam de €0 qui studet donum Del pretio mereari, ad sacrum urdinem nulla ratione de cxtero aut permanere aut renovari posse dubium non est, et a communione modis omnibus abscidatur. » Sed valde considerandum est de meticina panitentie, ‘Nam Spiritus sancti doaum comparari pretio, quid aliad est quam eapitale crimen et Simonisca he resis? Cap. XXXII Qualiterin wirogue testamento punita ‘sit Simoniaca heeresis. Quod quam detestabiliter in utroque testamento

Вам также может понравиться

• Freakonomics Rev Ed

  

  От Everand

  Freakonomics Rev Ed

  Steven D. Levitt

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (7848)
• Pride and Prejudice: Bestsellers and famous Books

  

  От Everand

  Pride and Prejudice: Bestsellers and famous Books

  Jane Austen

  Рейтинг: 4.5 из 5 звезд

  4.5/5 (19653)
• The Hobbit

  

  От Everand

  The Hobbit

  J.R.R. Tolkien

  Рейтинг: 4.5 из 5 звезд

  4.5/5 (24727)
• • Журналы
  • Подкасты
  • Нотное издание
• The Subtle Art of Not Giving a F*ck: A Counterintuitive Approach to Living a Good Life

  

  От Everand

  The Subtle Art of Not Giving a F*ck: A Counterintuitive Approach to Living a Good Life

  Mark Manson

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (5794)
• The Subtle Art of Not Giving a F*ck: A Counterintuitive Approach to Living a Good Life

  

  От Everand

  The Subtle Art of Not Giving a F*ck: A Counterintuitive Approach to Living a Good Life

  Mark Manson

  Рейтинг: 4.5 из 5 звезд

  4.5/5 (20023)
• The 7 Habits of Highly Effective People: The Infographics Edition

  

  От Everand

  The 7 Habits of Highly Effective People: The Infographics Edition

  Stephen R Covey

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (2475)
• The Handmaid's Tale

  

  От Everand

  The Handmaid's Tale

  Margaret Atwood

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (13186)
• The 7 Habits of Highly Effective People

  

  От Everand

  The 7 Habits of Highly Effective People

  Stephen R. Covey

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (353)
• American Gods: The Tenth Anniversary Edition

  

  От Everand

  American Gods: The Tenth Anniversary Edition

  Neil Gaiman

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (12946)
• Art of War: The Definitive Interpretation of Sun Tzu's Classic Book of Strategy

  

  От Everand

  Art of War: The Definitive Interpretation of Sun Tzu's Classic Book of Strategy

  Stephen F. Kaufman

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (3321)
• The Art of War: A New Translation

  

  От Everand

  The Art of War: A New Translation

  Sun Tzu

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (3044)
• Wuthering Heights (Seasons Edition -- Winter)

  

  От Everand

  Wuthering Heights (Seasons Edition -- Winter)

  Emily Brontë

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (9486)
• Life of Pi: A Novel

  

  От Everand

  Life of Pi: A Novel

  Yann Martel

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (13455)
• Oscar Wilde: The Unrepentant Years

  

  От Everand

  Oscar Wilde: The Unrepentant Years

  Nicholas Frankel

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (10242)
• The 7 Habits of Highly Effective People

  

  От Everand

  The 7 Habits of Highly Effective People

  Stephen R. Covey

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (2566)
• Habit 1 Be Proactive: The Habit of Choice

  

  От Everand

  Habit 1 Be Proactive: The Habit of Choice

  Stephen R. Covey

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (2556)
• Habit 3 Put First Things First: The Habit of Integrity and Execution

  

  От Everand

  Habit 3 Put First Things First: The Habit of Integrity and Execution

  Stephen R. Covey

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (2507)
• Habit 6 Synergize: The Habit of Creative Cooperation

  

  От Everand

  Habit 6 Synergize: The Habit of Creative Cooperation

  Stephen R. Covey

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (2499)
• The Iliad: A New Translation by Caroline Alexander

  

  От Everand

  The Iliad: A New Translation by Caroline Alexander

  Homer

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (5718)
• How To Win Friends And Influence People

  

  От Everand

  How To Win Friends And Influence People

  Dale Carnegie

  Рейтинг: 4.5 из 5 звезд

  4.5/5 (6521)
• The Iliad: The Fitzgerald Translation

  

  От Everand

  The Iliad: The Fitzgerald Translation

  Robert Fitzgerald

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (5646)
• Never Split the Difference: Negotiating As If Your Life Depended On It

  

  От Everand

  Never Split the Difference: Negotiating As If Your Life Depended On It

  Chris Voss

  Рейтинг: 4.5 из 5 звезд

  4.5/5 (3276)
• The Picture of Dorian Gray: Classic Tales Edition

  

  От Everand

  The Picture of Dorian Gray: Classic Tales Edition

  Oscar Wilde

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (9756)
• Stardust

  

  От Everand

  Stardust

  Neil Gaiman

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (8137)
• Wuthering Heights Complete Text with Extras

  

  От Everand

  Wuthering Heights Complete Text with Extras

  Emily Brontë

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (9929)
• The Picture of Dorian Gray (The Original 1890 Uncensored Edition + The Expanded and Revised 1891 Edition)

  

  От Everand

  The Picture of Dorian Gray (The Original 1890 Uncensored Edition + The Expanded and Revised 1891 Edition)

  Oscar Wilde

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (9054)
• The Odyssey: (The Stephen Mitchell Translation)

  

  От Everand

  The Odyssey: (The Stephen Mitchell Translation)

  Stephen Mitchell

  Рейтинг: 4 из 5 звезд

  4/5 (7770)