Epekto ng k-12 program?

<img
srcTQV0k3gSIgYhHw+ZsqF8pRuY7yEhTbWzW96grZT5CR/Mn+qVx5wCPcf5mcbR3Hia5hkMZ+6/eX5+Ie96
qm1NjT4f+1QgcnGqH0I/I2Nb80EMyhu6wOoZSDf3HGleM2OwBy99TxUgG49DoaKupsT4xkfeAs0NFvwHaf
tMHFfoDcLeD6ZhUYn61O5L1uODfxDX59Kz3bW5iPdsPaJ+cbeA+hOqHyOnpVb2NtbE7NxBKgo40kjcaMOh
/Rh7eb9NyuMqZnmuzSWYsHSfouis6wXxZwxA7WGVG55crj2Nwfwp/sXfrA4lhGkuWQ6BZFKk+QJ7pPkDT
AYRpb624Ms1FAoq4WFFFFSSFFFFSSFVz4gbWbC4GaVDZ9EQ9Cxtf1AufarHWdfGrGBcJFFfvPLe3koN/xZfn
VHiCubahMxl3JJJNydSTqakbM2dJiHCRi55nkB1Nfdl7PfESCNBrzPIDqa1vdjd1Y1EcYsPtueP/zSd94qHqT2i2j
0ZvOT0UcmQ91911i0QZnPic/1oPKrzg9npELnU82PL+VeneLDRlmIRF8TMbAcrk/rULGvhcZEUGIUg6gxSi4I1
BGU6kEA2OmlZ4Usdz9TNZrFRfDrGB6evzn3efacuGw7zRxiTJq1zYhebAW71hra44VE23soYyKKfDylZVtLBJ
mOQ6XAK8LEacNLnzBm7IxbOHhnA7ZBaQW7sinhIo+62txyNxy1U7qq+FmnwJV2iQ9pA9iVVH1yE8AVN7cz
r5UYdOORFWO4jPB+xnLB7b+lSYJHXs8RFiGE0R4qewm1HVTxB/o+viLGojwszC4ixKFha+ZWuGFud9NKfYjZ
MJnjxRFpI1IzcLqQRZuoF7jpXPFbcgTnnIIHdF7X/a8I+dVvAIM6FLspU8z7sieAFkgjKoBmJWNkQk6WW6gE2F
9P1qtbJ3WdsO6shw+JSd5IZhlLC5JW5Um6kEqVPKm828hucsVgDqWOoHWwHA9QTUZt4pufZgA97QmwP
A3zar5/80PxlHEP/o3bGRJ+Hx2KCxifDHUMspiZXW+mVgCwYqRmuLXFxx41F3awX0OLFOUMcTStLHFxKLYC
1lvYsQbKOGnOuMe8E+l+zJ4HQ+LiB4tAeRrtFvI48UYPdJ7pIOmhFjfUac6njLxLOjfnnEPh5ERgkdvHK7yv+8z
Hj52ArhIfpO1VXjHgo8x6dpLw+Si/qKaw7ehNw10PMkaXPQjj6102PsuKEyvESRM3aNds9yRxzHW3lc+Vdhw
cmAallCqe3+P+4v3qX6LhMTPhwI5LrKSoGpBVTccCCuhv68daa4naUUIiErgM5CrpqTa50Fzbz4Ckm/czSRpg
41OfEuEzFTkVR3mN+F7Dhe/GmuGw2HwzLmcdrIcgklYdpIQL5QT7kKtgOQq/9ozOcnedvHSSMbs9JRfgeTD
+tRVS3g2Cko7OdeHgkXxL6HmOqmrzeo7hJQymxAOU9QR+R5+/nQcEHcnQ/vMbDqV2WDK/vEwDbex5cK
+SQXB1Rx4XHUefUcRS8Gto25sdSpimXNE3A81PUHkw/H0rKNu7HkwsuR9QdUccHXr69RyPtfQovFg9CJja3
RGg7l6qeD/ibZ8ONrvisDG8hzSKTGzczl4E+eUi/nerPWb/AAVxYMGIiv3llD28mUAfiprSKdHEaobdWDCiiirhY
V8Nfazf4q73S4YphoGKO653ccQpJAA6E2NzxGluNUTicWWBFyZZt5d8sLggRI+aS2kaav78lHmbe9YhvJtyba
OJDsNT3Y0HBR0H5k/pwTOxJJOpOpJq7bh7G0+kMNTpGPLmff8AL1pe60IpYxNN+qsFYlj3S3eEShF1c6u39c
hyH86v0MIjSyg6DlxP/Ncdl4Ps018R1b+VJttbcnwk/aTRXwZAXOhLNG1/E4t4Tpwva3U2OWgZ2LNyf3E17bE
rUIvwj9yZN2ZtVMSJIZUySrcSQva+UkgHmHUj7Q09Kr0e7mBjk+jYmCOzXMEp7pdRqUZlI+sQcz4lseINP9r4S
HEwrMsgVkUyQ4hSO5pe9+BU/aU6EVMgAligkmRQwVZLNwRiup14EXIvyoucRUpuPXB/4i7Zm6GFw8qywi
RGUEAdozKQeIIYnTgfYdKkbS24kfdQZmuQTrlUjqQD/QOopXtnbfaBlRrR2OYgqGNj58F09Tc132Pu6z2eUFF
4hQMrsCPtFW09OOnKuBvtbavX3jqUpUu5untFrTTYlrayEAXVfALnQ3XRfVtdPKm2E3XkJvJIF46ILsRyux7p/
wAPvVow2HWNQqqAALACutqdr0KDq/UzltS3C9BE+H3ZwygXUsQLXZmPrpewv5ADlwrztKHC4aMyNFEoB
Fu4urHRQNON7D3ppi5QiMx4KCT7C9Z1tzCz7R2mYASsWFZCSfACQHvbizMbjjoBy1u1tVB5QJKUNrEu3Qd
TLvgsFh5Y1fsIwDewyLprY8udfJd3cMeEeU8ihK287A2v5kVx2Ek/Yx/WR2tw7Jr8Tz7X9Kd10UU8iADEcGVbF
bp6HspLaAAOLgAajUa6Hrek74ebDvcq8d2vmXVTfqw08fJreIaa1oNeZIwwIIBBFiCLg0rZoq26r0MMmpcdG
6iVPAbfDALOAOBzAWQdL3N73HH04U7mhjlTKyq6MOBAZT+lK9r7tcXg0POM+Hjm7v3TccDprypRs/abwM
Qb5bsWR7gqAQdAfCbG9uenW9IWK9Rw/HrC7EsGU+klbc20YsmEwf1mJcd25LCJfvuTc2HIG/LyBWbIEeHn
w8GFdp5WdmxshuRYg6vfRWzWyjjoRz1tez8JBnfERKoaUDOwFi2W/HS9+IPpUPb280WHyoLzTv8A2cMers
fO3hHmfPjRFOegEQdMHcxxG08SupU6j8qp239irKjYeXTnG/3G5N6Hgw6Ux3WjxUhbFzzD6wZewQdyMKT
oSdc4YkH+Ia6Wc7QwolTS1+Kn+uRoTAody8j9xGqXV1KuPKf3Mw/ZO0sRszFEgWdDkkQ+Fhxt6HQhh5Hhp
Wy7tb6YXGABHyS84n0b25N7fhVD352R2sXbqPrYRaQc2j6+qH8CelZ4K06bg6hhMewWaOw1nqJ+o6Kzf4V
71yzlsLOxdlXPG51YgEAqTztcWJ143rSKYBzHK7BYu4QNYr8aoCMZE/JoQPdWa/5itqNZJ8cCM+EHPLJf0ulv1
qm4gtUP7f0md7IwBnmSIczqegGpPy/Eitu3dwIuDayoAAOXl8h+lZ98PcBZZJiNWORfQcfmdP4a1zAYfJGq8+
J9TxrK1T77AnYfmNaCvwqDZ3b8TssqlioPeABI5gG9vyNfZEDAggEEWIOoIqs7ySbOiYyTyCKbk8bET+Q7neI8
mBWvO7e18XLJlMEjYflPMFhk90Bs9+oC+lVs6ZEnijdtP785Kwm5+FjfMiuFvm7LtH7G/G+S9jryNxwqNt/am
cmNSMgNm7wBLKffQEeV/Smm8GNKJkXxPppxUEHvfPQf8Uv3Z2d2j9o18iGyg5dXWxv3RwHrx5aUPzWsE
B/+RmmtK1LkdO0nbu7GPdmlBzeKNTxS456DvanTW3rVjAotX2tiqpa12rAO5c5MKKKKJOJE2rCZIZUHFo2U
e6kVme5W+qjEBcQpV5VSN35F07isRxBIOVuV1B0ua0+fForKjMAW4cfbXgL8r8eVVjerdLCOrzCPJPcMrJcFn
uMot4SWawOnMmuGB5Ec0ttIDV2joe47fv8AiP8AYH93j9D+ZphSfdrE3j7M2zISDbgwzEZhfW1wR6qfKnFd
A56iKEY6GFFFFXKhSXb2xBMCy2WUAgGw737LG3Dhry+YLqiuXQOMGWrFTkSg7Nx7QSHMCAWPaKSSV72
UWAuL8eHGniYTCwtLiwEXtFBeTQCw535A6X9LmvO9WzNO3UXK6yAAd5V1B9V/Koe72JuGw8neBB42INx
3l9NfzHKsdkNL7Dx2+UbsAtTxByIoXG4jGSyjZ5MWHc/W4h10LDQmIccxFgT+yDodTbNj7OGHiSJXdwosDIbt
87epty9KUbQ28mFK4SDDyyyhBkjRbKF4AlvCF0tfqDXjBbMx0skc2JnEWRsyQQi68CO+x8WhIsPUEUQ9R6C
Z6YDep+wkzbEGRxIBcNow5HSxB8iL1jO82yvouJkiHg0eM9UbVflqp81Nb3jYBIjL1GnryrM9/sB2mGSYDvQN
lb9xzp8nt/jNc6Z9tmzsfzC6+vxdPv7r+Jw+DkBONkfksLfNmUD8j8q2esn+CZHaYvrljt6Xe/6VrFaycRTRj+0JB2
xtWLCxNLM2VF+ZPIAcyelfnvevb747ENMwsPCi8cqjgPM6knzJpn8RtvSYrFyKT9XC7RovLunKzepIOvS1I9hYf
tMTAnIuCfQd4/gK4ZotfabG2jiaxuns7IsEX3FBb1Gp/wA351ccVh1kRka+VhY2ZlPzUgj2NKN3Y9Xb0H6n9K+
bzbRxUADQQxun22Zn7nmVRSSvmLkcxbWsavLkt6mbmoxWAnYACQMFuycExfCxRTa3yyjLML/dlsQfRh/FV
g2VjWmQuYnjOYrle2a6mx4Ei17jjra/OqzhX2niS4XFYWNQFOeGMyA5hfQsbGwsf4hTvHloMJlLlmCBC/Mse
6X053N9KM/vzFqRk4UED+IgxcxxM3dysXIWMG57vHUaAWGZtfP0q+YLCrFGka+FVCj2qrbp4bNKzm9o10B
AFi3MAcO6GGuve+dwFNaBMIXPf8RnUt5tg7Qooop6LQrliMQqC7sFFwLsQBcmwGvUm1daT4+aVlJRRJEw
ysuXv24FlDaOLfZNutzwMlE4kWbMZBm+pxB0U3LQTZdQOWul7d1xY2zKDfltbHuEM4XMqd1bHm3caUX4
gE2HDu5zzFdY4xZYoXfJIobK1wYk1BsWGcFvCAfDZiOFqhb47R7GFYkyhnGUA/ZUWFwB0009aV1Nu1SIfSV
F7AMZyZ72AxbDxsmskLMtvvAm5X3Fj5EDpVnw06uqupuGFx/XI+VZvuHtYJMYSdJBZb/eXh7kX97VdZXaF+
6BkkYafdcnXnpnF7cs9vvVxo7M1gGH19JquPv1jiiq/DicjkvmMzuWESkMwTgubXKoAGbiNbgXJN3sThgCDc
HUHrenYiDme6KKKkueXFxY1QNo4U4efKuUZTnj0IAW+Y39LZdP1rQarm+WGukclicjWIB4h7D/AFhPa9Ka2
vdWSOR1jGmfD4PBnnaW10hg+ldmzghQRHYtYmwFja9mNvK59KVjE7VxPgijwaH7Uh7WX1Cjuj0apWxkE2
HngZjzFwLWDcx1s17elfX3twcKATYuJnAs2QG9+fcBYqfI0ihyuQIG9drkM2B9Iy2JgpIYhHJKZmBJ7QjKTmJbU
XtxJHpalG1sAHeaA6CdGX0LDQ+zgGu+yd6UxMyxxwzhCpPavGUQkagAnmRc+1dt4FsY3HEH/kfrQ7coQx7d
YfS7Xyg4IImMbtbakwOJWZRqt1kT7y/aX1uLjzArf9jbVixUSzQtmVvmDzBHIjpWCb5YURY7EqOBkzj0kAk/3
W9qm/D/AG6+FxcYB+qlZY5F5d45Vb1BI16XrYVsTBotNT7DxmHxM2IcNjXa31cxMiHzPjHqGPyYVD3Fivi1P3
UZvwy/rWt/E7ZSz4CVvtQjtVP7viHut/wrLfh4n/USnpCfxZK4v8qk+xh1qxqVHqR+Zr+wEtGT1Y/oK+R7WAla
KVGjJa0Tt4JR5Hk3EZTYm1xeu2xB9Svv+ZpHi4Mbje0jbJh8NmZb2EksqhiLgN3UBte5ueYrKpA2jM1dUxFhxz
kxjLsfs5BJh37LM4M0YA7OQEjMbHwyW+0vHnfQjlvS5tEve1Yt3bcha3kDm4+VcdnbqdjLG64vFOENzHLLm
Q6EDSw1BN/avm9XjjuBYIdSdNT9ocxpoOetXafLzmTSA7xkYjXdCG0Gb77s3EkadwWJ1IIW9/OntLN2lthYfN
b/ADN/bjw5cKZ1sVDCAe0HYcuTCiiuU86JbMwXMQoubXJ4AeZok4kLbONeJQVso5yMpdE/eCsGsevAak0q
WOMZZhhshFmD90libWSMhyQGOlrAWJqZiI5lmss5CvcqGVXUMBfLawbq3i5Ecq84KBSbqFEaE5cosrOb53
t0vcD+I63FcO20ZnKgs0k4SEqCzm7scznlfoP2QNB6X4k1QdvGM4ifEzsQsUmSNR9oKBb5uSfatEdbgg8Doao
G92yTE+bJeAgW5hDwykcgeIPDW3S+VqCxXP1mponCWdZSdmY9vpCOBqXuoHUnu/jat2xMSurKdQRb+vP
zrPN19hCeTNkUQqe/0Y/d/K/lWi5QBYcBXenORuxiF/qV62uABxEiSmJZbIhkUmR3ayoO6frTYZjmAOg+0GF
wNaYbLxDKcspa7nudpkDMbZmsq6BRyB10N+V420or94DMQCCv31PiX34jzA86+ZiC+JaWJQwCxsQzWQ+F
QLr3mOpAuSbDXKK0a33CY9iFDntLBRUfAzl0BKsp6MLHpe1za/Gx1F9bGpFElwqBtyHPBMumqG1+RAuDpr
oRe/lU+vLjQ1RGRiWDgylbsS/Wka2ZLWHgBFiAPMDNr5+grv8ATNmYWSQM+HjlzlnvlEl2OfXTNz08rUu3cF
pYeOgKkjQDunS3PUa+YHtZpNj4dnaRoY2diLsyKW0AA1IvwFYVOAMGM6sEvkY/mLY99MC8kcUc4d3YKqq
G4k242tU7bq3iJ6MD+n60ofC41njh7KBIVkRnnU951Rg4AS3dZiBfUjjY082wPqX9vzFdXAbTiD0rN4g3eo7Y
mQ/EhLYqJvv4eMn2LJ/trl8PtjNicZFp3IiJZD+6bqPdgPYHpU74lL3sGesLD5O386v3ws2WsOBR7d6YmRj5Xso
9lA9ya06PMqn2EybKd2rcdgTOnxN2qsGAlUnvTDslHXN4j7Lf8Ky74eN/1Eo6wk/Jkr18StstiMbIt+5CTGg8x4
z6lh8gKjbhSWxYH3o3X8M3+2ru8ykexnS251KnsCJtWxT9Svv+ZpFi96EjinEmJiWdZJAqG1wFkKqMt7klADc8
c1OdgPeMjox/Q17GxcPmZzBEWZizMyKWJJvxIv8A/FZVJG0ZmrqlfxDt94lG9GFmxOFjgxGdy7B1XNlZezc3O
mW+YLqNfave9ItJGdPCdeY16czrYe/uy2mBCgkSOOyuubSxClgCwI5qCTbna1Rd600ia4FmK3PEXF7jzsp08/K
rt6r0k0pIs80cbttfDQ+S289CQb+emvnemdI90JbwZTfuOw11OvfGvPRh73p5WxSc1qfYQdgw5E+GlGLiknW
TLIlgSpjdAyNbQh7668dLWBGhr3tjHIqsrhyliHdDbJwsCQcyXv4tAOZFQPoWS8k4WQZR30JVpDoFRlWySHU
AMeNwLDjRIFjk4npIbZUR3+sS4DG5gjNswDeIliLDMSRY20W1dExDEkRdmsadwZr6ldDa32VPd9Q3TXxLnA
y3tNNdnYf/AG1HEjyUWVerEG2rV8sBYLZVUZVHQDhSjuGOTxDouBidu+fFiAo/9qPvfN8w/wAopZvLAn0aQ
h5WYZT3nNvEB4RZefSp3uKh7aS+Gn1+yP8AUD+lCsYbCAOxhUXDA+4kDcmNfo7EvKpMjeBiBy5cL+1P8zjw
4i/lLGD8imW3uDSPdNf+lQ3t9Y/5im1vP+vlV1P/AGwJdq5cn3nzE4iRRnbsyg8eUtdR97UcBoT5XPLWNIMjN
lAzFX7F7AmN2Hetf71rj9oEfatUxGIN9PTkeoqDJCEJhN8hGaI31y9L/eQ2F+mQ6m9Xv2ncJW3cNpjhVihRZU
cZBq7tIWDL1JJN2vax48udNY3BAI1B1BqvbLh7d80pLPEVtrop+8q2tZwD3tSCXUGwqwRRhRYCwp1SCMiK4
IODPdeZDoa9VB25NkglbS+QgX4EnQD3JA96jHAzOgMmUzd1bzQGx4E3J1AyngPu8ATz0pptHBbQMzvBiY4
4zayPHn4KLm/EXOlvLzqJuvD9cTYdxNdbsCbAXPpm05WruN98EJHjkkMTK7L31YKcpIuGtYg2vWHTnGQIxrC
u7DHH84kI4naSrFI0+EeGR41uquHIdlXu62zWNWTa5+pf2/MUm2dsvZjzriIWjeTMWUJLmUMQSWCBrA8T
w6mmu3WtER1IH6/pXVxG0wekU7xk9x3zMu+Jbd7Bj/2WPzdv5VfPhTtVZsEsd+/AcjDyJJQ/LT1U1nXxIe+Ki
X7mHjB9SWf/AHCo+4O2ThcZEb9yQiKQeTGwPs1j8+taVHlVR7CZVl23VuexJkn4lbvvhsVJLb6qZi6tyDHVlPQ
3uR1HoaQ7vYjssVh35CRQfRu6fwJr9FbT2dFiI2ilXMjCxB/MdCORr8/737vPgcQ0RJKkZo36qeHuDofS/OiOuJ
zfUa23DibHu+1mkT3+Wh/SjbcGOeRRhpo4oyveZ0zsDf7I4cOvSlW7m0M4w83/AORBm9T3W+TCrFtiZ0jzK
bAMuc5cxCXs5A6ga3sdAdDWPWCrFfQzb1GHAfsQDK7i908y5sbtCd1599YYr8tOFPtrRZ8O2UhiFDqQMwY
r3h87cqrQKbS2gpFpcJhUvfjG8rfg1l/Lzqy7Hw5jMwyCOMyZokBGgsM2g0UFrtYfeJ0vaiuOnWK0kBsqP5+U
V7oYlVlZLi0i3U31Ypz88wJPonThbpZguUG/eNhYX/oVQ8XE2HmOXNdGDITY5h4VX08QPP8AOrnkixMSFlzK
QGAOhGn4HiD701oX8hQ8iNapeu8d5Cw+LIUxCJxNqCchyE8M+e2QrztfNbS19K5qY1u4ASCHMVCiwLa52A
HQkqBzJbyr5PGIAYYgqGQ3tGMoROBNvvHgD1N7d01wxhIaJFEWRAGyNJk1GifZNwtifXKfs6nsfJ2CARcDcZ
2jhexdlPaSWLD7qjwp7a3/AGmY8DX36O33T+FdhjhbVogf+5f9BUWfaXSVPa36k0AnkgOEhefEIVLsigBFP9oj
OSBqLi17ZgDfQU92/u5Hi2jLs4UaSKrFRIupUNbiAxJH7xrv9IwuEVYVyp92KNbufMIoLH1tVggDpOHDE4JwP
36Txt7BdpGJEHfQEi9xpY3Fhz1vYj86X7rbTWJuyJHZuxyHU2bur6WY+mv71Tthbd+lPOFiZUibIWci7OPEAAT
w568+FQdvbMKsZFvkYjNqBk71yeRsfe3lQ8tU4cdvxHaXWxNh47fOPZNi3keTtpAWPRCABoALrwH6nrUfHb
rQzkGa0hUWBeOJiB01SuO7e3L5YpT3rDI2pzDWwY/esOJ4+tWStWs12DesA4dDtMqMm5+z1NmEIOgsYs
ODrw+xzr6dz8BYnLDYHKT2UFgb2t4ON7C3nTjBh4+0R42a8jMGFiGDsWF9bjKDlN+Si3So02CkMcmjXOIDh
e7YqJVa/yBPHlRNogd5kQbkYO9uzjvxt2MH/AIVzg3QwDE5BCSOOWKAkWNuSaagj1FNJIJe3WYL9oxlbd7sz
z428YDdbE+lRsJBNETJ2Wc/XhRoGXNK0gvrqrgLrxUgdTabRJvOZwbczBWLFIrC9yYoLaaHXJyNR23W2aL3+jg
Dj9Xh9Oevc00qeuAmjugHaKrpMOChjwkXUnvZh2uuhZuI5TdqhpcPiVWNszQsq3ABYlWAHHqeemtTaJN7R
Gd0tnaaw63t9Xh9bWvbua8R8xQNy8AWKDsiw4qI4Mw4HUZL8CPmKe46Ju2hcBrKjhioB1JjsDfkbH5cRUU
YWQTvJkzL2+YDS9jCkWca62OYFTyuRwAM2j0l+IwkOLcPCqwZQFYG4IjiBB6+CprbtrYjtpPlHcdCO7oQdb+V
PQaTbe20IRlWxkPAck0NmbQ6eXP8AEDsWtRubtDKzsdoMh7z7UyqIFbvEd9ug00OUaFh6aXqFsDCqgbEy
WVVU5Wtbu27xN9eVvnUTZeCad7knLfM7h2OY31HAC58uFOZWExMKwsYVIUyKygB0IYALxZVIsTwuLWIv
bLZza+88doawipNi8mQNm73RtIYcTG2GkYnIswyrIpPdsTpe1rg89Kl4ndyPvHDO+GkN7GE2Qnq0ZBQ688t/
Ouu2tkriSqzBWgUFitmzlrWGo5AFjprfLUPc/Z5iWQiWV4S1oFkN8qDieANib2v9kDhc130xkRIBs7WGfeOsV
KIoyegsL8egrN9/cd2eFSG/enbM37iHT5v/AKDV12tN2jiMEBV1Y8hbUk+QF6xvefa30rEySjRPBEOiLovz8R82
NVpk32F+w/M619ng6fYOW/EuPwVA7fE9ezW3pmN/0rXKxT4QTZceR96Fx8irfpW11rLxFdGf7UKzj4o7ny4
hhioAXdVyvGOJAJIZepFzccxa3no9FWRmHsrDrtM/LjKQSCCCDYg6EHoelX3cPa3aR/RmPfjBaI82Xiy+qnUeR
PStI3j3SwuNB7VLPbSRdHHv9oeRvWLbwbGn2ZiVGbUHPFINAwHPyI4FfPmDS91IdSp4iVfiaSwWDqJtmzsU
Jks1ibWYdf8Ag0q2th/oWFcYOEmZ+6mRbsWP2mbibC5zMeQHOlW722xMi4iOwYd2WP7rH/a3EH24irlh8
QsihlOn5VmKSjbG5H3mxai2L4lfB+0pkmKxGAwkMUUKK7EJGsjZ5ZZGPeJVDlUak5i5toLVccJC4jVZWEj5bO
coCk89OnL0pLgNkyvjZcTiMp7MdnhlW+UKRdn1+0b28rHlapu8m34sFF2ktzc5VVfEx46X04czRW6nA5itfkB
ZugEV7Y2LkuyDNHpmGncAN+HNfytXTYu8bRgLKS6W0casouV1tqw4a8ePGvu62+UGOZkVWSRRmytbUcL
gjoSLjzqbtTYSyXZDkc8SblTfyuADfW4oY31Nleh9O0crvS1PN1HrH2HnWRQ6kFTwIrras+eCbDuWGaIs3iWx
DC3M6g2bkevnTTCb1yADtYwwsSTHoRbQjKbg2PPMONPV65D0foZTaZuU6iONv4uSIQlCBmnjRri5s7hTbX
TQ8daX7a2jPEZ2GZezKGJcoKSg5QwLW0YsSoAItZTrevWM2rhsQEV5HjKSK9itu8pDKL2KnkbA6ip0uMw0h
QmeMhCCBnW2b7JOup6DrrxAsyHVuDE7KrMnkTnPtQ/SIolK5CXDnqVW9h6HieunI0bI2yspUk5e1BaFcpsy
rzzWsWI71r6AjTQmuU8GCMscueFWRmOhiGY8787jjx0NRIcTgoezIlLiIHs0AzBM+lrhemgzHQH3qFwOTOQl
xb99v+5abV5kcKCSQABck6ADrVaxe9R1EcZ0OpfkOuUakcuPWkkuInxJsSZTa+Vbdnx5ZbW9Wvw48aXs1ta
9F6n2jq6Zz1boI82rvJe6YfvEaNJoyjTkMwJPnw9aUbM2a85zXYKdTIS92INiLMdTYWvytTPA7vC4aYhrG6rxA
9SQCdf6NN8VMkMTudEjQsbDgFFzYegpB3e05f6QpdKxhPrPcECooVRYDl66n8areM3fxgd/o2O7GJ2ZyhiVy
rMczZWOtiSTblc1VoPipJ2t3gQQ31AJ7RR1vexIGtrCtRBvXZVq+Yitld/B4+Yld3eWaOV42xX0qPsw2YhQyMT
YLdTYhhc2Ooy+dN9pYwRoT9o+H+ftXthHCrMAFBJY2AF2PE6cSetVTbm2FhRsTMLgd2KO/jbkv7o4saGxLtt
Xk/uYzUiopdz5R+4iLfna3Yw9gp+tnF5DzWPp6uf8o86zsC9gOJ0A6062Vs7EbTxZGa7uS8kh8Kjr6DQBfQedb
Nu1ufhcEAUTNJbWV9X9uSjyFq06aQihRMazxNZabD0Eq/wt3RlgY4qdSjMuWND4gDYlmHI6WA48b1pNFF
MAYjtdYrXaIUUUVcJCs++M2FBwkUlu8kwAPkym/wCIHyrQarm/2yWxWCmjQXcWdB1Km9vUi496o8QV67
qyJh2w9ryYWUSJrydT4XXmp/Q8jatX2HtdHQTwEtGxs6nxIfut0PQ86xplIJBBBBsQdCCOIPQ1P2JtiXCydpGRr
o6HVHHRh+R4ikrqBYPQjvE9FrTQdrdVPIn6Bw2IVxmU/wAxVd393afHQoI2AkjYsua4VgRYi/LlY+XnUDYG2k
nXtcO1mH9pC2rL/wCSdGHvarTgNpJJpwbp/LrSAZq2w3QzZspS2vKHKn7SnbgblzYWZp5yobKURFObja5Jtbl
YDzq8z4pEy52VcxsLkAnnp10rrUDFYVu2WdQGIjaPKTYgEhrqTpyAI52GuliRmLnJgErFSYWTQVYaWZSPIgj9R
S/EbDgbguQ8imgHXu+H8KgTY54Zg7js4RDPJkFvstG1208Ruxtc8et6+4XbbJCWxAHaK6xlVsDfKhckXIAXMW
0Phy8zaqKGdLdg+k8zbtH7EvIAZhrpwJI4kegqO+701zYx8bjVufiPh4Hprzp621Iw0yknNEAzC2pBF7j73TTn7V
7faEYLrckpbOACxXMCRcKDyBofhD0hxqW9ZXl3dm5dmBew1J7vMEZdR0HKpEO7j6ZpANeQJOX7tza/ypvD
tSJ/CWPc7TVHW69RmAv7V5basd2UXLCLtgoGrLrwvpfhpyzL1qeEvpLOqb1kfDbvwrlzXci9sx016AeWlqZxo
qiygADkNBUHAbWSVwqH7JLAgh0IK6Mp1Fw1x1tcaUujC4iJkkLrObqw73cYG6uq+HKpAZXtwA1uaIExANa
W65zGLbWUkiJHly2z5MugOoIuRm017t72PPSvWCdcTAM3eWRWDCxFwbqQQdQRwIOotrrXnC4Vy8U7fV
yGLJKgsQeDDUH7LZrHo5qbDAqXyqBcljYWuTqT6k1DgcSl3HmUCD4WRiUFp2aEG+TIAxHQte1upA+VX6ed
UUsxsK4Y7aKR+bdB+vSqxt3bCQqJcSx1H1cS+N/QfZXq5/HSqax7G2jqZ1Vp66VLnyr+8TvtjaihWnnbJCmgA8
THkq9WPyA8qyneDbUmLl7R+6oGWNB4UXoOp5k8z7AG3tty4uTPJoo0SNfAg6Dz6sdT8gFoF9BxOg607RQ
Kx6n1mTrdabztXoo4E1n4LYQCDEy21aQJfyVQfzY1pFVn4d7IfC4KNJBlkYl3HQsdB6hQL+d6s1OjiN0LtrAhRR
RVw0KKKKkkK+Wr7RUkle2zuXgsUxeWEZzxdCUY+tjY+4NV/G/CjCMD2csyNyuVcfKwP41oNFVgQTU1tyJ+e
dubExWzZ1uxVvFFKhIDdbdD1U9eYNWPYu+kUtlxVopOUyj6tj+2o8B/aXTyFaJvpsEY3CvFYZx3oj0YcPY6qfI1
+fWUgkEEEaEHQgjiD50C2pWGGGRE99mkszWehm7YfaToFLWkQ+F1III8mGhprhsdG/hbXodDWCbI25iMK
T2MhUHxIbMjeqnT34+dW7Z+/ED6YiJom+/F3k90JzD2JpBtK6/Acj0P/M0av6jRb0sG0/aao6AgggEHiDqDUT
EbJhdXTLYOpQ5dNDxtyBvrfqB0pDsva3af3fERy/s5hn/wtZhTL/1h10kiI+Y/MUAuU+IERsUhxlCG/mdsRsZXK
sWbOJM+bS5By5kPVWCgEeQPECua7IYOXEmrxuklwbMWOZWAucoW7DL0bjpXRNuRniGHsP510G2IvvH/
AAn+VWLh6zg6Vv8A1M5Jsx17Iq4DJD2LXUkEd2x4gggrw8z60JsRAVOZsyMCpHEAII8pvcEEDXTib6ECu3/q8
P3j/hP8q5PtuMcAx9h/Op4y+sg0rH/aZJh2fGvZm12jTIrm2fLoLX6aDTyqVSb/ANYdtI4ifmfypftPapj/ALxiI4R
90sA3sq3c1QYv8IJnfghBlyF+ZlhxONRPEwv0Gp+VKp9pyOGyDIg8TkgADqSdFqj7Q32w8dxBG0zffk7kfrlHeb
3K1UtsbexGK/tpCVHBF7sa+ijT3Nz50dNK7fGcD2ilv9Q09XwDcftLftrfKKG64a00vOVh9Up/ZB1c+ZsPWqzsfZ
WK2niGsxdzrJK50Uef6KPyBsjrf9xN3xg8KiEfWP35T+0eXoosPY9afpqVBhRgTO8SzWWZsPQRDgvhRhAB2ks
ztzsVQewsSPnT/Y+5OBwzB44ruODOxcjzFzYHzAqxUUfAji0VrwBPgFfaKKuFhRRRUkhRRRUkhRRRUkhRRRU
khWe75/Dr6TI0+HdUkbV1e+Rj94EAlT10N+Omt9CoqiMziytXGGmOQfCfFk9+aBR5F2/DKPzqafhE9v72t/8A
tG3+utWoqtogRpKvSfnXeXdnEYFwsyjKfBIuqN6HkfI1zwW8WMh0jxMoHQuWX/C1x+FfoHa2zIsTE8UqhkY
ajp0IPIjkaxDeXcnFYSQhY3li+zIiltOjAag/h0rkrjiJ3UNUdyZxPsW/mMHi7GTzeFb/AOXLXZd/5+eHwp/gkH5S1
y2BuJjMSReMwx83lBB9l8RPyHnWn7G+H2BgAvEJm5tL3vkvhHyofgq3IH0hKW1R4YgfOZq2/wDPyw+FH8E
h/wD61xl38xh8PYx+aQrf5tmrUtr7g4GdSBCIm5PF3SPYd0+4rL94dw8ZhSSqGaPk8YJPuouR+I86ngqvAH0l3
HVLyxI+ZirG7x4ybSTEykdA5Vf8K2H4V03a3anxzlYVAA8cjaKt+p4k+QqVu7uZi8VIF7N4o796R1KgDyBsWPk
Pety2NsqLCxJDEuVV+ZPMnqT1oirnmCpoa05fiZ6vwjGXXFnN/wBsW/1XpfifhNiR/Zzwt+8HT8g1bBRXW0R
w6So9pnm6Hw2GHlWbEusjoboig5AeTEmxYjloLHrWh0UVYGIautaxhYUUUVc7hRRRUkhRRRUkn//Z"
alt="Image result for wup logo"/>

Pananaliksik sa Filipino

Ipinasa nina:
John Paolo Garcia Ocampo

Ipinasa kay:
 KABANATA I
ABSTRAK

Ang pangunahing layunin ng pananaliksik ay malaman ang naging resulta ng programa ng

gobyerno na k-12 na kung saan ditto madadagdagan ng dalawang taon ating pag aaral, Isinabatas ang
programang ito upang matugunan ang kakulangan sa kalidad ng edukasyon na nakukuha ng
mga mag-aaral dahil hindi nagiging sapat sa pag-aaral ang sampung taong edukasyon na
nakalaan para mahasaang kanilang kakayahan at maging handa sa tatahakin nilang
daan pagdating ng kolehiyo at ang pangako ng gobreyo na trabaho sa vocasyon na
matatapos sa k-12 .Subalit, hindi talaga maiiwasan na magkaroon ito ng iba't-
ibang epekto o impak sa mganakakaranas nito.

Layunin ng pananaliksik na mabigyan ng kasagutan sa mga taong pa tungkol kung ano

ang nagging resulta ng proyekto na ginawa ng gobyerno at ano ano ang nagging maganda at
masamang epekto nito.

KABANATA II
INTRODUKSYON
Panimula
Ang programang k-12 ay isang panukalang nag lalayong hasain ang mga mag aaral sa
ibang ibang larangan ng panuntunan o kaya espisyalisasyon na na aangkop sa kanilang
kakayahan.sinasabi din ng programang ito na magiging daan upang ang mag sisipag tapos ng
grade 11 at 12 natin na mag aaral ay magiging “Globally competitive” ipinanga ko ng ahensya na
ang vocational couses ay maari na rin mag apply ng trabaho at makapag trabaho.

Pag lalahad ng suluranin

Ano nga ba ang tunay na layunin ng K to 12? Maaaring may mga

dalang benepsiyo ito subalit tiyak na mayroon din namang negatibong epekto. Isa rito
ay ang dagdag na gastusin sa pagpapaaral sa ating mga anak na resulta ng dagdag na
dalawang taon sa high school. Hindi naman lahat ng pamilyang Filipino ay may sapat na
suportang pinansyal. Ikalawa, dahil may dalawang taong pagitan bago ang unang taon sa
kolehiyo, nabawasan ang mga mag-aaral na pumasok bilang freshman. Ito ang maaring
naging dahilan upang mas tumaas ang matrikula sa parehong pribado at publikong
Universidad. Kinailangan gawin ito ng mga paaralan upang mapanatili nila ang tamang
balanse ng gastusin tulad ng sweldo ng mga guro at iba pang”over-head
expenses”. Idagdag pa natin dito na kinailangan magbawas ng mga unibersidad ng mga
guro sa kolehiyo dahil wala ngang papasok na mga “freshman” sa loob ng unang dalawang
taon ng implementasyon nito. May ibang Universidad naman na pinagturo sa Senior
High School ang mga guro nila na orihinal na nagtuturo sa “Freshman”. Nagkulang din
sa mga pasilidad ang mga paaralan dahil sa dagdag na mag-aaral sa Senior High School.

Ayon sa ilang mag-aaral na nagmula sa first batch ng naturang kurikulum, hindi pa daw
handa ang ating bansa sa K-12 sapagkat dali-dali itong ipinatupad. Mayroong
kakulangan sa pasilidad sa ibang paaralan at hindi kakayaning mabigyan ng sapat na
silid-aralan ang mga mag-aaral. Ipinaglalaban din ng mga nakatatanda na maaari
namang maituwid ng mga Pilipino ang pagkakaroon ng sampung taong “basic
education” sapagkat marami rin ang naging matagumpay sa kanilang kaniya-kaniyang
kursong pinagtapusan. Mayroon ding kakulangan sa badyet ang ilang paaralan kung
kaya’t nagkakaroon ng hindi sapat na pasilidad upang mabigyan ng magandang kalidad
ng edukasyon ang mga kabataang Pilipino. Mas binibigyang pansin din ng mga
kompanya ang pagtanggap ng mga nakapagtapos ng kolehiyo kumpara sa mga
nakapagtapos lang ng hayskul. Hindi naman nasusukat ang kalidad ng edukasyon sa
bilang ng taon ng pag-aaral. Nakasalalay pa rin ang ito sa sistemang ipinamamahala ng
departamento ng edukasyon.
Kahalagahan ng pag aaral
Kahalagahan ng Pag-aaral Napakahalaga ng pag-aaral na ito sapagkat maaari itong magbigay ng
karagdagang impormasyon at kaalaman para sa mga estudyante, ilang guro, at mga magulang
na karamihan ay naguguluhan pa rin kung ano nga ba ang programa o ang nais ng gobyerno
para sa lipunanang ginagalawan.Dito malalaman din nila ang maging nagging masama at
mabuting epekto ng k-12 sa atin.. Sa pamamagitan ng pananaliksik na ito, maaari ring malaman
ang mga adbentahe at disadbentahe ng programa. Ang mga mag-aaral ng kursong Edukasyon
ay mas magiging handa at mapapaunlad ang karunungan tungkol dito. Malalaman din ng mga
mag-aral at mambabasa ang tunay na layunin ng programa. Sa pamamagitan din nito, ang
sinumang makakabasa ng nilalaman ay inaasahang magkaroon ng malawak na pananaw.

Saklaw at limitasyon
Depinisyon ng mga terminolohiya

KABANATA II
KAUGNAYAN NG LITERATURA AT PAG AARAL

(Bayang Pilipinas, 2011) Kasalukuyan ng ipinapatupad ng pamahalaang Aquino ang

programa nitong kung tawagin ay K+12. Ito ay ang pagdaragdag ng taon sa Basic Education ng
bansa. Sa programang ito ay hindi na tatanggapin sa unang grado ang batang hindi nag-kinder

bilang unang hakbang sa pagpapatupad nito. At ang isa pa ay ang dalawang taong dagdag sa high

school na ibig sabihin ay magkakaroon ng tinatawag na Senior High. Sa loob ng dalawang taon sa

Senior High ay maaaring mamili ang isang estudyante ng kanyang espesyalisasyon na

Technical/Vocational course o isport at iba pang pagpipilian. Ang programang ito ay naglalayong

mapataas ang kalidad ng edukasyon ng bansa. Ang Pilipinas na lang kasi ang bukod tanging bansa

sa Asya ang may pinakamababang bilang ng taon sa Basic Education. Suportado ang programang

ito ng ilang sektor tulad ng mga nasa negosyo. Sa ganitong paraan diumano ay maari ng

makapagtrabaho ang mga Pilipino kahit high school lang ang tinapos. Napakalaki ng problema ng

bansa pagdating sa edukasyon. Sa mga pampublikong paaralan pa lamang ay masyadong siksikan

sa mga silid. Bukod sa walang maayos na bentilador ay hindi na rin matutukan ng maayos ng mga

guro ang kanilang mga estudyante sa sobrang dami. Ganito ang sitwasyon sa Metro Manila. Naiiba

naman ang kwento pagdating sa mga malalayong lugar sa bansa. Naririyan ang mga estudyante na

maraming oras ang ginugugol sa paglalakad ng ilang milyang layo makarating lang sa paaralan.

Mas malala pa sa iba, dahil tumatawid pa sa ilog at peligro ang inaabot tuwing umuulan dahil sa

rumaragasang baha. Mayroon ding dagat pa ang nilalangoy. Ganito kahirap ang dinaranas nila para

lang makapagtapos sa elementarya at high school. Kung mahina-hina ang loob ay napipilitan na

lang silang tumigil. Ayon na rin mismo sa Kagawaran ng Edukasyon ay malaki rin ang kakulangan

ng mga silid, aklat at guro sa bansa. Sa kabila ng maraming tapos at lisensyadong guro ay may

kakulangan pa rin. Inirereklamo rin nila ang mababang pasahod sa mga guro. Taon-taon rin ay

naglilimbag ng aklat pero kinakapos pa rin. Ang matagal ng problemang ito ng bansa ay matagal

ng pinagpasa-pasahan ng ilang nagdaang administrasyon. Sa pagpapasimula ng Pamahalaang

Aquino sa K+12 program na ito ay mistulang dinadagdagan lang ang problema sa edukasyon ng
bansa. Napakaganda ng layunin nito pero tulad ng ibang programa ay hindi naman naaangkop ang

pagpapatupad nito. Bakit kaya hindi muna unahin ang mga kasalukuyang pagkukulang ng

pamahalaan sa kasalukuyang suliranin. Kumpletuhin ang mga kulang na silid paaralan. Magbigay

ng mga aklat na tama ang nilalamang impormasyon. Magdagdag pa ng mga guro at dagdagan ang

kanilang sahod at benipisyo. Hindi dapat gumaya ang Pilipinas sa ibang bansa na dinagdagan ang

bilang ng taon sa pag-aaral upang tumaas lang ang kalidad ng edukasyon. Hindi nasusukat sa dami

ng taong pinasok sa eskwelahan ang katalinuhan ng tao. Kaya namang matutunan ng mga Pilipino

ang dapat na matutunan sa kasalukuyang umiiral na sistema. Ang katunayan dito ay ang mataas

na kalidad ng edukasyon sa mga pribadong paaralan. Dahil ito ay suportado ng mga kagamitan at

tamang pagtutok sa pag-aaral ng mga bata ng kanilang magulang. May mga nananalo pa ngang

estudyanteng Pilipino sa mga patimpalak sa ibang bansa.

Kung dadagdagan ng taon ang pag-aaral ay malulunasan ba nito ang kahirapan?

Mababawasan kaya nito ang mga drop out? Kung sa ngayong sistema pa nga lang ay marami na

ang drop out ay paano na kaya kapag tuluyan ng ipinatupad ito. Kahit sabihin pang libre ang pag-

aaral sa mga pampublikong paaralan ay gumagastos pa rin ang mga magulang sa mga pang-araw-

araw na baon ng mga bata. Ibig sabihin nito kapag dinagdagan ng taon ay panibagong dalawang

taon din ang dagdag pahirap sa mga magulang. Ang sinasabing para makapagtrabaho na kahit high

school lang ang tinapos ay hindi rin totoo. Sa kasalukuyan, kahit may mga tinapos sa kolehiyo ay

hirap makahanap ng trabaho. Karamihan dito ay mga nagsipagtapos ng Nursing. Bakit hindi

baguhin ng pamahalaan ang paglunas sa problemang pang-edukasyon ng Pilipinas. Halimbawa

nito ay ang malawakang pagpapatupad ng distant learning sa mga malalayong lugar. Nandiyan na

ang teknolohiya ng Internet. Maaring sa halip na araw-araw na pasakit sa pagpasok sa eskwelahan

ay gawing lingguhan na lang. Pwede ring gamitin ang telebisyon sa pamamagitan ng paggawa ng
mga educational channel na panonoorin ng mga bata na kasabay ng turo sa aktwal na panahon sa

paaralan. Marami pang alternatibong paraan ang naghihintay na linangin para makatulong sa pag

angat ng edukasyon ng Pilipinas. Nagagamit na ito sa ibang bansa. Ang K+12 ay hindi sagot sa

suliranin ng bansa pagdating sa edukasyon. Ito ay dagdag problema at walang malinaw na

direksyon at hindi napapanahon. Huwag na sanang gawing mas komplikado ang problemang ito

sa pamamagitan ng isang solusyong sa huli ay magiging dagdag pa pala sa suliranin. Sa

pagbubukas ng pang-akademikong taon 2012-2013, hindi na lamang taun-taong problema sa

edukasyon ang sasalubong sa mga mag-aaral, guro, at mamamayan, kundi ang implementasyon

ng Universal Kindergarten o K+12 na naglalayong dagdagan ang mga taon sa elementarya at

hayskul.

(Pasion, 2012) Ang K+12 ang programa ng administrasyong Aquino na naglalayong solusyunan daw ang
matagal nang problema sa edukasyon. Pero umani ito ng batikos. Base sa programa, magiging
mandatory ang kindergarten, magkakaroon ng anim na taon sa elementarya (Grade 1 hanggang 6), apat
na taon sa junior high school (Grade 7hanggang 10) at dalawang taon na senior high school (11
hanggang 12). Subalit ayon sa Kabataan Party-list, hindi sasagot sa bumababang kalidad ng edukasyon,
sa paglobo ng bilang ng mga out-of-school youth, maging ang problema sa kawalan ng trabaho sa bansa,
ang hakbang sa pagdagdag ng taon sa batayang edukasyon.

(Larry boy, 2014) NGAYON mag-uulat sa sambayanan si President Aquino. Idedetalye niya sa kanyang
ikalimang SONA ang mga nagawa ng kanyang administrasyon. Isa sa maaaring ireport niya ay ang
tungkol sa K to 12 program. Ngayong taon inumpisahan nang pormal ang K to 12 at marami ang
nagsasabi na dapat ituluy-tuloy ito at paglaanan pa nang pondo sapagkat nakikita ang magandang
kahihinatnan ng mga kabataan. May magandang makakamtan sa programang ito. Hindi naman dapat
pakinggan ang panukala ni Sen. Antonio Trillanes IV na dapat suspendehin ang K to 12. Ayon sa senador,
dapat suspendehin ang programa sapagkat maraming problemang kinakaharap. Hindi raw ito uubra
sapagkat hindi handa ang pamahalaan sa programang ito. Unahin daw muna ang mga pangunahing
problema sa sektor ng edukasyon bago itong K to 12. Ilan sa mga binanggit ni Trillanes ay ang problema
sa kakapusan ng mga classroom, kakulangan sa mga guro, at ang mababang sahod ng mga guro. Sabi ni
Trillanes, nagkaroon daw siya ng konsultasyon sa mga nagpanukala ng K to 12 program at nakita niyang
walang kahandaan dito ang kasalukuyang pamahalaan. Kaya ang suhestiyon niya ay suspendehin habang
maaga pa ang programa at pagtuunan muna ang mga problema ng education sector. Malaking problema
rin aniya ang kahahara-ping retrenchment ng 85,000 college professors at employees sa 2016 kapag
hindi sinuspende ang K to 12. Bakit ngayon lang nagsalita si Trillanes? Kung kailan nakaporma na at
naikasa na saka naman niya sasansalain ang K to 12. Kung talagang may pagmamalasakit ang senador sa
sector ng edukasyon, dapat noon pa siya nagpanukala na resolbahin ang kakulangan sa classrooms at
guro. Dapat noon pa siya nagpakita nang pagtutol dito. Sa ilalim ng K to 12 ang mga estudyante ay
nararapat dumaan sa kindergarten, anim na taon sa elementarya, apat na taon sa junior high school at
dalawang taon sa senior high school. Magkakaroon ng kasanayan ang mga estudyante sa sistemang ito.
Handang-handa na sila. Huwag ipagpaliban ang programang ito.

(Burce, 2013) Dahil sa globalisasyon, maitatatak sa utak ng mga kabataan na:

– mas magandang tangkilikin ang produkto nina Calvin Klein kesa kina Rajo Laurel
– hanggang manwal na trabaho lamang ang mga pinoy
– inferior na lahi lamang tayo dahil sa mga OFWs na lumuluwas ng bansa para maghugas lamang ng
pwet ng mga Aussie. Siguro nga maganda ang K+12 sa mga dayuhan, pero para sa ating mga Pinoy?
Paano tayo kung puro lamang dayuhan ang iniintindi natin? Bakit turismo imbes na mismong mga
Pilipino ang iniisip ni Ka-Trapo? Hindi ko tinututulan ang bagong kurikulum, ang tanging pansin ko lang
sa dito ay puro pakikiangkop lamang ito sa iba’t-ibang mga bansa. Pakikipagsabayan sa maraming mga
“First-world Countries” Ano ‘to? Tayo ang dapat na mag-adjust para sa kanila? Utang na loob! Dati, sa
panahon ng mga kastila, ipinaglaban natin ang edukasyong walang bahid ng kolonyal na pagiisip.
Maraming namatay upang makamit lamang ang edukasyong gusto natin. Pero bakit ngayon, parang
mismong Pinoy pa ata ang nato-tolerate sa kolonyal na edukasyong ito. Baliktad na talaga ang mundo
ngayon.

(Trillanes, 2012) Nagbabala si Senador Antonio “Sonny” F. Trillanes IV na lalong lalala ang drop-out rate
at tataas ang halaga ng edukasyon sa bansa sa ilalim ng programang Enhanced Kindergarten to Grade 12
(K to12) ng Department of Education (DepEd). Nanindigan ang senador na ang K to12 na ipatutupad ng
DepEd simula sa darating na pasukan ay hindi praktikal na solusyon sa mababang kalidad ng edukasyon
sa Pilipinas.

Noon lamang 2012 naipasatupad ang K-12 program na isinabatas ng ating Dating Pangulong

Aquino. Nais niyang maging maayos ang pagpapatakbo ng sistema ng edukasyon sa pilipinas.

Kung kayat isinabatas niya ito na maaaring makatulong sa mga kabataan. Gayunpaman,

Marami pading tumutol dito lalo na ang mga magulang na dumadanas ng kagipitan upang

mapag aral pa ang kanilang mga anak at ang mga kakulangang pasilidad upang

makapagpatayo ng bagong paaralan para sa mga istudyanteng magsisipag aral.

Ang programang ito ay ipinatupad ng pamahalaan upang tulungan ang mga kabataan at

pantayan ang sistema ng edukasyon, hindi lamang sa buong Asya, kung hindi sa buong mundo.

Dahil pilipinas na lamang ang may sampung taon ng Basic Education. Kayat ipinatupad ng

pamahalaan ang K-12 Program na kung saan ginawang mandatory ang kindergarten.At may
tinatawag na Junior High School o Grade7-10, at ang dagdag na dalawang taon na tinatawag

na Senior High School. Ang kahalagahan ng programang ito ay makakatulong sa mga kabataan

na makahanap agad ng trabaho at maging bukas pa lalo ang kanilang kaisipan sa kursong

kanilang napili. Makakatulong ang dalawang taon na dagdag sa highschool upang kapag

nagkolehiyo sila ay may kaalaman na sila sa kursong kanilang itetake.

Nang magkaroon na ng unang batch ng mga nagsipagtapos na mga junior highschool

ay mas lalong naging komplikado sa paningin ng lahat dahil na rin sa mga paaralang hindi pa

tapos gawin. Lalo na sa mga estudyanteng magsisipasok sa pampublikong paaralan.

Gayunpaman ang pamahalaan ay nag offer ng benepisyong tulong sa mga mag aaral na nais

mag aral sa pribadong paaralan, Ito ay ang voucher na naglalaman ng 17,500 na dagdag

pinasyal sa gastusin ng mga estudyante na magsisilbing tuition fee. Sa kalaunan, ay nakikita

naman na habang tumatagal ay nakikita naman ang epekto nito sa mga mag aaral, Hindi ito

para lang sa ikauunlad ng bansa, Para rin ito sa pag unlad ng kaisipan ng mga kabataan tungo

sa kaunlaran(http://regeliente.blogspot.com/2017/09/positibo-at-negatibong-epekto-ng-k-

12.html?m=1)

Sa datos ng Ibon Foundation, isang grupo ng mga mananaliksik, nasa 4.3

milyong Pilipino ang bilang ng unemployed at nasa 6.9 milyon ang under
employed noong 2014.

Sa ganitong balangkas na inaasahang tataas ang bilang ng walang trabaho,

mas higit na makakapagdikta ang mga kapitalista o negosyante nang mas
mababang sahod, wala o kulang na benepisyo, at sistemang kontraktuwal.

Dahil sa pag-aagawan sa limitadong trabaho, pikit-matang tatanggapin ng isang

manggagawang may binubuhay na pamilya — kahit ang mga pinakamasahol na
kondisyon sa paggawa.

Ito rin ang nagtutulak sa mga Pilipino na mangibang bayan para roon
makipagsapalaran. Mas gugustuhin ito ng isang gobyernong walang malikhang
trabaho sa kanyang mga mamamayan dahil mas malaki ang kikitain nito sa
porma ng mga remittances mula sa overseas Filipino workers (OFW) alinsunod
sa labor export policy nito.

Ayon sa Ibon, mas marami ang inilabas na manggagawa (4,500) ang gobyerno
kada araw kaysa sa naidaragdag nitong bilang na nagkatrabaho (2,800) kada araw
sa bansa noong 2014.

Sa datos ng Bangko Sentral ng Pilipinas noong 2014, umabot sa $26.924

Bilyon ang cash at non-cash remittances sa bansa mula sa $25.351 noong 2013.

Dahil din dito, lubhang mababawasan ang mga papasok ng kolehiyo na

magbibigay ng dahilan sa gobyerno na bawasan ang pagpondo sa mga state
universities and colleges (SUCs). Magdudulot ito ng mas mataas na matrikula sa
kolehiyo sa parehong pribado at publikong unibersidad.

Ganito ang balangkas na layunin ng Roadmap for Public Higher Education o

RPHER ng administrasyong Aquino. Isa sa mga layunin nito ang pagbabawas ng
badyet sa edukasyon para itulak ang mga ito na maging self-sufficient o umasa sa
sarili. Layunin din nitong itransporma ang SUCs para pagkunan ng murang laka-
paggawa ng pandaigdigang merkado.

“DepEd says that the poor quality of basic education is reflected in the low achievement

scores of students. Results of the TIMSS (Trends in International Mathematics and Science Study),

however, negate the connection of the number of years to the performance of students. According

to results of the TIMSS, the length of schooling does not necessarily mean better scores. In fact,

some countries with the same or shorter school cycle garnered the highest scores while those

implementing the K-12 model or more years of schooling got lower scores.”
 DAYUHANG PAG-AARAL

(NUSP, 2012) Umani ng batikos ang panukala ng Administrasyong Aquino hinggil sa

karagdagang taon sa batayan at sekundaryang edukasyon dahil sa mga kakulangan sa sektor, at sa

kadahilanang di handa ang bansa sa pagsuong ng ganitong uri ng reporma sa kasalukuyang estado

nito. Sinabi ni Bro. Armin Luistro sa isang National Education Forum noong Mayo 2011, “When

media asked me what is the one basic problem in education, it’s not building classrooms and hiring

teachers. The root caused is really the program and the curriculum.”

Ayon kay Rep. Antonio Tinio ng ACT Teachers Partylist, mismong ang datos na ng

Kagawaran ng Edukasyon ang magpapatunay na batayan at pangunahing problema ng sistema ng

edukasyon sa bansa ay ang kakulangan sa guro, silid-aralan, upuan at sanitasyon at patubig. Ayon

sa kagawaran umaabot sa 101,612 na guro ang kulang, 66, 800 silid-aralan, 2,573,212 upuan, at

135,847 patubig at sanitasyon.

Ang unang taon ng implementasyon ng Universal Kindergarten noong nakaraang taon ay

dagdag pang patunay sa kawalan ng kahandaan ng gobyerno para sa K+12. Naglabas si Sec Luistro

ng Deped Order No 37 “Policies and Guidelines on the Implementation of the Universal

Kindergarten Education for SY 2011-2012” kung saan nakasaad;

 Schools without Kindergarten classrooms shall utilize available classrooms, library, science

laboratory, home economics building, resource center, and other available spaces.
  In cases where classrooms and other spaces are not available within the school premises, school

heads are urged to link with the Local Government Units (LGUs) for the use of existing day care centers

and/or barangay halls.

Matapang na pinuna ni Tinio ang palisiyang ito, “ganito ba ang patakaran ng isang matinong

gubyerno? Hihikayating mag-enrol ang lahat ng 5 taong gulang kahit wala palang klasrum na

paglalagyan, kaya pagkakasyahin na lamang sa kung saan, “any available spaces?”

Dagdag pa niya, Upang tugunan ang kakulangan ng kinder teachers, itinatakda ng Deped

Order no 37 ni Sec Luistro na gagamit ang Deped ng Kindergarten Volunteer Teachers. Ayon sa

order, ito ang requirements para maging volunteer teacher: Bachelor’s degree holder in education

or education related courses, Preferably resident of the community where the school is located;

and Registered as volunteer in the school and/or division office.

Sinabi ni Tinio na, “Kapansin-pansin na hindi hinihingi ng Deped ang Lisensya mula sa PRC,

na makukuha lamang ng mga education graduate na pumasa sa Licensure Examination for

Teachers. Sa madaling sabi, patakaran ngayon ng Deped na kumuha ng mga unqualified and

unlicensed teachers para magturo ng kindergarten. Papayag ba tayo na magtrabaho sa ospital ang

isang unlicensed nurse? Papayag ba tayo na magtayo ng building o tulay ang isang unlicensed

engineer? Bakit pumapayag ang Deped na pagturuin ang mga unlicensed teacher?”. Dagdag pa

rito ni Tinio na labag ito sa RA 7836 o Philippine Teachers Professionalization Act of 1994 section

27.

Ibig sabihin, sa K+12 lalo na’t walang matinong pagpondo ang gobyerno ay minimistulang

alipin ang mga guro na magtitiis sa mumong sahod at patuloy na pambabansot sa kakayanan ng

mga guro na taliwas sa mithiin ng isang kalidad na edukasyon. Nakalulungkot isipin na ganito ang
uri ng pamamahala ng ating mga edukador na kung tutuusin ay dapat na lumulubog sa tunay na

kalagayan ng sistema.

Pinagtibay ni France Castro, Pangkalahatang Kalihim ng Alliance of Concerned Teachers,

ang mala-alipin na kontraktwalisasyon ng mga guro sa Universal Kindergarten. Aniya, sa panayam

ng bulatlat.com, “The implementation of the program will create a standing army of reserved

teacher-laborers who will be more than willing to offer their services for lower salaries for the sake

of getting a job and hoping for tenure later. We are against the DepEd’s plans to outsource the

teaching employment through contractualization”.

Sa madaling sabi hindi nakalulutas ng krisis sa sistema ng edukasyon ang programa kung

hindi nagtatawid pa ito sa mas malalaking suliranin na siyang dapat igpawan hindi lamang ng mga

edukador maging ng mga mag-aaral, guro at mga magulang na direktang maapektuhan nito.

Ang dagdag na taon sa pag-aaral ay panibagong suliraning kakaharapin ng mga magulang

lalo pa’t sumasabay din ang pagtaas ng mga bilihin at mababang prayoridad ng pamahalaan sa

batayang serbisyo. Ayon sa League of Filipino Students (LFS) kung susumahin ang gastusin mula

sa transportasyon, pagkain, at mga kagamitan sa paggawa ng proyekto ng isang mag-aaral ay

aabutin ng P20,000/kada taon. Sa kasalukuyang 10 taon ay hirap na at hindi na kaya ng mga

pamilyang nagpapaaral ng isang anak lalo pa kaya ang dagdag na taon para rito. Masasabing hindi

pa handa ang bansa sa ganitong uri ng palisiya sa edukasyon kahit na ito’y sinasabing magandang

paraan upang mapataas ang antas ng edukasyon sa pagpapalawig at pagdebelop ng kasanayan ng

mga mag-aaral na kung tutuusin ay pansusog ng Pamahalaang Aquino sa pagsandig sa neo-

kolonyal na patakaran.

Dagdag pa ng LFS, ang internasyunal na modelo ng programa ay mayroong rekisito sa

implementasyon nito at yun ang paglalaan ng mataas na subsidyo sa sistema ng Pampublikong

batayang edukasyon. Ang kabuang badyet sa batayang edukasyon ay hindi halos nabago na taliwas

sa sinasabi ng pamahalaan dahil ang P30 bilyong pagtataas sa badyet ng kagawaran ng edukasyon

ay alinsunod sa Salary Standardization Law na awtomatikong nakalaan sa taunang pambansang

badyet.

Hindi maitatanggi ng pamahalaan ang pagsandig sa dikta ng makapangyarihan at

monopolyadong pamamahala ng US-Aquino. Bilang pantugon sa dikta ng globalisasyon ay

sinasabing ang Programang K+12 ang siyang magtutulak sa mga Pilipino na mag-ibang bayan o

magsilbi sa mga dayuhang korporasyon sa bansa alinsunod sa sinasabi ng pamahalaan na maging

“globally competitive” ang mga Pilipino sa iba’t ibang larangan ngunit sa likod nito ay ang

pagluluwal ng “cheap and docile labor” at semi-skilled laborers na kabilang sa balangkas ng

pamahalaan sa isang “Foreign-oriented Labor Export Policy”. Sa halip na hikayatin ng gobyerno

na magkolehiyo ang mga estudyante ay binabansot nito ang posibilidad na kumuha ng mas mataas

na antas ng edukasyon ang mga mag-aaral, ang lohika ng gobyerno ay pagkatapos ng sekundarya

ay magtrabaho na lamang sila lalo pa kung galing sa mahirap na pamilya. Ito’y pinatotohanan ng

pahayag ni Bro. Armin Luistro, kalihim ng Kagawaran ng Edukasyon. Ayon sa artikulong

“TESDA, makatutulong sa Kto12 program”, binanggit ng kalihim na target ng Kto12 program na

“makapasok sa trabaho o makapagsimula ng ikabubuhay ang nagsipagtapos ng senior high school

level.” Ayon sa pagsusuri ni Sarah Katrina Maramag sa kanyang artikulong “Is the K-12 model

good for the Philippine education system?”:

“DepEd says that the poor quality of basic education is reflected in the low achievement

scores of students. Results of the TIMSS (Trends in International Mathematics and Science Study),

however, negate the connection of the number of years to the performance of students. According

to results of the TIMSS, the length of schooling does not necessarily mean better scores. In fact,
some countries with the same or shorter school cycle garnered the highest scores while those

implementing the K-12 model or more years of schooling got lower scores.”

Ipinapakita sa resulta ng TIMSS na malinaw na hindi dahilan ang dagdag na taon sa pagsiguro

ng isang magandang awtput kung hindi ang kahandaan at ang prayoridad na punan ang kakulangan

sa sistema, at hindi ang mga mag-aaral ang dapat sisihin sa mga guwang na ito. Habang sinasabi

ng mga sumasang-ayon sa programang K+12 na nahuhuli na ang Pilipinas sa ibang mga bansa sa

Asya’t daigdig, dalawa ang pinakabatayang suliranin nito. Una, nananatili na pinakabatayang

problema nito ay ang batayang pangangailangan para sa sapat na badyet. Hindi handa ang

gobyerno para rito. Ikalawa, ang mismong pilosopiya nito na gawin lamang tagapagluwal ng

murang lakas paggawa ay isang hindi makataong pilosopiya. Ang pamahalaan pa mismo ang

sumasagka sa responsibilidad nitong magbigay ng isang “quality and accessible education” na

alinsunod sa konstitusyon ng bansa. Habang pumupustura ito na ang haba ng panahon ng pag-aaral

ay mangangahulugang ng dekalibreng edukasyon, isang malaking balintuna ang gobyerno na

hungkag na nga sa pagsusubsidyo sa edukasyon ay higit pang hungkag sa pilosopiya ng edukasyon.

(Soshal Network, 2014) Maaga nag-start si Addie ng school. Before 3 years old, nursery na

siya. This year, pre-Kinder na siya. Next year, hopefully, Kinder na under the K-12 Program. But

Deped will strictly implement the 5-year old rule for Kinder next school year.

Hindi ako nagagalit o nagrereklamo sa DepEd. Actually, I appreciate the fact that they are

introducing a lot of changes in the system. The K to 12 Program aims to provide sufficient time

for mastery of concepts and skills, develop lifelong learners, and prepare graduates for tertiary

education, middle-level skills development, employment, and entrepreneurship. Maganda ang

objective, na-windang lang ako sa mga changes. Anyway, for Mommies and Daddies who plan to
enroll their kids for Kinder this coming school year, please take note of the Department Order

below. Your kid should be 5 YEARS OLD by June for KINDERGARTEN under the K to 12

Program. Wag kayo gumaya sakin na hindi nakinig.

(Tonite, 2014) REPUBLIC Act No.10533 or the Enhanced Basic Education Act (EBEA) was signed into

law by President Benigno Aquino III in 2013. One of its guiding principles is making Filipino graduates

“globally competitive” in order to serve the needs of a “globalized environment.” It also paved the way

for lengthening the basic education program to a total of 12 years from the current 10-year program.

Students will now graduate at around the age of 18 after passing through a year of compulsory

kindergarten, six years of elementary education and another six years of secondary education. Contained

in the EBEA are several curricular changes such as the spiral progression approach, putting up career

tracks as part of the senior high school system and the Mother Tongue Based – Multilingual Education

(MTB-MLE) approach. One can venture into senior high school system career tracks into the Academic

track which includes the STEM (Science, Technology, Engineering and Mathematics) strand and the

Technical-VocationalTrack.

The idea behind the spiral progression approach is that it would impart knowledge in a less compact

and more temporally distributed way. Complex concepts in the latter years would depend on the basic

knowledge taught in the early years of education. Under the K-12 program, Physics, Chemistry, Biology

and Earth Sciences will be taught with increasing complexity as one moves up in the elementary and

junior high school. The topics that will be discussed will change every quarter. A student will choose a

career track in senior high school (starting grade 11) which will determine the subjects a student will

have to take for the last two years of his high school education. The choices are the Academic, Technical-

Vocational-Livelihood, and Sports and Arts tracks. Within the Academic Track there are three further
strands: Business, Accountancy and Management (BAM); Humanities, Education, Social Science (HESS);

and Science, Technology, Engineering, Mathematics (STEM). There will also be a common core

curriculum that will have to be taken by all senior high students.

The nationwide average of current year high school students in the National Achievement Test

across six subject areas is below 50%. While the K-12 targets to improve this, the present capacity of

schools to carry out the supposed inquiry-based approach could render any reform ineffective. Teaching

science in the more than 12,000 secondary schools in the Philippines has been a challenge especially with

regard to the lack of scientific equipment in instruction. Data released by the DepEd in 2012 showed that

out of 45,977 public elementary and secondary schools only 5,821 or 13% have a science laboratory

despite multiple initiatives to address the need. In a survey that we have done from September 2013 to

June 2014 participated in by a total of 173 science teachers from selected public and private secondary

and tertiary schools from Northern Luzon, Central Luzon, Metro Manila, Southern Tagalog, Central

Visayas, Northern Mindanao and Southern Mindanao shows that 23% of teachers do not have access to

a laboratory and only 37% have access to a dedicated laboratory fit to what he/she is teaching.

Furthermore, access to modern instrumentation is limited to 33% of the respondents. For public high

schools, 36% of the respondents do not have access to a laboratory, only 13% have access to modern

instrumentation but only 4% of the respondents use it for learning activities. The numbers are worse for

public elementary schools where only 4.8% have their own science lab. Regional variations also reflect

the uneven development between city and province. In NCR, roughly 42% of elementary schools have a

science lab compared to a measly 2.3% for ARMM. Secondary schools fare better, with around 50% of

secondary public schools nationwide having their own science lab. One of the more basic objectives of

ensuring scientific literacy (and thus the need for a solid science education for all) in a country is to

produce citizens that are capable of adapting to a variety of situations and solving problems through

scientific thinking. Our basic education program should instill a culture of scientific inquiry and an
objective understanding of the world around us. The problems of science and math education in the

country are not detached from the overall problem of basic education and the Philippine society as a

whole. Unless these fundamental problems, including the lack of teachers and facilities,

commercialization and state neglect are addressed, science and math competencies of the Filipino

children would keep on lagging behind our neighbors. This should also be tied to the needs of a domestic

industrial economy. Sadly, the lack of national industries only perpetuate the thinking that

education is solely for the needs of the “global” players. Putting up domestic industries catering

to local needs would create a demand for scientists, technologists and engineers that would stay

in the country. Advanced industries generally require scientists and technologists with greater

skills and expertise. Such a demand would spur further improvements in our science education

programs and give us a better education program than what is being foisted upon us now.

KABANATA III

DISENYO AT PARAAN NG PANANALIKSIK

Disenyo ng Pananaliksik:

Ang pag aaral na ito ay dinisenyo sa pamamaraan ng qualitatibong pamamaraan.Tinangkang

ilarawan at suriin sa pag aaral na ito and negatibong at positibong naging resulta ng k-12 kurikulum na

na implementa noong 2015.

Instromento ng pananaliksik:

Ang pag aaral na tio ay isinagawa sa pa mamagitan ng pag lalaganap ng impormasyon