4TH

SCIENCE

ANTERIOR PARTS OF THE BODY: (English term – Biological term)

Forehead – Frontal Palm - Palmar Hip - Coxal

Skull – Cranial Fingers – Digital Navel - Umbilical

Face – Facial Kneecap - Patellar Abdomen - Abdominal

Mouth – Oral Leg - Crural Breast – Mammary

Chin – Mental Ankle - Tarsal Chest – Thoracic

Armpit – Axillary Great toe - Hallux Neck - Cervical

Arm – Brachial Foot - Pedal Nose - Nasal

Front of Elbow – Antecubital Thigh - Femoral Ear - Otic

Forearm – Antebrachial Inguinal – Groin Cheek – Buccal

Wrist – Carpal Genital Region - Pubic Eyes - Orbital

Thumb – Pollex Pelvic – Pubic Hand – Manus

POSTERIOR PARTS OF THE BODY: (English term – Biological term)

Shoulder Head – Acromial Loin – Lumbar Calf - Sural

Back – Dorsal Buttock - Gluteal Heel of Foot - Calcaneal

Back of Elbow – Olecranal Back of Knee - Popliteal Sole of Foot - Plantar

Sacrum – Sacral

Nutrients and good sources of it:

Carbohydrates – cereals, bread, pasta, rice, potatoes, starch, sugar, etc Minerals – salt, mik, iron

Proteins – fish, meat, eggs, beans, pulses, dairy products Vitamins – fruits, vegetables

Lipids (fats and oils) – butter, oil, nuts Fiber – bran, vegetables

Water – water, fruit juices, milk

5 main steps of nutrition in humans:

Ingestion – involves taking in of food, chewing, sucking and swallowing it; occurs in the mouth

Digestion – involves breaking down complex food molecules into simpler forms; occurs in mouth, stomach & small intestine

Absorption – absorbed through the walls of the small intestine and goes into our blood; occurs in small & large intestine

Assimilation – the blood carries digested and dissolved food to all the parts of the body

Egestion – involves the removal of undigested and unabsorbed food from the body; occurs in the anus

BMR – Basal Metabolic Rate (calories and time)

BMI – Body Mass Index – a guide to whether you are health or not.

BMI = mass of the person (in kilograms) over height of the person (in meters)²

Conversion of feet to meter – 0.30 ft = 1 m Conversion of pounds to kilograms – 0.45 lbs = 1 kg

 BMI MEANING
Under 18.5 Underweight
Between 18.5 and 24.9 Normal
Between 25 and 29.9 Overweight
Between 30 and 39.9 Obese
Over 40 Very obese

THE 10 SYSTEMS OF THE HUMAN BODY AND THEIR MAIN ORGANS:

Respiratory System – lungs Circulatory System – heart

Reproductive System – ovaries, testes Endocrine System - glands

Skeletal System – bones Nervous System – brain, spinal cord

Integumentary System – skin Digestive System – liver

Excretory System – kidney Muscular System – muscles

Physical and Chemical Digestion: Mouth – Esophagus – Stomach – Small intestine – Large intestine – Rectum – Anus

Stages of Mitosis:

Stage 1, PROPHASE – chromatin condenses and chromosomes become visible

Stage 2, METAPHASE – nuclear membrane completely disappears

Stage 3, ANAPHASE – the centromeres divide and the sister at chromatids are pulled towards the opposite ends of the poles

Stage 4, TELOPHASE – the chromosomes arrive at opposite poles

Digestive Disorders Caused by PATHOGENS:

DIGESTIVE DISORDER SYMPTOMS TREATMENT

Sudden onset of diarrhea Drink ORS

Cholera Vomiting
The blood pressure falls
Have more fluids
Take antibiotics

Loss of appetite Take antiviral medications

Hepatitis Nausea and vomiting

Abdominal pain
Fever and weakness
Eat proper food
Vaccinate childen

Dark urine
Upper abdominal pain Take antacids

Gastritis Nausea and vomiting

Ulcers in the stomach lining
Severe infection
Take antibiotics
Eat clean food

Digestive Disorders Related to GENETICS:

DIGESTIVE DISORDER SYMPTOMS TREATMENT

Diarrhea and nausea Has no cure

Lactose Abdominal pain Can be limited by avoiding milk products
Abdominal bloating Eating alternative foods tich in calcium
Intolerance Indigestion and gas
 Increased hunger A diet with less carbohydrates

Diabetes Numbness
Slow healing of wounds
Tiredness and blurred version
Monitoring blood glucose levels
Regular exercise
Insulin supplements

Digestive Disorders Related to DIET AND LIFESTYLE:

DIGESTIVE DISORDER SYMPTOMS TREATMENT

Loss of appetite Can be cured by eating a balanced diet

Kwashiorkor Protruedd belly

Bulging eyes
Dull hair and skin
Rich in protein and other nutrients

Retarded growth Can be cured by eating a diet rich in pro-

Marasmus Skin becomes dry

Ribs became prominent
Repeated diarrhea
tein, carbohydrates, and other nutrients

MAPEH

MUSIC – Lesson 1, Music in Philippine Theater

Origin: (memorize word by word)

- The zarzuela, also locally known as sarswela, is a Spanish theater art that utilizes music through vocal texts and scripts,
intertwined with spoken dialogue. It is a famous production not only in Spain but also in Spain’s former colonies like Cuba and
Mexico.
- Spanish troupes introduced zarzuela to the Filipinos, and is widely acclaimed first by the intelligencia or the more affluent. It
was later performed to the masses and spawned similar productionsm like the komedya. The latter, though, is a secular
approach of a religious aspect (Christians lording over the Moors).
- During the last years of Spanish colonization up to the Japanese period, the zarzuela reigned in Manila theaters and in other
regions of the Philippines as well.
- After the Japanese left the Philippines, the zarzuela became one of the arts that were revived. One significant form of it was
the Ilocano zarzuela in Ilocandia. The said form uses the lingua franca of the north-Iloko or Ilocano.

Characteristics: (memorize word by word)

- Orchestral accompaniment is essential in a zarzuela. Its sung dialogue is particularly dramatic in effect, with dances also being
performed. Solo performances are notable in many of its musical numbers, which also include ensemble singing acts and
choruses.

ARTS – Lesson 1, Representative Festivals of Asia

Thingyan Festival – this water festival of Myanmar is celebrated in mid-April.

Holi Festival, India – this color-loving festival is celebrated in February to March in India.

Chinese New Year – celebrated as the most important calendar festival in the Sinosphere.

Ramadan – the 9th month of the Arab year. The other 7 festivals in Asia are the following:

Mooncake Festival, China Hungry Ghost Festival, China Songkran, Thailand

Rainforest World Music Festival, Indonesia Parade of the God of Medicine, Taiwan

Setsubun Festival, China Boryeaong Mud Festival, South Korea

PHYSICAL EDUCATION – Lesson 1, Chess

Terminologies: Checkmate – Castling – Stalemate – Promotion – Check

Checkmate – has no legal move while his king is under attack. Promotion – when a pawn advances to the eigth rank.

Castling – moving the king two squares along the first rank. Check – a king is under immediate attack.

Stalemate – has no legal move (any piece) and his kings is not in check.

Equipments: King – Queen – Knight – Bishop – Rook – Pawn

King – the most important piece of all. Bishop – moves diagonally in the same colorof block.

Queen – combines the power of moves of the rook and bishop. Rook – moves vertically or horizontally

Knight – moves to any “L”-shape. Pawn – the lowest among the pieces but with the most # of moves.

PHYSICAL EDUCATION – Lesson 2, Scrabble

Scoring:

0 point – blank tile 2 pts. – D,G 4pts. – F,H,V,W,Y 8 pts. – J,X

1 point – A,E,I,O,U,L,N,R,S,T 3 pts. – B,C,M,P 5pts. - K 10 pts – Q,Z

HEALTH – Lesson 1, Differences Between Unintentional and Intentional Injuries

Unintentional Injuries: Motor vehicles – Drowning – Burns – Suffocation – Falls – Poisoning

Motor vehicles – riding a bicycle Suffocation – from plastic bags, beddings, etc

Drowning – in swimming pools Falls – from stair, furniture, etc

Burns – from appliances, chemicals, etc Poisoning – from pain relievers or medicines

Intentional Injuries: Anger - Low socioeconomic state – Substance abuse – Oppression – Conditioning

Anger – a spontaneous, usually temporary. Oppression – the resulting feelings of inequality.

Low socioeconomic state – persistent povertry. Conditioning – unsupportive home life.

Substance abuse – much has been written about a probablie link.

HEALTH – Lesson 2, Types of Intentional Injuries

Suicide – self-inflicted act

Domestic violence – the use of force to control power over another person.

Youth violence – harmful behaviors that can start early and continue into young adulthood.

Gang violence – provide a sense of belonging to a “family” that gives them self-worth.

Sexual victimization – any sexual act that is perpetrated against someone’s will.

Child sexual abuse – sexually suggestive conversations.

FILIPINO

Kaligirang Kasaysayan ng Florante at Laura:

- Isinulat ang F & L noong 1838, panahon ng pananakop ng mga Espanyol.

- Ang relihiyon at paglalaban ng mga Morro at Kristiyano ay temang ginamit ni Balagtas sa kanyang awit bagama’t naiugnay ito
sa pag-iibigan nina Florante at Laura.
- Gumamit din siya ng alegorya kung saan masasa-lamin ang mga nakatagong mensahe at simbolong kakikitaan ng pagtuligsa sa
pagmamalabis at kalupitan ng mga Espanol
- Ang Awit/ F & L ay inialay ni Balagtas kay “Selya” o Maria Asuncion Rivera.
- Si Jose Rizal ay nagdala ng kopya ng F & L habang siya’y naglalakbay sa Europa at naging inspirasyon sa pagsulat niya ng Noli
Me Tangere
- Apolinario Mabini ay sumipi sa pamamagitan ng sarili niyang sulat-kamay ng kopya ng awit habang siya ay na sa Guam

4 na Himagsik na Naghari sa Puso at Isipan ni Balagtas ayon kay Lope K. Santos:

1. Ang himagsik laban sa malupit na pamahalaan

2. Himagsik laban sa hidwaang pananampalataya
3. Ang himagsik laban sa maling kaugalian
4. Ang himagsik laban sa mababang uri ng panitikan

Mga Salik/Dahilan na Nagtulak kay Balagtas na likhain ang F & L sa loob ng Selda:

- Labis na sakit - Kaapihan - Kawalang katarungan

- Kabiguan - Himagsik

Ang Awit ay nagsilbing gabay at nagturo sa mga Pilipino ng maraming bagay:

- Wastong Pagpapalaki ng Anak - Pagiging makasarili

- Pagiging Mabuting Magulang - Maging maingat sa pagpili ng pinuno
- Pagmamahala at Pagmamalasakit sa Bayan - Kahalagahan ng Pagtulong sa Kapwa
- Pag-iingat laban sa taong mapagpanggap

Talambuhay ni Francisco Balagtas:

Pambansang Makata at Prinsipe ng Makatang Tagalog – 1788-1862

- Ipinanganak sa Panginay, Bigaa, Bulacan(Balagtas, Bulacan na sa ngayon) noong April 2, 1788

- Juan Balagtas at Juana Delacruz, ang kaniyang mga magulang
- Felipe, Concha, Nicolasa, mga nakakatandang kapatid ni kiko (palayaw ni Francisco)
- Tumungo si Kiko at ang kanyang ama sa Maynila noong 1799 sa kanilang kamag-anak na si Doña Trinidad at namasukan bilang
Alilang-kanin (Utusan) kapalit nang siya ay makakapag-aral.
- Nag-aral siya ng Gramatica Castellana, Gramatica Latina, Geografia, Fisica at Doctrina Cristiana.
- Hindi nagkasya si Kiko sa mga nauna niyang napag-aralan, noong 1812 natapos niya ang “Canones” sa Colegio de San Jose.
- Nag-aral din siya ng Filosofia, Teologia at Humanidades sa ilalim ng pagtuturo ni Padre Mariano Pilapil.
- Jose Dela Cruz (huseng sisiw), Tinawag siyang “Huseng Sisiw” dahil ang kanyang pagsasaayos ng tula o ang kayang paglilingkod
ay may kapalit na sisiw. Lumapit sakaniya si kiko para magpatulong sa tula na gagawin niya para kay Magdalena Ana Ramos,
ngunit siya ay nabigo.Noong 1829 Sumakabilang buhay si Sisiw, dala-dala niya sa kanyang puso ang labis na kalungkutan
dahil sa paglamlam (pagkawala) ng kanyang kasikatan.
- Nang minsan namamasyal sa Ilog Beata nakilalaniya ang “kabuuan ng kanyang pangarap na makataling puso” ito ay si Maria
Asuncion Rivera (MAR).
- Tinawag ni Kiko si Maria na Selya dahil sa mahilig ito sa musika. Ang Selya ay hango kay Santa Cecilia na patron ng Musika.
- Si Marino Kapule (Nanong) ay gumawa ng paraan upang mawala sa landas niya si Kiko. Sa tulong ng kanyang salapi umupa
siya ng mga saksi na magpapatotoo sa kanyang paratang (gawa-gawang kwento). Ang masaklap nito pati ang magulang ni
Selya ay naniwala sa bintang ng binata sa pagsusulsol ni Kapule.
- Noong 1838 nang makalabas siya sa bilangguan tapos na ang Florante at Laura. Unang nalathala ang F.L. sa mumurahing
papel Tsina o papel Paja de Arroz. Ipinagbibili sa sampung pera ang bawat sipi, ibinibenta sa simbahan at kung araw ng
kapistahan. Sa unang edisyong iyon ay ginamit niya ang sagisag na Francisco Baltazar.
- Noong 1840 nanirahan si Kiko sa Udyong, Bataan. Upang makalayo sa mga alaala niya kay Selya na nasa kandungan na ni
Nanong Kapule. Sa Udyong nakatagpo si Kiko ng mayumi’t magandang dalagang si Juana Tiambeng ng Orion.
- Tutol ang magulang ni Juana sa laki ng agwat ng kanilang edad. Si Kiko ay 54 na taong gulang samantanga si Juana ay 31 na
gulang lamang. Kiko ay maralita at si Juana ay anak-mayaman. Humarap sila sa dambana noong ika-22 ng Hulyo taong 1842.
- Nagkaroon sila ng 11 na anak ngunit 7 dito ay pumanaw.
- Sa kanyang panunungkulan ginamit niya ang opisyal na pangalang Franco Narvaes Baltazar.
- Muling nakulong si Kiko dahil sa isang sumbong ang isinampa sa kanya ng isang mayamang nagngangalang Alferez Lucas dahil
umano’y pinutol ni Kiko ang buhok ng kanyang alilang babae.
- Pumanaw si Kiko ng nagdadalamhati sa masaklap na pangyayari sa kaniyang buhay noong Pebrero 20, 1862 sa gulang na 74.
- Ika-15 ng Mayo, taong 1892 isang malaking sunog ang naganap sa Udyong, Bataan ksabay na natupok ang dalawang baul na
kinalalagyan ng mahigit sa 100 mga dula, komedya, awit at korido ni Balagtas. Maliban sa Florante at Laura at ang sayneteng
La India Elegante y El Negrito Amante.

Mga tauhan sa Florante at Laura:

Florante - magiting na Heneral ng hukbo ng Albanya at nagpabagsak sa 17 kaharian bago siya nalinlang ni Adolfo.

Laura – ay anak ni Haring Linceo. Siya’y magandang dalagang hinangaan at hinangad ng maraming kalalakihan.

Aladin – gererong Moro at prinsipe ng Persya; anak ni Sultan Ali-Adab. Naging kaagaw niya ang ama sa kasintahang si Flerida.

Flerida – kasintahan ni Aladin na tinangkang agawin ng amang si Sultan.

Duke Briseo – ang butihing ama ni Florante. Kaibigan at tagapayo ni Haring Linceo.

Prinsesa Floresca – ang mapagmahal na ina ni Florante, asawa ni Duke Briseo at anak ng hari ng Krotona.

Haring Linceo – ama ni Laura at hari ng Albanya. Makatarungan at mabuting hari.

Adolfo – taksil, kalabang mortal ni Florante mula ng maagaw ang kanyang popularidad habang nasa Atenas.

Antenor – mabuting guro nina Florante, Adolfo, at Menandro sa Atenas. Siya ang nagturo ng maraming bagay kay Florante.

Menandro – mabuting kaibigan ni Florante. Naging kaklase niya sa Atenas.

Sultan Ali-Adab – malupit na ama ni Aladin at siya ring naging kaagaw niya sa kasintahang si Flerida.

Heneral Meramolin – heneral ng Turkiyang namuno sa pagsalakay sa Albanya subalit nalupig nina Florante at ng kanyang hukbo.

Heneral Osmalik – magiting na heneral ng Persya na namuno sa pananakop sa Krotona subalit natalo at napatay ni Florante.

Paliwanag sa mga pangalang ginamit mula sa PUNO NG SALITA:

Gubat – gubat sa labas ng lungsod epiro. Harpyas – mababangis na diyosa.

Pebo – ang tawag sa araw. Albanya – lungsod na malaki sa Gresya.

Sipres – paitaas ang mga sanga. Persya – kaharian ng mga Moro.

Higuera – malapad ang dahon. Panggabing Ibon – Malabo ang mata.

Sierpe – ahas na makamandag. Puryas – diyosa sa impyerno.

Basilisco – parang bubuli. Marte – diyos ng digma.

Hiena – tulad ng lobo. Parkas – diyosa ng kamatayan.

Tigre – mabangis na hayop. Esposo – espanyol, asawang lalaki.

Aberno – tawag sa impyerno. Apolo – anak ni Hupiter at Latona.

Pluto – hari sa impyerno. Sekta – relihiyon.

Kosito – ilog sa impyerno. Lei – espanyol, batas.

Narciso – anak ni Cefisino&Lirope. Aurora – anak ng araw at buwan.

Adonis – anak ni haring Cinirro. Krotona – bayan ng ina ni Florante.

Oreadas Nimfas – diyosa sa gubat. Linceo – hari sa Albanya.

Buitre – kinakain ang bangkay ng hayop. Polinese at Etyokles – mga nak ni Epido.

Alkon – nakadaraig ng mga aso. Adrasto – hari sa lungsod ng Argos.

Kupido Diamante – nilalagay sa noo. Epido – anak ni haring Layo.

Anak ng Araw – aurora ang taguri. Benus – diyosa ng kagandahan.

Nayadas – diyosa sa batis at ilog. Kupido – diyos ng pag-ibig.

Lira – instrumentong isinasaliw. Pama – diyosang nagbabalita.

Nimpas – diyosa sa tubig. Medyaluna – bandila ng Moro.

Mahal na Batis – tinitirhan ng nayadas. Emir – gobernador ng Moro.

Atenas – lungsod na kilala sa Gresya. Diyana – diyosa sa pangangaso.

Pitako – isa sa 7 antas ng Gresya. Houris – dalagang sadyang maganda.

Pinagkaiba ng Awit sa Korido:

Awit: Korido:

-Mabagal ang pagbigkas -Mabilis ang pagbigkas

-may 12 na pantig -may 8 na pantig

-florante atl aura -ibong adarna

-andante -allegro

PS: (Basahin ang saknong 1-8 ng Gubat na Mapanglaw)