MAKTABA ASHRAF 1

Paigam-E-Insaniyat 003
1. Allah Par Iman Lana Ka Kya
Matlab?
2. Allah Par Iman aur uske Asraat
3. Iman Ka Asar Zindagi Ke Mamlat
Par
4. Iman Ka Asar Aqhlaq Par
5. Kamil Iman ki Nishani
6. Iman Ki Mithas Hasil Hona
7. Farishto Par Iman Lane Ka Kya
Matlab?
1. lman billah, yani Allah par Imaan lane ka
matlab ye he ki usko hamesha se maujud
mana jaye, usko sansar ka paida karne
vala aur sansar ka akele intejam karne vala
mana jaye, or is baat ko kubul kiya jaye ki
uska koi sazi aur sharik nahi na duniya ko
paida karne me aur na duniya ka kanoon
chalne me, aur mana jaye ki har tarah ke
aeib aur har kisam ki kami se uski jaat pak
he, aur vo tamam achchi adaato ka malik
aur tamam khubiyo vala he.
Ref: muslim; umar bin khattab rd. hadees ke
ek hisse ka khulasa.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
2. Muaj (rd) ke bayan ka khulasa ye he ki
me Nabi Karim‫ ﷺ‬ke bilkul karib baitha
huva tha, sunne me koi pareshani bhi nahi
MAKTABA ASHRAF 2
thi, Nabi Karim‫ ﷺ‬ke farman ko aasani ke
saath sun sakta tha, lekin jo baat Nabi
Karim‫ ﷺ‬farmana chahte the badi aham thi,
isliye Nabi Karim‫ ﷺ‬ne teen bar pukara aur
kucch nahi farmaya ye isliye kiya taki mujh
par is baat ki aehmiyat saaf ho jaye aur me
khub kaan laga kar baat sunu, Nabi
Karim‫ ﷺ‬ke farman se tauhid ki aehmiyat
malum huvi ki ye jahannam ke azaab se
bachne vali he, jo chiz allah ke gusse se
bachne vali aur jannat ka haqdar banane
vali ho usse jiyada kimti chiz bande ki
nigaah me aur kya hogi.
Ref: bukhari; muslim; an muaz rd. khulasa.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
3. Nabi Karim‫ ﷺ‬ke is farman ka matlab ye
hai ki jo shaqs Allah ke huquq aur bando
ke huquq jin ki puri list Allah ki kitab me
hai ada nahi karta us ka Imaan pukhta
nahi hai aur jo shaqhs kisi bat ko nibhane
ka ahad (vada) kare phir use na nibahe, us
vade ko pura na kare, vo deendari ki
nemat se mahrum hai jis ke dil me Imaan
ki jade mazbut jami hoti hai vo tamam
huquq ki adaygi me imandar hota hai kisi
haq ki adaygi me vo khayanat nahi karta,
isi tarah jis adami ke andar deen-dari hogi
vo ahad ko marte dam tak nibahega, yad
rahe ki sab se bada haq Allah ka hai, us ke
rasul ka hai us ki bheji hui kitab ka hai aur
MAKTABA ASHRAF 3
sab se bada ahad vo hai jo adami apne
Allah se aur us ke bheje huve nabi se aur
nabi ke laye huve din se karta hai.
Ref: mishkat; an anas rd. khulasa.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
4. Nabi Karim‫ ﷺ‬ne farmaya Imaan ye hai ki
adami Allah ki rah apne liye pasand kare
aur us rah me jo kathinaiya aye unko
bardast kare aur Allah ke sahare aghe
badhta jaye (ye sabr hai) aur adami apni
kamai Allah ke mohtaj va besahara bando
par Allah ko khush karne ke liye kharcha
kare aur kharcha karke khushi mehsus
kare (ye samahat hai).
Ref: muslim; amar bin abbas rd. khulasa.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
5. Nabi Karim‫ ﷺ‬ne farmaya ki Aadmi apni
tarbiyat karte karte is halat ko pohuch jata
he ki vo jis se judta he aur jis se katta he,
Allah ki khushnudi hasil karne ke liye usse
judta aur katta he, deen ke liye kisi se
mohabbat karta he aur kisi se nafrat, uski
mohabbat aur nafrat kisi jaati garj aur
duniyavi fayde ke liye nahi hoti, jab aadmi
ki ye halat ho jaye tab samjho ki uska
Imaan mukammal huva.
Ref: bukhari; an abi umama rd. khulasa
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
6. Nabi Karim‫ ﷺ‬ne farmaya ki Allah ki
bandagi me apne aap ko dekar aur islami
MAKTABA ASHRAF 4
shariyat ki pervi karke aur apne aap ko
Nabi Karim‫ ﷺ‬ki rehnumayi me dekar puri
tarah mutmain he, uska faisla he ki mujhe
kisi aur ki bandagi nahi karni he, aur har
halat me islam par chalna he, aur Nabi
Karim‫ ﷺ‬ke siva kisi dusre insan ki
rehnumayi me zindagi nahi gujarni he, jis
shaqhs ka haal ye ho jaye to samajlo ki
Imaan ki mithas usne pali.
Ref: bukhari; muslim; an abbas rd. khulasa.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
7. Farishto ke vajud ko mana jaye, aur
yakin kiya jaye ki vo pakiza makhluk he, vo
allah ki nafarmani nahi karte, har vakt
allah ki ibadaat me laaghe rehte he,
vafadar gulam ki tarah malik ki tarah har
vakt allah ki ibadaat me laaghe rehte he,
vafadar gulam ki tarah malik ke har hukam
ko pura karte he, duniya me nek kaam
karne valo ke liye duvae karte he.
Ref: muslim; an umar bin khattab rd. hadis
ke ek hisse ka khulasa.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
MAKTABA ASHRAF 1
पैगाम-ऐ-इन्सानियात 004
1. रसूलो पर ईमाि लािे का क्या मतलब?
2. बात करिे और अखलाक का बेहतरीि मेयार
3. सुन्नत और दिल की पाकीजगी
4. ईमाि की कसौटी
5. िबी करीम‫ ﷺ‬की इत्तात का सही तरीका
6. अल्लाह और रसूल‫ ﷺ‬की मोहब्बत के
तकाजे
7. ईमाि और मोहब्बते रसूल‫ﷺ‬
8. मोहब्बते रसूल‫ ﷺ‬और अजमाइश
1. रसूलो पर ईमाि लािा का मतलब हे की
नजतिे रसूल अल्लाह की तरफ से आये सब सच्चे
हे, उि सब रसूलो िे बगैर दकसी कमी नजयािती
के अल्लाह की बाते लोगो तक पोहचायी, इस
नसलनसले की आखरी कडी िबी करीम‫ ﷺ‬हे,
अब इं सािो की िजात नसफफ िबी करीम‫ ﷺ‬के
बताये हुवे रास्ते पर चलिे में हे.
Ref: मुनस्लम; उमर नबि खत्ताब रिी; हिीस के एक नहस्से का
खुलासा.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
2. िबी करीम‫ ﷺ‬िे फरमाया बेहतरीि कलाम
अल्लाह की दकताब और बेहतरीि सीरत
मुहम्मि‫ ﷺ‬का सीरत हैं नजसकी पैरवी दक
जािी चानहये. Ref: मुनस्लम; अि जानबर रिी.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
3. िबी करीम‫ ﷺ‬िे कहा, ऐ मेरे प्यारे बेटे,
अगर तू इस तरह निन्िगी गुजार सके की तेरे
MAKTABA ASHRAF 2
दिल मे दकसी की बाि-खावही ि हो तो ऐसी ही
निन्िगी बसर कर, दफर फरमाया और यही मेरा
तरीका हे की मेरे दिल मे दकसी के नलये खोट
िही और नजसिे मेरी सुन्नत से मुहब्बत की तो
बेशक उसिे मुिसे मुहब्बत की और नजसिे मुिसे
मुहब्बत की वो जन्नत मे मेरे साथ रहेगा.
Ref: मुनस्लम; अि अिस रिी; खुलासा.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
4. रसूलो पर ईमाि लािे के बाि िरूरी हे की
इन्साि अपिी खवानहश, अपिे इरािे और अपिे
दिली रूजहाित को रसूल की लायी हुवी
नहिायत के ताबे करिे, कु राि के हाथ मे अपिी
खवानहश की लगाम िे िे, अगर कोई ऐसा ि करे
तो रसूल पर ईमाि लािे का कोई मतलब िही.
Ref: नमश्कात; अब्िुल्लाह नबि अम्र रिी; खुलासा.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
5. तीि आिमी िबी करीम‫ ﷺ‬की इबाित के
बारे मे मालूमात हानसल करिे के नलये िबी
करीम‫ ﷺ‬की बीनवयो के पास आये, जब उन्हे
बताया गया तो उन्होिे िबी करीम‫ ﷺ‬की
इबाित की नमकिार को कम जािा उन्होिे अपिे
दिल मे सोचा की िबी करीम‫ ﷺ‬से हमारा
क्या मुकाबला? उिसे ि तो पहले गुिाह हुये और
ि बाि मे होंगे, और हम मासूम िही, तो हमे
नियािा से नियािा इबाित करिी चानहये,
चुिांचे उिमे से एक िे अपिे नलये यह तय दकया
की वो हमेशा पूरी रात िफल िमाजो मे
MAKTABA ASHRAF 3
गुजरे गा, और िूसरे िे यह कहा की मे हमेशा
िफ्ली रोिे रखुगा, दिि मे कभी खािा िही
खाउं गा और तीसरे िे कहा मे औरतो से अलग
रहंगा, कभी शािी िही करूंगा जब िबी
करीम‫ ﷺ‬को इसकी खबर नमली तो आप
उिके पास गये और कहा क्या वो तुम ही लोग
हो नजन्होंिे िे ऐसा ऐसा कहा, दफर िबी
करीम‫ ﷺ‬िे फरमाया यकीिि मे तुमसे
नियािा अल्लाह से डरिे वाला, और उसकी
िाफरमािी से बचिे वाला हु, लेदकि िेखो मे
िफ्ली रोिे कभी रखता हु कभी िही रखता,
इसी तरह मे रात मे िवादफल भी पढता हु और
सोता भी हु, और िेखो मे बीनवया भी रखता हु,
तो तुम्हारे नलये खैररयत मेरे तरीके की इबाित
मे हे और नजसकी निगाह मे मेरी सुन्नत की
एहनमयत िही, जो मेरी सुन्नत से बेरूखी करे
उसका मुिसे कोई ताल्लुक िही.
Ref: मुनस्लम; अि अिस रिी; खुलासा.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
6. िबी करीम‫ ﷺ‬से मुहब्बत की वजह से कु छ
साथी िे आपके वुजु का पािी लेकर बरकत के
नलये चेहरों और हाथ पर मला था यह कोई बुरा
काम िही था नजस पर िबी करीम‫ ﷺ‬उन्हें
डांटते, हां आपिे उन्हें बताया दक मुहब्बत का
उं चा मकाम यह हे दक अल्लाह और रसूल िे जो
आिेश दिये हें उि पर अमल दकया जाये. िबी
MAKTABA ASHRAF 4
करीम‫ ﷺ‬जो िीि लाये हें उसे अपिी निन्िगी
का िीि बिाया जाये जब बात करे तो सच बोले,
और जब उिके पास अमाित रखी जाये तो उसे
नहफाित के साथ मानलक के हवाले करे , और
पडोनसयो के साथ अच्छा सुलूक करे .
रसूल की फरमाबरिारी करिा रसूल की मुहब्बत
का सबसे उं चा मकाम हे शतफ यह हे दक वह रसूल
से दिली लगाव के साथ की जाये.
Ref: नमश्कात; अब्िुर रे हमाि नबि अबू करडा रिी; खुलासा.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
7. आिमी मोमीि तभी बिता हे जब रसूल और
उिके लाये हुवे िीि की मुहब्बत तमाम मुहब्बतों
पर गानलब आ जाये, बेटे की मुहब्बत दकसी और
रास्ते पर चलिे को के हती हे, बाप की मुहब्बत
दकसी और रास्ते पर चलिे को के हती हे, और
िबी करीम‫ ﷺ‬दकसी िुसरे रास्ते पर चलिे को
के हते हे तो जब आिमी सारी मुहब्बतों और
उिकी मांग को ठु करा कर नसफफ िबी करीम‫ﷺ‬
के बताये हुवे रास्ते पर चलिे को तैयार हो जाये
तो समि लीनजये की वो पक्का मोमीि हे, रसूल
से मुहब्बत करिे वाला हे ऐसा ही आिमी
इस्लाम को चानहये और ऐसे ही लोग िुनिया की
ताररख बिाते हे, कच्चा ईमाि बीवी, बच्चो, बाप,
और भाई की मुहब्बतों पर कै ची कहां चला
सकता हे. Ref: बुखारी वा मुनस्लम; अि अिस रिी; खुलासा.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
MAKTABA ASHRAF 5
8. दकसी से मुहब्बत करिे और उसे महबूब बिािे
का मतलब क्या होता है? यहीं दक उसकी पसन्ि
को अपिी पसन्ि और उसकी िापसन्िी को अपिी
िापसन्िी बिा दिया जाये महबूब नजस रास्ते पर
चलता है उस रास्ते को अपिी निन्िगी का रास्ता
बिा दिया जाये, उसका करीबी बििे उसकी संगनत
और उसकी खुशी कै नलये हर चीि कु बाफि की जाये
और कु बाफि करिे कै नलये तैयार रहा जाये.
हुजूर‫ ﷺ‬को महबूब बिािे का मतलब ये हे की
आप का एक एक िकशे किम और रास्ते का एक
एक निशाि मालूम दकया जाये और उस पर चला
जाये, आप िे नजस रास्ते मे चोटें खायी हे, उस रास्ते
मे चोटें खािे की ताकत पैिा की जाये, गार ऐ नहरा
भी आप की राह हे और बिर वा हंिैि भी आप की
राह हे. िीि की राह पर चलिे के ितीजे मे गरीबी
वा फाका की मार पडेगी, और मालूम हे की रोजी
की मार सबसे बडी मार हे उसका मुकाबला नसफफ
भरोसा और अल्लाह की मुहब्बत के हथीयार से
दकया जा सकता हे, मोमीि ऐसे वकत मे ये सोचता
हे की अल्लाह मेरा वकील हे मे बेसहारा िही हं,
और मे गुलाम हं, गुलाम का काम नसफफ अपिे
मानलक की मरजी पूरी करिी हे, और ये की मे नजस
काम पर लगा हुवा हं मेरी मेहित मारी िही जा
सकती उसका इस ढंग पर सोचिा हर मुसीबत को
आसाि कर िेता हे, शैताि के हर हथीयार को
बेकार कर िेता हे.
Ref: नतर्मफजी; अि अब्िुल्लाह इबिे मुगहफ्फल रिी; खुलासा.
MAKTABA ASHRAF 1
પૈગામ એ ઇન્સાનીયાત 004
1. રસૂલો પર ઇમાન લાને કા ક્યા મતલબ?
2. બાત કરને ઔર અખલાક કા બેહતરીન મેયાર
3. સુન્નત ઔર દિલ કી પાકીઝગી
4. ઇમાન કી કસૌટી
5. નબી કરીમ‫ ﷺ‬કી ઇત્તાત કા સહી તરીકા
6. અલ્લાહ ઔર રસૂલ‫ ﷺ‬કી મોહબ્બત કે તકાઝે
7. ઇમાન ઔર મોહબ્બતે રસૂલ‫ﷺ‬
8. મોહબ્બતે રસૂલ‫ ﷺ‬ઔર અઝમાઇશ
1. રસૂલો પર ઇમાન લાના કા મતલબ હે કી જિતને
રસૂલ અલ્લાહ કી તરફ સે આયે સબ સચ્ચે હે, ઉન
સબ રસૂલો ને બગેર દકસી કમી જ્યાિતી કે અલ્લાહ
કી બાતે લોગો તક પોહચાઇ, ઇસ જસલજસલે કી
આખરી કડી નબી કરીમ‫ ﷺ‬હે, અબ ઇન્સાનો કી
નજાત જસફફ આપ કે બતાયે હુ વે રાસ્તે પર ચલને મે હે.
Ref: મુજસ્લમ; ઉમર જબન ખત્તાબ રિી. હિીસ કે એક જહસ્સે કા ખુલાસા.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
2. નબી કરીમ‫ ﷺ‬ને ફરમાયા, બેહતરીન કલામ
(બાત) અલ્લાહ કી દકતાબ ઔર બેહતરીન સીરત
મુહમ્મિ‫ ﷺ‬કા સીરત હૈં જિસકી પૈરવી દક જાની
ચાજહયે. Ref: મુજસ્લમ; અન જાજબર રિી.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
3. નબી કરીમ‫ ﷺ‬ને કહા, ઐ મેરે પ્યારે બેટે, અગર
તૂ ઇસ તરહ જઝન્િગી ગુજાર સકે કી તેરે દિલ મે દકસી
કી બાિ-ખાવહી ન હો તો ઐસી હી જઝન્િગી બસર
કર, દફર ફરમાયા ઔર યહી મેરા તરીકા હે કી મેરે દિલ
MAKTABA ASHRAF 2
મે દકસી કે જલયે ખોટ નહી ઔર જિસને મેરી સુન્નત
સે મુહબ્બત કી તો બેશક ઉસને મુઝસે મુહબ્બત કી
ઔર જિસને મુઝસે મુહબ્બત કી વો િન્નત મે મેરે
સાથ રહેગા. Ref: મુજસ્લમ; અન અનસ રિી; ખુલાસા.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
4. રસૂલો પર ઇમાન લાને કે બાિ ઝરૂરી હે કી ઇન્સાન
અપની ખવાજહશ, અપને ઇરાિે ઔર અપને દિલી
રૂિહાનત કો રસૂલ કી લાયી હુ વી જહિાયત કે તાબે
કરિે, કુરાન કે હાથ મે અપની ખવાજહશ કી લગામ િે
િે, અગર કોઇ ઐસા ન કરે તો રસૂલ પર ઇમાન લાને
કા કોઇ મતલબ નહી.
Ref: જમશ્કાત; અબ્િુલ્લાહ જબન અમ્ર રિી; ખુલાસા.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
5. તીન આિમી નબી કરીમ‫ ﷺ‬કી ઇબાિત કે બારે
મે માલૂમાત હાજસલ કરને કે જલયે નબી કરીમ‫ﷺ‬
કી બીજવયો કે પાસ આયે, િબ ઉન્હે બતાયા ગયા તો
ઉન્હોને નબી કરીમ‫ ﷺ‬કી ઇબાિત કી જમકિાર કો
કમ જાના ઉન્હોને અપને દિલ મે સોચા કી નબી
કરીમ‫ ﷺ‬સે હમારા ક્યા મુકાબલા? ઉનસે ન તો
પહલે ગુનાહ હુ યે ઔર ન બાિ મે હોંગે, ઔર હમ
માસૂમ નહી, તો હમે જઝયાિા સે જઝયાિા ઇબાિત
કરની ચાજહયે, ચુનાાંચે ઉનમે સે એક ને અપને જલયે
યહ તય દકયા કી વો હમેશા પૂરી રાત નફલ નમાઝો
મે ગુિરેગા, ઔર િૂસરે ને યહ કહા કી મે હમેશા
નફ્લી રોઝે રખુગા, દિન મે કભી ખાના નહી ખાઉંગા
ઔર તીસરે ને કહા મે ઔરતો સે અલગ રહૂ ાંગા, કભી
MAKTABA ASHRAF 3
શાિી નહી કરૂાંગા િબ નબી કરીમ‫ ﷺ‬કો ઇસકી
ખબર જમલી તો આપ ઉનકે પાસ ગયે ઔર કહા ક્યા
વો તુમ હી લોગ હો જિન્હોંને ને ઐસા ઐસા કહા,
દફર નબી કરીમ‫ ﷺ‬ને ફરમાયા યકીનન મે તુમસે
જઝયાિા અલ્લાહ સે ડરને વાલા, ઔર ઉસકી
નાફરમાની સે બચને વાલા હુ , લેદકન િેખો મે નફ્લી
રોઝે કભી રખતા હુ કભી નહી રખતા, ઇસી તરહ મે
રાત મે નવાદફલ ભી પઢતા હુ ઔર સોતા ભી હુ ,
ઔર િેખો મે બીજવયા ભી રખતા હુ , તો તુમ્હારે જલયે
ખૈદરયત મેરે તરીકે કી ઇબાિત મે હે ઔર જિસકી
જનગાહ મે મેરી સુન્નત કી એહજમયત નહી, િો મેરી
સુન્નત સે બેરૂખી કરે ઉસકા મુઝસે કોઇ તાલ્લુક નહી.
Ref: મુજસ્લમ; અન અનસ રિી; ખુલાસા.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
6. નબી કરીમ‫ ﷺ‬સે મુહબ્બત કી વિહ સે કુછ
સાથી ને આપકે વુિુ કા પાની લેકર બરકત કે જલયે
ચેહરોં ઔર હાથ પર મલા થા યહ કોઇ બુરા કામ નહી
થા જિસ પર નબી કરીમ‫ ﷺ‬ઉન્હેં ડાાંટતે, હાાં
આપને ઉન્હેં બતાયા દક મુહબ્બત કા ઉંચા મકામ યહ
હે દક અલ્લાહ ઔર રસૂલ ને િો આિેશ દિયે હેં ઉન
પર અમલ દકયા જાયે. નબી કરીમ‫ ﷺ‬િો િીન લાયે
હેં ઉસે અપની જઝન્િગી કા િીન બનાયા જાયે, િબ
બાત કરે તો સચ બોલે, ઔર િબ ઉનકે પાસ
અમાનત રખી જાયે તો ઉસે જહફાઝત કે સાથ માજલક
કે હવાલે કરે, ઔર પડોજસયો કે સાથ અચ્છા સુલૂક
કરે. રસૂલ કી ફરમાબરિારી કરના રસૂલ કી મુહબ્બત
MAKTABA ASHRAF 4
કા સબ સે ઉંચા મકામ હે શતફ યહ હે દક વહ રસૂલ સે
દિલી લગાવ કે સાથ કી જાયે.
Ref: જમશ્કાત; અબ્િુર રેહમાન જબન અબૂ કરડા રિી; ખુલાસા.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
7. આિમી મોમીન તભી બનતા હે િબ રસૂલ ઔર
ઉનકે લાયે હુ વે િીન કી મુહબ્બત તમામ મુહબ્બતોં
પર ગાજલબ આ જાયે, બેટે કી મુહબ્બત દકસી ઔર
રાસ્તે પર ચલને કો કેહતી હે, બાપ કી મુહબ્બત દકસી
ઔર રાસ્તે પર ચલને કો કેહતી હે, ઔર નબી
કરીમ‫ ﷺ‬દકસી િુસરે રાસ્તે પર ચલને કો કેહતે હે
તો િબ આિમી સારી મુહબ્બતોં ઔર ઉનકી માાંગ
કો ઠુકરા કર જસફફ નબી કરીમ‫ ﷺ‬કે બતાયે હુ વે રાસ્તે
પર ચલને કો તૈયાર હો જાયે તો સમઝ લીજિયે કી વો
પક્કા મોમીન હે, રસૂલ સે મુહબ્બત કરને વાલા હે
ઐસા હી આિમી ઇસ્લામ કો ચાજહયે ઔર ઐસે હી
લોગ િુજનયા કી તાદરખ બનાતે હે, કચ્ચા ઇમાન
બીવી, બચ્ચો, બાપ, ઔર ભાઇ કી મુહબ્બતોં પર
કૈચી કહાાં ચલા સકતા હે.
. Ref: બુખારી વા મુજસ્લમ; અન અનસ રિી; ખુલાસા
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
8. દકસી સે મુહબ્બત કરને ઔર ઉસે મહબૂબ બનાને
કા મતલબ ક્યા હોતા હૈ? યહીં દક ઉસકી પસન્િ કો
અપની પસન્િ ઔર ઉસકી નાપસન્િીિગી કો અપની
નાપસન્િીિગી બના દિયા જાયે મહબૂબ જિસ રાસ્તે
પર ચલતા હૈ ઉસ રાસ્તે કો અપની જઝન્િગી કા રાસ્તા
બના દિયા જાયે, ઉસકા કરીબી બનને ઉસકી સાંગજત
ઔર ઉસકી ખુશી કૈ જલયે હર ચીઝ કુબાફન કી જાયે
MAKTABA ASHRAF 5
ઔર કુબાફન કરને કૈ જલયે તૈયાર રહા જાયે. હુ િૂર‫ﷺ‬
કો મહબૂબ બનાને કા મતલબ યે હે કી આપ કા એક
એક નકશે કિમ ઔર રાસ્તે કા એક એક જનશાન
માલૂમ દકયા જાયે ઔર ઉસ પર ચલા જાયે, આપ ને
જિસ રાસ્તે મે ચોટેં ખાયી હે, ઉસ રાસ્તે મે ચોટેં ખાને
કી તાકત પૈિા કી જાયે, ગાર એ જહરા ભી આપ કી
રાહ હે ઔર બિર વા હુ નૈન ભી આપ કી રાહ હે.
િીન કી રાહ પર ચલને કે નતીિે મે ગરીબી વા ફાકા
કી માર પડેગી, ઔર માલૂમ હે કી રોજિ કી માર
સબસે બડી માર હે ઉસકા મુકાબલા જસફફ ભરોસા
ઔર અલ્લાહ કી મુહબ્બત કે હથીયાર સે દકયા જા
સકતા હે, મોમીન એસે વકત મે યે સોચતા હે કી
અલ્લાહ મેરા વકીલ હે મે બેસહારા નહી હૂ ાં, ઔર મે
ગુલામ હૂ ાં, ગુલામ કા કામ જસફફ અપને માજલક કી
મરજિ પૂરી કરની હે, ઔર યે કી મે જિસ કામ પર
લગા હુ વા હૂ ાં મેરી મેહનત મારી નહી જા સકતી ઉસકા
ઇસ ઢાંગ પર સોચના હર મુસીબત કો આસાન કર
િેતા હે, શૈતાન કે હર હથીયાર કો બેકાર કર િેતા હે.
Ref: જતર્મફજી; અન અબ્િુલ્લાહ ઇબને મુગહફ્ફલ રિી; ખુલાસા.
MAKTABA ASHRAF 1

Paigam-e-Insaniyat 004
1. What Does Belief In The Messengers
Of Allah Means?
2. An Excellent Standard Of Speech And
Character
3. Sunnah And Purity Of Heart
4. Test Of Faith
5. The Proper Way of Obeying the
Messenger‫ﷺ‬
6. The Requirements Of The Love For
Allah And The Messenger‫ﷺ‬
7. The Requirements Of The Love For
Allah And The Messenger‫ﷺ‬
8. The Love For The Prophet‫ ﷺ‬And
Trials
1. Belief in the messengers of allah
means that all the apostels commissioned
by allah are his true messengers, they all
conveyed the divine message to their
people intact (without any omission or
addition) the last of this group of
messengers was muhammad‫ ﷺ‬salvation
of mankind now lies entirely in following
his teachings and guidance.
Ref: muslim; an umar bin khattab rd. explanation of part
of hadith.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
2. The apostle of allah is reported to have
said, the best word is the book of allah
and the best pattern of life and character
MAKTABA ASHRAF 2
is that of muhammad‫ ﷺ‬which must be
followed and adhered to by every
believer. Ref: muslim; an jabir rd.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
3. Anas (rd) reports that the prophet‫ﷺ‬
said to him, my dear boy live a life free
from ill-will towards others if you can and
he added, this is my way of life that i don't
have any grudge against any one, and one
who cherished my way (sunnah) and
loved me shall abide with me (close to
me) in heaven.
Ref: muslim; an anas rd; explanation.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
4. Abdullah bin amra (rd) reports the
prophet‫ ﷺ‬to have said that no one could
be a true muslim until his intent and
inclination likes and dislikes do not
become subservient to the book revealed
to him, the quran.
Ref: mishkat; abdullah bin amra rd; explanation.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
5. Three persons came to the consorts of
the prophet‫ ﷺ‬and when on enquiry they
were told about the devotional acts of the
prophet‫ ﷺ‬they under valued them
quantitatively, they thought to themselves
that since the prophet‫ ﷺ‬was free from sin
and shall remain so in future also they
knew he had been forgiven once for all
(quran xl vlll:b), we stand nowhere in
MAKTABA ASHRAF 3
comparison with him, we are not innocent
like him and have to strive all the harder
in this field for salvation. so one of them
declared his intention to spend his nights
in superarogatory prayer, another came
out with the resolve to fast continuously
without break, the third of them
announced that he would espouse
celibacy and never take any woman for
wife. when the prophet‫ ﷺ‬came to know
of it he went to them and asked them
whether they were the persons who had
given vent to such and such utterances as
reported to him, then he harangued them
saying i am the best of you in the matter
of fear of allah's displeasure and wrath,
but i fast at times and miss at others, offer
late night prayers and sleep also and have
wives too, to whom i owe a duty, so safety
lies in taking to my way of life, and those
who undervalue my sunnah way or
disregard it, have nothing to do with me.
Ref: muslim; an anas rd; explanation.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
6. Abdur rahman bin abi karda(rd) says
that one day when the prophet‫ ﷺ‬was
making ablution, some of his companions
began to rub their faces with the water
trickling from the various washed organs,
the prophet‫ ﷺ‬asked them as to what
MAKTABA ASHRAF 4
motivated them to it? they said to him, it
is the love of allah and his apostle, he said
to them, those whose hearts are gladdened
by the idea that they love allah and his
apostle should make it point to speak the
truth and nothing but the truth, deliver to
their owner, safe and sound, things
entrusted to their care and the treatment
meted out to their neighbours must be that
of magnanimity and beneficence.
Ref: mishkat; abdur rahman bin abu karda rd; explanation.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
7. The saying of the prophet‫ ﷺ‬means that
a person becomes a believer (of the
desired excellence) only when his love
for the prophet‫ ﷺ‬and the faith brought by
him dominates all other relationships
which draw him in various directions. so
he becomes a staunch believer only when
rejecting all other diversions, he opts
firmly for the way pointed out and
illuminated by the apostle of allah; only
then he is entitled to that nomenclature a
muslim (one making total surrender) and
truly loyal to the prophet‫ ﷺ‬and the cause
of islam. it is only such devoted followers
that islam seeks to take up its cause and it
is they who have made and shall ever be
making history, those with half-hearted
imaan and paying only lip service to its
MAKTABA ASHRAF 5
heavy demands and turn between
conflicting loyalties, can never sacrifice
themselves to the supreme cause of islam.
ref: bukhari va muslim; anas rd; explanation.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
8. What do love and making somebody
one's betoved mean? the answer would
certainly be that it is to make that person's
likes and dislikes the lover's own
preferences and to adopt the pattern of his
life as his own every thing, however
highly cherished must be sacrificed to get
close to him to spend one‘s time in his
company and in seeking his countenance
the lover must be ever ready to make such
sacrifices promptly even if there is no
explicit demand for them to make the
prophet‫ ﷺ‬one's beloved demands that
every foot-prlnt of his and every
landmark left by him should be
laboriously traced an followed (enacted in
one's own life). wherever on this road he
comes by mishaps and losses or injuries,
the lover must prepare himself to face
them heroically the hira cave and the
battle-fields of badr and hunain are all
outstanding landmarks on this most
perilous track covered by him in taking to
the way of his life or the way of the
islamic faith poverty and hunger confront
MAKTABA ASHRAF 6
the way-farer, and economic adversity is
the worst that man can face with
composure unflinching trust reposed in
allah and his love alone can sustain him
and keep him steady in his trial on this
road the believer involved in these trials
and tirbulations keeps his gaze firmly
fixed on allah as his wakeel (disposer of
all affairs) and not in the least worried that
he is alone and helpless, his mind is
preoccupied with the notion that he is the
slave of an almighty lord and master and
all that he is concerned with is to obey
him and do his bidding he also
contemplates that he is doing his duty to
one who is most merciful and just and fair
and there is not the least risk of his wages
being lost.
this trend of his thought lightens every
burden and makes every hardship and
misery easily bearable. all the wiles and
strategies of satan and all his
machinations and compaign of evil to
make him unsteady come to haught rush
of poverty and hunger towards him is
obvious as a lover of the prophet‫ ﷺ‬he has
other nobler pursuits and more important
and pressing demands on his time and
energies leaving little time for earning
MAKTABA ASHRAF 7
enough to keep the wolf away from the
door besides he is now not only more
contented but more discerning and keeps
a safe distance between himself and the
doubtful sources of sustenance not to say
of the obviously tainted or sullied.
ref: tirmiji; an abdullah ibn mughaffal rd; explanation.