STANDARDI

Zakonom o standardizaciji (Sl.list SRJ

br.59/98)
pod standardizacijom se podrazumeva
donošenje i primenjivanje:
standarda
tehničkih normativa
normi kvaliteta i usluga
propisa predviĎenih ovim zakonom
Standard sadrži sve ili samo neke od
sledećih elemenata:
tehničko tehnološke i druge sa njima povezane
zahteve, uslove i pravila kojima se definišu
proizvodi, radovi, odnosno usluge
radne procese i postupke u proizvodnji proizvoda,
izvoĎenja radova, odnosno vršenju usluga
postupke, način i metode ispitivanja proizvoda
odnosno karakteristika i kvaliteta radova, odnosno
usluga
jednoobrazne termine, definicije, simbole, oznake,
znakove, kodove, šifre, veličine i jedinice
Jugoslovenski standardi obuhvataju
sledeće grane:

A. Rudarstvo i Osnovni opšti standardi

B. Prerada minerala, uglja i nafte
C. Metalurgija i tehnologija prerade metala
D. Šumarstvo, drvna industrija i prerada drvenih materijala
E. Poljoprivreda, prehrambena i duvanska industrija
F. Tekstilna i odevna industrija
G. Industrija kože, gume i plastičnih masa
H. Hemijska industrija
I. Informatika i obrada podataka
J. Energetika
K. Industrija alata i pribora
L. Industrija mernih i drugih aparata i precizne mehanike
M. Mašinogradnja i metalska industrija
N. Elektrotehnika
O. UreĎaji, postrojenja i vozila šinskog saobraćaja
R. Brodogradnja, ureĎaji i postrojenja rečnog i pomorskog saobraćaja
U. Građevinarstvo
Z. Standardi koji ne ulaze ni u jednu grupu standardizacije
 Grana U. – Građevinarstvo,
deli se na sledeće glavne grupe:
 U. A. Osnovni i opšti standardi za granu graĎevinarstva
 U. B. GraĎevinsko tlo
 U. C. Građevinsko projektovanje
 U. D. Osnovni graĎevinski materijali (materijali namenjeni isključivo
graĎevinarstvu, izuzev proizvoda metalurgije i prirodnih sirovina)
 U. E. Radovi u graĎevinarstvu
 U. F. Zanatski graĎevinski radovi
 U. G. GraĎevinski instalaterski radovi
 U. J. Specijalni građevinski radovi
 U. M. Izvedeni graĎevinski materijal
 U. N. GraĎevinski prefabrikovani elementi i oprema
 U. S. Tipizacija graĎevinskih elemenata, konstrukcija objekata
Grupa U. C.
Građevinsko projektovanje
 U. C2. 100 – Površina i
zapremina zgrada. Uslovi
izračunavanja
 U. C2. 200 – Provetravanje
prostora bez spoljnih prozora
kroz vertikalne i horizontalne
kanale prirodnim putem. Sistemi
pojedinih kanala
 U.C2. 201 - Provetravanje
prostora bez spoljnih prozora
kroz vertikalne i horizontalne
kanale prirodnim putem. Sistemi
sabirnih kanala
 U.C2. 201 - Provetravanje
prostora bez spoljnih prozora
pomoću ventilatora
 ............................
 U. C9.100 – Dnevno i električno
osvetljenje u zgradama
 U.C9. 200 – Projektovanje i
izvođenje drvenih konstrukcija.
Konstrukcije od monolitnog
drveta i ploča
 U.C9. 200 – Projektovanje i
izvođenje drvenih konstrukcija.
Lamelirane lepljene
konstrukcije. Tehnički uslovi
 U.C9. 200 – Projektovanje i
izvođenje drvenih konstrukcija.
Drvene skele i oplate. Tehnički
uslovi
 U.C9. 200 – Projektovanje i
izvođenje drvenih konstrukcija.
Zaštita drveta u konstrukcijama.
Tehnički uslovi
Grupa U.J.
specijalni građevinski radovi

 JUS U.J1. Zaštita od požara

 JUS U.J5. Toplotna zaštita zgrada
 JUS U.J6. Akustična zaštita zgrada
IZRAČUNAVANJE POVRŠINA I
ZAPREMINA

JUS U.C2.100
JUS ISO 9836
JUS ISO 9836 površinski i
zapremnski pokazatelji
 Površinski i zapreminski pokazatelji u
objektima pokazuju njihovu upotrebnu
vrednost i ekonomske karakteristike.
 To su bazni podaci za izračunavanje
ukupne cene graĎenja i održavanja, kao
i za ocenu racionalnosti projektovanja i
primene materijala
Površinski pokazatelji
 Ukupna
površina
 Površina
unutar
zidova(bez
balkona)
 Korisna
površina
 Površina pod
konstrukcijom
 Pokrivena
površina
Zapreminski pokazatelji
 Bruto
zapremina
 Neto

zapremina
unutar zidova
(bez balkona)
 Neto
zapremina
JUS U.C2.100 od 2002 godine

Izračunavanje površina objekata u

oblasti visokogradnje
 Prikaz karakterističnih površina
 GraĎevinska bruto
površina (ukupna
površina)
 Neto površina
 Površina pod
graĎevinskim
elementima
 Pokrivena površina
(izgraĎena
površina)
Termini i definicije
 Pokrivena površina- površina zemljišta
pokrivena objektima u finalno obraĎenom
stanju
 Građevinska bruto površina- površina
prostora koji je odreĎen spoljašnjim merama
finalno obraĎenih graĎevinskih elemenata koji
ga formiraju
 Neto površina- površina svih prostora
izmeĎu zidova i pregrada
Neto površinu čine sledeće
površine:
 Korisna površina- delovi neto površine koji
odgovaraju nameni i funkciji zgrade
 Površina pod instalacijama- tehničke
prostorije
 Površina za komunikaciju- stepeništa,
koridori, unutr. rampe, holovi, hodnici, itd.
 Površina pod građevinskim elementima-
horizontalna projekcija elemenata koji
formiraju prostor
Principi proračuna površina
 Horizontalne površine se izračunavaju prema
njihovim stvarnim merama
 Površine na etaži prikazuju se u skladu sa
podelom na otvorene i zatvorene
 Površine sa različitim spratnim visinama
prikazuju se posebno (holovi, dvorane, itd.)
 Površinski pokazatelji izražavaju se u m2 sa
dve decimale.
Pokrivena površina
Pokrivena površina- principi
U pokrivenu površinu se ne uračunavaju:
 Delovi konstrukcije ispod nivoa terena

 Sekundarne komponente (prilazna stepeništa,

rampe, nadstrešnice iznad ulaza, krovni
prepusti, brisoleji, itd.)
 Izuzetak čine objekti gde nadstrešnica
formira objekat (kao na primer benzinske
pumpe), gde se površina ispod nadstrešnice
računa kao pokrivena površina
GraĎevinska bruto površina-
principi obračuna
 Koriste se spoljašnje mere finalno
obraĎenih elemenata, sa oblogama
 Ne uzimaju se u obzir ispusti estetske
prirode, profilacije i sl.
 Uračunavaju se svi delovi objekta čija je
svetla visina veća od 1,50 m
(podkrovlja, delovi ispod stepeništa i
slično)
Površina potkrovlja
Neto površina- principi
obračuna
 Merodavne su unutrašnje mere izmeĎu
finalnao obraĎenih zidova i ostalih pregradnih
elemenata
 Ukoliko se koriste mere finalno neobraĎenih
površina, dobijena površina se umanjuje za
3%.
 Prikazuju se posebno površine za svaku
etažu, kao i grupisano prema nameni
(korisna, pod instalacijama i za komunikacije)
 Prikazuju se posebno zatvoreni i otvoreni
prostori
U neto površinu ne
uračunavaju se:
 Tavani
 Delovi potkrovlja sa visinom manjom od
1,50 m
 Rampe, nadstrešnice, spoljna
stepeništa, ravne neprohodne terase
 Podne površine u ovorima za vrata,
prozorske niše i udubljenja iznad nivoa
poda
Prikaz površina u projektu
U svakom projektu moraju se prikazati:
 Neto površina

 GraĎevinska bruto površina

Neto površina za svaku etažu prikazuje

se na osnovi te etaže, a zbir svih neto
površina i graĎevinska bruto površina
prikazuju se na posebnom listu