Ap3 DLP Q3

PROTOTYPE AND CONTEXTUALIZED
DAILY LESSON PLANS (DLPs)
ARALING PANLIPUNAN 3
(Ang Pagkakakilanlang Kultural
Ng Kinabibilangang Rehiyon)
IKATLONG MARKAHAN
i
PAGKILALA
DLP WRITERS
Ariane P. Julia Teacher 1 Alianza ES/San Fernando District

Jinkys. Alejandrino MT1 Camaligan National Hign School
Gretchen S. Rillon Teacher 1 San Antonio ES/Bombon
Rochelle S. Molaer Teacher 1 San Francisco ES/ Canaman District
Randy R. Pante Teacher 3 Calabanga Central Division Pilot School
Jonel M. Botor Teacher 1 Palo Is/Canaman District
Venus D. Sandigan Teacher 3 Canaman Cs/Canaman District
Albert S. Asanza Teacher 1 Talidtid Es/Canaman District
Lorie Ann N. Sayson Teacher 1 Iquin Es/Canaman District
Luningning F. Faurillo Teacher 3 Tigaon North CS, Tigaon District
Janeth B. Serafico Teacher 2 Bato Nhs, Bato District
Don B. Bañaga Teacher 1 Bonifacio Borrebor NHS, Caramoan
Hazel E. Zarcauga Teacher 3 Mambulo Nuevo Es/ Libmanan South
Teresita Ssen R. Petalio Teacher 3 Atipoloe S/Bato District
QUALITY ASSURANCE TEAM
Reynalda S. Doblon MT 1 San Fernando CS/ San Fernando District

Rechilda Realubit MT 1 Pinamasagan ES/San Fernando District
Jocel S. Quinao MT 1 San Fernando CS/ San Fernandon District
Beatriz N. Bare MT 1 San Fernando CS/ San Fernandon District
Josephine V. Veloso MT 1 San Fernando CS/ San Fernandon District
Gemma S. Muceros ESP 1 Alianza ES/San Fernando District
Reynalda S. Doblon MT 1 San Fernando CS/ San Fernandon District
Rechilda Realubit MT 1 Pinamasagan ES/San Fernando District
Jocel S. Quinao MT 1 San Fernando CS/ San Fernandon District
Joy A. Margate ESP1 Tacolod ES-Annex/Canaman District
Myra M. Lumame MT1 Canaman CS/ Canaman District
Emily Aileen Chica MT1 Canaman CS/ Canaman District
Flordeliza Sabido MT1 Magarao CS/ Magarao District
Nirecita N. Fajardo MT1 Magarao CS/ Magarao District
Jocelyn A. Ortinero MT1 Magarao CS/ Magarao District
Joy A. Margate ESP1 Tacolod ES-Annex/Canaman District
Charito M. Francia ESP 1 Buluang ES, Bato District
Marites V. Cabrera MT-1 Atipolo E/S, Bato District
ii
Analiza C. Macasaya ESP 1 Carlos Nardo ES, Bato District
Ferdinand C. Villoso Ed.D ESP 1 Salvacion ES, Bato District
Teresita L. Rubianes MT-2 Atipolo E/S, Bato District

Florence B. Caparanga ESHT 1 Cristorey ES, Bato
Emily C. Bagsina MT 1 Pag-Oring Nuevo ES, Libmanan South
Marife B. Alfelor MT1 Libmanan South CS
Eduardo V. Villanea ESP 1 Loba-loba ES, Libmanan South
Elorde D. Bracero MT-1 Caramoan Central School
Liwayway R. Mella MT1 Caramoan Central School
Ma. Sharon B.Abonales MT-2 Caramoan Central School
Charito M. Francia ESP Buluang Elem. School, Bato
Edna L. Oliver ESP-1 San Roque Elem. School, Bato
Mary Ann T. Villoso ESP-1 Atipolo Elem. School, Bato
Rosalia B. Aquino MT 2 Tigaon North Central School
Crisanta C. Palero MT1 Tigaon Central Pilot School
Violeta Judith G. Peňaflor MT1 Tigaon Central Pilot School
Marichu L. Cano MT1 Tigaon North Central School
Melvie Violeta M. Lazarte MT2 Caraycayon ES, Tigaon
Irene Mary Ann C. Arco MT2 Tigaon North Central School
Sharyll R. Sto. Tomas T3 Calambog ES, Canaman District
Alger T. Abbarientos HT2 San Francisco ES, Canaman District
Marilyn Dg. Layosa ESP1 Haring-San Agustin ES (Main) Canaman
TEACHER-DEMONSTRATORS
Noella Barro Teacher 1 Grijalvo ES/San Fernando District

Carl A. Catalo Jr. Teacher 1 Planza ES/San Fernando District
Melody C. Chavez Teacher III Planza ES/San Fernando District
Jonel M. Botor Teacher 1 Palo IS/Canaman
Gretchen S. Rillon Teacher 1 San Antonio ES/Bombon
Henny Jaclyn G. Agullo Teacher 1 San Antonio ES/Bombon
Rochelle S. Molaer Teacher 1 San Francisco ES/ Canaman District
Jhunna B. Alcantara Teacher 1 San Francisco ES/ Canaman District
Rema R. Monreal Teacher 1 Magarao CS/ Magarao District
Liezel Roquid Fausto Teacher 1 Sta. Lucia ES/ Magarao District
Jonel M. Botor Teacher 1 Palo IS/Canaman District
Maria Christina G. Tapel Teacher 1 Palo IS, Canaman District
Venus D. Sandigan Teacher 3 Canaman CS/Canaman District
Marjorie A. Sanchez Teacher 1 Canaman CS/ Canaman District
Lhea M.Docot Teacher 1 Cristorey E/S, Bato District
Blessie C. Fermante Teacher 1 Carlos Nardo ES/Bato District
iii
Mary Jean T. Folloso MT 2 Bato North CS/ Bato District
Sheryll L. Borja Teacher 1 Mambulo Nuevo ES/Libmanan South
Hazel E. Zarcauga Teacher 3 Mambulo Nuevo ES, Libmanan South
Richelle R. Endrano Teacher 1 Caramoan Central School/Caramoan
Shalimar C. Fuentes Teacher 1 Caramoan Central School/Caramoan
Joyce S. Intia Teacher 1 Buluang ES/Bato District
Marites V. Cabrera MT-1 Atipolo Elem. School/Bato District
Maria Vicenta Dr. Falcatan Teacher III Tigaon North Central School/ Tigaon
Emmanuel Nico N. Cronico Teacher 1 Tigaon North Central School/ Tigaon
Aira Mae P. Ibasco Teacher 1 Iquin ES/Canaman District
Richelle M. Rios Teacher 1 Iquin ES/Canaman District
Vivien L. Mampo Teacher 1 Talidtid ES/Canaman District
Dominic Q. Ferrer Teacher 1 Talidtid ES/Canaman District
Albert S. Asanza Teacher 1 Talidtid ES/Canaman District
Regional Layout Artist
Cristy Q. Carual, T-III Cobo Elementary School,Tabaco City Division
iv
TALAAN NG NILALAMAN
Title . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ……………... . i
Pagkilala . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ……………. . . . . . . . . . ii
Talaan ng Nilalaman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………… . . . . . . . . . v
Ikatlong Markahan
Aralin 1 Ano ang Kultura? 1-11
Naibibigay ang kahulugan ng sariling kultura at mga
kaugnay na konsepto. (AP3PKK-IIIa-1)
Aralin 2 Impluwensya ng Klima at Lokasyon sa Pagbuo at 16-15
Paghubog ng Pamumuhay sa Isang Lugar
Naipaliliwanag na ang mga salik heograpikal katulad ng
lokasyon at klima ay naka iimpluwensiya sa pagbuo at
paghubog ng uri ng pamumuhay ng mga lalawigan at
rehiyon. (AP3PKK-IIIa-2)
Aralin 3 Ang Kultura ng Aming Lalawigan 25-43
Nailalarawan ang pagkakakilanlang kultural ng
kinabibilangang rehiyon
Nailalarawan ang pagkakakilanlang kultura ng sariling
lalawigan. (AP3PKK-IIIb-3.1)
Aralin 4 Mga Pangkat sa Rehiyon na Kinabibilangan Ko 44-63
Naiisa-isa ang mga pangkat ng mga tao sa sariling
lalawigan at rehiyon. (AP3PKK-IIIb-3.2)
Aralin 5 Ang Mga Wika at Diyalekto sa Aming Lalawigan at 64-70
Rehiyon
3.3 Nakapagbibigay ng mga halimbawang salita mula
sa mga wika at diyalekto sa sariling lalawigan at
rehiyon.
3.4 Nailalarawan ang mga kaugalian, paniniwala at
tradisyon ng sariling lalawigan at ng rehiyon.
(AP3PKK-IIIc-3.3)
Aralin 6 Mga Makasaysayang Lugar sa Aming Rehiyon 71-88
Naipaliliwanag ang kahalagahan ng mga
makasaysayan lugar at ang mga saksi nito sa
pagkakakilanlang kultura ng sariling lalawigan at
rehiyon (AP3PKK-IIId-4)
Aralin 7 Kultura Ko, Kultura Mo, Magkaiba, Magkapareho 89-111
Naihahambing ang pagkakatulad at pagkakaiba ng
mga kaugalian, paniniwala at tradisyon sa sariling
v
lalawigan sa karatig lalawigan sa kinabibilangang
rehiyon at sa ibang lalawigan at rehiyon.
(AP3PKK-IIIe-5)
Aralin 8 Nakikilala Kami sa Aming Kultura 112-184
Nasusuri ang papel na ginagampanan ng kultura sa
pagbuo ng pagkakakilanlan ng sariling lalawigan at
rehiyon, at sa Pilipinas. (AP3PKK-IIIg-6)
Aralin 9 Mga Pangkat ng Tao sa Lalawigan at Rehiyon 185-198
Igagalang Ko
Napahahalagahan ang iba’t ibang pangkat ng tao sa
lalawigan at rehiyon.
(AP3PKK-IIIf-7)
Aralin 10 Sining Mo, Pahalagahan Mo Mga Sining ng 199-212
Lalawigan
Napapahalagahan ang mga sining (tula/awit/ sayaw) na
nagpapakilala sa lalawigan at rehiyon sa pamamagitan
ng pakikilahok sa mga gawain na nagsusulong ng
pagpapahalaga sa mga sining sa lalawigan.
(AP3PKK-IIIg-8)
Aralin 11 Mga Natatanging Kaugalian, Paniniwala, Tradisyon 213-222
ng iba’t ibang Lalawigan sa Rehiyon
Naipapakita sa iba’t-ibang sining ang pagmamalaki sa
mga natatanging kaugalian, paniniwala at tradisyon ng
iba’t ibang lalawigan sa kinabibilangang rehiyon.
(AP3PKK-IIIh-9)
Aralin 12 Mga Natatanging Kaugalian, Paniniwala, Tradisyon 223-228
ng iba’t ibang Lalawigan sa Rehiyon
Natutukoy ang mga katawagan sa iba’t ibang layon sa
kinabibilanagng rehiyon (e.g. paggalang,
paglalambing, pagturing)
(AP3PKK-IIIi-10)
Aralin 13 Mapang Kultural ng mga Lalawigan sa Aking 228-254
Rehiyon
Nakagagawa ng isang payak na mapang kultural na
nagpapakilala ng kultura ng ibat ibang lalawigan sa
rehiyon.
(AP3PKK-IIIj-11)
vi
BANGHAY ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN
BAITANG IKATLO MARKAHAN 3
LINGGO 1
A. I- LAYUNIN
A. Pamantayang Naipapamalas ang pagunawa at pagpapahalaga sa
Pangnilalaman pagkakakilanlang kultural ng kinabibilangang
rehiyon
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at
Pagganap pagkilala sa nabubuong kultura ng mga lalawigan sa
C. Mga Kasanayan Nailalarawan ang kultura ng sariling lalawigan batay
sa Pagkatuto sa ilang aspeto ng pagkakakilanlang kultura.
(AP3PKK-llla-1)
Kaalaman Natutukoy kung ano kahulugan at klase ng kultura
sa sariling lugar.
Kasanayan Naipapakita ang kultura batay sa klase sa
pamamagitan ng pagsulat at pagguhit.
Pagpapahalaga Nasasabi ang pagpapahalaga sa mga kultura ng
sariling lalawigan kulturang hango sa mga ninuno.
II. NILALAMAN Paksa: “Ano ang kultura at Dalawang uri nito?”
(Unang Araw)
III. MGA
KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa Araling Panlipunan 3 TG sa Ikatlong Markahan
Gabay ng Guro pahina 1-4
2. Mga Pahina sa Araling Panlipunan 3 pahina. 260-271
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Kagamitan ng Mag-aaral pahina. 260-271
Teksbuk
4. Karagdagang KAGAMITAN - sa pagiging malikhain ng ating mga
Kagamitan Mula ninuno
sa LR Portal / https://www.google.com/search?q=kagamitang+ng+mga
INTERNET +sinaunang+pilipino+sa+bikol&rlz=1C1AVFC_enPH830
PH830&oq=kagamitang+ng+mga+sinaunang+pilipino+s
a+bikol&aqs=chrome..69i57.11866j0j8&sourceid=chrom
e&ie=UTF-8 August 23, 2019
DAMIT ng ating mga ninuno ayon sa klima ng

kapaligiran,
lrmds.deped.gov.ph August 23, 2019
PAGKAIN – Paboritong pagkain ng mga bikolano

http://rsso05.psa.gov.ph/Albay-
Tourism/food&dining/food-dining.html August 23, 2019
1
TIRAHAN – bahay na mula sa kawayan at nipa
http://ati.da.gov.ph/rtc12/news/2015/ati-xii-builds-bahay-
kubo-alternative-living-quarters August 23, 2019
HANAPBUHAY NG MGA NINUNO

https://fo4b.dswd.gov.ph/category/sibolnegosyo/page/2/
https://www.officialgazette.gov.ph/2015/11/02/budget-
enables-conservation-of-fishery-resources/August 23, 2019
Alibata/Baybayin ang tawag sa unang alpabetong
kanilang natutunan. kwf.gov.ph August 23, 2019
Bayanihan an tawag sa tulong-tulong na

pagbubuhat ng bahay habang pasan-pasan ito.
https://mg.pnp.gov.ph/index.php/best-practices/mpa August
23, 2019
Datu ang namumuno sa barangay
https://www.pna.gov.ph/articles/1075019 August 23, 2019
anito at diwata, na pinaniniwalaang nagbibigay

tulong sa mga tao
https://www.google.com/search?rlz=1C1AVFC_enP
H830PH830&tbm=isch&q=paniniwala+ng+mga+sin
aunang+pilipino&chips=q:paniniwala+ng+mga+sina
unang+pilipino,g_1:diyos:A8ZiNs0lHxk%3D&usg=A
I4_-
kTyt3o7JvpWOpYuyIRm5KooNxJ1Cg&sa=X&ved=
0ahUKEwj-
wenhg7PjAhWJM94KHRemAVwQ4lYIMigE&biw=1
094&bih=542&dpr=1.25 August 23, 2019
SINING –pagtatatto sa kanilang mga katawan.

https://www.philhealth.gov.ph/news/2016/whang-
od_story.html#!prettyPhoto[gallery2]/4/ August 23,
2019
5. Iba Pang Chart, pentel pen, mga larawan at manila paper

Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Pagpapakita ng larawan na mag-uugnay sa kultura
nakaraang aralin at/o ng rehiyong Bikol.
pagsisimula ng
bagong aralin
www.google.com
2
Itanong:
Anong nakikita nyo sa larawan?
Ano ang ipinapakita ng larawan?
Bakit kailangan natin malaman ang mga ito?
B. Paghahabi sa Sabihin: Ang mga larawan ay tumutukoy sa

layunin ng aralin dalawang uri ng kultura. 1. Materyal, 2. Di-materyal.
C. Pag-uugnay ng Aalamin natin ngayon sa ating talakayan ang
mga halimbawa sa materyal at di-materyal na kultura.
bagong aralin
BRAINSTORMING: (Magpapakita ng larawan
tungkol sa kulturang bikolano, halimbawa
pagmamano.
1. Paano ninyo mailalarawan ang kultura ng
ating mga ninuno?
2. Anong mga katangian ang ipinapakita ng
ating mga ninuno?
D. Pagtatalakay ng Pangkatang gawain: AMAZING RACE!
bagong konsepto at
paglalahad ng Panuntunan sa Gawain:
bagong kasanayan 1. Hatiin sa dalawang pangkat ang klase.
#1 2. Bawat pangkat ay bibigyan ng mga
larawan.(Tignan sa annex A pangkatang
gawain.)
3. Tutukuyin kung ang larawan ay materyal o di-
materyal na kultura.
4. Matapos matukoy ay agad nilang kukunin ang
sobre sa guro at malakas na babasahin ang
kahulugan ng kultura at ang dalawang klase
nito bilang pagtatapos ng pagsubok.
5. Ang unang matapos ay syang mananalo!
Materyal na kultura Di-materyal na kultura
Kultura – kabuuan ng mga tradisyon, paniniwala,

kaugalian, na natutunan ng tao mula sa kanyang
pakikisalamuha sa pamayanan o sa lipunang
kanyang kinabibilangan. Nakikita ito sa araw-araw
na Gawain, tradisyon, paniniwala, selebrasyon,
kagamitan, kasabihan at sining.
Dalawang Klase ng Kultura
1. Materyal – mga bagay o pisikal na anyo.
3
2. Di-materyal – walang pisikal na anyo.
E. Pagtatalakay ng Pagpapalalim ng diwa ng paksa(gawaing guro).
bagong konsepto at
paglalahad ng KULTURA- kabuuan ng mga tradisyon, paniniwala,
bagong kasanayan kaugalian, na natutunan ng tao mula sa kanyang
#2 pakikisalamuha sa pamayanan o sa lipunang
kanyang kinabibilangan. Nakikita ito sa araw-araw
na Gawain, tradisyon, paniniwala, selebrasyon,
kagamitan, kasabihan at sining
MATERYAL NA KULTURA
1. KAGAMITAN - sa pagiging malikhain ng ating
mga ninuno ay nakabuo sila ng mga
kasangkapan ayon sa nais nilang hubog sa
pamamagitan ng pagukit at pagpapakinis ng mga
ito.
https://www.google.com/search?q=kagamitang+ng
+mga+sinaunang+pilipino+sa+bikol&rlz=1C1AVFC
_enPH830PH830&oq=kagamitang+ng+mga+sinau
nang+pilipino+sa+bikol&aqs=chrome..69i57.11866j
0j8&sourceid=chrome&ie=UTF-8 August 23, 2019
2. DAMIT – nananamit ang ating mga ninuno ayon
sa klima ng kapaligiran, noon ay pinatuyong balat
ng hayop lamang ang kanilang kasuotan
hanggang sa mailikha ang disenyong ito:
kalakip ng mga kasuotang ito ay ang iba’-ibang

alahas na mula sa tunay na ginto na iginagawang
palamuti sa anumang bahagi ng katawan
lrmds.deped.gov.ph August 23, 2019
3. PAGKAIN – noon ay hindi marunong ang ating

mga ninuno na magtanim, ngunit sa paglipas ng
4
panahon ay gayak itong natutunan, tulad na
lamang ng bigas na kung saan ay niluluto pa nila
ito sa bumbong o kuron ng kawayan.
Paboritong pagkain ng mga bikolano ang
gulay na niluto sa gata ng niyog na may
maraming sili.
http://rsso05.psa.gov.ph/Albay-
Tourism/food&dining/food-dining.html August 23,
2019
4. TIRAHAN – napagalaman na sa kweba unang

nanirahan ang ating mga ninuno hanggang sa
matuto silang gumawa ng bahay na mula sa
kawayan at nipa na kung saan ay maaari itong
maiangat sa lupa at mailipat sa ibang lugar.
Ginagamit rin itong kulungan ng mga alagang
hayop at taguan ng mga kagamitan.
http://ati.da.gov.ph/rtc12/news/2015/ati-xii-builds-bahay-
kubo-alternative-living-quarters August 23, 2019
5. HANAPBUHAY – Pagsasaka, pangingisda,

pagmimina at koprahan ay ang mga natatanging
hanapbuhay ng mga sinaunag Pilipino.
5
https://fo4b.dswd.gov.ph/category/sibolnegosyo/page/2/
https://www.officialgazette.gov.ph/2015/11/02/budget-
enables-conservation-of-fishery-resources/August 23, 2019
DI-MATERYAL NA KULTURA
1. EDUKASYON - noo’y walang pormal na
edukasyon ang ating mga ninuno. Ang mga
babae ay tinuturan ng mga gawaing bahay
habang ang mga lalake naman ay sa
paghahanap-buhay. Natuto silang magbasa at
magsulat sa pagmamasid sa kapaligiran.
Alibata/Baybayin ang tawag sa unang
alpabetong kanilang natutunan.
kwf.gov.ph August 23, 2019

2. KAUGALIAN- ugali ng mga bikolano ang
magaling sa pagkakaisa lalo na sa panahon ng
pangangailangan. Bayanihan an tawag sa
tulong-tulong na pagbubuhat ng bahay habang
pasan-pasan ito.
https://mg.pnp.gov.ph/index.php/best-practices/mpa August
23, 2019
6
3. GOBYERNO – datu ang namumuno sa barangay
na binubuo ng 30-100 na pamilya. Siya rin ang
nagpapatupad ng mga tuntunin sa sinasakopan
nya kung saan tinatawag itong barangay.
https://www.pna.gov.ph/articles/1075019 August 23,

2019
4. PANINIWALA
Ang mga sinaunang Pilipino ay may iba’t-
ibang paniniwala tulad ng anito at diwata, na
pinaniniwalaang nagbibigay tulong sa mga
tao.
https://www.google.com/search?rlz=1C1AVFC_enP
H830PH830&tbm=isch&q=paniniwala+ng+mga+sin
7
aunang+pilipino&chips=q:paniniwala+ng+mga+sina
unang+pilipino,g_1:diyos:A8ZiNs0lHxk%3D&usg=A
I4_-
kTyt3o7JvpWOpYuyIRm5KooNxJ1Cg&sa=X&ved=
0ahUKEwj-
wenhg7PjAhWJM94KHRemAVwQ4lYIMigE&biw=1
094&bih=542&dpr=1.25 August 23, 2019
5. SINING – nakaukit ang iba’t-ibang disenyo at

korte sa mga sinaunag gamit ng ating mga
ninuno ang pagkahilig nila sa mga ito ay makikita
sa sining nag pagtatatto sa kanilang mga
katawan.
https://www.philhealth.gov.ph/news/2016/whang-
od_story.html#!prettyPhoto[gallery2]/4/ August 23,
2019
6. SALITA - may iba’t-ibang nakasanayang salita

ang mga bikolano ayon sa probinsiya na kanilang
kinabibilangan.
Pangunahing salita na gamit ng iba’t-ibang

probinsya ng rehiyong bicol.
a. Camarines Norte – central bikol/tagalog
b. Camarines Sur - central
bikol/rinconada/partido
c. Catanduanes – pandan bikol
d. Albay – albaynon bikol
e. Masbate – Masbateño
Sorsogon – sorsoganon Pag-uulat tungkol sa
pangkatang
F. Paglinang sa Pag uulat tungkol sa pangkatang gawain.

Kabihasaan
(Tungo sa Formative Tanong: Paano mo maipagmamalaki ang materyal
Assessment) at di-materyal na kultura ng mga bikolano?
KRITERYA 5 4 3 2 1 Puntos
8
Pagkakaisa
Nagkakasundo sa
ideyang ipipresenta.
Kaayusan
Naisasagawa ang
tuntunin ng walang ingay
at gulo.
Kaalaman
Nakapagbigay ng sagot
na angkop sa mga
katanungan.
Durasyon
Natapos ng mas mabilis o
tama sa oras ang
tuntunin.
Kabuuang Puntos
G. Paglalapat ng Para sa mga Mag-aaral na Katamtaman ang
aralin sa pang-araw Galing
araw na buhay Iguhit ang mga bagay na naglalarawan sa kultura ng
bicolano. Gumamit ng kahon sa pag guhit.
Para sa mga Mag-aaral na Magagaling

Isulat ang mga bagay na naglalarawan ng kultura ng
Bicolano sa pamamagitan ng pagbuo ng graphic
organizer.
Sagutin ang mga sumusunod:

1. Ano ang kulturang materyal at di-materyal?
9
(Maaaring ipaliwanag o magbigay ng halimbawa.)
2. Ano ang naging bahagi ng kultura noon na
nakaapekto o ginagamit natin hanngang sa
ngayon?
A. Paglalahat ng Itanong:
Aralin 1. Ano ang kultura?
2. Ano ang dalawang uri ng kultura?
3. Bakit kailangang pahalagahan ang kultura ng
ating mga ninuno hanggang ngayon?
4. Paano mo maipagmamalaki ang kulturang
nakagisnan?
B. Pagtataya ng Para sa mga Mag-aaral na Katamtaman ang
Aralin Galing
Tukuyin kung ang larawan ay kulturang Materyal o
Di-materyal. Isulat sa patlang ang M kung materyal
at DM kung di-materyal.
Para sa mga mag-aaral na Magagaling

Suriin ang bawat larawan. Isulat kung anong
kulturang material ang tinutukoy nito. Pumili ng
sagot sa loob ng kahon.
Sining Kaugalian
Paniniwala Gobyerno
edukasyon
10
J. Karagdagang Magtala ng 3-5 na mga bagay na materyal at di-
Gawain para sa materyal na kultura na hindi nabanggit sa ating
takdang – aralin at talakayan.
remediation
V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
11
LINGGO 1
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipapamalas ang pag-unawa at
Pangnilalaman pagpapahalaga sa pagkakakilanlang kultural
ng kinabibilangang rehiyon
Pagganap pagkilala sa nabubuong kultura ng mga
lalawigan sa kinabibilangang rehiyon
C. Mga Kasanayan sa Nailalarawan ang kultura ng sariling lalawigan
Pagkatuto batay sa ilang aspeto ng pagkakakilang
kultural.
(AP3PKK-llla-1)
Kaalaman Natutukoy kung ano ang kahulugan at klase ng
kultura.
Kasanayan Naihahambing ang salita at selebrasyon ng
bawat probinsya.
Pagpapahalaga Napapahalagahan ang kultura ng bawat
probinsya ng rehiyon.
II. II. NILALAMAN Paksa: “Ano ang Kultura? Pagmamalaki sa
Sariling Kultura”
III. III. MGA KAGAMITANG

PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa Araling Panlipunan 3, pahina 124-127
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa Araling Panlipunan 3, pahina 260-271
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Kagamitan ng Mag-aaral,pahina 260-271
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
5. Iba Pang  Awit
Kagamitang  Larawan
Panturo
 Powerpoint presentation
Kagamitan ng mag-aaral:
 Speaker
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa nakaraang Itanong:
aralin at/o pagsisimula ng Batay sa ating nakaraang talakayan,
bagong aralin 1. Paano mo maipagmamalaki ang kultura
ng iyong bayan?
B. Paghahabi sa layunin Talakayin muli ang kahulugan ng kultura at ang

ng aralin dalawang uri nito.
12
C. Pag-uugnay ng mga Ilarawan ang iyong probinsya ayon sa iba’t-
halimbawa sa bagong ibang uri ng kultura nito.
aralin
Ang mga bata ay hihikayatin na magbigay
ng kanilang masasabi tungkol sa mga kultura
sa ating lalawigan
D. Pagtatalakay ng Itanong
bagong konsepto at Anong katangian ang ipinapamalas ng mga
paglalahad ng bagong Bikolano sa pagpapahalaga sa kultura?
kasanayan #1
E. Pagtatalakay ng Itanong:
bagong konsepto at Paano mo maipagmamalaki ang ating kultura?
paglalahad ng bagong
kasanayan #2 Matapos nito ay bbigyan ng gawain ng guro
ang mga mag-aaral:
Awitin ang kanta sa ibaba ng may

pagmamalaki.
Probinsya ng Bikol
(Sa tono ng: Tatlong bibe)
I. Ang rehiyong bikol

Ay probinsya ng mga oragon
Matapang, mababait, mapagmahal
Kahit anong pagsubok man ay kayang
malampasan
Ganyan kaming mga bikolano
Oragon2x
II. May anim na probinsya ang bikol

Andyan ang Camarines Norte
Camarines Sur, Catanduanes
Albay, Masbate, Sorsogon
Taga riyan kaming mga Bikolano
Bikolanong mga Oragon
III. Kultura ng Bikolano ay mayaman

Hindi lang sa salita pati na rin sa gawa
Mga bikolano ay kilala sa mundo
Kami ay mga Oragon may pusong mamon.
Oragon2x
F. Paglinang sa PANGKATANG GAWAIN: Sa kantang inilahad
Kabihasaan ng guro ay hihikayatin ang mga mag-aaral na
(Tungo sa Formative gumawa ng aksyon ng kanta.
Assessment) A. Panuntunan sa Gawain:
1. Hatiin sa dalawang pangkat ang klase.
2. Palapatan ng aksyon ang awiting itinuro.
3. Ipagawa ito sa loob ng 5 minuto.
4. Ipatanghal sa unahan ng klase ang
awitin na may aksyon.
13
B. Presentasyon ng bawat pangkat.
Rubrics sa Pangkatang Gawain
Naisagawa ang awit na angkop ang
5 aksyon,sabay-sabay at may
pagkakaisa sa grupo.
Naisagawa ang awit na angkop ang
4 aksyon ngunit hindi sabay-sabay
dahil walang pagkakaisa.
Naisagawa ang awit na hindi
3 angkop ang aksyon at hindi sabay-
sabay dahil walang pagkakaisa.
Hindi naisagawa nang maayos ang
2-1 kanilang gawain dahilan sa kawalan
ng pagkaka-isa.
G. Paglalapat ng aralin sa Itanong:
pang-araw araw na buhay Masasabi bang ipinagmamalaki mo ang iyong
kultura sa pamamagitan ng pagtangkilik nito.
Bakit?
C. Paglalahat ng Aralin Itanong:

Ano ang iyong gagawin upang
maipagmalaki ang kultura ng iyong
bayan?
I. Pagtataya ng Aralin Para sa mga mag-aaral na may katamtamang

kakayahan
Tukuyin kung alin sa mga sumusunod ang

maaari mong gawin upang maipagmalaki ang
sariling bayan. Lagyan ng tsek ang iyong
sagot.
o Pagmamano sa mga nakatatanda.

o Pakikiisa sa kapiyestahan.
o Pagiging mayabang.
o Pagsuot ng sinaunang kasuotan.
o Pagkain ng Bicol Express at Pinangat.
o Pagtangkilik sa mga lokal na atraksyon.
Para sa magagaling na mag-aaral
Magtala ng 3-5 na bagay na maaari mong

gawin upang ipagmalaki ang sariling bayan.
14
J.Karagdagang Gawain Gumawa ng poster na ipinagmamalaki ang
para sa takdang – aralin kultura ng mga bikolano.
at remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa
remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
15
LINGGO 1
I. Layunin
Pamantayang Naipapamalas ang pagunawa at pagpapahalaga
Pangnilalaman sa pagkakakilanlang kultural ng kinabibilangang
rehiyon
Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at

Pagganap pagkilala sa nabubuong kultura ng mga lalawigan
sa kinabibilangang rehiyon
Mga Kasanayan sa Naipaliliwanag na ang mga salik heograpikal

Pagkatuto katulad ng lokasyon at klima ay naka
iimpluwensiya sa pagbuo at paghubog ng uri ng
pamumuhay ng mga lalawigan at rehiyon
AP3PKK-IIIa-2
II. Mga Tiyak Na
Layunin
A. Kaalaman Naibibigay ang mga salik heograpikal kaulad ng
lokasyon at klima ay nakaiimpluwensiya sa pagbuo
at paghubog ng uri ng pamumuhay ng mga
B. Kasanayan Nailalarawan ang pamumuhay sa inyong lalawigan
at rehiyon.
C. Pagpapahalaga Napapahalagahan ang kaalaman sa sa mga salik
heograpikal katulad ng lokasyon at klima ay naka-
iimpluwensiya pagbuo at paghubog ng uri ng
pamumuhay ng mga lalawigan at rehiyon.
III. Nilalaman Paksa: “Impluwensiya ng Klima at Lokasyon
sa Pagbuo at Paghubog ng Pamumuhay sa
Isang Lugar”
IV. Mga Kagamitang
Panturo
Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa Pahina 3-4
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang Mga larawan na sariling kuha ni M. Jinky S.
Kagamitan Mula Alijandrino, MT 1 ng Camarines Sur
sa LR Portal
5. Iba Pang
Kagamitang
Panturo
16
V. Pamamaraan
A. Balik-aral sa Pagganyak
nakaraang aralin at/o Itanong sa mga mag-aaral:
pagsisimula ng bagong 1. Anong uring panahon mayroon ang inyong
aralin lalawigan?
2. Madalas ba ang pag-ulan o mas mahaba ang
panahon na mainit?
3. Giniginaw ka ba o naiinitan?
B. Paghahabi sa Maaaring magdala o magpakita ng ilang produkto

layunin ng aralin agrikultural sa inyong lalawigan. Ipakita ang mga
ito sa mga mag-aaral. Talakayin ang kaugnayan
ng mga ito sa ikinabubuhay ng mga tao sa inyong
lalawigan.
(sariling kuhang larawan)

Pagtatanim ng gabi.
C. Pag-uugnay ng mga Ipaliwanang sa mga mag-aaral.

halimbawa sa bagong
aralin Ang lokasyon at klima ay nakaiimpluwensiya sa
paghubog ng uri ng pamumuhay ng mga tao sa
isang lugar. Ang kanilang kasootan, produkto at
pananim, hanapbuhay at mga gawain ay may
kaugnayan sa lokasyon at klima ng kanilang
lalawigan.
D. Pagtatalakay ng Ipaskil ang mapa ng inyong rehiyon. Ipatukoy ang

bagong konsepto at mga lalawigan ng inyong rehiyon.
paglalahad ng bagong Ipalarawan sa mga mag-aaral kung anong klima
kasanayan #1
nararanasan sa mga lalawigan.
E. Pagtalakay ng Magpakita rin ng video o larawan ng mga

bagong konsepto at karaniwang hanapbuhay sa inyong lalawigan.
Paglalahad ng bagong Ipatukoy sa mga mag-aaral kung anong uri ng ito
kasanayan #2 ng hanapbuhay. Talakayin ang kaugnayan ng
17
bawat hanapbuhay sa klima mayroon ang inyong
lalawigan.
F. Paglinang sa For Average students:

Kabihasaan
(Tungo sa Formative Pangkatin na mayroong tatlong kasapi.
Assessment) Punan ang Data Retrieval Chart
Rehiyon ____________
Lokasyon Klima Uri ng Lokasyon
Hanapbuhay
Mga Gabay na Tanong

1. Ano ang kaugnayan ng lokasyon sa klima ng
bawat lalawigan?
2. Ano ang kaugnayan ng klima sa produkto ng
bawat lalawigan?
3. Paano nakakaapekto ang lokasyon at klima sa
uri ng pamumuhay ng sariling lalawigan o
rehiyon?
For Advance students:

Pangkatin na mayroong tatlong kasapi.
1. Ano ang kaugnayan ng lokasyon sa klima ng

bawat lalawigan?
2. Ano ang kaugnayan ng klima sa produkto ng
bawat lalawigan?
3. Paano nakakaapekto ang lokasyon at klima sa
uri ng pamumuhay ng sariling lalawigan o
rehiyon?
G. Paglalapat ng aralin Suriin ang mga mga larawan. Magthumbs Up kung

sa pang-araw araw na maari ba gawin sa inyong lalawigan ang nasa
buhay larawan o thumbs don kung hindi.
1. 4.
Paggamit ng payong Mag-alaga mga manok
at pamaypay
18
2. 5.
Magtanim ng ng gabi Magtanim ng papaya
3.
Magsuot ng Americana o jacket
(Mga sariling kuhang larawan)

H. Paglalahat ng Aralin Tumawag ng mag-aaral na maaring sumagot sa
mga tanong:
1. Ano ang mga nararanasan natin na klima sa
ating lalawigan?
2. Kung panahon ng tag-init ay anong pagkain at
pananmit mayroon ang mga tao?
3. Ilarawan ang mga hanapbuhay mayroon sa
ating lalawigan
I. Pagtataya ng Aralin For Average learners and Advance learners
Punan ang tsart
KLIMA LALAWIGAN HANAPBUHAY

1.
2.
J. Takdang-aralin/ Iguhit ang mapa ng inyong rehiyon sa short size

Karagdagang Gawain coupon bond. Ilagay ang pangalan ng mga
lalawigan
Kulayan ito ng ayon sa klima:
Pula – malamig Dilaw – tag-init

Asul- tag-ulan Orange-masyadong mainit
V. V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mag-aaral
na nakakuha ng 80%
sa pagtataya
19
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan ng
iba pang gawain para
sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang pagtuturo
nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong
ng aking punungguro
at superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa mga kapwa
ko guro?
20
BAITANG IKATLO
LINGGO 1 LINGGO 2
Pamantayang Naipapamalas ang pagunawa at pagpapahalaga sa
Pangnilalaman pagkakakilanlang kultural ng kinabibilangang rehiyon
Mga Kasanayan sa Naipaliliwanag na ang mga salik heograpikal katulad ng
Pagkatuto lokasyon at klima ay naka iimpluwensiya sa pagbuo at
paghubog ng uri ng pamumuhay ng mga lalawigan at
rehiyon (AP3PKK-IIIa-2)
I. Mga Tiyak Na
Layunin
Makapagpapaliwanag kung paano
A. Kaalaman nakakaimpluwensiya ang lokasyon at klima sa uring
pamumuhay sa sariling lalawigan
Makapagpatukoy ng mga halimbawa ng epekto ng
B. Kasanayan lokasyon at klima sa uri ng pamumuhay ng
kinabibilangang lalawigan.
Ang kaalaman sa sa mga salik heograpikal katulad ng
C. Pagpapahal lokasyon at klima ay naka-iimpluwensiya pagbuo at
aga paghubog ng uri ng pamumuhay ng mga lalawigan at
rehiyon.
II. Mga
Kagamitang
Panturo
A. A. Mga
Sanggunian
1. Mga Pahina sa Pahina 3-4
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-
aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan
Mula sa LR
Portal
5. Iba Pang Mapa,chart at mga larawan
Kagamitang
Panturo
III. Pamamaraan
21
A. Balik-aral sa Balik-Aral
nakaraang aralin Ipakita ang mga iginuhit na mapa ng inyong rehiyon
at/o pagsisimula ( mula sa takdang aralin sa unang araw)
ng bagong aralin
B. Paghahabi sa Muling ipaliwanag ang kaugnayan ng klima at lokasyon
layunin ng aralin sa pamumuhay ng mga tao sa isang lugar.
C. Pag-uugnay ng Ipaskil ang mapa ng rehiyon at ipatukoy ang mga

mga halimbawa sa lalawigan sa mapa. Ipalarawan sa mga mag-aaral ang
bagong aralin klima at lokasyon nito.
D. Pagtatalakay ng Muli ipakita ang mga larawan. Anong klima maaring
bagong konsepto gawin ang mga nasa larawan? Isamg palapak kung oo
at paglalahad ng at dalawa kung hindi.
bagong kasanayan
#1
E. Pagtatalakay ng For average and advance learners

bagong konsepto Punan ang data retrieval chart
at paglalahad ng Lokasyon Lalawigan
bagong kasanayan Hilaga
#2 Timog
Silangan
Kanluran
F. Paglinang sa For Average and advance learners
Kabihasaan Ipasulat sa dialogue box ang klima mayroon sa isang
(Tungo sa lalawigan. Isulat sa kahon ang hanapbuhay mayroon
Formative sa nabanggit na lalawigan.(Guro ang maglalagay ng
Assessment) lalawigan)
22
G. Paglalapat ng Pangkatin ang klase na mayroong pitong miyembro. At
aralin sa pang- magdaos ng isang maikling dula-dulaan tungkol sa
araw araw na ibat-ibang uri ng pamumuhay ng mga tao inyong
buhay lalawigan. Ipakita sa magiging mga usapan ang
kaugnayan ng lokasyon at klima ng inyong lugar sa uri
ng pamumuhay ng mga tao at kanilang ikinabubuhay.
Rubriks sa Dula-dulaan
5 4 3 2 1
Lahat ay Naipakita Lahat May Di
lumahok ang tumulo ilang lumah
at ugnayan ng hindi ok
naipakita ng ngunit lumaho
ang lokasyon di lbos k at di
ugnayan at klima sa naipakit lubos
ng pamumuh a ang naipaki
lokasyon ay ngunit ugnaya ta ang
at klima sa may ilan n ugnaya
pamumuh na hindi n
ay lumahok
D. Paglalahat ng Batay sa dula-dulaan. Bawat pangkat ay ilarawan ang
Aralin ipinakitang ugnayan ng klima at lokasyon sa
pamumuhay ng tao ng isang pangkat.
I. Pagtataya ng Pasagutan ang “Natutuhan Ko” sa Aralin 2 ng Yunit 3.
Aralin
J. Takdang- Magtanong sa inyong mga magulang, lolo at lola o
aralin/Karagdagan kahit sinong matatanda sa inyong bahay o kapitbahay
g Gawain kung ano-ano ang mga kaugalian o tradisyon na
naipasa sa kanila ng kanilang mga magulang o ninuno
23
at kanila pa ring sinusunod ito sa kasalukuyan. Ilagay
ito sa kwaderno.
V. Mga Tala
VI.Pagninilay
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailan
gan ng iba
pang gawain
para sa
remediation
C. Nakatulong
ba ang
remedial?
Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa
sa aralin
D. Bilang ng
mga mag-
aaral na
magpapatuloy
sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano
ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang
aking
naranasan na
solusyunan
sa tulong ng
aking
punungguro
at superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking
nadibuho na
nais kong
ibahagi sa
mga kapwa
ko guro?
24
Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang 3
Markahan Ikatlo Linggo 3

Pangnilalaman pagkakakilanlang kultural ng kinabibilangang rehiyon.
Pamantayan sa
Pagganap Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at pagkilala sa
nabubuong kultura ng mga lalawigan sa kinabibilangang
rehiyon.
Mga Kasanayan sa Nailalarawan ang pagkakakilanlang kultural ng
Pagkatuto kinabibilangang rehiyon
3.1 Nailalarawan ang pagkakakilanlang kultura ng

sariling lalawigan.(AP3PKK-IIIb-3.1)
I. Tiyak Na Layunin
A. Kaalaman Natutukoy ang ilang halimbawa ng ilang aspeto ng

kultura ng sariling probinsya (bayan).
B. Kasanayan Nailalarawan ang kultura na nagpapakilala ng sariling

probinsya (bayan).
C. Pagpapahalag Naipagmamalaki ang kultura na nagpapakilala ng sariling

a probinsya (bayan).
II. Nilalaman Ang Kultura ng Aming Lalawigan

III. Mga Kagamitang Mga Larawan ng kultura sa probinsya, meta cards,
Panturo krayola, graphic organizer, manila paper, pentel pens
at projector
A. Mga Araling Panlipunan 3 Patnubay ng Guro pp. 131-135
Sanggunian
1. Mga pahina sa Patnubay ng Guro pp. 131-135
Gabay ng Guro
2. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3 2015,pp. 281-289
Kagamitang
Pangmag-aaral
3. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3 2015 , pp. 281-289
Teksbuk
4. Karagdagang Larawan na nagpapakita ng Fluvian Procession sa Fiesta
kagamitan mula ng Peñafrancia Fiesta
sa portal ng https://www.gmanetwork.com/news/lifestyle/artandculture/
25
Learning 581906/naga-city-s-penafrancia-festival-2016-features-
Resource boat-race/story/1/7/2019 11:36 PM
Larawan ng Gulay na Gabi

https://www.yummy.ph/recipe/laing-recipe 1/7/2019 11:36
PM
Larawan ng Mag-asawa na nagsasayaw ng Pantomina

https://chelunderthesea.wordpress.com/2017/02/19/ninan
g-chelsea-and-the-cross-cultural-jitters/ 1/7/2019 11:00PM
Larawan ng mga tao na dumadalaw sa cementeryo

http://asianjournalusa.com/may-mumu-philippine-all-
saints-day-memories-p14394-192.htm 7/2/2019 4:55AM
Larawan ni Nora Aunor – Superstar na Bicolana

https://www.gogagah.com/3-must-watch-classic-nora-
aunor-films/ 7/2/2019 5:02 AM
Larawan ng kumakain gamit ang chopstick

https://www.123rf.com/photo_17109040_young-people-
eating-in-a-thai-restaurant-they-eating-with-chopsticks-
close-up-on-hands-and-
food.html?fromid=ckFtcDNITzJYT2FWQmpRTzJySzd2dz
09 2/7/2019
Larawn ni Our Lady of Peñafrancia habang nag

poprocession http://bicol.politics.com.ph/wp-
content/uploads/2018/09/festival.jpg 7/2/2019 5:43AM
Larawan noong prosesyon ng Mahal na Araw

https://www.irishtimes.com/news/world/middle-
east/catholics-in-philippines-re-enact-christ-s-crucifixion-
1.3049418
Larawan ng Bicol Express

https://dealgrocer.com/dgtraveler/articles/let-bicol-s-
cuisine-take-you-on-a-gastronomical-adventure-
5b7cdd5b3720645a4a000021 7/2/2019 6:01 AM
Larawan na may nagsasayaw ng Pantomina

g-chelsea-and-the-cross-cultural-jitters/7/2/2019 5:30 AM
B. Iba pang Laptop, projector, mga larawan, manila paper, colored

kagamitang paper, at iba pa
panturo
IV. Pamamaraan
A. Balik-aral sa Laro: Ang guro ay mag papakita ng mga strips na
nakaraang papel na may nakasulat na mga katanungan.
aralin at/o
26
pagsisimula ng
bagong aralin Ano ang ibig sabihin ng kultura?
Ano ang dalawang uri ng kultura?
Mga inaasahang sagot:

1. Kultura- ay ang nagpapasalin-salin na kaugalian at
pamumuhay ng mga tao sa isang lugar.
2. Ang dalawang uri: Materyal at di-materyal na
kultura
B. Paghahabi sa Ilalahad ng guro ang mga layunin sa araw na ito.
layunin ng Aralin Idikit ito sa pisara na nakasulat sa manila paper at
sasabihin ng guro na sa araw na madadagdagan ang
kanilang kaalaman.
C. Pag-uugnay ng Laro: Hulaan ninyo!
mga halimbawa
sa bagong aralin Ang guro ay ipapakita ang sumusunod na larawan
gamit ang power point presentation at ang mga mag-
aaral ay papangalanan, ilalarawan ang ginagawa ng
mga tao na nasa larawan.
PEṄAFRANCIA FIESTA
Source:
https://www.gmanetwork.com/news/lifestyle/artandculture/
581906/naga-city-s-penafrancia-festival-2016-features-
boat-race/story/1/7/2019 11:36 PM
GULAY NA GABI
27
Source: https://www.yummy.ph/recipe/laing-recipe
1/7/2019 11:36 PM
PANTOMINA
Source:
g-chelsea-and-the-cross-cultural-jitters/ 1/7/2019 11:00PM
PAGBISITA SA PATAY
Source:
http://asianjournalusa.com/may-mumu-philippine-all-
saints-day-memories-p14394-192.htm 7/2/2019 4:55AM
NORA AUNOR
Source:
https://www.gogagah.com/3-must-watch-classic-nora-
aunor-films/ 7/2/2019 5:02 AM
28
D. Pagtalakay ng Pangkatang Gawain
bagong
konsepto at Hahatiin ng guro ang klase sa apat na pangkat. Bawat
paglalahad ng pangkat ay bibigyan ng batayang gawain. Gagamitin ang
rubrics na nasa ibaba upang bigyang puntos ang
bagong
pangkatang gawain.
kasanayan #1
Pangkat I
- Gumuhit ng 5 tanyag na pagkain sa inyong lugar.
Pangkat II
Awitin ang tanyag na awitin na Sarung Bangui. (Bibigyan
ng guro ang pangkat na ito nang lyrics ng Sarung Bangui)
Pangkat III
- Gamit ang graphic organizer magtala ng limang
paniniwala sa inyong lugar.( Paniniwala sa hilot,
mangkukulam, dwende, anito)
Mga Paniniwala sa aming Lugar
Pangkat5 IV
- Pagmasdan ang mga larawan . Isulat kung ano ang
isinasagawa sa bawat larawan
29
Rubrics para sa pangkatang gawain.
MAHUSAY
HINDI MAHUS
NA MAHUS MAHUSAY (
PAMANTAYAN AY (2-
AY (5 Punto 4-3 na punto)
1 na puntos)
s)
ORGANISASY Maayos na na Nakasunod sa Hindi gaanong na

ON kasunod sa mg mga panutong i kasunod sa mga p
a panutong ibi binigay upang anutong ibinigay
nigay upang m mabuo ang isin upang mabuo ang
abuo ang isina agawang gawai isinagawang gaw
gawang gawai n ain.
n.
KOOPERASYO Nagpakita ng Nagpakita ng p Hindi gaanong na

N pakikiisa ang akikiisa ng ilan gpakita ng pakikii
bawat miyemb g miyembro ng sa ang t miyembr
ro ng grupo sa grupo sa pagbu o ng grupo sa pag
pagbuo at pag o at paguulat/pr buo at paguulat/p
uulat/presenta esentasyon resentasyon
syon
BILIS NG PAG Nabuo ang isa Nabuo ang isan Nabuo ang isang
GAWA ng gawain nan g gawain nang t gawain nang hind
g mas mabilis ama sa itinakda i tama ngunit lam
sa itinakdang ng oras ng guro pas sa itinakdang
oras ng guro oras ng guro
Pag-uulat sa pangkatang gawain na isinagawa ng mga

bata.
Analisis:
1. Ano-ano ang mga tanyag na pagkain na ipinakita ng

unang Pangkat? Mayroon pa ba tayo ng mga ganito?
2. Paano ipinagdiriwang ang pista ayon sa
ipinapakita sa larawan?
3. Ano-ano ang mga naitala na paniniwala?
4. Ginagawa pa ba natin sa ngayon ang mga
paniniwala na ito?
5. Anong sayaw/awitin ang tanyag noong unang
panahon? Nakikita o nadidinig pa ba natin ang mga
ito?
E. Pagtalakay ng Magpapakita ang guro ng powerpoint presentation ng

bagong mga halimbawa ng ilang aspeto ng kultura ng
konsepto at probinsya (bayan). Ipapakita ang natatanging
paglalahad ng
kaugalian ng probinsya kagaya ng pagkain,
bagong
kasanayan #2 pagdiriwang, wika, pananamit, mga awit at sayaw at
iba pa.
30
F. Paglinang sa Punan ang bawat aspeto ng kultura ng inyong
kabihasaan probinsya ng mga tamang halimbawa . Piliin ang
(tungo sa inyong sagot sa loob ng kahon.
Formative
Assessment)
G. Paglalapat ng 1. Paano natin maipapakita na ating ipinagmamalaki

aralin sa pang- ang mga pamanang kultura nang ating mga ninuno?
araw-araw na
buhay
H. Paglalahat ng Gabayan ang mga mag-aaral na mailahad ang
aralin sumusunod na kaisipan bilang paglalahat ng aralin.
Ang kultura ay nakikita sa mga pinagsalin-salin na

pamamaraan ng pamumuhay ng mga pangkat sa
isang lugar. Kasama na dito ang mga pagdiriwang,
mga kaugalian, wika, sining, mga pagkain, at iba pa.
Nagkakaiba-iba ang kultura ng mga pangkat ayon sa
uri ng kanilang komunidad.
I. Pagtataya ng ADVANCE AVERAGE
aralin
Para sa magagaling na Para sa mga mag-aaral
mag-aaral : na may katamtaman na
Gumawa ng write-up kakayahan.
tungkol sa pinakabantog Magbigay ng isang
na selebrasyon nang halimbawa sa bawat
iyong lugar. Punan ang aspeto nang kultura sa
bawat patlang sa talata inyong probinsya.
tungkol sa pagdiriwang
para mailarawan ito.
31
Aspeto ng Halimba
(Pamagat) Kultura wa
1. pagkain
Ang aming pagdiriwang, 2.
ay tinatawag na _______. paniniwala
Ito ay ginagawa tuwing 3. pagdiriw
________. Ang ang
pagdiriwang na ito ay 4. Sayaw/
tungkol sa ________. awit
Kaming mga taga dito 5. kaugalia
_______________ n
(ginagawa nang mga tao)
sa pagdiriwang.
Inaanyayahan ko ang
lahat na pumunta sa
aming lugar upang
masaksihan ang aming
natatanging kultura.
Other Option:
Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa lamang
matuto:
Lagyan ng tsek(√) ang kahon kung ang larawan ay

nagpapakita ng ating kultura at (X) kung hindi.
Source: https://www.123rf.com/photo_17109040_young-
people-eating-in-a-thai-restaurant-they-eating-with-
chopsticks-close-up-on-hands-and-
food.html?fromid=ckFtcDNITzJYT2FWQmpRTzJySzd2dz
09 2/7/2019
32
Source: http://bicol.politics.com.ph/wp-
content/uploads/2018/09/festival.jpg 7/2/2019 5:43AM
https://www.irishtimes.com/news/world/middle-
east/catholics-in-philippines-re-enact-christ-s-crucifixion-
1.3049418
Source: https://dealgrocer.com/dgtraveler/articles/let-bicol-
s-cuisine-take-you-on-a-gastronomical-adventure-
5b7cdd5b3720645a4a000021 7/2/2019 6:01 AM
Source:
g-chelsea-and-the-cross-cultural-jitters/7/2/2019 5:30 AM
J. Karagdagang Gumawa ng isang maikling talata na naglalarawan sa

gawain para sa kultura ng ingong lugar.
33
takdang-aralin
at remediation
V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
mag-papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nabuo na
nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko
guro?
34
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan
Baitang III
I. LAYUNIN
A.Pamantayang Naipapamalas ang pagunawa at pagpapahalaga sa

B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at pagkilala sa
Pagganap nabubuong kultura ng mga lalawigan sa kinabibilangang
rehiyon.
C. Mga Kasanayan Nailalarawan ang pagkakakilanlang kultural ng
sa Pagkatuto kinabibilangang rehiyon
3.1 Nailalarawan ang pagkakakilanlang kultura ng

sariling lalawigan.(AP3PKK-IIIb-3.1)
Kaalaman Naiisa-isa ang mga pagdiriwang sa karatig na lalawigan

sa rehiyon.
Kasanayan Naihahambing kung ano ang pagkakaiba o

pagkakapareho ng mga pagdiriwang sa mga taga
karatig na lalawigan sa rehiyon
Pagpapahalaga Napahahalagahan ang mga pagdiriwang, kaugalian, at
tradisyon sa aking lalawigan at karatig lalawigan sa
rehiyon.
II. NILALAMAN Paksa; “Ang Kultura ng Aming Lalawigan”

III. MGA
KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian Araling Panlipunan 3 Patnubay ng Guro pahina 131-
135
1. Mga pahina Patnubay ng Guro pahina 131-135

sa Gabay ng
Guro
2. Mga pahina Araling Panlipunan 3, pahina 281-289
sa
Kagamitang
Pangmag-
aaral
3. Mga pahina Araling Panlipunan 3, pahina 281-289
sa Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan
35
mula sa portal
ng Learning
Resource
5. Iba pang Larawan ng iba’t ibang pagdiriwang, puzzle, krayola,
kagamitang graphic organizer, Meta cards, lapis Laptop, projector,
panturo mga larawan, manila paper, colored paper, at iba pa
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Ang guro ay magpapakita ng mga larawan gamit ang

nakaraang powerpoint presentation. Ang mga bata ay mag
aralin at/o babahagi ng mga idea tungkol sa larawan na nakita.
pagsisimula
ng bagong
aralin
a.
Source: http://www.cbcpnews.com/cbcpnews/?p=22944
7/7/2019 2:42 pm
Source: http://www.traveltothephilippines.info/wp-
content/uploads/2018/12/Camarines-Sur-Penafrancia-
Festival15.jpg 7/7/2019 2:45 pm
Source: http://bicol.politics.com.ph/wp-
content/uploads/2018/09/festival.jpg 7/7/2019 2:49 pm
Source:
https://byaheroph.blogspot.com/search/label/Penafrancia%20Festival
7/7/2019 2:52 pm
36
B. Paghahabi sa Ilalahad ng guro ang mga layunin sa araw na ito.
layunin ng Idikit ito sa pisara na nakasulat sa manila paper at
Aralin dagliang ipabasa ito sa mga mag-aaral.
C. Pag-uugnay Gamit ang mga larawan bilang clues, buuin ang mga
ng mga salitang KAOGMA FESTIVAL at PEṄAFRANCIA
halimbawa sa FIESTA (sa pamamagitan ng jumbled letters).
bagong aralin Pagkatapos mabuo ang mga salita, tanungin ang
mga bata kung ano ang kanilang nalalaman tungkol
sa mga pagdiriwang na ito.
K O M A A G
E T F S V A L I
Source:
https://www.hellotravel.com/events/kaogma-festival
7/7/2019 10:05 PM
P Ṅ F E A A R C N A I
Source: http://bicol.politics.com.ph/wp- I T F E S A
content/uploads/2018/09/festival.jpg 7/7/2019 2:49 pm
D. Pagtalakay ng Sa tulong ng powerpoint presentation tatalakayin ng

bagong guro ang mga magaganda at makukulay na
konsepto at pagdiriwang sa probinya ng Camarines Sur at sa mga
paglalahad ng karatig lalawigan nito. Ang mga pagdiriwang na ito
bagong tungkol sa pagpapakilala ng kanilang mga produkto,
kasanayan #1
pinagmulan ng kanilang lugar, mayaman na kultura at
pasasalamat sa magandang ani.
MGA PAGDIRIWANG NA NAGPAPAKILALA NG

KANILANG MGA PRODUKTO
PINYAHAN
FESTIVAL sa
DAET,
CAMARINES
NORTE
37
Source: https://www.philippinetraveldestinations.com/wp-
content/uploads/sites/4/2014/01/pimnyasan-festival.jpg 7/8/2019
9:15 PM
PILI FESTIVAL sa
SORSOGON
Source:
https://www.facebook.com/ItsmorefuninBicol/photos/a.29539544
3846132/1156738977711770/?type=3&theater 7/8/2019 9:46
PM
MGA PAGDIRIWANG TUNGKOL SA
PINAGMULAN NG KANILANG LUGAR
IBALONG FESTIVAL
sa Legazpi City
Source:
http://primer.com.ph/event/2016/07/03/a-festival-of-epic-origins-
and-proportions-legazpi-citys-ibalong-festival/ 7/8/2019 9:15PM
PAGDIRIWANG TUNGKOL SA KANILANG

MAYAMAN NA KULTURA
CATANDUNGAN
FESTIVAL sa
Catanduanes
Source:
http://bicol.politics.com.ph/2018/11/05/catanduanes-
ends-73rd-catandungan-festival-with-parade-of-faith/
7/8/2019 10:21 PM
38
KASANGGAYAHAN
FESTIVAL sa
Sorsogon
Source:
https://www.choosephilippines.com/go/festivals/808/Kasan
ggayahan-festival-sorsogon 7/8/2019 10:31 PM
PAGDIRIWANG NA PASASALAMAT SA
MAGANDANG ANI
MAGAYON
FESTIVAL sa
Albay
Source: http://primer.com.ph/tips-
guides/2018/04/25/magayon-festival-in-albay-bicol/
7/8/2019 10:35PM
HIMAG-ULAW
FESTIVAL sa
Masbate
Source:https://www.facebook.com/HimagUlawFestival/pho
tos/pcb.1726349717387545/1726348970720953/?type=3
&theater 7/8/2019 10:50AM
Analisis:
1. Ano-ano ang mga festival na nabangit sa ating

mga karatig lalawigan?
2. Anong festival ang ipinagdiriwang sa Camarines
Sur? Albay? Masbate? Catanduanes? Sorsogon?
Camarines Norte?
39
3. Kung ikaw ang tatanungin, ano ang gusto mong
festival? Bakit?
E. Pagtalakay ng PANGKATANG GAWAIN:
bagong
konsepto at Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. Ang bawat
paglalahad ng pangkat ay magsasagawa ng “brainstorming session”
bagong
tungkol sa pagkakapareho o pagkakaiba ng mga
kasanayan #2
pagdiriwang. Bibigyan ang bawat pangkat ng
dalawang metacards na pagkukunan nila ng
kasagutan. Gamitin ang format sa ibaba sa
paghahambing ng pagdiriwang.
Mga Festival Pagkakaiba Pagkakapareho

Lalawigan
Pangkat 1: Albay at Camarines Sur (Magayon at

Kaogma)
Patungkol sa
kasuotan Pinagmulan ng lugar
Pangkat 2: Camarines Norte at Sorsogon (Pinyahan

at Pili)
Patungkol sa aktibidades
produkto
Pangkat 3: Sorsogon at Albay(Kasangayahan at

Magayon)
Buwan ng Pinagmulan ay batay sa
pagdiriwang Kwento
F. Paglinang sa Panuto: Pliin sa Hanay B ang Festival na tintukoy ng

kabihasaan larawan na nasa Hanay A. Isulat ang titik sa patlang.
(tungo sa
Formative HANAY A HANAY B
Assessment)
____ 1. a. PINYAHAN FESTIVAL
40
____ 2. b. PILI FESTIVAL
____ 3. c. IBALONG FESTIVALL
____ 4. d. MAGAYON FESTIVAL
____ 5. e. HIMAG-ULAW FESTIVAL
Tamang Sagot: 1. e 2.c 3.a 4.b 5.d
G. Paglalapat ng Paano mo mapapahalagahan ang naging

aralin sa kontribusyon ng mga festival sa pagpapayaman ng
pang-araw- ating kultura?
araw na
buhay
Ang kultura ay nakikita sa mga pinagsalin-salin na

pamamaraan ng pamumuhay ng mga pangkat sa
isang lugar. Kasama na dito ang mga pagdiriwang,
mga kaugalian, wika, sining, mga pagkain, at iba pa.
Nagkakaiba-iba ang kultura ng mga pangkat ayon sa
uri ng kanilang komunidad.
41
I. Pagtataya ng Para sa mga Magagaling ng mag-aaral
aralin Pumili ng dalawa (2) gusto mong festival. Sumulat ng
3-5 talata na naglalarawan ng pagkakapareho o
pagkakaiba ng kultura at pinagmulan nito.
Para sa mga Mag-aaral na Katamtaman ang

Galing
Bilugan ang festival na ipinagdiriwang ng bawat lalawigan.
1. Catanduanes
CATANDUNGAN FESTIVAL IBALONG FESTIVAL
2. Albay
HIMAG-ULAW FESTIVAL MAGAYON FESTIVAL
3. Sorsogon
KAOGMA FESTIVAL KASANGGAYAHAN FESTIVAL
4. Camarines Norte
PINYAHAN FESTIVAL PILI FESTIVAL
5. Masbate
IBALONG FESTIVAL HIMAG-ULAW FESTIVAL
Other Option:
Isulat ang salitang TAMA kung ang pahayag ay nagsasad

ng tamang pahayag at MALI kung hindi.
______ 1. May ibat’ ibang klase ng festival, may tungkol
sa pagpapakilala ng kanilang mga produkto, tungkol sa
pinagmulan ng kanilang lugar, tungkoL sa kanilang
mayaman na kultura at pasasalamat sa magandang ani.
______ 2. Ang Peῆafrancia Fiesta ay pagdiriwang kung
saan ipinapakita ang debosyon kay “Ina” ang patron ng
Bicol.
______ 3. Ang Pili Festival ng Sorsogon ay pagpapakita
ng kultura ng mga taga Sorsogon.
______ 4. Ang Magayon Festival ay nagmula sa Masbate.
______ 5. Ang Himag-ulaw ay pagdiriwang sa magandang
ani.na natangap.
J. Karagdagang Panuto: Gumawa ng isang Picture Collage na

gawain para nagpapakita ng iba’t ibang Festival sa ating lalawigan
sa takdang- at karatig na lalawigan sa rehiyon.
aralin at
remediation
42
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailang
an ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
mag-papatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong
nang lubos?
Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nabuo na
nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko
guro?
43
Baitang III
I. LAYUNIN
Pamantayang Naipapamalas ang pag-unawa at
Pangnilalaman pagpapahalaga sa pagkakakilanlang kultural ng
Mga Kasanayan sa Nailalarawan ang pagkakakilanlang kultural ng
Pagkatuto kinabibilangang rehiyon (AP3PKRIIIb-c-3.2)
Kaalaman Natutukoy ang iba’t-ibang pangkat ng tao at
pangkat etniko sa mga lalawigan sa sariling
rehiyon.
Kasanayan Naisusulat ang mga pangalan ng iba’t-ibang

pangkat ng tao at pangkat etniko sa mga
lalawigan sa sariling rehiyon ayon sa kanilang
kaanyuang pisikal.
Pagpapahalaga Napapahalagahan ang iba’t-ibang pangkat ng

tao at pangkat etniko sa mga lalawigan sa
sariling rehiyon ayon sa kanilang kaanyuang
pisikal.
II. NILALAMAN “Paksa: Ang Kultura ng Aking Lalawigan at

Kinabibilangang Rehiyon”
1. Mga Tao
2. Panahanan
3. Dialekto at Wika
4. Paniniwala at Tradisyon
5. Pagdiriwang
6. Katutubong Sining (tula/awit/ sayaw/laro)
7. Bagay Pang-kultura (pagkain, produkto,
atbp)
8. Katawagan
III. MGA KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3, Patnubay ng Guro.
Gabay ng Guro 2015. pahina 136-140
44
2. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3, pahina 291-296
Kagamitang
Pangmag-aaral
3. Mga pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
5. Iba pang kagamitang Metacards na may mga salita o parirala para sa
panturo mga pangkatang gawain, cartolina,mga
larawan,laptop at projector
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Pumalakpak kung ang pangungusap ay tama
nakaraang aralin at itaas ang dalawang kamay kung ito ay mali.
at/o pagsisimula ng
bagong aralin 1.Naaayon sa klima ng panahon ang hanap-
buhay ng mga tao sa isang lugar.
2.Hindi mahalaga ang kultura.
3.Sa ikalimang rehiyon nabibilang ang Bicol
4.Pangingisda ang hanap-buhay ng mga
taong nakatira malapit sa tubig.
5.Tayo ay nasa Bikol.
Sagot:
1.tama 3.tama
5.tama
2.mali 4.tama
B. Paghahabi sa Ipapaalam ng guro sa klase ang layunin ng

layunin ng Aralin aralin sa araw na ito sa pamamagitan ng
pagbibigay ng pangkatang gawain.
Para sa mga magagaling na mag-aaral

SCRAMBLED PHRASES.Mula sa
metacards,bumuo ng isang kaisipan tungkol sa
grupo ng etniko.
GRUPONG ETNIKO
ng mga taong -ito ang grupo
lugar na may sarling nakatira sa isang
kultura
45
Inaasahang sagot ng mga bata:
Grupong Etniko- ito ang grupo ng mga taong
nakatira sa isang lugar na may sariling kultura.
Para sa mga mag-aaral na may katamtamang

kakayahan
RUMBLED LETTERS. Gamit ang mga letra,

aayusin ito upang makabuo ng isang salita.
1. KITSNI
2. YABMOB
3. ATGA
4. ONALOKIB

1. INTSIK
2. BOMBAY
3. AGTA
4.BIKOLANO
Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa

lamang na matuto
PICTURE PUZZLE. Bubuuin ang mga larawan
ng isang Bikolano, Aeta, Bombay at Intsik
BIKOLANO
http://blgf.gov.ph/regional-offices/region-5-2/ August
23, 2019
AETA
https://bataan.gov.ph/tourism/destinations/cultural/ae
ta-communities August 23, 2019
46
BOMBAY
http://www.sanfernandocity.gov.ph/sfcsite/index.php/en/108-
main-menu/archives/news-articles/318-seminar-ensures-zero-
kidnap-for-ransom-incident-in-the-city August 23, 2019
INTSIK
https://pcoo.gov.ph/news_releases/president-rodrigo-duterte-
welcomes-chinese-minister-song-tao/ August 23, 2019
C. Pag-uugnay ng Tatalakayin ng guro ang naging tugon sa

mga halimbawa sa pangkatang gawain sa pamamagitan ng
bagong aralin pagtatanong.
1. Ano ang naramdaman ninyo habang
ginagawa ang mga gawain?
2 .Bakit iyon ang naramdaman ninyo?
3. Ano ang kahulugan ng Grupong Etniko mula
sa nagging gawain?
(Grupong Etniko- ito ang grupo ng mga taong
nakatira sa isang lugar na may sariling kultura.)
4. Anong mga salita ang inyong nabuo?
(Bikolano, Aeta, Bombay at Intsik)
5. Paano ninyo natapos ang naging gawain?
(pagsunod sa panuto,
pagtutulungan,pagkakaisa)
6.Sino kayang mga pangkat ng tao at pangkat
etniko ang nakatira sa ating rehiyon?
(Bikolano, Aeta, Bombay at Intsik)
Itatanong pa ng guro:
1.Nakakita na ba kayo ng ganyang mga tao sa
ating rehiyon?Saan?
(iba-iba ang sagot ng mg bata)
2. Paano sila nagkakapare-pareho?
(nasa iisang rehiyon lamang)
3.Paano sila nagkakaiba-iba?
(pananalita,kasuotan at itsura)
4.Ano ang inyong napapansin sa kanilang
kasuotan?Pananalita?
47
(iba-iba ang sagot ng mg bata)
D. Pagtalakay ng Itanong:
bagong konsepto at 1. Ano-ano nga ang mga probinsiya sa ating
paglalahad ng Rehiyon?
bagong kasanayan (Camarines Sur, Camarines Norte,
#1 Catanduanes Masbate, Albay at Sorsogon)
2. Ano ang tawag sa mga taga Masbate?

(Noon ay Bisaya, naging Masbateño sa
panahon ni Pangulong Marcos)
3. Sa mga taga Catanduanes na nasa Hilagang

Silangan ng Bikol, ano naman ang tawag sa
kanila?
(Pandan)
4. Ang Albay ay kilalang-kilala dahil sa Bulkang

Mayon, Ano naman ang tawag sa mga taong
nakatira dito?
(Albayano/Albayana)
5. Bukod sa kanila ay mayroon pang mga

grupo ng tao at grupo ng etniko na naninirahan
sa ating rehiyon, sino-sino ang mga iyon?
(Bikolano, Aeta, Bombay at Instik)
E. Pagtalakay ng Magtatanong muli ang guro sa mga bata.
bagong konsepto at
paglalahad ng Mailalarawan ba ninyo ang kanilang itsura o
bagong kasanayan kaanyuang pisikal?Tingnan muli ang mga
#2 larawan.
1. Sa mga Bikolano?
(Ang mga Bikolano ay mga kayumanggi, may
matangkad at may maliit na mga tao, sila ay
mga natural na anyo ng Pilipino)
2.Ang mga Aeta o Agta?
(Maiitim ang kanilang balat,makakapal ang
mga labi, pandak at kulot ang mga buhok)
3.Ang mga Bombay?
(Mga matatangos ang ilong,malalaking tao at
matatangkad)
4.Ang mga Intsik?
(Mga mapuputi at singkit ang mga mata)
F. Paglinang sa Gamit ang mga larawan, ipatukoy sa mga bata
kabihasaan (tungo kung sa anong grupo ng etniko sila nabibilang?
sa Formative
Assessment) Tatawag ang guro ng mag-aaral at ipasusulat
ang pangalan ng grupo.
48
G. Paglalapat ng aralin Mga Gawain para sa mga mag-aaral na may
sa pang-araw-araw katamtamang kakayahan
na buhay
Sasagutin ng mga bata ang sitwasyon.
Nakasakay kayo sa isang jeep, sa loob ng jeep

ay may nakita kayong Aeta na nakasuot ng
kanilang nakasanayang damit, ang ibang tao na
nakasakay doon ay pangiti-ngiti na parang
nakakainsulto.Makikiayon ka ba sa mga
nagtatawanan?Oo o hindi?Bakit?
Gawain para sa mga magagaling na mag-

aaral
Aawitin ng mga bata ang isang awitin sa himig

ng “Watermelon,watermelon” habang
pumapalakpak.
Bikolano, Bikolano
Ikaw at Ako,
Ikaw at Ako
Bombay,Intsik,Aeta
Bombay,Intsik, Aeta
Grupong Etniko,
Grupong Etniko.
Mga Gawain para sa mga mag-aaral na

nagsisimula pa lamang na matuto.
Ang mga sumusunod na salita ay nakasulat sa

piraso ng makulay na papel Gagamitin nila ito
upang mabuo ang kaisipan o pangungusap.
Aeta Bikolano Bikol

Aeta
Intsik Bombay
1. Ang mga taong nakatira sa buong Rehiyong

Bikol ay tinatawag na _____________.
2. Ang mga ___________ ay may maiitim na
balat at kulot na mga buhok.
3. Ang wika ng mga Bikolano ay
_____________.
4. Ang mga ___________ay mapuputi at mga
singkit ang mga mata.
5. Ang mga _____________ay may
matatangos na ilong at matatangkad na tao.
49
H. Paglalahat ng aralin Katanungan para sa mga magagaling na
mag-aaral.
Bakit kailangan nating malaman ang iba’t-ibang

pangkat ng tao at pangkat etniko sa ating
sariling rehiyon?
(Upang malaman ang pagkakaiba-iba ng mga

taong naninirahan sa ating probinsiya o
rehiyon.)
Katanungan para sa mga mag-aaral na may

katamtamang kakayahan.
Paano ninyo ilalarawan ang pagkakaiba iba ng

mga pangkat ng tao sa ating rehiyon?
(Batay sa anyong pisikal,kasuotan at
pananalita)
Katanungan para sa mga mag-aaral na

nagsisimula pa lamang na matuto.
Ano-ano ang mga pangkat ng mga tao at

pangkat etniko sa ating rehiyon?
(Bikolano, Aeta/Agta, Instik at Bombay)
I. Pagtataya ng aralin Para sa mga magagaling na mag-aaral.
1-2 Paano mo maipapakita ang iyong

pagpapahalaga sa iba’t-ibang grupong etniko
na nasa ating rehiyon? (2 puntos)
3-5 Masaya ka ba sa kinabibilangan mong

grupo ng tao o etniko?Bakit? (3 puntos)
Inaasahang Sagot:
1-2 Iba-iba ang mga sagot ng mga bata ngunit
ang pinakamainam ay sa pamamagitan ng
paggalang sa kanila.
3-5 Iba-iba ang mga sagot ng mga bata ngunit

ang pinakamainam ay Opo, dahil sa iba’t ibang
pagkakakilanlan ng grupo ng tao o etnikong
kinabibilangan ko.
Para sa mga mag-aaral na may

katamtamang kakayahan
Iguhit ang mga hinihinging bahagi ng katawan

ayon sa kanilang anyong pisikal:
50
1. Aeta na may kulot na buhok.
2. Bombay na matangos ang ilong
3. Intsik na may singkit na mata
4. Bikolano na tuwid ang buhok
5. Masaya ka ba sa kinabibilangan mong grupo
ng tao o etniko?

lamang na matuto.
Bilugan ang tamang sagot.
1. Sa anong rehiyon ka nabibilang?

a.dalawa
b.tatlo
c.apat
d.lima
2. Ano ang tawag sa inyong rehiyon?

a.Samar
b.Bikol
c. MIMAROPA
d.CALABARZON
3. Anu-ano ang mga grupo ng etniko ang

makikita sa inyong rehiyon?
a. Bikolano, Aeta, Bombay at Hapon
b. Bikolano, Aeta, Bombay at Kastila
c. Bikolano, Aeta, Bombay at Intsik
d. Bikolano, Aeta, Bombay at Amerikano
4. Saang grupo ng tao o pangkat etniko ka

nabibilang?
5.Ilang taon ka nang naninirahan sa Bikol?
Inaasahang Sagot:
1.d
2.b
3.c
4.Iba’t iba ang sagot ng mga bata.
5. Iba’t iba ang sagot ng mga bata.
J. Karagdagang
Para sa lahat ng mag-aaral
gawain para sa
takdang-aralin at Gamit ang graphic organizer, isulat ang mga
remediation grupo ng mga tao o etniko na makikita sa ating
rehiyon
51
Grupo ng mga
tao o etniko sa
Rehiyon
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga mag-
aaral na nakakuha ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mga mag-

aaral na
nangangailangan ng
sa remediation
remedial? Bilang ng
mga mag-aaral na
nakaunawa sa aralin

aaral na mag-
papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga istratehiya

sa pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?

aking naranasan na
nabigyan ng solusyon
sa tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
52
Baitang III
Markahan: Ikatlo Linggo: 3
II. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipapamalas ang pag-unawa at
kinabibilangang rehiyon.
C. Mga Kasanayan Nailalarawan ang pagkakakilanlang kultural ng
sa Pagkatuto kinabibilangang rehiyon (AP3PKRIIIb-c-3.2)
Kaalaman Nailalarawan ang iba’t-ibang pangkat ng mga tao

at pangkat etniko sa mga lalawigan sa sariling
rehiyon.
Kasanayan
Naisasadula ang buhay ng mga pangkat ng tao
at pangkat etniko batay sa sitwasyon.
Pagpapahalaga Napapahalagahan ang mga pangkat ng tao at

pangkat etniko sa mga lalawigan bilang bahagi
ng sariling rehiyon.
II. NILALAMAN Paksa: “Ang Kultura ng Aking Lalawigan at
Kinabibilangang Rehiyon”
1. Mga Tao
2. Panahanan
3. Dialekto at Wika
4. Paniniwala at Tradisyon
5. Pagdiriwang
6. Katutubong Sining (tula/awit/ sayaw/laro)
7. Bagay Pang-kultura (pagkain, produkto, atbp)
8. Katawagan
III. MGA
KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga pahina sa Araling Panlipunan Patnubay ng Guro. 2015,
Gabay ng Guro pahina136-140
2. Mga pahina sa
Kagamitang
Pangmag-aaral
53
3. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3, pahina 291-296
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
5. Iba pang Projector, laptop, mga larawan, at makukulay na
kagamitang papel
panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Ang guro ay magpapakita ng larawan ng iba’t-
nakaraang aralin at/o ibang pangkat ng tao na may pangalan.
pagsisimula ng Tatayo ang mga bata kapag ang pangkat ng tao
bagong aralin na nasa larawan ay makikita sa ating rehiyon at
titiklupin ang tuhod kung hindi ito makikita sa
ating rehiyon ayon sa nakaraang aralin.
Hapon
https://asti.dost.gov.ph/communications/news-
articles/philippines-japan-on-rd-of-wireless-
communications/ August 23, 2019
Bombay
54
http://www.sanfernandocity.gov.ph/sfcsite/index.php/en/10
8-main-menu/archives/news-articles/318-seminar-ensures-
zero-kidnap-for-ransom-incident-in-the-city
August 23, 2019
Kastila
http://malacanang.gov.ph/4148-philippine-spanish-
friendship-day/August 23, 2019
Aeta
https://www.pna.gov.ph/photos/35860 August 23, 2019
Amerikano
55
https://ph.usembassy.gov/chief-of-staff-of-the-us-air-force-
and-commander-pacific-air-forces-visit-manila/ August 23,
2019
1.tiklop tuhod
2.tatayo
3.tiklop tuhod
4.tatayo
5.tiklop tuhod
B. Paghahabi sa Magpapakita ang guro ng video/videos tungkol
layunin ng Aralin sa mga Bikolano at Aeta.
You tube:
Magbibigay pansin ang mga bata tungkol sa
kanilang napanood o kung ano ang kanilang
masasabi tungkol sa video.
1 Kultura ng mga Aeta, tampok sa kauna-

unahang Indigenous Peoples Day
https://www.youtube.com/watch?v=-
jsXqQ0LHHM
 Saan ginanap ang pagdiriwang

para sa mga Aeta?
(Baao, Camarines Sur)
 Ano ang tampok sa pagdiriwang?
(Kultura ng mga Agta/Aeta)
 Ano-ano ang mga nabanggit na
mga laro?
(kadang-kadang, paligsahan ng
bao, pagpana at volleyball)
2. Buhay sa Probinsya || Bonga Ligao City Bicol

Albay
https://www.youtube.com/watch?v=xwNedZtX1RY
Magbibigay pansin ang mga bata tungkol sa

kanilang napanood o ano ang kanilang masasabi
tungkol sa video.
 Alin doon sa dalawang napanood

ninyo ang magkatulad ang
pamumuhay?
 Saan sa Bicol naroroon ang
nagsasalita sa video na napanood?
(Ligao City Bicol Albay)
56
 Ano ang hanap-buhay ng mga
pangkat ng tao o etniko sa ating
rehiyon?
(pangingisda,pagsasaka,pagneneg
osyo,
Pagtatanim at iba pa)
C. Pag-uugnay ng Bago magtanong ang guro ay aawit muna ang
mga halimbawa sa mga bata sa kumpas ng awiting “Tatlong Bibe”
bagong aralin
Pangkat Etniko
May Pangkat Etniko akong nakita,

Bikolano, Bombay, Intsik, Aeta,
Ang Bikolano relihiyoso at sila ay maasekaso,
Ang mga Aeta, hanapbuhay ay pagsasaka,
Sa mga Intsik at Bombay ay negosyo sa kanila.
Na. na, na, na, na ,na
Bicolano ako at tayo…
1. Ano ang pamagat ng awitin?

2. Tungkol saan ang awitin?
3. Ayon sa awitin, ano ang nabanggit

tungkol sa Bikolano? Aeta? Bombay at Intsik?
D. Pagtalakay ng Tatawag ang guro ng mag-aaral upang

bagong konsepto at magbasa. Ipaliliwanag ng guro.
paglalahad ng
bagong kasanayan
#1 Bikolano
 kilala sa pagiging mabuti sa pagtanggap

ng mga panauhin, maasikaso, mababait,
at relihiyoso
 kilala sa pagdiriwang ng Pista ng

Peñafrancia tuwing Setyembre
 naninirahan sila sa kapaligirang may

matatabang lupa at sagana sa likas na
yaman
 tanyag sa mga pagkaing may gata at sili

gaya ng laing at Bicol Express
57
Aeta/Agta
 Pinakaunang tao na nanirahan sa

Kabikolan sa mahabang panahon na ang
nakalilipas.
 Makikita ito sa Sta. Elena Labo

Camarines Norte, at sa Bukid ng Iriga
Camarines Sur.
 Nakatira sila sa bahay na gawa mula sa

kawayan, kogon, at dahon ng niyog o
abaka.
 Pagsasaka at pangingisda ang kanilang

hanap-buhay
 kakaunti ang kanilang bilang sa ating

rehiyon
 patuloy silang inaalagaan ng pamahalaan
Instik at Bombay
 mga dayuhan sa ating rehiyon

 Chinese o Intsik, Indian o Bombay
 negosyo ang kanilang inaasikaso
E. Pagtalakay ng Itatanong ng guro ang mga sumusunod:

bagong konsepto at
paglalahad ng Bukod sa mga Intsik at Bombay, may mga
bagong kasanayan dayuhan pa ba kayong nakikita sa ating
#2 rehiyon?
Sa inyong palagay anong pangkat kaya sila

ng mga tao?
(Koreano, Amerikano at iba pa.)
Bakit kaya ang ilang grupo ng dayuhan ay

namamalagi at naninirahan na sa ating
rehiyon?
(iba-iba ang mga sagot ng mga bata)
58
F. Paglinang sa Para sa mga magagaling na mag-aaral.
kabihasaan (tungo
sa Formative Ipapakita ang mga sumusunod na buhay ng
Assessment) grupong etniko sa pamamagitan ng
pagsasadula.
Ang mga Bikolano ay:
 madasalin
 Nagmamano sa matatanda
Para sa mga may katamtamang kakayahan na

mag-aaral.
Pagtambalin ang nasa Hanay A sa dapat nitong
katambal sa hanay B.
Hanay A Hanay B
______1.Bikolano a. kilalang-kilalang
selebrasyon
ng mga taga-Bikol.
______2.Bombay b. kakaunti ang
kanilang bilang
sa ating rehiyon
______3.Pista ng c. sila ay nanggaling
sa Tsina
Peñafrancia
______4.Aeta d. tanyag sa mga
pagkaing may
gata at sili gaya ng
laing at
Bicol express
______5.Instik e. Sila ay nagmula sa
India
lamang na matuto.
LOOP A WORD. Bibilugan ang mga salita na

makikita sa puzzle.(5 salita lamang)
I C B O M B A Y D F
N K T D J N R T V E
T B W Q E X Y I O H
S X Z B K F A E T A
I S K L C V O U M G
K D F H A K V M E T
A H G V I U M R K A
Z J F N C Z D O G I
X I T G R U P S A K
P E N I L K O E L L
Q U W E B D H K S N
59
G. Paglalapat ng aralin  Saan ka nabibilang na pangkat ng tao o
sa pang-araw-araw pangkat-etniko?
na buhay
 Ano ang nakikita ninyong pagkakaiba sa
mga katangian ng ibang pangkat ng tao o
etniko?
 Bakit mahalaga na malaman ang mga

katangian ng bawat pangkat ng tao o
etniko sa ating rehiyon?
 Ipinagmamalaki mo ba ang iyong sariling

pangkat? Bakit?
H. Paglalahat ng aralin Paano natin mailalarawan ang mga pangkat ng
tao o etniko na naninirahan sa ating rehiyon?
I. Pagtataya ng aralin Para sa mga magagaling na mag-aaral.
1. Ano ang dapat gawin upang

mapangalagaan ang mga Aeta o Agta? (3
puntos)
2. Sainyong palagay, bakit napakasimple ng
pamumuhay ng mga Aeta o Agta? (2
puntos)
Inaasahang Sagot:
1. iba-iba ang sagot ng mga bata ngunit ang
pinakamainam na sagot ay kailangan na
magpatayo ng mga paaralan para sa kanila
upang sila ay matutong magbasa at magsulat.
2. Dahil ang mga Agta ay hindi nakakapag-aral
at sila ay namumuhay sa kabukiran o kagubatan.

kakayahan
1. Bakit may mga dayuhang nanirahan na sa
ating rehiyon sa matagal na panahon?
2-5 Isulat ang apat na grupo ng etniko na
makikita sa rehiyong Bikol.
Inaasahang Sagot:
a. iba-iba ang sagot ng mga bata ngunit

ang pinakamainam na sagot ay dahil
sila ay nakapag-asawa na ng mga
taga Bikol
b. Bikolano
c. Aeta/Agta
60
d. Bombay
e. Intsik

lamang na matuto.
Bilugan ang tamang sagot.
1. Alin sa mga sumusunod ang sikat na

katangian ng isang Bikolano.
a. relihiyoso
b. walang pagmalasakit
c. mayayabang
d. mapagkunwari
2. Ano ang tawag sa mga Aeta?

a. Baluga
b. Agta
c. Dumagat
d. kaakano-ey
3. Sino ang pangkat ng mga tao na

nanirahan na sa ating rehiyon upang
magnegosyo?
a. Intsikk at Bombay
b. Hapon at Kastila
c. Arabo at Koreano
d. Malaysian at Indonesia
4. Sila ang grupo ng etniko na

kadalasang makikita sa Labo, Camarines Norte.
a. Intsik
b. Bombay
c. Aeta
d. Amerikano
5. Sa anong pagkain kilalang-kilala ang
mga Bikolano?
a. mapapait
b. matatamis
c. maaasim
d.maaanghang
Inaasahang Sagot:
1. a
2. b
3. a
4. c
5. d
61
J. Karagdagang Para sa lahat ng mag-aaral.
gawain para sa
takdang-aralin at Sagutan:
remediation Lagyan ng tsek (/) kung ang pangungusap ay
tama at ekis (x) kung mali.
____1. Pagtanggap ng maayos sa iba’t-ibang
grupo ng mga tao o etniko sa ating rehiyon.
____2.Hindi pinapakinggan ang sinasabi ng mga
Aeta.
____3.Pagpapahalaga sa mga pangkat etniko sa
ating rehiyon.
____4. Ipagmalaki ang sariling grupo ng tao o
etniko na kinabibilangan sa ating rehiyon.
____5.Ang paggalang ay nakadepende sa itsura
ng tao.
Inaasahang Sagot:
1. /
2. x
3. /
4. /
5. X
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya

aaral na
nangangailangan ng
iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mga mag-aaral na
nakaunawa sa aralin

aaral na mag-
papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
62
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?

aking naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa tulong
ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
63
Baitang III
I. LAYUNIN
Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at pagkilala
Pagganap sa nabubuong kultura ng mga lalawigan sa
Mga Kasanayan sa Natutukoy ang mga wika at diyalektong ginagamit sa
Pagkatuto sariling lalawigan at rehiyon.( AP3PKK-IIIb-c-3.3)
Kaalaman Natutukoy ang mga wika at diyalektong ginagamit sa
sariling lalawigan at rehiyon
Kasanayan Aktibong nakikilahok sa mga gawain at talakayan.
Pagpapahalaga Napapahalagahan ang mga wika at diyalektong
ginagamit sa sariling lalawigan at rehiyon
II. NILALAMAN Paksa: “Ang Mga Wika at Diyalekto sa Aming Lalawigan
at Rehiyon”
III. MGA
KAGAMITAN
PANTURO
Sanggunian
1.Mga pahina sa Araling Panlipunan 3, pahina 141-144
Gabay ng Guro
2.Mga pahina sa Araling Panlipunan 3 pahina 299-307
kagamitang pang-
mag-aaral
3.Mga pahina sa
teksbuk
4.Karagdagang Laptop/lapel, mapa ng lalawigan ng Camarines Sur
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
5. Iba pang Batayang aklat, tsart ng mga halimbawa ng wika, mapa
kagamitang ng lalawigan ng Camarines Sur
pampagtuturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Magbalik-aral sa nakaraang aralin.
nakaraang aralin at/o Itanong: Anong kultura mayroon ang inyong lalawigan na
pagsisimula ng iyong kinabibilangan batay sa;
bagong aralin 1. Mga Tao,
2. Panahanan,
3. Paniniwala,
4. Pagdiriwang,
5. Atbp?
B.Paghahabi sa Iparinig sa mga bata ang awiting Sarong Banggi gamit
layunin ng Aralin ang lapel o laptop.
Magbigay ng katanungan:
Ano ang pamagat ng awiting ito?
Saang lugar tanyag ang awiting ito?
64
C.Pag-uugnay ng Sino na sa inyo ang nakapunta sa Maynila o sa ibang
mga halimbawa sa lugar?
bagong aralin Paano kayo nakisalamuha sa mga tao doon?
Magkaroon ng kaunting usapan tungkol dito.
Pangkatang Gawain: Hatiin sa 4 na grupo ang klase.
D.Pagtalakay ng Magkaroon ng Gallery Walk. Ipaskil sa dingding ang
bagong konsepto at halimbawa ng iba’t-ibang Diyalekto ng Bikol. Ang mga
paglalahad ng bagong sumusunod na pangungusap ay Diyalekto sa Bikol. Isulat
kasanayan #1 sa sariling diyalekto ang pangungusap na ito.
 Ngata ta dai naglayog an gamgam ni Pedro

maski dai nin
Kandado an hawla?
 Nakay daw kay dire naglayog an tamsi ni Pedro

maski wara kandado an hawla?
 Ta ‘ono / ta nata ta diri naglayog adtong bayong

ni Pedro dawa Əda kandado su laƏman?
 Nata dai naglayog ang bayong ni Pedro maski

daing kandado su hawla?
 Bakin dai naglayog an gamgam ni Pedro maski

mayong kandado si hawla?
Pag-ulat ng bawat pangkat.

Pag-usapan ang sagot ng mga bata.
Malayang talakayan tungkol sa paksang aralin.
Ano ang napansin ninyo sa bawat diyalekto?

May pagkakatulad o pagkakaiba ba?
Saang bahagi ng Bikol ginagamit ang mga salitang ito?
Pag-usapan ang tsart na ito.
Coast Bikol- Bikol- Bikol- Bikol- Bikol- Rinko Sorso

al Naga Partid Legas Virac Daet nada gon
Bikol dialec o pi dialec dialec Langu Langu
t dialec dialec t t age age
t t (Inlan (Bisak
d ol)
Bikol
Tadaw Tano Hada Nata Ngata Bakin Ta Nakay
ta dae daw ta w ta e dai ta dai dai ‘ono/ta daw
lumina dai naglay naglay naglay naglay nata kay
yog an naglay og an og an og an og an ta diri dire
bayon og an gamg bayon gamg gamg naglay naglay
g ni gamg am ni g ni am ni am ni og og an
Pedro am ni Pedro Pedro Pedro Pedro bayon tamsi
dawa Pedro maski maski maski maski g ni ni
na dawa e nin daing dai nin mayon Pedro Pedro
dae na kanda kanda kanda g dawa maski
nin mayo do su do su do an kanda Əda wara
kanda nin hawla hawla hawla do si kanda kanda
do su kanda ? ? ? hawla do su do an
hawla do si ? laƏma hawla
? hawla n? ?
?
65
Ipabasa ang karagdagang aralin sa pahina 302-303 ng
aklat.
E. Pagtalakay ng Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa lamang na
bagong konsepto at matuto
kasanayan #2 Pagdugtungin ang kahulugan ng bawat salita sa Hanay A
na nakasulat sa Hanay B.
A B
1. rapado gurang
2. lasngag aki
3. butalnak ribong
4. rungaw pakol
5. gusgos burat
Mga Gawain para sa mga mag-aaral na may

Gamitin sa sariling pangungusap ang mga salitang nasa
ibaba.
A. gamgam
B. balay
Mga Gawain para sa mga magagaling na mag-aaral

Sumulat ng mga salita na ginagamit ninyo na alam
ninyong iba ang kahulugan sa karatig na lalawigan.
F.Paglinang na Pasagutan ito sa mga bata.
Kabihasaan (tungo sa Hanapin sa hanay B ang kahulugan ng salita sa hanay A.
Formative Isulat ito sa kwaderno.
Assessment)
Hanay A Hanay B
1. naglagapak a. ikot
2. piknit b. maigot
3. taririk c. nahulog
4. usmag d. kudot
5. lapigot e. turog
Sagot: 1. C 2. D 3. A 4. E 5. B
G.Paglalapat ng aralin Ano ang epekto ng pagkakaroon ng iba-ibang diyalekto
sa pang-araw-araw na sa ating rehiyon?
buhay
H.Paglalahat ng aralin Ano-ano ang mga diyalekto o wikang ginagamit sa ating
lalawigan o rehiyon?
Magbigay halimbawa ng bawat diyalekto o wika.
I.Pagtataya ng aralin Hanapin sa loob ng kahon ang diyalektong tinutukoy sa
bawat lalawigan o rehiyon.
Buhi-non Rinconada-Bikol Bikol-Partido
Minasbate Bikol-Naga Tagalog-Bikol
1. Ito ay ang diyalektong nauunawaan ng lahat ng

mga Bikolano. _________________
66
2. Diyalekto ito na ginagamit ng mga taga Ticao sa
Masbate.______________
3. Anong lengguwahe ang ginagamit ng mga taga-
Camarines Norte na malapit sa Quezon?________
4. Ang diyalektong _____________ ay ginagamit ng
mga nakatira malapit sa Golpo ng Lagonoy.
5. Ito ay diyalektong ginagamit ng mga taga Nabua.
Baao, Bato, Balatan at Iriga. ____________
Sagot:
1. Bikol-Naga
2. Minasbate
3. Tagalog-Bikol
4. Bikol-Partido
5. Bikol-Rinconada
J.Karagdagang Ibigay ang kahulugan ng mga diyalektong ito.
Gawain para sa 1. butalnak
Takdang Aralin at 2. kansyon
Remediation 3. rawit-dawit
4. gosgos
5. lasngag
V.MGA TALA
VI.PAGNINILAY
A.Bilang ng mag-aaral
na nakauha ng 80%
sa pagtatayao.
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan ng
sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin.
D. Bilang ng mag-
aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
estratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking naranasan
na nabigyan ng
solusyon sa tulong ng
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa kapwa ko
guro?
67
Baitang III
I.Layunin
B. Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at pagkilala
C. Mga Nailalarawan ang mga kaugalian, paniniwala at
Kasanayang tradisyon ng sariling lalawigan at rehiyon( AP3PKK-
Pampagkatuto/ IIIb-c-3.3)
Layunin
I.Mga Tiyak na
Layunin
A. Kaalaman Nasasabi ang kahalagahan ng mga wika at diyalekto at
ang wastong paggamit nito tungo sa maayos na
ugnayan ng mga iba’t-ibang pamayanan sa sariling
B. Kasanayan Aktibong nakikilahok sa mga gawain at talayan.
C. Pagpapahalaga Napapahalagahan ang mga wika at diyalektong
ginagamit sa sariling lalawigan at rehiyon
II. Nilalaman Paksa: “Ang Mga Wika at Diyalekto sa Aming
Lalawigan at Rehiyon”
III. Mga Kagamitang
Panturo
A.Sanggunian
1.Mga pahina sa Gabay K to 12 AP3PKR-IIIb-c-3
ng Guro
2.Mga pahina sa
kagamitang pang-mag-
aaral
3.Mga pahina sa Araling Panlipunan 3 pp. 299-307
teksbuk
4.Karagdagang Laptop/lapel, tsart ng awiting Gugon
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B.Iba pang kagamitang
pampagtuturo
IV. Pamamaraan
A. Balik-aral sa Magbalik-aral sa nakaraang aralin tungkol sa mga
nakaraang aralin at/o diyalekto sa lalawigan/rehiyon.
pagsisimula ng bagong
aralin
B.Paghahabi sa layunin Ang mga bata ay await ng isang kanta na may pamagat
ng Aralin na “ “Gugon” na isang klase ng damo na
namumulaklak.
Ipaawit sa mga bata ang awiting “ Gugon ”
68
Ano daw idtong sa gugon
Bulawan bagang paghilngon
Kan so kuyang dulukon
Ay ay burak palan nin balagon
II
Kan si sakuya ng kikua
Sarong boses an nagsayuma
Hare man baya pagkuaha
Ai ai burak palan ni Maria
Itanong:
1. Anong ang naintindihan ninyo sa awitin?
2. Anong diyalekto ang ginamit sa awitin?
C.Pag-uugnay ng mga Pangkatang-Gawain: Gumawa ng maikling usapan

halimbawa sa bagong I. Sa loob ng bahay
aralin II. Sa loob ng paaralan
III. Sa parke
IV. Sa palaruan
Pamantayan Napakahusay Mahusay Kailangan ng

gabay ng
Guro
Nilalaman
Paglalahad
Aksyon
Kabuuan
D.Pagtalakay ng Tanungin ang mga bata tungkol sa ginawa.

bagong konsepto at 1. Tungkol saan ang inyong nagawang usapan?
paglalahad ng bagong 2. Ano ang ginawa ninyo upang kayo ay
kasanayan #1 magkaintindihan?
3. Paano ninyo nabuo ang usapan?
E. Pagtalakay ng Talakayin ang kahalagahan ng Diyalekto sa

bagong konsepto at pagkakakilanlan ng mga lalawigan sa rehiyon
kasanayan #2 Itanong:
Bakit kailangan nating pahalagahan ang mga
ginagamit na diyalekto sa ating lalawigan at rehiyon?
Ano kaya ang mangyayari kong walang tayong

diyalektong ginagamit?
F.Paglinang na Pangkatang Gawain: Hatiin sa 4 na pangkat ang mga
Kabihasaan (tungo sa bata:
Formative Assessment)
Gumawa ng Slogan sa kahalagahan ng diyalekto/wika.
Pamantayan 5 4 3 2 1
Nilalaman
Kaisahan ng mga
salita
Maayos ng pag
lalahad ng ideya
Kabuuan
69
Ang mga bata ay gagawa ng nakatakdang gawain at
ilalahad ito sa klase.
G.Paglalapat ng aralin Itanong:
sa pang-araw-araw na
buhay Paano mo ipakikita ang pagpapahalaga sa sariling
wika at diyalekto?
H.Paglalahat ng aralin Itanong:
Ano ang kahalagahan ng wika at diyalekto?

Ano ang epekto ng pagkakaroon ng sariling wika at
diyalekto sa isang lugar?
I.Pagtataya ng aralin Para sa lahat ng mga Mag-aaral
Itanong:
Ano ang kahalagahan ng wika at diyalekto at
wastong paggamit nito tungo sa maayos na ugnayan
ng mga ibat-ibang pamayanan sa sariling lalawigan at
rehiyon?
J.Karagdagang Gumawa ng isang maikling talata tungkol sa
Gawain/Pagpapahusay pagpapahalaga sa diyalektong mayroon tayo.
V.MGA TALA
VI.PAGNINILAY
A.Bilang ng mag-aaral
na nakauha ng 80% sa
pagtatayao.
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan ng
sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
D. Bilang ng mag-aaral
na magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
estratehiya sa pagtuturo
ang nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
sa tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa kapwa ko
guro?
70
Baitang III
I.LAYUNIN
Pangnilalama pagkakakilanlang kultural ng kinabibilangang
n rehiyon
B. Pamantayan Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at
sa Pagganap pagkilala sa nabubuong kultura ng mga lalawigan sa
C. Mga Naipapaliwanag ang kahalagahan ng
Kasanayan makasaysayang lugar at ang mga saksi nito
sa Pagkatuto sa pagkakailanlang kultura ng sariling
(AP3PPK-IIId-4)
I. Mga Tiyak na
Layunin:
A. A. Kaalaman Natutukoy ang ilang makasaysayang pook ng
B. Kasanayan Nasasabi ang kahalagahan ng makasaysayang

pook upang makilala ang kultura ng kinabibilangang
C. Pagpapahalaga c. Napapahalagahan ang mga makasaysayang pook
sa kinabibilnagan lalawigan at rehiyon.
II. Nilalaman Ang Mga Makasaysayang Pook ng Lalawigan at

Rehiyon
Day 1 – “Halina’t Dayuhin: Makasaysayang Lugar ng

Camarines Sur, Camarines Norte at Albay”
III. Mga
Kagamitang
Panturo
1. Mga
Sanggunian
2. Mga pahina sa Pangatlong Markahan Aralin 4
Gabay ng Guro Pahina
3. Mga pahina sa AP 3 pahina 308-320
Kagamitang
Pangmag-aaral
71
4. Mga pahina sa AP 3 pahina 308-320
Teksbuk
5. Karagdagang
kagamitan
mula sa portal
ng Learning
Resource
6. Iba pang flash card, laptop, projector, mga larawan, tsart
kagamitang
panturo
IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Ang mga mag-aaral ay mag-uunahan sa pagsagot
nakaraang sa mga kahulugan ng mga diyalektong ipapakita ng
aralin at/o guro gamit ang flash card. Ang mga kasagutan ay
pagsisimula ng ipapaskil ng mag-aaral kasunod ng salitang ibinigay
bagong aralin
ng guro.
a. kanta
1. rabas burat
2. lasngag
3. rapado lakaw
4. rawit-dawit
5. kansyon panambitan
pakol
Itanong sa mga bata:

Ano ang kahalagahan ng pagkakaroon ng
dialekto sa ating lalawigan at rehiyon?
B. Paghahabi sa Magpapakita ng larawan ng mga makasaysayang

layunin ng pook sa mga lalawigan ng Camarines Sur,
Aralin Camarines Norte at Albay?
72
Itanong:
1. Ano-ano ang mga nakita ninyo sa larawan?
2. Ano kaya ang ipinapakita ng mga
makasaysayang lugar sa ating lalawigan at
rehiyon?
3. Paano maipapakilala ng mga
makasaysayang lugar ang ating lalawigan at
rehiyon?
C. Pag-uugnay Batay sa mga ipinakitang larawan tutukuyin ng mga
ng mga mag-aaral kung saan lalawigan ito matatagpuan at
halimbawa sa ang kahalagahan nito upang makilala ang kultura ng
bagong aralin bawat lalawigan.
D. Pagtalakay ng Tatalakayin ng guro ang ilan sa mga
bagong makasaysayang lugar sa Camarines Sur,
konsepto at Camarines Norte at Albay
paglalahad ng
bagong Makasaysayang Lugar sa Camarines Sur
kasanayan #1
Metropolitan Church, Naga City

http://www.google.com/serach?q=metropolitan+cathedtral+nag
a+city&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved
Isa sa pinakaluma at pinakamalaking simbahan

sa Bicol. Ito ay ginawa noong 1595 sa magbuo ng
Diocese ng Nueva Caceres. Katabi nito amg Holy
Rosary Minor Seminary museum na pinaglalagyan
ng mga mga artifacts ng Bicol.
73
Kardillo Church ng Quipayo, Calabanga, Camarines
Sur.
http://www.google.com/serach?q=ladrillo+church+
quipayo+calabanga&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved
Ginawa noong 1616 bilang unang simbahan ng

mga kastila. Idineklara ito bilang National Historical
Landmark batay sa Resolution Blg. 5 Series 1996 ng
National Historical Institiute.
Makasaysayang Lugar sa Camarines Norte
Inot na Monumento ni Rizal
https://www.google.com/search?q=makasaysayang+pook+sa+camari
nes+sur&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=R3N-
np7cYXjHSM%253A%252CGmPBjzp1dMiUUM%252C_&vet=1&usg=
AI4_-
kSpgj5ntTl0tyZqY9nTqHPeI8avuQ&sa=X&ved=2ahUKEwid783nwpDj
AhVMA4gKHVvICWQQ9QEwA3oECAQQCg#imgdii=wpEoe5rFh_r21
M:&imgrc=maKtpbCX0LtVKM:&vet=1
Ang unang monumento ni Rizal ay nasa Daet,

Camarines Norte. Ito ay makasaysayang lugar na
makikita sa harapan ng munisipyo ng Daet. Ginawa
ito noong 1898, na ang pundasyon nito ay gawa sa
mortar at malalaking bato galing sa mga lumang
kulungan ng mga Kastila sa Daet.
74
Monumento ni Jose Maria Panganiban
http://homeworks-
edsci.blogspot.com/2012/10/makasaysayang-pook-sa-bicol-
region.html
Ito’y makikita sa harapan ng munisipyo ng Jose
Maria Panganiban sa Camarines Norte. Dito inilibing
ang mga labi ni Jose Maria Panganiban.
Makasaysayang Lugar sa Albay
Headless Statue sa Legazpi City
http://www.google.com/search?q=headless+statue+le
agsapi&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved
Monumento ng mga bayaning Bicolano na

lumaban sa mga Hapon ng Ikalawang Digmaang
Pandaigdig. Ito ay makikita sa lungsof ng Legazpi.
San Rafael Church, Legazpi City
http://www.google.com/search?biw=1094&bih+542&tbm==i
sch&sa=1&ei=st1ZIYXeW1Fuilr7wPoMen0As&q=st.+rapha
el+church+leagzpi+city
75
Simbahan sa Legaspi na ang altar ay galing sa
mga bato sa pagputok ng Bulkan Mayon.
E. Pagtalakay ng Itanong sa mga mag-aaral:
bagong 1. Ano ang ipinapakita ng mga makasaysayang
konsepto at istruktura?
paglalahad ng 2. Bakit kailangan nating alagaan at
bagong
pahalagahan ang mga makasaysayang
kasanayan #2
istrukturang ito?
3. Paano natin mapangangalagaan ang mga
kasaysayang ito sa ating lalawigan at
rehiyon?
4. Ano-ano mga katangian ng ating lalawigan
ang ipinapakita ng mga makasaysayang
lugar/ bantayog o istruktura ng;
a. Camarines Sur
b. Camarines Norte
c. Albay
F. Paglinang sa Ang klase ay hahatiin sa tatlong pangkat.
kabihasaan
(tungo sa Mga Gawain para sa mga Gawain para sa
Formative
mag-aaral na nagsisimula mga magagaling
Assessment)
pa lamang na matuto. na mag-aaral
Panuto: Pumili ng isang Panuto: News
makasaysayang Reporting
lugar/monumento at sagutin Ang mga mag-aaral
ang mga sumusunod: ay gagawa ng
pagbabalita sa
a. Saan ito matatagpuan? isang
b. Ano ang kwento nito? makasaysayang
lugar sa ating
Mga Gawain para sa mga rehiyon sa
mag-aaral na may pamamagitansa
katamtamang kakayahan pagsagot ng mga
sumusunod:
Panuto: Isulat sa isang a. Saan ito
graphic organizer ang isang matatagpuan
makasaysayang lugar sa ?
ating rehiyon sa b. Ilarawan ito?
pamamagitan sa pagsagot sa c. Bakit
mga sumusunod: kailangan ito
sa kwento ng
a. Makasaysayang Lugar ating
b. Saan ito matatagpuan? lalawigan at
c. Bakit ito rehiyon?
makasaysayan?
d. Bakit ito mahalaga?
76
G. Paglalapat ng Sagutin ang sumusunod na mga tanong:
aralin sa pang- 1. Bakit kailangan pangalagaan ang mga
araw-araw na makasaysayang lugar sa ating rehiyon?
buhay 2. Paano mo maipapakita ang pagpapahalaga at
mangangalaga sa mga makasaysayang lugar sa
ating rehiyon?
H. Paglalahat ng Itanong:
aralin Ano-ano ang mga makasaysayang lugar na
matatagpuan sa lalawigan ng Camarines Sur,
Camarines Norte at Albay?
Bakit ito ay kailangan pahalagahan upang makilala

ang kultura ng kinabibilangang lalawigan at rehiyon?
I. Pagtataya ng Mga Gawain para sa Gawain para sa mga
aralin mga mag-aaral na magagaling na mag-
nagsisimula at may aaral
katamtamang
kakayahan
Panuto: Pusuan ang Panuto:
pangungusap kung tama Sagutin ang tanong sa
ang iponapahayag at pamamagitan ng dalawa
lagyan ng ☹ ang hindi. hanggang tatlong
___1. Ang Metropolitan pangungusap.
Cathedral ay
matatagpuan sa Naga 1. Paano ipinapakita
City. ng mga Bikolano
___2. Ang monumento ni ang kanilang
Jose Maria Panganiban paniniwala?
ay nakalagak sa Albay. 2. Ano ang
___3. Isang sa ipinapakita ng
pinakalumang simbahan isang
sa Pilipinas ang Kadrillo makasaysayang
Church of Quipayo. lugar/ monumento
___4. Ang Headless sa kulturang
Statue ay alay sa mga mayroon ang
hapong namatay sa isang lalawigan?
Legazpi.
77
___5. Ang monumento ni
Rizal ang unang ang
unang ginawa sa sa
Daet, Camarines Norte.
Tamang Sagot:
Para sa mga mag-aaral na nagsisimula at may
1. 4. ☹
2. ☹ 5.
3.
Gawain para sa mga magagaling na mag-aaral
Answer may vary
J. Karagdagang Itanong:Paano makakatulong sa turismo at
gawain para sa kabuhayan ng isang lalawigan ang mga
takdang-aralin makasaysayang lugar sa ating rehiyon?.
at remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailanga
n ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
mag-papatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong
nang lubos?
Paano ito
nakatulong?
78
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nabuo na
nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko
guro?
79
Baitang llI
Markahan: Ikatlo Linggo: Ikaapat
I.LAYUNIN
Pamantayang Naipapamalas ang pagunawa at pagpapahalaga
rehiyon
Mga Kasanayan sa Naipapaliwanag ang kahalagahan ng

Pagkatuto makasaysayang lugar at ang mga saksi nito
sa pagkakailanlang kultura ng sariling
(AP3PPK-IIId-4)
Kaalaman Natutukoy ang ilang makasaysayang pook ng
Kasanayan Nakagagawa ng graphic organizer mula

makasaysayang pook sa kinabibilnagang
Pagpapahalaga Nasasabi ang makasaysayang pook upang
makilala ang kultura ng kinabibilangang lalawigan
at rehiyon.
II. NILALAMAN Paksa: Ang Mga Makasaysayang Pook ng
Lalawigan at Rehiyon
Day 2 – “Kilalanin ang Makasaysayang Lugar ng

Masbate,
Catanduanes at Sorsogon”
III. MGA
KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga pahina sa Pangatlong Markahan Aralin 4

Gabay ng Guro Pahina 144-147
2. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3 pahina 308-320
Kagamitang
Pangmag-aaral
80
3. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3 pahina 308-320
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula
sa portal ng
Learning
Resource
5. Iba pang flash card, laptop, projector, mga larawan,tsart at
kagamitang graphic organizer
panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Ang mga mag-aaral ay magkakaroon ng
nakaraang aralin paligsahan.
at/o pagsisimula
ng bagong aralin Mag-uunahan sila sa pagbuo ng jumbled
a.
letters ng mga makasaysayang lugar na makikita
sa Camarines Sur, Camarines Norte at Albay.
Batay sa ipapakitang larawan mag-uunahan
ang mga bata sa pagbuo ng pinaghalong mga
salita.
adkilrlo hucrch fo uoipqay
selahdes saetut
omnuemnto in osje armia

angnpaniab
B. Paghahabi sa Magpapakita ng larawan ang guro ng mga

layunin ng Aralin makasaysayang lugar sa Masbate, Catanduanes
at Sorsogon.
81
Aroroy Light House
Batong Paloway
Bulusan Belfry
Itanong:
1. Ano-ano ang mga nakita ninyo sa larawan?
2. Ano kaya ang ipinapakita ng mga
rehiyon?
3. Paano mo maipapakilala ang mga
rehiyon?
C. Pag-uugnay ng Batay sa mga ipinakitang larawan tutukuyin ng
mga halimbawa mga mag-aaral kung saan lalawigan ito
sa bagong aralin matatagpuan at ang kahalagahan nito upang
makilala ang kultura ng bawat lalawigan.
D. Pagtalakay ng Tatalakayin ng guro ang ilan sa mga
bagong konsepto makasaysayang lugar sa Masbate, Catanduanes
at paglalahad ng at Sorsogon.
bagong Makasaysayang Lugar sa Masbate
kasanayan #1 Bugui Point Light House
82
https://www.google.com/search?q=makasaysayang+pook+sa+masbate&sa
=X&biw=1366&bih=625&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=c8II_-
VuM1CsAM%253A%252CAYm4VRgdoK8AbM%252C_&vet=1&usg=AI4_-
kSDJU_lkoM8nBCWP6V-3nIl-H-S6g&ved=2ahUKEwi9y-
7LyZDjAhUYfnAKHaAUCnwQ9QEwAXoECAYQBg#imgrc=c8II_-
VuM1CsAM:&vet=1
Isang makasaysayang parola na matatagpuan

sa Bugui Point sa bayan ng Aroroy, sa dakong
hilaga ng Masbate.Ito’y nagbibigay liwanag sa mga
mandaragat papasok sa mga isla ng Burias
,Masbate at Ticao. Ito ay nagsisilbing liwanag
tuwing gabi at makasaysayan ang natatanging
istruktura nito.
Masbate Capitol Building
https://www.google.com/search?q=makasaysayang+pook+sa+masbate&sa
=X&biw=1366&bih=625&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=c8II_-
VuM1CsAM%253A%252CAYm4VRgdoK8AbM%252C_&vet=1&usg=AI4_-
kSDJU_lkoM8nBCWP6V-3nIl-H-S6g&ved=2ahUKEwi9y-
7LyZDjAhUYfnAKHaAUCnwQ9QEwAXoECAYQBg#imgrc=c8II_-
VuM1CsAM:&vet=1
Ang Kapitolyo Probinsyal ng Masbate ay

nagsisilbing tahanan ng gobernador at iba pang
opisyal ng lalawigan. Ito ay naging makasaysayan
dahil sa magandang istruktura nito at kakaibang
mga disenyo.
Makasaysayang Lugar sa Catanduanes

Batong Paloway
https://danashaven.wordpress.com/catanduanes/
83
Sa isang baryo sa San
Andres, Catanduanes ay buhay na buhay ang
kwento ng isang misteryosong bato na kung
tawagin ay "Batong Paloway." Sa katunayan,
kabilang na ito sa kasaysayan ng mga lokal na tao
sa San Andres. Sa ngayon, isa ito sa mga sikat na
simbahan at isang destinasyong dinarayo ng mga
turista sa isla.
Bato Church ng Catanduanes
https://danashaven.wordpress.com/catanduanes/
Isa sa pinakalumang simbahan sa
Catanduanes. Ginawa ang istruktura at disenyo
noong 1800 at madalas na puntahan ng mga
turista.
Makasaysayang Lugar sa Sorsogon
Bulusan Belfry
.
https://www.google.com/search?tbm=isch&sa=1&ei=gVEYXba_MZ
T_wAOAuYhI&q=makasaysayang+lugar+sa+sorsogon&oq=makas
aysayang+lugar+sa+sorsogon&gs_l=img.3...138494.139251..1408
28...0.0..0.411.1763.3-4j1......0....1..gws-wiz-
img.08xurIy0McA#imgrc=HMKvq08UKA7VcM:
Pinakamalaking tore sa limang “baluartes de
piedra”( toreng gawa sa bato). Gawa sa makakapal
ng bato naginawang mataas na pader na
nagsisilbing kampanaryo ng simbahan ng St.
James The Great sa Bulusan,Sorsogon.
Pinaniniwala ang ginawa noong 1799 at sa ngayon
ay nakalagak parin ang lumang kampana na
dinarayo ng mga turista.
84
Saint Joseph Parish Church
https://pinoyontheroad.com/2013/03/22/sorsogon-
barcelona-church-photo-essay/
Mas kilala sa tawag na Simbahan ng

Barcelona na matatagpuan sa Barcelona,
Sorsogon. Ito ay ginawa ng mga Franciscano
noong 1874 at isa sa pinakaluma at
pinakamagandang simbahan sa buong rehiyon.
E. Pagtalakay ng Itanong sa mga mag-aaral:
bagong konsepto 1. Ano ang ipinapakita ng mga
at paglalahad ng makasaysayang istruktura?
bagong 2. Bakit kailangan nating alagaan at
kasanayan #2 pahalagahan ang mga makasaysayang
istrukturang ito?
3. Paano natin mapangangalagaan ang
mga kasaysayang ito sa ating lalawigan
at rehiyon?
4. Ano-ano mga katangian ng ating
lalawigan na ipinapakita ng mga
makasaysayang lugar/ bantayog o
istruktura ng;
a. Masbate
b. Catanduanes
c. Sorsogon
F. Paglinang sa Ang klase ay hahatiin sa tatlong pangkat.
kabihasaan
(tungo sa Mga Gawain para sa mga Gawain para sa
Formative
mag-aaral na nagsisimula mga magagaling
Assessment)
pa lamang na matuto. na mag-aaral
Panuto: Pumili ng isang Panuto: News
makasaysayang Reporting
lugar/monumento at sagutin Ang mga mag-aaral
ang mga sumusunod: ay gagawa ng
pagbabalita sa
isang
makasaysayang
lugar sa ating
rehiyon sa
pamamagitan ng
85
a. Saan ito pagsagot ng mga
matatagpuan? sumusunod:
b. Ano ang kwento
nito?
Mga Gawain para sa mga

mag-aaral na may
Panuto: Isulat sa isang

graphic organizer ang isang https://pinoyontheroa
makasaysayang lugar sa d.com/2013/03/22/sor
ating rehiyon sa sogon-barcelona-
pamamagitan sa pagsagot church-photo-essay/
sa mga sumusunod: a. Saan ito
matatagpuan
a. Makasaysayang ?
Lugar b. Ilarawan ito?
b. Saan ito c. Bakit
matatagpuan? kailangan ito
c. Bakit ito sa kwento
makasaysayan? ng ating
d. Bakit ito mahalaga? lalawigan at
rehiyon?
G. Paglalapat ng Sagutin ang sumusunod na mga tanong:

aralin sa pang- 1. Bakit kailangan pangalagaan ang mga
araw-araw na makasaysayang
buhay lugar sa ating rehiyon?
2. Paano mo maipapakita ang pagpapahalaga at
pangangalaga sa mga makasaysayang lugar sa
ating rehiyon?
H. Paglalahat ng Itanong:
aralin Ano-ano ang mga makasaysayang lugar na
matatagpuan sa lalawigan ng
Masbate,Catanduanes at Sorsogon?
Bakit ito kailangang pahalagahan upang makilala

ang kultura ng kinabibilangang lalawigan at
rehiyon?
I. Pagtataya ng Mga Gawain para sa mga mag-aaral na
aralin nagsisimula at may katamtamang kakayahan
86
Panuto: Pusuan ang pangungusap kung tama
ang ipinapahayag at lagyan ng ☹ ang hindi.
___1. Ang Saint Joseph Parish Church ay isa sa
pinakaluma at pinakamagandang simbahan sa
bikol.
___2. Ang Simbahan ng Bato ay matatagpuan sa
lalawigan ng Camarines Sur.
___3. Ang Bulusan Belfry ay pinakamalaking tore
sa limang “baluartes de piedra”( toreng gawa sa
bato).
___4. Ang Batong Paloway ay matatagpuan sa
lalawigan ng Sorsogon.
___5. Ang Bugui Point Lighthouse ay isang
makasaysayang parola na matatagpuan sa Bugui
point sa bayan ng Aroroy, sa dakong hilaga ng
Masbate
Tamang Sagot:
Para sa mga mag-aaral na nagsisimula at
may katamtamang kakayahan
4. 4. ☹
5. ☹ 5.
6.

Panuto:
Sagutin ang tanong sa pamamagitan ng dalawa
hanggang tatlong pangungusap.
3. Paano ipinapakita ng mga Bikolano ang
kanilang paniniwala?
Ano ang ipinapakita ng isang makasaysayang
lugar/ monumento sa kulturang mayroon ang
isang lalawigan?
Sagot: Answer may vary

J. Karagdagang Itanong:Paano makakatulong sa turismo at
gawain para sa kabuhayan ng isang lalawigan ang mga
takdang-aralin at makasaysayang lugar sa ating rehiyon?
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
87
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
mag-papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais
kong ibahagi sa
mga kapuwa ko
guro?
88
Baitang lll
Markahan: Ikatlo Linggo:
I. LAYUNIN
A.Pamantayang Naipamamalas ang pag-unawa at
Pangnilalaman pagpapahalaga sa pagkakakilanlan ng ng
B.Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng may lalawigan pag
Pagganap mamalaki at pag kilala sa nabubuong kultura ng
mga sa kinabibilangangrehiyon.
C.Mga Kasanayan sa Naihahambing ang pagkakatulad at pagkakaiba

Pagkatuto ng mga kaugalian, paniniwala at tradisyon sa
(Unang Araw) sariling lalwigan sa karatig lalawigan sa
kinabibilangang rehiyon at sa ibang lalawigan at
rehiyon. (AP3PKK-IIIe-5)
Kaalaman Naihahambing ang mga kaugalian,paniniwala at
tradisyon sa aking lalawigan atbkaratig lalawigan sa
rehiyon ng Camarines Norte,Camarines Sur at Albay
Kasanayan Naipapaliwanag ang mga kaugalian,paniniwala at

tradisyon sa mga lalawigan ng Camarines Norte,
Camarines Sur at Albay.
Pagpapahalaga Naipagmamalaki ang mga kaugalian,paniniwala at
tradisyon.
II. II. NILALAMAN “Pagpapahalaga sa Pagkakakilanlang Kultural ng

Sariling Lalawigan at Rehiyon”
III. III. MGA

KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3, Ikatlong Markahan

Gabay ng Guro Leksyon 5
Patnubay ng Guro 2015. pp.148-150
2. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3,Ikatlong Markahan Leksyon
Kagamitang 5
Pangmag-aaral Kagamitan ng Mag-aaral 2015 pp. 321-328
3. Mga pahina sa
Teksbuk
89
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
5. Iba pang kagamitang Laptop, projector, manila paper, cartolina,
panturo colored paper, meta card, picture puzzle at iba
pa.
IV. PAMAMARAAN
A.Balik-aral sa Pagtambalin ang mga larawan ng mga
nakaraang aralin at/o makasaysayang pook sa bawat pangalan nito
pagsisimula ng
bagong aralin MAKASAYSAYANG POOK PANGALAN
A. NAGSA METROPOLITAN
CATHEDRAL CHURCH
B.MONUMENTO NI JOSE
PANGANIBAN
C.UNANG MONUMENTO NI
RIZAL
D.HEADLESS STATUE
E. BALUARTES SORSOGON
90
B. Paghahabi sa Ipagawa ang isang laro tungkol sa mga
Layunin ng Aralin kaugalian,paniniwala at tradisyon.
Direksyon: Kapag ang pangungusap na

sasabihin ng guro ay tungkol sa
kaugalian,hahawakan ang ulo ng katabi, kapag
ang pangungusap naman ay tungkol sa
paniniwala tatapikin ang balikat ng katabi at
kapag ito naman ay tungkol sa tradisyon
makikipag kamay sa katabi.
1. May nakita kang itim na pusa patawid
sa kalsada habang ikaw ay
naglalakad.
2. Maraming handa sa kapistahan ng
mahal na patron.
3. Malaki ang utang na loob ni Carmen
sa kanyang Tiya Merla dahil sa pinag
aral siya nito.
4. Nagmamano sila sa mga magulang
tuwing uuwi ng bahay.
5. Naniniwala sila na kapag humuni ang
butiki may bisitang darating.
Subukin nating alamin kung saan nabibilang ang
mga pangungusap na nabanggit ko. Ipaskil ang
mga pangungusap na binasa sa pisara .
C.Pag-uugnay ng mga Ipapaalam ng guro sa klase ang layunin ng
halimbawa sa bagong aralin sa araw na ito sa pamamagitan ng
aralin pagpapakita ng mga larawan na makikita sa
Camarines Norte, Camarines Sur at Albay na
may kaugnayan sa paniniwala,tradisyon at
kaugalian ng bawat mamamayan.
PALAYOG FESTIVAL ,STA ELENA, CAM. NORT
PINYAHAN FESTIVAL, DAET CAMARINES NORTE
91
PENAFRANCIA FESTIVAL
TINAGBA FESTIVAL, IRIGA CITY
LAGAYLAY, CANAMAN, CAMARINES SUR
HINULID, CALABANGA, CAM.SUR
PAPAKO SA CRUZ
92
(Mga Pinagkunan ng
larawan:www.livinginthePhilippines.com)
Pagkatapos ipakita ang ilang larawan sa mga
bata talakayin ang ilang pagkakatulad at pag
kakaiba ng mga paniniwala, tradisyon at
kaugalian sa Cam. Norte,Cam. Sur at Albay.
Gawain:
Ipaskil Ang isang graphic organizer sa pisara.
Tumawag ng mag aaral at ipahanap sa baba
ang mga salitang angkop sa bawat puwang.
Idikit ito sa graphic organizer.
Mga salitang tawag sa mga nakakatandang
kapatid at mga matatanda.
Probinsiya Pagkakatulad Pagkakaiba
Camarines
Norte
Camarines
Sur
Albay
Pagkain at produkto
Camarines
Norte
Camarines
Sur
Albay
Tradisyon at Selebrasyon
Camarines
Norte
Camarines
Sur
Albay
Manay/manay ate/kuya nanay/mama
tatay/papa
Ginataang laing Bicol express kinunot pinangat
Fiesta pagmamano , pahalik sa poong
Nazareno tinagba festival
Ginto , root crops , mais, pinya , palay, pili
Sa inyong palagay, nagpapakita ba ng

pagkakatulad at pagkakaiba sa Cam. Norte,
93
Cam. Sur at Albay pagdating sa Paniniwala,
Tradisyon at Kaugalian nila?
Bakit kaya magkakaiba ang pananalita ng ating
lalawigan sa kanilang lalawigan?
Pagdating naman sa mga produkto mag
kakatulad ba o magkakaiba?
Ang Cam. Norte,Cam. Sur at Albay ay halos may

pagkakatulad pag dating sa paniniwala,
tradisyon at kaugalian.
D.Pagtalakay ng Mag papakita ang guro ng ilang larawan mula sa
bagong konsepto at Cam. Norte, Cam.Sur at Albay na nagpapakita
paglalahad ng ng pag hahambing sa mga kaugalian, paniniwala
bagong kasanayan at tradisyon.
#1
hHp5://www.choosephilliphines.com/do festival /1493/

hHp://liriga.gov.ph/tinagba festival
22nd..pinyasan.festival.in daet
hHps://bcl.m.wikipedia.org/wifi//balong-festival
hhp//bicol..politics.com.ply2018/09/11
penafrancia.festival-naga-
mayor.bongat..
declare-sept-14-as-special-
non working-
holiday-suspeded-classes-on-
sept-17/
hHps://www. Choosephilippines.com/go/festival/3180/camalig-culture-and-
countryside
B.Ipabasa ang mga nakadikit sa pisara na mga
paniniwala
1.Paru-parong lumilipad sa loob ng bahay.

2.Bawal magwalis sa gabi.
3. Bawal magsuot ng sumbrero sa loob ng bahay
94
4. Bawal dumiretso ng bahay paggaling sa
patay.
5. Bawal na nakapantay ang unan ng anak sa
magulang pag may katabing matutulog.
Itanong ng guro:
(Ang bilang 1-3 ay nakabatay sa mga larawan
A. Ang
ibang larawan ay nakabatay sa B mga
pangungusap.
1. Ano-ano ang mga ipinapakita ng larawan?
2. Sa tingin nyo kaya anong mga lalawigan
na nabangit ang kumakain ng
maaanghang?
3. Sa inyong palagay magkakapareho o
magkakaiba ang mga paniniwala
tradisyon at kaugalian ng mga nasa
lalawigan ng Cam. Norte,Cam.Sur at
Albay?
4. Ano ano kaya ang ibig sabihin ng mga
pangungusap?
Paghambingin ang mga kaugalian,paniniwala at
tradisyon. Isulat sa pisara
E.Pagtalakay ng Ipakita ng guro ang ilang larawan ng
bagong konsepto at pagkakatulad at pagkakaiba sa kultura ng Cam.
paglalahad ng Norte. Cam. Sur at Albay.
bagong kasanayan
#2
Pantomina
95
Itanong sa mga bata
1. Ano-ano ang mga ipinapakita sa larawan?
(mga pagkain po, sayaw at mga taong
kumakain)
2. Ano kayang klaseng mga pagkain
yan?Ano kaya ang sangkap at lasa ng
pagkain?
Maaari nyo bang sabihin kung anong
okasyon ninyo pwedeng makita ang sayaw
na iyan?
3. Alin sa mga pagkain na nasa larawan ang
natikman nyo na? Ano naman kaya ang
lasa ng mga ito?
4. Magbigay pa nga ng halimbawa ng mga
pag kain na may gata.
Ipabasa ang mga pangungusap na nasa colored

paper.
1. Kapag nagsisimula pa lang magbuntis ang

nanay bawal kumain ng talong baka
maging kulay talong ang balat ng sanggol.
2. Masama ang mag regalo ng kulambo
nagdadala ng malas sa bagong kasal,
pampaswerte ang arinola;
3. Pagbasa ng Pasyon tuwing Mahal na
Araw.
96
4. Pag susuot ng mga bilugang disenyong
damit pagsapit ng bagong taon.
5. Bawal magwalis at pagpatungin ang
pinggan kapag may patay.

1. Tungkol saan ang mga pangungusap na
inyong binasa?
2. Saang lalawigan kaya pinaniniwalaan ang
mga kaugaliang ito?
3. Masasabi ninyo ba na may mga
pagkakatulad o pagkakaiba ang mga
paniniwala ng mga lalawigang nabanggit?
F.Paglinang sa Ano-ano ang mga Bakit
kabihasaan (tungo kaugalian, paniniwala at kailangang
sa Formative tradisyon ang alam ninyo? pahalagahan
Assessment) natin ang
mga
paniniwala,
kaugalian at
tradisyon sa
ating
lalawigan?
G.Paglalapat ng Mga Gawain para sa mga Mga Gawain para
aralin sa pang-araw- mag-aaral na may sa mga
araw na buhay katamtamang kakayahan magagaling na
mag-aaral
Gamit ang metacards
ihanay ang mga
sumusunod na Isaayos at buuhin
kaugalian,paniniwala at ang picture puzzle
tradisyon na may na nag papakita ng
kaugnayan sa bawat mga kaugalian,
lalawigan paniniwala at
tradisyon. Isulat
Camarines Camarines ang pangalan ng
Norte Sur mga ito.
Halimbawa;
1. Pantomina
Albay 2. Pinangat
3. Pagmamano
4. Fiesta ng
bayan
5. Lagaylay
1. Tinagba Festival
2. Pinyahan Fetival
97
3. Penafrancia
Festival
4. Pagkain ng
Maanghang
5. Pagmano sa mga
matatanda
6. Ibalong Festival
7. Palayog festival
8. Mina ng ginto
9. Pagsabi ng
“manay/Manoy”
10. Pagbasa ng pasyon
Mga Gawain para sa mga

mag-aaral na
nagsisimula pa lamang
na matuto
Gamit ang pansulat

pagkabitin ang mga
larawan sa pangalan ng
mga kaugalian, paniniwala
at tradisyon.
H.Paglalahat ng aralin
Katanungan para sa Katanungan para sa
mga mag-aaral na mga magagaling na
may nagsisimula pa mag-aaral.
lamang na matuto.
1.Ano-anong mga
kaugalian,paniniwala at Ano ang magandang
tradisyon ang mag naidudulot ng
kakatulad at mag pagkakapareho ng
kakaiba sa lalawigan ng kaugalian, tradisyon at
Cam. Norte,Cam.Sur at paniniwala sa mga
Albay? lalawigan ng Cam.
Norte, Cam. Sur at
Katanungan para sa Albay?
mga mag-aaral na
amy katamtamang
kakayahan.
Bakit kailangang
pahalagahan natin ang
ating mga kaugalian,
paniniwala at
tradisyon?
98
I.Pagtataya ng aralin Para sa lahat ng mag-aaral
Sagutan ang mga sumusunod na tanong.
1. Saan lalawigan idinaraos ang Ibalong

Festival?
a. Albay
b. Camarines Norte
c. Camarines Sur
2. Alin sa mga lalawigan ang nagdaraos ng
Piyesta ng Inang Penafrancia?
a. Albay
b. Camarines Norte
c. Camarines Sur
3. Isa itong pagkain na kilala sa Albay na
binabalot sa dahon ng gabi at may gata?
a. Bicol express
b. Pinangat
c. litson
4. Bakit kaya mag magkakaiba ang kultura ng
bawat lalawigan?
5. Tradisyong gawain ng mga Bikolano na
ginaganap tuwing Mahal na Araw?
P A G SABA NG SYONPA
Mga Sagot:
1. A
2. C
3. B
4. Answer may vary
5. Pagbasa ng Pasyon
J.Karagdagang Para sa lahat ng mag-aaral
gawain para sa
takdang-aralin at 1.Gumupit ng isang larawan mula sa isang
remediation lumang dyaryo o magazine na nagpapakita ng
kaugalian,paniniwala at tradisyon sa sariling
lalawigan
V.MGA TALA
VI.PAGNINILAY
aaral na nakakuha
ng 80% sa pagtataya
aaral na
nangangailangan ng
iba pang gawain
para sa remediation
99
remedial? Bilang ng
mga mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
aaral na mag-
papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa tulong
ng aking punungguro
at superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
100
BANG
BANGHAY-ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN

BAITANG III
MARKAHAN IKATLO LINGGO _____5_____
ANGH A
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang pag-unawa at pagpapahalaga sa
Pangnilalaman pagkakakilanlan ng kulturang kinabibilangang rehiyon.
C. Mga Kasanayan sa Naihahambing ang pagkakatulad at pagkakaiba ng mga
Pagkatuto kaugalian, paniniwala at tradisyon sa sariling lalawigan
sa karatig lalawigan sa kinabibilangang rehiyon at sa
ibang lalawigan at rehiyon.
(AP3PKK-IIIe-5)
Naihahambing ang mga kaugalian, paniniwala at
Kaalaman tradisyon sa aki ng lalawigan at karatig lalawigan sa
rehiyon ng Sorsogon, Masbate at Catanduanes.
Napapahalagahan ang mga kaugalian, paniniwala at
Pagpapahalaga tradisyon sa mga lalawigan ng Sorsogon, Masbate at
Catanduanes.
Naisasapuso ang mga kaugalian, paniniwala at

Kasanayan tradisyon.
II.NILALAMAN Pagpapahalaga sa Pagkakakilanlang Kultural ng

Sariling Lalawigan at Rehiyon.
III. MGA
KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3, Ikatlong Markahan Leksyon 5

Gabay ng Guro Patnubay ng Guro 2015, pp.148-150
2. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3, Ikatlong Markahan Leksyon 5

Kagamitang Kagamitan ng Mag-aaral 2015, pp. 321-328
Pangmag-aaral
3. Mga pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula
sa portal ng
Learning
Resource
101
5. 5. Iba pang Mga larawan, graphic organizer, music video ng awiting
kagamitang Cam.Sur, laptop, projector, manila paper, cartolina,
panturo colored paper, meta card, picture puzzle at iba pa.
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Ipakita ang video ng awiting Cam. Sur.
nakaraang aralin at/o https://www.facebook.com/villafuertemigz/videos/93176
pagsisimula ng bagong 3993621454
aralin
Itanong ng guro:
1. Tungkol saan ang music video ang napanood
ninyo?
2. Ano-anong mga festival ang nabanggit?
(Peñafrancia at Kaogma Festival po)
3. Ano-anong mga kaugalian ang ipinakita?
4. Ano-anong mga pagkain ang nakita ninyo?
5. Ano ang napansin ninyo sa mga taong ipinakita
sa video? (masayahin po)
B. Paghahabi sa Ipakita ang mga larawan;
Layunin ng Aralin
Laing ng Masbate
Kinunot at tinilmok ng Sorsogon
Ginataang alimango ng Catanduanes

https://www.google.com/search?q=laing+ng+masbate&source=lnms
&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwimmK3M-LDjAhWIFogKHY5-
ChcQ_AUIECgB&biw=1034&bih=62
Itanong ng guro:
Ano ang napapansin ninyo sa mga larawan ng
bawat lalawigan?
Ano kaya sa tingin ninyo ang pangunahing sangkap
sa pagluto nila sa mga ito? (gata po)
Ipabasa ang mga pangungusap na nakapaskil sa
pisara
102
1. Huwag itataas ang paa sa upuan habang
kumakain sa harap ng hapag kainan.
2. Huwag magsusuklay sa gabi.
3. Bawal magkalat ng pagkain sa hapag
kainan.
4. Kapag may nakaburol bawal pag
patungin ang pinggan.
5. Bawal magsuyod ng buhok sa gabi.
Itanong ng guro:
Sino sa inyo ang nakakarinig ng mga katagang nasa
itaas mula sa inyong mga magulang o mga lolo at lola?
Sinusunod nyo rin ba?
Ano kaya ang ibig sabihin ng mga pangungusap sa
itaas?
Ibig sabihin hindi lang pala sa ating lalawigan nagmula
ang mga kasabihan at paniniwalang iyan kundi sa ibang
lalawigan din.
C. Pag-uugnay ng mga Ipaalam ng guro sa klase ang layunin ng aralin sa araw
halimbawa sa bagong na ito sa pamamagitan ng pagpapakita ng mga larawan
aralin na makikita sa Sorsogon, Masbate at Catanduanes na
may kaugnayan sa paniniwala, tradisyon at kaugalian
ng bawat mamamayan.
Padaraw Festival sa Sorsogon

https://www.google.com/search?q=padaraw+Festival&source=lnms&
tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwiMydP0-LDjAhVPQd4KHZ-
xAKEQ_AUIECgB&biw=1034&bih=620#imgrc=bt8sNprOiIxRqM
Kasanggayahan Festival, Sorsogon

https://www.google.com/search?q=kasanggayahan+festival&source
=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwiZmv6T-bDjAhVR-
2EKHfA6Cn0Q_AUIECgB&biw=1034&bih=620
Rodeo Festival, Masbate City

https://www.google.com/search?q=rodeo+festival&source=ln
ms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwiPpOuu-bDjAhVR-
2EKHfA6Cn0Q_AUIECgB&biw=1034&bih=620
103
Lapay Bantigue Festival, Masbate
http://masbatecity.gov.ph/wp-content/uploads/2015/07/dance-lappay.jpg
Catandungan Festival, Catanduanes

https://www.catanduanes.gov.ph
Pagkatapos ipakita ang ilang larawan sa mga bata
talakayin ang ilang pagkakatulad at pagkakaiba ng mga
paniniwala, tradisyon at kaugalian sa Sorsogon,
Masbate at Catanduanes.
Pangkatang Gawain
Unang pangkat
Idikit ang tamang kahulugan ng mga salita na
matatagpuan sa kahon.
Mga salita
Probinsiya Mga salita kahulugan
Sorsogon Balay
adlaw
Masbate Taga diin ka?
Palangga ta
ikaw
pispis
Catanduanes hinik-hinik
dai galibok
halalom
ambon Taga Saan ka?

bahay Umaga
malalim Huwag maingay
ibon Mahal kita
Ikalawang Pangkat
Idikit ang ang angkop na pagkain at produkto sa bawat

probinsiya.
Probinsiya Pagkain Produkto
Sorsogon
Masbate
Catanduanes
104
karne ng baka Tilmok
kinilaw bicol express
abaca pili delicacies
pag-aalaga ng baka Seafoods
flavored fresh milk dried beef tapa
root crop pinangat
Idikit ang mga tradisyon o selebrasyon na matatagpuan

sa bawat probinsiya.
Tradisyon at Selebrasyon
Probinsiya Tradisyon/Selebrasyon
Sorsogon
Masbate
Catanduanes
Abaca Festival Padaraw Festival

Catandungan Festival Rodeo Festival
Lapay Bantigue Festival
Sa inyong palagay, nagpapakita ba ng pagkakatulad at

pagkakaiba sa Sorsogon, Masbate at Catanduanes
pagdating sa paniniwala, tradisyon at kaugalian nila?
Bakit kaya magkakaiba ang pananalita ng ating
lalawigan sa kanilang lalawigan?
Pagdating naman sa mga produkto, magkakatulad ba o
magkakaiba sila?
Sabihin ng guro na ang Sorsogon, Masbate at

Catanduanes ay halos may pagkakatulad pagdating sa
paniniwala, tradisyon at kaugalian.
D.Pagtalakay ng Magpapakita ang guro ng ilang larawan mula Sorsogon,

bagong konsepto at Masbate at Catanduanes na nagpapakita ng
paglalahad ng bagong paghahambing sa mga kaugalian, paniniwala at
kasanayan #1 tradisyon.
Pantomina ng Catanduanes
105
https://www.google.com/search?q=pantomina+ng+Catanduanes&source=lnm
s&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjm_ZWQ-
rDjAhVXUd4KHZo7DRAQ_AUIECgB&biw=1034&bih=620#imgrc=i8Cpf3KNz
4-evM:
Lapay Bantigue Dance ng Masbate

http://masbatecity.gov.ph/lapay-bantigue-dance-festival-showdown-
competition
Padaraw Festival ng Sorsogon
Pagdarasal
https://www.google.com/search?q=pagdarasal&source=lnms&tbm=isch&sa=
X&ved=0ahUKEwiIpKLE-
rDjAhUMO3AKHce8DB4Q_AUIECgB&biw=1034&bih=620#imgrc=THO6t331
bLPmgM:
Hinagom Bukayo
Ginataang tabagwang Tablea
106
Bayanihan
Sources:
https://www.backpackingphilippines.com/2009/07/kuyog-hinagom-binut-ong-
kinagang.html?m=1
https://jumpic.com/hashtag.php?q=bukayo
https://www.pinterest.com.au./pin/63050463520110994
https://www.buyandsellph.com/item/54254/pure-cacao-tablea
https://www.google.com/search?q=bayanihan&prmd=ivmn&source=lnms&tb
m=isch&sa=X&ved=2ahUKEwik6bny95LkAhuO-
2EKHddDB3oQ_AUoAXoECBAQAQ&biw=3608bih=600#imgrc=L2ncEm6heL
DKaM
Itanong ng guro:
1. Ano-ano ang mga ipinapakita ng larawan?
2. Sa inyong palagay magkakapareho o
magkakaiba ang mga paniniwala, tradisyon at
kaugalian ng mga nasa lalawigan ng Sorsogon,
Masbate at Catanduanes?
3. Ano ano kaya ang ibig sabihin ng mga
pangungusap?
Paghambingin ang mga kaugalian, paniniwala at
tradisyon. Isulat sa pisara.
E. Pagtalakay ng Ipakita ng guro ang ilang larawan ng pagkakatulad at
bagong konsepto at pagkakaiba sa kultura ng Sorsogon, Masbate at
paglalahad ng bagong Catanduanes
kasanayan #2
Pantomina piyesta ng mahal na

patron
Laing Kinunot
107
Source:
https://m.inquirer.net/newsinfo/735168
https://gutomna.com/kinunot-na-pogi-kinunot-na-isda-recipe
Itanong sa mga bata

1. Ano-ano ang mga ipinapakita sa larawan? (mga
pagkain at sayaw)
2. Ano kayang klase na mga pagkain yan? Ano
kaya ang sangkap at lasa ng pagkain?
a. Maaari nyo bang sabihin kung saang
okasyon pwedeng ninyong makita ang
sayaw na iyan?
3. Alin sa mga pagkain na nasa larawan ang

natikman nyo na? Ano naman kaya ang lasa ng
mga ito?
4. Mag bigay pa nga ng halimbawa ng mga
pagkain na may gata.
Ipabasa ang mga mga pangungusap na nasa colored
paper.
1. Simpleng pananamit ng mga Bikolano.
2. Mahilig magpaganda at maglagay ng mga
palamuti sa katawan ang mga Bikolana
3. Mahilig kumain ng mga pagkaing may gata at
maanghang.
4. Pagsasama-samang kumain ng bawat pamilya.
5. Pagsasabi ng po at opo
1. Tungkol saan ang mga pangungusap na
inyong binasa?
2. Saang lalawigan kaya pinaniniwalaan ang
mga kaugaliang ito?
3. Masasabi ba ninyo na may mga
pagkakatulad o pagkakaiba ang mga
paniniwala ng mga lalawigang nabanggit?
F. Paglinang sa Ano-ano ang mga Bakit kailangang
kabihasaan (tungo sa kaugalian, paniniwala at pahalagahan natin ang mga
Formative Assessment) tradisyon ang alam paniniwala, kaugalian at
ninyo? tradisyon sa ating lalawigan?
G. Paglalapat ng aralin Mga Gawain para sa mga magagaling na mag-aaral
sa pang-araw-araw na Isaayos at buuhin ang picture puzzle na nag papakita ng
buhay mga kaugalian, paniniwala at tradisyon. Isulat ang
pangalan ng mga ito.
Halimbawa;
6. pantomina
7. pagkaing may gata
8. pagmamano
9. pagsimba
5. binyag
108
Gamit ang metacards, ihanay ang mga sumusunod na
kaugalian, paniniwala at tradisyon na may kaugnayan
sa bawat lalawigan
Sorsogon Masbate
Catanduanes
1. Padaraw Festival
2. Abaca Festival
3. Kasanggayahan Festival
4. Catandungan Festival
5. Pagmano sa mga matatanda
6. Rodeo Festival
7. Lapay Bantigue dance
8. Dried Beef tapa
Mga Gawain para sa mga mag-aaral na nagsisimula
pa lamang na matuto
Gamit ang pansulat pagkabitin ang mga larawan sa
pangalan ng mga kaugalian, paniniwala at tradisyon.
H. Paglalahat ng Katanungan para sa Katanungan para sa mga

aralin mga mag-aaral na magagaling na mag-aaral.
nagsisimula pa lamang Ano ang magandang
na matuto. naidudulot ng
pagkakapareho ng
kaugalian, tradisyon at
1. Bakit kailangang paniniwala sa mga lalawigan
pahalagahan natin ang ng Sorsogon, Masbate at
ating mga kaugalian, Catanduanes?
paniniwala at tradisyon?
Katanungan para sa
mga mag-aaral na may
katamtamang
kakayahan.
1.Ano-anong mga
kaugalian, paniniwala at
tradisyon ang mag
kakatulad at mag
kakaiba sa lalawigan ng
Sorsogon, Masbate at
Catanduanes
I. Pagtataya ng aralin Para sa lahat ng mag-aaral
109
Sagutan ang mga sumusunod na tanong.
1.Saang lalawigan idinaraos ang Abaca Festival?
a. Sorsogon
b. Masbate
c. Catanduanes
2.Alin sa mga lalawigan ang nagdaraos ng Rodeo
Festival?
a. Sorsogon
b. Masbate
c. Catanduanes
3. Isa itong sayaw na ang ibig sabihin “ibong tagak na
umaaligid aligid” sa isang lugar?
a. Pantomina
b. Lapay Bantigue
c. Padaraw Festival
4. Bakit kaya mag magkakaiba ang kultura ng bawat
lalawigan?
5. Tradisyong gawain ng mga Bikolano na ginaganap
tuwing mahal na araw?
PAG TENSYAPINE
Mga Sagot:
1. C
2. B
3. B
4. Answer may vary
5. Pagpinetensya
J. Karagdagang gawain
para sa takdang-aralin
at remediation 1.Gumupit ng isang larawan mula sa isang lumang
dyaryo o magazine na nagpapakita ng kaugalian,
paniniwala at tradisyon sa sariling lalawigan
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mga
110
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
mag-papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais
kong ibahagi sa
mga kapuwa ko
guro?
111
AB AN

BAITANG III
BA
MARKAHAN IKATLO LINGGO ____6___________
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipapamalas ang pag-unawa at pagpapahalaga sa
Pangnilalaman pagkakakilanlan ng kulturang kinabibilangan ng
rehiyon
kinabibilangan ng rehiyon
C. Mga Kasanayan sa Nasusuri ang papel na ginagampanan ng kultura sa
Pagkatuto pagbuo ng pagkakakilanlan ng aking lalawigan at
rehiyon, at sa Pilipinas.(AP3PKK-IIIg-6)
Kaalaman pagbuo ng pagkakakilanlan ng aking lalawigan at
rehiyon.
Naipagmamalaki ang papel na ginagampanan ng
Pagpapahalaga kultura sa pagbuo ng pagkakakilanlan ng aking
Nakagagawa ng isa o higit pang talata patungkol sa
mahahalagang papel na ginagampanan ng kultura sa
Kasanayan
rehiyon.
I. II. NILALAMAN Paksa: “NAKIKILALA KAMI SA AMING KULTURA”
Tumuon: Camarines Sur at Camarines Norte
III. MGA KAGAMITANG

PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3

Gabay ng Guro Patnubayng Guro 2015. pp.152-154

Kagamitang Kagamitan ng Mag-aaral 2015 pp. 329-337
Pangmag-aaral
3. Mga pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang Laptop, projector, manila paper, cartolina, colored
kagamitan mula paper at iba pa. MP3 song and video
sa portal ng
Learning
Resource
112
5. 5. Iba pang Laptop, projector, manila paper, cartolina, colored
kagamitang paper, MP3 song, video at iba pa.
panturo
IV. Pamamaraan
A. Balik-aral sa Pagbabalik-aral tungkol sa kultura. (ipaliwanang ang
nakaraang aralin at/o kulturang materyal at di-materyal)
pagsisimulang
bagong aralin Gamit ang mga salita na nakasulat sa maliit na papel.
B. Tutukuyin ng mga bata kung ito ba’y kulturanf material
o Di-Materyal. (Mas maganda magpakita ng larawan)
Kasangkapan – Kulturang Materyal

Kasuotan - Kulturang Materyal
Paniniwala - Kulturang Di-Materyal
Relihiyon - Kulturang Di-Materyal
Tahanan - Kulturang Materyal
Edukasyon- Kulturang Di-Materyal
Kaugalian- Kulturang Di-Materyal
Pagkain - Kulturang Materyal
Pamahalaan - Kulturang Di-Materyal
Sining - Kulturang Di-Materyal
Wika - Kulturang Di-Materyal
KULTURANG MATERYAL – tumutukoy sa mga bagay

na nakikita at nahahawakan.
Halimbawa: Kasangkapan, kasuotan, pagkain,

tahanan
KULTURANG DI-MATERYAL – mga bagay na di-

nakikita at di-nahahawakan.
Halimbawa: edukasyon, kaugalian, pamahalaan,

paniniwala, relihiyon/ pananampalataya, sining o
wika.
C. Paghahabi sa layunin Ipapaalam ng guro sa klase ang layunin ng aralin sa
ng Aralin araw na ito sa pamamagitan ng pagpapakita ng mga
larawan ng selebrasyon, lugar, kilalang tao at mga
pagkain na galing mula sa lalawigan ng Camarines Sur
at Camarines Norte.
(Ito ay sa paraang “RAISE ME”, kung saan hahatiin

ang klase sa 2-3 grupo, bibigyan ang bawat grupo ng
raised flag na may nakasulat na “Cam. Sur at Cam.
Norte”. Magpapakita ang guro ng larawan ng mga
kultura na makikita sa lalawigan at kapag nagsabi na
ang guro ng GO RAISE YOUR FLAG ay tsaka lamang
nila maaaring itaaas ang flag.)
Mga halimbawa ng kulturang makikita sa Camarines

Sur. Maaari pa itong dagdagan.
113
CAMARINES SUR
Naga Metropolitan Cathedral
http://naga.gov.ph/wp-content/uploads/2012/10/IMG_0662.jpg
Camaligan Church
https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=RptG%2
b25F&id=
Jesse M. Robredo Coliseum
https://www.google.com/search?q=jesse+robredo+coliseum+history&hl=en
PH&authuser=0&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjss8rs07vjA
hXFdHAKHWrBCb8Q_AUIECgB&biw=800&bih=406#imgrc=PxbMRjAhi_NJ
gM:
San Franciso Church
http://naga.gov.ph/wp-content/uploads/2012/10/San-Francisco-
1.jpg
Venus Raj
http://archives.pia.gov.ph/press/image/100901-ncr-jm1.jpg
114
Enchong Dee
https://www.google.com.ph/search?q=taga+saan+si+enchong+dee
&hl=en&prmd=inv&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwj
U1frD18LjAhWUFogKHRnpDtYQ_AUoAXoECBEQAQ&bi=360&bih
=590#imgrc=F_OQhGRm7PYO5M
Peñafrancia Festival
http://www.mnwd.gov.ph/mnwd-quick-water-response-team-this-
penafrancia-fiesta-2015/
Tinagba festival
http://iriga.gov.ph/tinagba-festival/
Kinalas (Log-Log)
http://naga.gov.ph/wp-content/uploads/2012/10/Kinalas-
1.jpg
Arroyo (Binanban)
https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=8
B32Ht97
115
Camarines Norte
Vinzons Church
https://www.google.com/search?hl=en-
PH&authuser=0&biw=800&bih=406&tbm=isch&sa=1&ei=DO8uXfCVCc2soATm56ewD
w&q=vinzons+church&oq=vinzons+church&gs_l=img.3..0j0i24.4128.8187..8552...0.0..
0.306.2405.0j11j2j1......0....1..gws-
wizimg.......0i67j0i5i30.duFZl7y7kqs#imgrc=a6k_XTlzh4zrCM:
Angko
https://www.google.com.ph/search?q=angko&prmd=ivmn&source=l
nms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwjEssiK0MLjAhXSc94KHTH6
AeIQ_AUoAXoECAwQAQ&biw=360&bih=590&dpr=2#imgrc=4ZzV
noV2GKqo3M
Piñahan - Pineapple Festival
http://philippine-evolution.com/pinyasan-festival-in-
camarines-norte/
Pinya
camarines-norte/
Robin Padilla
https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=y
Aeqheie&id=
Ricky Lee
116
PH&authuser=0&biw=1366&bih=502&tbm=isch&sa=1&ei=C_MuXcncC5Lb
hwOGoLe4Aw&q=RICKY+LEE+&oq=RICKY+LEE+&gs_l=img.3...200173.2
08377..208588...0.0..0.216.1645.0j8j2......0....1..gws-wiz-
img.dcaagSg1uek#imgrc=Yb3Xu7Tm0pzRfM:
Jose Maria Panganiban
PH&authuser=0&biw=800&bih=406&tbm=isch&sa=1&ei=DO8uXfC
VCc2soATm56ewDw&q=jose+panganiban&oq=jose+panganiban&
gs_l=img.3..0l5j0i5i30l2j0i8i30l3.4931.8184..8688...0.0..0.236.2496
.0j12j3......0....1..gws-wiz-
img.......0i67.JfjzUW6U1WA#imgrc=gzBK-as7dEMXsM:
D. Pag-uugnay ng mga Magpanood ng isang maikling video clip o kaya

halimbawa sa ikwento ang isang diyalogo tungkol sa isang lakbay-
bagong aralin aral sa lalawigan ng Camarines Sur / Camarines
Norte.
Pagkatapos, itanong ito sa mga bata:

1. Kapag tinatanong kayo kung tagasaan kayo,
ano ang sinasagot niyo?
2. Kapag ipinalalarawan sa inyo ang lugar kung
saan kayo nakatira, ano ang sinasabi niyo?
3. Ano ang maipagmamalaki niyong selebrasyon,
sikat na lugar, kilalang tao at mga pagkain sa
inyong lalawigan?
E. Pagtalakay ng Magpakita ng ilang larawan ng selebrasyon, sikat na
bagong konsepto at lugar, kilalang tao at mga pagkain sa lalawigan ng
paglalahad ng Camarines Sur at Camarines Norte. (ipaalam sa mga
bagong kasanayan bata ang mga halimbawa na nasa B kung ano ang
#1 tawag dito at kung saan ito makikita). Gumamit ng
Semantic Web.
Mga
Kilalang
Tao
Mga
Mahahala Kultura Mga
gang ng kilalang
Pagdiriwa CamSur Pasyalan
ng
Mga
Pagkain
117
CAMARINES SUR
Naga Metropolitan Cathedral

Ang simbahan na ito ay isang Roman Catholic Church
na makikita sa Naga City, Camarines Sur, Philippines.
http://naga.gov.ph/wp-
content/uploads/2012/10/IMG_0662.jpg
Camaligan Church
 Ito kilala bilang St. Anthony of Padua Church in
Camaligan, Camarines Sur. Sinasabing ito ay
157 na taon na ngayon.
https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=R
ptG%2b25F&id=

 Ito ay binuksan noong Agosto 2010, para sa
alaala ng namayapang DILG Secretary na si
Jesse M. Robredo, dating Mayor ng Naga City.
https://www.google.com/search?q=jesse+robredo+coliseum+histor
y&hl=enPH&authuser=0&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ah
UKEwjss8rs07vjAhXFdHAKHWrBCb8Q_AUIECgB&biw=800&bih=
406#imgrc=PxbMRjAhi_NJgM:
San Franciso Church

 Ang simbahan na ito ay matatagpuan sa
Penafrancia Avenue, Naga City. Sinasabing ito
ang pinakamatandang simbahan sa Naga City.
118
http://naga.gov.ph/wp-content/uploads/2012/10/San-
Francisco-1.jpg
Venus Raj
 Miss Universe 2010 4th Runner Up. Siya
tubong taga-Bato, Camarines Sur.
http://archives.pia.gov.ph/press/image/100901-ncr-jm1.jpg
Enchong Dee
 Ernesto Lorenzo Velasquez Dee, ipinanganak
noong Nobyembre 5, 1989 ay isang bicolano
na nakatira sa Naga city, Camarines Sur.
https://www.google.com.ph/search?q=taga+saan+si+enchon
g+dee&hl=en&prmd=inv&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ve
d=2ahUKEwjU1frD18LjAhWUFogKHRnpDtYQ_AUoAXoEC
BEQAQ&biw=360&bih=590#imgrc=F_OQhGRm7PYO5M
Peñafrancia Festival
 Ito ipinagdiriwang sa ikatlong Sabado sa buwan
ng Setyembre taon-taon.
http://www.mnwd.gov.ph/mnwd-quick-water-response-team-
this-penafrancia-fiesta-2015/
Tinagba Festival
 Ito ay ipinagdiriwang taon-taon sa lungsod ng
Iriga, Camarines Sur para sa pagpapasalamat
sa maganda at mayamang ani.
119
http://iriga.gov.ph/tinagba-festival/
Abaniko festival
 Ang Abaniko ay kilala sa tawag na “pamaypay”
na gawa galing sa halaman na anahaw.
http://www.flickr.com/photos/227664884@N06/albums/
72157622757088582
Kinalas (Log-Log)
 Ito ay masarap na pagkain na “noodle soup” na
may pagkakatulad sa mami.
http://naga.gov.ph/wp-content/uploads/2012/10/Kinalas-1.jpg
Arroyo (Binamban)
 Isang uri ng kakanin na gawa sa malagkit na
bigas (pulverized) na hinaluan ng gata ng niyog
at asukal na pwedeng lagyan ng anumang
kulay.
https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=8B32Ht
97
Itatanong ng guro:
Anong lugar o mga lugar sa Camarines Sur ang
napuntahan niyo na at gusto niyo pang balikan?
Ano namang mga pagkain ang nagustuhan niyo

sa lalawigan ng Camarines Sur?
Ano naman ang selebrasyon o festivals ang mga

nasalihan o napanood niyo na sa lalawigan ng
Camarines Sur?
Sino-sino naman ang mga kilala niyong sikat na

tao na taga Camarines Sur?
120
Mga
Kilalang
Tao
Mga Mga
Mahahal Kultura ng Kilalang
agang
Pagdiriw CamNorte Pasyala
ang n
Mga
Pagkain
MGA KILALANG PASYALAN/ LUMANG GUSALI
St. Peter the Apostle Church, Vinzons, Camarines

Norte
 Ito ang pinakamatandang simbahan na
makikita sa CamNorte. Ipinatayo ito ni Reb. P.
Juan de Losar ang unang kura paroko noong
taong 1611.
PH&authuser=0&biw=800&bih=406&tbm=isch&sa=1&ei=DO
8uXfCVCc2soATm56ewDw&q=vinzons+church&oq=vinzons
+church&gs_l=img.3..0j0i24.4128.8187..8552...0.0..0.306.24
05.0j11j2j1......0....1..gws-wiz-
img.......0i67j0i5i30.duFZl7y7kqs#imgrc=a6k_XTlzh4zrCM:
MGA KILALANG PAGKAIN
Angko
 Isang kakanin na gawa sa giniling na malagkit
na bigas na may gata na naglalaman ng
“sangkaka”.
https://www.google.com.ph/search?q=angko&prmd=ivmn&s
ource=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwjEssiK0MLjAh
121
XSc94KHTH6AeIQ_AUoAXoECAwQAQ&biw=360&bih=590
&dpr=2#imgrc=4ZzVnoV2GKqo3M
Pinya
 Ito ang pinakapangunahing produkto na
makikita sa Camarines Norte. Sinasabing sa
Camarines Norte matitikman ang matatamis na
pinya sa buong mundo.
camarines-norte/
MGA KILALANG PAGDIRIWANG
Pinyasan - Pineapple Festival
 Isang pagdiriwang dahil sa magandang ani ng
pinya na ginagawa sa Daet, Camarines Norte.
http://nap.psa.gov.ph/ru5/overview/profiles/daet/tourism.htm
Pabirik Festival sa bayan ng Paracale
http://camnortenews.com/page/?p=21333
Palayog Festival sa bayan ng Daet
Tacboan Festival sa bayan ng Vinzons
Busig-On Festival sa bayan ng Labo
Paruyan Festival sa bayan ng Talisay
MGA KILALANG TAO/ SIKAT NA TAO
Robin Padilla
 Isang sikat na aktor sa ABS-CBN. Madami ng
ginampanan tulad ng Maging Sino Ka Man
kasama si Sharon Cuneta.
122
https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=y
Aeqheie&id=
Ricky Lee
 Isang sikat na manunulat na taga-Daet,

Camarines Norte. Ipinanganak noong ika -19
ng Marso taong 1948.
PH&authuser=0&biw=1366&bih=502&tbm=isch&sa=1&ei=C
_MuXcncC5LbhwOGoLe4Aw&q=RICKY+LEE+&oq=RICKY
+LEE+&gs_l=img.3...200173.208377..208588...0.0..0.216.1
645.0j8j2......0....1..gws-wiz-
img.dcaagSg1uek#imgrc=Yb3Xu7Tm0pzRfM:

 Siya ay isang manunulat ng sanaysay at
propagandista. Isa siya sa mga manunulat na
kabilang sa La Solidaridad na may pangalan na
“Jomapa” or “J.M.P”.
PH&authuser=0&biw=800&bih=406&tbm=isch&sa=1&ei=DO
8uXfCVCc2soATm56ewDw&q=jose+panganiban&oq=jose+
panganiban&gs_l=img.3..0l5j0i5i30l2j0i8i30l3.4931.8184..86
88...0.0..0.236.2496.0j12j3......0....1..gws-wiz-
Wenceslao Quinito Vinzons

 Isinilang noong September 28, 1910 sa Indan
(Vinzons na ngayon) sa Camarines Norte, si
Wenceslao Quinito Vinzons, ang naging
123
pinakabatang delegado sa 1935 Constitutional
Convention sa edad na 24. Siya rin ang
pinakabatang lumagda sa naturang binuong
Saligang Batas ng bansa.
https://www.gmanetwork.com/news/news/ulatfilipino/289990
/ang-batang-bayani-na-nagmula-sa-bicol-region/story/
Itatanong ng guro:
1. Anong lugar o mga lugar sa Camarines Norte
ang napuntahan niyo na at gusto niyo pang balikan?
2. Ano namang mga pagkain ang nagustuhan niyo

sa lalawigan ng Camarines Norte?
3. Ano naman ang selebrasyon o festivals ang

mga nasalihan o napanood niyo na sa lalawigan ng
Camarines Norte?
4. Sino-sino naman ang mga kilala niyong sikat na

tao na taga Camarines Norte?
F. Pagtalakay ng Magtatanong muli ang guro sa mga bata.
bagong konsepto at Nang makita at malaman natin ang iba’t ibang kultura
paglalahad ng sa kategorya ng selebrasyon, lugar, sikat na tao at
bagong kasanayan pagkain sa lalawigan ng Camarines Sur o Camarines
#2 Norte.
Ano sa tingin niyo ang magandang naidudulot nito sa
ating mamamayan? O pati na rin sa bayan?
G. Paglinang sa Magdidikit ang guro ng paper strips na may sampung
kabihasaan (tungo sa salita nagpapakilala ng kultura sa dalawang
Formative probinsiya. Maaaring ito ay isang selebrasyon, lugar,
Assessment) sikat na tao o pagkain.
At magtatawag ang guro ng sampung bata na sasagot

sa pisara.
Kultura ng Kultura ng
CamSur CamNorte
124
Sa gitna ng Venn Diagram ay magtatanong ang guro,
“Bakit kailangan kilalanin ang kultura ng inyong
lugar?”
(Bibigyan ng limang minuto ang mga bata para gawin

ito.)
H. Paglalapat ng aralin Mga Gawain Mga Gawain para sa mga
sa pang-araw-araw para sa mga magagaling na mag-aaral
na buhay mag-aaral na
may Maglilista ang mga bata ng iba’t-
katamtamang ibang kultura na makikita sa
kakayahan probinsiya ng Camarines Sur at
Camarines Norte. At sasagutan
1. Bibigyan ng ang mga sumusunod na tanong
guro ang sa ibaba.
pangkat ng
mga papel na 1. Bakit kailangan nating
may pag- aralan ang kultura ng
nakalistang isang bayan o probinsiya?
mga pangalan 2. Ano ang mga
ng kultura na magagandang idinudulot
makikita sa ng kultura sa ating
probinsiya turismo?
Camarines Sur 3. Paano nabubuo ang
at Camarines pagkakakilanlan ng isang
Norte. lalawigan o rehiyon dahil
Tutukuyin ito sa sa kultura?
kategorya
bilang
Kulturang (Siguraduhing maipaliwanag ng
materyal o mga bata ang mga kultura at ng
Kukturang Di- dalawang lalawigan)
Materyal.
2. Suriin kung
anong kultura
ang
pinakamahalag
a sa bawat
kategorya.
Mga Gawain
para sa mga
mag-aaral na
nagsisimula pa
lamang na
matuto
1. Bigyan ng mga
larawan ng
kultura ng
Camarines Sur at
Camarines Norte
ang mga bata,
125
Ipatukoy ang mga
ito kung saan
lalawigan
nabibilang.
2. Saan mo
gustong pumunta
sa Camarines Sur
ba o Camarines
Norte? Bakit?
I. Paglalahat ng aralin Katanungan Katanungan para sa mga

para sa mga magagaling na mag-aaral.
mag-aaral na
nagsisimula pa Paano niyo masasabi na
lamang na nakakatulong ang kultura para
matuto. mapausbong ang turismo sa
Ano ang isang lalawigan o rehiyon?
kahalagahan ng
kultura sa
pagkakakilanlan
ng isang
lalawigan o
rehiyon?
Katanungan
para sa mga
mag-aaral na
may
katamtamang
kakayahan.
Bakit mahalagang
masuri ang papel
ng kultura sa
isang lalawigan o
rehiyon?
J. Pagtataya ng aralin Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa lamang
matuto...
Isulat ang TAMA kung may katotohanan ang pahayag

at MALI kung hindi ito totoo. Ilagay sa patlang ang
sagot.
_______1. Ang pagbili ng mga produkto ng

Catanduanes
ay makatutulong para makilala ang
lalawigan.
_______2. Sa Camarines Norte ipinagdiriwang ang
Pinyahan Festival.
_______3. Ang Kapistahan ni Inang Peñafrancia ay
ipinagdiriwang sa Camarines Sur.
_______4. Ang kultura ng isang lugar ay dapat
ipagmalaki
126
ng bawat mamamayan nito.
_______5. Ang Naga Metropolitan Cathedral ay sa
Camarines
Norte makikita.

kakayahan...
Lagyan ng masayang mukha kung ang

sumusunod ay nagsasabi ng tungkol sa kultura ng
lalawigan o rehiyon at malungkot na mukha
naman kung hindi. Iguhit sa patlang ang sagot.
_______1. Pagpapanatili ng tradisyon, paniniwala, at
pag-uugali ng mga tao
_______2. Pagdami ng problema sa kalikasan
_______3. Pag-unlad ng turismo sa lalawigan o
rehiyon
_______4. Nagiging mayabang ang mga taong
nakatira dito.
_______5. Pagkilala sa iba’t ibang produkto ng bawat
lalawigan at rehiyon
Para sa magagaling na mag-aaral...

Sa tatlong pangungusap, ipakilala ang kultura ng
Camarines Sur.
1. ______________________________________
2. ______________________________________
3. ______________________________________
Gamit ang dalawang pangungusap, ipakilala ang

kultura ng Camarines Norte
4. ______________________________________
5._______________________________________
K. Karagdagang gawain
para sa takdang-
aralin at remediation 1. Magsaliksik tungkol sa mga iba pang kultura na
hindi naibilang sa talakayan sa katergoryang
selebrasyon, lugar, sikat na tao o mga pagkain
sa lalawigan ng Camarines Sur at Camarines
Norte.

kakayahan
2. Gumuhit ng kulturang makikita sa Camarines

Sur at Camarines Norte.

matuto.
127
3. Gumawa ng isang islogan kung ano ang
kahalagahan ng kultura sa pagpapausbong ng
turismo ng isang lalawigan o rehiyon.

4. Gumawa ng isang talata tungkol sa papel na
ginagampanan ng kultura sa pagbuo ng
pagkakakilanlan ng sariling lalawigan at
rehiyon.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
80% sa pagtataya
aaral na
nangangailangan ng
sa remediation
remedial? Bilang ng
mga mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
aaral na mag-
papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa tulong
ng aking punungguro
at superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuona nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
128
LINGGO 6
I.LAYUNIN
Pangnilalaman pagkakakilanlan ng kulturang kinabibilangan ng rehiyon
Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at pagkilala sa
Pagganap nabubuong kultura ng mga lalawigan sa kinabibilangan
ng rehiyon
Mga Kasanayan sa Nasusuri ang papel na ginagampanan ng kultura sa
Pagkatuto pagbuo ng pagkakakilanlan ng aking lalawigan at rehiyon,
at sa Pilipinas.(AP3PKK-IIIg-6)
II. MGA LAYUNIN
Kaalaman Nasusuri ang papel na ginagampanan ng kultura sa

pagbuo ng pagkakakilanlan ng aking lalawigan at rehiyon.
Pagpapahalaga Naipagmamalaki ang papel na ginagampanan ng kultura

sa pagbuo ng pagkakakilanlan ng aking lalawigan at
rehiyon.
Kasanayan Nakagagawa ng isa o higit pang talata patungkol sa
rehiyon.
III. III.Nilalaman Paksa: “NAKIKILALA KAMI SA AMING KULTURA”
Tumuon: Probinsiya ng Albay
IV. Mga Kagamitang

Panturo
A.Mga Sanggunian

Gabay ng Guro Patnubayng Guro 2015. pp.152-154

Pangmag-aaral
3. Mga pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang Laptop, projector, manila paper, cartolina, colored paper

kagamitan at iba pa. MP3 song and video
mula sa portal
ng Learning
Resource
129
5. Iba pang Set 1
kagamitang Mga larawan na may kinalaman sa kultura ng Camarines
panturo Sur at Camarines Norte at jumbled letters upang
pangalanan ang mga nasa larawan
Set 2
Mga larawan na nagpapakita ng kultura ng Albay, mga
pangalan ng bawat larawan at paliwanag tungkol sa mga
ito
Set 3
Video clip tungkol sa Probinsiya ng Albay
V. Pamamaraan
A. Balik-aral sa Pagbabalik-araltungkolsakultura. (Maaaring gumamit ng
nakaraang aralin slide show upang maipakita ang iba’t ibang natatanging
at/o kultura ng lalawigan ng Camarines Sur at Camarines
pagsisimulang Norte)
bagong aralin CAMARINES SUR
Naga Metropolitan Church
https://www.google.com/search?q=naga+cathedral+church&hl=en-
PH&authuser=0&source=lnms&tbm=isch&sa=X&sqi=2&ved=0ahUKE
wiexeiiu7vjAhXN31QKHa8uC5oQ_AUIECgB&biw=1366&bih=502#img
rc=Z3Y23LtnqWJCrM:
Camaligan Church
https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=Rpt
G%2b25F&id=
https://www.google.com/search?q=jesse+robredo+coliseum+history&hl=en-
PH&authuser=0&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjss8rs07vjAhXF
dHAKHWrBCb8Q_AUIECgB&biw=800&bih=406#imgrc=PxbMRjAhi_NJgM:
130
San Franciso Church
https://www.lakadpilipinas.com/2011/08/naga-city-san-
francisco-church.html
Venus Raj
https://ksiyahansainangbayan.blogspot.com/2013/01/mga-sikat-
na-personalidad-sa-bicol.html
Penafrancia Festival
https://www.bing.com/images/search?q=penafrancia%20festival
%20sa%20camarines%20sur
Kinalas (Log-Log)
http://kinalasnaga.blogspot.com/2010/08/kinalas-sa-
naga.html
131
Arroyo (Binamban)
https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid
=8B32Ht97
Camarines Norte
Vinzons Church
PH&authuser=0&biw=800&bih=406&tbm=isch&sa=1&ei=DO8uXfCVC
c2soATm56ewDw&q=vinzons+church&oq=vinzons+church&gs_l=img.
3..0j0i24.4128.8187..8552...0.0..0.306.2405.0j11j2j1......0....1..gws-wiz-
img.......0i67j0i5i30.duFZl7y7kqs#imgrc=a6k_XTlzh4zrCM:
Piñahan - Pineapple Festival
camarines-norte/
Pinya
camarines-norte/
132
Robin Padilla
https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=yAeq
heie&id=
Ricky Lee
PH&authuser=0&biw=1366&bih=502&tbm=isch&sa=1&ei=C_M
uXcncC5LbhwOGoLe4Aw&q=RICKY+LEE+&oq=RICKY+LEE+
&gs_l=img.3...200173.208377..208588...0.0..0.216.1645.0j8j2...
...0....1..gws-wiz-img.dcaagSg1uek#imgrc=Yb3Xu7Tm0pzRfM:
PH&authuser=0&biw=800&bih=406&tbm=isch&sa=1&ei=
DO8uXfCVCc2soATm56ewDw&q=jose+panganiban&oq=j
ose+panganiban&gs_l=img.3..0l5j0i5i30l2j0i8i30l3.4931.8
184..8688...0.0..0.236.2496.0j12j3......0....1..gws-wiz-
133
B. Paghahabi sa Ipapaalam ng guro sa klase ang layunin ng aralin sa araw
layunin ng Aralin na ito sa pamamagitan ng pagpapakita ng mga larawa ng
selebrasyon, lugar, kilalang tao at mga pagkain na kuha
mula sa lalawigan ng Albay .
(Ito ay sa paraang “SA PULA O SA PUTI”, kung saan

hahatiin ang klase sa 2-3 grupo, kung saan pulang bilog ay
may nakasulat na “Kulturang Materyal” at sa puting bilog
naman ay “Kulturang Di-Materyal”. Magpapakita ang guro
ng larawan ng mga KULTURA na makikita sa dalawang
lalawigan, sasabihin ang pangalan at kapag nagsabi na
ang guro ng GO PILI NA! ay tsaka lamang TATAKBO o
PUPUNTA ang bawat bata sa napiling bilog. Ito ay parang
larong PERA o BAYONG.)
Dagdagan na lamang po ng iba pang larawan.
Magayon Festival
http://primer.com.ph/tips-guides/2018/04/25/magayon-
festival-in-albay-bicol/
Laing and Bicol Express
http://ksiyahansainangbayan.blogspot.com/2013/01/mga-
sikat-na-personalidad-sa-bicol.html?m=1
134
Cartriona Gray
https://www.google.com.ph/search?bih=590&biw=360&hl=en&ei=lZsy
XcCVGo72wAPB34CQBQ&q=catriona+gray&gs_ssp=eJzj4tVP1zc0TD
Y1LzayyCgxYAQAIPED-A&oq=catriona+gray&gs_l=mobile-gws-wiz-
serp.1.0.46i275j0l7.3556.83386..84385...1.0..2.244.3549.0j19j3......0....
1.......8..46i39i275j35i39j46i39j46i67j0i67j46i131i67j46j46i131j0i131j46i
131i275.ECmDtF3trko#imgdii=DeJtDUGS-
w_bcM:&imgrc=zNxw80dfLu_UnM:
Melvin Magata
https://www.sjjif.com/ranking/rankMemberDetails/37703
Rodolfo Biescas
http://gb-sb.blogspot.com/2011/10/11-filipino-inventors-
and-inventions.html?m=1
135
Daraga Church
https://bcl.m.wikipedia.org/wiki/simbahan_nin_daraga
C. Pag-uugnay ng Gamit ang isang Semantic Web. Magbibigay ang guro ng
mga halimbawa papel na may naksulat ng iba’t ibat kutura ng Albay sa
sa bagong aralin mga piling mag-aaral na pupunta sa unahan para
kumpletuhin ang web na nasa pisara.
MGA SELEBRASYON
Magayon Festival
Ibalong Festival
Tabak Festival
Sarung Banggi Festival
Salingoy Festival
Katalingkasan Festival
Coron Festival
Laing
Pinangat
Bicol Express
136
MGA KILALANG PERSONALIDAD/ TAO
Cartriona Gray
Melvin Magata
Rodolfo Biescas
Barbie Imperial
MGA SIKAT O LUMANG GUSALI/ POOK-PASYALAN
Daraga Church
Cagsawa ruins
Headless Monument
Mayon Volcano
Lignon Hill
Kawa-Kawa
Pagkatapos, itanong ito sa mga bata:
1. Paano nakikilala ang isang probinsiya?

2. Ano -ano ang mga bagay na nagpapakilala sa
isang probinsiya?
D. Pagtalakay ng Magpakita ng ilang larawan ng selebrasyon, sikat na
bagong konsepto lugar, kilalang tao at mga pagkain sa lalawigan ng Albay.
at paglalahad ng (ipaalam sa mga bata ang mga halimbawa na nasa B
bagong kung ano ang tawag dito at kung saan ito makikita).
kasanayan #1 *Maaari pang dagdagan ang mga larawan.
MGA SELEBRASYON
Magayon Festival
 Ang selebrasyon na ito ay tumatagal ng halos
isang buwan. Ito rin ay pagdiriwang na alay ng
mga bicolano sa kagandahan ng Bulkang Mayon.
http://primer.com.ph/tips-guides/2018/04/25/magayon-
festival-in-albay-bicol/ August 23, 2019
137
Ibalong Festival
 Ang Ibalong ay isa sa mga non-religious festivals

sa Pilipinas dahil ito ay tungkol sa mga
mandirigma na nakipaglaban para makamit ang
kapayapaan ng Ibalong. ( Baltog, Handyong, and,
Bantong.)
https://www.google.com.ph/search?ei=PD40XafQF9nm-
AaY7JG4CA&q=ibalong+festival&oq=ibalong+festival&gs
_l August 23, 2019
Tabak Festival
 Ito ay festival na ginagawa sa Tabaco, Albay. Ito
ay nagpapakita ng tungkol sa mga Tabaknon.
https://www.google.com.ph/search?ei=uxU1XejrFIr1wAP
GxJi4Cg&q=tabak+festival&oq=tabak+festival&gs_l=mobil
e-gws-wiz- August 23, 2019
Sarung Banggi Festival
 Ito ay ginagawa sa bayan ng Sto. Domingo, Albay

na kung saan ito ay inihahandog para sa musiko
at kompositor ng kantang “Sarung Banggi” na si
Potenciano V. Gregorio.
138
https://www.google.com.ph/search?ei=1RY1XeyyIJrT-
QbKppX4Cw&q=sarung+banggi+festival&oq=sarung+banggi+festival&
gs_l=mobile-gws-wiz- August 23, 2019
Karagumoy Festival
 Ang Festival na ito ay para sa pananampalataya

ng mga taga Bacacay, Albay sa kanilang Patron
Saint na si Sta. Rosa de Lima. Ito ay ginagawa
tuwing Agoosto. Karagumoy ay ang local na
pangalan ng Pandan.
https://www.google.com.ph/amp/s/www.choosephilippines.com/
amp/do/festivals/3355/karagumoy-festival-bacacay-albay-2015
August 23, 2019
Coron Festival
 Coron ay ang pangunahing paghahanapbuhat ng

mga taga-Tiwi, Albay. Ito ay pagsayaw kung
paano ginagawa ang coron.
https://www.google.com.ph/search?q=coron+festival&tbm=isch
&ved=2ahUKEwiu3cDxxMfjAhVTT5QKHbyuBoQQ2-
cCegQIABAC&oq=coron+festival&gs_l=mobile-gws-wiz-
August 23, 2019
139
Laing
 Ang laing ay isang uri ng pagkaing Pilipino na
kinasasangkapan ng pinatuyong mga dahon
ng gabi at karne o pagkaing-dagat na niluto
sa gata
sikat-na-personalidad-sa-bicol.html?m=1 August 23,
2019
Bicol Express
 Ang Bicol express ay isang popular na ulam ng
mga Pilipino sa distrito ng Malate, Maynila pero
gawa sa tradisyunal na Bicolanong istilo ng
pagluluto. Ito ay isang stew na gawa sa mahaba o
panjangin sa salitang Malay o Indonesian, gata,
shrimp paste o stockfish, sibuyas, karne ng baboy
at bawang. Ito ay sinasabing nagmula sa gulay na
may lada na isa pang pagkaing bikolano na
ngayon ay ihinahanda bilang isa sa mga uri ng
bikol express.Ang bikol express ay ipinangalan sa
isang pampasaherong tren mula sa maynila
papunta sa rehiyon ng bikol sa Pilipinas para sa
maanghang nitong luto.
sikat-na-personalidad-sa-bicol.html?m=1 August 23,
2019
140
Pinangat
 Tinitimplahan ito ng mga pampalasa katulad
ng siling labuyo, tanglad, bawang, bakalot, luya,
at bagoong. Nagmumula ito sa Bicol, kung saan
kilala ito bilang pinangat.
https://www.google.com.ph/search?q=pinangat&tbm=isch&ved=2ahUKEwja
6Jejz8fjAhWFApQKHQ5mDKwQ2-cCegQIABAC&oq=pinangat&gs_l=mobile-
gws-wiz- August 23, 2019
MGA KILALANG PERSONALIDAD/ TAO
POTENCIANO V. GREGORIO
 Kilalang musiko at kompositor na isinilang sa
Libog (Sto. Domingo), Albay. Siya ang may katha
ng awiting “Sarung banggi”
https://www.google.com.ph/search?q=potenciano+v.+gregorio+sr&prm
d=imnv&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwjIl7SzzMfjAhVX
Qd4KHXqyDp4Q_AUoAXoECA4QAQ&biw=360&bih=590#imgrc=ZEo7
vU2FDg0dfM August 23, 2019
CARTRIONA GRAY
 Catriona Elisa Magnayon Gray ay isinilang noon
ika-6 ng enero taong 1994 sa Australia, pero ang
kaniyang Inang-bayan ay sa Oas, Albay, Pilipinas.
https://www.google.com.ph/search?bih=590&biw=360&hl=en&ei=lZsyXcCVGo7
141
2wAPB34CQBQ&q=catriona+gray&gs_ssp=eJzj4tVP1zc0TDY1LzayyCgxYAQA
IPED-A&oq=catriona+gray&gs_l=mobile-gws-wiz-
serp.1.0.46i275j0l7.3556.83386..84385...1.0..2.244.3549.0j19j3......0....1.......8..
46i39i275j35i39j46i39j46i67j0i67j46i131i67j46j46i131j0i131j46i131i275.ECmDt
F3trko#imgdii=DeJtDUGS-w_bcM:&imgrc=zNxw80dfLu_UnM: August 23,
2019
Melvin Magata
 Isang sikat na manlalaro ng Judo. Siya ay

nagkamit ng 2nd dan (Philippine Amateur judo
Asso). Siya rin ay naging coach ng Philippine
Team noong 23rd Sea Games.
https://www.sjjif.com/ranking/rankMemberDetails/37703
August 23, 2019
Rodolfo Barcellano Biescas
 Siya ay ipinanganak sa noong ika-8 ng Disyembre

1946 sa Bacacay, Albay. Siya ay isang inbentor.
http://gb-sb.blogspot.com/2011/10/11-filipino-inventors-
and-inventions.html?m=1 August 23, 2019
142
MGA SIKAT O LUMANG GUSALI/ PASYALAN
Daraga Church (DARAGA, ALBAY)
 Ang simbahan ng Nuestra Señora de la Porteria

(Our Lady of the Gate, o mas kilala bilang Daraga
Church) ay isa sa mga matatandang simbahan sa
Rehiyong Bikol.
https://outoftownblog.com/daraga-church-a-historical-
treasure-in-albay/ August 23, 2019
Lignon Hill
 Ang 156 –meter katas na burol na tinatawag

bilang Lignon Hill ay palaging isa sa pinakasikat
na landmark sa Legazpi.
http://wowlegazpi.com/lignon-hill-nature-park/ August 23,

2019
Headless Monument (LEGASPI, ALBAY)

 Nakatayo sa harap ng gusali ng post office ng
Legazpi City, ang walang ulo na estatuwa ay
dapat na isang pagkilala sa mga Bicolanos na
nakipaglaban para sa bansa sa panahon ng
Ikalawang Digmaang Pandaigdig.
143
https://www.google.com/search?biw=1280&bih=923&tbm
=isch&sa=1&ei=maY1Xe6tPI2Zr7wPrd2c2AE&q=Headles
s+Monument+&oq=Headless+Monument+&gs_l=img.3...6
1322.64170..64964...1.0..0.810.1012.2-1j6-
1......0....2j1..gws-wiz-img.w-
u0rVbMu5M&ved=0ahUKEwiu3oyrvsjjAhWNzIsBHa0uBx
sQ4dUDCAY&uact=5#imgrc=iRLw3t3Ia0nOTM: August
23, 2019
Cagsawa ruins (DARAGA, ALBAY)
 Ang Cagsawa Ruins ay ang labi ng isang ika-18

siglong simbahang Pransiskano. Ang Cagsawa ay
simbahang itinayo noong 1724 at nawasak sa
pamamagitan ng pagsabog ng Mayon Volcano
noong 1817.
http://morefuninalbay.blogspot.com/2013/02/cagsawa-
ruins.html August 23, 2019
144
KAWA-KAWA HILL NATURAL PARK (Ligao City)
 Ang Kawa-kawa Hill Natural Park ay isang tourist

spot sa probinsiya ng Albay na makikita sa
California Village, Brgy. Tuburan, Ligao City.
https://photobento.wordpress.com/2013/08/19/kawa-
kawa-hill-and-natural-park/kawa-kawa-002-1/ August 23,
2019
https://www.google.com/search?q=ibig+sabihin+ng+kawa
+kawa&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwiRy
PHJwsjjAhXIad4KHcl4D1cQ_AUIESgB&biw=1280&bih=9
23#imgrc=hYrQs7NnvzlYZM: August 23, 2019
E. Pagtalakay ng Magtatanong muli ang guro sa mga bata.
bagong konsepto
at paglalahad ng Nang makita at malaman natin ang iba’t ibang kultura sa
bagong kategoryang selebrasyon, lugar, sikat na tao at pagkain
kasanayan #2 sa lalawigan ng Albay.
145
Ano sa tingin niyo ang magandang naidudulot nito sa
F. Paglinang sa SET 1
kabihasaan Gumuhit ng mga dalawang kultura na ipinagmamalaki ng
(tungo sa probinsiya ng Albay.
Formative
Assessment) SET 2
Gamit ang natutunan, magsulat ng limang pangungusap
na patungkol sa kultura sa Probinsiya ng Albay.
SET 3.
Sagutan ang mga sumusunod na katanungan:
 Paano mo ipakikilala ang lalawigan ng Albay sa
mga dayuhang bumibisita dito?
 Anong ugali ng mga taga-Albay ang pinakagusto
mo?
 Paano mo mapagbubuti ang iyong kultura?
 Paano mo maipapakita na ipinagmamalaki mo ang
pagiging taga-Albay?
G. Paglalapat ng  Bilang isang bata o mag-aaral, paano mo maipapakita

aralin sa pang- na ipinagmamalaki mo ang kultura ng Albay?
araw-araw na
buhay  Kapag may nagtanong sa iyong bisita o dayuhan,
paano mo ipakikilala ang lalawigan ng Albay?
H. Paglalahat ng Katanungan para sa Katanungan para sa mga
aralin mga mag-aaral na magagaling na mag-aaral.
nagsisimula pa
lamang na matuto. Paano niyo masasabi na
nakakatulong ang kultura para
Ano ang kahalagahan mapausbong ang turismo sa
ng kultura sa isang lalawigan o rehiyon?
pagkakakilanlan ng
isang lalawigan o
rehiyon?
Katanungan para sa
mga mag-aaral na
may katamtamang
kakayahan.
Bakit mahalagang
masuri ang papel na
ginagampanan ng
kultura sa isang
I. Pagtataya ng Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa lamang
aralin matuto...
146
Isulat sa patlang ang TAMA kung totoo ang pahayag at
MALI kung hindi.
_______1. Ang pagtangkilik ng mga produkto ng masbate

ay makatutulong para makilala ang sariling
lalawigan.
_______2. Sa Albay ipinagdiriwang ang
Magayon Festival.
_______3. Si Eddie Garcia ay isang bicolano na
ipinanganak sa Albay.
ipagmalaki ng bawat mamamayan nito.
_______5. Sa Albay makikita ang Daraga Church.

kakayahan...
Lagyan ng tsek (/) kung ang sumusunod ay nagsasabi ng

tungkol sa kultura ng lalawigan o rehiyon at ekis (x)
naman kung hindi. Isulat sa patlang ang sagot.
_______1. Pagpapanatili ng tradisyon, paniniwala, at pag-
uugali ng mga tao
_______2. Pagkakaroon ng kalamidad at kahirapan
_______3. Pag-unlad ng turismo sa lalawigan o rehiyon

Sa pamamagitan ng isang talata, ipakilala ang Kultura ng
Albay.
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
_____.
J. Karagdagang Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa lamang
gawain para sa matuto.
takdang-aralin at
remediation Gumuhit ng isang larawan na nagpapakita ng papel na
gigampanan ng kultura sa sariling lalawigan at rehiyon.

kakayahan
Magsaliksik tungkol sa mga iba pang kultura na hindi

naibilang sa talakayan sa katergoryang selebrasyon,
lugar, sikat na tao o mga pagkain sa lalawigan ng Albay.
147
Magsulat ng limang dahilan kung bakit dapat kailangang

ipagmalaki ng mga mamamayan ang kultura ng kanilang
lugar.
VI. MGA TALA
VII. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
mag-papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nabuona nais
kong ibahagi sa
mga kapuwa ko
guro?
148
LINGGO 6
I. LAYUNIN
Pangnilalaman pagkakakilanlan ng kulturang kinabibilangan ng rehiyon
Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at pagkilala
kinabibilangan ng rehiyon
Mga Kasanayan Nasusuri ang papel na ginagampanan ng kultura sa
sa Pagkatuto pagbuo ng pagkakakilanlan ng aking lalawigan at
rehiyon, at sa Pilipinas.(AP3PKK-IIIg-6)
Kaalaman pagbuo ng pagkakakilanlan ng aking lalawigan at
rehiyon.
Naipagmamalaki ang papel na ginagampanan ng
Pagpapahalaga kultura sa pagbuo ng pagkakakilanlan ng aking
Nakagagawa ng isa o higit pang talata patungkol sa
Kasanayan
rehiyon.
VIII. II. NILALAMAN Paksa: “Nakikilala Kami Sa Aming Kultura”
Tumuon: Probinsiya Ng Sorsogon
III. MGA
KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga pahina Araling Panlipunan 3

sa Gabay Patnubayang Guro 2015. pp.152-154
ng Guro
sa Kagamitan ng Mag-aaral 2015 pp. 329-337
Kagamitang
Pangmag-
aaral
3. Mga pahina
sa Teksbuk
:
149
4. Karagdagan
g kagamitan
mula sa
portal ng
Learning
Resource
5. 5. Iba pang Laptop, projector, manila paper, cartolina, colored
kagamitang paper, MP3 song, video, picture puzzle.
panturo
IV. Pamamaraan
A. Balik-aral sa Pagbabalik-aral tungkol sa kultura ng Camarines Norte
nakaraang at Camarines Sur. (Maaaring gumamit ng slide show
aralin at/o upang maipakita ang iba’t ibang natatanging kultura ng
pagsisimulang lalawigan ng Camarines Norte at Camarines Sur)
B.
bagong aralin
B. Paghahabi Ipapaalam ng guro sa klase ang layunin ng aralin sa

sa layunin araw na ito sa pamamagitan ng pagpapakita ng mga
ng Aralin larawa ng selebrasyon, lugar, kilalang tao at mga
pagkain na kuha mula sa lalawigan ng Sorsogon.
PICTURE PUZZLE
Magbibigay ang guro ng picture puzzle sa apat na
grupo. Bibigyan lamang ang bawat pangkat ng limang
minuto para tapusin ang gawain. Pag nakatapos na
ang bawat grupo ay mag iingay sila gamit ang yell clap
na ibibigay ng guro:
Pangkat 1: Wow Clap

Pangkat 2: Fireworks Clap
Pangkat 3: Driver’s clap
Pangkat 4: Banana clap
Kinagang
https://kinagang.mga-sikat-na-pagkain-sa-Sorsogon.html August 22,

2019
Butanding Festival
https://www.google.com/search?q=butanding+festival&hl=en-
US&source=android-
150
browser&prmd=inv&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwjV
17Drv8PjAhUbE4gKHZ3jA8oQ_AUoAXoECA4QAQ&biw=360&bih=
590#imgrc=cDxkFlIlXGAbbM August 22, 2019
Barcelona Sorsogon Church
https://Barcelona-Church/mga-lumang-simbahan-sa-sorsogon.html
August 22, 2019
Eddie Garcia
https://Eddie-Garcia.html August 22, 2019
C. Pag- Kaugnay sa Letrang B.

uugnay ng
mga Semantic Web
halimbawa Maglalagay ang guro sa pisara ng mga larawan ng
sa bagong kultura sa bayan ng Sorsogon. Alamin kung saan ito
aralin nabibilang na kategorya. (Ang mga larawan ay
makikita sa pagtalakay ng bagong konsepto at
paglalahad ng bagong kasanayan #1)

1. Anong lugar o mga lugar sa Sorsogon ang
napuntahan niyo na at gusto niyo pang balikan?
151
2. Ano naman ang mga pagkain ang nagustuhan
niyo sa lalawigan ng Sorsogon?
3. Ano naman ang sikat na selebrasyon ang

napanood niyo sa lalawigan ng Sorsogon?
4. Sino ang kilala niyong sikat na tao na taga-

Sorsogon?
D. Pagtalakay Talakayin ang mga larawan na nasa Letter C.
ng bagong MGA KILALANG PAGKAIN
konsepto
at Kinagang
paglalahad  Gawa sa “lokadon” na niyog at hipon na binalot
ng bagong sa dahon ng hagikhik. Makikita ito sa Bulusan,
kasanayan irosin at iba pang bayan ng Sorsogon.
#1
https://kinagang.mga-sikat-na-pagkain-sa-Sorsogon.html August 22,

2019
SIKAD-SIKAD AND DALU-DALO

 Ito ay sea shells na kung saan naglalaman ng masarap
na laman na niluluto na may gata at may kasamang
malunggay.
http://magsaysaystreetsorsogoncity.blogspot.com/2015/04/delicacies.html?m=1
August 22, 2019
‘Baluko’
 Baluko ay kilala bilang “pen shells” na makikitang
nakadikit sa mga bato sa malalim na parte ng dagat.
Ito ay masarap lutuin ng may gata at kaunting sili.
https://www.google.com/amp/s/bicolanoman.wordpress.com/2016/05/30/
5-foods-to-try-in-sorsogon/amp/ August 22, 2019
152
Timitim
 Sa Gubat, Sorsogon matitikman ang isang kakanin na
may hawig sa Cassava cake na tinatawag na tamitim.
Pili Conserva
 Ito ay isang panghimagas na minatamis na pili na
nakabalot sa dahon hamilig.
BINOT-ONG
 Ito ay gawa sa malagkit na bigas na binalot sa
dahon ng saging na niluto at nilagyan na may
gata ng niyog at kaunting asin at tinatali gamit
dahon ng saging.
http://magsaysaystreetsorsogoncity.blogspot.com/2015/04/delicacies.htm
l?m=1 August 22, 2019
PUTO-LANSON
 Ito ay kakanin na maaaring lutuin gamit ang
bigas malagkit man o natural na bigas at
nilalagyan ng keso.
153
MGA KILALANG PAGDIRIWANG
Butanding Festival
 Ito ay pagdiriwang bilang pasasalamat sa
pagkakaroon o pagpapakita ng mga butanding sa
bayan ng Donsol.
https://www.google.com/search?q=butanding+festival&hl=en-
US&source=android-
browser&prmd=inv&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwjV
17Drv8PjAhUbE4gKHZ3jA8oQ_AUoAXoECA4QAQ&biw=360&bih=
590#imgrc=cDxkFlIlXGAbbM August 22, 2019
Padaraw Festival
 Ang Padaraw Festival ay pagdiriwang para maipakita
ang magaganda at makukulay na gawang damit
gamit ang produktong abaka.
https://www.google.com/search?q=padaraw+festival&tbm=isch
&ved=2ahUKEwjvqPXxv8PjAhWKA5QKHaNdCxgQ2-
cCegQIABAC&oq=padaraw+festival&gs_l=mobile-gws-wiz-
img.1.0.0l2j0i24l3.75941.79262..81633...0.0..0.191.2157.0j16....
..0....1.........35i39j0i7i30j0i8i7i30.JW7U0eeoh August 22,
2019
Kasanggayahan Festival
 Ang Kasanggayahan Festival ay pagdiriwang para sa
Foundation Anniversary ng Probinsiya ng Sorsogon.
Pinapakita dito ang tradisyunal na sayaw ng mga
Bikolano ang Pantomina o kilala bilang
SINALAMPATI na tumutukoy sa pagmamahal at
panliligaw sa pamamagitan ng paggaya sa galaw ng
mga kalapati
154
https://www.google.com/search?q=kasanggayahan+festival&tb
m=isch&ved=2ahUKEwjxyaq_wMPjAhViGKYKHQHsArEQ2
-cCegQIABAC&oq=Kasanggayahan&gs_l=mobile-gws-wiz-
img.1.0.0j0i24l4.21456.45298..46893...0.0..0.142.1328.1j10......
0....1.........35i39.TNhwQSuOYzs&ei=xgkzXfHOJOKwmAWB
2IuICw&bih=590&biw=360&prmd=inv&hl=en-
US#imgrc=ENSurNOlYM4MEM August 22, 2019
Hin-ay Festival
 Ito para sa kapistahan ni St. Michael the Archangel.
Ito ay idinadaos sa Irosin, Sorsogon tuwing buwan
Setyembre.
https://www.google.com/search?q=Hin-
ay+Festival&tbm=isch&ved=2ahUKEwipuOjWwMPjAhWLA
KYKHfxLBQ0Q2-cCegQIABAC&oq=Hin-
ay+Festival&gs_l=mobile-gws-wiz-
img.12..0.209675.209675..211450...2.0..0.225.225.2-
1......0....1.......5..35i39.5D1FT8GYm1k&ei=9wkzXengM4uBm
AX8l5Vo&bih=590&biw=360&prmd=inv&hl=en-
US#imgrc=klAm0yV6e-nrEM August 22, 2019
Pili Festival
 Dahil sa ang pinaka-pangunahing produkto ng
Bikol ang pili lalo na ng probinsya ng Sorsogon
kaya meron silang Pili Festival kung saan
ipinapakita ang “3 growth stages” nito ang berde
(young fruit), kulay ube (hal-mature) at ang itim
(mature).
www.google.com/search?q=Pili+Festival&tbm=isch&ved=2ahUKEwjg_
-jxwcPjAhUixIsBHS3TAd4Q2-
cCegQIABAC&oq=Pili+Festival&gs_l=mobile-gws-wiz-
img.3..35i39l5.54296.54296..56444...2.0..0.0.0.......0....1.......5.2s5h01-
abG4&ei=PAszXeDxN6KIr7wPraaH8A0&bih=590&biw=360&prmd=in
v&hl=en-US#imgrc=iPlQzKRlCgl3WM August 22, 2019
MGA KILALANG PASYALAN O LUMANG GUSALI
 Ang Barcelona Church ay kilala din bilang St.

Joseph church at sinasabing isa sa
155
pinakamatatandang simbahan sa Rehiyong
Bikol
https://Barcelona-Church/mga-lumang-simbahan-sa-sorsogon.html
August 22, 2019
JUBAN’S OLD HOUSES

 Ito ay mga bahay na itinayo noong panahon ng mga
Espanyol sa bayan ng Juban (o mas binibigkas bilang
Hu-ban).
https://www.pinoyadventurista.com/2012/02/old-spanish-houses-in-
juban.html?m=1 August 22, 2019
Donsol Whale Shark Interaction - Donsol, Sorsogon
 Dito makikita ang pagbisita ng mga butanding sa
bayan ng donsol. Ito din ay naging pook-paysalan na
ng mga
turista galing sa ibang lalawigan o ibang bansa.
https://www.google.com/amp/s/www.journeyera.com/donsol-whale-
shark-interaction/amp/ August 22, 2019
MGA SIKAT NA PERSONALIDAD O TAO
EDDIE GARCIA
 Isang sikat na aktor si Eddie Garcia (EDUARDO
VERCHEZ GARCIA), mapa-aksyon, komedy o
kahit ano pa. Siya ay gumanap bilang Don
Emilio sa Ang Probinsiyano.
156
https://Eddie-Garcia.html August 22, 2019
CELIA RODRIGUEZ
 Siya ay isang tanyag aktress sa larangan ng pag-arte.
Ipinanganak siya sa bayan ng Irosin, Sorsogon.
https://www.google.com.ph/search?bih=590&biw=360&hl=en&ei=-
KEyXdGDHIf2hwP38KKoCw&q=celia+rodriguez&gs_ssp=eJzj4tLP1T
cwySsqKiwyYAQAGIgDqg&oq=celia&gs_l August 22, 2019
E. Pagtalakay Magtatanong muli ang guro sa mga bata.

ng bagong
konsepto Nang makita at malaman natin ang iba’t ibang kultura sa
at kategorya ng selebrasyon, lugar, sikat na tao at pagkain
paglalahad sa lalawigan ng Sorsogon.
ng bagong
kasanayan Ano sa tingin niyo ang magandang naidudulot nito sa
#2 ating mamamayan? O pati na rin sa bayan?
F. Paglinang Magtatanong muli ang guro sa mga bata.

sa
kabihasaa Nang makita at malaman natin ang iba’t ibang kultura sa
n (tungo sa kategorya ng selebrasyon, lugar, sikat na tao at pagkain
Formative sa lalawigan ng Sorsogon.
Assessme
nt) Ano sa tingin niyo ang magandang naidudulot nito sa
G. Paglalapat Gawain ng bawat grupo
ng aralin
sa pang- Magkakroon ng mga kapita-pitagang bisita ang
araw-araw probinsiya ng Sorsogon. Nabigyan ng Gawain ang
na buhay inyong grupo ng responsiblidad na ipakita ang kultura ng
probinsiya ng Sorsogon sa paraan ng pag-arte.
Maghahanda ang inyong grupo ng mga presentasyon
para ipakita at ipagmalaki ito sa mga bisita.
Pangkat 1: i-Rap Mo!
157
I-rap ang ibibigay na talata tungkol sa bayani o kilalang
tao ng Sorsogon.
Pangkat 2: i-Sayaw mo na!
Ipakita ang sayaw na kilala sa lalawigan ng Sorsogon.
(Magbibigay o magpapakita ang guro ng video clip
tungkol sa sikat na festival sa probinsiya ngbSorsogon)
Pangkat 3: i-Guhit Mo!

Gumawa ng poster tungkol sa mga masasarap na
pagkain ng Sorsogon.
(Bibigyan ng sampung minuto ang mga bata para gawin

ito.)
H. Paglalahat Mga Gawain para sa Mga Gawain para sa mga
ng aralin mga mag-aaral na magagaling mag-aaral
may katamtamang
kakayahan Maglilista ang mga batang iba’t
ibang kultura na makikita sa
1.Bibigyan ng guro probinsiya ng Camarines Sur at
ang pangkat mga Camarines Norte. At sasagutan
papel na may ang mga sumusunod na tanong
nakalistang mga sa ibaba.
pangalan ng kultura
na makikita sa 1. Bakit kailangan nating pag-
probinsiya Sorsogon. aralan ang kultura ng isang
Tutukuyin ito sa bayan o probinsiya?
kategorya bilang
Kulturang materyal o 2.Ano ang mga magagandang
Kukturang Di- idinudulot ng kultura sa ating
Materyal. turismo?
2.Suriin kung anong
kultura ang 3.Paano nabubuo ang
pinakamahalaga sa pagkakakilanlan ng isang
bawat kategorya. lalawigan o rehiyon dahil sa
kultura?
Mga Gawain para sa
mga mag-aaral na (Siguraduhing maipaliwanag ng
nagsisimula pa mga bata ang mga kultura atng
lamang na matuto dalawang lalawigan)
1. Bigyan ng mga
larawan ng kultura ng
Sorsogon ang mga
bata, Ipatukoy ang
mga ito kung saan
lalawigan nabibilang.
158
2. Saan mo gustong
pumunta sa
Sorsogon? Bakit?
I. Pagtataya Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa lamang

ng Aralin matuto...
Isulat lamang sa patlang ang letra kung saan nabibilang

ang mga sumusunod:
A. Sikat na Pagkain
B.Kilalang tao
C. Mga Kilalang gusali
D. Mga Selebrasyon
_______1. Eddie Garcia
_______2. Padaraw Festival
_______3. Kinagang
_______4. Barcelona Church
_______5. Kasanggayahan Festival

kakayahan...
Lagyan ng tsek (/) kung ang sumusunod ay nagsasabi

ng tungkol sa kultura ng lalawigan o rehiyon at ekis (x)
naman kung hindi. Isulat sa patlang ang sagot.
_______1. Pagpapanatili ng tradisyon, paniniwala, at
pag-uugali ng mga tao
_______3. Pag-unlad ng turismo sa lalawigan o rehiyon

• Sa pamamagitan ng isang talata, ipakilala ang
Kultura ng Sorsogon.
Ipinagmamalaki ko ang Probinsiya ng Sorsogon dahil

sa taglay nitong . . .
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
__________
J. Karagdaga Para sa lahat ng mag-aaral
ng gawain
159
para sa Magsaliksik tungkol sa iba pang kultura na hindi
takdang- naibilang sa talakayan sa katergoryang selebrasyon,
aralin at lugar, sikat na tao o mga pagkain sa lalawigan ng
remediatio Sorsogon
n Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa lamang
matuto.
Gumuhit ng tig-isang sikat na lugar na matatagpuan sa
probinsiya ng Sorsogon.

kakayahan
Gumawa ng isang islogan kung ano kahalagahan ng
kultura sa pagpapausbong ng turismo sa isang
lalawigan o rehiyon.

Gumawa ng talata na nagpapakilala sa papel na
ginagampanan ng kultura sa pagbuo ng
pagkakakilanlan ng sariling lalawigan at rehiyon.
V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailang
an ng iba
pang gawain
para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
mag-
papatuloy sa
remediation
160
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong
nang lubos?
Paano ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang
aking
naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa
tulong ng
aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nabuona
nais kong
ibahagi sa
mga kapuwa
ko guro?
161
Baitang III
I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang pag-unawa at pagpapahalaga sa
Pangnilalaman pagkakakilanlang kultural ng kinabibilanang rehiyon.
B. Pamantayan Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at pagkilala
sa Pagganap sa nabubuong kultura ng mga lalawigan sa
C. Mga Nasusuri ang papel na ginagampanan ng kultura sa
Kasanayan sa pagbuo ng pagkakakilanlan ng sariling lalawigan, at
Pagkatuto rehiyon, at sa Pilipinas.
(AP3PKK-IIIg-6)
pagbuo ng pagkakakilanlan ng aking lalawigan at
rehiyon.
Kasanayan Naitatala ang kulturang nagpapakilala sa aking
Pagpapahalaga Naipagmamalaki ang papel na ginagampanan ng
kultura sa pagbuo ng pagkakakilanlan ng aking
lalawigan at rehiyon sa pamamagitan ng pagkilala sa
mga larawan.
II. Nilalaman Pagpapahalaga sa Pagkakakilanlang Kultural ng
Sariling Lalawigan at Rehiyon
III. Mga
Kagamitang
Panturo
A.Mga
Sanggunian
sa Gabay ng Patnubay ng Guro 2015. pp. 151-153
Guro
sa Kagamitan ng Mag-aaral 2015 pp. 329-337
Kagamitang
Pangmag-
aaral
3. Mga pahina
sa Teksbuk
162
4. Karagdagang
kagamitan
mula sa portal
ng Learning
Resource
5. Iba pang Manila paper, cartolina, colored paper, permanent
kagamitang marker, pandikit at iba pa
panturo
IV. Pamamaraan
A. Balik-aral sa Pagbabalik-aral sa pamamagitan ng pagtukoy sa mga
nakaraang larawang ipapakita ng guro, na may kinalaman sa
aralin at/o kultura ng Sorsogon (hal. pagkain, tao o selebrasyon).
pagsisimula At ayusin ng mag-aaral ang mga jumbled letters. At
ng bagong talakayin ito.
aralin
1. I L P I Festival
Pili Festival Street Dance Showdown sorsogoncit.gov.ph
2. Eddie G A C I R A
Eddie Garcia –Wikipedia.org
B. Paghahabi sa Ipapaalam ang layunin ng aralin sa pamamagitan ng

layunin ng pagpapakita ng mapa ng Catanduanes. Idikit ang mapa
Aralin sa pisara.
163
Catanduanes.gov.ph
Sabihin: Ngayong araw, dadako naman tayo sa

lalawigang ito. Sama-sama nating diskubrehin ang
kultura ng mga Catandungan at kung paano binuo ng
kulturang ito ang pagkakakilanlan ng Catanduanes.
*Maaari ring magpakita ng video clip ng tungkol sa
Catanduanes galing sa youtube.
C. Pag-uugnay Gamit ang mapa ng Catanduanes na nakadikit sa
ng mga pisara, gagawa ng semantic web ang guro na
halimbawa sa pupunuan ng mga mag-aaral.
bagong aralin (Maaaring dagdagan pa ang mga halimbawang larawan
na nasa ibaba)
Kilalang
Selebrasyon
Mga Awit,
Mga Kilalang
Sayaw at
Tao
Arte
Mga Kilalang
Pagkain

matuto...
Ang mga mag-aaral ay bibigyan ng guro ng mga
larawan na nagpapakita ng kultura ng Catanduanes.
Ididikit nila ang mga larawan sa kaukulang kategorya
na makikita sa semantic web na nasa pisara.
164
MGA KILALANG SELEBRASYON
CATANDUNGAN FESTIVAL
Cataduanes.gov.ph
 Ipinagdiriwang tuwing Oktubre upang gunitain ang
anibersaryo ng pagkakatatag ng Catanduanes
bilang isang hiwalay na lalawigan sa Albay.
KINIS FESTIVAL
Wowcatanduanes.com
 Ipinagdiriwang sa Panganiban tuwing Hulyo upang
ipakilala ang lugar bilang Crab Capital ng
Catanduanes, kung saan malalasahan ang
pinakamasarap na “an-it”.
https://catanduanes.gov.ph/events/
BURAK/BURAC FESTIVAL
www.catanduanes.gov.ph
 Ipinagdiriwang sa Virac tuwing Disyembre upang

papurihan si Nuestra Señora de Immaculada
Concepcion. Pinaniniwalaan na ang pangalan ng
Virac ay galing sa salitang “burac” na ang ibig
sabihin ay bulaklak.
https://www.triposo.com/loc/Catanduanes/culture/background
165
AN-IT (MUD CRAB) na may pako at luya na ginataan

at nilagyan ng kalamansi
Crab.wikipedia
ENSALADANG PAKO (FIDDLEHEAD FERN)

 Sagana ang rehiyon ng Bicol sa tanim na ito ngunit
ang Pili ng Catanduanes ay may sarap daw kaysa iba na
inihahalintulad sa Macadamia nuts ng Hawaii
Photo Credit by Susan Montañez taken on August 12,2019 4:4PM
PILI NUT
 Sagana ang rehiyon ng Bicol sa tanim na ito ngunit

ang Pili ng Catanduanes ay may sarap daw kaysa iba
na inihahalintulad sa Macadamia nuts ng Hawaii.
Dost.gov.ph
166
KILALANG SAYAW, AWIT ,AT ARTE
PANTOMINA
Catanduanes.gov.ph
 Ito ang pamusong sayaw sa Catanduanes na
karaniwang tanawin tuwing piyesta at eleksiyon
 Isang sayaw na kung saan ginagaya ang
nagliligawang galaw ng tandang at inahing manok.
Pinapakita ng sayaw na ito ang panunuyo ng isang
manliligaw sa kanyang nililigawan.
AWIT
CARMEN CAMACHO
Alchetron.com
 Si Carmen Camacho ay isa sa mga tinaguriang
Philippine Kundiman Divas noong 1960s kasama
nina Pilita Corrales, Norma Ledesma, at iba pa
ARTE
DINDO FERNANDO
Palomitacas.com
 Isang artista sa Pilipinas na ipinanganak sa Virac,
Catanduanes. Nagkamit siya ng Best Actor sa Urian
noong 1979 para sa pelikulang “Ikaw at ang Gabi” at
sa FAMAS noong 1980 sa “Langis at Tubig”.
167
Nakilala rin siya sa telebisyon bilang Col. Leo
Alicante sa palabas na “Flor de Luna” mula 1978
hanggang 1986.
KILALANG TAO
BERNABE “ABE” CONCEPCION
boxerscene.com
Isang Filipino Featherweight boxer na taga Rizal, Viga,

Catanduanes. Pinasok niya ang Professional Boxer sa
edad na labing-anim.
FRANCISCO “KIT” SARMIENTO TATAD
Politics.com.ph
 Isang Filipino journalist at pulitiko na kilalang

naglingkod bilang Minister of Public Information sa
panahon ni Ferdinand Marcos.
kakayahan...
Pipili ang mga mag-aaral ng isang larawan na nakadikit
sa pisara at gagawan nila ito ng maikling pangungusap.

Tatanungin ng guro ang mga mag-aaral kung alin sa
apat na kategorya na nasa semantic web ang sa tingin
nila ay higit na nagpapakilala sa Catanduanes at
kailangan nilang ipaliwanag kung bakit ito ang napili
nila.
D. Pagtalakay ng Upang mas lalong pagtibayin ang kaalaman ng mga
bagong mag-aaral tungkol sa kultura ng Catanduanes, isa-
konsepto at isang papangalanan ng mga mag-aaral ang mga
paglalahad ng larawang nakapaskil sa pisara at tatalakayin ng guro.
168
bagong
kasanayan #1
E. Pagtalakay ng Pangkatang Gawain
bagong Sabihin: Kung kayo ay mga taga-Catanduanes, sa
konsepto at anong paraan ninyo maipakikita sa mga turista o bisita
paglalahad ng ang kultura ng lalawigan?
bagong
kasanayan #2 Pangkat 1:
Sa pamamagitan ng dula-dulaan, ipakikita ang
pinakasikat na selebrasyon sa Catanduanes
Pangkat 2:
Sa pamamagitan ng paggawa ng patalastas ipakikilala
ang mga produkto o pagkain na ipinagmamalaki ng
Catanduanes
Pangkat 3:
Sa pamamagitan ng pagsayaw, ipakikita ang sayaw na
kilala sa Catanduanes
Pangkat 4:
Sa pamamagitan ng paggawa ng tula/kanta/rap,
ipagmamalaki ang mga kilalang tao na taga-
Catanduanes
F. Paglinang sa Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa lamang
kabihasaan matuto...
(tungo sa Gumuhit ng poster na nagpapakita ng kultura ng
Formative Catanduanes.
Assessment)

kakayahan
Gamit ang natutunan, maglista ng dalawa ng mga
sumusunod:
 kilalang tao na taga-Catanduanes
 kilalang pagkain
 kilalang produkto
 kilalang sayaw
 kilalang selebrasyon

Magsulat ng 2-3 na pangungusap na nagpapakilala sa
lalawigan ng Catanduanes at kung paano mo
papalaguin ang kulturang ito. Sagutin ang mga
katanungan:
 Paano mo ipakikilala ang lalawigan ng
Catanduanes sa mga dayuhang bisita dito?
169
 Anong ugali ng mga taga-Catanduanes ang
pinakagusto mo?
 Paano mo maipapakita na ipinagmamalaki mo
ang pagiging taga-Catanduanes?
G. Paglalapat ng Ano-ano ang tanawin/pook, pagkain o sayaw ang
aralin sa maipagmamalaki ng Ctanduanes?
pang-araw-
araw na
buhay
Ang kultura ang sumasalamin sa pamumuhay ng mga

tao sa isang lalawigan o rehiyon. Malaki ang papel na
ginagampanan nito upang mas lalong makilala ang
isang lugar. Ilan sa mga naitutulong nito ay ang:
 paglago ng turismo,
 pagtaas ng antas ng pamumuhay ng mga tao,
 pagpapanatili ng mga kaugalian, paniniwala at
tradisyon maging sa sining at isports
Nakikilala rin tayo sa ating angking katangian at
katalinuhan, kaya’y nararapat lamang na ito’y ating
ipagmalaki at panatilihin.
I. Pagtataya ng Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa lamang
aralin matuto...
Iguhit ang kung tama ang isinasaad sa
pangungusap at kung mali. Ilagay sa patlang ang
sagot.
_______1. Ang pagbili ng mga produkto ng
Catanduanes
ay makatutulong para makilala ang
lalawigan.
_______2. Sa Catanduanes ipinagdiriwang ang
Peñafrancia Festival.
_______3. Ang Pili nut ay matatagpuan lamang sa
Catanduanes.
_______4. Ang kultura ng isang lugaray dapat
ipagmalaki
_______5. Sagana sa An-it ang Catanduanes.
Mga Sagot:
1. 3. 5.
2. 4.
170
kakayahan...
Pagtambalin ang Hanay A at B. Isulat sa patlang ang
titik ng tamang sagot.
Hanay A Hanay B
___1. Siya ang pamusong A. Carmen
lider ng grupong El Shaddai. Camacho
___2. Siya ay isa sa mga tinaguriang B. Pantomina
Kundiman Divas noong 1960s. C. Mike Velarde
___3. Salitang pinanggalingan ng D. Burac
pangalan ng Virac E. Pili Nut
___4. Ito ay inihahalintulad sa
Macadamia nuts ng Hawaii.
___5. Pamusong sayaw na
nagpapakita ng pagsusuyuan
ng dalawang nagliligawan
Mga Sagot:
1. C 2. A 3. D 4. E 5. B

Sa limang pangungusap, ipakilala ang Catanduanes sa
pamamagitan ng kultura nito.
1. Ang mga kasagutan ay maaaring
magkakaiba.
2. _______________________________________
3. _______________________________________
4. _______________________________________
5. _______________________________________
5.
J. Karagdagang Para sa mga mag-aaral na nagsismulang matuto
gawain para Maglista ng karagdagang tao, produkto, pagkain,
sa takdang- selebrasyon, musika o sayaw na nagpapakilala sa
aralin at lalawigan ng Catanduanes.
remediation
kakayahan
Gumuhit ng isang larawan na nagpapakita ng papel na
ginagampanan ng kultura sa sariling lalawigan at
rehiyon.

Magsulat ng limang dahilan kung bakit kailangang
kilalanin ng mga mamamayan ang kultura ng kanilang
lugar.
171
V. Mga Tala
VI. Pagninilay
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
mag-papatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nabuo na
nais kong ibahagi
sa mga kapuwa
ko guro?
172
Baitang III
I. Layunin
A. Pamantayang Naipamamalas ang pang-unawa at pagpapahalaga
rehiyon
C. Mga Kasanayan Nasusuri ang papel na ginagampanan ng kultura sa
sa Pagkatuto pagbuo ng pagkakakilanlan ng sariling lalawigan, at
rehiyon, at sa Pilipinas.
(AP3PKK-IIIg-6)
pagbuo ng pagkakakilanlan ng aking lalawigan at
rehiyon.
Kasanayan Naitatala ang kulturang nagpapakilala sa aking
Pagpapahalaga Naipagmamalaki ang papel na ginagampanan ng
kultura sa pamamagitan ng pagbuo ng
pagkakakilanlan sa mga larawan ng aking lalawigan
at rehiyon.
II. Nilalaman Paksa: “Pagpapahalaga sa Pagkakakilanlang
Kultural ng Sariling Lalawigan at Rehiyon
III. Mga Kagamitang
Panturo
Mga Sanggunian
Gabay ng Patnubay ng Guro 2015. pp. 151-153
Guro

Pangmag-
aaral
3. Mga pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan
173
mula sa portal
ng Learning
Resource
5. Iba pang Manila paper, cartolina, colored paper, permanent
kagamitang marker, pandikit at iba pa
panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Pagbabalik-aral sa pamamagitan ng pagtukoy sa
nakaraang aralin mga larawang ipapakita ng guro, na may kinalaman
at/o pagsisimula sa kultura ng Catanduanes (hal. pagkain, sayaw o
ng bagong aralin selebrasyon).
Magpapatugtog ang guro ng isang awitin habang

ipinapasa ng mga mag-aaral ang isang bola. Kung
sino ang may hawak ng bola kapag tumigil ang
tugtog ay siyang tutukoy kung ano o sino ang
larawan na ipakikita ng guro.
1. BURAK/BURAC FESTIVAL
2. AN-IT (MUD CRAB)
http://region5.dilg.gov.ph/catanduanes/panganiban-crabs/
3. PANTOMINA
174
B. Paghahabi sa Ipapaalam ang layunin ng aralin sa pamamagitan ng
layunin ng Aralin pagpapakita ng mapa ng Masbate. Ididikit ang mapa
sa pisara.
iwash.gov.ph
Sabihin: Ngayong araw, dadako naman tayo sa

lalawigang ito. Sama-sama nating alamin ang
kulturang Masbateño at kung paano binuo ng
kulturang ito ang pagkakakilanlan ng Masbate.
*Maaari ring magpakita ng video clip ng tungkol sa

kultura ng Masbate galing sa youtube.
C. Pag-uugnay ng Gamit ang mapa ng Masbate na nakadikit sa pisara,

mga halimbawa gagawa ng semantic web ang guro na pupunuan ng
sa bagong aralin mga mag-aaral.
(Maaaring dagdagan pa ang mga halimbawang

larawan na nasa ibaba)
Kilalang
Selebrasyo
n
Ipinagma-
malaking Kilalang
Lugar ng Tao
Lalawigan
Mga
Kilalang
Pagkain
175
matuto...
Ang mga mag-aaral ay bibigyan ng guro ng mga
larawan na nagpapakita ng kultura ng Masbate.
Ididikit nila ang mga larawan sa kaukulang kategorya
na makikita sa semantic web na nasa pisara.
MGA KILALANG SELEBRASYON
LAPAY BANTIGUE DANCE FESTIVAL
masbatecity.gov.ph
 Ipinagdiriwang taon-taon sa Masbate tuwing
Setyembre 30 sa anibersaryo ng siyudad ng
Masbate
 Ang sayaw ay gawa ng isang Lola Felisa na
nagpapakita ng paggaya sa galaw ng ibong
Lapay o seagull
 Ang mga ibong Lapay ay tipikal na tanawing
makikita sa Bantigue, Masbate
https://lapaybantiguefestival.weebly.com
CORN FESTIVAL
http://www.traveltothephilippines.info/tag/corn-festival/
 Pagdiriwang sa San Ramon, Uson, Masbate
upang magpasalamat sa masaganang ani ng
mais
 Walang eksaktong petsa ang pagdiriwang na ito
RODEO FESTIVAL
http://www.traveltothephilippines.info
176
 Taunang pagdiriwang sa Masbate City na
nagpapakita ng kakayahan ng mga Masbateño
sa pag-aalaga at pagpapa-amo ng mga baka at
kabayo
KINILAW NA HIPON
Wikipedia.org
 Ang kinilaw ay isang uri ng paghahanda ng
pagkain kung saan ang tinalupang hipon ay
binababad o linuluto lamang sa pamamagitan ng
katas ng lemon, suka o maanghang na mga sili.
PIAYA/PIAYAYA
Piaya.wikipedia.org
 Ang piyaya (o piaya) ay isang pagkaing pinipi,
hugis bilog at gawa sa matigas-tigas na tinapay
na pinalamanan ng muskobadong asukal.
 Kinakain ito na parang biskwit at kadalasang
isinasabay sa meryenda.
 Kadalasan ay kulay puti, ngunit mayroon ding
nilalahukan ng ube kaya kasingkulay na ng ube
177
IPINAGMAMALAKING LUGAR NG LALAWIGAN
BUGUI POINT LIGHTHOUSE
aroroy.masbate.gov.ph
 Matatagpuan ang 120 taong gulang na

Lighthouse na ito sa Sitio Bajo (isang isla na may
isang oras na biyahe ang kalayuan sa port ng
Aroroy)
 Isa sa 24 na lighthouse na pinagplanuhang itayo
ng mga Espanyol sa Pilipinas.
 Ito ay tinayo upang gabayan ang mga sasakyang
pandagat na bumabaybay sa Sibuyan Sea at
Masbate Pass
BUNTOD REEF MARINE SANCTUARY &

SANDBAR
masbatecity.gov.ph
 Isang maliit na isla at lugar ng mga mangrove na

matatagpuan sa may Masbate City
 Ito ay 250 ektarya ng marine sanctuary na
magbibigay sa mga turista ng preskong pasyalan
na malapit lamang sa siyudad (aabutin lamang ng
15 minuto biyahe sa bangka)
178
SOMBRERO ISLAND
Photo courtesy of Angela Ayala taken March 28 ,2018
 Ito ay isla na matatagpuan sa bayan ng San

Pascual sa Burias, Masbate.
 Ang pangalan nito ay galing sa hugis nito, na
animo’y isang sumbrero.
MGA KILALANG TAO
KRISTINE HERMOSA-SOTTO
Kristine Hermosa.wikipedia.org
 Isang Pilipinang aktres na ipinanganak sa
Masbate, Philippines noong Setyembre 9, 1983
 Kilala sa kanyang pagganap sa Pangako Sa’yo,
Sana’y Wala nang Wakas, Dahil May Isang Ikaw,
at Bagani.
PEDRO ADIGUE
Pedro Adigue.wikipedia.org
179
 Isang World Champion Boxer galing sa maliit na
bayan ng Palanas, Masbate.
 Siya ay naging professional boxer sa edad na
labingwalo noong Pebrero 18, 1962.
 Ipinanganak noong Nobyembre 16, 1943 at
namatay noong Nobyembre 20, 2003.
LEONARDO A. QUISUMBING
Alum.up.edu.ph
 Ipinanganak noong Nobyembre 6, 1939 sa
Masbate City at namatay noong Enero 20, 2019
sa Maynila.
 Siya ay dating Associate Justice ng Korte
Suprema ng Pilipinas.
 Siya ay itinalaga ni dating Pangulong Fidel V.
Ramos noong 1998.

kakayahan...
Pipili ang mga mag-aaral ng isang larawan na
nakadikit sa pisara at gagawan nila ito ng maikling
pangungusap.

Tatanungin ng guro ang mga mag-aaral kung alin sa
apat na kategorya na nasa semantic web ang sa
tingin nila ay higit na nagpapakilala sa Masbate at
kailangan nilang ipaliwanag kung bakit ito ang napili
nila.
D. Pagtalakay ng Upang mas lalong pagtibayin ang kaalaman ng mga

bagong konsepto mag-aaral tungkol sa kultura ng Masbate, isa-isang
at paglalahad ng papangalanan ng mag-aaral ang mga larawang
bagong nakapaskil sa pisara at tatalakayin ng guro.
kasanayan #1
E. Pagtalakay ng Pangkatang Gawain

bagong konsepto
at paglalahad ng
180
bagong Sabihin: Kung kayo ay mga taga-Masbate, sa
kasanayan #2 anong paraan ninyo maipakikita sa mga turista o
bisita ang kultura ng lalawigan?
Pangkat 1:
Sa pamamagitan ng paggawa ng maikling
tula/hastag/hugot, ipagmamalaki ang mga kilalang
tao na taga-Masbate
Pangkat 2:
Sa pamamagitan ng pagsayaw, ipakikita ang sayaw
na kilala sa Masbate
Pangkat 3:
Sa pamamagitan ng paggawa ng maikling
patalastas ipakikilala ang mga produkto o pagkain
na ipinagmamalaki ng Masbate
Pangkat 4:
Sa pamamagitan ng paggawa ng anunsiyo,
ipakikilala ang pinakasikat na selebrasyon sa
Masbate
F. Paglinang sa Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa

kabihasaan lamang matuto...
(tungo sa
Formative Gamit ang natutunan, magtala ng tigdadalawa ng
Assessment) mga sumusunod:
 kilalang tao na taga-Masbate
 kilalang pagkain
 kilalang produkto
 kilalang sayaw
 kilalang selebrasyon

kakayahan...
Gumuhit ng poster na nagpapakita ng kultura ng
Masbate.

Magsulat ng 2-3 na pangungusap na nagpapakilala
sa lalawigan ng Masbate at kung paano mo
palalaguin ang kulturang ito. Sagutin ang mga
katanungan:
 Paano mo ipakikilala ang lalawigan ng
Masbate sa mga dayuhang bisita dito?
181
 Anong ugali ng mga taga-Masbate ang
pinakagusto mo?
 Paano mo maipapakitana ipinagmamalaki
mo ang pagiging Masbateño?
G. Paglalapat ng  Bilang isang bata o mag-aaral, paano mo

aralin sa pang- maipapakita na ipinagmamalaki mo ang kultura
araw-araw na ng Masbate?
buhay
 Kapag may nagtanong sa iyong bisita o
dayuhan, paano mo ipakikilala ang lalawigan ng
Masbate.
H. Paglalahat ng Ipabasa sa mga bata
aralin Ang kultura ang sumasalamin sa pamumuhay ng
mga tao sa isang lalawigan o rehiyon. Malaki ang
papel na ginagampanan nito upang mas lalong
makilala ang isang lugar. Ilan sa mga naitutulong
nito ay ang:
 paglago ng turismo,
 pagtaas ng antas ng pamumuhay ng mga
tao,
 pagpapanatili ng mga kaugalian, paniniwala
at tradisyon maging sa sining at isports
Nakikilala rin tayo sa ating angking katangian at
katalinuhan, kaya’y nararapat lamang na ito’y ating
ipagmalaki at panatilihin.
I. Pagtataya ng Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa
aralin lamang matuto...
Lagyan ng tsek (/) kung tama ang isinasaad sa

pangungusap at ekis (X) naman kung mali. Ilagay
sa patlang ang sagot.
_______1. Ang pagtangkilik ng mga produkto ng
Masbate
ay makatutulong para makilala ang lugar
na ito.
_______2. Sa Masbate ipinagdiriwang ang
Catandungan Festival.
_______3. Si Eddie Garcia ay isang Bicolano na
ipinanganak sa Masbate
ipagmalaki
_______5. Ipinagdiriwang sa Masbate ang Dayaw
Dalan Festival.
182
Mga Sagot: 1. / 2. X 3. X 4. / 5. X

kakayahan...
Lagyan ng tsek (/) kung ang sumusunod ay
nagsasabi ng tungkol sa kultura ng lalawigan o
rehiyon at ekis (x) naman kung hindi. Isulat sa
patlang ang sagot.
_______1. Pagpapanatili ng tradisyon, paniniwala,

at pag-uugali ng mga tao
_______3. Pag-unlad ng turismo sa lalawigan o
rehiyon
_______5. Pagkilala sa iba’t ibang produkto ng
bawat
Mga Sagot: 1. / 2. X 3. / 4. X 5. /

Sa limang pangungusap, ipakilala ang Masbate sa
pamamagitan ng kultura nito.
6. Ang mga kasagutan ay maaaring
magkakaiba.
7. ____________________________________
___
8. ____________________________________
___
9. ____________________________________
___
10. ____________________________________
___
J. Karagdagang Para sa nagsisimulang matuto

gawain para sa Maglista ng karagdagang tao, produkto, pagkain,
takdang-aralin at selebrasyon, musika o sayaw na nagpapakilala sa
remediation lalawigan ng Catanduanes.

kakayahan
Gumuhit ng isang larawan na nagpapakita ng papel
na ginagampanan ng kultura sa sariling lalawigan at
rehiyon.
Para sa magagaling na mag-aaral
183
Magsulat ng limang dahilan kung bakit kailangang
kilalanin ng mga mamamayan ang kultura ng
kanilang lugar.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa
remediation
remedial? Bilang
ng mga mag-aaral
na nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na mag-
papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa tulong
ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
184
LINGGO 7
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang pang-unawa at
C. Mga Kasanayan sa Napapahalagahan ang iba’t ibang pangkat ng tao
Pagkatuto sa lalawigan at rehiyon. (AP3PKK-IIIf – 7)
Kaalaman Natutukoy ang ginawang pagtulong sa iba’t ibang

pangkat ng mga tao sa mga lalawigan sa
Kasanayan Nailalarawan ang pagtulong sa iba’t ibang pangkat
ng mga tao sa mga lalawigan sa kinabibilangang
Rehiyon.
Pagpapahalaga Napapahalagahan ang pagtulong sa iba’t ibang
pangkat ng mga tao sa mga lalawigan sa
kinabibilangang Rehiyon sa pamamagitan ng role
playing/dula-dulaan.
II. Nilalaman Mga Pangkat ng Tao sa Lalawigan at Rehiyon.

III. Mga Kagamitang
Panturo
A.Mga Sanggunian
Gabay ng Guro TM p. 154 - 157
Kagamitang Kagamitan ng Mag-aaral, p. 338 – 360
Pangmag-aaral
3. Mga pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
5. Iba pang Concept Map at Semantic Web larawan ng iba’t
kagamitang panturo ibang pangkat ng tao, coupon bond, pandikit,
manila paper, pentel pen, power point presentation,
big book, video presentation
IV. Pamamaraan
185
A. Balik - aral sa Pagbabalik – aral tungkol sa kultura gamit ang
nakaraang aralin graphic organizer.
Punan ng wastong sagot ang graphic organizer
B.Paghahabi sa Ipapaalam ng guro sa kanyang mga mag-aaral ang

layunin ng Aralin layunin ng Aralin sa araw na ito sa pamamagitan ng
pagpapabasa ng nakasulat sa manila paper.
C.Pag-uugnay ng mga 1. Ilalahad ng guro ang aralin sa pamamagitan ng
halimbawa sa bagong paggamit ng susing tanong:
aralin “Paano mo maipapakita ang paggalang sa iba’t
ibang grupo ng mga tao sa probinsiya/bayan/ at
barangay mo?
2. Babasahin ng guro ang ilang konsepto sa
“Cultural diversity” sa Patnubay ng Guro pahina
155-156 upang matalakay ang pagpapahalaga
ng pagkakaiba-iba ng mga pangkat. (Maaring
nakasulat sa manila paper/power point)
D. Pagtalakay ng 1. Pagbasa sa tesktong Saro, Sana Kita sa
bagong konsepto at Kagamitan sa Mag-aaral pah 340-341.
paglalahad ng bagong 2. Hatiin ang klase sa anim na pangkat at
kasanayan magtalalaga ng isang talata sa teksto sa bawat
#1 pangkat. Ipabasa ng malakas ang teksto sa.
E. Pagtalakay ng Sagutin ang mga tanong sa teksto. Pagtulungan
bagong konsepto at sagutin ng pangkat ang mga tanong. Maaring
paglahad ng bagong ipasulat sa iisang papel o manila paper.
kasanayan #2 1. Bakit laging umiiyak si Cris Joy sa paaralan?
2. Ano ang dahilan ng panunukso kay Cris Joy?
3. Paano nakatulong ang mga magulang ni Cris Joy
sa kanyang problema?
4. Ano ang ginawa ni Gng. Luna bilang guro?
5. Ano ang ipinaalam ni Gng. Luna sa kanyang
klase?
186
6. Ipaliwanag ito, “Hindi hadlang ang itsura ng isang
tao upang umasenso, ang importante may
determinasyon upang magawa ang anumang
bagay para umasenso.
F. Paglinang sa Bakit kailangan ang pagtutulungan ng iba’t ibang
kabihasnan (tungo sa grupo sa probinsiya, sa bayan o sa barangay?
Formative
Assessment
G. Paglalapat ng Sa loob ng paaralan ay ano ang nararapat na asal
Aralin sa Pang-araw - sa kapwa mag-aaral nan nasa ibang seksiyon o
araw na buhay ibang baitang?
H. Paglalahat ng Paano natin maipapakita/mailalarawan ang
Aralin pagtulong sa iba’t ibang pangkat ng mga tao sa
lalawigan, rehiyon at maging sa sarili nating lugar?
I. Pagtataya ng Aralin Panuto: Pangkatang Gawain
Magpapakita sa pamamagitan ng dula-dulaan
ng mga bagay na dapat gawin upang mailarawan
ang pagtulong sa kapwa sa sumusunod na mga
sitwasyon. Mamarkahan ang mga bata batay sa
rubrics.
Pangkat 1 Naglalakad kayo ng iyong mga
kaibigan nang makakita kayo ng isang Hapones na
nadapa at nasugatan ang paa.
Pangkat 2 Sa loob ng klase nahirapang magbasa
ng Filipino ang isa niyong kamag-aral dahil siya ay
isang Cebuano. Hindi rin siya makapagsalita ng
tamang Tagalog.
Pangkat 3 Naglalaro kayo ng Basketball.
Kailangan mong turuan ang kamag-aral mong
Indian nang tamang paglaro ng Basketball.
RUBRIKS SA PAGMAMARKA
PUNTOS Nararapat na kondisyon
5 Lahat ay masiglang lumahok, naunang
magsagawa ng dula.
3 Hindi lahat ay lumahok ngunit naipakita
ang mga nararapat na katangian
1 Nahuli at Naipakita ang katangian
Sagutin matapos ang dula-dulaan
Ano ang napag-aralan natin sa araw na ito?
J. Karagdagang Unawaing mabuti ang bawat sitwasyon sa bawat
gawain para sa bilang. Isulat sa patlang ang dapat gawin.
takdang-aralin at 1. Oras ng recess, walang baon ang kamag-aral
remediation mo, ano ang gagawin mo?
______________________________________
187
2. Bago ang iyong guro sa Science. Medyo
nahihirapan siyang magsalita ng Filipino dahil
matagal siyang nanirahan sa Amerika. Ano ang
maaari mong gawin?
______________________________________
3. Nahihirapan ang isa mong kamag-aral sa
pagbitbit ng kanyang gamit dahil sakitin siya at
sobrang payat. Anoang iyong gagawin
______________________________
V. Mga Tala
Vi. Pagninilay
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
Gawain para sa
remediation.
remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin.
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation.
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa tulong
ng aking
Punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais
kong ibahagi sa
mga kapuwa ko
guro?
188
Baitang III
Markahan Ikatlo Linggo Ikapito Araw ____
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ang pang-unawa at pagpapahalaga sa
C. Mga Kasanayan Napapahalagahan ang iba’t ibang pangkat ng tao sa
sa Pagkatuto lalawigan at rehiyon. (AP3PKKIIIf – 7)
Kaalaman Naipapaliwanag ang pagkakaiba sa kultura ng ibat’-
ibang pangkat etniko sa lalawigan at rehiyon.
Kasanayan Napaghahambing ang iba’t-ibang pangkat etniko sa
mga lalawigan sa sariling rehiyon.
Pagpapahalag Nakapagpapakita ng pagpapahalaga ng iba’t ibang

a pangkat ng mga tao at pangkat etniko sa mga
lalawigan sa sariling rehiyon.
II. Nilalaman Paksa: “Mga Pangkat ng Tao sa Lalawigan at
Rehiyon”
III. Mga
Kagamitang
Panturo
Mga Sanggunian
1. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3, Patnubay ng Guro, Pahina 154
Gabay ng Guro - 157
2. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3, Kagamitan ng Mag-aaral,
Kagamitang Pahina 338 – 360
Pangmag-aaral
3. Mga pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula
sa portal ng
Learning
Resource
5. Iba pang Larawan ng iba’t ibang pangkat etniko, manila paper,
kagamitang pentel pen, projector, laptop., worksheets
panturo
IV. Pamamaraan
A. Balik - aral sa Ang pagbabalik - aral ay gagawin sa pamamagitan ng
nakaraang aralin pagpapakita ng bawat pangkat ng mga paraan kung
189
at/o pagsisimula ng paano sila makatutulong sa iba’t ibang pangkat ng
bagong aralin mga tao sa lalawigan sa kinabibilangang rehiyon.
B. Paghahabi sa Hatiin sa dalawang pangkat ang buong klase. Ang
layunin ng Aralin baawat pangkat ay bibigyan ng scrambled letters at
bubuuin nila ito sa loob ng tatlong minuto.
P A N G K A T
E T N I K O
Itanong:
1. Ano ang nabuo ninyong salita?
2. Pamilyar ba kayo sa salitang inyong nabuo?
C. Pag-uugnay ng 3. Ilalahad ng guro ang aralin sa pamamagitan ng
mga halimbawa sa pagpapakita ng mga larawan ng iba’t ibang pangkat
bagong aralin etniko sa mga lalawigan sa sariling rehiyon.
MUSLIM
https://www.pna.gov.ph/articles/1071602
https://bataan.gov.ph/tourism/destinations/cultural/aeta-
communities
190
4. Pangkatang Gawain.
Bigyan ng larawan ang bawat pangkat at
sabihin kung saang pangkat sila kabilang.
D. Pagtalakay ng Magkakaroon ng isang talakayan tungkol sa
bagong konsepto at iba’t-ibang pangkat ng tao na alam ng mga mag-aaral:
paglalahad ng Sa kanilang klase mayroon bang ibang pangkat na
bagong kasanayan kabilang dito? (e.g. muslim, aeta) talakayin ang
#1 kanilang pagkakaiba. Halimbawa sa pananamit, sa
relihiyon at iba pa. Batay sa larawang hawak ng bawat
pangkat isusulat ng mga bata ang uri ng kanilang
kultura; Halimbawa: Pananamit, Wika, Relihiyon atbp.
E. Pagtalakay ng Para sa mga mag-aaral na may katamtamang
bagong konsepto at galling
paglalahad ng Panuto: Basahing mabuti ang pahayag. Lagyan ng
kasanayan #2 masayang mukha ang patlang kung nagpapakita
ng tamang gawain. Lagyan naman ng malungkot na
mukha kung hindi. Magpakita ng larawan.
_______1. Tinutulungan ang kamag-aral na muslim sa
kanyang mga gawain.
_______2. Ang batang Ifugao nakasuot ng bahag ay
pinagtatawanan.
_______3. Si Nilo ay taga - Lagonoy ang salita niya ay
pinagtatawanan ng mga kaklase.
_______4. Bigyan pagpapahalaga ang mga
produktong gawa ng mga katutubo.
_______5. Iginagalang mo ang kultura ng ibang
pangkat.
_______6. Igalang ang pangkat etniko kahit iba ang
kanilang kasuotan.
Panuto: Gamit ang graphic organizer at mga
metacards ilarawan ang mga pangkat etniko ayon sa
kanilang kultura.
muslim
- -
191
-
Aeta
- -
 Naniniiwala sila kay Allah.

 Islam ang kanilang relihiyon
 Nakasuot sila ng mga bahag
 Nakasuot sila ng malong, patadyong, at sawal
 Nakatira sila sa mga bulubundukin ng Luzon
 Kadalasang pangangaso ang kanilang
ikinabubuhay
F. Paglinang sa Paano tayo makikibagay sa iba’t-ibang

kabihasaan pangkat ng mga tao o pangkat etniko?
G. Paglalapat ng Ano ang napag-aralan natin sa araw na ito.
Aralin sa Pang- Mahalaga bang malaman natin ang iba’t-ibang kultura
araw - araw na ng pangkat etniko. Bakit? Dapat ba nating ipakita ang
buhay pagpapahalaga sa kanila? Bakit?
H. Paglalahat ng Paano natin maipakikita ang pagpapahalaga ng
Aralin iba’t- ibang pangkat ng mga tao at pangkat etniko sa
mga lalawigan sa sarili nilang rehiyon?
I.Pagtataya ng Pangkatang Gawain
Aralin Ang mga katutubong pangkat sa inyong lugar na
nakatira sa paa ng Mt. Isarog o sa ibang liblib ng lugar
ay masasabi nating hindi na inaabot ng tulong o
serbisyo ng lokal na pamahalaan dahil sa layo ng
kanilang lugar. Ano kaya ang maaari nating
isuhestiyon sa lokal na pamahalaan upang kahit
papaano ay marating naman sila ng tulong o serbisyo
para sa kanilang kalusugan at edukasyon?
Ang bawat pangkat ay magsusulat ng limang (5)

suhestiyon upang matulungan ang pangkat ng
katutubo sa kanilang lugar.
192
J.Karagdagang Sagutin:
Gawain para sa 1. Paghambingin ang mga kasuotan ng pangkat
Takdang Aralin at etniko/mga katutubong Aeta at ang iyong
Remediation kasuotan.
2. Magbigay ng isang mahalagang kultura ng
pangkat etniko.
MGA TALA
PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan ng
iba pang Gawain para
sa remediation.
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation.
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking naranasan
na nabigyan ng
solusyon sa tulong ng
aking Punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
193
Baitang III
I. LAYUNIN
Pamantayang Naipamamalas ang pang-unawa at pagpapahalaga
rehiyon
Mga Kasanayan sa Napapahalagahan ang iba’t ibang pangkat ng tao
Pagkatuto sa lalawigan at rehiyon. (AP3PKKIIIf – 7)
Kaalaman Naipapaliwanag ang ginawang pagtulong sa iba’t
ibang pangkat ng mga tao sa mga lalawigan sa
Kasanayan Naitatala ang ginawang pagtulong sa iba’t ibang

pangkat ng mg tao sa mga lalawigan sa
kinabibilangang Rehiyon.
Pagpapahalaga Naipagmamalaki ang ginawang pagtulong sa iba’t
ibang pangkat ng mga tao sa mga lalawigan sa
kinabibilangang Rehiyon.
II. NILALAMAN Paksa: “Mga Pangkat ng Tao sa Lalawigan at
Rehiyon”
III. MGA
KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3,Patnubay ng Guro pahina
Gabay ng Guro 154-157

Kagamitang Kagamitan ng Mag-aaral, pahina 338 – 360
Pangmag-aaral
3. Mga pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
5. Iba pang Larawan ng iba’t ibang pangkat etniko, manila
kagamitang paper, pentel pen, projector, Laptop, worksheets
panturo
IV. PAMAMARAAN
194
A. Balik - aral Pagbalik - aralan ang mga paraang ginamit upang
makatulong sa iba’t ibang pangkat ng mga tao.
“Ano ang naramdaman ninyo na nakatulong kayo
sa inyong kapwa? Masaya ba kayo sa ginawa
ninyo?”
B. Paghahabi sa 1. Ipapaalam ng guro ang aralin sa pamamagitan

layunin ng Aralin ng pagpapabuo/pagsasaayos ng mga salita na
nasa metacards upang mabuo ang “ Mga Pangkat
ng Tao sa Lalawigan at Rehiyon .“
C. Pag-uugnay ng 5. Magpapakita ang guro ng mga larawan ng iba’t

mga halimbawa sa ibang pangkat etniko sa mga lalawigan sa
bagong aralin sariling rehiyon gamit ang powerpoint.
Source: http:///google.com.pangkat.etniko
Aeta
6. Pangkatang Gawain: Hayaan ang bawat
pangkat na tingnan ang mga larawan at tukuyin
nila kung saang pangkat sila kabilang.
D. Pagtalakay ng Sa pamamagitan ng dula-dulaan, ipapakita ang
bagong konsepto at kahalagahan ng pagtulong sa iba’t ibang pangkat
paglalahad ng bagong ng mga tao.
kasanayan #1
E. Pagtalakay ng
bagong konsepto at ( Para sa mga Magagaling na Mag-aaral )
paglalahad ng Panuto: Punan ang tsart ng wastong impormasyon
kasanayan #2
Para sa mga may Katamtamang Kakayahan
Pangkat – Pagkakaiba sa Pagkakaiba sa
Etniko Pananamit Kultura
195
Panuto: Punan ang organizer ng wastong datos.
Paraan ng Pakikisama
Sa mga Pangkat-Etniko
( Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa lamang

na matuto )
Panuto: Ilista ang mga pangkat-etnikong

matatagpuan sa inyong lugar o mula sa aralin.
Pangkat-
etniko
F. Paglinang sa Paano natin maipapakita ang pagmamalasakit o

kabihasaan tungo sa pagtulong natin sa iba’t ibang pangkat ng tao?
formative test
G. Paglalapat ng Bilang isang mabuting Pilipino, kailangan nating
aralin sa pang-araw - kilalanin at igalang ang ibang tao na nabibilang sa
araw na buhay ibang lahi. Pahalagahan natin ang mga taong
nabibilang sa ibang pangkat dahil sila ay tao rin na
kagaya natin. Dapat nating ipagmalaki ang lahat
ng tulong na nagawa natin sa kanila.
H. Paglalahat ng Paano natin maipakita ang pagpapahalaga ng iba’t
Aralin ibang pangkat ng mga tao at pangkat etniko sa
mga lalawigan sa sarili nilang rehiyon?
196
I. Pagtataya ng Aralin Panuto: Pag-ugnayin ang Hanay A at hanay B sa
pamamagitan ng linya.
Hanay A Hanay B
1.Makipagkamay sa a.ituro mo ang tamang
nakilalang bagong direksiyon.
kaibigan na isang
Tasaday
2.Nagtanong ang b.ipagmalaki siya sa
isang dayuhan tungkol ibang tao
sa lugar na hinahanap
niya kaya
3.May kaibigan kang c.igalang ang kaniyang
Bagobo kasuotan
4.Naiiba ang kasuotan d.pakinggan at

ng is among kamag- tanggapin ang kanilang
aral kultura
5.Nagkuwento ang e.at
bisita ninyong T’boli makipagkuwentuhan
hinggil sa kanilang
kultura
J.Karagdagang Gumuhit ng isang larawan na nagpapakita ng

gawain para sa papel na ginagampanan ng kultura sa sariling
Takdang Aralin at lalawigan at rehiyon.
Remediation
MGA TALA
PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan ng
iba pang Gawain para
sa remediation.
remedial? Bilang ng
197
mag-aaral na
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation.
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
sa tulong ng aking
Punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
198
Banghay aralin sa Araling Panlipunan
Baitang III
Markahan Ikatlo Linggo Ikawalo
I.LAYUNIN
A.Pamantayang Naipapamalas ang pag-unawa at pagpapahalaga
rehiyon
B.Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at
C.Mga Kasanayan sa Naipakikita sa iba’t-ibang sining (tula, awit,sayaw)
Pagkatuto na nagpapakilala sa lalawigan at rehiyon sa
pamamagitan ng pakikilahok sa mga Gawain na
nagsusulong ng pagpapahalaga sa mga sining sa
lalawigan(AP3PKK-IIIg-8)
A. Kaalaman Natutukoy ang ilang mga sayaw mula sa sariling
lalawigan at mga karatig nalalawigan
sakinabibilangan na rehiyon
B. Kasanayan Naisasayaw ang ilang katutubong sayaw mula sa
lalawigan at mga karatig na lalawigan sa
Pagpapahalaga Naipag mamalaki ang mga tula, awit at sayaw sa
lalawigan ng kinabibilangang rehiyon.
II. NILALAMAN Iba’t-Ibang Sining at Kultura ng aking Lalawigan at

mga Karatig Lalawigan
Iba’t-ibang Sining sa Lalawigan ng Camarines Sur,

Albay at mga lalawigan sa buong Rehiyong 5.
III. MGA
KAGAMITANG
PANTURO
C. Mga Sanggunian
1. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3, Pahina 158-161

Gabay ng Guro

Kagamitang
Pangmag-aaral
Teksbuk
199
4. Karagdagang
kagamitan mula
sa portal ng
Learning
Resource
5. 5.Iba pang
kagamitang Larawan ng mga sayaw, kopya ng tula at awit ng
panturo lalawigan sa kinabibilangang rehiyon
Laptop, Projector, Marker, mga larawan ng iba’t-ibang

sining. Video Clips
https://www.youtube.com/watch?v=4EY4Gc0poMw,
https://www.youtube.com/watch?v=jtmyNIWutkY
https://www.youtube.com/watch?v=Nc2cLyZmEJA
http://larong-pinoy.weebly.com/all-traditional-filipino-
gamescompilation.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Tumbang_preso
htpps://en.wikipedia.org/wiki/luksong_tinik
www.seasite.niu.edu>Filipino_Games
http://bc/wikipedia.org.potencianogregorio
https://www.youtube.cpm/watch?v=bTIPFX12KUM
https:www.bicolmail.net/single-post/2019/06/27/Tigsik
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Ipakita sa mga mag-aaral ang larawan ng mga
nakaraang aralin katutubong laro tulad ng luksong tinik at iba pa.
at/o pagsisimula ng
bagong aralin
SANGKAYAW
https://pia.gov.ph/news/articles/100847412:35
SIPA
https://pia.gov.ph/news/articles/100847412:35
200
Palo-sibo
https://www.binalonan.gov.ph/2018/02/26/binalonians-
hurdle-laro-ng-lahi-in-pajamas/
Pokpok Palayok
https://www.bayambang.gov.ph/2018/04/06/larong-pinoy-
2018-playing-games-as-a-matter-of-pride/

1. Ano ang mga nakikita ninyo sa larawan?
2. Ano ang mga larong ito?
3. Naalala ba ninyo ang iba pang mga laro
natin?
4. Ano ang mga ito?
5. Nakapaglaro na ba kayo nito? ( Ipalaro sa
loob ng 3 minuto.)
Tanggapin lahat ang sagot ng mga bata.
B. Paghahabi sa Mag parinig ng kanta o magpakita ng video clips

layunin ng Aralin ng mga Folk Song at mga katutubong sayaw na
nagpapakilala ng lalawigan at mga karatig
lalawigan. Halimbawa, Manang Biday, Sarong
Banggi (awit), Pandanggo Rinconada, Lapay
Bantigue (sayaw) at iba pa.
201
https://www.slideshare.net/luxyz/19/bicol_dances,
https://en.wikipedia/wiki/can%C3%B1osa
https://www.youtube.com/watch?v=Nc2cLyZmEJA
https://www.youtube.comwatch-sarong Banggi
Itanong:
1. Ano ang mga ipinakita sa slideshow?
2. Ano ang mga awiting narinig ninyo?
3. Alin kaya sa mga awitin at sayaw na ito ang
nagmula sa ating lalawigan o rehiyon?
C. Pag-uugnay ng Batay sa narinig na mga awitin at mga napanood

mga halimbawa sa na mga katutubong sayaw. Itanong sa mga mag-
bagong aralin aaral
1. Paano mo nabigyang halaga ang mga
kilalang sining sainyong lalawigan?
2. Bilang mag-aaral, paano mo
pahahalagahan at ipag mamalaki ang mga
sining sa inyong lalawigan/rehiyon?
D. Pagtalakay ng Talakayin ng guro ang ilang awitin, sayaw at tigsik

bagong konsepto na ipinagmamalaki sa lalawigan ng Camarines
at paglalahad ng Sur, Albay at mga karatig na lalawigan.
bagong kasanayan
#1 Isulat sa pisara: Ano ang ibat-ibang sining sa
Rehiyong Bikol? Sagutan ito pagkatapos bumasa
(Ipabasa an nasa LM) p.347-349
Mga katutubong sayaw sa bikol sayaw na

Cariῇosa
202
https://www.slideshare.net/luxyz/19/bicol_dances,
https://en.wikipedia/wiki/can%C3%B1osa
Ang Bikol Cariῆosa ayon kay Francisca Reyes

Aquino ay isang sayaw na nagpapakita ng
malakas na emosyon. Ito ay natuklasan ni Ramon
Ubusan sa Rapu-Rapu, Albay.
https://ncca.gov.ph/bday-obusan-r/
Sarong Banggi ay nilikha ni Potenciano V.

Gregorio na kilalang kompositor mula sa
Sto.Domingo, Albay.
https://bcl.wikipedia.org/wiki/Tigsik
https:www.bicolmail.net/single-
post/2019/06/27/Tigsik
Itanong sa mga mag-aaral:

1. Bakit kailangan nating pahalagahan ang
iba’t-ibang sining sa ating lalawigan at mga
karatig lalawigan?
Bilang isang mag-aaral sa ikatlong baitang, may
magagawa ka kaya para mapaunlad ang mga
sining natinalakay natin? Sa paanong paraan?
E. Pagtalakay ng Hatiin ng guro ang klase sa tatlong pangkat.
bagong konsepto Bawat pangkat ay may kani-kaniyang Gawain
at paglalahad ng Para sa magagaling na mag-aaral
bagong kasanayan Gumawa ng isang Tigsik tungkol sa isang Arte
#2 na nagpapakilala sa sariling probinsiya.
Para sa mag-aaral na may katamtaman na

kakayahan
Tukuyin ang mga awit at sayaw na alam ninyo
sa inyong lugar.
Para sa mga nagsisimula pa lamang
Ipaawit ang awiting Sarong Banggi ng nasa

tamang tempo.
203
F. Paglinang
sakabihasaan Pangkatin ang mga mag-aaral sa tatlo at ipagawa
(tungosa Formative ang pangkatang gawain batay sa task cards sa
Assessment) Gawain B sa LM p. 350
Pangkat 1 - Awit
Pangkat 2- Tula
Pangkat 3-Tigsik
(Gumawa ng sariling rubrics)
Pamantayan Napakahus Mahusay Kailangan

ay ng gabay ng
Guro
Pagkamalikh
ain
Ritmo
Pagkakaisa
Kabuuan
Para sa mga Mag-aaral na may Katamtamang

Kakayahan
Magpaguhit ng mga batang umaawit, tumutula o
sumasayaw na nagpapakita ng pagpapahalaga sa
sining.
Pamantayan Napakahus Mahusay Kailangan

ay nggabayn
gguro
Kaugnayan
sa tema
Orihinal
Pagkamalikh
ain
Kabuuan
Para samga mag-aaral na Nagsisimula pa

lamang
Ipabuo ang puzzle na nagpapakita ng iba’t-ibang
sining sa lalawigan at mga karatig lalawigan.
G. Paglalapatngaralin Sa paanong paraan maipapakita ang

sa pang-araw-araw pagpapahalaga mo sa sining na mula sainyong
na buhay lalawigan?
(Maipapakita ang pagpapahalaga sa sining ng

sariling lalawigan sa pamamagitan ng
pagtangkilik, pagpapayaman at pagmamalaki sa
sining na mula sa atin.)
204
H. Paglalahat ng Ano ang mga sining na nagmula sa inyong
aralin lalawigan o rehiyon? Paano mo ito
maipagmamalaki?
I. Pagtataya ng aralin Para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa lamang
na matuto at mga mag-aaral na may katamtamang
kakayahan.
Isulat ang tsek (/) kung ang sining ay matatagpuan

sa sariling lugar o lalawigan at (x) kung hindi
_______1. Sayaw na Cariῇosa
_______2. Kantang Sarong Banggi
_______3.Kantang Manang Biday
_______4. Paseo de Bicol
_______5.Pandanggo Rinconada
Paano mo maipapakita na pinapahalagahan mo

ang mga sining sa ating lalawigan?
Sagot:
1. /
2. /
3. X
4. /
5. /
Maipapakita ito sa pamamagitan ng pagtangkilik,

pagpapayaman at pagmamalaki nito.
Unawain ang isang sitwasyon at sumulat ng

pangungusap ukol dito.
1. Inanyayahan ka ng iyong barkada sa
kanilag lugar para manood ng paligsahan
sa pagkanta. Hindi mo ito na intindihan
dahil sariling salita ang kanyang ginamit.
Paano mo maipapakita sa iyong barkada
na pinahahalagahan mo ang kanilang
palabas?
J. Karagdagang Magpadala ng iba’t-ibang larawan ng sining

Gawain para sa (sayaw) na matatagpuan sa sariling lalawigan o
takdang-aralin at rehiyon.
remediation
MGA TALA
PAGNINILAY
205
A. Bilang ng mga mag-aaral
na nakakuha ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mga mag-aaral
na nangangailangan ng iba
pang gawain para sa
remediation
remedial? Bilang ng mga
mag-aaral na nakaunawa
sa aralin
D. Bilang ng mga mag-aaral
na mag-papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga istratehiya sa
pagtuturo ang nakatulong
nang lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking
naranasan na nabigyan ng
solusyon sa tulong ng aking
punungguro at superbisor?
G. Anong kagamitang panturo
ang aking nabuo na nais
kong ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
206
Baitang III
I. LAYUNIN
Mga Kasanayan sa Naipakikita sa iba’t-ibang sining (tula, awit,sayaw) na
Pagkatuto nagpapakilala sa lalawigan at rehiyon sa
pamamagitan ng pakikilahok sa mga gawain na
nagsusulong ng pagpapahalaga sa mga sining sa
lalawigan (AP3PKK-IIIg-8)
Kaalaman Natutukoy ang ilang mga sayaw mula sa sariling
kinabibilangan na rehiyon
Kasanayan Naisasayaw ang ilang katutubong sayaw mula sa
Pagpapahalaga Nailalahad ang mga paraan ng pagpapahalaga at
pagsulong ng pag unlad ng sining sa iba’t ibang
lalawigan ng kinabibilangang rehiyon.
II. NILALAMAN Paksa: “Mga Sining (Sayaw) ng Aking Lalawigan at
mga Karatig- Lalawigan”
III. MGA
KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga pahina Araling Panlipunan 3, Patnubay ng Guro pahina 159-

sa Gabay ng 161
Guro CG-AP3PKK-IIIG-8
2. Mga pahina Araling Panlipunan 3 Kagamitan ng Mag-aaral ,

sa pahina 345-351
Kagamitang
Pangmag-
aaral
207
3. Mga pahina
sa Teksbuk
4. Karagdagan
g kagamitan
mula sa
portal ng
Learning
Resource
5. 5.Iba pang Laptop, Projector, mga larawan ng iba’t-ibang sayaw
kagamitang sa lalawigan at karatig na lalawigan
panturo Slide share/presentation, Larawan ng mga sayaw sa lalawigan
ng kinabibilangang rehiyon at mga karatig na lalawigan
https://www.slideshare.net/mobile/luxyzl19/bicol-dances
https://www.slideshare.net/luxyzl19/bicol-dances-ppt-
presentation
https://www.youtube.com/watch?v=Di-Lp-9yp5A (pantomina)
https://www.youtube.com/watch?v=8NIBTz7yW8I (Jota
Camarines)
https://www.youtube.com/watch?v=Sy18EXrueu0(Carinosa)
IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Ano ang mga sining na makikita sa ating lalawigan
nakaraang na ating tinalakay kahapon? (tula, awit, sayaw)
aralin at/o Alin sa mga ito ang nagawa/naipakita na ninyo? Ano
pagsisimula ng ang naramdaman ninyo?
bagong aralin
B. Paghahabi sa Natalakay na ang ibang sining tulad ng tula at awit,
layunin ng kaya sa araw na ito naka pokus na lang sa sayaw ang
Aralin aralin.
Pangkatin ang klase sa apat: Ang guro ay

magbibigay ng mga jumbled letters na bubuuin ng
bawat pangkat upang mahulaan ang mga iba’t-ibang
sayaw sa lalawigan mula sa
mabubuong mga salita:
Y A P A B A I N A K I
N L T I G U E K I S A. Lapay
Y Bantigue
B. Sinakiki
T A N I M
C O S T I H
O P A N C. Pantomina
D. Chotis
Pagkatapos na mabuo ang mga jumbled letters,

itanong:
1. Anong uri ng sining ang nabuo sa gawain?
208
Ipakita ang slide presentation na nagpapakita ng
iba’t-ibang sayaw na makikita sa lalawigan at karatig
na lalawigan sa kinabibilangang rehiyon.
https://www.slideshare.net/mobile/luxyzl19/bicol-
dances
C. Pag-uugnay Itanong:
ng mga 1. Anong mga sayaw ang nakita ninyo sa slide
halimbawa sa presentation?
bagong aralin 2. Alin sa mga ito ang nagmula sa ating
lalawigan?
3. Kaya mo bang gayahin o isayaw ang mga ito?
4. Nararapat bang ipagmalaki ang mga sayaw na
ito? Bakit?
D. Pagtalakay ng Magpaskil ng mga larawan sa pisara at papiliin ang
bagong mga bata kung alin sa mga ito ang matatagpuan sa
konsepto at sariling lalawigan. (kung nagdala ang mga mag-aaral
paglalahad ng isama na itong ipaskil at hayaang sila ang gumawa
bagong nito)
kasanayan #1
https://www.slideshare.net/mobile/luxyzl19/bicol-
dances
https://www.pinterest.com>pin
209
E. Pagtalakay ng Talakayin ang iba’t-ibang sayaw sa lalawigan at mga
bagong karatig na lalawigan sa kinabibilangang rehiyon
konsepto at
paglalahad ng https://www.slideshare.net/mobile/luxyzl19/bicol-
bagong dances
kasanayan #2
Note: Gumamit ng govt sites sa pagkuha ng video
F. Paglinang sa Mga gawain para sa mga mag-aaral na

kabihasaan nagsisimula pa lamang na matuto at mga mag-
(tungo sa aaral na may katamtamang kakayahan
Formative
Assessment) “Picture Puzzle”- Gamit ang puzzle picture na
nagpapakita ng mga sining (sayaw) ng lalawigan
aatasan ang mga kinatawan mula sa lalaki at babae na
mag-unahan sa pagbuo ng puzzle. Magbigay ng
diskripsyon tungkol sa nabuong puzzle.
Ang mga mag-aaral ay sama samang aaralin at

isasayaw ang isang sayaw na mula sa sariling
lalawigan o karatig na lalawigan sa kinabibilangang
rehiyon. Gagayahin ito ng sabay sabay ng mga mag-
aaral sa pamamagitan ng panonood sa isang video.
Maari ring makisabay ang mga nagsisimula pa
lamang matuto na may kakayahang sumayaw o nais
sumayaw.
( Mahalaga ito sa pagmarka sa Performance Test ng

mga bata )
G. Paglalapat ng Paano mo maipapakita na ang mga sining sa ating
aralin sa pang- lalawigan ay iyong pinahahalagahan lalo na ang
araw-araw na sayaw?
buhay
H. Paglalahat ng Ano-ano ang mga sining na nagmula sa inyong
aralin lalawigan o rehiyon? Paano mo ito maipagmamalaki?
I. Pagtataya
Hatiin ang klase sa dalawang pangkat. Ang unang
grupo ay mga babae at ang ikalawang grupo ay mga
lalaki.Ipasayaw sa kanila ang Pantomina mula umpisa
hanggang katapusan. Ang hindi marunong ay
maaaring gumaya na lang sa mga marunong
sumayaw.
210
Grade 4-8 D C B A
Grade 1-3 Beginning Satisfacto Proficient Excellent MAR
ry K
Formation  Student  Studen  Student  Student
is not t gets into demonstra
require tes clearly
clear position
s some the correct
about assista for the dance
the nce dance formation
dance from with little and helps
formatio teache assistan others
n. r while ce from with only
getting an
the
into occasional
positio teacher. hint from
n. the
teacher.
Sequence of  Student  Studen  Student  Student
Steps seems t can can is in a
follow
lost or follow leading
portion
demonst s of the most of role and
rates dance the clearly
incorrect with dance demonst
dance freque sequenc rates the
steps. nt cues e with correct
provide
some dance
d by
the guided sequenc
teache help e.
r. from
others.
Beat  Moveme  Stude  Demonst  Student
nts and nt rates the clearly
maintains
the beat beat beat
the beat in
of the is most their
music incon times dance and
are out sisten and is consistentl
of step t and able to y
or not it maintain maintains
it
synchron fluctu it in the
throughout
ized. ates dance. the dance.
at
times.
Style  Student  Studen  Student  Student
demonst t is at times consiste
progre
rates a will ntly
ssing
mix of toward demonst demonst
styles s the rate rates
which do demon “stylistic” “stylistic”
not show stration moves in moves in
progressi of keeping keeping
“stylisti
on or with the with the
c”
theme moves dance. dance.
specific that
to the are
dance. charact
eristic
of the
dance.
Work Ethic  Show  Studen  Approach  Student is
little or t will es dance totally
particip with a motivated
no
ate in positive to
enthusia dance. attitude. participate
sm for Freque May need in dance.
dance. nt to be Is always
Does not remind brought focused
focus ers are back to and on
neede task at task. In
and
d to times. fact,
follow maintai Can stay encourage
instructio n their focused s others to
n. Is focus and remain on
easily on the follows task.
distracte dance. instruction
fairly well.
d.
TOT
COMMENTS: AL
J. Karagdagang Ipaulit ang sinayaw kanina at ipakita ito kinabukasan.

gawain para sa
takdang-aralin
at remediation
211
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa
remediation
remedial? Bilang
ng mga mag-aaral
na nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na mag-
papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa tulong
ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
212
Baitang 3
I.LAYUNIN .
Naipapamalas ang pag-unawa at pagpapahalaga
A.Pamantayang
sa pagkakakilanlang Kultural ng kinabibilangang
Pangnilalaman
rehiyon.
Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at
B.Pamantayang sa
pagkilala sa nabubuong kultura ng mga lalawigan
Pagganap
Naipapakita sa iba’t-ibang sining ang
pagmamalak isa mga natatanging kaugalian,
C.Mga Kasanayan sa
paniniwala at tradisyon ng iba’tibang lalawigan sa
Pagkatuto
(AP3PKK-IIIh-9)
NAtutukoy ang mga natatanging kaugalian,
Kaalaman paniniwala, at tradisyon sa sariling lalawigan at iba
pang lugar sa rehiyon.
Naipapakita sa ibat’ibang sining ang pagmamalaki
sa mga natatanging kaugalian, paniniwala,
Kasanayan
tradisyon sa sariling lalawigan at iba pang lugar sa
rehiyon.
Napahahalagahanang sariling kaugalian,
Pagpapahalaga paniniwala at tradisyon ng iba’t-ibang lalawigan ng
RehiyongBikol.
Mga Kaugalian, Paniniwala at Tradisyon ng Ibat-
II.NILALAMAN
ibang Lalawigan sa Rehiyon (UnangAraw)
III.MGA
KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3,Patnubay ng Guro pahina
Gabay ng Guro 161-167
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang Araling Panlipunan 3, Pahina 353-360
mag – aaral
3. Mga pahina sa
Araling Panlipunan 3, Pahina 353-360
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
Graphic organizer, larawan ng iba’t-ibang sining
5.Iba pang kagamitang ng rehiyong Bikol, pictures, video clip mula sa
panturo http://www.youtube.com
IV.PAMAMARAAN
213
1. Mag lagay ng mga kaugalian, tradisyon at
paniniwala sa mga strips ng papel.Ipabunot sa
ilang piling mag-aaral ang ilan na nagpapakilala o
ginagawa sa lalawigan o rehiyon.
Halimbawa:
 Ang pagputol ng kuko kapag gabi ay
nagbibigay ng kamalasan.
 Bago ka magtapon ng anumang bagay
halimbawa bato ay mag sabi muna ng “tabi
tabi po.”
A. Balik – aral sa
 Ipinagdiriwang ang Penafrancia Festival sa
nakaraang aralin
Naga.
at/o pagsisimula ng
 Tuwing Mayo, idinaraos ang Pista sa
bagong aralin
Nayon.
 Nagkakaroon ng Family Reunion tuwing
Mahal na Araw.
 Pagbasa ng Pasyon tuwing Semana Santa.
2. Hikayatin ang mga bata na magkuwento ng

karanasan nila tungkol sa nabasa nila sa strips of
paper at magbigay pa ng ibang kaugalian o
paniniwala sa kanilang lugar.
1. Magpakitang video clip ng mga kaugalian,

B. Paghahabi sa paniniwala at tradisyon ng mga probinsiya sa
layunin ng Aralin Rehiyong Bikol
Itanong sa klase:
 Ano-ano ang mga paniniwala, kaugalian at
C. Pag-uugnay ng mga tradisyon sa inyong probinsya? Ganito din
halimbawa sa ba sa buong Bikol?
bagong aralin  Kailangan mo ba naipagmalaki ito? Bakit?
 Paano mo ito mabibigyan ng kahalagahan?
Talakayin ang teksto tungkol sa kaugalian,

paniniwala at tradisyon ng mga lalawigan sa
Rehiyong Bikol.
Ipasagot ang mga katanungang ito at pag-
usapan ang mga sagot sa bawat tanong.
D. Pagtalakay ng
bagong konsepto at 1. Ano-anong mga probinsiya ang pinag-usapan
pag lalahad ng sa teksto? Anong rehiyon ang may sakop nito?
bagong kasanayan 2. Ano ang mga tradisyon at kaugalian ng mga
#1 lalawigan sa Rehiyong Bikol na natutunan mo
mula sa binasang teksto?
3. May maganda bang naidudulot ang mga
tradisyon at mga kaugalian na ito sa probinsya?
4. Mahalaga kaya ang mga ginagawang ito?
Bakit?
214
5. Bilang isang mag-aaral, paano mo mabibigyan
ng kahalagahan ang kaugalian at tradisyon
ninyo?
Hatiin ng guro ang klase sa tatlong
pangkat.Bawat pangkat ay bibigyan ng Gawain.
Para sa magagling Para sa mga may
na mag-aaral. katamtamang
Pumili ng isang kakayahan
Tradisyon o Pumili ng isang
Paniniwala na alam Tradisyon at isadula
ninyo. Pano mo ito ito..
E. Pagtalakay ng mabibigyan ng
bagong konsepto at halaga. Isulat ito
pag lalahad ng
bagong kasanayan Para sa mga
#2 nagsisimula pa
lamang
Buuhin ang picture
puzzle na nagpapakita
ng Kaugalian,
Paniniwala at
Tradisyon. Isulat ang
pangalan ng nabuong
larawan.
Para sa nagsisimula at katamtamang mga mag-
aaral
Gawain A
Gumawa ng isang pantomime na magpapakita ng
kaugalian, paniniwala at tradisyon ng
RehiyongBikol. Gamitin ang larong “Aksyon Mo,
Hula Ko!.”
 Bumunot ng tig-isang binilog na papel
galing sa tatlong kahon
Kahon 1 – Kaugalian (reunion, nagsimba,
F. Paglinang
nobena)
sakabihasaan
Kahon 2 – Tradisyon (Magayon Festival,
(tungosa Formative
Penafrancia Festival)
Assessment)
Kahon 3 – Paniniwala (kung nawawala sa
daan, baliktarin ang damit
upang makuha ang tamang
daan…)
 Gawin ang nakasulat sa nabunot na papel.
Ipagawa ito sa klase sa loob ng isang
minute sa pamamagitan ng character
charades.
 Sa ibinigayna panahon, kinakailangang
isagawa ang nabunot na kaugalian,
paniniwala at tradisyon. Kung
215
makalampas sa itinak dang oras, ang
susunod na grupo ang mabibigyan ng
pagkakataong mag sagawa nito.
 Ang makakagawa nito ay bibigyan ng
puntos. Ang grupo na makakakuha ng
maraming puntos ay ang panalo.
Para sa maga magagaling na mag-aaral
Gumawa ng isang sining na nagpapakita ng

pagmamalaki sa magandang kaugalian, tradisyon
at paniniwala sa inyong rehiyon. Gawin ito sa
pamamagitan ng pagguhit.
Isulat sa papel ang pagkakatulad o pagkakaiba ng
G. Paglalapat ng aralin
ating kaugalian, paniniwala at tradisyon ng
sa pang – araw –
Camarines Sur at ng ibang karatig nalalawigan sa
araw na buhay
RehiyongBikol.
Paano mo ipinagmamalaki at pinapahalagan ang
H. Paglalahat ng aralin mga kaugalian, paniniwala at tradisyon ng sariling
Para sanagsisimula at katamtamang mga mag-
aaral
Magbigay ng mga halimbawa ng mga
sumusunod:
Paniniwala
1. ____________________________
2. ____________________________
Tradisyon
1. ____________________________
2. ____________________________
Kaugalian
I. Pagtataya ng aralin
1. _______________________________
2. _______________________________
Para sa magagaling na mga mag-aaral
Tukuyin kung ang mga nakalista sa ibaba ay

nabibilang sa kaugalian, tradisyon o paniniwala.
Sa pamamagitan ng paglalagay ng sumusunod
na ilustrasyon:
- Kaugalian
- Tradisyon
- paniniwala
216
1.
2.
3.
4.
5.
Isulat sa tsart ang hinihinging impormasyon.

Magbigay ng mga pamamaraan kung paano
maipagmamalaki ang mga sumusunod sainyong
rehiyon.
A.KAUGALIAN PARAAN NG
PAGMAMALAKI
1.
2.
3.
B.TRADISYON
1.
2.
3.
C.PANINIWALA
1.
2.
3.
Magdala ng lumang magazine o dyaryo na may
J. Karagdagang
larawan ng kaugalian, paniniwala at tradisyon ng
Gawain
kahit isa sa mga lalawigan sa Rehiyong Bikol.
parasatakdang –
Gumupit ng kahiti sang litrato.
aralin at remediation
V.MGA TALA
VI.PAGNINILAY
A. Bilang ng mga mag
– aaral na
nakakuhang 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mga mag
– aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mga mag – aaral na
nakakuha sa
aralin?
D. Bilang ng mga mag
– aaral na mag –
papatuloy
217
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos?
Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa tulong
ng aking punung-
guro at superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
218
Baitang 3
Naipapamalas ang pag-unawa at

Pamantayang
pagpapahalaga sa pagkakakilanlang kultural ng
Pangnilalaman
Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at
Pamantayang sa pagkilala sa nabubuong kultura ng mga lalawigan
Pagganap sa kinabibilangang rehiyon
Naipapakita sa iba’t-ibang sining ang

pagmamalaki sa mga natatanging kaugalian,
Mga Kasanayan sa
paniniwala at tradisyon ng iba’t ibang lalawigan
Pagkatuto
(AP3PKK-IIIh-9)
I. Mga Tiyak na Layunin
Nakakatukoy ng mga natatanging kaugalian,
A. Kaalaman paniniwala, at tradisyon sa sariling lalawigan at
iba pang lugar sa rehiyon.
Naipapakita sa ibat’ibang sining ang
pagmamalaki sa mga natatanging kaugalian,
B. Kasanayan
paniniwala, tradisyon sa sariling lalawigan at iba
pang lugar sa rehiyon.
Napahahalagahan ang sariling kaugalian,
C. Pagpapahalaga paniniwala at tradisyon ng iba’t-ibang lalawigan
ng Rehiyong Bikol.
Mga Kaugalian, Paniniwala at Tradisyon ng Ibat-
II. Nilalaman
ibang Lalawigan sa Rehiyon (Ikalawang Araw)
III. Mga Kagamitang
Panturo
A. Mga Sangguninan
5. Mga pahina sa AP3, Pahina 161-167
Gabay ng Guro CG – AP3PKRIIIh-9
6. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
mag – aaral
7. Mga pahina sa
AP3, Pahina 352-360
Teksbuk
8. Karagdagang
kagamitan mula sa
portal ng Learning
Resource
B. Iba pang Graphic organizer, larawan ng iba’t-ibang sining
kagamitang ng rehiyong Bikol, sipi ng salawikain at
panturo kasabihan.
IV. Pamamaraan
219
Ipapasa ang takdang aralin.
K. Balik – aral sa
Ipabigay ang mag-aaral ng isang paniniwalang
nakaraang aralin at/o
nakaugalian mula sa mga ninuno. Ano ang
pagsisimula ng
batayan mo upang paniwalaan at sundin ang
bagong aral
paniniwalang ito?
Ipabatid sa mga mag-aaral ang layunin ng aralin

at ipagawa ang sumusunod na aktibidad:
(Gawin ng guro) Isulat isa-isa sa mga bond paper

ang mga halimbawa ng kaugalian, paniniwala at
tradisyon ng Rehiyong Bikol. I-crumple ito
hanggang sa maging hugis bola. Magpatugtog
ng musika habang pinagpapasapasahan sa
buong klase ang bola. Ihihinto ang musika at
kung sino ang nahintuan ng bola ay siyang
tutukoy kung kaugalian, paniniwala o tradisyon
ang nakasulat sa itutuklap niyang papel mula sa
bola. (Ipalagay sa 3 kahon na may label—
kaugalian,paniniwala at tradisyon)
L. Paghahabi sa layunin Halimbawa:
ng Aralin  Ang pagputol ng kuko kapag gabi ay
nagbibigay ng kamalasan.
 Ipinagdiwang ang Magayon Festival sa
Albay.
 Bago ka magtapon ng anumang bagay
halimbawa bato ay magsabi muna ng “tabi
apo.”
 Tuwing Mayo, nagdaraos ng piyesta ang
bayan ng Caramoan.
 Kung nawala ka sa daan, baliktarin mo
ang iyong damit para makuha ang tamang
daan.
M. Pag-uugnay ng mga
Ano ang natuklasan mo hinggil sa tradisyon,
halimbawa sa bagong
paniniwala at kaugalian ng ating rehiyon?
aralin
N. Pagtalakay ng
Talakayin ang nasa teksto tungkol sa kaugalian,
bagong konsepto at
paniniwala at tradisyon ng mga lalawigan sa
paglalahad ng
rehiyong Bikol.
bagong kasanayan
#1
Maraming kaugalian, tradisyon at mga
O. Pagtalakay ng paniniwala ang kada bawat probinsiya sa
bagong konsepto at Rehiyong Bikol. Ang bawat pangkat ay bibigyan
paglalahad ng ng kopya ng mga pagdiriwang sa bawat
bagong kasanayan #2 probinsya. Mag-uulat sa klase ang bawat
pangkat ng impormasyon tungkol sa isang sikat
220
na pagdiriwang sa bawat probinsya ng rehiyong
Bikol.
Unang Pangkat – Albay
Ikalawang Pangkat – Camarines Sur
Ikatlong Pangkat – Camarines Norte
Ikaapat na Pangkat – Sorsogon
Ikalimang Pangkat – Masbate
Ikaanim na Pangkat - Catanduanes
For Average Learners
Gumawa ng isang sining na nagpapakita ng
pagmamalaki sa magandang kaugalian,
P. Paglinang sa tradisyon at paniniwala sa inyong rehiyon.
kabihasaan (tungo sa Gawin ito sa pamamagitan ng pagdrawing,
Formative pagtula o pagkanta.
Assessment)
For Advance Learners
Magtanghal ng dula-dulaan tungkol sa kaugalian
ng lalawigan o rehiyon.
Q. Paglalapat ng aralin Anong kaugalian,tradisyon o paniniwala na
sa pang – araw – pinaniwalaan mo ang kapakipakinabang sa
araw na buhay pang-araw araw mong pamumuhay?
Ano ang gagawin mo upang maipakita kung
paano mo ipinagmamalaki at pinahahalagahan
R. Paglalahat ng aralin ang mga kaugalian, paniniwala at tradisyon ng
ating sariling lalawigan o rehiyon?
For Average Learners

Ipapatukoy sa bawat pangkat ang ilang
kaugalian, tradisyon, at paniniwala sa iba’t-ibang
lalawigan ng Bikol.
S. Pagtataya ng aralin
For Advance Learners
Magpapakita sa pamamagitan ng pantomime
tungkol sa isang kaugalian, paniniwala o
tradisyon (pagdadrama-drama) sa Rehiyong
Bikol.
Gumawa ng scrapbook na nagpapakita ng

I. Karagdagang Gawain pagmamalaki sa natatanging kaugalian,
para sa takdang – aralin tradisyon at paniniwala sa kinabibilangang
at remediation lalawigan sa rehiyong Bikol.
V. Mga Tala
VI. Pagninilay
H. Bilang ng mga mag –
80% sa pagtataya
I. Bilang ng mga mag –
aaral na
ngangailangan ng iba
221
pang Gawain par sa
remediation
J. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mga mag – aaral na
nakakuha sa aralin
K. Bilang ng mga mag –
aaral na mag –
papatuloy
L. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos?
M. Paano ito
nakatulong?
N. Anong sulirannin ang
aking naranasan na
sa tulong ng aking
punung-guro at
superbisor?
O. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
222
Baitang 3
I.Layunin
Pamantayang Naipapamalas ang pag-unawa at pagpapahalaga
rehiyon
Mga Kasanayan sa Natutukoy ang mga katawagan sa iba’t ibang layon
Pagkatuto sa kinabibilangang rehiyon (e.g. paggalang,
paglalambing, pagturing) AP3EPKK-IIIi-10
I. Mga Tiyak Na
Layunin
A. Kaalaman Nakapagbibigay ng iba’t-ibang layon ng mga

katawagan sa kinabibilangang rehiyon
B. Kasanayan Nagagamit ang ibat’t ibang layon ng mga

katawagan sa pakikipag-usap
C. Pagpapahalaga Nakasusulat ng talata gamit ang layon ng mga

katawagan sa iba’t ibang sitwasyon
II. Nilalaman Ang Pagkakakilanlang Kultural Ng Kinabibilangang

RehiyoN
Paksa: Iba-ibang layon ng mga katawagan sa mga

lalawigan sa kinabibilangang Rehiyon
III. Mga Kagamitang Powerpoint presentation
Panturo Tsart, Activity Sheet, Larawan
Mga Sanggunian
D. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3
Gabay ng Guro
Patnubay ng Guro, Pahina 168-170
1. Mga pahina sa Araling Panlipunan TX 3, Pahina 361-365

Kagamitang
Pangmag-aaral
2. Mga pahina sa Araling Panlipunan TX 3, Pahina 361-365
Teksbuk
223
3. Karagdagang Laptop, projector, manila paper, pentel pen,
kagamitan mula cartolina strips
sa portal ng
Learning
Resource
4. Iba pang Video clips mula sa you tube
kagamitang
panturo
IV. Pamamaraan
A. Balik-aral sa Balik-aral sa pamamagitan ng paglalahad ng komik
nakaraang aralin strip tungkol sa maayos na pakikipag-usap
at/o pagsisimula  Ano ano ang mga salitang katawagan ang
B.
ng bagong aralin ginagamit sa usapan?
 Paano sila nakikipag-usap?
 Sa ating wika, ano-ano ang uri ng mga
katawagan na ginagamit natin sa iba-ibang
layon?
B.Paghahabi sa Magpapakita ng video clips na may kaugnayan sa
layunin ng Aralin aralin.
http://www.youtube.com/watch?v=engi077cMj8&fe
ature=share
http://www.youtube.com/watch?v=rHiDyJG6PiA&fe
ature=share
http://www.youtube.com/watch?v=92VMhwavaQ&f
eature=share
 Ano ano ang mga salitang katawagan ang
ipinakita sa video?
 Ano ang ipinakitang likas na ugali ng ating
rehiyon at lalawigan sa paggamit ng mga
salitang ito?
C. Pag-uugnay ng Pangkatang Gawain:
mga halimbawa sa Pangkatin sa 3 grupo ang mga mag-aaral. Ibigay
bagong aralin ang mga pamantayan. Gamit ang meta cards,
paunahan ang bawat grupo sa pagbuo ng graphic
organizer tungkol sa mga layon ng mga katawagan.
Layon ng mga
Paggalang, Pagpapasalam Paghingi

pagturing o at o paghingi ng
paglalambin ng paumanhin
pahintulot
224
D. Pagtalakay ng Gawain: Hep-hep…Hooooray!
bagong konsepto Isigaw ang Hep-hep sabay palakpak kung MALI
at paglalahad ng ang ipaflash n pangungusap tungkol sa mga layon
bagong kasanayan ng mga katawagan at Hoooray kng TAMA.
#1
Pagtalakay sa katawagan sa iba’t ibang layon sa
rehiyon.

 Ano-ano ang mga salitang nagsasaad ng
paggalang, paglalamabing, o pasasalamat,
paghingi ng pahintutulot ang ginamit sa
pakikipag-usap sa sitwayon?
 Gamitin sa pangungusap at tukuyin ang
layong nito.
 Ano ang ibang katawagan o salita na

ginagamit sa pakikipag-usap maliban sa
mga nabangggit?
 Lahat ba ng mga bata sa lalawigan pareho
ang ginagamit na katawagan?
E. Pagtalakay ng Pangkatang Gawain: Hula-Hulahop

bagong konsepto
at paglalahad ng Hatiin sa 4 na pangkat ang mga mag-aaral.
bagong kasanayan Magkakaroon ng piping palabas ang bawat pangkat
#2 ayon sa mabubunot na magkakaibang sitwasyon.
Lahat ng mag-aaral ay nakaupo habang
nakapormang pabilog at isa isang ipapakita ang
inihandang piping palabas. Huhulaan anong layon
ng katawagan ang ginawa ng bawat pangkat.
 Anong situwasyon ang ipinakita ng unang

pangkat? Pangalawa? Pangatlo? Pag-Apat?
 Ano ang mga katangiang ipinapakita ng mga
bata sa piping palabas?
 Ano kaya ang mararamdaman ng mga
matatanda kapag hindi maayos ang
225
pakikipag-usap mga bata? Bakit mo nasabi
ito?
F. Paglinang sa AVERAGE ADVANCE

kabihasaan (tungo
sa Formative Pangkatang Gawain Pangkatang Gawain:
Assessment) Lagyan ng dyalogo Mag-isip ang sitwasyon.
ang larawan gamit Gumawa ng Komik Strip/
ang layon ng mga dyalogo na ginagamitan
katawagan. ng iba’t-ibang layon ng
mga katawagan
Rubrics sa Pagmamarka
Isko Pamantayan
r
3 Maayos na
nakagawa ng
komik strip gamit
ang mga layon
ng mga
katawagan
2 Maayos na
nakagawa ng
komik strip ngunit
hindi gaanong
nagamit ang
layon ng mga
katawagan
1 Nakagawa ng
komik strip ngunit
hindi nagamit
ang mga layon
ng mga
katawagan
G. Paglalapat ng  Namasyal ang mag-anak sa parke. Paalis na
aralin sa pang- sila ng makasalubong nila si Prinsipal
araw-araw na kasama ang pamilya nito. Paano mo sila
buhay babatiin? Ano ang mga angkop na salita o
katawagan ang gagamitin?
 Magbigay ng mga sitwasyon na maaaring

gamitan ng iba’t-ibang layon ng mga
katawagan.
H. Paglalahat ng  Ano-ano ang iba’t-ibang layon ng ng mga
aralin katawagan sa mga lalawigan ng
kinabibilangang rehiyon?
226
 Bakit mahalaga ang paggamit ng mga layon
ng mga katawagan?
I. Pagtataya ng AVERAGE ADVANCE
aralin
Magtala ng iba Sumulat ng 2 o 3 talata na
pang mg salita o gumagamit ng mga layon ng
katawagan na sa mga katawagan.
inyong lugar. Rubrics sa Pagmamarka
Iskor Pamantayan
Gamitin ito sa
pangungusap. 3 Maayos na naisulat ang
mga talata gamit ang layon
ng mga katawagan
2 Maayos na naisulat ang
mga talata ngunit hindi
gaanong nagamit ang
layon ng mga katawagan
1 Nakasulat ngunit hindi
nagamit ang mga layon ng
mga katawagan
J. Karagdagang Gumupit ng mga larawan na nagpapakita ng

gawain para sa magalang na pakikipag-usap sa matatanda.
takdang-aralin at
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY

aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
aaral na
nangangailangan ng
iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mga mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
aaral na mag-
papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
227
aking naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa tulong
ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
..
228
Baitang 3
I. LAYUNIN
Pangnilalaman pagkakakilanlang kultural ng kinabibilangang
rehiyon.
sa kinabibilangang rehiyon.
C. Mga Kasanayan Nakagagawa ng isang payak na mapang kultural na
sa Pagkatuto nagpapakilala ng kultura at ibat-ibang lalawigan sa
regiyon (AP3PKK-IIIj-11)
Kaalaman Natutukoy ang mga gusaling

pangkultura/makasaysayang pook sa lalawigan ng
Masbate at Sorsogon
Kasanayan Nakagagawa ng isang payak na mapang kultural ng
lalawigan ng Masbate at Sorsogon
Pagpapahalaga Napapahalagahan ang mga

gusalingpangkultura/makasaysayang pook sa
lalawigan ng Masbate at Sorsogon sa pamamagitan
ng pagkilala sa mga larawan
II. NILALAMAN Mapang Kultural ng mga Lalawigan sa Aking
Rehiyon: Masbate, at Sorsogon
III. MGA
KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3 Gabay ng Guro pp.171-174
Gabay ng Guro
2. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3 Kagamitan ng Mag-aaral
Kagamitang pp.366 -377
Pangmag-aaral
3. Mga pahina sa Pilipinas Bansang Papaunlad 2000. pp. 25
Teksbuk
4. Karagdagang
kagamitan mula
sa portal ng
229
Learning
Resource
5. Iba pang Mga larawan, laptop, projector, graphic organizer,
kagamitang permanent marker
panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa 1. Itanong sa mga bata ang iba’t-ibang kultura na
nakaraang aralin kilala sa iba’t-ibang lalawigan.
at/o pagsisimula 2. Pagbabalik-aral tungkol sa mga kultura sa iba’t-
B.
ng bagong aralin ibang lalawigan.
2.1. Ipasulat ang pangalan ng mga kultura sa anim
na lalawigan.
Note: Ang Gawain ay depende sa level ng mga
mag-aaral.
Materyal na Di Materyal na
Mga lalawigan
Kultura Kultura
Catanduanes
Camarines Norte
Camarines Sur
Albay
Masbate
Sorsogon
2.2. Mag laro ng charades ng mga bagay na

nagpapakilala ng sariling lalawigan kagaya ng
pagdiriwang, mga wika, mga pangkat ng tao,
pagkain at produkto o iba pang pag-aralan tungkol
sa kultura ng sariling lalawigan at rehiyon.
B.Paghahabi sa Itanong sa mga bata:
layunin ng Aralin 1. Paano mo ipinapakilala ang iyong lalawigan
sa ibang tao?
2. Anong nararamdaman mo tungkol sa mga
nalaman mo tungkol sa iyong lalawigan?
3. Ano ang mga gusali at makasaysayang pook
ang nagpapakilala sa iyong lalawigan?
C. Pag-uugnay ng Magpakita ng halimbawa ng mapa ng kultura sa
mga halimbawa mga bata
sa bagong aralin
230
https://mydecadelongtravels.wordpress.com/ August 23,
2019
D. Pagtalakay ng Ano ang nakikita mo sa Mapang Kultural?

bagong konsepto Ano ang mga mahahalagang impormasyon na
at paglalahad ng makikita sa mapang ito?
bagong
kasanayan #1
E. Pagtalakay ng Ipabasa sa mga mag-aaral ang iba’t-ibang likas na
bagong konsepto yaman sa lalawigan ng Masbate at Sorsogon.
at paglalahad ng
bagong Mapang Kultural ng Rehiyon 5
kasanayan #2
Mayaman sa kultura ang Bikol kaya naman
maraming mga lugar na pangkultura ang kinilala ng
National Commission for Culture and Arts at National
Historical Institute. Ito ang mga ahensya ng gobyerno
na nangangalaga sa kultura ng mga Pilipino.
Halimbawa nito ang:
1. Barcelona Church and Ruins, Barcelona,

Sorsogon
http://www.lakwatseradeprimera.com/ten-things-to-do-in-
sorsogon/ August 23, 2019
Ito ang pinakalumang simbhan na itinayo noong ika

19-siglo sa lalawigan ng Sorsogon.
2. Juban’s Old Houses, Juban, Sorsogon
231
https://www.insidesoutheastasia.com/sorsogon-
tourist-spots/ August 23, 2019
2. Sorsogon Provincial Capitol
Photo by highlights.photo of flickr.com

August 23, 2019
3. San Antonio de Padua Parish Church,

Masbate City
http://masbatecity.gov.ph/wpcontent/uploads/2015/0
2/churches.jpg August 23, 2019
4. Bugui Point Lighthouse, Aroroy Masbate
232
5. Masbate Capitol Building
https://www.skyscrapercity.com/ August 23, 2019
F. Paglinang sa Pangkatang Gawain: Pag-usapan ang mga

kabihasaan Pamantayan sa Pagsasagawa ng Pangkatang
(tungo sa Gawain
Formative
Assessment) Mga Gawain para sa mga mag-aaral na
nagsisimulabpa lamang matuto
Pagbibigay ng panuto ng guro
Hanapin at bilugan ang mga makasaysayang gusali na

makikita lalawigan ng Masbate at Sorsogon.
J A V G R W B M N K R
U M Y H G F D A A A E
B F E B Y U C S R O S
A A M A R B U B E I A
N D Y R R U P A M U N
S D U C E G I T L Y A
L E K E S U T E A T N
I S U L B I O C S R T
G T O O V P L A D E O
H E P N F O P P F S N
T L L A T I O I G G I
H K M C E N I T A F O
O J T H N T U O S D D
U N R U H R Y L D S E
S G E R G T T K F U P
E R V C D H R J R B A
K S T H S G E H D N D
L E U E A F W Y A E U
H A O D T K S T F A A

233
Pagsulat ng mga makasaysayang gusali na
matatagpuan sa lalawigan ng Sorsogon at Masbate.
Mga Mga Makasaysayng Gusali na

Probinsya matatagpuan dito
Sorsogon
Masbate
Gumawa ng isang payak na mapang kultural na

nagpapakilala ng kultura ng lalawigan ng Masbate
at Sorsogon.
Ipaulat ang gawa ng bawat pangkat.
1. Iproseso ang ulat ang mga bata ng bawat

pangkat.
2. ipaliwanag na nag mga pangnahing gusaling
kultural ng bawat lalawigan ay makatutulong para
sa paggawa ng mapang kultural ng rehiyon.
3. talakayin ang kahalagahan ng mga gusaling
pangkultura/makasaysayang pook ng isang
lalawigan o lugar.
G. Paglalapat ng Itanong at hikayatin ang bata para sa kanilang sagot.

aralin sa pang-
araw-araw na 1. Paano nakatutulong ang mga makasaysayang
buhay gusali sa mga tao?
234
2. Paano mo ipagmamalaki ang mga
gusali/makasaysayang pook sa iyong lugar o
lalawigan?
H. Paglalahat ng 1. Ano ang mga gusaling pangkultura ang makikita

aralin sa lalawigan ng Sorsogon? Sa Masbate?
2. Ano ang naitutulong ng mga mapang kultural ng
iyong lalawigan?
I. Pagtataya ng Para sa mga mag-aaal na katamtaman ang galing

aralin
Gamit ang linya iguhit ang mga gusaling pangkultura na
isinasaad ng mga larawan.
Para sa mga mag-aaral na magagaling
Iguhit ang mapa ng Masbate at Sorsogon. Isulat ang

pangalan ng mga gusali at idiikt ito sa lalawigan kung
saan nabibilang.
Mga Sagot:
A. Barcelona Church, Sorsogon

B. Bugui Point lighthouse, Masbate
C. Juban’s Old Houses, Sorsogon
D. Sodsogon Provincial Capitol
E. Masbate Capitol Building
235
F. Barcelona Ruins
J. Karagdagang Magsulat ng sariling saloobin tungkol sa kultura ng sariling

gawain para sa lalawigan. Bigyang diin kung paano pahalagahan at
takdang-aralin at pagyamanin ang sariling kultura. Isulat ang sagot sa
remediation papel.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa
remediation
remedial? Bilang
ng mga mag-aaral
na nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na mag-
papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa tulong
ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
236
Baitang 3
I. LAYUNIN
C. Mga Nakagagawa ng isang payak na mapang kultural na
Kasanayan sa nagpapakilala ng kultur t ibat-ibang lalawigan sa
Pagkatuto regiyon (AP3PKK-IIIj-11)
Camarines Sur at Catanduanes
Kasanayan Nakagagawa ng isang payak na mapang kultural ng ng
lalawigan ng Camarines Sur at Catanduanes
Pagpapaha Napapahalagahan ang mga gusaling

laga pangkultura/makasaysayang pook sa lalawigan ng
Camarines Sur at Catanduanes sa pamamagitan ng
pagkilala sa larawan
II. NILALAMAN Mapang Kultural ng mga lalawigan sa Aking Rehiyon:
Camarines Sur at Catanduanes
III. MGA
KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3 Kagamitan ng Mag-aaral pp.366 -

Kagamitang 377
Pangmag-aaral
Teksbuk
4. Karagdagang Mga sumusunod na larawan.
kagamitan mula San Francisco Church, Naga City
sa portal ng http://naga.gov.ph/go/naga-smiles-2/see-naga-naga-smiles-2/
Learning August 23, 2019
237
Resource/ Holy Cross Parish, Nabua, Camarines Sur
internet http://visitpinas.com/church-of-nabua-nabua-camarines-sur/
August 23, 2019
Universidad De Sta. Isabel, Naga City

https://foursquare.com/v/universidad-de-sta-
isabel/4d4f50779b27721e55bba246/photos August 23, 2019
Basilica Minore, Naga City

https://www.lakadpilipinas.com/2011/08/naga-city-basilica-
minore-de.html August 23, 2019
Balanay Shrine, Catanduanes

https://www.tripadvisor.com.ph/Attraction_Review-g951370-
d2311232-Reviews-Bato_Church-
Virac_Catanduanes_Bicol_Region_Luzon.html 11-02-2017 /
9:42pm
https://www.tripadvisor.com.ph/Attraction_Review-g951370-
d2311232-Reviews-Bato_Church-
Virac_Catanduanes_Bicol_Region_Luzon.html 11-02-2017 /
9:41pm
Bato Church, Catanduanes

http://gocatanduanes.com/tour/bato-church/ 12-3-2017 /
9:15AM
Pag-Asa Weather Station, Bato Catanduanes

http://gocatanduanes.com/tour/pagasa-weather-radar-
station/ 12-3-2017 6:52am
Museo De Catanduanes (Virac), Catanduanes

https://www.google.com.ph/search?q=Museo+de+Catandua
nes+(Virac) August 23, 2019

kagamitang permanent marker, manila paper
panturo
IV.
PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa 1. Balik-aralan iba’t-ibang makasaysang gusali na
nakaraang kilala sa lalawigan ng Sorsogon at Masbate.
aralin at/o
pagsisimula ng 2. Magpakita ng larawan ng mga makasaysayang
B.
bagong aralin gusali na makikita sa lalawigan ng Camarines Sur at
Catanduanes at pahulaan ito sa mga mag-aaral. Kung
sino ang maunang makasagot ay makakakuha ng
premyo.
238
B.Paghahabi sa Itanong sa mga bata:
layunin ng Aralin 4. Ano ang mga gusali at makasaysayang pook ang
nagpapakilala sa iyong lalawigan?
5. Ano ang mga gusali at makasaysayang pook ang
alan ninyo sa lalawigan ng Camarines Sur at
Catanduanes?
6. Paano mo maipapakilala ang lalawigan ng
Camarines Sur at Caatanduanes sa pamamagitan
ng mga makasaysayang gusali na makikita rito?
C. Pag-uugnay Magpakita ng mga gusaling matatagpuan sa lalawigan
ng mga ng Camarines Sur at Catanduanes.
halimbawa sa 1. SAN FRANCISCO CHURCH, NAGA CITY
bagong aralin
http://naga.gov.ph/go/naga-smiles-2/see-naga-naga-smiles-2/
August 23, 2019
2. HOLY CROSS PARISH, NABUA, CAMARINES

SUR
http://visitpinas.com/church-of-nabua-nabua-camarines-sur/
August 23, 2019
3. UNIVERSIDAD DE STA. ISABEL, NAGA CITY
239
https://foursquare.com/v/universidad-de-sta-
isabel/4d4f50779b27721e55bba246/photos August 23, 2019
4. BASILICA MINORE, NAGA CITY
https://www.lakadpilipinas.com/2011/08/naga-city-basilica-minore-
de.html August 23, 2019
5. BALANAY SHRINE, CATANDUANES
https://www.tripadvisor.com.ph/Attraction_Review-g951370-d2311232-Reviews-
Bato_Church-Virac_Catanduanes_Bicol_Region_Luzon.html 11-02-2017 / 9:42pm
https://www.tripadvisor.com.ph/Attraction_Review-g951370-d2311232-Reviews-
Bato_Church-Virac_Catanduanes_Bicol_Region_Luzon.html 11-02-2017 / 9:41pm
6. BATO CHURCH, CATANDUANES
http://gocatanduanes.com/tour/bato-church/ 12-3-2017 /
9:15AM
240
7. PAG-ASA WEATHER STATION, BATO
CATANDUANES
http://gocatanduanes.com/tour/pagasa-weather-radar-
station/ 12-3-2017 6:52am
8. MUSEO DE CATANDUANES (VIRAC),

CATANDUANES
https://www.google.com.ph/search?q=Museo+de+Catandua
nes+(Virac) August 23, 2019
D. Pagtalakay ng Ano ang mga gusaling makikita sa lalawigan ng

bagong Camarines Sur? Catanduanes?
konsepto at
paglalahad ng
bagong
kasanayan #1
E. Pagtalakay ng Magpakita ng mapa ng Rehiyon V. Talakayin ang mapa
bagong at kung saang bahagi matatagpuan ang Camarines Sur
konsepto at at Camarines Norte.
paglalahad ng
bagong Mapang Kultural ng Rehiyon 5
kasanayan #2
Mayaman sa kultura ang Bikol kaya naman maraming
mga lugar na pangkultura ang kinilala ng National
Commission for Culture and Arts at National Historical
Institute. Ito ang mga ahensya ng gobyerno na
nangangalaga sa kultura ng mga Pilipino.
241
kabihasaan Pamantayan sa Pagsasagawa ng Pangkatang Gawain
(tungo sa
Formative Mga Gawain para sa mga mag-aaral na nagsisimula pa
Assessment) lamang
Buuin ang mga salita na tumutukoy sa mga

makasaysayang gusali na makikita sa iba’t-ibang
lalawigan ng Camarines Sur at Catanduanes. Isulat ito
sa papel.
1. B A L I C A S I MIRENO ______
2. M U S O E E D C A T A N D A N E S U ______
3. BANAYLA SHRIEN ______
4. S A N F N R A C I S C O C H U R C H ______
5. T O B A C H U R C H _______

Pagsulat ng mga makasaysayang gusali na matatagpuan

sa lalawigan ng Camarines Sur at Catanduanes.
Mga Probinsya Mga Makasaysayng Gusali

na matatagpuan dito
Camarines Sur
Catanduanes

nagpapakilala ng kultura ng lalawigan ng Camarines
Sur at Catanduanes.
Pag-uulat ng bawat pangkat.
1. Iproseso ang ulat ng mga bata sa pangkatang Gawain.
242
2. Bibigyang pansin ang mga sagot ng mga bata kung
nasa tamang lugar ang mga ito.
3. Sikaping matukoy ng mga bata ang iba’t-ibang gusaling
pang-kultura /makasaysayang pook sa dalawang
lalawigan.
4. Ipaliwanag din na ang mga pangunahing gusaling
pangkultural ng bawat lalawigan ay makatutulong para
sa paggawa ng mapang pangkultura ng rehiyon.
5. Talakayin ang kahalagahan ng mga gusaling
pangkultura/ makasaysayang pook ng isang lalawigan o
lugar.
G. Paglalapat ng Itanong at hikayatin ang bata para sa kanilang sagot.

aralin sa pang- 3. Paano nakatutulong ang mga mapang kultural sa mga
araw-araw na tao?
buhay 4. Paano mo ipagmamalaki ang mga
gusali/makasaysayang pook sa iyong lugar o lalawigan?
H. Paglalahat ng 3. Ano ang mga gusaling pangkultura ang makikita sa

aralin lalawigan ng Camarines Sur? Catanduanes?
4. Ano ang naitutulong ng mga mapang kultural sa iyong
lalawigan?
I. Pagtataya ng Para sa mga mag-aaral na katamtaman ang galing

aralin
Gamit ang linya, iguhit ang mga gusaling pangkultura na
isinasaad ng mga larawan.
243
Pangalanan ang mga gusaling matatagpuan sa Camarines

Sur at Catanduanes.
J. Karagdagang Magsulat ng sariling saloobin tungkol sa kultura ng sariling

gawain para sa lalawigan. Bigyang diin kung paano pahalagahan at
takdang-aralin pagyamanin ang sariling kultura. Isulat ang sagot sa papel.
at remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailang
an ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mga
mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
244
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
mag-papatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong
nang lubos?
Paano ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang
aking
naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nabuo
na nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko
guro?
..
245
Baitang 3
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipapamalas ang pag-unawa at pagpapahalaga
rehiyon.
sa kinabibilangang rehiyon.
C. Mga Kasanayan Nakagagawa ng isang payak na mapang kultural

sa Pagkatuto na nagpapakilala ng kultura a t ibat-ibang lalawigan
sa regiyon (AP3PKK-IIIj-11)

Albay at Camarines Norte
Kasanayan Nakagagawa ng isang payak na mapang kultural

ng lalawigan ng Albay at Camarines Norte
Pagpapahalaga Nabibigyang halaga ang mga gusaling

Albay at Camarines Norte sa pagtukoy nito sa
mapa
II. NILALAMAN Mapang Kultural ng mga Lalawigan ng Aking
Rehiyon: Albat at Camarines Norte
III. MGA
KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga pahina sa Araling Panlipunan 3 Kagamitan ng Mag-aaral

Kagamitang pp.366 -377
Pangmag-aaral
Teksbuk
246
4. Karagdagang Mga sumusunod na Larawan
kagamitan mula
sa portal ng Cagsawa Ruins, Albay
Learning https://en.wikipedia.org/wiki/Cagsawa_Ruins
Resource / August 23, 2019
internet
Mayon Planetarium And Science Park, Tabaco
City
https://nicerioadventures.blogspot.com/2016/04/al
bay-mayon-rest-house-mayon-planetarium.html
August 23, 2019
Albay Astrodome, Legazpi City

http://phtourguide.com/wp-content/uploads/2011/07/
August 23, 2019
Daraga Church, Daraga Albay
The 400 Year-Old Nuestra Seńora Dela

Candelaria, Paracale, Camarines Norte
http://phtourguide.com/wp-
content/uploads/2011/07/ August 23, 2019
Rizal Mini Park, Daet, Camarines Norte

https://www.vigattintourism.com/tourism/articles/Ri
zal-Mini-Park-
Displayed-the-First-Rizal-Monument August 23,
2019
VINZONS’ SHRINE, VINZONZ, CAMARINES

NORTE
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/
commons/1/1a/Wenceslao_vinzon_shrine.jpg
August 23, 2019
Provincial Capitol, Daet, Camarines Norte

http://www.nagacitydeck.com/2014/05/daeta-place-that-
August 23, 2019

kagamitang permanent marker, manila paper
panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa 3. Balik-aralan ang iba’t-ibang makasaysayang
nakaraang aralin gusali na matatagpuan sa lalawigan na
at/o pagsisimula ng Camarines Sur at Catanduanes.
B.
bagong aralin
247
4. Paano mo maipapaalam sa iyong kaibigan ang
mga gusaling nakikita sa lalawigan na
Camarines Sur at Catanduanes.
5. Ano namang kultura, gusali o lugar ang alam
ninyo sa lalawigan na Albay at Camarines
Norte.
B.Paghahabi sa Magpakita ng mapang kultural ng Albay at
layunin ng Aralin Camarines Norte.
Ang mapang kultural ay nagpapakita ng pag-unlad

ng isang rehiyon. Sa paraan ng mapang ito,
nakukumpara naipaghahambing natin ang kultura
ng isang lalawigan gaya ng edukasyon, pagkain,
gobyerno at iba pa.
Tingnang mabuti ang Mapang Kultural ng Albay at

Camarines Norte? Ano ang masasabi mo sa mga
gusaling makikita dito?
C. Pag-uugnay ng
mga halimbawa
sa bagong aralin
Mapang kultural na ito ay nagpapakita ng mga

makasaysayang gusali sa sa lalawigan ng
Albay at Camarines Norte
D. Pagtalakay ng Ano ang mga gusaling makikita sa lalawigan ng
bagong Albay? Camarines Norte?
konsepto at
paglalahad ng
bagong
kasanayan #1
E. Pagtalakay ng Isa-isahin ang mga makasaysayang gusali ng
bagong bawat lalawigan at ipakita ito sa mga bata.
konsepto at Talakayin ang kahalagahan ng mga ito.
paglalahad ng
248
bagong 1. CAGSAWA RUINS, ALBAY
kasanayan #2
https://en.wikipedia.org/wiki/Cagsawa_Ruins August
23, 2019
2. MAYON PLANETARIUM AND SCIENCE

PARK, TABACO CITY
https://nicerioadventures.blogspot.com/2016/04/albay-
mayon-rest-house-mayon-planetarium.html August 23,
2019
3. ALBAY ASTRODOME, LEGAZPI CITY
http://phtourguide.com/wp-content/uploads/2011/07/
August 23, 2019
4. DARAGA CHURCH, DARAGA ALBAY
249
5. THE 400 YEAR-OLD NUESTRA SEŃORA
DELA CANDELARIA, PARACALE,
CAMARINES NORTE
6.
http://phtourguide.com/wp-content/uploads/2011/07/ August
23, 2019
7. RIZAL MINI PARK, DAET, CAMARINES

NORTE
8.
https://www.vigattintourism.com/tourism/articles/Rizal-
Mini-Park-
Displayed-the-First-Rizal-Monument August 23, 2019
9. VINZONS’ SHRINE, VINZONZ, CAMARINES

NORTE
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/
commons/1/1a/Wenceslao_vinzon_shrine.jpg
August 23, 2019
250
10. PROVINCIAL CAPITOL, DAET, CAMARINES
NORTE
http://www.nagacitydeck.com/2014/05/daeta-place-that-
August 23, 2019
kabihasaan Pamantayan sa Pagsasagawa ng Pangkatang
(tungo sa Gawain
Formative
Assessment) Mga Gawain para sa mga mag-aaral na
nagsisimulang matuto
Isulat sa sagutang papel ang mga gusaling

nakikita sa mapang kultural sa lalawigan ng Albay
at Camarines Norte Isulat ang iyong sagot sa
manila paper.
Albay Camarines Norte

1. _______________ 1. __________________
2. ______________ 2. __________________
3. ______________ 3. __________________
4. ______________ 4. ___________________
251
Mga gawain para sa mga mag-aaral na may
Pagsulat ng mga makasaysayang gusali na

matatagpuan sa lalawigan ng Albay at Camarines
Norte.
Mga Lalawigan Mga Makasaysayang
Gusali
Albay
Camarines Norte
Mga Gawain para sa mga magagaling na mag-

aaral

nagpapakilala ng kultura ng lalawigan ng Albay at
Camarines Norte.
Pag-uulat ng bawat pangkat.
1. Iproseso ang ulat ng mga bata sa Pangkatang

Gawain.
2. Bibigyang pansin ang mga sagot ng mga bata
kung nasa tamang lugar ang mga ito.
3. Sikaping matukoy ng mga bata ang iba’t-ibang
gusaling pang-kultura /makasaysayang pook sa
dalawang lalawigan.
4. Ipaliwanag din na ang mga pangunahing
gusaling pangkultural ng bawat lalawigan ay
makatutulong para sa paggawa ng mapang
pangkultura ng rehiyon.
5. Talakayin ang kahalagahan ng mga gusaling
pangkultura/ makasaysayang pook ng isang
lalawigan o lugar.
Gamitin ang Rubrics sa pagproseso ng mga

sagot.
252
G. Paglalapat ng Itanong at hikayatin ang bata para sa kanilang
aralin sa pang- sagot.
araw-araw na 1. Paano mo ipagmamalaki ang mga
buhay gusali/makasaysayang pook sa iyong lugar o
lalawigan?
2.Kung ikaw ay mamamasyal sa Albay o
Camarines Norte? Anu ang iyong gustong
puntahan? Bakit?
H. Paglalahat ng 1.Ano ang mga gusaling pangkultura ang nasa mo
aralin sa lalawigan ng Camarines Norte? Albay?
3. Ano ang naitutulong ng mga mapang kultural sa
iyong lalawigan?
I. Pagtaya ng Para sa mga mag-aaral na katamtaman ang
aralin galing
Isulat ang A kung ang gusaling tinutukoy ay

matatagpuan sa Albay at CN naman kung sa
Camarines Norte. Isulat sa sagutang papel ang
sagot.
_____1. Albay Astrodome
_____2. Rizal Mini Park
_____3. Vinzons Shrine
_____4. Mayon Planetaruim
and Science Park
_____5. Daraga Church
_____6. Cagsawa Ruins
_____7. Provincial Capitol,
Daet Camarines Norte
_____8. Old Nuestra Seńora
Dela Candelaria, Paracale
Pangalanan ang mga larawan ng gusaling

matatagpuan sa Albay at Catanduanes Norte.
Isualatang sagot sa sagutang papel.
253
J. Karagdagang Gumawa ng poster ng mga gusaling pangkultura sa
gawain para sa lalawigan ng albay at Camarines Norte.
takdang-aralin at
remediation
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mga
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mga
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mga mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na mag-
papatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiya sa
pagtuturo ang
nakatulong nang
lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
nabigyan ng
solusyon sa tulong
ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nabuo na nais kong
ibahagi sa mga
kapuwa ko guro?
..
254

Ap3 DLP Q3

Загружено:

Сведения о документе

Оригинальное название

Авторское право

Доступные форматы

Поделиться этим документом

Поделиться или встроить документ

Параметры публикации

Этот документ был вам полезен?

Это неприемлемый материал?

Авторское право:

Доступные форматы

Ap3 DLP Q3

Загружено:

Авторское право:

Доступные форматы

PROTOTYPE AND CONTEXTUALIZED

DAILY LESSON PLANS (DLPs)

Ariane P. Julia Teacher 1 Alianza ES/San Fernando District

QUALITY ASSURANCE TEAM

Reynalda S. Doblon MT 1 San Fernando CS/ San Fernando District

Teresita L. Rubianes MT-2 Atipolo E/S, Bato District

Noella Barro Teacher 1 Grijalvo ES/San Fernando District

Regional Layout Artist

Cristy Q. Carual, T-III Cobo Elementary School,Tabaco City Division

Talaan ng Nilalaman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………… . . . . . . . . . v

DAMIT ng ating mga ninuno ayon sa klima ng

PAGKAIN – Paboritong pagkain ng mga bikolano

HANAPBUHAY NG MGA NINUNO

Bayanihan an tawag sa tulong-tulong na

anito at diwata, na pinaniniwalaang nagbibigay

SINING –pagtatatto sa kanilang mga katawan.

5. Iba Pang Chart, pentel pen, mga larawan at manila paper

B. Paghahabi sa Sabihin: Ang mga larawan ay tumutukoy sa

Materyal na kultura Di-materyal na kultura

Kultura – kabuuan ng mga tradisyon, paniniwala,

kalakip ng mga kasuotang ito ay ang iba’-ibang

lrmds.deped.gov.ph August 23, 2019

3. PAGKAIN – noon ay hindi marunong ang ating

4. TIRAHAN – napagalaman na sa kweba unang

5. HANAPBUHAY – Pagsasaka, pangingisda,

kwf.gov.ph August 23, 2019

https://www.pna.gov.ph/articles/1075019 August 23,

5. SINING – nakaukit ang iba’t-ibang disenyo at

6. SALITA - may iba’t-ibang nakasanayang salita

Pangunahing salita na gamit ng iba’t-ibang

F. Paglinang sa Pag uulat tungkol sa pangkatang gawain.

Para sa mga Mag-aaral na Magagaling

Sagutin ang mga sumusunod:

Para sa mga mag-aaral na Magagaling

III. III. MGA KAGAMITANG

B. Paghahabi sa layunin Talakayin muli ang kahulugan ng kultura at ang

Awitin ang kanta sa ibaba ng may

I. Ang rehiyong bikol

II. May anim na probinsya ang bikol

III. Kultura ng Bikolano ay mayaman

C. Paglalahat ng Aralin Itanong:

I. Pagtataya ng Aralin Para sa mga mag-aaral na may katamtamang

Tukuyin kung alin sa mga sumusunod ang

o Pagmamano sa mga nakatatanda.

Magtala ng 3-5 na bagay na maaari mong

Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng may pagmamalaki at

Mga Kasanayan sa Naipaliliwanag na ang mga salik heograpikal

B. Paghahabi sa Maaaring magdala o magpakita ng ilang produkto

(sariling kuhang larawan)

C. Pag-uugnay ng mga Ipaliwanang sa mga mag-aaral.

D. Pagtatalakay ng Ipaskil ang mapa ng inyong rehiyon. Ipatukoy ang

E. Pagtalakay ng Magpakita rin ng video o larawan ng mga

F. Paglinang sa For Average students:

Mga Gabay na Tanong

For Advance students:

1. Ano ang kaugnayan ng lokasyon sa klima ng

G. Paglalapat ng aralin Suriin ang mga mga larawan. Magthumbs Up kung

(Mga sariling kuhang larawan)

KLIMA LALAWIGAN HANAPBUHAY

J. Takdang-aralin/ Iguhit ang mapa ng inyong rehiyon sa short size

Pula – malamig Dilaw – tag-init

C. Pag-uugnay ng Ipaskil ang mapa ng rehiyon at ipatukoy ang mga

E. Pagtatalakay ng For average and advance learners