Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
Republic Act 8293, section 176 states that: No copyright shall subsist in any work
of the Government of the Philippines. However, prior approval of the government
agency or office wherein the work is created shall be necessary for exploitation of
such work for profit. Such agency or office may, among other things, impose as a
condition the payment of royalties.
Barrowed materials (i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, brand names,
trademarks, etc.) included in this book are owned by their respective copyright
holders. Every effort has been exerted to locate and seek permission to use these
materials from their respective copyright owners. The publisher and authors do not
represent nor claim ownership over them.
Management Team:
Chairperson: Dr. Arturo B. Bayocot, CESO III
Regional Director
Co-Chairpersons: Dr. Victor G. De Gracia Jr., CESO V
Asst. Regional Director
Mala Epra B. Magnaong
CES, CLMD
Members: Dr. Bienvenido U. Tagolimot, Jr.
Regional ADM Coordinator
Elesio M. Maribao
EPS, Filipino
11
Komunikasyon at
Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino
Unang Markahan – Modyul 1
Konseptong Pangwika
Education at action@deped.gov.ph.
Kagawarang ng Edukasyon
Republika ng Pilipinas
Talaan ng Nilalaman
Mga Pahina
Pangkalahatang Ideya
Nilalaman ng Modyul
1
Alamin
Pangkalahatang Panuto
Paano mo Matututunan?
Upang makamit ang mga inaasahan gawin ang mga sumusunod:
Subukin
Panuto: Piliin ang tamang sagot mula sa mga pagpipilian sa
bawat aytem. Isulat lamang ang titk o letra ng mapipili mong sagot sa patlang
bago ang bawat bilang.
2
A. Wikang Pambansa C. Lingua Franca
B. Wikang Opisyal D. Wikang Panturo
A. Filipino C.Bisaya
B. Ilokano D.Waray
A. Sapiro C.Gleason
B. Hemphill D. Hutch
A. XV C. XIV
B. XII D.XVI
A. Ingles C.Tagalog
B. Ilocano D. Filipino
A. Gleason C. Quezon
B. Sapiro D. Hemphill
3
___C.____9. Anong wikang ginagamit bilang wikang panturo sa mga
paaralang Pang-sekundarya?
Aralin
Tuklasin
-kahulugan ng wika
-kahalagahan ng wika
Konseptong
-kapangyarihan ng wika
Pangwika
-gampanin at tungkulin ng wika
4
A. Mga Pokus na tanong
Suriin
Tunghayan Mo
Tunghayan ang Round Table Discussion ng ilang mag-aaral tungkol sa
paksang mga konseptong pangwika: Wika, Wikang Pambansa, Wikang
Panturo, Wikang Opisyal.
Sa pangunguna ng kanilang lider na si Angelo Carrtte, pinag-uusapan nila ang
paksang tatalakayin ng kanilang pangkat, ang tungkol sa mga konseptong
pangwika. Kasama sa pangkat sina Maxine, Stephanie, Nathalie, Angela, at
Messiah.
Angelo Carrtte: Handa na ba kayo sa tatalakayin natin para sa klase bukas?
Pag-usapan natin at isa-isahin ang mga ito.
Maxine: Sige ako ang mauuna. Wika ang napunta sa akin. Gaya ng
napagkasunduan natin, gagawan ng handout ang tatalakayin kaya’t kmuha na
kayo ng tig-iisa para masabayan ninyo ako.
Ayon kay Hutch (1991), ang wika ay sisitema ng tunog o sagisag na
ginagamit ng tao sa komunikasyon. Ang pagsasalita ng tao tinutukoy na
sistema ng tunog. Binubuo ang sagisag ang isang wika. Sa nabanggit na
depinisyon, tinutukoy rin na ang wika ay para sa tao. Bagaman ang mga hayop
ay mayroon ding paraan sa komunikasyon, hindi tinatawag na ang wika ang
mga ito. Samakatuwid, ang wikang tinutukoy sa pagtatalakay na ito ay
ginagamit ng tao sa pakikipag- ugnayan sa kanyang kapwa tao.
5
Angelo Carrtte: Mahusay, talagang malawak ang naging pananaliksik ni
Maxine. Si Stephanie naman, wika rin itinakda sa iyo, di ba?
Stephanie: Tama ka. Narito naman ang iba pang kahulugan ng wika.
Isinasaayos koi to sa pamamagitan ng isang tsart.
Gleason Sapiro Hemphill
(1961) (Sapiro sa (Hemphil sa Ruzol
Ruzol 2014:15)
2014:15)
Ang wika ay Ang wika ay Ang wika ay isang masistemang
masistemang balangkas isang lakas at kabuuan ng mga sagisag na
ng mga sinasalitang makataong
pamamaraan ng
tunog na pinili at paghahatid ng sinsalita o binibigkas na
isinaayos sa paraang mga kaisipan, pinagkaisahan o kinaugalian ng
arbitaryo na ginagamit damdamin,at isang pangkat ng mga tao,at sa
sa hangarin sa pamamagitan nito’y
pakikipagkomunikasyon pamamagitan ng nagkakaugnay,nagkakaunawaan
ng mga taong kabilang isang kusang- at nagkakaisa ang mga tao.
sa isang kultura loob na
kaparaanang
lumikha ng
tunog.
Wikang Panturo
6
ng opisyal na komunikasyon at bilang wika ng panturo sa sistemang
pangedukasyon.
Wikang Opisyal
Lahat: Tama ka, para maging maayos ang pagtatalakay natin bukas.
Sipi mula kay M Jocson, Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino: Vibal, Inc ,2016 p.4-6
Simulan Mo
GAWAIN 2. PAGLINANG NG TALASALITAAN. Ipaliwanag ang kahulugan
ng mga konseptong pangwika: Wika, Wikang Pambansa, Wikang Panturo, at
Wikang Opisyal sa tulong ng mga sitwasyong naranasan o maaring
maranasan. Gayahin ang kasunod na pormat sa sagutang papel.
7
2. Wikang pambansa Ang wikang pambansa ay isang wika
o iba baryedad ng wika na may ilang
koneksyon kasama ang mga tao at
ang teritoryo na sakop nila.
3. Wikang panturo Ang wikang panturo sa pagtuturo ay
ang mga wikang ginagamit ng mga
paaralan bilang midyum. Kadalasan,
ito ay itinatalaga ng pamahalaan o
nang mismong paaralan. Sa Pilipinas,
ang opisyal na wikang panturo ay
Tagalog at Ingles.
4. Wikang Opisyal Ang opisyal na wika ay isang wika o
lenggwahe na binigyan ng bukod-
tanging istatus sa saligang batas ng
mga bansa, mga estado, at iba pang
mga teritoryo.
Talakayin Mo
Basahin ang sumusunod na Dekalogo ng Wikang Filipino. Isinusulat ang
nasabing dekalogo na ang inspirasyon ay ang Pambansang Dekalogo ng mga
bayani at tanyag ng mga pinuno na nakatuon sa pagmamahal sa lahi, sa bansa,
at sa Diyos. Inaasahan na ang dekalogo ay mahusay pa sa paglakad ng
panahon.
II.
III.
8
Si Pangulong Manuel Luis Quezon ang
Ama ng Wikang Pambansa. Ang wikang Filipino ay
katuparan ng pangarap na wikang panlahat.
IV
Ang wikang pambansa ay pinayayabong, pinagyayaman
at pinatatag ng lahat ng wikang ginagamit sa Pilipinas.
V.
Ang wika ay puso at kaluluwa ng bansa para sa ganap sa
pagkakakilanlan. Nakapaloob ito sa Pambansang Awit, Panunumpa sa
Watawat at sa lahat ng sagisag ng kalayaan at kasarinlan.
VI.
VII.
VIII.
IX.
9
X.
Pagyamanin
10
Wika I,X Sinasabing ang wika ay
dakilang biyaya ng
maykapal para sa
sangkatauhan upang
tayo ay
magpakakilanlan.
11
GAWAIN 4. Bumuo ng larawan ng iyong puso na naglalarawan ng dapat
mong pahalagahan ang mga konseptong pangwika. Ilahad din kung paano
mo ito mapangalagaan.
-Komunikasyon
-Mga katangian ng filipino bilang isang
wikang Pambansa
-Mahalin ang sariling wika
12
Mga paraan upang mapangalaagaan ito
Isagawa
13
Isulat ang paliwanag sa kinalabasan ng sariling pagtataya. Gawin sa sagutang
papel.
14
Wika
12
Isaisip
Ibuod Mo
Tayahin
Panuto: Piliin ang tamang sagot mula sa mga pagpipilian sa bawat aytem. Isulat
lamang ang titk o letra ng mapipili mong sagot sa patlang bago ang bawat
bilang.
___B.___ 2. Kung ang wika ay ginagamit bilang wika sa mga transaksyon at/o
komunikasyon sa gobyerno, pasulat man o pasalita, gamit ito bilang
__________.
A. Lingua franca C. Wikang Opisyal
B. Wikang Pambansa D. Wikang Panturo
Susi ng Pagwawasto
1. A
2. B
3. B
4. A
5. C
6. C
17
7. D
8. B
9. C
10. A
Gawain 1
Sagot: Nasa guro ang pagpapasya kung tama
Gawain 2
Sagot: Nasa guro ang pagpapasya kung tama
Gawain 3
Sagot: Depende na sa guro ang pagpapasya kung tama
Gawain 4
Sagot: Depende na sa guro ang pagpapasya kung tama
Gawain 5
Sagot: Depende na sa guro ang pagpapasya kung tama
Susi ng Pagwawasto sa Pangwakas na Pagsusulit
1. A
2. B
3. B
4. A
5. C
6. C
7. D
8. B
9. C
10. A
Mga Sanggunian
Dayag, Alma M. at del Rosario, Mary Grace. Pinagyamang Pluma
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino. 927
Quezon Avenue, Quezon City: Phoenix Publishing House, 2016.
Jocson, Magdalena O. Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang
Pilipino. 1253 Gregorio Araneta Avenue, Quezon City: Vibal Group,
Inc. 2016
18
19