ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÌÝÏÃÍÄÏÁÉÓ
ÉÍÓÔÉÔÖÔÉ
ÌÖÒÌÀÍ ØÖÈÄËÉÀ
ÀÒÀÁÖËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉ
ÈÁÉËÉÓÉ
2009
1
ÍÀÛÒÏÌÛÉ ÂÀÍáÉËÖËÉÀ ÀÒÀÁÖËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÓÀ ÃÀ
ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ, ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÀÓÈÀÍ ÃÀ-
ÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÖÌÈÀÅÒÄÓÉ ÓÀÊÉÈáÄÁÉ.
ßÉÂÍÉ ÂÀÍÊÖÈÅÍÉËÉÀ ÓÐÄÝÉÀËÉÓÔÄÁÉÓÀ ÃÀ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖ-
ÒÉÈ ÃÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÖËÉ ÐÉÒÈÀÈÅÉÓ. ÉÓ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÖËÉ ÉØÍÀÓ
ÃÀÌáÌÀÒÄ ÓÀáÄËÌÞÙÅÀÍÄËÏà ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÛÄÌÓßÀÅËÄËÉ
ÓÔÖÃÄÍÔÄÁÉÓÈÅÉÓ.
Ì. ØÖÈÄËÉÀ, 2009
ÂÀÌÏÌÝÄÌËÏÁÀ “ÌßÉÂÍÏÁÀÒÉ”, 2009
2
ИНСТИТУТ ВОСТОКОВЕДЕНИЯ ИМ. АКАД. И
Г. В. ЦЕРЕТЕЛИ
ИНСТИТУТ АЗИИ И АФРИКИ
ТБИЛИСКОГО СВОБОДНОГО УНИВЕРСИТЕТА
МУРМАН КУТЕЛИЯ
АРАБСКИЙ РОМАНТИЗМ
Тбилиси
2009
3
В книге рассмотрены важнейшие вопросы возникнове-
ния и развития арабского романтизма, а также основные проб-
лемы, связанные с мировоззрением арабских романтиков и их
поэтического искусства.
Книга предназначена для специалистов, а также широ-
кого круга читателей, заинтересованных арабской литературой.
Она может быть использована в качестве лекционного курса.
Русская часть книги является сокращенным вариантом
грузинского текста.
М. В. Кутелия, 2009
Издательство «Мцигнобари», 2009
4
ÛÉÍÀÀÒÓÉ
ÛÄÓÀÅÀËÉ......................................................................................................7
5
ÈÀÅÉ IV. ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ.........................................................178
§1. áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉ..............................................................178
§2. ÌÖÓÔÀ×À ËÖÔ×É ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ....................................188
§3. ãÄÁÒÀÍ áÀËÉË ãÄÁÒÀÍÉ.................................................199
§4. ÉËÉÀ ÀÁÖ ÌÀÃÉ................................................................210
§5. ÀäÌÀà ÆÀØÉ ÀÁÖ ÛÀÃÉ....................................................218
§6. ÀÁÖ Ë-ÊÀÓÉÌ ÀÛ-ÛÀÁÉ......................................................228
ÃÀÓÊÅÍÀ.................................................................................................237
Арабский романтизм ...................................................................243
ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ.............................................................289
6
ÛÄÓÀÅÀËÉ
7
ÊÅÉÃÒÄÏÁÉÈÏÁÀ. ÌÀÍ ßÀÒÌÀÔÄÁÉÈ ÂÀÀÂÒÞÄËÀ „ÍÀäÃÀÓ“ ÐÄÒÉÏÃÛÉ
ÀÒÀÁÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÐÒÏÂÒÄÓÖËÀÃ ÂÀÍßÚÏÁÉËÉ ÓÀÆÏ-
ÂÀÃÏ ÌÏÙÅÀßÄÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÃÀßÚÄÁÖËÉ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀ ÀÒÀÁÖËÉ ÊÖËÔÖ-
ÒÉÓ, ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ÚÏ×ÉÓ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÊÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÍÀá-
ËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÉÓ ÓÀØÌÄÛÉ. ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÈÀ ÌáÄÃÅÄËÏÁÉÓ
ÌÉÙÌÀ ÀÒ ÃÀÒÜÄÍÉËÀ ÉÌ ÃÒÏÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÈÅÉÓ ÀÒÝ ÄÒÈÉ ÌÄÔ-
ÍÀÊËÄÁÀÃ ÀØÔÖÀËÖÒÉ ÐÒÏÁËÄÌÀ. ÀÌ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉÓ ÂÀÃÀßÚÅÄÔÀÓ
ÉÓÉÍÉ ÝÃÉËÏÁÃÍÄÍ ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÖËÉ ÃÀ äÖÌÀÍÖÒÉ ÐÒÉÍÝÉÐÄÁÉÈ. ÌÀÈ
ÂÀÌÏÀÒÜÄÅÃÀ ÓÀÊÉÈáÄÁÉÓÀÃÌÉ ÐÒÏÂÒÄÓÖËÉ ÌÉÃÂÏÌÀ. ÌÀÈ ÃÉÃÉ
ÒÏËÉ ÉÈÀÌÀÛÄÓ, Ö×ÒÏ ÓßÏÒÉ ÅÉØÍÄÁÉÈ ÈÖ ÅÉÔÚÅÉÈ, ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔÉ,
ÞÅÄËÉ ÓÀËÉÔÄÒÀÔÖÒÏ ×ÏÒÌÄÁÉÓÀ ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ ÃÀÞËÄÅÀÓÀ ÃÀ ÀáËÉÓ
ÃÀÍÄÒÂÅÀÛÉ. ÓÉÀáËÄ ÉÚÏ ÀÒÀÁÖËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ
ÐÒÏÂÒÄÓÖËÉ, ÌÀÈÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË-ÄÓÈÄÔÉÊÖÒÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ. ÉÓÉÍÉ
ÈÀÅÉÀÍÈ ÌáÀÔÅÒÖË ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÓÀ ÃÀ ÊÒÉÔÉÊÖË ßÄÒÉËÄÁÛÉ
ÛÄÄáÍÄÍ áÄËÏÅÍÄÁÀÓÈÀÍ ÃÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖË ÌÍÉÛ-
ÅÍÄËÏÅÀÍ ÓÀÊÉÈáÄÁÓ, ÂÀÌÏÈØÅÄÓ ÐÒÏÂÒÄÓÖËÉ, ÈÖÌÝÀ ÀÒÀÏÒÉ-
ÂÉÍÀËÖÒÉ, ÓÀÆÏÂÀÃÏà ÂÀÆÉÀÒÄÁÖËÉ ÌÏÓÀÆÒÄÁÄÁÉ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ
ÀÒÓÓÀ ÃÀ ×ÖÍØÝÉÀÆÄ, ÌÉÓ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÆÄ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÓÈÀÍ ÃÀ
ÛÄÌÏØÌÄÃÉÓ ÛÉÍÀÂÀÍ ÓÀÌÚÀÒÏÓÈÀÍ, ÌÉÓ ÊÀÅÛÉÒÆÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ
ÝÍÏÁÉÄÒÄÁÉÓ ÓáÅÀ ×ÏÒÌÄÁÈÀÍ, ×ÏÒÌÉÓÀ ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ ÖÒÈÉÄÒÈÃÀ-
ÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÆÄ, áÄËÏÅÍÄÁÉÓÀ ÃÀ áÄËÏÅÀÍÉÓ ÀÃÂÉËÓÀ ÃÀ áÅÄÃÒÆÄ
ÃÀ À.Û. ÀÌ ÓÀÊÉÈáÄÁÛÉ ÉÓÉÍÉ ÉÆÉÀÒÄÁÃÍÄÍ ÃÀÓÀÅËÄËÉ ËÉÔÄ-
ÒÀÔÏÒÄÁÉÓ ÌÏÓÀÆÒÄÁÄÁÓ. ÓÀÄÒÈÏÃ, ÌÀÈ ÀÖÝÉËÄÁËÀÃ ÌÉÀÜÍÃÀÈ
ÌÏßÉÍÀÅÄ ØÅÄÚÍÄÁÈÀÍ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÄÁÉÓ ÂÀÙÒÌÀÅÄÁÀ ÃÀ ÌÀÈÂÀÍ
ÚÏÅÄËÉÅÄ ÊÀÒÂÉÓ ÃÀ ÀÒÀÁÉ áÀËáÉÓÈÅÉÓ ÌÉÓÀÙÄÁÉÓ ÂÀÃÌÏÙÄÁÀ ÃÀ À.Û.
ÉÓÉÍÉ ÀØÔÉÖÒÀà ÂÀÌÏÃÉÏÃÍÄÍ ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÊÀÒÜÀÊÄÔÉËÏÁÉÓ ßÉ-
ÍÀÀÙÌÃÄÂ ÃÀ ÉÂÉ ÌÉÀÜÍÃÀÈ ÄÒÉÓÀÈÅÉÓ ÃÀÌÙÖÐÅÄËÀÃ.
ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ßÀÒÌÀÔÄÁÉÈ ÂÀÀÂÒÞÄËÄÓ ÂÀÍÌÀÍÀÈ-
ËÄÁËÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ ÃÀÚÄÍÄÁÖËÉ, ÉÌ ÃÒÏÉÓÀÈÅÉÓ
ÌÄÔÀà ÀØÔÖÀËÖÒÉ ÐÒÏÁËÄÌÀ – ØÀËÈÀ ÄÌÀÍÓÉÐÀÝÉÉÓ ÓÀÊÉÈáÉ. ÌÀÈÉ
ÐÏÆÉÝÉÄÁÉ ØÀËÉÓ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÈÀÍ ÛÄÃÀ-
ÒÄÁÉÈ ßÉÍ ÂÀÃÀÃÂÌÖËÉ ÍÀÁÉãÉ ÉÚÏ. ÀÓÄÅÄ ÃÉÃÉ ÉÚÏ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍ-
ÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ßÅËÉËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ÌÀÍÊÉÄÒÄÁÄÁÉÓÀ ÃÀ ØÅÄÚÍÉÓ
ÜÀÌÏÒÜÄÍÉËÏÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÁÒÞÏËÀÛÉ. ÌÀÈ ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ ÃÀÀÚÄÍÄÓ
ÃÙÉÓ ßÄÓÒÉÂÛÉ ÓÏÝÉËÖÒÉ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉ, ÀÒÀÌÄà ÛÄÌÏÂÅÈÀÅÀÆÄÓ
ÓÏÝÉÀËÖÒ ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÀÈÀ ÌÏÂÅÀÒÄÁÉÓ ÓÀÊÖÈÀÒÉ, ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ
ÈÅÀËÈÀáÄÃÅÉÈ ÂÀãÄÒÄÁÖËÉ ÂÆÄÁÉ.
8
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÏÁÉÈ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÌÀÈÉ ÀØ-
ÔÉÖÒÉ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÉÈ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÃÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÓÀÆÏÂÀ-
ÃÏÄÁÄÁÉ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ãÄÁÒÀÍÉÓ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÏÁÉÈ – „ÀÒ-ÒÀÁÉÔÀ ÀË-
ÊÀËÀÌÉÀ“, ÛÖØÒÉÓ, ÀË-ÌÀÆÉÍÉÓ ÃÀ ÀË-ÀÊÊÀÃÉÓ ÌÉÄÒ – „ÃÉÅÀÍÉ“ ÃÀ ÀÁÖ
ÛÀÃÉÓ ÞÀËÉÓáÌÄÅÉÈ – „ÀÐÏËÏ“. ÀÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÄÁÉÓ ÖÐÉÒÅÄËÄÓÉ
ÌÉÆÀÍÉ ÉÚÏ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÐÒÏÐÀÂÀÍÃÀ ÃÀ áÄËÉÓ ÛÄßÚÏÁÀ
ÌÉÓÉ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÉÓÀ ÃÀ ßÉÍÓÅËÉÓÈÅÉÓ. ÉÓÉÍÉ ÀÓÄÅÄ ÃÀÌ×ÖÞÍÄÁËÄÁÉ
ÉÚÅÍÄÍ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÑÖÒÍÀË-ÂÀÆÄÈÄÁÉÓÀ („ÀÓ-ÓÀÉäÉ“, „ÀÓ-ÓÀÌÉÒÉ“,
„ÀÐÏËÏ“ ÃÀ ÓáÅ.), ÓÀÃÀÝ ÉÁÄàÃÄÁÏÃÀ ÒÏÂÏÒÝ ÏÒÉÂÉÍÀËÖÒÉ, ÉÓÄ
ÍÀÈÀÒÂÌÍÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÞÄÂËÄÁÉ.
ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ÓáÅÀ ÀÒÀÁ ÓÀÆÏÂÀÃÏ ÌÏÙÅÀßÄÄÁÈÀÍ
ÄÒÈÀà ÃÉÃÉ ßÅËÉËÉ ÛÄÉÔÀÍÄÓ ÀáÀËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÑÀÍÒÄÁÉÓ
ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀ-ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÓÀØÌÄÛÉ. ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ
ÑÀÍÒÄÁÉÓ ÛÄÓßÀÅËÉÓÀ ÃÀ ÂÀÈÀÅÉÓÄÁÉÓ ÂÆÉÈ ÀÒÀÁÉ ÌÊÉÈáÅÄËÉ
ÀÆÉÀÒÄÓ ÍÏÅÄËÀÓ, ÌÏÈáÒÏÁÀÓ, ËÄØÓÓ ÐÒÏÆÀÃ. ÛÄÌÏÉÔÀÍÄÓ ÀáÀËÉ
ÈÄÌÄÁÉ ÃÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ×ÏÒÌÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÐÀÓÖáÏÁÃÀ ÀáÀËÉ
ÃÒÏÉÓ ÌÏÈáÏÅÍÄÁÓ.
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ ÃÉÃÉ ÐÏÐÖËÀÒÏÁÉÈ ÓÀÒÂÄÁËÏÁÃÍÄÍ
ÀÒÀÁÖË ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ. ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÌÀ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÓÀ×ËÀÅÉÓ ØÅÀÆÄ
ÃÉÃÉ ÌÀÃËÉÄÒÄÁÉÓ ÂÀÌÏÓÀáÀÔÀÅÀà ÃÀßÄÒÄÓ: „ÀØ ÂÀÍÉÓÅÄÍÄÁÓ ÜÅÄÍÉ
ÌÏÝÉØÖËÉ ãÄÁÒÀÍÉ“. áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÓ ÀÒÀÁÌÀ áÀËáÌÀ ÖßÏÃÀ „ÏÒÉ
ØÅÄÚÍÉÓ ÌÏÌÙÄÒÀËÉ ÐÏÄÔÉ“. ÌÊÉÈáÅÄËÈÀ ÃÉÃÉ ÚÖÒÀÃÙÄÁÀ ÀÒÀÓÏÃÄÓ
ÌÏäÊËÄÁÉÀ ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ, ÀÛ-ÛÀÁÉÓ, ÀÁÖ ÌÀÃÉÓ, ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ, ÛÖØÒÉÓ,
ÛÀÁÀØÀÓ ÃÀ ÓáÅÀÓ. ÆÏÂÉÄÒÈÉ ÌÀÈÂÀÍÉ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈÀÝ ÃÉÃÀÃ
ÃÀ×ÀÓÄÁÖËÉ ÉÚÏ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÃÉÃÌÀ ×ÒÀÍÂÌÀ ÏÂÖÓÔ ÒÏÃÄÍÌÀ ãÄÁ-
ÒÀÍÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÌáÀÔÅÀÒÓ, ÖßÏÃÀ „ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÁËÄÉÊÉ“.
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÃÉÃÉ ÀÙÉÀÒÄÁÀ ÂÀÍÐÉÒÏÁÄÁÖËÉ ÉÚÏ
ÉÌ ×ÀØÔÉÈ, ÒÏÌ ÉÓÉÍÉ ÙÒÌÀà ÂÀÍÓßÀÅËÖËÍÉ ÉÚÅÍÄÍ ÀÒÀÌÀÒÔÏ
ÀÒÀÁÖË, ÀÒÀÌÄÃ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ. ÀØÄÃÀÍ
ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ, ÂÀÍÉÝÃÉÃÍÄÍ ÃÀÓÀÅËÄËÉ ÌßÄÒËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÐÏÄÔÄÁÉÓ ÃÉÃ
ÂÀÅËÄÍÀÓ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ãÄÁÒÀÍÉÓ ÀÃÒÄÖËÉ ßËÄÁÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ
ÀÛÊÀÒÀÀ ÑÀÍ-ÑÀÊ ÒÖÓÏÓ, áÏËÏ ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÃÀßÄÒÉË ÍÀßÀÒ-
ÌÏÄÁÄÁÛÉ ×ÒÉÃÒÉá ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÀ. áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉ ÛÄÓÀÍÉÛÍÀÅÀÃ
ÉÝÍÏÁÃÀ ×ÒÀÍÂÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ, ÞËÉÄÒ ÉÚÏ ÂÀÔÀÝÄÁÖËÉ ÃÀ ÂÀÍÉÝ-
ÃÉÃÀ ÀË×ÒÄà ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ ÃÀ ÅÉØÔÏÒ äÉÖÂÏÓ ÂÀÅËÄÍÀÓ. ÀÁÖ ÛÀÃÉ
ÂÀÍÉÝÃÉÃÀ ÉÍÂËÉÓÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÓ. „ÃÉÅÀÍÉÓ“ ßÄÅÒÄÁÉÓ
– ÛÖØÒÉÓ, ÀË-ÌÀÆÉÍÉÓ ÃÀ ÀË-ÀÊÊÀÃÉÓ ÈÄÏÒÉÖË ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÛÉ
9
ÍÀÈËÀÃ ÉÒÄÊËÄÁÀ ÉÍÂËÉÓÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË-
ÄÓÈÄÔÉÊÖÒÉ ÍÀÀÆÒÄÅÉ.
ÚÏÅÄËÉÅÄ ÆÄÌÏÈØÌÖËÉ ÍÀÈËÀÃ ÌÄÔÚÅÄËÄÁÓ, ÒÏÌ ÀÒÀÁÖËÉ
ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÌÉÌÀÒÈÖËÄÁÉÈ ÌÖÛÀÏÁÀ ÃÀ ÊÅËÄÅÀ ÂÀÃÀÖÃÄÁÄË ÀÌÏ-
ÝÀÍÀÓ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÃÀ. ÜÅÄÍ ÛÄÅÄÝÀÃÄÈ ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ßÅËÉËÉ ÛÄÂ-
ÅÄÔÀÍÀ ÀÌ ÀØÔÖÀËÖÒÉ ÈÄÌÉÓ ÛÄÓßÀÅËÀÛÉ. ÍÀÛÒÏÌÛÉ ÛÄÞËÄÁÉÓÃÀÂ-
ÅÀÒÀà ÂÀÀÅÀÍÀËÉÆÄÈ ÀÒÀÁÖËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÓÀ ÃÀ
ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ, ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÀÓÈÀÍ ÃÀ
ÌÀÈ ÐÏÄÔÖÒ áÄËÏÅÍÄÁÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÖÌÈÀÅÒÄÓÉ ÓÀÊÉÈ-
áÄÁÉ.
ÓÀÓÉÀÌÏÅÍÏ ÌÏÅÀËÄÏÁÀà ÌÉÂÅÀÜÍÉÀ ÌÀÃËÏÁÀ ÂÀÃÀÅÖáÀÃÏÈ
ÚÅÄËÀÓ, ÅÉÍÝ ÈÀÅÉÓÉ ÒÜÄÅÄÁÉÈÀ ÃÀ ÓÖÒÅÉËÄÁÉÈ ÃÀáÌÀÒÄÁÀ ÂÀÂÅÉßÉÀ
ßÉÂÍÉÓ ÌÏÌÆÀÃÄÁÀÛÉ. ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÂÅÓÖÒÓ ÂÀÌÏÅÚÏÈ ÃÀ ÜÅÄÍÉ
ÃÉÃÉ ÌÀÃËÉÄÒÄÁÀ ÂÀÌÏÅáÀÔÏÈ ØÀËÁÀÔÏÍÉ ÍÀÍÀ ×ÖÒÝÄËÀÞÉÓÀÃÌÉ,
ÁÀÔÏÍÄÁÉÓ ÂÉÏÒÂÉ ÛÀÚÖËÀÛÅÉËÉÓÀ ÃÀ ÆÖÒÀÁ ÊÉÊÍÀÞÉÓ ÌÉÌÀÒÈ,
ÒÏÌËÄÁÌÀÝ 2002 ßÄËÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÓÀÃÏØÔÏÒÏ ÃÉÓÄÒÔÀÝÉÉÓ ÏÐÏÍÄÍ-
ÔÄÁÌÀ, ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÃÀ ÌÄÔÀÃ ÙÉÒÄÁÖËÉ ÛÄÍÉÛÅÍÄÁÉ ÃÀ ÓÖÒÅÉËÄÁÉ
ÂÀÌÏÈØÅÄÓ ÍÀÛÒÏÌÛÉ ÂÀÍáÉËÖË ÓÀÊÉÈáÄÁÆÄ ÃÀ ÒÏÌÄËÈÀ
ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÀÌ ÃÉÃÀà ÛÄÖßÚÏ áÄËÉ ßÉÂÍÉÓ ÀÓÄÈÉ ÓÀáÉÈ
ßÀÒÌÏÜÄÍÀÓ.
10
ÈÀÅÉ I
11
ÁÄËÏÁÀÛÉ, áÏËÏ ÓÉÒÉÉÓ ÛÉÃÀ ÍÀßÉËÉ – ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÓ
Ó×ÄÒÏÛÉ [ 84, ÂÅ.14].
ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÞÉÒÉÈÀÃÀÃ ÉÍÂËÉÓÄËÄÁÉ ÁÀÔÏÍÏÁÃÍÄÍ. ÓÀÚÖÒÀÃ-
ÙÄÁÏÀ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ×ÀÛÀÓ ÌÖäÀÌÌÀà ÀËÉÓ ÌÌÀÒÈÅÄËÏÁÀ (1805-1848 )
ÃÀ ÌÉÓÉ ÁÒÞÏËÀ ÀÒÀÁÖËÉ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÄÁÉÓ ÂÀÓÀÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁËÀà ÃÀ
ÂÀÓÀÄÒÈÉÀÍÄÁËÀÃ. ÌÀÍ ÒÀÌÃÄÍãÄÒÌÄ ÂÀÂÆÀÅÍÀ ãÀÒÉ ÈÀÅÉÓÉ ÛÅÉËÉÓ
ÉÁÒÀäÉÌ-×ÀÛÀÓ ÌÄÈÀÖÒÏÁÉÈ ËÉÁÀÍÉÃÀÍ ÃÀ ÓÉÒÉÉÃÀÍ ÈÖÒØÄÈÉÓ ÂÀÓÀ-
ÃÄÅÍÀÃ. ÌÉÓÉ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÏÁÉÈ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ãÀÒÄÁÌÀ ÌÏÀáÃÉÍÄÓ ÓÖ-
ÃÀÍÉÓ ÏÊÖÐÀÝÉÀ. ÉËÀÛØÒÄÓ ÀÂÒÄÈÅÄ ÌÀÙÒÉÁÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÆÄ. ÈÀÅ-
ÃÀÐÉÒÅÄËÀà ÄÂÅÉÐÔÄËÄÁÓ ßÀÒÌÀÔÄÁÀ äØÏÍÃÀÈ. ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÉÍÂËÉ-
ÓÄËÈÀ ÜÀÒÄÅÉÓ ÛÄÃÄÂÀÃ ÄÂÅÉÐÔÄËÈÀ ÊÏÌÐÀÍÉÀ ÀÒÀÁÖËÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ
ÂÀÓÀÄÒÈÉÀÍÄÁËÀà ÌÀÒÝáÉÈ ÃÀÌÈÀÅÒÃÀ. Ö×ÒÏ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÉÚÏ
ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ-ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒ ÃÀ ÊÖËÔÖÒÖË ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ
ÌÖäÀÌÌÀà ÀËÉÓ ÌÉÄÒ ÂÀÔÀÒÄÁÖËÉ ÒÄ×ÏÒÌÄÁÉ. ÍÀÐÏËÄÏÍ ÁÏ-
ÍÀÐÀÒÔÄÓ ÌÄÈÀÖÒÏÁÉÈ ×ÒÀÍÂÄÁÉÓ ËÀÛØÒÏÁÉÓÀÓ (1798 ß.)
ÂÀÍÝÃÉËÌÀ ÄÂÅÉÐÔÄËÈÀ ÌÀÒÝáÌÀ ÌÀÓ ÍÀÈËÀà ÃÀÀÍÀáÀ, ÒÏÌ
ÀÖÝÉËÄÁÄËÉ ÉÚÏ ØÅÄÚÍÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÌÌÀÒÈÅÄËÏÁÉÓ ÓÉÓÔÄÌÉÓ
ÂÀÒÃÀØÌÍÀ ÃÀ ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓ ÂÀÖÌãÏÁÄÓÄÁÀ. ÉÓ
áÄÃÀÅÃÀ, ÒÏÌ ÓÀàÉÒÏ ÉÚÏ ÞËÉÄÒÉ ÝÄÍÔÒÀËÉÆÄÁÖËÉ ÌÌÀÒÈÅÄËÏÁÉÓ
ÃÀÌÚÀÒÄÁÀ ÃÀ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÓÔÀÁÉËÖÒÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓ ÛÄØÌÍÀ,
ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀà ×ÄÏÃÀËÖÒÉ ÀÍÀÒØÉÉÓ ÃÀ ÌÀÌËÖØÈÀ ÂÀÍÖÊÉÈáÀÅÉ
ÈÀÒÄÛÉÓ ÀËÀÂÌÅÀ. ÌÖäÀÌÌÀà ÀËÉ ßÀÒÌÀÔÄÁÉÈ ÂÀÖÓßÏÒÃÀ ÌÀÌ-
ËÖØÄÁÓ ÃÀ ÂÀÀÍÀÃÂÖÒÀ ÉÓÉÍÉ. ÀÌÉÓ ÛÄÌÃÄÂ ÌÉÆÀÍÃÀÓÀáÖËÀÃ ÛÄÖÃÂÀ
ÀÂÒÀÒÖËÉ ÒÄ×ÏÒÌÉÓ ÂÀÔÀÒÄÁÀÓ, ÒÄÂÖËÀÒÖËÉ ÀÒÌÉÉÓÀ ÃÀ ÞËÉÄÒÉ
×ËÏÔÉÓ ÛÄØÌÍÀÓ, ÌÒÄßÅÄËÏÁÉÓÀ ÃÀ ÌÄÖÒÍÄÏÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÓ, ÒÀÝ
ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÉÚÏ ÄÅÒÏÐÖËÉÓ ÌÓÂÀÅÓÉ ×ÀÁÒÉÊÀ-ØÀÒáÍÄÁÉÓÀ ÃÀ
ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÓÀáÉÓ ÓÀÌÒÄßÅÄËÏ ÓÀáÄËÏÓÍÏÄÁÉÓ ÌÛÄÍÄÁËÏÁÀÓÈÀÍ.
ÐÀÒÀËÄËÖÒÀà ÉÂÉ ÊÀÒÂÀà áÄÃÀÅÃÀ, ÒÏÌ ÀÖÝÉËÄÁÄËÉ ÉÚÏ
ÄÅÒÏÐÖËÉ ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÉÓÀ ÃÀ ÔÄØÍÉÊÉÓ ÌÉÙßÄÅÄÁÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÀ. ÒÄ-
×ÏÒÌÄÁÉ ÊÉ ÈÀÅÉÓÈÀÅÀà ÈáÏÖËÏÁÃÀ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÉ ÌÀÙÀËÊÅÀËÉ×ÉÝÉÖ-
ÒÉ ÊÀÃÒÄÁÉÓ ÌÏÌÆÀÃÄÁÀÓ, ÒÀÝ ÃÙÉÓ ßÄÓÒÉÂÛÉ ÀÚÄÍÄÁÃÀ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ
ÀáÀËÂÀÆÒÃÄÁÉÓ ÂÀÂÆÀÅÍÀÓ ÄÅÒÏÐÀÛÉ ÀÌÀ ÈÖ ÉÌ ÃÀÒÂÉÓ ÀÓÀÈÅÉ-
ÓÄÁËÀà ÃÀ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ ÃÀßÄÓÄÁÖËÄÁÄÁÉÓ ÂÀáÓÍÀÓ.
ÀÖÝÉËÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÉ ÐÒÏÐÀÂÀÍÃÉÓÔÖËÉ ÙÏÍÉÓáÉÄÁÄÁÉÓ ÂÀÔÀ-
ÒÄÁÀ, ÒÀÝ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÐÒÄÓÉÓÀ ÃÀ ÓÀÂÀÌÏÌÝÄÌËÏ ÓÀØÌÉÓ
ÌÏÂÅÀÒÄÁÉÓ ÂÀÒÄÛÄ. ÌÀÒÈËÀÝ, ÌÖäÀÌÌÀà ÀËÉÓ ÃÒÏÓ ÀÒÓÃÄÁÀ ÐÉÒ-
ÅÄËÉ ÆÏÂÀÃÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ, ÓÐÄÝÉÀËÖÒÉ ÓÀÌÄÃÉÝÉÍÏ, ÔÄØÍÉÊÖÒÉ
ÃÀ ÓÀÌáÄÃÒÏ ÓÊÏËÄÁÉ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÚÀÉÃÉÓÀ. ÈÀÅÃÀÐÉÒÅÄËÀÃ, ÓÀÊÌÀÏ
12
áÍÉÓ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ, ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅÉ ÓÐÄÝÉÀËÉÓÔÄÁÉÓ ÀÒÀÒÓÄÁÏÁÉÓ
ÂÀÌÏ, ÌÀÓßÀÅËÄÁËÄÁÉ ÖÝáÏÄËÄÁÉ ÉÚÅÍÄÍ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ×ÒÀÍÂÄÁÉ,
ÉÔÀËÉÄËÄÁÉ ÃÀ ÉÍÂËÉÓÄËÄÁÉ. ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅÉ ÊÀÃÒÄÁÉÓ ÌÏÓÀÌ-
ÆÀÃÄÁËÀà ÀÖÝÉËÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÓÀÓßÀÅËÏ ÃÀßÄÓÄÁÖËÄÁÄÁÉÓ ÌÏ-
ÌÀÒÀÂÄÁÀ ÓÀàÉÒÏ ÓÀáÄËÌÞÙÅÀÍÄËÏÄÁÉÈ. ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÂÀÉÛÀËÀ ×ÀÒ-
ÈÏ ÌÈÀÒÂÌÍÄËÏÁÉÈÉ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀ. ÄÅÒÏÐÖËÉ ÄÍÄÁÉÃÀÍ, ÞÉÒÉÈÀÃÀÃ
×ÒÀÍÂÖËÉÃÀÍ, ÀÒÀÁÖË ÄÍÀÆÄ ÉÈÀÒÂÌÍÄÁÏÃÀ ÓÀáÄËÌÞÙÅÀÍÄËÏÄÁÉ,
ÔÄØÍÉÊÖÒÉ ÃÀ ÓáÅÀ ÓÀáÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ. ÀÌ ÓÀØÌÉÓ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×ÉÓ
ÌÉÆÍÉÈ, ÌÖäÀÌÌÀà ÀËÉÓ ÂÀÍÊÀÒÂÖËÄÁÉÈ 1835 ÈÖ 1836 ßÄËÓ ÛÄ-
ÉØÌÍÀ ÌÈÀÒÂÌÍÄËÏÁÉÈÉ ÁÉÖÒÏ. ÌÉÓÉÅÄ ÉÍÉÝÉÀÔÉÅÉÈ 1821 ßÄËÓ
ÊÀÉÒÏÓ ÌÀáËÏÁËÀà ÃÀÀÒÓÃÀ ÁÖËÀÊÉÓ ÔÉÐÏÂÒÀ×ÉÀ.
ÀØÅÄ ÖÍÃÀ ÀÙÉÍÉÛÍÏÓ ÉÓ ×ÀØÔÉÝ, ÒÏÌ ÒÄ×ÏÒÌÄÁÉÓ ÂÀÍáÏÒ-
ÝÉÄËÄÁÀÛÉ ÌÖäÀÌÌÀà ÀËÉÓ ÌÏßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÄÁÉ ÀÒ ÀÊËÃÀ, ÂÀÍÀÈ-
ËÄÁÖËÉ ÍÀßÉËÉÝ ÓÀÊÌÀÏà ÌßÀÒÄà ÀÊÒÉÔÉÊÄÁÃÀ ÃÀ ÀÒÝ ÉÓÄ
ÖÓÀ×ÖÞÅËÏÃÀÝ. ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÀÃÀÍÀÛÀÖËÄÁÃÍÄÍ ÌÀÓ ÞÀËÀÖ×ËÄÁÉÓ
ÖÆÖÒÐÀÝÉÀÛÉ ÃÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÓÉÌÃÉÃÒÉÓ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÃÉÍÀÓÔÉÉÓÀ ÃÀ
ÃÀÀáËÏÄÁÖËÉ ÐÉÒÄÁÉÓ áÄËÛÉ ÜÀÂÃÄÁÀÛÉ, ÞÀËÀÖ×ËÄÁÉÓ ÐÉÒÀÃÖËÉ
ÌÉÆÍÄÁÉÓÈÅÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÀÛÉ. ÓÉÌÀÒÈËÄÓ ÌÏÊËÄÁÖËÀÃ ÓÒÖËÄÁÉÈÀÝ
ÀÒ ÑÙÄÒÓ ÁÄÉÒÖÈÛÉ ÒÖÓÄÈÉÓ ÊÏÍÓÖËÉÓ Ê. ÁÀÆÉËÉÓ ÛÄÍÉÛÅÍÀ, ÒÏÌ
ÌÖäÀÌÌÀà ÀËÉÌ ÛÄÝÅÀËÀ ÌÀÌËÖØÈÀ ÃÉÃÉ ÌÉßÀÈÌ×ËÏÁÄËÏÁÀ
×ÄÏÃÀËÖÒ-ÌÄÌÀÌÖËÖÒÉ ÓÀÊÖÈÒÄÁÉÓ ÀáÀËÉ ×ÏÒÌÉÈ, ÌßÀÒÌÏÄÁ-
ËÖÒÉ ÞÀËÄÁÉ ÜÀÀÚÄÍÀ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÓÀÌÓÀáÖÒÛÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÉÝÀÅÃÀ
ÌáÏËÏà ÌÌÀÒÈÅÄËÉ ÃÉÍÀÓÔÉÉÓ ÃÀ ÌÀÓÈÀÍ ÃÀÀáËÏÄÁÖËÉ ßÒÄÄÁÉÓ
ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÓ, ÒÏÌ ÌÀÍ ÄÂÅÉÐÔÄ ÀØÝÉÀ ÓÉÌÃÉÃÒÉÓ ÃÀ ÃÉÃÄÁÉÓ ßÚÀÒÏÃ
ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÈÀÅÉÓÈÅÉÓ, ÈÀÅÉÓÉ ÏãÀáÉÓÀ ÃÀ ÈÀÅÉÓÉ ÈÀÍÀÌÄÁ-
ÒÞÏËÄÁÉÓÈÅÉÓ [79, ÂÅ.17]. ÌÀÂÒÀÌ ×ÀØÔÉÀ, ÐÉÒÀÃÖËÉ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉ
ÃÀÄÌÈáÅÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÓ, ÒÀÝ ÓÀÁÏËÏÏà ÄÂÅÉÐÔÉÓ
ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÉÓÈÅÉÓ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÉÓÀ ÂÀáÃÀ. ÌÈÀÅÀÒÉ ÉÚÏ
ÉÓ, ÒÏÌ ÌÖäÀÌÌÀà ÀËÉÌ ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ ÂÀÀÔÀÒÀ ÒÄ×ÏÒÌÄÁÉ, ÂÀÒ-
ÃÀØÌÍÀ ãÀÒÉ, ÛÄØÌÍÀ ÞËÉÄÒÉ ×ËÏÔÉ ÃÀ ÒÄÂÖËÀÒÖËÉ ÀÒÌÉÀ,
ÂÀÒÃÀØÌÍÀ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÌÌÀÒÈÅÄËÉ ÀÐÀÒÀÔÉ, ØÅÄÚÀÍÀ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ
ÌÀÙÀËÊÅÀËÉ×ÉÝÉÖÒÉ ÊÀÃÒÄÁÉÈ, ÒÀÌÀÝ ÂÀÍÀÐÉÒÏÁÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÐÏËÉ-
ÔÉÊÖÒÉ ÃÀ ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÉ ÓÉÞËÉÄÒÄ. ÀÓÄÅÄ ÌÉÓÉ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÉÓ ÍÀÚÏ×É
ÂÀáÃÀ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀ ÃÀ ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ ÌÏÞ-
ÒÀÏÁÉÓ ÃÀßÚÄÁÀ. ÌÉÓ ÃÒÏÓ ÂÀÃÀÉÃÂÀ ÐÉÒÅÄËÉ ÓÄÒÉÏÆÖËÉ ÍÀ-
ÁÉãÄÁÉ ÏÒÉ ÊÖËÔÖÒÉÓ – ÃÀÓÀÅËÖÒÉÓÀ ÃÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÖÒÉÓ ÃÀÀ-
áËÏÄÁÉÓÊÄÍ [16, ÂÅ.206].
13
XIX Ó-ÛÉ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÂÀÓÀÁÀÔÏÍÄÁËÀÃ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÃÀÍ
ÚÅÄËÀÆÄ ÌÄÔ ÐÒÄÔÄÍÆÉÀÓ ÉÍÂËÉÓÄËÄÁÉ ÀÝáÀÃÄÁÃÍÄÍ. ÀØ ÄÒÈÌÀÍÄÈÓ
ÃÀÄãÀáÀ ÉÍÂËÉÓÄËÄÁÉÓÀ ÃÀ ×ÒÀÍÂÄÁÉÓ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉ. ÀÌ ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÉÓ
ÂÀÌÏ ÉÍÂËÉÓÄËÄÁÌÀ ÃÉÃáÀÍÓ ÅÄÒ ÌÏÉÊÉÃÄÓ ÀØ ×ÄáÉ. ÌÀÂÒÀÌ ÄÊÏÍÏ-
ÌÉÊÖÒÉ ÁÄÒÊÄÔÄÁÉÓ ÀØÔÉÖÒÉ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÓ ÛÄÃÄÂÀÃ ÌÀÈÉ ÂÀÅËÄÍÀ
ÈÀÍÃÀÈÀÍ ÂÀÞËÉÄÒÃÀ. 1881-1882 ßËÄÁÛÉ ÏÒÀÁÉ-×ÀÛÀÓ áÄË-
ÌÞÙÅÀÍÄËÏÁÉÈ ÃÀßÚÄÁÖËÉ ÄÒÏÅÍÖË-ÂÀÌÀÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÄËÉ ÌÏÞ-
ÒÀÏÁÉÓ ÜÀáÛÏÁÉÓ ÛÄÌÃÄ ÄÂÅÉÐÔÄ ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀà ÂÀáÃÀ ÉÍÂËÉÓÉÓ
ÊÏËÏÍÉÀ, ÈÖÌÝÀ ×ÏÒÌÀËÖÒÀà ÊÅËÀÅ ÉÈÅËÄÁÏÃÀ ÏÓÌÀËÄÈÉÓ
ÉÌÐÄÒÉÉÓ ÛÄÌÀÃÂÄÍËÏÁÀÛÉ [82, ÂÅ. 5]. ÄÂÅÉÐÔÄËÈÀ ÁÒÞÏËÀÌ
ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÏÁÉÓÈÅÉÓ ×ÀÒÈÏ áÀÓÉÀÈÉ ÌÉÉÙÏ XX ÓÀÖÊÖÍÉÓ ÃÀ-
ÓÀßÚÉÓÉÃÀÍ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÓÀÈÀÅÄÛÉ ÜÀÖÃÂÀ ÝÍÏÁÉËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏ ÌÏ-
ÙÅÀßÄ, ÄÒÈáÀÍÓ ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ ÌÉÍÉÓÔÒÉ, ÅÀ×ÃÉÓ ÐÀÒÔÉÉÓ ÃÀÌÀÀÒÓÄÁÄËÉ
ÓÀÚà ÆÀÙËÖËÉ. 1922 ßÄËÓ ÄÂÅÉÐÔÄ Ï×ÉÝÉÀËÖÒÀà ÂÀÌÏÝáÀÃÃÀ
ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁÄË ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÃ, ÈÖÌÝÀ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÌÀÒÈÅÉÓ
ÓÀÃÀÅÄÄÁÉ ÃÉÃáÀÍÓ áÄËÈ ÄÐÚÒÀÈ ÉÍÂËÉÓÄËÄÁÓ. ÀØÅÄ ÛÄÅÍÉÛÍÀÅÈ,
ÒÏÌ ÉÍÂËÉÓÄËÈÀ ÐÏËÉÔÉÊÀ ÀØ, ÒÏÂÏÒÝ ÀÌÀÓ ÛÀØÉÁ ÀÍÓÀÒÉ ßÄÒÓ,
ÉÓÄÈÉÅÄ ÊÏËÏÍÉÖÒÉ ÉÚÏ, ÒÏÂÏÒÝ ÉÍÃÏÄÈÛÉ, ÉÒÀÍÛÉ, ÄÒÀÚÛÉ ÃÀ
ÓáÅÀÂÀÍ. ÉÓÉÍÉ ÌÄÈÏÃÖÒÀà ÆÙÖÃÀÅÃÍÄÍ ÀÒÀÁÖËÉ ÄÍÉÓ ÓßÀÅËÄÁÀÓ
ÓÊÏËÄÁÛÉ, ÛÄÌÃÄÂ ÊÉ ÀÌÏÉÙÄÓ. ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ ÌÉÍÉÓÔÒÉÓ ÓÀÚÃ
ÆÀÙËÖËÉÓ ÀØÔÉÖÒÉ ÌÝÃÄËÏÁÉÓ ÛÄÃÄÂÀÃ ÀÙÃÂÄÍÉË ÉØÍÀ ÀÒÀÁÖËÉ
ÄÍÉÓ ÓßÀÅËÄÁÀ ÓÊÏËÄÁÛÉ [ 195, ÂÅ.47,48].
ÈÖÍÉÓÛÉ ÄÅÒÏÐÄËÄÁÉ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ ÂÅÉÀÍ ÂÀÌÏÜÍÃÍÄÍ. 1881 ß.
ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÉ ÉßÚÄÁÓ ÌÉÓ ÏÊÖÐÀÝÉÀÓ. ÀÌÀÅÄ ßÄËÓ ÈÖÍÉÓÉÓ ÁÄÉ ÌÖ-
äÀÌÌÀà ÀÓ-ÓÀÃÉÊÉ ÃÄÁÓ ÉÞÖËÄÁÉÈ áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÀÓ ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÈÀÍ,
ÒÏÌÄËÉÝ ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀà ÉÚÏ ÈÀÍáÌÏÁÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÏÊÖÐÀÝÉÉÓÀ, Ö×ËÄÁÀÓ
ÀÞËÄÅÃÀ ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÉÓ ÌÈÀÅÒÏÁÀÓ ÖÆÒÖÍÅÄËÄÚÏ ßÄÓÒÉÂÉ ÃÀ
ÖÓÀ×ÒÈáÏÄÁÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÔÄÒÉÔÏÒÉÀÆÄ. ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÉÂÉ ÖÀÒÓ ÀÌÁÏÁÃÀ
ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÀà ÃÀÄÌÚÀÒÄÁÉÍÀ ÊÀÅÛÉÒÉ ÒÏÌÄËÉÌÄ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓÈÀÍ
ÃÀ ÄßÀÒÌÏÄÁÉÍÀ ÌÀÓÈÀÍ ÌÏËÀÐÀÒÀÊÄÁÀ [ 116, ÂÅ.70].
XIX Ó-ÉÓ II ÍÀáÄÅÀÒÛÉ ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ãÄÒ ÊÉÃÄÅ ÁÀÔÏ-
ÍÏÁÃÀ ×ÄÏÃÀËÖÒÉ ßÚÏÁÀ. ÌÀÂÒÀÌ ÄÅÒÏÐÄËÈÀ ÂÀÌÏÜÄÍÉÓ ÛÄÌÃÄÂ
ÃÀÉßÚÏ ÓÀÓÀØÏÍËÏ-×ÖËÀÃÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ. ÌÀËÄ
ÀÒÀÁÖËÉ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉ ÂÀáÃÀ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓÈÅÉÓ ÍÄÃËÄÖËÉÓ
ÌÉÌßÏÃÄÁÄËÉ ÃÀ ÂÀÓÀÙÄÁÉÓ ÁÀÆÀÒÉ [85, ÂÅ. 9]. ÓÖÄÝÉÓ ÀÒáÉÓ ÂÀÚÅÀÍÉÓ
ÛÄÌÃÄÂ ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÓ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÓÉÒÉÀ-ËÉÁÀÍÓ, ÌÏÀßÚÃÀ
ÄÅÒÏÐÖËÉ ×ÀÁÒÉÊÉÓ ÐÒÏÃÖØÝÉÉÈ ÃÀÔÅÉÒÈÖËÉ ÂÄÌÄÁÉ. ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅ
ÊÖÓÔÀÒÖË ÐÒÏÃÖØÝÉÀÓ ÀÒ ÛÄÄÞËÏ ÊÏÍÊÖÒÄÍÝÉÀ ÂÀÄßÉÀ ÄÅÒÏÐÖËÉ
14
ÓÀØÏÍËÉÓÈÅÉÓ, ÒÀÓÀÝ ÌÏäÚÅÀ ×ÀÓÄÁÉÓ ÃÀÝÄÌÀ ÃÀ áÄËÏÓÍÄÁÉÓ
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓ ÂÀÖÀÒÄÓÄÁÀ. ßÉÍ ßÀÌÏÉßÉÀ ÅÀàÀÒÈÀ ×ÄÍÀÌ.
ÄÓ ÐÒÏÝÄÓÉ ÓÏ×ÄËÓÀÝ ÛÄÄáÏ. ÖÝáÏÖÒÉ ÊÀÐÉÔÀËÉÓ ÌÏßÏËÀÌ
ÂÀÌÏÉßÅÉÀ ÍÀÔÖÒÀËÖÒÉ ÂËÄáÖÒÉ ÌÄÖÒÍÄÏÁÉÓ ÃÀÛËÀ ÃÀ ÊÀÐÉ-
ÔÀËÉÓÔÖÒÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ÝÀËÊÄÖËÉ ÄËÄÌÄÍÔÄÁÉÓ ÜÀÓÀáÅÀ. ÄÂ-
ÅÉÐÔÄÓÀ ÃÀ ÓÉÒÉÀ-ËÉÁÀÍÛÉ ÂÀÞËÉÄÒÃÀ ÂËÄáÄÁÉÓ ÄØÓÐËÏÀÔÀÝÉÀ,
ÓÏ×ËÉÓ ÌÄÖÒÍÄÏÁÀ ÃÀÄÝÀ, ÂÀÉÆÀÒÃÀ ÖÌÉßÏ ÃÀ ÌÝÉÒÄÌÉßÉÀÍÉ
ÂËÄáÄÁÉÓ ÒÀÏÃÄÍÏÁÀ, ÌÏÉÌÀÔÀ ÂÀÃÀÓÀáÀÃÄÁÌÀ.
ÃÀÓÀáÄËÄÁÖËÉ ÌÉÆÄÆÄÁÉÈ ÉÚÏ ÂÀÌÏßÅÄÖËÉ ÓÉÒÉÀ-ËÉÁÀÍÛÉ
ÂËÄáÈÀ ÃÀ ØÀËÀØÉÓ ÌÝáÏÅÒÄÁÈÀ ÀãÀÍÚÄÁÀ 1840, 1850, 1859-1860
ßËÄÁÛÉ ÃÀ ÓáÅ., ÒÏÌËÄÁÉÝ ÞÉÒÉÈÀÃÀà ÀÍÔÉ×ÄÏÃÀËÖÒ ÃÀ ÀÍ-
ÔÉÈÖÒØÖË áÀÓÉÀÈÓ ÀÔÀÒÄÁÃÀ. ÚÅÄËÀ ÄÓ ÂÀÌÏÓÅËÀ ÌÀÒÝáÉÈ
ÃÀÌÈÀÅÒÃÀ. ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÃÀÌÀÒÝáÄÁÉÓÀ, ÀÌ ÂÀÌÏÓÅËÄÁÓ ÃÉÃÉ ÌÍÉ-
ÛÅÍÄËÏÁÀ äØÏÍÃÀ. ÉÓÉÍÉ ÌÄÔÚÅÄËÄÁÃÍÄÍ áÀËáÉÓ ÂÀÌÏÙÅÉÞÄÁÀÓÀ ÃÀ
ÌÉÓÉ ÛÄÂÍÄÁÉÓ ÀÌÀÙËÄÁÀÆÄ, ÌÉÓ ÉÃÄÖÒ ÆÒÃÀÆÄ.
ÓÉÒÉÀ-ËÉÁÀÍÛÉ ÂËÄáÈÀ ÂÀÌÏÓÅËÄÁÉ ÂÀÃÀÉÆÒÃÄÁÏÃÀ áÏËÌÄ
ØÒÉÓÔÉÀÍ-ÌÀÒÏÍÉÔÄÁÓÀ ÃÀ ÌÖÓËÉÌ-ÃÒÖÆÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÛÄãÀáÄÁÀÛÉ (1842,
1845, 1864 ßß.), ÒÏÌÄËÛÉÝ ÌÝÉÒÄ ßÅËÉËÉ ÀÒ ÌÉÖÞÙÏÃÀÈ ÃÀÓÀÅ-
ËÄÈÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÓ.
ÈÖÍÉÓÉÓ 1881 ßËÉÓ ÏÊÖÐÀÝÉÉÓ ÛÄÌÃÄ ÉÂÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÉ ÀÙÌÏÜ-
ÍÃÀ ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÆÄ ÐÏËÉÔÉÊÖÒÀÃÀÝ ÃÀ ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÀÃÀÝ. ÌÉßÉÓ ÖÌÄ-
ÔÄÓÏÁÀÓ ×ÒÀÍÂÄÁÉ ÃÀÄÖ×ËÍÄÍ, ÌÒÄßÅÄËÏÁÀÛÉÝ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÀÃ-
ÂÉËÉ ÃÀÉàÉÒÄÓ. ×ÒÀÍÂÖËÌÀ ×ÉÒÌÄÁÌÀ áÄËÈ ÉÂÃÄÓ ØÅÄÚÍÉÓ ÓÀÛÉÍÀÏ ÃÀ
ÓÀÂÀÒÄÏ ÅÀàÒÏÁÀ. ×ÒÀÍÂÖËÌÀ ÉÀ××ÀÓÉÀÍÌÀ ÓÀÌÒÄßÅÄËÏ ÓÀØÏÍÄËÌÀ
ÓÒÖË ÂÀÊÏÔÒÄÁÀÌÃÄ ÌÉÉÚÅÀÍÀ ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅÉ áÄËÏÓÍÄÁÉ. ÚÅÄËÀÆÄ ÝÖÃ
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÛÉ ÌÀÉÍÝ ÂËÄáÏÁÀ ÀÙÌÏÜÍÃÀ. ÌÀÈÉ ÃÉÃÉ ÍÀßÉËÉ ÖÌÉßÏÃ
ÃÀÒÜÀ [59, ÂÅ.14,16].
ÚÏÅÄËÉÅÄ ÀÌÀÍ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÀ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÓÀÏÝÒÀÃ
ÃÀÁÀËÉ ÃÏÍÄ. ÃÀÉßÚÏ ÌÏÓÀáËÄÏÁÉÓ ÂÀÌÏÓÅËÄÁÉ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, 1906
ßËÉÓ ÂËÄáÄÁÉÓ ÀÍÔÉÊÏËÏÍÉÖÒÉ ÀãÀÍÚÄÁÀ. ÀÃÂÉËÉ äØÏÍÃÀ ÓáÅÀ ×ÄÍÄ-
ÁÉÓ, ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÉÓ ÐÒÏÝÄÓÛÉ ÌÚÏ×É ÌÖÛÀÈÀ ÊËÀÓÉÓ,
ÂÀÌÏÓÅËÄÁÓ. 1907 ß. ÜÀÌÏÚÀËÉÁÃÀ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÈÖÍÉÓÄËÄÁÉÓ ÐÀÒÔÉÀ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÓÀÈÀÅÄÛÉ ÜÀÖÃÂÀ ÀÍÔÉÉÌÐÄÒÉÀËÉÓÔÖÒ ÂÀÌÏÓÅËÄÁÓ. 1920 ß.
ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÈÖÍÉÓÄËÄÁÉÓ ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÆÄ ÛÄÉØÌÍÀ „ËÉ-
ÁÄÒÀËÖÒ-ÊÏÍÓÔÉÔÖÝÉÖÒÉ ÐÀÒÔÉÀ“, ÀÍÖ ÛÄÌÏÊËÄÁÉÈ „ÃÖÓÈÖÒÉ“ [59,
ÂÅ. 33]. ÉÓ ÓÀÈÀÅÄÛÉ ÜÀÖÃÂÀ ÈÖÍÉÓÄËÄÁÉÓ ÄÒÏÅÍÖË-ÂÀÌÀÈÀÅÉÓÖ×-
ËÄÁÄË ÌÏÞÒÀÏÁÀÓ. 1950 ß. ÈÖÍÉÓÌÀ ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÏÁÀ ÌÏÉÐÏÅÀ [59,
ÂÅ.97].
15
ÀÒÀÁÈÀ ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÂÀÌÏÝÏÝáËÄÁÀÛÉ ÃÉÃÉ ßÅËÉËÉ
ÌÉÖÞÙÅÉÈ ÌÉÓÉÏÍÄÒÄÁÓ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÄÅÒÏÐÖËÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÃÀÍ ÌÏßÅÄÖË
ÓÐÄÝÉÀËÉÓÔÄÁÓ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÌÖäÀÌÌÀà ÀËÉÓ ÌÉÄÒ ÌÏßÅÄÖËÉ ÓÐÄÝÉÀ-
ËÉÓÔÄÁÉ ÀØÔÉÖÒÀà ÓÀØÌÉÀÍÏÁÃÍÄÍ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ, ÉÚÅÍÄÍ ßÀÒÌÌÀÒÈÅÄËÄÁÉ
ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÓÀÓÉÝÏÝáËÏ ÃÀÒÂÄÁÉÓÀ, ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ ÉÓÉÍÉ,
ÍÄÁÓÉÈ ÈÖ ÖÍÄÁËÉÄÃ, ÉÚÅÍÄÍ ÈÀÅÉÀÍÈÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉÓ
ÂÀÌÔÀÒÄÁËÄÁÉ ÃÀ ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÉÈ ÂÀÅËÄÍÀÓ ÀáÃÄÍÃÍÄÍ
ÄÂÅÉÐÔÄËÈÀ ÚÏ×ÀÆÄ, áÄËÓ ÖßÚÏÁÃÍÄÍ ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅ ÌÏÓÀáËÄÏÁÀÛÉ
ÄÅÒÏÐÖËÉ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓ ÃÀÍÄÒÂÅÀÓ. ÄÅÒÏÐÄËÈÀ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÞÍÄËÀÃ,
ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÉÍÝ áÃÄÁÏÃÀ ÒÀÙÀÝ ÝÅËÉËÄÁÄÁÉ ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅÉ ÌÏ-
ÓÀáËÄÏÁÉÓ ÚÏ×ÉÓ ßÄÓÄÁÛÉ. ÈÀÅÃÀÐÉÒÅÄËÀÃ, ÒÏÂÏÒÝ ÌÏÓÀËÏÃÍÄËÉ
ÉÚÏ, ÄÓ ÓÀÊÌÀÏà ÆÄÃÀÐÉÒÖË áÀÓÉÀÈÓ ÀÔÀÒÄÁÃÀ, ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ
ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÅÒÝÄËÃÄÁÏÃÀ ÌáÏËÏà ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÖÌÀÙËÄÓ
×ÄÍÄÁÛÉ, áÀËáÉÓ ÌÀÓÄÁÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ ÍÀÊËÄÁÀà ÀÉÓÀáÄÁÏÃÀ. ÞËÉÄÒ
áÄËÛÄÌÛËÄË ÞÀËÀÓ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÃÀ ÌÖÓËÉÌÖÒÉ ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÉ, ßÄÓ-
ÜÅÄÖËÄÁÄÁÉ, ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ ÃÀ ÌÒÀÅÀËÉ ÓáÅÀ. ÃÀÓÀÅËÖÒÉ
ÏÒÉÄÍÔÀÝÉÉÓ ÄÂÅÉÐÔÄËÄÁÉ ÌÝÉÒÄÒÉÝáÏÅÀÍÉ ÉÚÅÍÄÍ, ÌÀÂÒÀÌ ÉÓÉÍÉÝ
ÃÀÓÀÅËÖÒ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÀÓ ÉÙÄÁÃÍÄÍ ÞÀËÆÄ ÆÄÃÀÐÉÒÖËÀÃ.
ÄÂÅÉÐÔÄËÈÀÈÅÉÓ ÖÝáÏ ÉÚÏ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÓÔÉËÉ. ÂÀÒÃÀ
ÀÌÉÓÀ, ÀÌ ÄÔÀÐÆÄ ÄÂÅÉÐÔÄËÄÁÉÓ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ áÀÓÉÀÈÉ ÄÅÒÏÐÄËÄÁÈÀÍ
ÂÀÍÐÉÒÏÁÄÁÖËÉ ÉÚÏ ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀà ØÅÄÚÍÉÓ ßÉÍÀÛÄ ÌÃÂÀÒÉ
ÐÒÀØÔÉÊÖËÉ ÀÌÏÝÀÍÄÁÉÈ. ÄÂÅÉÐÔÄÓ ÐÉÒÅÄË ÒÉÂÛÉ ÓàÉÒÃÄÁÏÃÀ
ÔÄØÍÉÊÖÒÉ ÃÀ ÓÀÌáÄÃÒÏ ÝÏÃÍÀ, ÊÖËÔÖÒÉÓ Ó×ÄÒÏÓ ÊÉ ÞÀËÉÀÍ ÌÝÉÒÄ
ÀÃÂÉËÉ ÄÈÌÏÁÏÃÀ. ÌÀÂÒÀÌ ÀÌ ÏÒ ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÛÏÒÉÓ ÊÏÍÔÀØÔÄÁÉ ÌÀÉÍÝ
ÌÚÀÒÃÄÁÏÃÀ ÃÀ ÈÀÍÃÀÈÀÍ ÞËÉÄÒÃÄÁÏÃÀ, ÞÀËÀÖÍÄÁÖÒÀÃ ÊÖËÔÖÒÉÓ
Ó×ÄÒÏÛÉÝ ÉàÒÄÁÏÃÀ ÃÀ ÌÊÅÉÃÒÃÄÁÏÃÀ, ÒÀÝ ÓÀÁÏËÏÏà ÂÀÍÓáÄÖËÃÀ
ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ ÌÏÞÒÀÏÁÉÓ ÃÀßÚÄÁÀÛÉ. ÌÓÂÀÅÓÉ ÅÉÈÀÒÄÁÀ ÉÚÏ
ÄÅÒÏÐÖË ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ ÓáÅÀ ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ.
ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ ÀÃÅÉËÀÃ ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÃÀ ÄÓ ÐÒÏÝÄÓÄÁÉ ÓÉÒÉÀ- ËÉÁÀÍÛÉ
ØÒÉÓÔÉÀÍÖËÉ ÌÏÓÀáËÄÏÁÉÓ ÓÉÌÒÀÅËÉÓ ÂÀÌÏ.
ÀÒ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÀÒ ÀÙÉÍÉÛÍÏÓ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀÛÉ, ÃÀÓÀÅËÄÈ-
ÓÀ ÃÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÓ ÛÏÒÉÓ ÊÏÍÔÀØÔÄÁÉÓ ÂÀÙÒÌÀÅÄÁÀÓÀ ÃÀ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ
ÃÀÓÀÅËÖÒÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÓ ÂÀÞËÉÄÒÄÁÀÛÉ ÉÓ ÃÉÃÉ ÒÏËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ
ÉÈÀÌÀÛÄÓ ÌÖäÀÌÌÀà ÀËÉÓ ÌÉÄÒ ÊÀÃÒÄÁÉÓ ÌÏÌÆÀÃÄÁÉÓ ÌÉÆÍÉÈ
ÄÅÒÏÐÀÛÉ, ÖßÉÍÀÒÄÓÀÃ, ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÛÉ ÂÀÂÆÀÅÍÉËÌÀ ÄÂÅÉÐÔÄËÌÀ
ÀáÀËÂÀÆÒÃÄÁÌÀ. ÉÓÉÍÉ ÀÒÀÌÀÒÔÏ ÄÖ×ËÄÁÏÃÍÄÍ ÓÀàÉÒÏ ÓÐÄÝÉÀ-
ËÏÁÄÁÓ, ÀÒÀÌÄà ÄÝÍÏÁÏÃÍÄÍ ÃÀÓÀÅËÖÒ ÊÖËÔÖÒÀÓ, ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ßÄÓÓ,
ÁÄÅÒÉ ÌÀÈÂÀÍÉ ÂÀÍÉÌÓàÅÀËÀ ÌÉÓÀÃÌÉ ÃÀÃÄÁÉÈÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÉÈ.
16
ÓÀÌÛÏÁËÏÛÉ ÃÀÁÒÖÍÄÁÖËÄÁÉ, ÉÓÉÍÉ ÞÀËÀÖÍÄÁÖÒÀÃ ÉØÝÄÏÃÍÄÍ ÀÌ
ÓÉÌÐÀÔÉÄÁÉÓÀ ÃÀ ÉÌ ÂÀÅËÄÍÄÁÉÓ ÐÒÏÐÀÂÀÍÃÉÓÔÄÁÀÃ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÈÅÉ-
ÈÏÍ ÂÀÍÉÝÀÃÄÓ. ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÊÉ ÀÌ ÊÏÍÔÀØÔÄÁÉÓ ÂÀÞËÉÄÒÄÁÀÌ ÂÀÍ-
ÓÀÆÙÅÒÀ ÂÀÅËÄÍÄÁÉÓ ÓÉÙÒÌÉÓÄÖËÉ ÆÒÃÀ ÃÀ, ÒÏÂÏÒÝ ÀÙÅÍÉÛÍÄÈ,
ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ ÌÏÞÒÀÏÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ.
ÒÏÂÏÒÝ ÅÈØÅÉÈ, ÀÒÀÁÈÀ ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÂÀÌÏÝÏÝ-
áËÄÁÀÛÉ ÃÉÃÉ ßÅËÉËÉ ÌÉÖÞÙÅÉÈ ÌÉÓÉÏÍÄÒÄÁÓ. ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ÌÀÈ
ÃÀÀÀÒÓÄÓ ÓÊÏËÄÁÉ, ÖÌÀÙËÄÓÉ ÓÀÓßÀÅËÄÁËÄÁÉ, ÂÀÌÏÓÝÄÓ ÑÖÒÍÀË-
ÂÀÆÄÈÄÁÉ, ÄßÄÏÃÍÄÍ ÌÈÀÒÂÌÍÄËÏÁÉÈ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÓ. ÌÉÓÉÏÍÄÒÄÁÉ ÖÌ-
ÈÀÅÒÄÓÀà ÓÊÏËÄÁÛÉ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÃÍÄÍ. ÓÊÏËÀ, ÌÀÈÉ ÀÆÒÉÈ, ÚÅÄËÀÆÄ
Ö×ÒÏ ÀÀÃÅÉËÄÁÃÀ áÀËáÈÀÍ ÃÀÀáËÏÄÁÀÓ. ÀÌÉÔÏÌ ÉÓÉÍÉ áÛÉÒÀà ÀÌ-
ÁÏÁÃÍÄÍ, ÒÏÌ „ÐÉÒÅÄËÉ ÌÉÓÉÏÍÄÒÉ ÓÊÏËÀÀ“ [ 129, ÂÅ.54]. ÉÓÉÍÉ
áÓÍÉÃÍÄÍ ÒÏÂÏÒÝ ÃÀßÚÄÁÉÈ, ÉÓÄ ÓÀÛÖÀËÏ ÓÊÏËÄÁÓ. ÌÀÈÉ ÀØÔÉÖÒÉ
ÌÏÙÅÀßÄÏÁÉÓ ÛÄÃÄÂÀà ÓÉÒÉÀ-ËÉÁÀÍÉ ÃÀ ÄÂÅÉÐÔÄ ÓÊÏËÄÁÉÓ ×ÀÒÈÏ
ØÓÄËÉÈ ÃÀÉ×ÀÒÀ.
ÌÉÓÉÏÍÄÒÄÁÌÀ ÃÉÃÉ ÒÏËÉ ÌÉÀÍÉàÄÓ ØÀËÉÓ ÂÀÍÀÈËÄÁÀÓ. ÀÌ
ÌÉÆÍÉÈ ÌÀÈ ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ ØÀËÈÀ ÓÊÏËÀ ÂÀáÓÍÄÓ. ÏÓÌÀËÄÈÉÓ ÉÌÐÄÒÉÀÛÉ
ÐÉÒÅÄËÉ ÀÓÄÈÉ ÓÊÏËÀ ÂÀÉáÓÍÀ 1830 ß. ÁÄÉÒÖÈÛÉ. ÌÀÈ ÄÊÖÈÅÍÉÈ
ÀÂÒÄÈÅÄ ÐÉÒÅÄËÉ ÌÝÃÄËÏÁÀ ÖÌÀÙËÄÓÉ ÓÀÓßÀÅËÄÁËÉÓ ÃÀÀÒÓÄÁÉÓÀ.
1865 ß. ÁÄÉÒÖÈÛÉ ÂÀÉáÓÍÀ ÓÉÒÉÖË-ÄÅÀÍÂÄËÉÓÔÖÒÉ ÊÏËÄãÉ
(ÃÙÄÅÀÍÃÄËÉ ÀÌÄÒÉÊÖËÉ ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÉ). ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÁÄÅÒÉ ÉÚÏ
ÓÉÒÉÀ-ËÉÁÀÍÛÉ ÀÌÄÒÉÊÖËÉ ÐÒÏÔÄÓÔÀÍÔÖËÉ ÓÊÏËÀ, ÒÀÝ ÌÄÔÚÅÄËÄÁÓ
ÀÌÄÒÉÊÄËÉ ÌÉÓÉÏÍÄÒÄÁÉÓ ÀØÔÉÖÒÏÁÀÆÄ. ÀÌÀÍ ÛÄÌÃÄÂ ÒÄÀËÉÆÀÝÉÀ
äÐÏÅÀ ÌÏÓÀáËÄÏÁÉÓ ÌÀÓÉÖÒ ÄÌÉÂÒÀÝÉÀÛÉ ÀÌÄÒÉÊÉÓ ÊÏÍÔÉÍÄÍÔÆÄ,
ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÀÛÛ-ÛÉ.
ÌÉÓÉÏÍÄÒÄÁÉÓ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÌ ÍÉÀÃÀÂÉ ÌÏÖÌÆÀÃÀ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄ-
ÁÉÓ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀÓ, ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÀÙÌÀÅËÏÁÀÓ, ÌÏÓÀáËÄÏÁÉÓ ÈÅÉÈÛÄÂ-
ÍÄÁÉÓ ÆÒÃÀÓ. ÖÌÒÀÅËÄÓ ÀÒÀÁ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁÄËÓ, ËÉÔÄÒÀÔÏÒÓ ÃÀ ÓÀÆÏ-
ÂÀÃÏ-ÐÏËÉÔÉÊÖÒ ÌÏÙÅÀßÄÓ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÌÉÙÄÁÖËÉ äØÏÍÃÀ ÌÉÓÉÏÍÄÒÄ-
ÁÉÓ ÌÉÄÒ ÂÀáÓÍÉË ÓÊÏËÄÁÛÉ. ÌÉÓÉÏÍÄÒÈÀ ÃÉà ÙÅÀßËÆÄ ÌÉÖÈÉÈÄÁÓ
ËÄÅÉÍÉ: „ÒÏÂÏÒÝ ÊÏËÏÍÉÆÀÔÏÒÉ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÄÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÓ ÂÀÌÔÀ-
ÒÄÁËÄÁÉ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÛÉ, ÌÉÓÉÏÍÄÒÄÁÉ ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ áÄËÓ ÖßÚÏÁÃÍÄÍ
ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅÉ ØÒÉÓÔÉÀÍÄÁÉÓ ÃÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÀÓ ÂÀÍÀÈËÄÁÉÈ, ÀÅÒÝÄËÄÁÃ-
ÍÄÍ ÄÅÒÏÐÖË ÄÍÄÁÓ, ÆÏÂãÄÒ ÉÚÅÍÄÍ ÉÍÉÝÉÀÔÏÒÄÁÉ ÊÖËÔÖÒÖËÉ ßÀ-
ÌÏßÚÄÁÄÁÉÓÀ, ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ÐÉÒÅÄËÉ ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ ÓÀÆÏÂÀ-
ÃÏÄÁÄÁÉÓ ÛÄØÌÍÉÓÀ“[ 79, ÂÅ.37]. ÉÓÉÍÉ ÈÀÅÉÀÍÈ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÓ ÄßÄÏÃÍÄÍ
ÌÖÓËÉÌÄÁÛÉÝ.
17
XIX Ó-ÉÓ II ÍÀáÄÅÀÒÉÓÀ ÃÀ XX Ó-ÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÉÓ ÐÄÒÉÏÃÉ ÀÒÀÁÖËÉ
ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ ÝÍÏÁÉËÉÀ „ÍÀäÃÀÓ“ (ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀ) ÓÀáÄË-
ßÏÃÄÁÉÈ. ÄÓ ÉÚÏ ÌÈÄËÉ ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÂÀÌÏÝÏÝáËÄÁÉÓ, ÀáÀ-
ËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÉÓ, ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ ÌÏÞ-
ÒÀÏÁÉÓÀ ÃÀ ÌÖÓËÉÌÖÒÉ ÒÄ×ÏÒÌÀÝÉÉÓ, ÀÍÔÉ×ÄÏÃÀËÖÒÉ ÃÀ ÄÒÏÅÍÖË-
ÂÀÌÀÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÄËÉ ÁÒÞÏËÉÓ ÉÃÄÉÓ ÂÀÌÏÌÖÛÀÅÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌÉÓÈÅÉÓ
ÈÄÏÒÉÖËÉ ÓÀ×ÖÞÅËÉÓ ÌÏÌÆÀÃÄÁÉÓ ÐÄÒÉÏÃÉ [ 79, ÂÅ.31].
„ÍÀäÃÀÓ“ ÐÒÏÝÄÓÛÉ ÌÈÀÅÀÒÉ ÀÃÂÉËÉ ÄàÉÒÀÈ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÓ.
ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ ÌÏÞÒÀÏÁÀÌ ÓáÅÀ ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÈÀÍ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ
Ö×ÒÏ ÞËÉÄÒÉ áÀÓÉÀÈÉ ÌÉÉÙÏ ÄÂÅÉÐÔÄÓÀ ÃÀ ÓÉÒÉÀ-ËÉÁÀÍÛÉ. ÓÉÒÉÀÛÉ
ÀÌ ÌÏÞÒÀÏÁÉÓ ÀÙÌÀÅËÏÁÀ ÌÏÃÉÓ 50-ÉÀÍÉ ßËÄÁÉÃÀÍ 80-ÉÀÍ ßËÄÁÀÌÃÄ,
Ö×ÒÏ ÆÖÓÔÀÃ, ÐÉÒÅÄËÉ ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÛÄØÌÍÉÃÀÍ
(1847 ß.) ÀÁÃÖË äÀÌÉà II ÌÌÀÒÈÅÄËÏÁÉÓ ÃÀßÚÄÁÀÌÃÄ (1876 ß.). ÄÂÅÉÐ-
ÔÉÓÈÅÉÓ ÊÉ ÄÓ ÀÒÉÓ 70-80-ÉÀÍÉ ßËÄÁÉ [ 79, ÂÅ.33]. ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ
ÌÏÞÒÀÏÁÀÓ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÍÀà ÛÄÖßÚÏ áÄËÉ ÉÌÐÄÒÉÀÛÉ ÀÁÃÖË
äÀÌÉà II ÃÄÓÐÏÔÖÒÉ ÒÄÑÉÌÉÓ ÃÀÌÚÀÒÄÁÀÌ. ÀÌ ÃÒÏÉÃÀÍ ÃÀßÚÄÁÖËÉ
ÓÉÒÉÀ-ËÉÁÀÍÛÉ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉ ÂÀáÃÀ ÐÒÏÂÒÄÓÖËÀà ÌÏÀÆÒÏÅÍÄÈÀ
ÀÍÉÓ ÀÍ-ÍÖÓÖËÉ ÓÔÀÔÉÀÛÉ “ÀÒÀÁÖËÉ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÉÓ ÌÉÆÄÆÄÁÉ ÌÄÝáÒÀÌÄÔÄ
ÓÀÖÊÖÍÄÛÉ” ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÉÓ ÂÀÌÏÌßÅÄÅ ÞÉÒÉÈÀà ÌÉÆÄÆÄÁÀà ÌÉÉÜÍÄÅÓ: 1.
ÌÉÓÉÏÍÄÒÄÁÉÓÀ ÃÀ ÓáÅÀÈÀ ÌÉÄÒ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈÖËÉ ÔÉÐÉÓ ÓÐÄÝÉÀËÉÆÄÁÖËÉ
ÓÊÏËÄÁÉÓ ÃÀÀÒÓÄÁÀ; 2. ÀáËÏ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÛÉ ÓÀÂÀÌÏÌÝÄÌËÏ ÓÀØÌÄÄÁÉÓ
ÌÏÂÅÀÒÄÁÀ ÃÀ ÔÉÐÏÂÒÀ×ÉÄÁÉÓ ÃÀÀÒÓÄÁÀ; 3. áÀËáÉÓ ÃÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÀ ÂÀÍÀÈËÄÁÉÈ
ÃÀ ÐÒÄÓÉÈ; 4. ÓÀØÅÄËÌÏØÌÄÃÏ, ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÃÀ ÓÀÌÄÝÍÉÄÒÏ ÓÀÆÏ-
ÂÀÃÏÄÁÄÁÉÓ, ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÓÀáÉÓ ÊËÖÁÄÁÉÓ ÂÀáÓÍÀ, ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÐÀÒÔÉÄÁÉÓ
ÆÒÃÀ; 5. ÓÀãÀÒÏ ÃÀ ÊÄÒÞÏ ÁÉÁËÉÏÈÄÊÄÁÉÓ ÌÛÄÍÄÁËÏÁÀ; 6. ÃÀÓÀÅËÄËÉ
ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÉÓ ÃÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÀ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÈ ÃÀ ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÉÈ; 7.
ÈÄÀÔÒÀËÖÒÉ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀ; 8. ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒÉ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ
ÛÄáÅÄÃÒÀ ÓÖËÉÄÒ ÀÙÌÏÓÀÅËÖÒ ÓÀÌÚÀÒÏÓÈÀÍ ÃÀ ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÀÒÓÄÁÖËÉ
ÁÀÒÉÄÒÄÁÉÓ ÃÀÞËÄÅÉÓ ÌÝÃÄËÏÁÀ. ÀÅÔÏÒÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÀÌ ÐÒÏÝÄÓÄÁÉÓÈÅÉÓ ÁÉÞÂÉÓ
ÌÉÌÝÄÌÉ ÉÚÏ, ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀÃ, ×ÒÀÍÂÖËÉ ÄØÓÐÄÃÉÝÉÀ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÍÀÐÏËÄÏÍÉÓ
ÓÀÒÃËÏÁÉÈ ÃÀ ÌÖäÀÌÌÀà ÀËÉÓ ÌÉÄÒ ÀáÀËÂÀÆÒÃÄÁÉÓ ãÂÖ×ÄÁÉÓ ÂÀÂÆÀÅÍÀ
ÄÅÒÏÐÀÛÉ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÒÄËÉÂÉÖÒÉ ÃÀ ÌÉÓÉÏÍÄÒÖËÉ ÌÉÓÉÄÁÉ [58, ÂÅ.715]. ÀØÅÄ
ÃÀÅÖÌÀÔÄÁÃÉÈ, ÓÉÒÉÀÓÀ ÃÀ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ×ÀÒÈÏà ÂÀÛËÉË ÌÈÀÒÂÌÍÄËÏÁÉÈ
ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÓ, ÒÀÛÉÝ ÃÉÃÉ ßÅËÉËÉ ÛÄÉÔÀÍÄÓ ÌÖäÀÌÌÀà ÀËÉÓ ÌÉÄÒ ÊÀÉÒÏÛÉ
ÃÀÀÒÓÄÁÖËÌÀ ÄÍÄÁÉÓ ÓÊÏËÀÌ ÃÀ ÌÀÓÈÀÍ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÖËÌÀ ÌÈÀÒÂÌÍÄËÏÁÉÈÌÀ
ÁÉÖÒÏÌ, áÏËÏ ËÉÁÀÍÓÀ ÃÀ ÓÉÒÉÀÛÉ ÖÝáÏÄËÄÁÉÓ, ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀÃ, ÌÉÓÉÏ-
ÍÄÒÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÃÀÀÒÓÄÁÖËÌÀ ÓÊÏËÄÁÌÀ ÃÀ ÖÌÀÙËÄÓÌÀ ÓÀÓßÀÅËÄÁËÄÁÌÀ [188,
ÂÅ.16,17, 18,19].
18
ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀ. ÁÄÅÒÉ ÌÀÈÂÀÍÉ ÂÀÃÀÅÉÃÀ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ, ÓÀÃÀÝ ÈÖÒØ-
ÏÓÌÀËÄÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÓÖÓÔÉ ÉÚÏ. À. ÊÒÉÌÓÊÉ ßÄÒÓ: „…ÝÄÍÆÖÒÉÓÀÂÀÍ ÈÀ-
ÅÉÓÖ×ÀË ÄÂÅÉÐÔÖÒ ÍÉÀÃÀÂÆÄ ÓÉÒÉÄËÉ ÊÖËÔÉÅÀÔÏÒÄÁÉÓ ÌÛÅÉÃÏÁÉÀÍÉ
ÛÄÔÄÅÉÓ ßÚÀËÏÁÉÈ ÀáÀËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÉÓÔÏÒÉÀÛÉ ÃÀÉßÚÏ
ÓÒÖËÉÀà ÀáÀËÉ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÍÀÚÏ×ÉÄÒÉ ÐÄÒÉÏÃÉ“[75, ÂÅ.626].
ÄÂÅÉÐÔÄË ÐÉÒÅÄË ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÀà ÛÄÉÞËÄÁÀ ÌÉÅÉÜÍÉÏÈ ÒÉ×À ÒÀ×É
ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÀËÉ ÌÖÁÀÒÀØÉ.
ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉÌ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÌÉÉÙÏ ÀË-ÀÆäÀÒÓÀ ÃÀ ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÛÉ,
ÌÏÌáÒÄ ÉÚÏ ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÈÀÍ ÌàÉÃÒÏ ÈÀÍÀÌÛÒÏÌËÏÁÉÓÀ. ÌÀÍ ÐÉÒÅÄËÌÀ
ÃÀÉßÚÏ ×ÒÀÍÂÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ ÉÃÄÄÁÉÓ ÐÒÏÐÀÂÀÍÃÀ. ÌÉÓÉ
ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉ (1801-1873) áÖÈÉ ßÄËÉ ( 1826-1831 ) ÝáÏÅÒÏÁÃÀ ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÛÉ.
ÌÉÙÄÁÖËÉ ÛÈÀÁÄàÃÉËÄÁÄÁÉ ÂÀÃÌÏÓÝÀ ßÉÂÍÛÉ “ÐÀÒÉÆÉÓ ÀÙßÄÒÀ”, ÒÏÌËÉÓ
ÆÖÓÔÉ ÓÀáÄËßÏÃÄÁÀÀ “ÓÖ×ÈÀ ÏØÒÏÓ ÌÉÙÄÁÀ ÐÀÒÉÆÆÄ ÈáÒÏÁÉÃÀÍ”. ßÉÂÍÛÉ
ÀÛÊÀÒÀà ÜÀÍÓ, ÒÏÌ ÀÅÔÏÒÉ ÌÏáÉÁËÖËÉÀ ÄÅÒÏÐÖËÉ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ,
×ÒÀÍÂÖËÉ ÊÖËÔÖÒÉÈ, ÌÉÓÉ ÒÀÝÉÏÍÀËÖÒÉ ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÉÈ, ØÅÄÚÍÉÓÀ ÃÀ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÌÏßÚÏÁÉÈ, ×ÒÀÍÂÄÁÉÓ ÓßÒÀ×ÅÉÈ ÐÒÏÂÒÄÓÉÓÀÃÌÉ, ÓÒÖËÚÏÍ
ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÝÏÃÍÀ, ÒÀÝ ÌÉÓÉ ÙÒÌÀ ÒßÌÄÍÉÈ, ÀÒÀÁÈÀÈÅÉÓ ÖÍÃÀ ÉØÝÄÓ ÌÉÓÀÁÀÞ ÃÀ
ÂÀÃÌÏÓÀÙÄÁ ÐÉÒÏÁÀÃ. ÅÒÝËÀÃ ÜÄÒÃÄÁÀ ×ÒÀÍÂÖË ÈÄÀÔÒÆÄ. ×ÒÀÍÂÄÁÉÓ
ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÈÄÀÔÒÓ ÌÉÉÜÍÄÅÓ “ÆÍÄÏÁÉÓ ÓÊÏËÀÔ. ÃÉà ÚÖÒÀÃÙÄÁÀÓ ÖÈÌÏÁÓ
ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ ÓÉÓÔÄÌÀÓ ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÛÉ. ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, ÂÅÀÞËÄÅÓ ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÉÓ
ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÄÁÉÓ ÃÄÔÀËÖÒ ÀÍÀËÉÆÓ.
ÂÀÌÏÒÜÄÖËÉ ÓÉÌÐÀÈÉÉÈ ßÄÒÓ ËÉÁÄÒÀËÖÒÉ ÌÏÞÒÀÏÁÉÓ, ÊÏÍÓÔÉÔÖÝÉÖÒÉ
ÌÌÀÒÈÅÄËÏÁÉÓ, ÓÀÐÀÒËÀÌÄÍÔÏ ÃÀ ÓÀÀÒÜÄÅÍÏ ÓÉÓÔÄÌÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ. ÌÉÀÜÍÉÀ,
ÒÏÌ áÀËáÌÀ ÀØÔÉÖÒÉ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÀ ÖÍÃÀ ÌÉÉÙÏÓ ØÅÄÚÍÉÓ ÌÀÒÈÅÀÛÉ. ØÀÃÀÂÄÁÓ
ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÛÏÒÉÓ ÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÀÓ ÃÀ ÊÀÍÏÍÉÓ ÖÆÄÍÀÄÓÏÁÀÓ. ßÉÂÍÛÉ ÌÏÝÄÌÖËÉÀ
ËÖÃÏÅÉÊÏ XVIII ÓÀÊÏÍÓÔÉÔÖÝÉÏ ØÀÒÔÉÉÓ ÌÉÓÄÖËÉ ÈÀÒÂÌÀÍÉ. ØÀÒÔÉÀÆÄ ÌÓãÄ-
ËÏÁÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ ÀÊÄÈÄÁÓ ÃÀÓÊÅÍÀÓ, ÒÏÌ ÝÍÄÁÄÁÉ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ, ÈÀÍÀÓ-
ßÏÒÏÁÀ, ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÏÁÀ, ÒÏÂÏÒÝ ÄÅÒÏÐÖËÉ ×ÏÒÌÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÌÏß-
ÚÏÁÉÓÀ, ÌÖÓËÉÌÄÁÉÓÈÅÉÓ ÏÃÉÈÂÀÍÅÄ ÉÚÏ ÝÍÏÁÉËÉ ÃÀ ÉÂÉ ÀÒ ÄßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÄÁÀ
ÉÓËÀÌÓ. ßÉÂÍÛÉ ÌÀÍ ÂÀÌÏÚÏ ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÉÓ 15 ÃÀÒÂÉ, ÒÏÌÄËÈÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ
ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×ÃÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÍÏÒÌÀËÖÒ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÄÁÒÉÅ ÝáÏÅÒÄÁÀÓ. ÐÀÒÉÆÛÉ
ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉ ÀØÔÉÖÒÀÃ ÈÀÍÀÌÛÒÏÌËÏÁÃÀ ÝÍÏÁÉË ×ÒÀÍÂ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÌÝÏÃ-
ÍÄÄÁÈÀÍ – ÓÉËÅÄÓÔÒ ÃÄ ÓÀÓÉÓÈÀÍ ÃÀ ÊÏÓÄÍ ÃÄ ÐÄÒÓÄÅÀËÈÀÍ. ÌÉÓÉ ÖÛÖÀËÏ
áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÉ ÉÚÏ ÀÊÀÃ. Ä.×.ÑÏÌÀÒÉ, ÈÀÅÉÓ ÃÒÏÆÄ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÍÀÐÏËÄÏÍÉÓ
ÄØÓÐÄÃÉÝÉÉÓ ÌÏÍÀßÉËÄ, ÒÏÂÏÒÝ ÓÀÌáÄÃÒÏ ÉÍÑÉÍÄÒÉ. ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉ ÃÉà ÚÖÒÀÃ-
ÙÄÁÀÓ ÀØÝÄÅÃÀ ÓÀÌÄÝÍÉÄÒÏ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÔÄØÍÉÊÖÒÓ, ÉÓÄ äÖÌÀ-
ÍÉÔÀÒÖËÓ, ÂÀÉÔÀÝÀ ×ÉËÏÓÏ×ÉÖÒÌÀ ÃÀ ×ÓÉØÏËÏÂÉÖÒÌÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÌ, ÀÓÄÅÄ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÌÀ ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÀÌ. ÂÀÄÝÍÏ ÊÏÍÃÉËÉÀÊÉÓ “ÔÒÀØÔÀÔÓ ÂÒÞÍÏÁÉÓ
ÛÄÓÀáÄÁ”, ÅÏËÔÄÒÉÓ ÛÒÏÌÄÁÓ, ÒÖÓÏÓ “ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÀÓ”,
19
ÃÀßÚÄÁÖËÉ ÓÀØÌÄ ßÀÒÌÀÔÄÁÉÈ ÂÀÀÂÒÞÄËÄÓ ÌÖäÀÌÌÀà ÀÁÃÏÌ, ÀÃÉÁ
ÉÓäÀÊÌÀ, ÌÖÓÔÀ×À ØÀÌÉËÌÀ, ËÖÔ×É ÀÓ-ÓÀÉÃÉÌ, ÅÀËÉ ÀÃ-ÃÉÍ ÉÀØÖÍÌÀ,
ÊÀÓÉÌ ÀÌÉÍÌÀ, ÀË-ÁÀÒÖÃÉÌ, ÍÀÃÉÌÌÀ ÃÀ ÓáÅÄÁÌÀ.
ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ ÞÉÒÉÈÀÃ ÌÉÆÀÍÓ ÛÄÀÃÂÄÍÃÀ ÄÒÏÅÍÖËÉ ÊÖË-
ÔÖÒÉÓ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀ ÃÀ áÀËáÉÓ ÌÀÓÄÁÉÓ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ. ×ÒÀÍÂÉ
ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ ÉÓÉÍÉ ÌÈÀÅÀÒ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ
ÁÏÒÏÔÄÁÀà ÈÅËÉÃÍÄÍ áÀËáÉÓ ÂÀÖÍÀÈËÄÁËÏÁÀÓ. ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ ÂÀÌÏ-
ÃÉÏÃÍÄÍ ×ÄÏÃÀËÖÒÉ ÉÍÓÔÉÔÖÔÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÀÊÒÉÔÉÊÄÁÃÍÄÍ ÌÏÞ-
ÅÄËÄÁÖË ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÓÀ ÃÀ ÀÃÀÈ-ßÄÓÄÁÓ, ÃÉÃÉ ÀÃÂÉËÉ ÃÀÖÈÌÄÓ ØÀËÈÀ
ÓÀÊÉÈáÓ, ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓÀ ÃÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÖÒÈÉÄÒÈÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÓ
ÐÒÏÁËÄÌÀÓ. ÌÀÈÉ ÌÏßÉÍÀÅÄ ÍÀßÉËÉ ÉÓßÒÀ×ÏÃÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓÀ ÃÀ
ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÌÉÙßÄÅÀÈÀ ÂÏÍÉÅÒÖËÉ ÓÉÍÈÄÆÉÓÊÄÍ.
ÀÒÀÁÖËÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏÁÀ ÌàÉÃÒÏà ÉÚÏ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÒÄ-
ËÉÂÉÀÓÈÀÍ. ÌÀÈ ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÉÃÄÄÁÉÓ ÂÀÅÒÝÄËÄÁÉÓ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÃ
ÌÉÀÜÍÃÀÈ ÒÄ×ÏÒÌÉÒÄÁÖËÉ ÓÀáÉÈ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ ÉÓËÀÌÉ. ÂÀÒÄÂ-
ÍÖËÀà ÒÄ×ÏÒÌÉÓÔÄÁÉ ÂÀÌÏÃÉÏÃÍÄÍ Ï×ÉÝÉÀËÖÒÉ ÒÄËÉÂÉÉÓ ßÉÍÀÀÙ-
20
ÌÃÄÂ, ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÛÉ ÂÀÌÏáÀÔÀÅÃÍÄÍ ÁÖÒÑÖÀÆÉÖË ÉÃÄÏËÏÂÉÀÓ, ÍÄÒ-
ÂÀÅÃÍÄÍ ÌÖÓËÉÌÖÒ ÍÉÀÃÀÂÆÄ ÄÅÒÏÐÖË ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ-ÐÏËÉÔÉÊÖÒ
ÉÃÄÄÁÓ, ÝÃÉËÏÁÃÍÄÍ ÉÓËÀÌÉÓ ÃÀáÌÀÒÄÁÉÈ ÀÄáÓÍÀÈ ÀáÀËÉ ÓÀÌÄÝÍÉÄÒÏ
ÌÉÙßÄÅÄÁÉ [120, ÂÅ. 53]. ÀÌÉÔÏÌ ÉÚÏ, ÒÏÌ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁÄËÉ ÀË-
ØÀÅÀØÉÁÉ ÐÒÏÂÒÄÓÉÓ ÂÆÀÓ áÄÃÀÅÃÀ ÌáÏËÏà „ÖÝáÏ ÃÀÍÀÛÒÄÅÄÁÉÓÂÀÍ“
ÂÀßÌÄÍÃÉË ÉÓËÀÌÛÉ [117, ÂÅ.29]. ÀÓÄ ßÀÒÌÏÉÛÅÀ XIX Ó-ÉÓ 70-ÉÀÍ
ßËÄÁÛÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏÁÉÓ ÂÅÄÒÃÉÈ ÌÖÓËÉÌÖÒÉ ÒÄ×ÏÒÌÀÝÉÀ, ÀÍÖ
ÌÏÃÄÒÍÉÆÌÉ ÉÓËÀÌÛÉ. ÌÉÓÉ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÉ ÞÉÒÉÈÀÃÀÃ ÄÂÅÉÐÔÄËÄÁÉ
ÉÚÅÍÄÍ. ÌÉÓÉ ×ÖÞÄÌÃÄÁËÄÁÉ ÉÚÅÍÄÍ ÄÂÅÉÐÔÄËÄÁÉ ãÀÌÀË ÀÃ-ÃÉÍ ÀË-
À×ÙÀÍÉ (ßÀÒÌÏÛÏÁÉÈ ÀÅÙÀÍÄËÉ) ÃÀ ÌÖäÀÌÌÀà ÀÁÃÏ. ÌÏÃÄÒÍÉÆÌÉ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÂÀÉÛÀËÀ ËÏÆÖÍÂÉÈ – ÃÀÅÖÁÒÖÍÏÈ ÉÓËÀÌÓ ÓÀßÚÉÓÉ ÓÉß-
ÌÉÍÃÄ, ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÛÉ ÌÉÆÍÀà ÉÓÀáÀÅÃÀ ÒÄËÉÂÉÉÓ ÂÀÍÀáËÄÁÀÓ, ÌÉÓ
ÂÀÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀÓ ÃÏÂÌÀÔÄÁÉÓÂÀÍ, ÌÉÓ ÛÄÈÀÅÓÄÁÀÓ ÒÀÝÉÏÍÀËÖÒÉ ÀÆ-
ÒÏÅÍÄÁÉÓ ÌÏÈáÏÅÍÄÁÈÀÍ, ÃÙÉÓ ÐÏËÉÔÉÊÖÒ ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ÀÌÏ-
ÝÀÍÄÁÈÀÍ [ 53, ÂÅ.39].
ÀÒÀÁÖËÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏÁÉÓ ÊÀÒ ×ÏÒÌÖËÉÒÄÁÀÓ ÉÞËÄÅÀ ÐÒÏ×.
À. ÃÏËÉÍÉÍÀ: „1. ÀÒÀÁÖËÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏÁÉÓ ÉÃÄÖÒ ÓÀ×ÖÞÅÄËÓ
ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÀáÀË ÐÏËÉÔÉÊÖÒ ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ÀÌÏÝÀÍÄÁÈÀÍ,
ÒÀÝÉÏÍÀËÖÒÉ ÀÌÏÝÀÍÄÁÉÓ ÌÏÈáÏÅÍÄÁÈÀÍ ÌÉÓÀÃÀÂÄÁÖËÉ, ÂÀÍÀá-
ËÄÁÖËÉ ÉÓËÀÌÉ…; 2. ÒÄ×ÏÒÌÉÒÄÁÖËÉ ÉÓËÀÌÉÓ ÉÃÄÄÁÉ ÄÒßÚÌÉÓ XVIII
ÓÀÖÊÖÍÉÓ ×ÒÀÍÂÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ ÌÏÞÙÅÒÄÁÀÓ…; 3. ÀÒÀÁÖËÉ
ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏÁÉÓ ÂÀÍÖÚÏ×ÄË ÍÀßÉËÓ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÄÒÏÅÍÖË-ÂÀÌÀ-
ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÄËÉ ÌÉÓßÒÀ×ÄÁÄÁÉ. ÉÂÉ ÛÏÁÓ, ÄÒÈÉÓ ÌáÒÉÅ, ÂÀÏÒÄÁÖË
ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÓ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÊÖËÔÖÒÉÓÀÃÌÉ, ÌÄÏÒÄÓ ÌáÒÉÅ, ÀÒÀ-
ÁÖËÉ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÃÀ ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÃÉÃÄÁÉÓ ÀÙÏÒ-
ÞÉÍÄÁÉÓ ÐÀÔÒÉÏÔÖË ÉÃÄÀÓ; 4. ÌáÄÃÅÄËÏÁÀÛÉÀ ÌÉÙÄÁÖËÉ ÖÌÈÀÅÒÄÓÀÃ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ-ÒÄ×ÏÒÌÉÓÔÖËÉ ÂÀÒÃÀØÌÍÉÓ ÌÛÅÉ-
ÃÏÁÉÀÍÉ ÂÆÀ…; 5. áÀËáÉÓ ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ ÀÌÏÝÀÍÄÁÉ Ö×ÒÏ ÞÍÄËÀà ßÚÃÄ-
ÁÀ, ÅÉÃÒÄ ÄÅÒÏÐÀÛÉ, ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÊÖËÔÖÒÀÓÈÀÍ ÂÀÏÒÄÁÖËÉ ÃÀÌÏ-
ÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÒÄËÉÂÉÖÒÉ ÖÒÈÉÄÒÈÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÓ ÂÀÌÏ; 6.
ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÖËÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀ ÄÍÉàÄÁÀ ÆÏÂÉÄÒÈ ÓÏÝÉÀËÖÒ, ÐÉÒÅÄË
ÒÉÂÛÉ – ØÀËÈÀ ÄÌÀÍÓÉÐÀÝÉÉÓ ÓÀÊÉÈáÓ“ [52, ÂÅ.23-24].
ÀÒÀÁÖËÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÊÖËÔÖÒÖË ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ
ÀáÀËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀÛÉ, ÖÃÉÃÄÓÉ ÒÏËÉ ÉÈÀÌÀÛÀ ÐÒÄÓÉÓ
ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÌ. ÀÒÀÁ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÓ ÐÒÄÓÀ ÌÉÀÜÍÃÀÈ ÌÀÓÄÁÈÀÍ ÃÀ-
ÓÀÀáËÏÄÁÄË ÃÀ ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ ÓÀÌÖÛÀÏÄÁÉÓ ÂÀÓÀÔÀÒÄÁÄË ÖÌÈÀÅ-
ÒÄÓ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÃ [25, ÂÅ. 23]. ÓÉÒÉÀ-ËÉÁÀÍÛÉ ÂÀÌÏÃÉÏÃÀ ÑÖÒÍÀË-
ÂÀÆÄÈÄÁÉ „äÀÃÉÊÀÈ ÀË-ÀáÁÀÒÉ“, „ÀË-ÁÀÛÉÒÉ“, „ÀË-ÌÀÛÒÉÊÉ“ ÃÀ ÓáÅ.;
21
ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÊÉ – „ÌÉÓÁÀä ÀÛ-ÛÀÒÊÉ“, „ÀË-äÉËÀËÉ“, „ÀË-ÌÖÊÈÀÔÀ×É“,
„×ÀÈÀÈ ÀÛ-ÛÀÒÊÉ“, „ÀË-ÀáÁÀÒÉ“, „ÀË-ÀäÒÀÌÉ“ ÃÀ ÓáÅ. [24, ÂÅ.18,23].
ÀØ ÓÉÓÔÄÌÀÔÖÒÀà ÉÁÄàÃÄÁÏÃÀ ÌÝÉÒÄ ÆÏÌÉÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÍÀÈÀÒÂÌÍÉ, ÉÓÄ
ÏÒÉÂÉÍÀËÖÒÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ. 70-ÉÀÍÉ ßËÄÁÉÓ II ÍÀáÄÅÀÒÛÉ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ
ÂÀÌÏÃÉÏÃÀ 23 ÃÀÓÀáÄËÄÁÉÓ ÐÄÒÉÏÃÖËÉ ÂÀÌÏÝÄÌÀ, áÏËÏ 1892-ÃÀÍ
1900 ßËÀÌÃÄ – ÃÀÀáËÏÄÁÉÈ 150 ÂÀÆÄÈÉ ÃÀ ÁÄÅÒÉ ÑÖÒÍÀËÉ [ 24,
ÂÅ.18,23].
ÐÒÄÓÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÌ ÁÉÞÂÉ ÌÉÓÝÀ ÐÖÁËÉÝÉÓÔÖÒÉ ÑÀÍÒÉÓ ÜÀÌÏÚÀ-
ËÉÁÄÁÀÓ. ÐÖÁËÉÝÉÓÔÉÊÀÓÈÀÍ ÉÚÏ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÈÉÈØÌÉÓ ÚÅÄËÀ
ÝÍÏÁÉËÉ ËÉÔÄÒÀÔÏÒÉ, ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÌÖäÀÌÌÀà ÀÁÃÏ, ÀÃÉÁ ÉÓäÀÊÉ,
ÀË-ØÀÅÀØÉÁÉ, ÌÖÓÔÀ×À ØÀÌÉËÉ, ãÉÒãÉ ÆÄÉÃÀÍÉ, ÊÀÓÉÌ ÀÌÉÍÉ, ÅÀËÉ ÀÃ-
ÃÉÍ ÉÀØÖÍÉ ÃÀ ÓáÅÀ.
ÐÖÁËÉÝÉÓÔÉÊÀÌ ÃÀ ÐÒÄÓÀÌ ÃÉÃÉ ÒÏËÉ ÛÄÀÓÒÖËÀ ÀáÀËÉ ÄÍÏÁ-
ÒÉÅÉ ÃÀ ÓÔÉËÉÓÔÖÒÉ ÍÏÒÌÄÁÉÓ ÛÄÌÖÛÀÅÄÁÀÛÉ, áÄËÉ ÛÄÖßÚÏ ÀáÀËÉ
ÛÉÍÀÀÒÓÉÓÀ ÃÀ ÀÆÒÏÅÍÄÁÉÓ ÃÀÍÄÒÂÅÀÓ. ÈÀÅÉÓÉ ÒÏËÉ ÉÈÀÌÀÛÀ ÄÅÒÏ-
ÐÖËÉ ÂÀÆÄÈÄÁÉÓÀ ÃÀ ÑÖÒÍÀËÄÁÉÓ ÓÔÉËÉÓ ÂÀÝÍÏÁÀÌ, ÀØÔÉÖÒÌÀ ÌÈÀÒÂ-
ÌÍÄËÏÁÉÈÌÀ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÌ. ÀÌÀÓ ÄÌÀÔÄÁÏÃÀ ÏÒÀÔÏÒÖËÉ ÓÔÉËÉ, ÒÏ-
ÌÄËÛÉÝ ÀÒÀÁÄÁÉ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÀÃ ÛÄÖÃÀÒÄÁÄËÍÉ ÉÚÅÍÄÍ ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÊÖË-
ÔÖÒÉÓ ÀÚÅÀÅÄÁÉÓ ßËÄÁÛÉ.
ÈÀÅÉÓ ÌáÒÉÅ ÐÖÁËÉÝÉÓÔÉÊÀÌ ÃÀ ÐÒÄÓÀÌ ÃÉÃÀà ÂÀÍÀÐÉÒÏÁÀ ÀáÀËÉ
ÌÝÉÒÄ ÆÏÌÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÑÀÍÒÄÁÉÓ ÜÀÓÀáÅÀ-ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ.
ÀáÀËÌÀ ÝáÏÅÒÄÁÀÌ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÝÅËÉËÄÁÄÁÉ ÛÄÉÔÀÍÀ ÀÒÀÁÖË
ÐÏÄÆÉÀÛÉ. XIX Ó-ÉÓ II ÍÀáÄÅÀÒÛÉ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÃÍÄÍ áÀËÉË ÀË-ÉÀÆÉãÉ,
ÀÁà ÀË-ËÀä ×ÉØÒÉ, ÌÀäÌÖà ÓÀËÉÌ ÀË-ÁÀÒÖÃÉ, ÀäÌÀà ÛÀÅÊÉ ÃÀ äÀ×ÉÆ
ÉÁÒÀäÉÌÉ. ÉÓÉÍÉ ÐÉÒÅÄËÍÉ ÉÚÅÍÄÍ (ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÁÏËÏ ÓÀÌÉ), ÅÉÍÝ
ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ËÄØÓÉÓ ×ÏÒÌÄÁÉ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÉÃÄÄÁÉÓ ÂÀÌÏÓÀáÀÔÀÅÀÃ
ÂÀÌÏÉÚÄÍÀ. ÌÀÈÉ ËÄØÓÄÁÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÀÆÒÉÓ ÂÀÒÊ-
ÅÄÖËÏÁÀ ÃÀ ËÏÂÉÊÖÒÉ ÈÀÍÌÉÌÃÄÅÒÏÁÀ, ÂÀÌÏÓÀáÅÉÓ ÓÉÆÖÓÔÄ ÃÀ ÂÀÍ-
ÓÀÆÙÅÒÖËÏÁÀ, ÂÀÍÚÄÍÄÁÖË ÌÓãÄËÏÁÀÈÀ ÓÀáÏÅÀÍÉ ÂÀÍÓÀáÉÄÒÄÁÀ,
ÀÌÀÙËÄÁÖËÉ ÓÔÉËÉ.
Ö×ÒÏ ÃÉÃÉ ÞÅÒÄÁÉ ÌÏáÃÀ ÐÒÏÆÀÛÉ. ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÀáÀËÌÀ ÐÉÒÏÁÄÁÌÀ
ÌßÄÒËÄÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ ÃÀÓÅÀ ÀáÀËÉ ÀÌÏÝÀÍÄÁÉ, ÒÏÌÄËÈÀ ÂÀÃÀßÚÅÄÔÀ
ÊËÀÓÉÊÖÒ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÆÄ ÃÀÚÒÃÍÏÁÉÈ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉ ÉÚÏ. ÃÀáÌÀÒÄÁÀ
ÄÅÒÏÐÉÃÀÍ ÌÏÅÉÃÀ. ÄÅÒÏÐÖËÉ ËÉÔÀÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÝÍÏÁÀÌ, ÌÉÓÉ
ÌÄÈÏÃÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌÉÙßÄÅÄÁÉÓ ÀÈÅÉÓÄÁÀÌ ÞÉÒÉÈÀÃÀà ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÀ ÀáÀËÉ,
ÀÒÀÁÖËÉ ÐÒÏÆÉÓÈÅÉÓ ÀØÀÌÃÄ ÖÝÍÏÁÉ ÑÀÍÒÄÁÉÓ ×ÏÒÌÉÒÄÁÀ (ÉáÉËÄÈ
ÌÀäÌÖà ÈÄÉÌÖÒÉÓ ÓÉÔÚÅÄÁÉ 35-Ä ÂÅÄÒÃÆÄ). ÌÀÂÒÀÌ ÌÈËÀà ÌÀÒÈÄÁÖËÉ
ÀÒ ÖÍÃÀ ÉÚÏÓ ÌÝÉÒÄ ÆÏÌÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÑÀÍÒÄÁÉÓ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÉÓ
22
ÀáÓÍÀ ÌÀÒÔÏ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÀÍ ÐÖÁËÉÝÉÓÔÉÊÉÓ ÀÙÌÀÅËÏÁÉÈÀ
ÃÀ ÌÉÓÉ ÓÐÄÝÉ×ÉÊÉÈ. ÍÏÅÄËÀÓ ÃÀ ÌÏÈáÒÏÁÀÓ äÚÀÅÃÀ ßÉÍÀÌÏÒÁÄÃÉ
ÌÀÊÀÌÉÓ ÓÀáÉÈ. ÈÀÅÃÀÐÉÒÅÄËÀà ÍÏÅÄËÉÓÀ ÃÀ ÌÏÈáÒÏÁÉÓ ÂÀÍÅÉ-
ÈÀÒÄÁÀ áÃÄÁÏÃÀ ÌÀÊÀÌÉÓ ×ÏÒÌÉÓ ÂÀÃÌÏÙÄÁÉÈ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÓÛÉ ÃÄÁÃÍÄÍ
ÀáÀË ÛÉÍÀÀÒÓÓ (ÌÀÂ. ÄÂÅÉÐÔÄËÄÁÉ ÀËÉ ÌÖÁÀÒÀØÉ, ÀË-ÌÖÅÀÉËÉäÉ ÃÀ
ÓáÅ.). ÄÓ ÑÀÍÒÄÁÉ ÃÀÓÒÖËÄÁÖË ÓÀáÄÓ ÉÙÄÁÓ ÀÒÀÁÉ ÄÌÉÂÒÀÍÔÉ
ÌßÄÒËÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ.* ÀØ ÖÍÃÀ ÛÄÅÍÉÛÍÏÈ, ÒÏÌ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ
ÐÒÏÆÀÉÊÏÓÄÁÉ ÞÉÒÉÈÀÃÀÃ ÝÃÉËÏÁÃÍÄÍ ÞÅÄËÉ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ
×ÏÒÌÄÁÉÓ, ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀÃ, ÌÀÊÀÌÉÓ ×ÏÒÌÉÓ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀÓ [6À], ÓÉÒÉÄËÉ
ÃÀ ËÉÁÀÍÄËÉ ÌßÄÒËÄÁÉ ÊÉ ßÀÒÌÀÔÄÁÉÈ ÃÀ ÈÀÌÀÌÀà ÉÚÄÍÄÁÃÍÄÍ
ÄÅÒÏÐÖËÉ ÐÒÏÆÉÓ (ÌÏÈáÒÏÁÀ, ÒÏÌÀÍÉ) ÌÉÙßÄÅÄÁÓ. ÄÓ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖËÉ
ÌÉÃÂÏÌÄÁÉ ÉÌÉÈ ÖÍÃÀ ÀÉáÓÍÀÓ, ÒÏÌ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ÌßÄÒËÄÁÉÓ
ÖÌÒÀÅËÄÓÏÁÀÓ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÌÉÙÄÁÖËÉ äØÏÍÃÀ ÊÀÉÒÏÓ ÖÌÀÙËÄÓ
*
ÀÒÀÁÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ ÌÖäÀÌÌÀà ×ÀÒÉà ÙÀÆÉ ÈÖÍÉÓÉÓ ÑÖÒÍÀË “ÀË-×ÉØÒÛÉ” (1958
ß. N 7) ÂÀÌÏØÅÄÚÍÄÁÖË ÓÔÀÔÉÀÛÉ ÓÅÀÌÓ ÊÉÈáÅÀÓ, äØÏÍÃÀÈ ÈÖ ÀÒÀ ÀÒÀÁÄÁÓ XX
Ó-ÌÃÄ ÍÏÅÄËÀ ÃÀ ÒÏÌÀÍÉ? ÉÂÉ ÐÀÓÖáÏÁÓ: “ÀÒÀ, ÅÉÔÚÅÉÈ ÜÅÄÍ, ÈÖ “ÍÏÅÄËÀÓÀ”
ÃÀ “ÒÏÌÀÍÓ” ÌÉÅÖÃÂÄÁÉÈ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ, ÃÀÓÀÅËÄÈÛÉ ÌÉÙÄÁÖËÉ ÂÀÂÄÁÉÈ.
ÌÀÂÒÀÌ ÈÖ ÍÏÅÄËÀÓÀ ÃÀ ÒÏÌÀÍÛÉ ÅÉÂÖËÉÓáÌÄÁÈ ÚÅÄËÀ×ÄÒÓ, ÒÀÝ ÃÀÊÀÅ-
ÛÉÒÄÁÖËÉÀ ÌáÀÔÅÒÖË ÐÒÏÆÀÓÈÀÍ, ÃÀÅÉÍÀáÀÅÈ, ÒÏÌ ÀÒÀÁÄÁÌÀ ÁÄÅÒÓ ÌÉÀÙßÉÄÓ
áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ÀÌ ÃÀÒÂÛÉ. ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÍÏÅÄËÀ ÃÀ ÒÏÌÀÍÉ ÉÛÅÀ ÌÀÊÀÌÄÁÉÃÀÍ.
ÌÀÍ (ÌÀÊÀÌÀ –Ì.Ø.) ÌÉÓÝÀ ÌßÄÒËÄÁÓ ×ÏÒÌÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÂÀÌÏÉÚÄÍÄÓ ÈÀÅÉÀÍÈ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ ÍÀÓÉ× ÀË-ÉÀÆÉãÉÌ ÃÀ ÀäÌÀà ×ÀÒÉÓ ÀÛ-ÛÉÃÉÀÊÌÀ. ÌÀÂÒÀÌ ÀÌ
×ÏÒÌÀÌ ÝÅËÉËÄÁÄÁÉ ÂÀÍÉÝÀÃÀ ÃÏØÔÏÒ äÖÓÀÉÍ äÀÉØÀËÉÓ ÒÏÌÀÍÉÓ “ÆÄÉÍÀ-
ÁÉÓ`ÂÀÌÏÓÅËÉÈ. Ö×ÒÏ ÓßÏÒÉ ÅÉØÍÄÁÏÃÉÈ ÂÅÄÈØÅÀ, ÒÏÌ ÄÓ Ö×ÒÏ ãÄÁÒÀÍÉÓ
ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÀÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÌÀÍ 1906 ß. ÂÀÌÏÓÝÀ “ÌÃÄËÏÈÀ ÓÀÐÀÔÀÒÞËÏÄÁÉ” ÒÅÀ
ßËÉÈ ÀÃÒÄ, ÅÉÃÒÄ “ÆÄÉÍÀÁÉ” äÀÉØÀËÉÓÀ ÃÀ ÄÒÈÉ ßËÉÈ ÀÃÒÄ ÅÉÃÒÄ ÀË-
ÌÖÅÄÉËÉäÉÓ “ÉÓÀ ÉÁÍ äÉÛÀÌÉÓ ÉÓÔÏÒÉÀ”, ÒÏÌÄËÉÝ ÈÀÅÉÓ ÈÀÅÛÉ ÛÄÉÝÀÅÓ
ÒÏÂÏÒÝ ÒÏÌÀÍÉÓ, ÉÓÄ ÌÀÊÀÌÉÓ ÍÉÛÍÄÁÓ. ÀÌÉÓ ÛÄÌÃÄÂ ÀÒÀÁÖËÉ ÍÏÅÄËÀ ÃÀ
ÒÏÌÀÍÉ ÓßÒÀ×Àà ÂÀÍÅÉÈÀÒÃÀ ÃÀ ÀÌÑÀÌÀà ÜÅÄÍ ÂÅÀØÅÓ ÖÆÀÒÌÀÆÀÒÉ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ”[39, ÂÅ.146]. ÀÒÀÁÉ ÀÓ-ÓÀÌÀÅÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÍÏÅÄËÉÓ ÞÉÒÄÁÓ áÄÃÀÅÓ
ÉÓËÀÌÀÌÃÄËÉ ÐÄÒÉÏÃÉÓ ÓÀÂÌÉÒÏ ÄÐÏÓÛÉ, ÚÖÒÀÍÓÀ ÃÀ ÀÁÀÓÄËÈÀ áÀÍÀÛÉ
ÛÄØÌÍÉË ÐÒÏÆÀÖË ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ. ÛÄÌÃÄ ÉÂÉ ÓÀÊÌÀÏà ÈÀÌÀÌ ÂÀÍÝáÀÃÄÁÀÓ
ÀÊÄÈÄÁÓ: “ÌÀÂÒÀÌ ÈÖ ÂÀÅÉÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÈ ÉÓÔÏÒÉÖË ×ÀØÔÏÒÄÁÓ, ÛÄÉÞËÄÁÀ
ÅÈØÅÀÈ, ÒÏÌ ÀÒÀÁÖËÉ ÍÏÅÄËÀ ÂÀÌÏÜÍÃÀ ÄÒÈÃÒÏÖËÀÃ ÃÀÓÀÅËÖÒÈÀÍ ÄÒÈÀÃ
ÌÄ-19 Ó-ÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÛÉ.”ÃÀ ÉØÅÄ ÌÏÖËÏÃÍÄË ÃÀÓÊÅÍÀÓ ÀÊÄÈÄÁÓ:”ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ
ÀÒÀÁÖËÉ ÍÏÅÄËÉÓ ÃÀÁÀÃÄÁÀ ÖÍÃÀ ÃÀÅÀÈÀÒÉÙÏÈ 1870 ßËÉÈ, ÒÏÝÀ ÂÀÜÍÃÀ
ÀÒÀÁÖËÉ ÐÄÒÉÏÃÖËÉ ÁÄàÃÅÉÈÉ ÏÒÂÀÍÏÄÁÉ. ÐÉÒÅÄËÉ ÌÏÈáÒÏÁÀ ÃÀÉÁÄàÃÀ
ÑÖÒÍÀË “ÀË-ãÀÍÀÍÛÉ` [106, ÂÅ.27-28].
23
ÓÀÓßÀÅËÄÁËÄÁÛÉ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÀË-ÀÆäÀÒÉÓ ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÛÉ. ÌÀÈÉ ÃÉÃÉ
ÍÀßÉËÉ ÖÀÒÚÏ×ÃÀ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓ ÌÉÙßÄÅÄÁÉÈ ÓÀÒÂÄÁ-
ËÏÁÀÓ. ÓÉÒÉÄË ÃÀ ËÉÁÀÍÄË ÌßÄÒËÄÁÓ ÊÉ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÌÉÙÄÁÖËÉ
ØÏÍÃÀÈ ÃÀÓÀÅËÄËÉ ÌÉÓÉÏÍÄÒÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÃÀÀÒÓÄÁÖË ÓÊÏËÄÁÓÀ ÃÀ
ÖÌÀÙËÄÓ ÓÀÓßÀÅËÄÁËÄÁÛÉ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÄÅÒÏÐÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ, ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ
ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÃÉÃÉ ÉÚÏ [220, ÂÅ.18, 19, 20].
XIX Ó-ÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ ÝÀËÊÄ ÑÀÍÒÀÃ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÃÀ ÉÓÔÏÒÉÖËÉ
ÒÏÌÀÍÉ. Ä. ÊÒÀÜÊÏÅÓÊÉ ÖÀÒÚÏ×ÃÀ, ÒÏÌ ÉÓ ÉÚÏÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ ÛÖÀ
ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖËÉ ÓÀÂÌÉÒÏ ÄÐÏÓÉÓÀ ÃÀ ÈÅËÉÃÀ, ÒÏÌ ÒÏÌ ÉÂÉ
ÂÀÃÌÏÙÄÁÖËÉÀ ÄÅÒÏÐÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÃÀÍ [68,Ô.III, ÂÅ.25]. ÆÏÂÉ
ÌÊÅËÄÅÀÒÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÐÉÒÅÄËÉ ÉÓÔÏÒÉÖËÉ ÒÏÌÀÍÉ ÉÚÏ ãÀÌÉË ÍÀäË
ÌÖÃÀÅÀÒÉÓ „ÌÖÓËÉÌÖÒÉ ÊÖËÔÖÒÀ ÁÀÙÃÀÃÛÉ“ (1882 ß.). Ä. ÀÒÀÓËÉ ÀÌ
ÀÆÒÓ ÀÒ ÉÆÉÀÒÄÁÓ ÃÀ ÐÉÒÅÄË ÉÓÔÏÒÉÖË ÒÏÌÀÍÀÃ ÌÉÉÜÍÄÅÓ ÓÄËÉÌ ÀË-
ÁÖÓÈÀÍÉÓ „ÆÀÍÖÁÉÀÓ“ ÃÀ „ÁÖÃÖÒÓ“ (1871-1872 ) [30, ÂÅ.41]. ÃÀÓÒÖËÄ-
ÁÖË ÓÀáÄÓ ÄÓ ÑÀÍÒÉ, ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ, ãÉÒãÉ ÆÄÉÃÀÍÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ
ÉÙÄÁÓ.
ÉÓÔÏÒÉÖË ÒÏÌÀÍÓ ßÉÍ ÖÓßÒÄÁÃÀ ÉÓÔÏÒÉÖËÉ ÃÒÀÌÀ. ÌÉÓÉ
ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÉ ÉÚÅÍÄÍ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÈ ËÉÁÀÍÄËÉ, ÌÀÂÒÀÌ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ
ÌÏÙÅÀßÄ ÀÃÉÁ ÉÓäÀÊÉ, áÀËÉË ÀË-ÉÀÆÉãÉ, ÍÀãÉÁ äÀÃÀÃÉ.
ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÞÅÒÄÁÉ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ ÂÅÉÀÍ ÃÀÉßÚÏ ÈÖÍÉÓÛÉ. ×ÒÀÍ-
ÂÄÁÉÓ ÌÏÓÅËÀÌÃÄ ÈÖÍÉÓÉ ÊÖËÔÖÒÖËÀÃ ÜÀÌÏÒÜÄÍÉËÉ ÉÚÏ. ÈÖÍÉ-
ÓÄËÄÁÉ ÂÀÍÀÈËÄÁÀÓ ÉÙÄÁÃÍÄÍ ÓÀÓÖËÉÄÒÏ ÓÊÏËÄÁÛÉ – ØÖÈÀÁÄÁÛÉ.
ÌÓÖÒÅÄËÓ ÛÄÄÞËÏ ÓßÀÅËÀ ÂÀÍÄÂÒÞÏ Ø. ÈÖÍÉÓÉÓ ÃÉà ÌÄÜÄÈÛÉ – ÄÆ-
ÆÀÉÈÖÍÀÛÉ. ×ÀØÔÉÖÒÀà ÄÓ ÉÚÏ ÌÄÜÄÈÉ-ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÉ, ÒÄËÉÂÉÖÒÉ
ÓÀÓßÀÅËÄÁÄËÉ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÀË-ÀÆäÀÒÉÓ ÔÉÐÉÓÀ.
ØÅÄÚÍÉÓ ÊÏËÏÍÉÆÀÝÉÉÓ ÛÄÌÃÄ ÓßÒÀ×Àà ÉßÚÏ ÆÒÃÀ ÊÄÒÞÏ
×ÒÀÍÂÖËÌÀ ÓÊÏËÄÁÌÀ, ÓÀÃÀÝ ÁÀÅÛÅÄÁÉ ÉÙÄÁÃÍÄÍ ÃÀßÚÄÁÉÈ, ÓÀÛÖÀËÏ
ÃÀ ÐÒÏ×ÄÓÉÖË ÂÀÍÀÈËÄÁÀÓ. ÉÚÏ ÉÔÀËÉÖÒÉ ÓÊÏËÄÁÉÝ. ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ
ÂÀÉáÓÍÀ ÖÌÀÙËÄÓÉ ÓÀÓßÀÅËÄÁÄËÉ. ØÖÈÀÁÄÁÛÉ ÓßÀÅËÀ ÀÒÀÁÖË ÄÍÀÆÄ
ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÃÀ, ×ÒÀÍÂÖË ÓÊÏËÄÁÛÉ – ×ÒÀÍÂÖËÀÃ, áÏËÏ ×ÒÀÍÂÖË-
ÀÒÀÁÖË ÓÊÏËÄÁÛÉ – ÏÒÉÅÄ ÄÍÀÆÄ. ÀÒÀÁÖËÉ ÄÍÉÓ ÓßÀÅËÄÁÀ ÃÀÁÀË
ÃÏÍÄÆÄ ÉÃÂÀ. ÀÌÉÔÏÌ ÀÒÀÁÖËÉ ÄÍÉÓÀ ÃÀ ÊÖËÔÖÒÉÓ ÊÀÒÂÀà ÛÄÓßÀÅËÉÓ
ÌÓÖÒÅÄËÉ ÉÞÖËÄÁÖËÉ ÉÚÏ ÛÄÓÖËÉÚÏ ÃÉÃ ÌÄÜÄÈÛÉ [107, ÂÅ.199-200].
ÈÖÍÉÓÉÓ ÉÓÔÏÒÉÀÛÉ ×ÀÓÃÀÖÃÄÁÄËÉÀ áÀÉÒ ÀÃ-ÃÉÍ ÀÈ-ÈÖÍÉÓÉÓ (1825-
1890), ÂÀÌÏÜÄÍÉËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏ ÌÏÙÅÀßÉÓÀ ÃÀ ÐÏËÉÔÉÊÏÓÉÓ, ÃÉÃÉ
ÒÄ×ÏÒÌÀÔÏÒÉÓ, ÐÉÒÅÄËÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÉÓ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀ. ÌÀÍ ÁÄÅÒÉ
ÂÀÀÊÄÈÀ ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÓÀÈÀÅÄÛÉ
ÚÏ×ÍÉÓÀÓ (1873-1877). ÈÖÍÉÓÛÉ ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ ÌÏÞÒÀÏÁÀ ÂÀÀØ-
24
ÔÉÖÒÃÀ 80-ÉÀÍÉ ßËÄÁÉÓ ÛÖÀ ÐÄÒÉÏÃÉÃÀÍ, ÌÀÓ ÛÄÌÃÄ ÒÀÝ ÓÀÌÛÏÁËÏÛÉ
ÃÀÁÒÖÍÃÍÄÍ ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÛÉ ÓÀÓßÀÅËÄÁËÀà ÂÀÂÆÀÅÍÉËÉ „ÀÓ-ÓÀÃÉÊÉÀÓ“
ÊÖÒÓÃÀÌÈÀÅÒÄÁÖËÄÁÉ. 1888 ß. ÂÀÌÏÅÉÃÀ ÐÉÒÅÄËÉ ÂÀÆÄÈÉ.
ÏÒÉ ÓÀÖÊÖÍÉÓ ÌÉãÍÀÆÄ ÈÖÍÉÓÛÉ ÉÚÏ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓÀ ÃÀ ÊÖË-
ÔÖÒÉÓ ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ ÝÄÍÔÒÉ: 1. ÖÌÀÙËÄÓÉ ÓÀÓÖËÉÄÒÏ ÓÀÓßÀÅËÄÁÄËÉ ÀÆ-
ÆÀÉÈÖÍÀ, 2. ÊÖËÔÖÒÖË-ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ ÝÄÍÔÒÉ „áÀËÃÖÍÉÀ“ (ÃÀÀÒ-
ÓÃÀ 1896 ß.), 3. ×ÒÀÍÂÖË-ÈÖÍÉÓÖÒÉ ÊÏËÄã – „ÓÀÃÉÊÉÓ“ ÊÖÒ-
ÓÃÀÌÈÀÅÒÄÁÖËÈÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ (ÃÀÀÒÓÃÀ 1905 ß.), 4. ÄÒÏÅÍÖËÉ
ÓÀãÀÒÏ ÁÉÁËÉÏÈÄÊÀ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÖÌÀÙËÄÓÉ ÊÖÒÓÉÈ. ÉÂÉ
ÌÏÀßÚÏ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÈÌÝÏÃÍÄ ÖÓÌÀÍ ÀË-ÊÀÊÉÌ [ 216, ÂÅ.283].
ÂÀÓÖËÉ ÓÀÖÊÖÍÉÓ ÌÄÏÒÄ ÍÀáÄÅÒÉÃÀÍ ÉßÚÏ ÂÀÌÏÝÏÝáËÄÁÀ ÈÖÍÉÓÉÓ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÌ. ÐÉÒÅÄËÉ, ÅÉÍÝ ÂÀÌÏÅÉÃÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÃÀ
ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÜÀÌÏÒÜÄÍÉËÏÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÉÚÏ ÐÏÄÔÉ-ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄ-
ÁÄËÉ ÌÀäÌÖà ÊÀÁÀÃÖ (1819-1871). ÓÀÖÊÖÍÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÉÓÈÅÉÓ ÐÏÐÖ-
ËÀÒÏÁÀ ÌÏÉáÅÄàÀ ÉÓÔÏÒÉÖË-ÁÉÏÂÒÀ×ÉÖËÉ áÀÓÉÀÈÉÓ ÐÒÏÆÀÖËÌÀ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÌÀ.
XIX Ó-ÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÉÃÀÍ ÓßÒÀ×Àà ÉßÚÏ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ ÐÏÄÆÉÀÌ.
ÈÖÍÉÓÉÓ ÀáÀËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ×ÖÞÄÌÃÄÁËÀà ÌÉÜÍÄÖËÉÀ ÛÀÃËÉ áÀÆÀÍÃÀÒÉ
(1881-1954 ) – ÈÖÍÉÓÉÓ „ÐÏÄÔÄÁÉÓ ÄÌÉÒÀÓ ßÏÃÄÁÖËÉ. ÉÂÉ ßÄÒÃÀ
ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ËÄØÓÉÓ ×ÏÒÌÉÈ, ÌÀÂÒÀÌ ÛÉÍÀÀÒÓÉÈ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄÁÀÓ
ÄáÌÀÖÒÄÁÏÃÀ. ÈÖÍÉÓÉÓ ÐÏÄÆÉÀÓ ÍÀÌÃÅÉË ÒÄ×ÏÒÌÀÔÏÒÀà ÌÏÄÅËÉÍÀ
ÀÁÖ Ë-ÊÀÓÉÌ ÀÛ-ÛÀÁÉ (1909-1934) – ÐÉÒÅÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÉ ÐÏÄÔÉ
ÈÖÍÉÓÛÉ. 1929 ßÄËÓ ÉÂÉ ÂÀÌÏÅÉÃÀ ÓÀãÀÒÏ ËÄØÝÉÉÈ („ÐÏÄÔÖÒÉ
ßÀÒÌÏÓÀáÅÀ ÀÒÀÁÄÁÈÀÍ“), ÓÀÃÀÝ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÐÏÆÉÝÉÄÁÉÃÀÍ ÌÊÀÝÒÀÃ
ÂÀÀÊÒÉÔÉÊÀ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÉ ÃÀ ÈÀÍÀÌÏÊÀËÌÄÄÁÓ ÌÏÖ-
ßÏÃÀ ÛÄÄØÌÍÀÈ „ÀáÀËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ“ „ÀáÀËÉ ÓÖËÉÓ“ ÛÄÓÀ×ÄÒÉÓÀÃ.
ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÓÀØÌÄÄÁÉ ÂÀÀÂÒÞÄËÄÓ ÌÀäÌÖà ÁÖÒÂÉÁÀÌ, ÌÖÓÔÀ×À áÒÀÉÄ×ÌÀ ÃÀ
ÓáÅÄÁÌÀ.
ÀáÀËÉ ÐÒÏÆÀÖËÉ ÑÀÍÒÄÁÉÓ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀ 30-ÉÀÍ ßËÄÁÛÉ ÃÀÊÀÅ-
ÛÉÒÄÁÖËÉ ÉÚÏ ÐÒÄÓÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÓÈÀÍ. ÐÒÄÓÉÓ ×ÖÒÝËÄÁÆÄ ÉÁÄà-
ÃÄÁÏÃÀ ÌÝÉÒÄ ÆÏÌÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ, ÖÌÄÔÄÓÀà ÌÀÊÀÌÉÓ ÓÀáÉÓÀ, ÒÀÌÀÝ
ÍÉÀÃÀÂÉ ÌÏÖÌÆÀÃÀ ÍÏÅÄËÀÓ.
ÄÒÀÚÛÉ ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÀÙÌÀÅËÏÁÀ ÃÀÉßÚÏ XX Ó-ÉÓ
ÐÉÒÅÄËÉ ßËÄÁÉÃÀÍ, ÖÐÉÒÀÔÄÓÀà ÄÂÅÉÐÔÄËÈÀ ÂÀÅËÄÍÉÈ. ÈÀÅÃÀ-
ÐÉÒÅÄËÀÃ ÐÏÄÆÉÀ ÅÉÈÀÒÃÄÁÏÃÀ. ÐÏÄÆÉÀÛÉ ÏÒÉ ÐÉÒÏÅÍÄÁÀ ÂÀÌÏÉÒ-
ÜÄÏÃÀ: ÀÆ-ÆÀäÀÅÉ (1863-1936) ÃÀ ÀÒ-ÒÖÓÀ×É (1875-1945).ÏÒÉÅÄ ÐÏÄÔÉ
ÄÒÀÚÛÉ ÓÀÂÀÍÌÀÀáËÄÁËÏ ÌÏÞÒÀÏÁÉÓ ÓÀÈÀÅÄÛÉ ÉÃÂÀ. ÉÓÉÍÉ ßÉÍÀÀÙ-
ÌÃÄÂÍÉ ÉÚÅÍÄÍ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÉÃÄÀËÄÁÉÓÀ
25
ÀÍ ÓÒÖËÉ ÖÀÒÚÏ×ÉÓÀ. ÌÓÀÅÓÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ äØÏÍÃÀÈ ÌÀÈ ÃÀÓÀÅ-
ËÄÈÉÓÀÃÌÉ, ÖÀÒÚÏ×ÃÍÄÍ ÒÏÂÏÒÝ ÁÒÌÀà ÌÉÁÀÞÅÀÓ ÃÀ ÂÀÃÌÏÙÄÁÀÓ, ÉÓÄ
ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÃÀÓÀÅËÖÒÉÓ ÖÀÒÚÏ×ÀÓ. ÌÀÈÅÉÓ ÌÉÖÙÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÚÏÅÄË-
ÂÅÀÒÉ ÖÊÉÃÖÒÄÓÏÁÀ ÃÀ ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ, ÌáÀÒÓ ÖàÄÒÃÍÄÍ ÃÀÓÀÅ-
ËÖÒÉÓÀ ÃÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÖÒÉÓ ÂÏÍÉÅÒÖË ÓÉÍÈÄÆÓ [225, ÂÅ. 7, 8, 12, 13].
ÌÀÂÒÀÌ ÉÓÉÝ ÀÙÓÀÍÉÛÍÀÅÉÀ, ÒÏÌ ÀÆ-ÆÀäÀÅÉ Ö×ÒÏ ÈÀÅÉÓÖ×ËÀà ÌÏÀÆ-
ÒÏÅÍÄ, ×ÉËÏÓÏ×ÉÖÒ-ÐÄÓÉÌÉÓÔÖÒÉ ÄË×ÄÒÉÓ ÐÏÄÔÉ ÉÚÏ, ÀÒ-ÒÖÓÀ×É ÊÉ
Ö×ÒÏ ÉáÒÄÁÏÃÀ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ×ÏÒÌÄÁÉÓ ÛÄÍÀÒÜÖÍÄÁÉÓÊÄÍ. ÌÀÂÒÀÌ
ÛÉÍÀÀÒÓÏÁËÉÅÉ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ ÉÂÉ ÀÒÀÍÀÊËÄÁÉ ÍÏÅÀÔÏÒÉ ÉÚÏ, ÅÉÃÒÄ
ÀÆ-ÆÀäÀÅÉ. ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÖËÉ ÓÉÞËÉÄÒÉÈ ÉÓÌÏÃÀ ÌÉÓ ËÄØÓÄÁÛÉ ÓÏÝÉÀ-
ËÖÒÉ ÌÏÔÉÅÄÁÉ. ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ ÀÒÀÁÈÀ ÃÉÃÄÁÖËÉ ßÀÒÓÖËÉ áÛÉÒÀÃ
ÛÈÀÀÂÏÍÄÁÃÀ ÛÄÄØÌÍÀ ÈÀÅÉÓÄÁÖÒÉ ËÉÒÉÊÖË-ÄÐÉÊÖÒÉ ÓÖÒÀÈÄÁÉ. Ä.
ÊÒÀÜÊÏÅÓÊÉ ÀÌ ÏÒÉ ÄÒÀÚÄËÉ ÐÏÄÔÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÓ ÌÀÙÀË ÛÄ×ÀÓÄÁÀÓ
ÀÞËÄÅÓ ÃÀ ÌÉÉÜÍÄÅÓ, ÒÏÌ ÉÓÉÍÉ ÌÄÏÝÄ ÓÀÖÊÖÍÉÓ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓÈÅÉÓ
ÀÒÀÍÀÊËÄÁ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ×ÉÂÖÒÄÁÉ ÉÚÅÍÄÍ, ÅÉÃÒÄ ÓÀÚÏÅÄËÈÀÏÃ
ÀÙÉÀÒÄÁÖËÉ, “ÐÏÄÆÉÉÓ ÄÌÉÒÄÁÀÔ ßÏÃÄÁÖËÉ ÀäÌÀà ÛÀÅÊÉ ÃÀ áÀËÉË
ÌÖÔÒÀÍÉ [69, Ô.111, ÂÅ.102].
20-ÉÀÍÉ ßËÄÁÉÃÀÍ ÄÒÀÚÛÉ ÅÉÈÀÒÃÄÁÀ ÐÒÏÆÀ. ÜÀÌÏÚÀËÉÁÃÀ
ÍÏÅÄËÉÓ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ×ÏÒÌÀ, ÂÀÒÊÅÄÖË ßÀÒÌÀÔÄÁÀÓ ÌÉÀÙßÉÀ
ÃÒÀÌÀÔÖÒÂÉÀÌ. ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ßÅËÉËÉ ÌÉÖÞÙÏÃÀ Ø. ÌÏÓÖËÉÓ
ÈÄÀÔÒÓÀ ÃÀ ÌÉÓ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÓ ÉÀäÉÀ ÀË-ÌÖÒÀÁÉÓ. ÞÉÒÉÈÀÃÀà ÉÃÂ-
ÌÄÁÏÃÀ ÐÀÔÒÉÏÔÖË ÈÄÌÀÆÄ ÛÄØÌÍÉËÉ ÐÉÄÓÄÁÉ. ÓÀ×ÖÞÅÄËÉ ÜÀÄÚÀÒÀ
ÒÏÌÀÍÉÓ ÑÀÍÒÓ. ÌÉÓÉ ÖÃÉÃÄÓÉ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍÄËÉ ÉÚÏ Ø. ÌÏÓÖËÉÓ
ÌÊÅÉÃÒÉ ÓÖËÀÉÌÀÍ ×ÀÉÃÉ. 20-ÉÀÍÉ ßËÄÁÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÉÃÀÍ ÀÓÐÀÒÄÆÆÄ
ÂÀÌÏÓÖËÉ ÄÒÀÚÄËÉ ÐÒÏÆÀÉÊÏÓÄÁÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÂÀÅ-
ËÄÍÉÈ ÖÊÅÄ ÀÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÃÀ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÌÏÈáÏÅÍÉËÄÁÄÁÓ,
ÀÓÀáÀÅÃÀ ÄÒÀÚÓÀ ÃÀ ÀÒÀÁÖË ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÛÉ ÌÉÌÃÉÍÀÒÄ ÐÒÏÝÄÓÄÁÓ
(ÌÀäÌÖà ÀäÌÀà ÀÓ-ÓÀÉÃÉ, ÆÖ-Í-ÍÖÍ ÀÉÖÁÉ ÃÀ ÓáÅ.).
ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÓÀØÌÄÛÉ ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ
ÌÝáÏÅÒÄÁÉ ËÉÔÄÒÀÔÏÒÄÁÉÓ ÂÅÄÒÃÉÈ ÃÉÃÉÀ ÀÌÄÒÉÊÉÓ ÊÏÍÔÉÍÄÍÔÆÄ
ÓÀÝáÏÅÒÄÁËÀà ÂÀÃÀÓÖËÉ ÓÉÒÉÄËÉ ÃÀ ËÉÁÀÍÄËÉ ËÉÔÄÒÀÔÏÒÄÁÉÓÀ ÃÀ
ÓÀÆÏÂÀÃÏ ÌÏÙÅÀßÄÈÀ ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÀ. ÌÀÈ ÀØ ÀØÔÉÖÒÉ ÊÖËÔÖÒÖËÉ
ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀ ÂÀÀÜÀÙÄÓ. ÂÀÌÏÓÝÄÌÃÍÄÍ ÑÖÒÍÀË-ÂÀÆÄÈÄÁÓ ÒÏÂÏÒÝ ÀÒÀ-
ÁÖË, ÉÓÄ ÉÍÂËÉÓÖÒ ÄÍÄÁÆÄ, ÜÀÌÏÀÚÀËÉÁÄÓ ÓÀÌÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÓÀ-
ÆÏÂÀÃÏÄÁÀ, ÊÄÒÞÏÃ, „ÀÒ-ÒÀÁÉÔÀ ÀË-ÊÀËÀÌÉÀ“ (1920 ß.) ÀÛÛ-ÛÉ, „ÀË--
ÖÓÁÀ ÀË-ÀÍÃÀËÖÓÉÀ“ (1933 ß.) ÁÒÀÆÉËÉÀÛÉ ÃÀ „ÀÒ-ÒÀÁÉÔÀ ÀË-ÀÃÀÁÉÀ“
26
(1939ß.) ÀÒÂÄÍÔÉÍÀÛÉ.* [ÄÌÉÂÒÀÝÉÉÓÀ ÃÀ ÄÌÉÂÒÀÍÔÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ
ÛÄÓÀáÄÁ ÉáÉËÄÈ: 61; 62; 63; 185; 183; 159; 186; 190; 199; 202; 215; 232;
192; 146; 150]. ÀÌ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÄÁÛÉ ÂÀÄÒÈÉÀÍÃÍÄÍ
ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÉÓÄÈÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÉ,
ÒÏÂÏÒÄÁÉÝ ÉÚÅÍÄÍ ãÄÁÒÀÍ áÀËÉ ãÄÁÒÀÍÉ, ÌÉáÀÉË ÍÖÀÉÌÄ, ÀÁÖ ÌÀÃÉ,
×ÀÅÆÉ ÌÀÚËÖ×É, ÀÛ-ÛÀ×ÉÊ ÀË-ÊÀÒÀÅÉ, ÉËÉÀÓ ×ÀÒÀäÀÈÉ, ÍÀÃÒÀ äÀÃÀÃÉ,
ÍÀÓÉÁ ÀÒÉÃÀ, ÞÌÄÁÉ ÆÀØÉ ÃÀ ÉËÉÀÓ ÊÏÍÓÖËÄÁÉ ÃÀ ÓáÅÀ. ÃÀÓÀáÄËÄÁÖË
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÄÁÛÉ ÂÀÌÏÒÜÄÖËÉ ÀÃÂÉËÉ ÄÊÀÅÀ „ÀÒ-ÒÀÁÉ-
ÔÀ ÀË-ÊÀËÀÌÉÀÓ“. ÌÀÓÛÉ ÂÀÄÒÈÉÀÍÄÁÖËÉ ÉÚÅÍÄÍ ãÄÁÒÀÍ áÀËÉË
ãÄÁÒÀÍÉ (ÈÀÅÌãÃÏÌÀÒÄ), ÌÉáÀÉË ÍÖÀÉÌÄ (ÌÏÀÃÂÉËÄ), ÖÉËÉÀÌ
ØÀÈÉÓ×ËÀÉÓÉ (áÀÆÉÍÀÃÀÒÉ), ÍÀÃÒÀ äÀÃÀÃÉ, ÒÀÛÉà ÀÉÖÁÉ, ÀÁà ÀË -
ÌÀÓÉä äÀÃÀÃÉ, ÍÀÓÉÁ ÀÒÉÃÀ, ÉËÉÀ ÀÁÖ ÌÀÃÉ, ÅÀÃÉ ÁÀäÖÔÉ. ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ
ÌÉÆÀÍÉ ÉÚÏ ÒÏÂÏÒÝ ÈÀÅÉÓÉ, ÉÓÄ ÓáÅÀ ÀÒÀÁÉ ÌßÄÒËÄÁÉÓ, ÀÂÒÄÈÅÄ
ÖÝáÏÖÒÉ ËÉÔÄ ÒÀÔÖÒÉÓ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÞÄÂËÄÁÉÓ ÈÀÒÂÌÀÍÄÁÉÓ
ÂÀÌÏÝÄÌÀ. ÌÀÓ äØÏÍÃÀ ÈÀÅÉÓÉ ÏÒÂÀÍÏ – ÂÀÆÄÈÉ „ÀÓ-ÓÀ’ÉäÉ“.
ÚÏÅÄËßËÉÖÒÀà ÖÛÅÄÁÃÀ ÓÐÄÝÉÀËÖÒ ÀËÌÀÍÀáÓ „ÀÓ-ÓÀ’Éä ÀË-ÌÖÌÈÀÆ“,
ÒÏÌÄËÛÉÝ ÉÁÄàÃÄÁÏÃÀ ÌáÏËÏà ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ.
ÄÌÉÂÒÀÍÔÉ* ÌßÄÒËÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÌÈÀÅÀÒÉ ÀÃÂÉËÉ ÄÊÀÅÀ
ÌÏÈáÒÏÁÀÓ, ÍÏÅÄËÀÓ, ÄÓÄÉÓ. ÌÉáÀÉË ÍÖÀÉÌÄ, ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀà , ÐÉÒÅÄËÉ
ÌßÄÒÀËÉ ÉÚÏ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÛÄØÌÍÀ ÍÏÅÄËÄÁÉ ÓÀÚÏ×ÀÝáÏÅÒÄÁÏ ÈÄÌÀÆÄ.
ÌÀÍ ÄÂÅÉÐÔÄË ÌÀäÌÖà ÈÄÉÌÖÒÆÄ ÀÃÒÄ ÂÀÌÏÀØÅÄÚÍÀ ÛÄÓÀÍÉÛÍÀÅÉ
ÌÏÈáÒÏÁÄÁÉ, ÒÏÂÏÒÄÁÉÝÀÀ „ÌÉÓÉ ÀáÀËÉ ßÄËÉ“, „ÖÛÅÉËÏ“ ÃÀ ÓáÅÀ.
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ßÄÅÒÄÁÌÀ ÀÌÉÍ ÀÒ-ÒÄÉäÀÍÉÓÈÀÍ ÄÒÈÀà (ÉÂÉ ÍÉÖ-ÉÏÒÊÛÉ
ÝáÏÅÒÏÁÃÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÀÒ ÉÚÏ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÀÒÝ ÄÒÈ ÄÌÉÂÒÀÍÔÖË
*
ÄÌÉÂÒÀÍÔÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ ÓÀÌÄÝÍÉÄÒÏ ÃÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÔÖË ßÒÄÄÁÛÉ áÛÉÒÀÃ
ÖßÏÃÄÁÄÍ “ÓÉÒÉÖË-ÀÌÄÒÉÊÖË ÓÊÏËÀÓ”, ÒÀÃÂÀÍ ÌÉÓÉ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÉÓ
ÀÁÓÏËÖÔÖÒÉ ÖÌÒÀÅËÄÓÏÁÀ ÉÚÏ ÓÉÒÉÉÃÀÍ ÃÀ ËÉÁÀÍÉÃÀÍ ÂÀÌÏÓÖËÉ ÌÀÝ-
áÏÅÒÄÁËÄÁÉ. ÀÌ ÓÊÏËÉÓ ßÅËÉËÆÄ, ÒÏËÓÀ ÃÀ ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÀÆÄ ÒÖÓÉ ÀÒÀÁÉÓÔÉ
É. ÔÉÌÏ×ÄÄÅÉ ßÄÒÓ: “...ÓÀÂÀÍÌÀÀáËÄÁËÏ ÌÏÞÒÀÏÁÉÓ ÛÄÌÃÄÂÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ
ÄÔÀÐÉ ÉÚÏ ÓÉÒÉÖË-ÀÌÄÒÉÊÖËÉ ÓÊÏËÀ. ÀÌ ÓÊÏËÉÓ ÐÏÄÔÄÁÓ ÀÒ äØÏÍÃÀÈ
ÌÉÙÄÁÖËÉ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ, ÍÀÊËÄÁÀÃ ÂÀÍÉÝÃÉÃÍÄÍ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÓ ÃÀ Ö×ÒÏ ÉáÒÄÁÏÃÍÄÍ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÐÏÄÆÉÉÓÊÄÍ. ÉÓÉÍÉ
ÌÊÅÄÈÒÀà ÂÀÌÏÅÉÃÍÄÍ ÛÉÍÀÀÒÓÈÀÍ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ ×ÏÒÌÉÓÈÅÉÓ ÖÐÉÒÀÔÄÓÏÁÉÓ
ÌÉÝÄÌÉÓ ßÉÌÀÀÙÌÃÄÂ. ÌÀÈ ËÄØÓÄÁÛÉ ÁÄÅÒÀà ÌÄÔÉ ÀÃÂÉËÉ, ÅÉÃÒÄ
ÍÄÏÊËÀÓÉÝÉÓÔÖÒ ÐÏÄÆÉÀÛÉ, ÃÀÉÊÀÅÀ ÝÏÝáÀËÌÀ ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ ÈÀÅÉÓÉ ÀÆÒÄÁÉÈÀ ÃÀ
ÂÀÍÝÃÄÁÉÈ. ... ÌÀÈ ÌÈËÉÀÍÀÃ ÖÀÒÚÅÄÓ ÁÄÉÈÉÓ ÀÅÔÉÍÏÌÉÖÒÏÁÉÓ ÐÒÉÍÝÉÐÉ ÃÀ
ÃÀÉßÚÄÓ ËÄØÓÄÁÉÓ ÀÂÄÁÀ ÒÏÂÏÒÝ ÄÒÈÉÀÍÉ ÌÈËÉÀÍÉÓÀ...” [113, ÂÅ. 325].
27
ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÀÓÈÀÍ) ßÉÍ ßÀÌÏÓßÉÄÓ ÓÀÊÖÈÀÒÉ „ÌÄ“, ÂÀÀÌÃÉÃÒÄÓ
ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ ÀÆÒÉÈÀ ÃÀ ÄÌÏÝÉÉÈ. ÈÀÅÉÀÍÈÉ ËÉÒÉÊÖËÉ
ÂÀÍßÚÏÁÉËÄÁÉÓ ÂÀÃÌÏÓÀÝÄÌÀÃ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÃÀÍ
ÂÀÃÌÏÉÙÄÓ ÃÀ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ ÃÀÍÄÒÂÄÓ ÌÉÓÈÅÉÓ ÓÀÅÓÄÁÉÈ
ÖÝÍÏÁÉ ÑÀÍÒÉ – ËÄØÓÉ ÐÒÏÆÀÃ.. ÀÙÓÀÍÉÛÍÀÅÉÀ ÉÓ ×ÀØÔÉÝ, ÒÏÌ ãÄÁÒÀÍ
áÀËÉË ãÄÁÒÀÍÉ ÃÀ ÀÁÖ ÌÀÃÉ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ
ÖÃÉÃÄÓÉ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÉÀ, áÏËÏ ÌÉáÀÉËÍ ÍÖÀÉÌÄÌ, ÍÀÓÉÁ ÀÒÉÃÀÌ,
ÀÁà ÀË- ÌÀÓÉä äÀÃÀÃÌÀ ÃÉÃÀà ÛÄÖßÚÅÄÓ áÄËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÒÄÀËÉÓÔÖÒÉ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ×ÏÒÌÉÒÄÁÀÓ. Ì. ÍÖÀÉÌÄ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÊÒÉÔÉÊÉÓ
ÄÒÏÅÍÖËÉ ÓÊÏËÉÓ ×ÖÞÄÌÃÄÁÄËÈÀÂÀÍÉÀ. ÌÀÈ ÃÉÃÉ ÂÀÅËÄÍÀ
ÌÏÀáÃÉÍÄÓ ÒÏÂÏÒÝ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ, ÉÓÄ ÌÏÌÃÄÅÍÏ ÈÀÏÁÉÓ ÌßÄÒËÄÁÆÄ.
ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÀÛÊÀÒÀÀ ãÄÁÒÀÍ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÈÖÍÉÓÄË ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓ
ÐÏÄÔÆÄ ÀÁÖ Ë-ÊÀÓÉÌ ÀÛ-ÛÀÁÉÆÄ. ÌÀäÌÖà ÈÄÉÌÖÒÉ, ÍÀãÉÁ ÌÀä×ÖÆÉ,
ÈÀÅ×ÉÊ ÀË-äÀØÉÌÉ, ÉÖÓÖ× ÀÓ-ÓÉÁÀÉ ÀÙÉÀÒÄÁÄÍ, ÒÏÌ ÉÓÉÍÉ ÃÉÃÀà ÀÒÉÀÍ
ÃÀÅÀËÄÁÖËÍÉ ÄÌÉÂÒÀÍÔÈÀ ÓÊÏËÉÈ. ãÄÁÒÀÍÉÓÀ ÃÀ ÒÄÉäÀÍÉÓ ÓÀáÄËÄÁÉ
ÛÄÓÖËÉÀ ÀÌÄÒÉÊÉÓ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ËÄØÓÉÊÏÍÄÁÓÀ ÃÀ ÄÍÝÉÊËÏÐÄÃÉÄÁÛÉ.
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÉÍÂËÉÓÖÒ ÄÍÀÆÄ ÃÀßÄÒÉËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉ „ÌÏÝÉØÖËÉ“
ÂÀÌÏÝÄÌÉÃÀÍ ÌÏÊËÄ ÃÒÏÛÉ ÉÈÀÒÂÌÍÀ ÌÓÏ×ËÉÏÓ 14 ÄÍÀÆÄ. ÍÖÀÉÌÄÓ
ÁÄÅÒÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉ ÈÀÒÂÌÍÉËÉÀ ÉÍÂËÉÓÖÒ, ×ÒÀÍÂÖË, ÂÄÒÌÀÍÖË,
ÄÓÐÀÍÖÒ, ÒÖÓÖË ÃÀ ÓáÅÀ ÄÍÄÁÆÄ.
ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÒÏËÉ ÉÈÀÌÀÛÀ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÍÅÉ-
ÈÀÒÄÁÀÛÉ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÖËÌÀ ÏÒÌÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÌÀ ÏÒÂÀ-
ÍÉÆÀÝÉÀÌ – „ÃÉÅÀÍÌÀ“ ÃÀ „ÀÐÏËÏÌ“. „ÃÉÅÀÍÉÓ“ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÌÀ ÀÁÃ
ÀË-ÊÀÃÉÒ ÀË-ÌÀÆÉÍÉÌ (1880-1949 ) ÃÀ ÀÁÀÓ ÌÀäÌÖà ÀË-ÀÊÊÀÃÌÀ (1889-
1964 ) 1921 ßÄËÓ ÂÀÌÏÓÝÄÓ ÏÒÉ ÔÏÌÉ ÊÒÉÔÉÊÖËÉ ÓÔÀÔÉÄÁÉÓÀ
ÓÀÈÀÖÒÉÈ „ÃÉÅÀÍÉ“. ÛÄÌÃÄ ÄÓ ÓÀáÄËÉ ÌÉÉÙÏ ÌÈÄËÌÀ ãÂÖ×ÌÀ. ÀÌ
ãÂÖ×ÛÉ ÉÚÏ ÀÂÒÄÈÅÄ ÊÒÉÔÉÊÏÓÉ ÃÀ ÐÏÄÔÉ ÀÁà ÀÒ-ÒÀäÌÀÍ ÛÖØÒÉ
(1886-1958 ). ÀÌ ÓÀÌÄÖËÉÓ ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÀ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÐÏÄÆÉÉÓ ÂÀÍÅÉ-
ÈÀÒÄÁÉÓ ÂÆÉÓ ÛÄÝÅËÀÛÉ ÞÀËÉÀÍ ÃÉÃÉÀ. ÌÀÍ ÈÀÅÉÓ ÌáÒÉÅ ÉÍÂËÉÓÖÒÉ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÃÉÃÉ ÂÀÅËÄÍÀ ÂÀÍÉÝÀÃÀ. ÌÀÂÒÀÌ ÀÒÀÁ
ÌÊÅËÄÅÀÒÈÀ ÀÙÉÀÒÄÁÉÈ, ÌÀÈ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÊÅÀËÉ ÀÒ ÃÀÖÔÏÅÄÁÉÀÈ
ÐÏÄÆÉÀÛÉ. ÌÀÈÉ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÉÓ ÞËÉÄÒÉ Ó×ÄÒÏ ÉÚÏ ÊÒÉÔÉÊÀ, ËÉÔÄÒÀ-
ÔÖÒÉÓ ÈÄÏÒÉÀ. ÀØ ÉÂÒÞÍÏÁÀ ÌÀÈÆÄ ÉÍÂËÉÓÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÈÄÏ-
ÒÉÖËÉ ÍÀÀÆÒÄÅÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ.
„ÃÉÅÀÍÉÓ“ ßÄÅÒÄÁÉ ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀà ÀÒÉÀÍ ÀáÀËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ
ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÉÓ – ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÈÄÏÒÄÔÉÊÏÓÄÁÉ. ÌÀÈÌÀ ÊÒÉÔÉÊÖËÌÀ
ßÄÒÉËÄÁÌÀ ÌÏÀÌÆÀÃÀ ÌÊÉÈáÅÄËÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖËÉ ÀÖÃÉÔÏÒÉÀ ÓßÏÒÄÃ
28
ÀÙÄØÅÀ ÉÌ ÐÏÄÔÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀ, ÒÏÌËÄÁÌÀÝ ÂÀÃÀÖáÅÉÄÓ ÔÒÀÃÉ-
ÝÉÖËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ËÄØÓÉÓ ×ÏÒÌÄÁÓ. ÌÀÈÌÀ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀÌ ÌÍÉÛÅ-
ÍÄËÏÅÍÀà ÂÀÍÀÐÉÒÏÁÀ ÉÓ, ÒÏÌ 30-ÉÀÍ ßËÄÁÛÉ ÄÂÅÉÐÔÖÒ ÐÏÄÆÉÀÛÉ
ÓÀÁÏËÏÏà ÃÀÌÊÅÉÃÒÃÀ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉ. ÃÏØÔÏÒÉ ÉÁÒÀäÉÌ ÀË-äÀÀÅÉ
ßÉÂÍÛÉ „ÀáÀËÉ ÊÒÉÔÉÊÖËÉ ÌÏÞÒÀÏÁÀ ÀÒÀÁÖË ÐÏÄÆÉÀÛÉ“ ßÄÒÓ: „...ÀÌ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ßÄÅÒÄÁÉ ÈÀÅÓ ÃÀÄÓáÍÄÍ ÈÀÅÉÀÍÈ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÃÉÃ
ÐÏÄÔÄÁÓ, ÒÏÂÏÒÄÁÉÝÀÀ ÛÀÅÊÉ, äÀ×ÉÆÉ ÃÀ ÓáÅÀ. ÉÓÉÍÉ ÌÀÈ ÐÏÄÆÉÀÓ
ÌÉÉÜÍÄÅÃÍÄÍ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈ ÓÀáÄÃ, áÄÃÀÅÃÍÄÍ ÌÀÓÛÉ
ÞÅÄËÉÓÀÃÌÉ ÌÉÌÁÀÞÅÄËÏÁÀÓ, ÒÀÝ, ÌÀÈÉ ÀÆÒÉÈ, ÀÒ ÉÚÏ ÓÀÒÂÄÁËÉÓ
ÌÏÌÔÀÍÉ ÀáÀËÉ ÐÏÄÆÉÉÓÈÅÉÓ. ÀÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ßÄÅÒÄÁÉ ÀãÀÍÚÃÍÄÍ
ÀÂÒÄÈÅÄ ÛÀÅÊÉÓÀ ÃÀ äÀ×ÉÆÉÓ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÒÏÌËÄÁÓÀÝ
ÌáÀÒÉ ÀÒ ÃÀÖàÄÒÉÀÈ ÂÀÍÀáËÄÁÉÓÈÅÉÓ ÃÀ ÒÏÌÄËÈÀ ÐÏÄÆÉÀ ÃÀÒÜÀ
ßÀÒÓÖËÉÓ ÁÏÒÊÉËÄÁÉÓ ÔÚÅÄÏÁÀÛÉ ÀÆÒÉÓ, ×ÏÒÌÉÓ (ÓÔÉËÉÓ) ÃÀ ÈÄÌÉÓ
ÌÉáÄÃÅÉÈ“ [ 191, ÂÅ.5].
ÀÓÄÅÄ ÂÅÄÒÃÓ ÅÄÒÀÅÉÍ ÀÖÅËÉÓ ÉÌ ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÀÓ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄ-
ÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÓÀØÌÄÛÉ, ÒÀÝ 30-ÉÀÍ ßËÄÁÛÉ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ
ÐÏÄÔÄÁÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ „ÀÐÏËÏÓ“ÌÉÖÞÙÅÉÓ [“ÃÉÅÀÍÉÓ” ÃÀ `ÀÐÏËÏÓ”
ÛÄÓÀáÄÁ ÉáÉËÄÈ:184;234;165]. ÐÏÄÔÄÁÉÓ ãÂÖ×ÌÀ 1932 ß. ÂÀÌÏÓÝÀ ÑÖÒ-
ÍÀËÉ ÓÀáÄËßÏÃÄÁÉÈ „ÀÐÏËÏ“ ÃÀ ÉÒÂÅËÉÅ ÛÄÌÏÊÒÄÁÉËÉ ÐÏÄÔÄÁÉÓ
ãÂÖ×ÌÀ ÌÉÉÙÏ ÀÌ ÑÖÒÍÀËÉÓ ÓÀáÄËßÏÃÄÁÀ. ÌÉÓÉ ßÄÅÒÄÁÉ ÉÚÅÍÄÍ áÀËÉË
ÌÖÔÒÀÍÉ, ÀäÌÀà ÆÀØÉ ÀÁÖ ÛÀÃÉ, ÉÁÒÀäÉÌ ÍÀãÉ, ÌÀäÌÖà ÓÀÃÉÊÉ, ÀÃÉ
ÌÀäÌÖà ÔÀäÉ, äÀÓÀÍ ØÀÌÉË ÀÓ-ÓÀÉÒÖ×É ÃÀ ÓáÅÀ. ÖÌÄÔÄÓÉ ÌÉÓÉ ßÄÅÒÄÁÉÓÀ
ÉÚÅÍÄÍ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ. „ÀÐÏËÏÓÈÀÍ“ ÌàÉÃÒÏà ÈÀÍÀÌÛÒÏÌËÏÁÃÀ
ÈÖÍÉÓÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÉ ÀÁÖ Ë-ÊÀÓÉÌ ÀÛ-ÛÀÁÉ. ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ ÃÀÀÀÒÓÀ
ÀÁÖ ÛÀÃÉÌ. áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉ ÀáÀËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈ ÖÃÉÃÄÓ
ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÀà ÉÈÅËÄÁÀ. ÉÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÉ ÐÏÄÔÉÀ ÄÂÅÉÐ-
ÔÄÛÉ. ÌÉÓÉ ÂÀÅËÄÍÉÓ ØÅÄÛ ÀÙÌÏÜÍÃÀ ÁÄÅÒÉ ÌÉÓÉ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÃÀ ÌÏÌ-
ÃÄÅÍÏ ÈÀÏÁÉÓ ÐÏÄÔÉ. ÀÁÖ ÛÀÃÉ ÃÀ ÉÁÒÀäÉÌ ÍÀãÉ ÈÅÉÈÏÍÅÄ ÀÙÉÀÒÄÁÃ-
ÍÄÍ ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÓ. ÃÏØÔÏÒÉ ÉÁÒÀäÉÌ ÀË-äÀÅÉ ßÄÒÓ: „ÀÌ ÓÊÏËÀÌ
ÛÄÌÏÉÊÒÉÁÀ ãÂÖ×É ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÐÏÄÔÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌßÄÒËÄÁÉÓÀ, ÒÏÌËÄÁÉÝ
ÌÏÀãÀÃÏÅÀ „ÀÐÏËÏÓ“ ÌÏßÏÃÄÁÀÌ ÂÀÍÀáËÄÁÉÓÊÄÍ ÃÀ ÌÉÓÌÀ ÀãÀÍÚÄÁÀÌ
ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ. ÀÌ ÑÖÒÍÀËÉÓ
×ÖÒÝËÄÁÉÓ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ ÌÀÈ ÄÞËÄÏÃÀÈ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀ ÌÊÉÈ-
áÅÄËÈÀÈÅÉÓ ÂÀÄÝÍÏÈ ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÀáÀËÉ ÃÒÏÉÓ ÛÄÓÀ×ÄÒÉÓÉ ÐÏÄÆÉÀ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÖÀÒÚÏ×ÃÀ ÞÅÄËÉ ÐÏÄÆÉÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄË ÛÉÍÀÀÒÓÓ
ÃÀ ÍÄÒÂÀÅÃÀ ÈÀÅÉÓÖ×ÀË ×ÏÒÌÄÁÓ...“ [190, ÂÅ. 5]. ÈÖ „ÃÉÅÀÍÉÓ“ ßÄÅ-
ÒÄÁÉ (ÀË-ÌÀÆÉÍÉ, ÛÖØÒÉ, ÀË-ÀÊÊÀÃÉ) ÂÀÍÉÝÃÉÃÍÄÍ ÉÍÂËÉÓÄËÉ ÒÏÌÀÍ-
29
ÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÓ, „ÀÐÏËÏÓ“ ßÄÅÒÈÀ ÖÌÄÔÄÓÏÁÀ (ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ
ÌÖÔÒÀÍÉ ÃÀ ÍÀãÉ) ×ÒÀÍÂÉ ÐÏÄÔÄÁÉÓÊÄÍ ÉáÒÄÁÏÃÍÄÍ.
ÃÀÓÀáÄËÄÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÄÁÉÓ ÀÙÉÀÒÄÁÀ ÂÀÍÀ-
ÐÉÒÏÁÀ ÉÌ ×ÀØÔÌÀ, ÒÏÌ ÌÀÈÉ ßÄÅÒÄÁÉ ÉÚÅÍÄÍ ÙÒÌÀà ÂÀÍÓßÀÅËÖËÍÉ
ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÄÁÛÉ. ÍÖÀÉÌÄÓ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÌÉÙÄ-
ÁÖËÉ äØÏÍÃÀ ÍÀÆÀÒÄÈÉÓ (ËÉÁÀÍÉ) ÒÖÓ ÌÉÓÉÏÍÄÒÈÀ ÓÊÏËÀÛÉ ÃÀ
ÐÏËÔÀÅÉÓ ÓÄÌÉÍÀÒÉÀÛÉ. ÉÂÉ ÜÄáÏÅÉÓ ÃÉà ÂÀÅËÄÍÀÓ ÂÀÍÉÝÃÉÃÀ. ÀÌÉÍ
ÀÒ-ÒÄÉäÀÍÉ ÈÀÅÓ ÀÌÄÒÉÊÄËÉ ÖÏËÔ ÖÉÔÌÄÍÉÓ ÌÉÌÃÄÅÒÀà ÈÅËÉÃÀ,
ÁßÚÉÍÅÀËÄà ×ËÏÁÃÀ ÉÍÂËÉÓÖÒ ÄÍÀÓ ÃÀ ÓÀÌÛÏÁËÏÛÉ ÃÀÁÒÖÍÄÁÀÌÃÄ
ÞÉÒÉÈÀÃÀà ÉÍÂËÉÓÖÒÀà ßÄÒÃÀ. áÏËÏ ãÄÁÒÀÍÆÄ, ÌÖÔÒÀÍÆÄ, „ÃÉÅÀ-
ÍÉÓ“ ßÄÅÒÄÁÓÀ ÃÀ ÓáÅÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÆÄ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ
ÂÀÅËÄÍÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ØÅÄÌÏÈ ÂÅÄØÍÄÁÀ ÓÀÖÁÀÒÉ.
30
ÈÀÅÉ II
ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ßÀÒÌÏÛÏÁÀ ÃÀ
ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ
31
ÁÄÅÒÉ ÉÓÄÈÉ ÌÏÌÄÍÔÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ
ÃÒÏÓ ÞÀËÆÄ ÌßÅÀÅÄà ÉÃÂÀ ÃÀ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀà ÄÅÒÏÐÖË ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÛÉ
ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÖËÉ ÀÃÂÉËÉ ÄÊÀÅÀ, ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ, ÀØ ÛÄØÌÍÉËÉ
ÒÉÂÉ ÈÀÅÉÓÄÁÖÒÄÁÄÁÉÓ ÂÀÌÏ, ßÉÍ ÀÒÉÓ ßÀÌÏßÄÖËÉ ÃÀ ÂÀÁÀÔÏ-
ÍÄÁÖËÉ ÀÃÂÉËÉ ÖàÉÒÀÅÓ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÌÄÏÒÄ ÐËÀÍÆÄÀ ÂÀÃÀßÄÖËÉ.
ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÀØ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÖËÉ ÚÖÒÀÃÙÄÁÀ ÂÀÌÀáÅÉËÄÁÖËÉÀ
ÄÒÏÅÍÖË ÃÀ ÓÏÝÉÀËÖÒ ÓÀÊÉÈáÄÁÆÄ, ÈÖÌÝÀ ÀÒÝ ÆÏÂÀÃ-
ÓÀÊÀÝÏÁÒÉÏ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉÀ ÌÉÜÖÌÀÈÄÁÖËÉ.
ÒÏÂÏÒÝ ÆÄÌÏÈ ÀÙÅÍÉÛÍÄÈ, ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉ ÉÚÏ ÄÅÒÏÐÀÛÉ
ÊËÀÓÉÝÉÆÌÉÓÀ ÃÀ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏÁÉÓ ÓÀÐÉÒÉÓÐÉÒÏÃ ÌÉÌÀÒÈÖËÉ
ÌÏÞÒÀÏÁÀ. ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÀÓ ÊËÀÓÉÝÉÆÌÈÀÍ ÃÀ ÂÀÍÌÀÍÀÈ-
ËÄÁËÏÁÀÓÈÀÍ ÀÛÊÀÒÀà ÂÀÌÏÊÅÄÈÉËÉ ÓÀáÄ äØÏÍÃÀ. ÌÏßÉÍÀÅÄ
ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ, ÛÄØÌÍÉËÉ ÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÂÀÌÏ, ÝÏÔÀÈÉ ÂÀÍÓáÅÀ-
ÅÄÁÖËÀà ÉÚÏ ÓÀØÌÄ. ÀØ ÀÒ ÚÏ×ÉËÀ ÉÓÄ ÌÊÀ×ÉÏà ÃÀ ÌÞÀ×ÒÀÃ
ÂÀÌÏáÀÔÖËÉ ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÀ, ÒÀÃÂÀÍÀÝ ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ
ÄÅÒÏÐÖËÉ ÂÀÂÄÁÉÈ ÊËÀÓÉÝÉÆÌÉ ÀÒ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÖËÀ. ÀØ
ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÃÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÀÙÌÀÅËÏÁÉÓ
ÐÒÏÝÄÓÛÉ ãÄÒ ÂÅÀØÅÓ ÌÝÃÄËÏÁÄÁÉ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ
ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ×ÏÒÌÄÁÉÓÀ ÃÀ ÈÄÌÄÁÉÓ ÂÀÃÌÏÙÄÁÉÓÀ ÃÀ
ÌÉÁÀÞÅÉÓÀ (ÞÉÒÉÈÀÃÀÃ ÐÏÄÆÉÀÛÉ). ÄÓ ÌÉÌÁÀÞÅÄËÏÁÀ
ÊÄÈÉËÛÏÁÉËÖÒ ÌÉÆÍÄÁÓ ÄÌÓÀáÖÒÄÁÏÃÀ. ÊÄÒÞÏÃ, XIII Ó-ÃÀÍ XVIII
Ó-ÉÓ ÃÀÓÒÖËÄÁÀÌÃÄ, Ä.É. ÀÒÀÁÖË ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÛÉ ÄÅÒÏÐÉÓ
ÂÀÌÏÜÄÍÀÌÃÄ ÉÚÏ ÓÀÊÌÀÏà áÀÍÂÒÞËÉÅÉ ÐÄÒÉÏÃÉ, ÒÏÌÄËÉÝ
ÌÉÜÍÄÖËÉÀ ÃÀÝÄÌÉÓ áÀÍÀÃ. ÀÌ ÐÄÒÉÏÃÛÉ ÖÝáÏ, ÜÀÌÏÒÜÄÍÉËÉ
áÀËáÄÁÉÓ ÛÄÌÏÓÄÅÄÁÉÓ ÛÄÃÄÂÀà ÀÙÌÀÅËÏÁÀÛÉ ÌÚÏ×É ÀÒÀÁÖËÉ
ÊÖËÔÖÒÀ ÂÀÉÚÉÍÀ, ÌÈÄËÉ áÖÈÉ ÓÀÖÊÖÍÉÓ ÌÀÍÞÉËÆÄ ÃÉÃÉ
ÙÉÒÄÁÖËÄÁÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÞÄÂËÉ ÀÒ ÛÄØÌÍÉËÀ. ÀÁÀÓÄËÈÀ
„ÏØÒÏÓ áÀÍÀ“ ÛÄÉÝÅÀËÀ ÃÀÝÄÌÉÓ áÀÍÀÃ. XIX Ó-ÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÉÃÀÍ
ÄÅÒÏÐÄËÈÀ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÃÀÉßÚÏ ÒÏÂÏÒÝ ÓÏÝÉÀËÖÒ-ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ,
ÉÓÄ ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÃÀ, ÒÀ ÈØÌÀ ÖÍÃÀ, ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ
ÀÙÌÀÅËÏÁÀ. ÀÙÌÀÅËÏÁÉÓ ÔÏÍÉÓ ÌÉÌÝÄÌÉ ÉÚÏ ÀÒÀÁÖËÉ ÓÀÆÏÂÀ-
ÃÏÄÁÉÓ ÉÓ ÍÀßÉËÉ, ÒÏÌËÉÝ ÊÀÒÂÀà ÉÝÍÏÁÃÀ ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ ÀÒÀÁÖË
ßÀÒÓÖËÓ ÃÀ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÌÉÓ ÛÄÓÀÍÉÛÍÀÅ ÊÖËÔÖÒÀÓ, ÀÒÀÌÄÃ
ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÌÉÙÄÁÖËÉ äØÏÍÃÀ ÀÍ ÄÅÒÏÐÄËÉ ÃÀ ÀÌÄÒÉÊÄËÉ
ÌÉÓÉÏÍÄÒÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÂÀáÓÍÉË ÓÊÏËÄÁÛÉ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÖÛÖÀËÏÃ
ÄÅÒÏÐÉÓ ÊÖËÔÖÒÖË-ÓÀÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏ ÝÄÍÔÒÄÁÛÉ. ÈÅÀËÓ ÈÖ
ÂÀÃÀÅÀÅËÄÁÈ XIX Ó-ÉÓ ÀÒÀÁÖËÉ ÊÖËÔÖÒÉÓ ÃÀ, ÖÐÉÒÀÔÄÓÀÃ,
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÌÏÙÅÀßÄÄÁÓ, ÃÀÅÉÍÀáÀÅÈ, ÒÏÌ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÌÉÌÁÀÞÅÄËÄÁÓ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ
ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÉÓ, ßÉÍÓÅËÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈ ÂÆÀà ÌÉÀÜÍÃÀÈ ÞÅÄËÉ,
ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ×ÏÒÌÄÁÉÓ, ÈÄÌÄÁÉÓ, ÌÏÔÉÅÄÁÉÓ
32
ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀ ÃÀ ÌÉÓÈÅÉÓ ÌÉÁÀÞÅÀ. ÌÀÂÒÀÌ ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÉ ÅÉØÍÄÁÉÈ
ÈÖ ÅÉÔÚÅÉÈ, ÒÏÌ ÉÓÉÍÉ ÉÌÀÓÀÝ ÂÒÞÍÏÁÃÍÄÍ ÄÅÒÏÐÖËÉ
ÊÖËÔÖÒÉÓ ÆÄÂÀÅËÄÍÉÈ, ÒÏÌ ÌáÏËÏà ÞÅÄËÉÓ ÊÏÐÉÒÄÁÀ ÃÀ
ÖÁÒÀËÏ ÌÉÁÀÞÅÀ ÀÒÀ×ÒÉÓ ÌÏÌÔÀÍÉ ÉÚÏ. ÉÓÉÍÉ ÞÅÄËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖ-
ÒÖËÉ ×ÏÒÌÄÁÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÈ ÝÃÉËÏÁÃÍÄÍ ÌÀÓÛÉ ÜÀÄÃÏÈ ÀáÀËÉ
ÃÒÏÉÓ ÌÏÈáÏÅÍÉËÄÁÄÁÉÓ ÂÀÌÏÌáÀÔÅÄËÉ ÛÉÍÀÀÒÓÉ. ÄÓ ÄáÄÁÀ
ÐÏÄÆÉÀÓ. ÐÒÏÆÀÛÉ Ö×ÒÏ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖËÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ ÂÅÀØÅÓ.
ÐÒÏÆÀ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ ÅÄÒ ÉÃÂÀ
ÐÏÄÆÉÉÓ ÃÏÍÄÆÄ. ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÉßÚÄÁÀ XIX Ó-ÉÓ II
ÍÀáÄÅÀÒÛÉ ÐÒÏÆÉÓ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÑÀÍÒÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ. ÀÌ ÓÀØÌÄÛÉ
ÞÀËÉÀÍ ÃÉÃÉ ÉÚÏ ÒÏÂÏÒÝ ÀÒÀÁÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ, ÉÓÄ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓÀ ÃÀ ÒÄÀËÉÓÔÄÁÉÓ ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÀ. ÂÀÍÌÀ-
ÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ ÞÀËÉÓáÌÄÅÉÓ ÛÄÃÄÂÀà ÓÀ×ÖÞÅÄËÉ ÜÀÄÚÀÒÀ ÃÒÀ-
ÌÀÔÖÒÂÉÀÓ, ÉÓÔÏÒÉÖË ÒÏÌÀÍÓ. ÀÊÀÃ. Ä. ÊÒÀÜÊÏÅÓÊÉ ÉÓÔÏÒÉÖË
ÒÏÌÀÍÓ ÈÅËÉÓ ÌáÏËÏà ÄÅÒÏÐÖËÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÛÄØÌÍÉËÀÃ. ÀÓÄÅÄ
ÄÅÒÏÐÄËÄÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÌÊÅÉÃÒÃÄÁÀ ÀØ ÍÏÅÄËÀ ÃÀ ÌÏÈáÒÏÁÀ,
ÈÖÌÝÀ ÌÉÓÉ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÓÀßÚÉÓ ÄÔÀÐÆÄ áÃÄÁÏÃÀ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ
ÀÒÀÁÖËÉ ÐÒÏÆÉÓ ÍÉÌÖÛÉÓ – „ÌÀÊÀÌÉÓ“ ÌÉÁÀÞÅÀ ÃÀ À.Û. ÀÓÄ ÒÏÌ,
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ ÀÒ ÚÏ×ÉËÀÍ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÈÀÍ ÉÓÄ
ÞËÉÄÒ ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÖËÍÉ, ÒÏÂÏÒÝ ÀÌÀÓ ÀÃÂÉËÉ äØÏÍÃÀ
ÄÅÒÏÐÀÛÉ. ÌÀÒÈÀËÉÀ, ÀÒÀÁ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁÄËÈÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ
ÂÏÍÄÁÉÓ ÊÖËÔÉÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÒÏËÉÓ ÖÂÖËÄÁÄËÚÏ×À
ÓÒÖËÄÁÉÈÀÝ ÀÒ áÃÄÁÀ. ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ÌÏÀáÃÉÍÄÓ
ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÃÀáÓÍÀ ÂÏÍÄÁÉÓ ÔÚÅÄÏÁÉÓÂÀÍ, ÌÀÂÒÀÌ ÖÊÉÃÖÒÄÓÏÁÀÛÉÝ
ÀÒ ÂÀÃÀÅÀÒÃÍÉËÀÍ.
ÍÀÈØÅÀÌÓ ÃÀÅÖÌÀÔÄÁÃÉÈ ÉÌÀÓ, ÒÏÌ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ
ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÀ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÈÀÍ (ÃÀÐÉÒÉÓ-
ÐÉÒÄÁÀ ÆÏÂÉÄÒÈ ÓÀÊÉÈáÛÉ ÛÄÖÒÉÂÄÁÄËÉÝ ÊÉ ÉÚÏ) ÉÌÀÛÉ
ÂÀÌÏÉáÀÔÄÁÏÃÀ, ÒÏÌ ÌÀÈÈÅÉÓ ÌÉÖÙÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÞÅÄËÉ ×ÏÒÌÄÁÉÓÀ
ÃÀ ÈÄÌÄÁÉÓ ÁÒÌÀà ÂÀÃÌÏÙÄÁÀ ÃÀ ÌÀÈÉ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀ-ÂÀÝÏÝáËÄÁÀ.
ÉÓÉÍÉ ÈÅËÉÃÍÄÍ, ÒÏÌ ÞÅÄËÉ ÖÊÅÄ ÅÄÒ ÐÀÓÖáÏÁÃÀ ÈÀÍÀÌÄÃ-
ÒÏÅÄÏÁÉÓ ÌÏÈáÏÅÍÄÁÓ ÃÀ ÛÄÉÞËÄÁÏÃÀ ØÝÄÖËÉÚÏ ÐÒÏÂÒÄÓÉÓ
ÛÄÌÀ×ÄÒáÄÁÄË ÂÀÒÄÌÏÃ. ÌÀÂÒÀÌ ÄÓ ÓÖËÀÝ ÀÒ ÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ ÀÒÀÁÉ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ ÅÄÒ áÄÃÀÅÃÍÄÍ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÀÒÀÁÖËÉ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÃÉà ÒÏËÓ. ÐÉÒÉØÉÈ, ÉÓÉÍÉ ÌÖÃÀÌ áÀÆÓ ÖÓÅÀÌÃÍÄÍ
ÃÀ ÀÙÉÀÒÄÁÃÍÄÍ ÊÉÃÄÝ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÃÀ ÐÒÏÆÉÓ ÖÃÉÃÄÓ
ÒÏËÓ, ÌÉÓÉ ÆÄÃÌÉßÄÅÍÉÈ ÝÏÃÍÀ ÌÉÀÜÍÃÀÈ ÀáËÉÓ ØÌÍÉÓ
ÖÐÉÒÅÄËÄÓ ÓÀ×ÖÞÅËÀÃ.
ÀÒÀÁÌÀ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÌÀ ÃÉÃÉ ÒÏËÉ ÛÄÀÓÒÖËÄÓ
ÀÒÀÁÖËÉ ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÀÙÌÀÅËÏÁÀÛÉ, ÈÉÈØÌÉÓ ÀÒ
ÚÏ×ÉËÀ ÃÉÃÉ ÓÀØÌÄ, ÒÀÛÉÝ ÉÓÉÍÉ ÀÒ ÚÏ×ÉËÉÚÅÍÄÍ ÜÀÒÈÖËÍÉ, ÀÍ
33
ÌÀÈÉ ÉÍÉÝÉÀÔÉÅÉÈ ÀÒ ÃÀßÚÄÁÖËÉÚÏ. ÀÒÀÁÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ
ÒÏËÉ ÀÒÀÁÈÀ ÊÖËÔÖÒÉÓ, ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÈÖ ÓáÅÀ Ó×ÄÒÏÛÉ
ÂÀÍÖÆÏÌÄËÉ ÉÚÏ. ÀÌÀÓ ÊÀÒÂÀà áÄÃÀÅÃÍÄÍ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ,
ÓÀÈÀÍÀÃÏà À×ÀÓÄÁÃÍÄÍ ÌÀÈ, ÞÀËÉÀÍ ÁÄÅÒ ÒÀÌÄÛÉ ÊÉ ÌÏÂ-
ÅÄÅËÉÍÄÍ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÃÀßÚÄÁÖËÉ ÓÀØÌÄÄÁÉÓ ÖÛÖÀËÏ
ÂÀÌÂÒÞÄËÄÁËÄÁÀÃ.
35
ÒÏÂÏÒÝ ÉÓËÀÌÀÌÃÄË, ÉÓÄ ÛÄÌÃÂÏÌÉ ÐÄÒÉÏÃÉÓ ÊËÀÓÉÊÖÒ
ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ. ÀÌ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ ÓÀÉÍÔÄÒÄÓÏÃ
ÂÅÄÜÅÄÍÄÁÀ ÒÄÍÄ ÄÔÀÌÁÄËÉÓ ÓÉÔÚÅÄÁÉ ÄÅÒÏÐÖË ßÉÍÀ-
ÒÄÒÏÌÀÍÔÉÆÌÓÀ ÃÀ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÆÄ: „ÒÏÝÀ ÅÉÊÅËÄÅÃÉ ÌÏÍÐÄËÉÄÛÉ
XVIII Ó-ÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÉÓ ÄÅÒÏÐÀÛÉ ßÉÍÀÒÄÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÉÓÔÏÒÉÀÓ
ÃÀ, ÒÏÝÀ ÛÄÅÀÂÒÏÅÄ ÌÀÓÀËÄÁÉ ÌÉÓÉ ÓÀÈÀÅÄÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÃÀ
ÌÏÅÀáÃÉÍÄ ÌÀÈÉ ÓÉÓÔÄÌÀÔÉÆÀÝÉÀ ÈÄÌÀÈÀ (ÐÄÉÆÀÑÉ, ÓÖËÉÓ
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉ, ÅÍÄÁÀ, ×ÀÔÀËÖÒÏÁÀ, ÜÉÅÉËÉ ÃÒÏÉÓ
ßÀÒÌÀÅËÏÁÀÆÄ, ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒÏÁÀ ÃÀ ÓáÅÀ) ÌÉáÄÃÅÉÈ, ÌÉÅáÅÃÉ,
ÃÀÓÀÓÒÖËÓ ÛÄÌÄÞËÏ ÌÄÈØÅÀ, ÒÏÌ ÚÅÄËÀ ÜÄÌÉ ×ÀØÔÉ ßÉÍÀÒÄ-
ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÆÄ ÃÀ ÄÅÒÏÐÀÛÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÃÀÁÀÃÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÀÙÄÁÖ-
ËÉÀ ÜÉÍÄËÉ ÐÏÄÔÄÁÉÓÂÀÍ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÝáÏÅÒÏÁÃÍÄÍ ÜÅÄÍÓ ÄÒÀÌ-
ÃÄ...“ [ 148, ÂÅ. 259; 21, ÂÅ. 7]. ÃÀÀáËÏÄÁÉÈ ÌÓÂÀÅÓ ÌÏÅËÄÍÀÓ-
ÈÀÍ ÂÅÀØÅÓ ÓÀØÌÄ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ.
ÌÀÂÒÀÌ ÉÂÉ ÃÒÏÛÉ ÞËÉÄÒ ÂÀßÄËÉËÉÀ. ÜÅÄÍÉ ÀÆÒÉÈ, ÄÓ äØÏÍÃÀ
ÌáÄÃÅÄËÏÁÀÛÉ ÀÒÀÁ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÈÌÝÏÃÍÄÓ ÉäÓÀÍ ÀÁÀÓÓ, ÒÏÝÀ
ßÄÒÃÀ: „ÂÀÍÂÀÛÉ, ÝÒÄÌËÄÁÉ, ÂÀÃÀàÀÒÁÄÁÖËÉ ÌÂÒÞÍÏÁÄËÏÁÀ,
ÌÈÄËÉ ÔÏÍÄÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÓÖËÉÓÀ ÌÏÜÀÍÓ ÏÌÀÄËÈÀ
ÊÖÒÔÖÀÆÖËÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÐÏÄÆÉÀÛÉ. ÈÖ ÂÀÅÉÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÈ
ËÄØÓÄÁÓ ãÀÌÉËÓÀ ÃÀ ÁÖÓÀÉÍÀÆÄ, ÌÀãÍÖÍÓÀ ÃÀ ËÄÉËÀÆÄ, ÌÀÛÉÍ
ÌÀÈÛÉ ÅÉÐÏÅÉÈ ÝÒÄÌËÈÀ ÓÉÖáÅÄÓ, ÙÒÌÀ, ÃÀáÅÄßÉË
ÃÄËÉÊÀÔÖÒÏÁÀÓ, ÊÖËÔÀÌÃÄ ÀÚÅÀÍÉËÉ ØÀËÉÓ ÉÃÄÀËÉÆÀÝÉÀÓ.
ÚÏÅÄËÉÅÄ ÄÓ ÛÏÒÄÖËÉ ßÀÒÓÖËÉÓ ÀÒÀÁ ÐÏÄÔÄÁÓ ÀÚÄÍÄÁÓ ÄÒÈ
ÒÉÂÛÉ ÄÅÒÏÐÄË ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÈÀÍ. ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ
ÓßÒÀ×ÅÀÓ ÖÓÀÓÒÖËÏÁÉÓÀ ÃÀ ÉÃÄÀËÉÓÊÄÍ, ÜÅÄÍ ÅáÄÃÀÅÈ ÌÀÓ
ÌÖÓËÉÌÉ ÓÖ×ÉÄÁÉÓ ÌÉÓÔÉÊÖÒ ÐÏÄÆÉÀÛÉ“ [21, ÂÅ. 8]. ÀÒÀÁÉ ÌÊÅ-
ËÄÅÀÒÉ ÒÖäÉ ×ÀÅÓÀËÉ ßÄÒÓ: „ÈÖ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÐÏÄÆÉÀ ßÀÒ-
ÌÏÀÃÂÄÍÓ ÐÉÒÀÃÉ ÐÏÄÔÖÒÉ „ÌÄ“-Ó ÂÀÌÏáÀÔÅÀÓ, ÌÀÛÉÍ ÌÈÄËÉ ÀÒÀ-
ÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÀ ÉÓËÀÌÀÌÃÄËÉ ÐÄÒÉÏÃÉÃÀÍ XIX Ó-ÉÓ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀÌÃÄ
ÈÀÅÉÓÉ ÀÒÓÉÈ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÓ“[21, ÂÅ. 8]. ÉÍÂËÉÓÄËÉ
ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÌÝÏÃÍÄ ä. ÂÉÁÉ ÈÅËÉÓ, ÒÏÌ ÀÒÀÁÖËÌÀ ÐÏÄÆÉÀÌ
ÂÀÅËÄÍÀ ÉØÏÍÉÀ ×ÒÀÍÂÉ ÔÒÖÁÀÃÖÒÄÁÉÓ ÐÏÄÆÉÀÆÄ, ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÊÉ
– ÄÅÒÏÐÖË ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÆÄ [21, ÂÅ. 8]. ÓÖÃÀÍÄËÉ ÌÄÝÍÉÄÒÉ ÈÀã ÀÓ-
ÓÉÒ ÀË-äÀÓÀÍÉ ÈÀÅÉÓ ÓÔÀÔÉÀÛÉ áÀÆÓ ÖÓÅÀÌÓ ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÆÄ
ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔ ÂÀÅËÄÍÀÓ [112,
ÂÅ.62]. ÄÓ ÌÏÓÀÆÒÄÁÄÁÉ ÞÀËÆÄ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉÀ. ÌÀÒÈËÀÝ, ÈÖ
ÚÖÒÀÃÙÄÁÉÈ ÂÀÃÀÅÀÅËÄÁÈ ÈÅÀËÓ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ
ÉÓËÀÌÀÌÃÄËÉ ÃÒÏÉÃÀÍ, ÃÀÅÉÍÀáÀÅÈ ÌÈÄË ÒÉ ÉÓÄÈ ÌÏÔÉÅÄÁÓ,
ÒÏÌËÄÁÉÝ ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÂÀáÃÀ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄ-
ÁÉÓÈÅÉÓ: ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÖÒÈÉÄÒ-
ÈÏÁÄÁÉÈ ÖÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÀ, ÐÉÒÏÅÍÄÁÉÓ (ÐÏÄÔÉÓ) ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÀ
36
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀÒÊÅÄÖË ×ÄÍÄÁÈÀÍ, ÊÀÍÏÍÄÁÉÓÀ ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ
ÌÀÍÊÉÄÒÉ ÌáÀÒÄÄÁÉÓ ÊÒÉÔÉÊÀ, ÂÀØÝÄÅÀ ÁÖÍÄÁÀÛÉ (ÖÃÀÁÍÏÛÉ),
ÜÉÅÉËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ (ÓÉÝÏÝáËÉÓ) ßÀÒÌÀÅËÏÁÀÆÄ, ÁÄÃÉÓßÄÒÀÆÄ,
ÔÏÌÏÁÒÉÅÉ ÐÀÔÒÉÏÔÉÆÌÉ, ßÉÍÀ ÐËÀÍÆÄ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÔÊÉÅÉËÄÁÉÓ
ÃÀÚÄÍÄÁÀ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÉÃÄÀËÉÆÀÝÉÀ, ÂÒÞÍÏÁÀÈÀ ÌÏàÀÒÁÄÁÖËÏÁÀ,
ÝÒÄÌËÄÁÉ, ÖÁÄÃÖÒÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÔÒÀÂÉÆÌÉ, ÐÄÓÉÌÉÓÔÖÒÉ
ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÌÏÌÀÅËÉÓÀÃÌÉ, ÌÉÓÔÉÝÉÆÌÉ, ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÛÏÒÉÓ
ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ÌÏÂÅÀÒÄÁÉÓ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÈÅÉÓÄÁÄÁÉÓ ÓÒÖË-
ÚÏ×ÉÓ ÆÍÄÏÁÒÉÅÉ ÐÒÉÍÝÉÐÄÁÉ ÃÀ À.Û. ÜÀÌÏÈÅËÉË ÍÉÛÀÍ-ÈÅÉÓÄÁÄÁÓ
ÅÉÐÏÅÉÈ ÉÓËÀÌÀÌÃÄËÉ ÐÏÄÔÄÁÉÓ ÊÀÓÉÃÄÁÛÉ, ÖÆÒÉÖË ÐÏÄÆÉÀÛÉ,
ÀÁÖ Ë-ÀÈÀäÉÀÓ ÆÖäÃÉÀÈÛÉ, ÀÁÖ ÍÖÅÀÓÉÓ ÛÖÖÁÉÖÒ ËÄØÓÄÁÛÉ,
ÌÖÈÀÍÀÁÉÓÀ ÃÀ ÀÁÖ Ë-ÀËÀ ÀË-ÌÀÀÒÉÓ ÐÄÓÉÌÉÓÔÖÒÉ áÀÓÉÀÈÉÓ
ËÄØÓÄÁÛÉ, „1001 ÙÀÌÉÓ“ ÍÏÅÄËÄÁÛÉ ÃÀ À.Û. ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÖÍÃÀ
ÂÀÅÉÈÅÀËÉÓßÉÍÏÈ ÉÓ ×ÀØÔÉ, ÒÏÌ ÞÅÄËÉ ÐÏÄÔÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ
ÀÒÀ ÂÅÀØÅÓ ÜÀÌÏÈÅËÉËÉ ÍÉÛÀÍ-ÈÅÉÓÄÁÄÁÉÓ ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ÒÀÏÃÄ-
ÍÏÁÉÓ ÉÓ ÄÒÈÏÁÀ, ÒÀÓÀÝ ÅÐÏÖËÏÁÈ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓ ÐÏÄÔÄÁÈÀÍ ÃÀ
ÌßÒËÄÁÈÀÍ. ÀÌÀ ÈÖ ÉÌ ÐÏÄÔÈÀÍ ÂÅÀØÅÓ ÌáÏËÏà ÄÓÀ ÈÖ ÉÓ ÍÉÛÀÍÉ,
áÏËÏ ÒÀÉÌÄ ÓÉÓÔÄÌÖÒ áÀÓÉÀÈÆÄ ÓÀÖÁÀÒÉ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉÀ. ÈÖÌÝÀ
×ÀØÔÉÀ, ÒÏÌ ÞÅÄËÛÉ ÀÒÓÄÁÖËÉÓ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÀáËÄÁÖÒÀÃ,
ÃÒÏÉÓ ÌÏÈáÏÅÍÉÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀà ÂÀÀÆÒÄÁÀ ÌÏáÃÀ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ
ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ. ÀÌ ÌÉÌÀÒÈÄÁÉÈ ÓÀÉÍÔÄÒÄÓÏÀ ÓÀÍÊÔ-
ÐÄÔÄÒÁÖÒÂÄËÉ ÀÒÀÁÉÓÔÉÓ, ÐÒÏ×ÄÓÏÒ À. ÃÏËÉÍÉÍÀÓ ÌÏÓÀÆÒÄÁÀ
ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ: „...ÀØ, ÖÄàÅÄËÉÀ, ÖÍÃÀ ÉÈØÅÀÓ
ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÔÒÀÃÉÝÉÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ,
ÓÀÃÀÝ ÓÀÓÉÚÅÀÒÖËÏ ÂÀÍÝÃÄÁÉ ÌÖÃÀÌ ÙÄÁÖËÏÁÃÀ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒ
ÛÄ×ÄÒÉËÏÁÀÓ. ÓÀÊÌÀÒÉÓÉÀ ÂÀÅÉáÓÄÍÏÈ ÖÆÒÉÄËÉ ÐÏÄÔÄÁÉ, ÀÍ
ÊÉÃÄÅ „1001 ÙÀÌÉÓ“ ÓÀÓÉÚÅÀÒÖËÏ ÆÙÀÐÒÄÁÉ. ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆÌÉÓ
ÍÉÛÍÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÓ XX Ó-ÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ áÄËÉ
ÛÄÖßÚÏ ÉÌ ÅÉÈÀÒÄÁÀÌ, ÒÏÌ ÌßÄÒËÄÁÌÀ ÚÖÒÀÃÙÄÁÀ ÂÀÀÌÀáÅÉËÄÓ
ØÀËÉÓ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÆÄ. ÉÌ ßËÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖËÉ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓÈÅÉÓ
ØÀËÉÓ ÓÀÊÉÈáÉ ãÄÒ ÊÉÃÄÅ ÀÒ ÀÒÉÓ ÌÉÓÖËÉ ØÀËÉÓ ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ
Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÀÙÉÀÒÄÁÀÌÃÄ, ãÄÒ-ãÄÒÏÁÉÈ ËÀÐÀÒÀÊÉÀ ØÀËÉÓ
Ö×ËÄÁÄÁÆÄ ÏãÀáÓÀ ÃÀ ØÏßÉÍÄÁÀÛÉ, ÓÉÚÅÀÒÖËÓÀ ÃÀ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÀÆÄ.
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ ãÄÒ ÖÍÃÀ ÃÀÄÌÔÊÉÝÄÁÉÍÀ, ÒÏÌ ØÀËÓÀÝ „ÛÄÖÞËÉÀ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉ“. ÖÀÌÉÓÏÃ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÀÒÀÁÖË ÍÉÀÃÀÂÆÄ
ÒÏÌÀÍÉÓ ÛÄØÌÍÀ. ÀÌÂÅÀÒÀÃ, ÉÌ ÐÉÒÏÁÄÁÛÉ ØÀËÈÀ ÓÀÊÉÈáÉÓ ÈÅÉÈ
ÃÀÓÌÀÝ ÊÉ ÌÉÃÉÏÃÀ ÉØÀÌÃÄ, ÒÏÌ ÌßÄÒËÄÁÉ ÞÉÒÉÈÀà ÚÖÒÀÃÙÄÁÀÓ
ÖÈÌÏÁÃÍÄÍ ÂÒÞÍÏÁÀÓ. ÄÓ, ÒÀ ÈØÌÀ ÖÍÃÀ, ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÀÅÃÀ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ áÀÓÉÀÈÓ“ [50, ÂÅ. 283]. ÀÌ ÓÉÔÚÅÄÁÉÈ ÌÄÝÍÉÄÒÉ áÀÆÓ
ÖÓÅÀÌÓ ÉÌ ×ÀØÔÓ, ÒÏÌ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆÌÉÓ ÌÏÓÅËÀ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀ-
ÔÖÒÀÛÉ ÌÏáÃÀ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ, ÌÀÂÒÀÌ ÀØ
37
ÌÀÓ ÍÀÚÏ×ÉÄÒÉ ÍÉÀÃÀÂÉ ÃÀÀáÅÄÃÒÀ ÀÒÀÁÖËÌÀ ÊËÀÓÉÊÖÒÌÀ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÌ ÓÀÔÒ×ÉÀËÏ ËÉÒÉÊÉÓ ÓÀáÉÈ. ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ØÀËÈÀ
ÄÌÀÍÓÉÐÀÝÉÉÓ ÓÀÊÉÈáÓ, ÉÂÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ
ßÀÌÏàÒÄÓ ÄÅÒÏÐÀÛÉ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÌÉÙÄÁÖËÌÀ ÀÒÀÁÌÀ ÂÀÍÌÀÍÀÈ-
ËÄÁËÄÁÌÀ, ÛÄÌÃÄÂ ÌÉÓ ÂÀÃÀßÚÅÄÔÀÓ ÀØÔÉÖÒÀÃ ÝÃÉËÏÁÃÀ ÓÀÆÏÂÀ-
ÃÏÄÁÉÓ ÐÒÏÂÒÄÓÖËÀà ÂÀÍßÚÏÁÉËÉ ÍÀßÉËÉ, ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ
ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÄÁÉ, ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ ÃÀ ÒÄÀËÉÓÔÄÁÉ ÂÀÍÌÀ-
ÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÊÖËÔÖÒÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ.
ÌÊÅËÄÅÀÒÈÀ ÖÌÄÔÄÓÏÁÀ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÄÅÒÏÐÄËÉ ÌÄÝ-
ÍÉÄÒÄÁÉ, ÀÒÀÁÖË ÍÉÀÃÀÂÆÄ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÉÓ
ÃÀÌÊÅÉÃÒÄÁÀÛÉ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀÓ ÀÍÉàÄÁÄÍ ÄÅÒÏÐÉÓ
ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÉ ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÓ. ÌÀÒÈËÀÝ, XIX-XX ÓÀ-
ÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÌÉãÍÀÆÄ, ÒÏÝÀ ÛÄÉØÌÍÀ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÂÀÍ-
ÅÉÈÀÒÄÁÉÓÈÅÉÓ ÓÀàÉÒÏ ÓÏÝÉÀËÖÒ-ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÃÀ ÊÖËÔÖÒÖËÉ
ÐÉÒÏÁÄÁÉ, ÒÏÃÄÓÀÝ ÌÉÓÀßÅÃÏÌÉ ÂÀáÃÀ ÀÒÀÁÈÀÈÅÉÓ ÄÅÒÏÐÖËÉ
ÊÖËÔÖÒÀ, ÉßÚÄÁÀ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÈÄÌÄÁÉÓÀ ÃÀ ÉÃÄÄÁÉÓ
ÂÀÃÌÏÙÄÁÀ ÃÀ ÃÀÌÖÛÀÅÄÁÀ, ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÈÀÍ
ÃÀÀáËÏÄÁÀ ÃÀ ÌÀÈÉ ÂÀÈÀÅÉÓÄÁÀ. ÀÒÀÁÖË ÒÏÌÀÍÔÉÊÖË
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ ÂÅÀØÅÓ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÈÉÈØÌÉÓ ÚÅÄËÀ
ÞÉÒÉÈÀÃÉ ÈÄÌÀ ÃÀ ÉÃÄÀ: ÂÀÍáÄÈØÉËÄÁÀ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÓÀ ÃÀ ÉÃÄÀËÓ
ÛÏÒÉÓ; ×ÄÏÃÀËÖÒ ÃÀ ÊÀÐÉÔÀËÉÓÔÖÒ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀÈÀ ÖÀÒÚÏ×À
ÃÀ ÊÒÉÔÉÊÀ; ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÀ ÐÉÒÏÅÍÄÁÀÓÀ ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ
ÛÏÒÉÓ, ÀÃÀÌÉÀÍÓÀ ÃÀ ÊÀÍÏÍÓ ÛÏÒÉÓ, ØÀËÀØÓÀ ÃÀ ÓÏ×ÄËÓ ÛÏÒÉÓ;
ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÁÖÒÑÖÀÆÉÖËÉ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓÀÃÌÉ ÌÊÅÄÈÒÀÃ
ÂÀÌÏáÀÔÖËÉ ÖÀÒÚÏ×ÉÈÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÌÉÖÙÄÁËÏÁÀ;
ÂÀØÝÄÅÀ ÁÖÍÄÁÀÛÉ; ÓÀÊÖÈÀÒ ÛÉÍÀÂÀÍ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ ÜÀÊÄÔÅÀ;
ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÉÃÄÀËÉÆÀÝÉÀ; ØÀËÈÀ ÄÌÀÍÓÉÐÀÝÉÉÓ ßÉÍÀ ÐËÀÍÆÄ
ÃÀÚÄÍÄÁÀ; ÉÃÄÀËÖÒ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀÈÀ ÖÔÏÐÉÖÒÉ
ÈÄÏÒÉÄÁÉ; ×ÉËÏÓÏ×ÉÖÒÉ ÃÀ ÌÉÓÔÉÊÖÒÉ ÈÄÌÄÁÉ; ÐÀÔÒÉÏÔÖËÉ ÃÀ
ÓáÅÀ ÌÏÔÉÅÄÁÉ. ÅÉÌÄÏÒÄÁÈ, ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÚÅÄËÀ Ó×ÄÒÏÛÉ
ÀÙÌÀÅËÏÁÀ ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ÉßÚÄÁÀ ÄÅÒÏÐÄËÈÀ ÀØ ÂÀÌÏÜÄÍÉÓÀ
ÃÀ ÌÀÈÉ ÌÉÙßÄÅÄÁÉÓ ÂÀÝÍÏÁÉÓ ÛÄÌÃÄÂ. ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ
ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÄÁÉÝ ÉÌÀÅÄ ÈÀÍÌÉÌÃÄÅÒÏÁÉÈ ÅÉÈÀÒÃÄÁÀ, ÒÏÂÏÒÝ
ÄÅÒÏÐÀÛÉ. ÌÈÄËÉ ÒÉÂÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÑÀÍÒÄÁÉÓÀ (ÉÓÔÏÒÉÖËÉ
ÒÏÌÀÍÉ, ÌÏÈáÒÏÁÀ, ÍÏÅÄËÀ, ËÄØÓÉ ÐÒÏÆÀÃ) ÀÒÀÁÖË
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ ÌÊÅÉÃÒÃÄÁÀ ÌáÏËÏà ÄÅÒÏÐÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ
ÂÀÅËÄÍÉÈ. ÀÌÀÓ ÀÌÔÊÉÝÄÁÄÍ ÒÖÓÉ Ä. ÊÒÀÜÊÏÅÓÊÉ, ÄÂÅÉÐÔÄËÉ
ÌÀäÌÖà ÈÄÉÌÖÒÉ, ËÉÁÀÍÄËÉ ÌÉáÀÉË ÍÖÀÉÌÄ, ÀÒÀÁÉ ÌÄÝÍÉÄÒÉ äÀÍÀ
ÀË-×ÀáÖÒÉ. ÀÊÀÃ. Ä. ÊÒÀÜÊÏÅÓÊÉ ÉÓÔÏÒÖËÉ ÒÏÌÀÍÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ
ßÄÒÓ: „...ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÉÓÔÏÒÉÖËÉ ÒÏÌÀÍÉ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÀÒÀ
ÉÌÃÄÍÀÃ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖËÉ ÒÏÌÀÍÉÓ ÏÒÂÀÍÖË
38
ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÓ, ÀÒÀÌÄÃ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÍÉÀÃÀÂÉÃÀÍ ÂÀÃÌÏÍÄÒÂÉË
ÌÝÄÍÀÒÄÓ. ÀØ ÂÀÍÌÄÏÒÃÀ ÉÂÉÅÄ ÓÖÒÀÈÉ, ÒÀÝ ÛÄÉÍÉÛÍÄÁÀ ÚÅÄËÂÀÍ
ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÛÉ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÊÖËÔÖÒÉÓ ÂÀÃÌÏÙÄÁÉÓÀÓ, ÒÏÌÄËÉÝ
ÈÀÅÉÓ ÌáÒÉÅ ÀÂÒÄÒÉÂÀÃ ÃÀÅÀËÄÁÖËÉÀ ÀÒÀÁÖËÉ ÛÖÀ
ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÈ“ [68, ÂÅ. 25]. ÌßÄÒÀËÉ ÌÀäÌÖà ÈÄÉÌÖÒÉ ÀÌÁÏÁÓ:
„ÀáÀËÉ ÑÀÍÒÉ (ÍÏÅÄËÀ – Ì. Ø.) ÈÀÅÉÓ ÀÃÂÉËÓ ÉÊÀÅÄÁÓ ÌÀÓ ÛÄÌÃÄÂ,
ÒÀÝ ÜÅÄÍÈÅÉÓ ÌÉÓÀßÅÃÏÌÉ ÂÀáÃÀ ÌÓÏ×ËÉÏ ÊÖËÔÖÒÉÓ ÌÉÙßÄÅÄÁÉ,
áÏËÏ ÚÅÄËÀ ÜÅÄÍÈÀÂÀÍÌÀ ÝáÀÃÀà ÃÀÉÍÀáÀ ÀÌ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË
ÂÀÍÞÈÀ ×ÀÓÉ, ÒÏÌËÉÈÀÝ ÌÓÏ×ËÉÏ ÀÆÒÏÅÍÄÁÀÌ ÛÄÌÏÓÀ ÍÏÅÄËÉÓ
×ÏÒÌÀ. ÃÉÃÉ ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÀ ÌÉÖÞÙÅÉÓ ÈÀÒÂÌÀÍÄÁÓ. ÌÀÈ ÀÆÉÀÒÄÓ
ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ ÃÀ ÀÒÀÁÉ ÌÊÉÈáÅÄËÉ ÀáÀË ÑÀÍÒÓ.
ßÀÒÌÀÔÄÁÄÁÌÀ ÀÌ ÓÀØÌÄÛÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË ÀáÀËÂÀÆÒÃÏÁÀÓ ÖÁÉÞÂÀ
ÌÉÌÁÀÞÅÄËÏÁÉÓÊÄÍ. ÈÀÅÃÀÐÉÒÅÄËÀÃ ÌÉÌÁÀÞÅÄËÏÁÀ ÉÚÏ ÀÛÊÀÒÀ.
ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÊÉ ÃÀÉßÚÄÓ ÝÃÄÁÉ ÀÒÀÁÖË ÄÍÀÆÄ ÍÏÅÄËÄÁÉÓ
ÛÄÓÀØÌÍÄËÀà ÓÀÊÖÈÀÒÉ áÄËßÄÒÉÈ, ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÐÄÒÓÏÍÀÑÄÁÉÈ,
ÀÆÒÉÓ ÂÀÃÌÏÝÄÌÉÓÀ ÃÀ ÓÖÒÀÈÄÁÉÓ ÂÀÌÏÓÀáÅÉÓ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÂÆÄÁÉÈ“
[130, ÂÅ. 201-202; 26, ÂÅ. 111-112; 71, ÂÅ. 111-112]. ä. ÀË-×ÀáÖÒÉ
ßÄÒÓ: „...ÃÀÓÀÅËÖÒ ÊÖËÔÖÒÀÓÈÀÍ ÄÒÈÀà ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ
ÉàÒÄÁÏÃÀ ÂÀÍÀáËÄÁÉÓ ÓÖËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÌÏÉÈáÏÅÃÀ ÐÏÄÆÉÀÛÉ,
ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÀÓÀ ÃÀ ÉÓÔÏÒÉÀÛÉ ÞÅÄËÉ ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÉÓ ÁÏÒÊÉËÄÁÉÓÂÀÍ
ÂÀÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀÓ. ÀáÀËÉ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÌÄÈÏÃÄÁÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÀ
ÃÀÉßÚÏ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÌßÄÒËÄÁÉÓ ÌÈÄËÌÀ ãÂÖ×ÌÀ. ÐÏÄÆÉÀÛÉ
áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉÓ, ÉÓÔÏÒÉÀÛÉ ãÉÒãÉ ÆÄÉÃÀÍÉÓ ÃÀ ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÀÛÉ
ÓÀÒÖ×ÉÓ ÓÀáÉÈ ÜÍÃÄÁÀ ÀáÀËÉ ÌÉÌÀÒÈÖËÄÁÀ, ÒÏÌËÉÓ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÌÀ
ÉßÚÄÓ ÌÉÁÀÞÅÀ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÍÉÌÖÛÄÁÉÓÀÃÌÉ“ [124,
ÂÅ. 406]. Í. ÖÓÌÀÍÏÅÉ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ÐÒÏÆÀÉÊÏÓÄÁÉÓ: äÀÉØÀËÉÓ,
äÖÓÀÉÍÉÓ, ÈÄÉÌÖÒÉÓ ÃÀ ÓáÅÀÈÀ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ áÄÃÀÅÓ ÄÅÒÏ-
ÐÖËÉ, ÊÄÒÞÏÃ, ×ÒÀÍÂÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÃÉÃ ÂÀÅËÄÍÀÓ. [119, ÂÅ.
14-15]. ÀÒÀÁÉ ÉÓÀ ÉÖÓÖ× ÁÖËÀÔÀ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÓ ÌÉÉÜÍÄÅÓ ÌáÏËÏÃ
ÀáÀËÉ ÄÐÏØÉÓ ÍÀÚÏ×Àà [164, ÂÅ. 90].
ÍÉÛÀÍÃÏÁËÉÅÉÀ ÌßÄÒÀË Ì. ÍÖÀÉÌÄÓ ÓÉÔÚÅÄÁÉ ËÉÔÄÒÀ-
ÔÖÒÖËÉ ×ÏÒÌÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ: „ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÛÄÌßÄÏÁÉÈ ÌÉÅáÅÃÉÈ,
ÒÏÌ ËÄØÓÉÓ ßÄÒÀ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÙÀÆÀËÉÓ, ÍÀÓÉÁÉÓ, ÌÀÃäÉÓ, äÉãÀÓ,
ÅÀÓ×ÉÓ, ÒÉÓÀÓ, ×ÀáÒÉÓ ÂÀÒÄÛÄÝ“ [ 238, ÂÅ. 84; 190, ÂÅ. 12].
ÌÓÂÀÅÓ ÌÏÅËÄÍÀÓÈÀÍ ÂÅÀØÅÓ ÓÀØÌÄ ÀáÀËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ
ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÄÁÉÓ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀÓÀ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÛÉ. ÀÒÀÁ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÈÀ ÖÌÒÀÅËÄÓÏÁÀÓ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÌÉÙÄÁÖËÉ äØÏÍÃÀÈ
ÌÉÓÉÏÍÄÒÄÁÉÓ ÓÊÏËÄÁÛÉ ÀÍ ÄÅÒÏÐÉÓ ÊÖËÔÖÒÖË ÝÄÍÔÒÄÁÛÉ,
ÙÒÌÀÃ ÉÝÍÏÁÃÍÄÍ ÄÅÒÏÐÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ ÃÀ ÂÀÍÉÝÃÉÃÍÄÍ
ÄÅÒÏÐÄËÉ ÐÏÄÔÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌßÄÒËÄÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÓ. ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ
39
ÃÉÃÉ ÉÚÏ ×ÒÀÍÂÖËÉ ÃÀ ÉÍÂËÉÓÖÒÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ
ÂÀÅËÄÍÀ.
ÄÂÅÉÐÔÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÂÀÄÒÈÉÀÍÄÁÉÓ „ÃÉÅÀÍÉÓ“ ßÄÅÒÄÁÉ
ÛÖØÒÉ, ÀË-ÌÀÆÉÍÉ ÃÀ ÀË-ÀÊÊÀÃÉ ÀÙÉÀÒÄÁÃÍÄÍ ÉÍÂËÉÓÖÒÉ ÒÏÌÀÍ-
ÔÉÆÌÉÓ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÁÀÉÒÏÍÉÓÀ ÃÀ ÛÄËÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÓ. ÉÍÂËÉ-
ÓÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ, ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀÃ, ÌÀÈ ÈÄÏÒÉÖË
ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÛÉ ÂÀÌÏÅËÉÍÃÀ. ÀÒÀÁÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ ÃÏØÔÏÒÉ äÉËÌÉ
ÁÀÃÉÒÉ ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ „ÃÉÅÀÍÉÓ“ ßÄÅÒÄÁÉ ÀÛÊÀÒÀà ÃÀ ÙÉÀÃ
ÃÀÖÐÉÒÉÓÐÉÒÃÍÄÍ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÓ ÃÀ
ÖÀÒÚÅÄÓ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ×ÏÒÌÄÁÉ ÃÀ ÈÄÌÄÁÉ, ÒÀÝ
ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀÃ ÂÀÍÐÉÒÏÁÄÁÖËÉ ÉÚÏ ÌÀÈÆÄ ÉÍÂËÉÓÖÒÉ ÊÖËÔÖÒÉÓ,
ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÉ ÉÍÂËÉÓÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÉÓ (ÒÏÌÀÍ-
ÔÉÆÌÉÓ) ÃÀ ÌÉÓÉ ÖÃÉÃÄÓÉ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ [182, ÂÅ.
145-152].
„ÀÐÏËÏÓ“ßÄÅÒÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÂÀÔÀÝÄÁÀ ×ÒÀÍÂÉ ÐÏÄÔÄ-
ÁÉÈ ÀÛÊÀÒÀÀ. ÌÖÔÒÀÍÉ ÉÌÃÄÍÀÃ ÊÀÒÂÀÃ ÉÝÍÏÁÃÀ ×ÒÀÍÂÖË ÒÏ-
ÌÀÍÔÉÆÌÓ, ÒÏÌ ÀÒ àÉÒÓ ÌÀÓÈÀÍ ÅÉÐÏÅÏÈ ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ, äÉÖÂÏÓ,
ËÀÌÀÒÔÉÍÉÓ, ÃÄ ÅÉÍÉÓ ÒÏÂÏÒÝ ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÒÉÅÉ, ÉÓÄ ÌáÀÔÅ-
ÒÖËÉ ÓÀáÄÄÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ. ÉÂÉ ÃÀÖ×ÀÒÀÅÀà ÀÝáÀÃÄÁÃÀ, ÒÏÌ ÌÉÓÉ
ÌÉÆÀÍÉÀ „...ÉÝáÏÅÒÏÓ ÈÀÅÉÓÉ ÃÒÏÉÓ ÐÏÄÆÉÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÈ, ÊÏÍÊÖ-
ÒÄÍÝÉÀ ÂÀÖßÉÏÓ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÖÃÉÃÄÓ ÐÏÄÔÖÒ ÂÄÍÉÄÁÓ, ÒÏÌËÄÁÉÝ
ÀÌÑÀÌÀÃ ÜÄÌÈÅÉÓ ÞÀËÉÀÍ ÂÀÓÀÂÄÁÍÉ ÀÒÉÀÍ ÃÀ ÒÏÌÄËÈÀÍÀÝ
ÛÄÌÉÞËÉÀ ÌØÏÍÃÄÓ ÌÖÃÌÉÅÉ ÛÉÍÀÂÀÍÉ ÊÀÅÛÉÒÉ“ [21, ÂÅ. 9]. ÒÀÝ
ÛÄÄáÄÁÀ ÉÁÒÀäÉÌ ÍÀãÉÓ, ÉÂÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÀà ÀÒÉÓ ÌÉÜÍÄÖËÉ, ÌÀÂÒÀÌ
„ÀÐÏËÏÓ“ ÓáÅÀ ßÄÅÒÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀà ÂÀÔÀÝÄÁÖËÉ ÉÚÏ ×ÒÀÍÂÉ ÓÉÌ-
ÁÏËÉÓÔÄÁÉÈ. ÚÅÄËÀÆÄ ÃÉÃÉ ÂÀÅËÄÍÀ ÌÀÓÆÄ äØÏÍÃÀ ÁÏÃËÄÒÓ. á.
×ÀÉÆÖËÀÄÅÉ ÀÌÔÊÉÝÄÁÓ, ÒÏÌ „ ÍÀãÉ ÌÈÄËÉ ÈÀÅÉÓÉ ÓÉÝÏÝáËÉÓ
ÌÀÍÞÉËÆÄ ÉÚÏ ×ÀÒÖËÉ ÁÏÃËÄÒÉÀÍÄËÉ... ÌÀÍ ÁÏÃËÄÒÉÓ ÈÀÍÀ-
ÌÄÃÒÏÅÄ ×ÒÀÍÂ ÊÒÉÔÉÊÏÓÄÁÆÄ Ö×ÒÏ ÙÒÌÀÃ ÂÀÉÂÏ ÌÉÓÉ
(ÁÏÃËÄÒÉÓ – Ì.Ø.) ÈÀÅÂÀÍßÉÒÖËÏÁÀ, ÌÉÓÉ ÞÉÄÁÀÍÉ ÓÉÊÄÈÉÓÀ ÃÀ
ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÉÓÀ... ÉÁÒÀäÉÌ ÍÀãÉÌ ÁÏÃËÄÒÛÉ äÐÏÅÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁ-
ÒÉÅÉ ÌÀÍÊÉÄÒÄÁÄÁÉÓ ÊÒÉÔÉÊÏÓÉ ÊÉ ÀÒÀ, ÀÒÀÌÄÃ „ÙÅÈÀÄÁÒÉÅÉ ÓÉÚ-
ÅÀÒÖËÉÓ“ ÌÀÞÉÄÁÄËÉ“ [122, ÂÅ. 224]. ÀÒÀÁÉ ÊÒÉÔÉÊÏÓÄÁÉ ÍÀ ãÉÓ
ËÄØÓÄÁÉÃÀÍ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÂÀÌÏÚÏ×ÄÍ „ÃÀÁÒÖÍÄÁÀÓ,“ ÒÏÌÄËÛÉÝ
ÂÀÌÏáÀÔÖËÄÁÀ ÐÏÅÀ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÃÀ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÔÖÒÉ ÔÒÀÃÉ-
ÝÉÄÁÉÓ ÛÄÒßÚÌÀÌ.
ËÉÁÀÍÄËÉ ÉËÉÀÓ ÀÁÖ ÛÀÁÀØÀ ÂÀÍÉÝÃÉÃÀ ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ, ËÀÌÀÒ-
ÔÉÍÉÓ, äÉÖÂÏÓ, ÍÀÊËÄÁÀà ÁÏÃËÄÒÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÓ [Éá. 218].
ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ÌÖÓÔÀ×À ËÖÔ×É ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÌÏÈáÒÏÁÄÁÓ ßÄÒ-
ÃÀ ÄÅÒÏÐÄËÉ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÄÁÉÓ ÓÔÉËÉÈ, áÏËÏ ÌÉÓÉ
ÌÈÀÒÂÌÍÄËÏÁÉÈÉ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÉÓ ÏÁÉÄØÔÉ ÉÚÏ ÌáÏËÏà ÃÀ ÌáÏËÏÃ
40
ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒÉ ÃÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÄÁÉÓ ×ÒÀÍÂÉ
ÌßÄÒËÄÁÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ. ÌÀÍ ÈÀÒÂÌÍÀ, Ö×ÒÏ ÆÖÓÔÀÃ,
ÂÀÃÀÀÌÖÛÀÅÀ ÁÄÒÍÀÃÄÒ ÃÄ ÓÄÍÐÉÄÒÉÓ, ÀË×ÏÍÓ ÊÀÒÀÓ, ÄÃÌÏÍ
ÒÏÓÔÀÍÉÓ, ×ÒÀÍÓÖÀ ÊÏÐÄÓ, ÛÀÔÏÁÒÉÀÍÉÓ, À. ÃÉÖÌÀÓ (ÛÅÉËÉ)
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ.
ÌÖäÀÌÌÀà äÖÓÀÉÍ äÀÉØÀËÉÓÈÅÉÓ (1888-1956), ÒÏÌËÉÓ ÌáÀÔÅ-
ÒÖË ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ ÀÛÊÀÒÀÀ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÅ-
ËÄÍÀ, ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀÃ ×ÒÀÍÂÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ ÉÚÏ ÉÓ ÞÀËÀ,
ÒÏÌÄËÌÀÝ ÂÀÀÁÄÃÅÉÍÀ ÛÄÓÃÂÏÌÏÃÀ „ÆÄÉÍÀÁÉÓ“ ßÄÒÀÓ. ÉÂÉ ÀÌ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÛÄÓÀÅÀË ÍÀßÉËÛÉ ÂÅÉÚÅÄÁÀ ×ÒÀÍÂÖËÉ ËÉÔÄ-
ÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÖË ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀÆÄ ÌÉÓÉ, ÒÏÂÏÒÝ ÌßÄÒËÉÓ
ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀÓÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÉÓ ×ÏÒÌÉÒÄÁÀÛÉ:
„...ÄÂÅÉÐÔÉÃÀÍ ÂÀÌÂÆÀÅÒÄÁÀÌÃÄ ÆÄÃÀÐÉÒÖËÀÃ ÅÉÝÍÏÁÃÉ ÌÀÓ
(×ÒÀÍÂÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ – Ì.Ø.) ...ÒÏÝÀ ÓÄÒÉÏÆÖËÀÃ ÛÄÅÖÃÄØÉ
×ÒÀÍÂÖËÉ ÄÍÉÓÀ ÃÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÛÄÓßÀÅËÀÓ, ÀÙÌÏÅÀÜÉÍÄ ÉÓ,
ÒÀÓÀÝ ÌÀÍÀÌÃÄ ÀÒÝ ÉÍÂËÉÓÖÒ ÃÀ ÀÒÝ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ ÀÒ
ÛÄÅáÅÄÃÒÉÅÀÒ: ÒÉÔÌÉ, ÐÄÒÓÏÍÀÑÄÁÉÓ ÌÄÔÚÅÄËÄÁÉÓ ÓÉÆÖÓÔÄ ÃÀ
áÀÔÏÅÀÍÄÁÀ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÄÍÉÓ ÉÓ ÈÀÅÉÓÄÁÖÒÄÁÀ, ÒÀÝ ÀÆÒÉÓ
ÂÀÃÌÏÝÄÌÉÓ ÚÏÅÄËÂÅÀÒ ÓÉÞÍÄËÄÓ ÂÀÌÏÒÉÝáÀÅÓ...” [128, ÂÅ.20-21].
ÝÏÔÀÈÉ ØÅÄÌÏÈ ÉÂÉ ÖÌÀÔÄÁÓ: „...„ÆÄÉÍÀÁÉ“ ÍÀÚÏ×ÉÀ ÌÛÏÁËÉÖÒ
ÌáÀÒÄÆÄ ÃÀÒÃÉÓÀ. ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÀÙÅÓÉËÌÀ ÃÀ ÐÀÒÉÆÉÈÀ
ÃÀ ×ÒÀÍÂÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÈ ÀÙÔÀÝÄÁÖËÌÀ ÜÄÌÌÀ ÊÀËÀÌÌÀ ÛÄØÌÍÀ
ÄÓ ÒÏÌÀÍÉ...“ [128, ÂÅ. 21-22]. ÃÏØÔÏÒÉ ÌÀäÌÖà äÀÌÉà ÛÀÅØÀÈÉ
“ÆÄÉÍÀÁÓ” ÌÉÉÜÍÄÅÓ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒ ÂÒÞÍÏÁÄÁÆÄ ÀÂÄÁÖË
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÀà ÃÀ ÌÀÓÛÉ áÄÃÀÅÓ ×ÒÀÍÂÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÃÉÃ
ÂÀÅËÄÍÀÓ [197, ÂÅ. 170-171]. ÃÉÃ ÂÄÒÌÀÍÄË ÌÄÝÍÉÄÒÓ Ê.
ÁÒÏÊÄËÌÀÍÓ ÌÉÀÜÍÃÀ Ì. äÀÉØÀËÉ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓ
ÌÏÓßÀÅËÄà [240, ÂÅ. 34].
ÀáÀËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÖÃÉÃÄÓÉ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÉÓ
ãÄÁÒÀÍ áÀËÉË ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀ ÚÅÄËÀÆÄ ÌàÉÃÒÏÃÀÀ ÃÀÊÀÅ-
ÛÉÒÄÁÖËÉ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÊÖËÔÖÒÀÓÈÀÍ. ÌÉÓ ÀÃÒÄÖËÉ ßËÄÁÉÓ ÍÀßÀ-
ÒÌÏÄÁÄÁÛÉ ÀÛÊÀÒÀà ÛÄÉÌÜÍÄÅÀ Ñ-Ñ. ÒÖÓÏÓ ÛÄáÄÃÖËÄÁÀÈÀ ÂÀÅËÄ-
ÍÀ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ áÀËáÉÓ ÃÀÁÀË ×ÄÍÄÁÈÀÍ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÓ,
ÓÏ×ËÉÓÀ ÃÀ ØÀËÀØÉÓ ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÉÓ ÃÀ ÓÏ×ËÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ
ÉÃÄÀËÉÆÀÝÉÉÓ, ØÀËÈÀ ÄÌÀÍÓÉÐÀÝÉÉÓ ÃÀ ÓáÅÀ ÓÀÊÉÈáÄÁÛÉ. ÌÉÓ
ÍÀáÀÔÄÁÛÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÄÁÉ ÀÙÍÉÛÍÀÅÄÍ ÖËÉÀÌ ÁËÄÉÊÉÈ ÂÀÔÀÝÄÁÀÓ,
ÒÉÓ ÂÀÌÏÝ ÏÂÖÓÔ ÒÏÃÄÍÌÀ ÌÀÓ „ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÁËÄÉÊÉ“ ÖßÏÃÀ.
ÌÀÂÒÀÌ ÚÅÄËÀÆÄ ÌÊÀ×ÉÏà ÜÀÍÓ (ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÂÀÒÊÅÄÖË ÌÏÍÀÊ-
ÅÄÈÛÉ) ÌÉÓÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÀÈÀ ÓÉÀáËÏÅÄ ×ÒÉÃÒÉá ÍÉÝÛÄÓ
ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÀÓÈÀÍ.
41
ÆÄÌÏÈØÌÖËÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÆÄ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÃÀÅÀÓÊÅÍÀÈ, ÒÏÌ ÃÀÓÀ-
áÄËÄÁÖËÉ ÓÀÌÉ ×ÀØÔÏÒÉÃÀÍ ÈÉÈØÌÉÓ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉÀ ÒÏÌÄËÉÌÄ
ÌÀÈÂÀÍÉ ÖÀÒÅÚÏÈ ÀÍ ÒÏÌÄËÉÌÄÓ ÌÉÅÝÄÈ ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ÖÐÉÒÀ-
ÔÄÓÏÁÀ, ÓÀÌÉÅÄ ÄÒÈÌÀÍÄÈÈÀÍ ÂÀÍÖÚÒÄËÀÃÀÀ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÃÀ
ÓÀÌÉÅÄ ÂÀÍÀÐÉÒÏÁÄÁÓ ÌÏÌáÃÀÒ ×ÀØÔÓ. ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÀÌÉÓÀ, ÈÅÉÈ
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÂÀÍÝáÀÃÄÁÄÁÆÄ ÃÀ ÒÉÂÉ ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÉÓ
ÃÀÓÊÅÍÄÁÆÄ ÃÀÚÒÃÍÏÁÉÈ ÀÒÀÁÖË ÍÉÀÃÀÂÆÄ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ
ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÂÀÍÌÓÀÆÙÅÒÄËÀÃ ÖÍÃÀ ÌÉÅÉÜÍÉÏÈ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ,
ÐÉÒÅÄË ÒÉÂÛÉ, ×ÒÀÍÂÖËÉ ÃÀ ÉÍÂËÉÓÖÒÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ.
ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÆÄ ÓÀÖÁÀÒÉ ÂÅÉÍÃÀ ÃÀÅÀÓ-
ÒÖËÏÈ ÌÖÔÒÀÍÆÄ ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ ÃÀ äÉÖÂÏÓ ÂÀÅËÄÍÉÓ ÆÏÂÉÄÒÈ
ÌÏÌÄÍÔÆÄ ÃÀ ãÄÁÒÀÍÉÓÀ ÃÀ ÍÉÝÛÄÓ ÛÄáÄÃÖËÄÁÀÈÀ ÌÓÂÀÅÓÄÁÀ-
ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÀÆÄ ÚÖÒÀÃÙÄÁÉÓ ÂÀÌÀáÅÉËÄÁÉÈ.
áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓÀÃÌÉ ÌÉÞÙÅÍÉË ÛÒÏÌÄÁÓ ÛÏ-
ÒÉÓ ÂÀÌÏÒÜÄÖËÉ ÀÃÂÉËÉ ÖÊÀÅÉÀ ÍÉÊÏËÀ ÓÀÀÃÄÓ ÃÉÃÉ ÌÏ-
ÝÖËÏÁÉÓ ßÉÂÍÓ „ÌÖÔÒÀÍÉ, ×ÒÀÍÂÖËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÌÄÌÊÅÉÃÒÄ“.
ÌÀÓÛÉ ÌÏÝÄÌÖËÉÀ ÐÏÄÔÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÓÒÖËÉ ÀÍÀËÉÆÉ, ÊÅËÄÅÉÓ
ÌÉÙÌÀ ÀÒ ÀÒÉÓ ÃÀÒÜÄÍÉËÉ ÌÉÓÉ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÉÓ ÀÒÝÄÒÈÉ Ó×ÄÒÏ.
ÍÀÛÒÏÌÛÉ ÃÉÃÉ ÀÃÂÉËÉ ÄÈÌÏÁÀ ÌÖÔÒÀÍÆÄ ×ÒÀÍÂÖËÉ ÒÏÌÀÍ-
ÔÉÆÌÉÓ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÉÓ – À.ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ, Å. äÉÖÂÏÓ, ËÀÌÀÒÔÉÍÉÓ,
ÃÄ ÅÉÍÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÓ. ÀÌ ÓÀÊÉÈáÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ ÊÅËÄÅÀ ÉÌÃÄÍÀÃ
ÌÀÙÀË ÃÏÍÄÆÄ ÀÒÉÓ ÜÀÔÀÒÄÁÖËÉ, ÒÏÌ ÞÀËÆÄ ÞÍÄËÉÀ ÒÀÌÄ
ÃÀÖÌÀÔÏ ÌÀÓ. ÖÁÒÀËÏÃ ÜÅÄÍ ÀØ ÌÏÊËÄÃ ÂÀÃÌÏÅÝÄÌÈ Í. ÓÀÀÃÄÓ
ÃÀÊÅÉÒÅÄÁÉÓ ÞÉÒÉÈÀà ÌÏÌÄÍÔÄÁÓ ÃÀ ÓÀàÉÒÏÄÁÉÓ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ
ÅÄÝÃÄÁÉÈ ÛÄÅÀÅÓÏÈ ÉÂÉ.
áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÆÄ ×ÒÀÍÂÖËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÉÌ-
ÃÄÍÀà ÀÛÊÀÒÀÀ, ÒÏÌ ÌÀÍ ÀÓÀáÅÀ ÐÏÅÀ ÌÉÓÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉÓ ÈÄÌÄÁÛÉ,
ÊÏÌÐÏÆÉÝÉÀÛÉ, ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÀÛÉ, ÐÏÄÔÖÒ ÓÀáÄÄÁÛÉ. ÂÀÍ-
ÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÂÀÌÏÊÅÄÈÉËÉÀ ÀË×ÒÄà ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ ÃÀ ÅÉØÔÏÒ
äÉÖÂÏÓ ÂÀÅËÄÍÀ (ÀØ ÂÀÍÅÉáÉËÀÅÈ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÀÒÓÉÓ ÂÀÂÄÁÀÓ.
ÌÖÔÒÀÍÈÀÍ ÃÀ À. ÃÄ ÌÉÖÓÄÓÈÀÍ, ÁÀÅÛÅÉÓ ÈÄÌÀÓ ÌÖÔÒÀÍÈÀÍ ÃÀ Å.
äÉÖÂÏÓÈÀÍ, ÐÀÒÀËÄËÄÁÓ ÂÀÅÀÅËÄÁÈ À.ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ „ÒÏËÀÓÀ“ ÃÀ
ÌÖÔÒÀÍÉÓ „ßÀÌÄÁÖË ÍÀÚÏ×Ó“, ÀÂÒÄÈÅÄ Å. äÉÖÂÏÓ „ÄÒÍÀÍÓÀ“ ÃÀ
ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÆÏÂÉÄÒÈ ÐÏÄÌÀÓ ÛÏÒÉÓ).
áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉ À.ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ ÃÉÃÉ ÈÀÚÅÀÍÉÓÌÝÄÌÄËÉ ÉÚÏ.
ÒÏÝÀ ÌÀÓ ÓÖÒÃÀ ÅÉÍÌÄÓÈÅÉÓ ÒÀÉÌÄ ÄÞÙÅÍÀ ÃÀ ÄÓ ÅÉÍÌÄ ÉÚÏ
ÌÄÔÍÀÊËÄÁÀÃ ×ÒÀÍÂÖËÉ ÊÖËÔÖÒÉÓ ÌÝÏÃÍÄ, ÀÖÝÉËÄÁËÀÃ
ÀÜÖØÄÁÃÀ À.ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ ËÄØÓÄÁÉÓ ÊÒÄÁÖËÓ. ÐÏÄÔÉÓ ÁÉÏÂÒÀ×ÉÀÛÉ
ÝÍÏÁÉËÉÀ ÀÓÄÈÉ ÛÄÌÈáÅÄÅÀ. ÌÀÍ ÄÒÈ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ØÀËÉÛÅÉËÓ
ÌÉÀÒÈÅÀ À. ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ ÊÒÄÁÖËÉ ßÀÒßÄÒÉÈ, ÓÀÃÀÝ ÛÄØÌÍÀ ×ÒÀÍÂÉ
ÐÏÄÔÉÓ ÐÏÄÔÖÒÉ ÐÏÒÔÒÄÔÉ:
42
„ÔÒ×ÏÁÉÓ ÌÂÀËÏÁÄËÉ. ÓÄÅÃÀ ÌÀÒÀÃÑÀÌÓ
ÂÀÌÏÊÒÈÉÓ ÌÉÓ ÓÖËÉÓÛÄÌÞÅÒÄË ÂÏÃÄÁÀÛÉ.
ÌáÏËÏà ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ËÄØÓÉ ÉÚÏ ÌÉÓÉ ÝáÏÅÒÄÁÀ,
ÒÏÌËÉÓ ÔÀÍãÅÀÌ ÛÄÀÃÂÉÍÀ ÒÉÈÌÀ“ [148, ÂÅ. 264].
Chantre de la passion, la tristesse toujours
Dans sa plaite émouvante sáxprime ;
Sa vie ne fut qu’un vers d’amour
Dont la souffrance était la rime.
ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ËÉÔÄÒÀÔÏÒÉ ÀË-ãÖÌÀÉËÉ ßÄÒÃÀ: „ÄÓ ÐÏÒÔ-
ÒÄÔÉ-ÀÙßÄÒÀ ÛÄÅÀÃÀÒÄ ÀË×ÒÄà ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ, ÛÄÅÀÃÀÒÄ ÌÖÔ-
ÒÀÍÉÓÀ ÃÀ ×ÒÀÍÂÉ ÐÏÄÔÉÓ ÐÏÄÆÉÀ ÃÀ ÃÀÅÉÍÀáÄ, ÒÏÌ ÄÒÈÉÓ
ÓÔÒÉØÏÍÄÁÉ ÌÈËÉÀÍÀà ÄÌÈáÅÄÅÀ ÌÄÏÒÄ ÐÏÄÔÉÓ ÓÔÒÉØÏÍÄÁÓ.
ØÌÍÉÃÀ ÒÀ ÈÀÅÉÓÉ ×ÒÀÍÂÉ ÊÄÒÐÉÓ ÐÏÒÔÒÄÔÓ, ÌÀÍ ÛÄØÌÍÀ ÓÀÊÖÈÀÒÉ
ÈÀÅÉÓ ÐÏÒÔÒÄÔÉ [21, ÂÅ. 11].
À. ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÚÅÄËÀÆÄ ÌÄÔÀà ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÍÀßÀÒ-
ÌÏÄÁÄÁÉÓ ÐÉÒÅÄË ÊÒÄÁÖËÛÉ ÉÂÒÞÍÏÁÀ. Í. ÓÀÀÃÄÓ ÈØÌÉÓÀ ÀÒ ÉÚÏÓ,
„ÈÉÈØÏÓ ÉÓ ÛÈÀÂÏÍÄÁÖËÉÀ ÌÈËÉÀÍÀÃ „ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓÀ ÃÀ ÓÄÅÃÉÓ“
(ÉÂÖËÉÓáÌÄÁÀ À. ÃÄ ÌÉÖÓÄ – Ì. Ø.) ÌÉÄÒ“ [148, ÂÅ. 264]. ÄÒÈ-ÄÒÈÉ
ÓÀÊÉÈáÉ, ÒÏÌÄËÛÉÝ ÜÀÍÓ À.ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ ÂÀÅËÄÍÀ, ÀÒÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ
ÈÄÌÀ. ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÀÒÓÉÓ ÂÀÂÄÁÀÛÉ ÉÂÒÞÍÏÁÀ ÏÒÉÅÄ ÐÏÄÔÉÓ ÐÏÆÉ-
ÝÉÀÈÀ ÓÉÀáËÏÅÄ. ÌÖÔÒÀÍÉÓÀÈÅÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÀÒÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ
ÐÒÉÍÝÉÐÉ, ÓÀÛÖÀËÄÁÀ ÂÀÍßÌÄÍÃÉÓÀ ÀÌØÅÄÚÍÉÖÒÉ ÝÏÃÅÄÁÉÓÂÀÍ,
ÂÀÓÀÙÄÁÉ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓÀ ÃÀ ÒÀÝ ÌÈÀÅÀÒÉÀ, ÌÀÌÏÞÒÀÅÄÁÄËÉ ÞÀËÀ
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÀÙÌÀ×ÒÄÍÉÓÀ, ÓÉÊÄÈÉÓ ØÌÄÃÄÁÉÓÀ ÃÀ ÓáÅÀ ÃÉÀÃÉ ÓÀØ-
ÌÄÄÁÉÓÀ. „ÏÒÉ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉÓ ÀÌÁÀÅÛÉ“ ÉÓ ßÄÒÓ:
„ÛÄÍÌÀ ÓÉËÀÌÀÆÄÌ ÛÈÀÀÂÏÍÀ
ÜÄÌÓ ÊÀËÀÌÓ ÈÀÅÉÓÉ ÓÀÉÃÖÌËÏÄÁÀ,
ÃÀ ÛÄÍÌÀ ÛÄÌÏáÄÃÅÀÌ ÀÜÖØÀ
ÜÄÌÓ ÌàÄÒÌÄÔÚÅÄËÄÁÀÓ ÈÀÅÉÓÉ ÌÏÌáÉÁËÀÏÁÀ“.
[ 223, Ô.1, ÂÅ.222]
43
دارا ﻓرﻓﺎه اﻟﻰ ﺧﻠده ھوى أﺑﻰ دار اﻟﺗﻧﺎھﻲ ﻟﮫ
44
ÅÉÈ ÂÀØÒÄÁÀ ÌÉÓÉ (ÝáÏÅÒÄÁÉÓ – Ì.Ø.) ÓÀÒÊÉÃÀÍ
ÂÀÌÏÓÀáÖËÄÁÀ” [223, Ô.1, ÂÅ. 191].
(„ÏÒÉ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉÓ ÀÌÁÀÅÉ“)
45
Tu devins rouge de honte“.
ÌÖÔÒÀÍÓ ÃÀ À.ÃÄ ÌÉÖÓÄÓ, ÓáÅÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ,
ÓÉÀÌÏÅÍÄÁÀÓ ÀÍÉàÄÁÈ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÌÏÐÏÅÄÁÖËÉ ÔÀÍãÅÀ, ÀÉÃÄÀËÄ-
ÁÄÍ ÔÀÍãÅÀÌÃÄ ÀÚÅÀÍÉË ÓÉÚÅÀÒÖËÓ, ÔÀÍãÅÀÛÉ ÐÏÖËÏÁÄÍ ÊÌÀÚÏ×É-
ËÄÁÀÓ. ÌÀÈÉ ÈØÌÉÈ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÌÉÈ Ö×ÒÏ ÃÉÃÉÀ ÃÀ
ÓÒÖËÚÏ×ÉËÉ, ÒÀÝ Ö×ÒÏ ÃÉà ÔÀÍãÅÀÛÉÀ ÂÀÌÏÅËÉËÉ. ÀÌÉÔÏÌ ÌÀÈ
ÖàÉÒÈ ÔÀÍãÅÀÓÈÀÍ ÂÀÍÛÏÒÄÁÀ, ÖÓÉÔÚÅÏÃ, ÄÒÈÂÅÀÒÉ
ÓÉáÀÒÖËÉÈÀÝ ÊÉ ÉÙÄÁÄÍ ÌÀÓ. À.ÃÄ ÌÉÖÓÄ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓÀ ÃÀ ÔÀÍãÅÉÓ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÖË ÂÀÂÄÁÀÓ ÀÓÄ ÀÂÅÉßÄÒÓ:
„ÌÄ ÌÉÚÅÀÒÓ, ÌÄ ÌÓÖÒÓ ÜÀÅÉ×ÄÒ×ËÏ,
ÌÄ ÌÉÚÅÀÒÓ ÃÀ ÌÓÖÒÓ ÅÉÔÀÍãÏ“ [ 148, ÂÅ.268]
(„ÏØÔÏÌÁÒÉÓ ÙÀÌÄ“)
J’aime, et je veux palir, j’aime et je veux souffrir.
áÏËÏ ËÄØÓÛÉ „ÂÀáÓÄÍÄÁÀ“ ÀÌÁÏÁÓ:
«Да разве думал я, что можно так страдать,
Что можно будет след от страшнего удара
Так сладко ощущать»[ 89, Ô.1, ÂÅ. 263]
( Ó. Å. ÛÄÒÅÉÍÓÊÉÓ ÈÀÒÂÌÀÍÉ ).
ÃÀ ÁÏËÏÓ ËÄØÓÛÉ „ßÄÒÉËÉ ËÀÌÀÒÔÉÍÓ“ ÐÏÄÔÉ ÀÌÁÏÁÓ:
„ÅÉÓÀÝ ÊÉ ÏÃÄÓÌÄ äÚÅÀÒÄÁÉÀ, ÀÔÀÒÄÁÓ ÉÀÒÀÓ;
ÚÏÅÄËÉ ÌÀÈÂÀÍÉÓ ÂÖËÛÉÀ ÉÂÉ ÃÀ ÌÆÀÃÀÀ ÂÀÉáÓÍÀÓ,
ÚÅÄËÀ ÓÀÈÖÈÀà ÉÍÀáÀÅÓ ÌÀÓ – ÞÅÉÒ×ÀÓ ÃÀ ÉÃÖÌÀË ÔÀÍãÅÀÓ.
ÃÀ ÖÌÀË ÛÄÄßÉÒÄÁÀ, ÅÉÃÒÄ ÉÓÖÒÅÄÁÓ ÌÉÓÂÀÍ ÂÀÍÊÖÒÍÄÁÀÓ“.
[ 148, ÂÅ. 268]
„Quiconque aima jamais porte une cicatrice;
Chacun l’a dans la sein, toujours prête à s’auvrir;
Chacun la gard en soi, cher et secret supplice,
Et mieux il est frappé, moins il en veut guérir“.
ÌÖÔÒÀÍÉÓÈÅÉÓÀÝ ÌÓÂÀÅÓÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ ÓÀÅÓÄÁÉÈ ÌÉÓÀÙÄÁÉÀ.
ÀÌÉÔÏÌ ÀÒÀÅÉÈÀÒÉ ÓÖÒÅÉËÉ ÀÒ ÀØÅÓ ÂÀÌÏÅÉÃÄÓ ÀÌ ÌÃÂÏÌÀ-
ÒÄÏÁÉÃÀÍ, ÂÀÍÉÊÖÒÍÏÓ ÌÉÓÂÀÍ. ÐÉÒÉØÉÈ, ÏÝÍÄÁÏÁÓ, ÒÀÝ ÛÄÉÞËÄÁÀ
ÃÉÃáÀÍÓ ÃÀÒÜÄÓ ÌÀÓÛÉ, ÀÒÀÌÀÒÔÏ ÃÉÃáÀÍÓ, ÀÒÀÌÄà ÌÀÒÀ-
ÃÉÖËÀÃÀÝ:
„ÅÃÀÒÃÏÁ ÓÉÚÅÀÒÖËÆÄ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÃÀÀÖÞËÖÒÀ
ÄÓ ÞËÉÄÒ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉ ÂÖËÉ,
ÔÊÉÅÉËÉ ÌÉÓÉ (ÂÖËÉÓ – Ì.Ø.) ÉÚÏ ÓÉÀÌÏÅÍÄÁÀ,
ÌÉÓÉ ÌßÖáÀÒÄÁÉÓ ÝÄÝáËÉ ÊÉ – ÂÒÉËÉ ÓÉÏ.
ÅÃÀÒÃÏÁ ÜÄÌÓ ÞÅÄË àÒÉËÏÁÀÆÄ,
ÍÄÔÀÅÉ ÉÓ ÚÏ×ÉËÉÚÏ ÌÀÒÀÃÉÖËÉ.
ÂÀÍÅÉÊÖÒÍÄ ÖÊÅÄ ÌÄ. ÌÓÖÒÃÀ ÊÉ
46
ÃÀÒÜÄÍÉËÉÚÏ ÂÖËÉ ÜÄÌÉ ÓÉÓáËÉÀÍÉ…“[ 223, Ô.1, ÂÅ.216-
217]
(„ÏÒÉ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉÓ ÀÌÁÀÅÉ“)
47
ÄÓ ÛÄÍ áÀÒ, ÅÉÍÝ ÓÀßÏËÛÉ ÈÀÅÉÓ ÁÀÅÛÅÓ...
ÄÓ ÛÄÍ áÀÒ, ÅÉÍÝ...
ÄÒÈ ÊÀÒÂ ÓÀÙÀÌÏÓ ÜÀÓÜÖÒÜÖËÀ ÃÄÃÀÓ:
„ÛÄÍÉ ÂÏÂÏÍÀ ËÀÌÀÆÉÀ ÃÀ ØÀËßÖËÉ,
ÃÀ ÚÏÅÄËÉÅÄ ÄÓ ÉÚÉÃÄÁÀ“.[148, ÂÅ. 272]
„Pouvreté! Pouvreté! c’est toi la courtisane.
C’est toi qui dans ce lit a poussé cet enfant...
C’est toi qui, ...
Est venue un beau soir murmurer à sa mère:
„Ta fille est bell et vierge, et tout cela se vend!“
„ßÀÌÄÁÖËÉ ÍÀÚÏ×É“:
“ÃÄÃÀ ÄÒÈ ÃÙÄÓ ÄÖÁÍÄÁÀ ÌÀÓ: ÌÓÖÒÓ ÂÍÀáÏ ÌØÌÍÄËÉ
ÓÀØÌÉÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÖÃÒÔÅÉÍÅÄËÀÃ ÁÏËÏÓ ÌÏÖÙÄÁÓ ÓÉÙÀ-
ÔÀÊÄÓ.
ÛÄÍ ÉØÍÄÁÉ ÃÄÃÏ×ÀËÉ ÊÀÁÀÒÄÄÁÉÓÀ.”
ÃÀ ÒÏÓ ÌÉÀÐÚÒÏ ÌÆÄÒÀ ÌÀÓ ÓÉÍÃÉÓÉÓÀ,
ÛÉÌÛÉËÌÀ, ÓÀÛÉÍÄËÌÀ ÛÉÌÛÉËÌÀ ÖÓÉÔÚÅÏÃ ÛÈÀÀÂÏÍÀ ÌÀÓ:
ÉÓ ÜÀÀÁÀÒÄÁÓ ÈÀÅÉÓ ÛÅÉËÓ ÝÏÃÅÀÓ“ [ 148, ÂÅ. 272]
„Sa mère, un jour, lui dit: „Je voudrais te voir faire
Un travail qui, sans peine, met fin à la misêre:
Tu seras reine des cabarets.“
Quand s’élevait en elle la voix de la conscience,
La faim, l’horrible faim, lui imposait silence:
Elle livra son enfant au péché.“
ÏÒÉÅÄ ÐÏÄÔÓ ÈÀÅÉÀÍÈ ÐÏÄÌÄÁÛÉ ÛÄÓÀ×ÄÒÉÓÉ ÂÀÍÀÜÄÍÉ ÂÀ-
ÌÏÀØÅÈ ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÄÐÏØÉÓÈÅÉÓ. À. ÃÄ ÌÉÖÓÄ ÌÀÓ ÖßÏÃÄÁÓ „ÖÓÀÓ-
ÒÖËÏ ØÀÏÓÉÓ“ ÃÀ „ÁÀÅÛÅÄÁÉÓ ÂÀÌÒÚÅÍÄË, ÂÀÌÚÉÃÅÄË“ ÓÀÖÊÖÍÄÓ,
ÌÖÔÒÀÍÉ ÊÉ – „ÌÏÍÏÁÉÓ“, „ÁÀÅÛÅÄÁÉÓ ÓÀÌÄÞÀÏÃ ÂÀÌÚÉÃÅÄË“
ÓÀÖÊÖÍÄÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÒÀ×ÒÉÈ ÀÒ ÀÒÉÓ ÖÊÄÈÄÓÉ ÂÀÒÃÀÓÖËÆÄ.
ÏÒÉÅÄ ÐÏÄÌÀÛÉ ÂÏÂÏÍÄÁÉ ÏÒÓÖËÃÄÁÉÀÍ, ÏÒÉÅÄÛÉ ÌÏØÌÄÃÄÁÀ
ÃÀÀáËÏÄÁÉÈ ÌÓÂÀÅÓÀà ÅÉÈÀÒÃÄÁÀ.
ÀÒÀÍÀÊËÄÁÉ ÉÚÏ ÌÖÔÒÀÍÆÄ ÅÉØÔÏÒ äÉÖÂÏÓ ÂÀÅËÄÍÀ. áÄ-
ËÏÅÍÄÁÉÓ ÀÒÓÉÓ, ÌÉÓÉ ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÉÓ, ÒÏËÉÓÀ ÃÀ ÌÉÆÍÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ
ÌÉÓ ÌÓãÄËÏÁÀÛÉ ÀÙÌÏÅÀÜÄÍÈ ÛÄáÄÁÉÓ ßÄÒÔÉËÄÁÓ ×ÒÀÍÂÉ ÒÏÌÀÍ-
ÔÉÊÏÓÉÓ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÈÀÍ. ÏÒÉÅÄ ÛÄÌÏØÌÄÃÉ áÄËÏÅÍÄÁÀÓ áÀËáÉÓ
ÓÀÌÓÀáÖÒÛÉ ÀÚÄÍÄÁÓ („ÅÀØÄÆÄÁ ÛÈÀÂÏÍÄÁÀÓ, ÒÏÌ ÅÉÚÏ ÓÀÓÀÒÂÄÁËÏ
ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉÓÈÅÉÓ“ – ÀÝáÀÃÄÁÓ á. ÌÖÔÒÀÍÉ ÄÒÈ-ÄÒÈ ËÄØÓÛÉ), ÛÄÓÀ-
ÁÀÌÉÓÀà ÈÀÅÉÀÍÈ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ ×ÀÒÈÏà ÖÙÄÁÄÍ ÊÀÒÓ áÀËáÉÓ
ÌÀÓÄÁÓ. ÌÀÈÈÀÍ ÌÏØÌÄà ÂÌÉÒÄÁÀà ÂÅÄÅËÉÍÄÁÉÀÍ áÀËáÉÓ ßÉÀÙÉÃÀÍ
ÂÀÌÏÓÖËÉ ÖÁÒÀËÏ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉ. ÉÓÉÍÉ ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÌÄÒÚÄÏÁÉÓ ÂÀ-
48
ÒÄÛÄ ÃÂÄÁÉÀÍ ÜÀÂÒÖËÈÀ ÌáÀÒÄÆÄ, ÝÃÉËÏÁÄÍ ÃÀÉÝÅÀÍ ÌÀÈÉ Ö×ËÄ-
ÁÄÁÉ ÃÀ ÙÉÒÓÄÁÀ. ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÌÉÆÀÍÓ ÀÒ ÛÄÀÃÂÄÍÓ ×ÀÒÀÏÍÈÀ ÓÀØ-
ÌÄÄÁÉÓ ÂÀÍÃÉÃÄÁÀ ÀÍ ÝÍÏÁÉË ÌÄ×Ä-ÔÉÒÀÍÈÀÈÅÉÓ áÏÔÁÉÓ ÛÄÓáÌÀ,
ÌÉÓÉ ÌÉÆÀÍÉÀ ßÉÍ ßÀÌÏÓßÉÏÓ áÀËáÉ ÃÀ ÖÜÅÄÍÏÓ ÐÉÒÀÌÉÃÄÁÉÓ
ÀÌÛÄÍÄÁÄËÈÀ ÞÀËÀ ÃÀ ÄÍÄÒÂÉÀ, ÌÀÈ ÌÉÄÒ ÂÀßÄÖËÉ ÛÒÏÌÀ, ÌÀÓÛÉ
ÜÀÃÄÁÖËÉ Ï×ËÉ ÃÀ ÓÉÓáËÉ, ÔÉÒÀÍÉÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÌÄÁÒÞÏËÉ ÀÃÀ-
ÌÉÀÍÄÁÉ, áÀËáÉÓ ÈÀÅÃÀÃÄÁÖËÉ ÁÒÞÏËÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÃÀÌÏ-
ÖÊÉÃÄÁËÏÁÉÓÈÅÉÓ, ÌÀÈÉ ÈÀÅÂÀÍßÉÒÅÀ ÃÀÌÐÚÒÏÁÈÀ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ
ÁÒÞÏËÀÛÉ. ÀÌ ÌáÒÉÅ ÌÖÔÒÀÍÉ ÐÉÒÅÄËÉÀ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ
ÉÓÔÏÒÉÀÛÉ.
Å. äÉÖÂÏÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÁÄÅÒ ÓáÅÀ ÓÀÊÉÈáÛÉÝ ÂÀÌÏÅËÉÍÃÀ, ÌÀÂÒÀÌ
ÀØ ÜÅÄÍ ÛÄÌÏÅÉ×ÀÒÂËÄÁÉÈ ÁÀÅÛÅÉÓ ÈÄÌÉÓ ÀÓÀáÅÉÈ ÏÒÉÅÄ ÐÏÄÔÉÓ
ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÃÀ ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ ÐÀÒÀËÄËÓ ÂÀÅÀÅËÄÁÈ Å. äÉÖÂÏÓ
ÐÉÄÓÀ „ÄÒÍÀÍÉÓÀ“ ÃÀ ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÐÏÄÌÄÁÓ „ÄÒÈÂÖËÄÁÀÓÀ“ ÃÀ „ÓÉÌÀ-
ÌÀÝÉÓ ÌÓáÅÄÒÐËÓ“ ÛÏÒÉÓ.
Å. äÉÖÂÏÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÛÄÌÏÃÉÓ ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÈ
ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ ÁÀÅÛÅÉÓ ÈÄÌÀ. ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÀÌÃÄ, Ö×ÒÏ ÆÖÓÔÀÃ, Å.
äÉÖÂÏÌÃÄ, ×ÒÀÍÂÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ ÁÀÅÛÅÉÓ ÈÄÌÀÓ ÀÒ ÓàÄÒÉÀ
ÌÍÉÛÍÅÄËÏÅÀÍÉ ÀÃÂÉËÉ. ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ ÉßÚÄÁÄÍ ÌÉÓ ßÉÍ ßÀÌÏ-
ßÄÅÀÓ, ÒÀÝ ÌÀÈÉ ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÉÈ ÀÉáÓÍÄÁÀ. Å. äÉÖÂÏ ÀÌ
ÓÀÊÉÈáÛÉ ÉÌ ÐÄÒÉÏÃÉÓ ×ÒÀÍÂÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÌßÅÄÒÅÀËÉÀ.
XIX Ó-ÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÀÌÃÄ ÁÀÅÛÅÉ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÚÖ-
ÒÀÃÙÄÁÉÓ ÌÉÙÌÀ ÉÚÏ ÃÀÒÜÄÍÉËÉ. ÈÖ ÊËÀÓÉÊÖÒ ÀÒÀÁÖË ÐÏÄÆÉÀÓ
ÊÖËÔÉÓ ÃÏÍÄÌÃÄ äÚÀÅÃÀ ÀÚÅÀÍÉËÉ „ÌÄÏÌÀÒÉ ÌÀÌÀÊÀÝÉ“ ÃÀ „ÌÛÅÄ-
ÍÉÄÒÉ ØÀËÉ“, ÁÀÅÛÅÉÓ ÓÀáÄ ÈÖ ÓÀÃÌÄ ÂÀÉÄËÅÄÁÃÀ, ÂÀÉÄËÅÄÁÃÀ ÀÒÀ
ÉÌÉÔÏÌ, ÒÏÌ ÐÏÄÔÓ ÒÀÉÌÄ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉÓ ÈØÌÀ ÓÖÒÃÀ ÌÉÓ
ÛÄÓÀáÄÁ, ÄÜÅÄÍÄÁÉÍÀ ÌÉÓÉ ÁÖÍÄÁÀ, ØÝÄÅÀ ÀÍ ÓáÅÀ ÒÀÌ, ÄØÝÉÀ ÃÀÊÅÉ-
ÒÅÄÁÉÓ ÓÀÂÍÀÃ, ÂÀÍÄÃÉÃÄÁÉÍÀ ÃÀ áÏÔÁÀ ÛÄÄÓáÀ ÌÉÓÈÅÉÓ, ÀÒÀÌÄÃ
ÂÀÍÉáÉËÀÅÃÀ ÉÌÃÄÍÀÃ, ÒÀÌÃÄÍÀÃÀÝ ÌÉÓÉ ÌÏÅËÉÍÄÁÀ ÀÌ ØÅÄÚÀÍÀÆÄ
ÖÁÒÀËÏà ÀáÀÒÄÁÃÀ ÀÃÀÌÉÀÍÓ, ÀáÀÒÄÁÃÀ ÒÏÂÏÒÝ ÛÈÀÌÏÌÀÅËÏÁÉÓ
ÂÀÌÂÒÞÄËÄÁÄËÉ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÖÆÄÍÀÄÓÉÓ ÌÉÄÒ ÃÀÊÀÍÏÍÄÁÖËÉ
ÌÏÅËÄÍÀ. ÁÀÅÛÅÉÓ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ ÛÄÓÅËÀ ÀÒÀÁ ÐÏÄÔÄÁÓ ÃÀ ÌßÄÒËÄÁÓ
ÌÖÔÒÀÍÀÌÃÄ ÀÒ ÖÝÃÉÀÈ. ÀÌ ÈÄÌÀÓ ÌÖÔÒÀÍÌÀ ÖÞÙÅÍÀ ÈáÖÈÌÄ-
ÔÀÌÃÄ ËÄØÓÉ.
ÌÖÔÒÀÍÉ ÈÀÅÉÓ ËÄØÓÄÁÛÉ ÀáÄÒáÄÁÓ ÜÀßÅÃÄÓ ÃÀ ÂÀÃÌÏÓÝÄÓ
ÁÀÅÛÅÉÓ ÓÖËÉÄÒÉ ÓÀÌÚÀÒÏ, ÃÀáÀÔÏÓ ÌÉÓÉ ÆÍÄÏÁÒÉÅÉ ÐÏÒÔÒÄÔÉ.
ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ áÄËÛÄÓÀáÄÁÉÀ Å. äÉÖÂÏÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÁÀÅÛÅÉÓ ×ÉÆÉ-
ÊÖÒÉ ÐÏÒÔÒÄÔÉÓ ÃÀáÀÔÅÉÓÀÓ. ÄÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÉÌÃÄÍÀà ÃÉÃÉÀ, ÒÏÌ
ÌÖÔÒÀÍÉ ÀÒÝ ÊÉ ÝÃÉËÏÁÓ ÛÄÍÉÙÁÏÓ ÉÓ, ÌÄÔÉÝ, ÆÏÂãÄÒ ÈÉÈØÌÉÓ
ÖÝÅËÄËÀà ÂÀÃÌÏÀØÅÓ äÉÖÂÏÓÄÖËÉ ÁÀÅÛÅÉÓ ÐÏÒÔÒÄÔÉ, ÈÉÈØÏÓ
ÀÅÉßÚÃÄÁÀ, ÀÒÀÁÉ ÁÀÅÛÅÉ ÂÀÒÄÂÍÏÁÉÈ ÒÏÌ ÂÀÍÓáÅÀÅÃÄÁÀ ×ÒÀÍÂÉ
49
ÁÀÅÛÅÉÓÀÂÀÍ. ÌÉÓ ÚÅÄËÀ ËÄØÓÛÉ ÁÀÅÛÅÓ ÀØÅÓ ÏØÒÏÓ ÀÍ ÏØÒÏÓ×ÄÒÉ
ÈÌÄÁÉ ÃÀ ÝÉÓ×ÄÒÉ ÈÅÀËÄÁÉ, ÌÀÛÉÍ ÒÏÃÄÓÀÝ ÀÒÀÁÉ ÁÀÅÛÅÉÓ ÌÀáÀ-
ÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÛÀÅÉ ÈÌÀ ÃÀ ÌÖØÉ ÈÅÀËÄÁÉ.
Å. äÉÖÂÏ ÄÒÈ-ÄÒÈ ËÄØÓÛÉ ßÄÒÓ:
„ßÌÉÍÃÀ ÈÀÅÉ! ÁÀÅÛÅÉ ØÄÒÀ ÈÌÄÁÉÈ! ËÀÌÀÆÉ ÀÍÂÄËÏÆÉ!
ÌØÏÍÄ ÏØÒÏÓ ÛÀÒÀÅÀÍÃÄÃÉÓ“ [ 148, ÂÅ.283].
„Tête sacrée! enfant aux cheveux blonds! bel ange!
A l’auréole d’or!“
ÌÖÔÒÀÍÉ ÊÉ ÀÌÁÏÁÓ:
„ÌÁÒßÚÉÍÀÅÉ ÂÀÍÈÉÀÃÉÓ ÌÓÂÀÅÓÉ ÓÀáÉÓ ÌØÏÍÄ...
ÀáËÏÓ ÀÒÉÓ [ÄÒÈÉ] ÁÀÅÛÅÉ
ÏØÒÏÓ ÈÌÄÁÉÈ ÃÀ ÍÀÈÄËÉ ÛÖÁËÉÈ“ [ 223, Ô.2,ÂÅ.61].
(“ÏÒÉ ÁÀÅÛÅÉ“)
50
ÍÀÓÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÓÉÙÀÒÉÁÉÓ ÂÀÌÏ ÉÞÖËÄÁÖËÉÀ ØÖÜÀÛÉ ÉÌÙÄÒÏÓ,
ÈÀÅÉÓÉ ÔÊÁÉËÉ áÌÉÈ ÂÀÀÒÈÏÓ ÂÀÌÅËÄËÄÁÉ ÃÀ ÍÀÛÏÅÍÉ ÂÒÏÛÄÁÉÈ
ÈÀÅÉ ÉÒÜÉÍÏÓ. ÌÉÓÉ ÓÉËÀÌÀÆÉÈ, áÌÉÈÀ ÃÀ ÖÁÉßÏÄÁÉÈ ÌÏáÉÁËÖË
ÌÃÉÃÀÒ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÊÀÝÓ ÈÀÅÃÀÅÉßÚÄÁÉÈ ÛÄÖÚÅÀÒÃÄÁÀ ÂÏÂÏÍÀ.
ÊÀÝÉ ÀáÄÒáÄÁÓ ÓÞËÉÏÓ ÓÏÝÉÀËÖÒ ÆÙÖÃÄÓ ÃÀ ÓÈáÏÅÏÓ ÂÏÂÏÍÀÓ
ÂÀáÃÄÓ ÌÉÓÉ ÌÄÖÙËÄ. ÀÌ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÂÀÌÏßÅÄÖËÉ ÓÉáÀÒÖËÉ,
ÌÀÈÉ ÓÀÖÁÀÒÉ, ÓÉÔÚÅÄÁÉ ÄáÌÉÀÍÄÁÀ ÄÒÍÀÍÉÓ ÓÉÔÚÅÄÁÓ, ÌÉÌÀÒÈÖËÓ
ÃÏÍÀ ÓÏËÉÓÀÃÌÉ. ÏÒÉÅÄ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÌÈÀÅÀÒÉ ÐÄÒÓÏÍÀÑÄÁÉ
ÌÖáËÄÁÆÄ ÄÝÄÌÉÀÍ ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÓÀÔÒ×ÏÄÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ, ÏÒÉÅÄÍÉ ÈÀ-
ÅÉÀÍÈÉ ÓÀÔÒ×ÏÄÁÉÓ ÌÏÍÀà ÀÝáÀÃÄÁÄÍ ÈÀÅÓ: „ÌÄ ÅÀÒ ÌÏÍÀ ÛÄÍÉ“.
Å. äÉÖÂÏ:
„ÉÓÄÈÉ ÖÊÖÍÉ, ÒÏÂÏÒÝ ÂËÏÅÀ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÌÏÉÝÅÀ ÜÄÌÉ ÝáÏÅÒÄÁÀ,
ÌÄ ÁÄÃÍÉÄÒÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÅÀÒ ÃÀ ÌÓÖÒÓ ÛÖÒÃÄÈ ÜÄÌÉ.
Ïä! ÅÉÍ ÃÀÉÅÉßÚÄÁÓ ÌÈÄË ÀÌ áÌÀÓ?
ÛÄÍÉ ÓÉÔÚÅÀ ÂÀËÏÁÀÀ, ÀÍ ÀÒÀ×ÄÒÉ ÀÒ ÒÜÄÁÀ ÀÃÀÌÉÀÍÖÒÉ.
Ïä! ÌÄ ÅÀÒ ÌÏÍÀ ÛÄÍÉ!“[148, ÂÅ.286]
Si noir que soit le deuil qui s’èpand sur ma vie
Je sois un homme heureux et jevoux, qu’on m’envie.
Ah! qui n’oublierait tout à cette voix celeste?
Ta parole est un chant ou rien d’humain ne reste,
Oh! je suis ton esclave!
ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÐÏÄÌÀÛÉÝ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÂÏÂÏÍÀ ÓÀÔÒ×ÏÓ ßÉÍÀÛÄ
ÌÖáËÌÏÚÒÉËÉ ÀÙßÄÒÓ ÈÀÅÉÓ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÀÓ:
„ÉÓ ÄÝÄÌÀ ÌÖáËÄÁÆÄ ÓÀÔÒ×ÏÓ ×ÄáÄÁÈÀÍ,
ÌÏÊÒÞÀËÄÁÖËÉ, ÅÉÈ ÌÏÒÜÉËÉ ÈÀÚÅÀÍÉÓÌÝÄÌÄËÉ.
„ÄÓ ÀÒÉÓ ÞÉËÉ (ÓÉÆÌÀÒÉ)“, ÀÌÁÏÁÓ ÉÓ ÁÄÃÍÉÄÒÉ,
„ÜÄÌÉ ÓÉáÀÒÖËÉ ÀÒÉÓ ÉÓÄ ÃÉÃÉ, ÒÏÌ ÑÒÖÀÍÔÄËÉ ÌÉÅËÉÓ.
................
Å×ÉÝÀÅ ÛÄÍÓ ÓÉÝÏÝáËÄÓ....
ÀÒÀÓÏÃÄÓ ÀÒ ÃÀÖÔÚÅÄÅÄÁÉÀ ÈÅÀËÄÁÉ,
ÀÒÝ ÌÄËÏÃÉÖÒ ÓÉÌÙÄÒÀÓ ÌÏÖãÀÃÏÄÁÉÀ ÓÖËÉ,
ÀÒÀÓÏÃÄÓ ÅÀÒÃÓ ÀÒ ÃÀÖÒßÚÖËÄÁÉÀ ÚÅÀÅÉËÄÁÉ,
ÀÒÀÓÏÃÄÓ ÛÖØÖÒÀÓ ÝÉÀËÓ ÀÒ ÂÀÖÒÈÅÉÀ ÌÄÆÙÅÀÖÒÄÁÉ,
ÒÀÌÃÄÍÀà ÛÄÍÌÀ ÓÉÔÚÅÄÁÌÀ ÀÍÖÂÄÛÀ ÌßÖáÀÒÄÁÀ ÜÄÌÉ!
ÌÄ ÅÀÒ ÌÏÍÀ ÛÄÍÉ....“[ 148, ÂÅ.286].
Elle tomba à genoux aux pieds de son amant
Avec la soumission d’un humble adorateur,
„Est-ce un songe“, dit-elle, heureuse,
„Ma joie est sigrande, qu’elle me fait frèmir.
…
„Je jure par ta vie,
51
Jamais tableau ne captiva les yeux,
Ni cant mélodieux ne ravit une âmé,
Jamais la rosée n’étancha la soif des fleurs,
Jamais l’éclat d’uu phare ne rejouir un marin,
Autant que tes paroles ont consolé ma peine!
Et je suis ton esclave…“
ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÌÄÏÒÄ ÐÏÄÌÀÛÉ „ÓÉÌÀÌÀÝÉÓ ÌÓáÅÄÒÐËÉ“ ÛÄÚÅÀ-
ÒÄÁÖËÉ ßÚÅÉËÉ ÈÀÅÓ ÉÊËÀÅÓ ØÏÒßÉÍÄÁÉÓ ÃÙÄÓ, ÒÀÈÀ ÄÒÈÀÃ
ÉÚÅÍÄÍ ÌÀÒÀÃÉÖËÀÃ. ÓÝÄÍÀ ÀÙÄÁÖËÉÀ Å. äÉÖÂÏÓ „ÄÒÍÀÍÉÓ“ ÁÏËÏ
ÄÐÉÆÏÃÉÃÀÍ, ÒÏÃÄÓÀÝ ÓÉÊÅÃÉËÉÓ ßÉÍ ÃÏÍÀ ÓÏËÉ ßÅÄÁÀ ÄÒÍÀÍÉÓ
ÝáÄÃÒÉÓ ÂÅÄÒÃÉÈ ÃÀ ÀÌÁÏÁÓ:
„ÜÅÄÍ ÃÀÅßÄØÉÈ ÉØ. ÄÓ ÀÒÉÓ ÜÅÄÍÉ ØÏÒßÉÍÄÁÉÓ ÙÀÌÄ“ [148, ÂÅ. 286]
Nous sommes couchés la. Cést notre nuit de noce.
ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÂÌÉÒÉÝ, ÓÀÝÏËÉÓ ÖÞÒÀÅÉ ÓáÄÖËÉÓ ÀáËÏÓ ÌÉßÀÆÄ ÃÀ-
ÝÄÌÖËÉ, ÀÌÁÏÁÓ:
„ÄÓ ÃÙÄ, ÄÓ ÀÒÉÓ ÜÅÄÍÉ ØÏÒßÉÍÄÁÉÓ ÃÙÄ“[ 148, ÂÅ. 286].
Ce jour, c’est notre jour de noce.
ÒÀÝ ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀà ÂÀÌÄÏÒÄÁÀÀ ÃÏÍÀ ÓÏËÉÓ ÓÉÔÚÅÄÁÉÓÀ.
52
ÓÀÖÁÀÒÉ, „ÌÀÒÀÃÉÖË ÃÀÁÒÖÍÄÁÀÓÈÀÍ“ ÌÉÓÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÌÊÀ-
×ÉÏà ÀÒ ÜÀÍÓ, áÏËÏ „ÆÄÊÀÝÉ“ ÍÀßÉËÏÁÒÉÅÀÀ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ, Ö×-
ÒÏ ÆÖÓÔÀÃ, „ÌÄÓÀ×ËÀÅÄÛÉ“ ÂÅÀØÅÓ ÍÉÝÛÄÓ „ÆÄÊÀÝÉÓ“ ÌÓÂÀÅÓÉ
ÔÉÐÉÓ ÛÄØÌÍÉÓ ÌÝÃÄËÏÁÀ.
ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÚÅÄËÀÆÄ Ö×ÒÏ ÌÞËÀÅÒÀà ÂÀÌÏÉáÀÔÀ ãÄÁ-
ÒÀÍÉÓ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÛÉ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓÀ ÃÀ ÝÉÅÉ-
ËÉÆÀÝÉÀÓÈÀÍ. ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÐÄÒÉÏÃÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ
ãÄÁÒÀÍÉ ÂÀÌÏÉÒÜÄÏÃÀ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒÉ ÌÉÃÂÏÌÉÈ ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖ-
ËÄÄÁÉÓÀÃÌÉ, ÈÀÍÀÂÒÞÍÏÁÉÈ ÄÊÉÃÄÁÏÃÀ ÌÛÒÏÌÄË ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ,
ÌÄÏÒÄ ÐÄÒÉÏÃÛÉ ÃÀßÄÒÉË „ØÀÒÉÛáËÄÁÛÉ“ ÅáÄÃÀÅÈ ÌÀÓ
áÀËáÉÓÂÀÍ ÂÀÍÃÂÏÌÉËÓ, áÄËÉ ÀÖÙÉÀ ÌÀÈÆÄ ÆÒÖÍÅÀÆÄ, ÌÀÈÆÄ
ÀÌÀÙËÄÁÖËÀ, ÈÀÍÀÂÒÞÍÏÁÀ ÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÓÉÞÖËÅÉËÉÈ ÛÄÝÅËÉÀ,
ÌÀÈ ÁÄÃ-ÉÙÁÀËÆÄ ÔÉÒÉËÉ ÃÀ ÂÏÃÄÁÀ – ÃÀÝÉÍÅÀÃ ÃÀ ØÉÒÃÅÀÃ,
ÖÞËÖÒÄÁÉÓÀ ÃÀ ÖÓÖÓÖÒÏÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÀãÀÍÚÄÁÖËÀ ÃÀ ÞÀËÉÓÀ
ÃÀ ÄÍÄÒÂÉÉÓ ÌØÀÃÀÂÄÁÄËÉ ÂÀÌáÃÀÒÀ. ÌÉÓÉ ÂÀÂÄÁÉÈ, „ÓÉÞÖËÅÉËÉ
ÍÉÀÙÅÀÒÉÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÌáÏËÏà ÂÀÌáÌÀÒ ÔÏÔÄÁÓ ßÀËÄÊÀÅÓ ÃÀ ÞÅÄË
ÓÀáËÄÁÓ ÀÍÂÒÄÅÓ ... ÃÀÝÉÍÅÀ ÊÉ ÞËÉÄÒÉ ØÖáÉËÉÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÌÖÃÀÌ
ßÉÍ ÖÓßÒÄÁÓ ØÀÒÉÛáÀËÓ“ („ÞÌÄÁÏ) [ 169, ÂÅ.392].
ÍÉÝÛÄÓÈÅÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÃÉÃÉ ÖÌÒÀÅËÄÓÏÁÀ ÉÚÏ „ÁÒÁÏ“,
„ÌÏÄÃÍÉÓ ÁÖÆÄÁÉ“, „ãÏÂÉ“, „ÌÀÉÌÖÍÄÁÉ“, „ÛáÀÌÉÀÍÉ ÌÀÔËÄÁÉ“, „ÚÅÉ-
ÈËÄÁÉ“, „ÛÀÅÄÁÉ“, „ÆÄÃÌÄÔÄÁÉ“ ÃÀ À. Û. [13, ÂÅ. 39, 40, 41. 43, 44,
45, 75-77], ãÄÁÒÀÍÉÓÈÅÉÓ ÖÌÝÉÒÄÓÏÁÉÓ ÂÀÒÃÀ – „àÀÏÁÉÓ ÁÉÍÀÃÀÒÉ
ØÅÄßÀÒÌÀÅËÄÁÉ“, „äÀÒÖÍÉÓ ÅÉÒÉ“, „ÌÀÉÌÖÍÉÓ ÛÅÉËÉÛÅÉËÄÁÉ“,
„ËÉËÉÐÖÔÄÁÉ“, „ÙÏÒÄÁÉ“. ÌÀÍ ÆÙÖÃÄ ÀÙÌÀÒÈÀ ÈÀÅÉÓ ÈÀÅÓÀ ÃÀ
ÈÀÅÉÓ ÌÓÂÀÅÓÄÁÓ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÓÖËÉÈ ÞËÉÄÒÍÉ, ÞÀËÉÈ ÃÀ ÄÍÄÒÂÉÉÈ
ÀÒÉÀÍ ÀÙÅÓÉËÍÉ, ÃÀ ÃÀÍÀÒÜÄÍÄÁÓ ÛÏÒÉÓ. ÀÌ ÃÀÍÀÒÜÄÍÄÁÛÉ
ÌßÄÒÀËÉ ÂÖËÉÓáÌÏÁÓ ÉÌÀÈ, ÅÉÍÝ ÌÏÊËÄÁÖËÉÀ ÁÒÞÏËÉÓ ÖÍÀÒÓ,
ÉÍÄÒÔÖËÉ ÃÀ ÂÖËÂÒÉËÉÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÄÖË ÌÏÅËÄÍÀÈÀ ÌÉÌÀÒÈ,
ÅÉÓÀÝ ßÅËÉËÉ ÀÒ ÛÄÀØÅÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ ÃÀ ÐÒÏÂÒÄÓÉÓ ÓÀØÌÄÛÉ.
ÐÉÒÅÄËÍÉ ÙÅÈÉÓ ÛÅÉËÄÁÀà ÌÉÀÜÍÉÀ, áÏËÏ ÌÄÏÒÄÄÁÓ ÖßÏÃÄÁÓ
ÌÀÉÌÖÍÉÓ ÛÅÉËÉÛÅÉËÄÁÓ (Éá. ËÄØÓÉ ÐÒÏÆÀÃ „ÜÅÄÍ ÙÅÈÉÓ ÛÅÉËÄÁÉ,
ÈØÅÄÍ ÌÀÉÌÖÍÉÓ ÛÅÉËÉÛÅÉËÄÁÉ“ [169, ÂÅ. 396-398]). ãÄÁÒÀÍÓ
ÈÀÅÉÓÉ ÈÀÅÉ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÉÓÄÅÄ ÀÌÀÙËÄÁÖËÉ ÃÀ ÞËÉÄÒÉ
ÌÉÀÜÍÉÀ, ÒÏÂÏÒÝ ËÏÌÓ ÌáÄÝÈÀ ÛÏÒÉÓ. ÀÃÀÌÉÀÍÛÉ ÉÂÉ áÄÃÀÅÓ
ÌáÏËÏà ÊÖÒÃÙËÉÓ, ÌÄËÉÉÓ, ÂÅÄËÉÓ ÂÀÌÏÌÄÔÚÅÄËÄÁÀÓ [169, ÂÅ.
375-376].
ÍÉÝÛÄÌ ÁÖÒÑÖÀÆÉÖËÉ ÊÖËÔÖÒÉÓ ÊÒÉÆÉÓÉ ÌÉÉÜÍÉÀ ÌÓÏ×ËÉÏ
ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓ ÌÆÉÓ ÜÀÓÅÄÍÄÁÀÃ. ÌÉÓ ÌÉÆÄÆÓ áÄÃÀÅÃÀ ÊÖËÔÖÒÉÓ
ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÆÀÝÉÀÛÉ, ÄÐÏØÉÓ „ÐËÄÁÄÉÓÔÖÒ ÓÖËÛÉ“. Ó. ÏÃÖÄÅÉÓ
ÀÆÒÉÈ, ÒÏÝÀ ÍÉÝÛÄ ÀÊÒÉÔÉÊÄÁÃÀ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÊÖËÔÖÒÀÓ,
ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÛÉ ÂÀÌÏÃÉÏÃÀ ÊÖËÔÖÒÖË ÌÄÌÊÅÉÃÒÄÏÁÀÛÉ
53
ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÖËÉ ÃÀ äÖÌÀÍÖÒÉ ÔÄÍÃÄÍÝÉÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ [92, ÂÅ.
64]. ÌÀÍ (ÍÉÝÛÄÌ) ÖÀÒÚÏ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ÐÒÏÂÒÄÓÉ ÃÀ ÂÀÍÀÝáÀÃÀ:
„...ÃÒÏ ßÉÍ ÌÉÃÉÓ, ÜÅÄÍ ÊÉ ÂÅÓÖÒÓ ÃÀÅÉãÄÒÏÈ, ÒÏÌ ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ,
ÒÀÓÀÝ ÉÓ ÛÄÉÝÀÅÓ, ÀÓÄÅÄ ßÉÍ ÌÉÃÉÓ, ÒÏÌ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ ÀÙÌÀÅÀËÉÀ
...ÌÀÂÒÀÌ ÌÄÝáÒÀÌÄÔÄ ÓÀÖÊÖÍÄ ÌÄÈÄØÅÓÌÄÔÄÓÈÀÍ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ
ßÉÍÓÅËÀ ÀÒ ÀÒÉÓ ...„ÊÀÝÏÁÒÉÏÁÀ“ ßÉÍ ÀÒ ÌÉÃÉÓ, ÈÅÉÈ ÉÂÉ áÏÌ ÀÒ
ÀÒÓÄÁÏÁÓ...“[92, ÂÅ. 98]. ÈÀÅÉÓÉ ÖÀÒÚÏ×ÉÈÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ
ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÀÃÌÉ ÌÊÀ×ÉÏà ÂÀÌÏáÀÔÀ ÌÀÍ
„ÆÀÒÀÔÖÓÔÒÀÛÉ“. ÀØ „ÆÀÒÀÔÖÓÔÒÀÓ ÌÀÉÌÖÍÉÓ“ ÐÉÒÉÈ
ÃÀáÀÓÉÀÈÄÁÖËÉÀ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ØÀËÀØÉ ÃÀ ÌÀÓÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ßÄÓÉ. ØÀËÀØÉ, ÒÏÂÏÒÝ ÓÉÌÁÏËÏ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓÀ,
ÛÄÃÀÒÄÁÖËÉÀ ÃÉÃ „ßÖÌÐÄÓÈÀÍ“. ÌÉÓÉ ÀÆÒÉÈ, ÃÉÃÌÀ ØÀËÀØÌÀ ÀÒ
ÉÝÉÓ ÃÉÃÉ ÀÆÒÄÁÉ ÃÀ ÃÉÃÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉ, ÀØ „ÃÉà ÀÆÒÄÁÓ ÝÏÝáËÀÃ
ÀÃÖÙÄÁÄÍ ÃÀ áÀÒÛÅÉÈ ÀÌÝÉÒÄÁÄÍ“, „ËÐÄÁÀ ÚÅÄËÀ ÃÉÃÉ ÂÒÞÍÏÁÀ“,
ÓÖËÉ ÊÉ „ÓÉÔÚÅÀÈÀ ÈÀÌÀÛÀà ØÝÄÖËÀ“. ÀØ ÁÀÔÏÍÏÁÓ ÌáÏËÏÃ
ÁÉßÉÄÒÄÁÀ, ÌËÉØÅÍÄËÏÁÀ, ÌÀÁÄÆÙÀÒÏÁÀ, ÖÒÈÉÄÒÈÂÀÖÔÀÍËÏÁÀ,
ÅÉÈÏÌ ÙÅÈÉÓÌÏÓÀÏÁÀ. ÉÂÉ ÀÒÄÍÀÀ ÌÏÍÖÒÉ ÓÖËÉÓ ÂÀÌÏÅËÉÍÄÁÉÓÀ.
ÀØ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÓÖËÉÓ, ÂÖËÉÓÀ ÃÀ ÂÏÍÄÁÉÓ ÂÀÍÌÂÄÁÄËÉÀ „ÏØÒÏ
ÅÀàÀÒÈÀ“...[13, ÂÅ. 134-135]. ÍÉÝÛÄÌ ÃÀÀÚÄÍÀ „ÌÀÒÀÃÉÖËÉ
ÃÀÁÒÖÍÄÁÉÓ“ (ÌÀÒÀÃÉÖËÉ ÂÀÍÌÄÏÒÄÁÉÓ) ÉÃÄÀ. „ÄÓÄ ÉÔÚÏÃÀ
ÆÀÒÀÔÖÓÔÒÀ“-ÛÉ ÀÌÁÏÁÓ: „ÚÏÅÄËÉ ÌÉÃÉÓ, ÚÏÅÄËÉ ÁÒÖÍÃÄÁÀ;
ÌÀÒÀà ÁÒÖÍÀÅÓ ÁÏÒÁÀËÉ ÚÏ×ÉÓÀ. ÚÏÅÄËÉ ÊÅÃÄÁÀ, ÚÏÅÄËÉ ÊÅËÀÅ
äÚÅÀÅÉÓ, ÌÀÒÀà ÒÁÉÓ ßÄËÉ ÚÏ×ÉÓÀ. ÚÏÅÄËÉ ßÀÒáÃÄÁÉÓ, ÚÏÅÄËÉ
ÀáËÀà ÄßÚÏÁÀ; ÌÀÒÀà ÛÄÍÃÄÁÀ ÉÂÉÅÄ ÓÀáËÉ ÚÏ×ÉÓÀ. ÚÏÅÄËÉ
ÂÀÍÉÚÒÄÁÀ, ÚÏÅÄËÉ ÀáËÀà ÛÄÉÚÒÄÁÀ; ÌÀÒÀà ÄÒÈÂÖËÉÀ ÈÀÅÉÓÀ
ßÒÄ ÚÏ×ÉÓÀ.“ [13, ÂÅ. 166]. È. ÁÖÀÜÉÞÄ ÍÉÝÛÄÓ „ÌÀÒÀÃÉÖË
ÃÀÁÒÖÍÄÁÀÆÄ“ (ÌÀÒÀÃÉÖË ÂÀÍÌÄÏÒÄÁÀÆÄ) ÃÀ ÌÉÓ ÛÄÌÃÄÂ
ÍÀÈØÅÀÌÆÄ: „ÀÌØÅÄÚÍÀÃ, ÀÒÀ×ÄÒÉÀ ÀáÀËÉ, ÒÀÝ ÉÚÏ, ÉÓ ÉØÍÄÁÀ“ [13,
ÂÅ. 267], ÀÌÁÏÁÓ: „...ÄÓ ÊÉ ÍÉÛÍÀÅÓ ÉÌÀÓ, ÒÏÌ ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ, ÒÀÝ
ÛÄÉÞËÄÁÏÃÀ ÌÏÌáÃÀÒÉÚÏ, ÖÊÅÄ ÌÏáÃÀ! ÌÏáÃÀ ÌÀÒÀÃÉÖË,
ÖÓÀÓÒÖËÏ ßÀÒÓÖËÛÉ, ÓßÏÒÄà ÉÌÉÔÏÌ, ÒÏÌ ÉÂÉ ÖÓÀÓÒÖËÏÀ,
ÌÏáÃÀ ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ, ÒÀÝ ÌÏÓÀáÃÄÍÉÀ. ÄÓ ÊÉ ÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ ßÀÒÓÖËÉ
ÃÀ ÌÏÌÀÅÀËÉ ÀÒ ÀÒÉÀÍ ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÖËÍÉ, ÒÏÂÏÒÝ ÄÓ ÀØÀÌÃÄ
ÜÀÍÃÀ... ÀÌÉÔÏÌ ÌÏÌÀÅËÉÓÀÊÄÍ ÓÅËÀ ßÀÒÓÖËÉÓÀÊÄÍ ÓÅËÀÀ. ÃÒÏ
ÀÒÉÓ ßÒÄ. ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ ÌÄÏÒÃÄÁÀ, ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ ÒÀÝ ÉÚÏ, ÊÅËÀÅ
ÁÒÖÍÃÄÁÀ. ßÉÍÓÅËÀ ÖÊÀÍÓÅËÀÀ. ÌÏÌÀÅÀËÉ ÉÓÀÀ, ÒÀÝ ÉÚÏ. ßÀÒÓÖËÉ
ÉÓÀÀ, ÒÀÝ ÉØÍÄÁÀ. ÉÓ, ÒÀÝ ÀáËÀÀ, ÌÀÒÀà ÉÚÏ ÃÀ ÌÀÒÀÃ
ÂÀÍÌÄÏÒÃÄÁÀ... ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÄÞËÄÅÀ ÄÒÈÉ ÓÉÝÏÝáËÄ ÃÀ ÄÓ ÓÉÝÏÝáËÄ
ÌÄÏÒÃÄÁÀ ÌÀÒÀÃ... ÈÄÆÉÓÉ ÌÀÒÀÃÉÖËÉ ÂÀÍÌÄÏÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ
ÈÉÈØÏÓ ÄÖÁÍÄÁÀ ÀÃÀÌÉÀÍÓ „ÌÏÉØÄÝÉ ÉÓÄ, ÒÏÌ ÂÓÖÒÃÄÓ ÛÄÍÉ
ÓÀØÝÉÄËÉÓ ÌÀÒÀÃ ÂÀÍÌÄÏÒÄÁÀ!“ [4, ÂÅ. 267, 268, 269]. ÓÀÁÏËÏÏÃ
54
ÌÀÉÍÝ, „ÌÀÒÀÃÉÖËÉ ÃÀÁÒÖÍÄÁÉÓ“ (ÌÀÒÀÃÉÖËÉ ÂÀÍÌÄÏÒÄÁÉÓ) ÉÃÄÀ
ÌÉÆÍÀà ÉÓÀáÀÅÃÀ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÄÁÀ ÃÀÄÒßÌÖÍÄÁÉÍÀ ÀÒÓÄÁÖËÉ ßÚÏÁÉÓ
ÌÀÒÀÃÉÖËÏÁÀÛÉ, ÒÏÌ ÉÓÔÏÒÉÀ ßÉÍ ÀÒ ÌÉÃÉÓ, ÀÒÀÌÄà ÌáÏËÏÃ
ÂÀÉÌÄÏÒÄÁÓ ÖÊÅÄ ÂÀÍÅËÉË ÄÔÀÐÄÁÓ. ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÂÀÅÉÂÏÈ
ÒÏÂÏÒÝ ÏÝÍÄÁÀ (ÀØÄÈÊÄÍ „ÆÄÊÀÝÉÓ“ ÉÃÄÀÝ ÊÉ ÂÅÉÁÉÞÂÄÁÓ), ÒÏÌ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÌ, ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ ÒÏÂÏÒÌÄ ÌÉÀÙßÉÏÓ ÓÒÖËÚÏ×ÉÓ
ÖÌÀÙËÄÓ ÃÏÍÄÓ ÃÀ ÛÄÌÃÄ ÀÓÄÈÉ ÓÀáÉÈ ÌÀÒÀà ÂÀÍÌÄÏÒÃÄÓ
(“ÌÏÉØÄÝÉ ÉÓÄ, ÒÏÌ ÂÓÖÒÃÄÓ ÛÄÍÉ ÓÀØÝÉÄËÉÓ ÌÀÒÀÃ
ÂÀÍÌÄÏÒÄÁÀ!”).
ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÊÒÉÆÉÓÉ ãÄÁÒÀÍÛÉÝ ÙÒÌÀ ÐÄÓÉ-
ÌÉÆÌÓ ÉßÅÄÅÃÀ. ÌÏÈáÒÏÁÀ „ØÀÒÉÛáÀËÛÉ“ ÌÀÍ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ ÛÄÀ-
ÃÀÒÀ ÖÆÀÒÌÀÆÀÒ áÄÓ, ÒÏÌËÉÓ „ÚÅÀÅÉËÄÁÉ ÓÉáÀÒÁÄ, ÁÏÒÏÔÄÁÀ ÃÀ
ÃÀÍÀÛÀÖËÏÁÀÀ, ÍÀÚÏ×É ÊÉ – ÖÁÄÃÖÒÄÁÀ, ÓÉÙÀÒÉÁÄ ÃÀ ÝÏÃÅÉ-
ËÏÁÀ“. ÀÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÌÃÉÃÒÄÁÉ „ÈÅËÉÀÍ, ÒÏÌ ÌÆÄ, ÌÈÅÀÒÄ
ÃÀ ÅÀÒÓÊÅËÀÅÄÁÉ ÀÌÏÃÉÓ ÌáÏËÏà ÌÀÈÉ ÊÀÒÀÃÄÁÉÃÀÍ ÃÀ ÜÀÃÉÓ
ÌáÏËÏà ÌÀÈ ãÉÁÄÄÁÛÉ“, ÐÏËÉÔÉÊÏÓÄÁÉ „ÈÀÌÀÛÏÁÄÍ áÀËáÉÓ ÓÖÒ-
ÅÉËÄÁÉÈ, ÈÅÀËÓ ÖÅÓÄÁÄÍ ÏØÒÏÓ ÌÔÅÒÉÈ, áÏËÏ ÚÖÒÄÁÓ – ÓÉÔ-
ÚÅÄÁÉÓ ßÊÒÉÀËÉÈ“, ÌÙÅÃËÄÁÉ „áÀËáÓ ÀÒßÌÖÍÄÁÄÍ ÉÌÀÛÉ, ÒÉÓÉ
ÈÅÉÈÅÄ ÀÒ ÓãÄÒÀÈ ÃÀ ÓÈáÏÅÄÍ ÉÌÀÓ, ÒÀÓÀÝ ÓÀÊÖÈÀÒ ÈÀÅÓ ÀÒ
ÈáÏÅÄÍ“. ÀÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ „ÈÀÅÀÆÉÀÍÏÁÀ ÌÉÜÍÄÖËÉÀ ÓÉÓÖÓÔÄÃ,
ÃÀÈÌÏÁÀ – ÓÉÌáÃÀËÄÃ, ÀÌÐÀÒÔÀÅÍÏÁÀ – ÓÉÃÉÀÃÄÓ [ 169, ÂÅ. 101,
102, 103]. ÌÀÍ ÄàÅÉ ÂÀÌÏÈØÅÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÐÒÏÂÒÄÓÆÄ ÃÀ ÍÉÝÛÄÓ
ÌÓÂÀÅÓÀÃ ÉËÖÆÉÀÃ ÌÉÉÜÍÉÀ ÉÂÉ: „...ÒÀÓÀÝ ÃÀÓÀÅËÄÈÛÉ ÐÒÏÂÒÄÓÀÃ
ÈÅËÉ, ÌáÏËÏà ÌÀÝÃÖÒÉ ËÀÍÃÉÀ. ÐÉÒÌÏÈÍÄÏÁÀ ÒÜÄÁÀ ÐÉÒÌÏÈ-
ÍÄÏÁÀÃ, ÈÖÂÉÍà ÌÏÉÊÅÄÈÏÓ ÊËÀÍàÄÁÉ... ÓÉÝÒÖÄ ÀÒ ÂÀÃÀÉØÝÄÅÀ
ÓÉÌÀÒÈËÄÃ, ÈÖÂÉÍà ÛÄÉÌÏÓÏÓ ÀÁÒÄÛÖÌÉÈ ÃÀ ÉÝáÏÅÒÏÓ ÓÀÓÀ-
áËÄÛÉ... ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ÌÏÍÏÁÀÓ, ... ÉÂÉ ÌÏÍÏÁÀà ÃÀÒÜÄÁÀ, ÒÀÂÉÍÃ
ÌÏÉÒÈÏÓ ÃÀ ÌÏÉÊÀÆÌÏÓ...“[ 169, ÂÅ .445]. ãÄÁÒÀÍÉ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓ
ÖÀÆÒÏÁÀÌÃÄ ÃÀ ÖÀÒÚÏ×ÀÌÃÄÝ ÊÉ ÌÉÅÉÃÀ: „ÃÉÀá, ÖÓÀÒÂÄÁËÏÀ
ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÀ ÃÀ ÖÓÀÒÂÄÁËÏÀ ÚÏÅÄËÉÅÄ ÌÀÓÛÉ ÀÒÓÄÁÖËÉ.
ÂÀÌÏÂÏÍÄ-ÁÄÁÉ ÃÀ ÀÙÌÏÜÄÍÄÁÉ ÂÏÍÄÁÉÓ ÂÀÓÀÒÈÏÁÉ ÓÀÈÀÌÀÛÏÄÁÉÀ
ÌÏßÚÄÍÉËÏÁÉÓÀ ÃÀ ãÀÅÒÉÀÍÏÁÉÓ ÃÒÏÓ. ÌÈÄÁÉÓÀ ÃÀ áÄÏÁÄÁÉÓ
ÂÀÓßÏÒÄÁÀ, ÂÀÌÀÒãÅÄÁÀ ÆÙÅÄÁÓÀ ÃÀ ÝÀÆÄ ÊÅÀÌËÉÈ ÓÀÅÓÄ ÝÒÖ
ÍÀÚÏ×ÄÁÉÀ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÅÄÒ ÀÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÄÍ ÈÅÀËÓ, ÅÄÒ ÊÅÄÁÀÅÄÍ
ÂÖËÓ ÃÀ ÅÄÒ ÀÙÀÌÀÙËÄÁÄÍ ÓÖËÓ. ÝÏÃÍÀà ÃÀ áÄËÏÅÍÄÁÀÃ
ßÏÃÄÁÖËÉ ÓÀÉÃÖÌËÏÄÁÄÁÉ ÃÀ ÈÀÅÓÀÔÄáÉ ÀÌÏÝÀÍÄÁÉ ÌÏÏØÒÏÅÉËÉ
ÁÏÒÊÉËÄÁÉÀ, ÒÏÌËÄÁÓÀÝ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉ ÃÀÀÈÒÄÅÄÍ ÌÀÈÉ ÁÒßÚÉÍ-
ÅÀËÄÁÉÈÀ ÃÀ ßÊÒÉÀËÉÈ ÂÀáÀÒÄÁÖËÍÉ. ÉÂÉ ÁÀÃÄÀ, ÒÏÌËÉÓ ÊÄÈÄÁÀ
ÏÃÉÈÂÀÍÅÄ ÃÀÉßÚÏ, ÈÖÌÝÀ ÀÒ ÉÝÏÃÀ, ÃÀÀÓÒÖËÄÁÃÀ ÈÖ ÀÒÀ,
ÈÅÉÈÏÍÅÄ ÀÙÌÏÜÍÃÄÁÏÃÀ ÌÀÓÛÉ ÃÀÌßÚÅÃÄÖËÉ... ÃÉÀá,
ÖÓÀÒÂÄÁËÏÀ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÓÀØÌÄÄÁÉ, ÌÉÆÍÄÁÉ, ÌÉÓßÒÀ×ÄÁÄÁÉ ÃÀ
55
ÓÖÒÅÉËÄÁÉ. ÖÓÀÒÂÄÁËÏÀ ÚÏÅÄËÉÅÄ ÃÄÃÀÌÉßÀÆÄ...“[169, ÂÅ .445-
446]. ËÄØÓÛÉ ÐÒÏÆÀÃ „ÁÀÀËÁÄØÄËÉ ÐÏÄÔÉ“ ÉÓÔÏÒÉÖËÉ
ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÐÒÏÝÄÓÉ ÌÀÍ ßÀÒÌÏÂÅÉÃÂÉÍÀ ÍÉÝÛÄÓ „ÌÀÒÀÃÉÖËÉ
ÃÀÁÒÖÍÄÁÉÓ“ (ÌÀÒÀÃÉÖËÉ ÂÀÍÌÄÏÒÄÁÉÓ) ÌÓÂÀÅÓÀÃ. ÀØ
ÂÀÔÀÒÄÁÖËÉÀ ÉÓ ÀÆÒÉ, ÒÏÌ ÀÃÀÌÉÀÍÉ, ÃÀÀÓÒÖËÄÁÓ ÒÀ ÈÀÅÉÓ ÝáÏÅ-
ÒÄÁÀÓ, ÓÀÌÖÃÀÌÏÃ ÊÉ ÀÒ ÔÏÅÄÁÓ ÓÀÌÚÀÒÏÓ, ÀÒÀÌÄÃ ÊÅËÀÅ
ÃÀÁÒÖÍÃÄÁÀ, ÃÀÁÒÖÍÃÄÁÀ ÉÓÄÈÉÅÄ, ÒÏÂÏÒÉÝ ÀÃÒÄ ÉÚÏ.[ 169, ÂÅ.
474-475].
ÀØÅÄ ÂÅÉÍÃÀ ÀÙÅÍÉÛÍÏÈ, ÒÏÌ, ÓÀÁÏËÏÏ ãÀÌÛÉ, ãÄÁÒÀÍÉÓ-
ÈÅÉÓ ÌÉÖÙÄÁÄËÉÀ ÉÓÔÏÒÉÖËÉ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÍÉÝÛÄÓÄÖËÉ ÂÀÂÄÁÀ.
ÌÀÒÈËÀÝ, ÈÖ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ ÃÀÓÀÁÀÌÉÈÅÄ ÌÚÀÒÀÃÀÀ
ÃÀÃÂÄÍÉËÉ ÃÀ ÌÀÓ ÅÄÒÀÅÉÍ ÅÄÒ ÛÄÝÅËÉÓ, ÌÀÛÉÍ ÒÀ ÀÆÒÉ ÄØÍÄÁÏÃÀ
„ÀÌÀÚÉ ÉÀÓ“ (ÄÓ ËÄØÓÉ ÐÒÏÆÀà ÛÄÃÉÓ „ØÀÒÉÛáËÄÁÛÉ“) ÁÒÞÏËÀÓ
ÂÀÓÝÃÄÓ ÉÌ ÅÉßÒÏ ÓÀÌÚÀÒÏÓ, ÒÏÌÄËÛÉÝ ÃÀÁÀÃÄÁÖËÉ ÃÀ
ÜÀÊÄÔÉËÉÀ, ÒÏÌ ÐÏÅÏÓ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÀÒÓÉ ÉÌÉÓÊÄÍ ÓßÒÀ×ÅÀÛÉ „ÒÀÝ
ÓÉÝÏÝáËÄÆÄ ÌÀÙËÀ ÃÀ ÛÏÒÓÀÀ“ [169, ÂÅ.486]. áÏËÏ „ÌÏÝÉØÖËÛÉ“
ÉÔÚÅÉÓ: „ÝáÏÅÒÄÁÀ ÖÊÀÍ ÀÒ ÁÒÖÍÃÄÁÀ ÃÀ ÀÒÝ ÀÔÊÁÏÁÓ ÂÖÛÉÍÃÄËÉ
ÃÙÉÓ ÓÀáËÛÉ ÚÏ×ÍÀ“ [172, ÂÅ. 28]. ÌÈËÉÀÍÏÁÀÛÉ ãÄÁÒÀÍÓ ÉÓÔÏÒÉÀ
ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ ÀØÅÓ ÒÏÂÏÒÝ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÖßÚÅÄÔÉ ãÀàÅÉ, ÌÀÒÀ-
ÃÉÖËÉ ÐÒÏÝÄÓÉ, ÓÀÃÀÝ ÄÒÈÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÉ ÌÄÏÒÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÓ ßÀÒ-
ÌÏÀÃÂÄÍÓ, áÏËÏ ÄÒÈÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÉ – ÌÄÏÒÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ [169,
ÂÅ. 584-585] (Éá. „ÓÅÄÔÄÁÉÀÍÉ ÉÒÀÌÉ“). ÌÀÍ ÉÓÔÏÒÉÀ
ßÀÒÌÏÂÅÉÃÂÉÍÀ ÌÏÞÒÀÅÀà ÀÒÀ ßÒÉÓÄÁÖÒÀà ÄÒÈ ÓÉÁÒÔÚÄÆÄ,
ÀÒÀÌÄÃ ÓÐÉÒÀËÉÓÄÁÖÒÀÃ, ÄÂÅÉÐÔÖÒÉ ËÏÔÏÓÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÓÀÃÀÝ
ÂÀÌÏÒÉÝáÖËÉÀ ÂÀÍÅËÉËÉ ÄÔÀÐÉ Ó áÄËÌÄÏÒÄà ÂÀÌÄÏÒÄÁÀ“ [ 172,
ÂÅ. 69].
ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÚÅÄËÀÆÄ ÌÞËÀÅÒÀà „ÌÄÓÀ×ËÀÅÄÛÉ“ [169,
ÂÅ. 367-371] ÂÀÌÏÅËÉÍÃÀ. ÌÀÓÛÉ ÀÅÔÏÒÉ ÄÒÈÌÀÍÄÈÓ ÀáÅÄÃÒÄÁÓ
ãÄÁÒÀÍ-ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÓÀ ÃÀ ÍÉÝÛÄÓ ÉÃÄÄÁÉÈ ÀÙàÖÒÅÉË ãÄÁÒÀÍ—
ÛÄÛËÉË ÙÌÄÒÈÓ. ÛÄáÅÄÃÒÀ áÃÄÁÀ “ÞÅËÄÁÉÈÀ ÃÀ ÈÀÅÉÓ ØÀËÄÁÉÈ
ÌÏ×ÄÍÉËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÜÒÃÉËÉÓ ÅÀÃÉ-ÛÉ“(ÅÀÃÉ- ÌÃÉÍÀÒÉÓ
ÀÌÏÌÛÒÀËÉ ÊÀËÀÐÏÔÉ; áÄÏÁÀ) (ÀÓÄ ßÀÒÌÏÖÃÂÄÍÉÀ ãÄÁÒÀÍÓ
ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ØÅÄÚÀÍÀ). ÛÄÛËÉËÉ ÙÌÄÒÈÉ ÄÓÀÖÁÒÄÁÀ ÌÀÓ, ÉÂÄÁÓ
ÌÉÓ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÓ, ÏãÀáÖÒ ÐÉÒÏÁÄÁÓ, ÌÉÓ ÌÉÓßÒÀ×ÄÁÄÁÓÀ ÃÀ
ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÓ ÃÀ ÀÞËÄÅÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓ ÒÜÄÅÀ-ÃÀÒÉÂÄÁÄÁÓ. ÛÄÛËÉË
ÙÌÄÒÈÓ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÌÏÃÂÌÉÓ ÃÉà ÛÄÝÃÏÌÀà ÌÉÀÜÍÉÀ ßÉÍÀÐÀÒÈÀ
ÂÆÉÈ ÓÉÀÒÖËÉ. ÖÒÜÄÅÓ ÈÀÍÀÌÏÓÀÖÁÒÄÓ ÈÀÅÉ ÀÍÄÁÏÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄ-
ÁÉÓÈÅÉÓ ÖÓÀÒÂÄÁËÏ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÓ – ËÄØÓÄÁÉÓ ßÄÒÀÓ ÃÀ áÄËÉ
ÌÏäÊÉÃÏÓ ÌÄÓÀ×ËÀÅÉÓ áÄËÏÁÀÓ. ÃÀÀÍÀáÅÄÁÓ ÒÀÒÉ ÌÏÌÒÀÅËÄ-
ÁÖËÍÉ ÀÒÉÀÍ ÀÌØÅÄÚÍÀà ÝÏÝáÀËÉ ËÄÛÄÁÉ. ÓÀàÉÒÏÀ ÌÀÈÉ ÃÀÌÀÒá-
ÅÀ, ÒÀÈÀ ÌÏáÃÄÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀßÌÄÍÃÀ-ÂÀãÀÍÓÀÙÄÁÀ. ÉÂÉ
56
ÂÀÌÏÃÉÓ ÏãÀáÉÓ, ÝÏË-ØÌÒÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ. ãÄÁÒÀÍÉ-
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÉ ÛÄÛËÉËÉ ÙÌÄÒÈÉÓ ÓÉÔÚÅÄÁÛÉ äÐÏÅÄÁÓ „àÄÛÌÀÒÉÔÄ-
ÁÉÓ ÌÀÒÝÅÀËÓ“, ÂÀÉÆÉÀÒÄÁÓ ÌÉÓ ÒÜÄÅÀ-ÃÀÒÉÂÄÁÄÁÓ, ÉÝÅËÉÓ áÄËÏ-
ÁÀÓ ÃÀ áÃÄÁÀ ÌÄÓÀ×ËÀÅÄ, ÍÉÜÀÁÓ ÀÞËÄÅÓ ÃÀ ÈÀÅÉÓ ÂÆÀÆÄ ÀÚÄÍÄÁÓ
ÛÅÉËÄÁÓÀÝ, ÒÀÃÂÀÍ „ÌÊÅÃÒÄÁÉ ÁÄÅÒÉÀ, ÈÅÉÈÏÍ ÊÉ ÌÀÒÔÏ...“
ãÄÁÒÀÍÉ „ÌÄÓÀ×ËÀÅÄÛÉ“ ÛÄÄÝÀÃÀ ÛÄÄØÌÍÀ ÍÉÝÛÄÓ „ÆÄÊÀÝÉÓ“
ÌÓÂÀÅÓÉ ÔÉÐÉ. ÈÖ ÓÀÁàÏÈÀ ÐÄÒÉÏÃÉÓ ÒÖÓÉ ÌÄÝÍÉÄÒÉÓ Ó. ÏÃÖÄÅÉÓ
ÌÉÄÒ „ÆÄÊÀÝÉÓ“ ÃÀáÀÓÉÀÈÄÁÀÓ ÂÀÅÉÆÉÀÒÄÁÈ (ÌÉÓÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ
ÓÀÄÒÈÏÃ ÍÉÝÛÄÓ ÌÈÄËÉ ÍÀÀÆÒÄÅÉÓÀÃÌÉ ÃÀ, ÒÀ ÈØÌÀ ÖÍÃÀ, „ÆÄÊÀ-
ÝÉÓÀÃÌÉ“ ÀÛÊÀÒÀÃ ÔÄÍÃÄÍÝÉÖÒÉÀ, ÒÀÝ ÜÅÄÍÈÅÉÓ ÌÉÖÙÄÁÄËÉÀ), ÍÉÝ-
ÛÄÓ „ÆÄÊÀÝÉÓ“ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ „ÃÀÃÄÁÉÈÉ“ ÈÅÉÓÄÁÄÁÉÀ ÓÉÞËÉÄ-
ÒÄ, ÞÀËÀÖ×ËÄÁÉÓ ÍÄÁÀ, Ö×ËÄÁÀ ÌÁÒÞÀÍÄÁËÏÁÉÓÀ, ÉÚÏÓ ÁÀÔÏÍÉ
ÚÅÄËÀÆÄ ÃÀ ÚÅÄËÀ×ÄÒÆÄ. ÉÂÉ ÌÊÀÝÒÉÀ. ÃÀÖÍÃÏÁËÏÁÀ, ÞÀËÀÃÏÁÀ,
ÌÊÅËÄËÏÁÀ ÌÉÓÉ ÙÉÒÓÄÁÄÁÉÀ. ÉÂÉ ÍÀáÄÅÀÒÙÌÄÒÈÉ, ÍÀáÄÅÀÒÌáÄÝÉ,
ÍÀáÄÅÀÒÀÃÀÌÉÀÍÉ, ÁÏÒÏÔÉ, ÃÄÌÏÍÖÒÉ ÀÒÓÄÁÀÀ [92, ÂÅ. 149, 156,
157, 165]. ÌÀÂÒÀÌ ÂÀÓÖËÉ ÓÀÖÊÖÍÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÛÉ ÃÀ ÁÖÒÑÖÀÆÉÖË
×ÉËÏÓÏ×ÉÖÒ ßÒÄÄÁÛÉ „ÆÄÊÀÝÉÓ“ ÀÓÄÈÉ ÂÀÂÄÁÀ ÀÒ ÂÅÀØÅÓ. ÉÓÉÍÉ
ßÀÒÌÏÂÅÉÃÂÄÍÄÍ ÌÀÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÊÀÝÏÁÒÉÏÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ
ÉÃÄÀËÓ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÖÌÀÙËÄÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÖË ÔÉÐÓ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÍÉÝÛÄÓ
ÐÏÄÔÖÒÉ ×ÀÍÔÀÆÉÉÓ ÍÀÚÏ×Ó, ÌÉÓÉ ÏÝÍÄÁÉÓ ÛÄÃÄÂÓ (ÌÀÂ.
ÀÅÊÓÄÍÔÉÄÅÉ, Ä. ÔÒÖÁÄÝÊÏÉ ÃÀ ÓáÅ.). áÏËÏ ØÀÒÈÅÄËÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ
È. ÁÖÀÜÉÞÄ, ÒÏÌËÉÓ ÌÉÃÂÏÌÀ ×. ÍÉÝÛÄÓ ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÉÓÀÃÌÉ
ÂÀÌÏÉÒÜÄÅÀ ÆÏÌÉÄÒÄÁÉÓ ÂÒÞÍÏÁÉÈ, ÏÁÉÄØÔÖÒÏÁÉÈÀ ÃÀ
ÌÄÝÍÉÄÒÖËÉ ÓÉÙÒÌÉÈ, ÍÉÝÛÄÓ „ÆÄÊÀÝÉÓ“ ÛÄÓÀáÄÁ ßÄÒÓ: „...ÆÄÊÀÝÉ
ÖÐÉÒÉÓÐÉÒÃÄÁÀ... ÀÃÀÌÉÀÍÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÌÓÏ×Ë-
ÌáÄÃÅÄËÏÁÉÓ – ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ØÒÉÓÔÉÀÍÖËÉÓ – ßÉÀÙÛÉÀ
ÀÙÆÒÃÉËÉ, ÖÐÉÒÉÓÐÉÒÃÄÁÀ ÓÀÄÒÈÏÃ ÀØÀÌÃÄ ÀÒÓÄÁÖË ÀÃÀÌÉÀÍÓ.
ÉÓ ÉÃÄÀËÉÀ, ÌÉÆÀÍÉÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÜÍÃÄÁÀ, ÒÏÝÀ ÀÛÊÀÒÀ áÃÄÁÀ, ÒÏÌ
ÙÌÄÒÈÉ ÌÊÅÃÀÒÉÀ... ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ ÖÍÃÀ ÃÀÞËÉÏÓ ÈÀÅÉÓÉ ÈÀÅÉ, ÒÀÈÀ
ÛÄÉØÌÍÀÓ ÆÄÊÀÝÉ: „ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÈÏÊÉÀ ÝáÏÅÄËÓÀ ÃÀ ÆÄÊÀÝÓ ÛÏÒÉÓ“,
„ÂÆÀà ÚÏ×ÍÀÀ“, „ÂÀÒÃÀÌÀÅËÏÁÀÀ“, „ßÀÒáÃÏÌÀÀ“, ÉÓ ÌÉÆÀÍÉ ÊÉ ÀÒ
ÀÒÉÓ, ÀÒÀÌÄà áÉÃÉÀ ÆÄÊÀÝÉÓÀÊÄÍ. ÆÄÊÀÝÉ ÀÒ ÀÒÉÓ ÀáÀËÉ
ÁÉÏËÏÂÉÖÒÉ ÓÀáÄ (ÒÏÂÏÒÝ ÆÏÂãÄÒ äÂÏÍÉÀÈ áÏËÌÄ), ÉÓ
ÖÌÀÙËÄÓÉ ÔÉÐÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÀ – ÓÒÖËÚÏ×ÉËÉ ÀÒÓÄÁÀ, ÒÏÌÄËÓÀÝ
ÀÒÀ×ÄÒÉ ÀØÅÓ ÓÀÄÒÈÏ „ÌÝÄÍÀÒÉÓÀ ÃÀ ÌÏÜÅÄÍÄÁÉÓ ÍÀÆÀÅÈÀÍ“, Ä.É.
ÀÌØÅÄÚÍÉÖÒÉÓÀ ÃÀ ÉÌØÅÄÚÍÉÖÒÉÓ ÃÖÀËÉÆÌÉÈ ÃÀÀÅÀÃÄÁÖË
ÀÒÓÄÁÀÓÈÀÍ, ÆÄÊÀÝÉ „ÀÌØÅÄÚÍÉÖÒÉÀ“, ÌÈËÉÀÍÉÀ, ÓÒÖËÉÀ,
ÄÒÈÂÖËÉÀ „ÌÉßÉÓÀ“, ÀØ „ÌÉßÀ“ ÖÍÃÀ ÂÀÅÉÂÏÈ ÒÏÂÏÒÝ ÓÉÝÏÝáËÄ
ÃÀ ÀÒÀ ÒÏÂÏÒÝ ÒÀÙÀÝ ÉÍÄÒÔÉÖËÉ ÌÀÓÀ – ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÓÀÅÓÄÏÁÀÀ,
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÀÒÓÄÁÀÛÉ ÌÏÝÄÌÖËÉ ÐÏÔÄÍÝÉÖÒÉ ÞÀËÄÁÉÓ ÌÀØÓÉÌÀËÖÒÉ
ÒÄÀËÉÆÀÝÉÀÀ. ÓßÏÒÄà ÀÌÉÔÏÌ ÉÓ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÖÌÀÙËÄÓÉ ÌÉÆÀÍÉÀ –
57
„ÌÉßÉÓ ÀÆÒÉÀ.” ÂÆÀ ÆÄÝÉÓÀÊÄÍ ÒÈÖËÉÀ. ÉÓ, ÐÉÒÅÄË ÚÏÅËÉÓÀ,
ÌÏÉÈáÏÅÓ ÖÆÏÌÏ ÓÉÞÖËÅÉËÓ ÚÅÄËÀ ÞÅÄËÉ ÙÉÒÄÁÖËÄÁÉÓÀ –
ÔÒÀÃÉÝÉÖËÀÃ ÂÀÂÄÁÖËÉ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓÀ, ÂÏÍÄÁÉÓÀ, ÓÉÊÄÈÄ-ÁÏÒÏ-
ÔÄÁÉÓÀ... ÒÈÖËÉÀ ÀÒÀ ÌáÏËÏà ÂÆÀ, ÀÒÀÌÄà ÖÊÅÄ ÌÏßÏÃÄÁÀÝ ÆÄ-
ÊÀÝÉÓÀÊÄÍ: ÂÀÒÈÏÁÀÓ ÌÏßÚÖÒÄÁÖË ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ ÀÒ ÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÈ
ÆÄÊÀÝÉ. ÆÀÒÀÔÖÓÔÒÀÓÀÈÅÉÓ ÀÛÊÀÒÀ áÃÄÁÀ: ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉ, ÒÏÌÄËÈÀÝ
ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÝÄÝáËÉ ÂÀÍÄËÄÁÖËÉ ÀØÅÈ, ÆÄÊÀÝÉÓÀÊÄÍ ÌÉÌÀÅÀË
ÂÆÀÓ ÅÄÒ ÃÀÀÃÂÄÁÉÀÍ: ÉÓÉÍÉ ÌÊÅÃÒÄÁÉ ÀÒÉÀÍ. ÆÀÒÀÔÖÓÔÒÀ
ÂÀÄÝËÄÁÀ ÌÊÅÃÒÄÁÓ – ÉÓ ÄÞÄÁÓ ÝÏÝáÀË „ÈÀÍÀÌÂÆÀÅÒÄÁÓ“ – „ÛÄ-
ÌÏØÌÄÃÈ, ÌÏÓÀÌÊËÄÈ, ÌÏÆÄÉÌÄÈ“, ÌáÏËÏà ÉÓÉÍÉ ÂÀÖÂÄÁÄÍ ÆÀÒÀ-
ÔÖÓÔÒÀÓ, ÌáÏËÏà ÉÓÉÍÉ ÂÀÊÀ×ÀÅÄÍ ÂÆÀÓ ÆÄÊÀÝÉÓÀÊÄÍ...“[4, ÂÅ.
251-252].
„ÌÄÓÀ×ËÀÅÄÛÉ“ ÛÄÛËÉËÉ ÙÌÄÒÈÉÓ ÓÀáÉÈ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ ÔÉÐÉ
ÈÀÅÉÓÉ ÓÉÞËÉÄÒÉÈÀ ÃÀ ÄÍÄÒÂÉÉÈ, ÈÀÅÉÓÉ ÛÄÖÁÒÀËÄÁËÏÁÉÈÀ ÃÀ
ÆÉÆÙÉÈ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉÓ ÌÉÌÀÒÈ ÀÒ ÜÀÌÏÖÅÀÒÃÄÁÀ ÍÉÝÛÄÓ „ÆÄÊÀÝÓ“.
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄÛËÉË ÙÌÄÒÈÓ „áÉÓ ×ÄÓÅÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÉ ÞËÉÄÒÉ ÊÖÍ-
ÈÄÁÉ“ ÀØÅÓ, „ÓÀÅÓÄÀ ÄÍÄÒÂÉÉÈ ÃÀ ÓÉÝÏÝáËÉÈ“, „ÓÉÀÒÖËÉÓÀÓ ÌÉÓÉ
ÌÞËÀÅÒÉ ×ÄáÈÀ ÝÄÌÉÓÂÀÍ ÌÉßÀ ÉÒÚÄÅÀ, ÂÀÜÄÒÄÁÉÓÀÓ ÌÀÓÈÀÍ ÜÄÒ-
ÃÄÁÉÀÍ ÅÀÒÓÊÅËÀÅÈÀ ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÉ“. ÌÀÓ áÀËáÉÓÀÃÌÉ ÓÉÞÖËÅÉËÉ
ÉÁËÉÓÉÓ ÂÀÍ ÖÓßÀÅËÉÀ. ÉÓ „ÃÉËÉÈ ÀÞÀÂÄÁÓ ÌÆÄÓ, ÛÖÀÃÙÉÈ ßÚÄÅ-
ËÉÓ áÀËáÓ, ÓÀÙÀÌÏÓ ÃÀÓÝÉÍÉÓ ÁÖÍÄÁÀÓ, ÙÀÌÉÈ ÊÉ ÌÖáËÓ ÉÚÒÉÓ
ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÈÀÅÉÓ ßÉÍÀÛÄ ÃÀ ÄÌÏÍÄÁÀ“. ÛÄÛËÉËÉ ÙÌÄÒÈÉ ÃÒÏÓ ÃÀ
ÆÙÅÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀà ÀÒÀÓÃÒÏÓ ÀÒ ÉÞÉÍÄÁÓ, ÌÀÈ ÌÓÂÀÅÓÀà „àÀÌÓ áÀËáÉÓ
ÓáÄÖËÓ, ÓÅÀÌÓ ÌÉÓ ÓÉÓáËÓ ÃÀ ÔÊÁÄÁÀ ÌÉÓÉ áÒÜÏÁÉÈ“. ÌÉÓÉ ÆÉÆÙÉÓÀ
ÃÀ ØÉÒÃÅÉÓ ÓÀÂÀÍÉÀ ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ ÀÃÀÌÉÀÍÖÒÉ, ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÊÀÍÏÍÄÁÉ
ÃÀ ÀÃÀÈ-ßÄÓÄÁÉ, ÌÀÈÉ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÄÁÉ, ÌÀÈÉ ÓÀØÌÄÄÁÉ
ÃÀ ÓÀÆÒÖÍÀÅÄÁÉ. ÌÀÓ ÖÀÆÒÏÁÀà ÌÉÀÜÍÉÀ ËÄØÓÄÁÉÓ ßÄÒÀ, ÌÏÍÏÁÉÓ
ÄÒÈ-ÄÒÈ ÂÀÌÏÅËÉÍÄÁÀà ÝÏË-ØÌÒÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÀ, ÏãÀáÉ –
„ÈÄÈÒÉ ÓÀÙÄÁÀÅÉÈ ÃÀ×ÀÒÖË ÛÀÅ ÖÁÄÃÖÒÄÁÀÓ, ÓßÀÅËÀ –
ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÃÀ ÓÉÁÒÞÍÄ – „ÖÓÖÓÖÒ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÓÀáÄÈÀÂÀÍ“.
ÛÄÛËÉËÉ ÙÌÄÒÈÉ ÓáÅÀÆÄ ÁÀÔÏÍÏÁÉÓÈÅÉÓÀÀ ÌÏÅËÄÍÉËÉ ÃÀ ÀÒÀ
ÌÏÒÜÉËÄÁÉÓÈÅÉÓ. ÉÓ ÈÅÉÈ ÙÌÄÒÈÉÀ, ÌÄÖ×Ä ÈÀÅÉÓÉ ÈÀÅÉÓÀ. ÉÓ
ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÆÄ ÁÄÅÒÀà ÌÀÙËÀ ÃÂÀÓ, ÌÀÈÈÅÉÓ ÖÝáÏÀ, ÌÀÈÂÀÍ
ÂÀÍÌÀÒÔÏÄÁÖËÉÀ ÃÀ ÓÀÁÖÃÀÒÉ ÉØ ÀØÅÓ ÃÀÃÄÁÖËÉ, ÓÀÃÀÝ ÙÖËÄÁÉ
ÃÀ ÂÏËÉÀÈÄÁÉ ÉÊÒÉÁÄÁÉÀÍ [77, ÂÅ. 111-112].
ÒÀÃÂÀÍ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄÛÉËÉ ÙÌÄÒÈÉ ÈÅÉÈ ÀÒÉÓ ÌÄÖ×Ä, ÀÌÉÔÏÌ
ÌÉÓÈÅÉÓ ÀÒÝ ÙÌÄÒÈÉ ÀÒÓÄÁÏÁÓ, ÀÒÝ ÒÄËÉÂÉÀ ÃÀ ÒßÌÄÍÀ ÉÌØÅÄÚ-
ÍÉÖÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ. ÚÏÅÄËÉÅÄ ÄÓ ßÉÍÀÐÒÄÁÉÓÂÀÍ ÌÏÌÃÉÍÀÒÄ ÝÃÏ-
ÌÉËÄÁÀà ÌÉÀÜÍÉÀ: „ÛÄÍÉ ÒßÌÄÍÀ ÙÌÄÒÈÉÓÀÃÌÉ ÃÀ ÌÏÝÉØÖËÄ-
ÁÉÓÀÃÌÉ ÚÀËÉÁÃÄÁÏÃÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ, ßÀÒÓÖËÉ
ÂÀßÅÄÁÀ ÛÄÍ. àÄÛÌÀÒÉÔÄÁÀ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÓ ÉÌÀÛÉ, ÒÏÌ ÂßÀÌÓ
58
ÌáÏËÏà ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÈÀÅÉ, ÐÀÔÉÅÓ ÓÝÄÌ ÌáÏËÏà ÛÄÍ ÈÀÅÓ, ÂÉÚÅÀÒÓ
ÌáÏËÏà ÛÄÍÉ ÌÉÃÒÄÊÉËÄÁÄÁÉ ÃÀ ÂãÄÒÀ ÌáÏËÏà ÓÀÊÖÈÀÒÉ
ÌÀÒÀÃÉÖËÏÁÉÓÀ. ÖÞÅÄËÄÓÉ ÃÒÏÉÃÀÍ áÀËáÉ ÄÌÏÒÜÉËÄÁÀ ÓÀÊÖÈÀÒ
ÈÀÅÓ, ÀÒØÌÄÅÓ ÒÀ ÌÀÓ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÓÀáÄËÄÁÓ – áÀÍ ÁÀÔÏÍÓ, áÀÍ
ÉÖÐÉÔÄÒÓ, áÀÍ ÊÉ ÙÌÄÒÈÓ“ [ 169, ÂÅ. 370].
ÒÏÂÏÒÝ ÅáÄÃÀÅÈ, ãÄÁÒÀÍÌÀ „ÌÄÓÀ×ËÀÅÄÛÉ“ ÖÀÒÚÏ ÒÄËÉ-
ÂÉÀ, ÙÌÄÒÈÉ, ÌÏÝÉØÖËÄÁÉ, ÉÌØÅÄÚÍÉÖÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÒßÌÄÍÀ, ÀÒ
ÖÈØÅÀÌÓ ÌáÏËÏà ÍÉÝÛÄÓ ÓÉÔÚÅÄÁÉ: „ÌÊÅÃÀÒÍÉ ÀÒÉÀÍ ÚÅÄËÀ ÙÌÄ-
ÒÈÄÁÉ: Àß ÅÉÓÖÒÅÏÈ, ÒÀÈÀ ÆÄÊÀÝÌÀ ÉÝÏÝáËÏÓ“ [13, ÂÅ.64]. È.
ÁÖÀÜÉÞÄ ÍÉÝÛÄÓ ÀÌ ÓÉÔÚÅÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÃÀ, ÓÀÄÒÈÏÃ, ÍÉÝÛÄÓ ÃÀÌÏ-
ÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÆÄ ÙÌÄÒÈÉÓÀ ÃÀ ØÒÉÓÔÉÀÍÏÁÉÓ ÌÉÌÀÒÈ, ßÄÒÓ: „ÈÄÆÉÓÉ
„ÙÌÄÒÈÉ ÌÊÅÃÀÒÉÀ“ ÂÀÌÏáÀÔÀÅÓ ÉÌ ÓÉÙÒÌÉÓÄÖË ÐÒÏÝÄÓÓ, ÒÏÌÄ
ËÉÝ áÃÄÁÀ ÍÉÝÛÄÓ ÈÀÍÀÃÒÏÖËÉ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÊÀÝÏÁÒÉÏÁÉÓ ÓÖËÉÄÒ
ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ, ÊÄÒÞÏÃ, ÞÅÄËÉ, ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÖÌÀÙËÄÓÉ ÙÉÒÄÁÖ-
ËÄÁÄÁÉÓ ÂÀÖ×ÀÓÖÒÄÁÀÓ. ÙÌÄÒÈÉÓ ÓÉÊÅÃÉËÉ ÍÉÛÍÀÅÓ ÉÌÀÓ, ÒÏÌ
ÔÒÀÃÉÝÉÖËÌÀ ØÒÉÓÔÉÀÍÖËÌÀ ÙÉÒÄÁÖËÄÁÄÁÌÀ, ÉÃÄÀËÖÒ,
ÉÌØÅÄÚÍÉÖÒ, ÌÀÒÀÃÉÖË ÙÉÒÄÁÖËÄÁÀÈÀ ÓÀÌÚÀÒÏÌ, ÒÏÌÄËÉÝ ÌÚÀÒ
ÏÒÉÄÍÔÉÒÄÁÓ ÀÞËÄÅÃÀ ÀÃÀÌÉÀÍÓ, ÃÀäÊÀÒÂÀ ÈÀÅÉÓÉ ÞÀËÀ, „ÙÅÈÉÖ-
ÒÉ“, „ÆÄÂÒÞÍÏÁÀÃÉ“, ÔÒÀÍÓÝÄÍÃÄÍÔÖÒÉ ÓÀÌÄ×Ï ÉËÖÆÉÀ, ÝÃÏÌÉ-
ËÄÁÀ ÀÙÌÏÜÍÃÀ... ØÒÉÓÔÉÀÍÏÁÀÓ ÍÉÝÛÄ À×ÀÓÄÁÓ ÓÉÝÏÝáËÉÓ
×ÉËÏÓÏ×ÉÉÓ ÊÏÍÔÄØÓÔÛÉ – ÖÚÖÒÄÁÓ ÒÏÂÏÒÝ ÓÖÓÔÉ ÓÉÝÏÝáËÉÓ
ÂÀÌÏáÀÔÖËÄÁÀÓ. ÓßÏÒÄà ÀÌÉÔÏÌ ÄÁÒÞÅÉÓ ÉÓ ÔÒÀÃÉÝÉÖË ØÒÉÓ-
ÔÉÀÍÖË ÌÝÍÄÁÄÁÓ, ÄÁÒÞÅÉÓ ÈÀÍÀËÌÏÁÉÓÀÊÄÍ, ÌÏÚÅÀÓÉÓ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓÀÊÄÍ ÌÏßÏÃÄÁÀÓ. ÉÓÉÍÉ, ÍÉÝÛÄÓ ÀÆÒÉÈ, ÓÀÁÏËÏÏ
ÀÍÂÀÒÉÛÉÈ, ÓÉÝÏÝáËÄÓ ÀÓÖÓÔÄÁÄÍ“ [4, ÂÅ. 250-251, 255]. ÙÌÄÒÈÉÓ
ÖÀÒÚÏ×À ÍÉÝÛÄÓÈÀÍ ÉÌÉÔÏÌ ÂÅÀØÅÓ, ÒÏÌ „ÙÌÄÒÈÉ ÆÀÒÀ-
ÔÖÓÔÒÀÓÀÈÅÉÓ ØÌÍÉËÄÁÀÀ ÓÍÄÖËÈÀ, ÃÀÙËÉËÈÀ, ÞÀÁÖÍÈÀ, ÉÓ
ÌÏÜÅÄÍÄÁÀÀ, ÔÚÖÉËÉÀ ÃÀ ÙÌÄÒÈÉÓ ÉÌÄÃÉÈ ÚÏ×ÍÀ ÔÚÖÉËÛÉ ÝáÏÅ-
ÒÄÁÀÀ” [ 4, ÂÅ, 254].
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÓ ÒÄËÉÂÉÀÓÈÀÍ, ÙÌÄÒÈÈÀÍ, ÌÏ-
ÝÉØÖËÄÁÈÀÍ, ÒßÌÄÍÀÓ ÉÌØÅÄÚÍÉÖÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀÃÌÉ ÃÀÅÖÌÀÔÄÁÈ
ÉÌÀÓ, ÒÏÌ ÌÈËÉÀÍÏÁÀÛÉ ÀÙÄÁÖËÉ, ÌÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ
ÒÄËÉÂÉÖÒÏÁÀ. ÈÅÉÈ „ØÀÒÉÛáËÄÁÛÉÝ“ ÀÒ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÀÌ ÀÆÒÉÓ
ÌÈËÉÀÍÀà ÖÀÒÚÏ×À. ÀØ ÃÀ ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÃÀßÄÒÉË ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ
ãÄÁÒÀÍÉ ÂÅÉáÀÔÀÅÓ ÉÄÓÏÓ ÓÀáÄÓ, ßÀÒÌÏÂÅÉÃÂÄÍÓ ÌÀÓ ÌÀÙÀËÉ ÉÃÄÄ-
ÁÉÓÈÅÉÓ ßÀÌÄÁÖË ÐÉÒÏÅÍÄÁÀÃ. „ãÅÀÒÝÌÖË ÉÄÓÏÛÉ“ [169, ÂÅ. 377-
379], ÒÏÌÄËÉÝ „ØÀÒÉÛáËÄÁÛÉ“ ÛÄÃÉÓ, ÃÀáÀÔÖËÉ ÉÄÓÏ ÃÉ-
ÃÄÁÖËÉÀ, ÌÞËÀÅÒÉÀ, ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÊÄÈÉËÃÙÄÏÁÉÓÈÅÉÓ
ÌÄÁÒÞÏËÉ ÃÀ ÌÀÈÉ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓÈÅÉÓ ßÀÌÄÁÖËÉÀ. ÌÉÓÉ ÉÄÓÏ ÀÒ
äÂÀÅÓ áÀËáÉÓ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÀÛÉ ÀÒÓÄÁÖË ÉÄÓÏÓ. ÉÓ ÀÒ ÚÏ×ÉËÀ
„ÙÀÒÉÁÉÅÉÈ ÛÏÁÉËÉ“, ÓÀÝÏÃÀÅÉÅÉÈ ÌÝáÏÅÒÄÁÉ, ÖÓÖÓÖÒÓÀÅÉÈ
59
ÓÀÆÉÆÙÀÒÉ, ÃÀÌÍÀÛÀÅÄÓÀÅÉÈ ãÅÀÒÝÌÖËÉ“. ÀÒ ÖÝáÏÅÒÉÀ ÌÀÓ
„ÓÀßÚÀËÏÁËÀÃ, ÌÛÉÛÒÖËÀà ÃÀ ÀÒÝ ÌÏÌÊÅÃÀÒÀ ÔÀÍãÅÉÈÀ ÃÀ
ÄàÅÉÈ“, ÀÒÀÌÄà ÝáÏÅÒÏÁÃÀ „ÀÌÁÏáÄÁÖËÉ, ãÅÀÒÓ ÄÝÅÀ
ÀãÀÍÚÄÁÖËÉ ÃÀ ÌÏÊÅÃÀ ÂÌÉÒÖËÀÓ. ÉÓ ÀÒ ÚÏ×ÉËÀ „×ÒÈÄÁ-
ÌÏÌÔÅÒÄÖËÉ ×ÒÉÍÅÄËÉ“, ÀÒÀÌÄà ÉÚÏ „ØÀÒÉÛáÀËÉ, ÒÏÌÄËÌÀÝ
ÃÀÀÌÔÅÒÉÀ ÚÅÄËÀ ÂÀØÅÀÅÄÁÖËÉ ×ÒÈÀ“. ÌÉÓÉ ÉÄÓÏÓ ÌÉÆÀÍÓ
ÛÄÀÃÂÄÍÃÀ „ÀÌ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ ÂÀÄÅÒÝÄËÄÁÉÍÀ ÀáÀËÉ ÞËÉÄÒÉ ÓÖËÉ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÃÀÀÍÂÒÄÅÃÀ ÈÀÅÉÓ ØÀËÄÁÆÄ ÀÙÌÀÒÈÖË ÔÀáÔÄÁÓ,
ÓÀ×ËÀÅÄÁÆÄ ÀÛÄÍÄÁÖË ÝÉáÄ-ÓÉÌÀÂÒÄÄÁÓ ÃÀ ÂÀÀÍÀÃÂÖÒÄÁÃÀ
ÖÓÖÓÖÒÈÀ ÓáÄÖËÄÁÛÉ ÀÙÌÀÒÈÖË ÊÄÒÐÄÁÓ“. ÌÉÓÉ ÌÉÆÀÍÉ ÉÚÏ
„ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÂÖËÉ ÄØÝÉÀ ÔÀÞÒÀÃ, ÓÖËÉ ÓÀÊÖÒÈáÄÅËÀÃ, ÂÏÍÄÁÀ –
ØÖÒÖÌÀÓ. ÉÓ ÌÏÄÅËÉÍÀ áÀËáÓ, ÒÀÈÀ „ÓÉÝÏÝáËÄ ÂÀÄáÀÃÀ
ÓÉÌÀÒÈËÉÓÀ ÃÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÓÉÌÁÏËÏÓ. ÚÏÅÄËÉÅÄ ÀÌÉÓÈÅÉÓ
ÉÓ ãÅÀÒÓ ÀÝÅÄÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÍ ÈÀÅÉÓÉ „ÓÉÊÅÃÉËÉÈ ÃÀÀÌÀÒÝáÀ
ÓÉÊÅÃÉËÉ...“ ÃÀ ÂÀáÃÀ ÚÅÄËÀÆÄ ÃÀ ÚÅÄËÀ×ÄÒÆÄ Ö×ÒÏ ÀÌÀÙËÄÁÖ-
ËÉ, ÃÉÀÃÉ ÃÀ ÖÊÅÃÀÅÉ. ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀà , ãÄÁÒÀÍÌÀ ÀÌ ÓÀáÉÓ
ÃÀáÀÔÅÉÈ ÛÄØÌÍÀ ÉÃÄÀËÖÒÉ, ÓÒÖËÚÏ×ÉËÉ, ÌÏÌÀÅËÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ
ÓÀáÄ, ÒÏÌËÉÓÊÄÍÀÝ ÉÓßÒÀ×ÏÃÀ ×Ò. ÍÉÝÛÄ, ÒÏÝÀ ÉÓ ØÌÍÉÃÀ
„ÆÄÊÀÝÉÓ“ ÓÀáÄÓ. ÌÀÂÒÀÌ ÖÍÃÀ ÃÀÅÞÉÍÏÈ, ÒÏÌ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÄÓ ÉÄÓÏ
ÓÀÊÌÀÏà ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖËÉÀ ÀÃÒÄÖËÉ ßËÄÁÉÓ ÌÉÓÉ ÉÄÓÏÓÂÀÍ, ÒÀÝ
ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÂÅÂÏÍÉÀ ÂÀÌÏßÅÄÖËÉ [76, ÂÅ. 35]. ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ,
1926 ßÄËÓ ÂÀÌÏÝÄÌÖË „ØÅÉÛÀÓÀ ÃÀ ØÀ×ÛÉ“ ãÄÁÒÀÍÉ ÉÔÚÅÉÓ ÀÌ
ÓáÅÀÏÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ: „ÚÏÅÄË ßÄËÓ ËÉÁÀÍÉÓ ÌÈÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÌÃÄÁÀÒÄ
ÁÀÙÛÉ ÉÄÓÏ ØÒÉÓÔÄ áÅÃÄÁÀ ÉÄÓÏ ÍÀÆÀÒÄÅÄËÓ. ÃÉÃáÀÍÓ ÓÀÖÁÒÏÁÄÍ
ÃÀ ÚÏÅÄËÈÅÉÓ, ÒÏÝÀ ÉÄÓÏ ØÒÉÓÔÄ ÌÉÃÉÓ, ÄÖÁÍÄÁÀ ÉÄÓÏ
ÍÀÆÀÒÄÅÄËÓ: „ÌÄÛÉÍÉÀ, ÜÄÌÏ ÌÄÂÏÁÀÒÏ, ÒÏÌ ÜÅÄÍ ÅÄÒÀÓÃÒÏÓ ÅÄÒ
ÛÄÅÈÀÍáÌÃÄÁÉÈ“ [173, ÂÅ. 47-48].
ãÄÁÒÀÍÉ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ ÌÖØ ×ÄÒÄÁÛÉ ÂÅÉáÀ-
ÔÀÅÓ, ÅÄÒ áÄÃÀÅÓ ÌÀÓÛÉ ÊÀÒÂÓ, ÚÅÄËÂÀÍ ÌÏÍÏÁÀ ÃÀ ÚÁÄÃÏÁÀ
ÄËÀÍÃÄÁÀ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÈËÉÀÍÀÃ ÌÀÉÍÝ ÀÒ ÄÞËÄÅÀ
ÐÄÓÉÌÉÆÌÓ, ÌÏÌÀÅËÉÓ ÌÝÉÒÄ ÉÌÄÃÉ ÌÀÉÍÝ ÀØÅÓ. ÀÌÉÔÏÌ ÉÓ ÁÖÒÖÓÉÈ
ÌÏÓÉË ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ×ÄÒÌÊÒÈÀË ÀÜÒÃÉËÓ ÀÈØÌÄÅÉÍÄÁÓ:
„ÄÒÈÉ (ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÛÅÉËÉ – Ì. Ø.) ãÅÀÒÓ ÄÝÅÀ, ÌÄÏÒÄ (×Ò.
ÍÉÝÛÄ – Ì.Ø.) àÊÖÉÃÀÍ ÛÄÉÛÀËÀ, ÌÄÓÀÌÄ ÊÉ ãÄÒ ÀÒ ÃÀÁÀÃÄÁÖËÀ” [28,
ÂÅ. 59]. ÌßÄÒÀËÓ ÓßÀÌÓ, ÒÏÌ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÄÓ ÌÄÓÀÌÄ ÛÅÉËÉ
ÌÏÄÅËÉÍÄÁÀ ÓÀÌÚÀÒÏÓ.
ÍÉÝÛÄÓ ÍÉäÉËÉÓÔÖÒÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÀ ÃÀ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓÀÃÌÉ, ÌÉÓÉ ÀÍÔÉÒÄËÉÂÉÖÒÏÁÀ,
ÀÍÔÉØÒÉÓÔÉÀÍÉÆÌÉ, ËÔÏËÅÀ ÆÄÊÀÝÉÓÊÄÍ ÓÒÖËÄÁÉÈ ÀÒ ÍÉÛÍÀÅÓ,
ÒÏÌ ÉÂÉ ÊÀÝÈÌÏÞÖËÄÀ (ÒÏÂÏÒÀÃÀÝ ÌÉÉÜÍÄÅÓ ÌÀÓ, ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, Ó.
ÏÃÖÄÅÉ ÃÀ ÁÄÅÒÉ ÓáÅÀ ÓÀÁàÏÈÀ ÃÒÏÉÍÃÄËÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ). ÌÀÒÈÀ-
60
ËÉÀ È. ÁÖÀÜÉÞÄ, ÒÏÝÀ ßÄÒÓ: „...„ÃÖÍÄ,” „àÀÏÁÉÓÄÁÖÒÉ“ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ
ÃÉÃÉ ÓÉÞÖËÅÉËÉ, „ÐÀßÉÀ“ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓ ÌÀÞÉÄÁËÉÓ, ×ÉËÉÓÔÄÒÉÓ
ÆÉÆÙÉ ÆÀÒÀÔÖÓÔÒÀÓ ÀÅÔÏÒÓ ÁÄÅÒ, ÌÊÉÈáÅÄËÉÓ ÚÖÒÉÓÈÅÉÓ ÞÍÄËÀÃ
ÌÏÓÀÓÌÄÍ ÓÉÔÚÅÀÓ ÀÈØÌÄÅÉÍÄÁÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÈÀÅÉ ÃÀ ÈÀÅÉ ÀÌ
ÓÉÔÚÅÄÁÉÓÀ ÀÒÉÓ ÆÒÖÍÅÀ ÓÉÝÏÝáËÉÓ – ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ
ÓÒÖËØÌÍÀÆÄ: ÓÉÝÏÝáËÄ ÖÍÃÀ ÉÚÏÓ ÓÉÓáËÓÀÅÓÄ, ÌÞÀ×ÒÉ,
äÄÒÏÉÊÖËÉ, ÒÉÓÊÉÈ ÃÀ áÉ×ÀÈÉÈ ÓÀÅÓÄ“ [4, ÂÅ. 255-256].
„ÆÀÒÀÔÖÓÔÒÀÛÉ“ ÍÀÈËÀÃ ÀÒÝ ÉÓ ÜÀÍÓ, ÒÏÌ ÍÉÝÛÄ ÂÀÌÏÃÉÏÃÄÓ
ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ×ÄÍÄÁÉÓ ÃÀÌÝÅÄËÀà ÃÀ ØÀÃÀÄÁÃÄÓ ÊËÀÓÏÁÒÉÅÉ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÌÀÒÀÃÉÖËÏÁÀÓ. ÀÛÊÀÒÀÃ ÊÉ ÉÓ ÜÀÍÓ, ÒÏÌ ÉÓ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÒÀÃÉÊÀËÖÒÉ ÂÀÒÃÀØÌÍÉÓÊÄÍ ÉÓßÒÀ×ÅÉÓ.
ÀÓÄÅÄ ÈÀÅÃÀÅÉßÚÄÁÉÈ ÉÁÒÞÅÉÓ ãÄÁÒÀÍÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ
ÓÒÖËÚÏ×ÉÓÈÅÉÓ, ÌÉÓÉ ÂÀãÀÍÓÀÙÄÁÉÓÈÅÉÓ. ÌÉÓÉ ÁÒÞÏËÀ ÀÛÊÀÒÀÃ
ÊËÀÓÂÀÒÄÛÄ ÃÂÀÓ. ÌÉÓÉ „ÍÉÜÀÁÉ“ ÃÀ „ØÀÒÉÛáÀËÉ“ ÀÒ ÂÀÍÀÒÜÄÅÓ
ÌÃÉÃÀÒÓÀ ÃÀ ÙÀÒÉÁÓ, ÁÀÔÏÍÓÀ ÃÀ ÌÏÍÀÓ. ãÄÁÒÀÍÉ ÓÀ×ËÀÅÓ
ÖÈáÒÉÓ ÚÅÄËÀÓ, ÅÉÍÝ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÈÅÉÓ ÂÀÌÏÖÓÀÃÄÂÀÒÉÀ, ØÀ-
ÒÉÛáÀËÓ ßÀÀËÄÊÅÉÍÄÁÓ ÚÅÄËÀÓ, ÅÉÓÀÝ ÁÒÞÏËÉÓ ÈÀÅÉ ÀÒ ÀØÅÓ.
ãÄÁÒÀÍÉ ÀÒÀÓÃÒÏÓ ÂÀÌÏÓÖËÀ ÜÀÂÒÖËÈÀ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÖÈÀ-
ÍÀÓßÏÒÏÁÉÓ ÛÄÌÃÂÏÌÉ ÂÀÍÌÔÊÉÝÄÁÉÓÈÅÉÓ. „ØÀÒÉÛáËÄÁÛÉ“ ÈÖ
ÓÀÃÌÄ ÜÀÍÓ ÅÉÓ ÄÁÒÞÅÉÓ ÌßÄÒÀËÉ, ÜÀÍÓ ÌáÏËÏà ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ
ÊËÀÓÉ, Ö×ÒÏ ÆÖÓÔÀÃ, ÀÒÀ ÌÈÄËÉ ÊËÀÓÉ, ÀÒÀÌÄà ÌÉÓÉ ÉÓ ÍÀßÉËÉ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÈÅÉÓ ÀÒÀ×ÄÒÓ ØÌÍÉÓ, ÌáÏËÏà ÌÏÅËÄ-
ÍÀÈÀ ÌÉÄÒ ÛÄÌÈáÅÄÅÉÈ ÀÒÉÓ ßÀÌÏÔÉÅÔÉÅÄÁÖËÉ. ÄÓ ÀÆÒÉÀ ÂÀ-
ÔÀÒÄÁÖËÉ ËÄØÓÛÉ ÐÒÏÆÀÃ „ÜÅÄÍ ÃÀ ÈØÅÄÍ“ [169, ÂÅ. 393-394]. ÀØ
ÀÅÔÏÒÉ „ÜÅÄÍ“-ÛÉ ÀÄÒÈÉÀÍÄÁÓ ÌÏÝÉØÖËÄÁÓ, ÐÏÄÔÄÁÓ ÃÀ
ÌÖÓÉÊÏÓÄÁÓ, áÏËÏ „ÈØÅÄÍ“-ÛÉ – ÉÌÀÈ, ÅÉÍÝ ÌÏÍÀÈÀ ÈÀÅÉÓ
ØÀËÄÁÉÃÀÍ ÀÀÛÄÍÄÓ ÐÉÒÀÌÉÃÄÁÉ, ãÅÀÒÓ ÀÝÅÄÓ ØÒÉÓÔÄ, ÌÏßÀÌËÄÓ
ÓÏÊÒÀÔÄ, ÃÀÀáÒÜÅÄÓ ÌÀÃäÉ ×ÀÛÀ, ÉÌÀÈ, ÅÉÍÝ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ ÃÀ
ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÀÒÓÓ áÄÃÀÅÄÍ ÌáÏËÏà ÃÒÏÓÔÀÒÄÁÀÓÀ ÃÀ
ÌáÉÀÒÖËÄÁÀÛÉ.
ØÀËÉÓ ÓÀÊÉÈáÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ ÍÉÝÛÄÓ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÓ Ô.
ÛÅÀÒÝÉ ÈÅËÉÃÀ ÀÍÔÉäÖÌÀÍÖÒÀÃ. ÉÂÉ ßÄÒÓ: „ÍÉÝÛÄ ØÀËÉÓÀ ÃÀ ÌÉÓÉ
ÄÌÀÍÓÉÐÀÝÉÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÉÌÉÔÏÌ ÂÀÌÏÃÉÓ, ÒÏÌ ÌÉÓÉ ÓÀáÉÈ ÉÍÓ-
ÔÉØÔÖÒÀà äÖÌÀÍÉÆÌÉÓ ÌÀÔÀÒÄÁÄËÓ áÄÃÀÅÓ. ...ØÀËÄÁÓ ÃÀ ÌÏÍÄÁÓ
ÍÉÝÛÄ ÄÒÈÉ ÃÀ ÉÌÀÅÄ ÊÀÔÄÂÏÒÉÉÓ ÀÒÓÄÁÄÁÀà ÂÀÍÉáÉËÀÅÓ: ÀØÀÏÃÀ
ÌÀÈ Ö×ËÄÁÄÁÉ ÀÒ ÖÍÃÀ äØÏÍÃÄÈ“ [137, ÂÅ. 74].
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÖÌÈÀÅÒÄÓÉ ÀÃÂÉËÉ
ÖÊÀÅÉÀ ØÀËÉÓ ÄÌÀÍÓÉÐÀÝÉÉÓ ÓÀÊÉÈáÓ. ÌÉÓÉ ÐÉÒÅÄËÉ ÐÄÒÉÏÃÉÓ
ÌÏÈáÒÏÁÄÁÉ ÃÀ ÍÏÅÄËÄÁÉ: „ÌÀÒÈÀ ÀË-ÁÀÍÉÀ“, „ÅÀÒÃÀ ÀË-äÀÍÉ“,
„ÓÀÐÀÔÀÒÞËÏ ÓÀÒÄÝÄËÉ“, „ÌÏÌÔÅÒÄÖËÉ ×ÒÈÄÁÉ“ ÀÌ ÀØÔÖÀËÖÒ
ÈÄÌÀÓ ÄÞÙÅÍÄÁÀ. ÌÏÂÅÉÀÍÏ áÀÍÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ ÉÛÅÉÀÈÀà ÈÖ
61
ÂÀÉáÓÄÍÄÁÓ ÌÉÓÈÅÉÓ ÀÓÄ ÀáËÏÁÄË ÈÄÌÀÓ, „ØÀÒÉÛáËÄÁÛÉ“ ÊÉ ÓÒÖË
ÂÖËÂÒÉËÏÁÀÓ ÉÜÄÍÓ ÌÉÓÀÃÌÉ, ÒÀÝ ÀÒ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÀÉáÓÍÀÓ ÌáÏËÏÃ
ÉÌÉÈ, ÈÉÈØÏÓ ÌÀÓ ÀÌÏÌßÖÒÀÅÉ ÐÀÓÖáÉ ÂÀÄÝÄÓ ÀÌ ÓÀÊÉÈáÉÓÈÅÉÓ.
ÌÉÓ ÌÃÖÌÀÒÄÁÀÛÉ ÍÉÝÛÄÓÀÝ ÖÍÃÀ ÌÉÖÞÙÏÃÄÓ ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ßÉËÉ.
ÁÄÅÒÉ ÓÀÁàÏÈÀ ÐÄÒÉÏÃÉÓ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ ÍÉÝÛÄÓ ÏÌÉÓ ÀÐÏ-
ËÏÂÄÔÀà ÂÅÉÓÀáÀÅÓ, ÈÉÈØÏÓ ÉÓ ØÀÃÀÂÄÁÓ ÏÌÄÁÓ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÄÁÓ
ÛÏÒÉÓ „ÖÌÀÙËÄÓÉ ÒÀÓÉÓ“ ÁÀÔÏÍÏÁÉÓ ÃÀÓÀÌÚÀÒÄÁËÀÃ, ÆÄÃÌÄÔÉ
ÌÏÓÀáËÄÏÁÉÓ ÓÀËÉÊÅÉÃÀÝÉÏÃ, ÊÀÝÏÁÒÉÏÁÉÓ „ÂÀÓÀãÀÍÓÀÙÄÁËÀÓ.
ÉÓÉÍÉ ÀÓÄÈ ÃÀÓÊÅÍÀÓ ÀÊÄÈÄÁÄÍ ÍÉÝÛÄÓ ÉÓÄÈ ÂÀÌÏÍÀÈØÅÀÌÄÁÆÄ
ÃÀÚÒÃÍÏÁÉÈ, ÒÏÂÏÒÉÝÀÀ, ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, „ÄÓÄ ÉÔÚÏÃÀ ÆÀÒÀÔÖÓÔÒÀ-
ÃÀÍ“: „áÄÃÅÉÃÄ ÛÄÍ ÌÄÂÏÁÀÒÛÉ ÖÊÄÈÄÓ ÌÔÄÒÓ“, „ÂÌÀÒÈÄÁÈ
ÂÉÚÅÀÒÃÄÈ ÆÀÅÉ, ÅÉÈ ÂÆÀ ÀáÀËÉ ÏÌÉÓÀÈÅÉÓ ÃÀ ÌÏÊËÄ ÆÀÅÉ, ÅÉÃÒÄ
ÂÒÞÄËÉ. ÀÒ ÌÏÂÉßÏÃÄÁÈ ÛÒÏÌÀÃ, ÀÒÀÌÄà ÁÒÞÏËÀÃ. ÀÒ
ÌÏÂÉßÏÃÄÁÈ ÆÀÅÀÃ, ÀÒÀÌÄà ÂÀÌÀÒãÅÄÁÀÃ!“, „ÉÔÚÅÉÈ:
ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÉ ÓÀØÌÄ ÈÅÉÈ ÏÌÓ ÀÌÀÒÈËÄÁÓ? ÂÄÔÚÅÉÈ ÈØÅÄÍ: ÊÀ-
ÒÂÉ ÏÌÉÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÚÏÅÄË ÓÀØÌÄÓ ÀÌÀÒÈËÄÁÓ. ÏÌÌÀ ÃÀ
ÅÀÑÊÀÝÏÁÀÌ ÌÄÔÉ ØÌÍÀ, ÅÉÃÒÄ ÓÉÚÅÀÒÖËÌÀ ÌÏÚÅÀÓÉÓÀÃÌÉ. ÀÒÀ
ÈØÅÄÍÉ ÈÀÍÀÂÒÞÍÏÁÀ, ÀÒÀÌÄÃ ÈØÅÄÍÉ ÂÖËÀÃÏÁÀ ÉáÓÍÉÃÀ ÃÙÄÌÃÄ
ÖÁÄÃÖÒÈ“, „ÂÌÀÒÈÄÁÈ ÌáÏËÏà ÌÔÒÄÁÉ ÂÚÀÅÃÄÈ... ãÄÒ ÀÒÓ
ÉÀÌÀÚÏÈ ÈØÅÄÍÉ ÌÔÒÄÁÉÈ: ÌÀÈÉ ÂÀÌÀÒãÅÄÁÀ ÈØÅÄÍÉ ÂÀÌÀÒ-
ãÅÄÁÀÝ ÉØÍÄÁÀ“, „ãÄÒ ÀÒÓ ÌÀÌÀÊÀÝÉ ÀÙÆÒÃÉË ÉØÍÄÓ ÏÌÉÓÀÈÅÉÓ“
[13, ÂÅ. 40-41, 47, 54]. ÈÖ ãÄÁÒÀÍÉÓ „ÛÄÛËÉËÉ ÙÌÄÒÈÉÓ“
ÌÏÍÃÏÌÄÁÀÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀÓÀãÀÍÓÀÙÄÁËÀà „ÝÏÝáÀËÉ ËÄ-
ÛÄÁÉÓ“ ÂÀÍÀÃÂÖÒÄÁÀÛÉ ÀÒ ÂÀÅÉÂÄÁÈ ÌÏßÏÃÄÁÀà ÏÌÉÓÊÄÍ, ÌÉÓ
„ØÀÒÉÛáÀËÓ“ ÃÀ „ÍÉÜÀÁÓ“ ÊÉ ÓÉÌÁÏËÖÒÀà ÏÌÀÃ, ÌÀÛÉÍ ÊÒÄÁÖËÛÉ
„ØÀÒÉÛáËÄÁÉ“ ÂÅÒÜÄÁÀ ÄÒÈÉ ËÄØÓÉ ÐÒÏÆÀà „ÓÀÃÙÄÓÀÓßÀÖËÏ
ÓÀÙÀÌÏ“, ÓÀÃÀÝ ÌßÄÒÀËÉ ÉÄÓÏ ØÒÉÓÔÄÓ ÌÏÓÅËÉÓ ÌÉÆÍÀà ÂÀ-
ÒÊÅÄÅÉÈ ÀÙÉÀÒÄÁÓ ÀÒÀ ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ ÃÀÌÚÀÒÄÁÀÓ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÛÏ-
ÒÉÓ, ÀÒÀÌÄà ÝÄÝáËÉÓÀ ÃÀ ÌÀáÅÉËÉÓ [169, ÂÅ. 424]. ÀÒÀÁÉ
ÌÊÅËÄÅÀÒÉ ÀÃÍÀÍ ÉÖÓÖ× ÓÖØÉØÉ ÛÄÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ ãÄÁÒÀÍÓ ÖÊÅÄ
ÀÒ ÓãÄÒÀ ÌÛÅÉÃÏÁÉÓÀ, ÀÒ ÀÙÄËÅÄÁÓ ÌÊÅËÄËÏÁÄÁÉ ÃÀ ÀÒÝ
ÓÉÓáËÉÓ ÙÅÒÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÌÉÓÈÅÉÓ, ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ, ÝáÏÅÒÄÁÀ
ÀÒÉÓ ÁÒÞÏËÀ, ÓÀÃÀÝ ÒÜÄÁÀ ÌáÏËÏà ÞËÉÄÒÉ, áÏËÏ ÓÖÓÔÉ ÃÀ
ÖÓÖÓÖÒÉ ÉÙÖÐÄÁÀ [207, ÂÅ. 125].
ÒÏÂÏÒÝ ÀÙÅÍÉÛÍÄÈ, ãÄÁÒÀÍÆÄ ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÀ 10-ÉÀÍÉ
ßËÄÁÉÓ ÌÄÏÒÄ ÍÀáÄÅÒÉÃÀÍ ÓÖÓÔÃÄÁÀ ÃÀ ÈÉÈØÌÉÓ ØÒÄÁÀ, ÈÖÌÝÀ
ÊÅÀËÓ ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈÀÝ ÅÐÏÖËÏÁÈ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, 1931 ßÄËÓ ÂÀÌÏ-
ØÅÄÚÍÄÁÖË ÍÀßÀÒÌÏÄÁÛÉ „ÌÉßÉÓ ÙÌÄÒÈÄÁÉ“, áÏËÏ „ÌÏÝÉØÖËÓÀ“
(1923 ß.) ÃÀ „ØÅÉÛÀÓÀ ÃÀ ØÀ×ÛÉ“ (1926 ß.) ÓÔÉËÉÓ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ.
62
§2. ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆÌÉ ÃÀ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉ
63
ÌÀØØÉ: „ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÌÀ ÂÒÞÍÏÁÀ ÃÀÀÚÄÍÀ ÂÏÍÄÁÀÆÄ ÌÀÙËÀ ÃÀ ßÉÍ. ÌÀÍ
ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÍÀà ÂÀÀ×ÀÒÈÏÅÀ ÌßÄÒËÉÓ ÓÀÌÏØÌÄÃÏ ÀÓÐÀÒÄÆÉ. ÉÓ
(ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉ – Ì.Ø.) ÀÙÓÃÂÀ ÂÏÍÄÁÉÓ ÀÁÓÏËÖÔÖÒÉ ÁÀÔÏÍÏÁÉÓ ßÉÍÀ-
ÀÙÌÃÄ ÃÀ ÛÄÄÝÀÃÀ ÂÀÄÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÍÀ ÂÒÞÍÏÁÀ [ÂÏÍÄÁÉÓ] ÁÏÒÊÉ-
ËÄÁÉÓÂÀÍ, ÒÀÃÂÀÍ ÂÏÍÄÁÀ, ÒÏÝÀ ÈÀÅÉÓÉ ÞËÉÄÒÄÁÉÓ ÌßÅÄÒÅÀËÛÉÀ,
ÚÏÅÄËÍÀÉÒÀÃ ÝÃÉËÏÁÓ ÂÀÁÀÔÏÍÃÄÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÂÖËÆÄ ÃÀ ÂÒÞÍÏ-
ÁÀÆÄ ÃÀ ÛÄÆÙÖÃÏÓ ÌÀÈÉ ÆÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÀÒÄÀËÉ...“ [201, ÂÅ.
53]. ÉÓÌÉÓ ÊÉÈáÅÀ, ÒÀ ÈÀÅÉÓÄÁÖÒÄÁÄÁÉÀ ÃÀÌÀáÀÓÉÄÈÄÁÄËÉ
ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓÈÅÉÓ ÃÀ ÒÀ ÒÏÌÀÍ-
ÔÉÊÖËÉÓÈÅÉÓ? ÀÌ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ ÓÀÉÍÔÄÒÄÓÏÃ ÂÅÄÜÅÄÍÄÁÀ ãÖÌ-
ÁÄÒ àÖÌÁÖÒÉÞÉÓ ßÉÂÍÉ „ÍÀÒÊÅÄÅÄÁÉ ØÀÒÈÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓÀ ÃÀ
ÊÒÉÔÉÊÉÓ ÉÓÔÏÒÉÉÃÀÍ“ [18]. ßÉÂÍÉÓ ÀÅÔÏÒÉ ÅÒÝËÀà ÌÓãÄËÏÁÓ
ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÖÒÓÀ ÃÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖË ÂÒÞÍÏÁÄÁÆÄ, ÀÃÂÄÍÓ ÒÏ-
ÂÏÒ ÂÅÀØÅÓ ÌÏÝÄÌÖËÉ ÂÒÞÍÏÁÀ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÖÒ ËÉÔÄÒÀ-
ÔÖÒÀÛÉ ÃÀ ÒÏÂÏÒÉ ÓÀáÉÈ – ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÛÉ, ÈÖ ÒÏÂÏÒ ÂÅÀßÅÃÉÓ
ÈÀÅÉÓ ÄÌÏÝÉÄÁÓ ÃÀ ÂÀÍßÚÏÁÉËÄÁÄÁÓ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÉ ÃÀ ÒÀ
ÓÀáÉÈ – ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÉ. ÌÄÝÍÉÄÒÉ ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÀà ÛÄÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ
ÏÒÉÅÄ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÀÛÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉ ßÀÌÚÅÀÍÉÀ,
ÒÏÌ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÉÓ ÓÀÜÅÄÍÄÁËÀà ÀÒ ÊÌÀÒÀ ÉÌÉÓ ÈØÌÀ, ÒÏÌ
ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÉ ÌÄÔ ÝÒÄÌËÄÁÓ ÙÅÒÉÓ, ÒÏÌ Ö×ÒÏ ÍÀÆÉ ÂÒÞÍÏÁÀ
ÀáÀÓÉÀÈÄÁÓ, áÏËÏ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÉÓ ÂÒÞÍÏÁÀ Ö×ÒÏ ÌÞËÀÅÒÉÀ, ÒÏÌ
ÌÀÓÈÀÍ ÐÒÏÔÄÓÔÖËÉ ÂÀÍßÚÏÁÉËÄÁÀ ÌÄÔÉÀ, ÅÉÃÒÄ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀ-
ËÉÓÔÈÀÍ. ÞËÉÄÒÉ, ÀÍ ÝÒÄÌËÉÀÍÉ ÃÀ ÍÀÆÉ ÂÒÞÍÏÁÀ ÏÒÉÅÄ ÌÉÌÀ-
ÒÈÖËÄÁÀÓ ÀáÀÓÉÀÈÄÁÓ. ÌÈÀÅÀÒÉÀ, ÒÀ ÓÀáÉÈ ÂÅÄÞËÄÅÀ ÉÂÉ. ã. àÖÌ-
ÁÖÒÉÞÉÓ ÈØÌÉÈ, „ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÉ ÂÒÞÍÏÁÀÓ ÄÒÈÂÅÀÒÀÃ ÃÀÍÀ-
ßÄÅÒÄÁÖËÉ ÓÀáÉÈ ÂÅÀßÅÃÉÓ; ÉÂÉ ÚÏÅÄËÈÅÉÓ áÀÆÓ ÖÓÅÀÌÓ, ÒÏÌ
ÌÀÓ ÄÓ ÂÒÞÍÏÁÀ ÀØÅÓ, ÄÓÀ ÃÀ ÄÓ; ÉÂÉ, ÈÖ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÀÓÄ ÅÈØÅÀÈ, ÌÉÓ
ÊËÀÓÉ×ÉÊÀÝÉÀÓ ÀáÃÄÍÓ. ÀÌÉÔÏÌ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÉ ÌßÄÒÀËÉ ÖÐÉÒÀ-
ÔÄÓÀà ÀÙßÄÒÉÈ áÄÒáÓ ÌÉÌÀÒÈÀÅÓ. ÉÓ ßÉÍÀÓßÀÒÀÙÄÁÖËÉ ÈÅÀË-
ÓÀÆÒÉÓÉÈ áÀÆÓ ÖÓÅÀÌÓ ÀÌÀ ÈÖ ÉÌ ÂÒÞÍÏÁÀÓ, ÜÀÌÏÈÅËÉÓ ÌÀÈ ÃÀ
ÝÃÉËÏÁÓ ÌÊÉÈáÅÄËÛÉ ÓÀÈÀÍÀÃÏ ÄÌÏÝÉÉÓ ÀÙÞÅÒÀÓ. ÓÄÍÔÉ-
ÌÄÍÔÀËÉÓÔÖÒÉ ÂÒÞÍÏÁÀ ãÄÒ ÊÉÃÄÅ ÉÍÔÄËÄØÔÖÀËÉÆÉÒÄÁÖËÉÀ.
ÌßÄÒÀËÉ ÓÀÊÖÈÀÒ ÂÒÞÍÏÁÀÈÀ ÀÙÍÖÓáÅÀÓ ÀßÀÒÌÏÄÁÓ... ÀÓÄÈ
ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÂÒÞÍÏÁÀ ÃÀÛËÉËÉ ÓÀáÉÈ ÂÅÀØÅÓ ÌÏÝÄÌÖËÉ...
ÒÏÃÄÓÀÝ ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÃÀÛËÀ ÃÀ ÀÍÀËÉÆÉ ÉßÚÄÁÀ, ÒÀÓÀÊÅÉÒÅÄËÉÀ,
ÉÂÉ ÈÀÅÉÓ ÖÛÖÀËÏÁÀÓ ÊÀÒÂÀÅÓ. ÂÒÞÍÏÁÀ ÀØ ÖÊÅÄ ÒÀÌÃÄÍÀÃÌÄ
áÄËÏÅÍÖÒ áÀÓÉÀÈÓ ÀÔÀÒÄÁÓ... ÌÀÂÒÀÌ ÈÅÉÈ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÉ, ÒÀ
ÈØÌÀ ÖÍÃÀ, ÅÄÒ áÅÃÄÁÀ, ÒÏÌ ÌÉÓÉ ÂÒÞÍÏÁÀ ÉÍÔÄËÄØÔÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÓ
ØÅÄÛÀÀ ÌÏØÝÄÖËÉ. ÉÂÉ ÂÏÍÄÁÀÓ ÐÒÉÍÝÉÐÖËÀà ÄÌÉãÍÄÁÀ ÃÀ
×ÉØÒÏÁÓ, ÒÏÌ ÉÓ ÂÒÞÍÏÁÀ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÈÀÅÀà ÂÅÀßÅÃÉÓ, ÀÒÉÓ
ÍÀÌÃÅÉËÉ, ÓÒÖËÉ ÃÀ ÁÖÍÄÁÒÉÅÉ ÓÀáÉÈ ÂÀÌÏÅËÉÍÄÁÖËÉ...“ [18, ÂÅ.
64
24]. ÓÀÉËÖÓÔÒÀÝÉÏà ßÉÂÍÉÓ ÀÅÔÏÒÓ ÌÏäÚÀÅÓ ÓÔÄÒÍÉÓ ÌÀÂÀËÉÈÉ.
ÉÂÉ ßÄÒÓ, ÒÏÌ „ÒÏÃÄÓÀÝ ÓÔÄÒÍÉ ÈÀÅÉÓÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ
ÌÓãÄËÏÁÓ, ÀÌ ÛÄÌÈÅÄÅÀÛÉ, ÉÂÉ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÂÀÍÝÃÄÁÉÓ ÄÒÈÂÅÀÒ
ÀÙÍÖÓáÅÀÓ ÀßÀÒÌÏÄÁÓ. ßÄÒÉËÄÁÛÉ ÓÔÄÒÍÉ ÌÉÌÀÒÈÀÅÓ ÄËÉÆÀÓ, ÒÏÌ
À×ÀÓÄÁÓ ÌÀÓ ÀÌÉÓÀ ÃÀ ÀÌÉÓÀÈÅÉÓ, ÖÚÅÀÒÓ ÉÂÉ ÀÌÉÔÏÌ ÃÀ ÀÌÉÔÏÌ,
ÀÓÄÈÉ ÃÀ ÀÓÄÈÉ ÂÒÞÍÏÁÀ ÀØÅÓ ÌÀÓ ÌÉÓ ÌÉÌÀÒÈ ÀÌÉÓÀ ÃÀ ÀÌÉÓ ÂÀÌÏ.
ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉ ÓÔÄÒÍÉ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓ ÄÒÈÂÅÀÒ ÀßÏÍÀ-
ÃÀßÏÍÀÓ ÀßÀÒÌÏÄÁÓ... ÉÂÉ ÈÉÈØÏÓ ÚÅÄËÀ×ÄÒÓ ßÏÍÉÓ ÄËÉÆÀÓ
ÓÀÓÀÒÂÄÁËÏà ÃÀ ÓÀßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÏÃ. ÀØ ÓÔÄÒÍÉ ÂÅÄÅËÉÍÄÁÀ
ÀÃÀÌÉÀÍÀÃ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÚÀËÉÁÄÁÓ ÈÀÅÉÓ ÓÀáÄÓ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉÓÀÓ“.
[18, ÂÅ. 24-25]. ã. àÖÌÁÖÒÉÞÄ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ
ßÄÒÓ: „ÒÏÌÀÍÔÉÊÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ ÊÉ ÂÒÞÍÏÁÀ ÓáÅÀ ÓÀáÉÈ ÀÒÉÓ
ÌÏßÏÃÄÁÖËÉ. ÂÒÞÍÏÁÀ ÀØ, ÛÄÉÞËÄÁÀ ÉÈØÅÀÓ, ÖÌÄÔÄÓÀà ÀÍÀËÉÆÓ
ÀÒ ÉÝÍÏÁÓ. ÉÂÉ ÈÉÈØÏÓ ÌÄßÚÄÒÉÅÉÈÀÀ ÌÏÅÀÒÃÍÉËÉ ÃÀ ÌÉÀØÀÍÄÁÓ
ÀÃÀÌÉÀÍÓ. ÀÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÂÒÞÍÏÁÀ ÂÀÍÖÓÀÆÙÅÒÄËÉÀ... ÒÏÌÀÍ-
ÔÉÊÖËÉ ÂÒÞÍÏÁÀ Ö×ÒÏ ÁÖÍÄÁÒÉÅÉ ÓÀáÉÈÀÀ ÌÏÝÄÌÖËÉ. ÀÌÉÔÏÌ ÉÂÉ
Ö×ÒÏ ÙÒÌÀÝÀÀ. ÄÓ ÀÒÉÓ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÖÒÉ ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀ-
ÒÄÁÉÓ ÛÄÌÃÂÏÌÉ ÓÀ×ÄáÖÒÉ, ÒÏÃÄÓÀÝ ÂÒÞÍÏÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÃÄÁÀ
ÉÍÔÄËÄØÔÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÓÀÂÀÍ ÃÀ ÓÒÖË ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀÓ ÀÞËÄÅÓ
ÓÀÊÖÈÀÒ ÈÀÅÓ. ÀÌÉÔÏÌ, ÀÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ, ÌÏßÏÃÄÁÖËÉÀ Ö×ÒÏ
ÞËÉÄÒÉ ÅÍÄÁÄÁÉ, ÂÀÍÝÃÄÁÉ ÃÀ ÌÉÓßÒÀ×ÄÁÄÁÉ. ÄÓ ÁÏÁÏØÀÒÉ
ÂÒÞÍÏÁÀ ÚÅÄËÀ×ÄÒÓ ßÀËÄÊÀÅÓ ÈÀÅÉÓ ÂÆÀÆÄ ÃÀ ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ ÀÒ ÉÝÉÓ
ÓÀÉÈ ßÀÉÚÅÀÍÓ, ÓÀÉÈ ÂÀÀØÀÍÄÁÓ ÉÂÉ ÌÀÓ. ÄÓ ÞËÉÄÒÉ ÂÒÞÍÏÁÀ,
ÒÏÌÄËÉÝ ×ËÏÁÓ ÀÃÀÌÉÀÍÓ, ßÀÒÌÀÒÈÀÅÓ ÀÌ ÖÊÀÍÀÓÊÍÄËÉÓ ÌÏØ-
ÌÄÃÄÁÀÓ. ÀØÅÄ ÌÀÓÛÉ ÜÀÌÀÒáÖËÉÀ ÔÒÀÂÉÊÖËÉ ÄËÄÌÄÍÔÉ. ÀÌÉÔÏÌ
ÉÂÉ ÖÌÄÔÄÓÀà ÓÀÁÄÃÉÓßÄÒÏÀ, ÉÂÉ ÈÅÉÈ ÁÄÃÉÓ ßÄÒÀÀ“ [18,ÂÅ. 25].
ÝÏÔÀÈÉ ØÅÄÌÏÈ ÌÄÝÍÉÄÒÉ ÃÀÀÓÊÅÍÉÓ: „ÌÀÛÀÓÀÃÀÌÄ, ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÉ
ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÀÒÀÌÝÈÖ ÃÀÛËÀÓ ÃÀ ÊËÀÓÉ×ÉÊÀÝÉÀÓ ÀÒ
ÌÉÌÀÒÈÀÅÓ, ÀÒÀÌÄÃ ÈÀÅÃÀÅÉßÚÄÁÉÈ ÄÞËÄÅÀ ÌÀÓ ÃÀ ÂÏÍÄÁÉÓ
ÌÉáÄÃÅÉÈ ÀÒ À×ÀÓÄÁÓ ÈÀÅÉÓÉ ÂÒÞÍÏÁÉÓ áÀÓÉÀÈÓ. ÀßÏÍ-ÃÀßÏÍÀ
ÌÉÓÈÅÉÓ, ÀÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ, ÛÄÖÞËÄÁÄËÉÝÀÀ“ [18, ÂÅ. 26].
ÓÄÍÔÉÌÄÍÀÔÀËÉÓÔÖÒÉ ÃÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÂÀÌÏÅËÉÍÄÁÉÓ
ÍÉÌÖÛÀÃ ã. àÖÌÁÖÒÉÞÄÓ ÌÏäÚÀÅÓ Ñ-Ñ. ÒÖÓÏÓ ÌÏÂÏÍÄÁÀ „ÀÙ-
ÓÀÒÄÁÉÃÀÍ“, ÒÏÌËÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ, ÒÏÝÀ 1749 ß. ÒÖÓÏÌ ÓÀÐÀ-
ÔÉÌÒÏÛÉ ÌÏÉÍÀáÖËÀ ÌÄÂÏÁÀÒÉ ÃÉÃÒÏ, ÈÀÅÃÀÅÉßÚÄÁÉÈ ÂÀÃÀÄá-
ÅÉÀ ÌÀÓ ÉÓÄ, ÒÏÌ ÀÒÀ×ÄÒÉ ÀáÓÏÅÃÀ. ÉÂÉ ÂÒÞÍÏÁÀÌ ÂÀÉÔÀÝÀ.
ÃÉÃÒÏ ÈÁÉËÀÃ, ÌÀÂÒÀÌ ÈÀÅÛÄÊÀÅÄÁÉÈ ÛÄáÅÃÀ ÌÀÓ. ÉÂÉ ÂÒÞÍÏÁÀÓ
ÀÒ ÂÀÖÔÀÝÍÉÀ ÃÀ ÈÀÅÃÀÅÉßÚÄÁÀÓ ÀÒ ÌÉÓÝÄÌÉÀ. ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀÃ ÉÂÉ
ÈÉÈØÏÓ ÛÄÄÝÀÃÀ ÈÀÅÉÓÉ ÂÒÞÍÏÁÀ ÓáÅÄÁÉÓÈÅÉÓ ÃÀÄÍÀáÅÄÁÉÍÀ,
ÈÉÈØÏÓ ÓáÅÄÁÓ ÄÖÁÍÄÁÏÃÀ: ÛÄáÄÃÄÈ, ÀÉ, ÒÏÂÏÒ ÅÖÚÅÀÒÅÀÒ
ÌÄÂÏÁÒÄÁÓ, ÀÉ, ÒÏÂÏÒÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉ ÂÅÀØÅÓ ÜÅÄÍ ÖÒÈÉÄÒÈÉÓ ÌÉ-
65
ÌÀÒÈ [18, ÂÅ. 26]. ÌÄÝÍÉÄÒÉ ÛÄÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ ÃÉÃÒÏÓ ÌáÒÉÃÀÍ
ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÂÀÌÏÅËÄÍÀ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÖËÉÀ ÉÍÔÄËÄØÔÉÓ ÌÏØÌÄÃÄÁÉÈ
[18, ÂÅ. 26].
ÍÀÈØÅÀÌÓ ÃÀÅÖÌÀÔÄÁÃÉÈ, ÒÏÌ ÓÀÄÒÈÏÃ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆ-
ÌÓÀ ÃÀ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÓ ÛÏÒÉÓ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÉÓ ÃÀÃÂÄÍÀÓ ÀÒÈÖËÄÁÓ ÉÓ,
ÒÏÌ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÌÀ ÁÄÅÒÉ ÒÀÌ ÀÉÙÏ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆÌÉÓÀÂÀÍ. ÓÀÌÀÒ-
ÈËÉÀÍÀà ÛÄÍÉÛÍÀÅÓ É. ÂËÖáÏÅÓÊÀÉÀ: „...ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ÓÀÈÀ-
ÍÀÃÏà ÛÄÀ×ÀÓÄÓ ÃÀ ÀÉÈÅÉÓÄÓ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆÌÉÓ ÉÓÄÈÉ ÃÄÁÖ-
ËÄÁÄÁÉ, ÒÏÂÏÒÉÝÀÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÀÒÀßÏÃÄÁÒÉÅÉ ÙÉÒÄÁÖËÄÁÉÓ
ÉÃÄÀ, ÂÌÉÒÉÓ ÛÉÍÀÂÀÍÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓÀÃÌÉ ÉÍÔÄÒÄÓÉ, ÂÒÞÍÏÁÉÓÀ ÃÀ
ÁÖÍÄÁÉÓ ÊÖËÔÉ, ÀÃÀÌÉÀÍÖÒÉ áÀÓÉÀÈÉÓ ÀÙØÌÀ ÒÏÂÏÒÝ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ
ÉÍÃÉÅÉÃÖÀËÖÒÉ ÈÀÅÉÓÄÁÖÒÄÁÉÓ ÂÀÌÏáÀÔÖËÄÁÀ...“ [42, ÂÅ. 86].
ÀÌÉÔÏÌ ÁÄÅÒÉÀ ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÌÓÂÀÅÓÄÁÀ ÃÀ ÓÀÄÒÈÏ. ÌÉÖáÄÃÀÅÀÃ
ÀÌÉÓÀ, ÃÀÖÛÅÄÁÄËÉÀ ÌÉÅÉÜÍÉÏÈ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉ ÌÉÓ ÖÁÒÀËÏ ÂÀÂÒÞÄ-
ËÄÁÀÃ. ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ ÀÛÊÀÒÀà ÖÀÒÚÏ×ÃÍÄÍ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆ-
ÌÉÓÈÅÉÓ ÍÉÛÍÄÖË „ÊÄÈÉËÛÏÁÉË ÍÀÔÖÒÀÓ“, ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÓ
ÉÃÄÀËÉÆÀÝÉÀÓ, ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÏÁÄÁÉÃÀÍ ÂÀØÝÄÅÀÓ
ÉËÖÆÉÉÓÀ ÃÀ ÏÝÍÄÁÄÁÉÓ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ, „ÝÒÄÌËÉÀÍ ÌÂÒÞÍÏÁÄËÏÁÀÓ“
[42, ÂÅ.86].
ÃÀÅÖÁÒÖÍÃÄÈ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ. ÀÒÀÁÖËÌÀ ÓÄÍÔÉÌÄÍ-
ÔÀËÉÆÌÌÀ, ÌÓÂÀÅÓÀÃ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓÀ, ÞÀËÉÀÍ ÁÄÅÒÉ ÀÉÙÏ ÄÅÒÏÐÖ-
ËÉÓÂÀÍ, ßÉÍ ßÀÌÏÓßÉÀ ÒÉÂÉ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏ-
ÓÄÁÌÀ ÊÉÃÄÅ Ö×ÒÏ ÂÀÀÌÞÀ×ÒÄÓ, ÀÒÀÁÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ ÌÉÄÒ
ÃÀÓÌÖËÉ ÁÄÅÒÉ ÐÒÏÁËÄÌÉÓ ÂÀÃÀàÒÀÓ ÃÉÃÉ ÀÃÂÉËÉ ÃÀÖÈÌÄÓ,
ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÊÏÒÄØÔÉÅÄÁÉ ÛÄÉÔÀÍÄÓ, ÒÀÝ ÖÛÖÀËÏÃ ÏÒÉ ÓÀÖÊÖÍÉÓ
ÌÉãÍÀÆÄ ÛÄØÌÍÉËÉ ÓÉÔÖÀÝÉÄÁÉÈ ÉÚÏ ÍÀÊÀÒÍÀáÄÁÉ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ,
ÀÒÀÁÉ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÀÃ-
ÂÉËÉ ÖàÉÒÀÅÓ ØÀËÈÀ ÓÀÊÉÈáÓ, ÒÀÝ ÌÀÈÆÄ ÀÃÒÄ ÂÀÍÌÀ-
ÍÀÈËÄÁËÄÁÌÀ ßÀÌÏàÒÄÓ, ÛÄÌÃÄ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ÊÉÃÄÅ Ö×ÒÏ
ÀØÔÉÖÒÉ ÂÀáÀÃÄÓ. ÀÒÀÁÉ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÄÁÉÓ ÚÖÒÀÃÙÄÁÉÓ ÌÉÙÌÀ
ÀÒÝ ÓáÅÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉ ÃÀÒÜÄÍÉËÀ, ÈÖÌÝÀ ÒÏÌÀÍ-
ÔÉÊÏÓÄÁÓ ÅÄÒ ÛÄÄÃÒÄÁÉÀÍ. ÀÓÄÅÄ ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ÀÃÂÉËÉ ÃÀÖÈÌÄÓ ÃÀ-
ÓÀÅËÄÈÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÈÀÍ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ, ÊÄÒÞÏÃ, ÀÒÀÁÖËÉ ØÅÄÚ-
ÍÄÁÉÓ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÓ ÃÀ ÓáÅÀ.
ÆÄÌÏÈ ÜÅÄÍ ÅÉÓÀÖÁÒÄÈ ã. àÖÌÁÖÒÉÞÉÓ ÌÉÄÒ ÂÀÌÏÅËÄÍÉËÉ
ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÖÒ ÌÂÒÞÍÏÁÄËÏÁÀÓÀ ÃÀ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÓ ÛÏÒÉÓ. ÀÒÀÁÉ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÂÀÌÏÅ-
ËÄÍÉËÉ ÂÒÞÍÏÁÀ ÀÛÊÀÒÀÃ ÅÄÒ ÌÉäÚÅÄÁÀ ÌÄÝÍÉÄÒÉÓ ÌÉÄÒ ÌÏÚ-
ÅÀÍÉË ÊËÀÓÉ×ÉÊÀÝÉÀÓ, ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÂÒÞÍÏÁÀ – ÊÉ. ÀÒÀÁ
ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÄÁÈÀÍ ÀÒ ÂÅØÀÅÓ, Ö×ÒÏ ÆÖÓÔÀÃ, ÀÒ ÜÀÍÓ ÂÒÞ-
ÍÏÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÉ ÃÀÍÀßÄÅÒÄÁÀ, ÀÙÍÖÓáÅÀ. ÓÀÌÀÂÉÄÒÏà ÌÀÈÉ ÂÌÉ-
66
ÒÄÁÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÂÀÌÏÊÅÄÈÉËÉ ÓÉÍÀÆÄ, ÝÒÄÌËÈÀ
ÓÉÖáÅÄ, ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÞÀËÉÀÍ ÈÁÉËÉ ÂÀÌÏÅËÄÍÀ, ÐÀÓÉÖÒÉ
ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÐÒÏÁËÄÌÉÓ ÂÀÃÀßÚÅÄÔÉÓÀÃÌÉ ÃÀ À.Û. ÒÀÝ
ÛÄÄáÄÁÀ ÌÏÅÀËÄÏÁÉÓ ÝÍÄÁÀÓ, ÉÂÉ ÉÓÄÅÄ, ÒÏÂÏÒÝ ÃÀÓÀÅËÖÒ
ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆÌÛÉ, ÀØÀÝ áÄËÖáËÄÁËÀà ÀÒÉÓ ÛÄÍÀÒÜÖÍÄÁÖËÉ. ÌÉ-
ÓÉ áÄËÚÏ×ÉÓ, ÀÍ ÃÀÒÙÅÄÅÉÓ ÌÝÃÄËÏÁÉÓ Ö×ËÄÁÀ ÀÒÀÅÉÓ ÀÒ
ÀØÅÓ. ÓÉÚÅÀÒÖËÉ, ÂÒÞÍÏÁÀ ÃÀ ÚÏÅÄËÉÅÄ ÌÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ
ÀÌ ÌÏÅÀËÄÏÁÉÓÀÃÌÉÀ ÃÀÌÏÒÜÉËÄÁÖËÉ. ÀÒÀÁÖË ÒÏÌÀÍÔÉÊÖË
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ, ÃÀÓÀÅËÖÒÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÀÙÍÖÓáÅÀÆÄ, ÀÍ
ÊËÀÓÉ×ÉÊÀÝÉÀÆÄ ËÀÐÀÒÀÊÉ ÆÄÃÌÄÔÉÀ. ÀØ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀ ÌÀÓÈÀÍ
ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÂÒÞÍÏÁÀ ÌÀÒÈËÀÝ ÌÄßÚÄÒÉÅÉÈÀÀ ÌÏÅÀÒÃÍÉËÉ,
ÚÏÅÄËÉÅÄÓ ßÀÌËÄÊÀÅÉÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÌÏØÝÄÅÀ „ÌÏÅÀËÄÏÁÀÛÉ“, ÀÍ ÊÉÃÄÅ
ÓáÅÀ ÓÀáÉÓ ÜÀÒÜÏÛÉ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉÀ. ÈÖ ÒÀÔÏÌ ÀÒ ÃÀÄØÅÄÌÃÄÁÀÒÀ
ÀÒÀÁÖËÉ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆÌÉ ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÃÀÓÀÅËÖÒÉÓ ÌÓÂÀÅÓ
ÊËÀÓÉ×ÉÊÀÝÉÀÓ, ÀÙÍÖÓáÅÀÓ, ÌÉÆÄÆÉ ÖÍÃÀ ÅÄÞÉÏÈ ÉÌÀÛÉ, ÒÏÌ ÉÂÉ,
ÒÏÂÏÒÝ ÆÄÌÏÈ ÀÙÅÍÉÛÍÄÈ, ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁÄË ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÀÃ ÅÄÒ
ÜÀÌÏÚÀËÉÁÃÀ. ÌÀÒÈÀËÉÀ, ÌÖÓÔÀ×À ËÖÔ×É ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÓÄÍÔÉ-
ÌÄÍÔÀËÉÓÔÉ ÌßÄÒÀËÉÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÓÆÄ ÀÓÄÅÄ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉÀ ÒÏ-
ÌÀÍÔÉÊÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ, ÉÌÃÄÍÀÃ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉÀ, ÒÏÌ
ÌÉÓ ÌÉÄÒ ÍÀÈÀÒÂÌÍ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ
ÍÉÌÖÛÄÁÓ ÒÀÏÃÄÍÏÁÉÈ ÀÒ ÜÀÌÏÒÜÄÁÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÈÀ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄ-
ÁÉ. ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ, ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÐÉÒÅÄËÉÀ, ÒÏÌÄËÉÝ
ÄÂÅÉÐÔÖÒ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ ÉßÚÄÁÓ ÌÝÉÒÄ ÌÏÝÖËÏÁÉÓ ÐÒÏÆÀÖËÉ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉÓ – ÌÏÈáÒÏÁÉÓÀ ÃÀ ÍÏÅÄËÉÓ ÃÀÍÄÒÂÅÀÓ. ÀÌÉÔÏÌ
ÌÉÓÉ ÀÌ ÓÀáÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉÓÈÅÉÓ ÌáÀÔÅÒÖËÏÁÉÓ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ
ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ áÀÒÅÄÆÄÁÉ. ÂÀÒÊÅÄÖËÀà ÆÙÖÃÀÅÓ ÌÉÓ
ÌáÀÔÅÒÖË ÍÉàÓ ÒÄËÉÂÉÖÒÉ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ (ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ
ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÌÉÙÄÁÖËÉ äØÏÍÃÀ ÊÀÉÒÏÓ ÀË-ÀÆäÀÒÉÓ ÖÍÉÅÄÒ-
ÓÉÔÄÔÛÉ). ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ãÄÁÒÀÍ áÀËÉË ãÄÁÒÀÍÓ, ÌÉÓÉ ÀÃÒÄÖËÉ
ßËÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ àÀÒÁÏÁÓ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÖÒÉ áÀÓÉÀÈÉÓ
ÈáÆÖËÄÁÄÁÉ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÈ ÂÅÄÒÃÉÈ ÅáÅÃÄÁÉÈ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ
ÓÖËÉÈ ÂÀÌÓàÅÀËÖË ÌÏÈáÒÏÁÄÁÓÀ ÃÀ ÍÏÅÄËÄÁÓ.
ÌÏÊËÄà ÌÉÌÏÅÉáÉËÏÈ ÀÒÀÁÖËÉ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒÉ ÃÀ ÒÏÌÀÍ-
ÔÉÊÖËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ, ÐÀÒÀËÄËÄÁÉ ÂÀÅÀÅËÏÈ ÃÀ ÂÀÌÏÅÀÅ-
ËÉÍÏÈ ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÀÒÓÄÁÖËÉ ÀÛÊÀÒÀ ÂÀÍÌÀÓáÅÀÅÄÁÄËÉ ÍÉÛ-
ÍÄÁÉ. ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ÌÖäÀÌÌÀà äÖÓÀÉÍ äÀÉØÀËÉÓ „ÆÄÉÍÀÁÉÓ“ [128 ]
(ÂÀÌÏÉÝÀ 1914 ß.) ÌÀÌÏÞÒÀÅÄÁÄËÉ ÞÀËÀ ÀÒÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ, ÏÙ-
ÏÍÃ ÝÒÄÌËÄÁÉÈ ÓÀÅÓÄ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ. ÀÌ ÃÉÃÉ ÌÏÝÖËÏÁÉÓ ÌÏÈ-
áÒÏÁÉÓ ÚÏÅÄË ÂÅÄÒÃÆÄ, ÚÏÅÄË ÓÉÔÖÀÝÉÀÛÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓ àÀÒÁÀÃ
ÂÀÌÏÅËÄÍÀÓ ÀØÅÓ ÀÃÂÉËÉ. ÌÏàÀÒÁÄÁÖËÉ ÌÂÒÞÍÏÁÄËÏÁÉÈÀÀ
ÂÀÑÙÄÍÈÉËÉ ÌÏØÌÄÃ ÐÉÒÈÀ ÓÀØÝÉÄËÉ. ÌÀÈÉ ÏÝÍÄÁÄÁÉÝ ÊÉ
67
ÂÒÞÍÏÁÀÆÄÀ ÀÂÄÁÖËÉ. ÀÅÔÏÒÌÀ ÃÀÂÅÉáÀÔÀ ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ ÛÄÚÅÀ-
ÒÄÁÖËÉ ßÚÅÉËÉ, ÒÏÌÄËÈÀ ÂÒÞÍÏÁÄÁÓ ÌÀÒÝáÉ ÄËÉÓ. ÌÀÒÝáÉÈ
ÃÀÌÈÀÅÒÃÀ äÀÌÉÃÉÓÀ ÃÀ ÀÆÉÆÀÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ, ÀÓÄÅÄ ÌÀÒÝáÉÈ
ÃÀÓÒÖËÃÀ äÀÌÉÃÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÆÄÉÍÀÁÉÓÀÃÌÉ. áÏËÏ ÌÈÀÅÀÒÉ
ßÚÅÉËÉÓ – ÆÄÉÍÀÁÉÓÀ ÃÀ ÉÁÒÀäÉÌÉÓ ÓÐÄÔÀÊ ÓÉÚÅÀÒÖËÆÄ ÃÀÌ-
ÚÀÒÄÁÖËÌÀ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀÌ, ÔÒÀÂÉÊÖËÉ ×ÉÍÀËÉ ÐÏÅÀ. ÌßÄÒÀËÌÀ
ÌÀÈ ÓÉÚÅÀÒÖËÓ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆÌÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ ÂÀÍÅÉ-
ÈÀÒÄÁÀ ÃÀ ÃÀÓÀÓÒÖËÉ ÌÉÓÝÀ. ÉÓÉÍÉ ÄÒÈÌÀÍÄÈÓ ÓÀÁÏËÏÏÃ ÃÀÀ-
ÛÏÒÀ, ÆÄÉÍÀÁÉ ÓáÅÀÆÄ ÂÀÀÈáÏÅÀ ØÀËÉÓ ÍÄÁÉÓ ÓÀßÉÍÀÀÙÌÃÄ-
ÂÏÃ, ÃÀ ÌÏÂÅÝÀ ÀÌ ÓÀáÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓÈÅÉÓ ÔÉÐÉÖÒÉ ÃÀÓÀÓ-
ÒÖËÉ: ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉ ÂÏÂÏÍÀÓ (ÆÄÉÍÀÁÉÓ) ÌÞÉÌÄ ÀÅÀÃÌÚÏ×ÏÁÀ ÃÀ
ÓÉÊÅÃÉËÉ, ÌßÄÒËÉÓ ÉÓÄÈÉ ÂÖËÉÓÀÌÀÜÖÚÄÁÄËÉ ÑÄÓÔÉ, ÒÏÂÏÒÉÝÀÀ
ÂÀÒÃÀÝÅËÉËÉÓ ÈáÏÅÍÉÈ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉ ÌÀÌÀÊÀÝÉÓ ÍÀÜÖØÀÒÉ
ÝáÅÉÒÓÀáÏÝÉÓ ÓÀ×ËÀÅÛÉ ÜÀÔÀÍÄÁÀ. ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÈÀ ÛÄáÅÄÃÒÄÁÓ ÃÀ
ÌÀÈ ÓÀÖÁÒÄÁÓ ÖáÅÀà ÀáËÀÅÓ ÝÒÄÌËÄÁÉ. ÝÒÄÌËÄÁÓ ÙÅÒÉÀÍ ÛÄÚ-
ÅÀÒÄÁÖËÉ ÂÏÂÏÍÄÁÉ. ÌÀÈ ÀÒÝ ÌÀÌÀÊÀÝÄÁÉ ÜÀÌÏÒÜÄÁÉÀÍ. ÝÒÄÌËÓ
ÅÄÒ ÉÊÀÅÄÁÓ ÀÅÔÏÒÉÝ ÃÀ ÉÓÉÝ ÖÄÒÈÃÄÁÀ ÀÌ ÝÒÄÌËÈÀÙÅÒÀÓ.
ÀÓÄÅÄ ÌÏÌÄÔÄÁÖËÉ ÌÂÒÞÍÏÁÄËÏÁÉÈÀÀ ÓÀÅÓÄ ÀÅÔÏÒÉÓÄÖËÉ
ÓÉÔÚÅÄÁÉ, ÒÀÓÀÝ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÛÉ ÃÉÃÉ ÀÃÂÉËÉ ÖÊÀÅÉÀ. ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÈÀ
ÃÀ ÄÌÏÝÉÄÁÉÈ ÀÒÉÓ ÃÀÌÖáÔÖËÉ ÃÉÀËÏÂÄÁÉ, ÚÏÅÄË ÍÀÁÉãÆÄ
ÂÅáÅÃÄÁÀ ÒÏÂÏÒÝ ÌÏØÌÄà ÐÉÒÈÀ, ÉÓÄ ÀÅÔÏÒÉÓ ÏáÅÒÀ, ÛÄ-
ÞÀáÉËÄÁÉ, ÃÀÖÌÈÀÅÒÄÁÄËÉ ×ÒÀÆÄÁÉ, ÞÀáÉËÉÓÀ ÃÀ ÊÉÈáÅÉÓ ÍÉÛÍÄÁÉ
ÃÀ À.Û. ÌÓÂÀÅÓ ÅÉÈÀÒÄÁÀÓÈÀÍ ÂÅÀØÅÓ ÓÀØÌÄ ÌÖÓÔÀ×À ËÖÔ×É ÀË-
ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÖÌÄÔÄÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ ÃÀ ãÄÁÒÀÍ áÀËÉË ãÄÁÒÀÍÉÓ
„ÌÏÌÔÅÒÄÖË ×ÒÈÄÁÛÉ“. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÀÛÊÀÒÀà ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒ
ÓÉÔÚÅÄÁÓ ßÀÒÖÌÞÙÅÀÒÄÁÓ ÌÏÈáÒÏÁÄÁÉÓ ÊÒÄÁÖËÓ ÓÀáÄËßÏÃÄÁÉÈ
„ÝÒÄÌËÄÁÉ“: „ÖÁÄÃÖÒÍÉ ÀÌ ØÅÄÚÍÀÃ ÌÒÀÅËÀÃ ÀÒÉÀÍ. ÌÄ ÀÒ
ÞÀËÌÉÞÓ ÌÏÅÓÐÏ ÌÀÈÉ ÔÀÍãÅÀ ÃÀ ÖÁÄÃÖÒÄÁÀ. ÌÄ ÌáÏËÏÃ
ÛÄÌÉÞËÉÀ ÌÀÈÆÄ ÅÙÅÀÒÏ ÝÒÄÌËÄÁÉ. ÄÂÄÁ ÐÏÅÄÁÄÍ ÌÀÓÛÉ
ÍÖÂÄÛÓÀ ÃÀ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓ ÛÄÌÓÖÁÖØÄÁÀÓ“ [229, ÂÅ.1]. ÄÒÈ-ÄÒÈÉ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ ÓÀÊÖÈÀÒ ÈÀÅÓ ÀÃÀÒÄÁÓ „ÌÏÙÖÙÖÍÄ
ÌÔÒÄÃÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÔÉÒÉÓ“. ÀÌÀÅÄ ÊÒÄÁÖËÛÉ ÛÄÌÀÅÀË ÌÏÈáÒÏÁÀÛÉ
„ÏÁÏËÉ“ ÈÅÉÈÏÍ ÌßÄÒÀËÉÀ ÀØÔÉÖÒÉ ÌÏØÌÄÃÉ ÐÄÒÓÏÍÀÑÉ ÃÀ ÉÓÉÝ
ÓáÅÀÈÀ ÌÓÂÀÅÓÀà ÝÒÄÌËÄÁÓ ÙÅÒÉÓ: „ÅÖÈÀÍÀÂÒÞÍÏÁÃÉ ÀÌ ÔÀÍãÖËÓ
ÃÀ ÌÄÝ ÅÙÅÒÉÃÉ ÝÒÄÌËÄÁÓ...“[29, ÂÅ.46]. ÃÀÓÀáÄËÄÁÖËÉ ÌßÄÒ-
ËÄÁÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÖÒÉ ÂÅÀØÅÓ
ÂÀÒÃÀ ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÊËÀÓÉ×ÉÊÀÝÉÉÓÀ ÃÀ ÀÙßÄÒÉÓÀ.
ÀÒÀÁÖËÉ ÓÄÍÔÉÌÀÍÔÀËÖÒÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉÓ ÐÄÒÓÏÍÀÑÄÁÉ-
ÓÈÅÉÓ, ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÓÄÍÔÉÌÀÍÔÀËÖÒÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉÓ ÐÄÒÓÏÍÀ-
ÑÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, áÄËÛÄÖáÄÁÄËÉÀ ÌÏÅÀËÄÏÁÉÓ ÝÍÄÁÀ. ÄÓ ÁÄÅÒÀÃ
ÂÀÍÀÐÉÒÏÁÄÁÓ ÌÀÈ ÐÀÓÉÖÒÏÁÀÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÄÖËÉ ÓÉÞÍÄËÄÄÁÉÓ
68
ßÉÍÀÛÄ. ÉÓÉÍÉ ÌáÏËÏà ÌÏÅËÄÍÄÁÉÓ ÐÀÓÉÖÒÉ ÌàÅÒÄÔÄËÄÁÉ
ÀÒÉÀÍ, ÖÐÉÒÏÁÏà ÌÉÍÃÏÁÉËÍÉ ÓáÅÀÈÀ ÓÖÒÅÉËÄÁÆÄ. ÚÅÄËÀÆÄ
ÃÉÃÉ, ÒÉÓÉ ÂÀÊÄÈÄÁÀ ÛÄÖÞËÉÀÈ, ÀÒÉÓ ÙÌÄÒÈÉÓÀÃÌÉ ÜÉÅÉËÉ
ÓÀÊÖÈÀÒ ÖÁÄÃÖÒÄÁÄÁÆÄ. äÀÉØÀËÉÓ ÆÄÉÍÀÁÉ ÃÀ ÉÁÒÀäÉÌÉ, ÀË-
ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÅÀÑÉ ÃÀ ÂÏÂÏÍÀ ( ÌÏÈáÒÏÁÀ „ÏÁÏËÉ“), ãÄÁÒÀÍÉÓ
ÓÄËÌÀ (ÌÏÈáÒÏÁÀ „ÌÏÌÔÅÒÄÖËÉ ×ÒÈÄÁÉ“) ÖÓÉÔÚÅÏÃ ÌÉÍÄÁÃÄÁÉÀÍ
ÈÀÅÉÀÍÈ áÅÄÃÒÓ, ÒÀÝ ÌÀÈÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÔÒÀÂÉÊÖËÉ ×ÉÍÀËÉÓ
ÌÉÆÄÆÉ áÃÄÁÀ.
ÒÀÃÉÊÀËÖÒÀà ÂÀÍÓáÅÀÅÃÄÁÉÀÍ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄ-
ÁÉÓ ÐÄÒÓÏÍÀÑÄÁÉ. ÌÀÈÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉ ÄØÅÄÌÃÄÁÀÒÄÁÀ ã. àÖÌÁÖ-
ÒÉÞÉÓÄÖË ÃÀáÀÓÉÀÈÄÁÀÓ.* ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, ÌÀÈÉ ÂÌÉÒÄÁÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀ-
áÀÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÖÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÀ ÒÄÀËÖÒÀà ÀÒÓÄÁÖËÉ ÓÉÍÀÌ-
ÃÅÉËÉÈ, ÊÏÍ×ËÉØÔÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓÈÀÍ, ÌÄÀÌÁÏáÄ ÓÖËÉ, ÓÉÌ-
ÀÌÀÝÄ ÃÀ ÌÉÆÍÉÓÈÅÉÓ ÈÀÅÂÀÍßÉÒÅÀ, ÓÖËÉÄÒÉ ÓÉÞËÉÄÒÄ, ÂÀ-
ÌÏÒÜÄÖËÏÁÀ ÃÀ ÀÌÀÙËÄÁÖËÏÁÀ ÃÀ À.Û. ÈÖ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÌÀÒÈÀ
(ÍÏÅÄËÀ „ÌÀÒÈÀ ÀË-ÁÀÍÉÀ“), ÓÄËÌÀ („ÌÏÌÔÅÒÄÖËÉ ×ÒÈÄÁÉ“)
ÖÓÖÓÖÒÉ ÀÙÌÏÜÍÃÍÄÍ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÉÓ, ÌÏÞÅÄËÄ-
ÁÖËÉ ÀÃÀÈ-ßÄÓÄÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ ÃÀÄÝÅÀÈ ÓÀÊÖÈÀÒÉ „ÌÄ“, ÓÀÊÖÈÀÒÉ
Ö×ËÄÁÄÁÉ, ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ, ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉ ÃÀ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉ, ÌÉÓÉ ÅÀÒÃÀ ( ÍÏÅÄËÀ „ÅÀÒÃÀ ÀË-äÀÍÉ“), „ÐÀÔÀÒÞËÉÓ
ÓÀÒÄÝËÉÓ“ ÌÈÀÅÀÒÉ ÐÄÒÓÏÍÀÑÉ ØÀËÉ, ÀÌÀÚÉ ÉÀ ÀÌÀÅÄ ÓÀ-
áÄËßÏÃÄÁÉÓ ËÄØÓÉÃÀÍ ÐÒÏÆÀÃ, ÖÒßÌÖÍÏ áÀËÉËÉ (ÌÏÈáÒÏÁÀ
„ÖÒßÌÖÍÏ áÀËÉËÉ“) ÔÉÐÉÖÒÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÐÄÒÓÏÍÀÑÄÁÉÀ.
ÐÉÒÅÄËÉ ÏÒÉÓÈÅÉÓ ÅÍÄÁÀ ÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÚÅÄËÀÆÄ ÌÀÙËÀ ÃÂÀÓ,
ÌÀÈ ÂÒÞÍÏÁÄÁÓ ÅÄÒÀ×ÄÒÉ ÆÙÖÃÀÅÓ, ÌÀÈÉ ÓßÒÀ×ÅÀ ÈÀÅÉ-
ÓÖ×ËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÏÁÉÄØÔÉÓÊÄÍ ÃÀÖÏÊÄÁÄËÉÀ. ÌÀÈÈÀÍ
ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒ ÌÏÅÀËÄÏÁÀÆÄ ËÀÐÀÒÀÊÉÝ ÆÄÃÌÄÔÉÀ. ÅÀÒÃÀ ÚÏ-
ÅÄËÂÅÀÒÉ ÓÉÍÃÉÓÉÓ ØÄÍãÍÉÓ ÂÀÒÄÛÄ ÔÏÅÄÁÓ ÊÀÍÏÍÉÄÒ ØÌÀÒÓ, ÒÏ-
* )
ÒÏÂÏÒÝ ÝÍÏÁÉËÉÀ, ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉ, ÒÏÂÏÒÝ ÀÌÀÓ ßÄÒÓ Í. ÊÀÊÀ-
ÁÀÞÄ, ÉÚÏ ÊËÀÓÉÝÉÆÌÉÓÀ ÃÀ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÏÁÉÓ “ÒÀÝÉÏÓ”
ÓÀßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÏà ÀÁÓÏËÖÔÖÒÉ ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÄÌÀÍÓÉÐÀÝÉÉÓ ÝÃÀ...-
ÂÏÍÄÁÉÓÀÃÌÉ, ÒÀÝÉÏÓÀÃÌÉ ÒßÌÄÍÀÓ ÉÌÈÀÅÉÈÅÄ ÖÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÃÀ
ÂÖËÉÓ, ÂÒÞÍÏÁÉÓ Ö×ËÄÁÀ...ÂÒÞÍÏÁÀ ÉØÝÀ ÀáÀË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË
ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÀÛÉ ÄÒÈÂÅÀÒ ßÉÍÀÌÞÙÅÒÀà ÃÀ, ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ, ÊÏ-
ÒÄØÔÉÅÉÓ ÛÄÌÔÀÍÀÃ...”[10, ÂÅ.55]. ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÌÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ, ÓÀ-
ÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÌÀäÀÒÌÏÍÉÆÄÁÄË ÞÀËÀà ÌÉÉÜÍÉÀ ÂÒÞÍÏÁÀ, ÉÍÓÔÉØÔÉ,
ÅÉÃÒÄ àÊÖÀ ÃÀ ÂÏÍÄÁÀ – ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ À. ÑÉÖÓÄÍÉ [58, ÂÅ.1-8]. ÀÒÀÁ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ ÄÅÒÏÐÖËÉÓ ÌÉÄÒ ÂÀÊÅÀËÖËÉ ÂÆÉÓ ÌÉÚÏËÀ ÂÀÖÀ-
ÃÅÉËÀ ÉÌ ×ÀØÔÌÀÝ, ÒÏÌ ÌÂÒÞÍÏÁÄËÏÁÀ ÌÖÃÀÌ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ
ÉÚÏ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓÈÅÉÓ.
69
ÌÄËÆÄÝ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÓÖÒÅÉËÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÂÀÀÈáÏÅÄÓ. ÍÀ-
ßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ ÌßÄÒÀËÉ ÀÌÀÒÈËÄÁÓ ØÀËÉÓ ØÌÄÃÄÁÀÓ ÃÀ
ÀÓÄÈ ÛÄ×ÀÓÄÁÀÓ ÀÞËÄÅÓ: „ÉÓ ÂÀÈÀÅÉÓÖ×ËÃÀ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ßÀ-
ÁÉËßÖËÉ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ ÌÏÒÜÉËÄÁÉÓÂÀÍ, ÒÀÈÀ ÄÝáÏÅÒÀ
ßÌÉÍÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ...“ [101, ÂÅ.45].
„ÐÀÔÀÒÞËÉÓ ÓÀÒÄÝËÉÓ“ ÐÄÒÓÏÍÀÑÉ ØÀËÉ, ÒÏÝÀ ÂÀÉÂÄÁÓ ÌÏÔÚÖÄ-
ÁÉÈ ÀÈáÏÅÄÁÄÍ ÃÀ ÀÒÀÅÉÍ ÀÒ ÖßÄÅÓ ÀÍÂÀÒÉÛÓ ÌÉÓ ÂÒÞÍÏÁÄÁÓ,
ÝÃÉËÏÁÓ ØÏÒßÉÍÄÁÉÓ ÙÀÌÄÓ ÂÀÉØÝÄÓ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÈÀÍ ÄÒÈÀÃ,
ÌÀÂÒÀÌ, ÒÏÝÀ ÌÉáÅÃÄÁÀ, ÅÀÑÓ ÀÒ ÞÀËÖÞÓ ÓÞËÉÏÓ ÌÏÅÀËÄÏÁÉÓ
ÂÒÞÍÏÁÀÓ, äÊËÀÅÓ ÌÀÓ ÃÀ ÈÀÅÓÀÝ ÉÊËÀÅÓ. ÏÒÉÅÄ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉ
äÉÌÍÉÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÂÒÞÍÏÁÉÓÀ ÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÖÞËÄÅÄËÏ-
ÁÉÓÀ.
ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ, ÌÓÂÀÅÓÀÃ ÃÀÓÀÅËÄËÉ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓÀ, ÀÒ ÀÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÈ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆÌÉÓÈÅÉÓ ÃÀ-
ÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ „ÆÏÌÉÄÒÄÁÀ“, „ÓÏ×ËÉÓ ÉÃÉËÉÉÓ“ ÜÅÄÍÄÁÀ, ÓÉÍÀÌ-
ÃÅÉËÄÓÈÀÍ ÛÄÂÖÄÁÀ ÃÀ À.Û. ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÖÓÉÔÚÅÏÃ ÌÉÉÙÄÓ
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÀÒÀÊËÀÓÏÁÒÉÅÉ ÙÉÒÄÁÖËÄÁÄÁÉ, ÂÌÉÒÉÓ ÛÉÍÀÂÀÍÉ
ÓÀÌÚÀÒÏÓÀÃÌÉ ÉÍÔÄÒÄÓÉ, ÂÒÞÍÏÁÉÓÀ ÃÀ ÁÖÍÄÁÉÓ ÊÖËÔÉ ÃÀ À.Û.
ÃÀÓÀÓÒÖËÓ ÌÂÒÞÍÏÁÄËÏÁÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ ÍÀÈØÅÀÌÓ
ÃÀÅÖÌÀÔÄÁÈ, ÒÏÌ ÌÈÄËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓÈÅÉÓ ÉÓÄÅÄ,
ÒÏÂÏÒÝ ÀÙÌÏÓÀÅËÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓÈÅÉÓ, ÂÀÌÏÊÅÄÈÉËÀÃ ÃÀ-
ÌÀáÀ ÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÙÒÌÀ, ÍÀÆÉ, ÝÒÄÌËÉÀÍÉ ÌÂÒÞÍÏÁÄËÏÁÀ. ÂÀ-
ÅÉáÓÄÍÏÈ ÈÖÍÃÀÝ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖËÉ ÖÆÒÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÀ.
ÀÌÉÔÏÌ ÀáÀËÌÀ ÀÒÀÁÖËÌÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÌ ÃÀ ÌÀÓÛÉ ÀÒÓÄÁÖËÌÀ
ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒÌÀ ÃÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÌÀ ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÄÁÌÀ, ×ÀØÔÏÁ-
ÒÉÅÀÃ, ÌÆÀ ÓÀáÉÈ ÌÉÉÙÄÓ ÉÂÉ, ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÉ ÌÉÌ-
ÃÉÍÀÒÄÏÁÄÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ, ÛÄÉÞËÄÁÀ ÉÈØÅÀÓ, ÖÌÍÉÛÅÍÄËÏ ÊÏ-
ÒÄØÔÉÅÄÁÉ ÛÄÉÔÀÍÄÓ ÌáÏËÏÃ.
70
§3. ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË-ÄÓÈÄÔÉÊÖÒÉ
ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ
71
ÒÂÀà ÂÀÌÏÜÍÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ßÄÅÒÈÀ, ÒÏÂÏÒÝ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄ-
ÁÉÓ (ãÄÁÒÀÍÉ, ÀÁÖ ÌÀÃÉ), ÉÓÄ ÒÄÀËÉÓÔÄÁÉÓ (ÍÖÀÉÌÄ, ÍÀÃÒÀ äÀÃÀÃÉ
ÃÀ ÓáÅ.) ÂÀÍßÚÏÁÀ ÃÀ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓÀÃÌÉ.
ÃÀÓÀáÄËÄÁÖËÉ ÓÀÌÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÉÓ ÖÃÉÃÄÓ
ÙÅÀßËÓ áÀÆÓ ÖÓÅÀÌÓ ÐÒÏ×. À. ÓÉËÀÂÀÞÄ: „ÉÓ, ÒÀÝ ÀÈÅÉÓÄÁÖË ÃÀ
ÂÀÃÀÌÖÛÀÅÄÁÖË ÉØÍÀ ÀÒÀÁ ËÉÔÄÒÀÔÏÒÈÀ ÌÉÄÒ, ÐÒÀØÔÉÊÖË
ÒÄÀËÉÆÄÁÀÓ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÖËÉ ÉÍÔÄÍÓÉÅÏÁÉÈ ÉßÚÄÁÓ 20-ÉÀÍÉ ßËÄ-
ÁÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÉÃÀÍ. 1921ß. ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÂÀÌÏÃÉÓ ÀÁÁÀÓ ÌÀäÌÖà ÀË-
ÀÊÊÀÃÉÓ ÃÀ ÉÁÒÀäÉÌ ÀË-ÌÀÆÉÍÉÓ ÝÍÏÁÉËÉ ßÉÂÍÉ „ÀÃ-ÃÉÅÀÍÉ“...
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË-ÊÒÉÔÉÊÖËÌÀ ÓÊÏËÀÌ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÉÂÉÅÄ ÓÀáÄËßÏ-
ÃÄÁÀ äØÏÍÃÀ ÃÀ, ÒÏÌÄËÛÉÝ ÀáÀËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ
ÚÅÄËÀÆÄ Ö×ÒÏ ÈÅÀËÓÀÜÉÍÏ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍÄËÉ ÀÁà ÀÒ-ÒÀä-
ÌÀÍ ÛÖØÒÉÝ ÛÄÃÉÏÃÀ, ÞÀËÆÄ ÃÉÃÉ ÒÏËÉ ÛÄÀÓÒÖËÀ ÀÒÀÁÖËÉ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÉÃÄÖÒÉ ÂÀÒÃÀØÌÍÉÓÀ ÃÀ ÓÀÄÒÈÏ ÌÏÃÄÒÍÉÆÀÝÉÉÓ
ÂÆÀÆÄ. ÃÀÀáËÏÄÁÉÈ ÀÌÀÅÄ ÐÄÒÉÏÃÓ ÂÀÍÄÊÖÈÅÍÄÁÀ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄ-
ÁÀ Ä.ß. ÄÌÉÂÒÀÝÉÉÓ (ÀÍ ÓÉÒÉÖË-ÀÌÄÒÉÊÖËÉ) ÓÊÏËÉÓÀ, ÒÏÌËÉÓ
ÈÄÏÒÄÔÉÊÏÓÈÀ ÛÏÒÉÓ ÐÉÒÅÄËÏÁÀ ÄÊÖÈÅÍÉÓ ÌÉáÀÉË ÍÖÀÉÌÄÓ...
1923 ß. ÌÀÍ ÂÀÌÏÓÝÀ ÈÄÏÒÉÖËÉ ÃÀ ÊÒÉÔÉÊÖËÉ ÍÀÛÒÏÌÄÁÉÓ
ÊÒÄÁÖËÉ „( اﻟﻐﺮﺑﺎلÝÀáÅÉ“), ÒÏÌÄËÉÝ ÀáÀËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÊÒÉÔÉÊÉÓ
ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÂÆÀÆÄ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÚÅÄËÀÆÄ Ö×ÒÏ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ
ÍÉÛÀÍÓÅÄÔÉÀ... ÌÄÓÀÌÄ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÓÊÏËÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÓÄÅÄ
ÄÒÈÃÒÏÖËÀÃ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ (ÞÉÒÉÈÀÃÀÃ, ÐÏÄÔÖÒÉ) ÃÀ
ÈÄÏÒÉÖË-ÊÒÉÔÉÊÖËÉ ÉÚÏ..., ÛÄÉØÌÍÀ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÃÏØÔÏÒ ÀäÌÀÃ
ÆÀØÉ ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÉÍÉÝÉÀÔÉÅÉÈ. ÄÓ ÀÒÉÓ „ÀÐÏËÏ“ ÈÀÅÉÓÉ
ÑÖÒÍÀËÉÈ (ÀÌÀÅÄ ÓÀáÄËßÏÃÄÁÉÈ)... „ÀÐÏËÏÓ“ ÂÀÍÌÀÀáËÄÁÄËÌÀ
ÌÏßÏÃÄÁÄÁÌÀ ÃÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÌÀ ÉÃÄÄÁÌÀ ÀÂÒÄÈÅÄ ÃÉÃÉ ÒÏËÉ
ÛÄÀÓÒÖËÄÓ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ, ÊÄÒÞÏÃ ÐÏÄÆÉÉÓ,
×ÏÒÌÀËÖÒÉ ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÏÁËÉÅÉ ÂÀÒÃÀØÌÍÉÓ ÓÀØÌÄÛÉ ÃÀ
ÊËÀÓÉÊÖÒÉ... ÐÏÄÔÉÊÉÓ ÖÀÒÚÏ×ÀÛÉ“[ 14, ÂÅ.011-012].
ÍÀØÅÀÌÓ ÃÀÅÖÌÀÔÄÁÃÉÈ, ÒÏÌ ÌÀÈÌÀ ÌÉÃÂÏÌÀÌ ËÉÔÄÒÀ-
ÔÖÒÉÓÀÃÌÉ ×ÀÒÈÏ ÒÄÆÏÍÀÍÓÉ ÂÀÌÏÉßÅÉÀ ÌÈÄË ÀÒÀÁÖË ÓÀÌÚÀ-
ÒÏÛÉ. „ÃÉÅÀÍÌÀ“ ÃÀÉßÚÏ ÀäÌÀà ÛÀÅÊÉÓ ÃÀ ÌÉÓÉ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÉÓ
ÝáÀÒÄ ÊÒÉÔÉÊÀ, ÒÀÛÉÝ ÓáÅÀ ÂÀÍÌÀÀáËÄÁËÄÁÉÝ ÜÀÄÒÈÅÍÄÍ. ÌÀÈ
ÌÏÖßÏÃÄÓ ÐÏÄÔÄÁÓ, ÖÀÒÉ ÄÈØÅÀÈ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ
×ÏÒÌÄÁÆÄ ÃÀ ÌÏÞÅÄËÄÁÖË, ÃÙÄÉÓÈÅÉÓ ÀÒÀÀØÔÖÀËÖÒ ÈÄÌÄÁÆÄ.
ÉÓÉÍÉ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÊÖËÔÖÒÉÓ ÙÒÌÀÃ ÀÈÅÉÓÄÁÉÓ ÌÏÌáÒÄÍÉ ÉÚÅ-
ÍÄÍ, ÒÀÃÂÀÍ ÈÅËÉÃÍÄÍ, ÒÏÌ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÐÏÄÆÉÀ ÖÊÄÈ ÃÀ Ö×ÒÏ
ÙÒÌÀà ßÅÃÄÁÏÃÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÛÉÍÀÂÀÍ ÓÀÌÚÀÒÏÓ, ÁÖÍÄÁÀÓÈÀÍ ÃÀ
ÂÀÒÄÓÀÌÚÀÒÏÓÈÀÍ ÌÉÓ ÊÀÅÛÉÒÓ, Ö×ÒÏ ÄáÌÀÒÄÁÏÃÀ ÐÏÄÔÓ
ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÉÓ ÀÙØÌÀÛÉ. ÔÒÀÃÉÝÉÉÓ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÉ ÊÒÉÔÉÊÀÓ
ÊÒÉÔÉÊÉÈÅÄ ÐÀÓÖáÏÁÃÍÄÍ, ÂÀÍÌÀÀáËÄÁËÄÁÓ ÀÃÀÍÀÛÀÖËÄÁÃÍÄÍ
72
ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓÀÃÌÉ ÁÒÌÀÃ ÌÉÁÀÞÅÀÛÉ ÃÀ ÈÅËÉÃÍÄÍ, ÒÏÌ „ÌÀÈ
ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓÈÅÉÓ ÌÏÀÈÒÉÄÓ ÔÀÍÓÀÝÌÄËÉ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÃÀÍ, ÉÓ
ÊÉ ÀÙÌÏÜÍÃÀ ÓÖÃÀÒÀ“ [131, ÂÅ.84] *
ÃÀÅÖÁÒÖÍÃÄÈ ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÈÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË-ÄÓ-
ÈÄÔÉÊÖÒ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÓ.
ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ÓÀÂÍÀà ÌÉÉÜÍÉÄÓ
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÄÓÈÄÔÉÊÖÒÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÓÈÀÍ. ÌÉÓ
×ÖÍØÝÉÀÓ áÄÃÀÅÃÍÄÍ ÒÄÀËÖÒÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÀÓÀáÅÀÛÉ, ÌÀÂÒÀÌ
ÃÀÖÛÅÄÁËÀà ÌÉÀÜÍÃÀÈ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ÛÄÌÏ×ÀÒÂÅËÀ ÌáÏËÏÃ
ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÓ ÐÉÒÃÀÐÉÒÉ ÀÓÀáÅÉÈ. ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÀà ÛÄÍÉÛÍÀÅÃÀ
„ÀÐÏËÏÓ“ ßÄÅÒÉ ÐÏÄÔÉ áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉ: „ÌÉÍÃÀ, ÜÅÄÍÉ ÐÏÄÆÉÀ
ÉÚÏÓ ÓÀÒÊÄ ÜÅÄÍÉ ÃÒÏÉÓÀ...“[176, ÂÅ. 109; 105, ÂÅ. 34]. áÄËÏÅÍÄÁÉÓ
ÞÄÂËÌÀ, ÌÀÒÈÀËÉÀ, ÓÀÆÒÃÏ ÖÍÃÀ ÀÉÙÏÓ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÃÀÍ, ÌÀÂÒÀÌ
ÀÌÀÅÃÒÏÖËÀÃ ÖÍÃÀ ÂÀÃÌÏÓÝÄÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÉÓ ÛÉÍÀÂÀÍÉ ÓÀÌÚÀÒÏ,
ÌÉÓÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉ, ÒÀÃÂÀÍÀÝ „ÚÏÅÄËÉ ÓÖÒÀÈÉ ÓÀÒÊÄÀ. ÉÂÉ
ÀÒÄÊËÀÅÓ ÓÀÊÖÈÀÒ ÈÀÅÓ. ÚÏÅÄËÉ ÊÀÓÉÃÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÉÓÔÏÒÉÀÀ“
[175, ÂÅ. 23] – ÖÈØÅÀÌÓ ÈÖÒÌÄ ãÄÁÒÀÍÓ ÌÄÂÏÁÀÒ ÌÀÒÉ äÀÓØÄËÉ-
ÓÈÅÉÓ. ÌÀÈÉ ÌÔÊÉÝÄÁÉÈ, ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÃÀÍ ÀÙÄÁÖËÉ ÉÃÄÀ ÀÙÉØÌÄÁÀ
ÓÖÁÉÄØÔÉ ÛÄÌÏØÌÄÃÉÓ ÌÉÄÒ ÃÀ ÛÖØÃÄÁÀ ÌÉÓÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÈ. ÀØÄÃÀÍ
ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ, ÌÀÈ ÌÉÄÒ ÀÙÉÀÒÄÁÖËÉÀ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ÞÄÂËÉÓÈÅÉÓ
ÈÄÌÉÓ (ÉÃÄÉÓ, ÀÆÒÉÓ) ÃÀ ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÐÉÒÅÄËÀÃÏÁÀ. ÈÖÍÉÓÄËÉ
ÐÏÄÔÉ ÀÁÖ-Ë-ÊÀÓÉÌ ÀÛ-ÛÀÁÉ ÄÒÈ-ÄÒÈ ÄÓÄÛÉ ßÄÒÓ: „ÐÏÄÆÉÀ...
ÀÓÀáÅÀÀ, ÂÀÌÏÅËÄÍÀÀ ÉÌ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÜÅÄÍ ÉÒÂÅËÉÅ
ÀÒÓÄÁÏÁÓ..., ÀÍ ÉÂÉ ÀÓÀáÅÀÀ ÛÈÀÁÄàÃÉËÄÁÄÁÉÓÀ ÝáÏÅÒÄÁÀÆÄ,
* )
XIX-XX ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÌÉãÍÀÆÄ ÌÏÙÅÀßÄ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ
ÐÏÄÆÉÉÓ ÌÉÌÃÄÅÀÒÉ ÐÏÄÔÄÁÉ ÀäÌÀà ÛÀÅÊÉ, äÀ×ÉÆ ÉÁÒÀäÉÌÉ ÃÀ
ÓáÅÀÍÉ ÂÒÞÍÏÁÃÍÄÍ ÞÅÄËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÌÉÁÀÞÅÀ ÊÀÒÂÓ ÀÒ ÌÏÖÔÀÍÃÀ
ÀáÀË ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ. ÀÌÉÔÏÌ ÝÃÉËÏÁÃÍÄÍ ÒÀÙÀÝ
ÓÉÀáËÄÄÁÉ ÛÄÄÔÀÍÀÈ ÈÀÅÉÀÍÈ ËÄØÓÄÁÛÉ. ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ ßÀÒÌÀÔÄÁÄÁÓ
ÀÙßÄÅÃÍÄÍ ËÄØÓÉÓ ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ ÌáÒÉÅ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ä. ÉÁÒÀäÉÌÉ
ÈÀÅÉÓ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄÄÁÓ ÌÏÖßÏÃÄÁÃÀ ÂÀÍÀáËÄÁÉÓÊÄÍ (Éá. ËÄØÓÉ
“ÐÏÄÆÉÀ” [96, ÂÅ.169]).
ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ÐÒÏÆÀÓ, ÀÍÅÀÒ ÀË-ãÖÍÃÉ ÈÀÅÉÓ ßÉÂÍÛÉ
“ÊÏÍÓÄÒÅÀÔÉÖËÏÁÀ ÃÀ ÂÀÍÌÀÀáËÄÁËÏÁÀ ÀáÀË ÀÒÀÁÖË
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ” ÃÀßÅÒÉËÄÁÉÈ ÌÉÌÏÉáÉËÀÅÓ ÔÒÀÃÉÝÉÏÍÀËÉÓ-
ÔÄÁÉÓÀ ÃÀ ÂÀÍÌÀÀáËÄÁËÄÁÉÓ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀÓ ÏÒÉ ÓÀÖÊÖÍÉÓ ÌÉãÍÀÆÄ,
ÌÀÈ ÒÏËÓ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÓÀØÌÄÛÉ
[Éá.179].
73
ÒÏÌÄËÓÀÝ ÛÄÍ ÂÒÞÍÏÁ ÂÖËÉÓ ÓÉÙÒÌÄÛÉ, ÀÆÒÈÀ ÝÅÀËÄÁÀÃÏÁÀÛÉ,
ÓÖËÉÓ ÌÙÄËÅÀÒÄÁÀÛÉ, ÂÀÁÄÃÖË ÀÆÒÈÀ ÈÒÈÏËÅÀÛÉ... ËÄØÓÉ
ÐÏÄÔÉÓ ÓÖËÉÓ ÍÀßÉËÉÀ, ÌÉÓÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓ ÀÒÏÌÀÔÉÀ, ÈÅÉÈ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÂÖËÉÓ ÓÀÆÒÃÏ“ [134, ÂÅ. 298-299]. ÌÀÍ ÐÏÄÔÉÓ
ÂÒÞÍÏÁÉÈÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÂÀÌÏáÀÔÅÀÓ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀ
ÌÉÀÍÉàÀ. ËÄØÓÛÉ „áÄËÏÅÀÍÉÓ ×ÉØÒÄÁÉ“ ÐÏÄÔÄÁÓ ÌÏÖßÏÃÀ
ÉÝáÏÅÒÏÍ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÈ ÃÀ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ
ÓÀÌÚÀÒÏ ÀÛÄÍÄÁÖËÉÀ ÂÒÞÍÏÁÄÁÆÄ ÃÀ ÀÒÀ ÀÆÒÏÅÍÄÁÀÆÄ. ÀÌÉÓ ÂÀÌÏ,
ÌÉÓÉ ÀÆÒÉÈ, ÀÒ ÂÀÃÀÉØÝÀ ÉÂÉ ÂÀØÅÀÅÄÁÖË ÓÉËÀÌÀÆÄÃ, ÀÒ ÂÀáÃÀ
ÌÓÂÀÅÓÉ ÌÉÔÏÅÄÁÖËÉ ÃÀ ÃÀÍÂÒÄÖËÉ ÛÄÍÏÁÉÓÀ, ÖÓÉáÀÒÖËÏ, ÓÄÅ-
ÃÉÀÍÉ, ÖÃÀÁÖÒÉ ÃÀ ÌÊÀÝÒÉ ÅÉÈ ÓÉÊÅÃÉËÉ. áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÌÀ, ÒÏÝÀ
ÂÀÌÏÓÝÀ ÐÉÒÅÄËÉ ÔÏÌÉ ÈÀÅÉÓÉ ÃÉÅÀÍÉÓÀ ÓÀÈÀÖÒÉÈ „áÀËÉËÉÓ
ÃÉÅÀÍÉ“ (1908 ß.), ÌÀÓ ßÀÒÖÌÞÙÅÀÒÀ ßÉÍÀÓÉÔÚÅÀÏÁÀ, ÒÏÌÄËÓÀÝ
ÆÏÂÉÄÒÈÉ ÖÝáÏÄËÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ, ÌÀÂÀËÉÈÀà Å. ÓÀ×ÒÏÍÏÅÉ,
ÌÉÉÜÍÄÅÓ ÐÉÒÅÄË ÒÏÌÀÍÔÉÊÖË ÌÀÍÉ×ÄÓÔÀà ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ ÄÂÅÉÐÔÉÓ,
ÀÒÀÌÄÃ ÌÈÄËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓÈÅÉÓ [105, ÂÅ.33]. ÀØ ÌÀÍ
ßÀÌÏÀÚÄÍÀ ÀáÀËÉ ÃÄÁÖËÄÁÀ, ÒÏÌËÉÈÀÝ ÃÀÖÐÉÒÉÓÐÉÒÃÀ ÔÒÀÃÉ-
ÝÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÌÉÌÃÄÅÀÒÈÀ ÐÏÆÉÝÉÄÁÓ. ÌÀÓÛÉ ÀáËÄÁÖÒÀà ÀÒÉÓ
ÂÀÂÄÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÀÌÏÝÀÍÄÁÉ ÃÀ ÂÀÒÊÅÄÅÉÈ ÀÒÉÓ áÀÆÂÀÓÌÖËÉ
ÐÏÄÆÉÉÓ ÓÖÁÉÄØÔÖÒÉ áÀÓÉÀÈÉ: „...ÀÌ ÌÉÌÀÒÈÖËÄÁÉÓ ÐÏÄÆÉÀ ÀÒÉÓ
ÌÏÌÀÅËÉÓ ÐÏÄÆÉÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÉÓ ÀÒÉÓ ÐÏÄÆÉÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ,
àÄÛÌÀÒÉÔÄÁÉÓÀ ÃÀ ßÀÒÌÏÓÀáÅÉÓÀ ÄÒÈÃÒÏÖËÀÃ... ÜÄÌÉ ÐÏÄÆÉÀ
ÀÒÉÓ ÜÄÌ ÌÉÄÒ ÃÀÙÅÒÉËÉ ÝÒÄÌËÄÁÉ, ÜÄÌÂÀÍ ÀÌÏáÄÈØÉËÉ ÏáÅÒÀ
ÃÀ ÍÀßÉËÉ ÜÄÌ ÌÉÄÒ ÂÀÅËÉËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÛÄÌÃÄÂ
ÀÙÅÀÃÂÉÍÄ, ßÄÓÒÉÂÉÛÉ ÌÏÅÉÚÅÀÍÄ ÃÀ ÌÏÅÀØÝÉÄ ×ÖÒÝÄËÓÀ ÃÀ
ÌÄËÀÍÓ ÛÏÒÉÓ...“ [223,Ô.1, ÂÅ.10]. „ÃÉÅÀÍÉÓ“ ÄÒÈ-ÄÒÈ ßÄÅÒÓ ÀÁÃ
ÀÒ-ÒÀäÌÀÍ ÛÖØÒÉÓ ÐÏÄÆÉÀ (ËÄØÓÉ) ÌÉÀÜÍÃÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÓÀÒÊÄÃ,
ÐÏÄÔÉÓ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓ ÈÀÒãÉÌÍÀà [234, ÂÅ. 240]. ÉÂÉ ÐÏÄÔÖÒÉ ÀØÔÉÓ
ÐÒÏÝÄÓÛÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÂÒÞÍÏÁÉÈ ÌáÀÒÄÓ ÌÄÔ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀÓ ÀÍÉ-
àÄÁÃÀ, ÅÉÃÒÄ ÀÆÒÓ [184, ÂÅ.207]. „ÀÐÏËÏÓ“ ÃÀÌ×ÖÞÍÄÁËÉÓ ÀÁÖ
ÛÀÃÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ, ÐÏÄÆÉÉÓ ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÀ ÀÒÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÛÄÓßÀÅËÀ,
ÌÉÓÉ ÀÍÀËÉÆÉ, ÌÉÓÉ ÊÅËÄÅÀ, ÓÉÊÄÈÉÓ ÂÀÌÏÅËÄÍÀ ÃÀ ÂÀÅÒÝÄËÄÁÀ,
ÁÒÞÏËÀ ÁÏÒÏÔÄÁÀÓÈÀÍ. ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, ÌÉÓÈÅÉÓ ÐÏÄÆÉÀ ÀÒÉÓ
ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ ÌÏÝÉØÖËÉ ÃÀ ÐÒÏÂÒÄÓÉÓ ÃÀÌÝÅÄËÉ. àÄÛÌÀÒÉÔÉ ÐÏÄÆÉÀ
ÌÉÀÜÍÃÀ ÌÀÓ ÀÅÔÏÒÉÓ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÁÖÍÄÁÉÓ ÂÀÌÏ-
áÀÔÖËÄÁÀÃ. ÓÖÃÀÍÄËÉ äÀÌÆÀ ÀË-ÌÀËÉØ ÔÖÍÁÖËÉ ÂÀÌÏÅÉÃÀ
ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÌÉÌÃÄÅÀÒÉ ÐÏÄÔÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÌÏÉÈáÏÅÀ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓÄÖËÉ ÌÏÅËÄÍÄÁÉÓ ÂÀÀÆÒÄÁÀ, ÒÄÀËÖÒ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ ÙÒÌÀ
ßÅÃÏÌÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÌáÀÔÅÒÖËÉ áÏÒÝÛÄÓáÌÀ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÛÉÍÀÂÀÍÉ
ÂÀÍÝÃÄÁÉÓÀ ÃÀ ÂÀÔÀÝÄÁÄÁÉÓ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ [47, ÂÅ.39]. ÀË-ÌÀÆÉÍÉÓ
ÐÏÄÆÉÉÓ ÓÀÁÏËÏÏ ÌÉÆÍÀÃ ÌÉÀÜÍÃÀ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉÓ ÃÀÝÅÀ,
74
ÌÀÈÈÅÉÓ ÓÀÌÓÀáÖÒÉ, ÂÀÌÏÅËÄÍÀ ÃÀ ÜÅÄÍÄÁÀ ÉÌ ÚÏ×ÉÓ àÄÛÌÀÒÉÔÉ
ÙÉÒÄÁÖËÄÁÄÁÉÓÀ, ÒÏÌÄËÛÉÝ ÉÓÉÍÉ ÝáÏÅÒÏÁÄÍ, ÒÉÓÉ ÃÀÍÀáÅÀ ÀÒ
ÛÄÖÞËÉÀÈ ÐÏÄÔÉÓ ÃÀáÌÀÒÄÁÉÓ ÂÀÒÄÛÄ [191, ÂÅ.11]. áÏËÏ ÀË-
ÀÊÊÀÃÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÖÐÉÒÅÄËÄÓ ×ÖÍØÝÉÀà ÈÅËÉÃÀ ÌÏÄáÃÉÍÀ ÆÄÌÏØ-
ÌÄÃÄÁÀ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÓÖËÉÄÒ ÓÀÌÚÀÒÏÆÄ, ÃÀáÌÀÒÄÁÏÃÀ ÌÀÈ ÌÛÅÄ-
ÍÉÄÒÄÁÉÓ ÀÙØÌÀÛÉ [191, ÂÅ.9]. ÀÛ-ÛÀÁÉÌ ÃÀÓÀáÄËÄÁÖË ÓÔÀÔÉÀÓÀ
ÃÀ ÌÄÏÒÄ ÓÔÀÔÉÀÛÉ „ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÂÀÌÏÙÅÉÞÄÁÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÂÀÅËÄÍÀ
ÀÃÀÌÉÀÍÆÄ ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÆÄ“ ÜÀÌÏÀÚÀËÉÁÀ ÈÀÅÉÓÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ
ÐÏÄÆÉÉÓ, ÌÉÓÉ ÒÀÏÁÉÓ, ÌÉÓÉ ÌÀÓÀÆÒÃÏÄÁÄËÉ ßÚÀÒÏÄÁÉÓ, ÌÉÓÉ
×ÖÍØÝÉÄÁÉÓ ÃÀ, ÒÀ ÈØÌÀ ÖÍÃÀ, ÐÏÄÔÉÓ ÂÒÞÍÏÁÀÃÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ
ÛÄÓÀáÄÁ. ÌÀÍ ÀØ ÂÒÞÍÏÁÄÁÓ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀ ÌÉÓÝÀ ÀÒÀ
ÌÀÒÔÏ áÄËÏÅÀÍÉÓ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀÛÉ, ÀÒÀÌÄà ÌÈÄËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ
ÃÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÀÒÓÄÁÏÁÀÛÉ. ÒÀÃÂÀÍ ÓÔÀÔÉÀ ÌÒÀÅÀËÌáÒÉÅ ÓÀÚÖ-
ÒÀÃÙÄÁÏÀ, ÌÉÓÂÀÍ ÌÏÅÉÚÅÀÍÈ ÍÀßÚÅÄÔÓ ÊÏÌÄÍÔÀÒÉÓ ÂÀÒÄÛÄ.
ÀÅÔÏÒÉ ßÄÒÓ: „...ÈÖ ÐÏÄÔÉÓ ÃÀ, ÓÀÄÒÈÏÃ, ÚÏÅÄËÉ ÌáÀÔÅÒÉÓ
ÂÖËÛÉ ÀÒ ÓÞÉÍÀÅÓ ÂÒÞÍÏÁÄÁÓ, ÌÀÛÉÍ ÉÓ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÓÖÒÅÉËÉÓÂÀÍ
ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÀà ÉÞÄÍÓ ÈÅÉÈÌÚÏ×ÀÃÏÁÀÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÓ
ÀÞËÄÅÓ ÌÀÓ ÉÂÒÞÍÏÓ ÈÀÅÉÓ ÈÀÅÛÉ ÝÏÝáÀËÉ, ØÌÄÃÉÈÉ ÞÀËÀ,
ÒÏÌÄËÓÀÝ ÀÒ ÛÄÖÞËÉÀ ÃÀÄØÅÄÌÃÄÁÀÒÏÓ ÓáÅÀ ÞÀËÀÓ ÃÀ ÀÒ
ÛÄÖÞËÉÀ ÀÒ ÂÀÉÊÅËÉÏÓ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÂÆÀ ÃÉÃÄÁÉÓÀ ÃÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÊÄÍ:
ÉÓ ÉÞÄÍÓ ÙÉÒÓÄÁÀÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÒ ÂÀÉÈØÅÉ×ÄÁÀ ÓáÅÀ ÒÀÌÄÛÉ ÃÀ ÀÒ
ÃÀÌÃÀÁËÃÄÁÀ ÌÉÌÁÀÞÅÄËÏÁÉÓ ÃÏÍÄÌÃÄ. ÀÌÉÔÏÌ ÐÏÄÔÉÓ ÓÖËÉ
áÃÄÁÀ ÝÏÝáÀËÉ, ÊÀÛÊÀÛÀ ÜÉÒÀÙÃÀÍÉ, ÀÍÈÄÁÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ
(ÓÉÝÏÝáËÉÓ) ÂÖËÛÉ, áÃÄÁÀ ×ÒÉÍÅÄËÉ, ÌÏÌÙÄÒÀËÉ ÆÄÝÀÛÉ
ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÀÆÒÄÁÓÀ ÃÀ ÂÒÞÍÏÁÄÁÆÄ... ÀÅÉÙÏÈ ÀÒÀÁÉ ÄÒÉ. ÂÖÛÉÍ,
ÒÏÝÀ ÌÉÓÉ ÓÖËÉ ÀÒ ÈÅËÄÌÃÀ, ÂÒÞÍÏÁÄÁÉ ÊÉ ÉÚÏ ÌÂÆÍÄÁÀÒÄ ÃÀ
ÌÜØÄ×ÀÒÄ, ÉÓ ßÉÍ ÌÉÖÞÙÏÃÀ ÌÓÏ×ËÉÏÓ áÀËáÄÁÓ, ÉÚÏ ÌÏÝÉØÖËÉ
ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓÀ ÃÀ ÓÀÌÚÀÒÏÓÉ. ÛÄÌÃÄÂ, ÒÏÝÀ ÃÀÜËÖÍÂÃÀ ÌÉÓÉ
ÂÒÞÍÏÁÄÁÉ ÃÀ ÛÄßÚÃÀ ÛÄÝÍÏÁÀ ÓÀÊÖÈÀÒÉ „ÌÄ“-ÓÉ, ÛÄßÚÅÉÔÀ
ÛÄÂÒÞÍÄÁÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ (ÓÉÝÏÝáËÉÓÀ) ÃÀ ÀÙÌÏÜÍÃÀ ÊÀÝÏÁÒÉÏÁÉÓ
ØÀÒÀÅÍÉÓ ÊÖÃÛÉ, ÌÞÉÍÀÒÄ, ÒÏÌÄËÉÝ ßÀÒÓÖËÉÓ ÌÏÂÏÍÄÁÄÁÉÈ
ÝáÏÅÒÏÁÓ“ [135, ÂÅ.301-303]. ÀØÅÄ ÂÀÍÌÀÒÔÀÅÓ ÀÛ-ÛÀÁÉ ÈÖ
ÒÀÔÏÌ ÂÀÍÉÝÃÉÓ ÀÙÌÀÅËÏÁÀÓ áÄËÏÅÍÄÁÀ ÒÄÅÏËÖÝÉÄÁÉÓ, ÀÍ ÃÉÃÉ
ÓÀÊÀÝÏÁÒÉÏ ÌÏÅËÄÍÄÁÉÓ ÃÒÏÓ: „...ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ ÃÀ áÄËÏÅÍÄÁÀ
ÞÀËÉÀÍ áÛÉÒÀÃ ÀÚÅÀÅÃÄÁÀ ÒÄÅÏËÖÝÉÉÓÀ ÃÀ ÂÀÃÀÔÒÉÀËÄÁÄÁÉÓ
ÃÒÏÓ, ÝáÄÃÒÄÁÉÓÀ ÃÀ ÓÉÓáËÉÓ ÍÉÀÙÅÒÄÁÓ ÛÏÒÉÓ. Ö×ÒÏ ÌÄÔÉÝ,
áÃÄÁÀ áÏËÌÄ, ÒÏÌ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ ÃÀ áÄËÏÅÍÄÁÀ ÀÌ ÃÒÏÓ áÃÄÁÀ
Ö×ÒÏ ÌÛÅÄÍÉÄÒÉ ÃÀ ÀÒÏÌÀÔÖËÉ, Ö×ÒÏ ÙÒÌÀÃ ÂÀÌÏÀÛÊÀÒÀÅÄÁÓ
ÓÉÝÏÝáËÉÓ (ÝáÏÅÒÄÁÉÓ) ÀÆÒÓ, ÅÉÃÒÄ ÌÛÅÉÃÏÁÉÀÍÏÁÉÓ ÃÒÏÓ.
ÌÄ ÄÓ ÀÒ ÌÄÜÅÄÍÄÁÀ ÖÝÍÀÖÒÀÃ. ÄÓ ÀÒÉÓ ÀÌÁÏáÄÁÖËÉ ÄÒÉÓ ÓÖ-
ËÉÓ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓ ËÏÂÉÊÖÒÉ ÛÄÃÄÂÉ, ÒÀÃÂÀÍÀÝ ÒÄÅÏËÖÝÉÄÁÉ
75
áÃÄÁÀ ÌáÏËÏà ÌÀÛÉÍ, ÒÏÝÀ ÂÖËÄÁÉ Ö×ÒÏ ÓÒÖËÀà ÂÒÞÍÏÁÄÍ ÓÉ-
ÝÏÝáËÄÓ (ÝáÏÅÒÄÁÀÓ), ÃÀÖÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁËÏÁÀÓ ÀßÚÌÏÈÉ, ÂÀÔÀ-
ÝÄÁÀÓ ÖÝÍÏÁÉÈ“ [135, ÂÅ.303].
ÓÔÀÔÉÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ ÀÛ-ÛÀÁÉ ÀÊÄÈÄÁÓ ÃÀÓÊÅÍÀÓ, ÒÏÌ „áÄËÏÅ-
ÍÄÁÉÓ ßÚÀÒÏÀ ÓÖËÉÄÒÉ ßÚÖÒÅÉËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÙÀÂÆÍÄÁÓ ÓÖËÓ ÉÌ
ÌÄÀÌÁÏáÄ ÂÒÞÍÏÁÄÁÛÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ À×ÏÒÉÀØÄÁÄÍ áÀËáÉÓ ÂÖËÄÁÓ.
ÓáÅÀ ÓÉÔÚÅÄÁÉÈ, áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ßÚÀÒÏ ÀÒÉÓ ÙÒÌÀ ÓÖËÉÄÒ ÂÀÌÏ×-
áÉÆËÄÁÀÛÉ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÜÅÄÍ ÅÖßÏÃÄÈ ÓÖËÉÄÒÉ ÂÀÌÏÙÅÉÞÄÁÀ.
ÀÓÄÈÉÀ ÍÀÌÃÅÉËÉ áÄËÏÅÍÄÁÀ. ÌÉÓÈÅÉÓ ÖÊÌÀÒÉÀ ÌáÏËÏà ÂÀÒÓÀÝÌÉ
ÂÖËÉÓ ÂÀÒÄÛÄ. ...ÂÒÞÍÏÁÀÈÀ ÂÀÌÏÙÅÉÞÄÁÀ ÀÒÉÓ ÓÖËÉ ÄÍÄÒÂÉÖËÉ,
ÍÀÚÏ×ÉÄÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ (ÓÉÝÏÝáËÉÓÀ), ÒÏÌÄËÉÝ áÅÄßÓ ÔÀËÀÍÔÄÁÓ
ÃÀ ÀÙÀÍÈÄÁÓ ÍÉàÉÓ ÝÄÝáËÓ“ [ 135, ÂÅ.304].
×ÏÒÌÉÓÀ ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ ÖÒÈÉÄÒÈÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÓ ÓÀÊÉ-
ÈáÛÉ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ ÄÌáÒÏÁÏÃÍÄÍ ×ÏÒÌÉÓÀ ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ
ÄÒÈÉÀÍÏÁÀÓ, ÌÉÀÜÍÃÀÈ, ÒÏÌ ÍÀÌÃÅÉË áÄËÏÅÍÄÁÀÓÈÀÍ ÌÀÛÉÍ
ÂÅÀØÅÓ ÓÀØÌÄ, ÒÏÝÀ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÛÉ ÂÀÒÄÂÀÍÉ ÂÀÌÏÌÓÀáÅÄËÏÁÀ
ÛÄÒßÚÌÖËÉÀ ÙÒÌÀ ÛÉÍÀÀÒÓÈÀÍ. ÀÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ, ãÄÁÒÀÍÉÓÀ ÃÀ
ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÖÐÉÒÀÔÄÓÏÁÀ ÖÍÃÀ ÌÉÄÝÄÓ ÛÉÍÀÀÒÓÓ. ãÄÁÒÀÍÉ ÀÒ
ÈÅËÉÃÀ áÄËÏÅÍÄÁÀà ÊÀÓÉÃÀÛÉ ÓÉÔÚÅÀÈÀ ÈÀÌÀÛÓ ÃÀ ÌÖÓÉÊÀËÏÁÀÓ,
ÀÒÝ ÓÖÒÀÈÉÓ ×ÄÒÀÃÏÅÍÄÁÀÓ ÃÀ ÛÔÒÉáÄÁÓ. ÌÉÓÈÅÉÓ ÄÓ ÂÀÒÄÂÀÍÉ
×ÏÒÌÀ ÉÚÏ ÌáÏËÏÃ. áÄËÏÅÍÄÁÉÓÈÅÉÓ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔÀà ÌÉÀÜÍÃÀ ÉÓ
ÀÆÒÉ, ÉÃÄÀ, ÒÀÓÀÝ ÂÀÃÌÏÓÝÄÌÓ ÊÀÓÉÃÉÓ ÓÉÔÚÅÄÁÉ, ÉÓ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄ,
ÒÀÝ ÉÌÀËÄÁÀ ÓÖÒÀÈÉÓ ×ÄÒÄÁÓÀ ÃÀ ÛÔÒÉáÄÁÓ ÌÉÙÌÀ. ÌÖÔÒÀÍÌÀ
ÐÉÒÃÀÐÉÒ ÂÀÍÀÝáÀÃÀ: „ÊÀÓÉÃÉÓÈÅÉÓ ÀÖÝÉËÄÁÄËÉÀ ÏÒÉ ÒÀÌ:
ÐÉÒÅÄËÉ – ÊÀÓÉÃÉÓ ÄÒÈÉÀÍÏÁÀ (ÀØ ÉÂÉ ÂÖËÉÓáÌÏÁÃÀ ÊÀÓÉÃÉÓ ÄÒÈ
ÈÄÌÀÆÄ ÃÀßÄÒÀÓ – Ì.Ø.), ÌÄÏÒÄ – ÐÉÒÅÄËÏÁÀ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÉÓÀ, ÀÍÖ
ÈÄÌÉÓÀ ÂÀÌÏÈÌÀÓÈÀÍ ÃÀ ×ÏÒÌÀÓÈÀÍ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ“[176, ÂÅ. 254].
ÃÀÀáËÏÄÁÉÈ ÀÌÀÅÄ ÀÆÒÉÓÀ ÉÚÏ ËÉÁÀÍÄËÉ ÄÌÉÂÒÀÍÔÉ ÉËÉÀ ÀÁÖ
ÌÀÃÉ. ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ ÐÉÒÅÄËÀÃÏÁÀÓ ×ÏÒÌÀÓÈÀÍ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ ÌáÀÒÉ
ÃÀÖàÉÒÀ ÀÓÄÅÄ ÓÖÃÀÍÄËÌÀ äÀÌÆÀ ÀË-ÌÀËÉØ ÔÖÍÁÖËÉÌ [47, ÂÅ.39].
ÄÂÅÉÐÔÄËÌÀ ÌÖÓÔÀ×À ËÖÔ×É ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÌáÀÒÉ ÃÀÖàÉÒÀ
×ÏÒÌÉÓÀ ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ ÄÒÈÉÀÍÏÁÀÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÃÀÓÀáÄËÄÁÖËÉ ÐÏÄ-
ÔÄÁÉÓÂÀÍ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÉÈ, ÏÒÉÅÄÓ ÀÁÓÏËÖÔÖÒÀà ÈÀÍÀÁÀÒÉ ÌÍÉÛ-
ÅÍÄËÏÁÀ ÌÉÀÍÉàÀ (Éá. ÓÔÀÔÉÀ „×ÏÒÌÀ ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÉ“[230,Ô.3,
ÂÅ.120])*.
*)
ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÀ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÉÓËÀÌÀÌÃÄËÉ
ÃÀ ÏÌÀÄËÈÀ áÀÍÉÓÀ, ÌÈÀÅÀÒ ÚÖÒÀÃÙÄÁÀÓ ÀØÝÄÅÃÀ ËÄØÓÉÓ
ÂÀÒÄÂÀÍ ÌáÀÒÄÓ, ×ÏÒÌÀÓ – ÒÉÈÌÀÓ, ÓÀÆÏÌÄÁÓ, ÓÉÔÚÅÄÁÓ, ÐÏÄÔÖÒ
ÓÀáÄÄÁÓ.
76
ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ÓÀÄÒÈÏà ÁÒÞÏËÀ ÂÀÌÏÖÝáÀÃÄÓ
ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÀÒÀÁÖËÉ ËÄØÓÉÓ ×ÏÒÌÀÓÀ ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÓ ÃÀ ÃÀÓÀÅËÖÒ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÆÄ ÃÀÚÒÃÍÏÁÉÈ ÝÃÉËÏÁÃÍÄÍ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄ-
ÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÍÀáËÄÁÀÓ. ÄÓ ÌÀÈ ÖÐÉÒÅÄËÄÓ ÌÉÆÍÀà ÌÉÀÜÍÃÀÈ ÃÀ
ÌÀÓÛÉ áÄÃÀÅÃÍÄÍ ÞÅÄËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÍÀáËÄÁÉÓ
ÄÒÈÀÃÄÒÈ ÂÆÀÓ. ÈÖÌÝÀ áÀÆÂÀÓÌÉÈ ÉÌÀÓÀÝ ÀÙÍÉÛÍÀÅÃÍÄÍ, ÒÀÒÉÂ
ÃÉÃÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀ äØÏÍÃÀ ÞÅÄË ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ ÃÀ ÒÀÒÉÂ
ÀÖÝÉËÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÌÉÓÉ ÝÏÃÍÀ. „ÀÒ-ÒÀÁÉÔÀ ÀË-ÊÀËÀÌÉÀÓ“
ßÄÓÃÄÁÀÛÉ ÅÊÉÈáÖËÏÁÈ: „ÜÅÄÍÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÉÈ, ÄÓ ÀáÀËÉ ÓÖËÉ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÜÅÄÍÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ ÀÃÀÈ-ßÄÓÄÁÉÓÀ ÃÀ ÖÞÒÀÏÁÉÓ
ßÒÉÃÀÍ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ, ÓÔÉËÉÓ ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓÊÄÍ
ÖÁÉÞÂÄÁÓ, ÃÙÄÅÀÍÃÄËÉ ÃÙÉÓ ÉÌÄÃÉ ÃÀ áÅÀËÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÉÀ. áÏËÏ
ÓÖËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÝÃÉËÏÁÓ ÌÈÄËÉ ÈÀÅÉÓÉ ÞÀËÉÈ ÌÏÀØÝÉÏÓ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ ÃÀ ÀÒÀÁÖËÉ ÄÍÀ ÞÅÄËÉ ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÉÓ ÔÚÅÄÏÁÀÛÉ
×ÏÒÌÉÓÀ ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ, ÜÅÄÍÉ ÂÀÂÄÁÉÈ ÀÒÉÓ àÉÀ,
ÒÏÌÄËÉÝ áÒÀÅÓ ÜÅÄÍÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓÀ ÃÀ ÄÍÀÓ. ÈÖ
ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÏÁÀÓ ÀÒ ÂÀÅÖßÄÅÈ, ÌÀÛÉÍ ÉÂÉ ÂÀØÒÄÁÀ ÃÀ ÀÒ ÉØÍÄÁÀ
ÌÉÓÈÅÉÓ ÀÒÝ ÀÙÃÂÏÌÀ ÃÀ ÀÒÝ ÂÀÍÀáËÄÁÀ. ÀáÀËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ
ÓÖËÉÓ ÂÀÀØÔÉÅÄÁÀÆÄ ÆÒÖÍÅÀ ÓÒÖËÄÁÉÈÀÝ ÀÒ ÍÉÛ- ÍÀÅÓ ÞÅÄËÈÀÍ
ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÊÀÅÛÉÒÉÓ ÂÀßÚÅÄÔÀÓ, ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÂÀÌÏÜÄÍÉË
ÐÏÄÔÄÁÈÀÍ ÃÀ ÌÏÀÆÒÏÅÍÄÄÁÈÀÍ, ÒÏÌÄËÈÀ ÞÄÂËÄÁÉ ÌÖÃÀÌ
ÃÀÒÜÄÁÀ ÛÈÀÂÏÍÄÁÉÓ ßÚÀÒÏÃ ÌÒÀÅÀËÈÀÈÅÉÓ ÌÏÌÀÅÀËÛÉ. ÌÀÂÒÀÌ
ÌÀÈÃÀÌÉ ÌáÏËÏà ÌÉÁÀÞÅÀ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓÈÅÉÓ ÌÏÌÀÊÅ-
ÃÉÍÄÁËÀÃ ÌÉÂÅÀÜÍÉÀ. ÀÌÉÔÏÌ ÜÅÄÍÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÀÒÓÄÁÏÁÀÆÄ
ÆÒÖÍÅÀ ÂÅÀÉÞÖËÄÁÓ ÖÀÒÅÚÏÈ ÉÓÉÍÉ ÃÀ ÂÄÆÉ ÀÅÉÙÏÈ ÜÅÄÍÉ ÃÙÄ-
ÅÀÍÃÄËÉ ÃÙÉÓ ÓÀàÉÒÏÄÁÉÓÀ ÃÀ áÅÀËÉÓ ÌÏÈáÏÅÍÉËÄÁÄÁÉÓÊÄÍ,
ÒÀÃÂÀÍÀÝ ÜÅÄÍÉ ÃÙÄÅÀÍÃÄËÉ ÃÙÉÓ ÓÀàÉÒÏÄÁÀ ÀÒ ÀÒÉÓ ÜÅÄÍÉ ÂÖÛÉ-
ÍÃÄËÉ ÃÙÉÓ ÓÀàÉÒÏÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÉ“ [ 190, ÂÅ.88-89; 61, ÂÅ.16].
ÌÓÂÀÅÓÉ ÌÏÓÀÆÒÄÁÀ ÂÀÌÏÈØÅÀ ÓÖÃÀÍÄËÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÌÀ
ÌÖäÀÌÌÀà ÀäÌÀà ÌÀäãÖÁÌÀ ÂÀÌÏÊÅËÄÅÀÛÉ „ÓÀÉÈÊÄÍ ÖÍÃÀ ÉÚÏÓ
ÌÉÌÀÒÈÖËÉ ÓÖÃÀÍÛÉ ÉÃÄÖÒÉ ÌÏÞÒÀÏÁÀ?“ ÉÂÉ ÊÀÒÂÀÃ ÉÝÍÏÁÃÀ
ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ, ÉÍÂËÉÓÄËÉ ÐÏÄÔÄÁÉÓ, ÌßÄÒËÄÁÉÓÀ ÃÀ
ÊÒÉÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÛÒÏÌÄÁÓ ÃÀ ÂÀÌÏÈØÅÀÌÃÀ ÐÒÏÂÒÄÓÖË
ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÓ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ßÀÒÓÖËÉÓ, ÀßÌÚÏÓ ÃÀ
ÌÏÌÀÅËÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ, ÓßÏÒ ÐÏÆÉÝÉÀÓ À×ÉØÓÉÒÄÁÃÀ ÒÏÂÏÒÝ
ÀÒÀÁÖËÉ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ, ÉÓÄ ÃÀÓÀÅËÖÒ ÊÖËÔÖÒÀÓÈÀÍ
ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÓ ÓÀÊÉÈáÛÉ. ÌÀÍ ÃÀÓÀáÄËÄÁÖË ÂÀÌÏÊÅËÄÅÀÛÉ
ÀáÀËÉ ÄÒÏÅÍÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÓÀ×ÖÞÅËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÐÒÉÍÝÉÐÄÁÉÓ
ÓÀÊÖÈÀÒÉ áÄÃÅÀ ÜÀÌÏÀÚÀËÉÁÀ. ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÀà ÂÀÍÀÝáÀÃÀ, ÒÏÌ
ÂÀÍÌÀÀáËÄÁËÄÁÉ ÓÒÖËÄÁÉÈ ÀÒ ÖÀÒÚÏ×ÄÍ ßÀÒÓÖËÓÀ ÃÀ ÌÉÓ
ÂÀÅËÄÍÀÓ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄÁÀÆÄ, ÀÒ ÌÏÉÈáÏÅÄÍ ÉÌ ÊÀÅÛÉÒÄÁÉÓ
77
ÂÀßÚÅÄÔÀÓ, ÒÏÌËÉÈÀÝ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉÀ ÄÒÈÌÀÍÄÈÈÀÍ ßÀÒÓÖËÉ
ÃÀ ÀßÌÚÏ. ÌÀÍ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄÄÁÓ ÌÏÖßÏÃÀ ÛÄÄØÌÍÀÈ ÄÒÏÅÍÖËÉ
ÓÖÃÀÍÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÃÀ×ÖÞÍÄÁÖËÉ ÉØÍÄÁÏÃÀ
ÓÀÄÒÈÏ ÀÒÀÁÖËÆÄ. ÉÂÉ ÄÌáÒÏÁÏÃÀ ÉÌ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÛÄØÌÍÀÓ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÈÀÅÉÓ ÈÀÅÛÉ ÂÀÀÄÒÈÉÀÍÄÁÃÀ ÀÒÀÁÖË ÉÓËÀÌÖÒ
ÌÄÌÊÅÉÃÒÄÏÁÀÓ, ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÃÀÍ ÂÀÃÌÏÉÙÄÁÃÀ
ÚÏÅÄËÉÅÄ ÌÉÓÀÙÄÁÓ. ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÄÓ ÀáÀËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ ÖÍÃÀ
ÚÏ×ÉËÉÚÏ áÀËáÈÀÍ ÀáËÏÓ, ÐÀÔÉÅÉ ÄÝÀ ÌÉÓÉ ßÄÓ-ÜÅÄÖËÄÁÄÁÉÓÀ ÃÀ
ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÛÄÄÓßÀÅËÀ ×ÏËÊËÏÒÉ, ÂÀÌÏÄáÀÔÀ áÀËáÉÓ
ÔÊÉÅÉËÉ ÃÀ ÌÉÓßÒÀ×ÄÁÀ [ 22, ÂÅ.116].
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÍÖÀÉÌÄ ÃÀ ÓáÅÄÁÉ,
ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÝÍÏÁÀÌ ÌÉÉÚÅÀÍÀ ÃÀÓÊÅÍÀÌÃÄ, ÒÏÌ
ÓÀàÉÒÏ ÉÚÏ ÓÀ×ÖÞÅËÉÀÍÀà ÂÀÃÀÄÓÉÍãÀÈ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ËÉÔÄ-
ÒÀÔÖÒÉÓ ÌÉÄÒ ÃÀÃÂÄÍÉËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÊÀÍÏÍÄÁÉ. ÍÖÀÉÌÄ
ÀÌÁÏÁÓ: „ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÛÄÌßÄÏÁÉÈ ÌÉÅáÅÃÉÈ, ÒÏÌ ËÄØÓÉÓ ÛÄÃÂÄÍÀ
ÛÄÉÞËÄÁÀ ÙÀÆÀËÉÓ, ÍÀÓÉÁÉÓ, ÌÀÃäÉÓ, äÉãÀÓ, ÅÀÓ×ÉÓ, ÒÉÓÀÀÓ, ×ÀáÒÉÓ
ÂÀÒÄÛÄÝ“ [238, ÂÅ.84].
ÌÖÔÒÀÍÉ 1900 ßÄËÓ ÄÒÈ-ÄÒÈ ÑÖÒÍÀËÛÉ ßÄÒÃÀ: „ÓÒÖ-
ËÄÁÉÈÀÝ ÀÒ ÀÒÉÓ ÀÖÝÉËÄÁÄËÉ ËÄØÓÉÓ ÈáÆÅÉÓ ÜÅÄÍÉ áÄÒáÉ ÉÚÏÓ
ÉÓÄÈÉÅÄ, ÒÏÂÏÒÉÝ äØÏÍÃÀÈ ÀÃÒÄ ÀÒÀÁÄÁÓ. ÉÓ ÃÒÏ, ÒÏÌÄËÛÉÝ
ÀÒÀÁÄÁÉ ÝáÏÅÒÏÁÃÍÄÍ, ÂÀÍÓáÅÀÅÃÄÁÀ ÜÅÄÍÉ ÃÒÏÉÓÂÀÍ. ÌÀÈÉ
áÀÓÉÀÈÉ, ÌÀÈÉ ÌÏÈáÏÅÍÉËÄÁÄÁÉ, ÌÀÈÉ ÝÏÃÍÀ ÀÒ ÀÒÉÓ ÉÓÄÈÉÅÄ,
ÒÏÂÏÒÉÝ ÜÅÄÍÉ. ÀÌÉÔÏÌ ÜÅÄÍÌÀ ÐÏÄÆÉÀÌ ÖÍÃÀ ÀÓÀáÏÓ ÜÅÄÍÉ
ÀÆÒÏÅÍÄÁÉÓÀ ÃÀ ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÓÀáÄ ÃÀ ÀÒÀ ÉÌÀÈÉ, ÈÖÂÉÍà ÂÀÌÏÚÄ-
ÍÄÁÖËÉ ÉØÍÄÓ ÌÀÈÉ ×ÏÒÌÄÁÉ ÃÀ ÌÀÈÉ ÄÍÀ“ [105, ÂÅ.34]. ËÉÁÀÍÄËÉ
ÀÁÖ ÛÀÁÀØÀ ÙÉÀà ÂÀÌÏÃÉÏÃÀ ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÌÏÞÅÄËÄÁÖËÉÓ ßÉÍÀÀÙ-
ÌÃÄÂ, ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÛÄÆÙÖÃÅÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÖÀÒÚÏ×ÃÀ ÚÏÅÄË-
ÂÅÀÒ ÈÄÏÒÉÄÁÓÀ ÃÀ ÌÏÃÄËÄÁÓ. ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË ÓÊÏËÄÁÓ ÉÂÉ ÖßÏ-
ÃÄÁÃÀ ÝÉáÄÄÁÓ, áÏËÏ ÈÄÏÒÉÄÁÓ – ÁÏÒÊÉËÄÁÓ, ÍÀÌÃÅÉËÉ ÛÄÌÏ-
ØÌÄÃÉÓÈÅÉÓ ÂÀÌÏÒÉÝáÀÅÃÀ ÌÉÌÁÀÞÅÄËÏÁÀÓ ÃÀ ÌÏÍÖÒ ÂÀÌÏÅ-
ËÉÍÄÁÀÓ. ÌÀÓ ÄÒÈÀÃÄÒÈ ÌÉÓÀÁÀÞ ÏÁÉÄØÔÀÃ ÁÖÍÄÁÀ ÌÉÀÜÍÃÀ [ 198,
ÂÅ.186].
ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ÃÉÃÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀ ÌÉÀÍÉàÄÓ ËÄØÓÉÓ
ÌÖÓÉÊÀËÖÒÏÁÀÓ. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓÈÅÉÓ ÐÏÄÆÉÀ „ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀÃ
ÀÒÉÓ ÌÖÓÉÊÀËÖÒÉ ÌÄËÏÃÉÀ. ÀÌÉÓ ÛÄÌÃÄ ÌÏÃÉÓ ÀÙßÄÒÉÓ ÓÉ-
ËÀÌÀÆÄ ÃÀ ÂÀÌÏÓÀáÅÉÓ ÀÅÊÀÒÂÉÀÍÏÁÀ, ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÓ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÀ,
ÀÒÓÄÁÏÁÉÓ ÓÀÉÃÖÌËÏÄÁÀÈÀ ßÅÃÏÌÀ, ÀÍÀËÉÆÉ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÓÖËÉ-
ÓÀ“[230, Ô.3, ÂÅ.123]. ÌÀÓ ÌÖÓÉÊÀËÖÒÏÁÀ ÌÉÀÜÍÃÀ ÞÉÒÉÈÀÃ ÂÀÍ-
ÌÀÓáÅÀÅÄÁÄË ÍÉÛÍÀà ÐÏÄÆÉÉÓÀ ×ÉËÏÓÏ×ÉÉÓÀÂÀÍ. ÌÖÔÒÀÍÌÀ ÚÖ-
ÒÀÃÙÄÁÀ ÂÀÀÌÀáÅÉËÀ ÒÉÈÌÉÓÀ ÃÀ ÒÉÔÌÉÓ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀÆÄ ËÄØÓÉ-
ÓÈÅÉÓ.
78
ÓÉÀáËÄÓ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÃÀ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÃÀÌÏÊÉÃÄ-
ÁÖËÄÁÀ ÈÄÌÉÓ, ÒÉÈÌÉÓ ÃÀ ÓÀËÄØÓÏ ÓÔÒÉØÏÍÉÓ – ÁÄÉÈÉÓ ÌÉÌÀÒÈ.
ÌÀÈ ÌÏÉÈáÏÅÄÓ ËÄØÓÉÓ ÃÀßÄÒÀ, ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÌÉÓÉ ÓÉÃÉÃÉÓÀ, ÄÒÈ
ÈÄÌÀÆÄ. ÐÀÒÀËÄËÖÒÀà ÖÀÒÚÅÄÓ ËÄØÓÉÓ ÄÒÈÉ ÒÉÈÌÉÈ ÃÀßÄÒÉÓ
ÀÖÝÉËÄÁËÏÁÀ. ÀÓÄÅÄ ÀÖÝÉËÄÁËÀÃ ÌÉÀÜÍÃÀÈ ÁÄÉÈÄÁÓ ÛÏÒÉÓ
ÀÆÒÏÁÒÉÅÀà ÌàÉÃÒÏ ÊÀÅÛÉÒÉ. ÒÏÂÏÒÝ ÝÍÏÁÉËÉÀ, ÊËÀÓÉÊÖÒÉ
ÀÒÀÁÖËÉ ÊÀÓÉÃÀ ÉÚÏ ÌÒÀÅÀËÈÄÌÉÀÍÉ, ÉßÄÒÄÁÏÃÀ ÄÒÈÉ ÒÉÈÌÉÈÀ
ÃÀ ÓÀÆÏÌÉÈ, ÈÉÈÄÖËÉ ÁÄÉÈÉ ÈÉÈØÌÉÓ ÃÀÓÒÖËÄÁÖË ÀÆÒÓ
ÂÀÃÌÏÓÝÄÌÃÀ, ÀÒ ÉÚÏ ÄÒÈÌÀÍÄÈÈÀÍ ÀÆÒÏÁÒÉÅÀÃ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ.
ÌÖÔÒÀÍÌÀ ÐÉÒÅÄËÌÀ ÉßÚÏ ËÄØÓÄÁÉÓ ßÄÒÀ ÄÒÈ ÈÄÌÀÆÄ, ÐÉÒÅÄËÌÀ
ÌÉÀØÝÉÀ ÚÖÒÀÃÙÄÁÀ ËÄØÓÉÓ ÀÆÒÏÁÒÉÅ ÌÈËÉÀÍÏÁÀÓ ÃÀ áÏÒÝÉ
ÛÄÀÓáÀ ÌÀÓ ÈÀÅÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ. ÌÀÍ ÃÀÓÀáÄËÄÁÖËÉ ÃÉÅÀÍÉÓ
ßÉÍÀÓÉÔÚÅÀÏÁÀÛÉ ÂÀÒÊÅÄÅÉÈ ÈØÅÀ: „...ÀÌÉÓ ÌÈØÌÄËÉ ( ÌÖÔÒÀÍÉ –
Ì.Ø.) ÚÖÒÀÃÙÄÁÀÓ ÀØÝÄÅÓ ÁÄÉÈÄÁÉÓ ÓÉËÀÌÀÆÄÓ, ÀÙÄÁÖËÓ ÒÏÂÏÒÝ
ÝÀËÊÄ, ÉÓÄ ÓáÅÀ ÁÄÉÈÄÁÉÓ ÂÀÒÄÌÏÝÅÀÛÉ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÉÌÀÓÀÝ, ÈÖ
ÒÏÂÏÒ ÄÂÖÄÁÀ ÉÂÉ ÌÈÄËÉ ËÄØÓÉÓ ÓÔÒÖØÔÖÒÀÓ. ÉÂÉ ÚÖÒÀÃÙÄÁÀÓ
ÀØÝÄÅÓ ÊÀÓÉÃÀÛÉ ÁÄÉÈÄÁÉÓ ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÀÓ, ÄÒÈÌÀÍÄÈÛÉ ÌÉÓÉ
ÌÏÔÉÅÄÁÉÓ ÛÄÒßÚÌÀÓÀ ÃÀ ÌÀÈÉ ÈÀÍáÌÏÁÉÓ äÀÒÌÏÍÉÖËÏÁÀÓ, ßÀÒ-
ÌÏÓÀáÅÉÓ ÏÒÉÂÉÍÀËÏÁÀÓ, ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ ÀÒÀÜÅÄÖËÄÁÒÉÅÏÁÀÓ, ÓÉÍÀÌ-
ÃÅÉËÄÓÈÀÍ (àÄÛÌÀÒÉÔÄÁÀÓÈÀÍ) ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÓ, ÈÀÅÉÓÖ×ÀËÉ
ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÀÒÄÊÅËÀÓ ÃÀ ÀÙßÄÒÉÓ ÓÉÆÖÓÔÄÓ“ [223, Ô.1, ÂÅ.9].
Å×ÉØÒÏÁÈ, ÁÄÅÒÉÓ ÌÈØÌÄËÉ ÓÉÔÚÅÄÁÉÀ. „ÃÉÅÀÍÉÓ“ ßÄÅÒÉ ÄÂ-
ÅÉÐÔÄËÉ ÀÁÀÓ ÌÀäÌÖà ÀË-ÀÊÊÀÃÉ ÊÉ ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÉÔÚÅÉÓ: „ÊÀÓÉÃÀ
ÀÒ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÁÄÉÈÄÁÉÓ ÉÓÄÈ ÍÀÊÒÄÁÓ, ÒÏÌÄËÛÉÝ ÄÒÈÉ ÁÄÉÈÉ
ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁÄËÉÀ ßÉÍÀ ÁÄÉÈÉÓÂÀÍ. ÉÂÉ (ÊÀÓÉÃÀ – Ì.Ø.) ÏÒÂÀÍÖËÉ
ÄÒÈÉÀÍÏÁÀÀ ÁÄÉÈÄÁÉÓÀ. ÌÀÓÛÉ ÚÏÅÄËÉ ÁÄÉÈÉ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ
ÖÍÃÀ ÉÚÏÓ ßÉÍÌÃÂÏÌ ÁÄÉÈÈÀÍ ÃÀ ÉÌÀÈÈÀÍÀÝ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÌÀÓ
ÌÏÓÃÄÅÓ... ÊÀÓÉÃÉÓ ÀÂÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÉ áÄÒáÉ ÐÀÓÖáÏÁÓ ÂÀÍÀÈËÄÁÖËÉ
ÃÀ ÒÈÖËÉ ÀÃÀÌÉÀÍÖÒÉ ÓÖËÉÓ ÌÏÈáÏÅÍÄÁÓ, ÒÏÌÄËÉÝ (ÓÖËÉ –
Ì.Ø.) ÖÚÖÒÄÁÓ ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÃÀ ÀÌÜÍÄÅÓ ÉÓÄÈ ÓÀÂÍÄÁÓ, ÒÏÌÄËÈÀ
ÛÄÌÜÍÄÅÀ ÀÒ ÞÀËÖÞÓ ÂÀÖÀÆÒÄÁÄË ÌÆÄÒÀÓ“[105,ÂÅ.34-35]. ÓÀÅÓÄÁÉÈ
ÌÓÂÀÅÓÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ äØÏÍÃÀ ÈÄÌÉÓ, ÒÉÈÌÉÓ, ÓÀËÄØÓÏ
ÓÔÒÉØÏÍÉÓ ÌÉÌÀÒÈ ÃÀ, ÓÀÄÒÈÏÃ, ×ÏÒÌÉÓÀ ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ
ÖÒÈÉÄÒÈÌÉÌÀÒÈÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ „ÃÉÅÀÍÉÓ“ ÌÄÓÀÌÄ ßÄÅÒÓ ÉÁÒÀäÉÌ
ÀË-ÌÀÆÉÍÉÓ [227, ÂÅ.38-39].
ÌÖÔÒÀÍÓ ÄÊÖÈÅÍÉÓ ÐÉÒÅÄËÏÁÀ ÊÀÓÉÃÉÓ ÄÒÈÉÀÍÉ ÒÉÈÌÉÓ
ÖÀÒÚÏ×ÀÛÉ. ÉÂÉ ÌÉÅÉÃÀ ÃÀÓÊÅÍÀÌÃÄ, ÒÏÌ ÄÒÈÉ ÒÉÈÌÉÈ ÃÉÃÉ
ÌÏÝÖËÏÁÉÓ ËÄØÓÉÓ ßÄÒÀ áÄËÓ ÖÛËÉÓ ÀáÀËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÂÀÍÅÉ-
ÈÀÒÄÁÀÓ, áÄËÓ ÖÛËÉÓ ÄÒÈÉÀÍÉ ÀÆÒÉÓ ÂÀÌÏáÀÔÅÀÓ ÃÀ ËÄØÓÓ
ÀÞËÄÅÓ Ö×ÒÏ áÄËÏÅÍÖÒ ÓÀáÄÓ. ÌÀÍ ÈÀÅÉÓ ÃÉÃÉ ÌÏÝÖËÏÁÉÓ
ÊÀÓÉÃÀÓ „ÍÄÒÏÍÉ“ ßÀÒÖÌÞÙÅÀÒÀ ßÉÍÀÓÉÔÚÅÀÏÁÀ, ÓÀÃÀÝ ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ:
79
„ÝÍÏÁÉËÉÀ, ÒÏÌ ÃÙÄÅÀÍÃËÀÌÃÄ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÀ ÀÒ ÉÝÍÏÁÃÀ ÄÒÈ
ÈÄÌÀÆÄ ÃÀßÄÒÉË ÀÓÄÈ ÃÉà ËÄØÓÄÁÓ. ÄÓ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄÏÁÃÀ
ÄÒÈÉÀÍÉ ÒÉÈÌÉÓ ÃÀÝÅÉÓ ÀÖÝÉËÄÁËÏÁÉÃÀÍ, ÒÀÝ ÉÚÏ ÃÀ ÒÜÄÁÀ
ÀÌÑÀÌÀÃÀÝ áÄËÉÓÛÄÌÛËÄËÀà ÌÓÂÀÅÓÉ ÝÃÄÁÉÓ ÂÆÀÆÄ. ÅÉÙÄÁÃÉ ÒÀ
ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔ ÞÀËÉÓáÌÄÅÀÓ, ÌÉÆÍÀà ÅÉÓÀáÀÅÃÉ ÂÀÌÏÌÄÅËÉÍÀ ÐÏÄÔÉÓ
ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÄÁÉÓ ÆÙÅÀÒÉ ÄÒÈ ÈÄÌÀÆÄ ÃÀ ÄÒÈÉ ÒÉÈÌÉÈ ÂÒÞÄËÉ
ÊÀÓÉÃÉÓ ÛÄÃÂÄÍÉÓÀÓ, ÒÀÈÀ ÜÄÌÓ ÂÀÌÏÝÃÉËÄÁÀÛÉ ÖÛÏÒÄÓÉ
ÆÙÅÒÉÓÈÅÉÓ ÌÉÌÄÙßÉÀ. ÅÉÌÄÃÏÅÍÄÁÃÉ ÀÌÉÈ ÌÄÜÅÄÍÄÁÉÍÀ ÈÀ-
ÍÀÌÏÞÌÄÄÁÉÓÈÅÉÓ ÌÉäÚÏËÏÃÍÄÍ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ áÄÒáÄÁÓ, ÒÀÈÀ
ÂÀÓßÏÒÄÁÏÃÍÄÍ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ áÀËáÄÁÓ ÉÌÀÛÉ, ÒÀÓÀÝ ÌÀÈ ÌÉÀÙßÉÄÓ
ÐÏÄÆÉÉÓÀ ÃÀ ÌàÄÒÌÄÔÚÅÄËÄÁÉÓ Ó×ÄÒÏÛÉ. ÌÄ ÌÓÖÒÃÀ ÌÄÅËÏ ÜÄÌÉ
ÀáÀËÉ ÂÆÉÈ, ÃÀÌÄÌÔÊÉÝÄÁÉÍÀ ÒÀÌÃÄÍÀà ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉÀ ÄÓ. ÌÉÅ-
ÌÀÒÈÄ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ áÄÒáÄÁÓ ÉÌÉÔÏÌ ÊÉ ÀÒÀ, ÒÏÌ ÀÒ ÛÄÌÉÞËÉÀ
ÄÒÈÉ ÒÉÈÌÉÓ ÃÀÝÅÉÈ ÛÄÅØÌÍÀ ÊÀÓÉÃÄÁÉ, ÀÒÀÌÄÃ ÉÌÉÔÏÌ, ÒÏÌ
ÌÓÖÒÓ ÌÉÅÚÅÄ ËÄØÓÄÁÉÓ ÈáÆÅÉÓ ÓáÅÀ ÓÀáÄÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÖáÓÍÉÓ
ÐÏÄÔÄÁÓ ÚÅÄËÀÆÄ ÅÒÝÄË äÏÒÉÆÏÍÔÓ, áÄËÓ ÖßÚÏÁÓ ÖÌÀÙËÄÓÉ
ÌÉÆÍÄÁÉÓ ÌÉÙßÄÅÀÓ, ÖÁÒÖÍÄÁÓ ÄÍÀÓ ÓÉÝÏÝáËÄÓ ÃÀ ÞÀËÀÓ ÃÀ áÃÄÁÀ
ÖÌÈÀÅÒÄÓÉ ×ÀØÔÏÒÉ ÄÒÉÓ ÐÒÏÂÒÄÓÛÉ“ [105, ÂÅ.35-36]. ÌÀÒÈÀËÉÀ
ÌÖÔÒÀÍÉ ÂÀÌÏÅÉÃÀ ÌÏÍÏÒÉÌÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÌÀÂÒÀÌ ÐÒÀØÔÉÊÖËÀÃ
ÚÏÅÄËÈÅÉÓ ÅÄÒ ÀáÏÒÝÉÄËÄÁÃÀ ÈÀÅÉÓ ÜÀÍÀ×ÉØÒÓ. ÀÌÉÔÏÌ ÀÒÉÓ,
ÒÏÌ ÌÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÂÅáÅÃÄÁÀ ÒÏÂÏÒÝ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÒÉÈÌÉÓ
ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÀ ÄÒÈ ËÄØÓÛÉ, ÉÓÄ ÄÒÈ ÒÉÈÌÆÄ ÃÀßÄÒÉËÄÁÉÝ. ÒÀÝ
ÛÄÄáÄÁÀ ËÄØÓÉÓ ÄÒÈÈÄÌÉÀÍÏÁÀÓ ÃÀ ÁÄÉÈÄÁÉÓ ÀÆÒÏÁÒÉÅ ÊÀÅÛÉÒÓ
ÄÒÈÌÀÍÄÈÈÀÍ, ÌÀÍ ßÀÒÌÀÔÄÁÉÈ ÂÀÀÒÈÅÀ ÈÀÅÉ.
ÍÀÈØÅÀÌÓ ÃÀÅÖÌÀÔÄÁÈ ÉÌÀÓ, ÒÏÌ ÌÀÒÈÀËÉÀ ÀÒÀÁÖËÉ ÒÏ-
ÌÀÍÔÉÆÌÉ, ÄÅÒÏÐÖËÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÉÚÏ ÒÄÀØÝÉÀ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ
ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÃÀÖÐÉÒÉÓÐÉÒÃÀ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ
ÐÏÄÆÉÉÓ ×ÏÒÌÄÁÓÀ ÃÀ ÈÄÌÄÁÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÉÂÉ ÃÉÃáÀÍÓ, ÈÉÈØÌÉÓ
ÐÉÒÅÄË ÌÓÏ×ËÉÏ ÏÌÀÌÀÃÄ ÅÄÒ ÂÀÈÀÅÉÓÖ×ËÃÀ ÌÈËÉÀÍÀÃ
ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÓÀÂÀÍ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ×ÏÒÌÉÓ
ÌáÒÉÅ. ÌÉÓÂÀÍ ÓÒÖËÉ ÂÀÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÌÏáÃÀ –
ÐÉÒÅÄË ÃÀ ÌÄÏÒÄ ÌÓÏ×ËÉÏ ÏÌÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÐÄÒÉÏÃÛÉ [177,
ÂÅ.106].
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓÈÅÉÓ ÀÓÄÅÄ ÖÃÀÅÏ ÉÚÏ ÉÓ, ÒÏÌ áÄ-
ËÏÅÍÄÁÀ ÆÏÂÀÃÓÀÊÀÝÏÁÒÉÏ ÌÉÆÍÄÁÓ ÄÌÓÀáÖÒÄÁÀ. ÉÓÉÍÉ ÀÌÔÊÉÝÄÁ-
ÃÍÄÍ, ÒÏÌ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ÍÀÌÃÅÉËÉ ÞÄÂËÉ ÝÃÄÁÀ ÄÒÏÅÍÖË
×ÀÒÂËÄÁÓ ÃÀ ÚÅÄËÀ ÄÒÉÓ ÓÀÊÖÈÒÄÁÀ áÃÄÁÀ. ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÀÌÉÓÀ,
ÌÀÈÈÅÉÓ ÀÛÊÀÒÀ ÉÚÏ, ÒÏÌ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ÄÓÀ ÈÖ ÉÓ ÍÉÌÖÛÉ
ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀà ÄÒÏÅÍÖËÉ áÀÓÉÀÈÉÓÀÀ, ÄÒÏÅÍÖË ÍÉÀÃÀÂÆÄ ÀÙ-
ÌÏÝÄÍÃÄÁÀ ÃÀ ÅÉÈÀÒÃÄÁÀ. ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ ÉÓÉÍÉ ÌÀÓ ÌàÉÃÒÏÃ
ÀÊÀÅÛÉÒÄÁÃÍÄÍ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ÝÍÏÁÉÄÒÄÁÉÓ ÓáÅÀ ×ÏÒÌÄÁÈÀÍ.
80
ãÄÁÒÀÍÉ ßÄÒÃÀ: „...áÄËÏÅÍÄÁÀ ÂÀÍÖÚÒÄËÀÃÀÀ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ
ÀÃÀÈ-ßÄÓÄÁÈÀÍ, ÌÏÃÀÓÈÀÍ, ÒÄËÉÂÉÖÒ ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ
ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÈÀÍ, Ö×ÒÏ ÌÄÔÉÝ – ÜÅÄÍÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ
ÚÏÅÄË ÂÀÌÏÅËÉÍÄÁÀÓÈÀÍ“ [28, ÂÅ.213] (ÐÉÄÓÀ „ÓÖËÁÀÍÉ“).
ÀÌÉÔÏÌ ÌÀÈÈÅÉÓ ÓÀÅÓÄÁÉÈ ÌÉÓÀÙÄÁÉ ÉÚÏ äÄÂÄËÉÓ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉ,
ÒÏÌÄËÛÉÝ ÉÓ áÄËÏÅÍÄÁÀÓ ÂÀÍÉáÉËÀÅÃÀ ÃÉÀËÄØÔÉÊÖÒÉ ÃÀ
ÉÓÔÏÒÉÖËÉ ÈÅÀËÈÀáÄÃÅÉÈ, áÓÍÉÃÀ ÌÉÓ ÄÅÏËÖÝÉÀÓ ÉÓÔÏÒÉÉÓ
ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÈ, ÉÌ ÝÅËÉËÄÁÄÁÉÈ, ÒÀÝ áÃÄÁÀ ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ, ÃÀ áÀÆÓ
ÖÓÅÀÌÃÀ ÌÉÓ ÄÒÏÅÍÖË áÀÓÉÀÈÓ: „...ÚÏÅÄËÉ ÌáÀÔÅÒÖËÉ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉ ÄÊÖÈÅÍÉÓ ÈÀÅÉÓ ÃÒÏÓ, ÈÀÅÉÓ áÀËáÓ, ÈÀÅÉÓ ÂÀÒÄÌÏÓ
ÃÀ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÉÀ ÌÉÓ ÈÀÅÉÓÄÁÖÒÄÁÄÁÆÄ, ÉÓÔÏÒÉÖË ÃÀ ÓáÅÀ
ßÀÒÌÏÃÂÄÍÄÁÓÀ ÃÀ ÌÉÆÍÄÁÆÄ“ [45, ÂÅ. 3]. ÀÓÄÅÄ ÉÓÔÏÒÉÖËÉ
ÈÅÀËÈÀáÄÃÅÉÈ ÖÚÖÒÄÁÃÍÄÍ áÄËÏÅÍÄÁÀÓ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÝ,
ÀÙÉÀÒÄÁÃÍÄÍ ÌÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÓ. ÌÖÔÒÀÍÉ ßÄÒÃÀ: „ÌÉÍÃÀ ÜÅÄÍÉ
ÐÏÄÆÉÀ ÉÚÏÓ ÓÀÒÊÄ ÜÅÄÍÉ ÃÒÏÉÓÀ... ÌÉÍÃÀ ÉÓÄÅÄ, ÒÏÂÏÒÝ
ÉÝÅËÄÁÀ ÀÌØÅÄÚÍÀÃ ÚÏÅÄËÉÅÄ, ÉÝÅËÄÁÏÃÄÓ ÜÅÄÍÉ ÐÏÄÆÉÀ. ÀÌÀÅÄ
ÃÒÏÓ ÃÀÒÜÄÓ ÀÙÌÏÓÀÅËÖÒÉ, ÃÀÒÜÄÓ ÀÒÀÁÖËÉ, ÃÀÒÜÄÓ
ÄÂÅÉÐÔÖÒÉ...“ [176, ÂÅ.253]. ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÈ ÌÉÄÒ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ
ÄÒÏÅÍÖËÏÁÉÓ ÀÙÉÀÒÄÁÀ ÓÒÖËÉÀÃÀÝ ÀÒ ÍÉÛÍÀÅÃÀ ÌÉÓ ÊÀÒÜÀ-
ÊÄÔÉËÏÁÀÓ, ÉÆÏËÀÝÉÀÓ ÓáÅÀ ÄÒÄÁÉÓ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÓÀÂÀÍ.
ãÄÁÒÀÍÉ ÂÀÌÏÅÉÃÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÊÀÒÜÀÊÄÔÉËÏÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ,
ÀÖÝÉËÄÁËÀà ÌÉÉÜÍÉÀ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÌàÉÃÒÏ ÊÀÅÛÉÒÉ
ÓáÅÀ ÄÒÄÁÉÓ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÃÀÓÀÅËÄÈ ÄÅÒÏÐÉÓ, ÀÂÒÄÈÅÄ Ö×ÒÏ
ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÄÒÄÁÉÓ ÌßÄÒËÏÁÀÓÈÀÍ (Éá. ÐÉÄÓÀ „ÓÖËÁÀÍÉ“).
ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ, ÄÅÒÏÐÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅ-
ÓÀÃ, ÐÉÒÅÄË ÀÃÂÉËÆÄ ÃÀÀÚÄÍÄÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ, ÐÉÒÏÅÍÄÁÉÓ ÈÀÅÉÓÖ-
×ËÄÁÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÀ. ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ÈÀÅÉÓÖ-
×ËÄÁÉÓ ÃÀÌÝÅÄËÄÁÉ ÉÚÅÍÄÍ, ÓßÀÌÃÀÈ, ÒÏÌ ÈÀÅÉÓÖ×ÀË, ÃÀÌÏÖ-
ÊÉÃÄÁÄË áÄËÏÅÍÄÁÀÓ ÂÀÍÀáÏÒÝÉÄËÄÁÓ ÌáÏËÏà ÈÀÅÉÓÖ×ÀËÉ,
ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁÄËÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉ, ÌÉÀÜÍÃÀÈ, ÒÏÌ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉÀ áÄËÏÅ-
ÍÄÁÉÓ ÛÄÆÙÖÃÅÀ ÂÀÒÄÂÀÍÉ ×ÉÆÉÊÖÒÉ ÞÀËÄÁÉÈ, ÒÏÌ ÉÓ ÀÒ ÄØÅÄÌ-
ÃÄÁÀÒÄÁÀ ÓÉÌÃÉÃÒÄÓ, ÞÀËÀÖ×ËÄÁÀÓ, ÀÒ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÂÀÌÏ-
ÒÜÄÍÉÓÀ ÃÀ ÂÀÌÃÉÃÒÄÁÉÓ ßÚÀÒÏÓ (Éá. ãÄÁÒÀÍÉ, ÀÁÖ ÌÀÃÉ, ÀÛ-ÛÀÁÉ).
ÉÓÉÍÉ ÈÅËÉÃÍÄÍ, ÒÏÌ ÌáÏËÏà ÈÀÅÉÓÖ×ÀËÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÉÄÒ
ÛÄØÌÍÉË ÞÄÂËÓ ÛÄÖÞËÉÀ ÂÀÖÞËÏÓ ÃÒÏÈÀ ÓÅËÀÓ ÃÀ ÉÚÏÓ
ÌÀÒÀÃÉÖËÉ. ÉËÉÀ ÀÁÖ ÌÀÃÉ ËÄØÓÛÉ „ÐÏÄÔÉ ÃÀ ÔÉÒÀÍÉ ÌÄ×Ä“
ÂÅÀÒßÌÖÍÄÁÓ, ÒÏÌ ÀÌ ØÅÄÚÍÀà ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ ßÀÒÌÀÅÀËÉÀ, ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ
ÝáÏÅÒÄÁÀ ÆÙÅÀÒÃÄÁÖËÉÀ, ÖÓÀÆÙÅÒÏ ÃÀ ÌÀÒÀÃÉÖËÉ ÌáÏËÏÃ
áÄËÏÅÀÍÉÓ ÓÀáÄËÉ ÃÀ ÌÉÓÉ ÖÊÅÃÀÅÉ ØÌÍÉËÄÁÀÀ:
„ÖßÚÅÄÔËÉÅ ÌÉÚÅÍÄÍ ÄÒÈÖÒÈÓ ÓÀÖÊÖÍÄÍÉ.
ÈÀÏÁÀ ÌÉÃÉÓ, ÈÀÏÁÀ ÌÏÃÉÓ.
81
....
ÂÀÀÍÀÃÂÖÒÀ ÊÄÈÉËÛÏÁÉËÉ ÃÀ ÖÊÄÈÖÒÉÝ,
ßÀÒÉÔÀÝÀ ÖÁÄÃÖÒÉÝ ÃÀ ÁÄÃÍÉÄÒÉÝ,
ÃÀ ÉÓÉÝ, ÅÉÓÉ ÂÖËÉÝ ÂÀÀËáÏ ÓÉÚÅÀÒÖËÌÀ,
ÃÀ ÉÓÉÝ, ÅÉÓÉ ÂÖËÉÝ ÛÄàÀÌÀ ÛÖÒÌÀ,
ÛÈÀÍÈØÀ ÖÈÅÀËÀÅ ÌÄ×ÄÈÀ ÓÀáÄËÄÁÉ,
ÈÉÈØÏÓ ÀÒÝ ÀÒÓÄÁÖËÀÍ ÃÄÃÀÌÉßÀÆÄ.
ÃÀ ÌáÏËÏà ÌÏÊËÖËÉ ÐÏÄÔÉÓ
ÓÉÔÚÅÄÁÉ ÃÀÒÜÀ ÓÀÌÀÒÀÃÉÓÏÃ...“ [156, ÂÅ.12].
82
ÉáÄÃÄÁÀ, ÌÖÃÀÌ ßÉÍ ÖÓßÒÄÁÓ ÌÏÅËÄÍÄÁÓ... ÀÌÉÔÏÌ ÌÀÈ áÄËÏÅÀÍÓ
ÀÌÏÝÀÍÀà ÃÀÖÓÀáÄÓ ÒÄÀËÖÒ ÌÏÅËÄÍÀÈÀ ÀÓÀáÅÀ, ÌÀÒÈËÉÓ ÈØÌÀ,
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÔÒÉÀËÉ, ÊÅËÄÅÀ ÂÀÒÄÌÏÓÉ, áÄËÉÓ ÛÄßÚÏÁÀ ÀÅÉÓÀ
ÃÀ ÊÀÒÂÉÓ ÂÀÒÜÄÅÀÛÉ, ÓÀÌÓÀáÖÒÉ ÓÉÊÄÈÉÓÀ ÃÀ ÁÒÞÏËÀ
ÁÏÒÏÔÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ.
ÌÀÒÈÀËÉÀ, ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ àÄÛÌÀÒÉÔÉ áÄËÏÅÍÄÁÉÓÈÅÉÓ
ÉÁÒÞÏÃÍÄÍ ÃÀ áÄËÏÅÀÍÉÓÂÀÍ ÚÏÅÄËÃÙÉÖÒ ßÅÒÉËÌÀÍÄÁÆÄ ÌÀÙËÀ
ÃÂÏÌÀÓ ÌÏÉÈáÏÅÃÍÄÍ, ÌÀÂÒÀÌ ÉÌÀÓÀÝ áÄÃÀÅÃÍÄÍ, ÒÏÌ ÀÙ-
ÌÏÓÀÅËÄÈÛÉ, ÊÏÍÊÒÄÔÖËÀÃ ÀÒÀÁÖË ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ, ÀÒ ÉÚÏ ÉÃÄÀ-
ËÖÒÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ, ÒÏÌ ÞÀËÉÀÍ ÁÄÅÒÉ ÀØ ÍÀÌÃÅÉË áÄËÏÅÍÄ-
ÁÀÓÀ ÃÀ áÄËÏÅÀÍÉÓ ÓÀáÄËÆÄ ÌÀÙËÀ ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒ ÊÄÈÉËÃÙÄÏÁÀÓ
ÀÚÄÍÄÁÃÀ. ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ÌÏÖßÏÃÄÓ ÐÏÄÔÄÁÓ ÃÀÄÞËÉÀÈ
ÂÀÌÏÒÜÄÍÀ ÃÀ ÐÉÒÀÃÖËÉ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉ, ÐÀÔÉÅÉ ÄÝÀÈ ÓÀÊÖÈÀÒÉ
ÙÉÒÓÄÁÄÁÉÓÈÅÉÓ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÀÁÀÓ ÌÀäÌÖà ÀË-ÀÊÊÀÃÉÓ ÖÀÒ-
ÚÏ×ÉÈÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÀäÌÀà ÛÀÅÊÉÓ ÐÏÄÆÉÉÓÀÃÌÉ, ÂÀÒÃÀ
ÉÌÉÓÀ, ÒÏÌ ÉÓ ÉÚÏ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ËÄØÓÉÓ ÌÉÌÃÄÅÀÒÉ, ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÀ
ÉÌÀÍÀÝ, ÒÏÌ ÛÀÅÊÉ ÃÀÀáËÏÄÁÖËÉ ÉÚÏ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÌÌÀÒÈÅÄËÈÀÍ –
ÀÁÀÓ II-ÈÀÍ ÃÀ ÁÄÅÒ ÌÉÓ ËÄØÓÓ ÊÀÒÉÓ ÐÏÄÔÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀ-
áÀÓÉÀÈÄÁËÀà ÌÉÉÜÍÄÅÃÀ. ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ ÌÉÓÉ ÐÏÄÆÉÀ
ÂÀÌÏÒÜÄÍÉÓ ÌÉÆÍÉÈ ÃÀßÄÒÉË ÓÀáÏÔÁÏ ËÄØÓÄÁÉÓ ÂÅÄÒÃÉÈ
ÃÀÀÚÄÍÀ. ÀÁÖ ÌÀÀÃÉÌ ËÄØÓÛÉ „ÙÀÒÉÁÉ“ [155, ÂÅ. 213-214] ÃÀÂÌÏ
ÐÏÄÔÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÌÀÝ ÐÏÄÆÉÀ ÂÀÉáÀÃÄÓ ÂÀÌÃÉÃÒÄÁÉÓ ÖÌÈÀÅÒÄÓ
ßÚÀÒÏÃ.
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ ÌÏÉÈáÏÅÃÍÄÍ ÛÄÌÏØÌÄÃÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ
ÌÉÌÀÒÈ ÌÄÔÉ ÚÖÒÀÃÙÄÁÉÓ ÂÀÌÏÜÄÍÀÓ, ÒÏÌ ÉÓÉÍÉ ÓÉÝÏÝáËÄÛÉ
ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄÈÀÈÅÉÓ ÖÝáÏ ÃÀ ÖÝÍÏÁÉ ÀÒ ÉÚÅÍÄÍ, ÌáÏËÏÃ
ÓÉÊÅÃÉËÉ ÀÒ ÖÊÅÃÀÅÚÏ×ÃÄÓ ÌÀÈ ÓÀáÄËÓ. ÓÉÝÏÝáËÄÛÉÅÄ ÖÍÃÀ
ÌÉÄÂÏÓ ÌÀÈ ÓÀÆÙÀÖÒÉ ÌÞÉÌÄ, ÌÀÂÒÀÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÈÅÉÓ ÌÄÔÀÃ
ÓÀàÉÒÏ ÓÀØÌÉÓ ÂÀÌÏ.
ÓÀÚÖÒÀÃÙÄÁÏÀ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉ ÓÀËÉ-
ÔÄÒÀÔÖÒÏ ÀÒÀÁÖËÉ ÄÍÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÛÉ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ÃÀ áÄËÏ-
ÅÀÍÉÓ (ÐÏÄÔÉÓ) ÒÏËÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ. ãÄÁÒÀÍÉÓ, ÌÖÔÒÀÍÉÓ, ÀÂÒÄÈÅÄ
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ÛÄØÌÍÉËÉ ÈÀÅÉÓÄÁÖÒÉ
ÄÍÏÁÒÉÅÉ ÓÉÔÖÀÝÉÉÓ ÂÀÌÏ ÓÀËÉÔÄÒÀÔÖÒÏ ÄÍÉÓ áÓÍÀ ÃÀÙÖÐÅÉÓÂÀÍ
ÌáÏËÏà áÄËÏÅÀÍÉÓ (ÐÏÄÔÉÓ) ÌÉÓÉÀÀ. ÐÏÄÔÉ ÈÀÅÉÓÉ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÉÈ
ÀÌÃÉÃÒÄÁÓ, áÅÄßÀÅÓ ÃÀ ÓÒÖËÚÏ×Ó ÄÍÀÓ. ÉÂÉ ÖÐÉÒÉÓÐÉÒÃÄÁÀ ÌÉÌ-
ÁÀÞÅÄËÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÄÍÉÓÈÅÉÓ „ÓÖÃÀÒÉÓ ÌØÓÏÅÄËÉ“ ÃÀ „ÓÀ×ËÀÅÉÓ
ÂÀÌÈáÒÄËÉÀ“ [ 169, ÂÅ. 561] (Éá. ãÄÁÒÀÍÉÓ ÄÓÄÉ „ÀÒÀÁÖËÉ ÄÍÉÓ
ÌÏÌÀÅÀËÉ“).
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ áÄËÏÅÀÍÉÓ ÀÃÂÉËÉÓÀ ÃÀ ÒÏËÉÓ ÛÄÌÀ-
ãÀÌÄÁËÀà ÌÏÅÉÚÅÀÍÈ ÍÀßÚÅÄÔÓ ãÄÁÒÀÍÉÓ ËÄØÓÉÃÀÍ ÐÒÏÆÀÃ
83
„ÐÏÄÔÉ“: „ÐÏÄÔÉ ÀÒÉÓ ØÅÄÚÍÉÄÒÄÁÉÓ ÌÏÌÀÅÀËÉ, ÀÍ ÃÀ-
ÌÀÊÀÅÛÉÒÄÁÄËÉ ÒÂÏËÉ, ÓÀÓÌÄËÉ ßÚÀÒÏ, ÒÏÌËÉÈÀÝ ÌßÚÖÒÅÀËÍÉ
ÉÊËÀÅÄÍ ßÚÖÒÅÉËÓ. ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÉÓ ÌÃÉÍÀÒÉÓ ÍÀÐÉÒÆÄ ÃÀÒÂÖËÉ áÄ,
ÒÏÌËÉÓ ÌßÉ×Ä ÍÀÚÏ×ÄÁÓ ÄÔÀÍÄÁÉÀÍ ÌÛÉÄÒÉ ÂÖËÄÁÉ. ÓÉÔÚÅÀÈÀ ÔÏ-
ÔÄÁÆÄ Ì×ÒÉÍÀÅÉ ÁÖËÁÖËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÂÀËÏÁÓ ÓÉÔÚÅÄÁÉÈÀ ÃÀ ÓÀÈ-
ÍÏÄÁÉÈ ÀÙÓÀÅÓÄ ÓÉÌÙÄÒÄÁÓ. ÈÄÈÒÉ ÙÒÖÁÄËÉ, ÂÀÌÏÜÍÃÄÁÀ ÒÀ
äÏÒÉÆÏÍÔÆÄ, ÉÆÒÃÄÁÀ, ÌÀÙËÀ ÀÃÉÓ, ÝÉÓ ÈÀÙÓ ×ÀÒÀÅÓ ÃÀ ÉÙÅÒÄÁÀ,
ÒÀÈÀ ÃÀÀÐÊÖÒÏÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÚÀÍÉÓ ÚÅÀÅÉËÄÁÉ. ÙÌÄÒÈÄÁÉÓ ÌÉÄÒ
ÀÃÀÌÉÀÍÈÀÈÅÉÓ ÙÅÈÀÄÁÒÉÅÉÓ ÓÀÓßÀÅËÄÁËÀà ÆÄÂÀÒÃÌÏÅËÄÍÉËÉ
ÌÄ×Ä. ÁÍÄËÄÈÉÓ ÌÞËÄÅÄËÉ ÈÅÀËÉÓÌÏÌàÒÄËÉ ÓÉÍÀÈËÄ... ÌÀÒ-
ÔÏáÄËÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÉÌÏÓÄÁÀ ÖÁÒÀËÏÄÁÉÈ, ÉÊÅÄÁÄÁÀ ÓÀÈÍÏÄÁÉÈ,
×áÉÆËÏÁÓ ÙÀÌÉÓ ÌÚÖÃÒÏÄÁÀÛÉ, ÆÉÓ ÁÖÍÄÁÉÓ ßÉÀÙÛÉ, ÒÀÈÀ
ÉÓßÀÅËÏÓ ØÌÍÀ. ÌÈÄÓÅÄËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÈÀÅÉÓÉ ÂÖËÉÓ ÌÀÒÝÅËÄÁÓ
ÈÄÓÀÅÓ ÂÒÞÍÏÁÀÈÀ ÁÀÙÛÉ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÛÄÌÃÄÂ ÉÌÊÉÓ ÃÀ ÀÐÖÒÄÁÓ
ÊÀÝÏÁÒÉÏÁÀÓ. ÄÓ ÀÒÉÓ ÐÏÄÔÉ, ÒÏÌÄËÓÀÝ áÀËáÉ ÀÒ ÉÝÍÏÁÓ ÌÉÓ
ÓÉÝÏÝáËÄÛÉ ÃÀ ÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÉÂÄÁÓ ÌÀÓ ÛÄÌÃÄÂ, ÒÀÝ ÌÉÀÔÏÅÄÁÓ ÀÌ
ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÃÀ ÃÀÁÒÖÍÃÄÁÀ ÆÄÝÉÖÒ ÓÀÌÛÏÁËÏÛÉ. ÉÂÉ ÙÉÌÉËÉÓ
ÂÀÒÃÀ ÀÒÀ×ÄÒÓ ÀÒ ÓÈáÏÅÓ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ. ÌÉÓÉ ÓÖÍÈØÅÀ ÀÅÓÄÁÓ
ÀÒÄÌÀÒÄÓ ÓÖÒÍÄËÄÁÉÈÀ ÃÀ ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÉÈ, ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ ÊÉ ÀÒ
ÄÌÄÔÄÁÀÈ ÌÉÓÈÅÉÓ ÐÖÒÉ ÃÀ ÈÀÅÛÄÓÀ×ÀÒÉÝ ÊÉ“ [169, ÂÅ.316-317].
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÂÀÌÏÈØÌÖËÉ ÌÏÓÀÆÒÄÁÄÁÉ áÄ-
ËÏÅÍÄÁÀÓÀ ÃÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖË ÁÄÅÒ ÓÀÊÉÈáÛÉ
ÃÉÃÀà ÀÒ ÂÀÍÓáÅÀÅÃÄÁÀ ÄÅÒÏÐÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÛÄáÄÃÖËÄ-
ÁÄÁÉÓÂÀÍ. ×. ÃÄ ËÀ-ÁÀÒÔÉ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ßÄÒÓ:
„...ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ ÌÉÅÉÃÍÄÍ ÛÄÌÃÄÂ ÃÀÓÊÅÍÀÌÃÄ: 1) ÐÏÄÆÉÀ ÈÀÅÉ-
ÓÖ×ÀËÉÀ; ÉÂÉ ÀÒ ÄÌÏÒÜÉËÄÁÀ ÀÒÀÅÉÈÀÒ ßÄÓÄÁÓ; ÐÏÄÆÉÀÓ ØÌÍÉÓ
áÄËÏÅÀÍÉÓ ÂÄÍÉÀËÖÒÉ „ÌÄ“, ÒÏÌÄËÉÝ ÓÖÁÉÄØÔÖÒÉÀ; 2) ÐÏÄÆÉÀ
ÚÏÅËÉÓÌÏÌÝÅÄËÉÀ, ÖÍÉÅÄÒÓÀËÖÒÉÀ. ÉÓ, ÀÙÀÃÂÄÍÓ ÒÀ ÖÞÅÄËÄÓ
ÃÒÏÛÉ ÂÀÌØÒÀË ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÄÁÓ, ÀÌÚÀÒÄÁÓ ÝÏÝáÀË ÊÀÅÛÉÒÓ ßÀÒ-
ÓÖËÓÀ ÃÀ ÀßÌÚÏÓ ÛÏÒÉÓ. ÉÂÉ ÂÀÌÏáÀÔÀÅÓ ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ ÓÔÒÉØÏÍÄÁÉÓ
äÀÒÌÏÍÉÀÓ ÃÀ ×ÏÒÌÉÓ ÓÉËÀÌÀÆÄÓ, ÀÒÀÌÄà ÀÂÒÄÈÅÄ ÌÓÏ×ËÉÏ
äÀÒÌÏÍÉÀÓ, ×ÀÒÖË ÊÀÅÛÉÒÓ ÜÅÄÍÓ „ÌÄ“-ÓÀ ÃÀ ÁÖÍÄÁÀÓ ÛÏÒÉÓ, ÉÍÃÉ-
ÅÉÃÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÀÓÀ ÃÀ ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÝáÏÅÒÄÁÀÓ ÛÏÒÉÓ; ÐÏÄÆÉÀ ÌÉÐ-
ÚÒÏÁÉËÉÀ ÀÒÀ ÒÜÄÖËÉ ãÂÖ×ÄÁÉÓÀÊÄÍ – „ÌÝÏÃÍÄÄÁÉÓÀÊÄÍ“,
„ÃÀáÅÄßÉËÉ ÂÄÌÏÅÍÄÁÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉÓÀÊÄÍ“, ÒÏÂÏÒÝ ÈÅËÉÃÍÄÍ
×ÒÀÍÂÉ ÊËÀÓÉÝÉÓÔÄÁÉ, ÀÒÀÌÄÃ ÌÈÄËÉ ÊÀÝÏÁÒÉÏÁÉÓÀÊÄÍ; ÉÂÉ
ÓÖËÃÂÌÖËÏÁÓ ÒÏÂÏÒÝ ÂÖËÖÁÒÚÅÉËÏ áÀËáÖÒÉ ÒßÌÄÍÄÁÉÈ, ÉÓÄ
×ÉËÏÓÏ×ÏÓÄÁÉÓ ÒÈÖËÉ ÂÏÍÄÁÀàÅÒÄÔÉÈ; 3) ÐÏÄÆÉÀ ÓÉÌÁÏËÖÒÉÀ.
àÄÛÌÀÒÉÔÉ ×ÉËÏÓÏ×ÏÓÉÓÈÅÉÓ ÉÒÂÅËÉÅ ÀÒÓÄÁÖË ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÓ
ÌÏÅËÄÍÀÓ ÈÀÅÉÓÈÀÅÀÃ ÀÒ ÀØÅÓ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀ; ÄÓ ÓÉÌÁÏËÏÄÁÉÀ;
ÃÒÏÄÁÉÈÛÉ, ßÀÒÌÀÅÀËÛÉ, ÓÀÓÒÖËÏÛÉ ÂÀÌÏàÅÒÄÔÓ ÖÓÒÖËÏ,
84
ÌÀÒÀÃÉÖËÉ. ÁÏËÏÓ, 4) ÐÏÄÆÉÀ ÀÒÉÓ ÌÉÓÉÀ, ÖÌÀÙËÄÓÉ ÌÏßÏÃÄÁÀ.
ÐÏÄÔÉ ØÖÒÖÌÉÀ, ÌÉÓÀÍÉÀ, ßÉÍÀÓßÀÒÌÄÔÚÅÄËÉÀ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÀáÀËÉ
ÓÉÔÚÅÀ ÌÉÀØÅÓ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÈÀÍ ÃÀ ÌÏßÏÃÄÁÖËÉÀ ÌÓÏ×ËÉÏÓ ÀÖáÓÍÀÓ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ ÃÀ ÓÉÊÅÃÉËÉÓ ÓÀÉÃÖÌËÏÄÁÀ” [32,ÂÅ.142]. áÏËÏ
ÌÀÃÀÌ ÃÄ ÓÔÀËÉÓ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ: 1) áÄËÏÅÍÄÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ÀËÉ ÃÀ
ÈÀÅÉÓÉ ÓÀ×ÖÞÅËÉÈ ÒÄËÉÂÉÖÒÉÀ, 2) ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÔÄÍÃÄÍÝÉÀ
ÊËÀÅÓ áÄËÏÅÍÄÁÀÓ, 3) ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÓ ÈÀÅÉÓÉ ÙÉÒÄÁÖËÄÁÀ
ÌáÏËÏà ÌÀÛÉÍ ÀØÅÓ, ÒÏÝÀ ÉÓ ÈÅÉÈÌÚÏ×ÀÃÉ ÃÀ ÏÒÉÂÉÍÀËÖÒÉÀ ÃÀ
ÀÒÀ ÌÉÌÁÀÞÅÄËÉ [[7, ÂÅ .21]. ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÛÄËÉ ÒÏÌ ÀÌÁÏÁÃÀ:
„ÐÏÄÔÄÁÉ... ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ÃÀÌÃÂÄÍÄËÍÉ ÀÒÉÀÍ, ÓÀÌÏØÀËÀØÏ ÓÀ-
ÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÃÀÌÀÀÒÓÄÁËÄÁÉ, ÝáÏÅÒÄÁÉÓ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ÂÀÌÏÌ-
ÂÏÍÄÁËÄÁÉ, ÊÀÝÏÁÒÉÏÁÉÓ ÃÀÌÒÉÂÄÁËÄÁÉ. ÐÏÄÔÄÁÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ
(ÌÓÏ×ËÉÏÓ) ÀÖÙÉÀÒÄÁÄËÉ ÊÀÍÏÍÌÃÄÁËÄÁÉ ÀÒÉÀÍ...“ [57, ÂÅ.146].
ÛÄËÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÐÏÄÆÉÀ ÈÀÅÉÓÉ ßÀÒÌÏÌÀÅËÏÁÉÈ ÀÒÉÓ ÌÉÌ-
ÁÀÞÅÄËÏÁÉÈÉ áÄËÏÅÍÄÁÀ ÃÀ ÌÉÓ ÓÀÂÀÍÓ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ áÉËÖËÉ
ÓÀÌÚÀÒÏ [ 57, ÂÅ.146].
85
ÈÀÅÉ III
ÓÏÝÉÀËÖÒ-ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÃÀ ÒÄËÉÂÉÖÒ-
×ÉËÏÓÏ×ÉÖÒÉ ÓÀÊÉÈáÄÁÉ ÀÒÀÁÉ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ
86
ÅÀàÒÏÁÄÍ ÓÉÔÚÅÄÁÉÓ ÒÀáÀÒÖáÉÈ“, „ÁÒÞÄÍÉ ÆÉÓ ÖÅÉÝÉÓ ÂÅÄÒÃÉÈ ÃÀ
ØÄÁÀ-ÃÉÃÄÁÀÓ ÀÓáÀÌÓ ÌÀÓ“, „ÙÀÒÉÁÄÁÉ ÈÄÓÄÍ, ÌÃÉÃÒÄÁÉ ÊÉ
ÉÌÊÉÀÍ...“, „àÄÛÌÀÒÉÔÉ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ ÌÀÒÔÏÃÌÀÒÔÏ ÃÀÄáÄÔÄÁÀ
ØÖÜÀ-ØÖÜÀ ÃÀ ÀÌÀÏà ÛÄÓÈáÏÅÓ áÀËáÓ ÈÀÅÛÄÓÀ×ÀÒÓ“; ÀØ „ÒÄËÉÂÉÀ
ÃÀÌÀÒáÖËÉÀ ßÉÂÍÄÁÉÓ ×ÖÒÝËÄÁÆÄ, ÌÉÓÉ ÀÃÂÉËÉ ÊÉ ÝÒÖÒßÌÄÍÀÓ
ÖÊÀÅÉÀ“, „ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÓÉÌÔÊÉÝÄÓ ÓÉÌáÃÀËÉÓ ÓÀÌÏÓÉÈ ÌÏÓÀÅÓ ÃÀ
ÛÄÖÐÏÅÒÏÁÀÓ ÖßÏÃÄÁÓ ÖÓÖÓÖÒÏÁÀÓ, áÏËÏ ÂÖËÜÅÉËÏÁÀÓ – ÛÉÛÓ“
(Éá. ËÄØÓÉ ÐÒÏÆÀÃ „ÌÏÜÅÄÍÄÁÀ“) [169, ÂÅ.355]. ÀÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ
ãÄÁÒÀÍÉ ÅÄÒ ÐÏÖËÏÁÓ ÀÃÀÌÉÀÍÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÂÀÖÆÉÀÒÄÁÓ ×ÉØÒÄÁÓ,
ÒÀÃÂÀÍÀÝ ÉÒÂÅËÉÅ ÌÚÏ×ÍÉ ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒÉ ÌÏÌáÅÄàÄËÏÁÉÈ ÀÒÉÀÍ
ÃÀÊÀÅÄÁÖËÍÉ. „Ï, ÈÀÅÏ ÜÄÌÏ, ÀÒÀÀ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÈÖ ÀÒÀ ÙÀÌÄ...“, –
ßÀÌÏÉÞÀáÄÁÓ ÉÂÉ ËÄØÓÛÉ „ÜÄÌÏ ÈÀÅÏ!“. ÌÉÓÉ ÀÆÒÉÈ, ÀÌ ØÅÄÚÍÀÃ
ÝáÏÅÒÄÁÀ ÀÒ ÀÒÉÓ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓ ÌÏÌÔÀÍÉ. ÌÀÓÛÉ ÓÄÅÃÀ-ÌßÖáÀÒÄÁÀ
àÀÒÁÏÁÓ ÓÉáÀÒÖËÓ. ÀÒÝ ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÏÁÀ ÓÖ×ÄÅÓ ÀØ. ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ
ÌÉÄÒ ÌÏÂÏÍÉËÉ ÊÀÍÏÍÄÁÉ ÅÄÒ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×Ó ÌÀÈ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀÓ.
ÉÂÉ ÈÀÍÀÁÒÀÃ ÀÒ ÅÒÝÄËÃÄÁÀ ÚÅÄËÀÆÄ. ÀØ ÚÅÀÅÉËÉÓ ØÖÒÃÉ
ÓÖËÌÃÀÁËÀà ÉÈÅËÄÁÀ, áÏËÏ ÌÏÓÀÅËÉÓ ØÖÒÃÉ ÂÀÍÃÉÃÄÁÖËÉÀ,
ÓáÄÖËÉÓ ÌÊÅËÄËÉ ÆÍÄÃÀÝÄÌÖËÀà ÌÉÉÜÍÄÅÀ, ÓÖËÉÓ ÊÉ – ÀÒÀ:
„ÚÅÀÅÉËÉÓ ØÖÒÃÓ äÊÉÝáÀÅÄÍ ÃÀ ÀÌÃÀÁËÄÁÄÍ,
ÌÏÓÀÅËÉÓ (ÚÀÍÉÓ) ØÖÒÃÓ ÊÉ ÅÀÑÊÀÝÀÃ ÈÅËÉÀÍ,
ÓáÄÖËÉÓ ÌÊÅËÄËÓ ÓÉÊÅÃÉËÉÈÅÄ ÌÉÖÆÙÀÅÄÍ ÓÀÌÀÂÉÄÒÏÓ,
ÓÖËÉÓ ÌÊÅËÄËÓ ÊÉ ÅÄÒ ÝÍÏÁÓ áÀËáÉ“ [169, ÂÅ.385]
(„ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÉ“)
87
ÅÉÍÝ ÄÒÈáÄË ÉÂÄÌÀ ÓÉÊÅÃÉËÉÓ ÔÀÁËÉÃÀÍ,
ÞÉËÉÓ ÌÀÓ ÀÒ ÛÄÄÛÉÍÃÄÁÀ“ [ 169, ÂÅ.610]
(„ÈÖÍÃÀÝ ÌÏÌÉØÓÏÅÏÈ...“)
88
ÀÌÂÅÀÒÉÅÄ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉÓÀÀ ÈÀÅÉÓ ÈÀÅÆÄ ÓÖËÔÀÍÉ ÀÁÖ ÌÀ-
ÃÉÓ ËÄØÓÉÃÀÍ „ÐÏÄÔÉ ÃÀ ÔÉÒÀÍÉ ÌÄ×Ä“. ÉÂÉ ÀÝáÀÃÄÁÓ, ÒÏÌ ÈÀÅÉÓ
ÓÀÌÄ×ÏÛÉ ÈÅÉÈÏÍ ÀÒÉÓ ÙÌÄÒÈÉ, ÒÏÌ ÌÈÄËÉ ÓÀÌÄ×Ï ÌÉÓÉ ÓÀÊÖÈ-
ÒÄÁÀÀ ÃÀ ÌÏÄØÝÄÅÀ áÀËáÓ ÒÏÂÏÒÝ ÉÓÖÒÅÄÁÓ, ÒÏÌ ÊÄÈÉËÃÙÄÏÁÀ
ÃÀ ÖÁÄÃÖÒÄÁÀ ÌÀÓÆÄÀ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÉ ÃÀ ÈÅÉÈÏÍ ÂÀÍÀÂÄÁÓ ÌÀÈ
ÁÄÃÓ. ÀÁÖ ÌÀÃÉÌ ÃÀÉÍÀáÀ, ÒÏÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ ÏÒ ÄÒÈÌÀÍÄÈÉÓÀÃÌÉ
ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÖË ÍÀßÉËÀà ÀÒÉÓ ÂÀÚÏ×ÉËÉ – ÌÃÉÃÒÄÁÀà ÃÀ
ÙÀÒÉÁÄÁÀÃ. ÄÒÈ ÌáÀÒÄÆÄÀ ÓÉÌÃÉÃÒÄ ÃÀ ×Ö×ÖÍÄÁÀ, ÌÄÏÒÄÆÄ –
ÖØÏÍËÏÁÀ ÃÀ ÓÉÙÀÔÀÊÄ, ÄÒÈ ÌáÀÒÄÆÄ ÀÒÉÀÍ ÌÀÞÙÀÒÍÉ, ÌÄÏÒÄÆÄ –
ÌÛÉÄÒÍÉ, ÄÒÈ ÌáÀÒÄÆÄÀ ÝÉáÄ-ÓÉÌÀÂÒÄÄÁÉ ÃÀ ÓÀÓÀáËÄÄÁÉ, ÌÄÏÒÄÆÄ
– ØÏáÄÁÉ... ÌÃÉÃÒÄÁÓ ÀÒ ÀÙÄËÅÄÁÈ ÙÀÒÉÁÈÀ ÁÄÃÉ. ÌÀÈÉ ÓÀÆÒÖÍÀÅÉ
ÌáÏËÏà ÂÀÍÝáÒÏÌÉÈ ÝáÏÅÒÄÁÀÀ ÃÀ ÓÉÌÃÉÃÒÉÓ ÃÀÂÒÏÅÄÁÀ.
ÙÀÒÉÁÉÓ áÅÄÃÒÉ ÂÀÍÖßÚÅÄÔÄËÉ ÛÒÏÌÀ ÃÀ ÛÉÌÛÉËÉÀ. ÌÃÉÃÀÒÓ ÀÒ
ÄÛÉÍÉÀ ÙÀÒÉÁÉÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÉÓ ÃÀÈÒÂÖÍÖËÉ äÚÀÅÓ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓÀ ÃÀ
ãÀÒÉÓ ÃÀáÌÀÒÄÁÉÈ. ÈÖ áÌÀÓ ÀÌÏÉÙÄÁÓ ÃÀ ÛÄÄÝÃÄÁÀ ÌÃÂÏÌÀ-
ÒÄÏÁÉÓ ÛÄÝÅËÀÓ, ÌÀÛÉÍÅÄ ÌÏÍÀÈËÀÅÄÍ „ÀÂÒÄÓÏÒÀÓ, „ÌÄÀÌÁÏ-
áÄÓ, „ÁÏÒÏÔÌÏØÌÄÃÀÓ. ÀÓÄÈÄÁÉÓÈÅÉÓ ÊÉ ÌÖÃÀÌ äÚÀÅÈ ÌÆÀÃ
ãÀËÀÈÄÁÉ ÃÀ ÝÉáÄÄÁÉ. ÙÀÒÉÁÉ ÅÄÒ ÌÉÉÙÄÁÓ ÃÀáÌÀÒÄÁÀÓ, ÞÀËÉÈ
ßÀÒÈÌÄÅÀ ÊÉ ÀÒ ÛÄÖÞËÉÀ. ÀÌÉÔÏÌ ÌÉÓÈÅÉÓ ÂÀÌÏÓÀÅÀËÉ ÀÒÉÓ ÀÍ
ÈÀÅÉÓ ÌÏÊÅËÀ, ÀÍ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓÀÃÌÉ ÛÄÒÉÂÄÁÀ ÃÀ ÏÝÍÄÁÀ ËÖÊÌÀ-
ÐÖÒÓÀ ÃÀ ÖÊÄÈÄÓ ÌÏÌÀÅÀËÆÄ (ËÄØÓÄÁÉ „àÀÌÄÈ ÃÀ ÓÅÉÈ“ ÃÀ
„ÙÀÒÉÁÉ“).
ÓÖÃÀÍÄËÉ ÐÏÄÔÉ ÀÈ-ÈÉãÀÍÀ ÉÖÓÖ× ÁÀÛÉÒÉ ÊÀÒÂÀà áÄÃÀÅÓ
ÓÖÃÀÍÉÓ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÓ ÜÒÃÉËÏÅÀÍ ÌáÀÒÄÄÁÓ, ÂÅÉÜÅÄÍÄÁÓ ÈÀÍÀÌÄÃ-
ÒÏÅÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀÈÀ ÒÙÅÄÅÀÓ ÃÀ ÖÊÌÀÚÏ×É-
ËÄÁÀÓ ÂÀÌÏáÀÔÀÅÓ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ßÚÏÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ.
ÌÀÂÒÀÌ ÉÓ ÛÏÒÓ ÃÂÀÓ ÒÄÀËÖÒÉ ÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÓßÏÒÉ ÂÀÂÄÁÉÓÂÀÍ. ÉÓ
ÈÀÅÓ ÄÓáÌÉÓ ÄÐÏØÀÓ, ÀÃÀÍÀÛÀÖËÄÁÓ ÌÀÓ ÚÅÄËÀ ÉÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ-
ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÓÉÞÍÄËÄÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÛÄÉØÌÍÀ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ 1924
ßËÉÓ ÀãÀÍÚÄÁÉÓ ÜÀØÒÏÁÉÓÀ ÃÀ ÍÀáÄÅÒÀà ÊÏËÏÍÉÖÒÉ ÒÄÑÉÌÉÓ
ÃÀÌÚÀÒÄÁÉÓ ÛÄÌÃÄÂ [47, ÂÅ.45]. ÀÌÀÅÄ ÓÏÝÉÀËÖÒÌÀ ÖÓÀ-
ÌÀÒÈËÏÁÀÌ, áÀËáÉÓ ×ÀÒÈÏ ÌÀÓÄÁÉÓ ÓÉÙÀÒÉÁÄÌ ÃÀ ÖÖ×ËÄÁÏÁÀÌ,
ÌÉÓÉ ÂÀÌÏÌßÅÄÅÉ ÌÉÆÄÆÄÁÉÓ ÀÒÝÏÃÍÀÌ ÓÖÃÀÍÄËÉ ÐÏÄÔÉÓ äÀÌÆÀ ÀË-
ÌÀËÉØ ÔÖÍÁÖËÉÓ ÁÄÅÒ ËÄØÓÓ ÐÄÓÉÌÉÓÔÖÒÉ ÃÀÙÉ ÃÀÀÌÜÍÉÀ,
ÃÀÀÊÀÒÂÅÉÍÀ ÐÏÄÔÓ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÈÀÅÉÓ ÒßÌÄÍÀ, ÉÌÄÃÂÀÝÒÖÄÁÀÓÀ ÃÀ
ÓÀÓÏßÀÒÊÅÄÈÉËÄÁÀÌÃÄ ÌÉÉÚÅÀÍÀ [22, ÂÅ.117] .
ÓáÅÀ ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÈÀÍ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ ãÄÁÒÀÍÉ ÚÅÄËÀÆÄ
ÖÊÄÈ ÂÀÄÒÊÅÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ßÚÏÁÉÓ ÁÖÍÄÁÀÛÉ, ÃÀÉÍÀáÀ, ÒÏÌ ÓÀÆÏ-
ÂÀÃÏÄÁÀ ÊËÀÓÄÁÀà ÀÒÉÓ ÃÀÚÏ×ÉËÉ ÃÀ ÌÉÓÉ ÌÉÆÄÆÉ ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÉ
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÀ. ãÄÁÒÀÍÌÀ ÉÓÉÝ ÃÀÉÍÀáÀ, ÒÏÌ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖË ÀÒÉÓ-
ÔÏÊÒÀÔÉÀÓ ÂÅÄÒÃÉÈ ÖÃÂÀÓ ÓÀÓÖËÉÄÒÏ ßÏÃÄÁÀ. ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÈØÌÉÈ,
89
ÒÄËÉÂÉÉÓ ÌÓÀáÖÒÄÁÌÀ, ÒÏÌÄËÈÀ ÌÏÅÀËÄÏÁÀÓ ÛÄÀÃÂÄÍÓ ÀÃÀÌÉÀÍ-
ÈÀ ÓÖËÉÓ ÃÀÝÅÀ, ÓÖËÉÄÒ ÝáÏÅÒÄÁÀÆÄ ÆÒÖÍÅÀ, ÃÀÉÅÉßÚÄÓ
ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÖÐÉÒÅÄËÄÓÉ ÌÏÅÀËÄÏÁÀ ÃÀ ÐÒÏ×ÄÓÉÀà ÀØÝÉÄÓ ÈÀÙËÉ-
ÈÏÁÀ: „ÂÀÉÅÓÏ ÃÒÏ ÈÀÙËÉÈÄÁÉÈ. ÒÀÌÃÄÍãÄÒ ÌÏÖÔÚÖÄÁÉÀ áÀËáÉ
ÉÌÀÌÓ ÃÀ ÌÙÅÃÄËÓ“ (ËÄØÓÉ „ÝÒÄÌËÄÁÉ“) [193, ÂÅ.73].
ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÉÓ ÊÒÉÔÉ-
ÊÉÓÀÓ ÌÊÀÝÒÀÃ ÂÀÉËÀÛØÒÄÓ ÌÌÀÒÈÅÄËÉ ÀÐÀÒÀÔÉÓ ÔÉÒÀÍÉÉÓ, ÓÀÄÒ-
ÈÏÃ, ÃÄÓÐÏÔÉÆÌÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ. ÐÉÒÅÄËÉ ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ
ÛÏÒÉÓ, ÅÉÍÝ ÃÀÂÌÏ ÃÄÓÐÏÔÉÆÌÉ, ÉÚÏ áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉ. ãÄÒ ÊÉÃÄÅ
àÀÁÖÊÏÁÉÓ ßËÄÁÛÉ ËÉÁÀÍÛÉ ÈÖÒØ-ÏÓÌÀËÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ
ÂÀÌÏÓÅËÉÓ ÂÀÌÏ ÌÀÍ ÂÀÍÉÝÀÃÀ ÃÄÅÍÀ ÃÀ ÉÞÖËÄÁÖËÉ ÂÀáÃÀ ÓÀÌ-
ÛÏÁËÏ ÃÀÄÔÏÅÄÁÉÍÀ. ÄÂÅÉÐÔÄÛÉÝ ÉÂÉÅÄ ÒÏÌ ÀÒ ÂÀÌÄÏÒÄÁÖËÉÚÏ,
ÌÀÍ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÍÀÝÀà áÄÒáÓ ÌÉÌÀÒÈÀ, ÌÏØÌÄÃÄÁÀ ÛÏÒÄÖË
ßÀÒÓÖËÛÉ ÂÀÃÀÉÔÀÍÀ. á. ÌÖÔÒÀÍÌÀ ÉÓÔÏÒÉÖËÉ áÀÍÀ ÂÀÌÏÉÚÄÍÀ
ÔÉÒÀÍÉÉÓÀ ÃÀ ÃÄÓÐÏÔÉÆÌÉÓ ÊÒÉÔÉÊÉÓÈÅÉÓ, ÒÉÈÀÝ ÌÏáÄÒáÄÁÖËÀÃ
ÀÉÝÉËÀ ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅ áÄËÉÓÖ×ÀËÈÀ ÒÉÓáÅÀ. ÀÓÄÈ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÈÀ
ÒÉÝáÅÓ ÌÉÄÊÖÈÅÍÄÁÀ ÃÉÃÉ ÌÏÝÖËÏÁÉÓ ËÄØÓÄÁÉ: „ÍÄÒÏÍÉ“, „ÁÀÆÒ-
ãÀÌäÒÉÓ ÌÊÅËÄËÏÁÀ“, „×ÉÍãÀÍÉ ÚÀÅÀ“, ÃÀ ÓáÅÀ. „ÁÀÆÒãÀÌäÒÉÓ ÌÊÅ-
ËÄËÏÁÀÛÉ“ ÐÏÄÔÌÀ ÃÀÂÅÉáÀÔÀ ÓÐÀÒÓÄÈÉÓ ÌÄ×ÉÓ áÏÓÒÏÓ ÔÉÒÀ-
ÍÖËÉ ÓÀáÄ. ÌÀÍ ÖÌÉÆÄÆÏà ÓÉÊÅÃÉËÉÈ ÃÀÓÀãÀ ÄÒÈÂÖËÉ ÅÄÆÉÒÉ.
ÖÃÀÍÀÛÀÖËÏ ÅÄÆÉÒÉÓ ÃÀÝÅÀ ÅÄÒÀÅÉÍ ÂÀÁÄÃÀ. ÀÌÉÈ á. ÌÖÔÒÀÍÌÀ
ÌÉÂÅÀÍÉÛÍÀ, ÒÏÌ ÃÄÓÐÏÔÖÒ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÛÉ áÀËáÉ ÃÀÛÉÍÄÁÖËÉÀ
ÞÀËÀÃÏÁÉÈ ÃÀ ÔÉÒÀÍÈÀÍ ßÉÍÀÙÖÃÂÏÌËÏÁÉÓ ÐÏÆÉÝÉÀÓ ÉÒÜÄÅÓ.
„×ÉÍãÀÍ ÚÀÅÀÛÉ“ ÌÄ×Ä ÁÒÞÀÍÄÁÓ ÀÃÖÙÄÁÖËÉ ÚÀÅÀ ÜÀÀÓáÀÍ ÐÉÒÛÉ
ÚÌÀßÅÉË ãÀÒÉÓÊÀÝÓ, ÒÏÌËÉÓ ÃÀÍÀÛÀÖËÉ ÌÄ×ÉÓ ÀÓÖËÉÓ ÓÉÚÅÀ-
ÒÖËÉÀ. „ÍÄÒÏÍÛÉ“ ÊÉ ÐÏÄÔÉ ÌÏÂÅÉÈáÒÏÁÓ ÈÖ ÒÏÂÏÒ ÌÏÊËÀ
ÉÌÐÄÒÀÔÏÒÌÀ ÍÄÒÏÍÌÀ ÃÄÃÀ ÃÀ ÁÉÞÀ, ÒÏÌ ÂÀÌáÃÀÒÉÚÏ
ÌÁÒÞÀÍÄÁÄËÉ, ÛÄÌÃÄ ÝÄÝáËÉ ßÀÖÊÉÃÀ ÒÏÌÓ, ÒÀÈÀ ÄÌÆÉÒÀ áÀ-
ÍÞÒÉÓÈÅÉÓ ÃÀ ÃÀÄßÄÒÀ ËÄØÓÉ, áÀÍÞÀÒÉ ÊÉ ÃÀÀÁÒÀËÀ ØÒÉÓÔÉÀÍÄÁÓ
ÃÀ, ÒÏÂÏÒÝ ÃÀÌÍÀÛÀÅÄÄÁÉ, ÌáÄÝÄÁÓ ÃÀÀÂËÄãÉÍÀ.
ÀÛ-ÛÀÁÉ ËÄØÓÄÁÛÉ „ÈØÅÄÓ ÃÙÄÄÁÌÀ“ ÃÀ „ÔÉÒÀÍÓ“ ÂÀÌÏÈ-
ØÅÀÌÓ ÒßÌÄÍÀÓ, ÒÏÌ ÔÉÒÀÍÉÓ ÁÀÔÏÍÏÁÀÓ ÓÀÆÙÅÀÒÉ ÀØÅÓ ÃÀ ÌÀÓ
áÀËáÉ ÌÏÖÙÄÁÓ ÁÏËÏÓ:
„Ï, ÔÉÒÀÍÏ! ÍÖ ÃÀÓÝÉÍÄÁ.
ÓÉÌÀÒÈËÄ ÌÊÀÝÒÉÀ, ÃÉÃáÀÍÓ ÉÈÌÄÍÓ,
ÈÅËÄÌÓ ÉÂÉ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÉÓ ØÖÈÖÈÏÄÁÛÉ ÓÉ×áÉÆËÄÀ.
ÖÚÖÒÄÁÓ ÂÀÍÈÉÀÃÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÅÄÒ áÄÃÀÅ ÛÄÍ...“ [193, ÂÅ.93]
(„ÈØÅÄÓ ÃÙÄÄÁÌÀ“)
91
! و دﺳت ﯾﺎ ﺷﻌب ﻛﺄﺳﻰ,رﺣﯾﻘﻰ
ﺛم ﻧﺿدت ﻣن أزاھﯾر ﻗﻠﺑﻰ
... ﺑﺎﻗﺔ ﻟم ﯾﻣﺳﮭﺎ أى اﻧﺳﻰ
ﻓﻣزﻗت,ﺛم ﻗدﻣﺗﮭﺎ اﻟﯾك
و دﺳﺗﮭﺎ اى دوس,وردى
ﺛم اﻟﺑﺳﺗﻧﻲ ﻣن اﻟﺣزن ﺛوﺑﺎ
ﺑﺷوك اﻟﺟﺑﺎل ﺗوﺟت رأﺳﻰ
ãÄÁÒÀÍÉ ×Ò. ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÃÀßÄÒÉË ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ ÓÀ-
ÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÖÌÒÀÅËÄÓÏÁÀÓ ÖßÏÃÄÁÓ „àÀÏÁÉÓ ØÅÄßÀÒÌÀÅËÄÁÓ“,
„ÌÀÉÌÖ ÍÉÓ ÛÅÉËÉÛÅÉËÄÁÓ“, „ÙÏÒÄÁÓ“ ÃÀ À.Û., ÆÏÂãÄÒ ÄÜÅÄÍÄÁÀ,
ÒÏÌ ÚÅÄËÂÀÍ ÁÀÔÏÍÏÁÓ ÌÏÍÏÁÀ. ÀÁÖ ÌÀÃÉÌ ÊÉ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ ÖßÏÃÀ
„ÚÁÄÃÉ ÙÌÄÒÈÉ“(ËÄØÓÉ „ÚÁÄÃÉ ÙÌÄÒÈÉ“). ÀÌÉÔÏÌ ÀÒÉÓ, ÒÏÌ
ãÄÁÒÀÍÓ ÃÀ ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÉÐÚÒÏÁÈ ÓÖÒÅÉËÉ ÂÀßÌÉÍÃÏÍ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓÈÅÉÓ „ÆÄÃÌÄÔ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÀÓ ØÝÄÖËÄÁÉÓÀÂÀÍ. ÉÓÉÍÉ
ÌÏÖáÌÏÁÄÍ „ØÀÒÉÛáÀËÓ“ ÃÀ „ÍÉÀÙÅÀÒÓ“, ÒÏÌ ÃÀÀÍÂÒÉÏÓ ÝÏÝáÀË-
ÌÊÅÃÀÒÈÀ ÓÀÝáÏÅÒÄÁÄËÉ ÓÀáËÄÁÉ, ÈÅÉÈ ÉÓÉÍÉ ÊÉ ßÀËÄÊÏÓ
(ãÄÁÒÀÍÈÀÍ), „ÛÄÛÉÓ ÌàÒÄËÓ“ ÃÀ ÌÉÓ „ÍÀãÀáÓ“, ÒÏÌ áÄÄÁÓ (ÓÀ-
ÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ) ÜÀÌÏÓáÉÐÏÓ ÂÀÌáÌÀÒÉ ÔÏÔÄÁÉ („ÆÄÃÌÄÔÉ ÀÃÀ-
ÌÉÀÍÄÁÉ“, „ÝÏÝáÀËÉ ÌÊÅÃÒÄÁÉ“) (ÀÛ-ÛÀÁÉÓÈÀÍ). ÌÉÖáÄÃÀÅÀÃ
ÌÀÈÃÀÌÉ ÆÉÆÙÉÓÀ, äÖÌÀÍÉÆÌÉ ÀÉÞÖËÄÁÈ ÃÀÄáÌÀÒÏÍ ÌÀÈ, ÅÉÃÒÄ
ÖÊÉÃÖÒÄÓ ÆÏÌÄÁÓ ÂÀÌÏÉÚÄÍÄÁÃÍÄÍ, ÌÀÈÀÝ ÜÀÖÍÄÒÂÏÍ ÉÓ
ÂÀÍßÚÏÁÉËÄÁÀ, ÉÓ ÌÄÀÌÁÏáÄ ÓÖËÉ, ÒÏÌËÉÈÀÝ ÈÅÉÈÏÍ ÀÒÉÀÍ
ÛÄÐÚÒÏÁÉËÍÉ ÃÀ ÒÏÌËÉÈÀÝ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀÒÃÀØÌÍÀ.
ÌÀÂÒÀÌ ÌÀËÄ ÒßÌÖÍÃÄÁÉÀÍ , ÒÏÌ ÄÓ ÌÝÃÄËÏÁÀ ÀÌÀÏÀ.
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÀ
ÛÏÁÓ ÌÀÍÊÉÄÒÄÁÀÓ ÃÀ ÁÏÒÏÔÄÁÀÓ. ÌÀÈÈÀÍ ÓÀÊÌÀÏ ÀÃÂÉËÓ ÉÊÀÅÄÁÓ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓÀÈÅÉÓ ÐÏÐÖËÀÒÖËÉ ÌáÀÔÅÒÖËÉ ÓÀáÄ –ÃÀÌ-
ÍÀÛ À Å É Ó ( Á Ï Ò Ï Ô Ì Ï Ø Ì Ä Ã É Ó ) ÓÀáÄ. ÌÉÓÉ ÃÀáÀÔÅÀ
ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÓÀÃÌÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÊÒÉÔÉÊÖËÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÓ
ÂÀÌÏÅËÄÍÉÓ ÊÉÃÄÅ ÄÒÈÉ, ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÌÄÔÀà ÂÀÅÒÝÄËÄÁÖËÉ ×ÏÒ-
ÌÀÀ. ÌÉÓÉ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ ÊÉÃÄÅ Ö×ÒÏ ÌÀáÅÉËÃÄÁÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ
ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÄÁÉÓ ÃÀ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ÊÒÉÔÉÊÀ. ÒÏÌÀÍÔÉ-
ÊÏÓÄÁÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÌÀÙÀËÉ ×ÄÍÄÁÉÓ ÓÀÌÓÀáÖÒÛÉ
ÜÀÌÃÂÀÒÉ ÊÀÍÏÍÄÁÉ ÖÀÒÚÏ×ÉÈÀà ÌÏØÌÄÃÄÁÓ ÐÉÒÏÅÍÄÁÀÆÄ,
ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀÓ ÀÒÈÌÄÅÓ ÌÀÓ, áÀÆÓ ÖÓÅÀÌÓ ÌÉÓ ÖÖ×ËÄÁÏÁÀÓ.*
ÉÌÉÓÈÅÉÓ ÒÏÌ ÃÀÂÅÉáÀÔÏÍ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÏÁÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓÀ ÃÀ
*)
ËÉÁÀÍÄËÉ ÀÁÖ ÛÀÁÀØÀ ÖßÏÃÄÁÓ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÌÉÄÒ ÌÏÂÏÍÉË
ÊÀÍÏÍÄÁÓ “ÔÚÉÓ ( ãÖÍÂËÉÓ ) ÊÀÍÏÍÓ.”
92
ÐÉÒÏÅÍÄÁÀÓ, ÊÀÍÏÍÓÀ ÃÀ ÐÉÒÏÅÍÄÁÀÓ ÛÏÒÉÓ, ÉÓÉÍÉ ØÌÍÉÀÍ
ÃÀÌÍÀÛÀÅÄÈÀ ÏÒ ÔÉÐÓ: Ã À Ì Í À Û À Å Ä - Ì Ó á Å Ä Ò Ð Ë Ó ÃÀ
à À Ì Í À Û À Å Ä - Á Ï Ò Ï Ô Ì Ï Ø Ì Ä Ã Ó . ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÈÀÍ
ÂÀÌÏÊÅÄÈÉËÀÃ ÂÅÀØÅÓ ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÔÉÐÉ – ÃÀÌÍÀÛÀÅÄ-
ÌÓáÅÄÒÐËÉ. ÌÀÂÒÀÌ ÈÖ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖË ÍÀßÉËÓ
(ÌÌÀÒÈÅÄËÄÁÉ, ÀÒÉÓÔÏÊÒÀÔÉÀ, ÓÀÌÙÅÃÄËÏÄÁÀ) ÜÀÅÈÅËÉÈ
ÁÏÒÏÔÌÏØÌÄÃÄÁÀÃ, ÌÀÛÉÍ ÌÉÅÉÙÄÁÈ ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓ ÌÄÏÒÄ ÔÉÐÓÀÝ –
ÃÀÌÍÀÛÀÅÄ-ÁÏÒÏÔÌÏØÌÄÃÓ. ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÂÀÂÄÁÉÈ,
ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÃÀÌÍÀÛÀÅÄÃ ÀÒ ÉÁÀÃÄÁÀ, ÀÓÄÈÀÃ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓÈÀÍ
ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓÀÓ ÚÀËÉÁÃÄÁÀ. ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÖËÂÒÉËÉ ÃÀÌÏÊÉ-
ÃÄÁÖËÄÁÀ ÐÉÒÏÅÍÄÁÉÓÀÃÌÉ ÃÀ ÈÅÉÈ ÐÉÒÏÅÍÄÁÉÓ ÌÞÉÌÄ ÚÏ×ÉÈÉ
ÐÉÒÏÁÄÁÉ ÖÁÉÞÂÄÁÓ ÖÁÒÀËÏ ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÂÀáÃÄÓ ÃÀÌÍÀÛÀÅÄ. ÉËÉÀ ÀÁÖ
ÛÀÁÀØÀ ËÄØÓÛÉ „ÂÉÔÀÒÀ“ (ËÉÒÀ) ÉÔÚÅÉÓ: „ÁÒÌÀ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ÂÀÌÏ
ÒÀÌÃÄÍÉ ÖÃÀÍÀÛÀÖËÏ ÂÀÌáÃÀÒÀ ÁÏÒÏÔÌÏØÌÄÃÉ ÃÀ ÒÀÌÃÄÍÉ ÃÀÌ-
ÍÀÛÀÅÄ ÈÄÓÓ ÁÏÒÏÔÄÁÀÓ, ÄÓ ÊÀÍÏÍÄÁÉ ÊÉ ÖÃÀÍÀÛÀÖËÏÃ ÈÅËÉÓ
ÌÀÈ” [210, ÂÅ.30] .
ÀÛ-ÛÀÁÉÌ ËÄØÓÛÉ „ÛÀÉÔÀÍÉÓ ÛÅÉËÄÁÉ“ ÃÀÂÅÉáÀÔÀ ÖÁÒÀËÏ
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÓÀáÄ, ÒÏÌÄËÉÝ ÓÉÙÀÒÉÁÄÌ ÀÉÞÖËÀ ÁÏÒÏÔÄÁÉÓ ÂÆÀÓ
ÃÀÓÃÂÏÌÏÃÀ, ÂÀÌáÃÀÒÉÚÏ ÚÀÜÀÙÉ ÃÀ ÀÌ ÂÆÉÈ ÄÒÜÉÍÀ ÈÀÅÉ:
„...ÅáÄÃÀÅ...
ÙÀÒÉÁÓ, ÂÀÒÓ ÖÅËÉÃÀ ØÀËÀØÓ,
ÉÈáÏÅÃÀ ÄÀÒÓÄÁÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÖÀÒÚÅÄÓ ÆÉÆÙÉÈ,
ÂÀÌÏÀÙÅÉÞÄÓ ÌÀÓÛÉ ÁÏÒÏÔÄÁÉÓÊÄÍ ÌÉÃÒÄÊÉËÄÁÀ.
ÃÀ ÉÓ ÈÀÅÓ ÃÀÄÓáÀ áÀËáÓ ÖÌÏßÚÀËÏ ÌÊÅËÄËÀÃ,
ÈÄÓÓ ÛÉÛÓ ÂÖËÄÁÛÉ ÃÀ ÀÍÈÄÁÓ ÝÄÝáËÓ ÌÊÄÒÃÛÉ“.[ 193,
ÂÅ.181]
(„ÛÀÉÔÀÍÉÓ ÛÅÉËÄÁÉ“)
... و ﻣﺎ ارى اﻻ...
ﯾﺳﺗﺟدى ﻟﯾﺣﯾﺎ ﻓﺧﯾﺑوه اﺣﺗﻘﺎرا, طﺎف اﻟﻣدﯾﻧﺔ,و ﺷﻘﻰ
ﻓﺎﻧﻔض ﻋﻠﻰ اﻟﻧﺎس ﻓﺎﺗك ﺟﺑﺎرا,اﯾﻘظوا ﻓﯾﮫ ﻧزﻋﺔ اﻟﺷر
و ﯾذﻛﻲ – ﺣﯾﻧﻣﺎ ﺣل – اﻟﺟواﻧﺢ ﻧﺎرا,ﯾﺑذر اﻟرﻋب ﻓﻲ اﻟﻘﻠوب
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÍÏÅÄËÀÛÉ „ÃÀÓãÀ“ ÓÀÅÓÄÁÉÈ ÂÀÉÆÉÀÒÀ
ÁÏÒÏÔÌÏØÌÄÃÀà ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÉÓ ÃÀÓÀáÄËÄÁÖËÉ ÌÉÆÄÆÄÁÉ. ÌÏ-
áÖÝÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÌÌÀÒÈÅÄËÉÓ ÁÒÞÀÍÄÁÉÈ ÜÀÌÏÀáÒÜÅÄÓ, ÃÀ-
ÍÀÛÀÖËÉÓ ÂÆÀÆÄ ÃÀÀÚÄÍÀ ÓÉÙÀÔÀÊÄÌ. ÌÀÍ ÌÏßÚÀËÄÁÉÓÈÅÉÓ ÌÉÌÀÒÈÀ
ÌÏÍÀÓÔÄÒÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÂÀÌÏÀÂÃÄÓ ÝÄÌÉÈ. ÉÞÖËÄÁÖËÉ ÂÀáÃÀ ÌÏÍÀÓÔ-
ÒÉÓ ÁÄÙËÉÃÀÍ ÌÏÄÐÀÒÀ ÔÏÌÀÒÀ ×ØÅÉËÉ. ÀÓÄ ÉØÝÀ ØÖÒÃÀÃ, ÒÀÝ
ÓÉÝÏÝáËÉÓ ×ÀÓÀà ÃÀÖãÃÀ. àÀÁÖÊÌÀ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÙÉÒÓÄÁÉÓ ÛÄËÀáÅÉÓ
ÂÀÌÏ ÌÏÊËÀ ÂÀÃÀÓÀáÀÃÉÓ ÀÌÊÒÄ×ÈÀ Ö×ÒÏÓÉ, ÒÉÓÈÅÉÓÀÝ
ÓÉÊÅÃÉËÉ ÌÉÄÓÀãÀ. ÌßÄÒÀËÉ àÀÁÖÊÉÓ ÃÉÓ ÐÉÒÉÈ ÉÔÚÅÉÓ: „ÜÄÌÉ ÞÌÉÓ
93
ÌÉÌÀÒÈ ÒÏÌ ÚÏ×ÉËÉÚÅÍÄÍ ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÍÉ ÃÀ ÌÉÓÉ
ÀáÀËÂÀÆÒÃÏÁÉÓÀÃÌÉ ÂÀÌÏÄÜÉÍÀÈ ÛÄÌßÚÍÀÒÄÁËÏÁÀ, ÉÓ ÀÒ
ÜÀÉÃÄÍÃÀ ÃÀÍÀÛÀÖËÓ ÃÀ ÀÒ ÌÏáÃÄÁÏÃÀ ÌÊÅËÄËÏÁÀ“ [ 29, ÂÅ.63].
ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ (ãÄÁÒÀÍÉ, ÀÛ-ÛÀÁÉ, ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ)
ÄÓÌÉÈ ÃÀÍÀÛÀÖËÉÓ ÂÀÌÏÌßÅÄÅÉ ÌÉÆÄÆÄÁÉ. ÀÌÉÔÏÌ ÌÀÈÈÅÉÓ ÀÓÄÈÉ
„ÃÀÌÍÀÛÀÅÄ“, ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÉÈ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÂÀÍ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÉÂÉ
ÌÏÉÊÅÄÈÀ, ÊÀÍÏÍÄÁÉÓÂÀÍ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÉÂÉ ÃÄÅÍÉÓ ÓÀÂÍÀÃ ÀØÝÉÀ, ÀÒ
ÀÒÉÓ ÌÏÓÀÊÅÄÈÉ ÃÀ ÃÄÅÍÉÓ ÓÀÂÀÍÉ. ÐÉÒÉØÉÈ, ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÉÓÉÍÉ ÓÉÌÐÀÈÉÉÈ ÀÒÉÀÍ ÂÀÍÌÓàÅÀ-
ËÖËÍÉ ÀÌ ÓÀáÉÓ ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓ ÌÉÌÀÒÈ ÃÀ ÂÀÌÏáÀÔÀÅÄÍ
ÈÀÍÀÂÒÞÍÏÁÀÓ. ÌÀÈÉ ÀÆÒÉÈ, ÉÓ ÀÒ ÀÒÉÓ ÃÀÌÍÀÛÀÅÄ, ÀÒÀÌÄÃ ÀÒÉÓ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÌÏØÌÄÃÉ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ÌÓáÅÄÒÐËÉ. ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀà ÌÀÈ
ÂÀÀÌÀÒÈËÄÓ ÌÉÓÉ ÉÞÖËÄÁÉÈÉ ÓÀØÝÉÄËÉ, ÈÖÌÝÀ ÌÀÈÈÅÉÓ àÄÛ-
ÌÀÒÉÔÄÁÀÀ, ÒÏÌ ÈÀÅÉÓÈÀÅÀÃ ÃÀÍÀÛÀÖËÉ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÉÄÒ
ÀÃÀÌÉÀÍÆÄ áÄËÉÓ ÀÙÌÀÒÈÅÀ ÃÉÃÉ ÝÉÃÅÀÀ ÃÀ ÃÀÓÀÂÌÏÁÉÀ.
ãÄÁÒÀÍÌÀ ÃÀ ÀÛ-ÛÀÁÉÌ ÁÏÒÏÔÌÏØÌÄÃÉ-ÌÓáÅÄÒÐËÉÓ, ÓÀÄÒÈÏÃ
ÁÏÒÏÔÌÏØÌÄÃÉÓ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀÛÉ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔÉ ÐÀÓÖáÉÓÌÂÄÁËÏÁÀ
ÃÀÀÊÉÓÒÄÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ ÃÀ ÌÀÓÛÉ ÌÏØÌÄà ÊÀÍÏÍÄÁÓ. ãÄÁÒÀÍÉ
„ÉÄÓÏ – ÞÄ ÊÀÝÉÓÀÛÉ” ÉÔÚÅÉÓ: „àÄÛÌÀÒÉÔÀà ÌÀÌÀÊÀÝÉÓ ÀÍ ØÀËÉÓ
ÌÉÄÒ ÜÀÃÄÍÉË ÚÏÅÄË ÃÀÍÀÛÀÖËÛÉ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÀÓ ÉÙÄÁÓ
ÚÅÄËÀ...“[221,ÂÅ.410]. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÓÔÀÔÉÀÛÉ „ÂÀÂÀ×ÖàÀ ÛÄÍ
ÛÄÍÌÀ áÀËáÌÀ“[230, Ô.1,ÂÅ.111] ÄÓ Ó×ÄÒÏ ÊÉÃÄÅ Ö×ÒÏ
ÂÀÀ×ÀÒÈÏÅÀ ÃÀ ÃÀÀÊÏÍÊÒÄÔÀ ÊÉÃÄÝ. ÌÀÍ ÚÏÅÄË ÜÀÃÄÍÉË
ÃÀÍÀÛÀÖËÛÉ ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓ ÈÀÍÀÌÏÍÀßÉËÄà ÂÀÌÏÀÝáÀÃÀ ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓ
ÌÀÌÀ (Ä.É. ÓÀáËÉ, ÏãÀáÉ), ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ ÃÀ áÄËÉÓÖ×ËÄÁÀ.
ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓ ÌÄÏÒÄ ÔÉÐÓ – ÃÀÌÍÀÛÀÅÄ-ÁÏÒÏÔ-
ÌÏØÌÄÃÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÖÀÒÚÏ×ÉÈ ÃÀÌÏÊÉ-
ÃÄÁÖËÄÁÀÓ ÉßÅÄÅÓ, ÖÍÃÀ ÌÉÅÀÊÖÈÅÍÏÈ ãÄÁÒÀÍÉÓ „ÂÉÑÉ ÉÖäÀÍÀÛÉ“
ÌÙÅÃËÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÓÉÌÀÒÈËÉÓÈÅÉÓ ÌÄÁÒÞÏË ÉÖäÀÍÀÓ ãÄÒ
ÃÀÀÌßÚÅÃÄÅÄÍ, ÛÄÌÃÄ ÂÉÑÀà ÂÀÌÏÀÝáÀÃÄÁÄÍ, „ÖÒßÌÖÍÏ áÀËÉËÛÉ“
– ×ÄÏÃÀËÉ ÛÄÉá-ÀÁÀÓÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÌÏÉÈáÏÅÓ ÂËÄáÄÁÉÓ ÉÍÔÄÒÄÓÄ-
ÁÉÓ ÃÀÌÝÅÄËÉ áÀËÉËÉÓ ÃÀÓãÀÓ, „ÓÀ×ËÀÅÈÀ ÞÀáÉËÛÉ“ – ÀÌÉÒÉ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÓÀØÌÉÓ ÂÀÖÒÜÄÅËÀà ÓÉÊÅÉÃÉËÓ ÌÉÖÓãÉÓ ÓÀÌ
ÖÃÀÍÀÛÀÖËÏ ÀÃÀÌÉÀÍÓ, ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÍÏÅÄËÀÛÉ „ÃÀÓãÀ“ –
ÌÙÅÃËÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÓÀÈáÏÅÍÄËÀà ÌÉÓÖË ÌÛÉÄÒ ÌÏáÖÝÓ ÝÄÌÉÈ
ÂÀÒÄÈ ÂÀÀÂÃÄÁÄÍ, ÀÉÞÖËÄÁÄÍ ÉØÖÒÃÏÓ, ÛÄÌÃÄ ÃÀÓÀÓãÄËÀÃ
ÌÌÀÒÈÅÄËÓ ÂÀÃÀÓÝÄÌÄÍ, ÈÅÉÈ ÌÌÀÒÈÅÄËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ
ÚÏÅËÉÓÛÄÌÞËÄ ÌÓÀãÖËÀà ÂÅÄÅËÉÍÄÁÀ ÃÀ ÓãÉÓ ÓÀÌ ÃÀÌÍÀÛÀÅÄ-
ÌÓáÅÄÒÐËÓ ÃÀ ÓáÅÀ. ãÄÁÒÀÍÉ ÃÀ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÈÅËÉÀÍ, ÒÏÌ
ÉÓÉÍÉ ÈÀÅÀà ÀÒÉÀÍ ÁÏÒÏÔÌÏØÌÄÃÍÉ, ÀÌÉÔÏÌ Ö×ËÄÁÀ ÀÒ ÀØÅÈ
ÂÀÍÀÂÏÍ ÓáÅÉÓÉ ÁÄÃÉ.
94
ÒÀÃÂÀÍ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÏÁÉÄØÔÉ ÐÉÒÏÅÍÄÁÀ ÃÀ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÀ, ÌÀÈÉ ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÉÓÀ ÃÀ ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ
ÌÈÄËÉ ÛÄÃÄÂÄÁÉÓ ÜÅÄÍÄÁÀÀ, ÓÀàÉÒÏà ÌÉÂÅÀÜÍÉÀ, ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ
ÓÉÔÚÅÉÈ ÛÄÅÄáÏÈ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀÍ ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓÈÀÍ ÃÀ-
ÊÀÅÛÉÒÄÁÖË ÉÓÄÈ ÓÀÚÏÅÄËÈÀÏ ÃÀ ÆÏÂÀÃ ÐÒÏÁËÄÌÀÓ,
ÒÏÂÏÒÉÝÀÀ Ó É Ê Ä È Ä ÃÀ Á Ï Ò Ï Ô Ä Á À . ÌÉÈ ÖÌÄÔÄÓ, ÉÂÉ
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÚÖÒÀÃÙÄÁÉÓ ÌÉÙÌÀ ÀÒ ÃÀÒÜÄÍÉËÀ. ÀÌ
ÓÀÊÉÈáÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ ÌÄÔÀà ÓÀÉÍÔÄÒÄÓÏÀ ãÄÁÒÀÍÉÓ
ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ. ÌßÄÒÀËÉ ÚÖÒÀÃÙÄÁÀÓ ÀÌÀáÅÉËÄÁÓ
ÓÀÒÂÄÁËÉÀÍÏÁÉÓ ÌÏÌÄÍÔÆÄ. ÌÉÓÉ ÌÓãÄËÏÁÉÃÀÍ ÛÄÉÞËÄÁÀ
ÃÀÅÀÓÊÅÍÀÈ, ÒÏÌ ÓÀÒÂÄÁÄËÉ ÂÀÌÏÒÉÝáÀÅÓ ÓÉÊÄÈÄÓ. ÀÌ ÌÉÆÍÉÈ
ÜÀÃÄÍÉËÉ ÀØÔÉ ÀÒ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÉÚÏÓ ÊÄÈÉËÉ. ÓÉÊÄÈÉÓ ØÌÍÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ
ÛÉÍÀÂÀÍÉ ÌÏÈáÏÅÍÉËÄÁÀ ÖÍÃÀ ÉÚÏÓ. ÂÀÌÏÒÜÄÍÉÓÀ ÃÀ ÓÀÌÀÂÉÄÒÏ
ãÉËÃÏÓ ÌÉÙÄÁÉÈ ÍÀÊÀÒÍÀáÄÁÉ ØÌÄÃÄÁÀ ÀÒ ßÀÌÏÀÃÂÄÍÓ ÓÉÊÄÈÄÓ,
ÌÀÂÒÀÌ ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ ÀÒ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÜÀÉÈÅÀËÏÓ ÁÏÒÏÔÄÁÀÃ. ÈÖ
ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÀÒ ÀÒÉÓ ÊÄÈÉËÉÓÌØÌÍÄËÉ, ÄÓ ÀÒ ÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ ÉÓ
ÁÏÒÏÔÌÏØÌÄÃÉÀ [ 172, ÂÅ.79].
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÓÉÊÄÈÄ ÃÀ ÁÏÒÏÔÄÁÀ ÝÀË-ÝÀËÊÄ ÀÒ ÀÒÓÄ-
ÁÏÁÓ. ÉÓÉÍÉ ÌÖÃÌÉÅÀà ÂÅÄÒÃÉÂÅÄÒà ÉÌÚÏ×ÄÁÉÀÍ ÃÀ ÂÀÌÏÅËÉÍ-
ÃÄÁÉÀÍ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÂÀÒÄ ×ÀØÔÏÒÄÁÉÓ ÆÄÂÀÅËÄÍÉÈ, ÞÉÒÉÈÀÃÀà ÊÉ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÄÁÛÉ. ÀÃÀÌÉÀÍÉ, ÐÉÒÏÅÍÄÁÀ, ÈÀÅÉÓÈÀ-
ÅÀÃ, ÂÀÒÄÌÏÃÀÍ ÂÀÌÏÝÀËÊÄÅÄÁÖËÉ ÊÄÈÉËÉÀ: „ÛÄÍ ÊÄÈÉËÉ áÀÒ,
ÒÏÝÀ ÌÀÒÔÏ ÉÌÚÏ×ÄÁÉ ÓÀÊÖÈÀÒ ÈÀÅÈÀÍ“ [ 172, ÂÅ.79] (ÜÅÄÍÉ
ÀÆÒÉÈ, ÖÌãÏÁÄÓÉ ÉØÍÄÁÏÃÀ ÀÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÂÀÌÏÄÒÉÝáÀ ÓÉÊÄÈÉÓ
ÂÀÂÄÁÀÝ). ÉÓ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÂÀáÃÄÓ ÁÏÒÏÔÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓÈÀÍ ÖÒÈÉÄ-
ÒÈÏÁÉÓÀÓ.
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÊÀÍÏÍÄÁÉ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÄÍ ÞÉÒÉÈÀà ßÚÀ-
ÒÏÓ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÌÀÍÊÉÄÒÄÁÄÁÉÓÀ. ÉÓ ÖÍÃÀ ÅÄÞÉÏÈ ÌáÏËÏà ÓÀÆÏÂÀ-
ÃÏÄÁÒÉÅ ßÚÏÁÀÛÉ: „ÒÏÂÏÒÝ ×ÏÈÏËÓ ÀÒ ÞÀËÖÞÓ ÈÀÅÉÓÉ ×ÄÒÉ
ÉÝÅÀËÏÓ áÉÓ ÍÄÁÉÓ ÂÀÒÄÛÄ, ÉÓÄ ÈØÅÄÍ ÛÏÒÉÓ ÁÏÒÏÔÌÏØÌÄÃÓ ÀÒ
ÛÄÖÞËÉÀ ÜÀÉÃÉÍÏÓ ÁÏÒÏÔÄÁÀ ÈØÅÄÍÉ ×ÀÒÖËÉ ÓÖÒÅÉËÉÓÀ ÃÀ ÈÀÍ-
áÌÏÁÉÓ ÂÀÒÄÛÄ“ [ 172, ÂÅ.52-53].
1926 ßÄËÓ ÂÀÌÏÝÄÌÖË ßÉÂÍÛÉ „ØÅÉÛÀ ÃÀ ØÀ×É“ ãÄÁÒÀÍÉ
ÈÀÍÀÁÒÀà ÀÍÀßÉËÄÁÓ ÁÏÒÏÔÄÁÀÆÄ ÐÀÓÖáÉÓÌÂÄÁËÏÁÀÓ ÓÖÁÉÄØÔÓÀ
ÃÀ ÂÀÒÄ ÓÀÌÚÀÒÏÆÄ: „àÄÛÌÀÒÉÔÀÃ, ÄÒÈÉ ÍÀßÉËÉ ÓÜÀÃÉÓ
ÁÏÒÏÔÄÁÀÓ, ÌÉÚÅÄÁÀ ÒÀ ÜÅÄÍÉ ÌÀÌÄÁÉÓÀ ÃÀ ÁÉÞÄÁÉÓ ÍÀÁÉãÄÁÓ, ÌÄÏÒÄ
ÊÉ ÓÜÀÃÉÓ ÌÀÓ ÉÌÉÓÈÅÉÓ, ÒÏÌ ÌÏÉÐÏÅÏÓ ÞÀËÀÖ×ËÄÁÀ ÜÅÄÍÓ
ÁÀÅÛÅÄÁÆÄ“[173, ÂÅ.33-34]
ãÄÁÒÀÍÓ ÛÄÖÞËÄÁËÀà ÌÉÀÜÍÉÀ ÀÁÓÔÒÀØÔÖËÀà ßÀÒÌÏÅÉÃ-
ÂÉÍÏÈ ÓÉÊÄÈÄ ÃÀ ÁÏÒÏÔÄÁÀ, ÂÀÅÀÅËÏÈ ÆÙÅÀÒÉ ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÀÍ
ÃÀÅÖÛÅÀÈ ÌÀÈÉ ÀÒÓÄÁÏÁÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÌÉÙÌÀ. ÉÓÉÍÉ ÀÒÓÄÁÏÁÄÍ
95
ÄÒÈÀà ÉÓÄ, ÒÏÂÏÒÝ ÈÄÈÒÉ ÃÀ ÛÀÅÉ ÞÀ×É ÄÒÈ ÃÀÆÂÀÆÄ. ÈÖ ÜÅÄÍ
ÌÉÆÍÀà ÃÀÅÉÓÀáÀÅÈ ÁÏÒÏÔÄÁÉÓ ÀÌÏÞÉÒÊÅÀÓ, ÌÀÛÉÍ ÖÍÃÀ ÅÉÆÒÖÍÏÈ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ – ÁÏÒÏÔÄÁÉÓ ÃÀ ÓÉÊÄÈÉÓ ßÚÀÒÏÓ – ÓÒÖËÚÏ×ÀÆÄ,
ÒÀÃÂÀÍ „ÈÖ ÂÀßÚÃÄÁÀ ÛÀÅÉ ÞÀ×É, ×ÄÉØÀÒÉ ÀÈÅÀËÉÄÒÄÁÓ ÌÈÄË
ØÓÏÅÉËÓ, ÛÄÌÃÄÂ ÃÀÆÂÀÓ ÃÀ ÌÏäÚÀÅÓ ÉÂÉ ÌßÚÏÁÒÛÉ“[172, ÂÅ.54].
ÁÏÒÏÔÄÁÀÓÈÀÍ ÁÒÞÏËÉÓ ÃÀßÚÄÁÀÌÃÄ ÖÍÃÀ ÃÀÅÀÃÂÉÍÏÈ ÌÉÓÉ ÂÀ-
ÌÏÌßÅÄÅÉ ÌÉÆÄÆÄÁÉ. ÅÉÃÒÄ ÌÏÅàÒÉÃÄÈ ÁÏÒÏÔÄÁÉÓ áÄÓ ÓÀÌÀÒÈ-
ËÉÀÍÏÁÉÓ ÓÀáÄËÉÈ, ÖÍÃÀ ÃÀÅÀÃÂÉÍÏÈ ÌÉÓÉ ×ÄÓÅÄÁÉÓ ÓÉÙÒÌÄ. ÈÖ
Ö×ÒÏ ÙÒÌÀà ÜÀÅÉáÄÃÀÅÈ, ÃÀÅÉÍÀáÀÅÈ, ÒÏÌ ÁÏÒÏÔÄÁÉÓ áÉÓ, ÓÉÊÄ-
ÈÉÓ áÉÓ ÃÀ ÖÍÀÚÏ×Ï áÉÓ ×ÄÓÅÄÁÉ ÄÒÈÌÀÍÄÈÛÉÀ ÂÀÃÀáËÀÒÈÖËÉ
[172, ÂÅ.54].
ãÄÁÒÀÍÓ ÓãÄÒÀ, ÒÏÌ ÀÌ ØÅÄÚÀÍÀÆÄ ÓÀÁÏËÏÏà ÓÉÊÄÈÄ ÂÀÉ-
ÌÀÒãÅÄÁÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÉÓ ÂÀÌÀÒãÅÄÁÀÓ ÓÀÊÌÀÏà ÃÉÃÉ ÃÒÏ ÃÀÓ-
àÉÒÃÄÁÀ. áÀÍÃÀáÀÍ ãÄÁÒÀÍÉ ÌÄÒÚÄÏÁÓ, áÀÍÃÀáÀÍ ÀÒÓÄÁÖË ÌÃÂÏÌÀ-
ÒÄÏÁÀÓ ÖÒÉÂÃÄÁÀ, ÖÒÉÂÃÄÁÀ ÁÏÒÏÔÄÁÀÓ, ÖÀÆÒÏÁÀÃ ÈÅËÉÓ
ÌÀÓÈÀÍ ÁÒÞÏËÀÓ. ÌÉÓÉ ÀÆÒÉÈ, ÁÏÒÏÔÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÁÒÞÏËÀ ÀÒ
ÓÐÏÁÓ ÌÀÓ, ÀÒÀÌÄà ÛÏÁÓ ÀáÀË ÁÏÒÏÔÄÁÀÓ: „ÈØÅÄÓ: ÈÅÀËÉ ÈÅÀËÉÓ
ßÉË, ÊÁÉËÉ ÊÁÉËÉÓ ßÉË. ÌÄ ÊÉ ÅÀÌÁÏÁ: ÍÖ ÄÁÒÞÅÉ ÁÏÒÏÔÄÁÀÓ.
ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÏÁÉÓ ÂÀßÄÅÀ ÀÓÀÆÒÃÏÄÁÓ ÁÏÒÏÔÄÁÀÓ, ÞÀËÀÓ ÌÀÔÄÁÓ
ÌÀÓ. ÌÉÓ ÂÀÌÏ ÛÖÒÓ ÉÞÉÄÁÓ ÌáÏËÏà ÓÖÓÔÉ, ÓÖËÉÈ ÞËÉÄÒÉ ÊÉ
ÌÉÖÔÄÅÄÁÓ...“ („ÉÄÓÏ – ÞÄ ÊÀÝÉÓÀ”)[ 221, ÂÅ.409]. ÌÀÂÒÀÌ ÀÓÄÈÉ
ÛÄÌÒÉÂÄÁËÖÒÉ ÐÏÆÉÝÉÀ ãÄÁÒÀÍÉÓÈÅÉÓ ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ÌÏÊËÄ
ÐÄÒÉÏÃÄÁÉÓÈÅÉÓ ÉÚÏ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ. ÌÈÄËÉ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ
ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÉÈ ÊÉ ÌÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÁÒÞÏËÀ
ÁÏÒÏÔÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÀÌØÅÄÚÍÀà ÓÀÚÏÅÄËÈÀÏ ÓÉÊÄÈÉÓ
ÃÀÓÀÌÚÀÒÄÁËÀÃ.
ÒÏÂÏÒÝ ÅáÄÃÀÅÈ, ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ÖÀÒÚÅÄÓ ÓÉÍÀÌ-
ÃÅÉËÄ ÉÌ ÓÀáÉÓ, ÒÏÂÏÒÉÝ ÀÒÉÓ. ÌÀÂÒÀÌ ÓÀÊÉÈáÀÅÉÀ, ÀÌ ÖÀÒÚÏ×É-
ËÉÓ ÓÀÍÀÝÅËÏÃ ÒÀÓ ÂÅÈÀÅÀÆÏÁÄÍ? ÒÉÈ ÀÐÉÒÄÁÄÍ ÛÄÝÅÀËÏÍ
ÒÄÀËÖÒÀÃ ÀÒÓÄÁÖËÉ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄ? ÌÀÈ ÀØÅÈ ÉÃÄÄÁÉ, ÒÏÌËÉÈÀÝ
ÀÐÉÒÄÁÄÍ ÀÒÓÄÁÖËÉÓ ÛÄÝÅËÀÓ, ÙÉÒÓÄÖË ÂÄÂÌÄÁÓÀÝ ÂÅÈÀÅÀÆÏÁÄÍ,
ÌÀÒÈÀËÉÀ, ãÄÒ-ãÄÒÏÁÉÈ ÌÀÈÉ ÒÄÀËÉÆÀÝÉÀ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉÀ,
ÌÀÂÒÀÌ ÌÏÌÀÅÀËÛÉ – ÓÀÅÓÄÁÉÈ ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉ. ÄÓ ÊÉ ÌÀÈ ÛÄ-
ÌÏØÌÄÃÄÁÉÈ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÓ ÏÐÔÉÌÉÆÌÉÈ ÌÓàÅÀËÀÅÓ.
ÀØÅÄ ÖÍÃÀ ÛÄÅÍÉÛÍÏÈ, ÒÏÌ ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ
ÚÏÅÄËÈÅÉÓ ÒÏÃÉ ÀØÅÈ ÍÀÈËÀà ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ ÈÀÅÉÀÍÈÉ
Ï Ý Í Ä Á É Ó Ó À Ì Ú À Ò Ï Ó ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÛÉ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÉÓ ÂÆÄÁÉ.
ÌÀÈÈÅÉÓ ÌÉÓÉ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÉÓ ÂÆÀÓ ÌÄÔßÉËÀà ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÀÃÀ-
ÌÉÀÍÉÓ ÆÍÄÏÁÒÉÅÉ ÃÀáÅÄßÀ, ÛÉÍÀÂÀÍÉ ÀÌÀÙËÄÁÀ, ÓÖËÉÄÒÉ ÓÒÖË-
ÚÏ×À. ÄÓ ÌÀÈÈÅÉÓ ÉÚÏ ÀÖÝÉËÄÁÄËÉ ÐÉÒÏÁÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÀÒÀ ÄÒÈÀÃ-
ÄÒÈÉ.
96
ãÄÁÒÀÍÌÀ ÃÀÉÍÀáÀ ËÉÁÀÍÛÉ ÀÒÓÄÁÖËÉ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ßÚÏÁÉÓ ÒÄ-
×ÏÒÌÀÝÉÉÓ ÀÖÝÉËÄÁËÏÁÀ. ÒÄ×ÏÒÌÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈ ÂÆÀà ÌÀÓ, ÂÀÍ-
ÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÌÉÀÜÍÃÀ áÀËáÛÉ ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ ÛÄÔÀÍÀ,
ÖÅÉÝÏÁÉÓ ËÉÊÅÉÃÀÝÉÀ. ÌÉÓÉ ÒßÌÄÍÉÈ, ÒÏÝÀ „ÌÌÀÒÈÅÄËÉ ÉØÍÄÁÀ
ÈÉÈÄÖËÉ ÌÀÌÀÊÀÝÉÓ ÂÏÍÄÁÀ, áÏËÏ ØÖÒÖÌÉ – ÈÉÈÄÖËÉ ØÀËÉÓ
ÂÖËÉ“, ÌÀÛÉÍ ÌÏÉÓÐÏÁÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÀ. ÌÀÂÒÀÌ ÀÃÒÄ-
ÖË ßËÄÁÛÉ ÌÀÓ ÀÒ ÀÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÃÀ ÄÓ ÌÛÅÉÃÏÁÉÀÍÉ ÂÆÀ, ÒÀÃÂÀÍ
×ÉØÒÏÁÃÀ, ÒÏÌ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÊËÀÓÄÁÉ ÍÄÁÉÈ ÀÒÀÓÃÒÏÓ ÃÀÈ-
ÌÏÁÄÍ ÓÉÌÃÉÃÒÄÓ ÃÀ ÀÒ ÀÙÉÀÒÄÁÄÍ ÙÀÒÉÁÄÁÈÀÍ ÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÀÓ.
ÀÌÉÔÏÌ ÈÅËÉÃÀ ÓÀàÉÒÏà ÞÀËÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÀÓ. ÀÓÄÈ ÀÆÒÓ, ÀÆÒÓ
ÂËÄáÖÒÉ ÀÌÁÏáÉÓÀÓ, ÂÀÌÏÈØÅÀÌÓ ÉÓ ÌÏÈáÒÏÁÀÛÉ „ÖÒßÌÖÍÏ
áÀËÉËÉ“.* ãÄÁÒÀÍÓ ÊÀÒÂÀà äØÏÍÃÀ ÂÀÈÅÉÈÝÍÏÁÉÄÒÄÁÖËÉ, ÒÏÌ
ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ ÌÏÉÐÏÅÄÁÀ ÁÒÞÏËÉÈ ÃÀ ÀÒÀ ÏÝÍÄÁÉÈ: „ÌÄÖÁÍÄÁÉÀÍ:
„ÈÖ ÃÀÉÍÀáÀÅ ÌÞÉÍÀÒÄ ÌÏÍÀÓ, ÍÖ ÂÀÀÙÅÉÞÄÁ, ÒÀÃÂÀÍ ÌÀÓ ÈÀÅÉÓÖ-
×ËÄÁÀ ÄÓÉÆÌÒÄÁÀ“. ÌÄ ÊÉ ÅÐÀÓÖáÏÁ: „ÈÖ ÌÞÉÍÀÒÄ ÌÏÍÀÓ ÃÀÅÉÍÀáÀÅ,
ÂÀÅÀÙÅÉÞÄÁ ÃÀ ÅÖÀÌÁÏÁ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ“ (Éá. „ÓÀÍÀÐÉÒÏÓ
ÄÒÈÉ ÐÄÛÅÉ ØÅÉÛÀ“)[49, ÂÅ.169]. ÌßÄÒÀËÉ ÃÀÒßÌÖÍÄÁÖËÉÀ, ÒÏÌ
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓÊÄÍ ÌÉÓßÒÀ×ÄÁÉÓ ÛÄÆÙÖÃÅÀ ÌÏÂÏÍÉËÉ
ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉÀ, ÒÀÃÂÀÍ „...àÄÛÌÀÒÉÔÀÃ, ÛÄÉ-
ÞËÄÁÀ ÜÀÀáÛÏ ÃÏËÉÓ áÌÀ, ÛÄÉÞËÄÁÀ ÌÏÖÛÅÀ ËÉÒÀÓ ÓÉÌÄÁÉ, ÌÀÂÒÀÌ
*)
ÀÒÀÁÌÀ ÌÊÅËÄÅÀÒÌÀ ÉÀÌÍÉ ÀË-ÉÃÌÀ ÖÀÒÚÏ×ÉÈÉ ÛÄ×ÀÓÄÁÀ ÌÉÓÝÀ
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÌÉÄÒ ÀÒÜÄÖË ÂËÄáÖÒÉ ÀÌÁÏáÉÓ ÂÆÀÓ, ÌÉÉÜÍÉÀ, ÒÏÌ ÌßÄ-
ÒÀËÉ ÅÄÒ ÜÀßÅÃÀ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÓ ÀÒÓÓ, ÅÄÒ ÂÀÉÂÏ àÄÛÌÀÒÉÔÄÁÀ, ÅÄÒ
ÃÀÉÍÀáÀ ÌÖÛÀÈÀ ÊËÀÓÉ ÃÀ ÀÓÝÃÀ ÓßÏÒ ÂÆÀÓ [Éá. 209]. ÄÓ ÊÒÉÔÉÊÀ
ÌÈËÀà ÌÀÒÈÄÁÖËÀà ÀÒ ÌÉÂÅÀÜÍÉÀ. ãÄÁÒÀÍÉ ÀÃÒÄÖËÉ ßËÄÁÉÓ ÍÀ-
ßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ ÞÉÒÉÈÀÃÀà ÄÚÒÃÍÏÁÏÃÀ ÓÉàÀÁÖÊÉÓ ßËÄÁÛÉ ÃÀÍÀáÖ-
ËÉ ËÉÁÀÍÉÓ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÓ ÃÀ ÉØ áÄÃÀÅÃÀ ÌáÏËÏà ÀÛÊÀÒÀà ÃÀÐÉ-
ÒÉÓÐÉÒÄÁÖË ÊËÀÓÓ - ×ÄÏÃÀËÄÁÓÀ ÃÀ ÂËÄáÄÁÓ. ÌÉÓÉ ÌáÄÃÅÄËÏÁÉÓ
ÌÉÙÌÀ ÃÀÒÜÀ ÀáÀËÉ ÊËÀÓÄÁÉ, ÒÀÃÂÀÍ ÉÌ ÐÄÒÉÏÃÛÉ ÊÀÐÉÔÀËÉÓÔÖÒÉ
ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀ ÜÀÓÀáÅÉÓ ÐÒÏÝÄÓÛÉ ÉÚÏ ÃÀ ÀÌÃÄÍÀà ÁÖÒÑÖÀÆÉÀ ÃÀ
ÌÖÛÀÈÀ ÊËÀÓÉ ËÉÁÀÍÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ ÅÄÒ ÈÀÌÀÛÏÁÃÀ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍ
ÒÏËÓ. ÀÌÄÒÉÊÖËÌÀ ÚÏ×ÀÌ ÊÉ ÌÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ, ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ,
ÅÄÒ äÐÏÅÀ ÀÓÀáÅÀ. ÉÂÉ ÃÀÓÊÅÍÄÁÓ ÀÊÄÈÄÁÓ ÌáÏËÏà ËÉÁÀÍÉÓ
ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÆÄ ÃÀÚÒÃÍÏÁÉÈ. ÀÌ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÌ ÊÉ ÂÀÌÏÓÀÅÀËÉ ÀÐÏÅ-
ÍÉÍÀ ÂËÄáÖÒ ÀÌÁÏáÛÉ, ÂËÄáÏÁÀ ÌÉÀÜÍÄÅÉÍÀ ÉÌ ÉÓÔÏÒÉÖËÉ ÌÉÓÉÉÓ
ÛÄÌÓÒÖËÄÁËÀÃ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÌ ØÅÄÚÍÀÃ ÃÀÀÌÚÀÒÄÁÃÀ
ÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÀÓ, ÞÌÏÁÀÓ, ÄÒÈÏÁÀÓ, ÓÀÚÏÅÄËÈÀÏ ÛÒÏÌÀÓ. ÀÌ
ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÌ ÉÂÉ ÀØÝÉÀ ÂËÄáÖÒÉ ÀÌÁÏáÉÓ ÀÐÏËÏÂÄÔÀà ÃÀ
ÖÔÏÐÉÉÓÊÄÍ ÖÁÉÞÂÀ (Éá. ÌÏÈáÒÏÁÀ “ÖÒßÌÖÍÏ áÀËÉËÉ”).
97
ÊÀÝÈÀ ÌÏÃÂÌÉÃÀÍ ÅÉÓ ÛÄÖÞËÉÀ ÀÖÊÒÞÀËÏÓ ÔÏÒÏËÀÓ ÂÀËÏÁÀ...“
[172, ÂÅ.57].
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÌÉÄÒ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉË Ì Ï Ì À Å Ë É Ó Ó À Ì Ä × Ï Û É
ÌÏÜÀÍÓ XVIII Ó-ÉÓ ÓÏÝÉÀËÉÓÔ-ÖÔÏÐÉÓÔÄÁÉÓ ÉÃÄÄÁÉÓ ÀÍÀÒÄÊËÉ.
„ÖÒßÌÖÍÏ áÀËÉËÓ“ ÀÌÈÀÅÒÄÁÓ ÀÚÅÀÅÄÁÖËÉ ÓÏ×ËÉÓ ÓÖÒÀÈÉÓ ÜÅÄ-
ÍÄÁÉÈ. ÀØ ÌÉßÀ ÉÌÀÓ ÄÊÖÈÅÍÉÓ, ÅÉÍÝ ÌÀÓ ÀÌÖÛÀÅÄÁÓ. ÂËÄáÄÁÉÝ ÓÉÀ-
ÌÏÅÍÄÁÉÈ ÌÖÛÀÏÁÄÍ, ÒÀÃÂÀÍ ÉÝÉÀÍ, ÒÏÌ ÖÊÅÄ ÀÒ äÚÀÅÈ ÁÀÔÏÍÉ,
ÅÄÒÀÅÉÍ ßÀÀÒÈÌÄÅÈ ÛÒÏÌÉÓ ÍÀÚÏ×Ó. ÓÏ×ÄËÉ ÌÀËÄ ÓÀáÄÓ ÉÝÅËÉÓ.
ØÏáÄÁÉÓ ÀÃÂÉËÓ ÉÊÀÅÄÁÓ ÁÀÙÄÁÉÈ ÃÀ ÌÉÍÃÅÒÄÁÉÈ ÛÄÌÏÒÔÚÌÖËÉ
ÓÀáËÄÁÉ. ÐÒÏÆÀà ÃÀßÄÒÉË ËÄØÓÛÉ „ÌÏÌÀÅËÉÓ àÅÒÄÔÀ“ ÌßÄÒÀËÉ
ÂÅÉáÀÔÀÅÓ ÓÖÒÀÈÓ, ÓÀÃÀÝ ÌÄ×ÏÁÓ ÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÀ, ÞÌÏÁÀ,
ÌÄÂÏÁÒÏÁÀ, ÛÒÏÌÀ, ÓÀÃÀÝ ÀÒ ÀÒÉÓ ÀÒÝ ÓÉÙÀÔÀÊÄ ÃÀ ÀÒÝ ßÖáÉËÉ,
ÀÒÝ ÁÀÔÏÍÉ ÃÀ ÀÒÝ ÌÙÅÃÄËÉ. ÄÓ ÀÒÉÓ ÓÀÌÄ×Ï, ÓÀÃÀÝ
ÀáÀËÂÀÆÒÃÄÁÉ ÛÒÏÌÏÁÄÍ ÃÀ ÔÊÁÄÁÉÀÍ ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÛÒÏÌÉÓ ÍÀÚÏ×ÉÈ,
ÌÏáÖÝÄÁÉ ÊÉ ÉÙÄÁÄÍ ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÖË ÃÀÓÅÄÍÄÁÀÓ: „...ÅáÄÃÀÅÃÉ, ÒÏÌ
ØÀËÀØÉ ÂÀØÒÀ. ÌÉÓÂÀÍ ÃÀÒÜÀ ÁÏÒÝÅÄÁÉÓ ÊÅÀËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ
ÉÔÚÏÁÉÍÄÁÀ ÓÉÁÍÄËÉÓ ÖÊÖØÝÄÅÀÆÄ ÓÉÍÀÈËÉÓ ßÉÍÀÛÄ. ÅáÄÃÀÅÃÉ
ÌÏáÖÝÄÁÓ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÉÓáÃÍÄÍ ÀËÅÉÓÀ ÃÀ ÔÉÒÉ×ÉÓ áÄÈÀ ÜÒÃÉËÛÉ,
ÌÀÈ ÉÒÂÅËÉÅ ÊÉ – ÁÀÅÛÅÄÁÓ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÖÓÌÄÍÃÍÄÍ ÂÀÒÃÀÓÖË
ÃÙÄÈÀ ÀÌÁÄÁÓ. ÅáÄÃÀÅÃÉ ÂÉÔÀÒÀÓÀ ÃÀ ×ËÄÉÔÀÆÄ ÃÀÌÊÅÒÄË
àÀÁÖÊÄÁÓ ÃÀ ÌÀÈ ÉÒÂÅËÉÅ ÌÏÝÄÊÅÀÅÄ ÂÒÞÄËÈÌÉÀÍ ÂÏÂÏÍÄÁÓ.
ÅáÄÃÀÅÃÉ ÌÀÌÀÊÀÝÄÁÓ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÉÙÄÁÃÍÄÍ ÌÏÓÀÅÀËÓ, ØÀËÄÁÓ ÊÉ
ÌÉäØÏÍÃÀÈ ÞÍÄÁÉ ÃÀ ÌÙÄÒÏÃÍÄÍ ÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÉÈÀ ÃÀ ÓÉáÀÒÖËÉÈ
ÀÙÓÀÅÓÄ äÉÌÍÄÁÓ. ÅáÄÃÀÅÃÉ ØÀËÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÖÌÂÅÀÍÏ ÓÀÌÏÓÉ
ÛÄÄÝÅÀËÀ ÛÒÏÛÀÍÉÓ ÂÅÉÒÂÅÉÍÉÈÀ ÃÀ ÍÏÒÜÉ ×ÏÈËÄÁÉÓ ØÀÌÒÉÈ.
ÅáÄÃÀÅÃÉ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓÀ ÃÀ ÃÀÍÀÒÜÄÍ ØÌÍÉËÄÁÄÁÓ ÛÏÒÉÓ
ÃÀÌÊÅÉÃÒÄÁÖË ÌÄÂÏÁÒÏÁÀÓ: ×ÒÉÍÅÄËÈÀ ÃÀ ÌßÄÒÈÀ ÂÖÍÃÄÁÉ
ÖáÉ×ÀÈÏà ÖÀáËÏÅÃÄÁÏÃÀ ÌÀÓ ( ÀÃÀÌÉÀÍÓ – Ì.Ø.), ØÖÒÝÉÊÈÀ ãÏÂÉ
ÌÛÅÉÃÀà ÌÉÃÉÏÃÀ ßÚÀÒÏÓÈÀÍ. ÅÉÚÖÒÄÁÏÃÉ ÃÀ ÅÄÒ ÅáÄÃÀÅÃÉ
ÓÉÙÀÒÉÁÄÓ. ÉÒÂÅËÉÅ ÌáÏËÏà ÞÌÏÁÀ ÃÀ ÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÀ ÓÖ×ÄÅÃÀ.
ÅÄÒ ÅáÄÃÀÅÃÉ ÄØÉÌÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÚÅÄËÀ ÂÀÌáÃÀÒÉÚÏ ÝÏÃÍÉÓÀ ÃÀ
ÂÀÌÏÝÃÉËÄÁÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÆÄ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÈÀÅÉÓ ÄØÉÌÉ. ÀÙÀÒÓÀÃ
ÜÀÍÃÀ ÌÙÅÃÄËÉ, ÒÀÃÂÀÍ ÓÉÍÃÉÓÉ ØÝÄÖËÉÚÏ ÖÌÀÙËÄÓ ÓÀÌÙÅÃÄ-
ËÏÄÁÀÃ. ÀÙÀÒÝ ÅÄØÉËÄÁÉ ÉÚÅÍÄÍ. ÁÖÍÄÁÀ ÝÅËÉÃÀ ÓÀÌÓãÀÅÒÏÓ ÃÀ
ÃÄÁÃÀ ÌÄÂÏÁÒÏÁÉÓÀ ÃÀ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÀÓ. ÅáÄÃÀÅÃÉ
ÀÃÀÌÉÀÍÓ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÛÄÉÂÍÏ, ÒÏÌ ÉÂÉ ÚÏÅÄËÉÅÄ ÀÒÓÄÁÖËÉÓ
ØÅÀÊÖÈáÄÃÉÀ...“[ 28, ÂÅ.56]. ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ, ÌßÄÒÀËÌÀ ÀÌ ÓÉÔÚÅÄ-
ÁÉÈ ÃÀÂÅÉáÀÔÀ ÖÊËÀÓÏ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ.
ãÄÁÒÀÍÌÀ ÀÌ ÉÃÄÀËÉÓÊÄÍ ÓßÒÀ×ÅÀ ÜÀÈÅÀËÀ ÈÀÅÉÓ ÞÉÒÉÈÀÃ
ÌÏÅÀËÄÏÁÀÃ, ÌÉÉÜÍÉÀ ÉÂÉ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÀÒÓÄÁÏÁÉÓ ÂÀÃÀÒÜÄÍÉÓ ÓÀÛÖÀ-
ËÄÁÀà (Éá. ËÄØÓÉ „Ï, ÈÀÅÏ!“). ÆÏÂãÄÒ ÊÉ ÄàÅÓ ØÅÄÛ ÀÚÄÍÄÁÓ
98
ÉÃÄÀËÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀÓ. ÄÓ ÊÉ ÉßÅÄÅÓ ÌÀÓÛÉ ÐÄ-
ÓÉÌÉÓÔÖÒ ÂÀÍßÚÏÁÉËÄÁÀÓ. ÐÏÄÔÉÓ ßÀÒÓÖËÉ ÀÒ ÚÏ×ÉËÀ ÌáÏËÏÃ
ÔÊÁÉËÀÃ ÌÏÓÀÂÏÍÀÒÉ. ÉÂÉ ÌÀÓ ÓÉÌÙÄÒÀÓÈÀÍ ÄÒÈÀÃ ÜÉÅÉËÓÀ ÃÀ
ÂÏÃÄÁÀÛÉ ÂÀÖÔÀÒÄÁÉÀ. ÀÒÝ ÀßÌÚÏÓÀÂÀÍ ÌÉÖÙÉÀ ÍÖÂÄÛÉ, ÀÌÉÔÏÌ
ÌÏÌÀÅÀËÉÝ ÖÓÉáÀÒÖËÏ ÄÓÀáÄÁÀ:
„ÀÒ ÀÒÉÓ ÜÄÌÉ ÂÖËÉÓÈÅÉÓ ÌÊÅÃÒÄÈÉÈ ÀÙÃÂÏÌÀ, ÀÍ
ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀ.
ÀÒ ÀÌßÅÀÍÃÄÁÀ ÔÏÔÉ ÆÄÉÌÉÓ,
ÃÀ ÌÈÉÁÀÅÈÀ áÄËÉ ÅÄÒ ÂÀÀÝÏÝáËÄÁÓ ÚÅÀÅÉËÈ
ÌÀÓ ÛÄÌÃÄÂ, ÒÀÝ ÂÀÍÉËÄÅÉÀÍ ÍÀÌÂËÉÓ ÐÉÒÉÈ” [169, ÂÅ. 614 ].
99
ÅÀÍÄÁÉÀÍ ÙÌÄÒÈÓ ÀÒÀ ÛÉÛÉÈ, ÀÒÀÌÄÃ ÌÀÃËÉÄÒÄÁÉÓ ÂÒÞÍÏÁÉÈ,
ÒÀÃÂÀÍ ÙÌÄÒÈÉÓ ÀÍÀÒÄÊËÓ áÄÃÀÅÄÍ ÈÀÅÉÀÍÈ ÈÀÅÛÉ, ÓÖËÛÉ,
ÂÏÍÄÁÀÛÉ, ÚÏÅÄËÉÅÄ ÀÒÓÄÁÖËÛÉ – ÝÏÝáÀËÓÀ ÃÀ ÖÓÖËÏÛÉ. ÄÓ
ÀÒÉÓ ØÀËÀØÉ, ÓÀÃÀÝ ÌÄ×ÏÁÓ ÓÀÚÏÅÄËÈÀÏ ÛÒÏÌÀ, ÖÒÈÉÄÒÈ-
ÐÀÔÉÅÉÓÝÄÌÀ, ÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÀ, ÌÄÂÏÁÒÏÁÀ ÃÀ àÄÛÌÀÒÉÔÉ ÓÉÚ-
ÅÀÒÖËÉ.*
ÌÀÒÈÀËÉÀ ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÀÒ ÛÄÖØÌÍÉÀ ÌÏÌÀÅËÉÓ ÓÀÌÄ×ÏÓ ÓÖÒÀÈÉ,
ÌÀÂÒÀÌ ÌÉÓÉ ÁÒÞÏËÀ ÓÏÝÉÀËÖÒ ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÀÈÀ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ
ÀÛÊÀÒÀÀ. ÉÂÉ ÀÓÄÅÄ ÁÒÞÏËÀÛÉ áÄÃÀÅÓ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÌÏÐÏÅÄÁÉÓ
ÖÌÈÀÅÒÄÓ ÂÆÀÓ. ÀÌÉÔÏÌ ÌÏÖßÏÃÄÁÓ ÌÛÒÏÌÄËÄÁÓ ÁÒÞÏËÉÓÊÄÍ ÃÀ
ÂÀÌÀÒãÅÄÁÀÛÉÝ ÃÀÒßÌÖÍÄÁÖËÉÀ:
«Вы говорите: (ÌÉÌÀÒÈÀÅÓ ÐÏÄÔÉ ÌÃÉÃÒÄÁÓ – Ì.Ø.)*
Борьба – безнадежность.
Ложь!
Вы тираны,
Вы кровь нашу пьете. n
Мы ненавидим
Вашу надменную лень,
Безмятежность,
Ложь!
Мы не будем рабами!
Счастье добудем сами!
Солнце над нами взойдет.
Жизнь отдадим без страха.
*)
ÌÓÂÀÅÓ ÌÏÌÀÅËÉÓ ÓÀÌÄ×ÏÓ ÂÅÉáÀÔÀÅÓ ÝÍÏÁÉËÉ ËÉÁÀÍÄËÉ ÌßÄ-
ÒÀËÉ, ÓÉÒÉÖË-ÀÌÄÒÉÊÖËÉ ÓÊÏËÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÖÃÉÃÄÓÉ ßÀÒÌÏ-
ÌÀÃÂÄÍÄËÉ ÀÌÉÍ ÀÒ-ÒÄÉäÀÍÉ. ÉÂÉ ãÄÒ ÊÉÃÄÅ 1908 ßÄËÓ ÏÝÍÄÁÏÁÃÀ
“ÃÉÀà ØÀËÀØÆÄ”, ÓÀÃÀÝ ÂÀÌÄ×ÄÁÖËÉ ÉØÍÄÁÏÃÀ ÝÏÃÍÀ, ÈÀÅÉÓÖ×-
ËÄÁÀ, ÞÌÏÁÀ, ÄÒÈÏÁÀ, ÓÀÃÀÝ ÂÏÍÄÁÒÉÅÉ ÃÀ ÓÖËÉÄÒÉ ÞÀËÄÁÉ
ÓÞËÄÅÃÀ ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒ ÞÀËÄÁÓ, ÓÀÃÀÝ ÓÀÏÌÀÒÉ ÉÀÒÀÙÄÁÉ ÂÀÃÀÊÄÈ-
ÃÄÁÏÃÀ ÂÖÈÍÄÁÀÃ, ÍÀÌÂËÄÁÀà ÃÀ ÖÒÏÄÁÀÃ. ÀÒ-ÒÄÉäÀÍÉÓ
ÌÏÌÀÅËÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÖÍÃÀ ÚÏ×ÉËÉÚÏ ÌÀÙÀËÆÍÄÏÁÒÉÅÉ
ÓÀáÄËÌßÉ×Ï, ÒÏÌËÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÉ ÉØÍÄÁÏÃÀ ÓÀÌÀÒÈÀËÉ,
ÖÓÀ×ÒÈáÏÄÁÀ, ÞÌÏÁÀ ÃÀ ÌÛÅÉÃÏÁÀ, ÌÈÀÅÒÏÁÀ ÊÉ áÀËáÉÓ ÌÓÀáÖÒÉ.
ÌÉÓÉ ÀÆÒÉÈ, ÀÓÄÈÉ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÖÍÃÀ ÉÚÏÓ ÒÀÙÀÝ ÛÖÀËÄÃÉ
ÌÀÒØÓÉÓÔÖËÉ ÒÖÓÄÈÉÓ ÁÏËÛÄÅÉÆÌÓÀ ÃÀ ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÖËÉ ÀÌÄÒÉÊÉÓ
ÓÏÝÉÀËÉÆÌÓ ÛÏÒÉ [80, ÂÅ. 42].
*
ÀØ ÃÀ ÛÄÌÃÄ ÌÏáÌÏÁÉËÉÀ ÍÀßÚÅÄÔÄÁÉ ÉÌ ÀÒÀÁÖËÉ ËÄØÓÄÁÉÓ
ÒÖÓÖËÉ ÈÀÒÂÌÀÍÄÁÉÃÀÍ, ÒÏÌÄËÈÀ ÃÄÃÍÄÁÆÄ áÄËÉ ÅÄÒ
ÌÉÂÅÉßÅÃÀ.
100
Чтоб уничтожить гнет!»[ 96, ÂÅ.167]
(„ÌÛÒÏÌÄËÄÁÉ“. ÈÀÒÂÌÀÍÉ Ì. ÊÖÒÂÀÍÝÄÅÉÓÀ)
ÈÖÌÝÀ áÛÉÒÀà ÉáÒÄÁÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÓÖËÉÄÒÉ ÌáÀÒÄÄÁÉÓ ÓÒÖËÚÏ×ÉÓ
ÂÆÉÓÊÄÍ.
ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÛÉ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÓ ÊÒÉÔÉÊÀ ÌÏÒÀËÖÒÉ
ÐÒÉÍÝÉÐÄÁÉÃÀÍ ÚÅÄËÀÆÄ Ö×ÒÏ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÀÁÖ ÌÀÃÉÓÈÅÉÓ.
ÌÀÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÖËÏÁÉÓ ÌÏÓÐÏÁÀ ÁÒÞÏËÉÓ
ÂÆÉÈ ÊÉ ÀÒ ÓÖÒÓ, ÀÒÀÌÄà ÆÍÄÏÁÒÉÅÉ ÐÒÉÍÝÉÐÄÁÉÓ ÃÀáÌÀÒÄÁÉÈ,
ÒÀÝ ÆÏÂãÄÒ ÒÄÀØÝÉÖË ×ÏÒÌÀÓÀÝ ÊÉ ÉÙÄÁÓ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ËÄØÓÛÉ
„àÀÌÄÈ ÃÀ ÓÅÉÈ“[156, ÂÅ.116] ÜÀÂÒÖËÄÁÓ ÌÏÖßÏÃÄÁÓ
ÌÏÒÜÉËÄÁÉÓÊÄÍ, ÛÄØÌÍÉË ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÓÈÀÍ ÛÄÒÉÂÄÁÉÓÊÄÍ,
ÌÃÉÃÒÄÁÓ ÊÉ ÙÀÒÉÁÈÀ ÌÉÌÀÒÈ ÌÏßÚÀËÄÁÉÓ ÂÀÌÏÜÄÍÉÓÊÄÍ. ÀÌÀÅÄ
ÃÒÏÓ ÌÀÍ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÉÓ ÌÏÂÅÀÒÄÁÉÓ ÂÆÀ äÐÏÅÀ
ÉÌØÅÄÚÍÉÖÒ, ÓÀÉØÉÏ ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ, ÓÀÃÀÝ ÚÅÄËÀÍÉ ÈÀÍÀÓßÏÒÍÉ
ÉØÍÄÁÉÀÍ.
ÀÁÖ ÌÀÃÉÓ ÀÒ ÓãÄÒÀ ÌáÏËÏà ÙÀÒÉÁÄÁÆÄ ÃÀÚÒÃÍÏÁÉÈ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀÒÃÀØÌÍÉÓÀ. ÌÀÓ Ö×ÒÏ ÆÄÝÉÖÒÉ ÞÀËÄÁÉÓ ÉÌÄÃÉ
ÀØÅÓ. ÓÀÚÏÅÄËÈÀÏ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÀ Ö×ÒÏ ÙÌÄÒÈÉÓ ÃÀáÌÀÒÄÁÉÈ
ÃÀÌÚÀÒÃÄÁÀ:
„ÈÖ ÀÒ ÛÄÂÝÅËÉÈ ÈØÅÄÍ ÙÀÒÉÁÄÁÉ,
ÙÌÄÒÈÉ ÛÄÂÝÅËÉÈ ÈØÅÄÍ ÙÀÒÉÁÄÁÉÈ“.[156, ÂÅ.50]
(„ÙÀÒÉÁÉ“)
101
ÌÛÅÄÍÉÄÒÉ ÂÏÂÏÍÀ ÃÀ ÌÏáÖÝÉ ØÀËÉ.
ÌÀÂÒÀÌ ÒÏÓ ÂÀÉ×ÀÍÔÀ ÁÉÍÃÉ,
ÅÄÒ äÐÏÅÄÓ ÒÀ ÂÀÒÃÀ ÉÌÉÓÀ, ÒÀÝ ÉÚÏ!“[ 156, ÂÅ.136]
(„ÌÀÒÀÃÉÖËÉ ÉÓÔÏÒÉÀ“)
102
ÀÁÖ ÌÀÃÉÓ ÈÀÅÉÓÉ ÉÃÄÀËÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÀ Ö×ÒÏ ÛÏÒÄÖËÉ
ÌÏÌÀÅËÉÓ ÓÀØÌÄà ÌÉÀÜÍÉÀ. ÀÌÉÔÏÌ ãÄÒ-ãÄÒÏÁÉÈ ÌÀÓ áÏÒÝÓ ÀÓáÀÌÓ
ÆÄÝÉÖÒ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ. ÉÂÉ ËÄØÓÛÉ „ÝÀ“ ÂÅÉáÀÔÀÅÓ ÌÏÌÀÅËÉÓ
ØÅÄÚÀÍÀÓ, ÓÀÃÀÝ ÓÖ×ÄÅÓ ÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÀ, ÞÌÏÁÀ, ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÏÁÀ,
ÓÀÈÍÏÄÁÀ ÃÀ ÓÉÊÄÈÄ, ÓÀÃÀÝ ÅÄÒ ÀÙÌÏÀÜÄÍ ÖáÄÛÏÁÀÓ,
ØÄÃÌÀÙËÏÁÀÓ, ÀÌÐÀÒÔÀÅÍÏÁÀÓ, ÂÖËÂÒÉËÏÁÀÓ ÃÀ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀÈÅÉÓ
ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄË ÓáÅÀ ÌÀÍÊÉÄÒ ÌÉÃÒÄÊÉËÄÁÄÁÓ. ÀÒÝ ÌÜÀÂÅÒÄËÄÁÉ
ÃÀ ÜÀÂÒÖËÄÁÉ, ÌÃÉÃÒÄÁÉ ÃÀ ÙÀÒÉÁÄÁÉ ÀÒÓÄÁÏÁÄÍ. ÌÉßÀ ÚÅÄËÀÓ
ÀØÅÓ ÃÀ ÀÒÀÅÉÓ ÀÒ ÀØÅÓ ÛÉÛÉ, ÒÏÌ ÅÉÍÌÄ ßÀÀÒÈÌÄÅÓ ÌÀÓ ÌÉßÀÓÀ ÃÀ
ÈÀÅÉÓÉ ÛÒÏÌÉÓ ÍÀÚÏ×Ó; ÀÌØÅÄÚÍÀà ÀÒÓÄÁÖËÉ ÚÏÅÄËÉ ÍÉÅÈÉ
ÚÅÄËÀÓÀÈÅÉÓ ÈÀÍÀÁÒÀà ÌÉÓÀßÅÃÏÌÉÀ ÃÀ À.Û.
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ ÌÀÈÈÅÉÓ ÌÉÖÙÄÁÄËÉ ÒÄÀËÖÒÉ ÓÀÌ-
ÚÀÒÏÓ ÍÀÝÅËÀà ÈÀÅÉÀÍÈ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÄÁÛÉ ÛÄØÌÍÉË Ï Ý Í Ä Á É Ó
Ó À Ì Ä × Ï Ó ÖßÏÃÄÁÄÍ „ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓ ØÀËÀØÓ“, „ÆÄÝÉÖÒ ØÅÄÚÀÍÀÓ“,
„ÃÀ×ÀÒÖË ØÅÄÚÀÍÀÓ“. ÀØ ÐÏÖËÏÁÓ áÏÒÝÛÄÓáÌÀÓ ÌÀÈÉ ÉÃÄÀËÉ.*
ÌÀÒÈÀËÉÀ, ÉÓÉÍÉ ÉÃÄÀËÉÓÈÅÉÓ ÁÒÞÏËÀÛÉ ÉÜÄÍÄÍ ÓÉÌÔÊÉÝÄÓ ÃÀ
ÌÏÈÌÉÍÄÁÀÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÆÏÂãÄÒ ÄàÅÉ ÉÐÚÒÏÁÈ, ÀÒ ÓãÄÒÀÈ ÂÀÌÀÒã-
ÅÄÁÉÓÀ ÃÀ ÄÓßÒÀ×ÉÀÍ ÉÐÏÅÏÍ ÀÃÂÉËÉ, ÓÀÃÀÝ ÓÖËÉÄÒ ÓÉÌÛÅÉÃÄÓ
äÐÏÅÄÁÄÍ. ÉÓÌÉÓ ÊÉÈáÅÀ: ÒÄÀËÖÒÀà ÀØÅÈ ÌÀÈ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ ÄÓ
ÆÄÝÉÖÒÉ ØÅÄÚÀÍÀ? ÉÝÉÀÍ ÌÉÓÊÄÍ ÌÉÌÀÅÀËÉ ÂÆÄÁÉ? ÀÍ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÀÃ
ÓÀà ÉÌÚÏ×ÄÁÀ ÉÂÉ? ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ãÄÁÒÀÍÉ ÓÀÊÖÈÀÒ ÈÀÅÓ ÄÊÉÈáÄÁÀ:
„äÏÉ ØÅÄÚÀÍÀÅ, ÏÃÉÈÂÀÍÅÄ ÉÃÖÌÀËÏ,
ÅÉÈ ÅÉØÏÍÉÏ ÉÌÄÃÉ ÛÄÍÉ, ÒÀ ÂÆÉÈ ÂÄßÅÉÏ?
ÒÏÌÄËÉ ÖÃÀÁÍÏ ÂÀÃÌÏÅËÀáÏ, ÀÍ ÒÏÌÄËÉ ÌÈÀ?
ÌÀÙÀËÉÀ ÌÉÓÉ ÊÄÃÄËÉ ÃÀ ÀÒÅÉÍ ÖßÚÉÓ ÅÉÍ ÀÒÓ ÌÄÂÆÖÒÉ.
ÌÉÒÀÑÉ áÀÒ ÛÄÍ ÈÖ ÉÌÄÃÉ ÓÖËÉÓÀ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÄÓßÒÀ×ÅÉÓ ÌÉÖßÅÃÏÌÄËÓ?“[169, ÂÅ.599]
(„ÃÀ×ÀÒÖËÉ ØÅÄÚÀÍÀ“)
*)
ÀÒÀÁÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ ÌÖäÀÌÌÀà ÙÀÍÉÌÉ äÉËÀËÉ ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÀà ÛÄÍÉ-
ÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ßÀÒÌÏÓÀáÅÉÈ ÛÄØÌÍÉËÉ ÉÃÄÀ-
ËÖÒÉ ÓÀÌÚÀÒÏ, ÌÏÌÀÅËÉÓ ÈÖ ÏÝÍÄÁÉÓ ÓÀÌÄ×Ï, ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ,
ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÃÀÍ ÂÀØÝÄÅÉÓ ÉÓÄÈ ÓÀáÄÓ, ÒÏÂÏÒÉÝÀÀ,
ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÁÖÍÄÁÀÛÉ, ÀÍ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÛÉ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÄÂÆÏÔÉÊÖÒ
ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ÂÀØÝÄÅÀ (Éá. [212]).
103
ËÄØÓÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ ÐÏÄÔÉ ÂÅÉáÓÍÉÓ, ÒÏÌ ÄÓ ØÅÄÚÀÍÀ ÀÒ ÀÒÉÓ ÀÒÝ
ÆÄÝÀÛÉ, ÀÒÝ ÃÄÃÀÌÉßÀÆÄ, ÉÂÉ ÌáÏËÏà ÐÏÄÔÉÓ ÂÖËÛÉÀ:
„ÀÒ áÀÒ À ÙÌÏÓÀÅËÄÈÛÉ, ÀÒÝ ÃÀÓÀÅËÄÈÛÉ,
ÀÒÝ ÃÄÃÀÌÉßÉÓ ÓÀÌáÒÄÈÉÈ, ÀÍ ÜÒÃÉËÏÄÈÉÈ.
ÀÒ áÀÒ äÀÄÒÛÉ ÃÀ ÀÒÝ ÆÙÅÉÓ ßÉÀÙÛÉ,
ÀÒÝ ÅÄËÆÄ ÃÀ ÀÒÝ ÏÙÒÏÜÏÙÒÏ ÅÉßÒÏÄÁÛÉ.
ÛÄÍ áÀÒ ÓáÉÅÄÁÉ ÓÖËÄÁÛÉ ÃÀ ÝÄÝáËÉ,
ÛÄÍ áÀÒ ÂÖËÉ, ÌÏ×ÒÈáÉÀËÄ ÜÄÌÓ ÌÊÄÒÃÛÉ“. [169, ÂÅ.600]
( “ÃÀ×ÀÒÖËÉ ØÅÄÚÀÍÀ”)
104
و اﻟذى أوﺟد ھذا اﻟﻠﻐز ﻟﻐز ﻣﺑﮭم
ذو اﻟﺣﺟﻰ ﻣن ﻗﺎل اﻧﻰ... ﻻ ﺗﺟﺎدل
ﻟﺳت أدرى
105
§2. ØÀËÈÀ ÄÌÀÍÓÉÐÀÝÉÀ. ÓÉÚÅÀÒÖËÉ.
ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÔÀÍãÅÀ
106
Ö×ËÄÁÀÓ, ÄÊÒÞÀËÄÁÏÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÂÀÌÏÜÄÍÀ, ÆÄÃÌÄÔÉÝ ÉÚÏ
ËÀÐÀÒÀÊÉ ÌÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÛÉ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÀÆÄ.
ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, ØÀËÉ ÅÄÒ ÓÀÒÂÄÁËÏÁÃÀ ÃÉÃÉ Ö×ËÄÁÄÁÉÈ ÏãÀáÛÉÝ
ÊÉ. ÀÒ ÉÚÏ ÀÙÉÀÒÄÁÖËÉ ÉÓ ÃÉÃÉ ÒÏËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÌÀÓ äØÏÍÃÀ
ÒÏÂÏÒÝ ÃÄÃÀÓ. ÏãÀáÛÉÝ ÃÀ ÌÉÓ ÂÀÒÄÈÀÝ ØÀËÓ ÖÚÖÒÄÁÃÍÄÍ
ÒÏÂÏÒÝ ÌÏÍÀÓ, ÒÏÌËÉÓ ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÀÓ ÛÄÀÃÂÄÍÓ ÌáÏËÏÃ
ÌÀÌÀÊÀÝÉÓ ÌÏÅËÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÓÖÒÅÉËÄÁÉÓ ÖÓÉÔÚÅÏ ÛÄÓÒÖËÄÁÀ.
ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÀÃ ÛÄÍÉÛÍÀÅÃÀ ÃÉÃÉ ÀÒÀÁÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁÄËÉ ÊÀÓÉÌ
ÀÌÉÍÉ: „ÌÖÓËÉÌÉÓ ÈÅÀËÛÉ ØÀËÉ ÀÒ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÍÀÌÃÅÉË
ÀÃÀÌÉÀÍÓ...“ [54, ÂÅ.71]. ØÀËÉ ÉÌÚÏ×ÄÁÏÃÀ ÌÏÞÅÄËÄÁÖËÉ
ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÉÓÀ ÃÀ ßÄÓ-ÜÅÄÖËÄÁÄÁÉÓ ÔÚÅÄÏÁÀÛÉ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ
ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ. ÌÀÂÒÀÌ ÃÒÏ ÛÄÉÝÅÀËÀ. ÃÀÓÀÅËÄÈÈÀÍ ÊÏÍ-
ÔÀØÔÄÁÉÓ ÂÀÞËÉÄÒÄÁÀÓ ÊÏÒÄØÔÉÅÄÁÉ ÛÄäØÏÍÃÀ ÀÒÀÁÈÀ ÚÏ×ÀÛÉ.
ÀáÀËÉ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÊÉ ÀáÀË ÐÒÏÁËÄÌÄÁÓ ÀÚÄÍÄÁÃÀ ÀÒÀÁÖËÉ ÓÀÆÏÂÀ-
ÃÏÄÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ, ÉÂÉ ÉÈáÏÅÃÀ ÛÀÒÉÀÈÉÓ ÌÉÄÒ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÂÀÍÌÀÅ-
ËÏÁÀÛÉ ÃÀÃÂÄÍÉËÉ, ÌÀÂÒÀÌ ÖÊÅÄ ÌÏÞÅÄËÄÁÖËÉ ßÄÓ-ÜÅÄÖËÄÁÄÁÉÓ
ÛÄÝÅËÀÓ. ÀÒÀÁÖË ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ ÀÒ ÛÄÄÞËÏ ÌÏÌÀÅÀËÛÉ ÃÀÒÜÄ-
ÍÉËÉÚÏ ÛÖÀÓÀÖÊÖÍÄÏÁÒÉÅÉ ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÉÓ ÔÚÅÄÏÁÀÛÉ. ÀÌÉÔÏÌ
ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÃÀÚÄÍÄÁÖËÉ ÓáÅÀ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÐÒÏÁ-
ËÄÌÄÁÉÓ ÂÅÄÒÃÉÈ ÌßÅÀÅÄà ÉÃÂÀ ØÀËÈÀ ÐÒÏÁËÄÌÀ.
ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÌÀ ÐÉÒÅÄËÄÁÌÀ ÀÙÍÉÛÍÄÓ ÉÓ ÖÆÀÒÀÌÀÆÀÒÉ
ÒÏËÉ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÀÓÒÖËÄÁÓ ØÀËÉ ÄÒÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ.ËÉÁÀÍÄËÉ
ÁÖÔÒÖÓ ÀË-ÁÖÓÈÀÍÉ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓ ßÀÒÌÀÔÄÁÄÁÉÓ
ÖÌÈÀÅÒÄÓ ×ÀØÔÏÒÀà ÈÅËÉÃÀ ÉÌ ×ÀØÔÓ, ÒÏÌ ØÀËÌÀ ÃÀÉÊÀÅÀ
ÌÀÙÀËÉ ÀÃÂÉËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ, ÒÏÌ ÆÒÖÍÀÅÃÍÄÍ ÌÉÓ ÀÙÆÒÃÀÆÄ
[79, ÂÅ.214]. ÌÀÍ 1849 ßËÉÓ 14 ÃÄÊÄÌÁÄÒÓ ßÀÒÌÏÈØÅÀ ÓÉÔÚÅÀ
ØÀËÈÀ ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ: „ÈÖ ÜÅÄÍ ÂÅÉÍÃÀ ØÅÄÚÍÉÓ
ÒÄ×ÏÒÌÉÒÄÁÀ, ÌÀÛÉÍ ØÀËÈÀ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÀÒÉÓ ÊÉÁÉÓ ÐÉÒÅÄËÉ
ÓÀ×ÄáÖÒÉ ÃÀ ÊÀÒÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÚÅÄËÀÆÄ ßÉÍ ÖÍÃÀ ÂÀÉÙÏÓ“ [78 À,
ÂÅ.18].
ØÀËÈÀ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÃÀÝÅÀÛÉ ÖÃÉÃÄÓÉ ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÀ ÌÉÖÞ-
ÙÅÉÈ ÄÂÅÉÐÔÄË ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÓ, ÊÄÒÞÏÃ, ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉÓ (1801-
1873) ÃÀ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÈ ØÖÒÈ ÊÀÓÉÌ ÀÌÉÍÓ (1865-1908).
ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÛÉ ÚÏ×ÍÉÓÀÓ(1826-1831) ÌÉÙÄÁÖËÉ ÛÈÀÁÄàÃÉËÄÁÄÁÉÓ
ÀÙßÄÒÉÓÀÃÌÉ ÌÉÞÙÅÍÉË ßÉÂÍÛÉ “ÐÀÒÉÆÉÓ ÀÙßÄÒÀ” ÍÀÈËÀà ÜÀÍÓ
ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉÓ ÃÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÀ ØÀËÈÀ ÓÀÊÉÈáÉÈ. ÉÂÉ ÅÒÝËÀà ËÀ-
ÐÀÒÀÊÏÁÓ ÐÀÒÉÆÄËÉ ØÀËÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ, ÌÀÈ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÆÄ, ÈÅÉ-
ÓÄÁÄÁÆÄ, ÂÀÔÀÝÄÁÄÁÆÄ ÃÀ À.Û., À×ÀÓÄÁÓ ÌÀÈ, ÖÌÄÔÄÓÀÃ, ÌÖÓËÉÌÉÓ
ÈÅÀËÈÀáÄÃÅÉÈ, ÌÀØÓÉÌÀËÖÒÀà ÝÃÉËÏÁÓ ÉÚÏÓ ÏÁÉÄØÔÖÒÉ,
ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ ÌÀÈ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄË ÈÅÉÓÄÁÄÁÓ ÃÀ ÛÄÞËÄÁÉÓÃÀÂÅÀÒÀÃ
ÏÁÉÄØÔÖÒ ÛÄ×ÀÓÄÁÀÓ ÀÞËÄÅÓ.
107
ÐÀÒÉÆÉÃÀÍ ÃÀßÚÄÁÖËÉ ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉÓ ÃÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÀ ØÀËÈÀ
ÓÀÊÉÈáÉÈ ÉÆÒÃÄÁÏÃÀ, ÌÀÓ ÀÙÄËÅÄÁÃÀ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ØÀËÉÓ
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ, ÌÉÓÉ Ö×ËÄÁÄÁÉ ÈÖ ÖÖ×ËÄÁÏÁÀ. ÓÀÌßÖáÀÒÏà ÀÒ
ÅÉÝÉÈ ÈÖ ÒÏÂÏÒ ÅÉÈÀÒÃÄÁÏÃÀ ÌÉÓÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ ÃÀ
ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀ ØÀËÈÀ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÃÀÓÀÝÀÅÀà ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÃÀÁÒÖÍÄÁÉÃÀÍ
(1831ß.) 70-ÉÀÍÉ ßËÄÁÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÀÌÃÄ. ÌÀÂÒÀÌ ×ÀØÔÉÀ, ÒÏÌ, ÒÏÝÀ
ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÌÏÌßÉ×ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ÀÆÒÉ ØÀËÈÀ ÓÊÏËÉÓ
ÂÀáÓÍÀÆÄ, áÄËÉÓÖ×ËÄÁÀÌ ÀÓÄÈÉ ÓÊÏËÉÓÈÅÉÓ ÓÀÓßÀÅËÏ
ÐÒÏÂÒÀÌÄÁÉÓ ÛÄÌÌÖÛÀÅÄÁÄË ÊÏÌÉÓÉÀÓ ÓÀÈÀÅÄÛÉ ÜÀÖÚÄÍÀ ÀÔ-
ÔÀäÔÀÅÉ. ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ, 1872 ßÄËÓ ÌÀÍ ÃÀÀÌÈÀÅÒÀ ÃÉÃÉ
ÌÏÝÖËÏÁÉÓ ßÉÂÍÉÓ ßÄÒÀ ÂÏÂÏÍÀÈÀ ÃÀ ÅÀÑÈÀ ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ
ÛÄÓÀáÄÁ. ÄÓ ßÉÂÍÉ ÓÀÈÀÖÒÉÈ “ÓÀÉÌÄÃÏ ÃÀÌÒÉÂÄÁÄËÉ ÂÏÂÏÍÄÁÉÓÀ
ÃÀ ÅÀÑÄÁÉÓ ÀÙÆÒÃÀÛÉ” ÛÄÅÉÃÀ ÌÉÓÉ ÛÒÏÌÄÁÉÓ ÓÀÌÔÏÌÄÖËÛÉ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÂÀÌÏÉÝÀ 1873 ß. ÉÌÀÅÄ ßÄËÓ ÌÉÓÉ ÀØÔÉÖÒÉ ÌÏ-
ÍÀßÉËÄÏÁÉÈ ÊÀÉÒÏÛÉ ÂÀÉáÓÍÀ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÐÉÒÅÄËÉ ØÀËÈÀ ÓÊÏ-
ËÀ. ÃÏØÔÏÒÉ ÀäÌÀà ÌÖäÀÌÌÀà ÓÀËÉÌÉ ßÉÂÍÛÉ “ØÀËÉ ÈÀ-
ÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÀÒÀÁÖË ÀÆÒÏÅÍÄÁÀÛÉ” ßÄÒÓ, ÒÏÌ ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉ ÉÚÏ ÐÉ-
ÒÅÄËÉ, ÅÉÍÝ ÚÖÒÀÃÙÄÁÀ ÌÉÀØÝÉÀ ØÀËÈÀ ÓÀÊÉÈáÓ ÃÀ ÂÀÌÏÉÜÉÍÀ
ÃÉÃÉ ÃÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÀ ÃÀ ÆÒÖÍÅÀ ÀÌ ÐÒÏÁËÄÌÉÓ ÌÏÓÀÂÅÀÒÄÁËÀÃ
[189, ÂÅ.78]. ÌÊÅËÄÅÀÒÉÓ ÀÌ ÓÉÔÚÅÄÁÉÃÀÍ ÀÒ ÜÀÍÓ, ÌÀÓ
ÌáÄÃÅÄËÏÁÀÛÉ ÌáÏËÏà ÄÂÅÉÐÔÄ ÀØÅÓ, ÈÖ ÌÈÄËÉ ÀÒÀÁÖËÉ
ÓÀÌÚÀÒÏ. ÈÖ ËÀÐÀÒÀÊÉÀ ÌáÏËÏà ÄÂÅÉÐÔÄÆÄ, ÌÀÛÉÍ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ
ÌÀÒÈÀËÉÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÀØ ØÀËÈÀ Ö×ËÄÁÄÁÉÓÈÅÉÓ ÀØÔÉÖÒ ÁÒÞÏËÀÓ
ÉßÚÄÁÄÍ ÀÓÐÀÒÄÆÆÄ ÖÊÅÄ ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉÓ ÛÄÌÃÄÂ ÂÀÌÏÓÖËÉ ÂÀÍÌÀ-
ÍÀÈËÄÁËÄÁÉ – ÀÁÃÏ, ÅÀËÉ ÀÃ-ÃÉÍ ÉÀØÖÍÉ, ÊÀÓÉÌ ÀÌÉÍÉ ÃÀ
ÓáÅÀÍÉ. ÌÀÂÒÀÌ ÈÖ ÓÀÖÁÀÒÉÀ ÌÈÄË ÀÒÀÁÖË ÓÀÌÚÀÒÏÆÄ, ÌÀÛÉÍ
ÐÉÒÅÄËÏÁÀ ÖÈÖÏÃ ËÉÁÀÍÄË ÁÖÔÒÖÓ ÀË-ÁÖÓÈÀÍÉÓ ÄÊÖÈÅÍÉÓ.
ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉÓ, ÁÖÔÒÖÓ ÀË-ÁÖÓÈÀÍÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÌÖÓËÉÌÖÒÉ ÓÀ-
ÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÜÀÌÏÒÜÄÍÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈ ÌÈÀÅÀÒ ÌÉÆÄÆÀÃ ÌÉÀÜÍÃÀ ÉÓ
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ, ÒÏÌÄËÛÉÝ ÉÌÚÏ×ÄÁÏÃÀ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ
ØÀËÉ. ÉÓ ßÄÒÓ, ÒÏÌ “ÄÅÒÏÐÄËÄÁÌÀ ÃÀ ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ×ÒÀÍÂÄÁÌÀ,
ÒÏÌËÄÁÉÝ ÀÌÑÀÌÀÃ ÖÞËÉÄÒÄÓÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÀ, ÌÈÄËÉ ÞÀË-ÙÏÍÄ ÌÉÌÀ-
ÒÈÄÓ ÉØÉÈÊÄÍ, ÒÏÌ ÂÏÂÏÍÄÁÉÓ ÓßÀÅËÀ-ÀÙÆÒÃÀ ÉÓÄÈÉÅÄ ÚÏ×É-
ËÉÚÏ, ÒÏÂÏÒÉÝ ÅÀÑÄÁÉÓ”[203, ÂÅ.33]. ÉÓ ÌÏÉÈáÏÅÃÀ ÂÏÂÏÍÄÁÓ ÃÀ
ÅÀÑÄÁÓ ÄÓßÀÅËÀÈ ÄÒÈÀÃ, ÀÒ ÖÍÃÀ ÃÀÄÛÅÀÈ ÌÀÈ ÛÉÒÉÓ ÂÀÍ-
ÓáÅÀÅÄÁÀ ÓßÀÅËÄÁÀÛÉ. ÝÏÃÍÀÓ ÃÀÖ×ËÄÁÖËÉ ÂÏÂÏÍÄÁÉ, ÌÉÓÉ ÙÒÌÀ
ÒßÌÄÍÉÈ, Ö×ÒÏ ÌÔÊÉÝÄ ÏãÀáÓ ØÌÍÉÀÍ, Ö×ÒÏ ÊÀÒ ÛÅÉËÄÁÓ
ÀÙÖÆÒÃÉÀÍ ÓÀÌÛÏÁËÏÓ, Ö×ÒÏ ÈÀÌÀÌÀÃ ÀÌÏÖÃÂÄÁÉÀÍ ÂÅÄÒÃÉÈ
ÌÀÌÀÊÀÝÄÁÓ ÒÏÂÏÒÝ ÓÀÏãÀáÏ, ÉÓÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÛÉ
[203, ÂÅ.35-36]. ÌÀÍ ÃÉÃÉ ÚÖÒÀÃÙÄÁÀ ÌÉÀØÝÉÀ ØÏÒßÉÍÄÁÉÓ
ÓÀÊÉÈáÓ, ÜÀÍÓ ÒÏÌ ÄÌáÒÏÁÀ ÏÒÌáÒÉÅ ÓÉÚÅÀÒÖËÆÄ ÃÀÌÚÀÒÄÁÖË
108
ØÏÒßÉÍÄÁÀÓ, ÀÛÊÀÒÀà ÖÀÒÚÏ×ÉÈ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÓ ÀÅËÄÍÓ
ÀÍÂÀÒÄÁÉÈ ÛÄØÌÍÉËÉ ÏãÀáÉÓ ÌÉÌÀÒÈ. “ÏãÀáÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÉ ÖÍÃÀ
ÉÚÏÓ ÝÏË-ØÌÀÒÓ ÛÏÒÉÓ áÀÍÂÒÞËÉÅÉ ÃÀ ÌÔÊÉÝÄ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ” –
ÀÝáÀÃÄÁÓ ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉ [203, ÂÅ.47]. ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ, ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ,
ÌÏÉÈáÏÅÓ ØÀËÉÓÀ ÃÀ ÌÀÌÀÊÀÝÉÓ ÈÀÍÀÁÀÒ Ö×ËÄÁÄÁÓ, ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀÃ
ÏãÀáÓÀ ÃÀ ØÏÒßÉÍÄÁÀÛÉ [203, ÂÅ.48]. ÀØÅÄ ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉ
ÃÄÔÀËÖÒÀà ÀÚÀËÉÁÄÁÓ ØÀËÉÓÀ ÃÀ ÌÀÌÀÊÀÝÉÓ (ÀÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ -
ÝÏËÉÓÀ ÃÀ ØÌÒÉÓ) ÌÏÅÀËÄÏÁÄÁÓ ÄÒÈÌÀÍÄÈÉÓÀ ÃÀ ÏãÀáÉÓ ßÉÍÀÛÄ
[203, ÂÅ.61-63]. ÚÏÅÄËÉÅÄ ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ, ÉÓ ÌÏÉÈáÏÅÃÀ ÃÀ
ÀØÔÉÖÒÀà ÖàÄÒÃÀ ÌáÀÒÓ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÓÀÓßÀÅËÏ ÃÀ ÓÀÀÙÌÆÒÃÄËÏ
ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÉÓ ÒÄ×ÏÒÌÀÓ, ÒÀÝ ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀà ÂÖËÉÓáÌÏÁÃÀ
ÓßÀÅËÄÁÉÓ ÓÉÓÔÄÌÉÓ ÛÄÝÅËÀÓ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ, ÖÊÉÃÖÒÄÓ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ,
ÂÀÖÌãÏÁÄÓÄÁÀÓ ÌÀÉÍÝ.
ÊÀÓÉÌ ÀÌÉÍÌÀ ÀÌ ÐÒÏÁËÄÌÀÓ ÌÉÖÞÙÅÍÀ ÈÀÅÉÓÉ ÞÉÒÉÈÀÃÉ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ „ØÀËÉÓ ÂÀÍÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ“ ÃÀ „ÀáÀËÉ ØÀËÉ“. ÌÀÍ,
ÒÏÂÏÒÝ Ä. ÊÒÀÜÊÏÅÓÊÉ ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ, „ÀÒÀÌÀÒÔÏ ÐÉÒÅÄËÌÀ ÜÀÌÏÀ-
ÚÀËÉÁÀ ØÀËÉÓ ÓÀÊÉÈáÉ ÃÀ ÃÄÔÀËÄÁÛÉ ÃÀÀÌÖÛÀÅÀ, ÀÒÀÌÄà ÌÉÓÉ
ÃÀÝÅÀ ÀØÝÉÀ ÈÀÅÉÓÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÌÉÆÍÀÃ, ÓÐÄÝÉÀËÖÒÀà ÌÉÖÞÙÅÍÀ
ÌÀÓ ÈÀÅÉÓÉ ÓÀÌßÄÒËÏ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀ“ [54, ÂÅ. 77-78].
ÊÀÓÉÌ ÀÌÉÍÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÉÓ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ØÀËÓ ÖÊÀÅÉÀ
ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÛÉ, ÃÀÌÙÖÐÅÄËÉÀ ÄÒÉÓÈÅÉÓ. ÉÓ ÌÉÅÉÃÀ ÃÀÓÊÅÍÀÌÃÄ,
ÒÏÌ ÄÒÉÓ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀ, ÐÒÏÂÒÄÓÉÓÈÅÉÓ ÁÒÞÏËÀ ÖÍÃÀ ÃÀÉßÚÏÓ
ØÀËÉÓ ÓÀÚÏ×ÀÝáÏÅÒÄÁÏ ÐÉÒÏÁÄÁÉÓ ÛÄÝÅËÉÈ, ÏãÀáÉÓ ÂÀÒ-
ÃÀØÌÍÉÈ, ÒÀÃÂÀÍ „ÀÒÀÅÉÈÀÒÉ ÉÌÄÃÉ ÀÒ ÀÒÉÓ ÉÚÏ ÝÏÝáÀËÉ ÄÒÉ,
ÓÀÒÂÄÁËÏÁÃÄ ÀÅÔÏÒÉÔÄÔÉÈ ÌÏßÉÍÀÅÄ ÄÒÈÀ ÛÏÒÉÓ, ÃÀÉÌÊÅÉÃÒÏ
ÀÃÂÉËÉ ÝÉÅÉËÉÆÄÁÖË ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ, ÅÉÃÒÄ ÓÀáËÉ ÃÀ ÏãÀáÉ... ÀÒ
ÂÀáÃÄÁÀ áÄËÓÀÚÒÄËÉ ÂÀÒÄÌÏ ÉÌ ÈÅÉÓÄÁÄÁÉÓ ÌØÏÍÄ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ
ÌÏÓÀÌÆÀÃÄÁËÀÃ, ÒÏÌÄËÈÀÂÀÍ ÛÄÉÞËÄÁÀ ßÀÒÌÀÔÄÁÉÓ ÉÌÄÃÉ
ÂØÏÍÃÄÓ“ [ 54, ÂÅ.72-73]. ÌÉÓÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÉÈ, ØÀËÉ ÀÒÀ×ÒÉÈ ÀÒ
ÜÀÌÏÒÜÄÁÀ ÌÀÌÀÊÀÝÓ, ÀÒÓÄÁÖËÉ ÓáÅÀÏÁÀ ÛÄØÌÍÉËÉÀ áÄËÏÅÍÖÒÀÃ
ÃÀ ÃÒÏÈÀ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ ÂÀØÒÄÁÀ [54, ÂÅ.73]. ÌÉÓÉ ÐÒÉÍÝÉÐÄÁÉ
ÂÀÍÀÈËÄÁÀÓÀ ÃÀ ÀÙÆÒÃÀÆÄ ÉÚÏ ÃÀ×ÖÞÍÄÁÖËÉ. ØÀËÉÓ ÂÏÍÄÁÒÉÅÉ,
ÌÏÒÀËÖÒÉ ÃÀ ×ÉÆÉÊÖÒÉ ÀÙÆÒÃÀ-ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÀÒÀ×ÒÉÈ ÀÒ ÖÍÃÀ
ÂÀÍÓáÅÀÅÃÄÁÏÃÄÓ ÌÀÌÀÊÀÝÉÓ ÀÙÆÒÃÉÓÀÂÀÍ. ÀÌÀÅÃÒÏÖËÀÃ
ÀÖÝÉËÄÁËÀà ÌÉÀÜÍÃÀ ÌÉÓÈÅÉÓ ÒÀÉÌÄ ÐÒÏ×ÄÓÉÉÓ ÛÄÒÜÄÅÀ. ÌÀÍ
ÃÀÓÅÀ ØÏÒßÉÍÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌÒÀÅÀËÝÏËÉÀÍÏÁÉÓ ÓÀÊÉÈáÄÁÉ, ÌÏÉÈáÏÅÀ
ØÀËÉÓÈÅÉÓ ÌÉÄÝÀÈ ÈÀÍÀÓßÏÒÉ Ö×ËÄÁÀ ÂÀÍØÏÒßÉÍÄÁÀÛÉ,
ÂÀÉËÀÛØÒÀ ÌÒÀÅÀËÝÏËÉÀÍÏÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ. ÊÀÓÉÌ ÀÌÉÍÉ
ÞÉÒÉÈÀÃÀà ÛÄÌÏÉ×ÀÒÂËÀ ÏãÀáÛÉ ØÀËÉÓ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÀÙÉÀÒÄÁÉÈ,
ÌÀÂÒÀÌ ÂÀÌÏÈØÅÀ ÒßÌÄÍÀ, ÒÏÌ ÃÀÃÂÄÁÀ ÃÒÏ, ÒÏÝÀ ÝÏÃÍÉÈÀ ÃÀ
ÂÀÌÏÝÃÉËÄÁÉÈ ÀÙàÖÒÅÉËÉ ØÀËÉ „ÊÏÍÊÖÒÄÝÉÀÓ ÂÀÖßÄÅÓ
109
ÌÀÌÀÊÀÝÄÁÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÉÓ ÚÅÄËÀ Ó×ÄÒÏÛÉ” [208,
ÂÅ.79].
ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉÓÀ ÃÀ ÊÀÓÉÌ ÀÌÉÍÉÓ ÃÀßÚÄÁÖËÉ ÓÀØÌÄ ÂÀÀÂÒÞÄËÀ
ÅÀËÉ ÀÃ-ÃÉÍ ÉÀØÖÍÌÀ (1873-1921). ØÀËÈÀ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÈ ÛÄÛ×Ï-
ÈÄÁÖËÉ ÉÂÉ ÀÌÁÏÁÃÀ: „ÃÙÄÓ ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉ ÒÏÌ ÉÚÏÓ ØÀËÈÀ ÈÀÅÉ-
ÓÖ×ËÄÁÉÓÈÅÉÓ ÁÒÞÏËÉÓ ÁÄËÀÃÉ (ÊÀÓÉÌ ÀÌÉÍÉ – Ì.Ø.) ÀÙÃÂÄÓ... ÃÀ
ßÀÉÊÉÈáÏÓ ÈÖ ÒÀ ÃÀßÄÒÄÓ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÌÀ ÌÏÌÀÅÀËÉ ÈÀÏÁÄÁÉÓ
ÃÄÃÀÈÀ ÊÀÒÜÀÊÄÔÉËÏÁÉÓÀ ÃÀ ÛÄÅÉßÒÏÄÁÉÓ ÃÀÓÀÝÀÅÀÃ, ÉÜØÀÒÄÁÃÀ
ÃÀÁÒÖÍÄÁÖËÉÚÏ ÓÀ×ËÀÅÛÉ, ÃÀÄáÖàÀ ÈÅÀËÄÁÉ, ÒÀÈÀ ÀÒ ÃÀÄÍÀáÀ,
ÃÀÄáÛÏ ÚÖÒÄÁÉ, ÒÏÌ ÀÒÀ×ÄÒÉ ÂÀÄÂÏÍÀ“ [64, ÂÅ.42]. ÓáÅÀ ÂÀÍÌÀ-
ÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ – ÊÀÓÉÌ ÀÌÉÍÉÓ, ÓÀËÉÌ ÀË-ÁÖÓÈÀÍÉÓ, ×ÀÒÀä ÀÍÔÖÍÉÓ
ÌÓÂÀÅÓÀà ÅÀËÉ ÀÃ-ÃÉÍ ÉÀØÖÍÉ ÞÉÒÉÈÀÃÀà ÛÄÌÏÉ×ÀÒÂËÀ ØÀËÈÀ
ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ ÓÀÊÉÈáÄÁÉÈ.
ãÉÒãÉ ÆÄÉÃÀÍÌÀ ÒÏÂÏÒÝ ÈÀÅÉÓ ÓÔÀÔÉÄÁÛÉ, ÉÓÄ ÉÓÔÏÒÉÖË
ÒÏÌÀÍÄÁÛÉ ÃÉÃÉ ÀÃÂÉËÉ ÃÀÖÈÌÏ ØÀËÉÓ ÓÀÊÉÈáÓ, ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌ-
ÃÉÍÀÒÄ - ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ, ØÏÒßÉÍÄÁÉÓ, ÏãÀáÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÓ. ÞÀËÉÀÍ
ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÍÀà ÄÓÀáÄÁÏÃÀ ØÀËÉÓ ÒÏËÉ ÄÒÉÓ ßÉÍÓÅËÀÛÉ. ÄÌáÒÏ-
ÁÏÃÀ ØÀËÉÓ ÜÀÒÈÅÀÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÛÉ, ÒÉÓ ÂÀÒÄÛÄ
ßÀÒÌÏÖÃÂÄÍËÀà ÌÉÀÜÍÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ. ÓáÅÀ ÂÀÍ-
ÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÚÖÒÀÃÙÄÁÀ ÌÉÀØÝÉÀ ØÀËÉÓ ÀÙÆÒÃÉÓÀ ÃÀ
ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ ÓÀÊÉÈáÓ [51, ÂÅ.55,58].
ÀØÅÄ ÅÉÔÚÅÉÈ, ÒÏÌ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÀÒÜÄÖËÉ
ØÀËÈÀ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓ ÌÏÂÅÀÒÄÁÉÓ ÂÆÄÁÉ ÊÉ ÀÒ ÖÐÉÒÉÓÐÉÒÃÄÁÏÃÀ
ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓÀÓ, ÀÒÀÌÄÃ ÂÀÂÒÞÄËÄÁÀ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ ÉÚÏ
ÌÉÓÉ. ÍÀÈØÅÀÌÉ ÉÌÀÓ ÀÒ ÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÛÉÝ ÂÅØÏÍÃÄÓ
ÛÄáÄÃÖËÄÁÀÈÀ ÓÒÖËÉ ÄÒÈÉÀÍÏÁÀ.
ãÄÁÒÀÍÌÀ ØÀËÉÓ ÒÏËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁ-
ÈÀÍ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ ÊÉÃÄÅ Ö×ÒÏ ÀÀÌÀÙËÀ ÃÀ ÌÀÓ ÌÉÀÍÉàÀ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔÉ
ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀ ÄÒÉÓ ÞËÉÄÒÄÁÀÛÉ: „...ØÀËÉ ÄÒÉÓ ÉÓÄÈÉÅÄ ÓÀÆÏÌÉÀ,
ÒÏÂÏÒÝ ÓáÉÅÉ ÜÉÒÀÙÃÍÉÓÈÅÉÓ“. ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÛÉ ÊÉ áÄÃÀÅÃÀ, ÒÏÌ
ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ØÀËÓ ÀÒ ÂÀÀÜÍÃÀ ÓÀÊÖÈÀÒÉ „ÌÄ“ ÃÀ ÌÀÌÀÊÀÝÉÓ
áÄËÛÉ ÓÀÈÀÌÀÛÏà ÉÚÏ ØÝÄÖËÉ „ÒÏÌÄËÓÀÝ ÚÉÃÖËÏÁÄÍ ÒÏÂÏÒÝ
ÍÉÅÈÓ ÓÀáËÉÓ ÌÏÓÀÒÈÀÅÀÓ [138,ÂÅ.105]. ãÄÁÒÀÍÌÀ ÂÀÉËÀÛØÒÀ
ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÛÉ ×ÀÒÈÏà ÂÀÅÒÝÄËÄÁÖËÉ ÔÒÀÃÉÝÉÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ,
ÒÏÌËÉÓ ÈÀÍÀáÌÀà ÓÀÝÏËÄÓ ÉÒÜÄÅÄÍ ØÀËÉÓ ÓÖÒÅÉËÄÁÉÓ ÂÀÖÈÅÀ-
ËÉÓßÉÍÄÁËÀÃ. ÉÂÉ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÉ ÉÚÏ ÉÓÄÈÉ ØÏÒßÉÍÄÁÉÓÀ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÀÉÞÖËÄÁÃÀ ØÀËÓ ÂÀäÚÏËÏÃÀ ÝÏËÀÃ ÖÝÍÏÁ ÊÀÝÓ
ÖÓÉÚÅÀÒÖËÏÃ: „ØÏÒßÉÍÄÁÀ ÜÅÄÍÓ ÃÒÏÛÉ ÂÀÒÉÂÄÁÀÀ ÓÀÓÉÞÏÄÁÓÀ
ÃÀ ØÀËÉÛÅÉËÄÁÉÓ ÌÀÌÄÁÓ ÛÏÒÉÓ, ÒÀÝ ÓÉÍÀÍÖËÉÓÀ ÃÀ ÃÀÝÉÍÅÉÓ
ÙÉÒÓÉÀ. ÓÀÓÉÞÏÄÁÉ ÈÉÈØÌÉÓ ÚÏÅÄËÈÅÉÓ ÉÂÄÁÄÍ, ÌÀÌÄÁÉ
ÚÏÅÄËÈÅÉÓ ÊÀÒÂÀÅÄÍ, ÂÏÂÏÍÄÁÉ ÊÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÍÉÅÈÄÁÉÅÉÈ
110
ÂÀÃÀÃÉÀÍ ÄÒÈÉ áÄËÉÃÀÍ ÌÄÏÒÄÛÉ, ÌÏÊËÄÁÖËÍÉ ÀÒÉÀÍ
ÚÏÅÄËÂÅÀÒ ÓÉáÀÒÖËÓ. ÌÀÈÉ áÅÄÃÒÉ ÓÀáËÉÓ ÁÍÄË ÊÖÈáÄÄÁÛÉ
ÚÏ×ÍÀÀ“ – ßÄÒÓ ÌßÄÒÀËÉ ÌÏÈáÒÏÁÀÛÉ „ÌÏÌÔÅÒÄÖËÉ
×ÒÈÄÁÉ“.[49,ÂÅ.249; 2, ÂÅ.485]. ÈÖ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉ
ÂÀÌÏÓÀÅÀËÓ áÄÃÀÅÃÍÄÍ ÂÀÍÀÈËÄÁÀÛÉ ÃÀ ÌÀÈÉ ÁÒÞÏËÀ É×ÀÒÂ-
ËÄÁÏÃÀ ÏãÀáÛÉ ØÀËÉÓ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÀÙÉÀÒÄÁÉÈ, ãÄÁÒÀÍÌÀ ÀÙÉÀÒÀ
ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀ, ÀÙÉÀÒÀ, ÒÏÌ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ
ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÀÌ áÄËÉ ÛÄÖßÚÏ ØÀËÉÓ ÛÄÂÍÄÁÉÓ ÆÒÃÀÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÉÓÉÝ
ÀÙÍÉÛÍÀ, ÒÏÌ ÀÌÀÅÄ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÀÌ „ÂÀÆÀÒÃÀ ÌÉÓÉ ÔÀÍãÅÀ, ÏØÒÏÈÉ
ÃÀ×ÄÒÀ ÁÏÒÊÉËÄÁÉ, ÒÏÌËÉÓ ÔÀÒÄÁÉÓÈÅÉÓÀÝ ÂÀÍßÉÒÖËÉÀ.
ÂÖÛÉÍÃÄËÉ ÚÏ×ÉËÉ ÌÏÓÀÌÓÀáÖÒÄ ÃÙÄÓ ÖÁÄÃÖÒÉ ØÀËÁÀÔÏÍÉ
ÂÀáÃÀ. ÂÖÛÉÍ ÉÂÉ ÁÒÌÀà ÃÀÄáÄÔÄÁÏÃÀ ÃÙÉÓ ÓÉÍÀÈËÄÛÉ, ÃÙÄÓ ÊÉ
ÈÅÀËáÉËÖËÉ ÃÀÉÀÒÄÁÀ ßÚÅÃÉÀÃÛÉ. ÉÓ ÌÛÅÄÍÉÄÒÉ ÉÚÏ ÈÀÅÉÓÉ
ÖÅÉÝÏÁÉÈ, ÊÄÈÉËÛÏÁÉËÉ ÈÀÅÉÓÉ ÓÉÓÀÃÀÅÉÈ, ÞËÉÄÒÉ ÈÀÅÉÓÉ
ÖÓÖÓÖÒÏÁÉÈ, ÀáËÀ ÊÉ ÂÀáÃÀ ÓÀÛÉÍÄËÉ, ÒÀÃÂÀÍ ÛÄÉÞÉÍÀ
áÄËÏÅÍÖÒÉ ÓÉÍÀÔÉ×Ä, ÆÄÃÀÐÉÒÖËÉ ÂÏÍÄÁÒÉÅÉ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ,
ÅÉÈÏÌÃÀ ÐÒÀØÔÉÊÖËÉ ÝÏÃÍÀ“ („ÌÏÌÔÅÒÄÖËÉ ×ÒÈÄÁÉ“) [49,
ÂÅ.249-250]. ÌßÄÒÀËÉ ÛÄÍÀÔÒÉÓ ÉÌ ÃÙÄÓ, ÒÏÃÄÓÀÝ „ØÀËÛÉ
ÛÄÒßÚÌÖËÉ ÉØÍÄÁÀ ÓÉËÀÌÀÆÄ ÝÏÃÍÀÓÈÀÍ, ÓÉÍÀÔÉ×Ä ÓÀÈÍÏÄÁÀÓÈÀÍ,
ÓáÄÖËÉÓ ÓÉÓÖÓÔÄ ÓÖËÉÓ ÞËÉÄÒÄÁÀÓÈÀÍ“ [49, ÂÅ.250]. ÓãÄÒÀ ÄÓ
ÃÙÄÝ ÒÏÌ ÃÀÃÂÄÁÀ. ÌÀÂÒÀÌ ÌÉÓÈÅÉÓ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÌáÏËÏà ÄÒÈ-
ÄÒÈÉ ÓÀÛÖÀËÄÁÀ ÉÚÏ ÌÉÆÍÉÓ ÌÉÓÀÙßÄÅÀÃ. ÞÉÒÉÈÀÃÀà ÌÀÉÍÝ
ÌÉÀÜÍÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ. ØÀËÓ ÖÍÃÀ ÌÉÄÝÄÓ ÓÀÛÖÀËÄÁÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ
ÈÀÍÀÌÂÆÀÅÒÉÓ ÈÀÅÉÓÖ×ÀËÉ ÀÒÜÄÅÉÓÀ, ØÏÒßÉÍÄÁÀÛÉ
ÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÉÓÀ, ÓÉÚÅÀÒÖËÛÉ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓÀ, ÒÀÃÂÀÍ
„ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÄÒÈÀÃÄÒÈÉ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀÀ ÀÌ ØÅÄÚÀÍÀÆÄ“. ÀÌÉÔÏÌ
ÛÄÌÈáÅÄÅÉÈÉ ÀÒ ÉÚÏ ÉÓ ÂÀÒÄÌÏÄÁÀ, ÒÏÌ ãÄÁÒÀÍÉ ÈÀÅÉÓ ÖÌÄÔÄÓ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÓ ÀÌÈÀÅÒÄÁÓ ÔÒÀÂÉÊÖËÀÃ. ÀÌÉÈ ÉÂÉ ÐÒÏÔÄÓÔÓ
ÀÝáÀÃÄÁÓ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ. ÉÙÖÐÄÁÀ ÓÄËÌÀ ØÀÒÀÌÄ
„ÌÏÌÔÅÒÄÖË ×ÒÈÄÁÛÉ“, ÅÀÒÃÀ ÀË-äÀÍÉ ÊÉ, ÀÌÀÅÄ ÓÀáÄËßÏÃÄÁÉÓ
ÌÏÈáÒÏÁÉÃÀÍ, ÂÀÄÚÒÄÁÀ ØÌÀÒÓ, ÒÏÌÄËÆÄÝ ÖÓÉÚÅÀÒÖËÏÃ ÂÀ-
ÀÈáÏÅÄÓ ÃÀ ÃÀÖÁÒÖÍÃÄÁÀ ÓÀÔÒ×ÏÓ. ÀÌ ØÀËÉÓ ÐÉÒÉÈ ÌßÄÒÀËÉ
ÀÌÁÏÁÓ: „ÉÓ ÂÀÈÀÅÉÓÖ×ËÃÀ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ßÀÁÉËßÖËÉ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ
ÈÀÚÅÀÍÉÓÝÄÌÉÓÂÀÍ, ÒÀÈÀ ÄÝáÏÅÒÀ ÓÐÄÔÀÊÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÊÀÍÏÍÉÓ
ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ. ÉÂÉ ÂÀÍÄÒÉÃÀ ÓÉÁÍÄËÄÓ ÃÀ ÓÀáÄ ÌÉÀÐÚÒÏ ÌÆÄÓ“ [101,
ÂÅ.45].
áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÌÀ ÊÀÓÉÃÄÁÛÉ „ÅÀÒÃÉ ÃÀ ÆÀÌÁÀáÉ“, „ÄÒÈ-
ÂÖËÄÁÀ“, „ÌÓáÅÄÒÐËÉ ÄÌÁÒÉÏÍÉ“, „ÏÒÉ ÁÀÅÛÅÉ“ ÃÀ ÓáÅÀ ÂÀÉËÀÛ-
ØÒÀ ×ÖËÉÓÀ ÃÀ ØÏÍÄÁÉÓÀÃÌÉ ÂÒÞÍÏÁÀÈÀ ÃÀÌÏÒÜÉËÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙ-
ÌÃÄÂ. ÐÏÄÔÌÀ ÃÀÂÌÏ ÃÒÏÌÏàÌÖËÉ ÀÃÀÈ-ßÄÓÄÁÉ, ÒÏÌËÉÓ ÌÉáÄÃ-
ÅÉÈ ÀÈáÏÅÄÁÄÍ ØÀËÓ ÌÉÓÉ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉÓ ÂÀÖÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁËÀÃ.
111
ÊÀÓÉÃÀÛÉ „ÏÒÉ ÁÀÅÛÅÉ“ ÁÀÅÛÅÏÁÉÃÀÍ ÄÒÈÌÀÍÄÈÆÄ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖË
ØÀË-ÅÀÑÓ ÀÒ ÛÄÖÞËÉÀ ÛÄÖÙËÃÄÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÃÂÀÓ
ØÏÍÄÁÒÉÅÉ ÖÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÀ. ÌÃÉÃÀÒÉ ÌÛÏÁËÄÁÉ ÀÉÞÖËÄÁÄÍ
ØÀËÉÛÅÉËÓ ÝÏËÀÃ ÂÀäÚÅÄÓ ÌÃÉÃÀÒ ÖÝÍÏÁ ÊÀÝÓ. ÀÓÄÅÄ ØÏÍÄÁÀ
áÃÄÁÀ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉ ßÚÅÉËÉÓ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓ ÃÀÌÀÍÂÒÄÅÄËÉ ÞÀËÀ
ÊÀÓÉÃÀÛÉ „ÅÀÒÃÉ ÃÀ ÆÀÌÁÀáÉ“. ÊÀÓÉÃÀÛÉ „ÌÓáÅÄÒÐËÉ ÄÌÁÒÉÏÍÉ“
ÍÀÜÅÄÍÄÁÉÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÖÓÖËÂÖËÏ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÙÀÒÉÁÉ
ÓÏ×ËÄËÉ ÂÏÂÏÍÀÓ ÁÄÃÉÓÀÃÌÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ØÀËÀØÄËÌÀ ÌÃÉÃÀÒÌÀ
ÅÀÑÌÀ ÛÄÀÝÃÉÍÀ ÃÀ ÁÄÃÉÓ ÀÍÀÁÀÒÀ ÌÉÀÔÏÅÀ ØÖÜÀÛÉ. ÃÀÓÀáÄËÄÁÖËÉ
ÊÀÓÉÃÄÁÉ ÔÒÀÂÉÊÖËÀÃ ÌÈÀÅÒÃÄÁÀ: ÈÀÅÓ ÉÊËÀÅÓ ÚÅÄËÀÓÀÂÀÍ
ÌÉÔÏÅÄÁÖËÉ ÂÏÂÏÍÀ („ÌÓáÅÄÒÐËÉ ÄÌÁÒÉÏÍÉ“), ÃÀÒÃÉÓÀ ÃÀ
ÓÀÓÏßÀÒÊÅÄÈÉËÄÁÉÓÀÂÀÍ ÉÙÖÐÄÁÉÀÍ ÃÀÍÀÒÜÄÍÉ ÊÀÓÉÃÄÁÉÓ ÂÌÉ-
ÒÄÁÉÝ.
ÌÖÔÒÀÍÓ ÌÉÀÜÍÃÀ, ÒÏÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ
ØÀËÉÓÀÃÌÉ ÖÍÃÀ ÛÄÉÝÅÀËÏÓ. ÌÀÂÒÀÌ ÀÌÉÓ ÌÉÓÀÙßÄÅÀÃ, ÌÉÓÉ ÀÆÒÉÈ,
ÁÒÞÏËÀÀ ÓÀàÉÒÏ. ÉÂÉ ÉÌÄÃÏÅÍÄÁÃÀ, ÒÏÌ ÌÏÅÀ ÃÒÏ ÃÀ ØÀËÉ
ÈÀÅÉÓ ÓÉÔÚÅÀÓ ÉÔÚÅÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ, ÄÒÉÓ
ÌÏÌÀÅËÉÓ ÓÀØÌÄÛÉ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÊÀÓÉÃÀÛÉ „ÛÀÅÉ ÌÈÉÓ ÂÏÂÏÍÀ“
ÃÀÌÐÚÒÏÁÉ ÈÖÒØÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÁÒÞÏËÀÛÉ ÂÏÂÏÍÀ ÓÉÊÅÃÉËÓ
ÀÒÜÄÅÓ, ÅÉà ÒÄ ÖÝáÏÄËÈÀ ÁÀÔÏÍÏÁÀÓ ÛÄÄÂÖÏÓ ÃÀ ÀÌÉÈ
ÊÄÈÉËÃÙÄÏÁÀ ÌÏÉÐÏÅÏÓ.
ãÄÁÒÀÍÉÓÂÀÍ ÓÀÊÌÀÏà ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖËÉ ÐÏÆÉÝÉÀ ÄÊÀÅÀ ÀË-
ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ. ÌÉÓÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ Ö×ÒÏ ÊÏÍÓÄÒÅÀÔÖË áÀÓÉÀÈÓ
ÀÔÀÒÄÁÃÀ. ÀËÁÀÈ ÌÉÆÄÆÉ ÖÍÃÀ ÅÄÞÉÏÈ ÌÉÓ ÂÀÍÀÈËÄÁÀÛÉ, ÒÏ-
ÌÄËÉÝ ÌÉÙÄÁÖËÉ äØÏÍÃÀ ÊÀÉÒÏÓ ÀË-ÀÆäÀÒÉÓ ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÛÉ.
ÌÉÓÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ áÛÉÒÀà ÄÚÒÃÍÏÁÏÃÀ ÒÄËÉÂÉÖÒ ÃÏÂÌÄÁÓ.
ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÉÓ Ö×ÒÏ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÉ ÉÚÏ, ÅÉÃÒÄ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÉ,
ßÉÍÀ ÐËÀÍÆÄ ÓßÄÅÃÀ ÀÒÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÓ, ÀÒÀÌÄà ÌÏÅÀËÄÏÁÉÓ
ÂÒÞÍÏÁÀÓ.
ÌÀÒÈÀËÉÀ ÀË -ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÀÒ ÂÀÉÆÉÀÒÀ ãÄÁÒÀÍÉÓÄÖËÉ ÂÆÀ
ØÀËÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÉÓ ÂÀÃÀÓÀàÒÄËÀÃ, ÌÀÂÒÀÌ ÄÓ ÀÒ ÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ ÅÄÒ
áÄÃÀÅÃÀ ÀÒÀÁÉ ØÀËÉÓ ÌÞÉÌÄ áÅÄÃÒÓ ÃÀ ÅÄÒ áÅÃÄÁÏÃÀ ÌÉÓ ÂÀÌÏÌ-
ßÅÄÅ ÌÉÆÄÆÄÁÓ. ÌÉÓÉ ÀÆÒÉÈ, ØÀËÉÓ ÖÁÄÃÖÒÄÁÀ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÓ ÉÌÀÛÉ,
ÒÏÌ ÖÀÒÚÏ×ÉËÉÀ ÌÉÓÉ ÒÏËÉ ÏãÀáÛÉ ÃÀ ÛÅÉËÄÁÉÓ ÀÙÆÒÃÀÛÉ. ÉÂÉ
ÂÀÌÏÓÀÅÀËÓ áÄÃÀÅÃÀ ÛÄÌÃÄÂÛÉ: ÌÀÌÄÁÌÀ (ÃÀ ÀÒÀ ÃÄÃÄÁÌÀ) ÀÓßÀÅ-
ËÏÍ ÈÀÅÉÀÍÈ ØÀËÉÛÅÉËÄÁÓ ÏãÀáÉÓ ÓÀØÌÄÄÁÉ, áÏËÏ ØÌÒÄÁÉ
ÌÏÄÐÚÒÏÍ ÌÀÈ ÒÏÂÏÒÝ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ. ÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÉ ÉÚÏ ØÀËÉÓ
ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓÀ ÆÏÂÀÃÉ ÂÀÂÄÁÉÈ, ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÉ ÉÚÏ ÉÓÄÈÉ ÂÀÍÀÈ-
ËÄÁÉÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÝÃÄÁÀ ÏãÀáÉÓÀ ÃÀ ÛÅÉËÄÁÉÓ ÀÙÆÒÃÉÓ ×ÀÒÂËÄÁÓ,
ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÉ ÉÚÏ ØÀËÉÛÅÉËÄÁÉÓ ÓÊÏËÄÁÛÉ ÛÄÚÅÀÍÉÓ. ÓÊÏËÀ, ÌÉÓÉ
ÀÆÒÉÈ, áÒßÍÉÓ ØÀËÉÓ ÁÖÍÄÁÀÓ. ÄÓÄÉÛÉ „ÂÖÛÉÍ ÃÀ ÃÙÄÓ“ [230,Ô.3,
112
ÂÅ.158-162] ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ßÄÒÓ, ÒÏÌ ÌÏÃÀÛÉ ÛÄÌÏÅÉÃÀ ØÀËÈÀ
ÓßÀÅËÀ-ÂÀÍÀÈËÄÁÀ. ÉÓ ÓßÀÅËÏÁÓ, ÌÉÉÙÏ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ, ÈÉÈØÏÓ ÂÀá-
ÃÀ ÝÉÅÉËÉÆÄÁÖËÉ, ÊÉÈáÖËÏÁÓ ßÉÂÍÄÁÓ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÄÅÒÏ-
ÐÖËÓ, ÁÀÞÀÅÓ ÄÅÒÏÐÄËÓ, ÌÀÍ ÈÉÈØÌÉÓ ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ ÉÝÉÓ ÃÀ
ÄáÄÒáÄÁÀ ÊÉÃÄÝ ÂÀÒÃÀ ÌÈÀÅÀÒÉÓÀ – ÏãÀáÉÓ ÓÀØÌÄÄÁÉÓÀ ÃÀ
ÛÅÉËÄÁÉÓ ÀÙÆÒÃÉÓÀ.
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓÈÀÍ ÃÀÖÛÅÄÁÄËÉÀ ËÀÐÀÒÀÊÉ ØÀËÉÓÀ ÃÀ ÌÀÌÀ-
ÊÀÝÉÓ ÈÀÍÀÓßÏÒ Ö×ËÄÁÄÁÆÄ ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ, ÀÒÀÌÄÃ
ÏãÀáÛÉÝ. ÏãÀáÛÉ ÀÖÝÉËÄÁËÀà ÖÍÃÀ ÉÚÏÓ ÖÐÉÒÅÄËÄÓÏÁÀ ÌÀÌÀÊÀ-
ÝÉÓÀ, ÝÏËÉ ÊÉ ÌÀÓÆÄ ÖÍÃÀ ÉÚÏÓ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÉ (ÌÏÈáÒÏÁÀ „ÜÀÃ-
ÒÉ“). ÌÀÍ ÃÉÃ ÃÀÍÀÛÀÖËÀÃ ÌÉÉÜÍÉÀ ØÀËÉÓÈÅÉÓ ÜÀÃÒÉÓ ÌÏáÓÍÀ.
ÌÉÓÈÅÉÓ ÜÀÃÒÉ ÉÚÏ ÓÉÌÁÏËÏ ÀÒÀÁÉ ØÀËÉÓ ÓÉßÌÉÍÃÉÓÀ ÃÀ ÊÃÄ-
ÌÀÌÏÓÉËÄÁÉÓÀ („ÜÀÃÒÉ“).
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ, ãÄÁÒÀÍÉÓÂÀÍ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÉÈ, ÀÒ ÌÉÓÝÀ ØÀËÓ
ØÌÒÉÓ ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÀà ÀÒÜÄÅÉÓ Ö×ËÄÁÀ. ÀØ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔÉ ÓÉÔÚÅÀ
ÌÉÀÊÖÈÅÍÀ ÌÀÌÀÓ, ÀÍ ÞÌÀÓ, ØÀËÉ ÊÉ ÖÍÃÀ ÃÀÌÏÒÜÉËÄÁÏÃÀ ÏãÀáÉÓ
ÂÀÃÀßÚÅÄÔÉËÄÁÀÓ („ÜÀÃÒÉ“). ÌÀÂÒÀÌ ÄÓ ÛÄÒÜÄÅÀ ÌÏÊËÄÁÖËÉ ÖÍÃÀ
ÚÏ×ÉËÉÚÏ ÀÍÂÀÒÄÁÉÀÍ ÌÉÆÍÄÁÓ. ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÌßÄÒÀËÌÀ ÊÀÔÄÂÏ-
ÒÉÖËÀà ÂÀÉËÀÛØÒÀ ÏãÀáÉÓ ÃÀÍÂÒÄÅÉÓ, ÝÏË-ØÌÒÉÓ ÂÀÚÒÉÓ
ßÉÍÀÀÙÌÃÄ (ÄÓÄÉ „ÄÒÈÂÖËÄÁÀ“). ÀÌ ÌáÒÉÅ ÌÀÍ ÂÀÒÊÅÄÖËÉ
ÐÀÓÖáÉÓÌÂÄÁËÏÁÀ ØÀËÓÀÝ ÃÀÀÊÉÓÒÀ: „ÐÀÔÉÏÓÀÍÌÀ ØÀËÌÀ ÀÒ ÖÍÃÀ
ÌÉÀÔÏÅÏÓ ÂÆÀÓ ÀÝÃÄÍÉËÉ ØÌÀÒÉ“ („ÝÒÄÌËÄÁÉ“) [229, ÂÅ.29].
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÂÀÉËÀÛØÒÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÒÏÝÀ
ÖÀÒÚÏ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÝÏË-ØÌÒÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ, ÏãÀáÉÓ ÓÀ×ÖÞÅËÀÃ.
ÏãÀáÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÆÄ ÊÉ ÀÒ ÖÍÃÀ ÀÉÂÏÓ, ÀÒÀÌÄà ÝÏË-ØÌÀÒÓ ÛÏÒÉÓ
ÖÒÈÉÄÒÈÂÀÂÄÁÀÓÀ ÃÀ ÖÒÈÉÄÒÈÐÀÔÉÅÉÓÝÄÌÀÆÄ. ÀÌ ÌáÒÉÅ ÓÀÉÍÔÄ-
ÒÄÓÏÀ ÄÓÄÉ „ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀ ÝÏË-ØÌÒÏÁÀ“ [230, Ô.1, ÂÅ.165-169].
ÀØ ÌßÄÒÀËÉ ÂÀÌÏÅÉÃÀ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÍÏÅÄËÀÛÉ „ÅÀÒÃÀ ÀË-äÀÍÉ“ ÂÀÌÏ-
ÈØÌÖËÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ. ÒÏÂÏÒÝ ÝÍÏÁÉËÉÀ, ÌÏÈ-
áÒÏÁÀ „ÌÏÌÔÅÒÄÖËÉ ×ÒÈÄÁÉÓ“ ÂÀÌÏÓÅËÉÓ (1912 ß.), ÂÀÍÓÀÊÖÈ-
ÒÄÁÉÈ ÊÉ ÍÏÅÄËÀ „ÅÀÒÃÀ ÀË-äÀÍÉÓ“ ÛÄÌÃÄ ÒÄÀØÝÉÖËÉ ßÒÄÄÁÉ
ÀÃÀÍÀÛÀÖËÄÁÃÍÄÍ ãÄÁÒÀÍÓ ÀÍÀÒØÉÆÌÛÉ, ÄØÓÔÒÄÌÉÆÌÛÉ, ÖÒßÌÖ-
ÍÏÄÁÀÛÉ, ÒÏÌ ÉÓ ÂÀÌÏÃÉÏÃÀ ÊÀÍÏÍÉÄÒÉ ØÏÒßÉÍÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ,
ÞÉÒÓ ÖÈáÒÉÃÀ ÏãÀáÓÀ ÃÀ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ (Éá. ãÄÁÒÀÍÉÓ
„ÍÀÒÊÏÆÉ ÃÀ ÓÊÀËÐÄËÉ“), ÒÀÝ, ÜÅÄÍÉ ÀÆÒÉÈ, ÀÒ ÉÚÏ, ÌÀÒÈÄÁÖËÉ
ÁÒÀËÃÄÁÀ. ãÄÁÒÀÍÉ ÂÀÌÏÃÉÏÃÀ ÉÌ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓÀ ÃÀ ßÄÓ-
ÜÅÄÖËÄÁÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÒÏÌÄËÉÝ ÚÅÄËÀ×ÄÒÛÉ ÀÃÀÍÀÛÀÖËÄÁÃÀ
ØÀËÓ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÉÓÄÈÉ ØÏÒßÉÍÄÁÉÓ ÃÀ ÏãÀáÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ,
ÒÏÌËÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÓ ÛÄÀÃÂÄÍÓ ÀÍÂÀÒÄÁÀ, ÓÀÃÀÝ ÝÏË-ØÌÀÒÉ
ÄÒÈÌÀÍÄÈÉÓ ÌÉÌÀÒÈ ÆÉÆÙÓ ÂÒÞÍÏÁÓ ÃÀ ÌáÏËÏà ÊÀÍÏÍÄÁÉ
ÀÉÞÖËÄÁÓ ÄÒÈÀà ÉÝáÏÅÒÏÓ[169, ÂÅ.88,91]. „ÅÀÒÃÀ ÀË-äÀÍÛÉ“
113
ãÄÁÒÀÍÌÀ ÂÀÀÌÀÒÈËÀ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÂÌÉÒÉÓ ÓÀØÝÉÄËÉ, ÒÏÌÄËÌÀÝ
ÌÉÀÔÏÅÀ ØÌÀÒÉ, ÒÏÌÄËÆÄÝ ÌÛÏÁËÄÁÌÀ ÂÀÀÈáÏÅÄÓ ÖÓÉÚÅÀÒÖËÏÃ,
ÃÀ ÃÀÖÁÒÖÍÃÀ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÓ, ÒÀÃÂÀÍ ØÀËÉ ÌÏÉØÝÀ ÁÖÍÄÁÉÓ
ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ, ÒÏÌÄËÉÝ ÈÀÅÉÓ ÌáÒÉÅ ÌÀÙËÀ ÃÂÀÓ
ÒÄËÉÂÉÖÒ ÊÀÍÏÍÄÁÆÄ. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÏãÀáÖÒÉ ÊÀÅÛÉÒÉ
ÉØÌÍÄÁÀ ÙÌÄÒÈÉÓ ÍÄÁÉÈ ÃÀ ÌÉÓÉ ÃÀÒÙÅÄÅÉÓ Ö×ËÄÁÀ ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÀÒ
ÀØÅÓ (ÄÓÄÉ „ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀ ÝÏË-ØÌÒÏÁÀ“).
ÓÀÚÖÒÀÃÙÄÁÏÀ ÝÍÏÁÉËÉ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ÌßÄÒËÉÓÀ ÃÀ ÓÀÆÏ-
ÂÀÃÏ ÌÏÙÅÀßÉÓ ÌÖäÀÌÌÀà äÖÓÀÉÍ äÀÉØÀËÉÓ (1888-1956 ßß.)
ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ØÀËÈÀ ÓÀÊÉÈáÉÓÀÃÌÉ. ÀÌ ÈÄÌÀÓ ÌÉÖÞÙÅÍÀ ÌÀÍ
ÈÀÅÉÓÉ ÌáÀÔÅÒÖËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ „ÆÄÉÍÀÁÉ“ (1914 ß.) ÃÀ „ÀÓÄ
ÛÄÉØÌÍÀ“ (1955 ß.). ÒÖÓÉ ÌÄÝÍÉÄÒÉ À. ÃÏËÉÍÉÍÀ „ÆÄÉÍÀÁÓ“
ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒÉ áÀÓÉÀÈÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÀà ÌÉÉÜÍÄÅÓ, ÍÀßÉËÉ
ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÉÓÀ ÊÉ – ÒÄÀËÉÓÔÖÒÀÃ. ÜÅÄÍ ÌáÀÒÓ À. ÃÏËÉÍÉÍÀÓ
ÅÖàÄÒÈ.
„ÆÄÉÍÀÁÛÉ“[128] Ì. äÀÉØÀËÉ ÛÄÄÝÀÃÀ ÄÜÅÄÍÄÁÉÍÀ, ÒÏÌ „ÂËÄáÉÓ
ØÀËÓÀÝ ÛÄÖÞËÉÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ“. ÌÀÍ ÐÒÏÔÄÓÔÉ ÂÀÌÏÈØÅÀ
m(ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉ ßÚÅÉËÉÓ ÔÒÀÂÄÃÉÉÈ) ÔÒÀÃÉÝÉÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ,
ÒÏÌËÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ ÏãÀáÉÓ ÛÄØÌÍÀÛÉ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔÉ ÓÉÔÚÅÀ
ÄÊÖÈÅÍÉÓ ÌÀÌÀÊÀÝÓ, ÌÛÏÁËÄÁÓ, ØÀËÉÓ ÀÆÒÉ ÊÉ ÀÁÓÏËÖÔÖÒÀÃ ÖÂÖ-
ËÅÄÁÄËÚÏ×ÉËÉÀ. ÌßÄÒÀËÌÀ ÃÀÀÚÄÍÀ ÓÀÊÉÈáÉ, ÒÏÌ ÌÏÌáÃÀÒÉÚÏ
ØÀËÉÓÀ ÃÀ ÌÀÌÀÊÀÝÉÓ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÉÓ ÀÙÉÀÒÄÁÀ ÏãÀáÛÉ,
ØÏÒßÉÍÄÁÀÛÉ ÌÀÉÍÝ. ÀÌÀÅÄ ÓÀÊÉÈáÓ ÌÉÖÁÒÖÍÃÀ Ì. äÀÉØÀËÉ ÌÄÏÒÄ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÛÉ „ÀÓÄ ÛÄÉØÌÍÀ“ [239]. ÈÖ ÌÏØÌÄÃÄÁÀ „ÆÄÉÍÀÁÛÉ“
ÓÏ×ÄËÛÉ ÉÛËÄÁÀ ÃÀ ÌÏØÌÄÃÉ ÐÉÒÄÁÉ ÓÏ×ËÉÓ ÌÝáÏÅÒÄÁËÄÁÉ
ÀÒÉÀÍ, „ÀÓÄ ÛÄÉØÌÍÀÛÉ“ ÚÏÅÄËÉÅÄ ØÀËÀØÛÉ áÃÄÁÀ, ÐÄÒÓÏÍÀÑÄÁÉÝ
ØÀËÀØÄËÄÁÉ ÀÒÉÀÍ, ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÌÀÙÀËÉ ßÒÉÓÀ ÃÀ ÂÀÍÀÈËÄÁÖËÍÉ.
ÈÖ „ÆÄÉÍÀÁÛÉ“ ÀÅÔÏÒÉ ÂÀÌÏÅÉÃÀ ÏãÀáÛÉÝ ÊÉ ØÀËÉÓ ÖÖ×ËÄÁÏÁÉÓ
ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, „ÀÓÄ ÛÄÉØÌÍÀÛÉ“ ÌßÄÒÀËÌÀ ÒÀÃÉÊÀËÖÒÀà ÓÀÐÉ-
ÒÉÓÐÉÒÏ ÅÉÈÀÒÄÁÀ ÃÀÂÅÉáÀÔÀ - ØÀËÓ ÖÊÅÄ ÌÏÐÏÅÄÁÖËÉ ÀØÅÓ
ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ, ÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÀ ÌÀÌÀÊÀÝÈÀÍ ÒÏÂÏÒÝ ÏãÀáÛÉ, ÉÓÄ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ. ÏÒÉÅÄ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÛÉ ÏÒÉ ÖÊÉÃÖÒÄÓÏÁÀÀ ÍÀÜÅÄ-
ÍÄÁÉ: ÄÒÈÛÉ ØÀËÉÓ ÓÒÖËÉ ÖÖ×ËÄÁÏÁÀ, ÌÄÏÒÄÛÉ ÓÒÖËÉ ÈÀÅÉ-
ÓÖ×ËÄÁÀ. ÌßÄÒËÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÏÒÉÅÄ ÓÀÆÉÀÍÏÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÈÅÉÓ.
ÀÁÓÏËÖÔÖÒÉ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓÈÅÉÓ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ØÀËÉ ÌÏÖÌÆÀÃÄ-
ÁÄËÉÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÄÅÒÏÐÖË ÃÏÍÄÌÃÄ ãÄÒ ÀÒ ÀÒÉÓ ÌÉÓÖËÉ. ÏÒÉÅÄ
ÖÊÉÃÖÒÄÓÏÁÀÌ ÄÒÈÍÀÉÒÉ ÛÄÃÄÂÉ ÂÀÌÏÉÙÏ – ÅÄÒ ÛÄÉØÌÍÀ ÉÃÄÀ-
ËÖÒÉ ÏãÀáÉ, ÏÒÉÅÄ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÏãÀáÉ ÃÀÉÍÂÒÀ. ÈÖ ÐÉÒÅÄËÛÉ
ÌÉÆÄÆÉ ÉÚÏ ÌÏÞÅÄËÄÁÖËÉ ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÉ, ÌÄÏÒÄÛÉ – ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÉÓ
ÀÁÓÏËÖÔÖÒÉ ÖÀÒÚÏ×À. Ì. äÀÉØÀËÉ ÄÞÄÁÓ ÏØÒÏÓ ÛÖÀËÄÃÓ.
114
ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ ÀØÅÈ ÉÃÄÀËÉ, ÒÏÌËÉÓ ÂÀÍáÏÒ-
ÝÉÄËÄÁÀ ÀÒÓÄÁÖË ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÛÉ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉÀ. ÀÌÉÔÏÌ ÌÀÈ
ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÖÍÃÀ ÀÉÒÜÉÏÍ: ÀÍ ÉÃÄÀËÉ, ÀÍ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄ. ÌÀÂÒÀÌ
ÌÀÈ, ÓÀÍÀÌ ÁÒÞÏËÉÓ ÈÀÅÉ ÀØÅÈ, ÉÃÄÀËÉÓ ÃÀÈÌÏÁÀ ÀÒ ÛÄÖÞËÉÀÈ.
ÀÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÒÜÄÁÀÈ ÄÒÈÀÃÄÒÈÉ ÂÀÌÏÓÀÅÀËÉ: ÀÍ ÓÀÊÖÈÀÒ
ÈÀÅÛÉ ÜÀÉÊÄÔÏÍ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÁÖÍÄÁÉÓ ßÉÀÙÓ ÌÉÀÛÖÒÏÍ, Ä.É.
ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÓ ÂÀÄØÝÍÄÍ ÃÀ ÈÀÅÉ ÛÄÀ×ÀÒÏÍ ÓÀÊÖÈÀÒ ÈÀÅÓ ÃÀ
ÁÖÍÄÁÀÓ. ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ
ÂÆÀÓ ÌÉäÚÅÄÁÉÀÍ. ÌÀÈÈÀÍ ÁÖÍÄÁÀÛÉ ÂÀØÝÄÅÀ Ö×ÒÏ ×ÀÒÈÏÃÀÀ
ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ, ÅÉÃÒÄ ÓÀÊÖÈÀÒ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ ÜÀÊÄÔÅÀ. ÈÖÌÝÀ ÁÖÍÄ-
ÁÀÛÉ ÂÀØÝÄÅÀ, ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ, ÂÀÌÏáÀÔÖËÄÁÀ ÉÚÏ ÛÉÍÀÂÀÍÉ
ÓÀÌÚÀÒÏÓÊÄÍ ÓßÒÀ×ÅÉÓÀ (ÈÖ ÌáÄÃÅÄËÏÁÀÛÉ ÀÒ ÌÉÅÉÙÄÁÈ
ÒÖÓÏÓÄÖË ÍÀÌÃÅÉË ÂÀØÝÄÅÀÓ ÁÖÍÄÁÀÛÉ).
ÛÄÉÞËÄÁÀ ÉÈØÅÀÓ, ÒÏÌ ÒÄÀËÖÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÃÀÍ ÂÀØÝÄÅÀ ÈÀ-
ÅÉÓÈÀÅÀà ÍÉÛÍÀÅÓ ÁÒÞÏËÀÆÄ áÄËÉÓ ÀÙÄÁÀÓ. ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÓ ÀØÅÓ
ÃÉÃÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÉÓ ÌÀÔÀÒÄÁÄËÉ ÌÄÏÒÄ ÌáÀÒÄ. ÄÓ ÀÒÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ
ÛÉÍÀÂÀÍÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ ßÅÃÏÌÀ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÓÖËÉÄÒÉ ÌáÀÒÄÄÁÉÓ ÂÀ-
ÌÏÅËÄÍÀ ÃÀ ÛÄÓßÀÅËÀ. ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ÜÀÂÅÀáÄÃÄÓ ÜÅÄÍÉ ÃÀ
ÜÅÄÍÉÅÄ ÌÓÂÀÅÓÉÓ ÓÖËÛÉ. ÄÓ ÌÏÅËÄÍÀ ÈÉÈØÌÉÓ ÖÝÍÏÁÉ ÉÚÏ ÀÒÀ-
ÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓÈÅÉÓ.
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÓÀÊÖÈÀÒÉ „ÌÄÓ“ ÂÀÌÏÅËÄÍÉÓ ÓÀÖÊÄÈÄÓÏ ÓÀÛÖÀ-
ËÄÁÀ ÉÚÏ Ó É Ú Å À Ò Ö Ë É . ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ, ÂÀÍÓÀÊÖ-
ÈÒÄÁÉÈ ãÄÁÒÀÍÌÀ ÃÀ ËÉÁÀÍÄËÌÀ ÉËÉÀÓ ÀÁÖ ÛÀÁÀØÀÌ, ÈÀÅÉÀÍÈ
ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÃÉÃÉ ÀÃÂÉËÉ ÃÀÖÈÌÄÓ Ó É Ú Å À Ò Ö Ë É Ó ÈÄÌÉÓ
ÃÀÌÖÛÀÅÄÁÀÓ.
ãÄÁÒÀÍÈÀÍ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÈÄÌÀ ÌàÉÃÒÏÃÀÀ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄ-
ÁÖËÉ ØÀËÈÀ ÄÌÀÍÓÉÐÀÝÉÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÀÓÈÀÍ. ÒÏÂÏÒÝ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÓ
ÛÄÄ×ÄÒÄÁÏÃÀ, ÌÀÍ ØÀËÈÀ ÂÀÃÀÒÜÄÍÉÓ ÂÆÀ ÃÀÉÍÀáÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÛÉ,
ÒÏÌÄËÉÝ, ÌÉÓÉ ÀÆÒÉÈ, ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ „ÄÒÈÀÃÄÒÈ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀÓ
ÀÌ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ“.
ãÄÁÒÀÍÌÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÌÉÉÜÍÉÀ ÚÅÄËÀÆÄ ÀÌÀÙËÄÁÖË ÂÒÞÍÏ-
ÁÀÃ, ÚÅÄËÀÆÄ ÞËÉÄÒ ÃÀ ÌÛÅÄÍÉÄÒ ÌÏÅËÄÍÀÃ. ÌÀÍ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ
ÀÙÌÏÀÜÉÍÀ ÏÒÉ ÞÀËÀ, ÒÏÌÄËÈÀÝ ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ áÄËÄßÉ×ÄÁÀÈ.
ÄÓÄÍÉÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀ ÓÉÊÅÃÉËÉ. ÌÀÂÒÀÌ Ö×ÒÏ ÌÀÙËÀ ÃÀÀÚÄÍÀ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉ. ÌÉÓÉ ÂÀÂÄÁÉÈ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ áÄËÏÅÍÖÒÀà ÂÀÌÏßÅÄÅÀ
ÛÄÖÞËÄÁÄËÉÀ. ÉÓ ÈÀÅÀÃ ÌÏÃÉÓ ÃÀ ÌÏÓÅËÉÓÈÀÍÀÅÄ ÀÀÙÏÒÞÉÍÄÁÓ
ÂÖËÓ. ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÌÏÄÅËÉÍÄÁÀ ÌÏÖËÏÃÍÄËÀÃ, ÐÉÒ-
ÅÄËÉ ÛÄáÅÄÃÒÉÓÈÀÍÀÅÄ ÉÐÚÒÏÁÓ ÂÖËÓ. ÐÉÒÅÄËÉ ÛÄáÄÃÅÉÈ
ÂÀÌÏßÅÄÖËÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÀÒÉÓ ÌÀÒÀÃÉÖËÉ. ÅÉÍÝ ÖÀÒÚÏ×Ó ÀÓÄÈ
ÓÉÚÅÀÒÖËÓ, ÌßÄÒËÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÀÒÉÓ „...ÖÅÉÝÉ. àÄÛÌÀÒÉÔÉ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÀÓÖËÉÀ ÓÖËÉÄÒÉ ÖÒÈÉÄÒÈÂÀÂÄÁÉÓÀ. ÃÀ ÈÖ ÄÓ ÂÀÂÄÁÀ
115
ÀÒ ÌÉÉÙßÄÅÀ ÌÀÛÉÍÅÄ, ÌÀÛÉÍ ÉÓ ÀÒ ÌÏáÃÄÁÀ ÀÒÀÓÃÒÏÓ“
(„ÌÏÌÔÅÒÄÖËÉ ×ÒÈÄÁÉ“) [2, ÂÅ. 474]. ÌÀÒÈËÀÝ, ãÄÁÒÀÍÉÓ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÈÀ ÂÌÉÒÄÁÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÌÏÄÅËÉÍÄÁÀÈ ÐÉÒÅÄËÓÀÅÄ
ÛÄáÅÄÃÒÀÆÄ. ÀÓÄ áÃÄÁÀ „ÌÏÌÔÅÒÄÖË ×ÒÈÄÁÛÉ“, „ÅÀÒÃÀ ÀË-
äÀÍÛÉ“, „ÖÒßÌÖÍÏ áÀËÉËÛÉ“ ÃÀ ÓáÅ.
ãÄÁÒÀÍÉ ÂÀÍÀÒÜÄÅÓ ÏÒÉ ÓÀáÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÓ: áÏÒÝÉÄËÓ,
ÒÏÌÄËÓÀÝ ÀØÅÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÉ ÃÀ ÃÀÓÀÓÒÖËÉ, ÃÀ ÓÖËÉÄÒÓ – ÖÓÀ-
ÆÙÅÒÏÓÀ ÃÀ ÖÊÉÃÄÂÀÍÏÓ. ÉÓ ÛÄÌÃÄÂÓ ÀÌÁÏÁÓ ÍÀÌÃÅÉËÉ ÓÉÚ-
ÅÀÒÖËÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ:
„ÓÉÚÅÀÒÖËÓ ÅÉÝÍÏÁÈ ÓÖËÛÉ ÃÀ ÀÒÀ ÓáÄÖËÛÉ,
ÅÉÈÀÒÝÀ ÙÅÉÍÏÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÉßÖÒÄÁÀ ÀÙÌÀ×ÒÄÍÉÓÈÅÉÓ ÃÀ
ÀÒÀ ÈÒÏÁÉÓÈÅÉÓ“[ 169, ÂÅ.360]
(„ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÉ“)
116
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÂÀÂÄÁÉÈ, ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ
àÄÛÌÀÒÉÔÉ ÀÒÓÉÓ ÂÀÂÄÁÀ ÃÀÌÀáÉÍãÄÁÖËÉÀ. ÀØ ÄÒÈÌÀÍÄÈÓ ÄÁÒÞÅÉÓ
ÓÉÌÃÉÃÒÄ ÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ, ÓÉÌÃÉÃÒÄ – „ÀÃÀÌÉÀÍÖÒÉ ÁÏÒÏÔÄÁÉÓ
ßÚÀÒÏ“ ÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ – „ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓÀ ÃÀ ÓÉÍÀÈËÉÓ ßÚÀÒÏ“. ÀÌ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÅÀàÒÏÁÄÍ, ÚÉÃÖËÏÁÄÍ ÌÀÓ ÃÀ
ÚÉÃÉÀÍ ÒÏÂÏÒÝ ÍÉÅÈÓ. ÉÓ ÀØ ÃÀÝÉÍÅÉÓ ÓÀÂÀÍÉÝ ÊÉ ÀÒÉÓ:
„ÈÖ ÛÄáÅÄÃÒÉáÀÒ ÈÀÅÃÀÅÉßÚÄÁÉÈ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÓ,
ÌÉÓ ÛÉÌÛÉËÛÉ ÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÀÀ, ÌÉÓ ßÚÖÒÅÉËÛÉ – ÃÀÏÊÄÁÀ.
áÀËáÉ ÊÉ ÀÌÁÏÁÓ: ÉÂÉÀ ÂÉÑÉ, ÒÀÓ ÖÍÃÀ ÌÏÄËÏÃÄÓ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓÂÀÍ, ÀÍ ÒÀ ÉÌÄÃÉ äØÏÍÃÄÓ ÃÀ ÒÉÓÈÅÉÓ
ÉÈÌÄÍÃÄÓ.” [ 169, ÂÅ. 359 ]
(“ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÉ”)
117
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓÈÅÉÓ ÓÖËÉÄÒÉ ÓÉ×áÉÆËÄ, ÃÉÃÄÁÀ, ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÀ ÃÀ
ÓÉáÀÒÖËÉ. ÉÓ ÚÏÅÄËÉÅÄÓ ÂÀÒÃÀÌØÌÍÄËÉ ÞÀËÀÀ. ÐÏÄÔÉÓ ÂÀÂÄÁÉÈ,
ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÚÅÄËÀÓ ÃÀ ÚÏÅÄËÈÅÉÓ ÀÒ ÌÏÄÅËÉÍÄÁÀ. ÉÓ ÀÒÉÓ
áÅÄÃÒÉ ÄÒÈÄÖËÈÀ, ÓÖËÉÄÒÀà ÓÐÄÔÀÊÉ, ÆÍÄÏÁÒÉÅÀÃ
ÀÌÀÙËÄÁÖËÉ ÃÀ ÂÏÍÉÄÒÉ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉÓÀ. ÅÉÃÒÄ ÀÃÀÌÉÀÍÓ
ÌÏÄÅËÉÍÄÁÀ, ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ÃÒÏÀ ÓÀàÉÒÏ, ÌÏÅÀ ÌÀÛÉÍ, ÒÏÝÀ
ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÙÒÌÀà ÜÀÓßÅÃÄÁÀ ÌÄÏÒÄ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÛÉÍÀÂÀÍ ÓÀÌÚÀÒÏÓ
(Éá.ËÄØÓÉ “ÉÚÀÅ ÁÀËÆÀÌÉ”[156, ÂÅ.50-51] (×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ, ÀÁÖ
ÌÀÃÉÌ ÖÀÒÚÏ ãÄÁÒÀÍÉÓÄÖËÉ „ÐÉÒÅÄËÉ ÛÄáÄÃÅÉÓ“ ÈÄÏÒÉÀ).
ÀÁÖ ÌÀÃÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀÝËÉËÉÀ ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÖÀÒÚÏ×ÉÈÉ
ÌÏÅËÄÍÄÁÉÓÂÀÍ. ÌÉÓÈÅÉÓ ÖÝáÏÀ ÛÖÒÉ, ÓÉÞÖËÅÉËÉ, ÌÔÒÏÁÀ. ÐÏÄ-
ÔÉÓ ÉÃÄÀËÉÀ ÉÄÓÏ ØÒÉÓÔÄÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÌÓÂÀÅÓÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ.
ÉÄÓÏÓ ÊÉ „ÖÚÅÀÒÃÀ ÉÓÉÝ ÊÉ, ÅÉÍÝ ÉÓÖÒÅÀ ÌÉÓÉ ÃÀÙÖÐÅÀ“ („ÉÚÀÅ
ÁÀËÆÀÌÉ“) [156, ÂÅ.51]. ÈÖ ÐÏÄÔÉÓ ÓÉÔÚÅÄÁÓ ÃÀÅÖãÄÒÄÁÈ, ÓÉÚÅÀ-
ÒÖËÌÀ ÌÉÓÝÀ ÌÀÓ ÞÀËÀ ÁÄÃÈÀÍ àÉÃÉËÉÓ ÃÒÏÓ, ÝáÏÅÒÄÁÉÓÄÖËÉ
ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÏÁÄÁÉÓ ÂÀÃÀËÀáÅÉÓÀÓ, ÔÀÍãÅÉÓ ÃÒÏÓÀÝ ÊÉ, ÒÏÌ ÛÄÄÂ-
ÒÞÍÏ ÓÉÔÊÁÏÄÁÀ ÃÀ ÀÌØÅÄÚÍÀà ÌáÏËÏà ÓÉÊÄÈÄ ÃÀÄÍÀáÀ. ÃÀ ÈÖ
ÃÙÄÓ ÀÒ ÀÌÁÏÁÓ ÓÀÌÃÖÒÀÅÓ ÝáÏÅÒÄÁÀÆÄ ÃÀ ÀÒÝ ÌÏÚÉÒàÄÁÉÀ ÉÂÉ,
ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÀÀ ÌáÏËÏà ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓÀ (Éá. ËÄØÓÉ „ÊÅÉÒÉÍÜáÉÓ
ÁÖÜØÉ“, 155, ÂÅ.13-18). ÀÁÖ ÌÀÃÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÛÄÉÝÍÏÁÓ
ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ ÓÀÊÖÈÀÒ ÃÀ ÓáÅÉÓ ÓÖËÓ, ÀÒÀÌÄà ÉÓ
ÀÂÒÄÈÅÄ ÀÒÉÓ ÂÆÀ ÙÌÄÒÈÉÓ ÛÄÓÀÝÍÏÁÀÃ:
„ÌÄ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÜÀÅßÅÃÉ ÜÄÌÓ ÓÖËÓ,
ÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÛÄÅÉÝÀÍ ÙÌÄÒÈÉ!“ [156, ÂÅ.25].
(„ÃÀÒÃÉÓ ÙÀÌÄ“)
118
ÜÄÌÉ ÙÅÉÍÏ“ ÉÔÚÅÉÓ: „ÀÒ ÚÏ×ÉËÀ ÜÄÌÉ ßÀÒÓÖËÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÛÉ, ÈÖ
ÀÒÀ ÂÀÍÌßÌÄÍÃÉ (ÂÀÌÀÓÐÄÔÀÊÄÁÄËÉ), ÒÏÌÄËÌÀÝ ÌÉÌÉÚÅÀÍÀ ÀÌ
ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÀÓÈÀÍ (ÔÊÁÏÁÀÓÈÀÍ)“ [154, ÂÅ.61].
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ, ÓáÅÄÁÉÓÀÂÀÍ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÉÈ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ×ÀØ-
ÔÏÁÒÉÅÀà ÊÀÍÏÍÂÀÒÄÛÄà ÂÀÌÏÀÝáÀÃÀ, ÒÏÝÀ ÖÀÒÚÏ ÉÂÉ ÏãÀáÉÓ
ÓÀ×ÖÞÅËÀÃ, ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÛÏÒÉÓ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ÂÀÍÌÓÀÆÙÅÒÄËÀÃ:
„...ÖÁÄÃÖÒÄÁÀ ÉØÍÄÁÀ ÈÖ ÂÒÞÍÏÁÉÈÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀÄÃÄÁÀ ÓÀ×ÖÞÅ-
ËÀÃ ÝÏË-ØÌÒÏÁÀÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÂÖËÉ ÝÅÀËÄÁÀÃÉÀ, ÂÒÞÍÏÁÄÁÉ ÊÉ
ÊÏÍ×ËÉØÔÖÒÉ... ÏãÀáÉ ÖÍÃÀ ÃÀÄ×ÖÞÍÏÓ ÝÏË-ØÌÀÒÓ ÛÏÒÉÓ ÌÄÂÏÁ-
ÒÏÁÀÓ, ÓÀÃÀÝ ÄÒÈÉ ÌÄÏÒÉÓ ÌÉÌÀÒÈ ÈÀÅÓ ÌÄÂÏÁÒÀÃ ÌÉÉÜÍÄÅÓ...“
[230, Ô.1, ÂÅ.216-217] (ÄÓÄÉ „ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀ ÝÏË-ØÌÒÏÁÀ“).
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÌÏÅÀËÄÏÁÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÆÄ ÁÄÅÒÀà ÌÀÙËÀ
ÃÀÀÚÄÍÀ. ãÄÁÒÀÍÉÓÈÅÉÓ ÊÉ, ÒÏÂÏÒÝ ÃÀÅÉÍÀáÄÈ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉÀ ÚÅÄ-
ËÀ×ÒÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÉ ÃÀ ÚÅÄËÀÆÄ ÌÀÙËÀ ÌÃÂÏÌÉ. ÀÌÉÔÏÌ ÀÒÉÓ, ÒÏÌ
ÌÉÓÈÅÉÓ ÓÄËÌÀ ØÀÒÀÌÄÆÄ („ÌÏÌÔÅÒÄÖËÉ ×ÒÈÄÁÉ“), ÒÏÌÄËÉÝ
ÄÌÓáÅÄÒÐËÀ ÀÃÌÉÀÍÉÓ ÌÉÄÒ ÃÀÊÀÍÏÍÄÁÖË ÌÏÅÀËÄÏÁÀÓ, ÌÀÙËÀ
ÃÂÀÓ ÃÀ Ö×ÒÏ ÌÉÌÆÉÃÅÄËÉÀ „ÓÀÐÀÔÀÒÞËÏ ÓÀÒÄÝÄËÉÓ“ ÂÌÉÒÉ ØÀ-
ËÉ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÈÀÅÉÓÉ ÁÏÁÏØÀÒÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÃÀÊÀÒÂÅÀÓ ÀÌãÏ-
ÁÉÍÀ ÓÀÔÒ×ÏÓ ÌÏÊÅËÀ ÃÀ ÈÅÉÈÌÊÅËÄËÏÁÀ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÅÀÒÃÀ ÀË-
äÀÍÉ („ÅÀÒÃÀ ÀË-äÀÍÉ“), ÒÏÌÄËÌÀÝ ÏãÀáÖÒÉ ÌÏÅÀËÄÏÁÉÓ ÔÅÉÒ-
ÈÉÓ ÆÉÃÅÀÓ ÀÒÜÉÀ ÌÉÍÄÁÄÁÏÃÀ àÄÛÌÀÒÉÔ ÓÉÚÅÀÒÖËÓ, ÈÀÅÉÓÖ×ÀËÓ
ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÛÄÆÙÖÃÅÉÓÂÀÍ.
ÌÖÔÒÀÍÈÀÍ, ÃÀÓÀÅËÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÓÉÚÅÀ-
ÒÖËÉ ÂÀÍÖÚÒÄËÀà ÀÒÉÓ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÔÀÍãÅÀÓÈÀÍ. ÉÂÉ
ÀÉÃÄÀËÄÁÓ ÔÀÍãÅÀÌÃÄ ÀÚÅÀÍÉË ÓÉÚÅÀÒÖËÓ. ÌÉÓÉ ÈØÌÉÈ, ÓÉ-
ÚÅÀÒÖËÉ ÌÉÈ Ö×ÒÏ ÃÉÃÉ ÃÀ ÓÒÖËÚÏ×ÉËÉÀ, ÒÀÝ Ö×ÒÏ ÃÉÃ
ÔÀÍãÅÀÛÉÀ ÂÀÌÏÅËÉËÉ. ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ ÌÀÓ ÓÖÒÅÉËÉÝ
ÊÉ ÀÒ ÂÀÀÜÍÉÀ ÂÀÈÀÅÉÓÖ×ËÃÄÓ ÔÀÍãÅÀÓÈÀÍ ÛÄÒßÚÌÖËÉ ÓÉÚÅÀ-
ÒÖËÉÓÂÀÍ, ÂÀÍÉÊÖÒÍÏÓ ÌÉÓÂÀÍ. ÐÉÒÉØÉÈ, ÏÝÍÄÁÏÁÓ ÒÀÝ ÛÄÉÞËÄÁÀ
ÃÉÃáÀÍÓ ÉÚÏÓ ÛÄÐÚÒÏÁÉËÉ ÀÓÄÈÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ, ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ
ÃÉÃáÀÍÓ, ÀÒÀÌÄà ÌÀÒÀÃÉÖËÀÃ. „ÏÒÉ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉÓ ÀÌÁÀÅÛÉ“ ÉÓ
ÉÔÚÅÉÓ:
„ÅÃÀÒÃÏÁ ÓÉÚÅÀÒÖËÆÄ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÃÀÀÖÞËÖÒÀ
ÄÓ ÞËÉÄÒ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉ ÂÖËÉ.
ÔÊÉÅÉËÉ ÌÉÓÉ ÉÚÏ ÓÉÀÌÏÅÍÄÁÀ,
ÌÉÓÉ ÌßÖáÀÒÄÁÉÓ ÝÄÝáËÉ ÊÉ – ÂÒÉËÉ ÓÉÏ.
ÅÃÀÒÃÏÁ ÜÄÌÓ ÞÅÄË àÒÉËÏÁÀÆÄ,
ÍÄÔÀÅÉ ÉÓ ÚÏ×ÉËÉÚÏ ÌÀÒÀÃÉÖËÉ.
ÂÀÍÅÉÊÖÒÍÄ ÖÊÅÄ ÌÄ . ÌÓÖÒÃÀ ÊÉ
ÃÀÒÜÄÍÉËÉÚÏ ÂÖËÉ ÜÄÌÉ ÓÉÓáËÉÀÍÉ...“[223, Ô.1,ÂÅ.216-
217]
119
( ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÔÄØÓÔÉ ÉáÉËÄÈ ÆÄÌÏÈ, ÂÅ. 47 ).
ÌÖÔÒÀÍÉÓÈÅÉÓ ÔÀÍãÅÀ-ßÀÌÄÁÀ ÀÒÉÓ ÓÀÖÊÄÈÄÓÏ ÂÆÀ ÝÏÃ-
ÅÄÁÉÓ ÂÀÌÏÓÀÓÚÉÃÀà ÃÀ ÓÖËÉÄÒÉ ÂÀÍßÌÄÍÃÉÓÈÅÉÓ. ÀÌÉÔÏÌ ÌÀÍ
ÐÏÄÌÀÛÉ „ßÀÌÄÁÖËÉ ÍÀÚÏ×É“ ÂÀÀÌÒÀÈËÀ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÂÏÂÏÍÀÓ
ÓÀØÝÉÄËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÖÊÉÃÖÒÄÓÌÀ ÂÀàÉÒÅÄÁÀÌ ÀÉÞÖËÀ ÂÀÒ-
ÚÅÍÉËÏÁÉÓ ÂÆÀÓ ÃÀÓÃÂÏÌÏÃÀ, ÂÀÀÌÀÒÈËÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÌÀÍ ÂÀÉÀÒÀ
ÔÀÍãÅÀ-ßÀÌÄÁÉÓ ÃÉÃÉ ÂÆÀ ÃÀ ÀÌ ÔÀÍãÅÀ-ßÀÌÄÁÀÌ ÂÀÍßÌÉÍÃÀ ÃÀ
ÂÀÀÓÐÄÔÀÊÀ ÌÉÓÉ ÓÖËÉ.
ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÌÏÍÉàÄÁÖËÉ ÔÀÍãÅÉÓ ÌÓÂÀÅÓÉ ÂÀÂÄÁÀ ÂÅÀØÅÓ ÀÁÖ
ÛÀÁÀØÀÓÈÀÍÀÝ. ÌÉÓÈÅÉÓÀÝ ßÌÉÃÀÈÀßÌÉÃÀÀ ÌÏÂÏÍÄÁÀ ÔÀÍãÅÀÆÄ. ÉÂÉ
ÌÉÀÜÍÉÀ ÖÌÈÀÅÒÄÓÀÃ ÓÀÈÍÏÄÁÉÓÀ ÃÀ ÙÅÈÉÓÌÏÓÀÏÁÉÓ ÌÏÓÀÐÏ-
ÅÄÁËÀÃ, ÆÄÝÉÖÒÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓÊÄÍ ÌÉÌÀÅÀË ÂÆÀÃ. ÌÉÓÉ ÂÀÂÄÁÉÈ,
ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÂÀÌÏßÅÄÖËÉ ÔÀÍãÅÀ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÀÆÄ ÌÀÙËÀ ÃÂÀÓ.
ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÉÓ ÄÒÈÀÃÄÒÈÉ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÀ ÌÉßÉÄÒÉ àÖàÚÉÓÂÀÍ
ÂÀÍÓÀßÌÄÍÃÀà („ÂÀÂßÌÉÍÃÀ ÛÄÍ ÔÊÉÅÉËÄÁÌÀ ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ
àÖàÚÉÓÀÂÀÍ“)[ 218, ÂÅ.45]. ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ ÀÁÖ ÛÀÁÀØÀÓÈÅÉÓ
ÀÓÄÈ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÛÉ ÚÏ×ÍÀ ÌÉÓÀÙÄÁÉÀ, ÓÖËÀÝ ÀÒ ÓÖÒÓ ÌÉÓÂÀÍ
ÂÀÍÊÖÒÍÄÁÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÀÓÄÈÉ ÔÊÉÅÉËÉ ÀÒ ÀÒÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓÈÅÉÓ
ÖÁÄÃÖÒÄÁÉÓ ÌÏÌÔÀÍÉ. ÐÏÄÔÉ ËÄØÓÛÉ „ÙÀËÅÀ“ ÉÔÚÅÉÓ:
„ßÌÉÍÃÀà ÛÄÉÍÀáÄ ÌÏÂÏÍÄÁÀ ÔÀÍãÅÀÆÄ.
ÉÓ ÀÒÉÓ ÂÆÀ ÓÀÈÍÏÄÁÉÓÀ ÃÀ ÙÅÈÉÓÌÏÓÀÏÁÉÓÀ.
àÄÛÌÀÒÉÔÀÃ, ÔÀÍãÅÀ ÊÉÁÄÀ ÆÄÝÉÓÀÊÄÍ,
ÃÀ ÓÀÌÏÈáÄ ÌÄÌÊÅÉÃÒÄÏÁÉÈ ÉÌÀÓ ÄÊÖÈÅÍÉÓ,
ÅÉÍÝ ÔÊÉÅÉËÉ ÂÀÍÉÝÀÃÀ.
×ÀÓÉ ÌÏÌÀãÀÃÏÄÁÄËÉ (ÌÀÝÃÖÒÉ) ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓÀ
ÀÒ ÛÄÄÓÀÔÚÅÉÓÄÁÀ ×ÀÓÓ ÃÀÒÃÉÓÀÓ (ÔÊÉÅÉËÉÓÀÓ).
...
ÂÀÍÉÊÖÒÍÀ ÙÀËÅÀ ÌÉÓÉ ÛÉÛÉÓÂÀÍ,
ÌÀÂÒÀÌ ÀÒ ÃÀÔÀÍãÖËÀ ÔÊÉÅÉËÄÁÉÓ ÂÀÌÏ“ [211, ÂÅ.112]
121
ÛÄÅáÅÃÄÁÉÈ ÓÉÔÚÅÄÁÓ „ÏÁËÏÁÀ“, „ÏÁÏËÉ“, „ÖÀÒÚÏ×À“, „ÓÀ×ËÀ-
ÅÉÓ ØÅÄÁÉ“, „ÝÄÝáËÉ“, „ßÅÀ“ ÃÀ ÓáÅÀ. ÉÓ áÛÉÒÀà ÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÉÓÀ ÃÀ
ÓÉÀÌÏÅÍÄÁÉÓ ÂÀÌÏÌáÀÔÅÄËÉ ÓÉÔÚÅÄÁÉÈ ÂÅÄÓÀÖÁÒÄÁÀ ÓÉÚÅÀÒÖ-
ËÉÓÂÀÍ ÌÏÍÉàÄÁÖËÉ ÔÊÉÅÉËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌÉÓÂÀÍ ÂÀÍÝÃÉËÉ ÔÊÁÏÁÉÓ
ÛÄÓÀáÄÁ. ÄÒÈ-ÄÒÈ ËÄØÓÛÉ ÄÒÈÂÅÀÒÉ ÓÉÀÌÀÚÉÈ ÀÝáÀÃÄÁÓ:
„ÉÝáÏÅÒÄ ÜÄÌÏ ÀÅÀÃÌÚÏ×Ï ÓáÄÖËÏ.
ÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÀÓ ÌÀÍÉàÄÁÓ ÛÄÍÓ ÂÀÌÏ
ÜÄÌÉ ßÖáÉËÉ ÃÀ ÜÄÌÉ ÔÊÉÅÉËÄÁÉ.
ÃÀÄ, ÉÚÏÓ ÛÄÍÉ ÓÍÄÖËÄÁÀ ÜÄÌÉ ÂÖËÉÓÈÅÉÓ ÓÀÊÅÄÁÉ.
ÃÀ ÈÖ ÓÞËÄÅÓ ÌÀÓ (ÂÖËÓ – Ì.Ø.) ÉÂÉ, ÊÌÀÚÏ×ÉËÉ ÉØÍÄÁÀ
ÜÄÌÉ ÓÍÄÖËÄÁÀ”[152, ÂÅ.106]
122
ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ ÂÀÍáÉËÖËÉ ÓÀÊÉÈáÄÁÉÓ ÃÉÃÉ ÔÒÀ-
ÃÉÝÉÄÁÉ ÀØÅÓ. ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀ-
áÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ ÉÚÏ ØÀËÉÓ ÊÖËÔÉ, ÃÉÃÉ, ÝÒÄÌËÉÀÍÉ, ÙÒÌÀ
ÂÒÞÍÏÁÄÁÆÄ ÃÀÌÚÀÒÄÁÖËÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀ ÀÌ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÂÀ-
ÌÏßÅÄÖË ÔÀÍãÅÀÆÄ ÚÖÒÀÃÙÄÁÉÓ ÂÀÌÀáÅÉËÄÁÀ. ÀÌ ÈÅÀËÈÀáÄÃÅÉÈ
ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÂÀÌÏÒÜÄÖËÉ ÀÃÂÉËÉ ÖÊÀÅÉÀ ÏÌÀÄËÈÀ ÐÄÒÉÏÃÉÓ
(661-750 ßß.) ÖÆÒÉÖË, ÀÍÖ ÁÄÃÖÉÍÖÒ ÓÀÔÒ×ÉÀËÏ ËÉÒÉÊÀÓ ÃÀ
ÀÁÀÓÄËÈÀ ÐÄÒÉÏÃÉÓ (749-1258 ßß.) ÄÒÈ-ÄÒÈ ÛÄÓÀÍÉÛÍÀÅ ÐÏÄÔÓ
ÀÁÖ Ë-ÀÈÀäÉÀÓ (750-825 ßß.). ÖÆÒÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÀ ÖÌÙÄÒÏÃÀ ÓÖ×ÈÀ,
ÖÌßÉÊÅËÏ, ÐËÀÔÏÍÖÒ, áÏÒÝÉÄË ÂÀÂÄÁÀÓ ÌÏÊËÄÁÖË ÓÉÚÅÀÒÖËÓ.
ÌÉÓÉ ÓÀÂÀÍÉ ÉÚÏ ÖÁÄÃÖÒÉ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉ ßÚÅÉËÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ
ÄÒÈÌÀÍÄÈÓ ÃÀÀÛÏÒÀ ÌÊÀÝÒÌÀ ÔÏÌÏÁÒÉÅÌÀ ÊÀÍÏÍÄÁÌÀ. ÌÀÈÉ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÌÀÒÝáÉÈ ÌÈÀÅÒÃÄÁÏÃÀ, ÌÀÈÉ ËÉÒÉÊÖËÉ ÂÌÉÒÄÁÉ –
ÏÒÉÅÄ ÀÍ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÌÀÉÍÝ (ÞÉÒÉÈÀÃÀÃ ÅÀÑÉ) ÌÖÃÀÌ ÉÙÖÐÄÁÏÃÀ.
ÀÌ ÌÉÌÀÒÈÖËÄÁÉÓ ÐÏÄÔÄÁÉ ÉÓËÀÌÀÌÃÄË ÐÏÄÔÄÁÈÀÍ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ
ÌÈÀÅÀÒ ÚÖÒÀÃÙÄÁÀÓ ÖÈÌÏÁÃÍÄÍ ÄÌÏÝÉÖÒ ÌáÀÒÄÓ, Ö×ÒÏ ÌÄÔÀÃ
ÀÙßÄÒÃÍÄÍ ËÉÒÉÊÖËÉ ÂÌÉÒÉÓ ÐÉÒÀà ÂÀÍÝÃÄÁÓ, ÂÀÍßÚÏÁÉËÄÁÄÁÓ,
ÓÉáÀÒÖËÓ, ÌßÖáÀÒÄÁÀÓ, ÄàÅÄÁÓ ÃÀ À.Û. ÖÆÒÉÖËÉ ÓÀÔÒ×ÉÀËÏ
ËÉÒÉÊÉÓ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÉÓ – ãÀÌÉËÉÓ, ÌÀãÍÖÍÉÓ ÈÖ ÓáÅÀÈÀ,
ÀÓÄÅÄ ÀÁÖ Ë-ÀÈÀäÉÀÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÌÉÌÀÒÈÖËÉÀ ÌáÏËÏà ÃÀ
ÌáÏËÏà ÄÒÈÀÃÄÒÈÉ ØÀËÉÓÀÃÌÉ, áÃÄÁÀ ÓÀÔÒ×ÏÓ ÓÀáÉÓ
ÉÃÄÀËÉÆÀÝÉÀ, ÀØÝÄÍÔÉ ÂÀÃÀÔÀÍÉËÉÀ ÐÏÄÔÉÓ ÃÀ ÓÀÔÒ×ÏÓ ÛÉÍÀÂÀÍ
ÓÀÌÚÀÒÏÆÄ (ÌÉÍÉÌÖÌÀÌÃÄÀ ÃÀÚÅÀÍÉËÉ ÓÀÔÒ×ÏÓ ÂÀÒÄÂÍÏÁÉÓ ÀÙßÄ-
ÒÀ), ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀÚÄÍÄÁÖËÉÀ ÚÅÄËÀÆÄ ÃÀ ÚÅÄËÀ×ÄÒÆÄ ÌÀÙËÀ,
ßÉÍÀÀ ßÀÌÏßÄÖËÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÌÏÍÉàÄÁÖË ÔÀÍãÅÀ-ÔÊÉÅÉËÄÁÆÄ
ÓÀÖÁÀÒÉ ÃÀ À.Û.
ÖÆÒÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓÈÅÉÓ
ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÀÂÒÄÈÅÄ ÍÀÆÉ, ÓÀÏÝÒÀà ÝÒÄÌËÉÀÍÉ
ÂÒÞÍÏÁÄÁÉ. ÌÀãÍÖÍÓ äÂÏÍÉÀ, ÒÏÌ ÌÉÓÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÚÅÄËÀÆÄ Ö×ÒÏ
ÌÞËÀÅÒÉÀ, ÌÉÓÉ ÔÀÍãÅÀ – ÚÅÄËÀÆÄ Ö×ÒÏ ÃÉÃÉ, ÌÉÓÉ ÏáÅÒÀ –
ÚÅÄËÀÆÄ ÙÒÌÀ, ÌÉÓÉ ÝÒÄÌËÄÁÉ – ÚÅÄËÀÆÄ ÖáÅÉ ÃÀ À.Û. ÉÂÉ
ÃÀÒßÌÖÍÄÁÖËÉÀ, ÒÏÌ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÚÏÅËÉÓÌÏÌÝÅÄËÉ ÞÀËÀÀ ÃÀ
ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÄÓ ÂÒÞÍÏÁÀ ÚÅÄËÀÆÄ ÌÄÔÀà ÌÉÓ ÓáÄÖËÛÉÀ
ÜÀÁÖÃÄÁÖËÉ: „ÓÉÚÅÀÒÖËÌÀ ÌÉÀÔÏÅÀ ÚÅÄËÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÓáÄÖËÉ ÃÀ
ÈÀÅÛÄÓÀ×ÀÒÉ äÐÏÅÀ ÌáÏËÏà ÜÄÌÓ ÓáÄÖËÛÉ. ÒÏÝÀ ÌÏÅÊÅÃÄÁÉ,
ÄÞÄÁÄÈ ÉÂÉ ÜÄÌÓ ÓÀ×ËÀÅÛÉ“[219, ÂÅ.174]. ÖÆÏÌÏà ÁÄÅÒÉ ÝÒÄÌËÉ
ÃÀ ÔÀÍãÅÀ ÌÉÓÈÅÉÓ ÂÀÍÖÚÒÄËÉÀ: „ÜÄÌÓ ÈÅÀËÈÀÂÀÍ, ÅÉÈ
ÙÒÖÁËÄÁÉÃÀÍ, ÌÉßÀÆÄ ÉÙÅÒÄÁÀ ßÅÉÌÉÓ ÍÉÀÙÅÀÒÉ. ÜÄÌÉ ÂÖËÉ ÊÉ
ÀÙÓÀÅÓÄÀ ÃÀÒÃÉÈÀ ÃÀ ßÖáÉËÉÈ“ [219, ÂÅ.74]. ÀÍ ÊÉÃÄÅ:
„...ÌÊÉÈáÄÓ: „ÓÀà ÀÒÉÓ ÌÃÉÍÀÒÄ?“ ÅÖÐÀÓÖáÄ: „ÜÄÌÉ ÝÒÄÌËÄÁÉ, ÜÄÌÓ
ÈÅÀËÈÀÂÀÍ ÌÏÌÃÉÍÀÒÄ ÝÒÄÌËÄÁÉ ÈØÅÄÍÈÅÉÓ áÃÉÓ àÀÓ
123
ÆÄÃÌÄÔÓ...“[219, ÂÅ.154]. ÈÀÅÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÓ ÉÓ ÀÃÀÒÄÁÓ
ãÏãÏáÄÈÉÓ ÝÄÝáËÓ: „ÜÄÌÓ ÂÖËÛÉ ÀÍÈÉÀ ãÏãÏáÄÈÖÒÉ ÝÄÝ-
áËÉ...“[219, ÂÅ.30]. ãÀÌÉËÉÓÈÅÉÓ ÁÖÓÀÉÍÀÓÀÃÌÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÓÀÙÅ-
ÈÏ ÏÌÛÉ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÉÓ ÔÏË×ÀÓÉÀ: „ÌÄÖÁÍÄÁÉÀÍ: „ãÀÌÉË, ÌÏÍÀ-
ßÉËÄÏÁÀ ÌÉÉÙÄ ÓÀÙÅÈÏ ÏÌÛÉ“. ÂÀÍÀ ÜÄÌÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ãÉäÀÃÉ
(ÓÀÙÅÈÏ ÏÌÉ – Ì.Ø.) ÀÒ ÀÒÉÓ?!“[178, ÂÅ.27]. ãÀÌÉËÉÓÈÅÉÓ, ÀÓÄÅÄ
ÓáÅÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÂÀÌÏ ÔÉÒÉËÉ ÀÖÝÉËÄÁÄËÉ ÌÏÅ-
ËÄÍÀÀ: „ÌÄÂÏÁÒÄÁÏ! ÏÃÄÓÌÄ ÂÉÍÀáÀÅÈ ÌÓáÅÄÒÐËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÂÀÌÏ ÃÀÓÔÉÒÏÃÀ ÈÀÅÉÓ ÌÊÅËÄËÓ...“[178, ÂÅ.201];
„ÜÅÄÍ ÏÒÉÅÄÍÉ ÅÔÉÒÏÃÉÈ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÌÆÀÃ ÅÉÚÀÅÉÈ ÂÅÄÔÉÒÀ
ÄÒÈÌÀÍÄÈÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÂÀÌÏ“[178, ÂÅ. 201]. ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ
ÖÆÏÌÏ ÈÒÏÁÀ, àÊÖÉÃÀÍ ÛÄÛËÀ, ÓáÄÖËÉÓ, ÂÖËÉÓ ÃÀ ÂÏÍÄÁÉÓ
ÃÀÖÞËÖÒÄÁÀ, ÂÒÞÍÏÁÉÓ ÌÏÖÈÏÊÅÄËÏÁÀ, ÂÒÞÍÏÁÀÈÀ ÛÄÌÏÔÄÅÉÓ
ÛÄÃÄÂÀà ÂÖËÉÓ ßÀÓÅËÀ (ÀÓÄÈÉ ÛÄÌÈáÅÄÅÄÁÉ „1001 ÙÀÌÄÛÉÝ“
áÛÉÒÀà ÂÅáÅÃÄÁÀ), ÌÀÈÈÅÉÓ ÜÅÄÖËÄÁÒÉÅÉ ÀÌÁÀÅÉÀ. ÌÀãÍÖÍÉ
ÉÔÚÅÉÓ: „ÓÉÚÅÀÒÖËÌÀ ËÄÉËÀÓÀÃÌÉ ÃÀÀÖÞËÖÒÀ ÜÄÌÉ ÓáÄÖËÉ,
ÂÖËÉ ÃÀ ÂÏÍÄÁÀ. ÜÄÌÂÀÍ ÃÀÒÜÀ ÌáÏËÏà ÞÅËÄÁÉ ÃÀ ÞÀÒÙÅÄÁÉ“
[219, ÂÅ.209].
ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ÀÁÖ Ë-ÀÈÀäÉÀÓ ÓÀÔÒ×ÉÀËÏ ËÄØÓÄÁÓ, ÐÏÄÔÉ
ÂÀÌÖÃÌÄÁÉÈ ÀÌÀáÅÉËÄÁÓ ÚÖÒÀÃÙÄÁÀÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÂÀÌÏßÅÄÖË
ÔÀÍãÅÀ-ßÀÌÄÁÀÓÀ ÃÀ ÌÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖË ÔÊÁÏÁÀÆÄ. ÍÉÌÖÛÀÃ
ÌÏÅÉÚÅÀÍÈ ÊÏÌÄÍÔÀÒÉÓ ÂÀÒÄÛÄ ÏÒ ÍÀßÚÅÄÔÓ ÐÏÄÔÉÓ ÏÒÉ ËÄØÓÉ-
ÃÀÍ, ÒÏÌËÉÓ ÐßÊÀÒÄÃÉ ÄÊÖÈÅÍÉÓ ÀÊÀÃÄÌÉÊÏÓÓ Ä. ÊÒÀÜÊÏÅÓÊÉÓ:
„...Да, эта любовь разлилась у меня по всем жилам! О если бы я
мог умереть и избавиться от своих мучений; пока я живу, мне
придется све время страдать. В прочем, долго я не протяну:
всякий, кто испытывает такие мучения страсти, как я –
недолговечен! Знай, что скоро быть мне том свете и помяни меня
словами: Пусть Аллах помилеут нашего товарища, погибшего от
любви. Он был у Отбы (ÀÁÖ Ë-ÀÈÀäÉÀÓ ÓÀÔÒ×Ï – Ì.Ø.) рабом и не
надеялся даже стать отпущенником...“; „Друзья мои! У меня
страдание, которого вы не испытываете. Ведь каждый человек не
знает о мучениях другого. Я понял, что любовь – это уголь гада,
но пламя ее, несмотря на весь жар, все же доставляет сладость
груди одержимого ею. Страсть истомила мое тело, кости и силу;
остался только дух, а вся плоть изнурена...“[73, Ô.2, ÂÅ.30-31].
ÒÖÓ ÌÄÝÍÉÄÒ É. ×ÉËÛÔÉÍÓÊÉÓ ÌÉÀÜÍÉÀ, ÒÏÌ ÖÆÒÉÖËÌÀ ËÉÒÉ-
ÊÀÌ ÂÀÅËÄÍÀ ÌÏÀáÃÉÍÀ ÀÒÀÁÖË ÓÖ×ÉÖÒ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÆÄ, ÒÏÌ
X-XI Ó-ÉÓ ÁÀÙÃÀÃÄËÌÀ ÓÖ×ÉÄÁÌÀ ÖÆÒÉÖËÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÂÀÉÀÆÒÄÓ,
ÒÏÂÏÒÝ ÌÉÓÔÉÊÖÒÉ, áÏËÏ ÝÍÏÁÉËÉ ÀÒÀÁÉ ÓÖ×É ÐÏÄÔÉ ÉÁÍ ÀË-
×ÀÒÉÃÉ (ÂÀÒÃÀÉÝ. 1235 ß.) ×ÀÒÈÏà ÉÚÄÍÄÁÃÀ ÖÆÒÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ
124
ÌáÀÔÅÒÖË ÓÀáÄÄÁÓÀ ÃÀ ÊËÉÛÄÄÁÓ[125, ÂÅ.234]. ÓÀÅÓÄÁÉÈ ÂÀÓÀ-
ÆÉÀÒÄÁÄËÉ ÌÏÓÀÆÒÄÁÀÀ.
ÛÄÖÞËÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ,
ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀÃ, ÖÆÒÉÖË ÃÀ ÓÖ×ÉÖÒ ÐÏÄÆÉÀÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÀÒ ÌÏÄ-
áÃÉÍÀ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÆÄ. ØÀËÉÓ ÊÖËÔÌÀ,
ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÉÃÄÀËÉÆÀÝÉÀÌ, ÓÉÚÅÀÒÖËÌÀ ÌáÏËÏà ÃÀ ÌáÏËÏÃ
ÄÒÈÀÃÄÒÈÉÓÀÃÌÉ, ÌÉÓÉÈ ÌÏÚÄÍÄÁÖËÉ ÔÀÍãÅÉÈ ÔÊÁÏÁÀÌ ÃÀ À.Û.,
ÒÀÝ ÀÂÒÄÒÉÂÀà ÍÉÛÀÍÃÏÁËÉÅÉ ÉÚÏ ÖÆÒÉÖËÉ ÃÀ ÓÖ×ÉÖÒÉ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓÀÈÅÉÓ, ÂÀÖÀÃÅÉËÀ ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ ÜÀÓ-
ßÅÃÏÌÏÃÍÄÍ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÀÒÓÓ,
ÂÀÃÌÏÄÙÏÈ ÃÀ ÂÀÄÈÀÅÉÓÄÁÉÍÀÈ ÉÓ, ÒÀÝ ÌÀÈÈÅÉÓ ÓÀàÉÒÏ ÃÀ
ÌÉÓÀÙÄÁÉ ÉÚÏ. ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ, ÌÏáÃÀ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÀÒÀÁÖËÉÓÀ ÃÀ
ÃÀÓÀÅËÖÒÉÓ ÛÄÒßÚÌÀ. ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ ÉÓÉÝ ÝáÀÃÉÀ, ÒÏÌ
ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÌ, ÈÀÅÉÓ ÌáÒÉÅ, ÀÒÀÌÀÒÔÏ
ÂÀÀÌÃÉÃÒÀ ÀÒÀÁÖËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ, ÂÀáÀÃÀ ÉÂÉ
Ö×ÒÏ ÙÒÌÀ ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÏÁÒÉÅÀà ÃÀÔÅÉÒÈÖËÉ, ÀÒÀÌÄà ÓáÅÀ
ÌÉÌÀÒÈÖËÄÁÀÝ ÌÉÓÝÀ ÌÀÓ.
ÌÀÒÈÀËÉÀ, ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ ÂÅÀØÅÓ
ØÀËÉÓ ÊÖËÔÉ, ÌÀÂÒÀÌ ÀÒÀ ÓÀÄÒÈÏÃ ØÀËÉÓÀ, ÀÒÀÌÄÃ ÌÀÌÀÊÀÝÉÓ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÏÁÉÄØÔÉÓÀ – ÓÀÔÒ×ÏÓÉ, ØÀËÉÓ ÚÏÅÄËÂÅÀÒ ÈÀÅÉ-
ÓÖ×ËÄÁÀÆÄ ×ÉØÒÉÓ ÂÀÒÄÛÄ. ÄÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÃÀÅÉÍÀáÄÈ, ÃÙÉÓ ßÄÓÒÉÂ-
ÛÉ ÃÀÀÚÄÍÄÓ ÀÒÀÁÌÀ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÌÀ ÃÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ.
ÀÓÄÅÄ ÖÃÀÅÏÀ, ÒÏÌ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ
ÖÌÙÄÒÏÃÀ ÓÀÏÝÒÀà ÀÌÀÙËÄÁÖË, ÌÂÒÞÍÏÁÉÀÒÄ, ÔÀÍãÅÉÈÀ ÃÀ
ÔÒÀÂÉÆÌÉÈ ÓÀÅÓÄ ÓÉÚÅÀÒÖËÓ. ÒÀ ÈØÌÀ ÖÍÃÀ, ÉÌ ÃÒÏÓ ÀÒÀÁÖË
ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÛÉ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÓÉÚÅÀÒÖËÓ ÌÉÓÝÄÌÏÃÀ ÉÓÄÈÉ
×ÀÒÈÏ ÂÀÂÄÁÀ, ÒÀÝ ÌÀÍ ÌÉÉÙÏ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÈÀÍ. ÛÖÀ
ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÛÉ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉ ÉÚÏ ×ÉØÒÉÝ ÊÉ ØÀËÉÓÀ ÃÀ ÌÀÌÀÊÀÝÉÓ
ÈÀÍÀÁÀÒ Ö×ËÄÁÄÁÆÄ ÃÀÌÚÀÒÄÁÖË ÈÀÅÉÓÖ×ÀË ÓÉÚÅÀÒÖËÆÄ.
125
§3. ÁÖÍÄÁÀ. ÓÏ×ÄËÉ. ÓÉÆÌÀÒÉ.
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ áÄÃÀÅÄÍ, ÒÏÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ
ÂÀÒÃÀÓÀØÌÍÄËÀÃ ÓÀÊÌÀÒÉÓÉ ÞÀËÀ ÀÒ ÂÀÀÜÍÉÀÈ, ÌÀÓÈÀÍ ÛÄÒÉÂÄÁÀ
ÊÉ ÀÒ ÛÄÖÞËÉÀÈ, ÈÀÍÃÀÈÀÍ áÃÄÁÀ ÌÀÈÉ ÂÀÖÝáÏÄÁÀ ÓÀÆÏ
ÂÀÃÏÄÁÉÓÀÂÀÍ. ÀÌÉÔÏÌ ÀÆÒÉ ÀÒ ÀØÅÓ ÌÀÈ ÃÀÒÜÄÍÀÓ ÓÀÆÏ-
ÂÀÃÏÄÁÀÛÉ. ÉÓÉÍÉ ÂÀÒÁÉÀÍ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÃÀÍ ÃÀ ÈÀÅÓ À×ÀÒÄÁÄÍ ÀÍ
ÁÖÍÄÁÀÓ, ÀÍ ÄÂÆÏÔÉÊÖÒ ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ÉßÚÄÁÄÍ ÌÏÂÆÀÖÒÏÁÀÓ, ÀÍ
ÝÃÉËÏÁÄÍ ÛÏÒÄÖËÉ ßÀÒÓÖËÉ ÂÀÀÝÏÝáËÏÍ ÃÀ ÌÀÓÛÉ ÐÏÅÏÍ
ÓÖËÉÄÒÉ ÛÅÄÁÀ.
ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÈÀÍ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÀÃÂÉËÉ ÖÊÀÅÉÀ
Á Ö Í Ä Á À Ó . ÌÀÈÉ ÌÉÃÂÏÌÀ ÁÖÍÄÁÉÓÀÃÌÉ ÉÓÄÈÉÅÄ ÉÚÏ, ÒÏÂÏÒÝ
ÄÅÒÏÐÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓÀ. ÓÀÄÒÈÏÃ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓÈÅÉÓ,
ÒÏÂÏÒÝ ÀÌÀÓ ÖÍÂÒÄËÉ Ê. áÏÒÅÀÔÉ ßÄÒÓ, ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ ÉÚÏ
ÓÖÁÉÄØÔÖÒÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÁÖÍÄÁÉÓÀÃÌÉ, ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÂÀÍßÚÏ-
ÁÉËÄÁÉÓ ÐÒÏÄØÝÉÀ ÁÖÍÄÁÀÆÄ, ÓÖÁÉÄØÔÉÓ ÂÀÍÝÃÄÁÉÓ, ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓ
ÂÀÉÂÉÅÄÁÀ ÁÖÍÄÁÀÓÈÀÍ, ÓÖÁÉÄØÔÖÒÉ ÄÌÏÝÉÄÁÉÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ
ÁÖÍÄÁÉÓ ÂÀÓÖËÉÄÒÄÁÀ...[132, ÂÅ.211]. ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÁÖÍÄÁÀ ÌÀÈÈÅÉÓ
ÉÌÉÈÀÝ ÉÚÏ ÌÏÌáÉÁËÀÅÉ, ÒÏÌ ÌÀÓÛÉ áÄÃÀÅÃÍÄÍ ÌÀÈÈÅÉÓ
ÀÂÒÄÒÉÂÀà ÓÀÏÝÍÄÁÏ ÉÃÄÀËÖÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÀÍÀÒÄÊËÓ. ÂÀÒÃÀ
ÀÌÉÓÀ ÁÖÍÄÁÉÓ ÃÀáÀÔÅÀ ÊÉÃÄÅ ÄÒÈáÄË ÀÞËÄÅÃÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ
ÓÀÛÖÀËÄÁÀÓ ÈÅÀËÍÀÈËÉÅ ÄÜÅÄÍÄÁÉÍÀÈ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÓÀÆÏ-
ÂÀÃÏÄÁÉÓÀÃÌÉ ÌÀÈÉ ÖÀÒÚÏ×ÉÈÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ.
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÀÌÃÄ ÁÖÍÄÁÀÓ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÖËÉ ÀÃÂÉËÉ
ÀÒ ÄàÉÒÀ ÀÒÀÁ ÌßÄÒËÄÁÈÀÍ ÃÀ ÐÏÄÔÄÁÈÀÍ, Ö×ÒÏ ÆÖÓÔÀÃ,
ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÉÚÏ ÌÉÓÀÃÌÉ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖËÉ. ÌÀÈÈÅÉÓ ÁÖÍÄÁÀ
ÝÀËÊÄ ÀÒÓÄÁÏÁÃÀ, ÀÙßÄÒÉÓ ÏÁÉÄØÔÉ, ×ÏÍÉÓ ÛÄÌØÌÍÄËÉ, ÓÀÌ-
ÆÄÒÀà ËÀÌÀÆÉ ÌáÏËÏÃ. ÌÀÓ ÀÒÀÅÉÈÀÒÉ ÂÀÅËÄÍÀ ÀÒ ÛÄÄÞËÏ
ÌÏÄáÃÉÍÀ ÀÃÀÌÉÀÍÆÄ ÃÀ ÌÉÓ ÂÀÍßÚÏÁÉËÄÁÀÆÄ, ÀÁÓÏËÖÔÖÒÀÃ
ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁÄË ÓÀÌÚÀÒÏÓ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÃÀ. ÐÏÄÔÉÓÈÅÉÓ ÁÖÍÄÁÀ
ÉÚÏ ÓÀÛÖÀËÄÁÀ ÃÀ ÀÒÀ ÌÉÆÀÍÉ, ÖÁÒÀËÏ ÔÊÁÏÁÉÓ ÌÏÌÍÉàÄÁÄËÉ
ÃÀ ÀÒÀ ÛÈÀÂÏÍÄÁÉÓ, ÓÖËÉÓ ÀÙÌÀ×ÒÄÍÉÓ ßÚÀÒÏ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÌÉÓÉ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÀØÔÉÖÒÉ ßÄÅÒÉ.
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ ÒÀÃÉÊÀËÖÒÀÃ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÈÀÍ ÃÀ ÒÏÌÀÍ-
ÔÉÊÏÓÄÁÉÃÀÍ ÉÝÅËÄÁÀ. ÌÉÆÄÆÉ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÐÏÄÆÉÉÓ (ÐÒÏÆÉÓ) ÃÀ
ÐÏÄÔÄÁÉÓ (ÌßÄÒËÄÁÉÓ) ÂÀÅËÄÍÀ ÉÚÏ. ÌÀÈÉ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÂÀáÃÀ ÁÖÍÄÁÀ
ÝÏÝáÀËÉ ÀÒÓÄÁÀ, ÐÏÄÔÉÓ ÈÀÍÀÌÂÒÞÍÏÁÉ ÃÀ ÈÀÍÀÌÄÁÒÞÏËÉ, ÓÖËÉÓ
ÜÀÌÃÂÌÄËÉ ÃÀ ÀÙÌÀ×ÒÄÍÉÓ ÌÉÌÝÄÌÉ, ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÊÉ ÌÉÓÉ ÂÀÍÖÚÏ×ÄËÉ
ÍÀßÉËÉ. ÀÌÉÔÏÌ ÀÁÖ ÛÀÃÉ ÖßÏÃÄÁÓ ÌÀÓ „ÃÄÃÀÓ“ („ÃÄÃÀÀ ÜÄÌÉ ÁÖ-
ÍÄÁÀ“). ÉÂÉ ãÄÒ ÊÉÃÄÅ ÓÒÖËÉÀà ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ßÄÒÃÀ: „ËÉÔÄÒÀÔÖ-
ÒÉÓ, ÊÄÒÞÏÃ, ÐÏÄÆÉÉÓ ÓÀÚÒÃÄÍÉ àÄÛÌÀÒÉÔÀà ÀÒÉÓ
126
ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÏÁÀ ÃÀ ÁÖÍÄÁÉÓÀÃÌÉ ÄÒÈÂÖËÄÁÀ, ÀÒÀ áÄËÏÅÍÖÒÏÁÀ,
ÀÒÀ ÌÉÌÁÀÞÅÄËÏÁÀ, ÀÍ ÂÀÖÝáÏÄÁÀ ÁÖÍÄÁÉÓÂÀÍ”[234, ÂÅ.316]. ÌÉÓÉ
ÀÆÒÉÈ, ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ ÁÖÍÄÁÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÈ ÖÍÃÀ ÉÝáÏÅÒÏÓ ÃÀ ÈÀÅÉÓ
ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÛÉ ÌÉÁÀÞÏÓ ÌÀÓ. ÀÌÉÔÏÌ ÉÓ ÌÏÂÅÉßÏÃÄÁÓ, ÄÅÒÏÐÄË
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÈÀ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÌÉÅÖÁÒÖÍÃÄÈ ÁÖÍÄÁÀÓ, ÅÉÓßÒÀ×ÏÈ
ÌÉÓÊÄÍ ÃÀ ÛÄÅÄÒßÚÀÈ ÌÀÓ. ÈÖ ÄÅÒÏÐÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ
ÂÀØÝÄÅÀ ÁÖÍÄÁÀÛÉ áÃÄÁÏÃÀ ÒÏÂÏÒÝ ßÀÒÌÏÓÀáÅÉÈ, ÉÓÄ
ÒÄÀËÖÒÀÃÀÝ, ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÈÀÍ ÞÉÒÉÈÀÃÀà ßÀÒÌÏÓÀáÅÉÈÉ
ÂÀØÝÄÅÀ ÂÅÀØÅÓ. ßÀÒÌÏÓÀáÅÉÈ áÃÄÁÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÌÉÚÄÍÄÁÖËÉ
àÒÉËÏÁÄÁÉÓ ÌÏÛÖÛÄÁÀÝ. (ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÈÀÍ ÚÅÄËÀÆÄ áÛÉÒÀÃ
„ÔÚÄ“ ×ÉÂÖÒÉÒÄÁÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÓÉÌÁÏËÏ ÁÖÍÄÁÉÓ).
ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÁÖÍÄÁÀ, ÓáÅÀ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ,
ÓÖËÃÂÌÖË, ÌÏÀÆÒÏÅÍÄ ÀÒÓÄÁÀà ÀØÅÓ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ. ÀØ ÄÞÄÁÓ
ÉÓ, ãÄÒ ÄÒÈÉ, ÓÖËÉÓ ÌÏÓÀÁÒÖÍÄÁÄË, ÃÀÓÀÌÛÅÉÃÄÁÄË ÀÃÂÉËÓ:
«Ах! Как сладка любовь земная,
В безмолвии лесов и нив!
Мы, опьяненные мечтами,
Полночный сумрак возлюбив,
Новые укрылись под ветвями,
И жизнь, и смерть – все позабыв» [97, ÂÅ.158].
( “ÔÏÔÄÁÉÓ ØÅÄÛ”.Å. ÊÒÀÓÍÏÐÏËÓÊÉÓ ÈÀÒÂÌÀÍÉ ).
ÃÀ ÌÄÏÒÄ, ÈÀÍÀÌÂÒÞÍÏÁÓ, ÓÖËÉÄÒ ÌÄÂÏÁÀÒÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÀÒÀ
ÌáÏËÏà ÈÀÍÀÌÂÒÞÍÏÁÓ, ÀÒÀÌÄà ÈÀÅÉÓ ÌÓÂÀÅÓÓ, ÈÀÅÉÓÉ ÓÖËÉÓ
ÛÄÓÀÔÚÅÉÓÓ. ÈÀÅÃÀÐÉÒÅÄËÀà ÐÏÄÔÓ ÁÖÍÄÁÀÛÉÝ ßÀÒÖÌÀÔÄÁËÏÁÀ
ÄËÉÓ (Éá. ËÄØÓÉ „ÏÁËÉÓ ÜÉÅÉËÉ“). ÂÖËÌÏÃÂÉÍÄ ÞÄÁÍÉÓ ÛÄÌÃÄÂ
ÈÀÅÉÓÉ ÓÖËÉÓÀ ÃÀ ÓÀáÉÓ ÀÍÀÒÄÊËÓ äÏÅÄÁÓ ÃÀÌàÊÍÀÒ ÆÀÌÁÀáÛÉ (Éá.
ËÄØÓÉ „ÃÀÌàÊÍÀÒÉ ÆÀÌÁÀáÉ“). ÀÌÉÈ ÐÏÄÔÉ áÀÆÓ ÖÓÅÀÌÓ ÈÀÅÉÓ
ÖÉÌÄÃÏ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÓ ÌÏÌÀÅËÉÓÀÃÌÉ. ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÌÏÂÅÉ-
ÀÍÏ ÐÄÒÉÏÃÛÉ ÐÄÓÉÌÉÆÌÓ àÀÒÁÏÁÓ ÏÐÔÉÌÉÆÌÉ. ÌÀÒÈÀËÉÀ,
ÓÄÅÃÉÓÀ ÃÀ ÌÀÒÔÏÏÁÉÓ ÂÒÞÍÏÁÀ ÀÒ ÓÔÏÅÄÁÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÏÌÀÅËÉÓ
ÉÌÄÃÉ ÖÜÍÃÄÁÀ. ÖÊÄÈÄÓÉÓ ÒßÌÄÍÀ ÊÉ ÓÀÁÒÞÏËÅÄËÀà ÂÀÍÀßÚÏÁÓ.
ÉÝÅËÄÁÀ ÌÉÓÉ ÃÀ ÁÖÍÄÁÉÓ ÖÒÈÉÄÒÈÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ. ÔÚÄÛÉ
ßÀÓÖË ÐÏÄÔÓ ÖÊÅÄ ÓÀÞÄÁÍÉ ÀÒ äÚÀÅÓ ÈÀÍÀÌÂÒÞÍÏÁÉ. ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ
ÌÉÓ ÂÀÍßÚÏÁÉËÄÁÀÓ ÄáÌÉÀÍÄÁÀ. ÜÀ×ÉØÒÄÁÖË ÐÏÄÔÓ ÔÚÄÝ ÜÀ×ÉØ-
ÒÄÁÖËÉ áÅÃÄÁÀ, ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÀÌÁÏáÄÁÖËÓ – ÔÚÄÝ
ÀÌÁÏáÄÁÖËÉ ÃÀ ØÀÒÉÛáËÉÀÍÉ, ÌáÉÀÒÖË ÂÖÍÄÁÀÆÄ ÈÖ ÃÀÃÂÄÁÀ,
ÔÚÄÝ ÌÀÓÈÀÍ ÄÒÈÀà ÌáÉÀÒÖËÏÁÓ, ÈÖ ÌÉÓ ÓÖËÓ ÓÉÌÛÅÉÃÄ ÃÀ
ÌÚÖÃÒÏÄÁÀ ÃÀÄÖ×ËÄÁÀ, ÔÚÄÝ ßÀÌÓÅÄ ÌÛÅÉÃÉ ÃÀ ÖÃÒÔÅÉÍÅÄËÉ
áÃÄÁÀ (Éá. ËÄØÓÉ „ÖÝÍÏÁÉ ÌÏÝÉØÖËÉ“). ÌÉÓÉ ÂÀÂÄÁÉÈ, ÔÚÄÛÉ
ÓÒÖËÉ äÀÒÌÏÍÉÀ ÓÖ×ÄÅÓ, ÓÀÐÉÒÉÓÐÉÒÏà ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÓÀÆÏÂÀ-
127
ÃÏÄÁÉÓÀ. ÌÉÓÈÅÉÓ ÔÚÄ ÀÒÉÓ ÀÃÂÉËÉ, ÓÀÃÀÝ ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÛÄÖÞËÉÀ
ÉÓßÀÅËÏÓ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÃÀ ÜÀßÅÃÄÓ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÀÆÒÓ.
ÉËÉÀ ÀÁÖ ÌÀÃÉ ËÄØÓÛÉ „ÖÃÀÁÍÏÛÉ“ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÓÖËÉÓ
ÊÀÒÍÀáÉÓ ÃÀ ÁÖÍÄÁÉÓ ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÉÓ ßÀÒÌÔÀÝ ÓÖÒÀÈÄÁÛÉ ÃÀáÀÔÅÉÓ
ÛÄÌÃÄ ÉßÚÄÁÓ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÛÄÓßÀÅËÀÓ, ÛÄÉÝÍÏÁÓ
ÌÉÓ ÌÀÍÊÉÄÒ ÌáÀÒÄÄÁÓ, ÃÀÉÍÀáÀÅÓ ÀØ ÂÀÌÄ×ÄÁÖË ÃÉÓäÀÒÌÏÍÉÀÓ ÃÀ
ÃÀÄÖ×ËÄÁÀ ÆÉÆÙÉÓ ÂÒÞÍÏÁÀ ØÀËÀØÉÓÀÃÌÉ, ÒÏÂÏÒÝ ÓÉÌÁÏËÏÓÉ
ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÀ ÃÀ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓÀ. ÐÏÄÔÓ ÖÊÅÄ ÀÒ
ÛÄÖÞËÉÀ ÀØ ÃÀÒÜÄÍÀ. ÉÓ ÔÏÅÄÁÓ ØÀËÀØÓ, ßÚÅÄÔÓ ÌÀÓÈÀÍ ÃÀÌÀÊÀÅ-
ÛÉÒÄÁÄË ÞÀ×ÄÁÓ ÃÀ ÌÉÄÌÀÒÈÄÁÀ ÔÚÉÓÊÄÍ. ÀØ ÉÓ ÍÀÊÀÃÖËÄÁÉÓÀ
ÃÀ ÌÝÄÍÀÒÄÄÁÉÓ ÌÄÆÏÁËÏÁÀÛÉ, áÄÏÁÄÁÓÀ ÃÀ ÆÄÂÍÄÁÆÄ áÄÔÉÀËÉ-
ÓÀÓ, ÔÚÉÓ ÌÏÁÉÍÀÃÒÄÄÁÈÀÍ ÌÄÂÏÁÒÏÁÀÛÉ ÀÙÉÃÂÄÍÓ ÃÀÊÀÒÂÖË
ÓÉÌÛÅÉÃÄÓ ÃÀ ÓÖËÉÄÒ ßÏÍÀÓßÏÒÏÁÀÓ. ÈÖÌÝÀ ÌÈËÉÀÍÀà ÀÒ
ÛÄÖÞËÉÀ ÂÀÈÀÅÉÓÖ×ËÃÄÓ ÌÏßÚÄÍÉËÏÁÉÓÀ ÃÀ ÌÀÒÔÏÏÁÉÓÀÂÀÍ.
ÌÀÂÒÀÌ ÌÉÓÈÅÉÓ ÌÈÀÅÀÒÉ ÀÒÉÓ ÉÓ, ÒÏÌ ÀØ ÂÀáÃÀ ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁÄËÉ
ÃÀ ÄÆÉÀÒÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀÓ. ÌÀÓ ÓãÄÒÀ, ÒÏÌ ÈÖÌÝÀ ÂÀØÝÄÅÀ
ÁÖÍÄÁÀÛÉ ãÄÒ-ãÄÒÏÁÉÈ ÂÀÍÀáÏÒÝÉÄËÀ ÌáÏËÏà ÌÀÍ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÏÅÀ
ÃÒÏ áÀËáÉ ÌÉÁÀÞÀÅÓ ÌÀÓ.
ÁÖÍÄÁÀ ÃÀÄáÌÀÒÀ ÀÁÖ ÌÀÃÉÓ ÛÄÄÌÖÛÀÅÄÁÉÍÀ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÌÏ-
ÒÀËÖÒÉ ÊÏÍÝÄÐÝÉÀ, ÒÏÌËÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÃÀÍÄÒÂÅÀ ÂÀÉáÀÃÀ
ÈÀÅÉÓÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÖÐÉÒÅÄËÄÓ ÌÉÆÍÀÃ. ÌÀÍ ÁÖÍÄÁÀÛÉ ÍÀáÀ ÈÖ
ÒÏÂÏÒ áÀÒãÀÅÓ ÌÃÉÍÀÒÄ ßÚÀËÓ ÃÀ ÀÒ ÉÈáÏÅÓ ÌÀÃËÏÁÀÓ,
ÒÏÂÏÒ ÒÈÀÅÓ ÍÀÌÉ ÅÀÒÃÓ ÃÀ ÄÊËÉÀÍ ÁÖÜØÍÀÒÓ, ÒÏÂÏÒ ÒßÚÀÅÓ
ÙÒÖÁÄËÉ ÂÏÒÀÊÄÁÓÀ ÃÀ ÃÀÁËÏÁÄÁÓ, ÒÏÂÏÒ ÊÅÄÁÀÅÓ ÌÉßÀ
ÌÝÄÍÀÒÄÄÁÓ ÃÀ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀÓ ÀÒ ÀÞËÄÅÓ ÂÀÒÄÂÍÖËÀÃ ÄÓ ÌÝÄÍÀÒÄ
ÌÛÅÄÍÉÄÒÉÀ ÈÖ ÖÌÂÅÀÍÏ (ËÄØÓÉ „ÜÄÌÉ ßÉÂÍÉ“) [156, ÂÅ.48]. ÐÏÄÔÉ
ÛÄÉÝÍÏÁÓ ÁÖÍÄÁÉÓ ÊÀÍÏÍÄÁÓ ÃÀ „ÂÀáÃÀ ÜÄÌÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÀ
ÝáÏÅÒÄÁÀÆÄ ÌÓÂÀÅÓÉ ÌÉÓÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÉÓÀ...“[156, ÂÅ.48]. ÐÏÄÔÉ
ÈÀÅÉÓ ÌÏÅÀËÄÏÁÀà ÈÅËÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉ ÃÀÀÒßÌÖÍÏÓ, ÒÏÌ ÁÖÍÄÁÉÓ
ÊÀÍÏÍÄÁÉÈ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÀÙÖÃÂÄÍÓ ÌÀÈ ÏÃÄÓÙÀÝ ÃÀÊÀÒÂÖË
äÀÒÌÏÍÉÀÓ ÃÀ ÊÀ ÝÏÁÒÉÏÁÀÓ ÌÏÖÔÀÍÓ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÀÓ.
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ áÛÉÒÀÃ ÖÆÉÀÒÄÁÄÍ ÁÖÍÄÁÀÓ ÓÀÊÖÈÀÒ
ÂÀÒÃÀÓÖË ÓÉÚÅÀÒÖËÓ, ÓÀÊÖÈÀÒ ÓÄÅÃÀÓ ÀÉÂÉÅÄÁÄÍ ÁÖÍÄÁÉÓ ÓÄÅ-
ÃÀÓÈÀÍ, ÓÀÔÒ×ÏÓ ÓÀáÄÓ ÀÌÓÂÀÅÓÄÁÄÍ ÁÖÍÄÁÀÓ ÃÀ À.Û. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ,
ÀÁÖ ÌÀÃÉ ËÄØÓÛÉ „ÓÀÙÀÌÏ“ ÈÀÅÉÓÉ ÓÀÔÒ×ÏÓ ÛÉÍÀÂÀÍ ÓÀÌÚÀÒÏÓ,
ÌÉÓ ÂÀÍßÚÏÁÀÓ, ÌÉÓ ÜÀ×ÉØÒÄÁÖË ×ÄÒÌÊÒÈÀË ÓÀáÄÓ ÂÅÉáÀÔÀÅÓ
ÁÖÍÄÁÉÓ ÀÓÄÈ ×ÏÍÆÄ:
„ÙÒÖÁËÄÁÉ ÂÀÒÁÉÀÍ ÅÒÝÄË ÓÉÅÒÝÄÛÉ ÅÉÈ ÛÄÛÉÍÄÁÖËÉ,
ÌÆÄ ÜÀÍÓ ÌÉÓ ÖÊÀÍ ÂÀ×ÉÈÒÄÁÖËÉ, ÛÖÁËÛÄÊÒÖËÉ,
ÆÙÅÀ ÌÛÅÉÃÉÀ ÃÀ ÂÀÚÖÜÄÁÖËÉ, ÅÉÈ ÌÏÒÜÉËÉ ÙÅÈÉÓÌÏÓÀÅÉ...“
[ 155, ÂÅ. 56 ]
128
اﻟﺳﺣب ﺗرﻛض ﻓﻲ اﻟﻔﺿﺎء اﻟرﺣب رﻛض اﻟﺧﺎﺋﻔﯾن
و اﻟﺷﻣس ﺗﺑدو ﺧﻠﻔﮭﺎ ﺻﻔراء ﻋﺎﺻﺑﺔ اﻟﺟﺑﯾن
و اﻟﺑﺣر ﺳﺎج ﺻﺎﻣت ﻓﯾﮫ ﺧﺷوع اﻟزاھدﯾن
129
ÒÏÌÄËÉÝ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÉÆÄÆÉÈ ÂÀÒÃÀÉØÝÀ ÃÉÓäÀÒÌÏÍÉÀÃ, ÖÍÃÀ
ÀÙÃÂÄÓ“ [103, ÂÅ.61]. ÀÅÔÏÒÉ „ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÛÉ“ ÛÄÓÖË ÚÏÅÄË
ËÄØÓÓ ÛÄÂÍÄÁÖËÀà ÚÏ×Ó ÏÒ ÍÀßÉËÀÃ. ÐÉÒÅÄËÛÉ ÂÅÀÌÝÍÏÁÓ
ÓÀÊÖÈÀÒ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÓ ÝáÏÅÒÄÁÀÆÄ, ÓÉÝÏÝáËÄÆÄ, ÂÅÉÜÅÄÍÄÁÓ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÌÀÍÊÉÄÒ ÌáÀÒÄÄÁÓ, ÌÄÏÒÄÛÉ ÊÉ ÂÅÉáÀÔÀÅÓ ÁÖÍÄÁÉÓ
ÓÖÒÀÈÄÁÓ „ÔÚÉÓ“ ÃÀ „ÓÀËÀÌÖÒÉÓ“ ÓÀáÉÈ. ÀÌ ÏÒÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ
ÄÒÈÌÀÍÄÈÈÀÍ ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÉÈ ÃÀ ÌÄÏÒÉÓÈÅÉÓ ÖÐÉÒÀÔÄÓÏÁÉÓ
ÌÉÝÄÌÉÈ ÐÏÄÔÉ ÌÏÂÅÉßÏÃÄÁÓ ÌÉÅÀÔÏÅÏÈ ÄÓ ÍÀÊËÏÅÀÍÄÁÄÁÉÈ
ÓÀÅÓÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ ÃÀ ÃÀÅÖÁÒÖÍÃÄÈ ÁÖÍÄÁÀÓ. ãÄÁÒÀÍÉ ÀÉÃÄÀËÄÁÓ
ÁÖÍÄÁÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÀÓ, ÌÏÂÅÉßÏÃÄÁÓ ÅÉÝáÏÅÒÏÈ ÁÖÍÄÁÉÓ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ
ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ, ÌÀÂÒÀÌ „ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÉÓ“ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ ÄàÅÓ ÂÀÌÏÈØÅÀÌÓ
ÀÌ ÉÃÄÀËÉÓ ÀÙÓÒÖËÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀÆÄ. ÉÓ ÉÞÖËÄÁÖËÉ áÃÄÁÀ
ÀÙÉÀÒÏÓ, ÒÏÌ ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÉÓÄ ÞËÉÄÒ ÀÒÉÓ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÀÌ
ÝáÏÅÒÄÁÀÓÈÀÍ, ÒÏÌ ÌÀÓÓÀ ÃÀ ÁÖÍÄÁÀÓ ÛÏÒÉÓ ÀÙÌÀÒÈÖËÉÀ
ÊÄÃÄËÉ, ÒÏÌËÉÓ ÃÀÞËÄÅÀ ÌÀÓ ÀÒ ÞÀËÖÞÓ.
ÂÀÏÒÄÁÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ ÓÀÉÍÔÄÒÄÓÏÀ ÀÁÖ ÌÀÃÉÓ ËÄØÓÉ
„ÓÀÙÀÌÏ“. ÐÏÄÔÓ ÂÀÌÏÒÜÄÅÉÈ ÉÔÀÝÄÁÓ ÙÀÌÄ, ÒÀÃÂÀÍ ÀÌ ÃÒÏÓ
ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÂÀÏÒÄÁÀ ÃÀ×ÀÒÖËÉÀ:
„ÙÀÌÉÓÀÈÅÉÓ ÀÒ ÀÒÉÓ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÀ ÌÃÉÍÀÒÄÓÀ ÃÀ àÀÏÁÓ ÛÏÒÉÓ.
É×ÀÒÄÁÀ ÓÉáÀÒÖËÉÓ ÙÉÌÉËÉ ÉÓÄÅÄ, ÒÏÂÏÒÝ ÝÒÄÌËÄÁÉ
ÔÀÍãÅÉÓ.
ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÀ ÉÌÀËÄÁÀ ÓÉÌÀáÉÍãÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀà ÜÀÃÒÉÓ ØÅÄÛ...“
[ 155, ÂÅ. 59 ]
130
ÂÖËÛÉ ÀÌÁÏÁÓ: ÄÍÄÒÂÉÀ ÜÄÌÉÀ.
ÀÌÁÏÁÓ ÊËÃÄ: àÄÛÌÀÒÉÔÀÃ, ÃÒÏÌ
ÀÙÌÌÀÒÈÀ ÌÄ ÓÉÌÁÏËÏà ÂÀÍÊÉÈáÅÉÓ ÃÙÄÌÃÄ.
ÌÀÂÒÀÌ ÆÙÅÀ ÃÖÌÓ ÃÀ
ÂÖËÛÉ ÀÌÁÏÁÓ: ÓÉÌÁÏËÏ ÜÄÌÉÀ.
ÀÌÁÏÁÓ ØÀÒÉ: ÒÀ ÖÝÍÀÖÒÉ ÅÀÒ,
ÂÀÌÚÏ×É ÍÉÓËÉÓÀ ÃÀ ÝÉÓÀ.
ÌÀÂÒÀÌ ÆÙÅÀ ÃÖÌÓ ÃÀ
ÂÖËÛÉ ÀÌÁÏÁÓ: ØÀÒÉ – ÜÄÌÉÀ.
......
ÀÌÁÏÁÓ ×ÉØÒÉ (ÀÆÒÉ, ÉÃÄÀ): ÌÄ ÅÀÒ ÌÄ×Ä àÄÛÌÀÒÉÔÀÃ,
ÀÒ ÀÒÉÓ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ ÌÄ×Ä ÜÄÌÓ ÂÀÒÃÀ.
ÌÀÂÒÀÌ ÆÙÅÀ ÃÖÌÓ ÃÀ
ÞÉËÛÉ ÀÌÁÏÁÓ: ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ – ÜÄÌÉÀ.” [ 169, ÂÅ. 606 ]
131
(„ÛÀÛÅÉ“)
132
ÔÊÉÅÉËÍÀÒÄÅÉ, ÁÖÍÄÁÉÓ ÓÖÒÀÈÄÁÉÝ ÌÄÔÍÀÊËÄÁÀà ÌÖØ ×ÄÒÄÁÛÉÀ
ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ.
ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÖË ÓÉÌÐÀÈÉÄÁÓ ÉßÅÄÅÓ ÙÀÌÄ ãÄÁÒÀÍÛÉ.
ÌÉÓÈÅÉÓ ÙÀÌÄ ÀÒÉÓ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÈÀ, ÐÏÄÔÈÀ ÃÀ ÌÏÌÙÄÒÀËÈÀ,
ÀÜÒÃÉËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÓÖËÄÁÉÓÀ, ÅÍÄÁÄÁÉÓ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓÀ ÃÀ
ÌÏÂÏÍÄÁÄÁÉÓ. ÌÉÓÈÅÉÓ ÙÀÌÄ ÀÒÉÓ ÏÝÍÄÁÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÍÀÈÄÁÓ
ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÂÏÍÄÁÀÓ ÖÓÀÓÒÖËÏÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ, áÏËÏ ÃÙÄ ÀÒÉÓ
ÌÀÝÃÖÒÉ, ÌÀÔÚÖÀÒÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀØÝÄÅÓ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ ÒÄÀËÖÒÉ
ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÔÚÅÄÃ. ÙÀÌÄ ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÉÀ, ÈÀÍÀÌÂÒÞÍÏÁÉÀ. ÈÀÅÉÓÉ
ÖáÉËÀÅÉ ÈÉÈÄÁÉÈ ÖáÖàÀÅÓ ÈÅÀËÄÁÓ ÖÁÄÃÖÒÄÁÓ ÃÀ ÂÀÃÀäÚÀÅÓ
ÉÓÉÍÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÂÖËÛÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÍÀÊËÄÁÀÃ ÌÊÀÝÒÉÀ, ÅÉÃÒÄ
ÒÄÀËÖÒÉ ÓÀÌÚÀÒÏ. ÙÀÌÉÓ ÓÉÁÍÄËÄÛÉ ÙÅÒÉÀÍ ÐÏÄÔÄÁÉ ÈÀÅÉÀÍÈ
ÂÒÞÍÏÁÄÁÓ. ÉÓ ÀÒÉÓ ÐÏÄÔÄÁÉÓ ÛÈÀÌÀÂÏÍÄÁÄËÉ, ÌÏÝÉØÖËÈÀ
ÂÀÌÏÝáÀÃÄÁÉÓ ßÚÀÒÏ, ÌÏÀÆÒÏÅÍÄÈÀ ÃÀÌÒÉÂÄÁÄËÉ ( ËÄØÓÉ ÐÒÏ-
ÆÀà „Ï, ÙÀÌÄÅ“) [169, ÂÅ.200-201]. ãÄÁÒÀÍÌÀ ÃÀ ÙÀÌÄÌ ÄÒÈÌÀÍÄÈÉ
ÛÄÉÝÍÄÓ, ÂÀØÒÀ ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÂÀÌÚÏ×É ÒÉÃÄ ÃÀ ÙÀÌÄÌ ÀÍÃÏ ÌÀÓ
ÈÀÅÉÓÉ ÓÀÉÃÖÌËÏÄÁÄÁÉ, ÜÀÍÀ×ÉØÒÄÁÉ, ÐÏÄÔÌÀ ÊÉ ÂÀÀÝÍÏ ÏÝ-
ÍÄÁÄÁÉ ÃÀ ÉÌÄÃÄÁÉ. ÀÓÄÈÌÀ ÖÒÈÉÄÒÈÂÀÂÄÁÀÌ ÀÈØÌÄÅÉÍÀ ãÄÁÒÀÍÓ,
ÒÏÌ ÉÓ „ÌÓÂÀÅÓÉÀ ÙÀÌÉÓ” [169, ÂÅ.202].
ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÈÀÍ ÁÖÍÄÁÉÓ ßÉÀÙÛÉ ÂÀØÝÄÅÉÓ ÔÏË-
×ÀÓÉ áÃÄÁÀ Ó Ï × Ë É Ó À à À Ó Ï × Ë É Ó Ì Ý á Ï Å Ò Ä Á È À
Ú Ï × É Ó ÉÃÄÀËÉÆÀÝÉÀ. ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ ÖÚÅÀÒÈ ÓÏ×ËÉÓÀ ÃÀ
ÂËÄáÖÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÀÙßÄÒÀ, ÌÀÈÉ ÚÏ×ÉÈ ÂÀÔÀÝÄÁÀ, ÓÏ×ËÉÓ
ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÀ ØÀËÀØÈÀÍ, ÓÏ×ËÉÓ ÐÀÔÒÉÀÒØÀËÖÒÉ ÝáÏÅ-
ÒÄÁÉÓÀ - ØÀËÀØÖÒ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÀÓÈÀÍ. ØÀËÀØÉ ÓÞÖËÈ ÒÏ-
ÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÉÓ ÀÒÉÓ ÓÉÌÁÏËÏ ÌÀÈÈÅÉÓ ÀÂÒÄÒÉÂÀÃ
ÌÉÖÙÄÁÄËÉ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓÀ. ÓÀÌÀÂÉÄÒÏà ÖÚÅÀÒÈ ÓÏ×ËÉÓ ÌÀÒ-
ÔÉÅÉ ÚÏ×À. ÀØ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉ ÝáÏÅÒÏÁÄÍ ÁÖÍÄÁÉÓ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ÛÄ-
ÓÀÁÀÌÉÓÀÃ. ãÄÁÒÀÍÉ, Ñ.-Ñ. ÒÖÓÏÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÖÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÓ ÄÒÈÌÀ-
ÍÄÈÓ ØÀËÀØÓÀ ÃÀ ÓÏ×ÄËÓ ÃÀ ÂÖËß×ÄËÀà ÂÀÌÏáÀÔÀÅÓ ÈÀÅÉÓ
ÓÉÌÐÀÈÉÄÁÓ ÓÏ×ËÉÓ ÌÝáÏÅÒÄÁÈÀ ÌÉÌÀÒÈ. ÌÏÈáÒÏÁÀÛÉ „ÌÀÒÈÀ
ÀË-ÁÀÍÉÀ“ ÉÓ ßÄÒÓ: „ÜÅÄÍ, ÒÏÌÄËÈÀ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÞÉÒÉÈÀÃÀà ÌÉÌÃÉ-
ÍÀÒÄÏÁÓ áÀËáÌÒÀÅÀË ØÀËÀØÄÁÛÉ, ÝÏÔÀ ÒÀÌ ÈÖ ÅÉÝÉÈ ÓÏ×ËÉÓ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ. ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÈ ÂÀÔÀÝÄÁÖËÄÁÓ
ÃÀÂÅÀÅÉßÚÃÀ, ÀÍ ÖÁÒÀËÏà ÖÀÒÅÚÏ×È ÀÌ ÖÁÒÀËÏ, ÌÉÌÆÉÃÅÄËÉ,
ÓÉßÌÉÍÃÉÈ ÓÀÅÓÄ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ×ÉËÏÓÏ×ÉÀÓ. ÈÖ ÚÖÒÀÃÙÄÁÉÈ
ÛÄÅáÄÃÀÅÈ ÌÀÓ, ÃÀÅÉÍÀáÀÅÈ, ÒÏÌ ÄÓ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÉÙÉÌÄÁÀ
ÂÀÆÀ×áÖËÆÄ, ÆÀ×áÖËÛÉ ÜÀ×ËÖËÉÀ ÛÒÏÌÀÛÉ, ÛÄÌÏÃÂÏÌÀÆÄ ÉÌÊÉÓ
ÌÏÓÀÅÀËÓ, ÆÀÌÈÀÒÛÉ ÊÉ ÉÓÅÄÍÄÁÓ, ÚÅÄËÀ×ÄÒÛÉ ÁÀÞÀÅÓ ÒÀ ÜÅÄÍÓ
ÃÄÃÀÁÖÍÄÁÀÓ. ×ÖËÉ ÜÅÄÍ ÌÄÔÉ ÂÅÀØÅÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÉÓÉÍÉ ÜÅÄÍÆÄ Ö×ÒÏ
ÊÄÈÉËÛÏÁÉËÍÉ ÀÒÉÀÍ ÓÖËÉÈ. ÜÅÄÍ ÁÄÅÒÓ ÅÈÄÓÀÅÈ, ÌÀÂÒÀÌ ÀÒÀ-
133
×ÄÒÓ ÀÒ ÅÉÌÊÉÈ, ÉÓÉÍÉ ÊÉ ÉÌÊÉÀÍ ÉÌÀÓ, ÒÀÓÀÝ ÈÄÓÄÍ. ÜÅÄÍ ÜÅÄÍÉÅÄ
ÓÖÒÅÉËÄÁÉÓ ÌÏÍÄÁÉ ÅÀÒÈ, ÉÓÉÍÉ ÊÉ ÀÒÀßÖÍÉÀ ÁÀÅÛÅÄÁÉÀ. ÜÅÄÍ
ÅÓÅÀÌÈ ÓÀÓÏßÀÒÊÅÄÈÉËÄÁÀÓÈÀÍ, ÛÉÛÓÀ ÃÀ ÃÀÙËÉËÏÁÀÓÈÀÍ
ÛÄÒÄÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ (ÓÉÝÏÝáËÉÓ) ×ÉÍãÍÉÃÀÍ, ÉÓÉÍÉ ÊÉ ÓÅÀÌÄÍ
ÓÖ×ÈÀ ßÚÀÒÏÃÀÍ...“[101, ÂÅ.26]. ÙÀÒÉÁÄÁÉ ÃÀ ÜÀÂÒÖËÄÁÉ, ÌÉÓÉÅÄ
ÈØÌÉÈ, ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÄÍ ÌÉÓ ÏãÀáÓ, ÀáËÏÁËÄÁÓ, ÌÉÓ ÓÉÓáËÓÀ ÃÀ
áÏÒÝÓ. ÀØ ÍÀÈËÀà ÉáÀÔÄÁÀ ãÄÁÒÀÍÉÓ äÖÌÀÍÉÆÌÉ.
ãÄÁÒÀÍÉÓ äÖÌÀÍÉÆÌÉ ÍÀÈËÀà ÅËÉÍÃÄÁÀ Û Ò Ï Ì É Ó À Ã Ì É ÌÉÓ
ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÛÉ. ÒÀÃÂÀÍ ÛÒÏÌÀ, ÓÏ×ÄËÉ ÃÀ ÓÏ×ËÉÓ ÌÝáÏÅ-
ÒÄÁËÄÁÉ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÂÀÂÄÁÀÛÉ ÄÒÈÌÀÍÄÈÈÀÍ ÂÀÍÖÚÒÄËÀÃÀÀ ÃÀÊÀÅ-
ÛÉÒÄÁÖËÉ, ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÌÉÓ ÐÒÏÆÀÖË ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ
ÌÏØÌÄÃÄÁÀ ÌÄÔßÉËÀà ÓÏ×ËÉÓ ×ÏÍÆÄ ÉÛËÄÁÀ, ÈÀÅÓ ÌÉÅÝÄÌÈ Ö×-
ËÄÁÀÓ ÀØ ÌÏÊËÄà ÂÀÃÌÏÅÝÄÈ ÌßÄÒËÉÓ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉ ÛÒÏ-
ÌÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ. ÀÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ãÄÁÒÀÍÉ ÁÄÅÒ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÛÉ
ÂÅÄÓÀÖÁÒÄÁÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÛÄãÀÌÄÁÖËÉ ÓÀáÉÈ „ÌÏÝÉØÖËÛÉ“ ßÀÒ-
ÌÏÂÅÉÃÂÄÍÓ. ãÄÁÒÀÍÉÓ ÂÀÂÄÁÉÈ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÓÀ ÃÀ
ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀÛÉ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔ ×ÀØÔÏÒÓ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÛÒÏÌÀ.
ÛÒÏÌÀÓ ÈÅËÉÓ ÉÓ ÖÊÄÈÉËÛÏÁÉËÄÓ ÓÀØÌÄÃ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ
ÀÖÝÉËÄÁÄË ÌÏÈáÏÅÍÉËÄÁÀÃ. ÀÌÉÔÏÌ ÉÂÉ ÌÖÃÀÌ ÃÉÃÉ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈÀ ÃÀ ÐÀÔÉÅÉÓÝÄÌÉÈ ËÀÐÀÒÀÊÏÁÓ ÛÒÏÌÀÆÄ ÃÀ
ÌÛÒÏÌÄË ÀÃÀÌÉÀÍÆÄ, ÃÀÖÍÃÏÁËÀÃ ÉÁÒÞÅÉÓ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ
×ÄÍÄÁÉÓ ÀÆÒÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÒÏÌËÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ ÛÒÏÌÀ ÉÈÅËÄÁÀ
ÂÀàÉÒÅÄÁÉÓÀ ÃÀ ÖÁÄÃÖÒÄÁÉÓ ÌÉÆÄÆÀÃ, áÏËÏ ÚÏÅÄËÍÀÉÒÉ
ÓÀÌÖÛÀÏ – ßÚÄÅËÀà [172, ÂÅ.36].ÓÀÓÀÒÂÄÁËÏ ÛÒÏÌÀ, ÌßÄÒËÉÓ
ÈØÌÉÈ, ÓÉÝÏÝáËÄÓ ÀÓáÉÅÏÓÍÄÁÓ, ÀÞËÄÅÓ ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÓ
ÜÀÓßÅÃÄÓ ÀÒÓÄÁÏÁÉÓ ÀÆÒÓ, ÂÀÉÂÏÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÓÀÉÃÖÌËÏÄÁÀÍÉ,
ÄÆÉÀÒÏÓ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÀÓ ÀÌØÅÄÚÀÍÀÆÄ. „ßÉÍÀÐÒÄÁÉÓÂÀÍ
ÌÄÌÊÅÉÃÒÄÏÁÉÈ ÂÄÒÂÏÈ ÂÀÌÏÈØÌÀ, ÒÏÌ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÓÉÁÍÄËÄÀ... ÌÄ
ÊÉ ÂÄÖÁÍÄÁÉÈ, ÒÏÌ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÓÉÁÍÄËÄÀ, ÁÍÄËÉÀ ÒÏÂÏÒÝ ÊÖÐÒÉ,
ÈÖ ÀÒ ÀáËÀÅÓ ÌÏÞÒÀÏÁÀ. ÌÏÞÒÀÏÁÀ ÁÒÌÀÀ, ÖÓÀÒÂÄÁËÏÀ, ÈÖ
ÌÀÓÈÀÍ ÀÒ ÀÒÉÓ ÝÏÃÍÀ. ÝÏÃÍÀ ÖÍÀÚÏ×ÏÀ, ÓÖÓÔÉÀ ÛÒÏÌÉÓ ÂÀÒÄÛÄ“,
– ÀÌÁÏÁÓ ÌßÄÒÀËÉ [172, ÂÅ.37]. ÌÀÂÒÀÌ ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÛÒÏÌÀ ÀÒ
ÀÒÉÓ ÓÀÓÀÒÂÄÁËÏ ÈÖ ÛÒÏÌÀ ÓÒÖËÃÄÁÀ ÃÉÃÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ
ÂÀÒÄÛÄ, ÈÖ ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÌÈÄËÉ ÓÖËÉÈÀ ÃÀ ÂÖËÉÈ ÀÒ ÄÞËÄÅÀ ÌÀÓ,
ÌÀÛÉÍ ÛÒÏÌÀ ÖØÌÉÀ ÃÀ ÖÓÀÒÂÄÁËÏ. ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÂÀÌÈÁÀÒ
ÛÒÏÌÀÓ ãÄÁÒÀÍÉ ÀÓÄ ÂÅÉáÀÓÉÀÈÄÁÓ: „...ÛÄÍÉ ÂÖËÉÓ ØÓÏÅÉËÉÃÀÍ
ÀÙÄÁÖËÉ ÞÀ×ÄÁÉÈ ØÌÍÉ ÓÀÌÏÓÓ, ×ÉØÒÏÁ, ÒÏÌ ÌÉÓÉÈ ÛÄÉÌÏÓÄÁÀ
ÓÀÔÒ×Ï ÛÄÍÉ; ÛÄÍÉ ÊÄÈÉËÌÏÓÖÒÍÄÏÁÉÓÀ ÃÀ ÂÖËÉÓáÌÉÄÒÄÁÉÓ ØÅÉÓ
ÓÀÌÔÄáËÏÛÉ ÌÏÐÏÅÄÁÖËÉ ØÅÄÁÉÈ ÀÛÄÍÄÁ ÓÀáËÓ, ×ÉØÒÏÁ, ÒÏÌ Û-
ÄÍÉ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉ ÉÝáÏÅÒÄÁÓ ÌÀÓÛÉ; ÈÄÓÀÅ ÌÀÒÝÅËÄÁÓ, ÛÄÌÃÄÂ
ÓÉáÀÒÖËÉÈ ÉÌÊÉ ÌÏÓÀÅÀËÓ, ÒÀÈÀ ÌÉÀÒÈÅÀ ÌÀÂÉÃÀÆÄ ÓÀÔÒ×ÏÓ“
134
[172, ÂÅ.38]. ÈÖ ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÀÒ áÄËÄßÉ×ÄÁÀ ÀÓÄÈÉ ÛÒÏÌÀ, ÌÀÛÉÍ
ÌÀÍ ÖÍÃÀ ÛÄßÚÅÉÔÏÓ ÉÓ. ÛÒÏÌÀÌ ÓÀÒÂÄÁÄËÉ ÃÀ ÓÉáÀÒÖËÉ ÖÍÃÀ
ÌÏÖÔÀÍÏÓ ÒÏÂÏÒÝ ÌÛÒÏÌÄËÓ, ÉÓÄ ÓáÅÀÓÀÝ. ÈÖ ÌÀÓ
ÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÀ ÀÒ ÌÏÀØÅÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓÈÅÉÓ, ÌÀÛÉÍ ÉÓ ÀÒÝ ÓáÅÀÓ
ÌÏÖÔÀÍÓ ÓÀÒÂÄÁÄËÓ. ÈÖ ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÛÒÏÌÏÁÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÈÅÉÓ
ÓÀÓÀÒÂÄÁËÏÃ, ÌÀÛÉÍ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀ ÀÒ ÀØÅÓ, ÅÉÍ ÀÒÉÓ ÉÓ –
ÂËÄáÉ ÈÖ ÌÏØÀÍÃÀÊÄ, ÌáÀÔÅÀÒÉ ÈÖ ÌÄßÀÙÄ. ÚÅÄËÀ ÄÒÈÍÀÉÒÀÃ
×ÀÓÄÖËÉÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÈÅÉÓ. ãÄÁÒÀÍÉÓÈÅÉÓ ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÓÀ-
ÓÀÒÂÄÁËÏ ÛÒÏÌÀ ÓÀÐÀÔÉÏÀ. ÌÉÓÉ ÊÒÉÔÉÊÉÓ ÏÁÉÄØÔÉ ÀÒÉÀÍ ÉÓ
ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÆÉÆÙÉÈ ÖÚÖÒÄÁÄÍ ÛÀÅ ÓÀÌÖÛÀÏÓ.
ÈÖ ãÄÁÒÀÍÉ ÌÖÃÀÌ ÀÙÔÀÝÄÁÉÈ ÄÊÉÃÄÁÀ ÌÛÒÏÌÄË ÀÃÀ-
ÌÉÀÍÄÁÓ ÃÀ ÂÖËßÒ×ÄËÀà ÀÝáÀÃÄÁÓ: „ÌÉÚÅÀÒÓ ÌÛÒÏÌÄËÉ áÀËáÉ!“,
ÓÒÖËÉÀà ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖË ÐÏÆÉÝÉÀÓ ÉÊÀÅÄÁÓ ÉÌÀÈ ÌÉÌÀÒÈ, ÅÉÍÝ ÀÒ
ÌÖÛÀÏÁÓ, ÓÞÖËÓ ÛÒÏÌÀ, ÈÀÅÉÓ ÈÀÅÓ ÊÉ ÈÅËÉÓ ÉÌÀÈÆÄ Ö×ÒÏ
ÊÄÈÉËÛÏÁÉËÀÃ, ÅÉÓÀÝ áÄËÄÁÉ ÂÀÓÅÒÉËÉ ÀØÅÓ ÈÉáÉÈ. ÌßÄÒÀËÉ ÀÌ
ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ ÀÃÀÒÄÁÓ ÓÀÒÄÅÄËÀÓ. ÉÓÉÍÉ ÌÉÓ ÈÅÀËÛÉ äÂÅÀÍÀÍ
ØÖÒÃÄÁÓ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÐÀÒÀÅÄÍ ÐÀÔÀÒÞÀËÓ ÞÅÉÒ×ÀÓÄÖËÏÁÀÓ
ØÏÒßÉÍÄÁÉÓ ÙÀÌÄÓ.
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÂÅáÅÃÄÁÀ, ÌÀÂ-
ÒÀÌ ÀÒÝ ÉÓÄ áÛÉÒÀÃ, „ Ó É Ì Á Ï Ë Ö Ò É ÓÉÆÌÀÒÉ“,
Ó É Æ Ì Ò É Ó Ì Ï Ô É Å É . Å. Å. ÅÀÍÓËÏÅÉ ÓÉÆÌÒÉÓ ÌÏÔÉÅÈÀÍ
ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ ßÄÒÓ: „ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÉÒÂÅËÉÅ ÀÒÓÄÁÖËÉ
ÂÀÒÄÌÏ áÛÉÒÀà ÂÀÌÏÉáÀÔÄÁÀ ÒÏÂÏÒÝ ÒÀÙÀÝ ÖÊÌÀÒÉÓÉ, ÀÒÀ-
ÍÀÌÃÅÉËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÖÁÒÀËÏ (ÝÀÒÉÄË) ÌÏÜÅÄÍÄÁÀÓ
ÌÉÓ ×ÀÒÂËÄÁÓ ÂÀÒÄÈ ÀÒÓÄÁÖË àÄÛÌÀÒÉÔÀà ÉÃÀËÖÒ ÓÀÌÚÀÒÏÓÈÀÍ
ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ. ÀÌÉÔÏÌ ÌÀÈ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÛÄÉÞËÄÁÀ ßÀÀßÚÃÄ
ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÓ ÛÄÂÒÞÍÄÁÀÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÒÀÙÀÝ ÓÉÆÌÀÒÓ. ÂÌÉÒÓ äÂÏÍÉÀ,
ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ, ÒÀÝ áÃÄÁÀ ÉÒÂÅËÉÅ, ÀÒÉÓ ÌáÏËÏà ÓÉÆÌÀÒÉ,
ÖÝÍÀÖÒÉ, ÁÖÍÃÏÅÀÍÉ ÆÌÀÍÄÁÀ (ÏÝÍÄÁÀ). ÍÀÌÃÅÉËÉ, àÄÛÌÀÒÉÔÉ
ÚÏ×À ÊÉ ÃÄÅÓ ÖÛÖÀËÏà ÌÉÓ ÓÀÆÙÅÒÄÁÓ ÌÉÙÌÀ...“ [37, ÂÅ.80] (ÀÌ
ÃÀÓÊÅÍÀÓ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ ÀÊÄÈÄÁÓ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ).
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÈÀÍ ÂÀÍÉÒÜÄÅÀ ÓÉÆÌÒÉÓ ÏÒÉ ÓÀáÄ: 1. Ô Ê Á É Ë É
Ó É Æ Ì À Ò É ÃÀ 2. Ì ß À Ò Ä Ó É Æ Ì À Ò É . ÔÊÁÉËÉ ÓÉÆÌÒÉÓ
ÃÒÏÓ ÂÌÉÒÓ ÄÓÉÆÌÒÄÁÀ ÒÄÀËÖÒ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ ÂÀÍÖáÏÒÝÉÄËÄÁÄËÉ
ÈÀÅÉÓÉ ÉÃÄÀËÉ, áÏËÏ ÌßÀÒÄ ÓÉÆÌÒÉÓÀÓ ßÀÒÌÏÖÃÂÄÁÀ ÒÄÀËÖÒÉ
ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄ.
ÌßÀÒÄ ÓÉÆÌÒÉÓ ÍÉÌÖÛÉÀ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÍÏÅÄËÀ „ÃÀÓãÀ“.
ÌßÄÒÀËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÓ ÀÓÄ ÉßÚÄÁÓ: „ÄÒÈáÄË ÂÀÓÖË ßÄËÓ ÌÄ-
ÓÉÆÌÒÀ, ÒÏÌ ÀÙÌÏÅÜÍÃÉ ÃÉÃ, ÜÄÌÈÅÉÓ ÓÀÅÓÄÁÉÈ ÖÝÍÏÁ ØÀËÀ-
ØÛÉ...“[29, ÂÅ.55]. ÌßÄÒÀËÉ ÂÅÉÚÅÄÁÀ ÓÉÆÌÀÒÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÒÄÀËÖÒ
ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ ÀÒÝ ÈÖ ÉÓÄ ÉÛÅÉÀÈÉ ÓÀÛÉÍÄËÉ ×ÀØÔÉÓ ÓÖÒÀÈÉÀ: ÉÂÉ
135
ÀÙÌÏÜÍÃÄÁÀ ÌÌÀÒÈÅÄËÉÓ ÓÀÓÀáËÄÛÉ, ÃÀÄÓßÒÄÁÀ ÓÀÓÀÌÀÒÈËÏ
ÐÒÏÝÄÓÓ, ÓÀÃÀÝ àÀÁÖÊÓ, ÌÏáÖÝÓ ÃÀ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ØÀËÓ ÌÉÖÓãÉÀÍ
ÓÉÊÅÃÉËÓ... ÛÄÌÃÄ ÊÉ ÉáÉËÀÅÓ ÓÀÌ ÌÏÊËÖË ÀÃÀÌÉÀÍÓ,
ÓÉÊÅÃÉËÉÓ ÀÍÂÄËÏÆÓ, ÌÏÊËÖËÈÀ ÓÉÓáËÉÓ ÂÀÃÀØÝÄÅÀÓ ÏÊÄÀÍÄÃ
ÃÀ ÓÀÝáÏÅÒÄÁÄËÉ ÓÀáËÄÁÉÓ ÃÀ ÅÄË-ÌÉÍÃÅÒÄÁÉÓ ÃÀÔÁÏÒÅÀÓ.
ÛÉÛÉÓÂÀÍ ÂÀÌÏÙÅÉÞÄÁÖËÉ ÌßÄÒÀËÉ ÂÀÉÂÄÁÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÌÓÏ×ËÉÏ
ÏÌÉÓ ÃÀßÚÄÁÀÓ.
ÔÊÁÉË ÓÉÆÌÀÒÛÉ áÄÃÀÅÓ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÈÀÅÉÓ ÏÝÍÄÁÀÓ,
ÉÃÄÀËÉÓ ÓÖÒÀÈÓ – „ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓ ØÀËÀØÓ“ (ÄÓÄÉ „ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓ
ØÀËÀØÉ“). ÔÊÁÉËÉ ÓÉÆÌÒÉÓ ÌÀÂÀËÉÈÉÀ ÀÁÖ ÌÀÃÉÓ ËÄØÓÉ „ÌÏÃÉ“,
ÀÂÒÄÈÅÄ „ÌÀÒÀÃÉÖËÉ ÉÓÔÏÒÉÀ“. ÀÌ ÖÊÀÍÀÓÊÍÄËÛÉ ÐÏÄÔÓ ÄÓÉÆÌ-
ÒÄÁÀ, ÒÏÌ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉ ÖÊÌÀÚÏ×ÉËÏÍÉ ÀÒÉÀÍ ÈÀÅÉÀÍÈÉ
áÅÄÃÒÉÈ ÃÀ ÙÌÄÒÈÓ ÛÄÓÈáÏÅÄÍ ÛÄÝÅÀËÏÓ ÌÀÈÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ.
ÙÌÄÒÈÉ ÀÓÒÖËÄÁÓ ÌÀÈ ÈáÏÅÍÀÓ. ÌÀÂÒÀÌ ÂÀÌÏÙÅÉÞÄÁÖËÉ
ÐÏÄÔÉ ÀÙÌÏÀÜÄÍÓ, ÒÏÌ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÛÉ ÀÒÀ×ÄÒÉ ÛÄÝÅËÉËÀ.
ÖÝáÏ ÀÒ ÀÒÉÓ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓÈÅÉÓ Á À Å Û Å É Ó
× Ó É Ø Ï Ë Ï Â É À Æ Ä ÚÖÒÀÃÙÄÁÉÓ ÂÀÌÀáÅÉËÄÁÀ, ÈÖÌÝÀ ÌÀÓ ÃÉÃÉ
ÀÃÂÉËÉ ÀÒ ÖàÉÒÀÅÓ. ÌÀÈ ÁÀÅÛÅÉÓ ×ÓÉØÏËÏÂÉÀ ÉÌÃÄÍÀà ÀÉÍÔÄ-
ÒÄÓÄÁÈ, ÒÀÌÃÄÍÀÃÀÝ ÌÀÓÛÉ ÄÞÄÁÄÍ ÃÀ ÐÏÖËÏÁÄÍ ÊÉÃÄÅÀÝ ÉÌ ÈÅÉ-
ÓÄÁÄÁÓ, ÒÀÝ ÀÊËÉÀ ÆÒÃÀÃÀÓÒÖËÄÁÖË ÀÃÀÌÉÀÍÓ. ÁÀÅÛÅÉ ÉÆÉÃÀÅÓ
ÌÀÈ, ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÉÌÉÈ, ÒÏÌ ÉÓ ÈÀÅÉ-
ÓÖ×ÀËÉÀ ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ áÄËÏÅÍÖÒÏÁÉÓÂÀÍ, ÄÂÏÉÆÌÉÓÂÀÍ, ÛÖÒÉÓÂÀÍ
ÃÀ, ÓÀÄÒÈÏÃ, ÌÏÆÒÃÉËÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ ÌÀÍÊÉÄ-
ÒÄÁÄÁÉÓÂÀÍ. ÁÀÅÛÅÉÓ ÁÖÍÄÁÀ ÌÉÀÜÍÉÀÈ ÌÀÈ ÚÅÄËÀÆÄ Ö×ÒÏ ÀáËÏ
ÌÃÂÏÌÀÃ ÍÀÌÃÅÉË ÁÖÍÄÁÀÓÈÀÍ. ÀØÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ ÊÉ ÉÓ ÛÄÉ-
ÞËÄÁÀ ÉÚÏÓ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÉÃÄÀËÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÀ.
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÀÌÃÄ ÁÀÅÛÅÉ ÀÒÀÁÉ ÌßÄÒËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÐÏÄ-
ÔÄÁÉÓ ÚÖÒÀÃÙÄÁÉÓ ÌÉÙÌÀ ÉÚÏ Ã ÀÒÜÄÍÉËÉ. ÀÒÝ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÛÉ
ÉÚÏ ÃÉÃÀà ÐÏÐÖËÀÒÖËÉ ÄÓ ÈÄÌÀ. ÂÀÌÏÍÀÊËÉÓÉ ÌáÏËÏÃ
ÌÖÔÒÀÍÉÀ, ÒÏÌÄËÌÀÝ 15-ÌÃÄ ËÄØÓÉ ÌÉÖÞÙÅÍÀ ÌÀÓ. ÌÖÔÒÀÍÉÝ ÀÌ
ÈÄÌÀÓ ÚÖÒÀÃÙÄÁÀÓ ÀØÝÄÅÓ Å. äÉÖÂÏÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ. ÒÀÃÂÀÍ ÌÄÏÒÄ
ÈÀÅÛÉ ÌÖÔÒÀÍÆÄ Å. äÉÖÂÏÓ ÂÀÅËÄÍÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÓÀÖÁÒÉÓÀÓ ÜÅÄÍ ÛÄÅ-
ÜÄÒÃÉÈ ÁÀÅÛÅÉÓ ÈÄÌÀÆÄ, ÀÌÉÔÏÌ ÀØ ÓÉÔÚÅÀÓ ÀÙÀÒ ÂÀÅÀ-
ÂÒÞÄËÄÁÈ, ÂÀÅÉÌÄÏÒÄÁÈ ÌáÏËÏà ÛÄÌÃÄÂÓ: ÈÖ ÊËÀÓÉÊÖÒ
ÀÒÀÁÖË ÐÏÄÆÉÀÓ ÊÖËÔÉÓ ÃÏÍÄÌÃÄ äÚÀÅÃÀ ÀÚÅÀÍÉËÉ „ÌÄÏÌÀÒÉ
ÌÀÌÀÊÀÝÉ“ ÃÀ „ÌÛÅÄÍÉÄÒÉ ØÀËÉ“, ÁÀÅÛÅÉÓ ÓÀáÄ ÈÖ ÓÀÃÌÄ
ÂÀÉÄËÅÄÁÃÀ, ÂÀÉÄËÅÄÁÃÀ ÀÒÀ ÉÌÉÔÏÌ, ÒÏÌ ÐÏÄÔÓ ÒÀÉÌÄ
ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉÓ ÈØÌÀ ÓÖÒÃÀ, ÓÖÒÃÀ ÄÜÅÄÍÄÁÉÍÀ ÌÉÓÉ ÁÖÍÄÁÀ,
ØÝÄÅÀ ÀÍ ÓáÅÀ ÒÀÌ, ÄØÝÉÀ ÈÀÅÉÓÉ ÃÀÊÅÉÒÅÄÁÉÓ ÓÀÂÍÀÃ, ÂÀ-
ÍÄÃÉÃÄÁÉÍÀ ÃÀ áÏÔÁÀ ÛÄÄÓáÀ ÌÉÓÈÅÉÓ, ÀÒÀÌÄà ÂÀÍÉáÉËÀÅÃÀ
ÉÌÃÄÍÀÃ, ÒÀÌÃÄÍÀÃÀÝ ÌÉÓÉ ÌÏÅËÉÍÄÁÀ ÀÌ ØÅÄÚÀÍÀÆÄ ÀáÀÒÄÁÃÀ
136
ÀÃÀÌÉÀÍÓ, ÀáÀÒÄÁÃÀ ÒÏÂÏÒÝ ÛÈÀÌÏÌÀÅËÏÁÉÓ ÂÀÌÂÒÞÄËÄÁÄËÉ,
ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÖÆÄÍÀÄÓÉÓ ÌÉÄÒ ÃÀÊÀÍÏÍÄÁÖËÉ ÌÏÅËÄÍÀ. ÁÀÅÛÅÉÓ
ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ ÛÄÓÅËÀ ÀÒÀÁ ÐÏÄÔÄÁÓÀ à À ÌßÄÒËÄÁÓ ÌÖÔÒÀÍÀÌÃÄ
ÀÒ ÖÝÃÉÀÈ.
ÀÓÄÅÄ ÍÀÊËÄÁÀÃ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÉÍÝ ÂÅáÅÃÄÁÀ ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍ-
ÔÉÊÏÓÄÁÈÀÍ × Ó É Ø É Ö Ò À Ã À Ò À Í Ï Ò Ì À Ë Ö Ò É ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ
ÓÀáÄ. ÀÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ ÌáÄÃÅÄËÏÁÀÛÉ ÀÒ
äÚÀÅÈ ÒÄÀËÖÒÀÃ ÀÒÀÍÏÒÌÀËÖÒÉ. ÌÀÈ ÌÉÄÒ ÀÒÀÍÏÒÌÀËÖÒÀÃ
ÃÀáÀÔÖËÉ ÐÄÒÓÏÍÀÑÄÁÉ ÀÒÀÍÏÒÌÀËÖÒÄÁÉ ÀÒÉÀÍ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ
ÃÀ ÀÒÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÀÆÒÉÈ. „ÂÉÑÉÓ“, „ÛÄÛËÉËÉÓ ÓÀáÄËÉÈ
ÍÀÈËÀÅÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ ÉÌÀÈ, ÅÉÓÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ ÄßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÄÁÀ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÍÀßÉËÉÓ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÓ. ãÄÁÒÀÍÉÓ
ÉÖäÀÍÀ ÌÏÈáÒÏÁÉÃÀÍ „ÂÉÑÉ ÉÖäÀÍÀ“ ÓÀÌÙÅÃÄËÏÄÁÉÓÀÂÀÍ ÉÌÓÀáÖ-
ÒÄÁÓ ÂÉÑÉÓ ÓÀáÄËÓ ÌÀÓ ÛÄÌÃÄÂ, ÒÀÝ ÃÀÖÐÉÒÉÓÐÉÒÃÀ ÌÀÈ ÃÀ
ÓÀáÀÒÄÁÀÆÄ ÃÀÚÒÃÍÏÁÉÈ ÓÀÀÛÊÀÒÀÏÆÄ ÂÀÌÏÉÔÀÍÀ ÌÀÈÉ ÌÏÒÀ-
ËÖÒÉ ÓÀáÄ. ÀÓÄÅÄ „ÂÉÑÓ“ ÖßÏÃÄÁÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÍÀßÉËÉ ÉÖÓÖ×
×ÀáÀÒÓ ÍÏÅÄËÉÃÀÍ „ØÀÒÉÛáÀËÉ“, ÒÀÃÂÀÍ ÀÌ ÖÊÀÍÀÓÊÍÄËÉÓÈÅÉÓ
ÌÉÖÙÄÁÄËÉ ÀÙÌÏÜÍÃÀ ÖÌÒÀÅËÄÓÏÁÉÓ ÌÏÒÀËÉ. ÀÌÉÓ ÂÀÌÏ ÌÀÍ
ÌÉÀÔÏÅÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ ÃÀ ÔÚÄÓ ÛÄÀ×ÀÒÀ ÈÀÅÉ.
ÀÁÖ ÌÀÃÉÓ ÄÊÖÈÅÍÉÓ ËÄØÓÉ „ÛÄÛËÉËÉ“[155, ÂÅ.87-88], ÒÏÌ-
ËÉÓ ËÉÒÉÊÖËÉ ÂÌÉÒÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÌÉÜÍÄÖËÉÀ „ÀÒÀÍÏÒ-
ÌÀËÖÒÀÓ ÃÀ „ÛÄÛËÉËÀÓ, ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓ ÐÏÄÔÓ ÊÉ ÓÀÐÉÒÉÓÐÉÒÏ
ÐÏÆÉÝÉÀ ÖÊÀÅÉÀ ÃÀ ÀÌ „ÀÒÀÍÏÒÌÀËÖÒÉÓ“, „ÛÄÛËÉËÉÓ“ ÓÉÔÚÅÄÁÉÈ
ÀÙÉÀÒÄÁÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÛÉÍÀÂÀÍÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ, ÌÉÓÉ ÓÖËÉÓ, ÉÃÄÄÁÉÓ ÃÀ
ÏÝÍÄÁÄÁÉÓ ÖÊÉÃÄÂÀÍÏÁÀÓ, ÓÉÃÉÀÃÄÓ ÃÀ ÀÌÀÙËÄÁÖËÏÁÀÓ.
137
ÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÖßÏÃÄÁÄÍ áÀÍ „ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓ ØÀËÀØÓ“, áÀÍ
„ÆÄÝÉÖÒ ØÅÄÚÀÍÀÓ“, áÀÍ „ÃÀ×ÀÒÖË ØÅÄÚÀÍÀÓ“, ÀÍ ÊÉÃÄÅ
ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÓÈÀÍ ÁÒÞÏËÀÛÉ ÃÀÌÀÒÝáÄÁÖËÍÉ ÔÏÅÄÁÄÍ ÌÀÈÈÅÉÓ
ÀÂÒÄÒÉÂÀÃ ÌÉÖÙÄÁÄË ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ, ÉÊÄÔÄÁÉÀÍ ÓÀÊÖÈÀÒ
ÈÀÅÛÉ, ÂÀÍÌÀÒÔÏÅÃÄÁÉÀÍ ÁÖÍÄÁÉÓ ßÉÀÙÛÉ, ÛÏÒÄÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ,
ÉàÒÄÁÉÀÍ Ò Ä Ë É Â É Ö Ò Ã À × É Ë Ï Ó Ï × É Ö Ò Ó×ÄÒÏÄÁÛÉ.
ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÈ ÓÖËÉÓÀ ÃÀ
ÓáÄÖËÉÓ ÖÒÈÉÄÒÈÌÉÌÀÒÈÄÁÉÓ ÓÀÊÉÈáÉ, ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ ÊÉ
ÓÖËÈÀ ÂÀÃÀÓÀáËÄÁÉÓ, áÄËÌÄÏÒÄà ÌÏÓÅËÉÓ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÀÒÓÄÁÏÁÉÓ
ÌÀÒÀÃÉÓÏÁÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉ, ÞÉÄÁÀ ÃÀ ßÅÃÏÌÀ ÀÁÓÏËÖÔÖÒÉ
ÓÖËÉÓÀ – ÙÌÄÒÈÉÓÀ. ÀÌÉÔÏÌ ÌÀÈÉ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓÈÅÉÓ ÖÝáÏ
ÓÒÖËÄÁÉÈÀÝ ÀÒ ÀÒÉÓ ÐÀÍÈÄÉÓÔÖÒÉ ÃÀ ÓÖ×ÉÖÒÉ ÌÏÔÉÅÄÁÉ.
ÈÀÅÃÀÐÉÒÅÄËÀÃ ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ ÓÉÔÚÅÀ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏ-
ÓÄÁÉÓ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÆÄ ÒÄËÉÂÉÀÓÈÀÍ ÃÀ ÓÀÓÖËÉÄÒÏ ßÏ-
ÃÄÁÀÓÈÀÍ. ÓÀÌÀÂÀËÉÈÏà ÛÄÅÜÄÒÃÄÁÉÈ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄÌÏØ-
ÌÄÃÄÁÀÆÄ.
ãÄÁÒÀÍÌÀ* ÈÀÅÉÓ ÀÃÒÄÖËÉ ßËÄÁÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ
ÃÀÖÍÃÏÁËÀà ÂÀÀÊÒÉÔÉÊÀ ÓÀÓÖËÉÄÒÏ ßÏÃÄÁÉÓ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀ.
ÌßÄÒËÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÙÌÄÒÈÉÓ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÓ ÃÄÃÀÌÉßÀÆÄ
ÃÀÖÊÀÒÂÀÅÈ ÐÉÒÅÀÍÃÄËÉ ÓÀáÄ, ÃÀÅÉßÚÄÁÉÀÈ ÓÀÙÅÈÏ ßÉÂÍÉÓ
ÌÉÄÒ ÃÀÊÉÓÒÄÁÖËÉ ßÌÉÍÃÀ ÌÏÅÀËÄÏÁÀ, ØÝÄÖËÀÍ ÓÀÒßÌÖÍÏÄÁÀÓ
ÀÌÏ×ÀÒÄÁÖË ØÖÒÃÄÁÀÃ, ÌÉÆÍÀà ÌáÏËÏà ÂÀÌÃÉÃÒÄÁÀ ÃÀÖ-
ÓÀáÀÅÈ. ÀÌÉÓÈÅÉÓ ÂÀÖßÉÒÀÅÈ ÙÌÄÒÈÉÝ, ÙÉÒÓÄÁÀÝ ÃÀ ÀÃÀ-
ÌÉÀÍÏÁÀÝ. ÓÀÌÙÅÃÄËÏ ÐÉÒÓ ÛÄÂÉÞËÉÀ ßÀÀÒÈÅÀ ßÌÉÍÃÀ ßÉÂÍÉ,
ÛÄÖÒÀÝáÚÏ, ÛÄÌÃÄ áÄËÛÉ ÃÉÍÀÒÉ ÜÀÖÃÏ ÃÀ ÌÉÓÉ ÛÄÍÃÏÁÀ ÃÀ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀÉÌÓÀáÖÒÏ. ÛÄÂÉÞËÉÀ ÝÄÌÏ, ×ÄáÄÁÉÈ ÂÀÈÄËÏ,
ÛÄÌÃÄ ÛÄÍÓ ÓÖ×ÒÀÓÈÀÍ ÃÀÓÅÀ, ÉÓ ÊÉ ÉÓÄÈ ÓÀáÄÓ ÌÉÉÙÄÁÓ ÈÉÈØÏÓ
ÀÒÀ×ÄÒÉ ÌÏÌáÃÀÒÉÚÏÓ. ÀÂÉÍÄ, ÃÀÓÝÉÍÄ ÌÉÓ ÒßÌÄÍÀÓ, ÛÄÌÃÄ ÊÉ
ÙÅÉÍÏ ÀÍ áÉËÉ ÂÀÖÂÆÀÅÍÄ ÃÀ ÉÂÉ ÂÀÐÀÔÉÄÁÓ, ÂÀÂÀÌÀÒÈËÄÁÓ
ÙÅÈÉÓ ÃÀ ÊÀÝÉÓ ßÉÍÀÛÄ. ÉÂÉ ÉÌÀÈÂÀÍÉÀ, ÅÉÍÝ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉ ÂÏÂÏ-
ÁÉàÉÓ ÃÀÍÀáÅÀÆÄ ÈÅÀËÄÁÓ ÝÉÓÊÄÍ ÀÙÀÐÚÒÏÁÓ ÃÀ ßÀÌÏÉÞÀáÄÁÓ:
„ÀÌÀÏÄÁÀ ÀÌÀÏÄÁÀÈÀ! ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ ÌÆÉÓ ØÅÄÛ ÀÌÀÏÄÁÀÀ“, ÂÖËÛÉ ÊÉ
ÏáÅÒÉÈ ÉÔÚÅÉÓ: „ÃÀÉØÝÄÓ ÉÓ ÊÀÍÏÍÄÁÉ ÃÀ ÀÃÀÈ-ßÄÓÄÁÉ,
ÒÏÌËÄÁÌÀÝ ÌÏÌÉÓÐÄÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÄÖËÉ ÓÉÔÊÁÏÄÁÀ“. ÉÂÉ ÉÌÀÈ-
ÂÀÍÉÀ, ÅÉÍÝ áÀËáÓ ßÌÉÍÃÀ ßÀÌÄÁÖËÉÓ ÂÀÌÏÌÄÔÚÅÄËÄÁÉÈ ÄÖÁÍÄÁÀ:
„ÍÖ ÂÀÍÉÊÉÈáÀÅ, ÒÀÈÀ ÀÒ ÂÀÍÉÊÉÈáÏ“, ÈÅÉÈÏÍ ÊÉ ÃÀÖÍÃÏÁËÀÃ
ÊÉÝáÀÅÓ ÚÅÄËÀÓ, ÅÉÍÝ ÀÌáÄËÓ ÃÀ ÃÀÓÝÉÍÉÓ ÌÉÓ ÍÀÊËÏÅÀÍ ÌáÀÒÄÄÁÓ.
ÉÓ ÂÀÌÖÃÌÄÁÉÈ ØÅÒÉÅ-ÏÁËÄÁÉÓÀ ÃÀ áÀËáÉÓ ãÉÁÄÄÁÉÓÊÄÍ ÉÚÖÒÄÁÀ
ÂÀÌÏÒÜÄÍÉÓ ÌÉÆÍÉÈ (Éá. „ÖÒßÌÖÍÏ áÀËÉËÉ“) [109, ÂÅ.119-120].
*
ãÄÁÒÀÍÉ ÌÀÒÏÍÉÔÉ ØÒÉÓÔÉÀÍÉ ÉÚÏ.
138
„ßÌÉÍÃÀ ÌÀÌÄÁÉ“, ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀ ÀÒ ÀØÅÓ ÒÏÌÄËÉ ÒÄËÉÂÉÉÓ
ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÉ ÀÒÉÀÍ, ÄÒÈÌÀÍÄÈÓ äÂÅÀÍÀÍ. ØÒÉÓÔÉÀÍÉ
ÄÐÉÓÊÏÐÏÓÉÓ, ÌÖÓËÉÌÉ ÉÌÀÌÉÓ ÃÀ ÉÍÃÏÄËÉ ÁÒÀäÌÀÍÉÓ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀ
áÀËáÉÓ ÞÀÒÝÅÀÀ. ÌÀÈÈÅÉÓ:
„ÈÉÈØÏÓÃÀ ÒÄËÉÂÉÀ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÓÀáÄÏÁÀÀ ÓÀÅÀàÒÏ ÓÀØÏÍËÉÓÀ,
ÈÖ ÛÄÖÐÏÅÀÒÍÉ ÉØÍÄÁÉÀÍ, ÌÏÉÂÄÁÄÍ, ÈÖ ÖÚÖÒÀÃÙÄÁÏÍÉ –
ÉÆÀÒÀËÄÁÄ” [ 169, ÂÅ. 335] .
(“ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÉ”)
ان واظﺑوا رﺑﺣوا او أھﻣﻠوا ﺧﺳروا ﻛﺄﻧﻣﺎ اﻟدﯾن ﺿرب ﻣن ﻣﺗﺎﺟرھم
ãÄÁÒÀÍÉ ÊÀÒÂÀà ÉÝÍÏÁÓ ÓÀáÀÒÄÁÀÓ ÃÀ áÄÃÀÅÓ, ÒÏÌ ÌÏ-
ÝÉØÖËÈÀ ØÀÃÀÂÄÁÄÁÓ ÓÒÖËÄÁÉÈÀÝ ÀÒ ÀÓÒÖËÄÁÄÍ „ßÌÉÍÃÀ ÌÀ
ÌÄÁÉ“: „...ÀÒ ÌÏÂÉÍÀáÖËÄÁÉÀÈ ÀÅÀÃÌÚÏ×É ÃÀ ÐÀÔÉÌÀÒÉ, ÀÒ ÂÀ-
ÌÏÂÉÊÅÄÁÉÀÈ ÌÛÉÄÒÉ, ÀÒ ÛÄÂÉ×ÀÒÄÁÉÀÈ ÖÝáÏ, ÀÒ ÈÀÍÀÂÉÂÒ-
ÞÅÍÉÀÈ ÃÀÌßÖáÒÄÁÖËÉÓÀÈÅÉÓ. ÍÄÔÀÅÉ ÊÌÀÚÏ×ÉËÃÄÁÏÃÄÈ ÉÌÉÈ,
ÒÀÝ ÂÀØÅÈ ÃÀ ÒÀÝ ÌÏÔÚÖÄÁÉÈ ßÀÀÒÈÅÉÈ ÜÅÄÍÓ ÐÀÐÄÁÓ. áÄËÄÁÓ
ÉÛÅÄÒÈ, ÒÏÂÏÒÝ ÂÅÄËÉ – ÈÀÅÓ, ÃÀ ÃÀÖÍÃÏÁËÀÃ ÉÔÀÝÄÁÈ ÉÌÀÓ,
ÒÀÝ ÃÀÖÆÏÂÀÅÓ ØÅÒÉÅÓ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÛÒÏÌÉÈ, ÒÀÝ ÂÀÃÀÖÍÀáÀÅÓ
ÂËÄáÓ ÓÉÁÄÒÉÓÈÅÉÓ” („ÂÉÑÉ ÉÖäÀÍÀ“) [169, ÂÅ.74].
ÌßÄÒËÉÓ ÌÉÄÒ ÓÀÓÖËÉÄÒÏ ßÏÃÄÁÉÓ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÉÓ ÄÓ
ÝáÀÒÄ ÊÒÉÔÉÊÀ ÓÒÖËÄÁÉÈÀÝ ÀÒ ÍÉÛÍÀÅÓ ÒÄËÉÂÉÉÓ ÖÀÒÌÚÏ×-
ËÏÁÀÓ, ÌÉÓ ÀÈÄÉÓÔÏÁÀÓ. ÈÖÌÝÀ ÉÓÉÝ ×ÀØÔÉÀ, ÒÏÌ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÈÉ
ÌÏÙÅÀßÄÏÁÉÓ ÀÃÒÄÖË ÄÔÀÐÆÄ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÊÉ ×Ò. ÍÉÝÛÄÓ
ÂÀÅËÄÍÉÓ ØÅÄÛ ÚÏ×ÍÉÓÀÓ, ÓÀÓÖËÉÄÒÏ ßÏÃÄÁÉÓ ßÀÒÌÏÌÀÃ-
ÂÄÍÄËÈÀ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÉÈ ÂÀÙÉÆÉÀÍÄÁÖËÓ, ßÀÌÏÓÝÃÄÁÀ áÏËÌÄ
ÀÈÄÉÓÔÄÁÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ ÀÆÒÄÁÉ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÌÀÓ
ÒÄËÉÂÉÉÓ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÓ ÌÉÆÄÆÀà ÄÒÈáÀÍÓ ÌÉÀÜÍÃÀ ÖÞÅÄËÄÓ
ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÜÀÌÏÒÜÄÍÉËÏÁÀ, ÂÀÖÍÀÈËÄÁËÏÁÀ, ÁÖÍÄÁÉÓ
ÌÏÅËÄÍÄÁÛÉ ÂÀÖÒÊÅÄÅËÏÁÀ. ÌÉÓÉ ÈØÌÉÈ, ÙÅÈÉÓÌÓÀáÖÒÄÁÀ ÉÚÏ
ÐÉÒÅÄËÉ ÓÀØÌÄ ÃÄÃÀÌÉßÀÆÄ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ ÂÀÌÏÉÂÏÍÀ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓÄÖËÉ ÌÏÈáÏÅÍÉ ËÄÁÄÁÉÓÀ ÃÀ ÓÀàÉÒÏÄÁÄÁÉÓ ÂÀÒÄÛÄ [
169, ÂÅ.452-453]. ÒÄËÉÂÉÀ áÀËáÉÓ ÄØÓÐËÏÀÔÀÝÉÉÓÀ ÃÀ
ÌÏÒÜÉËÄÁÀÛÉ ÚÏËÉÓ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÃ, ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÖÌÝÉÒÄÓÏÁÉÓ
ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉÓ ÃÀÌÝÅÄËÀà ÌÉÉÜÍÉÀ ÌßÄÒÀËÌÀ. ÈÖÌÝÀ ×ÀØÔÉÀ, ÒÏÌ
ÀÌ ÐÄÒÉÏÃÛÉÝ ÌÊÅÄÈÒÀà ÉÂÒÞÍÏÁÀ ÌÉÓÉ ÒÄËÉÂÉÖÒÏÁÀ, ÒßÌÄÍÀ
ÆÄÁÖÍÄÁÒÉÅÉ ÞÀËÉÓÀÃÌÉ, ÙÌÄÒÈÉÓÀÃÌÉ. ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ, ÉÓ ÀÒÝ ÄÒÈ
ÒÄËÉÂÉÀÓ ÀÒ ÀÍÉàÄÁÓ ÖÐÉÒÀÔÄÓÏÁÀÓ, ÚÅÄËÀÓ ÐÀÔÉÅÉÓÝÄÌÉÈ
ÄÊÉÃÄÁÀ. ÌÀÓ ÓßÀÌÓ ÉÌ ÙÌÄÒÈÉÓ, ÉÌ ÒÄËÉÂÉÉÓ ÃÀ ÉÌ ßÌÉÍÃÀ ßÉÂ-
ÍÉÓÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÛÏÒÉÓ ØÀÃÀÂÄÁÓ ÃÀ ÀÌÊÅÉÃÒÄÁÓ
ÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÀÓ ÃÀ ÓÉÊÄÈÄÓ [109,ÂÅ.127]. ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ãÄÁÒÀÍÉÓ
ÒÉÂÉ ÄÈÉÊÖÒÉ ÊÏÍÝÄÐÝÉÄÁÉÓÀ ÓÀÈÀÅÄÓ ÖÛÖÀËÏà ÓÀáÀÒÄÁÉÃÀÍ
139
ÉÙÄÁÓ. ÉÂÉ ÒÄËÉÂÉÀÓ ÃÀ ÙÌÄÒÈÓ ÊÉ ÀÒ ÄßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÄÁÀ, ÀÒÀÌÄÃ
ÓÀÓÖËÉÄÒÏ ßÒÉÓ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÓ. ÉÓ áÄÃÀÅÓ ßÌÉÍÃÀ ßÉÂÍÉÓ
ÃÀÌÀáÉÍãÄÁÀÓ ÃÀ ÀÌÉÔÏÌ „ÂÉÑ ÉÖäÀÍÀÛÉ“ ÃÀ ÒÉ ËÄØÓÛÉ ÐÒÏÆÀÃ
ÛÄÓÈáÏÅÓ ÉÄÓÏ ØÒÉÓÔÄÓ ÌÄÏÒÄà ÌÏÄÅËÉÍÏÓ ÃÄÃÀÌÉßÀÓ ÃÀ
ßÄÓÒÉÂÉ ÃÀÀÌÚÀÒÏÓ.
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÌÀ ÒÄËÉÂÉÀÓÀ ÃÀ ÙÌÄÒÈÆÄ ÛÄÃÀ-
ÒÄÁÉÈ ÓÒÖËÉ ÓÀáÉÈ ÐÏÅÀ ÀÓÀáÅÀ ÌÉÓ ÓÀÖÊÄÈÄÓÏ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÛÉ
„ÌÏÝÉØÖËÉ“. Ê. ÁÒÏÊÄËÌÀÍÓ ÉÂÉ „ÙÒÌÀà ÒÄËÉÂÉÖÒ ÍÀßÀÒ-
ÌÏÄÁÀÓ ÌÉÀÜÍÃÀ [141, ÂÅ.467]. „ÌÏÝÉØÖËÉÓ“ ÂÀÌÏÝÄÌÀÓÈÀÍ ÃÀ-
ÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ ÂÀÌÀÒÈÖË ÆÄÉÌÆÄ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÀÌÄÒÉÊÄËÉ ÌÏÌáÓÄ-
ÍÄÁÄËÉ ÌÉÌÏÉáÉËÀÅÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÓ, ÜÄÒÃÄÁÀ ÀÅÔÏÒÉÓ ÒÄËÉÂÉÖÒ
ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÆÄ ÃÀ ÀÝáÀÃÄÁÓ, ÒÏÌ ÌßÄÒËÉÓ ÒßÌÄÍÉÈ, ÒÄËÉÂÉÀ
ÀÒ ÃÀÉÚÅÀÍÄÁÀ ÃÒÏÓÀ ÃÀ ÓÉÅÒÝÄÆÄ, ÒÀÃÂÀÍ „ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ
ÀÒÓÄÁÖËÉ ßÌÉÍÃÀÀ“ [163, ÂÅ.29]. ÌÀÒÈËÀÝ, ãÄÁÒÀÍÉÓ ÌÓãÄËÏÁÉ-
ÃÀÍ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÂÀÌÏÅÉÔÀÍÏÈ ÃÀÓÊÅÍÀ, ÒÏÌ ÌÀÍ ÐÏÅÀ ÒÄËÉÂÉÀ
ÈÅÉÈ ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ, ÒÏÌ ÒÄËÉÂÉÀ ÌÏÉÝÀÅÓ ÃÀ ÂÀÍÖÚÏ×ÄËÉÀ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀÂÀÍ. ÒÄËÉÂÉÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÀÒÓÄÁÏÁÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÌÉÓÉ ÀÒ-
ÓÄÁÏÁÉÓ ÃÀÌÀÃÀÓÔÖÒÄÁËÉ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÝáÏÅÒÄÁÀÀ. ÒÏÝÀ ÍÀßÀ-
ÒÌÏÄÁÉÓ ÌÈÀÅÀÒ ÂÌÉÒÓ ÌÏÝÉØÖË - ÌÖÓÔÀ×ÀÓ ÓÈáÏÅÄÍ ÄÓÀÖÁÒÏÓ
áÀËáÓ ÒÄËÉÂÉÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ, ÉÓ ÝÏÔÀÈ ÂÀÊÅÉÒÅÄÁÖËÉ ÂÀÍÖ-
ÌÀÒÔÀÅÓ ÌÀÈ, ÒÏÌ ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ, ÒÉÓ ÛÄÓÀáÄÁÀÝ ÌÀÍ ÉÓÀÖÁÒÀ, ÀÒÉÓ
ÒÄËÉÂÉÀ [172, ÂÅ.92]. ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÒßÌÄÍÉÈ ÌÏÓÉËÉ ÒÏÂÏÒÝ
ÐÒÀØÔÉÊÖËÉ, ÉÓÄ ÂÏÍÄÁÒÉÅÉ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀ ÀÒÉÓ ÒÄËÉÂÉÀ,
ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÌÈËÉÀÍÀà ÃÀ ÀÒÀ ÒÏÌÄËÉÌÄ Ó×ÄÒÏ ÝÀËÊÄ
ÀÙÄÁÖËÉ ÀÒÉÓ ÒÄËÉÂÉÀ, ÒÀÃÂÀÍÀÝ „ÅÉÓ ÛÄÖÞËÉÀ ÂÀÌÏÚÏÓ ÈÀ-
ÅÉÓÉ ÒßÌÄÍÀ ÈÀÅÉÓÉ ÓÀØÌÉÃÀÍ...? ÅÉÓ ÛÄÖÞËÉÀ ÈÀÅÉÓÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ
ÓÀÀÈÄÁÉ ÂÀ×ÉÍÏÓ ÈÀÅÉÓ ÈÅÀËÈÀ ßÉÍÀÛÄ ÃÀ ÈØÅÀÓ: „ÄÓ ÙÌÄÒÈÓ, ÄÓ
ÊÉ ÌÄ, ÄÓ ÜÄÌÉ ÓÖËÉÓÈÅÉÓ, ÄÓ ÊÉ – ÓáÄÖËÉÓÈÅÉÓ?“[172, ÂÅ.92].
ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÃÀ ÌÉÓÂÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀ,
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÂÀÂÄÁÉÈ, ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÒÄËÉÂÉÀÓ: „àÄÛÌÀÒÉÔÀÃ, ÈØÅÄÍÉ
ÚÏÅÄËÃÙÉÖÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÀÒÉÓ ÈØÅÄÍÉ ÄÊËÄÓÉÀ (ÌÏÍÀÓÔÄÒÉ) ÃÀ
ÈØÅÄÍÉ ÒÄËÉÂÉÀ. ÒÏÝÀ ÛÄÃÉáÀÒÈ ÄÊËÄÓÉÀÛÉ, ÈÀÍ ÉØÏÍÉÄÈ
ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ, ÒÀÝ ÂÀØÅÈ ÉÀÒÀÙÄÁÉÃÀÍ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÂÀÀÊÄÈÄÈ
ÈØÅÄÍÉ ÓÀàÉÒÏÄÁÉÓÀ ÃÀ ÓÉÀÌÏÅÍÄÁÉÓÈÅÉÓ” [172, ÂÅ.93]. ÒÀÃÂÀÍÀÝ
ÝáÏÅÒÄÁÀ ÃÀ ÒÄËÉÂÉÀ ÄÒÈÌÀÍÄÈÉÓÂÀÍ ÂÀÍÖÚÏ×ÄËÉÀ, ÝáÏÅÒÄÁÀ
ÀÒÉÓ ÒÄËÉÂÉÀ, ÀÌÉÔÏÌ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÒßÌÄÍÀ ÒÄËÉÂÉÉÓÀÃÌÉ ÍÉÛÍÀÅÓ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÒßÌÄÍÀÓ. ÀÌÒÉÂÀÃ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÆÒÖÍÅÉÓ ÓÀÂÀÍÓ ÛÄÀ-
ÃÂÄÍÓ ÛÄÉÝÍÏÓ ÝáÏÅÒÄÁÀ, ÜÀßÅÃÄÓ ÌÉÓ ÀÆÒÓ, ÉÁÒÞÏËÏÓ ÌÉÓ
ÂÀÓÀÖÌãÏÁÄÓÄÁËÀà ÃÀ ÓÒÖËÚÏÓ ÒÏÂÏÒÝ ÓÀÊÖÈÀÒÉ, ÉÓÄ
ÓáÅÉÓÉ ÛÉÍÀÂÀÍÉ ÓÀÌÚÀÒÏ. ÀÌÉÈ ÀÒÉÓ ÂÀÍÐÉÒÏÁÄÁÖËÉ ÉÓ, ÒÏÌ
ÌßÄÒÀËÉ „ÌÏÝÉØÖËÛÉ“ ÉÞËÄÅÀ ÒÜÄÅÀ-ÃÀÒÉÂÄÁÄÁÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÀÌÀ
140
ÈÖ ÉÌ Ó×ÄÒÏÆÄ, ÈÖ ÒÏÂÏÒ ÖÍÃÀ ÉÝáÏÅÒÏÓ ÝÀËÊÄÖËÌÀ ÐÉÒÌÀ
ÃÀ ÚÅÄËÀÌ ÄÒÈÀÃ, ÂÅÀÞËÄÅÓ ØÝÄÅÉÓ ÊÀÍÏÍÄÁÓ, ÒÏÌÄËÈÀ ÃÀÝÅÀ
ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÌÉÉÚÅÀÍÓ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÀÓÈÀÍ, ÃÀÀÌÚÀÒÄÁÓ ÓÀÚÏÅÄËÈÀÏ
ÊÄÈÉËÃÙÄÏÁÀÓ, ÂÀÖáÓÍÉÓ ÂÆÀÓ ÓÒÖËÚÏ×ÉËÄÁÉÓÀÊÄÍ, ÖÌÀÙËÄÓÉ
ÉÃÄÀËÉÓ – ÙÌÄÒÈÉÓ ÛÄÓÀÝÍÏÁÀÃ. ÈÖÌÝÀ ÙÌÄÒÈÉÓ ÓÒÖËÉ ÛÄÝÍÏÁÀ,
ÒÏÂÏÒÝ ÌßÄÒÀËÉ ÂÅÀÓßÀÅËÉÓ „ÌÏÝÉØÖËÉÓ ÁÀÙÛÉ“, ÛÄÖÞ-
ËÄÁÄËÉÀ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓÈÅÉÓ ÌÉÖßÅÃÏÌÄËÉÀ. ãÄÁÒÀÍÉÓÄÖËÉ ÓßÒÀ-
×ÅÀ ÙÌÄÒÈÉÓÀÊÄÍ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÂÀÅÉÂÏÈ, ÒÏÂÏÒÝ ÓßÒÀ×ÅÀ ÖÊÄ-
ÈÄÓÉ, ÀÍ ÉÃÄÀËÖÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀÊÄÍ. ÉÂÉ áÏÌ ÀÃÀÌÉÀÍÛÉ áÄÃÀÅÓ
ÙÌÄÒÈÉÓ ÂÀÍÓÀáÉÄÒÄÁÀÓ, ÙÅÈÀÄÁÒÉÅÉ ÓáÉÅÉÓ, ÍÀÈÄËÉÓ ÀÍÀ-
ÒÄÊËÓ, ÌÉÉÜÍÄÅÓ ÌÀÓ ÙÌÄÒÈÉÓ ÛÅÉËÀÃ. Ö×ÒÏ ÌÄÔÉÝ, ÉÂÉ ÙÌÄÒÈÓ
áÄÃÀÅÓ ÌÈÄË ÁÖÍÄÁÀÛÉ. ÉÂÉ ÀÌ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÛÉ ÒÄËÉÂÉÀÆÄ ÓÀÖÁÀÒÓ
ÀÌÈÀÅÒÄÁÓ ÙÌÄÒÈÉÓ ÛÄÝÍÏÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÓÀÖÁÒÉÈ: „ÃÀÀÊÅÉÒÃÉÈ
ÉÒÂÅËÉÅ ÂÀÒÄÌÏÓ, ÃÀÉÍÀáÀÅÈ ÌÀÓ (ÙÌÄÒÈÓ – Ì.Ø.) ÈØÅÄÍÓ
ÁÀÅÛÅÄÁÈÀÍ ÌÏÈÀÌÀÛÄÓ. ÌÆÄÒÀ ÌÉÀÐÚÀÒÉÈ ÀÒÄÌÀÒÄÓ, ÃÀÉÍÀáÀÅÈ
ÃÀÉÀÒÄÁÀ ÙÒÖÁËÄÁÛÉ, ÌÊËÀÅÄÁÓ ÛËÉÓ ÄËÅÀÛÉ ÃÀ ÌÉßÀÆÄ ÄÛÅÄÁÀ
ßÅÉÌÀÓÈÀÍ ÄÒÈÀÃ. ÃÀÀÊÅÉÒÃÉÈ ÊÀÒÂÀà ÃÀ ÃÀÉÍÀáÀÅÈ ÈØÅÄÍÉ
ÌÄÖ×Ä ÉÙÉÌÄÁÀ ÐÀÔÀÒÀ ÚÅÀÅÉËÄÁÛÉ, ÛÄÌÃÄ ÌÀÙËÀ ÉßÄÅÀ ÃÀ
ÀÌÏÞÒÀÅÄÁÓ áÄËÄÁÉÈ áÄÄÁÓ“ [172, ÂÅ.94].
ÒÀÃÉÊÀËÖÒÀà ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖËÉ ÐÏÆÉÝÉÀ ÖÊÀÅÉÀ ãÄÁÒÀÍÓ
ÙÌÄÒÈÈÀÍ ÌÉÌÀÒÈÄÁÀÛÉ ×ÒÉÃÒÉá ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÃÀßÄÒÉË
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÌßÄÒÀËÌÀ „ÌÄÓÀ×ËÀÅÄÛÉ“ ÃÀáÀÔÀ
ÍÉÝÛÄÓ ÆÄÊÀÝÉÓ ÌÓÂÀÅÓÉ ÔÉÐÉ „ÛÄÛËÉËÉ ÙÌÄÒÈÉÓ“ ÓÀáÉÈ.
ãÄÁÒÀÍÉÓ „ÛÄÛËÉËÉ ÙÌÄÒÈÉ“ ÀÌØÅÄÚÍÀà ÌÏÅËÄÍÉËÉÀ ÌÁÒÞÀ-
ÍÄÁËÏÁÉÓÈÅÉÓ ÃÀ ÀÒÀ ÌÏÒÜÉËÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÉÓ ÌáÏËÏà ÓÀÊÖÈÀÒ
ÈÀÅÓ ÂÀÍÀÃÉÃÄÁÓ ÃÀ ÄÈÀÚÅÀÍÄÁÀ. ÉÂÉ ÈÀÅÉÓ ÈÀÅÓ ÙÌÄÒÈÀÃ
ÌÉÉÜÍÄÅÓ, ÀÌÉÔÏÌ ÌÉÓÈÅÉÓ ÀÒ ÀÒÓÄÁÏÁÓ ÀÒÝ ÙÌÄÒÈÉ, ÀÒÝ
ÒÄËÉÂÉÀ ÃÀ ÀÒÝ ÒßÌÄÍÀ ÉÌØÅÄÚÍÉÖÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ. ÚÏÅÄËÉÅÄ
ÀÌÀÓ ÉÂÉ ßÉÍÀÐÒÄÁÉÓÂÀÍ ÌÉÙÄÁÖË ÝÃÏÌÉËÄÁÀà ÌÉÉÜÍÄÅÓ. ÌÀÂÒÀÌ
ÀÌÂÅÀÒÉ ÖÀÒÚÏ×À ãÄÁÒÀÍÉÓÈÅÉÓ ÌáÏËÏà ÌÉÓÉ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÉÓ
ÌÝÉÒÄ ÐÄÒÉÏÃÆÄ ÌÏÃÉÓ. ÓÀÄÒÈÏÃ, ÒÏÂÏÒÝ ÆÄÌÏÈ ÃÀÅÉÍÀáÄÈ,
ÌÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÒÄËÉÂÉÖÒÏÁÀ.
ÌÄÔÀà ÓÀÉÍÔÄÒÄÓÏÀ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ ÉÄÓÏ ØÒÉ-
ÓÔÄÓ ÓÀáÄ. „ØÀÒÉÛáËÄÁÛÉ“ ÃÀ ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÃÀßÄÒÉË ÍÀßÀÒ-
ÌÏÄÁÄÁÛÉ ÌßÄÒÀËÉ ÂÅÉáÀÔÀÅÓ ÉÄÓÏÓ ÓÀáÄÓ ÃÀ ßÀÒÌÏÂÅÉÃÂÄÍÓ ÌÀÓ
ßÀÌÄÁÖË ÐÉÒÏÅÍÄÁÀÃ, ÌÄÁÒÞÏËÓ ÌÀÙÀËÉ ÉÃÄÀËÄÁÉÓÈÅÉÓ. ÌÀÂ-
ÒÀÌ ÌÉÓÉ ÉÄÓÏ ÒÀÙÀÝÉÈ ÂÀÓáÅÀÅÃÄÁÀ ÀÃÒÄÖË ÐÄÒÉÏÃÛÉ ÃÀ-
áÀÔÖËÉ ÉÄÓÏÓÀÂÀÍ. ÀÓÄÅÄ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖËÉÀ ÉÂÉ ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ
ÃÀßÄÒÉË ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ. ÉÄÓÏ ØÒÉÓÔÄ „ãÅÀÒÝÌÖË ÉÄÓÏÛÉ“[169,
ÂÅ.377-379] ÌÞËÀÅÒÉÀ, ÈÀÅÃÀÖÆÏÂÀÅÉ ÌÄÁÒÞÏËÉÀ áÀËáÉÓ
ÊÄÈÉËÃÙÄÏÁÉÓÈÅÉÓ. ÉÓ ÝáÏÅÒÏÁÃÀ „ÀÌÁÏáÄÁÖËÉ, ÃÀÖÌÏÒ-
141
ÜÉËÄÁÄËÉ, ÀãÀÍÚÃÀ ÃÀ ãÅÀÒÓ ÄÝÅÀ, ÃÀÉÙÖÐÀ ÂÌÉÒÖËÀÓ. ÉÓ ÉÚÏ
„ØÀÒÉÛáÀËÉ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÃÀÀÌÓáÅÒÉÀ ÂÀØÅÀÅÄÁÖËÉ ×ÒÈÄÁÉ“. ÌÉÓ
ÌÉÆÀÍÓ ÛÄÀÃÂÄÍÃÀ „ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÂÖËÉ ÄØÝÉÀ ÔÀÞÒÀÃ, ÓÖËÉ –
ÓÀÊÖÒÈáÄÅËÀÃ, ÂÏÍÄÁÀ – ØÖÒÖÌÀÓ. ÀÌÉÓ ÂÀÌÏ ÉÓ ãÅÀÒÓ ÀÝÅÄÓ,
ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÍ „ÈÀÅÉÓÉ ÓÉÊÅÃÉËÉÈ ÃÀÀÌÀÒÝáÀ ÓÉÊÅÃÉËÉ...“ ÃÀ ÂÀáÃÀ
ÃÉÀÃÉ ÃÀ ÖÊÅÃÀÅÉ, ÀÌÀÙËÃÀ ÚÅÄËÀÆÄ ÃÀ ÚÅÄËÀ×ÄÒÆÄ [76, ÂÅ.35].
ÌÀÂÒÀÌ „ÓÀÃÙÄÓÀÓßÀÖËÏ ÓÀÙÀÌÏÛÉ“ ÉÄÓÏÓ ÖÊÅÄ ÀÒ ÀØÅÓ ÆÄÌÏÈ
ÌÏÔÀÍÉËÉ ÈÅÉÓÄÁÄÁÉ. ÉÂÉ ØÅÄÚÍÉÄÒÄÁÀÓ ÌÏÅËÄÍÉÀ ÀÒÀ ÒÏÂÏÒÝ
ÌÀÖßÚÄÁÄËÉ ÓÉÊÄÈÉÓÀ ÃÀ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓÀ, ÀÒÀÌÄÃ ÒÏÂÏÒÝ
ÌÔÒÏÁÉÓÀ ÃÀ ÏÌÉÓ ÌÈÄÓÅÄËÉ [169, ÂÅ.424]. ÂÅÉÀÍÃÄËÉ ÐÄÒÉÏÃÉÓ
ÉÄÓÏÛÉ ÖÊÅÄ ÅÄÒ ÅÉÐÏÅÉÈ „ÆÄÊÀÝÉÓ“ ÍÉÛÍÄÁÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÀÒÝ
ÓÀáÀÒÄÁÉÓÄÖËÉÀ ÌÈËÉÀÍÀÃ. ÄÓ ÖÍÃÀ ÀÉáÓÍÀÓ ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ.
ãÀÌÉË ãÀÁÒÉ ßÄÒÓ: „ÉÓ (ÉÄÓÏ – Ì.Ø.) ÀÒ ÂÒÞÍÏÁÓ ÔÊÉÅÉËÄÁÓ,
ÀÒÀÌÄÃ ÉÝÉÍÉÓ, ÒÀÃÂÀÍÀÝ ÃÂÀÓ ÔÊÉÅÉËÄÁÆÄ ÃÀ ÝÒÄÌËÆÄ ÌÀÙËÀ. ÉÓ
ÖÊÅÄ ÀÒ ÀÌÁÏÁÓ: „ÃÀËÏÝÄ ÙÀÒÉÁÄÁÉ ÃÀ ÖÁÄÃÖÒÄÁÉ“, ÒÀÃÂÀÍ ÀÒ
ÉÝÍÏÁÓ ÓÉÙÀÒÉÁÄÓ ÃÀ ÅÄÒ áÄÃÀÅÓ ÌÀÓÛÉ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÀÓ“[167, ÂÅ.206].
ÓÀÁÏËÏÏà ÌßÄÒÀËÉ „ØÅÉÛÀÓÀ ÃÀ ØÀ×ÛÉ“ ÈÅÉÈÏÍÅÄ ÀÙÉÀÒÄÁÓ
ÉÄÓÏÓ ÀÌ ÏÒ ÓÀáÄÓ ÛÏÒÉÓ ÓáÅÀÏÁÀÓ: „ÚÏÅÄË ßÄËÓ ËÉÁÀÍÉÓ ÌÈÄÁÓ
ÛÏÒÉÓ ÁÀÙÛÉ ÉÄÓÏ ØÒÉÓÔÄ áÅÃÄÁÀ ÉÄÓÏ ÍÀÆÀÒÄÅÄËÓ. ÃÉÃáÀÍÓ
ÓÀÖÁÒÏÁÄÍ ÃÀ ßÀÓÅËÉÓ ßÉÍ ÉÄÓÏ ØÒÉÓÔÄ ÌÉÌÀÒÈÀÅÓ ÉÄÓÏ
Â.ËÏÁÑÀÍÉÞÄ, ãÄÁÒÀÍÉÓ “ÉÄÓÏ - ÞÄ ÊÀÝÉÓÀÓ” ØÀÒÈÖË ÄÍÀÆÄ
ÌÈÀÒÂÌÍÄËÉ, ÌßÄÒËÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈ ÓÀÖÊÄÈÄÓÏ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÓ -“ÌÏÝÉ-
ØÖËÓ” ÌÉÜÍÄÅÓ ÍÉÝÛÄÓ “ÀÓÄ ÉÔÚÏÃÀ ÆÀÒÀÔÖÓÔÒÀÓ” ßÀÁÀÞÅÉÈÀ ÃÀ
ÂÀÅËÄÍÉÈ ÃÀßÄÒÉËÀÃ, ÒÀÓÀÝ ÀÒ ÛÄÂÅÉÞËÉÀ ÌÈËÉÀÍÀà ÃÀÅÄ-
ÈÀÍáÌÏÈ. ÈÖÌÝÀ ÂÀÅËÄÍÉÓ ÒÀÙÀÝ ÄËÄÌÄÍÔÄÁÉ ÀÛÊÀÒÀÀ. ÌÀÂÒÀÌ
ÌÉÓÉ ÓÉÔÚÅÄÁÉ: “...ÍÉÝÛÄÓÀÂÀÍ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÉÈ, ÃÉà ÓÉÚÅÀÒÖËÓ
ÀÌÑÙÀÅÍÄÁÓ ØÒÉÓÔÄÓ ÌÉÌÀÒÈ (ÓÀÖÁÀÒÉÀ ãÄÁÒÀÍÆÄ – Ì.Ø.) ÃÀ ÌÀÓ
(ÉÄÓÏÓ-Ì.Ø.) ÓÖÓÔ ÀÃÀÌÉÀÍÀÃ ÃÀ ÌÏÍÖÒÉ ÌÏÒÀËÉÓ ÌØÀÃÀÂÄÁËÀÃ ÊÉ
ÀÒÀ, ÆÄÊÀÝÀÃ ÌÉÉÜÍÄÅÓ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÈÀÅÉ ÌÏÌÀÅÀË
ÈÀÏÁÄÁÓ ÀÃÀÌÉÀÍÖÒÉ ÆÍÄÏÁÉÓ ÞËÄÅÀÌÏÓÉËÄÁÉÓ ÂÀÖáÖÍÀÒ
ÌÀÂÀËÉÈÀà ÃÀÖÓÀáÀ” [11, ÂÅ.238-239] ÓÀÅÓÄÁÉÈ ÌÉÓÀÙÄÁÉÀ
ÜÅÄÍÈÅÉÓ. ÌÉÈÖÌÄÔÄÓ ÌÓÂÀÅÓÉ ÌÏÓÀÆÒÄÁÀ ÂÀÌÏÈØÌÖËÉ ÂÅÀØÅÓ
ÜÅÄÍ ãÄÒ ÊÉÃÄÅ 1981 ß. ÃÀÝÖË ÓÀÊÀÍÃÉÃÀÔÏ ÃÉÓÄÒÔÀÝÉÀÓÀ ÃÀ
2001 ß. ÄÒÄÅÍÉÓ ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÉÓ ÛÒÏÌÄÁÛÉ ÂÀÌÏØÅÄÚÍÄÁÖË
ÓÔÀÔÉÀÛÉ [76, ÂÅ.35]. ÜÅÄÍ áÀÆÂÀÓÌÉÈ ÀÙÅÍÉÛÍÀÅÃÉÈ, ÒÏÌ
ÌÏÂÅÉÀÍÏ ÐÄÒÉÏÃÉÓ ÉÄÓÏÛÉ (ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀà ÅÂÖËÉÓáÌÏÁÃÉÈ
“ÉÄÓÏ - ÞÄ ÊÀÝÉÓÀÛÉ”ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉË ÉÄÓÏÓ) ÀÙÀÒ ÜÀÍÓ
ÂÀÌÏÊÅÄÈÉËÀà “ÆÄÊÀÝÉÓ” ÍÉÛÍÄÁÉ, ÌÀÂÒÀÌ ÄÓ ÓÀáÄ ÖÊÅÄ ÌÈËÉÀÍÀÃ
ÀÒ ÀÒÉÓ ÓÀáÀÒÄÁÉÓÄÖËÉ.
142
ÍÀÆÀÒÄÅÄËÓ: „ÌÄÛÉÍÉÀ, ÜÄÌÏ ÌÄÂÏÁÀÒÏ, ÒÏÌ ÜÅÄÍ ÅÄÒÀÓÃÒÏÓ ÅÄÒ
ÛÄÅÈÀÍáÌÃÄÁÉÈ“[173, ÂÅ.47-48].
ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ËÉÁÀÍÄË ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÓ, ØÒÉÓÔÉÀÍ ÐÏÄÔÓ ÉËÉÀÓ
ÀÁÖ ÛÀÁÀØÀÓ, ÌÉÓÉ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÀÌÀÓ ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ
ØÀÒÀÌ ÀË-ÁÖÓÈÀÍÉ, ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÒÄËÉÂÉÖÒÏÁÀ, ÌÉÓÉ
ÁÄÅÒÉ ËÄØÓÉ ÂÀÑÙÄÍÈÉËÉÀ ÒÄËÉÂÉÖÒÉ ÓÖËÉÈ [162, ÂÅ.79].
ÜÅÄÍÉ ÌáÒÉÃÀÍ ÛÄÅÍÉÛÍÀÅÈ, ÒÏÌ ÌÀÒÈÀËÉÀ ÌÉÓÉ ÁÄÅÒÉ ËÄØÓÉÓ
ßÀÊÉÈáÅÉÓÀÓ ÉÂÒÞÍÏÁÀ ÈÏÒÀÓ, ÓÀáÀÒÄÁÉÓ, ÓÀÄÊËÄÓÉÏ
ÌÏÞÙÅÒÄÁÄÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ, ÒßÌÄÍÀ ÙÌÄÒÈÉÓÀ, ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ
áÛÉÒÀà ÌÏÖßÏÃÄÁÓ ÓÀÊÖÈÀÒ ÈÀÅÓ ÃÀ ÓáÅÄÁÓÀÝ „ÈÀÚÅÀÍÉ ÓÝÄÓ
ÙÌÄÒÈÓ“, „ÄÌÏÒÜÉËÏÓ ÌÀÓ“, „ÉËÏÝÏÓ ÌÉÓÉ ÓÀáÄËÉÈ“, „ÖÓÌÉÍÏÓ
ÆÀÒÄÁÉÓ ÒÄÊÅÀÓ“ ÃÀ À.Û., ÌÀÂÒÀÌ ÉÓÉÝ ÀÛÊÀÒÀÀ, ÒÏÌ ÌÉÓ ÀÌ ÓÀáÉÓ
ËÄØÓÄÁÓ ÀÊËÉÀ ÓÉÙÒÌÉÓÄÖËÏÁÀ, ÒÄËÉÂÉÖÒ-×ÉËÏÓÏ×ÉÖÒÉ
ÀÆÒÏÅÍÄÁÀ, ÒÉÈÀÝ ÀÂÒÄÒÉÂÀà ÂÀÌÏÒÜÄÖËÉÀ ãÄÁÒÀÍÉ.
ÒÏÂÏÒÝ ÅÈØÅÉÈ, ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ ÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÈ
ÓÖËÉÓÀ ÃÀ ÓáÄÖËÉÓ ÖÒÈÉÄÒÈÌÉÌÀÒÈÄÁÉÓ ÓÀÊÉÈáÉ. ÀÌ ÓÀÊÉÈ-
áÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ ÌÀÈÈÀÍ ÂÅáÅÃÄÁÀ ËÄØÓÄÁÉ, ÓÀÃÀÝ ÛÄÉÞËÄÁÀ
ÂÀÔÀÒÄÁÖËÉ ÀÆÒÄÁÉ ÂÀÅÉÂÏÈ ÒÏÂÏÒÝ ÓÖËÈÀ ÂÀÃÀÓÀáËÄÁÀ, ÀÍ
áÄËÌÄÏÒÄà ÌÏÓÅËÀ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÌÀÒÀÃÉÖËÏÁÀ. ÀÒ
ÀÒÉÓ ÌÀÈÈÅÉÓ ÖÝáÏ ÐÀÍÈÄÉÓÔÖÒÉ ÃÀ ÓÖ×ÉÖÒÉ ÌÏÔÉÅÄÁÉÝ. ÌÀ-
ÂÀËÉÈÀÃ, ãÄÁÒÀÍÉ ÝÃÉËÏÁÓ ÒÀ ÂÀÀÒÊÅÉÏÓ ÓÖËÉÓÀ ÃÀ ÓáÄÖËÉÓ
ÖÒÈÉÄÒÈÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ, ËÄØÓÛÉ „Ï, ÈÀÅÏ!“ ÀÌÔÊÉÝÄÁÓ, ÒÏÌ
ÓáÄÖËÉ ÃÒÏÄÁÉÈÉ ÈÀÅÛÄÓÀ×ÀÒÉÀ ÓÖËÉÓÈÅÉÓ, ÒÏÌ ÓÖËÉ ÀÒ
ÊÅÃÄÁÀ ÓáÄÖËÈÀÍ ÄÒÈÀÃ, ÀÒÀÌÄà ÝÏÝáËÏÁÓ ÌÀÒÀÃÉÖËÀÃ:
„Ï, ÈÀÅÏ, ÈÖ ÈØÅÀÓ ÖÅÉÝÌÀ:
ÓÖËÉ ÓáÄÖËÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀà ØÒÄÁÀ,
ÃÀ ÉÓ, ÒÀÝ ØÒÄÁÀ, ÀÒ ÃÀÁÒÖÍÃÄÁÀ,
ÖÈáÀÒÉ, ÒÏÌ ÈÖÌÝÀ ÚÅÀÅÉËÄÁÉ
ÊÅÃÄÁÉÀÍ(àÊÍÄÁÉÀÍ), ÌÀÂÒÀÌ ÈÄÓËÉ
ÒÜÄÁÀ ÃÀ ÄÓ ÀÒÉÓ ÌÀÈÉ ÌÀÒÀÃÉÖËÏÁÀ“ [169, ÂÅ.589]
143
áÄËÌÄÏÒÄà ÌÏÓÅËÉÓ ÉÃÄÀÀ Ö×ÒÏ ÂÀÔÀÒÄÁÖËÉ), áÏËÏ „ÌÏÝÉ-
ØÖËÛÉ“ ÌÖÓÔÀ×ÀÓ ÐÉÒÉÈ ÀÝáÀÃÄÁÓ, ÒÏÌ ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÈÀÅÉÓ
ÓÉÝÏÝáËÄÓ ÀÒ ÀÌÈÀÅÒÄÁÓ ÄÒÈÉ ÓÉÝÏÝáËÉÈ. ÉÓ ÊÉÃÄÅ
ÃÀÁÒÖÍÃÄÁÀ, ÒÀÈÀ ÃÀÀÓÒÖËÏÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÃÒÏÓ
ÃÀßÚÄÁÖËÉ ÓÀØÌÄ [172, ÂÅ.109]. ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ, ÍÀÈÄËÉÀ,
ÒÏÌ ãÄÁÒÀÍÉÓÈÅÉÓ ÓÉÊÅÃÉËÉ ÀÒ ÀÒÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÉ. ÉÂÉ ÄÒÈÉ
ÄÔÀÐÉÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓÀ...ÓÉÊÅÃÉËÉ ÀáÀËÉ ÃÙÉÓ
ÃÀÓÀßÚÉÓÉÀ...ãÄÁÒÀÍÉÓÈÅÉÓ ÌÀÒÀÃÉÖËÉ ÓÒÖËÚÏ×ÉÓ ÓÀßÉÍÃÀÒÉÀ”
[6, ÂÅ.30]. ÀØ ÌÉÆÀÍÛÄßÏÍÉËÀà ÌÉÂÅÀÜÍÉÀ ÅÈØÅÀÈ, ÒÏÌ ÌßÄÒÀËÉ
ÐÉÄÓÀÛÉ „ÓÅÄÔÄÁÉÀÍÉ ÉÒÀÌÉ“ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÀÓ ßÀÒÌÏÂÅÉÃÂÄÍÓ
ÒÏÂÏÒÝ ÌÀÒÀÃÉÖË ÐÒÏÝÄÓÓ, ÓÀÃÀÝ ÄÒÈÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÉ
ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÌÄÏÒÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÓ, áÏËÏ ÌÄÏÒÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÉ –
ÐÉÒÅÄËÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ: „ÈÖ ÈÅÀËÄÁÓ ÃÀáÖàÀÅ ÃÀ ÂÀáÓÍÉ ÂÏÍÄÁÀÓ,
ÃÀÉÍÀáÀÅ ÀÒÓÄÁÏÁÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÓÀ ÃÀ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ, ÉÌ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ,
ÒÏÌÄËÉÝ, ÈÀÅÉÓ ÌáÒÉÅ, ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÓ ÃÀ ÉÌ ÃÀÓÀßÚÉÓÓ,
ÒÏÌËÉÝ, ÈÀÅÉÓ ÌáÒÉÅ, ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ“ [169, ÂÅ.584-
585]
ÓÖËÉÓÀ ÃÀ ÓáÄÖËÉÓ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ÓÀÊÉÈáÓ ãÄÁÒÀÍÉ
ÄáÄÁÀ „ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÉÓ“ ÝÉÊËÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈ ËÄØÓÛÉ. ÀØ ÉÓ ÀÉÂÉÅÄÁÓ
ÌÀÈ ÃÀ ÅÄÒ áÄÃÀÅÓ ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÓáÅÀÏÁÀÓ:
„ÅÄÒ ÅÐÏÅÄ ÔÚÄÛÉ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÀ
ÓÖËÓÀ ÃÀ ÓáÄÖËÓ ÛÏÒÉÓ.
äÀÄÒÉ ßÚÀËÉÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ËÉÅËÉÅÄÁÓ,
ÍÀÌÉ ÊÉ ßÚÀËÉÀ ÖÞÒÀÅÉ.
ÓÖÒÍÄËÄÁÀ ÚÅÀÅÉËÉÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÃÉÃáÀÍÓ ÒÜÄÁÀ,
ÌÉßÀ ÊÉ ÚÅÀÅÉËÉÀ ÂÀØÅÀÅÄÁÖËÉ.
ÜÒÃÉËÄÁÉ ÀËÅÉÓ áÉÓÀ – ÀËÅÉÓ áÄÀ,
ÒÏÌÄËÓÀÝ ÄÂÏÍÀ ÙÀÌÄ ÃÀ ÜÀÄÞÉÍÀ“ [169, ÂÅ.361]
144
ÉÒÀÌÉ“ ÌßÄÒÀËÉ ÌÓÂÀÅÓ ÌÏÓÀÆÒÄÁÀÓ ÀÅÉÈÀÒÄÁÓ, ÒÏÝÀ ßÄÒÓ:
„ÛÄÅÄÃÉ ÃÀáÖÒÖË ØÀËÀØÛÉ ÜÄÌÉ ÓáÄÖËÉÈ ÃÀ ÉÓ ÀÒÉÓ ÜÄÌÉ
ÂÀÒÄÂÀÍÉ ÓÖËÉ. ÛÄÅÄÃÉ ÓÖËÉÈ ÃÀ ÉÓ ÀÒÉÓ ÜÄÌÉ ÃÀ×ÀÒÖËÉ
ÓáÄÖËÉ. ÉÓ, ÅÉÍÝ ÝÃÉËÏÁÓ ÃÀÀÍÀßÉËÏÓ ÓáÄÖËÉ ÍÀßÉËÄÁÀÃ
(ÀÔÏÌÄÁÀÃ), ÍÀÌÃÅÉËÀÃ ÛÄÌÝÃÀÒÉÀ. ÚÅÀÅÉËÉ ÃÀ ÌÉÓÉ ÓÖÒÍÄËÄÁÀ
ÄÒÈÉ ÃÀ ÉÂÉÅÄÀ...“[169, ÂÅ.584]. ÀÒÀÁÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÄÁÉ ÀÁÀÓ ÀäÓÀÍÉ
ÃÀ ÍÀãÌ ÉÖÓÖ×É ÛÄÓÀÞËÄÁËÀà ÌÉÉÜÍÄÅÄÍ, ÒÏÌ ÄÓ ÉÚÏÓ ÖÉËÉÀÌ
ÁËÄÉÊÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ [206, ÂÅ.44].
ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ÐÏÄÔÉÓ ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÂÀØÝÄÅÀÌ ÁÖÍÄÁÀÛÉ ÃÀ ÌÀ-
ÓÈÀÍ ÌÉÓÌÀ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÌ ×ÉËÏÓÏ×ÉÖÒÉ ÃÀÔÅÉÒÈÅÀÝ ÌÉÉ-
ÙÏ. ËÄØÓÛÉ „ÐÄÐÄËÀÓ ÓÉÆÌÀÒÉ“ ÃÉÅÀÍÉÃÀÍ „ßÚÀÒÏ“ ÌÀÍ ÈÉÈØÏÓ
ÂÀÉÆÉÀÒÀ „ÀÒÓÄÁÏÁÉÓ ÄÒÈÉÀÍÏÁÉÓ“
( )وﺣﺪة اﻟﻮﺟﻮد, ÓÖËÉÓÀ ÃÀ ÓáÄÖËÉÓ ÄÒÈÉÀÍÏÁÉÓ ÃÀ ÓÖËÉÓ
ÌÀÒÀÃÉÖËÏÁÉÓ ÉÃÄÀ. ÄÓ ÄÒÈÉÀÍÏÁÀ ÜÀÍÓ ÐÄÐÄËÀÓÀ ÃÀ ÚÅÀÅÉËÉÓ
ÓÀáÄÛÉ. ÚÅÀÅÉËÉÓ ÀÒÏÌÀÔÉ ÃÀ ÌÉÓÉ ßÅÄÍÉ ÈÀÅÉÓÈÀÅÀà ÐÄÐÄËÀÀ,
áÏËÏ ÚÅÀÅÉËÉÓ ÛÄÂÒÞÍÄÁÀ ÐÄÐÄËÀÓ ÛÄÂÒÞÍÄÁÀÀ, ÐÄÐÄËÀÓ
ÓÖÒÅÉËÓ ÛÄÀÃÂÄÍÓ ÃÀÉÊÀÅÏÓ ÚÅÀÅÉËÉÓ ÀÃÂÉËÉ, ÚÅÀÅÉËÉÓ
ÓÖÒÅÉËÉ ÊÉ ÀÒÉÓ ÉÚÏÓ Ì×ÒÉÍÀÅÉ ÐÄÐÄËÀ:
„ÌÓÖÁÖØÀà ÌÉ×ÒÉÍÀÅÓ ÚÅÀÅÉËÉÓÊÄÍ,
ÒÏÌ ÂÀÌÏÓßÏÅÏÓ ÌÀÓ ÔÊÁÉËÉ ßÅÄÍÉ.
ÓÖÒÅÉËÏÁÓ ÌáÏËÏà ÚÅÀÅÉËÓ,
ÒÏÌ ÛÄÖÝÅÀËÏÓ ÌÀÓ ×ÄÒÉ ßÉÈÄËÉ.
ÂÀÒÓ ÖÅËÉÓ ÌÀÓ ÃÀ ÉÚÍÏÓÀÅÓ ÌÉÓ ÌÛÅÄÍÉÄÒ ÀÒÏÌÀÔÓ,
ÀÒÏÌÀÔÉ [ÊÉ] ÈÅÉÈ ÉÓ ÀÒÉÓ.
ÀÒ ÓÖÒÓ ÌÏÛÏÒÃÄÓ ÌÉÓ ÊÅÉÒÔÓ,
ÚÅÀÅÉËÉÓ ÛÄÂÒÞÍÄÁÀ ÊÉ ÌÉÓÉ ÛÄÂÒÞÍÄÁÀÀ.
ÈÉÈØÏÓ ÜÅÄÍÉ ÐÄÐÄËÀ ÂÀÒÃÀÉØÝÀ ÌÉÓ ÌÛÅÄÍÉÄÒ ÚÅÀÅÉËÀÃ,
ÃÀ ÉÓ ÐÄÐÄËÀ, ÒÏÝÀ ÃÀÈÅÒÀ [ÚÅÀÅÉËÉÓ] ÊÅÉÒÔÆÄ,
ÂÀáÃÀ ÌÉÓÉ Ì×ÒÉÍÀÅÉ ÚÅÀÅÉËÉ.
ÄÒÈÌÀÍÄÈÓ ÂÀÖÝÅÀËÄÓ
ÓÉáÀÒÖËÉ ÃÀ ÌÏÌÀãÀÃÏÄÁÄËÉ ÓÀáÄ...“[234, ÂÅ.331]
145
ÀÛ-ÛÀÁÉ ËÄØÓÛÉ „ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀÃÌÉ ÓßÒÀ×ÅÀ“ ãÄÁÒÀÍÉÓ
ÌÓÂÀÅÓÀà (Éá. ËÄØÓÉ „Ï, ÈÀÅÏ!“) ÂÀÌÏÈØÅÀÌÓ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÌÀ-
ÒÀÃÉÓÏÁÉÓ ÉÃÄÀÓ:
«Листья с ветвей упадут и увянут.
Вместе с цветами, тебе дорогими,
Ветер, играя, умчит их в долины,
Бурно потоки хлынут над ними.
Все, как мечта, в этом мире проходит.
Все помелькнет, все живущее – бренно,
Но семена останутся навеки
Жизни прекрасной и драгоценной.»[ 96, ÂÅ.548]
( Í. ÐÀÅËÏÅÉÜÉÓ ÈÀÒÂÌÀÍÉ)
ÉËÉÀ ÀÁÖ ÌÀÃÉ, ÌÀÒÈÀËÉÀ, ÀÅÉÈÀÒÄÁÓ ÀÆÒÓ, ÒÏÌ ÝáÏÅÒÄÁÀ
ÌÏÊËÄÀ, ÚÅÄËÀ×ÒÉÓ ÁÏËÏ ÓÉÊÅÃÉËÉÀ, ÀÌÉÔÏÌ ßÖÈÉÓÏ×ÄËÉ
ÌáÉÀÒÖË ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ ÂÀÅÀÔÀÒÏÈ ÃÀ ÀÒÀ ÁÒÞÏËÀÛÉ, ØÏÍÄÁÉÓ
ÃÀÂÒÏÅÄÁÀÛÉ, ßÖáÉËÓÀ ÃÀ ÓÄÅÃÀÛÉ.* ÌÀÂÒÀÌ ËÄØÓÛÉ „ÖÔÚÅÉ
ÝÒÄËÌÄÁÉ“ ÂÀÆÉÀÒÄÁÖËÉÀ „áÄËÌÄÏÒÄà ÌÏÓÅËÉÓ“ ÉÃÄÀ. ÐÏÄÔÉ
ÂÅÀÓßÀÅËÉÓ, ÒÏÌ ÓÉÊÅÃÉËÉÓ ÀÒ ÖÍÃÀ ÂÅÄÛÉÍÏÃÄÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÜÅÄÍ
ÊÅËÀÅ ÃÀÅÁÒÖÍÃÄÁÉÈ ÀÍ ÁÖËÁÖËÉÓ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÍÉÀÅÉÓ, ÀÍ ÍÀÊÀ
ÃÖËÉÓ, ÀÍ ÐÄÐÄËÀÓ ÓÀáÉÈ:
„ÍÖ ÛÄÂÄÛÉÍÃÄÁÀ ÓÉÊÅÃÉËÉÓ. ÓÉÊÅÃÉËÉ ÅÄÒ ÂÅÀÅÍÄÁÓ,
ÛÄÌÃÄÂ ÜÅÄÍ ÀÙÅÓÃÂÄÁÉÈ ÃÀ ÃÀÅÁÒÖÍÃÄÁÉÈ.
ÜÅÄÍ ÃÀÅÒÜÄÁÉÈ ÌÀÓ ÛÄÌÃÄÂ, ÒÀÝ ßÀÅÀ ÊÀÝÏÁÒÉÏÁÀ,
ÃÀ ÂÀØÒÄÁÀ ÄÓ áÉËÖËÉ ÓÀÌÚÀÒÏ.
...
ÒÏÝÀ ÃÀÂÅ×ÀÒÀÅÓ ÌÉßÀ ÈÀÅÉÓÉ ÚÅÀÅÉËÄÁÉÈ
ÃÀ ÂÀÍÈÀÅÉÓÖ×ËÃÄÁÀ ÓÉÁÍÄËÄ ÜÅÄÍÂÀÍ,
ÌÀÓÛÉ ÊÉ ÁÀÃÒÉ ÌÈÅÀÒÄÀ,
ÌÀÛÉÍ ÚÅÄËÀÍÉ ÃÀÅÁÒÖÍÃÄÁÉÈ ÓÖÒÍÄËÄÁÀÝáÄÁÖËÍÉ,
ÌÄ ÅÉØÍÄÁÉ ÌÏãÀÃÏÄÁÖËÉ ÁÖËÁÖËÉ.
...
ÀÍ ÃÀÅÁÒÖÍÃÄÁÉÈ ÌÏÒÀÊÒÀÊÄ, ÌÏÌÙÄÒÀË ÍÀÊÀÃÖËÄÁÀÃ,
ÌÄ ÅÉØÍÄÁÉ ÌÏÝÉÍÀÒÉ ÃÀ ÌÏÜÖáÜÖáÄ ÔÀËÙÀ,
ÀÍ ÃÀÅÁÒÖÍÃÄÁÉÈ ÌÏ×ÀÒ×ÀÔÄ ×ÀÒÅÀÍÀÃ,
ÌÄ ÊÉ ÌÉÓ ×ÒÈÄÁÆÄ ÅÉØÍÄÁÉ ÂÀÍÈÉÀÃÉ,
ÀÍ ÍÉÀÅÀÃ, ÒÏÌÄËÉÝ ÌÖÃÀÌ ÉÅËÉÓ ÃÀ ÉÔÒÉÀËÄÁÓ ÂÏÒÀÊÄÁÆÄ,
ÌÄ ÊÉ ÅÉØÍÄÁÉ ÌÉÓÉ ÜÖÒÜÖËÉ ÃÀ ÛÒÉÀËÉ...“[ 155, ÂÅ.180-182]
*
ÀØ ÜÀÍÓ äÄÃÏÍÉÆÌÉÓ ÀÍÀÒÄÊËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ØÀÃÀÂÄÁÃÀ ÀÌØÅÄÚÍÉÖÒÉ
ÝáÏÅÒÄÁÉÃÀÍ ÌÀØÓÉÌÀËÖÒÉ ÔÊÁÏÁÉÓ ÌÉÙÄÁÀÓ.
146
ﻓﻠﻧﺎ داﯾﺎت ﺑﻌده و ﻧﺷور ﻻ ﺗﺟزﻋﻰ ﻓﺎﻟﻣوت ﻟﯾس ﯾﺿﯾرﻧﺎ
و ﯾزول ھذا اﻟﻌﺎﻟم اﻟﻣﻧظور اﻧﺎ ﺳﻧﺑﻘﻰ ﺑﻌد ان ﯾﻣﺿﻰ اﻟورى
...
وﺧﻼ اﻟدﺟﻰ ﻣﻧﺎ و ﻓﯾﮫ ﺑدور ﻓﺎذا طوﺗﻧﺎ اﻻرض ﻋن ازھﺎرھﺎ
اﻧﺎ ﻓﻲ ذراھﺎ ﺑﻠﺑل ﻣﺳﺣور ﻓﺳﺗرﺟﻌﯾن ﺟﻣﯾﻌﺎ ﻣﻌطﺎرة
...
اﻧﺎ ﻓﯾﮫ ﻣوج ﺿﺎﺣك و ﺧرﯾر او ﺟدوﻻ ﻣﺗرﻗرﻗﺎ ﻣﺗرﻧﻣﺎ
اﻧﺎ ﻓﻲ ﺟﻧﺎﺣﯾﮭﺎ اﻟﺿﺣﻰ اﻟﻣرﺷور او ﺗرﺟﻌﯾن ﻓراﺷﺔ ﺧطﺎرة
اﺑدا ﺗطوف ﻓﻲ اﻟرﺑﻰ و ﺗدور او ﻧﺳﻣﺔ اﻧﺎ ھﻣﺳﮭﺎ و ﺧﻔﯾﻔﮭﺎ
ËÄØÓÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ ÐÏÄÔÉ ÄàÅÓ ØÅÄÛ ÀÚÄÍÄÁÓ ÈÀÅÉÓ ÛÄáÄÃÖËÄ-
ÁÄÁÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÓÉÊÅÃÉËÉ ÌÀÉÍÝ ÚÏÅËÉÓÛÄÌÞËÄÃ ÌÉÀÜÍÉÀ:
„ÀÓÄ, ÌÏÅÊÅÃÄÁÉÈ ÃÀ ÂÀØÒÄÁÀ ÜÅÄÍÉ ÏÝÍÄÁÄÁÉ
ÄÒÈ ßÀÌÛÉ ÃÀ ÌÉßÀà ÅÉØÝÄÅÉÈ!“ [155, ÂÅ.184]
*)
ÃÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÖËÉ ÌÊÉÈáÅÄËÉ ÓÖ×ÉÆÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÛÄÉÞËÄÁÀ
ÂÀÄÝÍÏÓ ÛÄÌÃÄÂ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ: [19]; [33]; [43]; [66];[81]; [100];
[139]; [ 145]; [157]; [181]; [217] ÃÀ ÓáÅ.
147
ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ, „ÃÄÃÀÀÆÒÉÓ ÙÄÒÞÓ, – ÒÏÂÏÒÝ ÀÌÀÓ ßÄÒÓ Ä. ãÀÅÄËÉÞÄ,
– ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ. ÉÂÉ ÊÏÓÌÉÖÒÉ ÞÀËÀÀ, ÊÏÓÌÏÓÉÓ
ÛÄØÌÍÉÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÌÉÆÄÆÉ, ÌÉÓÉ ËÏÂÏÓÉ ÃÀ ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ
ÌÏÞÒÀÏÁÉÓ ÉÌÐÖËÓÉ...; ÓÖ×ÉÄÁÉÓ ÂÀÂÄÁÉÈ ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÀÒÉÓ
ÂÆÀãÅÀÒÄÃÉÍÉ, ÌÉÓÂÀÍ ÉßÚÄÁÀ ÖÊÅÄ ÄÅÏËÖÝÉÖÒÉ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ –
ÀÌÀÙËÄÁÀ ÀÁÓÏËÖÔÖÒÉ àÄÛÌÀÒÉÔÄÁÉÓÀÊÄÍ. ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ ÖÍÃÀ
ÓÒÖËÚÏÓ ÈÀÅÉÓÉ ÈÀÅÉ, ÈÀÍÃÀÈÀÍ, ÓÀ×ÄáÖÒÄÁÒÉÅ ÖÍÃÀ ÀÌÀÙËÃÄÓ
ÃÀ ÃÀÖÁÒÖÍÃÄÓ ÈÀÅÉÓ ÐÉÒÅÄË ÃÀ ÖÌÀÙËÄÓ ÚÏ×ÉÄÒÄÁÀÓ –
ÀÁÓÏËÖÔÖÒ àÄÛÌÀÒÉÔÄÁÀÓ...; ÌÀÈÉ ÒßÌÄÍÉÈ, ÀÒÀ×ÄÒÉÀ àÄ-
ÛÌÀÒÉÔÉ ÂÀÒÃÀ ÙÌÄÒÈÉÓÀ ÃÀ ÉÂÉ ÀÒÉÓ ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ...; ÓÖ×É-
ÄÁÉÓÀÈÅÉÓ ÒÄÀËÖÒÉ ÓÀÌÚÀÒÏ „ÃÀÁÀËÉ ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÀ“ ÀÒÉÓ, ÌÀÂÒÀÌ
ÉÓ ÀÁÓÏËÖÔÖÒÉ ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÉÓÀÊÄÍ ÌÉÌÀÅÀËÉ ÂÆÉÓ ÀÖÝÉËÄÁÄËÉ
ÓÀ×ÄáÖÒÉÀ...; ÌÉßÉÄÒÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÀÒÉÓ áÉÃÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÖÍÃÀ
ÂÀÉÀÒÏÓ ÌÀÍ, ÅÉÍÝ ÙÅÈÉÖÒ ÓÉÚÅÀÒÖËÛÉ ÍÄÔÀÒÄÁÀÓ ÄÞÉÄÁÓ...“ [19,
ÂÅ.105-108,110-111].
ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ, ÓÖ×ÉÄÁÉÓÈÅÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÀÒÉÓ ÙÌÄÒÈÉÓ
ÂÀÌÏÜÄÍÉÓ ÓÀÖÊÄÈÄÓÏ ×ÏÒÌÀ, ÙÌÄÒÈÉÓ ÀÓËÉ ÃÀ À.Û. Ä.É. ÓÖ-
×ÉÆÌÉÓ ÀÒÓÓ ÛÄÀÃÂÄÍÓ ÙÌÄÒÈÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ,
ÓßÒÀ×ÅÉÓ ÓÀÂÀÍÉÀ, ÒÏÌ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÀÌØÅÄÚÍÉÖÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÀÒÉÓ
ÌÏÓÀÌÆÀÃÄÁÄËÉ ÄÔÀÐÉ, ÂÆÀ, ÓÀÃÀÝ ÉÂÉ ÈÀÅÉÓÉ ÀÌØÅÄÚÍÉÖÒÉ
ÔÊÁÏÁÉÓÀ ÃÀ ÍÉÅÈÉÄÒÉ ÓÖÒÅÉËÄÁÉÓ ÃÀÈÒÂÖÍÅÉÈ, ÓÀÊÖÈÀÒÉ
ÈÀÅÉÓ ÂÀÍßÌÄÍÃÉÓÀ ÃÀ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÂÀØÒÏÁÉÓ ÓÀ-
ÛÖÀËÄÁÉÈ ÀÙßÄÅÓ ÖÌÀÙËÄÓ ÌÉÆÀÍÓ – ÛÄÄÒßÚÌÉÓ ÙÌÄÒÈÓ. ÀØÅÄ
ÛÄÅÍÉÛÍÀÅÈ, ÒÏÌ ÓÖ×ÉÆÌÉÓÈÅÉÓ ÀÒ ÀÒÉÓ ÖÝáÏ ÐÀÍÈÄÉÆÌÉ.
ÓÖ×ÉÆÌÉÓ ÌÊÅËÄÅÀÒÄÁÉ áÛÉÒÀà ÉÚÄÍÄÁÄÍ ÔÄÒÌÉÍÓ “ÓÖ×É-
ÖÒÉ ÐÀÍÈÄÉÆÌÉ”, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÀÒÀÁÖËÀà ÖßÏÃÄÁÄÍ „ÅÀäÃÀÈ ÀË-
ÅÖãÖÓ-Ó („ÀÒÓÄÁÏÁÉÓ ÄÒÈÉÀÍÏÁÀ“). ÈÖ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÐÀÍÈÄÉÆ-
ÌÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÔÄÍÃÄÍÝÉÀ ÙÌÄÒÈÉÓ ÛÄÒßÚÌÉÓÀ ÌÀÔÄ-
ÒÉÀËÖÒ ÓÀÌÚÀÒÏÓÈÀÍ, ÓÖ×ÉÖÒÉ ÐÀÍÈÄÉÆÌÉÓÈÅÉÓ ÙÌÄÒÈÉ ÌÀÔÄ
ÒÉÀËÖÒ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ ÊÉ ÀÒ ÀÒÉÓ, ÀÒÀÌÄÃ ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒÉ ÓÀÌÚÀÒÏÀ
ÛÄÒßÚÌÖËÉ ÙÌÄÒÈÉÓ ÀÒÓÄÁÀÛÉ. ÓÖ×ÉÖÒ ÐÀÍÈÄÉÆÌÛÉ, ÓÀÄÒÈÏÃ
ÓÖ×ÉÆÌÛÉ, ÌÈÄËÉ ÁÖÍÄÁÀ, ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉ, ÛÈÀÉÍÈØÌÄÁÀ
ÙÌÄÒÈÉÓ ÌÉÄÒ [66, ÂÅ.55]. ÓÖ×ÉÄÁÉÓ ÂÀÂÄÁÉÈ, ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÉÌ-
ÚÏ×ÄÁÀ ÌÈÄËÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÝÄÍÔÒÛÉ. ÌÉÓ ÌÉÆÀÍÓ ÛÄÀÃÂÄÍÓ
ÙÌÄÒÈÉÓÊÄÍ ÓßÒÀ×ÅÀ ÃÀ ÌÀÓÈÀÍ ÛÄÒßÚÌÀ. ÌÀÂÒÀÌ ÄÓ ÓÒÖ-
ËÄÁÉÈÀÝ ÀÒ ÍÉÛÍÀÅÓ ÉÌÀÓ, ÒÏÌ ÀÌ ÛÄÒßÚÌÉÓ ÛÄÌÃÄÂ ÀÃÀÌÉÀÍÉ
ÙÌÄÒÈÀÃ ÉØÝÄÅÀ ÃÀ ÛÄÖÞËÉÀ ÈØÅÀÓ „ÌÄ ÙÌÄÒÈÉ ÅÀÒ“ (ÀË-
äÀËÀãÉ*). ÄÓ ÍÉÛÍÀÅÓ ÌáÏËÏà ÉÌÀÓ, ÒÏÌ ÀÌ ÛÄÒßÚÌÉÓ ÛÄÃÄÂÀÃ
*
ÀË-äÀËÀãÉ (ÃÀÀáË. 858-922) ÉÚÏ ÂÀÌÏÜÄÍÉËÉ ÓÖ×É ÌÏÙÅÀßÄ
ÓÐÀÒÓÄÈÉÃÀÍ. ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ, ÌÀÍ, ÐÉÒÅÄËÌÀ, ÓÀãÀÒÏà ÉØÀÃÀÂÀ
148
ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÛÄÖÞËÉÀ ÛÄÉÞÉÍÏÓ ÙÌÄÒÈÉÓ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÖËÉ ÈÅÉÓÄÁÄÁÉ
ÃÀ ÉØÝÄÓ ÌÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈ ÍÀßÉËÀÃ. ÓÖ×ÉÄÁÉÓ ÂÀÂÄÁÉÈ, ÀÃÀÌÉÀÍÉ
ÄÒßÚÌÉÓ ÙÌÄÒÈÓ ÉÓÄ, ÒÏÂÏÒÝ ßÅÄÈÉ ÆÙÅÀÓ. ÌÀÂÒÀÌ ßÅÄÈÉ,
ÒÏÝÀ ÜÀÅÀÒÃÄÁÀ ÆÙÅÀÛÉ, ÄÓ ÀÒ ÍÉÛÍÀÅÓ ÉÌÀÓ, ÒÏÌ ßÅÄÈÉ ÌÉÜ-
ÍÄÖË ÉØÍÄÓ ÆÙÅÀÃ. ãÀËÀË ÀÃ-ÃÉÍ ÒÖÌÉÓ ÌÓÂÀÅÓÉ ÌÏÓÀÆÒÄÁÉÓ
ÃÀÓÀÌÔÊÉÝÄÁËÀà ÌÏäÚÀÅÓ ÌÀÂÀËÉÈÉ, ÒÏÌËÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ ÀÃÀ-
ÌÉÀÍÉ äÂÀÅÓ ÒÊÉÍÀÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÝÄÝáËÉÓ ÆÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÈ ßÉÈ-
ËÃÄÁÀ, ÉÞÄÍÓ ÝÄÝáËÉÓ ÈÅÉÓÄÁÄÁÓ, ÝÄÝáËÀà ÊÉ, ÒÀ ÈØÌÀ ÖÍÃÀ, ÀÒ
ÉØÝÄÅÀ [19, ÂÅ.57]. ÓÖ×ÉÄÁÉÓÈÅÉÓ ÙÌÄÒÈÉ ÚÅÄËÀ×ÄÒÉÀ, ÃÀ-
ÍÀÒÜÄÍÉ ÊÉ ÌÉÓÉ ÍÀßÉËÄÁÉÀ ÌáÏËÏÃ. ÙÌÄÒÈÉ ÌÈÄËÉÀ. ÚÏÅÄËÉ
ÍÀßÉËÉ ÌÈÄËÉÓÂÀÍ ÌÏÌÃÉÍÀÒÄÏÁÓ, ÀÌÉÔÏÌ ÉÓÉÍÉ ÛÄÌÃÄ ÌÈÄËÓ
ÖÍÃÀ ÃÀÖÁÒÖÍÃÍÄÍ, ÒÀÃÂÀÍ „ÚÏÅÄËÉÅÄ ÖÁÒÖÍÃÄÁÀ ÈÀÅÉÓ ÞÉÒÓ“
[19, ÂÅ. 57]. ÓÖ×ÉÄÁÓ ÞÀËÉÀÍ ÌÏÓßÏÍÃÀÈ ÃÀ ÉÆÉÀÒÄÁÃÍÄÍ ÊÉ-
ÃÄÝ ÒÄËÉÂÉÖÒÉ ßÉÂÍÄÁÉÃÀÍ ÌÏÌÃÉÍÀÒÄ ÌÔÊÉÝÄÁÀÓ, ÒÏÌ ÙÌÄÒÈÌÀ
ÛÄØÌÍÀ ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒÉ ÓÀÌÚÀÒÏ, ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÊÉ – ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÈÀÅÉÓ
ÌÓÂÀÅÓÀÃ. ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÈÈÅÉÓ ÌÉÖÙÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÉÓ ÌÔÊÉÝÄÁÀ, ÒÏÌ ÀÌ
ÛÄØÌÍÉÓ ÛÄÌÃÄÂ ÙÌÄÒÈÉ ÂÀÍÌÀÒÔÏÅÃÀ, ÃÀÃÂÀ ÝÀËÊÄ, ÆÄÝÀÃ
ÀÌÀÙËÃÀ. ÉÓÉÍÉ ÀÒ ÝÍÏÁÃÍÄÍ ÖÌÏØÌÄÃÏ, ÂÀÍÆÄ ÂÀÌÃÂÀÒ,
ÉÆÏËÉÒÄÁÖË, ÌàÅÒÄÔÄË ÐÏÆÉÝÉÀÛÉ ÌÚÏ× ÙÌÄÒÈÓ.
ÓÖ×ÉÖÒÉ ÐÀÍÈÄÉÆÌÉ, ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÐÀÍÈÄÉÆÌÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ,
ÌÉÌÀÒÈÖËÉ ÉÚÏ ÃÖÀËÉÆÌÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ. ÃÖÀËÉÆÌÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ
ÀÒÓÄÁÏÁÓ ÌÀÔÄÒÉÀ ÃÀ ÛÄÌÏØÌÄÃÉ ÓÖËÉ – ÙÌÄÒÈÉ, ÐÀÍÈÄÉÆÌÉ ÊÉ
ÀÉÂÉÅÄÁÓ ÌÀÔÄÒÉÀÓ ÃÀ ÙÌÄÒÈÓ. ÓÖ×ÉÖÒÉ ÐÀÍÈÄÉÆÌÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ,
ÚÏÅÄËÉÅÄ ÀÒÓÄÁÖËÉ ÌÀÔÀÒÄÁÄËÉÀ ÙÅÈÀÄÁÒÉÅÉ ÓÀßÚÉÓÄÁÉÓÀ
(ÄËÄÌÄÍÔÄÁÉÓÀ). ÌÉÓÉ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÉ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÂÀÌÏÚÏ×ÃÍÄÍ
ÀÃÀÌÉÀÍÓ. ÉÓÉÍÉ ØÀÃÀÂÄÁÃÍÄÍ ÙÌÄÒÈÉÓ ßÉÍÀÛÄ ÚÅÄËÀÓ ÈÀÍÀÓ-
ßÏÒÏÁÀÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÚÏÅÄËÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉ, ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀ ÀÒÀ ÀØÅÓ ÌÃÉ-
ÃÀÒÉÀ ÉÓ ÈÖ ÙÀÒÉÁÉ, ÈÀÍÀÁÀÒÉ ÓÉÃÉÃÉÈ ÛÄÉÝÀÅÓ ÙÅÈÀÄÁÒÉÅ ÓÀß-
ÚÉÓÄÁÓ. ÉÓÉÍÉ ÊÉÝáÀÅÃÍÄÍ ÓÉÌÃÉÃÒÉÓ ÃÀÂÒÏÅÄÁÀÓ, ÌÏÌáÅÄàÄËÏÁÀÓ,
ÜÀÂÅÒÀÓ ÃÀ À.Û. [ 86, ÂÅ.3,4,10].
ÓÖ×ÉÖÒÉ ÄËÄÌÄÍÔÄÁÉ ÀÁÖ ÛÀÃÉÓÈÀÍ, ÀÍ ÀÁÖ ÌÀÃÉÓÈÀÍ, ÀÍ
ÊÉÃÄÅ ÓáÅÀ ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÈÀÍ ÉÌÃÄÍÀà ×ÒÀÂÌÄÍÔÖËÉ ÓÀáÉÈÀÀ
ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ, ÒÏÌ ÌÀÈÆÄ ÓÄÒÉÏÆÖËÉ, ÃÀÌÀãÄÒÄÁÄËÉ, ÃÀÓÀÁÖ-
ÈÄÁÖËÉ ÌÓãÄËÏÁÀ ÈÉÈØÌÉÓ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉÀ. ÃÀ ÉÓÉÝ, ÒÀÝ ÌÀÈ-
ÈÀÍ ÂÅáÅÃÄÁÀ, ÛÄÉÞËÄÁÀ ÓÖ×ÉÆÌÉÃÀÍ ÀÒ ÌÏÌÃÉÍÀÒÄÏÁÃÄÓ. ÀÌÀÓ
ÀÒÀÁÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÄÁÉÝ ÂÒÞÍÏÁÄÍ ÃÀ ÖÁÒÀËÏ ÐÀÒÀËÄËÄÁÉÓ
150
ÂÀÍÅÉÊÖÒÍÄ ÖÊÅÄ ÌÄ. ÌÓÖÒÃÀ ÊÉ
ÃÀÒÜÄÍÉËÉÚÏ ÂÖËÉ ÜÄÌÉ ÓÉÓáËÉÀÍÉ…“
( ÀÒÀÁÖËÉ ÔÄØÓÔÉ ÉáÉËÄÈ 47-Ä ÂÅÄÒÃÆÄ).
ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀ ÌÉÓÂÀÍ ÌÉÚÄÍÄÁÖËÉ ÔÀÍãÅÀ-ÔÊÉÅÉËÉ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ
ÙÌÄÒÈÈÀÍ ÛÄÒßÚÌÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈ ÂÆÀÓ (ÓÖ×ÉÄÁÉÓÈÅÉÓ áÏÌ ÀÃÀ
ÌÉÀÍÉÓ ÀÌØÅÄÚÍÉÖÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÀÒÉÓ ÌÏÓÀÌÆÀÃÄÁÄËÉ ÄÔÀÐÉ, ÓÀÃÀÝ
ÉÂÉ ÀÌØÅÄÚÍÉÖÒÉ ÔÊÁÏÁÉÓ ÃÀ ÍÉÅÈÉÄÒÉ ÓÖÒÅÉËÄÁÉÓ ÃÀÈÒÂÖÍÅÉÈ,
ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÓáÄÖËÉÓ ÔÀÍãÅÉÈ, ÝÄÌÀ-ÂÅÄÌÉÈ, ÓáÄÖËÉÓ ÃÀÖÞ-
ËÖÒÄÁÉÈ, ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÂÀØÒÏÁÉÓ ÓÀÛÖÀËÄÁÉÈ ÀÙßÄÅÓ
ÙÌÄÒÈÓ). ÉËÉÀ ÀÁÖ ÌÀÃÉÓÈÀÍ ËÄØÓÛÉ „ÐÀÔÉÅÌÏÚÅÀÒÄ ÍÀÊÀÃÖËÉ“
ÍÀÊÀÃÖËÉÓ ÓßÒÀ×ÅÀ ÃÉÃÉ ÄÅ×ÒÀÔÉÓÀÊÄÍ, ÒÏÌ ÂÀáÃÄÓ ÌÀÓÀÅÉÈ
ßÚÀËÖáÅÉ ÃÀ ÛÄÉÞÉÍÏÓ ÌÉÓÉ ÈÅÉÓÄÁÄÁÉ, ÖÍÃÀ ÂÀÅÉÂÏÈ ÒÏÂÏÒÝ
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ËÔÏËÅÀ ÙÌÄÒÈÉÓÊÄÍ. áÏËÏ ÀÁÖ Ë-ÊÀÓÉÌ ÀÛ-ÛÀÁÉÓ
ËÄØÓÛÉ „ÓÉÚÅÀÒÖËÉ“ ÖÍÃÀ ÅÄÞÉÏÈ ÙÌÄÒÈÉ ÃÀ ÙÌÄÒÈÉÓ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉ:
«Ты, любовь, открытие и тайна.
Тайна моего существованья.
В чёрный день моей судьбы злосчастной
Луч надежды, искорка признания,
Ты и рана, и бальзам волшебный,
Бедствие и возглас ликованья.
Ты – огонь, а может, свет небесный?!
Нет тебе достойного названия!
О любовь! Ты истина и тайна,
Пью тебя и жажду состраданья.
Если б зная, что в тебе сокрыто?!
Мрак иль свет?! Иль горечь увяданья?!» [ [97, ÂÅ.150]
( Å. ÊÒÀÓÍÏÐÏËÓÊÉÓ ÈÀÒÂÌÀÍÉ ).
ÌÀÒÈÀËÉÀ, ÜÅÄÍ ÆÄÌÏÈ ÌÖÔÒÀÍÉÓÄÖËÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀ
ÔÀÍãÅÀ ÃÀÅÀÊÀÅÛÉÒÄÈ À. ÃÄ ÌÉÖÓÄÓÄÖË ÂÀÂÄÁÀÓÈÀÍ, áÏËÏ ÓáÅÀ
ÐÏÄÔÄÁÉÓ, ÊÄÒÞÏÃ, ÀÁÖ ÌÀÃÉÓ, ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÃÀ À.Û. ÓÉÚÅÀÒÖËÉ
ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÓÈÀÍ, ÌÀÂÒÀÌ, ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ, ÅÄ-
ÒÀ ÃÀ ÅÄÒ ÂÀÌÏÅÒÉÝáÀÅÈ ÀÒÀÁÖËÉ ÖÆÒÉÖËÉ ÃÀ ÓÖ×ÉÖÒÉ ÐÏÄ-
ÆÉÉÓ ÄÒÈÂÅÀÒ ÂÀÅËÄÍÀÓÀÝ. ÖÍÃÀ ÅÉ×ÉØÒÏÈ, ÃÀ ÀËÁÀÈ ÓÀÌÀÒÈ-
ËÉÀÍÀÃÀÝ, ÒÏÌ ÀØ, ÃÀ ÒÉ ÓáÅÀ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ, ÂÅÀØÅÓ ÔÒÀ-
ÃÉÝÉÖËÉÓ ÛÄÒßÚÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÈÀÍ.
ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖËÀà ÂÅÀØÅÓ ÓÀØÌÄ ãÄÁÒÀÍ áÀËÉË ãÄÁÒÀÍÈÀÍ
ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ. ÆÏÂÉ ÀÒÀÁÉ ÌÄÝÍÉÄÒÉ ÀÝáÀÃÄÁÓ, ÒÏÌ ÌÀÍ ÂÀ
ÍÉÝÀÃÀ ÓÖ×ÉÆÌÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ. ÌÀÂÒÀÌ ÈÉÈØÌÉÓ ÀÒÀ×ÄÒÓ ÀÌÁÏÁÄÍ ÈÖ
ÒÏÂÏÒ ÃÀ ÒÀÛÉ ÂÀÌÏÉáÀÔÀ ÄÓ, ÈÀÅÓ ÀÒÉÃÄÁÄÍ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ,
151
ÃÀÌÀãÄÒÄÁÄËÉ ÀÒÂÖÌÄÍÔÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌÀÂÀËÉÈÄÁÉÓ ÌÏÚÅÀÍÀÓ. ÀÃÉË
ÍÀÓÀÒÉ ÊÉ ÌÀ Ó ÓÖ×ÉÆÌÉÓ ÌÉÌÃÄÅÒÀà ÀÝáÀÃÄÁÓ [ 235, ÂÅ.117].
ÒÀ ÛÄÂÅÉÞËÉÀ ÅÈØÅÀÈ ÀÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ?
ãÄÁÒÀÍÉÓ ËÄØÓÄÁÉÃÀÍ ÓÖ×ÉÆÌÈÀÍ ÚÅÄËÀÆÄ ÀáËÏÓ ÃÂÀÓ
ÏÈáÁÄÉÈÉÀÍÉ ËÄØÓÉ „ÓÖ×É“:
„ ÃÉÃÄÁÀ ÙÌÄÒÈÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÒÀÀ
ÓÀÊÖÈÒÄÁÀ ÃÀ ÀÒÝ ÓÉÌÃÉÃÒÄ,
ÀÒÝ ÌÄÂÏÁÀÒÉ, ÀÒÝ ÛÅÉËÉ ÃÀ ÀÒÝ ÍÀÈÄÓÀÅÉ,
ÃÀÅÃÉÅÀÒ ÌÉßÀÆÄ, ÅÉÈÀÒÝÀ ÌÏÜÅÄÍÄÁÀ (ÀÜÒÃÉËÉ),
ÒÏÌÄËÓÀÝ ÅÄÒÀÅÉÍ ÅÄÒ áÄÃÀÅÓ ÂÀÒÃÀ
ÉÌÉÓÀ, ÅÉÓ ÈÅÀËÄÁÛÉ ÌÏÜÅÄÍÄÁÀ (ÀÜÒÃÉËÉ) É×ÀÒÄÁÀ.
..........
ÜÅÄÍ ÓÖËÉ ÅÀÒÈ ÃÀ ÈÖ ÂÅÉÈáÀÒÉÈ „ÓÀÏÝÀÒÉÀ!“
ÅÉÔÚÅÉÈ: ÈØÅÄÍÉ ÌÄÖ×Ä ÈØÅÄÍÓ ÓáÄÖËÛÉ ÓÀÏÝÒÄÁÀÀ.”
[221, ÂÅ. 23]
و ﻻ اﻟﯾف و ﻻ وﻟد و ﻻ ﻧﺳب اﻟﺣﻣد ﻻ ﻣﻠك و ﻻ ﻧﺷب
ﻣن ﻛﺎن ﻓﻲ ﻧﺎظرﯾﮫ اﻟطﯾف ﯾﺣﺗﺟب ﻧﺳﯾرﻓﻲ اﻻرض طﯾﻔﺎ ﻻ ﯾراه ﺳوى
...
ﻗﻠﻧﺎ – و رﺑﻛم ﻓﻲ ﺟﺳﻣﻛم ﻋﺟب "! "ﻋﺟﺑﺎ: و ﻧﺣن روح ﻓﺎن ﻗﻠﺗم ﻟﻧﺎ
ÄÒÈ-ÄÒÈ ËÄØÓÛÉ, ÓÀÃÀÝ ÂÀÃÌÏÝÄÌÖËÉÀ ÓÀÖÁÀÒÉ ÀÜÒÃÉËÈÀÍ,
ãÄÁÒÀÍÉ ÀÜÒÃÉË Ó ÀÈØÌÄÅÉÍÄÁÓ:
„ÈØÅÀ ÃÀ×ÀÒÖËÀÃ: ÌÄ ÅÀÒ ÛÄÍ ÃÀ ÍÖ ÛÄÄÊÉÈáÄÁÉ
ÜÄÌÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÌÉßÀÓÀ ÃÀ ÝÀÓ.
ÈÖ ÂÉÍÃÀ ÌÉÝÍÏ,
ÖàÅÒÉÔÄ ÓÀÒÊÄÓ ÃÉËÀÓÀ ÃÀ ÓÀÙÀÌÏÓ“[169, ÂÅ.609].
152
ÓÀÃÀÝ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÓÀÁÏËÏÏ ÌÉÆÀÍÓ ÛÄÀÃÂÄÍÓ ÌÉÉÚÅÀÍÏÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉ
ÙÌÄÒÈÈÀÍ [172,ÂÅ.23]. Ì. ÂÉÂÉÍÄÉÛÅÉËÉ ÛÄÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ
“ÌÏÝÉØÖËÛÉ” ÓÀáÀÒÄÁÉÃÀÍ ÌÏÚÅÀÍÉËÉ ÒÉÂÉ ÉÂÀÅÄÁÉÓ ÀÆÒÉ ÉÌÀÛÉ
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÓ, ÒÏÌ ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ ÓÖËÉÄÒÉ ÓÀÆÒÃÏÓÈÅÉÓ ÖÍÃÀ
ÉÆÒÖÍÏÓ, ÒÀÈÀ ÀÌÀÙËÃÄÓ, ÌÉÓÌÀ ÙÅÈÀÄÁÒÉÅÌÀ “ÌÄ”-Ì ËÀÌÐÀÒÉÅÉÈ
ÂÀÌÏÀÍÀÈÏÓ ÃÀ ÓÖËÉÄÒ ÓÒÖËÚÏ×ÉËÄÁÀÓ,...ÙÅÈÀÄÁÀÓÈÀÍ
ÛÄÒßÚÌÀÓ ÌÉÀÙßÉÏÓ” [6, ÂÅ.25]. „ÌÉßÉÓ ÙÌÄÒÈÄÁÛÉ“ ÙÌÄÒÈÌÀ
ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÛÄØÌÍÀ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÈÀÅÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÒÀÈÀ ÌÉÓÉ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ
ÄàÅÒÉÔÀ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÓÒÖËÚÏ×ÉËÄÁÉÓÈÅÉÓ [174, ÂÅ.18]. ËÄØÓÛÉ
ÐÒÏÆÀà „ÙÌÄÒÈÉ“ ÊÒÄÁÖËÉÃÀÍ „ÛÄÛËÉËÉ“ ãÄÁÒÀÍÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓ (ÓÉÝÏÝáËÉÓ) ÌÉÆÍÀà ÓÀáÀÅÓ ÀÒÓÄÁÏÁÉÓ ÓÀÉÃÖÌËÏ-
ÄÁÄÁÉÓ ÂÀÌÏÅËÄÍÀÓ, ÀÃÀÌÉÀÍÓÀ ÃÀ ÙÌÄÒÈÓ ÛÏÒÉÓ ÄÒÈÉÀÍÏÁÉÓ
ÃÀÌÚÀÒÄÁÀÓ, ÙÌÄÒÈÈÀÍ ÉÌ ÓÀáÉÈ ÛÄÒßÚÌÀÓ, ÒÏÌ ÀÃÀÌÉÀÍÓ
ÛÄÄÞËÏÓ ÈØÅÀÓ: „Ï, ÚÏÅËÉÓÌÝÏÃÍÄ, ÁÒÞÄÍÏ ÙÌÄÒÈÏ! ÌÄ ÛÄÍÉ
ÂÖÛÉÍÃÄËÉ ÃÙÄ ÅÀÒ, ÛÄÍ – ÜÄÌÉ áÅÀËÉÃÍÄËÉ ÃÙÄ. ÌÄ ÛÄÍÉ
ÞÀÒÙÅÄÁÉ ÅÀÒ ÌÉßÉÓ ÓÉÁÍÄËÄÛÉ, ÛÄÍ – ÜÄÌÉ ÚÅÀÅÉËÄÁÉ ÆÄÝÉÖÒ
ÍÀÈÄÁÀÛÉ. ÜÅÄÍ ÄÒÈÀà ÅÉÆÒÃÄÁÉÈ ÌÆÉÓ ÓáÉÅÈÀ ØÅÄÛ“ [170, ÂÅ. 6 ].
„ÌÏÝÉØÖËÉÓ ÁÀÙÉÓ“ ÄÒÈ-ÄÒÈ ÄÐÉÆÏÃÛÉ ÊÉ ÌßÄÒÀËÉ ÉÔÚÅÉÓ:
„ÍÀÌÉÓ ßÅÄÈÉ ÀÓÀáÀÅÓ ÓÉÍÀÈËÄÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÉÓ ÃÀ ÓÉÍÀÈËÄ ÄÒÈÉ ÃÀ
ÉÂÉÅÄÀ. ÃÀ ÈØÅÄÍ ÀÓÀáÀÅÈ ÝáÏÅÒÄÁÀÓ (ÓÉÝÏÝáËÄÓ) ÉÌÉÔÏÌ, ÒÏÌ
ÈØÅÄÍ ÃÀ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÄÒÈÍÉ áÀÒÈ... ÍÀÌÉÓ ßÅÄÈÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÉÓßÒÀ-
×ÅÉÓ ÌÉÀÙßÉÏÓ ÓÒÖË Ó×ÄÒÖËÏÁÀÓ ÍÀÆÉ ÛÒÏÛÀÍÉÓ ÁÉÍÃÉÈ
ÌÏÝÖË ÓÉÙÒÌÄÛÉ, ÀÒÀ×ÒÉÈ ÀÒ ÂÀÍÓáÅÀÅÃÄÁÀ ÈØÅÄÍÂÀÍ, ÒÏÌËÄÁ-
ÌÀÝ ÌÏÉÐÏÅÄÈ ÈØÅÄÍÉ ÓÖËÉÓ ÌÈËÉÀÍÏÁÀ ÃÀ ÓÉÓÀÅÓÄ ÙÌÄÒÈÉÓ
ÂÖËÛÉ“[48,ÂÅ. 393]. ÄÓ ÏÒÉ ÌÏÚÅÀÍÉËÉ ÝÉÔÀÔÀ ÂÅÉÃÀÓÔÖÒÄÁÓ
ÌßÄÒËÉÓ ÒÏÂÏÒÝ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÐÀÍÈÄÉÆÌÉÓ (ÙÌÄÒÈÉÓ ÂÀÍÉÅÈÄÁÀ
ÁÖÍÄÁÀÛÉ), ÉÓÄ ÓÖ×ÉÖÒÉ „ÀÒÓÄÁÏÁÉÓ ÄÒÈÉÀÍÏÁÉÓ“ ÂÀÂÄÁÀÓ [168,
ÂÅ.172]. „ÌÏÝÉØÖËÉÓ ÁÀÙÉÓ“ ÓáÅÀ ÀÃÂÉËÀÓ ãÄÁÒÀÍÉ ÀÓÄÅÄ
ÉÆÉÀÒÄÁÓ ÐÀÍÈÄÉÓÔÖÒ ÉÃÄÀÓ – ÙÌÄÒÈÉÓ ÂÀÛËÀÓ ÁÖÍÄÁÀÛÉ. ÙÌÄÒÈÉ
ÂÀÍÓÀáÉÄÒÃÄÁÀ ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ ÀÃÀÌÉÀÍÛÉ, ÀÒÀÌÄà ÁÖÍÄÁÀÛÉ, ÒÏÌ
ÚÅÄËÉÅÄ ÀÒÓÄÁÖËÉ ÀÒÉÓ ÙÅÈÀÄÁÒÉÅÉ ÀÒÓÉÓ ÂÀÌÏÅËÄÍÀ, ÒÏÌ „ÉÓ
ÀÒÉÓ ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ ÚÅÄËÀ×ÄÒÛÉ“ [221, ÂÅ.481]. ÀÓÄÅÄ ÀÛÊÀÒÀÃ
ÐÀÍÈÄÉÓÔÖÒ ÑÙÄÒÀÃÏÁÀÓ ÉÙÄÁÓ ÜÅÄÍÉ ÍÀÛÒÏÌÉÓ 141-Ä ÂÅÄÒÃÆÄ
ÌÏÚÅÀÍÉËÉ ÝÉÔÀÔÀ „ÌÏÝÉØÖËÉÃÀÍ“ ÙÌÄÒÈÉÓ ÛÄÝÍÏÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ.
ÃÀ ÁÏËÏÓ, ÈÖ ÃÀÅÖÛÅÄÁÈ, ÒÏÌ ãÄÁÒÀÍÉ ÌÉÌÃÄÅÀÒÉÀ ÓÖ-
×ÉÖÒÉ ÌÏÞÙÅÒÄÁÉÓÀ, ÌÀÛÉÍ ÌÉÓÉ ËÄØÓÄÁÉÓ ÝÉÊËÛÉ „ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÉ“
ÃÀ ËÄØÓÛÉ „ÆÙÅÀ“ ÖÍÃÀ ÅÉÂÖËÉÓáÌÏÈ, ÒÏÌ ÀÅÔÏÒÉ ÔÚÉÈ,
ÓÀËÀÌÖÒÉÈÀ ÃÀ ÆÙÅÉÈ ÁÖÍÄÁÀÓ ÊÉ ÀÒ ÂÀÌÏáÀÔÀÅÓ, ÀÒÀÌÄÃ
ÓÉÌÁÏËÖÒÀà – ÙÌÄÒÈÓ. ãÄÁÒÀÍÉ ÁÖÍÄÁÉÓÊÄÍ ÌÏßÏÃÄÁÀÛÉ ÈÖÍ-
ÃÀÝ, ÒÏÌ ÂÖËÉÓáÌÏÁÃÄÓ ÙÌÄÒÈÉÓÊÄÍ ÌÏßÏÃÄÁÀÓ, ÀÒ ÍÉÛÍÀÅÓ,
ÒÏÌ ÀÌÀÓ ÀÊÄÈÄÁÓ ÓÖ×ÉÆÌÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ. ÒÏÂÏÒÝ ÝÍÏÁÉËÉÀ,
153
ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÏßÏÃÄÁÀ ÁÖÍÄÁÉÓÊÄÍ ÂÀÂÄÁÖËÉ
ÉÚÏ ÒÏÂÏÒÝ ÌÏßÏÃÄÁÀ, ÌÉÌÀÒÈÖËÉ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÝÉÅÉËÉ-
ÆÀÝÉÉÓ, ÝÒÖ ÊÖËÔÖÒÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÃÀ ÊÉÃÄÅ ÒÏÂÏÒÝ ÌÏßÏÃÄÁÀ
– ÃÀÅÖÁÒÖÍÃÄÈ ÜÅÄÍÓ ÛÄÌØÌÍÄË ÌÀÌÀ Ö×ÀËÓ [17, ÂÅ.219].
ÀÂÒÄÈÅÄ, ÒÏÂÏÒÝ ÆÄÌÏÈ ÃÀÅÉÍÀáÄÈ, ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ
ÌÀÈÈÅÉÓ ÌÉÖÙÄÁÄËÉ ÒÄÀËÖÒÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÍÀÝÅËÀÃ ÈÀÅÉÀÍÈ
ßÀÒÌÏÃÂÄÍÀÛÉ ØÌÍÉÃÍÄÍ ÏÝÍÄÁÉÓ ÓÀÌÄ×ÏÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÖßÏÃÄÁÃÍÄÍ
„ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓ ØÀËÀØÓ“, „ÆÄÝÉÖÒ ØÅÄÚÀÍÀÓ“, „ÃÀ×ÀÒÖË ØÅÄÚÀÍÀÓ“.
ÄÓ ÏÝÍÄÁÉÓ ÓÀÌÄ×Ï ÉÚÏ ÌÀÈÉ ÓßÒÀ×ÅÉÓ ÏÁÉÄØÔÉ. ÀÓÄÅÄ ÈÖ ÃÀ-
ÅÖÛÅÄÁÈ , ÒÏÌ ãÄÁÒÀÍÉ „ÃÀ×ÀÒÖË ØÅÄÚÀÍÀÛÉ“ (ÀÌÀÅÄ ÓÀáÄË-
ßÏÃÄÁÉÓ ËÄØÓÛÉ) ÂÖËÉÓáÌÏÁÓ ÙÌÄÒÈÓ, ÌÀÛÉÍ ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌ-
ÃÉÍÀÒÄ ÂÀÌÏÃÉÓ, ÒÏÌ ÀÅÔÏÒÉÓ ÌÉÆÀÍÓ ÛÄÀÃÂÄÍÓ ÉÐÏÅÏÓ ÙÌÄÒ-
ÈÉÓÊÄÍ ÌÉÌÀÅÀËÉ ÂÆÀ:
„äÏÉ ØÅÄÚÀÍÀÅ, ÏÃÉÈÂÀÍÅÄ ÉÃÖÌÀËÏ,
ÅÉÈ ÅÉØÏÍÉÏ ÉÌÄÃÉ ÛÄÍÉ, ÒÀ ÂÆÉÈ ÂÄßÅÉÏ?
ÒÏÌÄËÉ ÖÃÀÁÍÏ ÂÀÃÌÏÅËÀáÏ, ÀÍ ÒÏÌÄËÉ ÌÈÀ?
ÌÀÙÀËÉÀ ÌÉÓÉ ÊÄÃÄËÉ ÃÀ ÀÒÀÅÉÍ ÖßÚÉÓ ÅÉÍ ÀÒÓ ÌÄÂÆÖÒÉ.
ÌÉÒÀÑÉ áÀÒ ÛÄÍ ÈÖ ÉÌÄÃÉ ÓÖËÉÓÀ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÄÓßÒÀ×ÅÉÓ ÌÉÖßÅÃÏÌÄËÓ?“ [169, ÂÅ.599].
154
ÌÉÄÒ ÌÀÈ ßÉÍÀÛÄ ÀÙÌÀÒÈÖËÉ ÊÄÃËÉÓ ÂÀÃÀËÀáÅÀ. ÓÊÄÐÔÉÝÉÆÌÉ ÊÉ
ÙÌÄÒÈÉÓÊÄÍ ÓßÒÀ×ÅÀÛÉ ÌÉÖÙÄÁÄËÉÀ ÓÖ×ÉÄÁÉÓÈÅÉÓ.
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÍÀÈØÅÀÌÓ ÃÀÅÖÌÀÔÄÁÃÉÈ, ÒÏÌ ÌÉÓÉ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉÓ ÆÏÂÉÄÒÈÉ ÂÌÉÒÉ ÖÀÒÓ ÀÌÁÏÁÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ
ÝáÏÅÒÄÁÀÆÄ, ÂÀÍÖÃÂÄÁÀ ÌÀÓ ÃÀ ÀÒÜÄÅÓ ÂÀÍÌÀÒÔÏÄÁÀÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÄÓ
ÀÒ áÃÄÁÀ ÙÌÄÒÈÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ, ÒÏÌ ÂÀÍÃÂÏÌÀÛÉ, ÝáÏÅÒÄ-
ÁÉÓÄÖËÉ ÓÉÀÌÔÊÁÉËÏÁÉÓ ÖÀÒÚÏ×ÀÛÉ ÃÀ áÏÒÝÉÄËÉ ÌÉÓßÒÀ-
×ÄÁÄÁÉÓ ÃÀÈÒÂÖÍÅÀÛÉ ÐÏÅÏÓ ÈÀÅÉÓÉ ÖÌÀÙËÄÓÉ ÉÃÄÀËÉ (ãÄÁÒÀÍÉ
ÀÒ ØÀÃÀÂÄÁÓ ÀÓÊÄÔÉÆÌÓ. „ÌÏÝÉØÖËÛÉ“ ÉÓ ÊÉÝáÀÅÓ ÀÓÊÄÔÉÆÌÓ,
ÂÀÌÏÃÉÓ ÉÌØÅÄÚÍÉÖÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÂÀÍÃÉÃÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌà ) [172,
ÂÅ.85-88]. ÀÌÀÓ ÓÜÀÃÉÓ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÀÃÌÉ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÐÒÏÔÄÓÔÉÓ ÍÉÛÍÀÃ. ÉÖÓÖ× ÀË-×ÀáÀÒÉ ÌÏÈá-
ÒÏÁÉÃÀÍ „ØÀÒÉÛáÀËÉ“ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ ÂÀÍÖÃÂÀ ÃÀ ÔÚÄÛÉ
ÂÀÍÌÀÒÔÏÅÃÀ ÉÌÉÓ ÂÀÌÏ, ÒÏÌ ÌÉÓÈÅÉÓ ÌÏÖÙÄÁÄËÉ ÀÙÌÏÜÍÃÀ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÄÁÉ: „...áÀËáÉ
ÌÉÅÀÔÏÅÄ, ÒÀÃÂÀÍ ÜÄÌÉ ÌÏÒÀËÉ ÀÒ ÛÄÄÓÀÁÀÌÄÁÀ ÌÀÈ ÌÏÒÀËÓ,
ÜÄÌÉ ÏÝÍÄÁÄÁÉ ÊÉ – ÌÀÈ ÏÝÍÄÁÄÁÓ... ÌÀÒÔÏÏÁÀ ÀÒ ÌàÉÒÃÄÁÀ ÀÒÝ
ËÏÝÅÉÓÈÅÉÓ, ÀÒÝ ÀÓÊÄÔÉÆÌÉÓÈÅÉÓ. ÌÀÒÔÏÏÁÀÓ ÅÄÞÄÁÃÉ, ÒÀÈÀ
ÂÀÅÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÖËÉÚÀÅÉ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉÓÂÀÍ, ÌÀÈÉ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓÂÀÍ, ÌÀÈÉ
ÌÏÞÙÅÒÄÁÄÁÉÓÂÀÍ, ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÉÓÂÀÍ, ÌÀÈÉ áÌÀÖÒÉÓÀ ÃÀ
ÔÉÒÉËÉÓÂÀÍ...“[48,ÂÅ.226-227]. ÈÖÌÝÀ ÉØÅÄ ÃÀÖÌÀÔÄÁÓ: „...ÃÀÅ-
ÓÀáËÃÉ ÀÌ ÂÀÍÝÀËÊÀÅÄÁÖË ØÏáÛÉ, ÒÀÃÂÀÍ ÌÓÖÒÓ ÂÀÅÉÂÏ ÌÉßÉÓ
ÓÀÉÃÖÌËÏÄÁÄÁÉ ÃÀ ÌÉÅÖÀáËÏÅÃÄ ÌÄÖ×ÉÓ ÔÀáÔÓ“ [ 48, ÂÅ.227].
ãÄÁÒÀÍÌÀ ÌÈÄËÉ ÈÀÅÉÓÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÛÄÂÍÄÁÖËÉ ßËÄÁÉ ÀÛÛ-
ÛÉ ÂÀÀÔÀÒÀ, áÏËÏ ÁÄÉÒÖÈÉÓ „ÓÉÁÒÞÍÉÓ ÓÊÏËÀÛÉ“ ÓßÀÅËÉÓÀÓ
ÌÉÓÈÅÉÓ ÞÍÄËÉ ÉÚÏ (ÀÓÀÊÉÓ ÂÀÌÏ) ÃÄÔÀËÖÒÀÃ ÂÀÝÍÏÁÏÃÀ
ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÉÓÔÏÒÉÀÓ ÃÀ ÓÖ×ÉÖÒ ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÀÓ,
ÌÉÓÉ ÃÉÃÉ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÓ. ÌÉÓÉ ÓÔÀÔÉÄÁÉ ÀË-
×ÀÒÉÃÉÓÀ ÃÀ ÀË-ÙÀÆÀËÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÌÝÉÒÄ ÌÏÝÖËÏÁÉÓÀÀ ÃÀ
ÅÄÒÀÅÉÈÀÒ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÀÓ ÅÄÒ ÂÅÉØÌÍÉÓ ÀÅÔÏÒÉÓ ÝÏÃÍÀÆÄ
áÓÄÍÄÁÖËÉ ÓÖ×ÉÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ. ÄÌÉÂÒÀÝÉÀÛÉ ÊÉÃÄÅ Ö×ÒÏ ÞÍÄËÉ
ÉØÍÄÁÏÃÀ ÓÀàÉÒÏ ÓÉÙÒÌÉÈ ÂÀÝÍÏÁÏÃÀ ÓÖ×ÉÆÌÓ. ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ
ÌÄÔÀà ÓÀÚÖÒÀÃÙÄÁÏÀ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÌÄÂÏÁÒÉÓÀ ÃÀ ÈÀÍÀÌÏÊÀËÌÉÓ
Ì. ÍÖÀÉÌÄÓ ÍÀÀÌÁÏÁÉ, ÓÀÉÃÀÍÀÝ ÉÒÊÅÄÅÀ, ÒÏÌ ÌÀÓ (Ì. ÍÖÀÉÌÄÓ) ÀÒ
äØÏÍÃÀ ßÀÊÉÈáÖËÉ ÓÖ×É äÀËÀãÀÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ. ÀØÅÄ ÉÂÉ
ÃÀÓÞÄÍÓ, ÒÏÌ „ÜÅÄÍ („ÀÒ-ÒÀÁÉÔÀ ÀË-ÊÀËÀÌÉÀÓ“ ßÄÅÒÄÁÉ – Ì.Ø.)
ÓÀÄÒÈÏÃ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓÀ ÃÀ ÉÓÔÏÒÉÀÓ ÅÄÝÍÏÁÏÃÉÈ
ÛÄÈáÅÄÅÉÈ áÄËÛÉ ÜÀÅÀÒÃÍÉËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ßÉÂÍÄÁÉÈ ÃÀ ÍÀÓÉÁ
155
ÀÒÉÃÀÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÀÒÀÁÈÀ ßÀÒÓÖËÉÓ ÓÀÖÊÄÈÄÓÏ ÌÝÏÃÍÉÓ, ÍÀ-
ÀÌÁÏÁÉÈ“ [ 221, ÂÅ.55]. *
ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÌÍÉÛÍÅÄËÏÅÀÍÉ ×ÀØÔÏÒÉÀ ÉÓÉÝ, ÒÏÌ ÓÖ×ÉÆÌÉ,
ÒÏÂÏÒÝ ×ÉËÏÓÏ×ÉÖÒÉ ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÀ, ÜÀÌÏÚÀËÉÁÃÀ ÃÀ ÂÀÍÅÉ-
ÈÀÒÃÀ ÂÀÒÊÅÄÖË ÉÓÔÏÒÉÖË ÐÉÒÏÁÄÁÛÉ, ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ÓÀÆÏÂÀ-
ÃÏÄÁÒÉÅÉ ßÚÏÁÉËÄÁÉÓ ÃÒÏÓ. áÏËÏ XX ÓÀÖÊÖÍÉÓ I ÍÀáÄÅÀÒÉ
ÓÖË ÓáÅÀ ÄÐÏØÀÀ, ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÓÖË ÓáÅÀ ÐÉÒÏÁÄÁÉ, ÌÏÈáÏÅ-
ÍÉËÄÁÄÁÉ ÃÀ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉ ÃÂÀÓ, ÓÖË ÓáÅÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ
ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀÓÈÀÍ ÂÅÀØÅÓ ÓÀØÌÄ. ÀÌ ÃÒÏÓ, ÈÖÌÝÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÖÒ
ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ ãÄÒ ÊÉÃÄÅ ÀÒÉÀÍ ÓÖ×ÉÆÌÉÓ ÌÉÌÃÄÅÀÒÉ ÐÏÄÔÄÁÉ, ÀÒÀ
ÀÙÌÏÓÀÅËÖÒ ÂÀÒÄÌÏÛÉ ÌÝáÏÅÒÄÁÉ ÌßÄÒÀËÉ, ÌÉÈ ÖÌÄÔÄÓ
ØÒÉÓÔÉÀÍÉ, ÓÀÄàÅÏÀ ÉÚÏÓ ÓÖ×ÉÆÌÉÓ ÌÉÌÃÄÅÀÒÉ. ÀÃÒÄÝ ÅßÄÒÃÉÈ
[17, ÂÅ.221] ÃÀ ÀáËÀÝ ÅÉÌÄÏÒÄÁÈ, ÒÏÌ ÜÅÄÍ ÛÄÂÅÉÞËÉÀ
ÃÀÅÖÛÅÀÈ, ÒÏÌ ãÄÁÒÀÍÌÀ ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ÆÏÌÉÈ ÂÀÍÉÝÀÃÀ ÓÖ×ÉÖ-
ÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÓÔÉËÉÓ ÄÒÈÂÅÀÒÉ ÂÀÅËÄÍÀ, ÆÏÂÉ ÒÀÌ
ÂÀÃÌÏÉÙÏ ÌÉÓÂÀÍ, ÀÍ ÛÄØÌÍÀ ÌÉÁÀÞÅÉÈ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÉÓÉ ÌÓÏ×Ë-
ÌáÄÃÅÄËÏÁÉÓ ÓÖ×ÉÖÒÀÃ, áÏËÏ ÈÅÉÈÏÍ ÌÉÓÉ ÓÖ×ÉÀà ÌÉÜÍÄÅÀ
ÂÀÃÀàÀÒÁÄÁÖËÀà ÂÅÄÜÅÄÍÄÁÀ.
*)
ÍÀÓÉÁ ÀÒÉÃÀ ÉÚÏ “ÀÒ-ÒÀÁÉÔÀ ÀË-ÊÀËÀÌÉÀÓ” ßÄÅÒÉ, ÌßÄÒÀËÉ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÓáÅÀ ßÄÅÒÄÁÈÀÍ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ ÊÀÒÂÀà ÉÝÍÏÁÃÀ ÒÏ-
ÂÏÒÝ ÛÖÀÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ, ÉÓÄ ÉÓÔÏÒÉÀÓ ÃÀ
ÊÖËÔÖÒÀÓ.
156
ÈÉÄÒÈÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÓ, „ÓÀÌÛÏÁËÏÓ“ ÃÀ „ÄÒÉÓ“ ÝÍÄÁÄÁÉÓ
ÛÄÓÀáÄÁ.
ÄÒÏÅÍÖËÉ ÌÏÞÒÀÏÁÀ ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ÄÒÈÍÀÉÒÀÃ ÀÒ
ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÃÀ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÓÉÒÉÄËÉ ÐÒÏÂÒÄÓÖËÀÃ
ÌÏÀÆÒÏÅÍÄÄÁÉ XIX Ó-ÉÓ II ÍÀáÄÅÀÒÛÉ, ÒÏÃÄÓÀÝ ÓÉÒÉÀ ãÄÒ ÊÉÃÄÅ
ÀÒ ÉÚÏ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÊÏËÏÍÉÀ, ÉÁÒÞÏÃÍÄÍ ÈÖÒØÈÀ ÁÀÔÏÍÏÁÉÓ
ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÃÀ ÃÉà ÉÌÄÃÓ ÀÌÚÀÒÄÁÃÍÄÍ ÄÅÒÏÐÄËÈÀ ÃÀáÌÀÒÄÁÀÆÄ.
ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÐÉÒÉØÉÈ, ÉÍÂËÉÓÄËÉ ÊÏËÏÍÉÆÀÔÏÒÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ
ÁÒÞÏËÀÛÉ ÌÏÄËÏÃÍÄÍ ÈÖÒØÈÀ ÓÖËÈÍÉÓ ÃÀáÌÀÒÄÁÀÓ [79,
ÂÅ.100-101]. ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÁÄÅÒÉ ÌÏÌáÒÄ ÂÀÌÏÖÜÍÃÀ XIX Ó-ÉÓ ÌÄÏÒÄ
ÍÀáÄÅÀÒÛÉ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÖË ÐÀÍÉÓËÀÌÉÆÌÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ØÀÃÀÂÄÁÃÀ
ÌÖÓËÉÌÖÒÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÂÀÄÒÈÉÀÍÄÁÀÓ ÈÖÒØ-ÏÓÌÀËÏÈÀ ÉÒÂÅËÉÅ,
ÒÀÈÀ ßÉÍ ÀÙÓÃÂÏÌÏÃÍÄÍ ÄÅÒÏÐÖË ÊÏËÏÍÉÀËÉÆÌÓ ÃÀ ÃÀÄÝÅÀÈ
ÌÖÓËÉÌÖÒÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉ [79, ÂÅ.104]. ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ
ÌÝáÏÅÒÄÁÉ, ßÀÒÌÏÛÏÁÉÈ ÀÅÙÀÍÄËÉ, ÂÀÌÏÜÄÍÉËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏ ÃÀ
ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÌÏÙÅÀßÄ ãÀÌÀË ÀÃ-ÃÉÍ ÀË-À×ÙÀÍÉ ÌÖÃÀÌ
ÌÏßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÄ ÉÚÏ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓÀ ÃÀ ÀÌÁÏÁÃÀ: „ÃÀÓÀÅËÄÈÉ
ÖÐÉÒÉÓÐÉÒÃÄÁÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÓ. ãÅÀÒÏÓÍÖË ËÀÛØÒÏÁÀÈÀ ÓÖËÉ
ãÄÒ ÊÉÃÄÅ ÀÙÄËÅÄÁÓ ÂÖËÄÁÓ“ [79, ÂÅ.109]. ÀË-À×ÙÀÍÉÓ ÀÆÒÉÈ,
ÃÀÓÀÅËÄÈÈÀÍ ÁÒÞÏËÀ ÛÄÄÞËÏ ÌáÏËÏà ÏÓÌÀËÄÈÉÓ ÉÌÐÄÒÉÀÓ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÈÀÅÉÓ ×ÀÒÂËÄÁÛÉ ÂÀÀÄÒÈÉÀÍÄÁÃÀ ÌÖÓËÉÌÈÀ
ÖÌÄÔÄÓÏÁÀÓ [79, ÂÅ.109]. ÃÀÀáËÏÄÁÉÈ ÀÌÀÅÄ ÀÆÒÉÓÀ ÉÚÅÍÄÍ
ÌÖäÀÌÌÀà ÀÁÃÏ ÃÀ ÀÃÉÁ ÉÓäÀÊÉ. ÌÖÓÔÀ×À ØÀÌÉËÉ ÚÅÄËÀ ÄÂ-
ÅÉÐÔÄËÉ ÐÀÔÒÉÏÔÉÓ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÉÓ ÌÈÀÅÀÒ ÌÉÆÍÀà ÈÅËÉÃÀ ÃÉÃÉ
ÁÒÉÔÀÍÄÈÉÓÂÀÍ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÓÒÖËÉ ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÏÁÉÓ ÌÏÐÏÅÄÁÀÓ
[54, ÂÅ.88]. ÀË-À×ÙÀÍÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ, ÌÀÓ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÉÓ
ÂÀÃÀàÒÉÓ ÄÒÈÀÃÄÒÈ ÂÆÀÃ ÌÉÀÜÍÃÀ ÈÖÒØÈÀ ÓÖËÈÍÉÓ ÌÄÈÀÖÒÏ-
ÁÉÈ ÓÀÄÒÈÏ ÌÖÓËÉÌÖÒÉ ÓÀáÀËÉ×ÏÓ ÛÄØÌÍÀ [54, ÂÅ.89]. ×ÀÒÀä
ÀÍÔÖÍÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÚÅÄËÀ ÖÁÄÃÖÒÄÁÀÛÉ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔ
ÒÏËÓ ÈÀÌÀÛÏÁÄÍ ÄÅÒÏÐÄËÉ ÊÏËÏÍÉÆÀÔÏÒÄÁÉ, ÒÏÌÄËÈÀÂÀÍ
ÈÀÅÉÓ ÃÀÙßÄÅÉÓ ÂÀÒÄÛÄ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉÀ ÀÒÀÁÖËÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ
ÐÒÏÂÒÄÓÉ. ÀÌÉÔÏÌ ÉÂÉ ÄÂÅÉÐÔÄËÄÁÓ ÌÏÖßÏÃÄÁÃÀ ÁÒÞÏËÉÓÊÄÍ
[55, ÂÅ.167]. ÊÖËÔÖÒÉÓÀ ÃÀ ÆÍÄÏÁÉÓ Ó×ÄÒÏÛÉ ÉÂÉ ÌÈËÉÀÍÀÃ
ÉÆÉÀÒÄÁÃÀ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ ÖÌÒÀÅËÄÓÏÁÉÓ ÀÆÒÓ: ÃÀÓÀÅ-
ËÄÈÉÓÂÀÍ ÂÀÃÌÏÄÙÏÈ ÓÀÓÀÒÂÄÁËÏ – ÄÍÄÒÂÉÖËÉ, ÈÀÅÉÓÖ×ÀËÉ,
ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁÄËÉ ÓÖËÉ ÃÀ ÖÀÒÄÚÏÈ ÚÏÅÄËÉÅÄ, ÒÀÝ
ÄßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÄÁÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÓ ÃÀ ÖÝáÏÀ
ÀÙÌÏÓÀÅËÖÒÉ ÆÍÄÏÁÉÓÈÅÉÓ [55, ÂÅ.171]. ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉ ÀÒÀÁÈÀ
ÛÏÒÉÓ ÉÚÏ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÐÉÒÅÄËÉ ÐÒÏÐÀÂÀÍÃÉÓÔÉ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÝÉÅÉ-
ËÉÆÀÝÉÉÓ ÌÉÙßÄÅÄÁÉÓ ÃÀÍÄÒÂÅÉÓÀ ÃÀ ÆÏÌÉÄÒÉ ÓÉÍÈÄÆÉÓÀ.
157
ÓÉÒÉÄËÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉ, ÒÏÂÏÒÝ ÀÙÅÍÉÛÍÄÈ, ÀÍ-
ÔÉÈÖÒØÖËÉ ÔÄÍÃÄÍÝÉÄÁÉÈ ÂÀÌÏÉÒÜÄÏÃÍÄÍ ÃÀ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓÊÄÍ
ÉáÒÄÁÏÃÍÄÍ. ÌÀÈÉ ÍÀßÉËÉÓ ÓÖÒÅÉËÓ ÛÄÀÃÂÄÍÃÀ ÀÒÀÁÖËÉ
ÓÀáÀËÉ×ÏÓ ÛÄØÌÍÀ, ÒÏÌÄËÛÉÝ ÂÀÄÒÈÉÀÍÃÄÁÏÃÍÄÍ ÀÒÀÁÄÈÉÓ
ÍÀáÄÅÀÒÊÖÍÞÖËÆÄ ÂÀÍËÀÂÄÁÖËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ØÅÄÚÍÄÁÉ. ÀË-ØÀÅÀØÉÁÉ
ÖÝáÏÄËÄÁÓ ÌÏÖßÏÃÄÁÃÀ ÌÉÄÝÀÈ ÓÀÛÖÀËÄÁÀ ÀÒÀÁÄÁÉÓÈÅÉÓ ÈÅÉÈ
ÂÀÃÀÄßÚÅÉÔÀÈ ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÓÀØÌÄÄÁÉ [55, ÂÅ.63].
ÁÖÍÄÁÒÉÅÉÀ, ÀÓÄÈ ÐÉÒÏÁÄÁÛÉ ßÉÍ ßÀÌÏÉßÉÀ „ÓÀÌÛÏÁËÏÓ“ ÃÀ
„ÄÒÉÓ“ ÝÍÄÁÄÁÌÀ. ÀÃÉÁ ÉÓäÀÊÌÀ, ÄÅÒÏÐÀÛÉ ÌÉÙÄÁÖËÉ ÂÀÂÄÁÉÓ
ÈÀÍÀáÌÀÃ, ÓÀÌÛÏÁËÏÓ ÝÍÄÁÀ ÀÓÄ ÜÀÌÏÀÚÀËÉÁÀ: „ÓÀÌÛÏÁËÏ, ÒÏ-
ÂÏÒÝ ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÝÍÄÁÀ, ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ ÀÃÂÉËÓ, ÓÀÉÃÀÍÀÝ ßÀÒ-
ÌÏÛÏÁÉËÉÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉ, ÓÀÃÀÝ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×ÉËÉÀ ÌÉÓÉ, ÌÉÓÉ
ÏãÀáÉÓ ÃÀ ÓÀÊÖÈÒÄÁÉÓ ÖÓÀ×ÒÈáÏÄÁÀ“ [79, ÂÅ.63]. ÉÂÉ ÃÀ ÀË-
ØÀÅÀØÉÁÉ ÀÌÔÊÉÝÄÁÃÍÄÍ, ÒÏÌ „ÀÒ ÀÒÓÄÁÏÁÓ ÓÀÌÛÏÁËÏ ÃÄÓ-
ÐÏÔÉÆÌÉÓ ÐÉÒÏÁÄÁÛÉ“, ÒÀÃÂÀÍ ÀÌ ÃÒÏÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉ Ö×ËÄÁÀÀÚÒÉËÉÀ
[79, ÂÅ.178]. ËÖÔ×É ÀÓ-ÓÀÉÃÉÌ ÀÌ ÂÀÂÄÁÀÓ ÃÀÖÌÀÔÀ ÓÀÄÒÈÏ
ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒÉ (ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÉ) ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉ [79, ÂÅ.178]. ×ÀÒÀä
ÀÍÔÖÍÓ „ÓÀÌÛÏÁËÏ“ ÄÓÌÏÃÀ ÒÏÂÏÒÝ ÏÓÌÀËÏÈÀ ÉÌÐÄÒÉÀÛÉ
ÛÄÌÀÅÀËÉ áÀËáÄÁÉÓ ÈÀÍÀÌÄÂÏÁÒÏÁÀ, ÊÀÅÛÉÒÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ßÉÍ
ÖÍÃÀ ÀÙÓÃÂÏÌÏÃÀ ÄÅÒÏÐÖË ÄØÓÐÀÍÓÉÀÓ [55, ÂÅ.169].
„ÄÒÉ“ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÂÀÂÄÁÉÈ ÉÚÏ ÚÅÄËÀ ÌÖÓËÉÌÉÓ
ÄÒÈÏÁËÉÏÁÀ ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÄÍÉÓ, ÒÀÓÏÁÒÉÅÉ ÃÀ ÄÈÍÉÊÖÒÉ ÊÖÈÅÍÉ-
ËÄÁÉÓ, ÀÍ ÀÃÂÉËÓÀÌÚÏ×ÄËÉÓÀ [79, ÂÅ.179]. ÃÒÏÈÀ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ
ÄÒÉÓ ÀÓÄÈÉ ÂÀÂÄÁÀ ÛÄÉÝÅÀËÀ. ÉÂÉ ÖÊÅÄ ÀÒ ÉÚÏ ÍÀÈÄÓÀÖÒÉ ÊÀÅ-
ÛÉÒÉÈ ÂÀÄÒÈÉÀÍÄÁÖËÉ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÖÁÒÀËÏ ãÂÖ×É, ÀÒÀÌÄà ÊÏ-
ËÄØÔÉÅÉ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ, ÒÏÌÄËÈÀÝ ÀØÅÈ ÓÀÄÒÈÏ ÄÍÀ, ÄÒÈÉ ÓÀÝáÏÅ-
ÒÄÁÄËÉ ÀÃÂÉËÉ ÃÀ ÒÄËÉÂÉÀ [ 79, ÂÅ.179]. ÀØ ÌÈÀÅÀÒÉÀ ÄÍÀ ÃÀ
ÔÄÒÉÔÏÒÉÀ. ÀË-ØÀÅÀØÉÁÉÌ ÂÀÌÏÒÉÝáÀ ÒÄËÉÂÉÀÓÈÀÍ ÊÀÅÛÉÒÉ ÃÀ
„ÄÒÉ“ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÀ, ÒÏÂÏÒÝ „ÄÒÈÉ ÒÀÓÉÈ, ÄÍÉÈ, ÓÀÌÛÏÁËÏÈÉ ÃÀ
Ö×ËÄÁÄÁÉÈ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ“ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉÓ ÄÒÈÏÁÀ [79, ÂÅ.180].
ËÖÔ×É ÀÓ-ÓÀÉÃÉÌ „ÄÒÉ“ ÃÀÀáÀÓÉÀÈÀ ÒÏÂÏÒÝ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ãÂÖ×É,
ÒÏÌÄËÓÀÝ ÀÄÒÈÉÀÍÄÁÓ ÓÀÄÒÈÏ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉ ÃÀ ÀÒÀ ÒÄËÉÂÉÀ
[79, ÂÅ.180].
ÓÀÉÍÔÄÒÄÓÏ ÉÚÏ “ÓÀÌÛÏÁËÏÓ” ÃÀ “ÄÒÉÓ” ÝÍÄÁÄÁÉÓ ÀÔ-ÔÀä-
ÔÀÅÉÓÄÖËÉ ÂÀÀÆÒÄÁÀ. ÒÏÂÏÒÝ ÝÍÏÁÉËÉÀ, “ÓÀÌÛÏÁËÏÓ”ÔÒÀÃ-
ÝÉÖËÉ ÂÀÂÄÁÀ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄÏÁÃÀ ÀÌ ÓÉÔÚÅÉÓ (ÀÒÀÁÖËÀÃ – “ÀË-
ÅÀÔÀÍ”) ÛÉÍÀÀÒÓÉÃÀÍ – ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÃÀÁÀÃÄÁÉÓÀ ÃÀ ÓÀÝáÏÅÒÄÁÄËÉ
ÀÃÂÉËÉ. ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉÌ ÌÄ-19 Ó-ÉÓ 60-ÉÀÍÉ ßËÄÁÉÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÓÀ ÃÀ
70-ÉÀÍÉ ßËÄÁÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÛÉ “ÓÀÌÛÏÁËÏÓ” ÔÒÀÃÉÝÉÖË ÂÀÂÄÁÀÓ
ÃÀÖÌÀÔÀ ÐÀÔÒÉÏÔÉÆÌÉÓ, ÓÀÌÛÏÁËÏÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÉÃÄÀ. ÌÀÍ ØÅÄÚÍÉÓ
ÌÏØÀËÀØÉÓ ÖÐÉÒÅÄËÄÓ ÌÏÅÀËÄÏÁÀÃ ÌÉÉÜÍÉÀ ÁÒÞÏËÀ ÓÀÌÛÏÁËÏÓ
158
ÓÀÊÄÈÉËÃÙÄÏÃ, ÓÀÊÖÈÀÒÉ ßÅËÉËÉÓ ÛÄÔÀÍÀ ÌÉÓÉ ßÉÍÓÅËÉÓ
ÓÀØÌÄÛÉ. ÌÀÍ ÓÀÌÛÏÁËÏÓ ÈÄÌÀÓ ÄÒÏÅÍÖËÉ ÈÄÌÀÝ ÂÀÃÀÀÁÀ ÃÀ
ÏÒÉÅÄ ÄÒÈÀÃ (ÓÀÌÛÏÁËÏ ÃÀ ÄÒÉ) ÒÄËÉÂÉÖÒ ÊÀÅÛÉÒÄÁÆÄ ÌÀÙËÀÝ
ÊÉ ÃÀÀÚÄÍÀ. ÌÉÓÉ ÂÀÍÝáÀÃÄÁÉÈ, ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÀÒÓÄÁÏÁÓ
ÌàÉÃÒÏ ÊÀÅÛÉÒÉ, ÄÒÈÌÀÍÄÈÉÓ ÌÉÌÀÒÈ ÂÀÒÊÅÄÖËÉ
Ö×ËÄÁÀÌÏÓÉËÄÁÄÁÉ, ÒÀÝ ÌÈÀÅÀÒÉÀ, ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÀÒÉÓ ÄÒÏÅÍÖËÉ
ÞÌÏÁÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÒÄËÉÂÉÖÒ ÞÌÏÁÀÆÄ Ö×ÒÏ ÌÀÙÀËÉ ÃÀ
ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉÀ. ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÓ ÂÀÀÜÍÉÀÈ ÌÏÒÀËÖÒÉ
ÅÀËÃÄÁÖËÄÁÄÁÉ, ÒÏÌ ÞÀË-ÙÏÍÄ ÀÒ ÃÀÉÛÖÒÏÍ ÓÀÊÖÈÀÒÉ
ØÅÄÚÍÉÓÈÅÉÓ, ÌÉÓÉ ÃÉÃÄÁÉÓ ÃÀ ÙÉÒÓÄÁÄÁÉÓ ÃÀÓÀÝÀÅÀÃ [15, ÂÅ. 140].
ÄÓ ÉÌ ÃÒÏÓ ÓÀÊÌÀÏà ÈÀÌÀÌÉ ÂÀÍÝáÀÃÄÁÀ ÉÚÏ ÉÌ ÂÀÂÄÁÉÈÀÝ, ÒÏÌ
ÀÌÀÓ ÀÊÄÈÄÁÃÀ ÌÖÓËÉÌÉ, ÓÀÓÖËÉÄÒÏ ßÒÉÓ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍÄËÉ. ÉÓÉÝ
ÀÙÓÀÍÉÛÍÀÅÉÀ, ÒÏÌ ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉ ÄÂÅÉÐÔÄËÄÁÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÉÓËÀÌÉÓ
ÒÄËÉÂÉÉÓ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÓ, ÌÉÀÊÖÈÅÍÄÁÃÀ ÄÒÈÃÒÏÖËÀÃ ÌÖÓËÉÌÖÒ
ÃÀ ÄÂÅÉÐÔÖÒ ÄÒÏÅÍÄÁÀÓ ÃÀ ÐÀÔÒÉÏÔÖËÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÃÀÍ ÂÀÌÏÌ-
ÃÉÍÀÒÄ áÀÆÓ ÖÓÅÀÌÃÀ, ÒÏÌ “ÄÂÅÉÐÔÄ ÌÉÓÉ ÛÅÉËÄÁÉÓÈÅÉÓ ÚÅÄËÀÆÄ
ÞÅÉÒ×ÀÓÉ ÌÉßÀÀ” [79, ÂÅ.179]. ÛÄÉÞËÄÁÀ ÉÈØÅÀÓ, ÒÏÌ ÀÔ-ÔÀäÔÀÅÉÓ
ÄÓ ÌÏÓÀÆÒÄÁÄÁÉ, ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ, ßÉÍ ÖÓßÒÄÁÓ 70-ÉÀÍÉ ßËÄÁÉÓ
ÃÀÓÀÓÒÖËÉÃÀÍ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ÍÀÝÉÏÍÀËÉÓÔÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ßÀÌÏÚÄÍÄÁÖË
ËÏÆÖÍÂÓ “ÄÂÅÉÐÔÄ ÄÂÅÉÐÔÄËÄÁÉÓÈÅÉÓ”, ÒÏÌÄËÉÝ ÖÊÅÄ ÌÄ-19 Ó-ÉÓ
ÃÀÓÀÓÒÖËÓÀ ÃÀ ÌÄ-20 Ó-ÉÓ ÐÉÒÅÄË ÌÄÏÈáÄÃÛÉ ÄÂÅÉÐÔÄË
ÉÍÔÄËÉÂÄÍÝÉÀÛÉ ÓÀÊÌÀÏÃ ÐÏÐÖËÀÒÖËÉ ËÏÆÖÍÂÉ ÉÚÏ.
ÏÓÌÀËÄÈÉÓ ÉÌÐÄÒÉÀÓÈÀÍ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ÓÀÊÉÈáÄÁÛÉ ãÄÁÒÀÍ-
ÌÀ ÂÀÉÆÉÀÒÀ ÓÉÒÉÄËÉ ÃÀ ËÉÁÀÍÄËÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ ÈÅÀËÓÀÆ-
ÒÉÓÉ. ÈÖÌÝÀ ÌÀÈÂÀÍ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÉÈ ÌÀÓ ÀÒÀÅÉÈÀÒÉ ÉÌÄÃÉ ÀÒ
ÃÀÖÌÚÀÒÄÁÉÀ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÆÄ. ÌÉÓÉ ÌÉÆÀÍÉ ÀÒ ÚÏ×ÉËÀ
ÀÒÀÁÄÈÉÓ ÍÀáÄÅÀÒÊÖÍÞÖËÆÄ ÌÃÄÁÀÒÄ ÀÒÀÁÖËÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÂÀÄ-
ÒÈÉÀÍÄÁÀ. ÌÉÓÉ ÌÉÆÀÍÉ ÉÚÏ ÀÒÀÁÖËÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÓÒÖËÉ ÃÀÌÏ-
ÖÊÉÃÄÁËÏÁÀ. ãÄÁÒÀÍÉ ÖÀÒÚÏ×ÉÈÀà ÉÚÏ ÂÀÍßÚÏÁÉËÉ ÏÓÌÀËÄÈÉÓ
ÉÌÐÄÒÉÉÓÀÃÌÉ. ÉÂÉ ßÄÒÓ: „ÌÄ ËÉÁÀÍÄËÉ ÅÀÒ ÃÀ ÀÌÉÈ ÅÀÌÀÚÏÁ“ ÃÀ
ÉØÅÄ ÃÀÓÞÄÍÓ: „ÀÒ ÅÀÒ ÏÓÌÀËÏ ÃÀ ÀÌÉÈÀÝ ÅÀÌÀÚÏÁ“[221, ÂÅ.37].
ÏÓÌÀËÈÀ áÄËÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÁÀÔÏÍÏÁÉÓ ÖÀÒÚÏ×ÉÈ ÉÂÉ ÓÒÖ-
ËÄÁÉÈÀÝ ÀÒ ÂÀÌÏáÀÔÀÅÃÀ ÓÉÞÖËÅÉËÓ ÉÌÐÄÒÉÀÛÉ ÛÄÌÀÅÀËÉ
áÀËáÄÁÉÓÀÃÌÉ, ÀÍ ÈÅÉÈ ÈÖÒØÉ ÌÏÓÀáËÄÏÁÉÓÀÃÌÉ. ÌÀÓ ÊÀÒÂÀÃ
ÄÓÌÏÃÀ, ÒÏÌ áÀËáÉ ÀØ ÀÒÀ×ÄÒ ÛÖÀÛÉ ÉÚÏ. ÖÁÄÃÖÒÄÁÉÓ ÌÉÆÄÆÓ
ÉÓ ÏÓÌÀËÖÒ ÈÅÉÈÌÐÚÒÏÁÄËÏÁÀÛÉ áÄÃÀÅÃÀ. ÉÂÉ ÀÌÁÏÁÓ: „ÌÞÖËÓ
ÏÓÌÀËÈÀ áÄËÉÓÖ×ËÄÁÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÌÉÚÅÀÒÓ ÏÓÌÀËÄÁÉ (Ä.É.
ÉÌÐÄÒÉÀÛÉ ÛÄÌÀÅÀËÉ áÀËáÄÁÉ – Ì.Ø.)“ [221, ÂÅ.37]. ÏÓÌÀËÄÁÉÓ
ÉÌÐÄÒÉÉÓÀÃÌÉ ÌÉÓ ÓÉÞÖËÅÉËÓ ÉÓÉÝ ÀÞËÉÄÒÄÁÃÀ, ÒÏÌ ÌÖÓËÉÌÖÒÉ
ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓ, ÉÓËÀÌÉÓ ÃÉÃÄÁÉÓ ÌÆÉÓ ÜÀÓÅÄÍÄÁÀÛÉ ÌÈÀÅÀÒ
ÃÀÌÍÀÛÀÅÄà ÌÉÀÜÍÃÀ ÏÓÌÀËÖÒÉ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï [ 221, ÂÅ.38].
159
ÌßÄÒÀËÉ ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÓ À×ÒÈáÉËÄÁÃÀ, ÒÏÌ ÓÀàÉÒÏÀ
ÁÒÞÏËÀ ÌÔÒÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÀÙÊÅÄÈÀ ÖÝáÏÄËÈÀ ÌÏÞÀËÄÁÉÓÀ,
ÈÏÒÄÌ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÈÖÒØÈÀ ÁÀÔÏÍÏÁÀ ÄÅÒÏÐÄËÈÀ ÁÀÔÏÍÏÁÉÈ
ÛÄÉÝÅÀËÏÓ: „ÉÓËÀÌÓ ßÉËÀà ÀÒ áÅÃÀ ÂÀÌÀÒãÅÄÁÀ ÏÓÌÀËÄÈÉÓ
ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÆÄ, ÌÀÂÒÀÌ ÉÓËÀÌÓ ÓÞËÄÅÄÍ ÄÅÒÏÐÄËÉ ÄÒÄÁÉ“[ 221,
ÂÅ.38].
ãÄÁÒÀÍÓ ÂÀÀÆÒÄÁÖËÉ äØÏÍÃÀ, ÒÏÌ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ
ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀÓ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÈÀÍ ÂÀÍÀÐÉÒÏÁÄÁÓ ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÃÀ
ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÉ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉ. ÌÀÈ ÊÖËÔÖÒÖË ÈÖ ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒ ÖÒ-
ÈÉÄÒÈÏÁÀÓ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÈÀÍ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÀÅÓ ×ÀÒÖËÉ ÌÉÆÀÍÉ – ÀÙ-
ÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÃÀÐÚÒÏÁÀ. ÛÄØÌÍÉËÉ ÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀÁÀ-
ÌÉÓÀà ÃÀÓÀÅËÄÈÉ áÀÍ ÌÄÂÏÁÀÒÉÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ, áÀÍ ÌÔÄÒÉ
[169, ÂÅ.556]. ÌßÄÒÀËÉ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ áÀËáÄÁÓ ÌÏÖßÏÃÄÁÃÀ
ÓÉ×ÒÈáÉËÉÓÀ ÃÀ ÆÏÌÉÄÒÄÁÉÓÊÄÍ ÃÀÓÀÅËÄÈÈÀÍ ÖÒÈÉÄÒÈÏ-
ÁÀÛÉ.
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÝáÏÅÒÄÁÀ, ÀÓÄÅÄ ÄÒÉÓÀ, ÀÒÉÓ
ÃÉÃÉ ÐÒÏÝÄÓÉÀ. ÉÂÉ ÌÖÃÀÌ ßÉÍ ÌÉÉßÄÅÓ. ÄÒÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÀÌ
ÐÒÏÝÄÓÉÉÓ ÓÀÈÀÅÄÛÉ ÌÉÀÁÉãÄÁÄÍ, ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÓ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÄÍ,
ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉ ÊÉ ÂÀÅËÄÍÀÓ ÀáÃÄÍÄÍ ÓáÅÄÁÆÄ. ÄÒÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ
ÌÉÓÃÄÅÄÍ ßÉÍÀÌÞÙÏËÄÁÓ, ÌÉÌÁÀÞÅÄËÄÁÉ ÀÒÉÀÍ, ÌÉÌÁÀÞÅÄËÄÁÉ ÊÉ
ÂÀÅËÄÍÀÓ ÂÀÍÉÝÃÉÀÍ. ÌßÄÒÀËÉ ßÀÒÓÖËÉÓÀ ÃÀ ÀßÌÚÏÓ ÂÀÈÅÀËÉÓ-
ßÉÍÄÁÉÈ ÀÓÊÅÍÉÓ, ÒÏÌ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉ, ÒÏÃÄÓÀÝ ßÉÍ ÌÉÃÉÏÃÀ,
ÄÅÒÏÐÀ ÊÉ ÌÉÓÃÄÅÃÀ, ÀÙÌÏÓÀÅËÖÒ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÀÓ ÖÆÀÒÌÀÆÀÒÉ
ÂÀÅËÄÍÀ äØÏÍÃÀ ÃÀÓÀÅËÄÈÆÄ. ÀÌÑÀÌÀà ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ ÓÀ-
ÐÉÒÉÓÐÉÒÏÃ ÀÒÉÓ ÛÄÝÅËÉËÉ. ÌÉÆÄÆÉ ÛÄÌÃÄÂÉÀ: ÃÀÓÀÅËÄÈÉ,
ÒÏÃÄÓÀÝ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓÂÀÍ ÒÀÉÌÄÓ ÉÙÄÁÃÀ, ÌÉÓÀÃÌÉ ÉÜÄÍÃÀ
ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÈ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÓ, ÉÙÄÁÃÀ ÌáÏËÏà ÓÀàÉÒÏÓ,
ÂÀÌÏÓÀÃÄÂÓ ÃÀ ÂÀÃÀÀÌÖÛÀÅÄÁÃÀ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÚÏ×ÉÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ.
ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉ ÀÓÄÈÉ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÈÉ ÌÉÃÂÏÌÉÈ ÀÒ áÀÓÉÀÈÃÄÁÀ.
ÉÂÉ, ÒÏÝÀ ÒÀÌÄÓ ÉÙÄÁÓ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓÂÀÍ, ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÂÀÃÀÌÖÛÀ-
ÅÄÁÉÓ ÂÀÒÄÛÄ ÐÉÒÃÀÐÉÒ ÍÄÒÂÀÅÓ ÓÀÊÖÈÀÒ ÍÉÀÃÀÂÆÄ. ÀÌÀÓ ÊÉ
áÛÉÒÀÃ ÌÉÓÈÅÉÓ ÓÀÅÀËÀËÏ ÛÄÃÄÂÄÁÉ ÌÏÀØÅÓ [ 169, ÂÅ.555-556].
ãÄÁÒÀÍÓ ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÏÁÉÓÊÄÍ, ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÃÀ, ÊÄÒÞÏÃ,
ÀÒÀÁÖËÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÛÄÌÃÂÏÌÉ
ÐÒÏÂÒÄÓÉÓ, ÄÒÏÅÍÖËÉ ÈÅÉÈÛÄÂÍÄÁÉÓ ÃÀ ÐÀÔÒÉÏÔÖËÉ
ÓÖËÉÓÊÅÄÈÄÁÉÓ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÉÓÊÄÍ ÌÉÌÀÅÀË ÂÆÀà ÄÓÀáÄÁÏÃÀ ÓÀ-
ÓßÀÅËÏ ÃÀßÄÓÄÁÖËÄÁÄÁÉÓ ÍÀÝÉÏÍÀËÉÆÀÝÉÀ. ÓÊÏËÄÁÉ, ÒÏÂÏÒÝ
ÃÀßÚÄÁÉÈÉ, ÉÓÄ ÖÌÀÙËÄÓÉ, ÖÍÃÀ ÂÀÒÃÀÉØÌÍÀÓ ÄÒÏÅÍÖË ÓÀ-
ßÚÉÓÄÁÆÄ. ÊÄÒÞÏ ÓÊÏËÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÄÊÖÈÅÍÉÀÍ ÓÀØÅÄË-
ÌÏØÌÄÃÏ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÄÁÓ ÈÖ ÌÉÓÉÏÍÄÒÄÁÓ, ÖÍÃÀ ÂÀÃÀÅÉÃÄÓ
ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅÉ ÌÈÀÅÒÏÁÉÓ áÄËÛÉ. ÓÔÀÔÉÀÛÉ „ÀÒÀÁÖËÉ ÄÍÉÓ
160
ÌÏÌÀÅÀËÉ“ ÀÅÔÏÒÉ ÀÒÀÄÒÏÅÍÖËÉ ÓßÀÅËÄÁÉÓ ÌÀÅÍÄ ÛÄÃÄÂÄÁÆÄ
ÌÓãÄËÏÁÉÓÈÅÉÓ ÉÙÄÁÓ ÓÉÒÉÉÓ ÌÀÂÀËÉÈÓ. ÀØ ÓßÀÅËÄÁÀ, ÒÏ-
ÌÄËÉÝ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÃÀÍ ÌÏÃÉÏÃÀ, ÌÀÝÏÝáËÄÁÄËÉÝ ÉÚÏ ÃÀ
ÌÏÌÀÊÅÃÉÍÄÁÄËÉÝ ÄÒÈÃÒÏÖËÀÃ. ÌÀÝÏÝáËÄÁÄËÉ, ÒÀÃÂÀÍ áÄËÓ
ÖßÚÏÁÃÀ ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅ ÌÝáÏÅÒÄÁÈÀ ÛÄÂÍÄÁÉÓ ÂÀÌÏÙÅÉÞÄÁÀÓ, ÌÀÈ
ÂÏÍÄÁÒÉÅ ÆÒÃÀÓ. ÉÂÉ ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÌÏÌÀÊÅÃÉÍÄÁÄËÉÝ ÉÚÏ, ÒÀÃÂÀÍ
ÃÀÀÓÖÓÔÀ ÌÀÈÉ ÄÒÈÉÀÍÏÁÀ, áÄËÉ ÛÄÖßÚÏ ÖÒÈÉÄÒÈÊÀÅÛÉÒÉÓ
ÒÙÅÄÅÀÓ, ÄÍÏÁÒÉÅÉ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖËÏÁÉÓ ÃÀÍÄÒÂÅÀÓ, ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ
ÃÀãÂÖ×ÄÁÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÖÈÀÍáÌÏÄÁÉÓ ÆÒÃÀÓ, ÃÀÀÜØÀÒÀ ÌÀÈÉ
ÊÏËÏÍÉÆÀÝÉÀ. ÀáÀËÂÀÆÒÃÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÌÀÝ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÀÌÄÒÉÊÖË
ÓÊÏËÄÁÛÉ ÌÉÉÙÄÓ, ÂÀÌÏÉÒÜÄÅÉÀÍ ÀÌÄÒÉÊÖËÉ ÏÒÉÄÍÔÀÝÉÉÈ, áÏ-
ËÏ ÉÓÉÍÉ, ÅÉÍÝ ÓßÀÅËÏÁÃÀ ÉÄÆÖÉÔÈÀ ÓÊÏËÄÁÛÉ, ÉáÒÄÁÉÀÍ
ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÉÓÊÄÍ. ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ, ÍÀßÉËÓ ÓÖÒÓ ÓÀÌÛÏÁËÏÓ ÌÄÖ-
ÒÅÄà À ÌÄÒÉÊÀ ÀÍ ÉÍÂËÉÓÉ, ÓáÅÄÁÓ – ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÉ.
ÓßÀÅËÄÁÉÓ ÀÓÄÈÌÀ ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÀÌ áÄËÉ ÛÄÖßÚÏ ÄÒÏÅÍÖËÉ
ÛÄÂÍÄÁÉÓ ÃÀØÅÄÉÈÄÁÀÓ. ØÅÄÚÍÉÓ ÐÒÏÂÒÄÓÉÓÀ ÃÀ ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÏ-
ÁÉÓÈÅÉÓ ÀÖÝÉËÄÁÄËÉÀ ÃÀØÖÝÌÀÝÄÁÖËÏÁÉÓ, ÃÀãÂÖ×ÄÁÄÁÉÓ, ÒÄËÉ-
ÂÉÖÒÉ ÛÖÙËÉÓ ËÉÊÅÉÃÀÝÉÀ, ÄÒÏÅÍÖËÉ ÓÖËÉÓ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀ ÃÀ
ÂÀÄÒÈÉÀÍÄÁÀ ÄÒÈ ÌÈËÉÀÍ ÞÀËÀÃ. ÀÌÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÀ ÛÄÉÞËÄÁÀ
ÌáÏËÏà (ÚÏÅÄË ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ, ÖÌÈÀÅÒÄÓÀÃ) ÓÊÏËÄÁÛÉ ÓßÀÅ-
ËÄÁÉÓÈÅÉÓ ÄÒÏÅÍÖËÉ áÀÓÉÀÈÉÓ ÌÉÝÄÌÉÈ, ÚÅÄËÀ ÓÀÓßÀÅËÄÁËÉÓ
ÃÀØÅÄÌÃÄÁÀÒÄÁÉÈ ÄÒÏÅÍÖËÉ ÌÉÆÍÄÁÉÓÀÃÌÉ ÃÀ ÌÉÓÉ ÂÀÃÀÝÄÌÉÈ
ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅÉ áÄËÉÓÖ×ËÄÁÉÓÈÅÉÓ.
ãÄÁÒÀÍÌÀ ÓßÏÒÀà ÛÄÀ×ÀÓÀ ÛÄØÌÍÉËÉ ÅÉÈÀÒÄÁÀ. ÌÀÓ ÛÄ-
ÂÍÄÁÖËÉ äØÏÍÃÀ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÓ ÃÀÃÄÁÉÈÉ ÃÀ ÖÀÒÚÏ×ÉÈÉ
ÌáÀÒÄÄÁÉ, ÃÀÓÀÅËÄÈÈÀÍ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀÛÉ ÆÄÃÌÄÔÉ ÖÊÉÃÖÒÄÓÏÁÉÓ
(ÒÏÂÏÒÝ ÚÏÅÄËÉÅÄ ÄÅÒÏÐÖËÉÓ ÁÒÌÀà ÂÀÃÌÏÙÄÁÀ, ÉÓÄ ÖÀÒÚÏ×À)
ÃÀÌÙÖÐÅÄËÉ ÞÀËÀ. ÀÌÉÔÏÌ ÈÅËÉÃÀ, ÒÏÌ ÀÖÝÉËÄÁÄËÉÀ
ÛÄÂÍÄÁÖËÉ ÌÉÃÂÏÌÀ ÀÌ ÐÒÏÁËÄÌÉÓÀÃÌÉ, ÒÏÌ ÓÀàÉÒÏÀ ÓáÅÀ ØÅÄÚ-
ÍÄÁÈÀÍ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀ, ÌÀÈÉ ÓÖËÉÄÒÉ ÌÉÙßÄÅÄÁÉÓ ÀÈÅÉÓÄÁÀ, ÊÀÒ-
ÜÀÊÄÔÉËÏÁÉÓ ËÉÊÅÉÃÀÝÉÀ. „ÞÅÄËÉ ÄÒÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÀÒ ÂÀÃ-
ÌÏÉÙÄÁÄÍ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ áÀËáÄÁÉÓ ÌÉÙßÄÅÄÁÓ, ÓÖËÉÄÒÀà ÂÀ-
ÃÀÛÄÍÃÄÁÉÀÍ...“, – ßÄÒÓ ÌßÄÒÀËÉ „ÓÖËÁÀÍÛÉ“ [28, ÂÅ.79].
ãÄÁÒÀÍÌÀ „ÄÒÉÓ“ ÝÍÄÁÀ ÜÀÌÏÀÚÀËÉÁÀ ÓÔÀÔÉÀÛÉ „ÄÒÉ ÃÀ
ÌÉÓÉ ÀÒÓÉ“ [169, ÂÅ.431-434]. ÌÉÓÉ ÌÔÊÉÝÄÁÉÈ, „ÄÒÉ“ ÉÌ ÐÉÒÈÀ
ÊÒÄÁÖËÉÀ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÂÀÍÉÒÜÄÅÉÀÍ ÆÍÄ-ÜÅÄÖËÄÁÄÁÉÈ, ÌÉÃÒÄ-
ÊÉËÄÁÄÁÉÈ (áÀÓÉÀÈÄÁÉÈ) ÃÀ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉÈ. ÌÀÈ ÀÄÒÈÉÀÍÄÁÈ
ÓÖËÉÄÒÉ ÊÀÅÛÉÒÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÆÍÄ-ÜÅÄÖËÁÄÁÆÄ Ö×ÒÏ ÌÞËÀÅÒÉÀ,
ÌÉÃÒÄÊÉËÄÁÄÁÆÄ Ö×ÒÏ ÙÒÌÀ ÃÀ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÆÄ Ö×ÒÏ ÓÀ-
ÚÏÅÄËÈÀÏ. ÀÌ ÊÀÅÛÉÒÉÓ ÀÒÓÄÁÏÁÉÓÈÅÉÓ ÞÉÒÉÈÀÃÉÀ ÄÍÏÁÒÉÅÉ
ÄÒÈÉÀÍÏÁÀ. ÌÀÂÒÀÌ ÌáÏËÏà ÉÂÉ ÀÒ ÊÌÀÒÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÀÒÉÀÍ
161
áÀËáÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÄÒÈ ÄÍÀÆÄ ËÀÐÀÒÀÊÏÁÄÍ, ÌÀÂÒÀÌ ÖÈÀÍ-
áÌÏÄÁÀÛÉ ÀÒÉÀÍ ÐÏËÉÔÉÊÉÓ, ÀÃÌÉÍÉÓÔÒÀÝÉÉÓ ÃÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ
ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉÓ ÂÀÌÏ. ÀÌ ÊÀÅÛÉÒÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÉÀ ÓÉÓáËÉÈ ÄÒÈÏÁÀ
(ÍÀÈÄÓÀÏÁÀ). ÌÀÂÒÀÌ ÀÒÝ ÄÓ ÊÌÀÒÀ. ÓÀàÉÒÏÀ ÒÄËÉÂÉÖÒÉ
ÄÒÈÉÀÍÏÁÀ ÃÀ ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒÉ ÓÀÒÂÄÁËÏÁÀ (ÓÉÊÄÈÄ, ÉÍÔÄÒÄÓÉ). ÀÌ
ÖÊÀÍÀÓÊÍÄËÓ ÌßÄÒÀËÉ ÀÃÀÒÄÁÓ ÓÀ×ÄÉØÒÏ ÌÀÍØÀÍÀÓ, ÒÏÌËÉÈÀÝ
ÄÓ ÊÀÅÛÉÒÉ ÉØÓÏÅÄÁÀ.
ÀÌÒÉÂÀÃ, ãÄÁÒÀÍÉÓ ÂÀÂÄÁÉÈ, „ÄÒÉ“ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÆÍÄ --
ÜÅÄÖËÄÁÄÁÉÈ, ÌÉÃÒÄÊÉËÄÁÄÁÉÈ ( áÀÓÉÀÈÄÁÉÈ ) ÃÀ ÛÄáÄÃÖ-
ËÄÁÄÁÉÈ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖË ÐÉÒÈÀ ÊÒÄÁÖËÓ, ÒÏÌÄËÈÀÝ ÀÄÒÈÉÀÍÄÁÓ
ÓÖËÉÄÒÉ ÊÀÅÛÉÒÉ, ÓÀÄÒÈÏ ÄÍÀ, ÓÉÓáËÉ, ÒÄËÉÂÉÀ ÃÀ
ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒÉ ÊÄÈÉËÃÙÄÏÁÀ.
ãÄÁÒÀÍÌÀ ÀÒÓÄÁÉÈÀà ÂÀÉÌÄÏÒÀ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉÓ ÌÉÄÒ
ÛÄÌÖÛÀÅÄÁÖËÉ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÄÁÀ. ÌÀÈ ÌÓÂÀÅÓÀÃ ÉÓ ÛÏÒÓ ÃÂÀÓ ÔÒÀ-
ÃÉÝÉÖËÉ ÂÀÂÄÁÉÓÂÀÍ ÃÀ ÌÈÀÅÀÒ ÀÃÂÉËÓ ÀÊÖÈÅÍÄÁÓ ÄÍÀÓ ÃÀ ÓÉÓ-
áËÉÈ ÍÀÈÄÓÀÏÁÀÓ. ÒÄËÉÂÉÀ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ ÖÊÀÍÀ ÐËÀÍÆÄÀ ÂÀ-
ÃÀßÄÖËÉ, ÌÀÂÒÀÌ ÀÒ ÀÒÉÓ ÖÂÖËÅÄÁÄËÚÏ×ÉËÉ.
„ÓÀÌÛÏÁËÏÓ“ ÝÍÄÁÉÓ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÀÓ ãÄÁÒÀÍÉ ÀÒ ÛÄáÄÁÉÀ,
ÈÖÌÝÀ ÐÀÔÒÉÏÔÖËÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉ ÞËÉÄÒ ÂÀÌÀáÅÉËÄÁÖËÉ äØÏÍÃÀ.
ÀØÅÄ ÀÙÅÍÉÛÍÀÅÈ, ÒÏÌ ãÄÁÒÀÍÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ËÉÁ-
ÀÍÉÓ, ÀÒÀÁÖËÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ, ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÄÒÈ ÝÍÄÁÀà ßÀÒ-
ÌÏÃÂÄÍÀ. áÛÉÒÀÃ ÌÉÓÉ ÓÀÌÛÏÁËÏ ÝÃÄÁÀ ËÉÁÀÍÉÓ ÓÀÆÙÅÒÄÁÓ ÃÀ
ÌÈÄË ÀÒÀÁÖË ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÌÏÉÝÀÅÓ. ÆÏÂãÄÒ ÌÉÓÉ ÓÀÌÛÏÁËÏ
ÌÈÄËÉ ÃÄÃÀÌÉßÀÀ: „...ÃÄÃÀÌÉßÀ ÌÈËÉÀÍÀà ÜÄÌÉ ÓÀÌÛÏÁËÏÀ,
ÚÅÄËÀ áÀËáÉ ÜÄÌÉ ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÀ“ [169, ÂÅ.293].
ÐÀÔÒÉÏÔÖËÉ ÌÏÔÉÅÄÁÉÈÀÀ ÃÀÔÅÉÒÈÖËÉ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÁÄÅÒÉ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉ, ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ „ÈØÅÄÍ ÈØÅÄÍÉ ËÉÁÀÍÉ, ÌÄ – ÜÄÌÉ ËÉÁÀÍÉ“,
„ÌÄ ÜÄÌÉ ÄÍÀ, ÈØÅÄÍ – ÈØÅÄÍÉ ÄÍÀ“, „ÌÄ ÜÄÌÉ ×ÉØÒÉ, ÈØÅÄÍ – ÈØÅÄÍÉ
×ÉØÒÉ“, „ÐÀÄÌÀÍÉ“, „ÜÄÌÉ áÀËáÉÓ ÓÉÊÅÃÉËÉ“, „ÌÀÒÀÃÉÖËÏÁÀ ÃÀ
ÄÒÉ“ ÃÀ ÓáÅÀ. ÌßÄÒÀËÓ ÀßÖáÄÁÃÀ, ÒÏÌ ÌÉÓÉ ÓÀÌÛÏÁËÏ ÌÔÒÉÓ
ÌÉÄÒ ÉÚÏ ÃÀÌÏÍÄÁÖËÉ, ÌÉÞÉÍÄÁÖËÉ ÃÀ ÁÒÞÏËÉÓ ÖÍÀÒÓ
ÌÏÊËÄÁÖËÉ. ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÀÙÄËÅÄÁÃÀ ÉÓ, ÒÏÌ
ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÉ ßÀÒÓÖËÉÓ ÌÏÂÏÍÄÁÄÁÛÉ ÉÚÅÍÄÍ ÜÀ×ËÖËÍÉ,
ÂÀÒÃÀÓÖË ÃÙÄÈÀ ÃÉÃÄÁÉÈ ÉÍÖÂÄÛÄÁÃÍÄÍ ÈÀÅÓ ÃÀ ÖÀÒÚÏ×ÃÍÄÍ
ÚÏÅÄËÉÅÄ ÀáÀËÓ: „ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÌÏÓÀáËÄÏÁÀ ßÀÒÓÖËÉÓ
ÁÖÒÖÓÛÉÀ ÂÀáÅÄÖËÉ, ÌÉÃÒÄÊÉËÄÁÀ ÀØÅÓ ÐÀÓÉÖÒÉ ÌàÅÒÄ-
ÔÄËÏÁÉÓ ÃÀ ÖÂÍÖÒÉ ÂÀÒÈÏÁÉÓÀÃÌÉ, ÖÀÒÚÏ×Ó ÃÀÃÄÁÉÈ ÃÀ
ÒÀÝÉÏÍÀËÖÒ ÐÒÉÍÝÉÐÄÁÓ ÃÀ ÌÏÞÙÅÒÄÁÄÁÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÉÓÉÍÉ
ÀÉÞÖËÄÁÄÍ ÉÔÀÍãÏÓ, ÂÀÌÏ×áÉÆËÃÄÓ ÙÒÌÀ ÞÉËÉÓÂÀÍ“, – ßÄÒÓ
ãÄÁÒÀÍÉ „ÍÀÒÊÏÆÓÀ ÃÀ ÓÊÀËÐÄËÛÉ“ [49, ÂÅ.90]. ÓÀÌÛÏÁËÏ ÉÚÏ
ÃÀØÖÝÌÀÝÄÁÖËÉ, ÀÒ ÉÚÏ ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÊÀÅÛÉÒÉ, ÀÒÝ ÓÖÒÅÉËÉ
162
ÂÀÄÒÈÉÀÍÄÁÉÓÀ. ÈÉÈÏÄÖË ÍÀßÉËÓ ÌÉÀÜÍÃÀ ÈÀÅÉÓÉ ÈÀÅÉ
ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁÄË ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÃ, ÝÀËÊÄ ÄÒÀÃ. ÀÓÄÈÌÀ ÅÉÈÀÒÄÁÀÌ
ÀÈØÌÄÅÉÍÀ ÌßÄÒÀËÓ „ÌÏÝÉØÖËÉÓ ÁÀÙÛÉ“ ÛÄÌÃÄÂÉ ÓÉÔÚÅÄÁÉ: „...ÅÀÉ
ÄÒÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÀØÅÓ ÍÀÉÒÂÅÀÒÉ ÒßÌÄÍÀ ÃÀ ÀÒ ÀØÅÓ ÓÀÒßÌÖÍÏÄÁÀ.
ÅÀÉ ÄÒÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÌÏÓÀÅÓ ÓÀÌÏÓÉ, ÈÅÉÈÏÍ ÒÏÌ ÀÒ ÌÏÖØÓÏÅÉÀ,
àÀÌÓ ÐÖÒÓ, ÈÅÉÈÏÍ ÒÏÌ ÀÒ ÌÏÖßÄÅÉÀ, ÓÅÀÌÓ ÙÅÉÍÏÓ, ÈÀÅÉÓ
ÓÀßÍÀáÄËÛÉ ÒÏÌ ÀÒ ÃÀÖßÖÒÀÅÓ. ÅÀÉ ÄÒÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÂÌÉÒÀÃ
ÌÉÉÜÍÄÅÓ ÔÒÀÁÀáÀ áÄÐÒÄÓ, ÃÀ ÁÀØÉÀ ÃÀÌÐÚÒÏÁÄËÉ ÃÉÃÓÖËÏÅÀÍÉ
ØÅÄËÉ äÂÏÍÉÀ...ÅÀÉ ÄÒÓ, ÒÏÌÄËÉÝ áÌÀÓ ÀÙÉÌÀÙËÄÁÓ ÌáÏËÏÃ
ÌÉÝÅÀËÄÁÖËÉÓ ÃÀÔÉÒÄÁÉÓÀÓ. ÅÀÉ ÄÒÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÓÀÀÌÀÚÏÃ
ÍÀÍÂÒÄÅÄÁÉÙÀ ÛÄÒÜÄÍÉÀ, ÃÀ ÒÏÌÄËÉÝ ÀÌÁÏáÃÄÁÀ ÌáÏËÏà ÌÀÛÉÍ,
ÒÏÝÀ ÊÖÍÞÆÄ ÈÀÅÓ ÃÀÀÃÄÁÉÍÄÁÄÍ ÃÀ ãÀËÀÈÓ ÌÀáÅÉËÉ ÖÊÅÄ
ÛÄÌÀÒÈÖËÉ ÀØÅÓ. ÅÀÉ ÄÒÓ, ÒÏÌËÓÀÝ ÌÏáÄËÄà ÌÄËÀ äÚÀÅÓ,
×ÉËÉÓÏ×ÏÓÀà ÊÉ – ÏÉÍÁÀÆÉ, ÒÏÌËÉÓ áÄËÏÅÍÄÁÀ ÌÉÌÁÀÞÅÄËÏÁÀÀ
ÀÍ – ÞÅÄË ÓÀÌÏÓÆÄ ÀáÀËÉ ÓÀÊÄÒÄÁËÉÓ ÃÀÃÄÁÀ. ÅÀÉ ÄÒÓ, ÒÏÌÄËÉÝ
ÁÖÊÉÈÀ ÃÀ ÍÀÙÀÒÉÈ ÄÂÄ- ÁÄÁÀ ÀáÀË ÌÁÒÞÀÍÄÁÄËÓ ÃÀ ÌÄÒÄ
ÚÉÑÉÍÉÈ ÀÞÄÅÄÁÓ ÌÀÓ ÌáÏËÏà ÉÌÉÔÏÌ, ÒÏÌ ÀáËÀ ÓáÅÀÓ ÛÄÄÂÄÁÏÓ
ÁÖÊÉÓÀ ÃÀ ÍÀÙÀÒÉÓ ÃÂÄÒÉÈ. ÅÀÉ ÄÒÓ, ÃÀÛËÉË -ÃÀßÉÀßÄÁÖËÓ,
ÒÏÌËÉÓ ÚÏÅÄË ÍÀßÉËÓ ÄÒÀà ÌÏÀØÅÓ ÈÀÅÉ” [20, ÂÅ.348].
ãÄÁÒÀÍÉ ÓÀÌÛÏÁËÏÓ ÖÁÄÃÖÒÄÁÀÓ ÌÞÉÌÄà ÂÀÍÉÝÃÉÃÀ, ÒÀÓÀÝ
ÊÉÃÄÅ Ö×ÒÏ ÖÞËÉÄÒÄÁÃÀ ÉÌÉÓ ÛÄÂÍÄÁÀ, ÒÏÌ ÂÀàÉÒÅÄÁÉÓ ÑÀÌÓ ÌÉ-
ÓÂÀÍ ÛÏÒÓ ÉÚÏ, ÀÒ ÛÄÄÞËÏ ÌáÀÒÛÉ ÀÌÏÃÂÏÌÏÃÀ ÈÀÍÀ-
ÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÓ, ÌÀÈÈÀÍ ÄÒÈÀÃ ÄÁÒÞÏËÀ, ÌÀÈÈÀÍ ÄÒÈÀÃ ÃÀÌ-
ÔÊÁÀÒÉÚÏ ÂÀÌÀÒãÅÄÁÉÓ ÓÉáÀÒÖËÉÈ, ÀÍ ÌÀÈÈÀÍ ÄÒÈÀà ÄÐÏÅÀ
ÓÉÊÅÃÉËÉ. ÓÀÌÛÏÁËÏÓÈÅÉÓ ÈÀÅÂÀÍßÉÒÅÀÓ, áÀËáÉÓÈÅÉÓ ÈÀÅÉÓ
ÃÀÃÄÁÀÓ ÚÅÄËÀÓÈÅÉÓ ÓÀÐÀÔÉÏ ÌÏÅÀËÄÏÁÀÃ ÈÅËÉÃÀ, ÓÀÌ-
ÛÏÁËÏÓÈÅÉÓ ÓÀÌÓÀáÖÒÓ ÚÅÄËÀ×ÄÒÆÄ ÌÀÙËÀ ÀÚÄÍÄÁÃÀ,
ÓÉÚÅÀÒÖËÆÄÝ ÊÉ: „...ÉÚÀÅÉ ÌÀÌÀÝÉ, ÂÉÚÅÀÒÃÄÓ ÛÄÍÉ ÓÀÌÛÏÁËÏ!...“,
– ßÄÒÓ ÏÌÉÓ ÅÄËÆÄ ÌÚÏ× àÀÁÖÊÓ ÓÀÝÏËÄ [169, ÂÅ.225] (Éá. ËÄØÓÉ
ÐÒÏÆÀà „ÆÙÅÉÓ ÂÏÂÏÍÄÁÉ“). ãÄÁÒÀÍÓ ÓãÄÒÏÃÀ ÓÀÌÛÏÁËÏÓ
ÖÊÄÈÄÓÉ ÌÏÌÀÅËÉÓÀ: „ÛÄÍ, ÓÉÒÉÀÅ, ÌÓÂÀÅÓÉ áÀÒ ÛÄÍÉ ÌÄÆÏÁËÄÁÉÓÀ
– ÄÂÅÉÐÔÉÓ, ÓÐÀÒÓÄÈÉÓÀ ÃÀ ÓÀÁÄÒÞÍÄÈÉÓÀ, ÒÏÌÄËÈÀÝ ÉÌÃÄÍÉÅÄ
ÍÀáÉÒÉ äÚÀÅÈ ÃÀ ÉÓÄÈÉÅÄ ÓÀÞÏÅÒÄÁÉ ÀØÅÈ, ÒÏÂÏÒÝ ÛÄÍ. ÛÄÍÉ
ÃÀÝÄÌÀ ÀÒÉÓ ÙÒÌÀ ÞÉËÉ. ÌÀÓ ÌÏäÚÅÄÁÀ ÂÀÌÏ×áÉÆËÄÁÀ ÃÀ ÛÒÏÌÀ.
ÚÅÀÅÉËÉ ÓÉÝÏÝáËÄÓ ÖÁÒÖÍÃÄÁÀ ÓÉÊÅÃÉËÉÓ ÛÄÌÃÄÂ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉ
ÃÉÀÃÉ áÃÄÁÀ ÂÀÍÛÏÒÄÁÉÓ ÛÄÌÃÄ“ (ËÄØÓÉ ÐÒÏÆÀà „ÌÀÒÀÃÉÖËÏÁÀ
ÃÀ ÄÒÉ“) [49, ÂÅ.32]. ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÌßÄÒËÉÓ ÓÉÔÚÅÄÁÉ
ÌÄÂÏÁÒÉÓ, ÄÌÉË ÆÄÉÃÀÍÉÓÀÃÌÉ: „ÌßÀÌÓ, ÒÏÌ ÀÙÌÏÓÀÅËÖÒ ÀÆÒÓ,
ÓÀÄÒÈÏÃ, ÃÀ ÀÒÀÁÖËÓ, ÊÄÒÞÏÃ, ÀáËÏ ÌÏÌÀÅÀËÛÉ ÄØÍÄÁÀ ÃÉÃÉ
ÃÀ×ÀÓÄÁÀ“ [159, Ô.1,ÂÅ.17].
163
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ØÅÄÚÍÄÁ-
ÈÀÍ ÖÊÉÃÖÒÄÓÀà ÖÀÒÚÏ×ÉÈÉ ÉÚÏ. ÃÀÓÀÅËÄÈÈÀÍ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀ,
ÌÉÓÉ ÀÆÒÉÈ, ÌáÏËÏà ÖÀÒÚÏ×ÉÈ ÛÄÃÄÂÄÁÓ ÉÞËÄÅÀ. ÌÉÆÄÆÉ:
ÄÂÅÉÐÔÄ ÌÖÓËÉÌÖÒÉ ØÅÄÚÀÍÀÀ, ÃÀÓÀÅËÄÈÉ ÊÉ ØÒÉÓÔÉÀÍÖËÉ
(ÂÀÅÉáÓÄÍÏÈ Ò. ÊÉÐËÉÍÂÉÓ ÓÉÔÚÅÄÁÉ, ÍÀÈØÅÀÌÉ ÁÀËÀÃÀÛÉ „ÃÀÓÀÅ-
ËÄÈÉ ÃÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉ“: „ÃÀÓÀÅËÄÈÉ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÀ, ÀÙÌÏ-
ÓÀÅËÄÈÉ – ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉ, ÀÌÉÔÏÌ ÉÓÉÍÉ ÅÄÒÀÓÏÃÄÓ ÅÄÒ ÛÄ-
áÅÃÄÁÉÀÍ“). ÀÂÒÄÈÅÄ, ãÄÒãÄÒÏÁÉÈ ÄÂÅÉÐÔÄ ÌÏÖÌÆÀÃÄÁÄËÉÀ
ÃÀÓÀÅËÄÈÈÀÍ ÓÀÖÒÈÉÄÒÈÏÃ, ÈÖ ÒÀÌÄÓ ÂÀÃÌÏÉÙÄÁÓ ÌÉÓÂÀÍ,
ÂÀÃÌÏÉÙÄÁÓ ÖÀÒÚÏ×ÉÈÓ ÃÀ, ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ, ÁÒÌÀÃ. ÉÓ ÌÏÈáÒÏÁÀÛÉ
„ÜÀÃÒÉ“ ÀÌÁÏÁÓ: „ÚÏÅÄË ÈÄÓËÓ, ÃÀÈÄÓÉËÓ ÀÒÀ ÈÀÅÉÓ ÌÉßÀÆÄ ÃÀ
ÀÒÀ ÈÀÅÉÓ ÃÒÏÓ, ÌÉßÀ ÀÍ ÖÀÒÚÏ×Ó, ÀÍ ÈÅÉÈ ÈÄÓËÉ ÂÀ×ÖàÃÄÁÀ
ÌÀÓÛÉ“ [229, ÂÅ.39]. ÄÅÒÏÐÖËÉ ÊÖËÔÖÒÉÓ ÌÏÞÀËÄÁÀÌ, ÌÉÓÉ ÀÆÒÉÈ,
ÂÀÌÏÉßÅÉÀ ÞÅÄËÉ ÌÀÌÀ-ÐÀÐÖÒÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ÂÀÖ×ÀÓÖÒÄÁÀ,
ÏãÀáÄÁÉÓ ÃÀÍÀßÉËÄÁÀ. ÀáÀËÌÀ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÀÌ ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ ÏãÀáÄÁÉ
ÃÀÀÍÀßÉËÀ, ÀÒÀÌÄà ÄÒÈÉ ÏãÀáÉÓ ×ÀÒÂËÄÁÛÉÝ ÛÄÉÔÀÍÀ
ÖÒÈÉÄÒÈÂÀÖÂÄÁÒÏÁÀ, ÀÆÒÈÀ ÃÀÛÏÒÉÛÏÒÄÁÀ. ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ
ÀÃÀÍÀÛÀÖËÄÁÓ ÀÌ ÐÒÏÝÄÓÛÉ ÌßÄÒÀËÉ ÓÊÏËÄÁÓ ÃÀ ÂÀÍÀÈËÄÁÀÓ.
ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ÁÀÅÛÅÄÁÉ ÓßÀÅËÏÁÄÍ ÓÊÏËÄÁÛÉ, ÄÖ×ËÄÁÉÀÍ ÖÝáÏ
ÄÍÄÁÓ – ÉÍÂËÉÓÖÒÓ, ×ÒÀÍÂÖËÓ, ÂÄÒÌÀÍÖËÓ, ÞÉÒÉÈÀÃÀÃ
ÓßÀÅËÏÁÄÍ ÀÌ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÉÓÔÏÒÉÀÓ, ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ, ÂÄÏÂÒÀ×ÉÀÓ,
ÓÀÌÛÏÁËÏÓ ßÀÒÓÖËÉ ÊÉ ÀÒ ÉÝÉÀÍ (Éá. ÄÓÄÉ „ÂÖÛÉÍ ÃÀ ÃÙÄÓ“).
ÀÓÄÈÌÀ ÅÉÈÀÒÄÁÀÌ ÀÈØÌÄÅÉÍÀ ÌßÄÒÀËÓ ÄÓÄÉÛÉ „ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ
ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÀ“: „ÂÀÍÀ ÓÉÒÝáÅÉËÉ ÀÒ ÀÒÉÓ ÉÝÏÃÄ ÁÏÍÀÐÀÒÔÄÓ
ÉÓÔÏÒÉÀ, ÊÀÒÂÀà ÂØÏÍÃÄÓ ÛÄÓßÀÅËÉËÉ ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÉÓ ÉÓÔÏÒÉÀ,
ßÀÒÌÏÃÂÄÍÀ ÊÉ ÀÒ ÂØÏÍÃÄÓ ÀË-ÌÀäÃÉÓ ßÄÒÉËÄÁÉÓ ÉÓÔÏÒÉÀÆÄ,
ÉÝÏÃÄ ÃÄÊÀÒÔÄÓ ÐÒÉÍÝÉÐÄÁÉ ÃÀ ÃÀÒÅÉÍÉÓ ÂÀÌÏÊÅËÄÅÄÁÉ ÃÀ ÀÒÀ-
×ÄÒÉ ÂÀÂÄÂÄÁÏÃÄÓ ÀË-ÙÀÆÀËÉÓ ÓÉÁÒÞÍÉÓÀ, ÉÁÍ ÒÖÛÃÉÓ ÂÀ-
ÌÏÊÅËÄÅÄÁÉÓÀ, ÚÅÄÁÏÃÄ ÛÄØÓÐÉÒÉÓÀ ÃÀ äÉÖÂÏÓ ËÄØÓÄÁÓ ÃÀ
ßÀÒÌÏÃÂÄÍÀ ÀÒ ÂØÏÍÃÄÓ ÌÖÈÀÍÀÁÉÓÀ ÃÀ ÀË-ÌÀÀÒÉÓ ËÄØÓÄÁÆÄ...“[
230, Ô.1, ÂÅ.128-129]. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÄÓÄÉÛÉ ÜÀÍÓ, ÒÏÌ ÉÂÉ
ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÂÖÛÉÍÃÄË ÃÙÄÓ ÀÞËÄÅÓ ÖÐÉÒÀÔÄÓÏÁÀÓ ÃÙÄÅÀÍÃÄË
ÚÏ×ÀÓÈÀÍ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ, ÒÀÃÂÀÍ ÂÖÛÉÍ ÄÂÅÉÐÔÄ ÓÀÊÖÈÀÒ ÈÀÅÓ
ÄÊÖÈÅÍÏÃÀ, ÀÌÉÔÏÌ ÓÖ×ÈÀ ÃÀ ÍÀÌÃÅÉËÉ ÉÚÏ, ÃÙÄÓ ÊÉ
ÃÀÓÀÅËÄÈÈÀÍ ÀÒÉÓ ÛÄÒÄÖËÉ. ÌßÄÒÀËÌÀ ÄÒÈÌÀÍÄÈÓ ÃÀÖ-
ÐÉÒÉÓÐÉÒÀ ÉÓËÀÌÉ ÃÀ ØÒÉÓÔÉÀÍÏÁÀ ÃÀ ØÒÉÓÔÉÀÍÏÁÀ ÌÉÉÜÍÉÀ
ÉÓËÀÌÉÓ ÜÀÌÏÒÜÄÍÉÓ ÌÈÀÅÀÒ ÌÉÆÄÆÀÃ (Éá. ÓÔÀÔÉÀ „ÉÓËÀÌÉ ÃÀ
ØÒÉÓÔÉÀÍÏÁÀ“) [230 , Ô.1, ÂÅ.171-178]. ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÀÓÄÈÉ ÖÊÉÃÖ-
ÒÄÓÉ ÐÏÆÉÝÉÉÓÀ, ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÄÓÌÉÓ ÀÌ ÏÒ ÌáÀÒÄÓ ÛÏÒÉÓ
ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ÂÀÒÃÖÅÀËÏÁÀ, ÀÌÉÔÏÌ ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÓ ÌÏÖßÏ-
ÃÄÁÓ ÃÉÃÉ ÓÉ×ÒÈáÉËÉÓÊÄÍ.
164
ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÄÊÖÈÅÍÉÓ ËÄØÓÉ „ßÌÉÍÃÀ ÂÅÄËÉÓ ×ÉËÏÓÏ×ÉÀ“
[193, ÂÅ.227], ÒÏÌÄËÛÉÝ ÛÏÛÉÀÓ (ÈÖÍÉÓÉ) ÃÀ ÂÅÄËÉÓ (ÓÀ×ÒÀÍ-
ÂÄÈÉ) ÓÀáÄÈÀ ÃÀáÀÔÅÉÈ ÃÀ ÌÀÈÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÈ ÂÅÉÜÅÄÍÀ ÊÀ
ÐÉÔÀËÉÓÔÖÒÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÊÏËÏÍÉÖÒÉ ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÀÒÓÉ ÀÙÌÏÓÀÅ-
ËÄÈÛÉ. áÏËÏ ËÄØÓÛÉ „ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÏ!“ ÂÅÉÜÅÄÍÀ ÈÀÍÀ-
ÌÄÌÀÌÖËÄÈÀ ÂÖËÂÒÉËÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÓÀÌÛÏÁËÏÓ áÅÄÃÒÉ-
ÓÀÃÌÉ:
„ÒÀ ÂàÉÒÓ, ÒÏÌ ÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÀÓ ÂÀÍÉàÄÁÓ ÁÏÒÊÉËÄÁÉÓÀÃÌÉ
ÌÏÒÜÉËÄÁÀ,
ÌÖáËÓ ÉÚÒÉ ÉÌÀÈ ßÉÍÀÛÄ, ÅÉÍÝ ÛÄÂÉÁÏàÀ ÛÖÁËÉ?!
...
ÊÌÀÚÏ×ÉËÃÄÁÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÈ ÂÀÌÏØÅÀÁÖËÄÁÓ ÛÏÒÉÓ.
ÓÀÃ ÀÒÉÓ ÓÉÌÙÄÒÀ? ÓÀÃ ÀÒÉÓ ËÄØÓÉ?
ÂÄÛÉÍÉÀ ÝÉÓ ÌÛÅÄÍÉÄÒÉ äÉÌÍÉÓÀ?
ÂÄÛÉÍÉÀ ÝÉÓ ÓÉÍÀÈËÉÓÀ?
ÀÒ ÀÃÂÄÁÉ ÃÀ ÀÒ ÉÅËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ (ÓÉÝÏÝáËÉÓ)
ÂÆÄÁÆÄ?
ÅÉÍÝ ÃÀÉÞÉÍÀ, ÀÒ ÃÀËÏÃÄÁÉÀ ÌÀÓ ÝáÏÅÒÄÁÀ (ÓÉÝÏÝáËÄ).“
[ 193, ÂÅ. 130]
165
ÀÁÖ ÌÀÃÉ, ÌÓÂÀÅÓÀà ÀÛ-ÛÀÁÉÓÀ, ÓÀÓÏßÀÒÊÅÄÈÉËÄÁÀÛÉ ÌÏ-
äÚÀÅÓ ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÈÀ ÓÀÌÛÏÁËÏÓÀÃÌÉ ÂÖËÂÒÉËÏÁÀÓ. ÐÀÔÒÉÏÔ
ÄÒÈÄÖËÄÁÓ ÊÉ ÃÀÌÐÚÒÏÁËÄÁÉ ÓÀÓÔÉÊÀà ÖÓßÏÒÃÄÁÉÀÍ. ÖÌÒÀÅ-
ËÄÓÏÁÀÓ ÓÀÌÛÏÁËÏ ÉÓÄ ÀáÓÏÅÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÌÞÉÍÀÒÄÓ. ÐÏÄÔÉ
ÌÏÖßÏÃÄÁÓ ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÓ ÂÀÌÏÉÙÅÉÞÏÍ ÃÀ ÓÀÌÛÏÁËÏ ÉÓÄ
ÃÀÉÝÅÀÍ, ÒÏÂÏÒÝ ËÏÌÉ ÉÝÀÅÓ ÈÀÅÉÓ ÁÖÍÀÂÓ (ËÄØÓÉ „ÒÏÂÏÒ
ÀÂÏÍÃÄÁÀ ÌÞÉÍÀÒÄÓ ÓÀÌÛÏÁËÏ“), ÖÝáÏÄËÄÁÓ ÊÉ ÌÏÖßÏÃÄÁÓ,
ÈÀÅÉ ÀÍÄÁÏÍ ÈÀÅÉÀÍÈ ÃÀÌÐÚÒÏÁËÖÒ ÐÏËÉÔÉÊÀÓ ÃÀ ÃÀÔÏÅÏÍ
ÐÀËÄÓÔÉÍÀ. ÀÒÀÁÄÁÓ ÀÒÀÓÃÒÏÓ ÃÀÖÈÌÉÀÈ ÅÉÍÌÄÓÈÅÉÓ ÐÀËÄÓÔÉÍÀ
ÃÀ ÀÒÝ ÌÏÌÀÅÀËÛÉ ÃÀÖÈÌÏÁÄÍ, ÒÀÃÂÀÍ ÉÓ „ÉÚÏ ÜÅÄÍÉ ÐÀÐÄÁÉÓÀ
ÜÅÄÍÀÌÃÄ ÃÀ ÃÀÒÜÄÁÀ ÜÅÄÍÓ ÛÅÉËÉÛÅÉËÄÁÓ ÜÅÄÍÓ ÛÄÌÃÄ“ –
ÀÝáÀÃÄÁÓ ÐÏÄÔÉ ËÄØÓÛÉ „ÐÀËÄÓÔÉÍÀ“ [156, ÂÅ.95].
áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉ ÀÒÀÁÖËÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÏÁÉÓ-
ÈÅÉÓ ÈÀÅÃÀÃÄÁÖËÉ ÌÄÁÒÞÏËÉ ÉÚÏ. ÀÌÉÓ ÂÀÌÏ ãÄÒ ÊÉÃÄÅ
àÀÁÖÊÏÁÉÓÀÓ ÌÏÖáÃÀ ËÉÁÀÍÉÓ ÃÀÔÏÅÄÁÀ. ÉÓ ÌÏÖßÏÃÄÁÃÀ ÀÒÀ-
ÁÄÁÓ ÄÁÒÞÏËÀÈ ÂÀÍÀáËÄÁÉÓÈÅÉÓ ÃÀ ÀáÀËÉ ÃÉÃÄÁÉÓ ÌÏÐÏÅÄ-
ÁÉÓÈÅÉÓ:
„ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÛÅÉËÄÁÏ, ÈØÅÄÍ ÂÀÊÉÓÒÉÀÈ ÃÉÃÉ ÌÏÅÀËÄÏÁÀ,
ÞÅÄËÉ ÃÒÏÉÓ ÃÀÊÀÒÂÖËÉ ÃÉÃÄÁÉÓ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀ,
ÒÏÌ ÃÀÖÁÒÖÍÃÄ Ó ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÓ ÈØÅÄÍÉ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ ÌÀÙÀËÉ
ÀÃÂÉËÉ,
ÒÏÌ ÉÀÌÀÚÏÓ ÄÂÅÉÐÔÄÌ ÈØÅÄÍÉ ÌÀÙËÀ ÀßÄÖËÉ ÈÀÅÄÁÉÈ.”
[176, ÂÅ. 196 ]
(“ÀáÀËÉ ßÄËÉ äÉãÒÉÈ”)
166
Неужели они полагают, что можно тушить огонь огнем?»-
[131, ÂÅ.90]
(ÌÈÀÒÂÌÍÄËÉ ÀÒ ÀÒÉÓ ÌÉÈÉÈÄÁÖËÉ).
ÚÅÄËÀ ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÌÀ ÐÏÄÔÌÀ ÃÉÃÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ
ÂÀÌÈÁÀÒÉ ËÄØÓÄÁÉ ÖÞÙÅÍÀ ÓÀÌÛÏÁËÏÓ. ÌÀÈÂÀÍ ÂÀÌÏÅÀÒÜÄÅÃÉÈ
ÉËÉÀÓ ÀÁÖ ÛÀÁÀØÀÓ ËÄØÓÓ „ÜÄÌÏ ØÅÄÚÀÍÀÅ“ ÃÀ ÐÀÔÒÉÏÔÉÆÌÆÄ ÓÀÖ-
ÁÀÒÓ ÀÌÉÈ ÃÀÅÀÌÈÀÅÒÄÁÈ:
„ÜÄÌÏ ØÅÄÚÀÍÀÅ, ÛÄÍ ÂÄÊÖÈÅÍÉÓ ÜÄÌÉ ÂÖËÉ,
ÜÄÌÉ ÉÌÄÃÄÁÉ ÃÀ ÜÄÌÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ
ÃÀ ÜÄÌÉ ßÌÉÃÀÈÀßÌÉÃÀ (ÓÀÙÅÈÏ) ÏÌÉ (ÁÒÞÏËÀ).
ÛÄÍ áÀÒ ÓÖÒÍÄËÄÁÀ, [ÒÏÌÄËÉÝ] ÌÏÃÉÓ
áÄÏÁÉÃÀÍ ÂÒÉË ÂÀÍÈÉÀÃÈÀÍ ÄÒÈÀÃ.
ÛÄÍ áÀÒ ÓÒÖËÉ ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÀ, ÛÄÍ áÀÒ
ÙÌÄÒÈÉÓ ÌÆÄÒÀ ÌÉßÉÄÒÉ ÂÖËÄÁÉÓÀÊÄÍ,
ÃÀ ÈÅÀËÉ “ÓÀÌÏÈáÉÓ ÌÃÉÍÀÒÉÓÀ”,
ÓÉÌÛÅÉÃÉÓ ÓÀÒÄÝÄËÉ (ÍÄÒÅÄÁÉÓ ÃÀÌÀÌÛÅÉÃÄÁÄËÉ),
ÃÀ ÃÉÃÄÁÀ ÌÀÒÀÃÉÖËÏÁÉÓÀ...“[ 145, ÂÅ.99-101]
167
§6. ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÂÌÉÒÉ
*)
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÂÌÉÒÄÁÆÄ ÛÄÂÅÉÞËÉÀ ÈÀÌÀÌÀÃ ÂÀ-
ÅÀÅÒÝÄËÏÈ Â. ÁÒÀÍÃÄÓÉÓ ÓÉÔÚÅÄÁÉ ÓÔÄÍÃÀËÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ: “... ÌÉÓÉ
ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉ ÉÚÏ ÓÖËÉÈ ÞËÉÄÒÈÀ ÃÀ ÊÒÉÔÉÊÖËÀÃ ÂÀÍßÚÏÁÉË
ÂÏÍÄÁÀÈÀ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉ...” [36, ÂÅ.230].
168
ÂÌÉÒÄÁÉÝ, ÒÏÌËÄÁÓÀÝ ÉÃÄÀËÄÁÉ ÀØÅÈ, ÌÀÂÒÀÌ ÓÀàÉÒÏ ÓÉÌ-
ÔÊÉÝÄÓ ÅÄÒ ÉÜÄÍÄÍ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÓÈÀÍ àÉÃÉËÛÉ, ÁÄÃÓ ÄÌÏÒÜÉËÄ-
ÁÉÀÍ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ ÌÏÅÀËÄÏÁÉÓ ÂÒÞÍÏÁÀ
ÉÌÞËÀÅÒÄÁÓ ÌÀÈÛÉ. ÀÌ ÖÊÀÍÀÓÊÍÄËÈÀ ÃÀÓÀÓÒÖËÉ Ö×ÒÏ áÛÉÒÀÃ
ÔÒÀÂÉÊÖËÉÀ. ÆÏÂãÄÒ ÔÒÀÂÉÊÖËÉ ÃÀÓÀÓÒÖËÉ ÀØÅÓ ÉÌ ÂÌÉÒÄÁÉÓ
ÓÉÝÏÝáËÄÓ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÚÏÅÄËÂÅÀÒ ÌÏÅÀËÄÏÁÀÆÄ ÌÀÙËÀ ÃÂÀÍÀÍ,
ÖÓÀÆÙÅÒÏ, ÃÀÖÏÊÄÁÄËÉ ÅÍÄÁÄÁÉÈ ÀÒÉÀÍ ÛÄÐÚÒÏÁÉËÍÉ ÃÀ
ÉÃÄÀËÉÓÈÅÉÓ ÈÀÅÂÀÍßÉÒÅÉÈ ÉÁÒÞÅÉÀÍ. ÀÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉÝ
ÔÒÀÂÄÃÉÉÓ ÌÉÆÄÆÉ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÓ ÌÉÖÙÄÁËÏÁÀÀ. ÀÌ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ
ÛÄÉÞËÄÁÀ ÄÒÈ ÌáÀÒÄÆÄ ÃÀÅÀÚÄÍÏÈ 1906 ßÄËÓ ÂÀÌÏÝÄÌÖËÉ
ÊÒÄÁÖËÉ „ÅÄËÈÀ ÓÀÐÀÔÀÒÞËÏÄÁÉ“ ÃÀ 1912 ß. ÂÀÌÏÝÄÌÖËÉ,
ÌÀÂÒÀÌ 1908 ßËÀÌÃÄ ÃÀßÄÒÉËÉ ÌÏÈáÒÏÁÀ „ÌÏÌÔÅÒÄÖËÉ
×ÒÈÄÁÉ“ ÃÀ ÌÄÏÒÄ ÌáÀÒÄÆÄ – 1908 ßÄËÓ ÝÀËÊÄ ßÉÂÍÀÃ
ÂÀÌÏÝÄÌÖËÉ ÌÏÈáÒÏÁÄÁÉÓ ÊÒÄÁÖËÉ „ÀÌÁÏáÄÁÖËÉ ÓÖËÄÁÉ“ ÃÀ
10-ÉÀÍ ßËÄÁÛÉ ×Ò. ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÃÀßÄÒÉËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ.
„ÅÄËÈÀ ÓÀÐÀÔÀÒÞËÏÛÉ“ ÛÄÌÀÅÀËÉ ÌÏÈáÒÏÁÉÓ „ÂÉÑÉ ÉÖäÀÍÀÓ“
ÂÌÉÒÉ, ãÄÒ ÊÉÃÄÅ ÓÒÖËÉÀà ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ àÀÁÖÊÉ, ÁÒÞÏËÀÓ
ÖÝáÀÃÄÁÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖË ÍÀßÉËÓ, ÒÏÌËÉÓ
ÂÀÍÓÀáÉÄÒÄÁÀÓ ÀØ ÓÀÌÙÅÃÄËÏÄÁÀ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ. ãÄÁÒÀÍÉ ÃÀ ÌÉÓÉ
ÄÓ ÂÌÉÒÉ ãÄÒ-ãÄÒÏÁÉÈ ÂÀÌÀÒãÅÄÁÉÓÈÅÉÓ ÁÒÞÏËÀÛÉ ÓÖÓÔÍÉ
ÀÒÉÀÍ. ÂÌÉÒÉÓ ÁÒÞÏËÉÓ ÛÄÃÄÂÉ ãÄÒ ÌáÏËÏà ÌÏÒÀËÖÒÉ
ÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÀÀ, ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÛÉ ãÄÒ ÅÄÒ ÉÌÀÒãÅÄÁÓ,
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÂÀÍ ÆÄÃÌÄÔ ÓÀáÄËÀà „ÂÉÑÓ“ ÉÌÓÀáÖÒÄÁÓ, ÌÀÂÒÀÌ
ÉÌÄÃÉ ÌÏÌÀÅÀËÉ ÂÀÌÀÒãÅÄÁÉÓÀ ÀØÅÓ. ÀÌ ÂÌÉÒÉÓ ÁÒÞÏËÀ
ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÓ ÓÀáÀÒÄÁÉÓ ÐÏÆÉÝÉÄÁÉÃÀÍ. ÓÀÄÒÈÏÃ, ãÄÁÒÀÍÉÓ
ÌÏÒÀËÖÒÉ ÊÏÍÝÄ×ÝÉÄÁÉ ÓÀÊÌÀÏà ÓÀÆÒÃÏÏÁÓ ÓÀáÀÒÄÁÉÈ. ÉÖäÀÍÀÓ
ÄÅÏËÖÝÉÉÓ ÛÄÃÄÂÓ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ áÀËÉËÉ ÌÄÏÒÄ ÊÒÄÁÖËÉÓ
„ÌÄÀÌÁÏáÄ ÓÖËÄÁÉÓ“ ÌÏÈáÒÏÁÀ „ÖÒßÌÖÍÏ áÀËÉËÉÃÀÍ“. áÀËÉËÉ
×ÀØÔÏÁÒÉÅÀà ÉÖäÀÍÀÀ, ÏÙÏÍà Ö×ÒÏ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÖËÉ, Ö×ÒÏ
ÌÝÏÃÍÄ, Ö×ÒÏ ÛÄÂÍÄÁÖËÉ, Ö×ÒÏ ÂÀÌÏÝÃÉËÉ. ÌÀÍ ÖÊÅÄ ÆÖÓÔÀÃ
ÉÝÉÓ ÈÀÅÉÓÉ ÌÉÆÍÄÁÉ ÃÀ ÌÉÓÉ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÉÓ ÂÆÄÁÉÝ ÊÉ. ÉÂÉ ÖÊÅÄ
ÄÒÊÅÄÅÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÊËÀÓÏÁÒÉÅ ÓÔÒÖØÔÖÒÀÛÉ. áÀËÉËÉ ÈÀÅÉÓ
ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀÓ ÉßÚÄÁÓ ÊÏÍ×ËÉØÔÉÈ ÓÀÓÖËÉÄÒÏ ßÏÃÄÁÀÓÈÀÍ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÛÄÌÃÄÂ ÂÀÃÀÉÆÒÃÄÁÀ ÀÌÁÏáÛÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ
ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ×ÄÍÄÁÉÓ ÚÅÄËÀ ßÏÃÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ. ÈÖ ÉÖäÀÍÀ
ÓÀÌÙÅÃÄËÏÄÁÀÓÈÀÍ ÁÒÞÏËÀÛÉ ÌÀÒÔÏÀ ÃÀ ÌÀÒÝáÃÄÁÀ, áÀËÉËÉ
ÈÀÅÃÀÐÉÒÅÄËÀà ÀÓÄÅÄ ÌÀÒÔÏÀ ÓÀÌÙÅÃÄËÏÄÁÀÓÈÀÍ ÊÏÍ×ËÉØÔÉÓ
ÃÒÏÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÉÓÉ ÛÄÂÍÄÁÉÓ ÃÀ ÂÀÌÏÝÃÉËÄÁÉÓ ÆÒÃÀÓÈÀÍ ÄÒ-
ÈÀà ×ÀÒÈÏÅÃÄÁÀ ÌÉÓÉ ÁÒÞÏËÉÓ Ó×ÄÒÏ. ÉÓ ÖÊÅÄ ÓÀÌÙÅ-
ÃÄËÏÄÁÀÓÈÀÍ ÄÒÈÀà ÄÁÒÞÅÉÓ ÓÏ×ÄËÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖË ×ÄÏ-
ÃÀËÄÁÓ. áÀËÉËÉ áÃÄÁÀ ÂËÄáÖÒÉ ÀÌÁÏáÉÓ ÌÄÃÒÏÛÄ. ÌÀÓ ÓÏ×ËÉÓ
169
ÚÅÄËÀ ÜÀÂÒÖËÉ ÖàÄÒÓ ÌáÀÒÓ. ÌÀÍ ÛÄÉÂÍÏ, ÒÏÌ ÞÀËÀ ÄÒ-
ÈÏÁÀÛÉÀ ÃÀ ÂÀÉÌÀÒãÅÀ ÊÉÃÄÝ, ÉÃÄÀËÉ ÂÀÍÀáÏÒÝÉÄËÀ, ÓÏ×ËÀÃ
ÃÀÀÌÚÀÒÀ ÞÌÏÁÀ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉ, ÓÀÚÏÅÄËÈÀÏ ÛÒÏÌÀ.
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÊÒÄÁÖËÉÓ ÍÏÅÄËÀ „ÌÀÒÈÀ ÀË-ÁÀÍÉÀ“
ÃÀ ÌÏÈáÒÏÁÀ „ÌÏÌÔÅÒÄÖËÉ ×ÒÈÄÁÉ“, ÌÄÏÒÄ ÊÒÄÁÖËÉÓ „ÅÀÒÃÀ
ÀË-äÀÍÉ“ ÃÀ „ÓÀÐÀÔÀÒÞËÏ ÓÀÒÄÝÄËÉ“ ØÀËÈÀ ÄÌÀÍÓÉÐÀÝÉÉÓ
ÓÀÊÉÈáÄÁÓ ÄÞÙÅÍÄÁÀ. „ÌÀÒÈÀ ÀË-ÁÀÍÉÀÓ“ ÌÀÒÈÀÓ ÃÀ „ÌÏÌÔÅÒÄÖËÉ
×ÒÈÄÁÉÓ“ ÓÄËÌÀÓ ÞÀËÀ ÀÒ ÀÙÌÏÀÜÍÃÀÈ ßÉÍ ÀÙÃÂÏÌÏÃÍÄÍ
ÓÏÝÉÀËÖÒ ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÀÓ, ÌÏÞÅÄËÄÁÖË ÀÃÀÈ-ßÄÓÄÁÓ, ÃÀÄÝÅÀÈ
ÓÀÊÖÈÀÒÉ „ÌÄ“, ÓÀÊÖÈÀÒÉ Ö×ËÄÁÄÁÉ, ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ,
ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀ ÅÍÄÁÀ. ÁÒÞÏËÉÓÀ ÃÀ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÏÁÉÓ
ÖÍÀÒÓ ÌÏÊËÄÁÖËÉ ÓÄËÌÀ, ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÃÉÃÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓÀ,
ÓáÅÉÓÉ ÍÄÁÀ-ÓÖÒÅÉËÉÓ ÌÏÒÜÉËÉ ÀÙÌÏÜÍÃÄÁÀ, ØÌÒÉÓ ÓÉÓÀÓÔÉÊÉÓ
ÔÚÅÄ áÃÄÁÀ ÃÀ ÁÒÞÏËÀÓ ÓÉÊÅÃÉËÓ ÀÒÜÄÅÓ. ÓÄËÌÀ ÓÄÍÔÉ-
ÌÄÍÔÀËÖÒÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉÓ ÔÉÐÉÖÒÉ ÂÌÉÒÉÀ, ÒÏÌËÉÓÈÅÉÓ
ÌÏÅÀËÄÏÁÀ ÚÅÄËÀÆÄ Ö×ÒÏ ÃÉÃÉÀ ÃÀ ÒÏÌËÉÓ ÃÀÒÙÅÄÅÀÆÄ ×É-
ØÒÉÝ ÆÄÃÌÄÔÉÀ. ãÄÁÒÀÍÉÓÈÅÉÓ ÓÄËÌÀÓ ÃÀ ÌÀÒÈÀÓ ÌÓÂÀÅÓÉ
ÂÌÉÒÄÁÉ ÌÉÖÙÄÁËÄÁÉ ÀÒÉÀÍ, ÀÌÉÔÏÌ ÉÓÉÍÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÁÏËÏÓ
ÃÀÙÖÐÀ, ÒÉÈÀÝ ÈÀÅÉÓÉ ßÉËÉ ÐÒÏÔÄÓÔÉ ÂÀÌÏáÀÔÀ ÀÒÓÄÁÖËÉ
ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÓ ÌÉÌÀÒÈ. ÓÀÐÉÒÉÓÐÉÒÏ ÐÏÆÉÝÉÀ ÖÊÀÅÉÀÈ ÊÒÄÁÖËÛÉ
„ÀÌÁÏáÄÁÖËÉ ÓÖËÄÁÉ“ ÛÄÌÀÅÀËÉ ÍÏÅÄËÄÁÉÓ „ÅÀÒÃÀ ÀË-äÀÍÉÓ“ ÃÀ
„ÓÀÐÀÔÀÒÞËÏ ÓÀÒÄÝËÉÓ“ ÂÌÉÒ ØÀËÄÁÓ. ÉÓÉÍÉ ÔÉÐÉÖÒÉ ÒÏÌÀÍ-
ÔÊÖËÉ ÐÄÒÓÏÍÀÑÄÁÉ ÀÒÉÀÍ. ÌÀÈÈÅÉÓ ÅÍÄÁÀ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÚÅÄËÀÆÄ
Ö×ÒÏ ÌÀÙËÀ ÃÂÀÓ. ÌÀÈÈÅÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ „ÄÒÈÀÃÄÒÈÉ ÈÀ-
ÅÉÓÖ×ËÄÁÀÀ ÀÌ ØÅÄÚÀÍÀÆÄ“. ÌÀÈÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÅÄÒÀÅÉÈÀÒ
ÊÀËÀÐÏÔÛÉ ÅÄÒ ãÃÄÁÀ, ÅÄÒÀÅÉÈÀÒÉ ÆÙÅÒÄÁÉ ÅÄÒ ÀÊÀÅÄÁÓ. ÌÀÈ-
ÈÀÍ ÌÏÅÀËÄÏÁÉÓ ÂÒÞÍÏÁÀÆÄ ËÀÐÀÒÀÊÉ ÆÄÃÌÄÔÉÀ. ÌÀÈ ÛÄÖÞËÉÀÈ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓÈÅÉÓ ÚÅÄËÀ×ÒÉÓ ÂÀßÉÒÅÀ, ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÂÀÝÄÌÀÝ ÊÉ.
ÅÀÒÃÀ ÀË-äÀÍÉÌ ÉÐÏÅÀ ÈÀÅÉÓ ÈÀÅÛÉ ÉÌÃÄÍÉ ÞÀËÀ, ÒÏÌ
ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÓÉÍÃÉÓÉÓ ØÄÍãÍÉÓ ÂÀÒÄÛÄ ÌÉÀÔÏÅÀ ÊÀÍÏÍÉÄÒÉ ØÌÀÒÉ,
ÒÏÌÄËÆÄÝ ÖÓÉÚÅÀÒÖËÏà ÂÀÀÈáÏÅÄÓ: „ÉÂÉ ÂÀÈÀÅÉÓÖ×ËÃÀ
ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ßÀÁÉËßÖËÉ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ ÌÏÒÜÉËÄÁÉÓÂÀÍ, ÒÀÈÀ
ÄÝáÏÅÒÀ ßÌÉÍÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ, ÓÀáÄ
ÌÉÀÐÚÒÏ ÌÆÄÓ, ÌÏÀÛÏÒÀ ÒÀ ÉÓ ÓÉÁÍÄËÄÓ“[101, ÂÅ.45]. „ÓÀÐÀÔÀÒ-
ÞËÏ ÓÀÒÄÝËÉÓ“ ÂÌÉÒÉ ØÀËÉ, ÒÏÝÀ ÂÀÉÂÄÁÓ, ÌÏÔÚÖÄÁÉÈ
ÀÈáÏÅÄÁÄÍ, ÝÃÉËÏÁÓ ØÏÒßÉÍÄÁÉÓ ÙÀÌÄÓ ÂÀÉØÝÄÓ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÈÀÍ
ÄÒÈÀÃ, ÌÀÂÒÀÌ ÒÏÝÀ ÃÀÉÍÀáÀÅÓ ÅÀÑÓ ÀÒ ÛÄÖÞËÉÀ ÓÞËÉÏÓ
ÌÏÅÀËÄÏÁÉÓ ÂÒÞÍÏÁÀÓ, äÊËÀÅÓ ÌÀÓ ÃÀ ÈÀÅÓ ÉÊËÀÅÓ. ÌÀÒÝáÓ
ÂÀÍÉÝÃÉÓ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒÉ ÌÏÅÀËÄÏÁÉÓ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÂÀÂÄÁÀ ÃÀ
ÆÄÉÌÏÁÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ – ÖÊÉÃÄÂÀÍÏ ÃÀ ÖÞËÄÅÄËÉ, ÈÖÌÝÀ ÓÉÝÏ-
ÝáËÉÓ ×ÀÓÀÃ. ãÄÁÒÀÍÉÓ ÂÌÉÒÄÁÓ ÖÊÅÄ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ 10-ÉÀÍ
170
ßËÄÁÛÉ, ÀÒ ÞÀËÖÞÈ ÃÀÊÌÀÚÏ×ÉËÃÍÄÍ ßÉËáÅÄÃÒÉ ÁÄÃÉÈ. ÌÀÈ
ÀÒ ÛÄÖÞËÉÀÈ ÌÉÉÙÏÍ ÀÓÄÈÉ ÒÜÄÅÀ: „ÈÀÅÉÃÀÍ ÌÏÉÛÏÒÄ ÛÄÍÉ
ÝÃÏÌÉËÄÁÀ, ÛÄÍÉ ÝÀÒÉÄËÉ ÏÝÍÄÁÄÁÉ, ÉÚÀÅÉ ÊÌÀÚÏ×ÉËÉ ÓÀÊÖÈÀÒÉ
ßÉËÉÈ ÃÀ ÉÝÏÃÄ, ÒÏÌ ÉÓ, ÅÉÍÝ ÌÏÒÜÉËÉÀ, áÃÄÁÀ ÞËÉÄÒÉ, áÏËÏ
ÅÉÍÝ ÈáÏÖËÏÁÓ ÞÀËÉÀÍ ÁÄÅÒÓ, ÉÓ ÚÅÄËÀ×ÄÒÓ ÊÀÒÂÀÅÓ“[28, ÂÅ.67]
(„ÀÌÀÚÉ ÉÀ“), ÒÀÃÂÀÍ ÖÊÅÄ ÉÝÉÀÍ, ÒÏÌ „ÓÉÝÏÝáËÉÓ (ÝáÏÅÒÄÁÉÓ)
ÌÉÆÀÍÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÓ ÉÌÉÓÀÃÌÉ ÓßÒÀ×ÅÀÛÉ, ÒÀÝ ÓÉÝÏÝáËÄÆÄ
(ÝáÏÅÒÄÁÀÆÄ) ÌÀÙËÀ ÃÀ ÛÏÒÓ ÃÂÀÓ“[28, ÂÅ.69] („ÀÌÀÚÉ ÉÀ“). ÀÌÀÚÉ
ÉÀ ÓÉÊÅÃÉËÓÀÝ ÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÉÈ ÃÀ ÙÉÌÉËÉÈ ÛÄáÅÃÄÁÀ, ÈÖ ÀÙÓ-
ÒÖËÃÄÁÀ ÌÉÓÉ ÏÝÍÄÁÀ. Ä.É. ÓÀáÄÆÄ ÂÅÀØÅÓ ÉÃÄÀËÉÓÈÅÉÓ ÈÀÅÉÓ
ÂÀßÉÒÅÀ. ÀÌÀÈÂÀÍ ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖËÉ ÐÏÆÉÝÉÀ ÖÊÀÅÉÀ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÄÒÈ-
ÄÒÈ ÂÌÉÒÓ, ÓÀáÄËÃÏÁÒ, ×Ò. ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÃÀßÄÒÉËÉ ÌÏÈ-
áÒÏÁÉÓ „ØÀÒÉÛáËÉÓ“ ÂÌÉÒÓ ÉÖÓÖ× ÀË-×ÀáÀÒÓ, ãÄÒ ÊÉÃÄÅ ÀáÀË-
ÂÀÆÒÃÀÓ, 30 ßËÉÓ, ÖÊÅÄ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÂÀÍ ÓÀÊÌÀÏà ÂÀÌÏÝÃÉË ÊÀÝÓ.
ÉÓ, ÃÀÉÍÀáÀÅÓ ÒÀ ÌÉÓÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ ÂÀÍÓáÅÀÅÃÄÁÀ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉÓÂÀÍ, ÔÏÅÄÁÓ ÓÀÆÏ-
ÂÀÃÏÄÁÀÓ, ÌÉÃÉÓ ÔÚÄÛÉ ÃÀ ÉÊÀÅÄÁÓ ÌàÅÒÄÔÄËÉÓ ÐÏÆÉÝÉÀÓ. ÉÓ
ÐÉÒÃÀÐÉÒ ÀÝáÀÃÄÁÓ: „...áÀËáÉ ÌÉÅÀÔÏÅÄ, ÒÀÃÂÀÍ ÜÄÌÉ ÌÏÒÀËÉ ÀÒ
ÛÄÄÓÀÁÀÌÄÁÀ ÌÀÈ ÌÏÒÀËÓ, ÜÄÌÉ ÏÝÍÄÁÄÁÉ ÊÉ – ÌÀÈ ÏÝÍÄÁÄÁÓ.
ÌÉÅÀÔÏÅÄ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉ, ÒÀÃÂÀÍ ÌÉÅáÅÃÉ, ÒÏÌ ÜÄÌÉ ÓÖËÉ
ÁÏÒÁÀËÉÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÔÒÉÀËÄÁÓ ÌÀÒãÅÍÉÅ ÌÀÒÝáÍÉÅ ÌÏÔÒÉÀËÄ
ÁÏÒÁËÄÁÓ ÛÏÒÉÓ... ÌÀÒÔÏÏÁÀ ÀÒ ÌàÉÒÃÄÁÀ ÀÒÝ ËÏÝÅÉÓÈÅÉÓ, ÀÒÝ
ÀÓÊÄÔÉÆÌÉÓÈÅÉÓ. ÌÀÒÔÏÏÁÀÓ ÅÄÞÄÁÃÉ, ÒÀÈÀ
ÂÀÅÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÖËÉÚÀÅÉ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉÓÂÀÍ, ÌÀÈÉ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓÂÀÍ,
ÌÀÈÉ ÌÏÞÙÅÒÄÁÄÁÉÓÂÀÍ, ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÉÓÂÀÍ, ÌÀÈÉ áÌÀÖÒÉÓÀ ÃÀ
ÔÉÒÉËÉÓÂÀÍ... ÅÄÞÉÄÁÃÉ ÌÀÒÔÏÏÁÀÓ, ÒÀÃÂÀÍ ÌÀÓÛÉ ÅáÄÃÀÅÃÉ
ÝáÏÅÒÄÁÀÓ (ÓÉÝÏÝáËÄÓ) ÓÖËÉÓÀ ÃÀ ÂÖËÉÓÈÅÉÓ, ÀÆÒÉÓÀ ÃÀ
ÓáÄÖËÉÓÈÅÉÓ... ÌÄ ÃÀÅÓÀáËÃÉ ÀÌ ÂÀÍÝÀËÊÄÅÄÁÖË ØÏáÛÉ, ÒÀÃÂÀÍ
ÌÓÖÒÓ ÂÀÅÉÂÏ ÌÉßÉÓ ÓÀÉÃÖÌËÏÄÁÄÁÉ ÃÀ ÌÉÅÖÀáËÏÅÃÄ ÌÄÖ×ÉÓ
ÔÀáÔÓ“ [ 48, ÂÅ.226-227].
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÌÄÏÒÄ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÛÉ „ÌÄÓÀ×ËÀÅÄ“ ÛÄÛËÉËÉ ÙÌÄ-
ÒÈÉÓ ÓÀáÉÈ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ ÔÉÐÉ, ÈÀÅÉÓÉ ÛÄÖÁÒÀËÄÁËÏÁÉÈÀ ÃÀ
ÆÉÆÙÉÈ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉÓ ÌÉÌÀÒÈ, ÌÉÓÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÈ ÓÀÆÏÂÀ-
ÃÏÄÁÉÓÀÃÌÉ, ÓÀÊÌÀÏà ÖÀáËÏÅÃÄÁÀ ×Ò. ÍÉÝÛÄÓ „ÆÄÊÀÝÓ“. ÌÉÓÉ ÆÉÆ-
ÙÉÓÀ ÃÀ ØÉÒÃÅÉÓ ÓÀÂÀÍÉÀ ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ ÀÃÀÌÉÀÍÖÒÉ, ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ
ÊÀÍÏÍÄÁÉ ÃÀ ßÄÓÄÁÉ, ÌÀÈÉ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÒÉÈÄÒÈÏÁÄÁÉ, ÌÀÈÉ
ÓÀØÌÄÄÁÉ ÃÀ ÓÀÆÒÖÍÀÅÄÁÉ, ÖÀÆÒÏÁÀà ÌÉÀÜÍÉÀ ËÄØÓÄÁÉÓ ßÄÒÀ,
ÌÏÍÏÁÉÓ ÂÀÌÏÅËÉÍÄÁÀà ÝÏË-ØÌÒÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÀ, ÏãÀáÉ ÆÄÃÌÄÔ
ÔÅÉÒÈÀÃ, ÓßÀÅËÀ-ÂÀÍÀÈËÄÁÀ ÓÖÓÔÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ áÅÄÃÒÀÃ. ÛÄÛ-
ËÉËÉ ÙÌÄÒÈÉ ÓáÅÀÆÄ ÁÀÔÏÍÏÁÉÓÈÅÉÓÀÀ ÌÏÅËÄÍÉËÉ ÃÀ ÀÒÀ
ÌÏÒÜÉËÄÁÉÓÈÅÉÓ. ÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÆÄ ÁÄÅÒÀÃ ÌÀÙËÀ ÃÂÀÓ, ÌÉÈÈÅÉÓ
171
ÖÝáÏÀ, ÌÀÈÂÀÍ ÂÀÍÌÀÒÔÏÄÁÖËÉÀ ÃÀ ÓÀÝáÏÅÒÉÓÉ ÉØ ÀØÅÓ, ÓÀÃÀÝ
ÙÖËÄÁÉ* ÃÀ ÂÏËÉÀÈÄÁÉ ÉÊÒÉÁÄÁÉÀÍ. ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄÛËÉËÉ ÙÌÄÒÈÉ
ÃÀ „ØÀÒÉÛáËÉÓ“ ÉÖÓÖ× ÀË-×ÀáÀÒÉ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÓÖÒÅÉËÉÈ
ÂÀÍÖÃÂÄÁÉÀÍ ÓÀÆÏÃÀÂÏÄÁÀÓ, ÉÓÉÍÉ ÔÉÐÉÖÒÉ ÌÀÒÔÏÓÖËÄÁÉ ÀÒÉÀÍ,
ÌÀÈÈÅÉÓ ÀÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ßÄÓÉ
ÌÉÖÙÄÁÄËÉÀ. ÈÖ ÉÖÓÖ× ÀË-×ÀáÀÒÉ ÂÀÍÃÂÏÌÉÓ ÛÄÌÃÄ Ö×ÒÏ
ÌàÅÒÄÔÄËÉÓ ÐÏÆÉÝÉÀÓ ÉÊÀÅÄÁÓ, ÛÄÛËÉËÉ ÙÌÄÒÈÉ Ö×ÒÏ
ÌÄÁÒÞÏËÉ ÜÀÍÓ. ÉÓ ÉÓßÒÀ×ÅÉÓ ÓáÅÀÆÄÝ ÉØÏÍÉÏÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÃÀ
ÂÀÉÌÒÀÅËÏÓ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÉ. ÈÖ „ØÀÒÉÛáÀËÛÉ“, ÌÉÖáÄÃÀÅÀÃ
ÌßÄÒËÉÓ ÓÉÌÐÀÈÉÄÁÉÓÀ, ÂÀÌÏÊÅÄÈÉËÀà ÀÒ ÜÀÍÓ äÚÀÅÓ ÈÖ ÀÒÀ
ÌÏÌáÒÄÄÁÉ, ÛÄÛËÉËÉ ÙÌÄÒÈÉÓ ÀÂÉÔÀÝÉÀ ÀÙßÄÅÓ ÌÉÆÀÍÓ, ãÄÁÒÀÍÉ-
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÉ ÌÀÓÈÀÍ ÓÀÖÁÒÉÓ ÛÄÌÃÄ ÔÏÅÄÁÓ ÏãÀáÓ,
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ ÃÀ áÃÄÁÀ ÌÄÓÀ×ËÀÅÄ, ÒÀÃÂÀÍ „ÀÌØÅÄÚÍÀà ÝÏÝáÀË-
ÌÊÅÃÒÄÁÉ ÌÒÀÅËÀÃ ÀÒÉÀÍ,“ ÒÏÌÄËÈÀ ÈÀÅÉÃÀÍ ÌÏÛÏÒÄÁÀ ÃÀ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÌÀÈÂÀÍ ÂÀßÌÄÍÃÀ ÀÖÝÉËÄÁÄËÉÀ. ÛÄÉÞËÄÁÀ ÉÈ-
ØÅÀÓ, ÏÒÉÅÄ ÂÌÉÒÉÓ ÓÀÁÏËÏÏ áÅÄÃÒÉ ÔÒÀÂÉÊÖËÉÀ, ÉÓÉÍÉ ÌÀ-
ÒÔÏÏÁÉÓÈÅÉÓ ÀÒÉÀÍ ÂÀÍßÉÒÖËÍÉ.
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÂÌÉÒÈÀ ÓÀáÄÄÁÉ ÆÄÌÏÈØÌÖËÉÈ ÀÒ ÀÌÏÉßÖÒÄÁÀ.
ÌÀÓÈÀÍ ÛÄÅáÅÃÄÁÉÈ ÀÌÁÏáÄÁÖËÓÀÝ ÃÀ ÌÏÒÜÉËÓÀÝ, ÂÀÌÀÒãÅÄ-
ÁÖËÓÀÝ ÃÀ ÃÀÌÀÒÝáÄÁÖËÓÀÝ, ÏÐÔÉÌÉÓÔÓÀÝ ÃÀ ÐÄÓÉÌÉÓÔÓÀÝ... ÌÀÂÀ-
ËÉÈÀÃ, ÌÉÓ ËÄØÓÄÁÛÉ ÅáÄÃÀÅÈ ËÉÒÉÊÖË ÂÌÉÒÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ
ÈÀÅÉÓ ÌÉÓ ßÒÀ×ÄÁÄÁÉÓ ÓÀÂÍÀà ÌáÏËÏà ÌÀÒÀÃÉÖËÏÁÀ ÖØÝÄÅÉÀ.
ÀØ ÀÒÉÓ ÌÉÓÈÅÉÓ ÂÀÃÀÒÜÄÍÀ, ÀØ ×ÉØÒÏÁÓ ÌÏÉÐÏÅÏÓ ÀÃÂÉËÉ
ÓÖËÉÓ ÀÓÀÙÏÒÞÉÍÄÁËÀÃ:
„Ï, ÈÀÅÏ, ÒÏÌ ÀÒÀ ÜÄÌÉ ËÔÏËÅÀ
ÌÀÒÀÃÉÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÊÄÍ, ÀÒ ÃÀÅÉÌÀáÓÏÅÒÄÁÃÉ
ÌÄËÏÃÉÀÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÌÙÄÒÉÀÍ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉ“.[169, ÂÅ.598]
(„ÜÄÌÏ ÈÀÅÏ“)
*
) ÙÖËÉ - ÀÒÀÁÖË ÌÉÈÏËÏÂÉÀÛÉ ÃÄÌÏÍÖÒÉ, ÁÏÒÏÔÉ ÀÒÓÄÁÀ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÉÙÄÁÓ áÀÍ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ, áÀÍ ÝáÏÅÄËÉÓ ÓÀáÄÓ, ÈÀÅÓ ÄÓáÌÉÓ
ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ ÃÀ áÏÝÀÅÓ ÌÀÈ.
172
ÀÒÀ, ÀÒ ÀÌßÅÀÍÃÄÁÀ ÒÔÏ ÆÄÉÌÉÓ ÍÉÛÍÀÃ.
ÍÀÌÂËÉÈ ÌÏÝÄËÉË ÚÅÀÅÉËÄÁÓ
ÅÄÙÀÒ ÂÀÀÝÏÝáËÄÁÓ ÌÈÉÁÀÅÈÀ áÄËÉ“ [169, ÂÅ.614]
(„ÂÖÛÉÍ“)
173
ÌÀÈÛÉ ÓÄÅÃÀÓ ÁÀÃÄÁÓ, ÌÀÒÔÏÓÖËÄÁÉ áÃÄÁÉÀÍ ÃÀ, ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ,
ÔÒÀÂÉÊÖËÉ áÅÄÃÒÉÓ ÌÀÔÀÒÄÁËÄÁÀà ÂÅÄÅËÉÍÄÁÉÀÍ.
ÈÀÅÉÓ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄÄÁÆÄ ÀÌÀÙËÄÁÖËÉ ÂÌÉÒÉÓ ÌÛÅÄÍÉÄÒ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÖË ÓÀáÄÓ ÂÅÉáÀÔÀÅÓ ÀÛ-ÛÀÁÉ ËÄØÓÛÉ „ÔÉÔÀÍÉÓ ÓÉÌÙÄÒÀ“,
ÀÍÖ, ÒÏÂÏÒÝ ÈÅÉÈ ÀÅÔÏÒÉ ÖßÏÃÄÁÓ ÌÄÏÒÄÍÀÉÒÀÃ, „ÀÓÄ
ÌÙÄÒÏÃÀ ÐÒÏÌÄÈÄ“. ËÄØÓÉÓ ÂÌÉÒÉ ÀÌÀÒÈËÄÁÓ ÓÀÈÀÖÒÓ. ÉÓ
ÌÞËÀÅÒÉÀ, ÌÉßÉÓ ÛÅÉËÄÁÆÄ ÁÄÅÒÀà ÀÌÀÙËÄÁÖËÉÀ, ÀÒ ÄÌÏÒ-
ÜÉËÄÁÀ ÌÔÒÄÁÉÓ ÓÖÒÅÉËÄÁÓ. ÉÓ ÉÓÄÈÉÅÄÀ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ ÛÏÒÉÓ,
ÒÏÂÏÒÝ ÀÒßÉÅÉ ×ÒÉÍÅÄËÈÀ ÛÏÒÉÓ. ÉÓ ÌáÏËÏà ÙÒÖÁËÄÁÉÈ
ÛÄÌÏÒÔÚÌÖËÉ ÌÀÙÀËÉ ÌßÅÄÒÅÀËÄÁÉÓÊÄÍ ÉÓßÒÀ×ÅÉÓ. ÌÀÓ ÙÉÌÉËÓ
äÂÅÒÉÓ „ÌÉßÉÄÒÉ ØÀÒÉÛáËÄÁÉ“, „ÌÒÉÓáÀÍÄ ÈÀÅÓáÌÀ ßÅÉÌÄÁÉ“. ÌÉÓÉ
ÉÍÔÄÒÄÓÉÓ ÓÀÂÀÍÉ ÀÒ ÀÒÉÓ, ÈÖ ÒÀ áÃÄÁÀ „ØÅÄÌÏÈ“,
„Ö×ÓÊÒÖËÄÁÛÉ“, „×ÓÊÄÒÆÄ“. ÌÉÓÈÅÉÓ ÖÝáÏÀ ÉÓÄÈÉ ÀÃÀÌÉÀÍÖÒÉ
ÓÉÓÖÓÔÄ, ÒÏÂÏÒÉÝÀÀ ÛÖÒÉÀÍÏÁÀ, ÆÉÆÙÉ, ÓÉÞÖËÅÉËÉ,
ÐÉÒÌÏÈÍÄÏÁÀ, ÓÀÐÉÒÉÓÐÉÒÏÃ ÀÌÉÓÀ, ÌÉÓÉ ÈÅÉÓÄÁÀÀ ÓÉÊÄÈÄ,
ÂÀÔÀÝÄÁÀ „ÂÒÞÍÏÁÀÈÀ ÓÀÌÚÀÒÏÈÉ“, ÞÉÄÁÀ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓÀ. ÌÉÓÉ
ÌÀÌÏÞÒÀÅÄÁÄËÉ ÞÀËÀÀ „ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÓÉÝÏÝáËÉÓÀ (ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ)“.
ÌÀÓ ÌáÏËÏà ÙÅÈÀÄÁÒÉÅÉ áÌÀ ÉÆÉÃÀÅÓ. ÉÓ ÉÌÃÄÍÀà ÞËÉÄÒÉÀ, ÒÏÌ
ÅÄÒ ÀÛÉÍÄÁÓ ÚÏÅËÉÓÛÄÌÞËÄ ÁÄÃÉÓßÄÒÉÓ áÄËÉ. ÌÉÓÈÅÉÓ ÖÝáÏÀ
ÛÉÛÉ. ÍÀÈÄËÉ ÌÏÌÀÅËÉÓÈÅÉÓ ÓßÒÀ×ÅÀÛÉ ÌÀÓ áÄËÓ ÅÄÒ ÛÄÖÛËÉÓ
ÓÉÁÍÄËÄ, ÖÅÀËÉ ÂÆÄÁÉ, ÅÄÒÝ „ÀÒÀÌÆÀÃÀ ØÌÍÉËÄÁÄÁÉ“. ÀÃÌÉÀÍÈÀ
ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ ÌÀÓ ÀÒ ÄÂÖËÄÁÀ ÉÓÄÈÉ, ÅÉÓÉ ÛÄÃÀÒÄÁÀ ÌÀÓÈÀÍ ÛÄÉÞ-
ËÄÁÏÃÄÓ. ÈÀÅÉÓ ÔÏËÀà ÉÓ ÌáÏËÏà ÏÊÄÀÍÄÓ ÌÉÉÜÍÄÅÓ. ÌÀÓ ÊÀÒÂÀÃ
ÄÓÌÉÓ ÈÀÅÉÓÉ ÂÀÌÏÒÜÄÖËÏÁÀ. ÀÌÉÔÏÌ ÈÀÅÉÓ ÈÀÅÓ ÖßÏÃÄÁÓ „ÌÀÒ-
ÔÏáÄËÀ ÔÉÔÀÍÓ“, ÓáÅÄÁÓ ÊÉ – „ÁÒÁÏÓ“, „ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÍÀÞÉÒÀËÄÁÓ“.
ÌÀÓ ÊÀÒÂÀà ÄÓÌÉÓ, ÒÏÌ ÌÉÓÉ ÀÓÄÈÉ ÀÌÀÙËÄÁÖËÏÁÀ ÉßÅÄÅÓ
ÛÖÒÓ ÃÀ ÓÉÞÖËÅÉËÓ „ÁÒÁÏÓ“ ÌáÒÉÃÀÍ, ÞËÉÄÒ ÓÖÒÅÉËÓ, ÒÏÌ
ÌÉßÀÆÄ ÃÀÍÀÒÝáÄÁÖËÉ ÉáÉËÏÍ, ÒÏÌ ÛÄÄÞËÏÈ, ØÅÄÁÉÈÀÝ
ÜÀØÏËÀÅÄÍ. ÉÓ „ÁÒÁÏÓÂÀÍ“ ÌáÏËÏà „ËÀÍÞÙÅÀ-ÂÉÍÄÁÀÓ ÃÀ
ÌÔÒÏÁÀÓ“ ÌÏÄËÉÓ. ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÓ „ÁÒÁÏÓ“ ÀÓÄÈÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ
ÀÒ ÀÙÄËÅÄÁÓ. ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÓÉÞËÉÄÒÉÓ ÛÄÂÍÄÁÀ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÓ ÀÞ-
ËÄÅÓ, ÈÀÌÀÌÀà ÂÀÍÖÝáÀÃÏÓ „ÁÒÁÏÓ“:
„ÒÀÝ ÛÄÌÄáÄÁÀ ÌÄ, ÂÉÐÀÓÖáÄÁÈ ÆÄÌÏÃÀÍ,
ÌÆÄ ÃÀ ÌÛÅÄÍÉÄÒÉ ÁÉÍÃÉ ÊÉ ÜÄÌÓ ßÉÍÀÀ:
„ÅÉÓÉ ÂÖËÉÝ ÀÙÉÍÈÏ ßÌÉÍÃÀ ÛÈÀÂÏÍÄÁÉÈ,
ÉÓ ÅÄÒ ÛÄÖÒÉÂÃÄÁÀ ÖÝÀÁÄÃ ÓÄÅÃÀÓ“ [193, ÂÅ.258]
174
ÐÏÄÔÉ ÀÓÄÈ ÂÌÉÒÓ Ö×ÒÏ ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÃÀßÄÒÉË ËÄØÓÄÁÛÉ
ÂÅÉáÀÔÀÅÓ. ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÂÀÒÉÑÒÀÑÆÄ ÊÉ ÌÉÓÉ ÂÌÉÒÉ Ö×ÒÏ ÓÄÅ-
ÃÉÀÍÉÀ, ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÈ ÖÊÌÀÚÏ×ÉËÏÓ ÌÏÌÀÅÀËÉ ÌÖØ ×ÄÒÄÁÛÉ
ÄáÀÔÄÁÀ, ÝáÏÅÒÄÁÀÓÈÀÍ àÉÃÉËÉÓÈÅÉÓ ãÄÒ ÀÒ ÀÒÉÓ ÌÏÌ-
ÞËÀÅÒÄÁÖËÉ, ÀÌÉÔÏÌ ÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÀÓÐÀÒÄÆÀÃ ÏÝÍÄÁÀÈÀ ÓÀÌÚÀÒÏ
ÀØÅÓ. ÀÌ áÀËáÌÒÀÅÀË ØÅÄÚÀÍÀÆÄ ÈÀÅÓ ÏÁËÀà ÂÒÞÍÏÁÓ. ÌÉÓÉ
áÅÄÃÒÉ ÌÀÒÔÏÏÁÀÀ. „ÃÀÅÖÁÒÖÍÃÉ ÜÄÌÉ ÃÀÒÃÉÈ ÜÄÌÓ ÌÀÒÔÏÏÁÀÓ“,
„ÌÏÅÄáÅÉÄ ÜÄÌÓ ÌÀÒÔÏÏÁÀÛÉ ÜÄÌÓ ÔÊÉÅÉËÄÁÓ“, – ÀÝáÀÃÄÁÓ ÌÉÓÉ
ËÉÒÉÊÖËÉ ÂÌÉÒÉ ËÄØÓÛÉ „ÏÁËÉÓ ÜÉÅÉËÉ“[193, ÂÅ.51]. ÀÌ
ÐÄÒÉÏÃÉÓ ËÄØÓÄÁÉ ØÌÍÉÓ ÛÈÀÁÄàÃÉËÄÁÀÓ, ÈÉÈØÏÓ ÂÌÉÒÉ
ÀÆÅÉÀÃÄÁÓ ÓÀÊÖÈÀÒ ÓÖËÉÄÒ ÔÀÍãÅÀÓ, ÈÉÈØÏÓ ÈÀÅÉÝ ÊÉ ÌÏÀØÅÓ
ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÌßÖáÀÒÄÁÉÈ. ÉÂÉ ÂÀÌÖÃÌÄÁÉÈ ÀÝáÀÃÄÁÓ „ÌÄ ÓÄÅÃÉÀÍÉ
ÅÀÒ“. ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ äÂÏÍÉÀ, ÒÏÌ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀÂÀÍ ÀÒÀÅÉÓ ÀÒ ÂÀÍÖÝÃÉÀ
ÌÓÂÀÅÓÉ ÔÀÍãÅÀ. ÉÓ áÀÆÂÀÓÌÉÈ ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ ÌÉÓÉ ÓÄÅÃÀ
ÂÀÍÓáÅÀÅÃÄÁÀ ÓáÅÄÁÉÓ ÓÄÅÃÉÓÀÂÀÍ. ÈÖ ÓáÅÀÈÀ ÓÄÅÃÀ-ÔÊÉÅÉËÄÁÉ
ÃÒÏÈÀ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ ØÒÄÁÀ, ÌÉÓÉ „ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ÜÄÌÓ ÓÄÅÃÀÓ, ÉÓ
ÔÀÍãÅÀÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÜÀÓÀáËÃÀ ÜÄÌÓ ÓÖËÛÉ ÃÀ ÃÀÒÜÀ ÓÀÌÀÒÀÃÉÓÏÓ
(ËÄØÓÉ „ÖáÉËÀÅÉ ÓÄÅÃÀ“) [193, ÂÅ.49]. ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ
ÂÌÉÒÉ ÖÝáÏÀ ÀÌØÅÄÚÍÀÃ, ÖÝáÏÀ ÈÀÅÉÓ áÀËáÛÉ. ÌÛÅÄÍÉÄÒÉ
ÉÃÄÄÁÉÓ ÌÀÔÀÒÄÁÄËÓ ÒÜÄÁÀ ÏÒÀÃ ÏÒÉ ÂÀÌÏÓÀÅÀËÉ: ÀÍ ÖÀÒÚÏÓ
ÈÀÅÉÓÉ ÉÃÄÀËÄÁÉ, ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÏÁÀÛÉ ÌÏÉÚÅÀÍÏÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ
ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÈÀÍ ÃÀ ÉÝáÏÅÒÏÓ ÁÄÃÍÉÄÒÀà ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ, ÀÍ
ÌÏÛÏÒÃÄÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ, ÁÖÍÄÁÀÛÉ ßÀÅÉÃÄÓ ÃÀ ÉØ ÂÀÀÔÀÒÏÓ
ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÃÀÒÜÄÍÉËÉ ßËÄÁÉ. ÓÀÁÏËÏÏà ÂÌÉÒÉ ÀÌ ÌÄÏÒÄ ÂÆÀÓ
ÉÒÜÄÅÓ ÃÀ ÚÅÄËÀÓ ÂÀÓÀÂÏÍÀà ÀÝáÀÃÄÁÓ: „ÌÄ ÌÉÅÃÉÅÀÒ ÔÚÄÛÉ“.
ÀØÅÄ ÂÅÉÍÃÀ ÛÄÅÍÉÛÍÏÈ, ÒÏÌ ÀÛ-ÛÀÁÉÓ „ÔÉÔÀÍÉÓ ÓÉÌÙÄÒÀÛÉ“
ÃÀ ÁÄÅÒ ÌÉÓ ÓáÅÀ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÛÉ ÀÛÊÀÒÀà ÛÄÉÍÉÛÍÄÁÀ ãÄÁÒÀÍ áÀ-
ËÉË ãÄÁÒÀÍÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ. ÀÌ ×ÀØÔÓ ÀÒÀÁÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÄÁÉÝ ÖÓÅÀÌÃÍÄÍ
áÀÆÓ. „ÔÉÔÀÍÉÓ ÓÉÌÙÄÒÀÛÉ“ ×Ò. ÍÉÝÛÄÓÀÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄË
ÔÄÒÌÉÍÄÁÓÀÝ ÅÐÏÖËÏÁÈ („ÀÒÀÌÆÀÃÀ ØÌÍÉËÄÁÄÁÉ“, „ÁÒÁÏ“, „ÝáÏÅ-
ÒÄÁÉÓ ÍÀÞÉÒÀËÄÁÉ“ ÃÀ À.Û.), ÌÀÂÒÀÌ ÅÉÌÄÏÒÄÁÈ, ÒÏÌ ÄÓ ÌáÏËÏÃ
ÃÀ ÌáÏËÏà ãÄÁÒÀÍÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÓ ÍÀÚÏ×ÉÀ.
ãÄÁÒÀÍÈÀÍ ÒÀÃÉÊÀËÖÒÀà ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖËÉ ÔÉÐÄÁÉÓ ÀÒÓÄ-
ÁÏÁÀ ÀÛÊÀÒÀà ÌÄÔÚÅÄËÄÁÓ ÌÓÏ×ËÛÄÂÒÞÍÄÁÉÈÉ ÃÀ ÌÓÏ×ËÌáÄÃ-
ÅÄËÏÁÉÈÉ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ ÌÉÓ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÄÔÀÐÄÁÆÄ, ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ
ÓÀ×ÄáÖÒÆÄ ÚÏ×ÍÀÓ.
ãÄÁÒÀÍÉÓÀ ÃÀ ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÂÌÉÒÄÁÉÓÂÀÍ ÒÀÃÉÊÀËÖÒÀà ÂÀÍÓ-
áÅÀÅÃÄÁÉÀÍ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÂÌÉÒÄÁÉ. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÛÄÌÏØÌÄ-
ÃÄÁÀÛÉ ÌÝÉÒÄÒÉÝáÏÅÀÍÉÀ ÌáÀÔÅÒÖËÉ ÏÒÉÂÉÍÀËÖÒÉ ÍÀßÀ-
ÒÌÏÄÁÄÁÉ. ÌÀÓÈÀÍ àÀÒÁÏÁÓ ÈÀÒÂÌÍÉËÉ ÞÄÂËÄÁÉ ÃÀ ßÄÒÉËÄÁÉ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÀÌÀ ÈÖ ÉÌ ÀØÔÖÀËÖÒ ÓÀÊÉÈáÆÄ. ÌÉÓÉ ÍÏÅÄËÄÁÉ
175
„ÏÁÏËÉ“, „ÜÀÃÒÉ“, „Ö×ÓÊÒÖËÉ“ ÃÀ „ÃÀÓãÀ“ ÛÄÓÖËÉÀ ÊÒÄÁÖËÛÉ
„ÝÒÄÌËÄÁÉ“. ÈÖ ÜÅÄÍ ÈÅÀËÓ ÌÉÅÀÃÄÅÍÄÁÈ ÀÌ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÈÀ
ÊÏÌÐÏÆÉÝÉÀÓ, ÂÀÃÌÏÝÄÌÉÓ ×ÏÒÌÄÁÓ, ÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÓ,
ÉÃÄÄÁÓ, ÂÌÉÒÈÀ ÓÀáÄÄÁÓ, ÉÓÉÍÉ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÀÃ
Ö×ÒÏ ßÀÒÌÏÂÅÉÃÂÄÁÀ, ÅÉÃÒÄ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÀÃ. ÃÉÃÉ ÒÀÏÃÄÍÏÁÉÈ
ÉÙÅÒÄÁÀ ÝÒÄÌËÉ, ÚÏÅÄËÉ ÌáÒÉÃÀÍ ÂÀÉÓÌÉÓ ÂÖËÉÓÀÌÀÜÖÚÄÁÄËÉ
ÓÉÔÚÅÄÁÉ, ÝÒÄÌËÌÏÒÄÖËÉÀ ÀÅÔÏÒÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÈÉÈØÌÉÓ ÚÅÄËÀ ÀÌ
ÍÏÅÄËÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÌÏØÌÄÃÉ ÐÉÒÉÀ, ÝÒÄÌËÀÃ ÉÙÅÒÄÁÉÀÍ ÂÌÉÒÄÁÉ,
ÀÊÒÞÀËÖËÉÀ ÃÉÃÉ ÅÍÄÁÄÁÉÓ ÃÀ ÃÉÃÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÂÀÌÏÅËÄÍÀ,
ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ ÄßÉÒÄÁÀ ÌÏÅÀËÄÏÁÉÓ ÔÒÀÃÉÝÉÖË ÂÀÂÄÁÀÓ, ÙÅÈÀÄÁÉÓ
ÔÀáÔÀÌÃÄÀ ÀÚÅÀÍÉËÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÏÅÀËÄÏÁÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÀ ÃÀ
ÏãÀáÉÓ ßÉÍÀÛÄ. ÍÏÅÄËÀ „ÏÁÏËÉÓ“ ÂÌÉÒÄÁÉ – ØÀËÉ ÃÀ ÅÀÑÉ,
ÌÀÒÈÀËÉÀ, ÀÌÀÙËÄÁÖËÉ ÃÀ ÞËÉÄÒÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÀÒÉÀÍ ÛÄÐÚÒÏ-
ÁÉËÍÉ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÈÆÄ ÉÓÄ ÌÞËÀÅÒÀÃ ÁÀÔÏÍÏÁÓ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ
ÏãÀáÖÒÉ ßÄÓÄÁÉ ÃÀ ÌÏÅÀËÄÏÁÉÓ ÂÒÞÍÏÁÀ, ÒÏÌ ÓÀÊÖÈÀÒ ÈÀÅÓ
Ö×ËÄÁÀÓ ÀÒ ÀÞËÄÅÄÍ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÂÀÖÌáÉËÏÍ ÄÒÈÌÀÍÄÈÓ, ÀÒÝ
ÄÒÈÓ ÀÒ ÛÄÓßÄÅÓ ÞÀËÀ ÂÀÃÀËÀáÏÓ ÌÏÅÀËÄÏÁÉÓ ÊÄÃÄËÉ,
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÅÀÒÃÀ ÀË-äÀÍÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀà ÃÀÀÍÂÒÉÏÍ ÄÓ ÊÄÃÄËÉ ÃÀ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÆÄÉÌÉ ÃÀÀÌÊÅÉÃÒÏÍ ÀÌØÅÄÚÍÀÃ. ÉÓÉÍÉ ÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ
ÖÍÀÒÓ ÉÌÃÄÍÀÃ ÀÒÉÀÍ ÌÏÊËÄÁÖËÍÉ, ÉÌÃÄÍÀÃ ÐÀÓÉÖÒÍÉ ÀÒÉÀÍ,
ÒÏÌ ÌÀÈÉ ÀØÔÉÖÒÏÁÉÓ ÂÀÌÏÅËÄÍÀ É×ÀÒÂËÄÁÀ ÌáÏËÏÃ
ÙÌÄÒÈÉÓÀÃÌÉ ÜÉÅÉËÉÈ: „ÙÌÄÒÈÏ, ÛÄÍ ÉÝÉ, ÒÏÌ ÌÄ ÚÅÄËÀÓÈÅÉÓ
ÖÝáÏ ÅÀÒ ÀÌ ØÅÄÚÀÍÀÆÄ ÃÀ ÓÒÖËÉÀà ÌÀÒÔÏáÄËÀ. ÙÀÒÉÁÉ ÅÀÒ, ÀÒ
ÌÀØÅÓ ÀÒÝ ÃÀÓÀÚÒÃÄÍÉ ÃÀ ÀÒÝ ÌáÀÒÃÀàÄÒÀ. ÓÖÓÔÉ ÅÀÒ, ÖÌßÄÏ, ÀÒ
ÅÉÝÉ ÒÏÂÏÒ ÅÉÛÏÅÏ ÓÀÒÜÏ-ÓÀÁÀÃÄÁÄËÉ. ÁÄÃÉÓßÄÒÀ ÖÌÊÀÝÒÄÓÀÃ
ÌÏÌÄÐÚÒÏ ÌÄ, ÜÄÌÉ ÂÖËÉ ÖÊÀÍÀÓÊÍÄË ÃÀÒÔÚÌÄÁÓ ÉÈÅËÉÓ...
ÙÌÄÒÈÏ, ÛÄÍ áÏÌ ÛÈÀÌÁÄÒÄ ÓÖËÉ, ÀÌÉÔÏÌ ÌÄ ÀÒ ÞÀËÌÉÞÓ
ÜÄÌÂÀÍ ÌÏÅÉÓÒÏËÏ ÒÉÓáÅÉÈÀ ÃÀ ÊÉÝáÅÉÈ... ÛÄÍ ÈÅÉÈ ÀÉÙÄ
ÜÄÌÂÀÍ ÉÓ, ÃÀÉÁÒÖÍÄ ÒÀÝ ÌÏÌÄÝÉ, ÂÀÃÀÉÔÀÍÄ ÉÓ ÛÄÍÉ ÃÉÃ-
ÓÖËÏÅÍÄÁÉÓ ÓÀÅÀÍÄÛÉ... ÒÀ ÌÛÅÄÍÉÄÒÉÀ ÛÄÍÉ ÆÍÄ, ÒÀ ÓÀÏÝÀÒÉ
ÓÉÊÄÈÄÀ ÅÉÚÏ ÛÄÍÓ ×ÒÈÄÁ ØÅÄÛ“ („ÏÁÏËÉ“). ÌÉÓ ÖÌÀÙËÄÓ ÏÝÍÄÁÀÓ
ÛÄÀÃÂÄÍÓ, ÒÏÌ ÀÅÔÏÒÌÀ ÛÄÖÓÒÖËÏÓ ÁÏËÏ ÓÖÒÅÉËÉ:„...áÏÌ ÀÒ
ÛÄÌÐÉÒÃÄÁÉÈ, ÒÏÝÀ Ö×ÀËÉ ÀÙÀÓÒÖËÄÁÓ ÈÀÅÉÓ ÌÓãÀÅÒÓ,
ÃÀÌÀÓÀ×ËÀÅÄÁÈ ÜÄÌÉ ÓÀÔÒ×ÏÓ ÓÀ×ËÀÅÉÓ ÂÅÄÒÃÉÈ ÃÀ ÈÀÍ
ÜÀÌÀÔÀÍÈ ÌÉÓ ßÄÒÉËÓ“ [29, ÂÅ.54]. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÈÀÅÉÓÉ
ÂÌÉÒÄÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ ÃÀÀÚÄÍÀ ÌÏÈáÏÅÍÀ – ÌÏÅÀËÄÏÁÀ ÚÅÄËÀÆÄ
ÌÀÙËÀ. ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ „ÐÀÔÉÏÓÀÍÌÀ ØÀËÌÀ ÀÒ ÖÍÃÀ
ÌÉÀÔÏÅÏÓ ÂÆÀÓÀÝÃÄÍÉËÉ ÊÀÝÉ“ (ÍÏÅÄËÀ „Ö×ÓÊÒÖËÉ“)[229, ÂÅ.69].
ÌßÄÒÀËÌÀ ÌÊÀÝÒÀà ÃÀÂÌÏ „ÜÀÃÒÉÓ“ ÂÌÉÒÉÓ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ
ÌÉÓßÒÀ×ÄÁÀ: „ÄÒÈÀÃÄÒÈÉ ÏÝÍÄÁÀ ÌÀØÅÓ. ÄÓ ÀÒÉÓ ÉÓ, ÒÏÌ ÃÀÅáÖàÏ
ÈÅÀËÄÁÉ, ÛÄÌÃÄ ÂÀÅÀáÉËÏ ÃÀ ÅÄÒ ÅÐÏÅÏ ØÀËÉÓ ÓÀáÄÆÄ
176
ÜÀÃÒÉ“[229, ÂÅ.32]. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÈÀÅÉÓ ÂÌÉÒÄÁÓ ÀäÚÀÒÀ
Ö×ËÄÁÀ ÀÌØÅÄÚÍÀà ÚÅÄËÀÆÄ Ö×ÒÏ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉÓÀ – ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ
Ö×ËÄÁÀ.
177
ÈÀÅÉ IV
ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ
*
ÁÉÏÂÒÀ×ÉÖËÉ ÝÍÏÁÄÁÉ ÀÙÄÁÖËÉÀ ÌÉÛÄË ãÖäÀÓ [176] ÃÀ ÀÁÃ
ÀË-ËÀÔÉ× ÛÀÒÒÀÒÀÓ [194] ßÉÂÍÄÁÉÃÀÍ.
178
ÒÀÃÂÀÍ ßÀÒÌÏÛÏÁÉÈ ËÉÁÀÍÄËÉ ÉÚÏ, ÌÀÂÒÀÌ ÝáÏÅÒÏÁÃÀ
ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ – Ì.Ø.) äØÏÍÃÀ ÃÉÃÄÁÖËÉ, ÂÀÓÀÏÝÀÒÉ áÀÓÉÀÈÉ... ÌÄ
ÀÒÀÓÃÒÏÓ ÌÉÍÀáÀÅÓ ÌÖÔÒÀÍÉ ÂÀÍÒÉÓáÄÁÖËÉ ÀÍ ÀÙÄËÅÄÁÖËÉ...
ÛÄÓÀÍÉÛÍÀÅÉ áÀÓÉÀÈÉÓ ÂÀÌÏ ÌÀÓ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÀÒ äÚÏËÉÀ ÌÔÒÄÁÉ
ÀÍ ÀÒÀÊÄÈÉËÉÓÌÓÖÒÅÄËÄÁÉ. ÞÍÄËÉÝ ÊÉÀ ÃÀÀÓÀáÄËÏ ÅÉÍÌÄ, ÖÁ-
ÒÀËÏÃ, ÌÉÓÉÈ ÖÊÌÀÚÏ×ÉËÏ“ [124, Ô.2, ÂÅ. 403, 405].
áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓÌÏÚÅÀÒÄ ÓÖËÉ ÃÀ ÌÉÓÉ
ÐÀÔÒÉÏÔÉÆÌÉ ÓÉàÀÁÖÊÉÓ ßËÄÁÛÉÅÄ ÂÀÌÏÅËÉÍÃÀ. ÌÀÍ, ÒÏÝÀ
ÃÀÀÌÈÀÅÒÀ ÓÀÐÀÔÒÉÀÒØÏ ÓÊÏËÀ, ÃÀßÄÒÀ ËÄØÓÉ ÏÓÌÀËÄÈÉÓ
ÉÌÐÄÒÉÉÓ ÃÉÃÉ ÓÖËÔÍÉÓ ÀÁà ÀË- äÀÌÉà II ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ßÉ-
ÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÂÀÉËÀÛØÒÀ ÉÌÐÄÒÉÀÛÉ ÂÀÌÄ×ÄÁÖËÉ ÔÉÒÀÍÉÉÓ ßÉÍÀ-
ÀÙÌÃÄÂ, ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÀ ÌÉÉÙÏ ÁÄÉÒÖÈÉÓ ØÖÜÄÁÛÉ ÌÏßÚÏÁÉË
ÀáÀËÂÀÆÒÃÄÁÉÓ ÃÄÌÏÍÓÔÒÀÝÉÀÛÉ. ÌÀÓ ÐÀÔÉÌÒÏÁÀ ÄÌÖØÒÄÁÏÃÀ,
ÀÌÉÔÏÌ ÉÞÖËÄÁÖËÉ ÂÀáÃÀ 1890 ßÄËÓ ÃÀÄÔÏÅÄÁÉÍÀ ÁÄÉÒÖÈÉ. ÉÓ
ÂÀÄÌÂÆÀÅÒÀ ÐÀÒÉÆÓ, ÓÀÃÀÝ ÏÒÉ ßÄËÉ ÃÀÒÜÀ. ÙÒÌÀà ÂÀÄÝÍÏ
×ÒÀÍÂÖË ÊÖËÔÖÒÀÓ. ÀØÀÝ ÂÀÀÂÒÞÄËÀ ÀÍÔÉÈÖÒØÖËÉ, ÀÁÃ ÀË-
äÀÌÉÃÉÓ ÓÀßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÏ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀ. ÐÀÒÉÆÛÉ ÃÀÖÊÀÅÛÉÒÃÀ ÉØ
ÌÏØÌÄà ÈÖÒØÉ ÀáÀËÂÀÆÃÒÄÁÉÓ ÐÀÒÔÉÀÓ „ÀáÀËÂÀÆÃÒÀ ÈÖÒØÄÁÉ“.
ÌÖÔÒÀÍÓ ÐÀÒÉÆÛÉ ÚÏ×ÍÉÓÀÓ ÓÖÒÅÉËÉ ÖÜÍÃÄÁÀ ÓÀÝáÏÅÒÄ-
ÁËÀà (ÈÖ ÓÀÌÏÂÆÀÖÒÏÃ) ßÀÅÉÃÄÓ ÜÉËÄÛÉ (ÆÏÂÉ ÁÉÏÂÒÀ×ÉÓ
ÌÉáÄÃÅÉÈ – ÁÒÀÆÉËÉÀÛÉ). ÀÌÉÔÏÌ ÓßÀÅËÏÁÓ ÄÓÐÀÍÖÒ ÄÍÀÓ.
ÌÀÂÒÀÌ ÌÏÖËÏÃÍÄËÀà ÂÀÍÆÒÀáÅÀ ÛÄÝÅÀËÀ ÃÀ 1892 ßÄËÓ
ÂÀÄÌÂÆÀÅÒÀ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÃÀ ÓÀÝáÏÅÒÄÁËÀà ÃÀÒÜÀ ÉØ ÓÉÝÏÝáËÉÓ
ÁÏËÏÌÃÄ. ÈÀÅÃÀÐÉÒÅÄËÀÃ ÃÀÌÊÅÉÃÒÃÀ Ø. ÀËÄØÓÀÍÃÒÉÀÛÉ.
ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÃÀÉßÚÏ ÌÖÔÒÀÍÌÀ ÉÍÔÄÍÓÉÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ
ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀ. ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÜÀÌÏÓÅËÉÃÀÍ ÒÅÀ
ßËÉÓ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ ÌàÉÃÒÏà ÈÀÍÀÌÛÒÏÌËÏÁÃÀ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ
ÂÀÌÏÌÝÄÌËÏÁÀÓÈÀÍ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ „ÀË-ÀäÒÀÌÈÀÍ“. 1900-1904
ß.ß. ÈÅÉÈÏÍ ÂÀÌÏÓÝÄÌÃÀ ÈÅÄÛÉ ÏÒãÄÒ ÑÖÒÍÀËÓ „ÀË-ÌÀãÀËËÀ
ÀË-ÌÉÓÒÉÀ“ ÃÀ ÚÏÅÄËÃÙÉÖÒ ÂÀÆÄÈÓ „ÀË-ãÀÅÀÉÁ“. 1904 ßÄËÓ ÌÀÍ
ÛÄßÚÅÉÔÀ ÌÀÈÉ ÂÀÌÏÝÄÌÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÂÀÃÀßÚÅÉÔÀ ÌÄÔÉ ÃÒÏ ÃÀÄÈÌÏ
ÐÏÄÆÉÉÓÈÅÉÓ. ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÓÈÀÍ ÄÒÈÀà ÄßÄÏÃÀ
ÓÀÅÀàÒÏ ÃÀ ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒ ÓÀØÌÄÄÁÓ. ÈÀÅÃÀÐÉÒÅÄËÀÃ ÓÀÅÀàÒÏ
ÓÀØÌÄÄÁÛÉ ßÀÒÌÀÔÄÁÄÁÉ äØÏÍÃÀ, ÌÀÂÒÀÌ 1912 ß. ÃÉÃÉ ÆÀÒÀËÉ
ÍÀáÀ. ÌÀÒÝáÉ ÌÞÉÌÄà ÂÀÍÉÝÀÃÀ, ÈÀÅÉÓ ÌÏÊÅÀËÆÄÝ ÊÉ ×ÉØÒÏÁÃÀ.
ÌÉÛÄË ãÖäÀÓ ÀÆÒÉÈ, ÀÌ ÂÀÍßÚÏÁÉËÄÁÀÌ ÍÀßÉËÏÁÒÉÅ ÀÓÀáÅÀ
äÐÏÅÀ ÊÀÓÉÃÄÁÛÉ „ÓÀÙÀÌÏ“ ÃÀ „ÌÏÔÉÒÀËÉ ËÏÌÉ“ [176, ÂÅ.84].
áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉ ÂÀÒÊÅÄÖËÉ áÍÉÓ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ ÌÖÛÀ-
ÏÁÃÀ áÄÃÉÅÉÓ ÓÏ×ËÉÓ ÌÄÖÒÍÄÏÁÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÌÃÉÅÍÀÃ.
ÉÂÉ ÀÌ ÈÀÍÀÌÃÄÁÏÁÀÆÄ ÃÀÍÉÛÍÀ ÄÂÅÉÐÔÉÓ áÄÃÉÅÌÀ ÀÁÀÓ äÉËÌÉ II
(1892-1914).
179
ÌÖÔÒÀÍÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀ ÃÒÏÈÀ ÅÉÈÀÒÄÁÀÛÉ
ÉÍÔÄÍÓÉÖÒÉ ÂÀáÃÀ. ÌÀÍ ÛÄØÌÍÀ ÌÒÀÅÀËÉ ÏÒÉÂÉÍÀËÖÒÉ ÐÏÄÔÖÒÉ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉ. ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ ÄßÄÏÃÀ ÌÈÀÒÂÌÍÄËÏÁÉÈ ÓÀØ-
ÌÉÀÍÏÁÀÓ. ÌÉÓÉ ÃÉÃÉ ÂÀÔÀÝÄÁÀ ÉÚÏ ÀÂÒÄÈÅÄ ÈÄÀÔÒÉ.
1924 ß. ÌÖÔÒÀÍÉ ÐÉÒÅÄËÀà ÄÌÉÂÒÀÝÉÉÓ ÛÄÌÃÄ ÄßÅÉÀ ÈÀ-
ÅÉÓ ÐÉÒÅÄË ÓÀÌÛÏÁËÏÓ – ËÉÁÀÍÓ.
1947 ß. ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÂÀÉÌÀÒÈÀ ÌÖÔÒÀÍÉÓÀÃÌÉ ÌÉÞÙÅÍÉËÉ ÃÉÃÉ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÆÄÉÌÉ. ÀÌ ÆÄÉÌÓ Ì×ÀÒÅÄËÏÁÃÀ ÈÅÉÈ ÄÂÅÉÐÔÉÓ
ÌÄ×Ä. ÌÀÓÛÉ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÀ ÌÉÉÙÏ ÈÉÈØÌÉÓ ÚÅÄËÀ ÀÒÀÁÖËÉ ØÅÄÚÍÉÓ
ÂÀÌÏÜÄÍÉËÌÀ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÌÏÙÅÀßÄÌ, ÃÉÃÌÀ ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÌÀ ÃÀ
ËÉÔÄÒÀÔÏÒÄÁÌ [ 124, Ô.2,ÂÅ.404].
1949 ßÄË Ó ÌÖÔÒÀÍÉ 77 ßËÉÓ ÀÓÀÊÛÉ ÂÀÒÃÀÉÝÅÀËÀ.
áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÊÖËÔÖÒÉÓÀ ÃÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ
ÙÒÌÀ ÝÏÃÍÀÌ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÀ ÌÉÓÉ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÉÓ ÌÉÌÀÒÈÖËÄÁÀ. ÉÓ
ÂÀáÃÀ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÂÀÍÌÀÀáËÄÁÄËÉ ÐÏÄÔÉ, ÐÉÒ-
ÅÄËÉ ÐÏÄÔÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÈÀÌÀÌÀà ßÉÍ ÀÙÖÃÂÀ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÀÒÀ-
ÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÈÄÌÄÁÓ, ×ÏÒÌÄÁÓ, ÃÀÓÀÁÖÈÄÁÖËÀà ÖÀÒÚÏ ÉÓÉÍÉ
ÃÀ ÌÉÆÀÍÌÉÌÀÒÈÖËÀÃ ÉßÚÏ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÙÉÒÄÁÖËÄÁÄÁÉÓ (ÉÂ.
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ) ÃÀÍÄÒÂÅÀ ÀÒÀÁÖË ÍÉÀÃÀÂÆÄ. ÉÂÉ ÈÀÅÉÓ ÀÌ
ØÌÄÃÄÁÀÓ áÓÍÉÃÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÀáÀËÉ ÓÖËÉÓ, ÀáÀËÉ ÃÒÏÉÓ
ÌÏÈáÏÅÍÉËÄÁÄÁÉÈ. ÌÏÅÖÓÌÉÍÏÈ ÈÅÉÈ ÐÏÄÔÓ, ÒÏÌËÉÓ ÓÉÔ-
ÚÅÄÁÉ ÌÏäÚÀÅÓ ÀÒÀÁ ÌÊÅËÄÅÀÒÓ ä. ÀË-×ÀáÖÒÉÓ: „ÌÖÔÒÀÍÉ ÀØ
ÄÚÒÃÍÏÁÀ (ÓÀÖÁÀÒÉÀ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÊÖËÔÖÒÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ –
Ì.Ø.) ÌáÏËÏà ÉÌ ÌÏÓÀÆÒÄÁÀÓ, ÒÏÌ „ÀÒÀÁÄÁÉ ØÌÍÉÃÍÄÍ ÈÀÅÉÀÍÈ
ÃÒÏÛÉ, ÜÅÄÍ ÊÉ ÅØÌÍÉÈ ÜÅÄÍÓ ÃÒÏÛÉ. ÌÀÈ äØÏÍÃÀÈ ÈÀÅÉÀÍÈÉ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ, ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÆÍÄ-ÜÅÄÖËÄÁÄÁÉ, ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÓÀàÉÒÏÄ-
ÁÄÁÉ, ÜÅÄÍ ÊÉ ÂÅÀØÅÓ ÜÅÄÍÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ, ÜÅÄÍÉ ÆÍÄ-ÜÅÄÖËÄÁÄÁÉ,
ÜÅÄÍÉ ÓÀàÉÒÏÄÁÄÁÉ, ÜÅÄÍÉ ÝÏÃÍÀ (ÂÀÌÏÝÃÉËÄÁÀ)“ [124, Ô .2,
ÂÅ.406].
áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉ ÀÒÀÁ ÐÏÄÔÈÀ ÛÏÒÉÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÒÏÌÀÍ-
ÔÉÊÏÓÉ ÐÏÄÔÉ ÉÚÏ. ÒÏÂÏÒÝ ÀÒÀÁÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÄÁÉ ÀÙÍÉÛÍÀÅÄÍ,
ÌÀÍ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÂÀÅËÄÍÀ ÌÏÀáÃÉÍÀ ÒÏÂÏÒÝ ÈÀÅÉÓ ÈÀÍÀ-
ÌÄÃÒÏÅÄ, ÉÓÄ ÌÏÌÃÄÅÍÏ ÈÀÏÁÉÓ ÐÏÄÔÄÁÆÄ. ÁÄÅÒÉ ÐÏÄÔÉ ÈÀÅÀÃ
ÀÙÉÀÒÄÁÃÀ ÀÌ ÂÀÅËÄÍÀÓ. ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ „ÀÐÏËÏÓ“
ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ßÄÅÒÉ, ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÀà ÂÀÍßÚÏÁÉËÉ ÉÁÒÀäÉÌ ÍÀãÉ
áÀÆÂÀÓÌÉÈ ÀÙÍÉÛÍÀÅÃÀ ÌÀÓÆÄ ÃÀ ÌÉÓ ÈÀÍÀÌÏÊÀËÌÄ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ
ÐÏÄÔÄÁÆÄ ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÓ. ÌÀÓ ÄÊÖÈÅÍÉÓ ÛÄÓÀÅÀËÉ ßÄÒÉËÉ
ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÃÉÅÀÍÉÓÈÅÉÓ „ÂÀÆÀ×áÖËÉÓ ÌÏÜÅÄÍÄÁÄÁÉ“, ÓÀÃÀÝ
ÂÅÄÓÀÖÁÒÄÁÀ ÀáÀËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ.
ÍÀãÉ ÀÌ ÐÏÄÆÉÉÓ ÓÀÈÀÅÄÄÁÈÀÍ ÀÓÀáÄËÄÁÓ ÌÖÔÒÀÍÓ. ÉÂÉ ßÄÒÓ:
„...ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÀ, ÒÏÌ ÉÓ, ÅÉÍÝ ÐÉÒÅÄËÉÀ ÌÉÓ (ÐÏÄÆÉÉÓ – Ì.Ø.)
180
ÌÛÄÍÄÁËÏÁÀÛÉ, ÀÒÉÓ áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉ. ÌÀÛÉÍ, ÒÏÝÀ. ÌÖÔÒÀÍÉ ÖÊÅÄ
ßÄÒÃÀ ÄÐÉÊÖÒ ÐÏÄÔÖÒ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÓ – „ÌÓáÅÄÒÐËÉ ÄÌÁÒÉÏÍÉ“ ÃÀ
ÓáÅÀ, äÀ×ÉÆÉ ÃÀ ÛÀÅÊÉ ÌÉäÚÅÄÁÏÃÍÄÍ ÞÅÄËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÂÆÀÓ ÃÀ
ÁÀÞÀÅÃÍÄÍ ÞÅÄË ÐÏÄÔÄÁÓ. ÜÅÄÍ ÁÀÅÛÅÏÁÀÛÉ ÅÊÉÈáÖËÏÁÃÉÈ
ÌÖÔÒÀÍÉÓ ËÄØÓÄÁÓ ÉÓÄÅÄ, ÒÏÂÏÒÝ äÀ×ÉÆÉÓÀ ÃÀ ÛÀÅÊÉÓÀÓ. ÓÀÌÉÅÄÌ
ÜÅÄÍÓ ÓÖËÄÁÆÄ ßÀÒÖÛËÄËÉ ÂÀÅËÄÍÀ ÌÏÀáÃÉÍÀ. ÌÀÂÒÀÌ ÃÀÒßÌÖÍÄ-
ÁÖËÉ ÅÀÒ, ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÜÅÄÍÆÄ ÉÚÏ Ö×ÒÏ ÞËÉÄÒÉ ÃÀ
ÀÛÊÀÒÀ. ÃÙÄÓ, ÒÏÝÀ ÅßÄÒÈ ËÄØÓÓ ÃÀ ÅÖßÏÃÄÁÈ ÌÀÓ ÀáÀËÓ ÀÍ
ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄÓ, ÀÌ ÊÀÝÉÓ ( ÌÖÔÒÀÍÉÓ – Ì.Ø.) ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÀÀ...“[231,
ÂÅ.(Ã)]. ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÃÉà ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÀÓ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ßÉÍÀÛÄ
áÀÆÂÀÓÌÉÈ ÀÙÍÉÛÍÀÅÄÍ ÔÀäÀ äÖÓÄÉÍÉ, ÄÌÉÂÒÀÍÔÉ ÐÏÄÔÉ ÛÀ×ÉÊ
ÌÀÚËÖ×É ÃÀ ÓáÅ. ÐÏÄÔÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ ÉÓÌÀÉË
ÀÃäÀÌÉ ÌÀÓ ÌÉÉÜÍÄÅÓ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÀáÀËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÓÊÏËÉÓ -
ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ×ÖÞÄÌÃÄÁËÀÃ, ÒÏÌ ÌÉÓ ÂÆÀÓ ÂÀäÚÅÍÄÍ ÄÂÅÉÐÔÄËÄÁÉ
ÀÁÖ ÛÀÃÉ, ÛÖØÒÉ ÃÀ ÓáÅ [176, ÂÅ.283]. ÃÏØÔÏÒÉ ãÀÌÀË ÀÃ-ÃÉÍ
ÀÒ-ÒÀÌÀÃÉ ÌÖÔÒÀÍÉÓÀÃÌÉ ÌÉÞÙÅÍÉËÉ ÈÀÅÉÓÉ ßÉÂÍÉÓ ÌÄÏÈáÄ ÈÀÅÓ
ÀÒØÌÄÅÓ áÀËÉËÉÓ ÓÊÏËÀÓ. ÉÓ ßÄÒÓ: „áÀËÉËÉ ÓÊÏËÉÓ ÐÀÔÒÏÍÉÀ...
áÀËÉËÉ ÀÒ ÚÏ×ÉËÀ ÜÅÄÖËÄÁÒÉÅÉ ÐÏÄÔÉ, ÀÒÀÌÄà ÉÚÏ ÂÀÌÏÒÜÄ-
ÖËÉ ÐÏÄÔÉ, Ö×ÒÏ ÌÄÔÉÝ, äØÏÍÃÀ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ
ÐÏÄÆÉÀÓÀ ÃÀ ËÄØÓÉÓ ßÄÒÀÆÄ. ÄÓ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ ÄÚÒÃÍÏÁÏÃÀ
ÞÅÄËÓÀÝ ÃÀ ÀáÀËÓÀÝ. ÞÅÄËÉÃÀÍ ÌÀÓ äØÏÍÃÀ ÉÓ, ÒÀÝ ÌÏÃÉÏÃÀ
ÀÒÀÁÖËÉÃÀÍ ÃÀ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ áÄËÏÅÍÄÁÉÃÀÍ ËÄØÓÉÓ ÂÀ×ÏÒÌÄÁÉÓ
ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ. ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ÀáÀËÓ, ÄÓ ÌÏÃÉÏÃÀ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÃÀÍ,
ÊÏÍÊÒÄÔÖËÀÃ ÊÉ, ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÓÊÏËÉÃÀÍ...“[ 187, ÂÅ.248]. ÛÄÌ-
ÃÄ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ ÌÀÍ ÂÀÍÀÀáËÀ ËÄØÓÉÓ ÈÄÌÀ, ÌÏÉÈ-
áÏÅÀ ËÄØÓÉ ÃÀßÄÒÉËÉÚÏ ÄÒÈ ÈÄÌÀÆÄ, ÚÏÅÄËÉ ÁÄÉÈÉ ÄÒÈÌÀ-
ÍÄÈÈÀÍ ÚÏ×ÉËÉÚÏ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÃÀ À.Û. ÌÖÔÒÀÍÌÀ ÈÀÅÉÓ ÃÉÃÉ
ÌÏÝÖËÏÁÉÓ ÊÀÓÉÃÀÓ „ÍÄÒÏÍÉ“ ßÀÒÖÌÞÙÅÀÒÀ ßÉÍÀÓÉÔÚÅÀÏÁÀ,
ÓÀÃÀÝ ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ: „ÝÍÏÁÉËÉÀ, ÒÏÌ ÃÙÄÅÀÍÃËÀÌÃÄ ÀÒÀÁÖËÉ
ÐÏÄÆÉÀ ÀÒ ÉÝÍÏÁÃÀ ÄÒÈ ÈÄÌÀÆÄ ÃÀßÄÒÉË ÀÓÄÈ ÃÉà ËÄØÓÓ. ÄÓ
ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄÏÁÃÀ ÄÒÈÉÀÍÉ ÒÉÈÌÉÓ ÃÀÝÅÉÓ ÀÖÝÉËÄÁËÏÁÉÃÀÍ, ÒÀÝ
ÉÚÏ ÃÀ ÒÜÄÁÀ ÀÌÑÀÌÀÃÀÝ áÄËÉÓÛÄÌÛËÄËÀà ÌÓÂÀÅÓÉ ÝÃÄÁÉÓ
ÂÆÀÆÄ. ÅÉÙÄÁÃÉ ÒÀ ÖÊÀÍÀÓÊÍÄË ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔ ÞÀËÉÓáÌÄÅÀÓ, ÌÉÆÍÀÃ
ÅÉÓÀáÀÅÃÉ ÂÀÌÏÌÄÅËÉÍÀ ÐÏÄÔÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÄÁÉÓ ÆÙÅÀÒÉ ÄÒÈ
ÈÄÌÀÆÄ ÃÀ ÄÒÈÉÀÍ ÒÉÈÌÛÉ ÂÒÞÄËÉ ÊÀÓÉÃÉÓ ÛÄÃÂÄÍÉÓÀÓ... ÌÓÖÒÃÀ
ÌÄÜÅÄÍÄÁÉÍÀ ÜÄÌÉ ÈÀÍÀÌÏÞÌÄÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÒÏÌ ÌÉäÚÏËÏÃÍÄÍ
ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ áÄÒáÓ, ÒÀÈÀ ÂÀÓßÏÒÄÁÏÃÍÄÍ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ áÀËáÄÁÓ
ÉÌÀÛÉ, ÒÀÓÀÝ ÌÀÈ ÌÉÀÙßÉÄÓ ÐÏÄÆÉÉÓÀ ÃÀ ÌàÄÅÒÌÄÔÚÅÄËÄÁÉÓ
Ó×ÄÒÏÛÉ. ÌÓÖÒÃÀ ÌÄÅËÏ ÜÄÌÉ ÀáÀËÉ ÂÆÉÈ, ÃÀÌÄÌÔÊÉÝÄÁÉÍÀ
ÒÀÌÃÄÍÀà ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉÀ ÄÓ... ÌÉÅÌÀÒÈÄ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ áÄÒáÄÁÓ
ÉÌÉÔÏÌ ÊÉ ÀÒÀ, ÒÏÌ ÀÒ ÛÄÌÉÞËÉÀ ÄÒÈÉÀÍÉ ÒÉÈÌÉÓ ÃÀÝÅÉÈ ÛÄÅØÌÍÀ
181
ÊÀÓÉÃÄÁÉ, ÀÒÀÌÄà ÉÌÉÔÏÌ, ÒÏÌ ÌÓÖÒÓ ÛÄÅÈáÆÀ ËÄØÓÄÁÉ ÓáÅÀ
ÓÀáÉÈ, ÒÏÌÄËÉÝ ÖáÓÍÉÓ ÐÏÄÔÄÁÓ ÚÅÄËÀÆÄ ÅÒÝÄË äÏÒÉÆÏÍÔÓ,
áÄËÓ ÖßÚÏÁÓ ÖÌÀÙËÄÓÉ ÌÉÆÍÄÁÉÓ ÌÉÙßÄÅÀÓ, ÖÁÒÖÍÄÁÓ ÄÍÀÓ
ÓÉÝÏÝáËÄÓÀ ÃÀ ÞÀËÀÓ ÃÀ áÃÄÁÀ ÖÌÈÀÅÒÄÓÉ ×ÀØÔÏÒÉ ÄÒÉÓ
ÐÒÏÂÒÄÓÛÉ“[223, ÂÅ.48]. ÌÀÂÒÀÌ, ÒÏÂÏÒÝ ÆÄÌÏÈ ÀÙÅÍÉÛÄÈ, ÚÏ-
ÅÄËÈÅÉÓ ÅÄÒ ÀáÄÒáÄÁÃÀ ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ ÂÀÍÄáÏÒÝÉÄËÄÁÉÍÀ ÄÓ. ÌÉÓ
ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÂÅáÅÃÄÁÀ ÒÏÂÏÒÝ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÒÉÈÌÉÈ, ÉÓÄ ÄÒÈ
ÒÉÈÌÆÄ ÃÀßÄÒÉËÉ ËÄØÓÄÁÉ, ÃÀ ÀÒÝ ÉÓÄ ÝÏÔÀ. áÏËÏ ËÄØÓÉÓ ÄÒÈ-
ÈÄÌÉÀÍÏÁÀÓ ÃÀ ÁÄÉÈÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÀÆÒÏÁÒÉÅ ÊÀÅÛÉÒÓ ÌÀÍ ßÀ-
ÒÌÀÔÄÁÉÈ ÂÀÀÒÈÅÀ ÈÀÅÉ.
ÌÖÔÒÀÍÌÀ ÐÉÒÅÄËÌÀ ÜÀÁÄÒÀ ÀÒÀÁÖË ËÄØÓÓ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ
ÓÖËÉ. ÉÓ ËÄØÓÛÉ „ÓÀÜÉÅÀÒÉ ÜÄÌÓÀ ÃÀ ÅÀÒÓÊÅËÀÅÓ ÛÏÒÉÓ“ ÄÓÀÖÁ-
ÒÄÁÀ ÅÀÒÓÊÅËÀÅÓ, ÖÆÉÀÒÄÁÓ ÈÀÅÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÓ ÃÀ ÀÌÉÈ ÈÀÅÉÓÉ
ÀÌÁÉÓ ÌÏÍÀßÉËÄà ÉáÃÉÓ ÌÀÓ. ÓÐÄÔÀÊÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÀÌÁÀÅÓ
ÂÀÃÌÏÂÅÝÄÌÓ ÐÏÄÔÉ ËÄØÓÛÉ „ÏÒÉ ÌÔÒÄÃÉ“. ËÄØÓÉ „ÝÉáÄ-ÓÉÌÀÂÒÄ
ÁÀÀËÁÄØÉ“ ÐÏÄÔÉÓ ÁÀÅÛÅÏÁÉÓÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÐÉÒÅÄËÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ
ÌÏÂÏÍÄÁÀÀ. ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÀÃÀÀ ÀÙßÄÒÉËÉ ÈÅÉÈ ÁÀÀËÁÄØÉÓ ÝÉáÄ-
ÓÉÌÀÂÒÄ. ÌÉÓÈÅÉÓ ÉÂÉ ÀÒ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÌáÏËÏà ÖÔÚÅÉ ØÅÄÁÉÓÂÀÍ
ÛÄÌÃÂÀÒÓ, ÆÄÝÉÓÊÄÍ ÀßÅÃÉË ÔÀÞÀÒÓ, ÀÒÀÌÄà ÉÓ ÀÒÉÓ
ÈÀÅÛÄÓÀ×ÀÒÉ ÌÉÓÉ ÃÀ ÌÉÓÉ ÓÀÔÒ×ÏÓÉ, ÌÉÆÄÆÉ ÁÀÅÛÅÏÁÉÓÀ ÃÀ
ÓÀÔÒ×ÏÓ ÌÏÂÏÍÄÁÉÓÀ, ÉÓ ÀÒÉÓ ÌÉÓÈÅÉÓ ÀÃÂÉËÉ ÃÀ ÓÉÌÁÏËÏ
ÂÀÒÃÀÓÖËÉ ÓÉáÀÒÖËÉÓÀ ÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓÀ. ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ, ÌÀÍ
ÌÏÀáÃÉÍÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÉÃÄÀËÉÆÀÝÉÀ, ÃÀÀÚÄÍÀ ÉÂÉ ÚÅÄËÀ×ÄÒÆÄ ÃÀ
ÚÅÄËÀÆÄ ÌÀÙËÀ.
ÀÛÊÀÒÀÃ ÒÏÌÀÍÔÉÖËÉÀ ÌÖÔÒÀÍÉÓ ËÄØÓÉ „ÓÀÙÀÌÏ“, ÒÏÌÄ-
ËÉÝ ÌÀÍ ÃÀßÄÒÀ 1902 ßÄËÓ ÀËÄØÓÀÍÃÒÉÀÛÉ ÚÏ×ÍÉÓÀÓ. ÁÖÍÄÁÉÓ
ÌÛÅÄÍÉÄÒÉ ÓÖÒÀÈÄÁÉÓ ÀÙßÄÒÉÓ ÂÅÄÒÃÉÈ ÂÀÃÌÏÝÄÌÖËÉÀ ÐÏÄÔÉÓ
ÓÖËÉÄÒÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ, ÌÉÓÉ ÔÀÍãÅÀ ÃÀ ÔÊÉÅÉËÄÁÉ, ÌÉÓÉ ÓÉÚÅÀ-
ÒÖËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ßÀÅÉÃÀ ÃÀ ÀÒÀÓÃÒÏÓ ÀÒ ÃÀÁÒÖÍÃÄÁÀ. ÐÏÄÔÉ
ÆÙÅÀÓ, ÊËÃÄÄÁÓ, ÌÆÄÓ ÃÀ ÓÀÄÒÈÏà ÌÈÄËÓ ÁÖÍÄÁÀÓ ÉáÃÉÓ ÈÀÅÉÓÉ
ÓÄÅÃÉÓÀ ÃÀ ÔÊÉÅÉËÄÁÉÓ ÈÀÍÀÌÏÍÀßÉËÄÃ. ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ,
á. ÌÖÔÒÀÍÉ ÐÉÒÅÄËÉÀ ÀÒÀÁÖË ÐÏÄÆÉÀÛÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÂÀÓÝÃÀ ÁÖ-
ÍÄÁÉÓ ×ÏÔÏÂÒÀ×ÉÖËÉ ÓÉÆÖÓÔÉÈ ÀÙßÄÒÀÓ, ÛÈÀÁÄÒÀ ÌÀÓ
ÝÏÝáÀËÉ ÓÖËÉ ÃÀ ßÀÒÌÏÀÃÂÉÍÀ ÓÖËÉÄÒ ÀÒÓÄÁÀÃ, áÏÒÝÉ ÛÄÀÓáÀ
ÌÀÓ, ÌÉÓÝÀ ÂÏÍÄÁÀÝ, ÂÖËÉÝ ÃÀ ÓÖËÉÝ. ÒÀÃÂÀÍ áÏÒÝÉÝ ÌÉÓÝÀ ÃÀ
ÓÖËÉÝ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÞÀËÉÈÀÝ ÃÀÀãÉËÃÏÅÀ. ÐÏÄÔÉÓ ÈØÌÉÈ, ÓÉÚÅÀ-
ÒÖËÉ ÀáÅÄÃÒÄÁÓ ÄÒÈÌÀÍÄÈÓ ×ÒÉÍÅÄËÄÁÓ, ÚÅÀÅÉËÄÁÓ, ÓÉÚ-
ÅÀÒÖËÉ ÓÖ×ÄÅÓ ÅÀÒÓÊÅËÀÅÄÁÓ ÛÏÒÉÓ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉÀ ÚÅÄËÀ×ÒÉÓ
ÄÒÈÌÀÍÄÈÈÀÍ ÃÀÌÀÊÀÅÛÉÒÄÁÄËÉ [176, ÂÅ.125].
ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÓÖËÉ ÜÀÍÓ ËÄØÓÄÁÛÉ „ÏÒÉ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉÓ ÀÌ-
ÁÀÅÉ“, „ÌÔÉÒÀËÉ ËÏÌÉ“ ÃÀ ÓáÅ.
182
ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÉÌÉÓÀ, ÒÏÌ ÌÀÓ ÀØÔÉÖÒÉ ÐÏÆÉÝÉÀ ÄàÉÒÀ ÓÀÆÏ-
ÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÀØ-
ÔÉÖÒÀà ÉÁÒÞÏÃÀ ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÜÀÂÅÒÉÓÀ ÃÀ ÔÉÒÀÍÉÉÓ ßÉÍÀ-
ÀÙÌÃÄÂ, ÈÀÅÃÀÃÄÁÖËÉ ÉÚÏ ÐÉÒÏÅÍÄÁÉÓ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓÈÅÉÓ
ÁÒÞÏËÀÛÉ, ÆÏÂãÄÒ ÌÉÓ ËÄØÓÄÁÛÉ ÂÀÉÑÙÄÒÄÁÓ ÐÄÓÉÌÉÓÔÖÒÉ
ÍÏÔÄÁÉ, ÈÀÅÓ ÃÀÌÀÒÝáÄÁÖËÀÃÀÝ ÊÉ ÌÉÉÜÍÄÅÓ ÃÀ ÌÆÀÃÀÀ ÛÄÖ-
ÒÉÂÃÄÓ ÀÒÓÄÁÖË Ì ÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÓ:
«Сломали меня превратности судьбы, несмотря на мое терпение –
Оно уничтожен их огнем в битвах за правое дело.
Пощады! Пощады! Я бросил свой меч.
Я свернул знамя, вынужденый сдаться.
Предала мою рещимость молодость, лишила меня стойкости
в сопротивлении моя слабость;
Поистине тот, чьим мечом является цветущая молодость,
Со всеми свойственными ей недостатками,
А щитом – нежное сердце, неизбежно потерпит в бою
поражение...» [ 124, ÂÅ.408].
ÌÖÔÒÀÍÉ ÝÃÉËÏÁÃÀ ÃÀÄÒÙÅÉÀ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÅÄÒÓÉ×ÉÊÀ-
ÝÉÖËÉ ÓÔÒÖØÔÖÒÀ: ÌÏÉÈáÏÅÃÀ, ËÄØÓÉ ÃÀßÄÒÉËÉÚÏ ÄÒÈ ÈÄ-
ÌÀÆÄ, ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÉÈ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÊÀÓÉÃÉÓÀÂÀÍ, ÒÏÌÄËÉÝ ÌÒÀ-
ÅÀËÈÄÌÉÀÍÉ ÉÚÏ. ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ ÌÀÓ ÀÖÝÉËÄÁËÀÃ ÌÉÀÜÍÃÀ ËÄØÓÉÓ
ÈÉÈÏÄÖËÉ ÁÄÉÈÉÓ ÄÒÈÌÀÍÄÈÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÀ ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ
ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ. ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ, ÌÀÍ ÀÒÀÁÖË ÐÏÄÆÉÀÛÉ
ÛÄÌÏÉÔÀÍÀ ÄÐÉÊÖÒÉ ËÄØÓÉ ()ﺷﻌر اﻟﻘﺻص. ÀÌ ÓÀáÉÈ ßÄÒÓ ÐÏÄÔÉ
ËÄØÓÄÁÓ ÓÏÝÉÀËÖÒ ÃÀ ÉÓÔÏÒÉÖË ÈÄÌÄÁÆÄ.* ÓÏÝÉÀËÖÒ ÈÄÌÀÓ
ÄÞÙÅÍÄÁÀ ËÄØÓÄÁÉ „ÅÀÒÃÉ ÃÀ ÆÀÌÁÀáÉ“, „ÄÒÈÂÖËÄÁÀ“, „ÏÒÉ
ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉÓ ÀÌÁÀÅÉ“,** „ÏÒÉ ÁÀÅÛÅÉ“, „ÌÓáÅÄÒÐËÉ ÄÌÁÒÉÏÍÉ“ ÃÀ
ÓáÅ. ÌÀÈÛÉ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÐÀÒÀËÄËÖÒÀÃ, ÀÍÀËÉÆÉÓ ÏÁÉÄØÔÉÀ ÉÓÄÈÉ
*)
ÀÒÀÁÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ ÌÖäÀÌÌÀà ÌÀÍÃÖÒÉ ÌÏÊËÄà ÄáÄÁÀ ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÀÌ
ÓÀáÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÓ, ÀÒÀÁÖË ÊËÀÓÉÊÖÒ ÐÏÄÆÉÀÛÉ ÄÞÄÁÓ ÌÉÓ
ÞÉÒÄÁÓ, ÈÖÌÝÀ ÖÐÉÒÀÔÄÓÏÁÀÓ ÀÞËÄÅÓ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ
ÂÀÅËÄÍÀÓ [228, ÂÅ.22-228].
**)
ÀÁà ÀË-ËÀÔÉ× ÛÀÒÀÒÀÓ ÝÍÏÁÉÈ, ÌÖÔÒÀÍÉ 26 ßËÉÓ ÚÏ×ÉËÀ,
ÒÏÝÀ ÄÒÈÉ ÀÒÀÁÉ ÂÏÂÏÍÀ ÛÄäÚÅÀÒÄÁÉÀ. ÓÀÌßÖáÀÒÏÃ, ÌÀÈÉ ÓÉÚÅÀ-
ÒÖËÉ ÌÀÒÝáÉÈ ÃÀÌÈÀÅÒÄÁÖËÀ. ÂÏÂÏÍÀ ÀÅÀÃÌÚÏ×ÏÁÉÈ ÂÀÒÃÀÝÅ-
ËÉËÀ. ÄÓ ÖÉÙÁËÏ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÀÉÓÀáÀ ÐÏÄÔÉÓ ÃÉÃÉ ÌÏÝÖËÏÁÉÓ
ÊÀÓÉÃÀÛÉ “ÏÒÉ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉÓ ÀÌÁÀÅÉ”. ÛÀÒÀÒÀÓ ÝÍÏÁÉÈ, ÌÖÔÒÀÍÉ
ÀÒÀÓ ÃÒÏÓ ÀÒ ÃÀÏãÀáÄÁÖËÀ [194, ÂÅ.30].
183
ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÌÏÅËÄÍÄÁÉ, ÒÏÂÏÒÉÝÀÀ ØÀËÉÓ ÒÏËÉ ÃÀ ÀÃÂÉËÉ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ, ØÏÍÄÁÒÉÅÉ ÖÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÀ, ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ
ÌÀÍÊÉÄÒÄÁÄÁÉ ÃÀ ÓáÅ.
ÌÖÔÒÀÍÉ ÈÀÅÉÓ ÉÓÔÏÒÉÖËÉ áÀÓÉÀÈÉÓ ËÄØÓÄÁÛÉ ÀÂÒÞÄËÄÁÓ
ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÓÀÊÉÈáÄÁÉÓ ÂÀÍáÉËÅÀÓ. ÌÉÓÉ ÌÉÃÂÏÌÀ ÀÌ ÓÀÊÉÈáÄÁÉ-
ÓÀÃÌÉ ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÉÓ ÊÒÉÔÉÊÀ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÉÓ ÐÏÆÉÝÉÄÁÉÃÀÍ áÃÄÁÀ. ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÀÙÄËÅÄÁÓ ÌÀÓ
ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÀ, ÔÉÒÀÍÉÀ ÃÀ ÃÄÓÐÏÔÉÆÌÉ. ÃÉÃÉ
ÀÃÂÉËÉ ÖàÉÒÀÅÓ ÀÌ ÓÀáÉÓ ËÄØÓÄÁÛÉ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÃÀÌÏ-
ÖÊÉÃÄÁËÏÁÉÓÈÅÉÓ ÁÒÞÏËÀÓ.
ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÉÍÔÄÒÄÓÉ ÉÓÔÏÒÉÖËÉ ÈÄÌÄÁÉÓÀÃÌÉ ÛÄÌÈáÅÄÅÉÈÉ
ÀÒ ÚÏ×ÉËÀ. Ö×ÒÏ ÆÖÓÔÀÃ, ÉÂÉ ÉÓÔÏÒÉÖË ÀÌÁÄÁÓ ÉÚÄÍÄÁÓ ÈÀÍÀ-
ÌÄÃÒÏÅÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖË ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÀÈÀ ßÉÍÀÀÙÌ-
ÄÂ ÓÀÁÒÞÏËÅÄËÀÃ, ÃÄÓÐÏÔÉÆÌÉÓ ÂÀÌÏÓÀÀÛÊÀÒÀÅÄÁËÀÃ, ÈÀÅÉÓÖ×-
ËÄÁÉÓ ÌÏÓÀÐÏÅÄÁËÀÃ. ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÃÒÏÓ ÊÉ ÖÛÖÀËÏÃ ÀÌ ÈÄÌÀÆÄ
ÛÄÖ×ÀÒÀÅÀà ßÄÒÀ ÃÉà ÒÉÓÊÈÀÍ ÉÚÏ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ. ÒÏÝÀ ÀÓÄÈÉ
ÓÀáÉÓ ËÄØÓÄÁÓ ßÄÒÃÀ, ÌÉÓÉ ÖÐÉÒÅÄËÄÓÉ ÌÉÆÀÍÉ ÉÚÏ áÀËáÛÉ
ÂÀÄÙÅÉÞÄÁÉÍÀ ÐÀÓÖáÉÓÌÂÄÁËÏÁÉÓ ÂÒÞÍÏÁÀ, ÓÖÒÅÉËÉ ÄÁÒÞÏËÀÈ
ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÁÄÃÍÉÄÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀÈÅÉÓ.
ÊÀÓÉÃÄÁÛÉ „ÁÀÆÒãÀÌäÒÉÓ ÌÊÅËÄËÏÁÀ“, „×ÉÍãÀÍÉ ÚÀÅÀ“, „ÍÄ-
ÒÏÍÉ“ ÃÀÂÌÏÁÉËÉÀ ÔÉÒÀÍÉÀ. ÐÉÒÅÄË ÊÀÓÉÃÀÛÉ ÓÐÀÒÓÄÈÉÓ ÌÄ×Ä
áÏÓÒÏ ÓÉÊÅÃÉËÉÈ ÓãÉÓ ÖÃÀÍÀÛÀÖËÏ ÅÄÆÉÒÓ, ÌÄÏÒÄÛÉ ÌÄ×Ä
ÁÒÞÀÍÄÁÓ ÀÃÖÙÄÁÖËÉ ÚÀÅÀ ÜÀÀÓáÀÍ ÐÉÒÛÉ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ãÀÒÉÓÊÀÝÓ,
ÒÏÌÄËÓÀÝ ÌÄ×ÉÓ ÀÓÖËÉ ÖÚÅÀÒÓ, áÏËÏ ÌÄÓÀÌÄÛÉ – ÒÏÌÉÓ
ÉÌÐÄÒÀÔÏÒÉ ÍÄÒÏÍÉ ÝÄÝáËÓ ßÀÖÊÉÃÄÁÓ ÒÏÌÓ, ÒÀÈÀ ÝÄÝáË-
ßÀÊÉÃÄÁÖËÉ ÒÏÌÉÓ áÉËÅÉÈ ÛÈÀÂÏÍÄÁÖËÌÀ ÛÄÈáÆÀÓ ËÄØÓÉ,
ÛÄÌÃÄ ÊÉ ÝÄÝáËÉÓ ßÀÊÉÃÄÁÀÓ ÃÀÀÁÒÀËÄÁÓ ØÒÉÓÔÉÀÍÄÁÓ ÃÀ,
ÒÏÂÏÒÝ ÃÀÌÍÀÛÀÅÄÄÁÓ, ÌáÄÝÄÁÓ ÃÀÀÂËÄãÉÍÄÁÓ. ÐÉÒÅÄË ÊÀÓÉÃÀÛÉ
áÏÓÒÏÓ ÌÏØÌÄÃÄÁÀ ÃÀÀÂÌÏÁÉÍÀ ØÀËÓ, ÌÏÊËÖËÉ ÅÄÆÉÒÉÓ ÀÓÖËÓ.
ÀÌÉÈ ÀÅÔÏÒÌÀ áÀÆÉ ÂÀÖÓÅÀ, ãÄÒ ÄÒÈÉ, ØÀËÉÓ ÒÏËÓ ÓÀ-
ÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ, ÌÄÏÒÄ, ÂÅÉÜÅÄÍÀ, ÒÏÌ ÔÉÒÀÍÉÉÓÀ ÃÀ, ÓÀÄÒÈÏÃ,
ÜÀÌÏÒÜÄÍÉËÏÁÉÓÀ ÃÀ ÌÏÞÅÄËÄÁÖËÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÁÒÞÏËÀÀ
ÓÀàÉÒÏ. ÉÓ „ ÁÀÆÒãÀÌäÒÉÓ ÌÊÅËÄËÏÁÀÛÉ“ ÀÌÁÏÁÓ:
«Если народ невежествен, то власть будет принадлежать двум
силам –
воле султана и ему самому.
А если народ пойдет по правильному пути, то он сам будет
способен вершить свои дела, без царей и вельмож.»[124,
Ô.2,ÂÅ.409]
ÌÖÔÒÀÍÉ ÃÉÃÉ ÐÀÔÒÉÏÔÉ ÉÚÏ. ÌÉÓÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÓÀÂÀÍÉ ÉÚÏ
ÀÒÀ ÌáÏËÏà ÌÉÓÉ ÐÉÒÅÄËÉ ÓÀÌÛÏÁËÏ ËÉÁÀÍÉ, ÀÒÀÌÄà ÄÂÅÉÐÔÄ.
184
ÄÂÅÉÐÔÄÆÄ ÀØÅÓ ÃÀßÄÒÉËÉ ÌÛÅÄÍÉÄÒÉ ËÄØÓÄÁÉ: „äÉÌÍÉ ÄÂÅÉÐÔÄÆÄ“,
„ÀáÀËÉ ßÄËÉ äÉãÒÉÈ“ ÃÀ ÓáÅ. ÌÖÔÒÀÍÉ, ÒÏÂÏÒÝ ÄÓ ÛÄä×ÄÒÉÓ
àÄÛÌÀÒÉÔ ÐÀÔÒÉÏÔÓ, ÀÒÀÁÖËÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÏÁÉÓÈÅÉÓ
ÈÀÅÃÀÃÄÁÖËÉ ÌÄÁÒÞÏËÉ ÉÚÏ. ÒÏÂÏÒÝ ÝÍÏÁÉËÉÀ, ÓÒÖËÉÀÃ
ÀáÀËÂÀÆÒÃÀÓ ÈÀÅÉÓÉ ÀØÔÉÖÒÉ ÐÏÆÉÝÉÉÓ ÂÀÌÏ ÌÏÖáÃÀ ÓÀÌÛÏÁ-
ËÏÓ – ËÉÁÀÍÉÓ ÃÀÔÏÅÄÁÀ. ÌÀÓ ÀÖÝÉËÄÁËÀÃ ÌÉÀÜÍÃÀ ÁÒÞÏËÀ
ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÏÁÉÓÀ ÃÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÃÀÊÀÒÂÖËÉ ÃÉÃÄÁÉÓ
ÃÀÓÀÁÒÖÍÄÁËÀÃ:
„ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÛÅÉËÄÁÏ, ÈØÅÄÍ ÃÉÃÉ ÌÏÅÀËÄÏÁÀ ÂÀßÄÅÈ,
ÞÅÄËÉ ÃÒÏÉÓ ÃÀÊÀÒÂÖËÉ ÃÉÃÄÁÉÓ ÀÙÏÒÞÉÍÄÁÀ,
ÒÏÌ ÃÀÖÁÒÖÍÃÄÓ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÓ ÈØÅÄÍÉ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ ÌÀÙÀËÉ
ÀÃÂÉËÉ ( ÞÅÄËÉ ÃÉÃÄÁÀ ),
185
«Сквозь тучи насилья и зла
Вечно сияет Добро,
Как бессмертное солнце!
. ...
– Но непокорное сердце
Гордым набитом стучит –
стучит о свободе.
...
– Но свободное сердце
Честную смерть предпочтет
рабству позорному!»[ 111, ÂÅ.174-175]
( “ÔÉÒÀÍÉÀ”. Ì. ÅÀÊÓÌÀáÄÒÉÓ ÈÀÒÂÌÀÍÉ )
ÃÀ, ÒÀÝ ÌÈÀÅÀÒÉÀ, ÌÖÔÒÀÍÌÀ ÓÀÌÛÏÁËÏÓÈÅÉÓ ÈÀÅÂÀÍßÉÒÅÀ,
ÌÉÓÉ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉÓ ÚÅÄËÀÆÄ ÌÀÙËÀ ÃÀÚÄÍÄÁÀ, ÓÉÚÅÀÒÖËÆÄÝ ÊÉ,
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÖÐÉÒÅÄËÄÓ ÌÏÅÀËÏÄÁÀÃ ÌÉÉÜÍÉÀ (Éá.ËÄØÓÉ “ÍÀÒÝÉ-
ÓÉ” [ 111, ÂÅ.176-177]).
ÌÖÔÒÀÍÉ ÌáÏËÏà ÃÀÓÀáÄËÄÁÖËÉ ÈÄÌÄÁÉÈ ÀÒ ÛÄÌÏ×ÀÒÂ-
ËÖËÀ. ÌÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÀÃÂÉËÉ ÖàÉÒÀÅÓ Ä.ß.
ËÄØÓ-ÌÉÞÙÅÍÀÓ. ÀÓÄÈ ËÄØÓÄÁÓ ÉÂÉ ßÄÒÃÀ ÀÍ ÛÄÊÅÄÈÉÈ, ÀÍ ÃÙÄÓÀÓ-
ßÀÖËÄÁÆÄ, ÀÍ ÅÉÍÌÄÓ ÂÀÒÃÀÝÅÀËÄÁÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ
ÅÉÍÌÄÓÀÃÌÉ ÈÀÅÉÓÉ ÐÀÔÉÅÉÓÝÄÌÉÓ ÂÀÌÏáÀÔÅÉÓ ÍÉÛÍÀÃ. ÀÌ ÓÀáÉÓ
ËÄØÓÄÁÛÉ ÉÓ ÌÀØÓÉÌÀËÖÒÀÃ ÝÃÉËÏÁÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÈÅÉÓ ÂÀÄÝÍÏ
ÉÓ ÉÃÄÄÁÉ ÃÀ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÌÀÓ ÀßÖáÄÁÃÀ ÃÀ ÃÀÌÀáÀÓÉ-
ÀÈÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÌÉÓÉ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÈÅÉÓ.
ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÓ ÌÀÙÀË ÛÄ×ÀÓÄÁÀÓ ÀÞËÄÅÃÍÄÍ ÃÀ
ÀÞËÄÅÄÍ ÒÏÂÏÒÝ ÐÏÄÔÄÁÉ, ÉÓÄ ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÉ ÃÀ ÊÒÉÔÉÊÏÓÄÁÉ. „ÀÐÏ-
ËÏÓ“ ßÄÅÒÉ ÐÏÄÔÉ ÉÁÒÀäÉÌ ÍÀãÉ ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÃÉÅÀÍÉÓ „ÂÀÆÀ×áÖ-
ËÉÓ ÌÏÜÅÄÍÄÁÄÁÉ“ ÛÄÓÀÅÀË ßÄÒÉËÛÉ ÌÖÔÒÀÍÓ ÀÓÀáÄËÄÁÓ ÀáÀËÉ
ÀÒÀÁÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÓÀÈÀÅÄÄÁÈÀÍ.
ÌÖÔÒÀÍÌÀ ÈÀÅÉÓÉ ÐÉÒÏÅÍÖËÉ ÈÅÉÓÄÁÄÁÉÓÀ ÃÀ ÃÉÃÉ
ÐÏÄÔÖÒÉ ÌÄÌÊÅÉÃÒÄÏÁÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÆÄ áÀËáÉÓ ÖÆÏÌÏ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ
ÃÀÉÌÓÀáÖÒÀ. ÈÖ áÀËáÌÀ ÀäÌÀà ÛÀÅÊÉÓ ÖßÏÃÀ „ÐÏÄÔÈÀ ÀÌÉÒÉ“,
äÀ×ÉÆ ÉÁÒÀäÉÌÓ – „ÍÉËÏÓÉÓ ÐÏÄÔÉ“, áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÓ ÛÄÀÒØÅÀ ãÄÒ
„ÏÒÉ ØÅÄÚÍÉÓ ÐÏÄÔÉ“, ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÊÉ – „ÀÒÀÁÖËÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ
ÐÏÄÔÉ“[194, ÂÅ.52]. ÀÌÉÔÏÌ ÉÚÏ, ÒÏÌ ÛÀÅÊÉÓÀ ÃÀ äÀ×ÉÆ ÉÁÒÀäÉÌÉÓ
ÂÀÒÃÀÝÅÀËÄÁÉÓ (1932) ÛÄÌÃÄÂ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÐÏÄÆÉÉÓ ËÉÃÄÒÀÃ
ÌÖÔÒÀÍÓ ÌÉÉÜÍÄÅÃÍÄÍ. ÄÓ ÂÀÍÀÐÉÒÏÁÀ ÌÉÓÌÀ ÍÀÔÉ×ÌÀ ËÉÒÉÊÀÌ,
ÓÀÃÀÝ ÐÉÒÏÅÍÖËÉ ÂÀÍÝÃÄÁÉ ßÉÍÀ ÐËÀÍÆÄ ÉÚÏ ßÀÌÏßÄÖËÉ,
ÌÒÀÅÀË×ÄÒÏÅÍÄÁÀÌ ÓÔÒÏ×ÉÓÀ ÃÀ ÒÉÈÌÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÀÛÉ, ÒÀÝ
ÛÄÒßÚÌÖËÉ ÉÚÏ ÄÍÉÓ ÂÀÌàÉÒÅÀËÄÏÁÀÓÈÀÍ. ÀÌÉÔÏÌ ÌÉÓÉ ËÄØÓÄÁÉ
186
ÁÄÅÒÀà Ö×ÒÏ ÀáËÏÁÄËÉ ÉÚÏ ÄÅÒÏÐÄËÉ ÌÊÉÈáÅÄËÉÓÈÅÉÓ, ÅÉÃÒÄ
ßÉÍÀÌÏÒÁÄÃÉ ÐÏÄÔÄÁÉÓÀ [69, Ô.3,ÂÅ.101].
ÌÖÔÒÀÍÆÄ ÓÀÖÁÀÒÓ ÃÀÅÀÌÈÀÅÒÄÁÈ äÀÍÀ ÀË-×ÀáÖÒÉÓ ÓÉÔ-
ÚÅÄÁÉÈ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÉÂÉ ÃÀ ÌÈÄËÉ ÌÉÓÉ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀ ÀÓÄ ÛÄÀ×ÀÓÀ:
„áÀËÉË ÌÖÔÒÀÍÉ ÉÚÏ àÄÛÌÀÒÉÔÉ ÐÏÄÔÉ, ÐÏÄÔÉ-äÖÌÀÍÉÓÔÉ. ÌÉÓÈÅÉÓ
ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÂÒÞÍÏÁÀÈÀ ÓÉÙÒÌÄ, ßÀÒÌÏÓÀáÅÉÓ ÞÀËÀ,
ÌÛÅÉÃÉ ÃÀ ÀÌÀÅÃÒÏÖËÀà ÌÀáÅÉËÉ ÌÆÄÒÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ, ÖÍÀÒÉ ÚÏ-
ÅÄËÉÅÄÓ ÛÄÝÍÏÁÉÓÀ, ÌÉÃÒÄÊÉËÄÁÀ ÀÍÀËÉÆÉÓÊÄÍ, ÓÖÒÅÉËÉ ÚÅÄËÀ-
×ÄÒÛÉ ÂÀÒÊÅÄÅÉÓÀ, ßÖÍÃÀÖÃÄÁÄËÉ ÂÄÌÏÅÍÄÁÀ ÃÀ ÌÖÓÉÊÀËÖÒÏÁÀ...
ÁÒßÚÉÍÅÀËÄ ÝÏÃÍÀ ÌÓÏ×ËÉÏ ÊÖËÔÖÒÉÓÀ. ÀÌÉÓ ÂÀÌÏ ÉÂÉ ÍÀÌÃ-
ÅÉËÀà ÉÚÏ ÌÏßÏÃÄÁÖËÉ ÌÈËÉÀÍÀà ÂÀÄÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÍÀ ÀÒÀÁÖËÉ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ ÔÒÀÃÉÝÉÉÓ ÁÏÒÊÉËÄÁÉÓÂÀÍ, ÈÖÌÝÀ ÐÉÒÀÃÀÃ ÌÀÍ
ÅÄÒ ÛÄÞËÏ ÈÀÅÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÓÒÖËÉÀà ÃÀÄÙßÉÀ ÈÀÅÉ
ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÈÄÌÄÁÉÓÈÅÉÓ“ [ [124, Ô.2, ÂÅ. 409].
187
§2. ÌÖÓÔÀ×À ËÖÔ×É ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ
(1876-1924)
ÌÖÓÔÀ×À ËÖÔ×É ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÃÀÉÁÀÃÀ 1876 ß. ÄÂÅÉÐÔÉÓ
ÐÀÔÀÒÀ ØÀËÀØ ÌÀÍ×ÀËÖÔÛÉ.*† ÓÊÏËÉÓ – ØÖÈÀÁÀÓ ÃÀÌÈÀÅÒÄÁÉÓ
ÛÄÌÃÄ ÛÄÃÉÓ ÊÀÉÒÏÓ ÀË-ÀÆäÀÒÉÓ ÖÌÀÙËÄÓ ÓÀÓÖËÉÄÒÏ ÓÀÓ-
ßÀÅËÄÁÄËÛÉ. ÀØ ÌÉÓÉ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÌÀÓßÀÅËÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÝÍÏÁÉËÉ
ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁÄËÉ ÌÖäÀÌÌÀà ÀÁÃÏ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÌÍÉ-
ÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÒÏËÉ ÉÈÀÌÀÛÀ ÌÉÓ ÓÖËÉÄÒ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀÛÉ.
Ì. ÀÁÃÏÓ ÂÀÒÃÀÝÅÀËÄÁÉÓ ÛÄÌÃÄ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÌÀËÄ ÔÏÅÄÁÓ
ÊÀÉÒÏÓ ÃÀ ÁÒÖÍÃÄÁÀ ÌÛÏÁËÉÖÒ ØÀËÀØÛÉ, ÓÀÃÀÝ ÏÒÉ ßÄËÉ
ÃÀÒÜÀ. ÈÀÍÀÌÛÒÏÌËÏÁÃÀ ÐÀÍÉÓËÀÌÖÒ ÂÀÆÄÈÈÀÍ „ÀË-ÌÖÀÉÀÃÉ“.
ÊÀÉÒÏÛÉ ÃÀÁÒÖÍÄÁÉÓ ÛÄÌÃÄÂ ÉÍÉÛÍÄÁÀ ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ
ÌÃÉÅÍÀÃ. ÀØÄÃÀÍ ÂÀÃÀÃÉÓ ÉÖÓÔÉÝÉÉÓ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÛÉ. 1923 ß.
ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÂÀÉáÓÍÀ ÐÀÒËÀÌÄÍÔÉ. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÓÀÈÀÅÄÛÉ ÜÀÖÃÂÀ
ÛÄÉáÈÀ ÐÀËÀÔÀÛÉ ÌßÄÒÀËÈÀ ãÂÖ×Ó. ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÈÉ ÂÀ×ÖÒÜØÅÍÉÓ
ÐÄÒÉÏÃÛÉ, 1924 ßÄËÓ, 48 ßËÉÓ ÀÓÀÊÛÉ, ÉÂÉ ÂÀÒÃÀÉÝÅÀËÀ.
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀÓ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ËÄØÓÄÁÉÓ
ßÄÒÉÈ ÉßÚÄÁÓ. 18 ßËÉÓÀÌ ÂÀÌÏÀØÅÄÚÍÀ ÃÉÃÉ ÊÀÓÉÃÀ „ÏÊÖÐÀÝÉÉÓ
ÌÔÄÒÉ“, ÒÏÌËÉÓ ÂÀÌÏ ÄÒÈáÀÍÓ ÝÉáÄÛÉ ÉãÃÀ. ÈÀÅÉÓÉ ÐÏÄÔÖÒÉ
ÂÀÔÀÝÄÁÀ ÌÀÍ ÉÌÀÛÉÝ ÂÀÌÏáÀÔÀ, ÒÏÌ ÀØÅÄÚÍÄÁÃÀ ÀÒÀÁÉ ÐÏÄÔÄÁÉÓ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÓ ÃÀ ÖÒÈÀÅÃÀ ÊÏÌÄÍÔÀÒÄÁÓ. ÀÌÉÈ ÉÂÉ ÐÏÐÖ-
ËÀÒÉÆÀÝÉÀÓ ÖßÄÅÃÀ ÊËÀÓÉÊÖÒ ÐÏÄÆÉÀÓ. 1912 ß. ÌÀÍ ÂÀÌÏÓÝÀ ÛÖÀ
ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÉ ×ÉËÏËÏÂÄÁÉÓ ÀÍÈÏËÏÂÉÄÁÉÓ ÌÉÁÀÞÅÉÈ
ÛÄÃÂÄÍÉËÉ ÊÒÄÁÖËÉ „ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ØÒÄÓÔÏÌÀÈÉÀ“, ÒÏÌÄËÛÉÝ
ÛÄÅÉÃÀ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÐÏÄÔÄÁÉÓ ÀÁÖ ÈÀÌÀÌÉÓ, ÀË-ÌÀÀÒÉÓ ÃÀ
ÓáÅÀÈÀ, ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÐÏÄÔÄÁÉÓ äÀ×ÉÆ ÉÁÒÀäÉÌÉÓÀ ÃÀ áÀËÉË ÌÖÔ-
ÒÀÍÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ. ÒÏÝÀ ÉÓ ÀÓÒÖËÄÁÃÀ ÀÓÄÈ ÓÀÌÖÛÀÏÓ, ÌÀÓ
ÐÀÔÒÉÏÔÖËÉ ÌÉÆÍÄÁÉ ÀÌÏÞÒÀÅÄÁÃÀ. ÄÅÒÏÐÄËÈÀ ÌÏÓÅËÉÓ ÛÄÌ-
ÃÄ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ÀáÀËÂÀÆÒÃÄÁÉ ÂÖËÂÒÉËÉ áÃÄÁÏÃÍÄÍ ÌÛÏÁ-
ËÉÖÒÉ ßÀÒÓÖËÉÓÀÃÌÉ. ÛÄÛ×ÏÈÄÁÖËÉ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÓÔÀÔÉÀÛÉ
„ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÀ“ ßÄÒÃÀ: „...ÂÀÍÀ ÓÉÒÝáÅÉËÉ ÀÒ ÀÒÉÓ,
ÉÝÏÃÄ ÁÏÍÀÐÀÒÔÄÓ ÉÓÔÏÒÉÀ ÃÀ ÀÒ ÉÝÏÃÄ ÉÓÔÏÒÉÀ ÏÌÀÒ ÉÁÍ ÀË-
ÀÓÉÓÀ, ÊÀÒÂÀà ÂØÏÍÃÄÓ ÛÄÓßÀÅËÉËÉ ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÉÓ ÉÓÔÏÒÉÀ ÃÀ
ßÀÒÌÏÃÂÄÍÀ ÀÒ ÂØÏÍÃÄÓ ÀË-ÌÀäÃÉÓ ßÄÒÉËÄÁÉÓ ÉÓÔÏÒÉÀÆÄ,
...ÚÅÄÁÏÃÄ ÛÄØÓÐÉÒÉÓÀ ÃÀ äÉÖÂÏÓ ËÄØÓÄÁÓ ÃÀ ÀÒ ÉÝÏÃÄ ËÄØÓÄÁÉ
ÀË-ÌÖÈÀÍÀÁÉÓÀ ÃÀ ÀË-ÌÀÀÒÉÓÀ...“[230, Ô. 1, ÂÅ. 128-129 ].
†
ÁÉÏÂÒÀ×ÉÖËÉ ÝÍÏÁÄÁÉ ÌÏáÌÏÁÉËÉÀ ÀËÉ-ÆÀÃÄÓ ßÉÂÍÉÃÀÍ
«Египетская новелла», М., 1974
188
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÀØÔÉÖÒÀà ÜÀÄÁÀ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ
ÒÉÔÌÛÉ. ÈÀÍÀÌÛÒÏÌËÏÁÃÀ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÑÖÒÍÀË-ÂÀÆÄÈÄÁÈÀÍ,
ÖÂÆÀÅÍÉÃÀ ÌÀÈ ÊÏÒÄÓÐÏÍÃÄÍÝÉÄÁÓ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÓÀ-
àÉÒÁÏÒÏÔÏ ÓÀÊÉÈáÄÁÆÄ. ÌÉÓÉ ÓÔÀÔÉÄÁÉ ÌÏÉÝÀÅÃÀ ÐÏÄÔÉÊÉÓ,
ÓÏÝÉÀËÖÒ, ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË ÃÀ ÓáÅÀ ÓÀÊÉÈáÄÁÓ. 1910-1912 ßËÄÁÛÉ
ÌÀÍ ÈÀÅÉÓÉ ÓÔÀÔÉÄÁÉ ÃÀ ÄÓÄÄÁÉ ÛÄÊÒÉÁÀ ÃÀ ÂÀÌÏÓÝÀ ÓÀÌ ÔÏÌÀÃ
ÓÀáÄËßÏÃÄÁÉÈ „ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ“ (ÍÀÆÀÒÀÈ). ÌÉÓ ÓÉÝÏÝáËÄÛÉ ÄÓ
ßÉÂÍÉ ÊÉÃÄÅ ÏÈáãÄÒ ÂÀÌÏÉÝÀ. ÊÒÄÁÖËÛÉ ÛÄÓÖËÉ ÓÔÀÔÉÄÁÉÓÀ ÃÀ
ÄÓÄÄÁÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÆÄÀßÄÖËÉ, áÛÉÒÀà ÊÒÉÔÉÊÖËÉ,
ÃÀÖÍÃÏÁÄËÉ, ÝáÀÒÄ, ÆÏÂãÄÒ ÊÉ ÆÏÌÉÄÒÉ ÃÀ ÃÉÍãÉ ÔÏÍÉ.
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ×ÉØÒÉ ÌÖÃÀÌ ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÃÀÓÔÒÉÀËÄÁÃÀ.
ÉÓ ÓÔÀÔÉÀÛÉ „ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ“ ÝÃÉËÏÁÓ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄÈ ÖÜÅÄÍÏÓ
ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÀÌ ÃÀ ÚÏÅÄËÃÙÉÖÒÏÁÀÆÄ ÆÒÖÍÅÀÌ ÒÏÂÏÒ ÃÀÀÊÍÉÍÀ
ÀÃÀÌÉÀÍÉ, ÒÏÂÏÒ ÃÀÀÊÀÒÂÅÉÍÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ ÃÀ ÒÏÂÏÒ ÀÙ-
ÌÏÜÍÃÀ ÌÏÏØÒÏÅÉË ÂÀËÉÀÛÉ ÃÀÔÚÅÄÅÄÁÖËÉ. ÉÓ ÛÄÛ×ÏÈÄÁÖËÉÀ
ÉÌÉÈ, ÒÏÌ ÀÃÀÌÉÀÍÉ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÀØÅÓ ÌÄÔÚÅÄËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÀÆÒÏÅ-
ÍÄÁÉÓ ÖÍÀÒÉ, ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÛÄÂÍÄÁÉÈ ÝáÏÅÄËÄÁÆÄ ÃÀÁËÀ ÃÀ-
ØÅÄÉÈÄÁÖËÀ. ÈÀÅÉÓ áÅÄÃÒÓ ÛÄÂÖÄÁÖË ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÓÖÒÅÉËÉÝ ÊÉ
ÀÒ ÂÀÀÜÍÉÀ ÃÀÉÁÒÖÍÏÓ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÀØÔÉÖÒ
ÓÀÌßÄÒËÏ ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÓ ÄßÄÏÃÀ. ÌÉÓÈÅÉÓ
ÌÉÖÙÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀÂÀÍ ÂÀÍÆÄ ÂÀÃÂÏÌÀ, ÐÀÓÉÖÒÉ ÐÏÆÉ-
ÝÉÉÓ ÃÀÊÀÅÄÁÀ. ÀÌÉÔÏÌ ÌÀÍ ËÄÅ ÔÏËÓÔÏÉÓÀÃÌÉ ÌÉÞÙÅÍÉË
ÓÔÀÔÉÀÛÉ „ÔÏËÓÔÏÉ“, ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÌÉÓÉ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÖÌÀÙËÄÓÉ
ÛÄ×ÀÓÄÁÉÓÀ, ÃÀÂÌÏ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÁÏËÏ ßËÄÁÛÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÂÀÍ
ÌÉÓÉ ÂÀÍÃÂÏÌÀ, ÂÀÍÌÀÒÔÏÄÁÀ ÌÛÏÁËÉÖÒ ÓÏ×ÄËÛÉ, ÚÖÒÉÓ
ÃÀáÛÏÁÀ ÀÌØÅÄÚÍÉÖÒÉ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉÓÂÀÍ.
ÀÓÄÅÄ ÓÔÀÔÉÄÁÉ ÖÞÙÅÍÀ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ãÉÒãÉ ÆÄÉÃÀÍÓ,
ÏÌÀÒ áÀÉÀÌÓ, ÀË-ÌÀÀÒÉÓ ÃÀ ÓáÅÄÁÓ, ÓÀÃÀÝ ÛÄÄÝÀÃÀ ÏÁÉÄØÔÖÒÀÃ
ÛÄÄ×ÀÓÄÁÉÍÀ ÌÀÈÉ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀ (Éá. ÓÔÀÔÉÄÁÉ: „ãÉÒãÉ ÆÄÉÃÀÍÉ“,
„áÀÉÀÌÉÓ ÒÏÁÀÉÄÁÉ“, „ÀÙÃÂÏÌÀ”, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÛÄÓÖËÉÀ ÊÒÄÁÖËÛÉ
“ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ”). ÉÓ ÀË-ÌÀÀÒÉÓ ÃÉÃÉ ÃÀÌ×ÀÓÄÁÄËÉ ÉÚÏ. ÀÌ ÁÒÌÀ
ÊÀÝÓ ÈÅËÉÃÀ ÚÅÄËÀÆÄ ÌáÄÃÅÄËÀà ÈÅÀËáÉËÖËÈÀ ÛÏÒÉÓ. ÌÉÓÉ
„ÄÐÉÓÔÏËÄ ÐÀÔÉÄÁÉÓ“ ÂÀÅËÄÍÉÈÀ ÃÀ ÌÉÁÀÞÅÉÈ ÃÀßÄÒÀ ÄÓÄÉ „ÀÍÂÀ-
ÒÉÛÂÄÁÉÓ ÃÙÄ“. ÌßÄÒÀËÉ ÓÀÌÏÈáÉÓÀ ÃÀ ãÏãÏáÄÈÉÓ ÍÀÝÅËÀÃ
ÌÏÂÆÀÖÒÏÁÓ ÒÄÀËÖÒ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ, áÅÃÄÁÀ ÀÒÀÁ ÌßÄÒËÄÁÓÀ ÃÀ
ÐÏÄÔÄÁÓ, ÓÀÖÁÒÏÁÓ ÌÀÈÈÀÍ ÃÀ ÀÂÅÉßÄÒÓ ÌÀÈ ÚÏ×ÀÓ.
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ ÓÔÀÔÉÀ ÖÞÙÅÍÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ
ÈÄÏÒÉÉÓ ÓÀÊÉÈáÄÁÓ, ÓÀÃÀÝ ÂÀÌÏÈØÅÀ ÌÏÓÀÆÒÄÁÄÁÉ ÀÒÀÁÖËÉ
ËÄØÓÉÓ, ÐÏÄÆÉÉÓ ÒÏËÉÓÀ ÃÀ ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÉÓ, ×ÏÒÌÉÓÀ ÃÀ
ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ, ÒÉÈÌÉÓÀ ÃÀ ÒÉÔÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ. ÉÓ ÄÌáÒÏÁÏÃÀ ×ÏÒÌÉÓÀ
ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ ÄÒÈÉÀÍÏÁÀÓ, ÃÉà ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀÓ ÀÍÉàÄÁÃÀ ËÄØÓÉÓ
189
ÌÖÓÉÊÀËÖÒÏÁÀÓ (ÓÔÀÔÉÄÁÉ: „×ÏÒÌÀ ÃÀ ÛÉÍÀÀÒÓÉ“, „ÐÏÄÆÉÀ“,
„ÂÀÍÌÀÒÔÄÁÀ“).
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÁÖÍÄÁÉÈ ÃÄÌÏÊÒÀÔÉ ÉÚÏ, ØÀÃÀÂÄÁÃÀ ÀÃÀ-
ÌÉÀÍÈÀ ÛÏÒÉÓ ÞÌÏÁÀÓÀ ÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÓ, ÂÀÌÏÃÉÏÃÀ ÛÖÙËÉÓÀ ÃÀ
ÌÔÒÏÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÀÀÛÊÀÒÀÅÄÁÃÀ ØÅÄÚÍÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÏÌÉÓ
ÌÔÀÝÄÁËÖÒ ÃÀ ÃÀÐÚÒÏÁÉÈ áÀÓÉÀÈÓ. ÌÀÍ ÄÒÈ-ÄÒÈÌÀ ÐÉÒÅÄËÌÀ
ÃÀÂÌÏ ÏÓÌÀËÈÀ ÉÌÐÄÒÉÀÛÉ ÌÖÓËÉÌÈÀ ÌÉÄÒ ÌÏßÚÏÁÉËÉ ÖÃÀÍÀ-
ÛÀÖËÏ ÃÀ ÖÉÀÒÀÙÏ ØÒÉÓÔÉÀÍÄÁÉÓ – ÓÏÌáÄÁÉÓ ÑËÄÔÀ, ÂÀÉËÀÛØÒÀ
ËÉÁÉÉÓ ÏÌÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÃÀ ÌÄÏÌÀÒ áÀËáÄÁÓ ÌÏÖßÏÃÀ,
ÛÄÄßÚÅÉÔÀÈ ÓÉÓáËÉÓ ÖÀÆÒÏ ÙÅÒÀ (ÓÔÀÔÉÄÁÉ: „ÅÀÒäÀÌÀÈÀ“,
„ÓÉÔÚÅÀ ÏÌÆÄ“, „ÀÒ ÀÒÉÓ ÅÄËÖÒÏÁÀ ÉÓËÀÌÛÉ“).
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÓÀÌÛÏÁËÏÓ ÃÉÃÉ ÐÀÔÒÉÏÔÉ ÉÚÏ. ÈÖÌÝÀ ÀØ
ÂÀÌÏÅËÉÍÃÀ ÌÉÓÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉÓ ÊÏÍÓÄÒÅÀÔÖËÏÁÀ. ÉÓ ÂÀÌÏÅÉÃÀ
ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÈÀÍ ÒÏÂÏÒÝ ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ, ÉÓÄ ÊÖËÔÖ-
ÒÖËÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ. ÌÀÍ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÀßÌÚÏ ÛÄÀ×ÀÓÀ
ÖÀÒÚÏ×ÉÈÀà ÃÀ ÌÉÓ ßÀÒÓÖËÓ ÌÉÓÝÀ ÖÐÉÒÀÔÄÓÏÁÀ (ÓÔÀÔÉÄÁÉ:
„ÂÖÛÉÍ ÃÀ ÃÙÄÓ“, „ßÀÒÓÖËÉ ÃÀ ÀßÌÚÏ“), ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÝÉÅÉËÉÆÀ-
ÝÉÀ ÌÉÉÜÍÉÀ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ÀáÀËÂÀÆÒÃÄÁÉÓ ÌÏÒÀËÖÒÉ ÂÀáÒßÍÉÓ
ÞÉÒÉÈÀà ÌÉÆÄÆÀÃ, ÄÂÅÉÐÔÄ ãÄÒ-ãÄÒÏÁÉÈ ÌÏÖÌÆÀÃÄÁÄËÉ
ÌÉÀÜÍÃÀ ÄÅÒÏÐÀÓÈÀÍ ÓÀÖÒÈÉÄÒÈÏÃ. ÀÌÉÔÏÌ ÂÀÍÀÝáÀÃÀ, ÒÏÌ
ÄÂÅÉÐÔÄ ÀÙÌÏÓÀÅËÖÒÉ ØÅÄÚÀÍÀÀ ÃÀ ÀÓÄÈÉ ÖÍÃÀ ÃÀÒÜÄÓ, ÒÏÌ
ÄÂÅÉÐÔÄ ÌÖÓËÉÌÖÒÉ ØÅÄÚÀÍÀÀ ÃÀ ÌÖÓËÉÌÖÒÉ ÖÍÃÀ ÃÀÒÜÄÓ ÌÀÒÀÃ,
ÒÏÌ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÀ, ÃÀÓÀÅËÄÈÉ ÊÉ ÃÀÓÀÅËÄÈÉ
ÃÀ ÉÓÉÍÉ ÅÄÒÀÓÏÃÄÓ ÌÏÒÉÂÃÄÁÉÀÍ (ÓÔÀÔÉÀ „ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÝÉ-
ÅÉËÉÆÀÝÉÀ“). ÒÏÂÏÒ ÄáÌÉÀÍÄÁÀ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÄÓ ÓÉÔÚÅÄÁÉ
Ò. ÊÉÐËÉÍÂÉÓ ÍÀÈØÅÀÌÓ: „ÃÀÓÀÅËÄÈÉ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÀ, ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉ –
ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉ, ÀÌÉÔÏÌ ÉÓÉÍÉ ÅÄÒÀÓÏÃÄÓ ÅÄÒ ÛÄáÅÃÄÁÉÀÍ“ (ÁÀËÀÃÀ
„ÃÀÓÀÅËÄÈÉ ÃÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉ“).
ÌáÀÔÅÒÖË ÐÒÏÆÀÛÉ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀ ÏÒÉ ÌÉ-
ÌÀÒÈÖËÄÁÉÈ ßÀÒÉÌÀÒÈÀ. ØÌÍÉÃÀ ÏÒÉÂÉÍÀËÖÒ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÓ ÃÀ
ÄßÄÏÃÀ ÌÈÀÒÂÌÍÄËÏÁÉÈ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÓ. ÀÌ ÖÊÀÍÀÓÊÍÄËÛÉ ÌÀÍ
Ö×ÒÏ ÍÀÚÏ×ÉÄÒÀà ÉÌÖÛÀÅÀ. ÌÉÓÉ ÏÒÉÂÉÍÀËÖÒÉ ÌáÀÔÅÒÖËÉ ÍÀ-
ßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ ÌÝÉÒÄÒÉÝáÏÅÀÍÉÀ, ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÀÒ ÂÀÌÏÉÒÜÄÅÀ ÌÀ-
ÙÀËÉ ÌáÀÔÅÒÖËÏÁÉÈ. ÌÀÓ ÞÉÒÉÈÀÃÀà ÍÏÅÄËÄÁÉ ÀØÅÓ. ÀÌ ÃÒÏÓ
ÊÉ ÄÓ ÑÀÍÒÉ ÀÒÓÄÁÏÁÀÓ ÉßÚÄÁÃÀ, ÀÌÉÔÏÌ ÞÍÄËÀÃ ÌÏÓÀËÏÃÍÄËÉ
ÉÚÏ ÌÉÓÂÀÍ ÌÀÙÀËÌáÀÔÅÒÖËÉ ÍÏÅÄËÄÁÉÓ ÛÄØÌÍÀ. ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ,
ÉÓ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ ÐÉÒÅÄËÉ ÌßÄÒÀËÉÀ, ÅÉÍÝ ÈÀÅÉÓÉ
ÍÏÅÄËÄÁÉÓ ÈÄÌÀÃ ÀØÝÉÀ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÓÀ-
àÉÒÁÏÒÏÔÏ ÓÀÊÉÈáÄÁÉ ÃÀ ÚÏÅÄËÃÙÉÖÒÉ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉ. ÉÓ
ÐÉÒÅÄËÈÀÂÀÍÉÀ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÌÆÄÒÀ ÌÉÀÐÚÒÏ ÃÀ ÈÀÍÀÂÒÞÍÏÁÉÈ
ÌÏÄÊÉÃÀ ÃÀÁÀËÉ ×ÄÍÄÁÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ, ÀÙßÄÒÀ ÜÀÂÒÖËÄÁÉÓÀ ÃÀ
190
ÙÀÒÉÁÄÁÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÀ. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÐÒÏÆÀÛÉ ÐÉÒ-
ÅÄËÉÀ, ÅÉÍÝ ÀÒÀÁÖË ÍÉÀÃÀÂÆÄ ÃÀÀÌÊÅÉÃÒÀ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒ-
ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ (Ö×ÒÏ ÓßÏÒÉ ÅÉØÍÄÁÉÈ ÈÖ ÅÉÔÚÅÉÈ ÓÄÍ-
ÔÉÌÄÍÔÀËÖÒÉ) ÌÉÌÀÒÈÖËÄÁÀ. ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆÌÉÀ ÃÀÌÀáÀÓÉÀ-
ÈÄÁÄËÉ ÌÉÓÉ ÍÏÅÄËÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒÉÀ ÌÉÓÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄ-
ÁÖËÄÁÀ ÙÀÒÉÁÈÀ ÌÉÌÀÒÈ. ÉÓ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒ ÓÉÔÚÅÄÁÓ ßÀ-
ÒÖÌÞÙÅÀÒÄÁÓ ÌÏÈáÒÏÁÄÁÉÓ ÊÒÄÁÖËÓ „ÝÒÄÌËÄÁÉ“ („ÀË-ÀÁÀÒÀÈ“):
„ÖÁÄÃÖÒÄÁÉ ÀÌ ØÅÄÚÍÀÃ ÌÒÀÅËÀÃ ÀÒÉÀÍ. ÌÄ ÀÒ ÞÀËÌÉÞÓ ÌÏÅÓÐÏ
ÌÀÈÉ ÔÀÍãÅÀ ÃÀ ÖÁÄÃÖÒÄÁÀ. ÌÄ ÛÄÌÉÞËÉÀ ÌáÏËÏà ÌÀÈÆÄ ÅÙÅÀÒÏ
ÝÒÄÌËÄÁÉ. ÛÄÓÀÞËÏÀ ÉÓÉÍÉ äÐÏÅÄÁÄÍ ÌÀÓÛÉ ÍÖÂÄÛÓÀ ÃÀ
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓ ÛÄÌÓÖÁÖØÄÁÀÓ“[229, ÂÅ.1]. ÓÀÈÀÖÒÉÝ ÚÏÅÄËÍÀÉÒÀÃ
ÐÀÓÖáÏÁÓ ÀÌÂÅÀÒ ÂÀÍßÚÏÁÉËÄÁÀÓ. ÉÓ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÉÀ, ÒÀÃÂÀÍ
ÌÉÓÉ ÂÌÉÒÄÁÉ ÀÒÉÀÍ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÝáÏÅÒÏÁÄÍ ÌáÏËÏÃ
ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓÀ ÃÀ ÂÀÍÝÃÄÁÉÓ ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ. ÖáÅÀà ÉÙÅÒÄÁÀ
ÝÒÄÌËÄÁÉ. ÝÒÄÌËÀÃ ÉÙÅÒÄÁÉÀÍ ÌÉÓÉ ÂÌÉÒÄÁÉ, ÝÒÄÌËÀÃ ÉÙÅÒÄÁÀ
ÌÀÈÉ ÁÄÃÉÈ ÂÖËÌÏÊËÖËÉ ÌßÄÒÀËÉ. ÝÒÄÌËÉÓÀ ÃÀ ÈÀÍÀÂÒÞÍÏÁÉÓ
ÂÅÄÒÃÉÈ ÅÄÒ ÅÉÐÏÅÉÈ ÌÀÈÊÄÍ ÂÀßÅÃÉË áÄËÄÁÓ, ÒÏÌËÉÈÀÝ ÉáÓ-
ÍÉÃÀ ÛÄØÌÍÉËÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÃÀÍ, ÌÀÓ ÌáÏËÏà ÛÄÖÞËÉÀ „ÌÀÈÆÄ
ÙÅÀÒÏÓ ÝÒÄÌËÄÁÉ...“. ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÀÌÉÓÀ, ÌÉÓÌÀ ÍÏÅÄËÄÁÌÀ
ÀÒÀÁÉ ÌßÄÒËÄÁÉÓÀ ÃÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÈÌÝÏÃÍÄÄÁÉÓ ÃÀÃÄÁÉÈÉ
ÛÄ×ÀÓÄÁÀ ÃÀÉÌÓÀáÖÒÀ. ÌÉÆÄÆÉ ÉÚÏ äÖÌÀÍÉÆÌÉ ÃÀ ÃÄÌÏÊÒÀÔÉÆÌÉ,
ÒÀÝ ÀáÀËÉ ÓÉÔÚÅÀ ÉÚÏ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ.
ÊÒÄÁÖËÉ „ÝÒÄÌËÄÁÉ“ ÉáÓÍÄÁÀ ÌÏÈáÒÏÁÉÈ „ÏÁÏËÉ“, ÒÏ-
ÌÄËÛÉÝ ÌÃÉÃÀÒ ÁÉÞÀÛÅÉËÆÄ ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÉ ÙÀÒÉÁÉ àÀÁÖÊÉÓ ÀÌÁÀÅÉÀ
ÂÀÃÌÏÝÄÌÖËÉ. ÀÃÀÈ-ßÄÓÄÁÉ ÂÀÃÀÖËÀáÀÅ ÆÙÖÃÄà ÀÙÉÌÀÒÈÀ ÛÄÚÅÀ-
ÒÄÁÖËÈÀ ÛÏÒÉÓ. ÌÀÈÉ ÄÒÈÌÀÍÄÈÉÓÂÀÍ ÃÀÛÏÒÄÁÀ ÓÉÊÅÃÉËÉÈ
ÌÈÀÅÒÃÄÁÀ. ÌßÄÒÀËÉ ÓÉÖÑÄÔÀà ÉÙÄÁÓ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÛÉ ÐÏÐÖËÀ-
ÒÖËÓ, Ä.ß. „ÖÆÒÉÖËÉ“ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉÓÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÓ,
ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ ÐÏÐÖËÀÒÖËÓ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÖÒÉ ÍÀßÀ-
ÒÌÏÄÁÄÁÉÓÈÅÉÓ. „ÏÁÏËÉÓ“ ÂÌÉÒÄÁÉ ÌÀÒÔÏáÄËÀ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉ
ÀÒÉÀÍ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÉÔÀÍãÄÁÉÀÍ ÃÀ ÉÙÖÐÄÁÉÀÍ,
ÉÒÂÅËÉÅ ÌÚÏ×ÈÀ ÉÍÔÄÒÄÓÓ ÃÀ ÈÀÍÀÂÒÞÍÏÁÀÓ ÊÉ ÅÄÒ ÉßÅÄÅÄÍ.
ÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÀ, ÈáÒÏÁÀ, ÂÌÉÒÈÀ ÖÒÈÉÄÒÈÃÀÌÏÊÉÃÄ-
ÁÖËÄÁÀ, ÌÂÒÞÍÏÁÄËÏÁÀ, ÈÅÉÈ ÀÅÔÏÒÉÓ ÐÏÆÉÝÉÀ ÂÌÉÒÄÁÉÓÀÃÌÉ ÃÀ
ÌÉÓÉ ÁÏËÏ ÓÉÔÚÅÄÁÉ, ÓÀÃÀÝ ÈÀÅÉÓ ÈÀÅÓ ÀÃÀÒÄÁÓ „ÌÔÒÄÃÓ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÔÉÒÉÓ“, áÀÆÓ ÖÓÅÀÌÓ ÍÏÅÄËÉÓ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒ áÀÓÉÀÈÓ.
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÌÏÈáÒÏÁÉÈ „ÜÀÃÒÉ“ ÂÀÌÏÄáÌÀÖÒÀ ØÀËÈÀ
ÓÀÊÉÈáÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÀÒÀÄÒÈÉ ÓÔÀÔÉÀ ÃÀ ÄÓÄÉ ÖÞÙÅÍÀ. ÌßÄÒÀËÉ
ÛÄÄÝÀÃÀ ÈÀÅÉÓÉ ÌÒßÀÌÓÉÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀà ÂÀÃÀÄßÚÅÉÔÀ ÄÓ
ÌÔÊÉÅÍÄÖËÉ ÓÀÊÉÈáÉ. ÉÂÉ ÌÉÆÍÀà ÉÓÀáÀÅÃÀ ÄÅÒÏÐÖËÉ ÝÉ-
ÅÉËÉÆÀÝÉÓÂÀÍ ÃÀÄÝÅÀ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ØÀËÉ, ÛÄÄÍÀÒÜÖÍÄÁÉÍÀ ÌÉÓÈÅÉÓ
191
ÒÄËÉÂÉÖÒÉ ÊÀÍÏÍÄÁÉÈ ÃÀÃÂÄÍÉËÉ ÃÀ ÔÒÀÃÉÝÉÉÈ ÂÀÍÌ-
ÔÊÉÝÄÁÖËÉ ÐÉÒÅÀÍÃÄËÉ ÓÀáÄ. ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÝÉÅÉËÉÆÀÝÉÉÓ ÂÀÅ-
ËÄÍÉÓ ØÅÄÛ ÌÚÏ× ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÊÀÝÓ ÀØÅÓ ÄÒÈÀÃÄÒÈÉ ÏÝÍÄÁÀ:
„...ÃÀÅáÖàÏ ÈÅÀËÄÁÉ, ÛÄÌÃÄ ÂÀÅÀáÉËÏ ÃÀ ÅÄÒ ÅÐÏÅÏ ØÀËÉÓ
ÓÀáÄÆÄ ÜÀÃÒÉ“ [229, ÂÅ.36]. ÄÓ ÊÉ ÌßÄÒËÉÓÈÅÉÓ ÌÉÖÙÄÁÄËÉÀ.ÉÓ
ÃÀÊÀÍÏÍÄÁÖËÉÓ ÛÄÝÅËÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÉÀ. ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÓÀ ÃÀ ÃÀÓÀÅ-
ËÄÈÓ ÛÏÒÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÃÏÍÉÓ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ ÃÉÃÉ
ÓáÅÀÏÁÀÀ. ÀÌÉÔÏÌ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓÈÅÉÓ ÌÉÁÀÞÅÀÌ ÌáÏËÏà ÖÀÒÚÏ-
×ÉÈÉ ÛÄÃÄÂÄÁÉ ÛÄÖÞËÉÀ ÂÀÌÏÉÙÏÓ. ÌÏÈáÒÏÁÉÓ ×ÉÍÀËÉ ÛÄÄ-
ÓÀÔÚÅÉÓÄÁÀ ÌßÄÒËÉÓ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÓ. ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÊÀÝÉ ÌÏÀÛÏÒÄÁÓ
ÝÏËÓ ÜÀÃÒÓ ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÂÀÌÏÉÚÅÀÍÓ. ÛÄÃÄÂÉ ÔÒÀ-
ÂÉÊÖËÉÀ. ÝÏËÉ ÖÙÀËÀÔÄÁÓ ØÌÀÒÓ, ØÌÀÒÉ ÂÀÀÞÄÅÄÁÓ ÓÀáËÉÃÀÍ
ÝÏËÓ ÃÀ ÊÅÃÄÁÀ. ÓÉÊÅÃÉËÉÓ ßÉÍ ÉÓ ÀÙÉÀÒÄÁÓ ÈÀÅÉÓÉ ÛÄáÄ-
ÃÖËÄÁÉÓ ÌÝÃÀÒÏÁÀÓ. ÀÅÔÏÒÉ ÃÀÀÓÀ×ËÀÅÄÁÓ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÊÀÝÓ
ÃÀ, ÒÏÂÏÒÝ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÓ ÛÄÄ×ÄÒÄÁÀ, ÝáÀÒÄ ÝÒÄÌËÄÁÉÈ
ÃÀÉÔÉÒÄÁÓ.
ÒÏÂÏÒÝ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÓÔÀÔÉÄÁÉÓ ÌÉÌÏáÉËÅÉÓÀÓ ÀÙÅ-
ÍÉÛÍÄÈ, ÉÂÉ ÃÀÓÀÅËÄÈÈÀÍ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÉ ÉÚÏ,
ÒÀÌÄÈÖ ÌÉÓ ÛÄÃÄÂÀÃ ÌÉÉÜÍÄÅÃÀ ÉÓÄÈÉ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÁÄÃÖÒÄÁÉÓ
ÌÏÌÞËÀÅÒÄÁÀÓ, ÒÏÂÏÒÉÝÀÀ ËÏÈÏÁÀ ÃÀ ÂÀÒÚÅÍÉËÄÁÀ. ÌÏÈ-
áÒÏÁÀÛÉ „Ö×ÓÊÒÖËÉ“ ÂÅÉÜÅÄÍÀ ÈÖ ÒÏÂÏÒ ÌÉäÚÀÅÓ ËÏÈÏÁÀÓ
ÓÖËÉÄÒ ÃÀ ×ÉÆÉÊÖÒ ÂÀÍÀÃÂÖÒÄÁÀÌÃÄ ÀÃÀÌÉÀÍÉ. ÌßÄÒÀËÌÀ
ÃÀÂÅÉáÀÔÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÉÚÏ „ÌÃÉÃÀÒÉ ÃÀ ÂÀÙÀÒÉÁÃÀ, ÉÚÏ
ãÀÍÌÒÈÄËÉ ÃÀ ÃÀÀÅÀÃÃÀ, ÉÚÏ ÐÀÔÉÏÓÀÍÉ ÃÀ ÝÏÃÅÉËÀà ÉØÝÀ“.
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÂÌÉÒÉ – ÌÃÉÃÀÒÉ, ÊÄÈÉËÛÏÁÉËÉ, ÓÀÍÉÌÖÛÏ ÏãÀáÉÓ
ÐÀÔÒÏÍÉ ÃÀ ÊÀÒÂÉ ÌÄÏãÀáÄ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÊÀÝÉ ÁÀáÖÓÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ
ÛÄÃÄÂÀÃ ÊÀÒÂÀÅÓ ÈÀÍÀÌÃÄÁÏÁÀÓ ÃÉÅÀÍÛÉ*, ÛÄÌÃÄÂ ÓÀÚÅÀÒÄË
ÌÄÖÙËÄÓ ÃÀ ÏãÀáÓ, ÓÀáË-ÊÀÒÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÉÚÏ „ÐÀÔÀÒÀ ÓÀÌÏÈáÉÓ
ÁÀÙÉ...“, ÓÖÓÔÉ ÍÄÁÉÓÚÏ×ÉÓ ÛÄÃÄÂÀà ÅÄÒ ÀáÄÒáÄÁÓ ÈÀÅÉ ÃÀÀÙßÉÏÓ
ÝÖà ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ ÃÀ ÍÄË-ÍÄËÀ ÄÛÅÄÁÀ Ö×ÓÊÒÖËÛÉ, áÅÃÄÁÀ, ÒÏÌ
ÀÒÀ×ÄÒÉ ÛÄÖÞËÉÀ ÛÄÝÅÀËÏÓ ÃÀ ÌÏÒÜÉËÀà ÌÉÍÄÁÃÄÁÀ ÁÄÃÓ.
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÐÉÒÅÄËÉ ÌÓÏ×ËÉÏ ÏÌÉÓ ßËÄÁÛÉ ßÄÒÓ
ÓÏÝÉÀËÖÒ-ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ áÀÓÉÀÈÉÓ ÌÏÈáÒÏÁÀÓ „ÃÀÓãÀ“. ÂÀÌÏ-
ÚÄÍÄÁÖËÉÀ ÊÀÒÂÀà ÝÍÏÁÉËÉ ×ÏÒÌÀ – ÌÏÈáÒÏÁÀ-ÓÉÆÌÀÒÉ, ÀÍÖ
„ÓÉÌÁÏËÖÒÉ ÓÉÆÌÀÒÉ“. ÌßÄÒÀËÉ ÓÉÆÌÀÒÛÉ ÌÏáÅÃÄÁÀ ÖÝÍÏÁ
ØÀËÀØÛÉ. ÀØ ØÅÄÚÍÉÓ ÌÌÀÒÈÅÄËÉÓ ÓÀÓÀáËÄÛÉ ÄÓßÒÄÁÀ ÓÀ-
ÓÀÌÀÒÈËÏ ÐÒÏÝÄÓÓ. ÌÌÀÒÈÅÄËÉ, ÒÏÂÏÒÝ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÞÀËÀ-
Ö×ËÄÁÉÓ ÂÀÍÓÀáÉÄÒÄÁÀ, ÌÏÓÀÌÀÒÈËÄÓÈÀÍ ÃÀ ÌÙÅÃÄËÌÓÀáÖÒÈÀÍ
ÄÒÈÀà ÓÉÊÅÃÉËÓ ÌÉÖÓãÉÓ ÓÀÌ „ÃÀÌÍÀÛÀÅÄÓ“. ÌÏáÖÝÓ ÓÉÊÅÃÉËÉ
*
ÃÉÅÀÍÉ – ÊÀÍÝÄËÀÒÉÀ, ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÃÀßÄÓÄÁÖËÄÁÀ, ÖßÚÄÁÀ.
192
ÌÉÄÓÀãÀ ÌÏÍÀÓÔÄÒÛÉ ØÖÒÃÏÁÉÓÈÅÉÓ, àÀÁÖÊÓ – ÌÊÅËÄËÏÁÉÓÈÅÉÓ
ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÙÉÒÓÄÁÉÓ ÃÀÝÅÉÓÀÓ, ÂÏÂÏÍÀÓ – ØÌÒÉÓ ÙÀËÀÔÉÓÈÅÉÓ.
ÓÀÓãÄËÉÓ ÀÙÓÒÖËÄÁÉÓ ÛÄÌÃÄ ÀÅÔÏÒÉ áÅÃÄÁÀ ÃÀÓãÉÓ ÀÃÂÉËÆÄ,
ÄÓÀÖÁÒÄÁÀ ÌÏáÖÝÉÓ ÌÄÖÙËÄÓ, àÀÁÖÊÉÓ ÃÀÓ ÃÀ ÂÏÂÏÍÀÓ
ÛÄÚÅÀÒÄÁÖËÓ. ÌÏáÖÝÉ ÓÉÙÀÔÀÊÄÌ ÀÉÞÖËÀ ÃÀáÌÀÒÄÁÉÓÈÅÉÓ ÌÏÍÀÓ-
ÔÒÉÓÈÅÉÓ ÌÉÄÌÀÒÈÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÂÀÌÏÀÞÄÅÄÓ. ÀÌÉÔÏÌ ÉÞÖËÄÁÖËÉ
ÛÄÉØÌÍÀ ÌÏÍÀÓÔÒÉÃÀÍ ÌÏÄÐÀÒÀ ×ØÅÉËÉ. àÀÁÖÊÓ ÃÉÓ ÐÀÔÉÏÓÍÄÁÉÓ
ÃÀÝÅÉÓÀÓ ÛÄÌÏÀÊÅÃÀ ÂÀÃÀÓÀáÀÃÉÓ ÀÌÊÒÄ×ÈÀ Ö×ÒÏÓÉ. ÂÏÂÏÍÀ
ÞÀËÀà ÂÀÀÈáÏÅÄÓ ÌÃÉÃÀÒ ÌÀÌÀÊÀÝÆÄ, ÌÀÂÒÀÌ ØÏÒßÉÍÄÁÉÓ ÃÙÄÓ
ÂÀÉØÝÀ ÃÀ ÓÀÔÒ×ÏÓ ÓÀáËÓ ÛÄÀ×ÀÒÀ ÈÀÅÉ, ÒÀÝ ÓÀØÌÒÏÓ ÙÀËÀÔÀÃ
ÜÀÄÈÅÀËÀ. ÛÄÌÃÄ ÃÀÓãÉÓ ÀÃÂÉËÆÄ ÂÀÌÏÜÍÃÄÁÀ ÓÉÊÅÃÉËÉÓ
ÀÍÂÄËÏÆÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÁÒÀËÃÄÁÀÓ ÖÚÄÍÄÁÓ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÌÏÃÂÌÀÓ,
ÒÀÓÀÝ ÌÏÓÃÄÅÓ ßÀÒÙÅÍÀ. ÓÀÛÉÍÄËÉ ÓÉÆÌÒÉÓÂÀÍ ÂÀÌÏÙÅÉÞÄÁÖËÉ
ÌßÄÒÀËÉ ÉÂÄÁÓ, ÒÏÌ ÐÉÒÅÄËÉ ÌÓÏ×ËÉÏ ÏÌÉ ÃÀÉßÚÏ. ÀÌ
ÌÏÈáÒÏÁÀÛÉ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÂÅÀÌÝÍÏÁÓ ÈÀÅÉÓ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÓ
ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓÀÃÌÉ, ÌÀÒÈËÌÓÀãÖËÄÁÉÓÀÃÌÉ, ÓÀÌÙÅÃÄËÏÄÁÉÓÀÃÌÉ.
ÂÅÉÜÅÄÍÄÁÓ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ×ÄÍÄÁÉÓ ÛÄÖÆÙÖÃÀÅ Ö×ËÄÁÄÁÓ ÃÀ
ÌÀÓÄÁÉÓ ÓÒÖË ÖÖ×ËÄÁÏÁÀÓ, ÀÂÒÄÈÅÄ, ÊËÀÓÏÁÒÉÅ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ
ÌÃÉÃÒÄÁÉÓ ÓÀÌÓÀáÖÒÛÉ ÜÀÌÃÂÀÒÉ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ÐÉÒÏÅÍÄÁÀÓÈÀÍ
ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÀÓ ÃÀ ÌÉÓ ÃÀÓÀÈÒÂÖÍÀÅÀà ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÀÓ. . ÌßÄÒÀËÉ
ÀÝáÀÃÄÁÓ, ÒÏÌ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖË ×ÄÍÄÁÓ ÀÒ ÀØÅÈ ÌÏÒÀËÖÒÉ Ö×-
ËÄÁÀ ÂÀÍÓÀãÏÍ ÓáÅÉÓÉ ÁÄÃÉ, ÒÀÃÂÀÍ ÈÅÉÈ ÀÒÉÀÍ ÝÏÃÅÉËÍÉ.
„ÅÉÍ ÉÚÅÍÄÍ ÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÀÌ ÀÃÂÉËÄÁÆÄ ÉÓáÃÍÄÍ ÃÀ
ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉÓÀÌÄÁÒ ÂÀÍÀÂÄÁÃÍÄÍ ÌÏÒßÌÖÍÄÈÀ ÓÖ-
ËÄÁÓ ÃÀ ÌÀÈ ÓÀÊÖÈÒÄÁÀÓ. ÉÓÉÍÉ ÀÒ ÀÒÉÀÍ ÖÝÏÃÅÄËÉ ÌÏÝÉ-
ØÖËÄÁÉ ÃÀ ÀÒÝ ÐÀÔÉÏÓÀÍÉ ÀÍÂÄËÏÆÄÁÉ. ÉÓÉÍÉ ÀÒ ÀÓÒÖËÄÁÄÍ
ÙÌÄÒÈÉÓ ÌÉÄÒ ÌÏÝÄÌÖË ÌÝÍÄÁÄÁÓ... ÒÀ Ö×ËÄÁÉÈ ÓáÄÃÀÍ ÀÌ
ÀÃÂÉËÄÁÆÄ? ÒÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÆÄ ×ËÏÁÄÍ ÞÀËÀÖ×ËÄÁÀÓ?“ –
ÀÙÄËÅÄÁÉÈ ÛÄÍÉÛÍÀÅÓ ÌßÄÒÀËÉ. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÅÄÒ ÄÒÊÅÄÅÀ
ÊËÀÓÏÁÒÉÅÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÀÒÓÛÉ, ÀÌÉÔÏÌ ÉÓ ÅÄÒ áÅÃÄÁÀ, ÈÖ ÒÀ
ÛÏÁÓ ÓÏÝÉÀËÖÒ ÖÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÀÓ. ÁÏÒÏÔÄÁÉÓ ×ÄÓÅÄÁÓ ÄÞÄÁÓ
ÌáÏËÏà ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÈÅÉÓÄÁÄÁÛÉ ÃÀ ÀÒÀ ÓÏÝÉÀËÖÒ ßÚÏÁÀÛÉ.
ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ, ÜÅÄÍÈÅÉÓ ÌÏÖËÏÃÍÄËÉ ÀÒ ÖÍÃÀ ÉÚÏÓ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÉÄÒ ÙÌÄÒÈÉÓÂÀÍ ÌÏÝÄÌÖËÉ
ÌÝÍÄÁÄÁÉÓ ÃÀÒÙÅÄÅÉÓÈÅÉÓ ÓÉÊÅÃÉËÉÓ ÀÍÂÄËÏÆÉÓ, ÒÏÂÏÒÝ
ÛÄÃÄÂÉÓ, ÂÀÌÏÜÄÍÀ, áÏËÏ ÀÃÀÌÉÓ ÌÏÃÂÌÉÓ ÌÉÄÒ ÜÀÃÄÍÉËÉ
ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÉÓÈÅÉÓ – ÐÉÒÅÄËÉ ÌÓÏ×ËÉÏ ÏÌÉÓ ÃÀßÚÄÁÀ.
„ÃÀÓãÀ“ ÄÒÈÀÃÄÒÈÉ ÌáÀÔÅÒÖËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÀ ÌßÄÒËÉÓ
ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ, ÓÀÃÀÝ ÀÓÄ ÌÞÀ×ÒÀà ÀÒÉÓ ÃÀÓÌÖËÉ ÓÏÝÉÀËÖÒ-
ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÓÀÊÉÈáÄÁÉ ÃÀ ÒÏÌÄËÓÀÝ ÀØÅÓ ÓÀÊÌÀÏà ÞËÉÄÒÉ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÑÙÄÒÀÃÏÁÀ. ÄÓ ÊÉ ÂÀÌÏÍÀÊËÉÓÉÓ ÛÈÀÁÄàÃÉËÄÁÀÓ
193
ÔÏÅÄÁÓ. ÉÂÉ ÈÉÈØÏÓ ÀÒÝ ÊÉ ÄÓÀÃÀÂÄÁÀ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ áÀÓÉÀÈÓ,
ÛÄáÄÃÖËÄÁÓ, ÉÃÄÄÁÓ, ÖÝáÏÀ ÌÉÓÉ ÓÔÉËÉÓÈÅÉÓ. ÀáÓÍÀ ÀÒÝ ÉÓÄ
ÒÈÖËÉÀ. ÌÉÓÉ ÂÀÓÀÙÄÁÉ ÓÀÈÀÖÒÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÀÅÔÏÒÉÓÄ-
ÖËÉ ÛÄÍÉÛÅÍÀÀ, ÓÀÃÀÝ ÉÓ ßÄÒÓ: „ÄÓ ÌÏÈáÒÏÁÀ ÃÀÅßÄÒÄ
ÀÌÄÒÉÊÖËÉ ÍÏÅÄËÉÓ ÌÉÁÀÞÅÉÈ, ÒÏÌËÉÓ ÓÀáÄËßÏÃÄÁÀÀ „ÓÀ×ËÀÅÉÓ
ÞÀáÉËÉ“. ÀË-ÌÀÍËÖÔÉ ÀÒ ÀÓÀáÄËÄÁÓ ÀÅÔÏÒÉÓ ÅÉÍÀÏÁÀÓ, ÌÀÂÒÀÌ
ÌáÄÃÅÄËÏÁÀÛÉ ÀØÅÓ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÍÏÅÄËÀ „ÓÀ×ËÀÅÉÓ ÞÀáÉËÉ“. ÀØ
ÌáÏËÏà ÌÉÁÀÞÅÀÓÈÀÍ ÀÒ ÂÅÀØÅÓ ÓÀØÌÄ. ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ,
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÌÈÄËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÀ ÂÀÃÌÏÙÄÁÖËÉ ÖÌÍÉÛÅÍÄËÏ
ÛÄÓßÏÒÄÁÀ-ÃÀÌÀÔÄÁÄÁÉÈ.
ÒÀ ÉÚÏ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÌáÀÔÅÒÖËÉ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉÓÈÅÉÓ ÊÏÌÐÏÆÉÝÉÉÓ ÈÅÀËÓÀÆÒÉÓÉÈ, ÒÀ ÂÀÌÏÀ-
ÒÜÄÅÃÀ ÌÀÓ ÓáÅÄÁÉÓÂÀÍ? ÌÉÓÉ ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÀ ÉÓ ÉÚÏ, ÒÏÌ ÌÀÍ
ÌÏÀáÄÒáÀ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÃÀ ÄÒÏÅÍÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÔÒÀÃÉ-
ÝÉÄÁÉÓ ÛÄÒßÚÌÀ. ÌÉÓÉ ÌÏÈáÒÏÁÄÁÉÓ ÀÂÄÁÖËÄÁÀ ÓÀÊÌÀÏÃ ÌÒÀ-
ÅÀË×ÄÒÏÅÀÍÉÀ. ÌÀÈÛÉ ÈáÒÏÁÀ ÌÉÌÃÉÍÀÒÄÏÁÓ áÀÍ ÌÄÓÀÌÄ ÐÉ-
ÒÉÈ, áÀÍ ÐÉÒÅÄËÉÈ. ÌßÄÒÀËÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÐÉÒÉÈ ÌÊÉÈáÅÄËÉ
ÛÄäÚÀÅÓ ÓÀØÌÉÓ ÊÖÒÓÛÉ, áÛÉÒÀÃ ÄÒÄÅÀ ÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÌÓÅËÄ-
ËÏÁÀÛÉ, ÌÏÅËÄÍÄÁÓ ÂÀÍÉáÉËÀÅÓ ÌÈÀÅÀÒ ÌÏØÌÄà ÂÌÉÒÈÀÍ ÄÒ-
ÈÀÃ, ÂÀÌÏÈØÅÀÌÓ ÈÀÅÉÓ ÌÏÓÀÆÒÄÁÄÁÓ, ÉÞËÄÅÀ ÛÄ×ÀÓÄÁÄÁÓ, ÍÀßÀÒ-
ÌÏÄÁÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÓ ÊÉ ÀÊÄÈÄÁÓ ÓÀÁÏËÏÏ ÃÀÓÊÅÍÀÓ. ×ÀØ-
ÔÏÁÒÉÅÀà ÀÅÔÏÒÉ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÌÈÀÅÀÒÉ ÌÏØÌÄÃÉ ÐÉÒÉÀ. ÓÀàÉ-
ÒÏÄÁÉÓ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÊÉ ÛÄÌÏäÚÀÅÓ ÀáÀËÉ ÌÈáÒÏÁÄËÉ. ÂÅáÅÃÄÁÀ
ÌÀÓÈÀÍ ÌÏÈáÒÏÁÀ ÌÏÈáÒÏÁÀÛÉ. ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÀÓÄÈÉ ÊÏÍÓÔÒÖØ-
ÝÉÀ ÀÒ ÉÚÏ ÖÝáÏ ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖËÉ ÐÒÏÆÉÓÈÅÉÓ.
ÌÀÂÒÀÌ ÉØ ÐÉÒÅÄË ÐÉÒÓ ÀÒ äØÏÍÃÀ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÃÀÔÅÉÒÈÅÀ,
Ö×ÒÏ ÓÔÀÔÉÊÖÒÉ ÌÏßÌÄ ÉÚÏ ÌÏÅËÄÍÉÓÀ. ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ
ÌÏÈáÒÏÁÀÛÉ ÜÀÒÈÖË ÌÄÏÒÄ ÌÏÈáÒÏÁÀÓ, ÀÍÖ ÀÌÁÀÅÓ, ÏÒÂÀ-
ÍÖËÉ ÊÀÅÛÉÒÉ ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÍÀÊËÄÁÀà ÉÚÏ, ÖÌÄÔÄÓßÉËÀà ßÀÒ-
ÌÏÀÃÂÄÍÃÍÄÍ ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁÄË ÄÒÈÄÖËÄÁÓ. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ
ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÌÈÀÅÀÒ ÀÌÁÀÅÓÀ ÃÀ ÜÀÒÈÖË ÀÌÁÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÂÅÀØÅÓ
ÓÀÊÌÀÏà ÌàÉÃÒÏ, ÏÒÂÀÍÖËÉ ÊÀÅÛÉÒÉ.
ÌÀÒÈÀËÉÀ, ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÊÀÒÂÀà ÀÉÈÅÉÓÀ ÄÅÒÏÐÖËÉ
ÌÏÈáÒÏÁÉÓ ÔÄØÍÉÊÖÒÉ ÌáÀÒÄÄÁÉ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÓ
ÃÉÃÉ ÌÉÍÖÓÄÁÉÝ ÀØÅÓ. ÄÓ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÄáÄÁÀ ÌáÀÔÅÒÖË ÌáÀÒÄÓ.
ÌÀÓÈÀÍ ÅÄÒ ÛÄÅáÅÃÄÁÉÈ ÉÍÃÉÅÉÃÖÀËÖÒ áÀÓÉÀÈÄÁÓ, ÊÏÍÊÒÄÔÖË
ÓÀáÄÄÁÓ, ÌÏØÌÄà ÐÉÒÈÀ ÂÀÒÄÂÍÏÁÉÓ ÀÙßÄÒÀÓ, ÙÒÌÀ ×ÓÉ-
ØÏËÏÂÉÖÒ ÃÀÊÅÉÒÅÄÁÄÁÓ, ÓÀÚÏ×ÀÝáÏÅÒÄÁÏ ÜÀÍÀáÀÔÄÁÓ, ÀÒ
ÂÅÀØÅÓ ÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÃÉÍÀÌÉÊÀ, ÞÀËÆÄ áÄËÏÅÍÖÒÉÀ (ÐÉÒÏÁÉÈÉÀ)
ÓÝÄÍÄÁÉ, ÞÀËÆÄ ÓÖÓÔÉÀ ÁÖÍÄÁÉÓ ÓÖÒÀÈÄÁÉ, ÐÄÉÆÀÑÉ ÃÀ À.Û.
ÚÏÅÄËÉÅÄ ÄÓ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍ ÃÀÙÓ ÀÓÅÀÌÓ ÌÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÓ. ÒÀÝ
194
ÛÄÄáÄÁÀ ×ÏÒÌÀÓ, ÄÍÀÓ ÃÀ À.Û., ÌÀÍ ÀÌ ÌáÒÉÅ ÂÀÀÓßÒÏ ÈÀÅÉÓ
ÖÀáËÄÓ ßÉÍÀÌÏÒÁÄÃÄÁÓ ÃÀ ÖÌÒÀÅËÄÓ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÐÒÏÆÀÉÊÏÓÓ.
ÓÀÅÓÄÁÉÈ ÓßÏÒÉ ÛÄ×ÀÓÄÁÀ ÌÉÓÝÀ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÌÏÈáÒÏÁÄÁÓ
ÀÊÀÃ. Ä. ÊÒÀÜÊÏÅÓÊÉÌ: „ÌÝÉÒÄ ÌÏÝÖËÏÁÉÓ ÌÏÈáÒÏÁÄÁÛÉ... ÓÝÀÃÀ
ÈÀÅÉÓÉ ÞÀËÄÁÉ ÝÍÏÁÉËÌÀ ËÖÔ×É ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ. ÌÀÂÒÀÌ ÉÓÉÍÉ
(ÌÏÈáÒÏÁÄÁÉ – Ì.Ø.) ÓÀÉÍÔÄÒÄÓÏÀ Ö×ÒÏ ÈÀÅÉÓÉ ËÀÌÀÆÉ ÄÍÉÈÀ ÃÀ
ÌßÚÏÁÒÉ (ÌÏØÍÉËÉ) ÓÔÉËÉÈ, ÅÉÃÒÄ ÛÉÍÀÀÒÓÉÈÀ ÃÀ
ÖÊÉÃÖÒÄÓÏÁÀÌÃÄ ÃÀÚÅÀÍÉËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÆÌÉÈ“
[ 74, Ô.3,ÂÅ.74].
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÍÀÚÏ×ÉÄÒÀà ÉÌÖÛÀÅÀ ÌÈÀÒÂÌÍÄËÏÁÉÈ
ÃÀÒÂÛÉ. ÈÀÒÂÌÍÉÃÀ ×ÒÀÍÂÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÞÄÂËÄÁÓ, ÞÉ-
ÒÉÈÀÃÀà ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÉÓÔÄÁÉÓÀ ÃÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÍÀßÀÒ-
ÌÏÄÁÄÁÓ. ÌÀÍ ÈÀÒÂÌÍÀ ÁÄÒÍÀÃÄÒ ÃÄ ÓÄÍÐÉÄÒÉÓ, ÀË×ÏÍÓ ÊÀÒÀÓ,
ÄÃÌÏÍÃ ÒÏÓÔÀÍÉÓ, ×ÒÀÍÓÖÀ ÊÏÐÄÓ, ÛÀÔÏÁÒÉÀÍÉÓ, À. ÃÉÖÌÀÓ
(ÛÅÉËÉ) ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ. ÒÏÌ ÅÀÌÁÏÁÈ ÈÀÒÂÌÍÀÏ, ÄÓ ÌÉÓ ÌÉÌÀÒÈ
ÐÉÒÏÁÉÈÉ ÝÍÄÁÀÝ ÊÉ ÀÒÉÓ. ÌÉÓ ÈÀÒÂÌÀÍÄÁÓ ÂÀÃÀÌÖÛÀÅÄÁÀ-ÂÀ-
ÃÀÊÄÈÄÁÀ ÒÏÌ ÅÖßÏÃÏÈ, Ö×ÒÏ ÛÄÓÀ×ÄÒÉÓÉ ÉØÍÄÁÏÃÀ.
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÀÒ ÉÝÏÃÀ ÀÒÝ ÄÒÈÉ ÖÝáÏ ÄÍÀ. ÉÚÄÍÄÁÃÀ
ÌÀÍÀÌÃÄ ÛÄÓÒÖËÄÁÖË ÈÀÒÂÌÀÍÄÁÓ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÛÖÀÌÀÅÀËÓ. ÛÖÀ-
ÌÀÅÀËÉ ÖÚÅÄÁÏÃÀ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÆÖÓÔ ÛÉÍÀÀÒÓÓ, ÉÓ ÊÉ ÌáÀÔÅ-
ÒÖËÀà áÅÄßÃÀ, ÒÀÓÀÝ ÆÄÃÌÄÔÀà ÌÉÉÜÍÄÅÃÀ, ÀÌÏÉÙÄÁÃÀ, ÀÍ
ÂÀÃÀÀÊÄÈÄÁÃÀ, ÈÖ ÓÀàÉÒÏà ÜÀÈÅËÉÃÀ, ÜÀÖÌÀÔÄÁÃÀ ÀáÀËÓ. ÀÌ
ÂÆÉÈ ÄÝÍÏÁÏÃÀ ÉÂÉ ÄÅÒÏÐÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÌÄÈÏÃÄÁÓÀ ÃÀ
áÄÒáÄÁÓ, ÒÀÝ ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÂÀÌÏÀÃÂÀ ÏÒÉÂÉÍÀËÖÒÉ ÌÏÈá-
ÒÏÁÄÁÉÓ ÛÄØÌÍÀÛÉ.
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÁÄÒÍÀÒÃÄÒ ÃÄ ÓÄÍ-ÐÉÄÒÉÓ „ÐÏËÉ ÃÀ
ÅÉÒÑÉÍÉÓ“ ÈÀÒÂÌÍÀ-ÂÀÃÀÊÄÈÄÁÉÓÀÓ ÂÀÌÏÉÚÄÍÀ ×ÀÒÀä ÀÍÔÖÍÉÓ ÌÉÄÒ
1902 ß. ÛÄÓÒÖËÄÁÖËÉ ÈÀÒÂÌÀÍÉ. áÏËÏ ÀË×ÏÍÓ ÊÀÒÀÓ ÓÄÍÔÉ-
ÌÄÍÔÀËÖÒ-ÉÖÌÏÒÉÓÔÖËÉ ÒÏÌÀÍÉÓ „ÝÀÝáÅÉÓ ØÅÄÛ“ ÈÀÒÂÌÍÉÓÀÓ
ÓÀàÉÒÏà ÜÀÈÅÀËÀ ÄÂÅÉÐÔÄËÈÀÈÅÉÓ ÍÀÊËÄÁÀà ÝÍÏÁÉËÉ
„ÝÀÝáÅÉ“ ÛÄÄÝÅÀËÀ ÆÄÉÈÖÍÉÓ áÄÈÉ ÃÀ ÓÀÈÀÖÒÌÀ ÌÉÉÙÏ ÀÓÄÈÉ
ÓÀáÄ: „ÆÄÉÈÖÍÉÓ áÄÈÀ ÜÒÃÉËØÅÄÛ“[ 75, ÂÅ.660]. ßÉÍÀÓÉÔÚÅÀÏÁÀÛÉ
ÌÈÀÒÂÌÍÄËÉ ßÄÒÓ: „ÜÄÌÌÀ ÌÄÂÏÁÀÒÌÀ ×ÖÀà ØÀÌÀËÌÀ ÌÉÈÀÒÂÌÍÀ
ÌÉÓÉ ÞÉÒÉÈÀÃÉ ÌÏÔÉÅÄÁÉ. ÌÄ ÊÉ ÛÄÌÃÄÂ ÛÄÅÖÃÄØÉ ÉÌÉÓ
ÂÀÃÌÏÝÄÌÀÓ, ÒÀÝ ÌÏÌÄßÏÍÀ. ÅÖÌÀÔÄÁÃÉ, ÅÀÊËÄÁÃÉ, ØÒÏ-
ÍÏËÏÂÉÖÒÀà ÅÀÀÃÂÉËÄÁÃÉ ÀÌÁÄÁÓ“ [ 25, ÂÅ.26]. ÌßÄÒËÉÓ
ÓÉÝÏÝáËÄÛÉ ÄÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉ ÏÈáãÄÒ ÂÀÌÏÉÝÀ.
ÄÃÌÏÍ ÒÏÓÔÀÍÉÓ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÃÒÀÌÀ „ÓÉÒÀÍÏ ÃÄ ÁÄÒ-
ÑÄÒÀÊÉ“ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÂÀÃÀÀÊÄÈÀ ÒÏÌÀÍÀà ÃÀ ÖßÏÃÀ „ÐÏÄÔÉ,
195
ÀÍÖ ÓÉÒÀÍÏ ÃÄ ÁÄÒÑÄÒÀÊÉ“.* ÀÓÄÅÄ ÈÀÒÂÌÍÀ-ÂÀÃÀÀÊÄÈÀ ÌÀÍ ÃÀ
1920 ß. ÂÀÌÏÓÝÀ ×ÒÀÍÓÖÀ ÊÏÐÄÓ ÃÒÀÌÀ „ÂÅÉÒÂÅÉÍÉÓÈÅÉÓ“.
ÍÀÈÀÒÂÌÍÓ ÖßÏÃÀ „ÂÅÉÒÂÅÉÍÉÓ ÂÆÀÆÄ“. ÌßÄÒÀËÌÀ ÉÂÉ ÖÞÙÅÍÀ
ÄÂÅÉÐÔÄË ÐÀÔÒÉÏÔ ÓÀÚà ÆÀÙËÖË-×ÀÛÀÓ. ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÀÒÜÄ-
ÅÀÍÉ ×. ÊÏÐÄÆÄ ÉÌÉÔÏÌ ÛÄÀÜÄÒÀ, ÒÏÌ ÉÓ ÉÚÏ ÃÉÃÉ ÐÀÔÒÉÏÔÉ, ÃÀÌÀ-
ÀÒÓÄÁÄËÉ „×ÒÀÍÂÖËÉ ÓÀÌÀÌÖËÏ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓÀ“. áÖÈÉ ßËÉÓ
ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ ÈÀÒÂÌÀÍÉ ÏÈáãÄÒ ÂÀÌÏÉÝÀ. ÃÀÓÀáÄËÄÁÖËÉ
ÈÀÒÂÌÀÍÄÁÉ ÂÀÌÏÅÉÃÀ ÝÀËÊÄ ßÉÂÍÄÁÀÃ. ÌßÄÒÀËÌÀ ÈÀÒÂÌÍÀ
ÀÂÒÄÈÅÄ ÛÀÔÏÁÒÉÀÍÉÓ „ÀÔÀËÀ“** ÃÀ À. ÃÉÖÌÀÓ (ÛÅÉËÉ) „ØÀËÉ
ÊÀÌÄËÉÄÁÉÈ“. ÏÒÉÅÄ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉ ÈÀÒÂÌÀÍÛÉ ÛÄÌÝÉÒÄÁÖËÉ
ÓÀáÉÈÀÀ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ, „ØÀËÉ ÊÀÌÄËÉÄÁÉÈ“.
ÀÌÉÔÏÌ ÉÓÉÍÉ ÛÄÔÀÍÉËÉÀ ÊÒÄÁÖËÛÉ „ÝÒÄÌËÄÁÉ“.
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ „ÀÔÀËÀÛÉ“ ÁÄÅÒÉ ÝÅËÉËÄÁÀ ÛÄÉÔÀÍÀ. ÉÓ, ÒÀÝ
ÌÖÓËÉÌÉ ÀÒÀÁÉÓÈÅÉÓ ÌÉÖÙÄÁÄËÉ ÉÚÏ, ÀÌÏÉÙÏ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ,
×ÉÍÀËÉ ÀÓÄ ÂÀÃÀÀÊÄÈÀ: àÀÁÖÊÉ (ÛÀÔÏÁÒÉÀÍÈÀÍ – ÛÀØÔÀÓÉ) ÊÅÃÄÁÀ
ÌÊÅÃÀÒÉ ÓÀÔÒ×Ï-ÂÏÂÏÍÀÓ (ÛÀÔÏÁÒÉÀÍÈÀÍ – ÀÔÀËÀ) ×ÄáÄÁÈÀÍ.
ÛÀÔÏÁÒÉÀÍÉÓ ÛÀØÔÀÓÉ ÊÉ ÉØÅÄ, ÌÄÖÃÀÁÍÏÄÓ ÈÀÍÃÀÓßÒÄÁÉÈ ÉÙÄÁÓ
ØÒÉÓÔÉÀÍÏÁÀÓ, ÃÀÀÓÀ×ËÀÅÄÁÓ ÀÔÀËÀÓ ÃÀ ÈÀÅÉÓ ÂÆÀÓ ÂÀÖÃÂÄÁÀ.
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÛÄÂÍÄÁÖËÀà ÀÒÀ×ÄÒÓ ÂÅÄÖÁÍÄÁÀ ÅÀÑÉÓ ÂÀØÒÉÓ-
ÔÉÀÍÄÁÀÆÄ. ÛÀÔÏÁÒÉÀÍÉ ÀÌÉÈ áÏÌ ÂÀÍÀÃÉÃÄÁÃÀ ØÒÉÓÔÉÀÍÖË
ÒÄËÉÂÉÀÓ, ÒÀÝ ÌÖÓËÉÌÉ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓÈÅÉÓ ÀÒ ÉÚÏ ÓÀÓÉÀÌÏÅÍÏ.
ÓÀÌÀÂÉÄÒÏÃ ÉÂÉ ÖÚÖÒÀÃÙÄÁÏÃ ÀÒ ÔÏÅÄÁÓ ÉÌ ÀÃÂÉËÓ, ÓÀÃÀÝ ÌÏ-
*
) ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ÐÒÏ×ÄÓÏÒÉÓ ÀÔ-ÔÀäÉÒ ÀäÌÀà ÌÀØØÉÓ ÝÍÏÁÉÈ ÄÓ
ÐÉÄÓÀ ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÌÄÂÏÁÀÒÓ ÀÁà ÀÓ-ÓÀËÀÌ ÀË-ãÖÍÃÉÓ
ÖÈÀÒÂÌÍÉÀ ÀÒÀÁÖË ÄÍÀÆÄ, ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÊÉ ÌÏÈáÒÏÁÀÃ
ÂÀÃÀÖÊÄÈÄÁÉÀ ÃÀ ÖßÏÃÄÁÉÀ “ÐÏÄÔÉ.”[221, ÂÅ.565].
**)
ÁÀØÏÄËÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ Ä. ÀËÉ-ÆÀÃÄ ÀÌ ÈÀÒÂÌÀÍÉÓ ÌÉÌÏáÉËÅÉÓÀÓ
ßÄÒÓ: “ÓÀÉÍÔÄÒÄÓÏÀ ÀÙÉÍÉÛÍÏÓ, ÒÏÌ ÌÀÛÉÍ, ÒÏÃÄÓÀÝ
ÛÀÔÏÁÒÉÀÍÉÓ ÂÌÉÒÄÁÓ ÂÀØÝÄÅÉÓ ÃÒÏÓ ÖáÃÄÁÀÈ ÌÒÀÅÀËÉ ÃÙÄ
ÉáÄÔÉÀËÏÍ ÔÚÄÄÁÛÉ, ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÀÉÞÖËÄÁÓ ÌÀÈ ÂÀÃÀËÀáÏÍ
ÀÒÀÁÈÀÈÅÉÓ ÜÅÄÖËÉ ÖÃÀÁÍÏ.”[25, ÂÅ.55]. ÜÅÄÍÉ ÀÆÒÉÈ, ÌÊÅËÄÅÀÒÉ
ÛÄÝÃÏÌÀÛÉ ÛÄÉÚÅÀÍÀ ÈÅÉÈ ÛÀÔÏÁÒÉÀÍÌÀ. ÉÂÉ áÛÉÒÀÃ ÀÌÁÏÁÓ,
ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÒÏÌ “ÌÀÈ ßÉÍÀÛÄ ÂÀÃÀÉÛÀËÀ ÖÆÀÒÌÀÆÀÒÉ ÖÃÀÁÍÏ
ÖÙÒÀÍÉ ÔÚÄÄÁÉÈ, ÌÃÉÍÀÒÄÄÁÉÈ ÃÀ ÌÈÄÁÉÈ.” ÀË -ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ
“ÖÃÀÁÍÏÓ” ÈÀÒÂÌÍÉÓ ÓÉÔÚÅÉÈ “(“ﻗﻔﺮÖÃÀÁÍÏ, ÖÊÀÝÒÉÄËÉ, ÖÃÀÁÖÒÉ
ÀÃÂÉËÉ). ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÀÌ ““ﻗﻔﺮ-ÛÉ ÅáÅÃÄÁÉÈ ÌÃÉÍÀÒÄÄÁÓ,
ÔÚÄÄÁÓ, ÌÈÀ-ÂÏÒÄÁÓ ÃÀ À.Û. Ä.É. Ä. ÀËÉ-ÆÀÃÄ ÓÉÔÚÅÀ ““ﻗﻔﺮ-ÉÓ
ÂÀÂÄÁÀÛÉ ÖÛÅÄÁÓ ÛÄÝÃÏÌÀÓ.
196
ÌÀÊÅÃÀÅÉ ÀÔÀËÀÓ áÉËÅÉÈ ÂÏÍÃÀÊÀÒÂÖËÉ ÛÀØÔÀÓÉ ÈÀÅÓ ÄÓáÌÉÓ
ØÒÉÓÔÉÀÍÖË ÒÄËÉÂÉÀÓ (ÏÃÍÀÅ ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÊÉ ÌÏÉÍÀÍÉÄÁÓ ÈÀ-
ÅÉÓ ÀÌ ÓÀØÝÉÄËÓ). ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÛÄÂÍÄÁÖËÀà ÂÀÀÞËÉÄÒÀ ÄÓ
ÀÃÂÉËÉ ÃÀ ÉÂÉ ØÒÉÓÔÉÀÍÏÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÌÉÌÀÒÈÀ.
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÈÀÅÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÂÀÀÛÖØÀ ÉÓÄÈÉ ÌÍÉÛÅ-
ÍÄËÏÅÀÍÉ ÓÀÊÉÈáÄÁÉ, ÒÏÂÏÒÉÝ ÉÚÏ: ØÀËÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÀ, ÓÏ-
ÝÉÀËÖÒÉ ÓÀÊÉÈáÄÁÉ, ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓÀ ÃÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÓ ÖÒÈÉÄ-
ÒÈÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ. ÀÌ ÓÀÊÉÈáÄÁÆÄ ÆÄÌÏÈ ÖÊÅÄ ÃÄÔÀËÖÒÀÃ
ÛÄÅÜÄÒÃÉÈ, ÀÌÉÔÏÌ ÀØ ÓÉÔÚÅÀÓ ÀÙÀÒ ÂÀÅÀÂÒÞÄËÄÁÈ.
ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ àÄÛÌÀÒÉÔÉ äÖÌÀÍÉÓÔÉ ÌßÄÒÀËÉ ÉÚÏ. ÉÓ ÉÓ-
ßÒÀ×ÏÃÀ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÛÏÒÉÓ ÖÒÈÉÄÒÈÂÀÂÄÁÉÓÀ ÃÀ ÖÒÈÉÄÒÈÃÀá-
ÌÀÒÄÁÉÓ, ÈÀÍÀÂÒÞÍÏÁÉÓÀ ÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÃÀÌÚÀÒÄÁÉÓÊÄÍ. ÉÂÉ
ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ ÌÏÖßÏÃÄÁÃÀ: „...ÊÄÈÉËÉ ÓÀØÌÄ ÂÀÖÊÄÈÄÈ ÙÀÒÉÁÄÁÓ,
ÝÒÄÌËÉ ÌÏÓßÌÉÍÃÄÈ ÖÁÄÃÖÒÄÁÓ, ÖßÚÀËÏÁÄÈ ÂÀàÉÒÅÄÁÖËÓ,
ÈÀÍÀÖÂÒÞÍÄÈ ÚÅÄËÀÓ, ÅÉÍÝ ÌÉßÀÆÄ ÃÀÉÀÒÄÁÀ ÃÀ ÛÄÂÉßÚÀËÄÁÈ
ÈØÅÄÍ ÉÓ, ÅÉÍÝ ÆÄÝÀÛÉÀ“[230, Ô.1,ÂÅ.82] (ÓÔÀÔÉÀ „ÈÀÍÀÂÒÞÍÏÁÀ“).
ÒÏÂÏÒÝ ÀÙÅÍÉÛÍÄÈ, ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÌ ÓÀÊÌÀÏ ßÅËÉËÉ
ÛÄÉÔÀÍÀ ÀáÀËÉ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÓÀØÌÄÛÉ.
ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÃÉÃÉÀ ÌÉÓÉ ÙÅÀßËÉ ÌÝÉÒÄ ÆÏÌÉÓ ÑÀÍÒÄÁÉÓ
(ÍÏÅÄËÀ, ÌÏÈáÒÏÁÀ) ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÛÉ. ÉÂÉ ÐÉÒÅÄËÉÀ, ÅÉÍÝ ÄÂÅÉÐ-
ÔÉÓ ÐÒÏÆÀÛÉ ÃÀÀÌÊÅÉÃÒÀ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒÉ ÔÄÍÃÄÍÝÉÄÁÉ. ÌÉÓ
ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÀÓÀáÅÀ äÐÏÅÀ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÀØÔÖÀËÖÒÌÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÌÀ,
ÐÏËÉÔÉÊÖÒÌÀ ÃÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÌÀ ÓÀÊÉÈáÄÁÌÀ. ÍÀÚÏ×ÉÄÒÀÃ
ÉÌÖÛÀÅÀ ÌÈÀÒÂÌÍÄËÏÁÉÈ ÃÀÒÂÛÉ. ÌÉÓÉ ÓÔÉËÉ ÉÌÃÄÍÀÃ
ÈÀÅÉÓÄÁÖÒÉ ÉÚÏ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÒÏÌ ÌÉÉÙÏ „ÀáÀËÉ
ÓÔÉËÉÓ“ ÓÀáÄËßÏÃÄÁÀ. ÀÒÀÁÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ ÏÌÀÒ ×ÀáÖÒÉ ÀË-
ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÓÔÉËÉÓ ÈÀÅÉÓÄÁÖÒÄÁÄÁÛÉ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÂÀÌÏÚÏ×Ó
×ÀÍÔÀÆÉÉÓ ÓÉÀáËÏÅÄÓ ÒÄÀËÏÁÀÓÈÀÍ, ÓÉÔÚÅÄÁÉÓ ÊÀÒ ÛÄÒÜÄÅÀÓ ÃÀ
ÀÃÅÉËÂÀÓÀÂÄÁ ÊÏÍÓÔÒÖØÝÉÄÁÓ [213, ÂÅ.67]. ÊËÀÓÉÊÖÒ ÀÒÀÁÖË
ÄÍÀÓÈÀÍ ÛÄÒßÚÌÖËÌÀ ÌÉÓÌÀ „ÀáÀËÌÀ ÓÔÉËÌÀ“ ÀÒÀÁ ÌÊÉÈáÅÄËÛÉ
ÃÉÃÉ ÐÏÐÖËÀÒÏÁÀ ÌÏÖÔÀÍÀ ÌßÄÒÀËÓ. ÀÌÀÍ ÂÀÍÀÐÉÒÏÁÀ ÉÓ
×ÀØÔÉ, ÒÏÌ ÌÀÓ ÁÄÅÒÉ ÌÉÌÃÄÅÀÒÉ ÂÀÌÏÖÜÍÃÀ ÄÂÅÉÐÔÉÓ ÓÀÆÙÅÒÄÁÓ
ÂÀÒÄÈÀÝ ÊÉ. ÒÏÂÏÒÝ ÀÒÀÁÉ ãÉËÉ ÀÓ-ÓÀÉà ÀÁà ÀÒ-ÒÀäÌÀÍÉ ßÄÒÓ
ÈÀÅÉÓ ÓÀÃÉÓÄÒÔÀÝÉÏ ÍÀÛÒÏÌÛÉ, ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÍÏÅÄËÄÁÌÀ
ÃÉÃÀà ÛÖßÚÏ áÄËÉ ÓÖÃÀÍÛÉ ÍÏÅÄËÉÓ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀ-ÂÀÍ-
ÅÉÈÀÒÄÁÀÓ. ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÃÉÃÉ ÉÚÏ ÌÉÓÉ ÂÀÅËÄÍÀ ÓÄÍÔÉÌÄÍ-
ÔÀËÉÓÔÖÒÉ ÂÀÍßÚÏÁÉËÄÁÉÓ ÓÖÃÀÍÄË ÐÒÏÆÀÉÊÏÓÄÁÆÄ [180,
ÂÅ.140-141]. ÌÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÓ ÌÀÙÀËÉ ÛÄ×ÀÓÄÁÀ ÌÉÓÝÄÓ ÀÓ-ÓÄ-
ÉÃÉÌ, Ì. ÈÄÉÌÖÒÌÀ, ÊÀÌÐ×ÌÄÉÄÒÌÀ, ÂÉÁÌÀ, À. ÊÒÉÌÓÊÉÌ, Ä. ÊÒÀ-
ÜÊÏÅÓÊÉÌ, Ä. ÀËÉ-ÆÀÃÄÌ ÃÀ ÓáÅ. ÊÀÌÐ×ÌÄÉÄÒÉ ßÄÒÓ: „...ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ
ÐÒÏÆÀ ÀÌÑÀÌÀÃ ÉÈÅËÄÁÀ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÛÉ ÀÒÀÁÖËÉ ÓÔÉËÉÓ ÍÉ-
197
ÌÖÛÀÃ ÌÄÀÈÄ ÓÀÖÊÖÍÉÓ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ „ØÉÈÀÁ ÀË-ÀÙÀÍÉÓ“ ÂÅÄÒÃÉ-
È“ [75, ÂÅ.658]. À. ÊÒÉÌÓÊÉ ßÄÒÓ: „...ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ,
ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÌÉÓÉ ÓßÒÀ×ÅÉÓÀ ÃÀÒÜÄÓ ÚÖÒÀÍÉÓ ÄÒÈÂÖËÉ,
ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÌÉÓÉ ÌÉÃÒÄÊÉËÄÁÉÓÀ ÒÖÓÏÓÀ ÃÀ ÔÏËÓÔÏÉÓ ÂÀÖÁÒÀ-
ËÏÄÁÉÓ ÈÄÏÒÉÄÁÉÓÀÃÌÉ, ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÌÏÒÜÉËÄÁÉÓÀ ÛÀÔÏÁÒÉÀÍÉÓ
ÙÅÈÉÓÌÏÛÉÛÉ ÌÓÏ×ËÉÏ ÓÄÅÃÉÓÀÃÌÉ, ÌÀÉÍÝ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ
ÌÏßÏÃÄÁÀÓ ÐÒÏÂÒÄÓÉÓÊÄÍ ÃÀ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÞÌÏÁÉÓÊÄÍ. ÀÌÉÔÏÌ
ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÖÍÀÒÉ äÚÀÅÃÄÓ ÌÒÀÅÀËÒÉÝáÏÅÀÍÉ ÌÊÉÈáÅÄËÉ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÌÉÓÉ ÓÔÉËÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ ÓÒÖËÉ ÍÃÏÁÉÈ ÄÊÉÃÄÁÀ ÌÉÓ
ÓÀÖÊÄÈÄÓÏ ÌÏßÉÍÀÅÄ ÉÃÄÄÁÓ, ÖÄàÅÄËÀà ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ ÌÉÓ ÖÃÉÃÄÓ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË ÃÀÌÓÀáÖÒÄÁÀÓ ÀÒÀÁÖË ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ“ [ 75,
ÂÅ.659]. ÃÀÀáËÏÄÁÉÈ ÀÓÄÈÉ ÛÄ×ÀÓÄÁÀ ÌÉÓÝÀ ÌßÄÒËÉÓ
ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÓ Í. ÖÓÌÀÍÏÅÌÀ: „ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉ ÄÍÏÁÒÉÅ Ó×ÄÒÏÛÉ
ÉÚÏ ÈÀÌÀÌÉ ÒÄ×ÏÒÌÀÔÏÒÉ, ÌÀÂÒÀÌ ÈÀÅÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ÛÄáÄ-
ÃÖËÄÁÄÁÛÉ ÒÜÄÁÏÃÀ ÊÏÍÓÄÒÅÀÔÏÒÉ... ÀË-ÌÀÍ×ÀËÖÔÉÓ ÛÄÌÏØÌÄ-
ÃÄÁÀ ÉÚÏ ÐÒÄËÖÃÉÀ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÀÚÅÀÅÄÁÉÓÀ. ÌÀÍ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ
ÂÀÅËÄÍÀ ÌÏÀáÃÉÍÀ ÀáÀË ÀÒÀÁÖË ÐÒÏÆÀÆÄ. ÀÒÓÄÁÉÈÀà ÄÓ ÉÚÏ
ÐÉÒÅÄËÉ ßÀÒÌÀÔÄÁÖËÉ ÌÝÃÄËÏÁÀ ÛÄÄÂÖÄÁÉÍÀ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÔÒÀ-
ÃÉÝÉÄÁÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÀáÀË ÌÏÈáÏÅÍÄÁÈÀÍ“ [118, ÂÅ.62]. ÀÊÀÃ.
Ä. ÊÒÀÜÊÏÅÓÊÉÌ ÌÀÓ ÖßÏÃÀ „ÄÂÅÉÐÔÉÓ àÄÛÌÀÒÉÔÉ ÛÅÉËÉ“ [74,
Ô.3,ÂÅ.57].
198
§3. ãÄÁÒÀÍ áÀËÉË ãÄÁÒÀÍÉ (1883-
1931)*
ãÄÁÒÀÍÉ ÃÀÉÁÀÃÀ ËÉÁÀÍÉÓ ÓÏ×ÄË ÁÄÛÀÒÄÛÉ. ßÀÒÌÏÛÏÁÉÈ
ØÒÉÓÔÉÀÍÉ ÉÚÏ. ÓßÀÅËÏÁÃÀ ÓÏ×ËÉÓ ÓÊÏËÀÛÉ. 1895 ß. ÃÄÃÀ ÛÅÉ-
ËÄÁÉÈÖÒÈ ÂÀÃÀÅÉÃÀ ÓÀÝáÏÅÒÄÁËÀà ÀÌÄÒÉÊÉÓ ÛÄÄÒÈÄÁÖË ÛÔÀ-
ÔÄÁÛÉ ÃÀ ÃÀÓÀáËÃÀ Ø. ÁÏÓÔÏÍÛÉ. ÃÄÃÀÌ ÛÅÉËÉ ÀÃÂÉËÏÁÒÉÅ
ÓÊÏËÀÛÉ ÌÉÀÁÀÒÀ. 1897 ß. ãÄÁÒÀÍÉ ÃÀÁÒÖÍÃÀ ËÉÁÀÍÛÉ ÃÀ ÏÈáÉ
ßËÉÓ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ ÓßÀÅËÏÁÃÀ „ÓÉÁÒÞÍÉÓ ÓÊÏËÀÛÉ“. ÌÉÓÉ
ÜÀÌÏÓÅËÉÓ ÌÉÆÀÍÉ ÉÚÏ ÓÒÖËÚÏ×ÉËÀà ÃÀÖ×ËÄÁÏÃÀ ÀÒÀÁÖË ÃÀ
×ÒÀÍÖË ÄÍÄÁÓ, ÀáËÏÓ ÂÀÓÝÍÏÁÏÃÀ ÓÀÌÛÏÁËÏÓ. 1905 ß. ÓÀ-
ÆÏÂÀÃÏÄÁÀÌ ÐÉÒÅÄËÀà ÂÀÉÝÍÏ ãÄÁÒÀÍÉ,* ÒÏÂÏÒÝ ÌßÄÒÀËÉ.
*)
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÂÅÀÒÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÛÉ ÀÆÒÈÀ ÓáÅÀ-
ÃÀÓáÅÀÏÁÀÀ. ÄÅÒÏÐÄËÉ ÃÀ ÒÖÓÉ ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÉ ÖÐÉÒÀÔÄÓÀà ÀÌÁÏÁÄÍ
ÃÀ ßÄÒÄÍ ãÄÁÒÀÍÓ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÀÊÀÃ. Ä. ÊÒÀÜÊÏÅÓÊÉ ËÉÁÀÍÄËÉ Ì.
ÍÖÀÉÌÄÓ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÀÓÀ ÃÀ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÆÄ ÌÉÞÙÅÍÉË ÌÏ-
ÍÏÂÒÀ×ÉÀÆÄ ÃÀßÄÒÉË ÒÄÝÄÍÆÉÀÛÉ ßÄÒÓ ãÄÁÒÀÍÓ [70]. ÁÄÅÒÉ
ÀÒÀÁÉ ÃÀ ÌÖÓËÉÌÉ ÀÌÁÏÁÓ ãÖÁÒÀÍÓ, ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ ÓÀÊÖÈÀÒÉ
ÓÀáÄËÉÃÀÍ – ÂÀÁÒÉÄËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÒÀÁÖËÀà ÂÀÌÏÉÈØÌÉÓ ÃÀ
ÉßÄÒÄÁÀ – ãÖÁÒÀÍÉ. ÉÓËÀÌÉÓ ÄÍÝÉÊËÏÐÄÃÉÉÓ ÌÄÏÒÄ ÔÏÌÛÉ
(ÉÍÂËÉÓÖÒ ÄÍÀÆÄ) ãÄÁÒÀÍÉÓÀÃÌÉ ÌÉÞÙÅÍÉË ÓÔÀÔÉÀÛÉ [142] ÔÒÀÍ-
ÓÊÒÉÉ×ÝÉÈ ßÄÒÉÀ ãÀÁÒÀÍÉ (Djabran), ×ÒÀÍÂÖËÄÍÏÅÀÍÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ
ËÄÓÄÒ×É ÀÓÄÅÄ ßÄÒÓ ãÀÁÒÀÍÓ (Gabran) [144]. ËÉÁÀÍÄËÉ
ÌÊÅËÄÅÀÒÄÁÉ ÛÄäÀÃÉ [149], áÀËÉË äÀÅÉ [143] ÃÀ, ÒÀÝ ÌÈÀÅÀÒÉÀ,
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÖÀáËÏÄÓÉ ÌÄÂÏÁÀÒÉ, ÀÓÄÅÄ ËÉÁÀÍÄËÉ ØÒÉÓÔÉÀÍÉ, Ì.
ÍÖÀÉÌÄ [138; 139] ãÄÁÒÀÍÉÓÀÃÌÉ ÌÉÞÙÅÍÉË ×ÒÀÍÂÖËÀà ÃÀ
ÉÍÂËÉÓÖÒÀà ÂÀÌÏØÅÄÚÍÄÁÖË ÛÒÏÌÄÁÛÉ ßÄÒÄÍ ãÉÁÒÀÍÓ (Gibran).
ÜÅÄÍ áÄËÈ ÀÒÓÄÁÖË ÄÒÈ ×ÀØÓÉÌÉËÄÛÉ ÅÊÉÈáÖËÏÁÈ – ãÉÁÒÀÍÉ
(áÄËÌÏßÄÒÀ ×ÒÀÍÂÖËÀÃ). ÁÄÉÒÖÈÛÉ ÂÀÌÏÝÄÌÖË ÄÒÈ-ÄÒÈ
ÔÖÒÉÓÔÖË ÝÍÏÁÀÒÛÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÌÉÞÙÅÍÉËÉÀ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÌÛÏÁËÉÖÒ
ØÀËÀØ ÁÄÛÀÒÄÓÀÃÌÉ, ÜÅÄÍÉ ÐÏÄÔÉ ÌÏáÓÄÍÉÄÁÖËÉÀ ãÉÁÒÀÍÀÃ
(Gibran). ÀÓÄÅÄ ÌÉÈÉÈÄÁÖËÉÀ “ãÉÁÒÀÍÉÓ ÍÀÝÉÏÍÀËÖÒÉ
ÊÏÌÉÔÄÔÉ”[ÉáÉËÄÈ ÝÍÏÁÀÒÉ: Becharre ville de Khalil Gibran, auteur
du ‘Prophete’]. ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÄÍÝÉÊËÏÐÄÃÉÀÛÉ
ÅÊÉÈáÖËÏÁÈ: Gibran, Gibran Kahlil see Jubran, Jubran Khalil [
141À, Ô.1, ÂÅ. 154, 415-416 ].
**) ÆÏÂÉÄÒÈÉ ÀÒÀÁÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ, ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÉÀÌÍÉ
ÀË-ÉÃÉ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÂÀÌÏÚÏ×Ó ÓÀÌ ÐÄÒÉÏÃÓ: 1. –
ÓÀÌßÄÒËÏ ÀÓÐÀÒÄÆÆÄ ÂÀÌÏÓÅËÉÃÀÍ 1914 ßËÀÌÃÄ, ÒÏÃÄÓÀÝ ÂÀÌÏ-
ØÅÄÚÍÃÀ ÊÒÄÁÖËÉ “ÝÒÄÌËÉ ÃÀ ÙÉÌÉËÉ”; 2. – 1920 ßËÀÌÃÄ,
199
ÍÉÖ-ÉÏÒÊÛÉ ÌÀÍ ÂÀÌÏÓÝÀ ËÄØÓÉ ÐÒÏÆÀÃ „ÌÖÓÉÊÀ“. 1906 ß. ÂÀÆÄÈÌÀ
„ÌÖäÀãÉÒÌÀ“ ÝÀËÊÄ ßÉÂÍÀà ÃÀÓÔÀÌÁÀ ÌÏÈáÒÏÁÄÁÉÓ ÊÒÄÁÖËÉ
„ÅÄËÈÀ ÓÀÐÀÔÀÒÞËÏÄÁÉ“, ÒÏÌÄËÛÉÝ ÛÄÅÉÃÀ ÓÀÌÉ ÌÏÈáÒÏÁÀ:
„ÛÈÀÌÏÌÀÅËÏÁÉÓ ×ÄÒ×ËÉ ÃÀ ÌÀÒÀÃÉÖËÉ ÝÄÝáËÉ“, „ÌÀÒÈÀ ÀË-
ÁÀÍÉÀ“ ÃÀ „ÂÉÑÉ ÉÖäÀÍÀ“, áÏËÏ 1908 ß. ÍÉÖ-ÉÏÒÊÛÉ ÂÀÌÏÅÉÃÀ ÌÉÓÉ
ÌÄÏÒÄ ÊÒÄÁÖËÉ „ÀÌÁÏáÄÁÖËÉ ÓÖËÄÁÉ“. ÌÀÓÛÉ ÛÄÅÉÃÀ „ÅÀÒÃÀ ÀË-
äÀÍÉ“, „ÓÀ×ËÀÅÈÀ ÞÀáÉËÉ“, „ÓÀÐÀÔÀÒÞËÏ ÓÀÒÄÝÄËÉ“, „ÖÒßÌÖÍÏ
áÀËÉËÉ“. ÀÌ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ ÂÀÌÏÜÍÃÀ ÌßÄÒËÉÓ ÌÄÀÌÁÏáÄ ÓÖËÉ.
ÌÀÈÛÉ ÌÏÝÄÌÖËÉÀ ÌÏÞÅÄËÄÁÖËÉ ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÉÓÀ ÃÀ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ
ÊÒÉÔÉÊÀ, ÍÀÈÄËÉ ÌÏÌÀÅËÉÓÀÊÄÍ ÌÉÌÀÅÀËÉ ÂÆÄÁÉÓ ÞÉÄÁÀ. ÌÉÓÉ
ÌÏÈáÒÏÁÄÁÉÓ ÂÌÉÒÄÁÉ ÜÀÂÒÖËÉ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉ ÀÒÉÀÍ.
ØÀËÈÀ ÄÌÀÍÓÉÐÀÝÉÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÀ ÀÒÉÓ ÌÈÀÅÀÒÉ ÓÀÊÉÈáÉ
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÃÉÃÉ ÌÏÝÖËÏÁÉÓ ÌÏÈáÒÏÁÉÓÀ „ÌÏÌÔÅÒÄÖËÉ ×ÒÈÄÁÉ“,
ÒÏÌÄËÉÝ ÂÀÌÏÉÝÀ 1912 ßÄËÓ, ÈÖÌÝÀ ÉÂÉ ÃÀßÄÒÉËÉ äØÏÍÃÀ 1908
ßËÉÓÈÅÉÓ ÃÀ ÌÉÓ ÂÀÌÏØÅÄÚÍÄÁÀÓ áÄËÉ ÛÄÖÛÀËÀ ÌáÏËÏà ÌÉÓÌÀ
ÂÀÌÂÆÀÅÒÄÁÀÌ ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÛÉ. 1914 ßÄËÓ ÌßÄÒÀË ÍÀÓÉÁ ÀÒÉÃÀÓ
ÈáÏÅÍÉÈ ãÄÁÒÀÍÌÀ ÛÄÊÒÉÁÀ 1903-1908 ß.ß. ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÑÖÒÍÀË-
ÂÀÆÄÈÄÁÛÉ ÃÀÁÄàÃÉËÉ ËÄØÓÄÁÉ ÐÒÏÆÀà ÃÀ ÂÀÌÏÀØÅÄÚÍÀ ÝÀËÊÄ
ßÉÂÍÀà ÓÀÈÀÖÒÉÈ „ÝÒÄÌËÄÁÉ ÃÀ ÙÉÌÉËÉ“. ÀÌ ÊÒÄÁÖËÛÉ
ÝáÏÅÒÄÁÀ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÌÉÄÒ ÀÙÉØÌÄÁÀ, ÒÏÂÏÒÝ ÓÉÍÈÄÆÉ ÓÉáÀÒÖ-
ËÉÓÀ ÃÀ ÃÀÒÃÉÓÀ, ÔÊÁÏÁÉÓÀ ÃÀ ÔÀÍãÅÉÓÀ, ÓÉÌÀáÉÍãÉÓÀ ÃÀ ÌÛÅÄ-
ÍÉÄÒÄÁÉÓÀ. ËÄØÓÄÁÛÉ ÐÒÏÆÀà „ØÏáÉ ÃÀ ÓÀÓÀáËÄ“, „ÃÀÌÍÀÛÀÅÄ“,
„ØÅÒÉÅÉ ÃÀ ÌÉÓÉ ÁÀÅÛÅÄÁÉ“, „ÝÒÄÌËÄÁÉ ÃÀ ÙÉÌÉËÉ“, „ÞÅÉÒ×ÀÓÉ
ÙÀÒÉÁÉ“ ÃÀ ÓáÅ. ÌßÄÒÀËÉ ÂÅÉáÀÔÀÅÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÌÀÍÊÉÄÒ ÌáÀ-
ÒÄÄÁÓ, ÂÀÌÏÃÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÖÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÉÓ
ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ. ÁÄÅÒ ÌÉÓ ËÉÒÉÊÖË ÍÀßÀÒÌÏÄÁÛÉ ÜÀÍÓ ÀÅÔÏÒÉÓ
ÐÄÓÉÌÉÓÔÖÒÉ ÂÀÍßÚÏÁÉËÄÁÀ. ÆÏÂãÄÒ ÌÉÓÉ ÂÌÉÒÄÁÉ ÌÉÅÉßÚÄÁÖËÍÉ
ÃÀ ÌÉÔÏÅÄÁÖËÍÉ ÒÜÄÁÉÀÍ („ÐÏÄÔÉÓ ÓÉÊÅÃÉËÉ – ÌÉÓÉ ÓÉÝÏÝáËÄÀ“,
„ÐÏÄÔÉ“, „ÖÔÚÅÉ ÝáÏÅÄËÉ“ ÃÀ ÓáÅ.), ÌÀÂÒÀÌ ÐÄÓÉÌÉÆÌÓ ÝÅËÉÓ
ÏÐÔÉÌÉÆÌÉ. ÌßÄÒÀËÉ ÒßÌÖÍÃÄÁÀ, ÒÏÌ ÌÖÃÀÌ ÀÓÄ ÀÒ ÉØÍÄÁÀ ÃÀ
201
ÀÓÀáÖËÀ ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÀ. ÉÂÉ ÚÅÄËÀÆÄ Ö×ÒÏ ÜÀÍÓ ÈáÆÖ-
ËÄÁÄÁÛÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÃÀßÄÒÉËÉÀ 10-ÉÀÍÉ ßËÄÁÉÓ ÐÉÒÅÄË
ÍÀáÄÅÀÒÛÉ, ÛÖÀ ÐÄÒÉÏÃÉÃÀÍ ÊÉ ÄÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÍÄË-ÍÄËÀ ÊËÄ-
ÁÖËÏÁÓ, áÏËÏ ÊÒÄÁÖËÉÓ ÂÀÌÏØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÃÒÏÉÓÈÅÉÓ ÊÉ ÈÉÈ-
ØÌÉÓ ÂÀÌØÒÀËÉÀ. ÌßÄÒÀËÌÀ 1918, 1919 ÃÀ 1920 ßËÄÁÛÉ ÂÀÌÏÓÝÀ
ßÉÂÍÄÁÉ „ÛÄÛËÉËÉ“, „ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÉ“ ÃÀ „ßÉÍÌÀÅÀËÉ“, ÒÏÌËÄÁÉÝ
ÈÀÅÉÓÖ×ÀËÉÀ ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÉÓÂÀÍ.
ã. ãÄÁÒÀÍÈÀÍ ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÀÆÄ ÌÉÖÈÉÈÄÁÄÍ ÒÏÂÏÒÝ
ÀÒÀÁÉ, ÉÓÄ ÀÒÀ ÀÒÀÁÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÄÁÉ, ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ Ì. ÍÖÀÉÌÄ [ 237 ;
238], ã. ãÀÁÒÉ [167 ], áÀËÉË äÀÅÉ [ 143 ].
ãÄÁÒÀÍÆÄ ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÀ ÜÅÄÍ ÛÄÞËÄÁÉÓÃÀÂÅÀÒÀà ÂÀÅÀÛÖ-
ØÄÈ II ÈÀÅÛÉ. ÀÌÉÔÏÌ ÀØ ÀÒÀ×ÄÒÓ ÅÉÔÚÅÉÈ. ÛÄÅÍÉÛÍÀÅÈ
ÌáÏËÏà ÉÌÀÓ, ÒÏÌ ÍÉÝÛÄÓ ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÉÓ ÛÄ×ÀÓÄÁÉÓ ÐÒÄ-
ÔÄÍÆÉÀ ÜÅÄÍ ÀÒ ÂÀÂÅÀÜÍÉÀ, ÜÅÄÍÄÖËÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ ÌÈËÉÀÍÀÃ
Ä×ÖÞÍÄÁ Ó. ÏÃÖÄÅÉÓ [92;93], Ô. ÛÅÀÒÝÉÓ [137], Ã. ÂÀËÄÅÉÓ [40],
. ÀÅÊÓÄÍÔÉÄÅÉÓ [23], Ä. Ä. ÔÒÖÁÄÝÊÏÉÓ [115], À. ÒÉËÉÓ [102],
Â. ×ÄÉÂÉÍÂÄÒÉÓ [121], Ë. ×ÉÛÄÒÉÓ [126] ÃÀ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ È.
ÁÖÀÜÉÞÉÓ ÂÀÌÏÊÅËÄÅÄÁÓ [3 ; 4 ].
ãÄÁÒÀÍÉ ÌáÀÔÅÒÏÁÉÈÀÝ ÉÚÏ ÂÀÔÀÝÄÁÖËÉ. 1914 ÃÀ 1917
ßËÄÁÛÉ ÍÉÖ-ÉÏÒÊÛÉ ÌÏÄßÚÏ ÌÉÓÉ ÓÖÒÀÈÄÁÉÓ ÂÀÌÏ×ÄÍÀ,
ÒÏÌÄËÓÀÝ ÀÌÄÒÉÊÉÓ ÐÒÄÓÀ ÃÀÃÄÁÉÈÀà ÂÀÌÏÄáÌÀÖÒÀ.
1919 ß. ãÄÁÒÀÍÌÀ ÂÀÌÏÀØÅÄÚÍÀ ËÄØÓÄÁÉÓ ÝÉÊËÉ
„ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÉ“. ÌÀÓÛÉ ÌÊÀ×ÉÏà ÂÀÌÏÜÍÃÀ ÀÅÔÏÒÉÓ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ
ÂÀÍßÚÏÁÉËÄÁÀ ÃÀ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÌßÄÒËÄÁÉÓ, ÊÄÒÞÏÃ, ÑÀÍ-ÑÀÊ ÒÖ-
ÓÏÓÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÉÓ, ÍÀßÉËÏÁÒÉÅ ÊÉ ÖÉËÉÀÌ ÁËÄÉÊÉÓ ÂÀÅ-
ËÄÍÀ [206, ÂÅ.44;168, ÂÅ.95]. ÀÒÀÁÉ ÀÃÍÀÍ ÉÖÓÖ× ÓÖØÉØÉ ÊÉ ÌÉÖÈÉ-
ÈÄÁÓ ÀÌ ÊÒÄÁÖËÛÉ ÄÌÄÒÓÏÍÉÓ ÈÄÏÒÉÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÆÄ [207, ÂÅ. 126-
130].
„ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÉ“ 14 ËÄØÓÉÓÂÀÍ ÛÄÃÂÄÁÀ. ÀØ ÓÀÖÁÀÒÉÀ ÓÉÊÄÈÉÓÀ
ÃÀ ÁÏÒÏÔÄÁÉÓ, ÒÄËÉÂÉÉÓ, ÝáÅÏÒÄÁÉÓ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ,
ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ, ÓÖËÉÓÀ ÃÀ ÓáÄÖËÉÓ ÃÀ ÓáÅÀÈÀ ÛÄÓÀáÄÁ.
„ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÉÓ“ ÚÏÅÄËÉ ËÄØÓÉ ÏÒÉ ÍÀßÉËÉÓÀÂÀÍ ÛÄÃÂÄÁÀ.
ÐÉÒÅÄËÛÉ ÀÅÔÏÒÉ ÂÅÀÝÍÏÁÓ ÈÀÅÉÓ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÓ ÀÌØÅÄÚÍÉÖÒÉ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÀÌÀ ÈÖ ÉÌ Ó×ÄÒÏÆÄ (ÌÏÅËÄÍÀÆÄ), ÌÏÝÄÌÖËÉÀ ÊÒÉÔÉÊÀ
ÌÉÓÉ ÍÀÊËÏÅÀÍÉ ÌáÀÒÄÄÁÉÓÀ. ÌÄÏÒÄ ÍÀßÉËÛÉ ÃÀáÀÔÖËÉÀ ÁÖÍÄÁÀ,
ÒÏÌËÉÓ ÂÀÍÓÀáÉÄÒÄÁÀÓ ÀØ „ÔÚÄ“ ÃÀ „ÓÀËÀÌÖÒÉ“ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ.
ÐÏÄÔÉ ÝÃÉËÏÁÓ ÓÞËÉÏÓ ÉÌ ÂÀÏÒÄÁÀÓ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÏÒ ÍÀßÉËÀÃ
ÂÀÚÏ ÌÈÄËÉ ÀÌØÅÄÚÍÉÖÒÉ ÝáÏÅÒÄÁÀ: ÓÉÊÄÈÄà ÃÀ ÁÏÒÏÔÄÁÀÃ,
ÓÉÍÀÈËÄà ÃÀ ÓÉÁÍÄËÄÃ, ÒßÌÄÍÀà ÃÀ ÖÒßÌÖÍÏÄÁÀÃ, ÓÉáÀÒÖËÀÃ
ÃÀ ÌßÖáÀÒÄÁÀÃ, ÁÀÔÏÍÏÁÀà ÃÀ ÌÏÍÏÁÀÃ, ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÏÁÀà ÃÀ
ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÀà ÃÀ À.Û. ãÄÁÒÀÍÉ ÔÚÉÓ (ÁÖÍÄÁÉÓ) ÃÀáÀÔÅÉÈ
202
ÂÅÄÖÁÍÄÁÀ, ÒÏÌ ÉØ ÀÒ ÀÒÓÄÁÏÁÓ ÀÓÄÈÉ ÂÀÏÒÄÁÀ, ÐÉÒÉØÉÈ, ÉØ
ÓÒÖËÉ äÀÒÌÏÍÉÀ ÓÖ×ÄÅÓ. ÂÀÏÒÄÁÀ ÊÉ ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÌÏáÃÀ.
ÒÏÂÏÒÝ Ñ.-Ñ. ÒÖÓÏ ÀÌÁÏÁÓ, „ÁÖÍÄÁÀÓÀ ÃÀ ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÛÏÒÉÓ
ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÛÉ ÀÒ ÀÒÉÓ ÃÀ ÀÒÝ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÉÚÏÓ ÒÀÉÌÄ ßÉÍÀÀÙ-
ÌÃÄÂÏÁÀ. ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÓÀßÚÉÓÉ äÀÒÌÏÍÉÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ
ÌÉÆÄÆÉÈ ÂÀÒÃÀÉØÝÀ ÃÉÓäÀÒÌÏÍÉÀÃ, ÖÍÃÀ ÀÙÃÂÄÓ“[103, Ô1,ÂÅ.61].
ÀÌÉÔÏÌ ÀÒÉÓ ÀÖÝÉËÄÁÄËÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÃÀÖÁÒÖÍÃÄÓ ÁÖÍÄÁÀÓ, ÈÀÅÉÓ
ÀÃÒÉÍÃÄË ÝáÏÅÒÄÁÀÓ.
„ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÛÉ“ ÛÄÌÀÅÀË ÄÒÈ-ÄÒÈ ËÄØÓÛÉ ãÄÁÒÀÍÓ ÓÀÀÛÊÀ-
ÒÀÏÆÄ ÂÀÌÏÀØÅÓ ÒÄËÉÂÉÖÒÉ ÌÏÞÙÅÒÄÁÄÁÉÓ ÃÀÌÀáÉÍãÄÁÀ ÀÃÀÌÉÀÍ-
ÈÀ ÌÉÄÒ ÃÀ ÒÄËÉÂÉÉÓ ÀÍÂÀÒÄÁÉÈ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÀ: ÒÄËÉÂÉÀ áÀËáÉÓ
ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ÍÀßÉËÉÓ ÌÉÆÍÄÁÓ ÄÌÓÀáÖÒÄÁÀ. ÉÂÉ ÈÉÈØÏÓÃÀ ØÝÄÖËÀ
ÓÀÅÀàÒÏ ÍÉÅÈÀÃ. áÀËáÉ ÙÌÄÒÈÆÄ ÉÌÉÔÏÌ ÊÉ ÀÒ ËÏÝÖËÏÁÓ, ÒÏÌ
ÓßÀÌÓ ÌÉÓÉ, ÀÒÀÌÄà ÄÛÉÍÉÀ ÌÏÓÀËÏÃÍÄËÉ ÓÀÓãÄËÉÓÀ. ËÏÝÅÉÓ
ÌÉÆÀÍÓ ÌáÏËÏà ÓÀÌÏÈáÄÛÉ ÀÃÂÉËÉÓ ÃÀÌÊÅÉÃÒÄÁÀ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÓ:
„áÀËáÉ, ÂÀÍÊÉÈáÅÉÓ ÃÙÉÓ ÓÀÓãÄËÉÓ ÒÏÌ ÀÒ ÄÛÉÍÏÃÄÓ, ÀÒ
ÄÌÏÍÄÁÏÃÀ
ÌÄÖ×ÄÓ ÃÀ ãÉËÃÏÓ [ÓÀÉØÉÏÓÉ] ÉÌÄÃÉ ÒÏÌ ÀÒ äØÏÍÃÄÓ,
ÖÒßÌÖÍÏ ÂÀáÃÄÁÏÃÀ.
ÈÉÈØÏÓÃÀ ÒÄËÉÂÉÀ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÓÀáÄ ÉÚÏÓ ÌÉÓÉ ÓÀØÏÍËÉÓÀ,
ÈÖ ÛÄÖÐÏÅÀÒÉ ÉØÍÄÁÀ ÌÏÉÂÄÁÓ, ÈÖ ÖÚÖÒÀÃÙÄÁÏ –
ÉÆÀÒÀËÄÁÓ.” [ 169, ÂÅ. 335 ]
203
ÝÏÃÍÀ ×ÀÓÏÁÓ ÀØ. ÍÀÌÃÅÉËÉ ÌÝÏÃÍÄ ÖÀÒÚÏ×ÉËÉÀ, ÖÝáÏÀ ÃÀ
ÂÀÒÉÚÖË ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÂÀÍ. ÀÌÉÔÏÌ „ÀÌÁÏáÉ áÄËÏÅÍÖÒÀà ÛÄØÌ-
ÍÉËÉ ÂÀÏ ÒÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ – ÄÒÈÀÃÄÒÈÉ ÀËÔÄÒÍÀÔÉÅÀÀ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÉáÓÍÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÝÒÖ ÒÄËÉÂÉÉÓÀÂÀÍ, ÝÒÖ ÊÀÍÏ-
ÍÄÁÉÓÀÂÀÍ, ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÚÀËÁÉ ÂÀÂÄÁÉÓÀÂÀÍ“ [133, ÂÅ.36]. ÐÏÄÔÉÓ
ÒßÌÄÍÉÈ, ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ ÖÍÃÀ ÀÙÉÃÂÉÍÏÓ ÃÀÊÀÒÂÖËÉ ÄÒÈÉÀÍÉ,
ÌÈËÉÀÍÉ ÍÀÔÖÒÀ. ÀÌÉÓ ÌÉÙßÄÅÀ ÊÉ ÔÚÄÛÉ (ÁÖÍÄÁÀÛÉ) ßÀÓÅËÉÈ
ÛÄÉÞËÄÁÀ.
ãÄÁÒÀÍÉ ÀÉÃÄÀËÄÁÓ ÁÖÍÄÁÉÓ (ÔÚÉÓ) ÖÁÒÀËÏ, ÌÀÒÔÉÅ ÝáÏÅ-
ÒÄÁÀÓ, ÌÏÖßÏÃÄÁÓ áÀËáÓ ÌÉÓÊÄÍ, ÌÀÂÒÀÌ „ÐÒÏÝÄÓÉÄÁÉÓ“ ÃÀÓÀÓ-
ÒÖËÓ ÄàÅÓ ÂÀÌÏÈØÅÀÌÓ ÀÌÉÓ ÀÙÓÒÖËÄÁÉÓ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀÆÄ.
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÐÏÄÆÉÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ ÂÅÉÍÃÀ ÛÄÅÍÉÛÍÏÈ,
ÒÏÌ ÌÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÓ ÈÀÚÅÀÍÉÓÌÝÄÌËÄÁÉÓ ÂÀÒÃÀ ÊÒÉÔÉÊÏ-
ÓÄÁÉÝ, ÖÓÀÌÀÒÈËÏ ÊÒÉÔÉÊÏÓÄÁÉÝ, äÚÀÅÃÀ. ÌÀÓ ÄÊÖÈÅÍÉÓ ËÄØÓÉ
„ÅÉÍÝ ÜÅÄÍ ÂÅÌÔÒÏÁÓ“ (ÛÄÓÖËÉÀ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÈÀ ÓÒÖË ÊÒÄÁÖËÛÉ),
ÒÏÌÄËÉÝ ÐÀÓÖáÉÀ ÓÀÌáÒÄÈ ÀÌÄÒÉÊÀÛÉ ÌÝáÏÅÒÄÁÉ ÀÒÀÁÉ ÐÏÄÔÉ-
ÄÌÉÂÒÀÍÔÉÓ ÉËÉÀÓ ×ÀÒÀäÀÈÉÓ ËÄØÓÆÄ [190, ÂÅ.98-99]. É. ×À-
ÒÀäÀÈÉÓ ËÄØÓÛÉ ÜÀÍÓ ÀÅÔÏÒÉÓ ÌÔÒÖËÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ
ÒÏÂÏÒÝ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓÀÃÌÉ, ÉÓÄ ÓáÅÀ ÜÒÃÉËÏ ÀÌÄ-
ÒÉÊÀÛÉ ÌÝáÏÅÒÄÁÉ ÀÒÀÁÉ ÌßÄÒËÄÁÉÓÀÃÌÉ. ÀØ ÌÏÝÄÌÖËÉÀ ÌÀÈÉ
ÉÃÄÀËÄÁÉÓ ÀÒÀÓßÏÒ ÂÀÂÄÁÀÆÄ ÃÀÚÒÃÍÏÁÉËÉ ÊÒÉÔÉÊÀ. ÓÀÐÀÓÖáÏ
ËÄØÓÛÉ ãÄÁÒÀÍÉ ÂÀÍÌÀÒÔÀÅÓ ÈÀÅÉÓÉ ÃÀ ÈÀÅÉÓÉ ÌÄÂÏÁÒÄÁÉÓ
ÌÉÆÍÄÁÓÀ ÃÀ ÌÉÓßÒÀ×ÄÁÄÁÓ. ÐÏÄÔÉÓ ÓÉÔÚÅÄÁÉÈ, ÌÀÈÉ ÆÒÖÍÅÉÓ
ÓÀÂÀÍÉÀ ÀÒÀ ÂÖÛÉÍÃÄËÉ ÃÙÄ, ÀÒÀÌÄà ÃÙÄÅÀÍÃÄËÉ ÃÀ áÅÀ-
ËÉÍÃÄËÉ, ÐÒÏÂÒÄÓÉ ÃÀ ÖÊÄÈÄÓÉÓ ÞÉÄÁÀ.
1920 ß. ãÄÁÒÀÍÌÀ ÂÀÌÏÀØÅÄÚÍÀ ÊÒÄÁÖËÉ „ØÀÒÉÛáËÄÁÉ“
ÓÀÃÀÝ, ÒÏÂÏÒÝ ÀÙÅÍÉÛÍÄÈ, ÀÉÓÀáÀ ×ÒÉÃÒÉá ÍÉÝÛÄÓ ÂÀÅËÄÍÀ.
ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÓÛÉ ÀÒÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉÝ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÈÀÅÉÓÖ×ÀËÉÀ ÀÌ
ÂÀÅËÄÍÉÓÀÂÀÍ. ÀØ ÜÀÍÓ ãÄÁÒÀÍÉÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÌßÄÒËÉÓÀ ÃÀ
ÌÏÀÆÒÏÅÍÉÓ, ÆÒÃÀ ÃÀ ×ÏÒÌÉÒÄÁÀ. ÄÅÒÏÐÖËÉ ÃÀ ÀÌÄÒÉÊÖËÉ
ÌßÄÒËÏÁÉÓ Ö×ÒÏ ÙÒÌÀà ÂÀÝÍÏÁÉÓ ÛÄÃÄÂÀà ÌÉÓÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓÀ ÃÀ ÝáÏÅÒÄÁÀÆÄ ÂÀáÃÀ Ö×ÒÏ ÌÏ×ÉØÒÄÁÖËÉ ÃÀ
ÙÒÌÀ. ÌÉÓÉ ÌÄÀÌÁÏáÄ ÓÖËÉ ÊÅËÀÅ ÞËÉÄÒÉÀ. ÌÉÓÉ ÂÌÉÒÄÁÉ ÖÀÒÓ
ÀÌÁÏÁÄÍ ÛÄÖÒÉÂÃÍÄÍ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÈ ÃÀÃÂÄÍÉË ÈÀÅÉÀÍÈ
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÃÀ ÉÓßÒÀ×ÅÉÀÍ ÖÊÄÈÄÓÉ ÌÏ-
ÌÀÅËÉÓÊÄÍ, ÈÖÍÃÀÝ ÌÉÓÉ ÌÉÙßÄÅÀ ÓÉÊÅÃÉËÓ ÌÏÉÈáÏÅÃÄÓ (Éá.
„ÀÌÀÚÉ ÉÀ“). „ÍÀÒÊÏÆÓÀ ÃÀ ÓÊÀËÐÄËÛÉ“ ÌßÄÒÀËÉ ÉËÀÛØÒÄÁÓ ÉÌ
ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÈÀ ÈÅÉÈÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÐÉÒ×ÄÒÏÁÉÓ ßÉÍÀ-
ÀÙÌÃÄÂ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÖÀÒÚÏ×ÄÍ ÚÏÅÄËÉÅÄ ÀáÀËÓ, ÒÀÝ ÀÉÞÖËÄÁÓ
ÌÀÈ ÂÀÌÏ×áÉÆËÃÍÄÍ ÞÉËÉÓÂÀÍ. ÓÀÌÛÏÁËÏÓ ÃÀ ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÈÀ
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ ÌÀÓ ÀÂÏÍÄÁÓ ÀÅÀÃÌÚÏ×Ó, ÒÏÌËÉÓ ÂÀÍÊÖÒÍÅÀ
204
ÛÄÖÞËÄÁÄËÉÀ ÌáÏËÏà ÍÀÒÊÏÆÉÈÀ ÃÀ ßÀÌËÄÁÉÈ. ÀÖÝÉËÄÁÄËÉÀ
ØÉÒÖÒÂÉÓ ÃÀÍÀ (Éá. „ÂÀ×ÖàÄÁÖËÉ ÊÁÉËÄÁÉ“). ÖÓÀÆÙÅÒÏ ÃÀÒÃÉÀ
ÂÀÌÏáÀÔÖËÉ ËÄØÓÛÉ ÐÒÏÆÀà „ÜÄÌÉ ÀáËÏÁËÄÁÉÓ ÓÉÊÅÃÉËÉ“,
ÓÀÃÀÝ ÀÙßÄÒÉËÉÀ ÛÉÌÛÉËÉÓÂÀÍ ÁÄÅÒÉ ÌÉÓÉ ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÉÓ
ÃÀÙÖÐÅÀ. ÌÉÓ ÃÀÒÃÓ ÀÞËÉÄÒÄÁÓ ÉÓÉÝ, ÒÏÌ ÉÓ ÓÀÌÛÏÁËÏÓÂÀÍ
ÛÏÒÓ ÉÌÚÏ×ÄÁÀ ÃÀ ÀÒÀ×ÒÉÈ ÀÒ ÛÄÖÞËÉÀ ÃÀÄáÌÀÒÏÓ ÌÀÈ.
„ØÀÒÉÛáËÄÁÉ“ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÖÊÀÍÀÓÊÍÄËÉ ÀÒÀÁÖËÄÍÏÅÀÍÉ ßÉÂ-
ÍÉÀ, ÈÖÌÝÀ 1923 ß. ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÀÒÀÁÖË ÄÍÀÆÄ ÂÀÌÏÉÝÀ ßÉÂÍÉ
„ÂÀÓÀÏÝÀÒÉ ÃÀ ÛÄÓÀÍÉÛÍÀÅÉ“, ÒÏÌÄËÛÉÝ ÂÀÄÒÈÉÀÍÃÀ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ
ÑÖÒÍÀË-ÂÀÆÄÈÄÁÛÉ ÂÀÌÏØÅÄÚÍÄÁÖËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÀÒ
ÛÄÓÖËÀÍ ÀÒÝ „ØÀÒÉÛáËÄÁÛÉ“ ÃÀ ÀÒÝ „ÝÒÄÌËÓÀ ÃÀ ÙÉÌÉËÛÉ.”
ÃÀÍÀÒÜÄÍÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉ ÃÀßÄÒÉËÉÀ ÉÍÂËÉÓÖÒ ÄÍÀÆÄ.
205
äÀÒÌÏÍÉÀ ÃÀ ÈÀÅÉÃÀÍ ÀÉÝÉËÏÓ ÓÖËÉÄÒÉ ÂÀÃÀÂÅÀÒÄÁÀ“[87,
ÂÅ.18].
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÞÉÒÉÈÀÃÉ ÈÄÌÀÀ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÖÒÈÉÄÒÈ-
ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ. ÂÀÍáÉËÖËÉÀ ÀÂÒÄÈÅÄ ÆÏÂÀÃÉ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉ,
ÒÏÂÏÒÄÁÉÝÀÀ ÓÉÊÄÈÄ ÃÀ ÁÏÒÏÔÄÁÀ, ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÃÀ ÓÉËÀÌÀÆÄ,
ÛÒÏÌÀ, ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÀ, ÒÄËÉÂÉÀ ÃÀ À.Û.
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÀÆÒÉÈ, Ó É Ê Ä È Ä Ã À Á Ï Ô Ï Ò Ä Á À ÀÒ ßÀÒ-
ÌÏÀÃÂÄÍÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÈÀÍÃÀÚÏËÉË ÈÅÉÓÄÁÀÓ. ÉÓÉÍÉ ÝÀË-ÝÀËÊÄ
ÀÒ ÀÒÓÄÁÏÁÄÍ, ÀÒÀÌÄÃ ÌÖÃÀÌ ÂÅÄÒÃÉÂÅÄÒÃ ÀÒÉÀÍ ÃÀ ÂÀÌÏÅ-
ËÉÍÃÄÁÉÀÍ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÂÀÒÄÂÀÍÉ ×ÀØÔÏÒÄÁÉÓ ÆÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÈ,
ÞÉÒÉÈÀÃÀà ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ÛÄÃÄÂÀÃ. ãÄÁÒÀÍÌÀ
ÌÊÅÄÈÒÀà ÖÀÒÚÏ×ÉÈÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÂÀÌÏÀÅËÉÍÀ Ê À Í Ï -
Í Ä Á É Ó ( Û À Ò É À È É Ó ) ÌÉÌÀÒÈ. ÌÉÓÉ ÀÆÒÉÈ, ÉÓÉÍÉ ÌáÏËÏÃ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÍÀßÉËÉÓ ÓÀÌÓÀáÖÒÛÉ ÃÂÀÓ, ÒÀÃÂÀÍ
ÀÌ ÍÀßÉËÉÓ ÌÉÄÒ ÀÒÉÓ ÃÀÃÂÄÍÉËÉ. ÌßÄÒÀËÉ ÃÀÒßÌÖÍÄÁÖËÉÀ,
ÒÏÌ ÄÓ ÊÀÍÏÍÄÁÉ ÀÌÖáÒÖàÄÁÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ äÀÒÌÏÍÉÖË ÂÀÍ-
ÅÉÈÀÒÄÁÀÓ, À×ÄÒáÄÁÓ ÐÒÏÂÒÄÓÓ. ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÀÌÉÓÀ ÌÉÓÉ ÃÀÞ-
ËÄÅÀ ÀÃÀÌÉÀÍÓ ÛÄÖÞËÉÀ. ÀÌ ØÅÄÚÍÀÃ ÓÀÚÏÅÄËÈÀÏ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÀ
ÌÉÉÙßÄÅÀ ÌáÏËÏÃ È À Å É Ó Ö × Ë Ä Á É Ó ÃÀÌÚÀÒÄÁÉÈ. ÀÃÒÄÖËÉ
ÐÄÒÉÏÃÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ ãÄÁÒÀÍÉ ÜÀÂÒÖËÄÁÓ ÌÏÖßÏÃÄÁÃÀ
ÉÀÒÀÙÉÈ ÃÀ ÞÀËÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÈ ÌÏÄÐÏÅÄÁÉÍÀÈ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ,
„ÌÏÝÉØÖËÛÉ“ ÊÉ ÄÓ ÀÆÒÉ ÀÓÄ ÌÊÀ×ÉÏà ÀÒ ÀÒÉÓ ÂÀÌÏÈØÌÖËÉ,
ÌÀÂÒÀÌ ÍÀÈÄËÉÀ, ÒÏÌ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ ÈÀÅÉÓÈÀÅÀà ÀÒ ÌÏÅÀ,
ÌÉÓÈÅÉÓ ÁÒÞÏËÀÀ ÓÀàÉÒÏ. ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÛÉ ãÄÁÒÀÍÌÀ
ÖÃÉÃÄÓÉ ÒÏËÉ ÃÀÀÊÉÓÒÀ Û Ò Ï Ì À Ó . ÛÒÏÌÀÓ ÈÅËÉÓ ÉÂÉ
ÊÄÈÉËÛÏÁÉËÖÒ ÓÀØÌÄÃ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÀÖÝÉËÄÁÄË ÌÏÈáÏÅÍÉËÄÁÀÃ.
ÛÄÄáÏ ÒÀ ãÄÁÒÀÍÉ Ì Û Å Ä Í É Ä Ò Ä Á É Ó ÐÒÏÁËÄÌÀÓ, ÌÉÉÜÍÉÀ,
ÒÏÌ ÉÓ ÀÒÉÓ ÖÒÈÉÄÒÈÊÀÅÛÉÒÉ ÓÖÁÉÄØÔÓÀ ÃÀ ÏÁÉÄØÔÓ ÛÏÒÉÓ,
ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÖËÉ ×ÏÒÌÀ ÓÖÁÉÄØÔÉÓ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÓÀ ÏÁÉÄØÔÈÀÍ.
ÉÂÉ ÀÌÉÈ ÀÒ É×ÀÒÂËÄÁÀ ÃÀ ÖÌÀÔÄÁÓ, ÒÏÌ ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÀ ÈÅÉÈ
ÝáÏÅÒÄÁÀÀ (ÓÉÝÏÝáËÄÀ) ÃÀ ÒÀÃÂÀÍÀÝ ÝáÏÅÒÄÁÀÓ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉ
ØÌÍÉÀÍ, ÀÌÉÔÏÌ ÉÂÉ ÈÀÅÉÓ ÂÀÌÏáÀÔÖËÄÁÀÓ ÐÏÖËÏÁÓ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÛÉ.
ÛÄÄáÏ ÒÀ Ò Ä Ë É Â É É Ó ÒÀÏÁÉÓ ÂÀÒÊÅÄÅÀÓ, ãÄÁÒÀÍÌÀ ÀÃÀÌÉ-
ÀÍÉÓ ÐÒÀØÔÉÊÖËÉ ÃÀ ÂÏÍÄÁÒÉÅÉ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÈÄËÉ
ÝáÏÅÒÄÁÀ ÃÀ ÀÒÀ ÒÏÌÄËÉÌÄ ÌÉÓÉ ÍÀßÉËÉ, ÜÀÈÅÀËÀ ÒÄËÉÂÉÀÃ.
ÌÉÓÈÅÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÒßÌÄÍÀ ÒÄËÉÂÉÉÓÀÃÌÉ ÀÒÉÓ ÒßÌÄÍÀ ÝáÏ-
ÅÒÄÁÉÓÀ. ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÆÒÖÍÅÉÓ ÓÀÂÀÍÓ ÛÄÀÃÂÄÍÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÂÀ-
ÂÄÁÀ, ÚÏ×ÉÄÒÄÁÉÓ ÀÆÒÛÉ ÛÄÙßÄÅÀ, ÁÒÞÏËÀ ÌÉÓ ÂÀÓÀÖÌãÏÁÄÓÄÁ-
ËÀà ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÈÀÅÉÓÀ ÃÀ ÓáÅÄÁÈÀÍ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ÓÒÖË-
ÚÏ×ÉÈ. ÀÌÉÈ ÀÒÉÓ ÂÀÍÐÉÒÏÁÄÁÖËÉ ÉÓ, ÒÏÌ ÌßÄÒÀËÉ „ÌÏÝÉ-
ØÖËÛÉ“ ÂÅÀÞËÄÅÓ ÒÜÄÅÀ-ÃÀÒÉÂÄÁÄÁÓ, ÂÅÀÓßÀÅËÉÓ ÈÖ ÒÏÂÏÒ
206
ÉÝáÏÅÒÏÍ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÌÀ ÝÀË-ÝÀËÊÄ ÃÀ ÄÒÈÀÃ, ÀÚÀËÉÁÄÁÓ
ØÝÄÅÉÓ ßÄÓÄÁÓ, ÒÏÌËÉÓÀÃÌÉ ÌÉÚÏË ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ ÌÉÉÚÅÀÍÓ ÌÉ-
ßÉÄÒ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÀÓÈÀÍ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÀÒÓÄÁÏÁÉÓ ÖÌÀÙËÄÓÉ ÉÃÄÀËÉÓ
– ÙÌÄÒÈÉÓ ÛÄÝÍÏÁÀÓÈÀÍ. ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, ãÄÁÒÀÍÉÓ ÒßÌÄÍÉÈ,
ÃÀÖÛÅÄÁÄËÉÀ ÒÄËÉÂÉÉÓ ËÏÊÀËÉÆÀÝÉÀ ÃÒÏÓÀ ÃÀ ÓÉÅÒÝÄÛÉ,
ÒÀÃÂÀÍÀÝ „ÚÏÅÄËÉÅÄ ÀÒÓÄÁÖËÉ ßÌÉÃÀÈÀßÌÉÃÀÀ“[163, ÂÅ.29].
ÒÏÂÏÒÝ ÀÙÅÍÉÛÍÄÈ, „ÌÏÝÉØÖËÉÓ“ ÐÄÒÉÏÃÉÓÈÅÉÓ ãÄÁÒÀ-
ÍÉÓ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ ÖÊÅÄ ÓÒÖËÉÀà ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ÃÀ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÖ-
ËÉÀ. ÄÓ ÊÀÒÂÀÃ ÅËÉÍÃÄÁÀ ÌÉÓÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÈ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁ-
ËÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÃÀÚÄÍÄÁÖËÉ ÒÉÂÉ ÉÃÄÄÁÉÓ ÌÉÌÀÒÈÀÝ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ
ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ, ÝÏÃÍÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ. ãÄÁÒÀÍÉ ÀÌÔÊÉÝÄÁÓ, ÒÏÌ Ý Ï Ã Í À
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÈÀÍÃÀÚÏËÉËÉ ÈÅÉÓÄÁÀÀ, ÈÀÅÉÃÀÍ ÀÒ ÜÀÍÓ, ÛÄÌÃÄÂ
áÃÄÁÀ ÌÉÓÉ ÂÀÌÏÅËÄÍÀ ÃÀ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ. ÀÌ ÈÅÀËÈÀáÄÃÅÉÈ ÖÃÂÄÁÀ
ÌßÄÒÀËÉ ÌÀÓßÀÅËÄÁËÉÓÀ ÃÀ ÌÏÓßÀÅËÉÓ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀÓ. ãÄÁÒÀÍÉÓ
ÌÉáÄÃÅÉÈ, ÌÀÓßÀÅËÄÁÄËÉ ÉÓ ÉÀÒÀÙÉÀ, ÒÏÌËÉÓ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ áÃÄÁÀ
ÌÏÓßÀÅËÄÛÉ ÝÏÃÍÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ. ÌÀÓßÀÅËÄÁÄËÓ ÛÄÖÞËÉÀ
ÂÀÃÀÓÝÄÓ ÌÏÓßÀÅËÄÓ ÌáÏËÏà ÍÀßÉËÉ ÈÀÅÉÓÉ ÝÏÃÍÉÓÀ. ÄÓ
ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉ ÃÀ ÛÄÃÄÂÉÀÍÉ ÀÙÌÏÜÍÃÄÁÀ ÌÀÛÉÍ, ÈÖ ÉÂÉ ÌÀÓÛÉ
äÐÏÅÄÁÓ ÍÀÚÏ×ÉÄÒ ÍÉÀÃÀÂÓ, ÈÖ ÝÏÃÍÉÓ ÈÄÓËÉ ÛÄÄÒßÚÌÉÓ ÌÀÓ ÃÀ
ÀÙÌÏÝÄÍÃÄÁÀ. ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÌÀÓßÀÅËÄÁËÉÓ ÛÒÏÌÀ
ÉØÍÄÁÀ ×ÖàÉ, ÒÀÃÂÀÍ „ÌÖÓÉÊÏÓÓ ÛÄÖÞËÉÀ ÉÌÙÄÒÏÓ ÀÌØÅÄÚÍÀÃ
ÀÒÓÄÁÖËÉ ÚÅÄËÀ ÓÉÌÙÄÒÀ ÃÀ ÌÄËÏÃÉÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÓ ÀÒ ÞÀËÖÞÓ
ÌÏÂÝÄÈ ÈØÅÄÍ ÓÌÄÍÀ ÃÀ áÌÀ... ÌÀÈÄÌÀÔÉÊÏÓÓ ÊÅËÄÅÉÓ ÐÒÏÝÄÓÛÉ
ÛÄÖÞËÉÀ ÀáÓÍÀÓ ÒÉÝáÅÉÈÉ ÌÀÜÅÄÍÄÁËÄÁÉÓ ÀÒÓÉ ÆÏÌÉÓ, ßÏÍÉÓ
ÌÉáÄÃÅÉÈ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÒÀÝ ÀÒÉÓ ÌÉÓÈÅÉÓ ÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ, ÌÀÂÒÀÌ ÉÓ
ÖÞËÖÒÉÀ ÂÀÃÌÏÂÝÄÈ ÈÀÅÉÓÉ ÝÏÃÍÀ“[172, ÂÅ.70-71]. ÀØÄÃÀÍ ÂÀ-
ÌÏÌÃÉÍÀÒÄ, ãÄÁÒÀÍÉ ÂÏÍÄÁÒÉÅ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÛÉ ÌÀÓßÀÅËÄÁÄËÓ ÀÒ
ÀÊÉÓÒÄÁÓ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔ ÒÏËÓ. ÌÏÓßÀÅËÉÓ ÓÖÁÉÄØÔÖÒÉ ÌÏÍÀÝÄÌÄÁÉÓ
ÂÀÖÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁËÀà ÌÀÓßÀÅËÄÁËÉÓ ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÌÝÃÄËÏÁÀ
ÀÌÀÏÃ ÌÉÀÜÍÉÀ.
ãÄÁÒÀÍÉÓ I ÐÄÒÉÏÃÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÛÉ ßÉÍÀ ÐËÀÍÆÄÀ ßÀÌÏ-
ßÄÖËÉ ÀÃÌÉÀÍÉÓ Â Ò Þ Í Ï Á À . ÀÌ ÐÄÒÉÏÃÛÉ ÌÀÓÈÀÍ ÂÒÞÍÏÁÀ ÁÀÔÏ-
ÍÏÁÓ ÂÏÍÄÁÀÆÄ, ÒÀÝ ÌÉÓÉ ÓÄÍÔÉÌÄÍÔÀËÖÒ-ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ
ÂÀÍßÚÏÁÉÈ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÀÉáÓÍÀÓ. „ÌÏÝÉØÖËÉÓ“ ÛÄØÌÍÉÓ ÃÒÏÉÓÈÅÉÓ
ãÄÁÒÀÍÈÀÍ ÂÒÞÍÏÁÉÓÀ ÃÀ ÂÏÍÄÁÉÓ ÒÏËÉ ÂÀÈÀÍÀÁÒÄÁÖËÉÀ. ÉÂÉ
ÂÒÞÍÏÁÀÓÀ ÃÀ ÂÏÍÄÁÀÓ ÂÄÌÉÓ ÓÀàÄÓ ÃÀ ÉÀËØÀÍÓ ÀÃÀÒÄÁÓ. ÄÒÈ-
ÄÒÈÉ ÌÀÈÂÀÍÉÓ ÃÀÆÉÀÍÄÁÀ ÂÄÌÓ ÂÀáÃÉÓ ÔÀËÙÄÁÉÓ ÓÀÈÀÌÀÛÏà ÃÀ
ÛÄÉÞËÄÁÀ ÂÀÌÏÉßÅÉÏÓ ÊÀÔÀÓÔÒÏ×À. ÀÒ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÒÏÌÄËÉÌÄ
ÌÀÈÂÀÍÓ ÌÉÄÝÄÓ ÖÐÉÒÀÔÄÓÏÁÀ, ÄÒÈÉ ÀÒ ÖÍÃÀ ÁÀÔÏÍÏÁÃÄÓ
ÌÄÏÒÄÆÄ, ÒÀÃÂÀÍ „ÈÖ ÂÏÍÄÁÀ ÂÀÍÖÓÀÆÙÅÒÄËÀà ÉÁÀÔÏÍÄÁÓ ÓáÄ-
ÖËÆÄ, ÌÀÛÉÍ ÉÓ ÛÄÁÏàÀÅÓ ÂÒÞÍÏÁÀÓ. ÈÖ ÂÒÞÍÏÁÀÓ ÀÒ ÄÌÄÂÏÁÒÀ
207
ÂÏÍÄÁÀ, ÌÀÛÉÍ ÉÓ ÃÀÙÖÐÀÅÓ ÓáÄÖËÓ“[172, ÂÅ.64]. ÀÌÉÔÏÌ ÂÒÞÍÏÁÀ
ÃÀ ÂÏÍÄÁÀ ÄÒÈ ÃÏÍÄÆÄ ÖÍÃÀ ÉÚÏÓ ÀÌÀÙËÄÁÖËÉ, ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ
ÈÀÍÀÁÒÀà ÖÍÃÀ ÉÆÒÖÍÏÓ ÌÀÈÆÄ. ÆÒÖÍÅÀ ÄÒÈÆÄ ÌÄÏÒÉÓ áÀÒãÆÄ
ÆÉÀÍÓ ÌÏÖÔÀÍÓ ÏÒÉÅÄÓ. ÂÒÞÍÏÁÉÓÀ ÃÀ ÂÏÍÄÁÉÓ ÄÒÈÉÀÍÏÁÀ,
ÌßÄÒËÉÓ ÀÆÒÉÈ, áÄËÓ ÛÄÖßÚÏÁÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÓÖËÉÓ äÀÒÌÏÍÉÖË
ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÓ.
ÒÏÂÏÒÝ ÅáÄÃÀÅÈ, „ÌÏÝÉØÖËÛÉ“ ÀÒ ÀÒÉÓ ÃÀÓÌÖËÉ ÉÓÄÈÉ
ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉ, ÒÏÌÄËÈÀÝ ãÄÁÒÀÍÉ ÀÃÒÄ ÀÒ ÛÄáÄÁÏÃÀ. ÌÀÂÒÀÌ
ÌßÄÒÀËÉ Ö×ÒÏ ÓÄÒÉÏÆÖËÀà ÓÅÀÌÓ ÞÅÄË ÓÀÊÉÈáÄÁÓ, Ö×ÒÏ
ÌÏ×ÉØÒÄÁÖËÀà ÃÀ ÀáËÄÁÖÒÀà ßÚÅÄÔÓ ÌÀÈ, ÒÀÝ ÌÉÓ
ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÈ ÆÒÃÀÆÄ ÌÉÖÈÉÈÄÁÓ ÃÀ ÌÉÓÉ ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÉÓ
ÓÀÁÏËÏÏ ÓÀáÉÈ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀÆÄ ÌÄÔÚÅÄËÄÁÓ.
1926 ß. ÂÀÌÏÃÉÓ ãÄÁÒÀÍÉÓ ßÉÂÍÉ „ØÅÉÛÀ ÃÀ ØÀ×É“, ÒÏÌÄËÉÝ
ÂÅÀÂÏÍÄÁÓ À×ÏÒÉÆÌÄÁÉÓÀ ÃÀ ÂÀÌÏÈØÌÄÁÉÓ ÊÒÄÁÖËÓ.
ßÀÒÌÏÜÄÍÉËÉÀ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ, ÐÏÄÔÉÓ, ÐÏÄÆÉÉÓ
ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ, ÓÉÚÅÀÒÖËÓÀ ÃÀ ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÀÆÄ, ÓÉÊÄ-
ÈÄÓÀ ÃÀ ÁÏÒÏÔÄÁÀÆÄ.
1928 ÃÀ 1931 ßËÄÁÛÉ ÂÀÌÏÃÉÓ ÌßÄÒËÉÓ ÊÉÃÄÅ ÏÒÉ ßÉÂÍÉ:
„ÉÄÓÏ –ÞÄ ÊÀÝÉÓÀ”ÃÀ „ÌÉßÉÓ ÙÌÄÒÈÄÁÉ“. „ÉÄÓÏ – ÞÄ ÊÀÝÉÓÀÛÉ”
ãÄÁÒÀÍÉ ÛÄÄÝÀÃÀ ÌÏÄÝÀ ÉÄÓÏ ØÒÉÓÔÄÓ ÓÀáÄ, ÒÏÌÄËÉÝ, ãÀÌÉË
ãÀÁÒÉÓ ÈØÌÉÈ, ÓÀÊÌÀÏà ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖËÉÀ ÓÀáÀÒÄÁÉÓÄÖËÉ
ÉÄÓÏÓÂÀÍ ÃÀ Ö×ÒÏ „ÆÄÊÀÝÉÓÊÄÍ“ ÉáÒÄÁÀ [168, ÂÅ.112]. ÀÅÔÏÒÉ ÀØ
ÈÀÅÉÓÄÁÖÒ ÊÏÌÐÏÆÉÝÉÖÒ áÄÒáÓ ÌÉÌÀÒÈÀÅÓ, ØÌÍÉÓ ÉÄÓÏÓ
ÌÏÆÀÉÊÖÒ ÐÏÒÔÒÄÔÓ. ÀÌÀÓ ÉÂÉ ÀÙßÄÅÓ ÈÉÈØÏÓÃÀ ÉÄÓÏÓ 77
ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÃÀ ÌÉÓÉ ÌÍÀáÅÄËÉ ÐÉÒÄÁÉÓ ÍÀÀÌÁÏÁÉÈ. ÌÀÈÂÀÍ
ÖÌÄÔÄÓÏÁÀ ÉÓÔÏÒÉÖËÉ ÐÉÒÉÀ, ÆÏÂÉ ÊÉ ÌßÄÒËÉÓ ÌÉÄÒ ÌÏÂÏÍÉËÉ.
„ÌÉßÉÓ ÙÌÄÒÈÄÁÛÉ“ ÂÀÃÌÏÝÄÌÖËÉÀ ÌßÄÒËÉÓ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓÀ ÃÀ ÝáÏÅÒÄÁÀÆÄ. „ÌÉßÉÓ ÙÌÄÒÈÄÁÉÓ“ ÛÄÓÀáÄÁ
Å. ÌÀÒÊÏÅÉ ßÄÒÓ: „...ÓÀÌÉÅÄ ÙÌÄÒÈÉÓ ÓÀáÄ ÌÏÊËÄÁÖËÉÀ
ÚÏÅÄËÂÅÀÒ ÊÏÍ×ÄÓÉÀËÖÒ ÀÆÒÓÀ ÃÀ ÐÉÒÃÀÐÉÒ ÒÄËÉÂÉÖÒ
ÓÉÌÁÏËÉÊÀÓ. ÄÓ Ö×ÒÏ ÌÄÔÀ×ÏÒÀÀ ÊÄÈÉËÉ ÃÀ ÁÏÒÏÔÉ ÓÀß-
ÚÉÓÉÓÀ. ÐÉÒÅÄËÉ ÙÌÄÒÈÉ ÂÖËØÅÀÀ, ÖÂÒÞÍÏÁÉÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÉ-
ÌÀÒÈ, ÓÀÌÚÀÒÏÓÂÀÍ ÌÏßÚÅÄÔÉËÉÀ. ÉÂÉ ÙÌÄÒÈÉÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÉÔÀÍ-
ãÄÁÀ ÈÀÅÉÓÉ ÖÊÅÃÀÅÄÁÉÈ ÃÀ ÈÀÅÉÓÉ ÌÀÒÔÏÓÖËÏÁÉÈ... ÌÄÏÒÄ
ÙÌÄÒÈÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÏÞÖËÄÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÉÍÝ ÃÀÒÃÏÁÓ ÌÀÓÆÄ,
ÒÀÃÂÀÍ ÉÂÉ ÓàÉÒÃÄÁÀ, ÒÀÈÀ ÌÉÓÉ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ ÛÄÉÂÒÞÍÏÓ ÓÀÊÖ-
ÈÀÒÉ ÈÀÅÉÓ ÀÒÓÄÁÏÁÀ, ÒÀÃÂÀÍ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÂÀÒÄÛÄ ÙÌÄÒÈÄÁÉ ÊÀÒ-
ÂÀÅÄÍ ÚÏÅÄËÂÅÀÒ ÀÆÒÓ. ÃÀ ÁÏËÏÓ – ÌÄÓÀÌÄ ÙÌÄÒÈÉ, àÀÁÖÊÉ
ÙÌÄÒÈÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÄÌÖÃÀÒÄÁÀ ÈÀÅÉÓ ÖÞÅÄËÄÓ ÙÌÄÒÈÄÁÓ ÚÖÒÉ
ÖÂÃÏÍ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÞÀáÉËÓ, ÒÏÌÄËÉÝ ÈÀÅÉÓÉ ÓÉáÀÒÖËÉÈÀ ÃÀ
ÔÊÉÅÉËÉÈ, ÈÀÅÉÓÉ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ ÄÞÉÄÁÓ „ÓÉÝÏÝáËÉÓ
208
ÓÖËÓ“, ÌÏÖßÏÃÄÁÓ ÌÀÈ ÆÄÌÏÃÀÍ ÂÀÃÀáÄÃÏÍ ÓÀÌÚÀÒÏÓ, ÚÖÒÉ
ÖÂÃÏÍ àÀÁÖÊÉ ÌÏÌÙÄÒËÉÓ ÓÉÌÙÄÒÄÁÓ, ÃÀÉÍÀáÏÍ ÁÄÃÍÉÄÒÉ
ØÀËßÖËÉ ÌÏÌÙÄÒËÉÓ ÝÄÊÅÀ, ÉÂÒÞÍÏÍ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÈ ÀÙÌÀ-
×ÒÄÍÀ...“ [87, ÂÅ.183]. ÍÀÈØÅÀÌÓ ÃÀÅÖÌÀÔÄÁÃÉÈ, ÒÏÌ ÍÉÝÛÄÓ
ÂÀÅËÄÍÉÓ ÒÀÙÀÝ ÊÅÀËÉ ÀØÀÝ ÜÀÍÓ, ÜÀÍÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÙÌÄÒÈÉÓ ÓÀáÄÛÉ,
ÌÉÓ ÞÀËÀÓÀ ÃÀ ÆÉÆÙÛÉ, ÓßÒÀ×ÅÀÛÉ ÉÁÀÔÏÍÏÓ ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ
ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÆÄ, ÀÒÀÌÄà ÚÏÅÄËÉÅÄ ÝÏÝáÀËÆÄ. ÌÀÂÒÀÌ ÌßÄÒÀËÉ
ÌÄÓÀÌÄ ÙÌÄÒÈÉÓ ÃÀáÀÔÅÉÈ, ÒÏÌÄËÉÝ ÂÀÍÀÃÉÃÄÁÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÓ,
ÒÏÂÏÒÝ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÄÒÈÀÃÄÒÈ àÄÛÌÀÒÉÔ ÊÀÍÏÍÓ, ÓÉÌÁÏËÖÒÀÃ
ÌÉÂÅÀÍÉÛÍÄÁÓ ÈÀÅÉÓ ÂÀÍÃÂÏÌÀÆÄ ÍÉÝÛÄÓÄÖËÉ ÌÓÏ×ËÌáÄÃ-
ÅÄËÏÁÉÃÀÍ.
ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÁÏËÏ ßËÄÁÛÉ ãÄÁÒÀÍÉ ßÄÒÓ ßÉÂÍÓ, ÒÏ-
ÌÄËÉÝ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÜÀÉÈÅÀËÏÓ „ÌÏÝÉØÖËÉÓ“ ÂÀÂÒÞÄËÄÁÀÃ.
ÌßÄÒÀËÌÀ ÌÀÓ ÖßÏÃÀ „ÌÏÝÉØÖËÉÓ ÁÀÙÉ“. ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉ ÌÉÓ
ÓÉÝÏÝáËÄÛÉ ÀÒ ÂÀÌÏØÅÄÚÍÄÁÖËÀ. 1933 ß. ÉÂÉ ÂÀÌÏÓÝÀ ÀÌÄ-
ÒÉÊÄËÌÀ ÁÀÒÁÀÒÀ ÉÖÍÂÌÀ.
ÀÙÓÀÍÉÛÍÀÅÉÀ, ÒÏÌ ãÄÁÒÀÍÓ ÂÀÍÆÒÀáÖËÉ äØÏÍÃÀ ÃÀÄ-
ßÄÒÀ „ÌÏÝÉØÖËÉÓ ÂÀÒÃÀÝÅÀËÄÁÀ“, ÓÀÃÀÝ ÖÍÃÀ ÌÏÄÈáÒÏ ÀÃÀ-
ÌÉÀÍÉÓÀ ÃÀ ÙÌÄÒÈÉÓ ÖÒÈÉÄÒÈÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÆÄ.
ÒÏÂÏÒÝ ßÄÓÉ, ãÄÁÒÀÍÉÓ ÚÅÄËÀ ßÉÂÍÓ ÀáËÃÀ ÌÉÓ ÌÉÄÒ
ÛÄÓÒÖËÄÁÖËÉ ÍÀáÀÔÄÁÉ.
1931 ßËÉÓ ÀÐÒÉËÛÉ ãÄÁÒÀÍÉ ÂÀÒÃÀÉÝÅÀËÀ. ÉÂÉ ÃÀÀÓÀ×-
ËÀÅÄÓ ÁÏÓÔÏÍÛÉ. ÉÌÀÅÄ ßËÉÓ ÀÂÅÉÓÔÏÛÉ ÌÉÓÌÀ ÃÀÌ ÞÌÉÓ ÝáÄ-
ÃÀÒÉ ÓÀÌÛÏÁËÏÛÉ ÂÀÃÀÀÓÅÄÍÀ. ÉÂÉ ÃÀÀÓÀ×ËÀÅÄÓ ÌÛÏÁËÉÖÒÉ
ÓÏ×ËÉÓ ÁÄÛÀÒÄÓ ÌÀÒÉ ÓÀÒØÉÓÉÓ ÌÏÍÀÓÔÄÒÛÉ ÃÀ ÓÀ×ËÀÅÉÓ ØÅÀ-
ÆÄ ÂÀÖÊÄÈÄÓ ßÀÒßÄÒÀ: „ÀØ ÂÀÍÉÓÅÄÍÄÁÓ ÜÅÄÍÉ ÌÏÝÉØÖËÉ ãÄÁÒÀÍÉ“.
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÂÀÒÃÀÝÅÀËÄÁÉÓÀ ÃÀ Ì. ÍÖÀÉÌÄÓ ËÉÁÀÍÛÉ ÃÀÁ-
ÒÖÍÄÁÉÓ (1932 ß.) ÛÄÌÃÄÂ „ÀÒ-ÒÀÁÉÔÀ ÀË-ÊÀËÀÌÉÀÌ“ ÌÀËÄ
ÛÄßÚÅÉÔÀ ÀÒÓÄÁÏÁÀ, áÏËÏ ÓÉÒÉÖË-ÀÌÄÒÉÊÖËÌÀ ÓÊÏËÀÌ ÈÀÍ-
ÃÀÈÀÍ ÃÀÊÀÒÂÀ ÈÀÅÉÓÉ ÞÀËÀ ÃÀ ÂÀÅËÄÍÀ. ÀÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÀÊÀÃ.
Ä. ÊÒÀÜÊÏÅÓÊÉ ßÄÒÓ: „ãÄÁÒÀÍ áÀËÉË ãÄÁÒÀÍÉ (1883-1931), ÒÏ-
ÂÏÒÝ ÝÍÏÁÉËÉÀ, ÉÚÏ ÀÌÄÒÉÊÀÛÉ ÀÒÀÁÉ ÌßÄÒËÄÁÉÓ ãÂÖ×ÉÓ
ÌÄÈÀÖÒÉ. ÉÚÏ ÍÉàÉÄÒÉ ÌáÀÔÅÀÒÉ. ÀÌÄÒÉÊÀÛÉ ÉÓ ÉÚÏ ÐÏ-
ÐÖËÀÒÖËÉ ÒÏÂÏÒÝ ÈÀÅÉÓÉ ÉÍÂËÉÓÖÒÄÍÏÅÀÍÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÄÁÉÈ,
ÉÓÄ ÍÀáÀÔÄÁÉÈ. ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ÌÉÓÉ ÓÀáÄËÉ ÓßÒÀ×ÀÃ
ÉßÚÄÁÓ ÆÒÃÀÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÌÓÏ×ËÉÏ ÏÌÉÓ ÃÒÏÉÃÀÍ ÃÀ ÈÀÍÃÀÈÀÍ
ÉÐÚÒÏÁÓ ÉÓÄÈ ØÅÄÚÍÄÁÓ, ÒÏÂÏÒÄÁÉÝÀÀ äÉãÀÆÉ ÃÀ ÈÖÍÉÓÉ, ÓÀÃÀÝ
ÂÀÜÍÃÍÄÍ ÌÉÓÉ ÐÀÔÉÅÉÓÌÝÄÌËÄÁÉ ÃÀ ÌÉÌÁÀÞÅÄËÄÁÉ. ÌÉÓÉ ÂÀÒ-
ÃÀÝÅÀËÄÁÉÈ ÀÒÀÁÉ ÌßÄÒËÄÁÉÓ ÀÌ ãÂÖ×ÉÓ ÒÏËÉ ÛÄÉÞËÄÁÀ
ÜÀÉÈÅÀËÏÓ ÛÄÓÒÖËÄÁÖËÀÃ. ÌÀÍ (ãÂÖ×ÌÀ – Ì.Ø.) ÃÀÊÀÒÂÀ
ÈÀÅÉÓÉ ÞÉÒÉÈÀÃÉ ÌÀÊÀÅÛÉÒÄÁÄËÉ ÝÄÍÔÒÉ...“ [70, Ô.3,ÂÅ.348].
209
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÓ ÌÀÙÀË ÛÄ×ÀÓÄÁÄÁÓ ÀÞËÄÅÃÍÄÍ ÀÒÀ
ÌÀÒÔÏ ÀÒÀÁÖË ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ. ÌÀÓ ÃÉÃ ÐÀÔÉÅÓ ÓÝÄÌÃÍÄÍ ÀÌÄÒÉÊÉÓ
ÂÀÍÀÈËÄÁÖË ßÒÄÄÁÛÉÝ. ÌÉÓÉ ÓÀáÄËÉ ÌÏáÓÄÍÉÄÁÖËÉÀ ÒÉ ÀÌÄÒÉ-
ÊÖË ÄÍÝÉÊËÏÐÄÃÉÖÒ ËÄØÓÉÊÏÍÄÁÛÉ ÝÍÏÁÉËÉ ÀÌÄÒÉÊÄË ÌßÄÒ-
ËÄÁÈÀÍ ÄÒÈÀÃ [ 138, ÂÅ.108].
ÀÌÄÒÉÊÉÓ ÚÏ×ÉËÌÀ ÐÒÄÆÉÃÄÍÔÌÀ ÈÄÏÃÏÒ ÒÖÆÅÄËÔÌÀ
ÛÄÌÃÄÂÉ ÓÉÔÚÅÄÁÉÈ ÌÉÌÀÒÈÀ ãÄÁÒÀÍÓ: „ÛÄÍ ÐÉÒÅÄËÉ ØÀÒÉÛáÀËÉ
áÀÒ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÙÌÏÓÀÅËÄÈÉÃÀÍ ÌÏÅÉÃÀ ÃÀÓÀÅËÄÈÛÉ ÃÀ ÜÅÄÍÓ
ÓÀÍÀÐÉÒÏÄÁÆÄ ÌáÏËÏà ÚÅÀÅÉËÄÁÉ ÌÏÉÔÀÍÀ“[199, ÂÅ.59]. ÀÓÄÅÄ
ÌÀÙÀËÉ ÛÄ×ÀÓÄÁÀ ÌÉÓÝÀ ãÄÁÒÀÍÓ ÒÖÆÅÄËÔÉÓ ÃÀÌ ÃÖÂËÀÓ
ÒÏÁÉÍÓÏÍÌÀ „ÌÏÝÉØÖËÉÓ” ÂÀÌÏÝÄÌÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ ÂÀ-
ÌÀÒÈÖË ÓÀÙÀÌÏÆÄ. ÌßÄÒÀË À. ÁÀÒÆÁÀÉÍÉÓ ÀÆÒÉ ãÄÁÒÀÍÆÄ ÀÓÄ-
ÈÉÀ: „ÌÄ ÒÏÌ ÃÀÒßÌÖÍÄÁÖËÉ ÅÉÚÏ ÌÄÓÉÉÓ ÃÀÁÒÖÍÄÁÀÛÉ ÃÄ-
ÃÀÌÉßÀÆÄ, ÃÀÒßÌÖÍÄÁÖËÉ ÅÀÒ, ÒÏÌ ÉÓ ÃÀÁÒÖÍÃÄÁÀ ãÄÁÒÀÍÉÓ
ÓÀáÉÈ“ [221, ÂÅ.21]. „ÂÀÃÌÏÝÄÌÉÈ ÛÏÒÄÖË ÔÉÁÄÔÛÉ
ÌÀÝáÏÅÒÄÁËÄÁÉ ÊÉÈáÖËÏÁÄÍ ÌáÏËÏà ÒÄËÉÂÉÖÒ ßÉÂÍÄÁÓ ÃÀ
ãÄÁÒÀÍÉÓ ËÄØÓÄÁÓÀ ÃÀ ÌÏÈáÒÏÁÄÁÓ“ – ßÄÒÓ äÀÁÉÁ ÌÀÓÖÃÉ [
[221, ÂÅ.177]. ÀÓÄÅÄ ÛÄÀ×ÀÓÄÓ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀ ÜÀÒËÆ
×ËÄÉÛÄÒÌÀ [221, ÂÅ. 21], ÊËÏà ÁÀÒÂÖÍÌÀ [221, ÂÅ.21], ÉÍÂ-
ËÉÓÄËÌÀ ÀÒÍÏËà ÁÄÍÄÔÌÀ [ 167, ÂÅ.183] ÃÀ ÓáÅÄÁÌÀÝ.
Ø. ÁÏÓÔÏÍÉÓ ÌÄÓÅÄÖÒÄÁÓ 1977 ßÄËÓ 18-25 ÓÄØÔÄÌÁÄÒÉ
ÂÀÌÏÖÝáÀÃÄÁÉÀÈ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÊÅÉÒÄÖËÀÃ, ÒÏÌËÉÓ ÃÒÏÓÀÝ ÂÀÌÀ-
ÒÈÖËÀ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÓÀ×ÄÓÔÉÅÀËÏ ÃÀ ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÙÏÍÉÓ-
ÞÉÄÁÄÁÉ. ØÀËÀØÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÐÀÒÊÉÓÈÅÉÓ ÌÉÖÍÉàÄÁÉÀÈ ãÄÁ-
ÒÀÍÉÓ ÓÀáÄËÉ ÃÀ ÂÀÖáÓÍÉÀÈ ÁÒÉÍãÀÏÓ ÌÄÌÏÒÉÀËÖÒÉ ÃÀ×À
[149, ÂÅ. 27-28].
210
ÍÀÊËÄÁÀà ÄáÌÉÀÍÄÁÏÃÀ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÓ, ÂÀÍÓÀÊÖÈ-
ÒÄÁÉÈ ÊÉ ÓÏÝÉÀËÖÒ ÃÀ ÐÀÔÒÉÏÔÖË ÈÄÌÄÁÓ. É. ×ÀÔÄÄÅÀÓ ÈØÌÉÈ,
ÀÌ ÈÄÌÄÁÆÄ ÂÀÌÏØÅÄÚÍÄÁÖËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÀÅÔÏÒÉ ÉÓãÄÁÏÃÀ
ÐÀÔÉÌÒÏÁÉÈ ÄÒÈÉÃÀÍ ÄØÅÓ ÈÅÄÌÃÄ [123, ÂÅ.5].
1912 ß. ÀÁÖ ÌÀÃÉ ÓÀÝáÏÅÒÄÁËÀà ÂÀÃÀÅÉÃÀ ÀÌÄÒÉÊÉÓ
ÛÄÄÒÈÄÁÖË ÛÔÀÔÄÁÛÉ ÃÀ ÃÀÓÀáËÃÀ ØÀËÀØ ÝÉÍÝÉÍÀÈÛÉ. ÂÀ-
ÃÀÓÅËÉÓ ÌÉÆÄÆÉ ÉÚÏ ÌÀÒÝáÉ ÓÀÅÀàÒÏ ÓÀØÌÄÄÁÛÉ, ÌÊÉÈáÅÄËÈÀ
ÊÒÉÔÉÊÖËÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÀáÀËÂÀÌÏÓÖËÉ ÃÉÅÀÍÉÓÀÃÌÉ ÃÀ ÉÓ,
ÒÏÌ ÌÀÓ ÁÄÅÒÉ ÄÓÌÏÃÀ ÀÌÄÒÉÊÀÛÉ ÄÌÉÂÒÀÍÔÈÀ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ
ÛÄÓÀáÄÁ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÌÀÝÃÖÒÉ ÉÚÏ ÉÓ ×ÀØÔÉ, ÒÏÌ ÀÒÀÁÌÀ
ÌßÄÒËÄÁÌÀ ÃÀ ÐÏÄÔÄÁÌÀ ÉØ ×ÀÒÈÏ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË-ÊÖËÔÖÒÖËÉ
ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀ ÂÀÛÀËÄÓ. ÀÁÖ ÌÀÃÉÌ ÓÀÅÀàÒÏ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀ ÀØÀÝ
ÂÀÀÂÒÞÄËÀ, ÈÀÍ ÉÍÔÄÍÓÉÖÒ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀÓÀÝ
ÄßÄÏÃÀ. 1916 ß. ÀÁÖ ÌÀÃÉ ÂÀÃÀÓÀáËÃÀ ÍÉÖ-ÉÏÒÊÛÉ. Ö×ÒÏ
ÉÍÔÄÍÓÉÖÒÉ ÂÀáÃÀ ÌÉÓÉ ÈÀÍÀÌÒÏÌËÏÁÀ ÀÒÀÁÖË ÑÖÒÍÀË-
ÂÀÆÄÈÄÁÈÀÍ. ÀÌÉÔÏÌ ÓÉÒÈÖËÄ ÀÒ ÛÄáÅÄÃÒÉÀ ÌÄÏÒÄ ÃÉÅÀÍÉÓ –
„ÉËÉÀ ÀÁÖ ÌÀÃÉÓ ÃÉÅÀÍÉ“ ÂÀÌÏÝÄÌÀÓ 1919 ßÄËÓ. ÌÀÍÀÌÃÄ, ÒÏÂÏÒÝ
ÀÌÀÓ É. ×ÀÔÄÄÅÀ ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ ÈÀÅÉÓ ÓÔÀÔÉÀÛÉ, ÈÖÌÝÀ Í.ã. ÓÀÒÀãÉ
ÃÖÌÓ, 1916 ß. ÉÓ ÂÀÌáÃÀÒÀ ÒÄÃÀØÔÏÒÉ ÐÀËÄÓÔÉÍÄËÉ ÄÌÉÂÒÀÍÔÉ
ÀÒÀÁÄÁÉÓ ÑÖÒÍÀËÉÓÀ „ÀÒÀÁÖËÉ ÑÖÒÍÀËÉ“[123, ÂÅ.5]. ÊÒÄÁÖËÓ
ÓÀÊÌÀÏÃ ÄÔÚÏÁÀ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÀËÀÂ-ÀËÀÂ
ÂÅáÅÃÄÁÀ ÀáÀËÉ ÓÖËÉÈ ÂÀÑÙÄÍÈÉËÉ ËÄØÓÄÁÉ. ÍÉÖ-ÉÏÒÊÛÉ ÀÁÖ
ÌÀÃÉ ÃÀÖÀáËÏÅÃÀ ÂÀÆÄÈ „ÀÓ-ÓÀ´ÉäÉÓ“ ÉÒÂÅËÉÅ ÈÀÅÌÏÚÒÉË
ËÉÔÄÒÀÔÏÒÄÁÓ. ÀØÔÉÖÒÉ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÀ ÌÉÉÙÏ ËÉÔÄÒÀÔÏÒÈÀ
ÊÀÅÛÉÒÉÓ „ÀÒ-ÒÀÁÉÔÀ ÀË-ÊÀËÀÌÉÀÓ“ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀÛÉ, ÈÖÌÝÀ
ÃÀÌ×ÖÞÍÄÁÄË ÓáÃÏÌÀÓ (1920 ßËÉÓ 20 ÀÐÒÉËÉ) ÀÒ ÃÀÓßÒÄÁÉÀ.
1927 ßÄËÓ ÀÁÖ ÌÀÃÉÌ ÂÀÌÏÓÝÀ ËÄØÓÄÁÉÓ ÊÒÄÁÖËÉ „ÍÀÊÀ-
ÃÖËÄÁÉ“, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÌÊÉÈáÅÄËÈÀ ÀÙÉÀÒÄÁÀ áÅÃÀ ßÉËÀÃ. ÄÓ
ÀÒÉÓ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÓÖËÉÓÊÅÄÈÄÁÉÈ ÂÀÌÓàÅÀËÖËÉ ßÉÂÍÉ, ÓÀÃÀÝ
ÊÀÒÂÀà ÂÀÌÏÜÍÃÀ ÀÅÔÏÒÉÓ ÖÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÀ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÈ, ÊÒÉ-
ÔÉÊÀ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÄÁÉÓÀ, ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÛÏÒÉÓ ÀÒÓÄ-
ÁÖËÉ ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒÉ ÖÈÀÍÀÓßÏÒÏÁÉÓÀ. ÊÒÄÁÖËÛÉ ÍÀÜÅÄÍÄÁÉÀ
ÙÀÒÉÁÈÀ ÌÞÉÌÄ ÚÏ×À ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÍÀßÉËÉÓ
ÛÄÖÆÙÖÃÀÅÉ Ö×ËÄÁÄÁÉ, ÂÀÌÏÅËÄÍÉËÉÀ ÀÂÒÄÈÅÄ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÓáÅÀ ÌÀÍÊÉÄÒÉ ÌáÀÒÄÄÁÉ. ËÄØÓÛÉ „ÙÀÒÉÁÉ“ ÐÏÄÔÉ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ ÏÒ ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÖË ÍÀßÉËÀà ÚÏ×Ó: ÄÒÈ ÌáÀ-
ÒÄÆÄ ÀÚÄÍÄÁÓ ÙÀÒÉÁÄÁÓ, ÒÏÌÄËÈÀ Ö×ËÄÁÀ-ÌÏÅÀËÄÏÁÀÓ ÛÄÀ-
ÃÂÄÍÓ ÌáÏËÏà ÛÒÏÌÀ, áÏËÏ ÓÀÆÙÀÖÒÓ – ÖØÏÍËÏÁÀ ÃÀ
ÓÉÙÀÔÀÊÄ, áÏËÏ ÌÄÏÒÄ ÌáÀÒÄÓ – ÌÃÉÃÒÄÁÓ, ÒÏÌÄËÈÀ áÄËÛÉÀ
ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ ÙÀÒÉÁÈÀ ÛÒÏÌÉÓ ÛÄÃÄÂÄÁÉ, ÀÒÀÌÄÃ ÌÀÈÉ ÁÄÃ-
ÉÙÁÀËÉ. ÌÀÈ ÌáÀÒÄÆÄÀ ÌÌÀÒÈÅÄËÉ ÀÐÀÒÀÔÉ, ÊÀÍÏÍÄÁÉ ÃÀ
211
ßÄÓÒÉÂÉÓ ÃÀÌÝÅÄËÄÁÉ (ãÀÒÉ). ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄÏÁÓ ÌÀÈÉ
ÂÖËÂÒÉËÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÙÀÒÉÁÈÀ ÁÄÃÉÓÀÃÌÉ. ÌÀÒÈÀËÉÀ
ÐÏÄÔÉ ÉÊÀÅÄÁÓ ÙÀÒÉÁÈÀ ÌáÀÒÄÓ, ÈÀÍÀÖÂÒÞÍÏÁÓ ÌÀÈ ÃÀ ÝÃÉËÏÁÓ
ÃÀÄáÌÀÒÏÓ ÌÀÈ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÉÓ ÌÉÄÒ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÊËÀÓÏÁÒÉÅÉ
ÀÒÓÉÓ ÁÏËÏÌÃÄ ÂÀÖÆÉÀÒÄÁËÏÁÀÌ, ÛÄØÌÍÉËÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÃÀÍ
ÂÀÌÏÓÀÅÀËÉ ÂÆÀ ÃÀÀÚÅÀÍÉÍÀ ÌÏÒÀËÖÒ Ó×ÄÒÏÌÃÄ. ÉÓ ÛÄ-
ÌÏÉ×ÀÒÂËÀ ÌáÏËÏà ÌÏÒÀËÖÒÉ ÐÒÉÍÝÉÐÄÁÉÈ. ÉÓ ÌÃÉÃÒÄÁÓ
ÌÏÖßÏÃÄÁÓ ÃÀáÌÀÒÄÁÉÓ áÄËÉ ÂÀÖßÏÃÏÍ ÙÀÒÉÁÄÁÓ, ÒÀÃÂÀÍ,
ÌÉÓÉ ÀÆÒÉÈ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÖÐÉÒÅÄËÄÓ ÌÏÅÀËÄÏÁÀÓ ÛÄÀÃÂÄÍÓ
ÆÒÖÍÅÀ ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ ÓÀÊÖÈÀÒ ÈÀÅÆÄ, ÀÒÀÌÄà ÓáÅÄÁÆÄÝ (ËÄØÓÉ „ÀÅÉ
ËÄÙÅÉÓ áÄ“).
ÐÏÄÔÉÓ ÒßÌÄÍÉÈ, ÚÏÅÄËÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÈÀÅÀÒ ÌÉÆÀÍÓ ÖÍÃÀ
ÛÄÀÃÂÄÍÃÄÓ ÓßÒÀ×ÅÀ ÖÊÄÈÄÓÉÓÊÄÍ, ÈÖÍÃÀÝ ÄÓ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ×ÀÓÀÃ
ÃÀÖãÃÄÓ. ÀÌ ÀÆÒÉÈ ÛÈÀÂÏÍÄÁÖËÉ ÐÏÄÔÉ ÀÌÀÒÈËÄÁÓ ÍÀ-
ÊÀÃÖËÉÓ ÏÝÍÄÁÀÓ, ÉÚÏÓ ÍÉËÏÓÉÅÉÈ ÃÀ ÄÅ×ÒÀÔÉÅÉÈ ÃÉÃÉ, ÏÙ-
ÏÍà ÂÀÌÏÓÀÃÄÂÉ ÓáÅÄÁÉÓÈÅÉÓ:
„ÈÀÅÉÓ ÈÀÅÓ ÖÈáÒÀ ÍÀÊÀÃÖËÌÀ:
„Ï, ÍÄÔÀÅÉ ÅÉÚÏ ÃÉÃÉ ÌÃÉÍÀÒÄ,
ÌÓÂÀÅÓÉ ÌÔÊÍÀÒÉ ÄÅ×ÒÀÔÉÓÀ,
ÀÍ ÖáÅÛÄÍÀÊÀÃÄÁÉÀÍÉ ÍÉËÏÓÉÓÀ.
...
ÉÅËÉÀÍ ÂÄÌÄÁÉ“, ÓÖÒÓÀÈÉÈ ÌÞÉÌÄÃ ÃÀÔÅÉÒÈÖËÍÉ.
ÃÀ ÂÀÒÁÏÃÀ ÌÃÉÍÀÒÉÓÀÊÄÍ, ÀÒ ÀØÝÄÅÃ À
ÚÖÒÀÃÙÄÁÀÓ ÀÚÅÀÅÄÁÖË ÅÄË-ÌÉÍÃÅÒÄÁÓ,
ÅÉÃÒÄ ÀÒ ÌÉÅÉÃÀ ÌÀÓÈÀÍ.
ÃÀ ÓÞËÉÀ ÙÒÉÀËÌÀ ÜÖáÜÖáÓ“ [155, ÂÅ.107]
(„ÐÀÔÉÅÌÏÚÅÀÒÄ ÍÀÊÀÃÖËÉ“)
212
ÓÀßÅÃÏÌÉ. ÀÒÝ ÙÀÒÉÁÉ ÀÒÉÓ ÀØ ÃÀ ÀÒÝ ÌÃÉÃÀÒÉ. ÂÀÌØÒÀËÉÀ ÚÏ-
ÅÄËÂÅÀÒÉ ÌÀÍÊÉÄÒÄÁÀ. ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÌÄÊÀÅÛÉÒÄÀ ÌáÏËÏà ÓÀ-
ÌÀÒÈËÉÀÍÏÁÀ ÃÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ. ÐÏÄÔÉ ÂÅÀÞËÄÅÓ ÉÃÄÀËÖÒÉ ÓÀÌÚÀ-
ÒÏÓ ÌÆÀ ÌÏÃÄËÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÈÖ ÒÀ ÂÆÄÁÉÀ ÌÉÓ ÌÏÓÀÐÏÅÄÁËÀÃ, ÌÀÍ ÀÒ
ÉÝÉÓ, ÒÀÝ ÒÄÀËÖÒ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÛÉ, ÝáÏÅÒÄÁÉÓÄÖË ÌÏÅËÄÍÄÁÛÉ
ÂÀÖÒÊÅÄÅËÏÁÉÓ ÍÀÚÏ×ÉÀ. ÀÌ ÂÀÖÒÊÅÄÅËÏÁÀÌ ÊÉ ÓÀÁÏËÏÏÃ
ÀÈØÌÄÅÉÍÀ:
„ÜÄÌÉ ßÀÒÓÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÃÀÍ ÀÒÀ ÌÀáÓÏÅÓ ÒÀ,
ÀÒÝ ÌÏÌÀÅÀË ÝáÏÅÒÄÁÀÆÄ ÅÉÝÉ ÒÀÉÌÄ
...
àÄÛÌÀÒÉÔÀÃ, ÌÏÅÄË ÃÀ ßÀÅÀË, ÌÄ ÀÒÝ ÄÓ ÅÉÝÉ.
ÅÀÒ ÂÀÌÏÝÀÍÀ ÃÀ ÜÄÌÉ ßÀÓÅËÀ, ÅÉÈ ÌÏÓÅËÀ ÜÄÌÉ, ÂÀÌÏÝÀÍÀÀ;
ÃÀ ÅÉÍÝ ÛÄØÌÍÀ (ÀÌÏáÓÍÀ) ÄÓ ÂÀÌÏÝÀÍÀ, ÈÅÉÈÏÍ Ö×ÒÏ
ÁÖÍÃÏÅÀÍÉ ÂÀÌÏÝÀÍÀÀ.
ÍÖÙÀÒ ÅÉÃÀÅÄÁÈ... ÂÏÍÉÄÒÉ ÉÚÏ ÅÉÍÝ ÁÒÞÀÍÀ: „ À Ò À
ÅÉÝÉ ÒÀ”[155,ÂÅ.176-177].
(„ÈÉËÉÓÌÄÁÉ“)
213
ÊÀÃÖËÄÁÉÓ, ÌÝÄÍÀÒÄÄÁÉÓÀ ÃÀ ×ÒÉÍÅÄËÈÀ ÌÄÆÏÁËÏÁÀÛÉ ÀÙÉ-
ÃÂÄÍÓ ÃÀÊÀÒÂÖË ÓÉÌÛÅÉÃÄÓ, ÈÖÌÝÀ ÅÄÒ ÀáÄÒáÄÁÓ ÌÈËÉÀÍÀÃ
ÃÀÀÙßÉÏÓ ÈÀÅÉ ÌÏßÚÄÍÉËÏÁÀÓ ÃÀ ÌÀÒÔÏÏÁÀÓ. ÌÀÂÒÀÌ ÌÈÀÅÀÒÉ
ÌÉÉÙÏ – ÌÏÉÐÏÅÀ ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÏÁÀ ÃÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ. ÐÏÄÔÓ
ÓãÄÒÀ ÈÀÅÉÓÉ ÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÓÉÓßÏÒÉÓÀ, ÀÌÉÔÏÌ ÓáÅÄÁÓÀÝ ÌÏÖ-
ßÏÃÄÁÓ ÌÉÁÀÞÏÍ ÌÉÓ ÌÀÂÀËÉÈÓ ÃÀ ÉÝáÏÅÒÏÍ ÔÚÄÛÉ (ËÄØÓÉ
„ÌÏÃÉ“).
„ÍÀÊÀÃÖËÄÁÛÉ“ ÐÀÔÒÉÏÔÖË ÈÄÌÀÆÄ ÃÀßÄÒÉËÉ ËÄØÓÄÁÉ ÝÏ-
ÔÀÀ. ÌÀÈÂÀÍ ÚÅÄËÀÆÄ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉÀ ËÄØÓÉ „ÒÏÃÉÓ ÀÂÏÍÃÄÁÀ
ÌÞÉÍÀÒÄÓ ÓÀÌÛÏÁËÏ?“. ÐÏÄÔÉ ãÄÒ ÏÌÉÓ ÈÄÌÀÓ ÄáÄÁÀ, ÌÉÖÈÉÈÄÁÓ
ÌÉÓ ÌÔÀÝÄÁËÖÒ áÀÓÉÀÈÆÄ, ÌÀÓ ÌÉÉÜÍÄÅÓ ÖÃÉÃÄÓ ÃÀÍÀÛÀÖËÀÃ
ÊÀÝÏÁÒÉÏÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ. ÌÉÓÉ ÒßÌÄÍÉÈ, ÏÌÉ ÖÌÝÉÒÄÓÏÁÉÓ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÓ
ÄÌÓÀáÖÒÄÁÀ: „...ÒÏÌ ÃÀÒÜÄÓ ÄÒÈÉ ÖÅÍÄÁÄËÉ, ÉÙÅÒÄÁÀ ÓÉÓáËÉ ÃÀ
ÉÙÖÐÄÁÉÀÍ ÀÈÀÓÄÁÉ“, ÀÌ ÄÒÈÄÖËÈÀ ÞÀËÀÖ×ËÄÁÉÓ ÂÀÓÀ×ÀÒÈÏÄÁ-
ËÀÃ ÃÀ ÂÀÍÓÀÌÔÊÉÝÄÁËÀÃ „ÃÀÉßÚÏ ÉÌÉÓ ÃÀÍÂÒÄÅÀ, ÒÀÝ ÀÀÛÄÍÀ
ÌÉÓÌÀ ÂÏÍÄÁÀÌ ÃÀ ÓÖËÉÄÒÄÁÀÌ ...” Ö×ÒÏ ÅÒÝËÀà ÄáÄÁÀ ÐÏÄÔÉ
ÓÀÌÛÏÁËÏÛÉ ÛÄØÌÍÉË ÐÏËÉÔÉÊÖÒ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÓ, ÖÝáÏÄËÄÁÉÓ
ÌÉÄÒ ÌÉÓ ÃÀÐÚÒÏÁÀÓ, ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÈÀ ÂÖËÂÒÉËÏÁÀÓ ÓÀÌÛÏÁËÏÓ
ÁÄÃÉÓÀÃÌÉ. ÌÉÓÉ ÈØÌÉÈ, ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÓ ÉÓÄ ÀáÓÏÅÈ ÓÀÌÛÏÁËÏ,
ÒÏÂÏÒÝ ÀáÓÏÅÓ ÌÞÉÍÀÒÄ ÀÃÀÌÉÀÍÓ. ÐÏÄÔÉ ÌÏÖßÏÃÄÁÓ ÈÀÍÀÌÏÞ-
ÌÄÄÁÓ ÂÀÌÏÉÙÅÉÞÏÍ ÃÀ ÓÀÌÛÏÁËÏ ÃÀÉÝÅÀÍ ÉÓÄ, ÒÏÂÏÒÝ ÀÌÀÓ
ÀÊÄÈÄÁÓ ËÏÌÉ. ÌÀÓ ÛÖÒÓ ÝáÏÅÄËÄÁÉÓÀÝ ÊÉ, ÒÏÌËÄÁÉÝ „ÀÒÀÓÃÒÏÓ
ÀÒ ÀÃÉÃÄÁÄÍ ÚÀÓÀÁÓ“.
„ÍÀÊÀÃÖËÄÁÉÓ“ ßÀÒÌÀÔÄÁÉÈ ÂÀÌáÍÄÅÄÁÖËÌÀ ÀÁÖ ÌÀÃÉÌ ÈÀ-
ÍÃÀÈÀÍ ÛÄÆÙÖÃÀ ÓÀÅÀàÒÏ ÓÀØÌÄÄÁÉ ÃÀ ÌÈËÉÀÍÀÃ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË
ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀÓ ÌÉÄÝÀ. 1929 ß. ÃÀÀÀÒÓÀ ÑÖÒÍÀËÉ „ÀÓ-ÓÀÌÉÒ“ (ÈÀÍÀ-
ÌÏÓÀÖÁÒÄ), ÒÏÌÄËÉÝ ÈÅÄÛÉ ÏÒãÄÒ ÂÀÌÏÃÉÏÃÀ. 1936 ß. ÉÓ ÚÏ-
ÅÄËÃÙÉÖÒ ÂÀÆÄÈÀÃ ÂÀÃÀÊÄÈÃÀ [123, ÂÅ.5]. ÑÖÒÍÀËÓ ÃÄÅÉÆÀÃ
ßÀÒÖÌÞÙÅÀÒÀ ÏÒÉ ÁÄÉÈÉ:
„ÌÄ ÀÒ ÌÏÂÌÀÒÈÀÅÈ ÈØÅÄÍ ÌáÏËÏà ØÀÙÀËÃÉÈ,
ÒÏÌÄËÉÝ ÖÈØÅÄÍÏà ÌáÏËÏà ÌÄËÀÍÉÀ ÃÀ ØÀÙÀËÃÉ.
ÌÄ ÌÉÅÌÀÒÈÀÅ ÈØÅÄÍÓ ÓÖËÄÁÓ ÀÆÒÄÁÉÈ,
ÒÏÌËÄÁÉÝ ÃÀÒÜÄÁÉÀÍ, ÒÏÝÀ ÃÀÉßÅÄÁÀ ÄÓ ØÀÙÀËÃÉ“.
[190, ÂÅ. 332 ]
214
ÓÔÀÔÉÀ „ÐÉÒÅÄËÉ ÓÉÔÚÅÀ, ÀÍÖ „ÈÀÍÀÌÏÓÀÖÁÒÉÓ“ ÀÌÁÀÅÉ“. ÓÔÀÔÉÀÛÉ
ÅÊÉÈáÖËÏÁÈ: „...ÃÀÅÖÁÒÖÍÃÉ ÐÒÄÓÉÓ ÏÒÏÌÔÒÉÀËÓ, ÒÀÃÂÀÍ
ÅÈÅËÉ ÈÉÈÏÄÖËÉ ÃÙÄ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÒ ÌÏÌÉáÌÀÒÉÀ ÜÄÌÉ áÀËáÉÓ,
ÜÄÌÉ ÓÀÌÛÏÁËÏÓ, ÜÄÌÉ ÄÍÉÓ ÓÀÌÓÀáÖÒÉÀÈÅÉÓ, ÀÒ ÀÒÉÓ ÜÄÌÉ
ÓÉÝÏÝáËÉÃÀÍ. Ö×ÒÏ ÌÄÔÉÝ, ÀÒÓÄÁÏÁÀà ÌÉÌÀÜÍÉÀ ÓÉÊÅÃÉËÉ ÜÄÌÉ
ÄÒÉÓÀÈÅÉÓ, áÏËÏ ÀÒÓÄÁÏÁÀ ÜÄÌÉ ÄÒÉÓ ÂÀÒÄÛÄ – ÓÉÊÅÃÉËÀÃ, ÜÄÌÉ
ÓÖËÉÓÈÅÉÓ ÌÉÒÜÄÅÍÉÀ ÌÉÓÌÀ (ÄÒÉÓ – Ì.Ø.) ÄÊËÄÁÌÀ ÓÉÓáËÉ
ÌÀÃÉÍÏÓ, ÅÉÃÒÄ ÌÉÓ ÂÀÒÄÛÄ ÜÄÌÉ ÂÆÀ ÉÚÏÓ ÌÏ×ÄÍÉËÉ ÒÄÉäÀÍÉÓ
ÅÀÒÃÄÁÉÈ...“[190, ÂÅ.332]. ÑÖÒÍÀËÌÀ ÃÉÃÉ ÀÃÂÉËÉ ÃÀÉÊÀÅÀ
ÄÌÉÂÒÀÍÔÄÁÉÓ ÊÖËÔÖÒÖË ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ. ÉÂÉ ÐÏÄÔÉÓ ÓÉÝÏÝáËÉÓ
ÁÏËÏÌÃÄ ÂÀÌÏÃÉÏÃÀ. ÈÖ ÒÏÃÉÓ ÛÄßÚÅÉÔÀ ÂÀÌÏÓÅËÀ, ÜÅÄÍÈÅÉÓ
ÖÝÍÏÁÉÀ.
1940 ßÄËÓ ÀÁÖ ÌÀÃÉÌ ÂÀÌÏÓÝÀ ËÄØÓÄÁÉÓ ÀáÀËÉ ÊÒÄÁÖËÉ
ÓÀáÄËßÏÃÄÁÉÈ „ÁÀÒÃÍÀÒÉ“ ( )اﻟﺨﻤﺎﺋﻞ, ÒÏÌÄËÉÝ, ÞÉÒÉÈÀÃÀÃ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ËÄØÓÄÁÉÓÂÀÍ ÛÄÃÂÄÁÀ . ÐÏÄÔÉ ÊÅËÀÅ ÖÊÌÀÚÏ-
×ÉËÏÀ ÒÄÀËÖÒÉ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÈ, ÀÒ ÛÄÖÞËÉÀ ÛÄÖÒÉÂÃÄÓ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ, ÊÅËÀÅ ÛÄÓÔÊÉÅÀ ÂÖËÉ ÙÀÒÉÁÄÁÆÄ, ÊÅËÀÅ ÂÀÒÁÉÓ
ßÀÒÌÏÓÀáÅÉÈ ÔÚÄÛÉ, ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ÖÒÉÈÉÄÒÈÏÁÄÁÉÓ ÌÏÂ-
ÅÀÒÄÁÀ ÓÖÒÓ ÌÏÒÀËÖÒÉ ÐÒÉÍÝÉÐÄÁÉÈ, ÆÏÂãÄÒ ÀÙÄÞÅÒÄÁÀ
ÓÖÒÅÉËÉ ÌÏÀßÄÓÒÉÂÏÓ ÈÀÅÉÓÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓÈÀÍ,
ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉÅÄ äÐÏÅÏÓ ÔÊÁÏÁÀ ÃÀ À.Û.
ËÄØÓÉ „àÀÌÄÈ ÃÀ ÓÅÉÈ“ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉÈÀÀ
ÃÀÔÅÉÒÈÖËÉ. ÀÅÔÏÒÌÀ ÂÅÉÜÅÄÍÀ ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÀ ÃÀ ÖÒÈÉÄÒÈ-
ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÜÀÂÒÖËÄÁÓÀ ÃÀ ÌÜÀÂÅÒÄËÄÁÓ ÛÏÒÉÓ, ÌÉÆÍÀÃ
ÃÀÉÓÀáÀ ÀÌ ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÉÓ ÌÏÓÐÏÁÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÀÌÉÓÈÅÉÓ ÁÒÞÏ-
ËÉÓ ÂÆÀ ÀÒ ÀÖÒÜÄÅÉÀ. ÉÓ ÜÀÂÒÖËÄÁÓ ÁÒÞÏËÉÓÊÄÍ ÊÉ ÀÒ ÌÏ-
ÖßÏÃÄÁÓ, ÀÒÀÌÄà ÌÏÒÜÉËÄÁÉÓÊÄÍ, ÛÄØÌÍÉË ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÓÈÀÍ
ÛÄÒÉÂÄÁÉÓÊÄÍ, ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÈ ÊÉ -ÙÀÒÉÁÈÀ ÌÉÌÀÒÈ ÌÏßÚÀËÄÁÉÓ
ÂÀÌÏÜÄÍÉÓÊÄÍ. ÀØ ËÀÐÀÒÀÊÉÝ ÀÒ ÀÒÉÓ ÌÀÈ Ö×ËÄÁÒÉÅ ÃÀ ØÏ-
ÍÄÁÒÉÅ ÂÀÈÀÍÀÓßÏÒÄÁÀÆÄ. ÐÏÄÔÉÓ ÛÄáÄÃÖËÄÁÀ ÒÄÀØÝÉÖË ÓÀ-
áÄÓÀÝ ÊÉ ÉÙÄÁÓ: ÀÌ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÐÒÏÁËÄÌÉÓ ÌÏÂÅÀÒÄÁÉÓ ÂÆÀÓ
áÄÃÀÅÓ ÌáÏËÏà ÉÌØÅÄÚÍÉÖÒ, ÓÀÉØÉÏ ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ. Ö×ÒÏ ÌÄÔÉÝ,
ÉÓ äÐÉÒÃÄÁÀ ÙÀÒÉÁÄÁÓ ÓÀÉØÉÏÛÉ ÌÃÉÃÒÄÁÆÄ ÖÊÄÈÄÓ ÝáÏÅ-
ÒÄÁÀÓ. ÉØ ÌÀÈÈÅÉÓ ÓÀÌÏÈáÄ ÀØÅÓ ÌÏÌÆÀÃÄÁÖËÉ, ÌÃÉÃÀÒÈÀÈÅÉÓ
ÊÉ – ãÏãÏáÄÈÉ. áÏËÏ ËÄØÓÛÉ „ÌÀÒÀÃÉÖËÉ ÉÓÔÏÒÉÀ“ ÅáÄÃÀÅÈ,
ÒÏÌ ÀÁÖ ÌÀÃÉÓ ÀÒ ÄÓÌÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÃÉÀËÄØÔÉÊÖÒÉ ÐÒÏÝÄÓÉ,
ÒÏÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ ÌÖÃÀÌ ÅÉÈÀÒÃÄÁÀ ÃÀ ÄÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀ ÌÖÃÀÌ
ÐÒÏÂÒÄÓÖËÉÀ. ÐÏÄÔÌÀ ÄÓ ÐÒÏÝÄÓÉ ßÀÒÌÏÂÅÉÃÂÉÍÀ ÖÞÒÀÅ, ÖÝ-
ÅËÄË ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÛÉ, ÄÒÈ ÃÒÏÓ ÌÚÀÒÀÃ ÃÀÃÂÄÍÉËÀÃ. ÀÌÀ-
ÓÈÀÍÀÅÄ ÀÌ ÃÀÃÂÄÍÉËÉÓ ÃÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÈ ÂÀÌÏÝÃÉËÉÓ ÛÄÝÅËÀ,
ÌÉÓÉ ÀÆÒÉÈ, ÀÒÀÅÉÓ ÞÀËÖÞÓ:
215
„ÒÏÝÀ Ö×ÀËÌÀ ÉÓÌÉÍÀ ÜÉÅÉËÉ ÊÀÝÈÀ,
ÁÒÞÀÍÀ: „ÉÚÀÅÉÈ ÒÏÂÏÒÝ ÂÄÍÄÁÏÈ“.
ÓÉáÀÒÖËÉÓÂÀÍ ÝÀÓ ÄßÉÀ ÁÄÒÉÝ, àÀÁÖÊÉÝ,
ÐÉÒÌÛÅÄÍÉÄÒÉ ÀÓÖËÉÝ ÃÀ ÌÏáÖÝÉ ØÀËÉÝ,
ÌÀÂÒÀÌ ÒÏÓ ÁÉÍÃÉ ÂÀÃÀÉßÌÉÍÃÀ,
ÅÄÒÀÒÀ ÐÏÅÄÓ, ÉÌÉÓ ÂÀÒÃÀ, ÒÀÝ ÖÊÅÄ ÉÚÏ“[156, ÂÅ.132]
216
...
ÉÀÅÀÒäÚÏ ÆÍÄÊÄÈÉËÉ ÃÀ ÖÊÄÈÖÒÉÝ,
ÃÀ ßÀÒÉÔÀÝÀ ÖÁÄÃÖÒÉÝ ÃÀ ÁÄÃÍÉÄÒÉÝ,
ÃÀ ÉÓÉÝ, ÅÉÓÀÝ ÓÉÚÅÀÒÖËÌÀ ÃÀÖßÅÀ ÂÖËÉ,
ÃÀ ÉÓÉÝ, ÅÉÓÉ ÂÖËÉÝ ÂÀÌÏáÒÀ ÛÖÒÌÀ.
ÌÔÅÒÀà ÉØÝÀ ØÅÄÚÍÉÓ ÌÁÒÞÀÍÄÁÄËÈÀ ÒÉÝáÅÉ ÖËÄÅÉ,
ÈÉÈØÏÓ ÀÙÀÒÝ ÊÉ ÀÒÓÄÁÖËÀÍ ÃÄÃÀÌÉßÀÆÄ,
áÏËÏ ÌÏÊËÖËÉ ÐÏÄÔÉÓ ÓÉÔÚÅÀ
ÃÀÒÜÀ ÀÌØÅÄÚÍÀÃ ÓÀÌÀÒÀÃÉÓÏÃ...“ [156, ÂÅ.18]
217
ØÓÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ßÄÒÓ: „...ÉÓ ÀÙÛ×ÏÈÄÁÉÈ ÌÉÌÀÒÈÀÅÓ ÉÌ ÓÖËÄ-
ËÄÁÓ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ËÀÍÞÙÀÅÄÍ ÐÏÄÔÓ, ØÉÒÃÀÅÄÍ ÌÉÓ ÀÌÀÙËÄÁÖË
ÐÒÉÍÝÉÐÄÁÓ. ÀÌ ÓÀÝÏÃÀÅ ÁÒÌÄÁÓ ÀÒ ÞÀËÖÞÈ ÛÄÉÂÍÏÍ, ÒÏÌ
ÐÏÄÔÉ àÄÛÌÀÒÉÔÉ ÌÓÀáÖÒÉÀ ÓÉÌÀÒÈËÉÓÀ ÃÀ ÓÉËÀÌÀÆÉÓÀ, ÒÏÌ
ÌÉÓÉ ÀÃÂÉËÉ ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ ÀÒÉÓ ÐÀÓÖáÓÀÂÄÁÉ ÃÀ ÂÀÌÀÒÈËÄÁÖËÉ.
ÌÀÓ, ÒÏÂÏÒÝ ÀÒÀÅÉÓ, ÛÄÖÞËÉÀ ËÄØÓÛÉ ÂÅÉÀÌÁÏÓ ÌÉßÉÄÒÉ
ÓÉáÀÒÖËÉÓ ÀÌÀÏÄÁÀÆÄ, ÁÖÍÄÁÀÓÈÀÍ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÓÀÖÊÄÈÄÓÏ
ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓ ÛÄÒßÚÌÀÆÄ, ÒÏÌÄËÉÝ ÉÀÒÓÄÁÄÁÓ ÐÏÄÔÉÓ ÓÉÊÅÃÉËÉÓ
ÛÄÌÃÄÂ („ÖÔÚÅÉ ÝÒÄÌËÄÁÉ“), ÓÉÚÅÀÒÖËÆÄ, ÒÏÌÄËÉÝ ÀÒÉÓ
„ÖÉÛÅÉÀÈÄÓÉ ÁÀÙÉ“... ÐÏÄÔÉ ÃÀÓÝÉÍÉÓ ÉÌ ÛÄÛËÉËÓ, ÒÏÌÄËÌÀÝ
ÀÌØÅÄÚÍÀÃ ÌÈËÉÀÍÏÁÉÓ (ÄÒÈÉÀÍÏÁÉÓ) ÞÉÄÁÀÛÉ ÂÀÀÏÒÀ ÛÄÂÍÄÁÀ ÃÀ
ÃÀÉÙÖÐÀ ÉÓÄ, ÒÏÌ ÅÄÒ ÉÐÏÅÀ ÂÀÌÏÓÀÅÀËÉ... ÌÏáÖÝÉ ÐÏÄÔÉ ÂÀáÃÀ
ÌÏßÌÄ ÈÀÅÉÓÉ ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÉÓ ÁÒÞÏËÉÓÀ ÈÀÅÉÓ Ö×ËÄÁÉÓÈÅÉÓ.
ÉÓ ÌÉÄÓÀËÌÀ ÀÌ ÁÒÞÏËÀÓ...“ [114, ÂÅ.7].
218
ÓÐÄÝÉÀËÉÓÔÃÄÁÏÃÀ ÁÀØÔÄÒÉÏËÏÂÉÀÛÉ. ÐÀÒÀËÄËÖÒÀÃ ÌÖÛÀÏÁÃÀ
ËÏÍÃÏÍÉÓ ÄÒÈ-ÄÒÈ ÓÀÀÅÀÃÌÚÏ×Ï – ÉÍÓÔÉÔÖÔÛÉ. ÉÂÉ ÂÀáÃÀ
ÌÄ×ÖÔÊÒÄÏÁÉÓ ÊÀÒÂÉ ÓÐÄÝÉÀËÉÓÔÉ. ÉÍÂËÉÓÛÉÅÄ ÄßÄÏÃÀ ÀØÔÉÖÒ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÓ. ËÏÍÃÏÍÛÉ ÜÀÌÏÀÚÀËÉÁÀ „ÀÒÀÁÖËÉ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ“, ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÃÀ ËÏÍÃÏÍÛÉ ÄÂ-
ÅÉÐÔÖÒÉ ÊËÖÁÉÓ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀÛÉ, ÉÚÏ ÁÄÅÒÉ ÓÀÉÍÔÄÒÄÓÏ ÃÀ
ÀÒÀÁÖËÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓÈÅÉÓ ÌÄÔÀÃ ÓÀÓÀÒÂÄÁËÏ ÙÏÍÉÓÞÉÄÁÉÓ ÌÏ-
ÍÀßÉËÄ.
ÀÁÖ ÛÀÃÉ ÓÀ×ÖÞÅËÉÀÍÀà ÂÀÄÝÍÏ ÉÍÂËÉÓÖÒ ÊÖËÔÖÒÀÓ, ËÉÔÄ-
ÒÀÔÖÒÀÓ, ÉÓÔÏÒÉÀÓ, ÉÍÂËÉÓÄËÈÀ ÚÏ×ÀÓ. ÉÍÂËÉÓÓ ÈÅËÉÃÀ ÈÀÅÉÓ
ÌÄÏÒÄ ÓÀÌÛÏÁËÏÃ. 1922 ß. ÉÂÉ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÃÀÁÒÖÍÃÀ. ÌÖÛÀÏÁÃÀ
ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÈÀÍÀÌÃÄÁÏÁÄÁÆÄ ÊÀÉÒÏÛÉ, ÐÏÒÔ-ÓÀÉÃÛÉ,
ÀËÄØÓÀÍÃÒÉÀÛÉ. ÀÂÒÞÄËÄÁÃÀ ÓÀÌÄÝÍÉÄÒÏ ÌÖÛÀÏÁÀÓ, ÀØÅÄÚÍÄÁÃÀ
ÓÀÌÄÝÍÉÄÒÏ áÀÓÉÀÈÉÓ ÛÒÏÌÄÁÓ ÌÄ×ÖÔÊÒÄÏÁÀÛÉ.
1932 ß. ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÉÍÉÝÉÀÔÉÅÉÈ ÊÀÉÒÏÛÉ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÃÀ ËÉ-
ÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ „ÀÐÏËÏ“, ÒÏÌÄËÓÀÝ äØÏÍÃÀ ÈÀÅÉÓÉ
ÁÄàÃÖÒÉ ÏÒÂÀÍÏ. ÌÀÓÛÉ ÂÀÄÒÈÉÀÍÄÁÖËÉ ÉÚÏ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ËÉÔÄ-
ÒÀÔÏÒÄÁÉÓ ÌÍÉÛÍÅÄËÏÅÀÍ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍÄËÈÀ ÖÌÄÔÄÓÏÁÀ ÒÏ-
ÂÏÒÝ ÞÅÄËÉ, ÉÓÄ ÀáÀËÉ ÈÀÏÁÉÃÀÍ. ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ ÀÒ ÉÚÏ
ÛÄÆÙÖÃÖËÉ ÒÏÌÄËÉÌÄ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÌÉÌÀÒÈÖËÄÁÉÈ, ÌÀÂÒÀÌ
àÀÒÁÏÁÃÍÄÍ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÂÀÍßÚÏÁÉÓ ÐÏÄÔÄÁÉ.
ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀ ÓÒÖËÉÀÃÀÝ ÀÒ ÀÙÌÏÜ-
ÍÃÀ ÀÃÅÉËÉ. XX Ó. I ÍÀáÄÅÀÒÛÉ, ÒÏÂÏÒÝ ÀäÌÀà ÀÌÉÍÉ
ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ, ÐÏËÉÔÉÊÀ ÛÄÉàÒÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ, ÀÌÀ ÈÖ ÉÌ
ËÉÔÄÒÀÔÏÒÉÓ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÍÀÛÒÏÌÄÁÉ ×ÀÓÃÄÁÏÃÀ
ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÈÅÀËÈÀáÄÃÅÉÈ. ÀÌÀÍ ÆÉÀÍÉ ÌÉÀÚÄÍÀ ÒÏÂÏÒÝ ËÉÔÄ-
ÒÀÔÖÒÀÓ, ÉÓÄ ÊÒÉÔÉÊÀÓ [234, ÂÅ.54]. ÀÓÄÈÌÀ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÌ
ÂÀÀÌßÅÀÅÀ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀ ÝÀËÊÄÖË ÌßÄÒËÄÁÓÀ ÃÀ ÐÏÄÔÄÁÓ
ÛÏÒÉÓ. ÓÉÔÖÀÝÉÉÓ ÂÀÒÈÖËÄÁÀ ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÂÀÌÏÝÀÃÀ ÈÀÅÉÓ
ÈÀÅÆÄ ÀÁÖ ÛÀÃÉÌ. ÉÓ ÖÊÏÌÐÒÏÌÉÓÏ ÀÙÌÏÜÍÃÀ ÉÌ ËÉÔÄÒÀÔÏÒÈÀ
ÌÉÌÀÒÈ, ÒÏÌËÄÁÉÝ ÐÉÒÏÅÍÖËÉ ÂÀÌÏÒÜÄÍÉÓ ÌÉÆÍÉÈ ÜÀÄÁÍÄÍ
ÐÏËÉÔÉÊÖÒ ÃÀ ÐÀÒÔÉÖË ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÛÉ. ÀÓÄÈÉ ÂÀÌßÅÀÅÄÁÖËÉ
ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀ áÄËÓ ÖÛËÉÃÀ ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÀØÔÉÖÒ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË
ÃÀ ÓÀÌÄÝÍÉÄÒÏ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÛÉ, ÖàÉÒÃÀ ÈÀÅÉÓÉ ËÄØÓÄÁÉÓ
ÊÒÄÁÖËÄÁÉÓ ÃÀ ÓÀÌÄÝÍÉÄÒÏ ÛÒÏÌÄÁÉÓ ÂÀÌÏØÅÄÚÍÄÁÀ. ÞÀËÉÀÍ
ÌÏÖÌÒÀÅËÃÍÄÍ ÖÓÀÌÀÒÈËÏ ÊÒÉÔÉÊÏÓÄÁÉ.* ÂÀÖÀÒÄÓÃÀ ÐÏÄÔÉÓ
*)
ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÂÀÌßÅÀÅÄÁÖËÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÁÄÅÒ ÄÂÅÉÐÔÄË
ÌÏÙÅÀßÄÓÈÀÍ, ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÏÒÄÁÈÀÍ, áÛÉÒÀà ÌÉÓÉ ÃÀÖÓÀÁÖ-
ÈÄÁÄËÉ ÊÒÉÔÉÊÀ, ÒÀÓÀÝ ÈÀÅÉÓ ÃÒÏÆÄ ÅÄÒ ÀÓÝÃÀ ãÄÁÒÀÍÉÝ, ÌÏÖËÏÃ-
ÍÄËÉ ÓÒÖËÄÁÉÈÀÝ ÀÒ ÂÅÄÜÅÄÍÄÁÀ. ÒÏÂÏÒÝ ÄÔÚÏÁÀ, ÄÓ ÊÒÉÔÉÊÏÓÄÁÉ
219
ÒÏÂÏÒÝ ÓÖËÉÄÒÉ, ÉÓÄ ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ. ÂÀÖàÉÒÃÀ
„ÀÐÏËÏÓ“ ÃÀ×ÉÍÀÍÓÄÁÀ ÃÀ 1934 ß. ÀÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÌ ÛÄßÚÅÉÔÀ
ÀÒÓÄÁÏÁÀ. ÉÂÉ ÓÀÝáÏÅÒÄÁËÀà ÂÀÃÀÅÉÃÀ ÀËÄØÓÀÍÃÒÉÀÛÉ. ÂÀ-
220
ÌÏÓÝÄÌÃÀ ÑÖÒÍÀËÄÁÓ „ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÓ“ ÃÀ „×ÖÔÊÒÉÓ ÓÀÌÚÀÒÏÓ“.
ÌÖÛÀÏÁÃÀ ÀËÄØÓÀÍÃÒÉÉÓ ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÉÓ ÓÀÌÄÃÉÝÉÍÏ ×ÀÊÖËÔÄÔÆÄ
ÁÀØÔÄÒÉÏËÏÂÉÉÓ ÐÒÏ×ÄÓÏÒÀÃ. ÓÀÌßÖáÀÒÏÃ, ÀÒÝ ÀØ ÄÙÉÒÓÀ
ÌÛÅÉÃÉ ÝáÏÅÒÄÁÀ. ÉÓ ÃÉÃáÀÍÓ ×ÉØÒÏÁÃÀ ÄÌÉÂÒÀÝÉÀÛÉ ßÀÓÅËÀÆÄ.
1946 ß. ÓÀÁÏËÏÏ ÂÀÃÀßÚÅÄÔÉËÄÁÀ ÌÉÉÙÏ, ÒÀÛÉÝ ÃÉÃÉ
ÌÍÉÛÍÅÄËÏÁÀ ÉØÏÍÉÀ ÀÌÄÒÉÊÄËÉ ÌÄÖÙËÉÓ ÂÀÒÃÀÝÅÀËÄÁÀÌ.
ÀÌÄÒÉÊÀÛÉ ÀÁÖ ÛÀÃÉ ÊÀÒÂÀà ÌÏÄßÚÏ. ÀØ ÌÝáÏÅÒÄÁÌÀ ÀÒÀ-
ÁÌÀ ÄÌÉÂÒÀÍÔÄÁÌÀ ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÐÉÒÏÁÄÁÉ ÛÄÖØÌÍÄÓ ÀØÔÉÖÒÉ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÃÀ ÓÀÌÄÝÍÉÄÒÏ ÌÖÛÀÏÁÉÓÈÅÉÓ.
1955 ßËÉÓ 12 ÀÐÒÉËÓ ÅÀÛÉÍÂÔÏÍÛÉ ÀÁÖ ÛÀÃÉ ÂÀÒ-
ÃÀÉÝÅÀËÀ. ÉÓ ÀØÅÄ ÃÀÀÓÀ×ËÀÅÄÓ.
ÀÁÖ ÛÀÃÉ ÓÉàÀÁÖÊÉÓ ßËÄÁÉÃÀÍÅÄ ÜÀÃÂÀ ÂÀÍÌÀÀáËÄÁÄËÈÀ
ÒÉÂÄÁÛÉ. ÉÓ ØÀÃÀÂÄÁÃÀ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀÓ, ÀÆÒÏÅ-
ÍÄÁÉÓ ÂÀÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀÓ ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÛÄÆÙÖÃÅÄÁÉÓÀ ÃÀ ÔÒÀ-
ÃÉÝÉÄÁÉÓÂÀÍ, ÌÏÉÈáÏÅÃÀ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓ ÌÀÒÈÀË ÃÀ ÂÖËßÒ×ÄË
ÂÀÌÏáÀÔÅÀÓ, ÝÃÉËÏÁÃÀ ÐÒÀØÔÉÊÖËÀà ÃÀÄÌÊÅÉÃÒÄÁÉÍÀ ÃÀÓÀÅ-
ËÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ×ÏÒÌÄÁÉ ÃÀ ÈÄÌÄÁÉ, ÌÉÄÓÀÃÀÂÄÁÉÍÀ
ÀÒÀÁÖË ÓÔÉËÈÀÍ. ÀÌÉÔÏÌ ÒÀÌÃÄÍãÄÒÌÄ ÌßÀÒÄà ÂÀÀÊÒÉÔÉÊÀ
ÀäÌÀà ÛÀÅÊÉ (ÈÖÌÝÀ ÌÉÓ ÐÉÒÏÅÍÄÁÀÓ ÃÀ ÌÉÓ ÐÏÄÆÉÀÓ ÃÉà ÐÀÔÉÅÓ
ÓÝÄÌÃÀ), ÒÏÂÏÒÝ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÌÉÌÃÄÅÀÒÉ. ÉÓ ÊÒÉÔÉÊÉÓ
ØÀÒÝÄÝáËÛÉ ÀÔÀÒÄÁÃÀ ÌÏÞÅÄËÄÁÖËÉ ×ÏÒÌÉÓ ÚÅÄËÀ ÌÉÌÃÄÅÀÒÓ.
ÌÉÀÜÍÃÀ, ÒÏÌ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ×ÏÒÌÄÁÓ ÖÊÅÄ ÀÙÀÒ
ÛÄÄÞËÏ ÄÔÅÉÒÈÀ ÃÀ ÂÀÌÏÄáÀÔÀ ÀáÀËÉ ÃÒÏÉÓ ÌÉÄÒ ÓÀÆÏ-
ÂÀÃÏÄÁÉÓ ßÉÍÀÛÄ ÃÀÚÄÍÄÁÖËÉ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉ, ÀÄÓÀáÀ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ
ÓÖËÉ ÃÀ À.Û. ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ÌÉÓ ÐÏËÄÌÉÊÀÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ „ÃÉÅÀÍÉÓ“
ßÄÅÒ ÀË-ÀÊÊÀÃÈÀÍ, ÀÒ ÉÚÏ ÂÀÌÏßÅÄÖËÉ ÃÀÓÀáÄËÄÁÖËÉ ÌÉÆÄÆÉÈ.
ÀË-ÀÊÊÀÃÉÝ ÂÀÍÌÀÀáËÄÁÄËÉ ÃÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÉ ÐÏÄÔÉ ÉÚÏ. ÌÉÆÄÆÉ
Ö×ÒÏ ÐÉÒÀÃÖËÉ ÉÚÏ, ÊÄÒÞÏÃ, ÀË-ÀÊÊÀÃÉÓ ÂÀÍÝáÀÃÄÁÀ, ÒÏÌ ÀÁÖ
ÛÀÃÉ „ÀÐÏËÏÓ“ ÂÀÌÏÌÝÄÌËÏÁÀÓ ÉÚÄÍÄÁÃÀ Ö×ÒÏ ÓÀÊÖÈÀÒÉ
ÌÉÆÍÄÁÉÓÈÅÉÓ, ÅÉÃÒÄ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÈÅÉÓ (ÜÅÄÍ ÄÓ ÖÓÀÌÀÒÈËÏ
ÁÒÀËÃÄÁÀà ÌÉÂÅÀÜÍÉÀ). ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÓÀÐÀÓÖáÏ ÂÀÍÝáÀÃÄÁÉÓ ÛÄÌÃÄÂ
ÌÀÈÉ ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÀ ÂÀÃÀÉÆÀÒÃÀ ÌÀÈÉ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ
ÛÄÖÒÉÂÄÁÄË ÊÒÉÔÉÊÀÛÉ.
ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÂÀÍÌÀÀáËÄÁËÀà ÃÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÀà ÜÀÌÏÚÀËÉ-
ÁÄÁÀÛÉ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔÉ ×ÀØÔÏÒÉ ÂÀáÃÀ ÌÖÔÒÀÍÉÓÀ ÃÀ ÀÁà ÀÒ-ÒÀäÌÀÍ
ÛÖØÒÉÓ ÃÀ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ, ÊÄÒÞÏÃ, ÉÍÂËÉÓÖÒÉ ËÉÔÄÒÀ-
ÔÖÒÉÓÀ ÃÀ ÊÖËÔÖÒÉÓ ÂÀÅËÄÍÀ. ÈÅÉÈÏÍÅÄ ÌÖÃÀÌ áÀÆÓ ÖÓÅÀÌÃÀ ÀÌ
×ÀØÔÓ, ÀÓÀáÄËÄÁÃÀ ÉÌ ÐÉÒÏÅÍÄÁÄÁÓ, ÒÏÌÄËÈÀ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀ
ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÉÔÀÝÄÁÃÀ: ÛÄËÉ, ÅÏÒÃÓÅÏÒÃÉ, ÊÉÈÓÉ, ÃÉÊÄÍÓÉ,
ÛÏÖ [140, ÂÅ.195]. ÀÃ-ÃÀÓÖÊÉ ÊÉÃÄÅÀÝ ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ „ÌÀÓ (ÀÁÖ
ÛÀÃÉÓ – Ì.Ø.) ÉÍÂËÉÓÖÒÉ ÂÀÍÀÈËÄÁÀ äØÏÍÃÀ. ÁÄÅÒãÄÒ ÖÈØÅÀÌÓ,
221
ÒÏÌ ÂÀÍÉÝÀÃÀ ÂÀÅËÄÍÀ ÉÍÂËÉÓÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÂÀÒÄÌÏÓÉ,
ÉÍÂËÉÓÄËÉ ÌßÄÒËÄÁÉÓÀ ÃÀ ÐÏÄÔÄÁÉÓÀ...“ [184, ÂÅ.157]. ÀØÔÉÖÒÉ
ÐÒÏÐÀÂÀÍÃÉÓÔÉ ÉÚÏ ÉÍÂËÉÓÖÒÉ ÃÀ, ÓÀÄÒÈÏÃ, ÃÀÓÀÅËÖÒÉ
ÊÖËÔÖÒÉÓÀ, ÒÀÝ ÂÀÌÏÉáÀÔÀ 1910-1925 ßß. ÃÀßÄÒÉË ÓÔÀÔÉÄÁÛÉ,
ÒÏÌËÄÁÉÝ ÂÀÄÒÈÉÀÍÄÁÖËÉÀ ßÉÂÍÛÉ „ÓÉÝÏÝáËÉÓ (ÝáÏÅÒÄÁÉÓ)
ÄØÏ“. ÌÉÓÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ ÃÀ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ ØÀÌÀË ÍÀÛÀ
ÀÈÉ ÜÀÌÏÈÅËÉÓ ÌÀÈÂÀÍ ÚÅÄËÀÆÄ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÓ: „ÉÍÂËÉÓÖÒÉ
ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ“, „ÒÖÓÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀ“, „ÁÄÒÍÀÒÃ ÛÏÖÓ
ÂÄÍÉÀËÖÒÏÁÀ“, „ÌÏÍÔÄÓÊÉÄ ÃÀ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ ÓÖËÉ“, „ÀÍÀÔÏË
×ÒÀÍÓÈÀÍ ÄÒÈÀÓ, „ÏËÉÅÄÒ ÂÏËÃÓÌÉÈÉ“, „ÁÄÒÞÍÖËÉ
ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÀ“, „ÛÄáÄÃÖËÄÁÀ ÉÔÀËÉÖÒ ÐÏÄÆÉÀÆÄ“, „ÐËÀÔÏÍÉÓ
ÒÄÓÐÖÁËÉÊÀ“ ÃÀ ÓáÅÀ [234, ÂÅ.288]. ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ ÀØÅÓ ÂÀÌÏØÅÄ-
ÚÍÄÁÖËÉ ÓÔÀÔÉÄÁÉ ÁÀÉÒÏÍÆÄ, ÌÏËÉÄÒÆÄ, ÈÀÂÏÒÆÄ, ÛÄØÓÐÉÒÆÄ,
ÒÏÁÄÒÔ ÁÄÒÍÓÆÄ, ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉÓ ÐÄÒÉÏÃÆÄ. ÀØÅÓ ÀÂÒÄÈÅÄ
ÓÔÀÔÉÄÁÉ ÃÀ ÊÒÉÔÉÊÖËÉ ßÄÒÉËÄÁÉ ÄÂÅÉÐÔÖÒ ÃÀ, ÓÀÄÒÈÏÃ, ÀÒÀ-
ÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÆÄ, ÈÄÀÔÒÓÀ ÃÀ ÓáÅÀ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍ ÓÀ-
ÊÉÈáÄÁÆÄ.
ÓÀÄÒÈÏÃ, ÀÁÖ ÛÀÃÉ ÓÀÏÝÒÀà ÍÀÚÏ×ÉÄÒÉ ÌÏÙÅÀßÄ ÉÚÏ.
ÌÀÓ ÄÊÖÈÅÍÉÓ ËÄØÓÄÁÉÓ 23 ÃÉÅÀÍÉ, 13 ÛÒÏÌÀ (ßÉÂÍÉ) ËÉÔÄ-
ÒÀÔÖÒÉÓ, ÊÒÉÔÉÊÉÓÀ ÃÀ ÓÏÝÉÀËÖÒ ÓÀÊÉÈáÄÁÆÄ, 6 ÓÀÌÄÝÍÉÄÒÏ
ßÉÂÍÉ. ÈÀÅÉÓÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÌÀÍÞÉËÆÄ ÂÀÌÏÓÝÀ 6 ÑÖÒÍÀËÉ. ÂÀÒÃÀ
ÀÌÉÓÀ, ÀØÅÓ ÂÀÌÏØÅÄÚÍÄÁÖËÉ 10 ÐÉÄÓÀ ÃÀ ÄÐÉÊÖÒÉ áÀÓÉÀÈÉÓ
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉ [195, ÂÅ.186].
ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ËÄØÓÄÁÉÓ ÐÉÒÅÄËÉ ÊÒÄÁÖËÉ ÂÀÌÏÉÝÀ 1909
ßÄËÓ, ÒÏÌÄËÛÉÝ ÞÉÒÉÈÀÃÀà ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÌÉÌÃÄÅÒÀÃ
ÂÅÄÅËÉÍÄÁÀ, ÈÖÌÝÀ ÓÉÀáËÉÓ ÍÉÛÍÄÁÉÝ ÛÄÉÍÉÛÍÄÁÀ. ÌÖÔÒÀÍÉÓ,
ÛÖØÒÉÓ ÃÀ ÉÍÂËÉÓÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ßÚÀËÏÁÉÈ ÉÓ ÓßÒÀ×ÀÃ
ÀáÄÒáÄÁÓ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÓ ÃÀÞËÄÅÀÓ. ÌÉÓÈÅÉÓ ÀÌÏ-
ÓÀÅÀËÉ ßÄÒÔÉËÉ áÃÄÁÀ ËÄØÓÉÓ ÄÒÈÉÀÍÏÁÀ, ÄÒÈÈÄÌÉÀÍÏÁÀ, ÌÏÍÏ-
ÒÉÌÉ. ÓÀÄÒÈÏÃ, ÌÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÂÅáÅÃÄÁÀ ÒÏÂÏÒÝ ÄÒÈÉ, ÉÓÄ
ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÒÉÈÌÉÈ ÃÀßÄÒÉËÉ ËÄØÓÄÁÉ. ÌÉÓÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ
ÐÏÄÆÉÀÆÄ, ÌÉÓ ÀÒÓÓÀ ÃÀ ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÀÆÄ ÖÃÀÅÏÃ ÐÒÏÂÒÄÓÖËÉ
áÀÓÉÀÈÉÓÀ ÂÀáÃÀ. ÀÓ-ÓÀÒÖ×ÉÓ ÌÏäÚÀÅÓ ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÓÉÔÚÅÄÁÉ,
ÒÏÌËÉÓ ÌÉáÄÃÅÉÈ ÌÉÓÈÅÉÓ ÐÏÄÆÉÀ „ÀÒÉÓ ÂÀÌÏáÀÔÖËÄÁÀ ÈÀÍÀ-
ÂÒÞÍÏÁÉÓÀ ÂÒÞÍÏÁÄÁÓÀ ÃÀ ÁÖÍÄÁÀÓ ÛÏÒÉÓ. ÉÓ ÀÒÉÓ ËÔÏËÅÉÓ
(ÌÉÆÉÃÖËÏÁÉÓ) ÄÍÀ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÂÀÀÜÍÉÀ ËÀÌÀÆÀÃ ÂÀÃÌÏÝÄÌÉÓ
ÌÒÀÅÀË×ÄÒÏÅÍÄÁÀ“[200, ÂÅ.120]. ÐÏÄÆÉÀÓ ÉÓ ÈÅËÉÓ „ÓÉËÀÌÀÆÉÓ
ÄÍÀÃ, ÀÙØÌÉÓ ÓÖÒÀÈÀà ÃÀ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓ ÓÀÒÊÄÓ [200, ÂÅ.120].
ÀÒÀÁÉ ÌÊÅËÄÅÀÒÉ ãÀÌÀË ÀÃ-ÃÉÍ ÀÒ-ÒÀÌÀÃÉ ßÄÒÓ:
„ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÓßÀÌÃÀ, ÒÏÌ ÐÏÄÆÉÀ ÀÒÉÓ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ
ÄÍÀ. ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÝáÏÅÒÄÁÀÓ ÊÉ ÀØÅÓ ÌÒÀÅÀËÌáÒÉÅÉ ÊÀÅÛÉÒÉ
222
ßÀÒÓÖËÈÀÍ ÃÀ ÀÓÄÅÄ ÌÆÄÒÀ ÀØÅÓ ÌÉÐÚÒÏÁÉËÉ ÌÏÌÀÅËÉÓÊÄÍ.
ÀÌÉÔÏÌ ÖÝÍÀÖÒÉ ÓÖËÀÝ ÀÒ ÀÒÉÓ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÓÖËÉÄÒ ÃÀ
ÂÏÍÄÁÒÉÅ ÒÄÅÏËÖÝÉÀÛÉ ÐÏÄÆÉÀ ÉÚÏÓ ÍÀÄÒÈÉ ÚÏÅÄËÉ
ÀÌÀÈÂÀÍÉÓÀ. ÐÏÄÔÓ ÊÉ ÖÝÉËÏÁËÀà ÌÏÄÈáÏÅÄÁÀ ÂÖËßÒ×ÄËÉ
ÂÀÌÏÓÀáÅÀ ÃÀ ÂÒÞÍÏÁÄÁÉÓ ÌÀÒÈÀËÉ ÜÅÄÍÄÁÀ“ [187, ÂÅ.261].
ÀÁÖ ÛÀÃÉ ÀÝáÀÃÄÁÃÀ, ÒÏÌ „ÐÏÄÆÉÉÓ ÌÉÆÀÍÉ ÀÒÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ
ÛÄÓßÀÅËÀ, ÌÉÓÉ ÀÍÀËÉÆÉ, ÌÉÓÉ ÊÅËÄÅÀ, ÓÉÊÄÈÉÓ ÂÀÅÒÝÄËÄÁÀ,
ÁÒÞÏËÀ ÁÏÒÏÔÄÁÀÓÈÀÍ. ÉÂÉ ÂÀÌÏÅËÉÍÃÄÁÀ ÀÃÀÌÉÀÍÖÒ, ÄÒÏÅÍÖË
ÈÖ ÒÄËÉÂÉÖÒ ÓÀÌÏÓÛÉ ÃÀ áÃÄÁÀ ÌÛÅÉÃÏÁÉÓ ÌÏÝÉØÖËÉ ÃÀ
ÐÒÏÂÒÄÓÉÓ ÃÀÌÝÅÄËÉ“ [184, ÂÅ.207]. ËÄØÓÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÍÀßÉËÉÀ,
ÌÉÓÉ ÒÄÀËÖÒÉ ÀÓÀáÅÀÀ, áÀËáÉ ÊÉ – ÌÉÓÉ ÀÅ-ÊÀÒÂÉÓ ÓÀÖÊÄÈÄÓÏ
ÛÄÌ×ÀÓÄÁÄËÉ:
«Мое искусство – это жизнь моя,
Участье к людям и сопротивленье,
Моя поэма – верный облик дня,
А ритм и рифма – жизни отраженье.»[ 111, ÂÅ.293-294]
(“ ÜÄÌÉ ÅÀËÉÀ ÅÌÏÍÀßÉËÄÏÁÃÄ ÃÙÉÓ ÌÏÅËÄÍÄÁÛÉ”).
( Â. ÁÀÔÖÒÉÍÉÓÀ ÃÀ À. ÓÏËÏÍÉÝÊÉÓ ÈÀÒÂÌÀÍÉ)
ÀÁÖ-ÛÀÃÉÓ ÒßÌÄÍÉÈ, ÐÏÄÔÉÀÖÝÉËÄÁËÀà ÐÀÔÉÏÓÀÍÉ ÃÀ ÌÏÖÓ-
ÚÉÃÀÅÉ ÖÍÃÀ ÉÚÏÓ, áÀËáÉÓ ÂÅÄÒÃÉÈ ÖÍÃÀ ÉÙßÅÏÃÄÓ. ÀÌ
ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÀÓÄÈÉ ÐÏÄÆÉÀ ÖÊÅÃÀÅÉÀ:
«Если поэт неподкупен и честен,
Если он верит в родной народ,
Если всегда он с народом вместе –
Его поэзия не умрет!»[ 111, ÂÅ.297]
( “ÜÄÌÉ ÚÅÄËÀÆÄ ÃÉÃÉ ÐÏÄÌÀ”. Ì. ÅÀÊÓÌÀáÄÒÉÓ ÈÀÒÂÌÀÍÉ)
ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÌÈÄËÉ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓÈÅÉÓ ÖÐÉÒÀÔÄÓÀà ÃÀÌÀáÀ-
ÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÂÀÍßÚÏÁÀ. ×ÀÒÈÏ ÀÓÀáÅÀ äÐÏÅÀ ÌÉÓ
ËÄØÓÄÁÛÉ ÄÂÅÉÐÔÄÛÉ ÂÀÔÀÒÄÁÖËÌÀ ÌÄÔÀà ÌÞÉÌÄ ßËÄÁÌÀ. ÒÉÂÉ
ËÄØÓÄÁÉÓÀ ÂÀÑÙÄÍÈÉËÉÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÓÄÅÃÀ-ÔÊÉÅÉËÉÈ, áÛÉ-
ÒÀÃ ÓÀÖÁÒÏÁÓ ÓÖËÉÄÒ ÌÀÒÔÏÏÁÀÆÄ, ÓÖËÉÄÒ ÏÁËÏÁÀÆÄ, ÜÀÍÓ
ÐÏÄÔÉÓ ÄàÅÉ, ÜÉÅÉËÉ ÃÀ ÓáÅÀ. ÀÓÄÈ ÂÀÍßÚÏÁÀÓ ÉÍÂËÉÓÛÉ ÂÀÌÂÆÀÅ-
ÒÄÁÀÌÃÄ ÃÀßÄÒÉË ËÄØÓÄÁÛÉÝ ÅáÅÃÄÁÉÈ. ÐÉÒÅÄË ÓÉÚÅÀÒÖËÛÉ
ÌÀÒÝáÌÀ ÌÉÓ ÓÖËÓ ÓÀÊÌÀÏà ÙÒÌÀ ÊÅÀËÉ ÃÀÀÌÜÍÉÀ, ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ
ÀÌÀÓ ÃÀÄÌÀÔÀ ÓÀÌÛÏÁËÏÛÉ ÌÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÌÉÌÀÒÈÖËÉ ÚÏ-
ÅÄËÂÅÀÒ ÆÏÌÉÄÒÄÁÀÓ ÃÀ ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÏÁÀÓ ÌÏÊËÄÁÖËÉ ÊÒÉÔÉÊÀ,
ÂÀÌßÅÀÅÄÁÖËÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÌÀÙÀË ÄÛÄËÏÍÄÁ-
ÈÀÍ. ÌÉÓ ËÄØÓÄÁÛÉ ÀÒÝ ÉÓÄ ÉÛÅÉÀÈÀà ÛÄÅáÅÃÄÁÉÈ ÓÉÔÚÅÄÁÓ:
„ÏÁËÏÁÀ“, „ÏÁÏËÉ“. „ÖÀÒÚÏ×À“, „ÂÀÍÃÄÅÍÀ“, „ÓÀ×ËÀÅÉÓ ØÅÄÁÉ“,
„ÝÄÝáËÉ“, „ßÅÀ“ ÃÀ ÓáÅÀ ÌÉÓÉ ÌÓÂÀÅÓÉ ËÄØÓÉÊÀ ÓÉÌÁÏËÏÀ
ÔÀÍãÅÉÓÀ ÃÀ ÀÌ ÔÀÍãÅÉÈ ÌÉÙÄÁÖËÉ ÔÊÁÏÁÉÓÀ. ÌÀÓÈÀÍ áÃÄÁÀ
223
ÔÀÍãÅÀ-ÔÊÉÅÉËÄÁÉÓ ÉÃÄÀËÉÆÀÝÉÀ. ÐÏÄÔÉ ÈÉÈØÏÓ ÝáÏÅÒÏÁÓ
ÔÀÍãÅÉÈ ÃÀ ÔÀÍãÅÉÓÈÅÉÓ, ÌÉÓÉ ÖÃÉÃÄÓÉ ÓÖÒÅÉËÉÀ ÌÈÄËÉ
ÝáÏÅÒÄÁÀ ÂÀÍÅËÏÓ ÀÓÄÈ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÛÉ, ÉÚÏÓ ÔÀÍãÅÀ ÌÉÓÉ
ÃÀÖÏÊÄÁÄËÉ ßÚÖÒÅÉËÉÓ ÓÀÂÀÍÉ. ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÀÃ ÛÄÍÉÛÍÀÅÓ
ØÀÌÀË ÍÀÛÀ ÀÈÉ ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ: „ÛÄÉÞËÄÁÀ ÉÈØÅÀÓ, ÀÁÖ ÛÀÃÉ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÌÉÌÀÒÈÖËÄÁÉÓ ÐÏÄÔÉÀ. ×ÀØÔÏÁÒÉÅÀÃ, ÉÂÉ
ÐÉÒÅÄËÉÀ (Ö×ÒÏ ÓßÏÒÉ ÉØÍÄÁÏÃÀ ÄÈØÅÀ, ÌÖÔÒÀÍÉÓ ÛÄÌÃÄ – Ì.Ø.)
ÀáÀËÉ ÃÒÏÉÓ ÐÏÄÔÈÀ ÛÏÒÉÓ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÔÀÍãÅÀ-ÔÊÉÅÉËÉ ÀØÝÉÀ
ÈÀÚÅÀÍÉÓÝÄÌÉÓ ÏÁÉÄØÔÀÃ. ÀÌÀÅÃÒÏÖËÀà ÌÉÓÉ ÐÏÄÆÉÀ ÂÀáÃÀ
ÜÉÅÉËÉÓ ÐÏÄÆÉÀ. ÌÉÓ ÐÏÄÆÉÀÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÀÃÂÉËÉ ÃÀÉÊÀÅÀ
ÔÀÍãÅÀ-ÔÊÉÅÉËÌÀ ÃÀ ÔÊÁÏÁÀÌ ÜÉÅÉËÉÈ...” [234, ÂÅ.184].
ãÀÌÀË ÀÃ-ÃÉÍ ÀÒ-ÒÀÌÀÃÉ ßÉÂÍÛÉ „ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ËÉ-
ÔÄÒÀÔÖÒÉÓ ÊÏÒÉ×ÄÄÁÉ“ ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ßÄÒÓ: „ÌÉÓ ÐÏÄÆÉÀÛÉ
ÓÀÊÌÀÏÃ ÂÀÌÏÉÊÅÄÈÄÁÀ ÓÄÅÃÉÓ ÊÅÀËÉ... ÌÉÓÉ ÐÏÄÆÉÉÓÈÅÉÓ
ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÔÊÉÅÉËÉ ÃÀ ÔÀÍãÅÀ, ÔÊÉÅÉËÉ, ÒÏÌËÉÓ
ÌÓÂÀÅ Ó ÅáÄÃÀÅÈ ÀË×ÒÄà ÃÄ ÌÉÖÓÄÓÈÀÍ. ÄÓ ÔÊÉÅÉËÉ ÀÅÉßÒÏÄÁÓ
ÌÉÓ ÂÖËÓ, ÀÃÍÏÁÓ ÌÉÓ ÅÍÄÁÀÓ, ÀÙÀÍÈÄÁÓ ÌÉÓ ÛÄÂÒÞÍÄÁÀÓ ÃÀ
ÝÒÄÌËÄÁÉÈ ÀÅÓÄÁ ÌÉÓ ËÄØÓÄÁÓ“[187, ÂÅ.263].
ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÀÃÂÉËÉ ÖÊÀ-
ÅÉÀ ÁÖÍÄÁÀÓ. ÀÒÀÁÖË ÒÏÌÀÍÔÉÊÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ ÁÖÍÄÁÉÓ
ÂÀÝÏÝáËÄÁÀ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÐÏÄÆÉÉÓÀ ÃÀ ÐÏÄÔÄÁÉÓ ÂÀÅËÄÍÉÈ áÃÄÁÀ.
ÌÖÔÒÀÍÉÓÈÅÉÓ, ÛÖØÒÉÓÀ ÃÀ ÀÁÖ ÛÀÃÉÓÈÅÉÓ ÁÖÍÄÁÀ ÖÊÅÄ ÌÀÈÉ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÍÀßÉËÉÀ. ÌÀÈÈÅÉÓ ÉÂÉ ÖÊÅÄ ÀÒ ÀÒÉÓ ÌáÏËÏà ÖÁ-
ÒÀËÏ ÈÀÅÛÄÓÀ×ÀÒÉ, ÓÖËÉÓ ÌÏÓÀÈØÌÄËÉ, ÀÍ ÖÁÒÀËÏà ÃÀ-
ÓÀÓÅÄÍÄÁÄËÉ ÀÃÂÉËÉ. ÌÀÈÈÀÍ ÁÖÍÄÁÀ ÝÏÝáÀËÉ ÀÒÓÄÁÀÀ, ÐÏÄÔÉÓ
ÈÀÍÀÌÂÒÞÍÏÁÉ ÃÀ ÈÀÍÀÌÄÁÒÞÏËÉ, ÓÖËÉÓ ÜÀÌÃÂÌÄËÉ ÃÀ
ÀÙÌÀ×ÒÄÍÉÓ ÌÉÌÝÄÌÉ. ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÌÉÓÉ ÂÀÍÖÚÏ×ÄËÉ ÍÀßÉËÉÀ. ÀÌÉ-
ÔÏÌ ÀÌÁÏÁÓ ÀÁÖ ÛÀÃÉ: „ ÁÖÍÄÁÀ ÃÄÃÀÀ ÜÄÌÉ“. ÉÂÉ ÉÍÂËÉÓÛÉ
ÂÀÌÂÆÀÅÒÄÁÀÌÃÄ, 18 ßËÉÓ ÀÓÀÊÛÉ ßÄÒÃÀ: „ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ, ÊÄÒÞÏÃ,
ÐÏÄÆÉÉÓ ÓÀÚÒÃÄÍÉ àÄÛÌÀÒÉÔÀà ÀÒÉÓ ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÏÁÀ ÃÀ
ÁÖÍÄÁÉÓÀÃÌÉ ÄÒÈÂÖËÄÁÀ ÃÀ ÀÒÀ áÄËÏÅÍÖÒÏÁÀ, ÀÒÀ ÌÉÌ-
ÁÀÞÅÄËÏÁÀ ÃÀ ÂÀÖÝáÏÄÁÀ ÁÖÍÄÁÉÓÂÀÍ“ [ 234, ÂÅ.316].
ÀÁÖ ÛÀÃÉÓÈÅÉÓ ÌÈÄËÉ ÁÖÍÄÁÀ, ÁÖÍÄÁÉÓ ÛÅÉËÄÁÉ – ÝáÏÅÄ-
ËÄÁÉ, ×ÒÉÍÅÄËÄÁÉ, ÌÝÄÍÀÒÄÄÁÉ, ßÚËÄÁÉ ÈÖ ÅÀÒÓÊÅËÀÅÄÁÉ,
ÚÅÄËÀÍÉ ÖÊËÄÁËÉÅ ÌÉÓÈÅÉÓ ÃÀ-ÞÌÀÀ, ÒÏÌÄËÈÀÝ ÛÄÖÞËÉÀ
ÄÓÀÖÁÒÏÓ, ÂÀÖÆÉÀÒÏÓ ÅÀÒÀÌÉ ÃÀ ÉÌÄÃÉ äØÏÍÃÄÓ ÌÀÈÂÀÍ ÌÉÉÙÏÓ
ÖÀÍÂÀÒÏ ÈÀÍÀÂÒÞÍÏÁÀ ÃÀ ÃÀáÌÀÒÄÁÀ. ÐÏÄÔÉÓ ÀÆÒÉÈ, ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ
ÁÖÍÄÁÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÈ ÖÍÃÀ ÉÝáÏÅÒÏÓ ÃÀ ÈÀÅÉÓ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÛÉ
ÌÉÁÀÞÏÓ ÌÀÓ. ÀÌÉÔÏÌ, ÄÅÒÏÐÄËÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ,
ÌÏÂÅÉßÏÃÄÁÓ, ÌÉÅÖÁÒÖÍÃÄÈ ÁÖÍÄÁÀÓ, ÅÉÓßÒÀ×ÏÈ ÌÉÓÊÄÍ ÃÀ
ÛÄÅÄÒßÚÀÈ ÌÀÓ.
224
ÁÖÍÄÁÀÓÈÀÍ ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ
×ÉËÏÓÏ×ÉÖÒÃÀÔÅÉÒÈÅÀÓÀÝ ÉÙÄÁÓ. ÆÏÂÉÄÒÈ ËÄØÓÛÉ ÉÓ ÈÉÈØÏÓ
ÉÆÉÀÒÄÁÓ „ÀÒÓÄÁÏÁÉÓ ÄÒÈÉÀÍÏÁÉÓ“ ( )وﺣدة اﻟوﺟودÉÃÄÀÓ.
ÓÀÉËÖÓÔÒÀÝÉÏÃ ÌÏÅÉÚÅÀÍÈ ÍÀßÚÅÄÔÓ ËÄØÓÉÃÀÍ „ÐÄÐÄËÀÓ
ÓÉÆÌÀÒÉ“ (ÃÉÅÀÍÉ „ßÚÀÒÏ“). ÄÓ ÄÒÈÉÀÍÏÁÀ ÜÀÍÓ ÐÄÐÄËÀÓÀ ÃÀ ÚÅÀ-
ÅÉËÉÓ ÓÀáÄÛÉ. ÀÒÏÌÀÔÉ ÃÀ ßÅÄÍÉ ÚÅÀÅÉËÉÓÀ ÈÀÅÉÓÈÀÅÀÃ
ÐÄÐÄËÀÀ, áÏËÏ ÛÄÂÒÞÍÄÁÀ ÚÅÀÅÉËÉÓÀ ÐÄÐÄËÀÓ ÛÄÂÒÞÍÄÁÀÀ,
ÐÄÐÄËÀÓ ÓÖÒÅÉËÉÀ ÃÀÉÊÀÅÏÓ ÚÅÀÅÉËÉÓ ÀÃÂÉËÉ, ÚÅÀÅÉËÉÓ
ÓÖÒÅÉËÉ ÊÉ ÀÒÉÓ ÉÚÏÓ Ì×ÒÉÍÀÅÉ ÐÄÐÄËÀ:
„ÌÓÖÁÖØÀà ÌÉ×ÒÉÍÀÅÓ ÚÅÀÅÉËÉÓÊÄÍ,
ÒÏÌ ÂÀÌÏÓßÏÅÏÓ ÌÀÓ ÂÄÌÒÉÄËÉ ßÅÄÍÉ,
ÓÖÒÅÉËÏÁÓ ÌáÏËÏà ÚÅÀÅÉËÓ,
ÒÏÌ ÛÄÖÝÅÀËÏÓ ÌÀÓ ×ÄÒÉ ßÉÈÄËÉ.
ÂÀÒÓ ÖÅËÉÓ ÌÀÓ ÃÀ ÉÚÍÏÓÀÅÓ ÌÉÓ ÌÛÅÄÍÉÄÒ ÀÒÏÌÀÔÓ,
ÀÒÏÌÀÔÉ [ÊÉ] ÈÅÉÈ ÉÓ ÀÒÉÓ.
ÀÒ ÓÖÒÓ ÌÏÓÝÉËÃÄÓ ÌÉÓ ÊÅÉÒÔÓ,
ÒÀÃÂÀÍ ÚÅÀÅÉËÉÓ ÛÄÂÒÞÍÄÁÀ ÌÉÓÉ ÛÄÂÒÞÍÄÁÀÀ.
ÈÉÈØÏÓ ÜÅÄÍÉ ÐÄÐÄËÀ ÂÀÒÃÀÉØÝÀ ÌÛÅÄÍÉÄÒ ÚÅÀÅÉËÀÃ,
ÃÀ ÉÓ ÐÄÐÄËÀ , ÒÏÝÀ ÃÀÈÅÒÀ [ÚÅÀÅÉËÉÓ] ÊÅÉÒÔÆÄ,
ÂÀáÃÀ ÌÉÓÉ Ì×ÒÉÍÀÅÉ ÚÅÀÅÉËÉ.
ÄÒÈÌÀÍÄÈÓ ÂÀÖÝÅÀËÄÓ ÏÒÈÀÅÄÌ
ÓÉáÀÒÖËÉ ÃÀ ÌÏÌÀãÀÃÏÄÁÄËÉ ÓÀáÄ...“[234, ÂÅ.331]
225
ËÄØÓÛÉ „ÌÀÒÀÃÉÖËÏÁÉÓ ØÀËÉ“ ÃÉÅÀÍÉÃÀÍ “ÂÀÆÀ×áÖËÉÓ ÌÏ-
ÜÅÄÍÄÁÄÁÉ“ ÀÌÁÏÁÓ: „ÀÓÖËÉ ÓÉÝÏáËÉÓÀ ÃÀ ÌÉÓÉ ÃÄÃÀ. ÁÖÍÄÁÀ ÌÉÓÉ
ÃÀ ÌÂÒÞÍÏÁÄËÏÁÀ ÌÉÓÉ ÀÒÉÓ ßÚÀÒÏ ÌÏßÚÀËÄÁÉÓÀ“[151, ÂÅ.43]. ÀÍ
ÊÉÃÄÅ: „ÛÄÅÉÝÀÍ ÛÄÍÛÉ ÔÊÁÏÁÀ ÜÄÌÉ ÃÀ ÏáÅÒÀ ÜÄÌÉ...“[234, ÂÅ.335].
ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ ÀÁÖ ÛÀÃÉ ØÀËÓ ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÀÓÈÀÍ ÀÉÂÉÅÄÁÓ.
ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÐÏÄÔÉ ÀÌÁÏÁÓ:
„ÀÒ ÌÏÌÊÅÃÀÒÀ ÉÓ, ÅÉÍÝ ÛÄÓßÉÒÀ ÈÀÅÉÓÉ ÓÉÝÏÝáËÄ
ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÀÓ.
àÄÛÌÀÒÉÔÀÃ, ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÀ ÀÒÉÓ ÙÅÈÀÄÁÒÉÏÁÀ ÃÀ
ÌÀÒÀÃÉÖËÏÁÀ”[151, ÂÅ. 28 ]
(ËÄØÓÉ „ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÔÀÞÒÄÁÉ“)
226
Но верю я, верю, что скроется мгла,
Что день избавленья придет
И дух твой взбунтуется против зла
И сбросит с народа гнет».[111, ÂÅ.289]
( “ÍÉËÏÓÉÓ ÌÉßÀ”. Å. ÑÖÒÀÅËÉÏÅÉÓ ÈÀÒÂÌÀÍÉ ).
ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀ ÀÙÍÉÛÍÖËÉ ÈÄÌÄÁÉÈ ÀÒ ÀÌÏÉßÖ-
ÒÄÁÀ. ÌÀÓ ÀØÅÓ ËÄØÓÄÁÉ ÚÏÅÄËÃÙÉÖÒ ÓÀÚÏ×ÀÝáÏÅÒÄÁÏ ÈÄÌÄÁÆÄ,
ÀØÅÓ ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ ÄÐÉÊÖÒÉ áÀÓÉÀÈÉÓ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉ („ÖÆÀÒÌÀÆÀÒÉ
ÌÓáÅÄÒÐËÉ“, „ÝÉÝÉÍÀÈÄËÀ“, „ÌÀÃËÉÄÒÉ ×ÉËÏÓÏ×ÏÓÉ“, „ÉÁËÉÓÉÓ
ÓÀÌÄ×Ï“ ÃÀ ÓáÅ.).
ÀÁÖ ÛÀÃÉ ÄßÄÏÃÀ ÍÀÚÏ×ÉÄÒ ÓÀÌÄÝÍÉÄÒÏ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀÓÀÝ,
ÒÀÌÀÝ ÀÓÀáÅÀ ÐÏÅÀ ÌÉÓ ÐÏÄÆÉÀÛÉÝ. ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÊÒÄÁÖËÛÉ ÛÄ-
ÓÖËÉÀ ÀÌ ÓÀáÉÓ ËÄØÓÄÁÉ: „ÌÆÉÓ ÓÉÓÔÄÌÀ“, „ÅÀÒÓÊÅËÀÅÈÀ ÐÏÄÆÉÀ“,
„ÌÆÉÓ ÓÉÍÀÈËÄ“, „ÂÀÌÏÓáÉÅÄÁÀ“ ÃÀ ÓáÅ.
ÀÁÖ ÛÀÃÉ ÌÏÌÀÅÀËÓ ÏÐÔÉÌÉÆÌÉÈ ÖÚÖÒÄÁÃÀ. ÀÌÉÓ ÓÀ-
×ÖÞÅÄËÓ ÌÀÓ ÀÞËÄÅÃÍÄÍ ÀáÀËÉ ÈÀÏÁÉÓ ÐÏÄÔÄÁÉ, ÒÏÌËÄÁÆÄÝ
ÉÂÉ ÌÀÙÀËÉ ÛÄáÄÃÖËÄÁÉÓÀ ÉÚÏ: „ÜÄÌÉ ÖÃÉÃÄÓÉ ÉÌÄÃÉÀ ÉÓ, ÒÏÌ
ÀáÀËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÓ ÄØÍÄÁÀÈ ÂÀ-
ÌÀáÅÉËÄÁÖËÉ ÀÙØÌÀ, ÜÅÄÍÆÄ Ö×ÒÏ ÌÀÌÀÝÍÉ ÉØÍÄÁÉÀÍ ÀÃÒÄ
ÌÏÌáÃÀÒÉÓ ÌÉÌÀÒÈ, ÀÒ ÉØÍÄÁÉÀÍ ÖÚÖÒÀÃÙÄÁÏÍÉ ÀáÀËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ
ÍÉÌÖÛÄÁÉÓÀÃÌÉ...“[234, ÂÅ.441].
ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÓ ÌÀÙÀËÉ ÛÄ×ÀÓÄÁÀ ÌÉÓÝÄÓ ÒÏ-
ÂÏÒÝ ÌÉÓÌÀ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ, ÉÓÄ ÌÏÌÃÄÅÍÏ ÈÀÏÁÉÓ ÐÏÄÔÄÁÌÀ. ÀÓ-
ÓÀäÒÀÈÉ ßÄÒÓ: „...ÒÀ ÃÀÂÅÀÅÉßÚÄÁÓ ÀÌ ÐÏÄÔÉÓ ÂÀÅËÄÍÀÓ, ÐÏÄ-
ÔÉÓÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÝáÏÅÒÏÁÃÀ ÒÏÂÏÒÝ ÁÄÒÉ áÄËÏÅÍÄÁÉÓÀ ÃÀ
ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÉÓ ÓÄÍÀÊÛÉ... ÂÀÍÀ ÃÀÉÅÉßÚÄÁÄÍ ÀÌ ÈÀÏÁÉÓ ÀáÀËÂÀÆ-
ÒÃÄÁÉ ÀÌ ÂÀÌÏÜÄÍÉËÉ ÊÀÝÉÓ ÙÅÀßËÓ. ÌÀÍ ÈÀÅÉÓÉ ÔÀËÀÍÔÉ ÌÉ-
ÌÀÒÈÀ áÄËÏÅÍÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÉÓ ÐÏÄÆÉÉÓ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓÊÄÍ
ÃÀ ÂÀÖÊÅÀËÀ ÌÀÓ ÂÀÍÀáËÄÁÉÓ ÂÆÀ...“[234, ÂÅ.443]. ÀÁÖ ÛÀÃÉÓ
ÂÀÅËÄÍÀÆÄ ÌÉÖÈÉÈÄÁÄÍ ÉÓÄÈÉ ÐÏÄÔÄÁÉ, ÒÏÂÏÒÄÁÉÝ ÉÚÅÍÄÍ ÀË-
ÀÅÃÉ ÀË-ÅÀØÉËÉ, ÀäÌÀà ÌÖáÀÉÌÉ, ÀÓ-ÓÀäÒÀÈÉ, ÓÀËÉä ãÀÅÃÀÈÉ,
ÀË-äÀÌÛÀÒÉ ÃÀ ÓáÅÀ.
227
ÒÄ×ÏÒÌÉÓÔÖË ÉÃÄÄÁÓ. ÀË-ÀÆäÀÒÉÓ ÛÄÌÃÄ ÓßÀÅËÏÁÃÀ ÆÀÉÈÖ-
ÍÉÓ ÒÄËÉÂÉÖÒ ÓÀÓßÀÅËÄÁÄËÛÉ, ÒÏÌËÉÓ ÃÀÌÈÀÅÒÄÁÉÓ ÛÄÌÃÄÂ
ÂÀáÃÀ ÌÏÓÀÌÀÒÈËÄ.
5 ßËÉÓ ÀÓÀÊÛÉ ÌÀÌÀÌ ÀÁÖ Ë-ÊÀÓÉÌÉ ÌÉÀÁÀÒÀ ÓÀÓÖËÉÄÒÏ
ÓÀÓßÀÅËÄÁÄËÛÉ. 9 ßËÉÓÀÌ ÖÊÅÄ ÉÝÏÃÀ ÚÖÒÀÍÉ. ÓßÀÅËÏÁÃÀ ÌÀÌÉÓ
áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÏÁÉÈ. ÌÀÌÉÓ ÐÒÏÔÄØÝÉÉÈ ÉÓ 1920 ß. (ÆÏÂÉÄÒÈÉÓ
ÌÉáÄÃÅÉÈ 1921 ß.) ÌÉÉÙÄÓ Ø. ÈÖÍÉÓÉÓ ÆÀÉÈÖÍÉÓ ÖÌÀÙËÄÓ
ÒÄËÉÂÉÖÒ ÓÀÓßÀÅËÄÁÄËÛÉ. ÀØ ÂÀÄÝÍÏ ÀÒÀÁÖË ÄÌÉÂÒÀÍÔÖË
ÌßÄÒËÏÁÀÓ. ÃÉÃÉ ÂÀÅËÄÍÀ ÌÏÀáÃÉÍÀ ÌÀÓÆÄ ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄ-
ÌÏØÌÄÃÄÁÀÌ. ÉÓ ÖÝáÏ ÄÍÀÓ ÀÒ ×ËÏÁÃÀ, ÀÌÉÔÏÌ ÈÀÒÂÌÀÍÄÁÉÓ
ÌÄÛÅÄÏÁÉÈ ÄÝÍÏÁÏÃÀ ÄÅÒÏÐÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÓ. ÙÒÌÀÃ ÉÚÏ
ÂÀÍÓßÀÅËÖËÉ ÊËÀÓÉÊÖÒ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ. ÂÀÍÓÀÊÖÈ-
ÒÄÁÉÈ ÌÏÓßÏÍÃÀ ÀË-ÌÖÈÀÍÀÁÉ ÃÀ ÀË-ÌÀÀÒÉ.
1927 ß. (ÈÖ 1928 ß.) ÀÛ-ÛÀÁÉÌ ßÀÒÜÉÍÄÁÉÈ ÃÀÀÌÈÀÅÒÀ
ÆÀÉÈÖÍÉÓ ÓÀÓßÀÅËÄÁÄËÉ. ÀÌÀÅÄ ßÄËÓ ÛÄÅÉÃÀ ÉÖÒÉÃÉÖË ÓÊÏ-
ËÀÛÉ ( ÓÀÌÀÒÈËÉÓ ×ÀÊÖËÔÄÔÉ), ÒÏÌÄËÉÝ ÃÀÀÌÈÀÅÒÀ 1930 ß.
ÆÀÉÈÖÍÛÉ ÓßÀÅËÉÓÀÓ ÀÛ-ÛÀÁÉ ÉßÚÄÁÓ ÀØÔÉÖÒ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖË
ÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ-ÐÏËÉÔÉÊÖÒ ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀÓ. ÉÓ ÉÚÏ ÆÀÉÈÖÍÉÓ
ÓÔÖÃÄÍÔÈÀ ÌÏÞÒÀÏÁÉÓ áÄËÌÞÙÅÀÍÄËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÌÉÆÍÀà ÉÓÀáÀÅÃÀ
ÓßÀÅËÄÁÉÓ ÌÄÈÏÃÄÁÉÓÀ ÃÀ ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÖËÉ ÓÀÊÉÈáÄÁÉÓ ÒÄ×ÏÒ-
ÌÉÒÄÁÀÓ. ÀØÔÉÖÒÉ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÀ ÌÉÉÙÏ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ „ÌÖÓËÉÌÉ
ÀáÀËÂÀÆÒÃÏÁÉÓ“ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀÛÉ. ÈÖÍÉÓÄËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÈ-
ÌÝÏÃÍÉÓ ØÀÒÖÓ ÝÍÏÁÉÈ, ÄÓ ÂÀÄÒÈÉÀÍÄÁÀ 50-ÉÀÍÉ ßËÄÁÉÓ
ÃÀÓÀßÚÉÓÛÉÝ ÊÉ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÖÃÉÃÄÓÉ ÉÚÏ ØÅÄÚÀÍÀÛÉ. ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÌÏ-
ÍÀßÉËÄÏÁÉÈ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÃÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÄÁÉ: „ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ
ÊËÖÁÉ“ Ø. ÈÖÍÉÓÛÉ ÃÀ „ÓÔÖÃÄÍÔÄÁÉÓ ÊËÖÁÉ“. ÉÂÉ ÌàÉÃÒÏÃ
ÈÀÍÀÌÛÒÏÌËÏÁÃÀ ÄÂÅÉÐÔÖÒ ÂÀÌÏÌÝÄÌËÏÁÀÓÈÀÍ „ÀÐÏËÏ“.
ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÐÉÒÅÄËÉ ËÄØÓÄÁÉ ÐÒÄÓÀÛÉ 1923 ßËÉÃÀÍ ÂÀ-
ÌÏÜÍÃÀ. ÌÉÓÉ ÐÉÒÅÄËÉ ËÄØÓÉ „Ï, ÓÉÚÅÀÒÖËÏ!“ ÂÀÑÙÄÍÈÉËÉÀ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÓÖËÉÈ:
«О, любовь! Ты – тайна моих терзаний,
Моих забот, моего страха, моего мучения,
И моей худобы, моих слез, моих страданий,
Моей боли, моих мук и моей беды.
О, любовь! Ты – тайна моего бытия,
Моей жизни, моего достоинства и моей гордости...»
[ 94, ÂÅ. 72 ]
ÌÉÓÉ ËÄØÓÄÁÉÓ ÊÒÄÁÖËÉ ÝÀËÊÄ ßÉÂÍÀà ÐÏÄÔÉÓ ÓÉÝÏÝáËÄÛÉ ÀÒ
ÂÀÌÏÝÄÌÖËÀ, ÈÖÌÝÀ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÄÂÅÉÐÔÖÒÉ ÂÀÌÏÌÝÄÌËÏÁÉÓ
ÈáÏÅÍÉÈ ÊÒÄÁÖËÉ ÛÄÖÃÂÄÍÉÀ. ÌÄÏÒÄ ÌÓÏ×ËÉÏ ÏÌÉÓ ßÉÍÀ
ßËÄÁÛÉ ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÌÀ ÊÒÉÆÉÓÌÀ ÃÀ ÄÒÏÅÍÖË-ÂÀÌÀÈÀÅÉ-
228
ÓÖ×ËÄÁÄËÉ ÌÏÞÒÀÏÁÉÓ ÃÀØÅÄÉÈÄÁÀÌ ÂÀÌÏÉßÅÉÀ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ
ÌÏÞÒÀÏÁÉÓ ÛÄÍÄËÄÁÀ ÈÖÍÉÓÛÉ. ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ËÄØÓÄÁÉ ÈÉÈØÌÉÓ
ÌÉÉÅÉßÚÄÓ. 50-ÉÀÍ ßËÄÁÛÉ ÊÖËÔÖÒÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÂÀÌÏÙ-
ÅÉÞÄÁÀÌ ÃÀ ÄÒÏÅÍÖË-ÂÀÌÀÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÄËÉ ÌÏÞÒÀÏÁÉÓ ÀÙÏÒ-
ÞÉÍÄÁÀÌ ÂÀÌÏÀÝÏÝáËÀ ÀÒÀÁÈÀ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉ ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÒÄÅÏËÖ-
ÝÉÖÒ-ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÓÖËÉÈ ÂÀÑÙÄÍÈÉËÉ ËÄØÓÄÁÉÓÀÃÌÉ. ÃÙÉÓ
ßÄÓÒÉÂÛÉ ÃÀÃÂÀ ÌÉÓÉ ÃÉÅÀÍÉÓ ÂÀÌÏÝÄÌÉÓ ÓÀÊÉÈáÉ. ÉÂÉ 1955 ß.
ÂÀÌÏÅÉÃÀ ÓÀáÄËßÏÃÄÁÉÈ „ÀÙÀÍÉ ÀË-äÀÉÀÈ“ („ÓÉÝÏÝáËÉÓ
ÓÉÌÙÄÒÄÁÉ“).
ÀÛ-ÛÀÁÉ ÓÖÓÔÉ ãÀÍÌÒÈÄËÏÁÉÓÀ ÉÚÏ, ÃÀÖÙÀËÀÅÀà ÊÉ
ÛÒÏÌÏÁÃÀ. ÏãÀáÖÒÉ ÓÉÌÞÉÌÄÝ ÌÀÓ ÃÀÀßÅÀ. ÌÀÌÀ ÀÃÒÄ ÂÀÒ-
ÃÀÄÝÅÀËÀ ÃÀ ÏãÀáÆÄ ÃÀ ÖÌÝÒÏÓ ÞÌÄÁÆÄ ÆÒÖÍÅÀ ÌÀÓ ÌÏÖáÃÀ.
ÈÖÌÝÀ ÉÓÉÝ ÀÙÓÀÍÉÛÍÀÅÉÀ, ÒÏÂÏÒÝ ÄÓ ÌÉÓÉ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÃÀÍ
ÜÀÍÓ, ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒÀà ÀÒ ÖÍÃÀ ÚÏ×ÉËÉÚÏ áÄËÌÏÊËÄÃ. ÌÉÓ ÃÉÃ
×ÉÆÉÊÖÒ ÃÀÔÅÉÒÈÅÀÓ ÄÌÀÔÄÁÏÃÀ ÌÞÉÌÄ ÓÖËÉÄÒÉ ÚÏ×À. ÚÏ-
ÅÄËÉÅÄ ÀÌÀÍ ÌÉÓÉ ãÀÍÌÒÈÄËÏÁÀ ÂÀÔÄáÀ. ÌÀÓ ÀÙÌÏÀÜÍÃÀ
ÂÖËÉÓ ÌÀÍÊÉ. ÄØÉÌÄÁÉÓ ÒÜÄÅÉÈ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÁÏËÏ ÓÀÌÉ ßÄËÉ
ÁÖÍÄÁÉÓ ßÉÀÙÛÉ ÂÀÀÔÀÒÀ. ÀÌ ÐÄÒÉÏÃÛÉ ØÌÍÉÓ ÓÀÖÊÄÈÄÓÏ
ËÄØÓÄÁÓ ÁÖÍÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌÛÅÄÍÉÄÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ, ÀÒÓÄÁÏÁÉÓ ÌÏÌÀ-
ãÀÃÏÄÁËÏÁÀÓÀ ÃÀ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÆÄ, ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÁÄÃÍÉ-
ÄÒÄÁÀÆÄ, ÐÀÒÀËÄËÖÒÀà ßÄÒÓ ÓÄÅÃÉÈÀ ÃÀ ßÖáÉËÉÈ ÀÙÓÀÅÓÄ
ËÄØÓÄÁÓ, ËÄØÓÄÁÓ ÓÉÊÅÃÉËÆÄ, ÈÉÈØÏÓÃÀ ÂÒÞÍÏÁÃÀ ÃÀÓÀÓÒÖËÉÓ
ÌÏÀáËÏÄÁÀÓ. 1934 ß. 9 ÏØÔÏÌÁÄÒÓ, ÓÀÌÛÀÁÀÈ ÃÙÄÓ, 25 ßËÉÓ
ÀÓÀÊÛÉ ÀÛ-ÛÀÁÉ ÂÀÒÃÀÉÝÅÀËÀ. ÌÉÓÉ ÝáÄÃÀÒÉ ÌÛÏÁËÉÖÒ ÀÛ-ÛÀÁÉÛÉ
ÂÀÃÀÀÓÅÄÍÄÓ ÃÀ ÉØ ÌÉÖÜÉÍÄÓ ÓÀÌÖÃÀÌÏ ÓÀÌÚÏ×ÄËÉ.
ÀÛ-ÛÀÁÉ ÊÀÒÂÀà ÉÚÏ ÂÀÍÓßÀÅËÖËÉ ÒÏÂÏÒÝ ÊËÀÓÉÊÖÒ
ÀÒÀÁÖË, ÉÓÄ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ. ÆÀÉÈÖÍÀÛÉ
ÊÀÒÂÀà ÂÀÄÝÍÏ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ×ÄÍÉÓ ÝáÏÅÒÄÁÀÓ.
ÓáÅÀÈÀÛÏÒÉÓ, ÆÀÉÈÖÍÉÓ ÓÀÓßÀÅËÄÁÄËÛÉ ÈÀÅÌÏÚÒÉËÉ ÉÚÏ
ÈÖÍÉÓÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÚÅÄËÀ ×ÄÍÉÓ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍÄËÉ. ÀØ
ÓßÀÅËÏÁÃÍÄÍ ÂËÄáÉÓ ÃÀ ÌÄÌÀÌÖËÉÓ, ÌÖÛÉÓÀ ÃÀ ÊÀÐÉÔÀËÉÓÔÉÓ,
áÄËÏÓÍÉÓÀ ÃÀ ÅÀàÒÉÓ ÛÅÉËÄÁÉ, ÐÒÏÂÒÄÓÖËÀà ÌÏÀÆÒÏÅÍÄÍÉÝ ÃÀ
ÊÏÍÓÄÒÅÀÔÏÒÖËÀà ÂÀÍßÚÏÁÉËÍÉÝ. ÖÝáÏÄËÄÁÉÝ ÌÒÀÅËÀà ÚÏ-
×ÉËÀÍ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÀÒÀÁÖËÉ ØÅÄÚÍÄÁÉÃÀÍ.
ÓÀÌÛÏÁËÏÓ ÓÏÝÉÀËÖÒ-ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÌÀ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÌ
(ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÏÁÀ ÃÀÊÀÒÂÖËÉ, ÌÃÉÃÀÒÈÀ ÂÀÍÖÊÉÈáÀÅÉ ÁÀÔÏ-
ÍÏÁÀ, ÙÀÒÉÁÈÀ ÖÖ×ËÄÁÏ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÉÄÒ
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÜÀÂÅÒÀ, ÐÉÒÏÅÍÄÁÉÓ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÖÂÖËÅÄÁÄËÚÏ×À,
ÓÖËÉÄÒ ×ÀÓÄÖËÏÁÀÈÀ ÂÀÖ×ÀÓÖÒÄÁÀ ÃÀ ÓáÅ.), ÄÅÒÏÐÄËÉ ÒÏ-
ÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ (ËÀÌÀÒÔÉÍÉ, ÂÏÄÈÄ, äÉÖÂÏ, ËÄÏÐÀÒÃÉ ÃÀ ÓáÅ.) ÃÀ
ÀÒÀÁÉ ÄÌÉÂÒÀÍÔÉ ÐÏÄÔÄÁÉÓ ÃÀ ÌßÄÒËÄÁÉÓ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ
229
ãÄÁÒÀÍÉÓ, ÍÀßÉËÏÁÒÉÅ ÊÉ ÊËÀÓÉÊÖÒÉ ÀÒÀÁÖËÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÉÓ
ÖÃÉÃÄÓÉ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÄÁÉÓ ÀË-ÌÖÈÀÍÀÁÉÓÀ ÃÀ ÀË-ÌÀÀÒÉÓ ÛÄ-
ÌÏØÌÄÃÄÁÉÈ ÂÀÔÀÝÄÁÀÌ ÂÀÍÀÐÉÒÏÁÀ ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ
ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÉÓ ÜÀÌÏÚÀËÉÁÄÁÀ.
ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÒÏÌÀÍÔÉÆÌÉ ÚÅÄËÀÆÄ Ö×ÒÏ ÂÀÌÏÅËÉÍÃÀ ÌÉÓ
ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀÛÉ ÈÖÍÉÓÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÝáÏ-
ÅÒÄÁÉÓ ßÄÓÉÓ ÌÉÌÀÒÈ. ÖÀÒÚÏ×ÉÈÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÀÛÊÀÒÀÀ.
ÀÅÉÙÏÈ ÈÖÍÃÀÝ ËÄØÓÉ „ÛÀÉÔÀÍÉÓ ÛÅÉËÄÁÉ“ (1931 ß.). ÀÌ ÓÀÆÏ-
ÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÐÏÄÔÌÀ ÍÀáÀ ÌáÏËÏà ÁÏÒÏÔÄÁÀ, ÂÀáÒßÍÉËÄÁÀ, ÙÀ-
ËÀÔÉ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÙÉÒÓÄÁÄÁÉÓ ÖÂÖËÅÄÁÄËÚÏ×À, ÖÓÀÌÀÒÈËÏÁÀ,
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÉÄÒ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÜÀÂÅÒÀ, ÙÀÒÉÁÈÀ ÃÀÖÙÀËÀÅÉ ÛÒÏÌÀ
ËÖÊÌÀ-ÐÖÒÉÓÈÅÉÓ, ÌÃÉÃÀÒÈÀ ÂÀÍÝáÒÏÌÉÈ ÝáÏÅÒÄÁÀ. ÀÌ ÓÀÆÏ-
ÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÚÅÄËÀ×ÄÒÉ ÚÀËÁÉ ÀÙÌÏÜÍÃÀ, ÚÅÄËÀÓ ÍÉÙÀÁÉ
ÀÙÌÏÀÜÍÃÀ À×ÀÒÄÁÖËÉ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÍÀÌÃÅÉËÉ ÓÀáÉÓ ÃÀÓÀ×ÀÒÀÅÀÃ
ÃÀ ÉÒÂÅËÉÅ ÌÚÏ×ÈÀ ÛÄÓÀÝÃÄÍÀÃ. ÛÄÀÝÃÉÍÄÓ ÐÏÄÔÉÝ. ÐÏÄÔÉÓ
ÀÆÒÉÈ, ÀØ ÌáÏËÏà ÐÉÒ×ÄÒÏÁÀ ×ÀÓÏÁÓ, ÂÀÍÖÓÀÆÙÅÒÄË,
ÃÀÖÌÓÀáÖÒÄÁÄË ØÄÁÀÓ ÖÞÙÅÍÉÀÍ ÌÁÒÞÀÍÄÁËÄÁÓ. ÒÀÝ ÌÈÀÅÀÒÉÀ,
ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÌÀ ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÌÀÍÄÒÉÈ ÛÄÒÚÅÍÄÓ ÓÖËÉ:
„Å×ØÉÒÏÁÃÉ, ÓÖËÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÒÀÌÀÀ,
ÌÀÂÒÀÌ ÅÐÏÅÄ ÓÖËÛÉ ÒÀÙÀÝ ÌÃÀÁÀËÉ,
ÂÀÓÅÀÒÀ (ÓÖËÉ – Ì.Ø.) [ÔÀËÀáÉÈ] ÝáÏÅÒÄÁÀÌ, ÛÄÌÃÄ ÂÒÞÄËÀ
ÈÄÓÅÀ ÅÒÝÄË ÓÀÌÚÀÒÏÛÉ ÁÏÒÏÔÄÁÉÓÀ,
ÃÀ ÌÏÉÌÊÏ ( áÀËáÌÀ – Ì.Ø.) ÄÊÀËÉ... Ï , ÛÅÉËÄÁÏ!
ÉáÌÀÖÒÄÈ ÃÀ ÂÀÀÅÓÄÈ ÝÀ ÃÀ ÌÉßÀ ÓÉáÀÒÖËÉÈ“[ 193, ÂÅ.182]
230
àÄÛÌÀÒÉÔÀÃ, ÁÏÒÏÔÉ ßÚÀÒÏÀ ÁÉßÉÄÒÄÁÉÓÀ,
ÂÀÍÃÄÅÍÄÈ ÉÓ ÃÀ ÍÖ ÌÏÖÓÌÄÍÈ,
ÉÓ ÀÒÉÓ ÓÖËÉ ÁÏÒÏÔÉ, ÍÀÅÓÉ“ [193, ÂÅ.151].
231
ÌÀÂÒÀÌ ÖÌÀÒÈÄÁÖËÏ ÉØÍÄÁÀ ÈÖ ÅÉÔÚÅÉÈ, ÀÛ-ÛÀÁÉ
ÐÄÓÉÌÉÓÔÉ ÐÏÄÔÉÀÏ. ÐÄÓÉÌÉÆÌÉ ÌÀÓÈÀÍ ÃÒÏÄÁÉÈÉ ÌÏÅËÄÍÀÀ. Ö×-
ÒÏ áÛÉÒÀÃ ÏÐÔÉÌÉÓÔÖÒÀÃ ÛÄäÚÖÒÄÁÓ ÌÏÌÀÅÀËÓ. ÀÌÀÓ ÀÃÀÓ-
ÔÖÒÄÁÓ ËÄØÓÉ „ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÓÖÒÅÉËÉ“:
«Если жить народ захочет новой жизнью, полной света,
То душа в нем затрепешет, упованием согрета,
Тьма рассеется мгновенно, и разрушатся оковы»[97,
ÂÅ.129]
ÉÓ ÂÅÀÓßÀÅËÉÓ, ÒÏÌ ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ ÌÏÌÀÅËÉÓ ÒßÌÄÍÉÈ ÖÍÃÀ ÉÝáÏÅ-
ÒÏÓ. áÏËÏ ÉÓ, ÅÉÍÝ ßÀÒÓÖËÉ ÃÉÃÄÁÉÈÀ ÃÀ ÃÙÄÅÀÍÃÄËÏÁÉÈ
ÝáÏÅÒÏÁÓ ÃÀ ÀÒ ÀÙÄËÅÄÁ Ó ÌÏÌÀÅÀËÉ, ÖÊÅÀËÏà ÂÀØÒÄÁÀ:
«Пусть же тот, кто не желает жить по новой светлой вере,
Обратившись в пар, бесследно растворится в атмосфере».
[ 97, ÂÅ. 129 ]
ÐÏÄÔÓ ÖÊÄÈÄÓÉ ÌÏÌÀÅËÉÓ ÌÉÓÀÙßÄÅ ÂÆÀà ÄÓÀáÄÁÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ
ÓÖËÉÄÒÉ ÌáÀÒÄÄÁÉÓ, ÛÉÍÀÂÀÍÉ ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÓÒÖËÚÏ×À:
«Если души наши станут жить по творческим заветам,
То благой вселенский разум озарит нас новым светом».
[ 97, ÂÅ. 135 ]
ÀÛ-ÛÀÁÉ ÆÏÂãÄÒ ÌÉÃÉÓ ÃÀÓÊÅÍÀÌÃÄ, ÒÏÌ ÛÉÍÀÂÀÍÉ, ÓÖËÉÄÒÉ
ÓÀÌÚÀÒÏÓ ÓÒÖËÚÏ×À ÀÒ ÊÌÀÒÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀÒÃÀÓÀØÌÄÍËÀÃ,
ÞÀËÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÀÝÀÀ ÓÀàÉÒÏ. ÄÓ ÀÆÒÉÀ ÂÀÔÀÒÄÁÖËÉ ËÄØÓÄÁÛÉ
„ÈØÅÀ ßËÄÁÌÀ“ ÃÀ „ÔÉÒÀÍÓ“[193] .
ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ËÉÒÉÊÖËÉ ÂÌÉÒÉ ÏÒÂÅÀÒÉÀ: ÀÃÒÄÖËÉ ËÄØ-
ÓÄÁÉÓÀ ÃÀ ÌÏÂÅÉÀÍÏ ÐÄÒÉÏÃÉÓÀ. ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÂÀÒÉÑÒÀÑÆÄ ÌÉÓÉ
ÂÌÉÒÉ, ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ËÄØÓÛÉ „ÏÁËÉÓ ÜÉÅÉËÉ“, Ö×ÒÏ ÓÄÅÃÉÀÍÉÀ,
ÔÀÍãÖËÉÀ, ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÈ ÖÊÌÀÚÏ×ÉËÏÓ ÀßÌÚÏ ÌÖØ ×ÄÒÄÁÛÉ
ÄÓÀáÄÁÀ, ÌÏÌÀÅÀËÓÀÝ ÄàÅÉÓ ÈÅÀËÉÈ ÖÚÖÒÄÁÓ, ÁÒÞÏËÉÓÈÅÉÓ ãÄÒ
ÀÒ ÀÒÉÓ ÌÏÌ ÆÀÃÄÁÖËÉ, ÀÌÉÔÏÌ ÏÝÍÄÁÉÓ ÓÀÌÚÀÒÏÈÉ É×ÀÒÂËÄÁÀ.
ÏÝÍÄÁÄÁÓÀÝ ÓÄÅÃÉÓ ÄË×ÄÒÉ ÃÀäÊÒÀÅÓ. ÌÉÓÉ ÂÌÉÒÉ ÀÌ áÀË-
áÌÒÀÅÀË ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÈÀÅÓ ÏÁËÀà ÂÒÞÍÏÁÓ. ÌÀÍ ÌÄÂÏÁÀÒÉ ÅÄÒ
ÐÏÅÀ ÀÒÀÌÀÒÔÏ ÀÃÀÌÉÀÍÈÀ ÛÏÒÉÓ, ÀÒÀÌÄÃ ÁÖÍÄÁÀÛÉÝ ÊÉ. ÌÉÓÉ
áÅÄÃÒÉ ÌÀÒÔÏÏÁÀÀ:
„ÅÉÔÉÒÄ, ÌÀÂÒÀÌ ÔÚÖÉËÖÁÒÀËÏÃ.
ÃÀÅÉÞÀáÄ: ÃÄÃÀÜÄÌÏ! ÌÀÂÒÀÌ ÀÒ ÂÀÖÂÉÀ.
ÃÀÅÖÁÒÖÍÃÉ ÜÄÌÉ ÃÀÒÃÉÈ ÜÄÌÓ ÌÀÒÔÏÏÁÀÓ,
ÂÀÅÖÌÄÏÒÄ ÜÄÌÉ ÔÉÒÉËÉ ÜÄÌÓ ÚÖÒÄÁÓ
ÃÀ ÌÏÅÄáÅÉÄ ÜÄÌÓ ÌÀÒÔÏÏÁÀÛÉ ÜÄÌÓ ÔÊÉÅÉËÓ,
ÃÀ ÅÖÈáÀÒÉ ÓÀÊÖÈÀÒ ÈÀÅÓ: ÃÀÌÛÅÉÃÃÉ“ [193, ÂÅ.51]
232
و ﻟﻣﺎ ﻧدﺑت و ﻟم ﯾﻧﻔﻊ
و ﻧﺎدﯾت اﻣﻰ ﻓﻠم ﺗﺳﻣﻊ
رﺟﻌت ﺑﺣزﻧﻰ اﻟﻰ وﺣدﺗﻰ
و رددت ﻧوﺣﻰ ﻋﻠﻰ ﻣﺳﻣﻌﻰ
و ﻋﺎﻧﻘت ﻓﻲ وﺣدﺗﻰ ﻟوﻋﺗﻰ
أ ﻻ ﻓﺎﺳﻛﺗﻰ:و ﻗﻠت ﻟﻧﻔﺳﻰ
ËÄØÓÛÉ „ÖáÉËÀÅÉ ÓÄÅÃÀ“ ÅáÄÃÀÅÈ, ÒÏÌ ÂÌÉÒÉÓ ÓÄÅÃÀ ÂÀÍ-
ÓáÅÀÅÃÄÁÀ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉÓ ÓÄÅÃÉÓÂÀÍ. ÈÖ ÓáÅÄÁÉÓ ÓÄÅÃÀ-ÔÊÉÅÉËÉ
ÃÒÏÈÀ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ ØÒÄÁÀ, ÃÒÏ ÊÖÒÍÀÅÓ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ, ÌÉÓÉ
ÓÄÅÃÀ ÉÌÃÄÍÀà ÌÞËÀÅÒÀà ÆÉÓ ÌÀÓÛÉ, ÒÏÌ ÌÉÓÂÀÍ ÈÀÅÉÓ ÃÀÙßÄÅÀ
ÛÄÖÞËÄÁÄËÉÀ. ÀÌÉÔÏÌ ÉÓ ÀÝáÀÃÄÁÓ: „ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ÜÄÌÓ ÓÄÅÃÀÓ, ÉÓ
ÔÀÍãÅÀÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÜÀÓÀáËÃÀ ÜÄÌÓ ÓÖËÛÉ ÃÀ ÃÀÒÜÀ ÓÀÌÀÒÀÃÉÓÏà “
[193, ÂÅ.49].
ÌÏÂÅÉÀÍÏ ÐÄÒÉÏÃÉÓ ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÂÌÉÒÉ ÂÀÒÄÂÍÖËÀÃ ÂÀÍ-
ÓáÅÀÅÃÄÁÀ ÀÃÒÉÍÃÄËÉÓÂÀÍ. ÈÀÅÉÓ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄÄÁÆÄ ÀÌÀÙ-
ËÄÁÖË, ÌÛÅÄÍÉÄÒ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖË ÓÀáÄÓ ÂÅÉáÀÔÀÅÓ ÐÏÄÔÉ ËÄØÓÛÉ
„ÔÉÔÀÍÉÓ ÓÉÌÙÄÒÀ“. ÉÓ ÌÀÒÈËÀÝ ÔÉÔÀÍÉÀ, ÌÞËÀÅÒÉÀ, ÀÌÀÙ-
ËÄÁÖËÉÀ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄÄÁÆÄ. ÉÓ ÌÀÌÀÝÉÀ. ÖÝáÏÀ ÌÉÓÈÅÉÓ ÛÉÛÉ.
ÌÀÓ ÀÒ ÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÓ ÈÖ ÒÀ áÃÄÁÀ ØÅÄÌÏÈ, ÖÛÖÀËÏà ÃÄÃÀ-
ÌÉßÀÆÄ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÉÓ ÖßÏÃÄÁÓ „Ö×ÓÊÒÖËÓ,“ „×ÓÊÄÒÓ.“ ÚÅÄËÀÓ-
ÂÀÍ ÂÀÌÏÒÜÄÖËÏÁÀ Ö×ËÄÁÀÓ ÀÞËÄÅÓ ÓÀÊÖÈÀÒ ÈÀÅÓ ÖßÏÃÏÓ
„ÌÀÒÔÏáÄËÀ ÔÉÔÀÍÉ“ ÃÀ ÚÅÄËÀÓ ÈÀÌÀÌÀà ÂÀÍÖÝáÀÃÏÓ:
„ÒÀÝ ÛÄÌÄáÄÁÀ ÌÄ, ÂÉÐÀÓÖáÄÁÈ ÆÄÌÏÃÀÍ,
ÌÆÄ ÃÀ ÌÛÅÄÍÉÄÒÉ ÁÉÍÃÉ ÊÉ ÜÄÌÓ ßÉÍÀÀ:
„ÅÉÓÉ ÂÖËÉÝ ÀÙÉÍÈÏ ßÌÉÍÃÀ ÛÈÀÂÏÍÄÁÉÈ,
ÉÓ ÅÄÒ ÛÄÖÒÉÂÃÄÁÀ ÖÝÀÁÄÃ ÄËÃÀÓ“ [193, ÂÅ.258]
ÌÉÓÈÅÉÓ ÖÝáÏÀ ÓáÅÄÁÉÓÀÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀÓÉÀÈÄÁÄËÉ ÉÓÄÈÉ ÀÃÀ-
ÌÉÀÍÖÒÉ ÓÉÓÖÓÔÄÄÁÉ, ÒÏÂÏÒÉÝÀÀ ÛÖÒÉ, ÆÉÆÙÉ, ÓÉÞÖËÅÉËÉ,
ÌÔÒÏÁÀ, ÐÉÒ×ÄÒÏÁÀ. ÀÌÉÓ ÓÀÐÉÒÉÓÐÉÒÏÃ, ÌÉÓÉ ÈÅÉÓÄÁÀÀ ÓÉÊÄÈÄ,
ÂÀÔÀÝÄÁÀ ÂÒÞÍÏÁÀÈÀ ÓÀÌÚÀÒÏÈÉ, ÞÉÄÁÀ ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓÀ. ÌÉÓÉ
ÌÀÌÏÞÒÀÅÄÁÄËÉ ÞÀËÀÀ „ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÓÉÝÏÝáËÉÓÀ (ÝáÏÅÒÄÁÉÓÀ)“.
ÈÀÅÉÓ ÔÏËÀà ÉÓ ÌáÏËÏà ÏÊÄÀÍÄÓ ÌÉÉÜÍÄÅÓ. ËÄØÓÛÉ „ÀáÀËÉ
ÃÉËÀ“ ÐÏÄÔÉ ÀÌÁÏÁÓ:
«Прошайте навеки, мрачные скалы,
Ада зияющие провалы.
Нам по душе океанские шквалы,
Парус распушен – вперед по волнам! [97, ÂÅ.148].
233
( “ÀáÀËÉ ÃÉËÀ”. Å. ÊÒÀÓÍÏÐÏËÓÊÉÓ ÈÀÒÂÌÀÍÉ ).
ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÓÀÂÀÍÓ ÓÀÌÛÏÁËÏ ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÃÀ.
ÀÌÉÔÏÌ ÌÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÂÀÌÏÒÜÄÖËÉ ÀÃÂÉËÉ ÃÀÉÊÀÅÀ ÐÀÔ-
ÒÉÏÔÖËÌÀ ÌÏÔÉÅÄÁÌÀ. ÀÌ ÈÄÌÀÆÄ ßÄÒÓ ÉÓ ËÄØÓÄÁÓ: „ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖ-
ËÄÄÁÏ!“(ÞÌÄÁÏ!), „áÀËáÓ“, „ÌÛÅÄÍÉÄÒÉ ÈÖÍÉÓÉ“, „ÀáÀËÉ ÈÖÍÉÓÉ“,
„ßÌÉÍÃÀ ÂÅÄËÉÓ ×ÉËÏÓÏ×ÉÀ“. ÀÌ ÌáÒÉÅ ÓÀÉÍÔÄÒÄÓÏÀ ËÄØÓÉ
„ßÌÉÍÃÀ ÂÅÄËÉÓ ×ÉËÏÓÏ×ÉÀ“. ÀÆÒÉ ËÄØÓÉÓÀ ÛÄÌÃÄÂÛÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄ-
ÏÁÓ: ÃÉÃÉ ÄÒÄÁÉÓ ÌÉÆÀÍÉÀ ÐÀÔÀÒÀ ÄÒÄÁÉÓ ÃÀÐÚÒÏÁÀ-ÃÀÌÏÒÜÉËÄÁÀ
ÀÍ ÌÛÅÉÃÏÁÉÀÍÉ ÂÆÉÈ, ÀÍ ÞÀËÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÈ, ÐÀÔÀÒÀ ÄÒÄÁÉÓ
ÀÓÉÌÉËÀÝÉÀ ÃÉÃ ÄÒÄÁÛÉ. ÛÏÛÉÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ËÄØÓÛÉ ÈÖÍÉÓÓ
ÂÀÍÀÓÀáÉÄÒÄÁÓ, ÝáÏÅÒÏÁÓ ÁÖÍÄÁÉÓ ßÉÀÙÛÉ, ÃÒÏÓ ÓÉÌÙÄÒÀÛÉ
ÀÔÀÒÄÁÓ, ÀÒÀÅÉÓ ÜÀÂÒÀÅÓ ÃÀ ÀÒÀÅÉÓ ÀÜÀÂÅÒÉÍÄÁÓ ÈÀÅÓ, ÂÀÒÄ-
ÌÏÓÈÀÍ ÓÒÖË äÀÒÌÏÍÉÀÛÉ ÉÌÚÏ×ÄÁÀ ÃÀ ÈÀÅÉÓ ÈÀÅÓ ÁÖÍÄÁÉÓ
ÛÅÉËÀÃ ÌÉÉÜÍÄÅÓ. ÉÓ ÓÐÄÔÀÊÉÀ, ÓÖËÉÈ ÛÄÖÒÚÅÍÄËÉÀ ÃÀ ÌÏÌÀÅÀËÉ
ÖÛ×ÏÈÅÄËÉ ÄÓÀáÄÁÀ. ÌÀÂÒÀÌ ÚÅÄËÀÓ ÒÏÃÉ ÌÏÓßÏÍÓ ÃÀ ÒÏÃÉ
ÄÂÖÄÁÀ ÌÉÓ ÀÓÄÈ ÚÏ×ÀÓ. ÌÏÛÖÒÍÄÄÁÉÝ äÚÀÅÓ. ÌÉÓÉ ÓÉÌÙÄÒÄÁÉ
ÄÓÌÉÓ ÛÏÒÓ, ÌÈÉÓ ÂÀÌÏØÅÀÁÖËÛÉ ÃÀÁÖÃÄÁÖË ÂÅÄËÓ, ÒÏÌÄËÉÝ
ÀÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÓÀ×ÒÀÍÂÄÈÉÓ ÓÉÌÁÏËÏÀ. ÛÏÛÉÀÓ ÓÉÌÙÄÒÄÁÉ, ÓÉÀ-
ÌÏÅÍÄÁÉÓÀ ÃÀ ÓÉÌÛÅÉÃÉÓ ÌÏÍÉàÄÁÉÓ ÍÀÝÅËÀÃ, ÛÖÒÉÈ ÀÙÀÅÓÄÁÓ ÌÀÓ,
ÂÀÍÒÉÓáÄÁÀÛÉ ÌÏäÚÀÅÓ ÃÀ ÀÙÖÞÒÀÅÓ ÌÉÓÉ ÌÏÓÐÏÁÉÓ ÓÖÒÅÉËÓ.
ÌÉÆÍÉÓ ÌÉÓÀÙßÄÅÀà ÉÒÜÄÅÓ ×ÀÒÖË ÂÆÀÓ, ÔÊÁÉËÉ ÓÉÔÚÅÄÁÉÈ
ÂÀÁÒÖÄÁÉÓ áÄÒáÓ. ÈÀÅÉÓ ÌÒÉÓáÀÍÄÁÀÓ, ÆÉÆÙÓ ÛÏÛÉÀÓÀÃÌÉ
ÃÒÏÄÁÉÈ ÜÀÉáÛÏÁÓ, ÐÉÒÆÄ ÙÉÌÉËÓ ÂÀÃÀÉÊÒÀÅÓ ÃÀ ÀÌ ÓÀáÉÈ ÌÏÄÅ-
ËÉÍÄÁÀ ÛÏÛÉÀÓ. ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÉÌÀÒÈÄÁÀ ÓÀÖÁÀÒÉ. ÂÅÄËÉ ÔÊÁÉËÉ ÓÉ-
ÔÚÅÄÁÉÈ, ÒÏÌÄËÛÉÝ ÆÏÂãÄÒ ÛÄ×ÀÒÖËÉ ÌÖØÀÒÀÝ ÌÏÜÀÍÓ,
ÝÃÉËÏÁÓ ÃÀÀÒßÌÖÍÏÓ ÈÀÍÀÌÏÓÀÖÁÒÄ ÈÖ ÒÀ ÐÒÉÅÉËÄÂÉÄÁÓ ÌÏÖ-
ÔÀÍÓ ÌÀÓÈÀÍ ÛÄÄÒÈÄÁÀ ÃÀ ÌÉÓ ÍÀßÉËÀà ÂÀáÃÏÌÀ. ÛÏÛÉÀ áÅÃÄÁÀ
ÂÅÄËÉÓ ÌÉÆÀÍÓ, ÌÀÂÒÀÌ ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÖÞËÖÒÄÁÉÓ ÛÄÂÒÞÍÄÁÀ ÀÒ
ÀÞËÄÅÓ ÓÀÛÖÀËÄÁÀÓ ßÉÍ ÀÙÖÃÂÄÓ ÌÏßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÉÓ ÓÖÒÅÉËÓ. ÉÓ
ÈÀÅÉÓÉ ÁÏËÏ ÓÉÔÚÅÄÁÉÈ áÀÆÓ ÖÓÅÀÌÓ ÌáÏËÏà ÀÌ ×ÀØÔÓ:
„ÀÒ ÀØÅÓ ÀÆÒÉ ÓÖÓÔÉÓ ÓÉÌÀÒÈËÄÓ ÃÀ ÂÀÌÏÞÀáÉËÓ,
ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀ ÀØÅÓ ÂÀÌÀÒãÅÄÁÖËÉ ÞËÉÄÒÉÓ ÍÀÈØÅÀÌÓ .
ÀÙÀÓÒÖËÄ ÍÄÁÀ ÛÄÍÉ, ÒÀÝ ÉÓÖÒÅÄ,
ÃÀ ÛÄÉßÚÀËÄ ÛÄÍÉ ÓÉÃÉÀÃÄ ÜÄÌÉ ÓÉÔÚÅÄÁÉÓ ÌÏÓÌÄÍÉÓÂÀÍ“
[ 193, ÂÅ. 278 ]
234
Горечь я вкусил и сладость жизни, и остался я в тебе
влюбленным.
Я не подчинюсь хуле и злобе, а умру – так что же подвиг начат!
Если даже кровь моя прольется, не страшусь одежд
окрававлённых,
Жизнь всепрошающей во благо вечно проливалась кровь
влюблённых!
Милая, лежу в твоих объятьях, ночь растет, но я в ней не затерян,
Добрый, я жестокости чуждаюсь, я как прежде искренен и верен!
Может, не совсем несправедливо век наш называют Векам Мрака,
Но, идя к рассветным переливам, я во тьме провижу свет, однако!
Время нашу славу погубило, но всего на свете несомненей:
Жизнь еще вернет нам меч булатный для больших побед и
одолений».[97, ÂÅ.128-129]
( “ÌÛÁÄÍÉÄÒÉ ÈÖÍÉÓÉ”. À. ÂÏËÄÌÁÉÓ ÈÀÒÂÌÀÍÉ ).
ÌÊÉÈáÅÄËÓ ÛÄÝÃÏÌÀÛÉ ÛÄÅÉÚÅÀÍÈ , ÈÖ ÅÉÔÚÅÉÈ, ÒÏÌ
áÓÄÍÄÁÖËÉ ÓÀÊÉÈáÄÁÉÈ ÀÌÏÉßÖÒÄÁÀ ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀ. ÌÉÓ
ËÄØÓÄÁÛÉ ßÀÌÏàÒÉËÉÀ ÓáÅÀ ÓÀÉÍÔÄÒÄÓÏ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉÝ (ÌÀÈÆÄ
ßÉÍÀ ÈÀÅÛÉ ÅÉËÀÐÀÒÀÊÄÈ), ÒÏÌËÄÁÉÝ ÀÅÔÏÒÉÓ ÌÉÄÒ ÂÀ-
ÃÀàÒÉËÉÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÈÅÀËÈÀáÄÃÅÉÈ. ÜÅÄÍ ÀØ ÛÄÌÏÅÉ-
×ÀÒÂËÄÈ ÌáÏËÏà ÚÅÄËÀÆÄ ÀØÔÖÀËÖÒÉ ÃÀ ÓÀÉÍÔÄÒÄÓÏ
ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉÈ.
ÃÀÓÀÓÒÖËÓ, ÅÉÔÚÅÉÈ, ÒÏÌ ÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀ, ÒÏÌÄËÛÉÝ
ÌÏÙÅÀßÄÏÁÀ ÖáÃÄÁÏÃÀ ÀÛ-ÛÀÁÉÓ, ÝáÏÅÒÏÁÃÀ ÞÅÄËÄÁÖÒÉ,
ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÈ, ÞÅÄËÉ ÀÃÀÈ-ßÄÓÄÁÉÈ, ÒÏÌËÉÓÈÅÉÓ
ÌÉÖÙÄÁÄËÉ ÉÚÏ ÓÉÀáËÄÄÁÉ, ÉÓ ÃÀÓÀÅËÖÒÉ ÓÖËÉ, ÒÀÝ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÀáÀËÌÀ ÐÉÒÏÁÄÁÌÀ ÃÀÀÚÄÍÀ ÀÒÀÁÈÀ ßÉÍÀÛÄ. ÄÓ ÀáÀËÉ
ÐÉÒÏÁÄÁÉ ÈÀÅÃÀÐÉÒÅÄËÀà ÓÉÒÉÀ-ËÉÁÀÍÓÀ ÃÀ ÄÂÅÉÐÔÄÓ ÛÄÄáÏ
ÃÀ ÁÄÅÒÉ ÌÉÌÃÄÅÀÒÉ ßÀÒÌÏÛÅÀ ÒÏÂÏÒÝ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÀÛÉ, ÉÓÄ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÓáÅÀ Ó×ÄÒÏÛÉ, ÈÖÍÉÓÀÌÃÄ ÌÏÂÅÉÀÍÄÁÉÈ ÌÉÀÙßÉÀ. ÄÓ
„ÀáÀËÉ“ ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÃÒÏÓ ÉÃÂÀÌÃÀ ×ÄáÓ. ÀÌÉÔÏÌ ÌÏßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÄÄÁÉ
ÁÄÅÒÀÃ ÌÄÔÉ äÚÀÅÃÀ, ÅÉÃÒÄ ÌÏÌáÒÄÄÁÉ. ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÐÉÒÅÄËÉ ÅÉÍÝ
ÌÉáÅÃÀ ÞÅÄËÄÁÖÒÀà ÝáÏÅÒÄÁÀ ÖÊÅÄ ÛÄÖÞËÄÁÄËÉ ÉÚÏ, ÒÀÃÂÀÍ ÄÓ
ÒÄÂÒÄÓÉ ÈÖ ÀÒÀ, ÄÒÈ ÀÃÂÉËÆÄ ÔÊÄÐÍÀ ÉØÍÄÁÏÃÀ, ÒÀÝ ÊÉÃÄÅ Ö×ÒÏ
ÂÀÀÞËÉÄÒÄÁÃÀ ÈÖÍÉÓÉÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÜÀÌÏÒÜÄÍÉËÏÁÀÓ ÃÀ ÊÉÃÄÅ
Ö×ÒÏ ÜÀÌÏÀÒÜÄÍÃÀ ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ÝÉÅÉËÉÆÄÁÖË,
ÀÒÀÌÄà ÌÏßÉÍÀÅÄ ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÓÀÝ, ÉÚÏ ÀÛ-ÛÀÁÉ. ÉÓ ÌÉáÅÃÀ,
ÒÏÌ ÓÀàÉÒÏÀ ÀÒÀ ÌÈËÉÀÍÀà ÖÀÒÚÏ×À ÚÏÅÄËÉÅÄ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉÓÀ
ÃÀ ÖÓÉÔÚÅÏà ÌÉÙÄÁÀ ÃÀÓÀÅËÖÒÉÓÀ, ÀÒÀÌÄà ÀÌ ÏÒÉ ÌáÀÒÉÓ
ÂÏÍÉÅÒÖËÉ ÓÉÍÈÄÆÉ. ÀÌÉÔÏÌ ÉÚÏ, ÒÏÌ ÀÛ-ÛÀÁÉ ÀãÀÍÚÃÀ ÀÒÀ
ÌáÏËÏà ÌÏÞÅÄËÄÁÖËÉ ÔÒÀÃÉÝÉÄÁÉÓÀ ÃÀ ÀÃÀÈ-ßÄÓÄÁÉÓ,
235
ÜÀÌÏÒÜÄÍÉËÏÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ, ÀÒÀÌÄà ÊÖËÔÖÒÉÓÀ ÃÀ ÓÖËÉÄÒÉ
ÝáÏÅÒÄÁÉÓ Ó×ÄÒÏÛÉÝ. ÄÓ ÌÀÍ ÊÀÒÂÀà ÂÀÌÏáÀÔÀ ÒÏÂÏÒÝ ÈÀÅÉÓ
ËÄØÓÄÁÛÉ, ÉÓÄ ÓÔÀÔÉÀ-ÂÀÌÏÊÅËÄÅÀÛÉ „ÐÏÄÔÖÒÉ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÄÁÉ
ÀÒÀÁÄÁÈÀÍ“ (ÀÌ ÓÔÀÔÉÀÓ ÜÅÄÍ ÆÄÅÉÈ ÛÄÅÄáÄÈ). ÀáËÉÓÈÅÉÓ
ÁÒÞÏËÀÛÉ ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÈÀÅÉÓ ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄÄÁÛÉ ÌÉÌÃÄÅÒÄÁÉÝ ÂÀ-
ÌÏÖÜÍÃÀ ÃÀ ÌÏßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÄÄÁÉÝ (ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ÊÏÍÓÄÒÅÀÔÖ-
ËÀÃ ÂÀÍßÚÏÁÉË ßÒÄÄÁÛÉ) ÃÀ, ÒÀÝ ÌÈÀÅÀÒÉÀ, ØÅÄÚÍÉÓ ÓÀÆÙ Å-
ÒÄÁÓ ÂÀÒÄÈÀÝ. 1933 ßÄËÓ ÑÖÒÍÀË „ÀÐÏËÏÛÉ“ (ÄÂÅÉÐÔÄ)
ÂÀÌÏØÅÄÚÍÃÀ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ ÄÂÅÉÐÔÄËÉ ÐÏÄÔÉÓ ÊÒÉÔÉÊÖËÉ ßÄ-
ÒÉËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÉÚÏ ÂÀÌÏáÌÀÖÒÄÁÀ ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÃÀÓÀáÄËÄÁÖË
ÓÔÀÔÉÀÆÄ. ÀÛÊÀÒÀÃ ÜÀÍÃÀ, ÒÏÌ ÀÌ ÊÏÍÓÄÒÅÀÔÖËÀÃ ÂÀÍßÚÏÁÉË
ÐÏÄÔÓ ÁÄÅÒÉ ÖàÄÒÃÀ ÌáÀÒÓ. ÌÀÈÈÅÉÓ ÀÛ-ÛÀÀÁÉÓ ÛÄáÄÃÖËÄÁÄÁÉ
ÂÀÖÂÄÁÀÒÉ ÃÀ ÌÉÖÙÄÁÄËÉ ÀÙÌÏÜÍÃÀ. ÌÀÓ ÃÀÀÁÒÀËÄÓ ÀÒÀÁÈÀ
ßÀÒÓÖËÉÓÀÃÌÉ ÖÐÀÔÉÅÝÄÌËÏÁÀ, ÌÉÓÉ ÀÒÀà ÜÀÂÃÄÁÀ ÃÀ ÖÀÒ-
ÚÏ×À, ÃÀÓÀÅËÖÒÉÈ ÁÒÌÀà ÂÀÔÀÝÄÁÀ [94, ÂÅ. 82-83]. ÀÛ-ÛÀÁÉÌ
ÓÀÐÀÓÖáÏ ßÄÒÉËÛÉ ÃÄÔÀËÖÒÀà ÂÀÍÖÌÀÒÔÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓ ÈÖ
ÒÀ ÉÚÏ ÍÀÈØÅÀÌÉ, ÒÉÓÉ ÈØÌÀ ÓÖÒÃÀ ÃÀ ÒÀ ÀÆÒÉ ÉÚÏ ÜÀ-
ÃÄÁÖËÉ ÌÉÓ ÓÔÀÔÉÀÛÉ.*
*
) ÀÛ-ÛÀÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÆÄ ÃÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÖËÉ ÌÊÉÈáÅÄËÉ
ÛÄÉÞËÄÁÀ ÃÀÌÀÔÄÁÉÈ ÂÀÄÝÍÏÓ ÀÈ-ÈÀËÉÓÉÓ [116], ØÀÒÖÓ [216],
ÏÌÀÒ ×ÀÒÖáÉÓ [214] ÛÒÏÌÄÁÓ.
236
ÃÀÓÊÅÍÀ
237
ÂÅÀØÅÓ ÓÀØÌÄ, ÒÏÝÀ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÛÉ ÂÀÒÄÂÀÍÉ ÂÀÌÏÌÓÀáÅÄËÏÁÀ
ÛÄÒßÚÌÖËÉÀ ÙÒÌÀ ÛÉÍÀÀÒÓÈÀÍ. ÃÉÃÉ ÌÍÉÛÍÅÍÄËÏÁÀ ÌÉÀÍÉàÄÓ
ËÄØÓÉÓ ÌÖÓÉÊÀËÏÁÀÓ. ÓÉÀáËÄ ÉÚÏ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ
ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÈÄÌÉÓ, ÒÉÈÌÉÓ ÃÀ ÓÀËÄØÓÏ ÓÔÒÉØÏÍÉÓ – ÁÄÉÈÉÓ
ÌÉÌÀÒÈ. ÌÀÈ ÌÏÉÈáÏÅÄÓ ËÄØÓÉÓ ßÄÒÀ ÄÒÈ ÈÄÌÀÆÄ
(ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÉÈ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÊÀÓÉÃÉÓÀ ), ÖÀÒÚÅÄÓ ÌÏÍÏÒÉÌÉ,
ÀÖÝÉËÄÁËÀà ÌÉÉÜÍÉÄÓ ÁÄÉÈÄÁÓ ÛÏÒÉÓ ÌàÉÃÒÏ ÀÆÒÏÁÒÉÅÉ ÊÀÅ-
ÛÉÒÉ. ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓÈÅÉÓ ÖÃÀÅÏ ÉÚÏ, ÒÏÌ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ
ÍÀÌÃÅÉËÉ ÞÄÂËÉ ÓÝÃÄÁÀ ÄÒÏÅÍÖË ×ÀÒÂËÄÁÓ ÃÀ ÚÅÄËÀ ÄÒÉÓ
ÓÀÊÖÈÒÄÁÀ áÃÄÁÀ. ÈÖÌÝÀ ÌÀÈÈÅÉÓ ÀÛÊÀÒÀ ÉÚÏ, ÒÏÌ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ
ÞÄÂËÉ ÖÐÉÒÅÄËÄÓÀà ÄÒÏÅÍÖËÉ áÀÓÉÀÈÉÓÀÀ, ÄÒÏÅÍÖË ÍÉÀÃÀÂÆÄ
ÀÙÌÏÝÄÍÃÄÁÀ ÃÀ ÅÉÈÀÒÃÄÁÀ. ÀÌÀÅÄ ÃÒÏÓ ÉÓÉÍÉ ÌÀÓ ÖÊÀÅÛÉÒÄÁÃÍÄÍ
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ÝÍÏÁÉÄÒÄÁÉÓ ÓáÅÀ ×ÏÒÌÄÁÓ. ÉÓÉÍÉ áÄËÏÅÍÄÁÀÓ
ÖÚÖÒÄÁÃÍÄÍ (äÄÂÄËÉÓ ÌÓÂÀÅÓÀÃ) ÉÓÔÏÒÉÖËÉ ÈÅÀËÈÀáÄÃÅÉÈ,
ÀÙÉÀÒÄÁÃÍÄÍ ÌÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÓ ÃÀ ÌÉÓ ÄÅÏËÖÝÉÀÓ áÓÍÉÃÍÄÍ
ÉÓÔÏÒÉÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÈ, ÉÌ ÝÅËÉËÄÁÄÁÉÈ, ÒÀÝ áÃÄÁÀ
ÝáÏÅÒÄÁÀÛÉ. ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ÐÉÒÅÄË ÀÃÂÉËÆÄ ÃÀÀÚÄÍÄÓ
ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ, ÐÉÒÏÅÍÄÁÉÓ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÀ. ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏ-
ÃÉÍÀÒÄ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÃÀÌÝÅÄËÄÁÉ ÉÚÅÍÄÍ,
ÈÅËÉÃÍÄÍ, ÒÏÌ ÍÀÌÃÅÉËÉ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ ÍÉÌÖÛÉÓ ÛÄØÌÍÀ ÛÄÖÞËÉÀ
ÈÀÅÉÓÖ×ÀË ÀÃÀÌÉÀÍÓ, ÒÏÌ ÌáÏËÏà ÈÀÅÉÓÖ×ÀËÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÉÄÒ
ÛÄØÌÍÉË ÞÄÂËÓ ÛÄÖÞËÉÀ ÂÀÖÞËÏÓ ÃÒÏÈÀ ÓÅËÀÓ ÃÀ ÉÚÏÓ
ÌÀÒÀÉÃÖËÉ. ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ áÄËÏÅÍÄÁÉÓ (ÐÏÄÆÉÉÓ) ÃÀ
áÄËÏÅÀÍÉÓ (ÐÏÄÔÉÓ) ÖÐÉÒÅÄËÄÓ ÃÀÍÉÛÍÖËÄÁÀà ÌÉÉÜÍÉÄÓ áÀËáÉÓÀ
ÃÀ ÓÀÌÛÏÁËÏÓ ÓÀÌÓÀáÖÒÉ. ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, áÄËÏÅÍÄÁÀÓ ÃÀ áÄËÏÅÀÍÓ
ÃÀÀÊÉÓÒÄÓ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔÉ ÒÏËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ
ÓÀØÌÄÛÉ.
5. ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÓÀÊÉÈ-
áÄÁÉ Ó ßÉÍ ßÀÌÏßÄÅÀ ÍÀÊÀÒÍÀáÄÅÉ ÉÚÏ ÀÒÀÁÖË ØÅÄÚÍÄÁÛÉ ÛÄØÌ-
ÍÉËÉ ÄÊÏÍÏÌÉÊÖÒÉ, ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÃÀ ÓáÅÀ ×ÀØÔÏÒÄÁÉÈ. ÀØ
ÀÒÓÄÁÖËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅÉ ßÚÏÁÉÈ ÖÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÀ, ÌÉÓÉ ÊÒÉ-
ÔÉÊÀ ÃÀ ÁÒÞÏËÀ ÌÉÓ ÂÀÒÃÀÓÀØÌÄÍËÀà ÚÅÄËÀÆÄ ÞËÉÄÒ ÀÉÓÀáÀ
ãÄÁÒÀÍÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ, ÛÄÌÃÄ ÀÛ-ÛÀÁÉÓÀ ÃÀ á. ÌÖÔÒÀÍÉÓ
ÐÏÄÆÉÀÛÉ, ØÀËÈÀ ÄÌÀÍÓÉÐÀÝÉÉÓÀ – ãÄÁÒÀÍÈÀÍ ÃÀ ÀË-ÌÀÍ-
×ÀËÖÔÉÓÈÀÍ. ÓÏÝÉÀËÖÒÉ ÓÀÊÉÈáÄÁÉ ÂÀÛÖØÄÁÖËÉÀ ÓáÅÀ ÀÒÀÁÉ
ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÌÉÄÒ, ÌÀÂÒÀÌ ÛÄÃÀÒÄÁÉÈ ÍÀÊËÄÁÉ ÓÉÌÞÀ×ÒÉÈ.
6. ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ áÛÉÒÀà ÂÅáÅÃÄÁÀ
ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓ (ÁÏÒÏÔÌÏØÌÄÃÉÓ) ÓÀáÄ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ßÀÒÌÀÔÄÁÉÈ ÉÚÄ-
ÍÄÁÄÍ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÂÀÁÀÔÏÍÄÁÖËÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÄÁÉÓÀ ÃÀ
ÊÀÍÏÍÄÁÉÓÀÃÌÉ ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÊÒÉÔÉÊÖËÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÓ ÂÀÌÏ-
ÓÀÅËÄÍÀÃ. ÉÓÉÍÉ ØÌÍÉÀÍ ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓ ÏÒ ÔÉÐÓ: ÃÀÌÍÀÛÀÅÄ –
238
ÌÓáÅÄÒÐËÓ ÃÀ ÃÀÌÍÀÛÀÅÄ – ÁÏÒÏÔÌÏØÌÄÃÓ. ÉÓÉÍÉ ÃÀÌÍÀÛÀÅÄ-
ÌÓáÅÄÒÐËÉÓ ÌÉÌÀÒÈ ÓÉÌÐÀÈÉÉÈ ÀÒÉÀÍ ÂÀÌÓàÅÀËÖËÍÉ ÃÀ
ÌÉÉÜÍÄÅÄÍ ÌÀÓ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ ÌÏØÌÄÃÉ ÖÓÀÌÀÒÈËÏ ÊÀÍÏÍÄÁÉÓ
ÌÓáÅÄÒÐËÀÃ. ÃÀÌÍÀÛÀÅÄ-ÁÏÒÏÔÌÏØÌÄÃÉÓ ÌÉÌÀÒÈ ÌÀÈÉ ÃÀÌÏ-
ÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ ÂÀÌÏÊÅÄÈÉËÀà ÖÀÒÚÏ×ÉÈÉÀ.
7. ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ ÌÀÈÈÅÉÓ ÌÉÖÙÄÁÄËÉ ÒÄÀËÖÒÉ ÓÉ-
ÍÀÌÃÅÉËÉÓ ÍÀÝÅËÀà ÈÀÅÉÀÍÈ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÀÛÉ ÛÄØÌÍÉË ÏÝÍÄÁÉÓ
ÓÀÌÄ×ÏÓ ÖßÏÃÄÁÄÍ „ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓ ØÀËÀØÓ“. ÀØ ÛÄÉÌÜÍÄÅÀ ÄÅ-
ÒÏÐÄËÉ ÓÏÝÉÀËÉÓÔ-ÖÔÏÐÉÓÔÄÁÉÓ ÉÃÄÄÁÉÓ ÀÍÀÒÄÊËÉ.
8. ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÓÀ ÃÀ ÉÃÄÀËÓ (ÏÝÍÄÁÀÓ) ÛÏÒÉÓ ÛÄÖÈÀÅÓÄÁËÏÁÀ,
ÐÉÒÅÄËÈÀÍ ÛÄÖÒÉÂÄÁËÏÁÀ ÃÀ ÌÄÏÒÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÀÛÉ ÄàÅÉÓ
ÛÄÔÀÍÀ ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÛÉ ÛÏÁÓ ÐÄÓÉÌÉÓÔÖÒ, ÓÄÅÃÉÀÍ ÂÀÍßÚÏ-
ÁÉËÄÁÀÓ.
9. ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÃÉÃÉ ÀÃÂÉËÉ ÖÊÀ-
ÅÉÀ ØÀËÈÀ Ö×ËÄÁÄÁÉÓÀÈÅÉÓ ÁÒÞÏËÀÓ. ÈÖ ÂÀÍÌÀÍÀÈËÄÁËÄÁÉ
ØÀËÈÀ áÓÍÉÓ ÂÆÀÓ áÄÃÀÅÃÍÄÍ ÂÀÍÀÈËÄÁÀÛÉ ÃÀ ÌÀÈÉ ÁÒÞÏËÀ
É×ÀÒÂËÄÁÏÃÀ ØÀËÉÓ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÀÙÉÀÒÄÁÉÈ ÏãÀáÛÉ, ÒÏÌÀÍÔÉ-
ÊÏÓÄÁÌÀ (ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ãÄÁÒÀÍÌÀ) ÀÙÉÀÒÄÓ ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ ÌÍÉÛ-
ÍÅÄËÏÁÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÀÈÈÅÉÓ ÂÀÃÀÌßÚÅÄÔÉ ×ÀØÔÏÒÉ ÉÚÏ ØÀËÉÓÀ
ÃÀ ÌÀÌÀÊÀÝÉÓ ÈÀÍÀÁÀÒÉ Ö×ËÄÁÄÁÉ ØÏÒßÉÍÄÁÀÛÉ, ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ
ÓÉÚÅÀÒÖËÛÉ.
ÀÒÀÁÌÀ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÌÉÉÜÍÉÄÓ „ÄÒÈÀ-
ÃÄÒÈ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀà ÀÌØÅÄÚÀÍÀÆÄ“. ÌÀÈ ÓÉÚÅÀÒÖËÉ ÂÀÍÖÚÒÄËÀÃ
ÃÀÀÊÀÅÛÉÒÄÓ ÔÀÍãÅÀÓÈÀÍ, ÌÏÀáÃÉÍÄÓ ÔÀÍãÅÀÌÃÄ ÀÚÅÀÍÉËÉ
ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÉÃÄÀËÉÆÀÝÉÀ. ÓÉÚÅÀÒÖËÉÓ ÃÀ ÔÀÍãÅÉÓ ÌÓÂÀÅÓÉ ÂÀÂÄÁÀ
äØÏÍÃÀÈ ÀÒÀ ÌÀÒÔÏ ÃÀÓÀÅËÄË ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ (ÌÀÂ. À.ÃÄ ÌÉÖÓÄ),
ÀÒÀÌÄà ÛÖÀ ÓÀÖÊÖÍÄÄÁÉÓ ÀÒÀÁÖËÉ ÖÆÒÉÖËÉ ÐÏÄÆÉÉÓ ßÀÒÌÏÌÀÃ-
ÂÄÍËÄÁÓ. ÛÄÉÞËÄÁÀ ÉÈØÅÀÓ, ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÈÀÍ ÂÅÀØÅÓ
ÃÀÓÀÅËÖÒÉÓÀ ÃÀ ÔÒÀÃÉÝÉÖËÉ ÀÒÀÁÖËÉÓ ÛÄÒßÚÌÀ.
10. ÒÀÃÂÀÍ ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ áÄÃÀÅÄÍ, ÒÏÌ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ
ÂÀÒÃÀÓÀØÌÍÄËÀà ÞÀËÀ ÀÒ äÚÏ×ÍÉÈ, ÌÀÓÈÀÍ ÛÄÒÉÂÄÁÀ ÊÉ ÀÒ
ÛÄÖÞËÉÀÈ, ÀÌÉÔÏÌ ÉÓÉÍÉ ÂÀÒÁÉÀÍ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÃÀÍ, ÈÀÅÓ À×À-
ÒÄÁÄÍ ÀÍ ÁÖÍÄÁÀÓ, ÀÍ ÓÏ×ÄËÓ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ ÛÏÒÄÖË ßÀÒÓÖËÓ.
ÌÀÈÈÀÍ ÚÅÄËÀÆÄ ÌÄÔÉ ÃÀÔÅÉÒÈÅÀ ÌÏÃÉÓ ÁÖÍÄÁÀÆÄ, ÖÐÉÒÀÔÄÓÀÃ
ÂÅÀØÅÓ ÁÖÍÄÁÀÛÉ ßÀÒÌÏÓÀáÅÉÈÉ ÂÀØÝÄÅÀ. ÈÖ ÀÒÀÁÖË ËÉÔÄÒÀÔÖ-
ÒÀÛÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÀÌÃÄ ÁÖÍÄÁÀ ÉÚÏ ÌáÏËÏà ÀÙßÄÒÉÓ
ÏÁÉÄØÔÉ, ßÀÒÌÏÀÃÂÄÍÃÀ ÀÁÓÏËÖÔÖÒÀà ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁÄË ÓÀÌ-
ÚÀÒÏÓ, ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÈÀÍ ÉÂÉ áÃÄÁÀ ÌÀÈÉ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ ÀØÔÉÖÒÉ
ßÄÅÒÉ, ÌÀÈÉ ÈÀÍÀÌÂÆÀÅÒÉ ÃÀ ÌÄÂÏÁÀÒÉ, ÝÏÝáÀËÉ ÀÒÓÄÁÀ, ÌÀÈÉ
ÓÖËÉÄÒÉ ÀÙÌÀ×ÒÄÍÉÓ ßÚÀÒÏ ÃÀ, ÒÀÝ ÌÈÀÅÀÒÉÀ, ÉÃÄÀËÉÓ ÚÅÄ-
ËÀÆÄ Ö×ÒÏ ÛÄÓÀÔÚÅÉÓÉ. ÌÀÈÉ ÌÏßÏÃÄÁÀÀ, ÒÏÌ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÌÀ
239
ÌÉÁÀÞÏÍ ÁÖÍÄÁÀÓ ÃÀ ÌÀÓÛÉ ÀÒÓÄÁÖËÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÄÁÉ ÂÀÃÌÏÉÙÏÍ
ÃÀ ÃÀÍÄÒÂÏÍ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÛÉ.
11. ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉ ÉàÒÄÁÉÀÍ ÒÄËÉÂÉÖÒ ÃÀ ×ÉËÏÓÏ-
×ÉÖÒ Ó×ÄÒÏÄÁÛÉ. ÌÀÈ ÀÉÍÔÄÒÄÓÄÁÈ ÓÖËÉÓÀ ÃÀ ÓáÄÖËÉÓ
ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀ, ÀØÄÃÀÍ ÂÀÌÏÌÃÉÍÀÒÄ, ÓÖËÈÀ ÂÀÃÀÓÀáËÄÁÉÓ,
ÌÄÏÒÄÃ ÌÏÓÅËÉÓ, ÀÒÓÄÁÏÁÉÓ ÌÀÒÀÃÉÖËÏÁÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉ,
ÞÉÄÁÀ ÀÁÓÏËÖÔÖÒÉ ÓÖËÉÓÀ. ÌÀÈÈÅÉÓ ÖÝáÏ ÀÒ ÀÒÉÓ ÐÀÍÈÄÉ-
ÓÔÖÒÉ ÃÀ ÓÖ×ÉÖÒÉ ÌÏÔÉÅÄÁÉ.
ÓÖ×ÉÖÒÉ ÄËÄÌÄÍÔÄÁÉ ÀÁÖ ÛÀÃÉÓÈÀÍ, ÀÁÖ ÌÀÃÉÓÈÀÍ, ÀÍ
ÓáÅÀ ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÈÀÍ, ãÄÁÒÀÍÉÓ ÂÀÌÏÊËÄÁÉÈ, ÉÌÃÄÍÀÃ
×ÒÀÂÌÄÍÔÖËÀà ÀÒÉÓ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ, ÒÏÌ àÉÒÓ ÓÄÒÉÏÆÖËÉ
ÌÓãÄËÏÁÀ. ÒÀÝ ÛÄÄáÄÁÀ ãÄÁÒÀÍÓ, ÌÉÓÉ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÆÏÂÉÄÒÈÉ
ÌÊÅËÄÅÀÒÉ (ÌÀÂ. ÀÃÉË ÍÀÓÀÒÉ) ÌÀÓ ÓÖ×ÉÆÌÉÓ ÌÉÌÃÄÅÒÀÃÀÝ ÊÉ
ÀÝáÀÃÄÁÓ. ÀÌ ÀÆÒÓ ÜÅÄÍ ÄàÅÓ ØÅÄÛ ÅÀÚÄÍÄÁÈ. ÜÅÄÍ ÛÄÓÀÞËÄÁËÀÃ
ÌÉÂÅÀÜÍÉÀ ÃÀÅÖÛÅÀÈ, ÒÏÌ ãÄÁÒÀÍÓ (ÂÉÍà ÓáÅÀ ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÓ)
ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ÆÏÌÉÈ ÂÀÍÄÝÀÃÏÓ ÓÖ×ÉÖÒÉ ËÉÔÄÒÀÔÖÒÖËÉ ÓÔÉËÉÓ
ÄÒÈÂÅÀÒÉ ÂÀÅËÄÍÀ, ÆÏÂÉ ÒÀÌ ÂÀÃÌÏÄÙÏÓ ÌÉÓÂÀÍ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ
ÂÀÄÊÄÈÄÁÉÍÏÓ ÄÓ ÌÉÁÀÞÅÉÈ, ÌÀÂÒÀÌ ÌÉÓÉ ÓÖ×ÉÀà ÌÉÜÍÄÅÀ ÂÀ-
ÃÀàÀÒÁÄÁÖËÀà ÂÅÄÜÅÄÍÄÁÀ.
12. ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÀÛÉ ÂÀÌÏÒÜÄÖËÉ ÀÃ-
ÂÉËÉ ÖÊÀÅÉÀ ÐÀÔÒÉÏÔÖË ÌÏÔÉÅÄÁÓ. ÌÀÈ ÈÀÅÉÀÍÈÉ ÌÏÙ-
ÅÀßÄÏÁÉÓ ÖÐÉÒÅÄËÄÓ ÌÉÆÍÀà ÌÉÀÜÍÃÀÈ ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖËÄÄÁÛÉ
ÐÀÔÒÉÏÔÖËÉ ÓÖËÉÓÊÅÄÈÄÁÉÓ ÂÀÙÅÉÞÄÁÀ ÃÀ áÀËáÉÓ ÃÀÒÀÆÌÅÀ
ÓÒÖËÉ ÃÀÌÏÖÊÉÃÄÁËÏÁÉÓÈÅÉÓ ÓÀÁÒÞÏËÅÄËÀÃ.
ÀÒÀÁ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÓ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ ãÄÁÒÀÍÓ, äØÏÍÃÀÈ
ÌÚÀÒÉ ÐÏÆÉÝÉÄÁÉ ÏÓÌÀËÄÈÉÓ ÉÌÐÄÒÉÀÓÈÀÍ ÃÀ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ØÅÄÚ-
ÍÄÁÈÀÍ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÓ ÓÀÊÉÈáÛÉ. ÌÀÈÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÀ
ÏÓÌÀËÄÈÉÓ ÉÌÐÄÒÉÀÓÈÀÍ ÖÀÒÚÏ×ÉÈÉ ÉÚÏ. ÃÀÓÀÅËÄÈÈÀÍ
ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ÂÀÒÃÖÅÀËÏÁÀÓ ÀÛÊÀÒÀà áÄÃÀÅÃÍÄÍ, ÈÀÍÀÌÄÌÀÌÖ-
ËÄÄÁÓ ÌÏÖßÏÃÄÁÃÍÄÍ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÃÀÍ ÂÀÃÌÏÄÙÏÈ ÉÓ, ÒÀÝ
ÀÒÀÁÖËÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÀÈÅÉÓ ÌÉÓÀÙÄÁÉ ÃÀ ÂÀÌÏÓÀÃÄÂÉ ÉØÍÄÁÏÃÀ.
ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ áÄÃÀÅÃÍÄÍ ÃÀÓÀÅËÄÈÉÓ ØÅÄÚÍÄÁÉÓ ÊÏËÏÍÉÖÒ ÉÍ-
ÔÄÒÄÓÄÁÓ ÃÀ ÉÁÒÞÏÃÍÄÍ ÃÀÌÐÚÒÏÁËÄÁÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÃÀ-
ÌÏÖÊÉÃÄÁËÏÁÉÓ ÌÏÓÀÐÏ ÅÄÁËÀÃ.
13. ÀÒÀÁÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÏÓÄÁÉÓ ÛÄÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÍÀÚÏ×É – ËÉÒÉÊÖËÉ
ÂÌÉÒÉ ÒÏÌÀÍÔÉÊÖËÉ ÔÉÐÉÀ. ÌÀÈÉ ÂÌÉÒÄÁÉÓÀÈÅÉÓ ÃÀÌÀáÀ-
ÓÉÀÈÄÁÄËÉÀ ÖÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÀ ÓÉÍÀÌÃÅÉËÉÈ, ÌÀÓÈÀÍ ÛÄÖÒÉ-
ÂÄÁËÏÁÀ, ÊÏÍ×ËÉØÔÉ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÀÓÈÀÍ, ÌÄÀÌÁÏáÄ ÓÖËÉ, ÓÉ-
ÌÀÌÀÝÄ ÃÀ ÌÉÆÍÉÓ-ÊÄÍ ÈÀÅÂÀÍßÉÒÖËÉ ËÔÏËÅÀ, ÌÄÏÝÍÄÁÄÏÁÀ, ÓÖ-
ËÉÄÒÉ ÓÉÞËÉÄÒÄ, ÂÀÌÏÒÜÄÖËÏÁÀ ÃÀ ÀÌÀÙËÄÁÖËÏÁÀ, ÂÀÖÝ-
áÏÄÁÀ, ÌÀÒÔÏÓÖËÏÁÀ, ÓÄÅÃÀ, ÓÀÊÖÈÀÒÉ ÔÀÍãÅÉÓ ÂÀÆÅÉÀÃÄÁÀ,
240
ÔÒÀÂÉÆÌÉ ÃÀ À.Û. ÂÀÒÃÀ ÀÌÉÓÀ, ÌÀÈÉ ÂÌÉÒÄÁÉ ÀáÀËÂÀÆÒÃÀ ÐÉÒÄÁÉ
ÀÒÉÀÍ, ÀÌÀÓÈÀÍÀÅÄ ÓÖËÉÈ ÞËÉÄÒÍÉ, ÊÄÈÉËÛÏÁÉËÖÒÉ ÉÃÄÄÁÉÓ
ÌÀÔÀÒÄÁËÄÁÉ, ÓÀÅÓÄÍÉ ÀÒÉÀÍ ÏÝÍÄÁÄÁÉÈ ÃÀ ÝÃÉËÏÁÄÍ ÌÉÓ
ÒÄÀËÉÆÀÝÉÀÓ, ÆÏÂãÄÒ ÉÌÀÒãÅÄÁÄÍ, ÆÏÂãÄÒ ÊÉ ÌÀÒÝáÃÄÁÉÀÍ,
ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÈÅÉÓ „ÆÄÃÌÄÔÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ“ ÛÄÂÒÞÍÄÁÀ ÀÉÞÖËÄÁÈ
ÓÀÆÏÂÀÃÄÁÉÓÂÀÍ ÂÀØÝÄÅÀÓ. ãÄÁÒÀÍÈÀÍ ÃÀ ÀÛ-ÛÀÁÉÓÈÀÍ ÏÒÉ ÌÄÔ-
ÍÀÊËÄÁÀà ÂÀÍÓáÅÀÅÄÁÖËÉ ÔÉÐÉÓ ÀÒÓÄÁÏÁÀ ÌÄÔÚÅÄËÄÁÓ ÀÌ
ÐÏÄÔÄÁÉÓ ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÉÓ ÀÍ ÛÉÍÀÂÀÍÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓ
ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÄÔÀÐÆÄ, ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ ÓÀ×ÄáÖÒÆÄ ÚÏ×ÍÀÓ. ÉÓÉÍÉ ÄÒÈÌÀ-
ÍÄÈÓ ÀÒ ÖÐÉÒÉÓÐÉÒÃÄÁÉÀÍ, ÓáÅÀÏÁÀ ÌÀÈÉ ÌÓÏ×ËÌáÄÃÅÄËÏÁÉÈÉ
ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÉÓ ÛÄÃÄÂÉÀ.
241
242
АРАБСКИЙ РОМАНТИЗМ
243
244
ВВЕДЕНИЕ
245
литературные памятники. Произведения арабских
романтиков, проникнутые демократическими и гуманными
идеями, оказали плодотворное влияние как на современных
арабских писателей и поэтов, так и на последующие
поколения. Они пользовались определенным уважением и
за пределами арабского мира. Их всеобщее признание было
обусловлено глубокими познаниями не только арабской, но
и западноевропейской литературы, оказавшей большое
влияние на их писателей и поэтов.
Внимание арабских исследователей-литературоведов не
обошло стороной отдельных арабских романтиков. Имеется
немало работ монографического характера, а также крити-
ческих статей, но тем не менее нет специального
исследования, посвященного в целом арабскому роман с
доступными нам исследованиями приводит нас к выводу о
необходимости дальнейших и зысканий в области арабского
романтизма. Актуальность проблемы обусловила цель
нашей работы: в полном обьеме изучить арабский
романтизм, определить его роль и место в истории
современной арабской литературы.
ГЛАВА I
246
турок длилось почти до окончания первой мировой войны.
Однако следует отметить и тот факт, что с течением
времени бремя этого господства менялось под влиянием
некоторых факторов. Определенное воздействие оказал и
фактор территориальной близости к центру империи.
Коренным образом меняется положение в арабских
странах с появлением на арене передовых стран Западной
Европы. Прежде всего следует отметить поход Наполеона
Бонапарта в Египет в 1798 году, затем строительство Суэц-
кого канала. Капиталистические страны Европы в поисках
дешевых источников сырья и рынков сбыта постепенно
ограничивают влияние турок-османов, впоследствии отняв
у них ряд арабских стран и превратив их в свои колонии и
полуколонии. Это перераспределение длилось вплоть до
окончания первой мировой войны.
Во второй половине XIX в. в арабских странах все еще
господствовал феодальный строй. Но с появлением здесь
европейцев постепенно внедряются товарно-денежные
отношения. С проведением Суэцского канала натиск евро-
пейцев еще более возрастает. Параллельно происходит
распад феодального строя и замена его капиталистическим.
Этот процесс как в городе, так и на селе протекал
достаточно болезненно. Ухудшается положение широких
слоев населения, обусловившее массовые выступления
крестьян и городских жителей. А с конца XIX века
усиливается национально-освободительное движение.
После первой мировой войны многие арабские страны
получили независимость.
Естественно, заинтересованность западных стран ара-
бским Востоком преследовала свои политические и эконо-
мические цели, что прежде всего выявлялось в стремлении
достижения господства в этом регионе. Но данный процесс
имел и свои положительные стороны: в частности, укрепи-
лись политические, экономические, и главное, культурные
контакты с Западом, что вызвало пробуждение и рост
находящейся в стагнации политической, экономической и
культурной жизни в целом.
Период культурного подъема в арабских странах во
второй половине XIX – в начале XX вв. известен под
247
названием «Нахда» (Возрождение). Это было время
активизации культурной жизни, становления новоарабской
литературы, периодом просветительского движения и
мусульманской реформации, выработки идей, подготовив-
ших теоретические основы антифеодальной и нацио-
нально-освободительной борьбы [79, c.31]. Главные при-
чины, способствовавшие «Нахда» были: заинтересован-
ность передовых капиталистических стран арабским миром,
правление Мухаммада Али в Египте (1805 – 1848) и
проведенные им реформы в стране, деятельность западных
миссионеров, особенно в Сирии и Ливане.
Главное место в период «Нахда» занимали просве-
тители. Просветительское движение наиболее ярко прояви-
лось в Сирии и Эгипте. В Сирии расцвет этого движения
0приходится на период создания первого просветительского
общества в стране (1847) до начала правления султана Абд
ал-Хамида II. Для Эгипта же – это 70-90-е годы, когда из-за
прихода к власти Абд ал-Хамида II и восстановления реак-
ционного режима, деятельность просветителей и прогрес-
сивных мыслителей в Сирии-Ливане стала невозможной.
Они перебрались в Эгипет и там продолжали свою деяте-
льность.
Основной целью просветителей являлось
возрождение национальной культуры и просвещение
народных масс. Передовая часть просветителей стремилась
к разумному синтезу достижений Востока и Запада. Они
создавали школы как в городах, так и в селах, открывали
высшие учебные заведения. Им принадлежит заслуга в деле
основания первых женских школ.
Арабское просветительство тесно связано с религией.
Средством распространения своих идей они считали ислам,
представленный в несколько реформированном виде. Прек-
расную формулировку арабского просветительства дает А.
А. Долинина (Санкт-Петербург):” 1. Идейной основой
арабского Просвещения является обновленный ислам,
приспособленный к требованиям рационалистического
мышления, к новым политическим и общественным
задачам... 2. Идеи реформированного ислама сочетаются с
органически воспринятым учением французских просве-
248
тителей XVIII века...; 3. Неотьемлемой частью арабского
Просвещения являются национально-освободительные уст-
ремления. Они порождают, с одной стороны, двойствнное
отношение к культуре Запада, с другой – патриотическую
идею возрождения политического и культурного
могущества Арабского Востока; 4. Имеется в виду главным
образом мирный путь просветительско-реформистских
преобразований общества...; 5. Задачи широкого
просвещения народа решаются сложнее, чем в Европе, в
связи с двойственным отношением к культуре Запада и
религиозными взаимоотношениями; 6. Особое значение
придается некоторым социальным вопросам, в первую
очередь – женской эмансипации»(52, с.23-24).
На культурную жизнь арабских стран, особенно на
становление новой арабской литературы, огромное влияние
оказало развитие прессы. Арабские просветители считали
прессу основным средством общения с массами и пропа-
ганды просветительских идей. В Сирии, Ливане, Египте,
позднее в Тунисе и других арабских странах выходило нема-
лое количество журналов и газет. Бурное развитие прессы
способствовало формированию публицистического жанра.
С публицистикой были связаны имена почти всех лучших
деятелей литературы таких, как Мухаммад Абдо, Адиб
Исхак, аль-Кавакиби, Мустафа Камиль, Джирджи Зайдан,
Касим Амин, Вали ад-Дин Йакун и другие. Публицистика
и пресса способствовали зарождению и развитию малых
литературных жанров. Знакомство с европейской
литературой, освоение ее методов и достижений в
значительной степени обусловили формирование новых, до
того почти неизвестных в арабской прозе жанров. Но было
бы ошибочным обьяснить формирование малых
литературных форм как результат только влияния Запада,
подьема и специфики публицистики. В классической
литературе арабская новелла и рассказ имели своего
предшественника, хотя и не очень схожего с ним. Это была
макама.
К концу XIX в. в отдельный жанр складывается
исторический роман. Академик И.Ю. Крачковский считает,
что этот роман не плод развития средневекового арабского
249
героического романа, а заимствование из европейской
литературы.(68, с. 25). Историческому роману предшество-
вала историческая драма. В конце века зарождается дра-
матургия.
Новая жизнь внесла существенные изменения в араб-
скую поэзию. Вышедшие в этот период на литературном
поприще поэты аль-Баруди, Ахмад Шавки, Хафиз Ибрахим
и некоторые другие первыми использовали формы
классической поэзии для выражения современных идей. А
арабские романтики и пришедшие после них поэты смогли
освободить арабское стихотворение от оков традиционных
форм и тем.
По сравнению с Египтом, Сирией и Ливаном в
Тунисе, Ираке, Судане и других арабских странах
культурные сдвиги начинаются позже.
В развитии арабской литературы наряду с литерато-
рами, проживающими в арабских странах, большая заслуга
принадлежит сирийским и ливанским деятелям, пересе-
лившимся на американский континент во второй половине
XIX века. Здесь они занимаются активной культурной
деятельностью: издают журналы и газеты на арабском и на
английском языках, создают три литературных общества:
«аль-Рабита аль-Каламия» (1920 г.) в США, «аль-Усба аль-
Андалусия» (1933 г.) в Бразилии и «аль-Рабита аль-Адабия»
(1939 г.) в Аргентине. В этих организациях были
объединены такие маститые представители арабской
литературы, как Дж. Джебран, М. Нуайме, Абу Мади,
Ф. Маалуф, И. Фарахат, Н. Хаддад, Н. Арида и др.
Длительное время в США работал видный представитель
новой арабской литературы Амин ар-Райхани. В творчестве
писателей-эмигрантов главное место занимал рассказ,
новелла, эссе. М. Нуайме фактически является первым
создателем новеллы на бытовые темы. Он признан
основоположником национальной школы критики. С
именами Амина ар-Райхани и Джебрана связано появление
в арабской литературе совершенно незнакомого дотоле
жанра – стихотворения в прозе. Арабская эмигрантская
литература была настолько сильной, что ее в научных и
250
литературных кругах часто называют «Сиро-американской
школой».
Значительную роль в развитии арабской литературы
сыграли основанные в Египте две литературные
организации – «Диван» (1921 г.) и «Аполло» (1930 г.). Члены
«Дивана» (Шукри, аль-Аккад, аль-Мазини) были
теоретиками нового литературного течения – романтизма и
находились под влиянием английской романтической
литературы. Очень велико влияние французской
романтической литературы на членов «Аполло» Х. Мутрана
и И. Наджии, а английской литературы на основателя
«Аполло» Абу Шади.
ГЛАВА II
251
Многие моменты, характерные для европейского ро-
мантизма в арабских странах – в силу создавшихся здесь
ряда обстоятельств – либо выступают вперед, либо
отступают на второй план. Например, особенно заостряется
внимание на национальном вопросе, а также на социальных
проблемах, тем не менее не замалчиваются и
общечеловеческие темы.
Противопоставление романтизма классицизму и прос-
вещению в Европе имело ярко выраженный характер. В
арабских же странах, в силу создавшихся местных обстоя-
тельств, дело обстояло несколько иначе. Здесь нет столь
резко выраженного противопоставления. В арабских
странах классицизм по европейским стандартам не получил
должного развития. Здесь в процессе прогресса в XIX веке
культурной и литературной жизни делаются попытки заим-
ствования и подражания формам и темам средневековой
классической арабской литературы (в основном в сфере
поэзии). Подобное подражание служило благородным
целям, в частности – возрождению культуры, имевшей
некогда мировое значение, но находившейся в течение
последних пяти-шести веков в процессе упадка. Даже
беглый обзор творчества деятелей арабской культуры XIX
века, прежде всего литераторов, убеждает нас, что
единственным путем продвижения они признавали
возрождение, преимущественно способом подражания,
старых традиционных литературных форм, тем и мотивов.
Вместе с тем они понимали, что только копирование
старого и подражание не сулили больших результатов.
Поэтому они старались вложить в старые литературные
формы содержание, выражавшее требования нового
времени. Что же касается прозы, то так как она была не
столь развита, как поэзия средних веков, арабские
просветители делали акцент на европейскую литературу. В
результате их усилий в арабской литературе появляется
исторический роман, трагедия. Сравнительно незначителен
их вклад в распостранении малых по размерам
прозаических форм – рассказ, новелла, стихотворение в
прозе. Таким образом, арабские романтики не находились в
столь сильном противостоянии с просветителями, как это
252
имело место в Европе. Хотя в литературе арабских просве-
тителей преобладает культ разума, тем не менее нельзя
игнорировать и роль чувства (В средневековой арабской
литературе чувствительность всегда занимала особое место).
Арабские романтики убрали из плена разума чувство, но
они не впали в другую крайность. Были и вопросы, в
которых противостояние носило непримиримый характер.
Для арабских романтиков оказалось неприемлемым слепое
подражание прошлому, заимствование старых форм и тем и
их возрождение. Они считали, что старое уже не отвечало
требованиям нового времени и обязательно превратилось
бы в фактор, препятствующий прогрессу. В то же время
арабские романтики прекрасно знали классическую
арабскую литературу, они хорошо понимали ее большую
ценность и считали ее исчерпывающее знание первейшим
условием в созидании нового.
253
Большинство исследователей европейского и нацио-
нального романтизма, в том числе и грузинского (М. Кака-
бадзе, П. Джорбенадзе и др.), единогласно заявляют, что
хотя романтизм зародился и распостранился в
христианской Европе, тем не менее каждая национальная
литература в близком или отдаленном прошлом имела
предпосылки для появления романтизма. А европейский
романтизм оказался лишь стимулятором его возникновения.
Кроме того, влияние европейского романтизма придало
национальной литературе новые оттенки, обогатило ее
новыми романтическими темами. К сказанному следует
добавить, что влияние европейского романтизма на
литературу разных народов носило отдельных характер.
Мы полагаем, что в арабском романтизме сильно влияние
европейского романтизма.
Часть арабских литературоведов признает решающую
роль средневековой арабской поэзии в появлении роман-
тизма в новой арабской литературе. С учетом целого ряда
моментов араб Ихсан Аббас часть древних арабских поэтов
ставит в один ряд с европейскими романтиками, а арабский
исследователь Мухаммад Рухи Фаусал пишет: «Если роман-
тическая поэзия является выражением личного
поэтического «я», то вся арабская поэзия от доисламских
времен до «Возрождения» в ХIХ в. по своей сути
романтична».(21, с.7). И действительно, исследуя арабскую
литературу с доисламских времен, можно заметить целый
ряд мотивов, ставших впоследствии характерными для
романтиков: недовольство господствующими отношениями
в современном обществе, разлад личности (поэта) с
определенными слоями общества, критика законов и
порочных сторон общества, уход в природу (пустыню),
сетование на безвозвратно ушедшую жизнь, пламенный
патриотизм, идеализация любви, избыток чувств, слезы,
трагизм несчастной любви, пессимистическое отношение к
будущему, мистицизм, нравственные принципы
урегулирования отношений между людьми или же
совершенствование личных качеств субьекта и т.д. Наличие
данных черт мы находим в касидах доисламских поэтов, в
узритской поэзии, в зухдиате Абу ль-Атахиа, в шуубитских
254
стихах Абу Нуваса, в пессимистических произведениях
Мутанабби и Абу ль-Ала аль-Маарри, в новеллах «1001
ночь» и т.д. Следует принять во внимание тот факт, что у
отдельных арабских поэтов встречаются лишь единичные
или несколько черт, свойственных романтизму, поэтому
говорить о системном характере комплекса всех
перечисленных нами особенностей этого литературного
направления, естественно, нельзя. Хотя следует
подчеркнуть, что возрождение существовавшего в старом и
его новое осмысление, в соответствии с требованием
времени, произошло под влиянием западного романтизма.
В этом отношении интересно мнение А.А. Долининой
(Санкт-Петербург) о сентиментализме, которое можно при-
менить и к романтизму: «Здесь надо говорить, безусловно, и
о влиянии традиций арабской классической литературы,
где любовным переживаниям почти постоянно придается
сентиментальная окраска: достаточно вспомнить поэтов-
узритов или любовные сказки из «1001 ночи». Развитию
черт сентиментализма в литературе начала ХХ века должно
было способствовать также то обстоятельство, что писатели
начали уделять особое внимание вопросу о положении
женщины. Для арабского Востока в те годы женский вопрос
– это еще не вопрос о политических правах, как в Европе, а
вопрос семьи и брака, права женщины на любовь и на
счастье. Литература должна была доказать, что и женщина
«любить умеет». Без этого невозможно было, в частности, и
создание романа на арабской почве. Таким образом, сама
постановка женского вопроса в тех условиях вела к тому, что
писатели основное внимание уделяли чувству. Это,
разумеется, накладывало отпечаток на весь характер
произведений».(50, с.283). Этими словами ученый
подчеркивает, что приход сентиментализма в арабскую
литературу произошел под влиянием Запада, но плодот-
ворная почва для его прихода была подготовлена арабской
классической литературой.
Мы разделяем мнение большинства исследователей о
решающем значении в появлении романтизма на арабской
почве влияния соответствующего западного течения. И
действительно, на рубеже XIX-XX веков, когда были созданы
255
необходимые социально-политические и культурные усло-
вия для развития романтизма, когда арабам стала доступна
европейская культура, начинается заимствование и обр-
аботка тем и идей европейского романтизма, их сближение
с арабскими литературными традициями. В арабской
романтической литературе имеются почти все основные
темы и идеи европейского романтизма: разрыв между
действительностью и идеалом; отрицание и критика
феодальных и капиталистических отношений; конфликт
между личностью и обществом, человеком и законом;
противоречие между городом и селом; идеализация села и
быта крестьян; ярко выраженное отрицательное отношение
к современной буржуазной цивилизации и ее
неприемлемость; уход из действительности в природу; уход
в свой внутренний мир; идеализация любви; выдвижение на
передний план женского вопроса; утопические теории
идеальных общественных отношений; философские и
мистические темы; патриотические и другие мотивы.
Примечательно и то, что здесь литературные течения
развиваются в той же последовательности, как и в Европе.
Новые литературные жанры (исторический роман, новелла,
рассказ, стихотворение в прозе) также утверждаются под
влиянием европейской литературы. Это констатируют
русский академик И. Крачковский, египетский писатель
Махмуд Таймур, ливанский писатель и критик Михаил
Нуайме, арабский исследователь Ханна аль-Фахури и др.
В книге говорится о влиянии на членов «Дивана» –
Шукри, аль-Мазини и аль-Аккаде английского романтизма,
на членов «Аполло» – Х. Мутрана, И. Наджи и на ливанца
Абу Шабака – французских романтиков, а на Мустафу
Лутфи аль-Манфалути и М.Х. Хайкалия – французских
сентименталистов и романтиков и на Джебрана о влиянии
Жан- Жака Руссо.
Для наглядной иллюстрации влияния европейской
литературы на арабских романтиков, хочется заострить
внимание на некоторые аспекты влияния де Мюссе и Гюго
в произведениях Халиля Мутрана и показать общность
отдельных взглядов Джебрана Халиля Джебрана и
Фридриха Ницше.
256
Влияние французского романтизма на Х. Мутрана
настолько велико, что оно нашло отражение не только в
темах его произведений, но и в композициях, мировоззре-
нии и поэтических образах. Особенно явно влияние Альф-
реда де Мюссе и Виктора Гюго. Одной из множества схожих
тем Х. Мутрана и А. де Мюссе является проблема любви и
связянные с нею страдания. Для обоих поэтов любовь – это
принцип жизни, ключ к счастью. Для них любовь является
движущей силой, вдохновляющей на добрые дела и
подвиги (см. «О чем мечтают молодые девушки»,
«Августовская ночь», «История двух влюбленных» и др.).
Они идеализируют любовь, приносящую страдания. Они
находят удовлетворение в терзаниях любви. Любовь тем
сильнее и совершеннее, чем больше она приносит мук.
Поэтому им трудно расстаться с муками любви, они даже