Открыть Электронные книги
Категории
Открыть Аудиокниги
Категории
Открыть Журналы
Категории
Открыть Документы
Категории
4702060000 − 5
Щ Грифли няшр.
071(2004)
5
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. Х ъилддя
6
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. V ъилд
7
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. Х ъилддя
8
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. V ъилд
РОМАН
9
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. Х ъилддя
ВЯФАЛЫМ МЯНИМ
10
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. V ъилд
БИРИНЪИ ЩИССЯ
БИРИНЪИ ФЯСИЛ
11
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. Х ъилддя
билмирсян ки, инди мян сянин дустаьын олмушам: сян йалныз мяня
эюря дцнйа эюзяли олан бу шящярдян узун илляр щеч йана чыхмадын
— тяййарялярин, гатарларын, узаг-узаг шящярлярин эюзял-эюзял
мещманханаларынын гапыларыны юз цзцня баьладын. Инди мян о
гапылары юз ялляримля юз цзцмя баьлайырам, Орханым. Юляня кими
сянин дустаьын олаъаьам, язизим, буна ямин ола билярсян, Орха-
ным.» — сюйлямишди. Анъаг бу да йадындады ки, беля дцшцн-
мяйиндян дярщал горхмушду да. Лакин бу горху йаз йаьышы кими
тез дя кечиб эетмишди. Вя еля щямин эцн — исти, бцркцлц август
эцнляринин бириндя Орханын чох да бюйцк олмайан шяклини гызыл
суйуна чякилмиш чярчивяйя салдырыб евиндяки йазы масасынын цстцня
гоймушду. Йеня еля щямин эцн Ягдями дяфн елядийи вахтдан
эейдийи гара палтарын артыг кющнялдийини эюрцб Ийирми сяккиз Апрел
кцчясиндяки дярзиханайа эедяряк мцхтялиф нахышлары олан гара
парчадан цч дяст эюзял дон сифариш вермишди — ъаван яри юлмцшдц,
щямишя гара палтар эеймякдя щеч кяс ону гынайа билмязди. Бу да
чох гярибя иди ки, сон вахтлар Эцлмиря ачыг-ашкар икиляшдийини щисс
еляйирди — беля гярибя вя мянтиги бир-суал ону йормушду ки, бу
гара палтары Ягдямя эюрями чыхармайаъаг яйниндян, йа Орхана
эюрями? Дивардан Ягдям бахырды она, столун цстцндян Орхан.
Санки икиси дя Эцлмирядян ъаваб эюзляйирди. Ягдямин эюзляриндя
дяруни бир гцсся йатырды, щардаса бир эилей, инъиклик, етибара
инамсызлыг эизлянмишди о бахышларда еля бил. Орхан ися шякилдян
эцлцмсцнцрдц, санки сюзсцз-совсуз бир йарышда, чякишмядя шяксиз
галиб эяляъяйиня гялбян инанырды вя бу да мараглы иди ки, щямин
инам Эцлмиряйя дя сирайят еляйирди щяр эцн... Гярибя дейилдими,
дцнйадан эетмиш ики киши дцнйада галмыш бир гадын цряйиндя сяссиз-
сямирсиз, гылынъсыз-галхансыз вурушурду. Ким даща эцълц иди, ким
галиб, ким мяьлуб олаъагды бу эизли дюйцшдя? Щаким Эцлмиря иди
вя о, цряйинин сясиня гулаг аса-аса щюкм чыхармалы иди, бу щюкм
дя ядалятли олмалы иди. Бурда эцъ лазым дейилди, пул, вязифя, эяряк
дейилди, анъаг цряк-мящяббят лазым иди, чцнки бу, мящяббят
дюйцшц иди. Вя бу щюкмц дцзэцн, гярязсиз вермяк цчцн дцнйанын
ян адил щакими-щюкмраны олмаг эяряк иди. Эцлмиря бцтцн сяйини,
14
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. V ъилд
салыб мцталия едян, йазыб позан таныш адамлар ичиндя язиз Орханыны
эюрмяйяндя, иъласларда, ядяби йыьынъагларда щялим, анъаг гятий-
йятли сясини-сюзцнц ешитмяйяндя, шюбядя нечя ай сащибсиз галмыш
столунун архасында лап бу йахынларда эялиб яйляшмиш, яйри, йюн-
дямсиз вуъудунда йеэаня юйцня биляъяйи узун, гара сачларыны арыг
бармаглары иля тез-тез эерийя сыьаллайан кичик елми ишчи Илтифат
Абышову — ири эюзляри олдуьуна эюря щамынын хялвятдя «Дом-
баэюз» адландырдыьы, щялялик ял бойда шерляр китабы чыхмыш, профес-
сор Салман Гурбанзадянин, Илтифатын академик атасынын кюнлц хош
олсун дейя аьыз долусу тярифляйиб эюйляря галдырдыьы (профессор о
мягалясиндя йазмышды ки, «Ядябиййатымыза истедад эялир»), мящз
бундан сонра юзцнц щягиги «дащи» щесаб елямяйя башламыш бу
иддиа даьаръыьыны эюряндя Эцлмиря аз гала дяли олур, дахилян сыныб
даьылыр, буну, мящз буну талейин вя Салман Гурбанзадянин ян
бюйцк щагсызлыьы сайыр, йеря-эюйя цсйан елямяк истяйирди. Эцлми-
рянин имканы, ихтийары олсайды, Илтифатын голундан тутуб кянара атар,
«Бу столун архасында киши отуруб щямишя, сян онун дырнаьы да ола
билмязсян, сян бу тямиз столун далында отурмаьа гятиййян лайиг
дейилсян, дур, дур, мурдарлама бу мцгяддяс столу,» — дейярди.
Илтифаты бу института Салман Гурбанзадя эятирмишди вя тябии ки, о, бу
аз мцддятдя Эцлмиряйя щеч бир пислик дя елямямишди. Лакин
Илтифатын данышыьында, ряфтарында, бахышларында ня ися цряйя йат-
майан, адамы чимчяшдирян еля бир ъящят вар иди ки, онунла кялмя
кясян адам дярщал пешман олурду. Бир хасиййяти ися щамыны
ийряндирмишди: нядян, кимдян данышылмаьындан, лап ян зяриф щис-
слярдян сющбят ачылмаьындан асылы олмайараг, йерли-йерсиз тяшбищляр
ишлядиб мцтляг бир щейван ады чякмяли иди — бу, ат да, пишик дя,
дявя дя, ъейран да ола билярди. Аз сонра шюбядяки гызлар юйрян-
мишдиляр ки, о вахт, йяни ушаглыг илляриндя атасы иля анасы арасында
ихтилаф дцшдцйцня эюря Илтифат уъгар даь кяндиндя йашамалы олмуш,
чобан бабасынын йанында бюйцмцш, йери дцшяндя, хцсусиля йай
айларында нахырчылыг да елямиш, онунъуну битириб шящяря, атасынын
йанына охумаьа эяляндя щейванатын дилини аналырынын «дилиндян»
йахшы билирмиш, бцтцн бунлары, ялбяття, «зянэин щяйат тяърцбясин-
21
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. Х ъилддя
мцн ъаны будур ки, бу мцгяддяс елм оъагында анъаг, анъаг тямиз
адамлар, виъданы пак, цряйи бцллур кими саф адамлар ишлямялидир,
оьрулар, интриганинлар, виъдансызлар, памбыгла баш кясянляр йох. Сиз
бу институтун директорусунуз, цзцнцзя демяк олмасын, йахшы алим-
синиз, анъаг институтда баш верян бязи ишлярдян хябяриниз йохдур,
бязян билмирсиниз дярдимиз нядир, азарымыз нядир, кими щарда, неъя
«юлдцрцрляр», ким кимин щаггыны щарда, неъя тапдалайыр − бунлар-
дан сизин хябяриниз йохдур, йолдаш Асланзадя, аъыьыныз эялмясин,
хащиш едирям, мяни дцзэцн баша дцшцн, сиз эяряк кимин неъя,
няйнян няфяс алдыьыны беш бармаьыныз кими билясиниз.
Академик Асланзадя мяналы-мяналы гымышды, башыны тярпят-
мякля онун сюзлярини тясдиг еляди: залда щамы бир-бириня дяйди,
отаьы илдырым сцрятиля боьуг пычылты-уьулту эязиб долашды. Индийя
гядяр иъласларда елми мцбащисяляр олмушду, уъадан данышанлар,
щювсялядян чыханлар, бири диэяриня аьыр сюз дейянляр дя олмушду,
анъаг бцтцн бунлар бу иъласын йанында неъя дейярляр, тойа эетмяли
иди. Института тязя гябул олунанда сыхыла-сыхыла данышан бу гадынын
сясиндя бир щюкм варды, бир иттищам варды вя ясмяйиндян, аь-
ясмяр цзцнцн пюртцб гызармаьындан эцн кими айдын иди ки, о, ня
ися чох мцщцм бир мятляби ачыб орталыьа гоймаг ниййятиндяди.
Йохса индийя гядяр щеч кяс ъясарят едиб ня Асланзадянин, ня дя
Салман Гурбанзадянин цзцня эцлдян аьыр бир сюз дейя билмя-
мишди.
Академик Асланзадя щювсяляли киши иди, онун бцтцн мязий-
йятляриндян ялавя бир эюзяллийи дя тямкинли, сябирли олмасы иди. О,
ялиндяки гялямин уъуну мизин цстцндяки графиня тыггылдадыб ъама-
аты сакит олмаьа чаьырды: отагдакылар тезъя сакитляшди, нязярляри
Эцлмирянин гяшянэ, анъаг сяйрийян додагларына дикилди. О даныш-
маьа башламамыш Асланзадя айаьа галхды вя Эцлмиряни мятляб
цстцня эятирмяк цчцн деди:
— Давам еля, гызым, Ачыг даныш, бялкя доьрудан да еля
шейляр вар ки, сян щаглы олараг дедийин кими, кабинетя эирмишям,
мяним щеч хябярим йохдур? Ачыг де, мян лазыми юлчц эютцря
билярям: щеч нядян, щеч кясдян горхмадан, чякинмядян даныш.
32
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. V ъилд
мяйус еляди:
— Бяли, йолдаш Асланзадя, буну сцбут елямяк о гядяр дя
чятин дейил. Бах, будур Мирзя Йанарын ялйазмасы, бу да Салман
Гурбанзадянин китабы... Инанмырсынызса, бахын, мцгайися еляйин.
Онда щяр шей сизя айдын олар!. — Эцлмиря столун архасындан иряли
чыхыб говлуьу вя китабы Асланзадянин габаьына гойанда... Салман
Гурбанзадя тагятсиз щалда айаьа галхды вя бели бцклцмуш щалда
отаьы тярк еляди. Щамыйа еля эялирди ки, бу, онун сонунъу эедишиди.
Байагдан юзцнц зорла сахлайан, тамам башга бир алямя дцшдц-
йцнц эцман еляйян Эцлмиря, Салман гапыны чырпанда санки бирдян-
биря айылды, еля орталыгда, ялляри иля цзцнц юртцб ушаг кими
щюнкцрдц.
Бу иълас институт тарихиндя эюрцнмямиш бир щадися иди, бу, юз
йериндя. Анъаг юмрцнцн чохуну академийада кечирмиш, сач-
саггалыны бурада аьартмыш, шюбя мцдирлийиндяи директорлуьа гядяр
йцксялмиш Асланзадя дя сон отуз-отуз беш ил ярзиндя беля йыьынъаг
эюрдцйцнц хатырлайа билмирди. Ади йадетмя мярасиминдян башлайыб
бу мяртябяйя гядяр йцксялян бу гейри-ади мяълис Асланзадяни еля
чашдырмышды ки, илк анлар ня едяъяйини кясдиря билмяди, эащ Эцл-
миряйя, эащ мизинин цстяки говлуьа, эащ да артыг бир-бириня дяймиш
шюбя ямякдашларына бахыб:
— Ай йолдашлар, сакит! Сакит олун, ай йолдашлар! — дедися
дя, бунун щеч бир нятиъя вермядийини эюрцб: — Иъласымыз гуртарды!
— сюйляйяряк, говлуьу эютцрдц, отаьын ортасында аьлайан Эцл-
мирянин йанындан сцрятли аддымларла дящлизя чыхды.
ИКИНЪИ ФЯСИЛ
ЦЧЦНЪЦ ФЯСИЛ
— Йох, сян дур эет евя, динъял, бир аз юзцня эял! — дейя
Надиря ханым стяканы мизин цстцня гойараг йорьун-йорьун ясняди,
еля бил ки, чох аьыр бир иш эюрмцшдц, йорулмушду; Эцлмиря бирдян
айаьа галхды, шюбядя икибир-цчбир йыьышыб сющбят еляйян йолдашлары-
на бахараг гямли-гямли эцлцмсцндц, щеч ня демядян отагдан
чыханда Надиря ханым онун голундан ещмалъа йапышды, юзцнц, тох
тутмаьа чалышараг йавашъадан пычылдады:
— Истяйирсян сяни ютцрцм?
— Йох, саь ол, Надиря ханым, юзцм эедяъяйям...
...Гырмызы дарвазалы щяйятдя сакитлик иди. Маша халанын гапысы
гыфыллы иди; йягин базара эетмишди. Тякъя Сащибя юз щямишяки
йериндя отуруб яри цчцн йун кюйняк тохумагла мяшьул иди. Пайыз
эцняшинин илыг няфяси ъаныны гыздырыр, хястя-сольун сифятинн аллан-
дырыр, даим аьрылы, зяиф олан бядяниня хош бир эизилти йайырды.
Ики няфярдян — яр вя арваддан ибарят олан бу кичик аиля
сяккиз-доггуз ай бундан габаг бурайа кючмцшдц вя Маша хала-
нын мятбяхинин саьындакы тякэюзлц отагда кирайянишин кими йаша-
йырды. Мир Сащиб фящля иди. Парис Коммунасы заводунда ишляйир,
ахшамлар ися университетдя, гийаби охуйурду. Эцлмиря Мир Сащибин
цзцнц чох аз эюрцрдц — истиращят эцнляриндя, байрамларда. Амма
Сащибя щеч йердя ишлямядийиндян бцтцн эцнц евдя олур, базара-
дцкана эедир, хюряк биширир, лазым оланда юзцня, яриня бир шей
тохуйур, галан вахтларыны ися китаб охумаьа сярф едирди. Дейясян,
шякяр хястялийи варды вя буна эюря, йедди ил габаг яря эетдийиня
бахмайараг, ушаьы да олмурду. Чох мещрибан, хошсифят, хошгылыг
бир эялин олан Сащибя Эцлмиря иля тез достлашмышды. Эцлмирянин
башына эялян мцсибяти — яринин тяййаря гязасына дцшцб щялак
олмасыны Маша хала цряк йаньысы иля, демяк олар, аьлайа-аьлайа
данышандан сонра она йазыьы эялмяйя башламышды. Эцлмирянин
щямишя гара палтарда эязмяси Сащибянин йаман хошуна эялирди.
Бунун мянасыны йахшы баша дцшцрдц — о, яриня йас сахлайырды.
Анъаг ахы Ягдямин юлцмцндян эюр ня гядяр кечмишди? щяля дя
ону гара палтарда эюряндя Сащибя бир аз тяяъъцблянмишди, щямишя
гямли-кядярли эязиб доланан Эцлмиряйя яркля демишди:
50
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. V ъилд
Эцлмиря эцлцмсцндц:
— Чох саь ол, баъы. Иштащым йохду. Йухудан ютрц юлцрям.
Сян эет йе, мян йатаъаьам. Амма сян йе ща, сян йемяйинин
вахтыны кечиртмя. Мейлин чякди-чякмяди, эяряк йейясян.
Сащибя инъик щалда эери дюндц, эедиб кятилин цстя яйляшди вя
йеня тохумаьа башлады.
Эцлмиря гапыны ачыб ичяри эирди. Эцлмиря идарядя олан сюз-
сющбятлярин щеч бирини евдя ня Маша халайа, ня Сащибяйя даныш-
мазды. Хошламырды. Ягдямя дя надир щалларда бязи гейри-ади шейляр
оланда сюйлярди, галан шейляри ади щесаб еляйиб дилиня эятирмязди.
Отаг алагаранлыг иди, сойуг иди. Ишыьы йандырмады — Эцлц
эиряъякдя бядяннцма эцзэцнцн габаьына гойуб айаггабыларыны
чыхартды вя ичяри кечиб еля паллы-палтарлы чарпайынын цстцня узанды.
Цзцгойлу. Бир анлыьа ики-цч саат бундан габаг шюбядя олмуш бцтун
ящвалат кино ленти кими эюзляринин габаьындан эялиб кечди.
Кянардан, кянар адам нязярийля бахды о филмя вя яти црпяшди.
Данлады юзцнц. Салманын дцшдцйц аьыр вязиййятин мянасыны орада,
иъласда дярк едя билмямишди, амма инди анлады вя цряйи санъды.
«Нащаг елядим, нащаг елядим. Аман аллащ нийя беля елядим» —
дейя гынады юзцнц — «Ня олаъаг, нейляйяъякляр Салмана? Щеч
ня! Щеч ня!» Дцшцнцрдц, исти эюз йашлары ихтийарсыз ахыб аь балышы
исладырды. «Мян онун цзцня неъя бахаъаьам, аман аллащ. Неъя дя
йазыг олмушду о бойда Салман. Йумаьа дюнмцшдц. Цряйи парт-
ламаса бюйцк ишди. Йох, бу биабырчылыгдан сонра мян институтда
гала билмярям. Эяряк башыма чаря гылам. Йа тамам чыхыб эедям,
йа да башга шюбяйя кечям».
Башы чатлайырды, цряйи щювл еляйиб синясиндян чыхмаг истяйир-
ди. Унутмаьа чалышырды олуб-кечянляри, анъаг унуда билмирди.
«Щаглыйаммы, щагсызаммы?» — суалы бцтцн ичини эямирирди. «Эю-
рясян Орхан саь олсайды, беляъя ъамаатын эюзц габаьында Салманы
ифша едярдими? Щя, едярди. Бялкя бир аз айры ъцр едярди бу иши,
анъаг мцтляг едярди. Орхан бу бойда щагсызлыьы щеч вахт юрт-
басдыр етмязди. — буна онун виъданы разы олмазды». Щарданса,
бейниня, цряйиня ахыб долан бу фикир Эцлмиряни азъа тохтатды —
53
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. Х ъилддя
сян тез-тез эялирсян йаныма, Орхан. Мяня хош сюзляр дейирсян, ох-
шайырсан, язизляйирсян, Орхан!» «Ня гядяр юмрцм вар, эяляъяйям,
Эцлцм. Йох, йох, мяним юмрцм гуртарыб, сянин ня гядяр юмрцн
вар, кяляъяйям, мещрибаным. Саьлыьымда дейя билмядийим бцтцн
эюзял сязлярими, ширин сюзлярими сяня дейяъяйям, Эцлцм. Щеч
кяся йох, анъаг сяня». «Чох саь ол, язизим».
Бу сюзсцз, цряк сющбяти бялкя дя чох давам едяъякди.
Бирдян Эцлмиря Орханын гябринин йанында тязя бир мязар да эюрцб
щейрятлянди. Неъя олмушду ки, буна байагдан фикир вермямишди.
Онун да цстцня тяр эцлляр гойулмушду. Эцлмиря торпагдан щисс
еляди ки, лап тязя гябирди. Кимдися Орханэилин аиля цзвляриндян —
чцнки Орхан цчцн айрылмыш сащянин — дямир щасарлы сащянин
ичиндяйди. Сяксякя иля иряли йериди вя гябрин баш тяряфиндя торпаьа
санъылмыш дюрдкцнъ тахтанын цзяриня йазылмыш: «Ялизадя Ширин Яли
гызы — тяв. 10.10.1915 — вяф. 10.10.1975-ъи ил». сюзлярини оху-
йанда щейрятиндян донуб галды. «Демяк Ширин арвад да вяфат
еляйиб. Оьлунун юлцмцндян сонра чох йашайа билмяди йазыг.
Дюзмяди, кючдц йанына. Йоллар йорьуну олмаг истямяди —
бирдяфялик, щямишялик йыьышыб севимли оьлунун йанына эялди».
Эцлмиря яли додаьында хейли беляъя дайанды, йеня ихтийарсыз
эюзляриндян йаш ахмаьа башлады. Дилсиз сцкут ичиндя дягигяляри
йола саландан сонра Орханын башдашына тяряф дюнцб: «Йазыг
Орханым, анасыз галдын!» — дейя цряйиндян кечиртди вя ъанлы
адама башсаьлыьы верирмиш кими;
— Сон гямин олсун, Орхан,— деди. —Гябри нурла долсун.
Еля бил Орхан башыны тярпядиб астаъа диллянди:
— Йох, Эцлцм. Индийяъян анасыз идим бурда. Инди аналы
олмушам, Эцлцм.
Эцлмирянин эюзляриндя йаш эилялянди.
ДЮРДЦНЪЦ ФЯСИЛ
Йара щяля исти имиш, сян демя: она эюря аьрысы-аъысы билин-
58
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. V ъилд
БЕШИНЪИ ФЯСИЛ
чыхды, щяйяъанла:
— Салман! Ай Салман! — дейя чаьырды. Анъаг сясиня
ъаваб верян олмады: тахта гапынын дястяйиндян тутуб дартды, ачыл-
мады. «Йохду» — дейя пычылдады юз-юзцня. Ашаьыда дайанмыш
Сакит дя деди:
— Йохду, Надиря ханым. — Надиря сцст аддымларла пилляляри
енди, щовузун гыраьына эялди: аьзы ачыг щовузун суйу гатран кими
гара эюрцнцрдц. Надиря цряйиндя мин фикир щовуза бахдыгдан
сонра евин арха тяряфиня кечди вя эюзляриня инанмады. Йаныб
юлязимиш тонгал сюнмяк цзря иди. «Демяк, эялибмиш. Сакит дцз
дейир. Анъаг тонгалы нийя галайыб? Щя, бурда ня ися йандырыб.»
Гайытды, Сакитя дя щеч ня демядян дарвазайа сары аддымлады.
— Эедяк. Эялибмиш, эедиб. — дейя Сакит йавашъа диллянди.
— Щя... — сясини узада-узада диллянди Надиря.— Эялибмиш.
— Азъа сцкутдан сонра ялавя еляди: — Эедяк. Даща бурада
дурмаьын мянасы йохду.
Сакит эери дюндц. Дарвазанын аьзында, машынын йанан ишыглары
алтында да тякяр изляри эюрцнцрдц. Надиря ханым дарвазаны баьлайыб
машына минди. Гапыны еля чырпды ки, сясиня Сакит дя, юзц дя
сяксянди.
...Надиря ханым ичяри эиряндя эюзляриня инанмады. Салман ев
палтарындайды, мятбяхдя стол архасында яйляшмишди. Ямялли-башлы
сцфря ачмышды, сойудуъудан котлети эютцрцб гыздырмышды, сялигя иля
чюряк доьрамышды, туршу, эюй-эюйярти дцзмцшдц. Узунбоьаз
графиндя гырмызы баь чахыры варды. Габаьындакы тяк фужер шярабла
долу иди. Иштащла йейирди. Надиряни эюрян кими гызармыш сифятини она
тяряф чевириб эцлцмсяр бахышларыны она зилляди. Надиря ханым еля
гапынын аьзындаъа, щейрятдян донмуш тяки дайанмышды, демяйя
данышмаьа санки сюзц йох иди, маты-гуту гурумушду. Салман еля
архайын вя щявясля йейирди ки, Надиря аълыьыны, сящяр йедийинин
цстцндя олдуьуну инди хатырлады. Йемякляря, сцфряйя бахыб
удгунду — аьзы суланды. Арадан кечян бир нечя эярэин вя тяяъъцб
доьуран анын ичиндя Надиря ханым дцшцндц ки, илащи, бу, неъя
инсандыр? Беля бир сарсыдыъы, дящшятли щадисядян сонра, юзцну
80
Ялибала Щаъызадя. Ясярляри. V ъилд
мяни баьа апарды Сакит. Эюрдцм йохсан баьда да. Евин далына
баханда-эюрдцм оъаг галайыбсан, тонгал чатыбсан. — Бу сюзляри
дейяндя Надиря сынайыъы нязярлярля Салманын дцз эюзляринин ичиня
бахды. Салман чашан кими олду.
— Тонгал? Ня тонгал? Щя, щя. — Бир аз дурухду.— Бирдян-
биря йаман цшцдцм, Надиря. Эюрдцм ев буз кимиди, о гызанаъан
мян донаъаьам. Йандырдым тонгалы, чыр-чырпыны, мейня чубугларыны
бир йеря йыьыб йандырдым. Еля ляззят еляди ки.
— Тяк чыр-чырпы йандырдын орда?
— Ня?
— Сяня ня олуб? Пис ешидирсян? Дейирям тяк чыр-чырпы
йандырдын орда?
— Щя. Башга ня йандыраъагдым ки?
Надиря гярибя бир ришхяндля эцлцмсцндц вя буну Салман
тутду.
— Ахы ня йандыра билярдим ей?
— Щеч. Дейирям бирдян виъданыны да йандырарсан о тонгалда.