noЦО,ăЯКăШЛsОrЯКăМ ăНТЦОЧsТЮЧОКăШЛТОМЭЮХЮТăs ЮăНОăМЮЧШКşЭОrОăОsЭОăЭШЭăЦКТăЦ rОК ă

şТăШНКЭ ăМЮăКМОКsЭКăМrОşЭОăşТăНТЦОЧsТЮЧОКăsКăМКăsЮЛТОМЭăКХăМЮЧШКşЭОrТТ.
VКăШЛsОrЯКăМrОşЭОrОКăЩЮЭОrТТăsКХОăНОăМЮЧШКşЭОrОăşТăРrКНЮХăs ЮăНОăХТЛОrЭКЭО,ăТКrăьЦ-
ЩrОЮЧ ăМЮăКМОКsЭКăşТăРrКНЮХăs ЮăНОăМЮХЭЮr ăЩсЧ ăХКăНОs ЯсrşТrО,ăЩКЧ ăХКăьЧНЮЦnezeire.
VКăьЧ ОХОРОăМ ăЭШКЭОăХЮМrЮrТХОăşТăЭШКЭОăКМ ТЮЧТХОăsКХОăКЮăЯКХШКrОăЧЮЦКТăНКМ ăsЮЧЭă
subordonate principiilor divine ale eticii teonome.
VКăьЧ ОХОРОăМ ăПК ăНОăКМОКsЭ ăХЮЦОăЭrОЛЮТОăs ăsОăЦКЧТПОsЭОăЩrТЧăЩrТsЦКăТЮЛТrТТă
НЮЦЧОгОТОşЭТ,ăМКrОăЧЮăьЧsОКЦЧ ăs ăьntorci spatele la ea sau s-ШăЩrТРШЧОşЭТ,ăМТăs-ШăКУЮ Тă
ьЧЭrЮăНОs ЯсrşТrОКăОТăМЮăМrОНТЧ ăşТăТЮЛТrО.
VКă МЮЧШКşЭОă ЩЮЭОrОК,ă sЩrТУТЧЮХ,ă ЛЮЧ ЭКЭОК,ă ТЮЛТrОКă IЮТă DЮЦЧОгОЮă КşКă МЮЦă ХО-a
МЮЧШsМЮЭăşТăSКЮХăьЧăНrЮЦăsЩrОăDКЦКsМ.
ІЮăОбТsЭ ăsМШЩăЦКТăЦ rО ,ăЦКТăЧШЛТХ,ăЦКТăsЮЩrОЦăНОМсЭărОКХТгКrОКăНОăМ ЭrОăШЦăКă
НОs ЯсrşТrТТă sКХОă НТЯТЧО,ă НОă КМООКă ЭШКЭОă КМ ТЮЧТХОă sКХОă МЮă РсЧНЮХ,ă МЮЯсЧЭЮХă şТă ПКЩЭКă
ЭrОЛЮТОă s ă ПТОă ьЧă МШЧМШrНКЧ ă МЮă КrЦШЧТКă ЮЧТЯОrsКХ ,ă КНТМ ă ьЧă МШЧПШrЦТЭКЭОă МЮă
principiile fundamentale divine ale eticii teonome.
RОПОЫТЧ ОăЛТЛХТШРЫКПТМО
1. BТЛХТКă sКЮă SПсЧЭКă SМrТpЭЮr ,ă EНТЭЮrКă IЧsЭТЭЮЭЮХЮТă BТЛХТМă şТă НОă ЦТsТЮЧОă КХă BТsОrТМТТă
ЇrЭШНШбОăRШЦсЧО,ăBЮМЮrОşЭТ,ă1991.
2. Berdiaev, N., AНОЯ răşТărОЯОХК ТО,ăEНТЭЮrКăНОăVОsЭ,ăTТЦТşШКrК,ă1993.
3. Celan, E., VТК КăНЮp ăprКРЮХămШr ТТ, Editura Teora, 1993.
4. Comenius, J., Didactica Magna,ăEНТЭЮrКăDТНКМЭТМ ăşТăPОНКРШРТМ ,ăBЮМЮrОşЭТ,ă1970.
5. DЮțЮ,ăC.,ăSЮmКrăКХămКrТХШrărОХТРТТăКХОăХЮmТТăşТăМrОşЭТЧТsmЮХ,ăEНТЭЮrКăGЧШsТs,ăBЮМЮrОşЭТ,ă1995.
6. Durkheim, E., Formele ОХОmОЧЭКrОăКХОăЯТО ТТărОХТРТШКsО,ăEНТЭЮrКăPШХТrШЦ,ăIКşТ,ă1995.ă
7. Eliade, M., SКМrЮХăşТăprШПКЧЮХ,ăHЮЦКЧТЭКs,ăBЮМЮrОşЭТ,ă1992.
8. Eliade, M., IsЭШrТКăМrОНТЧ ОХШrăşТăТНОТХШrărОХТРТШКsО,ăЯШХ.1,ă2,ă3.ăEНТЭЮrКăŞЭТТЧ ТПТМ ăşТăEЧ-
cicloЩОНТМ ,ăBЮМЮrОşЭТ,ă1988.
9. Eliade, M., Culianu, I.P., DТМ ТШЧКrăКХărОХТРТТХШr,ăHЮЦКЧТЭКs,ăBЮМЮrОşЭТ,ă1993.
10. GЮТЭШЧ,ăJ.,ăBШРНКЧШЯ,ăG.ăşТăBШРНКЧШЯ,ăI.,ăDЮmЧОгОЮăşТăşЭТТЧ К,ăHКrТsЦК,ăBЮМЮrОşЭТ,ă1992.
11. Joachim, W., Sociologia religiei,ăPШХТrШЦ,ăIКşТ,ă1997.
12. Kant, I., Tratat de pedagogie. RОХТРТКăьЧăХТmТЭОХОărК ТЮЧТТ,ăEНТЭЮrКăAРШrК,ăIКşТ,ă1992.
13. Lossky, V., IЧЭrШНЮМОrОăьЧăЭОШХШРТКăШrЭШНШб ,ăEНТЭЮrКăEЧМТМХШЩОНТМ ,ăBЮМЮrОşЭТ,ă1993.
14. MТС ТХОsМЮ,ăI.,ăTОШХШРТКăХЮpЭ ЭШКrО,ăEНТЭЮrКăEЩТsМШЩТОТăRШЦКЧЮХЮТăşТăHЮşТХШr,ă1994.
15. Noica, C., Pagini despre sЮПХОЭЮХărШmсЧОsМ,ăHЮЦКЧТЭКs,ăBЮМЮrОşЭТ,ă1991.
16. Popescu, P., TrКЧsМОЧНОțКă Тă ЯТКțКă sШМТКХă КrmШЧТШКs ă Кă ШmЮХЮТ.ă ÎЧă М ЮЭКrОКă sКЮă
reasertarea unor principii.ăCСТşТЧ Ю,ă2000.
17. SЭ ЧТХШКТО,ăD.,ăAsМОЭТМКăşТămТsЭТМКăШrЭШНШб ,ăЯШХ.1ăşТă2,ăEНТЭЮrКăDОТsТs,ăAХЛКăIЮХТК,ă1993.
18. SЭ ЧТХШКТО,ăD.,ăIТsЮsăHrТsЭШsăХЮmТЧКăХЮmТТăşТăьЧНЮmЧОгОТЭШrЮХăШmЮХЮТ, Editura Anastasia,
BЮМЮrОşЭТă1995.
19. Steinhardt, N., Jurnalul fericirii,ăM Ч sЭТrОКăRШСТК,ăPШХТrШЦ,ă2008.

DIMEІSIUІIăALEăSATISFAC IEIăPRЇFESIЇІALEăLAăEDUCATЇRI
Silvia BRICEAG, dr., conf. univ.,
UЧТЯОrsТЭКЭОКăНОăSЭКЭă„AХОМЮăRЮssШ”ăНТЧăB ХțТ
Summary: This article contains some experimental investigations about proffesional
imporovement as well as sources of well-planned stress investigation. The obtained results
point out the existence of numerous sources of proffesional improvement but, in the same
time, it occurs the proffesional stress.

111
 Key-words: educator, job satisfaction, teaching environment, organizational stress,
motivation.
UЧКăНТЧЭrОăМОХОăЦКТăЧШЛТХОăЦОsОrТТăОsЭОăЦОsОrТКăНОăОНЮМКЭШr.ăІЮăКЩКr ТЧОăЧТМТăНОă
РrЮЩКăЦОsОrТТХШrăЮТЭКЭО,ăПТТЧНăЮЧКăПШКrЭОăКМЭЮКХ ,ăНКrăЧТМТăНТЧЭrОăМОХОăЦКТăМ ЮЭКЭОăЧЮă
este, din cauza salariilor.
Gr НТЧТ КăşТăХЮМrЮХăМЮăМШЩТТТăЩrОsЮЩЮЧăШăТЧЭОrКМ ТЮЧОăМШЧЭТЧЮ ăМЮăЭШЭăПОХЮХăНОăsТ-
tua ТТ.ăUЧОХОăЦКТăЮşШrăНОăРОsЭТШЧКЭ,ăКХЭОХОăЦКТăНТПТМТХОăsКЮăЦКТăЧОШЛТşЧЮТЭО.ăÎЧăКМОКsЭ ă
ТЧЭОrКМ ТЮЧОăТЧЭОrЯТЧăМШЩТХЮХ,ăЩ rТЧ ТТ,ăЛЮЧТМТТăsКЮăКХЭОăЩОrsШКЧОăКЩrШЩТКЭО,ăьЧs ăЮЧărШХă
ПШКrЭОăТЦЩШrЭКЧЭă ьХă КrОă ОНЮМКЭШКrОК.ă EКă ОsЭОă МОКă МКrО sОă МШЧПrЮЧЭ ă МЮă НТПОrТЭОă Эr ТrТ,ă
ЦКЧТПОsЭ rТ,ărОКМ ТТăşТăМШЦЩШrЭКЦОЧЭОăКХОăМШЩТХЮХЮТăМ rШrКăьЧМОКrМ ăs ăХОăР sОКsМ ăШă
ОбЩХТМК ТОăsКЮăs ăХОăьЧ ОХОКР .ă
PrШПОsТЮЧОКăНОăОНЮМКЭШrăОsЭОăМШЦЩХОб ăşТăЧШЛТХ ăЩrТЧăЦТsТЮЧОКăЩОăМКrОăШăКrОăНОă
ьЧНОЩХТЧТЭ:ăПШrЦКrОКăЮЧШr ЩОrsШЧКХТЭ ТăКЮЭШЧШЦОăТЧЭОРrКЛТХОăsШМТКХ,ăМЮăМКЩКМТЭ ТăНОă
РьЧНТrОăМrТЭТМ ăşТăМrОКЭТЯ ,ăМЮăЮЧăЩrШПТХăЦШrКХăКЮЭОЧЭТМăşТăМЮăШăьЧКХЭ ăЩrШПОsТШЧКХТЭКЭО.ă
IКЭ ăМОăМШЧsТНОr ăЮЧТТăКЮЭШrТăНТЧăНШЦОЧТЮ,ăьЧăХОР ЭЮr ăМЮăКМОКsЭ ăЩrШПОsТО:ă„...ЧТМТăШă
profesiune nu cerОă ЩШsОsШrЮХЮТă ОТă КЭьЭКă МШЦЩОЭОЧ ,ă Н rЮТrОă şТă ЮЦКЧТsЦă МКă МОКă НОă
eduМКЭШrăЩОЧЭrЮăМ ăьЧăЧТМТăЮЧКăЧЮăsОăХЮМrОКг ăМЮăЮЧăЦКЭОrТКХăЦКТăЩrО ТШs,ăЦКТăМШЦpli-
МКЭăşТăЦКТăsОЧsТЛТХăНОМьЭăОsЭОăШЦЮХăьЧăНОЯОЧТrО...ăКЧМШrКЭăьЧăЩrОгОЧЭ,ăьЧЭrОг rТЧНăЯТТЭШ-
rЮХăşТăsШЧНьЧНăНТЦОЧsТЮЧТХОăЩШsТЛТХОăКХОăЩОrsШЧКХТЭ ТТ,ăОНЮМКЭШrЮХăТЧsЭrЮТОşЭО,ăОНЮМ ,ă
ьЧНОКЦЧ ,ă НТrТУОКг ,ă МЮХЭТЯ ă şТăШrРКЧТгОКг ,ă МШrОМЭОКг ,ă ЩОrПОМ ТШЧОКг ă şТăОЯКХЮОКг ă
neьЧМОЭКЭă ЩrШМОsЮХă ПШrЦ rТТă şТă НОs ЯьrşТrТТă МКХТЭ ТХШră ЧОМОsКrОă ШЦЮХЮТă НОă ЦьТЧО”ă
(Gheoghe 2009).
„AăПТăОНЮМКЭШrăЧЮăьЧsОКЦЧ ăКăОбОrМТЭКăШăЦОsОrТО,ăьЧsОКЦЧ ăКăьЧНОЩХТЧТăШăЦТsiu-
ЧО,ăКăПКМОăЮЧăКЩШsЭШХКЭ”ă(MТМХОă2009).ă
IЦЩШrЭКЧ КăsШМТКХ ăКăЩrШПОsТЮЧТТărОгЮХЭ ăНТЧărОsЩШЧsКЛТХТЭКЭОКăşТăНТЧărШХЮХăСШЭ rь-
ЭШrăЩОăМКrОăьХăКrОăОНЮМКЭШrЮХăьЧăЭrКЧsПШrЦКrОКăЩrШПЮЧН ăКăЩОrsШЧКХТЭ ТТ,ăьЧăНОгЯШХЭКrОКă
sЮЛsЭКЧ ОТăТЧЭОХОМЭЮКХО,ăПТгТМОăşТăsШМТШ-morale a individului.
ÎЧă sШМТОЭКЭОКăМШЧЭОЦЩШrКЧ ă ЩrШПОsТЮЧОКă НОă МКНrЮă НТНКМЭТМă ЩКrОă s -şТă ПТăМьşЭТРКЭă
ЮЧăХШМăНОăПrЮЧЭОăьЧărОЩОrЭШrТЮХăНОăЩrШПОsТЮЧТ,ăЭШЭЮşТăsЭКЭЮЭЮХăsШМТКХăКХăЩrofesorului este
ЦКТăНОРrКЛ ăsЭКЭЮЭЮХăМХКsОТăЦТУХШМТТ.ăAМОКsЭ ăЩrШПОsТЮЧОăЧЮăsОăР sОşЭОăьЧЭrОăМОХОăЦКТă
sШХТМТЭКЭО,ăНКrăЧТМТăьЧЭrОăМОХОăЦКТăОЯТЭКЭО.ăEsЭОăШăЩrШПОsТЮЧОăТЧЭОХОМЭЮКХ ărОsЩОМЭКЭ ,ăМОă
ЧЮă МШЧПОr ă НО ТЧ ЭШrЮХЮТă ЩЮЭОrО,ă ТЧПХЮОЧ ă sКЮă ЯОЧТЭЮrТă sЮЩОrТШКrО,ă НКră МШЧПОr ă
ЩrОsЭТРТЮăşТăsКЭТsПКМ ТТ,ăЦКТăКХОsăКЭЮЧМТăМьЧНăЯШМК ТКăКăsЭКЭăХКăЛКгКăКХОРОrТТăЩrШПОsТЮЧТТă
(GСОШРСОă2009).ăMЮХ ТăНТЧЭrОăМОТăМКrОăШЩЭОКг ăЩОЧЭrЮăКМОКsЭ ăЩrШПОsТЮЧОăЩrШЯТЧăНТЧă
ПКЦТХТТă ьЧă МКrОă ЩrШПОsТЮЧТХОă ТЧЭОХОМЭЮКХОă sьЧЭă ЩrО ЮТЭОă sКЮă ьЧă МКrОă Щ rТЧ ТТă sьЧЭă МКНrОă
didactice.
SКЭТsПКМ ТКă ЦЮЧМТТă ОsЭОă ЮЧЮХă НТЧЭrОă ПКМЭШrТТă ОПТМТОЧ ОТă РОЧОrКХОă Кă ЦЮЧМТТ.ă DТЧă
ЩОrsЩОМЭТЯ ăЩsТСШsШМТШХШРТМ ,ăsКЭТsПКМ ТКăЦЮЧМТТăКЩКrОăМКărОгЮХЭКЭăКХăНТПОrОЧ ОТăНТЧЭrОă
МООКăМОăТЧНТЯТгТТăШЛ ТЧăМКărОМШЦЩОЧs ăКăЦЮЧМТТăşТăМООК МОăОsЭТЦОКг ăОТăМ ăКrăЭrОЛЮТăs ă
ШЛ ТЧ ă(SьrЛЮă2012).
IЧЯОsЭТРК ТКăОбpОrТmОЧЭКХ ărОКХТгКЭ ăs-a centrat pe descoperirea multidimensio-
naХТЭ ТТăsКЭТsПКМ ТОТăЩrШПОsТШЧКХОăşТăКă„МШЧsЭОХК ТОТ”ăОТăХКăОНЮМКЭШrТ,ăЩrОМЮЦăşТăТНОЧtifi-
МКrОКăsЮrsОХШrăНОăsЭrОsăьЧăКМЭТЯТЭКЭОКăНТНКМЭТМ .ă
AМОşЭТКăКЩrОМТКг ăМ ăЦЮЧМКăНОăОНЮМКЭШrăШПОr ăsКЭТsПКМ ТТăЩrШПОsТШЧКХО,ăНОsЭЮХăНОă
ЦЮХЭОă(63ș)ăЦЮХЭОă(25ș),ăЧТМТăЦЮХЭО,ăНКrăЧТМТăЩЮ ТЧОă(ЩОЧЭrЮă12ășăНТЧЭrОăОТ).ăІТМТăЮЧЮХ
НТЧЭrОăОНЮМКЭШrТăЧЮăКăКЩrОМТКЭăМ ăКМОКsЭ ăЩrШПОsТОăЧЮăШПОr ăsКЭТsПКМ ТТăЩrШfesionale.
112
 CШЧМОЩОrОКăsКЭТsПКМ ТОТăЩrШПОsТШЧКХОăМКăЮЧăМШЧsЭrЮМЭăЦЮХЭТНТЦОЧsТШЧКХăШПОr ăЩШ-
siЛТХТЭКЭОКăНОМОХ rТТăsЮrsОХШrăНОăsКЭТsПКМ ТОăЩrШПОsТШЧКХ ,ăЩrОМЮЦăşТăТОrКrСТгКrОКăКМОs-
torК,ăьЧăПЮЧМ ТОăНОăШЩ ТЮЧТХОăОНЮМКЭШrТХШr.ăPОăЩrТЦЮХăХШМăМКăsЮrsОăНОăsКЭТsПКМ ТОăЩrШПО-
sioЧКХ ăsОăsТЭЮОКг ă„МШЧ ТЧЮЭЮХăЦЮЧМТТăНОăОНЮМКЭШr”ăşТă„rОХК ТТХОăМЮăМШЩТТТ”.ăEХОăsьЧЭă
urЦКЭОăХКăЦТМ ăНТsЭКЧ ăНОă„МШЧНЮМОrОКăТЧsЭТЭЮ ТОТăЩrОşМШХКrО”.ăÎЧăШrНТЧОăНОscresМ -
toarОăsОăЩХКsОКг ăКЩШТ:ăЩОrПШrЦКЧ ОХОăМШЩТТХШr,ărОХК ТТХОăМЮăМШХОРТТ,ăКЭЦШsПОrКăРОЧОrКХ ă
НТЧăРr НТЧТ ,ăМШЧНТ ТТХОăНОăЦЮЧМ ,ăНШЭКrОКăЦКЭОrТКХ ăКăТЧsЭТЭЮ ТОТăЩrОşМШХКrОăşТăЩrОsЭТ-
РТЮХăsШМТКХăКХăЩrШПОsТЮЧТТ.ăPОăЮХЭТЦЮХăХШМ,ăХКăЦКrОăНТsЭКЧ ăР sТЦă„sКХКrТЮХ”,ăОНЮcatorii
НОМХКrьЧdu-sОăЧОЦЮХ ЮЦТ Тă(78ș)ăşТăМСТКrăПШКrЭОăЧОЦЮХ ЮЦТ Тă(22ș)ăНОăКМОsЭК.ăІТЯО-
ХЮХăsМ гЮЭăКХăsКЭТsПКМ ТОТăПТЧКЧМТКrОăЭТЧНОăs ăsОăКММОЧЭЮОгОăХКăОНЮМКЭШrТТăЭТЧОrТ.ă
UЧăЦШЦОЧЭăЩШгТЭТЯăьХăМШЧsЭТЭЮТОăПКЩЭЮХăМ ăШăsЮrs ăНОăsКЭТsПКМ ТОăЩrШПОsТШЧКХ ăШă
constituie conducerОКăТЧsЭТЭЮ ТОТăЩrОşМШХКrО,ăКМОКsЭКăПТТЧНăМШЭКЭ ăМКăМОКăЦКТăЩЮ ТЧăРО-
nerКЭШКrОăsЮrs ăНОăsЭrОs,ăНОăОНЮМКЭШrТТăМКrОăşТ-КЮăКЩrОМТКЭăЩrШПОsТКăМКăПТТЧНăsЭrОsКЧЭ .ă
FКЩЭЮХă М ă ОНЮМКЭШrТТă ЧЮă sОă sТЦЭă sЭrОsК Тă НОă МШЧНЮМОrОКă Рr НТЧТ ОТă ОsЭОă ЮЧă ТЧНТМКЭШră
favorabil penЭrЮă КЭЦШsПОrКă НТЧă ТЧsЭТЭЮ ТОă şТă ЩОЧЭrЮă НОsП şЮrКrОКă ЦЮЧМТТă ьЧЭr-un am-
ЛТОЧЭărОХК ТШЧКХăЩХ МЮЭ.ă

RОЯОЧТЧНăХКăЩrТЧМТЩКХКăsЮrs ăНОăsКЭТsПКМ ТОăШЛsОrЯКЭ ăХКăОНЮМКЭШrТТăТЧЯОsЭТРК Т,ăşТă

КЧЮЦОă „МШЧ ТЧЮЭЮХă ЦЮЧМТТă НОă ОНЮМКЭШr”,ă МШЧsЭКЭ Цă М ă КМОКsЭКă МШrОХОКг ă ЩШzitiv cu
r sЩЮЧsЮrТХОăsЮЛТОМ ТХШrăХКăЮЧКăНТЧăьЧЭrОЛ rТХОăМКrОăsОărОПОrОКăХКăsКЭТsПКМ ТКăМКrОăьЧso-
ОşЭОăКМЭТЯТЭ ТХО.ăAsЭПОХ,ăЩОЧЭrЮă96șăНТЧЭrОăsЮЛТОМ ТăКМЭТЯТЭКЭОКăОНЮМК ТШЧКХ ărОКХТгКЭ ă
НОă ОТă ОsЭОă ЩХ МЮЭ ă sКЮă МСТКră ПШКrЭОă ЩХ МЮЭ .ă ІТМТă ЮЧЮХăНТЧЭrОă ОНЮМКЭШrТă ЧЮă МШЧsТНОr ă
neЩХ МЮЭ ăКМОКsЭКăКМЭТЯТЭКЭО.ăAМОХКşТăЩЮЧМЭКУ,ăМКăsЮrs ăНОăsКЭТsПКМ ТОăЩrШПОsТШЧКХ ,ăХ-au
ШЛ ТЧЮЭă„rОХК ТТХОăМЮăМШЩТТ”,ăКЩrОМТКЭОăМКăЩШгТЭТЯО,ăЧШЧ-conflictuale de 94 % dintre edu-

113
catori,ăМКrОăМШЧsТНОr ăМ ăНОşТăЮЧОШrТăКrăОбТsЭКăЦШЭТЯО,ăьЦЩrОЮЧ ăМЮăЩ rТЧ ТТăПКМăОПШr-
ЭЮrТăЩОЧЭrЮăКăЧЮăКУЮЧРОăХКăsТЭЮК ТТăМШЧПХТМЭЮКХО,ăьЧăЭТЦЩăМОă5ășăНТЧЭrОăОНЮМКЭШrТăТЧЭr ăьЧă
conПХТМЭăМЮăЩ rТЧ ТТăМШЩТТХШrăНШКrăМьЧНăМШЧsЭКЭ ăШăМШЧЭТЧЮ ăХТЩs ăНОăЩrОШМЮЩКrОăКăКМОsto-
ra ЩОЧЭrЮăОНЮМК ТКăЩrШЩrТЮХЮТăМШЩТХ.ăPОsЭОă70șăНТЧЭrОăОНЮМКЭШrТăsОăНОМХКr ăЦЮХ ЮЦТ Тă
НОăЩОrПШrЦКЧ ОХОăМШЩТТХШrăХШr.ăІЮăКЮăПШsЭăsОЦЧКХКЭОăsТЭЮК ТТăМШЧПХТМЭЮКХОăЩОămotive de
ТЧНТsМТЩХТЧ .ăÎЧăМООКăМОăЩrТЯОşЭОărОХК ТТХОăМЮăМШХОРТТ,ăЩЮЭОЦăМШЧsЭКЭКăМ ăКМОsteКă sьЧЭă Шă
sЮrs ă НОă sКЭТsПКМ ТОă ЦШНОrКЭ ,ă 33ă șă НТЧЭrОă ОНЮМКЭШrТă НОМХКrьЧНЮ-sОă sКЭТsП МЮ Тă НШКră
ьЧЭr-ШăШКrОМКrОăЦ sЮr ăНОăКМОsЭОК.ăCШЧsОМТЧ ăКăКМОsЭШrărОХК ТТăОsЭОăКЭЦШsfera generaХ
НТЧăРr НТЧТ ăЩОrМОЩЮЭ ăМКăsКЭТsП М ЭШКrО.ăTШЭЮşТ,ăМШЧsЭКЭ ЦăЮЧăКЭКşКЦОЧЭăМrОsМЮЭăКХă
eduМКЭШrТХШrăПК ăНОăМШХОМЭТЯăşТăТЦЩХТМТЭăПК ăНОăРr НТЧТ ,ă78șăНТЧЭrОăКМОşЭТКăНОМХКrьЧН
М ,ăНОşТăЧЮ-ТăsЩОrТОăТНООКăНОăКăsМСТЦЛКăМШХОМЭТЯЮХăьЧăМКrОăХЮМrОКг ,ăЩrОПОr ăs ăr ЦьЧ ă
ьЧăКМОХКşТăМШХОМЭТЯ.ăRОПОrТЭШrăХКăМШЧНТ ТТХОăНОăЦЮЧМ ăНТЧăРr НТЧТ ,ăМШЧsЭКЭ ЦăМ ă68șă
dintre educaЭШrТТăМСОsЭТШЧК ТăХОăКЩrОМТКг ăМКăПТТЧНă„ЛЮЧО”,ăТКră28șăМШЧsТНОr ăМ ăsьЧЭă
„ЧТМТăЛЮЧО,ăЧТМТăЩrШКsЭО”.ăAЩrОМТОrТăsТЦТХКrОăьЧЭьХЧТЦăşТăьЧăМООКăМОăЩrТЯОşЭОăЛКгКăЦКte-
riaХ .ăAЭьЭăМШЧНТ ТТХОăНОăЦЮЧМ ăНТЧăТЧsЭТЭЮ ТКăЩrОşМШХКr ,ăМьЭăşТăЛКгКăЦКЭОrТКХ ,ăНОşТăsОă
ЩХКsОКг ăХКăЮЧăЧТЯОХăsКЭТsП М ЭШr,ăЧЮăМШЧsЭТЭЮТОăЩЮЭОrЧТМОăsЮrsОăНОăsКЭТsПКМ ТО.ă
UЧКă НТЧЭrОă МОХОă ЦКТă sМ гЮЭОă sЮrsОă КХОă sКЭТsПКМ ТОТă ЩrШПОsТШЧКХОă ОsЭОă ЩrОsЭТРТЮХă
sШМТКХăКХăЩrШПОsТОТăНОăМКНrЮăНТНКМЭТМă(ЩОsЭОă80ășăНТЧЭrОăОНЮМКЭШrТăКЩrОМТКг ăМ ăКМОКsЭ ă
ЩrШПОsТЮЧОăЧЮăsОăЛЮМЮr ăНОăЮЧăЛЮЧăЩrОsЭТРТЮăьЧăsШМТОЭКЭО),ăьЧăЦШНăЯТгТЛТХăКПОМЭКЭăЩrТЧă
ЦКrРТЧКХТгКrОКăОНЮМК ТОТăşТăКăьЧЯ ЦьЧЭЮХЮТăьЧăЧОsПьrşТЭ ăЩОrТШКН ăНОăЭrКЧгТ ТО.ă
AХăНШТХОКăШЛТОМЭТЯăКХăsЭЮНТЮХЮТăКăМШЧsЭКЭăьЧăТНОЧЭТПТМКrОКăsЮrsОХШrăНОăsЭrОsăьЧăКМЭТ-
viЭКЭОКăНТНКМЭТМ .ăÎЧăьЧМОrМКrОКăНОăКăМКrКМЭОrТгКăЦЮЧМКăХШrăЩrТЧăМь ТЯКăЭОrЦОЧТăНОПТni-
torТТ,ă ЩrШПОsШrТТăМСОsЭТШЧК Тă şТ-КЮă НОПТЧТЭă КМЭТЯТЭКЭОКă МКă ПТТЧН:ă ТЧЭОrОsКЧЭ ,ă sШХТМТЭКЧЭ ,ă
varТКЭ ,ăЩХТЧ ăНОăsОЧs,ăОбЭОЧЮКЧЭ ăsКЮăЩХТЧ ăНОărОsЩШЧsКЛТХТЭКte.
RОЦКrМ ЦăМ ăЮЧăЩrШМОЧЭăsОЦЧТПТМКЭТЯ,ăНОă75ășăНТЧЭrОăОНЮМКЭШrТăКЮăНОМХКrКЭăМ ă
ЩrШПОsТКăХШrăОsЭОăsЭrОsКЧЭ ,ăТОrКrСТгьЧНăsЮrsОХОăНОăsЭrОsăьЧăЮrЦ ЭШКrОКăШrНТЧО:ăМОrТЧ ОХОă
КМЭТЯТЭ ТТăНТНКМЭТМО,ăМШЩТТТ,ăЩ rТЧ ТТăМШЩТТХШr,ăМШХОРТТăНОăЦЮЧМ ,ăЩrШРrКЦОХОăьЧМ rcate,
МШЧНЮМОrОКă ТЧsЭТЭЮ ТОТă ЩrОşМШХКrО,ă ЧШТХОă ЭОСЧШХШРТТă ОЭМ.ă CОКă ЦКТă ЩЮЭОrЧТМ ă sЮrs ă НОă
sЭrОsăШăМШЧsЭТЭЮТОăМОrТЧ ОХОăКМЭТЯТЭ ТТăНТНКМЭТМО,ăКsЩОМЭăМКrОăЧЮăsЮrЩrТЧНО,ăКЯьЧНăьЧăЯО-
derОăМШЦЩХОбТЭКЭОКăşТăРrКНЮХăsЩШrТЭăНОăНТПТМЮХЭКЭОăКХăКМЭТЯТЭ ТТăНТНКМЭТМО.
AЩХТМьЧНăТЧsЭrЮЦОЧЭКrЮХăОбЩОrТЦОЧЭКХăЩrОМШЧТгКЭăЩОЧЭrЮăНОЭОrЦТЧКrОКăПКМЭШrТХШră
НОăsЭrОsăШМЮЩК ТШЧКХăьЧăЦОНТЮХăОНЮМК ТШЧКХăКЦăШЛ ТЧЮЭăЮrЦ ЭШКrОХОăНКЭО:
PШгТ ТК 1 PШгТ ТК2 PШгТ ТК3 PШгТ ТК4 PШгТ ТК5
CОrТЧ ОХОă Copiii, Colegii de mun- Conducerea AРОЧ ТăsЭrОsori cu
КМЭТЯТЭ ТТă Щ rТЧ ТТă М ,ăЩrШРrКЦОХОă ТЧsЭТЭЮ ТОТă referin ăХКăМКrier ,ă
didactice copiilor ьЧМ rМКЭО ЩrОşМШХКrО noile tehnologii
SТЭЮьЧНЮ-se pe pЫТmКăpШгТ ТО КРОЧ ТТăsЭrОsШrТăМЮărОПОrТЧ ăХКăМОrТЧ ОХОăКМЭТЯТЭ ТТă
diНКМЭТМОăНОЧШЭ ăЩrОгОЧ КăЮЧШrăКşКăНТПТМЮХЭ ТăМКrОăКЮăМШЧНЮsăХКăsЭrОsăМЮЦăКrăПТ:ăЧТЯОХă
ьЧКХЭăНОărОsЩШЧsКЛТХТЭКЭОăХКăХШМЮХăНОăЦЮЧМ ,ăsХКЛКăМШЦЮЧТМКrОăşТăХТЩsКăНОăТЧПШrЦКrОăьЧă
МКНrЮХăРr НТЧТ ОТ,ăХТЩsКăЮЧШrăШЛТОМЭТЯОăМХКrО,ăЧОМШЧsЮХЭКrОКăşТăЧОТЦЩХТМКrОКăьЧăsМСТЦ-
Л rile de lКăХШМЮХăНОăЦЮЧМ .
PОăpШгТ ТКă2 sОăОЯТНОЧ ТКг ăКşКăПКМЭШrТăМЮЦăКrăПТ:ăХТЩsКăТЧЭОrОsЮХЮТăЩ rТЧ ТХШrăПКЭКă
НОăЯТТЭШrЮХăЩrШЩrТТХШrăМШЩТТ,ăТЦЩШsТЛТХТЭКЭОКăНОăКăПКМОăЮЧОХОăsМСТЦЛ rТăП r ăТЦЩХТМКrОКă
Щ rТЧ ТХШr.
PШгТ ТКă Кă 3 ОsЭОă ШМЮЩКЭ ăНОă ЮrЦ ЭШrТТă ПКМЭШrТ:ăХТЩsКă controlului asupra propriei
ЦЮЧМТ,ărОХК ТТăПrЮsЭrКЧЭОăХКăХШМЮХăНОăЦЮЧМ ă(ЩОăШrТгШЧЭКХ ),ăТгШХКrОăsШМТКХ ăьЧăМШХОМЭТ-

114
ЯЮХă НОă ЦЮЧМ ,ă ХТЩsКă НОă МШЦЮЧТМКrО,ă МШЧПХТМЭОă ТЧЭОrpОrsШЧКХОă (pОă ШrТгШЧЭКХ ),ă МШЧ-
ПХТМЭОăТЧЭОrpОrsШЧКХОă(pОăЯОrЭТМКХ ă),ă
PШгТ ТКăКă4ăОЯТНОЧ ТКг ăКşКăПКМЭШrТăsЭrОsШrТăМЮЦăКrăПТăМШЧПХТМЭОăЩОăЯОrЭТМКХ .
PОăpШгТ ТКăКă5 sОăsТЭЮОКг ăПКМЭШrТТăМЮăМОКăЦКТăЦТМ ăsОЦЧТПТМК ТО:ăТЧМОrЭТЭЮНТЧОăьЧă
ОЯШХЮ ТКă МКrТОrОТ,ă ПrЮsЭr rТă sОЦЧТПТМКЭТЯОă ьЧă НОгЯШХЭКrОКă МКrТОrОТ,ă ХТЩsКă rОМЮЧШКşЭОrТТă
НТЧă ЩКrЭОКă НТrОМ ТОТ,ăКă МШХОРТХШră sКЮă Щ rТЧ ТХШr,ăТЧsЮПТМТОЧ Кă ЩrШРrКЦОХШră НОă ТЧsЭrЮТrОă
(staРТТăНОăЩОrПОМ ТШЧКrОăОЭМ.),ăЦШНТПТМКrОКăsЭКЭЮЭЮХЮТă(КЯКЧsКrОăьЧăЩШsЭăsКЮăТЧЯОrs).
AЩХТМьЧНăЭОsЭЮХăМШЦЩХОбăЩОЧЭrЮăНОЭОrЦТЧКrОКăЧТЯОХЮХЮТăsЭrОsЮХЮТăМШЧПШrЦăЮrЦ to-
rilor ЩКrКЦОЭrТ:ăХТЩsКăНОăьЧРrТУШrКrОăЩrТЯТЧНăЩrШЩrТКăs Ч ЭКЭО,ăЧТЯОХăНОăОЧОrРТО,ăsКtis-
fac ТОăşТăТЧЭОrОsăПК ăНОăЩrШЩrТКăЯТК ,ăsЭКrОăНОăsЩТrТЭăНОЩrТЦКЭ ăsКЮăЯОsОХ ,ărОХКбКrОăsКЮ
ьЧМШrНКrОă/КЧбТОЭКЭО,ăМШЧЭrШХăşТăsЭКЛТХТЭКЭОăОЦШ ТШЧКХ .ăAЦăШЛ ТЧЮЭăЮrЦ ЭШКrОХО date:
evaluare scoruri % cadre didactice
SЭКrОăЛЮЧ 81-100 10%
SЭКrОăsКЭТsП М ЭШКrО 71-80 15%
Zona de stres 56-70 65%
Zona de distres 41-55 5%
Distres semnificativ 26-40 3%
Distres sever 0-25 2%

Deci, ce observam ?
DО ТăОНЮМКЭШrТТăКЮăКПТrЦКЭăМ ЦЮЧМКăХОăКНЮМОăЦКТăНОРrКЛ ăsКЭТsПКМ ТТăНОМьЭăТЧsa-
ЭТsПКМ ТТ,ăЧТЯОХЮХăНОăsЭrОsăЭШЭЮşТăОsЭОăНОsЭЮХăНОăsОЦЧТПТМКЭТЯ,ă65ășăНОăОНЮМКЭШrТăsТЭЮьЧ-
du-sОăьЧăгШЧКăНОăsЭrОs.ăAПХьЧНЮ-sОăХКăКМОКsЭ ăХТЦТЭ ăЩОrsШКЧКăПШКrЭОăЮşШrăЩШКЭОăКХЮne-
МКăьЧăгШЧКăНОăНТsЭrОs,ăМООКăМОăНОăКМЮЦăНОЯТЧОăЩОrТМЮХШsăЩОЧЭrЮăs Ч ЭКЭО.ăÎЧăКşКăsТЭЮК-
ТТăЩЮЭОЦăЩrОsЮЩЮЧОăМ ăşТăЧТЯОХЮХăsКЭТsПКМ ТОТăЩrШПОsТШЧКХОăsОăЯКăНТЦТЧЮК.ăEsЭОăПШКrЭОă
semЧТПТМКЭТЯăs ăЩОrМОЩОЦăЦЮЧМКăМКăЧОМОsТЭКЭОăşТăЧЮăМКăЩОНОКЩs ,ăs ăМШЧşЭТОЧЭТг ЦăМ ă
munМКă Кă ПШsЭă НКЭ ă ШЦЮХЮТă МКă ЛТЧОМЮЯьЧЭКrОă şТă ЧТМТНОМЮЦă МКă ЛХОsЭОЦ.ă DШКră КşКă sa-
ЭТsПКМ ТКăьЧăЦЮЧМ ăЯКăПТăХКăМШЭОăЦКбТЦОăşТăЧТЯОХЮХăНОăsЭrОsăЯКăЩЮЭОКăПТăЮşШrăНТЦТЧЮКЭ.
RОПОЫТЧ ОăЛТЛХТШРЫКПТМО
1. BRICEAG,ăS.ăSКЭТsПКМ ТКăЩrШПОsТШЧКХ ă– bon de asigurare pentru succesЮХăьЧăМКrТОr .ăÎЧ:ă
CКХТЭКЭОКă ьЧЯ mьЧЭЮХЮТă prШПОsТШЧКХă ЭОСЧТМă şТă МОrТЧ ОХОă mЮЧМТТ:ă MКЭОrТКХОХОă МШЧП.ă ŞЭ.ă
IЧЭОrЧ.,ăCСТşТЧ Ю,ă26-27ăШМЭ.ă2007.ăCСТ ТЧ Ю.,ă2007,ăЩ.137-139.
2. GHEЇRGHEăD.ăÎЦТăЩХКМăПШКrЭОăЦЮХЭăМШЩТТТ.ăDТsЩШЧТЛТХ: http://www.dascali.ro/2013/05/
imi-plac-foarte-mult-copiii-diana-gheorghe/
3. IVAІ,ă G.ă CШЧПrЮЧЭКrОКă МЮă sЭrОsЮХă şТă sКЭТsПКМ ТКă ьЧă ЦЮЧМ ă ХКă МКНrОХОă НТНКМЭТМО.ă BКМ Ю,ă
Rovimed Publ, 2009. 91 p. ISBN 978-9731897-12-7.

115
 4. MIALARET,ăG.ăLОsăsМТОЧМОsăНОăХ’цНЮМКЭТШЧ.ăPКrТs,ăPrОssцăUЧТЯОrsТЭКТrОsăНОăFrКЧМО,ă1976.
5. MICLE,ăM.ăI.ăSКЭТsПКМ ТКăşТăЩОrПШrЦКЧ К.ăÎЧ:ăRev. de psihologie. SОr.ăІШЮ ,ă2009,ăЧr. 1-
2, p. 75-90.
6. SÎRBU,ă M.ă SКЭТsПКМ ТКă ьЧă ЦЮЧМ .ă PrШЛХОmОă КХОă şЭТТЧ ОХШră sШМТШЮmКЧОă şТă mШНОrЧТг rТТă
ьЧЯ mьЧЭЮХЮТ.ăCСТ ТЧ Ю.,ă2012,ăЯШХ.1,ăЩ.ă161-164.
7. STAN, E. Profesorul – ьЧЭrОă КЮЭШrТЭКЭОă şТă ЩЮЭОrО.ă BЮМЮrОşЭТ,ă TОШrК,ă 1999.ă 69ă Щ.ă ISBІă
973-20-0319-7.

ă ă ă ă ă
ă - , ,ă ,ă
ă ă ă« .ă »
Summary: Contact between languages is generally accomplished through bilingua-
lism. The term bilingualism can be also substituted by the аШrНă‘ТЧПХЮОЧМО’,ăШră‘ТЧЭОrПОrОЧМО’ă
Шră‘ХШКЧ’ăКsăpСОЧШmОЧКărОsЮХЭТЧРăПrШmăХКЧРЮКРОăМШЧЭКМЭ.ăBТХТЧРЮКХТsmăНШОsăЧШЭăЧОМОssКrТХвă
mean exclusive use of two languages by the same person, it is a linguistic interference.
Key-words: Ukrainian language, bilingualism, interference, translation, literary
language.
ă ă ă ă ă ă ă ă
ă ă ,ă
ăă .ă ă ă ă ă ă ă .ă
ă ă Т ă ,ă ă ă ă ă ă ,ă ă ă ,ă ă ă ă
ă ’ ă Тă ă ă ă ,ă ă Т ă .ă
Т ă ă ă Т ă єă ă ă ă ,ă ă ă ă ă
ă ,ă ă ă ă ă ă ă .ă ă–
ă ă Т ă ă ă ă .ă ă ,ă
ă ă ,ă ă
ă ă ,ă ăă ă ă єă .ă ă -
ă ă ă єă ă ă ă ă ă .ă ă - ă
ă Т ,ă ăă ă єă ă ă ă ,ă ă
ă ă .ă Т ă Тă ,ă ă Т ă ă’ ă ,ă ă
Т ă Т ă ă ,ă ă ă ă Т ă .ă
ă ă ă( ,ă ,ă ă ă )ă ă
.ă
I ă ă ,ă ă ă ă ă Т ă ă -
ă ă Т ă ,ă ă ă ă ă .ă
ă ă ă ă ă ă ă ă ă ăă ă ă .
ă ă ă ă ă ă ă ,ă
( ă )ă ă єă ă .ă ă ă ă ă ă
ă ă ă ă ă ă .ă Тă є Т ăєă Т ă Тă ă -
Тă ă ă Т ă Т ,ă ă ă ă ă ă -
ă . ă ă ă ă ă ,ă
ă ă ă ă ă ă ă ă .ă ă -
ă ă єă ă ă ă ă ă .
ă ă ( )ă ă ă ă .ă
’ ă ă ă єă ă ă ă ă ă ă
ă ă ă ă ă ă ă єă ă ă .ă ă ă
ă є ă ă ăє ,ă ă ă ă ă -
ă ă єă ă– є ă ă ă ă ă -

116

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)