Digitized by the Internet Archive

in 2011 with funding from

University of Toronto

http://www.archive.org/details/patrologiaecur215mign
 PATROLOGIiE
CURSUS COMPLETUS
UNIFORMIS, COMMODA, (i;CONOMICA,
8ED BIBLIOTHECA DNlVERSia.IS, INTEGRA,

mwm SS. PATRUM, DOCTORUM SCRIPTORUMOUE ECCLESIASTICORBM,

SIVE LATINORUM, SIVK GR^GORUJI,
PRO LATINIS
QUIAB ^VO APOSTOLICO AD TEMPORA INNOCENTII III {ANNO 1216)
FLORUERUNT.
ET AD CONCILII FLORENTINI TEMPORA {ANN. 1439) PRO GR^CIS
RECUSIO CHRONOLOGIGA
TRADlTIOiNIS PER QUINDECIM PRIORA
OMNIUM QUiE EXSTITERE MONUMENTORUM GATHOLlGiE
EGGLESIiE SiEGULA,
ACCURATISSIMAS INTER SB GUMQUE NONNULLIS CODIGIBUS MANUSCRIPTIS COLLATAS, PERQUAM
JITTTA KDITIONES
continenter illustrata;
^.M.rKNTkR castigata; dissertationibus. gommentariis, variisquelectionibus DEBENTUR ABSOLUTAS
nlTNlBUS 0PERIBU5 POST AMPLISSIMAS EDITIONES lU^
TRIBUS NOVISSIMIS S^CULIS
nPTECTIS AUCTA INDICIBUS
;
PARTICULARIBUS ANALYTICIS, SINGULOS SIVE TOMOS SIVE AUCTORES ALICUJUS
MOMENTISUBSEQUENTIBUS, DONATA CAPITULIS INTRA IPSUM TEXTUM RITE DISPOSITIS, NECNON ET
J
MATB-
TITUUSSINGULARUM PAGINARUM MARGINEM SUPERIOREM DISTINGUENTIBUS SUBJECTAMQUE
ADORNATAJ OfERIBUS CUM DUBIIS, TUM APOCRYPHIS, ALIQUA VERO
RU U SIGNIFIGANTIBUS,
auctoritate in ordine adtraditionem ecglesiasticam pollentibus, amplifigata;
et operum, alphabetigis, chronologicis,
nnCKNTIS et amplius locupletata indigibus augtorum sigut
analogigis, in quodque religionis punctum, dogmaticum, moralb,
btatisticis syntheticis, analyticis,
ALIA SINK ULLA EXCEPTIONE SKD PR^-
LITURGICUM. CANONICUM. DISCIPLINARE, HISTORICUM, ET GUNCTA ;

fiERTIM DUOBUS IND1GIBU3 IMMENSIS ET GENERALIBUS,

ALTERO SGILICET RERUM, QUO CONSULTO,
QUIQUID NON SOLUM TALIS TALISVE PATER. VERUM ETIAM UNUSQUISQUE PATRUM, NK UNO QUIDEM
OMISSO INQUODLIBET THEMA SCRIPSERIT, UNO INTUITU CONSPIGIATUR
ALTERO bORlP 1 U
;
K^
QUO LEGTORI COMPERIRE SIT OBVIUM QUINAM PATRE3 ET IN QUIBUS OPERUM
SACRiE, EX
SUORUM LOCIS SINGULOa SINGULORUM LIBRORUM S. SGRIPTUR.E VERSUS, A PRIMO
GENESEOS USQUE AD N0VIS6IMUM APOCALYPSIS, COMMENTATI SINT.
BDITIO ACCURATISSIMA, C^TERISQUE OMNIBUS FAGILE
ANTEPONKNDA, SI PERPENDANTUR CHARACTERUM NITIDITAS
CHART^ QUALITAS. INTEGRITAS TEXTUS, PERFECTIO CORHEGTIONIS, OPERUM HECUSORUM TUM VARIETA3, TUM
DEGURSU CONSTANTKR
NUMERUS. FORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOTO PATROLOGI^
KXIGUITAS, PR.«SERTIMQUK ISTA COLLECTIO, UNA, METHODICA ET CHRONOLOGICA,
SIMILIS PRETII
HAGTKNU3 HIG ILLIG SPARSORUM, PRIMUM AUTKM
SEXCENTORUM FRAGMENTORUM 0PU6CUL0RbMQUK
INNOSTRABIBUOTHKCA.KXOPKRIBUS KT MSS. AD 0MNE3 ^TATES, LOCOS, LINGUAS F0RUA8QUB
PERTINBNTIBU8 COADUNATORUU.

SERIES L\TIINA
IN QUA FRODEUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLESI^ LATIN.E
A TERTULLIANO AD IN.NOCENTIUM III.

AGGURANTE J.-P. MIGNE.

BlBLIOTHEC^ CLERI UIMVERS^E
SIVB SCUUUUM COMPLETORUM IN SIISGULOS SCIEN TI^ ECCLESIASTIC^ RAMOS ED TORE.

PATROLOGl^ LATIN^ TOMUS CCXV

INNOCENTIUS III PONTIFEX ROMANUS.

PARISIIS
APUD GARNIER FUATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUCCESSORES.
IN VIA DICTA : AVENUE DU MAINE, 208

1891
 #1

IME INSTITUTE CF MFP!AB'AL STUCiES

10 ELMSLE^ PLACE
TORONTO G, CAiWADA,

DEC -7 1S3t
3.3.15
 SiECULUM XIII

INNOCENTII II
ROMANl PONTIFICIS

OPERA OMNIA
TOMIS QUATUOR DISTRIBUTA

QUORUM PRIOUES TRES REGESTORUM BALUZIANAM RECENSIONEM COMPLECTUNTUR, ACCEDENTIBUS ANECDO-

TARUM EPISTOLARUM LIBRIS, QUOS FRUSTRA OLIM A BALUZIO EXPETITOS EX BIBLIOTHECA VATICANA
IN LUCEM EMISERUNT LA PORTE DUTHEIL ET BREQUIGNY ;
QUARTO VOLUMIMI INSUNT EPISTOL^ EXTRA
REGESTUM VAGANTES, PONTIFICIS DENIQUE SERMONES ET OPUSCULA VARU, TUM JAM OLIM EDITA, TU.Vl

IIECENTIUS AB EMINENTISSIMO CARDINALI MAIO, D. LUIGI TOSTI, ETC, ETC, TYPIS MANDATA.

AGGURANTE J.-P. MIGNE

Bibliothecse Cleri aniversse

SIVE CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTIiE ECCLESUSTICiE RAMOS EDITORE

TOMUS SECUNDUS

PARISIIS
APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET .I.-P. MIGNE SUCCESSORES,
IN VU DICTA AVENUE DU MAINE, 208
:

1891
 ELENCHUS
AUCTORUM ET OPERUM OUI IN HOC TOMO CCXV CONTINENTUR

INNOCKNTIUS III PONTIFEX ROMANUS.

Col. 9
Regestorum coiitinualio.
 INN
ROJVIANI POiNTlFICIS

RECtESTORUM sive epistolarum

LIBER SEXTUS

PUNTiFlGATUS ANNO VI, GHIilSTI 1203

1(1). A annis de annuo censu castrl Porciani concedimus

JOANNI PRIORl, ET FRATRIBUS JtJXTA SPECUM BEATI ct concessionen ipsam prffisenti privijegio confir-
BENEDICTI REGULAREM VITAM SERVANTIBUS. mamus. Nulli ergo omnino ho'minum liceat hanc
Eis conccdit sex monetx libras ex annuo censu castri paginam noslrse concessionis et constitutionis in-
Porciani. fringere, vel ei ausu tsmerario contraire. Si qtMS
(Laterani, vi Kal. Martii.) autem, elc, tisque incursurura. Araen, amen,
Inter holocausta virtutum uullum magis est me- amen,
dullatum, quam quod offertur Altissirao de pingue- Datum Luterani, per manum Blasii, Turritani
dins charitatis. Hoc igitur attendendes, cum oiim electi, VI Kal. Martii, indictione vi, Incarnationis
causadevotionisaccessissemusad locumsolitudinis Dominicai anno 1202, Pontiflcalus vero domini In-
vestra;, quem beatus Benedictus sute conversionis nocentii papae III anno sexto.
primordio consecravit, et invenissemus vos ibi se- II (2).
cundum institutionem ipsius laudabiliter Domino PRIOTII DE OSENE.
famulantes, nepro temporalis sustentationis defectu Desuliitari pccnitentia ei imponenda, qui inceslum
spiritualis observanliae disciplina torperet, aposto- simid et adulterium perpetravit.
licum vobis subsidium duximus impendendum, (Laterani, \\ Kal. Martii.)
g
sperantcsquodidem beutissimusBenedictus nostrae Pertuas nobis litteras inliraasti quod W., lator
devotionis afrectuin suis raerilis et precibus apud prajsentium, post matrimonium cum quadam mu-
piissimumPatremetjustissimumjudicemcommen- licre contractum, cum sorore illius incestum simul
dabit. Vestris itaque cupientes necessitatibus pro- et adulterium perpetravit, et per triennium sorduit
videre, sex iibras usualis raoneta? vobis et succes- in hac sorde, ita quod geminam prolem ex adultera
soribus vestris, de Camera beati Petri singulis an- prEdicta suscepit, per quod crimen devcnit ad
nis percipiendas concesssimus, donec in aliquo notitiam vicinorum. Verum idem W., in poeniten-
certo loco vobis essent utililer assignatae statuen
; tiarii noslri praesentia constitutus, paupertatem
tes ut ea, quae ad sustontalionem vestram
consue- nimiara allegavit, asserens quod non posset Jeroso
vistisperciperede monasterio Sublacensi, vobis et lymitanam provincium visitare. Quia igitur faculla-
successoribus vestris propterhocminime negaren- tem ejus plenius nossepotes, ipsura ad le duximus
tur. Postmodum autem, cum reversi fuissomusad remittendura, discrelioni tuae per apostolica scripta
Urbem, quosdam de fratribus vestris ad nostram mandantes quatenus injungas ei poenitentiam
praesentiam dcstinastis, humiliter implorantes ut quam videris expedire. Cajlerum, quia qualiter
concessionem ipsam in aliquo cerlo loco dignare- cnm uxoro sua de caitero habere se debeat requ
p
murperpetuo stalibire, de quo praefatas sex libras inquisitioni breviter respondemus [quod
sisti, tuae
percipere valeretis. Nos igitur, habito fralrum no- utabejus commistioneprorsusabstinealpropter
(3)
strorum consilio et assensu, jam dictas sex libras publicam honestatem, et in continentia maneat,
vobis et successoribus vestris percipiendas
singulis donec vir viam fuerit universae carnis ingressus,
(I) Indicataapud Raynaldum,anl202, § 19. Vide sux vel sponsx, leguntur, cap.6, ad Madgeburgen-
^'^v J^'T^^--l^- r. ,
sem, et cap. 10, ad Strigoniensem archiepiscopos
l^j h.pistolahfficinter Decretales non reperitur, direct». In quibus epistolis., idem ac in nostra
sea conterenda est cum duobus aliis
Innocentii decretum, iisdem omnino verbisdeclaratum, emit-
epistolis, quae in Decretalium collectione,
lib. iv, litur.
tit. 13, De eo qui
cognovit consanguineam uxoris (3) Decrel. loc. cit. cap. 10.
Patrol. CCXV.
2>Q
 12
INNOCENTIl 111 Pl'- REGESTORUM LIB. VI.
^j
n. io n.infl
si forlc A vir, Wallerus, comes Brenensis, ecclesiae vestraj in
uxor est d>hgenl..ns commonen a
.

^] ^
q-^ ^> ^t^^^^^^ ^eemosyaam contulit, sicut in ejus, J..,
commona.onM^arere rccusans ta hs uc t^
venerabiHs fratris nostri G... (8)
Ltris sui, et

cuarilalis couaiaui luna^iuin

•
i» 1 Hnpo
Tir^rir.
Unde, [jure i/i) sinft sua non
Qiin sine
suo ,

ceps non cx.st.t.j (4)

hominibus quam in terris in
debet

tus,
-^'PJP^'-' '^;-;-;^^

z^rr:r^v!;^u:ri«
manifestum fuerit vel occuitum, ahis asseren-
vei inces.
rJJtilt
abiuustris

^^^^^
—
^—
^^^"
.L^tatcmetiam .ajo^ise.usdcm vill.,
^
-;--:i-:^:; -^s^
^ hab a^^ad Selcrias,
tibusintergradumproximumetremotumessepo.
^^^^^^^^^^^^^^
tius d.stingucndum J
hominibus quam in terris et c«-
^,n,ifirntus
pontificatus et Bairura. tam in
Dutum Lateram, KaL Mart..
ecclcsiam de Buceio, cum
vi
^^^^-;^^;,^^^,,^.,^,3 .

nostn anno sexto.

ecclcsiam de Laneis, quas pia.
^^^^^^^ ^^ ^^^^^^^^
^'
^ ecclcsia3 vestrse
momoriffi M. Trecensis episcopus
^

ABBATiSANCTiLUPiTRECENSis(7)EJUSQUE FRATRiBus. ^g^^ .^gsjgnavit altareSaucti Vincbaldi,

_^ ^j^^^^^
. ;

protedione beati Pelri eonmque ]ura

Recipil eos sus decimas, quajhabetis in Riveria de
Ar-

:'r''''VT^i
(Laterani,x KaL Martn.)
fll eonsuetudinibus, censibus
^^^,^
et serva-

^ vcstrorum de eadem Riveria terra- ;

tenetis ve-
Fervor rehgionis et ordin.s quem 8:'^'^°^^" ^ Marigniaco ecclesiam de ;

straeauefragranshonestatisopinio,nosinduc.tjust.s cum
^ a^ a^o,
.^^^^^^^^ antiquo,
petitionibus vestrisclementer annuere, et eas ad f^J^^^ s
^^^^^^^ ^^^.^^^
utilem, volente Dom.no, promovere. ;^^.^™° '
cffectum
in Domino filii, vestris just.s
J' ^'f^Vestree pia largitione concessit,
Eaproplcr, dilecti ^."-f^ ^'^ ^ '^^^^^^

postulationibus clcmenter annuimus, et

pr.atam /eLolymitani
^^^^^^^^^^^^^^^
manc.pau
Ecclesiam Sancti Lupi, in qua d.vino ''^^'''.^^^?^;^^^^^^
de Lonsoldo et de
nostra protec- »-?'
estis obsequio, sub beati Petri et ^ earum
tione suscipimus, ct pr^sentis scripti
patroc.n.o f ^^^^^^ ^^ ^ ;
pcrtinentiis
omnium
;

X''^l'^2iZZlit\e Ausona et
communimus; imprimis siquidem statuentcs u
ll^f^-JZ^^^^^^^
qu^ ad vos
ordo canonicus, qui secundum Dcum
et beati
charitative
am co >^e B ren^^.
Augustini Regularem eadem ecCesia instau us
in
-t.toneria, cum omni.us
S
esse dignoscitur, perpetuis ib.dem temponbus n- ^«"^^^^^ '

^;.^ ^^^,.^^ p^^^.^

quascunque pos- ^^^"'" '^.
violabiiitcr observetur. Pr^terea, Pf ^, oris et submajoris, et
'"^^^^t^t,^
qu.cunque bona eadcm ccclcsia impc.-
session-es, S-netarii et cel.erar.i,
sentiarum justeet canon.ce possidet, ..ut in
tutu- l"^'^^^^^^^^^
auui . -, ,
;pra3bendamSancti
T^rg^ensi
rum,concessione pontificum, largitione regum vei 2";^.'^^^^^^^^^^
Stephani irec
principum,oblationefidclium,scualhsiust,smod.s, _
,_^ annualibus
^^^^^^ festis
vob.s
pr.-estante Domino, potcnt adipisci, firma ^^^^^^^ quas Godfridus de Hesternai ec-
vestrisquesuccessoribusetilhbalapermaneant.ln
''^'^^'J^.^^^^
quibushGCcpropriisduximusexpr.mendavocabul.s:
^^^/^^^^^^^^^
locum ipsum in quo pr.-efata Eccles.a sita est com '
anuamaClarinodeChauderiaco vobis
omnibus pertinentiis suis; molendina de Ponte P° J .^^jg .

ea quce habelis per

^^
^,^ assignatam ;

Be^itae M^riaj, et quidquid habetis cx

dono illustr.s Pogiaco. tam
'^
co .J^^^^ ^^ r., domino de
rccordationis Curo.i Calvi, regis Francorum, in ea- ^^^ Molins, in hominibus sive
apu" ^r^
dcmvilla.taminhominibusquaminterris ;vineam ^

postSanctum Martinum de Areis, qua3 ^«^^^"^ ^ laicos et absolutos

^''"Lt sane vobis clericos vel
Clausum vineam, qua Haste dic.tur, sitam ab op- ^ recipcre, et eos
;

e fugientcs ad conversionem
posita parte
ras nominatur
; vineam Thesauri
; viUam de Lusiniaco, cum parochia
: vineam qus Labo- s^^.c

ao^que J
fratrum vestrorum,
.^^^^.^^^

post faclam
^y^^^^ relinere.
Prohibemus

posses- jtisuper u
molendinis, terris, pratis et aliis abbatis sui
et furno, ^^(g.g^onem, fas sit sine
jU eodern
sionibus;villam de Molins cus ecclesia, deci.nis, ,p 1^^^ (^^gcedcre Discedentem vero,
liccntiadeeo
tcrragiis et aliis consuetudinibus, cum justitia, p,„,_u,em g- gpnerale interdictum
etc. «^ryu.ret.nere.Cumautem
procurationeetcustodia,quadilectusfilius,nobilis

(4)Decret. loc. cit. cap. 6.

KnnumToG^in LU^u^lnufinnoSt.^GS
5 Scilicetab Alexandro, sed ..la Decretal.s a ^J
^^ ^"""^^i, 588
colnpilatione Gregoriana remota est ^^"'0 um supra.
aRaynaldo, anno 1203, §67. ^ojueouu.o
^Tsff) r
(6) Laudata
(7) 8. Lupi Trecensis monasterio tunc temporis
13 PONTlFiCATUS ANNO VI, CHUlSTI 1203. 14

terreefucrit,liceutvobi3clausis januis.exclusiscx- A aut pugnare h^mincm contra Deum. Ut igitur in

communicatis ct interdiclis, etc, usque celcbrare. absentia tanti principis, qui peregrinatur a regno

Prohibemus autem ne episcopus vel pra^iatus alius, ut ducat in patriam perpgrinos, adregni tulelam

absque raanifcsta rationali causa, personas ve- etdefensionemtaliterpontificalis accingatur aucto-

ritas, quod regnum ejus transferri non possit ad
stras excommunicare, aut ecclesias vestras prse-
sumat subjicere interdicto. Sane qui ecclesias R. hostes, sed potius conservetur cidcm, fraternitati

Martini Trecensis fueril praiferendus, aliunde nul- vestr.c per apostolicascripta mandamuset districte
latenus eligaturnisi de ecclesia Beati LupiTrecen- prsecipimus, quatenus,antequam rexipse iter pere-

sis, aut etiam Sancti Martini, sicut est hactenus

grinationisarripiat,cum, juxta doctrinam Apostoli,

observatum eta pra^decessoribus nostris induitum, sit regi tanquam ab omnibus deferen-
priecellenti

dummodo in altcrutra earum ad abbalia^ regimon dum.Ladislao, filioejus,quemDominus per gratiam

quis idoneus valeat reperiri ; si, quod absit ! a suam illi concessit haBredem,debitum juramentum
fidelitat's cxhibere curetis, omnes, tam clericos
suisstatusintegritate et religionis vigore decidcrit,
quam laiccs,qui postrecessum praedicti regis contra
perdisciplinamet ordinem ecclesiajB. Lupi,ad ho-
prsestitum juramentum fidelitas venireprsesumpse-
nestatem religionem prislinam reparetur.Ut au
ot
rint, oinni occasione et appe.llationepostposita,per
tcm religionis integritas in ccclesiaBcatiLupi futu- p
excommunicationis sententiam compescentes illis
ris temporibus conservetur, liberam damus
abbati ;

etiam, quos idem rex, taraad filii sui curam,quem

et suissuccess(>ribusfacultatem,juxtaordinem pro-
annuenteDominoexspectamuset optamus haeredem
fcssionis accepta?, ipsius ecclesiffi canonicos corri-
membris ec- et patri successorera in regno quam adrainislra-
gendi, et eos, sive in capite, sive in
consistant,secundum quod suorum tionem regni commiserit.juxtaordinationemregis
clesiae memorataj
ipsius rcverentiara debitam exhibere curetis, et si
exegeritqualitasmeritorum.appellalionisobstaculo
forte regeniipsum, quod Ghrislus avertat in pere- !

intcrposito in clusionemccclesiasticae disciplina? ne-

quaquamobstaTite,rogularitcrjudicandi.Libertates grinatione sua persolvere debitum conditionis hu-
manae continf^eret. nullus vestrumab illorum ordi-
prffiterea, et imraunitates antiquas, et ralionabiles
natione se subtrahat, donec dilectus filius ejus ad
consuetudiuesecclesiaeve3traeconcessas,ethactenu3
annos perveniat aetatis illius, quod sedere possit
observatas, necnon privilcgiaetindulgentiasaprae-
potenter in solio regni sui, et illud feliciter guber-
decessoribus nostris, Romanis pontificibus, vobis
indultas,ratasbabemus,eteasperpetuistemporibus nare.
Dalura Laterani, v KaK Martii, pontificatus nos-
illibatas permancre sancimus. Sepulturara praeterea
ipsius loci liberara esse decernimus, etc, usque tri anno sexto.
p V.
obsistat ;'salvataraen justitiaillarumecclesiarum a
AURIENSI EPISCOPO.
quibus mortuorum corpora assumuntur. Decerni-
Transnctionen inter eumdem
episcojnim et archiepi-
mus ergo, etc. usque profutura ; salva sedis apos-
scopum ComposfclUmum initam approbal.
lolicai auctoritate et dioecesani episcopi canonica
(Laterani, X. Kal. Martii.)
justitia. Si qua igitur.... Cunctis autem, etc.
Qui tenemur jurgiis et contentionibus finera im-
Datum Laterani, pcr manum Olasii, Turritani
ponere.ex officio administrationis injunctae,provi-
electi, x Kal. Martii, indictione vi, Incarnationis
dendumestnecontentionesintcr pcrsonasdignitate
Dominlc.X' anno 1202, pontificatus vero domini Iii-
prjeditasexistentes, amicabili compositione sopitae,
nocenlii papao III anno quinto.
valeant denuosuscitari, et sicad litigandum iterum
IV (9.)
succingantur, super his de quibus ad amicabilem
ARCIIIEPISCOPIS ET EPISCOITS IN REGNO UNGARI/E CON •

concordiam deveneruiit. Sane, cura inter te et ve-

STITUTIS.
nerabilera fratrem uostrum.... GompostcHanura ar.
Ut, Henrico rege ad bcllhm sacrum iiuro, curenl
chiepiscopum,super votis (sic) Auriensis episcopa-
fidem a populis Ladislao ejus filio exhiheri
(Lalerani, v KaL Martii.) tusquaestioemersisset, tandem super his amicabili-
Ecce chaiissimus inChristo ^er componere studuistis, sicut tam ex
tuis quam
II., Un- D
filius noster.
gariae rex illustris, assumpta cruceChristum sequi ejusdem
ej archiepiscopi litteris authenticis cognovi-
, . ..

proponit, rcgnum tcmporaledimittcns, utaelernum musevidenler.Nosigitur,tuisjustispostulat;onibus

acquirat, propriaque relinquit, ut ab hsreditale annuentes,compositionem ipsam, sicut sine pravi-
Domini oxcutiat Pharaonem, et libere virgam hcere- tate provide facta est, et ab utraque parte
spontc
•iitatis ipsius et cjus signa deraonstret hisquipro- recepta, et haclenus observata, auctorilate aposto-
phetam non esse testantur qui eos ultracognoscat. lica confirmamus, et praesentis scripti
patrocinio
Jamquemanum in superbiam elevavit eorum, ne coramunimus. NuUi ergo hancpaginam nostrje
dcinceps qui Ghristura oderant, glorientur, sed di- confirmationis, etc Si quis autera, etc
cant potius durum esse contra stimulum calcitrare» Datum Laterani, xv Kal. Martii.

(9) Vide Raynaldum, ad annuro 1203, l 19, etsi epistolam hanc numero peculiari designatam non
audet.
 PP- REGESTORUM LIB. VI. 16
15
INNOCENTII 111

VI A cedant, pro confirraationis munereobtinendo ; ita,

EIDFM. quod interim in spiritualibus non minislrent qui, ;

de lUe Mermo. si forte infra prffidictum terminum venire neglexe-

Senlenliam ub aposlolicis ddegatis.
naslerium Cellw-novx et ejnscoyum Ovenlensem, rint, exLunc praeposituris iilis se noverint spolian-
iulam confirmat. dos. Nulli ergo... hanc paginam nostraj constitu-
(Laterani, xvi Kal. Martii.) tionis infringere, etc. Si quis autem, etc,

nostri...A9loricen- Datum Laterani, ii Kal. Martii, anno scxto.

Kxlitteris vcnerabilis iratris
VIII (10).
filiorm, sancti leidori
sis cpiscopi, et dilectorum
abbatum, nuper ac- rEgi Ungarorum.
Legiensis et... de Carraccto
una
quoe inter te ex Ungarorum regi crucem sumpturo promittit se cura-
cepimus, quod cum causam, turunt, ne scandula et lites eo absente oriantur.
nostrum... Ovoten-
parte, et venerabilem fratrem (Laterani, ii Kal. Martii.)
episcopum ex altcra, super monasterio Cclis-
sem Dumpersonamtuam,interchristianissimosreges,
novaj vertebatur, cisdem commisissemus sine de-
et cathoiicos principes, speciali dilectionis pra?ro-
bitolerminandam, ipsi, juxta mandatumapostoli.
galiva in Domino amplexemur, prcceset petitiones
ccn
..u
cum procedentcs, partes ad suam praisentiam
cumprocedentcs, p a^senu.u. ^^^ .j^^^ possumus,libentianimo exaudiraus,
el
vocarunt,et rationibus hincuideplen.usaud.tis fi ,'
ratanter intendimus,qua2serenitati
et ad ea gratanter regi^
intendimus.au^serenitati regiae
sententiara proluie-
cognitis, pro Auriensi ecclesia novimus complacere. Fuit sane propositum coram
runt,eidcmOvetensisuperhocperpetuumsilentium quod cum prg
nobis cx parte magnitudinis tuaj,
imponentes. Venerabilis etiam fraternoster...Ove- subventione Terra! sanctae crucem assumpseris, et
dicto mona-
tensis episcopus, omni juri si quid in Domino proposueris reddere quod vovisli, ne ro-
sterio,velinquacunqueparteAuricnsisepiscopatus,
gnum tuum interim aliquapos?et seditione turbari,
ccclesiffi competebat, de communi
suae
consensu sui
venerabilibus fratribus nostris... Strigionensi et....
tam dictorum judi-
cnpitule voiuntarie cessit,sicut Colocensiarchiepiscopis injungerc dignaremur, ne
cum, qi.ani ipsius etiam nobis praesenlatseauthen- suarum ali-
in absentia tua ecclesiarum occasione
ticae litterae continebant, conventum ipsius mona-
quas lites moverftnt, per quas in regno dissentiones
abobedientiact jurisdiclionesuareddensper
stcrii et scandala orrirentur, nec nos etiam ad eas, quffi
per
suaslitteras penitusabsolutum.Nosigitur,quod jam orta; sunt, cognoscendas, veletiamcommilten-
judices provide factura cst,rirmitatem
vo-
eosdem das, usque ad reditum tuum intendere curaremus.
est
lentesdebitam obtinere sententiam ipsam,sicut Licct aulem petitionibus tuis, quantum cum Deo
nec non
justa, nec legitimaprovocationesuspensa, possumus, prrestare velimus assensum pariler et
de
cessionem Ovetensis episcopi legitime factam C iavorem, quia tamen sapientibus et insipientibus
sui, ratam habentes,
communi consensu capituli
snmus.secundum Apostolum,pra;sertira in justitia,
et prffisentis
auctoritate apostolica confirmaraus, debitores, petitioni tuae taliter respondemus, quod
scripti patrocinio communimus. Deccrnimusergo^ eam discretionem et cautelam curabimus
in his
ut nulli.omninohominum... hanc paginam
nostrae
adhibere, ut si aliquaeinter personas ecclesiasticas
conlir.mationis, etc. Si quis autem, etc. regni tui lites emerserint, taliter aiictore Doraino
H ILLUSTRI REGI UnGARORUM procedemus, quod nostri occasione processus re-
Ut promoti ad prwposUuras qux apostolicx
sedi in gnum ipsum nullum poterit scandalum formidare,
spiritualibus immediate subsunt, infra annum ad cum adilludintuifidclitate pacifice conservandum,
apnstolicam sedem accedant. quodcunque cum honestate poterimusconsiliumet
(Laterani, Kal. Martii.)
ii
auxilium impertiri,prompta siraus voluntate parati.
Regalismagnificentianupernobispersuaslitteras DatumLaterani, II Kal. Martii.
supplicavit, ut cum regales preepositurae, quae suul IX.
in Ungaria, sicut ad te in temporalibus,sic ad no3 Episcopis Cabilonensi et Silvanectensi ;

in
lu a^jii ii.uaiiuui) nullo
spiritualibus ""v^-.*- mediantc,3 statuere
11U..V, pertineant
t"»-.^ ABBATI TRIUM-FoNTIUM(li).
ABBATl 1 HlUM-1' utNiium ^ x;. j.

dignaremur,utnovuspraepositiusad sedem aposto- Philippi Belvacensis episcopi in

^ ^^„5„^ electionis
i:„„~ infra
licam annum vd in
:.,{.,., ..nniim vr.1 persona nrnnria
in nr>rc;nna oer
propria, vel per «»./.;.Vz.v.Vc/./irmi->i
archiepiscopum ripmpnxrm
liemenscm examinandam
f.T.aminandam ipsis
IVSIS

idoneum nuntiura cum litterisregalisassensus ,ac. commiltit (12).

cedat, cenferentis gratiam ostensurus. Nos ergo tuis
prccibus inclinati, praesertim cum consonent cano-
institulis, praesentium auctoritate statuimu^
nicis
utquicunquedecajteroad regimen praspositurarum
quaead nos in spiritualibus nullo pertinen *
iliarura,
mediante, fuarit evocati, ad apoatolicae sedis prae-
sontiara.infra annura, in personis propriis, vel per
iJoneos nuntios, cam litteris regalis assensus, ac-
(Laterani, vKal. Martii.)
Venientes ad apostolicam sedem dilecti filii....
decanus(13),etaliiquidamRemensescanonici,litte-
ras nobissufrragaaeorum Remensisecclesiae.cathe-
dralium capitulorura, necnon archiepiscoporum
quorumdam, abbatum etiam, et aliorum religioso-
rum virorum,humiliter praesentarunt,cum eis sup-
pliciterimplorantes,utpostulationemquarafecerant

sed
(10) Laudat Raynaldus, anno 120.3, § 19. Marlotus ct novjc Galliae Christianae auctores ;

(11) De istia jam diclum est supra. epistola ipsa eis prorsus incognita fuit.
epistotolac hujus, consulendi (13) De isto jara dictum etiam
supra.
(i2,) De argumcnto
 17 rONTIFlCATUS ANNO VI, CHIllSTI 1203. 18

de venerabili frat.re nostro Piiilippo, Belvacensi A vestruni ca nihiiominus cxsequantur, ita quod, s

episcopo, ad Remensem mctropolim translerendo, vci vos non conveneritis in unam sentenliam, vel

. propter evidentem utiiitatem eturgentcm neccssila- partes non consenserint ut sententiam proferatis
tem ejusdem ecclesice, misericorditer admittere negotium sufficienterinstructum ad sedem aposloli-
dignaremur,oslendentesperpostulationis decretum cam remittatis,pra8figentespartibusterminum com-
canonicorumsubscriptionibusroboratum,quod duas petentem, quo recepturfie scntentiain nostro se con-
partes canonicorum quantum ad numerum, ettres spectui reprsesentent, ad quem, si forsam carum
quantum ad dignitatem,etlongepluresquantuni ad aliqua venire neglcxerit, nos nihilominus sicut
ordinem, hujusmodi postulationis convenere con- justum fuerit procedemus.
sensum. Hoc ipsum charissimus in Christo filius Datum Laterani, v Kal. aiartii, pontificatus nostri
noster Philippus, rex Francorum illustris, per di- anno sexto.
lectum filium. F. (14), Aurelianensera decanum, X (16).
quem propler hoc cum litteris suis et niultorum AdELFONSOAURIENSIEPISCOPOjEJUSQUESUCCESSORIBUS
nobilium ad Romanam Ecclesiam specialiter desti- CANO.\'ICE SUBSTITUENDIS IN PERPETUUM
navit, exmultc devotionisalTectu petebat. Postmo- Recipitur siib protectione oposlolicx sedis. Privilegia
dum autem, dilectus filius, T (15;, de Pertico, Re- g et bona conjirmantur.
mensis archidiaconus, cum quibusdam canonicis (Laterani, vKal. Martii,)
ejusdemecclesia3 supervenit,proponens postulatio- Cum simus viris ecclesiasticis, imo Christi fideli-
nemhujusmodirecipiendamnonesse,quiapostappel- bus universis desuscepto ministerio debitores,fra-
Ja tiones ad nos legitime interpositas fuerat celebra- tribus et coepiscopis nostris tanto propensius volu-
ta.Cumquesuperappeliationumjuribuscoramnobis mus et debemus adesse, quanto digniorem obtinent
et fratribus nostris aliquandiu disputassent, nos, in Ecclcsia locum, et plura insalutem et profectum
au ditis qua) fuerant hinc inde proposita, inlerlo- cleri ct populi per eorum ministerium procurantur.
cutifuimus,propter hujusmodi appcUationis objec- Eapropter, venerabilis inChristo frater, postulalio-
tum non debere ofhcium impediri,
postulationis nibus tuis clementer annuimus, et ecclesiam Au-
cum causee , propter quas fuerat appellatum riensem, cui, auctore Deo praeesse dignosceris, ad
,

ostensfe sint falsae, secundum exhibita juramenta. exemplar felicis recordationis praedecessorum no-
Verum idem archidiaconus consequenter, et in trorum, Lucii et Urbani PP. sub beati Petri et
factum et in pcrsonam quaedam objecit, et alia nostra protectione suscipimus, et preesentisscripti
volebat objicere, qus quoniam coram nobis tunc privilegio communimus, statuentes ut quascunque
probare non poterat, inquisitionem et decisionem
p possessiones, qua-cunque bona eadem ecclesia in-
ejusdem negotii oportuit ex necessitate committi. praesentiarum juste et canonice possidet, aut in fu-
Quocirca, discretioni vestrae per apostolica scripta turum,concessione pontificum,largitione regumvel
prsicipiendo mandamus, quatenus partes ad pacein principum,oblationefidelium,seu aliis justismodis,
diligenter etefficaciter inducatis.quatenus quod, si praestante Domino, poterit adipisci, firmatibi tuis-
forte, quod absit! infraocto dies non potcrit prove- quesuccessoribus et illibata permaneant.In quibus
nire, vos extunc, ut utrique parti jus suum per haec propriis duximus exprimenda vocabulis: locum
omniaconserventur,ad locumconvenientescommu- ipsum in quo prsfala ecctesia sita est cum omnibus
nem audiatis quaj hinc inde duxerint propnnenda, pertinentiis suis; totum Limium qua; alio nomine
et eis examinatis prudenter, nisi ex parle contradi- Palla aurea dicitur; ecclesias de Penna Gornuria;
centiumaliquidcanonicum fueritsufficienterosten- ecclesias de Orzelon; ecclesias de Cusanc; Castel-
sum,propterquodhujusmodiposlulatioadmittinoii lumBuvalum,Caldelas,Intertisam,etaliasecclesias.
debeat, auctoritate nostra suffulti, omni contradic- quaesuntsubcastellodePorlclIocitraflumenTueha;
tione et appellatione remola, postulationem appro-
Luraba, Baruncelo, Soutouerimni monasterium ;

bantes eanidem,prsefatum episcopum ad Remensem Collae-novae per judices delegatos a nobis adjudica-
metropolim Iransferatis, facientes ei reverentiam et tum abbatiam demontodeRama:
ecclesise Auriensi;
obedienliamdebitamexhiberi;contradictores,siqui ^'
aljbaliam Sancti Stephani de ripa Sili abbatiam ;

fuerint, per districlionera ecclesiasticam, appella Sancta? Christinae; abbatiam Sancli Claudii; al)ba-
tione postposita, compescentes. Alioquin, postula-
tiam de Bouada; tnonasterium de Jaucaria; priora-
tione pra3dicta nequaquam obstante,volumuseidem
tum Sancti Martini de Grou prioratum de Jan-
;

Ecclesia?de persona idonpa secundum formam ca- caria; prioratum Sancti Petri de Rocas; prioratum
nonicam provideri. Si qua vero partium legitime
Sanctffi Columba;; monasterium de Ramirans; mo-
citata non venerit, vosjuxta formara
prescriptam nasterium de Arnoia; ecclesiam de Villaruvin, cum
nihilominusprocedatis, attentius provisuri,neultra
tota villa; ecclesias de Armentar. Jougues; occle-
festum apostolorum Petri et Pauli proxime vcntu-
siam de Masidi; ecclesiam deEires; monastcrium
rum mandatum apostolicum prorogetur. Quod si
Serva^i, cum pertimentiis suis ; ecclesiam Sanctffi
non omnes... valueritis autvolueritis ;nleresse,duo
Mariae de Monte; ecclesiam Sancti Jacobi de Aleris;

(14) Fulconem 1, de quo et alias. (i6)Indieata apud Raynaldum, anno 1203, §07,
(l3) Thomas de Portico, ex auctoribus citatis.
 REGESTORUM LIB. VI. 20
INNOCENTII III PP.
Recolimus enim, pro dilecto Hermano,
filio,
•
c.n.tic;tonh-ini in cade-n viUa; ecclesiam
ccclesiamSanct.Stcphdniincaae.n^
1 A setis.
,
destiaasscut
.,;„„.„„ nr.no«vnhi«annstolicas destinagsCjUt
diacono,precesvobisapostolicas eum.
eum,
rigidofonte rivum Cahdum,
Sancta3 Marince dc 1- ;
noslram,in canonicum.
ha^red.tates Sancta^ ob rcverentiam beati Petri et
cum pertinentiis suis; Lovios;
Panetes rubeos, reciperetis et Iralrem, et mandatum postmodum
MariE de Palo; Pcreiram lualam,
Goestei, cum inculcasse precibus ct prfficeptum,sed necpraecep-
monasterium Sancts Maria; de Palo,
Nicolai de Portu tum nec preces apud voa valuisse noscuntur, sicut
pcrlincntiis suis; ecclesiam Sancti
Cancdo ; Nuga- ejusdem diaconi labor indicat iteralus. Nc igitur
Auriensi, cum haireditatibus suis;
Aquil^; Padcrnum; ecclc- quod de ipso diacono pro Deo, et propter Deum in-
riam; Mauriscum; Nidum choassedignoscitur,dimittamusaliquatenusimper-
c;ias Sancli Gcorgii et
Sancta) Lcocada^, cum ha^re-
Petri deMeschitacum iectum.devotionem vestram iterato monemusatten-
ditalibus suis;ecclcsiam Sancti scriptaprec-
Cantoris Aviae; tius et hortamur, per apostolica vobis
pertinentiissuis; totam hiereditatem ipsum di-
cipiendo niandantes.quatenus diaconum
castellumdeAraugis,cumomnijurisdictionesua,si-
vinae pietatis intuitu et precum obtentu
nostrarum,
tibi et successoribus tuis in per-
cut re\ Ferdinandus
petuamipsumeleemosynamdedil;aliammedietatem incanonicum etfratrem recipere non lardelis,prae-
idemrexecclesiffiAunensi do- bendam.quambona! memoria3C.(lH), Ilerbipolensis
de RivoCalido, sicut ecolesia
ro;;;;;^ aHas :r ep,scopus. i.peria.is a„i. canceiianus, i„
JL^^L: tiuTorieTno
navit, omneveiusudu. ^
•'^
sine difficut-
difficul-
..««iriP.rP.
possidere vestra tenebat. cum vacaredicatur.ei
vA.tra tenebat,
ha^reditates, quas eadem ecclesia jusle noveritis noa di-
commis- tate qualibetconferentes. Alioquin
dignoscitur. Ad heec indemnitati volentes
aposlolica lectis filiia..., abbati de Yalle Sancti Georgii..., pra)-
ecclesias providere, auctoritate
sffi tibi Mari® de
canonici regulares posito Sancti Severi,et..., decano sanctae
prchibemus ne monachi ,
,

dedisse,
Jacobi, Erfordia Maguntin. dia)ceseos,in mandalis
Hospitalarii,Templarii,fratres militiffi Beati cessantibus,
ut vobis in exsecutione mandati
nostri
Iralres SepulcriDominici ,seu quilibet alu religiosi, eamvacan-
preebendam illameidem diacono.si
te vel tms ipsi
ecclesias episcopatus tui vel- decimas, prsEsena,
tem invenerint, vel aliam, si qua vacat ad
successoribusinconsultisaccontradicentibus,aucto-
auctoritatenostrasuffulti,nulliuscontradictionevel
ritate propria vel concessione laica vendicare
prse-
assignent.vos
appellatione obstantibus,conferaalet
sumant; quod si feccnnt, nuUam factum eorum
ad recipiendum illum in canonicum et fratrem, et
habeat firmitatem, sed ad potestatem et dispositio- stallum in choro,
nemvestramsinecontradictionealiquarevertantur, assignandum in capitulo locum et

ecclesiastica districtione cogentes.

nisi praescriptione legititna velalia sepotuerint
ra-
excom- Datum Laterani, vi Kal. Martii, anno aexto.
tionabili causa tueri.Interdicimus etiam, ne
Scriptum est illis super hoc.
municatosvel interdictos avobis, salva indulgentia
C XII.
quaa concessa est religiosis aliquibus de aperiendis
Maximo, clerico.
ecclesiis semel in anno, cum terrae generale
fuerit
Indulget, ut aliquid ex proventibus ecclesix Sancti
interdictum,et divinis celebrandis,excommunicati3
Michaelis de Olivelo possit percipere.
exclusis, ad divina officia vel adsepulturam admit- (Lalerani, v Kal. Martii.)
lant. Si qui vero parochianorumecclesiae
tuaeapud
Dilectis
sanctorumMarcellini et
filiis, R...., tituli
eos eiegerint sepeliri ecclesiis a quibus mortuorum
Petri presbytoro cardinali...., abbati et conventui
corpora assumuntur canonicam praicipimus juhti-
Cassinen.scriptarecolimus apostolica destinasse.ut
tiam reservari. Decernimus ergo, ut nulli omnino nostram tibi ecclesiam
ob reverentiam beati Petri et
hominum liceatpraefatam eoclesiam temerepertur- conferrent. Idera vero
Sancti Michaelis de Oliveto
bare, etc, usque profutura, salva sedis apostolicae quam eliam per
conventus, tam per suas litteras,
auctoritate. Si qua igitur... cunctis autem, elc. prffisentiam destinatos, as-
monachos ad nostram
Datuin Laterani, per manum Blasii, Turritani abbas,de com-
severavere constanter,quod praefatus
V Kal. Martii, indictione vi, Incarnationis
electi, usus infirmorum,eamdem
muni fratrum consilio,ad
Dominicae anno 1202, pontificatus vero domini In- conferendara ,
ecclesiam duxerat irrevocabiliter
nocentii PP. Illanno sexto. usibusminime
XI D quam petebant humiliterab eorum
reddilibus non valeant
subtrahi, cam absque ipsius
EPISCOPO (17), ET CAPITULO HILDESEMENSIBUS. nccessaria rainistran. Abbas au-
infirmis Iratribus
ilonel el mandul ut Hermanum diaconum in canoni- qnod nostrara
litterasintiraavit,
cum recipiant. tem persuas nobis
paratus eratobe-
(Laterani, vi Kal. Martii. nolens offensamincurrere,nostris
)

dire raandatis.Ne igitur

remaneat penitus iraperfe-
Cum
nos favorabiles quandoque inveaeritis et be- apostolicainchoandura,
nignos, vos in precum exauditione nostrarum cre- ctum quod de te sedesduxit
deliberatione provida,
deremus iovenire devotos, et nobis obedienliae de- neve quod infirraorura usibus
fuerat deputatum,
bitum exhibituroshumiliter, cum rogamus, nec ex- coramunique fratrum consilio,
tam tibi quam ipsi
spectaturos coactioncra apostolicae jussionis, ut de contingeret improvide revocari,
conventui,paternasolliciludinetalilerduximu3pro-
obedientia cilo nobis exhibita potius commendari,
videndura,quoddeprovcntibusipsiuseccles.sannis
quam de rebellione ac duritia vestra reprebendi pos-

lib. v, cpist. 99,

nol.
(17) Vide supra, lib. v, epist. 14, not. (18) Vide etiam supra,
 22
21 PONTIFICATUS ANNO VJ, CHRiSTI 1203.

valetudinarios. quos dileclus fil.us... nbbas Sancti

sin-ulis, in festo Sanoii Michaelis in Septembri,
in A
Sisti, duxerit producendos, omni occasione appel a-
duo^decim unciis auri pr^fati abbas et convcntus
per cos latione et excusatione cessantibus, recipias, ct de-
tibi providere procurent, donec tibi fuerit
equivalenti positiones in scriptib- per manum pubhcam
eorum
in maiori beneficio ecclesiastico, vel
rcdigerc non postponas, eos si se gra Ua odio vel
provisum.Ad indicium autem hujus nostra, provi-
timore subtraxerint, ad perh.bendum tcstimomum
ionis,pr^sentcs litteras tibi duximus in testi-
verilati, pcr ccnsuram cccies.ast.cam, appellat.one
monium concedendas. NuUi ergo... hanc paginam
rcmota, coinpellas.
nostrac provisionis
Dalum Laterani, ii Kal. Martii.
Datum Laterani, vKal. Martii.
XIII. XIV.
EPISCOPO MUTINENSI (19). COMITISS^: VIROMANDENSIS

Mandat, iitCremonenses, ob curtea GuadaU/e et Lu- qux jus patronalus habcbat,

Gratiose re(/7nrU ab ea,
ciarix. de quibus cum monaslerio SanctiSixli Cre- unam prxbendam primo vacaturam, qnanicxgra-
monensi litem moverant, ptiblice exeommunicati tia recognoscil, licet de suapotestate disponere possit
denuntientur : civitas Cremonensis ecclesiastico in- (Laterani.)
terdicto subdatur, et contumaces presbyteri ab offi-
Sicut preces tuas apud nos credis et speras pater-
ciis et beneficiis amoveantur. C
num invenirc favorem, sic credimus et speramus
(Laterani, ii KaJ. Martii.)
quod nostrac, nec immerito, apud te devotionem
Qualiter in causa, qua3 inter monasterium Sancti
inveniantfili^iIera.Rogamusigiturnobilitalcmtuam
Sixti et Cremonenses, super curtibus Guastallse et
Luciari.ie motafuerat, sit processum, tuafraternitas monemus attentius et hortamur, perapostolica tibi
scripta mandantes, quatenus praebendam, si qua
non ii,'norat, sedem apostolicam dele-
cui fuit per
gata. Cum crgo Cremonenses in sua contumacia vacat ad prffisens, vel primo vacaturam in ecclesia

persevercnt, latas in potestates, consuleset consi-
liarios excomraunicationis, et civitatem interdicti,
sentcntias contemnentes, fraternitati tuae per apo-
stolica scriptamandamusatquepraecipimus, quate-
nus potestatcm, consuies et consiliariosantedictos,
singulis diebus Dominicis et festivis,pulsatis cam-
panis et candelis accensis, usque ad satisfactionem
condignam, excommunicatos publice ac solemniter
nunties, et mandes a vicinis omnibus, tam in mer-
^
intermina-
cimoniis quam aliia, arctius evitari,8ub
tione anathematis inhibens, ne aliqua civitatum ul-
Sancti Quintini, in qua jus patronatus habere di-
gnosceris, nostra; donationi facias reservari per-
sonceidoneiecont-crendam.detuispartibusoriundae.
Quod licet de plenitudine potestatis, quam nobis
Dominus in Beato Petro concessit, possemus facere
per nos ipsos, tuae tamen nobilitati deferre volen-
tes, maluimus apud te quod intendimus precibus
obtinere, quam nunc exsequi potestato.
apostolica
Sic autem velis precum nostrarum primitias exau-
dire, quod apud nobilitatem tuam non videamus
sustinore ropulsam.

lum de pr.Tidictispxcommuuicatis in potestatem as- Datum Laterani.

sumat, vel assumptum audeat retinere civitatem ;

Scriplum est super lioc .... decano, et capitulo
SanctiQuintini,tncMm(/em/i3re modumutsuprausque
etiam Cremonensem denuntics suppositam interdi-
in fincm. Ideoque discretioni vestrac pcr apostolica
cto. Quiavero Joannes, presbyter in majori ecclesia
...Prinpositus quoque sanctae Luci.ip... sancti Apol- scripta ppKcipiendo mandamus, quatenus ad prae-

linaris... sancti MichacIis...Sancti Pauii,et... sancti

bendam, si qua in ecclesia vestra vacut ad praesens
Salvatoris, presbyleri, post sententiam interdicti vel primo vacaturam, nullum in canonicum reci-

publice prfBsumpserunt in Ecclesiis suis celebrare perepraesumatis, nisi cui eara duxerimus confe-
divina, volumus, etsubeadem tibi districlioneman- rendam.
tam eos quam archipresbyterum, Datum Laterani anno sexto.
damus ut ct...

archidiaconum Cremonenses, qui auctoritafem huic XV (20).

temeritati praestitisse dicuntur, si res itasehabet, POLINIANENSI (21) EPISCOPO.

ab omni officio et beneficio, sublato appellationis Mundat ut cognoscat de slipidatione qttadarn, an
obstaculo, suspcndere non postponas, et cogas per D sit contra canones.

censuramecclesiaslicam,cum litteristuis reiseriem (Laterani, iv Non, Martii.)

continentibus ad nos venire suspensos. Ne autcm Ad nostram. noveris audientiam pervenissc, quod
jusmonnsteriimemoratiperdpfectum tpstium vaiccit cum R.... Laicus de Mar. (22) mutuura recipere
creddorl ranensis dia;ceseos, ne per
deperire, volumus et mandamus, uttestes senes et voluisset

(21) In colIectionoGregoriana,
Pallicnsi,\n\nnn-
(10 Rpiscopum Mutinensem,lunc temporis, ^^''gi-

dium agnoscit Ughellus, qucm electum fuisseanno centiana, Pallionensi, hic, Polinianensi episcopo,
inscril)itur hffic epistola incorrecle ubique, ut no-
H95apsprit. Ido.m posteaad metropolitanam Raven- ;

natensium sedcm anno 1206 translatus est. Bono-
niensem, e Garznnia gente fnisse asserit Paschali-
nus. ]tal. saer., t. 11, col. 150. Ad hunc srepius
scripsit Innocentiup.
(20) Rciata intcr Decretalcs, lib. iii, tit. 17, De
bis videtur. Lcgenduni potius Poliimniaccnsi (dc
Polignano). Civitatis enim alicujuK Trancnsi vicinas
episcopo dirigi dcbuit epistola noslra. Verum, de
Poiymniacensibus ciica haec tempora episcopis,
apud Ughcllum nihil.

emptione et vendilione, ca\) 5.Qu?eIta]icocharactcre (22) Decret. tator prxsenlium, ab M.

nolantur, clcsunt in editionibus Decretalium.
23 INNOCENTII 111 rr. REGESTORUM LIB. VI. 24

Cvinoncm conlra usurarios adiliim possot in posle- A parcat etaminiquitas pracsumptorum, qui ejus vices
r'jm conveniri, riomus et olivas t/)SJHS recepitab co exerccnl in terris, qui parcit semper ct misereturin
tilulo cmptionis, cuin revcra contractus usurariiis cceiis. Sane, cum in partibus illis, bonse inemo-
agcretur, quod palct cx eo quod credilor, sicut riae Plavaccnsis episcopus abbas de Scrgo,
yubliciun conlinet inslrumentum, debitori promisit, et Camaldulensisprioris vicarius, fuerinl nequi-
quod, quandocunque a septennio usque ad noven- terinterfecti,vos,quoddolentes referimus,tanquam
niiim daret ei sexaginta uncias Tarenorum, qua; vix canes muti non valentes latrare, nihil in eos, sicut
dimidiam justi pretii conlingebant, domos ei resti dicitur, statuistis. Quia vero tantae temeritatis ex-

tueret et^olivas.Quia igitur traus et dolus cuiquam ce.ssum dissimulare nec volumus necdebemus,fra-
patrocinari non debent, {ratirnitali tux per aposlo- ternitati vestrae per apostolica scripta inandamus,
lica scripta mandamus, quatenus, si res ita se ha- quatenuseos, quitaiiaprse-
et districtc prascipimus,

bet,instrumento conditionis confecto in fraudem Bumpserunt, singulis diebus Dominicis et festivis,

canonis promulgati contra usurarios nonobstante, pulsatis campanisetcandelisaccensis,excomm.uni-
prajdictum M... ad restituendum domos et olivas catos publice nuntietis, et mandetis ab omnibus ar-
prasdiclas ei, ad quem debent hffireditario jure de- ctiusevitari,donecapostolico se conspectui praesen-
volvi, cum debitor viam sit universae carnis in- g taverint absolvendi.Nobiles viros judices Sardiniae
gressus, per pocnam in Lateranensi concilio con- per censuram ecclesiasticam corapellentes, uteos ad
tra usurarios promulgatam, appellatione remota, satisfaciendum juxta formam canonicam tradita sibi
compellas. potestate compellant nec permittant, donec satisfe-
Datum Laterani, iv Non. Martii cerint competenter, hujusmodi sceleratos in suo ju-
XVI (23). dicatUjSi ab alio judicatusetransferant^commorari
ARCHIEPISCOPIS, EriSCOPIS, ET ECCLESIARUM PR^LATIS inquacunque autem civitate.villa, vel oppido hujus
ET BNIVERSIS CLERICIS PER SARDINIAM CONSTI- modi moramfecerint homicidae, quandiu praesentes
TUTIS. fuerint. divina prohibeatis officia celebrari. Illos

Indulrjet ne coijnntw exlra Sardiniam per litleras vero, qui manus in clericos iiijecerint violentas, se-
aposLolicx sedis respondere, nisi aliter caveatur. cundum praescriptam fonnam excommunicatos pu-
(Laterani, v Id. Martii.) blice nuntietis. Similiter de caetero processuri, si,

Licet quod legalis sancit auctoritas, ut quis in quod absit ! simile quid contingat.
sua debeat provincia conveniri, apostolic® non Datum Laterani, vi Id. Martii.
praejudicet potestati, quominus controversias sub- XVIIL
jectorura, et quibus, et ubi voluerint, valeat dele- PlSANO ARCHIEPISCOPO (25); ET SUFFRAGANEIS EJUS,
tamen apostolica sedes auctoritatem pro- ^
gare, sic Significat se recepisse sub apostolicx sedis proleclione
priam moderatur, ut plusquod expedit quam quod judicem Turrilanum.
licet aitendens, potentiam suam publicae utilitati (Laterani, vi Id Martii).
conformet, ibique causas, quae fuerintad ipsam ie- Nobilis viri judicis Turritani, devotio prome-
latae, deleget, ubi sine paitium poterunt gravamine retur, ut, in quantum honeste possumus, favorem ei
pertractari. Eapropter, vestris precibus annuentes, apostolicumimpendamus.Gumergoipsum....rilium
auctoritale vobis praesentium indulgemus, ut non et terram ipsius, cum omnibus bonis suis, sub pro-

coganaini per litteras apostolicae sedis extra Sardi- tectione sedis apostolicae duxerimus admittendum,
niam respondere, oisi de hac fecerint indulgentia fraternitatem veslrara monemus et exbortamur at-
mentionem. NuUi ergo... hanc paginam nostrae tentius et per aposlolica vobis scripta praEcipimus,
cencessionis, et. quatenusipsam terram et homines
ejus, ob reveren-
Datum Laterani, v Id. Martii. tiam apostolicae sedisetnostram, injuresuo manu-
XVII. tenere ac defendere, el ab iniquorum conatibus,
Archiepiscopis et episcopis, in Sardi.ma constitutis quantum pastoralis officii gravitas patitur, tueri

Jubef, ut inter(ectores episcopi Plavacensis etaliorum curetis ;

parochianos vestros ab ipsius et terrae suas
publice excommunicatos denuntienl, necin Sardi- \) infeslatione per censuram ecclesiasticam, appella-
nia commorari palianlur (24). permittentes
tione postposita, compescentes, nec
(Lateranl, vi Id. Marlii.) mo-
eum ab ipsis, quantum in vobis tuerit, indebile
Quoniaraimpunitas criminisincentionem generat lestari.
delinquendi, vestrae potest negligentiae imputari,
Datum Laterani ut supra.
quod sicut accepimus, in Sardinia scelus nefariura
usque adeo inolevit, ut ductum sit in consuetudi-
nem, vobis tacentibus frequenter, cura passira jam
in partibus illisecclesiasticiviri mactentur, nec his

(23) Laudata a Raynaldo, an. 1203, § 67. porapluresmonachosCamaldulensiset VuIIumbro-

(24y In hac epistola Innocentius raentionem facit sanae congregationis, trucidatos fnisse a Saracenis
vicarii prioris Camaldulens4s,qui barbarein Sardinia Sanliniam invadentibus vel depopulantibus. Mitta-
interfectus fuerat,doqua re nullum superest ulte- REL. Annal, Camald. i. IV, p. 192.
rius monumentum. Famatantum est,circaha.'ctem- (25) De eo dictum multoties.
Zo PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTl 1203. 2G

XIX. A obstante quod in choro B. Martini debet primitus

Abrati Dolensi E. subdiacono pap.e, pbioui de installarijCum illuc propter guerrarum tumuUusire
(26) ;

Lkpuoso. non possit. Quorcica, discretioni veatra^ peraposto-

lica scriplafirmiterpraecipiendo mandamus, quale-
Vt non obstante episcopi Nivernensis morle, prxben-
dam in ecclesia ISivernensi P. nepoti archiepiscopi nus,siipsi quodmandavirnusneglexerintadimplere,
Turrilani, ju.xtatenorem mandali aposlolici de hoc vos superhoc, remoto appellationis obstacu!o,man-
ad dictuni episcopum Nivernensem direcii, facianl
datum apostolicum exsequi non taidetis, conlradi-
assiynari.
ctores, etc, ut supra,
(Later. vld. Maii, polius Martii)
episcopo(27), et dilectis filiis,
Datum ut supra.
Bonae naemoriae
XXI.
capilulo Nivernensibus, scripisseYecolimus, ut di-
leclum filium, P nepotem venerabilis fralris Adbati et fratribus Sanct.e Mari^ foris portam,
nostri.... archiepiscopi Turritani (28), in possessio- faventinis (30).

nera praebendae vacantis, qucidam nostras donationi Becepiuntur sub protectione, Privilegia confirmantur-
servatffi, obtenu B... de Sancto Porciano, qui viam
(Laterani, v Idus Martii.)
Solet annuere, etc, usque assensu, monasterium
esf.universae carnis ingressus, inducere procurarent,
assignatis eidem. vestrum, cum omnibus bonis quas inpraesentiarum
vobissuper hoc exsecutoribus B
rationabiliter possidet, autin futurum juslis modis,
Unde, prsefatis canonicis praecipiendo mandavimus,
ut,nonobstantequodprffidictusepiscopusNivernen- Deo propilio, poterit adipisci, sub beati Petri et
sisinterim fuit ab hac luce subtractus, mandatum nostra protectione suscipimus. Specialiter autem
aposlolicum exsequi nonpostponant. Quorcirca,dis- plebes Sanctae Reparataj et Sancti Andreas, cum

cretioni vestrae per apostolica scripla districteprffi- consuetis portionibus decimarum, primitiarura et

cipiendo mandamus, quatenus, si canonici memo- oblationum capellam Sancli Andreae in Lacuna
; ;

ecclesias Sanctae Maris in Nocareto, Sanctae Mariae

rali mandatum nostrura neglsxerintadimplere, vos
in ipso negotio, nullius contradictione vel appella- in Casanico, SanctiMartini in Fundo Rasonis,Sancti
tione obstantp, juxta tenorem^prioris mandati pro- Laurentii in Manzanico, Sancti Michaelis in Baca-
rcdere non tardetis : contradictores districtione gnano, Sancti Georgii, Sanctae Mariaj in .Gumpora,
ecclesiastica compescentes. Quod si non ambo... Sanctae Mariae de Gasale, Sanctae Mariae in Vezano,
alter vestrum, etc. Sanctaj Felicitatis in Mucello, Sancti Blasii Raven-
Datum Laterani, v Id. Maii (26), anno sexto. natis, Sanctae Maris in Runcis,Sanctce Apollinaris,
XX. Sanctae Mariae in Andecimo, cura omnibus posses-
ElDEM. r sionibus ct pertinentiis earura ;
Massam Ambro-
niacam, quse dicitur in alpe
Populanum, Massara
Dearguntento simili, in (avorem L. in ecclesia Linia-
censi. Gasalia, curapossessionibusearumquepertinentiis;
(Laterani, ut supra.) curlera de Cuturn. cum pertinentiis suis, villas,

Dilectus filius, C. [al. J.] de Pertico, decanua videlicet, de Adilian. el de Rosan.

Nocareto, de
Beati Martini Turonensis, ad quera ecclesiae Linia- Huminis, de Mintignagno, de Mlitian. de Viulo, de
censis,!pertinerediciturdonatiopr3ebendarum,quam- Gapezan.,eum omnibus possessionibus et pertinen-
dam pra^bendam ibi vacantem dilecto filio, L. nepoti tiis earum; Castella, videlicet, Varnellum et Ande-
venerabilis fratris nostri, B.., archiepiscopi Turri- cimum, |cum pertinentiis suis ; fundos, scilicet

tani,concessit,Iitteraseisuper hoc conferens pro- Galiani de Casanola, de Lacuna viridi, de Sidero,

prio sigillo signatas. Unde, dilectis filiis.... Praepo- de Albareto de Loreto, de valle Appiolis, el de
sito et capitulo ejusdem ecclesiae, per apostolica Vicelo, cum omnibuspertimcntiis suis, et quidquid
scripta prajcipiendo mandaviraus, ut,quod ab ipso juris habetis in fundo deVincereto; sicul eaorania
decano super hoc provide factura est ratum et fir- juste ac pacifie possidetis, vobis, et per vos eidem
mum habentes, ipsum L. vel magistrura P. de Vico monasterio auctoritate apostolica confirmamus, et
ipsiusnomine, in canonicum recipiantetin fratrem, pra?scntisscripti patrocinio communimus. Ad hsc,
vacantem, praebendam abipso decano collatam cum rationabilesconsuetudinesetantiquasinmonasterio
integritates()lventeseidem,stallumquesibiin choro vcstro pacifie hactenus observatas, vobis eteidem
ct locum in capitulo non differant assignare, non monasterio auctoritate apostolica confirmamus, di-

De abbale Dolensi dictum cst supra.

(28) forisportam, anno 1202, xvii mcnsis Marlii, agno*
Vide epislolam libri quinti 131.
(27) scunt chartcB hujusloci (Fasc. vj. Mo.x, eodem anno
(28) Notandum quod Blasius (agiturenim hicde 1202, intrante mcnse Gctobris, indictione v, reperi-
ipso, quanquam tacito nomine), qui paulo ante, tur Theodinus abbas [ibid.] etabhinc, anno 1203,
;

V Kul. Murlii (Vid, epist. hujusce librix), adhuc vo-
cabatur o/^c-afs nunc (v Id. Martii) archiepiscopus
Turritanns dicitur. Vid, not. seq.
(26) Legpndum oranino videtur/>/ar/n', cum piures
tam superiores quam posteriores numero
mense Martio data^ disertc dicantur.
(30) Macchabajum, abbatem monasterii
iiecnon anno 1264, die v intranto mense Februario.
indictione vi, idem Theodinus, in instrumeulis con-
tinua serie, actorvel lestisadest. Verum,anno 1205,
dieSintrante mense Decembri, indictione viii,
epistolae, Macchabspus abbas, velut redivivus, ilerum diserte
nominatur. llujusmodi diniciillatem solvorenon ad
S. Mariae nos pertinet. Vide Monum, Faven col, 493, .
 PP- REGESTORUM LIB. VI. 28
27 INNOCENTII III

ne quis vos audeal contra e.8 A Hxa. cum hoc ipsum in Autissiodorensi civitate
strictius inhibentes,
vobis au- monasterio Sancti Juliani pcr diaices-anum episco-
indebile molcstare. Pra;tcrea, praesenlium
ctoritate concedimus, ut aliquem virum
idoncum pum sit indultum, ct id ipsum cathedralis sedcs
observet. Nulii ergo, etc.
monasterio veslro oeconomum statuatis, qui mona-
prmslet Dat. Laterani, XII KaL Aprilis, annosexto..
sterii causas Iractet, et ubi, opus fuerit,
calumniaejuramentum.Nulliergooraninohominum. XXIV (33).

NoBiLi viRO \v., MeganippanoSicrvi.c

hanc paginam nostrae protcclionis, confirmalionis,
Monel ul ad calholicam fulem rc.deat, et obedienlinm,
inhibitionis et concessionis infringere, etc. Coto-
ac reverentiam pontificis vice archiepiscopo
Datum Laterani, v Id. Marlii, ponlilicatus anno
censi exhibeat.
sexto. (Laterani, xi Kal. Aprilis.)
XXII. hominum, Deus homo Ghristus
Mediator Dei et
KISDEM. apostolicfe sedis primatum in
Jesus (/ Tim. ii),
locata
Mandat, ul bona monasterii in cmphyteusim bcalo Petro apostolorum principe stabilivit, ijui et
monastenum rever-
juxia emphyteuseos leges, ad
ante passionem suam inquit ad ipsum: Tues Petrus,
tantur (31).
petram
hanc ^.^w.w,.
supe>- »»-..1. Ecclesiam
^. - meam, et
aedificabo
=..-./
KaL iviariu.;
(Laterani, Kal. Martii.) et
oi- ai.^t.'

abbas, in nostra praeseutia B quodcunque ligaveris super terram eril ligatum et m

Proposuisti nobis, Qli
ecclesia tua multas inera- aelis, et quodcunque solveris super terram, erit solu-
constitutus quod cum
qui taliter tum ct in ca;lis [Matlh. Et clrca passioncm
xvi).
phyteusim possessiones locaverit, et is,

suam eidem Simon, Sutunas expetivil vos ut

eidom ecclesiae velit dimitlere, pro
illas recepit,
dixit :

cribraret sicut triticum; scd ergopro tc rogavi utnon

suorum remedio peccatorum, ut finito tempore ad
deficiat [ides tua, et tu aliquando conversus confirma
ecclesiam revertantur, nepotes vel propinqui
e.jus

de progenie passionem suam,

fratres luos {Luc. xxii). Et, post
illas invadunt, et quandiu aiiquas fuerit

illa superstes,easdem possosionesrevertiadeccle-

vocabulo tcrtio repetito praecepit Simon Joannis, :

diligis me jdus his ? Pasce oves meas {Joun.

xxi)
siam non permittunt.Nos igitur, gravamini Ecclesiaj ;

tuae paternavolentes sollicitudine

providere, aucto- non dislinguens inter has oves et illas, ut ab ovili
liceat occa- Ghristi se sciat esse penitus alienum, qui beatum
ritate praesentium inhibemus, ut nulli
sione constitutionis ipsius, quam, utpole factam Pfctrum recusathabere pastorem, et qui claves ejus

contra canonicussanctionesirritam reputamus.pos- contemnit, ipse sibi regni ccelestis .januam inter-
per
sessiones ejusdem eclesiae detinere, sed libere
ad cludit, necSatanae potest cribrum efFugcre,qui

ipsam ecclesiam proutad earalpertinent revertantur eum renuil in fide catr:oiica confirmari. Nos igilur,
auccessimus in apo
Statuentes, ut qui possesiones aliquas a tua C qui, licet indigui, bealo Petro
si illi,
stolatus officio, per quod facti sumus sapientibus
ecclesiae
et
ecclesia taliter receperunt, ipsi voluerint
derelinquere,vel in ultiraavoluntate|legare,libsram insipientibus debitores,de tuasalute soUiciti,decre-

habeant potestatem. Nulli ergo... hanc paginam vimus te per venerabilem tratrem nostrum, J...
nostrae constitutionis etinhibitionisinfringere, etc. Coiocensera archiepiscopum, virum utique littera-
tum, providura et honestum, cui vices nostras
in
Dat. Laterani, Kal. Martii.
cor-
XXIII. hac parte commisimus, visitare quatenus te, ;

Abbati (32) ET MONACiiis Sancti Germani AUIISSIG-
DORENSIS.
Indulgeteis.ut tempore interdicti defunctos fratres
cum certis honoribus sepelire possent.
(Laterani. xii Kal. Aprilis.)
Devotionisvestra3merilapromerentur,utinquibu3
honeste possumus favorem vobis apostolicum im-
pore quidera h nobis remotum, sed mente propin-
quuin, in orthodoxa fide confirraet, et a te, nomine
nostro,spiritualemobedientiam et reverentiam re-
cipiens corporalem, ad apostolicum ovile reducat,
in quo post Chrislum, praecipuum et primura pasto-
rem, beatusPetrus secundarius et secundus pastor
existit. Monemus igitur nobilitatem tuam altenteet

pendamus. Vestris igitur precibus annuentes,aucto- hortaraur, per apostolica scripta mandantes, quate-
ritatevobis praesentium indulgcmus, ut, si aliquis nus praefatum archiepiscopura vice nostra benigne
vestrum, vel successorum vestrorum, tempore ob- recipias et honores, ejusque salubria monita et
ierit interdicti, ad ejus exsequias die
depositionis mandata studeas humiliter adimplere,utsicin arca
ipsius campanara unicam tunc pulsetis, ita quod receptus diluvium non incurras, et nos ad honorein
nec mullum sit intervallum, nec pulsatio sit pro- profectum tuum debearaus efficaciter aspirare.
et

His quae diximus in nota ad epistolam supe- suraraa cum laude usque ad anuum 1203 praefuit ;

(31)
riorem adde.si vis, quod de istis Innocentii episto- sed postea, natis ex invidia episcopi interabbatem
et monachos dissidiis, tribulationibus,
multis per
mentio nulla habetur inmonumentis a Mittarello
lis
ubi tamen diversas ejusdeni, quatuor annos vexatus,ad summum ponlificem cau-
collectis [loc. cil.),
rediens.Placen.
samdicturus Roraara perrexil,unde
pont-licisepifltolaslegere est quae inRegeslisfruslra
tiaee.x£Linctus,ipsodicNatalisDomini2.5Decembris.
requiruntur.
Germani Autissiodorcnsis abbaliam, tunc anno 1208, ihidera sepulturara habuit. Gali. Christ-
(32) S.
Xil, col. 384.
temporis, regcbat Radulfus, ex diacesi Nivernensi f.

Laudata a Raynaldo, anno 1293, § \\!).

icpau'o qui diciturBaseium ortus.Electus anno 118, (33)
 30
29 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTi 1203.

Kal. Aprilis. A ^^^^^

Dat. Laterani, xi (3'i)

archiepiscopis, B. ARCHIEPISCOPO TURRITANO.

In eumdem modum scriptum est

cpiscopis el baronis per Serviam conslitutis. Commitlii, ut Turritanus judex, qui cumpmnilentix
cccle-
XXV signis decessit, verilate cognita absolvatur,ct
(35).
siaslicx sepulturx tradatur.
COLOCENSI ARCHIEPISCOPO.
Expartedilectifiliinostrinobilisviri...judicisTur-
eodem argumento.
fuit propositumcoram nobis, quod cum
l)e Pi-
ritani,
(Laterani, xi Kal. Aprilis). quamdamTurrilanam provinciam invasissent
sani
Mediator Dei, etc, in eumdem modum usque de- tunc fratri eidem judici Turritano quam plurima
bitores, de salute nobilis W... Meganippani
viri,
damna gravia intulerunt.Cumque postmodum cum
ScrviK, et tam prajlatorum ecclesiaj quam nobilium eis componerevoluisset, illi sub spe pacis et con-
terrfB, imo et omnium morantiura in Servia foederationis praetextu, castrum de MonteCossiano,
soUiciti, per te ipsos decrevimus visitare. Ideoque contra juramentum proprium venientes, invadere
Iraternitati tuae, de qua plenam fiduciam obline- prcesumpserunt,elablatisomrJbusbonisejus..uxo
mus in hoc vices nostras auctoritate prsesentium rem ipsius in Kalarim duxere captivam, ubi, sicut,
committentessperapostolicatibiscriptamandamus g Domino placuit, exspiravit. Insuper, nobilis vir...
quatenus accedens personaliter in Serviam, Mega Kalarianusjudex,adcu,iusmanusdeveneratcastrum
nippanum ipsum, prajlatos et nobiles universos, in ipsum, pra^diclum judicem graviter molestabat.
orthodoxa fide confirmes, et ab eis juratoriam re- Gumque postmodum venerabilis frater noster, Pi-
cipias cautionem, quod nobis etsuccessoribus no- sanusarchiepiscopus(38),inSardiniamaccessisset,
slris, sanctaeque liomanffi apostolicae sedi, bona ut discordantes ad concordiam revocaret, a Kala-
fide curabunt de ceetero in spiritualibus obedire, ritanojudicecastrumipsum,et a judice Turritano
recipiensque ab eis reverentiam corporalem, illos,
quajdam alia pignora, in manu suade partiumvo-
auctoritate nostra suffultus, et obedentise vinculo, lunlate Sed antequam proccderetur ad
prcecepit.
quo videbantur patriarchae Constantinopolitano te- pacem, idem Turritanus castrum memoratum inva-
neri, denunties penitus absolutos, quia, cum ipse sit, quod quia restituere noluit
archiepiscopo repe-
dobilam nobis obedientiam non impendat, nec ipsi tenti, ille in eum excomunicationis sententiam
demeritam sibi tenentur reverentiam exhibere. promulgavit. Cseterum post aliquantulum temporis
Datum Latcrani, ut supra. spatium idem judex Turritanus in lecto aegritudinis

Scriptum esl superhoc Ungarorum illustri. constitutus, ut poenitentiam acciperet de commissis

bonffi memo-
XXVI (36). et absolutionis beneficium obtineret,
^
Priori (37) SanctiGregorii Spoletani. riaeTurrilanum archiepiscopum, prasdecessorem
tuum, et.... Surranum episcopum, ad suam fecit
Mandat, ut qws fuerant L. et fratribus ejus ob furti
prajsentiam evocari sed antequam optatam eorum
;
suspicionem ablata. eis restituaniur.
(Laterani, utsupra). copiam habuisset, viam fuit universa; carnis in-
gressus, et extra ccemeterium ecclesiae tumulatus.
[Significantibus V... laico, et fratribus ejus, ad
Quia vero nobis non constat de pra;missis, frater-
nostram noveris audienliam pervenisse, quod, cum mandamus, qua-
nitati tuee per apostolica scripta
quidam eos super furli crimine accusaret, cum eo diligentius veritatem, et si
tenus inquiras super iis
prxter terrceconsuetudinemcoaiCtisuTitimTedueWum,
tibi constiterit quod in eo penitentiaj signa prae-
in quo, aliis peccatis suis pr^pedientibus, cecide- apud Dominum
cesserint, cumexhoc credendus sit
runt, propter quod post appellalionem ad nos in-
absolutus, ut Ecclesia judicio divino concordet,
terpositam, per consulcs Spoletanos bonis fuerunt
defuncto, cum poenitenliali psalmo, oratione solita,
propriis spoliati , nunc vero furtum apud alios est
et aspersione aqu8e,benedictae, a fratre ipsius con-
inventum, et quod ipsi fuerint innocentes, faciente
dedimus digna satisfactione rccepta, beneficium absolutionis
Domino, revelatum ; unde consulibus ipsis
impendas; sioque illi poteris sepulturam ecclesia-
in mandatis, ut ablata eis restituant universa.] jv

per apostolica scripta man- sticam exhibere ; provisurusattentius, utconslitu-

Ideoque discretioni tua)
ipsi mandatum nostrum ne-
tionem, quam super hoc olim de consilio fratrum
damus, quatenus, si

quod nostrorum edidimus, diligenler observes.

glexcrint adimplere, tu partibus convocalis...,
Datum.
justum fuerit, appellatione remota, faciens..., per
censuram ecclesiasticam.
Datum Laterani, ut supra.

apographo Conti. Ray- rem errore manifesto, inscribitur. Qure

S. Sergii,
(34) Sic diserte legiturin
legisse (pro 2), sunt qui credcre illic le^untur, hic uncis inclusa
sunt, Italico cha-
naldum (/oc. cit.) ii
raclere^dislinctisiis quac desunt.
possunt.
libri secundi 15 et 16.
(35) Vidc Raynaldum, ibidem. (37) Vide epistolas
sed mutila, inter Decretales, lib. v, Vide lib. iii, epist. 9, not.
(36) Exstat, (38)
it. 35, Dc pnrgafionc vulgati, cap. 1, ubi ad prio-
31 INNOCENTII III PP. REGKSTORUM LIB. VI. 32

XXVIII A stolica; sedis et noslram recipiciites humililer, et

NOUILI vmo... JUDICI TURRITANO. honorificc pcrtraclantes, quae snper judicatibus
Ne cogat laicos el eccleuaslicos p'-ovincix Turrilanae Gallurensi et Arborea;, et nobili muliere filia
solvorc Pisanis quxcunque ab eisposlulaverint. quondam judicis Gallurensis, tradenda nuptui cum
Ad noslrara novcris audienliam pervcnisse, ju- ad nubiles annos pervenerit, et aliis,vobis ex parle
rassc tcolim ad inslantiam l'isanorum,utsi quando nostra proponel, cum super omnibus plcne nostram
enrum aliqiiis super debito quolibet, vel buUatas noverit voluntatem, credere ac efficere procuretis ;

litteras, vel pubUcum exhibuerit instrumentum ex- itaquod devotionera veatram in hoc plenius cogno-
tunc infra viginti dies ei. quod
salisMeri facias, juxta scamus ct per ipsius sollicitudinem toti provinciae
instrumentum continclquod Tu igitur, ti-
inducit. pax proveniat cxoptala.
mensne contra hujusraodi venias juramentum, non Datum.
solum laicos, sed clericos, etecclesias, etvenerabi- XXX (41).
les fratrcs et coepjscopos nostros, in Turritana pro-
NOBILIBUS VIRIS JUDICIBUS SARDINI^E.
vincia constitutos, juris ordine praetermisso, com-
pellis Pisanis solvere qu<ecunque ab eis duxerin^ Vt archiepiscopo Turrilano pontificis nomine fidei
postulanda, dum tamen super hoc, vel litteras sigil- B ju7'amenlum exhibeant.
latas,velpublicum exhibeantinstrumentum; sicque Veslra nobilitas non ignorat qualiter Sardinia
contingit ut et multa indebita, el quaedam credita, sedi apostolica; temporaliter etiara sit£ul)jecta,pro-
bis vel ler lcumusuris gravissimisexsoivantur.Gum pter quod antecessores vestri prcedecessoribus
no-
igitur per hujusmodijuramentum tibi nihilpenitus stris fidelitatem consueverant exhibere. Ne igitur
accroverit potestatis, nec Pisani potuerint clericos jus Ecclesiae Romanae negligere videamur, qui aliis
aut ecclesias tuas subjicere ditioni, ut coram tc etiam in suajustitia consucvimusprovidere, nobili-
debeant contrajus canonicuni conveniri, nobiiita- tati vestrae per apostolica scripta mandamus atque
tem tuam monemus et exhortamur attentius, et praecipimus, quatenus in manus venerabilis fratris
per apostolica scripta tibi mandamus, quatenus nostri archiepiscopi Turritani, de cujus pru-
occasione hujusmodi viros ecclesiasticos de ca^tero dentia et honestate^plenam fiduciam obtinemus, et
non molesles, ne dum vis placare Pisanos Deura quem ad hoc duximus deputandum, nobis, succes-
offendas, et incurras apostolicae sedis offensatn, soribus nostris, et Ecclesiae Romanae, sub ea forma
quae hoc non posset aequanimiter tolerare. quam vobis sub bulla nostra mittimus interclusam,
Datum. fidelitatisjuramenta praestetis, mandatum apostoli-
XXIX (39). p cum taliter impleturi, quod ad honorem vestrum
NOBILIUS VIRI TURRITANO, CALARITANO ET.... AR- intendere merito teneamur. Aiioquin sententiam,
BORENSI (40) JUDICIBUS. quam tulerit in rebelles, ratam habebimus et facie-

Prxcipil ut qupc mandaverit Turrilanus archiepisco- mus inviolabiliter observari.

pus efficere curent. Dalum.
[Quar.to Sardinia specialius ad Romanam Eccle- XXXI (4
siam noscitur pertinere.utpotecui tam in spiritua- ARCHIEPISCOPIS, ET EPISCOPIS ET ALIIS ECCLESIARUM
libus quam temporalibus est subjecta, tanto pro- PR.^.LATIS, ET NOBILIBUS VIRISJUDICIBUS, ET ALIIS
pensius recavere volumus et debemus, ne quid at- IN SARDINIA CONSTITUTIS.
tentctur in ea per quod etstatus perlurbeturipsius,
et Dominus graviter offendalur.] Sane, cum diutius
Vt censum Ecclesix Romanx persolvant.

in se ipsadivisa,et hostes caeterosexteriusperpessa (Laterani.)

fuerit, el familiares interius inimicos, satiiquejara Quanto de fervore fidei et devolionis constantia
sit meminissemalorum, ad lollenda ea qusscanda- venerabilisfratris nostri archiepiscopiTurritani,
lumgenerant,et plantanda qu® pacis pariuntincre- pleniorem fiduciam obtinemus, tanto ei apostolicae
mentura,diligentiaraimpendere tenemur sollicitam t\ sedis negotiaconfidentiuscommittimusexsequenda
.i~„ii:„:»..j:
et sollicitudinem
j:i: i tt
diligentem. Verum, quia id non
_• -i " ^, • ..
• , ._i:-_ -i-
Ideoque universitati veslrae per apostolica scripta
possumus personaliter, adimplere venerabili fratri mandamus atque praacipimus, quatenus de censu,
nostro Turritano archiepiscopo, cujushonesta- quem Ecclesiffi Romanae debetis, ei curetis sinc
temetprudentiamsumusinmultisexperti, deipsius qualibet respondere, ita quod ex hoc
difficultafe
discretione confisi, duximus coraraittendas.[Mone- devotionemvestram commendare merito debeamus
mus igitur nobilitalera vestram, etexhortamur at- Alioquin, etc.
tentius, etper apostolicavobis scripta prfficipiendo Datum Laterani.
mandamus quatenus ipsum ob reverentiam apo-

(39) Exstat, sed mutila, apud Raynaldum anno rellura, Annal. Camaldul. i. IV, app. col. 240, ch.
1203, j; G8. Qua; apud ipsum leguntur, hic uncis CXLIX.
inclusa sunt. (41) Laudata a Raynaldo, an. 1203, §68.
(40) Arborensera judicem, Gonstantinum, anno (42) Laudala a Raynaldo, anno 1203, § 08.
-1200, agnoscit instrumentum quoddam apud Mitta-
 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRIriH 1203. 34

XXXII (43). A indicium autem, quod de Patrimonio beati Petri et

EPISCOPI PARISIENSI, AEBATI SANCT^ GENOVEF^, nostrodomanicexistaiis,duos solidos afforliatorum
EORUMQUE CAPITULIS. annuatim de singulis domibus, nomine census no-
Confi7'matio concordix inler ipsos initx. strae camerae persolvetis. nulii ergo, etc.

(Laterani, vii Kal. Aprilis.)

Datum Laterani, vu Kal. Aprilis
XXXIV.
Gum inter vos super jure parochiali in parochiade
DECANO BEAT^ MARI^ MEDII MONASTERIi (45), ET AR-
Monte Huper cappella Santae Genovefae sita in civi-
CHIDIACONO, BITURICENSIBUS.
tate Tarisiensi, et super procurationibus quas tu,
Mandat ut faciant jmtitiam cuidam clerico, super
frater episcope, in parochialibus ecclesiis tuae dice- qtudam consuetudine in diocxsi Bituricensi, ne
ceseos, ad praedictam ecclesian.i Sanctse Genovefas cuiquam oatrimonium suum vendere liceat, nisi
de Monte spectantibus,requirebas, fuisset quaestio tali qui si.t ei propinquior in linea parentelse.
diutius agitata, et post iabores varios et expensas (Laterani, vii Kal. Aprilis.)
multiplices, quas propter hoc sustinuistis, utrinque Ex relatione dilecti filii, magistri 0... Mainel, ca-
mediantibus bonis viris, salva tamen apostoHcae nonici Beatae Marioe de Salis Bituricensis, accepi-
sedis reverentia, amicabili fuerit compositione so- g mus quod, cum consuetudo in Bituricensi diaecesi

pita,tand( mvobishumilitcr postulantibus,ut eidem habeaUir, ne cuiquam patrimonium suum vendere

compositioni, vobiset ecclesiis vestris necessariae, liceat nisi tali qui sit ei propinquior in linea pa-
manum nostrae confirmationis apponere dignare- realela3, si forte sufficiat ad emendura, B.... quon*
mur, dilectis filiis... abbati Sancti Columbae Seno- damavunculusejus,portionem haereditatis suae P...
nensis, et J. magislro scholarum Aurelianensium, militi, Buricensis dineceseos, praesumpsil vendere
nostrisdedimus litteris in mandatis, ut, si compo- in ipsius praejudicium et giavamen, cum et ipsius
sitionem ipsam sine pravitate provide factam co- justo prelio emisseteamdem, si fuisset ab eo super
gnoscerent, et hinc inde sponte receptam. nec in hoc requisitus. Quia vero praefatus clericus non juri
pripjudicium apostolicce sedis, ad quam ecciesia civili, sed provinciali consuetudini, volens inniti,
Sancta Genovcfae nullo mediante pertinere digno- postulavit a nobis sibi justitiam exhiberi, discre-
scitur, redundaret, vice nostra eam auctoritate tioni vestrae per apostolica scripta mandamus, qua-
apostolica confirmarent, id nobis postmodum pcr tenuspartibusconvocatis,elc.,quod juslumfuerit...
-

suas litteras intimantes, ut et nos confirmaremus facicntes... firmiter observari. Nullis lilteris etc.
easdem, cum essemus plenius per eorum relatio- Datum Laterani, vii Kal. Aprilis, anno sexto
nem instructi. Qui, sicut obedientiae filii, legitime XXXV.
in commisso sibi negotio procedenles,forma com- ABBATI SANCTI JULIANI, MAJORI ARCHIDIACONO, TU-
positionis ejusdem et privilegiis ecclesiae Sanctee RONENSIBUS.
Genovefaediligenterinspectis,compositionemipsam Senteniiam, a J. magistro seholarum Aureliancn-
invenientes secundum quod praemisimus factam et sium, ail hoc a papa delegaio, in causa etectionis
hinc inde receptam. eam auctoritate nostra con- prioralus Graciacensis latam, auctoritate apostohca
flrmaro curarunt, sicut in eorura confirmat (iO).
litteris plenius
olim inter dilectos filios magislrura P... de
Cum
perspeximus contineri.Unde, pari desiderio et una-
nimi voluntate nobis humiliter supplicastis, ut ei- Vico, et A... Archenaud, super electione vel nomi-

dem compositioni manura confirmationis nostrae, de natione prioratus Graciacensis qusestio verleretur,
ipsis apud sedem apostolicam quoniam
constitutis,
benignitate sedis aposlolicae, apponere dignaremur.
de meritis causae nobis constare non poterat, eam
Nos quod per delegatos eosdem secundum
igitur,
dilectofilioJ...magistrosoholarumAurelianensium,
formam mandati nostri factum est ratum et firraum
habentes, saepedictam compositionem, sicut sine sub certa forma, de assensu partium duximus com-
pravitate provide facta est, et a vobis sponte reee- mittendam. Ipse vero, mandato nostro recepto,
partes ad praesentiam suara Parisius convocavit, et
pta, et in scriptis authenticis exinde confectis ple- >.
- ,.,. .

P^^OP""^^" ^°'^"' ^" "^^°^'° exammato dii.genler,

nius continetur, auctoritate apostolica confirma n
"^
.fnlpn.,discussoDOstquamper
etplenediscussopostquam depositionestestium
per depc
mus, etc. Nulli ergo, etc.
instrumenta, de-
Datum LateranijVii Kalendas Aprilis,anno sexto. solemniter publicatas, et partium
cretum etiam electionis canonicorum subscriptio-
XXXIII.
et alias rationes de singulis ha"
nibus roboratum,
CONSULIBUS ET POPULO JANI (44) buit notitiam pleniorem, utraque
parte prffisenle,
postulante, habito multo-
De solutione census. ac sententiam instantius
(Laterani, vii Kal. Aprilis,) rumParisiusjuradocentium, etaliorum prudentum
consilio, electionem vel
nominationem factam de
Solet annuere, etc , in modum proteclionis. Ad
Vide notas ad epistolam libri quinti G. Hanc
(43) communicato, attente contulimus. Nulla oranino
hujusce libri sexti cpistolam 32, cum apographo, inest discrepantia.
forle Fani.
ad fidem autographi, quod in archivis abbatice S. f44) Sic. Legend. _

Genovetie asscrvatur, a docto regiffi inscriptionum De monaslerio Mediano Bituricensi, vlde

45)
et humaniorum littcraruin Accademiae Socio, D. GalL Christ. t. II, col. 121.
Monges,diligenterexscripto,nobisquehumanissime Vide epistolam libri quinti 61.
(46)
 RKGESTORUM LIB. VI. 36
INNOCENTll III PP.
35
certis de A bus intimavil. Gum igilur de prajmissis ddegaLus
ipso A... in praofata ecclesia reprobavit
causis, et quatenus proecsserat de facto cassavit,
idem nos litteris suis curavit reddere certiores.nos
tara provide faclura est obtinere
volen-
clectionom vero magistri P. approbavit auctoritate quod ab eo
vobis scripta
nostra et canonicam judicavit, deditque capitulo tes debitara firmitatem, per apostolica

Beati Austregisili Bituricensi, ad quod praifataEc- mandamus, quatenus tam diffinitivam, uti jus est,
auctoritate noslra, pcr censuram ecclesiasticam fir-
clesia pertinet, in mandatis, ut, non obstante de-
miter observari, quam excommunicationis senten-
cani (47) absentia, qui Bononiaj inorabatur, eieclio-
tiam, sicut rationabililer est prolata,
usque ad sa-
nem magistri P. quam ipse approbaverat conflrma- fa-
postposita,
ret ; aloquin ipse id auctorilatc rescripti apostolici tiafactionem debitam appellatione
adimpleret.Gontradictoresetiamexcommunicationi ciatis.
Dat an. sexto.
subjecit, juxta nostrarum continentiam litterarum,
injungens auctoritate nostra dilecto lilio, R... Bitu- XXX (48).

ricensi archipresbylero, et R... archidiacono Bor- PRyENESTINO EPISCOPO (49), APOSTOLICE

bonensi. ut ad proemissara ecclesiam Beati Austre- SEDIS LEGATO ,... DE CAPEMBACH (50), ET
gisili accedentes, ipsius capitulum, ut pareret
latae
(51) ABBATIBUS, IN
COLONIENSI ET MO-
DE SCELDE
sententiae efficaciter inducere procurarent, contra.
B NASlERIENSI DIOECESIBUS CONSTITUTIS.
dictorurn et rebellium nomina, si qui essent, et pro- ecclesix Colo-
Mandat ut idoneum ad prxposituram
cessum sibi negotii rescripturi: qui saepius illuc
niensis prselici curent.
euntes omnes praeteripsum A. invenere concordes (Laterani, v Id. Aprilis.)
latae pro magistro P- sententiae sponte
parentes,
[In causis quas summi pontificis judicio deci-
canonicos insuper Graciacenses in hoc reperere
(.52)
etvigorojquitatiseslsuhtiliter
duntur, et ordo juris
unanimes, illos eliam, qui prius sibi fuerant adver-
observanduH;cuminsimilibuscasibusca;teritenean-
sati, quemadmodura suisetiam litteris fideliterre-
tursimiliterjudicare,nisifortecuraaliquid,causane.
scripsere. Dictus vero A. saepius requisitus et moni-
inspecta, dispensalive duxerit
cessitatis etutilitatis
tus, ipsi magistro P. contumaciter se opponit. Unde,
secundam formam rescripti statuendum].Dudum ergo majoreColoniensiseccle-
cum inciderit in latam, de
sia8pro3posituravacante(55),cura adtractandum
nostri, excommunicationis sententiam in rebelles, in duas
substitutioneprjEpositi canonici convenissent
eum excommunicatum publice nuntiavit, et fecit
partes eorum fuere votadivisa/quibusdamsancto-
per alios nuntiari ab oinnibus evitandum sspedi- ;
autemprcK- pra^positum (54), aliis
ctum vero raagistrum ad praedictam remisit Gracia-
rum apostolorm
pr^positurara eh-
confirmatum, sicut a nobis recc- positum Sancti Georgii (55), ad
censem ecclesiara
C gentibus memoratara; missisque propter boc nuntns
perat in mandatis, ubi concorditer et unanimilcr ipsorura assensu, ad di-
capitulum nobis litterispatenti- ad apostolicam sedem, de
est rcceptus,sicut
Bucelinura. Cem.
de GasLro, Bitu- (51) De abbatiaislanihil apud
(47), De Decanis W. Austregisili al. Scexda aL
apud Galli» Ghri- sacr Sed forte legendum deScheida,
ricen.circa baec tempora, hsec ord.n.s
stianae auctores reperiuntur.
Sr, quL est abbatia Praeraonstralensis
>n>ngaria el comita u
« Willelmus, cui Alexander PP. III. anno
II.
mfa Cappenberga.; sita est Gali. Chrtst t. lli,
Marcano dioeceseos Goloniensis.
H73, privilegium concessit, quod, nou obsLante 8oSQuisabbatiaB de Scheida tunc fuent abbas,
col
interdicto, sepultura; ecclesiasticae cadavera tra- relinquunl Ar.nales Pr<Emonstra enses.
in arabiguo
dantur, reperiLur adhuc in quibusdam chartis an. mcerlo, sed
HernTanSm II an. 1296, raox, anno v.rura
HSS, 1190, 1199. » agnoscunt,
Henricus, Decanus S. Austregieili, frater neuite sSculo xii. Volmarum agendarura
» III. doctrin^ et rerura
inSu arifprudentia.,
Simonis, Gantoris, Bituricensis, el avunculus Hen- II, col. /73.
variis actis ab anno peritiae. Annal. Prxmonst.tom.
rici de Poliaco, repetitur in cit.
Vide Dccret. lib. ii, loc.
1208 ad annura 1221. Sed jam obicrat anno 1223, a (52)
Ludovici,qui major
quo ejus anniversarium celebrari reperitur. » Ista f5m Verisimiliter perobitum
nrLpositus testis legitur, cum
Udone decano, in
quidem hic praeleriisse nobis religio fuit, ideo quia
innotisadepistolamlibriquinti37,qui£de decanoS.
Austregisiliinlelligendaerant,dedecanocaLhe(iralis D
Sa ooderis
arch episcopum, cl
initi^ inter Adolfum Colon.ensera
Corbe.a; Saxo-
Windekindum,
Bituricensis, per oscitantii^m accepimus. n ctabbat'm,
Aquisgrani iv ^^o"
Romanorum regis <;VJ^/--;-
ecclesiffi .

hsc extat, sed valde mutila, inter IV an. Incarn.

(48) Epistola nationis Othonis,
eum, Theodoncum
Decretales, duobus in locis lo Lib. i, tit. 0, De
22
;

2« lib. ii, tit. 27,

DoS 1198, indict. I.
He.Scrgensem
Post
raeraorant auctores Gal bae Ghr.s
eledione et electi poteslate, cap. ;

De sentenlia et re judicata, cap. 19. Quae in utroque "^!i expr.pos.to factus est archiep.scopu
1208. GalL Uinst. i.
loco leguntur, hic uncis inclusa sunt. post Brunonem IV, an.
(49) Vide epislolam libri
quinti, 8 not. col. 717. r. -A .

Forte le^endum, de Cappenberg, ordinis Pr«-

(50) (54) Theodoricum
nomine, ex littens Guidon.s^
monstratensisillustrecoenobiura,fundatuminavitae cardnaliscpiscopiPraenestini,ubitest.sadeste.de«
arcis locum a Golfrido, comite de Gappenberg,
anno confiman Us ann<
Srdinali bo^na ab^bati. Paynensis
BucEL Germam. sacr. part. ii, pag. ii, 159.
1186. 1202. HoNTHEiM. Htif. Trevir.i.]. P- '^''pJ^Z' vtc^,
Huicmonasterio,tunctemporis,praeeratHerraannus,
(55)
Enoeifter<«mnoraine;exusdera ittens. V.d,
ex nobili comitis Lotharii Arensis et iVIerensisetHil- et ep.stolara hbr
epistolara libri tertii 54, not.
degundis stirpe nobilissimus filius, qui quadraginta quinti 71 not.
annis praesulatum miro omnium favore et amore
administratum moriendo reliquit annol210 Annal.
Prxmonstr. tom. 1, col 436.
37 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 38

lectos fiiios, A... delacu{55), J... de Claustro (57), A litterisipsorumaccepimus, Sanctorumaposlolorum

praepositum viva voce, prsepositum vero Sancti
el J... dc Valle Sancti Petri (58) in Herterbarch
Heislerback], abbates, sub eaforma commissio Georgii per litteras et nuntios, pariter citaverunt,
[al.

eot obtenta, quod, auditis qua3 praeponerenturhinc qui, citatione recepta, se scripsit ad sedem apos-
inde, si de partium procederet voluntate, diifini- tolicam accessurum. Verum, cum nec ad terminura,
tivam sententiam promulgarent, alioquin causara nec ultra terrainum, etiam per ccto hebdomadas
sufficienter instructam ad nostramremitterent au- expectatus, venerit, vel miserit idoneum respon-

dientiam, statuentespartibus terminum competen- salcm,eura reputavimus conluraacem, eumdem in

tem, quo per se vel responsales idoneos ad aposto- expensas legitimas parti condemnantes adversae.
licara sedem accederent, senlentiam recepturae. Visisigitur attestationibus, et [gestis judicum di-

[Ipsi vero, mandatum aposlolicum fideliter exsequi ligenter inspectis, invenimus, quod pro praeposito
sanctorura apostolorum auctoritas, pro praeposito
cupientes (59), parles ad suam prajsentiam convoca-
runt, receperunt testes hinc inde produclos (60), vero Sancti Georgiinumerus eligentium, faciebat
examinarunt eligentium conscientias, audierunt cum primus, aquatuordecim tum personis tum ca-

allegationesutrinque. Et quonian prajpositusSancti tam aetate quam dignitate ac ordi-

nonicis, qui alios

Georgii ipsorum sententiae se tandem asseruit nolle g ne (64) prscedebanl secundus vero, a viginti qua- ;

stare, dcposiliones lestium hinc inde receptas, et tuor fuisset electus.] Objiciebatur autem praeposito

allegationes parlis alterius, sub sigillis suis (61) ad «Sancti Georgii minor scientia, defectus aetatis, et

sedem apostulicam destinarunt], partibus festum quod inminoribuseratordinibusconstitutus. Unde,

Beati Michaelis, tunc proximo futurum, veniendi ad cumprcepositurffiilliessetarchidiaconatusannexus,
sedem apostolicam terminum prisfigentes, quem non erat ei dignitas conferenda, ratione cujus co-
pragpositus Sanctorum apostolorum, allegans quod gebatur infra prasfixum a canonibus spatium in
terminus tam prolixusdispendium ecclesiaj genera- diaconum promoveri. Proponebatur autem pro al-
rat, ad festum Santi Servatii breviavit. [Gumque tero,quod vir erat aetate,scientia et moribus com-
nuntiipra^positiSanctorumApostolorumadnostram mendandus. Unde, meliori ducti zelo propter hoc
pra3sentiam accessissent, praspositusSancti Georgii electores ipsius in cum se confessi fuerantconvenis-

nec venit, nec misit idoneum responsalem] sed ; se, nec solum sui, sed quidam alterius etiam elec-

venerabilis frater noster (62) Coloniensis ar- tores, eum prudentiorem esse, praesertira in spiri-
chiepiscopus ejus absentiani excusavit, asserens tualibus, asserebant, quamvis sliummagis utilem,
eura captum, arrepto itinere ad maxirae circatemporalia propter potentiam, fuerint
sedem aposlolicam
veniendi, a noDUi
venienai, nobiii viro, W., juiiaceasi coraiie,
\v., Juliaceasi de _, protestati.
comite, ae- [Gum auLoui
^iuLt;&i,aLi. [«^uui autem cxiit.gix.,iv^wv.c
allegationes pro eodem prae-
^.1.^ wv.^.v.^i..^

tineri. Nos autem, nealiquid disponere in ejus praj-

^ posito Sancti Georgii coram judicibus ipsis propo
judicium videremur, per dilectos filios Praeposi- sitae, nobis non fuerint praesentalaj, propter quod
tum Sancti Gereonis (63), et B. concanonicura suum non potuimus per nos scire quid objecerit, vel quid

mandavimusadfestumresurrectionisDominicaJsub responderit ad objecta, sicque causa remissa non

peremptoriopartem utramque citari. Qui, sicut ex fuerit ad nos sufficienter instructa, tuuc (65) ad

(56) Abbaliam de Lacu, tunc temporis, regebat
Albertus,« ab insignisapientia, virtutum cultu, de-
votione et solertia laudatus.qui occurrit circa an-
nura H99in littcris Joanuis, archiepiscopi Trevi-
rensis. Moderatus annis 19, mortallitatem exuit anno
1219. » HactenusauctoresGalliae Ghristianae (tom.
Xlll, col. 606). qui quidera Buceiinura (German.
sacr. part. ii, pag. 203), secuti sunt.
tialiqua designatur nomen abbatis raonasterii de
Valle S. Petri, seu Heisterbacensis. Constat enim
Gerardum, seu Gebardum, o!im canonicumS. Mariae
ad Gradum, deinde monachura Hemmerodensem
(seu Claustrensem), demum Hermanno, primo
;
abbati Heisterbacensi, ad Claustri regimen trans-
lato, ante annum llOOsuffectum fuisse. Anno vero
Verum, Hun- 1202 raonasterii qucd nunc est, fundamenta jecit,
;

tlieimius instrumentum quoddam edidit, quod ipse itimoque inccepti operis anno, preelaturae suiP de-
septi
datum anteannum 1193 existimat, in quo Alberlus, cimo tertio, Christi nati 1208, xv Kal. Martii, mi-
Lacensis abb<'is, testis diserte memoratur, HisL. gravit ad Dominum. De eo multa apud Cffisarium,
Vide Gall. Christ. tom. 0,
Trevir., tom. I, pag. 621, instr. 43i. D lib. XII Dialog. c. 5.

(57) Legendum omninovidetur non J. sed H. Her- col. 792.

manniir\ enim, tunctemporis.monasteriideClaustro, (59) Decret 1. i, desunt.
sive Hemmerodiensis, abbas reperitur. Vir nobili (60) Desunt,
processum loco d. h. i. r. et abl.
sanguinenatus, ex canonicoBonnensiprimum mo- (61) Decret., t.

nachus Claustri factus, de hinc ad prioris munus p. a. s. d. s.

dclcctus esL Postea Ilcisterbacbii monasterii anno (62) (deAltena) fihus Everardi, comi-
Adolphus I

1188 abbas, demum, ante annura 1190, Claustrura tis Altenensis, el Margarita? Juliacensis, quem ex
rovocatus, ibidcm abbatis olficium egit, nec non majoris ecci siae praeposito ad CoJoniensem thronum
nisi anno 1215, ampliandffl religionis zelo, trans anno 1193 evectum, usque ad annum 1205 sedisse
Rhenum ad constructionem loci S. Mariaa abbas mi- notum est. Gall. Christ. t. III, col.683.
(63) Illi nomen erat Theodorus, non
gravit, in qua funclione expletis octo annis, plenus Arn-oldus,
dierummeritisquedives, spiritum Creatori reddi- proutconjeceramus in notis ad epistolam libri tertii
dit. Gall. Christ. t. XIII, col. 635. Qua3 quidera con- 54, not. Vide Hontheim. loc. cit.
firmantur ox inslruraentis apud Brower. Annal. (64) Decretal., tempore .

Trcvir. t. 11, p. 110. (65) Deest hoc verb. Dectetal,

(58) llic etiara erratum essevidetur in litteraini-
39 INNOCKNTII 111 Pl». RSGESTORUM LIB. VI. 40

dininilivamscntcnliain nonduxiiiuis proccdcndum, A simiis audienlium ct bcnignam. Prffifatus autem

sed decisionem ipsius causaj tliteclis filiis.... Sancti prmpositus Sancti Georgii memoratam scntentiam,
Geronis etc {66) Sancli Severini prmpositis Colo- aut irritam esse, autirritandam fore dicebat, alle-

niensibus etc... decanos Bmensi (67) duximns com- gans appellationemsuam fuisse canonicam, proi'tcr
millendam, per apostolica scripta mandantes eisdem^ duas recusationes prsdictas, et inordinatum fuisse
quatenus (G8) si vel csset notorium, vel per jam dclegatorum prccessum, propter duas prsecipue
ar?m (60) constaret quod jam dictus praepositus raliones, quia videlicet delegati testesde novo?uper

Sancti Georgii, dum electionis iempore paterctur, defectu Eetatis etordinis, contra juris formam, post-
vel in ordinibus, vel scientia, vcl a^tate, df.fectum, quam fuerat conim primis judicibus omnino con-

qui juxla sanctiones canonicas impediret ad

eum clusura, et contra commissionis nostrs tenorem,
hujusmodi officium promoveri, ei, sublaio appclia- qua fuerat expressum, ut procederent contra eura,
lionis obstaculo (70), non obstante illius
absentia si defectusoppositus,autessetnotorius, autper jam

corporali, silentium imponentes, pra^posito sancto- acta probatus, recipereprffisumpserunt. Unde.cum,

rum apostolorura prasposituram adjudicarent eam- ex eo quod, tcstes fuerunt super utroque defectu
dem, eleum in corporalem possessionem mitlentes, recepti, constaret ipsum non esse notorium, et at-

pacifice facerent possessione gaudere (71).

Alioquin, g testationes pra^scripto modo reoeptaa sibi de jure

cum in eum non6olumplures,sed duaepcne partes praejudicare non possent, petebat, quod, non ob-
convenerint, et,impedimentiscessantibus, prxsumi stanteprffidicta sententia,suaconfirmaretur clectio,

deberet (72), quod eum elegerint bono zelo, pr.-cpo- contra quara nihil canonicum erat sufficientcr os-
siti sanctorum apostolorura electione, appellatiov.e tensum, sednecpraepositusSanctorumapustolorum
rmo/ft (73), cassata, electionem confirnuirent il- potcrat eidefectus objicere raemoratos, cum eum
lius, et ei facerent prajposituram assignari praedic- in alia ecclosia jam prajpositum intcr Coionienses

tam, de Cfclcro tanquam praeposito responderi.]

et priores (stc) approbando rccepcrit, cessante prorsus
Contradictores, monitione praemissa, percensuram hujusmodi quaestione.
ecclcsiasticam,appellationepostposita, compescen- Ad haec autcra pars respondit advcrsa, quod re-

cusationes prsdicta^ legitimaenon fucrunt, quoniara

tes Quod si non omnes his exsequendis pnsscnt
paritcr intcrcsse, duo eorura ea nihilominus adim- altera fuit falsa.et reliquafuit frivola, cum delegaU

plercnt. Delegati vero partes ad suam pr<esentiam nepos illius, qui, tanquam suspectus, consanguim-
tatis recusabatur obtentu,nepotem praeposUi
Sanc-
citaverunl, coram quibus fuit pro jam dicto praepo-
quod sub eorura non torum apostolorum solemniter duxerit in uxorem,
sito San^-ti Georgii allegatum,
cum unus ipsorum ad- et liberosgenuerit ex eadem, contra quorum con-
tenebatur examine litigarc,

versariosuo esset proxiraa consanguinitate conjun-

^ jugiura, licet aliquando fuerit dc consangumilale

ctus aliusvero,concanonicusejus,nimiasibifami- propositum, nondura tamen erat Ecciesiaj judicio

retractatum. Allerura vero de jure suspectum
illa
liaritateconstrictus;unde,tanquamsuspcctos illos
familiaris amicilia non reddebat, quod videiicet in
recusans, ad nostram audientiam provocavit, recu-
sationc bujusmodi coram nobis se asserens proba- quadam ecclesia fuerat decanus, in qua prcepositus
tururo' Ipsi vero interposilae appellationi minime Sanctorum apostolorura fuerat canonicus, el quod
ad sua negotiapertraclanda tanquara amicum
eum
defercntes, testes alios super defeclucEtatis etordi-
consueverat quandoque vocare, cura judex non
ini-
nis receperunt, quorum depositionibus publicatis,
micusesse debeat scd amicus. Porro, qualescunquo
contra saepcdictum pra^positum Sancti Georgii dif-
fuerint recusationes hujusmodi, noluit
tamen cas
Qnitivam sententiara protulerunt, el^.ctionera alte-
arbitris communiter electis probare, secun-
rius confirmantes. Idem autem pn-epositus ad prae- coram
dura quod puriter dictant jus canomcum et
civi.e,
sentiam nostrara acccdens, causara eamdera sub
ccrta forma obtinuit delegari, secundum quam ta-
quod non in favorcm illius, qui causa frustratonaj
dilationis nititur declinare judiciura,
sed eidcm est
men non aliquatenusinipsa processum, sed
exstitit
potius introduclum, contra quem malitiose mo iitur
post reditum ejus, cura in dic festo Pentecostes,
D judicium declinare, cum non s.t hominum malitiis
occarione dissensionis hujusmodi, gravis esset tu-
indulgendum. Testes autem ad probannum
detec-
raultus in clero ac populo suscitatus, compulsffi
receperunt, tanquam
sunt partes ad sedem apostolicam iterum laborare. tura a^tatis et ordinis non ideo
prffipositus Sancli Georgii per se non notorium
esset impedimenlura utrumquc sed
Sacpedictus ergo
abundanti reci-
ipsum praepositus vero sanctorum apostolorura per eos ad majorem cautelam ex super
pere decreverunt. Unde, cum judex non secundura
procuratorem idoneura, nostro se conspectui prje-
unam tantum probationis speciera animi sui
motum
sentavit, quibus in auditorio nostro plenam conces-

(66) Nomine Hermanno. Wde Honlheim, loc. {m^DecTeia.., ea quae jam dicta erant.
cit, (70) Desunt Decret,
(67) De isto, nihil omnino ad manum babe- (7^) Desunt Decret.
mus. (72) Decretal., apparea/.
tanlum habent, judicibus commi- (73) Desunt haec verba in
Decr.
(68) Decretal.
simus ut.-
 41 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 42

informel, si etiam testes illos delegati minus pro- A electionistempore fuerit ex inspectione corporis
vide receplssent, propter evidentiara tamen noto- perspicue monstrabatur, et propter defeclura ordi-
riam legitime processerunl,pr8esertim cum propter nis, quem clectionis suaj tempore confessus est
hcEcnonfuerit appeilatum.Caeterum, contra senten- habuisse, cum postea fuerit insubdiaconumordina-
liam replicabatur eorum, quod cum coram primis tus; electionem autem alterius, praeserlim propter
judicibus contra electionem ssepedicti Sanctorura contradictionem multorum volentium de idoneis
apostolorum praepositi fuisset objectum, quod ejus corporis sui membris prsefici sibicaput, et propter
electio praesumptafuerat contra canonicas sanctio- contradictionem archiepiscopi praedicti, qui non
nes, quibus cautura est evidenter ut tunc alter de consentiebat ecclesiae suae privilegioderogari,auctO'
altera eligatur ecclesia, cum in ea, quod tamen vix ritate apostolica decrevimus irritandara. Ne vero
creditur,nuIIusidoaeus invenitur,idera prajposilus, contingat Coloniensem ecclesiam ex iteratadissen-
qui non erat de corporecathedralis ecclesia3,in qua sione gravius conturbari, discretioni vestrae per
mulli reperiebantur idonei, contra duarum pene apostolicascripta mandamus, quatenus capitulum
partium voluntatem, qua3 suo privilegio renuntiare ipsius ecclesiae ad electionem canonicam et concor-
nolebant, ad prseposituram ipsius in earumpraoju- dem moneatis attentius, et efficaciter inducatis,
dicium non debebat assumi, praesertim cum, juxta n qualiter si forte, quod absit! provenire non poterit
statuta canonica, non posset prajposituram cui a infra mensem, extunc, auctoritate nostra suffulti,
ligatuserat dimittcre absque sui auctoritaLe ponti- sublato cujuslibet contradictionis et appellalionia
ficis, et ad aliam se transferre. Sed responsumest obstaculo, personam idoneam eis in praepositum
econtrario, quod electores praepositi Sancti Georgii, praeficere studeatis. Contradictores, etc. Quod si
pro eo quod ipsum elegerant infra ordinem, et ffita- non oraneshis ex3equendispotueritis,aut volueritis
tem, in poenam inciderant constitutionis canonicae interesse, duo vestrum, etc.
in Lateranensi concilio prorauIgatae,per quam hu- Datum Laterani, v Id. Aprilis.
jusmodi praesumptores decernuntur, et electionis XXXVII (74).
ea vice potestate privati per triennium, et a benefi- ARCHIEPISGOPO BITURICENSI (75); PRIORI EXOLDUNENSI.
ciorum suorum perceptione suspensi, unde penes Ul W. Gervasii, subdiabonum, prxbenda in Xancto-
alioseligendiduntaxatnosciturremansissepotestas, nensi ecclesia spoliaCum, sub excommunicationis
qui extraneura eiigendo juri suogeneraliter omnes posna restitui faciat.
renuntiare quiverint, praeserlim cum nuilura de (Laterani, xviii Kal. Februarii.)
praedictisprcesumptoribus eligere debuissent. Ve- Cum olira dilectus filius, W... Gervasii, subdia-
rum, ha;c ratio poterat forte locura habere, si prae- conus, ad sedem apostolicam accessisset, ipsiresti-
dictus praepositus Sancti Georgii prius fuisset ele- C tutionemcanonicaeXanctonensis.qua injuste fuerat
ctu3, sed eccntra praesumitur quod alius prius a spoliatus, humiliter postulanti, et Alnisiensi
prioribus electus fuisset ,
qui prius debebant , archidiacono subdiacono nostro, eidem super hoc
secundum ordinem, nominare. Ideoque, si vel proXanctonensi ecclesia resistenti, dilectum filium
mistim electi fuerunt , nondum illi fuerant nostrum, P. (76) tituli Sanctae Caecilice presbyterum
eligendi potestate privati quando in eorum cardinalem, concessimus
, auditorem, qui cum ea
prsejudicium isti extraneum eligere prssum- quae hinc inde proposita fuerantnobisplene et fide-
pserunt, sed nec illud de jure valebat, quod in liter retulisset, cognito ipsura eadera canonica prae-
commissione nostra fuerat sine conditione raan- termissojurisordinedestitutum,etabonaeraemoiia3
datum ut si vel unus uni de tribus obsta-
,
Lucio papa, praedecessore nostro, postraodura sen-
ret defectibus, alternura confirraarent, cum illud tentialiter restitutum, sicut ipse probabat per ejus-
tacita fuerit veritate subreplum, nec nos intellige- dera Iitteras,quas superhocin medium ostendebat,
bamusoxceptiones legitiraas exclusisse, quc^ pote- deconsiIiofratrumnostrorum,ejusdemprcedecesso-
rant, vel in personam objici, vel in factum, Nos risnoslrisentenliam circa restitutionem ipsiusde-
igitur, super iis et aliis, quoe partes in auditorio crevira.us exsecutionimandandam, salvis taraenin
nostro proponere curaverunt, cum fratribusnostris D aliis exceptionibus ccclesiae meraoratae Iegitimis,si
dehberavimusdiligenler,et, quoniara, prceteralias quascontraeumejusdem ecclesiaecanoniciopponen-
rationes, ex eo etiam non immerito
movebaniur das ducerent et probandas; praecipientes episcopo,
quod cx hac dissensionegravescandalumimmine-
decano et capitulo Xanctonensibus.uleumdem sub-
bal, cura uni de duobus electis plures
de canonicis diaconum tanquamcanonicumsuumplenarieresli-
irrcvocabiIiteradha3rerent,quibusetraetropoIitanus tutum,in canonicum et fratrem reciperent,ct fralerna
tota intentione favebat, alterura vero
majores sine eam charitate tractarent, eidera stallura chori et
revocatione fovebant, quibus et priorcs
Colonienses locum capiluli, sublato appellationis diffugio, assi-
suum prsstabant ex toto favorem, electionem unius gnantes; nihilominus, venerabili fratri epi-
projcipue propter defectum cetatis, qui quantus scopo (77), et dilecto filio...decano Pictaviensi (78),

(74; Epistolam hanc laudat Bzovius, Annal.tom. (76) Lib. III, epist. 32, not.
XIII, pag. 101, § U. (77) De isto agimus alibi.
(75) Lib. V, epist. 52, not.
(78) De isto etiam agitur alibi.
Patrol. GGXY. 2
 44
INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VI.
43 stimulum calcitrare,
A declinaris, et malueris contra
mandantes, ut, si noUent super Nunquid
per scripta noslra quam statutis Ecclesiaj Romana; parere ?
adimplere, ipsi eos ad
hoc mandatum apostolicum ccnsuram eccl - non nosti quod venerabilis frater noster,
S. (82)

m moniiione pr.missa , per achiepiscopus Maguntinus, pallium ab

Ecclesia
siasticamcogerenondiirerrent.Cumquememorau quod publice
(79), decano Romana recepit ? Nunquid te latuit,
Bubdiaconusjamdictis.... episcopo
nostras quam dictum fuit, utnunc, sicutaccipimus,littera3,quas
ct capitulo
Xanctonensibus, tam tacite
80) man- ipsiconcessimus, asseras esse falsas, sicque
exsecutorum litteras pra.sentassct,ipsi,spreto ad perhiben-
us saltcm defendas illas improvidus, quae
admonitionibus eorumdem,cu
dato apostolico et dumtcstiraoniumfalsitatisuntafalsariisimpetrata;?
appellation>s P^-toxtu
cum >psa
dam frustratori^
contempse An nostrum forlasse prajsumis judicium reprobare,
reciperc
in litteris essetinhibita.ipsum eorum judicando de nobis, qui a nobis, es potius
judican-
exsecutores, lam
runt: quare pr^nominati dus? An oblitus fortasse es illius, quod
saepe non
et non
eccl sLquam personas contradiccntmm
presseconsentientium,supposuerunteccesiast.co
solum legisti sed etiam docuisti, quod
servus suo

domino slat aut cadit, et qui nos judicat

Dominus
^bil^ c nU-
eorum litter^ nob.s
intcrdicto, sicut «f eamdem est,et insiar est sacrilegii de
judicio principis judi-
parvipendentes
nebant, q^i sententiam mhHo care? Quamvis, etsi ab hujusmodi liberi simus
ex
sedis etnostrum
in conteraptumapostolic^ B collata nobis coelitus potestate,
prompti tamen ex
minusdivinapr^3umuntofficiacelebrare.Quomam super
lomen- apostolica humilitate fuerimus sufficientes
sunt membra, qu;e in pcenam tuam
isilur ferro abscindenda his reddere rationes. Licel igitur
discret.oni vestra
toram non sentiunt medicinam, gravius procedere de jure possemus,
volentes te
atquepra=cipimus
perapostolicascripta mandamus tamen ad obedientiam revocare, perapostolica
tibi

'quatenus interdictum ipsum, ^l^^oio

ou^u.^J^ prfficipimus, quate-
scripta mandaraus et districte
obslaculo, faciatis
contradictionisetappellatioms archiepiscopi
quod non
forsan,
nus reversus ad mentem, ad praedicli
inviolabiliter observari.
Quod si
et in ipsa
potius contuma rcverentiam celeriter et humiliter redeas,
credimus.observare noluerint, sed firmiter et devote persistas ; alioquin,
noveris nos
appel-
vos, ipsos, omni nisi infra men-
citer duxerint resistendum, eidem archiepiscopo mandavisse, ut,
remota, excommunica-
latione et contradictione sempostsusceptionempraesentiumimplevensquod
et excommumcatos tandm appeliationis obsta-
lionis vinculo innodetis, raandamus, extuncte, sublato
faciatis publice nuntiari,
donec et P^«f^ "^^" culo,auctoritate nostra suffultus,
omnibus eccle-
restitu tum,
subdiaconum.,pcrnos sententiahter siasticis beneficiis spoliare
procuret,etea personis
noslram pra.seat.am
duxerint admitlendum, et ad idoneis faciat assignari. Ideo autem graviter te
accedentes
litterarum testimonio
cum vestrarum sastisfccerint C corripimus, et
utinam efficaciter corrigamus! quia
contumacia
nobis de suo contemptu et dolemus te conversum esse in arcura
perversum.de
Nullis litteris obstantibus harum
competenter. quo apostolica sedes aliud cogitavit.
ambo... tu, iraier
tenore tacito, etc. Quod si non Datum Laterani, iv Id. Aprilis.
archiepiscope, etc. ,T„„.„a
Datum Laterani.xviiiKal.
Februarii,pontificatus XXXIX (83).
POPULO, IN MAGUNTm
nostri anno sexto. CANONIClS ET XJNIVERSO CLERO ET
SPIUITUM CONSIUI SANIORIS.
XXXVIII (84).
DIOKCESI CONSTITUTIS,
Maguntinum recipiant.
SCHOLASTICO, SPI- Mandat ut archiepiscopum
MAGISTRO PR^EPOSITINO, MAGUNTINO
KITUM CONSILII SANIORIS. (Laterani, v Id. Aprilis.)
et mandat ut ad bonam
frugem redeat ei salutationis allo-
Uortatur,
pareat, aliai. beneficiis Quod vobis subtrahimus nostrae
archiepiscopo Magunlino gratiam denega-
ecclesiasticii spoliabitur. quium etapostolicaebenedictionis
contumac.a
(Laterani, iv Id. Aprilis.) mus non duritis nostrs. sed iUorum
sententiaa
in imputetis, qui elegerunt magis
potius
sapientia regnaret
Credebamus hactenus quod excommunicationis incurrere, quam mandat.s apo
litteratos sed in te
senibus, et ornaret prudentia Sane, universitatem vestram
credi-
;

exper.mur, n stolicis obedire.

iam quod dolentesdidicimus,econtrario juven-
tempore
desipis, qui
sapueras
quod senio
ad insipientiam
tutis, et multffi litlerae
Nunquid etenim non quod crimen arioiandi
legisti,
scelus idololatria noUe
est nolle acquiescere, et
legisti, quod obe-
obedire? Nunquid similiternon
obedienl.ae
dientiavictimi3antefertur?Ut nunc,
inobedientia devia
semita derelicta, scienter ad
(79) Lib. v, epist. U6, not.
notus in
80 Gaufridus I, decanus Santonensis,
instrumentis ab anno 1199 usque ad
annum 1207.
col. i088.
Gall. Christ. tom. II,
(81) Vide Eaynaldum,
aano 1203, ^ 59.
mus meminisse. qualiter super discordia
Ecc esia
venerabili fratr
Maguntinaedolentes, causamipsius
te adducunt.
Prsnestino, apostolicae se
nostro G. (84) episcopo
committendam; qualiter ipse ii
dis legato.duximus
procedens.electionen
mandati nostri exsecutionem
S. (85) archi
lactam de venorabili fratre nostro,
confirmare, et no
episcopo Maguntino curaverit
not.
(82) Vide epistolam libri quinti 15,
,
(83 Vide Raynaldum,
anno 1203, § ou.
(84) Yide epistolam
libri quinti 8. nol.
quinti 14, not.
(85) Epist. libri
45 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 46
tandem ratum habentcs quod factum fuerat ab eo- A nitatcratuam per apostolica scripta monemus,qua-
dem,archiepiscopo ipsi pallium duximusconceden tenus ad officium tuura spectes, dioecessira visites
dum. Meministis etiam, qualiter vos mandaveri- Maguntinam, ut et parvulis lac potum tribuas, et
mus eidem archiepiscopn rcverentiam et honorem solidura cibum provectis apponas. Ne autem cor-
debitumexhibere, exsecutionem mandati nostri coe- rumpat ferraenti raodicura totam massam, et infi-
terisexsecutoribus committentes, qui vos ad illud ciat ovis morbida tantura gregem, si quos in eain-
cogereut exsequendum. Verum, quia nondum ad veneris simoniace institutos,ipsos, sublato appella-
ipsius archiepiscopi reverenliam accessistis.univer- tionis obstaculo, canonice punias,et si fuerint spo-
sitatem vestram monemus, ct per apostolica vobis liandi post canonice punias, et si fuerint spo-
scripta districte praecipiendo mandamus, quatenus liandipostcanonicamdestitutionem illorum, eorum
ad civitatem et ecclesiam Maguntinam admittatis beneficiapersonis idoneisfaciasassignari.Prceterea,
eumdem, et reverentiam ei debitam exhibentes, tam subditos quam praelatos super excessibussuis
contra moleslatores suosei potenteret viriliterassi- canonice corrigas, et hsereses pullulantes studeas
statis,necimpediatisquominus liberamadministra- penitua coufutare.
tionem ejusdemEcclesias taminspiritualibus quam Datura Laterani, v Id. Aprilis.
in tcmporalibus valeat exercere. Alioquin, prseter XLII (90).
g
districtionem, quam exsecutores nostri jam exer- LANTGRAVIO THURINGI>E.
cueruntin aliquos vestrum et imposterumexerce- Recipitur sub proteclione.
bunt, poteritis non immerito formidare, no sedes (Lalerani, iii Id. Aprilis.)
archiepiscopalis, propter inobedientiam vestram,ad TuK devotionis merita promerentur,ut in quibus
locum alique.m in quo sint obedientiae filii, trans- honeste possumus favorem tibiapostolicam impen-
feratur. damus. Eapropter, dilecte in Dominofili,tui3 preci-
Datum Laterani, v Id. Aprilis. bus annuentes, pesonam tuam cum omnibus bonis
XL (86).
suscipimus, etc.,m modum protectionis, auctoritate

S. (87) ARCHIEPISCOPO MAGUNTINO. tibi praesentium indulgentes, ne quis in te vel ter-

Indulget ut irrita decernat, quse in ecdesia Ma- rara tuam excommunicationis vel interdicti senten-
guntina Warmaciensis episcopus contra fas per- tiam.absque manifestaet rationabili caupa,proferre
egit. prsesumat. Semper etiam admonilio canonica prae-
(Laterani, ut supra.)
mittatnr, nisi fuerit talis exces3us,qui judiciorum
Gum, juxta
legitimas sanctiones, non teneat ac- ordinem nonrequirat.Concediraus insuper ut,quo-
cessorium ubl non tenuerit principale, firmitatera ties te gravari prssenseris, libere tibi liceat se-
sortirinon debet, quodWarmaciensis episcopus(88) G dem apostolicam appellare.Quod si quisquara in te
in ecclesia Maguntina praisumpsit, in qua temere
vel terara tuam, post appellalionem ad nos legiti-
ae intrusit, cura posluiatio ejus a nobis admissa me interpositam, sententiam aliquam duxerit pro-
non fuer:t,etintrusio sacris sit canonibusinimica. mulgandam, eara decerniraus nullara esse.Tandiu
Ideoque, fraternitati tuffi auctoritate praesentium autem indulgcntiam nostram robur obtinere volu-
induigemus, ut quidquid in donationiljus, conces- raus firmitatis, quandiu nobis et EcclesiafiRomanaB
sionibus, vel aliis, tam in
Maguntina ecclesia obediens fueris et devotus. NuUi ergo protectionis
quam aliis ejusdem diocceseos, dictus cpiscopus et coneessionis, etc.
attentavit, sublato appellationis obstaculo, in irri-
Datum Laterani, iii Id. Aprilis.
tum rovoces, vel denunties potius non tenere.Nulli XLIII.
ergo. concessionis, etc. ABBATI (91), ET MONACHIS DE BECCO
Dat. ut supra. Confirmat eis ecclesiam S. Albini,
XLI (89). (Laterani, iv Non. IMaii.)
SIFFRIDO ARCHIEPISCOPO MAGUNTINO. Cum anobispetitur quod justura estethonestum
Gravikr eum monet, ut ad officium suiim diligenter tam vigor ajquitafis, quam ordo exigit rationis, ut
incinnbat. per sollicitudinem officii nostriad debitumperdu-
T) id
(Lalerani, v Id. Aprilis.)
catur effectum. Eapropter, dilecti in Doraino filii,
Adhoc onus pastoralis oflicii suscepisti, ut eos vertris justis postulationibusinclinali,donationem,
Christi, cujus es ministerio deputatus,verbo pascas quam vobis fecit bona^ memorias.. (92) Ebroicensis
pariter et exemplo, qui,cura eas Scripturce paveris
episcopus, qui videlicet ecclesiam Sancti Albini de
sacrae pane, vere va'eas dici pastor. Ideoque frater-
Crovill. cum capellis, et pertinentiissuis, vobis pia

(76) Vide Raynaldum, anno 1203, § 50. uno die excepto, obiitque xiv Kal. Octobros anno
(87) Lib. V, epist. 14, not.
1211. Gall. Christ. t. Xf, col. 231.
(88) Ibid. noi.
92 Agitur hic, verisimiliter, de Guarino(d(3 Cier-
(89) Epistolam hanc integram exhibet Ravnaidus
J => rey) qui anno 1293, tempore detentionis Richardi,
anno 1203, § 51. ,

regis Anglias., iu Alemannia,Ebroicensis episcopus

(90) Laudat Raynaldus, anno 1203, §37.
electus, defunctus est anno 1281 (ex chronico Uli-
(90) Sic in apogr.
censij ;hujus nomen, annoll98,in chartismona-
Guillelmus II abbatiam de Becco rexit annis
(91)
sterii de Becco occurrere dicitur ab auctoribus
tredecim,mensibus duobus,et duabus hebdomadis,
Gallioe Cliristianae, 1. XI,col. 481.
 *^
INNOCENTII III PP REGESTORUM LIB. VI.
47
elinjuriis
pravitatc provide A. damus,quatenu3 a pra^dictisexactionibus
libcralitateconcessit, sicutsine hujusmodi
clericoa et ecclesias ad
abstinentes,
plcnius continctur,
fucla csl, ct in cjus uuthcnlico recipiatishumih-
apo- oncra nullatenus compcllntis.scd
vobis ct pcr vos ecclesioe vestraj, auctoritate quando forsan
lcr, cum actionibus gratiarum,
si
scripti palroci-
stoiica confirmanQus, et prajsentis vel
opiscopuSi,simul et clerus tantam nccessitatcm
nio communimus. Nulli ergo, ctc. et absquc ulla coactione
ad
utilitatem inspexerint,
Datum Laterani.iv Non. Martii, anno sexto. communes,ubi
relevandas utilitates et neccssitates
XLIV. per ec-
laicorum non suppetunt facultates,subsidia
HENRIGO, PR.EP0SIT0 SANCTI PETni
DE MAGUNTIA, clesias duxerint confcrenda. Alioquin,
cum etLate-

NEPOTI NOBIUS vmi.... COMITIS

DE LINIG.
ranense concilium talia sub excommunicatione pro-
laicis
Eiconfirmat prxposituramSancli
Pelri de Maguntia. hibeat attentari, et utiqne justum existat,ut
spiritualiasubtrahantur.quitemporaliaclcricissub-
(Laterani, v Id. Maii.
caetero conlra
concessionem ripcrc nonverenlur,siqui vestrum de
Solet annuerc.etc, usque
assensu;
De Maguntia mandatum uostrum venirc praesumpserint,excom-
pr^positurs ccclesiK Sancti Petri municationis se noverint vinculis innodatos,]
nec
Pr.xnestimo
tibiavenerabilifratrenostro.... (93) speciali,
assensu vene- unquara, sine manduto sedis apostolicaj
legato,de
episcopo, apostolics sedis B contemptorcs hujusmodi absolutionis beneficium
Maguntini archiepis-
rabilis fratris nostri, S. (93) consequantur.doncc, satisfacturi plenarie in
perso-
facta est, auctoritate
copi, collata3, sicut canonice nis propriis, apostolicoseconspcctui
repra^sentent.
etc. Nulh ergo, etc.
confirmamus, ab ipsis
tibi aposlolica conslitutiones insupcr et sententias, qua^
XLIV. excommunicutis,vel de ipsorurn mandato, fuermt
LOMBAKDl^, nuUo
P0TESTAT1BUS,C0NSUL1BUS ET C0NSILIARII3 promulgatae, dccernimus irritas et inanes,
TAM PRSeSENTIBUS QUAM FUTUBIS. unnuam tempore valituias.Quia vero frauset dolus
Anathema, et alias canonicas f^nas vestrum
cuiquam patrocinari uon dcbent, nullus
si clericos et ecclesias
exactionibus ^^l^^"^^^,
ct in]u? iis ve
regiminis
vano dicipiatur errore, ut infra tempus
xaverint. ipse non sitad
sustineat anathema,quasi post iUud
(Laterani, xvi Kal. Maii).
quod exhibendum satisfactionis debitum compellendus.
Exspectavimus haclcnus et speravimus,
hortus irriguus et
Nam et ipsum qui satisfacere recusavit,et successo-
provincia Lombardiae, tanquam rem ipsius, nisi salisfaciat infra mcnsem,
manere
acccptos sed,
vinea gratiosa, fructus germinaret conclusum,
;

dulcedine decernimus ecclesiastica districtione

pro uvarum
donececclesiaecongrue satisfaciat, cum
quod dolentes referimus, succedalin
labruscarum,et pro rosa-
propinavit amaritudinem onere qui substituitur in honore. Ut
autera civitas
fetorem papaverum exhalavit. Olm C manus
rum odore illa, quae mandato nostro
restiterit, sentiat
^Egypti, c£Eteris servituti
siquidem, Pharao, rex ipsius.cum
nostras in se durius aggravandas.cives
sacerdotes suos et possessiones eorum manda-
subactis, suis mercimoniis ad nundinas
accedenles,
in pristina libertate, sed etiam
non solum servavit bimus usque ad salisfactionem debitam
detineri.
rex Persi-
alimoniam eis de publico ininislr^vit. et Datum Laterani, xviKal. Maii.
sacerdotibus,levitis,can-
dffi, Artaxerxes, universis
nathinajis (96), et ramistns XLVI (97).
toribus, janiloribus,
annonam EPISCOPIS,
•
ARCIIIEPISCOPO MEDIOLANENSI (98)/
Dei, vetuit vectigal, tributum
ct . .

domus . .
ALIIS ECCLE-
ABBATlBUS, PUIORIBUS, PR^POSITIS, ET
"

accepimus.m
imponi. Vos autem, sicut frequenter SIARUM PR^LATIS, IN LOMBARDIA CONSTITUTIS.
et gravamen tam
ecclesiarum quam
opprobrium Lombardix
causas assumitis Conqueritur, quod consulibus, el aliis
etiam clericorum, non causas ut
;

clericos ad onera solvcJida compei-

magistratibus,
auttalliasimponatis,turpibus ipsos
ut eis collectas lantibus, non obstitcrint.
solvere vel
angariia opprimentes, quas si forsitan (Laterani, ut supra.)
feubire noluerint, aut bannitis
eosdem, ut exponan-
et gravi
tam rerum Tacti suraus dolore cordis intrinsecus
lur incursibusmalignorum.autusumeis
haclenus aliqui
quamofficiorumcommuniuminterdicitis, aulaliter D mobrore turbati, quod inter vos vix
se oppo-
inevitabih quasi sunt reperti, qui murura prodomoDomini
ud prccdicta trahitis violenter, ut, Damascum
vel loviti. iNc nant, et, tanquam turris David
contra
necessitate compulsi, satisfaciant pretioso
hodie conditioms erccta,resisluntviriliter his qui Ecclesiam
igitur sacerdotiura deterioris omnimodis
quam olim apud Ju- sanguine Christi redemptum moliuntur
existat in populo Christiano,
ancillare. Licet enim polestates,
consules et consi-
dffios fuerat vel geutiles
universitati vestra:, sub
vestros
obtc3tationedivinijudicii,di3trictepraecipieudoman- liarii Lomburdiae vos et ecclesias,ac clericos

decreto, de quo
petuo famulitio addicti fuerunt
(93) Lib. V, epist. 8, not. Nathinsei^cum David
Josue, cap. ix tumque dicti;

(94) Ibid., epist. 14, not. levitis servirent, sicut levitae

sacerdo-
Raynaldus, an. IjiUd, constituit ut
(95) Fragmentum edidit t. IV, col. 1U7.
ipsum leguntur, hic uncis inclusa tibus. Gang. Gloss.
§ 65 quffi apud Raynaldum, anno 1203, § bt)
;
(97) Vide
(98) Lib. III, epist. 6, not.
veld<!difi<m.Gabaonitee,per-
(96) Id est acolylhis,
 P0NTIFICA.TU3 ANNO VI, CHRISTI 1203. 50
49
neminem lamen ve- A prudentum virorum consilio, puellam eamdem a
multipliciter aggravaverint,
ipsis pro defensione suee ecclesiaj L. praedicto, Norwalliae principe, sententialiter con-
strum audivimus
cesserunt auctoritate apostolica desponsari, ne
reslitisse, sed tanquam canes muti, non valentes
quam discordia inter iHosoIim exorta.nunc autera sopita,
latrare, maluistis vestras ecclesias ancillari,
pro ipsarum libertate tuenda subire tribulationes.
iterum oriatur, sicut nobis per suas litteras intima-
runt. Nos igitur eorumdem senlentiam, nisi aliud
angustias et pressuras. Monemus igitur discretio-
rationabila quid obsistat, ratam etfirmam habentes
nem vestram consulimus et cxhortamur, per apo-
praesenliumvobis auctoritate mandamus, quatenus
stolica vobissi;ripta,in virtuteobedienti3e,districte
praecipiendo mandantes quatenus, murum vos pro ipsam faciatis, appellatione remota, per censuram
ecclesiasticam inviolabiliter observari. Nullis lit-
Ecclesia Dei deinceps opponentes, non permittatis
teris veritati, etc. Quod si non omnes.... duo, etc.
vos ipsos, ecclesias vel clericos vestros axactionis
onere aggravari, cum parati siraus vobis in neces- XLVIII (102).

sitatibusvestrispatrocinium apostolicum impertiri. P, (103) TITULI S. MABCELLI PRESBYTERO CARDINALI,

potestatibus, consulibus et APOSTOLIC/E SEDIS LEGATO.
Nos enim dilectis filiis,

quam Respondet super quibusdam articulis de quibus re-

consiliariis LombardiaR, tam praesenlibus
sponsum petierat.
futuris,sub obtestatione divinijudicii districte de- g (Laterani, xi Kal. Maii.)
dimus in mandatis, ut, a pra^dictis injuriis penitus
abstinentes, clericis et ecclesiis nullatenus onera Inter illa, quae nobis per tuas litteras iotimasti,

exactionum imponant. Alioquin, cum etLateranense supertribusarticulis,dequibuspraec!puedubitaba3

conciliura, etc.,m eumdem fere modum usque in nostrum postulasti responsum, timens ne Veneti
.,. .. ____i.-i! r„t.,; .n«x...nt-ff- nl-i(-i/-vlfi(-i*\rM*aKA'nc»n/^in rr\ r\Kti _
tanquamfatui renuantabsolutionisbeneficiumobti-
• . I

finem. Quocirca ^discretioni vestrae per apostolica

scripta praecipiendomandamus, quatenus ipsam nere, quodque te nolint tanquam apostolicae sedis

sententiam nuntietis, et mandare curetis abomni- habere lcgatum, et quod, sicut accepisti procerto,
bus inviolabiliter observari. cum filio quondam imperatoris Constantino-

Datum, ut supra. politani, quem ducere secum intenduot, velint in

Grseciam proficisci. Nos igitur, tuse discretioni su-

XLVII
ABBATI DE ABENTON (99), PRIORI DE HENLI, ET MAGI-
STRO M. CANONICO DE BERLINTON, BANGORENSIS DIOE-
CESEOS.
Confirmat senlentiam de sponsalibus inter filiam
principis Insularum elprincipemNorvallix.
(Laterani, XIII, Kal. Maii.)
Olim dilectus filius, nobilis vir, N.
ceps. Norwalliae, a nobis humiliter postulavit, utde
concessione nostra liceret eidem filiam nobilis viri
principis Insularum,quam se subarrhasse
scribebat, ducere in uxorem, etc. In
modum, ncul in Regesto secundi anni (101),
Decembri usque poterit copulare. Partibus itaque in
prsediclorum judicum praesentia censtitutis, sicut
ipsi per suas nobis litteras intimarunt,
per hoc breviter respondentes, per apostolica tibi
scripta mandamus, quatenus nisi juxta formara,
quamtibi perlitteras aliasdignoscimurexpressisse,
absolutionem acceperint, et promiserint firraiter,
ne contra Christianos arma movere praesumant,
C teque receperint et tractaverint tanquam apostolicaj
(100), prin- sedislegatum, obedientestibi hurailiteretdevote, tu
neillorumvideatisnequitia3Consentire,illorumexer-
c;tum,tanquamreprobatumaDomino,eteIongatum
ab ejusbenedictionibus,dereIinquens,versus Hiero-
eumdem fere solymam dirigas iter luum.Cura Francis autem, si
mense sequi voluerint perfidiam Venetorum, secure pro-
cedas, et super absolutione baronum, si forte suc-
cessorcs vel hceredes suos noluerint obligare, pro-
eis per vide facias quod tibi Deus dignabitur inspi-
,

testes constitit evidenter, quod puella, completis rare.

octo annis, a L. principe Norwalliaj, tam suo quam Datum Laterani, xi Kal. Maii.
suorum consensuparentum, subarrhatafuerat, sed XLIX
eo ex nKcessitale traducere differente, apatruo sinn PRIOHI ET FRATRIBUS ECCLESI.E SANCTI SALVA-
8U0 consensu postmodum desponsata, qui, ea ne- TOaiS DE PILLER.
quaquam viam fuerat universaj D
carnaliter cognita, Rccipit eos sub protectione, cum annuo ccnsu.
carnis ingressus. Unde, ipsi judices, communicato Solet annuere, elc, usque assensu ;
ecclesias et

(90) De abbatibus hujus monasterii, circa haec in idcm ac Lewellinus, princeps Wenedocise, cui Joan-
quibus versamurtempora, nihil apud auctores Mo- nes, Anglorumrex, Annam filiam suam in uxorem
nastic. Angt. dederat, et munitiones ac oppida sua abstulisse
(100) Qui hic initiali N. alibi {vid. nol. seq.) W. 1211, cum Norwalliam magno exer-
dicitur anno
litteradesignatur ; sed forsan utrobique male. Rc- oitu stipatus adiisset ?Annal,eccles. Menens. ad unn.
ctius.utinfra,inhacipsaepistolaL.Lewellinumenim 1211. fVide etiam Annal. eccles. Wigorn., Angl.sacr.
NorwallicTe principem, circa hajc tempora disertc part. I, pag. 481 et 482).
nominat auctor cofctaneus, et ipse patria Wallensis (101) P]pi&tola 233, ad Mannensem (legendum,
Giraldus, Dc/!irc el statu Menevcnsis eccles. part. it, forsan Menevenscm) episcopum, archidiaconum Dan-
pag. 554. Lewellinus, item, fundator abbaliaeAbcr- gorensem, et priorem de insula Gtannavo, directa.
conweyensis in agro Camarthensi, prodit in charta (102) Epistolam hanc laudant Bzovius {Annal.
data anno 1198, principatus sui dccimo, vii Id. Ja- t. XIII, p. 99, S5), ct Raynaldus, anno 1203, § 9.
nuarii. Monastic. Anylic, tom. 1, pag. 918. Au (103) De eo jam dictum saepius.
 ;

INNOCENTII III rP. REGESTORUM LIB. VI. 52

51

nersonas veslras, otc, in modum protectionis. Ad \ unicndam ecclesia; cathedrali(itaquidcm,utnnona

indicium autemhjus a sedc apostolica prolectionis stcrium Sancta: HoraJ, ad ecclesiam Aretinam nuUo
obtenlaj, durc libr<c ccrac nobis gralisobhila;, nobis pcrtinensmediante, cui Ecclosia illa noscitur csse
et successoribus nostris ab ipsa ccclesiac annis sin- subjccta; scrvitiorum oranium qu.ne annualim ex ea

giilis persolventur. Nulli crgo, elc. pcrcipere consuevit rccompensationem, juxta boni
Datum LaleranijXi Kal. Maii. viri arbitrium,recipere debeatcompetcntem)-, quam

In eumdem tnodum prioii ccclesire Sancti Ja- sibi.supplicalionedevota, inecclesiam calhedralem

cobi, etc, in modum proteclionis. Ad indicium au- a benignitate apostolicaj sedis postulavere concedi

tem. etc Duae librae ccrae, etc (irmiterpromittentes quod Ecclesia; nominatoe, tam
in festivitatibus, quam honoribus singulis qui ab
L (104).
aliis civitatibus suis cathedralibusecclesiisexhiben-
EPISCOPO FLORENTINO (105), ET ABDATl VALLIS-
UMBUOS.E (106). tur, tam quam populo civilatis Aretina; de
a clcro
caetero rcverentiam omnimodamet honores consti-
Be translalione ecclesix cathedralis Aretinx infra
ejusdem civitutis maonia. luunt exhiberi, non obstante quod ab cis observa-
(Laterani, x Kal. Maii tum est hactenus usque ad haec tempora, propter
venerabilis fratris nostri (107), epi- dissidium quod inler civilatem et Ecclesiam jam
Ex parte j.
,•! ni: ^«r^-^r,;^^ ^^ir, rliffns pmp.rsif. Praeterea
dictas emersit. nntftslas. cum toto con-
PraRtp.rpa poteslas, con-
scopi, et dileclorum, filiorum praepositi canonico
. .

potestatis Arelinorum,fuit silio et coramuni Aretinae civitatis, de mera et con-

rum, ctnobilisviri,A
sona voluntate, praedictam ecclesiam ab omnibus
nobis saepe petitio praesentata, et tam per litteras
anj^ariis et exactionibus statuit liberam etimrau-
quam per nuntium supplicatura, ut pro pace civi-
tatis et ecclesiae Aretinffi ac utilitatc communi, eis nem omui terapore permanere jura quoque ac ;

castella episcopatus et canonicarum Aretinarum

licenliam praeberemus, cathedralemecclesiam, cuin
honores, cum possessionibus aliis a communi civi-
canonicorum residentia, et omiii jure ac universis
tatis ipsius ubique manuteneri statuit et defeudi.
privilegiis suis, ad locum ad quem convenirent ad
Nos igitur concordiae civitatis et utilitati Ecclesiae
invicem infra civitatis mccnia Iransferendi. Nos au-
providere volentes, praesertim cum diota ecclesia
tem, habito cum fratribus nostri diligentitractatu,
petitionem hujusmodi sub eo tenore non duximus Sancti Petri sit Aretinffi dioecesana lege subjecta,
discretioni vestrae per apoalolica scripta mandaraus
admittendam. Quod si forsaneidem Ecclesiae aliam,
quatenus abbatem et fratres monasterii memorati
infracivitatem positam, peterent in unara ecclesiam
cathedralem uniri, nobis erat quae Ecclesia ipsi monere attentius ac inducere, et si necesse fuerit.
etutrum
uuuiii ipsa dislriclionem
[>y^i uion
per ecclesiasticam,
..--."....- appellatione re.
prirauus iniimauuum,
deberet priraitus
iungi deDeret
jungi intimandum, BL ipso, i<./i..v.. ...... ..,v-. -i-, ,

C moia, compellere procuretis, ut ad hoc quod ec-

tantura ad jus pertinerct ecclesiae Aretins, an alii
illius assensu cui subdita
sine clesiaillacathedraliecclesiae uniatur, favorem prae-
esset subjecta, ut
esset non consurgeret in ccciesiam cathedralem. beant ct assensum, de ipsa prius juxta bonorum
Praeterea, exponendum erat nobis privilegium li- virorum arbitrium, competenti recompensatione re-
bertatis, juris et honorisaugmentum, quod eadera cepta, prffipositumque ac canonicos Aretinos in

ecclesia consequeretur ex hujusraodi unione, ut, corporalem possessionem, nulliuscontradictione vel

super omnibus per eorurarelationcminstrucli,dis-
cerneremus raelius quid araplius expediret. Ipsi
nobis.
vero, super hoc nostra responsione recopta,
humiliter intimarunt, quod ad sedandara discor-
diam, ct invcteratum odium exstinguendura, quod
taraecclcsiara Arelinam quam
appcllationc obstanle, auctoritate apostolica, indu-
calis, ita quod ad rainus quatuor canonici et duo
clerici in ecclesia prioripermaneant, per quos ei
congrue serviatur. Pra;terea, eidem
sufficienter et
ecclesiae super libcrtatibus el immunitatibus et
civitatcm scmper aiiis supra scriptis suificientissime caveatis, ne

turbavit ecclesiam Sancti Petri Majoris, cum orani super eis aliquo unquam tempore valeat mole-
jure et pertinentiis suis, quae habet tam in civitate
stari

quam extra,pari voto et volunlate concordi, elcgerant Datum Laterani, x Kal. Maii,

jam vulgavit Ughellus Jtal. dc decimis ct de quibusdam aliis contra Camaldu-

104) Epistolam hanc j) Id.ibid..
lensemercmumababbateVallis-Umbrosffi,
sacr. t. I, col. 409. „ ., ,
• ,

Ecclesiam rexit, ab p. 190.

(105) « Petrus Florentinam nihil m prom-
anno 1189 usquc ad annum ^205 in quo dccessit, (106) Dc abbate Vallis-Umbrosffi
reperitur ptu habe.Tius.
nec, pr,iter aliquot conccssiones, aliquod
(107) Amcdeus Aretinus episcopus electus est
de eo. » Hactcnus Ughellus (Ital. sacr. t. Ili, col.
autographis finno 1183, die decima sexta Januarii, in locum
137). Vcrura difficultas incst. In actis
exaratis anno IJH, Pclrus, epis-iopus Florentinus, Gualandi, qui anno antedeccnli postulatus episco-
pus, post obitum Heliotti defuncti dieO Decembris
velut adhncsedens, di?crte noininatur. \ide Mit-
magis anru 1181, (-piscopalem sarcinam deposuerat die
TAR. /1«»'//. Camald. t IV, pa-. 180. Et,qnod
mirandum est, in qur^dam Innocentii littera, qua; 25Dccc:abris anni 1182. Obiit paulo post datas ab
ntm reperitur, data nnno 120d, 14 Augusti ex Innocentio hasce litteras, scilicct circa finem Maii;
hodie
cl V Kal. Junii, in ejus locura suifectus esl Grego-
raonasltrio Sublnccnsi, ponlifcx Joanni, cpiscopo
rius, MiTTAREL. ,4n)iaL Camald, i. IV, pag. 105 ct
Florenlino, ctpneposito ojnsdein Ecclc.'^i.'t3, manda-
bat ut debito fine complerent quaestionem motam m.
 —

53 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1803.

Li (ioo). j^ nent ; anno Quadragesimas, videlicet ante

tres in

CHniSTi FiDELiBUS HAs UTTERAS iNSPE- nativitatem ct resurrectionem Domini, ct post Pcn-
UNiVERSTS
CTURis. tecosten, facianl carnibus non tanlum in eisdem
;

eomm qui C. Herbipolensem episco- tribus soiemnitatibus non vescantur, eaque die qua
De pcenitentia
- praedictus fuitppiscopusinterfectus,sedcarnes non
- - ^-

pum inierfecerunt.
comedant in aelernum;orationem[)ominicamdecan-
(Laterani, xivKal, Maii.)
tent centies inter diem et noctem, et genuflexiones
Quam exsecrabile facinus et piaculare flagitium
faciantquinquaginta ;corpus et sanguinem Domini,
perpetraverint, qui ausu sacrilego manus impiasin
nisi in ultimo mortis articulo, recipere non
prae-
christum Domini nequiter injecerunt, bonae memo-
imperialis sumant. Cumfuerintultramare, quartamet sextam
riae C. (109) Herbipolensem episcopum,
flerelibet feriam, sanctorum vigilias et quatuor tempora
aulae cancellarium, crudeliler occidentes, jejunent,
(sicut dictum est), in cibo quadragesimali
potius quam referre. Verum, cum divina pietas
carnes comedant die Dominica et quinta feria tan-
humanam impietatem excedat, et miserationibus
tum orationem Dominicara dicant, et genuflexiones
Domini miseriae hominum comparari non possint, Quandocunquealiquam
semper faciant prsetaxatas.
cumnoht Dominus mortem peccatoris, sed utcon
cum nolit Dom.nusmorerapecca^^^^^^^^^^^^
civUatem ^poterunt intrare secure, ad
vertatur et vivat, upote qui patienset muitum mi- J3 „j„„t tor,tnm \n
^ ... ^
'
,... . ... m.Tinrpm fip.n psi.im nudi
majorem ecclesiam nrocedant.
procedant, tantum in
sericors est, et praestabilis super malitia, nos qui, manu, et a
braccis, cum torta in collo et virgis in
licetindigni, vicesejusexercemus in terris, scientes
uno pec- canonicis ejusdem Ecclesiae rccipiant disciplinam.
quod majus gaudium est angelis Dei super
Si vero qussitum fuerit cur hoc faciant? dicantse
catore poenitentiam agente, quam super nonaginta
hoc pro sceleris perpetralione jam dicti, et
fJicere
novem justis, qui non indigent pcenitentia, quan-
quando forte in civitateHerbipolensi poterunt esse
tumcunque hujusmodi deliquerint homicidae, non
securi, in Resurrectione, Penlecoste, Nativitate
potuimus tamennecdebuimuspoenitentibusaditum
Domini, ac in solemnitate majoris Ecclesiae, vide-
veniae denegare, cum noveriraus dixisse Dorainum
licet Sancti Pauliani, exeant civitatem, et tamen
per prophetam : Quacunque hora peccator con-
nudi, cum braccis tantum, tortara in colio et virgas
versus fuerit et ingerauerit, omnium iniquitatura
deferentes in manu, in missae celebratione majoris
ejus non recordabor. [Bodone.n igitur. Hen.Fuson
ad ecclesiam cathedralem accedant, et se ante al-
vassalura ejus, milites, cum llenrodo [a? Heroldo].
tare coram episcopo et canonicis prosternenles in
et Conrado, servientibus suis, ad noslram praesen-
terram,pelanthumiliteretrecipiantdisciplinamab
iiam venientes, acconiiieniesse
tiam venienies, ac confitentes se pritjuiuiuui episco
praediclum cpiai^u- ^ " ,., ,• n „„omnr.i-r,i=
.
.
, .

eis. Cum autem '^^^ P^^^^^^";

pum occidisse cum de suis excessibuskcrymabi- ^
iiter pceniterent, et humiliter postularent pcniten-
^f '^^'^V cons.lmm
^ adapostolicamsedemaccedant,receptur. rnXm
^^ mandatum.
tiara sibipro tanta scelerisimmanitate anobis in-
Datum Laterani, xiv Kal. Maii.
jungi,quiapocnitentibus non est misericordi«janua
praecludenda, de fratrum nostrorum cons.lio, di- LII(lll).
lecto filio, H. (1 0) titulo Sancti Martini presbytero ARCHIEPISGOPO MESSANENSI (112), REGIO
cardinali,commisimus audiendos, qui, confessione FAM1LIA.=II.

illorum audita, postquam fecit eos nudosinbraccis Eum laudat ob ejectum e SicHia Marcualdum. et
tortas habenles in collo.coramnobisdiebusaliquot Messanum in fidem apostolicx sedis et regiam re-
dactam.
in frequentia populorum astare, de mandato nostro
(Laterani.)
talem poenam illis injunxit, nt nunquam de caelero,
nisi contra Saracenos, ad defensionem vilae
vel Ex litteris tuae fraternitatis accepimus, quod
suae, aruiis
sua;, utauiur, varium,
armis utantur, grisium, ciuiuniiuui,
vaiiuui, j^iisiuuj, ermclinuin. miu
elationis filio
eia.nuiJia de Siciiiaper
u^ «jnjn.tnjv^i. tuum
^^^^..^.^^^ ~
studium effugato,
o
et pannos coloratos non portent, ad publica specla- civitas Messana in devotione nostra et regia fideli
i__T A_i_ V.iiinc.r. o\TrvtiriniGnrnnn<;if.i
tate persistit, quam in bujus devotionis proposito
_. I __!_ I _i '
t: .. j. 1 :«i;i «..r..^'»;...
cula ncn accedant, et conjugati non contrahant post
mortera uxorum, eantque, quam cito poterunt, in in brevi tota Siciliu, dante Domino, reddita tran-
Hierosolymitanam provinciam, per quatuor annos D quillitate sequeretur. Super hoc igitur, ei a quo
ibi contra Saracenos Domino servituri. Bodo vcro, bonum omne procedit, quas possumus gratiarum
qui major exstitit, tres vel duos milites, vel unum exsolviraus actiones, soliicitudinis tuae studium
saltem, in suis expensis secum adducat, et donec commendantes, quae non deficit sed proficitpotius
Phili-
ipsi quatuor exsecrabiles homicidae Hierosolymita- in adversis, ita quod per Dei gratiam, in

num iter arripiant, sicut publice pocnitenles, dis- sthacum illum labiis incircumcisura praevaluit, qui
calceati et laneis induli vestiraentis incedant se- filiorum Israel agminibus exprobrabal. Non est au-
;

cundam, quartam et sextara feriara, Quatuor Tem- tem tibi vcl aliis de constantia sedis apostolicae
pora, vigiliasque sanctorum, in pane et aqua jeju- dubitandum, qua; supra firmam petram a Christo

(108) Partem epislolae hujus vulgavit Raynaldus, (110)Vide lib. iii, epist. 41, not.
an. 1203, § 46. Quaj apud ipsum leguntur, hic uncis (Ui) Vide Raynaldum, anno 1203, § 69.
inclusa sunt. (H2) De eo vid. epist. libri quinti 60, not..
(109) Vide epistolam libri quinti 155.
 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VI. 56
55
nec pluviis A LV (115).
petra fuadala, nec vcntis novit ccdere,
STRIGONIENSI ARCHIEPISCOPO.
emoUiri, ulope qua? notam vitat pcnitus
levitatis.

Moncmus tuam etexhortamur

igitur Iraternitatera Jus coronandi reges Ungarorum et alia ei confirmat.

attente, et per apostolica libi scripta

mandamus, (Prajneste, lu Non. Maii.)
quatenus in nostra et Ecclesioc Romanai devotione
Justis petentium, etc.,u5(7ue,assensu. Jus quoda
persistens, non deficias, sed proficias potius, et
bonae memorias Alexandro pa pa praedecessore nostro
cnm noveris esse scriptum, finis non pugna coro-
et inclytac recordationis Bela, Ungarorum rege, ac
nat [sic), perseveres in finem, ut secundOm
labo-
ecclcsia Coloccnsi, vidciicet ut Ungarici reges ab
rem tuura mercedem accipere merearis. Nos enim,
archiepiscopisStrigoniensibussemperdebeantcoro-
danteDomino, ad honorem et profectum tuum ta-
nari,Strigoniensi raetropoli fuitmanifeste recogni-
liler inlendemus, quod gaudcbis
te pro honore se-
tum,sicutin eorumauthenticiscontinetur, etfelicis
dis apostolicaj laborasse.
recordationisClemens etCcelestinus prffidecessores
Datum Laterani.
nostri, suis litteris confirmarunt; jus quoquequod
LIII (113). habes in conferendis ecclesiasticis sacramentia
EIDEM. regibusetreginisUngariae,achaeredibuseorumdem;
B et,juri3dictionemecclesiasticam,quaminpracpositos
mramenlum Balii ab universis per Siciliam co-
VI
mitibus, etc, el aliis po7ilifici prxstandum re- officiales regiae domus habes, quam idem pra3-
et

cipiat. dccessor uoster Ccclestinus ecclesiam tuam habere

(Laterani.) decrevit; jurisdictionem etiam quaro. obtines in
devotionis abbatiis et praeposituris regalibus ecclesiae Strigo-
Tua3 fidei puritatem et constantiara
niensi per Ungariam ubicunque subjectis ;
decimas
experti,sinequalibettibidubitationecommitlimus,
insuper, primitias, incensum, quae de Gamera
et
quoe ad honorem apostolicas sedis et nostram,
et
regis Ecclesia; memoratae debentur: sicut omnia de
exaltationem regiam credimus promovenda. Ideo-
rationevelconsuetudineadecclesiamtuampertinere
que fraternitati tuae per apostolica scripta man-
noscuntur, tibi et successoribus tuis, auctoritate
damus atque praecipimus, quatenus sb universis
qui nondum apostolica, confirmamus, etc. Nulli ergo, etc.
comitibus, baronibus, civibus, et aliis
Datum Praeneste, iii Non. Maii.
nobis juraraentum Balii praestiterunt, illud exigere
ac recipere nostro nomiae non moreris. Contradi- LVI(H6).
ctores, etc. STRIGONIENSl ARCHIEPISCOPO.
Datum Lateranl. de regiis prxposituris (IH).
Q
LIV (114). (vii Id, Maii.)

NOBILIBUS VJRIS COMITIBUS, BARONIBUS, CIVIBUS, ET Cum olim charissimus in Christo filius noster,
ALIIS IN SICILIA CONSTITUTIS.
H. rex Ungarorum nobistam per nuntios
illustris,
Ut juramcntum quod balii dicitur, coram archiepi- suos quam litteras regias intimasset, quod abbaliaj
scopo Messanensi prxstent.
quaedam et praepositurffi regales ad eumin tempo-
(Laterani.) ralibus, et ad nos in spiritualibus, nullo mediante
apostolica sedes pro defensione ac pace spectarent, ad petitionem ejus ipsi scripsimus in hac
Quantum
regni, ad exaltationem charissimi in Christo filii forma. Regalis magnificenlia, etc, ut in prsecedenti
nostri, F. Siciliae regis illustris, hactenus labora- epistola 7 usque in finem. Tu vero, ad aposloHcam

vit, vestra universitas nonignorat. Cumigitur jam sedem consequenter acccdens, in nostract fratrum
pro parte majori videamur Dominus volis nostris nostrorum proposuisli praescntia, viva voce, quod
abbatiis praeposituris regalibus ad te ac
annuisse, monemus universitatem et exhortamur in et

attentius, cl per apostolica vobis scripta manda- Strigoniensem Ecclesiam jurisdictio ecclesiastica
mu3, quatenus universi qui nondum nobis jura- pertinebat. Volentes igitor tibi et eidem Ecclesias

mentum balii prsestiterunt, illud in manus venera- D imposterum pr.iecaverc, praesentium auctoritate de-
archiepiscopi MesFancnsis, cernimus, ut occasione litterarum, quas primo
bilis fratris nostri
direximus circa praeposituras et abbatias regales
ad fidelitatem regiam non differant exhibere. Nos
Ecclesiaj Strigoniensi per Ungariam ubicunque
igitur ei dedimus in mandatis, ut illud exigere et
acciperc non omittat. Contradiclores, clc. subjectas, nuUum tibi vel successoribus tuis pra;-
judicium gencretur. Nulli ergo, etc vii Idus
Datum, ut supra.
Maii(118).

Raynaldus, loc. cit. Conti legitur haec notula Proroqatur terminus ve-
:
(113)
llaynaldus, ibidem. nicndi ad aposloUcam sedem.... Pataviensi episcopo,
(114)
(115) Vide Raynaldutn, anno 1203, 19. f}
usqne ad festum sancti Lucde proxime futurum ,qua.m
(116) Vide l\aynaldum, anno 1203, 10. i< quidcm ad cpistolam omnino diversam pcrlinere
(117) Vide epit*tolain hujiiHne libri sexti 7. manifestum esl.

(118) Ad calcem epistola3 hujus, in apographo

57 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 58

LVII (119). X gularitatemhujusmcdi non esseprobatam^indicatis

ANDUE^ (120), ARCHIEPISCOPO AGHEUONTINO, EJUSQUE eidem electo purgationem canomcam super his qux
SUCCESSORIBUS CANONICE SUBSTITUENDIS, IN PER- in commissione vobis facta comprehensa fuerunt, et
PETUUM.
in attestationibus, quas vobis, sub bullu nostro remit-
Cathedralem apud Materam erigit ac Acheronlinx
timus, sunt expressa (127), per septem canonicos
jungit (121).
majoris Ecclesiffi, vel priorcs Ecclesiarum soda-
(Praeneste, Non Maii.)
lium (128), civitatis Lucanae, presbyteros seu
Fratres et coepiscopos nostros, etc, ad haec,
diaconos bona^ famae, praestandum qua recepta,
propterevidentemutilitatem et necessitatem urgen- ;

tem, de comrnuni fratrum nostrorum consilio,

praefigalis ei terminum competentem, quo conse-
crandum nostro se conspectui repraesentet. Si vero
cathedralem ecclesiam apud Materam sic duximus
vel irregularitatis fuerit impedimentum probatum,
statuendam, ut iila priori cathedra3 uniatur. Usum
veJ infra raensem non prajstiterit purgationem
quoque pallii, etc.
indictam, vos eum, auctorilate nostra suf^uUi,
Datum Praeneste, per manum Joannis, etc. Non,
remoto cujustibet contradictionis et appellaiionis
Maii, an. sexto.
ohstaculo, a prffilatione Lucanae ecclesiae peni-
LVIII (122).
T. tus amoventes, mandetis ex parte nostra capi-
PRIORI SANCTI FRIDIANl LUCANO, ET MAGISTRO
B. PISANO CANONICO. tulo, ut cleclionem non differant canonice
de alio

De electo Lucano rejiciendo (123).

celebrare. Archipresbyterum autem Lucanum, et

(Ferentini, ii Id. Maii.) G. Amjoss. sacristam, qui contra praedictum

[Tam litterisvestris quam depositionibustestium electum litteras nobis sub nomine longe majoris
diligentcr auditis, inteilexiraus evidenter, nihil esse partis capituli destinarunt, cum constet per attesta-
contra dilcctum filium... Lucanum, electum, suffi- tiones praedictas longe majorempartemcapitulinon
cientcr ostensum, nisi de auditu tantum et fama, fuisse consciam hujusmodi litterarum,ab officio et
cum super aliis,si qua forte videantur esse probata, beneficio denuntietisesse suspensos,donec nostram
testes sint vel soli, vei tales, qui non potuerunt ea mereanlur ifldulgentia;n obtinere.] Inquiratis prae-
legitime comprobare. Quia vero super matrimonio terea diligenler, utrum saepedictus electus, post

quod idem electus dicitur contraxisse cum vidua, appellationem ad nos interpositam, litteras quae

tsstes non fuere recepti, propter appellationem obje- nobis dirigebantur aperire praesumpserit, et quod
cLam{\2k), ne videlicet laici vel femins in tali re- super hoc inveneritis nobis fideliter intimetis.

ciperentur articulo contra ^^^mm^sicutvestris nobis LIX (129).

litteris intimaslis, licet nuntii ejusdem electi coram EBORACENSI ARCHIEPISCOPO.
p
nobis probare aliud niterentur (125) ; nos, ut tantae Archiepiscopo Ragusino beneficia in episcopatu Car-
irregularitatis objcctio non remaneat indiscussa, teolensi confirmat.
discretioni vestrx per apostolica scripta, manda- Ad supplicationem instantem (130) venerabilis
mus atque prxcipimus, quatenus tcstes, sive laicos fratris nostri... archiepiscopi Ragusini, eum a cura
sive feminas (duniaxat idoneos), qui ad hoc fuerint qua tenebatur ecclesiae Ragusinae
et sollicitudine,
probandum infra mensem inducti,recipiatis legali- duximus absolvendum (131), eo videlicet quod ibi
ler et examinetis prudcnter, excommunicantes non poterat secure morari, et, si acoessum haberet
solemniter, si quis eos irapedire praesumpserit quo- ad illam, mortis sibi periculum imminebat.Ne vero
minus testimonium perhibeantveritati.Dm(fe(126), idem archiepiscopus invituperium ministerii nostri
attestationibus publicatis, si forte constiterit irre- defectum in rebus teraporibus patiatur, fraterni-
(119) Epistolam hanc vulgavit Ughellus, ItaL sacr. (121) Vide epistolas libri secundi •l^^ et •164.
t. VII, col. 56. (122) Reperitur, sed mulila, inter Decretales,lib.
(120) Androas proxime successerat Raynaldo, ex II, tit 20, De tcstibus et atte^tationibus, cap. 33.
Acheruntino archidiacono delectus archiepiscopus Quae illic leguntur, hic uncis inclusa sunt; variae
anno 1200, et ab Innocentio confirmatus anno 1201 lectiones indicantur.
privilegio quod refert Ughellus (loc. cit. col. 53)! n (123) Conferendae omnino epistolae libri quinti 140
Uoc autem anno 1203, urgente nocessitate et utili- et 153.
tatc Acheruntiuse ccclcsiae, tunc temporis pene de- {i2\)lnDecveitx\. \eg;\iuv appellationi^obstaculum. :

solatiK, Innocentius calhedralera apud Maleram

(125) Desunt verba Halico charactere distincta hic
erexit, ac priori Acheruntinae cathedrali cum usu
et infra.
paliii univit. Andreas, sub Honorio PP. III, anno
(12G) Decret. demum.
1217, dc simoniaet collusione accusatus, officio ac (127) In Decret. legitur tantum de objeclis.
beneficio privatus, cum ncglcxisset apostolico se
(128) Uanc vocem om. Decretal.
conspectui praesentare, deinde ex Honorii benigni-
(129) Exstat integra inter Decretales, lib. i, tit.
latc absolutus et dignitati restitutus, ad vomitum
9, De renuntiatione, cap. 9. Varia; lectiones dantur,
rediitsubGregorio IX, qui cum, anno 1231, denuo etiamsi nullius momenti. Ca;terum,conferendaom-
ad sedem apostolicam citavit. Verum Andreas, con- nino cum epistola libri quinti 17, quam vide.
scientia teste, cum ante apostolicos delegatos se
(130) Omittuntur in Dccrelal. verb. Italico cha-
haud prajsentarc voliiisset, volens nolens archiepi- ractere distincta, hic et infra.
scopali dignitate privatus, miscrc deinde vitam
(131) Vide notas ad epislolam supra citatara.
liaiit, eodem Gregoiio ad clavuiu sedeute.
Ughell.
loc. cit.
 ^^
59 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VI.

pervenissent, maturius procedere

cupientes, cum
tatem tuam monemris atlente, ac per
apostolica tibi A
divinumsitjudiciumhujusmodipotiusquamhuma-
scriptamandamus, qualcnus (132), quod de inuni-
in Christo no- num,venerabili fratri,Cantuariensi archiepiscopo,
ficenlia et liberalilate charissimi
filii
Eliensi, et dilectis filiis, Sancti
Ed-
Anglorum iUustris ^(133), ac conces- et episcopo
stri, J. regis
ecclesia mundi deWiburn. (141) abbatibus, dediraus in
et
sione tua, in episcopalu Carleoli (134), et pariler
collatum, ad suslenta- mandalis, ut, ad Wigorniensem ecclesiam
de Maleborn. (135) est illi et populo civi-
de sedis cipo- accedentes, universo coUegio vestro
tionem conserves ipsius. Nos enim ei
triduanum, infra quod
(13G) concessimus, ul in ipso tatis jejunium indicerent
stolicx benignilate veritas
officium episcopale omnes unanimiter peterctis ab eo, qui via,
episcopatu, absque usu pallii,
veritatis ad vi-
tanquam metropoUtano reve- estetvita, aperiri super hoc viam
valeat exercere, tibi
tantum, sed per
obedientiam impensurus. tam, ac deinde, non per testimonia
rentiam et
testes et vulgatam et scripturam authenti-
famam
LX. ope-
cam.dovirtule morura etveritate signorum,
W. CLERICO.
miraculis, diligenler inquirerent
ribus videlicet
De annuo censu. Ipsi ergo,
Hospitale, veritatem, et nobis fideliter intimarent.
Solet annuere, etc, usque assensu.
ecclesiam accessissent,juxla
p cumadWigorniensem
quod in proprio fundo ad receptionem pauperum et qui (142) ecclesiasticum processerunt,
mandatum
propriis sumptibus conslruxisti, etc, in modum quibus tesles
sede apo- pauca de raultis miraculis ejus.super
proteclionis. Ad indicium autem hujus a tota ci-
unum gra- deposuere jurati,et in quorum testimonio
stolica protectionis perceptae, bisantium quoque authenticam
vitas acclamabat, scripturara
oblatum, etc. NuUi, etc. Anglicanalmgua
devita ipsius ante centum annos
tis
LXI. episcope,
conscriptam,sub sigillis suis per te, frater
MAGISTRO B. CANO-
PRIORI SANCTI FRIDIANI LUCANt. ET
nobis dirigere procurarunt.Qui
postmodum m no-
NICO PISANO.
praesentia constitutus, nobis
humiliter suppli-
argumento ac supra, epistola 58. stra
De eodem
episcopum ascriberemus sancto-
casti,ut praedictum
Tam litteris vestris,quam depositionibusteslium,
nobis per
etc, ut in terlia prxcedenii usque sunt expressa, per rum catalogo venerandum. Patuit ergo
depositiones teatiura,
majo- scripturam authenticam et
septem inter episcopos Tu3ciae,vel canonicos loquelam, leprosus
ecclesiarum sodalium ci- quod ad sepulcrum ejus muti
ris Ecclesiae, seu priores
mundationem.hydropicus etparalyticus receperant
Lucanae, presbyteros aut diaconos bons
fa-
vitatis miracula Dommus,
quaa sanitatem, et quod quamplura
mae, prajstandam. Non obstautibus
litteris,
episcopi, jugi-
invocantibus noraenejus etpraedicti
nonhabitadeepiscopis mentione adversarii repor-
C meritis et miraculis ejus,
recepta, etc, usque in ter operatur. Quare, de
tarunt. Qua purgatione testimomis, sed et
multis et magnis non solum
finem, secundum Prophe-
LXII (137). testibus, certiores effecti^cum,
sit Dominus in sanctis
suis, de fra-
tara laudandus
EPISCOPO (138), ET CAPITULO WIGORNIENSI. pontificem
albo relato. trum nostroruraconsilio,ipsumbeatum
Sanclio de S. Wulstano in sanctorum catalogo sanctorum
[al. vii] Id. Maii.) et confessorem Wulstanum
(Ferentini, ii
inter sanctos de-
evangelicam veritatem, etc.,utin ascripsimus, ejusque memoriam
Cum secundum universitatem
Regestorum utque (139) inter quos :
crevimus celebrandam. Quapropter,
sccundo libro in Domino, pcr
Wigorniensis epi- vestram monemus et exhortaraur
piae memoriie Wulstanus (140),
pra- apostolicavobisscnptamandantes,quodnossolem-
scopus.degens oliminmundo magnis raeritis humiliter et devote
ccelo, multis coruscat niter et caute statuimus, vos
pollebat, et nunc vivens in
servetis, ut, meritis ejus et precibus, apud mise-
indiciis compro-
miraculis,ut ejus sanctitas certis mdulgentiam
modum usque Sane, cum ricordissiraum judicem nos et vos
betur, etc, in eumdem :

commemoratio-
merita et miracula consequamur. CoUectam autem in
ad audientiam notram tanli
viri

notissimus,ex priore
beneficium. w. (140) Wulstanus, sanclitate
(132) In Decret. add. " electus anno 10b2,
regia, loco ch. in C. n. J. ecclesiae Wigorniensis episcopus
(133) Decretal. leg. f.
19 Januaru. De vita
29 Augusti. obiit anno 1095,
notitiam bre-
Henric.o Wulstani, episcopi Wigorniensis,
''(134)'Carleolum, olim Luguballiam, ab S.
W.gorniens
in episcopalem sedera erectam vem, auctore Hemmingo, monacho ,

Anelorum rcge I vulgavit Wharton, Angl. sacr. part. i, pag. o4l.

narrantMatthrcusParis.etMatthasusWestmonaste- prssuhs vilae histonam
etiam Rogenum de Peculiarem vero ejusdem
riensis, ad annum U3I. Vide quam apud
contexuil WiUelmus Malmesbunensis,
Hoved. ad an. 1134. Ibtd. parl. ii, pag.
eumdera Wharton reperire est.
(135) Decret. Malehros. de Hoved, passira.
loco n. e. e. d. s. a. b. 241. Vide etiam Rogerium _ ^

(136) In Decretal. cui, Hic enira agi vi-

integra apud Raynaldum, (141) Forte legendum Foturn.
(137) Reperilur fere
detur de abbate raonasterii Woburnensis,
m agro
anno 1203, § 62. Vid. Monasiic. An-
est supra, epist. hbn Bedfordensi, fundati anno H45.
(138) De isto jam dictum
7hc. t. I, p. 829. , , .,„
quinti 23, not. .

Conti. \erum epistola

, .

(142) Sic et apud Raynaldum. Legendum vide-

(139) Sic in apographo
illa, quam hic remandaraur,
ad m
libro ii fruslra tur atque.

requirilur.
61 POETIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 62

nem ejus dicendam edimus, quamhac pagina in A regiam rogamus.monemue et exhortamurin Domi-
duximus subscribendam.» Spiritum nobis.Domine, no, m remissionam tibi peccaminum injungentes,

turEcharltatis infunde, ut,intercedente beato Wul- quatenus ad Deum habens debita consideratione
stano, confessore tuo atque pontifice, tuam merca- respectum, praediclum archiepiscopum in gratiam

mur dulcedinera in aeterna fclicitate gustare. Per, tuam benigne recijjias, et ei ablata restitui facias
universa taliter hac vice mandatum apostolicum
etc. »
;

Datum Ferentini, secundo Idus Maii. impleturus,quod subsequens correctio praeterito-

rum offensam valeat expiare, et Deum, quem noa
LXIII (143). raodicum o[rendisti,exinde tibi reddas propitium et
placatum. Alioquin, quantumcunque regia; velimus
JOHANNI, REGI ANGLORUM ILLU3TRI.
serenitatideferre.quiatamenejusdem archiepiscopi
Conquerilur, quod nondum archiepiscopum Dubli- exsilium et gravamen omittere de caetero nonpos-
nciisem in gratiam receperit ; intenlicti pcenam ei mensem
sumus incorrectum,si infra posc receptio-
minatur.
nem praesentium eidem non fuerit satisfactum, ad
(Ferentini, xn Kal. Junii.)
quemcunque episcopatum tuoe jurisdictioni subje-
Miserabilcm clamorem venerabilis fratris nostri, ctum deveneris, quandiu fueris ibi praesens,divina
B
Dublinensis archiepiscopi, jam in ccelum credimus noveris esseofficia interdicta.Quod si nec sic regius
ascendisso.et utinam.quia tantum regia) serenitati animus emoUiri, eidemarchiepiscopo cura-
potcrit
detulimus, nostrum non offenderimus Creatorem. bimus aliler,auctore Domino, prout expedire vide-
Cum enim euradem archiepiscopum,antequam pro- rimus, providere.
motus esses in regem.abEcclesia sua coegeris ex- Datum Ferentini, xii Kal. Junii.
sulare, atque,ab Ecclesia Romana sspe commoni-
tus, eum in gratiam tuam recipere non curaris, LXIV (144).

postquam te Dominus ex alto respiciens in CANTUARIENSI ARCHIEPISCOPO, ET EPISCOPO ELIENSI.

regni solium credebamus eidem ar-
sublimavit,
De eodem nrgumento.
chiepiscopo,divino intuilu, magnificentiam regiam
provisuram, et recepturam ipsum in gratiam cui Scriptumesl Quod si mandatum nostrum non
providentia divina raagnifice sic providit ; sed no- fueritadimpletum,prcedictaminterdicti sententiam
stra fuimus opinione frustati,quia nec intuitu Dei, denuntient tirmiter ab oranibus observandam.
nec precum nostrarum obtentu.quasproeodem ar-
cniepiscopo saepiusrecepisti, eidem gratiamregiam LXV (145).

restituere procurasti, nec,ut ad ecclesiam suam ip- G ARCHIEPISCOPO SENONENSI (146).

aum redire permitteres, et bona sibi restitueres, qux
Ut in ecclesiis sibi subjectis emendet et corrigat
ablata,quibuslibct potuisti, qnia noluisti, precibus emendanda sunt.
inclinari. Ca3tcruin, cum senex sit et decrepitus,
(Ferentini, xii Kal. Junii.)
cujus pro seneclute debueras specialiter misereri,
ipsum extra universum regnum tuum compellis Ad subditorum excessus prout convenit corrigen-
vitfc necessaria mendicarc, pro quibus omnibus in dos,tanto fraternitas tiia debet sollicitius insudare
quantum Creatorem tuum offenderis, qui tantam in quanto a te esset a Domino durius requirendum,

terris tibi tribuitpotestatem, si diligenter attendis,
timendum est tibi, ne ipse, qui in sorvis suis se
ipsum honorari assent.et contemni,illatasinjurias
servis suis,et ex parte vindicetin praesenti, ut tibi
saltem vexatio tribuat intelloctum, et etiam reser-
vet sibi vindictam aliamin futuro.Utautem afflicto
affiictionem adderes graviorem,et Creatorem tuura
araplius provocares, non contentus existens quod
ipsum rebus teraporalibus spoliaras.manus ad illi-
cita e.xtendisti mandans justitiario Iberniae, ut per
venerabilem fratrem nostrum.Cassellensem archi-
episcopum,spiritualia Dubiinensis Ecclesiae faceret
ministrari, sicut in rcscripto littcrarum tuarum
evidenterapparet,quod serenitati tuaein his litteris
dirigimus interclusum.Quoniam igitur tantum ar-
chiepiscopi pra^dicti gravamcn clausis de ccetero
non possumus oculis pertransire, mansuetudinera
si eorum curam negligere videretis quorum tibi est
soUicitudo commissa. Sane ad nostram noveris au-
dientiam pervenisse, quod multa in ecclesiis tuae
provinciae nequiter committuntur, qua? videntur
correctione non modica indigere, et per quae, non
tara populo scandalum, quameisdemecclesiispro-
venit non modicum detrimentum.Nos igitur,volen-
£) tes haec per tuae fraternitatis industriam emendari,
auctoritate tibi praescntiura indulgemus, ut liceat
tibi in ecclesiis lege tibidioecesana subjeclis aucto-
ritate nostra corrigcre,tam in capite quam in mem-
bris.quaein eis inveneris corrigenda, non obstante
appeilationisdiffugiointcrpositoin elusionemeccle-
siaslicae disciplinae. Nulli ergo omnino hominum
liceat hanc paginam nostrae concessiouis, etc. Si
quis autcm, etc.
Datum Fercntin., xii Kal. Junii, anno sexto.

(i'i3)Epistolam hanc laudavitnaynaldus,an.l203. (145) Vide Bzovium, Annal. t. XIII, p. 101,

§61. Vidc etiain epistoleui lil)ri iiuiuti IGO.
(144) Vide Raynaldum, ibidem. (146) Deeo jam diclum saepius.
 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VI. 64
63
LXVI (147). A tiam praedicationis accepit, utportaret nomen ejus
coram gentibus, et regibus,et filiis Isracl, deSaulo
AncniEPiscopo dituricensi (148), episcopo autissio-
DonENSi (148), ABBATi FONTis MOEiGNiANi (149). Paulus ct persecutorc prjcdicalor efTectus.Qui^cum
Causam Chariiatensium de hxrelica labe suspeclorum apostolatum in gentibus accepisset, tandem eum-
ipsis commitlit [i50). dem apostolorum principem subseculus, factusest
(Fcrentini, xii Kal. Junii). ei, et in praedicationesocius;et inpassionecollega,

Qualitersitetquantumin causaquoruradamBur- ut ambo simul Romanam ecclesiam suo sanguine

dedicarent. Ut igitur devotionis affectum quem ad
gensium de Charitate, qui de crimine hocreseos
eum gerimus,per efTectum licet tenuera ostenda-
fuerant accusati,tibi,frater archiepiscope, ac bonae
mus,qualicunque munusculo basilicam ejus hono-
memorise... Nivernensi episcopo, necnon et dilecto
sub certa forraa com-
abbati Cluniacensi, rare proponimns, modicum, saltem tribuentes ipsi
filio...

missaproccssum, per tuaslitterasetejusdem abba- de suo, cum nihil tribuere de proprio valcamus.
evidcnter.Nos igitur,tenoreearum-
lis intellexiraus
Speramus autem quod is, qui ad Abel et munera
respexit ipsius, etduo minuta paupcrculae viduae
dem litterarum diligenter inspecto, G... de Lorriz,
acceptavit, ejus intervenientibus meritis, non mu-
B...Macandi, et R... Caraille, propter hoc ad no
rei vcri- neris quantilatem respic.et, sed devot.onem pot.us
slram pr^sentiam destinat.os.ad vos, qui
._. i.^o^oofia cura
i„„;.,. indagastis, mp.mnrat.is
iitfpri» memoratis
n„rr, litteris " offerentis. Considcratione igitur
offercntis. Consideratione hac inducti,
induct., mon-
tatem plenius
processum negotii continentibus, quas vobis sub tem Poi-cium in territorioTusculano cum pertinen-
tiis suis.sicut de concessione nostra vobis
fuerat
bullanostra remittimusinterclusas.duximus remit-
assignatus, vobis, et per vos, monasterio vestro,
tendos, perapostoUca vobis scripta praecipiendo
auctoritate apostolica confirmamus, etc. NuUi
mandantes, quatenus his quos, examinatione prae-
ergo, etc.
missa, post confesslones corura, tu, frater archi-
episcope, catholicos judicasti, sicut in praedictis LXVIII (151).

litteris contineturexpressum, pro suis injungatis REGI FRANCORUM

delictis poenitentiam competentem,non permittentes Ut pacem faciat cum rege Anylorum.
eos propter hanc causam ab aliquibus indebile ag- (Ferentini, vii Kal. Junii).
gravari,sed ipsos potius a malignorum [incursibus
Cum non ignoret quod apud nos
regia serenitas
defendatis ; circa reliquos autem, auctoritate freli

salutem et esse non debeat acceptio personarum, inde credi-

apostolica, procedalis,sicut ad eorura
fieri
jri iirmamButuLu noveritis expedire
firmamentum uuvcriiio oAptun»./. mus eam non ^graviter sustinere, si circa ipsam
Kal. Junii, pontificatus no- pastoralis ofQcii deb.tum exsequamur, ne pr^eer
Datum Ferentini, xn
^ divinae majestatis ofTensam, quam si negligentes
stri anno sexto.
fuerimus incurremus, apud homines quoque mi-
LXVII.
nisterium nostrum vituperari contingat, si etiam
ABBATI ET CONVENTUI SANCTI PAULI.
circa reges et principes aliquid ex contingentibus
Montem Porcium, in agro Tusculano, monasterio
omittamus, volunlati eorura consulentes potius
Sancli Pauli extra urbem, via Hostiensi, assignat
el confirmat. quam saluti.Siquidem esse non debet in ore nostro
verbum Domini alligatum, sed liberura potius, ul
Inter loca divino cultui deputata, Beati Pauli
Domino mili- corripiamus libere inquietos, et verbum Aposloli
basilicam.in qua sub habitu regulari
debemus specialius vene- quoties expedit impleamus,quod tantomagisnobis
tatis, tanto volumus et
intelligimus essediclum, quanto majorem,imo su-
rari.quanto is, cujus honorabili gaudet vocabuloet
prem^ locum in Ecclesia obUnemus^ utpote qui,
;;3;^^t^: .:.;;.=;: i;^:;ui U.
em -l^-^^f '"-'
vocatis c.ter.s in par «^^^P
cetimmeriti pr.sidemus, decoravit amplius vita ^^^^
tudineraaccep.muspotestat.s.Apostol.en mverbuin
paritereldoctrina,etinpropagationefldeiChristia.
Lplus c^teris apostolis laboravit. Quia vero non
est argue : Obsec.incr. m o.pa.et doc .(151 )
etnob.s

loquitur Dom.nus in Propheta Clama ne ces-

ab homine habuit,sed accepit a Doraino quod tra-
:

calamus ces quasi t. ex v.l. {sic) Qu.a ergo, ca>pit Jesus fa-
didit ipse nobis,facta est lingua ejus velut D
cere et docere nob.s rel.nquens ex v. se. v. {sic)
Bcriba^ velociter scribentis, ut in omnem terram
ejus.Oportet ut nos, qu. v.cem ejus;
exiret sonus ipsius, et seraen eloquiorum Doraini ^^^l^^^^^^^^
exercemus ^-buleraus quen
in terns, adraodum
seminiverbius serainaret. Licet enim princeps apo-
ambulavii, quantum tamen fragil.tas humana per-
8tolorum,beatus Petrus apostolus,plenitudinem ac-
mittit, et vestig.a sequamur ipsius,
ceperit ecclesiastic^ potestatis,istc tamen, vocalus ^^^'l^J^
gra- sequere inter universos apostolos,Petro nover.mus
vas electionis a Domino, c^teris abundantius

obtinet ab Innocentio PP. III. » ^

(147)Vide Raynaldum, anno 1203, §51. ^
quinti 36, et notas .bi-
, ., •

(150) Vide epistolam libri

(148)De istis jam dictum supra.
(149)De abbatibus Fontis-Morigniani, circa hacc
(151) Hanc et sequentes duas epistolas,59 et 60,
tempora, pauca reperiuntur apud auctores Gallim 64.
laudat Raynaldus anno 1203,
Chrislianx, t. II, col. 199. V. E. abbas reperitur in
{!

(151*) Sic in apogr. Vaticano et Gonti.

quibusdam chartis anni 1200 et 1202.
« Vl.Guido abbas,anno 1205, privilegiuminsigne
65 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 66
esse dictum. Novit autem regia celsitudo,quod in- X eic loqui liceat, videamur, si quod absit ! tanquam
ter ipsas Dominicae Nativilatis primitias, pacem an- canes muli non valentes latrare tacuerimus in tanta
gclusbonae voluntatis hominibus nuntiavit, et in ar- necessitatc popuii Christiani, et, velut adhffiscrit
ticulopassionispacem Dominusin discipulos,quasi lingua nostra faucibus nostris, arguere neglexeri-
hffireditario jure transfudit, dum, quasi ultimum musargueuda, dileclumfiliurn abbatem Case- . . .

testamentum conficiens, inquil eis Pacem meam : marii (153), virum religiosum, providum, et fidelem
de vobis pa. re. v (sic) et, quod moriturus dixe- nobis,'et fratribus nostris merito suaj honestatis ac.
ratconfirmaret postmodum immortalis post resur- ceptum, ad praesentiam tuam duximus destinan-
rectionem suam hac primum voce ad discipulos dum, cui dilectos filios (154) Trium-Fontium,
. . .

fuit ususPax vobis, et iterum dico pax vobis. Ne

: et de Duno (155), abbates duximus adjungendos,
igiturnos,quisumus secundumApostolum hacredes rogantes serenitatem regiam, et exhortantes in
Dei, coha3redes autem Christi, relictaj nobis hffire- Domino, et in remissionem tibi peccaminum injun-
ditatis exhibeamus indignos el grati*, quam in nos gentes, quatenus ad commonitionem ipsorum, imo
abundantius praepaj-ticipibus nosiris [sic) effudit, nostrara verius, cum prffidicto rege vel statuas fir«
ostendaraus ingratos, pacem evangelizare tenemur mam pacem, vel treugas ineas congruentes, ut in-
filiis pacis prsesertim, ut super eos nostra se- t» terira do pace intervos perpetuo reformanda, salva
cundum verbum evangelicum requiescat, cum et, justilia utriusque, licentius, possit et securius per-
secunJum Prophetam, inquirere pacem et eam tractari. Alioquin, quantumcunque tam te quam
persequi tencamur. IIoc autem tanto confidentius ipsuminDominodiligarausdissimularetamen nulla
circa regiam serenitatemexsequimur, quantodile- ratione poteriraus, quin ea, qus dictus nunlius
ctum filium, P. (152) tituli Sancti Marcelii presby- noster, juxta formam sibi datam a nobis, duxerit
terum cardinalem, apostolicse sedis legatum, quon- statuenda, faciamus inviolabiter observari. Ro-
dam pro simili causa transmissum, benignius re- gamuis autera serenitatem regiam, ut dictum nun-
cepisse te novimus, et sollicitudinem nostram in eo tiumnostrum^benignerecipia?,etproreverentiaapo-
amplius approbasse. Nosti etenim, utpote qui hoc stolicaisedis etnostrastudeas propensius honorare.
mala
in libro experienticc quotidianae legisti,quanta Datura Ferentini, vii Kal. Junii, pontificatus
ex dissensione, quae inter tc et charissimum in nostri anno sexto.
Christo filium nostrum, J. regera Angelorum il- LXIX.
lustrem, peccatis exigentibus, exorta, non solum ILLUSTRI REGI ANGLORUM.
communiter regnis vestris, sedgeneraliter universo De eodem negotio.
provenerint populo Ghristiano. Ecce etenim, vobis
Cum regia, etc, usque requiescat. Nosti etenim.
ud invicem decertantibus, destruuntur ecclesia?, ^
G[c.,usque surrexerunt. InsuperexdisseasioQe, etc,
pauperantur divites, pauperes opprimunlur, el,
usque in finem.
dum nec regionis nec sexui parcitur, viri religiosi Datura ut supra.
qui consuevcrant orationi vacare, mendicare co-
LXX
guntur, et illa) prostituuntur, quod dolentes dici-
ARCHIEPISCOPIS, EPISGOPIS^ABBATIBUS, PRIORIBUSET
mus, voluptati pracdonum, quaB virginitatem suam ALIIS EGCLESIARUM PR^LATIS, GONSTITUTIS IN RE-
voverant virginitatis auctori. Jam quoque in Chri- GNO FRANGORUM.
stianos sumunt audaciam Saraceni, et qui placatis De eodem negotio.
et peccatisvobis ad invicera exsilium formidabant, Cum regia, etc, usque requiescat.Nostis etenim,
animis ex vestra dissensione resumptis, fortiores in etc, in eumdem fere modum usque surrexecunt. In-
Christianorum exterminium surrexerunt, praeser- super ex dissensione, etc, in eumdem modum usque
tim, cum principes Gallicani, de quibus apud ma- pertractari. Monemus igitur universitatem vestram
jeslatem divinam et tuara serenitatem querelara et exhortamur attente, et per apostolica scripta
deponimus, a bono proposito recedentes, contra mandamuset districte pra^cipimusqualenus, eidem
prohibitiouem nestram in Christianosconverterint nuntio nostro fideliter et efficaciter assistentes,
armasua, necadhucadjiciantut resurgant, sed pe- D apud pra^dictum regem Francorum prudenter et
jora prioribus, sicut nostris est auribus intimatum, utiliter insistatis, ut commonitioni vestrae humiliter
proposuerint attentari . Insuper, ex dissensione acquiescat. Alioquin, ea quae dictus nuntius, juxta
hujusmodi, corporum sequitur, et perni-
et strages formam datam a nobis, duxerit statuenda, re-
sibi
cies aniraarura, de quo tanto amplius condolemus, cipiatishumiliter et inviolabiliter observetis, nec
quanto anima pretiosior est quam corpus, cum, prajsumatis contra ea qualibet levitate venire. Volu-
juxta testimoniura veritatis, nil prosit hornini si mus autem nihilominus, et districte praecipiendo
universum mundum lucretur, et patiatur sua3 aninicE mandaraus, quatenus saepedictum nuntiura nostrum
detrimentum. Ne igilur sanguis tot populorura de benigno recipiatis et tractetis atfectu, et studeatis
nostris manibus rcquiratur, ne rei tot mortium, ut taliter honorare, quod id gratum habere possimus,

^^^° J^"^ dictum sffipius, (154) De abbate Trium-fontium jam egimus

f?S) S°
(153) De abbate Gasemarii, ssepius iu Regestis supra.
Inaocentii.
(155j Dq igto nihil ad maaum habemus.
 68
INNOCENTII III PP. REGKSTORUM LIB. VI.
67
hoc grata de- A nobis Ecclesia.humililer paruerunt, ct ex illorum
et
el vobi^^ et Ecclesiis vestris propter
conlra
qui devo defectu qui conati sunt in spiritu superbiae
beamus vicissitudine respondere, upote
nunliis noslris exhibitum, nobis stimulum calcilrare, liquido cognopcere potes com-
tionis affeclum
credimus ho- moda et quai dc gratia et offensa no-
incommoda,
r.-,putamus impensum, et nos in eis
et pote-
stra tibi ac tuis et provenerunt hactenus
norari. quanta consecuti sunt
runt provenire.] Scis enim
LXXI (156).
incrementa, quos nobis fidei suae sinceritas cora-
GUALTERO, REGNI SICILI^ CANCELLARIO (157}. mendavit, el quomodo de minimis ad maxima con-
de qualuor cautionibus
Recipil ip.^um in qratitim, et scenderunt nec i^noras quanta passi sunt detri-
;
acceplat, msi ut opera
ner ipium oblalis nullam
promisit, et qux faciunt pro menta, quos infidclitas et arrogantia concitavit, et
r.onfirmet quod verbo
jure Romana; Ecclesiae. quomodo, de magnis in minima corruentes, fere ad
(Ferentini.) nihilum sunt redacti, non solum de his et illis in-
digenae, sed etiam alieni quod nimirum in te
ipso,
multis, quia ta- ;

Licet graviter oiTenderis nos in

immeritit,gerimus vicem in terris, quod dolentes dicimus, per experientiam compro-
mcn illius, licet
Quia vero ex prajteritis potes considerare
obliviscitur misereri, basti.
qui, cum iratus fuerit, non
futu.a, ,uod improvide de.iquisti. eu. tauta
dilt
co;:cie;,ia bo„; j
te, m?r.\T„:^e
?: utinam lunc ue coVde
uui p r
_ °
i>
,.„..,„ ex-
fecimus gentia «tnrlnas emendare,
„p„tin studeas auod omnium quaj
emendare. quod per to
t(
vinculo
etfide non ficta reversum a
tuas male gesta sunt et pessime dicta prorsus obliti,
communicationis absolvi.Nunc autem litteras
latorem pr»- cum bona conscientia et libera fronte gratiam no-
quas perJacobum, clericum tuum,
recepimus, et slram tibi valeamus benignius imperliri, de qua
sentium (158) destinasti, benigne qujE
intellectu, dili- utique poteris esse securus, si monita nostra,
earum tenorem pleno concepimus
nobis de mandato praesens tibicharta suadel, verbo et operecuraveris
gentius attendentes ea quse ipsi
enim te amodo adimplere. Largas enim et amplas per Dei gratiam
tuo proponerecuraverunt. Dixerunt
..a^us ,.,.^.s. ut. .iout .«„. t„a promoreute
rorprard":^
hdcm puram,aevouuut. Tera;:;;';;!^»;;.
Ecclesi* ,,„„, -^ p„lnn.
culpa, RP.nsisti. m
sensisti, sic benignitatem in gratia, tua exi-
obedientiam nobis etsacrosancts Romanffi
pro veritate ser- gente satisfactione, cognoscas.
velle humiliter exhibere, atque
obtulerunt quatuor cau- Datum Ferentini.
vanda, nobis ex parte tua
tuis,
tiones: primo, juratoriam a te et fratribus LXXII (160).
exhibendam
nol)ilibus viris, M. et G. comitibus, ;
ARCHIEPISCOPO BISUNTINO (161).
sccundo, fidejussoriam super tanta
summa pecuniae tribus arliculis consu-
nobi- Ipsi sedem aposlolicam super
quantam nostaxare vellemus, sub obligatione ^
lenti respondet.
Et R. Thea-
lium virorum, P. Colonensis (158), (Ferentini, xii Kal, Junii.)
tini, comitum, si contra
praesumeres attentarepra;-
[Fraternitati tuaesuper tribus capitulis sedem
standam; tertio, dationem obsidura,
duorum vide- ]

est ia
consulenti apostolicam, ad cujus consilium
licet nepotum tuorum,
unius de fratre, alterius de
recurrendura, scri-
sorore;quarto,tenimentumuniu9munitionisquara rebus dubii.-6 a cunctis fidelibus
ptis praesenlibus responderaus. In primo, [ divortii
nobilis viri,
vcllemus eligere de duabus, de facto quam in eura cano-
spondenteste mandatis sententiam approbantes (162)
Gualleri, Brenensislcomilis, postea copulare
pariturum. Quia vero magis nice promulgasti, qui illam sibi
nostris omnimodis
praesumpsit, cujus antea sororera adhuc septennem
spontaneam devotionem requirimus quam
coactam,
hujusmodi recipere contractis sponsalibus extraordinarialibidinenosci-
non curavimus ad praesens clericos
absque compulsione tur polluisse] [presbyteros autem, et alios
cautiones, probare volentes si prosuis excessibus a tenexu
vel prose- dicvceseostuce (163), qui
aliqua, quod sermone promittis, opere
Monemus igitur discretio- anathematis canonice innodati praesumpserunt, vel
quente complere (169).
exhortamur, quatenus in pfcesumunt celebrare divina, rationabiliter potes
nem tuam, consulimus et
omnibus ecclesiasticis beneficiis priva-
apostolics scdis 164 )

obedientia, fidelilate ac devolione

(

et constan- tos denunliare].Priorem quoque [ quera a schi-

et nostraj de ca^tero
perseveres firraiter D
po-
nostra vacilles. Ex profectu smatico asseris ordinatum, ab officio repellere
ter, nec circa obsequia probaverit secum
teris incunctanter, nisi legitirae
namque multorum nobilium etprocerumregni, qui
ejusdera epistolae fragmentum-
Alterum
Epistolam hanc taudat Raynaldus, anno
cap. 7.
fi56)
ejus exhi- uncis item distinctum, reperitur etiam m
Decretali-
190^ S 5 Laudat iterum, et fragmentum 27, De clerico excommunicato, depo-
Pauca quae illic leguntur, hic bus lib. V, tit.
betranno 1203, § 69. interdum ministrante, cap. 6. Tertium deni-
silolvet
uncis inclusa sunt. „„;„; que ultimum fragmentum, legitur ibid. tit. H De
epistolamhbri qumti et
(157) Ue iBtojaraegimusad schismalicis ei ordinatis ab eis, cap. 11.
39. quinti 107, not.
et alios. (161) Vidc epistolam libri
(158) Addendum vidctur approbamus.
CeUmensis. (162) In Decretal. lcgitur
(158*) Sic forte legendum in Decretal.
(163) Haec verba non leguntur
Sic in apog. pro
(159)
fragmentura, quodhic (164)In. Decretal., poten'5 et infra spoliarc
160 Exstat hujus epistolae
Decretalibus, lib. iv, tit A3, De denunliare.
uncis includitur, in
consanguineam uxoris suxvei spons3S
eo qui cognovil
69 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203 70

fuisse misericorditer dispeiisatum,et ab ea

persona, A. clionem ecclesiasticam usque ad sastifaclionem

qui super hoc poteslatera habuerit dispensandi.]

condignam, appellatione remota, inviolabiliter ob-
Ferentini, xu Kai Junii, anno sexto. servari. Prajfato quoque Senonensi archiepiscopo
Datum
nostrisdamus, lilteris in mandatis, ut hoc ipsum
LXXIxI (166).
ROTHOMAGENSI ARCHIEPISCOPO (165). exsequi non omittat.
Datum Ferentini, viii Kal. Junii, anno sexto.
Ut, si rex Anglix non recipiat Sagiensem episcopum
in gratiam, supponat interdicto totam Norrnan- LXXIV (169).
niam quse est suae jurisdictionis. ELIENSI (170), ET WIGORNIENSI (171) EPISCOPIS.
(Ferentini, ix Kal. Junii.) Cassala duorum in episcopum Menevensem eiectione,
Cum in juventute tua viriliter steteris pro tuenda mandat ut ad novam electionem celebrandam ca-
Ecclesiae iibertate.postquam ad senectutem
permit- nonice Menevenses inducantur (172).
pro (Ferentinini, vii Kal. Junii.)
tente Dominodevenisti, tanto debes his, qui
Causam, quae vertebatur inter dilectos filios
simili causa laborare videntur, tuum patrocinium
abbatem Sancti Domuel. (al. Dogmaelis) et G...
fortius impertiri, quanto gratius in hoc Deo
servi-

tiumexhibetur.Sane,cumvenerabilisfraternoster... archidiaconum de Bretheno {al.de Brechene),

Senonensis archiepiscopus (167), venerabilem fra
quorum uterque seasserebat electum in episcopum
Sagiensem episcopum, tunc B Menevensem, coram delegatis a nobis judicibus
trem nostrum
aliquandiu ventilatam, nos tandein in consistorio
electura (168), quera nos, exigente justitia, in favo-
remecclesiasticselibertatisduximusconfirmandum, examinavimusdiligenter. Auditis ergo,et intellectis
attestationibus, et allegationibus partium, de com-
consecraverit juxtaquod ei dedimus in mandatis,
fraternitati tuae grave non debet existere, vel mo- muni fratrum nostrorum consilio,electionemcassa-
cum id in pra?judicium tuum factum non vimus utriusque (173). Ne vero contingat ecclesiam
lestum,
pro tuenda ecclesiastica libertate, et in
Menevensemexilerata dissensione gravius pertur-
fuerit, sed
barijfraternitati vestrae per apostolicascripta raan-
consecratione ipsiusjuxta mandaturanostrum Ro-
thomagensi Ecclesiae sua sit justitia reservata. Ro- damus, quatenus canonicos Menevenses ad electio-
gamus igitur fraternitatem tuam,raonemus,consu- nemconcordemdepersouaidoneainfraduosmenses
limus et hortaraur, per apostolica tibi scripta praj- canonice celebrandam monere, ac inducere procu-
retis; quae si taliter facta fuerit, per metrcpolita-
cipiendo mandantes, quatenus pro reverentia beati
Petri etnostra, praefatumepiscopum, oranirancore num proprium confirmetur. Alioquin, vos, auctori-
cleraenter admiltens, tatenostrasuffuitijSublatocujuslibetcontradictionis
deposito, in gratiara tuara
charissiraum in Ghristo filiura nostrum, J. Anglo- et appellationisobstaculo,praeficiatiseis personam
in et faciatis eam per metropolitanum
pastorem,
vum regem illustrem,monere diligentius et inducere
non moreris, ul eura in gratiam suam recipiat, et eumdem episcopum consecrari; attentius provi-
in

ipsura episcopatus Sagiensis pacifica faciens posses- suri,ne idem archiepiscopus aliquam ab eo recipiat

sione gaudere, lam ei quam canonici Ecclesiaj Sa- cautionem, propler quam prosequi nequeant cau-
giensi ablata restitui faciat universa. Alioquin, sara status ecclesiaj Menevensis Quod si non .

quantumcunque regiara excellentiarain Dorainodi- ambo... alter vestrum, etc.

ligaraus, et ipsius velimus honori deferre, quia Datum Ferentini, vii Kal. Junii.

taraen dimittere non possuraus incorrectum, quod

prajsumiturinsugillationemecclesiasticffilibertatis,
volumus, et fraternitati tuae
districte praecipiendo
san prsedictus rex,infra
LXXV(174).
EJUSQUE SUCCESSOUIBUS
CARSI.E, 03CENSI EPISCOPO,
CANONICE SUBSTITUENDIS IN PERPETUUM.
prassentium auctoritate
Controversiam, quse inter ipsum et Gombaldum,
mandamus, quatenus, si for-
Ilerdensem episcopum, super Oscensis et llerdensis
mensem postquara litteras Eclesiam juribus vertebatur auctoritate apo-
,

nostrasreceperit,raandatum nostrum non curaverit stolica, ex ipsorum assensu, dirimit.

exsecutioni mandare, totara Northmanniara, quae (Ferentini, vi Kal. Junii.)

tu8ejurisdictioni3existit,de,nunties esse suppositam Ne lites amicabili concordia terminatae, partes
ecclesiastico interdicto, ipsumque facias per distri- denuo recidiva contentione fatigent, diffinitionis
D
(165) Vide Bzovium, Annal. t. XIII, pag.l01,§ll. cuUates,cum Giraldus,archidiaconus de Brechene,
Vide etiam Raynaldum, anno 1203, g 61. potiori jure etamajore capituli parteelectus vide-
(166) De Rothomagensi archiepiscopo, vide epi- retur, Walterus vero, L. Dogmaelis abbas, ab ar-
stolam libri quinti 31 not. chiepiscopo Cantuariensi nominatusfuisset. Totam
(167) De isto jam dictum saepius, rerum in hac causa gestarum seriem narrat ipse
Vide epistolam librl quinti 70, et notas.
(168) Giraldus, Historia de rebus a se gestis, cap. 4 et
Epistolam hanc, cum pluribus aliis quae in
(169) seq.; necnon
in opere, cui titulus Distinctiones 7 de
Regestis Innocenlii hodie non reperiuntur,legere est jure statu Menevensis ecclesiae.
et
in libeilo, De jure et sialu Menevensis ecclesix, apud (173) Sentenliae ipsius, a pontifice, feria tertia
Wharton. Angl. sacr. part. ii, p. 54. post clausum Pascha, in consislorio promulgatae,
(170) Vide epistolam libri quinti 54. tenorem habes Apud Giraldum, De jure et slatu
(17I)Ibid. epist. 23 not. Mcnev. eccles. pag. 584.
(172) Petro episcopo Menevensi, anno 1199,
, (174) Conferenda cum epistola quae inter Decre-
quasi in principio autumni, defuncto, gravissimaj tales reperitur,lib.i,tit.41 De in integrumrestitulione,
circa euccessoris electionem subortoe fuerant diffl- cap. 5.
 INNOCENTII III PP. RKGKST0RX3M LIB. VI. 72
^j
sic judicata in auditorio suo cxaminari restitutio-
earum apostolico convenit praesidio communiri, A.

tanlominusmalignari volentibusconlra ncm integrum permiserunt. Nos autem, tam

in
quitcnus
quanto majus robur Ilcrdcnsi quam Oscensi ecclesi^e, in sua volentes
eas locus pateat malignandi,
jusliliu providcre, quia causarum merila parliura
maioris fuerint auctoritate eortitaj. Sane cum ve-
assertione panduntur,in ulriusque partispraisentia
nisset olim ad apostolicam sedem
dilectus fiiius,
ex parlellerden- decreviraus discernendum, utrura rcstitutio esset
inaKister Ar canonicus Ilerdensis,
data, vel danda contra scntentiam memoratam.
sisecclesimproposuit coram nobis, quod
eadera
recordationis Eu- Ideoque tibi, et diiectis filiis, Oscensi capitulo,per
ccclesia per sententiam felicis
ecclesiis ilerata scripta dcdimus mandatis (^75), ut
in
ceniipaps prfedecessoris noslri super
et Alkezal, cum per- usque ad festum Bcati Lucre proximo tunc futurum,
^e Barbastro, Beisa, Gestan.
vel ia personis propriis, vel per sufficientemetido-
tinentis suis,' graviter erat Ixsa; unde ipsam ad
restitui postulavit, cum ad eam videre- neum responsalem.nostro vos curaretisconspectui
audientiam
nostrorum temporibus prajsentare.ostensuri, si possetis, quod non deberet
tur fuisse prffidecessorum
memoris Anastasius dicta sententia retraclari, vel, si forsan exigente
restituta Nam primo bonos
Eugenio im- foret justitia relractanda, per vos vel responsalem
papa prffideceJsor noster, qui eidem
appareretis sufficienter instructi, utcano-
medikte successit, et piae recordationis
Alexander, g eumdem
Coileslino papa, nice procederetur in negotio principali, pro certo
successor ipsius felicis memoriaj
in Cosme- quod, cura litibus finem imponere cupere-
prsdecessore nostro,tunc Sanctae Maris
scituri,

sedis legato, mus, el inqujestione praemissa, propter multamlo-

din diacono cardinali, apostolicaj
comraiseruat, corum distantiam, non posset ad nos magnis sine
causam ipsam diversis temporibus
nisi fuisset ab eo, laboribus et expensis Scfipius si ad
haberi recursus,
qui eam fine debito terminasset,
sicut in prffimissura lerminum, quem vobisduxeramus per-
ex parte Oscensis ecclesiffi, provocatum,
ejus litteris continetur,et ipse coram
nobibis et fra- emptorium assignandum, injuncta contemneretis
testabatur. Idem implere, nos nihilominus in ipso negotio, quantum
tribus nostris viva voce saepius
assumptus, possemus, de jure procedere curaremus. Cumigi-
quoque ad apicem summi pontiflcos
bonae memoriBeGre.Sancti Angelidiacono
cardinali, tur diulius exspectatus, tandem ad praesentiam no-
super hoc sub eo gtram personaliter accessisses, et venerabilis frater
anostolicae sedis legato, causam
rescriptis ecclesiaj noster, Gob, episcopus Ilerdensis, qui te dudura
tenore commisit, ut inspectis,
allegationibus partium pra3venerat,ecciesiam suam ad audienliam propo-
llerdensis, et rationibus et
diligenterauditis,nonobstantesententiamemorata neret restilutam et de gratia peteret, si
restilui

vel quibusdara rescriptis, tam occasione

illussen-
praejudicium juris ller-
tentiae quam alio modo, in
densis ecclesiaeasede apostolica, vel quomodolibet,
et appellatione,
irapetratis, mora, contradictione
qusstione,
tam super'principali quam incidenti
sententiam, et
reraot':s, diffinitivara proferrel
ex=ecuti'oni mandando faceret per
censurameccle-
inviolabiliter ob-
siasticam, appellatione remota,
servari. s'ub eodem quoque
tenore, venerabilibus
nostris", Tirasonensi. Oxoraensi...et...Calaguritano
episcopis, litteras destinavit,
juxtaformam proces-
piene forsitan restituta non esset, tu vero cconlra-
C rio diceres, neo audientiam ei contra sententiam
esse datam, nec de caetero esse dandara, cum fuis-
set super iis in nostra prcPsentiadisceptatum, etin-
rationes utrinque, de consilio fratrum
ductffi variae
eam nostrorura, eidem episcopo audientiaerestitutionem
duximus concedendam. Proposuit igitur in nostra
praesentia conslitutus, lite tam super possessorio
guam pctitorio contestata, quod, cum olira Sara-
ceni majorem partem Hispaniae occupassent, bonae
rnemoriae tunc episcopus Ilerdensis, transiens ad

suris earadem, si legatus de Hispanispartibusre- iriontana, in quodam oppido, quod Rota dicitur,

cessisset. Nos igitur,cum fratribus nostris aliisque episcopalcra cathedrara collocavit.

peritis, super Episcopus quoque, qui tunc temporis ecclesice
viris prudentibuset in utroquejure
netitione hujusmodi deliberatione
habita diligenti, Osccnsi pr3eerat,similiter ad montanaconscendens,
cum jam jq villa quae Jacca dicitur se recepit, et in ea posuit
quosdam audivimusasserentes, quod,
dictus Coclestinuspapa, praedecessor
noster, contra j) gedem suam. Tandem vero, cum inclytaj recorda-
Ilerdensieccle- tionis Sanctius, rex Aragoniae, Saracenos cocpisset
praedictam sententiam visus fuerit
restitutionisbeneficiumiudulsisse,utpotecum, }„ fortimanu et extento brachio debellare, itautde
siac

ea non obstante, causam

duxerit committendam., jmug lerrae recuperatione jam spem certam conci-
ecclesiae admittere debcba- perent Cbrisliani, inter Rotensem et Jaccensem
supplicationera ipsius
sententia sedis apo- episcopos controversia super liraitibus est exorta,
mus, quia per staluta canonica
non negatur
stolicae posse in melius comrautari, Rotensi episcopo asserente,quod Alkanadrefiuvius,
fuerit, aut ipsa pro jaccensi vero contrario proponente, quod Cinga
cum aut subreptum aliquid
considerationetemporuraetffitatum,seunecessita- fluvius ipsorum diocceses liraitaret. Controversia
tura gravium, aliquid dispensatorieordinarc
decre- jgitur hac in regis audientia recitata, ipse, quino-

^it, et jura civilia, principes contra

secundum
res ^erat terrae situm, de utriusque partis assensu pr^-

Yide Decretales, loc. cit.

(175)
 73 PONTIFICATUft ANNO VI, GHRISTI 1203. 74

diclis dicEcesibus certos dimiles assignavit, sicut A sidium, quam tunc nitebantur invadere Sarraceni,
publicuiii continet instrumentum. Rego vero apud partes ad propria sunt remissae.
obsidionem Oscee percussosagitta, et,sicut Domino Super iis igitur Herdensis episcopus allegabat,
pliicuit, interempto, inciytcc recordutionis Pctrus,
quod cum praedictae dioeceses de assensu partium
rex Aragoniac, natus ejus, Oscam de Saracenorum fuerint limitata?, ac facta limitatio videntibus et
manibus liberavit, et pontificalcm in ea restituit
scientibus, tam episcopis quam canonicis Oscensis
dignitatem, et a Rota, quantum in eo fuit, sedem ecclesiffi, per sexaginta annos et amplius fuerit ob-
tranatulit in Barbastrura, quod felicis recordationis
servata, Herdensi ecclesis ea <\uss petierat ratione
Urbanus et Pascbalis, prffideccssores nostri, aucto-
limitationishujusmodicompetebant, quaj, si ab ini-
rilate apostolica confirmarunt. Idem quoquc rex tioforsan ex uliqua causa fuisset invalida, ))roces£u
per Barbastrensem fecit ecclesiam dedicari, et
P...
tamen temporis per silentium partis alterius iegili-
earn velut ecclesiam cathedralem dotavit pariter
mum fuerat sortita valorem.prsesertim, cum de as-
et ditavil, et certis ci terniinis assignatis, immuni- seusu parlium facta fuprit, et perRomanam Eccle-
tatcs etiam regia liberalilate concessit. Cumque siari) oxstiteril confirmata. Pra-teiea, etsi limitatio
Barbastrenses episcopi ecclesiam Barbastrenscm
hujusmodinullatenustenui£set,quiatamenperqua.
ongotemporepacificepossedissent,bonsinemor:a3 B draginta annos, et amplius,
qua^ per limitation em
Gaufr. sextuset ultimus episcopus Barbastrensis,a
ei obvenerant bona fide acjusto titulo Ecclesia pos-
Barbastro fuit per Oscensem ecclcsiam violenter
sederat Herdensis,absquealiarum rationum suffra-
expulsus. Successoreigitur ejus, ille viam universae
gio sola se poterat pra3scriptione tueri; ncc nocet
carnis ingresso, et Osccnsi episcopo temporibus
objicitur quod ex adverso, limites prescribi non
praedicti Eugenii, prcedecessoris nostri, propter posse, cum limitatio, quam parsOscensis ecclesiae
hoc apud sedem apostolicam conetitutis,cum epi-
allegabat, nuUa fuerit,nec posset ostendi, quae non
soopus Barbastrensis cathedram suam,a qua fuerat
tenuit si etiam facta fuit,quiapra;ter assensum par-
violenter expulsus, coram bona? memorise G. san- tium de rebus subjectis dominio aliorum, quas nec
c(;c Romanas Ecclesise cardinalc qui auditor purti-
habebat tunc temporis, nec habuit postmodum,hu-
bus datus erat, sibi restitui postularet, et Oscen- jusmodi limitatio fuerat altemptala. Insurper cum
sisepiscopus restilutionem peteret ecclesiarum dc
flumen publicum essetlimfs, illud non perscripse-
Bclsa et Gestan. quibus spoliatum se dicebat in-
rat ecclesiae Herdensi.sed quae inlra limites habeban-
jusle, licet eorum uterque tantum possessorium
tur,quod a canone non vetatur.Poteratquoqueutra-
intentaret, idcm tamen episcopus Barbastrensis,
(]ue luuitatio simul stare, cum limitatio quam pars
tain super possessione quam proprietate ecclesiae
tua, frater episcope, inducebal, Cingam fluvium
Barbastrensis, et de Belsa et Gestan. Ecclesiarum,
illavero, quam Herdensis
allegabal ecclesia, Alka-
fuit minus legitime condemnatus,
nadre flumen limiten: appellarct, et revera pro ma-
Ipse autem, prajdicto jori parteCinga, pro minori vero Alkanadre fluvius
Eugenio viam univors
carnis ingresso, praefalo Anastasio, successori ejus fluviusOscensemd:cecesimlimitaret.Item,etsiCinga
supplicavit humiliter, et ad memoratnm Coclesti- tanquamlimes divideret diceceses memoratas etli-

num,pr8edccessoremnostrum,tunc apostolicaisedis n)itatio,quam Oscensis dicebat ecclesia pra^cessis-

lcgatum, commissionislitterasimpetravit, quicum se, aliquando tenuissot, et pcr sedem fuerit aposto-
usqueaddiffinitivamsentcntiam processisset,appel- licam confirmata, nunctamen illa dicebat limitatio
iationi Oscensis ecclesicc deferens, negotio superse- prffivalcrc,qua^ de consensu partium postmodum

dit. Ilerum eodem modo processit, a pnsdlcio

Alex-
facta erat, et diulitsime observata. Nam in finali-

andro, praedecessore nostro legatus in Hir-paniam
et super hoc negotio specialiter delegatus.
Ipsepraeterea.cum in summum pontificem fuisset
assumptus, causam super hoc memorato G. tunc
Sancti Angcli diacono cardina]i,apostolic;Esedisle
gatoetpi.Teflictis...Tirasnoensi, 0xonien3i...,etc...
Galaguritano episcopis, sub tenore superiusexpres-
socommisit, etlicet, cardinale legationis su« fines
egresso, episcopiusque ad receptionem testium
prffisentibus partibus processissenl, quia
tamen ex
parteOsccnsis ccclesiae fuit ad sedera apostolicam
appellatum.ipsijudices causam ad sedrm apostoli-
cam remiserunt. Quamvis autem bonaj memoriae...
praedecessor tuus et pradictus episcopus Herden-
sis.ad ejusdem C. praedecessoris nostri
prajsentiani
accessissent, nonfuittamen finaliter in causa pro-
cessum, sed ca in suo statu manente, in terrse
Pathol. CCXV.
bus quaeslionibus statur veteribus munimenlis.nisi
.
varietate successionum vel possessionum arbitrio
fines probentur fuisse mutati. Praeterea, sententia
Eugenii contra ecclesiam Herdensem indu-
prasdicti
rw cta non nocet, cum lata fuerit per negligentiam vel
errorem, (-ontra res antea judicatas, aquibus non
fueratappellalum. Vcrum, donalio Barbastri, facta
Herdensi liberalitate regali, cl per sedera
ecclesiae
apostolicam confirmata, erat inviolabiliter obser-
vanda, cum in privilegiis etiam partis alterius au-
ctorilate apostolica firmarelur. Contra hscautem,
frater episcopc, proponebas, quod inclyta; recordo-
tionis Ranimirus, rex Aragonioc, cum Sanctio, filio
suo, prius prajdictasdioeceseslimitarat, imo decla-
raverat limitationem, quae facta fuerat ab antiquo,
et in cjus privilogio continetur, in quo Rotensis
episcopus et aliioctoppiscopisubscripserunt;quarti
sub- Sanctius ipsc contra factum suum venire non po-
3
 REGESTORUM LIB. VI. 76
75 INNOCENTII III PP.

cumlimi- A sis episcopus cum judicem non probctur

pctivissc
tuitpostmodum cum efTeolu, pra^sertim,
et si pelivisset etiam, delictum personae non
Gregorium et
esset
tatio ipsa fuisset per bonae memoriae
confirmata; nec in daronum Ecclesiae retorquendum. Attestationes
Urbanum, Romanos pontiHces,
tidverso,eumdem Urbanum vpro per quas Ilerdensis ecciesia visa tuerat com-
nocet quod objicitur ex
Oscensi ccclesiae omnia quae Ranimirus rex illi probare se de Barbaslro violenter expulsam, non
concesserat confirmasse, iis duntaxat exceptis, quae poterant de jure valere, utpote quae fuerant iite non

Sanctius rex Aragoniae cum P... filio suo de praede- contestata receptae, sicut ex praedictis Ccelestini
pap.-B praedecessoris nostri,ntdicunt, litteris com-
cessorura tuorum assensu, de praedicti regis pa-
excepe- probatur. Praedictee quoque atlestationes non de-
tris sui constilutione mutavit, eum ea non
buerant apperiri, quoniam, etsi Herdensis ecclesia
ritpro Rotensi ecrlesia, sed capella potius in hono-
rem Domini nostri Jesu Nazareni constructa^utpote pereasquod intenderat comprobasset, debebat ta-
Oscensemecclesiam quaestio diulius men loco suo possessio remanere, cum proprietas
interquam et
fuerat ventilala. Nec minus etiam limitari loca
illa, ad Oscftnsera ecclesiam ratione sententis pertine-
potuerunt, aut limi- ret quare prius quam attestationes aperirenlur
quia tenebanturab hostibus, ;

praedictae, fueratde sententia cognoscendum, quia

tata monstrari, cum res quaeapud hostes existunt,
quis petit quod restituere stalim debet
posse legari propter spem postliminii sanciat jus g dolo
civile. Nec obest similiter si econtrario
propona- Allegabat igitur pars Oscensis ecclesiae pro se :

isla praecesserit, prius ta-

tur, quod, etsi limitatio primo Umitationem Raninriiri, et Sanctii, filii ejus,
men pars altera Barbastri fuerat possessionemade- Regum Aragoniae, non tam factam ab eis quam
cum ecclesiarum existat, ut
pta, quia, privilegiura per eos qualiterfacta fuerit antiquitus declamtam :

dominium etiam praeter possessionem acquirant, secundo, privilegia praedictorum Gregorii et Urba-
patet Oscensem ecclesiam, sicut tenipore prior fue- ni,praedecessorum Lostrorum,qui non solum confir-
rat,in jure fuisse similiter potiorem. Eodem quoque mationem hujusmoJi confirmarant, sed statuerant,
modo non obestobjecta transactio, cum nec Roten- ut taliter imposterum servaretur; terlio, senten-
sisnec Jaccensis episcopus eam subscriptione pro- tiam dicti Eugenii, praedecessoris uostri, quae fue-
pria roboravit, nec accesserit clericorum assensus, rat cardinalium subscriptionibus roborata de qua
qui super eo non minus quam in alienatione fuerat temerarium, imo sacrilegum esset praesumcre,
requirendus. Praeterea, privilegia Urbani et Pas- qund lata legitime non fuisset, cum instar sa-
chalis, in quibus sedes episcopalis apud Barbas- ciiiegii sitdestatutis principum judicare; et iicel
trumlegitur confirmata,nequaquam obsistunt,cum contra sententiam ipsam audientia data fuerit Ec-
cassataintelIiganturcumalii9,quappracdictusEuge- pjggige Herdeusi, ipsa tamen retractata iion fuerat
nius sententiando cassavit, et praedictus Alexander imo necdebueratrectractari,cum nec oslcnderctur
asserat ea falsa, licet quoad scripturam reperiantur aliquid fuisse subreptum, necquod dictusEugenius
integra in Regestis,quod ex negligentia quoque po- pro nccessitatelocorum, temporum velaetatum,su-
pro-
tuilprovenire. Illud etiam quod pars adversa per hocduxeritdispensandum; quarto, praBScriptio-
ponit, se videlicet ad audientiam restitutam, sic
de-
ne se Oscensis ecclesia tuebatur, cum habueritex
for-
bet intelligi, ut concessum ipsi fuerit iniquam, sententiabonamfidem,eta temporeipsiussentenliae
san,si posset latam sententiam demonstrare;quare, quinquaginta octo anni fuis.sent elapsi, necinterru-
sipars ipsa concessione hujusmodi non est usa,8en- ptio econtiarioprobaretur, cum supercommissione
tentiadebet in suo robore permanere. Insuper, etsi praedicti Anastasiinihil pcnitus pars altera com-
ab tantummodo possessorium fuerit inten-
initio probavit, el commisso saepedicti Alexandri fueril
tatum post modum possessione et proprietate pa- rcvocala; ipse quoque Ccelestinus, praedecessor
riter fuit actum, cum privilegia exhiberentur
utrin-
noster, ut dicunt, in litteris suae confirmationis as-
que per quae non possessio sed proprietas com- seruit, quod aterapore latae sentenliffilis non fuerat
probatur contestata; praiterea, sospedictus Alexander eidem
autem, qua; objicitur ex adverso,
Prajscriptio indulsit,n8 respondere super hoc aliquatenus cogc
<"..; „«„ r,^t,,;f /,f.rY-.r>n.-.KQri iiTin npc imnosuit ecclesiae Hcrdensi. fe-
ccclesiae Hcrdensi,
probata non fuit nec potuit comprobari, imo nec
_i.-i- roiiip et
retur, eilpnliiim imposuit
pf silentium ie

eadem allegarit ad se aulcm recordationisLucius et Cleiiiens.praede-

objici cum effectu, cum pars licis

rcrum illarum,quas se praescripsisse asserebat, do- cessores noslri, sententiam Eugenii confirmarunt.

rainiura ex causa alia provenisse. Constat autem, Demum, eadein pars adjecit, quod ecclesias de
quod rem suara nemo praescribat^nisi prius desinat Belsa et de Gestan. tempore limitutionis possede-
esse sua, necerat sub disjunctione illius partis po- rat ecclesia de Alkezar fuerat dala ipsi, cum
titio admitlenda, cum dejure suo actor debeat
esse fuit de Saracenorum manibus liberata.Nos igitur,
certusetsi aliquando propter factum et contuma- auditishis et aliis quae fueranthincinde proposita,
ciam rei, plures acliones sub alternatione posse priusquam plenius examinaretur negolium praelibe-
proponi legantur. Item, nocere non poterat, siob- ratum, te ac pracdictum epiecopum Herdensem ad
jiccrct pars adversa, quod causa, quae interP. Rc- composilioneiu induximus, et obtinuimus tandem
gera, et S. Oscensera episcopura vertebatur, com- a vobis, et vestris voluntatibusrequisitis, ut nostris

ilii?sa fuerat Po. episcopo Barbaslrensi, cum Oscen- consiliis piircretis. Nos ergo, postquam vestras dili-
77 PONTIFCATUS ANNO Vf, CHRISTI 1203. 78

genter investigavimus voluntates, de provida cjnsilii A LXXVI

GARSI/E, OSCENSI EPISCOPO, E.IUSQUE SUCCESSORIBUS
deliberatione statuiraus, utBarbarstrensis ecclesia
CANONICE SLBSTITUENDIS^ IN PERPETUUM.
curaterminissuiSjSicutapreedictoP.rege Barbastro
Ipsum et ipsius Ecclesiam recipit sub yrotectione B.
1'uerantassignati, tibi et, per le, Oscensi Ecclesiae,
Petri, et enumerantur bona ad ecclesiam Oscensem
in perpetuum remaneret confirmantes ecclesiae
;
pertinentia.
Ilerdensi omnia quae inter Cingam et Alkanandrum (Ferentini, vu Kal. Junii.)
fluvios possidebat. Omnesautem ecclesias, quas tu,
In eminenti sedis apostoliccB specula, licet imme-
aSerra, Arbi inferius (176) inter praedictos fluvios,
riti, etc, usque Eapropter, venerabilis in Christo
possidebas, cum ecclesiis de Belsa, et Gestan. in
frater, tuis justispostulationibus cleraenter annui-
duaspartes dividi jussimus et medietatem Oscensi
:

mu3,et OscensemEcclesiam cui Deo auctore praeesse

aliam vero raedietatem Ilerdensi prsecepi-
ecclesii-e.
dignosceris, sub beati Apetri et nostra protectione
mus assignari, et praeterea, de assensu ejusdem suscipimus, et praesentis scripti privilegio commu-
llerdensis episcopi, possessiones quas habebat ejus
nimus.Inprimis siquidem statuentes, ut ordo cano-
ecclesia apud Jaccam, pro bono
tibi, et ecclesiae tuae
nicus, qui secundura Deum et beati Augustlni regu-
pacis tradi praecepiraus in perpetuum possidendas.
\\m, etc, Ms^we observetur. Praeterea, quascunque
De iis autem ecclesiis inter vos hujusmodi compo- o
lossessiones, etc, usque consistant. In quibus haec
sitio intervenit, utecclesiae de Presigneg. Torres,
;,ropriis duxiraus, etc, usque vocabulis. Locum
Pcralta,Pertusa,Perdicarid, MonteRubeo. Almerge,
ipsura,in quo praefata Ecolesia sita est, cura omni-
Castrura, et Ecclesia de Fornell. cura omnibus ter-
bus perlinentiis suis ; ecclesiara de Lacunarota ;
minissuis, et oranes ecclesia^ quae sunt, vel erunt
ecclesiara de Berbegal ; ecclesiara de Cazcorba ; ec-
inposterum inter Cingam et Alkanadrura ab ipsis
clesiam de Javerco, cum omnibus pertinentiis suis
inferius, curaecclesiis Vallium deBelsa, etGestan.
ecclesiam de Alkasef ecclesiam de Lacellis; eccle-
;

Ilerdensi ecclesiae perpetuo jure cedant, exceptis

siam de Poio, cum oranibus pertinentiis suis; eccle-
ecclesiis de Berbegal. Lacunarota, Juverto, et Cax-
siam de Arhos; ecclesiam de Crescenzan. Eccle-
corba, quae cura omni jure, et universis terrainis
siara de Oz, cura oranibus pertinentiis suis; eccle-
suig Oscensi ecclesiae in perpetuum sint subjectae.
siam de Salvato; ecclesiam de Costean ecclesiam ;

Ecclesia quoque de Alkesarcura omnibus ecclesiis

de Figarolis, cum omnibus pertinentiis suis; eccle-
et pertinentiis suis, et oranes ecclesiae quee sunt,
siara deEnat ecclesiam de Coscollela
; ecclesiam ;

vel erunt inter Cingam, et Alkanadrura fluvios, a

dePadul, cura omnibus pertinentiis suis; ecclesiara
tnrminis de Pertusa, Perdicaria Monte Rubeo, et
de Solvas; ecclesiara de Aissa. cum omnibus eccle-
Almerge, et Fornellis, superius, usque ad Pirenos
de Suprarbi,et pertinentiis
perpetuo subjace- C
siis s)iis ; archidiacona-
r.iontes, eidera Oscensi ecclesiae
tura de Valle, cura omnibus ecclesiis et pertinentiis
bunt, praeter ecclesias de Azlor, Alberola, Avosca,
et Coluogo quae cum omni jure ac universis
suis; prioratura de Ravaga, cum omnibus pertinen-
,
tiis suis ;
ecclesiam et villas de Pertinellis et de
terminis suis perpetuo suberunt ecclesiae Iler-
densi.
Borres, cum omnibus pertinentiis suis; ecclesiara
et villara de Avos, et raedietatem villae de Japsa,
Decernimus ergo, statuimus et sancimus, ut haec
cura omnibus pertinentiis suis; prioratum de Liert;
compositio seu divisio facta per nos, utriusqiie par-
ecclesiam de Gastelo, cura oranibus pertinentiis
tis asscnsu, perpetuam obtineat firraitatera, nec
suis; prioratura deSasave,cura omnibusecclesiis et
unquam Oscensis Ecclesia contra Ilerdensera, vel
villis; vallerade Borao, cura aliis ecclesiis et villis
Ilerdensis contra Oscensera moveat quaestionem.Ne
sibisubjectis, et oranibus pertinentiis suis; priora-
autem causa ipsa de caetero valeat in contentionis
scrupulum refricari, universa instrumenta vel ar- tum Sancti Petri de Siresa, cum oranibus ecclesiis,
villis, et aliis pertinentiis suis; archidiaconatura de
gumenta, quae pro alterutra parte vel hactenussunt
inventa, vel amodo poterunt inveniri, nos, auctori-
Anco, cum omnibus ecclesiis ot pertinentiis suis;
ecclesiara de Maxons, cura villa de Boliola, et aliis
tate apostolica, nihil penitus contra hffic valitura
consemus. Nulli ergo... nostrs constitutonis in. D P^^t'"^"^''^ «"'^; '^''''^^^'^.^«"^^""1 ^.^ Sodorol, cum
fringere, elc.
oranibus ecclosiis et pertinentiis suis ecclesiam et
Si quis autem, etc. Araen arnen,
;

araen.
castrura SanctiFelicis, cum omnibus perlinentiis
suis; prioratum de Lasieso, cum omnibus pertinen-
Datum Ferentini; per manum Joannis S. R. E.
subdiaconi et notarii, vi
tiis suis; prioratum Sanctae Mariae de Latre, cura
Kal. Junii, indict. vi,
IncarnationisDoraini anno 1203, pontificatus vero, villa de Stallo, et aliis pertinentiis suis; ecclesiara

etc. Sancti Eraeterii ; ecclesiam et villam de Marcella-

In eumdcm fere modum scripla est Gombaldo,
nico, cum oranibus pertinentiis suis; villam de
Ilerdensi episcopo. Laios raolendina de Berdon ad ecciesiam de Ma-
;

xons pertinentia; villam de Aravos, cum omnibus

pertinentis suis; villam de Centenero: villam de
Isus: villam de Idries, cum omnibus pertinentiis
(•176) Sic. Sed mendum inesse videtui
79 INNOCENTII III PP. RHGESTORUM LIB. VI. 80

suis ; villam de Alborego; villara de Banarei; vil- A sita patefecit. Cum igitur omnibus simus in sua
juslilia debitores, volentes unicuiquc sua jura ser-
lam de Tabernas, cum omnibus pertinentiis suis;
ecclesiam de Kiusano, cuni vare, fralernitali tuaj pcr aposloiica scripta pra2ci-
ecclesiam de Arascos ;

piendo mandamus, qualcnus memoratas ecclesias

omnibus perlinenliis suis: ecclesiara dc Nisano, cura
omnibus pertinentiis suis castrum de Escanella,
;
cum perlinentiis suis, intVa duos mcnses post
susceptionem praesentium, prajfalo episcopo resli-
cum omnibus pertinenliis suis castrum de Sessa, ;

iuere, su!>lalo cujuslibct contradiclionis et appella-

cum omnibus perlinenliis suis;castrumdo Fananus
tionisobstaculo.nonpostponas, vel usquead feslum
cum omnibus perlinentiis suis; castrum de Alkala;
Purificationis beata; Mariaj proximo venturura apo-
castrum de Zelun. cum omnibus pertinentiis suis;
stolico conspectui te prffisentes, super his exliibitu-
ecclesiam et haereriitatem de Pallarolo, cum omni-
buspertincntiis suis; prioratum Sanctorum Massa-
ruscidcmquod poslulal ordo juris ; districtius

rum, cnra decimis ct perlinentiis suis; lucreditalis inhibentes, ne, cum

ad prffisens habeas possessio-
perlinentiis nera earumdera, dolo possidere diraittas, ut cogi
dc Monzon et de Abrisen, cura oranibus
non debeas super his eidera justitiara exhibere.
suis; et monasteriura Monialiura Sanclce Crucis; et
Alioquin, cuni dolus patrocinari nemini dcbeat, tc
ecclesiara de Peralta, cura perlinonliis suis, ct
et possessiones, ad noveris pccna Icgitima percellendum,
omnes alias ecclesias, villas ^
raensara canonicorum. Oscensiura pertinentes cum
Datum
n.-.tnm Fprp.nHni
Ferentini, vm Kal. Junii.
.Tunii.

libertatibus et imraunitatious suis. PriEterea, quod LXXVIII.

de comrauniassensu capituli tui, vel partisconsilii VERCELLENSl EPISCOPO (iT^)
sanioris intua dioecesi per te fuerit canonice in- Sentcnliam ab episcopo Perganieusi, in causa qux
stitutura, ratum et firmum volumus permanere. supcr ecclesia de Scvitio vcrtebatur, latam aucto-
ritale apostolica confirmat.
Prohibemus autem, ne laicus quilibet de caetero in
fFerentini, X Kal. Junii.)
Oscensem canonicura admiltatur, cujus receptio-

nera, deinceps facta fuerit, irritani csse decer-

si Cum venissent ad aposlolicam sedera dilecti filii,

nimus et inanem; nihilominusstatuentes, ne aliquis V. super ecclesia de Sevilio, qua idem L.

et L. et

clericus saecularis in eadem ecciesia, contra ipsius sc asserit conlra justitiam spolialum, vellent ad
consuetudinem approbatara, in prioralu vel archi- invicera liligare, dileclum filium, J. subdiaconum
diaconatu, seu alia dignitale qualibet ministrare et capellanum nostrum, eis concessimus auditorem

prffisumat. Coeraeteria quoque eceiesiarum et eccle- Gumque in ipsius esoent praisentia constituti, pr;E-

siastica beneficia nuUus haereditario jure possideat; fatus V... procurator dilecti filii, V. Rendevaccae,
quod si censura
lensura ca-
quis facere forte contenJerit, proposuit, allegando, quod cum idera L. publica
nonica compescatur. Decernimus erg:o, ut nulli
^ laboraret infamia, focariam in dorao, nec non et
omnino hominura liceat praefatara ecclesiara, etc, tabernara haberet, el usuras nihilominus excrceret
«S(?«e profutura, salva sedis aposlolicaeauctoritate. venerabilis frater nostcr Pergamensis episco-
Si qua igitur in futurura, etc, usque subjaceat. pus, judex ordinarius, per dilectum filium ar-
Cunctisautera...us5ueinveniant.Amen.amea,amen chidiaconura eoclesiic Pergamensis, et quosdara
Datura Ferentini, viKal. Juniii, perraanum Joan- aiios eura citavit ut satisfaclurus super prajraissis

nis S. R E. subdiaconi et notarii. ipsius se conspectui pra;sentaret, qui contemncns

LXXVII. raandatum episcopi raemoratf, venire penilus recu-
savit. Pffifatus vero episcopus, habito consilio ar-
...EPISCOPO DORTOSENSI.
chidiaconi et aliorum, luIiL sententiam contra eura
PriMcipit ut ecclesias quasdam episcopo Oscensi
resliluat. et euradera spolians ecclesiaSancti Andreae, eidem
vn: Kal. Junii.) V. Rendevaccae assignavit eamdera, sicut apparet
(Ferent ,

per publicura instrumentura quara sententiam

Olim recordationis Alcxander papa praedeces-
piae
;

praedecessori tuo per suas dedit lit- procurator pra^fati V. Rendevacca; confirmari pc-
sor noster
Luauua.i,is, sicut
teras in mandatis,
leras oii.^ui. perspeximus
eisdem ^^..^^^.
in
>" vi.juv./u^ tebat. Cajterum, praefatus L. proposuit
D quod cura eadem eccleia esset pra;termisso juris
, . . .
ex adverfco,
...
contineri ul episcopo Odcensi ecclesias de Alkezar
ordine spoliatus, ad apostolicam sedem accedens,
per bonae memoriae Eugenium papam, pra;decesso
ad dilectos (ilios abbatera Sancti LaurentiiNo-
rein nostrum, adjudicatas eidera, quas
idera pra;de-
contra justitiani variensis, et magistruui F. de Trino, Sancti Pro-
cessor tuus auctoritate regia
tasii canonicum, littoras irapetravil, ut si ita esset,
delinebal, infra duos raenses post susceptionera
supradicto V. et procuralore suo amoto a pryefata
litterarum suarum, qualibet occasione, et appella-
ecclesia, vel quolibet alio illicito detcntore, eara
tione cessantibus, restituerc, ac in pace diinittere
mandati apostolici surdus cuni fructibus inde perceptis reslitui facerent cle-
non tardaret. Ipse vero,
efficere non curavit, sicut vene- rico conquerenli. Curaque praedicti judices praefa-
auditor existens, id

rabilis fratris nostri, Carsia;, Oscensis episcopi, in

tum episcopura multoties citavissent, tandem, post
multas citatione?, quemdara responsaleiu mittere
nostra praesentia consliiuti, conquestio nobis expo-

(177) Vide epist. 38, lib. iii, not.

81 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 82

procuravit, qui propter pignora, et qusedam alia,
quae ab ipsis judicibus petebantur, non fuitadmis-
su9, cum eadem nollet aliquaienus exhibere. Tan-
dem vero terminum eidem episcopo peremptorium
prajfixerunt, sed idem nec venit, nec aliquem cu-
j^ vestrum ipsiusepiscopi testesin Anglia,et reliquos
testes subprioris inWallia. superomnibus omnino
articulis, tam principaiibus quam incidentibus,
appellatione remota, recipiat et examinet diligen-
ter, ita quod si alteruter fortenequiveritpersonali-

ravit raittere responsalem, propter quod judices ter inleresse, per procuratoremidoneumsuamjus-

ipsi testes praefati L. recipere procurarunt, per titiam prosequ;itur, Attestationes autem, confes-
quos cum legitime probatum fuisset, quod idem siones et allegationes inscriptis redactas^nobissub
L ,
per decem annos pacificam possessionemba- sigillis vestris inclusas mittere procuretis, praefi-
buisset Ecclesiae memoratee, restituerunt ei Eccle- gentes partibus terminum competentem, quo cum
siam ipsam, et amoto eodem V. ipsum in corpora- ipsis,perse velidoneos responsales, ad prajsentiam
lem possessionem induxerunt ejusdem, quilitteras nostram accedanl, sententiam auctore Domino re-

apostolicas ad delegandos judices impetravit, ut ceptura. Si qua vero partium legitirae citata prae-
sententiam ipsam, sicnt esset justa, auctoritate sentiam veslram adire noluerit, vos nibilominus
apostolica confirmarent, quam idem, sicut in juxta mandatum nostrum in ipso negotio proce-

eorum scripto apparet, confirmare curarunt. Prae- ri datis. Nullis litteris obstantibus praeter assensum
terea, dictus L. alias ad venerabilem fratrem no- partium, elc.
strum...Pergamensemepiscopum,litteras impetra- Datum Ferentini,iv Kal. Junii.
vit, ut a prtEdicta ecclesia jam dicto V... amoto, LXXX (180).
eam ipsi restituere non differret, quod episcopus, REGI CASTELL^
memorato V... non citato, nec pr«sente, per sen- IJl filiam smm regi Legionensi incestuo^^e copulatam
tentiam adimplevit. Verum, quia prima delegalo- revocet, et mandatis apostolicis pareat.
rum sententia prolata conlra jurisordineminveni- fFerentini, Non. Junii.)

tur, eo quod absentem et non citalum, et lite

in Bonorum omnium largitori, qui dat omnibusaf-
non contesLata, proferri non debuit, maxime cum fluenter, et non improperat, distribuens gratias et
ipsius causee emolumentum, sive detrimentum ad dona dispensans, regia serenitas actiones tenelur
ipsum V. tantum pertinet, et in sententia mino- exsolvere gratiarum, quod fecit ei nomen grande
rati episcopi Pergamensis litteras apostolicse in juxta nomen Magnorum qui sunt in terra, et tam
judicio non probantur ostensae, utramque senten- potentiam quam prudentiam tibi gratuita largitate
tiam duximus irritandam,raandantes quatenus sen- concessit, ut, dumutraque perreliquam juvaretur,
tentiam episcopi Pergamensis pro V... Rendevacca nec prudentia esset sterilis vigore potentiae desti-
et contra L. latam, sicut est justa, facias auctori- tuta, nec potentia noxia saporeprudentiaenon con-
tale nostra per censuram ecclesiasticam flrmiter dita. Verum, quia non est prudentia neque consi-
observari. Postmodum vero, convocatis, etc, ca- liuni centra Deum, in his quae Dei sunt, et secun-
nonico fine, etc. Testes, etc. Nullis litteris obstan- dum Deum laudabiliter possunt agi, tuam debes
tibus practer assensum patrium, etc. prudcntiam exercere-, ne, si aliter egeris, stultam
Datura Ferentini. x Kal. Junii. faciat Dominus sapientiam hujusmundi.privilegio

LXXIX. te privans indulto, si, tot gratiarumingralus,donis

.... DE WENELOC (178), ET .... DE HENLl, PRIORIBUS.
HEREFOUDENSIS ET BANGORENSIS DIOECESIUM.
Causam qiue inler episcopum et electnm Bangoremcs
vertebatur ipsis commillit.
(Ferentini, iv Kal. Junii.)
Causam, quae vertitur inter venerabilem fratrem
nostrum.... Bangorcnsem episcopum (179), et di-
lectum filium R. quondam subpriorem de Alber-
conwe,Iongojam tempore motam, et nondumfinem
dcbitum assecutam, ne diutius maneat indecisa.de
utriusque partis assensu vobis sub certa forma
duximuscomniittendam.Ideoquediscretionivestrce
per apostolica scripta mandamus, quatenus alter
ejus abusus fueris contra eum. Sane, licetolimdi-
lectumfilium,fratrem.Rainerium,virumreligiosum,
providum et fidelem, ad dissolvendam incestuosae
conjunctionis copulam, quaeinter regemLegionen-
sem et filiara tuam, in divinae majestatis offensam,
Ecclesiae scandalum,et contemplum canonicaj san-
ctionis, contracta fuerat, in Hispaniam curaverimus
destinare,tanquam nos,imoDeum labiishonorares,
Q cum tamencortuuraessetlonge a mandatisnostris,
vel divinis verius, exequendis, verbis placabilibus
ejus elusisti censuram, et refundens in alium cul-
pam luam,EcclesiaBJudiciumeffugisti.Verum,sicut
frequenti relatione dicimus et publica fama cla-

(nS) Apud Wenlock in agro Salopiensi, fuit anti-
quissima sanetimoniaiium habitatio.lbibeatissima
Milburga, filia Merewaldi, fratris Wlpheri,MerciO'
rum regis, soror S. Mildredaj, transegit vitam et
sita est. Sed post adventum Normannorum ali-
quandiu locus omnino desertus remanserat. Sed
postea, versus sreculumduodeeimum, Rogerus,co-
mes de Monte-Gomerico, monachos Cluniacenses
ibi congregavit. Monastic. Anglic. t. I, p.613. Vide
etiam Willem. Malmesb. De gest. pontif. Angl.
pag. 287, lin. 47.
lib. IV,
(179) Erat is Robertus nomine ; super causa,qu3B
inter ipsum et R. quondam subpriorem Albercon-
weyensismor.asteriivertcbatur,vid. GiRALn.Cambr.
in libello De jure et statu Menevens. eccles. pag.552.
555, et passim.
(180) Fragmentum ediditRaynaldus, anno 1203,
§ G3. Quae apud ipsum leguntur, hic uncis inclusa
SUDt.
 84
INNOCENTII III PP. EEGESTORUM LIB. VI.
8S
A referimus, sic pr^esearum "^.'"iq"^'"^ P«"«P^";^"«
mat usnue adeo rcgem eumdem, etsic
illaqueasti
neutri proais, et dum sequeris sanguinisel carnis
circumvenisli simplicitatem ipsius, ut sine multo
etiam, cHectus.spiritalem affectionemetpastorale debilum
dispendio regni sui.filiamtuam a se,si velit
muni- quasi persequi (183) videaris. Ecce etenim, Narbo-
non valcat separare,cum plures et meliorp.s
tUcE nensi ecclesia derelicta,in praidicta resides abbatia,
tiones regniLegioneusis nomine
prffidiclae liliu^
reddidit
custodiri, et dum eos nimis tenere diligisquos caro
rccepcris, et per luos feceri? et facias probarisodisse,quos
tibi charos, illos quodammodo
eidem tuae fiiia9remansuras,si fueritarege relicta.
charilas reddidisse debuerat chariores. Sane,
tibi
Praeterea, cum prolem ex hujusmodi copula ince?-
et se- si.populi tui et domus tui patris obiitus.suscilasses
tuosa eusceptam denuntiaverimus spuriam,
semen fratri defuncto pro patribus tuis, filii tibi
cundum constilutiones legitimas in bona paterna me.lius
lu, de quo nati fuissent, qui posteritatis tuae gloriam
nullo unquam tempore successuram, de co-
pene propagarent. Verum, quoniam de terra et
miramur non modicum.callide procurasti ut ei
juraret. Cum gnationetuavel non visegredi velnonpotes, male-
penilus totum regnum Legionense
depu- dictum divinae legis inieris, quo raaledicituromni-
enim praedicto regi de terra tua consiliarios
detinean bus qui semea non reliquerint super terram et ;
munitior.is
fere universae ujuiiiuu.-io ipsius
it-o.u» ^^ 1 -
taris, et lere „,^jo^„fR
panem,juxtaquod
.

ado fi
fr^num in os ejus posueris, g dum parvulispetent.bus
d luis, tanquam
uratuis
lur idu "
1 .1
et npriinfit pastorale,
.i„rr. pertinet
cium franeis. probaris eos
nnn frangis,
nastnra e non eo
ipsum pro tuae voluntatis arbitrio circumducis,
quos non paveras occidisse. Invaaerunt enim jam
quasi non minus de terra ejus quam
de proprio
sedis, gregem tibi commissumlupirapaces, exeo intuum
regnodisponis.Quid igitur tantum apostolicae
opprobrium alterius dissi- amplius ssvientes ovile, quod.veiut canis rautus
imo Ecclesiae generalis, ncc,
latraro non valens, nec eos lalratu deterres,
mulare nec volumus nec debemus, monemue
sere-
subdi- bonipastorisexemplo,animamluam proovibusluis
nitatem regiam et exhorlamur attentius, et
mandamus.quatenusomnes ponis, sedfugis potius, eisluporummorsibusdere-
vinijudicii obtestatione
Ecce etenira, opus Dei negligenter
dum
coUigationes iniquitatis hujusmodi omnino
dissol- lictis.

exerces, vulpes parvulae demoliuntur

vineam et
vas, quae fasciculos habent annexos,
usque in in-
coUigatis ad caudas
raessem Dominicam facibus
fernum inferiorem animasdeprimentes.etrecipias,
adurunt, et bono semini quodseminatumfueratzi-
imo revoces etiam natam tuam, ut subductam
in-
ma- zania homo superseminat inimicus, dum hffirelici,
cestuosis amplexibus cuivis tantuminDomino cujus utinam
netam absentiae tuae opportunitale captata,
trimoniali possis foedere copulare.Alioquin, dogmata pu-
regisipsiusdenostris vel praesentiam evitarent, perversa
anima tua quam filiai tu?e ac proponunt,quos,
terram tuam.sicut blice jam in provinciaNarbonensi
manibus requiratur, in te ac in
dumeisminus resistitur, multa sequitur populi
expedire viderimus, procedemus, et admonitionem
multitudo. Ne igitur eorum sanguinem Dominus de
acrior sequetur vindicta quam credas.
manu nostra requirat, si negligentiamtuam susti-
Datum Ferenlini, Non. Junii.
nuerimus negligenter, fraternitati tuae per aposto-
LXXXI (181).
praecipimus,
lica scripta mandamus et districte
• ARCHIEPISCOPO NARBONENSI (182).
quatenus vel, relictapenitus abbatiaMontis Arago-
Ut abbatiam seu arrhiepiscoTpatum. di miltat cum
utrique praeesse non possit (183). num, ut de persona idonea ordinetur, resideas in
officii de-
(Ferentini, iii Kal, Junii ) ecclesia Narbonensi, et in ea pastoralis
laudabiliter exsequaris, vcl, contentus, si
notasses melius quodlegisti,quoniam privile-
Si
bitum
abutitur maluer:s,abbatia,metropoliticae renunties dignitali,
giura roeretur amittere,qui permissa sibi
potestate,gratidsedisapostolica3nonfuissesabusu3, cum nolimusulterius subtinere tantum dispendium
perusumpoteras ecclesiae Narbonensis, imopotiuspopuliChristiani,
neo per abusionem perderesquod
apostolica nec debeamus aliquatenus tolerare, quod
eadem
retinere. Olim sane, sicut accepimus,
vivente,
tibisedes indulsit, ut sicad dignitatem
asecnderes Ecclesia viduitatis opprobrium defleat te
Aragonum uui conjugale,
exhibueris v.^„j„o—
debitum ^^l.^u^^^... potius
Monus n.raguiiuui
abbatiara Montis
pastoralcm, quod abbatiam cui sed, nisi ei ucuilulw
sea, -' r
Credidit U nubat, qui consoletur eaminter angustias con-
antea prcEfueras nihilominus retineres. tali

enim ecclesia Romana in honore quem fraternitati Btilutam, et purget abhaeretica pravitate.
gratiadeferebat, Dalura Ferent., iii Kal. Junii, anno sexto.
tuae non sine multadispensationis
tuaeNarbonensis metropoleos quamabbatiffiMonlis LXXXI (184).

Aragonum, onera relevare, et utriquesine alterius COMPOSTELLANO ARCHIEPISCOPO.

judices qui
jactura consulere, imo utramque juvare
per reli- Indulget ei ut possit absolvere laicos
derogare.sperans quod errantesclericos muletarant,
quam.et neutri per alteram
quod neutri (Ferentini, viii Id. Junii.)
Bic prsesses et prodesses utrique, dum
quoddolentes Boni pastoris offlciura exsequi comprobaris,
deesses penitus vel obesses. Verum,
quae de isto Narbonensi praesule referuntur
apud
XIII, pag. 101,
(181) Laudata a Bzovio, Annal. t.
Raynaldo, anno 1203, 51- auctores Gallice Christianx, t. VI, col. 58.
§ 11, necnon a ,*j

(186) Sic ; mendose, ut videtur.

(-182) De archiepiscopo Narbonensi jam egimus
(184) Vi le Raynaldum anno 1203, § 67.
supra. lib. iii, epist. 24, not.
t^uuJ ui6
(183) Conferenda omnino hajc epielola
85 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRI8TI 1203. 86

ecclesiasticaeseveritatis rigorem per mansuetudinis A ciuni impertiri ; hoc idem tibi proleviter manus in-

spiritum nltaris temperare,ut deceptasrectitudinis jicientibusin eosdem indulgeri deposcens. Noa igi-

specie oves tuas, et poaitas exlra caulas, ad gre- tur, de tuae discietionis plenitudine conlidentes,
mlum matris Ecclesiaa revoces et reducas, ne, si auctoritate tibi praesentium indulgemus, ut ejus-
rigor exerceatur in eas ecclesiasticae disciplinae, in modi sacrilegos secundum Ecclesiae formam absol-
protundum veniant, et contemnant potius, quam vas, et injungas eisdem, quod caaonice fuerit in-
medicinam suspiciant salutarem. Sane, per tuas jungendum, quod passis injuriam satisfaciant
ita

nobis litterasintimasti, quodtua^ justitiarii civila- competenter, sumptus itiueris, quam re-
et tara

tis,habenles mullitudinein sociam, et zelum justi- demplioncm laboris, quos ad sedem apostolicam
tiaj, et oITicio suo sibi hoc licere credentes, in veniendo subirent, juxta tuae provisionis arbitrium
clericos criminibus irretitos injecere aliquando in opera pietatis expendant. Ca;terum, graviter et
manus suas, laicorumeos poena mulctantes, quos enormiter delinquentes, qui pro absolutionis mu-
coinquinans iacinus ipsis consimiles fecerat et nere obtineudo ad sedem apostolicam praevalent
eequales. Verura, cum tu nuntiasses eisdera, quod laborare, occasione praescriptae indulgeatiae non
inciderant in canonem sententiae promuigatae, tibi absolvas, ne forte nervus ecclesiasticae disciplinae,
nullo modo crediderunt, cum se non existinient p»
qui per violentiam flecti potest, per insolentiam
peccavisse pro eo quod eos, velut malefactores, dissolvatur.
animadversione legitima, quasi justitia dictante, LXXXIV (186).
mulctarunt, propter quod nullatenus possunt in- PETRO, C0MP09TELLAN0 ARCHIEPISCOPO.
duci,ut ad sedera veniant apostolicam absolvendi.
Privilegium ecclesiae Compostellanx a Cwleslino papa
Unde, cum sit commune contagium, ettiiiieas, ne dalum de prescriplione vntorum ali(juot, quae
ab ipsis aiiquid deterius committatur, si eis abso- IJispania S. Jacobo sanxerat, firmum reddit.
lutionis benenciumnon pr3estetur,anobishumiliter (Ferentini, iii Non Junii).
postulasti, ul eos per te, vel aliquem suffraganeo-
rum tuorum, faceremus absolvi, quatenus iustitia Ex litteris bonae memoriae Caelestini papae, prae-

per misericordiam temperetur.et disciplina penitus decessoris nostri, cognovimus evidenter, eum in

non vilescat. Nos igitur, attendentes quod illius, favorem ecclesiae tuas pro reverentia B. Jacobi sta-

licetimmerili, gerimus vicem in terris, qui non luisse, ut cum in lege contineatur humana, quod
obliviscitur misereri, quia multitudo dicituressein in Iributis et publicisfunctionibusnullum praescri-
causa, ne cadat super eos ignis, et non videant ptio locum obtinet, et illa vota sint quasi tributa,

vernm solem.de benignitate apostolicee sedis prse- quae Deo et praefato ejus apostolo Hispania statuit

sentiumtibiauctorilate duximusindulgendum,ut, C annis singulisexsolvenda, prajscriptio illa, quae

ab ois recepta secundura formamEcclesiaecautione, tibi et ecclesiae tuae super eisdem votis objicitur,

ipsis, nostra trelus aucloritate,absolutionismunus locum non habeat aut vigorem. Nos igitur,quantum
impendas; provisurus attenlius, ut ab hujusmodiet cum Deopossumus.tuae volentesfraternitatideferre,
consiraili de caetero praesumptionequiescant,et ex- praesenti pagina indulgemus,ut in quibus illa con-

pensas, quas essentin veniendo ad apostolicam se- stitutio Coelestini papae locum habet, ea licenter

dem facturi, secundum tuara providentiara mittant utaris. Nulli ergo..., nostrae concessionis, etc.

in auxiiium terrjB sanctae, vel eorum qui repu- Datum Ferentini, iii Non. Junii.
gnant in Hispania Moabitis. Nulli ero'o..., nostrae
LXXXV (187).
concessionis, etc.
mSEBURGIS, FRANGI^ REGINjE, AD PAPAM.
Datum Ferentini, viii Id Junii.
Miserrimum ejus statum exprimit, et papx operam
LXXXIII (185). atque auctoritatem implorat.
EIDEM.
Spirituali Patri ac doraino suo, Innocentio, Dei
Facullas absolvendi debiles xtate vel sexu,et inftrmos,
de violenta manuum in clericos injectione.
gratia summo pontifici, filiarum ejus miniraa, In-
r^ seburges, Francise, noraine solo, regina, se ipsam
(Perentini, iii Non. Junii.)
ad pedes in omni humilitate. In spirilu humililatis
Debitum prosequeris pastoralis ofilcii, dum oves et in animo contrito saepissime vestrae piae paterni-
languidas tuis humeris reporlare studes ad caulas,
tati miserias raeas, tam per me quam per mcos,
et enruradem imbecillitatem pcr tuac sollicitudinis
explanare curavi, et quia convcrsa in aerumna mea
diligentiam niteris revelare. Hinc est igitur, quod
jugum Domini, non grave sed gravissimum, assi-
concedi tibia nobis humiliter postulasti,ut si forte
due porto, adhuc, Pater sanctissime recogitabo
contingataliquem tu.ie diccceseos debilera aetate vel vobis omnes annos meos in amaritudine animae
sexu.vel infirmitate corporis laborantem, in cleri-
meae, in qua jugiter perraanens dilectum meum,
cos manusinjicere violentas, de nostrae permissio-
fasciculum myrrhaj mihi factum, inter ubera com-
nis cleraentia tibi llceat ipsis absolutionis
benefi- morantera sustineo, remediura amaritudinis, per

(185) Vide Raynaldum, anno -1203, S 67. (^87) Edita a Raynaldo, anno 1203, § 59.
(186) Id. ibid.
 REGESTORUM LIB. VI. 88
87 INNOCENTII III PP.
namqne ct similibus, quce vestrtB
V03 Christi vicarium, dcsiderans obtinere. Vos si- A non potui.IIis
ad pncsens non valeo oxpouere sanctitati, ita quod
quidem pcr Doi grutiam eslis succcssor Petri, col
tajdeat me vivere afflicta, cum ignorem quid
agere
lega Pauli.qui Corinlhium giadio spiritus trucidare
niinime formidavit, Phinees imitator,monsin ver- debeam, oculi mei ad vos sunt. Patcrsanctissime,
tice montium positus,ad quem ocul: levandi, tui-
ne prcrcam. Preterca, dico non corpore, sed spi-
ritu: cura enira quotidie morior per glortam
vestram,
liooppressorum, refugium miscrorum. Unde ad
et proptcrjura matrimonii illibata servanda,quam
vos Patrem sanclissimum confugio, ut utinam mihi
dulcis, quam jucunda, quam suavis mihi
miserae,
datum fuisset desuper,utpedes Elisei mihi compa-
valerem,lacrymis rigarem, capillis mihi desolatac, mihi ab omnibus rcpudiatK et cje-
tientis amplccti
cla3, unica raors corporalis adveniret,
quatot mor-
extergendo, angusliara animi mei expressius operc
quam cxponeremus. Eripite itaque me,
litterulis tium discrimina aufugere possem.Verum, quoniam
angustiae mihi sunt undique, quia si conlra Deum
Pater juste,ul non infigar, liberate me ab his qui
agere mors mihi est, si autem non egero non
effu-
oderunt me, el de profundis aquarum quaj gratis
persequuntur me.Persequitur medominusmaritus giam manus persecutorum, a vobis,qui pater estis
ut
consolationis, consolationem peto, Hoc veslrs;
meus, Philippus, illustris rcx Francorura, qui non
jam pcr rae et clcricos raeos insinuatura est, si-
solum me sicut uxorem non videt, sed solitudinc r»

gnificans sanctitati, et rogans ct protestans, quod,

carceris meam desiderans fastidire juventntcm,
opprobriis et calumniis per suos satellites me irri- siminis acterroribuscompulsa.feminea fragilitate,
contra jura matrimonii mihi aliquid
proposuero,
tarc non cessat, ad indignationem spiritus, ut ci

contramatrimonii juraetlcgemChristi consentiam, non sit in prsejudicium praenominati matrimonii,

a vobis qui persccutor estis confessioniscxtorta;,
per prajambulos Antichristi, qui, speciem pietatis el

habentes, virtutem cjus abnegant, me provocare

nequaquara recipiatur, sed in manu forti et brachio
Patcr
nuUatenuserubescit. Sciatis aulem, 1'ater sancle, extentoab hac me curetis absolvere miseria,
Philippus,
benigne, ut, si forte dominus meus,
quod in nostro carcere nuUum est niihi solatium,
rex Francorum diabolicafraude deceplus,
illuslris,
et innumeras et importabiles molestias patior;
nec
agere
aliquis ibi visitare.nisi aliqua re- contra me super sajpefato matrimonio denuo
enimmeaudet vestra pater-
me consolandam acccdcrc, nec tentaverit, tali loco rae procuret sisti
liglosa persona,ad
verbum Dei ad reficiendam animam nitas, inquo, pristina; libertati el primis parcnti-
de ore alicujus
restituta, libere meara possim in omnibus de-
meam possum audire, nec copiam habco alicui sa- bus
interposita vel sa-
meam missam raro
facicndi clarare voluntatem, si, fide
eerdoti confessionem ;

fuero
audire possum, alias horos, nunquam. Insuper ,
cramento interveniente, hoc, quod praedixi,
obligatione,
nulla persona vel nuntius de tcrra nativitatis meae
'

timore intercedente confessa, ab illa

apostolicae miserationis
obtentu,meliberaredigne-
cum litteris, vel sine litteris, ad mevenirevel mihi ut consolatio-
\oqui permittitur victus mihi aliquando arctus ni- mini. Ita vero faciatis,Pater sancte,
;

vestram, sententiam etjustitiam

quamomni-
mium ministratur; pane tribulationis et potu an- nem
subtrahatis, ut in
gustiiE quotidie utor nil medicinale, proutexpedit
;
bus exhibetis, mihi nullatenus
ab omnipo-
fragilitati humanae,nec qui de salule corporis mihi
extremo exaraine praemium condignum
tenti Deo recipere valeatis.
Valeas, Pater sancte.
consulat, vel faciat quod mihi prosit, possum ha-
bere.Balneum intrare non sinor si volo minuere ;
LXXXVI (188).

mihi sanguinem.facere non possum et propterea ; PHILIPPO, ILLUSTRl REGI FRANCORUM.

reginx, et abbalem
timeo mihi de visu, et negraves infirmitates mihi Scribit ei in favorcm Inseburgis
Casemarii legatum miltil.
superveniant vcstiraentorum copia non adest,nec
:

(Ferentini).
talia sunt qualia dcceret habere rcginam.
Accedit
Inter Deum et hominem constituti,dum figmen-
adcumulum miscriae mcffi, quod illaj pcrsona) ad-
tum figulum reveretur, et metuit factura faclorera,
modum viles, quae mecum ex voluntate regia con-
proponunt. ac .-.-"— dili^itcaro
rursum --r, carnem.etnimis tenerepater
versantur, nunquam bona miui
Dona vurija piu^juuuui-,
mihi verba av. •
_
Q„Qmn<>
contra Deum,
quod, prffilcrquam
ctiara audivi et scio,
verontes ne, si detulerimus homini
de quibus eum officii nostri
inde ni- aut etiam distulerimus propter
a rae recesscrint, mihi compatiuntur, sed maje-
impendunt, sed Iristem jugi- dcbitum exeTcere,gravemincurrirausdivins
hil mihi consolationis
domo sura sangnis illius de nostris manibus
statis o{rensam,et
ter rae compellunt reraanere. In quadara
requiratur,et rursum si etiam, exigente justitia,
nec inde possum exire.Quid plura?Miserias
cliiusa,
hujusmodi hominem aggraveraus,molestemus eos
meas non possem per singula prosequi, quia ca
gravius, sine quibus non potestde facili molestari.
mibi denegantur, quae nulli ChristianaJ raulicri
Si enim hoc egerimus per
quod homini placeamus,
debercnt denegari, et ea mihi fiunt, qua? nulli fieri nobis,nechominis
quia Deo displicebimus,mors est
deberent, quanturacunque abjeclae, persona3. Lit- voluerimuscom-
forsan effugiemus offensam si Deo
teras, quas sanctitas vestra mihi mandavit,habere

tantummodo, non edita, a Raynaldo, an. 1203, § 60.

(188) Laudata,
 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 90
89

pIacere.Verum,licetmagisDeoquamhomininoscon- A praesens quantum ex hoc oculos divinse majestatis

vpniat obedire,ne jugumservitutisipsiusanobisex-
culere videamur,et mendaciter nos servosservorum
Dei.si serviChristi non fuerimus, appellare,qui,
placeremus hominibus,servi Christi secundumApo-
stolum, non essemus.mediamtamenviamduximus
ofTendas, quantum aggraves famam nostram scan-
dalizes Ecclesiam generalem,et laedas potiustemet-
si ipsum, hoc saltem duximus expriraendum,quod si
de reginaipsaquidquam humanituseveniret,contra
te ora omnium laxarentur, quod in necem ipsius

cligendam,volentes, si desuper datum fuerit,et re- fuisses callide machinatus, sicque dicereris partem
conciliare hominem Deo, et Deum homini compla- tui corporis occidisse, nec posses ad alia vota de
rare.ut utriquepariterplaceamus.Hoc autem tanto cajtero convolare. Ut igitur ab opprobriis expro-

facilius credimus obtinere,quanto,etsi caro concu- brantium nobis et tibi, vel verius pro te nobis, et
piscal adver3Usspiritum,etspirituscontra,carnem, nos liberes et te ipsum, rogamus serenitatem re-
interior tamen homo divinae per omnia expositus giam,monemus, et exhortamur in Domino, quate-
voluntati,exteriorem facilius ad se trahat,uti, cum nus reginam ipsam de caetero, sicut te decet et
uterque adhaeserit Deo,unus spiritus sit cum ipso. ipsam, regaliter facias perlractari, ut ex hoc et
Quamvi? vero inrita,non libener, referat auditori, Deum tibi reddas propitium.et favorem hominnm
et aures regias regi detrahenlium lingua vitet, no- p merearis. Siculenim ad Dominum conversusfueris,
vit tamen, ut crcdimus, regia celsitudo, quantum ipse ad te propitius converletur ;
sed profecto, si

ei, super facto charissimae in Christo flliee oostrse,
I. reginae Francorum illustris, non solum ab extra-
neis.sed regnisui habitatoribus,etdomesticiseliam,
detrabatur, quantum etiam ex hoc scandalum pa-
tiatur Ecclesia genera]is,et qualiler in nos
universi refundant,asserentes,quod per patientiam
nostram circa eam ampliusinduraris,cuiper resti-
tutionem, quam destinationem magis vocant, non
solummodo non profuisse nos dicunt,sed potiusob-
fuisse.Ecce etenim,sic publirafama clamat,deterius
est hodie in Castro regio restitutce,quam in
sterio destitutae fuisset, cum ibi moniales eiessent
solatio,cum quibus in lege Dominidiemeditabatur
et nocte,ambulans cum eis in lege Domini cum
consensu.Hicautem mulieres.quce ipsius sunt qua- ^
licunque obsequio depulatie,scandalo sunt eidem,
et ei jugiter imprecantes exasperant eam verbis,'et
factis offendual; ita, ut jamquasi animamejus to?-
deat vitce suae, cum non solum eidem reginae non
serviatur regaliter, sed ab aliquibus, quasi serva,
serviliterpertractetur.Insuper,praeter hoc quodnec
in ve3tibu&,nec in cibis, sicut
reginam deceret pro-
videtur eidem,religiosis etiam ne consolentur eam
inter angustias constitutam,et dolores ipsius con-
solatione possint divinae paginae relevare, adeundi
eam inhibita est facultas, ita ut, dum
non invenit
consolantem, videalur carceri mancipata,et lacry-
persliteris in ejus ofTensa.potius te offende3,et ma-
num ejus.quam in donis sensisti hactenus, senties
forsitan in flagellis, cum virgam peccatorum super
sortem justorum Dominus non relinquat. Utinam
culpam ergo monita nostra.quae dc corde puro, conscientia
bona.et flde non ficta procedunt,non fictasedvera
devotione suscipias, et taliter studeas adimplere
quod divinam ex hoc gratiam plenius merearis.Ad
hoec,dilecto filio...,abbati Casemarii, nuntio nostro,
quem super hoc monitorem duximus deputandum,
mona- adeundireginam ipsamcum viris religiosisliberam
tribuas facultatem, ut eara ex parle nostra valcat
consolari.
Ferentini, mense Junio.
LXXXVII.
,.,, pr^posito.... decano, et capitulo mersenbur-
gensibos.
Archidiaconi Mersenburgensis in episcopum electio-
"^"^ coufirmat.
(Praeneste, v Non. Maii).
Cassataquondam electione,quam dedilectofilio...
Mersenburgensi archidiacono,temere feceratis, pro
eo quod ipse,rainus legitime natus,a vobis eligi non
debuerat, sed a nobis poterat postulari,inhoc vobis
et ei gratiam duximus faciendam,ut,si denuo con-
veniretis in euma sedeapostolica postulandum,ve-
nerabilis frater noster. Magdeburgensis archi-
. .

mae ejus die ac noete sunt panes ipsius.Sane,si nec episcopus (i89),inquireret diligentar, si consensus
timorDomini,nec reverentia sedis apostolicae ma- vester esset canonicus,vel exlortus, et si vigeret in
tris tua3, nec nobilitas generis, nec sanctitas vitae D archidiacono ipso lammorumhonestas,quamscien-
ipsius reginae te sufficientrr inducerent,ut eam fa- tia litterarum,et id nobis per suas litteras intima-
ceres regaliter pertractari, saltem, ut linguas efTu- ret. Cum ergo convenissetis in ipsum a sedeaposto-
geres detractorum.et nomen l.onum, quod multis lioapostulandum,dictusarchiepiscopus tamacano-
antefertur divitiis.tibi perpctuo reservares,deberes nicis,quamab omnibuspraelatisMersenburgensibus
eidera per honorabiles ministros tuos regaliter et excepto praeposito, qui jurare nolebat, ut ferret
liberaliter providere,nec deputare tales ad ejusob- super his testimonium veritati, recepit juratoriam
sequium, qui tanquam oderinl vitam ejus, ipsius cautionem, quorum depositiones nobis misit suis
miseriamverbiscontumeliosisadaugeant,affliotione3 litteris interclusas.significans etiam, quod praepo-
addentes afflictiE,sed qui moeslitiam ejus consola- situs ipse, licct jurare noluerit, confessus tamen
tionis antidoto relevarent.Casterum.ut laceamusad fuerat coram eo,se ineumdem archidiaconum con-

(-189) De Magdeburgensi archiepiscopo jara dictum est supra.

91 INNOCENTII III PP. REGKSTORUM LIi3. VI. 92

venisse cum lunceliam convenirc.Nos igi-

aliis, et A poieritadipisci.firma sempcret illibata eidem mo-
lur, inspeclisdepositionibus juratorum,el diligen- nafcterio persevorent. In quibus propriis duximua
tius inteilectisjdidicinius ex. eisdem, quod sponte vocabulis exprimenda : locumipsum in quopraela-
convenerant inarchidiaconumraemoratum.et quod tum monasterium situm est; burgum ejusdem,cum
idem archidiaconus et honestus erat in moribus,et molaetaliis possessiouibus adjaceutibus; oblatio-
in scienlia compctenteriustructus,et utilis hactem- nes, tam majoris altaris quam confessionis ipsius
pestate praesertim ad regiraen ecciesiae memorata?. et aliorum altarium;Sanctum Mennatem, cum ter-
Ouapropter.Mersenburgensi volentes Ecclesiae pro- ris et vineis ab utraque parte viae Scilicinae usque
videre,propter evideatem utilitatem et necessitatem ad pontem Pisinnan.Centum montcs, cum vineis et
urgentem, de benignilate sedis apostoJicae gratiam pratis juxta coenobium meraoratum Floran. cum ;

vobis duximusfaciendam,postulationeaivestramde suis pertinentiis ; turrem Joannis de Petro, cum

fratrum nostrorum consilio misericorditer admit- suis pertinentiis quae antiquo nomine appellantur
tontes (l90).Moaemus igiturdiscretionem vestram, Draconi Mandram, cuni ccclesia et aliissuis perti-
et exhoitamur attentius, et per apostolica vobis nentiis ; ecclesiam SaacLi Proculi, cum Gualdo,
scripla mandamus, quatenus eidem archidiacono, Lapigio et Scizanello, et aliis suis pertinentiis
tanquam electo vestro, debitam reverontiam et ho Ardeam, cum Rocca sua et turre majori, et eccle-
i'.

norificentiam impendatis,salubria monita etstatuta siis suis et aliis perlinentiis; Patticam, cum ecclc-
ipsius recipientes humiliter et invioiauiliter obser- siis et portinentiis in Dosliensi civitate ; ecclesiam
vantes. Volumus etiam et mandamus, ut eleclum Sanctas Dei Genitricis Mariae Baiinarum ; Paria
ipsum prasdicto archiepiscopo praesentetis statutis septem in Urbe vetere, et decem Paria posita inAl-
temporibus ordinandum in presbyterum^et in epi- binea, et Paria duoposita in eodem territorio, cum
scopum consecrandum. Casamassancia suisque mancipiis; caslrum decimi,
Datum Prasnest, v Non. Maii. cum ecclesiis suis,et fila Salinarum in Campo ma-
jori et apud Hosliam itcm monasteriura Sancti
LXXXVIU (191).
;

Clementis, cum villa aua; castrum Fuscinanura,

SANCTO PAtJLO.
Recipitur monailerium S. Pauli de urbe sub prote-
cum suio pertinentiis; possessiones in civitateVel-
ctione Romamt b.ccle&ix, et enumerunlur bona ad letri,cum ecclesia SanctaE Marias ac cellulis suis ;

eum speclanlia. turrem positam in Terrerevello Lucembrucaj, cum

(Ferentini, Kal. Junii). suis pertinentiis ;
possessiones in Aricia, cum vi-
Domino meritoque beato, prEedicatori
sancto, neis,hortis,et leniraentiset molis in Albano, cel- ;

praecipuo, egregioque doctori, Pauio apostolo, In lam Sancti Nicolai et cellam Sauctae Mariae mino-
nocentius,indiguusepiscopus,servusservorumDei, ^ ris,et totum palatium, cum suis ecclesiia et perti-

reverentiae votum cum devotione perenni. Cum ali- nentiis; Castellion. cum suis pertinentiis ; tertiam
qua tibi,beati8sirae Paule, vas electiouis, et gratias partem Laci Caprulaci, Villeram et Casam novam,
praedicator, per privilegii paginara conferre vide- cum suispertinentiis; castrum Ose; castrum Longi-
mur, non nostra concedimus,sed tua potiusconlir- tiae sanctum Julianum; sanctam Victoriam Corto-
;

mamus;quia bonaomnia quae habemus, tuis inter- ruium; medietatem Laci Borani Passaran.et mon- ;

venientibus meritis,a Patre luminum, a quo est
omne datum optimum et omne donum perfectum,
nos accepisse fateraur. Ideoque magis tua reputa-
mus esse quain nostra,etutinamitanostrasinttua,
ut tua quoque sint nostra,quatenus qui tuum offi-
tem Porculum, cum omnibus ad praedicta castra
perliuentibus; ecclesiam Sancti Laurentii sub co-
lumua, et ecclesiam Sanctaa Mariae in Oliveto, cura
omnibus ecclesiis suprascriptorum caslrorum,intus
et extra; casam in Anagnia, cum omnibus posses-

cium exsequendum suscepimu9,ad tuumetidmsu- sionibus praefatomonasterio ibidem collatis;sextam

scipiamur consorlium obtinendum.Sacratissimum partem in Castellan. de Duscignan.
itaque monasterium,in quo tuum venerabile corpus In civitateTiburtin. ecclesiam Sanctae Agathaj,
celebri meraoria rcquiescit, ad jus et proprietalem et molas duas in Cornute, et unam in Vesta, et

apostolicae sedisjure pertinens spirituali,sub beati D unam in Forraa ad portam obscurara, et vineas et

Petri coapostolituietnostra proteclionesuscipimus, Montem Alban. cum

oliveta et alius possessiones;
et praesentis scripti privilegio communimus,in pri- omnibus tenimentis ipsius; podium Sancti Christi;
mis siquidem statuentes, ut ordo monasticus qui castrum Nomenlan. et Sanclura Priraum, et aliaa

secundum Deum et beati Benedicti Regulam,etc.. ecclesias, etcryptam Maroham, cum omnibus ad
Hsque observetur. suprascripla castra vel loca pertinentibus; sanctum
quascunque possessiones, quaecunque
Praeterea, Marcellin. et podium Caribnae montem Fabalem ;

bonaidem monasterium in praesentiarum \a.,usque etcastrum Sancti Pauli,cumomnibus ad praescripta

(190) De episcopo Mersenburgensi, cujus electio-
nera hic confirmat pontifex,nihil in promptuhabe-
mus.Nominum seriem,sed absque velminima chro-
nologica nota, exhibet Bucelinus, German. sacr.
part. I. pag. 42.
(191) Privilegium istud editum est a Margarino
tom. I Bullar. Casin. conslit., 22. Laudatum etiam
a Raynaldo, anno 1203, § 67,ubi fragmentura legi-
tur quod bic uncis includitur. Nomina locorum hic
recensilorum ab editioneMargarini saepe differunt;
sed lectiones apographi, ex otflcii noslri ratione,fi-
deliter a nobis exliibendae fuerunt.
 93 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRI8TI 1203. 94

caslra pertinentibus; monasterium Sanctse Maria3 A. raanus Romani pontificisin sacerdotem fuit ordina-
montis Doniinici,cum suis ecclesiis et perlinentiis ;
tus super majus altare licentiam habeat celebrandi;
in Marsia, eremum Sanctae Mariae montis Armen- consecraliones autera altarium ot ordinationes mo-
sis, cum cellulis suis, tenimentis et omnibus perti- nachorum, qui ad sacros ordines fuerint promo-
nentiis ; ecclesiam Sancti Gregorii de Sublone, cum vendi, a quocunque maluerint abbas et monachi
pertinenliis suis ; sanctam Mariam in Casis, cum ejusdem monasterii catholico duntaxat episcopo,
Girata id est Piscaria in Fucino sanctum Leonar-
;
apostolica freti aucloritate, suscipiant. quas sine
dum supra in Cantora, cum cellulis, villis et molis, difficultate ac pravitate praecipimus exhiberi.Mino-

et aliis pertinentiis ; in Anritemo, hospitale de Ca- resautem ordines.monachis suis idem abba3,dum-
sas; in solo Sabinensis,quarlam partem Castripozi; modo sit presbyter, de noslra poterit induigeatia,
in civitate Interamnensi,ecclesiam SanctiLaurentii cum necesse fueril, exhibere ; cui benedicendi
aJ perlem Csesoe; hospitale apostolorum Jacobi et etiam indumenta, quaj ad usum altaris in eodem
Uartholomaei, in civitate Tudertina, monasterium monasterio fuerint necessaria; concedimus potesta-
Sanctae Margaritae, cum apud tem. Interdicimus quoque preesenti decreto, ut nul-
suis pertinentiis ;

Struncon. Ecclesiam Sancti Antimi, cum omnibus lus omnino sine speciali mandato Romani pontificis
possessionibus quee fuerunt Guidon. de sancto An- p in abbatem in monachos ejusdem ccenobii, ubicun
timo in comitatu Narniensi, niedietatem castri
;
que raorantes, auspensionis aut excommunicationis
sancti Urbani; apud Araeriam, hospitale Sancli Ja- sententiam promulgare, vel eos ad synodum vocare
cobi de Redden. Ecclesiam Sancti Magni in Ponte, praesumat, sed neque clericos, praesertim oblatos,
et ecclesiam. Sancti Cathaldi prope castrum Toran. in illis ecclesiis permanentes, in quibus non ad
cum eorum pertinentiis in civitate Castellana, do-
; episcopos sed ad ipsum abbalem instilutio et desti-

rainia el possessiones qua? fuerunt Rainaldi Guide- tutio ac correctio dignoscitur pertinere. Quod si
ruldi, cum ecclesiis Sancti Eutitii intus, et Sancti quisquam in eos hujusmodi sententias promulga-
Joannis extra; ecclesiam Sancti Stephani in castello ret,illas decernimus irritas et inanes. Obeunte vero

etburgo suo juxta civitatem Struinam, cum omni- ejusdem loci abbate, nullus ibi qualibet astutia seu
bus pertinentiis et utilitatibus suis; castrum Sanctffi violenta praeponatur, nisi quem fratres communi
SeversejCumecclesia et perlinentiis suis ; monaste- consen&u, vel fratrum pars major consilii sanioris,
riumSancti Benedicti Nepsin. Positum in Pentorn. secundum Dei timorem et beati Benedicti Regulam,
el raassam quee vocatur Ulmelum, et massara quse de ipsa congregatione, si taraen in ea per examina-
vocatur Malan. positas in territorio Nepesin. et tionem Romani pontificis reperiatur idoneus, d uxe-
quidquid habet a Ponte Nepesin. usque ad montem rint eligendum. Si vero, quod absit! in eodem mo-
Rosulum,et lacum qui vocatur Janula;castrura vac- ^ nasterio non posset quisquam idoneus reperiri,tunc
caritia;, cum ecclesia Sancta3 Christinee, et aliis Romanus pontifex de alia congregatione praefato
ecclesiis et pertinentiis suis; castrum Lepriniani, monasteriopersonamidoneampraeflciatinabbatem.
cum suis ecclesiiis et pertinentiis ; Flaianura, cum Praeterea, felicis recordationis Gregorii papae, prae-
suis pertinentiis, civitatem Colorum, cum suiscc- decessoris nostri, vestigiis inhaerentes, remittimus
clesiis etpertinentiis; civitatera Stertinian. cum oc- monasterio meraorato debitum vini,verris et vaccae,
clesia Sancti Joannis, et lucu cum suis pertinen- quod antiquis temporibus praedecessoribus noslris
liis ; Episcopatu Narnien. Ecclesiam Sancti Nico-
in consueverat exhiberi ; salvis gratuitis obsequiis et
lai de monte Maselan. Castrum Raian. cura suis consuetis exeniis; quae in festo Nativitatis et Re-
pertineutiis, et castrum novum, et castrum Tornel- surectionis Dominicee apostolicse sedi debent an-
li;Romae, ecclesiam Sancti Nicolai de Forma ; ec- nuatim impendi, Liceatquoqueabbati, etconventui
clesiam SanctiSergiiin Surbura, Piscarias in flu- monasterii memorati fratrum suorum testimoniis
mine, in loco qui dicitur Marmorata, Anditum do- in propriis causis uti, sive civilem sive crirainalem
minicum, et Postam, et alias in eodem fluraine, contineant quaestionem, etc, usque deperire; cleri-
subler Roma, pensiones et hortos, et omnia quae
co3 etiam, sive laicos liberos et absolutos, e sseculo
inter urbem et e.Ktra idem monasterium noscitur
D fugientes, licite ad conversionem recipiant el eos
obtinere. Ad hoc, libertatcs et immunitates eidem
absque aliqua contradictione retentent.
monasterio usque confirmamus.
Cumautem generale fuerit inlerdictura, licitum
Statuimus insuper, ut praefatum monasterium sit eisdem ibique manentibus, exclusis excommu-
nulli prosus in aliquo nisi Romano tantum ponti-
nicatis et interdictis, submissa voce non pulsatis
ficisitsubjectura,necibi aliquis prsetereum quam- campanis divina officiH celebrare. Caeterum, cum
libet juridictionem exerceat, aut aliquam vindicet
idem monasterium spirituale raembrum apostolicae
potestatem. Abbati vero ipsius venerabilis loci, Romani
sedis et propria pontificis sedes existat,
praesentis privilegii auctorilate concedimus, ut ad statuimus et sancimus, ut, sicut contra Romanam
honorem el laudem Altissimi, cura mitra el annulo, Ecclesiam non nisi centenaria currit praescriptio,
sandaliis, tunicaet dalmalica, missarum solemnia secundum conslitutiones canonicas et legitimas
pro tucfi celebret reverenlia sanctitatis, et astanti sanctiones, ita quoque preefato monasterio minoris
clero ac populo benedicat, Ita quidem ut, si per temporis prsescriptio non obsistat. Sepulturaca
 INNOCENTII III PP. REGHSTORUM LIB. VI. 96
95
producendos, snblato
quoquc ipsius loci liberam essc decernimus, ut eo- A procuratorem suum, duxoril
rum. elc, «.<;(7Hca quibus assumpta fuerint corpora cuju^libel contradielionh (198) et appellationis obs-

mortuorum. Decernimus ergo, ut nulli omnino ho- taculo, admiltatis, dcpositiones eorum conscrip-
curctis apo-
minum liceat prsfatum monastcrium, ctc, usque tas, el vcsiris sigillis inclusas, ad scdem
profulura salva sedis apostolicse auctoritate, ac in stolicam deslinure, statucnlcs partibus perempto-
rium terminum competentem, quo, per se vcl res-
p&rochialibus ecclesiis dioccesanorum episcoporum
justitia con9ueta,illis exceptis in quibus plenum jus ponsales idoneos, nostro se conspeclui repracsen-
tent, justitiam rccepturffi], etc Testes, etc. Nullis,
idem monasterium hactcnusdignosciturhabuisse.Si
quaigilurinfuturum,ctc.,wi(/uesiibjaceant :cunctis etc Quod si tu ca, etc. fratcr episcope, cum eorum
;iuteni,ctc., iisque invcniant. Amen, amen, amcn. altero.
Datum Ferentini,xivKal. Julii, pontificatus no-
Ualum Ferentini, Joannis, sanctse
per manum
Romanse ccclesiae, subdiaconi et notarii, primo Ju- stri anno sexto.

nii, indictione vi, Incarnationis Dominic-E

anno XC.
pap» III exoniensi (199) episcopo ET ELECTO.. BDR-
1203, pontificatusvero domini Innocentii
nuMST
GENSI.
gnno scxto.
LXXXIX Vt inquirant adversiis episcopum Asloricensem.
(192). B
PRIORI (Ferentini, xv Kal. Julii.)
DUNELMENSI EPISCOPO DECANO, ET;

SANCT.* TKINITATIS EBORACENSTliUS. Veniensad apostolicam sedem dilectusfiliuSjD...

Ut testes, in causa qux statu ecclesise Mene-

super Astoricensis canonicus, contra venerabilem fratrem
vensis vertcbalur, audiant. nostrum Astoricensem cpiscopum, enormia
(Ferentini, xiv Kal. Julii.) multa proposuit coram nobis,super quibus eum in-
archidiaconus tendit criminabiliter accusare videlicet quod,
suo
[Cum olim dilecius (ilius (193) G. ;

vivente,ac a sede sua violenter

Meneveus\s,d.(iversusvenerabilcm frairein noslrum... adhuc praedecessore
Cantuariensem archiepiscopum, super statu Mene- cjeclo,ctepiscopatu etiam spoliato, locum ejus per
venbis ecciesiffi proposuissel in nostra et fratrum nos- ambitionem temerarius usurpavit; quodquesitper-
archiepiscopo jurii crimineac simoniae pravitate
poliutus duos ;
irorum prxsenlia^^^^h) (^MS&iiSouem :]

ipsi per litteras nostras dedimus in mandatis, ui, insuper homicidas promoverit, unum in archidia-
per se vel procuratorem idoneum, ad praesentiam conum, et alterum nonle|,'itime natum ad officium
diftconatus assumens. Proeterea, quod
superhomi-
nostram super hoc accedcret responsurus. Verum,
cum ip?e nec venisset nec misisset propter hoc ido- cidiopublicalaboraret infamia, videlicet quod ma-
neum gistrum Michaelem, legum doctorem, interfici fece-
responsalera; volentes Menevensi Ecclesiae
paterna sollicitudine providere, causam super hoc
G rjt veneni maleficio procurato. Quia igilur enormi
transiri non
venerabilifratrincstro....episcopoEliensi, etdiU- tates hujusmodi sub dissimulatione
scripta
clisfiliis....Londoniensidecano,'et... archidiacono debent, discretioni vestrae per apostolica
de Botingeham, sub certa forma duximus commit- mandamus, quatenus, partibus convocatis, et au-
ditis hinc inde propositis, causam
ipsam usque ad
tend^m (195), aquibus non fuit hactenus juxtaman-
datum nostrum in ipsa proccssum. Nc igitur causa diffinitioniscalcuium diligenter cxaminare cure-
perapo- ipsamqne sulficienter instructam ad nostram
ipsa remaneat indecisa, discretioni veslra; tis,
pars preesentiam remittatis, praafigentes partibus ter-
stolica scripta [mandamus quatenus, nisi

adversa praedictum archidiaconum per exceptionein minum corapetentem, quo venient quod justitia
dictaverit recepturae ad quera si venire neglexe-
legilimam repellcre valeat ab agcndo, parlibus, si ;

poterit fieri, vel procuratoribus earum, ad locum rint, nos, quantum de jure poterimus, nihilomi-

idoneum et securum per nunlios vestroset litteras nus procedemu.s.

convocatis, et lite legitime conteslata, tesles quos Datum Ferentini,xv kal. Julii.

archiepiscopus duxerit produccndos in Anglia, et XCI.

quos archidiaconus producere voluerit conlra eum NOBILI VmO COMITI DUNECANO.

(196) in Wallia, recipere procuretis. Verum, si ar- D Composilionem inter ipsum ct ecclesiam S. Andress
fn.r.l.am r.nnHrmat.
-:t„».,„ vobis, per op
^^...r,^ t.nUic provide factam conftrmat.
•- :*;...,., rvOT. iirm)i,ifi
chiepiscopus citatus legitime, coram
1 . 1
se
Solet annuere, etc.wi^M^ impertiri. Cura
autem
vel procuratoremidoneum, noluerit comparereaut
litem etiam contestari, vos nihilominus (197) sencs interteetecclesiam S. Andreae, superjure patro-
et valctudinarioB quos archidiaconus, per se vel natus quarumdam ecclesiarum etterris, controver-

Dc jure el staiu Menevens. (195) Litterarum, de quibus hic agitur, frag-

(192) Exstat in libello
mentum exhibet Giraldusin libello jam citato pag.
eccles. pag.590.Videepistolamhujuscelibrisexli74.
Referturetiam, sed mutila, inter Decrelales, lib. ii 550. .
.. , *
duxerit producendos, et
iii. 20, De uttesfanonibus, cap. 34. Quae
teslibus ei (196) Decretal. lesunt,
illic leguntur, hic uncis inclusa sunt. infra, vel pro cor. vob.
(193) Desunt in Decretal. verba dil. fii., et mo- (197) In Decretal., testes maxime.
(198) Desunt in Decretal.hajc verba,
etinfraquae
do, ven. fr. n.
(194) Decretal. legunt prxposuerit, omitt. in n.
characlere Italico distinguimus.
et n. pr. (199) Legendum videtur Oxomensi.
f.
 97 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRI8TI 1203. 98
sia fuisset diutius ventilata, tandem in prgesentia A Jem archiepiscopi largissime ministranteSjipsi ncc
dilecli filii, J. tituli S. Stepliani in Coelio monte in modico subvenitis, Cancellario primo, et fratri
presbyteri cardinalis, apostolicx' sedis legati, et ejus secundo, damnata; raemoriffi Marcualdo,etnunc
cliarissirai in Christo filii nostri, W. iilustris regis tertio, W. Capparono, jurastis, et, contra praestitum
Scotiae, bonae mem')ria3 R, tunc tereporis episcopi juramentum, secretum quoddam quod debebat
ejnsdem Ecclesiae, accedente consensu, inler te et caute celari, non expavistis nequiter revelare, undc
ipsam. ecclesiam amicabiliter compositio intervenit, mala omniu, quae Panormi el per Siciliam ab eodem
quam apostolico postulasti confirmari rescripto. Marcualdo sunt perpetrata, provenisse videntur.
Nos igitur, nobilitatis tuee praecibus annuentes, Insuper, thesauro ecclesia; profligato, praefatumar-
compositioneta ipsam, sicut sine pravitatc provide chiepiscopum per mensem el amplius obsedistis.
facta est, et ab utraque parte sponte reccpta et et, cum nibil potuisselis in obsidione proficere, ero-
pacifice hactenus observata, et in scriptis exinde Capparonum ad ipsum
gata pecunia praedi?tutn
confectis plenarie continetur,auctoritate apostolica obsidenduui adducere minime dubitastis, quem,
confirmamus, etc. Nuli ergo, etc. Dat. Ferentini, datisuxori sus magnis cupis argenteiset dalmatica
XV Kal. Julii. de hulla (205), valente plusquam mille tarenos, ad
XCII. g hocinduxistis, ut homines ipsiusarchiepiscopi cape-
EPISCOPO GERUNDINENSI (200). ret,torqueret et rautilarel, et amicos et consangui-
De uno qui mairem et jiliam camalUer cogvoveral. neos ejus faceret exsulare. Nuntios quoque ipsius
(Ferentini, xiii Kal. Julii.) ad sedem apostolicam veoientes anno pra^terito
[Ki litteris tua) fraternitatis accepimus, (201) G. apud Messanara capi fecislis et male torqueri. Obe-
iator earum, aperta nohis confessione monstravit, dientias etiam Ecclesios quae vobis sunt attributae,
quod (202)... matrem cujusdam pueliae quam infra cupiditaterapacissimadestruentes, redditusearum,
nubiles annos desponsaverat in uxorem carnaliter contra Regulam beati Benedicti, in vestram pro-
saepe cognovit, etpostmodum carnali commistione prietatem convertistis, archiepiscopo nihil aut mo-
puellam tractarit adultamj. Undeipsius viri animae dicum erogantes, cum sint redditus earum decem
provideri humiliter postulasti, et utrum mulieri ad miliura tarenorum. Ad hajc, sepulcrum bonee rae-
secundas nuptias, ipso vivente, liceat convolare, moriffi G. archiepiscopi, praedecessoris, ejus, prae-
cum hoc factuni publicum et notorium habeatur. sumptione sacrilega violastis, et
subtraclis inde
[Nos autem eidem viro pcenitentiaminjungifecimus archiepiscopalibus indumentis, et sepulcro semi-
pro peccalo consultationi tuae taliter respondentes, tecto relicto, estis in cum
—
:

quod,
-, ,
si
„. —
rcs ita se habet,
. ^.^ ad
^„, eis „^ invicem
...,iv^..ni penitus
pcuiiuo oc-
se quibus
quiuuB inuius
aliis raultis
et aiiis
fcsu
sirailia corarainati.
excessibus, ei
excessiDus, et quia
Pro
mandato
mandalo
paratis, mulier alteri viro non nubat, si, postquam ^ noslro doluistis aliquatenus obedire, in vos excom-
r,rnr;i
novil t,; nl n|. ^
„ t „; .. J »1 „ ( ~» 1:1-
viri et matris delictum, se carnaliter
: -ll-
illi non
....
municationis sententiam promulgavit, sed vos, in
'

erubuit commisceri. Vir etiam et mater raulieris malitia vestradamnabiliter obstinali, pastorisves-
ipsius nunquam dcbent
ad alias nuptias convolare, tri censuram nullatenus formidatis. Quia igitur
sed semper continentiam servare tenentur, et enor tanta scelera nec volumus nec debemus nlterius
medeflere delictum, quod ex tam nefanda libidine sustinere, per apostolica vobis scripta mandamus
contraxerunt, praeserlira, si circa personas hujus- et districte prfficipimus, quatenus prajdicta caslra
modi de lapsu carnis minime timeatur. pariter et Ihesaurura jam dicto archiepiscopo, omni
Datum Fercntini, xiii Kal. Julii. occasione etexcusatione ao diiatione cessantibus,
XCIII (203). resignelis, eique de universis e.xcessibus memora-
MONACHIS MONTI REGALIS, JATI ET CALATETRASIl lis satisfactionera congruara studeatis humiliter
CASTELLA TENENTIBDS, ET COMPLICIBUS EORUM :
exhibere, ipsi tanquam Patri et pastori vestro debi-
SINE SALUTATIONE.
tam obedientiam et reverentiam exhibendo. Quod
Ut ipsorum archiepiscopo, ab ipsis gravitcr ojfenso,
si in obstinatione et conturaacia vestra duxeritis
satisfaclionem condignam exkibeant.
i-ersistendum, senlentiam, quam ipse in vos cano-
(Ferentini, xv Kal. Julii.)
D nice promulgavit, nos ratam et firraam habentes,
Quodvobisapostolicaesalutationisallloquiumnon eam iaciemus auctore Domino inviolabiter obser-
impendiraus, ex vestra noveritis nequitia prove- vari, et potestis insuper forinidare, ne, vobis, vestra
nire. Gravissimara etenim ex parte venerabilis fra- promerente malitia, prorsus exclusis, idem archi-
trisnostri,archiepiscopi vestri (204), noveritis nos
episcopus,auctoritatesedi3apostolicffi,veIregulares
accepisse querelam, quod, ei rebelles etfecti, pr;E-
canonicos in ipsa ecclesia, vel clericos instituat
dicta castella et thesaurura ecclesia; nequiter
deti- saeculares.
netis, et ea
vivendo luxuriose vaslatis, de quibus Datum Fcrentini, xv Kal. Julii.
excommunicatis et hostibus adoppressionem ejus-
(200) E.xstat, sed aliquantummutila,infer Decre- (203)Epistolam hanc laudant Raynaldus, anno
tales, lib. iv, tit. 13. De eo qui
cognoverit consanqui- 1203, § 64; et Roc Pirrhus, Sicil. Sacr. t. I, paK.
neam uxons sude vel sponsx, cap. 8. ^ ^
405.
'201) In Decret., quod.
(204) Vide supra epist. libri quinti 89, not.
202) Desunt haeo verba in Decretalibus.
(205) Sic in apogr.
 BEGESTORUM LIB. VI 10
INNOC3NT01I1 II PP.
99
\ constitutis, ipsi subdiacono fuit objectum, quod
XCIV.
manus injecerat in clericum violenlas, et quod
ILLUSTR REGl CASTELL^E
nonsuppetebantecclesiajfacultates. Verumsubdia-
Abbatem et convenlum Trianenses ipsi
commendat. conus.ipse,cumadprobandaminjectionemmanuum
(Ferenlini,xiv Kal. Julii violentarum tantum tesles de auditu inducti fuis-
sent, purgationem suae innocentiae praesentavit et ;

per quem rcgcs rcgnant

Ouanfo raajorem ille,
adversae, eccle-
licet per testes partis ostenderetur
el principes dominanlur, inler hominestibi contu- tnmen pro-
siae non suppetere facultates, evidenter
polestalcm, lanto ecclesias et
monasleria regni
it
Domi- bavit econtra, quod, pnstquam super receptione
defunclis assidue
lui in quibus pro vivis ac mandalum receperant, quatuor
studiosius confo- ipsius apostolicum
nus exoralur, benignius debes et duos-
tua popu qui residentiam in eadem ecclesia faciebant,
vere, ut virireligiosi sint oralionibus pro
liberc ac libenler intenti,
que non residentes canonicos, et unum prffibenda-
li.jue tibi subjecti salute
regiafuerini protec- rium residentem etiam decessisse (207). Cumque
cum a moleslationibus seculi
super bis aliis fuisset coram eodem litigatum
confidentia provocati, di-
tione securi. llac igitur cum super prolatione sententis
abbate, tandem,
et conventum Tnanensis
abbatem, etconventum i''ancn.,«
lcctum
lcrtum filium...

Ecclesi.. regaU ceisiU^ini P-P---— ^ -^U

B ^^^^l^^^l, ,i., .d^m
j^,^
• '
anostolica. sedis provi

remisit. Nos autem, eidem subdiacono. P

et P.
monemus at sioni
rogamus,
tes, per apostolica scripta parte venit adversa, dilectum
injungimus peccato- presbytero, qui pro
tente. et in remissionem tibi
fllium, B. (208) S. Susannac presbyterum
tituli
rum, quatenus divino inluitu, et pro reverenlia B.
cardinalem.dedimus anditorem, in cujus praesentia
Petri et prcedictam Ecclesiam, tanquam
nostra.
non memo- cum mulia fuissent ab utraque parte proposita, et
Romanae Ecclesiae liliam specialem, nec
nobis postmodum ab ipso relata, quia
in iitteris
ratos abbatem et convenlum,
eorumque jura, ab- canonico-
jam dicli continebatur abbatis, quod de
omnium injuslogravamine et indebitamolustatione rum obitu praedictorum ei constitit manifeste, sicut
et concessa sibi ab
dcfendas, eosque in ordine suo sub-
sicut in privi- superius estexpressum, nihilque fuerat conlra
apostolica sede libertate conserves, probatum eumdem, quominus haberetur
instantiaraa bonae merao-
diaconum
legio, ad precum tuarum obtinondum
idoneus ad ecclesiasticura beneficium
proedecessore noslro, ipsis
ria Coelestino papa, sedis benignitas
Nolumus autemregiam ne provisione, in qua ei apostolicae
indulto noscitur contineri. eumloco unius
quod petitionem subveniri mandaverat, fraudaretur,
excellentiam reputare molcslum, admittcndum. Ideoque,
ecclesiam in po- defunctorum decrevimus
tuara super eo, quod soepedictam scripta mandamus
redigi postulabas, discretioni vestra? per apostoHca
testatem Monasterii S. Facundii quatenus, nisidicli prapo
et districtepraecipimus,
'

non duximus admittendam, cura id de jure facere raoniiionem vestram, sub-

situs etcapitulum, ad
non posseraus. a nobis, in
diaconuni ipsum, prout est decretum
Dat. Ferentini. xiv Kal. Julii. auctoritate
canonicum receperintet in fratrem,vo3,
XCV. nostrasufrulti,euminpraebendaepossessionemilhus
WILLELMO ALBOINI, SUBDIA- in choro et io-
CANTOm, POF.NITENTIARIO, corporaiiter inducentes, ei stallum
CONO PAP.E, CANONICO, LEMOVICENSIBUS. cum in Capitulo, sublato cujuslibet
conlradictioms
et fratrem
UtA Taines, subdiaconum, in canonicum et appellalionis ohstaculo.
assignetis. Contradicto-
a vrxpusito capilulo S. Juniani, juxta tenoreni
et jam dicti ahsentia, cum
res... nec obstet pra?positi
mandaii apostolici de hoc jam dati, recipi fa-
capitulum eam ad elu-
Parisiis morari dicatur, si
ciant. r- \T7 T
(Ferentini, xiv, Kal. Julii.)
1
sionemmandatinostriduxerintaliegandara.Taliter
A. autem mandatum apostolicura impleatis,quod idem
Veniens ad apostolicam sedem dilectus
filius,
ad sedem
auribus intimavit, subdiaconus non cogatur propter hoc
Taines, subdiaconus, nostris
capi- apostolicaraampliuslaborare. Quodsinonomnes...
quod, cum olim diiectis filiis... praeposito, et
ut eum in canoni- duo veslrum, etc.
lulo Sancti Juniani scripserimus,
abbate D Datum XIV Kal. Julii, anno scxto.
cum reciperentet in fratrem, dilecto filio...
Vosiensi (206), iili procuratore
concesso, ut eos, XCVI
sufticientera et justam ABBATI DE TARRETON (210),
nisi causam ostenderent EPISCOPO ELIENSI (209),
DECANO LINCOLNIENSI ^llj.
per districtio- ET
quare non esset recipiendus ab eis,
de Hikerham, inipso-
dilatione ri clcrici a priore et canonicis
nem ecclesiasticam omni appellatione et rumecclesiis prxseniati ab archteviscopo
Ebora-
compelleret ad receptionera ipsius, idem
cessante, censi admiitantur.
In cujus
abbas diem partibus saepius assignavit. (Fereatini, xi Kal. Julii.)
quibusdam ex canonicis ipsius
tandem praesentia canonici de Hikerham
subdiacono Dilecti filii... prior et
ecclesiaj ex parte-universitatis, et ipso
v,
Eliensi dictum est, lib.
anno 1202, in- (209) De episcopo
(206) Petrus V. abbas Vosiensis,
in inslru- Tarretanensibus, nihil in
dictione v mox Raimundus, anno 1205,
;
^"^(flOl^^be abbatibus
Christ. II, col. 5yb.
mentis reperiuntur Gall. t.
promptu habemus.
(207) Sic in apogr. .
(211) Vide supra.
(288) Vide epistolam libri
tertu 54, not.
101 PONTIFfCATUS ANNO VI, CHRISTI 1203.
102
transmissanobiapetitione monstrarunt,quod vene- A expulsis, bona ceperunt eorum matronas e' alin.
rabilis frater noster, archiepiscopus Eboracensis, qui excommunicationis scntentiam
metuenles ad
et officiales ejus, in ecclesiis stiis ari praesRntatio- eorum officium non accedunt, eos
etiara, qui in
nem eorum clericos,contra tenorem privilcgiorum die Paschae ab ipsorum
manibus corpus Ghristi
suorum, conlemnunt admitterc pro suae arbitrio recipere noluerunt, poena
pecuniaria punienles.
voluntatis. Nolentes igitur,ut propter hocdictorum Cum igitur novorum curationi morborura
fratrum Ecclesiae sustineant detrimentum, discre- novis
sempersit remediis occurrendum, et
ferrum appo-
tioni vestrasper apostolica scripta mandamus,qua- ncndum sit vulneri,
quod fomenti remedium non
tenus,si preedictus archiepiscopus,et offlciales ejus admittit, ne pars sincera trahatur,
personasidoneas sibia fratribusipsiscanonice pras-
cum morbus
pestilens jam subrepat, fraternitati
vestrae per apo-
sentatas admittere ad regimen ecclesiarum illorum stohca scripta raandamus atque
prfficipimus, qua-
malitiose distulerint,vos eas ad canonicam prfcsen- tenus, si clerici et capellani
praedicti ad commoni-
tationem eorum, auctoritate nostra sufrulti,nullins tionera vestrara, infra mensera
post susceptionem
contradictione vel appellatione ohstante.adraittere praesentium, non satisfecerint juxta
prociiretis tamen,quod propter hoc successori-
ita
priori mau-
; dati nostri tenorem. vos
, . , .,1 • • . .
''-'^ ' cua
eos. auctoritate
iiucioniaie nostra
busejusdemarch.ep.scopinullum imposterura pr^- suffulti,
g
" a„„^
beneficiie, appellatione
reraota ^'"veub.
Drivetis
ludicium generetur.
judicium Dnnd si non
eeneretur. Quod nmnpo ete.
nnn omnes, Tm
Af^ Tu, Quod si „.-
nec
• _•
sic eis vexatio dederit
.. . . '

intellectum, et
frater episcope, cum eorum altero, etc. infra mensem aliumasua
noluerint iniquitate de-
Datum Ferentini, xi Kal. Julii. sistere, voa ipsos auctoritate
apostolica solemniter
ab officiis deponatis,uti sic inobedientes,
XGVII (212). et contu-
ARCHIEPISCOPO BITURICENSI (213), EPISCOPO CATUR- maces, qui ha;c audierint, terreantur,
et in parti-
GENSI (214). bus illis,qus jam quasi exstincta
videturscintillula
Ut capcUanos et Burgenses castri Lemovicensis correctionis eclesiasticaj reviviscat.
corrigant. Datura Ferentini vi Idus Junii,anno
sexto.
Olim primo vobis, secundo tibi et suffraga-
et XCVIII.
neis luis, frater EPISCOPO (216), ET WILLELMO ALBOIXI,
archiepiscope,dedimu3 in manda- CANONIGO '

tiSjUt sententias interdicti in LUMOVICENSIBES.

Burgenses et castrura
CausamAssaliti clerici decanum et capitulum
Lemovicenses, propter excessus multiplices et Sancli
Aredu molestantis examinandam
ipsis committit.
cnormes, et suspensionis et excommunicationis in
(Ferentini, xii Kal. Julii.)
capellanos dicti castri, propter inobedientiam eo-
Ex parte decani
et capituli ecclesiae S.
rum et contumaciam, a venerabili ^'"^'
Aredii
nostro, . nosLns fratre
C "°« _^'^
l^^it auribus
fuTt '^"nbus intim
intimatum,quod cum venerabi
'
''T'^ '

Lemovicensi (215) episcopo, nmmnl.nt.. sicut

eoiscono. promulgatas, ,,,,
is frater noster,0.(2i7)
rationabiliter latae fuerint, faceretis per Bituri-
Hostiensis episcopus, olim
in partibus vestris
apostolics sedis legatus,eis dc-
censein provinciam, usque ad satisfactionem ido-
derilinraandatis ut Assalituraclericum
neam, per ceusuram ecclesiasticam, appellatione in cano-
nicum reciperent et in fratrera;tandem,quia
remota, inviolabilitcr observari. Adjecimus etiam contra
eumdemclericura fuit exceptum ab illis quod
in secundo mandato,ut, si dicti clerici es-
etcapellani set ex duplici adulterio
admoniti, episcopo suo contemnerent infra procreatus, ipsumque pro-
men- pter hoc recipere recusarent,
sem satisfactionem dehitam exhibere, compellere- prffisertim cum jura-
mento teneantur astricti nullum in
tis eosdem per eamdem censuram, canonicum re-
appellalione cipere talem, episcopus ipse, sicut
cessante, ad in ejus litteris
sedem apostolicam cum vestrarum
perspeximus contineri,factum ejus duxit in
tostimonio litterarum venire suspensos. Licet patien-
au- tia tolerandum, duramodo
tera mandatura Hel. nepos Hel. fratris
apostolicum quantum fuit in vobis
Grandimonlensis,recipereturabillis;quo ad preces
devoto fueritis exsecuti, dicti tamen
capellani et ejus benigne recepto,episcopus
clerici, non redeuntes ad cor, sed Assalito jam dicto,
illud cum Pha- ne spe quam de precibus ejus conceperat
raone potius indurantes, non solum in frustra-
sua pcrti- retur, in ecclesia Sancti Frontonis,
naciaperstiterunt,sed de die in diera obstinatiores ^ supradicta ec-
clesia longe nobiliori, providit.
efFecti, ut novissimus error Cajterum, idem A.
detcrior sit priore, in utpraidictos
ecclesiis dicli castri ea, quaj
decanum
capitulum superreceptione
et
damnatam haeresim sua iterum infeslaret,ad apostolicam sedem
sapiunt, pra3dicant manifeste, qui acce-
excoramunicati dens, ad venerabilein fratrem nostrum,
divina non metuunt officia Burdega-
celcbrare; Burgenses lensem achiepiscopum,
insuper,sicut ex litteris episcopi praefati
et dilectum filium ab-
accepiraus, batem Albeterrensem,litteras veritate tacita impe-
capellanis ccclesiarura et raonachis
Sancti Martialia travit quo audito decanus etcapitulura,
;
antequam
(212) Laudatur haic epislola a Bzovio,^««<;/.tom
bat sedes Gadurcensis Ecclesias, anno 1206
^^' "^*^ "°" ^ Raynaido. anno Gall.
1203j?i/°^'§ Christ. tom. I, col. 13{.
(215) Vide epistolam libri quinti 68, not
epistolam libri tertii 43, not.
S!?! n'*^? (216) Videepistolam libri quintiTS, not.
.''"".'• "J-eP-scopi Gadurcensis, mentio
m
fitinli
in instrumentis, ann.
1199 et 1202. Sed vaca-
(21/) Epist. lib. tertii 11, not.
 REGESTOliUM LIB. VI. ^Oi
INNOCENTII ill PP.
103
X rum etdevotlono promptissima nihil nobisvel hx-
peripsas litteras citarenlur,
sedem apostolicam
appellalione conLemplu, redibus nostris interius continere debeat captio-
appellarunt. Judices vero,
etiani sura. Tenor siquidem dictarum litterarum hic
licetadeosnequaquam accedcre, nec ipsi lilezen. et Clar.
est (220). [B. Flandr. et Ilain. L.
ire possent propter
guerrarum tuuiulus ad iUos,
S. Pauli comites, Oddo de Chanliet, et W.
mandarunt eos tanquam ?xcommunicatos ab omni- ct II.

frater ejus omnibus ad quos litterae istae pervene-

prcsbytero, pro jani
busevitari.Bernardo crgo, [Jumino. Notum fieri voluraus,
P. Aimerici rint, salutera in
dictis decano et cupituio, et magijstro
procuraloribus in nostra quod superco quod apud Jaderam incurriuius ex-
Boiol pro parle altera.
eorum rationes communicationem apostolicam, vel incurrisse nos
prcEsentidConstilutis, et petentibus
tituli S. Crucis tiraemus, tam nos quam successores nostros sedi
audiri, dilectum lilium, L. (218)
auditorem, qui aposlolicaj obligamus, quod ad mandatura ejus
presbyterum cardinalem, dedimus
satisfaclionem curabiraus exhibere.
proposita nobis retuiit
ea quiB fuerunt coram ipso mense
aliquem injuste Datum apud Jaderam,anuu Doinini 1203,
diiigenter. Nos autem, nolentes
apostulica scnpta Aprilis.]
gravari, discretioni veslrse per comitum sine
Sane, litteris istissigilla nostra
inquisita super
prajcipiendo raandamus, quatenus
vobis constiterit contrudictione libenter appendimus, sed baronum
prajmissis diligenlius veritate, si B sequentium,hoc estOd et W. fratris ejus inlel-
contra eum, si-
Assalito jam dicto.postquam fuit
in supradicta leximus uefuisse, licet et barones se esse confessi
cut superius continetnr, exceptum,
sint.sicut ab illis accepimus, quibus fuit absolu-
prffifalum episcopum
ecclcsia SanctisFrontonis per injunctum
Are- tionis vestrffiofficium delegatum.et illis
fuisse provisum, et alterum in ecclesiaSancti statim absolu
ipsum fuerit, in virtute prajstiti juramenti
diiadprecesepiscopi receptum ejusdem,vo3 cmitte-
et >;apituli prs- tione concessa, ut litteras quas recepistis
Assalitun, a raolestatione decani ac principis
rent. Super faclo autera illustris viri
dictorum discrelionem ecclesiaslicam,
faciatis per
exercitus nostri, marchionis Montisferrati, quo
hoc perpe-
appellatione remota, cessare; ilU super de conser-
in irri- videlicet, pro apostolica reverenlia et
.
tuum silentium imponeules, et reducentes
ecclesiam.prcB- vatione .stolii vcstra voluntate complenda, ostensio-
tura quidquid contra eos et illorum
temere noveritis nem litterarum vestrarum humiliter impedivit ad
dictarum litternrum occasione,
m ca- tempus, donec videlicet iterata jussione sanctitas
altemplatum. Alioquin, eum recipi
faciatis
vestra ptasciperet quod in hau tempestale
super
obstet
nonicura etin fratrem, dummodo
nibil ei
agendumforet.supplicamus piissime paternilali
his
de canonicis institutis contradiclorcs monitione
vestree, utdivini amoris intuitu non
;
feratisindigne;
appella-
praemissa, per censuram ecclesiasticam,
C certissimetenentibus vubis, quod, si ostensaj luis-
tione postposila, compescendo.
sent duciet Venelis,eo loco et terapore,
litterae....
Datura Ferenlini, xii Kal. Julii anno seito.
quod ipsa die, et stolium ruptum, et nunc fuisset
XCIX (219). dissolutus exercitus. Sane,per magistrum Joannem
.LTTER/E CRUCESIGNATORUM AD PAPAM. Noviomensem, nuntium nostrum, accepinius,quod
facti Jaderx. ipse pro dissimulanda oxcommunicatione Veneto-
De absotutione
pro ipso periculo dissolutionis
Dei
rum ud tempus
charissimo doinino, I.
Sanctissimo Patri exercitus.paternitati vestraj propensius supplicas-
el
pontifici, B. Flandriaj et
Hainoviaj,
gralia summo set, et non fuisset auditus, et quod super hoc im-
Claromunlensis, et H. S. Pauli co-
L. Blezensis et posuisset ei pra^ceptio vestra silenliura. Nihilomi-
cum promptissima ad omne ob-
rniles, railites sui, nus tamen voluntatem veslram inquirere iterata
Intellecto pa-
se(iuium volantale, oscula pedum. consultatione maluimus, quam in corporum et ani-
mandato, et lam vestris quam de-
ternitatis vestrae marurn nostrarum periculum,et terr® sanclffi
presbyteri
venerabilis Patris, P. tituli S. Marcelli solationem, et inimicoruin crucis insultationera
litteris per nun-
cardinalis,apostolicaj sedis legali. atque derisum, contra voluntatem eliam vestram,
nostros veneratione condigna re- vestros in-
tium ipsius sicut omnino credimus, et per nuntios
et
n
sumus devotione in omnibus exse- litterarum
ceptis,prorapta telleximus, per dictarum oslensionem
in Iitteris
cuti, etsecundum forraara expressara stolium scinderetur. lllud autem certissirae
teneat
absclu-
vestrisjuramento prsstito, sive recognito, paternilatis veslra; discrctio, quod quidquid
super
consecuti, et
tionis apostolicae suraus beneliciura lilteris eisdcm prajceperit
jussione, quidquid inde
litteras quas juxta mandatura dicti legati
petistis, debeat, sive dictus marchio, sive
contingere
per lato-
eidem remisimus.quarum etiam tenorem cuicunque ex nobis injunxeritis, faciet incun-
duxiraus inti-
rem prssentium apostoiatui vestro ctanter.
quod
mandum,deveslra apostolica pietate confisi,
ex paterna
mandatum vestrum, quantumcunque
obedientiafilio-
severitate dure sonet exterius, pro

etiam Bzovium Annal. t. XIII, pag. 99, § 3.

(218) Vide epistolam libri
quinti 5, not.
Vide (220) Hajc apud Raynaldura leguntur.
(219) Vide Rayualdnm,
anno HOd. § 5.
 105 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRI3TI 1203. 106

C (221). A CI (222).
LITTER.E MARCHIONIS MONTISFERRATAI. MARCHIOM MONTISFERrATI, B. FLANDRI.E, L. BLESENSI
Liiterarum ponlificis snppressionem excusai. ET H. SANCTI PAULI COMITIBUS.

[Sanctissimo Patri et domino I, divina Providen- IJt in subsidium Terrx sanclx iransfrelent.

tia summo pontifici, Bonifacius. marchio Montis- (Ferentini, an. vi.)

ferrati, cum osculo pedum paralam ad omne obsc- [Cum in manu valida et e\tento brachio egressi
quium voiuntatcm. Paternitatis vestras litteris a fueritis dcyEgypto,ut vos ipsos Domino in sacrifi-

baronibus exercitus signatorum acceptis, et cum cium offerretis, doluimus non modicum et dolemus
omni reverentia et devotione prffistito, sive reco- quod Pbarao vos persequitur fugientes, vel vos po-
gnito.juramento,absolutionisbeneficiumapostolicoi} tius sequimini Pharaonem, qui vos, sub quadam

consecutis, per nuntium venerabilis Patris nostri, necessitalis specic ac velamine pietatis, sub jugo
P. tituli S. Marcelli presbyteri cardinalis, aposlo- peccati vetustas nititur subdere servituli.] Doluimus
licae sedis legati, communicato baronum consilio, aulem sicut praemisimus, et dolemjs pro nobis
intellexi super facto Jaderas pereumdem nuntium pariter el vobis et pro universo populo Christiano.
ad ducem Venetos a sede apostolica excommuni-
et Pro nobis, quia, dum quod seminaverinius in lacry-
cationis litleras emanasse. Attendens igitur, imo n mis, per legatos et lilteras nostras, vobis et aliia

tenens pro certo quod eo loco ct tempore
vestrffinullatcnuspossentostendi,quinstatimnoster
dissolvereturexercitus et stoiium rumperetur, remi-
nisceasque de consilio vestro multa dissimulanda
fore loco et tempore, si Veneti ad dissolutionem
stolii aspirarent, divini amoris intuitu, nec non et
prosedisapostolicaereverentia,aquasloliumetnun-
tium hahuit, et postea firmamentum, consilium ha-
bui litteras illas ad tempus suppriraendas, donec
mandatum vestrum atqueconsilium iterata percipe-
rem jussione, easque de manu nuntii vestri cum
omnihumilitate,flexisgenibus,magnocompunctio-
nis et devotionis spiritu susccpi,viroque religioso...
abbati Laudensi, ad tempus tradidi conservandas,
super hoc potius obedientiae filialis expectans me
litteriB saepius, non absque quadam amaritudine cordis et
corporis anxietate non modica, verbum Domini pro-
ponentes,et exhortanles nominis Christiani cultores
ad vindicandam injuriara Jesu Christi, credebamus
nos in exultatione messuros, ex iraprovipo messi
nostrajinimicus homo superseminavit zizania,etsic
semina vitiavit, ut in lolium degenerasse triticum
videatur. Pro vobis autem, quoniara, cum expurgas-
setis vetus fcrmentara, et crederemini jam penitus
veterem horainem cum suis actibus exuisse, modi-
cum fermenti, et utinam raodicum, corrupit denuo
lotam massam, et dum vestimenla vestra candida
non servatis quasi veterem reinduistis amictum,
manum retrahentes ab aratro, et respicientes cum
conjuge Loth retrorsura ita ut jam apti non vide-
;

ritum, quam apostolicae indignationis offensara ex remini,secundumAposi.olum,regnoDei.[Propopulo

piaj intentionis actu necessari incurrisse. Intellexi
ctiara a duce el a quibusdam Venetis, familiaribus
raeis, quod supcr facto Jaderoe nuntium proprium
incontincnti vestroc transmitterent sanclilati, qui
utrum hactenus ad sedem aposlolicam pervenerit
ignoramus, qua spe suspensus nuntium hactenus
distuli transmittendum. Hinc est quod
vestra; cum onini devotionis et humilitatis affectu
supplico, ut vestrarum suppressio litterarum, quae
quidcm hurailitatis meffi ministerio facta est, et dis-
crelionis ac pietatis vestrae confidentia, pacis vestrae
tranquillitatem in aliquo non moveat vel conturbet,
pricsertim cum ego et barones exercitus mandatum
vestrum parati sumus exsequi, quidquid iterata no-
bis injunxeritis jussione. Confidimus etenim
quod
circumspectioni vestra; magis complaceatex susti-
nentiamodicastolium similiter stare,quam ex
rarumvestraruraostensionesubitadeperisse.]Ca3te-
rum,simplicitatem hujus nuntii sic excuso, quod ea
tempestate et tanta difficultate meatus non habui
promptiorem.
(221)Epistola hoec fere integra legitur apud
Rav-
naldura.,aano 1203, §G.Eamdem laudavit Bzovius,
Annal. t. XIiI, p. 99, g m
Patrol. CGXV.
autemChristianodoluimusetdolemus,quoniarainde
humiliatur araplius undecredebaturpotius exaltari.
Cum enim multi qui vos praecesserant in Terrae
sanctsesuccursura, quodnon ascenderatisaudito, ad
propria sunt reversi de proximo vestro passagio
difiidentes : Saraceni de accessu vestro dubii,et il-
paternitati lorum recessu securi, contra Christianos animos
assumpserunt,et qualiterpeccatis exigentibuspra?-
valuerint contra eos referre nolumus, cura sitfere
ubilibet divulgalum. Gaudemus autem quod, rece-
ptis litteris nostris, erraneum in vobis intelligentes
excessum, dovote ac humiliter mandatum estis apo-
stolicum exsecuti, et, juramento pra^stito vel reco-
gnito; absolutionis benelicium percepistis, vos et
^ successores vcstros,filii comites,cum duobusbaro-
nibusGallicanis, ad satisfaciendumjuxtamandatum
litte- nostrum, super eo quod apud Jaderam excommuni-
cationis sententiam incurristisper patcntes litteras
obligantes.Utinam autem poenitentiavestrasit vera,
ut sic poeniteatis videlicet de commissis, quod a
similibus de ca;lero caveatis ;
quoniam qui adhuc
agit quod poenitel, non est poenitens, sed illusor, et
cani reverso advomitum comparatur poenitens re-
diens ad peccatum. Est quoque levivius peccatum
(222) Legitur integra in Gestis Innocentii, n.
Lxxxviii. Laudat Bzovius. Annal. t. XIII, pag. 90,
§ 4 Nutilaedidit Raynaldus,ad annum 1203,' § 13.
 PP. UHGKSTORUM LIB. VI. 108
107 INNOCENTJl 111

quam quod coinmii^suui A milancim provinciam, juxla quod inler vos elipsos
nnod =cmel coiiiiniUilur,
iluque veslram convenit vcl honcste convenerit, navigio transcatis,
semel poslmodum ileralur. NuUus
Grfflcorum oc- quanlo minus poterilis, cum dolore tamen etama-
sibi temerc ljlandiutur,quod lerram
tanquam minus sit riludine cordis, ct sub spc venia^, coinmunicantes
cupare sibi liccal vel pra^dari,
imperator cisdcm. Cum enim jam a vobis majorem nauli rc-
aposlolici scdis subjecla,etquod
etiam ccperint quantitalem, nec ad cam possint resti-
ConstantinopolilunuB, dcposilo,fratrc suo,el
Sanc,quanlumcun- tucndam induci aut etiam coarctari, si aliter fieret,
excscato, impcrium usurpuvit. aulem
velaliisidemimperator,ethomines ejus vidercmini vos damnum cx pccnitcntia, ipsi
que inhoc
delinquant, non est tamen
uvj" ^^ praemium cx conlumacia, reporlurc cum ad hoc ;

juriadictioni
iuriadictionicommissi uciui4U(un,, •
\. . .
ii- .• i

nec ad hoc debilum cxsolvcndum ipsi vobis maneant obhgat.

vestrum de ipsorum judicare dcliclis,
uthancvindicare- et ab excommunicatis exigi possit et rcc.pi quod
crucis signaculum assumpsistis,
potiuscrucifixi,cujus debetur. Est aulem cautum in jure, quod st quis-
tis injuriam, sed opprobrium
q"«™ Per terramhcorefcorumaut quorumhbet ex-
vos obsequio specialiter doputastis.]
commun.calorum trans.er.t, necessana emere ac
Moncmus igitur nobililalcm vestram, exhorta- paterfa-
scripta pra^ci- recpere potent ab e.sdem. Pr(Eterea e.
mur atlente, et per apostolica vobis
milias domus excommumcat.on.s sentent.a fucnt
niendo ma.Klamus, quatenus nec decipiatis vos ^ ^"
innodatus,apart.c.pat.one.ps.usfumiha excusatur.
Los ncc ab ahisdecipi permiltalis, ut sub specie Licet ergo dux Vetcnorum dom.nus nav.um, tan-
qua^redundent in
nietalis agatis iUa, quodabsit!
cessantibus quam patcrfamilias domus, in excommun.cat.one
vestrarum perniciem animarum, sed
persistat, vos lamen, tanquam ipsius famiha, dum
potiusoccasionibusfrivolisetnecessitatibussimuia-
subsidium, et crucis innavibus ejus fucritiSjipsius excommunicatio non
tis, in Terraj sancta transeatis
hostiu.ii spoliis conlinget, ct excusabilcs eritis apud Deum, si, in
injuriam vindicetis, accepturi de
fcceritis in partibus Roman.ffi,
excoramunicatjrum navibus existenles,cum dolore
quaj vos, si moram
extorquere. Aliter cordis Eub spc poenitentia; excommunicutis ipsis
oporteret forsitan a fratribus
remission.s communicaveritis,in quibus communionem eorum
enim quianon possumus nec debemus,
Inhibitionis nequiverelis evitare.] Verum, c.im vel in terram
vobis gratiani nuUatenus pollicemur.
exconimuni- Saracenorum vel Hierosolymitanam provinciam de
autem nostro: tenorem, qua vobis, sub
terras Chist.a- navibus vos descendere continget, nisi Veneti ad
cationis interminatione, vetuimus ne
ipsi Eatisfaciendum, et recipiendum juxta formam Ec-
norum invadere vel Iffidere tentaretis, nisi vel
et absolulionis beneficium, inducti fuerint vel
vestrum nequiter impedirent, vel alia justa
iter
clesiaj
quam
prupioi 4""'" compuisi,cum
ouu.pu.o., uu». ^..
eis ..^. prffisumatis pra;lium
nuUatenus.^.„,._..
necessaria causa lorsan occurreret, propter
forsan occurrerei, ,

legati^nostri consiho, va- L Doraini prajliari, ne, si, eis habent.bus ahqu.d dc
aliud a-ere,interveniente
inimicos, non
leretis, memoriter rctinere vos
volumus, et mone anathemale in crucis insurrexeritis
culpa prffivalcatis in eos sed,te.'ga vertentes fugiatis po-
mu3 ne contra eam leviter veniatis. Ne autem legitur, quod,
ducis et populi Venetorum in pccnam
vcstram re- tius ct cadatis. Nam in libro Josue

cum Achan, filius Charmi, pallium ccccineum

dundet, volumus et mandamus ut litteras nostras,
valde bonum et ducentos siclos argenli, regulam-
quos ipsis assignandas duxerimus, et quae adhuc
que auream quinquaginta siclorum de Jerico ana-
apud vos essenoscuntur,assignari faciatiseisdem,
themate rapuisset, iratus est Dominus Israeli.Unde
ne ipsi excusationcm in peccatis assumant.
Datum Fer anno sexto. cum adversus Hai assendissent tria miliia pugna-
CII (22:^). torum, statim terga vertentes percussisunt aviria
CRUCESIGNATIS. urbis Hai, et conrruerunt ex eis triginta et sex

Consilium. quodpapa ivds mitlit sine hulla. homines persecutique sunt eos adversarii de porta
;

vero] vos prenitet de commisso.ot plene

pro- usque ad Sabarim, et ceciderunt per prona fugien-
[Si
Dominum vobis cre- les nec prius Dominus urbera Haiin manus tradi-
ponitis satisfacere de pcccato,
dit Israel, quam Achan populus lapidavit, et omnia
dimus, imo novimus jam placatum. Si ergo (224).
abso- D quae illius fucrant igne consumpsit. In Parahpome
Veneti potuerint ad satisfaclioncm induci, ct
lutionis beneficium merucrint oblinere, sccure cum non etiam, cum Josaphat, rex Judae, cum Ochosia,
prajliura Doraini prajliari.
navigare poterilis et rege Israel,cujus opera pessima fuerant, araicitias
eis
inivisset, fecissentque naves quoj irent Tharsis,
[Quod si (225) nec satisfacere forte (226) voluerint
dicun- Eliezer,filius Dodaci de Maressa, ad Josaphat
pro-
nec absolvi, ulpole quinondoleresedgaudere
vobis ut cum phetasce legitur et dixisse Quia habuisti fvdus
:

tur polius decommisso, perraittimus

cum Ochosia, percussit Dominus opera tua, con-
usque in terrara Saracenorum, vel Hierosoly-
ipsis
ad annura 1203. 8, quod hic duplici
7 et ad ini-
(223) Reperitur, sed mutila, inter Decretalcs, §
cap. tium cuiusque lineae virgula distinctum est.
lib. V, tit. 39, De sententia excommunicationis,
legunlur, hic uncis inciusa sunt. (224) In Gestis Innocentii, vcro.
39. Quas illic
(225) In Decret. add. Veneti.
Exstat integra in Gestis Innocentii III, § 87, charac-
(226) Decretal. omittunt quae hic et infra
sed cum aliquibus discrcpantiisquaa etiam in mar-
terecursivo dislinguuntur.
gine adnotaviraus.
FragmenturaejnsdemepistolaeexhibetUaynaldus,
 109 PONTIFICATUS ANNO V/, CIIRISTI 1203.
110
Iritxque sunl naves ,
nec pohierunt ire T/irti-ii',? A posset. Providcatis aulcm prudenter ct caule ut si
(// Pia\ XX ) forle Veneti voluerint occasiones aliquas invenire
Iii autcm Macliabajorum lof^ilur, quod,ciim
libro quod exercitus dissolvatur, multd tempore
pro
Judas conlra Gorgiam, projpositum Idumea^, curn dissimujare ac tolerare curetis, donec ad locum
tribus raillibus pcditura et quadringcntis equitibus perveneritis destinal,um,ubi,opportunitate accepta,
asccndisset, in congressu contingit paucos rueru eorum, ut expedit, maliliam comprimatis.
Judicorura (226); cumque postmodum Judas pro- CIII (229).
slralorum corpora in patcrnis sepulcris ponere vo- NORWICENSI EPISCOPO (230).
luis9el,invenit deidolorum donariis quaeapud Jam- Ut dericos conjugatos beneficiis privare possil.
niam f'uerant,ct a quibus prohibct lcx Judaeos,sub [Diversis failaciis] circumventi,Deo et Mammonae
tunicis occisorum. Factum cst igitur oninibus iiia- famulari conantur, cum tamcn, secundura evange-
obhanccausam eos qui ruerant,corruisse.
nifeslura iicara veritatem, nemo possit duobus dominis de-
Ne autem victualia vobis desint, cliarissimo in servire, quoniam, si unum dilexerit, aliumhabebit
Ghristo filio nostro imperatori Constantinopolitano excessum (.sw), aut, uno contempto alium sustine
scribemus, ut, juxla quod per litteras snas nobis bit.[Accepimus e?im (230*) quod quidara clerici tus
ipso promisit viclualia vobis faciat e^h\hcn d[c£ceseo3,qm solemniter in conspeclu Ecclesix ma-
« Quod si
,

forsan ea vobis contingeret dene-

.
-q
frimnninm ^o^,t^„„„
trimoniura contraxerunt,
t — —
i_-:__i-_^ i
ecclesiastica beneficia de-
r. • ,

gari, cum tamen vos devoveritis ad comraune obse- tinere contendunt, in

quorum conversatione cithara
quium Crucifixi, cujus est terra et pleniludo ejus, cum psalterio male concordat.Cum ergo vir cogitet
orbis terrarum, et universi qui habitant in ea, quomodo placere possit uxori, et ideo minus quse
posset uliquc non absurdum videri ad simililudi- Dei sunt valeat cogitare,cum, quasi divisus in duo,
nem imperatoris terrae, de quo cautum est in juro plenam sui non habeat potestatem, ut ei a quo sti-
civili quod si ejus exercitus indiguerit aliraentis,ca pendium recipitpleniug farauletur,fraternitati tuae
possit accipere undccunque, possitis ct vos cum li- auctoritate praesentiura indulgemus, ut hujusmodi
more Domini, sub satisfaciendi proposito, ad nc- clericoa beneficiis ecclesiasticis, quae in tua dicecesi
ccssitatem tantum, ea sine personarum accipero sunt adepti, auctoritate nostra sulfultus,valeas{23\),
la^sione. » In libro naraque Judicum reperitur, appellalione remota, privare, prffisertim, cum rerum
quod cum Gedeon Zebee et Salmana reges Madian ecclesiasticarumsubstantiasoleatdeperirepertales,
persequcretur instanter, et prirao a viris Socoth, nisi forte tu talibus seienter contuleris ecclesiastica
ao secundo ab habitatoribus Phanuel, panes pro po- beneficia, quibus eos, non per te sed superiorem,
puloqui secumvenerat, et jam quasi defecerat, decerninrausspoliandos].Nulliergo...nostraeconcc3
postulasset, quia ei quod postulaverat denegarunt, ^ sionis. etc
victor rcversus tulit seniores civitatis Socoth et Datum Ferentini, xii Kal. Julii.
spijias deserti ac tribulos, et contrivit cum eis
CIV.
'
UrquecomrainuitvirosSocoth; turrim quoque Pha-
PLEBANO, ET FRATRIBUS PLEBIS DE CALCINARIA.
nuel subvertit, occis's habitatoribus civitatis. Ne- Causam, qnx inter ipsos et capellanumde Monteculo
cossitasenim, maxime cura insistitur operi neces- ratione Ecclesiarum suarum,vertehatur,dijudlcat.
sario, raultum (128) et in multis excusat. Cum (Ferentini, xii Kal. Julii.)
enim Dominus Sabbato persata transirct.et vcllc- Cura olira inter bonaj raenioriie....prt'edecessorem
rent discipuli ejus spicas, ac manducarent manibus tuum,lili Plebanc, et
magistrum R. capellanum de
confricantcs, ct quidarn Pharisffiorum ad discipu-
Monteculo,ecclosiarum vestraruni norainibus,super
los:Quid facitis quod non licet in Sabbatis [Luc. vi) prasstalione obedientiae, quam idem prffidecessor
proclamarent, Jesus eis legitur respondisse Nec : tuus exigebat ab ipso raagistro,et quibusdam aliis
hoc legislis guod fecit David, cum esuriret ipse et capitulis, quaestio verteretur, nos causam ipsam
qui cum eo erant, quomodo venit in domum Dci, et dilecto filio priori Sancti Fridiani Lucani, sub
panes proposilionis sumpsit
•. • '
el —
manducavit, '
et
-• "^""'
clcdit 1,« forma
certa
^vi luiiua duximus
UU.1.I11JU3 commiltendara. Lite
cLMumiueuuaiii. Liiie igitur
igiiur
his qut cum ipso eranl, quos non licebat nisi tantum D contestata, receptis testibus hinc indc productis,
sacerdotibus mandticare? [Ibid.) Et conscquentcr et attestalionibus publicatis, tandem in eumdem
adjecit, quia Filius horainis dorainus est etiam priorem, velut in arbilrium, sub eo tenore fuit a
Sabbati. Sed et hocnegotium Filii horainis est, et Partibus comproraissum, ut, quidquid arbitrando
praelium Domini quod intenditis projliari. Hiec au-
diceret de praemissis, illi, tam persequampro suis
tem exempla dc Scripturis sanctis induximus non
ecclesiia,sub poena quae ipsi priori placeret, omni
ut concedamus rapinam, sed ut toleremus quod ex lerapore ratum haberent et firmiter observarent.
gravi necessitate sine grandi dispendio vitari non Fuit autem idem prior sub poena centum librarum

(227) Deest in Gestis vox Judgeorum.

(228) Deest in Gcstis vox multum. (230) Vide supra.
(220) Reperitur, sed in aliquibus rautila, inler (230*) In DecrQt.,autem
Decretales, lib. iii, tit 3, De clericis conjugatis, (231) In Decretal. desunt \erhdLa.n.s.v.
cap. 5
 1*2
INNOCENTII 111 rP. REGESTOllUM LIB. VI.
^jj

tanquam Plebanum suum -fatum

xnagister R. ^^ conlincri, videlicct
illum
,
quem inn eea perspeximus
"^rquem
recoqnoscens, obed.cntiam cxh.beret etquod de
ci
i
ecclesiaDde
terrisil.is. quas habet plebs de
Calcinaru^n er-
ntoriodeMontccuo cu,noas propruss mp^^
^^-J-^^^^^ ,7,,,einaria ad cele-
baptismatis. taliter expli-
rndTsolemnia sacri
Plebanus excolerct, nu.lus decunas ° '•c^l^S'^
ergo...
stalu.t '^*"^'' ut pueris baptizandis intcrsit.Nulli
"' P"'
tcnerctur. Al.a insi.per •'
Monloculo solvcre ,.
.^^
arbilrii per- noslr» confirmatioms, clc
obscrvuida sicut ex rescripto ipsius xu Kal. Juh.
Datum Ferent.n.,
^ertu; evid^ter. Ccterum. prcodictus magister, C.V.
gravem im-
crcdens cx ipso arbilrio Ecclesiae suis
iacluramoinrotinuscontradixit, vocem ad g. rqman. carzoli, cognato nostro, apostolici
mincr.-
patr.monu nKCTOKi in tusc.a
nora^^peUationis^emittens.Partibus ergo in nostra
montis Flasconis gubernationem
filium,B.(232) tituli Munitionis et castri
prffisentia conslitutis, d.lectum
SancL-eSusanna^ presbyterum ca.dinalcm,dcdimus rv^^irTllll
(Ferentmi, ii Kal. duiu.j
Julii )
.nditorem Ouarum rationibus et allegationibus cx
-nitiones et -tra qu. Ro^a.a
elationecarlaliseju^ B Inter omnes
mun.tionem, et castrum Montis
nensanlesmoderationiscanonica^ampliusa^quifatem tenet Eccles.a,
et providen-
Flascon. nonsolum intend.t,scdcup.t,
rarsubtTl tatemj,,^ custod.n. Cum crgo de
cxpcnsis a temporc contra- tius gubernari et studiosius
c rs fsu^ nom ine, in
indub.lam f.duc.am babeamus,
usque ad tempus nostra tua^ fidei puritate
d onTs ipsius arbit ii
geramus
provide factis, dicto. pLdecessori et dc tu. discretionis industria not.t.am
onunt ali ni
uTdrxirsLalntiaiitercondemnamdum^rcsti- expcrtam,custod.ametgu—^^^^^^^
quandiu nob s dutsuccessor.bus
de Montecuio, tionis.et caslri tibi
tuentes benigne pra^fatam ecclesiam
non obstanto, suam posset
tanquam fideh, et vassal.o n t o
nostris placuerit,
ut an Jato a H^^^^^ scr.pta
p 'osequi ationem. Unde, dilectis filiis, magistris duximus committendam per apostohca ;

mandantes, quatenus, sicut charam habesgrat m

Robertino R b. de Pipaf^acta, et E.
Lucan. cano-
ipsam et castrum
noTtH L.) dedLus litteris in mandatis,ut divinam et nostram, mun.t.onem
nicis
convocatis. ct cum omni diligentia et cauteia custodias et gu-
^0 part bus ad suam pra^sentiam
mutuas qu.stiones, bernes, adhibens universa qu. fuennt necessar a^
audilfs l^nc nde propositis, ommiltas.Nos en.m
ita ut de contingentibus mh.l
sccundum attestat^ones receptas et alias.si quas de Montis F ascon, per
B. Castcllano
ueco.nrceretdmittendalappellatione^^ cum
aP°^t«l'<^^ scripta mandamus, ut palat.um,
tTecanon te^^^^^^^
serv.ent.bus
™^^^^^^ citationibus ascivissent, tu, omnibus qua. sunt in eo, res.gnet, c
inteudant, consuhmus
em rebus humanis exempto, universis ut tibi reverenter
mi PebanT eo S.
tanquam suo re.pc, -
altcrcationes ctiam, atque populo.quod tib.
canolice sub°titutus, postmultas
tuae nomine deant castellano.
utriusque partis et varias, ecclesis
a capellanis Datum Ferentini, n Kal. Jul.i.
postulasti, ut judices ipsi obedientiam,
ecclcsiaedeMonteculopriEdecessoribustuisPlebanis ^yj ^233).
cxhibitam, a praedicto magistro ejusdem
ecclesia; pr.eposito, et capitulo
archidiacono
tuoe postulationi
capellano, tibi facercnt exhiberi, placentinis.
ad tuam
subjungens, ut corpus cujusdam mulieris ^^ interpretatione juramenti clericorum.
ecclesiam, quod in ejus prajjudicium
referretur (Ferentini, vi Non. Julii.)
idem magistcr in ecclcsi.x. sua; ccmcterio sepelivit. _ piacentini juramentum pr^stent sub
Fuit autem ad ultimum pertecum
instant.a postu- f^,"""'''' ' ™^^^
eeo taUs ab hac hora in
latum, ut in die Sabbati Sveniat
jam dictus capel- ^ 7,^
solemn.a sacr. f™,7, «^^ ° fien s nct. Placentinae ec-
antea «d^l^J^
lanus ad plebem, ad cclebranda p,acentino ; per
.

ejusdem. D cles.ae,
baptism.tis cum aliis capellanis pleb.s ^^/.^^ ,^ ^^^^^iX.^i^tig, ^trum intel-
Cappellanus verodicebat econtra ecclesiam
suam .n
l'.^^'^"^^ t u oTius Xesos, in capitulum
nullo plebi pr.dicl. tcneri. Unde,
cum non csset
Lretio-
il ius petebat ^^^^''''IfJ^^^^^^^^^^
inisubjecta, eam ab impetitione
absolvi. Judiccs autem, posfquam fu.t d.utius i.t.- '^^"f^Z^X^^^^^^^
^™^^^^ formajuramenti
"^; f

sTolLa" ';es«na,L.co„fir.ar, petere.is a

no- episcopo '»3« -P;';»M,ja
Non. Jul...
.1

bis.precdicUscapell.nusauperveoienscontradixit; Datum Ferent.m, vi

(«J) Vide epistolam "bri lertii 54 not

interDecretales, hb. v, tit. 4U. ue «-1^47»«?:^
[^ot) i^^^ ,Sl"r? pT f ^. P- P-
(233) Legitur
 113 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 114

CVIII. A quod I\. de Bdloloco et Agnes (238) uxor ipsiu8,o/zm

GUIDONI RECTORI, ET FRATRIBUS HOSPITALIS SANCTI adinviccmjuraveruntsenunquam mutuo petiluros;
SPIRITUS MALAGONENSIS idem veronunc repetit iliam instanter.eaecontrario
Privilegia quoedam confirmat. afrirmante, quod prius se facerct Saraccnam, et
(Ferentini, Kal. Julii).
perderet nnimam suam, quam redire ad eum), sed
Cum sitis operibus pietatis intenti, et habeatis adulterum cui adhacsitpostquam recessit ab eo li-
ccemeterium benedictum, el clericos in vestrocon- benter dimitteret, et castitatcm promitteret et ju-
ventu professos, absonum esset uloratoriocarere- raret. (Nos igitur, fraternitati luas super hoc rcs-
tis. Quocirca, praesentium vobisauctoritate, conce- pondentes, per apostolica libi scripta mandamus,
dimus, non obstante compositione, quae
ut, facta quatenus utrumque ad continentiam observandam
fuisseproponitur inver vos etMagalonensem ecole- moneas altentius et inducas quam si promittere ;

siam, per bonas memorim G. (235) tituli sanctiAn- voluerint et servare, utrumque dimittas sine alio
geli diaconum cardinalem, tunc apostolicae sedis commorari. AliO']uin si vir noluerit eontinere, tu
legatum, infrasepta domus veslrae oratorium ha- prxdictam uxorem ipsius (239) ut reverlatur ad
beatis, in quo per chsricos vestrum divinum vobis eum, et tanquam uxor cum viro moretur, per e.x-
officium celebretur. Presbytcrum autem, quera ad j^
communicationis sentenliam, appellatione remota,
animas consulendas duxeritisdeputandum, dicece- compelias,cum et temerarium fuerithujusmsdiju-
sano episcopo pr8esentetis,quicuramanimarum illi ramentum,etadulterium situtrinque commissum).
committat. Statuimusautem,ut deoblalionibusuni- Datum Ferentini, xii Kal. Julii.
versis, quae in Nativitate Domini,Epiphania, Ypo-
panti, Ascensione, natalilio S. Joannis Baptistae, CIX (240).
EPISCOPI COLIMBniENSI.
festivitatibus B.Mari.ie^apostolorum solemnitatibus,
Littcm intcr ipsum et convenlum S. Crucis dirimit.
commemorationeomnium sanctorum.omnibus die-
bus Dominicis, et aliisprascipuisfestivitatibusloci, (Ferentini, vi Kal. Julii).

abhabitatoribusMontispessuIani ad altare oratorii (Cum olim adsedemapostolicamaccessisses,etsuper

veslri, vel munus presbyteri, dum celebrabuntur quxstionibus (241) quas adversus dilectos filios
officia divina,devenerint, quartam partem, matrici Priorem canonicos £'ce/es?,^sanctaeCrucis, habe-
et
ecclesiae, vel aliis ad quaspertinel, sinedifficultate bas, pro quibus fuerat ad nostram audientiamap-
reddatis, exceplis ustensilibus, quae nominatim ad pellatum, moram feceris longiorem,quia pro parte
usum pauperum ofTerentur.Oblationesautem caete- altera nullus comparuit responsalis, eisdem pritiri
rorum dierum, et generaliter omnes, quas caeteri et fratribus in virtuleobedienliaedistricteprxcipimus,
largiuntur, vobis ex nostra concessioneintegre ha- ^ ut usque ad fcstum omnium sanclorumpro.ximo tunc
bealis . Ad haec praesenti pagina districtius inhibe- fuiurum, per se vel sufficientes el idoneosresponsales,
mus, ne aliquem ad sepulturam ccemeterii vestri ad pnesentiam nosfram accederent (243), super pri-
suscipere praesumatis nisi frater vester, aut de fa- vilegiis omnibusetlibertatibus, quaeaHomanispon-
milia vestra fuerit, aut eliam peregrinus, qui libe- tificibus, vel ab M. quondam CoIimbrien.Episcopo
ram sepulturam habere debet ubique.Alios autem se habere dicebant, et super aliisquaestionibus ad-
ad sepulturam nullatenus admittatis, nisifueritde vcrsus eos aColimbriensiecclesiaintentatis,defini-
voluntate praelati, a cujus ecclesia corpus assume- tivam sententiam recepturi).Utautem veritas faci-
tur defuncti, qui postmodum de legatis praecipi- lius appareret,authentica et originalia, cum bullis
mus restitui quartam. Nulli ergo concessionis et suis, nobis usque ad eumdemterminum sub eadem
constitutionis, etc. districtisne prfficepimus exhiberi. (Interim tamen
Datum Ferentini, Kal. Julii. utrique parti liceret ccram dilectis filiis... (245) de
CVII 1(236). Alcobatia, de Seira abbatibus, et V.Menende,
et....
ARCHIEPISGOPO TERRACONENSI. monacho Alcobatiae, quibus causa sub certa forma
Causam mairimonialem dijudicat. prius fuerat dclegata, et testes utriumgue producti,
(Ferentini, xii Kal. Julii), D proponere ac probare, si quod aliudproponendum
[Tua nos duxit fraternitas consulendos quid tibi ducerent ac probandum).Praedicatum autemtermi-
sit super hoc arliculo (237) faciendum, videlicet, num eis peremptorium curavimus assignare, ad

(235) De Gregorio, tituli S. Angeli in Piscina cretalibus, lib. v. tit, 33, De privilegiis ete.ccessibus
diacono cardinali, quasdam supra annotavimus. privilegiatorum, cap. 14. Conferendae sunt cpistolae
Annus quo obiit ex hac Innocentii epistola assig- lil^ri prirai 327 et ultiina llbri secundi 203 et 204.
:

natur, (241; Dccretal. tantum hwhQni, propterquxsiiones

(236) F.,egitur fere integra inter Decretales, lib. et om. dileclos (ilios. Infra pro ecclesix legunt mo-
m, tit. 24, De jurejurando, cap. 24. naslerii.
10
37) Deest haec vox Decretal., ut modo verbum (242) Sic legunt Decretal. cerium ierminum du-
:

videlicet. xiwus prxfigendum, in quo venirenivelmilierent.

(238; In Decretal., B. et A. Desunt infra verba (^-IS) Decretal. add. luis. Infra sarra legunt pro
charactero cursivo distincta. Seira et reliqua omittunt quaj charactere cursivo
239) In Decretal., illam, loco. p. u. i. distinximus.
(240) Hujus epistolae fragmenta leguntur in De-
 INNOCKNTII III PP. RKGESTOllUM hUi. VI. 116
115
liUeris vcritati ct justitiae prffijudicantibuB, si quee
(luem veniro vel mittera forto conlomncrcnt.nos
si A
apparercntasede apostolica impetrataj.Quodsi non
nihilominus, quantum posscmus do jurein codem
omnes exscquendi3interessevalerent,cpiscopus
ncgotio procedere curaremus.Eisdom quoque judi-
iis

nihilominus cxsequerolur ea cum altero aliorum.

cibus dedimus in mandalis, ut, si dc parlium vo-
quos Patribus ad certum minumconvocatis.et convc-
tci
luntatc procedercnt, rcccptis aliis lcslibus, si

urticulis, du- nientibusad eumdem,praedictiepiscopuset decanus

super privilegiis,libcrtatibus et uliis
cercntproduccndos.usqucaddclinilivamsenlentiam Zamorenses, quoniam Auriensisdecanusnon poto-
rat intorcsse, a priore S. Crucis quacrcro curavo-
producenles, gcsta omniasubsigiUissuis adscdcm
runt, an ralumhaberetquod fuerat acanonicissuis
apostolicam dcslinarcnt. Cumque postmodLim ad
sedem apostolicam acccssisscs, supervencrunt duo actum quibusfuitexipsiusparteresponsum.quod
;

canonici S. Crucis, qui neo lilteras habcbant de locus interrogationi non erat, cum paratus essetin-
contincnti probare,rcscriptura nostrumpcrprccum
rato,nec procuratores ad hanc causam fucrant des-
contumacom mcndatiaimpctralum,. Nam, oumColimbricnsisde-
tinati. Unde, nos, parlem S. Crucis
reputans, ut crat, utpote non idoncos rc-
qutc canus ad pra;dictos de Seira abbatem, et dilectum
nosqualesquales nun- filium, II. Froildiz, monachum Alcobatise, contra
sponsalcs ad causam, sedad
tios destinarant, attestaliones receptas
a judicibus ^ monasleriumSanotffiCrucisundecimcommissionum
.. :_: „tt„v,^or,. r^.^Kic riA " liiteris reportasset,licetparsccclesia3 SanctffiCrucis
delogatis jussimus apcriri, uttandem, si nobis do
_ . r e,-

scntentiam profcrremus,
liqucret, prirao inducias pbtinueril postulatas.quiasecundo
mcritis causae
Vcrum, tu, animum charissimi in Christo filii tamen nonpotuit pro singuliscoramissionibu.osin-
no9tri....PortugalIensi3 regis illustris, qui conlra gulas induciasobtinere, quamvisappellatioessctin
liltcris nostris inhibita, propter hoc lamen ad no-
lc fuerat exhoc motus, placalum rcdderc tibi.vo-

cum prcTcdictis canonicis in hac stram audientiam appellavit. Tandem vero, para
lens, convenisti
Za- ipsa et Colimbriensis decanus in prajdictum regem
forma, ut videlicet venerabilifratri nostro. ..

Zamorcnsi et Portugaliensem de Cosla, et de Uimaran.

morensi episcopo, et dilectis filiis....
priores,et pra?dictosjudices compromitlcre curave-
Auriensi decanis, tam super principali quam inci-
runt.duobuscautispene nomineobligatisulrinque;
denti sublato appellationis obslaculo, causa comit-
sicque prior appellationi renuntiavit cum asscnsu
teretur eodem terminanda, sic tamcn, ut pars
suorum, litteris nostris renuntiante decano.
Sanctae Crucis, infra quadraginta dies postsuscep-
tionem litterarum nostrarum, super articulis illis, Utrinque praeterea duodecimcunonici juravcrunt
m 4U1UUO tuinejus
in quibus Lu..ioju.= absenliaproduxeraslestestuos,
.•.^..- 1..^-. supcr totoncgotio perhibere testimonium veritati.
.

instrumentaproducore possetettestes.Aliterautem Ueceplis igitur testibus et depositionibus eorum

nonliceret eisdem attestationes calumniari rccep-
tas vel excipere, quasi fuisset in hac causa,
non contcstata. processum.
Xos erga, dictis opiscopo et decanis pra3cipiendo
dedimus inmandatis,ut,si parsSanctccCrucis ratum
vellet habere quod a dictis canonicis erat actum,
receptis testibus ct instrumentis ipsiussuper capi-
tulis supradictis, si tamcn infra quadraginta dics
postsusceptiocemlittcrarumnostrarumcaducerent
exhibcnda, ct tuis attestationbus publicatis secuu-
dum forraam praedictam, in causam procederent, arbilri non dcbebant, tum
et eam, appellatione postposita, sine debitotermi-
narent. Quod si forsan ratum nollent haberc quod
a prffidictisicanonicis cratactum, cumoorumcontu-
ijuij^.ua, duu
intelligeretur purgata,
macia non inieuigerciui- sed aui,i.a,
aucta, in m pars
^ redactis in scriptum, rex noluit intcrcsse, sedcom-
lite
misit praedictis de Gostaetde Rimaranesprio-
ribus vices suas, el proposuit partibus, ut per Ro-
manamEcclcsiara vel peralios, prosequerentur jus
suum, quoniara ad eum causa hujusmodi nonspe-
clabat.Tu vero, coram prffidictis episcopo et decano
Zamorcnsibus proponcbas.nec renuntiationera Co-
limbriensis decani, qui non ad renuntiandum sed
agendum potius datus fuerat procurator, nec cora-
promissum ctiam tenuisso, tum quia judices esse
quoniam de rebus eccle-
etiam
siasticis fueratinlaicum compromissura,tum
qui idem sibi alios subrogavit, curadehoc in cora-
promissionc tractalum penitus non fuisset. Verum,
ex adverso, quod tenuerat
y^.^,^^.^ proposuit
^j.xl^ S.Crucis i-^-^i-
- .

pronuntiasseposscagiue
eostanquaraincontumaces,proccdcrent,et receptis t> compromissum, quia dos
ipsius pccna dicebat, adjiciens ratara tc rcnuntia-
attestationibus diligcntcr inspeclis,causam ipsam,
supresso,
appellaiionercmota,decidercnt,clscntentiamquam tionem habuissc dccani, ct quod, hoc
praidictas litteras impotratas, quas non
potuisses
ferrentexsecutioni raandarcnt.Quiavero causahaec
aliquatcnus obtinerc.sisuper hocnobisoxposuisses
extra regnumeratPortugallcnse tractanda,partibus
veritalcra. Et licct pars eadera
quatuor
prirao competentem terminum subcdictocurarent plenius
loco- tcstcs induxerit, qui sirapliciter et absolute dixe-
peremptorioassignare,neproqlerromotioncm
runt, ratum te habuisse quod factum fuorat
rura et dislantiam personarumlaborare diutiusco-
a decano, sex tamen testes, quod tu induxcras,
gereris. Quod si partem S. Crucis per alios cilare

non possent, canonicos ejus in regno Lcgioncnsi deponere curaverunt, hujusraodiratihabitionemte

expresisse, si
manentes, ad citationis et litteras prsesentandas, non simpliciter scd conditionaliler
censuram ccclesiaslicam, videlicctsecundumattestationesconfectasnegotium
raonitione pracraissa, per
finiretur.C3eterum,JoannesC3esar,canonicusSanctae
appellatione remota,compellere procurarent; nullis
 117 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTl 1203. 118

Crucis, fuerat teslis inductus, et Michael Petri, et A nionasterium praater opiscopi Golinfibriensis assen-
alii,quos tu induxeras, deposuerc jurati, quod nos sum rcceperal, ct quas in Latrcn. vel aliis locis in
omnem hujus negotii veritatem feceramus per pri- allcdallcnihuscompreliensis, propriaaucloritatc fun-
inos judices delegatos inquiri, et ad nos universa daral, scilicel cupellam Sancti Joannis in suburbio
referri, sicque pronuntiaveraraus, omnitjus diligcn- Colimbriensi conslructam, ecctesiam de Taaveiro, de
ler inspectis, non impediri tuum propositum per Lauriml, de Mira, de Sorenes, Sancli Facundi, llc'
objecta. Idem quoque Joannes, et Michael Pctri, remidam Sancti Marlini de Agoada, ccclesiam de
ulrum renuntiationem decani ratum habueris re- Moitcdi, de Travanctiu, Sanctx Marinie in Sena,
quisiti, dixcrunt se de hoc penitus nihii scirc : scd Sancti Boniani cum utroque jure, ccclesiam Sancli
contra hos fuit cx parlc Sanclfc Grucis objcctum, Scbadiuni, cl omncs ccclcsias in Castro Lcircne, et
cos sibi contrarios exstitisse, cum prius dixissent se terminis cjus /undatas, lixrcdilalesquoque in attesla-
nobis totaui veritatem negotii retulisse, acsecundo tionibus comprelicnsas proprielalis jure, videlicet
quod de rati habitionc, quffi crat qua&i prajcipua lixreditales de Lavaes cum ecclcsia sua de Uuarchos,
pars hujus negoiii, non fecerant menlionem. Tu de Cussaira, de Eimcdi, de Sanclo Verisiimo, de Ca-
vero dicebas, quod lesli, quem pars Sanctaj Crucis bima, quia pars Sanctffi Crucis nec prescriptione'.
induxerat, crcdendum erat merito contra eam. Ju- g nec defensione probationibus contra se factis obsti-
dices igitur, atlendentes in litteris nostris appella- terat, judicariinl in jus Colimbriensis eccicsiee cum
tioncm fuisse prohibitam, nec cxstitisse conditio- fructibus racdii tcmporis revocari,
duo corpora
ncm, sub qua ratum habere te dixeras, quod factum mortuorum, qui excommunicati dccesserant, do
fuerat a decano, et quod nos, inspecta totius negolii cccmeterio monasterii extumulari mandantes, et a
veritato, pronuntiaveramus, causam luam non de- monasterio penitus amoveri. Deoreverunt etiam
bere p er ea, qua) canonici Sanctae Crucis objeceraut partes parochiarum Sancti Jacobi, et S. Justae, quaj
impediri, considerantes etiam, quod pars Sancta^ de mandato regio prster auctoritatem Ecclesia?
Crucis prffidictum Joannem, quem ipsa produxerat divisffi fuerant, et capellcs Sancti Joannis adjectae,
et qui judices ipsos super iis, quae coram nobis acta ad statum integritatis primee reduci, et capellam
fuerant, instruebat, pleniusreprobasset, interlocuti Sancti Joannis quantum ad jus parochiale pertinet
sunt de prudenti consilio, processum ncgotii, quod Golimbriensisecclesiajjurisdictionisupponi, partem
cis 1'ucrat delegatum, impediri de jure non posso de bonis decedentium, secundum terrae consuetu-
occasione oppositae falsitatis. dinem, ecclesiis illis restituendam esse censentes,
Deindt;, cum vellent in principali procedere, a quibus viventes ecclesiastica perceperunt sacra-
priorSancla^Crucismultiplicesrecusationumcausas menta-
opposuit, quas quia judices frivolas reputanles ad- ^ Judicarunt insuper vineam, quam quondara Do-
rnittere noluerunt, prior,omni causa; suae defen- minicus Rozocida in prsstimonio ab ecclesia Co-
sioneneglccta, secontumaciter absentavit sed et : lirabriensi lenuerat, et contulerat raonasterio San-
nos recusationes prredictas ea postmodum ratione cta3 Crucis, ad jus Golimbriensis ecclesia? revocari,
invaiidas roputavimus, (|uod contumacia partis ipsumque Golimbriensera ecclesiam ad jus proces-
Suncta' Crucis non diminuta sed aucta.[Judices
fuit sionis restilui, ad quam, sicut fuerattestibus com«
ergo (244), sufticienter actum esse de causa cre- probatum, singulis diebus Dominicis ire consueve-
dentes, altcstalionibus et rationibus utriusque partis ranl canonici Sancta; Crucis ;decernen-
similiter
diligcnler inspectis, raonasterium SanctcB Grucis in tps, ut pro doraibus Portae novae, in quibus olim
e^pensis, quas per quadricnnium occasione hujus parochiale jus Ecclesia Colimbriensis habebat, mo-
negolii juraveras te fecisse, e^ qux quinquaginta nasterium Sancta; Crucis tanturademjuris loco alio
marcarum aurisummam atlingunt, libi de prudenlum competenti, quantumin praedictis doraibus ecclesia
virorumconsiliocondemnarunl{2!ib)An(\vxi\^ni(i^^im Golimbricnsis amiserat, recompenset. Vcrum, ec-
gcnlentialibertatem,quampra3diclusCoIirabricnsis clesiam de Quiajos, quara pradictus M. Golim-
cpiscopusz«e»ome detrimentum Colimbriensiseccle- briensiscpiscopus.de canonicorum suorum assensu
si;e (246), contulerat monasterio Sanctaj Crucis, ca- concesserat raonasterio SanctsB Crucis, monasterio
J)
nonicorumassensu per pr.-econemcpiscopi, et por- ipsi adjudicare curarunl. Partcm de Pavea villa.
tarium regis, extorlo. Pra^terea, quia idem M. (247 licct nomine Golimbriensis ecclesiffi dcpecunia M.
iuerat canonicus regularis. et duo millia raarabuti-
quondam priorisipsius, erapta fuerit,etpostraodum
norum, quffi acquisierat, in episcopura jam promo- cidera testamento relicta, quiatu tamen, cum ipsam
tus, monasterio dederat memoralo, monasterium
possidcrct, monasterium occupasti, salvo jure pro-
ipsum ad restitutionem eorum judices ccndemna- prietatis Colimbriensis ecclosias, monastcriorestitui
runt. decernentes, reliquam vero partera villae ipsius,
Insuper, /am (/ecimasfyMamecclesiasomnes, quas quam Pelagius F. olim contulerat monasterio S.
de manu regis, vet aliorum laicorum sive clericorum Crucis, adjudicantes ipsi monasterio pleno jure ;

(244) Decretal. hanc vocem omittunfc, ut infra (246) Hkc verba desunl in Decretal.
" (247) Decretal.add. ;)/-<2?(tos5or a<u.9, et ora. vo-
fo/rTn'"'^^" , ,
l^ioj Decretal. damnarunt. ces cursive charactere distinctas infra.
 INNOCENTII III PP. REGKSTORUM l.id. VI.
KiiliJiSiuitutti LIB. **.
m^
rcrum, ct episcopi prajco exsilium canonicis mina
prffitcrca. tre3 casalcs in Sancto Joannino. salva A
qusstione proprictatis ecclesiaj Golimbriensis, mo-
retur.

restitui censuerunt, ipsum apetitione duo-

Insuper, non plene poterat de concessionis illius
nastcrio
modiorum frumcnti.quos petivcras, absol- lcnorc constare, nec erat illi scriplo credendum
decimaj
Tandera vero, cum lu ct pars altera propter quod pars monasterii praesentabat, cum juxta quod
vcntes,
{2b8), procurator deposuerant quidam testes, pagina concessionis il-
hoc ad sedem apostolicam venisseiis
monasterii S. Crucis proposuit sontentiam non
liusquam Michael fecerat, in aliquol lineis fuisset
tenere, quia, cum suffxcienles recusationum abrasa, et singuli canonicorum qui subscripscrant
'249)
''caxisas, quas proposuerunt ad judices removendos, manu propria subscripsissent; in scriplo autem
judices quodfueratnobisexhibilum, nulia rasura penitus
et quas voluere, probare, non admitierenl
arbitris proba- appareret, etuniversae subscriptiones eadem essent
delegali, nec pormitterent, ui coram
monasterii duxerit ad sedem manu conscriptfc. Nec nocebat quod praedictua
renlur, ideoque pars
Alexander, praidecessor noster, concessionem hu-
apostolicam appellandum, constai eos post appellatio-
jusmodi confirmarat, et usus fuerat verbis ejus,
nem legitime interpositam processisse (250). Quod si fuerit, erat ta-
quia tamen quoniam, etsi verborum conscius
alias etiam sententia memorata teneret,
menfactorum ignarus, utpotc qui non noverat ex-
monasterium
per suas
.._.! t /=>K4\ —
fuerat indefensum, sicut ipsi judices
^„v,;K;to f„o.
litteras protestarunt (251) nec exhibita
fue
^
fnriiim fuisse
torlum assensum. et concessio-
cannnicorum assensum,
fiiifisfi canonicorum

ne delictum nisejusdem paginam variatam. Caeterum, pars al-

rant coram eis privilegia libertatis,
tera replicavit, quod, si nec concessio hujusmodi
persons in damnum ecclesiffi redundaret, debebat
nec confirmatio tenuisset, poterat lamen per privi-
ad exhibitionem priviiegiorum suorum
admitti
sedis aposto- legia de vera et veteri monasterii libertatc consta-
quod sibi concedi de solila benignilate
quodeadem rc, cumbonae memoriae Innocentius papa prffide-
licac postulavit.Nosigitur.attendentes
monasterii cessor noster, iliud in B. Pelri lutelam protectio-
privilegia, non solummodo pro libertate
nemque susceperit, et, cumillud exprimit censuale
faciebant, sed (252) exprimebant jus nostrum,
et

tuebantur; ne in nos subjungat: ad indicium autem perceptae hujus a

Ecclesiaj Romans justitiam
raonasterii iaesio rcdundaret, ad priviiegia
cxhi- Romana Ecclesia libertatis, duos bizantios annis
singulis nobis nostrisque successoribus persolvat.
benda, partem ejus de gratia duximus admitten-
noc autem felicis recordationis Lucius, Eugenius et
dam.Ut autem plenius de processu judicum posse-
musintelligere veritatem, gosta omnia, sicut acta Adrianus suis privilegiis cxpresserunt, licet Lucii et
Eugenii nobis non fuerint authentica praesentata.
fuerant coram eis, utrique nobis jussimus exhi-
procurator, quoa
monasterii procuraior, quod Contra hoc
L,oniru autem, tu,
uuu auicui, episcope, proponebas,
frater ^^.^^^y^,
lu, iia^o.
beri. Proposuit igitur monasteru
t-^-^.

^ quod dictipraedecessoresnostri nullam penituspraj

orcedictus M. Colimbriensis episcopus, monasterio
Cruciscum parochiis, parochianis et con- dicto monasterio concesserant libertatem, sed illud
Sanclae
fratribus suis, ab omni episcopali jure et exactione
tantum sub protectione receperant, de libertate
plenam concesserat libertatem et concessionem non habita mentione, nisi ubi dicilur: ad indicium
suarei in scriptis redegerat, et Colimbriensium ca- autem perceptae hujus a sede apostolica libertatis;
nonicorum, quoniam inhoc assensumpraestiterant, quod ecclesiae tu® nocere non poterat, si subtiliter
subscriptionibusroborarat.Quod si hujusmodi con- pensaretur. Cum enim hoc pronomen hujus, ibi ad
oculum nihil demonstret, sed ad intellectum polius
cessio per se forsan fuisset invalida, per confirma-
demonstrationem facere dignoscatur, neperegrinus
tionem tamen felicis recordationis A. papse, prffide-
sit penitusintellectus, si a superioribus non
for-
cessoris nostri, qui eam per privilegium suum
metur, videtur pronomen ipsum demonstrationem
usque adeo ex certa scientia confirmarat, ut non
tenorem ejus expresserit, sed usus fuerit quasi facere relativam, ac protectionem et confir-
solum
mationem, de quibus in parte superiori fit mentio,
verbis ejus, robur sortita fuerat perpetuae firmitatis,
eum super hoc postmodum tuerit nominet libertatem, quamvis libertasquaedam cum
cum Gcelestinus
confir- confirmalione pariter conferatur, utvidelicet, juxta
imitatus, et concessionem illam, sicut ille
hoc ex tua prcedictiAlexandrisententiam, praeter auctoritatem
maverat confirmavit. Verum, ad fuit D
non te apostolicae sedis super illis non possit aliquis con-
parte responsum. quod praedicta concessio
veniri, quae ipsi fuerint per sedem apostolicam con-
nebat, tum quia dictus episcopus non potuerat ec-
firmata, sicquequod in privilegio legitur, iiitelligi
clesiam suara tam enormiter cum effectu
gravare,
possit de hujusmodi libertate. Quod autem is debe-
tum quia canonicorura assensus per fraudes ejus,
consensum suura facilius traheret, bat esse sensus, ex privilegiis ipsis patet, cura et
qui, ut eos ad
Innocentius dicecesani episcopi reverentiam expri-
asserebat monasterium semper liberura exstitisse,
subreptus fuerat, et per potentiam tamejusqu&m mat essesalvam, et Lucius et Eugenius postprote-
portarius regis proscriptionem ctionem indultam, et confirmationem quarumdam
regis extortus, cum

fuerat.
(248) Haec verba Decretales om.ittunt.
(251) Omittunt Decretal.
(249) Decretal. ad. valere nec.
fuil pro (252) Decretal. add. etiam.
(250) Desuut heec omnia Decretal. Infra,
121 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 122

ecclesiarum expressam, jus suum episcopo dioece- A nibus adnotatas;scripturaautem,quod nobis exhi-
sano conservent. bitum fuerat, nec rasuram praatendere, nec variis
Porro, pars altera proposuit ex adverso, quod si manibus et subscriplionibus variatum, sed a primo
prffidictus Innocentius proleclionem nominare vo- ad ultimum eadem potius manu conscriptum, Ji-
luisset peregrino vocabulo libe?'tatem, uhi liberlatis berlatem ab episcopo ipso concessam, irritam de-
posuit, protectionis ponere potuisset. Nec nocet cernimusetinanem,super hocdelegatorumjudicum
quod depronomine demonstrativo proponitur, cum sententiam confirmantes. Quia vero evidenter cog-
antiquitus illas duntaxat ecclesias in specialem pro- novimus ex privilegiis antedictis, praedecessores
tectionem, propriamque tulelam apostolica sedes nostros ecclesiae Sanctae Crucislibertatis privilegium
rcciperet, quas speciales, et proprias repulabat. indulsisse, ac quod ea in possessionetandiu fuerat
Unde cum, tam per primum capitulum, ubi mo- libertatis,quod aliis etiam cessantibus praescripsis-
nasterium in B. Petri tutela protectioneque susci- set, libertatem et a praedecessoribus nostris indul-
pitur, quam perquaedam aliaquaesequuntur,/itgr- tam auctoritaleapostolicaconfirmamus, tibi super
tas monasterio ipsi noscatur indulta, liberlatem hoc silentium imponentes. In hoc autem in nullo
ip3am,inteliectam melius quam expressam, ad in- sententiae delegatorum judicum derogamus, cum
tellectum pronomendemonstrativumostendit.Absit 3 ipsi de hac non cognoverint libertate.j Post haec

enim ut apostolica sedes voluisse monasteriumcir- vero procurator ecclesiae Sanctae Crucis proposuit
cumvenire credatur, ut censum ab eo sub nomine coramnobis,quod cum inclytae recordationis... Dux
libertatis reciperet, etlibertatemeivelnullam, vel Portugallensis, universas ecclesias,quai vel fundatce
semi ple,nam,ul est ex adverso propositum, indul- jara erant, vel fundanda3 inposterum in castro Lei-
geret. Nec obest, sed prodest potius, quod saepedi- ren, ac ejus territorio, et universa jura ecclesias-
ctus Innocentius dioecesani episcopi rsverentiam tica eidem super hoc
ecclesiae concessisset, confecto
voluit esse salvam, cum ex eo quod exresse ipsi publicoinstrumento, quodipsedicebat usitatoterrae
reverentiam reservavit, intelligatur caetera dene- vocabulo test.amentum,et tamBracarensisarchiepi-
gasse.In hoc autem reverentiam ei voluit exhiberi, soopusmetropolitanusprovinciae,quam Colimbrien-
ut sicut successores illius Romani poutifies, quod sisepiscopu5,concessionihujusmodisubscripsisset,
obscure dictum fuerat, interpretari volentes, in delegati judices, non inspectis privilegiis Sanclae
suis priveligiis expresserunt, chrismu, oleum san- Crucis, licet super eisdem ecclesiis eis causa non
ctum, consecrationes altarium, et quaedam alia in fuerit specialiter delegata, contra ecclesiam Sancta;
privilegiis eisdem expressa, canonici Sanctae Crucis Crucis nunquam senlentiam protulerunt. El licet
ab episcopo dicecesano suscipiant,si catholicus fue- Colimbriensis episcopus,utdicecesanus subscripse-
rit, etgratiara atque communionem apostolicae sedis rit concessioni praedictae,quia Uiixbonensem civita-

habuerit, et ea gratis, et absque uUa pravitalevo- tem,ad cujus dicEcesim pertinere n03cuntur,detine-
luerit exhibere.Nec nocet similiter, si Lucius etEu- bant, tunc temporis Saraceni, ea tamen per indu-
geniu3,connumeratis quibusdam ecclesiis,jus dioe- striam.ducis ipsiusredditapostmodum Cbristianis,
cesani episcopi dixerint esse salvum, cum hoc non Ulixbonensis episcopus, velut verus dioecesanus,
intellexerint de capite, sed de membris, sicut et donationem...ducis privilegio proprio comfirmavit
Adrianus dicecesanis episcopis canonicam justitiam quodpraedictusAdrianus papadiligenter atlendens,
reservavit, quod intelligi de capite non valeret.cum omnes ecclesias tam in castro Leiren, quam terri-
constet nullam ecclesiarum plures episcopos dice- torioejus sitas,cumomnibuspertinentiisad easdem
cesanos habere Alexander autem, et successores sicut charta ducis ipsius et praedicti episcopi confir-
ipsius,ut penitus super hoc dubitalionis scrupulum matio continebant ecclesiae Sanctae Crucis suo du-
amoverent, non fecerunt, nisi de auctoritate sedis confirmandas. Verum, pro parte tua
xit privilegio
apostolicae, mentionem. Caiterum, si nec tot, et fuit propositum ex adverso, quod concessio ducis
tanta sufficerent, sola praescriptio Sancta3 Crucis non tenuit, cum laicus ecclesiastica jura, et prce-
ecclesiam tuebatur. sertim spiritualia, conferendi non habuerit potes-
Nos igitur, iis et aliis auditis, et intellectis quae D tatem.Necvalet,quod Bracharensis archiepiscopus
fuerunt hinc inde proposita, [distinguenles inter elepiscopus Colimbrieusis in ducis charta subscri-
libertatem. per praedictum episcopum ecclesiae ipsi psisse dicuntur,cum neccharta ipsa publica sitma-
concessam, et libertatem quam ei longe ante tempus nu confecta,necillorumsigilladependant exeadem,
ipsius episcopi apostolica sedes indulsit, sicut patet quare fidem penitus demeretur. Nec nocet etiam,
ex privitcgiis antcdictis (253), quia nobis constitit quod prsdictus .\drianus papa prsedictas ecclesias
eoidenter extortum fuisse in episcopi concessione cum pertinentiis suis.juxta quod in chartaducis ip-
canonicorum assensum, etconcessionis paginam in sius,et confirmationeUlixbonensisepiscopi contine-
aliquod lineis habuisse rasuram (254), et subscri- tur,confirmavit ecclesiae SanctaeCrucis,cum credide-
ptionessingulas fuisse singulis subscribentiumma- rit ducem ipsumjuspatronatusettemporalia,etepi-

(253) Uecretal. om. haic verba et infra vocem (35-i) Decrotal., rasuras, et infra om. verbum
evidenler.
potius.
 REGESTORUM LIB. VI. 124
123 INNOCENTII III PP.

A tcsJnhocquoqucnondcrogamusjudicibusdelega
sconum tanciuamdi(xcesanum,9piritualeconces8is. privilcgium
' ' . . .,•__: „u^„;.,„ „»
i:-
ex confcssionc partis altcrius, et
Cc
lis.cnmcoram cisexhibitumnon fuerit DnvilCRiun:
«r,rr,,.nram nUAvViihitnmnon
se. Conslalautcm
Adriani, cujus auctoritate canonici SanclreCrucis
ex tenore privilegiorum pra;dictornm Alexandri
ct

pracdcccssorum nostrorum, prffidictas 80 crcdcrc potucrunt bona; fidei posscssores, nec

Cocleslini,
eliam instrumenta. Supcr eo vero, quod in
alia
ccclesias ad Colimbriensem dioccosini perlincre
marcis auri expcnsarum nomine, ac
quibusdam uma
cum eis, et quiousfiam aliis iiuniorau» m uuiui.i
numeratis in corum quinquaginla
.^^...^^^f^ .
,• nit p
s.-cpcd,clu8 M.Co
,

privilegiis, subjungatur, qua3 omnes in episcopatu duobus millibus aureorum, quos

limbrionsis episcopus conlulcrat ecclcsia;
Sanct^
Colimbriensiconsistunt.Undc,cumparsaltcra pro
^" r
p„„„:„ fis am con(f cmnarunt, de
condemnarunt, do
tibi nor,TH^m
camdem Pfp
>

impetravit Grucis, 4;k; ecclesiam

seiis privilcgiis utcrctur ct iila ctiam
laliler curavi-
volunlatc partium eorum sententiam
ca ncc debebat in hoc, ncc potcrat rcprobare.
Praiterea, privilcgium Adriani novum jus non
mus moderari, ut de quinquaginta marcis auri,
millc mo-
viginti,et dcduorum millibus aurcorunij
contulerat monasterio, sed habitum confirmarat ;

nastcrium tibi solvcrc tencatur. [Gum aulcm liber-

unde, concessio ducis ipsius, qua; prius erat inva-
valo- tatemaprajdecessoribusnostrisindultam monaste-
lida, non susccpcrat cx ipsius confirmatione
rio connrmeraus, ad -^- jus posses&ionis, quod est
naec autera,
rem. Adversus haec anera replicavit.
autem, pars allera icijuv.avn,, „ .
i„„„„,;rv,nQ nnn
,

."°"
quod tandiu ecclesias ipsas et ecdcsiara Sancti Jo- g contrarium libcrtat,,
'"«"f
^^'""^;'
^ tcncri, non derogantcs jud.obus delcga^l s
"
qu>bus "^ f
annis positam in civitk Colimbriensi surburbio
libertatis privilcg.a non fucrant F^^ "
possederat ecclesia Sancta3 Grucis, quod pr.scrip-
^ .. -i: :n« ..Mm nnnr idem
PA quod ludiccs decrevorunt,
idftm judices ;^^Jf ut
dccrevorunt, Ul
^
•
rum, super
curse^r- co
lione lcgitima poterat se tucri, cum etiam cx
. . .

illo
parochiale jus
pro dom.ibus Porta) nov.ne, in quibus
tempore, quod Adrianuseasdem eiecclesias confir- monastcrium tan-
ccclesiaColimbriensishabuerat,
marat, et quo ipsi bona fide illas potuerant possi- compc-
dere, usque ad lempus litis conceptae, fuissent qua-
tum juris recompcnsaret eidcm in loco alio
tcnti, quantum amiserat in domibus
memoralis,
draginta anni et aliquot meiises clapsi. Conslitit ad
ergo nobis, omnibus diligenter inspectis, ex forma
omnino corrigimus sententiam quam tulerunt,
id censcntcs monasterium non
tcneri. [In cffitcris
quoque sententia; judicum pr?edictorum,quod mo-
autem, lalam a prajdictis judicibus sententiam,
nasterium Sancta; Crucis, saepedicli ducis tempore,
ecciesia, giiam monasleno
prcedictarum ecciesiaruiuiuBrui possossionem aui.-
ecclesiarum fuerat pu&susoiuiioin ade- tam
^ t— Colimbriensis
pro - •

,.orps „„fir.m'.
Sand^ Crucis, auclonlaie aposlohca (256)
conbrma
ptum,cumipse omnes ecclesias, quas monasterlum
i' ' ^. . , .'\ ,.,,.._:_-- mus,]1 „„ TM„ii; oro-n riimntnns
etc. Nulli ergo diffinitionis et
confirmatio
confirmatio-
de manu regis rccepcrat, ad jus Colimbriensis ec-
receptio ad posses- nis, etc. Si quis, etc.
clesia? praeceperit revocari, et
Datura Ferentini, viKal. Julii.
sionem pertinere noscatur.Constitit etiam ex forma
petitionistuae,qui eas tibi restitui postulabas, ip- CX (256).

GUALANDO, SUBDIACONO NOSTRO, ET VITAU,

sam adhuc easdem ecclesiaa possidere. Simililer D.

quoqueconstilit, ipsam eas medio tempore posse- CANONICI PISANiS.

quamdam inier privatos super quibusdam
disse, acquod etiam a tempore praedicti Adriani, Lilem
terris dirimit.
quieasconfirmarat cidem spatium quadragintaan-
(Ferentini, v Non. Julii.)
norum fuerat,temporemotac litis.elapsum ; et, licet

asserueritparsaltera in judicio coram nobis, bonffi [Illo voscredimus Ecicnti.-c dono vigere], quod
volui?tis,quid juris
memoriae G. (2.5:5) Sancti Angeli diaconum cardina- super co, dc quo nos consulere
sit liquidocognoscatis. Quia
taraen nostro poslula-
lem, tunc apostolica? sedis legatum, tibi snpcr his
omnibus imposuisse silenlium sic videretur ,
stisodoceriresponso, ne sub ipsius exspectatione
vo-
qtfod liscontestala fuoritcoram eo, larnen, tum ex responsi decisio negotii prorogetur,pr.-csentibus

depositionibus tostinm nobis plcne fuit vcrifas pa- bis littcris duximus respondendum. [Sane, per
intimastis, quod, ctm
videlicet quou
quod nec
ueu liscontestata fuisset, nec
iis.i;uui,cai.aui iurc3oi.,iioo Yoov.iao nohis
vestras -, litteras
..^.^." ^(258) -
lefacta, viaeiiceL
leiacia,
hUos
sententia promulgata, cum, inspectis privilegiis causam, qu.-e vertitur intcr IJenr.et Danchm
his nolucrit te au- Guidonis (259) deCosa, etO. fil.am Taberii (260)
a
pontificum Romanorum, super r.

ha^redcs ipsius, super quibusdam vincis (^Oi;_,

dire. cgo lonqc ante quadraginta annos, et
Cnm pignori
postmodum medio tcmporo, monosterium Sancfaj prsfatis personis pro viginti qual,uor libns
obligatis^vobisduxerimus commiltcndamj, dantes
Crucis prcTdictas constct ecclcsias possedisse, ac
ut ipsam b.
nunc etiam possidere, nec ex adverso interruptio vobis pcr nostras liLterasin mandatis,
v.nea.ct qmdquirt
sitprobata, lam prffidictas occlesias de Leiren, et haeredes ipsius ad rcstitucndas
con-
quam ecclesiam Sancfi Joannis Colimbricnsis, de ultra sortem perceperant ex cisdem,restituere
concilio
fratrumnostroruraconsilio,adjudicamusraonaste- qucrentibus, per poenara in Lateranensi
curaretis,
rioSancta3Crucis,supereistibisilentiumiraponen. contra usurarios promulgatam, cogere

et modo cim.
(255) Vide supra, epist. 107 not. (258) Decretal. om. vocem nobis
(2.50) Decrotal. om. verba Italico charactcre di- Decretal. //. et /?.... G.
stincta. (259) Addit. ex una parle.
(260) Decretal. T. et haer. ips. ex
alleui.
(25i) Exstat inter Decretales, lib. III, tit. 21, De
(261 Decretal. terris etinfra tnbus pro quatuor.
pignorihus et aiiis cautionibus, cap. 4.
 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 126
125

V09, ut juxta mandatum nostrum procederetis in A reverentiam priori promittentibus memorato, ipse
nogotio memoralo, partes citare curastis. Cumque religiosa eis tradiditvestimenta, et ad hospitalilatis

csscnt in vestra praesenlia constituta?, [pro parte ffidificium doputavit. Hospitale autem sumptibus
praidictffi suorum, fuit propositum
G. et haeredum ecclesiae vestroe constructum ecclesia eadem usque
coram vobis (562-65), terras quas idem H. etB. repe- ad tempora motaj litisin pace possedit, ordinando,
lebant, ab eis non esse pignori obligatas, sed pure corrigendoet disponendoprosuaearbitriovoluntalis
vcnditas, sicutin inslrumento confeclo exinde ple- et oihnes, qui se ad hospitalis obsequiura conferc-

nius continetur, pra^fatus vero Henr. pro se ac fra- bant, se offerebant ecclesiae veslra^ prius, et priori
tre suo firmiter asserebat, terras non esse pure ven- qui erat pro tempore reverentiam et obedientiam
ditas, sed pignori obligatas, cum venditioni praedictae promittebant, ct ordinabantur et instituebanlur in
talis fuerit adjecla condilio, ut si a tempore con- singulis officiis ab eodem hospitalis priore. Licet
traclus usque ad duos proximos annos, pracfato T. prffidicto R. et successoribus ejus obedienliam et
omplio displiccret, G. pater Henr. abinde usque ad rcverentiem promisissel (272), ea tamen tibi, fili
annum imiim (264) viginti sex libras, pcrceplis prior, penitus dcnegata, sine licentia vestra prioris

fructibus computatisin ipsis, daredeberet, sicntin sibi olficium usurpavit. Praeterea, cum R. quondam
eodem instrumenlo asserebat firmiler conlineri (265), ^.
frater hospitalisipsius,ecclesia2vestrae fuisset obla-

(266). Ferww qnia, sicxU iii tisdem lilteris denostatis tus, oblationes quas ad sepulcrum ejus fratres

ambigitis utrum pura sit el absoiuta venditio an ;

hospitalis receperant vesler oeconomus repetebat,
praefactus contractus pignus debeat judicari, per et pctebat instanter ut opus novae capellae destrui

noitras postitlaslis litteras edoceri. Nos autem, con- faceremus,quoddicti fratres supersepultura eidem
sultalioni respondemus, quod,
vestrx taliter [261) R. contralibertateset immunitates ecclesiai vestra^,
qualiscunque fuerit intentio contrahentium, ex for- post interpositam ad nos appellationem, erexerant
raa contractus venditio non apparel (268) conditio- in vestrum praejudicium etgravamen.Corpus etiara

nalis, sed pura, quamvis possit per conditionem re- ipftius oblati sibi restilui postulabat. Ad haic, cum
solvi. Ex duobus tamen quae in pacto fuerunt ex- quidam oblatus ecclesiaevestraecapellamJSancliNi-
prcssa, videlicet quod fructus percepli deberent in colai de Ponte Manubia3 conslruxisset, et ipsara
solvenda pecunia numerari, et quod ultra summam contulisset eidem ecclesiae, sicut publicum continet
receptam quadraginta (269) solidi debent persolvi, instrumentum, etdio3cesani episcopi jussuumvo-
contra ipsum emptorem praesumitur vehementer, bis contulissentinea ipsaquevobispostmodura per
praesertim, si usuras consueverit exercere], (rau- sedem fuerit apostolicam confirmata, et vos eam
demque committere usurarum. diu possederilis sinc lite, quoniam hospitalarii cle-

Datum Ferentini, v Non. Julii. C ricos vestros ex ipsa ejecerant violenter, restitutio-
nem ejus et terrarum quae in Salian. consistunt,
CXI.
idem fficonomus cum iVuctibus inde perceptis cum
J. (270) PRIORI, ET CLERICIS SANCTI GHEGORII
SPOLETANI. instantiapostulabal.Caeterura procurator hospitalis
Causam qux interipsos et fratres cijusdam hospitalis ipsius.prcescntibus quibusdara fratribus hospitalis
vertebatur dijudicat. cruciferorum Bononicn, proposuit ex adverso, quod
Gum tu, fiji prior, ad noslram proesentiam acces- pr.-edictus R. quondam ecclesiae vestrae prior, de
sisseSf^^ausam quamhabebasadversus fratreshospi- canonicorumipsorum assensu, fratri Cleto, et tam
talis quod estjuxta ecclesiamvestrara situra,dilecto Petro quam omnibus ministris et olficialibus ejus
filio, L. (271) tituli Sanctffi Crucis presbytero car libere quoddam conccsserat tenimentum, in quo li-
dinali,comraisimus termiiiandam. Proposuisticrgo cereteis construere hospitale ad usus pauperum et

in nostra praesentia conslitutus, quo R. prffideces- religionis cruciferorum augracntura, quod, cum
sor tuus, vacare volensoperibus pietatis, quoniara fuissetillorurasollicitudinecon2ummatura,taraipsi
honcstum non erat ut in dormitorio fralrum pau- quamsuccessoreseorumilludperquadragintaannos
peres recipcret et intirmos, locum quemdam posi- pacificc suo nomine posscderunt, ordinando et
tum infraclaustrumhospitalisspecialiterdeputavit. [) disponendo pro propria voluntate sed nunc tu fili ;

Ascitis igitur Petro et Gir. laicis, qui, etsi bonai prior, occasionc pra^dicti R. quondam fratrishospi-
convcrsationiscssent, nfec habitura tanienreligionis tttlis quibusdam crcditur esse sanctus
ipsius, qui a
acccperant, nec alicui loco religioso, vel ordini, adversus eos movebas indcbite quajstionem, volens
vinculo erant professionis astricti et eis ecclesiaj illud in jus ecclesiffi Sancti Gregorii revocare. Ca-
B. Gregoriiofferenlibus se et sua, et obedientiam et pellam quoque sancti Nicolai de Ponte Manubiai in-

(262-63) Decrctal. om. (270) Ad eum Sffipius scripsit Innocentius ; vid.

(264) Dccrctal. oin. Epist. libri quinti 5, ct libri sexti 26.
(265) Desunt DecretaL (271) Ex ista Innocentii Epistolaeruitur, Lconem
(266) Dcsunt Dccretal. de quo vidc E[)istol. libri quinti v, not., ante an-
(267) In Dccrelal. om.; aditur ct post conlrah. nuin litulum S. Lucia' in Scpli-solio
120^3 cum ti-
(268) Decretal. appareat. tulo S. Crucis pcrmutavisse.
(269) Decrctal., lx. (272) Sic in Apogr., sed deest aliquid.
127 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VI. 128

juste pclcbas, ciim fundalor ipsius hospitalis, fra- A Bonus a majori parte canonicorum ejusdem eccie
ter e.\stiterit,et eam ad majorem caulclam obtule- siffi, pra;dicto Bruno ; et quodam alio conlradicen-

rit hospitali. tibus, in priorem, sicut dicitur, cst electus, oiim

Adjocit etiam, quod super tcrris de Salian.ipsos vobis duxerimus commitlendam ; vos, sicut cxlit-

contra jusliliam impelebas, cum non ad ecclesiam teris vestris accepimus, partcs citare curaslis, ut

SanctiGregorii, scd ad hospitalepotius pertinerent. juxta mandatum nostrum causam ipsam finepossc-
Nos igitur, intellectis per cardinalem eumdem hiset tis canonico terminare. Cumque in vestra essent

aliis quae fuerunt hinc inde proposita, etepiscopo- prajsentia constituta;, dictus prcsbyter Bonus cura
rum aulhenticis rationibus, attestalionibus etalie- instantia postulabat, ut eleclionem de se factam
gationibus partium diligenler auditis, vobis, et per auctoritate curarelis apostolica conlirmare. Sed
vos adjudicamus hospitale prfe-
ecclesiae vestras, prasfatus Brunus contrario respondebat illum noa
dictum, ita,ut novas cxactiones non faciatis in eo, esse dignum regimine prioralus, crimen ei objiciens
cumbonaipsiusexconsuetudinehactcnusobservata Simoniae, quodque ipsius electio non eratcanonice
debeant pauperum usibus applicari. A restitulione celebrata, et quia professus non erat, ipsum affe-
autem oblalionum, quaspetebatis afratribushospi- rcbat merito repellcndum, Verum, cum de Simonia
talis, ipsos de consilio fratrum noslrorum absolvi- g oihil fuisset probatum, nec aliquid contra modum
mus, cum, ct si prcedictus R. oblatus vester fuisset, elcctionis ostensum, movit vos vehcmcnter ipsius
nihilominus tamen frater fuerit hospitalis. Quia ecclesiae privilegium, in quo contincbatur expres-
vero ex depositionibus testium constitit evidenter, sum, ut nuUus ibi, qualibet subreptionis astutia,
quod, post appellationem ad nos interpositam, in reponatur, nisi quem fratres communi consensu,
praejudicium ecclcsiac vestrae opus fuerat novae ca- vel fratrum pars consilii sanioris, secundnm Dei
pellae constructum, illud destruendum prffisenlium timorem et B. Auguslini regulam, providerint eli-
autem corporis
auctoritato censemus. Restitu-tionem gendum unde, [quamvis multi priores continue
;

locum decernimus non habere, quoniam, cum per unus post alium in ipsa ecclesia per multa et longa
testes vestros fuerit sufficienter ostensum, corpus tempora fuerintnon professi, quia tamen pra^futus
praedicti R. in vcstro fuisse ccemeterio tumulatum, presbyterBonus non est professus observantiam re-
et probatum similiter ex adverso eum esse inhospi- gularem,d ubitastis, et merito, nobis inconsultis pro-
talis solo sepultum, nec translatio corporispropo- ccdere contra privilegium sedis aposlolicx concessum
sita fuerit vel probata, constal illud adhuc esse in eeclesise memoralw{2lD).Q\i\avero AehemusditicndeTe

sepultura priori. Capellam vero Sancti Nicolai de non solummodo quidsit factum sed quid sitpotius fa-
Ponle Manubite, nullo medio ad domum hospitalis ciendum, consultationivestraetalilerrespondemus.
ejusdem,eteomediante ad ecclesiam vestram, per- ^ quod,cum secundum legem divinam nonsitin bove
tinere censemus, cum fuerit ex hospitalis parte arandum et asino, ne,c quisquam debeat vestem
probatum,Tantinum,quondamfratremipsius, eam induere de lana linoque contextam, eleclionem
ad opus cruciatorum et pauperum construxisse, et praedictam, sublato ciijuslibet appellalionis obstaculo
(276), irritetis, et compellatis prsfatum
praece.s8issedonationemquapi fecerathospitali, do- presby-
nationem quam ecclesiae vestr» fecit, collatis ad terum aliosque clericos non professos, ut vel B
invicem confectis super donationibusipsis publicis Augustini regulam in eadera ecclesia constitutam
instrumentis, salvotamen episcopali jure, quod ad proliteantur et servent aut ipsam ecclesiam omnino
vos in ea ex donatione dioccesanorum episccporum dimittant]. Contradictores, monitione praemissa,
noscitur pertinere. Ad restitutionem autem terra- percensurameccIesiasticam,appelIationepostposi-
rum de Salian. fratres hospitalis ipsius, vobis, et ta, compescentes. NuIIis, litteris, veritatis... quod
per vos ecclesiaj Sancti Gregorii condemnatus. si non omnes, elc, duo vestrum, etc.

Nulli ergo... diffinitionis, etc. Datum Fereatini, viii Id. Julii.

Datura Ferentini, viii Id. Julii. CXIII (277).

CXII (273). SALSEBURGENSI ARCHEPISCOPO, ET SUFFRAGANEIS EJUS.

PRIORI SANCTI FRIDIANI (274,) C. ET C. CANONICIS LU - D Adversus occisores episcopi Herbipolensis, et de eo-
CANENSIDUS. 7'um pxna.
Lucancn- (Ferentini, v Non . Julii).
Causam eleclionis prioris ecclesix S. Petri
sis dijudicat. Sicutimpietatem sub specie pictatisoxerccnt, qui
(Ferentini, viii id. Julii). impios in impietatibus suis fovent, sic pii esseim-
Cum causam, presbyterum Bonum,et
qua; inter piis comprobantur, quieorum nequitiam lempora-

Brunum, canonicum ecclesiffi SanctiPetriLucancn- litervindicant, ne gravius in eos a;ternaliter vindi-

sis vertitur, super eo quod supradictus prjsbyter cetur, in vindicta etiam retribuentes eis bona pro

(273) Exstat, sed mulila, inter Decretales, lib.
De electione et elecli potestate, cap. 27.
(274) Vide supra.
(275) Decret. om. et igitur legunt pro vero.
(276) Decretal. omittunt.
i, (277) Partem epistolae hujus vulgavit Raynaldus,
an. 1203, § 48. Quas apud ipsiim leguntur, hic un-
cis in.ilusa sunt. Conferendas omnino Epistolaj, li-
bri quinti 155, et libri sexti 51.
 129 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 130
malis, et a similibus alios cohibentes. Sane, ad vin- A promittant, quam id se jiiravit scrvaturum. Prae-
dictam malefactorum est etiam Petri gladiusexer- terra, cum nomen ca&tri Ravennesbure, quod in
cendus, ne, si hunc rubigo consuinat, trahat in fundo Herbipolensisecclesiae, sicutdicitur, est fun-
Kcclesia3 corpore pars corrupta sinceram, ut non datura, ipsum episcopum occidentes in signum bel-
solum per impunitatis licenliam fiant Jniquiores licum, quasi concrepantes classicis, exclamarint, se
iniqui, sed aequis etiam agendi raateria nequiter per hoc ad intersectionera ejus, tanquam ad glo-
tribuatur, si laetcntur alii cum male fecerint, et in riositriumphumcertamini?,aniraantes, sententiara
rebus pessimis glorientur,iSiquidem, cum luporum quam nobiles ipsius dio^cessos super ipsius castriet
rapacitas non solum in ovile dominicum grassetur aliarum munitionum, domorum et possessionum
et oves, sed in ipsos jam pastorcs ovium et custo- suarum demolitione tulerunt, ratam et gratam ha-
des ovilis insidias moliatur, sitiens eorum sangui- bentes, districte praecipimus exsecutioni mandari,
nem, et insidians animabus, mercenarii dicere- et ad id nobiles ipsius dioeceseos et ministeriales
ec-
mur verius quam paslores, si fugeremus, ovibus clesiae ac vicinos omnes per interdictum terrae com-
nostris et corapastoribus derelictis, et stragera eo- pelli, quod sub pra^dicta districtione servetur. Cffl-
rum a longe siccis oculis videremus, nec ponere- terum, cum quidara, statim post occisionem epi-
mus nos murura pro domo Domini ascendentibus ex g scopi meraorati, cum armis in auxilium concurre
adverso. Quantae autem temeritatis audaciam, et rmtoccisorum, ut eos contra minisleriales ecclesiee
quantac immanitatis flagitium viri nequam, filii Be- ac nobiles terrae foverent, illos praecipimus excom-
lial, in occisione bonae mcmoriae C... Herbipolensis municationis sententiai subjacere,ac singulis die-
cpiscopi, imperialis aulae cancellarii, perpetrarint, bus Dorainicis et festivis, pulsatis campanis, et
vobis novimus esse nolum, nobis autem deflcre libct candelis accensis, excommunicatos publice nun-
potius quam referre.Non enim suffeceratsceleratis tiari, donec satisfacturi apostolico se conspectui
quod christum Domini manibus peremcrant violen- praesentarint. Eos autcm, de quibus vehementer
tis, nisi desaevirent eliam in pereraptura, et tan- prffisuraitur quod in necem ejus consilium prajsti-
quam viveret in membris occisus, in eis ipsum rur- terint, vel assensum, quos frater, et consanguinei
sus occiderint, ct corpus exanimc in frusta divide- occisi propriis nominibus duxerint exprimendos,
rint minutatim. Utinara autem aliqui zelum Dei per excommunicationis etinterdictisententiam ad
secundum scicntiam habuissent, ut exemplo levitae purgationem compelli volumus exhibcndam, in qua
singula frusta cadaveris, quae prffidictifecerant ho- si forle defecerint, excommunicatos eossicut alios

micidee,ad singulas partesTheutoniac dcstinassent. supradictos praecipimus nunliari, et ubicunque pra;

utsicsaltemecclesiae filios potuissent ad vindictam p sentes exstiterint, eis praesentibus divina celebrari
tanti sceleris excitare. [G-'T;terum, licet in homicidas velamus. Ad ha;c, cum nec tutum, nec honestum
hujusnaodietfautoreseorum,perprioresIitterasquos existat, ut... Qlius Honr. de Ravenesbure, fratris
super hoc vobis meminimus deslinassc, spiritua- Bosonis, cujus pater et patruus fuerunt in necem
literduximus procedendum, ut tamen teraporaliter ejusdem episcopimachinati, consiliis ecclesia; Her-
ctiam puniantiir, et sicut eorum cxcessus est no- bipolensis intersit, venerabili fratri nostro, G
torius, sio memorialis sit in generatione etgcnera- Praenestinoepiscopo, apostolicffi sedis legato, dedi-
tionem sceleris pcrpetrati vindicta, pracscntium auc- mus in mandatis, ut ei auctoritate nostra suffultus
toritatc statuimus, ut tam homicidffi ipsi quam hae- per commutationcm idoneara in alia ecclesia, qua3
redes eorum, universisfeudiset beneficiis Herbipo- sit ab Herbipolensi rcmolajSublato cujuslibet con-
lensis ecclesia;, quam specialiter ofTenderunt, ecclc- tradictionis et appellationis obstaculo, non differat
siarum etiam caiterarum, cum in ca laBserinteccle- providere,praebendam illius aliis collaturus. Mone-
siam generalem, careant in perpetuum, necillaul- mus igitur fraternilatem vestrara,et exhortaraur at-
lo unquam tcmpove assequantur, nisi forsan ali- tentiuH, etpcr apostolicavobisscriptadistricte prae
quando de sedis apostolics indulgcntia secutura cipientesmandamus, quatenus tcnorcm litterarura
posteritasmisericordiammercatur.Adjicimusetiara nostrarum frequenter,et solemniter publicantes.fa-
ut si beneficia vel fcuda qua^Iibet ecclesiarum ubi " ciatis eaquoepr£ediximusadimpIeri. Contradictorea
fuerint obtinuerint, universa dioscesis, in qua id perexcommunicationisetinterdictisententias, sub-
attentare prssumpserunt, subjaceat interdicto ita ]ataappelIatione,compeIlentes.NuIlis littcrisobstan-
quod nullum in ea divinum officium vel sacramen- tibus,siqua5apparuerintharummentionenonhabita.
tumecclesiasticum,prcetcrbaptisma parvulorumct Datum Ferentini, iv Non. Julii.
pocnitentiam morientium, celebretur, sednecmor-
CXIV (278).
tuorum corpora tradantur sepulturse, donec veJ iili
0. HERBIPOLENSI PR.EPOSITO NOBILI VIRO G.
; BUU-
asuapraesumptione desistant,vel habitatores ejus- GRAVIO, ET EORUM CONSANGUINEIS.
eorum oonatibus se opponant.
dera diceceseos
De eodem argumento ac in cpistola superiori.
Volumus etiam, ut,cum in Ilerbipolensi ecclesia (Ferentini, viii Id. Julii.)
episcopus de novo fuerit institutus, non prius ei fi- Dolet, et doluit Ecclesia generalis.et nos cum ea
delitatem laici faciant, aut obedientiam clerici
re- et pro ea doluimus, et dolemus, quod, dici super
278)Epi3lolffi hujua fragmenta edidit Raynaldus, anno 1203, § 49. Vide epistolara superiorem.
 REGESTORUM LIB. VI. 132
INNOCENTII 111 PP.
lol
cvisccrant, el pa- A ^XV (279).
excrescenle rualitia, filii malrcm
vipcrarum.Ecce PniORI ET CONVENTUI DE BOMIN (280).
tcrnum sanguiuem sitiunlgonimina
poslposila, el non solum [{ecipit eos subprotedione,el bona ipsorum confinmt
elenim, reverentia divina
clericali honcstate negkcta,
sed pontificali etiam (t'erentini, viii Id. Julii.)
etcanonibus
auctoritatecontcmpta, spretislegibus,
ct in paslorem
Consucvit annucro scdes apostolica, eic, usque
vucuatis, filii in patrem armantur, assensu.EcclesiamvestrametpcrsonasinibiDomino
subovinapollelatcn-
propriumoves, vel lupipotius
quibus fainulantes,cum omnibus qua) inprajsentiarumratio-
tes insidias moliuntur, tendentes laqucos
nabiliter possidetis, uut, etc, iisque suscipimus;
occisione boncc memo-
capiant innocontes, sicut in sccundum Deum et
imperialisaultc can- statuentcs, ut canonicus qui
rife C. Herbipolensisepiscopi,
beati AugustiniRegulam incadem, etc, usgue ob-
[Atlcndenlcs siquidem
ceUarii, novimiis accidissc.
conlra- servetur.Pra3terea,ccclcsiam parochialemde Bomin.
filii, quod idem cpiscopus
quidam iniquilalis
nec anima ejus in eorum cum capellis de Lanhedroc, Sanctro Margaritffi de
rius csset eorum operibus, Sancti Thomaj, Sancti Michaclis, et aliis ap-
Biri,
pcrderent cogila-
eum
veniret assensum, qualitcr
pcnditiis suis; ecclesiam de Aldeslowc.cum capellis
nocere non poterantinimici, ac
runt] et quoniam ^'''^'
runt]; ; ^^^^^ ^^^^^^^^^^
mpl u^^ ^ Sancli Cadoci etSancti Petroci de Trerofait, portu
Bcientes quod famihan no et B «tportus sultagio,et cseterisappenditiis
etportus ecclc
c^terisappenditiis suis eccle-
insurrexerunt in eum, ;
;

amicitias simularent,et tunc jus quod

proposito rcc- siam de Helinton, cum appenditiis suis ;

cum credebantur apriorisiniquitatis

condoleamus habetis inecclesia Sanclaj Marmurai, in capellis et
disse. Licet autem super nece ipsius Widiel, cum perti-
dolcamus ca appenditiis suis; ecclesiam de
dolentibus, et per nos etiam
vobis meniis suis ecclesiam Sanctoe Theta), cum appen-
consequentiamtrahitur ;

pra^cipue rationc, quod ad

criminisincentivum tri- ditiis suisjus quod habetis in ccclesia de Heglos-
;

scelus istud. et impunilas Hole-

seil, cum pertinentiis suis ; ecclesiam de
consolationemacce-
buit delinquendi, iu eo tamen cumbe, cum appenditiis suis ecclesiara de Niven-
consolamur, quod, sicutdc
,

pimus, et vos similiter villam de Bomin. cum

pcr mortcm tunen, cum appenditiis suis :

divina miseratione speramus, undc

minorata, inde Landa,Bosco de Bodan, et appenditiis suis Rieltun. ;

ipsius militia cst militantisEcclesiK

cnm llondremannaria (281) de Pedresire, liberta-
triumphusEcclesistriumphantisestauctus,ct(iuod
tibu3,consuetudinibuset appenditiis suis; Helinton.
quod mortale fuerat,
idem episcopus,mortuo in eo cum consuetudinibus et appenditiis suis Alde- ;

potuerat corrumpi corrupto, immortali-

quod
et
indutus, temporalia in
storwe.cum libertatibus el appenditis suis Lanwe- ;

tatem et incorruptionem j.h-^xvi.i"^, cum appen-

appenditiissuis Rictterhe,
leaic, cum appciiuiLiissuio
ledic, -ii ^

.. , „„„ viQtn patnam. et

in natriaiTi
viam in
;
,

m
^terna, in ccslestia
ffiterna,
,
terrena,
^^^^^^ .^'^" '
C Widiel. cum appenditiis suis Bcnderc.
^-'«f nem i"bi
^nsio^em
n "ns d ditiis suis ;

exsilium commutav.tm perpetuam

;
,

cum piscaria anoenditiis suis ;

super Alan. etaliis appcnditiis
dolor ent ultra,
neque clamor, neque luctus, neque Pentir.cum appenditiis suis;Tredernon,cum appen-
eo transeunte de mundoadPatrcmpan-
qu^ prima, ditiis suis
quid-
Lanhidroc,cum appenditiis suis ;

ter transierunt. [Quia enim bonum certamen cer- ;

de cffi- quid habetisin Bodiniel; Fosnewit, cumappenditiis

tavit, cursum consummavit, fidem scrvavit, ;Niventon,cum
quam reddet iUi suis; Ho]einse,cum pertinentiis suis
corona justiliro
tero reposita est ei
appenditiissuis,sicutcajusteacpacificepossidetis,
quid human^fecis
Dominus justus judex. Nam, si
auctoritate apo-
vobis, et pcr vos Ecclesiaj vestra3,
exhumanainfirmitateveldiabolicasuggestionecon-
stolicaconfirmamus,ctcSane,novaliumvestrorum,
traxit, hoc in eo sanguinis
lavacrum abluit, et sup-
suae hbertate quffi manibusautsumptibus colitis,sive dc
propriis
plicium, quod pro tuenda ecclesiK quoqueet
igitur universitatcm hortis, etc, «.J^uepraesumat. Libertates
sustinuit, expiavit.] Monemus
quatenus in eo qui immunitates antiquas,ct ralionabilesconsuetudincs
vcstram etexhortamur attentius, temporibus
veslraconsola- Ecclesia^vestrae concessas,etc.perpetuis
consolaturnos in omni tribulatione ut nulh
tionissuscipiatissolatium,etinvcrbisistisstudeatis manere sancimus. Prohiberaus insupcr,
excommuni-
congaudendum iceat in vos vel in ecclesiam vestram
invicm consolari,cum ei sit merilo
invicem : -„" ^d interdicli sententiam, slne
manitesta ct
=--'-'--^"„t; „T;
non "autabitur de mero e™ D ationi. vel
cujus gaudium indebitis
proferre, vel vos novis et .ndeb.tis
augmentum. Qualiter rationabili causa oroferre.
„„i„„,,,iii .»n».i
sentiet, sed
nec detrimentum generale inter-
exactionibus aggravare. Cumautem
autemudvindicandamhujusmodiimmanitatemscc- celebrare. Liceat
litteras nostras dictum terrsB fuerit, etc, usgue
leris duxerimus procedendum, per quoquevobisadecclesiasvestrascapellanos ehgere.
vestrffi poterit inquisitioni patere. idonei
ac dicEcesanoepiscopo praesentare, quibus si
Datum Ferentini.viii Id. Julii.

nicis de Bodmyn olim

concessum confirmantis.
(279) Epistolam hanc laudat Raynaldus, anno diserte legitur in apo-
(281) Hondremanvaria sic tum
Spelmanno,
de eranho Conli. Voxincognita, tum
Agitur hic (saltem opiniatur) de prioratu
('288) possetManerto cenlumkominum
Augustini, in agroCornubiensi ffio,forleexponi
Bodrmn, ordinis S. Hundredum, seo Hondreda,
nihil repentur \nMonaslic.
oimHondredus, seu
sito be monasterio isto dicatur Cenfena, vel Cenluria
V.ne Sp./man.
chartam unam Anglis
Angiic, tom. n pag. 5, prster tom III, col. 12&b.
(forte idem pag. 302. Vide etiam Cang.,
Henrici reeis III, Manerium de NtveLone,
hic vocatur de Nivetunen). Gano-
ac ecclesiam quaj
 133 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 134
fucrint, episcopus curam animarum committat, ut A cxvn.
ci dcspiritualibus, vobisautcm de tcmporalibusde- VITKLLO, SUBDIACO.NO NOSTUO,
CASTELLANO LARIANI.
bcant rcspondcre. Obeunte vcro, tc nunc ejusdera UL super ordinalione diiorum canonicorum inecclesia
tuorum quolibet successorum, etc.
loci priore, vel Sanctas Mar^x de iSeme iuquirant.
usque cligendum. Ad indicium autem hujus a scde (Ferentini.)
apostolica proLectionis perceptoa, bisantium unum Conquesti sunt nobis dilecti filii, N. et J. quod
gratis oblatumpersolvetisnobis,nostrisque succes- cum per venerabilem fratrera nostrum, J. (282)
soribus annuatim. Decernimus ergo, ut nulli om- Abalnensem episcopum, in ecclesia Sanctae Marije
nino... nostraj protectionis concessionis, et confir- deNcmefuissentcanoniciordinati
malionis, etc. Si quis autem, etc. prior et fratrcs sancti Anastasii eos de ipsa contra
Datum Ferentini, vni Id. Julii. justitiam ejecerunt. Unde, petebant utipsos in ea
CXVI. restitui faceremus. Prior autem cum alio fratrein
PALENTINO, ET ZAMORr.ENSI EPISCOPIS, ET P. SUEVI nostra prajsentia constitutus quoddam publicum
ARCIIIDIACONO ASTORICENSI. inslrumeutum ostcndit, per quod nitebatur probare
Ut adversus magistrum scliolarum Asloricensis eccle- institutionem et destitutionem clericorum in eccle-
sias, de falsitate suspecluni inquirml.
sia meraorata, non ad episcopum Albanensem, sed
(Ferentini, vld. Julii.) B ad monasterium Sancti Anastasii pertinere
Cum Ghristus sed ;
sit veritas, ct diabolus in veritate
econtra preedicticlerici allegabant,quodscientibus,
non steterit, profecto tanquam membrum diaboli
et non contradicentibus monachis, de mandato
contra Ghristum esse convincitur, qui veritatem
episcopiantedictifuerantineademecclesiainstituti,
odiens commiLtit vitiuin falsitatis. Unde, crinien
et aliquanto tempore pacificecommorati,quod prs-
isUid tanto est severius puniendum, quanto per
dicti prior, et monachus omnino negabant. Quia
ipsum magis offenditur proximus, amplius con- et
vero pro publico prcesu;iiitur instruraento, donec
temnitur ipse Deus. Gumergo N. magister schola-
in contrarium iegitime probelur, discretioni tute
rum Astoricencis ecclesiffi, apud nos propter pros-
per apostolica scripta mandamus, quatenus testes
sumptiones multiplices vehemcnter sit de falsilate
quos super iis utraque pars duxerit producendos,
suspectus, licet in praesentia nostra nihil plene pro-
studiose recipias et exaraines diligenter, circums-
batum fuerit contraeum,netamentantum dissimu-
tantias prudenter inquirens, et attestationesfideli-
lare vitium videamur, eum a delegatis nostris
ab terscriptassubtuo sigillo nobis mittasinclusag^prae*
officii exsecutione suspensum, aperceplionebenefi-
figens partibus terminumconpetentem, quo recep-
ciorum, in detestalionem tanti criminis, duximus
tura^sententiamnostro se conspectui repraesentent.
suspendendum discretioni vestrffi per apostolica
;
Tu vero, sine personarum acceptione mandatum
scripta districle praecipiendo mandantes, quatenus
apostolicum fiducialiter exsequaris, testes qui no-
in Astoricensiet omnibus circumpositisdicecesibus
minati fuerint, si gratia, timore, vel odio se sub-
faciatis publice ac solemniter nuntiari, ut, si quis
traxerint, cogens per censuramecclesiasticam veri-
contra eum voluerit agere super crimine falsitatis,
tali testiraonium perhibere.
infra tres menscs a tempore factae denuntiationis
Ferentini.
coram vobis apparcat el proponat; et vos eumdem
CXVIII (283).
raagistrumscholarum,si superhoc convictus fuerit
J. DOMUS S. TKINmTISCERVI-FRIGIDIMINISTROEJUSQUE
vel confessus, aut ctiam notorium esset
crimen FRATRIBUS.
juxtaconstitutionemanobiscontra falsarioseditam,
Recipit eos in protectionem B. Petri.
puniatis alioquin, purgationera ei canonicam indi-
;
CXIX (284).
catis, in qua si forte defecerit, juxta constitutionem
MARSICANO EPISCOPO (285).
eamdem, appellatione remota, procedatis inillum.
Causam matrimonialem dijudicandam ipsi commiltit.
Si vero canonice se purgaverit, tam ad
officium (Ferentini,iild. Julii.)
quam beneficia ipsum auctoritate nostra restituere
Per tuas nobis (286) litteras intimasti, quod cum
procuretis. Nullis litteris veritatis, etc.Quodsi
non in prxsentia tua quaedam mulier Pacifica
omnes... duo vestrum, etc. D (287)
nomine, quemdam nomine Nicolaum postularet
Datum Ferentini, v Id. Julii.
in virum, asscrcns inter se mutuum de praj-
(282) Joannes, natione Longobardus, tituli
S (284) Legitur, sed mutila, inter Decretales, lib.
Glementis presbyter cardinalis, a Clemente
PP III' IV, tit. 5, De conditionibus appositis in desponsalione
anno 1188; a Coelestino vero PP. III, anno
H93' vel in aliis contractibus, cap. 6.
episcopusViterbiensis; demum anno 1199, ablnno-
ceritio, episcopus Albanensisrenuntiatusest.
(285) Benedictus, patria Romanus, creditur vixis-
Anno se post Joannem VI, circaannumDomini 1200;quo
1210, Romae e vita excessit. Oldoin. ad Ciacon t I fortasse sedente, Jacobus comes, magnus Ap'ulia!
col. 1143. '

justitiarius, confirmasse legilur bona ecclesi» S.

Epistolam hanc laudat
J^^\
i-Ud,
Raynaldus,
Argumentum tantummodo exhibemus
anno Thomce Cantuariensis, anno 1208. Ughel. in seric
^ 57.
yuo casu episcoporum Marsicanorum, Ital. sacr. t. VII, col.
in coUectioncnostra tenoripsius
epistolce 708.
nortie
.
non
reperiatiir,
. nescire fatemur. Gerle in
(286) Decretal. om., ut infra i.p.
,

indice apographi Conti quem fideliter t.

exscribi (287) Decretal. P, el modo iV.
curavimus, ad paginam codicis 459 exstare
dicitur.
 136
135 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VI.

clcarnalcm copulam acccssisse, K ne ccgnovil, ncn

-'
scnli consensu,., '^"^^fltr^l^"'"'!;
etcamis quod antequam ipse cognovisset eadem, pater
vifipsc, quamvis contraclum sponsalium
ejus et patruus contradicere curavissent.
copulam non negaret, asserebat tamen se illam in
Datum Ferentini, ii Id. Julii.
uxorem ducere non teneri, quia sponsalia inter
vide. CXX.
ipsos sub hac fuerant conditione contracta.si
conscn- n. CANTORI ET R. DE MONTE-LEPROSORUM
PRIORI ;

Hcet (288)pater ejusetpatruussponsalibus

;

J, DE SAGIO, CANONICO ROTIIOMAGENSIBUS.

;

ipsi quam cito noverunt, et gponso

con-
tircnt. Scd sacerdoie de Colevill. fraudulenter ob-
nileba- Litleras a /?.
tradixcrunt ct sponsx, q iiod idem vir icloneis (enlas revocat.
lur tesLibus comprobare. Verum mulier
replicabat,
(Ferentini, iv Id. Julii.)
con-
quod licel fidcs praestita fuerit ab utroque sub Ex tenore litterarum, quas nobis pcr dilectura
proescripta, non tamenj sibi fuerat a palre destinastis, intel-
ditione iilium, Ph.latorem prossentium,
aliquando coatradictum, et ante Colevill. ac di-
viri, vel patruo lcximus evidenter, U. sacerdotem de
lestibus, et
tempus contradictionis expressum a
lectos niios, de Prato.... de
Monte-Leprosorum, et
postillud dicebat intersecarnalem copulam acces- Rothomagenses, super quae-
Sancti Laudi priores,
quod licet a principio filium, abba-
sisse addebat praeterea,
; slione, qus inter ipsum et dilectum
tamen pro-
conditionaliter contraxissent, temporis g ^^^ ^^gg^ ^^ conventum de Bccco, super manerio
sine conditionis adjectione pure in matrimo- aliis vertitur, litteras apostoli-
ccssu ^^^ collevill. ct rebus
hoc asserebat se testibus cilassent adver-
cas impetrasse, qui, cum partem
nium consenserunt, ct
probaturam.Receptisitaquetestibusutriusque,cum noluit litigare.
sam, dictus presbyter coram eis

attestationes mulieris, corara tcpraesentibusduobus Poslmodum vero, idem presbyter super eodem
ne-

examinatoribus, faceres publicari, testes, quorum gotio vobis nostras litteras

praesentavit, in quibus
dicta legebantur, illico proclamarunt
quod ipsi quae Cumque vos in cau-
de prioribus mentio non fiebat.
scri-
legebantur non dixerant, et quse deposuerant, sae cognitione velletis procedere, partibus ad vestram
pta non erant, sed ab uno examinatorum tunc con- praeseatiam convocatis, memoratus abbas proposuit
tra eos fuit fortifier obviatum, et ab
hoc mulier po- illas litteras
coram vobis, quod non teneretur per
Btulabat, ut idemtestes, vel alii super
eisdem capi- presbytero respondore, cum per aliae
s,«pedicto
tulisiterumaudirentur.Tuautem,hacnovitatecom-
fuissct citatus, qua? auctoritate
illarum non fuerant
quibus
molus, sequentem diempartibus priefixisti, revocatae. Verum, quia super hocdubitastis, t^edem
in tua praisentia conslitutis,
omnes examinatces Nos igitur, at-
duxistis apostoiicam consulendam.
convocari jussisti, sub interminalione
anathematis duas com-
tendentes fraudempresbyterimemorati,
obtestans, ut dicerent, si essent illaj vera; at- quarum
C missionessupereodemnegotioimpetrantis,
illos
teslationes quibus obviaverant testes qui continuo de reliqua, quia
altera non faciebat mentionem
:

alias attestationes in medium produxerunt, quibus patrocinari non debent, decerni-

fraus et dolus ei
cum per advocatum viri fuisset objectum, sicut
mus ut ipse commodo careat utriusque.
prioribus fuerat a teslibus obviatum, post
allega-
Datum Ferentini, iv Idus Julii, anno sexlo.
a partibus
tiones multiplices, secundee attestationes CXXI (290).
viri postea publi-
admissce fuerunt, et altestationes CAPITULO NOVARIENSI
Porro, mulier illi praecipue articulo insistebat, dissolvit.
Pacla quitdam canonibus repugnantia
cutae.
quod ante renuntiationem sponsalium et post, idem (Ferentini, xii Kal. Augusti.)
vir carnaliter ipsam cognoverat, et
ex ea filiam pro- noster,
recordationis C. praedecessor
juramen- Cura pioe
crearat, quod proprio nitebatur ostendere quamdamordinationeminiquam.quamdeinstituen-
to. Quia vero super his opiniones
non solum varias,
feceratis,ita
apostolics dis canonicis ad beneficianonvacantia
sed contrarias accepisti, ad magisterium nepotem suum, con-
poslulasti quid sentien- videlicet, quod quilibet vestrum
sedis recurrens, humiliter in ipsaecclesia ordinarat,
sangnineum vel amicum
sit in talibus edoceri. Nosaulem,
inspectis at-
dum justitiacassaveritexigente,nunc, sicut accepimus,
bus admissis a qucis nobis
partibus, quas
paruDus, UUU13 tuis
iui= j^- -,
testationibus
testation ^; fnanHpm ndhibentes
'

interclusa.] consultationi tu^ taliter D contra cassationem hujusmod. f^^^^^/^^^^^'^"^^^

Z
r^i isti litteris

on
ndem^^^^
m aliVuuammuli'eris,quodpostcontracta
^^ ^olum, ad ordinationem
processistis,
eamdem vel cons hurn
pr.bendam vacare c ungit
cum
subsecuta, unum eligendo de ilhs,
onsTlia carnaHs est inter eos copula
proraatrimonioquidempra.sumendumestvehemen. sata, qui, vel
l~^^j'^/^^^^^^^^
ahus P^° f°' P^^'>°"^^^;;,^'^^^^^^^^^^
tionibus ^^^-^^^'-^^^^^'^^,'^^^^^
fer quia videtur acondLne.interpositarecessisse.
Nam! etsi probatum sit utcunque per testes, quod rediget m communi et ^'^^/^^^P^
J^^^J^^^^^,
unusaliorumpercipietcassatorum,ethocjuramenlo
postquam pater et patruus viri contradixere spon- ordinationem alte
salibus, idem vir mulierera illam carnali coramistio-
quod ad electionem seu
firmaslis

pho annis 13, mensib"9 2 et duabus hebdo-

(288) Decrelal. om. verba cursivo
charactere di- XI,
die excepto. GalL Chnst. t.
stiDCtahicet infra. mad.s uno
^289) Guillelmus IL abbas de Becco, qui obiit col.^ol. ,r,„o o ca
66.
sedit, ex Chronogra (290) Vide Raynaldura, anno 1203, §
xifSl. OctobHs anno 12U, •
 13 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. ^^h
rius nullatenus procedatis.donec quilibet decassa-
A cessisset, delcgati prffidicti, t« ab impetitione
ma-
ti3integrumbenericiumobtinebit;unumetiRmpro trimonii absolventes auctoritate tibi
, apostolica
alio permutatis illicito, et slatum apostolicum mandaverunt, ut infra mensem sequentem, juxta
evacuarc poscitis,sanctuarium Dei,quasi hacredita- mandatum nostrum, purgationem canonicam exhi-
rio jure possidere conanles.Licet autem ex illa cas- beres. Coeterum, adversariitui ad noslram audien-
sationissententia hujusmodi per.sonas cassatee non tiara appellarunt,ne delegati tuam purgationem ad-
reddantur indignce,quominus valeant ecclesiastica raitterent, nisi compurgatores tecum duos
saltem
beneficia obtinere.quia tamen fraus^et dolusalicui episcopos adhiberes, cum in iitteris nostris mentio
patrocinari non debent, et nos, secundum prophe- de episcopis haberetur, similiter prohibenled, ne
tarn, dissolvere debemus colligationes impietatiset quosdam,quos te compurgaturos audieranl,ad pur-
fasciculos deprimentes (sic), per apostolica vobis gationem admittcrent, cum parati essent dicere
scripta mandamus etdistricto praecipimus, quate- oontra eos. Et, licet delegati saapius nominati ap-
nuscollusionemhujusmodipenitusrescindaLis.Alio hujusmodi non duxerint defcrendum,
dellationi
quin,omnescosquiadhocaliquopacto,veljuramen- quoniaminlitterisnostrisobstaculum fueratappel-
to,vel alio quolibet.vinculo tenentur astricti,nisi in- lationis amotura, jam
eis de malitia et odio quo
et
fru qumdecim dies post receptionem pro3sentium adversarii tui te persequebantur inique constabat,
g
colligationem talom dissoiverint, tanquam sacris cum et bonae fama prasdicti compurgatores existe-
canonibus inimicam,excommunicationis scntentiai rent, et in suis gradibus,ecclesiis et honoribus tole-
decerninus subjacero. rarentur ab Ecclesia, nec delegati aliquid sinistri
Datum Ferentini, xii Kal. Augusti. de ipsis audiissent, verbum tamen quoddam,quod
Scri>/«m Ci^ archiopiscopo Mediolanensi et opi-
fueratinlitterisnostrisappo3itum,vehementiuseo3
scopo Nuvariensi, ut prxmissa auctoritalc apostolica movit, ubi videlicet scriptum erat, quod per septem
publicare procurent.
inter episcopos Tusciee, vel canonicos majoris Ec-
Datum, ut supra.
seu priores ecclesiarum sodalium civitatia
clesiffi,
GXXII. Lucanoe, presbyleros, aut diaconos bonae famee,
R. LUCANO ELEGTO. tuam purgalionera reciperent, non obstantibus lit-
Ipsum ad scdem apostolicam sacerdotii gradum et
teris,quas, de episcopis non habita mentione, lui
consecrationis beneficium suscepturum vocat
(291). adversarii reportaranl. Ex hoc enim videbatur eis-
(Ferentini, x Kal. Augusti.)
dem,qnod ad purgationem tuam duo saltem essent
Dilecti prior Sancti Fridiani Lucani,etB.
filii, J.
episcopi adhibendi. Verum.dilecti filii,J. canonicus
Fasolus, canonicus Pisanus, per suas nobis litteras
' •••"'^'"'•^ SantiMartini,
'.'u.m.i iuan,uii, II...
11... presbyter,
uresuycer, prior o
S. heDaratse
Reparatae,
inl.marunt, quod, rec.ptis litteris quas ei3 super G et magister J, canonicus Sancts Mari* Forispor-^
causa tua curavimus destinaro, per unius mensis
tam, in delegatorum praesentia juraverunt, quod
spatium exspectarunt, si quis forsitan appareret.
verbum illud, de adjectione videlicet episcoporum
qui aliquid proponeret etprobaret super
matrimo- fuerat ad petitionem ipsorum a nobis adjectum,ita
nio quod contraxisse cum vidua dicebaris,
excom- tamen quod, sipossis alios septem inter canonicos
iiiunicante3solemniter,etexcommunicationemsuam et prioresecclesiarura sodalium compurgatores ha-
facientes per universas Lucanaj civitatis
ecclesias bere,adhibcre ad purgationem episcopos nullatenus
auntiari, quis impedire praesumeret, quominus
si
tcnereris, sicut ab ore nostro se audisse dicebant;
testes porhiberent testimonium verilati.
Verum addentes, quod ideo in capituloipsosuppressa fue-
ilapso ferc jam mense, cum tui eis adversariisug- rat copulativa conjunctio, el posita disjunctiva.
:5Cssissent,quod Ingerannus potestas.Ii.consiliarius
Deindc vero, cu.r. ad ecclesiara
Fridiani, Sancli
ct M. notarius civitatis Lucanoe, ab eis qui contra prfedicto priorealiquantula infirmitate gravato, ad
te laturifuerant festimonium, exegerantet
recepe- ejus, et condelegati sui prsesentiam accessisses^di-
rant juramentum, ne quid contra te
proponorent lccto filio, P. basilicse duodecim Apostolorura pre-
:oram ipsis. et pra^dicti prior et B.
Pisanus cano- sbytero cardinali, raajori parte cleri Lucani potes-
aicus, id tibi fccissent, sicut dobuerant,
nuntiari ;
latc, ac aliis multis prasentibus et clamantibus
polestas, consiliarius, et notarius,
meraorati, ad ^ quodtuamvellent
innocentiamcompurgare, coram
Borum prajsentiam accodcntes, tactis
sacrosanctis altari B. Fridiani, tactis sacrosanctis evangeliis,
Bvangcliis,juraverunt quod nullus supor
hoc cis quod ncque cum vidua, nequo cum alia
juravisti,
tenebatur astriotus, quominus voritatitestimoniura mulierc matrimonium contraxeras, nec uxorem al-
perbiberet, et quod ipsi, nec per se, nec per alios, terius cognoveras te sciente, nec perjurium, vel
luemquam cogerentaut cogi permitterent,nec ali-
excommunicationem scienter incurrera3,super his
lucm impcdirent,quominu3 proccdcretad
tcstimo- prffisertim de quibus fucrasimpetitus. Generaliter
nium proferendum, universos,
quantum in eis fuc- quoque de omnibus, qu30 tibi objecta fuerant, te
rat, absolvcntes,
qui eis super hoc aliquatenus
si
solomniter purgavisti. Ad h.'ec,Tolemeus cantor,J.
Lenerentur. Cumquc ncc sic contra
te aliquis pro- prscsbyter, magisterPalmarius, etOpizo diaconus,

(291) Vide epistolas, libri quinti

140, (53, libri sexti 58, 112.
Patrol. CGXY.
5
 RKGiiBTURUM LIB. VI. 140
INNOCENTII III PP.
^39
CXXV.
S.Rcparata?, Sancti Mi- A.
et canonici Sanli Martini,
MAG18TR0 GUALFREDO, CLEBICO SANCTI MAUHICU DE
chaelis, et Sauclce Mariae
Forisportam priores, qui
TAUDUBIATO.
publice juraverunt,
Buccrdolii funguntur houore, Suscipil fum in protectionem.
veruin jurasse credebant super
omnibus,
quod te (Ferentini, iv Id. Julii.
igitur rectis
quae te non commisisse juraras. Quia
diKlcultiitis debet Solet annuere, etc, in modum proteclione usque
dispositionibus niljil moraj, vel Sancti
pastoris, BuscepimuB. Specialiler autem ecclesiam
afferri, ne gregi dominico diu desitcura
scripta mandamus, Mauricii de Tardubiato, sicut ipsam juste possidea
discretioni tuae per apostolica
Temporum nunc et quiete, auctoritate tibi apostolica confirmamus.
quatenus usque ad ierias Quuluor
reprffisentes Nuili ergo nostraj protectionis et confirmationis.etc.
proximo venturas noslro te conspeclui
beneficium Si quis autem, etc.
sacerdotii gradum, et consecrationis
Datum Ferentini, iv Id. Julii.
suBcepturus.
CXXVI.
Datum FerentinijX Kal. Augusti.
GXXIII. ABBATI (292) ET CONVENTUI V1LL.C MAGN.E
DK CFRUETO Ne quis in monaslerium eorum ipsis iiivitis
ABBATI SANCTI BOSClAm ; ET
inirudalur.
''lAUDENSIS DIOEGESEOS, ET 6ANCT1 GABRIELIS g
(Ferentini, viii Id. Augusti.)
CREMONENSIS PRIORIBUS.
abbalis S. Petri de Pado Ad nostram noveritis audienliam pervenisse,
Ut inquiraul de elecUone
(Ferentini.) quod quidam in monasteriura vestrum consangui-
Per litteras dilectorum filiorura, capituli mona- neos et amicos suos, vobis invitis, intrudere mo-
Sancti Pelri de Pado... abbatis Sancti
Sigis- liuntur, et ad receptionem corum vos minis et tcr-
sterii
archidiaconi, et.... Praepositi S. Luciae roribus non solum inducere sed compellere non
raundi...
Cremonensis, quos ad recipiendam resignationem formidant. Eaproptcr, dilocti in Domino Clii, mo-
tunc abbalis, nasterio vpstro providere volentes , auctorilate
dilecti filii, Lanf. ipsius nionasterii
prassentium inhibemus, ne quis in monasteriura
duximusdeputandos.nostrisestauribusintimatum,
aUXimUSUepuLaiiuuo,ii<j.:>>'w..'"'^ y t
-
,. . .

quod cum dictus Lan,denostralicentia

resignasset ipsum aliquos, praeter vestruro vel majoris parlis
convenientes consilii sanioris assensum, intrudat. Nulh ergo..
regimiui abbatiae.fratres ejusdem loci
inunum, dileclum filium, J. monachum, in pasto- inhibitionis, ctc.
electionera Datum Ferentini, viii Id. Augusti.
rem suum unaniraiter elegerunt, cujus
apostolicacon-
suppliciter postulabant auctoritate CXXVII.
idoneitate personse nobis
firmari. Verum, quia de ^ EISDEM.
vestrse per
nun potuit fieri plena fides, discretioni Jurisdiclioneni temporalem in Vitla magna ipsis

apostolica scripta mandamus,quatenus,sieamdem confirmat.

inveneritis canonice (Ferentini, viii Id. Augusti.)
eiectionera de persona idonea
cujuslibet
celebratam, ipsam vice nostra, sublato Sicut nostris eat auribus intimatum, licettu, fili

obstaculo,confirme-
contradictionis el appellationis abbas,el praedecessores tui temporalem jurisdictio-
tis.Quod si non omnes his... duo vestrum, etc. nem in Villa magna, quaead raonasterium vestrum
Dalura Ferenlini. nullo pertinet mediante, libere consueveritis exer-
GXXIV. cere, habitatores ipsius pro suis excessibus tempo-
NOBILI VIRO J. COMITI TRICARICENSI, raliterpunientes nunc taiuen quidam eorum,
;

Ul terrum, quam de manu hoslium Theutonicorum volontes contra slimulura calcitrare, auctoritatem
liomanse Ec-
recuperabit, servel ad dispositionem vestram eludere moliuntur, et ad aliorum prote-
cleix. ctionem oonfugiunt,ut vestram subfugiant potesta-
(Ferentini.) debemus, ut
tera. Quia vero pati nec volumus nec
Nobilitati tuae.quam hactenus fidelem ac devotam monasterium ipsum sui juris sustineat laesionera,
experti, et amodo fideliorem ao devotiorem discretioni vestrae per apostolica scripta mandamus,
^*'^''^"^
sumus
experirisperamus, provida dispensaliono concedi-
U prsedictae, secundum
^^^^^^^^^^3 in habitatores Viil*
mu3,utterram,quarademanibushostium,Theutoni- anliquam otapprobatara consuetudinem, jurisdictio-
libera-
corum videlicet,ac fautorura ipsorum poteris ucm cxcrceatis libero temporalem.
re,adno3tr»dispo8itionisarbitrium,etregi8efidelita- Datum Ferentini, viii Id. Augusti.
tis obsequiumtencas, et conserves, et donec ex-
CXXVIII.
acquisitione te
pensas recuperes, quas pro ipsius ABBATI .SUBLACENSI (293)
monstraveris, infra
utiliter pra^ter debitura fecissc de Scamano.
de proviiione, Ecclesiie
fusrisre-
terminum competentem, cum super hoc (Fetentini, ii Id. Augusti.)
non cogaris. Nulli ergo hanc
quisitus, restituerc Nicolaus miles, nobis olim
Gura dilectus filius,
nostrae concessionis, elc. frater
proposuerit conquerendo, quod venerabiliis
Datum Ferentini.

.r^^?:;:^^==^S:^ -iSi^-^sSfs^iJ^rt'-^-'-"^-
 141 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRI8TI 1203.

noster, Marcianus episcopus (294), Bonum homi- A animaoi suam non ponat pro illo,qui pro eospiri
nem presbyterum in Eoclesia de
Scanzano ad pree tum emisit in cruoe ? Siquidem, utretribuamus ei
sentationem quoruradaminstitueritpatronorum,eo aliquid pro omnibus quae tribuit ipse nobis, nec
irrequisito, inscio el contempto, qui nonminimus tribulatio, nec angustia, nec mors,necgladius nos
patronoruraexistit, dilecto filio... praepositoSancti deb8taliquatenusretardare,quominussi necessitas
Salvatorls de Paterno, et magistro Joanni, cano- exigat, et deposcat utilitas,
gustemus pro eo cali-
nico Celanensi, causaTi super hoc duximus com- cem passionis.]
mitttendam, qui, partibus convocatis, et auditis Sienim quemadmodum ambulavitambularedis-
hinc inde proposilis, licet perassertiones partiura ponimus, et vestigia ejus sequi, nec opprobria ex-
constiterit eisdem, conteraptum ipsius militis,
in probantium, nec hostis familiaris insidias, nec
patroni ejusdera jam dicLum fuisse pre-
ecclesiffi, inimici sajvientis potentiam debemus aliquatenus
sbyteruminstitutum,institutionem tamen ipsius ob formiJare, qui in viis ambulemus ipsius, et
pedes
reverentiam episcopi non cassantes, utrique parti nostros in ejus semitis dirigamus. passo compa-
JU8 suum decreverunt illoBsum servari. Nos igilur, tientes ad tempus, ut in ffiternumregnantifeliciter
intellecto quod institQtio ejusdem presbyteri facta conregnemus. Novimus etenim,et certum tenemus
fuorit praedicto Nicolao, patrono, irrequisito, in- tam ex prophetica quam evangelica lectione quod
g '•
scioet conterapto, per episcopum qui non ignora- imnrnr>opiiim exspectavit
improperium ovo,^a^»o„;+ „:... _.
cor ejus, cum ei lingua
verat jus ipsius, eara cxigente justitia decrevimus malediccntiam exprobraret, quodfilius fabri esset
irritandara, pcr apostolica tibi scripta mandantes, potator vini, etpublicunorum amicus. Novimus
quatenus, ne dictaecclesiamaneatdesolatarectore, quod qui edebat panes ejuserexit calcaneum con-
prffidicto Nicolao etaliis patronis auctoritatenostra tra ipsum. Novimms, qualiter sputo
conspersus,
praecipias, ut unanimiterinpersonam convenientes c?esus colaphis, spinis coronatus, Pilatityrannidem
idoneam, eam instituendam ineademEccclesia rae- pertulit patienter, crucifixus adultimura,et
lancea
raorato episcopo reprsesentent. Si vero super hoc perforatus. [Nunquid ergo tuo te factori negabis,
conoordare noluerint, jam dictus episcopus eccle- ut recuses onus Ecclesia^ Hierosolymitanae
subire,
siara ipsam de pcrsona idonea secundum statuta
quam ipse suo sanguine consecravit ? Si te sibi
canonica poterit ordinaro.
dignatus est quodammodo eligere successorem,
Datum Ferentini, ii Id. Augusti. nunquid non adibis haercditatem ipsius,nec susci-
CXXIX (295). tabis semen frdtri defuncto, qui per te
disposuit
S. (296) TITULI PRAXEDIS PRKSBYTERO
S. CARDINALI, forsitan in terram peregrinationis,
etpraedicationis
APosTOLic^ SEDis LEGATO. 8UK semeu evaugelicum propagare ? 1 Absit ut la-
subeundum patriarcliatum llie-
'"'" "'^ ^'
bores, dolores et timores evites paupertates,
rtV"^'''.
rosolymitanum quempro sui integritate, recusabat. Dauoertates an-
an
- !/ . viof^fL
xietates .f \ 1 '

et necessitales effugias, ne subeas onus

(Ferentini, xvii Kal. Septembris.
illud, a quod es divinadispositiunevocatus
Absit,
Ut lapsum humani generis repararet unigenitus !

ut pro labores evites, qui pro teperprophetam'

illo
Dei Filius, Jesus Christus, cum in formaDei
esset, so asserit laborasse, dicens in psalmo
exinanivit, ut testatur Apostolus,semet!psum, Laboravi :

for- sustinens et de
quo evangelista testatur
[Jer. vi),
mara servi suscipiens, in sirailitudine horainura
quod hora quasi sexta sedebat supra puteum
factus, et habitu inventus ut ex
homo, et clegil sibi itinere fatigatus Abdit, ut pro eo dolores evites,
!

Hierosolymara passioni, factus obediens Deo

Patri quera pro te non dubitas doluisse, juxtaquod
usque ad mortera crucis, et peccata noslra ipse
in cor- asserit in propheta vos omnes, qui iransitis per
:

pore suo pertulit superlignum, reputatuscura

ini- vium, altendite, et vidcte si est dolor
quis, et cura latronibus crucitixus. similis sicul
Nisi ergo de dolor meus {Ihren. de se ipsoinEvangelio
i) ; et qui
ingratitudinis vitio servus volueritinutiliscondem-
protestatur Trisds est anima mea usque
nari, nec jugura,
:
ad mor-
nec jugulum recusabit subire pro icm (Philipp.u) Absit.utpro illotimores
Doraino,cum Dominus tradideritseproservo
!
evites qui
morte de se legitur in Psalrao dixisse

:::= ziri:Hf:rr
nera nobis
Dominus
^"-=-
nec ad excusandas toUeret,
^'
—!-"-- "^^^
io
rimor et tremor

loquitur quod coepit pavere et tiedcre

Absit, ut
:

excusationes in peccato ncgligentije !

locura aliquem pro eo fugias paupertatem, quiprotepauperest

reservaret, quidquid servu.s pati fa-
potuisset pro Do- ctus.juxta quod asserit in ProphQta Pauper,
ramo, pcne passus est Doininus ante :
et
pro servo. dolens e/jo sum (Psal. lxviii), et in
Quisergo terrena omnianonrelinquatpro Evangelio :

eoquem Vulpes foveas habentet volucres cceli nidos,

desoendisse novit a coelestibus ad tilius
terrena? Quis mtemhominisnonlialetubicaputreclinel{Matth.\in).
hujusce libri sexti 119
epistol.
S^! F"'^''*
(iJo)Uiversa
'

epistohe luijus IVagmenta cxhibct

Integrametnumerisomnibusabsolutamcxhibemus
llaynaldus, anno 1203, § 10. Quiu
ex apographis indubitataj fidei, Vaticano
apud ipaura ie- et Conti
guntur hic, do more, uncis inclusa Ea qui\3 inGestis vel aliter leguntur vel
desunt du-
sunt. plici adinitium cujusque
Amphorem et continuata serieexpressam, legore linea; virguk in mareine
°
est in Geslis, apposita distinximus.
§ lxx.xviii. Sedetillicqu;edumduobu8
m locis (290) De eo seepiusjara dictum est.
diaorunt, quajdam in liue omuino
desunt
 ^

INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VI.

'''''

143 DominicjB totis

terrae Nativilatis
rcfugias, in cujus pcr- A integrationem
absit ut pro co anxietates veribus elabores. Accedentes enim
ad praesentiam
Propheta sic ait Auxiaiu.
csi tnm
sona loqucns canonici sc-
:

nostram dilecti f.lii.... prior, el ....

m mc iurbaium csi cor mcum [PsaL

sjnriius mevs, cl
ba. pulcri Dominici, tam viva vocc, quam pcr litte-
deseipso: Bavl^sma huhc
CKU.), etqui asserit ![Ab- ras (297) » Capituli sui, suffraganeorum Ecclesiae
perficiaiur {Luc. xu.
:

ptiJri, etcoarcior doncc Hierosolymitanffi, charissimi in Christo filii vostri,

neccssilates cffugias, qui
pio te,_ut
sil ut pro eo illustris, et plurium alio-
.itisnccessitaterr, in- A. rcgisHierosolymitani
alia taccamus, sc in famis ct rum,°nobishumiiitcr inlimarunt, quod bonaj me-
quodlogitur in Propbeta: Dedcruntu viam
uxit, juxta moriae M. (298). Palriarcba Ilierosolymitani,
eseanlmcamfcl^ci in siii mea voiarerunt meaeio
universa3carnisingresso,conveneruntinunum,utde
evangelista testatur.
in,al Lxvinl, et sicut de co praer.ciendofibipontificerariterpcrlractarcnt.Cum-
dicbus, et qua-
quod cum .iejunasset quadraginta
que talem quajrercnt, qui tantam possct ecclesiam
esuriit, ct qui cum
cla-
draginta noctibus postea s.vc in hujustempestatisarticuloprovide
gubernare,fa-
(Joan. xvin), acctum,
masset in cruce Sitio :

crucifi- clum est, Domino faciente, quod in

tecontulerunt
fcllcm.stum,
Zum mirratum, sive ctiam unanimitervota sua.nobishumiliter supplicantes,
fortc te movcat,
Ltium dextera propinavit. Si pra3cipcredignuremur,quitcnus
ut et tibi districte
illius Ecclesia3
pra^sulatum vocans, cujus T>
ad per-
quod ad eorum desideriis assentires.etpallium tibi
possessionem adire,utpotc
ad pra^scns non poteris fectionera pontificalis offlcii
mitteremus. Addide-
hostibus delinetur, ad tcm-
nua3 fcrc tota nunc ab runt insuper, quod nisi te in patriarcham concedc-
tu^ mentis,quo Jacobus
nus iUud rcducas oculos remus cisdem, tota orientalis Ecclesia
dissolutio-
gubernan-
frater Domini, suscepit Hierosolymam et religionis encrvationem
incurre-
sibi, sed potius repu- nem honestatis,
dam, non quide.n faventem tempore rcl, et a notitia matris suae, videlicet Romanaj
tenebant eo
gnantem utpote in quailli
;
Ecclesiae, in
propriam contumaciua
confusionem
Dominum cruc.nxerant ex ..a
polentatum, qui et
aberraret.Licetautem propter evidentem
utilitatem
templum postmodum ipsum Jaco-
urbem et circa
Ecclesia^ Romanae, cujus le
membrum magnum et
ctThadd.us so-
bum occiderunt. Et, licet Joannes nobis.et fratribus
Dom.m, Jacobus honorabile reputamus, grave sit
cundum carnem fuerint fratres molestum, te adpostula-
utpote qui nostris non modicura, et
specialitcr dicitur frater ejus, concedere
tamen tionem eorum EcclesiaeHierosolymitanse
duxit uxorem, ut semen
relictam fratris defuncti in pastorem, cum valde necessarius nobis existas,
iuxla legem Mosaycamsuscitaret ;qui et.amnon facundus, et lil-
ei tanquam vir nobilis, et honestus,
supplantator,cumquodammodo providus, quam
incongrue dicitur tcratus, et tam in temporalibus
utpotc quiquamvis pr.mus
Hpostolos supplantavit, G spiritualibu3circumspectus,maxirae propter illum
tamen quasi jus
fuisset, c^eteris quam ad personam
inter alios non specialis devotionis affectum
primogenitur^ pr^ripuerit,
dum primogenitam illam fami-
nostram habere dignosceris, et propter
gubernandam, de quo v.delicet
suscepit ecclesiam dulcedinem, qnam erga te proba-
liaris dilectionis
exivit lex, et ver-
Prophetatcstatur, quod de Sion propter urgentem tamen (299) ne-
civ.tasReg.s mur habere ;

bumDomini de Jerusalem. Haec est cessitatera, non solum

Ecclesis Hierosolymitanfe,
sunt gloriosa, et .llud
maeni, de qua multa dicta sedtolius orientalis provinci»,
quamdam nob.s
subjungitur Maler Sion
lasi pra^cipuum quod :
monemusdiscret.onem
in ea, el ipse funda- quasi violentiarainfcrentes,
facLus est
dicet homo, ei homo et in rem.ss.onem
tuara et exhortaraur attente,
vil Alissiimus {Psa\. lxxxvi).
eam obsccrantes per aspers.o-
ipsius ccclesiai, quod do-
_
injungimus peccatorum,
Prceterea, licet pars divinffivoca-
ncm sanguinis Jesu Christi,qualenus,
excidio tcrrfe sanctcc capta
lentes referimus, in omnium desiderus
trucidata, pars tamen quoe tioni consentiens, prccdictorum
fuerit et ab bostibus de te factam
imo etiam ipsa eccles.a qu,'B condescendas, et electionem recipias ;

manus evasithoslilcs, divins resistere vi-

renovata, in paslorem tc ne si aliler egeris, voluntati
ner novara est sobolem eta volentibus et a nolentibus
tamen
etexspectat. Non er-odclococauseris,
dearis, quffi
9ibi expedit, prudenter altendens, ne si
habeas, quas gubcrnes, qu.a no- Dsemper irapletur ;

cum personas indigna, e.dem

refcrlur amplius quam persona minus idonea, vel forsan
men Ecclcsiae ad pcrsonas juxtadesideriumaliquorum,
spiritualiter postuler.s, ut pr^ficerelur ecclesiae,
a.i locum, licet ad hoc tuam posset non im-
recuperalionem .ps.us, et re- tibi propter contradictionem
de loco soUicitus ad
cum patriarchaAyraer.coreconc.l.arecona.
suo
in Ge-
diffcrunt ab his quaj leguntur
(297) Hffic Tynus, hh. xxii, c 7 Ad
rcntur, refert Willelmus
spectant non-
dc Flo- eum iam ad natriarchatum evectum,
'^sTAgUur hic dc Monacho. Monachus, epistoh., Ub. et "•|l'^^
civilateoriundus.cumll-erosolymam devn- nSlnnoce^ntii i
^"«g^^T
324.
1153, pag.
rentina
patriarcha priraum can- merainit ALnERicus, C/iromcan.
Uon s ?aupa venisset, a
ceilarius,deindearchiepiscopusCa.sar,cns.scrcatus
Hierolym.tanam Irans.t
fn'.at cx qua ecclesia ad
-inno ohVd anno 1203. lUmc r.ffisariensem
il<)'i ot ^^S)Quf^tuilJ;!h^;onci^ntqu.Ieguntur
AnliOGh.amcum
archiepiscopum eleclura, missum in Gestis, loc. cit.
etal.quotalus
Eraclio,patriarcha llie'>osolymitano
epTscopis,
aB.lduinolV.utboamundura pnncipem
 145 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203 im
merito imputari. Nec laborem istum refugias tan- A. eodom statu non permanet, immobilis perseveret,
quam proficere nequeas ut exoptas.quia Deus non pra3sertim,cura nec invisibilcs eliam hostes desint,
ttim profectum remunerat quam laborcm, propter qui et per se invisibiliter, ct visibiiiter per hostes
quod dicit Apostolus Unusquhque propriam mer-
: visibiles quos immittunt, cos maximo non terrere
cedem accipiel secundum suum laborem [II Cor. iii), solummodo, sed dejiccrc moliuntur, qui manum
el alia Scriptura testatur : Heddet Deus mercedem mittunt ad fortia, et, posteriorum obliti, ad ante-
laborum sanctorum suorum. Undo caute dixit riora jugiter se extendunt. Sane, si de raundo fuis-
Apostolus Plus omnibus laboravi (/ Gor. xv), nec
:
ses,mundus quod suum erat forsitan dilexisset, ut
dixit oranibus plus profeci;quanquam exiaboribus orania tibi mundana succedcrent, et nihil tuum de-
tuis profectus speremus non modicosproventuros. sideriura prceteriret. Verum, quia non es de mundo,
" (300) Nos ergo, pallium, insigne videlicet pleni- ut mundana secteris, oum non quoe tua sunt qua3-
tudinis pontificalis officii, dilecto fiiio nostro, P. ras sed qua3 sunt potius Jesu Christi, nec gloriam
(301) tituli S. Marcelli presbytero cardinali, apo- propriam expetas,sed crucis verius crucifixi, cum
slolicaj sedis legato,per praesentium latores dirigi- Apostolo,etsi non exterius voco, tamen interius
mus, tibi juxta formam solitam,quam ei subbulla mente clamans Milii absit gloriari nisi in cruce
:

nostra mittimus, conferendum. Tu vero,

vel a Domini 7iostri Jesu Christi odil temundus, etquem
!

suffraganeis, vel aliis quibuslibet catholicis dunta- B

per prospera sibi conciliare non potuit, adversis
xat episcopis auctoritate nostra te facias in episco- nititur perturbare. Non est igitur nobis vel tibl mi-
pum coosecrari, cum nolimus ut ad nos, pro mu- randum, si crucis obsequio specialiter deputatus,
nere consecrationis obtinendo, labores, et Ecclesia ct in terra crucifigentium constitutus, mente ac
Hierosolymitana tanlarum dispendiasubeat expen- corpore cruciaris, cum non cruciari nequeat crucis
sarura. Ut autera benevolentia nostra non remitti, bajulus,dum infirmitati compatitur proximorum,et
sed augeri circa te potius videatur, volumus ut in-
dolet causam ncgligi crucifixi. Ipse siquidem Moy-
junctaetibi legationis officium cum praedicto legato ses, qui eduxit populum de iEgypto, et serpentem
nihilominus exsequeris,cum itaEcclesiae Hierosoly- in eremo exaltavit, murmurationes suorura susti-
mitffi te conferre velimus, ut Ecclesiaj
Romana) te nuit, et insidias hostium est perpessus, et Apostolo,
nolimus auferre. qui gloriabatur in cruce, angelus Satanae fuit ad
DatumFerentini,xvnKal.[Septembris, annosextc. stimulum deputatus, ne illum revelationum extol-
« Scriptum est cardinali,M# eum ad hoc moncal et
leret magnitudo. Quia vero secundum laborem pro-
inducat, hoc addilo, quod si forsan ad id induci
prium raercedem recipiet unusquisque, nec sunt
nulla potuerit ratione, tu et ipse apud vos pallium
condignae passiones hujus temporis ad futurara glo-
reservetis, procurantes, ut prior, et canonici se- G riam, qu^ revelabitur in nobis, non debes vel intcr
pulcri Dominici aliam sibi pcrsonam idoneum, et nimios labores deficere, vel intcr onera quaj quasi
Ecclesiae Romanffi devotam eligantin pastorem,cui solus in partibusillis sustines desperare, sed in co
tandem,negotii seric nobis plenius intimata, juxta
qui consolatur nos in omni tribulatione nostra po-
quod a nobis receperitis in mandatis,pallium con-
tius consolari, utpote quem dixisse legisti ; Venite
feretis.
ad me, omnes gui laboratis et onerali esiis, et ego
Dat., ut supra. »
re/iciam vos [Matth. xi); cum nec ignores quod
CXXX non coronabitur, nisi qui legitime decertarit. Si
S. TITULI PRAXEDIS PRESBYTERO CARDINALI.
SAiVCT.i:
doleasigiturdomumDorainifactamessespeluncam
Exliortatur cum ad patienter susiinendum
laborcs latronum, et haereditatcm nostram, imo verius Jesu
pro terra sancta prieferendos.
Christi, non solum ad extraneos, sed ad inimicos
(Perentini, iv Idus Augusti.)
etiam catholica^ fidei essc vcrsam, in hoc ejus imi-
aliquando in hoc mari magno et spatioso, ubi
Si
tator existes, qui de se ipso asserit in Propheta :

reptilia.quorum non est numeru3,animalia

quoque Zelus domus tux comedit me (^sat. lxviii) ; et cui
pusiUa et magna terrent sajpius navigantes, mens hosreditas propria est prasclara. Si tristaris quod
tUiB discretionis concutitur,
incursus fluctuura et n terram passionis et resurrectionis Dominica) possi
VentOrum formidans
ventorum impulsus, non _:
fnpmirlnna ;rv,,^„Io„^ 1- , ,^ . . .
miramur ali- .

dent Sarraceni, templum coinquinant,

. . .

et
.

veluti
.

quatenus, nec movemur, cum in mari

timeat omnis impunesanguinera sanctoruraeffundunt,ejusinhce-
bomo, ita ut ipse apostolorum princeps, cui res vestigiis qui deplorat in psalmo Deus, vene- :

concessumaDomino super undas maris

fuerat, ut runt gentes in hxreditalem tuam, polhierunt tem-
ad eura veniensambularet,
videns ventum validum plum sanclum luum, posuerunt Jerusalem pomo- in
venientem, non solum timuerit,
sed fuerit penc rum custodiam [Psal. lxxviii). Si mosreas quod
submersus.nisi divina eum dextera erexisset.
Flu- principcs et alii qui signaculum crucis assumpse-
ctuat enim hic raundus ut raare, nec est facile
ut rant, tanquam lilii Ephrora, intendentes arcura el
quis in fluctuanti non fluctuet,
aut in eo, qui in mittentes sagittas, sint in die belli conversi, et a

(300) Ab hinc usque ad finem rursus differunt

uGsta, (302) Logitur, sed non integra, apud Raynaldum,
loc, cit.
anno 1203, § 9. Qua2 apud ipsum Icguntur, bic uncis
(301) De eo jam egiraus supra.
inclusa sunt.
 ..._ 148
147 INNOCENTII III PP. IIEGESTORUM LIB. VI.

vi- A statum converteres in ruinam^ Accepimus enim

puritate prioris propositi rccedentos, negligere
deanturreliquia3 terra. sancta.. nobiscum mcorebis quod,cum in terram Nat.vUaliBDom,n,CK3 tanquam
qui eis exprobrat in propheta pcrogrinus et advcna nav.gasscs, dilectus fi ms no-
pariter et cum illo :

card.nal.B,
ipsi autem slcr, S. liluli S. Praxcdis prcsbyter
Filios, inquiens. enutrivi et exaltavi,
apostolicae sedis legatus, apud d.lectos Hl.os, Ty-
spreverunt me{isa. .) illiquesuccederc teostcndcs,
;

renses canonicos, quantum pcrm.t.ebat bonestas.

qui civitatem Dei ab amicis eliam asserit inter an- in pa-
ma interposuit parles suas, ut te sibi eligerent
gustias destitutam. Sit igitur tibi haec tristitia
et a
gaudii, et mocror in laetitiam convcrtalur, ncc slorem. Cumque fulsses electus a canonicis,
teria
qui libi etiam
non omnia tibi succedunt ad votum,cum legato ipso postmodum conf.rmatus,
doleas si
omittas. Gaudeas quo-
spiritualiumettemporaliumadministrationemcom-
ex contingentibus nil
sicut legitur
misit, mutatus es in virum allorum,
que, sipro oo fatigeris ad tempus qui pro nobis sequa-
de Saule, cujus utinam inobe.lientiam non
cxinanivit, ul Apostolus asserit, semetipsum,
in
igitur
habitu inventus ris.etcasum similem non incurras Legato !

similitudinem hominum factus et sedi

protinus te opponens, nobis, et apostolic»
ut homo,si pro omnibus quae tribuit ipse tibi.etiam
cujus auctoritate fungitur, in eo te
opponere prae-
calicem quem hiberat ipse bibas, cum ipse pro tc
t.bi fac inobedien
sumpsisti, et ingralus grat.ce
calicem pustaverit passionis. Nos autem, non
tan- p ^,
non vitasti. Contra cons.hum quoque
rmindignivicarii^cdinutilesscrviejus,etcom-^ti^
condolemus, cardinalis ipsius, te fecisti postmodum
ep.sco- m
passionib^stuis.ctdoloribus
paUmur pdssiuu.uuo
pauiiiui ,
in riio«nlpmn
^f in sn
die solemni sole.nniLer in pon-
einniLerinpon-
etlaborestuos.inquibuspossumus, intendimusrc
_

pum consecrari.et ;

tificalibus celebrasti. Unde, propter hoc et alia

levare, nec obliviscimur tul aut
reliquiarum terrae
quffidam, legatus ipse in te suspensionis sententiam
Nativitatis Dominics, licet propter locorum
distan-
promulgavit.donecejuste conspectui praesentares.
tiam raritatem nuatiorum te non valeamus, ut
et
relaxarit ex parte,
Et, licet ipse sententiam illam
volumus, per nuntios aut littoras sspius
visitare.
in ejus
quod exercitus signatorum in
diffidas ex eo
tu'tamen in tua conlumacia perseverans,
Nec comparere. Quamvis
nos.quantum distulisti diutius praesentia
Grfficiam dicitur divertisso, quonianA bonacredantur
autem tantae indevolionis initia vix
possumus, de terrae sanctae sumus subventione Hie-
nisibus aspira- novissima secutura, plus lamen necessitatem
solliciti, et ad ejus subsidium totis palliura, iu-
P. ti- rosolymitanffi provinciae attendentes,
mus. Nosse quoque le volumus, quod, licet officii,prae-
sigoevidelicet pleniludinis pontificalis
tuli SancLi Marcelli prcsbyter cardiualis, aposto-
Marcelli presby-
sedi9legatus,cuinVenetis non poLuarit trans- dicto et dilecto fllio P... tituli S.
licae
legatis, duximus
adventum tamen a praesentia nostra tero cardinali, aposlolic® sedis
fretare, ante

te talera exhibeas, ut
inspectione patere. conferendum. Utinam ergo
mus, tibi poterit potius hono-
non inbonorari debeas, sed raerearis
Datura Ferentini, iv Idus Augusti, anno
sexto.
rari
GXXXI. Datum Ferentini, ii Id. Augusti.
TYRENSI ELECTO (303). GXXXII.
sedem electus,
Arauil quod vix ad archiepiscopalem REGI HIERUSALEM ET C.YPRl.
prxsumptionis vitium non vita-
inohedientix et Commendat ei ecclesiam Tyrensem.
v&rxt
Augusti). (Ferentini, ii Idus Augusti.)
(Ferentini, n Id.
etfidelera,
Etsi te devotum noverimus principem
Gum non solura legisse sed docuisse creda-
te ut
humiliabitnr, et te taraen adopera pietatis soUicitius invitamus,
mus, quod omnis qui se exaltat operationes assurgas,
debueras
acDueras humilitatem
uu.ini u ... tanto ferventior ab bonas
qui se humiliat exaitabitur,
exaltabitur, "'",;:;;:.« tua maiorem soUicitudinera no-
scctari, ne cum P^opheta, si ah cr ^ quant de salu
ia exaltatione \l--lll'''^ celsitudinera rc-

r:,^-:a'r-;r;eLwa;,e.pe.o,v.rao..
t::^r^:::^::::::^:^t:z;^
LeQoen Or. i.ni, col. 1316; sed qijii
Christ.
(303) De
quera haec dirig.tur
Tyrensi electo, ad nescire fa.
Joricum, al. Jostum, ipsi et qJando fuerit datus successor,
epistola, nihil apud auctores.
archiep.sco- tetur.
al. Jorsium, al, Josepfium, Tyrensem
1179 usque ad annum 1190 agnoscit
pum ab anno
149 PONTIFJCATUS ANNO VI, CHRISTI 1203, 150

subjectis. Verum, quia Ecclesia ipsa palriarchai A CXXXV.

Hierosolymitano de mandtito apostolicffl sedis obe- ABBATI38/E, AC MONIALIBUS 3ANCT;C MARI>E MAJORIS
dit, diligenti sollicitudine sludeas providere, ne,
DE HIERUSALEM.
occasione subjectionis illius, Ecclesia ilia justilia) Conjirmatio bonorum et capellx cujusdam.

vel dignitatis euae patiatur contra justitiam detri- (Ferentini, xix Kal, Septembris,)
mentum. Quoties a nobis petitur,etc.,tr2 modum proteetio-
Datum Ferentini, ii Id. Augusti. nis. Specialiter autem cappellam,quam de conces-
GXXXIII. sione dilecti filii, S.tituli Sancta3 Praxedis presby-
S. TITULl SANCT^ PRAXEDIS, ET P, TITULI SANCTI teri cardinalis, apostolicae sedis legati,apud Achon,
MARCELLI, PRESBYTERIS CARDINALIBUS, APOSTOLIC^ in domovobis acharissima in Christo filia, illustri
SEDIS LEGATIS. regina Hierosolymitana, collata intuitu pietatis,
Ut Tijrensis ecclesiae jura tueaniur. nuper construere incoepistis, sicut eam juste ac
(Ferentini, vii Id. Augusti.)
pacifice possidetis,auctoritate vobis apostolica con-
Ut Tyrensis ecclesia, quee, peccatis exigentibus, firmamus, eto. Nulli ergo, etc,
raultis esl calamitibus et jacluris oppressa, per
CXXXVI,
vos in justitiis suis auxilium habeat opporlunum,
B RECTORI HOSPITALIS DE ROCHELLES {al. DE ROCIIELLO).
discretioni vestrae per aposlolica scripta manda-
omnibus quas liecipit eum sub prolectione, cum censu unius
mus, qudtenus de (juaeslionibus
ohuli aurei.
ipsa ecclesia coram vobis super dioecesibus, vel
(Ferentini, viii Kal. Septembris.)
aliis duxerit proponendas, ei per censuram eccle-

siasticam justitiam taciatis sublato cujuslibet con- Solet anauerGyGic, usque assensu^personam tuam
tradictionis ot appellationis obstaculo exhiberi. et ipsura hospilale de Uochelles, quod de novo no-
Testes autem, etc. Nullis litteris,etc. Quod si non sccris conslruxisse, cum omnibus.etc, in moduin
ambo, etc.
protectionis.Xd indicium auteiu hujus ab apostolica

Datum Ferentini, vii Id. Augusli, sede protectionis obtentae, obulum aureum nobis
gratis oblatum, nobis et successoribus nostris sin-
CXXXIV.
gulis annis exsolves. Nulli ergo, etc.
C. EPISCOPO, IN ARCHIEPISCOPUM TYRENSEM
ELECTO (304). Datum Ferentini, viii Kal. Septembris,

Ipsi et ecclesise Tijrensi decimas confirmat. cxxxvn,

(Ferentini, xvii Kal. Septemhris.) ARCHIEPISCOPO (305) ET CAPITULO CUSENTINIS,
Solet annuere, etc, prsesentium auctoritate sta- Ut ahbaii et conventui de Flore locum Botranum, in
tuimus, ut, si qua terrarum, aut vinearum, vel C concamhium ipsorum monasterii, assignent.
«liarum rerum possessio, de quibus ecclesia} Ty- (Ferentini, Kal, Sept.

rensis provincias decimas recipere consueverunt, Gum in habitu regulari sub religionis monastico)
ad aliorum devenerit potestatem, tu, Tyrensis ec- disciplina, tu, frater archiepiscope, portaveris ju-
clesia, et suffraganei tui, nullum de decimis con- gum Domini abadolescentia tua,et sicfueris fidelis
suetis patiaminidetrimentum, dummodo talis sit in pauca, quod supramulta, ut
constitui merueris
ipsius consuetudo provinciae, ut non tam persona- in futuro supra plurima statuaris, illorum debes
rum quam prsediorum obtentu decimje persolvan- necessitatibus specialiter subvenire, qui sedentes
tamem privilegiis et indulgenliis pontifi-
tur.salvis secus pedes Domini cum Maria,in legeipsiusjugiter
cura lloraanorum. Nulli ergo, etc. mcditantur, partetn optimam eligentes. Sane, si-
Datum Fcrenlini, xvn Kal. Septembris. gnificantibus dilectis , abbate ac fratribus mo-
(304)Vide supra, epist. 131, Idem postca Innoccntius, anno 1202, Lucae per lo-
(305) « Lucas, natione Cfimpanus, monachua tam Italiamlegationom commisitad praedieationem
Cistorcicnsis, tunc abbas Sambucinae, Andrea) (de proscquendam,quam ciim ardentissime proseque-
quo jam dictuni est, epist. libri quinti 105),imme- retur, Andreas archiepiscopus fato defungitur
diate buccesscrat. Hic vir, singulans doctrina;, et circa finem anni 1203,vel 'nitio subsequentis (imo
pictate insignis, monachum induit in Casasmarii D initioanni 1203, ut patet cx hac Innocentii epistola
ejusdem Cisterciensis familiaB apud Vernlas illustri data Kal, Septcmhris anno 1203). Tunc Lucas, ce-
cccnobio, ubi aliquando prior etfectus, cum B.Joa- leberrimus verbi Dci declamator, per cleri colla-
chimo, tunc abbate Goratii, ob similitudinem mo- tionem et Innocentii concessionem, Cusentinum
lum et studiorum convenientiam, nccessitudinem archiepiscoputum iniit, congratulantibus cunctis
habuit. Ab ipso summopere adamatus, in scribam qui probe hominera noverant, et bene congruunt
electus e3t;et in Galabriam ileductus, apud ipsum acta Lucsp cum isto calculo. Quippe annus 1215
diu man9it,suorumque studiorum sedulus coad.ju- fuit Luca3 pontificatus duodecimus, ut patetex do-
tor, donec in abbatem Sambucinae, sui orditiis, cumcnto in Honorii III bulla inserto.Abanno igitur
electus et iu Simeonis praedefuncLi locum, auno 1203,oocpit Lucas suum pastorale munus in eccle-
1107.1nclaruit ejus virtus apud pontificcs nirtximns sia Guscntinn digne et laudabilitor exercere, cum
pr.Tcipueapud Innocentium III. In multis legatio- paulo antc cum caeteris ccenobii Sarabucinae mona-
nibus,quibus perfunctus est, ea celebrior fuit in chis B. Joachim transitui non solum adfuisse, sed
Siciliaet Galabria anno 1199, una cum Syracusano vitam ipsius conscripisse ipsemet testatur in
episcopo Laurentio, ut sua pra^dicalione cierent proamiio. Anno 1206, Lucas, instante Matthoeo,
populos, et crucem praedicarent in hostes crucis. secundo Florensi abbate, omnium monasteriorum
151 INNOCENTII III PP. RBGESTORUM LID. VI. 152

nos novcritis acccpisse, quod A Petri et Sanctce Dominicae apud llumen Frigidum
nasteril de Florc,
roontanis, usque constitutas, a vcnorabili fratre nostro, Troperensi
monasterium ipsum, positum in
episcopo (308), de communi capiluli sui conscnsu
adeo est ventis expositum, ut proc accrbitate et as-
:

posscssiones quoquc a nobili viro, S. de Mamistra,

siduilatc frigoris hiems non solnmsibivor vcndica-
vohis pialiberalitate concessas, sicut ineorum au-
veril et autumnum, sed in menses a^stivos suos
thenticis continetur (309), et vos eas juste ac paci-
terminos dilatavit.Patet etiam locusipse incursibus
fice possidetis, nobis,etper vos monasterio vestro,
malignorum,per hoc modicum (306) quieti Iratrum
primum contrarius sospitati.Gura auctoritate apostolica conlirmamus, etc. Nulli
adversus, ct per
ergolocus quidam.qui Botranus dicitur et ad ec- ergo, etc.

clesiam pernitet Gusentinam,religioni esse idoneus Datum Ferentini, Kal. Septcmbris.

referatur, devotionem vestram moneraus et exhor-

CXXXIX (310).

tamur attentius, et per apostolica vobis scripta ACIIERONTINO ARCIUEPISCOPO (3U)

mandamus atque prajcipimus, quatenus ab abbate De confirmalione episcopi Anc/lonensis, etsi pater
ejiis fuisset in minoribus conslilulus.
fratribus ipsia. juxta aBstimationem tuam, frater,
(Ferentini, Non. Septembris.)
archiepiscope,recepto excambio competenti, praj-
[Cum oJim ad nostram audientiam pervenisset
dictum locumcum pertinentiis suisipsis assignare j^
conferentes, sicut
quod canonici Anglonenses dileclum fi.lium (312)...
curetis, illud in eos ita libere
cantorero Tricaricensem (313), sibi elegerant in
excarabiura ad vos llbere devolvelur, ut, sicut rao-
pastoremj tibi dcdimus in mandatis,ut, examinata
nasterium Floris ad nos nuUo pertinet mediante»
electione diligentius et persona, si electionem ca-
sic monasterium quod in Botrano consurgct, nobis
nonicaraetpersonamidoneaminvenires, electionem
nullo medio supponatur, alioquin, noveris nos di-
ipsamauctoritate apostolica confirmares.sicut me-
lectis Sancti Spirituset deGoracioabbatibus,
filiis,
tropolitanus in caeteris processurus. [Licet autem
et fratri R.deTorcian. dedisse firmiter in manda-
tibide forma electionis canonicee ac idoneitate per-
tis, ut vos ad id, monitione praemissa, per censu-
sonae in illis constitisset, movit te tamen, et ad
ram ecclesiasticam, appellatione remota, compel-
nos consulendos induxil (314), quod cum pater
lant.
ejusdemcanfor;iGrsecusfuerit,ctjuxta ritum Gree-
Datum Ferentini, Kal. Septembris.
GXXXVIII. corum uxoremduxeritin minoribus ordinibua con-
ABBATi (307) ET CONVENTUI DE FLORE.
cantorem ipsum ex uxore legitima in sa-
stitutus,

Ipsorum possessiones confirmat. cerdotio suscepisset. Nos^igitur, attendentes quod

(Ferentini Kal. Sept) Orientalis Ecclesia votum continentiae non admisit,
Orientales inminoribus ordinibus6'onira-
Solet annuere,elc.,uj^Me assensu ecclesiasSancli C quin f315)

Florensis ordinis apostolicus visitator destinatus,ea nerape salutis nostrae 1291, fundntum est in hac
Tropeiensi, ex consensu Richardi, mona-
omnia lustravit,atque una cum eodem MatthcEO et dioiccsi
sterium Fontis Laureati, in pertinenliis Fluminis
abbateS.Spiritus Panormi, aliqua saluberrimasta-
sanxerunt, ab Inno- Frigidi, Ordinis Florcnsis, nx filiatione Cistercicn-
tuta in posterura observanda
sis ordinis.Fundatores fuere Simon de Mamistra,
centie III deinde confirmata,sub Datum Lalerani,
pontificatus anno xvii. Cseterum, et Gattegrima, ejus uxor,domini Fluminis Frigidi,
II Kal. Martii, sui
juxta ecciesiam S.Dominicae,ubi jamdium constru-
Lucas ecclesiam sibi creditam sumrao amoresum-
mense Mar- cturn fuerat monasterium tunc temporis pcne obso^
moque jure administravit.Anno 1223,
tio, suiarchipraesulatus anno xxi.summo laboreet lutum. Ad locum extrudendura, idem Simon teni-
monumenta mentum salis amplum cum piuribus aliis bonis ob-
industria jamdiu suae Ecclesice quaesita
Joachimo.viro prophetiae dono ac doctrina il-
juraque, etbona ejusdem, in unura volumen col- tulit
lustri.abbati Florensis monasterii, ex ordine Ci-
legit et compi]avit,quod plantara omnium suse dice-
sterciensi a quo Florensisordo dimanavit,cuju3rei
ceseos ecclesiarum, sive matriculara nuncupavit,
successorura suorum fuicimcntum futurum.Asser- causaSimon donationisac fundationisdocumeiitum
scripsit, quodexstat in tabulario ejusdera mona-
vatur codex, qua par est diligentia, in sanctiori
ecclesiaeCusentinaetabulario.Ultiraaest Lucm nien- sterii. Ughell. Ual. sacr., t. IX, col. 633. Richar-

tio in bulla Honorii 111, an. 1224, vii Kal. April.

dus viam universae carnis ingressus est, circa an-
pontificatus anno vii. Creditur hoc ipso anno ad n num 1215.
ccelum evolasse,et Sambucinaa ia templo relatus (309)Donationem Siraonis de Mamistra (de qua
in nota superiore) necnon concessionem episcopi
ibi quiescere.Praesul sane dignissimus, et prajcipua
sanctiraonia vitae clarus, ordinis sui Cisterciensis Tropeiensis, quas hic confirraat pontifex, exhibet
ac Cusentinae ecclesia} fuigentissiraum sidus.qui a
Ughellus, /oc. cit.
(310) Exstat, sed rautila, inter Decretales, lib.
Mariofitto in Galabriae descriptione interbeatos re-
ni, tit. 3. De clericis conjugalis, cap. 6. Quas il-
censetur. » -

IX, col. 2/4 lic leguntur,hic uncis inclusasunt; variselectiones

Hactenus Ughellus, Ital. sacr., t.

et seq.
dantur in textu.
(311) Vide epistolam hujusce libri sexti 57, not.
(306) Sic in apogr.
Joachimi successor, (312) Desunt haec in Decretal.
(307) Erat is^Matthaeus, B. hanc ipsara In-
apud Ughellum, //a/.sacr. (313) De isto nihil aliud, praeter
ut palet exinstrumentis
nocentii III epistolam, raemorat Ughellus, Ital.
t. IX, col.637.
epi- sacr.,t. VII, col. 122.
(308) Richardus, clarae meraorioe Tropiensis Decretal., et infra verbum
copus, electus anno 1198, vixit sub Innocentio IH, (314) Dcsunt hffio in

pro suisque successoribus ccifitovis»

a quo, anno 1200, se
pro
(315) becretal,, jMOmam; infra conlrahunt
privilegium habuit. Primis hujus antietitis annis,
153 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 154

hant etiri superioribus utanlnr matrimonio Jam con- A in»ini generis Redemptoris, anno ab ipsiua Incarna-
traclo ;
fraternilati lux per apostolica scripta man- tione 1203,domini verolnnocentiipapfe III annosex-

damus, quatcnus, nisi pro eo quod intcr latinos to. Nos, priores illorumhominum, quihactenussin-
GriBcihujusmodi convcrsantur regionisconsuctudo gulariter Christiani nominis prarogativa vocati su-

rcpugnct, si aliud (316) non obsistit, ad confirma- musin territorioBosna3,omnium vicc constituti.pro
tionem et consecrationem ejusdem cantoris sine du- omnibus qui supra de nostra societate fraternitatis
bitatione procedas. inpraesentiadomini J....de Casem. Capellani summi
Datum Ferentini, Non. Septembris. pontificis et Romanae Ecclesiae, in Bosna propter

CXL (317) hoc delegati, praescnte patrono, Bano Culino, domino

LITTER/E J0ANNI3 DE CA3EM. AD D. PAPAM. Bosn;e, promittimus coram Deo et sanctis ejus starc
Ralionem reddit legationis sux in regnum Bosinx ordinationi et mandatis sanctae Romanoe Ecclesiae,
facit eum ccrtiorem de donntione Sibilix, uxoris tam de vita et conversatione nostra, quam ipsius
Prxtextali Constantinopolitani, proponit ut 7iovos obsecundare obedientiae et viverc institutis, obli-
episcopalus creel et ordinet.
gantesnospro omnibusquisunt dc nostra socielatc
[Tractato negotio illorum quondam Patarinorum
et locanostra cum possessionibuset rebus omnibus
in Rosna, sicut lampndem scripsi sanctitali vestrae,
„..,'.,.
fui
,.,. ^ 1,1
in Ungaria ahquantis diebus ex voluntate regia D
, •
T> si
•
i- . , .

aliquo temporedeinceps sectati fuerimus haereti-

^ .. . . . . ,
, ,- r •
i. x-

cam pravitatem.In primis, abrenuntiamusschisraati

Interim autem nuntii illius magni viri Caiojoannis
quo ducimur infamati, et Roraanam Ecclesiam,
vcnerunt ad regem, cum quibus Deo'duce spero me
matrem nostram, caput totius ecclesiasticae unitatis
iro ad ipsum, et Giiristianissimus rex fecit eos su-
recognoscimus ;jet in omnibus locis nostris, ubi
per Evangelia jurare iu eccleaia coram altari, quod
fratrura conventus commoratur, oratoria habe-
mo securum usquead praesentiam ejusdeducerent.]
bimug, in quibus fratres de nocte ad Matutinas, et
Confido autem in Domino quod sequenti die, quod
diobus ad Horas cantandas publice simulconvenie-
erit fcstum Beati Barnabae, incipiemus iter, vestris
mus. In omnibus autem ecclesiis habebimus altaria
nos orationibus oomitantibus et subsequente bene-
et cruces; libros vero tan; Novi quam Veteris Testa-
dictione. Dicitur vero a multis et ab ipso rege,
menti, sicut facit Ecclesia Romana, legemus. Per
quod devotionem habeat ille ad Roraanam Ecclesiam
singula loca nostra habebimus sacerdotes, qui Do-
et isti qui mecum sant, modo firmiter asserunt et
etfestivisdiebusadminusmissassecundum
rainicis
affirmant. Unde, reccpi securitatem, quod, si vo-
ordinem ecclesiasticum debeant celebrare, confes-
luerit miltere nuntios ad sanctitatem vestram, in
siones audire et pcenitentias tribuere. Coemeteria
eundo et redeundo nullam per totum regnum Un-
habebimus juxta oratoria, in quibus fratres sepe-
gaviae et amicitiae ipsius et parentelaf! laesionem pa- p
liantur, et adventantes, si casu ibi obierint. Septies
tientur. [Noveritis praeterea,quod in regno Bani
Ciilini de Bosna, non est nisi unus episcopatus, et
in anno ad minus corpus Domini de manu sacerdotis
acoipiemus, scilicet in Natali Domini, Pascha, Pen-
opiscopus modo mortuus est. Si posset fieri quod
tecoste, Natali apostolorum Petri et Pauli, Assum-
aliquis latinus ibi poneretur, et aliqui etiam ibi
ptione Virginis Maris, Nativitate ejusdem, et om-
tres vel quatuor crearentur novi, non modicura
nium sanctorum commemoratione, quae celebratur
exinde utilitati accresceret ccciesiasticae, quia re-
in Kalendig Novembris. Jpjunia constituta ab Ec-
gnum est ipsius ad minus diaetarum decem et plus.
clesia observabimug, et ea quae majores nostri po-
Ad hoc, sciat sanctitas vestra, quod nobilis mu-
vide praeceperunt, custodiemus. FeminiE vero, qutu
lior, Sibilia, uxor quondara potestatis Constantino-
de noslra erunt religione, a viris separatae erunt,
poiitani, in ultima voluntate de dote sua legatum
tam in dormitoriis quam refectoriis, et nullus frti-
reliquitRoman.-fi Ecclesiae,] dicit quidam presbyter,
quem inveni in Ungaria, viginti millia perparorum,
trura solus cum sola confabulabitur, unde possit
quod verum videtur, quia ipsa proprio suo mihi
sinistra^sugpicio suboriri. Neque de castero recipie-

retulit ore, quod totam dotem suam volebat vobis

musaliquem, vel aliquam conjugatam, nisimutuo
etEccIesiaeRomanae delegare; quod idcirco signifi-
consensu, continentia promissa, ambo pariter con-

candum duxi, ut, contigit illuc mittere

D vertantur. Festivitatesautem sanctorum a sanctis
si lega-
tum, et viderit
PatribusordinatasceIebrabimus,etnulIumdeinceps
expedire, debeat, vestra auctoritate
fultus, requirere et viriliter repetere.
ex certa scientia Manichaium, vel alium haereticum

CXLI ad habitandum nobiscum recipiemus. Et, sicut

(318).
Instrumentum quo scpararaurab aliis sajcularibus vitaetconversatione
Bosniai monachi schismatici
promitiunt servare constiluliones Ecclesix Ro- ita etiara habitu secernemur vestimentorum; quaj
manse. vestimenta erunt clausa, non colorata, usque ad
(In insula Regia, ii Kal. Maii.) '
talos mensurata, Nos autem de cajtero, non Chri-
[In nomine Dei aeterni, Croatoris omnium, et hu- stianos, sicut hactenus, sed fratres nos nominabi-
contrahant et utuntur pro utanlur, et om. verba dus, ad annum 1203, {5 22. Quaeapud ipsuralegun-
frat .. scripta. tur, hic uncis inclusa sunt.
(316) Decretal. add. canonicum, infra legunt ob- (318) Fragmentum edidit Raynaldus, ad annum
sislat pro obsistil, et verbum
cantoris omittunt. 1203, §23. Quffi apud ipsum leguntur, hic uncis
(317) Fragmenta istius epistolffl vulgavit Raynal- inclusa sunt.
155 INNOCENTII III PP. RKGESTORUM LIV. Vf. 156

mns. nc sinRularilaLc nominis aliis Christiaiiis A. tf^'^'1'^' fl"^s '"^^ sanclilati dcfcrret, quas utrum
in.jnriii inCpratur. Mortuo vcro magistro, deliinc attulorit, vel non attulerit. Deus novit. Ex quo

usquo in perpctuum, priorcs cum consiiio fratrum sciverunt istud Gra3ci, rniserunt mihipatriarcham,
Dcum timentium, eligent praelatum, a Romano etimperator: Veni ad nos, coronabimus te in
tantum pontificc confirmandum; et, si quid aliud imperatorem, et faciemus libi patriarcham quia
Ecclesia Romana adderc vel minuere voluerit, cum imperium sine patriarcha non staret sed ego non ;

devotione recipiemus et observabimus. Quod utin volui, imo recurri ad sanctitatem tuam, quia volo
perpetuum robur obtineat, nostra subcriptionefir- esse servus sancti Petri,et tuae sanctitatis ; et sciat

mamus. Actum apudBosnam,juxtaflumen, locoqui sanctitas tua, quod ego misi ad te archiepiscopum
vocatur Bolino Poili, sexto Id. Aprilis. Dragite, meum cum omni ordinatione et pecunia, et pannis
Lubin, Brageta, Pribis, Luben, Ilados, Biadosius, sericis, cera, et argento, equis et mulis, ut adoret

Banus Culinus, Marinus, archidiaconus Ragusii, sanctitatem tuam pro me servo tuo. Et rogo per
subscripsimus. Deinde nos, Lubin et Brageta, ex orationes beati apostoli Petri, et per sanctas ora-
voluntate omnium fratrum nostrorum in Bosna, et tionestuas, uttumittascardinales, quibuspraecipiat
ipsius Bani Gulini, cum eodem Domino J. capellano sanctitas tua, ut me coronent in imperatorem, et
adH. illustrem UngariaeetChristianissimum regem j. in terra mea faciant patriarcham, ut sim servus
euntes, in praesentia ipsius regis, et venerabilis... tuus tempore vitae meae (320).
Golocensis archiepiscopi, et Quinquecclesiensis epi- Ad quod egoarchiepi-
haec. noverit sanctitas tua,

scopi, et aliorum multorum, in persona omnium scopusBasilius, veniebam cumista pccunia adorare
juravimus haec statuta servare, et si qua alia Ec- sanctitatem tuam, et usque ad Durachium perveni,
clesia Romana super nos ordinare voluerit, et ubi vidi nuntios comitis Walterii mecum pariter

secundum fidem catholicam constituere. congaudentes. et disponentesmecum pariter trans-

Actum in insula Regia, ii Kal. Maii. fretare sed Graecus, qui veniebat cum illis, non
;

permisit me transire cumillis, habitoconsilioducis

GXLII (319).
Durachii,asserensquodmolestumimperatoriexisti-
LITTEB;E CALOJOANNIS IMPERAT0RI3 BULGARORUM
AD PAPAM ret si transirem. Quo audito, archidiaconus, et

Se RomansB Ecclesiae submittit. clerici Latinorum qui sunt Durachii, consuluerunt

Galojoannes, imperatorBulgarorum, sanctissimo
domino, fidei Ghristianorum ab ,Oriente usque ad
Occidentem patriarchae, papae Romano ego char-
similiter ne transirem, etsi aliter agerem.resomit-
terem et personam. Unde, misi ad te bonos homi-
nes, fideles imperatoris, Sergium comestabula-
:

Gonstantinum presbyterum, quibus injun-

tam mitto tibi, gaudens si nuntius meus inveniet te ^ rium et
sanum et laetuni, cum omnibus, qui sunt tecum, et clum est, ut tibi veritatem proponanl. Inspiret tibi
omnibus consanguineis, et amicis tuis. Ego sanus Dominus, ut bene te superhocservitiointromiltas.
aum per virtutem Domini, et beatae Virginis, et per GXLIII (321).
oratioues sanctorum Petri et Pauli apostolorum, et B. ARCHIEPI3C0P0 DE ZAGORA.
per sanctasoraLionestuas. Intelligoego Calojoannes Hespondel epistolx supcriori.
imperatorBulgarorura, quod tu habes potestatem a (Ferentini, IV Id. Septembris.)

Deoligandi, et 8olvendi,sicut habuit beatus Petrus Receptis quaa sub nomine nobiiis viri
litteris,

apostolus, cui dixit Domiaus: Qiwdcunque ligaveris Caln joannis, domini Bulgarorum, per dilectum
super terram etc. [Matth. xvi), sic tibi contulit Deus filium Constantinum presbyterum, et Sergium co-
gratiam istara; unde, quem ligaveris ligatus est, et mestabularium tua nobis fralernitas deslinavit,
quem solveris, solutus, Notum facio sanctitati tuae laetitiam suscepimus pleniorera, intelligentes exeis

quod elapsisunlsexanni,quodego semel,secundo, quod ambo pariterrecte de clavibus Ecclesise sen-

et tertio misi ad vos, sed nuntii mei non potuerunt lientes, Ecclesia3 Romanae primatum, ac nobis
solvendi recognoscitis potestatem, et
adsunctitatemtuamaccedere, et proponerc verbum ligandi et

meum, et referre magisterium ecclesiasticie disciplinae. Inteliigentes

mihi consolationem tuam. In
Petro est
spiravitDominussanctitatemtuamutrailteretmihi D etenira, quod nobis non solum in beato
dictum a Domino Tihi daho claves regni cxlorum,
Dominicum, archipresbyterum Brandusinum, per :

{Matlli.
quera intellexi, quod non es oblitus mei, servi tui, et quodcunque lijaveris super terram etc.

xvi), sed nobis etiam dicitur in propheta

Ecce
quem honoravi sicut hominem
tuum, et dedi ei lit- :

tunc vero iyrannus Alexius ereptum Isaacio

sceptrum
(319) Epistolam hanc vulgavit Raynaldus, ad lega-
annum 1203, ^ 20. adliuc tenehat, ob cujus metum archiejiscopus
tione perfunqi non potuit, sed fidissimos nuntios ad
(320) Huc usque Raynaldus (loc. cit.) addit :

Jnnocentium transmisit. Quae quidem dehis quaenos

;

Subjecta tunt Basilii, Bulgarorum archiepiscopi,

exhibemus intelligi debent: verum in apographo
post earadein epistolam) quas cum
litler 33 {llegest. hic
ad sedem uposlolicam cum ingentihus ac preliosissimis Conti,continuaserie, indistinctaque,ac velutipsius
muneribus delerret,emensoque longissim, itinere per- Caloioannis littterarum pars altera, leguntur.
(321) Partem epistoU-e hujus vulgavit
Raynaldus,
venisset Dyrrachium, a Grxcis, qui invidia percili
ad annum 1203, § 21. Quffl apud ipsum leguntur,
Bulgaros a Bomanse Ecclesix conjunctione distrahere
nilebanlur,profiibitus est ne inO ccidentem irajiceret ; hic uncis inclusa sunt.
 :

158
157 P0NTIFICATU8 ANNO VI, CHRlSTI 1203.

A nius satisOet. Studeas igitur in Apuliam navigare,

constitui tehodie snper gentes et regna,utclestruas
quoniam exinde ad prffisentiam nostram te faciemus
et dissipes, et disperdas, aedifices, et plantes a ;

nobis petitis, et regiiini diadema, et patriachalia sec;ire conduci, et vel aliunde per mare,vel terram,

praaeminentiam dignitaiis, cura idem nobilis aucto- ad partes tuas sub securo conductu remitti, ut te

ritate nostra sibi velit coronam imponi,et in terra non oporlat de roditu dubitare.
sua per nos institui patriarcham. Nos autem,jam- Datum Ferentini, iv Id. Soptembris.
dudum, ut de ipsius et subjectorum ejus devotione, GXLIV (322).

ac statu terrae possemus effici certiorcs, cum non CALOJOANNI, DOMINO BULGARORUM,

velimus simpliciter, sed optamus etiam, ul, sicut De eodem argumento

descendit ex nobili prosapia Romana, sic etiam (Datum ut supra.)
eumdem fere modum, usque in finem. Cum
Ecclesiae RomanaB instituta sequatur, et ab ea ma- In

gisterium catholicre fidei et hnnoris sui susoipiat ergo archiepiscopus ipse ad nos acceeserit, ut spe-
increraentum, [dilectum filium, dominicumt archi- ramus, petitionibus tuis et ejus, quantum cura Deo
presbyterum Brundusimum, ad ejusdem nobilis et honestate nostra poterimus, annuemus, utpote
duximuspraesentiamdeslinandum.jllloquoquecum qui proponimu3,lam te quam populum tufejurisdi-

ctioni commissum,et in fide confirmare catholica,

litteris ejusdom domini Bulgarorum,tuis etiara, et B
BelIot;e principis, ad sedem apostolicara redeunte, et in devotione sedis apostolicae radicare, achono-

de prcedictis certiores effecti, dilectum filium, rarepersonam tuamsicutEcclesiae fihumspecialem.

J.CappelIanumnostrum,EccIe3iaeRomanalegatura Ad haec,nobilitatpra tuem monemus el exhortamur
ad eum duximus destinanduin, [plena ei facultate attentius, quatenus cum dilecto filio, nobili viro,

concessa, ul in tota terra ipsius quoad spiritualia Wlco, pacis studeas federa reformare, ne, occa-
corrigeret, quaecorrigendacognosceret,etstatueret, sione discordiae, terra tua vel ejus, incurrat irrepa-
quae forent secundum Dominum statuenda. Per rabile detrimentum*

ipsum quoque uni archiepiscoporum terrae ipsius Datum ut supra.

pallium, insigne videlicet plenitudinis pontificalis CXLV.

olficii, duximus deslinandum mandantes eidem,
;
lUDICI KALARRITANO.
quondam judicis Galluren-
ut si qui forsan in terra illa promovendi ad or- Da malrimonio filise
sis (323).
dines essent, vel in episcopum consecrandi, per
(Ferentini, xvii Kal Octobris.)
vicinos catholicosduntaxat episcopos in ordinando-
rum ordinaiione et consecratione consecrandorum
Gratum gerimus et acceptum, quod, sicut venera-
i TTj j- ~
procederenontarderet.Eidemetiamdedimusinman- P ""^s iraiBi
1 jL i- r. hilis
j •
noster. u.
frater uu^ibi, iu^j
B. Turritanus archiepiscopus,
j .
,

P^r suas nobis litteras intimavit, ad

removendum
datis ut de coronaprogeniloribusnobilissjepedicli
ab EcclesiaRomana conccsoa, iuquireret diligentius scandalum quod in Sardinia molum luerat, et con-
verilatcm, et traciaret de omnibus cum eodem,quoe cordiam reformandam, cognatum tuum a terra bal-
cognoscerel pertractanda, ut per ipsum tandem, et l"r^ Provide removisti. Ne igitur fiat novissimus
nuntiosejusdemnobilisdeoranibusredditicertiores, error pejor priore, ac occasionejudicalus balluren-
sis Sardinia denuo perturhetur, nobihtatem
tuam
consultius et maturius super hoc procedere valea-
raus.Nuperautemidemiegaiusnosternuntiisejus- monemusexexhortamur aitentius,et per apostolica
dem nobilis obviavit ad charissimura adChristo fi- tibi scripta mandamus.quaienus non permittas no-
lium nostruiv), H illustrem regem Ungaria3,de bilem raulierem... filiam quondam judicis Gallu-
stinatis, cum quibus ad eorum dominum sine inora
ren9is,nubere pcrsonae suspecta3,pra3sertimIsidoro
trairi nobilis viri... judicis Turritani, qui eam,
sic
se asseruit profecturum. Licet igilui- praedictos
proxima linea consanguitatis attingit
Const. presbyierura,et Sorgiura coramestabilem ad ut dicitur,
sed sicut per alias litteras tibi et aliis judicibus de
praesentiam nostram duxens deslinandos, quia ta-
men tibi specialiter memoratus nobilis veniendi ad Sardinia dedimus in mandatis, super hoc statutis
humiliter acquic-
nos laborem iraposuit,et onussuae legationis injun- n et monitis ejusdem archiepiscopi
..:. r_.x. __:,_. .. ...u...,
.
^ scas,ita,
onaa itn nnnH in hoc tusB
quod in tuae devotionis mtelligamus
devotlonis intelligamus
xil, monenius fraterniiatem tuam, et exhorlamur

attenlius, et per apostolica scripia mandamus, qua- affecium, et ad honorem tuumproptereaspecialius

lenus, si unquain fieri poiesi, familicc aquiiatu- intendere teneamur.
rarum mulliiudine si oporieat direlicta, nostro te Datum Ferentini, xvii Kal. Octobris.

conspeetui repraesentes. Credimus etonira, quod GXLVI.

usque adeo per te certificabiraur super his dequi- NOBILI VIRO JUDICI TURRITANO.
bus volumus effici ceriiores, quod non oporiebit nos De eodem argumenlo.
forsiian praedicii Icgaii rediium expectare, imo (Datura ut supra.)
noslrum tecum poierimpa destinare lcgatum, per Cum, juxta testimonium veritatia, nil prositho-
quem desiderio el petitioni domini Bulgarorum ple- mini, si mundum lucratus fuerit univer3um,etin-

Vide epistolam hujusce libri sexti 29.

(322)Lpistolam hanc laudat Raynaldus ad an- (323)
num 1203, §21.
159 INNOCENTJI ill PP. REGKSTORUM LIB. VI. IGO

ciirroiil anim.T dctrimen^um, non liBburi proplor A. '"iinJiiiiius uLiiuc pr.TCcipimuSjquatenus.omni occa-
commodum ti.'mporalc sempilcrna bona vegligero, sione et cxcusationc ccssantc, in manibus cjusdcm
ac fratris honorem limori Domini antoferre, cum, archiepiscopi fidelitatis nobis et Ecclesia) RomanK
nisi fralrem et cuncta quc habes Ghristo postponas, exhibeas juramontum.
co dignus, sicul ipse asscrit, non existas. Monemus Datum Ferentini, xvii Kal. Octobrig.
igitur nobiiitatemtuam et cxhortamur attentius, et CXLVIII.
per apostolica tibi scripta mandamus, quatenus, B. AUCHIEPISCOPO TURRITANO.
cum dilecta in Ghristo filia, nobiiis mulier.... filia Ut adversus ecclesise sux debitores procedere possit.
quondam judicis GalIurensis,nobilemvirum,Isido- (Ferentini, xvii Kal. Octobris.)
rum, fralrem tuum, proxima linea sanguinilatis Gum a nobispctitur, elc.,«5(7ue assensu.* auctori-
attingat, non permittas ut ei, cum matrimonialiter indulgemus, ut eos qui census
talc tibi prajsentium
nequeal, incestuose jungatur, et, cum non possit tua debitos subtraxerint amodo, vel hacte-
ecclesiiB
logitime, illicite desponsctur sed super ca potius
; nussubstraxerunt, possessionibussub censueisdem
tradeodanuptui, venerabilis fratris nostri,B...Tur- abEeclesiaTurritanaconcessiSjjuxtalegitimas spo-
ritani archiepiscopi, statutis et monitis acquiescas, lies sanctiones. Nulti ergo, etc.
de tua devntione confidimus, operam effi-
et sicut
3 Datum Ferentini, xvn Kal. Octobris
cacem impendas, utjuxta ejus arbitrium viro Icgiti-
CXLIX (327).
mo conjungatur. Taliter autem mandatum apoitoii-
COMITI ALTISSIODORENSI, SPIRITUM CONSILII SANI0RI3.
cum exsequaris, quod in hoc tua; devotionis intelli-
Epistola comminuloria ut revocet episcopum Altis-
y

gamusaffectum.et ad houorem tuum specialius in- siodorensem quem exsulare yreceperat (328).
tendere teneamur. (Agnaniaj.)
Datum, ut supra.
Dum, propriffi salutis oblitus- in perniciem tuoe
anima; conjuraris, minari non debes, si tibi saluta-
CXLVII. (324).
NOBILI VIRO JUDICI KALARRITANO,
tionis alloquium denegamus. Ecce etenim,non tuis
meritis, sed divinis potius beneficiis cxaltatus, eum
Dei juramento prsestando (325).
qui te exaltaverat reliquisti, et nisus es contra sti-

[Ea te credimus discretione vigere, ut intelligas mulum calcitrare, retribuens ei mala pro bonis, et
per te ipsumquodonusnonremittetur sed augetur, tyrannidem quam non potes in caput in membris
cum cuiquam improvide solvitur, quod alii ex de- exercens. Sane, quem facis te ipsura ut in Dei gras-
bito est prsestandum. Sane, venerabilis frater noster serisEcclesiam,etecclesiasticampersequens liber-
(326), archiepiscopus Turritanus,jc/er suas no6w lit- C latem,in christum Domini praesumpseris desoevire,
lerus intimavit, quod, cum nominejura-
a te nostro ac venerabilem fratrem nostrum.... Antissiodorcii-
mentum fidelitatis, sicut a nobis inmandatis acce- sem episcopummagnum EcclesiaeDei membrum,vi-
perat, exegisset, illud exhibere in ejus manibus dis- rum scientia praeditum^honestate prseolarum,et tam
tulisti, asserens quod venerabili fratri nostro sanctareligionisobservantiaquamepiscopalisdigni-
Pisano archiepiscopo,salvoapostolicassedis honore, tatis praeeminentia reverendum, a tota dioccesi sua
hujusmodi prajstiteras juramentum.Gum i^utur no- coegeris exulare? quidem, quia veritas mentiri
Ille

bis et ecclesiae Romansefidelilatem facere tenearis, non novit, beatus erit, ai persecutionem propter ju-
sicut tua etiam prudentia recognoscit, prsstitum si stitiam patiatur, et coronabitur a Domino, si legi-
furamentum, ei quod a te nobis tauquam debitum time decertarit. Tu autem, secundum impoenitens
cst praestandum, contrarium reputes, illud illiciium cor tuum, thesaurizas tibi iram in die irae et revela-
judicabis;et,illicito non obstante, quod licite, imo tionis magni judicii Dei, cum, conscientia tua contra
ex debito petitur exhibebis ; vel,si prsestitum prae- te testimonium perhibente,ligatis manibug et pedi-
standocontrarium non existit,illudsine difficnltate bus raitteris in tenebras exteriores, ibique, flaramis
pnestabis. ] Monemus igilur nobiiitatera tuam et ultricibus cruciatus, in vacuum poslulabis, ut idem
cxhortamur attentius et per apostolica tibi scripta D episcopusinlingat extremum digiti suiin aquam, et

(324)EpistoIam hanclaudat Raynaldus^adannum (328) De episcopo Altissiodorensi jam egimus su-

1203, § 68.
Reperitur, sed mutila, inter Decretales, lib. 11, tit.
24, de jurejurando, cap. 22. Quffi illic leguntur,
hic uncisinclusa sunt varise etiam lectiones dan-
: nas cura Petro Curiiniacensi exercuit lites, viro im-
tur.
(325) Vide epistolas hujusce libri sexti 26, 30, 31
(326) Decretales legunt cum loco ven.fr. n.; omit-
tunt quaB sequitur Italico charactere distincta, et
pro in mandatis maniatum legunt.
(327) Epistolam hani;,nec non et sequentes L50,
151, 152, laudat Bzovius, Annal. t. XIII pag. 101,
§11.
pra. Argumento hujusce epistolae concinunt qucie le-
guntur apud auctores novas Gallix Christianx. lora.
XII, col. 299. « Graves (Hugo deNoeriis) etdiutur-
potentis animi, et in sacra Ecclesiarum jura vastae
cupidinis, quem cum diro anathemate ob interdi-
ctum violatum Hugo feriisset ad annum 1203, tan-
dem suasu Guillelmi, Bituricensis archiepiscopi,
ejus avunculi, resipiscentem post exactam publice
pccnitentiam ecclesiae restituit, et ab eo impetravit
ut Judaei Anlissiodoro pellerentur, conversain aedem
synagoga, an. 1204 cui SS. Nicolaus ot Reinober-
;

Partem vnlgavit Raynadus ad annum 1203, §52; tus nomen imposuere. »

quse apud ipsum leguntur, hic uncis inlusa sunt.

101 PONTIFICATUS ANNO VJ, CHRISTI 1203. 162
rcfrigeret linguam tuara.Audies enim tunc forsan a A graviua deliquisse noscaris.qui tamen rectitudinis
Domino:Quod nm
r^nnnInr»»Oimf1 uni ov mi nInnicinr»niafrtrtio-H.-v-i.'Uir««J«4.:
ex minimis meisfecisti,mihi fccisti, 1±
semitam i

revocare tenemur errantes,monemus no-

clmeinministeriomeoesgraviterpersecutus;etquia bilitatem tuam et exhortamur attente.et per apos-
eum irreverenterpr<esumpsisticontingero,pupillam tolica tibi scripta sub divini judicii obtestatione
mei oculi contigisti; sed eccc dies relributionis et pra3cipicndo mandamus, quutenus, sicut eumdem
ultionis advenit,quo secundo cum senatoribus po- episcopum turpiter siceum honorifice rc-
ejecisti,
puli mei tibi et unicuique juxta merita redditurus. voces, ct do universis damnis et injuriis ei et ec-
Quam tunc miser excusalionem praetendcs, quam clesiis suis hactenus irrogatis, tam debitam quam
pro te allegationem induces,cum per se opera tua devotam stisfactiouem impendas, ut per eum me-
fuerintraanifesta,nec latuerint quceagisintenebris, rearis absolutionis beneficium obtinere. Alio-
tenebrarum, inaccessibilem lucem Christi ?
filius quin, novcris, quod nos
venerabilibus fratri-
[Tanto igtlur ibi districlius punieri3,quanto, velut bus nostris.,.. archiepiscopo Senonensi.... Car-
nunc omnia impune pr8esumere3,majoris perditio- nolensi et.... Cathalaunensi episcopis, per aposto-
nis exemplum transmittisad posLeros,et famosissi- lica scripta districte praecipiendo mandamus, ut
mum regnum Francorum infamas,dum ecclesiasti- tam te quam
universos principales conciliarios ct
cam persequeris libertatem,quam inclytse recorda- fautores tuos,nisi satisfeceris de prsdictis.singulis
p
tionis regesFrancornm nnn snliim nmnlpf^ti consue-
Francorumnonsolumamplecti
retres fnnaiio. rHohnc
diebus nr>rr.;r,;o;o
Dominicis et ,,+ p„„t;..;„
festivis, excommuuicatos pu-
• ,

verant, sed etiam defensarc, ibi autem cogis epi- blice nuntient,et mandent ab omnibus arclius evi-
scopum exsulare, ubi episcopi exsulantes solebanl tari universam quoque tcrram tuam denuntient
;

hactenustutumrofugiumethonorabilereceptaculum auctoritate nostra, usque ad satisfactionera condi-

invenire,Ut quid miser pallias culpam tuam, ot in gnara interdicto generali subjcctam,et quocunque
charissimum in Christo filium nostrum,Philippum, extraterram tuam deveneris, quandiu ibi prjesens
regem Francorum illustrem, refundis temcre cri- exstiteris, universa divina officia, et ecclesiastica
men tuum? Nam,sicut in litteris tuis perspeximus sacramenta, prseter baptisma parvulorum et pocni-
contineri.eumdem episcopum rcgiae serenitatisno- tentias raorientium, prohibeant celebrari. Quod si
minas detractorem.et tanquam in ultionem injuria3 ncc sic a tuu pra^sumptione cessaris, in te ag»ra-
regiae contra eum innuis te commotum, cum ex eo vabiraus fortius manus nostras,
potiusmotusfuerisconlraipsum.quodiniquitatibus Datum Anagniae..,. pontificatus nostri anno sexto.
tuiset e.xcessibus parcere noluit.Sed.quoniam Ec-
CL (330).
clesiam S. Adriani everteras funditus et quemdam UEGl FRANCGRUM.
vassalumipsiusinejus odiura et pripjudiciura eccle- Ut comilem Allissiodorensem indiicat ud revocandum
siasticae lihp.rtatis p.Ynoiilnpo
.s(instin,rw libertatis exoculare nnaiQr.rY^,^t,,,„c.^
praesnmpseras,et „t
tam C
* cpiscopum Allissiodorensem, quem exsulare hic co-
nies fecerat.
in bonis ecclesiasticisquara aliis deprffidationes
(Anagniae.)
cxercueras et rapinas, cxcommunicationis in te
Disperdat Dominus universa labia dolosa et lin-
sententiam protulit, et tam tibi quam hominibus
guam maliloquam, quao regalis animi
puritatem
tuis prohibuit ecclesiasticam sepulturam.]
susurrationibus venenosis inficere moliuntur.et fa-
Tu vero,cum debuisscs intelligere pcr te ipsum,
mam, non tam regis quam regni Francorum, suis
quod meliora sunt corrigentis vcrba quara oscula
iniquitalibus ofTuscare. [Meruerat enira
blandiontis, et cura perpctuc-c
['ropheta clamare Corripiet
:
laudis titulos regnum ipsura; ex eo quod ecclesias
mejustus in raisericordia; o.a. p. n. in. c. m.
(329) et viros ecclesiasticos in suis immunitatibus
cx corri^ctiono ipsius amplius obstinatus, doraura con-
servabat, defendebat ecclesiasticam libertatem,
ejus in cajmetcriura convertere voluisti, dura in et
ea non solum non saeviebat in suos,sed alienos etiam
corpus cujusdam triduanura forsan et fcctidura in
undiqueconcurrentcs, qui propterjustitiam susti-
ejus fccisti opprobrium tumulari. Neo suffccit im-
nebant exsilium, recipiebat hilariter ct honorifice
prudenlifc tuac,quod eumdem episcopum a sede
pertractabat.suis copiis
eorum inopiara sublevando
propria exsulare compuloras, nisi eum denuo a
Hoc autem aposlolica sedes non solum in membris
Pontiniacensi monasterio,ad quod confugerat.exire D suis, sed in se ipsa etiam est experta, cum
cogeres fugientem, et fines direceseos Allissiodo- in sua3
separalionis lempore (331) ct necessitatis articulo
rensis ecclesiffl egressum,ad dioecesimaliam decli-
rofugium ad rcgnum Francorum habuit, ibique
nare.In personas quoque Altissiodorcnsis
ecclesio)
devotesusceptaet honorificc pertractata.non parum
desiderans dcsaevire, eas per tuos fuisti satellites
a suis angustiis respiravit,
imo etiam vires resum-
insecutus, qui ad prioratum in quo ille
se prius
psit,per quos.facientc taraen Domino etjustitiam
receperat accedentes, portas ipsius securi
et ascia
in judicium convertente, in statumfelicitatis
dejeceruntsubtiliter, omnia perscrutantes ubi anti-
in- quoe, quffi cecidisse visa fuerit, fortior
ventos occidcront, ct jussa tua in eorum resur-
occisione
rexit.J
complerent, Licct igitur in Deum, et
generalem Utinam crgo,
Ecclesiam,
si quid oportoal in rcgnoipsomu-
et nos ipsos graviler, sed in te ipsum tari,dc.\terie, fiat Excclsi mutalio,ne aureum vcrta-
'" "'^"^- ^^''''^- etConti.
/qIS^'^
(330) Vido opistolam superiorem 149.
(331) Sic in apographo ; verum apud Ravnaldum"^
desunt.
 REGESTORUM LIB. VI 164
INNOCENTJI III PP.
jg3
optimus immutetur, nec A per buos fuit satellites insecutus.Et. licet iUi, ejus
tur in scoriam, et color
machindtiones praescientes malitiam.a prioratu quondamin quose
upud scrcnilutem regiam praBvaleant
prius receperant et proposucrant pernoctare, ad lo-
illorum,qui,dicentes bonum raalum et malum
bo-
lucem ponere mu- cum uliuiu divcrtissenl, satellites taracn ejus, ut
num, lucem tencbrus et tenebras
obtencbrare volentes.Caj- jussa complerent,portas prioratus ipsius in securi
liunlur, animi tui luccni
apud m- et asciadejecerunt, universa cellaria et cameras
terum, gratias agiraus Deo noslro, quod
patremluum, regem Fran- perscrutantes. Pryeterea, cum stepedictus episco-
recordationis L.
clyta;
pus, propter persecutioncs ipsius, ab ejus iacie
corum.nunfiuam potuitlalium Joquacitas obtinere,
vel
Ponliaiacum,aufugis8et,comes ipse, sicut in litte-
ut anima ejus voniretin consensum ipsorum,
ris ejus perspeximus contineri,eum tam
contra se,
a semita
rectitudo ejus ad dexleram vel sinistram
lubrico quam contra serenitatem regiam, et venerabilem
recladeclinare.Quoniam non posuerat in
fratrem nostrura... episcopum 13elvacensem,nomi-
pedem suum, sed(irmaverat in timore Domini
sic
servitium re- nans seductorem,ab eodem mandavitejiciprioratu,
gressus suos, ut regnum-suum ejus per nuntios commina-
multa per litteras, et plura
pularet, etliberlatem ecclesiasticam
pro viribus
quam :ne- tus,utpole qui monasterium Poutii;iacense ao pos-
qu.uu . .-
tueretur,obtinua
ritis
tam p
iile, non tara
tueretur,obtinuit lile, precibus
ecraus
eum, ut ipsi jam sem hhus
apud nasceretur, g ^^ ^^^^
^ i^gi.s pr^donibus exponere non expavt
^.^^^^. ^^^
episcopus a tota dioecesi sua
quam roorum propter quod idem
utpotequi nontam regni haeredem Dolemus autem amplius, el mo-
cogitur e.xsulare.
desideraveratsuccessorcm, cupions ut de fructu
vemur,quod, sicut accepimus, serenitas regia in
ventris ipsius poneret Dorainus supersedem
regni
custodiret, ncc eum sine causa commuta [nisi forsan,non causam
Francorum.qui divinae legisregulas contra
ut causam as£umens,rancorem conceperit
transgredereturterminosquosin cultu divini nnmi- de Perlico, conso-
ipsum, quia dilectum filium, J.
nis.et ecclesiarum ct virorum
ccclesiasticorum re-
quod do-
brinum tuum, quem non excoraraunicaverat, ex-
verentia posuoral pater pjus.-Nunc vero, communicatum noluit nuntiare, ne falsitdli testi-
lentes referimus.quidam iniquitatis
filii, quorum
et tradere
mouium perhiberet,] bona confiscavit ipsius,et re-
est studium Domini calcare praecepta, galia omnia occupavil.
oratio prasdicti regis
traditiones iniquas, ut tiat
Ne igiturexhocamplius divinam incurrasofTen-
incassum, nec faciat filius quod patrem viderat fa-
sam, etfamam regni Francorum o{fusces,mouemus
cientem.puritatem regiam suis nituntur pravitati-
faveal serenitatem regiara el exhortaraur attente, quate-
bus depravare.ipsam inducere cupientes, ut
nus, ouini prorsus rancore postposito.ne ad poste-
homini contra Deum, et eos foveat similia facien- sub-
per dissimu- ros tuostransmittasperditionis exeraplum,sed
tes,vel assentiens eorum operibus.vel ^ prajdictum
perver- dilis tuis forraam prajbeas salutarem,
lationem saltem in sua sustinens iniquitate
episcopum in gratiam regalem admittas, et tam
sos.Dolemus enim, et non sine dolore referiraus et ipsi
regalia quam omnia quse diceris confiscasse,
mcerore,quod,sicut veridica quorumdam reiatione
restituere non postponas. Prajterea,ne non careas
quorura-
nostrisest auribus intimatum, imosicut
scrupulo manifesto facinori
societatis occultaj, si
ea nunc, peccatis
dam etiam opera manifestant, comitera ab
quae nolis cum valeas obviare, praedictum
exigentU.us, attentantur in regno Francorum,
etiam ejus poenitus raolestatione.ac acclesiaesua persecu-
aliis,sed
non solum in regnis intentata.sunt
tione corapescas,et cogas euradem de damuis,
et
cum venerabilis frater noster...
inaudita. Sano, ejusecclesiffl irrogatis
co- injuriis praedicto episcopoet
Altissiodoren. episcopus,in ?.... Altissiodoren.
Adriani everie- satisfactionem irapendere tam debitam quam devo-
mitem, quoniam ecclesiam Sancti nostris...
ecclesiarum quara tam. Nos autem, venerabilibus fratribus
rat funditu3,et tam in bonis
archiepiscopo Senonensi... Garnolensi,. et... Ga-
privatarum etiara personarura deprajdationes excr- n»
episcopi et thalaunensi episcopis, etc, ut in prxcedenii,
cuerat et rapinas,et,in odium ejusdem Verum, tuaj sere-
queradam vas- CXLIX, usque manus nostras.
ecclesiasticae libertatis,exoculaverat non mandamus ad
senlentiara pro- nitati deferre volentes, circa te
sallum ipsius, excommunicationis
^ praesens districtionem aliquam exerceri
serenitati
;

mulgasset et prohibuisset tara ei quam hominibus catholi-

paternadulcedine suadentes, ut sicut
sepulturam,ipse, tuae
ejuSjSi decederent,ecclosiasticam teipsum,
cus princeps,taliterpra3dictacorrigasper
ut in coemeterium converteret domum
ejus, in ea
cogamur manum correctionis
Cumque se
quod contra te non
cadaverquoddam exanime tumulavit.
apponere,vel charissimam nobis serenilatem rc-
promisisset satisfacturum eidein,simulans
quod re-
giam uggravare. Alioquin, quanto amplius ad prffi-
conciliari vellet ecclesiasticffi unitali, et ad diem
sens deferimus,tanto minus in posterum de-
tibi
prffifixum ad hoc tam idem episcopus, quam
dilecti
fcremus, et cligimus potius regi Deo,
quam regi
filii... deciinus... archidiaconus...
cantor, sacrista
celsitudini tuai non
homini complacere.Erit autera
et aliaeperson» Altissiodorensis ecclesiae accessis- formidandum, ne in favorem hajretico-
iraraerito
sent.quia tandem juxta promissionem suam satis- agebat viriiiter
rura contra quos idem episcopus
non curavit, ut iniquitatem iniquitati adji-
facere decertabat,eum persequi videaris.
et lcgitime
ceret et fieret novissimus error ejus pejor priore,
Datum \nagniae... aaao sexto.
decanum et personas alias ad propria redeuntes
165 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 166
GLI (332). A olesiae Galiicanae dispendium imputetur, fraterni-
ARCHIEPISCOPO SENONENSI (333). tati tuae per apostoiica scripla mandamus et distri-
Reprehendit eim acriter, quia contra comitem Altis' cte prajcipiraus, qualenus, a sommo quo torpuisti
siodorensem, qid episcopum expulerat ,non proces- hactenus excitatus, instes opporlune, iniportune,
seral. Mandat procedi.
opus EvangelistaB facias, nec vituperes ministerium
(Anagnia3.)
nostrum, sed pastorale potius officiura kudabiliter
Credebamus nos hactenus in promotione tua, exsequeris, consecrans manus tuas in fratre ac fiiio
non solum Ecclesiae Senonensi, sed toti provinciae per dignam sceleris ultionem, ut benedictio tibi de-
Gailicanie utiliter providisse, luoernam prius sub tur cum venerabilibus quoque fratribus nostris...
;

modio positam in candelabrum nos exaltasse pu- Carnotensi Gatbalnunensi episcopis, praedictum
et
tantes, et gregi Dominico non deputasse mercena- comitem.qui ab eodem episcopo excommunicalio-
rium sed pastorem. Sed ecce, quod non sine dolore nisestmucronepercu3sus,cum universis principa-
referimus et raoerore, lucerna lua velut exstincta libus consiliariis etfautoribus suis, singulis diebus
jam fumigat, neo lucet his qui in domo sunt positi, Dominiciset feslivis, pulsatis campanis et candeJis
sed eos potius in tenebris errare permittit. dum in excoromunicatum publice nunties,et per
accensis,
mercenarium pastor degenerans, non opponis te g universamSenonensemprovinciamsub solemnitate
murum pro domo "" Domini ascendentibus
.' ex adverso,
'
'

preeraissa facias solemniter nuntiari, totam terram

sed viso lupo dimittis oves, et fugis, cani muto ipsius denuntians auctoritate nostra, usque ad sa-
quilatrare non prsevalet comparandus.Putabamus tisfactionem condignara, interdicto generali sub-
etenim, quod in ore tuo esset sermo Domini vivax, jectara ;
et, quocunque idem coraos extra terrara
et efficax, et penetrahilior omni gladio ancipiti, ut suam devenerit, quandiu ibi prssens exstiterit, di-
sine cessatione clamares, et exaltares veiut tuba vina officia et ecclesiastica sacramenta, prseter
vehemens vocem tuara, nec apud te acceptio
esset baptisma parvulorum et poenitentias morientium,
personarura, quin annuntiares impietatem suam prohibeas celebrari. Charissiraum quoquo in Ghri-
'mpio, et scelera propria sceleratis et pro (334)... sto fllium nostrum, Philippum, illustrera regem
inansuetis argueres et corriperes inquietos. Verura, Francorum, diligonter raoneas et inducas, ut eidem
sicut tuorura operum exhibitio raanifestat, lingua episcopo,bona quna confiscavit ipsius.et regalia qua?
tua faucibus jara adhaesit, ut in ore tuo sit verbura accepit, sine diminutione restituat et eum in pleni-
Domini alligatum, nec eructarc noveris verbum bo- tudine gratiae regulis admiltal, ne, si aliter egerit,
num ad faciendara vindictam in nationibus et incre- in favorcm hffireticorum, contra quos episcopus
pationes in populis, nec praesumis arguere corara idera agebat viriliterhactenus etfortiter dimicabat,
^
omnibus delinquentem, ejus oblitus, quod non so eum persequi vi.Jeatur. Taliter igitur super his
lum novisti dixisse Apostolum,sed etiara docuisti :
mandatum apostolicum exsequaris, ne ficulnese in-
Argue, obsecra, increpainomnipatientia et doctri- fructuose radici, si de cffitero terram inutiliter oc-
na, qui etiam alibi dure asaerit arguendum. Sane, cupavit, securira apponere compellaraur, et male
si comederet te zelus domus Doraini, et super te
perdere raalum agricolam, et locare alii ecclesiara
opprobria illi exprobrantiura cecidissent, foras rai- Senonensem, qui non in sudario talentum sibi tra-
sisset a te charitas perfecta tiraorem, et in nobilem ditum liget, sed eroget
potius ad usuras, non ti-
virum... comitem Altissiodorensera, qui ecclesias mens eos qui corpus occidunt, sed illura potiusqui
destruit, possessiones et bona diripit earumdera,ec-
potest corpus et animara perdere in gehennam.
clesiasticam persequitur libertatera,et venerabilem
Datum Anagniae... anno sexto.
fratrem nostrum... Altissiodorensem episcopum,
GLII (334').
suffraganeum tuura, exsulare corapellit, eam exer-
EPISCOPO .4LTISSID0RENSI.
cuisses intrepidus ultionem,quod prius ad audien-
Epistola consotatoria et catholica.
tiam nostrara vindicta tanli crirainis quara queri-
(Anagniae.)
monia pervenisset. GgBterum, quoniara cura fleli
Recogitantes in araaritudine annos nostros,
P .,
X- • •
i^ et
forsUan senu.st, ,

palpasraag,squarapunias(5z.)Dp,^,entis diei raalitiam

attendentes, vix cau am
v,tiasubd,torura,hn,ens panetera iraquitat.squem tanti doloris
inveniraus, quan.um in susceptione
construunt, cum deberes illum potius deraoliri. Jam
tuarum concepimus Htterarum. Dolemus etenim
enim apud te gladium Petri rubigo consurait, ut pro te, sicut venerabili fratre nostro, et eo quem
evellere, destruere ac disperdere nequeas, quce visceribus gerimus Jesu Ghristi^persecutiones
tuas
evelli.destruiautdisperdi Dominus prsecipitin Pro- proprias reputantes, cum caput non corapati
pheta: Ecce, inquiens, posui te hodie super gentes ne-
queat tanto merabro, utpote quod cum Apostolo
et regna, ut evellas, destruas et disperdas,
ajdifices cura scandalizatis fratribus uritur,et cum
infirman-
Ne igitur, si tantam in te negligentiam
et plantes.
tibus infirmatur. Dolemus etiam et pro regno Fran-
videamuraequanimiter sustinere, nobistantum Ec-
corum, de quo, sicut rei veritas se habebat, sic in
(332) Vide enistolara 149.
(334) Sic in apogr.
(333) Do arcniepiscopo Sennnensi, jam egimus (334") Videepistolam 149.
nou scrael.
 REGESTORUM LIB. VI. 168
KU INNOCENTll III PP.

A apostolica tibi scripta mandamus.quateniis nondo

omiicra tcirara sonus exivit,ct in fincs orbis tcrrae
ficias, sed proficias potius, nec movearis a constan-
luniu dovenit, quod in co prcccipuc libcrtas vigerct
lia tuaj mentis, sed in ea polius perscveres, non
ccclesiastica, ct clcricorum immunitas scrvarcturt
timcris quid faciat tibi homo, cum Doura habeas ad-
In 60 elenim usque adeo spiritualis ct materialis
jutorcm. Stcs hactenus pro Ecclcsia3
sicut slctisti
gladius amica connexionc sibi Cucrant mutuo fccdc-
libertatc, el pro ea murura te defensionis opponas,
rati, utmotcrialis in nullo se spirituali opponcrct,
ncc cedas ascendentibus ex adverso, sed viriiiter
sed ci potius, irao Dco, gratura subsidium.et auxi-
liumnecessariumexhiberet.indignumnonreputans procedas in eos, aniraam tuaci si nocesse fuerit pro

temporulis potentia ccclcsiasticiE dignitati defer- ovibus positurus (336).]

si

ret, ct ejus honoribus descrvirct. Dolcraus

quoque Credimus autera quod Dominus non patielur te
tentari ultra id quod valeas sustinere, sed faciet in
pro charissimo in Christo filio nostro, Ph. rege
tentatione proventum, et circa te, ac Ecclcsiam
Francorura iilustri, cujus potentiac, vcl negligentifc
in tuam.aniraura regiura serenabit, ut, te in plenitu-
potius, quidquid a quoquam perperam attentatur
dine gratia^ regalis adraittens, tibi non solura ro-
rcgno,ab aliquibusimputatur.dissimulationem ejus
reputantibus pro favore.ncc carcrc ipsum dicenti-
bona confiscata restituat, sed in persecu-
galia, ct

bus scrupulo societatis occu)ta3,cum manifesto fa- g torem tuum, nisi resipuent, dignam exerccat ultio
cinori desinat obviare. Olim etcnim, inclytai recor nem. Quidquid vero egerit rex prffidictus, tibi se-
progenitores ipsius cpiscopos exsulantes dcs apostolica non deerit, qua; propriara rcputat
dationis
causara tuam, et infringi dolet ecclesiasticam liber-
dcvote suseipere consucverant, et non solum
tra-
tatem. Scribimus autcra venerabilibus fratribus no-
ctare honorifice, sed munirice procurare; nuncau-
quod sub oculis cjus stris... archiepiscopo Scnonensi... Carnotcnsi, et...
tem in injuriam ejus cedit,
Cathalaunensi episcopis, et tara regi, quam coraiti
exsulare coiupelleris, et e.xtra Ecclesiam ct diojce-
mcraorato, prout ex rescriptis litterarum,quiE prse-
sim tuam aliena suffragia raendicare (335). [Vcrum,
sentibus tibi mittimus litteris interclusa,tuaepote-
ineoquod compatiraur, evangelica; consolatio-
tibi
esse inspectioni patere.
nis nos lcctio consolatur, in qua noviraus
rit

persccutionem propter justi- Datum Anagnia)... anno sexto.

scriptum Beati qui
:

tiam patiuntur. Si enira verbura veritatis est ve- CLIII.

rum, imo quia verbum veritatis est verum, cum ... ABBATI PETRI DE PADO;.. PBIORI S. GABniELlS,
S.
ET... PR.EPOSITO S. LUCiyK CREMONENSIS.
persecutionera propter justitiam patiaris.beatitudo
abboiis S. Thomx Cremonensis cessionem ad-
perseculionem hujusm.odi limitabit. Gaudeas igitur, Ut .1.
milterc possint.
dignus
ut el nos tecura pariter gaudearaus, quod ^ (AnagnifE, xii Kal. Noverabris.)
Jesu
inventus es conturaeliara pati pro nomine
Ex parle dilecti, filii, A. abbatis S. Thoraae Cre-
Christi, cujus ministeriura sic geris in terris, ut ad
ipso raonensis, fuit a nobis hurailiter postulatura, ut,
ejus consorlium, cui laudabiliter in ininisterio
cum adeo debilitate ac senectutc confectus,
ministras, assurai merearis in coslis, ipso in Evan-
sit

gclio Volo, pater, ut ubi ego sum,

protestante :
quod ad regimen abbatiaeimpotens haboatur, resi-
gnationem ejus admittere dignaremur.Nos igitur,
illic sit minister mcus, Gloriare cum
Apostolo in
gaudens, si, quae cidera abbali ct ipsi ecclesiffi providere volentes,
cruceDomininostri Jesu Christi,
discretioni vestrffiperapostolica scripta mandaraus,
desunt passionum Christi, in tuo corpore supple- ad
Sciens quatenus.adipsum monasterium accedcntes, si
anlur, quoniam si compatcris,conregnabis.
nos, ut dicilur, nullo pertinet mediante, ac
idem
ergoquodunusquisque raercedem secundumsuura
hu- abbas resignare voluerit, non vi vel metu coactus,
laborera accipiet, nec suntcondigiia; passiones
revclabitur scd inductus propria voluntate, rcsignationem ejus,
jus teraporis ad futurara gloriara, qua;
tamen utilitati expedieril abbatiae, auctoritate
nobis, gaude quoniam felici commercio terrena
sl
in
teraporalibus reci nostra suITulti, admittere procuretis, mandantes
in coclestia comrautabis, et pro
coraitis conventui. ut eidem abbati^ per elecf.onem cano-
pies serapiterna. C^terum, .super insania
D nicam studeant de persona idonea providere. Quod
persequentis tristamurquodammodoinconsolabili-
quod datus in rc- si non oranes^, duc, etc.
ler, et ex intirao corde doleraus,

probum sensura Pharaoncra in contumacia scqui-

Datum Anagniai, xii Kal. Novembris.
tur, et in Ecclesia) persecutione Neronern.
CLIV (337).
SALSEBURGEN81.
Cum enira elatus in superbiam contra stimulum ... ARCHIEPISCOPO

De \)(jcnii,entia injungenda ei qui sororem uxoris

suse
non timeat calcitrarc, vcremur ne, cura in profun-
carnaliter cognoverat.
dura venerit vitiorum conteranat, nec adjiciat, ut
(Anagniffl, vii Id. Octobris.)
resurgat, scd tcmpestas deraergat cumdera, et os
urgoat supcr eum. Moncmus igitur [Vcniens ad apostolicam sedem Corradus (338),
Fuum puteus confessione
exhortamur attente, et per laicus, lator jn-^sentium, humili nohis
fraternitatem tuain, ct
uxoris sux, vel sponsa?, cap. 9. Ubi archiepiscopo
(335) Ilsec apud Raynaldum, loc. cit.
Magdeburgensi directa dicitur. Quae illic leguntur,
(336) Huc usque Raynaldus.
De«retales, hicuncisinclusasunt.Variaeetiamlectionesdantur.
(337) Reperitur, sed mutila, inter monstravtl,
consanguineam (338) In decretal., E. loco lator...
lib. IV, tit. 13, De eo qui cognovit
 1G9 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 170
monsiravit, quod, cumolim, lemporeinfanti<jesuc3, A dun:i sumptu non modico noverimus indigcre, ad
de consilio amicorum, quamdam puellam ducturum instantiam tamen petitionis ipsius, magnificentiam
50.juravcritin uxorem, quam cito ad legitimam tuam monemus et exhortamur attentius, quatenus
pcrvenirct aetatem, pater pucllas, conforideratione ciad votum peregrinationis explendum, nisi forte
luijusmodi fidejussorum obligatione hinc inde fir- post te provida deliberatione in regno remanserit,
mata cum in propria domorecepit, ipsum nutriens juxta facultates tuas et necessitatera ipsius in ex-
iosimul cum puella, Demum vero (33!»], ex conver- pensis subvenias competenter, taliter extendens
sationc diutina (otius domus familiarilatem adeptus, manum liberalitatis regia) circa eum, quod ex hoc
aororipucliffi, cuise juraveratforemarilum,instinctu etiam ad devotionemtuara ampliu3inducatur,et noa
(jencris seducloris humani carnaliter se conjunxit, liberalitatem tuam debeamus merito comraendare.
Advenicnte autem Ktate, qua quod juraverat potc- Datum Anagniae, Non. Novembris.
rat adimplere, amici sui, ejus excessus ignari, pro
CLVI (342).
adimplendo matrim.onio institerunt; qui, conscius
NOBILI YIRO A. DUCI
corum quae fccerat, quibusdam ex ipsis quod cum Compositam inter eum regemque fratrem concordiam
Borore puellse comraiserat enarravit. Sed, illis nc- conjirmat.
quaquam credcntibus verbis ejus, et graviter in-
(Anagniae, Non. Novembris.)
B
crcpantibus eum, [ipse, illorum devictiis consilio
usque assensu. Compositionem inter
Solet, etc.
(350j ], quam juraverat in uxorem acccpit, et,
te, etcharissimum in Chrlsto filium nostrum....
nuptiis celebratis, quando se illi opportunitasexhi-
illustrem regem Ungaria) in diiecti filii, G... (344)
hebatjCognoscebat utramque. "Verura, licet inpraj-
tituli sancti Vilaiis presbylericardinalis, tunc apo-
sentia tua super hoc fuerit accusatus, convinci ta-
slolics sedis raanibus initam, et ab eo
legati,
men non potuit, nec voluit suum confiteri delictum.
postraodura confirmatam, sicut sine pravitate pro-
nunc autera reversus ad cor et poonitens de com-
vide facla est, ab utraque parte sponte recepta,
missis, saluti consilium requirit impendi, ne
sut'e
et pacificehactenus observata, etin ejusdem cardi-
tanquam equus etmulus, quibus nullus est inlellectus,
nalis litteris plenius continetur, autoritatc apo-
in animse sua.' periculumvidealur errarc. Cumigitur
stolica confirmaraus, etc. Nulli ergo, etc.
non tantum a malo sed etiam ab omni specie raali
Datura Anagniffi, Non Novembris.
prfficipiat Apostolus abstinendum, fraternitati tuae

perapostolica scripta mandamus, quatenus, prae-

CLVII (345).

dicto (341) pro hujusmodi enormitatis excessu in- EIDEM

juncta poenitentia corapetenti, consulas ei, monens Ipsum in clientelum admillit.

ilium salubriter et inducens, ut de caetero absti- '-' (Anagios, Non. \Noverabris.)

ncat ab utraque. Gum inter tusepriraordiajuventutis tamex man-
Datum Anagniro, vii Id. Octrobris. dato paterno, quam voto proprio, militiae tuae pri-
mitias voveris Jcsu Christo, esse non debes gratiae
CLV (312).
illius immunis, quara apostolica sedes universis
REGI UNGARI.E.
llorlatur ut Andrese duci, fralri suo, subveniut,
crucesignatisinduIsit.Eapropter, dilectein Domino
ad
votum crucis exsequendum. fili, tuis inductimeritis et precibus inclinati, cura,

(Anagnife, Non. Noverahris). voto peregrinationis eraisso, proposueris in terrae

Ad audientiam nostram, sancta^ subsidium proficisci, personam tuara cum

dilccto filio, nobili viro,
A. duce, fratre tuo, intimante,
omnibus bonis, quac in praesentiarum rationabiliter
pervenit, quod,
cum inclytaj recordationis possides, sub beati Pctri et nostra protectione
B.pater vester,morte prff!-
ventus, votura quodemiserat non potueritpersona- suscipiraus , statuentes, ut ex quo iter fueris pere-

litcr adimplerc, ut in filio sallem mortuus redderet grinalionis aggrcssus, donec de tuo reditu vel
Dominoquod voverat ipse vivens, iilud obitu certissime cognoscatur, terra et omr.ia bona
exsequen-
dum eidem ducicommisit.et imponi tuasub noslra et oraniura praelatorura EccIesiffiDci
fecitejus hu
raeris signura crucis. Licel autera ipseinvotis ^ specialius defensione secura consistant. Voluraua
ha-
buorit exsequi votura patris, et mandatura ejus ^^'^™' "^ ^' Dorainus interim raasculum tibi dare
devotione complere, quia tamenintcr sereni-
filiali dignetur hffiredem, in tuo tibi ducatu succedat,
tatcm tuaraet ipKura, peccatis exigentibus, dissen- et donec ad legitimam ffilatem pervenerit, apo-
sionisscrupulus iutervenit, nondura est quod pro- stolicae sedis prrcsidio specialius foveatur. NuUi
posuerat exsecutus proesertira cura ab hoc ergo protectionis, et constitutionis, elc.
eum
defcctus retraxerit expensarura. Quamvis Datura Anagnia3, Non, Novembris,
igitur
cclsiludinem tuam ad votum paternum exsequea-

(339) Decretal. r/cm^/t', ct infra om. quc-e chara- (342) Epistolam hanc laudat Ravnaldus. ad
ctcrc cursivo dislinximus.
(3i0) Decrctal.
innum 1203, § 19.
tandem amicorum suorum devirlus
instanlia, et inlram (343) VideRaynaldum, adannura 1203, § i9.
om. ne... errare. (344) Videepistolara libri quinti 60. not.
(341) Decret., E.
(345) Vide Ranynaldum, ad annum 1203, § 19.
Patrol. CCXV.
 REGHSTORUM LIH- VI. 172
171
INNOCENTil III l'P-

A. adjicienstu marginelitterarum, quod nullus hoc

CLVIII
temporc prceler eum posset ad regiracn ccclcsia;
CAPITULO AUGUSTENSI.
vicedominum, ipsis in Auguslcnsis assumi, sine muUocjus dispcndio ct
n. Hatisponensis ecdcsix quoque negotii icgalus
concedil (346). jactura. Super proccssu
episcopum
noslernosinstruens.et cuni Maguntino concordans,
(Anagnia3, n K.al. Novemb.)
ad dispensationem nos suppliciter incitavit, quam
dedileclo rilio,
Cassata quondam electione,quam et vos iper litteras vcstras et nuntios
humililcr
feceratis,
II. Ralisponensis ecclesiae vicedomino postulaslis, abbate de Salem, qui Maguntino
com-
sicut fuerat de jure cassanda, quia
non de legitimo
testi-
miserat viccs suas, idcmeum instantia requirenlc,
ju.xtavestrarum
matrimonio natus erat. licet Nos igitur, attendeutes quod Maguntinus ipse non
inculpalffi opinionis
monium litterarum, probataj ac planenossuperimpendimentonatuiiuminstruxisset.
existeret, et esset tam scientia quam moribus et
subdiacono
a dileclis filiis, R. archidiacono, F.
et ecclesiae vestras,
(ob)
ffitate proveclus, ul vobis nostro,concanonico veslro, et magistro L. qui
ur-
cujus evidentem utilitatem et necessitatem veneratnuntiuscum eisdem, per fratres noetros
nimisproperc pro-
genlem in electione prsdicta exegimus et recepimusjuramentum,ut testimonium
parcre
dilalio parcret,
lentes ne dissentionem dUalio
cessistis, timentes
.
^.^^^^^^ ^^^.^^^. j.pog.ere jurati, quod,
^^^. ^^^^
ecclesioe generare,] mi- u
et disscnsio detriraentum ecclcsiac Ralisponcnsis cl
„nlinuioribus ecclcsisc
sicut ab anliquioribus
licet raerue
sericordiam post judicium laceremus, Augustensis audierant, et credebant ipsi etiam
privari, et suspendi ab
ritis et eligendi potestate idem vicedominus ex simplici fuerat
verum esse,
ccclesiasticis beneflciis per tres annos, ne tamen
fornicatione susceptus, cum pater ejus in minoril)US
ob defectum recloris, gravem
eadem ecclcsia, essetordinibus conslitutus, quod cx eo plcnius
patienter, ut
incurreret lcesionem, sualinuimus patuisBc dicebant,quod posteafuit insubdiaconura
esse acce-
nominata persona, quam circumspectam ordinatus. Matervero licet in claustroposila
fucrit,
sed tan-
piraus et discretam, non tanquam
electus, tandem
juxta terraj consuetudinem nulrienda, et
gereret
quam concanonicus vesler, procurationem habilum induerit raonachalem, tunc tamen nec
ecciesiee quam diocceseos
Augustensis et, si
castitatis. Nos
tam alicui nupserat, nec votum emiserat
;

apostolicapostu-
denuo conveniretis in eum a sede ergo, habito super his fratrum nostrorum consilio,
nostrorum, S. Ma-
landum, venerabilium fralrum propter urgentem necessitatem, et cvidenlcra
utili-

guntini archiepiscopi, ct bonse memoria; episcopi discrclioncm el

tatem ecclesiae Augustensis, et
abbatisde Salem,
honestatem norainataj pcr6ona;,dc qua nobis
Herbipolensis, etdilectifilii.... prte-
prsesentare.
conppcclibus vo3 curaretis humiliter dictus legatus noster, '
elc... archiepiscopus Ma-
lllisautemdedimusinmandatis,ut,tam de stalu C „„„,;„„„
guntinus, nnnmniures aliis
quampiures
p^
et al laudabile duxerunt
et natahbus no
ecclesix mcmoratae quam meritis lestimonium perhibendum, de solita benignitato
personae, qus inquirenda
forentinqmrerent vobis fuciraus, et cum
minals sedis apostolicae gratiam
diligenter, et, omnia fideliter redigentcs in scnptis, eodem vicedomino dispensantes ipsum vobis con-
audientiam desti- tam
iofra quatuor menses ad nostram cedimus in pastorem, salvo in omnibusjurc
aliqui prope- Moncmus
narent, cura quibus ad nos vestrum archiepiscopi quam ecclesiK MagunLina;.
igitur
rarent aequitatis judiciumrecepturi.Proedicto igitur discrctionem vcstram et exhortamur attcn-
occiso, mandamus,
Hcrbipolensi cpiscopo a filiis perditionis tius,etper apostolica vobis scripta
prffidicto
et eodem abbate de Salem committcnte quatenus ei de caetero tanquam pastori
vcstro
occupatus alus
archiepiscopo vices suas, quoniam debitam exhibeatis reverentiam ct honorcm, et
metropo-
his nonpoteratinteresse cum
ad ipsius humi-
salubria monita etmandata ipsius rccipiatis
concanomcis
litani vestri praesenliara duos ex liter et inviolabiliter observetis.
vestris,etdilectum filium.... Sancti Georgii Augu- Datum Anagniffi, ii Kal. Novembris.
ipse in prasentia
Btensis prajpositum, misissctis,
PrKnesUni episcopi, CLIX (347j.
venerabilis fratris nostri...
coram se j) episcopo in AnciiiEPiscopuM
PANonMiTANUM ele-
apOSlOllCffi beuis
nnostolicffi legati, postulationem
sedis ix.^a.,.i, ^u u p.
_
rl-n C348\
CTO (348), REGIOFAMILIARI.
REGIO FAMILIARI.
propositamexaminarecuravit, sicut transmissee ad
Ivsum vlurimum commendat, quod inler sxculi et
continebant. Fuit igituripsi, sicut
nos cju3 litteraj
lumuUus,qui tum eticm lervcbant, fidem
regm
intimavit.sufficiens facta
per easdem nobis litteras pontifici rcgique scrvassct.
fides, quod ad episcopale
regimen, quantura ho- (Anagniffi.)
mini'sciri permittitur, idoneus esset
vicedominus
vita hominis super
taraen articulus impe- Si exigente diei malitia sit
memoratus, nisi praemissus requicmtempore inquieto;
quia eum obedientiaefiliura noverat, lerram, ut non inveniat
diret. Verum,
et fietus riget lacrymis
obedireparatum, propter tur- 81 in valle lacrymationis
et mandatis ecclesiae
oculi lacrymantis;
=tratum suum,nec taceat pupilla
bationemtemporis.ecclesiffi desolationem.et discre-
condoleamus dolentibus, necnoucompati
pa-
licet
lionem persoa3e,cum eo humiliter petiit dispensari,

(347)Vide Ranynaldum, ad annum 1203, § 69.

(346) Vide epistolam libri quinti 99, de eodem
libri quinti 39.
(348) Vide epistolam
fcrgumento.
 <73 PONTJFCATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 174
tientibus non possirans, non movemur tamen nl- A per flumina Babylonis organa suBpendunlur, ncc
inium, vel miramur, cum non verum esae nequeat est Doraini canticum in terraaliena, vel verius
alic-
testimonium verilatis, quae iram superventuram nata, cantandum. Monemus igitur fraternitatem
universo orbi praedixit, elnon solum gentem sur- tuam, etexhortamuratlentius, etperapostolica tibi
recturam in gentem, et inimicos hominis domesti- scriptamandamus.quatenusin solitae fidelitatis vir-
cos ejus fore, sed et virtutes ccelorum praenuntiavit tute persistens, non deficias sed proficias potius, ut
in fino temporum commovendas, quod in Sicilia magis armata trita fragrent, et aurum examinetur
jam videmus quasi ad litteram adimpleri.[Ecce ete- melius, et probetur verius in fornace. Speramus au-
nim, ibinon solum gens insurgit in gentem, sed tem in eo, qui in ?e sperantes non deserit, quod non
frater armatur in fratrem, ita ut familiaris noceat dormict, nec dormitabit qui custodit Israel, nec
ampliusinimicus,estdumnuilafidesestregni!>ociis relinquel virgam peccatorum super sortem justo-
virlutes ccclorum contra se invicem coramoventur, rum sed consolabitur in servis suis, faciens in
dummajoresecclesiarumpraeIati,acregniprincipe3, tenlalione proventum, et post lacrymationem et
qui videbantur esse columnae, nutantes non stant
fletum,gaudium,etexsultationerainduceris.Quod8i
in die Domini, nec opponunt se ascentlentibus ex forsan peccatis exigentibus usque adeo invalesceret
adverso, sed ccdentes, vel deficientes potius, non inimicus, ut
g ei resistere, vel conlra eum staresine
timent cum his facerc
f>ir,p.rp. sibi narip» qui
sihi partes, niii r.nT<(i'r;
partiri no_
re- periculo „^„
non ..„i
r.oT.;/..ii^
valeres, non negaraus quin raodum
giam tunicam moiiuntursub nomine regio non qua3 invenias, qui sine fidelitatis tuae ac fidei lEsione
rcgis sunt, sed potius quce sunt
sua quaerentes. animara tuam exaltet.
Quia igitur regnum est in se ipsum divisum, non Datura Anagniae.
estmirum si desoletur, et domus decidat supra
domum, cum ad desolationem ejusplus domestico- CLX (350).
DE NOVO BURGO ET DE 6ALEM (350*) ABBATIDUS.
rum dissensio, quam offensa facit cocterorum. Licet
Ut ducem Suevix a fovendo Liupiildo in Magunti-
igitur declinarint etinutiles facti sintpene
penitus nam sedem intruso deterreant. (351).
universi, et vix qui faciat bonum. etiam
usque ad (Anagniffi, vi Kal. Novembris.)
unum.gaudemus tamen,quod tucc fidelitatisintegri- Inauditae praesumptionis excessum quem nobilis
las, ct
constantia devotionis, annuntiatur per orane
vir, Philippus, dux Sueviffi, in apostolicae sedis in-
regnura Siciliae, ac a mari ad mare publice prjedica-
juriara attentavit,Liupuldum,quondara Varmaticn-
lur, quod in perscutione profeceris, nec cesseris sem episcopum, ad Maguntinam ecclesiam quanlum
pcrscqucnti. Quamvis enim dixerit iriimicus
Per- in eo fuerat
„„„
sequar, et, comprehendara,parlibor
. ,
:
-- transferendo, et fovendo eum in suaj
(349) spolia, in- teraeritatis excessu, etiara postquara illius postuia .
ternciaraglad,o,etdorainabiturraanusmea;quam.^ tio a nobis
justo fuerat judicio reprobata, in pa-
vis impiicogitaverintocciderevirumjustum
injuste tientiatoleravimus hactenus.credeutes quod erro-
eo tamcn fortius contra ipsos ferbuit fides
tua, quo rera suum corrigeret per se ipsura, et idolum zeli
amplius contra te ipsorum ira fervebat, sicque
sa- quod erexerat in templo Dei velut abominationem
gittas parvulorum reputasti plagas
eorum, et non stantem in loco sancto, de ipso eliminare curaret,
Bolum linguas, sed et manus eorum pro nihilo
ha- nec usurparel sibi quod nullus imperalorum vcl
^usli. Nam ille quioravcrat nedcficeret
fides;Petri principium hactenus attentavit. Novitenim.vel po-
Petrum ne in hujus maris fluctitibus raergerctur
tuit aut debuit ipse noscere, quod apostolicae
crexit, et adhuc, nisi modicae fidei
scdi
fuerit, euai faciet tanlum a Doniino transferendi episcopos est pote-
tumentiura procellas undarura sicco* vestigio
et stas indulta ideoque in messem nostram
inoffenso pedere calcare. Si insultentigitur tibi
non de-
;

qui buitiraittere falcem suara, et nostrura sibi

Dderunt le gratis, et pro bonis mala officium
rcpendunt,si vindicare, quod licet fecit hactenus, nos tamen, ne
iicatur, ubi est Deus tuus, non exaudias beneficia moveri contra eurapotius aestu araaritudinis quam
incantantum, neo eorum scductionibus
acquicscas zelo rectitudinis videamur, id disciraulavimus ha-
qmutgloriam tuamevacucnt, tuumstudentaniraura
ctenua et laboravimus sustinentes.
rascinare. Sit gloria ^
sicut filiaj regum ab intus in Vcrum prajdictus Liupuldus,
fimbriis aureis, et conscientia quia nimis prsc-
tua pro te testimo- sumpserat, necmonitus a sua pra^sumptione cessa-
nium perhibeatapud Dcum, etnos
etiam, indignos bat, excomraunicationis prirao, et postraodum
vicarios ejus, qui labores sen-
luos et dolores attendi- tentiara depositionis excepit;
rau8, et tibi proponimus quam quia contumax
juxta tua raerila respon- non observat, et dux ipse in contuma:ia fovet
dere. Ncc credas, quod
horainem nos fecisse poeni- eum, juxta sanctorura Patrum sententias utramque
tet,qui nullara nobis poenitentiaj
causam preestat notam et no.xara erroris incurrit. Nos autem, adhuc
aut quod velimus abire
retrorsum, et quod diffe- eidcra duci deferre volentes, per vos
nmus proponamusauferre,quoddifferturpotiusut eum duximus
coramonendum, si forsan ductus consilio saniori
opporluno tempore gloriosius
conferatur. Nam su- hujusmodi praesumptione desistat, nec Dco ot Ec-
(349) Sic in apogr.
inclusa sunt.
^^".' ^^"^^^' f^^gmeotuluraque Vide epistolam libri quinti99.
ex^ihot^&l^u
«aynaldus, ad annum 1203, S 50.
(350*)
m, « „
qu« apud ipsum leguntur, Pauca (351) Vide epistolam libri quinti 14.
hic circa nnem «ncis
 REGESTORUM LIB. VI. 170
INNOCSNTII 111 1)!'
175
A CLXIl
opponat, ol apostolicam scdom, quam ra-
(353).
clcsicc sc
ARCHIEPISCOPO GUAMENSI, ET DUACENSI,
lioncsultoinchristianilatisdebethumiliterrevereri,
ET FERNENSI EPISCOPIS.
de cajtero irreverenter impugnet. Monemua
igitur
Ui nnalhemalis sententiam adversus Wutufordensem
discretionem vestram ct exhorlamur attcnte, etper episcopum fcranl. (.354).
aposlolica scripta mandantcs in virlute sanctaj obe-
(Anagnia?. Non Novembris.)
dicnliaj dislricte prajcipimus, quatcnusad eum pcr
Flagitiosam et deteslabilcm nimium conlra
sonaliter accedentcs, ipsum ex parle nostra monea-
ut cidcm Liu- Watafordensemei)iscopum,accepimu3qua}stioncm,
tis attenlius et cfficacitcr inducalis,

puldonullum dc c.Ttcro tribuat auxilium vcl favo-
rcm,sedpotius tanquam deposilum illum abjiciat,
Alioquin [de-
et velut excommunicatum evilet.
nunlietis eidem, quod in ipsum et terram suam
quod vcncrabilem fralrem nostrum.... nunc Le-
sraorrensemepiscopum,tuncelectum,eumseadilcr
accingerct ad sedem apostolicam veniendi, ei para-
insidiis,pra3sumpsitcapereviolenter,etnequiter
tis

spoliare, et manibus propriis usque ad effusionem

amplius forsan quam existimet, secundura officii
aggra- sanguinis injectis in eum, in carcere positum et
nostri dcbitum, manura noslram curabimus
paticntia compedibus alligatum, durisverberibusfecitatfligi.
vare, cum id uiterius non debeamus in
Quod autem inveneritis apud eum, per jj Quia igitur lanlfe prscsumptioms audaciam, vel ne
suslinere.l
'.. .. . ,•
litteras ct fidelem nuntium nobis quanto
.-„:.:.,„
citius po
—
" quitiampotiushujusmodi tpmp.nlatisimmcnsaB nor
„.,;»;.,r^,^r^t;ncV,nin«mnrli temcritatisimmcnsaenon

possumus,nccdebemus subdissiraulationetransire
tcritis. Quod si non ambo... alter, elc.
apo-
cura haec nobis sint nota et vobis notoria, per
Datum Anagniffi, vi Kal. Noverabris. praecipimus,
stolica vobis scripta raandamus atque
CLXI.
quatenus prffifatum Watafordensem episcopum, et
DECANO ET CAPITULO LESMORRENSIBUS. alios, qui in euradem episcopum manus
temerarias
Vt M. abbutem S. Benedicti, in episcOTpum
ab ipsis appcllatione
injeccrunt, nullius contradictione vel
electum recipiant. denun-
obstai\te, auctoritate nostra suflulti, tandiu
(Anagniae, Non. Novembris.) subjjicere, doncc
tietis excomraunicationis vinculo
Dilecti filii... archidiaconus, et quidam clerici passoinjuriamcongruesatisfaciant...vestrarumetc.
Lesmorrenses, cumlitteris vestrisad sedem aposto- «.s^Meabsolvendi. Prffidictum Walafordensem nihil-
licam venientes, nostris auribus intiraarunt,
quod ominusperdistrictioncraecclcsiaslicaracompcllcn-
postquara F.... quondara episcopus vestcr, in ma- tes, ut ccclesiara cura dioscesi Lesmorrenscm, quam
nibus dilecti filii, J. (352) tiiuli Saneti Stephani in
violenter invasam dicitur occupasse, prajfato Le-
apostolicae
Ccelio monte presbytcri cardinalis.tunc smorrensiepiscoposinedifficultaterestituatpacifice
sedis legali,episcopatus regimcn resignavit, vos C possidendam, ac de damnis et illatis satisfaciat

convenientes inunura,in vcnerabilem fratrem no- non obstante quod dilectus filius
compclcnter,
strum, M. nunc cpiscopum, lunc vero
abbatem nostcr, J. tituli Sancti Stcphani in Ccclio monte
invocata presbytercardinalis, tunc apostolicae sedis legatus.
Sancti Benedicli Cisterciensis ordinis,
sancti Spiritus gratia, unaniraiter convenistis, eum ei dicecesim commiserat Lesmorrensem,cumillara
vestrum episcopura eligentes, quanquam eccle-
prffidecessor ejus violentcrinvascrit, etipsc
nimium
in
vestra cum ipsa dicecesi a... Watafordensi praisumptuose per invasionera diutius tcnueritoc-.
sia
episcopo detinerclur invasa. Nos autem,
tam per cupatam. Quod non omnes, etc. Duo,
si ctc.
canoni-
•
juraraenta, quam etiaminstruraenta, supcr Datum Anagniffi, Non. Novembris.
Cffi elcctionis proccssu, ct idoneitate personas a vo- CLXIII (355).
bis eleclas ccrtiores effecti, confirraavimus electio- REGI 1-RANCORUM.
nem ipsius, et ei muncre consecralionis impenso, quod dejure
Epistola responsiva, quia rex dixerat,
ipsum cum plenitudine gratiffi nostraj ad vestram feudi stare non debebat mandatis apostolicis ; et
vobis pcr alia multa de pace cum regc Ariglix.
ecclcsiam duximusrcmittcndum. Ideoque
apostolica scripta mandaraus, atquc
prfficipimus n Kal. Novembris.)
(Anagniae,
episcopum, tanquam palrem sunt
quatenus ipsum et
j) ex divina lectione tenentes, quod pulchri
..«„!-„,.,..>-. r.or.i nionfpc Vin
humili-
r.-,ili - i: ^^nnrr\ nrrplirnn
evongelizantium
o\'n ilim
pastorera animarum vestrarum recipientcs pedes evangelizantium pacem,
•
• , 1 t

et obedientiam Casemarii, virura

ter, et reverentiam ei debitam, bona, dilectum filiura, abbatem
impendentes, salubria ejus monila, et... sic irre- direximus Gal-
religiosum et providum, ad partos
fragabiliter observetis. Alioquin scntentiam
quam liarum, ut evangclizaret tibi et
charissimo in
promuiga- Anglorum illustri, dis-
in rebelles et obedientes rationabiliter Christo filio nostro, J. regi
pacis, et op-
ret, ratam faceremus haheri. sidentibus vobis ab invicem, bonum
Datum Anagniae, Non. Novcmbris. portune ac imporlune instaret.ut vel
firmam inter
vel ad rainus
discordanles concordiam reformaret,
quatenus medio
trcugas stalueret congrueules,
nobis et aliis viris prudenli-
tempore, mediantibus

(3.54) Vide epistolam supcriorem. .

(352) Vide epistolam libri quinti 83, necnon sequentcs epislo-:

(355) Epistolam hanc,
(353) Vide Raynaldum, ad annum 1203, § Oi,
 177 PONTIFICATUS ANNO
bus, etapud vosintcrponentibus partes suas,plena
intcr V03 pacis connexio provenlret. Ex illo autem
super lioc fuisse exemplo
confisi, quod, cum olim
inclytas rccordationis Ricc.rexAngelorum,contrate
guerram haberet, dilectum filium. P. tituli Sancti
Marcclli presbytcrum, tunc Sanctae Mariae in Via
Lata diaconum cardinalem, apostolica; sedis lega-
tum, ad vestram curavimusprajsentiam destinare,
quem tum primus jucunde suscipiens ad primam
exhortationem ipsius, quod inmanibusejuspacem
vel treugam inires, libera voluntate firmasti. Et,
ad hoc fucrit vix inductus, ut-
licet prffidictus rex
pote qui, antequam de peregrinatione crucifixi re-
diret, graviter loesus erat, apostolicis tamen jus-
sionibus parens, treugas tecum iniit quinquen-
nales.
Ca;terum, quamvis abbas ipse proposuisset in
luac scrcnitatis auribus verbum nostrum, et cau-
sam adventus sui publice nuntiasset, noluisti ta-
men protinus ei finaliter respondere, sed usque ad
octavas Assuraptionis bealaeMariffl proximo pra^ter-
itas ejus animum suspendisti, apudMedon.... (356)
cclobrato archiepiscopum, ppiscoporumet aliorum
magnatum tuorum consilio ei statuens responsu-
rum. Advenienteigitur die data,ettam ecclesiarum
pr.Tilatis quara principibus regni tui convocalis, ct
congrcgatis inunum, praihabitoquorumdam consi-
Ho. respondisti, quod dejuro feudi ethomine (357)
tuo stare mandato sedis apostolicas vel judicio non
tcneris, etquod nihil ad nos pertinet de negotio
quodvertilurinter reges.Nosigitur.responsionishu-
p ecclcsiastica communio denegetur, pulverem illurr.
jusmodi tenere plenius intellecto, mirati sunius
non raodicum et turbati, quod consilium iniissevi-
deri°,et concinnasse responsum contra sedis apo-
stolica} potestatem, tanquam jurisdictionem cjus
vclis aut valeas coarctare,quam non homo sed Deu?,
imo verius Deus-Horao, in spiritualibus usqueadeo
dilatavit, ut nequeat amplius ampliari, cum ad-
jectionem non recipiat plenitudo[lllinam conside-
rassc3saIubriusetdiligcntiu3attendisses,quo(!apo-
stolica sedes, nec tibi, nec progenitoribus tuis aut
regno Francorum damnosam hactenus, scd utilem
potius se studuit exhiberc Utinam in dic bonorum
!
malorumimmemornonfuisses,et cumbeilorum du-
bius sit eventus,incon3tantiam prospcritatis huma-
nce, non tantum ex stalu prajsenti, scd
ex co etiam
qu. vanis modis et ex causis divers.s pra.sert.m
pot- D ,.,tern« fuvcrc discordiam, fidei
est succodere, mensus Gsses,ct cavisses
sollicite ne
responsiotuu contra te vel posteros luos posset in
posteruin allegari Nec hoc dicimus, tanquara
1
nobis
potcstatom velimus indcbitam usurpare, vol quid-
quam injungere quodad officii nostri nonperlinoat
potestatcm. Quid enim monuiraus, quid suggossi-
mus? Num quid inhonestum,num quid injustum?
Cerle, si benc recolimus, ut faccrctis
paccm vel
las 146, 165, 166, 167, laudat Bzovius, Annat.
XIII, pag. 99, S 6-
Uiversaejusdetnfragmenta exhibet Raynaldus
annum ,203, § 55. Qua) ab ipsum lcguntur, ad
hic
VJ, CHRISTI 1203. 178
A treugas, salva justitia utriusqne. Licetautem cau
sam tecum intrare nolimu3,etsuperhoc in judicio
litigare,ne tamen responsio regia ex nostra sortia-
tur taciturnitate valorem, ci breviter cogimur rc-
spondere nihil contraeara lanquam propriumcon-
;
fingentes,sed inducentes potius ex armario S. Spi-
ritus validas rationes. Quod enimevangelizare pa-
cem ex injuncto nobis officio teneamur, Psalmista
nos docet Inquire, inquiens, pacem ct persequere
:
eam {Psal. xxxiii), id est donec inveneris, insequa-
ris ctAngeliquiDominicffi Nativitatis primitiaspa-
:
storibus intimarunt, per nova} laudis canticum ex-
presserunt,in ortu ejus, cujus vices in terris licct
irameriti gerimus,pacem bonae voluntatishomini-
busnuntiantes.IpsequoqueDorainusJesusChristus,
B quod nascens per ministerium fecerat angelorum,
gustaturus calicem passionis,exsecutusest expres-
sius per se ipsum cum discipulis suis inquit Pa-
; :
cem meam do vobis, pacem relinquo vobis {Joan.
xiv); et resurgens, hac voce primum ad aposto-
los fuit Pax vobis [Lm. xxiv)
usus : et iterum ;
dico, paxvobis. Idera quoque, cura discipulos de
forma praedicationis instrueret, pacem eos evange-
lizare praemonuit, dicens eis : In quamcunque do-
mumingressi fuerilis,primum dirite: Pa.x huic do-
mui ; et, si ibi fuerii fiiius pacis, requiescet super
eum pa.x vestra (Liic. x}.—Quicunque aulcm aon rece-
perint vos nee audierint sermones vestros, exeunles
foras excutile putverem dc pedibus vcstris, in testi-
moniumillius{Marc, viii) exirepra3cipitforas,uteis:
excutiendura denuntians conlra eos qui nou reci-
piunt verba pacis, qui, Moyse cinerem de caraino
spargente, fuit ad plagam vulneris super omnem
terramiEgypti. Quam gravis autera districtionis
scntentia in ultirao sint examine feriendi qui non
recipiunt scrraones eorura. per seipsa Vcritas con-
sequenter ostendit, non simpliciter, sed cum qua-
dam affirraatione proponens Amen dico vobis,tole- :
rabilius erit terrx Sodomorum et Gomorhxorum
in
die judicii, quam illi civitati {Matth. x) in civitate :
cives intelligens, a quibus non excipit ipsos
reges
PraQterea,nullusdubitatsana3 mentis, quinnostrum
sit de iis quaj ad salutera vel damnationem
aniraaj
pcrliucnt judicare. Nuniiuidautem nonmeritorium
et dainaationis perpctuoe, ac deineritoriura salutis
doraesticos irapu
gnare, domos religiosas deslruere, bona religioso-
rum virorum necessilatibus et utilitatibus depu-
tata, cxponere voluptati prajdonum, virgines
Deo
dicatas oppriracrc, cogere illos qui, posteriorum
obliti, adanlcriora sc jugitercxtendcbant,
abirere-
trorsum, etdcnuo se saicul.vribus negotiisimmisce-
ro, qui Domino ccEperant luilitarc, affligere
paupc-
res, depauperare potcntcs, sanguinera humanum
t. uncis inclusa sunt.
(2.5C)) Sic in apographis Vaticano
cl Conti.
(357) Sic, ibid.
 REGESTORUM LIB. 180
179 INNOCENTII III PP. \^I.

rectionem evilet? Cum, offenderenosoporteatle

effundere. ac ecclesias profanare?] Sane, ei super A si

vel Deum, veliraus ipsura de tua potius offensione

hoc in ore nostro fueritverbum Domini alligatum,
placarc, quara per divini ofTcnsam homini
regis
non indigne vocabiraur canes muti, non valenles
complacere. Scd dies forsitan, quod non peccas
lalrare, necimmerito sanguistotinilliumhominum
in eum sed et ille replicabit in contrarium, quia
do nostris manibus requiretur. Nonne siquidem ;

nobisloquilurDominuBinPropheta.quifuitexsacer- peccas. Quid ergo in hujusmodi contradictionis

Ecce constitui te super gentes el articulo faciemus? Nunquid, inquisita plenius et
dotibus Analhol :

destruas, eidissipes,et xdifices, cognita veritate, procedere juxta mandatum Dorai-

regna, ut evellas, el

planies {Jer. i) ut jam non evellamus vitiorum niomittemus? Nunquid dissiraulabimus stragem
et ;

germina,virtutumsarculo3plantaturi?Rur8US,cum corporum et perniciem animarum, nec annuntia-

monasteria et alia pia loca nostrac praecipuae prote-
bimus impietalem suam impiis, et cohibebimus a
commissa.non vastari solummodo,sed pene violentia violentos ?]Ne igitur apraecepto videamur
ctioni
evangelico deviare, moneraus serenitatera regiara
penitus destrui videomus, cum Ecclesiae filios ,qui
et exhortaraur in Domino, salubriter
consulcntes,
Marthffl officio derelicto elegerautsedere secus pe-
des Domini cum quatenus non acquiescas pcecatoribus qui te la-
Maria,et abjecti esse indomoDo-
ctant, noo oleum peccatoris luum caput
irapin-
mini m. q. h. i. t. p. (358) per inquietudines
bcl-
g puro, ct
licaset iniquitates bellantium intelligamus a pio guet, sed monitis nostris, quae de corde
conscientia bona, et fide non ficla procedunt, au-
proposito revocari, si ascendere noluerimusex ad-
rera praebeas facilem et benignam, et,
juxta com-
verso, et pro domo Domini murum opponere nos-
monitionem prasdicti abbatis, vel nostram potius,
metipsos, nonne dicemur mercenarii verius quara
pastores, vedentes.utdispergant
cum, lupos venire imo Dei, cum praedicto rege vel solidam pacem
reformes, vel treugas ineas competentes,
ut, si
ovesctmactent,fugerimuspvaesidium subtrahendo,
forsitan asseras quod non pecces in regera
prao-
vclut lac et lanam quaerentes ineis, necdeipsarura
dictum, sed in eum utarispotius jure tuo,cum
illc
salule curantes? [Audias denique, fili charissime,
queratur quod graviter pccces in eum, et non jus
verbum,non nostrum,sed Verbipotius quoderatin
in hoc
principio apud Deum.et quod tandem carofactum sed injuriam exerceas contra ipsum, ne
judicium,
quasi dubio vel humanura praecipitare
estet hubitavit in nobis, in Evangeiio protestantis
:

vel mandatura divinura negligerevidearaur,

humi-
Si peccaverit in te frater iuus,vade, corripeeuminter
liter paliaris, ut abbas praedictus, cura
venera-
te et ipsum solum :si te audierit, lucratus eris fra-
fratre nostro.... Biluricensi archiepiscopo,
trem iuum ; non audierit, adhibe tecum duos vel
si te
bili
fcudi,
ires testes, ut in ore duorum vel irium
ieslium stet ,
super hoc de plano cognoscat, non ralione
cujus adtespectatjudicium,sedoccasionepeccati,
'

omne verbum; quod si eos non audierit,dic Ecclesix ;

ut
quod, siEcclesiam non audierit,sit libi sicut ethnicvs cujus ad nos pertinet sine dubitatione censura,
querela praedicti regis fuerit
publicanus {Matth. xviii). Ecce, conqueritur rex cognita veritate, si
et
tu, qui peccas in fratrem, per
fratcrtuus inquam,non cognatione
frater, ratione suffulta,
Ang-liae, ;

Ecclesiae cogaris, juxta verbum^ evan-

carnis, sed fidei unione, quod pecces in eum, ct censnram
alioquin, tan-
gravamen ipsius extendas et extenderis manus gelicum, ab ejus offensa cessare ;

in
tuas. Corripuit te inter te aliquando et se
solum, quam injusta qucrcla hujusmodi repellatur, et
fucrit,
cum tam litteris quam viva voce, non semel so- Ecclesia in tua tibi justitia, si nccesse
Quod forsan sedis apostolicae, ma-
luramodoscd frequentercommonuit,ut ab ejusde- suffragetur. si

nonsolumduos tris tua;, verba te ad hoc non

potuerint cmollire,
sisteres laesione. Adhibuit quoque
vel tres testes, sed multos magnates
induxit, ut quK lenitate adhuc apud te utitur,et hactenusfuit
verbere, qui
inter te ac ipsum ruptac pacis foedera reforraarent, usa, ut patris sentias severitatem in
parcere non de-
et apud ut ab ejus cessares offensa, interpone-
te, de cffilero in odium filii virgs
valeat provenire, cum non timea-
quidquid
rent partes suas. Vorum, quia per hoc (339) apud crevit,
pcrsecutio-
colsitudinem tuam penitus nil profecit,quod ineum mus hominem contra Deum, nec pati
peccaveras, Ecclcsia., juxta verbum evangelicum, D nem propter justitiam, si °P°^;^^"^' .^\"!'
fugiamus scandalura in praejudicium^J Hl
vcritatis, per
nuntiavit. Ecclesia vero uti circate maluitaffectio-
nostridebituraexseque-
praedictum abbatera officii
ne paterna, quam judiciaria polestate. Ideoque
serenitatem tuam per pracdictum obbatcra non po- mur.
Anagoiae, secundo Kal. Novembris,
pon-
testative corripuit, sed benigne coramonuit, ut a Dalum
cum eo.velinveracpacis tificatus nostri anno sexto.
fratris cessares injuria, et
foedera, vel congruentes treugarum inducias con-
venires. Quid igitur restat de caetcro, nisi quod,
si Ecclesiam non audieris, sicuthactenusnonaudi-

sti, te sicut ethnicum et publicanum, quod

dolentcs

redicimus, habeat,et;postprimam etsecundamcor-

hactenus.
(459) Sic in apogr. : apud Raynaldum
(358) Sic in apogr.
181 PONTIFJCATUS ANNO VI, CIIRISTI 1203. 182
CLXIV (360), A. terarum quas ipsi dirigimus, cum charissimo in
AUCHIEPISCOPO SENONENSI Christo lilio, J. rege Anglorum, firmam
statuat
!Jt puhliccl senteniiam excommunicalsonis contra pacem, vel treugas ineat congruentes. Quodsi for-
mcvcnles arma in regcm Anglix, etiam contra re-
san ad id induci nequiverit sffipius requisitus, pu-
yem Francix.
blice sub pccna distrieti anathematis, etc.tn eodem
{AnagniaQ,ii Kal. Noverabris.)
fere modo, usqiie sepultura.Taliter igitur super hoc,
Ex divina lectione tenentes, etc. ut in episloia sicut de tua discretione confidimus, mandatum
163, usque praejudiciunri veritatis, eldcrn abbati de- apostolicura exsequaris, quod diligentiara et obe-
dimus in nnandatis, ut,nisi rex ipso ab eo commo- dientiam tuara debeam merito coTnmendare.
nitus, in reformanda paco vel statucndis treugis Datum Anagnias, ii Kal. Novembris, annosexto.
fccerit quod monomus, publice, Bubpoena districti CLXVI (362).
anathemalis, ex parte nostra prohibeat, ne quis ARCniEPISCOPO UlTUniCENSI, ET ABBATI CASEMARII
contra prasdictum regem AngIorum,pacem et treu- Ut de querela regum cognoscant.
gas humilitor olTerentem, ac terramcjusarfnamo- (Anagniae, ii Kal. Novembris.)
vcrc pmcsumat. Si quis autera contrariumpraesum- Quid charissimo in Christo filio nostro, Philippo
pscrit, excommunicationis se noverit sententia in- -g iHustri regi Franconum,scribamus,ex lilleris quas
nodalum,ct totam familiam suam suppositam intcr pra^latis ipsis dirigimus,plenius cognoscetis.Quali-
dicto, ita quod, prccter baptisma parvulorum et pcc- ter quoque in facto regum procedere debeas, fili
nitentiasmorientium,nullumeisdivinumcelebretur abbas, in litteris nostris clausis, quas super hoc
officium, aut exhibcatur ecclesiasticura sacramen- tibi mitlimus, plene duximus exprimendum, unde
tum,sel necimpcndatnr deccdentibus ecclesiastica non oportet eadem toties replicare.Monemus igitur
sepuUura. Ideoque fraternitati tuae per apostolica discretionem vestrara et exhortamur attente,etper
scripta mandamus,et in obedientiaa virtute districfe apostolica vobis scripta prfficipiendo mandamus,
praacipimus, quatenus, postquam idem abhas super quatenus, cum praedictus rex Francorum ad hoc
hoc mandatum fuerit apostclicum exsecutus, scn- saltera treugas concesserit congruentes,ul de que-
tenliam ejus,imonostrara verius,pulsatiscarapanis rela regis Anglorum et ejus exceptione, utrum sit
ct candclis accensis, singulis diebus Dominicis et justa interim cognoscatur, non ratione feudi,cujus
fcstivis, soleraniter publioetis, et facialis inviolabi-
ad eum spectat judiciura, sed occasione peccati,
liter observari; scituri; quod si secus egeritis ino- cujus ad nos perlinet sine dubitatione censura,vos,
bedientiara vestram graviter puniemus. omni gratia et timore postpositis, sine personarum
Datun: Anagniae, secundo Kal. Noverabris, anno acceplione, super hoc cognoscere procuretis, et,si
scxto. ^
querelam ipsius inveneritis esse justam, tu, fili
In eodem m(5do...capitulo Remensi et suffraganeis abljaSjjuxtaforraara litlerarumnoslrarum, appella-
Remensis ecclesiffi.
tione remota, procedas; alioquin, ipsi regi Franco-
Item... archicpiscopo Bituricensi, et suffraganeis
rum, ad obtinendum jus suum, si necesse fucrit,
ejus.
prudenter et patienter assistas,
CLXV (361). Datum, ut supra.
ABBATI CASfiMAnil.
CLXVII (363).
Ut se interponat pro pace seu treuga inter reges; sin
cxsequi potucrit, excommunicct. J. REGI ANGLORUM.

(Anagniaa, ii Kal. Novembris.) Explicaiur causa belli inili per regem Francix con-
Ira eum, eteum PP. reprehendit, quod debebat
Rccepimus litteras.quas tua nobis discretiodesti- comparere coram cliclo rege, cum sit ejus ligius
qua decuit, ct quai significasti
navit, benignilale homo.
per cas notavimus diligenter. Quid autera charis- (Anagnia;, ii Kal. Novembris.)
simo in Christo Olio nostro, Phillippo regi Franco- Quid tuis meritis debeamusconscientia te regalis
rum illustri, et vencrabilibus fratribus noslris... edoceat, qua^novit ad plenum,quod in multisgratia!
Senonensi et Bituriccnsi archicpiscopis, et dilcctis D noslr.-c rcddideris te
inlegratum nec retribueris
filiis, capitulo Remensi, et suffraganeis Remensis,
nobis juxtaquod tribuimus ipsi tibi, necRomanam
Senoncnsis et Bituricensis ecclesiarura,scribamus, Ecclesiara juxta progenitorum et prffidccessnrum
ex patcntibus litteris quaspraelatisipsisdirigimus. tuorura consuetudinem curaveris, proul dehueras,
tua; poteril inspectioni patcrc. Monemus igitur dis- honorare. Verum, quia plus quid nos deceat quam
cretioncm tuam, et exhortamurattente, et pcrapo-
quid facias tu notamus, non tuis meritis responden-
stolicatibi scriptamandaraus,qualenusadhuc apud tes, sed exsequentes debitum officii pastoralis, ac
rcjiem ipsum, tam per te quara praclatos ipsos ac credentes quod ex hoc amodo nobis et Ecclesiae
alios viros prudcntc3,intcrponas, non scmel solum-
Romanaj obsequiosum devotum anipliua le stu-
et
modo sod sa^pius, partes tuas, utjuxtaformam lit- deasexhibere, super negotio quod inter lc et charis-

(3G0) Vidc Raynaldum, ad annura 1203, § 58. (363) Epistolam hanc, scd raulilam,cxhibet Ray-
(361) Vide Raynaldum, ad annum 1203, 'i 57. naldus, ad annum 1203, §57. Quaj apud ipsumle-
'^
(302) !d. ibid. guntur, hic uncis inclusa sunt.
 PP. REGESTORUM LID. VI. 184
183 INNOCENTIl III

Fran- A tomporc cum nullo e.x hominibus luis confccdcra

imum inChristo filium nostrum, Ph.reBCm
illustrcm.vcrlitur, quantum potuimus, cum
tionem inierat,nec hominia reccpcrat ab cisdem ;

corum
quam ab aliqui- scd postmodum conroederalus est cum quibusdam
honcstate processimus, ultra eliam
abbas Case- eorum, et quibusdam recepisse hominia se fatc-
bus crcderetur, sicut dilectus filius,..
hoc novit plenius tur, quod contumaci;e tuae asscrit impulandum,
marii, nuntius noster, qui supcr
Vcrum, licct adhuc paratus existatin curia sua, sipclicris,
vcritatem, screnitati tuae potcrit intimare.
scd tc po- plcnitudinemexhibcre^sulficientitamen
tibi justitiffi
[nosse to volumus, quod rex ipsc non se
discordiaj suscitatffi, ac cautione recepta, quod judicio curiae acquiescas.
lius culpabilem esse dicit
Monemus igitur serenitalem rcgiam,et exhortamur
quod non occasionom solummodo sed causam
praj-
cnim nobis pcr in Domino, quatcnus ad ca qucc pacis suntdcvotus
slitcris dissensionis, affirmet.Nupcr
quod,cum eccle- intendas, et non solum rccipias pacem vcl treugas,
suas litteras et nuntios intimavit,
forsitan offerantur, scd eas etiam offcrrc
sia3BeatiMartini Turonensis, qua) ab eo quidquid si tibi

non mo- erubescas. Cavoas autem soUicile, no

habetin temporalibus recognoscit, damna
nullatus
ethomines cum asseras dictum rcgem, tu oi
injuriosum tibi
dica et quamplures injurias intulisses,
potius injuriosus existas.et dobitam ei reverentiam
tui qucmdam ipsius hominem
occidissent, licct rc-
emendari, B subtrahas et honorera, quoniam, cognita ventato,
nuisitus super hoc sa^pius ut id faceres
sicut in tua tibi assistimus ratione, sic ei non pos-
trc3 vel quatuor terminos petieris et acceperis suc
semper ad datam diem suos scmus in sua justitia non adesse,] Ad hoc dilectum
ceasive, et rex ipse
filium, S. de Fossanova Eboraccnsem canonicum,
nuntios destinasset, nunquam emendalioncm
a te
hujusmodi ullra nuntiumtuum, serenitati tuas propensius commcn-
potuit obtinere,imo per dilationes
damus, cum apud nos in negotiis tuis sollici'Ludincm
unius anni spatium ejus animum suspendisti.
Praj-
adhibuerit diligentem.
tcrea,cum hominibus qui spcctant ad fendum
ejus,
motu vo- Datum Anagniae. ii Kal. Novcmbris, pontificalus
castella et terras suas, sine ralione, pro
tanquamsupe- nostri anno sexto.
luntatis propriae, abstulisses, ipse,
rior, spoliatorum querela pulsatus,non semel tibi CLXVIII (364).

solummodo sed soepe mandavit emen-

ut id faceres SANCTi vicTonis (365), et sanct.t. genovef.c (366)
facturum, non fe- ABDATIUUS.
dari, quod, licet promiseris te
ingratiamCriicesignatumcomitem Augi,cini
cistitamen, sed gravatos ampiius aggravusti,quod nediicit
cnicem ejecerat nc iret in Terramsanctam.
ipse sustinuitultra annum,satisfaclionemexpetens
(Anagniae, n Id. Novcmbris.)
et exspectans. Cumque, communicato cumbaroni-
hominibus suis certum tibi termi-
consilio, Cura isqui macula spiritualis lepraj rcspersus.ne
bus et ^

ejus prffisentia compareres, ipsiuscontagio grex Dominicusmaculetur,dc medio

num statuisset, ut in
fidelium tollitur, et ponitur cxtra castra, non ad
quod jus dictaret sine retractatione facturus, licet
ad diem confusionem ejicitur sempiternam scd od erube-
esses ligius homo ejus, nec ivisti tamen
sed scientiamgloriam adducenlem(367),ulprfflvaricat(.r
statutum, nec misisti aliquem responsalem,
revertaturad cor,etso ofTerat sacerdoti ad grcmium
mandatum ejus penitus cantempsisli.Consequenter
commo- matrisEccIesia; ipsius judicio revocandus.Non enim
vero, personaliterle convenit,et superhis
ut faceret Pelri gladius ad internclioncm exerilur delinquen-
nuit'viva voce, cum non haberet in votis
eum qualem teneba- tis, sed ut scrvus, amputata sibi auncula dcxtcra,
tibi guerram, si talem te circa
exhiberes. Verum,cum nec sicsatis- fiat Malchus, ut videlicel sc regat, et dirigat in Dei
risexdebito
baronum et hominum semitam mandatorura. Licet igitur, nobilis vir . . .

facere voluisses, licet te de

diffidasset, mota tamen guerra ad comcs Augi, fuerit Satanffl traditus in interitum
guorum consilio
misit,volens certificari carnis, et a fidclium consortio scparatus, pro eo
te quatuor ex militibussui.s
commiscras, quod signum crucis, quod suis affixcrat humcris in
pcr eos, si velles ea qua^ in ipsum
notum tibi essevolebat, quod Torrffisanctfflsubsidium profccturus, dcposuit,quia
emendare. Alioquin,
tamcn ad mcntem rcdiens sc offcrt mandatisEcele-
extunc contra te focdus cum hominibus tuis ubi-
D pariturum, castrorum Dci sibi non dcbct prm-
cumque posset iniret. Tu autcm a facie te quaeren- siaj

ct captasti absentiam, ita quod cludi regressus,cum ad hoc^fuerit exclusus ab illis,

lium sbscondisti,
potuerunt. Homines vero tui ut saltemerubesccntia motus quod deliquerat cmen-
te videre nullatenus
prasscire daret. Quocirca, discretioni vcstra3 per aposlolica
occurrcntes quarentibus nuntiarunt, se
quod non scriplamandamus, quatenus, ab eo sulficienli
quid eis a rege ipso fuisset injunclum,
et

poterant loqui tecum. Adjccit insuper,

quod eo sccundum formam Ecclcsiffl cantionc rcccpta,supcr

Vide Bzovium, Annal. tom. Xlll, pag. •JOO, tandcmque post obitum Absulonis, (de quo ad epi-
(364)
Epistolam hanc laudat Malingre {Antiq. Pans. stolam libri tertii xu, not.) anno -1203 dictus
§ 7.
cst abbas. Sex et virginti annos Victorina} domus
pae. 'i52). .
administralionemgcssit.EJusobilumAnnalesVicto-
(365) S. Victoris abbatiam tunc
lcmpons rogebat
dicunt; natus rini consignant anno -1220, cum paulo ante mairi-
Jobannes I, quem vulgo Teutomcum

quippeerat in dicEcesi Trcvirensi, undejuvenisLu- stratusponte abisset. Gall. Christ. t. VIIl, col.675.
tcmpus (366) Lib. III, epist. xlv, not.
letiam Parisiorum accessit.ubi postaliquod
abbale. (268) Sic in apographo.
Victorinaa familiae nomen deditsub Garino
185 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 186

hisproquibuslaqueumcxcommunicationisincurrit A. nobis inaxillas aslringcrc, ac rcbclles, si necesse

absolutionis ei bencficium impendatis,injungcntcs fucrit, in Babylone curare (371). Verum paticnlia
oidcm ut rcddat Domino quod proraisil, peregrina- nostra et benignitas aposlolicffi sodis ad impfxini-
tionis votum adimplens in subsidium Terrassancta^, tentiam te adducit. et quanto mitius tecum agi-
Quod si forsitan se probabiliter excusaverit, excu- raus, tantoamplius desajvis in eos qui invocant
sationes suas nobis significare non dilTerat, sub nomen nostrum, et, quod moieslius feriraus, ut
vestrarum testimoniolitterarum,utmandatumquod nostram jurisdictionem evacues,sedem inam ponis
a nobis processerit, irrefragabiliter exsequatur. in lateribus aquilonis,quod auctoritate nostra in-
Datum Anagnia) ii Idus Novenr^.bris, pontificatus firmatur confirmans, etjudicium nostrum impu-
nostri anno sexto. denter eludens. Sane, cum olim dilectus filius

CLXIX (368). prior Sancti Stephani Fanensis, ad nostram pra^-

ARCIIIDIACONO.... AnCHIPRESBYTERO,ET UNIVEUSO sentiam accessisset, et postulasset a nobis scriptum

CAPITULO GARGANIC/B ECCLESI/E. quoddam authenticum, quod bono3 memoria3 C.
Recipil eos sub protectione B. Petri, papa,pra3decessor noster,ecclesi<E suae concesserat,
(Anagniae, xvii Kal. Decemb.) innovari, tu, volens ejus propositum impedire,
Suscepti regiminis administratione compelli- -n per tuas nobis litteras intimasti, scriptum illud

mur, ct pietatis officio commonemur, circa uni- fuisse per subreptionem obtentura.Cumquecertum
versumcorpus Ecclesiae aciem nostraj considcra- tibi terminum dedisseraus, quo ad praBsentiam no-
tionis extendere, et, ne sacraeDei ccclesias indebitis stram,perte vel sufficientem procuratorem, acce-
aliquorum molestiis agitentur, sollicitam curam et deres,et inteniionem tuamproponeres et probares.
diligentiam adhibere; ut qui sumus ad universalis quia id facero noluisti, persimplicem nuntium po-
Ecclesiaeregimen superna3 dispusitionis providentia stulans examinalionera scripti ejusdem in parlibus
deputati,pro singularumstatu pastorali sollicitudine tuis judicibus delegari,ex certis indiciis te reputa-
satagere videamur. Ex parte siquidem vestra fuit vimus contumacem, et in expensas conderanavi-
nobis olira humiliter supplicatura, ut super digni- raus moderatas, quas ullirao fecerat prior ipse.
tatibus ecclesiae vestrae, archidiaconatu videlicet_et Quaravis autem tibi dederimus in mandatis ut cx-
archiprcsbyteratu,consueta et canonica norainatio- pensas eis restitueres raeraoratas,non solum autem
ne,ac repra3sentatione, et aliis antiquis et rationa- id facere contempsistijSed prfflsurapsistiejusnuntio
bilibus consuetudinibus ecclesise vestrae, ne super re3pondere,quod eum ligari faceres ad columnam,
his possetis ab aliquibus contra justitiam fatigari, ct in gravamen ipsius Ecclesiae, cui praeest, exten-
appstolicceprovisionis dignaremurprssidiuraadhi- disti fortius manus tuas. Praeterea, cum olimidem
bere. Nos igitur, paterna vobis super iis volentes
G ipsum verteba-
prior te pro causa, qu;e interte ac
imposterum 3olliciludineprovidere,auctoritatepr;B- tur, apud sedem apostolicam diutius expeclasset,
scntium districtius inhibemus.ne cui liceat vos.vel quia tunc urbem volebamus exire,ipse tibi,a nobis
ecclesiara ipsam super dignitatibus anledictis et inducias impetravit.Gumque propter hoc apud te
honostisconsuctudinibus hactenus observatis inde- dobuisset gratiara invenire.cum nostras tibi litteras
bitc molestare. NuUi ergo... r.ostrae inhibitionis, porrexisset, ipsum absque rationabili causa officio
ctc. beneficioqueprivasti. clericis praacipiens universis,
Datum Anagniae, xvii Kal. Decembris. ne ipsi vel ejus fratribus loqucrentur,quos interdi-
CLXX (369). ctos et excomraunicatos fecisti postmoduranuntia-
EPISCOPO FANENSI (370). ri. Prffiterea, in solerani quadam festivitate, in

Siiper inobedientiam ejvs, ut a molestando priore S. euradem et fratres ipsius coram omni populo ex-
Stepliani Fanensis desistat. communicationissententiam protulisti, verbis con-
fAnagniae, Id. Nov.) tumeliosis tonans in eos, et ipsis pejora prioribus
8i attenderes, ut deberes, quanlum Ecclesiaj Ro- comminandoNos autem, etsi non debcremus ha?c
nian;B icneris,et qualitcrnobis nuliosubjaccas me in potentia sustinere, iibi lamcn defcrre volentes
dianle,raoderatius forsitan in tuis excessibus te D tibi dcdimus in mandaiis, utsi res tuliler se habe-
habcres, nec conira nos prassunieres calcilrare, ret senlentiara ipsam dcnuntiarcs penitus nullam
quipossunius in freno etcamo non approximantiuni esse,dilccto filio (372)... priori de Fonto Avellano,

(368) Vide Raynaldum, ad annum 1203, G7. ji ncnsis episcopussicnominaturin littoris Innocentii
(3tiy)Episiolamhanclaudattiaynaldus,ad annura III, anno 1203. v Kal. Martii, priori S. Sophiaj
1203,^ 6'i; sed pcrperam ipiscopo Watafordensi Fanonsis.»
directam dicit, ncc non arguinoniura plane diver- Liltcras illas in libro scptimo. n. xxvir, mox ox-
sum declarat. hibebimus sed ;
ibi de ecclesia 5. Stcphani, non S.
(370)B';rat is.Monaldus^de que Iut?c apud Ughel- Sophix agitur.
lum. ]lal. sncr. t. [, col. 710 :
(371) Sie in apogr.
« XIV. Monaldus concilio R(mTano intcrfuii siib (372) Ht nomcn erat Nicolans « Novimus, ex
:

Alcxandro IFI,anno ll79.Tesiis fuit donutioni Hen- schedis Romualdi Blinci, cx Velitrensi urbe, anno
rici imperaloris VI.Bcrardo,Asculano archidiacono, (jiiintu sui po7itiftcaius,]nuoccnvum IIl privileiiium
fact;E anno I lO.^.Propscns fuit consecrationi ecclc- cxcrajitionis et aposlolica! tutelas concessisse raona-
si;o S. Crucis dc Avcllana anno 1197. Idem M. Fa- sterio Avellanensi, et NicolaOf ejus loci priori, qui
i87 INNOCENTU III PP. REGESTORUM LIB. VI 188

mandanleSjUt mandatura nostrum superhoc, si tu A CLXXI.

CAPITULO JANUENSI.
illud negligeres, adimpleret, quod ipse fideliler
Ejjiscopi Bobiensis ad arckiepiscopnlum Jctnuensem
exsoquens in defeclum tuum,sententiam illam dc-
tramlationem admUlit. Dispensat cum co de lcgc
nuntiavit,veritatecognita, nullam csse.Tu vero in ad apostolicam scdem vcniendi, et palUum miltit
proposito priori persistens, priorcm ipsumexcom- (373).
municatura frequenter et publice nuntiasti, sicquc, (Anagniae, xiv Kal. Dccembris).

cum reversus anobis,etad cujusdam nobiiis exsc- Speciosus forma praj filiis hominum.cujus labia
quias invitatus,vellet missarum solcmnia celcbra- gratia3 plenitudo diffundit, iniquitalem odicns ct

re, R...presbyterSanctiAndrea6 altare in conspcctu diligcnsa^quitatem.scdcm Ecclesiae, videlicet spon-

cleriet populi denudavit. Tu quoque, quodam de saj suae, inaposlolorum principc stabilivit, ut indc
canonicis ejus viam universajcarnis ingresso, non post eam regi virgines adducantur pro patribus ci
permisistijuxtaconsuetudinemecclesiarumpulsare filios procreantes qui sint principcs super terram.

cum ecclesia Januensis sit apostolicac scdis

campanas, scd universis clcricis ne ad exsequias Sane,
specialis, qui ad ejus regimen vocabatur, prn
ejus accederent, vctuisti, nec permisisti corpus filia

confirmationis muncre, consccralionis bcncficio

mulicris cujusdam, quse apud ecclesiam cjus sibi
clcgcrat scpulUiram, in illius cocmclerio tumulari. jj ct donopallii,juxta morem hactenus approbatum,

per parochiales perbyteros facis infir-

Prffiterea, apostolicam sedcm consueverat personaliter visi-
tare, ut tanquam a domo parentis exiret
sponsus
mantibus inhiberi ne quid ecclesiae meraoratae
relinquant, quia si aliter agerent.clerici adcorum ad sponsam dotibus insignibus cxornalus. Undc,
exsequias non venirent. Processiones quoque soli- secundum laudabiiem consuetudinemhactenus ob-
cum in ini- servalam,polueramusvenerabilcmfralremnostrum
tas ad ccclesiam ipsam fieri vetuisti, et

lio Quadragcsimaj priorem ipsum excommunicatum, ad.nostram praisentiam evocare, ut, examinata
leprosum, perjurum et fornicatorem coram omni po3tulationeipsius,proutest examinanda, de raorc
pr.-cscns, Iranslationis munus acciperet, ct donum
populo exclamasses,adderc proesumpsisti, quod do
bonisecclesife suae apud sedem apostolicam expen- pallii coram positus obtineret.Sedcumipsaraecclc-

derat centum libras,nec quinque solidorum profe- siara ac civitatem Januenseraspecialiterdiligamus,

et personam ipsius archiepiscopi acceptam
habea-
cerat ad valorem,in eum etiam alia vice insultum
manu, mus in Christo.gratiam utriquedisposuimus facere
faciens in platea,regulam,quam gestabas in
voluisti, sed manu er- specialem praeterquam etiara, ne vos ac civitatis
in oculum ejus impingere ;

aliis eum et Januensis bomines, cum citra urbem moremur ad

rante palpebras cjusrasit, et in multis
viarum discrimina, et rancorem
ecclesiam ejus contrajustitiam molestasti. Quiaigi- - praesens,propter
^ qui inter Romanos et ipsosJanucnses existit, pos-
tur, ex injuncto nobis officio apostolatusincumbit
silis incurrcrc detrimentum ad sedem
apostolicam
liberarepauperem a potente,et inopi,cuinonestad-
julorium.subvenire, fraternitati tuae per apostolica venicndo, nobis aliquid in hac parte sublraximus,

scripta mandamus,et districte praecipimus, quate- ut vestris utilitalibus deferremus.ac postulationcm

quam dc persona ipsius archiepiscopinobisfecistis
nus eidem priori, et expensas juxta tenorem sen-
tentiae nostraj restituas, et praadictam excommuni- humiliter,cum circa ipsam per diligentem examina-
cationis sententiam,quam delegatusnosterasseruit tioneraomnia invenerimus rite facta, de benigni-
et ip-
nontenere.denunties nullam esse,ipsique dc dam- tate sedis apostolicae duxiraus adraittendara,
sum ab ecclesia Bobiensi penitus absolventcs ad
nis ct injuriis illi per te veltuos illatis satisfaciens
ccclesiam transferimusJanuensera.Utautem
eidem
corapetenter, ab ejus de caetero molestatione desi-
civitali
3tas,ct in prosdictuin prcsbytcrum, qui coram po- archicpiscopo et ecclesiae vcslrae, ao toti
Petri
pulo denudavit allare, dcbitam e.\erceas ultionem. gratiam faciaraus,pallium de corpore beati
sumptum,videlicetofficiipontificalisinsignc,dilecto
Alioquin,usque ad festum Epiphaniae proxime ven-
P.tiluli Sanctie Cajciliaa prcsbylero
cardinali
turum responsurus, eidem nostro te conspccLui niio,
fratrcm
repraesentes. Quod si lorsan mandatum noslrum per dilectum filium, magislriim Angelum,
non lueris exsecutus, extunc le noveris ab officio ^ Gisterciensis ordinis, Tedisium et Oglerium,
cano-

pontificali suspensum. nicos Januenses, transmittimus, ut ipsum cidera

Dalum, Anag. Id. Novem. archicpiscopo juxta formam.quam ci sub buUa

Episl ad Pisanum archiepiscopiirn.) Commisit

prae-
tura Albcrico,dequo annoll97, tura Joanni, gene- devoveret.msi
terea Innocenlius ut Januenses diris
rali pracsidi, Avellanensibus prioribus, suffectus
fuerat. » Mittarkl. Annal. Camuldul. i. IV, pag. missa sibi munera a Balduino imperatore Constan-
tinopolitano et ab ipsis ablata restituerent. de
qua
190. b.
re legendus Raynaldusad annum 1204. Diversas
(373) Otho, Alcxandrinus patria, Bobiensis eccle- De-
siae antistes fuit 8nno 118.5. Ad archiepiscopalem praetereaad eum scripsit Innocenlius lilteras.
cessit Olho, postqnamlaudabiliter Januensem ec-
JanuensiumsedemfuittranslatusannolBOS.UGnELL.
llat. sacr. t. IV, col. 129.^.
clesiam scx et triginta annis rcxissct, hoc estanno
Ejusdem meraoria exstat in capitulo De arhitrio. 1239. W. ibifJ. col. 1221.)

(Vid. Decrct. lib. 1, tit. 43, De arbitris, cap. 19,

189 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. J90

nostramittirausinterclusam, conferat vice nostra ; A. sic aibi turrim confusionis asdificent, quK ccelura

dilectum filium, M. magislrum scholarum Januen- usque pertingat superbia, naraque natione coele-

sium,Parmen8em archidiaconum.subdiaconum no- ab ipsius cojpit injuria Creatoris, et

stis (367); quffi

slrum, ei super assignatione ipsius pallii adjungen- adconfusionem permanetcreaturae.sic corda eorura
les, qui cum ad postulationcra ipsius archiepiscopi invasit.quod ea non erubescunt coraraitterepublice
a vobis cum absens esset, vocatus non luerit, nec quae laici expavescerent exercere, ut illud prophe-
gitei in hac parte delatum, nos, qui eura speciaiis ticum, scilicet, Erubesce, Sidon, ait, mare (378)
dilectionis brachiis amplexamur, etejus affectaraus impletum ad ipsorum ignominiam videalur.Pecca-
honorem, ipsum super his duximus honorandum, tum equidem suum, sicutSodoma, praedicant, nec
nt quod a vobis est omissum in uno,in alio ei de no- abscondunt, sed illud perpetrant cum clamore, et
stragratia auppleatur. Ideoque universitati vestr.-c est eorum culpa cum libertate, per quos inter laicos

per apostolica scripta mandamus, quatenus eidom saepe nomen Domini blasphemalur. Sicut enim ve-

archiepiscopo revercntiam el obedientiam debitam nerabilis frater noster (379) Matisconensis epi-

impendatis, salubribus monitis et statutis paren- scopus, sua nobis insinuatione monstravitjEcclesia
tcs ipsius, ita quod vobis, et aliis sibi subjectis in sibicommissa, cui de rore coeli et pinguedine terrac
officii proseculione proficiat in salutem. benedictionem dederat Dominus, sic est a malilia
B inhabitantium in cadem in utroque collapsa, quod
Datum Anagnicfi, xiv Kal. Decembris.

CLXXII a planta pedis usque ad verticem in ea sanilas non

(374).
ABBATI ET GOXVENTUI DE CARACETO. reraansit; omnes enim declinaverunt,simul inutiles
Factam unioncm illius ordinis cum Cisterciensi facti sunt, ut non sit ibidem qui faciat bonum, ncc

confirmat. etiam usque ad unum. Cum igitur spoculatores si-

CLXXIII .
mus super domum Domini constituti, et sollicitudo

EISDEM. ecclesiarura oranium nobis iramineat generalis, dis-

Hccipit cos sub protectione D. Pelri, et enumerantur cretioni vestrae per apostolica scripta mandamus,
bona ad ipsos spectantia. quatenus, ad Ecclesiam ipsain pariter accedenles,
CLXXIV. statum ipsius perscrutemini diligenter,et quae super
EPISC0POCABILONENSl(375), ADBATI CLUNIACENSI (376), his inveneritis, per vestras nobis litleras intimarc
ET PRIORI DE SCILLO, CARTHUSIENSIS ORDINIS. curetis, ut per relationem vestram instructi, ad
}laniat visitari ccclesijm et terram Matisconenses correctionera ipsius, prout procedendum fuerit,
enormibus vitiis repletas.
procedamus. Quod si non omnes... tu, frater epi-
(Anagnioe, x Kal. Decembris.)
scope, cum eorum altero, etc.
Si diligenter attenderent hi, super quos funes C Datum Anagniae, x Kal. Decemb. anno sexto.
Domini ceciderunt, interpretationem nominis et sui
fastigium dignitatis.totis viribus anhelarentse prfB» CLXXV.
claros Domino exhibere, ac dormire inter medios PRiEPOTITO SANGTI STEPHANI DE BROLIO.

claros, ut fierent ipsi pennoe columbaj deargentatae, Committit ei causam quae inter Al. de Daverio et G.
presbijterum Mediolanensem, super quxdam bcnC'
ac posteriora dorsi eorura in speciem auri. Verum
ficia, vertebatur.
quidam eorum, quod non sinegravi dolore referi-
raus, non solum se clericos actibus esse negant,
(Anagniae, vii Kal. Dccembris.)

verura etiam quod sint homines non agnoscunt, Ex lilteris bona? memoriae C. papae, praedecessoris
abeuntes in dissimilitudinis regionem, comparati nostri, quas oculis nostris perspeximus, accepimus
jumentisinsipientibus,dum comp'itrescunt in ster- evidenter quod idem prffidecessor noster, Al. de
core suo, similes illis facti. Cum enim faciem eun- Daverio, pro eo quod falsas litteras sub ipsius Do-
lis in Jerusalem deberent ostendere, recedentes de raine exibuerat super quodam beneficio, quod in
Oricnte tendunt in campum, in terram videlidet plebe de Bribia sibi postulabat earum auctoritate
Sennaar, et fugientes a Ghristo, cui nomen est conferri,perpetuumsilentiuraperdilectumfilium...
Oriens, discurrunt per campum licentiae sine obice n canonicum Mediolanensem, imponi mandavit, et
atque freno,in habitantes Sennaar terram, gastri- eum omni officio beneficio, sublato appellationis
margiaj dediti, et fetore libidinis inquinati, ut sit obstaculo, auctoritate apostolica, spoliari. Dictus
ignis sulfur, et spiritus procellarum pars calicis vero A.sicutdileclus filius,Ci... prcsbyteriin nostra
eorum. In terranamque pra^dicta pro saxis lateres prajsentia constitutus,nobis signiiicare curavit.suis
iaciunt, carnales voluptates vidclicet excrcentes, ut tacitisad Mediolanensem archiepiscopum (380) lit-

(374) Epistolam hanc, ncc non et seciuentcm (370) Hugo V, ex abbate Radingensi evasit Clu-
173, laudat Raynaldus ad annum1203, § 67. Argu- niacensis anno 1199, suo conseniiente decessore
mentum tantummodo ulriusque hic exhibere pos- in extremis posito, E vivis excessit anno 1207. Bi-
sumus, cum apographum, quod cx apographo bliolh. Cluniac, col. 1626 et 1663.
Conti cxscribi curaveramus, quo casu nescimus, (577| Sic in apographis Vuticaiio et Conli.
manibus nostris exciderit. Verum e schedis no- (31S) Sic in apogr.
stris, hasce epistolas in codice archivii Vaticani, (379) Dc eo jam dictura est supra, epistola libri
f" 89, reperiri compertum habemus. quinti 36, not.
(375) Epist. libri quinti 16, not. (380) De 00 jara dictum supra.
191 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VI. 192

tcras impetravit a nobis, quarum auctoritate ipsum A evidenter. Nolentes igitur, quod dc dicto suhdiaco-

coram eo superpracdictobeneficio'traxit in causam. no misericorditer inchoasscdignoscimur, relinquc-

Cum igitur partes ipsiua cssent proesentia consti- re imperfectum, discretioni vestraj per aposlolica

tutcT, ac dictus presbyter proponeret coram eo, prfccipiendo mandamus, quatenus dictum capitu-
quodilli super beneficio illo ncquaquam respondere lum, ut prcebendam qua? in illorum ecclcsia, sicut
dcbcrct,proco quod ipsi super hocsilentium fuerat dicilur, vacat ad pra^sens, ipsi sublato appellatio-

impositum, ad hoc probandum inducias postula-

et nis obstaculo conferant, el assignent, vel si non

rel, idcm archiepiscopus eas sibi concedere recu- vacat, eidem juxta mandatum nostrum provideant
savit; quare srepedictus prssbyter ad sedem duxit inecclesiasticobeneficiocompetenti.monitionepr.-e-
apostolicara appellandum. Quia igilur vitium falsi- missa, per censuram ecclcsiasticam, appcliationo
tatis tolerare non possumus nec debemus, cum sit remota, cogalis, pocna simili corapcscentes, si qui
ab omnibus detestandum, discretioni tua3 per apo- se duxerint opponcndos. Testes autem, etc. Nullis,
stolica scripta mandam.us, qiiatenus, revocato in Quod si non omnes.
etc. etc. Tu fraler episcope,

irritum quidquid factum cst auctorilate litterarum cum eorum altero, etc.
illarum, qua? fuerunt tacita veritate obtentae, ab Datura Anagniae, vii Kal. Decembris.
impetitione ipsius. A presbyterum antedictum ab- ]) Scriptum est capilulo super hoc.

solvas, nec perraittas ipsum ab eo super hoc de CLXXVII (383).

cajtero moleslari. PRIORl DE BOELTDM, ET J. RECTORI ECCLESI.JE DE
Datum Anagniae, vii Kal Deccrabris. GOILLIS [al. TOILLIS].
De testibus admiltendis in causa matrimoniali.
CLXXVI.
(Anagniae, viii Kal. Decerabris.)
EPISCOPO (381) ET MAGISTRO ALDERTO DE BOGES,
CANONICO, MAURINUNCNSIBUS ET PRIORI DE ;
[Ex tenore vestrarum accepimus litterarura, quod
AQUA BELLA MAURIMANENSIS DIOECESEOS. cum vobis, et dilccto filio.... abbati [283) de Furnejo
Ut P. subdiacono prscbenda a capitulo Aiigustensi (385) causam, quae vertitur inter R. fitium W. de
concedntur. Eston,m\Vi[em, et M. mulierem, sororem W. de Ar-
(Anagniffi, vii Kal. Decemb.) ches comraiseriraus fine debito terminandam], prcC-

Adpetitionem dilecti filii, P. subdiaconi, dlleclis dicto abbate se rationabiliter excusante, quod co-

filiis Augustensi diciraur subca forma

capitulo gnitioni ejusdem causcie interesse non posset, par-
scripsisse, perquam ab ordinatoribus vel prc-esenta- tes ad vestram prasentiam citavistis. Quibus in ve-

toribus provideri volumus ordinatis. Sed ipsi, sicut stra praesentia constitutis, pars mulieris propoauit,

nobis venerabilis frater noster.... Augustensis (382) q^

quod dictus miles(386)corporale prffistilit juramcn-
episcopus, et dilecti lilii... Sancti Ursi, et.... Sancti tum, quod ipsara duceret in uxorem, et eam post
moduin carnaliter cognitara traduxit in doraura,
Benigni priores, concessi auditores eidem, suis lit-

terisintimarunt.nec ad nostrum volucre mandatum ct prolem suscepit ex ea. Miles vero prsedictus, boc
neoad raonitionum suarum frequentiara, ipsi sub- inficiabatur oranino,adjiciens,quod etsi vera essent

diacono, qui repertus idoneus fuerat ad ecclesias- qu3e proponebantur ab ipsa, eam tamen de jure ha-

ticum beneficium obtinenduin, juxta quod eis man- bere non potuit, eo quod aliam tunc viventera prius
davimus providere,licct tunc temporis duaj praeben- duxerat in uxorem. Teslibus ilaque ab ulraque parle
doe in ecclesia eorum vacassent, quarum una ei rcceptis, et aliestationibus publicatis, cum per testes

libere potuit assignari, praeserlim cum dilecti filii, militis sxpedicti videretur fuisse (387) probatura,

G... praepositus, el A. archidiaconus Augustenses, quod ipse ante festura Purificationis beatae Virginis,
eidem super hoc assensum suum praebuerint et M. Belet muWercm so]emm\.eT acceperit in uxorem,

favorem, sicut ex litteris eorumdem perpendimus et tesiesM. mulicris de .4rc/i^5 (388) dicerent, quod

(381) Imperfecla in vetere Gallia Christiana tom.

clusa sunt varicTjlcclioncs dantur.
;

(38'i) Forle logcndumfi66onrk' Furnesio; h\c enim

III, pag. 092, Maurianensium episcnporum scrics,
post Larabertum defunclura anno 1198, Aymarum agi vidctur de monasterio Furnesciensi, in agro
j)
immediate memorat, quem, ex abbate S. Petri Lancastrensi, fundato anno 1127. Quod si admilti-
Viennensis, Ecclesiam Maurianc-c rexisse annos 15 tur, tunc credi posset abbatcm cui causani istara
alfirraat, mortuumque esseanno 1245, cum ad ar-
matrimonialem pontifex commiserat, fuisse Bichar-
chiepiscopatum Ebredunensem jara ab anno 1236 dumdc S. Quinlino. Hunc enim Furnesciensis rao-
translalus fuissel. nasterii decimum tcrtium abbatera, post duodeci-
De Auguslensibus episcopis, circa haec
(382)
mura, Michaele^n de Dallon, cui privilegium scrip-
sit Cojlcstinus PP. IH, agnoscunt auctores Monas-
tempora, pauca hac apud Ughclluiii reperiuntur,
tom. IV, col. 1337 tici Anijlicani. tom. I. pag 704.
Ital. sacr. :

XXII. Germanus anno

« 1189.
XXIII. Jacohus de Portia, hujus eccivisiae epi-
«
scopus anno -1216. Translatus est deinde ad eccle-
siam Astensem anno 1219. » ractere cursivo distincta.
(383) Reperitur, sed mutila, inter Decretales, lib.
I, tit. 20, de teslibus et adteslafiouibus. cap. 25,
ubi
Priori de Bolonic. et ./. liectori Ecckssix de Borelt,
directa dicitur. Quoe illuc leguntur, hic uncis in-
(385) Ilaec in Decretal. desunt, ut infra verba
(il... de E. ct Sor. de W. de A.
(386) Decretal.add. prius, et om.. sequentia cha-
(387) Decretal., esse legunt, B. loco M. Belet, et
acceperit pro accepit.
(388) Haec verba om. Decretal., infra prxstiterit
legunt pro prxstitit.
193 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 19 i

in seplim-ina paschali scqucnte festum praediclum, A beati Petri et nostra protectione suscipimus, ctc.
de ea ducenda ;;ra;5;i7cn7 jiiramentum, pra?dictu3 ui^-ue communimus;
iraprimis siquidcm statucntps,
milcs ab impctitioae ipsius absolvi cura instantia ut ordo monasticus, qui in eodcm loco secundum
postulabat. Verum, ex parte saepedictae muiieris Deum et beati Benedicti Regulam inslitulus esse
cxstitit rcplicatum, quod eo tcmpore, nec non et dignoscitur, perpetuis ibidemtemporibus inviolabi-
ante, quo testes dicti militis dixerunt eum cum liter observetur. Pra?terea, quascunque
possessio-
alia matrimonium contraxisse, fuerat seniper in nes, qufficunquebona, etc, usque illibata perma-
Eboracensi provincia commoratug, cum testes ipsi neant quibushaec propriis duximusexprimenda
in
;

dicerent, hoc longe extra diclam provinciam actura vocabulis Locura ipsum in quo pra;dictum mona-
:

esse, determinantes tempus et locum, quod per sterium situra est, cum omnibus pertinentiissuis
;
testes idoneos erat probare parata. Sed econtra fuit ecclesias delnsegal, de Mule, de Colvansei, de
ox adverso responsum, quod, cura attestationes Cheldubsenaig, de Chelcenneg, ei de Ile; Insulas
essent hinc inde solemniter publicatas, pruductioni Hay. Mule, Colvansei, Orvansei, Canei et Calvc,
testiumjam locus non erat. Quia igitur dubitastis, terras de Magemburg, de Mangecheles, de Mori-
utrum post publicationem attestationura super illo meam, de Gostensdal terras Abberad, in lile, de
;

articulo deberent testes admitti, nos inquisitioni Markarnact deCarausn'arnesre.Sane,novalium

J3 etc.
veatroR auctoritate praesentium respondemus, (juod usque extorquere praesumat. Sepulturara pra3terea,
ad probandum illum articulum testes mulieris sunt etc; usque corpora assumuntur. Obeunte vero te,
admittendi (389). nunc ejusdemloci abbate,vel tuorum quolibetsuc-
CLXXVIII. cessorum, etc, usque providerint eligendum. Ad
MAGISTRO PETRO MUNION. DECANO LEGI0NEN3I.
indiciumauterahujusasedeapostolicaprotectionis
Becipit eum sub protectione. perceptae, duos bisantiosgratis oblatos solvetis no-
(Anagniae, xii Kal. Oecembris.) bis nolrisque successoribr.s annuatira. Dccernimus
Solet annuere,etc, usque assensu. Personara ergo, etc, usque profutura : salva sedis aposlolicaj
tuam, cura oranibus quae impraesentiarium, etc, auctoritate, etdicecesanorum episcoporum canonica
in modumproteclionis. Specialiter autem decanatum justitia. Si qua igitur, etc, usque subjaceant.
Cun-
Legionensis ecclesice, cum oranibus perlinentiis ctis autcm; etc. Amen, amen, araen.
suis, sicut illum Juste possides et quiete, auctori- Datum manum Joannis, sanctffi
Anagnias, per
tale tibi apostolica confirmamus, etpraesentis scri- RomanaeEcclesiffi subdiaconi et notarii, v Idus De-
pti patrocinio communiraus. Nulli ergo, etc.
cembris, indictione vii, Incarnationis Dominicae
Datura Anagnia3, xii Kal. Decembris.
Q anno 1203, pontificatus vero domini lunocentii
CLXXIX. PP. III anno sexto.
MAGISTRO PETRO MUNION (390) ARCHIDIACONO COM-
POSTELLANO.
CLXXXI (393).
REGI DANORUM.
liecipit eum sub p7-oteciione.
(Anagniae, Kal. Decembris.) De liberatione Waldemari episcopi Saleswicensis (393).
Solet, etc, in modum protectionis. Specialiter (Anagniae, Non. Dec.)

autem archidiaconatum ecclesias Compostellana; Utinara nonfuisset homoille, videlicet Waldema-

cura oranibus pertinentiis suis, sicut iilura rus, Saleswicensis episcopus, qui, postposita pon-
jusle
possides el quiete, auctoritate tibi apostolica seregnum sacerdotio
tificalis officii gravitate,ut in
con-
lirmamus. Nulli ergo, etc counire, essetquemultorum capitura bellua, contra
Datum Anagnise, Kal. Dccembris. clarae memoriaR K. regem Danorum,fratrem tuum,

CLXXX(39I). cui juramentofidelitatistenebaturastrictus, temere

COELESTINO, ABBATI S. COLUMB.E DE HAY INSULA (392^ conjuravit, advcrsuseum cujus panes edebat su-
EJUSUQUE FRATRIBUS, TAM PR.ESENTIBUS QUAM FV- plantationem magnificans, et cornua elationisassu-
TURIS, REGULAREM VITAM PROFESSIS, IN
PERPETUUM. mens, ut cornu justi confringeret, et nominis ejus
Hccipit eos B- Petri, el cnumerantur
^"J^P^^«J^^^^^^^«'^ J) memoriam aboleret! Utinara,
quoniam, retrahens
bona ad ipsos spectantia
manum ab aratro, denuo se saecularibus negotiis
(Anagniae, v Id. Decembris.)
immiscebat, retrorsus aversus,conversus fuisset in
Religiosam vilam eligentibus, usque
clementer salis imaginein, ut defluens ipse solus
annuimus,
in aquas,
et praBdictum monasterium Sancta3
Co- solus confusionem propriara deploraret, ne in
lumbae, in quo divino mancipati estis
obsequio, sub maxillis Ecclesiae lacrymas, nec in pontificali or-
(389) Decretal. legunt testes mulieris ad
proban- Scotiae),plagas incolcbant, S. Columbaa donatam
aum tllum articulum admittendos.
fuisse tradit venerabilis Beda flib. i,cap.l). De
(390) Sic in apog.
fundatione hujus monasterii, vid. Madillonium,
(391) Epistolara hanc laudat Raynaldus,
j ad an- Annal. Benedict, tom. I. pag. 210.
num 120S, § G7. ,

['i'^l)Abbati S. Columbse de Ilay insula. (393) Epislolam hanc laudat Raynaldus, ad an-
hic vensimiliter de nionaslerio Hiiensi,
Acitur numl203, §G'i.
cujus fun (393) Vide noslas Bangcrri, ad Arnold. Lubecens,
aator exstitit S. Columba versus anniim
590 lliien Iib. VI, cap. 18.
sem enim insulam a Pictis, qui eas Britanni® {imo
 -• 196
^g- INNOCENTII
INNOCENTll 111
III yf' RBGESTORUM LIB. VI.
I'P. rvttuiioiwivw... .

Nunquid resina non erat

portare debeat vel deHere.
periisset proprio gladio, cum gladium matenalem
in Galaath, etmedicus non erat in ipsa, qui et vul-
accepit, et sic incidissel in fovcam quam pararat,
neribus filiorum EcclesicE oleum et vinum
infunde-
regiascaptione, nec
ut sua non maculasset manus ferrumadhiberetulceribus, quaj fomentorum
iet,et
famam ejus de mentione divina denigrasset, aut
remedia non sentirent ? Verum rex ipse,
liccl ei
fodisset eisfoveam,qui non tam cuipam
ejusquam
exemploin li- Dominus porrexerit dextcram ne periret, etfirmas-
pocnam attendunt captivitalie, ejus ejus, velut
arma su- sctsuper universam Daniam regnum
bertalem ecclesiasticam praesumptionis ubi non
privile- modicae fidei dubitavit, ct dum formidavit
mcntes, ut audacler et impune de caetero magistinuiteumquemcrede-
giumclericalisimmunitatisinfringant.Verumjustus fuerat formidandum,
bat velle corpua occidere,quam
Deum,quem sciebat
Judex.DominusDeus noster, qui retribuit illi se-
ejua posse tara corpus quamanimam perdere in gehen-
cundura opera sua, nec passus esl superbiam audierat
ma- nam sicque oblitus ejus quodlegerat vel
sempcr ascendere. sed, quoniam ambularatin
;

conditionis in Psalmista Nolite tangere Christos meos (Psal :

:
propriae
gnis etin mirabilibus supra se, tetigit eumdem episco-
divmo judicio
humil atus est divino
oblilus, humiliatus
nhlilns lUQicio et uuuiuaua,
ei confusus, civ),non solum irreverenter
v.it;,uw.i ..^ -
^ r„„„„„
forsan
eiuTire aionesuavesligiisinh u pum, sd arct^ custodi^ manopavit a l.gans
' ria
ot ^ ferreismanus
mamcis ferreis
compedibus, et manicis raanus
i"\V ?. A;!! If, ' «...Jnnn.re voluil in
ponere voiuil pedes eius compcdibus,
nedes ejus
ut esset Allissimo similis, sedera In hocau-
corruit, eacra; saltem unctionis gratia reverendas.
lateribus aquilonis, exemplo ejus inferius uni^
propriam, sicut tem non solumgraviterillumoffendit,quiquod
et in carcere posilus, iniquitatem protestatur, sed toti
Dominus in ex minimis ejus fit sibi Geri
credimus, recognoscit. Caeterum, cum praesertim.pluriraumderoga.
solium praidicti re- Ecclesiae, ac Roraana;
dejectione iilius corroboraverit occa-
vit, dum multorum
arraaYitlinguasineam,et
gis, et regnum ejus dignatus fuerit stabilire, velle-
aionera prmbuit, ut non solum supra
dorsum ejus
ut ipseaon accepisset gratiam ejusin
vacuum,
mus peccatores, sed mtus
aut exten- fabricarent suas fabribas
nec ingratus tanti beneficii exstitisset, quod eam non
manum suam, etusque m etiam in misericordia increparent,
disset in illius injuriam
justitiam con- comederet zelus domus Domini, nec se murura
finem tenuisset extentam, qui ejus
opponeretascendentibus ex adverso, scd eeset velut
et de manu omnium qui eum
oderant
servarat,
peccata dissimu-
a canis mutus latrare non valen3,et
ipsum propitius eruens, animam ejus salvarat usque adeo id reges
morle. Tenebatur enim attendere, quod
servus suo lans subjectorura. Nec potuit
ideoque non debuerat ser- tcrree latere,quin ad excusandas excusationes m
Domino slat aut cadil, defeasionem qua
tanquam peccatis ex hoc quasi quaradam
vum alterins judicare, vei in episcopum
^ captionem
vile mancipium,des3evire, sed Ecclesiae Romanffi suum tuentur errorem, asssumerent, et
contra mandatum
deferre, ac sedi apostolicee relinqnere
judicandum ac detentionem ipsius episcopi
Nec eratei aliqua apostolicum in sirailibus allegarent,
cum H. quon-
et servare innoxias manus suas.
nostrum..
judicium damimperator,qui venerabilem fratrem
tenua dubitandum, quod idem episcopus
destina-
npostalicffi sedis eluderet, vel
effugeretdisciplinam, Salernitanum archiepi8copum,in exsilium
papffi, prsdecessori nostro,
excujusore procedit gladius bis acutus, penetra- rat, bonae memoriae C.
mari ad marc vi- per nuntios suos et
bilior omnigladio ancipiti, et a pro liberatione ipsius instanti
quod
bratilisinmoraento, utpote qui tanquam in ictu litterasapudoum,non dubitaveritrespondere,
regem Donorum m-
oculi mare transvolat, universos
montea et colles prius et fortius fuerat apud
episcopus re-
transcendit, ligans quos percutit non in terris so- standum, ut pr<edictu3 Saleswicensis
dicimus, quasi qui prius raptus fue-
lummodo, sed in coclis. Nec hoc slitueretur pristinffi liberlati,
quera
vel hosli vinculis tenebatur, quam pro eo,
vellemus ut nutrisset serpcntes in gremio, rat, et in
ex eo ejus insidiari valeret, fa-
regno
gladium in suura jugulum porrexisset, aut ipse, ne vitae vel
regnum et carceres com-
quod ipsura, sicut dicitur, cepit in armie ciebat in Teutonia citra vincula,
episcopove-
Buumnequiter invadentem, ipsumculpabilemrepu- morari. Credimus autem, quod eidem
causam U xatio dederit intellectura, et sic jam sit in Babylone
temua, sed ut sicut abstulisset ei nocendi
adjiciat, ut resurgat
et materiam rebellandi, illi ut
humiliter dedulisset, curatus, quod de caetero non
in lacum miscnae de-
qui asseritinministris suis non se simpliciter.s ed ea, per quae se meminit
ad
torrentera dingatbrai
pupillam oculi sui tangi. scendisse, nec denuo contra
calcitrarc, pro-
chia, vel audeat conlra stiraulum
Sane,quantumcumqueidemepiscopusdeliquisset, de
pter quod non estregiae serenitati timendura,ut
quid peccaverat apostolica sedcs, vel quid
commi-
laqueos pedibus
ad vomitum et
utriusque in co privile- caetero revertatur
Bcrat Ecclesia generalis, ut potius periturum, prK-
lucratus tuis paret, quibus se sciret
gium lajderetur? Nunquid ex deliclo suo prscipue confide-
nostr» scrlim cum brachium in quo ipse
fuerat libertatcm, ut minus jurisdictioni
bat, et de quo prtedictus rex
potius dubitabat, m
pec-
quia peccaverat, subjaceretVNunquid propter
ipsius H. impcratorissitmorteconfractum.ettalis
calum punienda fuerat Ecclesia generalis, et
ipsius non solum
de- surrexerit loco ejus, qui, cum tibi sit
»uo privilegio spolianda, et non raagis puniri conjunctus, non ad detn-
araicitia aed affinitate
buerat aniraa qu® peccaverat ? Cum nec pateraul
 197 PONTJFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 198
mentum, sed increracntum potius regai Danorum A nostrorum asscnsu redeundi licentiara obtincret
intendet. Ne igitur induretur cor tuum super ho- Verum, ne in opprobriumpontificalisofficii mendi-
mine ipso, sed mollescat potius, et audiat, et exau- care cogatur, vicariura aliqucm tuae serenitati de-
diat verba nostra, etei revercntcr deferat et devote, votum in episcopatu suo de tua instilual voluntate
per quem
regcs regnant,ct principes dominantur, qui ad sustentationem suara nccessarios redditus
ei
et qui potest non solum convertere corda patrum
subministret, ct exsequatur in ejus dioecesi quan-
in filios, et filiorum animos in parentes, scd cpi- tum potueritvicesejus.Monemusigiturserenitatem
scopum afTectus in reges, ut eis tanquara pra3cel- tuam, et exhortamur in Domino et in reraissionem
lenlibus, et ducibus missis ab eis, hurailiter defe-
injungimuspeccatorum, quatenusut famoe tucecon-
rant, et pro eis quosprius impugnavcrant, si opor- sulas, et saluti, et per opera pietatis subvenias
tuerit, aniraas suas ponant. etiam super hoc animai fralrirjtui, ad ejusdemepi-
Cumenimhorao nunquam in eodcmstatu perma- scopi liberationem intendas, et super hisnobisnon
neat, ct vix idera dic meditetur ac nocte, sed mira- dififeras rcspondere. ut indemnitati tuae quantum
biiiores el frequentiores elationibus raaris mentis honeste poterimus caveamus. Hoc autera scire te
ejus elationes existant, non est de conversione ali volumus; quod detentioncm ipsius non posscmus
quorum desperandum, cum affectus, quos anni
g ulterius ffiquanimifer sustinere, cum redundet in
aircrunt venientes, recedentes auferunt, et raores divinffi majestatis ofTensam apostolica; sedis oppro
flelas alteret alterata. Nam interdum annorum do- brium, et contumeliam Ecclesiee generalis.
cet multitudo scienliam, et in senio sapiunt, qui Dalum Anagnice, Non Decembris.
desipuerant tempore juventutis. Alioquin nec ,
CLXXXII (395).
vertcrentur impii et non essent (394), nec amiciliffi
PHILIPPO, ILLU5TUI REGI FRANCOUUM.
rumperctur vinculum, nec aliquod odium movere-
Miserabilis epislola super faclo uxoris suse ab eo
tur. gane, majoris dissentionis materiara,etranco-
derelidx.
ris scrupulum inler charissimura in Christo
filium (Anagnia3, v [d. Decembris.)
nostrum, H. regera Ungariaj illustrera, et nobilera
Ulinara laborimprobus vinceret universa, et
virum,A.ducera, fratrera ipsius, homo suscitaverat gutta lapidera non vi sed sa;pe cadendo cavaret, ut
inimicus, eralquc plus utrique de alteroformidan-
saltera propter iraprobitatera nostram te vinceres,
dum, cum ipse dux post patris obitura insurrexit
et monitis nostris aurem facilem adhiberes! Sane,
contra fratrcm, ct, multis sibi per conspirationera
si rem grandem a te multiplicatis intercessionibus
adjunctis, usque adeo processerit contra eura, ut
toties apostolica sedes postulasset, facere debuis-
rcgnipartem invaserit, et rcgium sibi usurpaverit
ses, quantomagis, quia scripsit tibi jam sa^pius, ut
diadema, sed tandem, legato sedis apostolicaj me- ^
charissimam in Christo filiam nostram. J, reginam
diantc, inter discordantes plena est perDei gratiam
Francorum illustrem. uxorem tuam, regali faceres
concordia reformata; ita, quod nunc fraterno se
honorificentia pertraclari. Sed ecce, quod dolentes
tractent airectu, qui se prius hostiliter impugna-
referimus, oranino confringere diceris calamum
bant, et dux ipse in regia fidelitate persistat. Mitti-
conquassatum, et conterere duplici contritione re-
mus igitur serenitati tua^ forraam
compositionis ginam, contra quam ex eo tribulatio duplex surgit,
initae inter ipsos, licct indemnitati tuce ac regni quod, proetcr personaitufficopiam quam non habet,
Danorum vclimus plenius providere. Proponimus
eorum quoque qua3 usui quotidiano descrviunt ino-
enira prastcr cautiones, quas idem episcopus per se, pia diciiur laborare. Gum fletu igitur tempcrat po-
vel alios tibi exhiberc valebit, tam ipsum quani tum suura, et maxillas ejus rivus irrigat Jacryma-
universos, qin cura eo tc, vel rcgnura tuum, pra3-
rum, eo quod, inter angustias constituta, te quem
sumpscrintimpngnare, Salana) in interitura carnis
quocsivit non invenit consolantem, nec alios conso-
traderc, ita, ut
quicunque contra pr.-esumpscrint, latores admittit, utpote in solitudine posita, et in
m canonon: inridant sententiae proraulgalce, idque
castro regio, tanquara in quodam carcere, relegala.
aingulis anzh, seracl, in -....i.wuQ
.. .' •" omnibus ^'^'-"'-^''^"wus
' cathedralibus ueuquerai siquiaem
Rcliquerat siquidem fratres
iratres et sorores, ut tibi ma-
,
ecclesiis recni tui solcmniter
publicctur, et nos ^ trimonialiter adhaereret, essetisque duo in carne
etiam in prcocipuis festivitatibus innovemus.
Praj una et conjugalis uniret alTcctus binarium (396)
terea, compellantur per districtionera ecclesiasti- personarura. Quid ergo, si frustraretur debitoma-
cam, si nccc.::o fuerit, universi magnates regni ne sit la;va tua sub capite ejus, et dextera
ritali,
Danorum, ut juratoriamexhibeant cautionera.quod
ipsam, ut speraverat, amplexetur, nunquid ideo
nunquam super hoc prajstcnt auxilium, vel fa-
ei
frustrabitur cffiteris, necapud te recompensationem
vorom; ad omnem ctiam suspicionem
omnino tol- aliquam pro omnibus quaj reliquerat obtinebit ?
londam, idera episcopus, in partibus Italitc
commo- Ccrte, Veritatis esl verbum, quam juxta tuaj possi-
retur, in Daniam nullo temporc rediturus,
nisi a bilitatis mcnsuram iinitari deberes, in Evanr^elio
le, vel
successoribustuis dc nostro vel successorum protestantis Omnis qui
: reliqucrit paircin, malrcm,
(394| Sic in apogr.
XIII, pag. ^OI.
(345) Epistolara hanc laudat Raynaldus.
num 1203, § 00. Vide ctiam Bzovium, Anml ad an- (390) Sic in apogr.
iZ.
 REGESTORUM LIB. VI. 200
INNOCENTII III PP.
199
vomcn mcum, ccntuplum A suum impiis, unde tuum sanguinem dc manu nV
fratrcs cl sororcs proptcr
rratrcs cisoiuic^ y y le nos in-^
in-
.....,,,.,..•, ^,.,.„.,„ strn prrodicant rcauirendum ab co, cui te
nrmrli.-..'int requirendum
arcipict in hoc sxculo, et
vilam possidcbil xlermm slra
quiunt prffitulisse. Addunt quoque, quod, quia
tibi
reginaj praedicta),
Tu uulem longe aliter retribuis nimis placere volumus. Deo qui non irridctur
plu-
quam, quoniam pro te universareliquit/rcliclam,
rimumdispliccmus, etquod abejus semilis dcvia
sicut dicitur reputas et abjectam, et, in dispen- placerem
om- rnus, qui asserit de se ipso: Si hominibus
dium tuoc famcc, procuras ut tecum vidcatur
Placcat igitur tibi
Chrisii servus i;on essem [Gal. i).
nia pcrdidisse.
consilium nostrum, etefHcias quod monemus,
ncis
ejus nihil aliud
Coelerum, etsi ad compassionem tuam correctioncm
qui laborans sustinet et lacitus
tc movcret, hoc saltcm
quod exrogali prosapiage-
debuissst, ut nonad- expeclat, scmel iratus fuerit, rapiat, ncc sit qui
si
nila rcgi nupsit, te induccrc opponat. Alioquin, ul-
cuidebitum sub- eripiat, vel ejusiracundiajse
deres afnictionera afnictaj, necei, nonpotcrimusejusdissimularcmiseriam,ct
honorificenliam in alns tcrius
trahis conjugale, regalem ccclesiai
nallum bo- tantam Dei et apostolica^ sedis, imo etiam
denegares sed ejus saltcm oblcntu.qui sed abs-
generalis injuriam in patientia sustinere,
;

numirremuneratum dimittit, et nuUummalum

dc-

regalitcr perlractare que personarum acceptionc officii nostri debilum

serit impunitum, cam deberes
Quod npx isiuaianbcit
si u ^.
Dominus
^^^^^^^^ fycrit nobis
fucrit
cor tuum molle- vina virtute confisi, quia, si
aditeralas sajpius preccs noslras nobis homo.
adjutor, non timcbimus quid faciat
sccre dcbuisset, ut non solum rcginam ipsam,
abjectam, tractari ho- Datum Anagnia^, v Id. Dccembris.
scd exlraneam quamlibet et
Sedecce,prout CLXXXIU (397).
faceres et araplius honorari.
neslius
tugunum in LUNDKNSI AUCHIEPISCOPO.
publicafama clamat, relicta est sicut
infligendis.
aediiicio Sitpcr pcenis clericis graviter exccdentibus
cucumcrario, et sicut passer unicus
in ;

ducit, ita uttee- (Anagnia3, iv Id. Deccmbris.)

non rcgalem sed pauperem' vitam malorum
ct [Ut famse tua;] consulas et saluti, etsic
dcat cjus vitae suae, ac dissolvi cupiat,
animam innoccn-
Slamparum audaciam comprimas, et ab eisbonorum
malit esse cura Ghristo quam in
castro
humilitcr consulis, quas
macerari, ubi qui eam come- tiam tuearis, super his nos
tanquam in ergastulo, nostra respon-
sunt minislerio vel officium pastorale contingunt, ut de
dunt non dormiunt, et qui ejus debitum
mentem ejus hnguae suae sione securus, injunctae tibi soUicitudinis
miseria! potius deputati, fraterni-
Jaudabiliter exsequaris. [Sane tua nos
duxit,
dum inpolumei propinantace-
sagiltatransfigunt, gravitcr exceden-
porngunt scor- las consulendos, (398) utrum clerici
tum, et pro panelapidemetproovo monasteriis ad agendam
fralris sui, ncc reli- tes, qui tute non possent
pionem, ubi etiam necnuntiis ^ pocnitentiam deputari, quoniam, cum non pocni-
viris, aut pra^latis etiam regni tui liber ai
giosis fugiendi captata,
quilibet in teant de commissis, opportunitatc
ipsam patet accessus, nec potest eam claustri fugcrent, et prioribus se
scelen-
Ulinam igitur sic ei hu- carcerem
tanta moestitia consoiari. aliis prslatis
ipsa in hac bus scelestius immiscerent, a te vel
jusmodi miserioe moriatur (sic), quod mancipari,] et utrum
hommesdece- suis arctee possint custodiaj
non deccdat, nec eum apud
miseria laici,siclcricosinraagnissceleribusdeprehendan(,
mortisipsius, si
dens infamet, qui causa diccrctur proraulgalae, cum,
in canonera incidant sententiae
hoc temporc moreretur quoniam non crederctur judices trahere ipsos
nec comprehendere, necad
mortua simpliciter sed occisal Moncmus
igitur se-
manus in cos injeccrint violentas.
Ad
attentius in Domi- possint, nisi
renitatem regiara, et hortaraur [rcsponderaus, quod cum prcclati
et saluti, vim primura igitur
no quatenus, famje tua; consulens et publica;
sit sapiens viro forti
excessus corrigere debeant subditorum.
faciastibi ipsi, et cum fortior remaneant icr-pu-
cxpugnatorc urbium, auctoritatisintersit, ne crimina
etqui dominatur anirao suo impunitatisaudaciam fiant, qui nequam
magis quam nila, ct per
uniraum tuum vincas, dc hac victoria possunt, sed debent
faciens quodammodo fucrant, ncquiores, non solum
dccceteris commendandus, et postquam fuennt de
sicut te etiam superiores clericos illos,
denccessitatc virtutcm, reginam ipsam,
denecessitatevirtutcm, '^'^\'' ^''^^^^^^^^^^^^^^ 'arcla custodia
hononficenfa per rac a-
dccet et eam, regali facias

Sic igitur consiliis nostris et

monitis acquiescas
l~l~';^^l
cum
delinere, qui,
vcl
mo-
incorHgibiles. nec in rao-
sint incorrigibilcs.
pejora de
ri
nastcriis valcant custodiri, ad similia
effugias
quod divinam evites offensam, el linguas laberentur. Laici vero citra
excommumcatio-
qui facili
detractorum, necin nos eorum ora rclaxes, clericos, etadjudicium tra-
nis sententiara capere
negligcntijE nostra; tuam duritiara imputant, asse- violenler, dum
oporteat etiam
in diem am- here poterunt, si
rentcs quod patientia nostra de die id faciant pro^latorum, quorum
tamendemandato
pliusadimpocnilcntiamteadducit. Eccc etemra, et quorum est corn-
jugiter sus- sunt jurisdictioni subjecti,
ilii
improperia pro te nobis exprobrantium non sed quo-
gere criminosos cum hoc
ipsi, illi,

quod, tanquam canes muli

;

tinemus, dicentium,
auctoritale id faciunt, facere
videantur dum
rum ;

non valentcs latrare.non annuntiamusimpietatcm

sunt varis etiam lectio-
Decretales. lib y. lcgunlur, hic uncis inclusa ;

(397) Exstat, sed mutila, inter

tit De senfenlia excommunicationis,
39.
cap. v5o, nes dantur.
consuUnsli nos.
,,..
dicitur. Quae iHic (398 In Decret.,
ubi episcapo Londonensi direcla
 201 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 202
tamcn non amplius eorum violentia se exlendat, A nasse, possessiones non solum ecclesiarura om-
quam defensio, vel rebcllio potius exegerit clerico- nium,8ed universorum religiosorum locorumqua;-
rum.] sit a sunt in civitate vel diojcesi Pergamensi,pro suae
Datum Anagnige, iv Id. Decembris. voluntatis arbitrio aestimantes, ab eis duodecim
GLXXXIV. denarios, et a clericis quindecim pro libra qualibet
ARCIIIEPISCOPIS ET EPISCOPIS LOMCARDiyE. exegerunt. Cumquc venerabilis fraternoster...epi-
UthcclesiamPeryamensem[s.\.Bergomensem]a(Jversus scopus (399-400), et dilecti filii, canonioi et clerici
molestuntes tueanlur ac defendant. Perj<amen8es,nollentcollasubmitteretantojugo,W.
(.Vnagniffi, xviii Kal. Januarii.) Lazar, Potestas, Alberius Pazolus, judex, et alii
Ascenditad nosgemitus EcclesiiE Pergamensis, Pergamenses, infames quosdam etmalas opinionis
exponentis miseriam suam nobiset afflictiones,qua3 viros colligendis ecclesiarum proventibus deputa-
patitur tota die, non ab hostibus sed a filiia, non runt, administrationeiu episcopo et clericis aufe-
ab extraneis sed a suis et familiaribus inimicis. rentes.
Filii eteniiu quos exaitare studuit et nutrire.retri-Praeterea, ut ecclesia supra nominata fieret op-
buentes mala probonis, et pro diloctione odium
eis probriumhorainumet abjectio plebis.et quas domus
rependentes, non solummodo hanc spreverant, sed n orationis fuerat, iu sterquiliniura verteretur,juxta
velut genimina vinprjinim
VRult f?P,niminfl viperarum pnnilirann ot in
in m.jf»QrY-. nai^iofoc oino ni n^\ ^ ^r^r^,—
conjurarunt matrem, parietes ejus in nrr.rr\
coemeterio comraunes posuere 1_
i >->
la-
.,

cjus sanguinem sitienles cujus consueverant ma- trinaSjUtressuos ineis etuteros, utinam visceribus,
milla lactari. Deduxerat enim eos in cellaria sua, purgaturi. Non sic in ecclesias et loca religiosa
parvulis potum tribuerat et non escam, provectis desa3viunt Saraceni, sed ea reverenter et devote
cibum solidum ministrarat, ad refectionem eorum cuslodiunt, et interdum etiam venerantur,noIentes
panes de mensa propositionis assumens,et aquara polluere domos quas noverant ad invocandura
illas,
eis sapientias salutaris exponens;sed illi jam incras- nomen Domini deputatas. Verura.quia familiaritas
satiet jara dilatali, recedentes ab ipsa,erigunt cal- parit multa conlemptura, et inimici hominis do-
caneum contra matrem,contrastimulumcalcitrant, mestici ejus, ecclesiam alienigenis etiara reveren-
et ei,cujus panes edebant, pro pane lapidem, pro dam filii persequuntur, si tamen filii sint dicendi,
pisce serpentem, et pro ovo porrigunt scorpionem. qui affectu deposito filiaii.hostilera animum indue-
Utquid igitur, Domine, rccessisli longe, cur in op- runt, maledicentes patri et raatri, non tam verbis
portunitatibus et tribulatione despicis, cur non quam morte perpetua raoriantur, Licet
factis, ut
respicis in faciem Christi tui, cur te zelus non co- autem ex his non solum ecclesiasticara sed divinam
medit domus tuce,ut exsurgas quasi potens crapu- etiarameruerint ultionem, ut tamen malos in bono
latus a vino, et judices causam tuam, memor im- vincaraus, nec relinquamus eis materiam, qua in
properiorum qu* in ministris sustines tota die ^ peccatis suas excusationes excusent, volumus, et
EccceteniiTi patientia tua Pergamenscs ad poeni- pra3sentium auctoritate districte prascipiendo raan-
tentiam non adducit sed quanlo patientiu.s eos
; daraus, quatenus tu, frater, Mediolanensis archi-
sustines, tanto amplius thesaurizant sibi iram in
episcope (401), perionaliter ad civitatera ipsam ac-
die iraj, indignationem tuam in sc fortius provo-
cedcns,potestatem,judices,consiIiarios et populum
cantcs; scd, ne obliviscaris in finem, Domine.et
ne moneas attentius et inducas, et ex parte Dei omni-
avertas faciera tuam a nobis, memento testamenti
potenlis, sub obtestatione divini judicii,eisdera in-
tui, et Ecclesiffi qua3 facta est de domina
gentium jungas,ut ab ecclesiis et viris ecclesiasticis sic ex-
sub tributo. Ne parcas, Domine, virga; tuce, sed
torta sine diminutione restituant,et prorsus extor-
quiquosamasarguisetcasligas,castigahujusmodi quenda dimittant, et latrinas, quae latere debent
praesumplorcs, ne ipsorum malitiamaculet gregem
potius quam patere, a ccemeterio ecclesicE Perga-
tuum, ideoque peccatorura virgara super sortem
mensis removeant sine mora. Quod si hujusmodi
jus orumdiutiusnonrelinquas.Vertas,impia,utnon
non potuerint monitis emolliri, universitati vestrs
sin nec vclis mortem peccatorum, sed ut convcr-
,
in virtute obedientis districte prscipimus, quate-
tanluretvivant, implcns ignominia vultum eo-
sic D nus civitatem eorum interdicti sententifesuppona-
rum, "t quaerant, Domine, nomen tuum. Sane,sic-
Us, ita quod, pra^ter baptisma parvulorura et pce-
ut ex litteris multorura accepiraus,
Pergaraenses nitentias raorienliuin, nullum
inter sanctum et profanum nuUatenus
in ea divinum cele-
distinguen- bretur officium, vel exhibeatur ecclesiasticura sa-
tes, ut Pergamcnsem ecclesiara ancillarent et sub-
cramentura, et tam Potestatera quam coosules,
jacerent liberara servituli, receptis et perleclis
lit-
consiliarios et aestimatores, et nominatira prfpdi-
teris nostris,
quas super ecclesiarum immunitate;
ctura A., judicem, Fridcricum Golion.,L.de Mozo,
tameisquaraLombardisaliisnosraeminimusdesti-
P. Moizon, C. de Roario, qui super ecclesias et

(399-400) Erat is Lafranchus, qui ex raonacbo

or- vidiam superasse. Fato functus est anno 1210, die
ainis S. Benedicti episcopus
Bergoraensis (seu ut
liiclegitur, Pergaraensis), anno 1186 30 mensis Octobris, Ughell. Ital.sacr. t. iv' col.
renuntiatus 6G9.
luerat. Vir vere pius ac probatissimis
raoribus (401) Vide supra.
cujus 25 annorura administratio visa est
omnem in-
Patrol. GGXV.
 204
INNOCENTII III PP. REGKSTORUM LIB. VI.
"
c.teris, sicut dicitur s^vierunt, A ^^^^^^^^^^^^^^^^^' "'"'"'^ '"'"'""
clericos severius
violabililer observare.
consilii quasipra-cipue fuerunt
et hujus inconsulti Anagnia;, xvn Kal. Januarii.
diebus Uominicis et festivis, Datum
auctores. singolis
candelis accens.s, excommu-
nulsatis carapanis et CLXXXV (403).
etmandatis ab un.ver..3
nicatos publice nuntietis, E1'ISC0I>1S, ABBATIBUS, ETALHS ECCLESIARUM
PRJELK-
Lombardic^ tam in colloquns EC-
TIS IN QUOKUM PAROCHIIS MONASTERIUM
civitatibus et civibus CASIN.
excommun.catos ALIAS IIAUERE DIGNO-
uuam contraclibus omnibus, sicut CLESIAS, VEL POSSESSIONES
ita,quis eis communicare
quod si SCITOa.
arctius evitari,
excomraunicationis in- Confirmat privilegium, quo abbas et fralres
Casi-
prffisumpserint, sententiam
invasores
solemn.ter pubhcc- nensis monasterii in rerum monaslerii
currant, quam vospostmodum
Potesta- excommunicalionis sentenliam promulgare possint.
similiter, sic praodictos
tis denuntiantcs
et a^stiraator.s Perga- (Anagniae, xviii Kal. Januarii.)
tem consules, consiliarios, I
subesse utnj poss.n
menses e^^ommuaicationi ^^,^^^ ^.^^^ insufficientibus raeritis,
ere n si sat-^^^^^^^^
absolutionis benehc.ura ob .

Ecclesiarura oraniura solHcitudo requirit ut,ad

tui-
'
plenarie dc P^-^^^^^P;^'^ !? '\" tionera carura contra malignorura incursus, noslr^
Gonst.tut.ones t^Tper
|n«"P«'"' et «
,

sonaliter pra^sentannt. ^^ B au-

eonsiderationis aoiera extendamus.Specialiter
quKabexcommunicatisipsis, vel de nobisest
..
nullome-
sententias, tcm raonasterio Gasinensi^quod
proraulgatcB, decernatis
ipsorum raandatu, fuerint diantesubjectum,adessevolumusetprodesse,neper-
valiluras,
irritas et inanes,
nuUo unquam tempore DominicumMa-
sooa; sedentes ibidem sccus pedcs
pr;£dictorum olficiorum adraim- meditantes.a reli-
et illos qui eis in ria, et nocle acdiein lege Domini
in communicationis sen- revoccnlur molestationibus
stratione successerint, gionis suffi proposito
satislccerint infra mensem,
tontia successuros.nisi aliquorura indebitis, et eis pars optima quam elege-
curasuccedantinonereqnisubslitunnturinhonore. rant auieratur. Inde est, quod, cum dilectus
fihus
et consiliarii,
Curaque praedicli Potestas, consules noster, R. (404) tituli Sanctorum Marcellini et
Petri
ecclesiasticam iibertatera, presbyler cardinalis, Casinensis abbas, in raalefa-
graviter persequanlur
decerniraus, ut, msi resi- ctores suos, si qui forte, tiraore Dei
postposito.ad
prcEsentium auctoritate
eorum usque in tertiam Casinensis violenter
puerint infra raensera, filii
diripienda bona raonasterii
ad honoresecclesiasticos dioecesani raalefactorura
el -luartam generaiionem extenrterint inanus suas, si

assumantur. Ut ipsorura episcopi, ad raonilionem ejus velfratrura

beneficia, de castero nullatenus
et
moleste tantam
autem quam luuiesic tcxiii-a.'" ^-'
Dei et
"' Ecclesiae gene-
o eidera uo
suorum, uiucui «poio noluerint
de ipsis ix^j^^^ aut malitiose —
ralisferaiuusinjuriarasentiantplcniusinaffectum, ^ digtulerint exhiberejustitice compIcraentura,de au
_ r.oei niiuri nt infra
infra .... i„_ _i. f„i: «:,, »v-,/^rv-./-,r.in nrinrlof^oQenrnn
prccdecessorum
eisdcm, quod nisi res.puennt
1 .^lr.;
ctoritatc nostra et felicismemoriaB
. . . .

denuntietis
pnvabimus nostrorum, Calisti et Aiexandri PP. excomraunica-
mensem, civitalem ipsorum episcopali
dignitate, ac sedeiu ipsorum
ad locum aliura trans- tionissententiamproraulgandiliberarahabeatfacul'
mensem alium po- scripta
feremus. Quod si nec infra tatem, universitati vestrae per apostolica
tuerunt ad satisfactionem
induci,nead recuperan- prfficipiendo mandamus, quatenus,si qui parochia-
pervi- pessessionesvel bonamonasterii
dam dignitatem amissam valeant aspirare, norum vestrorum
cinos episcopatus Pergamensem dicecesim divide- mpmorati abstulcrintvel invaserintviolenter,audita
inus, et divisionem
mandabiraus in perpetuura exindequerimonia per abbalem vel fratres Casi-
appella-
observari. Adjiciraus etiara, ut
vos, fratres.Medio- nenses,de ipsis, nuJlius contradictionis vel
lanensisarchiepiscopeetepiscope Vercel!ensis(402), tionisobstaculo,districtamjustitidmfacereminirae
universos viros religiosos, dilleratis. Alioquin sententiam
excoramunicationis
canonicos, clericos et
privi-
quam alios,in civitate Pergamensi et quara praedictus abbas in eos, juxla lenoreni
tara exeraptos
cum ab eodem episcopo legiorumsuoruraquaeCasinensiEccIesiajapostolica
ejus districtu manentes,
sedes indulsit^propter hoc duxerit
promulgandam,
Pergaraensi fueritis requisiti, civilatem et ejus nr
doncc ^ omni occasione et contradict.one cessantibus,
districtum credi ncc regredi ad eosdem,
r°. _. ,.,„«;<, ot r>vnnrYirr.nni- .«itor. ptoer
nhcf^ruptis et per episcopatus
eoisconatus vestros vos,
vos
fueritsatisfactura, per suspensionis etexcoramuni- miter observetis,
et episcopi, faciatis tandiu
obstaculo. fratres archiepiscopi
cationis senten tiam,sublato appellationis
quara inviolal)iliterobservari,donecpereumderaabbatera
corapellatis, et eis, cura non tam pro sua
eis esse super his
Ecclesisegeneralis exsulaverintlibertate,faciatis per et fratres suos vobis constitcrit,
excorarau-
universasecclcsias Lorabardiffi.juxtavestraj discre- satisfactura, pro quibus vinculo fuerant

tionis arbitriura, congrue provideri^contradictores nicationis astricti.

censura ecclesiasticacompescentes. Preeterea, tam Datum Anagniaj, xviii Kal. Januarii.

Hierosolyraitanye quara railitiffl Templi fratres co-
gatis, appellatione reraota,nonobstantibus privile-

(404) De eo jam dictum est saepius.

(402) Vide etiam supra.
(403) Laudata a Raynaldo, ad annum 1203, § 67.
 205 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203, 206
CLXXXVl. A inChristo filiinostri, illustrisregis 0.,in Romanum
MAGISTRO SYM. CLERICO VENERABILIS FBATRIS NOSTRI, imperatorem electi, in cujuslidelitate acdevotione
G. (405) pr^;nestini episcopi, apostolic.e sedis
persistis, inducti, utdeccEtero utaris annulo aucto-
LEGATI.
ritate tibi pra3sentium indulgemus, Nulli ergo, etc.
Scludaslriam ecclesix Magunlinx ipsi confirmat.
Datum Anagniaj,ii Jdus Decembris, anno sexto.
(Anagniau, ii Id. Dccembris.)
Solet annuere, etc. Ms^we as!=ensii. Concessionem CLXXXIX.
ScholaslriiB ecclesia; Magunlinffi, cum pracbendaet EPISOPO (409), DECANO (410) ET MAGISTRO WILOTO,
;

aliis pertinentiissuis, per vcnerabilem fratrem no CAlNONigO, PICTAVIENSIBUS.

strum, S. (iOO) Maguntinum archiepiscopum, Causam eleclionis episcopi Engolismensis ipsis com-
tibi
miltit (411).
Jactam, sicut canonice facta est, auctoritate tibi
(Anagnia3, iv Id. Decembris.)
apostolica confirmanus, etc. Nulli ergo, etc.
Quoniara, EcclesiaEngolismensivacante, invaria
Datum Anagnia3, ii Id. Decombris.
se vota eligentium variare (412), coacta est in cano-
CLXXXVII. nicorum suorum personisad sedem apostolicam la-
abbati corbeiensi(417).
borare. Fuit igitur
exuna parte propositum coram
PHvilegia ipsi confmnat. nobis, quod cum bonai memoria;... (413) Engoli-
jj
(Anagnias, ii Id, Decembris.) smensis episcopus, viam fuisset universae carnis in-
Solel annuere, etc. usque assensu. Liberlates,
gressus, canonici sacpius de prasficiendi sibi ponti-
immunitates et dignitates monasterio Corbciensi
liciselectione tractantes dilectum filium... abba-
ppr praedecessores nostros induitas, et eorum privi-
tem Sancti Eparchii (4l4), laudabilis vitae, virum
legiis confirmatas, exemptiones ctiaia sa^cularium
eruditum, in spiritualibus et in temporalibus cir-
exactionumperprincipessaicularesconcessaseidem
cumspectum, citra solemnilatem eleciionis commu-
auctoritate apostolica confirmamus, et prffisentis
niter nominarunt. Verum, ejus electione dilata, in
scripli patrocinio communimus. Nulli ergo, etc.
quatuor exconcanonicis suis contulerunt arbitrium
Datum Anagniae, ii Id. Decembris, anno sexto.
eligendi, ab eis juramento recepto, quod de greinio
CLXXXVIII (408). Engolismensis ecciesije quem utiliorem crederent
EIDEM. infra certum tempus eligerent in pastorem cano-
;

Concedit facuUalem ulendi annulo. nicis quoquefirmantibusjuramento, quodeum sinc

(Anagniaj, n Id. Decembris.) contradictione reciperent in electum, quem prae-
Apostolica sedes, cui, auctore Domino, licet im- quatuor infra certum diem juxta formam eli-
dicti
meriti, praisidemus, in plenitudinem ecclesiasticas gerentsibi datam. Cceterum, quiaprius fuitelapsus
dignilatis assumpia, sic in lilios gratiam benedi- C terminus eis datus, quam in unum electorum qu
ctionispaternaetran3fundit,ut deplenitudine ipsius ternarius convenisset, non fuil ab eis in electione
accipiantuniversi.et sicut eis injuncta; sibi soliici- processum, sed a coinpromissopolius se adinvicem
tudinisonus parlicipat,sic etiam acceptsdignitatis absolverunt. Canonici ergo, denuo convenienles Iq
honores communicat et ornatus, dotans in filiis iinum, in dilectum filium... archidiaconum... prae-
etfiliosin filiabus adornans.Circailiosautem
filias,
centorcm, et...Xanctonensein archidiaconum, cano-
se magis exhibet liberalem, et in eos copiosius sua nicum Engolismensem,eligendi contuleruntliberam
dona difrundit,qui acceptffi gratia) non ingrati vilium facultatera, ita tamen, quod duo sine tertio nihil
ingralitudinis fugiunt, et honorantibus se assur- possent, sed posset tertiusduosabsolveresi nequi-
gentes in actionibus gratiarum, ut gratiaeis detur rent pariter convenire. Quamvis autem prajcentor
exgratia promerenlur. Cum igitur factam tibi ipse se diceretjurareparatum ulilioremepiscopatui
et
monastcrio luo ab apostolica sede gratiara reco- norainare, vel recipere nominatumabaliis,si quem
gnoscas,qua3predecessoribus tuis.cleorum succes- nominarent utiliorem suo nominatojurarent,neuter
soribususum mitra?, chirolhecarum etsandnliorum tamen id recipere voluit, nec potuerunt in aliquem
indulsit,tammeritistuis, quamprecibuscharissimi consentire, propter quod a compromissoseinvicem
D
(405) De eojam dictum est sapius
^ runtur apud auctores novai Galliae,tom.H. col.I007,
Idem.
(400)
(412) Sic in apographis Vaticano et Conti.
('i07)<.Hugoldus(triccsimussecundusmonasterii
Corbiensis abbas), rcgincm tenuit annnis (413) Joannes 1 de S. Vallio, Gallice.rfe S. Val.
29 .-or- vir egregiis moribus et virtutibus conspicuus, dicm
poris sarcinam deponens anno
1229.»Bucel Cerm obierat supremum hoc ipso anno 1203, 7 Martii, ut
sacr.i. pag. 165.
II,
dicilur in Faslis monasterii de Corona. Go//. Christ
Agilur enira hic demonasterio Corbeiensi in
(jermama. t. II, col. lOOG. Vide epistolam libri quinti 133,
not.
(4081 Laudala a Raynaldo, ad annum
1203. S 67 (414) Ranulfura, abbatem monasterii S. Eparchii
/ inw>'' •'iff^^P^
^''ctiiviensi jam egimus
supra! ab anno 1471 usquead anaum 1218 sedissctraduut
«i-uillelmum I, Pictavieasem decanum, an.
< Ji auctores nova; Gallia3 Christiana?, ex chronicoBer-
iiJH el 1200 agnoscunt auctores
novffi GalliiE Chri- nardi Itherii, juxfa dom. Estiennot in fragmentis
stiana), loai. II, col. 1216
mox Philippura anno
^
mss. Aquitaniffi, nulla de hac ejus in episcopura
1^11 immcdiate memorant. Engolismenscm electione habita mentione. Call.
(411) Conferenda hcec epistola cum iis quce refe- Chnsl. ibid., col. 1034.
 REGESTORUM LIB. VI. 208
INNOCENTIl III PP.
207
unicus est A teris ejusin noslra prccsentia recitatis evidenlius
absolverunt, Archidiaconus igilur, qui
Ihesaurarius... cantor, apparebal
in Engolismensi Ecclesia...
antiquiores canonici, imo Cum crgoabbas Sancti Fparchii adecemtantura
et... poenitentiarius, et
consucverant in oxcommunicatis ct perjuris, post appellationem
ma.jor et sanior pars eorum qui
prce- ad nos interpositam, inconsultis aliis, fuerit nomi-
Ecclesia residerc, attendcntes, deliberatione
natus, dccanusautem ab undecim consilii sanioris
habita, quod in prffidictumabbatcm
SanctiEparchii
invocata sancti Spi- fuisset clectus, electionem decani conlirmari pe-
prius convenerant pene omnes,
tebant, et irritum nuntiari quod factum fuerat de
ritus gratia, in episcopum clegerunt, el se ac
eum
electionemsuamprotectionisedisapostolicajsuppo- abbate. Verum, contra hoc fuit econtrario re-
ncntes,nequiscontraeo3velelectii)nemsuamaliquid plicatum, quod nec perjurium, ncc cxcommuni-

adnostram audientiam appellarunt. Ve- cationem abbatis incurrerant electores, cum excom-
attentaret,
municationis sententia pcr prsedictum fuerit ar-
rum,cum ecclesiam cumlaudibus solitis introissent
cbiepiscopum relaxata, sicut juramento firmarunt,
quidam, qui, cum interfuissent electioni jam
factae,

Burdegalen- nec jurarent canonici, sicut fuerat propositum ex

in nuUo tamen eligentibus obviarant,
et adverso, se sine consilio et assensu singulorum et
sem decanum (415), aetate minorem, illitteratum
omnium, vel sme commum consiho, ad elec Uonem
in9ufficientemadepiscopatusregimen,inepiscopum
temerenominarunt.Unde,quiaineumdemabbatem«nullatenusproccssuros,s.cytvPnerabilis.ralerno-
canonici ster Xanctonensis (418) episcopus, per suas litte-
pene omnes personse ipsius ecclcsice ac
electionem ras exprimebat, quibus prose parsutebatur advcr-
residentes fere convenerant, universi
confirmari petebant sa. Undc.cnmunivcrsoe persona3, una duntaxat ex-
ipsius, quse fuerat facta prius,
decano. Coclerum, cepta, etantiquiorescanonici, ac pene penitus om-
et cassari quod factnm fucrat dc
quod cum nes qui in ecclesia residcntiam faciebant, in prfe-
contra hoc fuit propositum ex adverso,
dictuu; convenirent abbatem, de communi canoni-
Engolismensescanonici, ubi de praeficiendo sibi pa-
juramcnto corum consilio, tanquam majoris et sanioris partis,
Rtore tractarcnt, paritcr conveuisscnt
in ejus fueratelectione processum. Licet autem
pro
firmare, quod nuUus in nominationem primo pro-
singulorum haceiigentium parte nuUus comparuit procurator,
rumpere, nisi cum tractatu omniura et
vincu- sed simplicesnuntii, quiquod factum fueratpropo-
assensu, et se ad idsub excomraunicationis
contrapra3Sumerent per nebant, unde pars decani ab eis et parte sua in-
lo astringentes, in eosqui
venerabilemfratremnostrura....Burdegalensemar- stanter petebat expensas, quia tamen preedictus
chiepiscopura(416),metropolitanumsuum,obiinue- abbas sufficientem raiserat responsalem, audivimus
sententiam promulgari.
excomraunicationis oculoiil.>i.ii
runt excomrauniuduuuis j..^ o hocc
..^ et alia qu33
t —fuerunt hinc inde proposita, et
/>
nostri anirai forraav.mus ex e.sdem. Con-
• •.

Cumque postmodum eligendi sibi pontificis contu- C motum parl.um, quod

timens magister scholarum slitit autera nobis ex confession.bus
ierint potestatem,
post appellationem ad nos leg.time interpositara a
nesi pro ubi (417) primi non convenerant
ele-

non possent conven:re secundi, aliquid paucioribus electus fuerat idera abbas, quia, cura
ctores
minus' canonicura ageretur, ne quis sine
com- ad electionera viginti et unus canon.a convenis-
sent, decem tantum convcnerant in eumdem,reli-
muni consilio et assensu in electione procede- ipsius
provocavil. Verum, quis inconsultis, propter quod electionem
ret, ad nostrara audientiam
duximus irritandam. Quia vero Burdegalensis de-
cum praedicti tres quod non convenerant capitulo
retulissent, archidiaconus ct sequaces ipsius ap- canus per partem electus adversam, ad exscquen-
nullatenus defeientes, pra^dictum ab- dum pontificatus officiura insufficiens dicitur, et
pellationi
episcopum protinus nominarunt. eum asseritur tam in aetate quara scientiasustinere
batem in
Attendentes igilur alii plures numero et consi- defectura, quod ad tanta;dignitatis apicera non de-

saniores, quod illi reatum excom-

perjurii, et beat proraoveri, discretioni vestra^ per apostolica
lio
et quod eis, scripta raandainus, atque praecipiraus, quatenus,
municationis sententiara incurrissent
non duxe solura Deura habentes pra) oculis, ad locura ido-
tum ex hoc tura ex eo quod appellalioni
inconsultis, eli- ^ neum, utrique part.securum.convenientesinunum
rant deferendum, et eis elegerant
j „„o«t ia_
i__t.,.^ esset ir,cnoi
j„«.,r,r. ipso nnrfihiis si
et partibus, p.itat.T. voluer.nt compa-
Ri citataevoluerint compa*
:
le- decano
gendi potestate privatis, ad ipsos tantura
de Cc-etero non rere,investraprfesentiaconstituLis, iniquiratis sine
ctio devoluta, cum illi appellationera
venerant con- personarum acceptione super prffimissis impedi-
posset objicere contra eos, quoniara
auxiliura invocat mentis diligentius veritatera, et si partes consense-
tra ipsara, quoniara frustra legis
sententiara proferatis. Alioquin,
qui coraraittit in legera, in praedictura decanum,
vi- rint, definitivam
remittere
causara sufficienter instructara ad nos
rum ad reginem episcopatus idoneum, unanimiter
convenerunt,cujus electio fuit postmodum auctori- procuretis, prajfigcntes terminura competentera,

tate prffidicti archiepiscopi confirraata,

sicut ex lit- quo partes ad sedem apostolicara veniant senten-

saepius. Vid. epist.

versimil.ter Geraldus II de Mala- (416) De eo jam dictura est
f415) Erat is
libri quinti 96.
morte ; ipsura enira immediate post Stephanum, de
quo nihil post annum 1195, memorant auctores (417) Sic in apographis.
Galliae Gbristianae, tom II, col. bSd. (418) Vide etiam ibidem,
nova;
 209 PONTJFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 210
tiam recepturas,ad quam personaliter praenomina- A Laboris, receperitis quasi primi, et eum curaveritis
tus electus accedat, nisi aliquo juslo impedimen ampiius honorare, nescimus quorum seducti consi-
to constiterit detineri cujus eiectiosi tuerit forsan
;
lio, et quo errore decepti, aversi {sic)
retrorsum,
de jure cassanda, partes, universitatis nomine,sint non tam contra eum quam contranos et regem cal-
paratffi, vel cum consilio nostro electioiem canoni- caneum erexibtis, et, caslellano ipsius comitis non
cain celebrare, vel, si personam
ratio postulaverit, absque vilio proditionis occiso, universi pariter re-
idoneam a nobisrecipereinpastorem. Quod si non bellastis.Sanecuminaccessuipsiuscomitishostesqui
omncs, etc, Tu, frater, episcope, etc.
priusdiscurrebantperregnumimpune,etnonsolum
Datum Anagniae, Decembris, anno sexto.
iv Id. spolia rapiebant, sed in personasetiam saevientes, ab
CXG. eispertormentanontantumomniaqucBhabebantsed
ARCHIEPISCO SENONENSI (419).
habere non poterantexlorquebant,quosvole-
et quffi
Tenorem lUterarum aposlolicarum certis in casibus
bant etiam sicutpecoratrucidantes, dexlra Domini
interprelatur.
faciente virtutem, per industriam et prudentiam
(Anagnise, xv Kal. Januarii).
ipsiuscomitis,auctoritatesed;sapostolicaeaccedente
Sedcs apostolica consuevit exhibere se petenti-
^;""^"" f.^^^i-^^ et dispersi, debuerat
busliberalem,sedquidamejusgratianequi"terabu- "'''f^'''''
^^"^ vos tantam gratiam inven.sse. ut non solum
tuntur,dumquodipsa de benignitate coneedit ipsi B
non rebellaretisin eum, sed pro ipso etiam animas
admalignitateminLorquent.Quidamenim malignari
poneretis, cum ipse pro vobis quodam modo suam
volentes in commissionibus nostris, minores ct vi-
animam posuisset. Verum, ut quem circa eum et
liores personas propriis nominibusexprimunt; ma-
nos aniinum gereretis monstraretis plenius per ef-
joros autem et digniores specialibus vocabulis non
fectuin, cum nos in lecto aegritudinis positos visi-
designant, sed eas sub quodam generalitalis invo-
tasset, nos mortuos confingentes, conjurastis
lucro comprehendunt,uti comniissiones ipsas a no- in
eum, et castellum quod ipse tenuerat occupastis»
bis lacilius impetrent,sub hac forma: conquerentur
nec potuit pardus suam varietatem deponere, aut
tales dc isto vel illo, et aliis quibusdam propriis
tigris exuere pellem suam, cum tu, frater archi-
nominibus exprimendis, qui eis super tali negotio
episcope, infidelitatis vitium, quod submultce devo-
etquibusdam aliis rebus injuriosi minus et graves
tionis specie, donec palleum a nobis reciperes, pai-
existunt. Nos igitnr, eorum volentes malitiis obvia-
liaras,exercuerispalleatus, auctor perjurii et perdi-
re, decernimus ut, cum in commissionibus nostris
tionis effectus, qui nobis saltem fidelitatem debue-
minores et viliores person.-c solummodo designan-
ras oljservare Verum, quod verebamur accidit,
tur, majores digniores sub generali clausura non
et
quod timebamus evenit,
quasi prodigialiter est et
intelligantur includi, scd necliceat occasione gene-
C elTectum, ut infidelitatem, quam sinepalleo
ralitatis hujusmodi multiludinem cffrenatam in ju- pallia-
ras, detegeres palleatus, quoniam palleura pallea-
dicium evocare, nec super majoribus et graviori-
tionis irapatiens patere te fecit, et ut quod faciebas
bus negotiis audiantur, qui dc levioribus et mino-
faceres cilius iniperavit. Ut autem jaceretis rete
ribus tantum faciunt menlionem Si quis vero ma.
ante oculos pcnnatorum, statim, proditione com-
jores personas expresscrit, non ut velit cum eis
missa,juramentura balii nobis praestitum, sieutau-
in judicio experiri, sed ut dcscendcre valeat ad
divimus, innovastis, tanquam potius verbis vestris
minores, quia fraus et dolus ei patrocin;iri non
quam operibus crederemus, nec sic sciremus inlcr
dobct, tanquam mendax peccator, careat impe-
opera et verbadistinguere,ul cognoscereinus aperte
tratis.

Datum Anagnia3, xv Kil. Januarii, anno

qui labiis nos honorent, cum longe sit cor eorum a
sexto.
nobis. Verum. forsan ad ea ratio vos induxit,
id
GXGI (420).
ARCHIEPISCOPO (421), AHnATI SANCTI ANDRE^, ET
quod, cum vos conscientia remorderet, et cogno-
POPULO naUNDUSINIS. sceretis melius per vos ipsosquod conlra juramen-
Acriter eis ohjurgat quod conjuraverint contra comi- tum nobis pra^stitum veneratis, panitentes forsitan
lem Erennensein, et, caslellano oeciso, proditorie de commisso,aliud,quod servetis in posterum, prae-
castellum occMpaverint.
D stilistis.
(Anagniac). Gaiterum, sicomes ipse contra vos in aliquo de-
Mirari cogimur non modicum et moveri, quod, liquissct, non debueraii? per vos ipsos hujusmodi
cuiu interuniversosin Apulia constitutos,dilectum
sumere ultionem, sed ad nos recurrere, et ab eo
filium,nobilcm virum, Wallerum, comilcm Bren- satisfactionem ct justitiam postiilare.
Nam, quan-
nensem, magistrum justiliarium Apulis et Terraj tumcunque ipsum dilexerimus hactenus, et nunc
(419) De eo.jam dictum s^-epius. darnm priidcntia rlaruin, ah Innoccntio in Btilga-
^420) Laudata apud Raynaldum, ad annum 1203, riain aposlolica' scdis lcgulum, hoc ipso
70.
anno 1203,
§
missuin. Sed, pace ejus di.xerimus, mire hallucina-
(^^OQuis fuerit ai chiepiscopus Brundusinus,ad tus est. Dominicuni enim. non urchiepisropum,?ed
quem haic dirigilur epistola, pro cerlo statuere' in arihiprcshylerum lirundisinum, diserle nominat
promptu noM habemus. Gnrardum ad annuiu 1196 pontifex. Vidc epistolam hujusce libri sexti 143.
mcmoral Ugiiellus, Ital. sacr. t. IX, col. 46.Mox ad- Nec, etiamsi admilti possct archiepiscopum fui?se
ducit Dominicum, moribus, ut ait, et rerum
geren- legalum in Bulgariam, de eodem bic agi posset.^
 PP. REGESTORUM LIB. VI. 212
211 INNOCENTll III

A ostcndcrctis vos in infideliiim pcrsecutione fidelcs

eliam diliijamus, per vos tamcn intelligcre potera-
rcgnum, ncc Ecce etcnim, licot anima qu(c peccavcrit mortis
tis, quod pius rcgcm diligebamus ct

pateremur ipsum aliqnid in pra^judicium rcgis ct sfiucntiam inereatur, nec punicndus sit pro patro
filius, vcl filius pro parcnte, juxta cousuetudinem
regni dispendium atlentarc. Quiaverojustus eliam
cadit in die septies, ct resurgil, ncc polest homo lamen pancorum crimen in multis diffunditur, cl
permanere, monemus uni- in paucis ct vilibus plures ac moliores iinmerito
in codem statu jugiter
versitatsm veslram el Domino, ct
exhortamur in dilfamantur. Quamvis ctcnim nos, qui merita per-
sonarum novimus, et inter gentem et gentem, ci-
per apostolicavobis scripta mandamus, alque sub
vitatem etcivitatem distinguimus.ct inter sanctum
debito quo nobis et rcgi tenemini dislricte prseci-
profanum, segregare noverinius a
pimus, quatenus, rcdeuntes ad menlcm, ct quod discernimus el

Ibrsan inconsulte fecistis saniori consilio corri- fidelibus infideles, ne dicamus bonum malum, nec
ab eodem co- malumbonum.parati etiam potius delinquentibus
gentco, alapsu proprio rcsurgatis, ct
recepta,quod pro hac ofFcnsa nec parcere si a contumacia resipiscant, quam bonia
mite, securitate
ad dum pcrseverant irasci, pro-
remoti tamcn, et qui
cives offendat nec opprimat civitatem, redeatis
ipsius, et castellura in ejus manibus vinciae nomen tcncnt, ignoranlcs nomina civilatum.
fidelitatem
resignetis. Alioquin, vos, frater archiepiscope, ei g quod Brundusini, Matcrani, Baronitani, Hidrontini
mensera post et Gallipolitani proditoric cotnmiscrunt, vos asse-
filiabbas Sancti Andreae, usque ad
runt coramisisse, in tolain provinciam paucarum
susceptionem proesentium nostro vos conspectui
prfflsentetis, pcenam vel piacmium pro mcritis re-
civitalum crimina rctorquentes. Quidam cliani,etsi

cepturi. Quod si forsan distuleritis vel nolucritis provinciam novennt, et viderint civitates, et nove-
rint etiam qui peccarint, taciturnitatem tamen in-
adimplcrc, noveritis vos extunc vinculo cxcommu-
nncentium accusant, et vertunl dissimulationem
nicationis astrictos. Vos qijoque, cives, nisi infra
in cuiparn contra vos, verbum illud canonicum su-
eumdemtcrminuramaniatum fueritis apostolicum
exsecuti, civitatem vestram noveritis interdictam, mcntcs, uegligerc, cum possint perlurbare perver-
consilia- sos, nihil est aliud quam fovere, nec caret scru-
el universos principales hujus proditionis
rios ct auctores excommunicationis vinculo
inno- pulosocictatis occultffi qui manifesto facinori dcsi-

datos.Utautcm spirituali ^dadio gladius materialis nuntobviare. Sane, si conies ipso contra illos in
accedat, universis comilibus, baronibus et civibus, aliquo doliquisset, etc. In eumdem fere mndiim us-

constitutis per Apuliam ctTerram Laboris, tam cx que attentare, qui quantum contulerit toti rcgno,
parte quam regia, districte pra^cipicndo
nostra vos non crcdiraus ignorore. Nam in ejus adventu
hostes, qui prius discurrebant per regnura
ira-
mandaraus, ut nuUum vobis auxilium tribuant ct ,

pune, etc. In eumdem fere moditm usque contriti

'

favorcin, sed eidem comiti contra vos viriliter et

sunt rairabiliteret dispersi propter quod prodi-
potenter asMetant. Eligite igitur obedire potius, ut ;

ex-
vivatis, quam in conturaacia vestra persiotere ac tores praedicti fideles ei non infideles debuerant

perire. stitisse.Ut igitur non solura vos, sed universos in

regnoSicilia3constitulosabopprobriihujusiraprope-
D*atum Anagniffi.
modum archiepiscopo (422) rio liberetis, universitatera vestram
monemus, et
In eumdem fcre
et contra nos et regem
populo Ilydruntinis, usque : exhortamur attentius et per apostolica vobis scripta
erexistis calcaneum,et temere rehellastis, etc, in mandantes, sub debito quo nobis et regi tenemini,
districtc prnscipimus, quatenus nisi
Baronitan;,
cumdcm modum usque in fme, cxccplo qmd non fiat
Brundusini, Hidrontini et Gallipolitani, mandatum
ibi menlio de ahbate.
cpiscopo (423) et civibus nostrum, quod per litteras nostras eis dirigimus,
Ineumdem modum
Gallipolitanis.
inframcnscmpostsusceptioneraprajsentiumfuerinl
ter-
CXCII. exseculi, vos, fratrcs archiepiscopi et episcopi,
subjectas, et uni-
ras eorum denuntictis interdicto
AncniEPiscopis, episcopis, abbatibus, et nobilibus
versos priocipales]proditionis hujus consiliarios
eflj
VIRIS, COMITIBUS, BAUOXIBUS, ET ClVinUS, CONSTI-
TUTIS PER APULIAM, ET TKRRAM LABORIS. D auctores, cxcoraraunicationis sententiae subjacere,
sententias,
De eodem argumcnlo. tara interdicti quam excommunicationis
(Anagnia?.) siiigulis diebus Dominicis et lcstivis, pulsatis cam-
ec-
Nisi statum vcstrum negligcretiset famam, pro- panis et oandelis accensis, tam in cathedralibus
qui, per innutaj sibi proditionis vi- clesiisquamaliisparochialibus,incivitatibu3vcstrig
ditores filios,
soleraniter fa-
tiura, totam Apuliaj ac Tcrrac Laboris gentem infa- vel diojcesibns constitutis, pnblicari
cientes, et vos eliara personaliler
publicantes.Brun"
mant,taliter puniretis, nobis etiara tacontibus,pcr
vos ipsos, quod gentis purgarctis opprobrium, et dusinura autera et Hidrontinum archiepiscopos,etc.

Post Me.lchiscdeoh, qui intcrfuit et sub-

(422) Nimium imperfcccta apud Ugiirllum, Itnl.
{k2?.)
srripsit concilio Nicujno, per multasfficula,et
usque
sacr. i. IX, col. -13, Hydruntinorum archiepiscopo- epipcoponim de-
ad annum 132.), Galiipolitanorum
rum series. Jonalhara annis 1 103 et 1 179, mox, ira- Ughel. Ual. sacr. t. IX,
siderantur acta nomina.
mediale, Tancredum de Anibaldis anno 1219, me-
et

morat. col. 135.

213 PONTIFICA.TUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 214

Gallipolitanum episcopuin, nisi, prout proditionis A. dcraonstrant, ettestantur fortiusquaestionesquibus

causa fuisse dicuntur, sic ctiam fiant conversionis apostolicam sed^m pulsas, utpulsantijanuamveri-
auctores, et vel apud civessiios efficiantut manda- tatis aperiat, et quae obscura videntur suae respon-
tum apostolicum exseqnantur, vel ipsipersonaliter sionis verbis illustret. Sane, per tuas nos duxisti
infra mensem post susceptionem prsesentium nostro litteras cjnsulendos, cur Psalraisla tertiae diei nul-
se conspectui pra^sentarint, pcenam vel prajmiura lum psalmum inscripserit, cum. ab eo, in laudem
pro meritis rece[.turi, excoraraunicatos sub solem- operis singulorum,singulipsalraicaeterissintdiebus
nitate simili nuntietis, et faciatis in locis quse prae- inscripti.] Nam, vicesimum ter-
in priraa Sabbati
diximus nuntiari. Vos vero, filii comites, barones, tium, in sGcunda quadragesimum septimura, in
et cives, sicul de gratia nostra confiditis, et nos de quarta nonagesiraum tertium, in quinta octogesi-
vestra devotione speramus, contra proditores ei mum, in die anteSabbatum,scilicet sexta Sabbati,
rebelleshujusmodi, prajdictocoraiti, qui super hoc nonagesimura secundum, et in die Sabbati, nona-
causara nostram, regis, et suam specialiter procu-
gesimurapriraum psalmurainscribit ;tertia Sabbati
rabit, assistatis viriliter, et potenter, in forti manu, penitus praeterraissa in quo latere credis aliquod
et extento hrachio, rebellium deprimentes super- sacramenlura. Puteus altus est, nec sumus suffi-
biam, et iu freno et in carao constringentes raaxil-
g cientes ex nobis haurire aquam de fontibus Salva-
las eorura, ut ad fidelitatis seraitara ab inlidelitatis
toris, sed ut postulemus ab eo qui dal omnibus af-
invio revertantur. Nullus quoque vestrorura eis in-
fluenter etnonimproperat, utdignetur nobis imme-
terim aliqua necessaria ministrare praesumat, vel
ritis revelare, quod sapientibus hactenus, sicut
auxilium eis tribuat aut favorera, sed taliter potius
disposuit illi Patcr, abscondit, [Credimus autem,
excessum eorum, injuriam vestrara vindicelis in
et
quod, cura tertia dies sit inter caetera commenda-
eos, ut quantumvitiuraproditionisvobis displiceat,
bilis maximepropter sacrosanctum mysteriumTri-
in puniendis proditoribus ostendatis contra Mate- ;
nitatis, Psalmographus, licet intellexerit super
ranos sicut per aliaslitterasvobismandavirauspro-
senes, et sicut calaraus scribaj vclociter scribentis
cessuri. Quia vero nobilibus viris, S.Gentili coraiti,
lingua ejus, ut taraen mysterium illud ineffabile,
Rob. de Butaro, Nic. de Fontanellis, et fratribus
irao inefTabilissimum, demonstraret, laudes tertiaa
ejus, Panduifo de Aquirio, et Tor. filiis comitis S.
Felicis, parati suraus, tara
diei omuino suppressit, malens super hoc prorsus
de comite ipso quam
contra quos movere voluerint quasstionera,
aliis,
silere quam tenuiter balbutire. Ad quod utique de-

plenam justitiam exhibere, qnod per vos eis volu- signandum, et Paulus apostolus, cum usque ad tcr-

mus
ti
nunliari. Volumus ct sub eadem vobis distri-
ft-r.no moMrinnr,.,o
one maunaraus, ^ .. „ t ^
quatenus vos, TIratres
,i u-
archi-
episcopi ct episcopi, nisi ad coramoQitionem ves-
T
^
"f*"
.
^'
...
tiura cocluraraptusfuissct, audivit
homl ui loqui. Taccns vBro tautu m m vste
f"" *
rium,altius quidcm extulit et fortius commendavit.
Undc praeceptum ligitur Danieli
.
arcanaverbaquas

Signa librum,
.

et
tram a sua rebellione destiterint, etregnum desie- :

clauic mysleria, pertransibunt plurinii et multiplex

rintsuisseductoribusetimpugnatoribusperturbare,
et contra comitem raachinari, crit scienta {Dan. xiij.Clausus enim exstitit liber
excomraunicationis
eossententiaferiatisquamsiDgulisdiebusDominicis
et signata raystcria, doncc Leo de tribu Juda librura
aperuit, ejusque signaculasolvit. Triplexautemest
et festivis, pulsatis campanis
candelis accensis,
et
faciatis solemniter publicari, cos siraili sententia) Trinitas, personarum in Deo, substantiarura iu
supponentes, qui victualia eis, aut alia necessaria, Christo, ct specierum in sacramento. In prima, tres

prece, vel pretio, aut aliter subministrant, autaliter sunt personae in una substantia, Pator, Filius, et
eisauxilium tribuunt, et favorem. Vos vero, Spiritus sanctus quia tres sunl qui testimonium
;
filii

barones et cives, et cura coraite ipso, et per dant in ccclo, Patcr, Verbum, et Spiritus sanctus,
vos
etiaiii eorura maliliara comprimatis. et hi tres unumsunt. In secunda, tres substantiaein

Datura Anagniae. una persona. divinitas, corpusetanima ;nam,sicut

anima ratioualis et carounus esthomo, ila Deuset
CXGIII (424).
j. homo unns est Christus. In tertia,tres suntspecies
J. QUONDAM LUGDUNENSl ARCHIEPISCOPO (425). in unico sncraraento, panis, vinum et aqua quia ;

Hespondit ad plura poslulata, quibus aposlolicam necpanis in corpus sinesanguinetransit, nec vinum
sedein arckiepiscopuspuisavemt, illimqur oraculnm
et aqua in sanguinem sine corpore conmiulantur,
exquisierat.
cum nsulrum sine rcliquo esse non possit, sed po-
(Anagnia;, xi Kal. Januarii.)
tius totum in toto, el in toto (430) tolum existat.
[Quod pietatcm colendo in raandatis divinis Tertia i^Mturineffabliis, secunda ineffabilior,
tc prima
libenter excrceas, ct in lege Domini meditando
ju- inelfabilissima, utita loquamur, existit. Sunt aufem
giter considcrcsvias ejus, npistolarum tuarum
verba comparationc hujus incffabilissimffiTrinitatistrini-
(/i2'0 Singularis admodura, et lcctu dignissiraa quo contiuelur F();7«HZ(ir?!(m Berardi de Napoli. Quffi
epistola. Illam quidera, se(i maiori ot meiinri
parte apnd Hayuaidum leguntur, hic uncisinclusa sunt.
rnutilatu, vulgavit Raynaldi:s,'ad annum
1203, (425) Vide cpistolara libri quinti 72. not.
§ 71.Integram exhiberaus, cx apographo Conti, nec
(426) Lege parie.
non ex collatione codicis Bibliothec» Vaticanae
in
 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VI. 216
215
licet occulta, cerla A ncra sapientiam disponentis, per utilitatcm vero
tales cgeteraB diminutoe.] Unde,
provisum, ut, cum trcs ternarii benevolenliam innuens gubernantis,quia,.juxta sen-
tamcn fuit ratione
quolidiana tenliam Sapientis: A magnitudine speciei ct crea-
sint in novem ordinibus angelorum in
turye cognoscibiliter potest horum vidcri Crealor.
pn-cfatione.medio substraclo.de singulis sex tamcn
Intercreaturaraveroangelicametraundanam,homo
secundum ordiiies ponerentur.
quasi medlus est creatue.qui secundum carncm est
Nam Dionysius tres esse angelorum ordinespro- corporuliscum mundo, cujus imaginem in se gerit,
teslatur.ternosinsingulis compreliendens,ul simi- etsccundum animam cst spiritualis cum angelo.cu-
litudo Trinilatis in eis iusinuetur impressa.
Tres
jus similitudinem rcprajsentat. Unde, sccundum
enim superiores, tres infcriorcs, ct medii tres exi-
phiiosophum, dicitur microcosmus, et sccundum
superiorcs, seraphim, chcruLim, throni
stunt :
;
Psalmographum,paulo minus abangclis rainoratus.
medii, dominaliones, principalus et polestates; in- Undc, congrue in Gencsi lcgitur, quod fecil Deus
feriores, virtutes, angeli, archangeli,
nominanlur.
hominem ad imaginem et simiiitudinem suam.
De superioribus igitur cherubim, de mediis princi-
Prajterea, ctsi fideles antiqui ante legem aliquam
patus; de inferioribus archangeli subtrabuntur,quia
comparatione Trinitatis a3tornae,cujus majestasibi habuerint notitiam Trinitalis, unde Abraham tres
commendatur, diminuta quoelibet et im- B vidisse dcscribitur, et unum lcgitur adorasse; sub
prJBcipue
lege voro aliquanto majorem, undelsaiasserapbim
perfecta alia Irinitas rcperilur. Nam, quis in nubi-
clamanles audivit unum ad alterum: Saiictus, san-
bus aequabitur Domino, aut quis similis erit Deo
clus, sanctus, Dominus Deus Sabaolh [Isa. vi) fir-
inter niiosDei ? Sic elenim ibi legitur: Per (juem
;

ma]eslalern tuam laiidant angeli, adoranl domina- mius tamen mysterium, quod nec nobis etiam est
tremunt polcslale^i, caHi ccelorumqne virtutes, revclatum ad plenum.nec plene cuiquam revelabitur
tiones,
in prresenti, eis erat, licet non prorsus
valde, tunc
ac beata Serajihim socia exsiillatione concelebrant ;

throni puippe coclorum nomine dosignantur. Sane,

occultum,quod pro PatreFiUius revelarit,cum disci-
increata; Trinitatis vestigium relucet in pulis suis inquii: Ego in Patre, et Pater in me est,
quoddam
et si quid petieritis in nomine meo,
hoc faciam, ut
oranibus creaturis, videlicet lamin angelo quam in
Pater in Filio. Et erjo rogabo Patrem, ct
homineel in mundo. Ad angelum namque dicitur fjlorificetur

alium Paracletum dabit vobis, ut maneat vohiscum

per prophclam: Tu signaculum similitudinis, pleiius
inseternum, Spiritum veritatis[.loan. Etilerumxiv).
sapientia, et decore perfectus, in deliciisDei panidisi
Cum autem venerit Paracletus quemego miltam vobis
fuisHiEzech. xxviii).De homine Scriplura teslatur:
a Palre, Spirilum veritatis, qtii a Patreprocedit, ille
Fccit Deus hominem ad imaginem et simililudinem
me il udque {Joan. xt)
sunm (G<?«.i).De mundo Apostolus quod C
confitetur, lcstimonium perhibebit de
;

pricsertim: Euntes, docelc omnes gentes, baplizanles

invisihiliaDei a crcatara mundiper ea quxfaclasunt
sancti
intellecta conspicinnlur (Rom.i). QuoBJibet autem ha-
eosin nomine Pntris, et Filii, et Spirilus
(jUa<//t. xxvni). et plurimain
hunc modum. Revc-
rura trinitatum, sive spiritualis in angelis, sive cor-
labit autem Filius mysterium
Trinitatis plenius in
poralis in muudo, spiritualis et corporalis in
sive
cum eleclis suis, sicut promittit ipsc in
homincsirnilitndinem quamdam divinae Trinitatis futuro,
Evangeiio, manitestavcrit semetipsum,cum erunt
ostendit; sed ipsius similitudinis non perficit veri-
omnesdocibiles Dci;curavidebimus non per specu-
tatera. Fecit enim Deus duas principales creaturas,
ad faciem, et sicut co-
angelicam et mundanam; sed quarum primam spiri- lum in ffinigmate, sod faoie
gnoscirourcognoscemus.Adhocigiturdesignandura
tualera condidil,aiteram corporalera.Primae simili-
Locutus est Dominus ad Moysen, dicens : Ego Deus
tudinem suam indidit,alteri vero imaginem divinam
in Deo omni-
impressit;in utraqueveroquasi speculum quoddam qui apparui Abraham, Isaac et Jacob,
nomen meum Adonai non indicavi eis
aeternffi Trinilatis effulget. Nam in angelicaest po-
potente, ct
seinvicem am- (F.TO^i- vi). Non enim noraen Adonai prirais fuit
tentia, scientiael voluntas.quae sic
Patribusinauditum,sed myslerium trinitatis et uni-
plectuntur,ut quaelibet reliquas comprehendal.cum
possit angelis tam scire quam vello,sciat tam vcllc t^ tatis Deo eis non fuerat,n.s. lorte tenuiter, indi
in
^
_° - ..„::^ i oo/, /,„nr,, ooino Tn csumra^j „ „m n o d et nomine illo cxpressius
quod designatur
cxpressms designatur,
quara po3se,veiit tam posse quam scire.In . .
catum.
., 4 11

dicunt, quia quatuor

quoque et individua Trinitatc attribuitur Patripo- quod GrKci Tetragrammaton
profe-
figuratur I. E. V. E. pro quo Judaei
tentia, Filio sapientia, etSpiritui sancto voluntas; litteris
runt Adonai.Cum enim dicant, ineffabile nomea
et tres in deitate personae ita sibi cohaerent adinvi-
illud, ipsum proferre
non audent, sed aliud profe-
cem,ut sint,sicuttenenetfidcscatholica,unu3 Deus;
runt'loco e.jus. Nam hoc
nomen Adonai sex iitteris
nam Paler est in Filio el Spirilu sanclo ; Spiritus
pcribitur, illud autcm quatuor
solumraodo figuralur
sanctus est in Patre et Filio; Filius est in Palre et
I. E. V B.
Licetenim populo Judoeorum multiplici-
Spiritu sanclo. Juxta quod in Evangclio ipse dicit:
ostendisset,eistamen
Ego in Patre, et me esl [Joan. xiv). .Simi-
Pater in ter omnii.olentem seDominus
qui gregera
litereliara in creatura hmnaua sive mundana, quac- non iiviicavit hoc nomen,donecMoysi,
in montera Dei Oreb
d;im relucel quasi summ.e Trinitatis imago cura ;
inviavil ad interiora deserti,et
ductor ascendit, pro parte revelavit
mysle-
magnus, pulcher, ct utilis mundus existat, per raa- gregis
enira hoc nomen I. E. V. E.
rium Trinitatis. Est
gniludinera conditoris polentiam per pulchritudi-
 .

217 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 218

antaevirtutis.sicutperitissimiasseruntnebraeorum A gelio Veritas monitestat: Si ego in digito Dei ejicto

quod si ilistinguatur in tres dictiones, ut sigillatim dxmonia, filii veslri in quo cjiciunl '! {Luc. xi.) Unde
qu.clibet proreratur,integritatem sui nominisrepric- pro digilo ii\\u3 evangelista dicit in Spirilu. Illi Dei

scntet : et sic secunda snmatur a prima, ut tertia digitum nominabantquera ignorabant; ideoque ter-
quid'iuid habot a priraa recipiat et secunda. Quod tiae plagae signum racerc non valebant. [Quisquis
ad exprimendum trinitatis et unitatis raysterium, igitur ad notitiam individuee Trinitatis sine pricdi-
in subjecta figura potest pleuius denotari. catione vel lectione pervenit, hanc ei non humana
ratio sed divina inspiratio reveJavit, ut ei, qui per-
hibeturdixisse: « Primamonas secundam monadcm
gonuil: prima et secunda suum in se reflectunt ar-
dorem. » Undo, cum Petrus dixisset.- Tw es Chri-
stus Filvus Dei vivi, audire promeruit Deatus es, :

Simon Barjona, quia caro el sanguis non revelavit

meus gui in ccelis esl {Maltfi. xvi)
tibi, sed Pater
Denique, per septem primitivos diesscptem praeci-
D pua tempora designantur, patriarcharum videlicet,
judicum, regum, apo3tolorum,martyrura,confesso-
Per hocergo,quodqua!libetdistinctiohabetaliquid rum et virginum; quorumassignationem adpraesens
comraune cum reliquis, ct nulla prorsusestab aliis omittiraus, ne potius librura texere quara epistolam
aliena, quffiiibet indeitate personaconsubstantialis scribere videamus. Unde, quia tertio loco tempua
cuilibetaliidemonstratur, etperhoc, quodsecunda regura occurrit idcirco David, a quo tempus regum
distinctio primara sumit vocalem a priraa, et ultiraa inccepit, lerti<e diei laudes oranino subticuit, nullum
primam recipit a secunda, etsecundam niutuat a ei psalmum inscribens, ne lausin ejus oresordesce-
priore, signatur expressius quod Filius a Patre gi- ipsum in tertia Sabbaii conimendaret
ret, si forte se
gnitur, et Spiritussanctus progreditur ab utroque. malens aliena quam propria lingua laudari.
Pra3terea, cum quffilibel distinctio per se nomen Secundo qussisti, cum orationes quaedam ad to-
unicum repra3sentet,integrura taraen unuranomen tam Trinitatem corarauniter, quaedam ad Patrcm,
non diversa flgurant.Nam et in Trinitate persona quaedam ad Fiiium dirigantur specialiter, cur nulla
quajjibpt et dicitur et non taracn tres coli-
Deus est, singularitor ad personam sancti Spiritus referatur,
mus deos, sed unum potius adoraraus, non coiifun- cum in hymnis, sive metricis sive rhythmicis, qui-
dentes personas neque substantiam separantes. bus Ecclesia utitur, sfepius invocelur! ] Ad hoc
Rursus,in hoc nomine sunl tres litteroe, sed raedia igitur responderaus, quod ideo ad Spiriturasanctura
gominatur,quia in Deo sunt tres personae, scd me- collecta non dirigitur spccialis, quia pcccatum in
dia, id ost Filius, gerainum habet relationis rcspe- Spiritum sanctura est peccatum illud ad raortem, de
ctum, quoniam ipse est ab alio et alius ab eo est. quo Joannes apostolus protestatur: Est peccatura
Quia ergo, priusquain vetus (427) Moyses, rex et ad mortem, quod pro eo dico, nequisoret, quoniara
legifer nostcr, veniret in carnem,et fieret obediens peccaturain Spiritum sancturanonrcraittiturinhoc
Patri usque ad morlem, occultura erat raysterium sneculo neque oliam in futuro, juxta testimonium
Trinitatis,cura nondum volura templi scissuraesset Vcritalis. Patrinamque approprialur potentia, tan-
asummo usque deorsura, nequo lapis revolulus ab quani pr)nci[)io; Filio sapienlia, tanquam verbo ;

ostio raonuracnti.non estrairum si Psalraographus Spiritui sancto bcnignitas, tanquam dono; vcl Palri
nun expressit, qiiod etiam tempore suo semipleno polentia, ne tanquam senex impotens videretur ;

fuorat indicatura. Ad hoc etiam innuendura, magi Filiosapientia, netanquara puerputareturinsipiens;

Pharaonisin tertio 3igno,irao verius insigno tertiffi Spiritui sancto bcnignitas, ne tanquam inflatus
plaga;,defecisso leguntur. Tria namque signa fcco- crederetur malignus. Unde, qui peccat per fragili-
runl quaj fecerat IVIoyses, priraura, quando virgas tatem vol impotenliam, peccat in Patrem qui de- ;

vcrterunt in colubros secundum, quando aquam

;
D lin.juit per simplicitatera vel ianorantiam, delinquit

mulavcruntinsangninem;tertium,quandoranasad- in Filium; qui vcro blaaphemat per malignitatem

duxijriintsuper terrauiiEgypti.Sed primurasignuin Spiritum sanctum blasphemat.
vel invidenliain, in
plagr» nonfuil.ettertiajplagajsignurafacerenequivo- Idcoque peccatum in Patrcm et Filium, dicitur ro-
runt,ut pulverem in scinifestransformarent,dicentcs missibile, quia fragilitas vel simplicitas quamdam
ad Pharaonem nigitas Dei csf tiic {E.vod. vin).
: excusationcm prtet.endit. Peccatura autera in Spiri-
Naluralesquippe phiiosophi ductu rationis perve- tum sanctura irremissibilc, dicitur, quia malignitas
nerunt ad notiliam Patris et Filii,(]U0s ipsi togaton omniu)odam accusationem inducit.Quiaergo Patris
ot noym {-'ilS) appellabant, sed ad cognitionem ter- potcntiam nihileffugit.cl Fililsapienliam nihil latet,
tiivpersonjvvidolicet Spiritussancti minimo porve- oportuit in colleclis Patri et Filio supplicari.
nerunt,(iuidigilus Dei dicitur. Juxta quod in Evan- Verum, '|uoniam, secundum Apostolum, Spiritus

(427) Sio in apographis ;tegendum novus. T agal/inn et noyn : pro f.rwcis, t' dcYoOov xa: vojv>
(428)6ic in apographig ; aed legendum videtur Vid. Arislot. Eudem. lib. i, cap. 8,
219 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VI. 220

sancli bcnignilas inenarrabilibus scmper pro nobis A <!"' Spiritum sanclumDcum non essc dixorunt, ?cd

nos inonarrabilibus ge- erravcrunt, idcirco in hymnis, ct litaiiiis, sicut ad

gcmitibus postulat, 1'acicns
miliL)Usposlulare,addislingucnilusapproi)rialioncs Patrem et Filium, sic et ad Spilum sunctum Ecclc-
melius in pcrsonis divinis, neccssc nonfuitad Spi- sia posmodum proprias el speciales orationes in-

rilum sauctum propriam diclare Collectam, quan- stituit,antiqua et consueta inCollsctis forma ser-
quam tamcn in hymnis, sicut ad Patrem etFilium vata. Inveniuntur autem ot alinc quaidam orationes

sicadSpiritura sanclumfrequcntcroi-atio dirigalur, ad Spirituiu sanctuiu directffi, scd non aulhenlica3

quoniam hymnus non ad supplicandum sed jubilan- repulantur, nec Ecclesia utilur illis in noclurnis

dnm principaliter cst inventus; Collccta vero, non ofnciis vel diurnis.] fccce, fratcrnitali tuae commu-
ad jubilandum sed ad supplicandiin» est specialiler nicavimus ex charilate quod sentimus, monentes,
instituta.QuemadmoduminolliciomissajAntiphona ulsi minus sufficionter respondunus, nostracimper-

quae cantatur ad Introitum.desiderium anti(juoruni fectioni ac assiduis occupationibus imputes, quibus

deadventu Christi designat,non semper intellcctu cum Martha jugiter occupamur, sic Lia> lippitudini

litterffi sed jubilo cantilenaj nam, sicut ingrc^sus :

dedili, ut raro possimus Rachelis attingere venu-
pontificis ad altare significat adventum Redetnploris statem.
in mundum, sic missalis Introitns illorura exprimit n Datum Anagniaj. xi Kal. Januarii.

desiderium, de quibus Dominus inquit apostolis :

CXCIV {mj.
REGI ANGLORUM.
Mutti reges et prophetie voluerunt videre qux vos vi-
Ut obsrrvct concordiam inilam cum u.xore fratris
detis. et non viderunt ; et audire qiix vos auditi.s, et
sui, pr.rdefuncti regis, super dote sua, quia feie
non audierunt [Luc. vi). Ex eorura ergo persona mendicabat.
cantatur Introitus per quos Christus iutravit in (Anagniae, ii Non. Januarii.)
Quantopersonarntuam ferventiori charitate dili-
mundum, juxta quod inquit Aposlolus Et cum in-
troducit primogcnitum in orbem tcrrx, dicit : Et ad- gimus, tanto majoridolore turbumur, quoties eade
orenteum omnes angeli Dei {Hehr. i), Vel [ob hoc ad regia serenitate nos audire contingit, quaj tuam fa-

Spiritum sanctura CoUecta non dirigitur specialis, mam obnubilant apud homines, et conscientiara
quoniam antiquitus in Ecclesiaprimitiva omnes ad maculant apud Deum. Inter cffitera siquidem, quod
solum Patrom Collecta^fiebant.propteranctoritatem dolentes referimus, nostris est auribus intiraatum
quam Christus in Evangelio ei totam at- quod, cum, olira inclytajrccordationis rege,Ricardo
principii,
tribuit, a quo et Kilius ipse nascitur, et Spiritus fratre tuo, viam universK carnis ingresso, charissi-
Sanctus procedit Qtii credit, inquit, in me, noncre- ma in Christo filia, B., quondam regina Anglorum
;

dit in me, sed in eum qui misit me (Joan. xii). Item relicta ejus,super dote, ac medietate mobilium,
Mea docirina non est mea, scd ejus qui misit 77?e C quae ipsara de jure ac consuetudinc contingebant,

{Joan. vii), quia ego ex me ipso non sum locutus, nostras litteras impetrasset, tu de his amicabilem
sed qui misit me Pater, ip.se mandatum dedit ir.ihi, composilionem iniisti cura ea, ila tamen, quod, si
quid dicam, aut guid loquar {Joan. xii). Et iterura : tu vel tui hffiredes ipsam inviolabiliter non scrva-
eidem reginaj ad dotem et alia repetenda
Vcrba qux ego loquor vobis a me ipso non loquor ;
rent,

Pater enim in me manens ipse facitopera [Joan. xiv). liber pateret regressns ; quam postmodum corapo-

Solus enira Pater est innaBcibilis et ingenitus, quo- sitionera obtinuisti apostolico raunimine roborari

niam ipse polus a nullo est, et omnia sunt ab ipso sed tamen illibatam noluisti eamdem, proutregiam
sive.per generationera ut Filius, sive per processio- decuit magniludiuem, cuslodire, injuriosius exi-
stenspr.-Efatffircginpemultipliciteretmolostus. Unde
nem ut Spiritus sanctus, sive per crcationem, ut
mundus. Hoc ipsum in Praefationibus usque hodic cura raemorata regina, subtractis sibireddilibus a
observatur, quaj ad solum Patrem universaliter re- te in ipsacomp©sitioneconcessis,dequibussusten-
feruatur. Quiavero quidam hffiretici dograatizare tari valeat non haberct, coacla est egredi terrani
cceperunt quod Christus non est verus Deus, sed pu- tuara, el apud nobilem, mulierem B. coraitissam

rus homo, interaliassuierroris causas,hanc etiam Treconsem, sororem suara, quasi abjecta et pau-
assignantes, quod Collect3e non ficbant ad Filium, [)
percula mcndicare, in quo et Deum graviter offen-
sicut fiebant ad patrem, quasi Filius non esset Deus dissc videris, et apud homines infamiara incurisse.
sicut est Pater : ideo. ad confutandm hujus per- cum non debercs csse viduarum oppressor, sed
versitatem erroris, Ecclesia prudenler instituit, ut moerentiuin consolalor. Quocirca, serenitatemtuam
sicut ad Patrem sic et ail Filium dirigorentur Col- rogarnus attente et monemus, et in remissionera
lectffi, ad majorem deitatis expressionem, talem tibi tuorum injungimus peccatorura, quatenus, di-
conclusionis formam adjungentes : Qui cum Patre vin;c piolatis intuitu,et nostrarurn precum obtontu

et Spiritu sanlo vivis et regnas, Deus, per omnia s?e- sajpedictai reginas oblata restituas universa, eidera

cuta sxculorum ; etetiam hanc ipsam conclusionis super his talitersatisfaciens, quod majestatem divi-

formam ad cof^tcras collcctas extendit, ut in cacteris narn, per ha?c graviter otfendisti, valeas com-
quam
qunque colleclieeadom Patris et Filii deitasdemon- placare. nc laudem et gloriam in conspectu homi-
stretur.Verum, quia fuerunt etalii quidam h.-eretici num promereri. Alioquin, quia viduis et orphanis
(429) Epist. hanc laudat Bzovius./lre.ia^ t. Xni,pag. 114 §. 13. Vide etiam Raynaldurri, ad an. 1203, §61.
221 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 222

specialiter suraus in sua justiLia c1ebitorcs,tuee sa- A raineinqnisitionemsccretomandavirausfaciendam,

luti potius consuloutes, dilectis filiis.... Casemarii per quod famam tuam purgari volumus, ut oIjIo-
majoris monasterii Turonensis, et.... de Ver- qnentiura iniqua perversilas confusa raaneret.Cuni
sun (430), Bituricensisdicjccescon, abljalibus, dedi- igitur venerabiles fratres nostri, C. .Agriem.B.Wa-
mus in mandatis, ut ipsi te ad restitutioncm om- ticn. IL Varen. Vespermicn. et J. Histrien.
K.
niutn ablatorum, etad justiliam supcrdote, medio- ppiscopi, ac multi alii Ecclesiarum prffilati^et idem
tatemobilium, damnis aliis et injuriis irrogatis, elinm Geurien. te siiper his apud nos studuerint
coram eis plenariam exhibendara, monitionc pra3- excusare,ac tuam satis de honestate morum et aliis

missa,perdistrictionemecclcsiasticam,appeilatione commendare personam, fratcrnitatem tuam mono-

remota, compellant. mus altentius cl exhortamur, quatenus ita nomen
Datura Anagniaj, ii Non Januarii, anno sexto. hujusraodi criininis delere procures, et talem to
GXGV. studeas exhibere, quod praeoedens delatio frivola
...PRIORl SANCT^E MARl/E NOV^ MONTIS-PILOSI. videatur, et fama tui nominis oblocutionis iniquaj

Ut se ponlifwis conspcclui reprxsentet, ad rationcs labe detersa, clarior in laudcm assurgat, et men-
cleri et populi audiendas. daccs appareant,qui se fingebant in fraudeveraces.
(Anagnice, iii Non. Januarii.) Datum Anagniae, iii Id. Januari'.
Sicut diiecti filii^clerus et populusMontis-pilosi,
B
CXGVII.
nobis intimare curarunt, ex sententia illa, quam
ARBATT DE PliATEA (-431) PRI0RIBU3 EXOLDUNENSI, ET
feiicis raemoriyp Gael. papa, pro^deoessor noster, NUNDRIACENSI, BITURICENSIS DIOECESEOS.
protulit contra eos, non modicum reputanl se gra- Ut W. de Securo ab episropo et decano Claromonten-
vatos, pro eo quod causne meritum ipsis non fuit sibus in canonicum et fralrem rccipi facianl.
plenarie patefactum; quare nobis humiliter suppli- (Anngniae, Non. Januarii.)
carunt,ut eis super hoc dignaremur paterna solli- Benignitate apostolicajsedis inducti,quaeconsue-
citudine providero.Licet autem contralatara adicto vit indigentibus providere... episcopo (432), etca-
praedecessore nostro sententiam non sit aliquid te- pitulo Glaromontensibus dedimus in mandatis, ut
mere praesumendum,quia tamen Justum cluniorem pr.iebcniiam, quam dilectus filius, A... Parisiensis
eorura nec debemus nec volumus obaudire,di3cre- canonicus, in eorum habebat Ecclesia, ad liberara
tioni tuae per apostolica scripta mandaraus,quate- resignationem ipsius, dilecto filio, W. de Sccuro,
nus, infra mensem,per te vcl sufficientem respon- tuno diacono, nunc vero presb*ytero, de cnjus ido-
salem, nostro le conspeclui rcpraesentcs, ut te vel ncitate tcstimonium mullorum accepimus, sine
tuo responsali pra;sente, rationes illas proponant, difficultaie conferrent.
quibus intendant nos ad restituendam eis audien- Mandavimus insuper venerabili fratri nostro...
tiam inclinare. Nos enim, auctorc Deo, veritate archiepiscopo (433), et dilecto filio.... decano,
cognita, procedemus,sicut de provido fuerit con- Bituricensihus, ut, mandatum nostrum nol-
si

silio procedcndum. lent exsecutioni mandare.ipsi mandatum nostrum

Datum AnagniiTe, iii Non. Januarii. super hoc, nuUius contradictione vel appelia-
CXCVI. tione obstante.exscqui non tardarent, contradicfo-
....QUINQUECCLri,STEiNSI KPISCOPO. res ppr censurain ecclesiasticam coinpescendo.
Vt famx siix altcnlius consnlat. Verum, cum idem episcopus et capitulum, per
(Anagiiiee, vii Id. Januarii.) ipsum archippiscopum etdecanurasa^piusrequisiti,
Licet mulloties ab illo crimine detesfabili contra ad liberam resignationem ipsius A.,sicut ex litferis
te nobis proposito, omnino fuisse
quod inficiaris eorum accepimus, noc praehendiim eidem W. con-
commissum, averterimus aures nostras,etnegave- ferre,nec in illorum comparerc praesentia, vcl ra-
rimus saepe committere inquisitionera ipsius prae- tionabilein causam vellent ostendere contra illum,
sertim cura talia de fraternitate tua nuliatenus tandera ipsi eumdem presbyterum auctorilate no-
crederemus et adhuc etiam non credarnus,cum t.i- stra de ipsa proebpnda investire curarunt,ipsis epi-
men hujusmodi delatio non cess<iret et pulsarot n scopo et capitulo injungentes.ut eumincanonicum
nostrum auditorium imporlune.tandem oflicii no- et fratrora reciperont, et fralerna charitate tracta-
stri dcbitum non potuimus denegare, cum.secun- renf. Sane, cura episcopus et capifulum mandato
dum Aposfnium, facti simus snpientibus et insi- nostro contumaciter nirais, quod eos non decebat,
piciitibu.-5 dfbitorcp; et, in (luibus cum hones.'alc resistcrcnt, ipsi archiepiscopu&et decanus Claro-
nostra potuimus, tibi parccntes, vcnerabili fratri monfensem ecclesiam, ot alias ecclesiasad capitu-
nostro... Geuriensi episcopo [sic), supir illo cri- lum spiritualiter perlineutes, de prudcntiura viro-
(430) Log. de Virxione : hic enim agi videtur dc Galliae Ghrisfian.T, tom. H, col. 208.
monastcrio Virzionon^ii^cujus tunc temporis abhas » VIII, Evrardiis anno 1202, ex chartaGuillelmi,
erat Guillclmus I. Guillclmum enim, ab anno 1 185 archiepiscopi Bituricensis. Anno 1206, Odonein
usquo iul annuni 1200, qiio obiii Non. Januar. m Exolduni dominum bcueficum experifur.»
incmorant aucforcs nova; vialli;e Ghnstiana", t. 11, (i32) De po jam diclum est supra.Vid. epistolain
col. 138. libii quinli 13(>, not.
(431) .^bbatiam de PratPa tuno temporis re»ebat (433) Vid. episl. libri quinti 52, not.
Evrardus, de quo ha3c pauca apud auctores novae
223 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VI. 224

rum consilio, ecclesiastico interdicto siipponcre \ eis si qua de secretis regiis novcrat revclavit.Cum-

curaverunt. Ipsi vero in majori ccclesia, vilipcnsa que fuisset saepe prohibilus ne rediret ad regem,
sentcnlia interdicti, divina postmodum officia ce- quia prohibitioni non detulit,sed impudentcr fami-
lebrarunt.Cum igitur animadvertendum sit in eos liaruni ejus conspectui se ingessit, captus fuit, et

qui mandatis apostolicis coutumaces cxistunt.di- a ininistris regis sicut ejus exigebat iniquitas ver-

scretioni vcstra? per apostolica scripla mandamus bcratus. Quia quaeris igilur, utrum verberatores
atquepraccipimus,qualcnusinquiralisdepraemissis ipsius incanonom incidunt scntentiae promulgatae,
diligentius verilatem, et, si praefalos opiscopum et quod indicerint respondemus. Caalerum quia, ut
capitulum tomcre venisse constiterit contrasentcn- meritoria sit,sponlanea debet esse poenitentia, non
tiam interdicti,atque in interdicla ccclesiu cele- coacta, non credimus clericum illum invitum ad

brasse ipsum episcopum a pontilicali officio, ct ca- poenitentiam compellendum,qui falso accusatusde
pitulum ab omni officio et beneficio suspendatis.et crimine, ac convictus secundum terrae consuetu-
faciatis tandiu manere supensos, donec idem epi- dinem pecunialiter salisfacit.
scopus in persona propria,vel saltem pcr idoneura Datum Anagniae, xvi Kal. Januarii.
responsalem et capitulum per quatuor aut tres de CG.
suis nomino universilatis ad preesentiam nostram g DECANO r.T CAPITULO REMENSI.
(455),
accedant, de tanto satisfacturi nobis excessu, et
Repulsa Joannis, Belvncensis episcopi, in archiepi-
praefatum presbyterum nihilominus recipiantin ca- scopnm Rcmenscm eleclione, prsecipit ut ad allc-
nonicum el in fratrem,etdebita charitate pertra- ram clcclioncm absque mora procedant
clent.Testes aulem, etc. Nuilis littcris,elc. Quod si
(Anagniae, iv Id. Januarii.)
non omnes, etc, duo vestrura, etc.

Datum Anagniaj, Non Junuarii,'anno scxto (434.) Post obitum bonae memoriaj W...Remensisarchi-
episcopi,statuta die de pasloris substitioue tra-
CXGVllI
ctantes,cum nequivissetisunanimiter convenire,tu,
LUNDENSI ARCHIEPISCOPO.
fili decane, et alii, numero plures et dignitate ma-
Ut clerum ad casiilatem inducat
jores,in postulalione venerabilis fratris ncistri Jo-
(Anagniae, xvi Kal. Januarii.)
anni3,Belvacensis episcopi.concordastis.Scd Theo-
Ad nostram noveris audientiam pervenisse.quod,
baldus de Pertico.major archidiaconus, et quidam
cum detestabile fornicationis vitiura persequaris, alii.nolueruntinpostulationehujusmodiconsenlirc.
et munditiam ministris altaris indicas,si multi ad
Unde, cum fuisset utrinque ad sedem apostolicam
exhortatioaera et correctionem tuam a volutabro
appellatum, et prius coram nobis, ac postmodum
luti surrexerint et proposuerint in castitate corpo- C coramdelegatisjudicibusaliquandiu litigatum fuis-
ris et puritate cordis Domino descrvire,quidam ta-
set, tandem ab illis ad nos fuit eadem causa re-
men sordescunt adhuc.et redeunt
in sordibus suis
missa. Nos igitur,plenam vobis et parti alleri au-
advoraitum suum, plures etiam cathedralium ec- dientiara concedentes, intelleximus diligenter qua-
clesiArum canonici publice tenent in suis domibus cunque proponere voluistis, et tandem rationibus,
concubinas.et quasi effectumeisexhibent conjuga- atte::tationibus et confessionibus utriusque partis
lem. Volentes igilur, quantura in nobis fuerit, audilis, quiaconstitit evidenter, quod post appella-
adhibere remedium huic morbo, fraternitati tuas tionem ad nos legitirae interpositam.-per impetuo-
per apostolicascriptamandamus atquepra^cipimus, sam prffipsumplionera exindiscreto zelo ad praeJi-
quatenus tam canonicos ipsos quam alios clericos
clam postulalionem fuil ordinate processum, de
in tua provincia constitutos, si tamen eorura epi-
communifratrumnostrorumconsiliopostulationem
scopos super hoc inveneris negligentes, ut focarias ipsam, exigente justitia, duximus repellendam.Ne
quas publice tenent abjiciant.monitione prsmissa, vero Ecclesia vestra duitius remaneat viduata pa-
per suspensionem,et privationem, si necesse fue- storc, universati vestra^ per apostolica scripta
rit, beneficiorum suorum, appellatione remota, mandamus,quatenus,infra mensempost susceptio-
compellas Ad recipiendas autera hujusmodi mulie- j) nem litterarum nostrarum,convenientes in unum,
res,patre3,lratres et consanguineos moneas dili-
invocata Spiritus sancti gralia, personam idoneam
gentius et inducas, et cogas etiam, prout videris eligatis vobiscanonice in pastorem, et faciatis per
expertire. suffragaceos Remensis Ecclesiae, quantocius fieri
Datum Anagniae, xvi Kal. Januarii.
poterit, opportune in pontificem consecrari. Re-
GXCIX. quirat autera a vobis Altissimus in examinedistricti
EIDEM. judicii, nisi huraano favore ac mundano timore
De pocnilenlia clerico falso accusato injungenda. postpositis,personara in spiritualibus et tempora-
(Anagniae, xvi Kal. Januarii.) iibus secundura conscientiam vestram idoneam
eidem Quod si forte
Ecclesiaj praeficere satagatis.
Ex partetua fuit proposituui coram nobis, quod
raandatum nostrum neglexeritis adimplere,noveri-
clericus quidam ad regios setranstulit inimicos, et

(455) Vide epistolam hujuce libri sexti 9.

(434) Vid. epist. libri quiati 37, not.
225 P0NT1FICATU8 ANNO VI, CHRISTI 120?. 226
tia nos venerabili fratri nostro...episcopo Autissio- A coram dilecto filio, 0... subdiacono et capellano
dorensi, et dilectis riiiis...abbati de Persenia, et nostro, quem eis deputavimus auditorcm, ob eis
magistro R. de Corson, canonico Novioraensi, per fuisset aliquandiu litigatum,de assensu procurato-
scriptanostra mandasse,utipsi, auctoritHlenostra rum ipsorum, dilectis filiis, magistro R, Tropen
sufTulli, omni contradictione vel appellatione ces- decano, et Viviano Veronensi,
Walperto Tarvi- et
santo, Deura habentes prae oculis, porsonam ido- sino, canonicis, qui tuncBononiae
morabantur.cau-
neam, quae tanto congruat oneri ethonori, inpon- sam ipsam duximus committendam,m.andantes eis-
tificem vobis assignont, euin per saflraganeos He- dem, ut juxta priorum commissionem tenorem
mensis Ecclesiu3 consecrari juxla quodprajraissum pra^via ratione procedere, sublato appellationis ob-
est facientes, et contradictores, si qui tuerint, vel staculo, procurarent,ita, quod diclus decanuscum
rebeiles, monitione pra^missa, per censuram eccle- alteroeorum id exsequi non oraitteret,sinon posset
siasticam, appellatione reraota, compescant. cum eis tertius interesse. Cumque abipsisdecano.
Datum Anagniae, iv Id. Januarii, ponlificatus no- et Viviano, pro parte tua recoptus testibus, fuisset
stri anno sexto. in causa processum, et cum ipsis attestationibuset
Scriptiim est illis super hoc. aliis instrumentis ad causam facientibus, taratuus

CGI n quam ipsonim canonicorumprocurator adnostram

praesentiam iterum accessissent. Nos eis dilectum
NOBILI, VIRO, DUCI AUSTRI^.
filiura, B. (437),
tituliSanctaeSusannajpresbyterum
Conjirmatio senlentiiv, quod tenealur matrimo-
nium contrahere juramento promissum cum filia cardinalem,concessirausauditorem,coramquo tuus
ducis Bohemix, quia conditio adimpleta non fue- asseruit procurator, quod, cumdicti judicesvellent
rat.
juxta mandatum nostrum incausae cognitione pro-
(AnagnifB, v.i Id. Januarii.)
cedere, et canonici Vicentini, vocati ab eis, venire
Ex parte tua propositum coram nobis, quod
fuit Bononiam recusarent, viarum pericula praetenden-
olim... filiani nobilis viri... ducis Bohemiae, sub tes, idem jiidices, tum ad eorura malitiam convin-
conditione desponsans, firmiter promisisti, imo
cendam, tum ut raelius possent de negotii cogno-
eliam juramento firmasti, quod eam duceres in
scere veritate, Vicentiam accesserunt, et canonicis
uxorem. duramodo matrem ejus a se nuliatenus ipse malitiose subjicientibus, quod causaipsa non
separaret. Verum, cum dux ipse matrem ejus a se decebat,nisi Bononiae ubi fuerat corami3sa,traclari,
penitus separasset, contrahere cum filia noluisti,
eorum cognita malitia,eteisdem per contumaciara
sed, duce ipso a juramento quod praetiterat abso- se absentantibus,deconsilioprudentium, etperito-
luto, ab eo quoque fuisti a juramento quod ipsi
rum in jura procedentes in causam,allegationibus
prffistiteras absolutus. Gumque postraodum, ad C et "rati7nibus"tui7pl"e^uVintell7cti^^^^^^^^^ am
petitionem tuam, inquisitionein horum venerubili instrumentis et dictis testium qui ex parte tua
fratri nostro... Salzburgensi archiepiscopo, duxeri-
pro'Jucti fuerunt, te judicarunt juxta sententiam
mus coramittendam, ut statiieret quod crederet praedicti Feltrensisepiscopi, in ipsius achidiacona-
expedirc, ipse, cognita plenius veritate, te denun-
tus possessione tuendum, pra3cipientes auctoritate
tiavitadcopulam hujusmodii non teneri.Nosigitur,
nostra, sub poena
excommunicationis, nc super
denuntiationem ipsam, sicut inquisita et cognita
possessione archidiaconatus, intra civitatem Vicen-
veritate rationabiliter facta est, ratam haberivolu- tinam vel extra, tibi aliqua molestatio inferretur.
miis et mandamus, et ne qui veniat contra eam,
Procuratorvero canonicorumadprffidictarespon-
auctoritate apostolica prohibemus.
dit, quod, cum praedicti judices deliberatorias indu-
Datum Anagnia3,vii Id. Januarii.
cias canonicis denegarent, ab eis quinquaginta li-

CGII. brarum pignora postulantes, nec ipsicanonici pos-

ARCHIDUCONO VICENTINO sent apostolici copiam hahere rescripti, quam
Ipsum in archidiaconaiu confirmat. instantius postulabant, ut deliberarent utrura vel-
(Anagniae, iii Non, Januar.) lentescontendcreveloederequaestionera,propterhoc
Cura oliin qua;stio, qure inter te ex unaparte,ao ^ sentientes sepraegravari, sedem apostolicam appel-
dilectos filio3...archiprcsbyterura et canonicos cc- larunt,et, dictum Vivianum recusantes lanquara

clesiae Vicentinoe ex altera, super archidiaconatu suspeclum, inter eum et te consanguinitatem esse
ejusdem ecclesiae vertebatur, bonee memoriae (43G). parati fuerunt incontinenti probare; sed, licetprae-
Feltrensi episcopo, cumraissa fuisset a nobis, el fatusWalpertus admiserit appellationem eorum,
idein episcopus, ulriusque partis rationibus intel- reliqui duo, spreta appellatione,nihilominus ad
lectis,archidiaconum ipsum cuin stallo chori tibi ferendam sententiara processerunt, a qua fuit ex
per sentenliam adjudicare curasset, eos excommu- parte canonicorura iterum appellatura. Cum igitur
nicationi subjiciens, qui te super hocpraesumerent prajdictus cardinalis hoc coram nobis fideliter reci-
de caetero molestare, acpostmodumutriusque par- tasset, quoniara per ipsas attestationes nobiscon-
tis procuratoribus ia nostra stitit evidenter,quod ab episcopis Vicentinis archi-
praesentia constitutis.

(436) Vide epistolam libri tertii 39, not. (437) Videepistolam libri tertii 54, not.
 228
227 INNOCENTII 111 PP. REGSSTORUM LIB. VI.

et prornpisse ad
diaconalusipscsiuercclamalionecanonicorumcon- Adiclum D. perjurium incurrissc,
accusationem episcopi nulla commonitione prae-
tinno duobus orchidiaconis, anlequam libi, fuerat
missa. Proposucrunteliamipsum laicura cssc,iudi-
assignatus, elquiu canonici pra;dictum judicem rc-
sciplinalum, pcrcussorem, rixatorem et clericalis
ciisare vcl postulare rescripli copiam minimc
dc-
buerunt, cum causa pracdiclis jodicibus delegata hoaestatis cxperLcm,conspirationem,infamiasodo-
in hoc
luisseldc uUiusquc parlisprocuralorum assensu,ct mitici criminisdenotatum, asserenlesillum

abeisdcnirescriptumessetcomraunilerimpetratuin nefando vitio dcprehensum, et eumdcm Roraa; ho-

micidiuiu incurrisse. Quia vcro enormilateshujus-

uec deliberatorias inducias pelere, cura apud scdem
apostolicam per procuralores utriusque partis lis
contcslata fuiyset, prffidiclum archidiaconatum non
obstantibus hujusmodi frivolis exceptionibus, tibi
per ditTinitivam scntentiam adjudicaie curavimus,
canonicis Vicentinis contra te supcr eodem archi-
diaconatu, slalio etiara archidiacono deputato, ct
aliis pertinenLiis suisperpetuum siienlium impo-
nentes reservata tamen eis quaestiono propriotatis „ tione repelli, causam, ipsam,appeilatione
super collatione archidiaconatus ipsius, si forLe
super ea conLeudere volucrint advcrsus cpiscopum
Vicentinum (438), cum rcs interalios acta non de-
modi non dcbent sub dissimuiatione transire.cau-
saraipsamdeconsensu praedicti D. et procuratoruni
episcopi meraorati, vestro duximus examini
com-
miltendam,pcr apostolica vobis scripta mandantcs.
quatenus, partil.us ad locura idoneum convocat.s,
audiaLisqua;dux^rint proponendi, et.nisipraetatus
pcr exceptionera legiLiraam possit ab
accusa-
D.
rcmota,
usque ad dUunitioniscalculura dilgenter examinare
curclis.ipsamquesufficienterinstructamadnostram
ter
praesenliam transmittatis, prffifigentcs parLibus

beat aliis pra?judicium generare. ininum competentem,quoveniant quod justitia di-

ctaverit recepturcc, ad quera si qua forle
venirene-
Datum Anagni», iii Non, Januarii.
Scriplum est venerabilil)us iratribus... Veronensi, nos quantura de jure poterimus nihilomi-
glc.verit,
projter
sanctffi aomanffi Ecclesia; cardinali (439), ct
nus procedemus.Nullis litLeris obstantibus,
assensum parlium.... quod si om.nes.... duo ve-
Feltrensi (440), cL Bellunensi (441) episcopis, ut

prffidictam scntenliam observari.etipsum F.faciont strum, etc.

stallum eliara, in choro Datura Anagnice u Id. Jauuarii.
archidiaconuLura ipsura,
archidiucono deputalum, cum omnibus aliis perti- CCIV.
CONVENTUI ALBANI.
nentiis suis per censuram ccclesiasticani, appclla- ....ABB.iTl (442), ET S.
posses-
tione remota, pacificc possidere. m ecclesiam quamdam ad solvenda defuncti
soris, crucesignnli, debita, rectpiant.
Dalum, utsupra.
(Anagnise, xviii Kal. Februarii,)
CCIl. qua-
Grave gerimuset molestura, quod occasione
OXOMENSl BURGF.NSI KT.... Z.\MOi\ENSI FPISCOPI.S,
rumdarn littcrarum a nobis veritate tacita obtenta-
....

Accusalionem conlra cpiscopum Aristoricensem in- de S.^

tenlalam ipsis commitlit. rum, ecclesium quam bona; memorise Rog. ]

alii
(Anagniae, ii Id. Januarii.) Edmundo tenebat a vobis, post obitum ejus
apostolica; sedis,
D. concessistis, contempto mandato
Veniensad aposlolicam sedemdilectus filius,
debenefi-
Aristoricensiscanonicus,contravenerab'lemfratrcm ac statutoquod super quibusdamdebitis
ciis ejus solvendis, sccundum ejus indulgentiam
nostrum,L.Aristoricensemepiscopum,cnoriniamu-
euminten- ractam crucesignatis in Auglia, solemniter emana-
lla proposuit co.^-am uubis,superquiburi
eadem ecclcsia fuisset interira alu
vidclicctquod.suo adhuc rat ; cum, ctsi
dit criminalileraccusare,
conferenda, poLius ei reddi debuerit, qucm, ante-
pncdecessore vivente.aca sede suavioleutcrejccto,
perambi- quara prajdictus per favorcm regium acce-
Ro.eam
et episcopatu etiam spoliato, locum cjus
canonice prae-
quodquc sitperjurii pisset, adipsam, sicut accepimus,
tiouein teincrarius usurpavit, vestra in
sentastis, jure sibi ex sola prcesentatione
crimine, ac Simoniaca pravilatepollutus,duosinsu-
eadem secundum canones acquisito, quia
ecclesia
I
por homicidas promoverit.unurn in archidiaconum
a clericis quam a laicis
et auerum non leiiiLiuic
alterurn iiuu natum uu
legitime iiai,uiii diaco-
oinciuin ^^.^'^
ad un.i-iu.ii j-- paLronalus pinguius
jus i ^ .
i . ^«otr,
•

natu3assumens.Pra.terea,quodsuperhomicidiopu- posside.ur. Quocirca,

, . ,. j
. •
blica Idboret infamia, videlicet quod magistrum
. ,
D «i^^^^^lJ^^ [^^
disLricLc prrecipimus
prrecipiniua
1-
lica scripta
..
mandamus et disLricLe
.-«ninfu m.inflamiis
, ,

quatcnuseamdem ecclesiara, omni contradiclione,

Michaelem, legcm doctorem, interfici fecerit, ve-
appellalionc ct cxcu3ationecessantibus,nostrafreti
neni malcficio procurato. Econlra voro, dilectifilii,
auctoritale, ad manus vestras
accipere studeatis,
F. Joannes archidiaconus el P. canonicus, Astori-
remoto ab ea quolibet detentore, proventus ipsius
censes, excipiendo pro cpiscopo, responderuntprae-
pietatis, amator
Vir (inquitMatth. Paris.) eximia?
(438) Vide epislolam libri quinti 12G, not. disciplinffi claustralis.In juven-
ordinis et vigoris
(439) Vide epislolam libri tertii 39, not. frcquentatorassiduus,
[UO)lbid. not. tute scholarum Parisicnsium
meruitattin-
{A'ii) Ibid. not.
ad electorumconsortiummagistrorum
in Grammatica
gere, unde, cum viriis esset aitatis,
(442) S. Albani abbalioe tunc praeerat Joannes I
in Metrico Uvidius, in
Physica censen
(dictusdcCella)monasterii hujus vicesimus priraus Priscianis.
23. abbat.S. Al-
poluit Galenus. Matth. Par., Vit.
abbas. Qui Guarino abbati,annuo 1195, iii |(al. Maii 103.
defuncto, successordatus, obiit anno Domini 1214. bani operum tom. I, pag.
229 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 230
lidelilcr colligente3, ut ad mandatum nostruui in A davlmus univorsum, mandantes universis fidolibus
solutionem pecuniai convcrtantur, pro qua eos, de nostris pcrCampaniam et Maritimam constitutis,
nostra indulgentia speciali, praeler communem in- utvobis ad debellandos Terracinensesconsilium
et
dulgentiam concessam a pracdecessoribus noslris auxilium cxhiberent. Cumque postmodum
per vos
crucesigiiatis, pra)l'alus R. usque ud trienniuni ob- et aliosndcles nostros olFensi Cuissent, et inccepis-
ligavit; nullis lilteris obstantibus a sodeaposlolioa set illis vexatio tribuore intelleclum,
nubis et Ec-
impetratis, cum hoc mandatum a nobis de con- clesiajRomanajjuramonlafideliiatishumiliterprae-
scientia certa procedat. Unde, si Ibrte super eadem stiterunt, sub debito juramenti firmiter promitten-
ecclcsia sunt a nobis exsccntores obtenti, exsecu- tcs, quod vobis in pracsentia nostra juslitia? pleni-
eorum firmilatem nolumus obtinere, cum sc-
tiones tiidine.m exhiberent. Cum autem postmodurn, ad
cundum constitutionea ecclesiasticas et civiles, terminum qucm vobis et eis prffifiximus, tam vos
mendax peccalor carere debeat impetratis. Si vero quam syndicos Terracinensis, cum quibusdam de
mandatum nostrum timore vel gratia, quod non majoribus civitatis, in nostra et Iratrum nostrorum
credimus, neglexeritis adimplere, in caput vestrum cssetis pn-csentia constituti, restitutionem
Traversai
procul dubio redundabit, cum contradictores, si cum instantia petebatis, et de illatis damnis
et ir-
qu. fuennt, coercendi potestatem vobis plenariam,
g rogatis injuriis satisfactionem vobis
congruam ex
appeilationo postposila, concedamus biberi.
Datum AnagnicB, xviii Kal. Februarii, Caiterum, syndicus Terracinensis per advocatum
CGV. suum econtrario respondebat, qnod vos et progeni-
MAGISTUO MARTINO, CLERICO S. GRUCIS COLIMBRIENSIS. tores vostri per ipsam Traversam Terracinensibus
Recisil eum suk p-olectione. multas et magnas injurias et jacturas, grandia et
(Anagnia), ix Kal. Februarii.) enormia gravamina opprobria intulistis; unde,
et
Justis petentium, etc, usque anuentes, persoiiam licitum eis erat occupare Traversam, quie totius
tiiam cum omn\huB,,Qic., inmodumprotectionis^usque erat iniquitatia fomentum, ad declinandum pericu-
suscipimus.Specialiter autem beneficium quod ha- lum quod aliter non poterant evitare,postulans re-
b<!S ab ecclesia Sanctae Crucis
Coli.mbriensis, sicut stitutionem sibi fieri captivorum, postquam de fa-
illud juste possidea et quiete, devotioni tua3 aucto- cienda justitia nostro juraverant parere mandato.
ritate apostolica confirmamus, etc.
Nulliergo, etc. Prajterea, cum per progenitorea vestros
juramenta
Datura Anagniae, xi Kal Februarii. fidelitatis, quibus tenebantur sedi apostolicffi, ad
CGVI (443). qua n specialiter spectabat dominium Terracinje,
NoiuLiBus viRis, MANUELi, .jACORo, oDONi,
CENFio, C coacti fuerin t abjur arc, ct vobis et ipsis contra om-
ET nEOD.yro, frajapanis.
. ^es hominesfidelitatisfacere juiaiuomum.cum
juramentum cumillis
inia
(^onlroversias tnler ipsos Ten'acinen<iri dirrmit
fj^u, et lenacinensesainmit. -a ,. ^ • ,
quidominis suis fidem non servant fidesnonsit ali-
(Anagniaj, xiv Kal. Febr.)
quatenus servanda, licuerat eis dominationem ve-
GumTraversam per Romanam Ecclesiam tenete-
stram abjicere, ct ad ecclesia? dominium, adquam
lis,Terracinesis populus vobis eam
subripere cu- dignoscilur spectare proprietas, cum omni, qua
raverunt.Quod.postquamad notitiam nostram
per- possent, celeritiitc redire. Adjiciebat ctiam idem
vcnit, ad eos dilectum filium, P.
Sa.xonis, subdiaco-
syndicus, quod, si fortesuper his qua3 fecerant no-
numetcapollanumno3trum,direximu3, eisfirmiter
stram indignationem incurrerant, vei offensam.pa-
inhibentes, ne ipsam prajsumerent
aliquatenus de- rati erant satisfacere nobis pro nostra;
moliri,qui mandato nostro acquiescere beneplacilo
pcnitus no- voluntatis. Asserebat insuper, quod,cum de proge-
lucrunt. Verum Nos cum eis
agenles benignius
nitoribus vestris prsedecessoribus nostris s.Tpius
dilectum filium, Hug. tituli Sancti
Martini presby-
lerum cardinalem, ad eos du.ximus consquesti fuissent, et illata eis gravamina etinju-
dirigendum rias intimassent,quidam ox eis ind-ilserant
monentes ipsos pereum,et firmiteriniuntrentes eisdem,
ui ut si possent, Traversara ad vitanda hujusmodi
quod impetuose fecerant, consultius " " '

Sed ipsi, mandata nostra et

cmrdlrJnl n
'
T"'' "'
'"TT
'"'tem, pcr advocatum
oipMf nno
dicti sicut
aicti, cos „,.
, .,
monita cardTna
'cic«[(iinaiis
non dccuit, contemncntes, id
pid3.
^ pl
vestrum hajc 'T
r'"'""'- ' ".
omnia negabat s, asserentes quod s
cfficc- etiam probata fuissent, de jure non possent restitu-
ronon curarunt. Nosautem,in
bono volentes vin- tionisbeneficium impedire, multis super hoc ralio-
ccrc malum, per litteras
uoslras eis dedimus in
nibus et legibusallegatis, praesertim, cum majores
inandatis.ut salteni vobis sub
e.xamine nostro justi- ab illis pertulissetis injurias, quam ilii a vobis per-
tiamexhiberent.Quod.cum lacere noilent,
quasdam pcssi fuissent. Cum ab utraque partium fuisseloo-
excusationes frivolas praitendendo,
Nos eorum ram nobis aliquandiu disceptatum, nos, auditis
contumaciam attendentes, consules
Terracinensos utriusquepartis ratiouibus et plenius inlelleclis,
consihariosetprincipalcs fautores
eorum, vinculo de fratrum nostrorum consilio sentenliando
excommumcationis astrinximus, de-
etpopulum diffi- crevimus, faciendam vobis restitutionera Traver-

(443) Epistolamhanclaudat,necnoninstrumpnfi
quo Terracmenses fidei hibent, tenorem refert Raynaldus, ad
sacraraentum pontifTci ex-' annura 1201.
§ 76.
 232
23, INNOCENTII HI TP. REGESTORUM LIB. VI.

-tuh.s, aEau.AaEM v.tam propbssis, .n pkupe-

s. cum salisfaclionc damnorum,
ita ul rcstauran- A
tos oamdem ipsam nobis
lenendam ass.gnenl, do-
^^^ ^^^ proledtone B. Pelri, el enumerantur
•

^^^

injurus irrogalis liinc ci /-

nec, de illalis damnis et ^^^^^^ ^^^^ -^^^^ speclantia.

inde plenaric cognoscentcs, qua;sliones ipsas, me- Januarii.)

(Ana-niK, Id .

dianlejustiliaclamicabiliconcordia,termmernus,
^^^ocun j^^^/^n^Ecclesia.
ver a curanobisa provisore
ulri.ue parti
pacem_ ommmc-
.ocu rilatem ot
^^ ^^
dam providencio, vob.s njh.lommus -J-S^"* '

lu pc sonas, et bene.placentem Deo

religio-
ul captivos eorum m nostr.s
man.bus res.gnet.s Noc
^^^^ZZ m propagare.
....pcdiant, quom.nus utar..n.
m stude n. ^^^;^ ^J^„.,,,,
el ips. nequaquam ^^^^, J^^^.^^itur,
.,sque ad tempus sp
•

justiliis consuctis, sicut eas

^^^^!^^^^^^^^^^ radice procedcns a puritate reli-

®^*^-
tionis Innocentii secundi, Lucii,
Eugemi, Adr.ani,
.
„ Poh.n.rii
Anagn.a., XIV KbI. I-obru.r...
, B
^
Datum pra^decessorum
'l""^l,^,; Urbani et Coelcstini,
TENOE iNSTUUMENTi. spedalcm
nostrorum Romanorum pontificum, in
Quo Terracinenses fi.lei sacramentun. pont^.c^ e.k. ^^—^^ ^^ZZi^,,^ P^.^cipimus. etc, us.ue
popu- communibus. siquidem staluenles, etc.
In primis
rinnomineChristi.Amen.Nos consuies, et
Pr^terea, quascunque, etc. In quibus
h^c pro-
antea erimus
lus Terracinenses, ab hac hora
in
pnis duxiraus exprimcnda vocabul.s
Locum .p-
homines domini papje Innocen-
recti fideles et ligii
:

sum in quo pr.fata eccicsia s.ta est cum

omn..
Homana..
t u c';soru°m suorum, et Ecclesia. Joanms
i

vcl assensu, bus pcrtinentiis suis capel am Sanct. .n

Non erimus in dicto, vcl facto. consilio
;

eccles.am
aut capiantur mala suburbio Colimbri. sitam.ad pr.dictam
ut pcrdrt vitam vc membrum. a bon^ memo-
crediderunt, adeo- Sanct^ Crucis pe.-tinentem. s.cut
capt ne Consilium quod nobis
arch.ep.scopo, et B^Cohm-
ri. Joanne Bracarensi
uL damnum nulli manifestabimus; ipsorum cer- .llustr.s "^emor.^ Ad
briensi episcopo, assentiente
um malum si forte sciverimus, impediemus pro
duce vobis d.gnosc.tur esse concessa
Portugalcn.
ooL Quod s forsitan illud per Los nequiverimus tam in cas o
imnedi?e Inifcabimus illud per nos, vel
I.tteras, omnes etiam ccclesias de La.ren.
sitas, cum ommbus ad eas
aut nun q,am cito poterimus eis, vel ^ quam iu terrilorio ejus
i'os no r,3,
crcdamu' quod eis debeat ^ert.nent.hus, s.cut in charta J- -;' ^^^^^^
tal p rs r.rpe quam G.lberli Ul xbo
confirmatione bona. memor..
fitliter nti^ari. Papalum Romanum,
et regalia in
nensis cpi-pi conUn^^^^^
btllTetrl qu. habe^t tam in urbe quam
extra ur-
domos eliam, quas era.si.s T^i:"^:^-
au
hPm etnominatim Terracinam cumommbus per-
^
ree„|)erand„m lem de Villa '"'"'^; ^ "="' '°"''
defendendurr, el qnre non habel ad per
el pa- fratrem aoslrom Cohmbnensem eoiscepnm,
«P'^'-°P""' P
conlra omnes homi„es. Prslerea, guorram
::: ., „.a„dat„m tpsornm
f-iriemus Restituemus ipsi
eontraom„es homines
domino papse roccam
-ntentiam nostram ._e
cata fuerunt Ilerm.dam
,
ac Ar^anu
^^'^^^^ ,

concess.one Ciy.-
rssilnabimus quibus ipse mandaverit. Alcuba in Visensi cpiscopatu, ex
C r e^i et
illustns mcmo
loque, quas cVca civitatem habemus, tatensis episcopi consentiente
S n Uone
ntanum,ctFerronum,dabimus Fernand. de rege Legionens.
c.v.tate Roder ^ ^
etreslmm ;

!cili

Id u t mandatum ipsius domini pap. tenendas.

nec vi nec dolo auferemus eas illis,
qui de ipsius
eoclesiam sancti
Crucis de Cortes.
Michaelis,
et
^^~^^
quidquid habet.s 1" term.n.3
Reddemus etiam ad man- ejusdom civitatis; quidquid et.arn prad.ctus dux
mandato psastenebunt. ^ Col-bnens. c.v. ta-
dat . ipsfus universa regalia, et jura, qu. in ipsa L Jure suo vobis concessit insu.s red
civitatecumpertinentiissuisRomanaEccIesiacon- le ;
videlicet, Almomam cum
redd.tibus ,

:ee^rbe: habere. .i Frangipani institerint. ditus de Eiras ;

et duas vineas
^
•;- ^^^;- ^^^
domini papa., omni rcdditu partem
laciemus eis justitiam sub examine ;
«-^^-^^^Jl^^JJ,^^^^
dinorum suorum, qu.T. sunt .n eadem c.utae
dummodoet ipsiiustiliam nobis exhibeant corara
unam aceniam in matilas cum quatuorcanarns
n-
radiclajuramusnosamodo ser-
:
eo^rc omnil
t r:: ll Le
su
et recta inte.itione sic nos Deus
;
tegris partcm omnium pisc.um
qu. -" - - ]

sancta Dei Evangelia Ics isic): vmeam,

ajuvet, ct h^c ]
^"^^l^f^J^^^lll^^^^^
J
Iricumassensuejusdem ducis, v.llamaeyuiajo.,
^^^^^ '"*'^^- villam de
colimbri- viUam de Laurizal villam de Mosceti ; ;

GONSALDO, PRioin ECCLESi.E sangt;e crucis habetis circa maritima; villam

quidqum naDeub
PR^SENTiBUS QUAM Talazeiro, mudnuid
ENSis, EJUSQUE FRATRiBUS, TAM

(444) Vide Raynaldum, ad annum 1203, § 81.

 ,

233 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRTSTI 1203. 234

de Sancto Romano ;
villam dg Sancta Marina; vil- A super ea graves eimolestias irrogarent, venerabiiis
lam de Lagares; villam de Candaosa; quidquid lia 'rater noster..,. Bathoniensis episcopus (445), soUi-
betis in termino Sene, et in Gaudela, ct in Linares, citatus precibus religiosorum virorum ut aliam ei
et in Celorico, et in Covilian. et in Ablantos, et in prffibendam confcrret, quam posset pacifice possi-
Scarnen. el in Alanquer,
Ulixbona, et inSyn- et in dere,defuncto W. dePleiz,canonico Wellpnsi,ipsius
Jamugia, et in Alcanedi^ et
tria, et in Jorres, et in praebendam, videlicet ecclesiam Sancti Dccumani
in terminis omnium istorura; quidquid habetis in cum pertinentiis suis, ipsi concessit, et, facta resi-
Bisen. episcopatu; omnes hcxreditates, quas dedit gnatione prsebendoe prius habuerat, de illa quam
vobis illustris memoriae A. Portugallen. rex in Al- coramvenerabilifratrenostro....Cantuariensiarcbi-
vorgie, et in Germanelo, et in Atcania; valleni quo3 episcopo, el multis aliis, eum curavit solemniter
dicitur Alzazer,per suos terminos; insulam quoque, investire, resignatam prcebendam cuidam clerico
quae dicitur Ozerroa; et quiquid habeLis in termino ejusdem archiepiscopi, habenti alia beneficia, con-
Colimbriae, usque ad flumen quod dicilur Dorium, sequenter assignans.
et in tcrmino Brachare. Sane, ad instar pra^dicto-
Quo idem R.ne aliquidinprgejudicium cjus
facto,
rum proedecessorum nostrorum, Eugenii et Lucii,
fieret,super eadem pr.xbenda nostram audientiam
districtius inhibemus, ut de laboribus vestris, etc.
B appellavit. Verum, quidara clericus, J. nomine.lit-
Prohibemus insuper, ut nulli fratrum vestro-
...r^ ^t„ c- i-u u
teras episcopi Bathoniensissupersecundavacatura
rum, etc. t
Si quisautem L
liber etabsolutus ad ecclc-
u 1 1 ,

., j u u •

„. ,. ,.,., .., ,
prspbendai
sehabere proponens, in quibus contine-
u=, ov^uuujc
siam vestram converti,etibidem habitumassumere
,

k
„„„„, „_
regularem,
• ,.',.,.
quaetiamclericalis velsajcularis per-
si
, , .
* j
batur, quod super hoc csset idem archiepiscoDus
* ^iJ-^^^uyua
•. . •

,
, ,.

,. ,. ^ exsecutor contra pras atum R. vocem ad

,

nos
" "^^ ^^^
, , ,
sona vobis aliquadebonissuispietatisintuilucon- „ ,ir •
«r ^ .Vr /,
-t
W.
•
-
e •.
1 1, ., ^ , , ,
appellationis emisit, et de Wrotham Serviens
'"''"'*"'' '^'^^^i^"^
ferre voluent, nullus audeat prohibere. Casterum, „r •• !•
cnarissimi in oi,
•
/ ^,- •

„j„„^ n,.^ 1 .• 1
adexemplarprffifatiGoelestini,pra3decessori?nostn,
. , .
••
Christofilu nostri, J. regis
^fai» Ane brum
/Aiij^iuiuiii
illustris, qui hactenus, ut dicitur, tanquam laicus
arctius interdicimus, ut in ecclesiis, qua) ad vos
vivere consuevit, ut impediret ipsiusR. adappella-
jnrc fundi {sic) pertinere noscuntur, nullus episco-
tionis diffugium convolavit, asserens
quod, post-
pus,nisi ad proesentationem vestram aliquem audeat
quampraedictus W.dePleizdictamfuitprffibendam
ordinare, nec in ecclesias vestras, aut personas,
adeptus,episcopus Bathoniensis constituit inter eos
earum, interdicti excommunicationis senten-
vel
at W. de Pieiz, duni viveret, e.i de proventibus
tias, sine manifesta causa et rationabili, promul-
ejusdemprasbendaequinquemarcasimpenderetan-
gare, aut eas novis et indebitis exactionibus aggra-
nuatim, et post mortem ejus, W. do Wrolham in-
varo prcesumat. Prcedicti etiam Adriani vestigiis in-
tcgretotampraebendam haberet.Cum autem episco-
hserentes, vobis concedimus, utdecimasfrugumve- ^
pus ipse per.... Vice-archidiaconum loci mandasset
strarum, qua3 infrafines vestroe parochia) continen-
prj-efatumR. inejusdem prasbendcc corporalcn^. pos-
tur, hospitali vestro libere conferre possilis. Cum
sessionera induci, et quaedam capella, pertinens ad
autem generale interdictum, etc. Chrismavero,etc.
prffibendam, ei per ipsum assignata fuisset, et ad
Obeunte vero te, etc. Scpulturam prffiterea illius
matricem ecclesiam ambo pariter accessissent, ut
loci etc. Paci quoque, etc. Praeterea, libertatis, etc.
similiter assignaretur eidem, ibi ex parte dicti
Decernimus ergo, elc. Salva sedis apostolicaj au- VV. de VVrothaminveneruntarmatos, qui, manibus
ctoritate, ct in prgediclis ecclesiis dicecesanorum in eos violenter injectis, ipsos de parochia turpiter
episcoporum canonica justitia. Ad indicium autem ejccerunt, unde Bathoniensis episcopus eos excom-
hujus percepta; a scde apostolica libertatis, duos
bisantios pro.jure Romanoe Ecclesis, nobis nostris-
municatosfecitpersuamdirocesimpublicenuntiari,
et praifatam
ecclesiam,quam per intrusionem idem
que successoribus, annis singulis exsolvetis. Si qua
W. de Wrotham
occupaveral,supposuitinterdicto;
igitur, etc.
Cunotis autem, etc.
subsequenter vero, elapso mense, in grave ipsius R.
Datum Anagniae, per manum Joannis, sanctoc Ro-
priejudicium prffidicta sententia relaxata, pra^fato
man;e Ecclesiaesubdiaconiet notarii, IdibusJanua-
ni,
W.deWrotham superipsa pra^benda instrumentum
innictione septima, uoimmas Q
Incarnatuinis Doininicff" n je
j r .i.
novo confecit. Quoniam igitur de iitteratura et
anno 1203.
moribuspraedictiR.tamabipsoBathoniensiepiscopo
CCVIII.
quam archidiacono loci, et a multis aliis pra^Iatis,
CAPlTULO WELLENSI.
perlitteraseorumaudivimustcstimonium laudabile
Ut magislnm Rog. Porretanum in canonicum
perhiberi,qui super praemissis etiam nobis scribere
et fralrem recipiant.
curaverunt, et nimis esset indignum, ut, taliterper
(Anagniae, xviii Kal. Februarii.)
frn.iidemhujusmodicircumventus,cuinnulIumaIiud
Accedens ad praesentiani nostram dilectus
filius, beneficium habcat, provisionis suas beneficio frau-
magister Rog. Porretanus, subdiaconus, nobis
hu- daretur, diacretioni vestra; per apostolica scripta
militcr intimavit, quod, cumin ecclesia
vestra pnu- mandamus,atque pra!cipimus,quatenus prasdictum
bendam fuisset canunice adeptus, et quidam laici R. sicut fratrem, ct canonicum vestrum
benigne
(445) Vide epistolam libri quinti 90, not.

Patrol. CGXV.
 236
23' INNOCENTll III PP. REGESTORUM Un. VI.

eum, quanturn in vobis A intueri,duximu8relinquendum,ut sinc labe peccati

iracieii», Mcv permillatis
tr-ictetis nec poi
nnvAr U expedire,
ftvnftdire. cum sit
i

hoc at,'as quod ^„„ia

,
_

justitiis ad eam magis noveris

1

fuerit, super ipsapracbenda, vcl pcr lcrram

ctiatn caulum in ,jurp.,quod,si quisquam
perlinenUbus, impediri.
ha;reticorum aut quorumlibet excommunicatorum
Datum Anagniae, xviii Kal. Februarii
transierit communicare in emendis et recipiendis
CGIX (440). palris
necessariis possiteis, et super participatione
P.TITULI MAHCELLl PRESByTERO CARDINALI,
S.
fatniliasexcommunicali familia excusetur, aeccssi-
AP0ST()L1C/E SEDIS LEGATO.
icrrx tas maxime cura insistitur operi necessario,
cnim,
GamleL quod Cyprum appulerat pro suhsidio
muUis excusat.] Cum enim Dominus
saucUC, et remittil arbitrio mo
ufrum dclieal com- multum, et in

cum Vcnelis excommunicaiis sicut in Evangelio legisse te novimus,

Sabbato per
municure
spicas ac
(Anagniae, x Kal. Februarii.) sata transiret, et vellcrent discipuli ejus
nianducarent manibus confricantes, etquidain Pha-
Quod, imperante Domino, ventiset mari
facla cst
ambu- riseorum in discipulos Quid facilis quodvon licel
navigantc tranquillitas,et is qui B.Petrum
:

te Jcsus eis legi-

erexit, tc post in Sabhatis [Luc. \\'f) proclamarent,
lanlcm' in fluctibus, ne mergeretur, quod jecit Davul.
optatum,quod tur rcspondisse Nec hoc legistis
maris transitum in portum deduxit
:

fratres et episcopos no- ^ cum esuriret ipse, ct qu^ cum eo erarU quornodo v
vl- no tra confirmlsti ^ tro^vit in Domum Dei. ct panes propos^Uoms .um,,s,
et, correctis qua3 inlcr ipsos
fuerant
I r Cvp
s in
r.n Ucea n^^
gloriam, fidei dedU iis qui cum ipso erc^nt, quos
corr g"nda qua. ad divini nominis
et
? [Ibid) Et con..-
sedis honorem,et tantum sacerdoiihus, manducare
Ghr sUan.^ p ofectum, apostolic^
noveras cxpedire, plantasti, et, qucnler adjecit: EtFilius homrnu Dom^ausesi etram
s- lutem nio-rn
Sahbati[ibid.) scd et hoc negotium es iMl.ihom,-
elrra sedata qua3 apud Acon fuerat interPisanos
;

e',orta.'inter-eos treugas non sine nis.Unde.siproptcr urgentcmnecessitatem oporteat

et anu ns quibus sine gravi scan
comraunicare teVenetis, in
statuisti.gaudemus.ct
aollicitudine ac lahore nimio
dalo, ct grandi dispendio illos non poteris evitarc,
actiones, sine quo ncque
ci gratiarum exsolvimus
deindulgentianobtrasecurus, labem peccatiproptcr
qui" plantat,neque qui rigut, est aliquid.et a quo est igiturdiscrc-
omne donum perfectum, hoc nuUatenus pertimescas.Monemu3
omnc datum optimum, et
apu-
deficit virtus nostra, non tionem tuaui, exhortamur attentius, et per
et quis nos etiara, cum quatenuslegationem
nostros, et actus sibi rcddit slolica tibi scripta mandamus
deserit, dirigit gressus
Domino com- Christi, qua fungoris, et pro qua quodammodo
acceptos. Devotionem quoque tuam in
parcens nec abnegasti taliterexsequaris,quod etglo-
te ipsura,
mcndamus, utpote qui, nec person.-e
,« in futuro
pra;senti,et --- prsemium consequaris
officiumstudes lauda-
legatmnisoiiiciumsiuutjh ittuua- iiaiii in
riatn 111 i^.-o ^ -
rphns bi legationis
iniunctJBllibi
rcbus,injunct!B dediein d.em
C ..ternura. nosque ad honeremtuura
Se; eTercere, ita ut populi per quostransis,
vi-
amplius inlendere teneamur
dcntes opera tua hona, glorificent
patrem tuum qui
Datum Anagniat;, x Kal. Februarii.
in coslis, et in te Romanam
ecclesiam huroiliter
est
revoreulur. rVecepimusautemlitteras,
quastuano- CGX (447)
qua docuit, et ALEXI. IMPERATORIS CONSTANTINOPOLITAN ).
bis devotio destinavit, benignitate LITTKRA
liomanum pontificem caput universalis
quaepereastamsuperprocesPuexcrcitusChrisliani, Recognosiit
ncgotio, statu Ecdcsiw, el jurat dcvolionem.
quam imperii Constantinopolitani
Dat. in Urbe regia, vi.i Kal. Septemb.
Hierosolymilanfe provincia), nuptiisChristianorum sutrimo
Sanctissimo patri ct domno,!. Dei gratia
iidSaladinum dircctis,ot aliis intimasti.notavimus imperator,a Deo
pontifici, ALEx.us,fidelis in Ghristo
diligenter. Quiavero dubitas, cum signatorum in
Roman. modcralor ct sempcr augustuy,
ad par- cotonalus,
subsidium fHcris destin5ius,3i vcl cxcrcitus mihi
accesserit,vel tu perveneris ad reverentim filialisdevotu.n obsequiura.Quanta
tesUierosolyrailanas
excommunica- feceritDominushisdiebussecuiidummisericordiati)
eumdem, utrumVenetis adhuc in
crcdidi expli-
communicarc suam, beatitudinivcstrajpotissimum
valeas, cum eos
tione manentibup,
sine scandalo nequeas
-^~z=:;:^—^^^r.
evitare,utpotequorum ctiam

noluisti, et super hoc con-

candum, qurElocumejus in terrisnoscitur
„ >,.cui.
obtinerc,||

nium jura regnorura.ac tam Deo ei sarctitati

^^,^-™^-
vestr.->?
p~
ipsis ad te venientibus quam merito teneor
requiris, [tibi breviter re- in grali<irum actione devotus,
sUium nostrum devote plenius
Venctos diligenter moneas et ^n perpetuum tenebor obnoxius. Novit
spondemus,utducem et
fratrem commisso.
poeniteant de commisso, et sanctitas vestra, parricidio in
et inducas, quatenus nequc
secundumformaraEcclesiaiabsolutionisbeneficium occupatum diutius, et pollutum imperium,
tyranni-
sua ipsum felici exsilio detestabilem evasisse
consequantur. Quod si forsan in contumacia vestram apo,
dnxerint persistendum,til3i,qui Orientalisprovincifc
dem in quo et mihi coclitus datura est
nec illud vestrum
perso- stolicam videre personam; sed
necessitates, circumstantias negotiorum,et
melius effugit auditum, quod
peregrinorum beata socielas,
narura qualitates, tanquam pr3esens,poteris
piu-tcm c.Khibft Bzoyius,
Raynaldus, (446) Epislol.t? buj.is
(44G) i^artcm epistoI.Tc hujus exhibet vulgav.t Il^y-
leguntur.hac Annal.t Xllt, pa-. 07, § 1. Intcgram
ad annum f204,!i24. Quaeapudipsura
naidus, ad annum 1203, § H.
imeis inclusa sunl.
 237 P0NTIFICATU8 ANNO VI, CHRISTI 1203. 238

crurlelitatem abominata sceleris inauditi, amore A

fraterno, seu potius miseratione paterna, exsilium
meum, ct causara justissimam quidem, sed apud
homines desperatam,tam misericorditer quam
jiter adorsa fuerit sublevare. Et nunc, qualiter in
manibus eorura tam mca, quam p?tris a
prosperata sit salus.sublevatum de carcereejusdem
illustris patris mei caput ostendit imperialibus ut
decet insignibns decoratum,etrestitutumcapitiraco
cum soleranitatedebita imperii diadema,noctu ela-
pso per fugam detestabili parricida,qui fasccs im-
perii inauditffi tyrannidisincubatione polluerat. Hic
profecto suspirantcm ad nos urbem rcgiam,sermo-
Quanta fecerit nobis Dominus, imo non nobis sed
nomini suo quantam dederil gloriam his diebus,
viri- quanta possumus breTitate perstringimus,ipso prae-
notanles initio, quia ex quo urbem transgressionis
Domino exivimus (sic enim Jaderam nominamus, cujus ex-
cidium vidimus dolentes quidem, et necessitate
compulsi), nihil inter nos ordinalum esse memini-
mus, quod communiter ad utilitatem pertineretexer-
citus, quin illud in melius providentia divina mu-
taverit, sibique totum vindicans stultam fecerit
sapientiam nostram. Hinc est, quod eorum quaj
facta sunt apud nosgloriosa omnemanobis gloriam

nibus adeo infecerat vcnenatis, ul ad subversionem jure repellimus, quippe qui operis adhibuimus pa-
libertatis antiquae publice latinos assereret adven- rum,consilii nihil. Unde necesse cst ut si quis ex
tare, qui apostolatui vestro locum, et gentem resti- g nobis voluerit gloriari, in Domino glorietur, non in
tuere laborarent, meque in odiura traherent etiam se vel in altero. Foedere 'gitur Jaderee
confirmato
amicorum.cujus occasione, et studio opus tam in- curaillustriGonstantinopoIitaniquoadamimperato-
speratum Latinitas inchoasset. ris, Isaachii, filio Alexio, cum victualibus omnibus
Hffic, fateor, causa potissimum ad subsidium et rebus egentes.Tcrrffi sJinctaj videremur gravamen
nostrnm peregrinorura animos inclinavit, quod. potius illaturi, sicut et alii ex nobis qui nos praj-
promissione spontanea, subjuris jurandi religione, cesscrant, quara juvainen aliquod allaturi,necterrae

christiana suraus dcvotione poIiiciti,totius Christia- Sarracenorum in tanta egestate nos crederemus
nitatis ecclesiasticura caput, Romanum videlicet applicare potentes,verisimiIibusquidem rumoribus
pontificem.apostolorum principis Petri catholicum et argumentis inducti, quod dicti Alexii suspirarct

successorem, nos humiliter agnituros, et ad hoc adventum regiae pars potior civitatis, et pondusim-
ipsumOrientalem ecclcsiamproviribus inducturos, perii, quera electione concordi cutn solemnitate
sidebitum nobis divinaraiseratio restituisset impe- debita imperiali diademate subIitnasset,contra con-
rium, intelligentes profecto, quod accedere debeat suetumordinemtemporisaurafavente,obedientibus
plurimura honoris, et utilitatis iraperio, et nomini Domino ventis et mari, ad urbem regiam praeter
nostrodecus ffitcrnum^situnicaDoraini inconsutilis otnncm spem prospere applicuimus,ct in brevi. Sed
suam nos tris teraporibus,et operibus recipiat uni- ^ nccadventavimus improvisi,qui usquead sexaginla
tatem. El hoc quidem, ut dictum est,tam peregrinis raillia equitum, pra;ter pedites, in urbe reperiraus.

vestris sub juramento promisimus, quam palerni- et transilientes loca tutissima, pontes, turres et flu-

tati vestra? exhiberc plenius praeoptamus, omnera mina, sine datnno noslrorum, terraet rauri obsedi-
vobis et successorihus vestris canonice substituen- mus civitatem, et tyrannura pariter, qui, com-
diadevotionem per pra?senteslitteras promittentes, misso in fratrem parricidio, fasces imperii diutina
quam antecessorcs nostri, imperatores catholici, incubatione poIIuerat.Praeterigitur oranium opinio-
praedccessoribus vcstris, Patribus orthodoxis, Uo nem,universorum civium mentes conlranos inveni-
inanispontificibus,antiquitusexhibuissenoscunlur; mus obfirmatas, nec aliter contra dominum suum
illud parilcr prorailtentes, quod, opportunitate civitatem muris et machinis obseratam, quam si
nobis a Domino pr£Bstita snlutari, adidem Orienta- adventasset populus infidelis, qui lo(;a sancta pol-
lem Ecclesiam tara prudonter inclinabimus, quain luere, et religionera proponcret inexorabiliter evel-
potenter; super quo prudentice vestra) consiliodc- Icre Ghristianam. Inipcrii siquidem crudelissiraus
sidf^ramus inniti,ad h.-ec pr?edicta inducti pnecipuc iixubator,domini sui et fratris,iraperatorIs, orbator
consiliissalutaribusetmonitisvenerabilium Patrura ct proditor, quique eumdem carcere perpetuo sine
N. Suessionem. G. Ilalbestr. et S. Trecen. episcopo- D crimine condemnasset, idem filio cjus illustri factu-
rura.... abbatis de Luced. et magistri Joannis No- rus Alcxio, si non cumdctr. a manibus ejus felixcri-
vionen. puissct cxsilium, pra^habita in populo detestabili
Datum in Urbe rcgia, vtii Kal. Septembris. concione,potente3 simul et plebemsermonibusadeo

CCXI infecerat vencnalis, ut ad subversionem libertalis

(448)
LITTEK/E CRDCESIGNATORUM. antiquse Latinos assercret advenlarc, qui Roraano

Excidiwn Jaderx, ab Isanchii occisorihiis

el imperii,
pontifici locum ct gcnlem restituere properarent, el

occupati, rcslitutio Alexio imperatori, qui promit' Latinoru mlegibus mperium subjugare. llsec profecto
i

tit reverenliam Ecclesix Romanx. res sic omncs contra nos animavil pariter et arraa-
Innoc. etc vit, ut contra nos ct cxsulem nos^rum vidercnlur

(448) Kpistolam hanc referunt Gcsta Innoccntii, atinuin 1203,^ 15. Integram,oraniquevitio purgatnm
^, 90, sed non absqiie mendis aliquibus. Patrem damus ex apographis Vaticano ct Gonti. Quic apud
eamdemque emendatiorem, exhibct Raynaldus, ad Raynaldum leguntur, hic uncis inclusa sunt.
 INNOCENTII III PP. REGKSTORUM LIU. VI, 240
239
gentoscnm suraptibus suis in terra sanctahonori-
omnes pariter conjurasse. [Scepius ergo per nuntios A.

nostros, imoperipsumexsulemnosirum.ctbaroncs fice provisurum ad servilium Redemptoris.

noslros a civilnis poslulanles audiri, nec
adventus CCXII (450).

noslri causam, ncc petitionis modum potuirausex- REGIS UNGARI^ AD PAPAM,

plicare, sed qnoties terra vel mari stantibus in
niuro Nolum ei facit, quod Culinus Banm se firmiter obli-

sermonesobtulimus.totiesretulimustelaproverbis. (javrrat, (juod si de cwtero hxreticos defendere in

Considerantes igitur, quod prstcr spem nostram
cuncla contingerent, in eum statura necessitatis
impacti, utstalimnecessehaberemusautperireaut
vincere, cum obsidionem ipsam nuila
ratione in
quindecim dies protclare possemus, quos victua-
lium omnium incredibilis urgeret angustia, non
ex
desperatione quidem sed inspirataquadam securi-
bella, paucis-
tate divinitus, suspirare cajpimus ad
simi(449)periculisnos audactcr opponere.cL incre-
omnibus obtinere, ad conflictum etiam g
dibililer in
campeslrem sfepius ordinati ineestimabilem multitu-
dinem fuga in urbe ignominiosa conclusimus.
Aptatisigiturinterimterraetmari bellicis instru-
in-
mentis, die obsidionis octavo violenler civitas
troilur, grassatur incendium, disponit in campo
excipere
contra nos acies imperator,et paratis nobis
venientem, constantiara nostram cum paucitatemi-
ralus, ignominiose frena reflectit, in urbem
relro-
gressus ardentem, Ipsa nocte fugam cum paucis
aggreditur, suamque in urbe relinquit uxorem et
parvulam prolem. Eadem re comperta,nescientibus
nobis, Graecorum proceres in palatio congregantur,
electio, seu
et exsuiis nostri solemnis celcbratur
potiusrestitutiodeclaratur.insperatamqueiaetitiam
copiosa in palatio luminaria piotestantur.
lerra sua prxsumpserit,mille marcas aryenti,quo-
rum medietatem sedi apostolicx, alteramvero ejus-
dem regis risco,versoivet(kbi).
Licet universi qui Christianae fidei religione cen-
sentur,sacrosanctara Romanam Ecclesiam tanquam
piara matrera venerari ac pluriraumdiligeretenean-
tur nos tamen, quos inter devotos fllios eadem Ec-
clesiaspiritualibusfovetetampleclitur,ipsiu8honori
eL utilitati prae caeteris potius ac devotius pro posse
nostro cupimus intendere. Hinc est, quod, cura hu-
rr,ilis ac fidclis sanctitatis vestrae capellanus,
Joan-
nes, ad praesentiam nostram accedens, duos princi-
paliores ex his, qui in terra Culini Bani, prout fere-
batur, damnatam haereticorum sectam fovebanl,
secum duxisset, nos, inspectis orthodoxae fidei arti-
quos ad ipsius Joannis exhortationem illi,ad
culis,
quosmissusfuerat,jamsusceperant,eademcapitula
sub sigillo nostro contenta, domino illius terrae,
noserat
filio scilicet raemorati Culini,qui tunc aqud
dedimus, districte praecipientes, ut ea et alia, si
qua Romana sedes de caetero secundum Deum
eis
transmittere decreverit, ab oranibus in terra sua
faciat inviolabiliter observari. Idem ctiam, cumhoc
juxta voluntatera nostram admisisset, se in manu
"nostra, ac J, archiepiscopi Colocensis,subsequenter
obligavit, quod, si de cajtero supradictos vel alios

Mane facto, prodit in castra copiosa Gra^corum ^ manutenerc vel defen-

homines in hacresi scienter
procerum multitudo, suumque gaudio quaerit ele-
dere in terrasua praesumpserit,mille marcas
argenti
ctum,restilutara civitati asserit libertatem, et rc- persolvet, quarum medietas vobis, alteravero fisco

grediendi filio ad fasces imperii, cum gaudio ineesti- nostro medietas obveniet. Illi praeterea duo
priores,
raabili, sublevatumdecarcere caput patris Isaachii, Joanne venerunl,
qui cum praefatocapellano vestro
quondam imperatoris, ostendunt.Prsordinatisita-
tam pro se quam pro fratribus suis, a quibus missi
quequaenecessariavidebantur, ad ecclesiamSanctffi in praesentia nostra juraverunt, quod
con-
fiierant,
Sophiae novus imperator cum solemni processione stitutiones, a jam dicto fideli legato vesLro
promul-
deducitur, exsuii nostro sine omni contradictione gatas et sibi traditas, firmiter observabunt in
per-
imperiale restituitur diadema cum plenitudinepo-
petuura.
^
testatis. His peractis, ad solutionera promissorura CCXUI.
prosilit imperator, et promissa rebus accumulat, PRIORISS^ MONASTERII DE CLARETIS, EJUSQUR
"sORORIBUS TAM PRyf:SENTIBUS QUAM UTURIS, MONA-
'

victualia servitio Domini profutura nobis omnibus !•

prffibetin annum ducenta marcarum

;
miliia nobis STICAM VITAM PROFESSIS, XN PERPETUUM.
sumptibus suis stolium liecipit eas sub protectione.
solvere pergit, et Venetis
D (Anagniae, vii Kal. Febr.)
prolongat in annum, seque juramento astringit,
Prudentibus virginibus, etc, usque annuimus,
quod erigere nobiscum debeat regalc vexillum, et
Claretis, in quodivino
ad servitiura Domino et praefatum monasteriura de
in passagio Martii iiobiscura
Petri, etc. In-
estis obsequio mancipatae sub beati
proficisci.cum quantis poterit millibus armatorura,
primisEiquibusstatuentes,etc.,M5g«eregulam at-
ct sub eadem promissione concludit, quod eara re-
ineodem
vcrentiam prcEstare dcbeat Romano pontifici, quam que instilutionem Cisterciensiura fratrum
monasterio,etc. Praetcrea,quascunque possessiones,
antecessores sui, imperatores catholici, pra^deces-
eic, usque vocabulis locum ipsum in
;
quo praefatum
soribussuispontificibuspridemimpendisscnoscun-
monasterium situm cum omnibus
est pertinentiis
tur, et Ecclesiam Orientalem ad hoc idem pro viribus
suis; terras de Boveria cum omnibus pertinentiis
inclinarc, ac toto vitae suae terapore, milites quin-

naldus, ad annum 1202, §8.

(449) Rayn., et Gest., promptissimi. quinti 110.
Vide epistolam libri
(45"^) Epistolam hunc integram jam vulgavit Ray- (451)
 2i1 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 242

suis adilectain Ghristo fiUa,nobili muliere; M. Co- A ficiiim impendatis, aliquot ex cis,tam pro se quam
niitissa de Perlico, fundatrice loci ejusdem, vobis pro aliis, cum tcstimonio litterarnm vestrarum ad
concessas, sicut in instrumento ipsius comitissae nostram praesentiam destinantes.
plnniuscontinetur. Sane, laborum vestrorum, ctc. GCXV.
Ad haec, liberas et absolutas mulicres, etc. Nulli ...LEODIENDI EPISCOPO (452).
quoque post factam, etc. Obeunte vero te, etc. Be- Ut episcopiim Trajectcnxem ad satisfaciendum credi^
nedictiones vero, etc. Alioquin, etc. Decornimus toribu.i ecclesirX sux, siib excommunicationis nec
ergo, etc. Salva sedis apostolicse auctoritate, etc. non deposilionis pcena, cogat.

Si qua igitur, etc. Gunctis autem, etc. (AnagnicE, ii Kal. Februarii.)

Datum Anagni8e,per manum Joannis,sancta3 Ro- ducentarum et quin-

Licet supor solulione mille
manaj Ecclesise subdiaconi et notarii, vii Kal. Fe- quaginta marcarum, quas tempore felicis recorda-
bruarii, indictioneseptima, Incarnationis Dominica^ tionis G. papai, praedecessoris nostri, dilccti (ilii,

anno 1203, pontificatus vero D. Innocentii PP. III Parentius, Ja.de Tosto,J. Petrinius,et.BelIushomo,
anno sexto. Romani cives, Alexius Vincecastri, et Garnellotus,
GGXIV. mercatores Senenses, et eorum socii, bonae me-
.NiDROSiENSi ARciiiRPiscoPOjET suFFRAGANEis Ejus. n movvji.... Trajcctensl epjscopo (453), mutuo con-
Gaudet papa de morte regis Sueri, quiregnum usur- ccsserant.... episcopo Trajectensi (454) qui nunc
paverat multosque bonos rele(javerat,et de successio- prteest, saepiusmiserimus scripta nostra,ac in eum,
ne filii, quieos revocaverat. Demum,increpat valde
nisi satisFaceret creditoribus,suspensionis officii et
archiepiscopum, qui absolverat quos absolvere non
poterat. beneficii duxeriinus sentenliampromulgandam, et
(Anagnias, ix Kal. Febr.) tandem,quoniam ad prffisentiamnostramproprium
Exultavit cor nostrum in Domino et lastati sumiis nuntium destinavit, ad preces ejus dilationes ad
gaudio magnr valde.omnipotenti Deo dignas gratias solutionem faciendamconcesserimus competentes,
referentes, quod post nubilum serenum, et post ipse tauien debita) obedienticc ao devotionis oblitus,
tempestatem tranquillum induxit.Accepimus enim, nec ad mandatum nestrum,necad monitionem ve-
et accepisse gaudemus, quod, defuncto Suero, qui nerabilis fratris nostr.... Preenestini episcopi,
regnum Norwagia3 usurpaverat violenter,per quem apostolic» sedis legati,cui ejusdem negotii exsecu-
toti terrae imminebat confusio et turbatio generalis, tionem commisimus, creditoribus satisfacere pro-
ita quod plures de majoribus et melioribus,praeter curavit imo,sicut in ejusdcm episcopi litteris per-
;

infinitam stragem quam plurium aliorum, propter spexiraus contineri,creditore3 ipsi dilationes ad so •

hoc ab eo fuerant in exsilium relegati, filius ejus, lutionem saepius concesserunt; sed, licet ipse pro-
in regno non in proposito succedens eidem,his qui G miseritpecuniamsolvcreprfetaxatam^depromissione
propter hoc exsulabant ad propria revocatis,eccle- tamenejus nullum credilores commodum reporta-
sias et ecclesiasticas personas diligit et honorat, runt propter quod idem lcgatus, creditorum com-
;

terram ipsam et populum in plena pacis tranquil- patienslaboribus etexpensisj'uxtatenoremmandati

litategubernans.Porro,non modica sumus admira- nostriepiscopum ipsum denuntiavit excommunica-
tione commoti,quod tu,frater archIepiscope,ipsum tionis sentenlia3 subjacere, eidem districte prasci-
et complices ejus ab excommunicationis sententia, piens, ut usque ad festum Ascensionis Dominicae,
qua fuerant auctoritate nostra ligati, usurpando quas tunc erat futura, nunc pra^terita, nostro sc
quod tuum non erat,nec ad te ullatenus pertinebat, conspectui prffisentaret, qui haec omnia surdis au-
absolvere, temeritate propria minime dubitasti, et ribus pertransienSjUt audiamus;nec se pro excom-
ad modum simife, qure simulatactus humanos, si- municato habuit, et nostram adire prKsentiam
mulasti te velle facere quodnon poteras,nec de jure recusavit.
debebas,super quononsolum tu incidissedignoscc- Gumigituridemepiscopusdalusinsensum repro-
ris in errorem, sed et ipsi, qui,cum ligati amplius bum videatur, et sicut ille qui in profundum vitio-
toneantur, SG falso aestimant absolutos. Quncirca, rum venerat, jam conteinnat, fraternitati tua^ per
fraternitati tuae per apostolica scripta mandamus D apostolica scripta mandamus firmiterque prajcipi
atque praecipimus.quatenusabsolutionemillam pu mus,quatenus,nisi prsefatus episcopusinfraannum
blice nuntietis irritam,et
inanem,ct postmodumab post susceptionem pra3sentium(ita quodpcr singu-
eisjuratoria cautione recepta, secundum forraam los quatuor menses ipsius anni tertia pars apud
Ecclesiae, auctoritate nostra,illi3absolutioni3 bene- Iprum antedictis crediloribus, usuris omnino ces-

(452) Leodienses infulastunc gerehat Hugo II, tandem consummatus est fine laudabili. Alberic.
filiusllugonis,domini de Petraponte et dc Wasna- Clironic. ad an. 1200.
dio,_ex Agatha Clementia de Rethel, filia Manassis
(453) Si agitur hic (prout videtur) de episcopis
comitis Rothelii, et Ueatricis de Namurco. Fratres Ultrajectensibus, erat is Theodoricus, comes Hol-
habuit Mathasum Vasnadii,et Robcrtum Petrapon- landia:, frater Balduini (qui et ipse fuerat episco-
tis dominos. Hugo, faclus episcopus anno
1200, pus), defunctus anno 1199. Bucel. Germ. sacr. i. I,
sedit 29 annis, et, licet in primis fuerit solutus', parl. I, pag. 60.
vitam suam correxit, et postea multa hona facla (454) Theodorico, de quo supra, successit Theo-
sunt pereum in episcopatu Uaude digna; et ipse doricus de Are, qui obiit anno 1210. Id. ibid.
243 INNOCENTII III PP. RKGBSTORUM LIB. VI.

praelaxataj iniraicus misit in mundum ad suam iniquitatem

santibus, pcrsolvalur), satisfcccril dc A.
noslro alj cxplcndam, lerram illam indiixit.et, convocans
in
pecuuiaj quantilate, et aproediclo iegato sub
absolutio- totins diojceseoe suae plebem, dixiL sc pacem
excominunicationis vinculo,quo tenetur,
lirmare.Pace igitur
excomnuini- illis miiledictisborainibus velle
nis beneficiuin meruerit obtinere, tu
simulala, fecissetde paco securos.et
cum homines
cationem cjus per universam Goloniensem provin- iiullum
festivis^pulsatis ipsi revcrsi fuissentad propria,et,tanquam
ciam, singuiisdiebusDominiciset
acccnsis,faciens publice nun- tiraentcs periculum,seipsos ct sua disperserint per
campanis et candelis
dioecesi tam clericis doraos et agro9,praifati ruptarii, colloquio habito
tiari, universis de Trajectensi

quam laicis, auctoritate nostra, sub pcena excom- cum ipso arcbiepiscopo,posttertium diera peruni-
versam terrara suos transmisere cursores, qui,
municationis injunga3,ut,eidem episcopo sua servi-
episcopo debitara exhi- diripientes praedas et homines capientes.spoliantes
tia subtrahentes, nullam ei
vci honorera si ecclesias, et de sanctuario x)ouiiui
subtrahenles
beiint obedientiam, reverentiam, ;

pallas, vestes sacerdotales et libros, totam

terram
vero aliquem de dicccesi suaduxeritad
exhibendum
compeliendum,tu,nisi post commo- paupertatiet inopiae submiserunt, spolia cum ipso
sibi servitium
archiepiscopo dividentes cosque cum ipsa prada
nilionem tuam infra mensemid curaveritemendare,
;

superius pra?- idem archiepiscopus incastrocujusdam nepotissui

vel nisi satisfecerit secundum formain P
eradicanda sit penitus,et recipienSjibi perannura et ultra refugium conces-
libataai, cum arbor mala
slt eisdem,unde, ad circumadjacentem
populum et
ignis usibus applicandajn eum,servatojurisordine,
remoturaetiam exeiintes,terrain omnino vastabant,
auctoritate nostra, sublato contradictionisetappel-
nondif- ct rapiebant qua; potcrant invenire. Nunc etiam,
lalionis obstaculo, depositionis sententiam
per cum personis hujustnodi couversatur, et, cum ex
feras promulgare,et facias TrajectensiEcclesiac
communicati sint, sicut qui crudeliorcm,quam illi
electionem canonicam de persona idonea providen.
qui noraen Domini non noverunt, tyrannidem
in
Datum Anagniee, x Kal. Februarii.
Christianos exercent, aperte ipsis communicat,
et,
CCXVI (/»55).
consentire, pro-
ut illorum videatur iniquitatibus
ARCHIEPISCOPO, DECANO (45G), ET ARCHIDIACONO BITU-
prium presbylerum assignavit, qui corpora de-
eis
RICENSIBU3.
functorum tradit ecclesiasticffi sepulturee. Super
Dat eis provinciam inqutrendi in archiepiscopumBur- a
degalensem de quo ferebantur lurpiora. quibus si reprehcndatur ab al:quo,aucloritatcm
suis faciat
(Anagnise, v Kal. Februarii.) nobis se asseritaccepisse, tanquam nos
servire peccatis,etprffibeat nobis in
sua iniquitate
Frequenter accepimus, adversusH.(457), archie-
laborem; quibus etiamhorainibus saecularibus ne-
piscopum Burdegalensem, clamare terram ipsius, ^ ut de quolibet
adeo perversa faria temeritate dicitur concessisse,
et sulcos ejus cum ipsa deflere,cum cape-
injustitiam ejus presbytero sive clerico, quem eos contingeret
in subjectos exerceat, ut contra redemptionera haberent; in
re, decem solidorum
rudes et simplices, quorum aniraas persequitur
et
infringens.etimmu-
et, con- hoc ecclesiasticam libertatem
affligit,in murraurationis voces erumpant, chara-
nitatem enervans, quam universis clericali
querente multitudine subditorum,tota vicinia cum perfidi conser-
ctere insignitis consueverunt etiam
ipsisperveniat ad lamenta,eum persecutorem susti-
vare.
neant quem debant habere rectorera. Fuit enim filmm
saepius Praeterea, sicut accepimus, in dilectum
nostris auribus intimatura, et replicatum
abbatem de Clariaco, eo qnod in quse-
assertione multorum, quod cum olira a piae recor-
(458)
pro- stionem ecclesiaj de Molinis cum venerabili fralre
dationis Clemente papa,praedecessore nostro,
Siraoniacum ba- nostro (459) episcopo Agcnnensi, auctoritate
pteringressum, quem dicebatur manus violentas
purgatio, non nostrffi delegationis processerat,
buisse, canonica illi fuerit indicta
injecit, cteura prius de dorao quadam expeliens.a
purgatus pastorale praesurapsit regimen exercere.
regis quibusdaralaicisfecit capi et inhonesle tractari;ad
Post obitum insuper inclytse recordationisR. voiunlate
cujus monastcrium postmodum rupte,de
Anglorum, cum gens illius terrae, propter obitura
munita, nec D ipsius et mandato venerunt,et monasterium ipsum
llegis ejusdem, sese receperit ad loca omnibus
agriculturara et villara dissipavere penitus, rebus inde
quisquam ad consuetos labores et
et rebus, vellet asportalis. Ad abbatiara insuper Sancti Eparchii
etiara exercendura, tiraendo sibi animalia,mere-
Marchaderium et Ar. cum ruptis nuper accedens, equos,
exire, idera archiepiscopus,
trices,et alias personas infames in
claustrum, et
Vasconem, ruptarios,et alios quos huraani generis

annum (458) Clariaco, Arnaldum, ab anno

Abbatem de
(455)Epistolam hanc laudat naynaldus,ad
1204, § 68.
H87 usque ad annum 1190, mox, immediate 1 e-
trum ab anno 1214 usque ad annum, saltem,!^-.»,
.,
,,.^ .

(456) De archiepiscopo et decano IJituricensibus, baiux

ex instrumentis memorant auctores novae
jara dictura est supra. a Chrislinnse, iom. \l, co]. 9^2.
\- i
de
(457) De archiepiscopo Burdcgalensi.Hplia 1, Agen-
teraporis.episcopus
libri quinti (^59) Quis fuerit.tunc
Malaraorte, jam egiraus, ad epistolara auctores novae baUise
concinunt nensis, in dubiorelinquunt
96, not. Quffi hic de ipso leguntur, non
auctores novae Gallise rete- Christianx, ibid. col. 912.
his quae de ipso apud
r unlur.

J
245 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTl 1203. 246

lias officinas induxit, et ibi pct- ires faciens dies A tennporis.sicit nec adhuc possunt, sufflcere atten-

morari,vi]lam et monasterium adeo spoiiavit,quod dentes, ad sedem apostolicam appellarunt, B. de

post recensum illius nulia ibi fiierunt invenla,unde Luco, concanonicum suum.pro appellatione inter-
monachi, et habitutores lori sustentari valerent. posita proscquenda ad ipsius praedcccssoris nostri
Quoddam praeterca, sicut accepimus,enorme com- pra^sontiam destinantes quo apud sedem aposto-
;

misit, quod diviuo inftrt injuriam sacramento,
quia, eum quarndam intraret ecclesiam, el audirel
presbyterum in missarum solemnibus, usque ad
hymnum divinae gloriae qui pruefationi sequitur pro-
cessisse, presbyierum ipsum a consilio, quod cum
divina inceperat majestale, amovere praesumens,
officium fecit iterum inchoari. Accepimus etiam,
quod inter quosdarn conjunctcs legitime divortium
ceiebravit, et alii alterius copulavit uxorem, et
cuidam, qui propriam uxorem dimiserat, consor-
tiura superinductae concessit, unde quemdam
sbyterurii in plena synodo verberarat, quoni inter-
fuisse conjunctioni acceperat corumdem.Alia insu-
per committit enormia, et in ipsis gloriari videtur,
quae nobis reputamus scribere verecundum,cum ad
aures omnium, ul asseritur, ea deferat sermo vul-
licam viara universee carnis ingresso, jam dicti
canonici, propter urgentissiraara ecclesiae paaper-
tatem,appellationem suam per alium prosequi ne-
quiverunt.Caeterum,abba3 ad suam reversus eccle-
siam,praefatum archiepiscopum illuc venirerttgavit,
qui quosdam de canonicis minis et terroribus,
quosdam vero recepta ab eis juratoria «aulione,
arbitrio suo stare coegit.
Quo facto,ut ipse abbas octo canonicos in eadem
Ecclesia ordinaret, et de bonis ipsius.pro expensis
pre- quas ad sedem apostclicam veniendo in gravera
B
jacturam ejusdem ecclesiee lecerat,quingentos soli-
dos accipcret, est ipse archiepiscopus arbitratus:
cujus occasione arbitrii, archiepiscopus et abbas,
P. (irossum,qui tactis sacrosanctis evangeliis pro-
pria voluntate juraret, se nunquam habiturum vel

garis, et diffundat sparsim loquacitas histrionum. etiam petiturum ecclesiae .Albaterrensis canonica-
Quia vero, si vera sunt,hsec non debemus sub dis- tum, contra voluntatem canonicorum illius, ipsis
simulatione transire, discretioni vestrae per apo- nolentibus,ac etiam W.ejusdem Petri germaBum,
stolica scripta praecipiendo mandamus, quatenus qui de furti crimine dicilur iniaraatus,duos parvu-
inquiratis super his, appellatione remota, diiigen- los,Willelmum videlicet Rossinol.cujusdam clerici
tissime verilatem, et qua3 probationes legitimas, archiepiscopi praedicti nepotem, W. de Verdellis,
aut famam vulgarem, seu notoriam evidentiam, consanguineum abbatis ejusdem. II. Cazor, virum
eum claruerit commisisse, vestris nobis litteris fere illitteratuni, P. Petitum, interveniente pecunia
fideliter intimetis, ut per vestram inquisitionem quam ipse abbas proponitur habuisse.P. de Rosse-
instructi,securius in hoc negotio procedamus,prae nac, qui, excommunicalionis vinculo innodatus, se
figentes eidem terminum eompetentem,quo per se ^ fecit in presbyterum ordinari, el adhuc, diabolica

ipsura,vel responsalem idoneum.nostro se conspe- fraude deceptus, excommunicatus divina celebrare

ctui repraesentet. Quod si non omnes, etc. Duo pra!.sumit,et quemJam aIium,ignotum eisdem cano-
vostrnm, etc. nicis, canonicare in ipsa ecclesia contra justitiam
Datum Anaguiae, v Kal. Fcbruarii, anno sexto. praesumpserunt;et insuper,idem abbas quingentos
solidos, juxla tenorem ipsius arbitri, et trecentos,
GGXVII.
ABBATIBUS DE TENALTA (4(30), ET DE MADIO (461); quos iu procurando ipsum archiepiscopum corarao-
CANTORI XANCTONENSI. rantem ibidem sc expeudisse dicebat, de ipsius
Reformationcm et ordinationcm monasterii Albater- ecclesiaebonisextorsitjincanonicorumgravedispen-
reusis ipsis contmittit. dium et jacturam, nihilominus etiam,eis conlradi-
(Anagnis!, v. Kal. Februarii.) centibus et invilis, redditus iu utilitatem ecclesiae
Olim J. de Geila, Albaterrensis abbas (462), tem- convertendos suis usibus applicare, et multa prae-

pore bonae memoriaj C. papa;, praedecessoris nostri, terea damna et gravamina dictis canonicis coutra
ad apostolicara sedem acccndens.ut suam ecclesiam justitiam irrogare prajsumeus.
cum consilio Burdegalensis archiepiscopi Prajterea, saepedictus abbas, H. do Burna, qui,
(463), metropolilani sui, de personis idconis ordi- 1) ecclesiae Albatcrrensis canonica in ipsius manibus
naret, indulgentiam, sicut dicitur, impetravit. resignata,et,a populo e.jusdem castri expetita licen-
Verum, quidam canonici Albaterrensis ecclesia!, tia et accepta, votum emiserat de suscipiendo in
aate regressum abbatis, ipsius abbatiae provenlus monasterio bcataj Maria; de Faesia habitu monachali,
residentibus in ea canonicis nulfatenus posse tunc in cadem ecclesia juxta ollas carnium in canoni-

(460) Impnrfecta nimium, apud auctores novae ibid. col. H26.

Galtias Chnstian,v, tom.
II, col. 1122 abbatum de
Tenalia series, nullum intor Guillelmum II, anno
1189, et Amelium vcl Amelinum, anno 1266,hujus
monastcrii abl>atera memorat.
(461) Idem dicendum est de chronologica seric
abbatum monasterii de Madion.Quis ei dedcrit ini-
tium,quove tempore,prorsus sibi ignotura esse eon-
fitenlur auctores doctissimi;nuIlumquo monasterii
hujus abbatem ante annum 1231 memorat. Id.
(462) Incognitus prorsus auctoribus novae Galtix
ChrisiiathV hic Albatcrrensis abbas. Nullum agno-
scunt inter Willelmum anno 11.^8, et Aimpiricum
anno 1229. Ibid., rol. USS. Monasterium Albaler-
rense, olim a B. Mauro inslitutum, nunc est ecelc-
sia collogiata S. Salvatori dicata.
(463) be archiepiscopo Burdegalensi jam dictum
est saepius.
247 INNOCKNTII III PP. REGESTORUM LIB. VI. 248

corura scandalo dicitur detinere. Archiepiscopus A. tcrpositam, de personis minus idoneis et indignis

quoque pracfatus, pro receptione 11. de Bclundo, fraudulentcr fuerit cclebrala, ncc ipsius ccclesiae
qui fcre iiliteratus csse proponitur, di-
clcrici sui, ad rcceptionem corum suppetcrcnl facilitales, nisi
ccns se super hoc cx parte nostra litteras cxsecu- in lestes contra ipsos receplos,et processum inqui-
torias susccpisse,quarum copiam sacpiusrequisitus sitionis.quam vobis sub bulla noslra mittimus in-
1'acere denegavit ;
excommunica-
dictos canonicos, tcrclusam, rationabile aliquid objecerint et proba-
tionis in eos scntentiam proferendo, et mulla cis rint, volumus, et per apostolica vobis scripla pra3-
gravamina irrogando, contra justiam molestare cipiendomandamus, ut ordinationem seu institu-
non cessat.Nos autem,cum ha;c non possemus sub tionem eorum, auctoritate nostra suffulli, nullius
dissimulalione transire, venerabili fratri nostro, contradictionis vel appellationis obstaculo, penilus

episcopo, et dilectis filiis, L. et Riccard. archidia- irritetis.

conis Pctragoricensibus, dedimus in mandatis,-ut, De benignitatae tamen aposlolica; sedis, eidera

convocalis dilectis filiis de Borneto (46'i) de ecclesiae ac ipsis providere voIentes,concediraus,ut

de Cancellata (466),Abbatibus,et hi, qui fuerint idonei,si tamen Ecclesiae suppetunt

Gorona (465),et....

aliis viris religiosis Deum timentibus, quos nosce- facultates, de novo in Ecclesia recipiuntur eadem,
rent evocandos, ad ecclesiam ipsam accederent, et et fraterna charitate tractentur; eos autem, qui
g
inquisita de praemi3sis,ta.-n per canonicos ejusdem superiistemeritate aliquapraesumpserint contraire,
loci quam per aIios,werilate, quod invenirent per per districtionem ecclesiasticam, monitione prae-
suas nobis littcras intimarent, ut, per eorum rela- missa,subIato appellalionis obstaculo.compescendo
tionera instructi,in ipsonegotio securiusproccdcre Gaeterum, si praefatus archiepiscopus apostolicas
valeremus.Iidem vero",super his apostolico recepto litleras, quas de canonicando in eadem ecclesia

mandato, accedentes ad locum, et dictos abbates et R. de Belundo clerico, se recepisse proponit, non
alios religiosos quos vocandos cognoverc vocantes, duxcrit exhibendas.aut tenor earum fueril legitime

cum abbates de Gorona etdeBorneto copiam habere comprobatus, ab irapetitione ipsius archiepiscopi,
non possent,Gastrensi (467) tamen abbate....de Bor- auctoritate nostra,eamdem eccIesiam.nuUius con-

de Septemfontibus, prioribus et multis vi- tradictionis vel appellationis obstaculo, absolvere

neto....
ris prudentibus eisdem astantibus,cum quibusdam non tardetis, et si quid ab ipso hac occasione
canonicis Albaterrensis ecclesiae,quanto diligentius factura est, irritum denuntietis penilus et inanc.

potuerunt, super institutione,modo instituendi,ac Praefatum vero H.de Burno qui canonicam Albater-
etiam institutis ipsius rei.studuerunt inquirere ve- rensis ecclesiae dicitur resignasse,ac votum emisisse
ritatem.etattestationesreceptasscripluraememoriae suscipiendi habitum monachalem,per distrlctioncm

commendantes,eas nobis transmittere curaverunt. cogatis ecclesiasticara,appeIIatione remola, ut mo- I

Verum, cum multi, tam clerici quam laici, requi- nasterium quod vovit inlrare, vel aliud regulare
stiut ferrcnt testimonium veritati,essent in castro sine dilatione qualibet adeat, ibi regularem habi-

Blbaterensi, et vellenl accedere, nuntiis ipsius tum suscepturus.Nullis litteris obstantibus,si quaa
abbaris claudentibus portas castri, exire minime apparuerint harum temore tacito a sede apostolica
potuerunt. Ipse quoque abbas et H. de Burno se impetratas.Quod si non omnes,etc.duo vestrura,etc.

absenlarunt pro suae arbitrio voluntatis.Nos igitur, Datura Anagniaj, v Kal. Febr. pontificatus nostri
inquisitione super praemissis diligenter inspecta, anno sexto.
CCXVIII.
quia per eam intelleximus evidenter, quod idem
EISDEM.
abbas dilectum filium,magistrum B.Albaterrensem
canonicum, post appellalionem ed nos interpo- Ut abbatem Albalerrensem ad restUuendam D. Alha-
terrend canonico ecclesiam S. Jacobi compellant.
sitam, et iter arreptum ab ipso, ecclesia Sancti
(Anagniae, v Kal. Februarii.)
Jacobi spoliarat, vinum de vineis ejus acceperat,
Ex venerabilis fralris nostri epi-
nec permiserat eas postmodum excoIi,unde fuerant
litteris

incultffi dimissae, restitutionem plenariam abla-

scopi
<.--!.. (468)
v^^-y el "-
-' dilectorum filiorura,'-
L. et R. archi-

torum, et satisfactionem de injuriis et damnis D diaconorum Petragoricensium, nostris est auribus

faciendam. intimatum,quod cum ad querelam dilecti filii.ma-
illatis ei ab ipso abbate decrevimus
gislri B. Albaterrensis canonici, eis dederimus in
Cum autem canonicarum ipsorum ordinatio supra-
mandatis, ut abbatem Albaterrens^m (469).
dicta,post appellationem ad sedemapostolicamin_

(464j 1201, Rayraundus I erat abbas de

Anno riensem pertinet.Vide auctores novas Gallix Chri-
slianae,t. 11, col. 1504. Post Stephanum anno 1179,
Borneto, ex codice, 2670 Biblioth. ColbertinaB,
fo 169, c. 2, teste Baluzio.
Petrum, anno incerto, raox R. anno -(223, hujus
monaslerii abbates memorant.
(465) Vide epistolara libri quinti 96.
Rairaundi, abbas de Canccdaia (468) Raimundus IV de Chaleauneuf, Petrago-
(466) Petrus I

reperitur ab anno 1199 usque ad annum 1218, quo ricenses infulas gessit ab anno 1197, usque ad
annum 1208, quo, ex mandato Innocentii, episco-
mortuus est, potius abdicavit. Gall. Christ. t. II,
pali dignitate propler excessus suos exulus est.
col. 1503.
mona- Gail. Christ. t. II, col. 1471.
(467) Agitur hic, procul dubio, de abbate
quod ad dioeccein Petroco- (469) Vide notas ad epistolam superiorem.
sterii B. M. de Castris,
 ;

249 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 250

auctoritate nostra compellarent ad restitutionem A quod factum, aut verbum contumeliosum mulie-
ecclesise Sancti Jacobi, et rerum aliarum, quibus ribus illis objicerent, idera Quintavatlis, et dtios suos
idem magister se dicebat fuisse spoliatum injuste, exhxredaret et ftlias (475), et a se propriam remo-
ipsi pro eodem magislro sententiaro protulerunt, veretuxorem. Quocirca, fraternitali tiiae per apo-
adjudicantes illam ecclesiam restituendara eidem ;
slolica scripta mandamus, quatenus inquiras de
cui eodem abbate prajsumente temere
sententiffi prgemissis diligenlius veritutem, et, si rem noveris ita
contraire, ipsi judices ipsum abbatem et presbyte- esse, cum licilumfueritjuramentura,sed mandatum
ro3, qui in ipsa ecclesia celebrabant, excommu- illicitum, praediclis filiabus Joannis Beriii ut revo-
nicationis vinculo astrinxere, contra quam temere cent mandatum illud injungas. Alioquin, prasdi-
eadem ecclesia divina
venientes in celebrare prae- ctum Quintavatle.n (476), ad mandati observatio-
sumunt tanquara jumenta in suo stercore putre- nem illius, auctoritate nostra siiffultus, denunties
scentes. Quocirca, discretioni vestrae per aposto- non teneri.
lica scripta districte proQcipiendo mandamus, qua- Datum Anagniae, uiNon. Februarii.
tenus prtedictara reslitutionis sententiam,quam nos
GCXX.
eidem magistro per alias litteras decrevimus fa-
... .MARTURANENSI EPISCOPO (477), ET DE CORATIO
ciendam, ac sententiam excommunicationis latam d (478), ET SANCT^ MARLE DE AQUAFORMOSA AB-
in presbyteros.... abbatem, et alios contradictores, BATIBUS, ET THESAURARIO MARTURANENSI.
sicut rationabiliter est prolata,faciatis per censuram 1]t inquiranl de permutatione ecctesix de Botrono, in-
ecclesiasticam, appeliatione remota, usque ad sa- ter abbatem conventumque Florensem, et archiepi-
tisfactionem idoneam irrefragabiliter observari, scopum ecclesiamque Cusentinam.
eis, si, post excommunicationis sententiae latam in (Anagniae, vin Id. Februarii.)

ipsos constiterit temere celebrasse divina poenam Significanlibus olim dilerlls filiis abbato et
canonicam, auctoritate nostra suffulti, sublato ap- fratribus raonasterii Florensis (379), accepiraus,
pellationis obstaculo, infligentes. Testes autera, quod monasterium ipsum positum in montanis
etc. Nullis litteris, etc. Quod si non omnes, etc. usque adeoest ventis expositum, ut, prfe acerbitate
Duo vestrum, etc. et assiduitate frigoris, hiems non solum sibi ver
Datum Anagniae, v Kal. Februari, anno sexto. vindioaverit et auturanum, sed in menses aestivos
CCXIX (470). suos terrainos dilatarit. Patet etiam locus ipse in-
ALATRINO EPISCOPO (471). cursibus malignorum, perhocnon modicum quieti
De irritando juramenlo pro satisfactione injurix fratrura adversus,et perpluriraura contrarius sospi-
illicile exlorto. tati.Curaque locus quidam, qui Botranus dicitur, et
(Anagniae, iii Non. Februarii.) ^ ad ecclesiara pertinet Cusentiam religioni esse
Quintavallis t^icariuj (472) nostris auribus inti- idoneus referretur, idem abbas et fratres nobis
mavit, quod cum olim filix sux cum Giborga et Ve- humiliter supplicarunt, ut eis super hoc paterna
nelia, filiabus Joannis Deriii, ad verba et etiam ver- dignaremur sollicitudine providere. Nos igitur, ut
bera devenissenl, idem Quintavaltis pro offensa quara flostransiretin botrum,in favorem religionis eorum
filiae ipsius aliis (473) irrogdirnnt satisfacere cupiens petitionibus annuentes, venerabili fratri nostro....
de consiliovicinorummulieribus illis etconsanguineis archiepiscopo, et dilectis filiis capitulo, Gusenti-
suis prxstitit juramentum, ut pro ipsa offensa earum nis (480), nostris dedimus litteris in mandatis, ut
mandato pareret, quss abipso juromento recepto (474) ab abbate ac fratribus ipsis, juxta sesliraationem
tale illi sub debito juramenti dedere mandatum ipsius archiepiscopi, recepto escambiocompetenti,
quod si quando filii, vel filise, aut uxor illius ali- praedictura locum cum pertinentiis ipsis assignare

(470) Reperitur inter Docretales, lib. iii, tit. 24, nensem ecclesiam, anno 1170, pertinebat abbatiaS.
De jurejurando, cap. 23. Varias lectiones damus. Mariae De Curatio, ordinis Gisterciensis ubi eo :

(471) Leander, episcopus Alatrinus, sedebat tempore B. Joachimus abbas fuerat ordinatus, pra3-
anno 1200. Decessit circa annum 1222. Ugheil. cipuaque gratia poUebat apud optimum Marturani
llal. sacr. t. i, col. 329. T\ antistitem, Michaelem, a quo non tam indultum
(472) Deest ha3c vox in Decretal., ut infra cum obtinuit, quam assensura in ea privilegia quae
olim... Quintavallis. Alexander PP. III ordini Cistercensi concessisset
(473) Decretal. add. muleribus, el legunt infra vid. Ughel. ioc. cit. Jacet haec abbatia Curalii ad
quod earum mandato pareret.praestitit juramentum. ripas fluvii Grotalis in dioecesi Marturanensi, olira
(474)Decretal, om. ab. i. j. r., etinfra vel f\tix. : ingens monasterium.et jam ab Ughelli temporibus
(475) Decretal. legunt exhaereda-
lilias et filios exiguura, ut reliqua Calabri© sub Comraendarum
ret, _et omittunt quao infra cursivo charactere Fundatam
dis- et Commendatorum gementia onere.
tinximus. fuisse ante annum 1060 a Rogerio Marturanensi,
(476) Decretal., eum. conslat ex litteris Honorii PP. II. Curatium ordini
(477) Quis fuerit tunc toraporis, Marturanensis Gisterciensi incorporatum fuit circa annum H62.
opiscopus,ignoratur.Michaelem,quinlumiMarturani juxta Mauriquez. [Annat. ord. Cisierc. tom. II.) Hu-
antistitem, annoll79, oecumenicoLateranensi con- jus coenobii primus Cisterciensis abbas memoralur
cilio intcrfuisse docet Ughcllus: mox, Philippum,
Columbus, cui successit Joachimus, qui evasit pri-
sextum cjusdem ecclesiae proesulem sed anno tan- mus Florensis abbas.
tum 1220, memorat. UaL sacr. t. IX, col. 359. ^479) Vide epistolam hujusce libri sexti 137.
(478) Legendum forsan, De Curatio. Ad Matura- (480) Vide notas ad epislolam supra citatam.
>51 INNOCUNIM III PP. RKGKSTORUM lAll. VI.

curarcnt, illud in eos confnronlcs, sicul A. lunt, sed euis usibus dclinent, clintendunl habita-
ilta libcre

cscunibiuni ad ipsos liborc dcvenircl, ut, sicut aio- cula facerc in niedilullio diaicescos Cnscnlinai, eta
nuitcriuni Floris ad uos nullo pertinet mediante, loco prislino noiunt aiiquatcnus separari. Cum,
sicnionasteriuinnuod consurgcretinHotranoad nos autnni propter boc tam dictus abbas cura quibusdam
nulU) medio pcrtincret, diloctis quoiiue fiiiis.... ex fralribus suis, quain quiilam ex canonicis ex
S. Spirilus, ct.... de Coratio abbatibus, cL fratri parte capiLuli, ad nostrani pr;csenLiam accessissent
R. dfi Folian. dedimus in pra^ceplid, ut ipsi eos ad quaj coram nobis propouere voluerunt.intellexiraus
id monilione pra;missa,percensuramecclesiaslicam diligenter. Nos vero, liceteisdem abbati et fratribus,
compelicrenondiircrrent.Cuiterum, sicul ex Jillcris suae religionis intuiLu,paLc'rna velimus sollicitudine
praefati archiepiscopi et dictoruui abbatum acce- providere, quia tamen pali nolumus, nec debemus
pimus, idcm archiepiscopus mandatum nostrum ut laedaLur enormiter eccle8iaGusentina,attendente8
executionl demandans, ecclesiam Botrani cum teni- etiam, quod idem archiepiscopus, in favorem reli-

mento suo, et nemore, ad utilitatem mensaj sute, in gionis, sine speciali mamiato nostro, ex ipsa per-
pjusdem ncmoris parLo cerlis finibus designaLa usu missione canonica cerlam parLem possessionum
lignorum in perpeluum rescrvato.assignavit abbati suarum conferre valuerit per se ipsum, discretioni
;t fratribus memoratis, et recepit ab eis ecclesiam g vestraeper apostolica scripLa mandamus, quatenus
i]ottul. cum tenimento suo, et alio tenimento, quod inquiratissuper prccmissis diligentius veritatefii,et,
Ganale vocatur, et ecclesiam Sancti Martini de Jore si competens est recorapensatio, quara recepit ar-
cum pertinenLiis suis, quam prtedecessor ejus cum chiepiscopus mcmoratus, aut corapetens offeratur,
consensu capituli fratribus eisdera concesserat, et ipsarecepta,commutationcm praedictam faciatisper
Lenimentum in Syl.i magna^quod multis nominibus censuram ecclesiasLicam, sublato appellationis ob-
nuncnpatur, sicut in insLrnmontis confeclis exinde staculo, firraiter observari. Alioquin, cum absque
ideniuscontinenlur.Utautem commutationisuLiliLa- competenti recompensatione, juxta mandati nostri
Lem nobis brevius intimaret, conslanLer asaeruit, tenorem, fieri non debuerit, eara in irritum revo-
({uod pro terris, quas dedit, mbliores et plures in cetis. Quod si non omnes... tres, etc.
quadruplum,pro uno molendino duo cum fulla una, Datum Anagniae, riii Idus Februarii.
uro nemnre nemus majns ot melius, pro vineis vi- GCXXI.
neas melioreset plures ab eis recepit, sed solatan- ARCHIEPISCOPO (481), ET CANONIGIS EBUEDUNENSIBUS.
tum tcnimenti Sylrc distantia in considerando
Ul magistrum P. scriplorem papce in canonicum et
escarabio arbitriura irapedivit, cum defeclus, qui fratrem recipiant.
propter loci rcmotionem infertur, recorapensationis (Anagniae, iv Non. Februarii.)
magnitudine suppleatur. Prffidicti vero canonici Gum vobis dedimus in inandatis, ut dilcctum
arsensum miniraepra;-
renitentes, dicto escarabio filium,magistrura P. scriptorera nostrum, in cano-
non esse commulationem hu-
ijuerunt, asserentes nicum receperotis el fratrem, et pr*bendara, qua; in
,juscemodicompetentem,necopporlunam,aututilem Ebredunensi ecclesia tunc vacabat,procuralori ejus
ecclesiae Cuscntinae, ulpote quae in suis brachiis ob nostram et apostolicw sedis reverenliam confer-
jimputatur, et rauLilatur in racmbris, ut deformis retis:curaque vos raandatum nostrum noluissetis
appareat, etomnibus aspicientibus, pateal in deri- iraplere verum {sic) super hoc ad vos mandatum
;

sum. Proposuerunt eliara, quod locus Botroni adeo apostolicum eiuanavit, dilectis filiis Glusin,
est utilis, neccssarius, et vicinusecclesia; Cusenti- et Boscoldunens. (482) abbatibs, et prae-

nae, quod,in his hostilitatistcraporibus, in compor- posito Ultien. exsecutoribus deputatis, per quos
Landis victualibus, incidendis lignis, ct percipien- etiam irritum mandavimus nuntiari, si quid de
dis aliis usibus Ecclcsia non laborat, et illud quod prsbonda posL primi mandati nostri receptionem
ipsis pro escarabio offcrunt abbas et monachi me- aliter ageretur. Vos autem proposuistis, in execuLo-
niorati, in tantum est a civitate remotum, quod vix rum praesentia constituti, quod ex indulgentia sedis
por diaetam illud potest adiri. DanteLenim parLem apostolicae certus canonicorum numerus inEbrcdu-
tcnimenli, quod habent in Sylis, a bonaj memoria; ',)
nensi ecclesia fucrat instilutus ;
qui, quoniani erat_
rogeTancredo concessam cisdem cum scandftlo Cu- plenus, nec lilLerac noslra^ faciebant de institutionej
acntinorum omnium.qui suasconsuetudineset usus hujusmodi mentionem, ad ampliandum eum non
in Syla babentes, suo se jure privari nullatenus pa- eratisaliquatenus corapellendi.Verum,cura inslan-
lorentur, asserentes, quod locura, quem dant habi- tiarogavistis,utsignificarent nobis per suaslilLeras
tare non posse propter frigus et guerras, non dese- veritatem, humiliter promittentos vos eumdem

Archiepiscopales Ebreduni infulas tunc

(481) col. 1075.
lcmporis gerebat Guillelmus IV, de Benevento, (482) Legendum videtur Boscodunensem. Mona-
antea episcopus Diniensis, uti volunt aliqui; ex steriura Boscodunense tunc rcgebat W. notus ab
cunonico Forojuliensi, Carthusianum professus anno 1201 cujus tcmporibus Joaanes, dc S.
;

cst in Carthusia Montisrivi, in qua et prio- Paulo cardinalis, apostolicac scdis legatus, monas-
rera cgit inde ad episcopatum raptus, tandem
;
terium illud invisit. Meraoralur adhuc anno 1205.
archicpiscopus Ebredunensis eligitur anno ti84 Ibid. col. H04.
Pervenit ad annum 1208. Gall. Christ. t. III,
253 PONTIFlCATUa ANNO VI, CHRISTI 1203. 254

scriptorem in fratremet canoniourarocepluros,si, A n>i"um prsRJudicium voijis contra indulgentiam

praedicta indulgentia non obstantc, ipsum recipi vestram in postorum volumus generari. Quod si
mandaremus. nec nunc etiain quod scribiinus curaveritis adim-
Nobis quoque per vestras litteras intimastis, plore, noveritis nos eisdem exseculoribus per apo-

quod, cum duo cx concanonicis veslris prEebondam stolica scripta districte prajcipiendo mandasse, ut

in eadem ecclesia non haberent, alter oorum prae- ipsi mandatutn apostolicum, sublato cujusiibcl
bendam vacantem cum instantia po9tulabat,adden- contradictionis et appellationis obstacuio, exse-

tes quod tres ex vobis praebendas in cadem ecclcsia quantur, contradictores, si qui fuerint, aut rebel-

per isedem apostolicam fuerant assecuti. Verum, les, per suspensionis ab olTicio et beneficio et ex-

quia nuntius ejusdem scriptoris proposuit coram comniunicationis sententias compescentes. Tanto
nobis, quod pr.-cbenda ipsa tandiu .jam vacarat, autem ferremus molestius, si contra mandatum
quod ad Nos ejus fuerat donatio devoluta, ne re- nostrum aliquid ageretis, quanto non tam eidem
maneret quod de eodem scriptore inccEptum 1'uerat scriptori nostro quam nobis videremini lurpius
inexpletum, vobis pr.Tecipiendo mandavimus, ut, si illusisse, si, cum mandato noslro semel et iterum

prajbenda ipsa tandiu vacavisset, ipsam, et stallum vos duxcritis exponendos, nunc illud exeequi dif-
in choro et locura incapitulo assignare ipsius nun- g ferretis

tio curaretis, supcr hoc praedictis exsecutoribus Ulis scrijilum est in eodem fere moclo, usque com-
exsequendi auctoritatem, et compescendi eos qui pescentes. Taiiter igitur mandatum apostolicum
resisterent, concedenles. C.Teterum, praidicti abbas impleatis, ne provisio dicti scriptoris, quee non
Boscoidunensis, et prajpositus Ultiensis, per absque negligentia vestra dilata videtur hucusquc,
suas nobis litleras intimarunt, quod cum ooexse- ulterius differatur, nec nos de caetero super hoc
cutor eorum intoresse non posset, Ebredunum ipsi scribere compellamur. Qnod si non omnes... duo
pariter convenerunt, ubi, repetentibus vobis ex- vestrum, etc.
ceptiones praediclas, et proponentibus coram eis, Datura Anagniae, iv Non. Februarii, pontificatus
tam super institulione numeri, quam ejus comple- nostri anno sexto.
tione et indulgenti.i3 veritate, fuit eis sufficiens facta CCXXII.
fides, in numero tamen ipso quodam episcopo, et ARCHIEPISCOPO CUSENTINO (483).
nobili viro, R. de Bellojoco, et quodara rognlari Ne anliquas Ecclesix moe consueludines permulet.
canonico compulatis. Constitil quoque ipsis, sicut (Anagniae, Non. Februarii.)
per easdem nobis litteras intimarunt, quod dicta In diversis Ecclesiis diversae consuetudines ob-
praebenda tandiu jam vacarat, quod ad nos ejus servantur, sicut tua discretio non ignorat, quas
erat donatio devoluta. Cum autem exsecutores ipsi ^ Romana Ecclesia non respuit vel condemnat, nisi

deliberare super propositia noluissent, ab eis humi- canonicis non obvierit institutis. Sane, dilecti fllii,

liter postulastis, ut signiticarent nobis super his canonici Gusentini, nobis humiliter intimarunt,
omnibua veritatem, quoniam paratieratis ipsum in quod, cum Ecclesia Cusentina sit una de antiquio-
canonicura et fratrem recipere, si de nostra proce- ribusEcclesia regni suasque consueludines
Siciliae,

deret voluntate, non obstantibus exceptionibus su- sacris canonibusnondiscordes circa celebrationera
pradictis, licet eas rationabiles crederelis. Quamvis divinorum, constitutionem vicariorum, et obsequia
autcm, ex eo quod prsebenda illa, quam quemdam clericorum, habuerit ab antiquo, quas praedecesso-
canonicorum vestrorum petere, qui nondum iuerat res tui, archiepiscopi Cusentini, litteratiel providi,
prajbendam adeptus, per vestras nobis litteras inti- noluerunt aliquatenus immuiare, tu, nequaqam
mastis, sicut exsecutores ipsi nobis signiiicare cn- prffidecessorura tuorum exemplis adhacrens, multa
rarunl, ad donationem nostram fuorat devoluta, proponis de antiquis et approbatis Ecclesife tuae
et personae illas ad excusalionem tantam inter consuctudinibus imrautare. Quocirca fraternitatem
canonicoscomputantur, etquiastatutumabecclesia tuara raonemus, consulimus et hortaraur, per apo-
vestra nuinerura post obteutam indulgentiam ex- stolica tibi scripta raandantes, quatenus rationa-
cessistis, de jure possemus alitcr processisse,quia n biles ecclesioe tuoe consuetudines et antiquasteneas
tamen vos mandatis nostris exponitis, et parati et observes, nec tu ipse eas immutes, nec per-
eslis nostrum beneplacitum adimplere, de nostro mittas ab aliis, quantum in te fuerit, immutari.
vobis meritum coraparantes, discretioni vestrae per Datura Anagniae, Non. Februarii.
apostolica scripta raandamus ct districte prfficipi- CCXXIII.
mus, quatenus euradem scriplorera jnostrum, qui DECANO (484) ET CAPITULO EBROICENSI.
vobis et ecclesiae vestrae in multis existere poterit
Indulgeteis ul si quid contra ipsorum jura in litle-
fructuosus, in fratrem vestrum et canonicuiu ad- ris apostolicis impelratum fuerit irritum ccn-
mittatis, nuntio ejus stallum in choro, et locum in scalur.
•apitulo, et proedictam prcebcndam, omni dilatione (Anagniae, viii Id, Februarii.)
et excusalione cessante, assignctis ; ex hoc aulem Sicut nostro imminet officio providendum, ut qua;

(483) Vide notas ad epistolam hujusce libri (484) « XVI. Rudulfus de Cierrey, anno 120i, in
sexti 137. Regefito 31 chartarum thesauri, solo primo apice
255 INNOCENTII II r PP. REGESTORUM LIB. VI. 256

in ecclesiis Dei rationabiliter statuuntur, de favore A i" Ecclesia Dei temeritate cii.juslibot perperam at-

apostolico debitam obtineant firmitatem, ita provi- tentantur volumus ct intendimus, prout ad no-
derc nos convenit, ut cx his, quae contra raliona- strumspcctat o(ficium,cxstirpare. Dilcctissiquidem
bilia Kcclesiarurn statuta, vcritate tacita, impetran- filiis... Decano (484*) et capitulo Ebroiccnsibus,
tur, nullum ipsis Ecclosiis praijudicium generelur. significantibusnobis, accipimus, quod in Ebroicensl

Ideoquo, ad exemplar felicis recordationis Lucii lcmporibus quajdam consue-

dioecesi a paucis rctro

papffi, prffidecessoris noslri,pra3scntiumauctorilate tudo pcssima inolevit, ut vidclicet, cum aliquam

statuimus, ut, si contra antiqnas et rationabiles. parochialem Ecclesiara vacare contigerit, ac post-
et auctorilate scdis apostolicas confirmatas consue- modum alicui fuerit canonica collatione donata,
tudines Ecclesise vestra^, ipsarum aliquid fuerit, venerabilis frater noster.., Ebroicensis episcopus
consuetudiuum mentione non habita, impetratum (48.5), fructus et proventus ipsius Ecclesise per to-

in prffijudicium juris vestri, viribus careat, nec tum illum annura post inslitutionem personae,cum
uUam habeat firmitatem, nisi forte Romanus pon- integritate percipiat ; unde contingit aliquando, ut,

tifex aliud ex certa conscientia duxerit ordinandum. pro habenda possessione continua et quieta, Per-

Nulli crgo, etc. sonffi fructusEcclesiarum ultra quamvaleant redi-

Fcbruarii anno mant ab episcopo memorato, et sibi (juairant victum
Datum Anagniaj , viii Idus ,
B
sexto. etiam aliunde. Rurales praeterea decanatus episco-
CCXXIV. pus idem, ut dicitur, ad firmam vendere non for-
EI SDE M. midat. Cum igitur haec procul dubio delestabilem
Indulge^Hia similis. sapiant pravitatem, et a domo Domini sit hujus-
(Anagniae. viii Id. Februarii.) modi vitiura penitus repellendum, discretioni ve-

non augere, straeper apostolica scripta mandamus, quatenus

Cum boni judicis sit lites-dirimere,
eidem episcopo ex parte nostra curetis districtius
nos, sicut ad nostrum spectat officium, quffistiones
inhibere, ut attemptare talia non praesumat, ipsum
quae inter ccclesiasticos viros emergunt, libentius
ad hoc, necesse fuerit, appellatione remota, di-
si
volumus sine debito terminari, quam pro defecLu
strictione canonica compellentes. Quod si non om-
teslium remaneant indecisae. Eapropter, dilecti in
ues, etc, duo vestrum, etc.
Domino filii, vestris justispostulationibusannuen-
vobis prassentium indulgemus, ut,
tes, auctoritate CCXXVI.
cum inter vos et episcopum vestrum super consue- ABBATIBUS DE ALNETO (486), DE ARDENA (487), ET DE
tudinibus Ecclesis vestrae aliqua fuerit exorta con- FONTANETO (488).
tentio, liceat procuratori vestro tres velquatuorde
^ ^^^^^^^^^ ^.^^ ^^^^^^^^^^^ ^^ conventumSancti Audoeni
canonicis ejusdem Ecclesiae, viros omni exceptione hothomacjensis a promissionibus beneficiorum con-
majores, inducere, ad perhibendum testimonium tra staluta Lateranen. concitii faciis absotvant.
veritati, quibus tanquam legitimis testibus sine du-
(Anagniae, ii Non. Februarii).
bitatione credatur. Nulli ergo, etc.
Sicut statuta sacrorum canonum desideramusab
Datum, ut supra.
omnibus illibata servari, sic quae contra ea praj-
GCXXV.
sumptione cujuslibet attentantur volumus firroitate
ABBATl DE PERSEKIA, H. ARCHIDIACONO, S. DE BAIRO,
carere, illorum severitate debita punientes exces-
CANONICO CARNOTENSl.
Ut pravam consuetudinem dimcesi Ebroici
in super sum, qui, voluntatem vel utilitatem propriam atlen-
parochiales ecclesias aboleri curent. dentes, vigorem ecclesiasticum non metuunt ener-
(Anagniae viii Id. Februarii) vare. Ad audientiam siquidem nostram dilectorum

Sicut rationabiles consuetudines et honestas fir- filiorum... abbatis(489)etconventus Sancti Audoeni

mitatem volumus omnimodam obtinere, siceaquae Rothomagensis, significatione pervenit, quod, oc-

R. notus. testis fuitcum Lucaepiscopocompositio- « IV. Henricus praeerat annis 1209 et 1210. Ca-

nis factae inter Joannem, abbatem S. Taurini, et pitulo Bajocensideditanno 1211 jus patronatus, de-
D cimas et terras ad suum monasterium pertinentes
Thomam dc Loiis. Reperitur adhuc annis ^207,
1209 et 1219, in variis chartulariis. Fit ultimo in parochia de Longiviliers. »
hoc anno episcopus » Gall. Christ. tom. XI . ,
(437) Robertus H, abbas de Ardena, virginti sex
col. 621. annis summa laude monasteriura rexit, et anno
(484*) Vide epistolam 223. 1206 omnium calculo dignus inventus est, quid ad
(485) Lucas, ex canonicoarchidiaconus, ex ar- totius ordinis apicera ascenderet. Vita poslerior
chidiacono decanus, exdecano episcopus annol203 electi spem delusit electorum luxui, dissolutioni,
;

ex chronico Uticensi, et confirmatus die 16 Februa- liberalitati licentius indulgens, loco et dignitate
rii ab apostolica sede, praefuit usque ad annum motus est. Annal. Prxmonstrat. tora. I, coL 190.
1220, 30 Januarii. Gall. Christ. l. XI, coi. 582. (488) Pauca de abbatibus Fontaneti memorant
(486) De abbatibus Alneti, circa hajc tempora, auctores novae Galiix Chrislianx, iom. XI, col. 414.
sic apud auctores novae GalliieChrislianx, tom. XI, « VI. Robertus II.,. ex abbate Foutaneti, anno

rol. 443. U93 factus est abbas Fontanellensis. VII. Gaufri-

c< III. Joannes I, abbas tertius,quod sedente in ho- dus II, ex priore Cadomensi fit abbas Fontaneti.
norem B.M. dedicata estecclesia iii Kal. Maii H90. VIII. Alexander aedebat anno 1213, etc. »
Sedebat adhuc annis 1200 et 1201. (489) Gaufridus, abbas S. Audoeni, occurrit in
257 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRI8TI 1203. 258
casione promissionum factarum olim a prcedeces- A duas equitaturas auferenteseidem sedcomiti com
:u..„ „,,;„ ^t ;.^u,'o ,^/^.,i«r, .,t^v, „«„„;i;
[
soribus suis ct ipsis contra Lateranense concilium,
.... '

municare viventi.et mortuo exsequias fideiiter de-

-

de beneficiis non vacantibus elpensionibus interim bitas non dubitaveras exhibere, praefati episcopus
exsolvendis, adeo aggravantur,quod inter iinec e* et archidiaconus,cum prior S. Ursiullatenusinter-
alia guerrarum incommoda constituti,nonpoterunt esse non posset, et tu, sexties peremptorie citatus
exsilibus monasterii redditibus suslentari, nisi eis ab eis, noluisses per te vei per nuntium in eorum
per sedem apostolicam celeriter succurratur. Gum praesentia comparere, tibi ecclesise propter hoc
in-
igitur, ex injuncto nobisapostolalus officio, Eccle- terdixeruntingressum.Praeterea,dictus abbas pra3-
siarum oranium gravaminibus paterna teneamur dictorum, episcopi^praepositi, et archidiaconi Au-
sollicitudine providere, discretioni veslrce per apo- gustensium, litteras nobis exhibuit utramque sen-
stolica scripta mandamus.quatenus praafatos abba- tentiam continentes,in quibus sigilla tantum epi-
tem et monacbos apromissionibusbeneficiorum,et scopi et archidiaconi, et quasdam alias, super
pensionum,factis contra statuta praidicti concilii, restitutione ecclesia; de Semoing,in quibus eorum-
auctoritate nostra,sublato appellationis obstaculo, dem trium dependebant sigilla.Verum, e contrario
absolventes, non permittatis eos occasione hujus
tuus as.seruitprocurator,quodsententia latacontra
modi ab ahquibus molestan.IIIos vero quos vobis te super ccclesiam de Semoing debebat irrita
judi
nromissiones ipsas
promissiones Dcena non " p.nri
iosas fecisse constiterit poena nnln fiif.r.at r>r,f.rv.„ir,ot.. ii_j_-
cari.quiafueratpromulgatatumpostappellationem
1

differatis debita castigare.-NulIis litteris, etc. Quod ad nos legitirae interpositam, pro eo quod locus
si non omnes, etc. Duo vestrum, etc. erattibi dejure suspectus, cum propter hostilita-
Datum Anagnise, ii Non. Februarii, anno sexto. tem ad eum securus accedere non valere3,tum con-
trajuris crdinem consuetum, pro eo quod lite
CGXXVJI. non
contestala testes recepti fuerint et sententia
EPISCOPO GEBENNENSI ('190). quasi
Sententia in caiisa, qux inier ipsurn ct
diffinitio dictata,tum etiam tantummodo aduobus,
abbatem de
Siz vertebatur, lata; irritat. cum tertius in rescripto sententia; non apposuisset
sigillum, licetsubejusnominesententiapromulgata
(Anagniae, vii Id. Februarii).
fuisset, necostenderetur quodnoIuisset,aut nequi-
Cum dilecti abbas de Siz, et Noradinus,
filii...
vissetipsi negotio inleresse. Interdicti
quoque sen-
procurator tuiis, subdiaconus noster, pro quaeslio-
tcntiam asserebat nullius csse momenti,cura a duo-
iiibus quae vertuntur inter te et eumdem abbatem,
bus tantumfuisset judicibus promuIgata,nec con-
ad nostram prffisentiam accessissent, nos eis di-
lectum filium, Hugonem (491),tituli SanctiMartini
staret, quod tertius noluerit vel nequiverit inler-
presbyterum cardinalem, concessimus auditorem, n
esse, pra3sertim, cum instrumentum
sententia;
contineret, quodipsasententiainterdictilata
in cujus audientia proposuit diclus abbas, quod, fuisset
abepiscopo, praeposito etarchidiacono Augustensi-
cum ecclesia de Semoing a bonae memoriae Ar.
bus,et in ea causa non praepositusAugustensis^sed
(492) praedecessoretuo, monasterio de Siz concessa
priorSancti Ursi fuisset cum aliis delegatus;
eam diu possedisset in pace, tu ipsum ea-
fuisset, unde,
quia nolucrunt procedere cum quo procedere
dem ecclcsia contra justitiamspoIiavisti;super quo po-
tucrunt, cum quo procedere voluerunt procedere
cum ad venerabilem fratrem nostrum... episcopura
nequiverunt. Nos igitur.per diligentem relationem
(493), etdilectos filios... pr^positum et archidia-
conura Augustenses, a nobis litteras cardinalispraedicti.etexhibitioneminstrumentorum
impetrasset,
ipsorum, his ct aliis diligenter auditis, et plenius
et pluriesperemptorie fuisses cilatus ab eis, ncc
venisses ad eos,nec misisses idoneum responsalem,
intellcctis, utramque sententiam decrevimus irri-

tandem, receptis testibus,habito prudentum consi- tam, et inanem.

lio,causa rei servandoe adjudicaverunt monasterio Datuni Anagniae vii Id. Februarii.
de Siz possessionem ecclesiae supradicto^. CGXXVIU.
Proposuit insuper, quod cura contra te obtinuis- MICHAELI SUBDIAGONO.
Benefrcii in ecclesia de Caslriis, ipsi ah episcopo
set litteras apostolicas ad eosdem episcopum, et
Magaloneiisi,concessi possessionem auctoritate apos-
archidiaconum, et.... priorem S.Ursi Augustenses, D tolica confirmat.
super eo quod ad tui metropolitani mandatum ei no-
(AnagniajjVii Id. Februarii.)
lueras impendcre justitiam de W. Comite
(494). Solet annuere,etc., usque anouentes,beneficium.
Gebennensi, cujus ministerialesde mandato ipsius quod in ecclesia de Castriis per bona; memoriae..!
inabbatem non timuerunt manusinjicere violentas Magalonensem episcopum(495;ad mandatum aposto
instrumentis mense Februario anni 1191. Ad ipsum
(491) Vide epistolam libri tertii 41, not.
scripsil Innocentius anno 1199.(Viil. lib ii epist (492) Arducius de Foucigny, de quo vide Gall.
78.) Exstinctus cst anno 1208. Galt. Christ! t. Xt •' Christ. vet. ibid.
col. 147.
(493) Vide epist. hujusce libri sexti 176 not
(490) Nantellinus, vel Namelmns, ex priore Val- (494) WiIleImus,comcs Gebennensis.filius Amati
lonensi ordinis Carthusiensis,fuit episcopus
Geben- Vule Spon. Histor. Gebcnn. tom. I f pa"
nensis anno 1185. Sedit annis 20 ct 7 mensibus o» 46 > '
not.
sublatus e vivis anno 1205 Idib. Fcbruarii
Gall' (495) Vide epistolam libri tertii 34. not
Christ. vet., tom. II, f. 595, t. n. 56.
 REGESTOHUM LIP.. VI. 260
INNOCKNTll III PP.
250
processerunt irrila facero vidcaris, sed
A. tuis labiis
licum es adcptus.sicutilludjustepossidesetquiete,
verax appareas in promisso.et in juramcnti
fidelis.
auctoritate, etc. NuUi ergo, etc.
Siquidera, si in tiraorc Domini ct jipostolic;c scdis
Datutn Anagni.-e, vii Id Februarii.
reverenlia impcrium tuum fuerit roboratnm, non
CGXXIX (496).
vacillabit, sicut hactenus vacillavit, sed in illins
ALEXIO, IMPERATORI CONSTANTINOPOLITANO.
petrae soliditate fundatum,aquaprinceps apostolo-
Epistola res]wnsiva (497).
rurn diclus est Petrus, ct dcqua inquit
Apostolus :

(Anagniae.)
Pelra aulem erat Ckristus (/ Cor. x), perpetua
fir-
Rpcipimusliltcras, quas nobis imporiaiis cxoel-
mitate consistet, nec ventorum flatus,nec fluminis
hmtia dcstinavit, alTectionc patorna, et qunc signi-
notavimus diligcntcr. Gaudeinus impetus,ncc pluviarum formidabit inoursus. Alio-
ticavit per eas
quin, ne vano decipiaris errore, scire tc volumus,
autem in Domino, et ei qui dominatur in regno
quod non solum inimicorum tuorum rebellionem
hominum, et cui volucrit dabit illud, gratiarum
in- non poteris subjugare, sed ante ipsoruiu faciem
cxsolviraus actiones, quod pium tibi propitius
ecciesiasticam non subsistes.
spiravit alTectum, ut desiderarcs
et ut raembrum ad caput et filia rever-
Datum Anagniae,] .. anno sexto.
unitatcm,
tatur ad matrem, etConstantinopolilana Eccle.si.'j, B CCXXX (498).
FERRATI, ET
MARCHIONI MONTIS
quffi apostolica; scdi multo temporc dcvotionis de- NOBILIBUS vmiS, B.
BLESENSI, ET H, SANCTI PAULI,
obcdientiam et B. FLANDRI^, L.
bitnra dene^iivit, revercntiara ei,
CRU-
COMITIBUS, ET ALIIS BARONIBUS, ET MILITIBUS
honorem cxhibeat affectares, sicut etiam, adhuc SANIORIS.
CESIGNATIS SPIRITUM CONSILII
:

constitutus
exsul cum esses, in nostra praesentia Super promissione imperatoris
Consl(i;ilinopolilani,el

assorelias le totis visccribusaffcctare.Ut autcm quod dcbeat jurare ohcdienliam et rcverenltam

dc- lio-

sumerepallium decor-
siderium tuum plenius defnonstrares,et ad id po- manx Ecclesix,et palriarcha
pulostibi subdilosexemploinduceres melius quam pore S. Petri.
(Anagnia;, ut snpra.)
sermone, semel exsul, iterum sublimatus, jura-
et
esse
omnem devotionem nobis, et Quia veremur vos iterato excommunicationis
mento firmasti, te
incurreretis fidei lae-
impensurum, quam anteces- labe pollutos, et utinam non
nostris successoribus spiritum saniori^
sionem, ideo ad cautelara vobis
sores tui, imperatorcs catholici, prnedecessoribus behedictionis optamus.
consitii loco salulationis et
nostris, patribus orthodoxis,Romanispontilicihus, accepimus, apud
Licet enim, sicut ex litteris vestris
noscuntur antiquilus impendisse: promisso pariter Alexiuin,
charissimura in Christo filium nostrura,
quod,opportunitatcconcessa, orientalcm Ecclesiam
r Constantinopolitanum imperatorcm illustrem,insti-
ad id prudenter inclinabispariter et potenter.sicut
ab eodcm, ut juramenlo fir-
teritis, et obtinueritis
per imperiales nobis litteras intimasti. Sane, si successoribus
compenses, et quod poUiceris verbis maret seomnem devotionem nobis et
dictis facta irapensurura, etc,
nostris substituendis canonice
operibus exsequeris Deura tibi reddes propitium,
ul inprxccdenli, usque
potentcr. Valde taraen prffi-
qiiem in honorificentia suae sponsfle probaris ho-
ad e.xcusalio-
sumitur a quibusdam quod id potius
nnrare^ac prseter id quod ipse imperium tuum so- velaretis
lidaljit in paccapostolica sedes illud studebit
efli- nem vestram feceritis,ut per hoc vestrum
ut ad matrera filia, merabrum
ad
excessura, quam
caciler roborare. Cum enim per Latinorum auxi- Verum, quia opera
imperio restitutus.debesnon caput,et parsrediread corpus.
lium post divinum sis
id intentmne
testimonium perhibent veritati, qua
immerito Romanara ecclesiam honorare, cujusfilii subsequens demonstrabit,
quae post Deum, tibi et feceritis melius efiectus
tibi taliter astitorunt, et hujus-
si videlicetimperator ipse se juraraentum
Cnnstantinopolit<inoimperiopra3cipuepoteritneces- apertas,
per litteras confiteatur
modi praestitisse
sarium patrocinium irapartiri.] Hocaulem dicimas,
quasnohisdirigatintestimoniura reservandas, bj
non ut ambitiose dominium afTectemus^sed ut offi- nuntio^-
apud patriarcham efficiat,ut per soleranes
oiose ministcrium impendamus. ejus e.xemplo, qui magisterium reco|
Ecclesiffi Roman» primatum et
non venit ministrari, sed niinistrarc, nec ut domi- D obedientiara reprfi
gnoscat,et reverentiara nobis et
neraur in clero, sed forraa gregis efficiamur ex B. Petri sumptud
raittat, et pallium de corpore
animo; quia,principcs gcntiumdoininantur corura, exercere nte non
potestatem habeal iiiler cos bcncfici nuncu- sine quo patriarchale ofticium
et qui
potest, abapostolicasederequirat.Quod si forsan
pantur; inter discipulos autcm Chrisli non sic,sed sufe promotionie
hoc devolionis primordium circa
qui major est inter eos omnium servus cxistit, et adim-
denegarit.et noluerit quod scribimus
qui praecessor tanquam sit ministrator. [Monemus
initia
fuisse videbitur
inDo- plere nec oculus vester simplex
igitur imperialem cclsitudinem,Pt hortamur trangressioni
apostolica; sedis devotione necintentioejuspura, imo primae
mino, quatenus sic in addidiss(
quod jurasti, ne forte quae de quamapud Jaderam incurritis,videbimini
consistas,sic efficias

(496) Kpistolam fere integram, exhibet

hanc, ipsum
Raynaldus, ad annum 1204, S 1- Qu« apud ipsum
ad annum 1204,^ 2.Quoe apua
^^^^^^^^-^^f^.fi'^^^^^^ g
hic uncis inclusa sunt. uncis inclusa sunt.
leguntur,
(497) Vide epistolam hujusce lihri sexti 210.
 261 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 262
8ecun.lum, dum arma, quas in hostes crucis crede- A nuntiosetapiccs suos apostoliccE sedis
maRisterium
bamini assumpsisse, in Christianorum cxcidium rccognosceret et primatum et, tam et quam
; nobis
iterum convertistis], nisi forsan ad extenuandam et successoribus nostris
reverentiara pt obedientiam
culpam pconam, ex zelo quem circa raatrem
et repromittens, a nobis palliura sumptum de beali
vestram Ecclesiam Romanam habetis, cui fuerant Pelri corpore postularet, sine
quo nec ipse nec
indevoti, quod de Graecorum inchoastis Ecclesia alius rite potest patriarchale officium exercere.
studueritis consuramare. Istud igitur erit etverum Monemus igitur fralernitnlera vestram et exhorla-
devotionis ejusdem imperatoris indicium, et vestrse mur attente, etper apostolica vobis scripla manda-
evidens argumentum. Caeterum, licet
.«implicitalis
mus, quatenus, "i- 4UUU
-^i""'-^""'-') ut quod minus est actum nactenus
laiuus esi
.
t j- , ,1- -^ ,. .
' hactenus
optemus,
'
ut,per
"" studium etsollicitudinomvestrQm, suDDlpatiir crncaciter
rfftmf>;f<^p i.Kr^.^f
,. ^ ^'^PP"^'"^"'^ Jaboretis nisi enim prajsen-
addevotionom et reverentiam apostoiicae sedisCon- tibusvobis fiat(50I).... de facili juramentum
vel
stantinopolitana Ecclesia revertatur, quiatamenad proraissio imperatoris effectura debitum
sortietur,
subsidium terrae sanctae propcnsius aspiramus, ne et vos secundae transgressioni sicut
el primae vide-
succursus ejus dilatus hactenus diutius differatur, biraini consensisse.
rannemus universitatera vestram etexhortamur in
Datum Anagnise anno sexto.
Domino, elper aposlolica vobis scripta mandamus, _
quatenus, reconciliati ecclesiasticae unitati, pecca- CCXXXII (502).
filSDEM.
torum vestrorum maculas pocnitentiae lacrymis
Ui rrucesignatos ad pcenitentiam inducant.
expietis, nt a criminum labe purgati, bellum Do-
mini possitis, (Datum, ut supra.)
juxtaprimum mentisvestrae proposi-
tum, in puritate cordis et corporis laudabiliter
Cum olim tu, frater Suessionensis, et dile-
pra-
ctus filius raagister Jo... Noviomensis
liari.Ad recuperationem if,'itur terrffi sanctaj totis (503), cum
quibusdam aliis ex parte crucesignatorum,ad sedcm
viribus insistatis, quoniam id erit vobis potissimum
apostolicam venissetis, quam
etapudDeum meritorium, etapud homines glorio- difficiles in vestra
receptione fueriraus, et q'jam moleste tulerimus
sum. Nos autem, quod ipsi tcrrraj videriraus expe-
quod apud Juderam e.xercitus attentaret, te credi-
dire,studcbimus, dante Domino^efficaciter procu-
rnus raeminisse. Quia enim contra prohibitionera
rare.
aposlolicai sedis venire prssumpserunt, per
Dalum Anagniae, ut stipra. quffi
suas litteras nuntiarat, omnes excomraunica- illos
CGXXXI (499). tiouis vinculuinnodatos.etindulgentisequamaposlo-
EPISCOPIS SUESSIONENSI ET TRECENSI (500).
lica sedescrucesignatisindulsitimraunes,quiterras
De eodem anjumeato ac in epistola.
Christianorum invadere vel Isdere attentarent, nisi
(Datura, ut supra.) G
vel ipsi eorura iler nequiler impcdirent, vel alia
De mentis vestrae sinceritate conflai.el devotionis
justa vel necessaria causaforsan ociirreret,propter
puritatesperantes,pro certo tenemus, quod ad ho-
quamaliudagerc,accedenteconsilioapostolica3sedis
norem apostolica) sedis iutenditis ct profectum,
et loguti, valerent, excommunicationis sententiam in-
cxaltationcm ejus tanquam propriam affectatis, currorant ipso facto, nosque postmodiim absulutio-
undcnullatenus dubilamusquin.inter pia desideria
nem illum nuntiuvimus nuUam esse; quam a nobis
vcstra, desideretis ardenter ut
Grajcorum Ecclesia sc accepisse credebant, cum sententiam aposlolir.-c
redeat ad Romanum, ct mcmbjum a(i caput, et ad
sedisprcElerauctoritalemipsiusnulluspossitpenilus
mutrem filia revcrtalur, liatque unum ovile et unus rclaxare. Volcntcs autem eis in hujus necessitalis
pastor, nec sit distinctiodc cajtero
interLatinos et articulo subvenire, dileclo filio noslro, P
Grfficos. sed tam in flde catholica tiluli
quam in unitate SanctiMarcelli presbyterocardinaIi,apostoiica3sedis
ecclesiastica uniantur. Veruin,
quantumcunque ad legalo, dodimus in mandatis, ut per se vel alium
hoc crucesignati se asserant laborasse,
videtur ta- virum discrctum, recepta juratoria cautione ab his
men aliquibus, quod potius in excusationem
suara qui nondum juraverant nostris stare mandalis, et
quam ob devotionem Ecclesia; fecerint quod
fece- confessione illorum
Luiiicssiuut; iiiurum qui jurarent auaiia,
jurarcni
ninf nn in ^r.c ,.; r 1 I. .
audila, quoQ
quod re-
cssio, ea, ZltT '"' ""^''™ '""" ^
"""^' "^
cognoscerent
"^ ^^ ^-««"-"
scilicet se lliter juravisse, absolutio-
exhiberet.Fnter c.te^a vero.qu.
Ceraur Sa^ s 'ocn^^^^^^^ '"''l
subdebitojuramenti mandatipra.cepimusabsohnis,
ron" ent ^H^^^^^^^^^ «^«les.astica unitate,
m delte m,l 'f? 7'° hoc nos merainiraus expressisse, ut, c^tero a sii
Procurassent, ut impe-
roTr .nilibus penitus abstinentes, terras Chrislianorum,
a
Zr

ran misi,
ctuTrviC
dicUur,juravisse
Ztio' '
T.
'^"^
P'''"''^"' ^'"'"'^

fccissent et.ara ut patriarcha

"'«' '^ pra.dictiscausis et
invaderevelhederenonauderent.Postmouravero
sub conditione pr.missa

;
per cura cora.tes et barones per suas nobis litteras .n-

(499 Laudata apud Raynaldum, ad annura

1202 (502) Laudata apud Uavnaldura, ad annum
^ '^"' BzoviuM. .h,ml. t. XIII, pa^. 120-i
/^nm^ n i01,§ /," '«•
(500) De ep.scop.s Suessionensi et
§
.

jam egimus 'Trecensi

ii«censi (503)Dc episoopo Suessionensi, et
sajpius. J. Noviomensi,
(501) Sic in apographis jam egimus supra.
Vaticano et Conti.
 INNOCENTII III PP. REGESTORUM UB. VI. 204
263
nostrum absolu- CCXXXIV.
timassent, quodjuxta mandatum A.

usseculi, ot quod universi CONVENTUI SANCTiE EUI'11EMI/E.

tionis fuerant beneficium
satisfaciendum juxta mandatum Ut Joanncin, capelianum PP. in abbalem rccipiani.
et duo buroncs ad
(Anagnia*, Non. Febrnarii.)
noslrum, super eo quod apud Jaderam senlenliam
excoramunicationis incurrerant, per patentes
litte- Cum viam universae carnis
niiidissidentcs, patre

successores, in litleris ingresso, non ienirent dolorem matris, sicut de-

ras se ac suos obligaverant
cxpresse, ut bueranl, sed augercnt, ejus tunicam rumpere mo-
quas ipsis remi^^imus, nolavimus hoc
sibl tcncrc Ijlandiretur, quod terram.
lientes, quia non erat eis cor unum anima una,
et
nuUuscorum
liceret, tan- non potuerunthabitare fratres in unum, imovaria
Grfficorum occupare sibi vel prajdari
devotam, et
scdi ^-.v. -- quod im- sibi tdbcrnacula, quantum in eis fuerat, fabrican-
quara minus
nuara miuus uiJuoi.<jin^»-
apostolicffi -^^^^ , -i -i
, • •

fratre suo et tes, et devidentes ovile, paslores sibi varios norai-

nerator Constantinopolitanus,deposito
usurparat, cum eorum narunt,homines secundum cor suum suis capitibus
eti'\m excaecato, impcrium
judicare imponentes, nec curantes, si forsan in duos raatris
delictis,nec ad hoc
non esset de ipsorum
crucissignaculumassumpsissent,inhibitionemquo- divideretur affectus, ut esset una duorum, dum-
interminatione ana- raodo quilibct velmodicum quid dc haereditate ma-
que prajmissam, quaeipsis sub
thematis facta erat, eos mandavimus
memoriter rc- P trisacciperetjCl juxta suae voluntatis arbitrium non
linere. Licet igitur optaremus,
ut per studium et communem convenlui, sed sibi et parti suae potius
sollicitudinem corumdem Cnnstantinopolitana
Ec- palrem eligerent specialem. Sic igitur, facientibus
Romanoe rediret, vobis,est factum, ut, dum quilibetvestrum nonquaj
clcsia ad devotionem Ecclesia}
Jesu Christi fuerant, sed sua potius, quffireret, et
quia tamen eos circumvenire nec volumus
nec de-

bemus, veremur eosdenuo excommunicationis sen-
tentiam incurrisse,multisque videtur, quod a
reatu
quod contra id
perjurii nuliatenus sint immunes,
non coramunem matris utiiitatem, sed propria com-
moda procuraret, mater vestra viduata pastore vi-
duitatisopproprium diutiussustineret et, quoniam
:

quod eis probibitum fuerat trahebatur in partes, et diversis cogebatur amato-

venire prcBSumpserint,
deservire, cogeretur tandera ad nos suara
sub debito juramenti. Quia vero ipsorum
salutis ribus
monemus fra- quaeriraoniam destinare, cura inler nominatos a
sollicitudinem gerimus pastoralem,
vobis contentio fieret, uter esset potior, et deberet
ternitatem vestram, et per apostolica vobisscripta
potius obtinere. Licet aulem, post commissiones
mandamus, quatenus instetis m.onitis et exhorta-
tionibus apud eos, ut per legatos nostros, vel
eo- quam plures a nobis sub certa forma, sicut plene
alium virum discretum, quem novistis, obtentas, nominatio fuerit utraque cas-
rum alterum, vel
vel alilcr
uterque vei ad hoc
aiucr eorum uu uui; uuachi, delegan
duxerit uoiot^an- ^a.^^, quidam tamen vcstrum
sata, ^^k.^.^^x ^^...^..
.^.. - —
hominem, qui , ^
vestris

C non conveniebat actibus; utpote profeesionis alle-

eandum absolutionis beneficium devote quaesitum
rius, videlicet dilectum filium. .... abbatem Cu-
percipere in vera cordis contritione procurent, et sic
(505), sibi pra:sumpserunt eligere in ab-
reconciiiati ecclesiasticaj unitati,et sicpurgati a labc
racii

criminum, in obsequium Jesu Christi procedant, batem.

Coeterum, quamvis abbatem ipsum virum reli-
cui 'alitcr, sicut credimus, non placerent. Vos quo-
que, si consentiendo eorum actibus excommunica-
giosum esse noverimus etinstructum, in spiritua-
maculam incurristis, simili modo vos faciatis libus et in temporalibus circumspectum, quia ta-
tionis
autein, utveritas eos liberet, no- men monachi, etsi Regulam
Cisterciensis ordinis
absolvi. Quamvis
beati Benedicti sequantur, habent taraen propria
luerimus supprimere veritatem, vos tamen, ut alie-
instituta, et a vobis tam habitu quam ritu differunt
nis, el maxirae Grscis, sua vercndu non detegaut,
soUicite procuretis, ne forte scintilla devotionis, in quibusdam, scientes quod non bene aratur in
quae in ipso imperatore videtur accensa, in jactu- bove et asino, nec induenda est veslis ex lana li-

ram, non tam nostram quam suam, possit ex- noque contexta, et, juxta sententiara ethnici ;
^
Non bcne inxquales vemunt ad aratra juvenci.
stingui.
(OVID.)
Uatura Anagniae.... anno sexto.
Electionemhujusmodi non duximusapprobundamj
D
CGXXXIII. Ne autcm Ecclesia vestra diutius ex vestra dissenfl
ABBATI (-^4) ET CONVENTUI DE ALB\MARLA. tione vacaret,etviduain filiorum etiara dispendium
Privilegium. reraaneret, de tribu, et cognatione sua virum ei
duximus providendum, qui tanto majoris ei dile-
Juslis petentium, etc, uxque assensu. Ecclcsias
de plaga, et de Flames, «juas de concessione dioece- ctionis exhiberet affectum, et illius in se necessi-

sanorum episcoporum cum carumdem patronorum tates suscipcret, et roboraretinfirma, quanto ad id

assensu in usus proprios convertistis, sicut eas amplius ratione duplici tenetur. Dilectum itaque
justc, etc. Nulli ergo, etc. filiura, J.quondamcapellanum nostrum, virum re-

Monastico Angiicano, III,

(504) Robertus, Albaemarlae abbas inNormannia, dam referuntur in i.

sedis dicitur annis 1190 et 1204 occurrit in in-

;

strumentis anno 1198, mense Junio. Gall. Christ. "(505) Vide epistolam hujusce libri sexti, 220
t. XI, col. 276. Sed fortasse bic agitur de abbatia not.
S. Martini Albaemarlae in Anglia, de qua quae-
 265 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTI 1203. 266
ligione conspicuum et scientia coraraendandum in A id insullicientem te reputas, nisi aliorum regum
monasterio Cavensi et in capellania nostra proba- auxilio fulciaris, sitque vobis cor unum, et anima
tum nobis, et fratribus nostris merito suse probi- una, etfaciatis vindictam in nationibus,et ultiones
acceptum, de greinio apostolicae sedis acccpi-
tatis in populis, qui nobiscum non congregant, sed lo-
mus, cjus fiJiai, videlicet ecclesise vestraj in virum cum nostrum gentem tollere moliunlur, quia
et
concessimus, et vobia in patrem pra;fecimus et super hoc tccum non sentiunt, imo longealia
ipsi
abbatem, sperantes, quod per industriam et solli- mens est eis, ita, ut quidam eorum hostes crucis
citudinem ejus in spiritualibus et temporalibus mo- fovere in raalum sibiractipsis retinere videantu.",
nasterium vestrum, dante Domino, suscipiet incre- postulabasa nobis, ut propter hoc iegalum noslrum
mentura. Monemus igituruniversitatemvestram, et in Hispaniam mitteremus,quicordareguraipsorum
exhortaraurattentius,etperapostolicavobis8cripta ad te converteret, et te ipsis fortius couniret, fie
mandamus atque prcecipimus, quatenus abbatem retque societas vestra, quasi civitas firma, dum
ipsumadgerendaraipsiusmonasteriisollicitudinem fralres se invicem adjuvarenl, nec de facili funicu-
cum gratiffi nostra? plenitudine venientem, sicut lus multiplex rumperetur. Nos autem, jampridem,
palrem et pastorem recipiatis hilariter, et benigne cumprirao videlicet superhocluura nobis intiraasti
tractetis, salubria raonita et statuta ipsius susce- proposilum (attendentes, quod, diei superexcre-
g
pturi, humiliter et inviolabiter scrvaturi, ut cum scente malitia, multcrum charitas refrigescit, cum
in vobis fiiiaiis affectus fueritdevotionem expertus, ncn sit qui faciat bonura, vix etiara usque ad unura
paternai dilectionis gratiam vobis impendere te- et reges Hispaniarum in quibusdam non solum di-
neatur, non tanquamin clero dorainans, sed factus versa sapiant, sed adversa, nec pax pectoris vigeat
potius ex animo forma gregis. Alioquin, sententiam inter eos, sed pax potius peccatoris), tibi tunc du-
quam regulariter tulerit in rebelles, ratam habe- ximus consulendum, ut hoc terapore contra Chri-
bimus, et faciemus, auctare Domino, invioiabiliter stianos(507) fortius excitares
nunc quoque tanto
;

observari. fortius in proposito noslro persistimus, et priori

Datum Anagnige, Noais Februarii. consilio, quodadhucsalubrecredimus, adhsereraus,
Scriplum est populo juridictioni mona-
ciero et quanto pars hostilis videlur ex eo am.plius roborata,
sterii Sancta? Euphemiae subjectis, in eumdcm fere quod rexMarrochitanusde rege Majoricarum, sicut
modnm, usque tracteiis ; ei de caetero sicut prffi- accepimus. triuraphavit. et conjunctis duobus re-
decessori ejus hactenus intendentes, ct assisteutes gnisin unura, cura potentiaraalitiaejusdemMarro-
eidem in negoliis monasteril procurandis, cui eliam chitani regis excrevit unde, ad praesens, ex causa
;

juraraentum fidclitatis secundum vestram, et pro- prsedicta, legatum in Hispaniam, non proponimus
genitorum veslrorum consuetudinem, cum a vobis ^ destinare. Monemus igitur
serenitatem regiam, et
exactum fuerit, impendere non tardetis si quid exhortamur in Domino quatenus, Deum habens
;

3ontra fidelitatera eidem monasterio debitam jura- pra3 oculis, adolescentiam luam ei studeas dcdi-
nstis, illud tanquara illicitum nuUatenus obser- care, sicque ipsi studiose deservias, ut a tempo-
mntes ;
mandatum apostolicum taliter irapleturi, ralis regni solio ad regnum pervenias sempiter-
juod idem abbas vos, sicut speciales ecclesice num.
^ilios, diligere debeat et fovere. Alioquin, etc, ut Datura Anagnice, xvi Kal. Martii.
•>up7'a.
CGXXXVI (508).
Datum Anagnise, vii Id. Februarii.
ARCHIEPISCOPO SENONENSI.
CCXXXV (506).
Reddit raiiones cur alias nimis dure scripserit, ct
.... ILLUSTRI REGI ARRAGONUM. eum consolutur (509).
Legationem in tlispaniam in aliud lempus difjcrt. (AnagniffijXvi Kal. Martii).
(Anagniae, xvi Kal. Marlii. Licet epistola, quara pro venerabili fratrc nostro
Divinajlegis injuria. ct zelus doraus Domini cor Antissiodorensi episco, contra nobilem virum
•egium teti-isse videtur, cum ad eorum aspiras comitem Antissiodorensem,tuffifraternitati
iuspiria et interitum ardenter intendis, qui filios D direxiraus, gravis fuerit, et, quasi penetrabilior
^srael graviter persequuntur, et de terra vellent omni gladio ancipiti, tuum aniraum penetrarit, ita
^hristi nominis raemoriam abolere. Consideras et- quod ipsa recepta, quodamraodo animam tuam tuae
snim, quod ad vindictara malefactorura, laudem vitae taederet, upote quae multum amaritudinis et
>'ero bonorum, materialem gladium accepisti, et nihil dulcedinis continebat. plus aloes quam mellia
deo niteris, ne iJlura accepisse in vacuura videaris,
habens, imo, nescia prorsusraellis, quod ad sacri-
erram illam de manibus eorum eripere, quam olim
ficiura lex Mosaica non admittit, salem solummodo,
^hristianissimi reges et Catholici principes effu-
quod apponitur in omni sacrificio, sapiebat non ;

iione proprii sanguinis compararunt.

Quia vero ad tamen nos poonitct sic scripsisse sed ad horam te ;

(506) Epistolam hanc laudat Ravnaldus. ad an- a04, §57.

aum^204, §74.
(509) De argumento, vide epistolas huius UB,Pi
(507) Sic m apogr. sexti 149, 150, 151, 152.
(508)EpistoIamhanclaudatRaynaldus,adannum
Patrol. CCXV.
9
 268
INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VI.
267
cs A, placato animo prolulit monilor, ab cxtremis labiis
contristasse gaudcmus, non
qaia conlrUlatus
videntur expnidta (5'1), rcdargulor vero ea abun-
cs ad pcenitentiam,
tantuni, sed quia conlrislatus pruclare crcdilur,ira- ut
cuutclam. Quarn- dantia cordis vcrbum
ad
vel quod non minus cupinius, fortitcr fuorat
durcsen- scens. Quia ergo tum pravis initiis
vis uutem causas, propler quas tibitam ageres, te
quam obviandum, ne quid in cum remissius
pserimus, suppriuierc uiclius crcdcremue,
abundantiori non remissomonendum,scd asperc duximusiucre-
aliquas expriraere rationes, ne tamen
si quos pandum. Nam, etsi pocticum sit, est tamen quasi
absorbearis tristilia, et consolari nolens,
propheticura ct raorale, quod legitur in Poeta
:

conCun-
quKris non invenias consolantes, penitus
ct manum ab ara- Pnncipiis obsia, sero mediciua paratur,
daris et cogarisabire retrorsum,
Cum mala per longas invaluerc mo-as.
tro revocare, quare te sic exasperandum duxeri- OviD.
mus, prffisentibus explicamus. Sane,
cum idem
potentioribus et Essetautcm eidcm comiti, propter immanitatem
comes nobilis sit et potens, imo de injnngendum, ut
non ad con- scelcris perprtrati, pnetcr alia
nobilioribus rcgni Francorum existat,
scripsimus, •
cadavcr, quod in camcrani episcopi lccit lumulan-
fusionem tudm, sed ad provisionem sic
quatenus.
duminferri, propriishuraeris asporlarcl,
ut severitatem, quam in eum postmodum auctori-
noslrarum sicutcxcessuscjusestnotus, sicpocnitentianotare-
tate apostolica exerceres, litterarum
^ tur,ne facilitas veniae cuiquam incentivum
tribue-
et amici,
asperitas excusaret, el ejus consanguinei retdelinqucrdi.Moncmusigiturrraternitateratuara
imputarent.
non tibi sed nobis, si quid faceres apostolica tibiscripta
quod dolenlcs et exhorlaraur attcnte, etper
Praeterea, cum plurimi praelatorum,
prohibearit a san- mandamus, quatenus non decidatvullus tuus,nec
referimus, non solum, ut legitur, tanto confidere
eorum adha;- de noPtra dilectione diffidas, de qua
guine maaus suas. sed, velut lingua duximus argucn-
canes muli non va- m:igis debes, quanto severius te
serit faucibus, facti sunt sicut Paler filium
fortius excitare dura, cum noveris essc scriptum :

lentes latrare, iilos in le ac per te Qui parcit vir-

nalionibusct quem diligil corripit {Prov. ui), etc.
voluimus ad facicndam vindiclam in nara et Deus quos
impieta- gse filium suumodit {Prov. xin) ;

increpationes in populo, ad annuntiandam quod, quan-

el scelera sceleratis,ad exeron- amat arguit et castigat. Noveris igitur,
tem suam impiis videantur, non
quem rubigo consumpserat tumcunqu^ verba ipsa tibi aspera
dum Petri gladium, dereclitu-
lau.. ..vo .... taraen exiadignationis amaritudinc,sed
apud eos, ad vindictam malefactorum processit. Volumus
negiigenter sed dinis zelo corrcctio tam dura
bo (510) et ab opus Dei non rancorera adver-
vituperaretur mi- etiam, et mandamus,ut, si quem
diligenter potius peragendum, ne deponas, pro
punirent decae- sus eumdem episcopum concepisti,
nisterium nostrum in eis, si non
testimonium perhibemus, quod lilteras
tero, sed palparent vilae
subditorum, et esset apud C quo vcritati
petiit, sed de comite
cumnotum situni- a nobis sub hac forraa non
eos 'acceptiopersonarum ;quia, destina-
inter fratres et coc- nobis tantum lacrymabilem querimouiam
verso regno Francorum, quod non mirari, quod ver-
vil Ca-Herum, non possumus
piscoposnostrostespecialiquadamdileclionecom-
honorem, per bura quoddam, quod in litteris quas tibi dircximus
plectimur, et tuum amplius zelamur Cliristo filio no-
increpavimus habebatur, quidam charissimo in
priEdictara epistolam negligentiam non exponere sed
quod, si tibi stro, .... illustri regi Francorura,
aiiorum, inleiligenlium per se ipsos, nos haberemus
parceremus. pervertere prffisurapserint; lanquara
non parcimus, ncc eis in casu simiii
suspectum,
quo- eumdera supcr haereticorumdcfcnsione
Nam, qui naturalibus ramis oiiva^ non parcit, Verum, cura
quos scimus ipsum poliusimpugnare.
modo parceret oleastri surculis adoptivis ? Insuper, specie maii praeci-
non solum a malo, sed ab omni
cum novi languores novas exigant medicinas, ct ne vel inimici etiam
contra piat Apostolus abstinendum,
inauditum sit hactenus, ut aliquis ila dure voluimus,
persecutus fuerit ec- quod in eo reprehenderent invenirent,
stimulum calcitraret, et sic sic se immunem ab
dicecesanus epi- ut Bicut est immunis a culpa,
clesiasticam disciplmam, ut, quia provideret episcopo
ejus, terram ipsius sub- infamia exhiberet, et taliter
scopus, exigentibus culpis ut per revoca-
eadem eccie- n propter malitiara comitis exsulanti,
jecerat interdiclo, et decedentibus in videretur, quigau-
cameram ejus in tionem ipsiushcereUcos persequi
siasticam inhibuerit eepulturam, Personahler
corpora dium suura ejus exsilium reputabant.
coemeteriura verteret, et in ea raortuorum
vellemus te si- igitur accedensadregem, fideliter eimentisnostrJB
sepf-liret, cum prompli essemus, et
illo perverso
puritatem exponas, et ab intelleclu
railiter esse promptum, tantam prsesumptionem ul-
prasdictum episcopum
sludeas revocare, excusans
cisci, et in praesumptorem severitatem ecclcsiasti- ipsius verbum
reprchendimus apud eum, cura non ad pctitionem
sevcrius exercere, in te dure
cara
illud fuerit litteris memoratis insertura. Demum,
ncgligentiam prjecedentem, nc mandatum
noslrura
pisscntestibi litleras
redarguentis licetad consolationera tuam
negligercs adimpiere. Habet cnim tuum animum
paren- dirigamus, ne nimia forte tristitia
sermo plus energiae quara monentis, et ad tamen te volumus recordari.
quajvelut absorberet, priorura
dum movetamplius audilorem, quia ea

(511) Sio in apographis

Vaticano et Conti.
(510) Sic in apographis
Vaticano et Conti.
 PONTIPICATUS ANNO VI, CHRJ^TI 1203

videatur.
mentcs hom.num pravis
persuasionibus corrum-
Datum Anagnia., pendo,et ^uUrahendo eis per
xvi K.I. Martii, pr^dicationem erro-
ponlificatus ns fidei fundamentum, ul,
nost.i anno sexto. irruente vento a regione
deserti, corrupta domus
CGXXXXVII. obsistere neqaeat,et
quod
undamento non adh.ret
MONACHIS MONASTERII
MOLISMENSIS.
umbraolum penitusex-
suffletur, s.cque corrupli
Nepecuniam mutuo, absque abbatis cum corruptoribus suis
et convenius descendant ad inferna viventes.
assensu accipiant. Licet igitur tib
et venerab.l. fratri
(Anagniae, xi Kal. Martii.) nostro
Ad nostram noveritis scopo, et d.lectis
Bituricensi arc e^
filiis... abbati Cluniacensi
audientiam pervenisse cu^
quod qu.dam vestrum, qu.bushbet ahis, inquisitionem
prster sui abbatis (519) el et correct on m
conventus assensum, eorum duxerimus commiUendam,
quamdam mutuo rcceper unt more tineTqui.
pecun.a^ quantitatem, supersacerdotalevestimentumni^i^uitrstrere
unde monasterium vestrum
bed.ent,. ,psi subject. locum suum,leprosorum
gravi p,.emunlur oner specie in Evangelio
desi-
d itorum. Quocirca, gnat.,quorum sano colori candor
pr.sentium vobis auctorilate aspergitur vitio-
d.stncte .nh.bemus, ne
3
sus, cum
m.sceant sanis insana, et
qnis monachus vel conve ! diversitate colo-
sus, sub profossione ns vanentur in verbis cum
vestra. domus
astrictus sine tamen eorum dio^ce-
:

nsensu et h-centia abbatis sanus exs.stas, et, tanquam

et majoris partis proprius medicus,unde
c pi-
uh vestn. pro aliquo
fldejubeat, vel ab aliquo
pe-
cun,ammutuoaccipiat,uItrapretiumcapitulives'tri ''^'''''''' ^^"««"«,
fraternitati tu^
prov,dent,a constitutum, Ie7.nl7
per
'

apos ohca scr.pta mandamus,

nisi propter
manifestam quatenus per te
domus vestra^ utilitatem. psum ad inqu.sitionem infirmatis
Quod si Lere fbrte p,!L hujusmodi
et
umpsent, non teneatur ourationem ipsius sollicitudine
conventus pro diligent proceda
tenus respondere.
iis
^ ,1
a iq qum s. putredinem vulneris
aperittone non e^c 3
Datum Anagnia3, s na caro nequaquam
xi Kal. Martii. in loco putredinis coalescet;
vel sentes camp., cuIturaB
s.
CCXXXVIIf. cujus es deputatus
vomens sc.ss.one non eruis,
terra in segetem
mina non producet accepta se^
Quoi nulh
l^^]^oiusmronatus habenti ia quia, ubi tacet qui

^
;
ecclesiis datus est pr^dicator,
itceai ciecimas exigere.
arguenda non arguens
nec
(Anagnise, vn Id. Februarii.) ^«^^^g^"« corngenda, culpam
., ..„., approbasse vid^tur
Ad augmeutationem
"^"''^^'0"em ecclesiarum
solhcitun.nem '^"^ ''''''''' ^^^"^ ^J''« in exemplum,
nn.h - sollicitudinem P cum eam
n s habere convenit
b tam
efficacem, si officii
voU,„,,3,
nostri de ^
actionem.etillis gratant r
^ '
^'"^"' "''^ ^^^^*-
in ru^- *
fnpfpr. .n
frater
"*""
^^S"^
Chnsto, et7 ut nudus non
«rgo
'"^"> venerabilis
ambules tua cu-
ux.l.umapostol,cumimperti,.i,quiearumrntendere stod.as vest.menta, ne
tinea corruptionis
illa pes-
'"":"^^"^'^-Gum igitur.sicut accepimus, sundet. et ibi locum
.dificet corruptel.. si
u tMla.c. s.nt .n
n uU, .b. comm.ssam ebem p
Ebroicensi dicecesi, qui ha^rctici, tanquam indo
jus in ec tarS a vT-
Isns poss.dent pat,-onatus. am.ne fide. pestifera
et ex mal consue.u-' pr.dicatione denudent
nu-
damque d.m.ttant, indumcnta tollentes, ut f igus
anojure det,neant; Prav.tat,s .nterimat
vol.ntes ecclesi* vestr^
pa-
quam calorvirtutis divinffl
r.a ben,gn,tate
consulere, auctoritate
vob s pL
nt.um .ndulgemus. Datum Anagnis,
ut si qui laieorum xi Kal. Martii,
jus patronatus nioium' anno sexto
ecclesiarum, scu deeimatTo CCXL.
es nr^'
"°'; '^'"^"*' gradensi electo (517)
: is ti ^' ^' reddendum il s ee r Heprehendit enm quodUi,ferat munus
da^e^orol^-erTn:
episcoDi %?r ;
TT
"^ T''''''''
^"^'^ '"^' ^^
°"'""^ contradictione vel
'^^^^
'^ssensu
et minaiur.
(Anagniffi. x Kal. Martii)
eonseerationis '

apSt nl. K T''"'

S. juxta tuorum exigentiam
meritorum, et dis-
^^' "^'^^^' ^^ p^^^'«- 1^°-'^-
re. Num ::::tr "7facta ''''"^ '^'^' curassemu
11?
pe .t.o ""r"'
hodie
locum non haberet, qu
,
pr te
a nou
solum non posses in
episcopum promoveri,
"""""""ccX^^,^3^r"'^"-^^^^^- pr^lation.s officio dejici Ja
Vt ad exstirpanclam debuisses. Tanto nLmque
h^reiicam praviiaiem tempore d.stulisti, post
insurgat. confirmationem elect.m',1
EPISCOPO ANTISSJODORENSl
munus consecrationis accipcre,
quod. si vel igno-
(516). rans, fec.sti, lanquam
ignoransdebes penitus igno-
|J'ficav.t s.eut rar, vel tanquam
negligens negligi. aut
linea domum suam, et fecit 1^0^«^^
contemuenscontcmni,euminfra tempus
^r^ratSlSr tunc temporis canonicum
^^.«"T«"«'-. .(515) Laudata apud Raynaldum,ad
^ annum 1204,

(5«4 Vid ep'i':^tS 2^'"' ^'^" '^"" 223.

(pi') ue Gradensi
patriarcba n;^nn u
qu,b.s versamur, .e„,p?.a,
'/.ta' aS,,^,"^^' JJ
 272
271 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VI.

A CCXLII.
consecrationcm accipcre non curasli,sed neclonge
PON
post lcmpus pctere noluisti, utde pallco taceamus. EPISGOPO AGATIIENSI (521); ABBATI SANCTI
Tii (522).
Verum, quia tenebrae ante lucem occullari non pos-
irderrcnsem a
sunt, quamvis valcant cffncari, cur iioc fcceris non Sententiam suspensionis in episcopum
monachis tontis-
potuit nos latere, sed quo magis pctisti latibulum, P de Castronovo et Iladuljo,
frifjidi,aposlolicx sedjs legatis, Uitam, aucloritate
eo magis in propalalum devcnisti. Ilevcra, sicut ex
apostoticu confirmat (523).
tuis et aiiorum litterisacccpimus evidenter,infirmi-
tas et pinguedo, sed magis cordis quam corporis, (Anagnia;, xii Kal. Martii).
plub mentis, quam ventris, te l:iactenus potuerunt,
filiorura.P.
Sufficiat Sicut ex tenore litterarura dilcctorum
irao plus poterunt do cajtero, impedire.
et RaduKi, monachorum
Fontis-
ergo tibi, quod cs hactenus toleratus, et pro magno de Caslro-novo
frigidi, nobis innotuit, de mandato nostro ad
cum
reputes stare qui non ascendere scd dcscendere
meruisli. Nostamen auctorcDomino, superhocsta- cxstirpandos hcerelicos de provincia Narbonensi,si-
et pro fide
tuemusquodviderimusstatuendumproptercautelara cut viri discreti et Dei zelum habentes,
Christianinominis apprehcndentes arma etscutara,
utique necessariam malcntes dimittere suspensum
soUic.te laborarent .. Bitterrcn
diiigentcr et
indubio, quam aboflicioredderetesuspensum.
.
-j.

T^_...„ ; ;„ „ iMo.t;; Qic finisconus. requisitus ab

f.f-,?,/.^ episcopus, illis, cum eis ire
ir
Datum Anagnia), x T'„i
Kal. Martii. sis (52^0
noluitadcommonendumsuperhocnobilemvirum...
CCXLI (518).
comilemTolosanum,ctpostmodumrogatusabipsis, .

AAB.4TIBUS SANCTI APRI (591) ET SANCTI LEONIS (529) ;

haeresim abju-1
ARCHIDIAGONO, TULLENSIBUS. ut consules civitatis Biterrensis ad
MAGISTUO R.
haerelicosEccle-f
randam, et ad defendendam contra
ivt aposlolicx seclis legatus palronis eliaminconsultis
sacerdotia confen e possit. siam Dei, cum eis pariter admoneret, non solum non
eorum monitioQibus, sed id fieri praepe-
(Anagniaj, x Kal. Martii). acquievit
ipsead
Dilectus filius,R. Metensis canonicus, nobis hu- divit,Christi se constitucns inimieorura,cum
teneretur; et cura,
railiter intimavit, qnod, cum vcnerabilis frater no- hoc per se pro debito sui officii

Prajnestinus cpiscopus.apostolicoe sedis lega- auctoritate nostra convocato clero, injunxissent

ster...
hajreses
lus, ecclesiam Sancti Trudonis eidem ad resigna- eidcm, ut, nisi ui^que ad dicm praBfixura
uicti consules
abjurassent,ipso3nondifferretexcom-
tionem proprii pastoris in manibus ejus fa-ctam,li-
promiserit
beraliter contulissct, dilectus filius, B. Motcnsis municationis vinculo innodare, licet hoc
illius ecclesi<B prffiscntatiu se facturum, id tamen effectui
mmime mancipavit,
archidiaconus.ad qucra
propter quod dicti ?• et R. ipsum ab admimstra-
pertinebai, asserens, quod eodem inconsulto con- ^
C tione, nec non et episcopali oihcio suspendcrun ,
ferri non potuit a legato, dcnationi ejus minus ra-
clero u.-
tionabiliter sc opponens, canonicum ipsum supcr donec se nostro conspectui praesentaret,
al.quo, in vir-
terrensi, ne interim sibi obedirent
in
eadem ecclcsia indebite moieslare praesumpsit.Cum pcena, dis-
isitur plus iuris habeat in concessione prwlatus, tute obedientia, sub excommunicatioms
igitur quamplures enormi-
qum in pra^sentatione patronus, nec pra^judicetur trictiusinhibentes.Licet possumus
prffilato.siquandoperapostolic;Esedislegatura,eo de ipso audiverimus, quas nontates
transire,quoniam
inconsulto, ecclesia concedatur, discretioni vestra; nec debemus sub dissimulatione
per quocl J3 as-
pcrapostolica scripta mandamus.quatenus dictura ad cxstirpandum crimen hffireseos
archidiaconum,utabcjussuperhociadebitamolc. phematurdivinamajestas,senonsolum negligentem
statione desistat, monitione praemissa,pcr ccnsuram sed et contumacem 03tendit,praediclam suspensio-
discretioni vestr»
ccclesiasticam,appellatione remota, oogatis.Nullis nis sentcntiam ratam habenles,
per apostolica scripta mandamus et
districte praeci-
litteris.etc. Quod sinonomnes... duovcstrum, ctc.
Datum Anagniae, x Kal. Martii, anno sexto. pimus, quatenus eum dcnuntietis ct faciatis per

V,
fZOS. 1204, quo ecclesia dc
Manili a Matth^o episcopo
Ughellum, Ilal. sacr. t. col.
fuit. /fcid. col. -1105.
« XXXIX. Joanncs Signale... cui Innocentius rv don,atu3 .

(5-^1) Ae;ithensi ccclesiae, tunc

temporis, pra;crat
PP. III di.versas epistolas scripsit anno pontificatus
Raimundus II,exillustri cl pervetusta toparchoruin
sui III, Dominicae voro Incarnationis 1200 excessit
Montispessulanifarailiaoriundus.Episcopalepedum
e vivis sub eodem Innocentio. annum 1213. Gall.
« XL. Benedictus Falerius, cx primicerio S. tenuit ab anno 1192 usque ad
Marci,tolo conseotiente clero.Gradensis patriarcha
Pontii, praefuit ab
cleclus est, et ab Innocentio pailium et bcnedi- Ibzi) Hermengaudus, abbas S.
usque ad annum 1205 quo ad episco-
ctionera accepit, post annum 1201, extremisque anno lIBl,
16^.
annis ojusdera pontificis excessit e yiwis, fuitque p;itum Biterrensem evectus est. Ibtd. col.
hanc
Epistolam luudant, sed non reterunt,
vir nobilitate generis ac pietate eximia praeditus. » (.5-^3)
Galli.-E Christianae, J/^zYi. col 324.
(oi8)EDistolamhanc laudatRaynaldus,adannum auctores nova3
de Roqueseh
120 i, §Gb. (5241 GuillelmuslV,deRoquosello,
_^_ _ . _ ..' .

'%^T. Apri monasterium rexit Garinus, rt/. ex^tbbaUS.Tfr"odisii, et ^^"^"'co' ^"•.JJ^^^jJil

liJJ be^^^
Warinus, t;/ Warnerius, ab anno saltem 1195 episcopus Biterrensis electus fmt anno
quo occisus dicitur lamuio
usque ad annum 1227. Factus est postea episcopus usque ad annum 120o
Tullensis. Gall. Christ.XIII, col. 1079.
t. rum suorum fraude. mu. col. 3^.
(520) Clemens, abbas S. Leonis, reperitur anno
 273 PONTIFICATUS ANNO VI, CHRISTl
274 1203.

omnesecclosiasdiccceseosBiterrensissuspensumab Aasini mandibula Philistceos. Ahiot

etiam contra
omni officio ct beneficio,appellatione remota, pu Eglon, regem Moab; siccam non exerit ambidex-
blice nunliari, donec ad prajsenliam nostram cuin tram, ncc Simeon et Levi gladiis accinguntur,
ul
lilteris eorumdem raonachorum suspensus acccdn.f,
sororis stuprum studeant vindicare.Pastores,
ante
univcrsoclero etpopulo diQoccseosBiLerrensis,nc illi semetipsos pascentes, gregi dominico pabula non
obedientiam aliquam cxhibeant,auctoritate nostra ministrant; quod est infirmum consolidare non stu-
firmiter injungentes. No vcro Biterrensis ecclesi^i dcnt, nec
sanant quod est ffigrotum alligant ;
dispcndium patiatur, aliquibus pcrsonis, quas ad quod est fractum, et quod periit non requirunt
;
hocidoneasessenoveritis.administrationemipsius, gladium vcro suum a sanguine prohibent et opus
auctoritate nostra sufTulti, sublato appellationis Dei faciunt negligenter. Facta est autem fames
in
obstaculo, mtenm committatis, contradictores pcr terra, et parvuli qua^runt panem, sed qui frangat
ccnsuram ecclosiasticam, appellatione postposita, cis vix aliquis invcnitur. Labe igitur haeretic^pra-
compescendo. ^itatis provincia tua infecta, non solum supersemi-
Datum Anagn.a^, xii Kal. Martii, anno sexto. nata zizania de agro tuo.sicut audivimus,eradicare
CCXLTII (525) non studes,qui deberes Nabot exemplo morti potius
NARBONENSi AucniEPiscopo (526). g exponerc tometipsum, quamhortum olerumvineam
Lamenlabilis epistola,quod Ma cjus provincia $it tuam .facere permittcres Achab regem verum ;
hxrelicis replela etiam, dilectis filiis, fratri R.et fratri P. de Castro-
(Anagnias, iv Kal Februarii.) novo, monachis Fontis-frigidi, qui ad exstirpandas
Mirabilis architectus,Christi Dei virtus et sapien-
ha^reticas pravitates illuca sede apostolica sunt
lia, domum sibi excisis columnis septern, et fun- transmissi, tuum denegas auxilium et favorem,no-
damento se lapide primnrio collocato, construxil. lens eis in suis necessitatibus subvenire, cum
os
spe cum sermoneprophetico parietes erigcnte, ac bnvi trituranli non debeat alligari.nec his qui, non
ponente consummationis tectum doctrina evan-
qucesuaqua)rentes,sedqua3sun!,potiusJesuChristi,
gclica charitate, constituensque inquatuor angulis
verbo insistunt pariter ct doctrina;, minime tcde-
virtulcs quatuor cardinales, eam nihilominus vario
ceat denegare, quos etiam, etsi a nobis missi non
virtutumornatudepinxitj'nterius,utabintusomnis essent, ex injuncto tibi officio dcberes amplecti,et
gloria filia) regis ossct. Vorum ille, qui a principio recipere in visccribus charitalis.Rogatus autem ab
non stetit, hujus c-cdificii structuram mi-
in vcritate
eis, ut cum ipsis ad dilectum filiura, nobilem
vi-
rabilem non sustinens patientor, validum venlum
comitem Tolosanum accederes, ut tara
i'"m
misita se, rcgione dcserti, ut, ^^"^'-'^^'^
concussis quatuor
' '^ ""' p tua,quam ipsorum pcrsuasione posset induciad
^"'^''•'ui
ipsorumpcrsuasioneposset induci ad ju-
ju-
anguhs domus, si posset, cverteret fundamcntum. ^
randum,quodha3reticosexpugnaret in defensionem
Scd, licet domus multipliciter quatiatur,
pati non ccclesiastica} unitatis, eis acquiescere nullo modo
polcstomninoruinam,cum sitsupra firmam pelram voluisli, cum tu ipse rogare deberes potius quam
mirabiliter constituta :arietibus tamen aliquando
rogari, scd ncc etiamunam eis saltcm equitaturam
datis in gyro, aliquos lapides e.xcutit a structura, tunc voluisti conccdcrc, ad opus quod inco:pe;-ant
dum pugnant filii contra matrcm, plus quam civilc
peragendum, licet postmodum ad multam instau-
pnelium exercentes, et Christi tunicam inconsuti-
tiam,etimportunitatem ipsorum,unam sibi duxeris
lemlaniant,qua;sortepotius uni fueratconccdenda. concedendam. Cum igitur his, qui dant psalmum,
Advenerunt namque musca,qua;cstin cxtrcmo
flu- typanura non debeat denegari, ncc prohibcri
minis/Fgypti, ct apis, qna? est in terra
Assur, carnalia mclere, qui studcnt spitualia seminarc,
torrentcs valkim occupantcs, ct quicsccntcs
in po- fraternitati tua; per apostolica scripta prfficipicndo
trarum cavcrnis et foraminibus universi.Non
enim mandamus, quatenus, cum dictos monachos ad te
incos, qui solida; petra; adhasrent,
solidati ab ea, venire contigerit, cos benigne suscipiens, tam in
possunt aliquidusurpare, sed in vaccis populorum
equitaluris, quam aliis necessariis, ipsis honeste
taurorum congregatio debacchatur. Vcrumtamen
studeas providere, nihilominus conlraipsos haere-
bujns domus custod.a: dcputati, et pastores gregis D Ucos taliter assistas eisdem, ut et ipsi
i.i___T_
flnminif^.lpnncHtiili*-./^^»-.^. /%rt«J
dominicicon6tiluti,nonascendunthodiecxadvcr.so, 1

ptum
_ __ *
opus
^ incce-
consummare, ac tu non
laudabiliter valeat
nt pro domo Isracl se murum opponant, contra possis de ncgligcnlia ulterius reprehendi; sciturus,
hostes hujusmodi pugnantescum terrae bestiis pro quod sisecus, quod non credimus,egcris, indigna-
cadem. NuUus fcre potest amodo inveniri,
qui cum tionem nostram potcris formidare.
Moysc ponatgladium super femurin ultionem
inju- Datum Anagniffi, iv Kal. Februarii, pontificatus
lledemptoris.contraeosqui vitulumconnatilem
riflc
nostri anno sexto.
constituunt adorandura,nccPhinees
pugioneconli- Scriptim est super hoc, in eumdem
git llcbricum cum Madianitide
fere modum,
coounlem. Banaias episcopis, abbalibus, prioribus.et aliis ecclcsiaruni
quoquc in diebus nivis, ut leonem in mcdia
cislcrna pra^Iatis per Narbonensem provinciam constitutis.
percutiat, non dcsccndit, nec Samson prosternit
Scriptum esl,.... abbati Vallis Magna}, et magisfro
(525) Laudata apud Rayualdum, ad aiiuum l>Oi (5ci.)) Dc archiopiscopo Narboneusi jam eRimu^
2 0/.
'

SKpius.
275 INNOCENTII III PP. REGE3T0RUM LIB. VI 276

Rodiilfo, canonlco Narboncnsi, ut, cum a dictis frn- A. taxatcxcpptionesprobandasadmisiraus,quibusforte

Iribux fucrint requisHi, accingantur ad laborcm clim probalis, testcs non de zelo justitia?, de raaligni-
eii in inessem Domivicam profecturi. tatis foraite processisseconstaret, ut conspirationes

Scriplum est abbati Cisterciensi, ut si quos in
ordine suo a<lpraodicationis offwium idoneos esse co-
gnoverit,cum a diclis frairihus fucrit requisilus
adjulorium corumdem mittere non postponat.
CCXLIV (527)
ct inimicitias capilales. Caeteras autem cxcoptionps
oppositis,ut furli et adultcrii.propler immanilatcm
in hfereseos Simoniacae, ad cujus comparationem ca3-
tera crimina quasi pro nihilo reputantur, duxiraus
repcUendas, quoniam, et si probatre fiderat.estium

MAGISTRO ROnKRTO. debilitarent in aliquo, non tamen evacuarent cx

Epistolam decretalcm. Licct Heli, cxponit. toto, aliis adminiculis suffragantibus, pr;escrtim,

[Pcr tuas nobis litteras intimasti, te plurimum cum testes de crimiDe jam fuerint emendati. Tales
(528) dubitarc super quadara epistola dccrctali, igilwr contra talera duximus talitor admittendos,
quam nos asseris edidissc de lestibus admittcndis non secundum ju''!^ rigorem, sed socundum tcrape-
contra Simoniacam pravitatem. Novcris igitur f?!- ranliam ffiquitatis, cum ageretur non criminaliter,
cunctanter, quod nos illam epistolam, quae sicinci- ut deponeretur ab ordine, sed civililer, ut ab ad-
pit Quamvis a*/ o6o/enr/am, nequaquamcdidimus
: ; rj ministratione removcretur, tanquam irameritus, et

sed aliam, qua3 sic Ucel Hcli (529), nos

incipit: damnosus. Et utique talos praslati ex levioribus

edidissefatemur. Ad cujusintelligentiam crcdimus causis possunt ab adminislrationibus amoveri,

distinguendum, utrum is, contra quem agitur de maximc per summum pontificem ,
qui potestatem ha-

Simoniaca pravitate, denuntietur simpliciter, an bcl non solummodo judicandi , sed eliam dispo- fl
(530)crirainalilcr accusetur,et utrum agatiir se- nendi (532), sicut quorumdam religiosorum appro-
cundum sccundnm
juris rigorera, an tcmpcranliam bala consuctudo deposcit. Undc, prKdiclus abbas,
ajquitatis. Item, ulrum sit rpse regularis, quijam non cxspectata sentcntia, quasi maleconscius sibi
renuntiavcrit mundo, an saecularis, qui adbuc in cessit.

mundo consistit, ot utrum inferioris sit gradus, an CCXLV.

Ad ha;c, utrum antca
exccllentioris sit dignitalis.
fuusset claraj opinionis ac bon» fama?, an graviter
infamatus et valde suspectus, ct utrum de facili
possit puniri.an sine scandaloncqueat condcmnari.
Pr.-Etcrea, utrum testes sint houesti, ancrimiiiosi;
ct utrura jam cmendati de crimine, an adhuc
sint
C curent.
in crimine pcrseverent. Rursus, utrura crimina
sint eadera vel minora, an paria vcl majora
ulrumve tcstc? px zelo justitiae, an ex malignitatis
fomite deposuissc credantur. Deniquc, ulrum ad
Simonjacamhajresimdclegondamsola dictatestium
inducantur, an aiia etiam adminicuia suffragcntur.
ACBATI DE CANCELLATA (533); MAGISTRO B. CANONICO
ALBETERRENSI, PETRAGOIUCENSIS DIOECESEOS; A. DE
LA FAIA, CANONICO SANCTI FRONTONIS PETRAGORI-
CENSIS.
Ul J. Morclli, clcricum, in ecclcsia Engolismensi, in
ct frairem nominalum, pnrbctida frui
canonicum
(Anagniaj, vii id. Februarii.)
Cum dilectis filiis.... de Ncntolio (534), et.... de
Bcania (535) abl)atibus, et.... cantori Xanctouensi,
nostras litteras misissemus pro dilecto filio, J. Mo-
relli clerico, super restitutioneEngolismcnsis pra;-

Haec omnia sunt ad intelligentiam illius epistoiae bendae, qua se asseril acanonicisejusdcm ecclesiae
distinguenda, sicut cx ipsius serie polest pevpmdere
diligens indagalor (531). Ille namque Pomposianus
abbas, qui.jampridem renuntiavcrat mundo,eratde
simonia,perjurio,dilapidatione acinsufficicnliagra-
viler infamatus. Cumquo pcr monacho?,qui jurave-
rant perhibere testimoniumveritati, simoniaraultis
modis conira ipsum ahbatem v^dereiar osse probata,
ipse cnntra tostes multas excepiionos opposuit,con-
furtum
spirationesvidclicet et inimicitias capitules,
et adulterium, ut eos a testimonio removeret. Nos
vero, ne innocentiae puritas confusa succumberet,
vel simonia; pravitas effugcret inpunita, illas dun-
spoliatum, ideni judices, sicut nobis innotuit ex
suarura continentia litterarum, supcr instilutione
ipsius J. testes recipere curaverunt, et attestationes
ipFassnbsuisapostolatuinostrotransmiseresigillis
cum quibuspodem J. ad nostram praesentiam accc-
dente, ipsi,dilecto fiUioEI. canonico Engolismensi,
dilectura filium, Odonem, subdiaconum el capella-
num nostrum, dedimus auditorom, et ipso E. litem
D nolente super hoc contestari, eo prKsente attesta-
tioncs ipsa; apcrfae fuerunt, per quas constitil evi-
dcntcr, quod praefatus J. auctoritate apostolica fuit
Engolisraensis ecclesiae canonicus institutus, etper

(527) Roperitur inter Dccretales,lib. v, 1it.3 De : dem pro namque, et oin. conlra ip. ahb.
simonxa,ci nc aliquid pro spirilualihus exigaiur vel (532) Ila3C Decrcfales oxjittunt.
promillalur, cap. 32. Varins lectionos.pro majoridi- Vido epistolam hujusco lihri sexti 227, not.
(.=)33)

ligentia, indicamus. (.=')3i) PostBernardum, deNantolioabbatem,anno

(528) llnnc vocem Decretales omittunl, et infra
incunrt.
(529) Vidc C|jislol;im lil)ri sciundi 200, qua et in-
lcr Uecrctales repcritur, lor. cit. cap. 31.
(53J) D<^crclales logunt ant; infra <?.wf(7f7 pro con-
si^tii. ot an pro ntrum exhibent.
(-531) Haec desuat ia Decretal.; infra leguat qui-
1187, Wiilclmnm, anno 1215, immediate memorant
auctoros tom 11, col. 1293.
nova', GaliajChristian.-e,
(535) Idem fere ac in notasupcriori. Guillelmum,
abl)atem do Boania, anno 1188 memoratum, imrne-
diale oxcipit l'. oujus nomcn nonnisi anno ^219in
lustiumenlis legitur. Ihid. col. HI9.
 277 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 278.
procuralorem de pr,T?bendacjusdem ecclesio} corpo- A aprel]arunt,nccfueruntappollationem interposilam
raliter investitus. Quocirca, discretioni vestrae per prosecuti, super restituendis expensis memorato J.
apostolioascriptapraecipiendoraandaraus, quatenus quod canonicum fuerit, sublalo appellationisobsta-
si vobis constiterit eumdem J. esse preedicta prce- culo, decernatis, facientes
quod decreveritis per
henda spoliatum injuste, vc! contra justitiam non districtionem eamdem firmiter observari. Quod si
admitli, ipsam ei, Bppellatione rcraota, restitui non oranes, etc. Duo vestrum ea nihilominus exae-
faciatis ;
contradiclores, si qui fuerint, aut rebellcF, quantur.
percensuram ecclesiasticam, appellatione postpo- Datum Anagnia), VII Id. Februarii, pontificatus
sita, compescentes. Practerea, quoniam canonici nostri anno sexto.
Engolismenses super hoc ad nostram audicntiam

INNOCENTII III
ROMANI PONTIFIGIS

REGESTORUM SIVE EPISTOLARUM

LIBEU SSPTIMUS.

PONTIFIGATUS AINNO VII, GHRISTI 1204.

I (i). ovili non erant adduceret, et fierel unura

CALGJOANNI BULCARUM
B ovile et
ET BLACORUM REGI, EJUSQUE
unus pastor, in se, qui estsuper orania Deusbene-
1'OSTERIS.
Pnvileijium, quo Leoni, liluli S. Crucis presbylero dictus in ScEcula, universalis Ecclesiai posuitfunda-
cardinali, apostolicx scdis legato, conceditur raentum, ejusque apostolnrura principiPotro magi-
fa-
ciiltas ipsurn in regem ungendi et roronandi. sterium contulit primatum, dicens ad eum Tu
et :

(AnagnicE, vi Kal. Martii.) es Petrus, el super hanc pctram xdificaho Ecclcsiam

Galojoanni, illustri Bulgarorum et Blacorum regi meam, et porlx inferi njn prxvalebunt adrersus cam
ejusquc postoris ci tnm in rcgno quam in devolione et filn dabo claves regni C(elorum [Matlh. xvii).
Ul>i
sedis apostolicfe successuris, in perpetuum. Rex etiara consequenter adjecit : Quodcunquue ligoveris
regum Dominus dominantium, Jesus Ghristus,
et super terram, erit ligntum in coelis
et ; et quodcnn-
sacerdos in a^ternum secundnm ordinem Melchise- quc solveris super terram, erit solutum et in cwJis
dech, cui dcdit omnia Patcr in manu, pcdibus {Und.).
rjus
subjicicns univcrsa, cujus est terra et plcnitudo Post passionem quoquc suara, asccnsurus in coc-
ejus orbis terr.irum ct omnes habitantcsin
co, imo lum, oviie suum.videlicetEcclesiam, eicommiltens
ciii flectitur omne genu coclestium, terrcstrium, el ct comii;cndans in omnibus, dixit ei Pasco ovcs :

infecnorum, summum apostolicas sedis et Ecclcsia)

Q mcas vocabulo tertio rppetito per hoc
{.foan. xxi), :

Romanae pontificem, quem bcato Petro sibi vi- in patenterostendens quod ad ejus ovile non pertinent
carium ordinavit, super gentes et regna
constituit, oves illlae quaj se commissas et sujecfas esse beato
evellendi, destruendi, dispcrdcndi, et
dissipar di,ct Petro contumaciter denegarent, et cjus noluerint
aedificandi, et plantandi
conferens potestatem,
ei erudiri doclrina et magisterio subjacere. Siquidcm
loquens ad eumin propheta. qui fuit de
sacerdolibus Ecclesia est illa arca, in qua paucse anim^, percun-
Anatoth Ecce constitui te supcr gentes et
:
regna, ut tibus ca-^teris in diluvio, sunt salvatffi. Unde, sicut
fivellas el deslruas et disperdas, et dissipes rt cVdiftccs oninesquos arca non cepit, in diluvio perierunt,
etplantcs {Jcr. i). Ut autera id expressius demon- sic omncs qui extra Ecclpsiam invcnti fuerint, in
straret,
non per aliura, sed seipsum, cum pro judicio damnabuntur. Arca enim Ecclesiara, cata-
hominibus carnem assumpsisset huraanam,
et cal- c]ysmusjudicium,ctpastoremEcclesia3 Petrum Noe
ceamenlum suum exlendisset in Idum.-eam, ut ei rector arca? figurant. Ille cuni Domino legitur am-
nllophyli subderentur, ct ovos suas qus do hoc buhissohic autem super undas maris, quod hunc
^'^^ refcrtur in Gcstis Innocentii III,
^ iV^^^j^"''*
'J, sed
1204, §3i. Integram, nec non emendatiorem, ex
s non absquo uv-ndis nli(]uil)us. Ejus'
dem apographo Gonti exhibcmus. Qux apud llaynaldura
opistoliB partem vulgavit
Raynaldusadannura leguntur hic uncis inclusa sunl.
279 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB, VII. 280

mundum eignifical, ad Dominum scribitur perve- A subjecta impcrio in obedientia et devotione sedis
nissc.In quo ctiam cxprcssc notalur,quod Pelro non apostolicaj conservabis, Ad petitionem insuperve-
spccialiler aliqua spccialis Ecclcsia.sed totus mun- ncrabilis fralris nostri, Blasii, Drandizuberensis
dus commissus fuerit ct Ecclesia generalis. Nam, episcopi,quem ad sedem apostolicam desliuasti,
sicut aquae multic sunt populi mulli sic mare ma- publicam in regno tuo cudendi monetam tuo cha-
gnum et spatiosum mundum significat universum. ractcrcinsignitam libcram tibi concedimus Caculta-

Unde, vocatis cccteris in partcm solliciludinis, hunc tcra. Vencrabili etiam fralri noslro archlcpiscopo
assumpsitDominusinpIenitudinempotestatis, cum Trinovitano, in terris in quibus inopcris universis
inquit ad eum Tu vocaberis Cephas qund Pctrus
: privilegium concedimas primatiae, qui, et succes-
interpreiatur {Joan. i) e,t c?i^u\, ut Pelrum caput soresipsius,tuos in posterumsuccessores, similiab
Ecclesiae demonstraret, qui sicut unguentum quod eisjuramenta recepto, apostolicaj sedis auctoritate
a capite Aaron desccndit in barbam, in raembra coronent, et in terra tua primatus obtineant digni-
diirunderet, utnihilsibipenitus deperirct, quoniam tatem, eique metropolitani tam in Bulgariae quam
in capite viget sensuura plenitudo,ad merabravero Blacias provinciis constituti subjaccant, et iuxta
pars corum aliqua derivatur. Insupcr, quaerenti formam canonicam revcrcntiam primati debitam
Pctro si quoties peccaret in eum fraterejus dimit- j^
cxhibcant et hunorcm. Sic ergo, fili charissimc,
leret ei usque septies, Dominus legitur respondisse: graliam quara apostoUca sedesmuter tua tibi facit
Non dico tihi usque septies, sed usgue septuagics agnoscas, sic retribuas nobis proomnibus quffitri-
scplies {Matth. xviii), cum omne tempus se-
Sane, buimus tibi, sic regnum tuum in apostolica; sedis

plera dierura numero concludatur, multiplicatus in subjectionc ac dcvotions confirmes, ut, cum sub
seipsum septenarius in hoc loco nolat universa beato Petro in illius petraefuerit firmitatefundatum
peccata universorum, cum solus Petrus nonsolum dc qua inquil Apostolus Pelra aulcm cral Chrislus
:

omnia scd et oranium possit criminarelaxare. Ipsi (/ Cor. x), nec pluviarum imbres, nec irapulsus
cuim,ct non alii, dictum a Domino repcrilur : Tu ventorum, necfluminum formidetincursus, tu quo-
me sequcre {Maith. viii); id est in veri pastoris offi- que, practer auxilium apostolicae sedis, quod juxta
cio et potestatis ecclesiaslica; pienitudine iraitare; devotionem luam scnties in praesenti, deteraporali
quia eum in officiovicariumsibisubstituit Dorninus regno ad rcgnum pcrvenias sempiternum. Decerni-
el in magisterio successorcra, sic baereditatcra, in nius ergo ut nullus omnino... hoc privilcj,'ium no-
cujus vrxclarix funes {2) c]us ccciderant, transfe- strae constitutionis ct confirraalionis iDfringere,vel

rcns in euradem, ut aliis possit per eum et sub co ei, etc. Si quis autera, etc.
quasi patrem (3) facere de hffiredilale lcgiila. [Gum Datura Anaguioj, pcr raanura Joannis sancla},

i^itur, licct immeriti cjus viccs geramus in tcrris

^ Romanae Ecclesiac subdiacom ct notarii, vi Kal.

qui dominatur in regno hominum, et cui volucrit Martii, indict. vii, Incarnationis Dominica3 anno
dabit illud, utpote per quem reges rcguant et prin- 1203, ponlificatus vero dom^ini Innoccntii papae III

cipes dorainantur,cum Petro et successorihus suii-, anno septimo.

II (5).
et nrobis in eo, novcrimus esse dictum Ego pro te :

AnCHIEPlSCOPO TRINOVITANO.
rogavi, Pctre, ut non deficiulfides (ua, ei iu oliquando
Consliluil eiiam Trinovilanum archiepiscopum pri-
conversus confirma fratres tuos {Luc. xxii) ; cum cx matem totius Bulgarix et Diacix, mittitque iili
prfficcpto Domini oves ejus pascoreteneamur po- , privilcgium hujusmodi per diclum iegatum.
pulis Bulgarorura et Blacorum, qui multo jam tem- (Anagniai, ul supra.)

pore ab uberibus matris suae alicnati fuerunt, in Archiepiscopo Trinovitano, Bulgarorum et Bla-
spiritualibus et teraporaiibus paterna sollicitudinc corumprimatijojtisquesuccessoribus canonicesub-
providcrevoIentes,ejus auctorilateconfisiper quem stituendis iii devolione sedis apostolicae successuris
Samuel David in regem inunxit, porpetuum. Rex reguin, etc, usque ad Sarauel
regem te statai- in

inus super eos, et per dilectura filium, Leonem (4), David in regera inunxit, charissimura in Christo
tituli Sanctae Crucis prcsbyterum cardinalem, apo- filium noslrum, Calojoannem, hactcnus ipsorum
stolicajsedis Iegatum,virum providuraet honestum D dominuiTi,regcmstatuimussuper eos, perdilectura
nobis inter cffiteros fratres nostros acceptum, scc- filiura, etc, usque devotionc scdis apostolicaj con-

ptrum regni ac rcgium tibi mittimusdiadema, ejus servabit. [Te quoque in regno Bulgarorum et Bla-

quasi noslris manibusiinponendum, recipiendo

tibi corum primatem statuimus, ecclesiie Trinovitanas

a te juratoriam cautioncm quod nobiset successo- prasscntiprivilcgicauctoritatcmconcedimus prima-

ribus nostris et l^clcsiffi Iloin moe devotus ct obc- ti« statuentes, ut tu, et successorcs tui, qui libi

diens pcrinancbis, ct cuuclas tcrras et gcntcs luo in apostolicae sedis devctione successerint, caeleros

(2) Sic in apup^ruphis, ct in Goslis. Legilur in Gestis Innocentii, § lxxv, sed non
(.5)

(3) Sio cl iii ujjograpliu Gonti.

ab.s(|uc mcndis aliquibus. Eamdcm fere integram
supracpistola cxliibot Raynaldus, ad annum 1204, § 37. Nos nu-
(4) Dc Lcunc cariliiiali jain cgiiuus
libri c|uinli 5, nul. Scd e.\ hac hujus libri scptirai meris oranibus absolutam dainus cx apographo
epislola 1, patot LeonemtituIoS. Cruci^antoanunrii Gonli. Qii.e apud Raynaldura leguntur, hic uncis
1204, non vcro auno 1205, piout illic ex Oidoino inclusiraus.
retulimus, insignitum fuisse.
 281 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 282
mctropolitanos Bulgariae et Blaciae praacellatis ra- A quolies neccsscfuerit, quibaptizandifuerint bapti-
tione primaticE, et ipsi libi et eis juxta formam ca zentur, et confirmentur per dioccesanos episcopos
nonicam reverentiam primati debitam exliibeant et quifuerintconfirmandi, nec episcoporum consccra-
honorem, fralernitatera tuam acire volentes, quod tio,nec ordinatio sacerdotum, propter defectum
apud nos hoec duo nomina, primas et patriarclia, hujusraodi, vel irapediatur penitus, vel diulius dif-
pene penitus idera sonant, cum patriurchce etpri- bactenus apud vos nec in sua
feratur, quia, licet
mates teneanl unam formam, licet eorum nomina ordinalione presbyteri,nec in consecralione sua
sint diversa. Prffisenli qucquo privilegio, tibi et pcr episcopi consueverint sacram recipere unctionem,
te tuis successoribus, inungcndi, bencdicendi et volumus tamen, ut deir.ceps, non tam ritum no-
coronandi reges Bulgarorum et Blacorum in posle- strura quam mandalum divinum scquentes, pcr
rum liberam concedimus facultatem. Obeuntevero quod in lege prfBcipitur ut pontifices etsacerdotes
to, nunc memoralffi primate, nullus ibi
ecciesise unguntur, manus eorum qui ordinandisuntin prc-
qualibet snbreptionis astutia prasponatur, nisi qui sbytcros,ettam raanus quam caput eorura qui con-
canonice fuerit eiectus ad eam secundum consuetu- secrandi sunt in episcopos, solemniter inungantur.
dinemapprobatam.E!cctusautem,permetropolila- Prajterea, cruccm.vexillura videliceLDomiaicae pas-
num et alios sulfraganeos ejusdem ecclesicE, qui po-
^ sionis, ante le pertofam Bulgariam etBlaciamde-
terunl intercsse, in episcopum solemniter consecre- ferendi fraternitati tuc-c licenliara ipmartimur.] De-
tur. Consecratus vero, ad sedem apostolicom nun- cernimus ergo, ctc.
tios suos miltat, pallium de corpore beati Petri Datum, Ut siipra.
sumptum, insignevidelicetplenitudinis pontiflcalis III (7).
officii, petituros.-in cujussusceptione juraraentum B, ARCHIEPISCOPO TRINOVITANO DULGAUORUM ET BLA-
illud nobis, et successoribus nostris, et Ecclesiai
CORUM PRIMATI.
Romanse quod alii priraates et metropo-
proestabit, Significal ei, quoil episcopim Brandi%uherensem fe-
cit inuvgi. Mandat ut in posierum tam primas
litani, secundum generalem consuetudinem, nobis quam melropolitani episcopi et presbyteri ipsius
prajstant, et tu ipse in susceptione pallii preesti- provincix recipiant unclioncm, etc.
tisti : formam bulla nostra signatam ad per-
cujus (Datum, utsiipra.)
petuam memoriam destinamus, exprimontes in ea, « [Gum venisset ad apostolicara sedem ve-uerabilis
ut, cum in regem quemlibotex pradicti regis suc- it frater noster, episcopus Brandizuberensis, ctaru
cossoribus coronarint, praBscriptum ab eo recipiant nobis insinualione monstravit quofl
« conse-
(8) in
juramentura.Gumautemaliquismetropolitanorum, « cratione sua sacram non receperat unclionem,
qui Libi jure subjacent priinatife, viam fucrit uni- «quoniam apud vosnon consueverepontifices, cura
versa5 carnis ingressus,
confirmabis electionem ca- C « consecranlur, inungi. Nos ergo, quod illi dafuc-
nonicam dc pcrsona idonea celebratam, et perso- « rat mandavim.us in ipso suppleri, {'acientes
caput
nam clcctam in episcopum coneecrabis. Pro palleo « manus per venerabilem fratrem nostrum,
cjus et
vcro, nuntios tuoscum nuntiis ecclesia^ cui praist, uJoannem, Albanensera episcopura (9), assistcnti-
ad apostoiicam sedcra mittos, nosque illud tibi pcr
« bus ei duobus opiscopis, sccundura raorera cccle-
eo8 libcnter et hilariter transmittemus, per tc mc- « siasticura, sacro chrismate deliniri.J Hoc enim
tropolitano episcopo, juxta
formara sub bulla « Calholica tenet Ecclesia, non solum ex praBcepto
nostrarecipies,solemniterconferendum;itatamcn, « divino, verum etiam apostolorum exemplo. In
quod, si legatum vcl nuntium nostrum contigeril Exodo quippe legitur pra^cepisso Dominus Moysi
«

interesse, id eum eo pariter exseqnaris, Ghrisma (' ut Aaron ct filiosejus inungeret, quatenus ei sa-
vero et oleum catechumenorura et infirraorurasin- « cerdolio fungerentur. Et Anacletus, nationo
gulis annis in coena Domini, tam in ccdcsvd ttia « Grfficus, qui a beato Pelro fuit in presbyterum
quam in qxialibel Ecdesia Blacix (6), fieri sccundum « ordinatus, el postea in apos'oIatus olficio Gle-
consuetudinem Ecclesia; Romanas concedimus, ut. menti successit,
« tradit (10) in ordinatione sua

(6) Gest. Bulgarix quam Blacix. rem diligentiam addidimus.

est sc-epius ha^c Epistola. Logitur, sed D (8) In Decrctal., Bracarenus episcovus qm ; san-
m.llii'^'^-'^*
puitila, m
tcrtia coliectione Decretaliura, et indo,
i t
clam pro sacram et acceperat pro recepcratlegnnt,
.
i
.
>

in Gregoriana, nec non in

Innocentianacollectione, et infra ven... Joann. omiilunt.
bb. I, tit. 15, De sacra unctione, cap. unico.
(9) Joanncs. natione Longobardus, tituli S, Gle-
Legitur intogra, scd non al)squc uicndis aliqui-
"" mentis presbyler a GlcmontcPP. III assumptus, a
bus, mGcstis Innoccnfii, 70. >)
>}
Coclestino vero III, Vitcrbii tunc tcmporis degente
Eiimdcm inlogram ct cmendatiorcra
cliaiu fcre anno 1193, episcopus Viterbiensis renuntiatus
exlubet Raynaldus, ;(d annura 120i,
§ 39. deinde c::l. Ecclesis sucX rcgimen opercet exemplo
Nos numeris omnibusubsoiutain cxfido apogr?.-
laudabiliter gerens, Innocentium III pontificem,
phi Conli damus. Ou;u in cditionil)UR
Docrclaliuiu Goclestini successorem, Viterbii excepitanno 119S;
logunlur, hic uuois, do niore, iacluya
sunt, variio et cum ab ecclesia Viterbiensi approbante Inno-
Ptiam leclionibus appusilis. Ea vcro quio rclulit cenlio, se liberasset, ab po;lora renuntiatusost anno
luaynaldus, virgulis ad inilium cujusque
linccC si- •1199 episcopus Albanensis. Anno 1210, Bora» c
gnatis distiucla sunt. Varias ctiam, ct
variis codi- vita exccssiL Oldoi^, ad Ciacon. Tom. I, col. 1143.
cibus, lectiones. quas ad maiojuom
Libri sui, in (10) Auaclct., cp. 2.
sua (jestorum editione, nolavit Baluzius,
ad majo-
283 INNOCENTII III PP. RKGESTORUM LIB VII. 284

« ungendosepiscopos,morcapostolorumel Mo;,sis; A " ritatis, ut episcopus diligat Deum ex toto corde,

t quia omnis sanctificatio in Spirilu sanclo consi- « ctex tola mente (14), ct cx tota anima, el pro-
« stit, cujus invisibilis virtus sancto chrismali est « ximum suum sicut seipsum. Cuput inungitur

« permista. Unde [scire tc volumus duas esse " propter aucloritatom et dignitatem, manus pro-
« spccics unclionis : exteriorcm, quaj matcrialis « pterministerium etollicium. CiiputinungUur, ut
« cst et visibilis : ct intcriorem, qua^ cst spiritualis « ostcndatur illius rcpra3£ontare pcrsonara, dcquo
« et invisibilis. Exteriore visibiliter ungitur cor- « dicitur per prophetam : « Sicut ungucntnm in
« pus, interiore invisibiliter ungiturcor. De prima « capite pjus, quod descendit in barbam, barbani
« Jacobus apostolus ait: « InGrmatur quis in vo- « Aaron {Psal. cxxxii). » Caput eiiim viri Christus,
« bis? {Jac. V.) » Inducat prcsbytcros ecclesiai, et « caput Christi Deus esl, qui de se dicit Spiritus :

« orent super eum, ungentes eum olco in nomine « Domini super me, propter quod unxit me, evan-
« Domini, et oratio fidei salvabit inlirmum. De « gelizare paupcribus misit me {Luc. iv). » Manus
« secunda ioannes (11) apostolus ait « Vos, un- :
(t unguntur episcopo, ut ostendatur accipere pote-
« ctionem quam accepistis ab eo, mancat in vobis, it statcm bcnedicendi et consecrandi. Unde, cum
« et non necesse habetis ut aliquis doceatvos, scd « eas consccralor inungit: « Consccrare, inquit, et
« sicut unctio ejus vos docet de omnibus (/ Joan. n « Domine, raanus istas per
sanctificare digneris,
« ii). » Unctio visibilis et exlerior, signum est in- « istam sanctam unctionem et nostram benedictio-
« lerioris et invisibilis unctionis ; unotio ; vero in- « nem, ut quaecunque con.«ecravcrint consecrcniur
« visibilis et interior, non solummodo est siguum, « el quaecunque benedixerint benedicantur in no-

« sed eliam sacram«ntum quia, si digne sumalur,

;
« mine Domini. » Verum (15), in Veteri testamento
« vel agit, vel auget absque dubio quod designat. « non solum ungebalur sacerdos, sed et rex,
« Ad cxhibendam (12) {yz7ur exteriorcm et visibilcm « et propheta, sicut in libro Regum prascipit Do-
« unctionem, benedicitur oleum, quod dicitur cate- « minus Eliae : « Vade, et revertere in viam tuam
« ehumenorum vel infirmorum, et conficitur chri- « per desertum in Damascum ; cumquc perveneris
« sma, quod ex oleo fit el balsamo, mystica ra- « illuc, ungesHazael regem super Syriam, et Jehu,
« tione. Per oleum enim, nilor conscicnliae desi- « filiumNamsi, ungcsRegem superlsrael Elisajum ;

« gnatur, juxta quod legitur: » Prudcntes virgines « autem, filium Saphat, qui est de Abelmala (16),
« acceperunt oleum in vasis suis cum lampadibus « unges prophetam pro te (7/7 [iey. xix.) » Scd ubi
« {Mntth. xxv) ; » per balsamum aittem, exprimi- V Jesus Nazarenus, quem unxit Deus Spiritu sancto
« tur odor fama.', propter quod dicitur « Sicut : « sicut in actibus apostnlorum habetur, unctusest
« baIsamumaromatizansodorenidedi(£cc/i.xxiv). » " oleo (17) prae consortibus suis, qui secundum
« Hoc igitur chrismate ungi debet episcopus, non {( Apostolum, est caput Ecclesiffi, quae est corpus
« tam in corpore quam in corde, ut et interius « ipsius, principis unclio a capile scilicet in bra-
habeat nitorera conscienliffi quoad Deum (13), et « chium cst translala, ut princcps cxtunc non un-
« cxterius habeat odorem faniai quoad proximum. « gatur (18) in capitc, sed in brachio, sive in hu-
« De-nilore coiiseientiai dicit Apostoius « Gloria : « mcro vel in armo, in quibiis principatus congrue
« nostra hajc teslimonium conscientiae nostraj
est, « dcsignatur, juxta quod legitur : « El (19) factus
« (77 Cor. i). » Nam omnis {^loria filiaj Regis ab in- « est principatus super humerum ejus (Isa. ix). »

« lus. Deodore famse idem Apostolus ait « Christi : « Ad quod etiam designandum, Samuel fccit poni
« bonus odor sumus in orani ioco, el aliis sumus « armum anto Saul, cui dcdcrat locnm in capite

« odor vilffi in vitam, aiiis odor mortis in mortem « ante eos fuerant invitali. In capitn vcro pon-
« (77 Cor. n). » Debet cnim episcopum bonum ha- « tificis sacramcntalis est delibatio conservata,
« bere testimonium el ab his qui suntintus, et ab (1 quia personam capitis in pontilicali officio rcpraj-

« his qui sunt foris, ut cortina corlinam trahat, « sentat. Differl (20) autem inter pontificis et prin-
« et qui audit dicat Veni. Hoc unguento caput ct
: « cipis unclionem, quia caput pontificis chrismate
manus episcopi consecrantur. Per caput enim « consecratur, brachium vero principis oleo delini-
mens intelligitur, juxta illud « Unge caput : D « tur, ut ostendatur quanta sit diffcrenlia intcr
« tuum, et Jaciem luam lava {Malth. vi). » Per ma- « auctoritatem pontificis et principis poleslatem.
« nus opcra dcsignantur, secundum illud : « Manus « Quia vero Christusin sanj/uine suo fecitnos [)eo
« meae distillaverunt myrrham {Cant, x). » Manus « nostro reprnum et sacerdotes, propler quod Pe-
« igitur unguntur oleo pictatis, ut episcopus ope- « trus apostolus ait « Vos estis genus electum,
:

« retur bonum ad omnes, maxime aulem ad dome- « regale sacerdotium ( I Petr. u) ; idcirco, in

« sticos fidei.Caput autem inungitur balsamo cha- « Novo Testamenlo, non solum sacerdotes et reges

(11) Tcrt. collccl., Jacobus. regcm.

(12) Dccrct exibendum el infra om. autem.
, (10) Decretal., Ahel.
(13) Cod. Ileg., eum. (17) Decretal., add. pietatis.
(14) Decretal: add. sua; infra om. esl et son- (18) God. reg. Principes extunc non unganlur.
c/am. (19) Decretal.. om.
(15) Di-cretal., unde infra lcgunt eliam, pro cl,
; (JO) Cod.P.og. ct Pod. refert.
dcmum pro viam, et llaxxel in regem, et unges in
 :

285 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 28G

unguntur, sad omnes etiara Christiani bia ante
«
n o rr\ nr> a n\\\ n r\\r t-A n. r^ l^,i.-,^J!.. l_ ?_
A « ut acciperent Spiritum sanctura ; nondum enim
ir
« baptismum,
I ^ r\ f 1 1 1
soilicet oleo benedicto,
•

primum in
•

in quemquam
...
illorum venerat
« sed baptizati tan- ,

"pectoro, deinde inter scapulas, et bis post bapli- « tum erant in noraine Domini Jesu. Tunc impone-
« smum, sciliceL chrismate sacro, prinium in ver- « bant manus supcr accipiebant Spiritum
illos, et
« tice, deinde in fronte. In pectore namque ungitur s;incLum
« » cujusadventus
(/Id. viil); per uncliunis
« bapLizandus, ut per Spiritus sancti donura abji- « mysterium designatur,quamcolumba inquaSpi-
<i ciat errorem et iguoranliam, et suscipiat fidem ritus sanctussuperChristum inbaptismo dcscen-
"
« rectam, quia « justus ex fide vivit {J\om. i). » « dit ad \esperam, in cataclysmo revertens
ra-
« Inter scapulas aulem bapHzandus inungilur (21), « raum retulit vircntis olivap. Cujus utique sacra-
« ut pcr Spiritus sancti gratiam {;12) excuLiatncgli- mentum David propheta prffinoscens, exhilaran-
«
« gentiam et torporem, et bonam operationem « dani faciem in oleo prffidicavit. Unguntur
(27)
« exerceat, quia « fides sine operibus mortua est «praetera secundum ecclesiaslicum morem, cura
« [Jac. ii), » eLc. (2.3;, ut per fidei sacramenlum sit « consecraLur altare, cum dedicatur templum, et
« munditia cogitationum in pectorc, per operis « cum benedicitur calix, non solura ex mandato lc-
« exercitiura sit fortitudo laborum in scapulis,
« gis divins, verum etiam exemplo beati Silvestri,
« quatenus fidesper dilect.onem,secundum Aposto- qui cum
g « consecrabat altare, illud chrismate per-
« lum. operetur.
lum, vertice vnrn
Tn VP.pHpp.
Oncrfttlir In vero Knnlivodio
baptizatus Innr.
iuiin- „
«
1 i r. : l •

enim Dominus Moysi ut fuce-

ungebiet. Prcccepit
t^ . ,, ...
« gitur, ul sit paratus omni poscenti [2k,) de fide
« ret oleum unclionis, de quo ungeret labernacu-
« rcddere rationera, quia pcr caput intelligitur « lum testimonii (28), et arcam testamenti, men-
« mens juxta quod legitur Oculi sapientis in ca- :
« samquecuravasis. Z)e quibus eliam unctionibus si
« pile cjus cujus superiorpars est ratio, et inferior
;
<( forsilun dubitaveris, cum a te fuerimus reguisili,
« sensualitas. » Uade, bene per vcrlicem, qui est « fraternitatem tuam ptenius instruemus. Verumta-
« iuprema '(td.r?, capitis, intelligitur ratio, qua? supe- men
« (29) unctionissacramentum aliud quidem
« rior pars est mentis. In fronte ungitur baptiza- « efficit et figuram tam in Novo quam in Vetcri
:< tus, ut libere confiloalur quod credit, quiacorde « Testamento. Unde, non judaizat Ecclesia cum
K creditur ad juslitiam, orc autcm (25) fitconfessio
« unctionis celebrat sacramentum, sicut aliqui
:< ad salutem raeraor ejus quod Domiuus ait
:
« mentiuutur, qui noquc Scripturas neque Dei no-
" Qui me confessus fuerit corara hominibus covli-
« vere veritalem Monemus igitur fraLernitatem
i< tehor et cgo eum coram Patre meo {Matth. x.); »
« tuain etexhorlamur atteutius,per apostolica tibi
:< Ante bapliHmum ueroinungitur oleo benedicto,et
« scripta mandantes,quatenus ad mandatum dilecti
< post baptismum chrismaLe sacro, quia chrismu « filii nostri, Leonis, lituli Sancta3 Crucis presby-
soli compeliL Ghristiano. Ghristus enim
'

<
a chri- « Leri cardinalis, apostolicffi sedis legati,tu quoque
' smatedicitur, vel potius a Christo dicitur chri-
« saerara suscipias (39) unctionem, ne quid tibi de-
' sma, non secundum nominis formam, sed secun-
« sit ad plenitudinem sacramenti ut, cum sacro ;

' dum fi.ki rationem. A chricto enim Christijni fucris chrismaLe delibuLus, archiepiscopos et
«
dicuntur,tanquam uncli derivealur ab uricto;ut cpitcopos tuos similiter unguas,
« cl per eos facias
ouincscurrantin odorem unguentorum ir,ius(26),
« munussacerdotuminungioleo benediclo, illum de
cujus nomen oleum estellusum. Perfrontis
chri- '< cajtero [in ordinandis presbyteris et consecran-
•
smaLionem manus imposiL^o designatur, qu£e alio
« dis episcopis moreca serians et faciem {3[) ob-
nomine dicitur confiimatio, quia per eam Spiri- « scrvari, quera
apostolica sedcs observat], qua?,
lus sancLus ad augmcntum datur et robur. Unde, « disponente Doraino, cunclorum fidelium mater
cuin cajteras unctiones simplex
sacerdos, id est « est etmagisLra. MiLtimus auteo^ tibi per cardi-
prcsbyler, valeat exhibere, hanc nonnisisumraus
« nalompraedicLum ponLificalia ornamenta, caligas
sucordos, id est episcopus, debet conferre,
quia « ct sandalia, amictumet albam, cingulum et suc-
dc solis apostolis legilur, quorum
vicarii sunt « cinclorium, orariura et manipulum, tunicam et
opipcopi, quod pcr manusimpositionem Spiritum daimaticara, chirotbecas et annulum,planelara et
sanrtum dabant, quemadmodum Actuum aposto-. D ,.
mitram. Pallium vero perdilectnm filium, Joan-
orum lectio manifcstat.
Cuin audissent, inquit «
nern, capellanura nostrura, anteamiseramus. Et,
aposloli qui crant Hierosolymis
quia recipisset « licet [Romanus pontifcx non utatur baculo pasto-
Samaria verbum Dei, miserunt ad eos
Petrumet « rali, tum propter historicam (32), tum etiam
Joannem quicum venissent, oraveruntpro
:
ipsis « propter mystiram rationera (quod (33) idem car-
(21) Iloec Decrctal. omittunt.
pro id est.
^""J'^''^- et Andegav. domim. (27) In Decretal., ungitur
iol\ S,^^'
[^i] \ et infra deest vo-
Decrclal. el post morlua est, ct addunl antc
r opcris.
cula et.
Codd. Colb. et Andcg. ostium labernaculi.
(2,S)
(24) Decrelal.
^<>jui
pclcitli, et infra iiiuv trst supcrior Vcrum m Dccretal., omissis quK prscedunt,
(29)
esl suprcma. ct inlra virlulem pro veritalem.
(^5) Decrctai., vcro ; omittunt infra conf. ct c. e.
(.30) Cod. Reg. recipias.
• »|. ; et ergo pro vcro legunt, et infcrius
vcro (31) Docrclal., scrvcs ei facies.
i"o cnim.
(32) Dccrclal., hisloriam.
(26) Decretal. add. xmguenti
: ; infra vd legunt (33) Tert. Gollect., quoruvi omnium ralionem.
 INNOCENTII PP. REGKSTORUM LIB. VII. 288
287 III

<r dinalisy sicut a nobis accepit polerit edoceri{3i).]» A acquisiverit imperium, sub polestate et mandato
Tu lair.en ad similitudincin alioriim ponlificura po- cjusdcm sacrosanctaj Romanae Ecclcsiae et aposlo-
leris 80 uti. licac scdis erunt. Et, ut prajsens clirysobolum im-

Datum, utsujira. perii mei ratum et firmum habcalur, dedi impcrium

IV (35). meum in manibus reverendissimi viri Joannis,
Instruwentum quo rex BnlgarivetBlacix imperium sacrosanlffi Uomanaj scdis lcf;ati, et domini papai
suum EcclcBitc l{oman<£ snhjicit. capcllani, in quo et noslrum pium et a Deo promo-
(Anno 120i, indictionc vii.) turii subsignavit impcrium, aiino sex millesimo
nomine Patris, et Filii, et Spiritns sancli,
In scptingenlesimo duodccimo, indiclionevii.
amcn. Gum placuit Domino nostro Jcsu Chrislo,me V (40).
dominumet imperatoremtotiusBulgariaj el Blaci.-e
Lillerx Dasilii arcfiiepiscopi Trinovitani. Scribil, —
facere.inquisivi antiquorum noslrorum scripturas (juod cum se conferre votuisset ad sedem aposloli-

ct libros, et beata? memoria? impcralorum noslro- cnm, Durachii impedifus ci fuil iransilus : deinde
revocalus ab imperaiore,mcn^e Septembri, in festo
rura prajdecessorum leges, unde ipsi sumpserunt
NativitaHs, pnllco insigniius fuit.
regnum Bulgarorura et firmamentum iTiperiaic,
« Mullas inciinationcs ctmagnas preces Domino,
coronam supercaput corura etpalnarchalcmbene- ., i- » r „„
,. . ,,.
diclonem ct di igen er perscrulantes, in eorum
;
, ,
"" ct b'"'
B osiss mo, etconcathec
ulor '"*'-'""'"''-''
, . "-""""
• rali apostolicaj se-
T
((
'^''
,

((dis, Patri totius Chrislianitatis, et doraino meo,

inveniraus scriptiiris,quod bcal<B]memoriae illi im
« Innocentio tertio papa3, archiepiscopus Basilius,
peratoresBulgarorum ctBlacorum, Simeon, Pelrus
« de minoribus ct humiilimis totius Bulgariae et
et Samuel, et nostri prajdecessores, coronam im-
(( BlaciiB, vestrara perfectam bencdictioncra.Adoro
perii (30) eorum, et patriarohalem bcnedictioncm
(( clemenlissiraum Dcum, ct bcatissimam Dei Ge-
acceperunt a sanctissima Dci Roinana Ecclesia, et
« nitricem, utsanain elgaudentem vestram sancti-
ab apostolica sedc, princjpe apostolorura Petro.
meum voluit benedictionera. et im-
« latcm mcurn invcniat scriptum, ct, quod mea
Sed imperium
nrraamentum corons capitis imperii siii
« auima desideravit per oclavum dccimura annum,
pcriale
(( cccc hodie dcdit nobis Deus, ct sanctaluaoratio,
suscipcrc, et patriarchara bcncdiclioncra ab Ec-
(( bcnedictionem sedis beati apostoli Petri et luai
clcsia Romana, ab apostolica; scdis principe apo-
« sanclitatis. Noscat sonclitas tua, qualitcf cgo
stolorum Petro, et a sanctissimo Palre nostro,
conversatus sum tuam qusrens bcnedictionem.
universali papa tertio Innoccntio. Et a quccunquo
((

« Mota cst per mcnscm Julii quartadie, se.^mille-

patriarchalis benedictio el mandatum [sic). in civi-
« simo septingentcsirao undecirao indictiono sexta.
tute imperii mci Trinovi, dala ct conccssa fuerit a
mca humilitas ad sanctuin ct gloriosissimura Pa-
Domino papa,'raciendi ct consecrandi archiepisco- C «

reliquas eccle- « trem nostrum, Innocentium papam Romanum,ct

pos, metropolitas. et episcopos, et
« fui dies triginta in Dyrrachio juxtamare. Et cum
siasticas obseculiones sacramentales, concedit ira-
omni tenimento « vellem introirc navim gratla transfrctandi, tunc
pcriura mcuin,ut plenissimara in
« rctinueruntmeGraeci, et non dimiscrunttransire
ct imperii raoi pcrlinentiis (37) habeant potcstatcra
« (51) » scd tenucrunt me apud Dyrrachiura per
Ecclesix (38) enira omncs tolius impcrii mei et te- ,

oclo dies, et mulla raea deprecatione erga Deumet

nimcnti, ctpatriarcha mcusiuotropolitanus, episco-
saccrdotes Roraanffi beatissimura principem apostolorum Petrum, per
pi, archiepiscopi, ct cuncti
sanctas tuas oraliones,dimiserunt me Lalini nam ;

subsint Ecclesiae, ct teneant legera, et consuetudi-

quas tenucrunt beatae consilium acccperant projiciendi mc in mare, scd
ncm, ct ohservalionem (39),
cripuit tuaque sancta oratio. Exiens
me Dominus
memoriae imperatorcs totius Bulgariffi ct Blacice,

prisciilli nostri prffidccessores, et noseodem raodo aulera dc civitate, reversus sum in villa nuncupata

imitanles. Subsignat autera impe-

eorum Cavatochori, et ibi dies quindecim pcrmansi, et
vestigia
riura meum
ad securitalem chrysobolum suum, inde misi duos bonos horaincs meos Romara ean-
ctilati tuffi, el utrum Iransicrunt necnc novit Deus;
quod nunquam adEcclesia Roraana et ab apostolica
partedoraini mei impO'
, . , r, r i r. sea
sede, pnncipe apostolorura Pelro, ipsum videhcet, n
.
, qpd «
, •
JiuLiaj raihi cx /"
« f42) litterae •
1
,. ^ ,?'. hw .
.

« raloris venerunt, domini Joannis, diccntes mihi;

iraperium meum discedet, ncque alii imperii mei
. Revertere cilo, quia hic pervenit cardinalis a
principes disgrcgabuntur sed utvocatus dilectus ;

« domino papa. Legensego lilleras impcratoris,

et
filius sacrosancta;et apostolicae Romanac sedis prin-

cipis apostolorum Petri ero. Et deinceps, quacun-

<( videns quoniam me vocabat, reversus sum, et
« perveni Drinaum (43) mensera Septenibrem,
que terras Christianorum scu paganorum meura
« ct inveni virura sanctura, justum et rectum,
a

(34) Desunt Dccrctal.

Gcstis S lxx, et apud liaynal- uncis inclusa sunt. Ejusdem fragraenla exhibet
(35) I.cgitur iu
dum. ad'annura 120'., §28. Ravnaldus, ad annum 1204, § 32 ea duplici vir- ,

(30) Apo;^r. Conti ct God. reg. yro imperio. gufa ad initium cujusquc lineae apposita dislinxi-
(37) Apo.qr. Gonti add. ipsi. raus.
(38) Gest. el Hayn. ecce. (4/4) lluc usque Raynaldus.
(39) Apogr. i:.{jn\\ ohseculionem. (42) Rursus Raynald.
Apogr. Gont. linon legendum videtur
('lO) Epistolam hanc lepcre est, scd in finc iiiu- (4.5) ;

tilara, in Geslis, § lxxii. Quuj iHic lcguntur, hic Trinovum.

289 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 290
« tua sanctitale diredum ;
nomen ejus, Joannes A etuniversalem patrem et dominum, quatenus i.al-
« capellanus ;
et dedit mihi omnes litteras ex parte ji,„,^j pontKicalis ofncii plenitudinem mittere di-
« vestraB sanctitatis, et perlects mihi fuerunt. gnemini hiimotenus rogitamus, ut et nos omnibus
« Unde vaideanima meaest li-ctata, et manus raeas dicbus vit.T noslr;c pro veslra magnificentia orarc
« ad coclura extendens, gratias Deo egi, quia visi- non desistamus.
« tavit Dominus plebem suam, et Paternoster bca-
VI (48).
« tus papa, qucerens ovem quce pcrierat, ut et eam
« reducat in sanctoovili, El sicuti continebatur in
Lilterge Calojoannis Innocentio papx. De — eodem
arrjumento ac in epistota supcriori.
« litteris vestra) dominus Joannes
sanctitatis, sic
« Sanclissimo et dominatori ct universali papaj
« capellanusfocit, secundum editummagnse vestrrc « sedenti in sede beati Petri, et domino patri regni
« sanctitatis, vestrara mihi dedit benedictionem, mei, tertio Innocentio, papa sedis apostolicffi et
«
« et largiens pallium ad plenitudin^m pontificalis « Romanae, et magistro tolius mundi.
Ecclcsia;
« officii, mense Septembris, octava die in festo
« Spero in Deum
Salvatorem omnium quod bene et
« Nativitatis sanctissiraae nostra? Dei Genitricis. Et « multum bene valeat sanctitas tua, cum omnibus
« ego cum multa devotionis humilitate recepto pal- « sedentibus circa thronum sanctitatis tus, cardi-
« leo, exhibui fidelitalis obcdientiam, presentibus nalibus sancta3 ecclesia3 Romanse. Noveritmagnu
g «
« episcopis qui scribunt sanctitati vestrse, et prin-
« sancLitas tua, quod ego (49), filius tuus et Ro-
« cipe noslro, et niullis aliis in ecclcsia assistenti-
« manaj imperator omnium Bulgarorum
Ecclesias,
« bus. Et iterum, Palor sancte, vestram rogo san-
« et Blacorum, cum omnibus principibus imperii
« ctitalem, ut dispenscs, et Hdimpleas ordinem « mei, multum bene sura per Deum et (50) oratio-
« ecclesiasticum, et qualiter debeam regere ovile
« nem tuam. I\Iultoties misit imperium meum nun
« quod mihi est commissum
Deo et sanctitate {ii) a
« tios suos ad sanctitatem tuam, sed non invene-
« tua. Sanctura chrismainon habemus, imo a Graa-
« runt opportunitatem transeundi ad sanctitatem
« cis rcceperamus sed de Cffilero nos tanquam el
:
tuam
« (51). » Ideo certe non potuerunt transire,
« vos Grseci exosos habent. Et sciatis, domine mi, quiailli qui non habebant pacem cum impeiio meo
« quoniam hagc omnia in sanctitate tua remanse- servabant vias. Postea, mense Junii pneterito, im-
« runt, quod debeat in omnibus dispensare, et de perium meum (misit) archiepiscopum meum et to-
« sancto chrismate nos doceas, qualiter gentem
tius Bulgari;e regionis, et universalem sanctce et
« baptizare debeamus, et ne remaneat gens absque
magnaD ecclesiie (52) Trinovae, et magnum hominem
« chrisraate sancto, et erit peccatum. Sed in omni.
imperii mei merito nomiuatura primatera, et ar-
« bus nos filios tuos, perditos et percuntes mo- chiepiscopum totius Bulgariae et Blaciae, nomiae
« neas, et mittas njihi, Pater bone, pallea ad opus C
Basilium: qui, cum pcrvenisset Durachium, non
« duorum metropolitanorum PriosthlavcC et Bele-
fuit permissus transire ad sanctitatem tuam, ut
« busdii,et quidquid aliud noveiit vestra sanctitas,
compleret desiderium imperii mei sanctitas tua
« quae sit ad opus mei pontificalis officii plenitudi- secundum consuetudinempraedecessorummeorum,
« nem, mihi illud vestra dirigat sanctitas (45 »]. imperatorum Bulgarorum et Blacorum, Simeonis,
Litterse Anastasii archiepiscopi Delesbudicnsis, ar- Petri, et Samuelis, progenitorum meorum ct csete-
chiepiscopi ProsUave{iO , ct suffrac,aaeorum epis- rorumomniumimperatorum.Bulgarorum.«(53)Ve-
scoporum.
« rum, Deo adjuvante, et intervenientibus ora-
Colla eorum sui dominii bravio supponentes, ut
« tionibus sanctitatis tuas, venit ad me praesens nun-
sanctissimo Patri, et domino, doraino papre, prona
« lius apostolicae cathedrae,et primoc sedis principis
cervico llexisque politibus inclinationem. In primis
« apostolorum, et sancta; et univcrsalis Ecclesia;
peccator et humilis metropolitanus sanctissims ec-
« Roraanae, Joannes, capellanus, et detulit mihi
clesia) Belesbudii Anastasiu3;post eum peccatoret
« litteras (54) ex praecepto sanctitatis vestras et
humilismelropolitanusSaccas magnceccclcsia3 Pro- « apostolicffi sedis, et palleavit dictum archiepisco-
stave et episcopus, licet indignus, sanctissimae
;
« pum, et fecit eum primatom totius f^ulgaria? et
ccclcsiajDei Genitricis dcScopiaMarinus humilis D
; „ Blacis, et portavit imperio meo littcras s°anclita-
episcopus sanctissimi cpiscopatus (47) sanctissima;,
« tis tuaj, et exposuit quidquid ei sanctitas vestra
ecclcsiai beati et gloriosissimi magni martyrisPro- « mandavit ; el repletumest cor meum gaudio ma-
copii de Niso Kiricus indignus episcopus alque
et
;
« gno, quoniara sccundum voluntatem imperii mei
pcccator sanctissimae ccclesioe Dei Gcnitricis Ilyd-
« donavit raihi Deus et sanctitas tua. Et rogo et de-
mcns. Clemens ut nostrum singularem pastorcra,
:
« precor ^nagnam sanctitatem (55) tuam ut compleat

(44) Apogr. Cont, credilum. (49) Apogr. Cont, dcest.

(45) Hactenus Raynaldus. (50) Apogr. Cont. add. sanctum.
'" '^'^''* I^cgeudum forte, Priosthlavx. (51) IIuc usque llaynaldus,
it^l n'*^
(
i7) / risdiani Abraham. Peccator ct fiumilis evi- (52) Gest, deest hoc vcrbum.
'^
scopus.
(53) Rursu3 Raynaldus.
(48) Vide Gesta Innocentii, § lxxi, Raynaldum, Apogr. Cont., palleum.
(54)
a.d annum 120 § 30, et notas ad epistolam sune- (55) Apogr. Cont. magniflcentiam.
^
norem.
291 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 292

« dcsidorium irapcrii mei, et miltat virgatn pasto- A « «1 yperperoriim (G2) libras quatuor, Pt sculcllas

« ralcm ad congregandas oves, et cffitcra qu.ne pa- argentcas tres, ct gradale (63) argpnteum. Impe-

« triarcha consuevit lialjcre, et faciat prffiscntein « ralor Hulgaria) Calojoiinncs. »

« primatcm ct patriarcham in sancta et magna ec- VII.

« clcsia Trinovae, primaj civitatis lotius Bulgariffi, ANASTASIO ARCIIIEPISCOPO BELLEBUSDIENSI.

« et habeat pcclesia ipsa eliam post mortem istius Mitht ei pallium.
« patriarchaj patriarcham in pcrpctuum, ex prav Cum omnes unum corpus simus in Christo, sin-

« ceplo sanclitalis tu-x. Et quoniam grave essct, guli autem alter alterius membra, nec omnia men-
« propter longiludinom viae et guerram hominum, bra eumdcm actum habcre noscantur, sed non so-
« in obitu cujus^He (5G) palriarch.ie recurrere lum forma et a se distent, distantia
in ofiiciis sed in

« ad Ecclesiain Romanam, concedatur ab Ec- hujusmodi, vel differentia potius, non doformitatem
« clesia Romana occlcsi» Trinovoe, ut sibi possit corporis sed dccorem potius operante ,
cuin Btella
« eligere ct consecrarc patriarcham, ne ex ejus ab- etiam in claritate distet a stella, decet, ut qui ma-
« sentia terra illa sine benedictione remancat, ct jorem locum in Ecclesia Dei tenent, honorentur

« tua consecratio imperfocta, et redundet peccatum amplius, et specialibus honoris insignibus odornen-
« in sanctitatem tuam. Nunc autem petimus ut fiat -d tur. Cura igitur vcnerabilem fratrem nostrum
« chrisma ox praecepto sanctitatis tuaj in sancta et archiepiscopum Trinovitanensero in omnibus terris,
« magna ecclesia civitatis Trinovae, pro baptisraate in quibus charissimus in Chrislo filius noster, Ca-

« Christianorum. Sciat sanctitas tna quod cum lojoannes, rex Bulgarorum et Blacorum illustris,

« scivcrint Romaj (57) quod rcceperimus conse- imperat, primatemduxeriraus slatuondum,honoris

« crationcm a sanctitate tua, aon dabunt mihi insignia, quae ad ofQcium ejus spectant, et juxla
« chrisma. Et aliud peto a sanctitate tua, iit mittas sodis apostolicae consuetudinem conccdentes ut le ;

« cardinalem ad impcriura meum, sen istum qui quoque, tanquam honorabile mernbrum ecclesi;e
« venit ad rae, sive aliura a sede apostolica, et des Trinovitanensis, et nietropolitanura Bolebusdicnsis
« eidiadomaetsceplrumsecundum apostolicaesedis ecclesia;, ac suffraganeis ejus metropolitico jure
« et apostoloruraprincipisbenedictionem.elmittaa prielatum, specialiter honoreraus, pcr dilectura

« privilegiurn bullatum aurea bulla ad exemplar ip- filiura, L. tituli Sancta? Crucis presbytcrura cardina-
« sius servandum perpetuo in ecclesia Trinovae et ; lem, apostolic-T sedis legatura, virum honestatc
" ha3C omnia dent imperio raeo, et consecrent et morum et dote scientiae comracndalura, quera intcr
« coronentimperiummeum.Omniaautcrapra?dicta, caeteros fratres nostros specialid dilectionis brachiis
« qux (rS) mitli debent ad impcriura meura a san- araplexaraur, palleura de corpore beati Petri sum-
« ctitate tua, videat prossens nuntius, episcopns ptum, insigne videlicet plenitudinis pontificalis of-
« Brandizubcrcnsis, Blasius, ut po^sit referre quid ficii, tibidirigimus conferendura juxta formam
« tu scripseris manu propiia. Et si ha^c omniaim- bulla^ nostro^munimineroboralam.Monerausigitur
« plevorit sanctitas tua ita rcputabo cum prosapia fratcrnitatem tuam, et exhorlamur \m Domino, et
« iraperii raci et oranium Bulgarorura et Blacoruni, per apostolica tibi scripta mandamus,quatenu3 il-
« qued aumus (59) dilecti filii orlhodo>;a3 sancta) Ro- lud humililor et devote suecipias, et eo, non ad
« raanffi occlesiae. Et de confinio Ungariae, Bulgariae, elaticncm sed huraiiitafem potius,infra ecclesiara
« et Blaciajreiinquojudiciosanctitatistuffiutdirigas tua in raissarura solcmnibus, dicbiis illis utaris,
« negotiura istud rccte et juste,ut non habcat poc- quos idem tibi cardinalis exponet, talemque te stu-
« catum anima sanctitatis tui, et ita hahoat impc- deas cxhibore, ut interior vittutum ornatus exte-
« rium mcum justitias Bulgarioc et Blaciffi, quod riorera vestium ornatum excedat,et araictus exlerior
« rex Ungariae haboat justilias Ungariae, et cessent interiorora mentis habitum, non imaginaria tantura
« occisioncs Christianorum in imperium (60). me et simulatione sed vera potius expressione, (iguret.
« Sciat autem sanctitas tua quod quinque episcopa- VIII.
« tus Bulgaride pertinent ad impcrium meum, quos 1LLUS1RIREGI BULGARORtJM ET BLACORUM.
e invaslt et detinet rex Utigaria- cum ju&titiis ec- D Significat ei quod niandavil legalo ut ipsum inungeret
u clesiarum et ipsi episcopatus sunt annihilati ; ct ei regalia ei roncederct.
;

« si justum est Quidquid dicturus cst prae-

hoc fiat. Licet, ex quod, per apostolorum principis
eo
« sens nuntius imperii raei, episcopus Brandizube- merita, univeralis Ecclesiae sub eo sumus pastore
« rensis, Blasius, sanctitati tuaj, habeas verura pastores, qui oves alias, quae de ipsius ovili nou
;

" quoniam ex parte raea dicet. Misi sanctitati tuae fuerant, in unura adduxit ovile, ac pascendas eaa

« exaraita (61) dupla tria, et cuppam auream, Petro pastori commisit : Pasre, inquiens, oves

meas {Joan. xxi), instantia nostra quotidiana git

(56) Apogr. Cont. libcl.

(57) Id est, Conslantinopolitani. sericus, Graecis recentioribus l^afiixo?.
(58) Gest. deest. (62) Moneta imperatorum Byzantinorum aarea,
(.59) Apogr. Cont. $int. sic appellata, quasi ex auro eximie rutilo et reoo-
(60) Sic in Gestis. Verum in apogr. Conti, ot cto confecta esset, Cang., tom, III, col. 1275. I
apud Raynaldum, logitur rpsum. (63) Librum continens Gradalia vel Craiiualia,
(61) Examitura, al. Exametum, panus holo- id est Antiphonariura.
 293 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 120',,
294
univcrsarum ecclcsiarum sollicitudo continua, et A circa nos ct Romanam ecclesiam habere te credi-
profcclus omniuin popuIorum,quos malcrEoclesia, mus, ia efTectu operis cognoscamus.
lermento veteri expurgato, in novam regeneravit
IX.
infanliam, et in sinum suum, sicut gallina pullos
ARCIIIEPISCOPO TUINOVITANENSI, lOTIUS BULGARI^
suos congregat,congregavit; Bulgarorum ct Blaco- ET
BUCI^ PRIMATI, ET ALIIS ARCIIIEPISCOPIS, EPISCO-
rumpopulis tantonos rcputamu.s specialibusdehilo^ PIS, CLERO, ET POPULO IN
BULGARIA, ET BLACIA
res,quantumnonsolum fidem catholicam persedcm CONTirUTIS.
apostolicam olim devotius recepcrunt, sed descen- Miuii ci pallium.
derunt etiam ex sanguine Romanorum,quorum su- Licet ex co, etc, usque Cfirtiores.
Monemus igi-
mus prolectui et ministcrio specialius deputati, quj tur universitatem vestram et exhortamur attentius,
tanquam peculiaris populus noster, nobis tam in ct per apostolica vobis scripta mandamus, quatc-
spiritualibus quam
teraporalibus nullo subjaccnt nus legatum ipsum, etc., usque honorifice pertra-
mediante.Ut igitur ejus magistciiura recognoscant, ctrtis,ea quae inter vos corrigendaduxerit vel etiam
a qua sciunt se spiritualiter didicisse quodcrcdunt, statuonda, su.scipientes hilariter et inviolabiliter
et quod sunt carnaliter accepisse, cum secunduni
observantes, ut, etsi fuerilis hactenus sicut
oves
carnem descenderint ex nobilibus Romunorum,nos,
g errantes, ex quo tamen conversi estis ad episoopum
^
pro quibus
auibus Dorainus tanquam hpaH
DominilS t;inrrnam P,.fp! aii^/.,-,»
beati Potri succcs et r^o^f^
^^ „_:
pastorem animarum
,

vefctrarum, ejus sequamini

_ . .

soribus exoravit.oe deficiat fides nostra, sed fratres doctrinamet formam,cui nominus totius Ecclesise
noBtros conversi aliiiuando confirmemus, eos con-
magisterium contulit et primatum. Cavete aulem,
lirraare volumus in fidc catholica, et in devotione ne d3 facili moveamini a constantia mentis vestrfp,
scdis aposlolicae roborure. Ut autem, paternae
dile- sed in hono perseverantes proposito, in
devotione
ctionis a[rectu,quem gerimus circa ipsos,
omnibus sedis apostolic.ie humiliter persistatis, ut
in illius
iiinotescat, ct in matris liberalitas
filiis commen- videamini petne soliditate firmati,supra quam Do-
detur,in spiritualibus et temporalibus eos tanquam
minus Ecclesia; posuit
fundaraentum, claves regni
speciaies Ecclesia; Romanae filiosvolumushonorare,
coelorum concedens, ut esset, quibus Petrus ape-
ideoque dilectum filium, L. tituli Sanctas Grucis riret, apertum, et quibus clauderet, non
pateret.
presbyterum cardinalem.apostoliccfi sedis legatum,
X (64).
t^iruralitteraturaconspicuumetprffiditumhonestate,
Forma qua paUiion tradi debet archiepiscopis Beles-
3uem inter caeteros fratres nostros specialis
duloe- huiliensi ct Trinovitano.
3inis brachiis amplexamur,in BuigariametBlaciam
- [^d honorem Dei] omnipotentis et beatae Mari®
nostro latere dcstinamus, qui te auctoritate ac
1
p Virginis,et beatorum apostolorum Petri et Pauli,et
nce nostra inungat, sccptrum tibi regale tribuat, ^ dumni papaj Innocentii,et Roman.-e EcclesicB nec
Jt imponat regium diadema. Guraque venerabili non et Ecclcsia} tibi commissa?, tradimus tibi' pal-
raln nostro... archiepiscopo Trinovitanensi, per lium de corpore beati Petri sumptum,insigne vide-
Uectum fihum, capcllanum nostrum, pallium
J. licetplcnitudinJs pontificalis of(icii,quo ad missa-
iuxcrimus destinandum,et statuerimus cuni totius rum solcmnia inCra ecclcsias tibi subjectas utaris in
JuigariffiacBlaciajpr.raatem.pereumdemlegatun^ Nativitatc Domini, festivitatc protomartyris St»-
netropohtanis, quos idem capellanus instituens
ei phani,circumcisiono Domini.Epiphania Ilypapanti
lc novo subjecit, pallium,
insigne vidclicet pleni Dominica in Rarais palraarum, Cocna Domini, Sab-
udinis pontificalis officii, dcstinamus,
eis juxta bato sancto, Pascha, feria sccunda post Pascha,
ormam,quam sub bulla nostra iuterclusam mitti- Ascensione Domini,Pentecoste, tribus festivitatibus
confercndura; cidem quoque legato plenam
(lus,
sanct.ne Marice, Natali beati Joannis Bapt^sts,
so-
ontulimus facultatem corrigendi quae corrigenda
lemnitatibusomniHmapostolorum,commemoratione
ognovcrit,ct stutuendi quas duxeritstatuenda,man- omnium sanctorum, dedicationibus ecclesiarum,
aates eisdem, ut tam clcrum (|uam
populum, in consecrationibus episcoporum, ordinationibus cle-
is quae pertinent ad fidei Christianas ricorum, ccclesiffi tuaj principalibus festivitatibus,
profectum,
iforuicnt,et dc bencvolcntia noslra
efficiant cer- D et anniversario consecrationis tus. [Sane' solus
oros.Moncmus igitur sercnitatem regiam et exhor- Roraanus pontifcx in missarum solemniis pallio
luiur attentius,quatenus Icgatum ipsum sicut per- semper utitur,et utique,quoniam assumpus est in
Miam nostram, imo nos et beatum Pelrum plcnitudinem ecclesiastic;c potestalis, qua> per pal-
in
)so, bcnignerccipiaset honorifice sludeas pertra- liura figuratur. Alii autem eo nec semper, nec
are, salubria monita et statuta ipsius
ct tu ipso ubiquo, sed in ccclesia sua, in qua jurisdictionem
icipiens ct observans, ct ab universa tcrra tua ecclesiasticam acceperunt, certis debent uti diebus,
Jcipi facions ct servari ; talilersuper hoc quod quoniam vocati sunt in partem soUicitudinis, non
Jribimus impleturus,ut devotionis
afrectura,quera in plenitudinem potestat's].

(Gi)
ccrc tSl^r?"^"I".^."J"^
tales, hb. i,tit.8, Dc
cpistoUe rcperitur inter cap. -4. Integra lcgitur in
Gestis, § lx.xvii. Quffi in
aucloriLale el usu paltii, Dccrctalibus cxhibcnlur, hic uncis inclusa sunt.
205 INNOCENTII III PP, REGESTORUM LIB. VII. 296

XI (65). A ginquum ab ipso, ad pelitioncm vcnerabilis fratris

Fonna juramenti ab anhiepiscopo Trivovilano nostri, 13. (70) Ihantlizubercnsis episcopi, tibi duxi-
prxstili. mus cJcstinandum.Pra>l.endit autcm non sinc myg-
Ego, archicpiscopus Trinovilanus, primas totius slerio crucemct claves,qui bcalus Pelrus apostolus

lUilgaritc et Ulacia3,ab hac hora in antea erofidelis ct crupo:)i pro (71) Chrislo snstinuit, ct claves a

ct obediens beato Petro sanctcxque liomana; et apo • Christo suscepit.ReprfEscnlal itaque signum crucis.

stolica} scdi,et domino meo (GG) Innocentio ejusque in quo Christus, ulpotc qui vincit, regnat et impe-

Cutholicis successoribus. Non cro in facto, vel con- rat, debellavit acreas polcslatcs, etin quo capiens
silio,vclconsensu,ut pcrdant vitam aut menibrum, praeda praedonem absorbuit, moriens vita morteni

vel capiantur aut spolientur. Consilium quod mihi
crediderint,ad corum daninnm,mc scienle, nemini
pandain.Eorum certum nialum si scivero^impedirc
studebo. Quod si non potero impedire, eis, quam
cito potero, intimare cnraho (67). Papalum Roma-
num, honores, dignitates et rationes apostolicoc
et Behemothcepitin suis oculis quasi hamo.Clavem
^utem geminam repra;sen(at, discretionis alteram
reliquam potestatis,ut cum discreverisinter bonum
et malum, lucem et tenebras, sanctum et profanum,
commissum tibi malerialem gladium ad vindictam
malcfactorum, laudom vcro bonorum exer-
?n (72)

scdis defendam pro posse, salvo ordine mco,contra g ceas, et arma contra illos apprehendas et scutum
omnem vivcntem.Vocatus ad synodum veniam,nisi qui non posuerunt Dcum adjutorem sibi), sed in fe-

prsepcditione canonica fuerim impeditus.Apostolo ritate sua et multiludine con(identes,nituntur con-

rum limina singulis quadrionnis per me vel per tra stimulumcalcitrare.Monemusigiturserenitatem
regiam et hortamur atleniius.et per apostolica tibi
meum nuntiuiu visitabo,nisi eorum absolvat licen-
Legatum apostolicai sedis,qucm pro certo sci- scripta mandamus, quatenus eodem vexillo in hu-
tia.

vero csse legalum,devote suscipiam,et in suis ne- militate cordis utaris, et inter acies bcllicas memor
cessitatibus adjuvabo.Cum quemlibet de meis suf- Dominicae Passionis existas, ejusque magisterium
fraganeis (68) consecravero, faciam illi jurare ut recognoscas,cui Dominus ipse dixit : Tu cs PetruSt

Romano ponlifici et Ecclesioe Roman» perpetuam ei siiper hanc pelram meam, el

sedi/icabo Ecclesiam

cbedientiam debitum honorem impendat. Cste-

el portis injeri non praevalebu^it adversus eam; el tibi

rum,cuin alique.m coronavero inregcm Bulgarorum dabo claves re(jni coilorum IMalt/i. xviii). Sic enim
ct Biacorum,juxta indulgentiam mihi et succcsso- inimici tui non solum contra te pra^valere non po-

ribus mcis ab apostolica sede concessam,ab eo ju- terunt, sed ante faciem tuam dante Domino non

ratoriam recipiam cautionem,quod ei qui tunc apo- subsistcnt.

successoribus ejus, et Ec-
stolicaj sedi praefuerit, XIII (73).
AUCHIEPISCOPIS, EPI£C0PIS.ABBATinU5,ET ALIIS ECCLE-
'-'
cksiaj Romanffi devotus ct obcdiens pcrmanebit,et

cunclas terras et gentes suo subjectas impcrio, in SIARUM PU.-ELATIS, ET OMMBUS TAM CLEUICIS QUAM
LAICIS, IN REGNO UNGARI^ CONSTITUTIS.
obedienlia et devotione sedis apostolicae conscrva-
omnia bona fide servabo. Sic me Deus Scribit eis super rcductione Bulgarorum, et itt lega'
bit. Hffic
lum bene trnclent.
adjuvet,et ha3C sancta Evangclia in pra^scnli et in

Amen. Volcns apostolica sedes filios suos per varias

futuro.
mundi partes in unum, seu gallina sub alis puUos
XII (69).
suos congregat, congregare ut ipsa suas ovcs
CALOJOANNI REGI DULGAROnUM ET BLACOriUM ILLUSTRI.
Mitlil ei vcxillum. agnoscat, et agnoscatur ab eis, fiatque unura ovile,
Ut in crucc Domini nostri Jcsu Chrisli cum apo- ac unus pastor, sicutDominus ipse dicit, Bulgaro-

stolo gioricris,ct non tibijSed ei cui flcctilur omne rum, Blacorum Ecclcsiam, qua;, tanquam non
et

genus,tuos de ca;tero triumpbos ascribas,qui docet cognoscerct semctipsam, illo pastore relicto, cui
nianus ad pra;lium et digitos niovet ad bellum, el Christus pascendas commiserat oves suas Pasce, :

intcrvarios bellorum evcntus ejus suffragio sentias inquiens, oves meas {Joan. xxi), post vestigia gro-
gum abicrat, et velut ovis errans recesserat ab
tc muniri, cui Dominus claves regni coelorum et
ligandi atque solvendi contulit potestatem, prseter D ovili,ad se desiderat revocare, ut sit.juxta verbum
rcgite dignitatis insignia, quae tibi per dilectum propbeticum.bonum pariter etjucundum habitare
filium, Leonem, tituli Sanclae Crucis presbylerum fratres in unum,fiatque majusgaudiumecclesiisDei
cardinalem,apostolica; sedis lcgatum.virum provi- super ecclesia illa,cum ad apostolica; sedis devotio-
dum et bonestura, [tua; serenilati dirigimus, per nem redierit, et reconciliata fuerit ecclesiasticae ve-
cumdem, vexillum, quo contra illos utaris qui ho- ritati,quam supro nonaginta novem aliis,quas nec
norantlabiisCrucifixum,cor autem eorum est lon- mors, nec gladius ab EcclesiiE Romanae reverentia

(65) Legitur in Gestis, § lxxvii, et apud Raynal- 1204, § 36. Qua; apud ipsum leguntur, hic do more
dum, ad annum 120^, § 44. uncis inclusa sunl.
(66) Apogr. Cont. add. papx. (70) In Gestis deest.
(67) Apogr. Gont. miatiare intimabo. (71) Gest. in.
(68) Apogr. Cont. add. in episcopum. (72) Gest. deest. Rayn. et.
(69) Exstat in Gestis, § lxxiv. Eamdcm etiam, Laudata apud Raynaldum, ad annum 1204
(73)
sed non integram exhibet Raynaldus, ad annum §45.
 297 PONTIFJCATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 298
separavit. Utigitur, ejusexcmplo, quifilium prodi-
A liter observetis; alioquin, sententiam quam tnlerit
gumjedeuntem induit stolaprima.etannulumdedit in rebelles ratam habebimus.et faciemus, auctore
ei, Bulgarorum el Blacorum populos ad devotionera Doraino, inviolabiter observari.
et reverentiam sedisapostolicae redeuntes, ia spiri-
XV (75).
tualibus et temporalibus honoremus, perdilectum
ELIENSI EPISCOPO, ET... ABBATI SANCTI EDMUNDI
(70).
Sancts Crucis presbyterum cardi-
filium, L. tituli
Ul mercaloribus Romanis super pecunia, ipsis a lio-
nalemapostolicac sedis legatum,virum providum et gerio de 5. Eclmundo dehila, satisfieri curent.
honestum, et inter casteros fratres nostros praero- (Anag-niae, vi Non. Maii.)
gativaquadam dilectionis acceptum, ipsos duximua Etsi devotionem Domino commendemua
illius in
visitandos, qui cos in fidecatholica et Ecclesiffi Ro- quimandalorum nostrorum est diligens exsecutor,
manae devotione studeat confirmare. Ne autem pri- quiatamen intentionis nostrae non est injusta raan-
mogenito scandalum pariat, et his qui nobiscum dare, neinde nascanlurinjuriaeunde jura nascuntur,
8unt semper quamdam veiut invidiam moveat, si mirari cogimur et moveri, si quando forle mandata
ecclesiam illam cum primogenito ad matris ubera persubreptionem anobis fraudulenter extorta scien-
redeuntem taliter honoremus, occidentes in ejus terexsecutionidemandet, cum non debeat ignorare.
reditu vituium sagmatum, ei autem nec ha^dura quod, secundura canonicas et legitimas sanctiones
g
etiam quem cum amicis comedat tribuamus,
suis nostras, mendax precator carere debet penitus im-
sed ipse gaudeat, et paritcr epuletur, quoniam epu- petratis, quiafrausvel dolus alicui patrocinari non
lari eum
convenit, et gaudere, quia frater ejus qui debet,etjuranon deceptoribus subveniunt, sed de-
mortuus fuerat jam revixit, et qui perierat est in- ceptis. Gravjm itaque nobis dilecti fllii, Jacobus de
ventus; eidem legato plenara concessiraus faculta- Josto, S. Bobonis de Maximo, M. Guidonis Marro-
tem, utin provinciis per quas transit, causas quae nis, S. Joannis Pantaleonis, et [le. frater ipsius,
ad ejus audientiara perferentur, audiat et decidat, S. Gapharellus, Nich, Octavianus Deustegardet., et
si potuerit, vel deleget, metatque in eurum deci- L. Pizulinus, raercatores Roraani, proposuere que-
sione et delegatione de ipsis omnia scandala; et se- relam,quod, cumbona; memoriajRo. de Sanclo Ed-
minans seraen pacis cuntroversias studeat sepelire, mundo, ex illa licentia generali quam apostolica
et fiat odor vitaein vitaiii omnibus per
quos transit. sedes omnibus crucesignatis indulsit, etex alia spe-
Monemus igitur universitatem vestram et exhorta- ciali quara nos eidera cruresignato concessimus,
murattentius, et per apostolica vobis scripta man- usque ad 3" obligasset eisdem sua beneficia uni-
damus.quatenus cardinalem ipsum sicut apostolica) versa pro certa pecuniffi quantitate, quara recepit
sedis legatum recipiatis hilariter et honoriflce pci-
-"' v....iwuuiiuuu
'^ '
per- ab bis
au in lerrae
eis jn terrae sanctae suDsidium
subsidium prolecturus,
profecturus, et
tractetis, et tara m
eundo, quara redeundo in ne- ^ inde,post ejus decessura,generaliter mandaverimus
cessariisomnibus,et securoconductu ita liberaliter omnia boneficia, quae tempore mortis habebat, prae-
provideatis eidem,ut patronum eum de caetero apud dictismercatoribus assignari, ut de ipsorum pro-
sedem apostolicam habeatis, tantoque citius ab
ea ventibus pecuniam reciperent, usuris cessantibus,
exaudiaturpro vobis, quanto a vobis pro ipsa fue-
mutuatara, venerabilis frater noster... Dunelraen-
ril amplius honoratus. sisepiscopus (76), qui pro mercatoribus ipsis pri-
XIV (73). mo secundoque apostolicum mandatura suscepit,
ARCHIEPISCOPIS, EPISCOPIS, ABBATIBUS, ET ALIIS occasione mandati ad ipsura vel ad dilectum fi-
EC-
CLESIAROM PR.ELATIS, ET UNIVERSOCLERO, IN SERVIiE lium... abbalera Sancti Albani (77), pronepotem
PROVINCIA CONSTITUTIS.
venerabilis fralris nostri, S. Albanensis episcopi
Be eodem argumenlo.
(78), prffidictorum omnium veritate tacita, impe-
Volens apostolica sedes, etc„ in eumdem
fere mo trati, super ecclesia, quam idem R. ab ejusdem ab-
dum, usque est inventus. In Servia
quoque ipsi Ic- batis possederat monastcrio (79), ipsius episcopi
gationisofficium duxiraus injungendura,
ut evellat, conferenda nepoli, eadera illi ecclesiam dicitur assi-
destruat,disperdat et dissipet, «dificet
et plantet. gnasse, qui per procuratorem suum non solum il-
J ixta quod ad profectum catholicae statum ec- D lum accepit, verum etiam percipit fructus ipsius in
fidei,
clesiie, correctionem et
utilitatem vestram viderit pra3judicium mercatorum,qui deproventibusipsius
cxpedirc. IMonemus igilur universitatem
vestram et ecclesiaepotuissent plenius quietari. Unde, per ef-
exhortamur in Domiiio, et per apostolica
vobis fectum operis patet qualis fuit impetrantis aflectus.
scripta praecipiendo mandamus,
quatenus legatum Recolimus etiam, ipsum abbatem ad primum man-
ipsum sicutpersonam nostram, irao
nos in eo reci- datum nostrum id facere noluisse, sicut per suas
Pientes, hilariter et honorifice
pertractantes, statuta nobis litterasintimavit tum quia.priusquam
:
prae-
et mandata ipsius suscipiatis humiliter etinviolabi-
dictus Rog. ipsain ecclesiam per favorem regium

g4) Laudata apud Raynaldum, ad annum 1204, Conferenda omnino ea

(77) quffl diximus ad epi-
tolam libri sexti 204, not.
episcopo et abbale S. Edmundi,
iam^iiM^
jam ^''^"i^^
dictum (78) Vide epistolam hujusce libri septirai 3 not
est supra.
(79) Sic in apogr.
{70) Lib, x, epist. 135.

Patrol. CGXV.
10
 PP- REGESTORUM LIB. VII. 300
299 INNOCENTII III

vacantem quemdara cleri- A iHud exsequi nullatcnus omittatis, non obstantibua

acceoisset ipse ad illam
litteris, quas super hoc ipsonegotio aliav.ceeisdem
cumcanonicepra3sentavitJuresibiex8olapr<Esen-
canones episcopo et abbali meminimus destmasse, si tamen
tatione suain eadem ecclesia secundum
pinguius a clericis emdem ad ipsoslittercE pervenerunt; sed nec qmbus-
acquisito, quia jus oatronalus
tum etiam quia eadem libet aliis, si qua. apparuerint harum tenore tacito
nuam a laicis possiaetur ;

Nosque nihilominus eorum curareraua

ccclesia quai curam habet animarum annexam, impetrataj.
pro meritis inobedientiam castigare,qu.a,quantum-
maxime cum raagna debet ad regimen suum
sit
Cumque cunque praedictumAlbanensemep.scopura taiiquam
non raercenariura sed pastorem haberc.
honorabile membrum eccles.a. d. igamus, plus ta-
pr^dictus clericus super jure suo sibi reintegrando
men Deum ccbH timemus, qu. jubet ne si apud nos
litteras apostolicas
ipsis in
^
impetrasset, nulla de litteris
- .. ^

primo raandato mentio factafuit.De quibus

.-_ — 1
acceptio personarum, aut m
manu nostra pondus
et pondus quasi statera dolosa. Quod si non am-
licet insecundo mandato fecerimus mentionem,
obtentae, bo, alter, etc.
quia proponebantur per vitium facilitatis
Datum Anagniae, VI Nonas Maii.
mandavimus tamen cum inquisitione procedi, ne
posset eidem clerico praejudicium generari, sed XVI (80).

ipse.sicut accepimu3,conqueriturvehcmentergrave B PRIORI ET FRATRIBUS HOSPITALIS DE THUREGANO.

sibi praejudiciura esse factum, sive

per fraudem Recipit eos subprotectionecumannuocensuunius aurei.

adhibitam, sive per vioientiam irrogatam. Quia vero, (Laterani, iii Id Maii.)

sicutde dubiis judicare non possumus, donec plene Solet annuere, etc, usgue^nnuentes personas, et

certificemur de illis, ita de certis ambigere non de- hospitale vestrum quod dilectus filius nobilis vir...

bemus, quin de illis libere dccernamus; pra^dictis duxZeringiae(81(pro suorum peccatorum remedio
cum omnibas bonis, quae impresentia-
episcopo et abbali per scripta nostra praecipimus, fabrioavit,
robore rum, etc. usque communi-
in modum proteftionis
ut, cum, exigente justitia, carere debeat
firmitatis.quodoccasionemandatiper subreptionem mus. Ad indicium autem hujus protectionis a nobis
obtenti noscitur attentatum,memoratamecc!esiam, obtentae, aureumunum nobis, nostrisque Siiccesso-
ribus, annis singulis persolvetis. NuUi ergo, etc.
sublato cujuslibet contradictionis et appeilationis
obstaculo, idem episcopusadmanusejusdem abba- Datum Laterani, iii Id Maii.
tis.etipseabbasad manus suasnonditTeratrevocare, XVII.
remoto ab eo procuratore seu vicario nepotis prae- EPISCOPOOLORENSI (8), ABBATIBUS DE PLANA SILVA (83),

dicti episcopi Albancnsis, ve! alio quolibet

deten- ET SANCTI SEVERI (84).

tore proventus ipsius fideliter colligentes, ut ad q fji arcliiepiscopo Auxitano, morbo caduco laboranti,
', -^ : 1.,.;
in soiutionem
^...«liKcfa. t^o^n.
praelibatae pecu coadiutorem assignent (85).
coadjulorem
mandatumnostrum
,

(Laterani, iii Id. Martii.)

niae convertantur quoque medio tempore
; fructus
perceptos ex ea recipere et accipere non postpo-
Ad audientiam nostram, dileclo fiiio G. Donati,
canonico Auxitanensis ecclesiae significante, perve-
nant,etfructus quos idem episcopus inde percepit,
nit, quod venerabilis frater noster...
Auxitanensia
eid.em abbati tribuat nihilominus conservandos,
qui fuerint, per excommunicatio- archiepiscopus, vinculo excommunicationis astric-
contradictores, si

nis sententiam, appellatione postposita, compe- tuspailium usurpavit, et ab eo tempore usque modo
scendo.Interim autemipsamecciesiamnulli penitus nolensa se jugum excommunicationis excutere per-
tractavit ecclesiasticasacramenta.Idera etiam
post-
assignarepraesumant, donec de ipsa nostrae rece-
perint beneplacitum voluntatis, mandatum aposto-
quampallium sicaccepit, morbo laboravit caduco,
et perjurii crimine indignationem in se Altissirai
licum taliter irapleturi, ut diligentius exsequantur
provocavit. Quia vero nobis super praeraissis non
quod de scientia cerla procedit,quam quod detacita
veritate prorupit. Quocirca, discretioni vestrae per potuit fieri plenafides, discretioni vestra; per apo-
si prsno- stolicascripta mandamus,quatenus,inquisita supep
apostolica scripta mandaraus, quatenus,
mandatum
manaaiuiu uubuuui luna
nostruminfra his ^...5^1.^«..
u.o ,^...^..^, si eumdem archiepiscopum
diligentius veritale,
minat. episcopusetabbas
minati episcopusetaboas ^ .

D inveneritis laborare,auctorilate nostra coadjutorem

viginti dies neglexerint adimplere, vos, omni con-
appellatione et excusatione cessante. assignetis eidem juxta canonicas sanctiones, super
tradiclione,

S. Severi monasteria, ad quorum

Duo sunt
(80) Laudata apud Raynaldum, ad annura 1204, (84)
abbates dirigi potuit haec epistola.
g81.
S. Severi, in capite Vasconia3, Adurensis
d.cece-
(81) Sic in apogr.
Sadanco, ex seos, abbas decimusquintus numeratur Arsius,
(82) Bernardus I, cognominatus, de
abbate S. Petri Generensis, paulo posl annum 1 170. anno circiter 1200,qui idem Lascurrensis episcopus
obiit 1213, ex S. Severi rao-
Nonas Augusti, ann.
ad episcopatumOiorensem provectus fuit. Occurrit
III

nnmenejusin instrumentis usque ad annum 1205. numentis. Vid. Gall. Christ., t. I col 1177.
ab-
col. 1269. S. Severi de Russitano, in dioecesi Tarbensi,
Gall. Ckr. tom. I,
nuUum, circa haeo
abbatibus, rauca sane refe- batum series nimium imperfecta,
(83) De plane Siivae
runtur, sive in Annimalibus Pracmonstrat.; tom. tempora, abbatem exhibet. Vid. ibid., col. 1244. _

Gonferenda omnino ea quae diximus ad epi-

II, col. 571, sive apud auctores nova3 Galliae Chris- (85)
tianae, tom. II; col 892,
stolam libri quinti 96, not.
 ^^^ PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 302
'"^''^' -PPeHationis A inhibere, ne terras Christianorum
n[T.nIn "^.TT ^r"'!' invadere vel
0.:^^^^^^^^ l-^eretentaretis,nisivelipsivestrumiterneqLite
."'^ '" '"* i^^P^dirent, vel aiia justa et necessaria causa tamen
s eptione
sceptione oaTei
pallei minT.
minime
imo fraudu- 'T
reclaraavit, occurreret, propter quam aliud agere
accedente
lentor verUatem suppressisse videtur,
volumus, et consilio apostoHc. sedis legati. poseJis
s qu!
rTmtoTppe^tll oVl^ 'T '"""'
^°"^'^"'' '^^""^'
"
''''"^ ^°"'^^ P-sumerent, fe ^^^"^1^
Zl ''""" """'' quam
'"""'"'''' '' induJgenti.,

ept;rZ
li ter e

um
°

te:: r
'

°"^"^^' ^"' ^^^^^^ -^ apostolicacrucesignatisindu.sitfimmunelTu

^"''°' '^ tui,omn,bus his despectis.et legato nostro
Datum Laterani
Lateran., m
i.i TH
Id. M^.H anno septimo.
Martu, *•
repulso, contra regem ipsum primo impetum
fa-
XVin. cientes, ante Jaderam primas acies expandistis,
et
NOBiLi viRO... Duci VENETORUM, sPiRiTUM *" ^"^i^iuna VBStrum convocantes exercitum Gallo-
coNSiLii
SANiORis. rum obtinuistis ab eis ut vestris consentirent, et
Ipsum ac Venetos ad resipiscendum, et ad pwniten- manus suas fraterno sanguine macularent.Cepistis

w/uiur
B ^''"^'^^'secclesias^elaltariasufFodistis, etindivinae
(Anagn.ffi, vi Kal. Martii.)
majestatis oCTensam, et Ecclesia Romanje contem-
PraBdecessorum nostrorum vestigiis ptum, commisistis facinus jam notorium pene pe-
inhajrentes,
qm civitatem Venetiarum in pluribushonorarunt,ad nitus toti mundo. Non enim crucem sumpsistis
aut
bonorem ejus intendimus et profectum, sumere debuistis
nec diffi- in obsequium Jesu Ghristi, ut ex-
ciles nos exhibuimus in petitionibus
nobis pro ipsa pugnaretis Ghristianos, sed potius Agarenos,crucis
porrectis, sed eas, quantum cum Deo, et honestate ipsius perfidos inimicos.Hsecautemadcorreclionem
potuimus curavimus promovere, sicut
et ipsi no- vestram referimus ex charitate sincera, quia paler
vimus, et te credimus meminisse.
Verum quanto filium, quem diligit. corripit, et Deus quos amat
magis ad ejus aspiravimus coramodum.et
augraen- arguit et castigat. Recepimus vero litteras Constan-
des.deravimus amplius, ne iilius in se tinopolitani imperatoris et tuas, et qu* significastis
Z^L.^ '^"^ '"'''''^""^'''^' ^^humiliat per eas notavimus diligenter. Verum, quamvis opte-
LT« rN r' "°b'''tas, noverat et mus ut per studium, et sollicitudinem tuam, ad
non hrv T' '''''V^
En!
inus noster,
f r"'"'T?"
rex Ungarorum
II,
''"'^'"''^""'^°^^"=^^°
illustris, et nobilis
devotionem apostolic^ sedis Gonstantinopolilana
ecclesia revertalur. quia
tamen ad subsidium terra
au^' f-^ter ipsius, assumpserant
signum sancta^propensius aspiramus, ne succursusejusdi.
rLt
crucs et in terr^ sanct^ subsidium p
^ latus
proposuerant hactenus diutius diireratur,monemusnobili-
iransfretare quorum profectus
vobis impedientibus tatem tuam el exhortamur in Domino.et per apo-
nactenus es dilatus. Prfeterea, te,
ac Venetos non stolica tibi scripta mandamus, quatenus tu
et Ve-
"'' ^°'^ ''''^'^'""' ^''"^ '""'^^' ^P«- "'^•' reeonciliati ecclesiastic^ unitati, peccatorum
s^nhv/A"
sioiicasedesuniversosquiejusreliquiissubvenirent vestrorum maculas po^nitentiffi lacrymis expietis
^^"^'7°^*P^^«"t,usque ab obti- ut,acriminum labe purgati,bellum Domini
tum'verrer.r possi'

cep^erit

eccEt1 h1
et tara f
'^""'^ ^°"^ ^"^
r ' '" '"' P^^tectionesu-
'"'"'"^
tis inpurilate cordis et corporis pra^liari, nec
multitudine, vel potcntia vestra, vel ex eo quod
de

P^^^^^P^^^t manere secura. prospere vobis succeasit hactenus, pr^sumatis, sed

Ad no U am nt 7' "''"""' pervenisse.qua-
*
quanto plura Dominus vobis pr^ter merita vestra
liter et i rPT i^"'
'^ '° ^"°'^ eoncessit,tanto vos araplius in ejus oculishumiliare
crucemassumo L';^, TV^''"''
hoc r,
teclione!..?/.?
f "Sl f
P^O"
.
'''r^''"'^
""^'^^' ^P°^fo''"^«
"'''''''' ''
«''^^, ut,
P^"^"^'^ ^J"^ '' P^nitentiam vos addu-
absolutione in humilitate qu^sita. et
cum
P'";^""' "'^^ '^"^^ '''''''''' ^""^P^^- recuperationi Lr.
^^rt^^^^'^''' '^"''" generaliter con- ''"^'^ tis
sanct. to-
viribus insistalis. quoniam id potissimum
cluditnrln •
^ eit

nec Dotnimnc ^^/f'®P'^ ^^ cautelam. quas si gloriosum. Nos autem quod ipsi terrce videbimus
"°"''^"''^''''"'^''*«"b- ^^P^dire, studebimus, dante Domino. efficacUer
trahernM
trahere videremur quod signatis
omnibus est in- procurare.
u tum.Credimus ctiam te novisse,
qualiter nuntiis Datum Anagnis, vi Kal. Martii.
lusqu.adsedemapostolicamcuracrucesignatorum
nuntns accesserunt, XI Y
petentibus pactiones inter vos
 REGESTORUM LIB. Vll. 304
303 INNOCENTII 111 PP.

manibus, aut suu.plibuscoli- A dis ccclesiaslicam libertatem, dum monasteriuin

vestria, qun^ propriis
illud quocunquc modo de manu recipis laicali,cum
lis, sivc dc vcslrorum animolium nutrimenlis a vo
NuUi ergo, etc. scias quod laicis,quantumcunque religiosis.nonest
bis exigcre prassumat.
derebusecclesiasticisdisponendiattributafacultas.
Dutum Anagniae, ii Non. Martii.
Licet autem archidiaconus tuus ad preesentiam no-
XX (8G). stram acccsserit,et visus sit te multipliciter excu-
EPISCOPO FESULANO (87).
sare, quia tamen noncaret scrupulo societatis oc-
iVe obedial consulihus Florentinh, qui dictum epi- cullffi, qui manifesto facinori desinit obviare, fra-
scopatum transferre in civilatem Florentinamordi- ternitati luaj per apostolica srripta mandamus,et in
naverant, subasscrlo jure patronatus, quod re-
virtute obedientiae districte prajcipimus, quatenua .

scindi mundal.
receptis litteris isti3,ad civitatemaccedas persona-
(Laterani, ni Id. Martii.)
liter Florentinam, et quod est de praedicto mona-
Lacrymabilem dilectarum in Christo filiarum, sterio taliter attcntatum, vel do csetero fuerit atten-
monialium Sancti Petri Florentini, querelam acce- tandum, aucloritate nostra denunties irritum et
pimus, quod consules civitatis ejusdem juramento inane; consules etiam et populum Florentinum ex
seillicito astrinxerunt, ut episcopatum Fesulanum parte nostra diligenter.ut, monialibus ipsis
moneas
ad suam transferant civitatem, proponentes sedem B preedicto monasterio restituto.de damnis et injuriis
episcopatus ipsius in eodem monasterio coUocare. irrogatis infra quindecim dies salisfacere non post-
In suis etiam constitutionibus addiderunt,utdejure ponant, et rescindantconstitutiones quas supcr jure
patronatus cognitio ad eorum referatur examen, patronatus ecclesiarum contra libertatem ccclesia-
judicio practermisso. Unde dilecto
ecclesiastico sticam statuisscdicuntur; alioquin,consuies ipsos,
filio.... priori Sancti Fridiani Lucanensis dedimus consiliariosetprincipalesfautoresipsorum,vinculo
ipsis ex parte nostra
in mandatis, ut consulibus excommunicalionis innodes, et facias excommuni-
districlius inhiberet, ne translationem Fesulanensis cationis sententiam latam in eos, per tuam dicece-
sedis facere attentarent, cum Iioc, si etiam fieri ad
sim, singulis diebus Dominicis et festivis, pulsatis
locum oporteret idoneum, non ad eos, sed ad nos
carapanis et candelis accensis, usque ad satisfactio-
specialiter pertineiet; eisdcm injungeret, ut
et
nem idoneam solemniterpublicari. Quod si pr^ter-
constitutiones ilias rescinderent, quas super jure miseris adimplere, ab officio pontiQcali suspensus,
patronatus in pnejudicium ecclesiastici juris fccisse infra mensem in persona propria le nostro consf e-
dicuntur, tibi eliam el capitulo tuo firmiter inhi- ctui repraesentes, nobis dc tanto satisfacturus ex-
bendo,nesuperhiscon3ulibusacquiesceretiseisdem cessu, quia, corarn nobis positus,pro certo cogno-
Verum, cum idera prior consules et populum Flo- jactasse,
C sces utrum pecunia tua, sicut dicitur te
rentinumabhacprsesumptionedesisteremonuisset, possit apud nos redimere culpam tuam.
ipsi, monitiones non attendentes ipsius, nec ma- Datum Literani, iii Idus Martii.
jestati divinae, nec apostolicae sedis, nec muliebri
suum exire
XXI (88).
sexui deferentes, moniales ipsas
monialibus PRIORI SANCTI FRIDIANI LUCANENSIS (89).
monasteriurn compulerunt, et ipsis
quadam intrusis,ipsum tibi monasterium De eodem argumento.
in capella
(Laterani, Id. Martii.)
tradidere. Sane, cum nobis et Ecclesiae Romanas
juramenlo fidelitatis lcnearis astriclus, in quo con- Lacryraabilem, eumdem fere modum, usq ue
etc, , in

tinetur expressum, ut papatum Romanum, salvo tradidere.Dolemusautem,non tam pro monialibus

ordine tuo, contra omnem hominem pro posse de- ipsis quam pro consulibus memoratis, cum non sit

fendas, et malum noslrum, si nosti, studeas impe- minus injuriam perpetrare quamperpeti,magi3vero
dire, de tua discretione mirari cogimur et moveri, dolemuspropterapostolicam sedem,cujus singulare
privilegium violare nituntur, cum ad eam
tantum
quod, cum episcopalis sedis mutatio, sicut scire te
novimus, et aiios etiam docuisse, ad Romanum tan pertinebat episcopalis sedis mutatio.etpropteruni-
versalem Ecclesiam, cujus intendunt infringere
11
tum pontificem de jure pertineat, et consuetudine j.
i-_x- D ;„ 1,00 r^.,r.tn ^ ^ k^-totnrv. m inip.iQ nuUa sit de
laicis niilbi rcbus ecclesiasticia
dc rebus ecclcsiasticii
approbata, tu papatum Romanum in hac parte non
X.. .. ,1 r,
bertatem.ci.m r. ,

disponendi attributa facultas.Unde.nos eidem

epi-
defendis ut debes, sed magis impugnas, nec malum
prascipiendo
nostrum impedis, sed procuras, dura, praeter aucto- scopo in virtute obedienti» districte
nostris, eic, usque
ritatem nostram, imo contra prohibitionern expres- mandavimus, ut,receptislitteri8
apostolicascri-
3am,cum praedictis consulibus machinaris Fesula- excessu. Ideoque discretioni tuae per
pta mandamus et districte pr^cipimus, quatenuB
nensemsedemadFiorentinamc-vitateminmonaste-
praedictos consules et populum Florentinum,nisiad
rio meraorato transferre. In quo etiam graviter lae-

moerore animi tabefactus, diem

obiit se-
(86) Laudata apud Raynaldum, ad annum 1204, stitutis,
Uat. sacr., lom. 111,
§ 77. quenti anno 1219. Ughell.
(87) Raynerius, praesul Fesulanorum erat ab col. 321.
anno 119.3. Anno 1218, variis crim nibus initiatus 88) Vide Raynaldum, tbidem.
apud Honorium PP. III, ab abbatibus S. Galgani et (89) De eo jam dictum saepius.
S. Michaelis,super iis apostolicis commissariis con-
 305 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRI8TI 1204. 306
!^- ^ ? "f-™-" j-«. ^- «='™ ca..ra„o„si
r„rr;9ov'T"
implere i":ir'it" ,!"!:f:^"'
(90), tu consulosipsos et principales fauto habemus,
.^'

male tractantur,
^»
et per incuriam et negli-
res eorum vinculo excommunicationis astringas,
et gentiam deperduntur. Quocirca, universitati
sententiam ipsam facias per circumadjacentes civi- vestrae
perapostolicascriptamandamus atque prsecipimus,
tates, pulsutis campanis etcandelis accensis,soIem- quatenus dilecto filio Bald. civi Anconitano,
niter pubiicari, quibusauctoritatenostra de
districtius
possessionibusetjustitiisomnihusquashabemusin
facias inhiberi, necumillis aliquacontrahant
mer- castro, vel ejus pertinentiis,
cimonia, sed eos potius tanquam excommunicatos respondere curetis.
Ipse enim Bald. nobisjuravit
evitent, ipsisque consulibus et toti quod possessiones et
populo Floren- jura ad ecclesiam Romanara
tino ex parte nostra denunties, quodsi spectantia in castro
forte in sua praedicto. et circa illud, etin
pertinacia duxerint persistendum, ejus pertinentiis con-
mercatores eo- stituta,
rumperterras.ad quas devenerint, capi acdetineri bonafiderecuperabitadnomenetutilitatem
Romana3 Ecclesi^, et quaecunque ad manus suas
cuinomnibus mercimoniis faciemus et, cum duos
; sive jam acquisita, sive in
episcopos in sua velint statuere civitate, posterum acquirenda, in
illis erit supradicto castro et ejus pertinentiis,
merito formidandum, ne unicura quocunque
episcopatum eo- modo porvenerint, bona fidead nomen etutilitatera
rum dividamus in duos.
Datum Laterani, Idibus Martii
p Romanae Ecclesias conservare, non minuere,
non
ahenare, nec alienanti consentire,
sed ad manda-
XXII tum nostrum, vel successorum nostrorura, ea orania
ARCHIPRESBYTERO, ET G. ET R. MAGISTRIS cum integritatequalibet et augmentorestituere
GANONICIS sub
LUCANENSIBUS. eadem fidei religione proraisit. Nos autem, no
pos-
In favorem Noradi, subdiaconi, ne sessionesvel jura ipsius castri alienari
ipsum molestalione possint vel
vexan sinnnt. minui.omnem aliura contractum deccrnimus irri-
(Laterani, xiv Kal. Aprilis.) tum et inanem.
Significavit nobisdilectus fllius
Noradus, subdia- Datum Laterani, viii Kal. Aprilis.
conus noster, quod, cum inler ipsum
ex una parte XXIV (91).
ol S. et S.
fratrcs suo controvcrsia suborta
fuisset EPISCOPO (92), ET CAPITULO LUNENflBUS.
u. avunculus, R. et G.
cognatieorum quod eorum Translalionem episcopalus Lunensis ad Sarzanam
super hocessentarhitrioparituri aucloritate opostolica confirmat
sibi astrinxerunt
eos per juratoriam cautionem, (Laterani,
et eidem subdiacono viii Kal. Aprilis.)
8ub debito juramenti secreto ^^^ litleras vestras olira nostro apostolatui
postmodum injunxe- prae-
runt, ut, reIictohabituclericali,matrimoninra ^*^"*^***^' 'ntellexiraus evidenter,
con- quod, cum Lu-
trahere non diCferret, et usque C
ad sexdecira annos "^"^^^ civitas, in qua sedes esse dignoscitur cathe
ahquara ha^reditatis suoe non peteret dralis, sic suos hahitatores
devoret et consumat,
portionem
quoruraarbilrioprojdictussubdiaconusnoluit sicut quod pauci vel nulli coramorentur in
ea, nec sit
noc debuit, ohedire. Cum igitur raandalum hujus- populus qui jura et lihertates ecclcsiae
vestra; pro-
modi fuerit illicitum et iniquura, tegat et defcndat. Deliberato tandera
discretioni vestro) consilio sta-
per apostolica scripta maudamus- • tuistis, sivobis hoc sedes apostolica indulgeret,
quatenus eum su-
per hoc non permittatis ut ad locura aliura populosum,
alicujus infamiae molesta- Sarzanara noraine'
tione vexan, cura sint ipsi
potius, qui non sunt ve-
episcopalem cathedrara fransferretis,
et terapore
nt. tahter arbitriura sanctae raemorife Grcgorii papa3,
promulgare culpabiles judices,
; pr.-edccessoris no-
ct,pra3dictojuramento vel arbitrio non stri, usque adco proposuistis fuisse processura,
obstantc
aciatis culem per censuram
ccclesi;.sticam,
quod, cum ille per parlcs illas
transitura faceret,'
appel-
lal.one remota, ipsius iranslationis licentiam
patrimonii sui portionem debitam apostolica vobis au-
exhiberi.NuIlislittens,etc.Quod sinon «;loritateconcessit, et pro construenda
oranes,etc ecclesia de-
Uatum Laterani, xiv Kalendas Aprilis. dil vobis, fihi canonici,
lapidem benedictum. Sed,
quia post paucos dies idem praedecessor
nosterviam'
XXIII.
D fuit universos carnis ingressus, vcs in ipso negotio
CONSULIBUS ET POPULO CAMERANENSIBtJS.
procedere dubitastis, credentes mandatum
m recupcrent et conservent
possessionem Ronwn,v
ejus in
ipsius obitu expirasse,proptcr quod
tcclesne tn castro Cameranensi. considerantes
attentius utilitatcm et necessitatem rleri,
(Laterani, viii Kal, Aprilis.) etpopuli
ecclcsiaj Lunensicommissi,adpr.Tesentiam
Ad audientiamnostraranoveritispervenisse nostram
quod dilectum fiiium, Ph. vestrum canonicum,
transmi-

io?!^r^°'VP°S'*-« ^^^ f^eest aliquid. suis, capitulo Luncnsi. Cathedralem

^V^y) Laudataapud Raynaldura, ab antiquam ab
annum 1204, ecclesia S. Basilii Lunensis. ad S.
Andream Sarza-
nensem transtulit auctoritate Innocentii PP Ilr
Oualterug, seu habetur
WaUen,s"'i«?n"'i''''''''''"'/'^'''^^' ^'.'•"°
!r,'^l("^
in hac i.ta epistoL-i libri se^
stitntioncs pro bono
regiminc oppidi Sarziinensis p inii 24.Numerumcanonirorumad 16 redesitinno
rJO.. Anno 1202 (potius 120;^). pontifi.-atus
'"-"?• ^"""' '^oncciit eo: suiT
cltsius
cIcsius"s"'A; r
b. Andrcaj et S^'1'""V
S. Dasilii, cura pertincntiis
Non. Ntarhi idom Innocrntius ipsi
ronlirmavit 0^^
nia jura et bona Lunensisecclesia;,nec
non conven-
307 INNOCENTII III PP. RKGESTORUM LIB. VII. 308

Bistis, per eum

devote ac humiliter supplicanles, ut A fraternitati tuas per apostolica scripta maadamus
vobis transferendi scdem episcopalem ad locum quatenus personas provinciae tuse, quaj privilegia
praedictum. licentiam prseberemus. Nos autcm, pe- seu indulgentias ab apostolica sede as?erunt se ha-
titionemvestram favore sedisapostolicae prosequen- bere, dc quibus suspicio merito habetur, ad osten-

tes, de fratrum noslrorum consilio, ul sedem epi-

sionem eorum, monitione prajraissa, per censuram
scopalem, nullius conlradictione vel appellalione ecclcsiasticam, appellatione remota, compellas. Quae

obstante, ad locum praedictum aucloritate aposto- si fuerint de ratione suspecta, nostro prfficipias

lica transferretis, liberam vobis concessimus facul-

conspectui prajseBtari, aut ipsa tandiu apud reli-

tatera. Cumque juxta indulgenliam nostram in eo- giosas detineri personas, donoc per scriptum eo-

dera negotio procedere curasselis, tu, frater epi- rum de ipsis plenam notiam habeamus,
scope, ciimquibusdam excanonicis tuisad aposloli- Datum Laterani, iii Kalendas Aprilis.
cam sedem hamiliter supplicasti, ut,
accedens,
XXVII (94)
quod autorilate nostra factum fuerat de transla-
munimine PRIORI SANCTI STEPHANI FANENSIS.
tione prffldicta, apostolico dignaremur
Cau.mm, qux inter ipsumet M. episcopum Fanensem
, ,. .. . W
roborare. Tuis igitur, et canonicorum ipsorum pre-
i-o =,.^;o ir.
cibus inclmati, translat.onem episcopal.s sed.s in p
super ecdesia S. Steyhani verlebatur, auctonlate
^p^^,^^-^^ ^^.^.^^.^.
Sarzanam ex indulgeutia sedis apostolicse factam,
(Anagniae, v Kal. Martii.J
aucloritale apostoiica confirmamus, elc. Decerni-
[Cum venerabilis frater noster, M, (95) Fanensis
mus crgo, etc.
episcopus et tu, in nostra essetis praisentia
Datum Laterani, viii Kalendas Aprilis. (96) ]

conslituti, ct de quaestione, qua; inter vos super

XXV.
ecclesia Sancti Stephani Fanensis vertebatur, vel-
ABBATI SANCTI STEPHANI, ET MAGISTRO LANFRANCO,
lelis ad invicem litigare, dilectum filium, J. (97)
CANONICO BONONIENSI.
tituli Sancta; Priscae presbyterum, et J. (98) San-
De sententia, in causa quadam, quge hic non declara-
tur, abroganda. ctae Cosmedino diaconum, cardinales, vo-
Marise in

(Laterani, xv Kal., Aprilis.) bis concessimus auditores, coram quibus allegando

Dilecto filio, C. clerico, etc. usque mandamus, proponerc curavisti, quod cum praedicta ecclesia
qualenus inquiratisdepraemissisdiligentius verita- Sancti Stephani, quarumdain monialium, quae in
ea videbantursub religionis habitu conversari, ma-
tem, et, si eidem mulieri noveritis a praedictis ca-
licia facicntc, fuerit fere ad desolationem redacta,
nonicis, non obstante appellatione, quam super hoc
.iii per
pcr i'iao bonae
illas memoriae C.
uuua. ...v..x.-..v- (99) ^-
^. ^^~j -- episcopus,
Fanensis -r--
ab ipso abbate se asserunt emisisse, cuin illi .

re- ^ auctoritate folicis rccordationis Eugen.i Papaepr»

subscqucntem concessioncm parendo sententiae
pcrcensuram decessoris nostri, ab ecclesia memorata removit,
n.intiasse penitus videantur, faciatis
concedi. Alioquin, et canonicosin ipsa instituit regulares, statuens ut
ecclesiasticam sine difficultatc
ipsiusabbatls scntentiam,auctoritatcnostra sufful-
ordo canonicus perpctuis in ea temporibus dcbeat
observari, et eam ab omni exactione, tam sua quam
ti, quoad hunc articulum, penilus irretetis, cum
in

hac parto contra peracti tenorem sit cxpresscpro- successorum suorum el Fanensis ecclesiae prorsus
latam sententiam man- retenlo sibi et ecciesiae suae uno cereo
absolvit,
lata In aliis autem articulis,
firmiter observandura. Testes, elc. Nullis
triumlihrarum,ab ea annis singulis exsolvendo; et,
damus
quiapraedictusepiscopustesuperlibertatepraedicta,
litteris, etc.

Datum Late.rini, xv Kalendas Aprilis. tam a felicis memoriae Ccclestino papa, pradeces-
sorc nostro.quam a nobis etiam confirmata, multi-
XXVI. patro-
pliciter aggravabat, apostolicum tibi petivisti
N... (93)
cinium suffragari. Praedictus veroepiscopus propo-
Ut inquiratur super privilegiis et indulgenliis su-
praede-
spectis. suit ex adverso, quod privilegium praedicti
cossoris sui sibi et ecclesiae suae nullum
praejudi-
(Laterani, iii Kal. Aprilis.)

Cum sint diligentius inquircnda qua^ gravcm su- D cium inferebat, quia eo tempore quo illud indulsit
habi-
gpcionem inducunt, unde posset grave scandak.m ecclesis raemorats episcopatui resignarat, et

suboriri, si prKtermitterentur segnitcr indiscussa, tum in ipsa ecclesia receperat regularem, et post

(96) In decret. Favcnsis,

tiones et permutationes inter ipsura ac canonicos
(97) De isto jam dictum
est saep.us.
Lunenscs, diplomate quod qnidcm legere est apud
_ • • .

Joaniies.comes Anagninus, Jacobi comitiset

Uzhcllum, sed in regeslis fruslra requiretur. Perve- (98)
Andrcfc gcrmanus frater, Innorentii PP^ III
alfin.s,
ui"t GnallcTusad annum 1212, quod c
vivis sublatus
renuntiatus fuit diaconus
est, pra;.-ul aelerna memoria dignus Ugi.ell.
Itul. cx Gapcllano, anno 1200,
carnaiiilii^ S.Mari;Bin Cosmedino, et
sanclae Roma-
sacr. col. 91C).
l. l,
fcrlcsiaB canccllarius. Exressit e vita annolZld.
inscriplifi. n;r
(93) Desidcratur cpiscoporum Fanens.um
reppiitur inter (y.)) linperfccta nimium
(9'») Frasmentnm hujus ejiisloK-c
apud Ughellnm (llal. ««cr- *• I,
cennibus, exuclioni- series chronologica,
Decrptalcs. lib. ..., tit. 39, J)e Eugenii PP. 111, la
On,i;illic leguntur, col. 710) nullum, circatempora
bus etprocuralionihus. cap. 21. Fanensem
bicuncisinclu£aPunt;variii2etiamlectiones dantur. est ab anno 1145, usque ad annum 1153,
Vide epistol.im libri sexti 180, not. episcopum memorat.
(95)
 309 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 310
tres dies poenitens, iliud privilegium revocavit A eorum ecclesi^ de Machelin in
; eleemosynam as-
praeterea tu, et canonici illius ecclesia^, non estis signatas,
, violenter
redigere cupiens in foreslam
privilegio illo usi, sed omnia obsequia, sicut ante eos super ipsis indebite molestaret, vobis dedisse
indulturnprivilegium,sicet post, universis succes- recolimus in mandatis, ut ipsum A. ab ipsorum
soribus illius episcopi, et sibi pra3sertim, in liospi- super illis terris indebita molestatione desistere,
tiisusqueadhaec temporacuravistissinedifficultate per censuram ecclesiasticam, appellatione postpo-
qualibetexhibere.-asserens coufirmationem prgedicti Verum, ut super causa ipsa raan-
sita, cogeretis.
prasdecessoris nostri fuisse per subreptionem eli- datum apostolicum impleretis, diligentius proce-
citam, et hactenus occultatam ;
propter quod, si dentes in causam, partibns in vestra praesentia
forsitan in aliquo laesa erat Fanensis ecclesia, resti- consfitutis, testes recepistis hinc inde, ac super
tutionem sibifierihurailiterpostuIabat.Caeterum.ad attestationibus eorura, ut etiam instrumentis, diu
propositasic responderecurasti,quodipsumprivi- disputationibus, ac disceptationibus habitis', in
legium de jure valebat, quia episcopus dum illud causaipsausquead sententi^ calculumprocessistis
concessit, nec episcopatui resignaverat, nec habi- et causamipsara sufficienterinstructam,ad nostram
turareceperatregularem,etipsuradecanonicorum audientiam remittentes, octavas Sancti Andrcce
suorumindulserat voluntate, sicutexeodem instru-
g proximopr^eteritasprotermino partibus assignastis
mentoevidenterapparet.inquonorainacanonico- Parte igitur abbatis, et monachorura ad ipsum
rum ecclesiae Fanensis sunt subscripta,
et idem in terrainiuraveniente,tandera, quia parsadversadiu-
datum fuerit, sicut in eo contiaetur
palatio Fanensi
tius exspectata non venit, super instruraentis jam
expressum.Nosautem, cum dicti cardinaleseaquaj
depositionibustestium, et partisallegationi-
dictis,
audierant nobis fideliter retulissent, dicto instru-
bus utriusque, cum fratribus nostris tractatum
mento diligenter inspecto, revera [cognoviraus,
habuimus diligentera, et, inquisita veritate diligen-
quod praedictus episcopus spallas (100), quas ab
discussa, evidenter agnoviraus, super ipsa
lius, et
3adem ecclesia, tara ipse, quam praedecessores sui
causa senteutiam pro jara dicto monasterio esse
recipere consueverant, ecclesiae praedictae remisit, dandam. Ut autem per diligentiam vestram finis
3t statuit, quod aliud non iraponeret,
ei scrvitiura causae imponatur eidem, instrumentoruratenorera,
sibi et ecclesiae suae annuatira triura librarumcereo
depositiones testium, allegationes etiam, prout ea
pen.sionis nomine reservato. Quia vero {lOl) visila-
receperamus sigillorum vestrorum rauniraine con-
iioni annexa est procuratio, cum neniosuis
stipen- signata, vobis sub bulia noslra
reraittimus inter-
liis debeat militare, ncc os bovi uUigandum sit tri-
per apostolica vobis scripta praecipiendo
clusa,
'ura7iti, et episcopus, ratione spiritualis jurisdi-
Jtionis, quam habet in ea, teneatur causa ^ raandantes, quatenus, auctoritatenostra suffulti.ad
correctio- senlentiam pro ipso raonaslerio proferendam, non
lis praedictam ecclesiam visitare, nec
intelligatur obstante contradictione vei appellatione cujuslibet,
luasi novum imponi quod ab ipsa fundatione de procedatis, contradictores per censuraraecclesiasti-
iommuni fuerat jure impositum, de consilio fratrum
cam compescentes, et facientes, quod judicaveritis,
lostrorum decrevimus, quod idem cpiscopus,
cum aucloritate nostra firmiter observari, cum ex le-
id ipsam ecclesiam causa correctionis accesserit,
nore instrumenti evidenter appareat, quod haec
noderatam ab ea procurationem percipiat bis in
fuit raens, et intentio donatoris, ut clausula de
inno, sed nihil aliud, practer
pensionem, et procu- Foresta, quffi in fine ponitur
instruraenti, non ad
•ationes praescriptas, idcm episcopus
ab eadera ec- superiorem donationera, quae tara libera et pura
exigcre valeat, aut etiam extorquere
ilcsia
(102). 'uit, ut immunis esset ab omni exactione ac
)ecernimus ergo, ut nulli, etc.
] con-
suetudine saeculari, sed ad inferiorem concessio-
Datum Anagniae, v Kalendas Martii,
nem, quae pensionera et deterjninationera habet
XXVIII. insertam, juxta sanura referri debeat intellectura,
l. DE GECLEWEIIDS, G. DE DRICURG. ET MAGISTKO quia in contractibus plena, in testamentis plenior,
T. RECTOni ECGLESI.E DE LILLESCH.E
(103). in beneficiis quoque Plenissima est interpretatio
'TT.'^y/!f
abbatem et monachos de Melros
'"'^'' D adhibenda. Quod si nonomnes, etc.
et nobilem virum Albatium vertebatur,
dijmli- ' Datum Anagniae,
candam ipsis comittit. ii NonasMarlii.
(Anagniae, ii Non. Marlii.)
XXXIX (104.)
CANTUARIENSI ARCniEPlSCOPO.
Cum dilecti
filii.... abbas, ot
monachi doMelros, Respondet ei super appcllationibus.
proposuerintcoram nobis,quod nobilis vir
Albanus (Latcrani, vi Kal. Apriiis.)
luasdam terras WiUelmo quondam
patre ipsius [Super quaestionum articulis, de quibus nos con-

(101) In Decretal., ergo ; omittunt infra qua; cur-

sivo charactere distinximus.
^"'° ^""''' ^"tmembro (erarum,vcl
mronm, n ,r

43
-19. ('ANi
(^ANG,, V
Ti mlC^X^^T"T' ^"«^'^^"^'"0 pra^stariso-
Tom. VI
'^^l';'"^.^o ^'^"'''"'^i in silvis
col. 619.
domini-
ifl^^)
(10.>)
Ipgunt, vel extorquere prxsumat.
J?.'^'^!:'^^»'-
Sic in apogr.
(104) Rcporitur inter Decrotaies, lib. i tit '>%
J)o officio el polcstale judicis
Variae lectiones dantur.
deleaali, cap.'^?'
 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 312
311

sulerevolui3ti/-m/m/2/aa'<u«(l05)talitcrresponde- A quod melius pro eo quodi-d mandati

est, auditor,

musquodperconstitutionemnostramconsultalioni fincs excedat, vel merito sit suspectus, nihilomi-

bonx memorix Alcxandri papa3 (106), prxdecessoris nus tamen delegatus a nobis juxta consultationem
nostri, nuUatenus derogatur, sed illa pcristamex-
prffimissam causam poterit diffinire, ut parcatur

ponitur, imo in ista, verius, quae in illa fuerant laboribus partium, et expensia. Eum vero, quera

proetermissa, supplentur. Ipse namque respondit, delegatus a nobis deputaverit auditorem, neutra

quod si super causa, quae alicuiex apostolica delc- partium poterit resusare, nisi coram eo .justam
gatione comittitur, a personis ccclesiasticis, una recusationis causam ostendat. Si ergo (113) duo
sunt a principe delegati, et unus committit alteri
vel pluribus, quibus delegatus, ut parcat laboribus
nec potcst (113), appeilatione re-
partium et expensis, causae cognitionem ipsius, et vices suas, ille

testium examinationem (107) sententia sibi reser- mota, procedere, nec causam alii delcgare, quam-
vis in coramissione facta duobus contineatur
ex-
vata, committit: appcllatio luerit interposita; hujus
causam i^idiffinitain relinquere
appellationis intuitu pressum, ut appellationeremotaalterpossil proce-
non possiiU ambo pariter in-
non tenetur. Nos autem staluimus, quod, licet is, dere sine reliquo, si

cui causa committitur appellalione remota, non teresse; quia quod potestex sola jurisdictione sibi
a principe deiegata, non potestcum
jurisdictionea
possiteam aliis sine provocationis obstaculo dole- g
gare, si tamendelegatusa nobis, autjudexquicun- condelegato conm^a. Unde, si ,:ab eo fuerit
sibi

que,'non tam cognitorem, quam exsecutDrem, ad appellandum, licet aliquibus visum fuerit, quod ad
aliquem certum articulum quempiam deputarit,ab coiidelegatum etiam valeat appellari, nobis tamen
eo, nisi modum excedat, non liceat appellari dum- ; videtur, quod ad primum duntaxatappellandum est

modo de partiumdeputetur,velrecipiatur assensu. delegatum, propter rationera superius assignatam.

fraternitas
Quod si delegatus a nobis vel litis cxordium, vel Eius igitur {lii) appellatio, dc quo tua
causae fincm, nedura totum (108), ei duxeritcom- ncbisscripsit, si nostraj constitutionis occaeione ad
nostram audientiam appellavit, pro eo quod dcle-
mittendum, ab ipso tanquam a judice licite provo-
cetur ;curaet lis antejudicem debeat contestari,et gatus a nobis, reservata sibi diffinitivia senlentia,
causaperjudicemrfi/"/!niVt. Intentionisigiturnostrae audientiam causae commisit quibusdam, qui de
fuit, sicut extenoreconstitutionispraemissa;
potcst ipsius assensu nec dati sunt nec recepti.nisi contra
liquido deprehendi, quod ut judicialis auctoritas eos justam recusationis causam ostenderit, vel pa-
liberius valeat exerceri, delegatus a nobis licite ratus fuerit ostendere coram judice delegato, non

possit et principium et finem, el medium causffi debuit impedire, quominus procederent auditores.

sibi commissa^, non solum conjunctim, sed et di- Quisi etiamtanquam suspecti fuissentraerito recu
..:„:_ alii obstante nnnd
nnn nhcKnntft quod dip.itur. ^ sati, delegatus laraen a nobis nihilominus potuisset,
sati.delecatuslaraenanobisnihilominuspotuisset
visim „i;; ^otor,nr.p
delegare, non dicitur,
sublato,appellationisdi£fugio, causam ipsam judi-
quia (109) judex debel cognoscere per se ipsum in
cialiler expedire. Quod si justam recusationis
cau-
principio, etin medio, et in fine, cum antequam
fcrat sententiam, univcrsa, quac acta sunt in judi-
sam noluit admittcre delegatus, sed coram suspe-
ctis eum audiri cogebat, a tali gravamine
licilepo-
cio, -investigare debeat diligenter. Verum, cum
totam causara coraraittit alicui, vel principium,vel tuitad nostramaudientiam appellare; quodque posl
appellationemhujusraodiestprffisuraptnra.judicari
finem ipsius, ab eo, tanquam (110) judice potest
licitc provocari. Cum autem alicui mcdia tantum debet Irritum et inane.]
coramittit,ab ipso tanquara auditore provocari non Datura Lateranensi, vi Kal. Aprilis.
potest, nisi mandati fines excedat, vel merito sit
XXX (115).

suspectus ;
unde,nevaleat recusari.provide consti- DEHANO ET CANONICIS SANCT.E CRUCIS DE STAMPIS.
utdepartium detur vel recipiaturassensu. Recipit eos sub proiectioue.
tuiraus,
(Laterani, vi Kal. Apirilis).
Porro, cura delegatus nobis jurisdictionera suam
Loca divinis cultibus mancipata, et ea raaxime,
in aliura transfert totara, si fuerit appellandura^
ad nosappellari
sed au nusuppeiirti debebit. Cum
uoueuiL. au
vjuui au- qusi ^juoi. Judaicffiperfidiajceecitatera
post uu-^^iv^^-i^"' lumen gratiee
u
ad eum, seu
non aa 1 ljucc

tem aliquid de jurisdictione reservat, si causa

sibi ^ sub Christianffi fidei titulo perceperunt, apostolicis
suntmuniendaprsesidiis, et perpetuffidonanda rau-
sitei, appellalione remota, comraissa, non ad nos
sed ad eura de jure poterit appellari. Unde; si for- nere libertatis, cum constet non jara esse filios
sitan. appellelur (111), ab eo, cui media quaeque ancillae, sed liberae, qui elegerunl ibi in libertatc

corarailtit, sive cognitoraut exseculor dicatur,ve]> spiritus Domino deservire. Eapropter, dilecti in

Decrelalibus desunt, ut infra; verba /^on.

(105) dziilegunt.
nem. et prxd. n. (111) Decretal., forsan appellarelur, et modo,
cansx pro quneque legunt, et infravd omittunt.
(100) Constitutio ha^cAlexanilrini PP. II[,de quo
Decretal., vero.
hic agilur, li'gitiir in Uf!crclalium Gi-egorianu (112)
(113) Decretal. add. nec dtbet infra possunl
le-
coUectior.e, lil). i, tit, eod. ca[). 18, Cwn lc ron-
;

gunt pro po^sint, et commissa pro concessa.

sulenle.
(ll'i) Decretal., ergo, et infrA partium pro
ipsius,
n07) Decretal. \eminl c.xaminaliones.
(10><) In Decrclal. add. neijulium. et liliiiarepro uiidiri legunt.
(100) Decrelal. lcgunt qnod.d infra ora. et. Hlo) Laudala apud Haynaldum, ad annum 1204,

(110) Decrelal. add. a. inka. mi^dium pvo me- §68.

 313 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 314
Domino filii, pra^dictam ecclesiam veslram, quam A eorum, in Rolhomagensi provincia constitutos, ut
charissimus in christo filius noster, Ph. rex Fran eis ablata restituant, ct dc damnis et injuriis irro-
corum illustris, de asscnsu bona? memori;e G. Se- gatis satifafaciant compelenter, vel In aliquoscora-
nonensis archiepiscopi, in eynagoga de qua Jud.Tos promittant, qui, appellatione remota, justitia me-
ejeccrat,in honorem victoriosissimffi crueis a^difi- diante, procedant, per censuram ecclesiasticara,
cari constituit, cum omnibus quae inprajsentiarum, sublato appellationis dilfugio, compescendo, etc.
etc, usfjue adipisci, ad instar felicis recordationis Nullis litteris, etc Quod si non ambo. . lu, frater
Lucii etUrbani, praedecessorum nostrorum, Roma- archiepiscope, etc.
norum pontificum, sub beati Pclri et nostra pro- Datum Laterani, x KHlendas Aprilis, anno^ se-
tectione suscipimus, etc, usque communibus ; sta- ptimo.
tuentes, ut clerici, qui in circumpositis morantur xxxn.
eclesiis, sicut nihil in loco ipso Juda^is possidenti-
...ABBATI DE CORONA (119;.. ARCHIDIACONO BRIOCENSl;
bus capiebant, ita deinceps ecclesiae inibi constitu- ET... SUBDECANO BEATI PETRI, PICTAVENBIBUS.
tffl, conditionem aliquam vel gravamen in libertatis Ul ai monasterium SancH Hilarii de Cella accedcn-
praejiidicium non imponant, ne deterior efficiatur tes, illud reforment.

statusEcclesiae, si ea, quas luerat Judaeis inhabitan- n (Anagniae, Kal, Martii.)

tibuslibera, subobserv;intia fiat Ghristiaoffipietatis Dilectus filius... prior (120) Sancti Dilarii de
ancilla.Praeterea, ut magisterium scholarum unum Gella Pictavensis, per suas nobis litteras intimavit,
in musica, et aliud in aliis disciplinis, sine contra- quod, cum in ecclesia sua Regula beati Augustinl a
dictione qualibet habeatis, ad exemplar dictorum
retroactistemporibus fuerit.instituta, etOrdo cano-
praedecessorumnostrorum,auctoritatevobisaposto- ni';us, secundum eamdem Regulam institutus ibi
lica indulgenius, prohibentes, ut de novalibus ve- dem, anostris praedecessoribus confirmatus.et fra-
stris et animaiiura nutrimentis, nullus a vobis de
tres ipsiussubejusdemprofessioneRegulashabitura
ca3leroextorquere praesumat. Prohiliemus insuper, induerint regularem, contra institutionera sui or-
ne de possessionibus vestria de caetero a laicis exi- dinis proprium sibiretinere prffisumunt, prosilien-
gantur. Ad haec, praesentium auctoritate decerni- tcs a claustro exeunt ad plateas, et more saecula-
mus, ne quis ipsam Ecclesiam interdicti, vcl in
in
rium,negotiationibus se immiscent,alienarum cau-
canonicosejus excommunicationisaut siispcnsionis sarum, litigiis insistentes, et in splendore vestium
sententiam, absque manifesta et rationabili causa, etornatu se potiussaecularesquamregularesosten-
promulget. Gum autem generaleinterdictum, etc dunt,in aliis pluribus Deum multipliciter offenden-
.

usque celebrare. Goncedimus quoque vobis cffirae- tes. Verum, ecclesia ipsaadificia congrua non ha-
terium, in quo decedentium fratrum et familiee cor- ^
bente, et ipsis etiam, quje solebat habere, fere col-
pora tumulentur. Libert-ites quoquo, etc, usque
lapsis, cum idem prior ad innovationem eorum,et
sancimus Decernimus ergo,ut nulli omnnio homi-
reformationcm ordinis, vclit operam adhibere,
niim, etc
ipsi, non solum ad hoc non assentiunt faciendum,
Dalum Laterani, vi Kalendas Aprilis, anno sc-
verura etiam ne se violenter opponunt.
fiat Quia
ptimo.
igitur ea quae in ecclesiis perperam attentantur,
XXXI. sunt severius corrigenda, discretioni vestrae per
AnCHIEPISCOPO (UG) ET DECANO (117) ROTHOMAGENSI- apostolica scripta mandamus, quatenus, ad ipsain
BUS. ecclesiam pariter accedentes, eteumhabentes prac
Ut fratribiis [lierosolymilani Hospilalis justitiam re-
oculis qui aecreta cordium scrutalur et renes, de
quisiti fucere possint.
consilio prioris, tam in capite quam in
praefati
(Laterani, x Kal, Aprilisj.
membris,qua3 regulariler fuerintcorrigenda, aucto
Quoniara nirais dispcndiosum essct et grave di- ritate nostra suffulti, appellatione postposita, cor-
lcctis filiis, fratribus HierosolymitaniHospitalisde rigatis, etstatuatis quod ad religionis augmentum
Norraannia, cum sintin remotis partibusconstituti
gloriam norainis Domini videritis statuendum,
„ et
pro singulis querelis apostolicam sedem adire,
cum faciatis quod statueritis auctoritate nostra per cen-
frequenteramultis, tara clcricis quam laicis, gravi-
suram ecclesiasticara firmiter observari, religiosns
bus (118) sint in rcmotis parlibus constituli,
ad personas de aliis ecclesiis evocantes, et in ipsain-
supplicationem eorum super hoc eis duxirauspro-
stituentes ecclesia, si necesse fuerit, et regularis ob-
videndura. Quocirca, discretioni vestrffi per aposto- servantia id requirat ;
quod si aliquoscontradicto-
licascriptapra^cipiendomandamus, quatenus, cum res inveneritis aut rebelles, eos a prcesumptione
a dictis fnitribus fueritis requisiti, malefactores sua per districtionem ecclesiasticam, appellatione
(nC)) I)e eo jam dictum est saepins.
Roherto. qui praeerat anno 1200. Sed fortasse, hoc
(117) Richurdus dccanns Uulhoma
dc 3/«//'«/(('/
]

Ronsis, sedcbut unno liOl). Occurrit adhuc iu

•

nnno l-20i,.J!)m scdcbat Ademarus, quem nonnisi

Tabu- anno 1210 meinorant aiictorcs Gallios ChrislianfP
lano eccifsiw Uothouiagcusis Nun. Oclob.
ct iv t. ir, col 1040.
Non. Fcliruarii anno 1200.
<11.S) sic in apogr. (120) Seguinum, Gellae Hilarii priorem (de quo
sed mondose.
nihil aiiiid). hocanno i20i,agno3cunl iidemauclo-
(110) Vide epistolam libri quinli 06, not., ubi de
res. Ibid. col. 1336,
315 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 316

postposita, compesccndo, etc. NuUis litteris, etc. A. attentatum, in irritum revocari, propter quod judi-
Quod si non omnes, etc. ces ipsi praediclas litteras, quamvis a tempore latae
Datum Anagniae, KalendisMartii, anno septimo. sententia; superinductis atramenti lineis cancella-

XXXIII. tas ab ipsis, tibi, qui super hujusmodi falsitatisco-

j. pniORi, ET FUATRiBus ecclesia; sancti stephani

gnitione recepisti mandatum apostolicum speciale,
FANENSIS (121). per fidclem nuntium transmiserunt. Cum autem
Ilecipit eos in prolcclione. prffidictus Jo. in pra^sentia tua eadem proponeret
(Anagnia3, xiii Kal. Aprilis). esse falsas, adversa pars clericum quemdam, W, de
Quoniam elegistis abjecti esse in domo Domini, Brom nomine, ad sui defensionem exhibuit,qui lit-

magis quam tiabitare in tabernaculis peccatorum, teras ipsasanobisse proposuit impetrasse.Recepta

et eorum estis vitam professi, quibus erat cor unum igitur ab utraque parte sufficienti super his quae
et anima una, quieti vestraj paterna volumus solii- proposuerat cautione. litteras ipsas, sub sigillis par-
citudineprovidere, ne,cum partem optimam elege- tiura atque tuo fideliter interclusas, per dilectura
ritis cum Maria, perinquitudines aliquorura coga- latorem, P. deMaregni [sic), ad hoc ele-
filiura, H,.

mini, ultraquaradeceat, cumMarthasatagere circa ctum de unanimi voluntate partium, nostro fecisti
multa. Ideoque, paci vestrae imposterum providen- g conspectui prajsentari, quas nos in stylo, et filio,
tes, auctoritate praesentium districte inhibcmus, ne charta et buUa comperimus esse veras. Quocirca,
quis in vos vel ecclesiam vestram, manifesta el si discrelioni vestrae perapostolicascriptamandamus,
rationabili causa, interdicti, suspensionis vel ex- quatenus, denuntiantes ipsas litteras esse veras,
coramunicationis, sententiara audeat promulgare, praedictum E. super juste lala, ipsarum litterarum
vel canonicos ejusdem ecclesiffi, absque praesenta- auctoritate,sententia non permitlatis ab aliquoin-
tione vel assensu tuo, fili prior, ad ordines promo- debite molestari, quin potius faciatis sententiam
vere,vel eorura aliquera in. protectione recipere in ipsam, sicut est justa, sublato appellationis obsta-
elusionem canonica3 disciplinae, quominusin eum, culo, firmiter observari. Gontradictores, etc.
cura excesserit, districtionem exerceas regularem. Datum Laterani, xvi Kalendas Aprilis.
Similiter etiam, districte vetamus, ne qui molesta-
XXXV (123).
tores vestros et ecclesiffi vestrae, ac invasoresbono-
.... ELIENSl EPISCOPO (124) ; . . . ABBATI SANCTl^
rum ipsius, cum per nos aut delegatos ab aposto- EDMUNDI (124) ; ET . . . . DECANO CICTERCIENSl. ^M
lica sedejudices inlerdicti vel excommunicali fue-
Ut inquirant svper privilegia capitulo Eboracensi con-
rint, practer debitam satisfactionem absolvat, aut cessa.
vos in divinorum celebratione, in exsequiis mor-
(Laterani, Kal. Aprilis.)
tuorum et aliis rationabilibus consuetudinibus ec-
clesiae veslra;, indebita molestatione fatiget. Nulli Quia omne regnum in se ipsura divisum, juxta

ergo, etc. verbum evangelicum, dcsolatur, proxiraam Ebora-

Datum Laterani, xiii Kalendas Aprilis. censis ecclesiae desolationera ex diutina ejus divi-
sionetimemus, inquafilii, quoddolenlesreferimus,
XXXIV.
inpatreminsurgunt,etarroatur paterindispendium
....CANTUARENSI ARCHIEPISCOPO EPISCOPO ELIENSI,
filiorum. Invalescente siquidem multorum malitia
;

ET... ABBATI SANCTI EDMUNDI.

SentenLiam in causa ecclesise de Filebi lalam con' charitas refriguit intereos,et, superseniinante inter
firmat. ipsos zizania homine inimico, concordia in discor-
(Laterani, xvi Kal. Aprilis). diara transiit,diIectio periit, ctodium apudeospro
Ex litleris, tuis, frater archicpiscope, nostris est dilectioneregnavit.Quamvisautera apostolicasedes
auribus relatum, quod, cum Jo. de Burgo, clericus adreraovendam abipsis dissensionismateriam sae-
Ernaldura Bil. Iaicum,8uper praesentatione Roberti pius laboravit, quia tamen inveteraverat morbus,
de Brom. ad ecclesiam de Filebi, in qua
clerici, et cicatrix induruerat, non profecit, nec sanavit,
idem F. jus oblinet patronatus, molestaret injuste, quia ferruin distulit adhiberc radici, vel, quod ve-
idem E. super hoc ad dilectum filium... abbatera D riusessecredimusquoniamcausaraignoravitulceris
de Sibeton (122), et conjudices suos, per nuntium non curavit. Quia ergo boni judicis est lites minuere,
suum litteras apostolicas impetravit, qui causae me- non augere, ut exstinguamus penitus discordiae fo-
ritis diligenter inspectis et cognitis, contra clericum mitem, et odiimateriara auferamus, causasdiscor-
ipsum diffinitivam sententiam protulerunt. Elapso diae plenitus perscrutari proponimus, et rimari pro-

vcro postraodum spatio temporis aliquanli, praedi- fundius vias morbi, ut exstirpata radice, arbor
ctus J. litteras illas, quas, sicut proposuerat, sera- prorsus pereat et siccelur, qua^, hactenus in suis
per suspeclas habuerat, coepit impetere falsitatis, semiputataramuscuIis,uberiori partufortius pullu-
instanter postulans, quod earum auctoritate fuerat lavit.facta fecundior suodamno. Videturetenim, et

(121) Vide epistolam hujusce libri septimi 27. (123) Laudataapud Raynaldum,ad annum-I^O^,
(122) Sibonensis abbatia, in agro Norfolciensi § 69.
«iluala, fundata fuil anno HBS, sed de ipsius abba- (124) De Eliensi episcopo et abbate S. Edmundi,
tibus nihil apud auciores Monastici Anglicani, lom. jam dictum est saepius.
I, pag. 866
 !

317 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 318

est verum, quod priviiegiura ilIud,quod bonae me- A exidium commoveret. Licet enim noverit Dominus
moriae G. papa, prfedecessor noster.dilectis fiiiis... qui sunt ejus, utpote cui secreta et cordium sunt
decano (125) et caaonicisEboracensibus olim indul- aperta, probare taraen voluit, el probavit an fides
sit, et per quod eis dignitates, libertates, immuni- vestra proficeret an deficeret in advorsis, et utrum
tates et consuetudines proprias confirmavit, inter resisteretis tlatibus aquilonis, qui, flanteaustro, vi-
eos et venerabilem fratremnostrum .... Ebora- debamini floruisse. Utinam igiturvexutio vobis de-
ccnsem scandalum foveat, et
(i25) arcliiepiscopum derit intellectum ; ulinam in hac sitis cribratione
originemparialjurgiorum. Verum,quamvishabeant purgati, ut probatio fidei vestrae sit multopretiosior
singula fere capitula conditionem inserlam, ita ut quam aurum quod per ignem probatur,ct quoniam
omnia quae in eodem privilegio conceduntur, pen- in quibusdam ex vobis aurum aeruginaverat, et ar-
dere de anliquaEboracensis ecclesiae dignitate, im- gentum, nunc saltem, consumpta rubigine, ac sco-
munitate capituli, et approbata ejusdem ecclesiae ria expurgata, utrumque splendidius elucescat
consuetudine videantur, sicut per inspectionera pri- Sane, quia non fuerat vita vobis alienamagistra, ut
vilegii plenius poteritis edoceri, et archiepiscopus non longe de caitero peteretisexemplain vobisipsis
universa deducat in dubium, et supcr
moveat vos voluit Dominus experiri quod omne regnum
eis
quaestionem decanustamen etcanonici,sicut idem g in se divisum desolatur, et domus concidit supra
;

archiepiscopus nostris auribus intimavit, tanquam doraum, et quod ea quae perconcordiam crescunt,
de conditione constaret, nonsolumprivilegioutun- per discordiam dilabuntur. Siquidera, si fuissetis
tur eodem, sed etiam abutuntur, et quaedam, quce unanimes, et alterinsoneraportassetis, nec invidus
rccte intelligi poterant, depravantes, adversus ar- suam reputasset gloriam miseriam fratris sui, sed
chiepiscopum cornua elationis assumunt, et fere putasset aj^i rem propriam, cum paries vicinus ar-
omnimodamsibi vindicantlibertatemjurisdiotionem deret, in pace servassetis atriumvestrum, utfurtes
archiepiscopalem pene penitusvacuantes.Neigitur armati, nec timuissetis impetum fortioris. Verum,
nascunfurinjuriajundejuranascuntur, et apostolica quia fere singuii singulas feccrant sibi partes, nec
sedes, qua3 pacem aliis preedicat, occasione hujus- restitistis communiler inimicis, scd singulariter
modi privilegiiactrixetauctrixdiscordiae censeatur, potius confovistis, rediit caput ad caudam, et pri-
discretioni vestrae perapostolicascripta mandaraus mis novissimis, ac novissimis primis effectis, facti
atquepraccipimus, quatenus,nonobstantibuslilteris suntincapitehostesvestri, et haereditatibus vestris
tibi, frater episcope, ac conjudicibus tuis, contra ad alienos, et domibus ad extraneos devolutis, no-
dictumarchiepiscopum,super facienda inquisitione bilium et sublimiumcoUaignobileset dejecti calca-
directis.partibusconvocatis inquiratis.appellatione ^ runt.etservi eliam supervos dominium acceperunt.
reraota, super dignitatibus, imraunitatibus et con- Etquoniam asperius nihil esthuraili, cum surgitin
suetudinibus Eboracensis ecclesia) ac canonicorura altum, utpole qui desaevit in omnes, ut se posse
ipsius, el archiepiscopali jurisdictione ac jure, et putcnt, et tyrannidem potentiam suam ponit, mulli
utrura praedicti decanus etcapitulum praedicto pri- inter vos caeci, et imbecilles, et gigantes vestri
vilcgio abusi fuerint, sollicite veritatem recipialis gcmunt sub aquis, el magnates ignibus traditi, vix
quos testes partes coram vobis duxorint produccn- sic cLiamservoruin illorumrabiemplacaverunt,qui
dos, et e.xaminetis omnia diligenter, et quod inve- superiorum in vos indignationem et odium concita-
neritis, nobis per litteras vestras fideliter intimetis, bant. Potuerat autem in vobistantae, nonhumana?,
ut, per vestram relationem instructi, Eboracensi sed divinae animadversionis, vindicta, peccalorum
ecclesiaemelius consulamus. Statuatis autem parti- vestrorura multitudinem expiasse, nisi crevisset in
bus, elc. Quod si non omnes .... duo, ctc. aliquibus infidelilatis vitium sub flagcllo, et qui in
Datum Latorani, Kal. Aprilis. profundum peccatorum venerant contempsissent,
XXXVI. ita ut, insuam etiam perniciem indurati, mallent
AUCHIEPISCOPIS, EPISCOPIS, ABBATIBUS, COMITIBUS, D.\- hoslibus contra fratres, quara oontra hostes fratri-
RONIBUS, ET UNIVERPO CLERO, ET POPULO IN SICILIA
bus adhaerere. Ideoque in omnibus his non est aver-
ET GALABRU CONSTITUTIS.
1) sus furor Doraini, scd adhuc raanus ejus extenta,
G. liiuli S. Adrinni dioconum cardinalem, apostolicx
sedis legatum ad eos millit, nisi per viam aliam redeatis et per concordiara
illumque eis commen-
dat. resurgatis in statum felicitatis antiqufe, a qua per
(Laterani, Kal. Aprilis.) discordiara decidistis. Siquidem, sicut plenitudo
Egrcssus Salan a facie Domini, etnonsolum su- legis est dilectio, sic odium non solum legem eva-
per omnibus qua3 possidere vidcbamini, sed et in cuat, sed reges et regna expugnat, et non minus
personis quorumdam ex vobis, ab eo potestatc quam mus inpera, ignis ingremio,serpens iasinu
susccpta, cribravitvoshactenussicuttriticum,ct ut male suos remunerat hospites, sed graviusin pro-
manipulum palcMrum excussit, ita, utnibil inron- priosdep.Tvilauctores,cum gladius eorum intratin
cussum rclinqucrct, sod, immisso vento a regione cor ipsorum, et laqueo proprio pereunt, durainci-
dcsorti, clemcnta et in coiicussionein vestram, ct duut in iovcam quam pararunt. Licet autem, pro-

(i25) De decano et archiepiscopo Eboracensibus egimus supra, lib.

319 INNOCENTII III PP. REGE8T0RUM LIB. VII. 320

ptor offensas multiplices et immoiJeratos excesgus A. dedimus in mandatis, ut sontentiom, quam propter
^" ^ '"
aliquorum ex vobis, qui gloriantur cum male fece- hoc idem episcopus in vos de licentia noslra ratio-
' '

rint, et in pessimis rcbus exsultant, vestram posse- nabiliter promulgaverit, usque ad satisfactionera

mus dissimulare jacturam, quia taraen innocentis
regis infantiae dcesse. nec voiumus,necdebemus, et
tantam rcgni miseriara clausis oculis pertransire,
ne puniatur justus proimpio,etpro patre filiusvel
pater pro filio condemnetur sed anima quae pecca-
verat, nisi adjiciat utrcsurgal, in iniquitalcpropria
moriatur, dilectum filium, C. (125) Sancti Adriani
debitam faciat, appellatione remota, inviolabillter
observari.
XXXVIII.
SIPONTINO (129) ARCniEPISCOPO.
De quadam midicrc, qux marilo impotenle alium
superinduxit ; primo mortuo, fecundus eamrecusa-
bat, licet ex ea prolem haberet papa mandat fieri
:

non posse.
diaconum cardinalem, apostolicae sedis legatum, (Laterani, Kal. Aprilis.)
virum providum et honestum, quem inter cfeteros
Sicut ex litteris tuis nobis prsesentatis accepimus
fratres nostros specialis dilectionisbrachiis amplexa
mur, ad vox duximus destinandum,vicesnostrasei
cum quaedam puella tuae dioecesis fuisset cuidam
viro naturae frigidoe matrimonialiter copulata, etin
taminspiritualibus quam temporalibuscommitten-
tes, ut confirmct in devolione noslra et regiafideli-
ejus domum traducta, quia continere non poterat,
g quemdamjuveneraadamavit,et, antequamdeirapo-
tate fideles, errantes revocet, in eos quos revocare
tentia viri quem acceperat apud ecclesiam procla-
noa poterit, tam spiritualiter quem temporaliter
masset, se ad juvenem transtulit memoratum, qui
aggravctmanussuas.Monemusigituruniversitatem
eam dcsponsavit de facto, et ipsam carnis commis-
vestrara et exhortamur inDomino, et per aposlolica
lione cognovit; quod ut ad nolitiam tuam pervenit
scripta mandamus, quatenus legatum ipsum sicut
juvenemipsum ab ea discedere compulisti etjura-
pcrsonam nostram, imo nos in eo recipientes hila-
vos in
mento firmare, quod eam non teneret, nec tangeret
riter et bonorifice pertractantes, quae inter
commistione carnali, viro praedicto vivente, a quo
spiritualibus vcl temporalibus duxerit statuenda,
suscipiatis humililer, et inviolabilitcr observetis.
non fuerat per sententiam separata. Vir vero primus
Aliquin, sententiam quam spirituaiiter vel tempo- eam in suam itcrato recipiens, pra; irapotentia
verecundus, habitum religionis suscepit, et post
raiitcr tulerit in rebelles, faciemusauctoreDomino
debitum Ju-
dies aliquot exsolvit carnis universoe.
firmiter observari.
venis autem, qui eam, sicut praemissum, desponsa-
Datum Lalerani, Kalendis Aprilis.
verat, eamdem recipiens et ducens in doraum pro-
XXXVII. priam, ipsam maritali affectione tractavit, et, cum
ABBATi ET MONACHis SANCTi JULiANi, HOSPiTALAmxs Q prolem susccperit ex eadem, nunc quaerit ab ea
CRUCIFERIS, ET ALIIS CLERICIS ARIMINENSIS DIOE
discedere, ac aliam ducere in uxorem. Unde, quid
CESEOS.
faciendum sitsuper hoc articulo, nostris poslulasli
Ut sentcntiam excornmunicationis ab episcopo Arimi-
nensi in hxreticos lalam observcnt. litteris edoceri. Curaigitur multa sint, quae, licet in

(Laterani, Non. Aprilis.) principio non valeant, postmodum tamen allis cau-
sis cmergentibus convalescunt, fraternitati tuae per
Cum pastoris sententia sit servanda, et merito
apostolica scripta mandamus, quatenus, si res ita
puniendus qui conlra eara venire prKSumit, per
se habet, antedictum juvenem ut mulierem prae-
apostoiica vobis scripta mandamus atque praecipi-
dictam tanquam uxorem teneat, et marilali afTe-
mus, quatenus eos, in quos venerabilis frater no-
ctione pertractet, per censuram ecclesia?ticam, ap-
ster...(127} Arinr.inensis episcopus, excommunica-
pcllatione remota, compelias.
tionis vel interdicti sententias prohaerescos criminc
promulgiiverit, ad divina nullatenus admittatis, Datum Laterani, Kalendis Aprilis.

noc defunctorum tradatis ecclesiasticae

corpora
sepulturae, non obstantibus privilegiis super his
vobisindultis, cura propterimmanitatem hujussce-
leris, quod etiam leges civiles fortius persequun- J)

tur, hoc de certa scienlia injungamus. Nos enim

venerabili fratri nostro, Populiensi (128j episcopo,

Vide epistolam libri quinti UiO. not. vidualaeque ecclesiae optimum attribuendum pasto-
(^26)
curavit. Ughel. Ital. sacr., t. II, col. 425.
(127) Honaventura, atias Veutura, e pervetusta rera
apud VicentinosTris3inagcnte,f'uitAriminensisec- (128) Erat is, Guelphus Belmontius de Belmontiis
Anno H04, elcctus vocatur in bulia
clesiaBantistcs. Draconis filius, Ariminensis, teste Vecchiazano,
canonizationisS..IoannisGualberti.Confirmationem qui, ob patris virtotem ac ciaritudinem generis, a
omniumprivilcgiorumecclesiffisuoeolimindultorum clero, post Lantfrandimortem, episcopus Populien-
ab Innoccntio pontificeobtinuit anno 1204, vi Id sis electus fucrai anno 1203. Excessit ex humanis
Apriiis. HicXenoduchiumS. Spiritusolim fundavit, anno circiter 1213. liub., lib. vi.
rocdusque cum Bononicnsibus junxit anno 1216. (129) Erat is nomincMugo, quiseditusquead an-
ArimincnsciM ccclosiam arlminisravit usquoadan- num 1216. juxtd Ughellum, /<«/ sacr., tom. VII,
r.um lf30. Quippe grar.daevus faclus eo se exsolvit col. 1124.
 321 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRI8TI 1204 322
^™^-
(^^^^ A 8ter, super hoc sententiara protulit contra
eos, et
VENTUR,^ /.OM
(131), ARiMiNENSi EPiscoPO, EJUSQUE sic- sedc prius habita spoliavit, quod ad
CESSORIBUS CANONICE SUI3TITUENDIS, IN PEUPE- infamiam
''^""•'^"'"'»"^'»"1^0-
ro
Pt nonnl.J^i^
•
rlnnrl-.t
""".^^^-et porniciem animaruna.
TuuM. rnhocautemec-
„ . ., ,. ^
suam asseruntenormitcresse laesara cum
<^'esiam
neapti eum rn , , . .

VrotecUone,j^^^ bona rp.us ecclcsi^ coram eodem pr.decessore nostro pars

eorum 72
'""^ PJ"^^- '' P^^'^^^^ ^^«°-
(Laterani, vi Id. Aprilis.)
^ '
"^^ instri;
neV 'P^'"s in "i'T'
judicio exhibilaenonfui86ent,quare
Lx commisso nobis apostoJatus officio, etc. usque ad audientiam de gratia nostra
restitui postulabant
salvo in omnibusjure ac revcrentia Romanfe eccle- Nos autcm, inspeclis rescrij)tis privilegiorum
qiiae'
8103, eidem et Ariminensi ecclesiffi locamus portam superhoc ecclesioe de Montepiloso fuerant
a prade-
Sancti Donati, quae vocatur Sancti Andreee totara cessoribus nostris indulta, inveniraus,
;
qucd bonae
ininlegrummedietatemdeportaGaIlica,qu3evocatur memoriae Cal. papa, praedecessor noster,
modum
SanctiPetri;porticumtolum integrumperquod per- congruentem invenit, pcr quem tam ecclesiffi
San-
gituradraare etporticura^undeingressusestepisco- ctae Mariae Novas, quam vos
apud Montempilosum
porum;rncdietatemtotamexintegroripa3littorisma- habetis, quem ecclesiaeSanctffiMariaj Veteris honori
ris,cumraedietatededistriclosuo,quffiadripaslitto- fuerat, et utilitati provisum, cum
g suo privilegio sta-
ris pertinet, sive
de Judceis, sivc de Ghristianis; ve- tuisset, ututraque uniusepiscopalissedio
dignitate
rumetlittus maris aflumicello decurrens usque ad ac nomine censeretur, et ad episcopatus olficium'
fluvium, qui vocatur maricula. De praedictis autem per electionem monachorura, et clericorum
pariter
rebus juris Sancts Romano3 ecclesiao, quas praedicta assumeretur aliquismonachorum,qui ambabus
ec-
Ariminensis ecclesia detiuet, tu et successores tui, clesiis prssideret, et tam episcopi quam abbatis
pro pensionelibraraunamargentinobisnostrisque officio fungeretur, quod postraodum felicis recor-
successoribus annis singulis persolvetis. Ad haec, dationis Innocentius papa, pradecessor
noster,suo
praedecessorum nostrorum vestigiis inhffirentes, Privilegio confirmavit. Vcrum, quoniam
abbatia in
sicut ab eis sancitum est ita nos mansurum prioratum
et in postraodum immutata, nec decebat
fuit
perpetuum de caetero sancimus, ut Ariminensis ec- ut episcopus ubbati cuiquam
subjaceret, forma ipsa
clesia nulli alii metropoli, nisi tantum sanctae Ro- convenienter non potuit observari. Licetautem
con-
manae Ecclesiae sit subjecta, ipsiusque antistes tra latam a dicto praedecessore
nostro sententiam
tantum a Roraano pontifice omni tempore conse- non sit nliquid temere prcesumendum,
quia tamen
cretur. Plebem vero Sancti Paterniani, cura deci- justum clamorera cleri, et populi Montispilosi
nec
mis et ca3teris suis pertinentiis, ac cura aliis quae debuimus, nec voluimus obaudire, dilecto
filio.
beati Petri pariter juris exsistunt in fundo Argina- C priori Sanct.-e Mariae Novoe Montispilosi.dedimusin
riae, sub annuo censu viginti mandatis, quatenus infra mensera, per
quatuor denariorum se velido-
Lucen. Nobis nostrisque successoribus annualiter neura responsalem, nostro se conspectui
prssenta-
persolvendo, tibi et successoribus tuis coraraitti- rel, ut, ipso, vel ejus responsale
prffisente.illi pro-
mus, et prajsentis scripti pagina confirraamus. Prs. ponerent rationes, per quas nos intendunt
'ad resti •
terea, sententiam, etc. mque in finem. tuendam sibi audientiara inclinare.
Ipse vero per
Datura Latcrani, per manura Joannis, sanctae Ro- suas nobis duxit litteras respondendum
quod 'cum
mana; ecclesioe subdiaconi et notarii, vi Idus Apri- prioratus ipse ad vestrura
monasteriura'pertineret
lis.^indiclione vii, Incarnationis Dominica; anno ^t ipse pervos in eo prior fuerit
institutus per raan-
120i, pontificatus vero doraini Innocentii datura vestrura, respondere super
papae III tara arduoneeo
anno septirao. tio non auderet. Monemus igitur discretionera
ve-
XL (132). stram,etexhortaraurinDoraino,etper apostolica
ABBATi, ET coNVENTUi CAs^EDEi. ^°^i^ scripta mandaraus, quatenus
aliquem virum
Dc episcopatu in ecclesia de Montepiloso idoneura infra duos raenses post
susceptionera prae-
restiluendo. sentiura ad nostram prassentiam
destinetis, cum
(Laterani.) D ^"° ^"P^'' ^is pleniustractarepossiraus.Cum enim
Gravera, et
clericorum
lacryraabilera
et Jaicorura
dilectorura filiorura
de Montepiloso re en nins
ia7s"T^"
.7^' '
T
/'' '°
^''' ^'""';' ^^'^^

"' ''''"^
^^P^"^"^ ^«S""
''^'^''''''
^^^''2'«^
qu^stionera. quod cum ipsorum civ
tas inter v ci ITT . "" '^"' "^—
^e''-- vestrura vel
nas sit populosior civitates, '^""^^^"^^"^' ^^"^^^"^ POP"'i
licet olira p o 'a i l^^n\ .T.
donata fuerit dignitate, ac
rit multorura
episcopalis^ede e
pra^dece^sorura, nostrorura pr
Te T t . ?
''
^«^""^.^t^m t
"
;
'"'''''' '" spiritualibus sus-
et, quia sunt tanquara oves
ile' ''^''""'^^ ^'^^,^-tP^-<^"'"- «nimarura.
Riis conlirraata, irao !' t.ra
etiam liquot s restiiu "^f
tandem bona^ raeraori^ C. papa
papa, prcedecessor ^ .^°^.^'l"^/>"^"^ ^^Pedire, ui de
' ordine
pridecesso^^^^^^^
no- vestro aliqu.g ejusdem loci episcopum
assumatur,
a30) Laudataapud Raynaldura, an
^ annum 1204, timi 37.
(131) Vide notas ad epistolam hujusce librisep-
^'^^^^^^^ apud Raynaldura, ad annum
il^'^ 1204,
g
 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 324
323
A "t divina^legisregulas vacuarct,in divinas majesta-
«t ne in hocvegtrumvidcaturmonasteriumaggra-
annis singu- tis offensam, tam Vetus quam Novum volens sol-
vari.competens statualur penaio vobis
idoneus, vere Testamentum, decimas et primitias.quas Do-
lisexsolvenda,velaliusmodus inveniatur
minus in horrea sua prcecepit inferri, et filiorum
consulatur.Quod
per qucm vobis, et ipsis salubriter
siforsilanmandatumnostrumncglexeritisexaudire, Lcvi usibus applicari, clericis et ecclesiis sub voce
quam quod tem- praeconia prohibuit exhiberi, ot alia debitavetuit eis
nos, mogis quod animarum saluti,
attendentes, soivi; addens, quod nulli clerico de laico justitiam
poralibus utilitatibus vestris cxpediat,
quod viderimus faceret, nisi clerici sub ejus examine responderent.
super iis, dante Domino,statuemus
Cumque dilectusfilius.Guid. dcManfr. subdiaoonus
statuenium.
noster,canonicusMutinensis,eirestitissetinfacie,ac
Datum Laterani.
dixisset, quod ejus judicium non subiret, potestas
XLI (133). eumprotinuscapifecit,etcustodiaemancipari,dequa
ARCHIEPISCOPO RAVENNATl(134). nonpriusliberavitquamamiciejussubpoenaquadra-
Mutinensas ecclesiasticam
Ut volestalem et consules ginta librarura promitterent,quod eum standi man-
violantes compe-
libertatem in civilate Mutinensi
datis ejus juratoriam prffistarefacerent cautionem.
scat.
(Laterani, ii Id. Aprilis.) n Clericosquoquepublicobannosubdit,etnecampanaB
addivinapulsenturofficiapraeterejusarbitrium.sub
Si judicaret Dominus causam suam, ne is, cui

omnejudiciumdeditPater,eosjudicarctgraviusin poena pecuniaria interdicit, et in castris episcopi

et justitiam aufe-
potestatemsibipraesumitindebitamusurpare, habi-
futuro, qui, a facie sua judicium
tatores eorum pro suae puniens arbitrio voluntatis .

rentes, injustejudicant, et doraumorationis quon-

Quiaigiturhaecnecdebemusnecvolumusaequanimi-
damliberam,utpotequamFiliu3liberavit,subjugo
ter sustinere, fraternitati tuae per apostolica scripta
servitutis, jampridem sicul Sodomara
et
redigunt quatenus, per-
subvertisset, mandamus et districte prajcipimus,
Gomorrham, Lombardi® provinciam
in donis sonaliteradcivitatem ipsam acccedens,tam potesta-
utipsuminpoenasaltem cognosceret.quem
debuerat, revereri. Siquidem, ex
tem etconsules, quam consiliarios etpopulum uni-
non vult, sicut
versum, moneas attentius ne ecclesias
et inducas,
Dei benignitas
adipe procedit iniquitas, et multa
quoniam et ecclesiasticos viros exactionibus subjacerecom-
Lombardos provocat ad contemptum, qui,
pellant, vel fodiendis fossatis, ethujusmodiservili-
confregit jugum servitutis eorum,et arcum fortium
busofficiisdeservire, sedeispotius violenler exlorta
infirmavit, cui crant tanquam signum ad sagittam
non solum aDeo restituant, etextorquenda dimittant. Quod si hu-
expositi, dilatatijam et incrassati,
jusmodi non potuerinl monitis emolliri, civitatera
recesserint, sed in ipsum converterint
manus suas,
modis ^ eorum intcrdicto supponas, ita, quod praeter bapli-
etsponsam 8Jus,Ecclesiamscilicet, nitantur
reco- sma parvulorum et pocnitentias morientium,nullum
omnibus ancillare. Ecce qualiter Dei beneficia exhibeatur
Domino pro om- in ea divinura celebretur officium, vel
gnoscunt, ecce qualiter retribuunt tam potesfatem
quoniam cessare ecclesiasticum sacramentum, et
nibus quffi retribuit ipse illis, qui
sunt exactorcs in quara consuies ct consiliarios.ct omnes principales
fecil exactorem ab eis, ipsi facli
inimico- auctoresetfautoresiniquitatisipsius,singulisdiebu3
eum, liberam sponsam ejus, qui eos de
et
sub tributo Dominicis et festivis, pulsatis campanis et candelis
rura manibus liberavit, nituntur tacere per
mulilari se dolet aecensis, excommunicatos publice nunties, et
Gcmil etenim Geminianns(135),et
subacli jugo totamprovinciamtuamfaciassubsolemnitatesimili
eccles-aMutinensis, dum ejus filii,
nuntiari. Quos etiam ab universiscivitatibus, etci-
pessimsservitutis.publicis functionibns fatigantur,
exactionibus, vibus LombardiaB,tara incoUoquiisquam contracti-
patent violentiae laicorum, gravanlur
opprimuntur. Sane, sicut bus omnibus sicut excommunicatos arcliusevitari
et angariis et perangariis
(l36)episco- praicipias, ita, quod si qui eis communicare prae-
venerabilis frater noster ..Mutinensis
intimavit...Mulinensi3 surapserint, sententiam excommunicationis incur-
pus, per suas nobis litteras
notestas duplici contritione tara
potestas, ut dupliciconiriiionB liiiu ci,i.ia3.aii. quam
ecclasiam 4""'" • —
rant, quam
n
,
tu postmodum solemniter publices.de-
._,.-—
nuntians similiter sic praedictos
-

potestatem, con.|
clericos conterat, et addat afflictionem
atnictis.one- D
interdum fati,a. sules, et consiliarios Mutinenses excomraun.cat.oni
ribus. quibus pr^decessores ejus
superaddit oneragra subesse, ut non possint absolutionis beneficium
rant ecclesiam Mutinensera,
obtinere, nisi satisfacturi plenarie de coramissia
viora.Nam, non solum clericos exactionibus subja-
servire compcllit, sed, apostolico se conspectui personaliter praesentarint.
cere, ac effodiendis fossatis
contentus, Constitutiones insuper,ac sententias quae ab excom-
terminisquos patres ejus posuerant non
ne:;;.:;s:se;acuat.„ecat: „„„,eatis ae ipsorun, .andato fu.ria.
ipsis. vei
rpT=:;:e; uH
do,ni,>o stalaut cadil.cle- promulgal.=. decernas ,rr,tas et ,nanes, nullo un-
le,;den8 qooi servus suo
in causis lui- quam tempore valituras, et illos, qui eia in pradi-
ricos in foro sajculari respondere, ac in
testimoniuin perhibere compellit. Praeterea,
ctorum officiorum adminislratione successerint,
corura

(135) Ailudit ad nomen S. Geminiaoi qui a Muti-

(133) Laudata apud Raynaldum,ad annum 1204,
nensibus pra^cipue colitur.
§77. 32 aot.
not. (136) Vide epistolam libri tertii,
(134) Vixl. epist., libri quinli 6,
 .

325 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRJSTI 1204 326

excommunicationis sententia successuros, nisi sa- A ejus devotione nullo, sicut
credimus, sit tempore
tisfecerint infra mensem, cura succedat in onere, discessurum, quia licet interdura
qui substituitur in honore, cumque praodicti pote- hinc inde fiant
immissiones per angelos raalos
stas, consules et consiliarii graviter persequanlur nos taraen, qui
batan,T5non ignoramus astutias,
ecclesiasticam libertatem, prajscntium auctoritate, circumventiones
ips.us studebimusevitare,
ut, nisi resipuerint infra mensom, fllii credentesquod idem rex
eorum usque ilhus seduci se fallaciis
in tertiam et quartam generalionem ad honoreS non permittet.Non ergo
putet ahquis, auod iurisdictionem
ecclesiasticos, et beneficia aut potestatem
de caetero nullatenus ipsius minuere vel perturbare
assumantur. Ut autem quam moleste Dei, etEccle- velimus, cum ipse
jurisdictionero etpotcstatem
siae generalis feramus injuriam, nostrarairapedirenon
sentiant pleniusin debeat, aut etiam coarctare,
effectu, denunties eisdem, quod nisi cumque jurisdictio-
resipuerint nera propnam non sufficiamus
infra mensem, civitalem ipsorum episcopali explere, cur alienam
priva- usurpare vellemus? Sed,
bimus dignitate, ac sedem ipsorum ad locum cum Dominus dicat in
H-vangeiio 3i peccaverit in
alinm transferemus Quod. si nec infra mensem,
:
le frater tuus,vade et cor-
ripe (138) eum inter te et
alium poterunt ad satisfactionem induci, ipsum solum : si te audierit,
ne ad lucratus eris fratrem luum
; si te aulem non
recuperandam dimissam dignitatem ullo tempore audie-
n nt, adhibe tecum adhuc unum vel
valeant aspirare, per vicinosepiscopatus duos, ut in ore
Mutinen- duorum vel trium teslium stet omne
sem dioecesim dividemus, et divisionera mandabi- verbum quod ;
si non audierit eos,
dic ecclesix ; si autem
mus inviolabiter observari. Adjiciraus etiam, ut ecclesiam
non audierit, sit tibi sicut
canonicos, clericos, et universos viros ecclesiasti- elhnicus el publicanus
{Matth. xvm) et rex Anglia3, sicut
cos.tamexemptosquam alios, incivilateMutinensi,
:
asserit, sit
paratus sufficienter ostendere, quod
et ejus districtu manentes, cum rex Francorum
ab eodemepiscopo
fueris requisitus, civilatem,
peccat m
eum, et ipse circa iilum in correctione
et ejus districtura processit secundura regulam
egredi, nec regredi ad eodem donec evangelicara, et tan-
fuerit satis- dera, quia nullo modo
faclum, per profecit, dicat Ecclesiffi,
suspensionis et excommunicationis
quomodo, nos, qui sumus ad regiraen
sententiam, sublato appellationis impedimento universalis
Ecclesiffi superna dispositione
compescas, et eis, cum non tam vocati, raandatum
pro sua, quam divinum possumus exaudire, ut
Ecclesiae generalis exsulaverint non procedamus
libertate', facias secundum formam ipsius, nisi forsan ipse
per ecclesias tuan provinciae juxta tuae
discretionis
coram
nobisvel delegato nostro sufficientemin
arbitrium congrue provideri, contradictores contrarium
eccle- rationem ostendat ? Non enim intendimus
siastica districtione compescens. judicare
Prffiterea, tam de fundo, cujus ad ipsum
Hierosolymitani Hospitalis, quara fratrum judicium, nisispectat
militiae C forte juri eorum
Templi Fratres, cogas, appellatione remota, (139) per speciale privilegium vel
non- contrariara consuetudinem aliquid
obstantibus privilegiis, vel indulgentiis sit detractum
suis inter- sed decernere de peccato, cujus
dicti sententiam inviolabiter ad nos peninet
observare. sine dubitatione censura, quani
Scriptujti est W. Balistario regio, in quemlibet exer-
justitiario civi- cere possumuset debemus.Non igitur
injuriosum
tatis Montis Sancti Angeli, ut illis, qui regios
reddi- sibidebct regia sublimitas reputare,
tus in eadem civitate distrahere si super hoc
non verentur, viri-
liter se opponens, eos aposlolicojudiciosecomraittat,curaValentinianus,
auctoritate nostra, quan-
inclytus imperator, suffragancis
diu nobis placuerit, recipiat
fideliter, et conser-
Mediolanensis ec-
elesia3 dixisse legatur
vet. ; Talem in pontificali sede
constituere procurate, cui,;t nos qui
D&tum Laterani, ii Id. Aprilis. gubernaraus
impenura, sincere nostra capila
subrailtaraus, ejus
XLII (137). momta, dum tanquam homines
deliquerimus
ARCHIEPISCOPIS, ET EPISCOPIS PEU suscipiaraus necessario velut
FnANCIAM medicamenta curan-
CONSTITUTIS tis; ut illudhumiliter omitlamus, quod Theodo-
De eodem aryumento ac in
epistola 164, 165, 166. sius statuit imperator, et Carolus innovavit de
'
libri IV. ' n cujus
genere rex ipse noscitur descendisse. Qui-
(Laterani.)
cunque videlicet litem habens, sive petitor fuit
Novit qui nihil ignorat, qui scrutator
ille, vel
est in mitio litis, vei decursis temporum
cordium ac conscius secretorum, curriculis, sive
quod charissi- cum negotium peroratai-, sive cum jam coeperit
mum in Ghristo filium nostrum, Ph. regem
Fran- promi sententia, si judicium elegerit sacrosantae
corum illustrem,de corde puro,
et conscientia bona sedis antistitis, illico sine aliqua
ct ide non ficta diligimus, dubitatione,
et ad honorera ac pro- etiainsi
tectum ct incrementum pars alia refragaverit, ad episcoporum'
ipsius efficaciter aspiramus
judicium cum sermone litigantium dirigatur,
cxaltationemregniFrancorum sublimationem cum
sedis non humanffi constilutioni sed divin£B
apostohcajreputantes, cum hoc legi potius
regnumbenedictum innitamur, quia nostra potestas
a Ueo semperin
ipsius devotione permanserit, non est ex homine
et ab sed ex Deo. NuHus enim, qui
sit sana mentis.

58^^^ Laudata apud Raynaldum, ad annum 1203,

§ (138) Sic ia apogr.
(139) Sic in apogr.
327 INNOCENTll III PP. REGESTORUM LIB. VII. 328

icnorat, quin ad officium noslrum spectet de quo- A non sirapliciter, sed cum quadam affirinatione pro
cunque peccato niortali corripere quemlibet Chti- ponons Ame77 dico vobis, lolerabilius erit lerrx So-
:

stianum, et, si correclionem contempscrit, ipsum domorum, el Gomorrlixorum iyi die judicii, -^uam illi
per districlioncm ecclesiasticam coerccre. Quod civitati [Maiih. x); in civilate cives intelligens, a

enim dcbemus corripere ac possimus, ex utraque quibus non excepit ipsos reges.Porro, cum secun-
patet pagina teslamenti, cum clamet Dominus per
dum Jegitimas sancliones, quod quisque juris in
prophetam : Clama, ne cessts, quasi tuba ex. . . .
alterum slatuiL.alius eo uti vaieatcontra illum, et
t. ., et a. . . po. . . Tn. . . (140) sceUra eorum sapiens protestetur parere legi (Ui), quam ipse
x;o .

{Isa. L\in), et subjungat ibidem : Nisi annuntiave Francorum contra clarae me-
tuleris, et rex ipse
moriffi R. quondam Anglorum regem, qui ut salva
risimpio impietatemsuam,ipseininiquitatequam
operalus est morietur, sanguinem aulem ejus de ipsiusregispaceloquamur,quianonadconfusionem
tua manu requiram. Apostolus quoque nos monet fjus, sed ad excusationem nostram hoc dicimus,
corripere inquietos, et alibi dicit idem : Argue, ob- non erat eo dclerioris conditionis, in bello luit

secra, increpa omni in [11 patientia et doclrina officio; ct beneficio noslro usus, quomodo quod pro
Ttm. iv). Quod autem possimus et dobeamus etiam se adversus illum admisit contra se pro alio non
coercere, patet ex eo quod inquit Dominus ad pro-
admittet? Nunquid apud nos debet esse pondus
j,
«^t po^dus, mensura et mensura, quorum utrumque
phetam, qui fuit, de sacerdotibus Analhot .Ccre :

consiilui te super genies ei regna, ut evcllas et de- ^^*'abominabile apud Deum ? Postremo, cura inter
i). Con- plantes [Jer. reges ipsos formata fuerint pacis fffidera, et utrinque
struas, et dissipes, et edifices el
quod eveilendum, destruendum et dissi-
Btat vero,
praestitojuramento firmata, qu® taraen servata
pandum est omne mortalepeccatum. Prajterea, cum usque ad prajfixum terminumnonfuerunt,nunquid
Dominus claves regni ccelorum boato Petro tradidit, non poterimus de juramenti rcligione cognoscere,
dixit ei : Quodcunque ligaverii super terram, erit quod ad judicium Ecclesia; non est dubium perti-
quodcunque solveris super ncre utrupta? pacis foedera retormentur? Ne igitur
ligalum et in coclis, et
terram, erit solutum Verum,
et in coelis ^Matlh. xvi). lantam discordiam videamur sub dissimulatione
nuUus dubitat, quin omnis mortaiiter peccans apud fovere,dissimularereligiosorum locorum excidium,

Dominum Ut ergo Petrus divinum judi-

sit ligatus.
et stragem negligere populi Christiani, dileclo
cium imitelur, ligare debet in lerris, quos Jegatos filio.... abbati Casemarii, dedimus in praeceptis,
esse constat in coelis. Sed forsan dicetur, quod ut, nisi rex ipse vel solidam pacem cum prsdicto
aliter cum regibua, et aliter cum aliis estagendum.
rege reformet, vel treugas ineat competentes, vel

Cfeterum, scriptum novimus in loge divina Ita :

saltem humiliter patiatur,ut idem abbas, et venera-
^ bilis frater noster archiepiscopus Bituricensis,
magnum judicabis, ut parvum, non erit apud te
acceplio personarum, quam beatus Jacobus inter- de plano cognoscant utrum justa sit quaerimonia,
venire testatur, si dixeris ei qui indutus est veste quam contra eum proponit apud Ecclesiam rex An-
praeclara:Tu pauperi aulem Tu
sede hic bene ;
:
glorum, vel ejus exemptio sit legitima quam contra
sta illic, aut sede sub scabello pedum meorum. Et illum per suas nobis duxit litteras exprimendam,
licet-hoc modo procedere valeamus super quolibet juxta formam sibi datam a nobis procedere nou
criminali peccato, ut pcccatorem revocemus ab omiitat. Ideoque, universitatibus vestris per aposto-

errorc ad veritatem, et a vitio ad virtutem, prae- !ica scripta mandamus, et in virtute obedientijE

cipue tamen cum contra paccm peccatur, quae esl districte postquam idem
praecipimus, quatenus,
vinculum charitatis, de qua Cliristus spccialiter abbas super hoc mandatum fuerit apostolicum ex-
praecipit aposioWs In quamcunque domum intra-
:
secutus, senteutiam ejus, imo nostram verius, reci-
veritis, primum dicile Pax huic domui, et si fuerit
:
piatis humiliter, el vos ipsi servetis, et faciatis ab

ibi filius pacis, requiescet super illum pax vestra aliis observari,securi, quod si secus egeritis inobe-
{Luc. X); Quicunque autem non receperint vos, nec dientiam vestram puniemus.
audierint sermones vestros, exeuntes foras, excutite Datum Lalerani, anno septirao.
pulverem de pedibus vesiris in teslimonium illis D XLIII (142).
{Marc. vi). Quid enim est a lalibus exire foras apo- PETRO DE MALIANO, RECTORI HOSPITALTS DE
stolos, nisi communionem eis apostolicam dene- PULCHICAVELLI3.
gare?Quid est excuterc pulverem de pedibussuis, Recipit eos sub protectione cum annuo censu.
nisi districtionem ecclesiagticaOi exercere ? Hic est (Laterani, Non. Aprilis.)
etenim pulvis ille, qui Moyse cinerem de camino Justis pctentium, etc, usque assensu. Personam
spargente, fuit a'! plagam ulceris super omnem luam et IJospitale praedictum, quod ad receptionem
fcerram ^Egypti. Quam gravis autem districtionis pauperum pro tuorum peccaminum remedio fabri-
senlentia in ultimo sint examine feriendi. qui non castijCumomnibus bonisquaeinpraesentiarum,etc.,
recipiunt pacis nuntios, nec audiunt sermones Ms^yuecommunimus. Ad indiciumautemhujusasede
eorum, per se ipsa veritas consequenter ostendit, apostolica protectionis obtents, unam libram§81.

(140) Sic in apogr. (142)Laudata apud Raynaldum, ad annum 1204,

(141) Sic in apogr.
 329
PONTIFICATUS A.NNO
-..,.,x^ VII,
,,,^ CHRISTI 1204
vjriniau 1204. "
cer^ grat,s oblatam '''
persolves nobis,
successonbus annua.im. Nulli
noslrisque A ,n h
"'^" ""^"^ ^^
• •

ergo omnino, olc. ^'•^'«'o^. expresslus

Datum Laterani,
Datura f.«(ornni M^..,-„ A __:i-
'
"^f
exponendas.
duximus
»'uu»
Nonis Aprilis.
Daium Lalerani anno seplimo.
XLIV (143).
XLV (144).
ABBATI CASEMARII.
. . . coLox.E^si (145)
Commissio cognitionis caus^ TREvn«Exsr (U6)
imer reges Francorum ET SENONENSI (147) ARCHIEPISCOPIS, ET
ei Anglige. CA-
PITULO REMEN. ET EORUM
SDFFRAGANEIS
(Laterani,) m senlenham excommunicationis ab episcopo
racensi in
Came-
Fidem el prudenti.m tuara comitem Namurcensem
in Domino commen- aliosque
^ latam
damus, nec mmusacceptamus observari faciant.
(idem et prudenliam,
imo mag.s, qu.a et mandalum (Laierani, iv Idus Aprilis
prudenter exsequer )

e; fideliter ^onsulis ^iZ^^^^^^X 7^^:::

s

, ^^
^ Quasi ei adipeprodil iniquitas
^^^"^"^ '"^^"^'- *™^'--'
irapiorum, ^
e. -
ma-
plene nobis circumstantias
ponens. LiceUu.em s.atus
filn nostri,

gratiam prosperatus,
nec-olii nuod

regis Ottonis illus.ris,

si
£^ T^Z.
satis
ner D P ih"""'
\nT.T

•
'

sump.orcs
^
dum
' """'^'P'""'.
Ecclesiam,
J«m exercent

,',"'*' "'"^'""'"^ "efandis pr.sump.io'

''''''''' ecelesias.icas,
quam Dominursuo
publice Drs.

nondum lamcn
tamcn est
es^ rob
roboratn.
roDordtUi
ratu . idem'"n /
in quibus
^""'"''
''
ct solidatMQinf.n, .. „
ouol.datusintan,um,quoddefes.ina,aiu
se Dominus honorari
honnrari as.serit
«cc„n:, „.
el contemnl
'.
.

svic : .njun.s amcere gravibus, el el

pr^sumamus. Instabis igi.ur damnis in.oIerabiii'bus
apud clarissim.m in
Gh isto b ,um nostrum, non raeluunt molestare. Insurgunl
Ph. regem Prancorum nuncquidemin
I- st.nctu
d " „s"
trera tam pcr tc diabolico filii contra
quam per alios, quorum raatrera, et'
d. m ad hoc
cognoveris fruc.uosum,
st - d.lan.ant v.s.ora, qui eam
ab aliorum impugna "
non scmel nibus debueran. defensa.-e,
ummod sed frequen.er, ut. bona ipsius per v"olen.
jux.a formam Ue
rarum nos.rarum, cum |.am rap.en.es el diripientes
charissimo in etiam per rapinara
Chris.o jam rec.e mater con.ra Olios, ut
.1.0 noslro, J. regc
Anglorum illustri, ve quos regeneravT,' ia
pacera s.atuat, vel
sol ,1 Oom.no, valea,
exclumare Frlios enutrivi,
treugas ineat :
compe.en es e1 tam,
et ea^lt
a lem hum.h.er pa.iatur, autem sprcverunl meOa.i),
rpsi
ul de plano lu el nona.tenden-
ve^era les quod a Domino
"'^ '''"^[ --^'^- dicitur Honora patrem tuumet
Bituricensis archi ei cop
:

ognosca,.s, utrum, rnau^m [F.oi. xx), e, Qui

jux.a quod ..ex ipse Fra
maledi.erit patrTZnt .-

u^ tn morte moriatur (Exod.

xxi). Saue, ad
audienliam
nos.ram, venerabili fratre nosfro....
,"
Cameracen^
'enea.ur, an con.ra

rela

n .llius
quam
hoc legi.ima s'e
P lone tueri; ac per hoc
utrum justa
proponit apud Ecclesiam
pos
sil

contrl
i

eius
ill
cT ^
ue"
m
episcopo (148), lacrymabil.ter
IZ^
quod '"™
'
^''\}r'"'^^-^'''''
cura
'
nobilis
" "''- comes
"' vir...
eumdem ep.scopum rancorem
significan.e,
''"""' Namu.-censis,
indebiium
pervC
^''^'-•'^--'e, perve

contra' ^— - concenis-
•

excep.io sit legitima,

qu.m nobis contr; .ellum in Cambres.s, conlra
jus et consuetudinera
ler,-. fabr.cata fuerat, in Ecclesi.
'"^"'""'' Caraeracens^
d?r X munr ''^'^'-^^'

des.inamus, sludcas
^"- ^'•^'«'is pr^jud.cumeljacturam. quara deslruxit poslmo-
c i^e^ ;t . "r""r'''^*'" dum episcopus mcmoratus, licet
'PP'''^'"™ appellalioni dc-
'' eadem -.d doraus
?^rass
fer ad
a ; ; jurisdic.oucm comilis nullatenus
cau,e.-am,terminum proscquendi per.inere, idem
pr^figen .amen ep.scopus, volens in bono
vincere raalur^
'abitur, posl mul.as
^7; '""""^"""«'"^'"em
mel.us procedere illatas eidera injurias
po.erimus, ab ipso 00™"^«' comite
"njiic.
prout n/prit ac deDrredalinnpm a^ .^
Procedendum. Denunties v;il.«
""^'^ nT-i.-_
'^^"°' ''
.

tamen hoc' reTln "l^ '"oarcera.io:

"'.ad terrainum
quem
n m b'om^'""""
'^«"^"U"! ipsius episcopi, cum
nun-ios sumcien.er
pra>fixeris mii,.. ./ '"" ''^""•^^ ^" '"^ ^-°^'- ^"-
jam ipse comes
ins'ruc.or qui a 00^^ ", -«o'no ZZ.

-— ^, jusimam recipere omnino

recusans. sicut
recusans, sinnf in
in i<ic»;r«„„:„i:i .. ,...*^ .
"'""'"o
testiraonialibus lii.eris
quas a
multis super negolio ipso
recepimus, per'spexiraus
conliner., cura nobilibus viris.... Lovanis el
p-babiies credira^; Lembore d«cibus.... de Aubroc,
'«n>us, unde
qu::;:;
quasdara carum in
'~n^:t: ^^^7
lltin*''"'r-^.
'- ^"^^«^-
Pl niiamnli,..;k.... „i:;_ ^
« .^"«"^P'""bus
'
..
aliis propriis
e.:..r™;ora;:
de Los 'corai:
et...
v-uiin

norainibus ex-
ali.s Ht ter
m.er.s, quas
auas' p.-imend,s, qui cum eo manu arma.a lerram inlra-
f 4 ln\ T
g(g^*3)Lauda.a apud Raynaldum,
^
ad annura 1204
"'' ®P'*'- 54, nol.
(•44) Vide BzoviuM, J?« ^M •

Annul. I. Xill, pa,,.

1,3, !/9 H^
""' ^P'^'- 57, nct.

"'' ''P'^'- -^5, nol.

Ifl f^"-
(14b) Li^. T, episl. 19,
Patbol. not.
CCXV
M
 332
331 INNOCFNTII lU PP. UEGESTORUM LIB. VII.

inobedenliam ve-
veraiU Camerarcnsis Ecclesia;, caslellum
ipsius A gupcr bis qucrelu pervenerit,

amicos ipsius, slram curabimiis auclore Domino, severilalc debita

episcopi, consanguineos, bomines, el
potuil impugnavil, el lura ipse
quam casli^jare. Nullis lilleris, elc.
modis quibus
hostiU iv Id Aprilis.
faulores sui, terram Ecclesiie Cameracensis Dalum Latcrancnsi,
proedulione vaslanlcs, quanuiam partem ipsius non jiHs scriptum esl nupcr hoc.

limueruul incendio concrcinare. Et, licel venerabilis XLVI

frater nosler, PriEueslinus episcopus, aposloUci^ maotstho xnoMyT; de discr, canonico vuellensi (149).
sedis lcalus eidem comili, posl prcces,
quas iUi Pr-cbendamipsi al> arcliiepiscopo Eborarcnsicollatum
dislri auctoritale apostolica ccnfmnat.
direxeral aucloritale qua fungitur, curaverit
ne Cameracensem i.cclesiam, vel Cum Ecclesia VueUcnsis m provcntibus, et m
_

ciius iuhibere,
cum eo, si vellel, clericorum numero penuriam paiialur, vcnerabihs
insu.n alinuatenus molestaret, scd
idem tamen fratcr nosler Gaufr. Eboracensis archiepiscopus,
cxperiretur de iuslilia coram ipso,
inbibilionem obau-
le-ali noslri preces el
ad supplcndum defcctum bujusmodi, cl cultum
comes
quos in divini nominis ampUandum, cum consensu capituli
diens 'cum prajdiclis nobilibiis, et aUis
favorem suee iniquitatis vocaverat, ul vidercuiur
in ejusdem ecclesiae, de quadam magna prajbenda
eadem tunc vacanle, duas praebandas
uuura convenisse principes adversus Dorainura,
el
^ iu ecclesia
duobus clericis in perpeluum confe-
adversusChrislum ejus, qui noscuntur insuavirtu- jnfetiluil,

abundantia rcndas, quarum unara, scilicel ecclesiam de Mu-

te conlidere, ac in suarum divitiarum
A\CQn^&s,:Manusnostrae.xcelsa,etnonDcus, scham cum periinentiis suis, idem archiepiscopus
gloriari
fecithxcomnia{Deiit.xxMi), terram intravil epi- libi Uber.Uiter assignavit, quam poslulasli libi per

menle scdem apostolicam confirraari. Nos ignilur, tuis

scopi antedicti, et ia ea nequiUam, quam
justis poslulationibus grato concurrenles assensu,
conceperai, non esl veritus exercere. Episcopus au-
praebendam ipsam, sicul eam jusle possides, et
tem quoniam coraitem ipsum el fautorcs suos datos
auctorilale tibi apostoiica confirmamus,
essevidiliareprobumsensum, ulnonsolum nol- quiete,
deic- el piffisentis scripli palrocinio commuuimus. NuUi
lenl malefacta eorrigere, sed ei, et terraj sua3
excommunicalionis crgo, elc
riora minarentur inferre, in eos
XLVII
sententiam promulgavil, qui, nec sic a sua maUtia
waradiensi episcopo et... akbati de petis vespui-
desislenles, sentenliam ecclesiasUcam parvipendunt
mensis dioeceseos.
Quia igilur pra3?umptiones hujusmodi nec debemus,
universilali vc- Ul inquirant an cpiscopatus inEcclesiis qmbusdam
"^ volumus eenuanimiler sustinere,
nec
sit instUuendus.
prajsenlium aucioritale
1 «„„,:„,
mandamus,
7
firmiler i'™*
Gnrcis reaniUnqarise
""y ^ „ , ....
slrce . .

(Ulcram, xvi Kal. Ma.i.)

que pra^cipimus,
ijm, pio-i. P
quatenus
JH eamdem excoraraunica-
^„1^1, &i^iuuodvu no
sicnificavit lu )is ch:iriss)raus in Chrislo blius
tionis senleutiam, a prasdicto cpiscopo in malelu- .,, ,_ . ,
'" ',
,
Ulustris, quod quaedam
.,., .
.,„;„^,. nnqipr
nos.er.... rcx Ungarorum
rtx uu^a
clores suos ralionabilUcr prorauigalam, per univer-
, ,

tt ;«
occlesiee monachorura Gr^corum regno Ungar.a.
sasveslrasdi(BcesespubIicanles,faciatispercensu-
conslitul^,perincuriamd.oecesanorumep.scoporum.
ram ecclesiasticam, sublato cujusUbet conlradiclio-
el per ipsos Gr.cos, qui valde sunt, sicul asser t
nis 6l appellationis obstaculo, usque ad satisfactio-
dissoluti, penitus desiruun ur a nobis supplican
nem ido.Lm, inviolabiUler observari, non obstan-
eorum non sint hunnliter el devote. ul auc.ori latc nos Ira unu fie el
re, si forle quidam ulias illi

subjecti, cura ratione delicti, guod episcopatus ex ipsis, q.i nob.s, nu lo nnediante,
di^cesana lege
subessel, vel abbMes, aut pr.posm Laini consli-
ia ipsius di^esim perpetrarunl, aniraadvertere

polue.il ia eosdem. Quod si nec infra raen- luerentur m lihs, perquo.-ura studiuraeldil.gentiam

earumdera ecclesiarura sl^aluspossel in meUus re-

sera eorum poteril durilia emolliri, ,i redeuntes
for.nari. Nos i,ilur, ejusd m regis pe t.l.onibus in-
ad cor cidem episcopo satisfacianl de coraraissis,
clinaU, discretioni veslr^ per aposto Uca scrip a
terras eorum subjicienles ecclesiastico interdiclo.
mandamus quat.nus ad pr.d.ctas ccclesias acce-
ad quemcunque locu... coraes ipse devenerit, qui per
D denles, iniquiraUs diligenlius veniatera, utrura
pr^dictee raali.i^ principalis esl actor, eo pr.^senlc -
ut sic sallera ipsos monachos Gr^cos eadem monasleria in re
Sivina prohibeaiis ofTicia celebrari,
gionis observanlia valieanl reformar.. unus
fierU
ejus impiealur facies ignominia, et nomen Domini
pra>buerU inlelleclum. Si potuerit episcopalus ex Uli. qm nobis sit imraed.
qua^rat, cura ei vexalio
subjeclus, el quod super lis mveneniis, fideliler i
vero, quod non credimus. vos in mandati noslri
esselis aliquatenus, vel conscribentes, sub teslimonio sig.llorum vestrorum I
cxscculionc negligentes
ad nostram p.-.sent.am dcsiinel.s, ut, per i.iquis^
i
reraTssi, venerabUrbus fratribus noslris.... Novio-
mensi et. .. Silvanectensi episcopis, damus nostris Uoncm vesl.am luslruct., secur.us i.i eodeoi nego lo
ut ipsi mandalim noslrum, procedere valeamus Inlerim aulem, ad correctio-
Ulleris in p.a.ceplis,
appellalionis nera eorum impendatis oi.eram efTicacem.
sublalo cujuslibet contradictionis el

cum ad nos de vobis Datura Lalerani, xvi Kalendas Man.

obstaculo, exsequanlur, et,

(H9) Sic in apographo CoHti ; legendum forsan WeUensi.

 333 PONTIFiCATUS ANNO VII, CHRISTI 1204.
334
XLVIII (150). in Komanorum imperalorem
;^ eleclum, (e converle-
AHBATI SANCTI ACBERTI (151), ET S. ARCH]l)IACON'0, ET riP, usus consiiio s-^^niori, el ipse habeal le pro re-e,
MAGISTRO REN. CANONICO, CAMERACENSIBUS. lam intuilu precum ejus quam luas devotionis obten-
De eodem argumento ac irt epislola hujusce libri 45. tu, legem te de caelero repulare volumus elvocare.
(Lalernni, vii h\. Maii.) Tu igiiur, lalilcr f,'ratiam libi
/aclam agnoscas, et
Cam, peccatis exigenlibus, muUa sit hodie ma- sic ingraliludinis
vitium sludeas evilare, ut lua'de-
lilia hominum super lerram, ct conlra ecclesias el votio merealur, quod et gralia libi
detur cx graiia,
viros ecclesiasiicos audaciam habeanl non modicam et data grdlis perpetuo conservelur,
provlsurus
prassumptorcs, ecclesiarum jura et libertales per- allenlius, ui, quam ciiius poteris, ab eodem rcge
vertere molienles, cogunlur praslali earum, Ollone
ul ipso- te facias solemniler coronari.
rum valeant impugnaliones repellcre, et patrimo- Datum LalCMni, xiii Kaleudas Maii.
nium ct jur.i eeclesiatica defensare, graves labores
l.
subire pariler el expensas, et non solum illa, quse
AnCHIPRESBYSTERO ET CLERICIS PLEBIS AKETiN^.
expendenda fuerant ia usus pauperum, slipendiis
Liles inler ipsos et prsepositum
imo eliam raulla alia recipero sub usuris;
erogare, canonicosque Aretinos
dirimit
nec ecclesiarum status, d im eas iniqui sic aggra-
^. (Later.ini, xiii Kal. Maii.)
vanl, polesl suscipero incremcntura.
Gura igiluf
venerabilis fralcr nosler... Cameracensis episcopug,
Cum dileclus lilius... concanouicus vesler, pro
a nobili viro.... comile Namuraconsi
plebe veetra, el dilectus filius
et aliis nobili-
prceposilJs, et
bus, fautoribus ejus, mullas
quidam canonici Arelini, pro ecclesiaS.
passus sit injurias e^ Pelri, qua
jacluras, el terra ejus sil fere el
nuper aucloritate noslra unila est ecclesia
penitus desolala, calhe-
6^
pro impugnalione,
drali, ad sedem aposlolicam accessissenl,
quam ab hostibus sqis subsli. prseseale
venerabili fralre noslro.... Arelino
nuisse dicitur, non modico premalur qnere debilo- episcopo (153),
nim, volcntes, proul conyenil, ejus super diversis arliculis in noslra
pr*sentiae liliga-
indigentiae sub- runl. Sane, ve«ler proposnil
vemre, et utiHialem ecclesiaslicam prociirator, quod, cum
procurare, di- festum Beali Donati martyris in plebe
screlioni veslra? per apostolica veslra solom-
scripla praBcipiendo
niler consueveril celebrari,
maudamus, quatenus, debiiorum suorum praep,.silus el canonici
ouanlilale Arehni nnper illud apud ecclesi.^m S.
laxala, de bonis episcopalibus el reddiiibus, prou'
P.^iri, conlra

expedire videriiis,
consuetudinem hactenus ob^orval.im, in juri>
faciulis,
aucloriiale nostra, sub- veslns
prajjudicium, solemnius ceiebrarunl,
lalo cujuslibet contracdiclioni ul non solum
nis et appellalionis ob-
oblaliones subiraberenl, qu;B voiiis
staculo, per eum suis erediloribus assi^nari ut o^i i •,- .
in feslo '^-
ipso -

idem episcopus pro defectu rerum '^"^""""'^ proveiure, sed el quosdam ce

sucou ^er non G T^
reos, qnos census nomine plebi eidem quidam
cog.ilur, et credilores, qui ei
subvenerunt in neces no-
silalibus, unde promereruat
biles onnalim solvere lenebanlur, quorum
gratiam, delrimentum restitu-
lionein procuralor ipse vobis fieri postulabal.
aliquod non incurranl; contradictores, elc.
Ad-
Nullis debat eliara, qioJ minae vobis inferebanlur
lilleris, elc. Quod si non omnes, multi-
etc.
plices, non lam a praeposito el
Dalum Lalerani, vii Idus Aprilis, anno seplimo.
canonicis, quam
protestale ac civibus Arelinis, super capilulo,
XLIX (252). quod
in ecclesia vestra in capile jejuni
nEGI BOHEMORUM Geri consue-
ILLUSTRI.
vit, celebralione bapiismi, liianis, et aliis
Concedilur ut possit in digni-
litieris rex nominari. latibus, quibus hactenus ecclesia vestra u.sa fuerat
('-alerani, xiu Kal. Maii.)
Licct, anlo luie promotionis
sine lite unde, super his inderanilali vestrs
lempora,
;
pele-
mulli Aie-
natin Bohemia rcgio diadematc bat per sedem apostolicam provideri. Verum, pra?-
insigniti, nunquani posilus proposuit ex adverso,
lanr.en poluerunt a prajdecessoribus noslris, (|uod, cim corpus
Roma- Donali, sicut ex multis privilegiis
ijeati
nis ponlilicii.us, ponlificum
oblinere, ut regcs eos in suis
lille-
ris nominarent. Nos quoquc, tnm Romanorura appare», apud calhedralcm ecclesiam
pr<edece.ssorum requiescal,
'Joslrorum ^."^•^''^^ viderelur
"^'^''"'' absurdum,
«^-^^urdum, si solemniia
solemnilato
vesligiis inha^rentes, lum
^T
n
cousidercnl
«ollicile,quoda nobili viro. Pl ^"^^8 ev p ' -^^ m
feceras coronari, qui, cum
corona.us lcgi.ime noa ""' '''''''^^'^''' P«'^i' '»- «• ^o-li eccles,138
in unam cathedralem ecclesiam
fuissel, ncc le nec
alium pqteral Jegiiime corooare esl coujuncla, in
regem specialis palroni annua solemnitaie silerel.
sui
hacienus non diximus nQminandum.
te
Ve' Praeterea, cum de unione praediclarum ecclesiarum
rum, cum, ud commoniiionem
apostoIicK so iis el
nostram reiicto duce Suevi^e, apudsedem apostolicam traclaretur, mandasse nos
ad charissimum in
•-hrislo filiura aiebal, civibus Aretinis, ui honorificenlias
qpslrum, illuslrem regem Oitonem, universas
quai calhedralibus ecclcsiis exhibenl ali«
civilaies

B/.oviUM, Annal. |om.

,./,i^?i.l'"^tnV-'?"
'
XIII Kcclos. Belgii, p. 517. Gall. Clirist.
^^ ^'^' '"'"" J^^vanaldum, ad lom. III, col.
1204, §"82^ annum 155.

^^"''^^•"' ^'^'Periluranno
(I5:i) Editaapud Raynaldum, ad aiinum 1204 *<

nense
niisfi' te'''-''"""',^-
Maio, ui charla I20i 55.
pro Gantiprato nolitL (153) Vide episiolan! libri sesti .50, nol.
 :{36
IN.NOCENTII lll PP. UE(;EST0UUM LIB. VII.
333
A mus solemniler celebrelur, Yosque juvla consuelu-
eidem ecclesiffi Pelii humililer in poslerum cxhibe-
diiicm haclenus observatam in ecclesia vesira,
rcnt, eo nequaquam obslanle, quod seryaium fueral
parochianos veslri plebalus, qui vobis praisenlali
haclenus propler odiura civilaiis, unde ipsi
manda-
omnes et singuli id fuerinl, baplizelis, cum el nos licel in ecclesia Lale-
lis aposlolicis devole parentes,
ranensi, baplizanlis officium cciobremus, nihiiomi-
hilariler juraTcrunl. Cum igiiur
leslum
se facluros
capilulum nus tarnen in lilulis urbis exhibeatur sacramenlum
specialis soiemnilas civiialis,
islud sit
baptismalis baptizandis Caelerum cura iitaniae
calhedralibus ec-
. ,

quoque, baptismus, el lilaniae, in

haec prirao, cl lertio die anle feslum ascensionis Domi-
apud alias civilales,
clesiis celebrari soleant
maa- nicaj apud ecclesiam veslram, secundo vero apud
omnia ecclesiae S. Pelri compelereauclorilale
ecclesiam S. Pelri consueverinl terminari, nos,
prajslili
dalinoslri, et ralione juramenli a civibus
pro- ordinem de-
volenles ecclesiae calhedrali deferre,
proponebant addens, quod cereos, de quibus
:

cerniraus immutandura, primo die apud ul videlicel

curalor vesler querimoniam deposueral
coram no-
sed de gralia ecclesiara S. Petri, sequentibus vero apud ecclesiam
bis, non ex debilo census nomine,
veslram lilaniae processio fiuialur, sicul etiam apud
sponlaneje devolionis obtenlu, praedicli nobiles
offe-

soiverenlur, cum nos primo die hujusmodi celebratur processio apud

rebant, sed, etsi ex debilo etiam
pU rpslitu- n ecc esiam primilivam, deceatque, ul Aretina Ec
V,
raxerml.^^.
eos V, nnn aD
Kic non ah eis resiuu
.

uuu sub
ios non vobis, B ftca Kpc esiffi nRomanae consuelutinem
„ " clesia
iljsi = .• •. , . , . •

,
veslrum
,

pro.. . Ecclesiae
, . consuelutmem imitetur,
imitetur. et
p. e
. .

tionem petere, sed conlradebiiores jus

cl aliis, ejus sequalur examplar, cui nulio subjacel mediante.
sequi debebalis. Nos igitur, audilis his,
parlis Nulli ergo, etc.
quje fuerunl ulrinque proposila, utriusque
auctoritate Ddlum Laterani, xiii Kal. Maii.
quieti providere volenles, praesenlium
cura sedes episcopalis uon sil ab LI (^54).
decernimus, ut,
Iranslata, ARCHIEPISCOPO MAGNCNTINO (155).
ecclesia Beali Doaali ad ecclesiara S. Pelri
unde illa Adversus Maguntinos, el de Metropoli in Boliemia
sed ecclesia B. Petri ecclesiae conjuncla,
dignilates constituenda.
etsisua privilegia communicaverit isli,

Donati de (Laterani, xii Kal. Maii.)

lamen non amisit antiquas, feslum B.
ejus me- Usque adeo se nobis in facto tuo hactenus pro
caelero in ipsa primiliva ecclesia, quae in
fundala solemniter ab episcopo «t cano- raajori parte opposuit ecclesia Magunlina, ci sic
moriam est

nicis, celebrelur, quia, sicut ifldecens, essel ut conlumaciier in sua obslinalione perraansil, n?c
adhuc eliam adjicit ul resurgal, ul, velleraus
feslum B. Petri celebrarelur ab episcopo et cano-
»i ei

dubio essel pro meriiis respondere, non solum, qui te capul

nicis iu ecclesia B. Donaii, sic procul
d. Donali
Donati celebraretur ao
ceieorareiur ab eis suum «uiumcic
suuiu despicil,
adrailtere ucsi^itn, jjuaacmu» eam
mciuuiis possemus
membris c.m.i
absurdum, ut testum
festum B.
cum ei nos iu similibus id ser- ^ penilus mutilare, sed, quia non intelligit quanla;
in ecclesiaS. Petri,
dignilalis privilegium et honoris augmenlura pcr
vemus, festum apostolorum priucipis apud ejus
basilicam, et Festum Beali Joanuisapud Laleranen-
sedem sit apostolicam consecula, debereraus redu-
sil ecclesia cere caput ed caudam, el primara novissimam fa-
sera ecclesiam celebranles, licel utraque
ac novissimam primae praeferre, in perpcluam
calhedralis. Verura, quoniam injuria non fit sancto
cere,

sed honorificenlia polius exhibelur, cum in diversis

raemoriam rebellionis ipsius, el ejus opprobrium
locis ejus merila fidelis populus veneralur, cele-
sempilernum, ul ex poenaipsius aliidiscerent, quod
brandi feslura ejusdera martyris in ecclesia veslra non est lulum contra lorrenlem brachia dirigerc,
et contra stiraulura calcitrare. Verum, quia personam
Tobi« non adimiraus faoultalem, libertalem quibusli-
bel relinquentes, ulram ecclesiarura ipsarum raa-
luam bincera diligimus in Domino charitate, pro te
luerinl eo die devotionis gralia visilandi, ul, nec adhuc eidem ecclesiae duximu» deferendum, licel,
retrahanlur ab allera, nec ad reliquam compcUan- quaato magis differimus poeoam ejus, tanto simu»
eliam eara gravius puniluri, nisi quanto cilius
tur. Ab impetitione vero vestra super cereis, el
culpam suara, gsniraina viperarum,
oblalionibus, praeposilum el canonicos reddimus expiaveril el

absolutos; vos tamen super hujusmodi cereis, qui quae in ea latebras suas fovenl, pedibus tuis oxbi*

vobis nomine census debanlur, convenire poterilis D buerint se calcanda, et apud te cum filio prodigo

debitores. De capiluio autem id slatuimus obser

proclamarinl : Paler, jam non sumus digni vocari

ul episcopus illud apud ecclesiam vestram filii lui, fac nos sicut aliquos ex mercenariis tuis,
vandum,
ia capite jejuaii celebret suramo raane, ila, quod, eo el inter ipsos admilte, qui le paslorem nostrura el

congrue celebrato, cum universo clero adeal ec- animarura noslrarum episcopum non adraisimus
clesiara S. Petri, officium ibi Cineris explelurus, hactenus, nec fuiraus venerali. Sane, supplicarunt

cum etnos eodem die apud S. Anastasiam, col- nobis charissimus in Chrislo Qlius noster.... illuslris

lectara, el apud S. Sabinam, slationem, el missa- rex, el populus Bohemorura, ul, cum lu propter

rum solerania celebreraus. Quia vero nimis videre- locorum dislantiam et diversilalem linguarum minuf
lur absurdum, si baptisma non flerel in ecclesia sufficias circa eos melropolilicum officium exercere,
baptis- nos, qui vice Chrisli teneraur universis fidelibus
calhedrali, staluimus ut iu ecclesia S. Pelri

(lo4) (.audata apud Raynaldum, ad annum 1204, § 53.

(154j Lib. V, episi. 14 el 15.
 337 PONTIFIGATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 338
providere sollicitudme paslorali, tiim propler ev - A leuier, ^
j
dorilem
doritem. .-i-. *
ulilitfitem,
ulilit;item,
.X-
lum
tum etiara propler
i

n«fiR« iMifim
Drooler necessitatem
i
^ i\ Ipnipr
..„
ea,
cfoi,,
slaluendae metropo
. .
i .
suDoonendap
'
>
^"PpyiieMu*. rr<eier
Praeler"
i
.

convenienda comraonenda super hoc esl ec-

el
urgcnlem, in Bohemia, cum, spatiosa et populosa clesia Magunlina, ne, si aliter factum fuerit, vene-
sitmultum, sedem metropolilicam staiuere digna- rabilem fratrem nostrura, G.
rcmur, per quam non lam honori eorum quam
Maguntinura archi-
episcopum, quem ereximus, dejicere videamur,
si ex
saluti uiiliter consulatur. Licet autem propter con- hoc concilaverimus plus in eum
tumaciam eccIesicB Maguntinae pelitio haec accelerari
Ecclesim suae odium
et scandalum Ut reddaraur igitur de ora-
civiiaiis.]
deberet potius quam difTerli, ne tamea conlra te nibus certiores, dilectum filium, T...
subdiaconum
aliquid agere videremur, eam non statim admilten- et capellanum nostrura,
virum utique litleratura,
dam, sed super his, quae circa eam inqnirenda fue-
providura el discretura, nobis el fralribus
runl, mandamus nostris
inquiri, ul, si forsan evidens utililas merilo suae probitatisacceptura, ia Bohemia
urgens necessitas destina-
el id exposcat, prorideamus ec-
raus, qui super his et aliis, de
quibus viderit inqui-
clesiae Magunlin^, dum tamen, a suo resipiscens
rendum, inquirat, et plene nobis super his
errore, ad mandatum apostolicum humiliter rever- qu»
contigunt negolium ipsura, significet
veritatera.
tatur, ut per hoo non tam aliquid honori ejus
., jjj.
tractum, sed additum videalur.
., ,-,
sulj- Tu quoque,
i^.^^uv^, uuu
non tantum
ictiuuiii per
ucr mieras
litteras luas et populi,
doduIi
P^V^'h
Haec g tur fraler- n
B cpA per
sed npr c«io,»,„„ .•
solemnes nuntios .
tuos, el episcopos, ac ec-
.

nilati i„
„;,„,; tuae A.
duximus
•
f j
intimanda, ut tuam nobis .

signi- clesias quos talia petere deceat,

petitionem tuam
fices voluntatera, sciturus quod, si super hoc poleris inuorare, ut super his raelius
procedere va-
du.xerimus procedendum, honori tuo sufficienler, leamus, prout viderimus expedire. Nos enim
danie Domino, curabimus providere. prom-
ptam geriraus voluntatem, in his el aliis petitiones
Datum Lalerani, xii Kalendas Maii.
luas, quantum cum Deo possumus, exaudire. Tu
LII (156).
ergo, facias eumdem subdiaconum secure ad prje-
RHGI BOnEMORUM ILLUSTRI
senliam praedicti archiepiscopi Maguntini produci,
Pelifionem ejus de erigenda in Bohemia metropolilica
et praesentari lilteras nostras capilulo Maguntino,
differt, et mandat ut archiepiscopi Magunlini con-
sensum oblinere curet. ne, omissum fuerit ex
si aliquid his qu»; ipsi inqui-
(Laterani, xi Kal. Maii.)
renda commisimus, in negotio ipso plene proce-
Monet nos luae nobilitatis devoiio, et fidei
dere non possimus.
since-
rilas exhortatur, ut, inquibus cura Deo et honestale
Datum Laterani, xi Kal. Maii.
valemus, peliliones tuas benignius adraittamus. Gum LIII (157),
enim consiliis nostris acquieveris hactenus, CANONICIS, ET MlMSTERiALlBUS MAGUNTINIS SPIRITUM
et in-
poslcrum mandalis apostolicis CONSILll SANIORIS.
exponas, decet ut te
G
dovolioni tuae delectio noslra respondeat, el Multa super rebellione per eos facta adversus Eccle-
sedes siam et archiepiscopum.
aposlolica te honoret, cum tu ejus honorera*stude«s
(Laterani, xi Kal. Maii.)
eflicaciter promovere. Sane, per tuos nobis nuntios
Supplicarunt nobis humiliter, et devole, elc, ut in
supplicasti, et charissiraus in Christo filius noster, ea qux mittitur archiepiscopo in eumdem fere mo- ,
Hungariae rex illustris, pro te apud nos suppliciter
dum, usque consulatur, ul sicut per Romanum im-
inlcrcessit, ul in Bohemia raetropolim construere
perium obtinere meruit regiara dignitaiem, ita quo-
dignaretur, cum spatiosa et populosa sit terra,
et que per Romanam Ecclesiam mereatur dignitatem
ab ccclesia Magunlina, cui est
metropolitico jure metropoliticam oblinere. Licet autem multi de
subjecta, tam locorum dislantia quam linguarum
ecclesia Magunlina, si tamen dicendi suntdeEccIe-
diver.Mtate, divisa, ut, cum
per Romanum iraperium
sia, qui suis exigentibus culpis praecisi sunt ab
obliiKM-o
meruerit regiam dignitatem, per Romanam ec-
clesiastica unitale, propier rebellionis excessum,
Kcclesiam mereaiur dignitalem metropoliiicam et
obti- inobedientiae vitium, in quo contra majestatem
nerc. [Licot autem tam le quara terram tuam veli- di-
vinam. Romanam, el Ecclesiara archiepiscopum
mus, in quibus honeslo possumus,
honorare, quia
lamenarduum esl negotium, et pelilio continet no ..
»
suum obstinata— mentee perauraai,
;-- "^eu perduraal,gravi
gravi raeruerint
*°!"^-dvers,one puniri, nos taraea, qui correctionem
viiatem, mirari
vilatem, rairari te nolumus et moveri si•'!"!;!!:
emnvl non protinus paterno desideramus afi^ectu, memores ejus, quae
preces tuas duximus coDsummandas, cum magna
dcliboralione res egeal,
filia specialis, el honorabile membrum apoitolicje
quod dispositum fuerit
ut
lanto slabilius perseveret, quanto
sedis existit, non stalim pelitionem hujusmodi du-
cum majori fue- ximus admillendam, sed prius inquirere disposuimus,
ril inaturilate statulum.
Siquidem ostendenda nobis
quae super iis fuerint.ioquirenda, ut, si forle
cst prius ct ur^ens peli-
necessilas, et utililas evidens
tionem ipsam admitlendam esse noverimus,
quffi fieri hoc exposcal, provi-
facultas, et voluntas Eccle-
dearaus ia ea, sicul e.xpedire videriraus
siap, in qua sedes ecclesiae
debet melropolitica slabiliri. et
mrum Maguniina?, dum tamen a suo resipisccns errore, se
in Bohemia dioeceses possii stalui compe- non reddat indignam. [Alioquin>on nobis, sed vo-
(156) Epislolae hujusfragmentusedidit Raynaldus
ad anmim1204, § 53. Qua> apud (157) Fragmentum hujusce epistoL-e
ipsum leguulSr' exhibet Rav-
hic uncis inclusa sunt. ^ "» leguutur, naldus, ad annum 1204, § 54.
Qu^ apud ipsura le-
guntur, hic uncis inclusa sunt. ^ ^
 340
INNOCENTIl III PP. REGESTORUM LIR. VII.
339
imputare, sic forte qui capul A LVL
bis merilo poieiilis STRIGCNIKNSI AUCIIIEPISOOPO.
aliquod aiiiillali.s. Vesiruiu
trar.slntione praeposUiirx cujusdam.
abjicitis, inein!)ruin ]
j)e
eril laliter lioaori noslro deferre, ut cl no» (Lalerani, viii Kal. Maii.)
i;;;ilur

veslro deljeamus defcrre, lionori, provldcnles vobi' Supplicavit nobis clwrissimus in Christo lilius

in lempore opporluno, nc forte posl lempus, non Ungarorum illustris, ul, quia in quo-
nosler... rcx
rc-
providenliae, sed poenilenlia; vobis locus merilo dam caslro suo Posomcnsi praepositura
consistit, ct

servetur. ex accessu hominum ad

eamdem, limel sil)i de ca-
Dalum Laterani, xi Kalendas Maii. stro ipso periculum
proveniic, ei licentiam conce-
LIV (158). diiinaremur, ul piffiposiluram
ipsam exlra
dcro
ILLtSTUl BEGI BOHEMORUM valcret.
munitionem coi.struere, ei licentia liosira
abOtto-
Privilegia ipsi ab imperaloribusconcessa, et fraleruitali
Nos aulem, ejus pelilionibus annuenles,
ne nuper confirmata, auctoritale eliam apostohca mandamus, qualenus,
luje per apostolica scripla
confirmat.
illudauctori-
(Laterani, xvii Kal. Mau.) super translatione ipsius praepositurae,
malerialis glf.dius muluae quod necessilali regni et ulili-
Sic sibi spirilualis et lale noslra staluas,
commu provisurus ne corpus
muluant subvenlionis auxilium, el vicissim lati Ecclesiu; noveris expcdire,
B ecclcsia requiescil, de-
uicant vires suas, ul defectus ope vicaria suppleanl, \,Q^i[ martyris qui in dicta

el uterque alterius perficial iinpcrfeclura. Decet veneratione fraudelur

1,;,,.^

apud eos Maii.

enimulsibiad iQvicem suffrageniur, el Datura Lalerani, viii Kalendas
qui gladium spiritualem non timent, jus ipsius ar- LVII (160).
rais gladius materialis alleget, el spirilualis
tempo- EIDEM.
cum ipse in ierram
rali cum necessefueril, aucloritalis suse robur im- m coronel filivim regis Vngariae
sanclam ire proposuerit.
pendal, Iribuatsuper hisqua? minus essenl valida
et
(Lalerani, vmKal.Maii.)
siae ipso valorein Cum igitur charissimus in Chri- usque ut, quia
in Romanorum Supplicavil nobis, etc, nl supra
slo filius noster, illustris rex Otlo,
Terrae siinC.aj, ne
Iransire proposuit in subsidium
imperium eleclus, jura et privilegia quse ab antiquo
dc-titu-
tibi el tuis praedecessoribus ab imperatoribus fuore
rcgnum suum remoneret quasi regiminc
scribere dignarentur, ut charissiraum
ia
duxeril privilegio contirmanda, tum, libi
concessa, suo tibi
suura, regaiidia-
quam terras et castra, et alia tibi Christo filium nostrum... natura
et tam tiberlates,
lua per
fraternitali
deraate insignires. Quocirca,
concesserit, ut dispositioni regiae auclorilatis ponti-
concessiones ipsas, sicul ad hono apostolica scripla mandamus, quatenus] cum :'b
ficalus accedat,
petmonera suam
rem tam Ecclesiae quam imperii sunl, auctoritale Q eodera rege fueris requisilus, juxla
praediclum filium ejus, quamvis
minorem, non dif-
apostolica confirmaraus, elc. Nulli ergo, etc.
ipso palre, filii sui
Datum Laterani, xvii Kalendas Maii. feras coronare, recepturus ab
corporaliler juramentum super
apostolicaj
LV (159). vice,
Ecclesife Ungarics
F^40EN6i ET oLOMUCENSi KPiscopis, ET sedis obedienliam, quam super
; II m al o ac
ARCHinUCOXO DE BEUIN
._. . .

ibertaie, sicut progeniiores sui

cum humilitate
-..1 r^iirYi n/>
1-1 1 1 1 1

Ut iiquis Bohemorum regi damnum aliquod inferre devotione debita impendcrunt.

ientaverit, censuris ecclesiasticis compescanl.
Datum ut supra.
(Laterani, xi Kal. Maii.) LVIII.
Cum charisiimus in Christo filius noster, P.... REGl DNGARORUM ILLUSTIU
illuslris rex Bohemise, juxta raandalum noitrura, Explical mandalum quod jam emiserat super prxpo-
situris regni Un'-; .ix (^61).
ad subsidiura charissimi in Chrislo filii noslri, iliu-
(Lalerani, viii K'.. Maii.)
slris regis Ollonis, in Roraanorum imperatorcm
Olim nobis regalis raagnifice tii per suas lilteras
elecli, sit exposilus et paratus pati, nolumus nec
cum regales prsp siluree qua; sunl
debemus, utab aliquibus praegravelur, raaxime dum
supplicavit, ut,

aulem m in- Ungaria, sicnt ad le in temporalibus, sic ad nos

in eius
ejus luerii conslitulus. Ut
obsequio uuusiiiuiua.
fueril ouieuuiu ui a^iy.i,i in - , .
, „„„ . ,

in spirilualibus nulla perlineant medmnle slatu

,
re
demnitati ipsius auclorilate aposlolica consulalur,
D
dignaremiir, quatenus novus praepositus ad scdem
discretioni veslrae per aposlolica scripla mandamus
apostolicam infra annum, vel in persona propila,
atque prajcipiraus, quatenus, si qui forsan in prae-
vel per idoneum. nunlium curn lilleris regulisasscn-
judicium ejus aliquid prcesumpserint machin;iri,
sus accederet, confinnaticnis gratiam oblenlurus.
uuusquisque vestrura pariochianos suos laicos per
clericos vero per sublra- Nos ergo.luis prccibusinclinali, slatuimus, ut qui-
censuram ecclesiasticam,
cunque de csetero ad regimen praepositurarum illa-
ctionem beneficiorum, sublato appellationis obsla-
rum, quae ad nos in spiritualibus nullo pertineanl
culo, ab hujusmodi prassumplionc auctoritate noslra
mcdianle, fuerint evocali, ad aposlolicaj sedis pros-
compescal.
Laterani, etc, xi Kalendas Maii.
sentiam infra unnum, in personis propriis vel per
Datum

(158) Laudata apud Raynaldum, ad annum -1204, Vide Raynaldum, ad anunm 1204.
(1(50) § 47. _

(161) Vide c*pislo!as libri quinli ^02, et libri

§55.
(159) Vide Raynaldum, ad annum 1204, § 55. sexli 7, 56.
 341 PONTIFICATUS ANNO VII, CHlilSTI 1204. 342
Idoneiimnuntium eumlilterisregalisassensusRccc- Anardi, Sancti Pelri de
Podio, Sancli Pauli juxi,^
d.'in(, pra condrmalionis muaere ohlineniio, ita mare, et Smcti Manuliani, cum cellis et lotim
quod interim in spirilualiljus uon minislrenl quod silvim de Anglo, et domuni Leprosorum de
;
Monte-
si forte infra dictum lcrminam venire neglexerin'» allo; ecclesiiim Sancli Nicolai de Ponteclo
plebem ;
exlunc praeposiluris illis se noverint exspoliandos* de Valentano ecclesiam Sanclaj Marioe de Bulzia;
;

Consequenteraulem, bonfBmemoriae J. Slrigoniensis Sancti Slephani de Piscia, el Sancti Petri de

Can-
arciifepiscopus, ad pra3senliam noslram aocedens, nino ecclesias, cnm cmnibus pertinentiis suis jura
;
in noslra el fratrum nostrorum prBesentia proposui^ quoqueetconsuelndinesquas habetis in Monte-allo;
viva voce, quod in abl^aliia el pra?posiluris regalibus porlum de Morallis, et porium Huminis Montis-alti,
ad eum Strigoniensem Ecclesif)m jurisdiclo ec-
ct el reddilus quos habetisex eis. Prohibemus insuper,
clesiasiica perlinebat, undc pelelwt, conslilulionem ul nulli fralrum vestrorum, etc.
Discedenles vero,
prasscriptam, tanquam per subreptioncm elicilam, etc. Licitum prfelerea vobis a quocunque m.aluerilis,
revocari. Nos aulem, viam mediam eligenles, pro- elc. Obeunle vero te, etc. Prasterea, omnes liberta-
vida deliberationedecrevimns, ui, occasio le littera- tes,etc, usqtie comraunimus. Ad indiciura autem
ruin, quas primo direximus circa pra;posiluras et hujus privilegii ab apostolica sede oblenli, obolum
abbatiasEcclesiae Strigoiiiensis per Ungariam ubi- o unum aureum nobis annis sinj^ulis pcrsolvetis. De
CUnaUe subjeclas,
cunque nnlinm
SUbieClaS. nullum Vftl siinnPQ^firihno
Pi vel
ei cnsc
successoribus suis cernimm
fiprnimji.: or,rr.
erj^o, «i/. a^l.,.. ,„j:.,
elc Salva ..i:--
sedis apostolicfe
•

auclori-
praejudicium generelur. Regalera igiiur excelle.i- lale, et in praediciis capitulis dioecesani episcopi
liam volumus nou latere, quod nec per sccundas canonica jusliiia. Si qaa igilur, elc Cunclis autera,
lilteras juri, tam noslro quam regio, ncc per pri- elc
mas, ipsius archiepiscopi et Strigonensis Ecclesice Dalum Lalerani, per manum Joannis, sancta? Ro-
jusliliae derogetur, cum in priinis fiierit conslilu- mana? Ecelesiae subdiaconi el nolarii, ly Kal. Maii,
tum de quae in spiritualibus ad nos nullo me-
illis indictioiie VII, Incarnationis Dominicae anno 1204,
dianlcperlinere noscualur, in sccundis vero dccre- ponlilicalus vero domini Innocenlii papae III anno
tum de iis quaj Strigoniensi Ecclesiae asseruntur sepiimo.
esse subjeclae.
LX.
Dalum, ut supra. LINCOLIVIENSI, ET
. . . . . . WIGORNIENSI (163)
LIX (162).
EPISCOPIS.
HIG. ABBATI MONASTERIl SANCTi AUGUSTINI DE MONTE- lii favorem canonici cujusdam ; ne eum ab archxepi-
ALTO,EJUSQUE FIIATRIBUS TAM PR^SENTIBUS QUAM scopo Ehoracensi molestari sinant.
FUTUIUS UECULAREM VITAM PROFESSIS, IN PERPE- (Lalerani, v Id. Maii.)
TUUM. p Cum olim venerabili
fralri nostro. Eboracensi . .

^ecipit eos sub protectione, et enumerantur hona ad archiepiscopo, dederimus in praeceptis, ut nuntio
ipsos spectantiu.
dilecli filii . . . nepolis dilecli fiiii nostri, G. (1 4)
(Lalerani, iv Kal. Maii.) Sancli Georgii ad Velum Aureum, etc, ms^'!;*? disti-i-
Quoties a nobis pelilur, etc. usqtie annuenles,
: cte praecipiendo mandamus, quatenus, inquisita
jraediclura monasterium Saucli Auguslini, in quo super illis diligenlius verilale, nisi constilueril fru-
liurno eslis obscquio inaacipali, sub beali Pelri, et clus saepediclos ex approbata consuelndine cedere
lostra proleclione suscipimiis, et ad excraplar pia; debuisse in solulionem debitorum canonici praede-
ecordationis Alexandri papse 11, prajdecessoris no- finicli, eos cum blado oblato, per censuram
eccle-
lri,translalioneni ipsius monaslcrii a Monle Caslello siaslicam facialis resliiui nunlio cardinalisprcedicti,
Q Monlem Genlilem auclorilale aposlolica confir- de damnis tam in doraibus prashendae, quam inaliis
lamus, etc, usqiie comraunimus slaluenles, ul ; rebus dalis, facienles eidem salisraclioncm congruam
luascunque possessiones, elc, usque voc:ibulis ; exhiberi, nihilorainus inquirentes de injuriis ejus-
3cum ipsum in quo prajdicluin monaslerium silum dem^cardinalis nuatiis irrogalis, et si archiepisco-
sl, cum omnibus
perlinenliis suis, cum pralis, ler- pus postsajpediclam sententiam missarurasolerania
s,vineis, neraoribus usuagiis, et
pascuis in boscoD celebraril, el quod super his invenerilis per veslras
plano in aquis ei molendinis,
in viis, el semiiis, nobis litteras inlimare (165), et nunlium nepolis
omnibus alns liberlalibus,et iraraunilatibus suis
; cardinalis ejusdem facientes pacifica ipsius prffiben.
eclesias Sanctos Maria;
el Sancli Joannis, positas da^ possessione gauders, ipsum a moleslatione cu-
1 Monle-allo ecolesias Sancli Nicolai. Sancti Leo-
; juslibel defendatis ; quia, si quis in saepefata pr;e-

(16-.)Vide Raynaliium ad nnnum

1204 8 81 legaiione funclus esl inTuscia et Urabria cum Petro
i'i epislolam hanc nuraero taniumodo '
indicat. urbis praefecto. ul eas proviiicias constilueret et
'^i"co»l'^»«i
,m
iin oL
egimus
^"

supr.i.
el Wigorniensi episcopis regerel. Hunc Innocenlius, virum providum, pru-
denlea-, honeslate morura el seuerositale nalalium
^^""""^-
Monle-Carello, tiliu.o
'^^
otWii?''^^'"'' coramendatum B vivis excessit sub
fuisse scribit.
m ^/
'^ ad Velum Au-
^"'''' S- ^-eorgii
Innocenlio
>i 'H?',''^," post annutn salulis humanae 12l0-
III,
%• '''a^onus cardinalis, a Cle- Olloin, acl Ciacon. I. I., col 1146.
lenlP '"m'''''"''''
;'"'''' ^^'•'O' i" "-^'"^''' cardinalium
-atiLr"
-auone, reauauatus
'
|16o) Sic in apographo, sed deesl aliquid.
est, Innocentii PP. IHjussu
343 INNOCENTII III PP. REGFSTORUM LIB. VII. 344

benda se jus habere confidii, per nos suam poleril A dinihus hactenusobservalis indebite molcslari. Nulii
jusliiiam oblinere ir.andalum aposlolicum laliler
;
ergo, eic.

impieturi, quod obedienliam vestram possimus me- Dalum Laterani, vi Id. Maii,
rilo commendare. Testes, etc. non ambo,
Quod si
LXIII (168).
elc. Nuliis lilteris . . . harura mentione non habila,
etc. Recipit eos stib prolectione.
Dalum Lalerani, v Id. Maii. (Laterani, xii Kai. Junii.)

LXI. Cum a nobis petilur, elc. usque : annueales, per-

Ne a quoquam, nisi in duplici casu,
possint.
(Lalerani, vi Id. Maii.)
Elsi Ecclesiarumoninium soliicitudo [nobis ira-
sonas vestrasel hospilale de Beicelieg, ab A. de Raze,
excommumcari el U. uxore ipsius, fundatoribus ejus, HospilaliTeu-
lonicorum Sanclse Mariaj in Jerusalem pia liberali-
latecoacessum, in quo divino cslis obsequio man-
cipati, cum omnibus quae in praesentiarum, elc. .|

mineat generalis, cum speculalores simus super in modum proleclionis, usque communimus. Ad in-
domum Doraini consliluti, eis laraon specialiler ad- dicium aulem hujus prolectionis a nobis oblendae,
esse lenemur, qUcE aposlolicffi sedis sunlfiliae specia- g quiuquagintaet unum denarios Trisacensis monetap,
les. Cum igilur Ecclesia vestra nos nullo respicial gratis oblalos, nobis, noslrisque successoribus annis

n.ediante, volenlcs vobis paterna solliciludine prae- singulis persolvelis. Nulli ergo, eic.

cavere, dislrictius iahibemus, ne quis in vos, vel Datum Laterani, xii Kal. Junii.
ecclesiam vestram, praeler aucloritalem aposlolicae LXIV (169).
sedis, excommunicalionis, vel inlerdicli sententias
audeal promulgare, nisi forle ralione aiterius bene- Vt Uirras comitissae Mathildis in sua dicecesi consi\
ficii, vel occasione delicli alibi perpetvati, sed nec stentes nomine pontificis recipiat.
sic absque raanifesta et rationabili causa senlentias (Laterani, ii Id. Maii.)
hujusmodi quisquam in vos ferre pri^sumat, quas Fidem el devotionem luara in raullis experlij
si quis alio modo ferre praesumpseril, in primo casu aucloritate concedinius, ut lerras
praesentium libi
decernimus irritas, in secundo decernimus irri-
fucrunl bonae memoriae comilissae Malhildis ia
qux
landas. Nulli ergo, etc. lua dicBcesi consislentes, vel el tuo episcopalui
Dalum Lalerani, vi Idus Maii. adjacentes, nomine noslro recipias, el possessio-

LXII. nem ingrediaris earum, et fruclus ex illis percipias,

G prout videris expedire.

Datum Lalerani, ii Idus Maii.

Antiquas eorum Ecclesi/e consuetudines confi.rmat, LXV.

(Lalerani, vi Id. Maii.)
Recipit eos sub protcctione.
Suscepli regiminis administratione compelliraur,
(Lalerani, xi Kal. Junii.)
elC; «s^«e salagere videamur. Ex parle siquidem
Justis petenlium, etc, usque assensu, personas
vestra fuil nobis olim hurailiter supplicalum, ut su-
el monaslerium vestrum cum omnibus bonis quae
jier dignitalibus, ecclesiaj vestrae, parochia videlicel
in preesentiarum, elc, usque communis. Null
el festivilalibus, archidiaconalu el archipresbyle-
ergo, etc
ralu consueta, et canonica nominalione, el reprae-
sentatione el aliis aniiquis, el ralionalibus consue-
Dalum Laterani, xi Kal. Junii.

ludinibus ecclesiae vestrae, ne super his posselis ab LXVI (172.)

aliquibus conlra juslitiam, faligari, aposlolicae pro-

visionis dignaremur praesidiura adhibere. Nos igitur,
palerna vobis super his volentes inposterum solli- Ut inquirant de W. Trajectensi decano, qui ex regu-
m
D lari vita ad saecularem transierat,
ciludine providere, auctoritale praesenliura districte i|
(Lalerani, Idib. Maii.)
inhibemus, ne cui liceal vos, vel ecclesiam ipsam,
super dignitalibus antediclis, el honcslis consuelu- [Consulli sumus frequenler a raultis, ulrum is qui

(166) Quis fueril, tunc temporis, decanus sacrae
capella? Divionensis, pro certo staluerc non possu-
mus. Hugonem I de Lippo usquc ad annum 1195,
raox irnmediate, sed non ante annum 1214, Rober-
tum I dAiicennvs, ex inslruriipniis, inenioranl au-
tlores Gallise Christinge, tom. IV. col. 85
anno H94. Praefuil usque ad annura 1227, saltera
usque ad annum 1220. Ucheli,. Ual. sacr. l. I,
col. 933.
(171) Vide epislolam libri quinti 96, not.
(172) Reperilur, sod mulila, inler Drecrelales, lib.
. iii, lit. 31 Dc ereyularihus et transeuntibus adreligio-
,

(167) Vide epislol itn iibri quinti 43. ??em, cap. 20. ubi abbati de Affligensi,etmagistris R.
(168) La'iii.ila apud llaynaldum, ad annum 1204, el G. canonicis Trajectenxibus, direcla dicilur. QuaB
§81. illic lcguntur, hic uncis inclusa, sunt; variae leclio-
(169) Vide Kaynaldum ad annura 1204, § 77. nes dantur.
(170) Henricus ad Mantuanam sedem alleclns fuil
 345 PONTIFICATUS ANNO VII, GHRISTI 1204. 346
nionasterium esl ingressu^^jhabitum assumendo (173) A lutionis beneficium humiliter sibi posiulal indul-
novitii, sianle posscssionem emissam infratempus geri, ipsius pelitioni
misericor.liler duximus an-
probationis volueril exire, licite possit, absque nuendum. Quorcirca, fralernilali vestrae peraposto-
aposlasiae nota vel noxa, prsesertim ciim debila rao- lica scripta mandamus, quatenus, ab ea
publice ac
rum correctione, ad saeculum remeare. Licel autera solemniter juxta formam Ecclesiae juraloria cau-
super hoc senserinl diversi diversa, nos tamen cre- tione recepla, quod nostris debeatparere mandatis,
dimus distinguendum, ulrum is proposuerit abso- auclorilate nostra eidem absolutionis beneficium
lute vitam rautare, utsub habilu regulari omnipo- impendere procuretis, injungenleseidem sub debilo
lenti Deo de caetero famulelur, an condilionaliler juramenli, salvis aliis mandatis quae sibi duximus
experiri observantiam regularem, ut ila demum, facienda, ut ad praedictum regem nullatenus rever-
si (174) sibi placueril, profitealur ordinis discipii- lalur. Quod si non omnes... duo, etc.
narn, aul si forsitan non placuerit, nioribus emen- Datum Laterani, xi Kalendas Junii.
datus ad statum pristinum reverlalur. In primo ca&u
LXVIII (176).
debet, ut regulariler vivat, ad laxiorem saltem re- EPISCOPO (177), DECANO ET PR^CENTORI
,

gulam perlransi-e. In secundo potest ad sajculum, HERE ORDENSIBUS.

non tamea ul vival Ui inquirant de causa Jnannis, tnagislri hospilalis
sa?culariler, remeare. Ul ergo o Eboracensis.
quae sil ejus intentio plenius agnoscatur, propositum
suum in principio protestetur.] Hac ergo dislinctione
[Lalerani, ii Id. Maii.)
[SigniQcavit nobis dilectus filius, Joannes (178),
diligenli medilalione pensata, circa dilectum
filium
magisler hospitalisEboracensis] quod, cum P. quon-
W. Trajectensem decanum, inquiratis sollicile quae
videretisinquirenda, el slatualis canonice qua? sta-
dam reclor Hospihdis ipsius, diem ckusisset extre-
mura, venerabilis frater noster Eboracensis ar-
tuenda noverilis, facienles, etc. Quod si non
om- chiepiscopus, ad quem et praedecessores suos Hospi-
nes... duo veslrum, etc.
talis ejusdem ordinatio pertinuit ab antiquo, no-
Datum Laterani, Idibus Maii.
lens ipsum ex defeclu recloris dispendium sustinere,
LXVII (175).
ARCHIEPISCOPO TOLETANO, ET dictum Joannem, presbyterum ejusdem domus, a
BURGENSI
ET ZAMORENSl EPISCOPIS. suis fratribus uuanirailer in reclorem electum,

Prsscipil ut B. natam praeferil ibidem, sperans quod domus ipsa per

regis Castellae, quse- a rege Le-
gwnensi recesserat el beneficium absolutionis ipsum tam in temporalibus quara spiritualibus
,
vo- ^
scebai, absolvanl.
susciperetincrementum. Procedenle vero tempore...
(Lalerani, xi Kal. Junii.) decanus, et eapitulura Eboracensis Ecclesis, tan-
Cum ejus locum, licel immeriti, teneamus
ris, qui non vult raortem peccatoris, sed
in ler-
p quam ad ipsos Hospitalis ejusdem ordinatio perli-
ulconver- nere, magistrum ipsum a suae adminislrationis
lalur el vivat, etqui eliam, cum iratus removere volenles, litteras apostolicas super
fuerit, non ofTicio
obiiviscilur misereri, decel nos circa illos
m'iseri- hoc ad decanum Lincolniensem, et suos conju-
corditer agere, qui ad gremium raatris
Ecclesis dices impetrarunt, quarum auctoritate in jus vocari
humiliter redire desiderant, et de
commissis satis- forcerunt tam arehiepiscopura quara rectorem. Par-
factionem debitam exibere. Licet aulem
nobilis tibus igitur, die sibi peremplorie assignata, coram
mulier, B. nata charissimi ia Ghristo filii nostri....- ipsis judicibus constiiuiis, judices vices suas aliis
illustris regis Gastellffi, graviter suum offenderit commiserunl,solasibi difTinilivasententia reservala.
Greatorem, ex eo quod illuslri regi
Legionensi ad- [
Praelerea, capilulum Eboracense, auctoritate qua-
ha?rere praesumpserit per incestum, ac
prapter hoc rumdam litlerarura, in quarura sigillo continebatur
excommunicationis meruerit vinculo
innodari sigillura capituliad citaliones tantura, cum aliud
quia lamen, sicut ex litleris vestris,
fratres, ar- sigillura cipilulum illud noscatur habere per
(179),
chiepiscope, et episcope Burgensis,
accepimus, ad ipsum (180) quemdain constituebat actorem. Sed,
cor rediens, ab eo ex toto recessit,
et. de commissis licel pars allegasset adversa, quod idem occasione
salisfactionem promittens debitam cxibere, abso- litterarura illarum auctor non debebat adraitli, et
D
(173) In Decret. sumendo.
rem. Thcokesbiriae, electum in abbatem ejusdem
(174) Decretal. add. intra annum. domus, benedixit in ecclesia WJgorniensi, ad raan-
c-in'^,)!^*"*^.^'*'*^"^
Raynaldum, ad annum 1204. datum W. Wigorniensi epioeopi. Vide apud Whar-
§ 70. Vide cliam Gesla Innocenlii,
§ 68. ton, Afigl. sacr. t, I. pag. 394. 479, 480, 482
(176; Fragmentum epistola; hujus
reperitur inter et 634.
Deeretales, lib. i, til. 28, De
appcllationibus, recu- (178) Decrelales omitlunl hsec verba.
sdtionibusetrelatiombus, cap. 48. Qua? iliicleguntur
iuc uncis inclusa sunt (179) « Capituli esl habere sigillum, et sigillura
variae leciiones danlur.
;
capiiuli csl auihenlicum, id esl fidem facil sine
(1/7) /Egidius [rt/. Gildai, liiius Willelmi de Breus tesiium subscriplione. Plerumque capilulum du-
cieclus episcopus llerefordensis.
anno fl99, conse- majori et minori el sigillo con-
plici sigillo uiilur,
cralus luit anno 1200 Anno ;

1208, lemporc quo ner slitulo ad cerlos acius pula ad cilationes, tides non
piaeceptum pap.-e senlenlia geneneralis
interdicti in adhibetur in aliis rebus, ut hic. » Altcser. not. ad
AngHa promulgala fuit, una cnm
EustachioEliensi, loc. cit.
wiliclmo Londoniensi, et Maugerio
Wigorniensi (180) Dccretales omiltunt, et infra idem magister
cpiscopis, gratis exsilium
subeuntibus, migravit in allegavertt legunt pro parsalleg. adi;.;
^aiUam. Postca redux, anno 1214, idemomittunt,
Uugonem, prio- et deberet pro debebat exhibent.
 PP. REGESTORUM LIR. VII. 34d
347 INNOCFNTII III

iosuper adjunxirol, quod, auctoriliite lillerarum A <^'f^'n>li''am senleuli.Tm profcralis ;

aliorpiin, pcsla
omnia in scrinlis lolihT rcdigcntcs, oaicn! nol.is
quarmn.iani a nodis suncr hoc al vemrabilem [ralrcm
fi

EUensem 'episcopum, et suos conjudices sub sigillis veslris inclusa miilcre procurelis, pr;«-
noslrum....
obtcnlariim, prius era convcnta quare non figentos parlibus lerminum compelenlem, qno cum
(181)
poslcriores, in quibus nulla fiebal ipsis scnlcnliam r.ostro se conspoctui
recepturae
debuil per litloras
ex- reprajsenlent. Niiliis lilteris obstanlibus harum te-
nienlio dc prioribus, conveniri, ju.iices larao.n
cepliones hujusniodi adinillcre noluerunl, quadpro- nore Quod
tacito, elc. si non omncs tu, frater

ptcr pars eadem {IS2) vocem ad nos appell.ilionis episcope, cum eornm altero, elc.
Oaluin Lalerani, xiii K;ilendas Junii.
emisil. Quocirca, discretioni veslrie per apoitolica
scripta mandanius qualenus inquiratis super prx- LXX.
missis diligentius verilatem, et, si vobis conslilcril

ob diclas causas vel ol) carum aliquam ad nostram

Ut Hicc. scriptori papse prxbendum juxla mandatum
fuisse senlenliam appcllatum, in irritum revocalo
aposlolicum. confirmcnt.
quidquid posl appellaliouem adnos legilime in(crpo-
(Lalerani, v Non. Maii.;
sitam invenerilis attentalum (183), partes] ad ve-
Elsi rem grandem postulasseraus a vobi» non crej
slram praesenliam convocelis, et audialis diligen- g debamussusiinercrepulsam, seJ, ul videmus, ingra
ter, appellatione remoln, qua? hinc inde duxe-
tiludinis vilium non vilalis,nec volulstis lacere de ne-
rint proponenda, et, si partes eonsenserint, ad
cessilate virlulem, cum precum noslrarum nrimiuas,
difTiniiivam senlenti'im procedatis ;
alioquin, om-
eadem nobis quas pro dileclo filio magislro Ricc. scriptore noslro.
nia in scriplis fideiiler redigenles,
vobis porrexiraus, repulislis. Ut aulem preces et
sub sigillis vestris inclusa niillere procurelis prasfi-
pra^ceptum noslrum uicunque possclis eludere, im-
gentes partibus terminum competenlem, quo cum
peralorum induigentiam allegaslis, iii sUL-gillationem
ipsis recop'ur£e senlentium nostro se conspeclui
barum ecclesiasticaj poleslalis, cui si forsilan in hoc arli-
rcprffisentenl. Nullis littcris obstanlibus te-

Quod non omnes.... lu, frater culo deferrelur, scaadaliziirenlur de caelero cajleri,
nore tacito, eic. si

cum eorura aliero, elc. exseculionein maadali nostri penitus impedirenl

episcope,
Dalum Laterani, ii Idus Maii. sicque melior esset slatus rebellium, quam condilio

LXIX. devotoruin. Sane, cum olim pro eodem scriplore

EISDEM. noslro scripla vobisaposlolicamisisseraus, ut unam

De eodem argumento ac in epistola 68. de iribus pr;ebeudis, qus in eccicsia vestra vaca-
(Lalerani, xm banl, ei pro reverenlia beali Pelri el nostra libera-
Kal. Junii).
„. .-,. ,., ,./.,..
r. liipr conicrrtu^, luciuuaiun nostrum surdis auriDUS
pnnforrplis raandalum
Significarunlnobis dilecti filii, fratres et sorores '-' '"cr
, f . ,

Hospitalis Eboracensis, quod, cum inler venerabi transeuales id efTicere non curalis. Veneraljilis quo-
fratris noslri, G., (185) Praeueslini episcopi,
que
lem fralrera noslrum, Eboracensem archiepiscopum
aposlolica? sedis legati, cui per hoc commisimus
el J. reclorem Hospilalis ex una parte, el deca-
vices noslras, el litteris aposlolicis dedimus in
num et capitulum Eboracenses ex altera, super
inandatis, ul vos ad id monore altenlius et indu-
amolione ipsius recloris, coram dilecto filio de-
obaudistis.
cano Lincolniensi, et suis conjudicibus delogatis a cere procuraret, preces et monita pcnitus
Qui, cum post diligentem coramonilionem apud
nobis, quaeslio verleralur i,osi, ne idem J. quem
elegeranl unanirailer in rectorem, amoveretur in vos in nullo proficerel, quia tandem vos in elusio-
eorum praejudicium el gravamen, neve quisquam in nem mandali nostri ad electionem procedere velle
saeculari habitu conslitulus, eis invitis et reclaman- cognovil, nam propter hoc conveneratis ircqucnler,

tibus, domus suae adminislratioiiera pcr dictos de- sed noadum vola vestra concurrcbanl in unura,

canura et capitulum usurparel, quia, de quibus in vobis parle nostra districle prohibuit, ne prae-
cx
suraerelis eieclionem aliquam facere de praibendis,
litteris noslris nulla menlio babebalur, non erat
inhibitum appellare. nostram audienliam appella quarum ad nos eral donatio devolula, nisi magi-
runt. Quocirca, discrelioni veslr* per apostolica D slrum ipsura in una trium illarum praebendarum,
canonicum rcciperelis el fra-
scriplu mandamus, qualenus inquiratis depra2mi»sis quam mallelis, in

diligenlius veriialem, ot, si rera noveriiis ila esse, Irera sed et idem magisler, ne quid fierel insuum
;

in irritum revocelis quidquid posl appellalionem ad

prasjudicium el conlemplum mand;iti nostri, sedcin

nos lcgilime ialerpositam inveneritis aUentalum apostolicam appellavit. Vos autora, dicentes quod
;

parles ad vcslram praesenliam convocelis, el audia- jus electionis ab imperaloribus haberetis, nec de-
beretis super hoc,aliqucra irapcdiri, vel cogi,
[ler
appellalioue remola, qu.ne hinc inde
lis diligenfer,
ei nogantos nobis jus aliquod in ecclcsia ve;Jra
de
duxerini proponenda, el, si partes consenserint,

(181) Oecretal., ad alios judices, pros. h. a. v. f. n- factum.

ex
E. ep. c. s. c, et infra, conventus pro er. conv., q- (184' In apoi^rapho Coiiti legiUir Pnori, sel
ipsius'episloiae""contcxlu palel legendum csse Prsr.-
(182) Decrelal., propter quod, pro quap. pars ead- epislolara
el \i\fra. discrelioni.... scripla, et inquiratis.. .. ve- posito. De prceposilo S. Gcreonis vide
rotatern omillunl. iibri quinti 71, not.

(183) Dccrelal. lenunt ; hujusmodi noveritis esse (185) De eo jam diclum esl saepius.
 349 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 120^ 350
longa praeheridaruin vacalione dcbcri, niandalo A pus in Laleranensi concillio diffinilum, apostolica
noslro, prohibiiione legati, el appeiialione ipsius auclorilate cassatain el, vos a collatione prceben-
magislri conlemplis, duos pueros duabus prae-
ia darum noverilis esse suspensos, quia privilegium
bendarum illarum, et in lerlia queiiidam exlraneum merelar amiti.ere qui concessa sibi abulitur po-
clegislis quibu-^, posl ileratam appelialionem ejus- teslale. Gaelerum, no facilitas venias iacenlivura
dem magislri, lu, lili praeposile, douurn pauis, ct pariat deiinquendi, cum abscindendasinl vul-
ferro
lu, fiiidecane (186) .slailuni cliori, el locum capiluli nera, qua? fomentorum non sentiunl mediciHam,
contulisli. Quare, prajdictus legalus rebellioncm volumus el praecipiendo mandamus, ut lu, fili
veslrara expertus in opere, ac grave fercns se prae- praeposile, cum praedictis
scholastico el Everardo
sentem fuisse conlemplum, venerabili fratre no- concanonicis usque ad feslum beali Lucae pro-
luis,
slrc... archiepiscopo (187), et universo fere ciero ximo venturum, satisfaclurus de contemplu, noslro
Coloniensibus, congregaiis in unum, eumdem le conspeclui reproesenles. Quod si nec sic vexalio
magislrum de prcebenda, quas diuius in ecclesia vobis deberil intellcclum, noverilis, conlradicto-
ipsa vacaverat, auclorilale aposlolica iaveslivit. res el rebelles exlunc
Li- excommunicalionis vinculo
cel autem quod a vobis prcEsumptum fuerat, innodatos, ecclesiam veslram supposilam
mu' et
inler-
tis de c:ero plurimum displicerel, tamen H. ^'^'^ ^^'^ ^"^^'^' Jileclis
l:tQli/«iic!
laslicus, /i» T7".,^.... ...J
scho- B rtf.* Ar^.I«^«« /.lOo\ _ t^»
iiliis
.
Pr«posito San-
^^.
ct Evei'ardus cauonicus
;

vestri,
•

senipjr cti Andrcae i.

Bunnensi (189), et.... San-

(188), et
. / .

conlumaciter resliieruni, el ei cum quibusdam suis clorum Aposlolorum decano (190), Coloniensibus,
fauloribus minabanlur. Unde, diclus magisler, noslris damus litleris in mandalis,
eo ul, vobis in
quod propler metum illorum ad ecclesiam illam ac- exseculione mandati noslri cessantibus lam su-
cedere non valebat, nominalim eosdem spensionibus quain excommunicalionis et iaterdicti
Seholasli-
cuni el Everardum, qui precipue rebellantium scntenlias non difTorant publicare, ac
ca- prcedicli
pul erranl, ad sedem apo.slolicam appellavit, magislri procuralorem in slallum chori,
festuai et locum
Beali Joannis Baptistaj proximo praeterilum capituli corporaliler inducentes,
sute per dislrictiones
lerminum appellalioni praefigens, ad quem nec jam dictas, auctorilate nostra, subblato appellatio-
ve-
nerunt, uec pro securaverunt millere nis obslaculo, tueantur inductum.
responsalera. Prioribus quo-
Volenles igilur adhuc, ulrum aliqua in que Coloniensibus prfficipiendo mandaraus,
vobis obe- ut,
dienliae scintilla rcmanseril experiri,
universilati cum delegati noslri sentenlias a nobis in vos, el
vestrae per aposlolica scripla ecclesiam vestram lalas
mandamus, et di- duxerlnt publicandas, et
stricte prascipimus, quatcnus, ducliconsiliosaniori, 'psi eas studeanl sine refragalione servare, ac fa
eumdem scriplorem noslruin sallem hac vice pro '^'^"' ^ clero Coloniensi auclorilate
p nostra tirmi-
reverenlia beali Petri et nostra '^*" observari.
. .
intuilu quoque
quoqu^
ipsius, qui vobis, el ecclesias Datum
veslrae in mullis po- Lalerani, v Nonas Maii.
leslexistere fructuosus, recipiatis in Scriplum
canonicum et est super hoc praeposilo Sancti An-
fralrem, el praebendam a praediclo drae, etc... Bunnensi,
episcopo eidem et Sanctorurn Apostolorum
auclorilale nostra collatam, amoto ab eadem decanis Coloniensibus.
quo-
libel illicito detenlore, Scrips[um
ipsi vel procuralori ejus esi etiam prioribus Goloniensibus.
nominesuo, sublato cujuslibet conlradiclionis,
ex LXXI.
cusalionis, el anpellalionis obslaculo, assignetis abbati de weudex
el faciaiis
(191), colomensi» dioece-
pacillce possidere, el prsposite et vos, SEOS, ETC...., BUNNENSI (192), ETC... SAXCTI CU-
tlecane, donum panis, slalium in choro, et locum NIBERTI (193) PRvEPOSITlS, COLONIENSIBUS.
m capiiulo ei, prout esl ecclesice vestrae consue- Eleclionem episcopi
ludinis, conferalis. Alioquin,
Monasteriensis examinandam
quia quodde ipso in- ipsis commillit.
coBpimus, reliquere
nolumusimperfecium, et qus (Lalerani, v Kal. Junii.)
inconleraplum uostrum lemere allentatur,
c!au- Ex lilteris venerabilis fralris uoslri, G. (194)..-
sis, non
possumus, sicut nec debemus oculis
per- Praeneslini episcopi, apostolicae sedis legali, el di-
iransiro, eleclionem a vobis fuclam posl
prohibilio- D lectorum filioruin...
nein prajdicli legati, prffiposili... decani, majo-
cl
et appeliationem ad nos
iuier- ris, ut asserilur, parlis canonicorum Monaslcrien-
Posilam, de praebeudis,
quae vacaveruut ulira tem-, sis ecclesiae, ac quorumdam abbalura, accepimus,
^^^"•'^!^s> decanus S. Gereonis, anno
paIS
repemur m inslruineuto,
1202 tioni Oltonis, Romanorum
regis. A'ino sequente,
apud Hontueim, His monaslerium Liudgeri Uclmstaliense incendio'
S.
conflagravil. Anno 1204, xviii Kal. Februarii, Inno-
'"' '^P''^'- ^''' ""t. 187. centius III de usu poutiliealium IJeriberlo builem
nsll^]^-
(I8«) Iheodoricus, pra^posilusS. Andres, anno concessil, datam Anagni.T, poalificatus ejus anno
/r^o?'?r7'"r.'""'""'"''"^'^'
(i6y) ^P"^' "«^™. loc. eil. VI, quam quidem in Regeslis non reperimus.
Vide hb. v, loc. cit. Ob-
iisse diciiur circiter annum 1230. Galt
(190) Yvo, decanusSS. Aposlolorum, Christ
anno l-^0> lom. III, col. 729.
repcnlurapud HoNTuriM. l.oc. cit.
(192) Lib V, episl. 71, not.
"'^'•'.'^«'•'"s n de Burem, abbas monastorii
wll?h- (193) Theodoricus, prccposilus S.
f^Werda. 5e« de Werdena, anno Cuniberti, an-
119S .nr'Ti"'' no 1202, rcperilur in inslrumealo, apud H
Iheodorico, episcopo Trnjeclensi,
rhioHr,^ ac Hisl. Trevir. tora. I, pag. 643.
lluedmaro Mindensi, iuferluil Aquisgrani
corona- (194) De eo jam dicium esl saepius.
351 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 352

quod, cum bona3 meraoriae... Monasleriensis epi- A proul (ieri debuil, fueral requisilus, et quod mini-

scopus (195), in commissa3 sibi adminislrationisoffi- sleriales, el cives Monaslerionsis [lorlas civiiaiis

consummassel, canonici ejus-

cio dies suos feiiciler suae serari (196), ac lurres muniri fecerunl praesi-

dem ecclcsiae ad eleclionem de subsliluendo pon- diis,cum deberel clectio celebrari, quare pars
lifice faciendam, slatuo lermino convenerunl, eadem cum quibusdam nobilibus coacla fuit ad
suorum pars quaedam dilectum Bremcn-
filium locum alium se transferre, ac processit in eleclio-

sem, allera vero Claholtensem, praeposilum nomi- nem ibidem, nihil lamen pro electione sua, vel pro
navil, unde fuit ex parle ipsius Bremcnsis praepo- suo allegabat electo, sed inslanler inducias postula-
sili ad ejusdem legali audienliam appellatum. Par- bat; ad quod pars respondil adversa, quod ei jam
libus igitur in ejus praesentia conslilutis, eleclores fuerant induciae decem el octo seplimanarum indul-

prailicli Bremensis praeposili, suum ei praesenlan- [se, quapropter super induciis quas pelebat, ejus

les electum, proponere curaverunt, quod.... prse- erat petilioreprobanda ;

pra?serlim, cum ex vidua-

positus, elc... decanus, cum caeleris ecclesiae suae tione pastoris magnum Monasleriensi Ecclesiae peri-
p>-a3lalis, ac duplo major, et sanior pars capituli culum immineret. Praedictus vero episcopus, audi-

Monasleriensis, abbatibus lotius episcopatus con- tis, quse in ejus praesentia fuerant allegala, quia

senlientibus.in capilulo ipsumelegeranlunanimiter propter ardua negotia, quae ipsi fuerant a nobis
g
in pastorem. Quia ergo Bremensisprsepositus fueral injuncla, idem non poterat negotium lerminare,
a majori parle capituli, utpole a duplo, imo multo ne parles faligarentur inanibus laboribus, etexpen-
pluribus, el a praelatis Ecclesiae, scilicet praeposito sis, eisdem injunxil, ut Dominica qua cantalur
Invocwvit, proiimo prajterila, noslro se conspectui
majoro, decano, cantore, custode, parti alteri nullo
praelato, et anliquioribus ecclesiae, praesentarent. Nos, ergo, licet nuntii praedicti Bre-
consentiente
quoniam eleclores ipsius, omnibus allerius partis mensis praepositi cura liiieris ejusdem legati nostro

elecloribus, uno exceplo, erranl in iniroitu, et se conspectui prajsentarinl, quia lamen pro parte
priores, a saniori quoque parte capiluli, altera nullus comparuit responsalis, et idco de prae-
slallo
quia consilio abbalum totius episcopalus in ani- missis iiobis non potuil fieri plena fides, discrelioni

raa lua hoc consulentium, et judicio conscienliae vestrse per aposlolica scripla mandamus, quatenus,
rcspicientum ad solara ulilitatera monasle- verilate plenius inquisila, electionera, quamdeper-
suae
riensis ecclesiae, a jejunis in loco bono
congruo, sona idonea invenerilis canonice celebratam, sublalo
per omnia zelo, remota omni affeclione consan- appellationis obstaculo, confirraelis, reliqua penitus

guinilatis et familiarilalis, electus, et quia dictus reprobala ;

conlradictores censura ecclesiaslica

Glaholtensis praepositus eleclus non fuerat a prae- corapescenles. Si vero utraque fueri electio repro-

lalis, imo pauci canonici, mulla ei familiaritale ^ banda, casselis utraraque, facientes eidem EcclesiaB

ac consatiguinitate conjuncli, post prandium loco infra quindecim dies de persona idonea per elcctio'

indebilo, videlicet extra civitatem, post appella- nera canonicara provideri; quara si forte infra idera
tionem ad praediclura legalum interposilara, eum- terapus Monasterienses canonici neglexerinl cele-
dera perperam nominarunl, poslulabant instantius brare, vos, auctoritate nostra sufTuIti, virum ido-
Brcrnensis praepositi electores, ut, allerius par- neura praeficialiseidera ecclesiae in paslorera ; ita,

lis clectione cassila, eleclionem eorum dictus le- quod vobis constiteril dictura Claholtensera pree-
si

g:itus auctorilate apostolica confirman t. Praelerea, posilum fuisse illegilime nalum, cum in Laleranensi
dilecti filii, nuntii ejusdem Breraensis praeposi- concilio sil statutum, ut nullus in episcopura eliga-
li, eoram nobis asseververe conslanter, quod lur, nisi qui annura tricesiraum egerit,
jam aetalis

i(!em Ciahollensis praepositus de logitimo non fuerat et de legitimo sit malrimonio natus, el qui etiam

niatrimonio procrealus, et hoc erat in suis partibus vila et scienlia commendabilis demonstretur, etcle-
rici, qui contra formam istam quemquara
nianifeslum. Licet autem ab altera parte, primitus elegerint,

in ejusJcm legali praesentia conslituta, fuissel pro- cl eligendi tuoc polestate privaios, el ab ecclesia-
posilum, quamdara inler rainisteriales el canonicos sticis beneficiis triennio noveriut se suspensos.
comproraissionem fuisse illicile celcbratam, el quod D anle orania eleclionem illam non lara irrilandam

canonici, qui jus in eleetione habebanl, contempli quam irritam indicetis, clericos qui eum eligere

fueranl, nec eliam advocati consensus, et quorum- praesumpserunt, poena praedicla, subblato appella-
tionis obstaculo, punientes. Unde, si nova
d:\malioruranobilium, et virorura religiosorum, forsan

gladii
(195) Quis fuerit Monasleriensis episcopalus, de liam secutus, titulura principis et poleslatera
saecularis primus meruil, nec obiit (juxla eumdem
qiio hic agilur, pro cerlo slaluere nequadam ag-
grcdimur. Bucellinus, German. sac.r. lom. I, pag. Bucellinum) ante annum 1246. Verura, inslru-
mento, quod ul aulhenlicum et idera indubilalaj fi-
27, rofort Godelscalcum Saxonem, humili penore pag.
dei referl Hontheimius, Hislor. Trevir. i. I,
nutum, sed virtutibus illuslrem, (quera posl Luilo- episcopus,
vicum, corailem de Teckcnlborg, anno 1190 notiira, 612, n" 435, Horraanus, Monasieriensis
coUocal), obiisse jam ab anno 1182, diserte nominatur et subscribi-
ol de ccciosia sua merilissiraum,
iuzn ; ei in altero diploniale, apud eumdem
auclo-
•inno 1200. Mox, immodiale idem auctor memorat
rem, ibid. pag. 657, n» 456, anno 1220 Theodori-
llennannum, comitem de Catzenclenbogen, vulgo
Ter (ut ail Buccllinus), ob insigoem in omncs be- cus Monasleriensis episcopus reperilur.
ncvole^tiam appellatum, qui imperatorem in Pia- (196) Slc in apogr.
 -

3o3 PONTIFIGATUS ANNO VII, CHRISTI -1204.

354
occurreral electio celebranda,
1.1 "' ^.^. ^ smo, m
illis exclnsi'; fini ari a Aamr,^,.;.^,,
demnav.mus, •,
proce..u)n.bus, scrulinio cl bapli-
ciectionem conlra .....„„'
slaluium Lateranensis concilii
ila lamen ut hoc Ecclesias Romanse nullum
processerunl, c^teris injun-atis, ut
juxla praescri- praejudiciura generarel, si quando jus suum duceret
plam formam eleclionem non diDTerent
cclebrare. prosequendum. In institutione autem, el desliiulio-
Quod si non omnes... duo veslrum, etc.
ne, ac capilulo,
economum ejusdem ecclesiae Sancti
Dalura Laterani, v Kal. Junii.
Laurentii ab impetitione s^ndici veslri
prorsiis
LXXII. absolvimus, eidcm syndico super hoc
perpetuum
ZiMOUBNSI EPISCOPO. sileniium imponentes. Quia vero arcbipresbyter
el
De casu quodam imius pueri petentis promoveri clerici ejusdem ecclesiae inlerdum
ad lalfie senleniia; non
sacros ordines, cum fuerit in causa
mortis unius. paiebant, ne de caetero lucrum ex sua rebellione
(Lalerani, xii Kal. Junii.) reportenl, suspensionis sententiaro feriraus in
rebcl-
Ex parte tua noslris esl nuribus inlimalum, les, aucloritate vobis prcesentiura indulgentes, ut
quod,
cum quidara puer quemdam canem perculerel, quolies debilum vobis obsequium in sorulinio.bapli-
alter puer, cujus eral canis, illum in smos processionibus denegarint, latara a nobis in
et
facie manu
percussil qui percusserat ejus canem, sed, eos suspensionis sentenliam publiceiis. Nulli
--
cum ille erfro, .
n-,
fustera arriperet ul reperculeret illum ^"^- ^'^^^ paginara nostrae concessionis,
a quod fueral B etc. Si quis
ip»e percussus, el ambo fustem
tenerenl hinc inde, """'"' "'"
aulem, etc.
pater illius qui canera percusserat, supervenit ui Dalum Laterani, vi Kalendss Junii.
filium casligarel. Pueri vero, in fugara conversi,
fuslem quem lenebaiit ad invicem
LXXIV (198).
dimiserunt, et,
cum pcr aliquantulum spalium essent ab eodem'
...... ELECTO GRADENZI (199).
jam loco remoti, jam dictus paler Epistola comminaloria,quod consecralionem
unius in fustera et pallii
iUum taliier incidit, quod per unum petitionem distulerat, et propter excessum Fene-
oculum casu torum.
mopinalo fuslis intravii, ex quo cerebro
stalim
emisso de medio est sublatus. (Lalerani, Kal. Junii.)
Poslmodum autera,
puer qui canem percusserat, Licet, praeter negligentiie tuae
culpam, quia vido-
habitum reiigionis
assumpsit, et, cum ad ordines recipiendos accede- licet contra canonicas sanctionesconsecrationis be-
rel, perejus et aliorum multorura confessionem neficiura el pallii ornamentum pelere dislulisli,
quaestio incidit hujus facli, qu® propler excessum eliam Venetorum, quem in Deum,
tanlum dubi- libi
tationis induxit,
quod nos consulere voluisti, utrum et Romanara Ecclesiam, el charissimura in Christo
hoc facto non impedientead sacros filium noslrum
ordines valeal p '^
Ungarorum illustrom,
regera
promoveri. Nos igitur tuae fralerniiati '™° populum Chnslianum temere commise
^*^'""™
super hoc
lahter respondemus, qnod ex runl, el adhuc contra Christianos commiltere
praemissis puerum nou
illum non credimus ila esse desistunt, non solum diiierre consecrationem
culpabiiem, ut ejus tuam,
ordinalio de jure valeat impediri. sed spera libipromotionis auferre merito
valereinus
Datum Lalerani, xii Kalendas Junii. ul de personae luae meritis laceamus
quia ; tamen
LXXIII.
correclionem Venelorum palerno desideramus affc-
clu, circa le ad praesens non duxiraus
CAPITULO SANCT^ CiECILL*. aliud dispo-
Senientiam quai in causa, inter ipsos nendum, nisi ut in eo statu permaneas, quem cs cx
et archipresbu
terum ecctesix S. Laurentii in electione lua el confirmatione pariler
Pusciola vertente asseculus,
inipsorum favorem lata fuerat, auctoritate apos- donecaliud disponamus.
toltca confirmat. ^
Datum Lalerani, Kalendis Junii.
(Laterani, vi Kal. Junii.)
Cumolim inter vos et M. archipresbylerum
eccle-
siaeSancli Laurentii in Pusciola,
super subjectioae
quam m
ipsa ecclesia petebatis, quaeslio
verteretur
nos, auditis quae fuerunt
hinc inde proposila, a3Co- D
nomum ejusdera ecclesiae syndico veslro
(197) con-

^'*^*° "P^='"- Gonti.

!!oS evectum fnisse asseril. hoc enlra diserte aflirraal
/ qS n'^^® ®P'^''
''^" s"^^' 240. Marinus Sanulus, Vil. de Duc. di Venez. tora. XXII,
G'«densi, qui tunc temporis
P
Der. Italic. Script., col. 528 recte, si vis, cum addil
sedebH hi.'^'" '*'^;'*T
:

Ughellos, Ital. Sacr. tom. V, ipsum nonnisi posl annum 1201 pallium el benedi-
col iQnQ^''^?^'^
B«n«!^'clus Falerius, ex nriraicerio ctionera ab Innocenlio accepisse; hoc enim ex Inno-
S kr.?-;',^^-
°'° consentieute clei-o, Gradensis
piii .1
'
palriar- centii epistola coniirmatur an recte eliam, cura :

'" '' '^ f-^nocentio pallium el benedi- inriuil pariter eunidem tantummodo posl annum
cUonim'"' post annum 1201, exlremisque
nnm\^n"f^^'^ponlific.s 1201 ad patriarchalum eveclum fuisse, nescimus.
excessit e vivis. Fuil Vir enim
no li.T'''^"' lilius electionera ad annum Henrici Danduli
Hic iiTn'"'' ^?,
'nn
P'*^''"^'® •^^'™'"'» prrpditus. ,, ducatus octavt.m, id est Incarnationis Dominicae
• •^"'^''"»' ^"^" Benedictum
D nwS^'''M
e primicerio S. Marci^''i'
ad palriarchalum Gradensem
1200, referre videlur Andrea; Danduli Chronicon.
Vid. MuRAT0R./?cr. italic. Script., tom. XII, col. 319.
 UB. YH. ^56
INNOCENTU III PP. REGflSTORUM
351
niinicis cl aliis solemniialihus,
pxcommunicali pu-
LXXV (200). A
MONACIIIS blico nunlicntur, et eidem omnino cuin eis scnlcn.
ABBATl ClSTEROIENSl (201), ET I'. ET R.
SEDIS LEGATIS. tia3 ac pocuffi sul.jaceanl, ncc
ad communioncm re-
FONTIS-KRICII)!, APOSTOLICA;
cipianlur Ecclesiae: nisi socielale illa
pcssima cl
Ul udversHS archiepiscopum
Narbonensem pluribus
intamatum inquirant. baircsi al)juratis archiepiscopus ipse, non solum
viliis el accusuLionibus ;

hujusmodi non evitat, sed Nicolaum, duce Arago-

(Lalerani, v Kal. Junii.)
omne cor mce- nensium, el popuialoresn palriffi, et monasteriorum
Quia omne capul languidum, el
quem
cl ecclesiarum riuasi assiduurn destruclorem,
iion esl in
rens, a planla peiiis usciuo ad vcrliceni archici.iscopi,
non esl mi- bonoe memoria?.... praedecessor ipsius
80 sanilas, ul propliolica vox lestalur, nuntiavil, in duobus ca-
languescuni, el excommunicatum pul)lice
rum, si membra capiie languenle dc Cruscadas,
prneser- stris suis, videlicel G.ipilis stagni el
ad subditos derivalur corruplio pratlalorum, stabilivil,
lalrare, advomi- ubi dc novo pedajium staluil, villicum
lim, cum cancs muii non valenles quam de
debuerantamplexan- qui, archiepiscopo prajsenle, pra^dam,
tum redeunl, velquae vomuisse
quodam castro Catholicorum abiluxeril, ad unura
lur, el paslores,pascenles potius scmciipso», nec
—"-•" caslrorum ipsorum ducere non expavil. Cumque
baculo lugam
voce. nec bacuio
voce, fuganl lupos .,... dominicura
.. ovile
.upu. in
juxla verbum
juaw Tciuum Aposloli,> episcopum csse opor
sacerdos y
Sane si .aot.uu
opvipnips bane,
sffivienles.
peccaveril, faciel de- o
O
(-iui;, /^17«^ i r
,
leat hnsnitalem.
hospitalem, iose hosnitalilalem non exhibet, el
ipse hospitalilalem e
ul populus
linquere populum, et cum iueril sacerdos sanus
disper- elecmosynam non Iwgilur, el corpore s^pe
paslore lam in menle quam lingua percusso,
habcanl per unam vel du?.s hebdomadasad ecclesiam noQ
gunlur oviculae ac pcrdunlur, et, cum non hajrcticus reputalur. In-
seduclo- accedit, unde a quibusdam
doclorem in bono, declinant ad dogmata Moniell.' cum
super, ecclesias Capitis-Stagni el de
rum, et insidimlura praeda fiunt. Sicut enim
noslris
dudum vacaverinl, in manu sua conlra canonicas
esl auribus inlimatum (202) archiepiscopus Nar-
detinct sancliones, et a quondrim Elenensi (205)
officii exse-
bonensis, in tanlum est in ponli(icaliB priusquam eum con-
videatur, lan- episcopo, ecclesiam de Jessous,
cutione remissus, ut nou immerilo occupatam (206)
sec.raret, extorsit, quam adhuc detinet
quam arbor slerilis, terram inutililer occupare, qnondam Magalonensi (207)
Simiiilcr etiam a
cum Narbonensem ecclesiam jam per Iredecim an- consecralionis munus im-
cliam Nar- episcopo, priusquam ei
nos leauerit occupalam, el nec semcl accepil solidos quadringenlos
yisilarit. Uade, pcnderet.exegil el
bonensem provineiam vel diacesira canonici parati fuerunt corara
murum oppo- prout Magalonenses
cum non sil qui pro dumo Domini se Massiliensi
yencrabili fralre noslro (208) tunc
nat ascendenlibus ex adverso, ejusdem archiepi-
Forojuliensi, probare.
^^^- -
m«r.
ims haeretica
partibus illis
partinus preeposilo, nunc episcopo
facienie, ,n
scopi negligenlia fac.en.e, in •

^^,^ ^^^^,^ ,,l,„,„3 ^^'

pravitas plunmum pullullavil iia u^ _^

;
^[^^^''^^''^^'^^^'.^...r^.^.N.vhonen^^n.no ne-
nunc pcr ne-
incau- essc solcant in ecclcsia Narbonensi,
passim el publice dogmalizent, et seducanl memo-
trahuni, quanlo ex gligontiam vei maliliam potius archiepiscopi
tos, quos lanto facilius post se cum jam non sinl
aliorura prcelatorum rati, dimidialus estnuranrus,
vila ipsius archiepiscopi el
ahbi,
canonici, nisi novera, quorum tres, licet
Ecclesi»,contra Ecclesiara suraunt perniciosus tamen ibidem
ia suas habeanl digaitates, praebendas
argumentum, el aliquorura criraina refundunt detrimenlum, quje
Nam, idcm archiepisco- detinere prjBSumunt, in Ecclesia^
Ecclesiarageneralem. Inlanlura
bene nolaveril qualem ae defeclum maximum palilnr minislrorum.
pus lanquara non
ponlificalis autem idem archiepiscopus se in spirilualibus exhi-
debeat episcopus exhibere, neglecla
in lemporalibus circum-
convertit bct negligcnicm, licel sit
officii honestate, quasi ad idololalriam se
et doccre praesu- spectus, ut non solum non inhibeal, scd pcrmitlal
dura servil avaritiae, non doctrinse, canonicus
haeresira Simonia,quod ipse ulBercngarius de Morian (209). licel sit
mit, quod noa sapiat praelalus sil canonicis
regularis, iramo a biennio jam
non saperct, si quid super hoc sentiant canones sa- et lam
cum in Laleranensi concilio sit regularibusin abbalcm, iirchidiaconatum,
puissel. PrfBterca, ecclesia
locum quara reddilus vestiarii detineal in
stalulum, ut qui Brabanliones,
Aragonenses, Na
Sira.liler eliam
diebus Do- sias, cl caromcas Bxternenscs (210).
surapserint vel foverc, per ecclesias, ia

laudat Raynaldus, ad
hanc (206) Apud Manrique desunt.
(200) Eijislolam
vulgavit Angel. Maurique, (207) Lib. iii epist. 24, nol.
an. 1204, § 57. Integram
_ -
praepositus Mass
annum 1204, cap. iv, 2, l. 111, {J 208) Raimundus de Pelreolis,
Annat. Cisterc ad occurrit in instrumentis ab anno
llSOusque
non alisque mendis, nec non omissis liensis
pag. 404 ; sed lU, pag. 675
quidem omnia, ad majorem diiigen- ad annum 1201, Gal. Christ. vcl. tom.
aliquibus, quae abanno
Raimundum.episcopum Forojuliensera, jarn
tiatn, in margine notavimus.
saitem, 1203, agnoscunl nosx Galliae ^'''""^"'^f-
(201) Lib. vepist. 16, not.
auctores, tom. I, col. 431, sed cum
ex aliquo rel
scxtiSl, not.
(202) Vide epistolam libri auturnaui
Apud Maurique, Darellos. gioso ordinc ad episcopaium asssumplum
v203) Sic in apogr. quod quidera quo paclo cum hac Innocenlii episio-
(204) Apud Mauriquc, Cum insuper. nescimus.
Artaldus, quem ab la conciliari possil,
(205) Erat is verisimiliier. Apud Maurique, Monan.
(209
anno circiter 1198 usque ad annum 1201, Helemen. Apud Maurique. Canonicam Bitterensem.
(210
ses iofulas gessisse comperlum habemus.
hali.

Christ. tom. VI, col. 1050.

 357 PONTIFICATUS ANNO VII, GHRISTI 1204. 358
raagisler P. (211) licet abbas sil in ecclesia Sancli .
LXXVI (216).
eadom majorem oblineal sacrisliam, ar-
Pauli, el in ABBATl CI3TERCIENSI 217, ET MONACHIS-FRIGID
chidiaconalumlamen detinel Narbonensem icumque
APOSTOLIC^ SEDIS LEGATIS.
ratione abbatiae, deberel esse sacerdos, nondum Ut procedant contra hsereticos.
tamen in presb^-lerura cst proraolus. Et, quamvis
(Laterani, ii Kal. JuniiJ
annus intef^er sit elapsus, quod magister B.... quon- E:si noslri navicula piscatoris interdum jacletur
dam archidiaconus Narbonensis, viam fuit universa; fluctibus, et ventorum impulsibus quatiatur, cum ab
carnis ingressus, nullus tamenadhuc archidiacona- his qui foris exislunt
perseculiones patilur et pres-
tus quem W. eliam de
ipse habuerat est collatus. suras, de illius laraen
prolectione confisa, qui Pe>
Boiau, liceLfocariam pubiiee teneat, cx qua filios et Irum ambulanlem in fluclibus ne
mergerclur erexit,
filias, populo sciente, suscepit, canonicam detinet et promissione secura
qu.^> ait Portx inferi non :

Narbonensem, cum anhidiaconatum delineat

qui, prfevalebunt adversus eam {Matth. xvi),
exlerius non
Bilerrensem, nondumtamen in subdiaconum estpro- limet naufragium, sed inlerius
periculum in falsis
molus (212). Tanlam auteiu cx inGrmilate capilis fralribus plus verelur. Ecce
elenim, iuconsutilis
meral.ra contrahunt corrupielam, ut multimonachi vestis Chri^ii, cui manus
crucifigentium peperce-
et canonici
_--._. regulares, ei „.„
„o ^, ^, ,„. ,c,|g,ubi,
alji viri religiosi, habitu
uauiiu runt, per eos rumpitur, qui eum
luuL,
in membris suis
religionis abjecto, focarias publice teneant,
quarum ^ iterum crucifigunt,
quadam subtraxeruut ab amplrxibus maritorum, ....
piscium,
ilia
et,

scindilur rete
non pr«
- multiludine, sed
-- ma- ,

usuras exerceant, aleis et venalionibus vacent, conversi Petri, dum

ad- qui oves puiabanlur in lupos,
oves rapiunt et di-
Tocati, assessores et judices in causis
sajcularibus sperguni,etexeuntesanobisquinoneranl ex nobis,
pro certa peciiniae summa fiant, personas nos tanto
in se jocu- gravius persequuntur, quanlo familiaris
latorum assunianl, et usurpeatofTicium
medicorum. nocetamplius inimicus, utiupi minus
vilaatur abovi-
Ex hoc quoque perdiiionis excraplumad laicos hus in ovium vestiraontis. Ecce reptilia,
deri-
quorum non
vatur, cum plcrique viventibus uxoribus propriis
estnumerus^.iuieolim.licetinsidiarenturcalcaneout
adulleras superducant, quas personae cura equo proslernerenl ascensorem,
quaedam ec- occulte tamen
ole.siastica3, in scandalum populi
cl insultalionera repentia in pulvere leiitibanf, nunc
insurgunt in fa-
ha)reticorum, ad [irocessionera recipere ciem
non vcren- apertas insidias moliuntur aniraalia
et
tur, et quamplures (2i3) praelali
quoque ;

eccJesias suas hae- pusilla, quffi, suas foventes foveas,

vineam Doraini
relicorura fiuloiibus commiilcre non formidanl.
lalenlerconsue7erantdemoliri,nuncraessem Dei, fa-
Ouia igilur laalae teraerilatis ct
cnormilalis cxces- cibus ad caudas ligatis patenter
exurunt, el, non sicut
sus dissimulare nec volumus
nec debemus, discre- calulus leonis in abditis habilans,
sod sicut leo pa-

S:;Lr::^.:;",:^::';^'lri:^^^
d2strtcte prsecipimus ''l^^f^^^"^
^^ ^ ->-adpr.dam,animaliam.gna:ircumcunl,e.q^:
(214), quatenus, ad Narbonen- runt quos devorent, concepia fiducia,
sem Ecclesiara accodentes, inquirais, quod Jordmis
super his el inos influat eoruradera. Ecce frumentum,
aliis quce fucrint in.juironda, plenius quod pa-
verilatera, et, terfamilias evangelicus seminaral,
si vobis constilucritde i'ra;raissis vel
excrescentibus
aliquibus prae- zizaniis, quae inimicus homo
superseminaverat, suf-
diclorum, propter quoe idera
archiepiscopus sit'me- focalur, et bruchus locusta
ruo deponendus, ponentes ad
el consumunt qUcB 'vide-
radicem arboris in- banlur fructura centesimuin polliccri,
ct Dathan et
fructuo.sae.securim, ipsura, auotoriiale nostra suf- Abiron in Moysera et Aaron irapudenter
fulli, 8u6lato insurgunt,
appellalionis obslaculo, deponalis el oves post vestigia
; gregura abeunt, et unicum unius
mandantes his ad quos jus pertinol eligendi, ut dc pastoris ovile contemnunl, diversas
consilio vestro personam idoneam
sibi tabernacula
sibi eligant in facienles;
paslorem. Quod si consiliis vestris
el, licet sic quodammodo innovari vi-
acquiesccre forte deantur tempora Dominicae passionis,
nolucrrat mfra monsem, vos. Deura hibenles cum rursus
pra^ in necem Christi Herodes
oculis, non obstanlc contradictione vel conveniant et Pilatus, £i-
(215) appel- mon tamen, tanquara gravcnlur somno ejus
l»iione illorum, personara oculi,
talem ''—^'"^- "-•
prsticiatis Ecclesia^
-^^'^"^-^ adhuc """"'W nec exerit m
"^"""^ dorrait, in Malchum gladiura, sed
Narboncnsi nn p f.r,.
'°^f"= '',^""' <>."''- " ".--». "-
ubditoram vitam
subditar,;:;'
l^m prscesse noverit
z: '
r:.
: instrual?'5'i
vorbo
""'"°-
ct exeraplo, nec
" '^
parlera .soiliciludinis evooavit,
»1. ,„;s i„
Israel populum m
quam ..rodesse. Quod si non cuslodireat, super groge suo vigilias noctis
omnes... duo vestrum, non vi-
eic.
gilanf, sed dormiunt potius et dormitanl,
Datum Laterani, v Kalendas et prohi-
Junii, anno seplimo. bent a sanguine raanus suas, licel in eorura oculis
(21|) Petrum [11, S. Pauli Narbonensis
's abbatera (215) Apud Mansique desunt.
instruraenlis, ab aano 1204
adannura 1221 agn™- (216) Laudata apud Bzoviim, Annal. XIII, p ^94
i mcT' "°^r ^f"''^
Christiana'., iom^Yl
ra
§22. Vide eliam Ha.yRaldum, ad
Integrani yulgavit As.gel Aliurique, Annal.
annum
I.

^''O^ S 57'
Cisterc'
s ad aiinum 120o, cap. 2, 6, lom. Ill,
/o?oV '"chiduiconus, etc.
' ^' pair. .ii8
,5
so('
•

i,dlZ\ i/ prout ad opistolam proxime superioreni

^P^f^ M.,.,..:
AiMi/^l
Mauriquo desunt. jam' mo-
ithl nuunus, non absque mendis aliquibus,
«<"/"^'. quod pejus quibusdam
"oj.iui
2H
(^l-*) An."!JApud S^"".^"«
Maunquedesunt.
est eliam oraissis. ^
(217) Vide notas ad epistolara
superiorera 75.
 REGESTORUM LIB. VII. 360
INNOCENTII III PP.
3„,
parlibus
iii mercenarium A comiles, vicecomiles, cl baroucs in ipsis
cum M Hi.niiide coeal vir
coeai Judceus. In
virjuua.ub. ui^ ri.
MjidianilKle ,.....„, „^ ;^ „„ partc
„..,,,. noslra
..^^ip,, „rnnrMisius
propensius com-
com-
constitulos ad id ex
pasccns noa popu
quoque paslor d«?encrat, dum,
ovibus lac el lanam, monenles, et injungenles eis in remissionem om-
lum sed seipsum, quaeril in nium peccatorum cum illos, qui contra ha^reticos
se opponil, nco se
;

nec lupis in ovile insurgenlibus

Gdeliler laborarinl,eadera induigentia gaudere
veli-
objicil obicem aul murum
pro domo Domini ascen-
mu9, quam subsidium Iransfrelan-
in Terrtxj sancloe
mercenarius eslcou-
denlibus ex adverso; sed, quia vobis, non
perturbare perversos el libus indulgemus. Ul aulem injunclaj
versus in fuKam, cum possil ofTicium pos-
iniquitali favcrc. Cuni- lam noslraj quam divinae, legalionis
Dcgligal, eorum convincilur exercere, plenam vobis in
silis melius el iiberius
facli simul inulilcs
que declinaverinl fere oranes, el el
Aquensi, Arclalensi et Narbonensi provinciis,
qui cum Moysc causara
sint quamplures, vix esl haerelicoruiti
vicinis etiam dioecesibus, si quai sunt
el causam popuii
Dei gladio in populo exsequalur,
san- labe polluls, concedimus racullatem destruendi,
allegel precibus apud Deum, vel cum Phince
disperdendi ct evellendi, quae destruenda, disper-
guine proximi Deum placei, el iu populis facial uliio-
denda, et evellenda noverilis, cl ajdificandi, el plau-
nem.Gaudemusautem,etbonorumomniumlargilori sub
tandi quae aedificanda fuerinl, et planlanda,
quaspossumusgratiarumexsov. .u.„^^
quas possumusgraliarumexsolvimus
acliones, quod
p.,,u/..„,e., ne qui pro
habenles zelum u ,/...
in Ordine vestro mulli reperiunlur ,,„,„„„„,. .^idauam
sacramentis quiiquam audeant exlor'
exlor.
ecclesiaslicis
in opere et ser
Dei secundum scientiara, polenles
quere (218), iilos qui conlra prol;ibitionem veslrani
raone, ac parali de ea nobis esl tide, et spe,
qu.-e in
quibus eliam venire praesumpserint canonicepuniluri. Si qui vero
omni poscenti reddcre rationem, in manuum injectione in lalae senteuti»
animas suas pro violenla
eam vigere crediraus charilatem, ul auclorilatc nostra sutTulti ei»
necessiias Ecclesiae canonem inciderint,
pro fratribus suis ponant, si

postulani, qui iduiu bi quid

apliores, quanlo mi eisdcm ut conlra baerelicos accmgautur.
accingautur. Si
tores perversorum dogmal.um
valeal, valebil aemulus vero difGcile vobis occurrerit, quod consilium apo-
nus in eis quid reprehendere exposcat, nos super eo per vcstras
ab his slolicae sedis
invenire, cum bonum lesiimonium habeant aulem vos procede.-e vo-
vita sanctorum litteras consulelis. Taliler
eliam qui sunt foris, quod in eis
lumus, et monemus, ut modestia veslra, cum nola
sanae doclrinae concordel, et non
minus vivificet
fuerit universis, ohmutescere faciat imprudenluin
vila doctrinam, ul sit videlicel sermo eorura
orani gladio anci- bominura ignorantiara, nec appareal quidquam in
vivus et emcax, et penelrabilior
eorum verbis vel actibus veslris, quod hnerelicus etiam
piti, quam doclrina vilam ir.formet, ul hoc in Duo
valeat reprobare. Quod si non omnes, etc.
explicatur. Licel
legalur raoribus, quod sermonibus ^ vestrum, etc.
igilur.adconferendum capul reptilium, vulpes par-
rugientis Datum Laterani, ii Kalendas Junii, anno sftplimo.
capiendas, et sajvienlis lupi, el
v^ulas
camo, ne la- LXXVII (218.)
leonis maxillas in freno cohibendas et

et Ecclesiam Scriptum esl... Aquensi... Arelalensi.... Narhonensi

cerareol de caelero yeslem Christi,
exhorlatio. archiepiscopis, el suffraganeis eorum, et abbatibus
janiarent, vos, lilii, R. et P. ad verbum
prioribus, decanis, archidiaconis, et aliis Ecclesia-
nisnostrae duxeritis laborandura, nec fuerit
labor
rum pnelalis in eorum provinciis conslitutis.
—
vesterinanis, cura Dominus dixeril greisus vestros, De eodem argumento ac in epislola superiori,
quia lamen raessis esl mulla, operarii aulem
pauci, la virtute obedientiae dislricl<j pratcipiendo, nt
tibi, Gli, abbas, onus solliciludinis
hujus in remis- praediciis... abbali et rnonachis tanquam apostolicae

luorum peccaminura, de consilio fralrum sedis legalis potcnler, el efficaciler assislenles,

sionem
discrelioni veslraj per apo- quae inter eos, praesertim ad fidei calholicaj muni-
nosirorum, imponimus ;

slloica scripla mandantcs qualenus omnes pariter mentum el irapugnationera haereticae pravilalis,

ad exstirpandam haerelicam pravitalem in

nomine duxeiinl statuenda, recipiatis huraililer, et inviola-
Christi oves redu- observare procuretis, correctionem eorum
Domini procedatis, ut ad ovilc bililer

si qu«
et, 51
erranles, ei,
catis erranies, contumacia ^m
quae in i;uui.u'""v.c. sua forte
.v..— — sine i.ijiinriv.iv.iu..v. qualibel
smc contradiclione v.,- admiltentes. Alioquin,

persisianl, quaj vocem pastoris illius, qui beato Pe- u sententiam, quam illi lulerint in rebelles, ratam

pastorali non audiant, nec habebimus, et faciemus auctore Domino inviolabili-

tro successit in ofRcio
unitatem, Satana; ter observari.
redire velint ad ecclesiasticam
traditas nuntietis, et exposilas LXXVIII (219).
in interitum carnis
personas earum exsilio, el judicio sceculari, et bona ARCHIEPISCOPO NABBONENSI (220).

confiscationi subjecta ad confiscalionem. bonorum

;
Privatur abbatia montis Arayoni, quge sibi prius com-
personarum, mendata fuerat, propter incompatibilitatem.
ipsorum, el proscriplionem perpeluam
(Lalerani, iv Ii.al. Junii.)
tam charissimum in Christo filium nostrum, Ph. re-
Sicul qui inventus est in pauca fidelis, consti-
illusirem, el L. notura ipsius, quara
is
gem Francorum
13, tom. III, pag. 426 quae illic leguntur, bic uacis
Bzovium Raynaldum, loc. cit., epi- ;
(218) Vide et
inclusa sunl. .

slola 76. liDri

(220) Vide epistolas libri lerlii 24, not. ;

(219) Vide Raynaldum, loc. cit.

sexli 81, 243 libri septimi 75, 76, 77.
I''ragmentum ejusdem epistola; cxhibel Augel.
;

Maurique, Annat. Cisterc, ad. an. 1204, cap. 4,^

1
 ^^^
PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204.
362
tui meruit supra mulfa, ita servus, qui talenlum
A ca( disciplina, brachium sagculare compescal,
sibi credilum non tradil nummulariis ad usuras, et
eos qui, de ferilate
propria confideales, gladium
sed in sudario religavil, eo est senienlia divina materialem non liment, spiritualis
privatus.Hoc aulem pro le dicimus, qui, non atlea- ullio subsequa-
lur. No igitur sine
dens quando dominus tuus venlurus causa portare gladiura videaris,
sil, et posilu- oporiet u(, apprehendens arma
rus (ecum et scutum, in ad-
dislriclissimam ralionem, talento tibi jutorium ejus poteuter assurgas,
credilo, ut in -sudario cujus vestis, quod
sordeat, religato, lanquam dolentes referimus, in regno
canis mutus Francorura scissuram
latrare non valens, non opponis le pahlur, cdjus vineam vulpes
murum parvula demolitur, et
pro domoDomini ascendentibus ex adverso, cujus oves luporum insullibus
sed,] occasione abbali.ne exponuntur. [Inlra-
monlis Aragoni, super qua runt etenira regnura ipsum
ohm lecum lupi rapaces in oviura
sedes apostolica dispensavit, debitum
veslimentis, qui oves rapiunt et
oflicu pastoralis dfspergunt, el, cum
subtrahis lam ecclesiffl quam
pro- ecclesiasticam non timeant disciplinam,
vmci® Narbonensibus, et dum praeesse cupis ut pote ab
airi- Ecclesia separati, tanto in ovile
que, quod dolentes dicimus, Christi licentius
neulri prodes, utpole debacchantur, quanlo minus invencrunt
qui vix uni sufficis providere. haclenus
Nos auiem, jarapri- qui lemporaliter ipsis resisleret, et causam
dera volenles incoramodis quae Dei
ex hoc sequunlur apud eos gladiis allegaref. Moneraus
occurere, ne commissis
r igitur serenila-
libi grex Dominicus lupo- tera regiam et exhortamur
rum in Domino, et in remis-
pateret morsibus, et haeretica
pravitas in pro- sionem injnngimus pecca(orum,
vmcia Narbonensi araplius pullularel, quatenus, vel per
tibi dedimus te ipsum, si fieri poterit, vcl per charissimura
in mandatis (221-22), ul, relicta in
penilus abbalia, con- Cbrisio filium nostrum, L.
tentus esses
natum tuum. aut alium
ecclesia Narbonensi, cui sic lanto virum prudenlem, perversitali eorum
posscs raeliusprovidere, quanto te potenter oc-
de cslero minus currcns, quanlum ecclesiaslicam
soIlicUudo traheret abbatiae. Quja diligas unitalcra,
vero nondum es palenter oslandas, et tam comiles
mandatura apostolicum exsecutus, quara barones,'
aitcndanlessolli- ut eorura bona confisceat
cile, quod privilegium raeretur amitlere
et personas proscribant'
qui con- tradita tibi ccelilus poteslate
cessa sibi abutitur poleslate.nos corapellas. [Cstcrum,'
ispi eadem te ab- quia non caret scrupulo societatis
batia pnvamus mandantes canonicis constiliuis
occults, qui ma-
;
nifedo facinori desinit obviare, ut
in ea, ul personam idoneam facientes et con-
canonice sibi eligant scnlientes par poena constringat,
m abbatem. Venerabili quoque fratri noslro. .."ar-
si qui comitum,
baronum, velciviura eos de lerra sua elirainare
chiepiscopo Terraconensi, no-
mandamus, ut, nisi illis luerint, aut eos receplare
mamlalum nostnim praesumpserinl, aut ausi
exsecuti fuerint infia men- fucrint confovere, ipsorum bona
sera confisoes, et totara
;
ipse illis personam idoneara prceficial ^ tcrram eorum domanio regio non
qufe ipsis non difTerasappiicare.]
lam praeesse noverit quara pro- Dilectis quoque filiis... Cisierciensi
desse. abbali, et P. et
R. monachis Fonlis-Frigidi, aposfolicfe
Dalum Laterani, ly Kal. Junii, anno sedis lega-
seplimo. lis, quos ad hoc specialiter
Scnptum est illis super hoc. deslinamus, sic assislal
regia magniludo, ut gladii spiritualis
LXXIX defectum ma-
(223). terialissupplere gladius comprobetur, el lu, pra?ter
REGI FRANCORUM.
gloriam temporalera, quam ex tam pio et
VI assistat legatis apottolicis laudabili
conlra hxrelicos opere consequeris, eam obtineas veniam
(Lalerani, v Kal. Junii.) peccato-
[Ad rum, quam in terrae sancla? subsidium
sponsffi suae, universalis videlicet iransfre-
Ecc]c<^i>
muramenlum, ponlificalem tantibus indulgemus.
el regiam Dorainus
in- Dafura Laterani, v
siuuil dignuatem, unara qu(e foveret Kalendas Junii, pontificalus
filios. aliam
qua adversarios expugnaret nostri anno septirao.
unam qus subdito-
;

ruravitamverboinslruerelelexeraplo, aliam LXXX (224).

qua3
iniquorum maxillas in freno PETRO DE PARISIO, CAPELLANO SUPRA POTEM
cohiberel et camo ne LINCOL-
pacera Ecclesi^ perlubarent MEXSEM.
; unara qu.-e inimlcos n
fi 1'gerel et pro
perseculoribus eliam
Uecipit eum sub protedioiie B. Petri, cum annuo
exorarel censu unius bisantii
aiiam qu^ ad vindictam malefactorum
et laudem (Laterani, Kal. Junii).
bonorum gladium materialcra
exereret et armis Cum a nobis petitur, elc. usgue
quielemecclesiaslicam tuerelur. inclinati, capel-
ExpedU igUur ut lam, quara W. de
elspirUualis aucloritas, cl Parisio, quondara paler tuus,
sajcularis polestas
'suk supra pontem civitatis Lincolniensis,
causara instilulionis atlendenles, quera ipse
concurrant ad construxit propriis
Ecc esi^ defensionem suraptimus, in honore beali
iu unura, el ulraque
suCTragetur, u(,
alleri Thomae martyris, aedificare incoepil, et lu etiam
quos a malo ecclesiaslica non
reyo consuraraare proponis earadem, et possessionibus
&,^2) Lib. VI, epist. 81.
inclusa sunl.
Fin«L^r''°'*'" '^*"'^ ^aUj^^t Bzovius, loc cit Integrum vulgavit Angel. Mauriquc,
fragmonta exhibet Raynaldus, Antjal. Cis-
f^oi
1-04, §S fi^ ^d annum
64. Qus apud ipsum
leguntur, hic uncS (^24) Vide Raynaldum, ad annum
Patrol. CCXV <204, §81.

12
 364
INNOCE.NTIt III m». IIECKSTORUM LlH. Vll.
gg3
dedimus in niandalis ul inquircrenl
.u^mcalare sub beali Pelri cl noslra proleclione A Marturanensi coinpelcns
quas luvciuiem dc praemissis diligcnlius verilatem, cl, si
suscipimus. Prffilcrca possessiones
conlulislis, sicul essel recompcnsatio, quam archiepiscopus ipse re-
palcr luus eidcm capellaj lcgiiim;e competcns oITcrrelur, ipsa reccpla,
ccperal, vel
auciorilale ipsi aposto-
eas jusle possidel el quiele,
pulrocnno comniulalioncm pra;diclain facercnl pcr censurum
coufirmamus, el pra^senlis scripli
lica
prolccUo- ecclesiaslicam, appellalione remola inviolabililer
communimus. Aa indicium aulcm hujus
bisanliura unum, observari alioquin, cum juxla mandali noslri teno-
;

nis ab aposlolica sede perceplae,

1-cm absfiuc rccompcnsatione congrua (ieri minime
nobis, cL suc-
nobis gralis obldlum, siugulis annis quod si
persolvcl. Nulli debuisscl, ipsam in irrilum revocartnt ;

cessoribus noslris capella meiuorala

couQrmalionis, elc. non omnes his exsequendis inlerresse valerenl, Ires
et
crgo... nostrae proleclionis,
eorum ea nihilorainus exsequi procurarenl. Quamvis
Si quis auleni, ctc.
aulem unus exseculor ipsorum viam fueril universaa
Datum Laterani, Kal. Junii.
carnis ingressus, duo lamen, dissenliente terlio,
LXXXI (225).
recompensationem congruam judicarunt. Movemur
CAN0NIC18 CUSENTINIS.
igllur non modicura cl miramur, quod mandalura
consensum prx-
vermulationi ecclesix de Botrano
Vt ^ T^ nostrum, quod vobis csse debueral odor vitae ia
beant (226).
vilam, faclum esl vobis odor morlis in morlem,
(Lalerani, ii Non. Junii.)
planUilio, cum nec prajdictorura fralrum religio vos movere,
Atlcndcnlcs olim, quod nova; religionis poluissel,
uno Dcus nec emoUire apostoIiooB sedis auclorilas
quam bonai memoriae... abbas Joacbim, ut non consenliens operibus piclalis propositum
Iribuens ei
minislerio ejus, planlaveral el rigaral, niclius, el, lanquara raembra
in florc, ne ui-
veslrum raularelis in
misericordiler increraenlum, florerel unum idem cum eodem ar-
consenlieniia capiM, el
frigoris, qus in partibus illis
non solum
temperies Quod autera nec zelus Dci,
mcuses eliam chiepiscopo senlirclis.
^er sibi vindical cl aulumnum, sed
vos ad
nec indemnilas ecclesiaj Cusantinae noveal
viueam congclarel,
mclilur a^slivos, florcnlcm Dei apparet, quod prosdecesso-
botrus fru- islud, ex eo evidenlcr
sed flos potius Iransirel in bolrum, el

venerabili fraln ribus archiepiscopi memorati, super conccssiooibus

clum odoris el honeslalis airerrcl,
dedimus in manda- quas consanguineis suis fecisse noscunlur, non so-
noslro... archiepiscopo vestro, assensum, sed eas propriis subscri-
abbate el fralribus Florensis
lum prtestilislis
ul a dileclis filiis...
plionibus roborastis. Sed timetis forsilan, ne per
lis,

monaslerii, compelani rccompensalione rccepta,

pertinculcm ad reliogiosorum virorum acccssura veslra irreligio de-
iocum Bolrani, religioni cougruum,
, .-; .„;. oicui.p lef^alur '-''
»^D'»i"'> ""^"^^''" ipsorum ex vicinilate locorum
et honeslas
o/^plpsinm rusenlinam.cum
eccIesiamLuseniinau L perlmenlussuis,eislibe- p t"
o .,»
p ^ inhoncslalem vcslrara
-r
arapiius
t
manifeslet. Sane,
.

a,,„.,i ipinius,
Soirilus ei...
et
rum assignarel, dileclis hlus... bancli cum eumdem
.__,.:._: «^^ „^Kic nc-
archiepiscopum in patrem vobis as-
;

TorLian. super
de Goralio abbalius, el fratre R. de adminislrationem
auLem archi- sumpserilis el pastorem, et ei
hoc exsecutoribus deputalis.
Tdem
malens bumi- commiseritis lotius ecclesiaj Cusentinae, ac de ipso
cpiscopus, lanquam obcdienliae
(ilius,
laudabile nobisteslimonium curaVcritis perhibere,
quam conlra stiraulum calcilrare,
liler obedire
aequivalenli solummodo
poluissemus nos, quod vir sincerae opinionis et ad
cerla recompensalione, nec
probalfe vitaj super modica possessione feceral,
iu quadruplum raeliori,
recepla locum Botrani
sed
sed vos commuta- approbare. Praelerea, cum duo ex exsccutoribus no-
praedictis fratribus assignavil ;

stris, uno viam universaj, carnis ingresso, commu-

bujusmodi vestrum dcnegaslis assensura,
lioni
ipsi vos a perceptione lalionem ipsam duxerint approhandam, licct terliu»
propler quod exsecutores
dissentirct, quia iamea sententla plurium lenel
se-
auclorilate apostolica
prsebendarum veslrarura
cundum caaonicas sancliones, possemus de jur»
suspendarum. Cumque poslmodum quidam
ex
apostolicam acces- quod ipsi approbaverant, approbare, ac in vos ani-
vobis propter hoc ad sedem
vicinilatcm loci madverlere gravius, quia lalara in vos a primi»
abbate ipso pr^sente
sissenl,
Rnirani viciniale muitum
et ex vicinitate
Botrani, pl
ecclesis vesu*
multum ecuiesiaj veslrae ^.^0^...^^,.. —
suspensionis
^^^^^
cxseculoribus.. senteniiam nonservasti»

excarabii, et ex ea plu- D Volenles uutera in bono vincere malura, et mv.l«

^lmodum
commodum, ei remolioncra
ct remuimiii. '
..•„., «„;„,„ ««Mi.oro -.p. fapp.ro. vns parlicipe»
Daricioe»
eliam bcneficium exhibere, ac facerc vos
,, , ,

allcga-
rimum incommodum, el civium scardalura
orationum fratrum Florensiaum, cum Iranslati
fu8-
qui consueiudine
runt, quam habcbanl in Sila,
universitalem veslram
se privari. Nos autera, rint in Bolrano, moneraus
non palcrentur ajquanimiler apostoliea vobi»
vcsliae eshortamur allenlius, el per
tara Florcnsibus fratribus quara ccclesia3 ct
coramu-
cx pcrmis- scripta praecipiendo mandainus, qualcnus
providere volentes, licel archicpiscopus
possessionum sua- lationi eidem sine difficultate qualibet
vestrum ttir
sione cauouica cerlam parlem
buatis asseasum, et, facli voluatarii de iavitis, tam
rum in favorcm religionis conferre poluissel eisdem, hilari-
Marluranensi epi- pio et laudabili opcri veslras accomraodetis
venerabili laraen fralri noslro...
Coralio, el... Sanclae Ma- ler volunlales. Nos enira, si hoc ad comraonilionem
scopoet praediclo... de ve-
abbatibus, el... ihesaurio noslram fecerilis el mandalum, acccptabiraus
riae de Formosa,
vlde epislo-
annum (De argumen c istius epistolae,
(225) Laudata apud Raynaxdum, ad 1204,
lara libri sexlo 220.
§ 582.
 365
PONTIFICATUS ANNO VII, CIIRISTI 1204.
stram obcdienliam licet seram,
cles..
ciesia; veslr^
veslrs
el in vcstris et ec- A preshytor oardin..lk .n. v ,
.-
negoliis
propter hoc iibentius vos '^o'»'"^. Per
suas n'
^^.... ,1 liUeras
nohis m.^^^^^^^^^^^
curahimus cxaudiro. Alioquin inlimavit, eum hilariler et humi-
quod expedire videri- Iiler recepistis et
mus, ex collala nohis poteslalis sluduisiis honorifice
pleailudine slalue- perlractare.
ru quoque, hli Polestas,
mus, cnt.jue vohis non immeriio cum quinqu.gintu de ma-
formidandum, ne jonhus et raelioribus civit.tis,
inde noslram incurralis offensam, quos ipse nominatum
undc mereri gra- expressil, slare mandalis
liam poleslalis. Unilam igilur aposlolicis juravisli, super
eligalis oijedienliae eo pro quo civilas vestra
polius viam sequi, ut el fuerat inlerdicta, el
benevolenlicB nostrce digni, hoc
idem unus pro populo,
et oralionum Florensium
fralruin mereamini esse nonconsentienlesoluramodo
scd raandanle, juravil,
consorlos, qcam in contumacia vosque poslmodum, juxla
persistenles del^eatis quod cardinalis vobis injunxerat,
do inohedientia rcprehendi, dileclum hlium
nec minus aucloritate
magislrura Barnabam, et nobilera
aposlohca compleatur, quod virum, magislrum
volunlarie per vos
Michaelem, ad noslrara praesenliam
exsequi poleralis destiuaslis pro
vohis raandatum apostolicum
Dalum, elc. ii Nonas Junii. rccepluros. Aitendeu.
tes ig.tur, quod
proplerea civilas vestra fuerat
LXXXII. in-
lerdicla, quod Gerardum Giliberli
CIVIBUS CUSEiMIMS. excoraraunicalum
De codem argumenlo. B a nobis in polestalem recipere piffisumpsisiis
el
(Lalerani, ii Non. Junii.) nec raoniti, nec jussi a nohis
sa^pius, eura anle
Altendentcs olim, elc, in cumdem slaiulum lerminum removistis
fere modum, ab officio recloratus
usgue indicarunl. Cum igiiur ut vos, in eo, in quo noslram
spirilualiler el tem- incurrislis ofTensam'
porahter vohis expedire credamus, paterno corrigamus affeclu, sicut
ut religiosorum eisdem nunliis
virorum monasleriura in dioecesi pr^cepimus viva voce, sic nuncper
Gusenlina consur- apostolica vobis
gal, ulpolc quorum orationibus scnpla manJamus, et prKcepimus
apud Deura, elsuif- sub debilo jura
frai-iis apud htraines in menli, quatenusdecsleronulluraexcommunicatura
vestris poterilis opporluni-
lalihus idjuvari, monemus vel EcclesKT inimicum
"mversilalem vestram scienlcr ad civitatis veslrs
etexhorlamur allenlius, ct in regimen assumatis. Ne aulem in
reinissionem vobi^ hoc ex ignorantia
injungimus peccatorum, quatenus deiinquere vos contingat, cum
non solum non libere vohis aliquem
impedialis opus hujusmodi elegeriiis in reclorem, antequam
pieialis, sed expedialis recipialis ipsum
polius, et inslelis apud vel jurelis eidem, ipsum per
canonicos Gusenlinos ul nuntios veslros a sede
pra3dicla3 cummulationi aposlohca humiliier postulelis,
prffislenl assensum,
el mte- qu® vobis eum, nisi
cedenlem duriliam per ohedienliam ve! excoramunicatus, vel
EccIesiiE fuerit iniraicus
expient =ubse^
quentem. Quod si ad id nequiverint Q sine difficultale concedet. Si vero
emolliri ei.
aliquos ex civihus
sallem materiam auferalis, veslris, vassalis nostris,
ne in excusalionem suara qui nobis fidcles sinl el
veslram sicul haclenus devoti, duxerilis in consules eligendos,
conlradiclionem alle-ent et nolumus
in vos conlumaci» sua3 ut pro eis ex debilo juramenli
causara valeant relomuere ad sedcm apostolicam
Iloc aulcm uuiversilalis veslra^ h.horetis.Sudeademquoquedislrictioneraandamus,
discreiio non i-no-
rpl, quod si super hoc commonilioni qualenus per litleras veslras aperlas
noslr^e parue- nohis infra quia-
•Uis 01 mandaio, in
communibus decim dies significare curelis,
et privalis ne^oliis nos mandatum bu-
'eslns quanlum honcslas jusmodi recepisse.
permiserii, favorem vobis
^poslolicam propler hoc Datura Laterani, viii Idus Junii.
lihen-ius impendemus
e
civitalom vrslram diligere
curabimus et fovere ' LXXXIV (229).
Dalum Lalerani, etc. '^««EDUNENSI (230) AII.-.HIEPISCOPO, ET DILECTO
FILIO.... ABBVTI BOSCAUDUNEXSI
LXXXIII (227). (230).
1'0TESTATI ET
Ul de exessibus episcopi Vencicnsis
POPULO ASISINATIBUS. dibgenter in-
Oejuramento ipsorum standi quiranl (231).
mandatis sedis apostc
licx, et alia
^ mulla.
(Laleiani, vi Id. Junii.)

(Lalerani, viii
Cum lu, frater archiepiscope, bona?
Id. Junii.) memoria?,
Gratum gerimus, el acceplum, et
D G. papoe, predecessori nostro,
cxcessus el cnormi-
devotionpm tales....episcopi Vinciensis (232) per
'cslram in Domino commendamu
ecus filius nosler.
, ^«0^1,0^ inlimasses, idera projdccessor nosler
luas lilleras
L. (228) libi el venera-
.iluliVn^trGruei; hilihus fratrihus nostris....
Diniensi (233), et.... Se-
^'V"",'tlum, ad annura 1201 2 77
r^SJ v-'f Ghrislianaj, i. III c.l. I2I9.
seteTn;,?^'^'^'-
"•- q"-'i ^, noi.';%7lihri Ipsura ullerius sedisse
"^'^'^"'Sse,
ex hac Innocenlii cpislola
cviiicilur
(233) B. id cst Bertrandum de Turrias, opi^coDum
D n.ensem, quem ab ano
u ira annum
1192 a.,Mvoscuii
1196 memorant auclore
Tin
'^Pi«l«'^^m libri sexti
231 ^'n?»"°^'!,'
';'
12? io'^''ballii
'''' '''''''''' ^"'" epis.ola '"'•
^^'3;i°^oipsiusohi.umeod
I^t^t"'''''' lihri 1 1% U^-^-
am?o 119G
anno assignarc videntur. Berlrandum ra
Agiiur hic de Pelro
(-32) prffisulaluni saltem
vil-.m
usnue ad ann.Mn
"
pi
co"'r>omi.v.in ^ ,,- •
"."'"'
;,,
'" 1"o nunc
lucm episcopum versamiir J9n'.,.vi'-
J annum
Venciensem,^b
1202, agnoscunt
imT^'^'' Zo epistoia
' '
P'-0''"^'sse, prohal h.xc Innocenlii
auctirnoVf GaTlL^
 368
367 INNOCENTIl lU PP. REGESTORUM LIB. VII.
sludealis
quod si A. aliis, qu<c super hoc fucrinl inquirenda,
necensi (234) epi<^copis, mandarc curavil,
vcri'atem indagalione soliicila perscrutari, el,
si
conslarel,
Tobis de ejus inhoncsta conversatione auclorilate
ad cura noveritis dcponendura, ipsura ,

ipsum, al) onicio el adminislralione suspcnsum, cl appel-

lesli- noslra, sublato cujuslibet contradictionis
gedem aposloiicam cum veslrarum litlerarum canonicis li-
Ecclesiae lalionis obslaculo, deponatis, danles
raonio milleretis, procuraloribus eidem eligendi.
dis- centiara per>onam idoneam in episcopum
depulalis, qui deotlicio et rebus ecclesiaslicis
Sul)sequenler vcro, Isuliis lillcris, etc.
ponerenl soliiciludine Diligenli. anno septimo.
Datura Lalerani, vi Idus Junii,
lu ncbis luas litteras deslinali, pcr eas nul)is insi-
episco- LXXXV.
nuans, quod lu el pra^dicli cj.iscopi diclum
dcterio- PlUOni DE ESSEBI, MAGISTUO H. DE GILLEVILLIS,
ET
puro Vencienscin inveneratis gravioribus
cl
WILNA,
ribus niaculalum quam sedi aposlolicae nuntiasses, CANONICO LINCOLNIENSI ET MAGISTRO A. DE ;

se RECTORI ECCLESL^E DE BAnESWUII, LINC0LNIENSI8

unde prseceperalis ipsi, ul suspensus aposlolico
ad Eccle-
conspeclui pra3senlaret, qui laraen ncquc DIOECESEOS.
quam paier et noverca
siam Romanam accessit, nequc propler suspensio- Ut in causa Agnetis mulieris,

nera episcopaliadesiii exercere; qua

de causa nos in monasterium detruseranl invitam, procedatur.
libidistrictepraecipiendo mandavimus, ul praedictum „ (Lalerani, ii KaL .lunii.)

accepimus, conlinenles, quod,

episcopum qui suspcnsionis senlenliam in se lalam Liiteras vestras
prassenlia re-
cura Agnes mulier in nostra fecisset
contempseral observHre, excommunicatum publicc
omnibus arclius evilari, quod paler, et . noverca ipsius, Lin-
nuntiares, el faceres ab
.
cilari, . . . .

eam sua hajredilate frauda-

donec ad presenliam nostram accedcrel cum
luarum colniensis diceceseos, ul
inmonasleriuin
teslimonio liUerarum, coram nobis super his rcs- rent, renitentem pcnitus el invilam
quod de Hawerholm detruserunl, el fecerunl ibidera ia
ponsurus. Porro tu, licel nobis rescripseris,
et enormitaies ex- vinculis diutius relineri, unde, quam citius fuil a
ejus inobedicutias, rebelliones
cjus error pejor vinculis expedila, reccssit, nos vobis super hoc
cessuura nerao est qut ignorel, el

lamen juxta mandalum causam duximus commiilendara, coram quibus,

priore quotidie reperilur,
exceplione
nostrum, unde miramur plurimum el
raovemur, eura ipsa tesiibus fide dignis, el orani
cano-
procedere non curasli, sed tanquara inobediens,
el majoribus, praedicla orania in jure probasset,
non deSempinghara, in quorum
districli noslri praecepti contemptor,
praedicla nici el monialesordinis
assc-
Iransire, quffi poleras, nionaslerio dicebalur fuisse detrusa, firrailer
dubilasli sub dissiraulationc
habitura suscep;ssc,
debueras sitie speciali raandalo noslro exseculioni rebanl, eam devole rcligionis
el
asserlionera simpliccra sacraracnlo
raaqdare. Undc, ex patre dileclorum filiorum.... suam lamen
Praepositi (235), el canonicorura ecclesiae
Venciensis, G semper affirmare neganles;
dubi- quare merilo
asserlioni cre-
couqueslio re- lastis, utrum esset eorura simplici
fuil iaauditorio noslro lacryraabilis
adversa-
ecclesia Venciensis propter culpam dendura, et utrum verilas essel ab actricis
plicata, quod
riis elicienda, de quorum injuria
suam semper de-
episcopi est fcre usqucad fundaraentum ad
exlremam
quod
posuerat quaestionem. Nos igitur, altendcntes,
inauilionem deducta, cura pereum sedificia ecclesiffi
conlra desposiliones leslium juralorum eorum sim-
sint pene penitus dissipala, nec aliter ibi quaru in
assertioni credendum, discretioni
celebreniur plici non esl
aliqua parochiali ecclesiadivina officia ;

veslra; per apostolica scripla raandaraus, qualenui

el idem episcopus quadam vidua
publice in raensa,
in eodera negolio, si res ita se habet, secundum al-
et indomo, notorium, abulalur, licet eam
sicul et
ralione praevia, appellalioQe
per- leslaliones receptas,
ad luara inslanliam abjuravit, unde manifesle etc. Quod si
poslposita, procedatis. Nullis lilleris,
jurium dicilur incurisse, et alias lara in exsecu-
adeo dissolulus, non oranes duo vesirum,
. . .
elc.
lione, sui ordini^, quam in aliis sil

raaxime in spiritualibus, Dalutn Lalerani, ii Kalendas Junii.

quod ex hoc tola dioecesis,
per Ebre-
LXXXVI.
grave suslinel detriraentura, et non solum DE ARGE (236).
remoliores PRIORI, ET MONACHIS SANCTI ANDRE*
dunenscm provinciara, scd per alias enumerantur hona ad
divulgala, D Hecipiteos sub protectione, et
merilosuae conversUioais esl ejus infamia
opprobrium ipsos spectantia.
ita ul ab omnibus repulelur episcopalis
(Lalerani, vii Kal. Junii.)
dignitaiis. Quoniam igitur puiridi dentes exculiendi
annuere, elc, usque assensu. Monasle-
Solel
sunt de faucibus ecclesiae, discrclioni vestrae per
quo divino eslis obsequio
virlute obedien- rium Sancli Andreaj, in
aposlolica scripta mandaraus, et in jusie
his et mancipati, cura omnibus quae praesenliarum
liae districte praecipiraus, qualenus super

(236) S. Andrex de Arce :

legendura fossan de
et immediate
(234) Manrelliura anno 1189, raox charla qua
episcopos Senecenses rae- Ardes, vel in Arde, prout scribilur in
Guillelmura 1, anno 1213, conventus S. Mariaj de Lonleya Cenoma-
tbid. coL l^o-, ae abbas et
moranl auclores supra laudali,
nen. cellara seu prioralum S. Andreae cn
le Arae,
caeleris lacent. perlinentem, Ricardo, arcnie-
, .

Venciens s -.r ;
in. Ultonia, ad ipsos
(235) Imperfeclapraepositoruraecclcsiae piscopoArraachano, concedunt. Monaslic.
Angiican.
laudalos. {ibid. coi.
series, apud audores sspius episl. 88.
t. II, p. 1019. Vide infra
1232)'nullura anteD. qucmsub anno 1239 collocant,
praeposilum Venciensem exhibel.
 369 POiVTIFIGATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 370
elcanonice possidel, aut in fulurum juslis modis,elc.
A LXXXVIII.
usque suscipimus. Specialiter aulem ecclesiam de
PRIORI ET MONACHIS MONASTEUII
Ynchemackari,'i, ecclesiam de Arcliien, ccclesiara de
. . .
SANCTI ANDRE^
»E STOKES (239).
Donanachti, ecclesiam Sancti Andreae de Ducro, ec-
De arrjmnenlo aimili.
ciesiam Sancli Nicolai in arce, ecclesiam deKilkoi-
(Lalerani, iii Id. Junii.)
kernau, ecclesiam de Kilbracti,ecclesiam Sancti Gor-
Juslis pelenlium, etc,
usque assensu. Personas
cani, ecclesiara de Stakeroie et ecclesiam de Erde- vestras, cum omnibus bonis
quae in pr«senliarum,
racheth, el omnes ecclesias el ecclesiastica benelicia elc. usgue suscipimus.
Specialiter autem ecclesiam
lolius dominici Joannis de Curcei, ab aqua de Dale- de Wotene [fors. Wylon^j, ccciesiam de
Lul-
nard usque ad aquam de Kerlingford, excepta eccie- hnstoke [a/ Lullingstoke],
ecclesiam de Hoilefort
siacastellide Maicone.per dioecesanosepiscopospro- et ecclesiam de
Hichestoche, cum omnibus perli-
priis monachorum usibus depulata, sicul in ipso- nenliissuis, duasparlesdecimcede
rum episcoporum aulhenlicig conlinetur, Cornilon. to-
et ea laradec.mamuniusfald*de cJumba; duas
juste el pacitice possidetis, vobis, et per vos mo- partes
decim.-e de Wileion. duas
partcs decima^ Lul-de
naslerio vestro uuctoritale apostolica confirmamus,
instoke; jus quod habelis in
et pra^sentis scripli
cappellania «^^1^"^^«
^^f^P"; ''^"'^ caslellide
patrocinio communimus. Null p Slokes in lerr to.io oin.l
er,o .hanc paginam
. na.inam nostr.
. nrolentinni«
nostrae protectionis .,
el
^ f:!!
terra; '.A .A!''^T '^.''"^''^ ^"^'^"'' "°''™ '^idam
terram de Tinelande unum
confirmationis, etc. Si quis autem, etc.
; ; ferlingum ter-
vx, unam acram prali, dimidiam virgatam
Datum Lalerani, vii Kalendas Junii. de
Brechei [at BrecheJ, et molendinum novum in
LXXXVII. VVallus, jus patroaatus
;

de Traigru [at
ecclesiffi
. . . PRIORI ET MONACmS DE FOLKESTAM (237). TregruJ in Hibernia apud
; Woltoniara, omnes ec-
De a}'gumenlo simili. clesias et ecclesiastica beneficia totius
(Laterani, vii Kal. Junii.
dominici
Joannis de Gurci (240), ab aqua
de Dalnart[a/. Dar-
Solel annuere, ctc, u$que assensu. Monasleriam
nart] usque ad aquam de
Ketlingfort [at. Carlin-ford]
de Folkestan. in quo divino estis obscquio manci-
excepto caslello de Maincove
pali, cum omnibus ; decem carr^ucatas
quae
impraesentiarum juste et lerrce in Arte [at. de TArt],
in tcrra scilicet Mac-
canonice possidet, etc, MAgnesuscipimus. Speciali-
collokan [a/. Maccoloqua] in
ter aulem ccclesiara de Kanekinge
; Dalboing. in Uailo
(238), ecclesiam scihcet, villam el ecclesiam
de Arderashac, cum
do Aukehara (238), medietatem decimationum de
pertinentiis suis, et decem carrucatas
Niweton (238), dccimas de refmm///tajn [al Sler- terr«, in
Kinelmolan, tres carucatas terrcB,
linghaml de Wuleton. sicul omnia
ea
[al. Wallon], de Norlhewode usie ei pacilice possidetis
de Slandene, el
"^'^^!^*°'"^®f°'^''^^'''' v
^o*^'^' «''Per vos, mo-
el terliam partem decimationum C nasterio vestro, et
auclorital e apostolica confirma.
de Fliele, sicul eas juste ac paciticc possidetis, mus, el prffisentis scripti
patrocinio
vobis, ct per vos
monasterio vestro, auctorilale
communimus-
NuIIi ergo omnino
hominum . . paginam nostra? .
aposiolica connrinamus, etc, NuIIi ergo pagi-
. . .
protcciionis el confirmalionis, elc.
Si quis, etc.
nam nostrae protectionis el confirmationis, etc. Si
quis autem, elc
Datum Lalerani, Idus Junii. m
Datum Laterani, vii Kalendas Junii. LXXXIX.
ABBATI DE SELEM (241).
De absolutione episcopi Constantiensis.
(Laterani, xvii Kal. Julii.)
Sicut nostris esl auribus inlimatum,
elsi in
Constanliensem (242) episcopum fuerit
e.xcommu-
(2,7) Folkeslanense cocnobium, in agro CanJiano
undavcrunt Nigellus de iMuncvila cuni uxore
manen et una cum supradiclo
coenobiosuppressum
sua tuit. Vide Monastw. Anglic. tom. 1. pag.
iMnina, m
honore et amore Dci, el Sanrtx Marise, et 577.
(240j Charta, qua Joannes de Curceio beneficia
sancUv Eanswythx, el ecclesi;« B. Mariaj
de Lonleyo nic memorata ecclesiae
liic ecrlosi* «S. Andreaede Slokes
Ca^noman cui lunc lemporis pr^eral Ranulphus D conce-
abbas, addictum el donatum voluerunt, ,„.„
°-
ZbeZrinMom^^^
dU '"--"' '" !>lonastic Angtican. lom. II, pag.
anno Do- loiy. c j 1
bed, quod miramus, istius operis
•

inimcae Incarnationis 1095. Vide auclores

Monastic. Anglic. instruraettum illud, non velul ad ecclesiam
lom I, pag. 5G9. Ccenobium idem, S An-
cum aliis prio- drcffi de Sokes, in ngro Devoniensi
ratibus alienigenis, Leiceslransi in Angha, sed
Partiamento sup- velul ad eccesiam S. Andrcae de Ardes
pressuin luit, anno Henrici regis (de qua
quinti secundo, sujpra, in epistola 86), in Hibernia
J- ti. 1414. sitam perlinens '
refcrunl.
(238) Kcclesia; islae nusquatn nominantur in (241) Lib. v, epist. 99, nol.
ciiarla tundationis,
nec in charta confirmationis
(242) Confereiida omnino ha^c epistola,
i;iam emisit Willclnms de Al)rincis, dominus de cum his
qua? apud auclores no\8e Galliie, lom
•oikestaa, unus e Nigelli de
MuMcvilla sucressori- V col 915
ous. Vuie refornnuir de Dielhelmo de Clepsoia,
it)id. «/.' de Wei.-
senburgcl de Crenkingen. nunc^etenim
(239) Legon.lum de Stokecursij.
Piioratus S pissulem
Andrea; de stokecur.sy, in ftgro quem, ex AnguB-diviiis abbale,
Devonicnsi, sicut Conslanlien<em'
ct coenobium epi.-^copum ab anno 1191 ve|
Folckeslanense, de quo supra, olim 1192, ex inslrumentis
speclabal ad abbatiam B. Maritc dc agnoscunt, episcopatum Conslanliensem
Lonleyo Ccno- magna cum
laude per 15 annos rexisse dicunt
371 INNOCFNTU III PP. REGESTOilUM Lin. VII. 372

nicalionis senleniia proinulgala, \d lamen ad ejus A Saiicii Vilalis presbyLeruiu cardlualcm, dediinus
auiiienlinm non pcivenil prius(|uam.... Uamber- auditorem, in cujus prassenlia tres illi dicebanl ele-

gensis (243) episcopus, cui fueral apud sedom apo- clionem illam debere cassari, quia nec episcopus,
stolicam objcclura quod ab ipso excommunicalo ncc archiepiscopus supradictus de concessione La-
diaconalus ordinem suscepisset, ad propria re- teranensis concilii polueral pr.-nfatam ecclesiam

mcarel. Quia vero reconciliari desidcral ccclesia- ordinare, cum uterquc circa tempus cis indultum a
slica^ unilaii, el absolulionis sibi poslulal bcnc- canone in ordinalione illa negligens fuerit, et rc-
iicium exhiberi, discretioni veslra) pcr aposlolica missus. Pars vero altera dicebat ccontra, quod,
scripta mandamus, quatenus, ab eo publice jura- licel inslituiio episcopi non valeret, archiepiscopi

toria cautione recepta, quod mandalis noslris pareal tamen ordinalio de jurc valebtt, quia ei lempus in-
super eo, pro quo esl excommunicalionis vinculo dultura a canonc, nisi a lempore, quo illi decla-

innodalus, ei, auctoritale nostra, juxla formam ratum fuerat non currcbat, ad quod probandum in-
ecclesiae, bene(icium absoiulionis impendus, et pro- ducebat multiplices rationes. His aulem ulrinque
cessum luum cum litteris ejus patenlibus nobis propositis, ['aadem ulraque pars concordiler esl
infra duos menses cures fideliter iniimare. confcssa, quod in praedicta ecclesia non erant di-

Datum Laterani, xvii Kalendas Julii. T) stincto3 prffibendas, ncc canonicorum numerus eral

XC. (244). certus. Nos igiiur, his et aliis, qnx fuerunt utrinque
ABBATI DE SALEM (241). proposita, diligenter auditis (252), intelleximus, evi-
Super coUatione prxlmndarum qiiarumdam in denler, statutum Lalerancnsis concilii de beneficiis
ecclesia Astensi. ullra sex mcnses vacauiibus, locum in hoc articulo
(Lalerani, xvu FCal. Juiii).
nullatenus habuissc, cum, elsi farsan Astensis ec-
Ex parle Aslensis ecclesiae fuit nostris auribus
clesia cauonicorum paterctur dcfectura, nuitx lamen
intimalum, quod, cura quoeiiam prsbendje in ipsa in eaprxbendx vacabant, cum inillanec sint distin-
per qualuor annos el amplinf vacavissenl, venera-
ctse prxbenix, nec cunonicoruni numerus diffmi-
hilis, frater noster (246), Aslensis episcopus (247),
tus (253). Uudc, instltulio per cpiscopum et archi-
canonicos suos monuil diligenter, ut ecclesia ordi-
episcopum iacta occasione concilii memorati, ca-
narent, quibus non admittentibus monitionem ipsins, Quia tamen
rere debehat robore lirmilatis. to-
episcopus quosds^m in ecclesia ipsa (248) insliluit,
tantum (254) exceplis, pra;di-
tum capilulum, tribus
credens iioc sibi ex concilio Lateranensi licere.
ctorum receplionem approbat el adectal, nec ab illis
Instituti autera sentientes non esse firmara instilu-
tribus aliqnid rationabile contra ipsos objcctum esl
tionem hujusniodi, ad venerahilem fratrem no- oeslrx, per
et ostcnsum, discretioni apostotica
s<r«»w(249),Mediolanensemarchiepiscopum ^, G scripta m-e.nd^nm^, quatenus, inquisita diliqenliut
recurrerunt, qui eosdem in canonicos Aslensis
verilate, si Asten. ccclesiaj suppetunl facultatet'. sc-
ecclesiat! ordinavit, el iii corporalem pra?bendarum
cundum consuetudinem hictenus observalam, prae-
possessionem induxil, capitulo ejusdem ecclesia^ coniradictionis et
diclos clericos, sublato cujusiibct
praebenle consensum, tribus lantum exceplis,
pro canonicis faciatis ha-
appellalionis obstactdo,
quibus contra inslilutionem illam proponere in pras- Quod non ambo,
bcri;] contradiclorcs, elc. si elc,
sentia noslra volentibiis, cl parti ecclesiae ipsam de- Tu, fraler episcope, elc.
fensare paralfe, dileclum lilium G. (251) liluli Datum Laterani, xvn Kalendas Julii.

Conradum, in Bamljergensem episco-

(243) Posl
pum eleclum anno 1202, et scquenii slalim ab ele-
ctione die morluum, Eckemberlus, sive Erimberlus,
Stephani, Ungarorum rcgis, fraler, filius Bcrtholdi,
Meraviae, ducis, huic ecclesiae praefuit laudabiliter
32 annis. Bellura gessit conlra Bernardum, Carin-
Ihioe ducem, cujus diliones vastans captus esl, cerlis
aulem pacis couditiouibusdimissus. Obiil anno 1235.
Bucelin., German. sacr. lom. I, part. ii, pag. 24.
(244) Reperitur, sed mulila, inter Dccrotales,
Defunclo, circa annum, 1198, Nazario II,
(247)
Bonifacius, monachus anlea S. Bencdicti, factus cst
cpiscopus Aslensis. Cum piura loca ac jur;'. suae
ecclcsiae in grave ejus praijudicium alienasset, re ad
Innocenliam PP. III rielata, ipse volens nolcnsve
episcopalui cessil, anno 1205 (vel potius 1200), ut
palct ejusdom Innocentii epislola libri ociavil 200,
quam suo loco exhibebimus. Ughel. Ital. sacr.
IV, col. :i32.
D t.

(248) Dccrelales ibidam legunl pro in eccl. ipsa,

lib. ni, lil. 8, De concessione prsebenbx et ecclesix
et infra scicntes pro sentientes.
nonvacantis, cap. 10. Quae illic leguntnrl, hic uncis
(249) Desunt ha;c in Decrctal., el infra qui se
inclusa sunl varia^ leclioncs danlur.
;
pro quibus, el hujusmodi opponere curaverunt pro
(245) Erat is Bernardus, cognorainaus apud
illam prop.
Pancirolum aiiosque multos, Ctrcrt apud Ughellum,
(250) Lib. 111, cpisl., not.
Batbus', qn\, ex praeposilo Papiensi, clectus fuit
episcopus Favenlinus, annocirciler 1192, deinde ad (251) Lib. V, epist. 60, not.
Papiensem sedem translalus versus annum 1198, (252) Desunt haec in Decreialibus, ul infra cum,
(vid. epislolam l/bri primi 324) obiit cum sancti- et verba nultx... diffinitus.
tatis odore anno 1213. Decretalisiarura princcps et (253) Decrctai. legunl vel, et infra debei pro
antesignanus fuit Bernardus, de quo vide Milla- debebat.
rellum, De litleratura Favenlina col. 22. Vide etiara (254) Hanc vocem Decrelal. omittunt, ut infra
Ugui-lluv, Ilal. sacr. lom. I, parl. sign. *
col 31. verba cursivo charactere dislincta. Pro suppetunl
(246) Plasc Decretales omiluni, et qua; se- legunt svppetant.
quuntur, canonicos, elc.
 573 PONTIFIGATUS ANiNO VII, GHIUSTI i204.
374
XCI, Knalionis propter nuptias, ab ipso sibi assirjnatct
AnnATI )'.T CONVDiVTUI CAS.EI)IiI. fuerant.
TiimliiHin peremptoriwn assignul ad (Laterani, xii Kal. Julii.)
respoudendum
super faclo Monlispelosi (255). Cum olim ad noslram audientiam pervenisset
(Laloraai, xv Kal. Julji.) ''"*''' 'Gx Legionensis, qui a nata charissimi
in
Grave gerimus iadignum, quod cum vos super
el Chi^isto filiii-egis Portugalensis illustris,
quam
faclo Moalispilofii duxerimus
pereinplorio edicio incestuose duxerat, fueral separatus, (iliam
charis-
cilandos, ad noslram vcnire prffisonliam sinrii in Chrislo filii noslri
Caslellae regis
noluisiis, illu-
qiiasdairi lanlum excusaliones prfelendentes per stris,neptomvidelicet propriam, sibi prffisumpserat
liltoras vcslras,
quod ad prresens ad nos non po- copulare, diloclum filium, fralrom
Rainerium, in
accessum habere, quia messos haheljatis pra3
leralis Ilispaniam duximus dostinandum, ut, juxtaverbum
manibus, ct inlemperiem aeris limohatis propheticum, solveret colligaliones impietalis, sol-
iindc, ,

nos rogaliulis
suppiiciter, ul a facta cilatione verot fasciculos deprimentes (258). Ipse igitur,
iq-
parcere dignaremur ad prreseas. Unam
vol)is gressus Ilispaniam, regcm Logionensem semel et
igifur
illarum cxcusalionum frivolam iterum ex parle nostra commonuit, ut a tara
reputanles, aliam de-
de grati.i duximus admillendam, ul, testanda ct nefanda copula resiliret, universis
nisi venerilis ohli-
inlerim, posl fervorem
3 gationibus dissolutis, quae fuerant pro ipsa
saitem eestalis, in feslo copula
Sancti Michaclis proximo venluro,
quod vobis pro consummanda contraclaj. Verum, cum apud eum
peremptorio assignamus, ad noslram venire nihil pcnilus profecisset, nec rex ipse die
prs^ sibi et
scnliam sine dilaliono ac excusalione loco prajfixo ejiis se
conspeetui praescntasset ullra
aliqua non
lardolis,aul pro vobis miltatis idoneos responsales. lerminum eliam exspectatus, ipse, juxta formam
Alioquin, pro corlo noverilis, quod nos
extunc in mandali noslri procedens, in regem excommuni-
ipso ncgolio, cum ipsum an)plius calionis, el in regnum ejus interdicti
prolelari nolimus, sententias
vohis ahsentibus, nec super hoc promulgavit. In regem voro Castelte, ac
rcquisitis, do terram
cretoro procedomus. ipsius, cum se mandatis ejus exponerol, et filian^
Oalum Lalerani, xv Kalondas Julii. suam, si sibi redderetur, se assereret recoplurum,

xcir.
noa duxit aliquatenus procedendum. Poslmoduin
ARcniEPiscoPO (256), et autem, rex ipse Castelloe, por le, fraler Tolelane,
pr^:posito sanct.k
MARI/E DE ALDAniO, .lANUIiNSIBUS, ac venerabilem fralrcm nostrum
episcopum
Ut S. suoceram N. de Camilla, mairimonium Palenlinum, et rex Legionensis, per venerabilem
generi
sui accusaniem, compcscant. fratrom nostrum Zamorensem episcopum, no-
(Lalerani, xvii Kal. Julii.) G bis humililor supplicarunt, ut dignarcmur super
Signifi.^aule N. de Gamilla, civo
hujusmodi copula dispensare. Sed, cum in hac
Janucnsi, nostro pe-
cst el aposlolalui declaralum, tilione fuissent passi repulsam, poslulalis
quod, cum ipse J. mu- a nobis,
ul rohixaremus sallem sontentiam interdicli,
lierom, duxisscl legiiime in
uxorcHi, 8. maler mu- cum
lierisipsius, nisaet ex eo regno pcriculum imminerot. Nos igilur,
toti
matrimonium accusaro, ut ah
eo pecuniam extorqueret, et, licct inlclleclui probare volentes spirilus si essent ex Deo, et utrum
suo ex hoe spcrata et a vobis proposita utilitas
prava non possint opera respondere, prove-
nihilominus
tamen vult habere pecuniam nirel, relaxavimus, non ex toto nec perpetao, sed
, ut a rnatrimonii
ejiisdcm dc ca^loro accusalione in una parlc solummodo et ad lempus, quandiu
desistal. Gum igiiur
scilicet expediret et
non sii maliiiis hominum iadulgendum, placilum nobis esset, senlen-
discrelioni
veslra; por aposlolica liam inlerdicti ; sic videlicet, ut in regno ipso di-
scripla mandamus, quatenus
si vorum esl vina colcbrarontur officia, sed decedentium
quod proponilur, prjedictam mulierera corpora
»b accu-;allone ipsius matrimonii uoa traderenlur ecclcsiaslicae sepulturfe, clericis
repellenles, eidem
super hoc silcnlium im^nalis. duntaxal excoplis, quibus de gratia concossimus
Tesles, etc. Quod
sinon omnes pI^ T-, fr.>io.. i-
speciali ut
-1^^-^'«" u^ possent
P^^sbum in ecciesiasuco m
ecclesiastico coemelen
ccemelerio tu-
archiepiscope, cura mulari, solita tamen solomnitale cessante.
corum aliero,
eorum altero,'elc
elc
d Ne vero
.... ..„
remittore pocnam, sod commulare polius videre-
Hatum Laterani, xvii Kalendas Jujii,
mur, diclum regom Legionensem, et mcmoranlam
XCIII (257). filianj regis Caslclla^, ao omnes principales eorum
COMPOSTELLANO, ET TOLETAXO ARCniEPISCOPIS consiliaros el fautores, vinculo excommunicalionis
'^'"'^'^'^^'^^'*'' COLlMimiENSI aslrinximus,
SCOPIs"
^'^ EPI- ct, ad quamcunque civilalem, villara
Ui natam regis Caslellx
vcl oppidum devoniront, divina in eis, pr^sen-
illis
inducant ad rcsiituenda rcgi libus, vetuimus officia celobrari. Quia vcro castra
lcoioncusi oppida, qux, sxve dotis
titulo, sive do. quffiJam, qure rox Legionensis filiffi regis Castellae
375 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 37(5

Iradidisse dicebalur in dolcm, tcI in donationem A el limore poslpositis, sublalo appellationis obsla

polius, propter nuplias, ila ut, si oam aliqua occa culo, in excommunicalionis sentcntiam reducatis,
sione relinqueret, ipsa cederenl in jus ejus, vide- eadem sentenlia ferientes lara patrem el matrem
banlur dissolulionem hujusmodi coraplere plurimum ipsius, regera et reginam Gaslellae, quam omnes

impedire, cum caslra ipsa non tam ob turpem quam qui praesumpserint impedire quominus mandatum

ob nullam causam polius essent dala, ulpole cum apostolicum super hoc valeal adimpleri, et ad

manifesle conslarel, quod raalrimonium non exi- quemcunque locum devenerint, eis praesenlibus di-

slerel inler eos, el ideo nec dos, nec donatio pro- vina prohiboaiis officia celebrari. Quod si non omnes
pter nuplias, ne filiae regis Gaslellaead commodum nolueritis aui potuerilis inleresse ... tres vestrum
ea, etc.
cederet, quod in pcenam ejus debebal potius relor-
queri, reslitui voluimus castra ipsa, et ad id eam
Dalum Lalerani, \n KalenJas Julii.

per excomraunicalionis senlenliam coarclari, au- XCIV (259).

proles sus- ARCHIEPISCOPO COMPOSTELLANO ; ZAMORENSI,

ctorilate apostolica decernentes, ul, si
ET PALENTINO EPISCOPIS.
cepla esset tunc tcmporis, vel susciperetur in po-
Vt regem Legionensem resipisceniem ahsolvant.
sterum ex tam incestuosa copulala el damnala,
(Laterani, xiii Kal. Julii.)
spuria et illegitima penilus haberetur, quae in bonis g
palernis nulla occasione succedil secundum legi-
Gum ejns locum, licel immeriii, teneamus in ler-
ris, qui non vult raorlem peccaloris, sed ut con-
timas sanctiones. Ga;lerum, re.\ CasteJlae, de quo
pertalur, el vivat, el qui eliam cum iratus fuerit
miramur non modicum, callide procuravit, ut to-
non obliviscilur misereri, decet nos circa illos mi-
tum regnum Legionense proli ex copuia lam ince-
sericordiler agere qui ad gremium malris Ecclesiae
sluosa susceptae jurarel, unde, nos ei sub divini ju-
hurailiter redire desideranl, et de coramissis salis-
dicii obteslalione mandavimus, ul dissolvcrct pe-
factionem debitam exhibere. Licel aulem illu-
nitus colligationes iniquilatis islius, et non solum
slris rex Legionensis gravilcr suum ofTenderit
reciperet natam suam, sed etiam revocarel, ul sub-
Creatorem, 'ex eo quod nobili mulieri natae
ductam incestuosis amplexibus, cui vellet, lanlura
charissimi in Ghristo fiiii nostri, illustris regis Ca-
in Domino, jurgerel ffedere conjugali; alioquin, in
adherere praesumpserat per inceslum, ac pro-
slellae,
eum et terram ipsius, proul videremus expediret
pler hoc excommunicalionis merueril vinculo ia-
procedere curaremus, et admonilionem noslram
nodari, quia tamen, sicul accepimus, ad cor re-
acrior vindicla, quam crederet, sequerelur. Ipse
diens, ab ea ex lolo recessit, et, de commissis pro-
autem, per dileclum lilium, magistrum L. nunlium
... ,. . miltens satisfaclionera debitam exhibere, absolu-
suum, se nisus esl multipliciler excursare, necastra p .. . . .,.,
,, ., ,
,, :„j„i„„„: , ,

,/ ,.
^. ,'
.
Li iionis benedcium humiiiter sibi poslulal inaulgen,
praedicla restituere cogerelur, cum non ab eo, sed
ipsius petilioni mesericorditer duximus annuendum.
ab ejus filia tenerenlur. Licet igitur hujusmodi sil
(Juocirca, fraternitati veslrse per aposlolica scripla
copula dissoluta, unde lam regem Legionensem
inandamus, qualenus ab eo, et principalibus consi-
quam filiam regis Gaslellae mandavimus a vinculo
earadcm secum pro-
liariis, et fautoribus ejus, qui
excoraraunicationis absolvi, et regnura ejus a sen-
pler hoc sententiam subierunl, necnon el ab illis
lentia interdicli, praeslita secundum formam eccle-
qui communicaveruut eidera, publice acsoleraniler
siae juraloria caulione, quod nostris debeant parere
juxla forraam Ecclesiae juraloria caulione recepla,
mandalis ; ut taraen penitus dissolvatur quidquid
quod nostris debeant parere mandatis, auclorilaie
ob iliara incesluosara copulam aequiter fueral col-
nostra eis absolulionis beneficium impendatis, el
ligatum, fraternitali veslrse per aposlolica scripla
lalam in regnum ipsius relaxetis sententiam inter-
mandamus, et in virtule obedieotiffi districte praj-
dicli, injungenles ipsi sub debito juramenli, salvis
cipimus, qualenus, poslquara rex Legionensis fuerit
aliis quae sibi duxerimus fa-
mandatis nostris,
absolulus, sepedictam filiam regis Castellae monere
diligenlius el inducere procurelis, praecipientes hoc cienda, quod ad pr^diclamnobilemnuUatenus rever-

talur, ncc illam recipial etiam redire volentem.

ei ex parle nostra, sub debilo praesiitijuramenli, ul
caslra ipsa, sive in dolem, sive in donationera pro- D Quod si non oranes valuerilis, aut voluerilis, elc

pter nuplias, vel quocunque raodo propter hujusmodi ^"° veslrum, elc.
j
copulam dala fuerinl, ipsi reg: Legionensi resli- Dalura Lalerani, xiii Kalendas Julii. V
lual, vel sallem, si quid fuit quajslionis, assignel
XCV (260).

et tradal in manibus vestris, landiu detinenda, do- GUIDONI, MAGISTRO HOSPITALIS SANCT^ MARliB W
SAXIA (261), EJOSQDE FRATRIBUS TAM PRiESENTIBM
uec per arbilros electos communiter, vel si noluerint
QUAM FUTURIS, REGULAREM VITAM PROFESSIS, IN
vel nequiverinl in arbitros convenire, per nos rae-
Quod PERPETUUM.
dianle juslilia terminelur. si mandalis nostris
monitis veslris nolucril obedire, ipsam, omni gratia Hospitale Sanctas Marix in Saxia unit cum Monte-
el

(259) Vide Gesla Innocenlii, et Raynaldum, loc, (261) Conferenda omnino haec epistola cum his
cit., ad epislolam 93. quae in llistoria Occitanise leguntur, lom. III, pag
(2(50) Laudata apud Raynaldum, ad annum 1204, 43 el seqq.
§ 77. Vide Gesla Innocentii, § 144.
 377
PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI ^204.
378

i;~a;Skr;lrs;;^^j^,"r""'^°"-
cardinahum et muUa priviiegia
tificis et ;
^
(Laterani, xiv Kal. Julii
r,*''"^"":'
laiis negoliis,
^—-.
praeter
'• ^-^ ^-i-
concessionera
»0=^1
magistri se
)
Inter opera pielalis, quae, nullatenus intromiitanl, sed
secundum Apostoium omnia disposilioni Iujb,
prornissioiiem liabenl hli magister, et
vila?, qua, nunc est, pariter successorura tuorum, vel eorumqui
el fulur*, hospitaiilatem perte vel eos ad hoc fuerint depulaii, sine
nolns specialiter et fre- conlra-
quenler divina Scriplura dictione ac raurrauratione
commendat, ulpole relinquant.
Cslerura,
qua^
il omnia comprehendil, propter qu.e
a quoniam m hospilali Sancli Spiritus diebus
nostris
Dominus ia per Dei graliara hospitalitas
ullimcB discussionis e^amine valde vigel, illud isti, et
remuneraturum se
bonos, et malos asserit istud ilh de concilio
punilurum. Hsc enim fralrura noslrorura uniraus, ut
pascit et
csunenles, silienies potat, colligii islud illi tanlo utilius
hospites, nudos rauniinen irapendat, quanto
vestil, et noa solum inlirmos vicmius nobis exislens deiensionem
visilat, sed, eorum io
noslram illifaci-
se indrmitates assumens, inlirmantium cur.m hus poterit implorare, illudque
isti lanlo comraodius
a^it
m carccre posilis subvenit, et
quibus vivis in infir-
subvenial in rainislris, quanlo
personae conversanles
milale communical, particip:Al
in sepullura defun-
m ad hospitalitaiis sunt ofRciura
illo
aptiores ila ;

clis. Por hanc quidam angelis

laraen, ut per hanc
unionera pra?dictum Sancti
receplis hospitio
placuerunt, cum Abraham cl Lolh hospiialitati va- B Spiritus hospilale jurisdiclioni Magalonensis ec-
cantes angelos meruerunt clesiae minime subtrabatur, illa dunlaxat
hospiiali, perquosAbra- conslitu-
ham jam senex futurs sobolis tione servala, quam inler eamdera
promissionem ac- Magaloneasem
cepil, el Loth fuit de ecclesiam, el prsdictum Saneti
incendio SodomaB liberalus Spirilus hospitale
Duo quoque discipuli, qui Jesum decrevimus observandam.
hospiiio coege-
runt, quem in expositione Scripiura3
non noverant Slatuimus insuper ut unus taalum
raagister ho-
in panis fraclione spitalibus praeficialur ambobus,
noverunl. Per hanc, superflua qui utruraque visitet
dmtum, quae congregala forle annualira, el quae slatueoda
servarenlur ad mor- vel emendata viderit
lem in necessitales pauperum erogatur ad vitam statuat et emendel, et transferendi
Per hanc, lerrenea
fratres, ubicun-
in cceleslia, et transiloria
que fuerint, prout melius viderit
in expedire, liberam
ajlerna telici
commercio commutantur, dum habeal facultatem. Qui
per si forsan apud urbem, vel
manus pauperum Ihesaurizamus ubilibel citra monles,
ia coelis, ubi nec viam fuerit universae carnis
srugo nec tinea deraolilur, et ubi furesnon efTo- ingressus, fratres hospitalis Sancla?
dmnt nec furanlur, et faciraus Mari» ia Saxia,
nobis de raamraona fralribus hospitalis Sancti Spiritus
laiquilatis araicos, qui
ejus noa difTe-
cum defecerimus, in rant obilura nuntiare, illique
abernaeala nos admittant. H.c
a^terna Romam duos vel Ires
igitur attcndentes, G de fratribus suis raittinl, qui
cumTatr b s nospi
o pi
non solum pro noslra,
noslra. sed pr^decessorura ' ^ ''''"""3
nr«.Hp^p..«..,^ t:,ii= q.„...„ m._.-.^ .•_
'

ac suc- tahs Sanclae Mariae ia

. .

Saxia eleclionera celebrent

cessorum. et fratrura nostrorura,
episcoporura, regularem. Quod si forsaa apud
presbylerorum atque diaconura Montera Pessula-
Roraans Ecclesi^ num obierit, vel ubilibet ullra raontes,
cardinahura, tara vivorura per fra-
quara etiam defuncto- tres Sancli Spiritus fratribus Sancls Marije
rumsaluleapudSanctam Mariamin ipsmsobitusnuntietur, qui, ut praedixiraus,
Saxia, locura
uhque satis idoneum ad duos
hospilalitalis officium exer- vel tres de fratribus suisMonlem
cendura elecraosynis Ecclesia) Pessulanum trans-
Roman* venerabile miilant ad electioaera regulariler
conslruxunus hospitale. in ceJebrandara. Cae-
quo futuris teraporibus, lerum, cum ecclesia Sanclae Mariae
dante Uoraino, recipiantur io Saxia. et
el reficiamur hospitale constructura ibidera ad
pauperes nos nullo perii-
el mfirmi, et
exhibeantur alia opera pietatis neanl raedianle, salvo quod
sla- ;
clericiejusdera ecclesicB
'"cnles, ut regularis ordo,
qui secundura Deura et debent ex nostro raandatoba.silic<e principis apo-
"siuuhonera fratrura hospilalis
Sanch Spirilus in stolorura, in scrutinio, baplismo
eodem loco per nos institutus ct lilania, ne dis-
esse dignoscilur, per- paris condilionis horao praeferatur
petuis ibidem teraporibus inviolabiliier eidem, et servus
observetur
lioc tamen adjeclo,

soraperad
orap r ad rninus
ut in
ra'inu; si„i
sint 11'
l'? regulara
n
eadem PPPl.r ^-t"or D
" ^
T
qui alii domino stet
'^'^ aut cadat.
'"* ""'^'^' prKponalur
pr.d.cto, quod nostr. tantum est
P^^Ponaiur hospilali
juridictioni sub-
clerici, ejusdem jeclura, personam luam, fili magisler, et successo-
''''"' P^"
S.;f'7r
bus, et
fralribus noslris,
""''''' ^' Prjeoesso.
vivis pariler ac defunclis
rura luorum a quorumlibet pr.-platorum
exirairaus
poleslale, ut nullus in le vcl eos
specal.ler obsecranles, inlerdicli vel ex-
orarMa spirilualia libere
'•Im.mstrent, et super his
comraunicalionis sentenliam, sine mandato sedis
nulius, nisi Roraani
pon- aposloliea^, audeal promulgare
ficis, correchoni subjaceanl, ad ; quara, si aliler
quem, quoties ex- praidicla hospitalia uniaraus. ne
^edier.t, monilione pia^missa, charitaliva lamen hujusmodi
fiat a unio confusionem inducat, cura.
••'tnbus proclamatio elsi unio Deo sit
propler Deura, ut ipse, cognila
'e.ilnte, decernat placila, discrelio laraen ei nihilominus
quod suo prudenh cousilio sit accepla
•'l providendura.
duxe- privilegio praesenti slatuiraus ul
Ipsi aulem, victu et fralres, qui colli-
vesliiu con- gendis eleeraosynis pro pauperibus
^^'""^""^ hospilalis Sanct»
«•^'"rfe"^ regulam pr^ci-
)in I;?IV''
>"""s exh.beri. divinis Maria; in Saxia fuerint depulati,
tantum Iialia et
vacenl ofT.ciis, el inleadanl Siciha, el Anglia, et Ungaria
sinl conlenli. Fralres
379 INNOCENTII III PP. REGESTOUUM LIB. VII. 380
anlera hospilalisSancti Spiritus in Monle Pessulaao A probenlur quo peraclo, si mores eorum exegerint,
;

libere in provinciis aliis elcemosynarum slatuanl et ipsi utiles fuerinl ad servilium liospilalis invcnti,
coiicclores, ila, quod ulrique suis tcrminissint con- professionem faciant rcf:ularem. Ad hnec, dislriclius
tenli, nec invadanl altcri lerminos aliorum, nec inhibcmus ne a te, fili rangisler, vel successoribus
eleemosynffi, quae pro hospilali S'.ncta3 Mariaj in fralribus hospitalium eorumdem exigal ulla
tuis ct
Saxia coilectas fuerini, ad bospilale Smcti Spirilus ecclcsias!ica, saecuiHrisve persona fidelilales, ho-
transferantur, nec quae fuerinl illi fideliura devo- minia, juramenla, vel securilates reliiiuas, quaj a
lione collaiae, occasione qunlibel deferanlur ad islud. decimas, quas
hiicis frcquentalur. Poslrerno, con-
Si qui vero fratrum veslrorum, qui destinati fuerinl
silio et assensu episcoporuin a clericis, vel laicis
ad eleemosynas coIligendas»in quamlibel civit;;leri, quas consenlientibus
poluerilis obiinere, illasque
caslellum, vel vicum advenerint, si forte locus ille ad quos perlinent
dicecesaiiis episcopis et clericis,
a divinis fueril officiis inlerdiclus, pro omnipotenlis oonfirmamns,
acquirelis, auotoritatevobis apostolica
Dei reverendia, in eorum aavenlu jucundo, semel in omnino hominum liccit pr.Tedicta loca...
ISuUi ergo
anno, pulsatis campanis, aperinntur ecclesioB, ut salva in omnibus aposlolicce sedis auctoritale. Do
super eleemosynis aequirendis vorbum exhortatio- Ctetero, succes^sores noslros obsecramus, et obtesla-
nis ad populum in ecclesia proponalur. Decernimus ^y^^ jq chrislo Josu, qui venturus est judicarevivos
^
insuper ul receplores fratcrnitalura
el mortuos, ut loca veslra cum personis, et rebus
sive collccta
rum veslrarum, salvo jure dominorum suorum, in
ad hospilalitalis oflicium dcputalis, lanquara spe-
beali Petri, et noslra proteciione consistant, et quo-
ciales palroni sjjecialiter foveanl, et defendanl,
pace in lerris in quibus fuerint potianlur. Simili niam, etsi cffiioris piis locis leneanfur ex apostolicoe
eliam modo sancimus ut quicurique in vestra fuerit
servilulis officio providere, buio tamen hospilali,
fralernitale receplus, si forsan parochialis ccclesi:»,
quod dc bonis Ecclcsiac P.omaftne fundalum esl, et
cujus ipse parochianus cxs!iteril, a diviuis fuerit
dolalum, lam noslris quam suecessorum nostro-
el
oHiciis interdicta, cumque aiori conligerit, ipsi se-
rum diebus credimus ampliandum, curam debcnl
pullura ecclesiaslica non negetur, nisi excommuni- impendere specialem. Si qua igilur... cunclis au-
calus, vel nominatira Decimas
fucrit inlerdictus.
lem eisdcm locis, elc.
autcm de lerris el vineis, quas ad opus infirmorura Dalum Literani, per manum Joannis, sanclae Ro-
el pauperum, propriis manibus, aut sumptibuscoli- Kilcndas
manae Ecclesiae subdiaconi el nolarii, xiv
tis. de nutrimentis animaliura, seu de fructibus
sive indiclione vii, Incarnationis Dominicaj anno
Julii,
hortorum ves!rorum nullus exigere, vel exlorquere
1204, ponlificalus vero domini Innocenlii papae III
praesumat. Liceal aulcm vobis in domibus vestris, ^ anno seotimo.
quas in praBseuliarum habelis, vel in fulurum erilis XCVI
habiluri, ad opus vestrum, el familiae vestrae, nec pr.t.posito (263) uTi-
episcopo (262), et
non infirmorum, ct pauperum ibidem manentium, CENSIHLS.
oralorium, el cajmcterium, sine impedimenlo cujus- Litlcras confirmationis super adminislratione qiio-
libel contradtctioiiis, habcre. Chrisma vcro... a dioc- rumdam cunonicorum Nemausens. oblendas irrital.
cesanis episcopis, elc. Alioquin, liceat vobis quem- (Laierani, xvn Kal. Julii.)
cumque maluerilis, etc. Cum autem generale intcr- Ad audienliam nostram, dilecto filio.... prceposilo

diclum terras fuerit, liccal in ecclesiis vestris, etc. Neraausensi (264), significanle, pervenil quod qui-
iisqiie celebrari. Liceal quoque vobis liberas et ab- dam canonici ISemausensis ccclesia?, super dilapi-
solutas personas e sieculo fugicntes, etc, Prohibe- datione vel aliis criminibus infamati, a nobis litteras
mus insuper ut nulli fratrum vestrorum, post confirmalionis super adminisirjtionibus suis obli'
fa-

ctam in locis vestris possessionem, fas sit absque nere laboranl, religionisacprofessionis suae condi-
magistri sui licenlia indc discedere, nisiarcliorisre- tione suppressa. Cura igitur legularibus persouis
ligionis obtenlu ; disccdealem vero, etc, usguere[\- non consueveril apostolica sedes aliqua personaliler
nere. Si qui vero fralrura vestrorum, post faclam confirmare, discretioni vestra; per apostolica scripla
professionem, turbalores religionis veslraj, vel iuu- ^ mandamus quatenus eonfirmationes, quas ab ipsis
tiles fuerint forlassis invenli, liccat libi, fili magi- canonicis, cum regulares exislant, noverilis laliler

impelralas, auclorilalo nosira suffulti, dcnunlielis

ler, el succcssoribus luis, eos, cum assensu et con-
amovere, ipsique dare irrilas et inanes. Quod si non ambo... lu, frater
silio sanioris partis capiluli,

liccnliam ad alium ordinem, ubi secundura Dcum cpiscopc, etc.

eorum alios su- Datum Lilerani, xvii Kilendas Julii, anno se»
vivcre valeanl, Iranseundi, el loco
brogandi, qui unius anni spatio in veslra societate ptirao.

(262) Uticenses infulas gessit Abrardus II, ab tur. Gall. Christ. loc. cit. col. 648.
annum 1207 Gall. Christ., Erat is verisimilcr Frotardus, quem
anno ^203 usque ad (264)
anno 1199 memorant auclores novae Galliae Ghri-
tom. VI, col. 623. Yide eliam llistor. Occitan.,
slianffi, ibid. col. 466. Succcssor ejus, GuilloImuJ
lom. III, pag. 121.
(265) Bernardus, prseposilus Uticensis, nolus csl de Casulis, nonnisi anno 1233 in iastrumcnlis oo-
in instrumentis anno 1203. Sed anno 1205 occurit currit. Ihid.
Albericus, qui et Albricius el Alancus al. nomina-
 38i

XGVII,
PONTIFIGATUS ANNO

l k.
VII, CHRISTI 1204.

XCVil.
m
EPISGOPO (264), ET CVPITULO LAUDUNENSIBUS. CAPITULO VICENTINO.
UL admitlani ad sacerdotalem pnebendam p.irsonam Prxposiluram Vicentinam Nicolao, subdiacono
suo
illam quam Uubaldus, subdiaconus, ecclesix Lau- auctontate apostolica conferl. '

dunensis canonicus, duxerit nominandam tempore

(Laicrani, viii Kal. Julii.)
vacationis, propter potestatem ipsiabepiscopo da-
tam.
De singulorum provisione solliciti, circa
illos
(Lalerani, x Kal. Julii.) bcnediclionis aposlolicae rorem dilTusius
instillare
Consliiulus in prajscnlia noslra dileclus filius llu- debemus in quibus dulci quadam mistura
bonorum
baldus, suijdiaconus noster, ecclesiie vestfffi cuno- scientia honcstas sociali foedere conjungunlur.
et

nicus, nol>is liumilitcr inlimavil quod lu, Tales enim, qui scienlia condunt
fraler honestalem, et
episcope, polestalem ipsi dedisli sacerdotalem cun- scientiam honestale decorant, tanto
debent ad ec-
ferendi pra^bendam, quce primo in veslra esset clesiastica boneflcia faciiius promovcri,
cc- quanto per
clesia vacalura, cl bona memoriffi W. provisionem talium, non minus Ecclesiarum,
(266). Reinen- in
sis archiepiscopus, tunc aposlolicas sedis legatus, quibus recepti fuerint, quara ipsorum utilitas
pro-
vobis, filii capitulum, auctorilatenoslradistriclcprffi- curalur. Sane, cum prajposilura ecclesiffi
vestrae,
cepi', siculper lilleras suasad vos directas apparet, nuper noslris auribus esl relalum, tandiu va-
sicit
B cavisset,ouod juxta Lateranensis statula concilii,
quffi coram nobis leclce fuerunt, ut, eum sacerdolalis
prajbenda in ecciesia voslra vacarel, personamillam, ad nos ejus essel donalio devolula, de
noslro vo-
CJi prffifalus subdiaconus vellel iilam conferre, lenles vobis graiiam facere specialem,
re- proposuera-
ciperelis ad eam sine alterius interposilione mus vos lilteris commonere, ac commonendo prae-
per-
sotiffi, et eamdem personam curarslis de iila sine
ciperc, ul ipsam dileclo niio INicolao, subdiacono
dimcullate qualibet invesiire. Asseruit eliam iiiem noslroquem suae devolionis inluitu, quam ad nos
subdiaconus quoJ, cum esset ad sedem aposlolicam etRomaaani Ecclesiam habere dignoscilur, charum
accessurus, ipse praecavens appellavit, no lu, fralcr habemus pariter el acceptum, prssertim cum
episeope, si forle interim
aliquam sacerdolalem mulii vestrum in eum, sicut nobis intimalum fuerat
contingerel vacare pra^bendam, eam ulli consenlirenl, pro reveivnlia beali Petri et nostra,
conferres,
nec vos, capiiulum, reciperetis aliquem prs-
filii, sublulo cujuslibel conlradiclioiiis cbslaculo, confer-
senlatum ad illam, nisi quem duxerit prajfalus retis,de nostro vobis graliam comparanles. Cum-
sub^
diaconusprcBsentandum. Quocirca, discretioni ve- que super hoc litteroe conscriptae fuissent, et ia
straj per apostolica scripta mandamus qualenus audientia publice recitalae... clericus supervcnit,
personam illam, cui memoratus subdiaconus sacer et ex parte vestra, lilii archidiacone, Al. de Bra-
dotalcm praibendara, cura conligerit ganliis Gabriel Piza, Clari A.
illara vacare, el presbyter, litte
duxerit canonice conferendara, sine ras exhibuit conlinentes
conlradictione quibusdam vcstris
nos
qualibet adraittetis, ii!,i, fralcr fratribuspraecepisse, quod cunidem N. sibi prffficere
episcopo, firmilor
inhibentes ne interim aliquam praeposilum intenderenl,
sacerdotalem praj- iii licel nulla in Ecclesia
bendam alicui conlra formam concessionis veslra vacaret dignitas, vel prsbenda, pra;lerquara
luae con-
ferre prajsumas. Alioquin, unius canonici simplicis, qui hoc anno fuerat viam
noveritis nos dileclis fi-
liis....
cancellario.el Helvin et Ad», canonicis
Pa- univercae carnis ingressus. IIoc etiam prffidiclce liiie-
risionsibus, in mandatis dedisse
iil vos ad hoc
per rae continebant quod praposilura, nec dignilas
censuram ecclesiastioam, appellalione nec personatus fueral in Ecclesia Vicentina, sed ad-
remoIa,com-
pellant, in irritum reducenles.
si quid, posl appel- ministralio qua^dam siraptex, quse interdum
clcri-
lationera a praefalo subdiacono
ad nos legitime in- cis, inlerdum Laicis conferri juxta canonicorum
lorposilam, contra cancessionain
sibi faclam desa- arbitriura consuevit. Novissime vcro, cum
hujus-
cerdolali prfflbenda noverint
atlenialum. Quia vero modi adminislrationis officium fuissel olira magi-
concessiones buju.modi, si ad consequentiam ira- Iro Giiidoni commissum, quia prudenter injunctam
"'c-enlur, fieri possenl in fraudem canonicaj san- sibi sollicitudinem exercebat, non prius fuit
clioais, eodera
por quam probibcntur ecclesiaslina bencfi- D officio quara vita privatus, nec ante cessii admini-
ci^i conced., sive promilti, antcquara vacenl, no- slrationi hujusraodi, quam decessit. Cajterum, cum
luinus quod bujusoccasioncmandati,
quod gratiam iilera P.ex partc quorumJara veslrura litleras pro-
coniinol personalem,
fraudem adhibere volenlibus curalorias exhiberct, per dileclum filium, M. (267)
licentia eoncedalur.
Sancli Theodori diaconum cardinalem, quem ei
Dalum Lalcrani, x Kal. Julii, anno seplimo. concessimus audilorum, intelleximus quae propo-
nere voluit, et qua^ pro3dicta2 liltera) conlinebanl.
Attendantes igilur, quod non niinor cst aucloritas
noslra quam vestra in gralia facienda, gratiara ,

(265 Lauduni, lunc lemporis, scdebal

Roginal- tora. IX, col. 536.
b annoTo?'"' ^'''f^"^' 1"'^'" '^"'« Kcclesi^, (266) Lib. III, epist. 14.
Qstrumenlis comperlura (267) Lib. III, epist. 45, not.
habemus. Gall. Christ
 INNOCENTII III PP. REGESTOHUM LIH. VII. 384
383
cidcm subdia- A li^les Aiiuilegeusis ad noslram praesea
ccclesi:e,
quam vos prsediclo magistro fecislis,

officium, quod liam destinarunl. Nos autem, licet nobis de pru-

cono facienles, adminislralionis
dentia tua el honeslate conslarel, quia lamen de
idem magisler habuit in ecclesia Vicenlina, ipsi
eommittimus, quandiu vexerit, el beue administra- proposito non couslabat, non poluimus, sicut nec

veril detinendum. Si vero, quod absil inventus !

debuimus, postulalionem hujusmodi absolule proli-
nus approbare, ne in bonoris tui redundaret dispen-
fueril prodigus dispensalor, ncc prudenter olTicium
suum fueril exseculus, ad querimoniam vestram, dium, potius quam augmenlum. Sane, cum Pata-
viensi Ecclesiae, sponsre lua3, spirilualis conjugii
inquisila super hoc et cognila veritale, ipsum ab
vinculo sis aslrictus, non possis alii nubere secun-
eodem officio, juxla suorum cxigenliam merilorum,
dum canonicas sancliones, nisi prius a legeprioris,
curabimus araovere. Monemus igilur discrelionem
et prioriligamine solvereris; unde, si prius spiri-
vestram el exhorlamur allenlius, el per aposlolica
tuale conjugium, quod inter le ac Pataviensem Ec-
scripta raandamus alque praecipimus, qualenus noa
impedialis, quominus commissum sibi a nobis offi-
clesiam, furienle Domino, intervenit, nosejusVica-

exsequalur, sciluri nos dileclis rii solveremus, quam nobis conslaret, utrum in
cium laudabililer
filiis. Bono Joanni, Smctae Maria? Vercellensis, et Aquilegensem Ecclesiam consentires, el tu, solulo
Tisoni Tarvisino, subdiaconis nostris, et Dionysio, g hujusmodi vinculo, non palerens ad Aquilegensem
_ . . . j . ., . , • ^„i,r.rvr.iim
metropolim lo le irancfprri
transferri, Qin aH mil Iftrcs alteram
sicadmilteres quod
alteram, CJUOQ .

Paduano, canonicis, prajcipicndo mandasse, el in

reliquam non haberes, et in honoris tui vergerel
corporalem ejus possessionem inducant, el auclo-
detrimeotura, quod crederelur in augmenlum am-
ritate noslra lueantur induclum, contradictores per
censuram ecclesiasticam, appellatione postposila, pliorishonorisel oneris procuratum. Volentes igitur

compescentes. Aquilegensi Ecclesioe, quae filia esl sedis apostolicae

specialis, sine Pataviensis Ecclesiffi consulerere
lae-
Datum Lalerani, viii Kalendas Julii.
honestati deferre, fraler-
super hoc. sione, et luae nihilorainus
Scriptum est illis
nilatem luam moaeraus, exhortamuraltentius, el
el
XGIX (268).
per apostolica libi scripta mandamus qualenus,
di-
... PATAVIENSl EPISCOPO (269),

Facullatem ipsi tribuil, cum electus fuisset in Aquile- iigenler utriusque slalu pensato, si absque delri-

(jensem patriarcham, suo arbitrio, vel ad istam me- metropoli

raento Palaviensis Ecclesiae Aquilegensi
Iropolim transeundi, vel in Pataviensi sede rema-
tecredideris profuturum, factae de le postulalioni
nendi.
(Laterani, viii Jutii.) non dieras, infra oclo dies postquam requisitus
Gum bonae meraoria^ P. Aquilegensis palriarcha, fueris,consentire. Alioquin, si allera juvari nequi-
Domino placuil, viain fuerit universae absque alterius lajsione, tutius est juvaro neu-
nuper sicul verit

carnis ingressus, canonici Aquilegensis Ecclesia?, ^ Iram, quam alleram laedere, sicut novibus te le-

convenentes in unum, assentieniibus nobilibus, el gisse. Ne autem Aquilegensis Ecclesia, pro ledenuo
minislerialibus, in le postulandum a nobis unani- postulando, ad sedem apostolicam rursum laborare
venerabili fratri nostro... Salseburgensi
miler convenerunl, ad impelrandum postulalionis
el cogatur,
apostolicoe sedis assensum, venerabilem fratrem (271) archiepiscopo, et episcopo Gurcensi (272), de-
tua?
dimus in mandalis, ul si poslulalioni hujusmodi
nost-rum... Concordiensem episcopum (270), el di-
luum duxeris impendendura, ipsi auclori-
lectos filios, S. magistrura scbolarum, el W. canoni- assensura
latenostra suffulii a vinculo, quo libi juncta fueral,
cos Aquilegenses, et quosdam vassallos et ministe-

(268) Laudata apud Raynaldum,ad an. 1204, §75.

patriarchalum eleclo addenda.
(269) Wolfkerns, al. Wallerus, al. Wolbertus,
Wolfkerum ad palriarchalem Aquilegensium se-
vir nobilis de Ellenljrechtschirchen, anlea praepo- dem vocatum. non nisi hoc anno 1204 Iransire po-
indubitatie lidei,
situs Collensis, ilem Pataviansis canonicus, anno tuisse, fidem faciunt authenlicae et
exhil.emus, Innocenlii lilterae. Unde,
1191, in locum Dielpoldi, concordil)Us omnium quas 'nunc
instrumen-
votis cleclus fuerat episcopus Palaviensis, vir, ul erroris in nolis chrjnologicis convinciiur
Malihiaj dc Muriano
aiunl, divino prsBdilus eloquio, eruditissimus in lum illud. quod ex Tabuiario S.
denromplum vulgavil Millarellus, Annal. Camal-
divinis litteris. Anno 1197, in Orienlem pro fectus Wolcherus,
quo
aanou 1198,» redux, Philippi Suevia^ D du/. lom. IV, ^pp.nd. col. 256, in
erTunde
erai, unue au
„_. ,^_^ p .„„i...i.' „/ Ham_ r.oiri«rr.ha Aquilegeasis,
AniiilfiL'eas s. definilionis senlcntiam,
partibus adhaesit. Pacis inler Eimricum, al. Hem- palriarcha
.

fratrem, Au. in causa quadam adversus

monasteruini S. Michiie-
raoradura, Ungariae regem, ejusque
auclor fuit. Anno lis de Lemo, emittit, a^ino, proul ibi diciiur, 120d,
dream, anno 1200, priccipuus
iie vero quarto intrante ^ovembn :

1202, Romura citatns fuii, cum aliis anlislilibus indietione vi,

le^endum esse palel 1204. Uicunque sil, Wullkerus,
qui Philippo pertinaciter favebant. Wollkerus ac- posl
cpplo mandalo paruil, Romam vonil, seseque pur-
pAriarchalibus infulis ornalus, Innocentio, et
Innocenlium, Honorio PP. III percharus
exslilil,
gavit, facla simul sponsione, se in negolio, quod Paduanosque con-
quorum legalus delatere Venetos
tuuc fervebat, iii.perii, volunlali pontilici.-c obse- Lateranensi anno 121&.
culurum. Quam quidcm sponsionem juribus imperii ciliavit interfuilque conciliu
Obiilcircaannuml2l9.UGHELL./(aL5acr.t.V,col.71.
fraudi non lore, ipsi leslimoninm perhibuit Inno-
in instrumenlis circa
cenlius, lilleris hoc ipso, in quo nunc ver.sauiur, (270) Woldericus, nolus
Ughell. Ital.
anno 1204, dalis xi Kal. Junii, quas iegere est in haec, in quibus versamur, tempora.
Regesto de Negoi. irnper. episl. 110. sacr., t. V, col. 332.
saepius.
Hacteaus de Wolfkero Patavii episcopo et ea ex ;
(271) De eo jam dictum est
creatus an. 1192, obiil an.
Hansizio, German. sacr. lom. I, pag. 337 et seqq. (272) Wernherus
1212. BuGELiN. German. sacr. parl. t, p. 49.
deprompsiraus. Pauca de eodem ad Aquile ensem
 385 PONTIFIGATUS ANNO VII, GHRISTI 1204.
386
'''' ^^ -Alionisetconcessionisnostr.Bme
^'n!!:'!:;!^:;!^':!!^"^'^?'^"^^' '\ -— moriam, et inviola-
militer absolulo licenliam Iribuanl ad Aquilegensera bile firmamenlum,
praesens scriplum sigillo nostro
ecclcsiam transeundi.
insigniri, cl per manum
Dalum Lalerani, viii Kalendas Julii.
Uoberli nolarii noslri scribi
feciinus.
Scriptum esl illis super hoc.
Dilum in civilate Salerni, per manum
G. Roberti
cancellarii,anno Incarnalionis Dominicffi 1147
J. EPISCOPO FUIICOMENSI (273).
mense Novembris, indictione xi, anno
Domtionem caf.alis S. Giisanii [al. Eusanii], epi- vero regni
domini Rog. Dei gralia gloriosissimi
scopo Furconiensi, a Ilogerio,rege Sicili;e,fdclam, regis Sicilis
auctoritale aposlolica confirmat. Inserilur dona- ducalus Apuliae, princi^atus Gapu.-e xvii, felici-
et
tionis instrumentum. ter. Amen, amen, amen. Nulli ergo, elc Hanc
pa-
Laterani, xvii Kal. Juiii. ginam nostrcE confirmaiionis, etc Si quis au-
Solel annuere, etc, usque imperiiri. lem, etc.
Eapropler,
venerabilis in Ghrislo fraler, tuis juslis precibus Datura Lalerani, xvii Kal. Juili.
annuentes, donalioncm casalis Sancli Gusanii, ab
GI.
inclj^lae recordiationis Rog. rege Siciliae
faclam bo- ... AVENIONENSI (275)... TRICASTRmENSI
(276), ET...
na3 mernoriaj Berardo, episcopo Furconiensi
(274), B CAVALLICENSI (275) EPISCOPIS.
proul in ejusdem regis aulhentico conlinelur,
au-
Ut sententiam interdicti adversus
cloritate apostolica confirmamus, elc,
usque com. prxpositum et ca-
nomcos Sistaricenses, in causa, qux inter
munimus. Ad majorem aulem hujus rei firmilalera fratres Templi mililix super
ipsos et
oralorio quodam
habendam, aulhenlicum regis prcEdicli de verbo vertebatur, Lalam firmiler observari
ad faciunt.
verbum huic noslra pagina? duximus inserendum, Laterani, xi Kal. Julii
cujus lenor lalis existii In nomine Domini Dei
:
Cum oiim inter dileclos filios, fratres
selerni, et Salvatoris militia^.
noslri, Jesu Chrisli, Roger. Templi, ex una parte, el... prajposilum
divina facienle clemenlia rex Sicilise, ducalos (278) el ca-
Apu- nonicos Sistaricensea, ex altera,
super constru-
liae et principalus GapuaB.
Residenlibus nobis in clione oralorii, quod apud
palalio
Sistaricensem civilatera
noslro Terracin [al. Tarenlino], apud Sa- construere proponebant, fuisset
larnum quaeslio diutiusagi-
cum charissimo filio noslro, Rog. duce tata, (andem, ulraque
parle in nostra prssenlia
ApulicE, el coraitibusel magnatibus, aliisque
baro- conslUula, el eorum ralionibus plenius
nibus regni noslri, Berardus, intellectis
venerabilisFurconien de communi fratrum nostrorum
s,s episcopus ad nos veniens.
nos.ram admodum
depreca,„s es, cleu.entiam, quate„u,
i„ ,erri,„rio C
du.imus ^uper
^ilu, et capLlumSinar e
o „ .^, Zudl
0^
consilio,

riient
"t' T laliier

IrZ
""""""
Id^^^r"": "T " -"---emus plariis duos meu es
inifa sul^'c „ e! ;eci„e' „1

r^^p:2::sar::es^:?~r ="^jr:::rr^^.s=r
:ir:,irir:::i;,ri;tru^"::^ilr Xit^i^-iTr-rF"'""-'-

-
cl •
obedienliorem
^ »
regno nostro.
P iore inde
Ad
fideiioiera
hujus sane da
'l>mus apostolica poleslatem,
ultra locura
quo construere incoeperant, ubicumque
illura in
raallent, ia
(273) De episcopafu, olim
Furconiensi, nunc
Aqu. ano, consulendus Ughell. dictasivequodindeesseloriuudius, sive quod il-
Ital. sacr. \om.i, Mus dominium ad ipsius genlcm
^p.scopus Furconiensis, ad quem pertineret, excepit
ir gitun.\
diriV r"'';
h,rc
t.uillelmurn I, cognominalum Hugonem, postannum
I
episto a, nec non epislola,
mox oxhi- 1192,elante annum 1108. Adhuc sedebat
anno
eSia^^^sif:..!::i:^-i.^!^^-«K^-^"ita.i
ecclesiam Pra^ncslinain ^205. Ante morlem
"^ortem legiiur abdicasse, ut in secessu
col. 422.
anno " '12087^^/;^
'-^^- ''^^'^' '^^^- D
^ IZ \]lT
Oeo sibique viverel, donec anima
corpore soluta
migraret ad coelum quod conligil anno circiler
anno H87, si Ughello fides i.^Ub. l)e eo notatur, ipsum
;

nht,.m^ Guillelmo
obtulil r""?, '^^''^''i"^''' suis in Imeris su-
Bono, regi Sicili» pro servi io
''''^'''' ^^ ^*^ '^ominura passim nuncupasse. Ibid.
IZlnJTr "'"'^''' ^^
'''' erservientes'duodecim wfTl?
col.r22 'P'" '^Se tenebat./S (277) Ecclesias Gavallicensi seu
Cabellicensi, lunc
lempor.s prrecral Berlrandus quem
I^ de Margaritis, episcopi
.^^'^^^'"' I, S. Andrea^ ta-
niin? Ave- bulae docent cognominatura
fuisse de Duro forti
^" inslrJmenl s
annnotlS''"^"^""^"^'^^''^"^ •''^^'''^' "'' »^"^q»"ra
MhAH ^^^^^.•^'^"sserendaAvcnionenHum civium
.
ibertaie multa utiliter ler te.ep.scopus
S" 1203, in ecclesia Gavallicensi
fieret, anno circi-
consliiuil, dedilque
liUerS sacrist»
i."l"^""itatos ipsis c3nced n u Ibid 9 46
" '" '^""'' "squead annura 122*
nn'o m?nT-r''
innolJ98. Obussedicilur ii Kal. Julji anno
co\
m .psius ep.laphio. Gall. Christ. tom,
1209
I, col. 8?5
(278) Willcimus
II, praaposilus
Sislaricensi me.
^-/oj liertrandus,
pag. Tr.cast,aensis,
coguomen sorlitus ab urbecuU
moratur in
instrumenlis, Snn. 1174,
XII Kai. MaiJ. Ibid. col.
506.
l^^I Sei '

Peiralala (Gailice, PierreSt

 I
387 INNOGENTII III PP. REGFSTORUM LIB. YII. 388

suo tamen solo, non obslanlecontradictionevel ap- A sane consilium, quod sapienles urbis super luo
.» •_ ^U.,„«„..l A ,v^ i,it.,-in-k »nfi,l rt..ii
nobis ncgolio prxbucrua!, ad majorem iiiuii cau-
'
. __ . . 1 .,
suorum
. I , .1,

pellalione cujuslibcl, juxla privilegiorum

lenorem, oratorium fabricandi. Vobis eliam, fralres tclam proesenlibus jiteris inserentes la uoraine :

Avenionensiset Tricaslrensis, dedimus in raanda- Domini, Amcn. Damus consilium vobis, domine
lis, ut prcefatos prffipositum et canonicos monerctis Innocenti, Dei gralia summo el univcrsali papte,

altentius, el inducere curaretis, ut sibi pI Sislari- nos judlces, videliccl, Henr. Transliberirn, Paulus
consi Ecclesiaj a Templariis, ul diclum esl,
recipc- Consalin. OdJo de Insula, Pelrus Malpilii, Andreas

renl cautionem, et construclionem oratorii ultra

lo- Transtiberim, el Andreiis Buigarainum dalivi el ;

advocali, Nicolaus Tullii, Jcannes Barlholomcei;

cum illum, sicul superius est distinctum, decaelero
ve- Oddo Joannis Tiniosi, Barlholoma3us Pelri Nicolai,
nullatenus impedirent, eos, si forte contra hoc
censura ecclesiaslica compe- Nicolaus Joannis Bonifacii, quatenus inveslialis
nire prcesumerent,
scenles. Vos autem, sicul ex litlerarum vestrarum Joannem Oddonis, Romanum, de qnod lolo castro,

praeposiius ot dicitur Moniorium, inlus et deforis, cum omnibus

tenore nobis innoluil, cum praedicli
fuissenl possessionibus, perlinentiis el lonimentis ipsorum
canonici a vobis per litteras veslras tertio
commoniti diligenter, ne fralres ipsos oratorium iii caslrorum, ct ipsum Joannem dictorum caslrorum,

solo suo tedificarc volentes aliqualenus

impedirent, g possessionum et lcnimentorum eorum verum posscs
ipsi, admoniliones vestras penitus contemnentcs, sorem faciatis et conslilualis, ipsumque in posses-
litleras transmissas a vobis lurpiter projecerunt, et sione jara dicla, vos, el successores veslri, qui pro

incoeptum opus oratorii armala manu non sunl ve- tempore erunl, perpeluo defendalis el viriliter de-
rili demoliri ; propter quod in eos, lanquam in con- fendere facialis, quia liquel nobis quod, cum ad

tumaces, inlerdicli sentenlias prolulistis,

quam conqucstionem dicli Joannis Oddonis, Abaiamonlera
ipsi observare minirae voluerunt.
Ne igilur de sua dc Monlorio, el 0. lilium ejus, qui dicla castra,
valeanl impune lajlari, et qui nolunl per videlicel Montoriura el, Gdminatas [a^ Caminarasj,
rebellione
eccle- per violenliara dcslinarc praBsumunl, pluries legi-
devotionem, saltem per poenam severiiaiis
si forte dalura lime cilari fecerilis, ut jamdicto Joanni Oddonis
siaslicee ad obedientiam revocenlur,
vexatio dederil super diclis caslris, possessionibus, perlinentiis el
eis fueril nl redeanl ad cor suum,
el
apostolica scri- lenimentisipsoruracoraravobisjuslitiamexhibereat,
intelleclum, fralernitali veslrse per
qualcnus eisdem prffidiclis Abaiamonli, et 0. ejus tilio, ple-
ptamandamus el dislricte prsecipimus,
inlerdicli senlcntiara facienles firrailer nissimara securilalera in eundo, redundo ac liti-
praedictam
observari, preefalos praeposilura el canonicos,
ul de gando praistantes, ipsi vero venire el juri parere
daranis el injuriis irrogalis fralribus
domus mililise conlempserinl, semper conlumaces exstiterunt el
el

Tcmpli plenariam satisfaclionem impendanl,

ab rebelles, propler quod ipsos Abaiaraonlera, etOddo-
juxla formara nera, filiura ejus, excoramunicastis, etexoommuni-
fcorumsuper oralorio conslruendo,
dalam a nobis, molestalione deinceps omnino
ces- calionera publicari fecislis. Ipsiautem, inreprobum

sanles, per excomraunicalionis

senlenliam et pri- sensura dali, in prffidiclis anathcmateel excommu-
vationem beneficiorura suorum, sublato cujuslibel nicalione per plures annos pcrtinaciterperdurarunt,
occasionis el appcUalionis obstaculo, compellatis, et adhuc in eisdera perdurare non desinunl, el

et praescriptas sentenlias mandetis

el facialis, per sernper conlumaces exstilerunt, el existunl adhuc,
Ecclesias vicinarura dioeceseon, singulis
Dominicis et cognoscimus hoc ita dc jure et consueludine fieri
el festivis diebus, pulsalis
campanis el candelis debere, et hanc charlara sigillo sanctoe Bomanaj
accensis, publice nuntiari, donec, a
suo resipi- Ecclesiae iraprimi facialis.

scentes errore, cum dcbilahumililate ad mandatum Datum coram domino Hug(280). Deigratia Sancli

ecclesiae revertantur nihilominus eliam complices

; Euslachii diacono cardinale, anno vero ponlificatu»
fatribus super hoc mense Juniii die ix,
nostri (281) vii, indictione vii,
et fautores eorum, ut prajdiclis
ab ipsorum de comrauni voluntale e^ mandato praelibatorum
debitara salisfaclionem impendant,
fralrum infestalionc penilus desislentes
per censu judicum ac advocatorum scriplum per manus An-
ram ecclesiaslicara, appellalione poslposila, com- D (jreie, dalivi judicis de Transliberim. Nos igilur,

juxla prsescripli tenorem consilii, te per

duo veslrum, etc dilectos
pellalis. Quod si non oranes
Datura Laterani, xi Kalendas Julii, anno se-
niios, nobiles viros, Od. de Palumbaria, el Rayncr.

plimo. Joannisde Paulo,fecimus in corporalem possessionem

decrelo,
CII (279). prsedictarum rerum induci, et, ex secundo
NOSTRO. Nulli
NOBILl VIRO, JOANNI ODDOMS, CONSOBRINO de ipsis verum le consliluimus possessorem.
Montorii, alleriusque caslri, cui
Caminaras nomen, hanc paginam noslraj conslitutionis ct in-
ergo...
de urbanorum judicum consilio,
dominium Inbuit.
vcslilionis infregere, elc. Si quis autcm, elc.
llnseritur consUium judicum.)
Dalum Lalerani, viii Kalendas Julii.
(Laterani, viii Kal. Julii.)
.faslispelenliam, elc, Mj^uecomplere.Recepimus

annum 12 4, (280) Lib. III, episl. 13, not.

(279) Laudala apud Raynaldum, |d
(281) Leg. forte vestri.
§77.
 389
POIVTIFICATUS Amo \U, CHRISTI 1904

NOmUMULIERI... FILI^QUONDAMJUDICIS
A
GALLURENSIS. EPISCOHS, ET N0B.LIBU8 VIRIS, LlBKniS,
Utsuper matrimonio conlrahendo
consiliis Turritani
m CALLURENSl
archiepiscopi acqiiiescat EXI8TANTIBUS JUDICATU.
(282).
(Lalerani, vi Non. Junii.) De eodem argumento.
Gralum gerimus ct acceplum, quod Univeisilalem veslram novimusnon
vestigiis lalere elc
quondam... patris lui, usque in uxorem. Monemus
judicisGallurensis, inha^rcns, :
igiiur unirersilalem
in Ecclesiaj dcyotione per.istis, veslrara et exhorlamur allentius,
etjuxlaprovidenliam cl per aposlolica
elconsihumejus disponere desideras vobis scnpla raaadamus,
qualenus super hoc maQ-
aclus luos
lilesiquidem tam le quam terram dalum nostrura et beneplacilum,
suam sub apo- etc, ut inea quse
elolicae seJis tulelam
reliquit. Tu vero ia
mittitur malri puellx.
contra-
hendo matrimonio, nostro concilio CVI.
le comrailtis
propler quod ad lionorem luum lanlo ampiiusaspi- NOniLI VIRO... JUDICI
CALARITANO.
ramus, qnanto ex hoc majoris De eodem argumento
sumimus tua3 devo-
Uonis indicium, et reverentiaj (Uterani, v Non.
ccrtius ar-umenium Julii.)
Moneraus igilur nobililalcm tuam et exhorlamur Quod ad loilendura
- scandalum,
in ^ ,
--, quod
4uuu
in oarainia
ui Sardinia
Domioo, el pcr apostolioa .

mandamus ^ "? "'" ^"°'''''' ^'

''«"eordiam reformandam,
tibi scripia nobilera
^''""
""•^'"""^^ sicul -
quateau.s, ''T"'^' G. marchionem, qui nobilem
-^
do lua devotione
• confidimus, et lu
'
'
mulierem, II
de gratia nostra speras, super
hoc vonerabilis fra- quondam judicis Gallurensis, ducere
fil.am...
vole-
Ins nostri, Turritani bat uxorem, a Judicalu
archiepiscopi consiliis ac- Gallurensi provide rerao-
quiescas. visli, et... f.l.um quondam judicis
Arborensis, ad
Dalum Lalerani, vi Nonas preces et mandatum aposlolicum liberasti, tanto
Julii. ba-
In cumdem fere modum... malri bemus gratius el accepiius reputamus,
puellce scriptum quanto ex hoo
est usque ni^ndnmus, quatmu,, majus sumimus Iucb devolionis
super hoc bcne- indicium, el sinceri-
placilum el raandalura nostrum talis exprcssius argumcnlum. Super
exspectans, cam eoquoqucpru-
non prssumas cuiquam denliam tuam in Domino coraraandamus, quod nec
copulare, sed potius vene-
rab.lera fralrcm noslrum... per luas hlteras exorasti,
Civitatensem episoopum, ut prjcdictam puellam
ad prasentiam noslram
mitlas, cum quo dispona-
quam raemoralus pater ipsius sub noslra tulela
reli-
rnus plenius quod fueril quit, non suspeclffi personas
disponendum, cl quod in conjugem tradere-
merit disposilum impleamus. mus, qua? nobis exhiberet debitum
famulalum et
GIV. cujMs occasione Sardinia
denuo nequeat perlurbari
i.GALARITANO ARCIIIEPISCOPO. Qu.a ig.tur consilium tuum,
Q quod salubre c.-edimus
De eodem argumenio acceplamus, nobililatcm (uam
monemus el ethorta.
(Lalerani, vi Non. Julii.) mur attentius, et per apostolica
Fralcrnilalem luam novimus
scripta mandamus
non lalere, quali- qualenus puellam ipsam non perraitlas cuiquara
ler... quondara
Gallurensis judex, in mair.moniaiiter copulari,
morlig arliculo cum nos in brevi, danie
consl.lutus, lam terram quara Dom.no,
llliara suam sub in viro idoneo ei
providcre velimus, qui
jposlol.ca. «edis lutela nec
rcliquit. Nos igiiur, eidera nec nobili viro... judici
i.bi,
Tui-rilano, merilo
puellmjuxtaintenlioncm palris sui su suspectus. Taliier igiiur
providere vo- super hoc mandatura
lcntes, eam viro legiiimo, per
quem aposlol.cum exsequaris, quod
nulla in Sardi- propter hoc ad hono-
nia susc.lctur discordia,
sed potius sopialur, et
qui
rem el profectun, tum specialiier intendere
I.U1I. jud.cum debea-
me,-iio sil suspeclus, mus.
ideoquc judica-
um Gallurensem m
pace melius valeal
gubernare Datum Lalei>ani, v Nonas Julii.
Tadcre propouimus in
uxorem, Monemus igiturfra: In eudem fere modum,
ern taicm judici Turrilano.
luam et exhorlaraur in Domino; et pcr CVII (283).
'poslol.ca scripta
_ - mandaraus el
-' districto
v,io.i.i,ku pr^cipi
iJicecipi- •..ARCUIEPISCOPO TURRITANO
°"'" '" ^'^'"''^' '^'"^ ^""^ T^r>'i^^nus judex el uxor ejus
«j"«' ""Jli
)riu;
jrius ««
ass.gaare
'

>riusass,gaarepr*suraas.
pr^suraas, auamnn.ll...in.;
«^^
n
D consanguimtatis gradu conjunct/eZZ
qudrto et auintn
quam puella^ ipsi ....,.:
provi- etln^^^^^
lenraus m ma,-itum, sed super hoc
venerabilis fra-
ahoqui scundulum ex divoriioimminerct,
vrLuis
"*
arbitno causam commiltit.
commiftit ' '
""'''"' ^••'^hiepiscopi, consiliis
iioni,^ et
nomlu,acquiesca3; (Lalerani, vi Non. Julii.)
alioquin, salisfacturus
de tanto Pertuasnobis
-o,Ueniptu, noslro tc
liiicras intiraasli, quod nobilis
conspcclui rep,-.-Bsenles. Ut vir...TurrUanus judex, et... uxor
ipsius, in quarto
cnerabUem f,.alrera cl quinlo gradu
consanguinilalis invicera se atlin-
noslrum...Civitalensem cpisco-
um, ad praesent.am gunt, cl tandiu conjugalem
nost.-ara raiUas, cura sibi exhibuerunl
quo dis- affe-
clum, quod r.lium, cui jam
ler,-a juravit, ct duas
'"'' '"'"^ disponendura, etquod fi-
rruTsnn'?'"'
Jerii dispos.lura
I.assuscepe.H,nl, quarumaIieravi,-o
implcaraus. nupsit Gura-
Datum que raulicr ipsa matersii
Laterani, ut supra. nobilis viri, Uug. de Basso
jud.cis Arboreae, si celebretur divortiura
interillos:
(282) Vide lib. VI, epist.
29, 1.44, et seqq.
(283) Vide Raynaldum, ad annum
1204, § 79.
391 liNNOCENTII III l'P. REGESTORUM LIB. VII. 392

hujusmodi scandalum formidalur, quod el illis A. cepli ab eo juramenli occasione, dicerls impedisse;
eliiim credilur displicere, cum a lempore felicis icet ei jam secundo dcderimus in mandalis ul,

recordalionis A. papae, prscdecessoris noslri, nian- juramento libi exhibilo non obslanie, pra^staret no-
serinl sic coujuncli. Verumtamen judex hoc polit, bis fidelilalis debilae juramenlum. Quia igitur jura

ul vel cum uxore sua ei de permissione noslra li- noslra libi usurpare, vel aliler lurbare non debcs,
ceal remanere, vel, celebrato divorlio, ad alias fraternitali luae per apostoiica scripla mandanius,
nuplias convolare, quo facto, dimissurum seasserit alque praecipimus, quatenus eidem marchioni pcr

concubinas, quos, quoniam a conjuge jamdudum mandes, ul jutamento, quod

lilteras luas tibi exhi-

abstinuit, secundum pravam lerraj consneludinem buit,non obstante, fidelitatem nobis et Ecclesiae
delinei, el quas inlerira non posse dimittere se le- Romanae, sicut mandaviraus jam bis ipsi, juraro
statur. Cum igilur tu de jure non dubiles, nos au- procurel, sollicite provisirus, ne, si aliter egeris,

tem de scandalo dubileraus, negoliura ipsum lua3 dum fidelitatem ab ipso receptram ultra debitum
discrelioni commiltimus, ul, auclorilate noslra fre- libi volueris observari, juramentum fideiilalis Eccle-

lus, id agas quod magis videris cxpedire. Roraanae praestitum male serves, sicque privile-
siaj

Dalum Nonas
Lalerani, vi Julii. gium merearis amittere, dum permissa tibi abusus
CVIII (284). p fueris potestate.

AftCHIEPISCOPIS, EPISCOPIS, ET ALIIS ECCLESIARUM PR.E- CX (287).

LATIS, PER 9ARDINIAM CONSTITUTIS ...ARCIIIEPISCOPO TURPaTANO.
Ipsos archiepiscopo Turritano pro Romano ponlifice
Quod non deferre debeat archiepiscopo Pisano, nisi
lahoranli ad victum necesmria suppeditare jvbes. tueril in proviticia Turritana, licet habeat privile^
(Laterani, v Non. Julii.) gia a sede apostolica lcgationis ei primatiae in Sar-
Cum nemosuis cogalur slipendiis militare, mira- dinia.

mur non modicum el movemur, quod, quando ve- (Lalerani, v Non, Julii.)

nerabiiis fratcr noster... Turritanus arcbiepiscopus, Licel vcDerabilem fratrem Pisanura

postrum...
pro negotiis nostris ad diversas Sardiniae parles ae- archiepiscopum, et ejus Ecclesiam non velimus su-

cedil, necessaria ei cupidilale detestabili denegalis, per coilato sibi a predecessoribus noslris privilegio
licel exhibere vos debeatis lam ipsi quam aliis hospi- legalionis, el primatiae, quod nos poslmodum con-
lales, praeserlim cum in quibusdam Sardiniae parli- firmavimus, raolestrare ;
pati tamen nec volumus,
bus viclualia nequeant venalia reperiri. Quia igilur nec deberaus, ul beneGcio sedis apostolicae abutalur
id in apostolicae sedis redundat dispendium el con- el in gravamen subditorumassumal, quod ei ad illo-

lemplum, universitati veslf-ae per apostolica scripta rum provisionem, et commodum est indultum. Cum
mandamus atque prcccipimus, quatenus, ciim idem '-'
jgKur certis temporibus auctoritate nostra legalio-
archiepiscopus ad negolia nostra exiveril procu nis ofTicium in Sardinia valeal exercere, Iratcrnitati
randa, si ad vos forsitan declinarit, in raoderatis luae per apostolica scripta mandamus, quatenus
expensis taliter provideatis eidem, quod devotionem cum lerram ipsam, juxta teuorem privilegii ecclc-
veslram merito valeal eommendare alioquin, no- ; siaj Pisauae concessi, datis temporibus, visilarit,
veritis noa eidem archiepiscopo mandavisse ul per quandiu in cadera provincia fuerit, ei lanquam le- ,.

suspensionis sentenliam vos compellat, satisfaclu- gato apostolicae sedis intendas, abj^enti autera, vel |
ros de tanto comtemptu, idoneos nuntios ad sedem alio tempore venienii, non teneberis aucloritate ie-

aposlolicam destinare. gationis aliquatenus respondere. Auctoritate vero

Dalum Laterani, v Nonas Julii. primatiae, non plus potest in provincia Turritana,
CIX (285). quam primatibus universis concedunl canouicae

...PISANO ARCnlEPISCOPO (286). sancliones.

Ut marchio Caiaritanus juret fidelitatem Romame Datum, ut supra.
cum Sardinia juris et proprieiatis
i
Ecctesias, sit CXI (288).
ejusdem ecclesige.
BXEMPTARUM ECCLESIARUM PRiEL.\TIS IN SARDINIA CONS-
(Lalerani, v Non. Julii.) D TITCTIS
[Quod insula Sardinife juris, ac proprietatis apo-
Increpat quod sseculare tribunal adeant
slolicae sedis existat, el judices ejus Ecclesiae Ro-
(Laterani, v Non. Julii.)
raanae juramentura fidelitatis debeant, et soleanl

exhibere, tua fralernitas Unde, cura

non ignoral.] Cum diligenlibus Deura orania cooperentur inbo-

jura nostra defendere tenearis, non possumus non num, ex eo quod Deum non diligatis conjicimus,
mirari, qiod ne nobilis vir. marclno Calarilanus,
.
quod bona vobis cooperanlur in malura, et liberlas
in pessimam degeneral servitutem. Accepiraus
ele-
nobis, el Ecclesiae Roraanae juravel, exacti et re-

(284) Vide Raynaldura ad annum ^204, § 79. (286) Vide epistolara libri lerlii 9, not.
79.
(287) Vide Raynaldura ad annura 1204, §
_

(285) Epistoloe bujus fragmenlum, hic, inilio, Ray

annum 1204 (288) Epislolam banc, sed mutilam, exhibel
uncis inclusum, exhibet Ravhaldus, ad
§ 79. Vide libri sexti epist. 17, 18, 27, 28, ct naldus, ad annum 1204, § 80.

$eqq.
 393 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204.
nim, quod, exemplionis occasione, qua 3^^
slolica vos donavil, in libiirtalein,
sedes apo- A praemissa, percensuram ecclesiaslicam.appellalione
quae vera servilus remola compescens.
est, vos el ecclesias vestras nitimini
vendicare, dum Datum, ut supra.
ecclesiaslicura forum contemnilis,
super causis el
ecclesiasticis eliam contenditis coram
judice saeeu- GXIII (290).
lari, nec aliis quara lerrenis NOBILI VIRO.... JDDICI TURRITANO.
judicibus vos asseritis
subjacere. [Qiiia vero in prnejudiciura
Eccicsise
Ne se intromittat in liUbus
clericorum
li- et ecclesiasti-
bertalis insolentia haec redundat.universilaii cam itbertutem impediat.
vestrae
per apostolica scripta mandamus, atque (Laterani, v Non. Julii.)
praecipi-
mus, qualenus cum inler vos aliquid Cura lex inhibeat naturalis
habuerilis ne aliis facias quod
quajslionis,
ad saeculare forum conlra fieri non vis libi,
sancliones debes studiosius praecavere
ne
canonicas vos invicem non trahatis, nec in divinam attentas
injuriam, quod in ofTensam^ho-
corara lerraj
judicibus vel omcialibus eoruradem, minis facerc prohiberis. Sane,
pr.Tserlim su- pondus el pondus
per causis ecclesiaslicis, contendalis,
sed per nos, mensura et mensura utruraque
(291) sit abomina-
vellegatum nostrum, cum in Sardinia bile apud Deura,
sollioiladebos
fuerit, aul meditatione pensare
arbitros eledos a palribus, vestrum ne al.ter meliaris Domino, quam
prosequaraini r libi homines vis
adversus personas ecclesiasticas ralionem. meliari (291), el in rainistros
Alioquin, ejus eara libi juris-
quia privile-iura meretur araittere, d.clionem usurpes, qaara in
qui permissa minislros luos non pa-
sibi abulitur polestale, quoniam uti libertale lereris ahos vindicare.
nesci- Licet enim aliqui clericorum
lis, redigimus vos in perpetuam servitutem.] cericalera non sapiant
honestatera, sed mililijE
Dalum, tit supra. clencalis insignia infami
lurpis vilae titulo dehone-
CXII (289).
slent, eorum tamen infamia divinae
ipsosaucloriiate
non subtrahit,quominus ecclesiastico subsint judi-
TURRITANO ARCHIEPICOPO.
cio, quod est ejus et, sicul servus
FacuUalem tribuit ei perditos et dissolutos ; slat suo domino
clericos sic et cadat, sicut in
corrigendi. farailiaribus et servis luis fe-
(Laterani, v Non. Julii.) miliaretibijugilerdemonslralexemplum.utmagnis
ab agro Dorainico, cujus culturaj
Si minimacompareraus.Sienimdeliqueritservustuu*
te Dominus
et raeritosuper coramisso crimine
depulavit, spinas el tribulos eradicare fuerilinfaraalus'
desideras ut
semen, quod esl verbum Dei, in namque ideo jurisdictio lua devolvetur
spinela non ca- ad alium ul
cui subdiius tuus fuerat
(iat, scd tanlo fruclificel
amplius, quanto lerra, in nnle culpara, in servilutem
quara cecidit, profundius purgala allenus transeal post delictum,
fueril, et magis el excessum non
diligenlerexculta.laudabiliier officiura
p valeas vindieare,
nec animadveriere in eumdera
tuum imples,
illudque nolitssenon supcrlicie quantumcunque grawler le offendal ?
tenus,sed raednliiius Dolemus au-
le oslendis, quod ait lem quod, hoc minus quara
Uominus ad prophelara Ecce :
deceret atlendens
wnstitui te super gentes et regna, ul lanquam in parera libi Dorainura
evellas et de- reputares cle-
>lruas, et disperdas, et sedifices, ncos in sorlera vocatos ipsius, el
et plantes {Jer qui sunt hferedi-
i)
Sauderaus ergo quod, perdilis maJe las Domini, el Dorainus
hceredilas eorumdem non
vineam
raalis,
;uara ahis agricolis vis locare, solummodoipsejudicas, sed a tuis
amolisque ab eccle- facis subditis
'^ '^"''''«"^ judican, et in eam ipsos redigis servitulera,
archipresbytero et canonicis, qui ut ad
iil canonicura sapiunl, laicale raandalura cogantur
sed desipiunl potius, et in causis civilibus
raun- corara
ianis..llccebris seinvolvunt, seeculan judice testimonium
plantareinea palrailes perhibere. Curaque
;anonicae religionis inlendis. candent.s ferri ct
aquae frigids ac similia
Quiaergo reclis dispo- judicia
;itionibus nihil moroe debel, ex canonica non admiltat,
vel difficullatis afferri benedicere ac interesse
ralernilaU tua^ prcEsentium tahbuscorapellunlur miserisacerdoles,et
aucloritateconcedimus' si com-
it, si absque scandalo pellentibus parere noluerint,
fieri poleril, in eadem a curatoribus, in quo-
eccle-
iia.sublato appellationis obslaculo, rum hiib.lanl juridictione, pcena
juxla piura lus pecuniaria per-
aentis proposilura, canonicos cellunlur. Prajlerea, quamvis
insliluas re-ulares ^ Ecclesis secundum
rchiprcsbylero, el canonicis lerr* consuctudinem habeant
meraoralis servos suos. in cos
alil,i con- tamen non possunt jurisdiclionemdebitaraexercere
;rue provisurus, nisi
forsan eorum aliqui velint in
adera ecclesia induere cura lam iu causis civilibus
religionis amictura, el in ea quara aliis subire .jecu-
e Cc^lero regulariter
conversari. Quod si ex larejud.c.uracorapellantur. Insuper,
hoc quodestpeju-»
candalum sequerelur, ad non solum simplices sacerdoles
corrpclionem archipre- judicas, sed majo-
"ylen ct canonicorura ipsorum res, et .n christos Domini,
siculad te noscilur el per eos in Chrislum
'^rtmero, diligenler ac Dora.num, jurisdiclionem libi
prudenler intendas, eos qui niteris vindicare
orrecuoni Iu.-b se duxerinl Ul.nam lili charissime, diligenter
opponendos monitione altenderes. quara
hornb.Ie sit in raanus Dei viventis incidere,
Ihesnu-

«'^ annum 1204, 6 79

(290) S^n*^"'*^*'"™-
/?Qm Vide Raynaldum, ad annura (291) Sic : deest aliquid.
1204, § 80
Patrol. CCXV
13
 PP. REGESTORUM LIB. VII. 396
39r>
INNOCENTIl III

non posset obedire maadalis, posl appel

rlrire iram In die ir^, ac
indisnalionem in le Allis- A curn ejus
pen lationem ad nos inlerposilam, exconamunicationis
simi provocare! Ulinam diligenli meditatione
universum mun- senleQliam promulgavit unde idem elcctus humiii-
;

sares quod nil prodesl iiomini, si

animae delrimentum, ter poslulavil a nobis, ul misericordiler ei, cum
dum lucrelur, el palialur suae
pro anima mandalis noslris paratus sit in omnibus obedire,
nec potesl homodignam commutalionem
novissima tua, juxla faceremus absolulionis bcucriciumexhiberi. Quocirca
sua dare I Uiinam memoreris
quod nulla discretioni vestrae, de qua plcne confidimus, per
sentenliHm sapientis, nl cum intelligeres
dum lempus iiabes, aposlolica scripta mandamus, qualenus ab ipso ele-
esl redemptio iQinferno, nunc,
clo juratoriacaulione recepta, quod nos'ris manda-
operareris bonum ad omnes, el praesertim ecclesias
pro- tisobedial absolule, al}soluliouis ei beneficium ira-
el viros ecclesiaslicos tionorares, el foveres in
Ecclesiam de- pendalis, juramenti tenorera ejusdera in lilleris re-
pria libertate, cavens sollicite, nc si
suffragium digi facienles, inquibus idem confilealur elcctus,
gpeieris in praesenti,frustra requiras ejus
ul aliquis simplicium se hujusmodijuramenlum in noslris manibus pr?e-
in fulura, nec valeas obtinere
aqua, stilisse, ac lilteras ipsas ejus sigillo signatas nobis
sacerdotum inlingal extremum digili sui in
millere non tardetis. Verum, si Magdeburgensis
et linguam luam, si nunc illos superbe
refrigeret
archiepiscopus (295) infra duos menses post rece
con mnasin quibus Dominus honorari
se asserit b
plionera praesenlium non redieril ad Eeclesiae unita-
el contemnil, et quibus
in Evangelio ipse dicil :

vos langit lem, ut absolutionis beueficium mereatur, exlunc,

Qui vos tangit rae langit, et qui langil
lu, fraler episcope, associaris libi duobus episcopis,
pupillam oculi mei Monemus igilur nobililatem
1

remissionem eidem eieclo, poslquam a ordinatus in

le fuerit
tuam ei exhortamur in Domino, el in
presbyterum,juxtacanonicas sanctiones, aucloritate
injungimus peccalorum, qualerius, cum omne
datura
noslra suffultus, sublalo appellalionis obstaculo,
lumi-
oplimum, etoraQC doQura perfectura a Patre
munus consecrationis impendas, el consecralo di-
num sit desursum, contra eum qui lerreuum tibi
striclius inhibere procures, ne ipsi archiepiscopo,,
conlulil polenlalum QOQextendas improvidas manus
indebitam lilii dum conlumax nobis el rebellis cxstiterit, obedien-
luaa, necinrainislroselservos ipsius
dum liam exhibeat vel honorem.
jurisdiclionem usurpes, ne spolieris propriis,
meretur Dalum Laterani, Kalendis Julii.
inhiaveris alienis sciens quod privilegium
;

potestale. Sic GXV (296).

amiltere, qui permissa sibi abutilur
hujusmodi vilium 1. FURGONENSI EPISCOPO EJUSDEM SUCCCSSORIBUS CANO-
igilur praesumplionis et abusionis
viros eccle- NICE SDBSTITUENDIS IN PERPETUUM.
de terra tua sludeas exstirpare, sicquo
conserves, ec- Recipil cum sub protectione, el enumerantur bona ad
siaslicos et ecclesias in sua libertale ^ ipsius Ecclesiam speclantia
ul cum Dei
clesiaslico judicio reliQquens eosdem,
(Laterani, Kal. Juiii).
rninislroshoQorarisinlerris, hoQorariab eo merea-
In eminenti aposlolicai sedisspecula divinadispo-
reprobis, sed cura
ris in ccelis, illudque non oura
neale clemenlia consliluli, fralres el coepiscopus
juslis audire Quod uni ex minimis meis fecisti, mihi
:

noslros ampliori debemus charitate diligere, el ec-

feasti
fecisli aulera veneraou
xxv). Nos auiem
{Mdtth. XXV). uu. u.u.-
venerabilibus fratri ^-

gubernalioni commissas apostolica

Turrilano, et Calantano, et
palrocinio „_!.;..
bU8 nostris ''^'^'J^^ u.nue el ad
elc. usque
F.nron.Pr. elc,
coramunire. Eapropter,
archiepiscopis, el eorum suffraganeis prae
Arborensi recordationis Alexandri papee.pr»-
quam alios Sardi-
exemplar felicis
cipiendo mandavimus, ul lara le
foro conlra
decessoris noslriecclesiam Furconensem,cui,auctore
niae judices, qui clericos in saeculari nostra
Deo, praeesse dignosceris, sub beati Petri et
sancliones canonicas coegerinl litigare, vel in
aliis

nisi ad protectione suscipimus, etc„ usque communimus :

temere violaverunt privilegium elericorum,
comraonitionemeorum desliteris a praedictis, excom-
municalionis sentenlia feriant, el
slatuentes, ut quascunque possessiones, quaecunque
bonaeadeniecclesia,elc.,M5gMevocabulis exprimen-
excommunicalos
da ecclesiaro majorem SaQcli Martini cum vilia
:

faciant publice nuQliari.

quse vocalnr civitas, cujus medietas esl ejusdera
Dalum, ut supra.
D ecclesia;, cum hominibus el possessionibus suis;
CXIV (291).
ecclesiam Saucli Eusanii cum capella.el hominibus,
....HILDE8EMENSI (292) EPISCOPO, ET PR^POSITO cum ec-
el lenimenlis suis; castruni Collepaydonis,
MAGDEBURGEN8I.
clesia et lenimenlis suis; Podium, cum ecclesiis et
De absolulione electi Mersenburgensis.
lenimentis suis ; ecclesiam Sanctae Justae, cum ca-
(Laterani, Kal. Julii.)
hominibus suis, et tenimentis ; ecclesiam
Ex litleris.... elecli Mesenburgensis (293) accc- pella, et
Sancli Justini, cum hominibus el tenimentis suis;
pimus quod venerabilis fraler noster 0. (294), Praj-
ineum, ecclesiara Sanctae Mariae de Paganica, cum capellis,
nesliQus episcopus,aposloIicaesedislegatus,

annum apud Bucelinum, Germ. sacr., part. ii, pag. 42.

(991) Laudata apud Raynaldura, ad
1204 ii 56. Vide epist. libri sexli 87. (294) Lib. v, epist. 8, not.
libri v, cpisl. 14, not. (295) Vide epistolam libri qumli 8, nol,
(292) Vide librl sepli
hsc (296) Vide nolas ad eplslolara hajusce
293) De episcopi Mersenburgensibus, circa
quibus versaraur tempora, nihil certi reperimus mi 100.
Iq
 397 PONTlFICATtJS ANNO VII, GHRISTI 1204 398
hominibus, el lenimenliis suis; ecclesiam Sanctae A suis ; Saxam, cum ecclesiis, villis et suis perlinen-
Euphemiae, cum pertinentiis suis; ecclesiamSanclae liis
;
Podiura Sancla? Mariae, cum ecclesiis, villis et
Mariae de Guaslo, cum hnminibus el teniroentis suis; pcrlineatiis suis Luculura, cum ecclesiis,
;
villis el
ccclesiam Sancti Pelri de Guaslo, cum hominibuset aliis perdnentiis suis; GoIemeDtum, cum'ecclesiis,
tenimentis suis; ecclesiam Sancti Nicolai de Sage- villisetpertinenliissuis;Tornamparle,cumecclesiisi
tica, cum possessionibus suis ecclesiam Sanct?e civilatem Forulae, cum villis el
;
pertinente* suis;
Mariao de Picenlia, cum possessionibus siiis; eccle- duabus ecclesiis et pertinentiis suis;
Roccam Sancti
siam Sancli Marlini de Picenlia, cura hominibus et Slephani, cum villis suis ; Gastellion de Ballo, cum
(enimentis suis; ecclesiam Sancli Angli de Besegne, ecclesiis etpeHinendis suis; ecclesiam Sancti Joa-
cum hominibus et (enimensissuis; ecclesiam Sancti nis de Colementis, cum cappellis,
ef hominibus, et
Petri de Limignam, cum hominibus el lenimenlis; tenimentis suis; ecclesiam Sancli Angeli
de Tupe-
suis; ecclesiam Sancli Nunlii, cum hominibus et selu, cum capellis, e( hominibus, el
tenimenlis suis.
(enimentiis suis ecclesiam Sanc(a3 Luciae, cum ca-
; Staluiraus praeterea, ul nullusclericus,
cujuscunque
pella, hominibus ettenimentis suis ecclesiam Saucti ; ordinis, e(c.. usque irritum hahealur.
Prohibemus
Mardni de Oruella, cum capellis hominibus et teni autem, ne pra?posili vel, e(c., usqUe revocetur. Ad
raenlis suis ;
ecclesiam Sancta^ Scholasticae, cum- hoc, praesenli decreto inhibemus, ne
fi aliquis in dioe
tenimentis suis; ecclesiam Sanctae Mariaj de Unda cesi tua ecclesiam vel oratoriura aliquod,
sine tuo
cum lenimentis sujs ecclesiam Sancti Candidi,
; cum vel successoruUi tuorum assensu,
construere de iiovo
capellis, et hominibus, el tenimentissuis;ecclesiam praesumat, salvis lamen privilegiis
pondGcalum Ro-
Sanctae Mariae in Planula, cum hominibus et teni- manorum. Libertates praelerea et imraunitales,
a
mentis suis; ecclesiam Sancti Mariae de Banne, cum praedecessoribus noslris, eic, usque communimus,
horainibus et teniraenlis suis ecclesiam Sancti Mar- Decernimus efgo
;
salva in oranibus aposlolicffi
. . .

tini, cnm hominibus

tenimenlis suis; ecclesiam
et sedis auctoritate. Si qua igiiur, etc. Cunctis au-
Sancli Laurentii de Saxa, cura horainibus et teni- tem, elc.
raentis suis; ecclesiam Sanclae Maria; de Barano, Datura Laterani, per manum Joannis sanctse
Ro-
cum hominibus tenimentis suis; ecclesiam Sancii
et manffi Ecclesiffi subdiaconi et nolarii,
Kalendas Julii
Felicis de Monte, cura (enimentis suis indictione
; ecclesiam vii, Incarnationis Dominicae anno 1204,
Sancli Thomai de Troila, cum tenimenlis suis pontificatus vero domini Innocentii papaj
; III auno
ecclesiam Sancti Stephani de Roccha, cumcapellis, seplimo.
et hominibus, et tenimealis suis. Praeterea, sub- Eidemque diplomati hx subscriptiones adjeclse.
scriptacapella dioecesana libi
„„, lege
.^p^ ouujouia
subjecta v-^c/;, Ego, Innocentius, catholicffi
r (297), ^D") i"nu..t;mius, camoncae jficclesiae
Ecclesiae episcopus.
episcopus
sicut ea rationabihter possides, tibi nihilominus
con- ^ Ego, Oclavianus, Ostien. et Velietren
eoisconHs
firmamus; Bagnura, scilicet, cum villis, ecclesiis, E. Petrus, Porluen. et Sanctaj
Rufin* episcopus.
et pertinentiis suis; Caslellian. Bagagnium E. Joannes, Albanen, episcopus.
et Pa- Eg. Petrus, tituli
ganicam, cum ecclesiis, villis et pertinentiis suis? Sanclffi Geciliae presbyter cardinalis,
E. Guido, pre-
Teletlum, cum ecclesiis et pertinentiis suis; sbj/ter cardinalis. Sanctae Mariae
Inter- Transliberim et Ca-
veram, cura ecclesiis, villis et perlinentiis
suis ;
lixti. Hugo, presbyter cardinalis Sancli Martini
E.
Garraadam, cum ecclesiis et pertinentiis suis Po- et Equitti. E. Joannes, liiuli Sancti
dium et villara de Picentia, cura ecciesiiis
;
S(ephani ia
el perti- Coelio raonte presbyter cardinalis.
E. Joannes, tituli
nenlii& suis Guastum, cura ecclesiis, villis etperti-
; Sanctae Prisc« presbyter cardinalis. E.
Cencius,
nentiis suis CoIIebrengun., cum
; occlesiis et perli- sanctorura Joannis et Pauli presbyler
cardinalis el
nenlissuis; Ragnum, cum ecclesiis et Pammachii. E. Benediclus, Sancls Susann»
pertinenliis
suis; Pescuraavirc, pre-
cum ecclesiis et pertinentiis sbyter cardinalis. E. Gralianussanctorura
Cosraa^ et
suis Siniciura, cura Sanclo
;
Demelrio, et Sanclo Damiani diaconus cardinalis. E. Gregorius
Joanno Sancli
el Sanclo Marlino, el Sanclo Mauro, cum Georgii Ad Velum aureum diaconus
cardinalis. E.
perlinenliissuis; Stisiam, cum ecclesiis el perti- ^, Sancli Eustachii diaeonus
Ugo, „_„, cardinaiia. E Joan-
neniiis suis; Bamili, cura
Sllla Al
ecclesiis ot perliaentiis D nes. in Gosmedin. cardinalis.
suis;• Hr>/>/^n.v.
Roccam Atonescam, ,

cum ecclesiis etperlinen- CXVI (293).

tiissuis; Pcre et Fossam, cum CAPITULO REMENSI
eeclesiis et perti-
tus suis; Villam de Unda, OMicit multa super electione archiepiscopi, et
cum ceclesiis et perli- G car-
nenliis suis; Tdrrim cum dinalem, episcopum Praenestinum, modo
ecclesiis, villis et suis ipse con-
senscrit, ipse in archiepiscopum providit,
pertinontiis; Gegnarum, cum ecclesiis,
villisel suis
perlmenliis; Rodium, cum ecclesiis,
(Lalerani, ii Non Julii).
villis el perti- Licet nec reprehensibile sit nec
nentiis suis Pile, cum ecclesiis, novum, quod ia
; villis et perlinenlis eleclionibus prielatorum vota eligentium
varianiur
(297) Sic in apogr.
auctores novx Gallise Christianiae,
120?^8 ''*"'' '.""^'*^ Raynaldus, ad annura slaument.,, coi. 51 ch. lvii.
tora. inler in X
S'"'/''.'""'
AccuTa.ioi^ea" iuSc
exhibemus ex apographis Vaticano
^' ^^ ^^ Saramarthanl in vetere Gal- et Conti Con-
u.ru'?'.
ha Christtania, lom. I, pag. 520. Recudi
ferendae sual omnino epistolae
libri sexii 9 et 200.
curaverunt
 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 400
399
A procuratori partis illius quae praepositum duxorat
nprhuiusmoditaraenschismala.quaeinlerdunipotius
bono zelo proceilunl, eligendum, el sociis ejus, et 0. procuralori parlis
ex impfMuosa lovitate quam
delrimentum, sicul eccle- adversae, et coliegis ipsius audientiam conccdeiitos,
ecclesi« solenl iacurreie
propositiones partium confessiones audivimus,
accidisse conspicimus el dolemus. Sane,
cl
siae veslrae
recepimus tesies, et publicanles depositioncs eo-
cum memoriae W. archiepiscopus vesler, uni-
lionae
quia non poluislis rura, exarainavimus orania diligenter. Fuit
versae carnis debilum exsolvisset,
convenire? sed, conlradicen- propositum eoram nobis, quod pars illa, quac prae-j
ia unum omnes pariter
Venerabilem fra- posilura nominarat, non solum adversa parte coa-
libus quibusilam ex vobis, quidam
Belvaceasem episcopum, per ira- lerapta, sed neglectis eliara qnibusdam ex illis, quii
trem noslrura . . .

zelo, posl cum eispostmodum in cleclione praeposili concor-

peluosam prffisumplionem, ex indiscrelo
appellalionem ad nos inlerposilam, in archiepisco-
darunt, in domo Hui,'. de Sparnaco, concanoniclj
laboravil Kemensis ecclesia, et sui, seorsum habuerant super eleclione Iractatum J
pum nomiuarunt,
communiler staluentes, quod, si non possent ii
expensis se gravibus oneravil.
consti- personam eamdem omnes pariter convenire, illura,"
Nos autera, partibus in noslra praesenlia
cognila verilale, poslu ex compromisso, reciperenl in pastorem, quem
lulis, el inquisita plenius el
exigente g decanus pr,»dicm5 (304) J. de Porla
(303) el cai
lalionem factam de episcopo Belvacensi,
vobis eleclionem ceris, el Gervasius, praepositi nepos, in quos com-
justilia, repellentes, de
gratia
per aposlolica vobis proraiserunl communiler, sub hac forma, eis ia
iiberam' duxiraus concedendara,
archiepiscopum norainarenl. Adjeclum esl etiam,
scripta mandautes, ul, infra mensem
posl suscep-
ia uuura quod cum Vicedominus, praediclum archidia-
lionem lillerarum nostrarum convenienles
vobis conum ne quis in praejudicium
elegissel, appellans
invocata Spirilus sancti gralia, canonice
pastorem, et facere- eleclionis ipsius aliquid altentaret, decanus, velul
eli"erelis personam idoneam in

lis°quam citius possel fieri opporlune, m ponliQ- in furorem conversus, nullo prorsus concilio de
examine praeposito in capiiulo habilo, nec cummuni delibe-
cem cousecrari. Adjecimus eliam, ut ia
disliiciijudicii a v .bis requirerel
Dominus, nisi ratione praemissa, subilo praeposilum capiens, el

favore ac mundano limore poslposilis, per- nos (305) islum, inquil sociis, rapiamm (306); sio-
humano
in spirilualibus et lemporalibus, secundum que capientes eum, quidam alii dum dccano introni-
souam
conscienliam veslram, idoneam vobis praeQcere zaverunl euradem, et laudes solitas decantarual. Sive
fralri noslro quoque igiiur ex deliberaiione ia domo Hug. extra capitii-
curarelis. Venerabili
Uliis lum habita, sive (307) repente in capitulo nulla
Antissiodorensi (299) episcopo,ei dileclis
magislro R. de Cor- „ deliberalione praemissa, decanus praeposilum nomi-
abbali de Persenia (299), et ' -.-^i--
dedimus ia man- navil, palel cum praeler formam
r,
.^ eleclionis cano-
zon (299), canonico Noviomeasi,
forsitaa mandalum apo- nicae nominalum. Objectum esl insuper, quod prae-
dalis ut, si negligerelis
posilus eral super Simoniae vitio infamatus, quod
slolicum adimpiere, ipsi, auclorilate nostra suffulii,
el appellaiione cessante, abusus fueral sigillo capitali, quod lanquam her-
contradiclione qualibet
personam, quae lanlo niosus (308) rupturaj vitio laborabat, el quod medio
Deura habentes prae oculis,
pontiQcem
honori, vobis in digilo sinistrae manus fuerat mulilalus, licel lesles
congruerel oneri el
sufTragaueos Ke- super hoc varia relulissenl, deponenlibus quibus-
assignarenl, el eum facerent per
dam eorum, quod tantum exlrema uncia digiti
mensis ecclesi.-e consecrari. Vos aulem,
receptis

convenientes eodem, sedaairao carebal ejusdem, et addenlibus aliis quod secundam

lilteris noslris, loco
utpote qui nondani ab oculis cordis integram non habebal. Ganonibus igilur revolulis,
discordanles,
nebulam terseralis, personas inveali sual diver<i super hoc arliculo non adversi.
veslri prioris raucoris
Nara, etsi aliqui habeant, quod quidam
corpore
vobis varias nominaslis,
qiibusdam ex vobis. . . .

viliati, el hi specialiter qui casu

partem digiti
Praeposilum (300), quibusdam
majorem archidia-
eligentibus in pastoreii,. Quia igilur. amiserunt, ad clericalas ofTicium admillantur, ali-
conum(30l)
rxrcXrmluTenVam lamen habeal, quod qui membrorum sunt
pr^dl^torura
ad sedera apostolicam laborare, ^ darana perpessi, sunl a sacr.s ordinibus prohibend,
evUanles raaluistis
eVlLdUics, iua«ui i

nostrumjudicium
..... u„„ .,;u: rMilUloniic QHvpreaniir. cum
qui super hoc sibi nullaleaus adversaalur,
, r.Iim
discordaalium parliura concordia qui
J. (202) dePorta carceris mulli ad raiaores possint ordiaes promoveri,
eligenle,dilecloQlio,
facLus
cil. praeposiluram Remensem obliaisse. Milo
(299) Vide not. ad epist. Christ.,
esl episcopus Belvareosis aano 1217.
Gall.
praepositus Re-
300 Quis fueril, lunc temporis, 147.
nondum possumus. Bal- I. IX, col.
mensis pro cerlo slatuere
dicilur in inslrnmentis, ab- (301) Lib. VI, episl. 9, nol.
duinus II nrfflsedisse
(302) Apud Ughell el Sammarlh.
T.
anno 1192 usque ad annum 1206 Verum exsl-in-
(303) Vid. lib. v, epist. 149, not.
anud Marleniura, Anecdot. lom. III, pag. 988,
litte,
1.
(304) Apud Ughell. el Sammarth.
prsedecessor.
decani, loliusqee capituli Re-
rffi M. praeposiii, B. Sammarth. non.
anno 1202, saltera 1203, ex quibus (305) Apud Uirhell. et
mensis, bcriplae
lilram Gal- 306) Apud Ugheil. el Sammarlh. expiamus.
coniicere esl, Milonem {de Nanteuit),
(307) Apud. Ughell. el Sammarlh.
fuisse.
dominae Nantoln, prae-
cheri Castilionei, el Helvidae Samraarth. cnminosus.
quem Bald".'"» successisse (308) Apud Ughell. el
posilum item Rololi,
comperlum habemus, jam ab anno ^202 vel 1203,
 '•'"
PONTIFICATIJS ANNO Vir, CHRISTI 1204. 402
^!',!"™. "'""""="" ^ <i"o„ia„, ,m,.,.,
!l::r'rrr.,f
ispirarc. Nara rnajor sullicientia"""r
in his requirilur
„,r,cii „.s,ri n. it»,„en.;s ecde-

(|uiad sacros sunl ordines promovftndi,

siae commodum requirebat ut ei providoremus per-
quam in sonam idoneam in paslorem, ne, si denuo reslitue-
his qui sunl in minoribus ordinibus
consliluli, sicul remus vobis iicentiam eligendi, denuo apostolicee
el major in presbytero, quam diacono, episcopo
quam presbylero,
sedis beneficio abutentes, Remensem scinderelis
archiepiscopo quam episcopo,
ecclesiam, et, labores novos veteribus laboribus
primale quam archiepiscopo, el major his omnibus
cumulantes,affliclionem adderelis afflictae, ad vene-
esl in summo ponlifice perfeclio requirenda. Qua-
rabilera fratrem noslrum, G. (310). Praeoestin. epi-
luor igitur opposita sunl in faclum, et quatuor in
scopum, aposlolicffi sedis legalum, virum providura
personam. In factnm, illicita compromissio,
con- et honeslum, oriundum de regno Francorura, (|ui
lemplus fralrum, canonica provocalio, et
impeluo- fueral in Cislerciensi ordine priraus abbas,
sus processus in personam, infamia
el, suaj
; Simoniae, abu-
religionis exigenlibus raeritis, nobis assumplusa
sus si-iiii, rupturae vitium, et digili mutiialio. Licel
fueral in episcopura Praeneslinura, virum ulique
aulem conlra personam archidiaconi nihil
ostensura coram Deo el hominibus potenlem in opere ac ser-
fueril vel ohjeclum, imo mullipliciler
a mullis fue-
mone, oculos noslrae consideralionis exlendimus,
""""*'""*'
ril commendala, contra factura "*""^"
lamen eleclionis r, u- -j -j- • •

61 vobis cl etdem ecclcsiae nrovidimus iH reclorom

. i

in«in= *"^*^'''^"'VB v/»un lu,

ipsius
IPSIUS lUll
fuil OrO nosi", nm ex
f.ni r...
proposilum j
PY aHvortn
adverso, ^ii^^r ^.,r^ ,l
quod, cura deca- dura lamen ejus super hoc accedat a sensus, quem
nus ad sedera aposlolicam appellasset, ne
quis sine invitura cogere nolumus, sed consentientem assurai-
communi vcl majoris el sanioris parlis assensu ad
Monerau.s igitur universilatem veslrara el exhorla-
electionem procederet celebrandam, vicedominus,
mur in Domino, el per apostolica vobis scripla
el sequaces ipsius, pauciores numero, cura
vix mandamus el districte praecipimus,
tenia pars capiluli sequerclur eumJera, qualenus, si
el dignilale
episcopusipse dispositioni nostrae consenseril,ipsum
minores, cum nulla personarum Remensis
ecclesiae
sicul pastorem et episcopum animarum veslrarura
vicedomino consenliret, et inferiores ordine, cum recipiatis humiliter et honorifice pertraclelis, debi-
nullus presbylerorum faverel eidem, euradem ar-
tam ei obedienliam el reverenliam impendentes
chidiaconum nominarat, el quod ad hoc zelo pro- ;

scituri, nos venerabilibus frairi nostro... Seno-

Jesscrat indiscreto, cum pars altera lara Remensem nensi (311) archiepiscopo, et dileclis filiis
luam Carnolensem (309) decanura, Ecclesiie Re- Clarcvaliensi (312), el .
(313)
. . Sanclis Victoris
nensis canonicum, qui quondam in priori negolio
Parisiensis ahbatibus, dedisse firmiter in mandatis,
;i(lem arcbidiacono faveral, eligendum, et quara
^iii..«c.
)luios „;„-.„ j
viros providos .
el honeslos postulandos
.

""«iiuus «t
a
ul,
"'» si
^
=»' quod non
quou
qui,
H^h
•
^
uou ureuimus,
duxermt opponendos,
credimus, lac
^•\
facto nostro
.
se
'"^ ^*' ^
inKic ,)„,«.;,..
lobis duxennl
• j
nominandos, quorum nuliurn nars
p
'^
.
eos per districtionem ecc e-
'"'"-"' ^^^^^
"""""' f»'^« • .• ki
siasticam, sublalo n .
.• • •

n«ins
psius «rr.hiHio«r>.,;
archidiaconi
•.1
voluil
.

acceptare, utpote qu^ ...

appellalionis impedimento, com-
^
pescaiil; eisderaque mandavimus, ul, si forsan
. .
'

lon ad ulililalcm Ecclesiae, sed

promolionera illius
idem episcopus non pateretur ad Rcmensem eccle-
)0lius intendebal. Praelerea, ex utriusque confes-
siam se transferri orani gralia et limore poslposi-
ione patebat, quod archidiaconus ipse in subdia-
tis, personam idoneam, el honori lanlo et oneri
onalus eral ordine conslitulus; canon aulera
sub- congruenlem, solum Deura habentos
liaconos, quia el ipsi ministrant altaribus, prae oculis,
exi-
auclorilale nostra sufTulti, vobis, appellalione posl-
ente opportunilale, concedit, speclalffi reiis^Monis
posita, praeficiant in paslorem, contradiclores modo
l scientia; fuerinl, non lamen sinc Roraani poniili-
simili compesceiiles.
is vel melropoliiani scientia, in episcopos eiigen-
Datum Laterani, secundo Nonas Julii, ponlifica-
los; unde, cum Remensis ecclesia melropolilanuiu
lon habeat
tus noslri anno seplimo.
alium, quam Romanura ponlificera, nec
os conscii esseraus eleclionis CXVII.
ipsius, constabat eara
N (314).
ontra formam canonicam atlantalam. Cumque super
Causam inter G. (315) de Cros
archidiaccnum Cla-
is et aliis coram nobis fuissel varie
disceptatum, nos romonlensem ex una, capitulum Clnromotense,
el
Itestalionibus, Parentiumque, papx subdiaronum, ab allera parle,
confessionibus
allegationit)us el D super ecclesiae Claromontensis decanaium, verten-
ili,i;enlerauditisolplenarieintellectis, decommun'
•atrum nostrorum consilio, exigente
tem ipsi committit (3161.
justilia, ele-
(Laterrani, iv Id. Julii.)
lionem utramque curavimus reprobtre.
Verum, Veniens ad apostolicam sedera dilecius Glius, G.
(309) Hugo II, decanus Carnolensis, jam
dicilur
iino
Cros {al. Wigrini), ex archidiacono (vide libellum
1203 nicnse lubruario.et reperitur adhuc
xv supplicem, oblalum arcbiepiscopo Biluricensi anno
(«1. Maii, nnno 1206. Gall. Christ. tom. VIII,
col. 1195, apud Baluzium, Prob. Hist. dom. Aroern.
pag. 72), decanus ClHromonleRsis, proui ex hac
(310) Lib. V epist. 8, not.
Innocenlii episiola cernitur deraum, anno 1209
(311) Vide epislolara libri terlii 14, nol.
defuncto Guillelmo. Bituricensi archiepiseopo
(312)Vido lib. v, epist. 109, not.
successor ei datus fuil, Gall. Chri>t. tom II col'
(313) Vide lib. vi, epist. 168, not. '

63.
(314) Oeest inscriptio, tam in apographo
Vati- (316) Conferemla sunt cum argumento
»no (luam in apograpbo Conli. islius
epislolae ea quae legunliir in Gallia
(3!5) Giiardus, vel Giraudus, vel Geraldus, Christiania,
de
403 INNOCENTII m Pl>. REGESTORUM LIB. VIT. 404

hu- A aliis, sed legilimas Banctiones (320). Cumque super

de Cros archidlaconus Claromonlensis, Dol.is
\eneral)ilem his alliquandiu disceptassenl inlerloculi fuimus, ut
mililer supplicavil, ul senlentiam per
diclus P. posset incontinenli suam intenlionem
fratrem noslrum.,.. Lemovicensem episcopum(3n),
si

super decanatu Claromonlensis ecclesiae, pro eo

fundarel, qui demum ad suam intentionem fundan-
jam in parle fueral exsc- dam tosles elinslrumenla produxil; super quibus
ralion^biliter lalam, quse
faceremus in lolum exseculioni cum utrinque fuissel aliquandiu dispulalum, nos
cutioni mandata,
aulera dileoli filii..., abbas (318), el inlerloquendo pronunliavimus, quoniara per ea
mandari. Cura
qua; fuerant oslensa conslabat, quod sui intereral
G. Dalmas, canonicus Giaromonlensis, procuralores
ut idera Parenlius se opponerel archidiacono me-
dilcclorum filiorum, capiluli Claromontensis, in
noslra essenl praesenlia consliluU, nobis proponcre
morato. Lile igitur inler eos, tam super electione,
quamsuper senlentia, lcgilime conlestala, quassilum
curaverunl, quod senlenlia illa contra jusliliam, el
ab ipso archidiacono corara nobis, utrura al-
po8l appellalionem ad nos legitirae inlerposilam, fuil

leslationes prius exhibitas in articulo supradiclo in

fueral promulgala ; et ideo idera archidiaconus in
petiiione sua non eral aliqualenus audiendus. Idera hoc judicio vellet admillere ;
qui, praehabila deli-

archidiacoaus proposuit ex adverso, quod beralione respondit, quod vellet, dumraodo possel,
vero
dicli.... abbas et canonicus, tanquara procuralores g objicere lara in personas leslium quam in dicla.

quam Quo audito, pars adversa respondit, quod allesla-

recipi non debebanl, cura lam ipsi illi pro
tionibus in hoo judicio uti nolebat, cura non
quibus veneranl, excommunicftlionis essenl vinculo illis

innodati, quia preediclus episcopus omnes illos ex- super principali negotio, sed super articulo inci-
comraunicalionis vinculo innodaral, qui sentenliae denli fuissenl, lile non contesla, receptae unde, ;

Buper loto nogolio, vel illos, vel alios volebat pro-

per pro raeraoralo archidiacono jata sp duce-
eum
Pars autem respondil adversa, quod
renl opponendos, el, cum superhoc fuisset aliquan- ducere testes.

diu litigatum. landem ad caulelam procuralores cura lesies illi lam super sententia quara super
Postmodum vero, cum electione dixissenl, el eorura ailesiationes fuissenl
absolvi fecimus antedialos.-
canonicus vellenl agere conlra il- in judicio publicalae, non licebat eidem, postquam
idem abbas, et
procura- leslificala didicerat, super eisdera, artioulis alios
lura, ipse archidiaconus nec sic eos, ut
quod illorum se pro-
lores adraitlere voluit, pro eo producere testes, praesertim, cum in hoc ipso judi-
cio pars eadem attestalionibus illis usa fuisset.Nos
curatores gerebanl, qui adhuc erant excommunica-
igilur, audilis quae fuerunt hinc inde proposila,
lionis vinculo innodati, el ideo prp eis in jure non
poterant experiri. Guraque idera archidiaconus ipsos justitiapronuntiavimus exigente, quod lestes essent
tanquara procuralores nollet admiliere, vel dictis recipiendi super loto negotio, quos utraque pars

eorum aliquatenus respondere, dileclus lilius Pa- ^ duceret producendos. Quorcica, discretioni vestrae,
renlius (319), subdiaconus noster, basilicap, princi- per apostolica scripla mandamus, qualenus, reco-
inslrumenlis inspectis, et confes-
pis aposlolorura canonicus, se ipsi opposuit e\ plis teslibus, ei

adverso ; asserens canonice se fuisse in decanum sionibus el allegationibus diligenter auditis, causam
ecclesiae Claromontensis electum, propter quod ipsam, tam super principali, quam super incidenli,
non sublalo cujuslibel conlradiclionis el appellationis
dictus archidiaconus in sua petilione erat ali-

quatenus audiendus, quia decanatus ipse non ad obslaculo, fine canonico lerminetis, facienles quod
illum, sed ad se polius pertinebat. Ad quod memo- decreveritis firmiter cbservari. Quia vero quae in

ralus archidiaconus replicabat, quod donec senten- capitulo aguntur non facile possunl, nisi per cano-
lia lala pro ipso plenariae forel exsecutioni man- nicos ipsos probari, volumus et mandamus, ut ad
dala, prsedictus P. ad impediendara exseculionem cautelara absolvatis eosdem, ul vocali ad testimo-
sententiaj non debebat audiri. Ad hoc diclus P. niura libere valeant pro utralibel parle leslari. Tes-
respondebat, sententiara pro ipso archidiacono a tes, elc. Nullis litleris, etc.
supradiclo episcopo lalani nullum sibi praejudicinm Datura Lalerani, iv Idus Julii, anno seplimo

generare, cum resinler alios acta non prapjudicet (321).

ibid. coL 313, in serie decanorura Claromonten- Innocenlii PP. III terapora, pauca haec reperiunlur,
siura. in Gall. Christ. loc. cil. col. 308
archidiaconus Claromon- « VIII. Bertrandus de Murol, an. 1203, in Char-
« XIII. Guillelraus I,

lensis, et Pelrus Parenl, canonicus S. Genesii, de lario S. Illidii. ^ ^ .

decanatu Claromontensi contenderunl, ineunte sae- IX. Guillelraus d'Aubusson, in charla Robcrli
«

culo xiii, pro qua dirimenda lite, Innocenlius cpiscopi, an. 1207. »
PP, III instiluit cognilores et judices Hugonem d'An- (319) Vide supra, not. 316.
abbalem Novem-Fonlium, (320) Sic legitur in apographo Vaticano,
mea-
glars, abb. Casae Uei, el
ordinis Praemonstralensis. dose. ,

(321) Notandum ost, quas, ad argumentum

Wi- de
« XIV. Geraldus vel Girardus de Cros, [al.
epislolas reperiri inter
grini], postea archiepiscopus Biluricensis, ann cir- quo hic agitur spectantes,
Decrelales; unam (quae ad abbcttes de Novofonte
et
ciler 1209. »
(317) Lib. v, epist. 68, Rot. Casx Dei direcla dicitur), lib. ii. lit. 20, De teslt-
in
(318) Capitulum Claroraontense, juram a saiculo bus et atlestationibus, cap. 38; alleram (quaj
praeposilura, abbalera, coWeclione Grn^ona^asL Lemovicensi et Calurcensi :

decimo, Ires dignitates,

decanum, haljuissc nolum est, De abbatibus, circa in Innocentiana vero Alleseri-a', Lemovicenst et
 40")
PONTIFIGATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 406
CXVIII. A non fuerit sacerdolalis annexus, ita dunlaxai, ut
N . . . . (322). vilam ducas hoaestara, ne palerncje inconlinenliae
Ul priorem el monackos Dunelmenses ud exhibendam
appareas imitalor, qualenus cum magis le reddide-
episcopo dcbilam obcdenliam inducant.
ris trraliosum, majorera graliam debeas obtinere.
(Lalerani, xiv Kal. Julii.)
NuIIiergo, elc. Hanc paginam nostraB dispensatio-
Conquerente venerabili fralre nostro . . . episcopo nis, elc. 8i quis autera, elc.
Dunelnensi noslram noverilis audientiam
(323), ad
Dalum Laterani, iii Kal. Augusli, anno septimo
pervenisse, quod prior... (324) et monachi Dunel-
menses ei consuelam obedientiam, et debilamreve- cxx.
renliam subtrahunl, el jura ipsius, ac libcrlates N (326).
anliquas, et laudabiles consuetudines et haclenus
De eodem argumento.
observalas lemere perturbsntes, et altenles
piu-
rima conlra inhibilionem noslram factam eisdem, (Laterani, vii Kal. Augusli.)

ip.si super his, et mullis aliis injuriosi

Ad hoc Deus, elc, in eodem fere modo,usque ohii.
el graves
existunl. Nosigitur, frnlribus, el episcopis
nere. Verum, cum venerabilis fraier nosler 0. (227),
noslris
in sua volenles ralione adesse, qui sumus Hosliensis episcopus, olim in parlibus vestris apo-
omnibus
in justiliadebilores, discrelioni vestrae per
aposto-
B slolica? sedis legatus, vobis dederit in
mandalis, ut
iica scripla mandamus, quatenus prsefalum Assalilum in canonicum reciperills
diclos priorem el el
monachos, eidem episcopo reverenliam, el obe-
ul fratrem, tandem, quia contra ipsum fuit exceplum
dienliam debilam, etconsuelamexhibeant a vobis, quod ei nalalium defeclus obslaret, ipsum-
humiliier
el devole, et de damnis, el injuriis
irrogalis salisfa-
que propter hoc recusarelis recipere, idem A. ad
cianl compelenter, monitione pra^missa, prajsenliam noslram accedens, ad . Burdegalen-
.
per cen- .

suram ecclesiasticam, appellalione postposila, sem archiepiscopum,et Albaterrensem abbatem

com- . . .

pellalis; reducentes in slatum pristinum lilteras impelravit, ut

compelleremini ad receplio-
quidquid
contra jura ipsius episcopi, liberlas solitas, et nem sed vos, ad nos voce appellalionisemis-
illius,
iau-
dabiles consueludines, et hactenus sa, Bernardum pro vobis presbyterum, et ipse
observalas, ac pro
inhibilionem noslram ab eisdem temcre se magislrum P. Ifaimerici Boiol, ad noslrara prse-
noverilis
altenlalum. Nullis lileris, elc. Quod si senliam destinatis, quibus pelentibus suas ralioncs
non omnes,
elc. Ouo voslrum, clc. audiri dilectum filium, L. (328) tiluliSancljeCrucis
Dalum Lalerani, xiv Kalendas presbylerum cardinalem, dedimus audilorem, per
Julii.
quem audilis quae fuerunt proposila coram eo, ve-
CXIX.
nerabili fralri nostro
ASSALITO CANONICO . . .
Q . . . episcopo, el dilectis filiis,

Dispensatio pro defeclu Natalium (325).

W. Alboini, subdiacono nostro, canonico Lemovi-
cen. sub expressa forraa liiteras duximus deslinan-
(Laterani, iii Kal. Augusli.)
das, a quoruraexamine idem A. cum sibi viderei
Ad hoc Deus in aposloiica sede constiluit
pleni-
tudinem ecclesiaslicae poteslalis, ut, diligenter
imminere gravamen, vocem ad nos appellalionia
in-
spcclis variis circumslanliis,
emissil. Cum quam praetendebatis adversus
igilur
pcrsonarum et rerum,
lemporum el locorum, nunc rigorem exerceat,
eum exeeplio, per noslrara dispensationem abo-
sit
nunc lila, proul superius est expressura, discrelioni
mansueludinem anlepon.il, inlerdum exsequalur ve-
ju- slra? per apostolica scripla mandamus,
slitiam; interdum gratiam largiutur, alque prae-
proul in causis
cipimus, qualenus eum, pro reverenlia beati
diversis diverso modo videril Petri
disponsandum. Ea- et nostra, in oanonicura et fralrera, nisi
propier, dilecle iu Doinino fili, luis aliud obsi-
amaris devic:i slalcaaonicum, admillalis, ne aposloiicce benigni-
lacrymis, et devolis supplicalionibus
inclinali, cum lali, quffi illum ad benelicium
prole mullorum religiosorum ecclesiaslicum perci-
virorum iaudabile
receperimus tcslimoniuin, el nos ipsi
piendum admillil, videamini conlraire. Aliojuin
no-
noverimus te veritis nos dileclis
in lillerali scicnlia fiiiis Arnaldo de
. . . cantori, et
laud.ibiliier profecisse, devolioni
U.« auclorilale pra.senliura Monlel et -uu on. uuanan
Guidoni Guahan canon.c.s,
canonicis, Lemovicensi
Lemovicensi-
indulgeraus, ut non ob- D ^" °^!'» «"^ ^'«d'«««; "^ vos ad hoo per censu
stan.edefectunalaiium,usqueadsacerdot;Zum '

per ecc.csiasticos ordin'es vl.eas ---^--;--.«rPe"a''oneremola, c^

promove;- 'cT Ura
preBbeudas, quam dignilales rccipere,
° quibus uiuo
i"-'^' 4"'""^ oi-do /n,-
lllis / *
scrtptum est
',

super ,
fioc.

Canluaricnsi episcopis inscribitur), lib. ii, (ii. 28 Dunelraensiura. Vide Gaufr. de Goldingham. Hist.
De appeHalionibus recusationibus el relationibus ' Dunelm. cap. 13 et sedd.
cap. 45.
(325) Vide epislolain libri sexli 98.
(322) Deesl inscriptio tam in apographo
Valicano (326) Deest inscriplio, lam in apographo Valicano
quain in apographo Conli.
(323) Vi.Je epislolam libri sexli 89.
quara m
apographo Conli verum, ex epislola Iibri :

sexli jam ciiala, patcl decano el capilulo

(324) Jam observavimus priorem ecclesi*
Dunelmensis cc- S. Aredii directam fuisse.
clesue, lunc teinp^ris fuisse
Berlramum
I, Wartii (327) De eo jam diclu esl sajpius.
Angl sacr. lom. pag 788. SeJ
II, malo concordat (328) Vide epislolas libri quiuti 5, nol.,
aajc Innocentu epislola, libri se-
cum historia episcoporum ptimi 1, noi.
407 INNOCENTII III PP. UEGESTORUM LIB. VII. 408

CXXl. A Jn ipsuni J. quia restituere nolebal ablala, ct ab-

N . . . . (329) ejus moleslatione cessare, excommunicalionis sen-

De ordinatione prestyterorum, iam grHCorum quam lentii) promulgata, el demum pcr dilcclos filios.

Lalinorum, ab episcopis Grxcis facla. decanum (333), et.... praeposilum (334), el... ar-
(Laterni, iv Non. Augusli.) chidiaconum Ambianenses, auctorilate nostra, tara
Ex parle lua fuil proposii.um coram nobis, quod diffiniliva quam cxcommunicationis senlenlia con-
quidaiii presbyleri, Graeci pariler el Latini, a Grae- firmala fuisset, el exseculioni mandala, landera
cis episcopis, absque uuclionc manuum se faciunt prajfatus J. ad venerabilem fralrem nosirum... No-
ordinari, el simul accipiunl omnes ordines exlra vioinensera episcopum, el conjudices suos, prae-

qualuor lerapora, conlra canonicas sancliones. Cum missorum tacita verilate, litleras impelravil a no-
exslir-
igilur hujusmodi praesumplio sit sagaciier bis (335) per quas se asseril absolulum ; propler
panda, fraternilati tuae per aposlolica scripia man- quod supradictus G. ad «edem aposlolicam lerlio

damus, qualenus hujusmodi presbyleros luae diaece- lahoravit, et ullra quam per oclo raenses, non sinc
seos ab exsecutione ordinis sic suscepti appella- maguo rerura dispendio, fecil morara, sed pro parlc
lione remota, nosira frelus aucloritalc suspendas, allera nullus comparuil idoneus respousalis. Nos
nisi forsan eorum aliqui de tua, vel praedecessoris sentenliam, sicul esl
g igitur, praedictam diffinitivam
lu! iicentia fuerint ab episcopis Graecis taliler ordi- justa, ralam habenles, discrelioni vestrae per apo-
nali, circa quos suppleas quod ab illis fueral prae- slolica scripta mandamus et dislricle praecipimus,
lermissum. Provideas lamen atlente, ne clericos quatenus, de praemissis, tara per delegalorum,
cum
tuae dioeceseos ab episcopis Graecis ullerius ordinari quara praedicli Ambianensis episcopi lllleras, nobis
permiltas, el, si qui praeler luam licentiam ab eis facla sil pltna fides, sa;pediclum J... patrera, cl
se fecerint ordinari, tu eos suspendas perpeluo ub faulores ipsius, ab ejusdem G. indebita molestalioi:c
exsecutione ordinum taliler susceploiam. cessare, el ablata cum inlegrilate reslituere uni-
Dalum Lalerani, vi Nonas Augusli. versa, el illos etiam, ad quos perlinet, deciraam
GXXII. solvere memoratam, ut ipsara eidera G. sine difli •

N N (330). cultate persolvanl, per excomraunicationis senter-

Senlentiam, qua G. diacono, decima ipsi ab episcopo tiam, ;\ppellatione remota, cogatis ; raandalum no-
Ambianemi collala adjudicala fuit, conira J. de quod idem G. pro defectu
taliter iinpleluri,
strum
Canduetre, Noviomensis diieceseos, quia eamdem
aucioritaie jusliliae ad nos non cogalur iteruin laborare. Nullis
decimam injuste occuparat, iatam,
apostolica conflrmat, et mandat ut dicium G. ab lilleris obslaniibus, etc. Quod si nou omnes... duo
omni molestatione tueantur, ablataque ei restitui vestrum ea nihilonnnus exsequanlur.
facianl ^ Datum Laterani, vi Kalendas Augusli, anno sep-
Laterani, iv KaL Augusli.
dilectus timo.
Conslitulus in praesenlia nostra filius,
CXXIll.
G. diaconus, nobis humiliter intimavit, quod, cum N (336).
quaedam decima, quae a venerabili fratre noslro.... Roberlo Vaisliaci, diacono, omni bcnejicio ecclesia-
prsebendam in ecclesia Suessio-
Ambianensi episcopo (331), sibi collala fueral in- stico carenti,

tuiiu pielalis, quam eliam J. de Canduelre, No-

nensi primo vac2turam assiqnat.
(Laterani, xvii Kal. Septembris.)
viomensis dioeceseos, poslmodum conlra jusliiiam
El officii nostri severitas, quo debitores suraus
occupavil, illam haereditario jure ad se asserens
oranibus, nos inducil, et clericorum condiiio, qui
perlinere, a diiecto filio... abbale Longiponlis (332),
el W. Normano, Suessionensi canonico, per ditfi- sunt ia Dorainicara sortem assurapti, ac vivere dc-

nilivara sentenliara eidera G. adjudicata fuissel el bent de palrimonio Jesu Chrisli, nos vehemeuter

(329) Deest inscriplio in apographo Conti. 1205, obiise, et de ipso adhuc agi in hac Innocen-
lii epislola, quae anno 1204 data
fnil.
(330) Desideratur inscriptio.
(331) « Theobaldo III [d^Heiily), hoc ipso, in qno (332) Galcherus de Ochies, Longiponlis abbas,
nunc versamur,
versaraur, anno 1204,
\zk}i, defuncto,
aeiuncio, successor minslrumentis ib
reperilur in iiihiruuiciui»
reperuur lu nnuy
anno 1201, saliem(nam
i^v^^, ou.>i,ii.^^«

dalus fuil Richardus, ex anliqua vicedominorum de D decessor ejus, Adam I, obiisse dicilur circa annu ui
^ ,j- 1 E>.,„i„«u;^ rw;i;i« ^f i?rii.r.iiiriiri,» 4 4 QQ^ .leniio ad anniim 1219,
u i\ annum 'I9.1Q quo
niui ad Cislerciensis
Cislerciens
Gerboredo familia, Euslachio milile et Ermentrude usque
:i:..
1
1198),
parentihus natus. Gerraanos habuil Gervasium el ordinis culmen evecUis est. GalL Chrisl.. t. IX,
Guillelmum raililes. In ecclesia Arabianonsi a ju- col. 476.
de-
venlute enulrilus, ex canonico faclus fuerat Deca- (333) Ex his quae dux'raus, nota, conjicitur
nu9, ex decano autem episcopus. Sedii usiiue ad canum Ambianeusem, lunc l^mroris, fuisse ipsum
annum 1210, quo Amhianensis sedesininslrumenlis Richardum de Gerboredo {de Gerberoy), qui mox
vacare dicitur. » Hactenus auctores novae Galliae episcopus faclus esl. Concinunl ea quae legunlur
apud auclores novae Galli;i> Christianae, lora. X,
Christianae, tom. X, col. 1180. Verura, diflicultas
qu;fidam ines'. Theolbaldum III, anno i20ii)ieunle, col. 1218, uhiRichardus, decanus ab anno 1191,
ult ma apriiis. iefunclum assetunl. Mox, Richar- usque ad annum 1204 mense Novembri, aut no-
dura anrio 1205, nondum cousecratum dicunl. Alqiii mine expre^so, aut litlera iniiiali R. designalus, ra
prajsulem Arabi?.nenscm, hic discrto, episcopum insrumenlis reperiri dici^ur.
auclo-
non electum (proul de anstisle nondam coiisecrato (334) De praeposilis Ambianensibus apud
dixisset), vocal Innocentius. Dicendura igilur, res novae GallijS Christiange, nihil.
Theobalduin anno 1204, sed vetcre stylo, ii esl (335) Lib. V, epist. 41, noi.
anno revera. juxla noslvum comniilandi ra.orom, (336) Dcsideratur inscriplio.
 :

409 PONTIFICATUS ANNO VII, GHRISTI 1204. 410

horlalur ut eos rore provisionis aposlolicae perfun- A quidem fecisbe noscunlur, qui polius dissipalores
damus, illosque praeserlim, quos morum honeslas fuere, nolumus, ul homines civilalis ipsius ad hoc
informal, el commendabiles reddil scientia lillera- aliqua violentia compellanlur, sed, si de ipsorum
rarum. Inde siquideni esl, quod pro dilecto fllio, fieril poterit voiuntale, ipsi curam civitalis illius
Roberto Vaisliaci, diacono, ecclesiaslicum benefl- usque ad selatem legilinam charissimi in Chrislo
ciura non habenle, discretionem veslram rogandam filii nostri, F. Siciliae regis, illuslris, auclorilate
duximus el monendam, per aposlolica vobis scrijda nostra concedas, ita quod, cum diclus rex aelalis
praecipiendo mandanles, qualenus eidem, pro re- legilimaj fuerll, de civitate ipsa disponat juxla suae
verenlia beati Petri el noslra, praebendam. in eccle- volunlalis bcneplacitum. Quocirca, fralernitali luae
sia Suessionensi, si qua vacal ibidem, sine diflicul- per aposlolica scripta mandaraus, qualenus cives
tale qualibel liberaliter couferatis. Alioquin, primo ipsos ad hoc raoneas el inducas, el, ut ei tanquam
vacaturam donationi noslrae prascipimus reservari, reclori suo iniendanl humililcr et devole, operum
personae idoneae conferendam. iribuas efficacem.
Dalum Laler .
, xvii Kal . Septemhris, anno Datum Laterani, Kalendis Seplerabris.
septimo. cxxv.
Scriphim est super hoc praeposiio (337)
. . .

B •
N (341).
decano (338). et capitulo, in eodetn fere modo,
De eodem argumenio ac in epistola 124.
usque conferendam. Ideoque discrelioni vestrae per
(Laterani, Kal. Sepl.)
aposlolica scripla mandamus alque praecipimus, Cum dilectus filius, nobilis vir R. de Bisatiis,
qualenns ad praebendam, si qua in ecclesia veslsa nobis et cbarissimo in Chrislo fllio nostro, F. illu-
vacat ad praesens, vel primo vacaturam, nullum stri Siciliae regi, tidelis semper exslileril et devo-
in canonicum recipere praesumalis, nisi cui CHm lus, et in ojus servitio laudabililer insudarit, civila-
duxerimus conferandam.
lem vestram sub ipsius regimine suscipere posse
Scriptum super hoc... decano (339), succen-
est
credimus incremenlum. Quocirca, uiiiversitalem
lori, el Bliardo de Acreio, canonico,
Remensibus, vestram monemus, et exhorlamur atlentius, per
in codem fere modo, usque in finem, hoc
addito aposlolica vobis scripla mandanles, quatenus ipsi
Ideoque discrelioni veslr» per aposlolica scripta
lanquam reolori, usque ad cetatera legilimam regis
mandamus, qualenus praeceptum noslrum denun-
ipsius, inlendalis humililer el devote, ul per ejus
lielis inviolabiliter observandum, mandatum
apo- induslriam civitalis vestra valeal melius guber-
slolicum laliler adimplcnles, ut devotio vestri per
nari.
efiTeclum operis
comprobelur,el obedienliam veslram
Datura, ul supra.
debeamus dignis in f)omino laudibus commendare. G
CXXVI (342).
CXXIV. H. UNGAR1.E REGI
NN (340).
Summopere dolet quod in (inibus Ungarix injurinse
Ut Rog. de Bisatiis a civibus Bisin. in rectorem,
sed impedisset cardinalitegatotramitumad Bulgariam.,
absque violentia, recipit procurent.
monel eum de tali errore emendando, ne in ipsum
(Lrtterani, Kal. Sepl.) animadvertere cogatur (343).
Dileclus flliu'!, Jacohus, consobrinus [Inter alios reges calholicos et priucipes Ghristia-
el mare-
scalcus noster, magisler justiliarius Apulije nos, de le specialiier, flli charissirae, gloriamur,
el lerrae
Laboris, nobis bumiliter supplicavil, ul quod Deo
cum no- fidelis nobisque devotus exislas, ila, ul tu
bilis vir, Rog. do Bisaliis, nobis semper fidelis ex- merilo Vcileas gloriari, quod graliaiu el favorera
slilerit ct devotus, et mandatorum nosirorum dili- aposlolicae se is oblineas spocialem, sicul hincinde
gens exseculor, ila quod ad mandatum nostram, et plurima probanl non solum indicia, sed exempla.
ruoniiionem dilecli fllii, nobilis viri, G... Kediensenira ad aposlolicam sedem, Joannes, iunc
comitis
Brenensis, qui pro eo nobis pariler
supplicavit, ci- capellanus noster, nunc Furconiensis episcopus
vitalem Minerbien, quam ipse tenebai,
eidem reli- (345) conslanli nobis asserlione suggessil, quoJ, a
querit Marescalco, in recompensationem ipsius, ei
p»
te cura ingenti honore et devolione susceplus, cle-
civiialem Bisin, coucedere dignaremur,
cum ipJius menler obiinuil, non solum quod circa negolium
conces>.io sine alicujus gravamine
fleri valeat el of- Culini Bani (342) a regia celsiludinC; requisivil,
fensa. Verum, quia volunlalis
noslrfe non esl, verum eliara impetravil, quod tam ipsi quam aliis
nec
aliquando fuii doraania regis dislrahere
,
, sicut Ecclesiae Romanae nuntiis et legalis liber paieret

(337) Lib. III, epist, 41, uol.

(338) Ii)id., nol.
num 1204, § 4.5. Quae in Gestis lcgatur, hic uncis
inclusa sunt. Quae apud Raynaldum, hic duplici ad
(339) Vid epist, libri quinti 149, not.
idilum cujusque lineae virgulae distiiiximus. Varia3
(340) Desidoralur inseriplio.
etiara leciiones danlur.
^341) Dosideralu inscriplio, sed ex
•

palel h8i;c Civihus Bisin, (lireclam

epistola P4 '
(343) De argumenlo hujusepistolae, vide epislolas
iuisse. libri sepliini 7, 8, 9, 10, 11.
(3-*2)Epistola hac inserta repererilur in
Gestis In- (344) Vide epislolas hujusce libri seplirai 100 el
nocenlii, i^ lxxvui, sed nec inlegra,
nec satis emen- 115.
(345) Gest Culumbani.
l^^ragmenlum ejusdem exhibet Raynaldus,
ad an-
411 INNOCENTII III PP. REGESTORUM UB. VII. m
per regnum luum progressus pariler et regressus A cunque eliam episcopo meraoralo
sibi ei suis, aul

in Bulgariam et Blachiam. Tu quoque, si bene auderenl aliquid vendere, seu aliquid humanitatiS;
rccolimus, suggessisli, quod luae serenilali placcbal, solalium exbibere, poenam iiicurrerenl personarura.
ul Megajuppanus Serviae, debitam cl devotam apo- et rerum, et ipse cardinalis cum episcoposflepediclo

stolicic sedi reverenliam el obedienliam exhiberet,el a Irecenlis ad minus circumfusis saielliiibus custo-
a nobis, salvo in lemporalibus jure luo, regium dilur, qui adeo ipsura comprimunt, quod osliura

susciperel diadema. Unde, nos hujus cxsecutionem caraerae, si camera dici debet, observant, ut tacea-

negotii venerabili fralri noslro Colocensi mus quae sibi et suis circa necessaria nalurae vililer

archiepiscopo, meminimus injunxissc. Per has ergo, irrogantur. « (348) Ileu I heu ! lili charissirae, ubij

non lam generales quam speciales causag inducti, « esl regalis (349) cleraenlia, ubi religio Christiana,

dilcclum filiura noslrum, Leonem. tituli Sanclie « ubi specialis devotio quam ad nos el Roraanaraj

Grucis presbyterum cardinalem, apostolicae sedis « Ecclesiam praeilicaris habere ? Mulatus esl color

legatum, in Bulgariam cl Blachiam pcr regnum « opliraus, el aurura scoriam esl conversum.
in

luum ad propagalionem (idel Chrislianae duxiraus « Parcal igitur eis Deus, qui animura tuura lara
destinandum, qui, sicul nobis suislitterisintimavil. « pravo consilio seduxerinl, volenlibus inlerregnum
a tua regia celsiludinc, ultra eliara quam credide- g « et sacerdotiura discordiam seminarelSed nos
ril, exslilil honoralus, ila ul, quasi deposila gravi- « pro certo speraraus, quod aut per te ipsum jara
tate regali, universa conareris efficcre quae sibi « errala correxeris, aul ad commotionem noslrara

crederes complacere, dato prius cum orani jucundi « taliterdebeas eraendare, ut injuria Iranseat iaj
late ducatu nuntiis, quos in Buigariam duxeral (thonorem et offensa in graliam convertalur (350). »]j
transmittendos; datoque pacis osculo, et facta cum Quocirca, serenitatem regiam, de qua plene (35i;
magno gaudio mulua promissione amiciliae sneciaiis, confidimus, rogaraus attentius, el raoneraus, in re-
ac muneribuselargitis, nonsoluralicentiara oblinuil missionem tibi peccaminum injungentes, quatenua]
transeundi, verum eliam nuntiis luis praecepisti, ul injuriam cardinali prsediclo, imo verius nobis inj
eum transferrenl in Bulgariam cum honore, pro- ipso, quin potius illatam Doraino Jesus Christo ii

millens quod luum sibi scriplum in confinio desti- nobis, iia satagas abolere, ut nos in hocdevolioner

nares, quod ipse apud se secreiius retinerel, et tuam experiri possiraus, el non cogamur propter
secundum illud ad reformationem pacis fideliter hoc aiiquidagere quod libi possit csse molestura,
laborarel. Procedensergo cum nuntiis luis usquead quia quanluracunquenobis molestum existeret teiui
regni terminum, pervenit aJ caslrura quod vocatur aliquo moleslare, non posseraus tam perversui
relinquere incorrectum, propositu
Keve, ubi solo Danubio mediante, regnum Ungariaj ^ exemplum el

a Bulgarorum provincia separalur, multis eum cum uo?,[rum, quod auctore Deo inchoavimus {352-253), ni-

deside?'io exspectanlibus ex allera parle, sed posl hilominus exsequemur.

unius horam diei, nunlios tuos ex insperato recepit, Scriptum est, sufTraganeis Slrigoniensis Ecclesiaej
qui, cum festinatione maxima venientes, sibi et . . . ut ipsum regem ad hoc manea.nt altentius, el indu\

episcopo Bulgaro, Iransitum fecerunl omnino pree- canl, et tales se circa negotium istud, omni gratia e^

cludi', ex parte regia proponentes, ut ad quoddam timore postpositis, exhihere procurent, quod fidera et

tuum praedium retroirel, quod ilinere trium dierum devotionem, quam erga malrera suam Romonara
reliqueral jam posl lergnm, ibique morans Domino Ecclesiara habere.lcnentur, in opere cognoscamus.
Hsec cedula fuit interclusa in litteris ad praedictum
Bulgarorum per nunlios demandarel,quod ad quam-
dam insulam feslinus accederet, in confinio consti- regem transmissis.
lulam, ut ibi prius de eontroversia quae vertilur (354) « Mitius et benegnius libi scribimus, quara

inter vos plene cognoscerei, et eam Gne debito ler- « inslans raateria poslularet, ne quis forte lilteras

minarel. a/ms (346) ei transilus nan pateret. Ipse « noslras inspiciens gestimaret aposlolicae sedis fa-

respondil, quod hoc lali « vorera libi esse sublraclum, quod utique utilitati
vero cardinalis inler raulta
debebat, tum
niodo facere non aeDcoai, lum quiit,
quia, ai eum uum
si t-uni cum «
» ay. ..^v/ nullatenus
uuuw.. tuo
ac honori .." expedirel, quia
^ —
mulla
i
,

hujusmodi pactionibus reciperel ad raalris ubera ^ « gesta sunt, et geruntur in regno tuo, quge, si de

saecularequam t ducerentur ad liraam, correctionem exposcerent

redeuntem, cura super hoc non tara

spirituale negotiura ageretur, videretur intervenire « graviorem, non solura de voto tuo, captione fra-

lerna, et eleclionibus prBelalorum, sed etiara mul-

species Simoniacae pravitatis, tum qula non posset
«
« lis aiiis, quiee, ne niraium conturberis ad praesens
eum corapellere ad aliquid faciendura, donec obli-
gatus esset apostolicae sedi pcr vinculum speciale « duximussMppnmenda (355). Provideas ergo tibi,
(347). Unde, cum nollel ab incoeplo
ilinereretroire. « ne in eam te difncultatera inducas, de qua non
Castri, quod qui- « valeas expediri. »
protinus exiit edictum a comite

(351)Gesl. plane.
(346) Cod. Pod. cil. a Baluzio, aliter.
(352-3) Gesl. auctore Domino.
(347) Gest. spirituale.
Rursus Raynaldus.
(354)
(348) Raynaldus, loc. cil. apogr.
(355) Sic in Gestis, et apud Raynald. In
(349) Gesl. regia.
Conli, expendenda.
(350) Haclenus Raynaldus.
 413 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 414
CXXVII (356). A ire volenlibus, perterram tua.-n securum conductum
t . TITULI SANCr^ CRDCIS PRESBYTERO CARDIIVALI et liberum Iransitum concessisti, dirailtens exerci-
,

APOSTOLIC^ SEDIS LEGATO. lura ad preces legati nostri, quem

congregaveras
Respondet querelis reyis Ungarise, conlra ipsum, sumptibus frustra consumptis, super
(Apud S. Pelrum, xvii Kal. Oclopris.) quibus serenitali tuaa copiosas gratiarum referimus
Ad lilleras quas nobis charissimus in Christo fl- actiones. Quod autem scripsisti, quoniam praedictus
lius noster.... rex Ungariae, destinavil, rescribimus Joannilius terram, quara pater tuus.... sorori luce,
in hunc modum. iinperatrici Graecorum, dedit in dolem, detinet
oc-
[RegicBcelsiludinislilleras.quasnobisper dileclum cupatam, el terram Serviae, tuae coronae subjeclam,
filium, nobitem virum, E. mililem, deslinasti,
be- adjuncla sibi paganorura multitudine copiosa, cru-
nigne recepiraus, el quae significasti per eas, nota- deliter devastavit, ita
quod praeler eos, qui per ejus
vimus diligenter. Ad priraum ergo capitulum, re- lyrannidem sunl perempti, non pauci Cbristiani
spondemus quod utique piae recordalionis progeni- sunt in paganorum caplivilalera deducli, eo videlicet
tores lui, ex quo regnura Ungariae et
calholicce lempore, quo precibus nostris inductus, rege Bo-
fidei unitalera, per beali Siephani, regis, diligen hemiffi a Philippi consorlio separalo, el regi Oltoni
liam, divina gratia prscedente, pervenil, cum g conjunclo, cura ipso, pro islo, validum conlra illura
mulla devotione sp.dAm sunt
devotionp, sedera siini -inncif^iiV.i.m «,i„^«..i; „•
apostolicara venerali, et
^^^^^n.,^ j...:
exercitum
•...
deslinasti, cerlissime noveris, nobis
omnes qui e.x ejus progenie descenderunt, sicut in esse valde raoleslura, quidquid in luam injuriam
regno ita sibi et in reverenlia beali Petri succes- et jacturara noscitur atlentalum, et ut libi congrue
soribus exhibenda pariter successerunl, praisertim salislial, nos diligens studium impensuros el operam
inclytae rocordationis Bela, rex pater luus,
qui Ad tertiura vero capitulum, taliler re-
efficacem.
tolo tempore vitae sua? sedem apostolicam studuit spondemus quoniara.etsi scripseris,quod praeJictus
honorare, cui lu, tam in regno quara in devotione, Joannitius nullius terrae de jure sit doininus, licet
succedens, ea facere sluduisli, quae ad ipsius pro-^ aliquam parlem tui, et aliam allerius regni ad tera-
cederent commodum et honorem. Porro, sicut nos pus destineat occupalam, unde miraris, quod tam
ea quae dicta sunt absque dubio recognoscimus
esse manifeslum inimicum tuum, te inconsullo, tam
vera, ila ut ea, quae sunt dicenda vera esse
procul subilo inregem proposuerimus corouare, secus est
dubio recognoscas. Licel enim praedecessores tameu ex aliqua parte, ul salva lui pace loquaraur,
nostri
progenitores tuos inter alios reges catholicos diligere cum super hoc non plene noveris veritatem. Nam
ac honorare studuerinl quadam gralia speciali.sata- anliquitusin Bulgaria muli reges successive fuerunt
genles
^ illis secundum Deum
-—""">-'" in omni
^^">" lu umiu uucessiiaieia-
necessiiate fa aucloiitale
aucioiitaie aposlolica coronati, sicut Petrus
Petrus, et
e
vcre, specialiler lamen memoria^ palrera luura
ciarffi ^ Samuel, el alii Nam, et ad nrffi
nonnulli post illos.
apostolica sedes toto conamine promovere curavil, dicalionem sanclae menioriae Nicolai pnpae, praede-
ila quod, cum propter quasdam causas, sicut credi- cessoris nostri, rex Bulgarorum, ad quorum con-
mus, notas regalem non possel oblinere coro-
tibi
sulta ssepissime respondebat, cum
loto regno suo
nam, felicis recordalionis Alexander
papa, praede- commisso meruil landem, praevalen-
baptizari, sed
cessor nosler, posl mullas exhorlaliones,
proBce- libus Gi aecis, Bulgari pcrdiderunt regiam dignilalem,
pliones et commoniiionesStrigoniensiarchiepiscopo
quinino compulsi sunt gravi sub jngo imperatori
ractas, ut eiregium diadema conferret, cura ipse
Constantinopolitano servire, donec novissime duo
non possel ad hoc aliquatenus inclinari,
tandera.... fratres, Pelrus videlicet et Joannitius, de priorum
^olocensi archiepiscopo districte pra?cepit,
ul ipse regum prosapia descendentes,terrampalrura suorum
lUim absque pra;judioioSlrigoniensis
ecclesia; coro- non tara occupare quara recuperare cceperunl, ita,
i'uvl in regem, et sic ad mandatum aposlolica^sedis quod unadie de maguis principibus, et innumeris
)blinuil coronari.Quantum etiam, circa principium
populis mirabilem sunt victoriam consecuti. Non
egni lui, quod ulique propter dissensiones mullorum
ergo negamus, quin forsan aliquara partem terrae
lon leviier cxslilit pertubatum, apostolica sedes violenler invaseruat, sed constanter asserimus
b.c
raver.tsubvenire,ipsererumoslendilefreclus,Dquodpluriraara lerra partem
de ju.e recupera
|uai tandera, per legalum
suum ad hoc specialiter vere paterno. Unde, nos eum non super alienam
leslinatum, te ac luos ex unaparte,
nec non et terram sed super propriam ad instar praedeces-
ratrem tuura ac fautores ejus ex
altera reduxil ad sorum nostrorum regein intendimus coronare, vo-
lacem, quaj licet formala fueril
et forraata, utinam lentes, ut el ipse lerram restiluat injusle delentam,
imen melius observala fuisset Ad secundum
vero !
et lerra iojustedetenta reslituatur eidera, cum ipse
apitulum, respondemus hoc modo,
quod revera postulaverit hoc a nobis, ut de terris invasis facia-
) nunliis nostrisin lerrani Joaniiitii,
domini Bui- raus inter te et ipsum ulrique parli juslitiam
arorum exhi-
el ipsius nuntiis ad Ecclesiara
;
Romanam beri Cura igitur nunliis nostris ad eum, et nuntiis
fP'^'Olam hanc laudat Raynaldus,ad annum Integram, numerisque omnibus absolutam, ex
o^^^l
^^•i, § 4(5.
colalione apographi Conliet codicis Vaticani exhi-
fegiiur in Geslis Innocanlii,
§ 78, sed ali- bemus.
uanto mulila, nec non mendis
aliquibus viliala.
415 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 416

cjus ad nos, nou solurn liberum concesseris traos- A vel Sctllem landiu cessaremus,donec discordia inter
ilum, verum eliam yecurum ducalum, non debuiraus vos, judicio possel, vel arbilrio lerminari, cum lu

opinari, quod ipse libi esset infeslissimus inimicus, paralus exislas judicio, vel arbiliio legali noslri
licet (357) per noslrae solliciludini^. sludium, inimi- parere. Reddemus ergo paucissimas de plurimis ra-

ciliarum occasione sublala, de inimicis fieri valeaiis tiones, ne nimis expressa responsio le niuiiumcon-
aniici, nec repenle processimus ad hoc negolium, turbaret. Cum enim cardinalis prffidiclus in regno
consummandum, cum Irequenler ad eum nunlios tuo longam feceril moram, el lam a le, quam ab
cum lilleris noslris propler hoc curaverimus desli- aliis non soium honesle receplus, scd et ruagnifice
nare, iil revocaremus ad malrem, el
filliam mem- fuerit honoralHs, profecto non possel esse raedialor
brura reducereinus ad capul, qualenus esset unum coramunis ad concordi:im reformandara aul judex
ovile elunus paslor. Verum, el illud non abs re po- aequalis ad controversiara dirimeudam, nisi pari
luissemus atlendere in hoc casu, quod cum nobilis raodo in lerra sua reciperelur ab illo, ul omnissus-
vir, Slephanus, Meganippanus (358) Sarviae, per picio tollerelur. Prajlerea, non possel illum com-
honorabiles nunlios nobis humililer supplicaverit, pellere ad faciendam concordiam, vel justiliam ex-
ul in terram suam dirigemus legalum qui eam ad hibendara, antequam jugum suspicerel aposlolicae

obedenliam Ecclesiae Roraanae reducerel, et regium n disciplinse, uoslroque se subjicerel magislerio et

sibidiadema conferret, nosquepetitionem ipsius de praecepto. Ad haec, cum idem legatus procedat ad
communi fralrum noslrorum consilio decreverimus propagaiidum Chrisliana} fidei sacramentura.el pro-
admillendam, hujus iegationis ofTicium venerabili movendum honorem, si forsan im-
aposlolicae sedis

fratri nostro, J. Albanensi episopo, injungentes, pedires eumdem, profeclo divinam indignalionem
intelleclo landem quod hoc luae sublimUati (359) incurreres,el noslrara merereris ofTensam, illuraquo
plurimum displiceret, ob lui graliam non sine qua- libi redderesarapliusinimicum, nihilque proliceres,
dara nostri confusione desliiiraus ab incoepto. Tu, quia nos raodo alio possemus nostrae volunlatis pro-
vero poslquam expugnasli Sarviara, amoto Ste- posilum adiraplere. Atleudc nihilominus dilligeiiler
phano, et Vulco subslitulo in locum ipsius, per quale denique reputares, si nos irapedire vellemus,
luos nohis (360) nunlios inlimasti (361), quod terram ne filius tuus carnalis coronari possel in regem, el
illam ad obedientiam Ecclesiae RomanaB reducere cu- tale nos repuiare cognosce, si tu impedire coneris

piebas, el salvo in lemporaliler jure tuo, aequani- ne filius noster spirilualis in regein valeal coronari
miler sustinebas, ut dicius Vulcus regalem susci- lilius, inquam, prodigus, qui olim cum ineretricibus

peret ab apostolica sede coronam. Unde, nos hujus vivendo luxuriose subslantiarn dissipavit, sed lan-
exseculionemnegotii de consilio nuntiorum tuorum n demad se ipsum reversus palrem reveriiiur, qui
^- osculatur filiura re-
venerabili fralri noslro... Colocen. archiepiscopo, accurens amp/ecii/ur (36-2), el

duximus eomrailteadara sed, cum jam biennium verientem, praecipiens servis suis, ul eura indunnt
;

sit Iransaclum, novimus esse processum.

in nullo stolara priraam, et dent annulum in manu ejus, et

A quartumverocapilulum,respondemushocmodo,
I
calceamenta in pede ipsius, occidanlque vitulum
quod licet dilectum filium, L. tituli Sanctae Crucis saginalum ul manducent, el epulentur, quia filius
presbyterum cardinalem, apostolicae sedis legatum, ejus mortuus fuerat, et revixit, perierat el invenlus
devote receperis el honoraveris studiose, ila quod esl. Qualiter crgo pater indignalionem scdavcril

eum in osculo pacis benigne dimissumfecisli usque filii senioris, parabola te doceal evangelica, cujus

ad reghi fines honesle conduci, ut jam non super- doclrinam te cupiraus, el in hoc el in aliis imilari.

essel nisi Danubii Iransilus de Ungaria in Bulgariam, Quod si forsitan verearis, ne poslquam coionam
quia tameu, juxla verbum poelicom : acceperil, insolenlior fiat subito siiblimalus, scire

Turpius cjicilur quam non admittitur kospes dehes (363) pro certo, quod non tantum ex procu-
(OviD. Trisl. 5, 6, 13.) rata fraude proficerel, quanlura deficerel ex lide

Miramur non modicum et moveraur, raagis (luidem menlila, nosque minus dicimus tibi, ul lu inteiligas

pro te, quam quod mox eum relroducere

pro nobis, per le raagis. Ad quinlum ergo capilulum, respon-
praecepisti, cum minus indecens exstitissei si non ^ demus quoniam, elsi scripseris, quod de iis, (jui

sedis a[iostolicae sententiam contemnentes, sub

adraisses euntem, quam admissum non sineres tibi

proficisci. Ralionibus ergos, quas ob hoc in tuis li!.- securilale noslra contra fraudera iniraicorum nil

teris expressisti, sufTicerel illud Salomonicum re- providenli, Jaderam deslruxerunl, elapso jara fere

spondere : Frustra jacitur rele ante oculos pennato- bieunio, nihil adhuc jusliliae super tam irreparabili

rum (Prov. i) nisi respondere nosoporteret ad illud, darano per Rom.anara Ecclesiam consequi poluisli
quod per litteras tuas suppliciter poslulasli, ul, vel undc, siperinitleres praB.iiclum Joannitium corouari,
a proposito coronalionis illiusdesisteremusoranino, anlequam inter le et ipsura discordia sopireliir,

(357) Sic, el cod. Rcg. el Pod, cil. a Baluzio in ; (360) Gesl. deesl.
Gesl. sed. (361) Sic in Gesl. in apogr. Conli destinasti.
(358) Gest. Megajuppanus. (36-2) Sic in Gesl. apogr. Conti, amplexat.
(359) Sic, et in Gest. cod. Pod. cit. a Baluzio, se- (363) Gesl. te decet.
renitati.
 ^l^ PONTIFIGATUS ANNO VII, CHRISTI ^204.
4^8
nunquam amplius per Romanam Ecclesiam tibi A batum mnrpm ci . •• ,

^'''' '"•
po.seljus.itia exh.beri,
ignorare,
nolumus le, fili cha.issime,
quod .am s.olium Vene.orum, quam Fraa:
cle us ZllZZ '
T'''''
'^«"«"^"^ ^a-
corum cxercilum prop.er des.ruclionem Jader*
b r f aZs sPd
'
^"l.,'''^''^''
'" ,^''^'^'^^'"^«'
' ^««d cum
devo.ionnn Vpv! 'etulerunl, regium sibi no-
ana.hema.is vinculo curavimus innodare. e. uumquc
Cumque
majores exercilus Gallicini absolutionis beneficium
ll K
luis.i prjfibere Z consensiim amrmans quod in alium
quam Ungarum minime consenlires. Venerabilisan-
postularent, non prius poluerunt absolvi, quam tem frater noster, B... Spalatensis
juraverint nostris stare (3()4) mandatis, et obligave- archiepiscopus
hoc allendens, ad praesen.iam
rint non solum sn ipsos, sed suos etiam lus serenilatis acces-
successores S!l el monastcrium
ip.um velociter impelravi.
per li..eras authen.icas et paten.es,
duam noslrum supcr
duura super illo
quod ad man-
iUo excessu satisfacere procu
nro.n.
uo
r^il
T™
um 67.!^s
''> T'^'*^^
""'^^"'"'•'
'"P''"'^'' de
^»'' ''«^et
''
pro-
lcssionesit monachus, et na.ione Latinus,
rabunt. Quia vero... dux Vene.orum, et
sui nondum cum
lamenponlificisgeratofncium,abbalis non
absolulionis gratiam postularunt, nos in debuit
lantumjnm rainisterium usurpare, praeserlim
processimus con.ra eos, quod dilectum et in aliena dicece-
filium si, et per laicam
suum palriarchara electum, noluimus potestatem qui, non multo ;
post
consecrare •
cum servis raonas.erii
imn cum ad
imo /»iir« «,l ««„ I-.
nos personaliler . * ^*^'''^^'°«°««'^''" memorali, monachos univer-
accessissel remisimus .
B 'hesauro monas.erii apud regiam
eum non sine multo pudore confus 8^1^ av ^ «^ ^"P^-- cel.itu-
mus quoque tibi, ut a^ud ^^^^1™ ^u.''^.":^.::
cum tola
.o.a provir.cia sua subjecta
subjec.a fuit palriarchae
^
n.iri.-.r.h,^
t^Zrm"^
ui „7 tuo,
homini
'"''
''' '''' ^^'""'"^" ''^-
."'''™' 'P*° Pf-^sente, cuidam
Graden. faceres electionem canonicam quem ipse secum adduxerat,
et multis
de persona alus bonis viris, Ihesaurum
idonea celebrari, et eleclum ad nos non solum Eclesi.-e
consecrandum, inlegrum
el palliandum dirigercs, ut
assignarunt, sed etiam
sic inciperemus punire augmenlalum.
Verum, idera archiepiscopus, volun.atem
superbiam Venetorum. Pari modo praedictus suam cu-
Joanni- piens adimplere, opportunilale.
lius punirelur, si post
susceptionem coronse nollet caplata, in eos ar-
super discordia, quae verlitur inter
raata manu irruil violenler,
quosdam ex ipsis
el
vos, arbitrio, vel
judicio legali rostri parere,
manu propria flagellavit, quosdam vero conjecit in
fierentque novissima
vincula, cunclisque penitus
sua deteriora prioribus, et error destitutis, raonachos
novissimus pejor Ungaros pro sua insliluit
priore. Quia vero quantumque volunlate, appellationi
saepediclum Joanni non deferens, ''"'"'
tium diligamus, te tamen diligjmus quam idem '"'"'''^'
monachi super tanlo -'^'
incomparabili.er
-gis; modum, sicut credimus, invenimus 0"
ZnZ.T'\ '"P^'" ^^"'° -ra- ."

gruenlem, per quem bonori, et juri

luo debeat
^^1^^^
nJr ^ T
"" '^'""^ P'""'''"^ pra.lerila3
provideri, sicut per iilleras,
G Zt^Tnl^^V'''' "" "^"" est nec absurdum
—
dirigimus, adverlere
serenitalem regiam
qualcnus,
poleris
rogamus
Deo dans gioriam et nobis
uas s^uper
evidenier
attenle, et
c mod
QuocTca
yuocirca,
monemus'
"1 "/'""V"
domino
unum
r'"'''"™
sub regulari habilu
"''''°"°^ '^«"'«'^'"^ "ni

sit tibi Lalinorura

coenobium, cura
famulenlur, licet hoc
honoremi lamen
non impeJias propagalionem fidei ibidem sint raulla Graecorum.
catholicx (365)' serenilatem regiam
ncc dilalionem apostolicae sedis. rogamus atlenlius el raonemus,
cujus consilium quatenus, in s.atum
cxperieris absque debilum '*'7^*^''
revocatoquod
'>'^°^ non
°«" tam
'^ra
dubio fructuosum.J Haclenus '', "^ proprio motu quam
regi praediclo. De c^elero devotioni luffl
caelero ''"^'"^''^ concessisse, non impedias,
.us per aposto- ''''T
lica scripla nec impediri permittas, quorainus, praedicti
praecipiendo mandamus, quatenus mona-
prse-
diclum Joannilium non super alienam chi secundum consuetudinem
terram, sed haclenus observatam
s-iper propriam corones in
regem, et ad terminan- assumantsibi personam idoneara
per electioncm
dam discordiara, qu;e vertilur inler canonicam in abbalem. Nos enim,
ipsum, et pra?- venerabili fralri
;l'etum regem Ungariae, cognila plenius nostro... VVaradiensi episcopo,
verilale etdileclis filiis..
juslitia medianle, procedas, faciens. quod abb.li deBuccano, el.... prsposilo
decreve- Slrigoniensi'
ns.per censuram ecclesiaslicam, d.musfirmiterinmandatis, ut, inquisila
appellalione post- dili-en-
posita, firmiler observari. tius ventate, si rem invenerinl taliler processisse,
Dalum Romae, apud Sanclum Pelrum,
xvii Kalen-
^ uisi
praedictusSpalalensisarchiepiscopusadcommo-
dus Octobris. nitionem eorum excessum suum
per seipsum cura-
veril eraendare, ipsi ei
pro tanta prjesumpiione
CXXVIII.
canonicam prenara infligant, el, eo a
ILI.IJSXni REGI UNGARI^. prffilibalo mo-
nasterio prorsus excluso, facianl
De electione abbatis S. Egidii de Ungaria. illud juxta forraam
preescriptam, appellatioue poslposila,
(Apud S. Pelrum, xviii Kal. Oclobris.) ordinari : con-
tradictores, etc.
Venientes ad apostolicam sedern dilecti
filii, H... Datum RoraaB,apud Sanctum Petrum,
>••• A... ct D... monachi
Sancli Egidii de Ungari'a| xviii Ka-
leudas Octobris.
lobis lucrymabiliter inlimarunl
quod, eorum abbale lUis scriplum est super hoc,
e.u.c,„, „U.„ secun.™ a„,i,„„™ districte prsecipieruio.
si.i.
e, app™! .^Z^^^Z ..Z. p^.^^^jit e£
l364) Sic in Gest. Apogr. Conli, parere.
(365) Gesl. Christiame.
419 INNOCENTII III PP. REGESTOHUM LIB. VII. 420

pro
Scriptiort est B.., Spalatensi archiepiscopo, in A niunicalionis fuil vinculo innodalus, el lu ei

Ecce quali posse favisti, rairari non debcs, si libi, antequam

eumdem fere modum, usque praefigenlcs.
diligis et deferdis, qua- absolutionis graliam raerearis, salutationem et
ler ecclesiaslicam liberlalem
promoves el procu- benediclionem apostolicam denegamus. Recepimus
liler aposlolicaj sedis iioDorera
lamen benignitate paterna nuntios, quos cum
ras, qualiler ponlificalem mode&liam
exiiibes el
prosequeris lilteris regiis ad nostram praesentiam destinasti, et
observas, qualiter monasticara regulam
quae non lam proraissa, quam requisita fuerunt, pen-
et zelaris Certe, nisi praescriptos excessus per le
!

savimus diligenter. Porro, si non solum ex aequo,

ipsura corrigas et eraendes, ela sirailibusabstineas,
diligimus, verum etiam e vicino respondissent poslulalis
el allendas, nos, quanlo familiarius le

unius sit cau- oblata, salisfecissemus ulique poslulalis, cum ad

tanlo districlius puniemus, ut poena
manus suas in san- pacem efficaciter aspiremus
regis salutem, el regni
tela multorum, et jusli lavenl
tuum quoque, si per teipsum non sleleril, procurare
guine peccatoris.
CXXIX (366).
velimus honorem pariter el p^-ofectum, Speranles
igilur, quod tu, intellecto beneplacilo nostro, sine
ILLDSTRI REGI SICILLiE.
difTicultale debeas nostrae acquiescere voluntati,
Miltit G. tituli S. Adriani presbyterum cardinalem,
ipso rege Iraclatae pacis negolium ad dilectura filium, G
ut ea tractet qux sunt tractanda cum el
B Sancli Adriani, diaconum cardinalem, apostolicas
pacem componat.
Non. Octobris,) sedis legatum, duximus referendum, quem in Sici-
(Romae, iv

litleras, quas nobis per-dile- liam ad regis praesentiam curavimus deslinare. Quo-
RegiJE celsitudinis
circa, nobilitatera tuam moneraus allentius, per
ctum filium abbatem de Refesia, et Alb. praepo-
An- aposlolica libi scripia mandates, qualenus ejusdem
situm, adjunctis sibi venerabili fralre nostro
et dileclo cardinalis raonitis et consiliis acqaiescas, el ad con-
sftlmo (367), Neapolitano archiepiscopo,
niio,
filio, Thoma
inoma Gaiela, regio
de uaieici,
ue ic^iu ju3i.i.-iaii",
paterna benignitate recepimus, el quae
destinasti
justitiario, ^«^..v.^-^v.,
significala
.,.,,.
summalionera pacis ulique necessariae cum eodem
card.nale, cui beneplacilum noslrura
.
expressimus,
• ..

diligens studium, et operara efTicacera irapendas,

sunt nobis lam per nuntios quam per lilleras,
nota-
sciturus pro cerlo, quod apud Deura, el apud ho-
vimus diligenter, gaudenles in eo, qui esl Deivirlus
sicut ajlate sic etiam mines, et in pnesenli, et in fuluro gratia nostra tibi
el sapientia, quod de die ia diem
polerit pluriraura esse fructuosa. Sin vero, corrc-
sapientia proficis et virtule. Cura igitur ad hono-
clionera, el adraonilionem divinam et indignalionein
rem et salutem personae tuae, regni quoque tui

aspiremus, mi- aposlolicam poteris gravissirae formidare.

Iranquilitatem et pacem efTicaciter

serenitatis praesentiara dile- Datum, ut in alia.

simus nuper ad luae

clum filium, G. (3Q>8). Sancti Adriani diaconum Q CXXXI (380).

cardinalem, apostolicffi sedis legatum, virum pro- L. BEGIO PROTONOTARIO

vidura el honeslum, qui vice nostra illa traclet et De argumento simili.
agat, quffi tam libi quam regno tuo debeanl
expe-
(Romae, iv Non. Oclobris.)
dire. Unde, nos ea qu^ per nuniios memoratos
Licet Marcualdus cura fautoribus suis excommu'
oblata et postulata fuerunt, referiraus ad eumdem,
cationis vinculo fucrit innodatus, quia tamen ne-
exprimentes ei nostrae beneplacitum volunlatis,
scimus ulrum faveris ilii praeserlim in malo, cum
ut ulrinque concessis qufe fuerinl opporluna, pax
polius audierimus, quod fidelis el devolus nobis
procurelur el salus, ne miserabile regnum continuis
benedictionis noslralibi gra-
cxist;is, salulalionis et
guerrarum cladibus deslruatur. Quocirca, sereni-
qua- liaro imperlimur,super quo tamen si conscientia
tatera regiam rogamus attentius et moneraus,
le remordel, per dilectum filium, G. Sancti
Adriani
tenus ejusdera cardinalis consiliis et raonitis ac-
diaconum cardinalem, aposlolicae sedis legatum,
quiescas, sciturus pro certo, quod nos, qui pro de-
facias te absolvi. Ul ergo devotioui tuai debitum
fensione personas ac terrae tuae multos et magnos
gratiarum non tam vrrbo quam opere rependa-
labores hactenus sustinuimus, grandes quoque
mus, diseretionem tuara rogamus atlentius, et mo-
fecimus ac graves expensas, nunquam tibi de-
^ nemus, per apostolica libi scripta mandanles, qua-
eriraus, quin, ad honorem et profeclum tuura efTi-
lenus erga raatrem tuara, Romanam Ecclesiam, de
raalignanlura incursus
caciter intendenles, contra quae
bono procedens in raelius, ea satagas operari,
apostolicum tibi palrociniura impendamus.
Nonas Oclobris. ad honorera et profectum ejus accedant, regis quo-
Datum Romae, elc, iv
sciturus
CXXX (369).
que ac regni pacem respiciant et salulem ;

pro certo quod nos gfatia libi vicissitudine cura-

NOBILI VIRO, ^V. C.\PAR0M SPIRITCM CONStLlI SAMORIS.
epistola superiori. bimus respondere, ita quod de gratia nostra merito
De eodem argumento ac in
(RoDiae, IV Non Oclobris.) poleris gloriari.

Quoniam Marcualdus cum fautoribus s iis excom- Datum, ui in alia.

Raynaldum, ad annum 1204, 75. (368) De eo jam egimus supra.

(366) Vide §
(369) Vide Raynaldum, ad aanum 120'», §
7o.
Vide etiara Gesla Innocenlii, § 38.
(370) Vide Raynaldum, ad annum ^204, § 75.
(367) Lib. III, epist. 49 nol.
 421 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204.
422
CXXXII. A dere cceperamus, de canonlca Engolisraensis ec-
LEMOVICENSI EFISCOPO (371)
Ul magistrumW. Brunater, in nanomcum
clesi»! manu propria curavimus inveslire
et nt ;
in ecclesia eidem ecclesi^ parceremus, cujus
EngoLimen. recipi faciant. facultaies pro-
IRomae, Non. Oclobris). pler guerrarumdiscrimina
diminufs dicebanlur ad
Veniens ad aposloiicara prssons, injunximus ei, ut
sedein dilecLus filius, landiu a perceplione
magisler W.
Brunaler. pro quo canonican.lo in frucluum absiineret, do.iec de
En- ipsis, secundum so-
golismensi ecclesia scripseramus iMum cursum Ecclesiae, illi sicut et aliis,
(372), nostris au- debita et
ribus intimavit, quod cura veneral)ilis fraier no- consueta provisio posset impcndi.
Ideoque fraler-
slcr Henricus, Xanctonensis
episcopus (373), ct nilal.luffiperaposlolicascripla mandamus'
el di-
dileclus filius G.,subdiaconus nosler, stncte praecipimus, qualenus
archidiaconus ipsum magislrum a
Alniniensis, quos super Engoiiraensi canonicis ipsis, auctoritale nostra
canonica ex- suffulius, nullius
seculores concesseramus eidem, conlradiclionis el appellalionis
diuiius apud ejus- obstaculo, facias
dem ecclesia canonicos laborarint, lanquam canonicum suura et fralrem
utde ipso cano- benigne tra-
nicando ctari, el recipi ac
magistro mandalum apostolicum adim- illa plenissime quae pertmenl ad
plerent, eisdera canonicis canonicatus honorem conlradictores per suspen-
non adraiiteniibus moni- ;

sionis el excommunicationis senleniiara, appella-

eorum, nec proponenlibus ralionabilealiquod,
tiones B
cura mandali nostri exseculione t.cne remota, compescens,
cessarcnt, ipsum et faciens sentenliam
magistrum, auclorilate nostrasunrulli, quam protuleris, per Engolismensem
de ipsa ca- dioecesim so-
noaica investire lemniter publicari. De facullalibus
curarunt, contradictores excom- aulem ipsius
municalionis sententia innodonles, ecclesis inquiras deligenlius
sed ipsi cano- veritatem, el, si eas
nici eum recipere conlempserunt secundura consueludinem
; unde, nobis idem observatam suftlcere
magisler graviter posse cognoverie, facias ei de
querebatur. Arnaudus vero
illis, sicut uni ex
Clialel, clericus, ali.s, provideri. Alioquin
ab
ipsis canonicis destinatus, si eas conslitueril adeo
pro-
ponebal econtra, quod ipsi exsecutores immunilas, quod secundura cursum
favorabiles consuelum ec-
eranlnimiumjamdicloraagislro, clesK^ provideri non possint,
el ecclesis ipsi eidem lu, poslquara
suspecti, ac tu, qui juxfa ad illura slatura reJierint
mandatum apostolicum secundura quera possit
debueras arbitros eligere non consueta provisio singulis
suspeclos, per quos rainislrari, canonicos
de suspicione inquirerelur ipsos, vel eos qui
pro tempore fuerint, ut
exsecutorum ipsorum eidem
tales pro tuo beneplacilo elegisti, magislro canonicalera portionem
qui exsecutorei impendanl per
ipsosreverebanlurintanlum, distr.ctionera ecclesiasticara
ut
super polius eos appellalione remota
istofacloelaliojuslos esse assererenl corapellas.
quam sus-
pectos. Proposuil etiara idera Dalura Roraae, elc, Nonis
Ar... quod, cum ec- Oclohris, anoo sc-
cies.a ipsa sit viduala plirao.
pastore, ad receplionem
psius magistri compelli capitulum non debebal
CXXXIII (374).
NOBILI VIRO RICCARDO
3um ipsum, vel alium, dum vacaret , , GERMAXO NOSTRO .
Ecclesia reci^
pere non valoreni,-nec etiam Diversas possessiones ipsi
ad ipsum recipiendura conftrmat.
iuppetebanl Ecclesis facullales,
(Apud S. Petrura, vn Id
Octobris. .
unde ipsam eccle- Ex publico instrumenlo scipto
"am ab cjus impetilione, pelebat per mauura
absolvi. Verum Astaldi, sanctae
^um.demAr... requirereturanobis, Romanae Ecclesia^ scriniarii, co-no-
si proponere vimus evidenter quod Rolandus
ellel ahquid in personam, aut aliquid (375), presbyier
coram pr^E- cardinalis
alis exsecutoribus lituli Sancti Marci. Romanae
fuisset propositura Ecclesiie
conlra eum cancellarius,
'csponditquodnihilconira eura et Boso, sanctorum Cosmje
el Da-
proponere inten- miani diaconus cardinalis (376),
lebat nec sciebat aliquid felicis memorise
fuisse proposilura,
nisi Adriani papae, prsdecessoris noslris,
uod eum Ecclesi^ camerarius, ex
facultates noa poleranl susti-
cre Nosigitur, altendentes
mandalo ejus el volunlale concesserunl,
quod liberalis et lan^a et inVe-
slientes '''^'^^^'^^'
''''''''' Iradiderunl in feudum Odoni de Polo
ebetessemanusprincipisadbeneficiaconfeendf ^^. el
-m magislrura,cujus
•^:um
-asislrura,cuiusprovisioneben.igniu:?n 1: ^^^^^^^^^^^^
provisione bentignius inlen T""^^^.
'' '^'''''^' ^--^-
suorum, quos in lestamenlo sibi constituerent, in
epistolara libri quinti,
JE!! I'f 68, not.
epislolam libri quinti 133 el scriba, ex monacho S. Benedicli
S^ V-^ ad S. Albannm
m SS. Cosma3 ct Diamani diaconus,
ac S. R E-
caraerarius, ab Adriano PP. IVS in
mW n f
R»y"f'dum, ad annum
(375) RoIandusBandinellus.
1203, S
filius R-inniii
77
\L n-
tione anno H.)5, deinde ab Alexandro
prima crea-
pp m
i^oonsis, ex clerico Ecclesiffi "" S. Puden.ianae liiulo pas.oris
PisanS sn iHi presby.er cardinalis
>os.oIicus priraura,
deindelb Eugenio PpTir^n renunlialus est. Adriano PP. iV
g.alissimus fui.
•ima creatione, anno '° eoque de unclo, praecipuus auctor cleciionis
1185 lilnli ^4 r!. '
Ale-
xandr. III fuil, quem semper secutus
esl, el pr«-
est^yter cardinahs, el S. R. E cancpll^r i. "•^"' °'""'^"' P*«''« aciionibus
"ntialus demum fnnnl «'?
func.us nh-, circa annum
es.. Obiil
Roraanus Dontifex
;nder^III dictus fuit. eJectSs ^r ^'"^^'t"=^'.^'
nos.r» salu.is H81
qui i"»er prscipuos sui tera-
•

OLOoir. ad Ciatn."^;nf.'i: ''.

IZK'"^^
(^76) Boso, natione Anglus, Adriani PP.IVnepos relur. Oldoin ad C.acon, t. I,coI. 1064.
 424
INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII.

l^^i^ clainorerapopuli concitarenl, ila quod nudali

pcrpeluum,
A V..I
Pnlnm Juslumnum^^
Polum
v.dehce lusliniaaura Anti- A ,

a..^ ..r urh.m frcauenler cum crucibus ad ecclesias

urbem frcquenter
Monlem-MH-num, Gua per
culu.n Roccain de Niblis, a nobis ne
de Sorrecis, discurrcbanl. Ei, licel prohibiii fuissenl
daunolum, Sarracenescum, Roccam ab inccepto la-
pertinenliis el uli- conlra non taie aliquid allentarenl,
Caslellum novum, cum omnibus pejora prioribus allen-
men desislere noluerunt, sed
quod ipse, ac hseredes sui,
litalibus suis, lali lenore,
tantes, secunda feria posl Pascha, lumullum el se-
perpetuum.praBdiclo
haircdes heeredum suorum,in blaspherais
diiionem populi concitarunt, ila, quod
el
ponlifici, el successoribus suis, sme alio
Romano clamoribas incessanlcr emissis, in ipsa
Beali Petri
ila quod idem pon-
feudo fidelilalem pr^starenl, El, cumde
basilica divinum oflicium perturbarunl.
lifex cl successores
ipsius, praedicto nobih el haere- quol et
more coronali reverteremur per urbem,
praediclum feudum auferre,
dibus suis non possenl el injurias, referre
quanlas suslinuerimus insidias
nisi nobilis ipse, vel
haeredes ipsius, ia eum vel suc-
fuerinl manifeslaj.
pro- nos pudel, quamvis pene omnibus
ccssore^ ejusdom aliiuid lale commillerenl, ut error novis-
Porro, nec his contenli fuere, seJ,
pler quod judicio bonorura suorum parium, non populus
simus essel pejor priore, cum Romanus
habontium inimicilias contra ipsos, feudura debe- senatore
quibusdara subreplionibus essel corara
prfBlibalum. uum
renl araitlere pr^Ubalum.
Cum igilur P'-"--
iguur praedictus m
congregatus, seepedictara lerrara,ad jus
fih^
Odo, et Grcoriu.
slris qui pro lempore
Tl^ tr^ L;;^
fuerant, pro supradiclo
^ ^l
et ^rtuiL ap^sloL perlinentem,
^d^ aposlolica
proprielalem sedis
non poleranl, ct
ver-
pertinentem, ver-
scriplo, quia jure
bo, quia faclo
et illud ultra quadra-
feudo fidelitatem jurassenl, populoque Romano, quanlum in
nequibaul, senalui
ginla annos per Romanam
Kcclesiam possedissenl
Sed nos, in-
fiiius.... abbas eis eral, concedere praesumpserunt.
landem temporibus noslris, diloclus conlinenli, jus noslrum, convocalo
populo, per
Odonem^ et
monaslerii Cliviscauri, praenominalum uoslrorum fecimus proteslari el,
senalore urbis im- quosdam fralrura ;

Gregorium, filium ejus, corara libi ut ler-

Iraxit incausam, nejus Ecclesiie deperiret, praecepimus
petcns, eos super lerris praescriplis per Romanam Ecclesiam recognoscons,
recurrenles, postu- ram ipsara
qui ad nostram prassenliam munires. Verum, ipsi, cum com-
ul eos super feudo
eam defenderes cl
laverunl instanler a nobis, comraenlis populura
non perraitle- plicibus suis, falsis conlra te
quod ab Ecclesia Roraana tenebanl, seducenles, ipsura adversum te adeo coramove-
potius feudum
remus coram alio conveniri, sed ut, armis ad conflictum assuraplis, lur-
runl,
ipsum defenderemus eisdem. Nos igilur, eos a eam, te quod
non poleramus prae- rem 'luam acriler expagnarent, ita
senalus curia relrahentes, quia ceperunt, el adhuc
causam inler vix landem per fugam liberalo,
dicloraonasteriojuslitiam denegare, detinenl occupa-
coraraisimus bonae quidam sub nomine communilalis
eos ih curia noslra Iraclandara
cnori» Sa.oni. jodicnm r"'?'"""'- "' IT.' r,;,^H irVL.tis. LicelerJniii
injuriisirrogalis. Lioel ergo filii dc Polo
Gregoni de
Gregorii
Marsicano, subdia el
Joannis Adae aJvocalo, nec non vehemenler offendennt,
nos el Roraanam Ecclesiam
in Laleranensi palatio
couo noslro, coram quibus minime volumus, cum non-
disceplarunt. Inlenm, eis tamen prcejudicare
per advocalos suos aliquandiu curia noslra fuerint judicali. Verum, paterna
palre acposl dum in
aulem praediclus Odo de Polo, vivenle providere, de communi
copula conlra- tibi volenles soliiciludine
decessum ipsius. su er conjugali assensu, concedimus
suara lecum fralrum noslrorum consilio et
henda inier filium tuum et filiara
mandamus,ul terrara praescriptara leneas el
pos-
el
coepit habere Iraclalum, el,
mullis paciis interce-
noslro, sideas, donec dedamnis, quaj te propter hocincur
fralrc
denlibus, landem coram venerabili
me- risse raonslrabis, et expeasis,quastefecissepropter
ipsoque
Oclhviano, Osliensi episcopo (377j, maxime poslquam libi praecepiraus,
idera oslendes,
dianle, apud Sandam Marlinam in ejus palalio ad Romanae defen-
ut lerrara ipsam ad opus Ecclesiae
lerrara,
invicera convenistis. Cumque
praescriptara
fueril congrue satisfaclum,
deres et munires, libi
multis debilis obli-
quara ipse ac progeniiores ipsius aha ralione, quamcun-
ipseac fra- salva libi nihilominus orani
gaverant, lua debilorumonerelilierasses, ila, quod lu de ipsa
que habes in terra pr^dicla,
subjacerel debilis obligala.
«^*"^^^';
tresejus,qui,cumlerrasub.jacereldel)ms
tres ejus, qui,cum lerra r.
U .^_„„ram
facMs^^g^
J et pacem ad mandalum Romani
ducere vilara, cceperunl
vix poleranl ex ea tenuera ^„,^^0
^^ ipsete
pontificis, el manu leneal, et defendat, sicul,
raanu
suara contra le
ad eam anxuis aspirare. Vitam,cura el approbalam consueiudinera
lu sfepissime
secundum bonam
querelara proponerent corara nobis, vassahura.
exaraine noslro, dominus debeldefendere, ac manulenere
respondisli, quod paratus eras sub Iransaciionem facere
judicura, vel eliam ad
Tu vero.delerraipsanullam
vel fratrum noslrorum, aut licentia speciali, quara ta-
allenlabis, absque ipsius
arbilrium vivorumsive communium perso-
bonorum vel urgens necessitas,
raen ipse libi concedet,
si
jusliliam exbibere, nosque
narum, plenariam eis
velevidensutilitasposlulabil. Quia vero interEccle-
promissimusmiseri-
necessarios sibi snmptus in lite urbera, el le, ac nobiles memo-
ducli consiho, cce- siam Romanam, el
corditer elargiri. Sed ipsi, pravo concordiam airectamus, si forlc
eliara conlra ralos pacem et
perunl non solura conlrale le, verura ipsara terram,
pie- necessitasfaciendae pacis exegeril,ul
nos mullaconfingere falsa, ul quasi sub specie

(377) De eo jam diclum est saepius.

 42S
PONTIFICATUS ANNO VIJ.
CHRISTI 1204
vel parlem ipsius accipiamus *-^
'

Hd manus noslras lu A .-
recep.a s.t.sf.ctione
s,.tisf.ctione pccunis., ""^''.'^'•""-«'"
potenl., eaT: nobis
vel excambio c.m-
c:.m. sIuLv,?^?""''
Sliri.vir
iavi ,11
abba.em
f--— "°^"'"™ piaJSBnuam
pra^senliam fle-
de- ,

propter hanc causam videiicel de Kefesia, el Alberli- .

procur.ibis. Nuli or"o ctc lUnn p.jginam

^
iradere m pr*posi,um, quibus per m
„.„„ .
'.
»''nO, etc. Wanc uoslrae
mandalum regale feci
a^ jungi
conce.^^sion.s, elc. Si
quis autem, etc venerabilem fra-rem noslrum, Ansdmum
Ne.pol,.auum archiep.scopum,
'""
''"' '""^"" ^*^^^""^' ^J"« -^
et d.lectum filium
oltiT. ''''""' jusli.iarum de
CXXXIV (378).
me^' Caie.a,diligentique
^«"-vimus qu. per eos pe.ita
sun. et
iRCHI.P.SCOPIS ET EPISCOP.S, oi^lata jnsuperque promissa, qu.
PEU PHANCIAM CONSTI- omnia cum iis
TUTIS
Ipsosasenlenliainterdidi ab abbate.... ler le a.tem ,ib. defe,re, cui
in negolio pacrs inter Camnarii commisimus vices
reges Angli^ e ^FrancTratk
'uncide,ma
tmmunes pro7iuntiat {3ld). te cuLc
u;;!"
l,. rr^'" '•-'«'^— P-sum,.sed
decrevimus referenda, discre.ioni
ad
tu«
(Laieiani, vii IJ. Augusli per apos.ol.ca scnp.a
Ad noslram noven.is audienuam ) m«ndan.es, q,.,a.enus, slalu
pervenisse quod fe cilia, prudenu meditione pensalo.

—
....... auuas tractalum pa-
"^
c, v.«seniarij, nunlius nnnipr ^'s aui consuinrm^a qii
2:t.T:^'T: -' .,.,
--n-. -.'
P-.rai^s,
liuens, qus
liiteiis,
q„» v„b,> proreformanJanaeehHen ,.,,„,. "screlioni .,„1, ,1„ „ .,!.
vobi.proieformandapaceinlcrcliar.s- ,""°'° "'"='™ '"* "'
sHoos in Chrislo lilios noslros, subtrinadi,;nc.io;:eom:;;.iri.
Ph. Francorum el c.e.idum, qu.a .u pleuius
J^.. Angiorum reges cau.arum el lemporum
iliuslres a sede nec non rerum, ac personarum
apos.olica mit-
•ebaniur, hab.lo potes circumslan:
concii.o .espondis.is quod cum
pr^Jiclus rex Angli. juxla
noslrarum conlinentiam securu.s, Dcum habens
li terarum
pra. oculis, nos eiiam,
minime p.ocessissel, vos, ipsum ac le
propler per- tam Mposlolicne sedis
e.
Plexilates muilas el honorem, ,,uam re-
magnas calamitates, quas im- g.s saluiem et ..egni
mine:e ve.eb.mini Eccle.ia3 quielem ai.enden;. 'studiose
Gallicana^, nos consu- procedHs ad omnia cum illorum
Jere decrev...is, et. concilio, quos fide-
ne interim praetalus Ie3exper;u3 es ac devolos,
at.bas pro- primara a D-o el =e
cederel, ad noslram
audienliam appellas.is, cun.lam a nol.is receplurus
cerlum pro luo labore' mer^e-
dppeliaiion. lerminum praefigenles, ad
p,-ose- qnam dem. Ad bsc scribimus
quendam, d.U iide in inanu universis, quibus scriben-
ejusde... abba.is
vos dum per tuas lil.eras suggessis.i,
per pacis osculum per a.-os.olicl li i
aslri.uislis, iia quod posL
.,„ >(uuu scrip.a mandanlcs, ut
post' ler- nego.ium
miniiiii 00..-..I
•ni.ium essel ab .,u ^ert^-
officio pon.ilicdi
,
!"-'"' ler
iv.i '
Rom«num el Mes-
suspensus, si quis sanen.
»^"'''"- sludeas
si"a*^^as lemp,
le.nperare, proul necessitas
Hppella.ionem ipsam in lermino poslula-
prose^jui noa cura- ^ verit ulrorumque.

::b~rU:;r;iS:^r^^^^^
vob.scum pariter approbahant.
Ulrun. aulem
«lusabbasexege,-it hujusraodicauliouem,
'^--
pr^-
^i!^^
Oclobris.
^-^-^^^ ^— Peimm, . .on.

^ponlanei
an vos GXXXVi (381).
obiuleriiis, igno,-amus. P. EPISCOPO PANORMITATO
amen
Commendamus ELECTO (382-83) '
et in illo
zelum, m gralis recepii Ipsum ad pacem comperendam
oblatara, el hortatur
» vob.s devolionem, si sponlaneam
•""», quia (id.m et
obtulislis Ve
(•'^pud S. Pelrura,
Non. Oclobris.) m
obedienliam vesl,.am nos Gum gra.iam nostram sis ia
et mullis e.xperlus
'r*deces.oies noslri sumus dululare non debes quin
frequenler exper.i,' ul personam tuam in D '.

•slendamus affeclum, quem m.no dil.gamus et cum in

non ^olum ad vos e nobis vir.us cons.an.i*
>ccles.asGallicanas,veruraeliamadipsumre;;m s t proba a, mobililatis
non debet vi.ium formidari
'C regnum
F,-ancorum habe:.us, noluraus ^e,-um disc,elio,qua3virlutum
vos hoc esl condimenlum'
^culo lenere lig.uos, sed ..iter adversos evenlus
appellalionem interposi- diversa nos cogil pro
ra
prosequam.ni. pro.t regno lemnore
et sacerdo.io uove- lemperare. Tu ergo, de gralias
>s expedne, quia
nostrl recuru" a
nos i.a volumus slude,,s operari, per
quae magis ac magis
sacerdotii jura in le fidei
^.^egraconservare,uleliararegnijuracuslodiamu: purilas ac devolionis
sincci.as elucescant, quia
..os «ih.l, auc.ore Deo,
£) quanlum bomini da.ur de
Dalu.n I.alerani, v.i Idus Augusli, anno contin.ent.bus omi.lemus,
seplimo quia erga fidelei el
CXXXV(380). devolos ex una parle, ac
infideles el indevolos
•
SANCTI ADUU.I OUCONO CAKon.ai, ex
APOSTOLIC^ alleia, aequilal.s lance
pensata, rcgio iramite
SEOIS LECATO. pro-
cedamus. Quia vero frequen.er
'* eodem argumento ucm angelus Sa.an»
e,nslola hujusce libri lrans(.gu,at se in
se- angelum lucis, non facile crodas
(Apud omni sp.n.ui, donec veiaciler
S. Petrum, ly Non. Uclobris probes u.rum hujus-
Kecepiraus nuntios quos
)
raodi sp.r.tus si. e.x Doo,
ex parte nefor.e, maligno decentus
regia Willel-
crrore, dicas bonum malura, aut marum boTura!
(378) Vide Gosta Innocenlii,
i 129 Vi.t^ .<;
'^' ''''"^
«d annura (381) Vide Ra^^naldum, ad
/^"o '^n- 120-4, § 67
V.de^eiiam no.as ad ep.s.olam
annum l^^O-i 75.
i
(380 v\l
,[<im Vide ?>^**^«^,r
''"J"''^*^ 1*'^" seplirai
llaynaldum adannum l>04 S7V Vi-i U hujusce hb! septi-
•a... nolas ad (382-83) Lib.
epistolam Lujusce^libr^/ep^Imi^eQ' v, episl.
29, nol.
Patrol. CCXV
14
 REGESTORUM LIB. Vil. *28
INNOCENTII III PP-
427
ucem leuebias, uul lcnebr.s, lucem. A ip^^ius, ad aposlolicam sedem accedens, ad le com.
poiiasi|iie
apud Saiiclum Pclrum, iii Non. missionis liiieras impelraverit, nullam de appella-
Uaiuiii lloiuifi,
tione praedicta facientes menlionein, ne lamen pro-
Oclobris.
pter huc tua possil jurisdiclio impediri, discrelioni
GXXXVII.
Iu;b per apostolica scripta mandamus, qualenus,
ILLUSTRI REGI «NGARljE.
horta- legitime in appellaliouis causa procedeus, senten-
Gralulntur quod ieqalo transitum conresserit ;

tur ut eum betiigne et honorifice tractet (384). liam ipsam, appelatione remola, sicul justum fue-
(Apud S. Pelrum.) ril, confirmare vel inlirmare procures. NuUis lille- I

Gralum f^erimus, el acciplum, el serenilalem ris vcritati, elc

apud Sanclum Pelrum, Nonis
tuam m Domino commendamus, quod iicet primo Daluin Romae,
quibusdam occasionibus molus, dileclo filio, L. liluli Oclobris.
il
Sinclai Crucis presbytero cardinali, aposlolicae sedis
CXXXIX (386).

lcjraio, traiisilum feceris denegari, ne procederet ad ARCHIEPISCOPI BUEMENSI (387), ET SUFFRAGANEIS

coronandum Joiinilium, dominum Bulgarorum, EJUS. ET ABBATIBCS, PRIORIBUS, ET ALIIS
ECCLESU-

donec controversiam quae inter le el illum, super PR^LATIS, IN BREMENSI PROVINCIA CONSTl-
RUM
lerrarum lerminis vertilur, judicio vel concordia g TUTIS.
lerminares, poslmodum tamen, ob reverenliam apo- cruce signan-
Ut fideles ad se contra Livonix barbaros
slolic« sedis el noslrain, usus concilio saniori, ei dos invitet

Iranseundi pro volo concessisli liberam lacullalem. (Apud S. Pelrum, vi Id. Octobris.)
Sane, quam oilo verbura illud ad aures noslras per-
verba evangelizantium pacem, el evangeli-
Etsi
venil, quasi praevidimus el praedixiinus quod nunc
zanlium bona in omnem lerram exierinl, el in
videmus, ei gaudemus implotum, quod videlicei uon
lines eiiam orbi? lerrae, ita quod mundus meriio
roceplis lilteris noslris, nec eliam luis nunliis exspe-
argui de justitia et
possil peccalo, Bebemolh
clalis, corrigeres per le ipsura quod io iujuriam
lamen sub urabra calami dormieas, qui cum flu-
aposlolic£B sedis videri poteral allenlalum. Cum
men absorbeal non miralur, sed fiduci m habel
igilur cardinalem praedictum devole receperis, et
quod Jordanis influal in os ejus, sic quosdam a
hoQorifice perlraclaris, ul bonum inilium nielion
menies iufi-
verilatis luniinc reddidit alienos, et
fineconcluias, colsitudinem luam rogamus altenlius glori»
deliuiii excaecavit, ul illuminalio Evangelii
et monemus, qualeuus eum in rediiu suo benigne
Christi fulgere non possil in illos, nec ipsi eup
riicipiens el honesle pertraclans, per regnum luum
cognoscere valeant, qui splendescere de ten^^bris
facias secure conuuci,
lacias conduci, ui, et jpso,
ul, ei qui
ipse, «jui magnum
uiogiiuiu in
.^ --« -

„„,„r« „i

Eoclc* Dei obuoet locu™, el nobis inler o.lcros C fccl, lucc™ Iradm !» -P™'-'"^ --•
ira

Dei de coelo super impielatem eorum et injusli-

,

Iratres noslros charus exislit, ad honorem et profe

revelelur, eo quod in injustitia detineDl
nos, qui personae tiam
clum luum forlius obligetur, et
signatum
veiitatem. Licet enim lumen vullus Dei
noslraerepulamus impeasum quidquid honoris exhi-
sil super eos, ul invisibilia ejus possent conspi-
belur eidem, magnificeuliain luam propler hoc de-
quia lamen, cu n cognovissent
cere intellecta,
beamus propensius commendare. mini-
Dominum, ipsum sicul Deura glorificare
Dalum Romae, apud Sanctum Pelrura. in Ad»;
sunl velut arida
CXXXVIII. me curaverunt, facti
gerrainans,
opere maledicla, spinas et tribulos
ARCHIDIACONO PAPIENSI. sexage-
quae fruclum alTerre debuit tricesimuin,
Vt in causa, qude inler Guitiemum de Tabiaco et ab- centesimum. Verum, Dominus, qui non
simum, el
batemde Clavat. Mediolanensis dii£cesos verteba-
angelos sed semem Abrahae appreheadil, ul flerel
lur et ifjsi commissa fuerat, proccdere possit.
pontifex lidelis ad Deum, ne omnino perderet
(Apud Petrum, Non. Oclobris.)
S.
cedrum, spinam,
Significanle dilecto filio, Guillelmo de Tabiaco, quod crearat, dediti-i soliludine
myrtum pariler et olivam, ut lerram siue aqua in
nos accepisse cognescas, quod cum ipse, et.... abbas
quodam aquarum exilu collocarel. Sane cura Livonum «en
de Claval. Mediolanensis d.oeceseos, super D _j 1«™.,«..« rniccai innHA »iiq
infidelilatis p.neDni
tenebri!
haec tempora fuisset
- _ .. I I

feudo sub examine venerabilis fralris nostri, Medio- usque ad

ut
involuta, et ad agnitionem non veneril veritalis,
lanensis archiepiscopi (385),judicis ordinarii, liti-
quasi soliludo frucium boni operis non afierret,
garenl, iJem arcbiepiscopus earadem causara P.
Dominus misit sanciaj prifidicationii
commi^it fine nuper in ea
Meuclotio, canonico Mediolanensi,
propri*
fluenia, ul ipsam, ad quam, pro asperitale
debilo decidendam, qui co.Jra euimiem G... seuten-
via prifdicaturibiis non paiuit usque-
tiam promulf^avii, a qu fiiit ab ipso G... ad nostram
I
sicoiialis,

modo, acquis quae pertrauseunt inter medium mon-

audientiam appellatum. Quamvis aulem procuralor
nominis bostibus, tera-
(384) De arguraenio hiijus episiolae, vide epistolas
cum Stetlingis, Chrisiiani
ad rne
bujiisce libri sepiimi 126, et se<ld. cum notis.
pore Friderici imperaloris ges«»is3e, di-imie,
tropoliianam Bremensium, sedem (quo anno
incer
(38.5) De eo jam diclum est saepius. Bocelin
luin) translatus, an. 39 praefuisse dicilur.
(386)Vide Raynaldum, ad annum 120i, §56.
(387) Erat is, Gerardus, coines de
veridimililer, German. sacr. tom. I, parl. i, pag. 32 el 55 [33J.
Lippia, qui, primo episcopus Osnaburgensis, bellum
 *2y PONTIFIGATUS AiNiNO \Ll, CHKISTI 1204. 43O
liumfelicilerirrig.rel,ex quibus j.m besti^, a,ri
polanl, quas Pelrus mactans incorporanrio
A pr^benles auxilium opporlUDum
, qu» a nobis
fidei eisdem misericordiler sunl indulla,
calholiciv
per vestras pa-
mandueavit. In ipsa siquiilem Dominus rochias nuntiari et observari (irmiler facialis, ad
dedil cedrum, eos videlicel qui virluiibus
prsmi- subvenlionem eorum nihilominus
nent cl Chrisli sunl boi.us odor, spinam el commi^sura' vo-
po- Ijis populura exborlando, ut euntes
suil in eadem, ul per suiiclfE praEdicitionis officium flendo qui se-
mina sua mitlunt, cum exullalione
el coniminalionem judicii, menles ipsorum compun- veniant ma-
nipulos reporlanles.
clionis dolore quasi quibusdam aculeis perforen- Datum Romffi, apud Sanctum Pelrura,
tur, qui lacr^-mas quasi sanguinem iv Idus
animaj ab eo- Oclobris.
rum oculis faciant
em.inare. Mjrtum qiioque po-
suit el
CXL.
olivam, eos videlicet qui desoJHtos consolari
•.. ARCHIEPISCOPO TURRITA.NO.
valeanl in pressura, ne pro immoderala
tribula- Ut Ylochor de Thorum, qui
lione desperonl, el illos qui, misericordiae acolylhum sibi ignotum
operibus mleremerat, absolvi faciai.
insistendo, indigenlibus salaganl
siibvenire. Ve- (Apud S. Petrum, iii Id Oclobris.)
rum, qui ox parte compluit Dominus terram
illam,
el ex parle ipsain reliquit
Sua nobis Yiochor de Thorum signilicalione
hacienHS incomplutam,
B monstravit, quod cum bon« mcmoriae.... Emnu-
venerabilis fraler nostcr, Al eorumdem
episcopus,
riensis episcopus, quondam acolylhum a domo sua
ad conversiunem illurura operam
iribuens eftica-
cem, propler excessus quosdara, et
tres rcligiosorum ordines, Cislerciensiem vi-
enormia quae com-
delicel, monachorum, et miseral,expulisset, ipse, habilum
canonicorum rcgularium, adjiciens clerica-
lem, inlonso crine, et sine
qui, discipiinaj insislentes
pariler et doclrina^, spi-
corona, in laicati ha-
bitu incodebal. Ipse aulem....
ntualibus armis ccmlra beslias ol.... pater ejus,
lerra? pu^nent, el
fidelium laicorum, qui, siib qui adversus eumdem Y. graves
Templaii,.rum habiiu, inimicitias exer-'
Barbaris infeslanlibus ibi iiovellam cebanl, sibi quamdam vineam fere
planlationem totaliter incide-
rant, quamdam in ea
fidei Ghrislianaj
resiitanl viriliierel potenler, slu- partiunculam relinquenle
duil ordinare, ad Gumque postmodum diclus acolythus
agnitionem fidei revocare pro parliunculam
vinbus saiairens aberranles. illamqus remanserat, et qnam se deslruclurum
At, cum messis sit
niulla, operarii pra^dixeral, devaslarel, idera Y.
vero pauci, a nobis idem episcopus casu fortuilo su-
humiliter poslulavit, ul perveniens, ipsum acolylhum, insligante diabolo
sacerdoles et clericos cir-
cumadjacenlium regionum, qui aflixo siiis humeris interemil. Super quo cuin injunclam
sibi pcenilen-
sigiio crucis, liam peregisset, el tu eum adhuc cxcommonicatio-
voverunt Hierosolymam prolicisci, in
messem ipsius ad annunliaudurn nii laqueo propter hoc asseras
gentibus Jesutn G innodalum, humilitor
Christum millere dignaremur, postulavit a nobis, ut eum, cum ad noslram prie-
et nihilominus lai-
cos, qui, propier senliam venire non possil, faceremus
rerum defeclum el corporum absolvi. Quo-
debiliialcm, terram circa, fralernilali lua; per
nierosolymitanam adiie apostolica scripla man-
non pos-
sunl, permilleremus iu Livoniam conlra barbaros
damus, qualenus, cum, secundum prffidicla, ex
proficisci, voio in votum habilu vel lonsura in eo deprehendere
de nosira licenlia com- non poluerit
inulalo. Nos igiiur, ordinem clericalus, nisi per alia tibi conslilerit
ejus precibns lienevolum prcE- ar-
benles favorem, poslulala gumenla, quod eum clericura esse
ipsi duximus induigen- eogno.sceret, nec
tu ipsum lanquam
Oi», ul sermo
Dei in eos currere valeal, et Chri- excommunicalum eviies, ncc ab
aiiis facias eviiaii
sliana religio propagari, adjicicnles insuper, ut,
; alioquin, eum secundum Kc-
cura diclus opiscopus clesiae furmam
absolvas, et eidem, injunclo
divini verbi seminatores in quod
geolem illam duxeiil deslinandos, lahbus consuevil injungi, expensas
in quamcun- quas facturus
fuisset ad sedera aposlolicam
que Bremensis provinciae civitatem, venieudo, ilineris
caslellum vel
nihilominus redempto labore,
vicum inlraverinl, si locus ille
in opera pielatis
fuerit superposi- facias erogari.
lus interdiclo, in eorum jucundo advenlu semel in Daium
au-
^.^^u,,, Romae, apud Sanclum Petrum,
aperiantur ecclesi;e, et excommunicalis iii Id.
el D Oclobris
nommalim inlerdictis exclusis, divina ibi ollicia
ce-
lebranlur. C X L I .
propler Evangelii reverentiam, quod
assurapserunl in genlibus pnedicandum, EIDFM.
per quod,
abolito veluslalis errore, ad
A'e debitu, qux converm in uaus ecclesix non vro-
viam ab invio, et a bantur, solvere tenealur.
lenebris reducantur ad lucem,
liberali a servilule (Apud S. Potrum, n Id. Oclobris.)
corruplionis ia libertalem gloria filiorum Dei,
ipsius revelala facie gloriara
et Ad audienliam noslram, pluribus referonlibus
speculantes, in eara-
<iem
esl delaiara, quod bonffl memori^, B.
imaginem transformenlur. Quuniam aulem praeHecessor
qui seminat et qui raeiit,
tuus, quiousdam qu;edara instrumenla
non eril vacuus a mer- concessit
per qua3 non modicam compelleris
cede, voleMles vos parlicipes persolvere
lieri mcrcedis eoruin,
pocur.we qoanlilatem, proplor quod
univer.sitali veslrje per Turrilana e^-
«postolica scripta praeci-
P>endo mandumus, qualenus,
clesia incurril uou modicum delrimenlura Volen-
eis in evMJseiizando les igilur Turritana cccIosiiR, sicul tenemur in-
 432
INNOCENTII III PP. REGESTORUM UB. VII.
431

,e.„iU,i.u. p_.
inciu!),'emus, ne
a.cu,.,a,.
iicl)ila illa
„bi
solvere
.'-- A >"-•«'- ^"^--P'";-,,"--:"
juMa saa Aquilegensi Ecclesia
praebendam quam habts in
lium quiele, aucloritate libi
convcrsa ia usus sicut eam jusle possidcs el
cliones legilimas leneaii^, qiia;
apostolica connrmamus ete. Nulli ergo, elc. Haoc
noslrae con-
EcolciiK non probanlur. Nulii crgo... elo.
paginam nostr.-e proteclionis el connrraaliouis,
cessionis, elc. Si quis aulcm, elo.
Si quis aulem, elc.
Dalum, ut in alia.
Dalum, ul in alia.
CXLII.
CXLV.
POPONI, PATAVIENSl ELECTO (388).
1
mensx HERLUINO, LtTHQLENNENSI EPISCOPO, EJUSQfE SUCCES-
Agathse et de Sladeloit episcopoli
Plehes S. SORIBUS CANOMCE SCBSTITUENDIS IN PEKPETDUM.
deputalas ipsi confirmat.
Recipit eum sub protectione. -1
{Apud S. Pelrum.ldib. Octobris.)
(Apud S. Pelrum, Idib. Oclobris,)
coram nobis, quod
Ex parle lua fuil proposilum usque
lu eraiienti apo^lolica; sedis specula,
etc.
propier deslruclionem, el
U-es prBe^lecessores tui
Krhems (389), providere. Eapropler, elc, usque annuimus, el prae-
in
laopi^.m episcopalus Palaviensis auciore Deo,
plebes episco- dictara Lelhglcnnensem Ecclesiam.cui,
Sanc.a^ Ag.ih.-e, el in Sladeloit (389) quascunque
etc, Msguccommuciinius. Staluenles, ul
menscelit.eralilerconluleruul,quasquadragmia g possessioues, eic, usqae vocabulis exprimenda
pali
... .• .« «..r.;fi
spalio babuorunl conlinue, ac
paciOcc nnc-
AA pos
.,
:

annorum Ipsara Leihglenneusemcivilalem, ia

quacalhedraiis
ul
so.ieraut. Quare nobis humiliier supplicasti, possessionibus, ualivis el
sedes esl, cum ecclesiis,
Ecclesiae luae auctori-
e.is.iem plebes lam dbi quam Clavam Eiduec.cum
omnibusaliis perlinenliissui-^ ;

laledisnaremuraposlolica connrmare. Nos

igitur,
nalivis, el aliis perli-
aucloniale ecclesii.s possessionibus, el
luis precibus iucliaati, praesenlium libt
neuliis suis ; Thecbraochua, cum ecclesiis, posses-
conceJimus, salvo apo>iolicse sed s man'lalo,
ui,
aliis perlineuliis suis;
siouibus, el nalivis , el
pr.-edeccssores lui
plbbes teneas memoralas,- sicut Thechmocdoch in Nuacongbail, cum ecciesiis, pos-
Decerni-
i:0scunlur haclenus pacilice possedisse. pertineniiis
Si sessionibus, et nalivis, el omuibusaliis
coQcessionis, elc.
mus ergo, elc. Hanc noslrae Collab.iiu, cuin
suis; t)omnachescrach, Tulac el 1

quis, eic.
ecclcsiis, possessionibus el nalivis, el
omoibasper-
apud Sanclum Pelrum, Idibus
Dalum Roraae,
tinentiis suis; Slrular, Glondussen, cum aliis ec-

Oclobris. possessionibus, el ualivis, el oinuibus aliis

clesiis,
GXLIII.
perlinenliissuis; Cetorloclh Stebre, cum ecclesiis,
EIDEU (390).
possessionibus, el nalivis, el orauibusaliis pertinea-
patr.nulus ecclesix S. Marix Pataviensis ipsi
ius
G liis suis; Glotach, cum ecclesiis, possessiouibus,
confirmal.
nalivis, el aliis perlineatiis suis ;
Cluaioerena,
(Apad S. Petrura, Idib. Oclobris.)
Achadarglaiss, cum ecclesiis, possessionibus, nali-
usque assensu, jus
Cum a nobis petitur, elc ;

suis Jurnaide, Lenidruim,

Patavien>is ia vis, et aiis perliaeniiis ;

palronalus ecclesiae Sanclffi MariiB possessionibus, nalivis, el

quondam Urard, cum ecclesiis,
qua moaiales morantur, quod Henricus, TcchmoHing, cum
[.raedecessori omuibus aliis pertiueuliis suis ;

imperator bon<e memoriae, Wolfkero, nalivis, el omnibus aliis

concessit (391) inluilu ccclesiis, possessiouibus, el
suo, el ecclesiae Paiaviensi
perlineulils suis; Midissel, cum ecclesiis, posses-
pielalis, cum perlinentiis, suis, sicul illud juste pos-
omnibus aliis perlinenliis suis
auctorilas apo- siouibus, ualivis, et ;!

sides, el quiele, libi el Ecclesiae tuae nativis, et

coa- Berrech, cum ecclesiis, possessionibus,
Decerniraus uoslrae
slolica conQrmamus. etc.
omuibas aliis perlinentiis s'iis ; Athfadal. Cllasaad^
firmalionis, elc. Si quis, elc.
et Ariingenoeda, lirecellend,
cum ecclesiis, posses-
Dalum, ut in alia.
perUuenliis suis
sionibus, nativis, et omnibus aliis ;

CXLIV.
Dissurtrich, Balanna, cum ecolesiis, poasessionibus,
CAROLO, CANONICO AQUILEGENSI. Celle-
periiaenliis suis
nalivis, et omnibus aliis ;

Kecipit eum sub protectione.

(Anui
(Apui! S.
b. Pelrum,
feirum, Idib. Oclobris.)
UllO. wi^iuun».; u
j) derggida,
^^-r>r>- — Radmor, cum ecclesiis,
'
.••
poBsessionibu»,
m;. -I, .

nativis. et omnibus alus

perUnenlus suie Tilach
personara ;

Justis pel.ntiura. etc, usque assensu ;

1«
palriarchalum Aquilegensem Sic legilur ia apogr. Legendura forle
(389)
:

(388) Translalo ad A. et de S.
comitatibus S.
Woltkere(de quod vid. episl. hujusce libri seplini99), epistolara superiorem.
(390) Vide noias ad
Popo at. Poppo, praeposilus AquilegeuMs, alque, 39iUIabelurdiploma apu.l UANSiriuM. German.
(ut Schrilovinus scribii,) abbas,
(cujus aulem cceno-
ibi, ecclesiara S. Mar.aE
siilTecius esi, hoc ipso, in sacr. lom, I, pag. 339. bed
bii aduc iguotum,) ipsi
abbatiam), pro prae.lio Meudingensi
(,,UHm dieil
quo nunc versamur. anno 1204, sub (inem mensis restiiuil, oi
Wollkero iradll imperator, vel potius
Junii.Oblisse primo ordinatiunis su.-b anno, scribilur iu ea relormandam. Daium diciiur dl-
sedisse an- reli"ionem
iu FdSiis Meilicensibus. Quidam dicuul ind. xi
num unum et inenses sex, obiisse die septimo Kal. Dlomo anno ab Incarnatione Domini 1193, mytcm
imper.
reanante domino Henrico sexto, Rom.
Jauuarii, anno, nou 1206 (quod non cohaeret). secundo
pag. 350. simoanno regni ejm xxm, imperii vero
.sed 1205, Hansiz., German. sacr. l 1,
manumSigeloi, impertalis autse.,..,
Vide etiam Bucelin, German. sacr. tom. I, parl. i,
Datum Spirx per
protonotarii, in sancta die Paschx,
v K.ai
(sic)
pag. 45.
 433 PO.NTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 434
^ "-"« '-^"'-. p»"-i- p-op"-.- „.
1::;:.':;
sionibus, Dativis, elt.ir:rJ:ir:Lii"ir:,r'!°!-
omnibus aliis peninentiis suis; ns ornatum, el
a.
AchaJadell, cum
per eumdem ad opus templi
ecclesiis, possessionihus, nalivis, iransmiilerel duas icon,is, unam habentem ires
el omnibus aliis pcrtineriliis suis; Druiraoosinii,' marcas auri, el aliam decem marcas
el ecclesiam Dalhilec, el Celmocchaiil, in parochia
argenli, cum
ligno vivificae crucis ei muliis
Hubarjjauhuby, Leus, Ilofclmelh, Fodereih, lapidibus preliosis
Odroa, duas cruces aureas, el inler topazios,
smaragdos,
cumThalhmolig,possessionibus,uaiivis,elomn:bus et rubinos pene ducentos, unam
aliis perlinentiis suis crystallinara am-
; dccernimus ev^o, etc, usque pullam, etduos scyphos argenleos,
profutura, salva sedis
unam sacellam
aposlolicffi aucloritale, el desuper deauralam, duas capsellas, et
Dublinensis archiepiscopi debita revcreotia. unam am-
Si qua pullam argente«s, et insuper quinquaginla
igilur, elc. Cunclis autem, elc. marcas
argenli, Henr. Belamulo, el W. Porlus, civesveslri,
Dalum Romffi,apud Sanclum Petrum, per manum
cum seplem Galeis in portu de Mothone,
loannis, sanclae Romae ei supra-
Ecelesiie subdiaconi el dicli omnia nequiter abslulerunl, quaravis ex parte
nolarii. Idibus Oclobris, indic;ione viii, Incarna-
noslra et imperatoris praedicli forliler
lionis Dominicae anno 1204, pontificalus reclamarei,
vero do- et diligenler exponerel, quamlura
civiias
Januensis
raini Innocentii papae III anno Sdplimo.
g propler hoc possel incurrere
delrimenlum qui,
CXt.VI (392).
;

cum nullo modo profisceiel apud illos, landem

JOANNI PRESBYTEgo, RECTORI, ET FRATRIB08 eis
HOSPITALIS videntibusuniversa dislinxit, oslendens quae ad
h:vi cenerarii [al. riviceneratii]. do-
Recioit eos in protectionem sub annuo
mum Tempii, el quae ad ^edem aposlolicam perli-
censu.
(Apud S. Petrum,
nerenl. Cum igiiur aposlolicae sedis injuria, et
prse-
iii Kal. -NovemLris.)
dicii imperalorisoffensH, vobis nec ad houorem pro-
Cum a nobis pelilur, elc, usque inclinali, per-
sonas veslras el hospilale Rivi Cenerarii, ficial, uec ad profeclum acced.it, devolionem
in quo
divinoeslis obsequio mancipali, cum
veslram monemus, et horlamur allenlius, per apo-
omnibus qu.-e
slolica voliis scripla mandantes,quatenu9 prsnomi
inprapsentiarum rationabiliier possidetis,
aul in fu-
turura justis modis, eic, usque
nalos cives vestros ad reslituenda oblata
suscipimus, efflcaciter
el prse-
sentis scripli patrocinio compellaiis,] el eo in manu venerabilis fratris
commiinimus. Ad indicium
auiem hujus proteolionis percepl.T, nobis nostri archiepiscopi veslri (394), faciatis inle-
. . .

el succes-
soribus gre resignari Alioquin, cum negligere
noslris
Ires solidos Mucanensis perturbare
gratis oblalos
etc. noslrae proteciionis, etc Si quis
Dalum RomiP, apud Sanctum Pelrum
monelfe
annis singulis persolvelis. Nulh
ergo,
aulem pIp
-
scrupnlj ——
perversos nihil sit aliiid qufim fovero, nec
;-k;— socieiatis "^-"'-.^,
occultiH, M"'
qui '"''iiiiesio
c.irenl
manifesto lacinori
*l«^'";t «bv.are noverilis, nos eidera
facino;i
archiepiscopo,
'
xii Kaien G *"^^ ^*^'"^'^ fidehtalis, in virtule
dass Novembris
Novembris. obcdienliae, inju.i-
xisse, ut, remolo cujuslibet jippell ilionis obslaculo
CXLVII (393).
. . .
POTESTATI, ET POPULO J.^NUENSIBUS.
malefactoies prasdictos cum complicibus suis, pulsa-
lis carapanis el candelis accensis, excommuuica-
Vt prxdatores munerum a Baldinno
missorum ad lionis mucrone percellal
restituendam prxdam cogant. , el civitalem vestram
generali subjiciat interdiclo ita, qucd
(Apnd S. Pelrum, \on. Novembris.)
ii
; praeter
Grave fj.Timus bai-tisma parvulorum, et poenilenlias
morienlium,
el indignum, nec allerius possu-
mus sub dissimulHiione nulium in ea divinuui officium celcbratur el,
Iransire, si ;
q.md plurimi
iHnuensos nobis injuriam pro nec sic lueril salisfaclum, m.mus nosiras in
honore, ofTensam pro vos
?ratia, el curabimus durius aggravare, praedictua eliam
maleficia pro beneficiis
repondenles im-
lacrosanclam Romanam Ecclesiam, peraior diguam sumet de vobis pro tanla
lara in capiie
piaesum-
]uam ptione viudiclam.
in membris graviler
persequnnlur, beni-oi-
ate noslra nequiler Datum Roma;, apud S. Pelrum, n Non. Nov.
abulenles, ul, quia nos ad^n-
lulfjendumsibisiepefacilesac favorabiles CXLVIII (395).
invene- MATTH^O ET FRATRIBUS MGNASTERIl SANCT^ MARI^
unl, ipsi ad ofrendendura
nos proni seraper inv.>-
xaniur, el prompti. Nuper
D DE BOTRANO.
enim, [cum charissimus Commutntionem locorum Floris et Botrani, tnier
n Cbnslo fihus uoster, ipsos ab una, et Arctiiepiscum Cnpilulumque
Balduinus, Constantinopo- Cn-
ilanus imperator illustris, sentitws ab allera pnrle facium
per dileclum filium ,
auctoritate , ,

ratrem Barrochium, dudum apostolica conj\rn\at. {Inserltim est ipsum

in Lombardia domo commu-
talionis inslrumenlum.)
um Temph magistrum, ad exhibendas suw devo-
lonis pnmilias quaedam
(Apud S. Pelriim, iii Kal. Novembris.)
nobis donaria "v.,.,„a.oi,
idplir.o( /.o-k.,
- deslinaret Ul palmes,
ui paiines, quem Paler coDles
i^aier coelesiis p anlaver
is planlaveral,
I
non
^tn.i, unum annulum preliosum, el uber.orera fructum odoris el honeslalis afl-errel.

gunlnr, hic uncis iuclusa sunt.

Im .'

r.'. Zv"^,lJ!!.^';a."2^. '

'" '' '""^- '- ''«'-' (394) Lib. VI, episl. 171.
(392) Vide R-.yna|.lum. ad annum (395) De argumenlo hujus el sequenlis
1204, S 81 epistols
coufer ep.stolas hbr. s.-xii 137 el
v^^3) Fragmeutum hujus ep.siol.-« 120, hbri sepiim.
sephml
exhibel Hav- 81. Vide eliam notas ad easdem
Udus. ad annum 1204,
§ 23. Qu* apud ipsumTe-
 436
INNOCENTIl III PP. REGESTORUM LIB. VII.
435
per8pexi,nus conlinen
nlu,e.quc currerenl ia odorem
suavitalis illius, si A e.fio, sicul ii, eorn,n lilleris
prospe-
.romalu,n. auclo,i.alc n.andali nosl.-i, el ope>-.s p.e.ale
tZ:Ziul Aus.er pernarel ho.tan.
possess.onis
natibus Aquilo- cta, consioerala quoque mulla ulilitale
n c p
.1 rel vinea Domini S.i^ao.h
de Syla, quam vos oblulislis eisdem .le assensu et
nis vonerahili fralri noslro, Luca>. archiepiscopo,
voiunU.e co.nn.uni, quod n.andav.mus hu,,. Uer
e ii C fiiis, oapilulo, Cusentinis,
ded.mus in
exsequentes. locum Bolran. ccrUs leran...s
l.n^i.a-
In Ti (396), ,1. quonil.n in loco Flo.-is non so-
Z
caL
e e autu,n;,u>n acerbilas

sed
s,bi Irigo.is vendi-

menses eliam meliebalur ^.livos, lo-

lu„,, cum ecclesiis ib,dem pos.Us, vob.s
l,bere con-

cesserunl, possessione de Syla cerl.s dis,.ncla l„n.-

Ecelesi.m pe,-tinens Cusenli-

ad libus ecclcsia Sanc.i Nicolai de Bo.ulo, cum omn.-
usc,u'e Bou-ani,
juxla bus lenUmentis suis. el eccles.a bancu iMar Un. do
nam religioni coni,MUU3 d.cebuur, a vobis
receplo eicam- Jove, cum tentimenlis suis, quodam molend.no m
(BsU ma.ionem ipsius a,chiepiscopi
locum cum pertinenliis fluvio Cardon, posilo, el lemmenlo, quod C..nale
bio compelenti, p.a»diclum
commutalione recepUs. Ui ig.-
vos ila li- vocatur, a vobis pi-o
suis vobi^#«^signare curarenl. illum
in
Muod de mandalo nustro l..udab,i,ter est imMe-
bere conferenies, sicul excambium ad ipsos libere lur

transferrelur ul sicul monaslorium Floris ad nos tum, auclor.late noslra robur major.s obUneal l.r-
quod in mita.is, commulaUonem ipsam. s.cul in
parl.um
nuUo mcaio perlinebat sic monaslerium, con-
specta- aulhenticis continclur, auclor.tale apostohca
BoUano consurgerel, ad nos nullo medianle commu-
firmamus, el prsesenlis scrip.i palrociuio
ret dileclis eliam (iliis . . . Saucli Spirilus, et . . .

Rog. de Tarcian. nimus. Caelerum. ne de forn.a

.ps.us commulaUon.s
de'coraUoabbat,bus, el U-..lri

eos ad id per in pos.erum dubilelur, autheaticum

a praed.ct.s
de.iimus nrmitcT iu mandalis, ut
remola archiepiscopo et capilulo CusenUms super ipsa con-
censuram ccclesiasticam ,
appellalione ,

Gumque idem a,chiepisco feclum de verbo ad verbum huic conlirmalioni no-

corapellerenl piocurareni.
hu- slrse duximussubscribenilum, cujus
lenor est talis.
pus mandatum noslrum, quanlum eo
id fuit,

vero ejus con- Innomine Pa.ris, el Filii, elSpiritus sancli, aeler-

mtlitei- fuerit exsecutus, canotiici i<

exseculores praedicU cano- '( nae, individus Triniialis. Ainen.

omnipolenl,s el
Iradicereul voluntali,
perceptione praebendarutn suarum, « Aposiolica sedes, (luae principale lenel in orbe
nicos ipsos a
auclorilale aposlolica, suspenderunl. Quamvis au- « dominium, polesla.e sibi iradicla, saiubre semper
lem quidam
nu,uHiu ci
ex (^auuuivyi^ .|7.-io lecum,
canonicis ipsis ,^^ tili abbas,
-
in —— , ,
.
—
subdilis dal mandatum,
« f,emilas proponil incedere, perlinaci
cui nullus,
.
qui
j .
^„
debet anirao
iusiiliae
t

nosira preesenlia consUlu.i, vicinilatem Bolrani, el

civium con.raire. Palerna siqnidem p.eias, qus d.versos
comnensationis distanUam. el scandalum «

providere volen.es, « (iliorum ordines indi(Terenler in suo grem.ocoll.-

alleKassenl, nos lainen, vobis
favore.n religionis ce,-- ^ « gil, cunclis omni lempore s,c prov.del,
ul, bonis
cum archiepiscopus vobisin donis
« temporalibus convenienii s.atu dispos.us,
partem pos.essionum suarum oonterre de
ca-
tain
noslro « perpeluis (ideles per ea gaudeanl acquis,t,s H.nc
nonica permissione valeret, veuerabili fralri

episcopo el pr.-ediclo . . . de « est,quod dominus papa, p,-.ciba8 venerab,l.um

Ma,-luranensi ,

Formosa abbalibus, et
de . .
ihe- « abbalis el frairum de Flore pulsatus, nobis, ar-
Corralio, et . . .

in- chiepiscopo et capitulo Cusentinis, hujusmodi lit-

saBrario Marluranensi, mandavimus (397),
ul «

com- « teras deslinavil. (399) InnocenUus, episcopus, ser-

quirerenl super his sollicite vorilatem, et, si
idem « vns servorum Dei, venerabili fralri . archi- .

petens essei excambi'!m quod archiepiscopus .

receplo, « episcopo, et dileclis filiis, capilulo CusenUnis, sa-

receporal, vel compctens offerretur, ipso
« luiem el aposlolicam benediclionem. Cum in ha-
commulalionen. hujusmodi facerenl inviolabililer
« bilu rogulari, sob religionis monasiic.T.
disciplina
observari : alioquin, cum juxta m.Tudali nostri te-
Craler archiepiscope, portavensjugum Domini
norem, absquerecompensation'^ congrua mi-
fieri « tii,

« ab adoleseniia lua, et sic Cueris fidoiis in pauca,

nime debuissei, eam in irrilura revocarenl, itaquod,
exsequendis in.eresse Viilerenl, « quod consUlui merueris supra mul.a,Hl in futuro
si non omnes his
Licet vero « supraplurima slaluaris, illorum debes necessitali-
tres eorum ea nih.lominus adimpleren..
miversffi D bus specialiler subvemre, qui, seden.es secus pe
«
unus exseculorum ipsorum viam fuerit

terlius dissentiret, duo lamen « des Domini cum Maria, in lejje ipsius jugiier me-
carnis injrressus el
Q;iia orgo « ditaiiiur, parlem opiimam eligentes. Sane, signi-
recompens^iUouem congruam judicaninl.
« ficanlibus dilecUs filiis abbate ac Cralribus
lenet senteniia plurium, secundum canonicas san- . . .

« monastorii de Flore, nos noveriiisaccepisso, quod

cUoneii, licot poiuissomus de jure, quod
prgedicli
« monat,lerium ipsuin, posilum in monlanis,
usque
duo dissenlienle terlio, approbdiveranl, approbare,
quia lalam « adeo esl voiilis exposilu.n, u(, p,;e acerbiiale el
ac in canonicos aniniidverlere gravius,
non serva- « assiduMa.e fr,goris, hieras non solum sibi ver ven-
in se a primls oxsecuioribus senlentiara
« Jic..ver,t el aullummum, sed in menses ae.slivos
rant ia bono tamen malnm vincere cupientes, eis
« suos lerrainos dilalHril. Palel e.iam locus
ipse iii-
praecipieudomand.ivi.nus (398), ut com,nulali(.ni
« cursibus malignorum; per hoc non raodicumquieti
eidem sine dilficullaie qualibet consentireni. Ipsi

(398) Lib. VI, epist. 81.

(396) Lib. VI, episl. 137.
(399) Vide epist. libri sexli 157.
(397; Lib. vi, episl. 220-
37 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 438
fralrum adversus, et per pnmun.
contrarius so- A « vocaulur de Abjuso. el ascendit perfines
ipsarum
spilaJi. Cum ergo locus quidam, qui Bulranusdi-
« lerrarum, et ferit ad Tiam, quae vadil
cilur, el .td
ad Casale
ecclesiam perliuet Gusentinam, reli- Pulian. et vadit ipsa via usque ad
«
gioni esse idoneus referatur, devolionem
tcrminum lerrae
veslram « Jac. de Pulian. et vadil per
ipsum lerminum us-
monemus el exhorlalur altenlius, et per apo- que ad Valloncell. siccum, qui
«
sloiica vobis soripla
descendit usque
mandamus alque pracipimus,
" ad Vallon.deGlauc.
qualenus, ab abbale ac fralribus ipsis, juxla elascendilperipsumVallon.
a?sti- « usque ad praedicium fonlem Sanclis
mationem tuam, fraler archiepiscope, recepto ex- Joannis de
« Clauco, et concludit in priori fine.
cambio compelenli, praedicturn locum cum perti- Hoc lenimen-
« lum commulanus e( noncedimus vobis
nenliis suis ipsis assigHare curelis, illud cum ne-
in eos « more, vineis, arboribus, aquis,
ita libere conferenles, sic molendino, et
excambium ad vos libere « omnibus qu« ibidem Cusenlin. Ecclesia
devoivetur, u(, sicut monasterium Floris in episco-
ad nos " palis mensae demanio pacifice
nullo perlinel raediante, sic n-.onasierium haclenus, ac libere
quod in « lenuii el possedit, concedentes nihilominus vobis
Bolrano consurgel nobis nullo medio supponalur.
« vestrisque posteris poleslalem
Alioquin, noverilis nos dileclis filiis construen.liibidera
Sancli . . .
« monaslerium,
•""' ""-"^
sicut in praenolalis
CJniriliiQ al A^ r' , it i
»" P« «euoiaiis niieDS apOs
lilleris aposloli-
1-
'^"'' '' ^'''" " ''' eontinetur, el possidendi locum
IoT/JtI''-
Rog. r
'

" B
° ipsum libe ^^e
de Turcian. H .
dedisse firmiter in mandflii« ni
n mandalis, ut „
«
an
ac n=.nifi«„ .;....
pacifice sicut ^..
possedit
.......
habuil
*^

vos ad id, monilione pra^missa, per censuram

el hactenus ec-
ec- « clesia Guseniin. et faciendi in
eo, el de eo quid-
clesiaslicam, appeJlalione remota, compellanl.
« quid vobis posterisque vestris placueril,
reservato
« Dalum Ferenlini, Kalendis Septembris,
pontifi- « Ecclesiae noslrae tanlum usu
incidentorum ligco-
caius noslri anno sexto. rum
« nemons his finibus designala. Inci-
in parte
i< His ergo receptis liiteris, cum ego prspdictus « pit a fonte Sancti Joaonis de Clauco, el descendit
archiepiscopns, receplo ab anledictis fratribus « ipsum Vallon. Glauc. usque ad
rivulum Serron.
competenti excambio, mandalum aposlolicum « alti, et ascendil per ipsum rivulum
us.juead vi;im
sxsecutioni mandassem, sed canonici noslri pro « etSerrae,
vadit ipsa via juxta Serr^m
ipsa mandali magniludine minus versus
facile ad id « orienlem, u.squead viam publicara el
revertilur
posseni induci, ad sedem apostolicam
quibus- « per ipsam viam, et concludit in priori
fine. Nihil
dam px ipsis eunlibus, commutalionis arbitrium autem
« juris, seu poteslalis infra hujus parlis fi-
aliis adomino papa exsecutoribus )mmissum.
est c « nem nobis, et noslrae ecclesiae
reservamus, ncc li-
juibusrenuntiantibus, quod esset compelens com- cebit nobis noslrique posleris glandes
«
;;ibi perci-
nut.tio, el summo ponlifice, ul, fierel, ilerum, per «
« pere, vel
vei in lerra ipsa, quam
qu vobis, sicut (olam
poslolica scripl,i,]ubento,prospeclapielate
simul ^ « aliam concedimus alinuiii construere, a^it in da-
l virlute mandali, et
considerala multa uliiitale « mnum, el scandalum vestri raonasterii alii;uale-
•ossessionis quam in S^^la nobis memorali abbas, " nus operari, sed sol ) usu lignorum, sicul diclum
I fratres Florislonge melius, quam prius osten-
« conlenli eiimus, vobis iu perpetuum usu
esl,
erant, obiulerunl, de communi landem
glan-
voluniate « dium, et fundi proprielate relicla. lloc loluin
le-
ique consensu, mandalum aposlolicum humililer « niraenlum, sicut superius (Jescripluin ost, vubis
I fideiiter, sicut debuimus, curavimusadimplere. « commulando conce>linius. el lam vobis, quain ve-
)amus itaque vobis, domino M.tihaee, venerabilis
« stris posleris, sicul jusium fuerii, omni leiupore
bbas Floris, et fralribus successoribus vestris in « defendemus. Recopimus aulem a vobis eoclesiam
erpeiuum, ecclesiam Sancife Marias, et ecclesiam
« Sancli Nicolai de Bollulo, cum lenimento ipso,
ancli McoUi, el ecclcsiamSaucli
Angeli, posilas « vincis, arboribus, full;., et molendino, qu« tibi
Q tenimenio Boirani, cuin ipso tenimenlo
quod « sunl, el alio molendino in fluvio Grtrdonis posilo,
isdivisis el finibus lerminatur. Incipil
a fonle « el leniraentum quod Caaale vocalur, cum ecclesia
ancti Joannis de Clauco, et ascendit
ab orientaji « Sancti Marlini de Jove cLm lenimento suo,
arte per viam publicam usque ad
quam
pelras fixas, « vobis bonaj memoriae And. pr:i>decessor nusler.
u* dividunl inler nemus nemus Cre-Bolran, et D . cum communi consensu concesser.l, sub
capiiuli
'scili, el a meridie vadit quaedamsemila per me-
« annus censii libix unius ceras,
quem nos recepta
ium ipsius nemoris et descendit ad numen Aias-
« ipsa ecclesia vobis absolule remisimus, el
teni-
e, Iransilque ipsum flumen perlerminum Sancli « mentum in Syla, quod his divisis et finibuslermi-
ilalis, el ferit a
Vallon. lornaricium, et asc^n-
1
« nalur. Incipil in flurairie, quod dicilur
il per ipsum Valon. ad viam de Loric. el
Pantanellis, et « vadil a meridie via publica per
idil ipsa via
Vallembonam us-
usque ad locum, qui dicilur ires « que ad flumen Argenliol, et Iransil per camdera
'a?.El a parle occidenlali descendit
per Vallon- « viam ad rivum qui ditilur Cassand. et indo
'11.de Bubernel, qui conjungitur cum vadit
Vallon de « usque ad Macla. de Aren. A parle aulem
fsala, et descendil a parle orienlis,
septenlriolani per « ascendil a praedicla Macla de Aren. el
isum Vallon. de Ursai, usque ad lendil per
memoralura « nemus usque ad Serrera, quae dicilur
Jmen usque ad Vallonem. qui dicilur de San^ti An-
Clauc. • geli, el feril ad Orislas, quae dividunl
«scendit per ipsum Vallon,usquead Mesocara-
lerrasquae « pum, et Trag. el descendil in direclum ad
flumea
430 INNOCENTII III PP. RE(iESTORUM LIB. VII. 440

« Garg. in (iistriclo ipsius flurninis pcr capul Macla- A stulalionihus inclinali, ul palmes, queni Palor coe-

« ruin, el inde trunsilo flumine Garg. pcr direciuiii lesiis, elc, u^que ad nos nullo mcdiante speclarel.
« asceadil ad cacumeii inoniis, el inde desceiidil Quia ergo arcliiepiscopus el canonici memoraii
« rcclo usque ad flumen Nel. el a!) aquilone ascen- mandatum nosirum landpm receperiiiil humililer, el

« dil ipse fluvius usqnead vadum Caslili de Sclavis, uu.jnimiler impU-verunl, ui quod aucloriuie noslra
« el ah Oocidenlc reverliliir via publici per Tri- laudahiliier esl implelum, lavoris noslri jjralia lor-
« giam, el per polrHm (laroli Magni, el, per tSerram lius rohoreinus, monasleriurn Sancla? Mariae in Bo-
« de Grimaid, usque ad prifcdiclum lluvium Loric. iran. iii jus ct proprielalem heati Peiri, et sub ejus
« concludil in priori line. iloc loluni lenimeiitum el noslra proleciione suscipiinus, el praesenlis scripli

« cuiii nemoribus, aquis. el oiiinibus, qua; inlra se privilegio communimus ; in iirimis siquidcin slatuen-

« conlinenl, a vohis recipimiis, siciilillud monasle •

les, ut ordo raonaslicus, qui secundum Deiim el

« rium Floris ex imperiali done haclenus tcnuil, rl beali Benedicli liegulain in eodein monasl?,rio, elc,
« posseiiit. Ui auiem commulalio, de mandalo
ha'c u,sque ohservelur. Praelerea, quascunque posses-
« domiiiipap(Pelvoluiitatenoslr.i unaniiniad ulrius- siones, elc, M,'>g«e vocaliiilis ex[)rimenda locum :

« que Ecclesi* comniodum facla, invi')l.-ihile robur ipsum Bulran. cum ecclesiis Sdocli Nicolai et San-
« oblineal, omnes qui pro parle Ecclesia; nostrae g cli Angeli, el aliis omnibus suis perlinenliis, sicul

« aiiquo tempore illam impedire, vel irrilare prae- vobis esl ab eisdem archiepiscoi>o et canonicis assi-
« sumpserinl, iiisi bis el ler admonili resipucrinl, gnalus ; locura Floris,cum perlinenliis suis ;
locum,
« excoinmunicaUonis pcBna; subjacere Jeceraim'js, qui dicilur Galosdh. cum pertmenliis suis; locurn,

« et praesens priviiegiumper manumAlberii 3cripto- qui dici ur Paiaclomilus, el alium locum, qui dici-
« ris nostri scribore praecipimus impressione sigilli lur Seini^^ari, cum suis perlinenliis ; locum, qui
« Ecclesiae nos^rae, neciion noslra, ei fralnim no- dieilur Eremita, ciim suis pertinenliis ; locum, qui

« slrorum subscriplione munitnin. Anno ab Inctr- dicilur Cainpus de Manna, cuin alio loco, qui dici-

« naiione Darnini nostriJesu Ghrisli 1204, Frederici, lur Misdi, cuin omnibus pertinenliis suis ;
locum,
« gloriosissimi regis Siciliaj, ducalus Apiiliae el qui dicilur Gimellaria, cura oranihus perlinenliis

« priucipalus Capuaeannovii,menseJulii,i!idiciione suis; teninienla de Garga ;

lenimenta de Fraguliis,
« vii, pontificalus aulem uostri anno primo. Ego de Tasselan, el de Gaput rosae, cuin omnibus psr-

« Lucas Dei gralia Cus!>rilinus archiepiscopus, pro- liuenliis suis ; lerras lahoratorias, pascua, silvas,

« pria manu subscripsi. ligo Jac
« nus. Ego, Pelrus cantor Cusen'i;i. Ego, Michaol
« Ihesaurarius. Ei-'o, Ruf. Gusentin. canonicus. E^^o.
« Pag. Gusonlin. canonicus. Ego, Bern. Gusenlin.
« canoiiicus. Ego, Suardus CusenUn,
« Ego Isaac Cusenlin. canouicus. Eio, Nic. Gusen-
« lin. canoiiicus. Ego, W. Cusentin. canonieus.
« Ego, magister Rornoahius Gusenlin canonicui. »
NulliergH, elc, noslrae conflrmationis, elc. Sisquis
Cuseulin. deca- aquas, el quiilquid conlingil a flumine, quod dicilur
Lorica, et vadit per viain puhlicam a parie occiden-
taiiusque ad Scrrariou.ii, el descendil per ipsain
^ viam usque ad flumen Sahuii, el ascendii peripsum
canonicus. flumen usque ad fonten:, et vadil inde lerminus
usque ad flumen Ampuliui, quod est a meridie, el
deseondit ipsum fluraen usque ad eum locum, ubi
jungilur cuin flumine Nelo, el ascendii per ipsum
flumen usque ad Serrain, quae respicit Girnellara, et

aulem, etc. est iu finibus mouaslerii Suncti Tripedii a parie

Dalum Roma?, apud Sanctum Pelruin, iii Kalcn- onenlis, inde valit lerminus per (ines monasterii
et

das Novembris. ahbatis Marci, usque ad viam quai venil a Cheren-

'««. Pt ^'''dit P«r porlicum, quae vi.Jelicel via raanel
CXLIX (400).
sANCTyE MARiyE Bo- ju contiuio a parle aquilonis usque ad locum, qui
MATTH^o, ABBATi MONASTKuii i)E

TRANo, EJfSQUE FUATuiBus TAM pu^.s.-;ntibus quam dicltur Fra ,sinituu), ex quo loco aseendit lerminus

FiTURis, BEGULAREM viTAM PROFEssis iN pEKi'E- pcr flumeu Notu ,71 cl asceudil pcr ipsum fluraen
.

usque aJ eum locum, iiui respicil ail Cristas, ubi

,puu„_
dicilur Tria Capila, el vadil in direclum a Cnslas. i

Reciptl ipsos sub protecuone,etenumeranlurbonaad

ipsos spcclantia. D qua; dividunl Mesocanipura el Fragulum, el vadil a<l
(Apu! S. Pelrum, iii Non. NovenVoris.) Serram, qu.E dicitur Sancii Angeli, el descendil ad
Domini, donio vi ,i.i puhlicam, ubi dicilur Macula de Arena, et va-
Hisqui objecU esse malunt in
dii per ipsam viam de Vallehona, el concludil in
quam h.biiare m taberuaculis peccatorum, el sub
P'iori Hne Teuimei.ium Fh.cae, cum omnibus tem-
reguiari habilu e.i, cui servire regnareesl, humililer ;

mentis suis reddrum Salin* de N.to, quinqua-

de.servire. quam per s;ecul;.r.'S illecebras evagari, ;

quam subM- gii.U videliocl aureorum bisaiiliorum inonasleriuiv

aposlolicura coi.venil tam piae»iJium
;

ahi.aiis Marci, et obedientiam Sancti Martini de

diuma.ihiheri, uManlohce.ntiu6i.ilegeDoraiaime-
Nelo, el quidquid habelis in leramc;.to fluminis Fn-
dilenlur. quanto u'ilius ois ii. necessilabus suis
gidi doinos, quas hahelis la civilale Cu.^enlia;
solHcitudioe nosiia fuer.l el auclorilale Provisura. ;

«lomum quam emislis in arce Cusentiae,

Eapropier, dilecli iu Doraiuo lilii, veslris oUm po- eliara,

(400) Vide notas ad epistolam superiorem 148.

 441 PONTIFIGATUS ANNO VII, CHRISTI 1204, 442
Casalinos sitas circ.i domum eamdem, vobis a A CL (401).
W. jusliliario intuilu piclatis collatos, cl domum, CLERICIS SAPfCTI PETRI I>( MAGDALONA.
quam monastcrio veslro oblulil fraler Joannes Je RescribU eis, quoties in Dominicum cliem pervigilium
Rublan. Staluimus, et pr.nesenli decrela sancimus, tnciderel, Sabbato jejunandum, atque pridie S.
ut monasterium veslrum nu]li,nisi Romance Eccle- Mallhix fesla die jejunii religionem
servandam.
sia? cujus juris existit, (lebeat subjacere. Ssne, la-
(Apud S. Petrum, Nonis Novem.)
norum vestrurum quos manihus, aul sum-
propriis (402) [Ex parte veslra fuil quffisitum a wo6ij
(403\
plibus colitis, sive de nutrimentis animalium ve- ulrum, si Navilalem Domini, vel Assumpiionera
slrorum nullis, etc, usqiie pr«>sumat. Liceat quo- beatcfc
Vir-inis, vel 'estiviialem alicujus
apostolorum
que vobis clericos, vel laicos, etc. Prohibemus in- 10 secuada feria contigerit evenire,
dieSabbali prffi-
Buper, elc, absque abbalis licentia de eudem
fa^ sit cedenti vi-iliadebeatjejunari,
utrnm in beati et
locodiscedere. Discedimte viro, elc, usgtce reti- Malthiae apostoli jejunium injungendum,
vijrilia sit
nere illud dislrictius inhiberi;os, ne t«3rras eic Si
;
Ad quod breviler duximus respondendnm,
quod et
quae vero donationes eic. Ad hasc eliam, (404) die Sabbati prailibalas festiviuies secundae
prohibe- fe-
mus, ne aliquis monachus, eic, usque utilitateni. riajpraecedenlis, et beali Malthiffl debel vigilia
jeju-
Quod si facore forle praesumpseril, elc, "»".] Insuper poslulatis, quando sacerdos in
«57«« g Missa
responiere. Licilum praelerea sit vobis in causis perlundere debeat, per litleras apostolicas edoceri.
propriis, elc usque deperire. Insuper auctoritalo Ad quod taliier respondemus
,
[.juoi semptr (405),
aposlolica inhibemus, ne nullus episcopus, sacerdos debet vino
clc. poslquam lonim perfunderc,
usque vel removemio eo, qui pro lempore perceperit (406) Eucharisliae sacramenlum,
fueril, nisi cum
sino mandaio Romani ponlificis, se aliqualenus eodem die aliam missam dpbueril celebnre, ne, si
intromiital. Prohibeminus insuper, ut nullus archie- forle vinum perfusionis acciperel, C(;lebralionem
piscopus, cidscopus, vel alii ecclesiarum rectores in aliam impedirel.J
veslrum monaslerium interdicti, vel in
fralresinibi Datum Roraae, apud Saaeium Petrura, Nonis No-
consliluios suspensionis vemltris.
vel excommunicationis
senlenliam audeal promulgare. Quod si faclum
fue- CLI.
ril,irrilam sentenliam illam decernimus,
et ir.anem. . . . EPISCOPO TERMOLANO (407), ET ABBATI SANCTI
Porro, si in mercenarios veslros,
pro eo quod deci- JOANNIS IN LAMIS.
mas nonsolvilis, sive aliqua occasione eorum, Querelas Fogitnnnrum ar/versus Trojanos et Trojanum
elc,
usque: duximns irrilandam. Cum iuitem episcopum examinandus ipsis committit.
generale
inlpr.lictiim,
elc Chrisma vpro, elc, usque ordi- (Apud S. Pelrum, iv Kal. Octobris.)
naliores clericornm,
p
el cvicra ecclesiaslica sacra-
Proposuil nobis dilect. s lilius. archipresbyler .
menl.ii (luocunque malueritis caMioiico
suscipiatis Fogiianus, ex parle lam cleri quam populi de Fogia,
episcopo ^riliam alque communionem apostolicae coiiquercndo, quod, cum in eo loco, in quo Arpa,
sedis habenle, qni noslra sutTulius auclorilale vo- quond.im civilas populosa el magna fueral. sit Fogia
bis quod posiulalur impendal. Oi)eunte vero, etc,
consiiiuta, sicut ex anliquis aedificiis cl fossalorum
usque eligendum. Eleclus aule.o, a Romauo
ponti- ambitudemonslratur,gravamen non modicurn repu-
quo ipse pra>ceperit, munus bonedictio-
tico, vel a
lanl,quod ille pra?Iioiiur ipsis, qui eis nequaqur.m
nis accipiat. Paci quoque, etc Decernimus ergo,
elc, salvH in omnibus apostolicas sedis
praeesse deberel. Nam, [losl deslructionem civitalis
auctorilate. ipsius. partem dioec.-seos suae Siponlus, et
Ad indicium aulem quod idem monasterium parlem
spe- Luceria occupavit ; <iuarealiquanlo lempore fuerunt
cialiter boali Petri juris exislal, annualim unum ecclesiaj Lucerinae subjeoli.
aureum nobis, noslris.ue successoribus
Postmodum vero, Troja,
persolvetis. quae fuerat dioeceseos Lucerinae, a sede
Si qua ijitur, etc.
apostolici
Cunclis aulem, etc.
impetravil, episcopali cathedra insigniri
Dalum Romae, apud S.inctuin Pelrum, per ma- el, ; cum
Lucerinus episcopus, ipsius civitate deslructa, apud
num Joannis. sanclaB Romanae Ecclesi;e subdiaconi
Alesin. laliiarel, Trojinus episcopus, et populus
'''""';!:;;"''''"'"''' ''- ^ "^' commissus, Fogitanam ecclesiam. qu.tuncsub
crnonls^DtlZ!.
c^rn,|.on.sDo.o,uic.ieMnnol204, pont.ticalus vero
doinuu lunocentii nanae III aimn spmimn ©"uc,
nullius eral cons.iluta regimine occuiarunf
uLuupdruni ,
ro
Fo-
' "'' ^""" !>eplimo.
•

g,am, quae, sicul

.
Arpensis
'
civitas, fueral de Carae

(401) EpistoKThujus pnma pars

reperilur inler (404) Deesl in Decretal. pariicula haec. et infra
Deerelales, lib. iii, lii. 46, De
ohservalione jejunio- verbum prxlHmias,
rum, J J '" el post festivitates add. prxli-
c.tp. 1.
Pars altera reperitur eliam, sed admodum batx.
mutih (405) Vid. ibid., lil. 41, cap. 5.
inier Drcreialcs, lib. ni. lii. il,
De relebralione (406) Dccrelal. U-^nni acceperit.
missx et sacramenlo Eucliarislise, et divinis
officlis (407) Inlerrupla, jejuna()ue Termulanorum
cap.5. Qu;e in uiroque ioco legunlur, cpi-
hic uncis in- sc.ipornm scri apud Ughpllim, Uat. sacr. lom
s,
Blusa sunl. ide cliam R.iyiialdum ad annum
'

1204 yill. col. 530, Alifurium meinoral

\ DO. '
crca annura
4169, ex monumenlis monasteni CascB-noV6e
(402) Vid. Decret. lib. iii, lii. 46, cap
1
Pen-
nensis dioBceseos; mox Joannem,
(403) In Decretal. desunt hajc verba. 8ed uon uisi
anno 1265.
44S INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 444

ra principum, rae ipsius pcclesioe (Joiiiinioprivareii- A c.ibulo civilaiis, sciibcns et supplicans bona; iiie-

scmcl sub Roberlo Guiscardo, secuiuJo suIj duce inoriaj Clemenli el Coeiestino, praeiiecessoribus no-
tiir,

Riinone, terlio sub irn|)eralore Lolhario, iiuarlo stris, ul eis episcopuin concedcre dignarentur, qui,
olarsB mcinoria3 rege Roiierio. penitusdoslruen- eorum voiis favorem praeslanlos benignum, quoi
8ub
Verunilrtmen, episcupus ipse, conlrailicenlibus eos ponlilicali deberenl inlula decorare, spcm ipsis
tes.
clero el populo Fogilanis, nunquam episcopalium per suas lilleras tribuerunl. Verum, cum imperaior
possessionem pacificam poliiit oluinere, nec maxi- Henricus regnum fuissel adepius, el cancellarius

mam partem Lucerina; dioeceseos, quam occupave- resini essel Trojanus anlistes (408), ab imperalore
rat, possidel ; sed sive illa exstilerit Lucerinfe dice- Fogiam impelravit, el Fogitanorum bona
praeiiicto

ceseos, sive fuerit de Arpensi, Lncerinus episcopus Trojanis ab eodem fecil imperatore concedi. Obli-
nuit eliara ab eodera, moenia Fogiae dirui, ul sic
ipsam possidel sine quare, Trojanus episcopus
lile,

ad Fofiiam transiium habere non potesl, nisi per sallera eam postmodum destruere possent cx toto.

dioecesira Lucerinam. At, ubi rcgni lempestas fuil ^^nod cum ad eorum audientiam pervenissel, ut pos-
auxiliante senl a servilute hujusmodi liberari, octo millia un-
Iranquillilale sedata, et Fogia elTbCla esl,

Doinino, populosa, a regibus, qui per tempora re- ciarum auri praediclo impcratori dederunl, qui sic

gnaverunl. obiinuerunt privilegia liberlalis. Uude, B eis privilegium contulil liberlatis, retinens eos m
demanio suo, sicut fecerant rcges, praedecessores
cum episcopus el populus Trojani a regibus non
ipsius. Altamen, eo lempore, clcrici FogiK.ni ab
possenl aliiiuatenus inipetrare, ul Fogiam eoium
iurisiiiciioni submilterent, ipoorum furor eslaccea- eodem fuere iinperatore coacli Trojanensi episcopo
ad destructionem ipsius inimi- rcsponderc quos cum idem episcopus in custodia
sus in lantum, (]uo(i ;

ilerum adduxerunt. Tempore coarclasset, trecentas uncias auri ab ipsis exlorsit,

cos regni itenim el
W. viam esl huiic eis vicariiim statuens, quem nunc habet Ec-
namqiie qno inclylae recordationis rex
clesia Trojana pastorem (409), qui, cum sil ambitio-
univers.-» carnis ingressus, aiJducentes quotcunque
sus, sicut asserunt, pariter et protervus, beneficia
inimicos regni poluerunt ad eorum excidium con-
clericis abslulit Fogilanis et Trojanis ca sluduit as-
gregare, excepiis hominibus interfectis [sic), dainna
de- signare. Libertates quoque ac privilegia ecclesiaa
inlulerunt eisdem viginti millium unciarum, et
supradiclae penilus deslrueus, quanla gravarai-
strucntes ecclesias extra Fos.'iam conslitulas, allare
na in vicuria el in prae-
praesu alu postmodnm,
quodiam, quod bonse memoriae Alexander papa,
pr«decessor noster, consecraral in honore bcati decessorum suoruin sequens vesiigia, eisdem in-
tuleril ex subsequentibus polerit elucere. Nam
Joannis, non sunlverili violare, s^anctorum reliquias
p cum ipse paler comraunis esse d. beret, idem.
in eodemreconditasauferenlos. Cumque ipsis ne-
:.x__-: „.-„.,..^1.^..,.:.. oi^ni ..ii« '^ vclut
velul hoslis et inimicus. cum non possit persequi
el inimicus,
quaquam possint resisiere, eo quod Fogia, sicul aliae
_

tempore non mcnila fueral, epi- eos armis, astuliis ulitur conlra eos, ut, sub prae-
civitates regni, eo
obtulerunt, quod parali eranl ip- lextu gladii spiritualis, eos valeat aggravare, inler-
scopo et capiiulo
excoramunicalionis sententias in eos sine
sorum slare mandaiis, el eis, tam iii temporalibus, dicli el

non deberel de jure, quam eliam spiritua- causa proraulgat, et, juris ordine praetermisso, cle-
licet fieri
ricos eliara occasione levissima, el nulla, quando-
libus obedire, persuos eisdein nuntios supplicanles,
saltem que vocat ac Trojam, et quod gravissimura repu-
ul, si lerrae parcere forle nollent, ad ecclesias
tant, ipsos inter inimicos suos faciens corainnrari,
miserationis oculos inclinarent, scituri pro ccrlo,
eis ofiiciura vel benelicium nequaquam reslituiU
quod, si ab ecclesiarum nollent destruclione ces-
nullaienus nisi precibus Trojanorum quibus eos necessitale
sare, ipsis in spirilualibus de caetero
compulsos supplicare oportel, ul sic per Trojanos
re^ponderent. Ipsi vero una cum populo responde-
desiiiui el reslilui videantur. Insuper, terrara ipso-
runl, quod non solum terram deslruere, sed eccle-
sias ipsas evertere, et campanas, el sanciorum reli- rum, quae membrura esl suae dioecescos, sicul
quias apud Trojam proposuerant asportare, nolen- idem episcopus asseril, speciosum, debitis et ceriis
vel spiriiuaie
spiriluale lemporalibus visiimc uu»
lemporauuub visilare non curat, irao nullateuus ac-
v-u,..., ....v^ .

les de caelero jus aliquod lemporaie

lemporale vei
in Fo-ia oblinere, eo quod locus ipse per eos fieri
^ cedit ad ip-^am, ut sic eos Trojani adire compellat,

corara Trojanis, non pasiorem, sed boslenJ

habebal inhabitabilis, ab ipsis in pascuum aut ler- el se

Tandem vero, ii<sis sicut exhibeat eorumdcra. Cum igitur preliosiora merabra
r.im arabilem redigendus.
Domino placuii, effugalis, etcumconfusione reversi digna sinl amplius honorari, ex |,raemissis coHigiiur
raemoriae regi Tancredo mani*'este, quod iiem nec pater esl neque pastor,
ad propria, aeriem clarae
exponerecuraverunt, qui, confirmans eisdein pri- cum eis nHilum honorem exhibeat, sed lanium ipsis
opprobrii inferat et gravaraen. Praelerea, cum Fo-
vilcgia libertatis, adjunxit ut, sicut ex ipsius con-
uterelur de caetero Fogia vo- gitani, pro juslilia alicui exhibenda, secundum pri-
cessione polerat fieri,

Jam observavimus, Guallernm de Polena, episcopura Trojanura post Guallerum de Polcna,

(408)
regni SiciliiH canccllarium, ex Trojana ad Caianien- anno llf5 memorat, cujusque successorem, Philip-
scm Ecclesiam Iranalatum fuisse. Vide lib. v, epist. piim, muDUs consecraiionis anno 1212, iii Id.Oclo-
bris, accepisse asserit Ughellus, Ital. sacr, tom.
I,
39, nol.
Erat is, verisimililer, Gualbertus, quem part. sign. * col. 237.
(409)
 445 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 446
vilegia sibi concessa, Fogiam non teneantur exire. A ^ocal ad ordines Fogilanos. Sanclun» cliiisma ip?is
nisi de noslro vel re^Ms specirtlimandalo, el epi- conferens subsannando, prius illud casaljbus tri-
scopus ipse clericorum correctiones et conlirma- buii, et castelis. Unde exclamant alii contra eos,
liones infanlium in Fogia debeal exereere, elcausas ineorum capile slercora projicienles el herbas,
matrimoniHJes cogrioscere, proul in eorum privile- equorum stramenla quaiidoque, acipsosequos mul-
giis conlinelur, idein eos Trojam adiie compellil, lolies subtrahendo. Sed, ut episcopi, qni praefue-
ibif|ue matrimonii causas audii, nullatenus parcens runl per lempora, ignominia Fcgilanorum facies
eorum laboribiis vel expensis, nec penculis, qufe adiinplerenl, juxla oslium suae dornus Fogiam fe-
ipsis a caslrorum latronibus inferuntur. Et, cum cere depingi, ut quasi tam in spiritualibus quam
Fogia per quindecim milliaria dislet a Troja, pueii. lemporalibus fuerit ecclesiae Trojar'je con,rnissa.
quiad confirmanduin illuc a mairibus delerunlur, dcsuper scrioliiantes Troj.-R Fogioe cas-ili; concessum
inler ulnas ipsarum multolies deiiciunt in eundo. Praelerea, ipsorum ecclesias dedicare, ^c consecrare
Caeterum, cum, secundum privilegia ipsis indulta, allaria praetermitlit, nec palilur easab aliis epi-
sine rationabiiicHusaet ordine judiciario clericos scopis consecrari. Licel aulem bonffl memori»
Fogitanos non debeal officio beneficioque privare, Caeleslinus papa, pra;decessor nosler, eis duxerit
idem in eos nunc depositionis, nunc suspensionisef g indulgendum, ul donec discordia, qucC iuter Tro-
excommunicalionis senteniias profarl, juris ordine janos el eos existit, pacis esset reformalione se-
praelermisso, pro suhr arbitrio volunlatis, juri vel dala, chrisma, oleum sanctum, el alia ecclesiaslica
consuetudini, sou privilegio nullalenus deferens, nec sacramenla a quocumque catholico mallent epi-
appellttlioni legilime ad aposlolicam sedem ab eis- scopo, qui graliam aposlolicae sedis haberet, perci-
dbin emissee. Archipresb.vlerum quoque, canlorem perenl, idem lamen episcopusoranibus prohil>et, ne
et praebendarios iosiifuere praesumit et destiluere, rainistrent eis sacraraenla praedicla, quare in Sab-
irrequisita capituli volunlale, llcel eleclio ejusdem bato vigiliaj Paschffi mulloties non celebravere ba-
archipresbyleri ad capilulum ipsum, et inslitutio ptisma et infanies sine sacraraento dccessere prae-
caiiloris el pnebendarium, ex privilegiis et con- dicto, et chrismalis iinctione. Adjecit insuper ar-
sueludine approbala, ad archipresbyierura perli- chipresbyter memoratus, quod si ad slaium anli-
nere noscatur. Exigit insuper a singulis ecclesiis quura vellemus habere respeclum, resiiluendi po-
Poaitanis de decimis duas quartas, cura in una ei lius essenl Luceriae, quae utcunque ipsos primilus
soluramodo leneanlur et cathedratico responiiere, habuit, et pessedil, Si vero ad slatum anliquiorem
non erubescens eorum lemporalia melere, quibus el debilum prospicere dignaremus, icrram ipsorum
minime sludet spiritualia" seminare.
"'"• ^"'^'"«ics
Liberlates curtEii
etiam in stalum prisiinum
III sidiurn
.
'^
prislinum reaucenles,
r-educpnles, ipsis concederemus
eldignitates ecclesia- Fogilanae, siout ex coraposi- ^ aniistitera quera civiialera Arpensem, in
qua Fo-ia
lionc quadam inita inler ipsos, et loborala per
pu est constructa, conslal aliquando habuisse.
Cura
biicum inslrumentum, uon solum obsorvare enim propter destructionera
con- lerra?, ac defecius po-
verum eliam, quantura polesl, evacual et
teinnil,
puli, cathedralera araiserint dignilaleni, aliis pro-
Cumque nullain ecclesiam in eoruradem
infringit.
pter paucitalern adjuncli ; a ralionis tr.iraile nulla-
parochia in ipsorum prffljudicium conslrui permil-
lenus discordaremus, si earndera per Dci graliara
lere debeat, idem ad illorura deslruclionem indrfTe- populosara elfectara curareraus di-.Miilale prislina
renler omnibus licenliara Iribuit ecclesias con- insignire. At si ad gravamina per Tiojanara eccle-
slruendi, ut sic a parochianis ipsorum non
possinl siam eisdein illala nosirum extenderemus intuilura,
percipere debitas raliones, dictis parochianis
apud eos ab ipsius jurisaiclione exiraeremus omnino,
loca
co
religiosa eligentibus sepulluram. Ut aulein quod privilegia suae dignitalis meietur amiltere,
Mdal ainiclionem afniclis, quasdam petias terrae ad qui concessa sibi abulitur poteslate. Ut
igilur tant.-e
Fogitaaam ecclesiam perlineiites, proul
praBdicti dissensionis scandalum Kopialur, discrelioni
regis Tancrtdi authentico
vestrse
deraonstralur, ipsis co- perapostolica scri|,la praeoipiendo raandamus,
naiur auf.Mre, pro ratjone consiituens qua-
propriam vo lenus personaliter lam Trojara quara Fogiam
ad-
m ';,
'
'' '"'"!•"' ""'"'' *'"'^' ''"" "« ^ '^"°**^' '^^ ^«fo^ra^ndam inler eos pacera efTicaciler
miiie mului, luin imperiali polontia suus ab
eisdem inlendatis, et, si Iraclalum pacis admi.^orinl, ut
clericis prdedecessor vol
exlorsii, solvere contradicil, polior pars discordiae araical);li possit
Iioolidem prjedecessor ipsius in pignus vh convenlione
suos .sedari, vos, universa redigenles in sciiplura,
reddilus obhligaverit, de qnil.us ad
opiscopus ipse pro sedem aposlolicam
solutione hujusmodi dcbiii eos aliquid
transmitialis, ut modicum illud
percipero non discordiae, quod remanseril, auclorilalis
permillil. Sane, ! g.nitos apostolicae sedis noslra
apud Fo- arl)ilrio delealur. Alioquin,
giarn de red.liiibus ad hoc specialiler super prceraissig el
depulaiis pro- aliis, quae partes
ciirare
duxerini proponenda, inquiratis
conlemnil, ut ipsos conlra «orum consuetu-
diligeniissirae veriiaiem, pi quae inveneriiis
(linem sitnecesse pripdiclos logatos de boriis per
pro- vcslras nobis liiloras fidoliler inlimoiis,
priis procurare. Ad inajus autom opprobrium eo- pr»>(igenles
eis lerminura compcteniem, quo cum
rumdein, cum eum ordinaliones eisdem^liiie-
clericorura cejc- ris noslro se oonspeclui
brare contingit. pesl oranes clericos reprassentenl.
suse diceceseos Dalura Rora«, apud Sanctum Pelrum,
ivKal. Oct.
44i INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 448

A. « praestilit juramenta. Unde, noslro landem desti-

CLII(llO). « tulus auxilio, prselia contra nos mciiitalur in-

LITTERiB BALUUINI IMPEIUTOIU.S Al) PA1'AM « cassum, el navi^ii, quod eum aijduxeral el su-
« blimaveral ad coron.im, procurat incendia, sed
Sirvifical ei, quo modo Constantinopolilanum im- « volo lam cradeli, Deo non [iroiegeute, frauda-
perium occuyatum sil a Laiinis. « lur. Fil pjirs sua pcr cuncta deterior, el hominum
« suorurn caedes, iuccndia ct rapinae proveniunl.
[« Sanclissimo in Christo (411) Patri, el domino
« Imminenle foris pugna, inlus timoribus conrcla-
« chari;si:no Innocenlio, Dei j^raliii surniuu ponli-
a lur. Imperatorem ei semulum parantibus Grapcis,
<( lici, Balciuinus, eadein grulia ConsluiiliiioiKili-
« ea occHsione captata, quod nullum ad auxiliium
• lanns imperalor, et scmper Auguslus, Flandrensis
« noslrum deberel habere confugium (416), Cum-
« el Hainonii' comes, mili-s suns, ciim d<'.vola
« que eidem evadendi spes unica restarel in nobis,
a semper (412) obsoquii volunlate oscula ijedum.
« juratum sibi quemdam, Marcullum nomine, san-
« Cum, patcrnae solliciludinis zelo, cl noslra:! coii-
• guinc sibi propinquiim, de quo pro bcneficiisim
« {,'re;rationis in id ipsum amore. speciali, quae circa
« pensis, super omnes alins confidebai, mitlil ad
« nos agunlur s;inclilas veslra scire desideret, se-
« exercitum nostrum, qui Blakernae palatium nobis
« riatim vobis declaraiidum esse decrcviinus (juam B suo juramento promiltit obsi-
« snb imperaloris el
« inira circa nos usa est divina clementia l)onilale,
« dium, donec nol)is cuncti promissa rei'd;intur :

f qu;im<iue, non nobis quidem, sed nominisuo glo- « acccdil ;id paialium recipiomlum nobilis in;irchio.
t riam dederit, omnibus saeculis ailmirand;«m. Mi- « illudit Alexius narchioni et quos jam nobis de-
« rabilibus ejus circa nos sem!>er mir.il)iliora succe- « deral, sprelis obsidibus, consueta perjuria non
« dunl, ul etiam infidftlibus dubium esse non de- doinino suo
« veretur. Nocle iosecul i, Marciilfus,
« beal, quin maiius Domini opereti r haec omniH, « perjurus el nobis, Graecis re Idendi nobis palalii
f cum nihil a nobis speralum aui provisum anie « revelal arcini, alque ex hoc in perpctuum eis
« conligerit, sed tuncderaum nova nobis Dominus « eripi liberlatem, et ad hoc modis oranibus ve-
« procuravit auxilia. cum nibil humaiii viderelur « niendum esse declarat, nisi dejicialur Alexius.
« auporesse consili. El quidem, si bene memine- « Cujus prodilionis merilo lerlius in urbe impera-
« rimus, per litleras ptternilali veslrae iransrnissas, « lor, allollilur domioum dormientcm
; in et rei

« noslri progressiis el stalus narrationera eo usque « nescium sacrilegas mittil manus, eumque carcere
• deduximus, ut, urbs populosa capta violenler. « telro concludens (417), lertium Nicolau n quern-
« a paucis Tyranno fugalo, ac filio Isachii, Alexio, « dam, qui apud Stiiclam Sophiam imperiales in-

« coro nalo, mora prumissa furet et ordinata ^ « fulas noviter usurparat, Iradilum sibi Graecoru m
« per hiemem, ul polenier obruerentur (413), si « qui eum creaverant, prodilione, rursus incarceral,
« qui resistere viiierenlur Alexio; el nunc breviler « mortuoque poslmodum Isach'o, qui aniraum lilii
« narranda suscipimus, iiuae circa nos posiea co'i- « sui a nobis pr.-R omnibus, ul dicebiiur, averterat,
« ligerunt, et, praenotiito, quod, sicut, non o[)era « acclaranite clcro Graecorum, el populo, ut de
« hojninum f-iere, sed Dei, quae Grfficis intuliraus, « torra lolleremur, iii brevi, lantum sanguinem
« ila non hominuni opera fucre sed daeinonum, quae « nostrum sitieniibus Gra^cis, nos praelia contra

« cuin imperalorc novo, Graecoque per onnia, « prodiiorjam dictus inslaurat, urbem machinis
« Grfficia nobis ex perlidia consueta relribuit. Nos « et propugmculis munit, quorum similia ncmo

« milem ministraret moribus noslris adversa bar- « videril unquam. Cumque raiirus mirae lalitudinis

« baries, de civilate exeuntes, ex advcso civita- « lapidibus rainulis, c<TRraentoqHe lenacitalis et fir-

ad preces im- mit lisantiquae coiislruclus, in allum vald.^ con-

« lis (414) interjacenie jwrlu (415), «

« peratoris castra posuirnus. el cx iiisperalo, seu « sujgcns, lurres haberel amplissimas, pedibus cir-
f innata malilia, seu Gnecorum seductus perfidia, « ciier quinquagcnis, paulo plus minusve, dislanles
« anirno recedil a notjis, cui lanli) bencficia coniu- « inior quaslibel duas a parte maris, quo noster

« hmiis, imperator, elin omnibus, cum palre pa D« l.imcbatur assaltus (418), lurris lignea erigiiur

« Iriarcba et mole nobilium, nobis proinissis por- « supcr murum, stJilionihus Iribus aul quatuormul
« jurus el mendax, lot incurrit perjuria, quol nobis « liludincm continentibus armalorura. Nihilominus

(410) Legitur in Geslis Innoccnlii, § 91. sed non (412) In Gestis deest.
absque mendis aliquihus. Inicgrcira, nec noii emen- (4L3) In Gestis, el apud Raynaldum, obtine-
daliurem, cxhibi-l Raynaldu ad aiinum 1204, § 6.
, rentur.
Ideo hic uncls inclusa, dnplicique ad initiuin cu- (414) In Geslis, add. in.
jusquc lincae virgula in margine disiincta exhi- (415) SiC in Geslis; legendum censel Raynaldus,
beli.r. monte.
Earndem reciiai Arnoklns
l.ubecensis, Chron. (416) Cod. Reg. citalus a Baluzio, refugium.
ac
Stav. lib. VI, cap 20, cum aliqua discrepanlia. Nos. (417) Sic etapud Raynaldum ; in Geslis, add.
numcris omnihus absululam, al fidcin apoirraphi condncns.
Coiili, nec nnii codicis Vallicellani, diliiienter ex- (418) Sic el apud Raynaldum ; in Gestis, as-
8cripl;ira damus. suitus.
(411; lu Ge»tis deest.
 449 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204.
« eliam intor qnaslibel duas turres, seu pelraria, «
a deberemu^ an nniHrmiH .. ,

« seu mangonellus erigiiur. Tuiribus autem

super « nose, si redirei ad
« e.-igunlur iigiie.Te lune» aliissiinje siaiiouurn animum, impulare yellc-„us
sex,
«aBtati,lapsu,veconsilii,i!levana verba
" superque supremam slalioneiii a.lversus iios por- subinlulit,
« qma quje respondon ralionatdliter
" rigunlur scalae appodiationes ex ulraque parle et non iiaberet.
I

« Obedienliam aulem Rora.n^

« propugiiacula coatin.nles, paulomiuus excelsis Kcclesi*, el subven-
« iionem terrs sancl», quam
« scalarura capilibus, quam jacere in altum
juramenlo et scripto
possel imperiali Hrmarat Alexius,
«
« arcus a terra. Murum eliam ipsum murus circum-
adeo refutavil, ut yi-
« l^-m amitlere praeeligoret,
« cingit inferior (419), duplexque lossatum ne muris Graeciamque subverti
« quam quod Lalinis pontilicibus orienlalis
« ulla applicari possenl. ingeiiia sub quibus valerent ecclesia
« subderetur. Nocte igilup
« lalilirc fossore*. Inlerim, terra marique nos len- insequeuii, dominura
« suum latenter laqueo sulTocatin
« lal perfuius imperator, nos (420) sempor Domino cum quo
carcere,
« 'P-^i dieprandium sumpseratyurf«(422)
« prolegenle et suos trusirante conalus. Nam, pro- etclara
« lerrea, qu im tenebal in
« plerorJinalionem uoslram, ad piaedam viclua- m.nu, latera morienlis
« et cosUs inau.lila
« liuin procul exeunlibus noslris, usque
crudeliiate confrin-il, casuque
ad mille vilam,
« quam laquoo exiorseral, contin-il
« animas hominuiu pugnalorum, imperalor ere-
occur- pl^m, ac imperiali sepuUura
«
« rit in mul;itudine gravi, primuque con^ressu j3 concessa, propala-
'- tumomnibusscelus, funeris honore
«dissipaluromnino.CaBMsciplisque non paucis, sine dissimulal
« Sic nobis hiems tota
« damno n.oslrorum, fuga ignoininiosacousulens sibi perliciiur, donec navibus
« noslris scalis aplatis, cl
« clypeum a.ljioii, arma doponil, instrumenlis bellicis pr».
cl nostris vexiliura
« paralis, nos et noslra
imperi.ile dimillit, nobilcjmque, recipienles ia navibus,
« quam sibi praiferri
V Idus Aprilis, hoc
« est feria sexla anie
« fabieh;il, icoaiam, quamordini Cislerciensi noslri passionem
« Domini, unanimiter pro bonore
« dedicivere vi,;lo:es. Ilerato navigium sanclae Romanae
nostrura
« E.;clesi^ el subventione
« flammis aggrediiur, inlempeslcTeque noclis silenlio lerrffi sanclcB, navali
« praelio lavadimus civiiatera,
« sedecim suas naves incensas, velis in alium ex- el ea die, sine mullo
« lamen noslrorum sanguine. fuiraus
« pansis et inferius coiligatis ad proram, flanlefor- tanla per-
« pessi,ut inimicis nostris in
« liler Austro, noslras millil in naves; sed Domino opprobrium verlere-
« mur, quorum ea die pars iuil
« /"aaen^e (421) cum mullo noslruruin labore, cu- per cuncta supe-
« nor, adeo ut tracla in terram
« stoiJimur indemnos, cl ardenlibus navibus clavis Grfecis compellere-
« mur, ellica noslra machinameula
!

« iafixis calenis hcerentibus, nostrorum remigio relinquere, et

« i'ifeclo
negolio ad ripam redire cogeremur
« tiahuntur in pelagum, el ab imminenli mortis adver-
« sam, ea die, ut videbatur inutiliier
•< periculo aDomino liberamur. Nos igitur, terre- fati-ali. Con-
G « turbati ergo pluriraum. et conlerrili,
« strem eum provocamus ad pugnam, el ponle se^il demum
alque anne transmisso, qui exercilum noslrura
< in Domino rooorali, definito concilio
« rursus in-
« siauramus ad pugnam, el quarto
« 8eparab<it a Grajcis, cunois ordiratis, anle die, ii I.jus
por-
« Aprilis, hoc est feria secunda
« lam diu slelimus regiiB civilalis, el palalii post passionera
impe- « Domini, flanle Borea, rursus
« rialis,quod Blalicrna n^mcupalur, innomincDo- applicamur ad
« muros, scalis navium, scalis
« mmi, agmina Israel praedecenle cruce vivilica, lurrium applicalis
« cum iMulto labore noslroru.r., perraultum
« parali ad pr^lium Gr«cos excipere si eis resi'
placuis- stenlibus Graecis.
« Sed ex quo cominus
« set exire. El quidem pru raililifBexercilioexeunlem gladios
« sensere nostrorum, uo,i diu
« nobilem quemdam
uostri pedileslrucidarunl. Sic
belli anceps du-
« ravitevenlus; dua siquidem naves
« ia castra reversi, terra marique sgepius pariter col-
provoca- i>gaiae,
« qu.-e nostros episcopos
« mur, sed, danle Domino, semper, ac Suessionensem,
triumphali-
« videhcel el Trecensem, deferebanl. quarum
« teroblinomus. Mitlit ad noi pacis liclfe erant
le-atos
« insignia paradisus el
peregrina, prim® scal.s suis
« perlidus incubalor imperii, poslulal, ot oblinet « scalas lurnum atligerunt, et felici au-urio
« cum ducecolloquium.Cumqu,)eidomduxmagna- pere-
„ ».;«„. "^ « gnnos
fj.i.iuj pro
Liiu paradiso
ijtti ctu so cer an fi« hostibus
cerlanles hoet
1- • .
admove-
:
« ri :';!'."!
esse securitas, qui.^'""i""'!"
=» ^""'^ p°-'
dominura suura carcere con^
"™ D «
.
r„„.. PH
runl. Priraa muros „,„„:::
,„„,.„, j
oblinent .exn,
vexilla pontificura,
« ranustrisque coelesliura secrelorum
« clusisset, posiposila jusjurandi rcligione el pnma conce-
fidei, « diiur de coelo viciona
ac fooderis iuter quamtumlibel irrnentibus igilur nostris
;
«
inlideles lirmiler « cedil, Dominojubenle. mulliludo infinita
» obtinenlis, el ipsi prjeripuissel perpau^
imperium, eidem- « cis, etpropugnacula relinqucnlibns Graecis
'< que bona cons.ileret lide, ut dominum suum no-
resti- « slri audacter raililibus portas aperiunt
« lueret el l.umiliier veniam po^tularet, qiiorura ;
noslras « cum imperalor, qui non procul a muris
' eti.im pro se promiitoret preces, el quod in leulo-
cum « riis stabat armatus,
conspicarelur ingressum
'< eodemdomiuo suo misericorditer, si vellet, agere
« slatun lentoria dereliquil, et
fugi. noslri cadi! ;

(419) Sic legilur in Geslis, ol apud Ravnaldum •

n iipo^Taplio Gonti, injeriorem (421) Sic in Gestis, «pu,| Ravnaldum

^
'
el in aDocrn
(4:->0) Sic legitur in
Co.ili; verum in cod. Valicell. favente
Gesiis, et apud Raynaldum (4:i-).Sic in apographis, el
n apographo Conli, nosque. apud naj^naiaum
Ravnaldum •
lu GesUs, add. simiUs. .
 liNNOCENTIl 111 PP. REGESTORUM LIB. Vll. 452
451
civilas capilur populosa, reci- A. « honore atque Iripuilio, inore eliam suo applau
« bu3 occupanlur,
palaliis imperiilibus qui noslrorum « denlibus Graecis ad houorem Dei el sanctae Ro-
I pieiiiuria
« enscs etlugiunt, mulia|ue cjbJc l.icta Graiconim « manae Ecclesiffi, ac subvenlionem Terra» s^nctae,
jam « gloriose coronalum,ad imperii fasti;:ia, Deo el ho-
noslri sese recolli^unl advespcM-ascenle
ciie,
«
deponunl, de assullu palaliorum in « niinibus aniabiles Patres, mtmorali poulilices,
« arma fessi
<( craslino iraclaluri. Suos recolli^ii imperalor, el « cum uuiversorum applausu el piisiacrymis subli-
« craslinam horlalur ad pu^Miam, asserens quod « marunl. Aderant incolae Terra? sandae, ecclesias-
quorum omnibus
nostros in poteslale nunc hal)eal inlra nuirorum « ticre miliiaresque persoua?, praj
«
gratulabunda la-titia, exhi-
« sepla conclusos. Sed nocle laienler dal lerga de- « inaestimabilis eral et

« victus. Quo comperto, Graecorum plebs

allonita « bitumque Deogralius obs^equium asserebant, quam
« de subslituendo imperalore (.eriractal, el, dum, « si civitas Siincla Christianis essel cultibus restilu-

« mane faclo, ad nominalionem cujusdam Conslan- « la.cum.adconlusionemperpeluainimicorunicrucis

« lini proci;dual, pedites noslri, non exspeclala « sancla; Romanie Ecclesia; Terraeque Hierosolymi-
lanae sese regia civilas devoverel, quae landiujam
« deliberalione majorum ad arma prosiliu.it, el, «

lcM>;a dantibus Grwcis, iorlissima el munitissima « potenleradversariasletil,etco»lradixilu/?9«e(426)

« polalia reliuquunlur, lolaque in momenlo oivilas .-«

H»c enim, quae apurcissimo ^'enlilium rilu,
esl
^ pro fraterna (427) societate, sanguinibus allernis
• obiinelur.Diripiturequoruminnuniera muUiludo, «

argenli, sericorum, preliosarunique ve- « ebibilis, cum inlidelibus ausa est sajpius amicilias
« auri el
« slium, alque gemmarum, et omnium eorum quae « lirmare ferales, et eosdem mamilla diu lactavil

honiinibus inler computanlur, lam

divitias « uberrima, et exlulilinsuperbiamsaeculoruni.arma,
« ab
« naves et victualia niiiiislrando. Quid econtrario
-. inaeslimabilis abundanlia reperitur, ul lanlum lola
feceril peregrinis^raagisedoceresulficiunt in omni
« non viderelnr possidere Lalinilas, el, quae admo- «
« Lalinorum genle excmpla, quam verba. Rxc esl,
« dum (123) pauca negaveranl, cuncla nobis divino
ma- « quc-e, in odium apostolici culmini;', apostolorum
« judicio reliquerunt, ut secure dicanius, quia
rnirabilia, circi bellorum casus nulla « principis nomen audire vix poteral, nec unam
« lora his
ma- eidem inter Grascos Ecclesiam concedebat, qui
« unquam narrel iiisloria, ul impleta prophelia I

persequelur « Ecclesiaruin accepii abipso Domino prin-

omnium
« nitesle videatur in uobis, quae dlcil,
inler sin- « cipalum (428). Haec est, quffi C irislum solis didi-
« unus ex vobis centum alienos; quia, si

« cerat honorare picturis, el, inter ritus nelandos,

« gulos vicloriam partiamur, quilibel ex nostris non
sprela Scripturarum aucloritale, con-
« pauciores quam cenlum el obsedit el vicit. Nunc « quos sibi,

quia sa'
vicloriam usurpamus, i|uia aai- « (inxerat,
iiiiAcia.i, i.iiau. salutaris
.a,>*v/L. ^^.^
eliam lavacri plerumque
-,-- facere
« nobis vicionam
aulem, non noDis
,

pr.tsumebal ilerando jacturam. Ilaec est, qu

« YavitBibidexteraOomini, elbrachiuinvinuiisejusG «

« revelalum esl in nobis. A Domino tantum (424) « Lalinos oiiines non hominum nomine dignabalur

« factumeslistud,etsuperomniamirabiIiamirabile « sed canum, quoruin sanguinem effundere pene

uostris. Ordinatis igilur diligenter « inler merila repulabant, nec ulla poenitentiae sa
« est in oculis
rerum poscebai evenlus, ad ele- « lisfactione pensabant laiei, monachive peoes quos,
« quae disponenda
. sacerdolibus spreiis (429), lola ligandi
atque sol-
ctionem imperatiris unanimiier et devote proce-
,

«
Hajc, el hujusmodi
« dimus, el omni ambilione seclusa, cum sex baro- « vendi consistebal auctorilas. |

episcopos « deliraineuia, quae epistolaris explicare non valel

« nibus Venetorum, venerabiles viros,
« nostros Suessionensem, llalberstaleasem, « anguslia. implctisiniquilalibuscorum, quaeipsum i

(. Trecensem, dominumque Beihleemitanura, qui a (1 Domiuum ad nauseam provocabant, divina Jusli- I

« parlibus transmarinis auctorilale aposlolica nobis « lia nostro ministerio digna ultione percussit, el,

« fueral delegatus, .\cconensem electum, abbatem- « expulsishominibusDeumodienlibus, etamantibus

« que Lucedii, imperaroris noslii sub Domino con- « sese, lerram nobis dedil oinnium boporum copiis
stiluimus electores. Qui, oralione praemissa, ut
(.
« atnuentem, frumenlo, vino el aleo stabilitam, fru-
« ctibus opulentis, ineraoribus, aquis el
pascuis spe-
« dccuit, Dominica, misericordia Domini persoiiam
D spaliosissiiiiam ad manendum, el cui
« nosiram, quod a uoslris meritis prucul eral, una- « ciosara,
Sed
nimiter ac solemniter elegerunl, divinis iaudibus
«
« similera non continel orbis acre temperatam.
ab
« clero el populo pariter ucclamanle sequentique : « nec in his desideria noslra subsistunl nec
« Dowmica(425), qua Jufti7a<e cantatur, praecipiente « humerisnostris susliiiebimus vexillum regalede-
noslro-
« apostolo Peiro regem honorari, eique obediri « poni, donec, terra ipsa incolatu stabilila
el
« quasi prsecellenti, et Evangelio nuntiante, quod « rum, partes debeamus invisere transmarinas,

« gaudiuranostrum nemo lollila nobis, cum ingenli « Deo dinte, proposilum peregrinalionis explere.
Vallicell., io
(423) Tn Gest. quia admodum ; apud Raynaldum, (427) Sic in apogr. Conli, in cod.
ot
quemadmodum. cod. rcj:., nec non apud Arnold. Lubec. cit. &
cod. Vallicell. In Geslis, el apud luzio. In Gesl. vero, superna.
(424) Sic
,
in
Conti, famen. (428) Hic quaedam alia inserta esse
apud Arnoia
llaymldum, necnon;\n apoL'rapho
(42.5) In (Jeslis, acclamanle. Sequerdi Dominica.
Lubecen. monet Baluzius. ,

sumptis. toa.
(426) Sic in cod. Vallicell. In Geslis el apud (429) Arnold., summotis. Cod. reg.
Ray uuld um, net- non ; in apographo Conli, utrique Pod. persprelis.
 i'Ji
PONTIFIGATUS ANNO VII, CHRISTI 1204.
« Speramus enim Domino Jesu, quod qui coDj.it
in
nobis A '<
sulficienles simn. « ,
•

«
K.
in opus lonum
nob.s_opus ,,onum ad laudem «i
minissui, inimicorurncrucisdepressiunem
glonam ro
.. glop,am r.o- « n
Do
'

^.1^ .
.'
«Dom,no,quodgaudiumfJorainisitf,,rliludonos.ra
"ol^-s,,
y spenre
^i^oi.iic audemus
auuemus in

perpe-
« luam perficiat, conllrmabit « ad evacuandun.sc.ndalumcrucis,
solilabilque. Paierni- etsubjiciendam
n (erns omnem
« latem igiiur vesiram adversariam potes.a.em eri,ca-
propensius exoraraus et ob-
« secramus in Domino, ^««'^''^'•^'^«Dominum
et adversus Chris.um
ul glon^ hujusaique v.clo- ^^;;'
ris « ejus.
;;
Recordam.ni, P.ter sancte,
« el spei pra^opUl*,
cujus oslium magnum calhed,'^ vestr*
« sessorum, quorum in
« nob.saperlumesl, principes esse ccelo gaudent animae,
velilis el duces el in
« veslnsque lemporibus el operibus « ernsv,v,tgluriosamemoria, Ju.nnis,
ascribalisdecus Agapeti.
" e L o„,,^
,^„„,^^ ^^. ^^ ^^_..^
« «lernum, quud absque ulla dubilalione vobis con-
« tanl,nopol,lanam leguntur
causis L-
« linget, si aposlolicffi
sanclitnii devolos, vestri Eccle.iam pr^sentiali-
pra^c.pue incolas occidenlis, « ler v.s.lasse. sicut in
« apos.olicis con.inetur ar-
nobiles et i^-nobiles, ch,v„s,
« et .nveoietis manifes.e, si nos
« cuiusl.bet condilionis aut sexus, qui asserunl
eidem desideriis se leg.sse,
« accensos, ad veras immensasque « non f..llun., quod pro c.usislonge
diviiias cape- rai-
scendas, lemporales pariler « nor,bus eorum quilibet adven.aril. Si
« el ae.ernas, salutari- quidem ex
« bus mon.l.s accendaiis, .arden.,desiderio,ultraquamdecet,ingerimuT,ex
proposiia venienl.bus
« ben,gn,.ate consue.a, .•everende
« omn.busaposloiicaindulgont.a, nobis el imperio
g Pater, ignosci.e,
« affec umque noslrum, ap.cemque
« noslro, aul lemporaliier, aut perpetuo f.deliler negotii, ulteriu;
serv.tur.s. Unive.'sis P«""s quam verl>a, speclate. Illud
« enim, Deo danle, suflicimus « aulem silere
nulla ratione debemus,
. quos nobisChrisli.nae religionis quod reverendi ponlifices,
zelus adduxerif
« un.versos volumus simu! " e abU tes nos.ri, et inferiuris slatus venerabilig
el possumus, secundum
« clerus,
tam magn.fice ac decenter,
« slalus suos varieialemque tam honeste
naiu.alium, et au.-ere "•nler nus se babuil ac
« d.v,..,s, et
hono.ibusampliare.Specialiteraulem, prudenter. et armis Deo
Deo amabiles, ecclesiasticos « po.ent.bus lam cunstan.er ac
" lriom,.haliler dimi-
viros, cujuslibet reii-
« cav,., ulcoronam vicloria^demanuDominimerito
" {?-onis aut .-iius, solliciludo veslra patern.
po.en- def,eaniexspeclare,
ler .nducai, ul ad « el eorum in
« idem populum pra^dica.ionibus perpetuum esse
« publ.c.s et pulentibus
verbis accendant, el exem-
« "^^'"^''t'nbenedictione.nemo,-ia,el,nequideis
« 'n ulla gralia desil,
« Plisedoceanl, catervalimque^lipsi apostolici favoris, et grat,«
venire fesli- cumu um
« nent in locis amoBnissimis « pro (am bene meritis
el ul.errimis, non jam evidenlius repor-
« m
sanguine, sed in multa
libert.lo. et pace, om-
« lare I luslrem virum, M. Da.dal,
ducem Veneto-
« rum, d.lectum nobis ac
• n.umque bonorum
"'"'" "'"iJcmiaaiccies.am
afnuenliaEccle.ia.n p m.r.tu dil.geadum, uuiu
n-"i'>jiii, cura
inlalur
pl.nlaluri « Hmini^: =.« ^.> •
« a-mc.s ac sociis noslris
•

-«^.v.,1, i^aiiumUit llceilU£

Vcnetis quos fidcles ac
M
•
)

"""""""'
•
'< pr^lalorum.
pra,l.,„r„m.
!.„,)„„ eli.m
eliam e,
« Plor.s, et sanclilatis vestr^
Ad laudem
el gloriam Redem-
sl„ri.,„ R,.dcm. „
«
llTJl'''
pro su* probttatis raeri.e
pluriraura co.mmenda-
P>'«rnit.li ,e„r»
perpeluum decus « mus. »]
« ul.lilalemque praecipuam
genor.lis Ecclesi» per-
« l.nere crede«lium nullus CLIII (430).
ambigeret, si incivita.e BALDUINO ILLUSTRl
« Conslantinopolitana, vetenbus COVSTANTINOPOUTAXO IMPERA-
huno.-ala cuncili.s
« yeslra palernilas generale TOR..
ccncilium convocarct'
« beat.ss.m» person^e veslra Respondet epistolx superiori.
praesenlia cunfir.nan-
dum, nuvamque Ro.nam CApud
S. Petrum, vii 1-j.
« veleri couni,-et Nuvembris )
sanciio- Lmeras impera.ori^ .ii.nnMh,
« "•^'"s sacri., e', perpetuo quas nobis per
valituns. Jam enim ad
conc.l.um Gra^ciam rebellem dlectura hl.um, Barochiura,
«
vos invilasse did.- F,^atrem milili^ Tem-
< c.mus, quas. qu* nunc P ., lua devo.io destinavii, pa.erna
videlis lempora p.-.-esignan- benignitate re-
do i.cet
ctp.mus, earumque teno.e
< s.ve p.o rebell.one plenissime inlellecto
Gra^corum, sive pro ^rav.s. sutnus in
« util.ia.ibus mundi. el
vanis occupaiionibus, Domino. el
ia potentia virtulil
in.e- .psius, quod
qui superbis resis.it, is,
'^^^""^-- ^-^ -- humilibus au.era
; z:: r"":'
cep.abile, Patcr sancle. ecce
^empus «. dat gral,ara '"«onifica
./;>"'''^"^™' raagnifica tecum miracula
dignatus esl
-"-^ nunc
""lii^ d
uies sa u is'
ies saiui.s.
P
Cogilasse
t^og.iasse
.
.
«

videlur
v.delur Dominus
Uominus .en^.o^Zt^^^Zr^t^^^^Tl^^^^^^
temporibus veslris noren.e. profeclum apostolicae
ad ho-
cog.la..o.,espacis,quiscabellu:v. sedis, e( ad utili.alem
<
pedum vestro- el exaltationem populi
<ruravestro.sposuitinimicus. Chrisliani, utde lu.i
Ganile, qu^sumus. laceamus
lubi niavn.l.centia et virtule. lllud
sacerdotali in 8ion, aman.issi.ne
aulem inler cslera
Paler nob.s gralum esl el acceptum, et
^°"^'^*^^^'»'« super eo luam pru-
f-P"""". coadunate'
•

iZWr''"'' '^'"'' denl.am commendamus, quod

potenf.* ,u« parum
'

'^«"«"'-'«'e diem acce- aut n,h.l, Deu aulem e,

.!
Pidb.lem 'n^'""'
Dum.ao, diem stabiliend* nobis lolura ascribis,
unitatis ul ex
pac.s, e.,
el al.et hum.htas, quera
quam ad Do.ninum cus.ud.mus, superbia non ex-ollii
noslr^ rantes Soe- )

rortiiudju.s contira,aad.T3. .g.,ur. imo pro cerlo tenenles,

Quan.umhbel enim ia- quu/ut
sac-osanclaraRomaaamEcclesiara, qu^
cunclor.m

-'^^SinrS.^^^^^"''-^^^^-«^^naldusadaoaura 1204, § 20. Qu. .p„, ,,,„, ,^^„^.

 PP. REGESTORUM LIB. VII. 456
455 INNOCENTII III

riumy de Grxcorum circa fidem errore dis-

;i<lelium malcr esl el magiBlia, dc corde puio, ct A et
seril.
con^cieiiliii bona, el fides iion licti), semper cu|.ias

|.rofcc!um luuin dili},'eiis (Apud S. Pclrum, Idib. Novembris.)

vpnerari, ad iionorera cl

sludiu.Ti impciidere voluinus cl opcram enicacem. Legimus in Dai)iele prophela quod esl Deus in

Un-ic, lam le qiiam lcrras ct liomines luos, sub cojlo, qui revelat mysleria, ipse mutal tempora, el

principali beali Pelri el speciali noslra

prolediono transiert regn.i. Hoc autcm in regno Grsecorum,
suscipimus, danles (irmiler in praeceptis universis teinporibus noslris, vidomws et gaudem' s impleri,
urchiepiscopis et episcopis, nec noii aliisccclesiarura quoniarn is qui ilominatur iii regpo hominum.et cui
cvimiiibus, vnlueril dabil illud, Conslanlinopolitanum impcriutn
pr.Tl.itia regiljus quoque, ducibus ac

cselerisque principibus, cl populis universis, ul tcr- a snperbis ad humiles, ab inobedientibus ad devo-

cl defeniianl, nec
ras el homines luos manuieneanl los, a scbisinaticis ad Calholicos, a Grscis videlicPt
moleslari,
eos ipsi muleslent, nec ab aliis faci.ml transtulil ad Latinos. Sane, a Domino faclnm csl
eoruiu
sed arcbiepiscopi el episcopi molesialures istud, el esl mirabile iii oculis nostris. Ilaec est pro-
remota,
per dislriciionem ecclesiasticam appcllalione fecto dexlerae Excelsi mutalio, in qua dexlera Do-
compescant, el eos ad .^atisfaciioncm omnimodam mini fccil virtuh^m, ut sacrosanclam Romanain
excommunicationem personas, quam per dum liliain reducil ad matrem,
lam per iii
^ Ecclesiam exaltaret,
i .

lerras,
, «r«..;
ccssanlc,
occasione i^f><Si;illlr'
omiii ,...i,.iL\,.t\,. ... 1
membrum _„...J
1
ad ..I T/A Q9\ T.inn-
capui.](432) Tcm-
inter.Jiclum in parlem ad lotutn, et
compollanl. Universis eliam, lam clericis -^uam laicis
iiuo, destructis vitu-
pus enim advenisse videtur, iu
crucesignalis,consistcntibus lecum in exercilu Clu i- Judam,elad Jerusalem
lisaureis,Isruel reverlalur ad
sliano, sub spe remissionis el indulgenlia^, quam Samariaconvertatur, qualenusalrm, quod secundum
eis aposlolica sedes pollioetur, injonjiimus elman- Apocalypsim .loannis. est exlra teniphim, foras eje-
damus, ul ad defendendum el rctinendum Conslan- cto, non jam in Dan el Belbel, sed iii
montem
tinopoliianum imperium, per cujus subvenlioiiis Sion ad Dominuin ascendatur. Nos igilur, ei, a
pagauorura
auxiliiim lerra sanCa facilius poterit de quo est omne dalum optimum, el omne donum
assistant,
manibur, liberari,libi prudenlcret potenler perfecium, clsi non qumt.is debemus, quanlas l-i-
tibi pro ulraque lerra
el nos inlerim, de succursu men v.ili>mus, gratiarum solviraus actioncs, et ei
affectum
mitlendo, iia disponere salagemus, quod labiorum nostrorum vilulos iramolamus, quitempo-
animi noslri per exbibiliuneiu operis comprobabis. ribus noslris dedil hanc gloriam nomini suo sanclo
Ulud aulem, (ili charissime, sollicita debes mcdi- quod invocatum esl super nos (433).]
el glorioso,
tationepeiisare, quod poslquam regnum Grfficorum Jam enim sccundura spiritum adimplelur, quod
ab obedientia sedis apostolicaj deviavil, de
nialo
olim secundum liileram exslilil consummaUim.
semper declinavil in pejus, donec a supcrbisad hu- y^
Lpaitur enim quod Maria Magdalene mane, cum
miies, ab inobedienlibus ad devolos, a
schismaticis
aihuc leneurae essent, venil ad raonumenlum,
adGatholicosjusto Dei jndicio est Iranslalurn, ut per et vidil lapi lem sublatum a monumenlo,
el cas-

obedienliae virlutera resurgat ai bonum, quod evangelica lectione. Sane,

per sequunlur in
lera qu<E
inobedentise viiium defluiil ad malum. Quocirca, per Mariam Magdalenam intelligilur Synagoga,
sublimitalem luam moneraus et exhorlamur allen- per monumentum verd velus accipitur leslamen-
remissionem libi peccalorum injungenles, lapidem mooumenli legis litlera desl-
lius, in lum ;
per
Maria
qualenus Graecorura Ecelesiam et Constanlinopolila- gnalur, qufe fuit in tabulis lapidcis exarala.
lempore
nuin imperium, ijuod ad invocdtionem aposlolicaB igitur, vide.licet Synagoga, mane, id ost

sodisgralia sibi divina subjecil, in ipsius obeJicntia primilivo. oum adhuc lenebra? esser.l, lempiisvide-
anlequam per
sludeas conservare, per quam el ipsum iniperium liccl caeciiatis el ignoranlia?, lex

atlenlius provisurus, ul de qua dicil Aposiolus Con-

lihi melius conservabis ;
Moysen data fuissel, :

ecclesi^islica bona, lam immobilia quara

mobilia, cupiscentiam nesciebam, nisi lexdiccret Nonconcu- :

diligenler facias cl fideliter cuslodiri, donec per piscesiRom. vii) venil ad monumentum, id
;
e&t

uo.-.irae di^posilionis arbilrium saluljriler ordineniur, Veius Teslamentum accepit, in quo mysteria
Scri-

ut quae sunl Caesaris Caesari, el quae suni Dei

Deo.
piurarum clausa, lanquam corpora in monumenlo,
#.:._. __,1J I...
sine confusione reddanlur
q .... .;l !„„> lnnr>V.i.ic;
laiebanl,el rarescentibus tamiem tenebris,
1 ot
et iHu-
illll-

Idus Nov. illa, quK

Daluin Romae, apud S. Petrura, vii
cescenle pleuius vero die, luce vidclicel
illuminatomnem hominem venienteni inhuncmun-
CLIV (431).
cujus eclypsi pelree scissaj, ac monnmenta
IN EXER- dum : in
EPISCOPIS, ABBATIBUS, C/ETRRISQUE CLEHIS, qui ei
APUD CONSTANTINOPOLIM leguGiur aperla, vidil in primitivis fidelibus,
CITU CRUCESIGMATORUM esl,
circuincisione fuerunl; nam salus ex
Judaeis
EXISrENTlBUS.
lapidem amotura ab ostio monumenti,
vidolicel itt-

Gralululur a Grxcis ad Latinos traduclumesse impe- telligentiara liilerae a Veleri Tesiamauio discretam,

f431) Fragmenia bujus epistolae referl Raynaldus,

(432) Raynaldus, loc. cil.
ad anuum1204, § 21. yuaj apud ipsum lcgunlur,
(433) Haclenus Raynaldus,
hic uncis inclusa sunt.
 :

437
PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1304.
458

r,HSa:Lr„„r:'"!:
ialcllifjendam esse cognovil per r:t..T''"^''?' ^ ".«P'-'.Vo.. Tes,a™„,™ sibiprtai.„3 „„„,ia
doctores evangeli- lum, el ad ejus se intelligentidm
inclinasset, alque
ca3 verilalis, sicui, unus ex eis, vidclicot Pauius humanitalis Chrisli mysleria piius
oposlolus, proieslatur intellexerit, quam
: Littera occidit, spiritus au- Lalinus, quouiam ad eum prius
tem et plures apo.toli
vivificat (// Cor. iii), et sicul
idem alibi dicif pervenerunl, ut Paulus, Barnabas.
Scriptum et Joannes, non
est, quoniam Atraham duos filios habuit tameu monuraentum intravil, nec
unum sudarium, quod
de ancilla, et unum
sed qui de an- de libera ;
seorsum erat, involulum in unum locum
ct(ta,secun(/um carnemnatusest aspexil,
; quiautemde lil)era quia doclores Gra^corum ad plenam
per repromissionem : quae sunt per inlelli-entiam
allegorium --'.^i*
dicta Veleris
.v^.v.».^ Tcsuimenli,
iooiaiiiumi, lii
et profunda
ir„l
Ga/ IV]
, ii \, -^
proiunaa mvslfiri;l
mysleria Deilalis,
IlP lalia
lemque \

;
Non omnes qui ex Israel, hi nec hactenus, nec nunc etiam perven
uat ni' 1

mNn^mr
llw M
'""''''"' ^"^"- "''
;"-omm;.„t. a^stimantur in :
'^^" f-rit involulum, humani.as Ch ist
designanlur, per sudarium, quod fuerat
mj eHa
suner Sanut
semneiM.). P^Currens igUur Maria Magdalena.
/

ve- ipsius, intelligiturmysteri^m Deital' NaT secun

n.t ad S.monem Pe.rum. et ad
alium discipulum, dum Apos.oium Caput virTchHstu^ caZcMsii
:

quem amabat Jesus, et dicit eis Tulerunt : Domi- ^ Deus (/ Cor. .i). [Unde le^itur
n o^d 1 ^
Trr
Is'aia

:Tsirpe:ra:r;i:?d
XX bicut pei Maiiam M..gdaleaam
.
Jud.ieorum in-
^^^""- ^^^'"^'"' ^-^ ^^^ ^'^ s^niur "^L^^^
alis faciem, et duabus pedes velabant
.ell.gitur Synagoga, duabus ali,
per Pctrum, qui ad La.inos
ita
voli.antes, quia mysteri^
esl specialiler deslinalus, et Dei.a.itau'. per capu"
apud eos Romffl sepul Bive fuciem designanlur, el ea, qu.-e an.e mundi
luram accepit populus inlclligiiur
Lalinorum. Grs- crea.ionem fecit Dominus Deus,
corum vero populus per Joannem, et quaj fac.urua
qui missus ad eslposijudicium, sunt occulia, sed media
Grivcas, Ephesi landem in magis
Domino reqnievil. Pe- paienl, et circa ea nos etiam voli.amus.
Irus unam construxil Ecclesiara, videlicel
Venil ergo
Ecclesia- Simon Pe.rus ^equens eum,
rum omnium unum capu.. Unde, et inlroivit in monu-
Dominusdixit et mentum, quia La.inus populus usque ad
Tu est Petrus, et super hanc in.eriora,
petram xdificabo Eccle- et profundiora Ve.eris Teslamenti mys.eria
siam meam (Matth. pene-
xvi). Joannes aulem iii Asia Iravii, ct ideo vidit linleamiaa
posila, et sudarium,
plures Ecclesias stabilivit, tanquam unius capilis quod fueratsupercaputejus, noncumlinleaminibus
multa membra. Unde in Apocalypsi
facit de septem posilum, sed separalim involutum, in
ecclesiis, el earum singulis
unum
iocum
mentionem, ul sicut quoniam inler humani.atis et Dei.alis sacra-
(434)
multa membra gubernanlur sub uno
capite, ila mul- menta discrevil, u., sicut in Deo nou

::^:::':z
lur. Venit ergo rr-- ™
Maria ad Pe.rum pari.er, et Joan-
!---. -- ^ =^^- -...:
distingat personam, sed
.«a
disiinguit

distinguat naturas.
Gra;-
^S-:
nem, quia Synagog:i per primi.ivos
apostolos, qui cus ergo, licel credat tres in divinila.e personas,
ix ipsa credideranl, lam Lalinis, et
quam Grfflcis vei-- unam in deilate substanliam,
bum quod tamcn Spirilus
Evangelii pr.TeJicavil. Nam in omnom terram sanctus proce.lat a Filio, sicut procedit a Patre,
exivil sonus eorum, el ideo dicilur cucurrisse Ma- non credil (435).] Unde, non ad injuriam
ria, quia velociter sermo propriam,'
praedicationis currebal. sed Graecorum opprobrium Joannes de
Venii,inquam, et dicil eis. Tulerunt Dominum se ipso sub-
de jungit : Nondum enim sciebat Scripturam (Joan.
monumento, et nescimus ubi posuermt
eum (Joan. xx). Quid quod Judaeorum populus ele-
cst autera,
XX), ac si diceret manifesliiis
Scribte, el Pharisa;i :
ctu3 est prius ad cul.uram unius Dei,
veritalem, qua; Chrislus esl, duo vcro circa
occidenlcs, sepelierunl fines saeculorum assumpli, nisi quod
m Veleri Teslamenlo, ut in eo
nulla de illo secun-
una estin Tri-
cium ipsos mentio habeatur,
nitate persona, qus a nullo mittitur, quoniam est
et ila, secundumexpo- a nullo, du.T? vero, quoe ab uno sunt,
silionem ipsorum, ubi el ab uno rait-
Chris.us in Ve.eri Tosla- luntur. Quod si populus Judaicus, qui esl eleclus in
menlo sit posilus, ignoratur. Exiit ergo
" "'^^ Pclrus,
-i-.iuo, ct
I.W Patribus,
ir.iuiijus, typum geru
lypum gerit mius,
illius, a nuo
;ii„ .,i;„ .. . ,
quo omiiis
omnis potestas
notp^Ms
^urrebantduosimul, etille alius discipulus pia^-
Lalinus, cui dalus est Christi vicarius,
^ucurr.t ci.ius Pctro ct venil nisi ipsius
primus ad monumen- Filii, qui traditur occurrisse bealo Pe.ro, et lam
Lum, et cum se inclinasset vidil posita lintcamina, ipsi, quam pro ipso dixisse Venio Romam
tion tamen :
ilerura
in.roivi.. Ad prosdicationem enim illius crucifigi? Quia
l'-cclesiae
vcoGreecorum populo datus eslbea-
qnaj de circumcisione crediderat,
audie- lus Joannes, a quo et incepit perfeclorum religio
;^unl genles, qua? praedestinataj ad vitam
ci-ant monachorum, bene .ypum geril illius Spiri.us,
-raec. videlicet ot
La.ini, qui
et cucurrerunl cer.a.irri quc-eril el diligi. spirilales. Cajterum, si est
1(1intelligen.iam Vcteris Teslamenti, ita,
u. per illud quid quod
ignoscerent tan.arum rerum quam
esl, Gr.fci nondum acccperunt possc
Deus oslenderat ciedere, procedere Spiritum sancium a
'entatcm. Sed, quamvis Filio, sicut
Gra3Corum populus prius a Paire, ni.si quod huraililcr quidem
acceperunl

(434) Rursus Raynaldus.

(435) Haclenua Raynaldus.
P.KTR0L. GCXV
15
 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 4«0
450
myslerium nec dum ad inleriorem vcrilatis mcduilam allin-
y
doclrinam a nopulo Judaico, ..qui geril
.--m:... .„„:
Dfi Palris, sed haclenus sprevil humililcr
lecipere„. . — f,'unl. Liber cnim, qucm raanus niissa ad Ezechic-
simililudinem Dei lcm expandit, scriplus eral intus el foris. El ideo
a L;itino, qui habcl in hac partc
accipere dicitur a quasi fainelica plorat, qui dum exleriorem corti-
Filii, ul quomodo idera Spirilus
ccm maslicat, nequaquam relicilur inleriori me-
Filio, annunliel, ila GrEccorum populus, qui
quod
accipial ilulla, el qua; cxterna sectalur, non apprehendil
docliiuam accepil aliquando ab Hebrffio
tandcm simililcr a Lalino? [(436)Ideonamquc Paler
inlernn. Cum ergo sua sc viderit exspeclatione de-
habcl Pater ceplam, in finc saeculorum inclinabit se ipsfira a
summc diligil Filium, quia quiJquid
Filius summe diligit cordis durilia, el tanquam in monumenlura prospi-
lolum coutulif Filio, et ideo
accepit ciens. discusict subt.Iius legem suam, et .videbit
Patrem, quia quidd.uid habel Filius lolum
ralione Paler, el Spirilus sancius duos angelos sedentes in albis, unum ad capul el
a Palre, pari
unum ad pedes, id esl expositores lam Novi quara
summe sc diligunl, quia quidquid habel Paler, to-
san- Veleris Vestamentis concordiler et aperle dedivini-
lum Spiritui sancto dedit, et quidquid Spirilus
Nisi ergo lalis lale elhumanilale Chrisli loquentes, uec ipsa quae-
clus habel, a Palrc tolum acccpil.
FiUum, el Spirilum sanclura existc- rcl ab eis, sed illi increpabunt ipsam dicentes :

habitu.lo inler
Filius Quid quxritis viventem cum mortuis ? (Luc. xxiv.)
rct, profeclo non se summe diligerenl, cl ita ^
Palrera, quam Spirilum sanclum, Quocirca, mulierera illam appellant, quae noninlel-
magis diligerel
sanclus mygis diligeret Palrem quam leclu virili, scc sensu femineo medilatur, et ideo
el Spiritus
Tulerunt Dominum meum el nescio ubi
quod esl incouveniens, el absurdura, et dicil cis :

Filium,
unum posuerimt eum {Joan. xx). Paulalim progredilur ad
penitus impossibile. Nam cum ipsi Ires sinl
diversum, non esl intelligcnliara verilaiis, dum incipit intelligrre quod
et idera, in nullo variura vel
ampHus in uno, quam in alio diligendum, lulcruul Jesum, salvator qui vcl salutaris interpre-
aliquid
inderanitas non adralllat. tatur, de Vetcri Testamenlo, quia lex vetus nemi-
cum insequalit:Uem
summe se diliganl' advinvicem ipsi tre^ ncra ad perfeclura perduxi', nec justificabilur ex
Ut eri;o
ut Spirilus sanctus, sicut procedit a operibus ejus quisquam, sed adhuc nescil ubi po
onorlel
sicul Pater a suerunl eum, quia nondum evangelio plene crcdil,
Palre, ila procedal a Filio, qualenus
Spiritus san- in quo Jesus reperilur. Tandem vcro conversa re-
nullo'est, et duo alii sunt ab eo, ita
eo, ac per hoc irorsum ad Evangclii veritatem, Jesum slantem non
clus sil a duobus aliis, cl nullus ab
sicul quidera jacentem vidcbit, sed nec adhuc sciet eum
inter omnes relativa dislinclio ia personis,
sil
esse Jesum, quoniam ipsum fuisse Mcssiam,
el ve-
oranes subslanlialis identiias in natura
esl inter
intelleclum nisse jara credet. Unde el appellal eura Dominum
(437)]. Hoc plane mysterium si fuisset
lunc veroquod Deus.
iam cum Lai.inis in raonuraentum intras- G ^uum, sed non intelligil sil
Graecis
dissensionis, sed Jesus quseril ab ea Mulier quid ploras ? quem
senl, scienles, quod non est Deus
:

eain
adhuc Scripturam Joaa- quxris? {ibid.) quia pra;veniel gralia Christi ;

pacis. Al, quia nesciebal

dicil ei Do-
a morluis sed illa eum exisliraans hortulanura, :

ues quod videlicet oporleret Christum

mine, si lu siistiiisti eum [ibitl.), etc Non
fallitur
resurgere, non esl mirura, si Grseci adhuc
nesciunt
in hac existimatione Maria. Nam Jesus illius horli
roortuam esbe lilieram, ubi Siuritus Chrisli vivil ;

in Caoticia
spera- cullor et custos existit, de quo legilur
scienl autera in proximo, sicut credimus el
canticorum Hortus conclusus, fons signatus {Car.t.
mus, scienl, utique scienl, el convertcntur ex eis :

eam vocabit ex nomine, quando

reliquiee in lolo corde suo, et venienl in
Slon quse- iv). Demum Jesus
in filios, ul reliquis Israel
Dominum, David regem suum, el adora-
et converle' corda patrum
renles
salva; fiant, et illa respondente,
Rabborii {Joan. x\),
hunl in allari, quod erectum esl Roma?, in lilulum
sempilernum, el extunc manus Domini eril cum subjungil me langere. Nondum enim ascendi
: Noli
meos, el
eis. Tandem euim implcbitur,
et forlc jam incipil ad Patrem meum. Vade auiem ad fralres
adimpleri, quod Evangelisla subjungil Tunc ergo : diceis : Ascendo ad PatremmeumelPatremveslrum,

intravit el ille discipulus qui venerat primus ad mo- Deum meum Deum vestrum (ibicl), quasi diceret
et
legc ac propneiis
numentum, et vidit ci credidit {ibid.), el sic facti 13 Licel Messiam esse me credas, a
primi. Videbii omnilius repromissum lan^en Deo Palri
me non
sunl prirai novissimi, et n. vissirni

crcdis aequalem. Vade igilnr ad fratrcs racos, per

enim quod Pctrus viderat, el credet quod credit \m5-
concensum videlicet ad prajdicatoresevangelicae
Ecclesia Latinorum, ul araodo simul ambulent in
dic cis, hoc estclama, el crede cum eis,
domo Domini cum coasensu. Maria vero stabal ad riialis, ct

Dura ergo neiel, incli- quoniam ascendo ad Patrem meum el Palrein ve-
monumentum foris plorans.
esl m
monumenlum, el viditduos strura, Doura meum et Deum vcstrum, id
navil se et prospexil ia
aequalis
angelos in albis scdentes, unura ad capul et unum divinilate Dco Patri consubstanlialis et
colligere polestis
ad pcdes, ubi posilura fueral corpus Jesu. Populo exislo. Eccejam, fratres et lilii,
prcBVidil, ei in
quippe Gra^corum inlrante, Synagoga Judajorum apeite, quia Deus, quod ab aelerno
nobis sa-
stal furis, quia exteriorem lillercccorlicem inluelur.
Evangelio prajsignavii, per vos tandem in

(436) Rursus Raynaldus. (437) Hactenus Raynaldus.

 ^^*
PONTIFIGATUS ANNO VII, CIIRISTI ^204.
cramenlum adimplel superlus preelibatum, '1'0

ul inlel- a cura
vilicus ipse super hujusraodi facto
li-elis quodcum quasi casi forluito, sed allo
quidem sibi pelat
ab>oIuUonem .rapendi. a nobls, ut eura
consilio Deos lioc mjslerium per ppssis .b-
veslrum ministe- olvcre postulasii,
rium operaiur, quatenus de cEBlero Quocirca, fraternilatl
sil unura ovile et ,u« p r
apostolrca scripta marrdamus,
unus paslor, provida namque dispensatione quatenus, si r^s ha
condi- se habet, villicum
tor le!rii.orum,
tempora dislribuit universa, ut cum ipsura, qui tanquam
calus v.tatur, communioni
Ixcommuni!
pleniludo gentium ad fidem inlraverit, restiluas, ita quod
,xnen.
lunc etiam sas quas esset facturus in itinere
omnis Israel salvus fiat. Monemus igilur ad sedem propTer
universila- hoc apo.stol.cam veniendi,
temvestram, et exhortamuratteritius mittat in subsidium
Terr-e
et per apo-
sanct. vel in Ghrislianorum
stolica vobis scripta mandamus, quatenus, ad accen- auxilium qui labo n1
.n partrbus hs,
dendum devotionis atrectum, quera erga , contra perfidiara
matrem e pa.^norum
rHh.Iom,nus laborera itincris
suam Roraanam Ecclesiam habet exercilns redimat juxtapropdas
Christia-
nus prajscripla ei fideiiter exponatis, et tam cba-
rissimum in Chrislo fiiium ^'°'*' ''*"' ^'"""'" ^''''"^
noslrum, B.... Constan- ^^^'^"^ ^o-
verabril"
linopolitanum imperatorem illuslrem,
quam majo-
res et minores in ipso exercitu constitutosinducere CLVII (440).
procuretis, ut regnum Gra^corumin
d EIDEM.
obedientiasedis Facultas reformandi
aposiolicae sludeant stabilire, per Lunr/ensem ei Upsallensem
quam unique pote- ecctesias.
rit, et sine qua minime posset ab eis ipsius domi- (Apud S. Petrura, xm
nium relineri. Kal. Decerab.)
Ad noc nos honeslas lu^
Dalum Roraae, apud Sanctum Petrum fraternitatis inducit
tibi ut
Idibus No- ben.gnius concedaraus
vembris.
qu« pe.sonissunt eccle
sias .c.s concedenda.
Eapropter, venerabais
GLV in C -
(/i38). sto frater, tu.ne fratcrnilali concedimus,
LUNDENSr AnCHIEPlSCOPO. densera
ut in Lon-
et Upsallensem
m census Romanae Ecclesix per reonum
Dacix eve as et deslru.s,
a.-ch.^episcopat s vie no" a
et disperdas
Suevige colligat. et dis.sipe., Idifi ^
(Apud S. Pelrum, Idib. Novembris ) cles.a^, ac salutem
Ul lujB fraternilatis
populi tibi commissi
devolio, qnam videris
pe'rpectam
habemusinmullis,nohissitobnoxior,tibiducimus faraa tu, nom.n.s, quae
commitlenda, per quae nobis etapostolicce suavem diffundil odorem
sedis pos- per h.eraera "'
sis et debeas araplius Iribulationurajeraporalium non
complacer-e. Ideoque fraterni- cesca
r^
sed ,a aclibus suis
latem luam, de qua plene ver potius et .statera
confidimus, rogamus
lenlius
al- G "'""'^^ ^'"^'^'" comraitlen.i
et mouemus, per aposlolica libi scripla fructum reir .'"?
fr ct m reddant
ubernmura in autummo
mandantes quatcnus islud onus pro
nobis assumas Daium Rom^, apud Sanclum '

ui censum beati Pelri Petrura ' xm

per regna Daci» ac Suevi^B lendas Decerabris.
Ka
^^
ideiitcr colligas et reserves,
ipsum nobis per fide-
lem nuntium Iransmissurus CLVIII (/j41).
vcl assignaturus eis
quibus per liiteras nostraa libi duxerimus EIDEM.
injungen-
dum. Ut aulem hoc plenius
et liberius possis
tffi-
cere, pjenam et liberam
tibi concedimus (APud
facultalem S. Petrum, XII Kal.
ut contradictor-es,
qui fuerint, per ecclesiaslicam
si
Deccmbris.)
cenburam, appellatioae
romota, compescas. iraler
nosler
Dalum Romaj, apud Sanctum arcb.episcopus Upsallensis
Pelrum, viu Idus uicend.ura pallcura quod ner
Novembris. habebat, araisit, unde
ipso humililer per p o
^
^ iiitei-as
''^^'^* ^t m.n
Pt nunt-os
poslulasti, ut
; ,
'

CLVI (439). aliud ill

al.ud .ili mjf.
mittere d.gnaremur,
,

EIDEM
cum ipse et Eccle.ia
mpresbytero cum uxore sua turpiter o-l^em nn' 'T'''''
^^'°^^"'' ^-P'- ^- P ^ "
^i!?i"""'
agenttnasum abscidrrat ac linquam r. °"°''""^
Ixseral ana ^ dest
d strar.r
nare. L.cel raulem
'' ''"^"^ aposlolicara
Ihmate solval sub certis tibi
per privilegiura sedis
condUionibuf '

(Apud 3. Pelrum. Idib. apostol.c. sit concessura,

Novembris ) ut Upsallensi' sede
canle. cura aliquera ibi va-
Ex parte tua nostris esl
quidam sacerdos, dum
auribus intimatum, quod tu.s et Ecclesi.
sub.ogari contin^it nunms
Upsallensis ad sedera
"
consuesccrel cum uxore a'p 'slo i

;U]usdam tui villici nefariam acceden.ibus palleura

rem habere, captus concedalur, per te subroga™
"• avm.co, quiei nasum abscidil pont.fic. conferendura,
quia tamen sodcs illa
et I^sil ipsum
acat, nec .psum
^on
Q lingu,-., nec tamen loquelam amisil. daudura de novo
Undc nre lu a,i um pro potitione
requiritur ut
hyter ipse ad osliura ipsius tuos dest.Lsti
se iranslulii monachorun,
u:im salvare posset u"i nos, et non .Ue, de jure nun
animam inter eos. Verum poluiraus postulaio
ne^are
^e.ura,utsupplicationitu.,cuivoIuraus,quantura
!J«ynaldura, ad annura ^264, S
fSol
(«9) v'1^
Vrde Ra.ynaldum, ad anaura 56
yide Raynaldura, ad
1204. § 56. (fi?l annum lon; s k-
(441) Vide Raynaldum', ad
annum ifoXl^*.
 PP. REGESTORUM LIB. VII. 464
INNOCENTII III
4C3

na«umus cum Domiuo, defcrrc, gratiam faciamus, A Irarius viderelur, negolia Strif?oniensi8 ecclesise
ipsos
du.imus desli- minus emcaciu-r assumerel promovcuda. et
m leum ipsum libi per tuos nuntios
eidem, epiecopos, qu, ejus verbis el actibus juila debilum
ni lum per le arcliiepiscopo assi^^nandum
^' consequealiam suum dure quandoque resiilerant, opprimere non
i.men auod hoc iu posterum ad
1
cossarel cum lamen, juxla canonicas sanctiones,
'lur
Kalcn- judc:. aliquibus non debeal dari suspectus, Porro,
""'SuumVomje, apud sanclum Pelrum, xn
dilecli filii.... abbas de Rucco, cl magisler Pelrus,
das Decembris.
pro rege pra;dicio, nec non et..,. praeposilus Poso-
CLiX (4421.
ncn, ihesaurarius Ecclcsiae vestrae, pro vol)is
el....
CAPITULO STRIGONIENSI. ca,
ut de poslulalione in conlrariura alleganlcs, assueruere constantcr,
Vocal eos ad vrxsentiam suam, proposila fueranl, penitus
in arclaepi^copum btvKjo- (luieab ipsis episcopis
archiepiscopi Colocensis
csse falsa, flrroiter proponendo, quod per eunidern
nicnsem senlenliam audiant.
(Apud S. Pelrum, x Kal. Dcccmbris.) praepositum el alios antecommunem tractalum vo-
quam celebrasiis] de venerabili cati fucrunt soleraniter, el venerunl, eorumque
[Poslulalioni ,

archiepiscopo, ad Slri- re^iuisitus assensus sed,

fralre noslro, J... Colocensi de gratia mullolies fuil ;

goniensem metropolim transferendo,

venerabilcs cum super ecctesiae vcstrae provisione consilium et
metropolis suffraganei, vi~ H auxilium vobis congruura dencgarent, vos, ipsl
fralres noslri, cjusdcm
B... Waliensis, R... ecclesiae desolatae providere volentes, vocatis
prs-
delicel C. Quinqueeciesicnsis,
Vesprimiensis, elJ... Nilriensis, cpiscopi,
penilus diclis episcopis, convenistis in unum et vola vcstra

coulradicunt, per suas nobis liferas inlimanlcs, in praediclum Colocensem archiepiscopura, ulipsura
bonaj mcmoriae archiepiscopo veslro, postularetis a nobis, unanimiler, eis praesentibus,
quod V.,. ,

viam univers<B carnis ingrcsso, eis

inconsultis, vos, conlulistis, supplicilcr exoranles, ul uos suis litle-

habito adinvicem consilio diligenli,

quodara de ris pro postulationo vcslra rogarent, quod ipsi fa-

Christo filii
cere penitus recusarunl. Praenominalis autem
nun-
concanonicis veslris ad cbarissimi in
praesenlirim Iranslalionem ipsius arcbi-
noslri, n. Ungarorum regis iilustris, tiis asserenlibus, quod

quem nomine
vobis prajfici volebatis, episcopi urgens ncccssilas ei evidens utilitas
exigc-
deslinalis, el
Postdilalionemvero non longam, bant, in ipsa disceplatione fuil propositura coram
lenusexpressislis.
cum ad fcslum Beali Slephani regis
iidcra episcopi nobis, quod mcmoratus archiepiscopus Colocensis,
electione Strigo- pra?judiciura, vobis
soleniniter convenissenl, el super ia grave Slrigoniensis ecclesiee
deliberalione traclarent, conlirmatioues sedis aposlolicaB
niensis ecclesiae unanimi reclaraantibus et
requisiti, qr.em illi sedi oslendenlibus, filium prae.iicii rcgis coronavil in
vos, ab eisdem episcopis
ad
ellelis piffificiacprffiponi^taliterrespondisiis, quod q regem, cum non ad Colocensem ecelesiam, sed
per-
nullura auderelis eligere, nisi qui plenam
regis raelropolim vcslrara coronal;o regis Ungariae
gratiam oblinerct, et protinus praediclum Coloccn- linerenoscatur uude lanquam alieni juris invasor
;

in quera jampridcm cum rege el contemptor, debel)at graviter

aposlolici slaluti
sera arcbiepiscopura,
praesumi,
conveneralis praediclo, nominare curaslis,
adjicicn- casligari, poleralque verisiraili conjcctura
conlra
les- quod in eleclione archiepiscopi
suffraganei quod, curaipsequerelamcontra se ipsura et
nibil juris haberenl quibus ipsi
sufTraganei respon- factum propriura non essel moturus, jus ecclesias
in vestrae super hoc prajtermilterel
indefensum, per
derunt, quod a prima Chrislianilalis institutione
rcgno Ungariae usque ad ista tempora,
nullus ad quod ei grave possel pra?judicium generari, quani'
econtrario fucrit replicatum, quod,
absque
sedem Strigoniensem fueral electus, nisi suiTraga- vis
conslitu- praejudicio alicujus,
neis una cum canonicis eligentibus, juxta conlradictione cujuRlibel et

approbalam. cele-
lionera canonicara et consuetudinem prsscripta coronatio ab universitale fueral
hujusmodi
Dixerunleliim, quod priusinquiri deberei, ulrum brata. [Licel ergo per poslulationera
prs-
de greraio illius ecclesias possct ulilis el idoneus nullum jus sil alicui acquisitum, ideoque sine
reperiri, asserentes, quod in ea mulli sunl viri judicio alicujus poslulationem potuissemus repel-
illi ecele^ia; tamen vobis, quantum cum
honesti, discreli et litterali, qui possenl illi ^^^^ memoratam, ul

decentius praesidcre. Ulud insuper per easdemasdem no- ^ Y)qo

Y)tto speciali gratia eonsulamus, ila
possumus, de speci
praediclus Colocen- ponlificei
bislitteris intimarunl, quod, cum duximus providendam, quod, si prsedicti
j„ contradictione perstilerint, et vosad
poslulationem
%\iarchiepiscopus, usque ad haec lempora, Colocen-
constitit de
semecclesiarasirigoniensi melropoli asseruerilesse inslileritis oblinendam, quia nobis non
el in- prsemissis, usque ad SepLuagesimam
proximo venlu-
parem, eique lam verbo quam opere varias
non modieum formi- ram procuralores idoneos, ad oninia
per
tolerabites injurias irrogarit, (443),
pr«-
dabanl, ne, si ad memoratam nictropolim Irausfer- sufficienlerinslruclos, nostro vos com^peciui
asserlionis non im- qualenus, utraque parle praesenti, quod
retur, propriae confessionis ei senietis,
duxerint
raemor, quasi rubore perfusus, ne sibi ipsi con- justum fuerit decernamus.] Si autera illi

(442) Fragmentum hujus epistolae rcperilur in inclusa sunt. Eamdera epistolam laudat Raynaldus,
colleciioneDecretalium.lib. i, tiL 5, De postulatione ad an^ 1204 § . ,

Decrclalibus aesuni.
Hae in J'^;
prxlatorum, capul 5. QucE iliic lcguniur, hic uncis (443)
 4GK PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204.
4«G
a contradiclione cessandum, el yos insislere volue-
nlic ad
arl rvncl Inl irtnic rr-^li^r^ «V.i;„ _
A sericorditer dignarelur.
• ... Cumoue
' j"^'Jtiii M
multi riusdem i«
rilis poslulalionis
ii
graliam obtinendam, nihilo
i : i. : i - .

amici, lam clerici quam laici, apud diclum archie-

miniis infra prasscriplura lerminuin personas piscopum insliiissenl, asserenles
concorditer ita
idoneas ad nostrain pnRseiiliam deslinelig, qiia; idem, ipsorum precibus faiigatus,
esse,
dicto M...
nobis fid'!m facere velint et valeanl, super his qua; prae.Jictara concessil praebendam.
Verum, dileclus
fuerinl opporluna. Quod si, contradicenlibus epi- (ilius, magister Guido,
Novdriensis canonicug, mo-
scopis memoralis, minus de jure viderilis
vos meraoratoarchiepiscopo posimodum inlimavii]
conlidendum, ne incassum laborcm subealis pariier quod
ei fueral falso suggestum, videlicel
guod praebenda
el dolorem, aliara vobis personam idoneara provi- vacaret, cum intcr M... nepolem
ejusdem magistri
dealis canonice in paslorem.
etJoannem Brnxuard, patruum picBdicli M...
super
DaturaRomae, apud Sanctum Pelrum, x Kalendas eadempraebenda, coiamjudicibus a sede
aposlo-
Decemb.is. Iica delegatis eo lempore
quajstio verterelur; unde.
Scriptim esl mper hoc regi, hoc addito : Monemus dicebat donationem illam nulliusesse
igitur celsitudincm
momenlicum'
luam, quatcnus praediclos epi- fuerii lacita veritale subrepla, et, mulla insuper
scopos non impedias nec impediri permillas, quo- super praediclis proponens,
,. .
^
• ' ' ' •^ i-v^t^^'..j..i3, au
ad sedem
stjueui aposioiicam
apostolicam
minus episcopi supradicli suam apud nos jusliliara o appelkvii, poslulans, ut per litieras
•"
suas nohi. ^^'^
rpi
libere prosequanlur
prosequanlur. .^AnV,.,
seriem nnm ;.....
nuntiarel, ..„• :.:.
cujus petilioniprsebensassensum
• .

Dalura, ut in alia. ipsi postulata concessit,

praediclis eliam delegalis
CLX (444). suas litleras intimavit, quod ipse
nemini voluit" fa-
^ PRIORI SANCT^ MARI/E MAGDALEN^ DE VALLE- ccre praejudicium consulens illis,
indictacausa
ut
;

FARES. procederent secundum apostolici mandati

Covcedit ei Ecclesiam ab Alexandro PP.
lenorem.
fabricatam, Nos idtur, allendenles quod fraus
e. sub rroprieiate B.
et dolus nulli
Petri relictam, sub annuo
debet pairocinium imperliri.
censu duarum librarum cerx. concessionem memo-
rataepraebends ab eodem archiepiscopo
(Apud S. Petrum, viii Kal. Decemb.). factam,lite
pendente, irritam decernimus et
Sicul in auLhentico felicis memoriai Cceleslini inanera.
papae, praedecessoris no.slri,
Datum RomcB, apud Sanclum Pelrum,
perspeximus contineri ix Kalen-
das Deccmbris.
nobilisvir, P... de Lacopessel, fundum de Valle-
Fares Ecclesias Romanae quo ecclesia
obtulil, in CLXII.
beatae Mariiie Magdalen<e, conslrucla a bonae
me-
W. (447) ABBATI MO.VASTEnil MONTIS-MAJORIS,
EJtJIQUE
nioriae Alexgndro papa, prajdecessore nostro, in jus FRATRIBUS, TAM PR^SENTIBUS QUAM
FUTURIS, REGU-
fuit et prop.rielalem beali Petri recepta. No» LAREM VITAM PROFESSIS l\ PERPETIU.V,
igilur, Q Recepit eos sub protectione, et
eorumdera praedecessoruranostrorum vesligiisinhae- enumeratur bona ad
rentes, eamdem ecclesiara sub noslra ipsos spectantia.
proleclione
suscipimus, elc. usque, (Apud S. Pelrum, iii Kal. Decembris).
communimus. Ad indicium
aulein, quod eadem ecclesia beati Petri juris elpro- Gum nos universis catholicae EcclesicB filiis
debi-
pnelatis exislat, nobis et successoribus nostris, tores, ex injuncto nobis a Deo
qiias apostolatus ofTicio,
libras cerffi singulis annis exsolves. exislimemus, illis tamen locis alque
Nulli ergo.... pcrsonis pro-
noslrae protectionis, elc. Si quis pensiori nos convenit charilalis sludio
autem, elc. imminere,
Datuin Romae, ;apud Sanclum Pelrum, quas ad sedem aposlolicam
viii Ka- noscunlurspecialiusper-
lendas Decenibris, tinere. Eapropter, dilecii in Domino filii, vesiris,
GLX. etc. usque : clemenler annuimus,
prjedecessorum et
EPISCOPO 1(445), ET CAPITULO NOVARIE.VSIBUS,
'>... nostrorum felicis meraoris, Urbani,
Pascalis, Ge-
toncessionem prsebendx cujusdam ab archiepiscopo lasii, Calisti, Eugenii el
Lucii, Romanorum pon-
Mcdiolunensi factam irrilat. lificum, vestigiis inhoerentes,
prnedictum monasta-
(Apud S. Petrum, ix Kal. Decembris.) rium,in quo divino, etc, usque
In litleris venerabilis fratrisnostri... communimus sta- ;

Mediolanensis tuenles,
•--.-. w, ui quascunque
viuasuuui uc
archjpnicn^n; fr.tc\ .
r^
possessiones,
pobsessiones, quajcunque
quajcunqui
dlleclus filius, M...
Bruxuard, ad pra;senliam ejus talu Arelalensi monasteriura ipsum Sancli
accedens, ab eo bumililer postulavit, Petri
ut quamJam Monlis-inajcris, cum pertinenliis suis Castelletum,
praibendam, quae in Novariensi ecclesia ;

de jure va- cura omni lerritorio suo ccclesiam Sancti Isidori ;

cabat, et ad ipsum, ex staluto Laleranensis coq- infra muros civitatis Arelalen. silam,
'ilii, ejus erat donatio devolula, ipsi
cura parochia
conferre mi- et caemeterio ecclcsiara
; Sanclae Manae de Mari
Laudata a Raynaldo, ad annum 1204,
jff^) § 81. Anlonii, eleclus Monlis-raajoris abbas, hoc
( «4.)) Petrus, ex c.ithedralis canonico ipso in
Novariensera quo nunc veriamur, auno I20i, in mense
'.mersil ad sedem versus Octobris
annum 1196. Qualuorde- ad sedem aposlolicam una cum Pclro
im annos Novariensem Ecclosiam adminislrasse regc Arrapo-
•lur, defiinclus
di- mim, Arelalonsi archiepiscopo, el pra-posito
anno. 1210 Uguell. IuU. sac. tora pro-
lectus, inaugurationcm benedictionem accepii
el
A;?,\?^^- ^'«i^ etiam lib. III, epist. 6. sine conlroversia. Praefuil usque ad
('i46) Ibidera. aanura P^T^
Gall. Christ. tom. I, col. 608.
(ii7)GuilleIra«s III, de Bonilis, cx priore S
40"? INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 4CS

caslrum de Mira- mort. cum periiaenliis suis; ecclesiam Sanctae

cum omnibus pcrlinenliis suis : A.

marsel ecclesias ejusdem caslri, cum omniltus per Mariaj de Roccarossa ; ecciesiam Sanclaj Marioe de
ccclesiam el villaui Sancli Geriesii, Plano, cuin omnibus perlineiniis suis ecelesiam
lirieii;is suis ;
;

pa- Sancli Slcpliaiii de Uoihims ccclcsiam Saricli

cuui perliuenliis suis ccclesiain Sancli Marlirii ;

rocLialcm de Lauria, Ciim omuibus perliuenliis Joaiinis de Saiiclas ; ecclesiam Sancti Pelri de
ecclesiam Sancli Laurentii, cum omnibus Mari, ecclesiam Sancls Mariae de Cbalican.
suis ;

perlinenliis suis ecclesiam sancli Romaui, cum cura omnibus perlinentiis suis ; monaslerium
;

ecclesiam Sancli Jacobl Sancli Honorali de Rocca-fraudosa, curo per-

omnibus perlincnliis suis ;

de Morieis, cum oinnibus pertinenliis suis eccle- ;

linculiis suis; ecclesiam Sancli Juliani de Agulla,

siam de Pellicana, cum pertinentiis suis ecclesiam ;

cum perlinenliis suis; cclesiara de Vellaus ; eccle-
siam de Cabrer. ecclcsiam Sancli Pelri de Pino,
Sancli Sereai, cum pcrlinenliis suis ; el eccle- el

cum omnibus perlineiiliis suis, quidijuid juris

siam Sancli Pelri de Mailan. cum omnibus perti-
habelis in ecclesia de Oleras, cl quarlam partem
nenliis suis. In episcopalu Aviuiouem. omna jura,
Belli- ejusdem caslri; eeclesiam Sanclffl Mariae deSesols;
et possessioues, quas in caslro Tarascoiiis el

cadri habelis; oinuia juraquajiuvillaelin lerrilorio ecclesiam de Bilcodenas ecclesiam de Balles, el ;

de Laurada, habcLis; ecclesiam Sanclaj Maria; de „ ecclesiam SanclK Mar:«:de Tous, cuni omnibus per
_-ii- c •: i.„™:„:: „„™ ...^.Al.^i..i^ r>;iic.lnni itIIIoi
\illa Sancli Uemigii, cum medielale ejusdem villae,
linprilik suis
linenliis siiis •
;
.amlflsi.im Sancli
ecclesiam .Tuliani quaj
R/inrli Juliani in
(lUaJ esl ini

cl cum oiunibus perlinenliis suis ecclesiam Sancli ;

territorio dc Joquas, cum perlinenliis suis ;
ca-

slrum de Perlisio, [cum ornui villa adjacente, et

Genesii de Romanino; ornnia jura, quae babetis in
villa de Cibannis, el ejusdem lerritorio ; ecclesiam cum terrilorio culto ct inculto ; omues ecclesias ia

Sancli Sepulcri de Verqueriis, cum perlineutiis suis, eodcm caslro, cura pcrnenliis, suis, et cum omni
et Cffitcra, qu;fi in eadcm viUa habelis ;
orania jura dominio tolius castri in omnibus intus et exlra, et
el possessiones, quas habetis in villa Sancli An- porlum Durentiae; ecclesiaui Sanctae Mariae de
deoli et ejusLlem terrilorio; ornnia jura, el posses- Alneu, ct ecclesiam Sancli Laurentii de Robians,

siones, quas habelis in villa de Moleges, etejusdem cum oranibus perlinenliis suis raoaasteriura San- ;

lcrritorio, ecclcsiam Sancti Verani, quse est in ler- clae Mariffi de Carocolo, cum omnibus pertinenliis

suis ecclesias de Castro Rellan. Sancti Petri, San-

ritoriode Airaga, cura oranibus pertinenliis suis ;

orania jura, et possessiones, quas habetis in villa clas Marire, el Sancti Donysii. cum omnibus perli-

nenliis suis; ecclesiam Sanctae Crucis de Auriiiell.

et lerritorio de Gravesons, et in villa et lerritorio
ecclesiam Sancli Shcphani de Crau, quae esl sila in
de Lagoses. la episcopatu CavcUicen. ecclesiara
territorio caslri Sancli Saturniui, cum omnibus
Sancti Petri de Menonienas,cura oranibus periinen-
omnia G perlinenliis suis. In episcopalu Forojulien. mona
tiis suis; ecclesiam Sancti Joannis de Cleu ;

jura et possessiones, quas in villa et lerritorio de sterium de Correns, cuin omnibus perlincnliis suis ;

Insulta, et ornnia jura, qus in terriiorio de Avello- in caslro Villaepiscis, ecclcsiam Sancti Michaelis,
cum ^parochia sua in castro Roca-bruna paro-
negues habelis. In episcopalu Carpentoraten. eccle- ;

ecclesiam Sancli chiam; ia castro Flachan, ecclesias, cum paro-

siam Sancli Petri de Paternis ;

Mauricii de Vennasca, cum perlinentiis suis ; eccle- chiis suis quidquid juris habetis in ccclesia San'
;

siamSancliLaurenliideMarmorem.curapertinenliis ctae Mariffi de Aureie, et ecclesias de Bersa, cum

Buis, ecclesiara Sanclae Fidei, cum pertinentiissuis ;

omnibus pertincnliis suis. In episcopatu Regen.
monasterium Sancli Antonii, et medic'al«ra castri monaslerium Sancli Pelri de Slublon. cum omnibus
pcrlincntiis suis ecclesiam Sancti Vincenlii do
de Bedonio, cum omnibus perlinenliis suis ;
mo- ;

cum per- Mesello ecclesiam Sancti Petris de Riolas eccle-

nasterium Sancti Jacobi de Valle-saltus, ;
;

tinentiissuis ; ecclesiain Sancti Michaelis de Anesca, siam Sancti Pontii dc Castronovo, cum pertinenliifl

Martini ecclesiam Rancli Marlini de Bruneto, cum

cum perlinentiis suis, ecclesias Sancti et suis ;

Sancta^ Mariae de Monliliis, cum omnibus pertinen- perlinentiis suis ; ecclesiam Sancli Pelri de Vilela,

tiis suis. In episcopatu Vasionen. ecclesiam Sancla; cum pertinentiis suis; ecclesiam Sancli Honorati
Mariffi de Forcas, cura omnibus perlinenliis suis; D dc Pallarols, et ecclesiam Sancla; Mariae de Villa

ecciesiam Sancli Andrcae dc Raraera, cum per nova, cum omnibus perlinentiis suis. In episcopalu

linenliis suis ecclesiam de Dolonn.

; el viUara, Senecen. castrum, quod dicitur Noranta, cum
cum omnibus pertinentiis suis; ecclesiarn San- omnibus pcrtinenliis suis. In episcopatu Sistericen.

Andeoli de Cairan. cum perilnenliis suis, et ecclesiam Sincli Petri de Saumana, cum perli-
cli
ecclesiam Sancii Salvaloris de
ecclesiam Sancti Petri de Revello, cum perti- nenliis suis, el

nentiis suis. In episcopatu Aurasicen. eccle- Valbaines, cum perlinentiis suis. In epi.^^copaiu

siam Sancli Marcelli de Sirinnam. cuin perii- Vapicen. ecclesiam Sancla; Mariae de Anlonavas,

nentiis suis; ecclesiara Sancti Petri de Velloricha, cura omnibus pertinenliis suis, et ecclesiara Sancli

cum perlinentiis suis ; omniajura, el possessiones, Laugerii de Jaubia, cum perlinenliis suis. In dia3-

comilalu Viennen. ecclesiam Sancti Antonii de Mola,

quas in civitate Auraviccn. habetis. In cesi

Aquen. ecclesiam Sancti Pctri de Aleno, cum pcr- cum parochia sua, el cum omnibus aliis perlinenliis

ejus pa-
linentiis suis; ecclesiam Sar.cli Michaclis .!e Mala- suis, el domum eleemosynariara, quffi in
 ,

*^^
PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 4^0

neniiis suis
ecclesi.m Sanolffi MariiB de Montanea;
;
salva sedis aposlolicae anclorilate,
ecclesiam el dioecesanorum
Sancti
M.rcellini ecclesiam Sancti ,•

episcoporura canonica juslilia in supradictiscapellis.

Joannis de Formenlal. ecclesiam
Sancti Marlini de Ad indicium aulem hujus
Vunai; ecclesiam Saacti Perri a sede apostolica per-
de Monleluser; ec- cepiaelibertalis, quatuor solidos Mergurien.
clesiam Sanclae Mariaede raonelse
Quincem eccle.iaraSancU ; veleris nobis, noslrisque
Desiderii de Caslro successoribus, annis sin-
ecclesiam Sancti Cvpriani
; •

ecclesiam Sanctc-e Mariae gulispersolvelis.Siquaigitur,elc.Cunciis,autem,elc,

MagJeleinse de Baen, cura Datum Roraae, apud Sanctura Petrum, per manum
omnibusperlinenlissuis; ecclesiam Sancii
Petri Joannis, Sancts Romans
de Lausonna ecclesiam de Ecclesiae subdiaconi el
; Gapreriis, cum omnibus nolarii, iii Kalendas Decembris, indiclione viii,
perlinenlnssuis; ecclesias Sancli
Evodii, Sancti IncaruationiaDorainicae anno 1204, pontiflcalus
Bonili, Sancti Hilarii, vero
Sancli Salvaloris, et Sanclffi domini Innocenlii papae III anno septimo.
Mariajde Lechis, cum omnibus pertinenliis suis.
In episcopalu Gratianopolilan. CLXIII.
ecclesiam Sancli
Jusii; ecclesiam caslri
de PARMENSI EPISCOPO (448).
Rouo, et dominium ejus-
dem caslri,
cura omnibus pertinentiis suis ComposUionem inler ubbatem sancti Sixti et
eccle- com-
siam Sancli Romani de
;

B munitatem Cremonensem initam auctorilate

Cranenco, cum oranibus apo-
stolica conrirmat. (Insertum
est ipsiim compositio-
perlmenliis suis raonasteriura nis inslrumenium.)
Sancli Slepbani de
;

Nacon, cura pertinentiis suis

ecolesiam Sancti ; (Apud S. Petrum, viii Id. Decemb.)
Joannis de Exarlo; ecclesiam
de Reneuvell. Eccle- Cum dilectus filius, G.
siam de Gonniis ecclesiam abbas Sancti Sixti, nu-
Sancli Jusli, et ecclesiara
;
per ad sedem apostolicara accessiset,
S.incl£3Mariffi;el Albaripa, de Gremo-
cum omnibus perti- nensibus depositurus in praesenlia noslra
nenlus suis. In
episcopalu Dien. monasterium Sancli quere-
lara, pro cujus raonaslcrio
Johannis de Roms civitas fueral interdi-
ecclesiam Sancli Martini de
;
cla, et polestales, et consules,
Coronel. cum ac consiliari vincu-
perlinentiis suis, el quidquid Jo
juris excommuninalionis astricti, dileclus fllius,
habelis in ecclesia Sanclse Joaa-
Marice de Auriolo In nes Bonus, pro ipsa civitate advenit,
episcopalu qui cum ipso
Valentiae, ecclesiam Sancli Petri de abbale, ad admonilionem nostram,
Mota, Sincti Thomae, amicalem ca-
el Sanctce Mari® de Jallans ravit compositionera inire. Nos
cum perlinenliis suis; ergo, poslraodum
ecclesiam Sanclae Mari^ de ad postulationera ulriusque partis,
Maimanis; eccleslam inlerdictuin
de Gerna, et ecclesiara de cui erat civilas ipsa supposila, duximus relaxan-
Podio Rigaudo, cum omnibus
incomitalu Vi.riniimii;.« .
pertinenliis
^ suis.
^"'^- dum;
"""' .
"«lernuaii
fralernitali luae
tuae per aposSolica scripta man
man-
^eati Appdlen. cum omnibus pertinentiis
suis. laxalura a nobis, el, ab excoramunicalis
S>ane, novalium veslrorum, quae propriis juraloria
manibus cautione recepta, quod noslris curent obedire
aut sumpiibus colitis,
sive de
man-
nuirimenlis anima datis, beneficium eis absolutionis
bum veslrorum, impendas, injun-
nullus, etc. usque prcBsumat-
:
gens eis sub debito praestili juramenti, ut
Prajsenli nihilominr.s decrelo inviola-
prohihemus, utnullus biliter praedictara coraposilionera
inlra parochias vestras,
observent, quam
abs.iue difficesani epi- laraen salvo in
scopi et vestro assensu, omnibus jure apostolic® sedis, vo-
ecclesiam de novo ffidifi- lumus observari. Tenor autem illius
care praesumat, salvis composiliouis
tamen privilegiis pontificura esl talis. In nomine Domini
Komanorum nostri Jesu Ghristi.
ia parochialibus autem
;
ecclesiis elc Amen. Abbas monaslerii Sancii Sixli, mediantedo-
^sque : idonei fuerint tanlum ad
reprassentalionem mino papa et auctoritatem prffistante, propria
Teslram animarum curam vo-
commillat, ut de plebis lunlate et consensa
qiudem cura episcopo, vobis prioris P. tale pactura iniit
autem de tempora- cum
nunlio Cremonensi, Johanne Bono,
libus dobeat videlicet
respondere. Sepulturam quoque, elc. super facto Guastallae et Luciariae,
^sque obsistat, salva scilicet, quod
•
tamen --"—"-';_
juslilia malricis ^^^'^-
eccle- ipse
'i"^ abbas
•*""«» nomine
uomine suo ei
et raonasterii sui promisit,
8i». Obeunle voro ip m. „o ^ promisit.
gulam, Z:^rl:T:^':^^^'''''^'- ^ quara ^"^^ «- 'P^^^' °- -nasterium suura movebit ali^
gulara,providerinleligendum,quividelicetautaRo-
quajstionera seu litem conlra comraunitalemt
mano ponlifice, aut ab eo, cui permiscril,professione
Cremonensem super praedictis villis, donec impe-
seposita ordinelrr. Nulli
eliara episcopo facullas sil rator fuerit a romano ponlifice
sine Rom.ni ponlificis aul legali ojus coronalus, salvo
mandalo idem sibi el ecclcsiae suaj omni
jure quod habel ia
nionaslerium excoraraunicalioni, vel inierdicto praedictis Curtibus, el ia omnibus
fructibus pree-

^^"^"«"^» Ugonis equitis filius. ex

V?
Dedllnli?f velusloque
periiiusln
procerura Parraensium lu Ita-
S. Domini, anno 1207, iu oppidum Burhi
solemni
pompa iransulit, quod iade oppidum S.
Domnini
Novemhrisdefunclum,ad episcopalem. nomen accepit. «ingulari grat.a apud
Othonera ira-
Parmensis peralorem I\ valuii. Ipsius meuiio
frequens haoe-
"^^?'*"',' ^^- "'• Es'^'^^^i' e vita an-
V'?"''-"
;/?°"' s'^P""""^que est ia Calhe-
r.ii n;"
d.Mli. UciiiiLL. Ifa!. sacr. tom, II,
col. 220,
corpus euim
*7i INNOCENTII m PP. REGESTORUM UB. VII. 478

terili temporis; quod quidquid usque A videanlur, volumus cl mandamus, qualenus uni-
ilft tamen,
modo actum csl per donnnum Reginensem (449), vcrsis Latinis clericis, cujnscuniquc rcgionis el

vcl per dominum Mulinensem (450), delegaios do- gcnlis, apud Constanlinopolim conslilulis, convo-

mini paprc, supcr prffidicla qucrela, niliil noceal calis in unum, de prffificiendo eis idoneo provi-

vel prjvjudicelCremoneQsibus in jure suo, seu sore, viro videlicet Deum limcnte, tam aslatc ma-
possfssione, prxlerquam in lemporis inierruptione luro, quam scieniia reverendo, Iractalum cum eis

cl aclionis perpcluatione. Dicla vero lesiium pro- pariter habealis, cl eum, in qi.iem canonice con-

duclorum ab abbalc coram episcopo Mulinensi lan- cordarinl, auctorilate noslra rectorcra pra;Iicialis

tum valeant, quanlum de jure valere debebunl, et eisdem, a nobis vel legalis nostris, quos Gonslan-
pro hac dilalione cl concordia accepil prfedictus tinopolim in proxirao deslinare disponimus, con-
abbas cenlum scxaginla libras imperiiles a Cre- firmandum, nl per nos vel eos, quod defucril

mononsibus, et coram summo ponlifice confessus plenius supplealur. Personam aiilem, quaj ad hoc

csl, se rccepisse prffidiclam pecuniam, renunlians, onus, fuerit nominata, ad suscipiendum quod ei
cxccptioni non numeralaj pecuniae, el prrelerea se- fueril auctoritale noslra impositum, non solum
curilalem cl cautionem recepil de viginli libris inducere, sed, monilionc permissa, pcr censuram
recipere debebit ecclesiaslicarn, appellalione postposila, compellere
icnperialibus, quas singulis annis ^
a Cremoneusibus in festo Sancli Micbaelis usque procuretis ; mandalum nostrum taliler impleluri.

ad terminum supradictum. quod non de negligentia rcprebendi, sed de di-

Datum Romee, apud Sanctum Pctrum, viii Idus ligenlia deiiealis potius commendari. Qnod si non

Decembris. omnes.... Ires veslrum, elc.

Datum Romae, apud Sanctum Pelrum, vii Idus
CLXlV (451).
Decembris, anno seplimo. I|
EPISCOnS, ET ABBATIBUS I\ EXERCITU CnRISTUNO APUD
COXSTANTINOPOLIM CONSTITUTIS. CLXV (4.52).
P. DE CASTRONOVO, ET RODULPHO, MONACniS FONTIS-
Ul in ecctesiam a Grxcis sacerdoles Latini consti-
FRIGIDI, APOSTOLIC^ SEDIS LEGATIS.
luanliir, ct reclorcm faciant eligere
Omissa sacerdotiorum provisionc, eam ad ponlificem
(Apud S. Petrum, vn Id. Deccmbris.)
devolulam declaral
Quia non minor esl virlus, quam quatrere, parta
(Apud S. Pelrum, vin Id. Decemb.)
lueri, ad meritum vobis credimus profuturum,
Constantinopolitano imperio ad augmentum. et ge- Lilleras vestraa discrelionis accepimus, quibus,

nerali Ecclesiae ad bonorem, si ecclesias, a Graecis responsum aposlolicum implnraiis super his quce am<
reliclas, de Lalinis clericis ordinelis, ad cullum p bigua vobis existunt, videlicel (455), quod, cum in

divini nominis sub orlhodoxae fidei regula in de quibusdam Ecclesiis, legalioni vcslrae subjeelis,
volione «edis aposlolicae conscrvandas. Turpe si- quaedam beneficia el dignilates tanlo teraporc va-
quidem essel, in ullima; discussionis cxamirie ulci- cavissent, quod lam praelati quam capilula, se-

scendum, si sic Graecorum termiiio^ exirelis, ut, cundum lenorem Laleranensis concilii, cssent jure
inordinatis ecclesiis, regnum quasi sine tacerdotio instituendi privali, poslquam vesler adventus illis

remaneret, nec essent qui Latinorum populo ibi- innotuit, in Beneficiis iliis personas minus ido-

dem, danle Domino, perpetuo remansuro, juxta neas instiluere prajsumpscrunl.] Uude, cum reci'
suum rilum divina rilo celebrarenl Officia, el ex- perelis consilium a viris perilis, ul lales inslitu-

hiberent ecclesiastica sacramenta. Monemus igi- lionea, ab hh quorum non inlererat, el qui pro-

lur discretionem vestram el exhorlamur in Domi- pria culpa jure insliiuendi se privavcranl, faclas,

auclorilale apostolica cassaretis, noslrum priui

no, ct per apostolica vobis scripta praecipiendo
unum, in hoc consilium decrevistis habere. Proposuislis
mandamus, quatenus, convenicnles in in

ecclesiis Conslantinopolitanae civitalis, in quibus praeterea, quod consuetudo in quibusdam ecclc-

nostra siis inolevit, ut leclislernia, in quibus corpora

Lalini hactenus non fuerunl, auctorilale
Latinos clericos insliluere procuretis, qui
sufTuIli,
defunclorum ad ecclesias dcferunlur, cedanl in

el dignum Deo impendantobseqi.ium,etecclesiasli-

D usus ecciesiae minislrorum, nec aulem (45i), rc-

frigescenle populi charilale, ac devolione cessan-

ca bona conservent, ct in apostolics sedis devoiio-
ne persislant el parochianis eorum in divinis offi- te, interclerum el populum occasione lectorum
provideanl sacramcnlis. Quia seepe scandalum generatur. Ilem, cum mulli, qui
ciisel ccclesiaslicis
vero membra sinc capilc non subsistunt, ne ii- in senlenlia; laU-c canonem inciderunt, el qui vobis

dem clerici, si absque rectore fucrint, acepbali legalionis ralione non subsunl, ad vos pro bene-

(449) Pelrus ad Regiensem (sic cnim poiius le- iorum, cap. 4. Quae illic leguntur, hic, de more, un-
cis inclusa sunl variae eliam lccliones dantur.
gendum videtur) sedem promolus esl anno 1187. ;

Posiremam diem obiit anno 1212. Ughell. Ital. Kjusdem fragmentum exhibet Raynaldus, ad an-
Sacr. lom. II, col. 303. num 1204, § 66.
(450) ib. III, episl. 32, nol. 430.
I
(453) Ilaec in Decrel. desunf, ut infra vox itlis.

(454) Sic, ei in apographo Valicano ; sed men-

(451) Vide Raynaldum, ad annum 1204, ^ 22.
(i52) Relala, sed nimium muliia, inler Dccreta- dose, ul videtur.
les, lib. I, til. 10, de supplenda negUgenlia Prxla-
 ^''^
PONTIFICATUS ANNO VII, CHBISTI 1204. 474
ficio absolulionis accerlanl, rolentcs cnt excommunicalionis
comra nsre- A
'uicim.s
conira hicrp A pmI.-.
.
cuio sunl
»
„ .•
aslricti volumus
• • . •

licorum pravilem accingi, ac eliam, ,

cum quidam emandamus, ut super his procedaiis, pronl illo'

claustrales propier itilerjeclionem manuum in
,
rum saiuli viderilis expedire, nisi excessus eo-
clericos saeculares, cxcommunicalionis vinculo le- rumessct difficilis el enormis, utpole si sit ad
neanlur neo accingi contra haarelicos va-
astricli,
muiilalionem membri, vel sanguinis effusioncm
lcanl, nee liabcr,nl facullalem sedem
aposlolicam processura, aut violenta manus in episcopum
adeundi, el poslulenl a vohis absolvi, quid
vos su- vcl ahbatem injecla, cum excessus lales ct sirai-
per iioc oporlcat facere requisislis. [Nos
tgitur, iti- les sine scandalo nequeant Caalerum, prffileriri.
quinlionivntroi (455) breviter respondenles,per
apo- supcr his,de quibus noslrura consilium ullirao re-
stoiica voOis scripta mandamus,
«(456) quatenus, quisislis, videlicet contra illos, qui, suorum pri-
» beneficia vel dignilales ipsas
si
noverilis perso' vilegiorum oblenlu, ab omni legatorum correclio-
» nis idoneis assignalas, ea de
palienlia permil- ne sublrahunl, nisi ad eos specialiter fuerint de-
" laiis ab ipsis pacifice possideri
alioquin, per- ; stin«ti, cum infamia conversalionis eorum, et R-
« sonas ipsas (457) amovenles prorsus
ab illis, ea delibus scandalum, et haerelicis insultandi vobis
,,. j-,-
'•' ^ OSir.t SUlIulll, ^.^^.^.
prffislet maximun argumenlum,
.i.ua.u.M
ai guiijciiiuui,
ij consulimus,
i;uu>>uiniius, et
ei
mauus ,
conlradicitonis vel appellalionis
obslaculo Q monemus, ul, super negolio vobis injuncto ve-
« (lob) non
din-eratis quantocius ordinare
. _,. .
- ^ (459) »1
•
»] nemcnlius intendenles, non requiralis
equiralis in aliis qui
qi
contradiclione per censuram
ecclesiasticam com- possint impedire commissa, ne unum quod inevi-
pescentes. Clericos aulem
diligenlius monealis ne tabilem necessilalem inducit, peraliud, quod eslto-
superieclis qui ad eorura ecclesias cum defun lerabile, impedimeritum assumal.
clorum corpo/ibus defcrunlur,
moleslam exactio- Daium Roma3, apud Sanctum Pelrura,
nem, aut inhoneslan iraportunilatem viii Idus
exerceanl Decerabris, anno septimo.
laicos quoque ul in his
laudabilem consueiudinem'
cx devolione fidelium CLXVI (460).
haclenus observalam obser-
venl, raoniiione curelis inducere ARCniPIICOPO ARELATENSI (461).
diligenii eos Vt episcnpo Aurasiccnsi, gravi alque incurabili moho
ad ha3c si necesse fuerit por
dislrictionem eccle- laburunti (402), socium et coadjutorem adjungat.
siaslicam appellatione poslposila
compollentes. Ad (Apud S. Peirum, iv Non. Decemb.)
licEC, cum apostolica
sedes consueverit legalis [Ex parte lua
suis fuil propositum corara nobis, quoJ
ex gratia spcciali commiltere
absolutionem illo- cum venerabitis frater noster.... Aurasicensis
rum, qui (403)
pro injeclione manuum violenta vin- episcopus gravi, el iucurabili morbo fere ja^n por
(455) Decretal. discrelioni vestrse
(i-.5(i) Ha3c apud Ravnablum. G ronam accipere!, accedentera seculus fuerat.
(457) hoc verbum.
|)e(isl
Demum,baec, de qua nunc agimus, ejusdeiii lihri
septimi epislola 176, quas, iv Non. Decembris, anno
(458) Desunt hsc.
pontilicalus Innocentii sepiimo, id est anno Chrisli
(459) Hacte;ius Raynaldus.
-i204, data diserle dicilur, ad anlisiilem, non Ro-
(4G0) ExlHl inler Decretaies,
lib. m, til 6 dp mae conimoranlem, sed in diocesi sua praesentem,
clenco xgroiante vel debililo,
cap. b. Varia^' le- direcla fuisse videlur.
clioncsdaniur.
quaeltalicocbaracleredislinguuntur
«'"euunmr (462) Conferenda sunl omnino cum his qure bic
desunt in Decrelalibus.
leguntur, ea quiR a nova3 Galliaj Christianae aucto-
'«'^da' flaynaldus, ad annum
12m"s'rT l^T^-'''' ribjs, (lom. I, col. 775.) de episcopis Aurasicensi-
bus referuntur. Arnulphum, tricesimum seeundum
episcopum Arausicensem, jara ab anno 1182, ex
(461) Archiepiscopalem Arelalensium sedem inslrumentis agnoscunt. Mox addunt « Cura lepra
luncoblinebatMichael de Moresio, :

de quo jam
o^unus in nolis ad epislolas libri
quinli 74^ ci
Arelalensem
m
01^-'
laborurel hic eniscopus. coadjutorem accepil jussu
Innocentii PP. III, occasioncmque praebuil huic pon-
clion?-'^^',"' r^^^T''''^''"'' tificis juris decisioni Episcopo, qui propter morbum
:

SS .«
f'"''''!
20. .issignnndo
^"''^
sil
flispulavimus.
ha:c eleclio,
Ulrnm
ambigitur- sed
anno ipcurabilem paslorale o((icium excrccre non potcM,
dandusest coadjutor, nec affliclo Qffliclio esl nddenda,
'-''^ ^"^«"i ".^q"i'> "l ex insti-umen- imo potius ipsius miserix miserandum. Ipse vero
'?..!r""!
c^l sSs) S^ ^^ebJ
^r^nun^i^i^l^is::';::^':!;^^^
V^''r'r * ^'«"^- I.
D ^orbosusrantist^s-rurconcessiTrdu^bus ieucis'^;b
Arausioneinjoco suburl,ano,. inter loca Mon.is
«X nolis chronologis Draconis el Mornasse, ibique domum exslruxit, ot
episloiarum Innocentii diver.: reliquum eremura versa est
vita? exigeret, qu.t^ in

H^s^hic "br 'J^"''*'f '

''"^"'^^'"
Jol^n^ ^bnqSIn;^'^^'""^ ' '^'
neculiaris anni
nec dici nolam chronologicam
P''.'^ ''" ^^- Seplembris
ino't'n'''i'''["T"*''
no la)i dari poiuisse
probavimus, eruilur, ar-
jhi.-p scopum Arelatensem
lunc tcraporis apud m^
lem aposloliCHm vers.dum F " se-
fuisse
Notum est .iliunde, ut ex instrumento
J-" ^^^- S. Lupi. Quando
vero, niorbo cogenle, ab admiiii-
^^^^^ «'- stratione si'aR Ecclesia^ahstinuerit, nescimus. Adiuit
an. 118i, Guillelmo de Bnucio, privilegia canonicis
Arausicanis concedenli, quo lempore verisimile csl
ex- eum sanura fuisse, nec adhuc recessisse ab homi-
nura consorlio. Innoccniius III cnlhedram S. 1'ctri
non conscendai, nisi an. 1198, quo paulo post de
coadjutoreilli dando decrelum fecit ....
XXXIII. Guillelmus Klias. quera Prcvotius. posl
«

10C libro septimo, n»

mox, in Ughellum, dicil monachum fuisse Gisierciensem.
229, cxhil)endo patebit, Are- ex coadjuiore Arnulfi faclus est episcopus anno
cmbris Romaj pra?sentem fuisse, 120P Migravit ex hac vitaanno 1221, ut notal Al-
uua cum Petro bericus, eura virum houeslum el religiosum vocans.»
vragonum rege, quem ad curiam
Romanam, ut co- (403) Decrelal., Auragiensis.
47r INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 476

quadriennium laboravil, ila quod pasloraie officium A gtorum uxori ejus fratris regis prcBdefuncti fa-
non potnit, nec polcsl uUalenus exercere, nobilis ciendoi .

vir.... de Baucio, princops tcrrffi iilius, coiisuies, ac (Apud S. Pelrum, xvii Kal. Januarii.)
cives civilaiis ejusdem, a le poslulant incessanler, Si judex, qui nec Ueum limcbat, nec houiiuem. ve-

ui tam ipsis, quam Aurasicensi ecclesix, cuni sis rebalur, commolus ad inslanliam viduae coiiqucren-

melropolilanus eorum, sludeas Verum,

providere. de aaversario suo vindictam fecil eidem, quanlo
lis,

cum /u prxdiclum episcopum (404) ad cessioncm magis nos a ciamoribus viduarura non debcmus
compellcre nec possis, nec debeaa ullo modo, nec averiere aures nostras,qui, licet immerili, ejus lo-

affliclo afflictio sil addenda, inio polius sit ipsius cum lenemus in lerris, qui omnibus injuriam pa-
miseriee miserandum, eo qnod idem vir bonus ex- tieulibus, sine personarum acceplione, facil judi-

slileril el honestus, el ecclesiam sibi couimissam cium, el voce prophetica subveniri jubel oppresso,
salubriter gubernavil (465), quid super his agere el viduam defensari? Licel aulem, ui novil ille qui
debeus sedem duxisli aposiolicam consulendam. Nos scrutalur renes el corda, J. regera Anglorura illus-
igitur, volentes lam praefato episcopo quam Ec- Irem, sicut charissimum lilium diligamus, contra
clcsiffi sux salubriter provideri (4G6), tamen magniludini sus deferre non pos-
fraternitati juslitiam

lux taliter rcspondemus, et uposlolica scripia man- n sumus, cum, gralia el timore postpositis, eam non

damus, qualenus illi coadjulorem associes, virum
providum honeslum, per quem lam episcopo
cl
qa&m populo sibi commisso salubriler (467) consu-
lalur.]
Datum Romas, apud Sanclum Pelrum,
debeamus alieni denegare, in ipsa facti sapientibus
el insipienlibus debitores, ex susceptae oflicio servi-
tutis.Plus enim serenilatem regiam crederemus of-
fendere, si ei parceremus aliqualenus in hac parte,
vi Non. quam graliam impartiri, eo quod occasionem vide-

Decembris, ponlificatus noslri anno septimo.

remur praeslare ipsius impediendi salutera, ad quara
teneraur ipsuramodis omnibus exhorlari. Cum igitur
CLXVII.
IINIVERSIS HAS LITTERAS INSPECTURIS. charissima in Christo filia, B.. quoadam Anglorum
regina illuslris, multiplicatis querelis pulsari fecerit
Ne abbatissx Urbis, inconsullo papa vei ejus vicario
immobilia vendere, alienare, et in feudum tradere aures noslras, quod rex ipse dotalitium ejus, et alia
prce.sumanl. qugedam ad ipsam de jure spectantia, pro suae vo-
(Apud S. Petrum, vii Idus Decemb.) lunlatis arbitrio detinerel, nos, quanlum cura Do-
Quia nonnuUae abbalissae ccenobiorum Urbis, re- mino poiuiraus, celsUudini regiae deferentes, per
verentis divina poslposila, uipote propriae salutis noslraeeum curavimus litleras commonere, ulsuper
oblit», super possessionibus, et aliis bonis ad mo his eidem regina; satisfacere procurarel, co quod ia
nasteria speclanlibus, quibus praesunl, alienaliones G bis divinam offenderat majeslatem, et ia conspeclu
faciunt, in eorum gravissimam laesionem ; nos, eo- hominum reprebensibilis apparebat. Ab ipse, clarae
rum indemnilaiibus, quorura nobis cura specialis memoriae A... malrera suam (472), dolalilium ipsura
iraminet, consulere cupientes, de communi fralrum delinere proponens, tandera post comraonitiones no-
nostrorum concilio, pra^senli conslitulione decerni- stras el preces multorura, amicabilem compositio-
mus,.ut universae abbalissae Urbis a poteslale ven- nem supcr praedictis inivit cura ea, quam licel aa-
dendi, obligandi, infeudandi alque locandi, seu ali- ctorilale impelraveril apostolica confirmari, eam
nandi quocunque modo res immoIiiIes,sint suspensae, taraen inviolabiliter observare, prout constantiam
ila quod omnis venditio, obligatio, iafeudatio, loca- magnitndinis regife decuit, noQ curavil, redditus,
tio, seualienalio rerum immobilium ab eisdem quo- quos iii compositione praedicta assignaral, eidera
modolibet celebrata, ipso jure irrita censealur, nisi ipsi sublrahens universos. Cumque ilerura eadem
forsan Romani pontificis, vel ejus vicarii, qui pro super his nobis replicari fecerit quaeslionem, nos,

tempore fueril, licentia inlerveneril specialis in pu- per eumdcm haec corrigi cupienles, eum rogavimus
blicam scriplurain redacta. Nulli ergo... hanc pagi- et monuiinus, ia remissiouera ei suorum peccalorum
nam nostraj conslitulionis, elc, usque incursurum. injungenles, ut conquerendi sic salisfacere noo dif-
Dalura Romae, apud Sanclum Pelrum, vii Idus D ferret, quod Altissimum quem oflenderal, compla-
Decembris, pontificalus nostri anno seplirao. carel, el in conspeclu hoininum ex hoc promercri

CLXVIII (468). possel gloriara et honorera. El, ejus volentes potius

ARCHIEPISCOPO CANTOARIEXSI (469), ELIENSI (470), saluli consulere, dilectis filiis... Casemarii (473)...
....

ET AVIGORMENSI (471) EPISCOPIS. majoris Monasterii Turon (474), el... de Virson (475),
Commissio causx restitutionis dotis, per regem An- abbalibus, nihilominus dedimus in mandalis, ut

Decretal. ipsum, pro p. ep. (470) Lib. V, episl. 54.

(464) /.
Decrelal. gubernaverit. (471) Lib. v, episl. 23, nol.
(465)
prnvidero. (472) Sic in Apographo, sed mendose, ut videlur.
(466) Decrelai.
(473) De abbate Gasemarii (Joanne), saepius in
(467) Decretal. ufiliter, ora. sibi com.
Raynaldus, ad an. 1204, Regeslis.
(468) Hanc. epist. laudal
§69. (474) Majoris monasterii abbates enumerantur ab
Vide etiam Angel. Maurique, Annal. Cisterc. ,
auclonbus veteris Galliae Christianos t. IV, pag. 592,
l. III,pag. 448, col. 2, ad annura 1205, cap. 4, § 4, col. 1, lit A et B.

(469) De eo jam dictum esl saepius. (475) Monaslerium Virzioaense (hic enira agi vi-
.delur de abbale hujus monasterii, al. Doverensis),
 477 P0NTIFIGATUS;ANN0 VII, CHRISTI 1204. 478
cum super dolaUtio, medielale mobilium, damnis
injuiiis reginae illnlis, ad justiline
et A CLXIX (/i76).
pleniludinera ex-
hihendam, per (Jistricliouem ecclesiasiicam, appel- EPISCOPO ELTENSI (477).

iaiiune remota, cogere procurareul. Diversis ejus consuUali nibus respondel.

Verum, licet
praedictus Casemarii abL.a3 ipsum ad (Apud S. Pelrum. xiy Kai. Januarii.)
id monuerit
viva voce, idem tarnen raemoraiae
regiuce adliuc sa- (478) [Pasloralis ofGcii] diligentia el foiliciludo,
tislacere non curavit, sicut ipsius ad nos querela quam geris circa exsecutionem raandalorum noslro-
iudicat iterala, cum saitem iliud eum movere debc- rum, et zelus luae reclitudinis nos invilant, ut,
'^'> q"oJ UJ«or quondara fralris ejus, qui lantus quamvis simus mulliplicibus negoliorura, occupatio-
exsliterat, quasi pauperculaet
alijecta, apud noLi- nibus praepedili, eisdcm taraen ad horam sublraha-
lem mulierem,B.... comitissam CampauiiE, mus ipso3, in qua luis inlendamus consultatioiiibus
sororem
suam, cogitur mendicare. CjBterum, cum responsuri.
supradicla
inaler regis ejusdem viara sit
universiB caruis in- Gonsulit elenim nos tuaj fralernitalis discrelio,
gressa ct dolaiitium, quod detinebal,
ad ipsius re-is ulrum, si del'igalus a principe causam sibi commis-
mauus sil in ejus obilu devolulum, se de cae.lero ex sam dulegare volueril, nolenlem
alii delegaiioncm
hoc non poleril rcaiotiabililer
excusare, si saepe suscipere ad ipsam suscipiendam valeal coarclare ?
diclae reginae dolalitium ipsum non duxeril assi- Ad quod libi de fratrum nostrorum concilio la-
guandum. Qudpropter, magniticenliam regiam ro- liler (479) [duximus respondendum, quod, cura de
nor ri.\^i....t.
l^.imiic per
g:imus i;ii„
noslras lilleras _. . . . . .. . .

el monemus, el in re- legato (488) a principe jurisdiclio dandi jiidicem sit

raissionem ei suorum injungirnus
peccatorum, ut, a lege concessa, dummodo idem exonerare se ipsum
diviuffi pietatis inluiiu el nostrarum precura ob- malitiose non quaerat, polest compellere renuenlem
lenlu, prffimemorate reginae
dotalitium ipsum assi- eo quod jurisdiclio illa uullius videretur esse rao-
gnare non differal, de damnis ef. injuriis eidem illa- menli, si cohertionem aliquara non haberel. Debet
lis, et quajstiouibus
aliis, quas adversus eum se tamen delegatus prccdicLus sollicite providere, ut, si
proponit habere, salibfaclionem congruam
impen- perftonis superioribus, exigenterKscessilale, ncgo-
endo. Ahoquin, quia viduis et
orphanis specialiier tium duxerii delegandum,in coarclionibus infercndis
sumus in sua juslilia debitotes,
frateruitali veslrae dignilali deferat et personK.]
per aposlohca scripta districle
pr*cipieudo manda- Subsequcnter eliam qua3sivisli, ulrum cui voluerit
mus, ut lam supcr dolahlio, quara
aliis quaeslioni- delegalus, cum videril expedire, possit injungere,
cus, duas adversus eumdera
regera saepedicla regina ut .td suam prajsenliam citet parles, et eis, si obe-
^xenl proponendas, inquiralis,
appellatione re- dire coutempserinl, prenara infligere pro contemplu.
moia, dihgenlius verilutem, el usque
ad calculum G Ad quod tuifi fralemiiali breviler respondemus
aiiunuivae sentenliiB procedcntes,
gesla omnia Qde- quod (481) [cum lotum ncgolium alii possil com-
liler redacla in scriplis, sub sigillis vestris nobis mittere (482), sicuL supcrius esl expressum, cilalio-
tran.smittere non lardeUs, et assignelis partibus nis ofticium polest cuilibet, discretione praevia, do
termmumcompeteniem, quo per responsales ido- mandare, ac punire laerito contemptorem].
neos noslro se conspectui
repraesentent, sentenliara (483) [Ex parte tua fuit insuper requisilum (48i),
recepturce ; conlradictores
censura ecclesiastica, ulrum,si aliqua causa fueril <id archiepiscum per
«ubliilo appellationis obslaculo, nihilorainus cora- appellalionem delala,possit eamdem ijure ordinariiB
pescentes. Volumus eliara nihilominus et manda- polestatis suffraganei sui subdilo delegare, vel anim-
mus, ul, cura procurator et Nuntii praediclffi reginae advertere in eumdem si causam renueril suscipcre
propler maris et viarum
discrimina ad vos acces- delcgalam ? Ad quod utique respondemus, quod ar-
sum frequenter habere non
possint, ipsis, et parti chiepiscopus ipsum ad suscipiendara delegalionera
""° '^'^"^'° ^*"^ omuibus, appellalione ces- hujusmodi compellere nequil invilum, cum in eum,
an i^'^7
sa e tcrmmum peremplorium assignetis, spalii exceptis quibusdam cerlis articulis, nuliam habcnt
iguudiuera alleudenles. Testes
aulera, etc. Nullis poleslatera. licet episcopus suus eidem sit melropo
lueris yor.iati et
juslitiae, elc. Quod si non oranes D Hca lege subieclus.]j
iuo vestrum olc. & j

(485) [Postulasli praeterea per sedem apottolicam

Datum Romae, apud Sanctum
Petrum, xvii Ka- edoceri, si, cum a senlentia lala litlerarum auclori-
lendas Januarii, anuo
seplimo. tate nostrarura, in quibus appellalio est inhibila
lunc temporis regebat
Guilh.Imus I, nolus in instru- (479) Ibid. loc. cit.
(480) Deerelales legunt delegata, et invicem pro
/urficm ; infra verbuin esse omUtunl el delegalus
'""' i» s«'l parles divisa,
•ciomnrff
opi ui luter n 'f''*^.»"'^' tamen debet iegunl pro D. t. d. p.
Decretales ii, diversis locis, prout si-
-Ual miu nobissequenlibus (4^1) Ibid luc. cU.
indicabilur. Quae in (482) Omillunt Decrolales Iioc verbura.
Jeerciales legunlur, hic
uncis inclusa sunt variae
ihainjeciiones dantur.
:
' (483) Ihid. 1, tit. 31, De of/idojudicis ordi-
narii, cap. 1. 1

hlV P^,'^l" J'^"^ ^iclura est sjepius.

(484) Decrelales legunt quxsitam; mox om. ver-
me2l\'!^!-'T,'''^'''
'otestate
'^^- ' ^i'- 29. De ofHcio el bum utione cl in infra per scd. ap, ed.
judicis delegati, cap. 28.
(485) Ibid. lib. i, lii. 29, loc. et cap. cit.
 mNOCE?<TII PP. REGESTORUM LIB.
rr. ni.vjE.3iunu3i th.
l,id. VII. 480
"""'
^-9 in!^UC;l(.i^lii III
111
J
ad A 'psam injuslam esse cognoTerit, debeat enm exse-
fuerit appellalum, el.lillerae post appellalionera
mandare An poliu» sul)sisiendum ?
juiiices alios emanarinl (486), ad miuidalum poslc- culioni ? sit ci

riurum judicum exseculio senlenlia) a prioriljus de- Altendcnlos ilaquc, quod non cof^nilio, sed cxse-
ni.indata debeal relardari, ul priores judices ipsam culio lanlum demandciur (494) eidera, inqumiioni

neque per se, reque per alios exsequ-iniur ? Nos au- tu3e laliler dnximus respondcwlum, quod, cum Ordi-

lem inquisilioni tuce sic duximuarespondendum (487), narius obsequi (49.5) tenealur, eisi scianl senleniiam
illam injustam, exsequi niliilominus lenelur eam-
quod cum nos appellalionis causam ex cerla scienlia
,

dem, apud Judicem possil efficere, ut ab hoc

judiclbus aiiis commillimus cognoscendara, appella" nisi

lionem videmur recipere, ac jurisdiolionem priorura ouere ipsum absolvat.]

judicura revocare, ul inlcrira exscculio sentenlije Edoceri (496) [praslerea poatulasli, an. alicui liceat
suspendalur, donec appellationis merila plenius sinl sine specialimandalo npostolicae sedis, delepato,
discussa.] qui reum propler ccntumaciam raanifeslara excora-
quando de revocalione municalionisvinculoinnodavil, vel petitorera causas
(488) [Prffilerea quoesivisti,
reiservandae possessionera pelitorum induxit,
ambigilur lillerarum, utrum judicum priores, an. in
rebus humanis exemplo, eidem volenli juri parere,
posleriores cogaoscere debeani ? Ulrum pcr sccun
das siutprimae lillera; revocitae? Ad quod ialiter g absolulionis l)eneficium imperliri, vel possessionera
resliluere infra annura, sufficienti recepta primitus
respondemus (489), quod nisi posteriores prioribus,
caulione Ad q'iod ulique (497) diciraus, quod, cura
vel e converso, duxerint deferendum, simul utrique ?

cognoscant ; el si forte nequiverint in unam senten- .ielegatus quantum ad illud major sit ordinario, sino
tiam concordare, quamvis plures sinl ex una parte, mandalo summi ponlificis excommunicatus ab hu-
jusniodi delegato non polest per aliura, praeterquara
quam altera, por arbilros coramuniter electos a par-
in morlis articulo, absolulionis graliara oblinere,
libjs hujusraodi concertalio sopialur.
nisi forsan delegalus talis exstileril, cui aiius suc-
Qnoniara aulem (490) sub hujusmodi forma,
videlicet, causam, quamlaiis adversus lalem, cedal in onere ac honore nec per alium, quara per
;

el quosdam alios super hoc et quibusdam aliis se suraraura ponlificem recuperare poleril possessio-
duxiraus comraittendam, a no- nem amissam. Verumtamen, nealius post annum
proponil habere,
bis lillerae muitolies impetranlur, sollicite quae- verus elficiatur possessor, corarn ordinario, vel si
sivisli, an judex, ex delegatione hujusmodi anle ejus copiam habere nequiverit, corara publicis et
honestis personis, ul quasi praescriptionem inler-
personarum, vel rerura expressionera, super perso-
rumpat annalera, DlTerre ac prsestare, quod juri pa-
nis vel rebus expriraendis habeat poleslalera; adji-
ciens, utrura, si anlequam personae, vel res expres- rebil, polerit cautionera, ul sic posl annum recupe-

sae fuerint norainatim, super non expressis in com- G rare possessionera per sedem apostolicam raerea-

missione priori, sed generaliler comprehensis, spe- tur.]

(498) [Qusesivisti eliam diligenter,

ulrum, quando
ciales lilteraB, quae de priori commissione nullam
facianl menlionera, ad alios judices a sede aposlolica inhibetur appellatio in rescriplo fruslratoria, lan-
rigorem debeant oblinere? Nos tum appellalio inhibila videatur, ut ab omni grava-
emanarinl, eumdem
videalur
igifar, ad haec duo taliier (491) respondemus, quod, mine liceat appellare, an omnis appellatio

exclusa, nisi tantum in casibus expressis ajurel No9

cum generali per specialc procul dubio dcrogetur,
fruslra-
jurisdictio per speciales litteras atlributa, per spe- igilur, allendenles, quod per appellaiioncm

ciales, quantum ad ea qua^ specialiter exprimuntur, loriam, etiamsi non fuisset inhibita, negotium non
pcnilus enervatur, licel de non facianl
prioribus debeat impediri, ditigentise tuus breviler responde-
menlionera. Uode, superflua relinquilur prima mus, quod quaelibel provocalio intelligiiur reraoveri,
qucHSlio, elsi merito dici possil, quod, donec juris- quae a jure non indulgelur expresse; sed, si appel-
lans fuerit gravalus injusle, gravamen
hujusmodi
dictio revocelur, eam super rcrum vel personarum
sed anle- pcr superiorera poteril eraendari. Verum, quia
mul-
articulis expriraendis obtinet delegalu*,
a
quara expriraantur personae, vel res, delegatus ne- loties quis ad lerapus per appellalionem legilimara
eximitur
quit jurisdiclionem hujusmodi exercere]. D judicis sui quoad aliquera cerlura arliculum
duxii discreiio con-
(492) [Quia vero saepe conlingit, quod exsecutio poleslale. tuce fraternitaiis nos
sentenliae Ordinario demandalur, Sedem duxisti sulendos (499), utrura, si clericus excommuniculio-
ipsius,
apostolicam consulendam, ulrum, si 0rdinarius{^93) nis sententia innodatus ante denuniiationem

pro ing. t. t. d. resp.

(486) Decrelal. add. an.
mox omittunl vocem nos. (495) Decretal. add. rfe/e^afo, el
mox sciat pTO
(487) Decrel. t. t. r., el
sciant., infra eum legunl pro judicem, el posl ulicut
(488) Ihid. lib. i, lii. 3, Derescriptis, cap. U.
^489) Decrelal., iil)i respondeo.
udd. ordinario.
(490) Decrelal., vero, el mox add. tibi post ha' (496) Ibid. lib. i. lit. 31, loc. et cap. cit.
(497) Decretal. omiltunl, ut el inSra
verba cur-
bere.
(49l)Decretai., tibi. sivo charac/ere dislincla.
re-
Ibid. lib. I, lit. 29. loc. el cap. cit.
(4!*2) (498) Ildd. lib. 11, til. 28, de appellaliombus,
(493) Decretal., quxsivisti, an si, ioco s. d. a. e., cusationibus ei relationibus cap. 53. ,

et raox
u. s. ord. (499) Decretal., slriclius, consuluisli nos,
(494) Decrelal., demandatur, el mox respondemus, quis legit pro cler.
 481
PONTIFICATUS
-„^W^ ANNO
«...IIV/ liX, CHRISTI
VII, V^lllll.511 l4:Ui.
120i. ,Q~
ab tanquam minug ralionabiliier promulgala, in
ea,

eocasu.mquo
eo casu, in quo anlo
A epiacopo inconsulio in nossossionnm in«
an.o sentenliam appollalio vires 11""; r:""^..''^
non
nonest
est licilum inirir quia
lici.um introire. n ^ per
oljtinuisse videtur, curaveril provocare, eo quocJ indulgen.iam
hujusmod. episcopali juri non
per appellationem inierposilam excommunicanlis credimus derogari
vidolur jurisdictio dormilasse, tempore
(500) denan- Sollicile (507) prajlerea
imriiposiil eamdem, el ad lempus qu^sivisli, cum auclo-
ecclesiaslicis be- n.alo Dionysii fuerint parocAi^
neficiia spoVvdve, cum per provocationem limilal^e, qualenus
laliter fa- s.njjularum parocbiarum
ctum suo proven.us, in u«ui Eccle
excommuniculio non privetur? Nos
effectu
siae cederent necessarios
et siipendia minislrorum
ilaque inqmsitionituaeduximusrespondendum, •

quod, s.episcopolicealsineauctorilato
cum exsecutionem excommunicalio securn summi pomilicis'
irahal el vel saltem absque sui
excommunicaius per denuntiationem amplius capituli volunt^ue, viris reli-
non gios.s
ligelur, conlerre obvenliones alicujus
ipsumexcommunicatumdenunliarew()n im- parochialis
Ecclcsiaj, sustentationo vicarii
meriio potcst (501), ul ab aliis reservaia et cum
evitetur, ct illi nimi- ;

rum proventus Lateranis concilii stalula '

Ecclesiaslici merito sublrc,hunlur, prohiboant Ec'cleMis

cui Ecclesiaa
novam imponi, vel augeri velerem
communio deuegalur.J pensionem, po-
siulas edoceri, an episcopus
valeal locis (508) reli
g'os.s, consenlicnte palrono,
Gum aulem saepe contingal palronos
B lolam ecclesiam vel
Ecclesiarum de novo
nOVO conferre
COnffirrs nllfinnrr, r^^-i;
aliquam por.ionem o . ,

laicos,nunc unum, nunc alium ad ? Ad qux bre-

v^cantes eccle- vilerrespondemus, quod, salva constiiuiione
nas pr.-Bsenlare, sollicile cano-
(502) [postulasti per sedem nica dc concedenda piis locis
apostolicam explicari (502), a„ quinquageaima por-
clericus, ad aliquara lione, neque primum,
Kcclesiam a palrono laico neque secundum facere
praesentalus, si dicecesa- polesl episcopus, nisi de
nu3e;M5 ipsum non duxerit licenlia Romani ponfilicis
admiltendum, el bujus- propler sui capituli voluntatem.] *

modi pr^Esentationc aliquid

jurisassequatur in illa •
(409) [Tua insupcr nos duxit
el, 81 forle idem ad discretio congulen
sedem aposlolicam appellavit dos, episcopus, consenlienle palrono,
si
el posl appellalionem viris reli-
ab ipso inlerpositara idem' giosu ahquam ecclesiam
patronus alium curaverit conce.|endo, hac ulalur
pr*senlare, ac episcopus simpl.citale verborum
«ecundo instituerit pr^Bsenlatum, Goncedimus vobis illam
;

idera ah ipsa eccles.am. uirum co ipso

mento debeat amoveri ? Nos igitur, videalur ecclesia illa
in
bonx mcmori.-e corum usus fuisse concessa, vel
jus tantummodo
(5U4jAlexandripapa3p;vec;5m5om«w;nvesligiis pro palronatus? Nos aulem tua^
mrm'rd«<za inqu.si.ioni duximus
inh^Brentes, qui ia,er
pr^Bsentalos a /a^./.rrespondendum, quod, si episcopus
la.co el clerico patronis ecclesiam
a Ifiico conditionem
distin.uens, prxsentatism ^ ill.s conferat de coasensu
patroni, profeclo patronus
possidentis censuit poliorem ^ quod suum est, conferre videlur,
dicimus, quod institutio jus videlicel pa-
proesentati ^secundo loco Ironatu», el episcopus
a confert illud,
la.co palrono robur
oblinelfirmitatis. Verumtamen
quod ipse
obt.net lemporaliter in eadem,
constuuimus, ut,
fructuum
si
ut episcopus, qui pr^sentatum ejusdem
ido' ecclesiffl aliquam percipiat porlionem
neum maliliose recusavit admiliere. in
ad providen- eorum usus illa portio converlalur.
dum e.dem in
competenli bencficio Quod si' ex
compellatur ips.us proven.ihus nullam
debeat
qualenus punialur in eo, in episcopus portio-
quo ipsum non est du- nem habere, omnes proventus
biumdeliqui,>se.J p.-».er calhedralicura
in eorum usus credimus convertendos.
(505)_[Interrogasti prxterea
Sed ul epi-
(506), utrum viris scopi donaiio sil leg.tiraa, consensus esl suis capituli
lel.giosis,quibus a scde aposlolica
est indulium ui requirendus.j ^
ecc es.a, juas in proprios
usus possint converte're
(540) [Explicari
prxterea poslulasli, ulrum
d cedent.bus quis
personis earum, liceal auc.oritale pro^ poss.l de molcndinis, et piscariis
necessarias expen-
Piapossess.onemearumdemecclesiarumin.rare.vel sas deducere, priusquam
P r d.cecesanum solvat decimas ex eisdera
in ipsam sin.
poliusinducendi ? Ad sicul est in negotiatione
quodu^.^.erespondemus quod, nisi concessum? Ad quod sine
forlein indulgen-
•"«•"rCU pranidicio melioris sententtai.
lla SUmmi nr>nl,-R^;„ ;j respondemus, quod
conlinealur eiprcssum, D hcet ciroa res «c.|Uisitas,
suo «I faclas dc pccunia

'"'\^"'"'^^'" P^° ^«'«- (505) Ibid. lib. v, tit. ^9.

rfr.'in°f;rSun["T' 'i De privilegiis et excessi-
e^cessi
omimni cumH^^^^ .l>^neficn, clericum bus prrvileyiatorum, cap. 9. y
jmmunt m pnvetur respondemus spoliaie
<-«'
. et
;
vTrespon- (506) Hoc verbura
utique.
Decretal. om. m jnfra
^^501)Decre.al.,slric.ius.p./.,, et raox nimirum (507) Ibid. lib. 1,1, tii. ,0, De
swe consensu capitttli cap 9 qux
his. fiunt
^^(502)Ibid.lib. i„. li, prxlalo, a
,8, De jure patronatus,
(508) Iloc verbum iuha
D.crdal. oin., et raox auod

^^(509) Ibid. lib. x„. ,i,. 24 5, donationibu.,

p.-o«'^;-^.«;;^:;-;t:ii^;^^^^^^ ''' ^^ '^^cimi>,primi
etfZl^ibJ:^,;::,^'''
 INNOCENTIT III PP. REGESTORUM UR, VII. 484
483

dccimata cura ipsse vendunlur, credamus dedu- A versione condigua, et, ne aliquid lucrum ex liujus-

et de residuo quasi de lucro dcci- modi fraude reporlel, personac noulri parti suspecta»
cendas cxpensas,
persolvendas, ut, si vendalus domus, a-rer, quantum ad diem illum commillat ipsuni negotiura
mas
molcndinum, grex, aul quaelibel audientium, qua; in ipso, appellationc remota, pro-
Tinea clil)anMS,
expensas lamen, quaj fiunl pro fruclibns cedat, nisi forte parles ipsae consenscrinl negoliura
mcrces ;

proveniunt,
percipiendis ex iliis, de quibus fruclus prorogari.
fuerinl deci- nos consulere an
non credimus deducendas, etiamsi Praeterea, voluisti, permilii

m;ila^-, quoniam salva

decima fructus efliciuntur debeal minislrare, si quis sine imposilione manuum
fruclus aulcm ad ordinera diaconatus assumplus,
eorum, qui faciunt ipsas expensas : fuit el si confir-

ipsos alienari posse non credimus,

nisi cum onere mationis sacramentum in eo debeat itorari, qui per
qua-
decimarum, nec pro restaurando detrimento errorem fuitnonchrismate.sed oleo delinilus?Adi]uaa
decim;e persolvunlur, tuae breviter duximus respondendum,
rumlibet rerum, ex quibus fralernitali

credimus deducendas expensas, de proventibus de- quod in lalibus non est aliquid iterandum, sed caule
cimandis, quia penes dominum res
permanent supplendum, quod incaute fuerat praelermissum.
armenli, de- Datum Roraa?, apud Sanctum Petrum, xiv Kalen-
restauratae, ut si pars aliqua moriatur
lerioretur vinea, portio mercis
dcpcreai^ vel tolus g das Jauuarii
CLXX.
clibanus deslrualur.]
fides habenda ANIciENSl EPISCOPO (516).
QuaBsivisli eliam, quibus indiciis
Ut de facto P. cantoris, cum muliere quadam, inquirat
sit decrelalibus,de quarum auctoritate judex potest
(Apud S. Petrum, xvii Kal. Januarii.)
ia
ron immerito dubitare, cum plures inveniantur Ex lilteris tuae fraternilatis accepimus, quod, cura
aliegenlur in causis,
com[!ilatione scholarium, et Aniciensis Ecclesia sacerdolibus indigeret, dilectum
ips« per
de quibus per buliam non conslitit, nec filium, P. . cantorem ejusdera ecclesiae, virura lit-
metropoles insinuais fuerunt ? Quia igitur, s,nepe
teratum el moribus insiguitura, ordinare in presby-
decretales bujus-
conligit, quod eiiam coram nobis lerum voluisti sed ipse respondil, quod non fieret
;
aulhenlicas dubila-
modi proponuntur, quas esse
nisi de nostra permissione sacerdos, eo videlicel
mus, benignius respondentes ("ili),
fralernitati tuae
quod olim quaedam mulier dixil ei, quod eam cum
[auctoritate prsesentium duximus stalueudum.
ut
pede percusserat semel in tergo, quare fecil al>or-
merilo dubiiet
cum aliqua Decretalis, de qua judex sum, et canlor ipse credebat, quod hanc vel aliaai
allegalur, si eadem juri communi sit consona,
cum pede semel in dorso percusseril, sed eam nun-
sfecundum eam nou metuat judicare ;
verum, si
quam aborsura fecisse credebal, mulierera quoque,
juri communi sit dissona, secundum ipsam non q
ut quaereret plenius verilatem ab ea, ad pcEnilenli-
judicet, sed superiorem consuiat super
ipsa.]
arium Aniciensem adduxit, qui, qussitis atlenlius
per diiatorias excep-
(512) Quoniam antem (5i3) quae super iis fuerant inquireuda, nihil certum po-
nonnunquam causarura terminatio
tiones maliliose tuit ab ipsa percipere, sed credebal, quod muliei
decerni-
prorogatur, inquisitioni tuae respondendo ipsa talia fingeret, ut exlorqueret pecuniam a caa-
mus, ut infra certum lempus a judice assignaudum lore; qua de causa ad ordinationera ipsius proce-
dilaloria^ proponanlur ; ita quod si
parles
omnes dero noluisli, donec super hoc aposlolicum resp: a-
extunc aliquas voluerint proponere, quas non fue-
sum haberes. Quocirca, fralernitati lua3 per aposlo-
forte de
rint proteslaiae, nullatenus audiantur, nisi lica scripta mandamus, qualenus inquiras super iis

novo ali(jua(uerinlexorta,\e\\s, qui eam

voluerit
diligenlius veritalera, et, si assertionera praefata;
opponere, fidera facial juramento, se poslmodum mulieris non consliterit esseverara, canlorem ipsum
ad illius notitiam pervenisse.] si alias habealur idoneus, el super hoc non fuerit
[Statuimus nraelerea, ul principales per-
(514) infamalus, ac eum conscienlia non remordel, ad
sonse non per advocatos, scd per se ipsos (515) fa-
presbyleralus cures offlcium promovere.
ctum proponant, nisi fortc adeo fuerint indiscretae, Datum Romae, apud Sanctum Petrum, xvii Kalen-
alios sup-
ut earum defedus de judicis licentia per das Januaiii, anno seplimo.
diem quem D
plealur.] Cum autem saepe conlingal ad
CLXXI (5i7).
judex delegatus a nobis partibus assignavit, earum REGI ANGLORUM.
allcra procurante ut negotium prorogelur,
judicem
Ut reducat in gratiam Duhlinensem archiepiscopum,
jp:,um a rege vel archiepiscopo evocari, nos, per- et ei omnia ablata re^tUuat, cum comminalione
yersorum volentes maligniic.tibus obviare, decerni- inlerdicti ubicunque permanserit.
miu, ul si delcgato consliterit hoc fuisse alicujus (Apud S. Pelrum, Idibus Decemb.)
partis maliiia procuralum, ipsam puniat
animad- Non tam miserabilis quam miseranda conqueslio

{dW) Ibid. lib. H, tit. 22, De fide imtrumentum, (515) Ibid. lib. ii. tit. 1, De judiciis, cap. 14.
cap. 8. ^. .,
(ji6) Bertrandus I, al. Bernardus, (de C/ifl/enpo?J,)
(512) Ibid. lib. u, lit. 25, De exceptiombui, versus annum 1202, Odiloni {de Mercaur) in Ani-
cier.si sede successit. Noius esl in inslrumentis
cap. 4.
eam, etinfra aliqua denovo usque ad annum 1213, <|iio obiisso di<;itur die 21
(513) Decretal. legunl
competens exorta fueril, pro de nov, al. f. ex. Lecembris, Gall. Chrisl.. tom. II, col. 708.
sibi
(517) Fragmcntum hujus epislolae exhibet Ray-
(514) Decretal., ipsas, et infra sintpro fuerint.
 485 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204.
venerabilis fralris noslri... Dublinensis arrhifini. a mr.rioi.i .•

scopi, graviier propuisavit

saepius aures noslras,
facerel Romanam Ecclesiara insuper
cohaeredes,
necaJhucpropulsaredesistil, clamorem suum lacry'
mosis inculcans gemiiibus el amaris, iia ul
quam m
bealo Potro, aposlolorum
principe, stabi^
magnilu- Jivit, et nos etiam, quos in
dinem clamoris ipsius ad aures Oomini agendis tuis, si bene
Sabaoth recolas, invenisti favorabiles
ascendisse crediimus, qui ulinam, si el benignos, habens
deliquimus, debila consideralione respectum,
parcat nobis, quod lantum perpecimus prajfalum archi-
homini, qui^ episcopum
in suis ei non deferens, tandiu minislrum
in gratiara tuam iiberalibenegnilale rcci-
ejus af- pias, et ei ablata restilui facias universas,
flixil, el adhuc amclo non parcil [Novil enim regia laliter
!
quod ex ofnoio pastorali mandamus,
celsiludo, el salis polesl memoriter relinere, quolies cl pleno cordis
suavibus verbis
alfeclu monemus, adimplelurus hac quod tua vice,
el blandis eam pro ipso archiepi- sup r hoc, velsera, '"""''""^
scopo duxerimug commonendam correcliopraBteritorumoffeosara
P'^^^''^^'^"' offensari
(518) et ner alios r.l. ,
•
*V'
fecerimus commoneri, ei quol el qua
a porrex c e Mbi^nnT'
"'""' '"" " ''' '''''''' ^-
rimus libi preces, ut eum, quera per sen ''"'' '' '^"'^^ ''"^""'' pepercimu3,
era annos .n ""''
extra regnum ex ulare fe ist Tt ""'''''"' '^'''''^' °«^^"^ "«^
^n affl llc non '"'""^rK "r^'
modica j:'^'^^'"'^'•^^"^- "^ "««'"^- Cantuariensi archi-
et officii erubesconti Vasl ra i sn r pa." s
^P'^^«P« Eliensi,dis.rictepr^cipiendo
ignotas aliorura suffragia raoEare in La iam ^ ^^^'^'l^P'^''^'-

luara reciperes, et eiablatrrest tuT'faceres 1^^ T T '"'' '"'"^ P^^P""" P"«"« "^^"^^'* "«-
^^«'^^- -^-^---=
versa. Qa,^ au^era super hoc ^^1 allerint m n ^ -'

^.yT""- "^ si forsilan

tiones et pr.ces, subsequens rerura

lus e" " 2 '''''''^'''''' '"f^ ^"«^ «"«ns^^
n
Posl recep-
doalerostendii,cumexLi.inonsLu'rse^
center polius obaudili, el, quod ppjus cs Creator l,
i

c «7^"^ T"'
^""'P''^^"' ^d
'""'
quemcunque
""^"^
tuce
^^''^"
jurisdi-
offensus, qui suam no'n d'ira\let o.Csam-imr: ''''' '''

quininjuriamservisuiex paite viadicet

r^lfrc^rit
P^^s^n l^no^^^^^tlt^^^"'*"
a .ctoritate noslr., sublato
.
appellalionis
ia pr*
.oa.i, et e.iara reservel sibi

turo. S.ne,
'iadictara alil: in' fu-
ne super lillerarura inculcalione no-
TCtl ^PT • '"7'""""
""""
'

''''""
'''' '' ''"^ ^'°
provinciara
n!hliLn T r"'"'
slrarura. quas tibi s^penuraero super ^^00^^^,"'^
ZT 7 T •^°'^^'"^^"' = P^« <^^^^^ «ci-
destinare, plurimura
ut crediraus,
Lraoremur,'cum l^bYde
plene conslet (519) nuoer cum
i ! i

Ip
^""'r
^"'^'^'': '0:^:^
ur^uTa «^ ^^Jrura
nobis ostenderis, ubi le
7
te
'!"^"-^^' P-'-"-ris

dilectus lilius, N...

^^"'8"""^ '"^'«"'^^ debcraus, causam Ecclesi^, imo
abbas Ca era Hi ex narter, ! "-
^''-t.emus adeo indefensam, quiacogno-
monuerit, corlm multis et na" V 1^'^ '^^^^^^^^
l^'
Corripueri.,quiamandalurano^struJno; "^"^' ^"" ™''^"^ ''''''' '''^ ^''^"^'^
a im G v .

""^""^ ^"-'
veras in hac parte, tu ei
nrmi.r
eraenda ura
^ 7^ TTa ^"''
r." I
'* '^'"^'"'^^ ''^'

promisisli. Sed^eura idera

de lua promissione confidens, reverli
vellet ad pro-
a:!;. ^ ^^1:^^^-'^-^^ 'n^r:! 'l^
corripit, el
Deus quos amat arguii
pria, et lecura fecerit per et oastigal.
aliquol dies moram, ac
Da.um Roraae, apud Sa.ictura
lu ipsura
de die in diem protraxeris vanis Pelrura"^, Idibus
verbis, Decembris, anno septirao.
nec velles ei quod promiseras adiraplere,
iristis, el
vacuus a spe sua.coaclusesi Parisiusremeare(520)],
cujus plagai cura suavilatis CLXXII
oleum superponere de-^
buisses, asperitalis vinum DEC.4N0 ET CAPITULO NIGEILENSIBU».
opponere curav.sti ut
cala..,urn coaquassatum omn.no confringeres,'
el Mandat, quod Renelmo et Roberto
seneclutera .ps.us coge.-es
canoniris nr.
deficere paupertale. A beLus omnino intLZenon ' meZ^^^ ^
''
procuratoribus
gorum, quas ad
enira ejus
solu.ionera
centura libras
debitorum ejus cura
sterli.i- ,,
^ "
_ Petrura, Kal. Decembris.)

'''"' ^'"'"''"'' ''''^'^*^''' '^«'^«'^^«"s «d pr^sealiam noslrara

It
etml!.r.^,'!".'"^'''"K"''-
maadast, dileclus filius
el.ara arch.episcopo Casselle...
ut a,i- ^. Reaelmus, canoaicus Ecdesi* vestr-e sua nnh I
m.n,strat.onera susciperet di.ceseos
Dubl.nensis. ^ insinuatione raonstr.vit, qu d cum
Ut ig.tur reg.a celsituJo, qu.^ ^l^e Robe t

fuil in no..rarum p.-e- auctorilate apostolica in eadera

EccLi t canon i.
c..m exauditione lain dura,
mon.l.ones rec.p.al.
r .anras, .aoaeraus et hortatur ia
pa.ernas
l.cel tarde, se.-eai.atem
super Lc
luara
fuerint institSi, utrique d.midirp.S
assigaalo tara
bea^r
aucto,-itate litie^arum
X nos rar
'

Domino, ia re- quara coacilii Turoaensis. quo^

n isMonera lib,
peccamiaum injungenles, qua.enus
aefici
'
rum iZ'
bel seclionem, ut vos suas eis im ^1^ rJ'
adDom,numJesuraGhristum, qui caraem aostr. bendas. cura ias.a,.iia po.tular t
•
r

us
"

hic uticis ^~°V

Snn,';,;'V-"''''"'-
Kgin.ur, § ^'^- Q^* •^P"J ipsum
inchisa suiit.
fragmentura legere esl apud (519) HcBc apud Maurique.
AntiT^r
A..gcl.
•^•i"^^^^'»
Maur.que, .-1«««^ Cisterc, lora.
III. pa.- (520) Hacteaus Maurique.
^•'*8, col.
2, ad anuum 1205, cap. ,v, ^ °"
§ 4.
 REGESTORUM LIB. \TI. 488
IMNOCENTII III PP.
corrual sul. proccUa, quia forsilan cvaporare de-
pr^benles asscnsum, sicul etiam
bem.num pi*-ua
beniinum
veslro^ A
_.'..^,, „,„,,„ u non inveueril quo
noa invcueril auo resnircl.
respircl. Saiis siqui-
siqui-
proniisisiis eisdcm, quod, quam
_ _ , sisipi. ul)i
sislel, >

iiuer» conlinel)anl. audivislis, ad quanlarn miseriam episco-

dein
cilo se facuHas olTcrrcl,
corum praehendas curarelis
pum clerum el Ecclesiam Placentinos, ad-
inletirare. Verum, ma- (525),
bine inlerposilione allerius afTicliottibus aerumnis
duxerinl, el sub quanlis et
gi,ier W. de liueris nostris,
quas idem llenelmus
el UoLcr- eos vivore poiius quain delicerc, quod sine cordis
su^- cunferenda sibi pryebenda iniegra, amariludind non po>.sumus prolerre, compellant. Ne
proebendffi suae obliuucrant a
lus super inlegralione
igilur vapor iniquilalis eorum se ad parieles vicinos
nobis, non babiLa ini-nii'>ne,
ad vos noslras lUlcras
aliquapraebendarum Bcclesiuj cxlendat, fraternilati veslrae per apostolica scripla
reporlavil, ul eidem in
Cajlerum, mandamus, et in virlute obedicnliae dislricle prifi-
veslrre sluderelis liberaliler providcre.
cipimus, qualenus cives jam diclos, adquemcunque
cum dictus Renelmus ad nostram prcESCQliam ac-
humi- locum provinciie Mediolancnsis devenerinl, in col-
ccssissel, et pro sc et pra^falo lloberlo nobis
loquiis, hospitiis aKiue conlraclibus, lanquara
inlegraliones
liier supplicassct, ut per iitleras illas
aliqualenus excommunicatos faciatis arclius ovilari, el leiieri
praebendarum suarura non sineremus
super hoc oppo- eliam bona illorurn, ubicunque illa conlitierit inve-
impediri, dictus magistcr eidem se
niri, donec per satisfactioncm coudignam
recon-
nerc procuravit. Nos igitur eis dileclum fillium no-
UiU.o.».nc.r>linale,.,
1
B ciliaH Ecclesi,. m.reaniur sic mandaln,,. apostoli.
:

ru^riHsnlsa. iEu°
stium^u.ia-ip-iiii^i'^
__,,.,..^.^ „,„. .,,„ impleturi,
imnlftturi. nc vidcamini conlemptores.
illms videamini
hinc inde pro-
_
cum illius
concessimus audilorem, qui, audiiis
vivorumconsilio, super D.^tum Romae, apud Sanctum Pelrum, xvii Ka-
posilis, el liabitoprudenlum
illarum, lendas Jaauarii.
conlradiciione integrationis praebendarum
magistro duxil silenlium CLXXIV (526).
do mandaio nostro, eidem
ABBATIItUS, PRIOUIBUS ET ALIIS ECCLESIARUM
ra- PRiELATIS,
imponcndura, cum magis essel consealaneum
praebendas, qui jamdudura PER L0MB\RDIAM C0NST!TUTIS.
lioni eorum integrari
apostoiicx
'quam ei confern, qui Ut episcopo Placeniino exsulanli de censu
canonici fuerantinslituti,
non valebat. Quocirca, sedi debilo subveniant.
eara ex rigore juris pelere
scnptamandamus (Apud S.xv Kal. Januarii.)
Pelrum
univcrsitali veslr* per apostolica
,

Compatienles laboribus et pressuris, quas vene-

alquepraecipimus.qualenus pr.-Bbendas corum
diver-
conlradi- rabilis fraler nosler... episcopus Placenlinus,
ad
consilii Turoncnsis,
sasconlra staluta
appellalione cessiinlibus, iategrare, cum praesens exlra ecclesiara Placenlinam a suis civibus
ctiono el

sefacullasoblalerit.juxta promissionera vcstrara, cogitur sustinere, ipsi, cum de suo suslentari nou
provisuri, ui
-- propler
.--^ possit, volumus providere de nostro. Ideoque per-
,.,«....-..,
minime amcraus ^v,..-.., -
diffcratis ; c:iulius
i;.iuiiu3 ,

aiias dividere non G apostolica vobis scripla mandamus alque prajcipi

inte-ralionera eorura pr^beudas
praibenda ibidem mus, quatenus censum aposlolicae sedis, de quem
temotelis ne sic, semper aliqua
fueritis requi-
mandalum possit apostolicum ini- yestris debelis Ecciesiis, cura ab ipso
exislente'divisa,
SancU
abbati et assignare curelis, quandiu exlra ecclesiam
dileclis filiis ^iti,
pediri Alioquin,
Sympho- exsulare nuntiis ejus, quos
Auberii (5^'^) el magislris P. de bancto suam cosclus fuerit ;

propler hoc deslinaveril, lam in necessarus quam

riaho R de Beke7ir,'canonicis Camera^^.ensibus,
ct

preecipiendo maudavimus, ul, vobis in

exseculione gecuro conductu, liberaliter providentes

mandali noslri cessanlibus, illud, sublalo appeila Dalum Romae, apud Sanclum Petrum, xv Kalen-
efTectui mancipare coa- das Januarii.
lionis obslaculo, studeant ;

cic. hi eumdem modum, abbatibus, elc. per Ravenna-

Iradiclores... nullis lilleris verilati,
Datum Romae, apud Sanctum Petrum,
Kalendis tensem provinciam constitutis.
Decembris, anno scptimo. CLXXV (527)
CLXXIII(523). EPISCOPO PLACENTINO (528).
8UFFUA- tam va-
MEDIOLANENSI ARCHIEPISCOPO (524), tT Indulgety ut dum ab ecclesia sua exsulat,
possit.
GA-SEIS EJUS. cantes quam vacaturas prcebendas retinere
tanquam cxcommunicalos facianl (Apud S. Peirum, xv Kal. Januarii.)
Ul Placentinos j^
qua»
evitari. Compatientes luis afniclionibus et pressuris,
xvii Kil. Januarii.) a civibus
(Apud S. Petrum, ad praesens exlra ecclesiam Placentinam
Cum olimfumusiniquilatis Placontinorum civium tuis cogeris sustiuere, aucloritale libi praesealium

oculos apostolicae speculationis ofTenderit, nec po- indulgemus, ut tam vacantcs in luo episcopatu
prs-
monitionis sup-
bendas, quara etiam vacaturas, dum fueris
luerimus illum iu pluvia paternae in exsilio,
allura, ita quod Ecclesiarum
primere, quin fortius elevarelur in ad sustentalionem tuam et clericorum
inficerel vicinas parite.r et remotas,
modum relinere ita lamen, ul poslmo-
parles illarum, tibi liceat ;

cogimurinvenire,utquipluviaranon admiitit, per

aliura dum illae, quae ad donationem tuam pertinenl,

quinli 29, nol.

(521) Vide epistolam libri Lib. V, epist. 7.^,, not.
Vid. Qall. Christ. (.525)
(522) Eral is, noraine, Hugo. anaum 1204, ^ / /
(526) Vide Raynaldum ad
lom. III, col. '155. 1204, § 77.
annum '«204, ^ //. (527) Vide Raynaldum, ad annutn
(523) Vide Raynaldum, ad superiorcs.
(.528) Vide notas ad epislolas
(524) Lib. iii, epist. 6, not.
 ^^''^
PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204

concessionis, etc. 8i quis,

etc
Datum, ul siipra.
Datum RomcB, apud Sanctum
Pctrum,rdibus De-
cembris.
GLXXVI.
NOEILl Vino GUIDONI COMITI. CLX.WIII.
PADUANO EPISCOPO (532)
m monachos e claustro egressos ad
claustra redire
auclonuite ajwslohca confirmat. compellal.
(Apud S. Petrum, xiii Kal.
(Apud S. Petrum, x Kal. Januarii.)
Januarii.)
Kx parte tua, el... electa^, et Adaudientiam nostrara,
sororum monastcrii dilecto filio nostro
Rosan. nuntii ad nostram
cle
pra?sentiam destinati abbaledeColumbaCisterciensisordinissignficantV
iiumiliter postularunt, pervcn.t, quod quidara
ut eisaudientiam concedere monachi ojusdera ordin.s'
dignarcmur, quibus dilectum claustrumnon ex petita suorum
filium, Hu. Sancti abbatum licentia
I^ustachii diaconum
cardinalem, dedimus audito- exeuntes, m provincia
Vcnelorum sibi reclusoria
rem. In cujus prajsentia pr.T.pararunt, non arctioris
cum aliquandiu fuerit lili- religionis
obtentu, sed
gatum h.nc inde, tam per B utv.tam trans.gantlaxiorem.Unde,
instrumenta quara per nos venerabili
l'lteras constitit evidenter,
quod super causa, qua episcopo(533), dodimus
inter te et electam
pr«dictam adinvicem verteba- i^mlnTr"-;'''^''''"^
in mandat.s, „t eos compclleret
ad claustra reiicta
lur, per dilectos filios, per censurara ecclesiasticara
J. priorem
Sancti Fridiani, remeare.sed ipse quod
^* archipresb.vterum Florent. et J...
Pisan. ca- ma„dav.mus exsequi pr^termisit.
Quocirca frater-
nonicum, quibus fuerat de n.tat.tuae per apostolica
utriusque partis as^ensu scripta mandamus,quatc-
comm.ssa, diffinitiva fuerat nus, si res .ta se habet,
sententia promulgata. pr.dictos
reclusos ut ad
I^osautem, per asscrlionem austra redeanl dereiicta,
cardinalis ipsins .super monitione pr.mi.sa, per
promulgatione ipsius sententis censu,,:„ ecclesiasticara
certiores efTecti, appellatione remota,con -
eam, sicut jusla est, pellere non omittas.
aucloritate apostolica confir-
mamus, etc. usque communimus Datum Rom^,apud Sanclura
; salva quajstione Petrura, x Kalendas
proj.rietatis alteri parti, Januarii.
tamen super possessio-
si
nem tantum sontentiam ipsam
constiterit promul-
gatam. NuJIi ergo, etc. CLXXIX.
ODONI, EPISCOPO PiRISIENSI
Datum Homgp, apud Sanctum (53i).
Petrum, xiii Ka- Deundecim pr^bendis
lenuas Januarii. r eccle.-.ix de CampeUis viainfi
duas ereandi poteslalem
ipsi facit^^^SB, ^
CL.XXVII
••••
(629).
EPISCOPO AUSONENSI.
(Apud S. Petrum, m Kal. Januarii.)
Cura suseepti regirainis
^"'"'^' P'' '^"^'•'^'^ nos hortatur, ut ecclesii
protectionis a ju-
'rSfw'"^
risdictione episcopi non rumut„itatibusintendentes,paternacu;eraussoIIi;
subtraliunlur.
(Apud S. Petrum, Idib. c udineprovidere neipsa.dcbito
Decerab.) ministrorura cultu
[Ex parte tua fuit fraudentur. Cum .gitur in ecclesia de
quaesitum a nobis (530), utrum Carapell.duo-
cleric,vcl laici, qui littoras denu9tantumraodositnumerospr^bendarum,qua-
protectionis ostendunt,
nqu.bus personas suas ex rum qu^ l.bet valentiam fere
nom\ne cum quinquaginta iibrarum
omnibus excedit,et ips.us canonici,
'"^" ^Postoiica profectione eoquod sitvilla campe-
T' consistere stris.vix unquam

~
decla faciant residentiam in
eadera,ne

revondcnm ,„„d
'"'
":'""='°"'»"'P':"'-'«=»«°'" ind>.l=!Omu,,,u.,e.
'""^'"""^-
(531), p,,, li.leras hujll .

"«'-' -'.««:: n-;r„xt:,;TuTiV,:i-pre:r,^ta--

drura PP. III, Fridericumque

iraperatorera l nacis
fcEdus percuteretur,et
Lateranensi concilio inVrfuit

IWi) Decrelal. respondemus cavit«nnnoh

cav.tanno 'f°'°^'^^''''P'^^«P«t»S8eabdi-
'

l^Ii.pauloque post mortera obiif

tibi, pro i t s h l virura in opere et serraone nuem
potentem, prudentem
quoque, et sancta. memorije
^^*-"""^' ^^ appellat RKd,"nu?
Pi?av Jrs^t^^a^drn''"^'-''^'''^^ in^ Chron.co l.b. i. Ughell.
ifal. sacr. tora
v;
Castellano episcopo jam
!S?- S® egimusalias
" ^^^'^«-^P-^^^PoParisiensif, jam egfmus
Jl^nl
L '7^ '"-PIu^lHis enim salutaribus
scriptis leaT
(535) Littera? ipsius Odonis dp ho,. ..«r^
habentur
-sit.
,„ Hisl^eria
U.^J^^i^S^^X^''^,
v:StS:^;ri^^'^i^^SS^p;;;:
(536) Deestaliquid.
PAxnoL. CGXV.
16
m INNOCENTII III PP. REGESTOaUM LIB. VII. m
perpctuis tem- pietatis concessos ; deciraas in Blidesword.in Ncu.
pcllalionc rcmota.canonicis tolidem in Co-
bothle, in Duston, in Ernebi, in Barcswrd.
poribus as3ignanclas,duoclccima ecclesiffl Beati Vi-
possidet, in inte- this,inllottun.et in Piria decimam molendini,quod
ctoris.sicut cam nunc canonice
vocatur Tuigrisl. decima in Molentun,inD;:sburch.
grum rcservutu, salvisquc Cructibus praebcndarum
in Blaculuesle,in Aversham, et interritorio de Em-
intograliter liis, qui nunceas possidere noscunlur,
ul ieis viventi- pingeham, a bona; memoriac Roberto (.530) Lincol-
niui forte ipsi consentire voluerint,
niensiepiscopomonasterio vestro pia liberalitalc
bus, medictas fructuum aliis confcrentur.Prajlerca,
praedictaecclesia concessas,9icutine,iusdem authentico plcnius con-
ne proptercanonicorum absentiam
Marcelli, Sancti Germani Al- tinetur,etvosea omnia justeac pacifice possidetis,
dc. GarapcU.ct Sancti
ecclcsiK.in qui- vobis,etpervos oidem monasterio auctoritate apo-
tissiodorensis, et Sancti Clodoaldi patrocinio
perli- stolioa confirmainus^ct praesentis scripti
bus coUalio prffibendarum ad te dignoscitur
priventur, de- comraunimus.Nulii ergo, etc. Si quis, etc.
ncre, debita divinorum celebratione
Datum Romoj, apud Sanctum Petrura, vii Idus
quatenus in
votioni tuse duximus indulgendum,
ccclesii3,doconsilio etconsensu capituli Januarii.
memoratis
necnon capitulorum ecclesia-
CLXXXI.
parisiensis ecclesiae, .

EISDEM.
rum diotarum, appellationc cessante,const:tuas, ut g
eisdem, De eudem argumento ac in episiola superiori.
canonici debitam facianl rcsidentiam in
et saniori parle (Apud S. Petrum, vii Id. Januarii.)
sicut cum ipsis capituli3,vel majori
Solet annuere, etc, usque assensu. Ecclcsiam^
ipsorum,deliberationeprovidaduxerisordinandum,
Sancti Petri.ct Sancti
Sanctffi Mariffi de Nothingha.
salvosemperinomnibusapostolicac sedis mandato.
Nulliergo...hancpaginara...nostra;concessionis,etc. Nicolai ejusdem villae, cum omnibus pertincntiiu
de Tor-
Petrum.iii Kalendas suis; ccclesias de Radelord, de Langare,
Datum Romae.apud Sanctum Burton.et deOscington.
luavestun.de Lindebi et de
Januarii, anno septimo. quidquid juris
CLXXX. cum omnibus earum pertinentiis ;

Cotgravo
habetis in ecclesiia de Acdingburc et de
:
LANTHON.]
PnlORl(537) ET MONACHIS DE LENTON. [fl/.
Watinho, in
cnvmerantur bona ad decimas quas habetis in Ghillewell.in
RecepU eos sub protecLione, cl in Gunol-
ipsos spectantia (538). Aspele, in Suthon. in Baseford. in Jorph,
in Rudington.
(Apud S. Petrum, vii Id. Januarii.) veston,in StapeUort, in Langelaia,
bonae
Justis petentiumdcsideriis, etc, usque
asscnsu. et in Boneia, sicut ea omnis ex concessione
archiepiscopi juste
Ecclesiara de Falmarchsam, cum
capellis de Pa- memoriae W.Eboracensis (540),
ojuslitterisplenius con-
pecha,et dc RadewelLet omnibus eorum pertinen- ac pacifice possidclis.et in
vestro auctori-
eccleslasde Maperthesal,de Hecha.deRassen-
<-
linetur,vobi3 et per vos monasterio
tiis;
ctc Nulli ergo,etc.Si
den! de Hirencestr. de Curtenhal.
dellerleston. de tate apostolica confirmaraus,

Wichingestum.de Fostum et de Bruchton.cura om- quis, etc.

nibus earurapertinentiis; capellam

SanctiEdmundi Datum Romae, apudSanctum Petrum, vii Id. Ja-

de Bruchton. Ex dono Ricc. de Daivill, duas carru- ^"'"^-

Buissel duode-
CLXXXII (541).
catas terr» in Abebi ex dono Ricc.
;

LONDONIENSI EPISC0PO(5i2).
cimbuovatasterr3einBruchton,etquamdampartem
unam Dignilatem ecclesix Londoniensis conftrmal.
Gardini sui, et quindecim acras terra^, et
(Apud Petrum, Ibid. Decemb.)
S.
acram prati,etdimidiam; inlra Lelund.tres virgalas
Cum longa consueludine temporis ecclesia Lon-j
terrJE et tres homines vobis a W.
Povcreil. intuilu

monachis de Lenton, bona largienti,in charta

verel
apud Warthon, Angl. sac. part. ii,
(537) Exstat Anglic. loc. cd. Giraldutn
al. Lento- fundationis ;iUonasa'c.
pag. 321, successio priorum Lanthoniffi, gessisse,
prioratus Lnnlhonix ms. in autem, archiepiscopalcs Ebo-aci inlulas
nm' quae ex lUstoria eodem temoore quo Robertus, dictus C/od/t, Lin-
Bi^aotAmiCot/OH^anadeprumptadicilur.Imperfecta compertum est.Vidc
colniensi praeerat ecclesia3,
nimium illa chronologica serics, post Gallridum de episcoporum Lmco-
Giraidum Cambrensem,De vitis
Henehiwe (qui ipse, post Ilogcri obitum,prioratum 21. Vide etiam varia monumenta
Lanthoniae,prior septimus,sorlitus, dein episcopus
D niensium, ca.p.
apud Wharton, Angt. sacr. tom. I-
Menevensis factus cst anno 1204), Martinum, prio- (540)Willelmu3, clencus, ad archiepiscopatum
rem octavum memorat sed isti successioni
;
hdem Anglorum Slephano
Eboracensem evectusest a rege
enim.in historiis
fere adimit et ipseWharton;addit anonymiconlro-
etmonumentisoccurrerenonnuliadeprioribusLHn- anno li42,proutiegitur in historia
Cantuariensem et Lboracensem
minime conciliari pos- versia3 inter sedes
thoniensibus, qua3 cura ea apud Warthon, Angl, sacr tom. l,
deprimatu,
hoc aftirmelur a
II,bona Lanthonen- pag 71, non vero anno 1140, elsi
(538) Diploma Eduardi regis par pr. pog. 4»^
Nothighamen3i,conarmanlis, Rogerio de Hoveden, ^nnal.
sis prioratus,in agro eiectionem
bio Ibi, lin 32 etseqq.Sed propter illegitiraam
habetur in Monastic. AnQlic.iom. I, pag. depositus fuit anno 1137. Ad archiep.scopalem se-
reipsa, sed cum
loca omnia, quaj hic enumerantur, i^P-'/»^^;
quas hic notaro dem,anno 1154, assentiente Anastasio
aliquibus nominum discrepantiis, Pcntecostes, n i

nonduximus, recensentur. sus, eoderaanno in solemnitate J

operae praetium interfectus est. Via^
cognomine Bloeth, missarum solemniaveneno
(539) Agitur hic de Roberlo ad an„lV^'-.p
Chronic. S. Crucis Edimburgcns.
prout conjici potest ex Synchronismis, liobertns Raynaldum, ad annum 0'^' S 2*' :„
enim, Lincolniensis episcopus, unacura Giraldo, ar-
(541) Vide
Willelraus de S. Maria f
(542) Erat is nomine
chiepiscopo Eboracensi, testis adest WiUelmo Pe-
 ^93 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204.
^g^
doniensis, sicut obhta nobis pelitio contincbat, ea
A ProDonebant •.nfom n
pra.rogativausas.thactenuslibertatis.uteois.nnn. ^ Zl^flt'"!''''''^
Clara^vallenses econlra, se per
prajrogativausasithactenuslibertatis.utepiscopus,
qui pro tempore resedit ibidem,inter testes.doneosposeeprobare.quodabbasDivionensis
comprovincia- eas infra duos menses
lium episcoporum conventus,in sessionibus.proces- ex quo facts fuerant, pro-
prns manibus recepisset,
sionibus, responsionibus, et suscriptionibus, et prior etiam domus ip-
tan-
sius.GumqueDivionenses,quoquomodoreiverita3
quamdignilatcpriaiusobiinereconsueveritpriraura se haberet,sumcientem
Iocura,a nobis humililer postulasti, ut quodstarcnt juricautioaem
dignitatem ofTerrent, ndem abbates,
hujusmodi eidem Ecclesias dignaremur confirmare. cum episcopus absens
esset, cui erat specialiter
Nos autem, tuis justis postulationibus causa commissa, utpote
annuentes, qu. cum illorurn altero poterat
dignilatem ipsam, sicut eam eadem ecclesia causa procedere,
in
ex an- et ipsi non
tiqua consuetudine approbata poterant sine ipso, se super
hactenusietobtenta, hoc dein-
ceps mtromittore noluerunt.
contradictione possedit, tibi.et per te ipsi Quocirca, discretioni
ecclesiae vestra^ per apostolica
scripta mandamus, quatenus
aucloritateapo3tolicaconfirmamus,etc.D6cernimu3
pr^dictam scntentiam.sicut est justa,faciatis invio-
ergo, etc.
labi iter observari, et,
Datum Romae.apud inquisita de prffimissis dili-
S.
Petrum,ldibusDecembrig. gent.us veritate,si pra^dictos
CLXXXtll. Divionenses vobiscon-
st.lent adeo contumaces,
ARCHIPHESBYTERO KDUENSI,.. .. PRIom SANCTI g ul etiam infra annum
SYM- nuilam obtulerint cautionera,
PHORIANI, EDUIiNSIS DIOECESEOS, ET Clarffivallenses con-
MAGISTRO R. DE stituatis auctoritate
DENCEVOI, CANONICO DIVIONENSI, LINGONENSIS apostolica possessores, adver-
DIUE- sar.issuper juro proprietatis
CESEOS. defensione legitima
reservata. Nullis litteris
Mandateisulsenientiam in causa, qux inter veritati, etc. Quod si non
abbatem omnes, duo vestrum, etc.
et monachos Clarwvallenses
ab una, ei monachos
bancti Benigni Diinonensis ub altera Datum Roma), apud Sanctum
parte vcrte- Petrum... anno
batiir, tatam, observari facianl. septimo.
(ApudS. Petrum). CLXXX (548).
Ex litteris dilecti ABBATI MOXASTE«n SAXCTI VINCE.XT.I
filii, P. (543)
monasterii CENO.MANENSIS.
Celiensis, et D. (544)... Sancti
Lupi Trecensis, ab- Monastenum Sancti Vincentii
Cenomanensis recimt
batum accepimus, quod, cum eis, subprotcctione beati Petri, et
el venerabiii fra- enumerantur bom
ocl tdem ?nonasterium
tn nostro... (545) Trecensi episcopo, spectantia.
causam qucE
inter abbatem (Apud
Petrum, v Id. Januarii).
S.
(.546) et monachos Glarffivallenses ex
unaparte, et Rel.gmsamvifameligentibus apostolicum
(547) abbatem, et monachos Sanc!i
.. conve-
Benigni Divionensis, Lingonensis adesse pra^sidium, etc,
n.t
usgue : mancipati estis
diceceseos, ex ai
lera, super domo de Moreins
vertebatur, commi«i..
-
c obsequio, ad exeraplar felicis recordationis Eugenii
papcK,
DannF). prsRdecessoris
nr»>riPf>oaorvr;<, i_: _ .. „
mus terminanda::) ,ipsi partes debita nostrl, snb beati Petri
et no-
. .

cilatione voca- stra protectione suscipimus,

runt, et Glaraevallenses et praesentis scripti
miserunl in possessionem
causa re. servand<B, pro pr.v,leg.o conf.muniraus;
Divionensium contumacia statuentes,ut quascunque
possessiones, quascunque bona
vel defectu. Postraodum vero, nobilem mulierem idem monaeferium
etc. «.y„. vocabulis
dom.nam Suessifont, qude ex parte exprimenda ecclesiam de :
Divionensium Gontil.aco
intraverat domum ipsam,denuntiavorunt excommu- ecclesiam Sancti Lenogisiii,oum
;
capella
nication.
Sancti Joannis Leprosorum,et
subjectam, quandiu in ea domo capella Sancti Mar-
pr.-esume- t.n, de Fossart;
ret commorari.
Interira autera.ipso cpiscopo ecclesiara de Sagonia, cum
viam capella
suce percgr.nationis Sanct. Kanlephi ecclesiam
a^gresso, Divionenses, biennio de Gurgaa ecclesiam
;
;

jam elapso, venerunt ad ipsos de Noento ecclesiam de

; Doscella ecclesiam Sancti ;
abbates,eis querimo.
n.am deponentes quod CorneI„de Balniolo ; ecclesiam
Sancti Petri de
m d.cta domo
Glara)vallenses illos super
pra>sumerentmolestare,asserentes
se probare paratos,
lueio; capellam Sancti Hilarii
ecclesiam Sancti Petri de
prope Tufeium •

quod litteras, quas eis dc pos- Soldaio ecclesiam de ;

sessione Glarosvallenses Tncone ecclesiam Sancti Vincentii

destinaverant receni^qpnt +-.
•
;
de Labora-
torio; ecclesiamde Sarciaco
capellam Sancti Ger- ;

rout eriutur ex mnibus, synodalia et

Annalibus ecclesic^ Wi-orniensis
1
ag. T«n'V~2''
'^P"'^ Wharton, A.ql
480. R.chardo Nigello
afr.^Z l
dcfunolo die dec ma
A\q?pi
(of3) Petrus T''"'
'"''""'*^-
If, monasterii
^''^'^ ^"^^atth. Paris.
Gellensis abbas oc-

T.Ty\}''^l^
succe.serat W.llelmus de S
ia- num"'V',v'"f^-'"""^''^'*^-«b anno 1191, usaue ad an"
205. \,d. Galt. C/^rist. tom. Xll,
coT 545
^"P'' ^'^^oiesdt ab anno
inivcrsnm :.
^^^^- '''.° """s fuit cx illis qui ^^\l^,^\
™'
saUcra lic?r^n''^'^^-
"sque ad annum 1206. Ibid.
col 588
^""'" P°"t'f^c,s nomine sacris intir- g r
l'^YP\^^oUm libri tertii 11, not
ixer.inr/f
nnnnnom ^ ' excommunicatum pronuntiavcrunt SS
(5i7)
£P'«'-
N.yardus,
'•'^''' quinti 10 not.
,

regem. qui, p.'aHerca quod cx abbate S Sequani

eam ob au .
Petro rrT
mu^efavit eum arcem
te
^^^^'"o ced'cnu''successo
i.s^T h"^"?""^'''
'"'''"'•''"'•^'" ^^'^'
dtur"nno"l4'^''-^^"'S">
Londincns contu^
rat^Gu M demolivit anno (211 et 12^^^ Poti.
cn.tus Vi t'"""? r'™"^'
cnitu? destrux.t. Vide Haynaldum, ad
(54b)
Ep.scopatum Guillelmus spontc annum 1205, § 68.
 PP. REGESTORUM LIB. VII. 496
495 INNOCENTII III

de Crucis Monte ccclesiam ccclesiam de Torcio supcr IBlane ccclcsiamSanclre ;

rircadalia- ecclcsiam ; A.
Mariae de Parvencheriis; capcllam Sancti Georgii de
deMnceriis,ecclc3iam Sanoli Petri de Laboratorio ;

Castello capeilam deVizaio; capcllam deGrableio,

ctin hislribus, mcdietatemsynodaliumctcircada-
;

Abbatia cum decimis et omnibus pcrtinentiis suis praebon-

lium(549); capellam Sanclae Mariae de
;
;

dam, quam habetis in ecclesia Sancti Juliani Ccno-

capcllam Sancli Flocelli; capellam dcCampaniaco;
obla- manensis; ecclcsiam Sanclin Maria; de Berlhivini,
ecclesiam de Coneraio, cum duabus partibus
solemnitatibus,et duabus et ecclesiam sanctorum martyrum Vinccnlii et
tionum altaris in quinque
ecclcsiam de Laurentii de Landa palriae (550) cum earum pcrti-
partibus primitiarum totius anni
,
;

jus quod habetis Gevre ;ju3 in ecclesia de

Cels; ecclesiam Sanctae Maria; de Curte dominica ncntiis ;

Luceium; quodhabetis inecclesia de Monte Bretonis; jus quod

ecolesiam Sanctac Maria; de Villana, juxta
de habelis in ecclesia Sancti Rigomeri dc Soliniaco, in
capellam Sancli Pclri de Valenceliis; ecclesiam
prope castrum Lige- ecclesia Sancti Juliani de Tanet sextam partem ;

Toreio; ecclesiam de Flacio,

ecclesiam Sancti Ger- decimffl in ecclesia Sancli Martini de Soliniaco
ris capellam Sancli Petri
;
;

ecclesiam Sancta; Marire de Noviomo ec- prope Baladon; sextam partem oblationum altaris
mani ;
;

cum duabus partibus obla in quatuor feslivitatibus in eadom parochia deci- ;

clesiam de Colungiaco,
tionum aitaris in quinque festivitatibus, cum g naam Hug. de Curtahen. decimam Gaulerii deValle,
• .,.• .„»:.,„„.,.,;. n,.«iociQm
ecclesiam ut decimam Parrnni df>
rioplma^n Pagani dc Soliniaco, atoue decimam
Sfiliniaco. atque
duabus partibus primiliarum totius anni; et

cum tertia parte decimaedeChenseles ; Haimonis juxta montem Dublclii; dcciinam dcMu-
dc Pilimilio,
primiccriarum de Malmis- saldio, in parochia Sanclaj Mariae de Novavill, de
medictatem decima; ct
terra Garini Morant duas partes decima; et primi-
scstere ecclesiam Sancti Maximi dc Mosteriolo,
;

capella de Palcis ccclesiam Sancti Victuri

do tiarum de terra Fulconis de Chaneveroliis, duas
cum ;
;

de
cum capella Sancts MaricE ; ccclesiam partcs decima; ac prirailiarum de terra Hervei ;

Basogeriis,
cum duabus partibus oblationum Sancto Denogisilo, duas partcs decimae ac primi-
de Altanoisia,
cum duabus tiarum de terra Pa^^ani de Novavill. duas partea
altaris inseptem solemriitalibus, et ;

ccclesiam de decimffl de terra Willelmi de Tusca mcdietatem

parlibus primitiarum totius anni;
;

duabus partibus decimae ac primitiarum ; de terra AVillelmi Faucil-

Nuiliaco; ecclesiam de Ham, cura
cum lum, duas partes dccima;, ac primitiarum de terra
oblationum altaris in sex solemnitatibus, et
;

totius Villanae, duas partes decima;, et primiliarum de

duabus partitus decima; et primiceriarum
;

vestri, de-
SancLi Pa- terra de AUendreis, quae est monasterii
anni ecclesiam de Meuldin ecclesiam
;
;

Dode cimas omnes et primilias ; ecclesiam Sanctae Madae

triciiecclesiam Sancli Karilephi de Curia
;
;

appendiciis suis; in eccle-

ccclesiam Sancti Leonardi ecclesium
Sanctaj Maris
ccclesiaraSanctiLeonardi;eccles.amSancta;ftiaris ;
Monte Dublello.cum
de iMonie i.uu,euu,cu:i.^api.o.u ..,...,..,
.y.^
L.ce;ecc,esia.dePiace; »cc,esia.aeJuliaco;C ,a Sa„c.iSu^^^^^^^^

capellam Sancti cimae in parochia Sancli Martini de Lamanai ;

de
ecclesiam de Sanclo Marcollo
;
;
decimae;
Mari;B terra Reginandi de Nuisement, duas partes
Domnoli juxta Segrejum; ecclesiam Sancta; partem decim»
Andoeni de Ponte in parochia de Buisseio, sextam
de Ceveneio ; capellam Sancli
nuiiiciij Baladonis
lUXia pontem uaiaviuni.3 terras,
vv-..-«, prata, ecclesiae et q uamdam vineam juxta cancellum
-
eccle-
Ka ;irioni<i juxta
Baladonis, ;
, j , .

, t-. u •

si. in eadem parochia de terra de Rouchen .

et
ci qua-adpiscandumusqueadmediumamnis,
d^uaiii n
av..
;
1
,„„j„„:,v>m of nr mif la ni in narochia
in parochia
duas parles decimae, et primitiarum
!
prato-
quanta est longiludo earumdem terrarum et
;

de tcrra de
Odo de de Wlureio, tertiam parlem docimae
rum, quae de jure suo dedit ecclcsiae vestra;
Ccnomanensis monetae, Piro,etdecimalorem(551); in parochia dc Dunc',
Aleriis, pro centum solidis
tertiam parlem decima; de feudo de Dunel in
eadcm
decimam partis pra;dicti Odonis do raolitura
;

et
eccle- parochia de terra Huberti Espechel, quae dicitur
molendinideCuce, etibidem cccmeterium ;

Landas, duas partes decimae et primitiarum

in
siam Sancti Martini de Dongolio, cum capella de ;

ecclesia de Madre, nonam partem decimae

in ec-
Mairoliis
Magneniis ecclesiam Sancta; Maria; de
;

;
;

clesia de Quinta tertiam partem oblationum in

Sancli Martini de
ecclesiam de Avenis; ecclesiam toliusann,,
•
capCan, Sancls Trinitatia de Novem- quinque soleranilatibus.et pr.miliarum
Bemtaeio
rontib 's, c'um duabus partibus decira. ac
priraitia- D cum J"-
et decira.,
<l-i„''l «''f,,'"
junctam"t";
in ec-
^ 1

et animalibus vestris;
ecclesiam de quamdam plateam eidem ecclesiac ;

rum de terra
duas partes oblationum in tribus
prope Tufeium, clesia de Attanay,
Sabla; capellam Sancti Remigii h-
quinque festi- solemnitatibus, el primitiarum et coemeterium
cum duabus partibus oblationum in
Fredeberti in parochia
anni ecclesiam bere, et oscham (.552) ;

vitatibus, et priraitiarum tolius ;

terra Pagani
de Reneio Sancti Aniani, duas partes decim£e de
Sanctae Mariae de Morciliaco ecclesiam ;
;

synodos qui-
Carpenterio, scopo a clericis venientibus ad annuas
(549) Vox incognilaCangio, nec non tenebantur pendi solebat. Id. to.m.vi,
circadarum, vel circa- bus inleresse
sed quffl hic usurpatur pro
census qui solvebatur col. 934 et 935.
iarum. Circada, vel circala,
archidiacono, pro visitatione; ita di- (550) Sic in apogr,
episcopo aut
episcopiaut arcbidiaconi •551 Sic in apogr.
c.tus & circumewido, quoi apogragho. \crum,
552) Sic diserte legitur in
diceceses suas visitent circumeundo. Lang., t. 11,
olcliiam, vel olcnam,
nonne legendum o.sc/uam? vel
col. 628. ousche, vel ocfie
\e\ olquam, vcl olcam ; Gallice,
. .
,
qui cpi-
Synodalia, idem intelligitur de censu
 497 PONTiFlCATUS ANNO VII, CHRISTI 1204.
498
deTiron,etdeunaparteterr^ Albini decimam A beati Petri.jnris existit sub
ejusdem
j^oucmueau
pasturae Dorcnrnm in foresta
DasturaB porcorum DQo-or^; ^^
fnppof.i Pagani
de
;

— («r,.,
monteDu
r^. . . .

nostraprotectionesuscipimus,
..
beali Petri
reiri et
prssentis scripti et
blelii, quae dicitur Tiron.
palrocinio comraunimus; inprimis
Prajterea, uecessitati vestrae in siquidem sta-
posterum provi- tuentes ut ordo raonasticus,qui
dere volentes, apostolica auctoritate statuimus secundum Deumet
ut Beati Benedicti regulam ac
institutionem Clunia-
nec vobi3,necsuccessoribus vestris aliquandoliceat
censiura fratrum, in eodera loco
obedientiam de Campaniaco,aut alias posscssiones institutus etc
usque observetur. PrcBterea,
ecclesim vestrae donare, vendere, aul quascunque posses'
quomodolibel Bioncs, elc, usque vocabuiis
ab ipsa ecclesia alienare. Decernimus ergo e.xprimenda locum :

ut nulli, ipsum, in quo praefatum vestrum

etc, usque: profatura, salva sedis apostolicaj monasterium si-
au- tura est,curaoranibuspertincntiissuis;inBurgun-
ctoritate, et dioecesanorum episcoporum canonica dia, Karumlocum, Marciniac. Pared.SanctumMar-
justitia.Si qua igitur, in futurum.ecclesiastica sa;- ceilum Cabilonensem, Virgiac.
cularisve persona hanc nostras constilutionis. Troald. et omnes
ahos prioratus, et cellas, et possessiones,
paginam sciens,contra eam temere venire lentave- et jura
qiiffi habetisin provincia
rit,secundo tertiove commonita, nisi reatum
Lugdunen. ultra Ararim
suum Nanluac. Ginniac. monasterium de
;

congrua satisfactione correxerit^potestatishonoris- vallibus Poli-

^ niaci, mona t " m ae de AUapetra
AUapeTra Va emcl
Vallemclusara
quesmcareatdij^nitate. reamque
quesiiicareatdignitate, reamoue sesedivinn i„Hi.ln ^ ni<no
divino judicio ultra ,„-..,^
vigura r.„
,

Roraan. raonasteriura Paterniacum •

existere de porpelrata iniquitate
cognoscat, et a insulas et omnes prioratus et cellas. possessione^
sacratissimo corporeac sanguine Dei ac Domini
Re- et jura quae in illa parte Burgundiae sivein Teutonia
demptoris nostri Jesu Christi, aliena /lat, atque
in possidetis; in provincia Viennen.
e.xtremo exaraine dislricte subjaceatultioni.Cunctis Sanctum Victo-
remOehenMen. Condamm. Burget. Dominara
aulom, eisdem locis sua jura servantibus (556)
sit pax Lavard. et omni loca et juraqua^in
Domini nostri Jcsu Christi, quatenus et hic ipsa Viennen
fruc- provincia possidetis ;in Provincia,
turabonae actionis percipiant, et apud Sanctum Satur-
districtum ninum, Tornac. Podium de Canagobia
judicem prajmia a?terna5 pacis inveniant. extra Mon-
;

Aracn. tem Pesulan. Cluniset. et caetera

DatumRomae.upudsanctum Petrum.per manum loca vest^-a in
Pfovincia constituta in Guasconia.
Joannis.Sancta) Mariae in via Lata diaconi ;
Karenacum
cardina- Moriac. Sanctura Montem, e( omnia
lis (553), V Idus Januarii, loca vestra quae
indictione viii, Incarna- in Guasconia possidetis
prsterea, Silviniac. mona-
tionisDominicaeanno 1204, pontificatus vero do- ;

steriura Celsimen. Sanotum Florum,

minis Innocentii papae III anno septirao. Vollam, San-
clura Eutropiura,
Mogon. Agiam, monasterium de
CLXXXV (554). Charitate, cum oranibus pertinentiissuis
HUGONI SANCTl PETni CHJNIACENSIS
Sanctum ;

C555). ^ Stephanum Sanctum Salvatorera Nivernen.,

Confirmal privilegia qux enumerantur,
San-
;

una cum ctumMartinumdeCampis;LoQgurapontera;Gaiara-

ejus pertinenliis.
Sanctam Margaritam in Campania, cum
fApud S. Petrum, Idib. Januarii.) grangiis de'
Macricuria et de Sancta Petronilla.etomnibusper-
Rcligionismonasticffimodernistemporibusspecu- tincntis suis Crispiac. Consiacum Lehunura cum
lum.et in Galliarum partibus docuraentura, ;

beati prioratibusSanctiLaurentiietSanctiNicolai,q'uo3
PetriCIuniacensismonasteriura.abipsossucefunda. prior Lehun. raonasterio suo cura
tionis e.xordio, sedi apostolicae eorum pertinen-
injus proprium est liis noviteracquisivit;
oblatum. Sanctam Margaritura in Co-
Proinde, prcedecessores nostri, Romani
dun. Mondiderium; Abbatisvillam;
pontifices, locum ipsum singularis Sanctum Lu-
dilectionis ac pura monasterium Sanctorum
libertatispraerogaliva donarunt, et universa
;
Cosmae et Damiani •

eiper- Froewill. Renargias, et quidquid

tinentia privilegiorum in Bituricen.'
suorura sanctionibus munie-
BurdegaIen.,Senonem., Reraen., Treveren.
runt. Eapropter, et Ro-
dilecti in Domino filii, vestris thomageii. provinciis possidetis
justis postulationibus clementer annuiraus.et monasterium Lo- ;

prs-
fatum Cluniacensemonaslerium, Aven.,Lenton.,Montem-acutum,Testord.,Labdecum.
quod spccialitcr
bam,Apeford.etTikesoreviIIas,cura omnibus ap-
qu^ quidem voces intelliguntur
de terrs portione
D
.irabili, tossis vel
las Innocenlius Peracta Anglicana legotione, una
sfepibus undique clausa. Vide
-"ingium, Closiar. tom. IV, col. 1338 ot
cumPetro tituhS. Marcelh presbytero
1339; ubi cardinali
luidem osc/,am agnoscit c.vtabulario legatione functusest in Gallia, ad
monaslerii S componendara ac
lirrnandam pacem mter regesFrancorum
(^('^'»»(i'iensis, fol. 68 verso. Philippum
/'r^^o
(553) Joannes.ex subdiacono, notario
et An-lorura Joannem, atque ad Philippo
et pontifi- suaden-
11 sacelli
dura utinjnsle dimissam uxorora
sacerdote.tituh 8. Mari.T in Via Lata dia- rociperet. Lucia
onuscardinalis et procanccllarius, ab usuram amisit sub eodem Innocontio;
Innocentio Panvinius
enira, cura cardmales norainet
qui coraitiis inter-
' !" •1"'*^^» creatione, hoc ipso Innoccntii
,rn.-r
;onuiicatus anno septirao, mcnse fuerunt,atqueKonoriura in Romanura
Martio, ui vult pontificem
anyin.us, vel raense Decembri, elegerunt, Joannem hunc praetermitiit.
juxta Ciaconii neque ulla
post annum 1210 amplius illius
ontonliam,renuntialus est. Hune Joanne. meraoria ^•^aiai.
^xsta
reee An- Oldoin. ad Cincon. [[, col. 24.
crum clPncosacriterpersequente.
idem Innocen-
lusin Angiiam legavit,
ad suadendum regi ut ab !'^?i) )y^^ Raynaldum ad annum 1205 8 68
5o5) Vide epistoiam libri sexti
uriaciericorum cessaret.Ad (.umdem 174 not '

ui biennio mansitin
cardinalem (od6) Sic in apogr. '

Anglia.plures scripsit episto-

 REGESTORUM LIB. VII. 500
INNOCENTII III PP.
499
concedimus, ut in processionibus
carum Sanctam Mariam de Nagera, San-
pennicubcdium,o
oendiciis :
K rio Cluniacensi,
^,_„. .°
rr,iccnpnmnnA Qnlpmniis. tam
missarumque solemniis, t:im tu quam
nuam successorcs
cluni Zoilum de Carrion.,Villamfrancam, Sanctam et aliia
lui, mitra, annulo, chirolhccis, sandaliis,
Columbam de Burgis, Cornclian. Monasterium Pon-
Papicn., Sancli ponlificalibus insigniis uti possitis, benediclionem-
tiden. Monastcrium Sancti Maiolis
Pauli que solemnemsuper populum facere ad divini no-
Gabriclis Crcmonen. et monasterium Sancti
Numar- minisgloriam et monasteriiCluniaccnsis honorem.
de Argon. Cellam de Bertreie, etcellamde
Hispania, Lombardia, Illud autem dislriclius inhibemus, nc quis posses-
chia, e'tquidquid in Anglia,
juxla sioncsjura, vel bona monasterii vestri,pra5ter sedis
etin Leodicn. dioocesi possidctis in Tuscia, ;
subje-
apostolicaj conscientiam, cui specialiler est
cryptas, Sanctam Mariam de Aquaviva
in civitate ;

ctum quolibet modo alienare, vel antiquas et ratio-

Tuscanen. Sanctum .loannem de Podio, Sanctum ,

nabilesip3iusmonasteriiconsuetudincs,ethactenu3
Petrum de Alian. in episcopatu Tusculanem.,San-
de observatas, violare pra3sumat. Si quaivero donatio-
ctam Mariam de Peselo et inSicilia, prioratum
;

nes, etc. u$qiie censemus. Decimas praeterea, et

pertinentiis suis. Sanc, labo-
:

Sacco,cum omnibus spec-

possessiones, ad jus ecclesiarum vestrarum
rum vestrorum decimas,pro quibus tam vos quam
tantes, quae a laicis dctinentur, redimendi
et legi-
alios monasticse religionisviros
r:==:=^o;^;;;^ia.™s , ...^.....
appellant.et vesiro
inquietare episcopi

quaspertincnt ri-
sumptu a monasterii et celiarum ad revocandi,
~-? ::^z
libera sit vobis de

nostra auctoritate facultas. Percussuram

quoque
vestrarum clientibus excoluntur.sine omni episco- sicut hactenus cst
propriinumismatis,vel monetae,
porum etepiscopalium ministrorum contradictione, confirma-
oblentum, vobis auctorilate apostolica
dcinceps habeatis quietius, qui vestra pcregrinis
quoque mus. Adha;c,adjicimus,utin omnibus prioratibus,
fratribus et pauperibus erogalis. Liceat
Prohibemus, et cellis quae nunc sine proprio
abbate vestro regi-
vobis clericos et laicos, liberos, etc.

Discedentcm.vero, absque communi minisuntsubjecta3,nullus unquam futuristempori-

insuper, etc.
litterarum vestrarum cautione, nuilus audeat
reti- bus abbatem ordinure prajsumal, sedtamprioratus
promulgare..^d ipsi et cellae, quam etcaitera in quihuslibet locis
nere.Quod si quis forte,etc., usque :

Ar-
ha;c etiam,prohibemus ne aliquis monachus,
etc, omnia, quibus Cluniacensis ecclesia, temporc
Urba-
vernensis concilii, quod per felicis memoriae
usque domusvcstraj utilitatem.Quod si facerepra;- noslrum, celebralum
num. papam, prajdecessorem
sumpserit, eic.,usque: reddere.Licitum prffiterea sit
est, inve^tita erat, de quibus tunc nulla quffistio
deperire.Insu
vobis in causis propriis, etc, usque :
successoribus
uUus epi- mota est,, tam abbas,quam
tibi, fili
ner auctoritate apostolica inhibemus ne
. -
„ ;ni^ ,inn
persona ad synodos vel . tuis, in pace semper, et qu.ete serventur Uh. dun-
qua^cunque
scopusveiauaqua,L
sconusvelalia i i
_
ire compellat,nec ad domos
vestras,
. - - ^
taxat exceptis, quae per auctoritatem sedis
aposto-
convenlus vos altaribus
celebrandi, licffi sunt ab illo statu
mutala. Pro et
eic.yusque: convocandi,vel missas etiam
ecclesiis, sive decimis vestris, nuUi episcoporum
nisi ab abbate fuerit invitatus, accedat. Slatui- vobis indebitum irrogare.
facultas sit gravaraen
mus etiam ut ecclesiffl omnes, coeraeteria, mona- quadam cx parte,
habi- Sed, sicut eorum permissione
chj.clerici et laici universi, intra terminos
sunt a rivo de Salnai, et ab ecclesia
qui
quaedam ex inlegro habuistis, ita futuris tempori-
tantes, ecclesia;, quajubili-
quoque bus habeatis. Coiterum, omnes
Lufiaci, et cruce de Lornant, a termino cccmeteria
seu capellie vestrte,
bet positaj sunt,
molendini de Tornasach, per villam qute dici-
Burserio ; a termino libera omnis exactionis immunia, prffiter
sint,' et
Varcnna. cum neiuure
Inr Varenna,
tur nemore jjursciiu, Li/nii..»^ •

consuetamepiscopiparatam.etjustU.am canon. m
.

qui di itur Perois, usque ad rivum

iU de Sal-
e
tuitione inpresbyteros, qui adversus ord.ms su. ofrenderm
nai sub apostolica; tantum sedis jure ac quas
dignitalem. In paroch.ahous vero eccles,
pe maneant.NequeipsiusGluniacensislocipresby- sace
cujuslibet, nisi Ro- habetis, liceat vobis, seu fratr.bus vestr.s -
feri aut ctiam parochiani, ad
ep.scopopra3senture ^n-
legati, et Cluniuccnsis tes eligerc, ct dio^cesano
m riipontificis, vel ejus
bus. si idonei ^-^^p.scopus cu.m
an.m.u.
Stltcogantur s^nodum vel conventum.Sane ^
ire
^ committat, ut ei de spiritualibus, vobis vero
de
pro abbatis, monachcrum seu clencorum, inlra
tempoi-alibus, debeant respondere. Quam
si com
pro
praedictos tcrminos habitantium, ordinatione,
mitlere illis, quodabsit !expravitatenoluerint,tunc
chrismatis confectione, pro sacri olei, ecclesiarum ce-
coemeleriorum bene- presbytcriexapostolicae scdis benignitate olficia
ct altarium consecralione,et
lebrandi,dummodosintidonei,licentiamconsequan-
dictione,Ciuniacense monasterium,quem maluerit
coramunionem apo- tur.Ecclesiarum vero, seu altarium consecrationcs,
antistitem convocet,gratiam et
cxhibere, a
vero mona- dicccesani episcopi gratis noluerint
stolicae sedis habentem Cluniacenses;
si
graliara et
chos.ubilibet habitantes, nuUa omnino persona, quolibet catholico suscipiatis episcopo,
communionem apostolicaj sedishabente.Nec cella-
prffiter Romanam pontificem.etlegatum qui ad hoc
rumvestrarum ubilibet positarum fratres, proqua-
uiissus fuerit, excommunicet aut etiam interdicat, divino-
obe- libet interdictione, vel excommunicalione,
ita tamen, ut circa legatos apostolicae sedis
rum officiorum suspensionem aliquatenus patian-
dientia vel reverentia debita per hoonuUatenus
tam monachi ipsi quam et famuli eorum.
abbas,et per te monaste- lur scd,
minuatur.Tibi etiam, filii ;
 ^^^ PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 5O2

ccclesiarum januis, exclusis excommunioalis et in- usurarum extorquent, ccclesiarum bona el posses-
tcrdictis, non pulsatis campanis, siippressa voce,
siones Chri.stianorum usurpent, sicque illud
divina onicia celcbrent, imple-
el peragant debita sepultu-
tuni in Christianorum populo videatur,
rae.Cajterum, abbatias, quas proedecessores quod in
nostri, Judaeorum persona propheta deplorat
Romani pontifices, vestris prosdccessoribus conces-
Uxredilas, :

inquiens, nosLra versa esl ad alicnos, domus

serunt, nos qiioquc vobis ct successoribus nostrx
vestris ad extraneos {Thren. v). Prffiterea, cum in
duximus conccdendas, ut per industriara vestram Latera-
nensi ooncilio sit statutum, ut Judsi, nec
religionis status in eis, auctore Douiino, sub alen-
conservc- dorum puerorum obtcntu, nec pro servitio.nec alia
tur; videlicct, abb.itias Sancti Martialis
Lemovi- qualibet causa, in domibussuis habere
censis, Monasterii novi Pictavensis, Sancti permittan-
Joannis tur mancipiachristiana,sed
Angliaccnsis, monusterii Lcsacensis, excommunicenlur qui
Moisincensis, cum eis prajsumpserint habitare,ipsi et servos fhri-
Figiaconsis, Mauziaccnsis, Tiernensis, et Sancti stianos haberc non dubitant, et nutriccs, cum
Gcrmani Antissiodorensis; illud nihilominus sta- qui-
bus eas interdum abominationes exercent,
tuentes, ut in eis sine abbatis Gluniaoensis quas te
consilio potius punire convenit quam nos deceat
explicare.
abbusnullatenusehgalur.Paciquoqucettranquilli- Insuper, cum idem concilium testimonium
tat. vestra.
hr s-
paterna,mposterumsoIlicitudincprovi- ^ tianorum adversus Jud.os in communibus
ere volentes, auctorUate apostolica
cau is
prohibemus, cum et illi adversus Christianos testibus
ut .nfpa termmos sacn bann,, quos uda^ ^
supradictus utantur, censuerit admittendum, et anathem!te
Urbanus papa d.shnx.t, seu infra clausuras
loco-
rum, vel grang.arum vestrarum, nullus homo,
eu-
fcriri decreverit quicunquc Judaos Ghr stia
^st
hac parte pr.fcrret, usq ,e adeo eis d
luscunque eond.tmn. aut potestatis cxistat, inva- t n
regno Francorum. u no credatur Ghr.st ^i
sionem, praedam, aut rapinam, vel furtum tcs"
facere, tibus contra ipsos, sed ipsi contra Ghrietianoa
ignem apponere, sanguinem fundere, hominem ad
te- tcslimonium admittantur.
mere capere, seu homicidium perpetrare
prajsumat. Quod si aliquando hi, quibus suam credunt pe-
Prffitcrea, omnes libertales, et immunitates, etc,
cuniam sub usuris, Ghristianos testes super fucta so-
usque communimus. Decernimus ergo, cic. ,'uMiue
hitionoproducant, plus creditur instrumento, quod
profutura, salva sedis apostolica^ auctoritate, et apud eos pcr negligentiam, aut incuriam debitor
dircccsanorum episcoporum canonica justitia in reliquerat indiscrclus, quam testibus introductis;
ecclesiis non exemptis. Si qua igitur
in futurura, imo, non recipiunfur etiam lestes in hoc articulo
etc. Cunctis autcm, etc
n contra eos, usque aueo
<^uiitia CU3, adeo eiiam,
etiam, quod cum rub
n„t ^ , r^ rubore
num Joannis (557), Sancta: Maris
am
in via Lata dia- ecclesiam veterem novam construxerint Synago-
coni cardinalis, Idibus Januarii,
indictione viii, gam, ecclosia non modicum alliorem, in qua, non,
Incarnationis Dominicffi anno 1204,
pontificalus sicut olim priusquani fuissent ejecti de
vero domini Innocentii papa? III anno regno, de-
septimo. missa voce.sed cum magno ciamore secundum
ri-
CLXXXVI (558). tura Judaicum sua officia celebrantes,
divinorum
UEGI KriANCORUM. celebrationem in eadem ecclesia non dubitant
im-
W compescat insolentiam Judaeorum in regno
com- pedire (559').J Quinimo, nomen Domini
morantimn, el cnntra hscreticos insurgat. blasphe-
manles, publice Ghristianis insultant,quod
(Apud S. Petrum, xvii, Kal. Febr.) credaut
in rusticum quemdam suspensum a
non displiceat Domino, sed ei potius
(559) [t^tsi populo Judffio-
ruin, qucm quidem nec nos pro nobis
sit acceptum ut suh catholicis regihus et principi- suspensum
ambigimus, cum peccata nostra ipse tulerit in suo
buschristianisvivat,elserviatdispersioJud£eorum,
corpore super lignum, sed rusticum moribus
cujus tunc tandem aut
roliquiffi salva- fient cum in die- gencre non fatemur, imo nec ipsi diffiteri
bus illis salvabitur Juda, et Israel habitavcrit valerent
confi quin ipse becunaum
4'"" 'pte secundum carnem de sacerdota
denter vphnmPntPPfnmn,, -,„ 1 ^- • sacerdotali stir
sti.'po

olTendunt, qui crucifigentium filios, contra quos runt, et honcsti. In die

adhucsanguis clamat quoque parasceves, Judaji
in Patris aurihus, crucifixi contra veterera consuetudinem pervicos.el
Christi coha-rcdibus prffifcrunt, plaleas
et tanriuam ancillffi publice discurrentes, concurrentes, juxta
filiuscuni filio libcreB possit, et, morem,
debeat ha;res esse, undiqueChristianosut adorentcrucifixum incrucc
Jodaicam servitutem illorum libertati prajponunt^ derident, et eos per improperia sua studont
quos Filius liberavit. Sane, ad nostram ab ado-
noveiNs au- rationis officio revocare. Patent quoque
dientiam pervcuisse, qucd in rcgno latronibus
Francorum usque ad noctem dimidiam ostia Judajorum,
Juda3i adeo insolescunt, nec,
ut, sub apeoie usurariaj si quid furto sublatum inventura fuerit
apurl eos]

Vide epistolam superiorem 184, not.

(557)
leguntur, hic uncis inclusa sunt.
(558)Kpistolam hanc laudat Bzovius, Annal
t (55'.)) H,ec apud Uaynaldum,
AHl, pag. 131 § X. K:uiuiom, sed loc. cit.
mutilam, cdidit (oj9*) Ilaclcnus Raynaldus.
Ka^naldus, ad annum 1205, 57, Qua3
apud ipsum
!<
503 INNOCENTII III PP. EEGESTORUM LIB. VII. 504

qiiisquam de illis polest justitiam oblincre. Abu- A CLXXXVIII.

tuntur ergo Judaei patientia regia, et, cum inter EISDEM.
Chrislianos positi rcmaneant, hospites suos male Privitegia confinnat.
cum opportunilate captata Christianos latenter (Datum, ut supra.)
occidunt, sicut nuper dicitur, accidi?se, curn qui- Solct annuere, usque : impcrtiri. Ea propler, ve-

dam pauper scholaris in eorum latrina mortuus est stris justis precibus inclinati, libcrtates et immu"
repertus. Ne igitur per eos nomen Domini blas- nitates Ecclesia; vestrae concessas, nec non antiquas
phemetur, nec deterior sit Christianorum libertas, et ralionabiles consuetudines, tam vobia et servien-
quam servitus Judaeorum, monemus serenitatem tibus, quam possessionibus vestris hactenus obser-
regiam et exhortamur in Domino, et in remissio- vatas, ratas habentes, eas futuris temporibus illi-

nem injungimus peccatorum, qualenus sic Judaeos batas decernimus permanere. Nulli ergo... nostrae
super his et similibus a sua praesumptione] com- concessionis, ctc. Si quis aulem, ttc.
pescas, sic abusiones hujusmodi dejregno Franco- Datum, ul in alia.

rum studeiis abolere, quod habere zelum Dei se- CLXXXIX. f

cundum scientiam videaris, et cum leges etiam .... ILLUSTRI REGI ARMENI^.
mculares gravius animadvertanl in eos, qui no- ^ ui saliifaciat de damnis per ifsum illatis fratribus
men Domini blasphemanl, sic animadvertas in militix lempli.
blasphemos hiijusmodi, quod aliquorum poena me- (Apud S. Petrum, xv Kal. Februarii.)

tus sit omnium, nec facilitas veniae incentivum Gravem in prwsenlia nostra dilccli filii.... magi-

tribuat delinquendi. (560) [Ad ellminandos insuper 8ter~et fratres militiae Tempii, deposuere querelam,
haereticos de regno Francorum potenter insurgas, quod tu, quaedam casalia eorum sine ralionabili
nec iupos, ad perJendas oves sub ovina pelie la- causa succendens, bestias et bladum suum ipsia

tontes, in tcrra sua lutere permittat rcLtia^celsitudo, per viclentiam abstulisli, damnum cis ad valcns
sed in eorum demonstret- persecutione fervorem quinquaginta miliia bisantiorum pro tuaj volunlalis
quo fidem prosequitur Christianam. arbitrio inferendo. Praeterea, quosdam de fratribus
Datum Romae, apud Sanctura Petrum, xvii Kal. suis rebus propriis spoliatos, et verberibus ac pla-
Februarii, anno septimo.] gis alflictos, carcerali fecisti custodia^ mancipari,
duobus insuper castris eorum, rupi videlicet Wil-
CLXXXVIl. lelmi, et rupi Ruissoli, quae hostili obsidione valla-
.... EPISCOPO (561) ET CANONICIS FELTRENSIBUS. damnum, tam in personis quam rebus,
ras, grave
jacturam non modicam irrogasti. Volentes igilur
et
Slatutum de deccm canonicis in ipsorum ecclesia
inslituendii confirmat.
^ in hac parte animce tuae saluli consulere, et honori
ac famte serenitatis regiffi nihilominus providere,
(Apud S. Petrum, v Id. Januarii.)
rogamus excellenliam tuain et exhorLamur in Do-
Solet annuere, etc, usque : impertiri. Ex parte mino, quatenus super damnis et injuriis memoralis
siquidem vestra nobis fuit humiliter supplicatum, fratribus irrogatis, satisfactionem ipsis exhibeas
ut canonicorum denarium nummum, quem juxta competentem, et ab eorum gravamiue manum
facultates Ecclesiae vestrae, cum oclo canonici fue- pariter et animum retrahas, nec patiaris eos ab
rint hactenus, eadem, deliberatione provida,
in aliis, quantum in te fuerit, molestari. Alioquin,
statuistis, dignaremur vobis auctoritate apostolica noveris nos venerabilibus fratribus nostris.... Bi-
confirmare ;
praesertira, cum hoc ipsi Ecclesia? biiensi, et.... Valaniensi episcopis, in mandatis
videatur plurimum expedire. Nos igitur, vestris dedisse, ut, partibus convocatis, causam audianl,
po>.tulationibus annuentes, conslitulionem ipsam, et, appellatione rGmota, justitia medianle, decidant,
sicut ad utilitatem Feltrensis Ecclesiae provide et faciant quod dccrcverint per censuram ecclesia-

facla est, auctoritate vobis apostolica confirma- slicam inviolabiliter observari.

mus, et praesentis scripti patrocinio communimus, Datum Romae, apud Sanctum Petrum, xv Kalen-
nisi ejusdcm Ecclesiae in tantum ex- D das Februarii
fcicultales
creverint,quod merito idem sitnumerus augmen- CXC (562).
tandus, salvis tamen in omnibus aposlolicao sedis RICARDO (563), ABBATl COMPENDIENSr.
mandatis. NuUi ergo, etc. Si quis, etc. Ind^dget usum milrx et annuli.
Datum Roniae, apud Sanclura Petrum, v Idus (Apud S. Petrum, xv Kal. Februarii.)
Januarii. Solet annuere sedes apostolica piis votis.et ho-

(.560) Rursus Raynaldus , loc.
finem.
(.561) De episcopo Feltrcnsi, Torentino dc Curte,
jam egimus ad epistoiam libri tertii 39, not. To-
renlinum dc, Curte, usque ad annum 1205 sedisse,
ex instrumenlis compertum habeinus. Successor
ejus, Philippus Patavinus, non nisi anno 1209 in-
notescit. Vid. Ughell. Ital. sacr. tom. V, col. 344.
cit. nsque ad Vide Raynaldum, ad annum 1205, § 68.
(.562)
Ricardus I, ex monacho abbas Compen-
(.563)
diensis, ex instrumentis innotescit ab annolH7,
usque ad annum 1212. Quidam dofunctum voliint
21 Sept. 1215, aut 1217; verum successor ejus
Galterins memoratur anno 1213. Gall. Christ.,
tom. IX. col. 437.
 ,

505
PONTiFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204.
506
ncstis petentium desideriis favorem benivolum im-
pertiri. Ea propter,
A gnampajnitentiamprohujusraodineKligentiainjun-
dilecte flli, tuis precibus grato
gas eidem, et, ea peracta,qnia
concurrentes assensu, usum rnitraj ac annuli tibi non intelligitur ite-
personaliter de benignitate sedis
ratum,quodfaclum esse nescitur, ipsum indiaco:-
aposlolicaa indul- num ordinare procures, et
gemus. sic de misericordia
Datum Romoe.apud Sanctum Petrum.xv Kalend.
eumdem ministrare permittas in ordine sacerdotis.
Datum Romae.apudSanctura Petrum,xu
Februarii, anno scptimo. Kalendas
Februarii.
GXGI.
CXCIII.
PntORI CAMALDULIiKSI, ET MAOISTnO GUALANDO CABILONENSI EPISCOPO (.569), ET AUBATI
CANONICO PISANO.
CLUNIACE.NSI (.570).
Super translatione episcopalus Fesulimi
(564). Causam electionis abbatis sancti Martini
(Apud. S. Petrum, xiii Kal. Februarii.) Trecensis
examtnandam ipsi commiltit.
Cum super translatione Fesuluna} sedis ad
locum (Apud S. Petrum, xiii Kal. Februarii.)
m;igis commodum faciendasitmultolies laboralum Olim, pro dilectofilio P. capellano
nos, paci et utilitati, tam Ecclesi;e venerabilis
Fesulan® quam fratris nostri Senonensis archiepiscopi (57i),et
Florentinffi civitatis, intendere cupientes, discre- M. canonlco Sancti Lupi Trecensis,
tioni vestrae per apostolicascripta
p
^ quoruni uter-
mandamus,qua- que ad reginem ecclesiai Sancti Martini
tenus,vocati3 episcopo et capitulo Trecensis
Fesulanis.potes- canonice se dicit electum,
tate,consulibus et consiliariis P et H ad
Florentinis.habeatis nostram pra^sentiam destinatis,
cum irsis diligenter tractatum, et, si et petentibus "sibi
locum ido- audientiam exhiberi, dilcctum filium,
neum in ipsa dioecesi ad translationem M. (52) San-
Fesulanffl cli Thcodori diaconum cardinalem,
sedis utiliter faciendam,cum assensu dicturum epi-
dedimus audi-
torem,qui cumeaqua? corara ipso luere
scopi et capituli, et pace proposita
praedictorum potestatis nobis fideliter retulisset vobis per scripta
consulumetconsiliariorum nostra
valiieritis invenire
per dedimusin mandatis.ut inquireretis superomnibus
vestras nobis littoras intimetis, pcr
vestram're- diligentius veritatem, et, si quam de duabus
Jationem instructi^inipsonegotio ele-
melius procedere ctionibus inveniretis de pcrsona idonea
valcamus. canonice
celebratam, confirmaretis eamdem,
Datum Rom.-c, appellationis
apud Sanctum Petrum, xiii Ka- diffugio nonobstantc.contradictores
lendas Februarii. censura cccle-
siastica, appellatione postposita,
compescentes ,
CXCir (565). * alioquin, utrague cassata, faceretis
eidem ecclesi»
OLOMLCENSI EPISCOPO. per electionem canonicain de persona idonea
ScribU in favorem P. qui ad provi-
sacerdolii ordinem dia- C deri; ante
conatus gradu prxtermisso promotus omnia provisuri,ut, nisi vobis constaret
ftierat.
praefatum capellanum fuisse canonicam
(Apud S. Petrum, xii Kal. Februarii). ecclesiae
Tuae,
Sancti l.upi, vel
Sancti Martini Trecensis, quando
nobis prxsentatae (506) litterK
,
contine- iuit in
bant,quod,sicut ex relatione quorumdam abbatemelectus,ejuseIectionem,auctoritate
bonorutn nostrasulfulti, nullius contradictione
virorum acceperas, P. presbyter, vel appella-
lator prsescntium,
tione obstante irritaretis oiiinino, ne per
diaconatus ordine prffitermisso, illam
se fecit ad gra-
dum (.567) sacerdotii promoveri. tenori privilegiorura apostolicae sedis
posset praeju-
Cumque super hoc dicium generari, in quibus habetur,
ao ipso quxsiisses diligentius quod, altera
veritatem, ipse tibi
SGcreto est humiliter confessus.se illarum vacante, electio aliunde non
pro certo nescire,
Jfiat, 'nisi de
frutribus earumdem,donec ibidem aHquis idoneus
81 res taliter se haberet. Sed, ex quo boni viri
hoc asserebant, inter quos reperitur. Licet igitur ecclesia; Sancti
fuerat conversatus cre- Lupi hujus-
debat assertioni eorum, eo modi privilegium sitconcessum, ea videlicet
quod ?>«e^568),tempore ra-
quo ordine^ inferiores tione, quoniam de monasterio Sancti Martini de-
suscepit,infra annos discre-
sccndit.quia taraen simile privilegium
tionis fuerat, constitutus.
Tu igitur, ipsum ad apo- Cantameru-
stoltcam lensi ecclesiae (.i73) pari potuit ratione
scdem transmitteus, nobis humiliter conccdi,
sup- n cuin
pUcuslt, ut cum eo misericordifer ab eodem monasterio Sancti Martini fuerit
agere dignaremur
'^os igitur, ejus derrivata, nos, paritatem in similibus attendentes,
miseria; condolentes, Jralernitati
tuae
Per apostolica scripta discretioni vestne per apostolica scripta mandamus
mandamus, quatenus condi quatenus electionem prsedictam, si alias fuerit in

(56 ^) Decretal,
om. ipse, et mox verba tu... scri-
pta; infra, gua legunt pro et ea.
(565) Repcritur inter
Decretales, lib. v tit '>9 (569) Vide epistolam libri quinti 16, not.
leclertcopersatlumpromoto, cap. I,
icopum Bonon. directadicitur. ubi'adftui-
^ (o70) Lib. vi,epi3l. 174, not.
(57i)De eo jam actum est saepius.
•^''""* ''^*^ ^^^ba (572) Lib. III, epist 54, not.
nr^lV''
nt. acc, etPf"°'-
et mox bon.
lai. prxs. (573) Qua ratioue, hic, de Cantamerulensi
ec-
closia mentiofiat, non satis intellieitur
(567) Decretal. legunt ordinem, et nisi quis
mox omissis dicerevcht, electum.de quo hic "agitur,
;

scilicet
P. capellaniim archiepiscopi
Scnonensis.Cmtame-
rulensi ecclesiae insimul addictum
fuisse.
 REGKSTORUM LIB. VII. 508
507 INNOCENTIl III PP.

ve„,.ca„„nica. „„„ o.„U„lc pr.dic.o privilcBio A ^-<^"-;i^^,-:^^t!:!^^±»!:r^^^^

Nulli ergo,
cui lain pcr huc mandatum pias adimplcre raoricnliura volunlates.
coiirumetis (573'),
ex prtEdicla etc. Si quisautcm, elc
nolumus in posterum deroguri, ciim
Datum Romx',apud Sanctum Petrum,ix Kalendas
simililudinenondcclaranclijus,HedCacicndigraLiam
Fcbruarii, anno septimo.
traxerimus argumentum.
Ka- CXCVI.
Dalum apud Sanctum Petrum,
Roraae, viii
PISANO AUCHIEPISCOPO (575).
lcndas Februarii, anno septimo.
Caiuam de plebe Bujanensi ipsi soli judicandam_

CXGIV. commitUt.
MAGISTRO PeXRO, PRESBYTEnO DE SANCTA ('Apud S. Petrum, vii Kal. Fcbruarii.)
COLUMBA. Causam, quae inter homines de Massabuiani, ex
parocliia', sux Judieis cofuibilare siaal.
Ne mancipia una parte, ac Bugianenses (576), cx altera, super
(Apud. S. Pelrum, xui Kal. Februarii.) plebe ipsius loci noscilur agitari, tibi, et....
priori

Non decet eos, quos unda baptismatis rcgijne- Sancti Alexandri Lucan. diciraur comraisiese. Ve-
ravit in Chrislo et adoplavit in filios veraj lucis, ut rum.quia pars aitera memoratum priorem sc dicil
cohabitent quos duritia cordis ab agnitiunc
illis,
habere suspectum, eo quod fautor, et advocatua
veri luminis excaicavit,ne in eorum obtenebrentur B fuerit partis adversae,{raternitati lua per
apostolica
errore, quos vera fidcs introduxit ad lucem.Eapro- scriptamandamus,quatenus,inquisita plenius veri-

pter, dilecte in Domino fili, qui zelum Dci sccun- tate, si rcm inveneris ita esse, remoto priore prae-
dum scientiam videris habere,devotioni tua3,aucio- diclo, tu solus in eadem causa, secundum formam
indulgemus, ul, sublato cujus- ralione
ritate prffisentium litterarum, appellatione postposita, prasvia
libet contradictionis et appellationis obstaculo,
procedas. Testes,etc.
Christiana mancipia,qua3 in paroohia tua praisum- DatumRoras.apudSanctum Petrum,vii Kilcndas
pserint cohabitare Judffiis.-a prsesumptione possis Februarii.
hujusmodiperexcommunicationissententiamcoer- CXGVll(o77). >j

cere, secundum canonicas sanctiones, ut sic a tali DECANO (578), ET GAPITULO BELVACENSinUS.
servitio retrahantur,quos a gralia libertatis in ser- Ne, quandiu ipsornm epif.copus juri
parcre voLuerit

vitutis opprobrium redigere nititur Judaismus. adversui eum a divinis cessent.

(Apud Petrum, x Kal. Februarii.)

Datum Romaj, apud Sanctura Petrum, xiii Ka- S.
GuiTvigordistriclionisecclesiasticacadpuniendam
lendas Februarii.
CXGV. inobedientiara contumaciura sit repertus sic illum

UL Ucicommissariii dtcedenlium voluntatem non ad ^

convenit moderari, ut, sublala de medio contuma-
implentibus, ipse adimplcat.
^ cia, pcena quoque contumacibus
debita re.egetur ;

-' ^^i.^- hnnnm dica-

bonum
ne, si vel bonum malura, vel malum
^-i -..ninnn .-lira-
•-
(Apud S. Petrum,ixKal. Februari.)
'

Solat annuere sedes apostolica piis volis.et hone- tur.impietatem contingat iieri sub specie pietatis.
slatispotentiumdesideriisfavorembenevolumimper- Sane, referente venerabili fratre nostro
tiri. Sane, sicut ex lua relalione didicimus, quam episcopo 579j vestro, nostris est auribus intima-
plurestuse dioeceseos viri,cum eisaliqui deccdentes tum,quodin ipsius contemptum ea prafcsumitis ivt-

tentare, quae penitus obviant rationi, ut,

quandiu
pro suorura remedio peccatorum bona sua distri-
buenda committunt, per annura et amplius eorum paratus est slare juri, organa contra ipsura eccle-
solutionem protendunt, plurimique insuper fidei- siastica suspend-..tis, quod in odium contumacium
commissariisuisusibusprassuraunl applicare lcga- estadmissum. No igitur episcopus, quein epe-

ta.Eapropter, venorabilis frater, tuis precibusgrato cialicharitatodiligimus,avobissuperhujusmodide

universitali
concurrentes assensu, auctoritate tibi priEsentium caetero contra justitiam pru;gravetur,
vestrffi per apostolica scripta praicipiendo
manda-
indulgemus, ut,si hujusmodi fidei comraissHrii ad
pastori anima-
monitionem tuam juxtalegitimas decedentium vo- mu3, quatenus ei.tanquara patri et
et debitain
luntatesecclesiis et clericis noluerint imparliri rum vcstrarum, devolam obedicntiam
juri
legata.cxtunc libi liceat,sublato cujuslibet conlra- D reverentiara impendere procuretis,ct,quandiu

(573*j P. electionem a judicibus, hic a pontifice riuntur apud nov;jeGalliacChristiana; auclorcs,tom.

delegatis, confirmatam fuisse, ex iibbalum S.M.ir- IX, col. 770.
Petrum eniml, ab annosaltcm « XIX. Waleramus, seu Galerannus, ab anno
tini serie conjicitur.
1207, usque ad annum 1222 pra^ruissc, ex instru- 1194, annum Verumlamen, Odo quidam
1204.
Walc-
mentis probatur. Vid. Gall .Christ. tom. XH, praeerat, ex Sammarlhanis, annol203.Edidit
rannus anno 1202 slatuta pro residcntia canom-
col. .581.
(574) Lib. III, epist. 14, not. corura. ,2
(.575) Lib. III, epist. 9, not.
«XX. Joannes I, ab anno 120d, ad aiinum 121».
(57G) Legendum vidctur Bujancnses, ex litteris Verumtamen, Uionysius Simon, in sHpplcinenlo
Historiffi Bellovacensis, p. 106, asserit illum obiisse
apud Mittarellum, Annal. Camal-
Honorii PP. Itl,
dul.i. IV, pag. 279. anno 1217. Ad scripsit Innocentius PP._
eura m
»
(577) Vide Raynaldum, ad annumi205,§ 59. anno 1213, Capitulum Tua nos, 34, Dc simonia.
not.
(578) De decanis Bellovacensibus, circu ha.'C, in (579) Vide epistolam libri quinti 149,
quibus versamur, tempora, pauca admodum repe-
 509 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204.
510
parere voluent. a dmnis
contra episcopum neque A fuerit confirmatus. quia tamen infratempus a ca-
vos .ps, cesset.s, nec cessare alioe faciatis, nisi
nonibus diffinitnm consecralionis munus
postulare
tal.s s,t causa, r,u^jad,c,ar,um ordlnem non requi- neglexit, nos consecrationem ipsius
non solum dif!
rat. Al.oqu.n, cum nohmus eum contra justitiam ferre putuimus, verum etiam
omnino ne.arT ut
pr^gravar. quisingu .smjure suo existimusdebi- pra^tereamus Venetorum excessus, qui
Romanam
pra.c,p.musnon ser- Ecclesiam multipliciter ofTenderunt.tum "^".1""
ZluT '

'"" P-^-'"-- --dentem ad ipsos,

Datum Rom... apud Sanctum Petrum, noluerunt
x Kalcn- recipere ut apostolicas sedis
legatum, tum etiam
dasFebruarii, anno septimo. quia Jaderam, contra inhibitionem
nostram sub
CXGVIII (580). interminatione anthematis facfum,
evertere pr^e-
BELVACENSI EPISCOPO (581). sumpserunt. Verum, quia ejus locum,
licet imme-
Commissio exacUonis decimanim. eliam lanarum, ri(o, tenemus in terris, qui,
cum iralus fuerit,
iignorum, frucluum el feni. misoricordiaa recordatur, etsi graviter
offensi fueri-
(Apud S. Petrum, xi Kal. Februarii.) mus, nolentes tamen in ira misericordiam
Ex partetua fuit propositum coratn nobis, quod conti-
nere, ipso tandem ad nostram
quamplures laici tu.e diceceseos decimas lanarum, prjssentiam ^''"
acce-
t .
agnorum fructuum et feni ecclesiis et personis,
L , .
r
D dente ita
'^"-'"•'^)
,
duximusTisnnn.nT
"-a uuxiraus nisponendum ut cnrrpptinn<im ^'T
%enetorum interim ex eetantes P^Jss^einusposseruT impo
quibus
nuibusdebentur.snvfirftrnntrarlir.Mnt
debentur, solvere contradicunt, ad
qH sui
a„,- «„_
ex _i '.
Bterura gratiam impertiri, quatenus
^n^^^^^^
... .
'

cusationem illud solummodo allegantes, quod nec idem electus

in eostatu maneret, quem
ex sua electione fuerat
in Belvacensi diojcesi fuorunt hujusraodi
deciras et confirmatione pariter
assecutus. Quia igitur di-
hactenusrequisitae,nec in vicinisdicecesibus requi-
lectus filius, nobilis vir,
runtur. Cum igitur talis excoptio, imo potius excu-
dux Venetorum, ad
mandatum Ecclesige rodiens, sicut per sua
satio in peccatis.eos non debeatadecimarumipsa- nobis
'itterasintimavit, per... nuntium legati
rum pr.stationc tueri, ut ipsos, ad pr.fatas doci- preedicti,
absolutionis benlfidum st s fflrn rt
mas ecclesns et personis, quibus deben.ur, sine ^^
per apostolic. scriptamandamus
ntra ict.one so vendas, possis per consuram quaten^^^^^^^^
cc- tias personalitor adiens,quoniam contra por^Inam
cles,asticam,appellationeremota,compellere,aucto.
ritato tibi prssentium indulgeraus.
Nulii ergo etc
ipsius electi
.ZT w
auc^dam «Inictp. a:.
a'^^ .
Pf^so"»^
flicuntur, inquiras T
^
'
'"P''?'' d.ligent.us veritatem, cura, secundum
Si quis autem, etc

Datum Rom^, apud Sanctum Petrum "'"^ •".' '^'^''* ''^° "'"""' '"'^^"''

das Februarii, anno septirao

ix Kalen- !f "'l ^;
mh.I e.dern vider.s obviare decanonicis
^*'
institu-
?

"® '^™ elcctus ad nos iterum laborare ooga-

rvpiY r^Qo^
^^^^^ (^M- C '

tu^GradensisEcclesiffisuffraganeiscouvocatis^ipsi,
.RATRiBUs nopmus SANCTi jACOBi DE coLLE vico uostra, muuus consccrationis impcndas.iuod
BERTANNi si canunicum aliquid propositum
ILcipil eos in proleclionem, sub
fucrit coutra cum,
annuo\ censu umus audias quae fuerint utrinque proposita
el ea nobis
studcas fidelitcr intimare.
^An.r^Qn.
Apud S. Petrum, VI
l\r^.
Ka Februar
.
.

n n . d
Solet a„„uere. elo., „;,„. assens».
Personas ve- rebruarii
'"' """" ''^'™"'"K»'-<I-
stras,et hospitale ipsum cum pertinentiis suis,sub *
ppr ,^„.,
beati Petri et nostra protectione
''
suscipimus, ct „,,^,„ ,

pra^sentis scripti patrocinio '° '''''''•

comraunimus.Ad indi- Pactorum7nTcZ2ZrrT
cium autera hujusascde apoatolica prolectionisoD- '""'" '"'''
Uo^emZSir "" ''"^"'"""
bisantium unura gratis oblatum solvelis no-
tentffi
[Sanctissimo Patri et Doraino,'l. Dei
p,-ovidentia
b.snostr.squesuccessoribusannuatira.Decerniraus summo pontifici. B. eadera gratia fidelLiraus
in
^^^'stoGonstantinopolitanusimperatoraDeocoro-
M,', 'n
""",.'""'"- ''='™'"' " ""'"- -:'-•.«-— mo^^r.oj. ,.,,.. „,:z,
d« ii;r„'a:r' n
" IMandriaBlIaynaequo comes.cura debita subjectione
QQ (533)
''''°''"'- '^''""^ '''
^"'-
FERaAUiP.Nsi EPiscoPo (584).
m TJIT'""" '-rrr !'
Chnst.an,,
^^^^^^""^ «'^^•'e.tus et nostrum, nuntiis
Venelias adeal, et de consecrando et
electo Gra^
litterisnostris paternitativestr.T? plenius
dcnsi inquirat. explanasse
(Apud meminimiis. Nunc autem conventiones inter
S. Petrum, v Kal. Februarii.) nos,
et peregrinos cx una parie, et...ducem
Licetdilectus filius... Gradcnsis electus Venelorum'
(585), et Venetos ex altera, anle
per dilectum filiura, P. (586) tituli expugnationem regiaj ci-
S.mcti Marccili vitatis habitas, sigilli nostri
presbyterum cardinalem, apostolica^ sedis munimine roboratas
legatum vobis curavimus deslinai-e
; sanctitatera vcsli-am,'
(580) Vide Raynaldum, ad annum 1205 8 59 "
epistolam
(581) Lil). v. opisl. 1 W, not. libri sexti240, not
!-of) ,Y"^^
(086) De eo jam dictum sccpius
l^iiynnldum, ad annum 1205,
,\-''^ § 68
!?ool
48.5) V.de Raynaldum, ad annum
«204 ^'"' '''^'^'^ Raynaldus, ad an-
S 25 num'^'!^?^,*^!'''"
(oS-i) \ide epistolam libri
tertii 39, not
511 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 512

sicut lencmur.attcnlius rogantes.utdictas conven- \ pulso Alexio avunculo suo, captaque ConstQnlino-
tiones ratas habealis,etea3 aucloritatis apostolica; poiitana civitate, cum magno periculo et labore,
munimine confirmclis. Sanctitatcm elcnim vcstram obtinere curavimus prius ab Isuchio patre ipbius et
nosse volutnus, quod cum meuioralo ducc et Ve- parentibus ejus, et pluribus aliis magnatibus civi-

nctis societatem bonam et fidelem insimul habui- tatis, eadem securitate accepta, qui cum In dicta
irus,et eoscoopcratores probissimos et elficacesad promissione mendaces, et fallaces existerent, ipsos

honoremDei, et sancla; Ilom;»n<T3 Ecclesia;, et im- tanquam inimicantes, sanct.e Romanaj Ecclesia!, et

opera demonstraat, inve-

perii noslri, sicut ipsa Christianitalis proditores diffidavimus quibus sci-
nimus, ct in futuro desideramus habere,cum el ad licet patre et filio per Graecorum proditionem ex-
rcgimcn impcrii nostri, et ad subvenlionem terrffi stinctis, aliisque Graeculis sublimatis, Grajcorum
sanctae, et ad unitatem Ecciesiffi conservandam, sustinentes molestias, et infestationes assiduus,
sociclas eorum ulilis sit et necessaria.nec sine eo- tam per mare mittentium ad nos naves accensas,
rum societate et amore imperium nostrum ad ho- ut nostrum navigium comburerent, et diuturna
norem Dei, ct vestra; sanclae sedis regi valeat com- bella inferentium, quam per terram multis variis-

petcnler.] que modis, communicato consilio omnium clerico-

Ti rum et laicorum exercitus, convenienlibus quibus-
CGII (588).
VENETOHUM AD PAPAM.
dam inter nos et ipsos praemissis, sicut ex tenore
DUCIS
exerapli dictarum pactionum sanctitas vestra potc-
Excusal se de excisa Jadera, et de expugnata Con-
ril clarius cognoscere, civitatem Constantinopoli-
slantiriopoH ralionem reddit; exinde supplicat id
petiliones quas ei facit per nuntios benigne exau- tan. ad honorem Dei et sanclae RomanaB Ecclesiae ct
diat. subvenlionem decrevimus debellan-
Christiaiiitatis

[ Venorabili in Christo Patri, et Domino, I. Dei dam, quod, et Christi sudragante misericordia,
gratia sanctae Romanae Ecclesiae suramo pontifici, vestroque merito, nostroque laborioso studio pra3
H. Dandulus Dalmatiae atque Croatiae dux, vester cipue pra; caetoris viventibus, contra omnium opi

humilis et devotus, cum omni devotioneservitium. nionera perfectum est. Gapta igitur civitate, multa-
Notum facio sanctilati vestra^, quod, cum crucem questrage Graecorum interveniente, Marcoflus, qui
assumpserim pro servitio Jesu Christi et sanctaeRo- tunc erat iraperator, cum suis sequacibus de civi-

manae Ecciesiae, et transmeandi gratia de Venetiis tate aufugit, et se^unduminter nos scriptum con-

iter arripuerim, necessitate temporis hiemalis in- stitutum, et sacramentura adimpievimus. Gogno-
gruente, oportuit me cum stolio meo, et peregri- scat igitur sanctitas veatra, quod ego una cum Ve-

norum apud Jaderara hiemare, quae cum esset re- neto populo, quidquid fecimus, ad honorem Dei et
bellis mihi et Veneticis longo tempore injuste per sanclae Romanae Ecclesiae et vestrum laboravimus,

proditionem contra juramentapraestita, de civitale et in nostra voluntati habemus sirailiter laborarc.

et civibus, secundum quod moris est invicem se Unde, supplico sanctitati vestrae, quatenus petitio-
inimicantium, juste, ut existimavi, sumpsi ultio- nes, quas nuntii mei, viri nobiles et discreti, sci-

nem. Verum, quia, ut dicebatiir, in vestra erant licet Leonardus Naugaiosus, dilectus raeus nepos,

protcctione, quod idco non credebant, quia non et Andreas de Mulin. quosad pedes vestrs sancti-

existimo vos, nec anlecessores vestros, illos sub tatis transmiltiraus, fecerint, benigne exaudire

prolectione recipere qui crucem accipiunt tantum dignetur veslra sanctitas et effectui mancipare.
ut eam portent, non etiam iter perficiant, propter CCIII (589-590).
quod pcrcgrini solent crucem accipere,sed et aliena EPISCOPIS ET ABBATIBUS, CETERISQUE CLERICIS, APUD
inveniant, et injuste detineant, paternitati vestra; CONSTANTINOPGLIM EXISTENTIBUS.
contra me, et Venetos sententiam excommunica- Lietatur de redilu EcJesise Conslantinopolitanx ad
lionis placuit promulgare, quam patienter et hu- ohedientiam aposlolicx sedis, et eleclionem Pa-
triarchxab ipsis faclum decernens irrilam eum-
militer sustinuimus, usquequo per Dominum P.ti-
dem auctorilate apostolica eligil.
tuli Sancti Marcelle presbyterum cardinalera, et
(Apud S. Pelrura, xii Kal. Februarii.)
8anct£BRoraanaeEcclesiaelegatum,pra;stitacondigna D
satisfactione, meruimus absolutionem,sicut secun- Evangelica docente Scriptura, didicimus, quod

dum ordinationem vestrorum nuntiorum,et scri- ascendens Jesusin unam navem, qu.'e eratSimonis,
sanctitati clarius rogavit eam reducere a terra pusillum, et sedens
ptorum paginam vestrae poterit

innotescere. Superveniente autem inspiratione di- docebat de navicula turbas. Sicut per mare 8a;cu-
vina, magis quara humano, ut opinamur, consiiio,
lum, ita pernavem Ecclesia, et per rete prajdicatio
Alexio,filio quondam Isachii imperatoris Gonstan- designatur Navis erpo Simonis est Ecclesia Petri,
.

tinopolitani.eundi in Romaniam iter arripuimus, et quae benedicitur una, quia catholica Ecclesia una
cau- est, quam Christus comraisit Petro regendam, ut
ipsura, sicut Dnraino placuit, prtestita ab eo
linne de obedientia sanctae Romanae Ecclesiae, ex- unitas divisionem excludat. Ascendit autem Jesus

Epistolam hanc exhibet Raynaldus, ad an in Geslis Innocentii, § xcvi ; sed pertinet ad episto-
C588)
1205 ^2. lam sequenlem 204, ubi eadem verba, quae liic un-
(589-590) Epistolae hujus fragraentum legere cst cis inclusa sunt, repetuntur.
 5/3
PONTJFICATUS ANNO VIJ, CriRISTI 1204.
"

per efTeclum in navcm Simoni« PMm p^oi-,.; » •

^'''*

Petri fec.t ascendere,

quod a tempore Constantini
apparu.t ev.denter, et extunc quoque Gon.tantinopolitana
rediit ad oh dien
regnare dignalus est apostol.c. sedis,tanquam tam
qu. poterat imperare. ut ad mutrem filia,etm
dulcius per precesqnam
brum ad caput.ut inter m
per pra.ceptum induceret, nos et illos societas TndT-
quatenus reducerunt visa de crL4ero porseverel.
pus.ilum nav.umaterrahooe9t,pauIatim Sane, falemur illos fra-
transfer- res, S0C.0S et
rent Lcclesiam a terrena amicos, quia, licct supcr
oonsuetudine ad coe- eos pr^la-
]estcm, vel potius a ton.s or e.um habeamus.
litterali ad spiritualem h.c tamen pr.latio non
doctri- induct dom.n.um, scd
nam sedens docei^at de navicula
;
et potius servitutem, ju.xta
turbas, nu^a quo. Dominus inquit
ex tunc fecil Petrum apos.olis Priucipcs
slabilem sedem habere,sive ncniium :
in dom^nantur eorum. et qui
Lalerano, s.ve in Vaticano, potestatem
fecitque illum docere iLent sup7r
eos
bencfm voeantur- vos auiem,
qu.acxtuncinEccIesia Petri cooperunt non sic sednui
multipli- nu,or eUinter vos, crit
car.doctores,utLeo,Gregorius. Gelasius, omn,um servus, et quipZ
Inno- cssor anquammi,n.irator
ccnt.us etaliimultiposteos. (Lue. xxn),
Cessavit autem ad Unde, bet
empus loqu., cum sermo ''' ''"^ ^"""' ^^omina^tesin
pra^dictionis in Ecclesia cZosTr^'''T'
cle^o,scdformafactig,-erjis
•

ex animo (/ Petr y)
pr.s„,„„
pra3sulum
quod Dominu,, inquit
xta
quam
j:,,z 's°„t^a„':r
p„,,„
,„„„, propter
maliliam
prophet^
subditorum,
U.gua,n :
">
rr
-iendor:r,,!r"':,r'''\-"-"'-'^^'--"i
venturi, ut i.plea^;
q.J^^I^^
tuam aclh^rescere faciam
palato luo, et eris Znus
nccquast vir objurgans, ' ^enlur (Luc. v). Gerto,
quia domus exasperans utraque navicula est im-
est pl nda, quon.am et ad sedem Bomanam,
C et ad
[i^^ech. ..,) et .deo, ut cessavit
ant.nopohtanam Ecclesiam
;
loqui. dixit revertentur, qui
ad Si- scabutnusqueobedientia subtraxerunt
et tunc ,
pene mergetur utraque,
^"^. V .lunc duc.tur navis in quia necesse est ut scan-
altum.cum Ecclesia dala ven.ant
.n subl.mem
doctrinam attollitur, vel in sed fidelis est Deus,
;
qui fideles suos
statum tntar. non pat.tur supra
P oveh. lur meliorem. Utrum vires. Cum autem hoc
autem diebus isti Mder.t S.mon Ptrus, p,.ocidet
nav.s s,t .n altum ad genua Jesu. di-
adducta, malo tacere, ne me ^ens:Exiame,quia ho,no peccator su,n,
ipsumv.dearcommendare/sedhoc unum Domine
auda- ^tupor ernm ei,-cumdabU
cter
affirmo, quia la.xavi retia eum, et omnes qui erunt
ergo.qu., tanquam
in
servus obediens,
capturum.Simon -m .//.(.,,,). Etego.vldens,quodjam!ncipiun
preces ma
reputat esse
.g.str. [''^''"'P^^^^P^ocedero debeo per humilitatem
pra.ceptum.respondenB dixit ad et
'llum
«.„
Pra^cepto,; per totamnoclem
:
.
^•^'^"^ ^"1'uiainexninu
laborantcsmhil ^ ''Z ''"''" '^ ^'""' Salvatoris, ut pro tanta ,ra
ceptmus,m
ceptmus,in vcbo aulem ,

autem tuo laxabo rcte iibid ^'^^'^'^^ ei referam

^''^ ""*'" ai^i.iuues.
Gerle ]
'actiones. Dicere
' u.cere quL,
quooue
nox adversitatis nimium
impedivit, ut, licet pra.-
possum,quod,cumsimhomo peccator.
indignus
deccssores mei plurimum sum fru. ejus pr^sentia tam
laborarint, pra^clara. Magno
ipsi tamon qu.ppe stupore circumdor, cura
penepen.tusnihil cepc..int: sed, omnibusqui sunt
ubi ergo in verbo
Dcilaxav, rete, conelusimus, mecum, pro lanti miraculi novilate,
ergo et fratr-es mei quod diebus
P-sc.um multitudincm .sl.s even.t.Sed, ue
copiosam. sive in Livonia' forte pro nimio
stupore con-
convertendo paganos per 'undar, notare doboo
pra^dicatores illuc diro^ dili.enter, quod Jesus
inquit
c ad s.monem
0« ad hdom.s.ve.n Bulgaria et Noli timcrc, quoniam ex
:
hoe ja,nho-
BIachio,,-cducendo
^^neserrs eapiens (ibid,), qu.si
- Armenia, re-
dict Pro certo :

, rr.'""'''^'"'""^^'^'^'
n d.u ms derelictos confide.qn.a.postquamceperis pisces,
per iegatos ad ho po- id est post-
Pulos desl.nalos. Quid quam reduxeris Ghristianos,
est autem quod subditur extunc homines ca-
:
p.cs.idest Jud^eoset paganos
convertes. Pisces
en.m. qui vivunt in aqua.
.mol,unurpra.dicationemapostolicamenervare Christianos designant
la quod ahquipisces de leuuus
T"' t''"^''^ "c retibus eia qu.exaquaetspiriturenascunturihominesautem'
"' ""'"iiics autem,
juntur ?? 9pH
elabuntur Sed' r,.
qu.
• • . • »
v.vunt .n teiTa JudoBos et
".., iiun
paganos significant;
^
j;
un„m
unum laiiiiin aa ui- 0111 TPrrfinic! ir^K;„„«_i .-1 _ '

^^^1
. .

pr.valcl,„„.
pra.valebunt advcrsus
adversus 'ean,.
eam. Cum autemTl
ji'
"^"'^'^"^-- Pi-iumcopiosam,an"
'"^'^-"'- S'" P-'^"- a^
"l'""',"
obed.ent.amapostoliccesedisoranesomninoreversi
u u";::"'
nuerunt fucr.nt Chrisliani, tunc
soc.s qu, erant in alia multitudogentium inlrahit
navi, ut venirent ad fidem.etsic omnis Israel
djuvarent eos.Alia navis, salvusfiet. Ecce ergo
erat G^.corum Ec- soc. nostri veniunt utadjuvent
c es.a quo, foct
sealiam, cum nb unitate nos,quiaGra.corum'
:^s E universa- Eccles.a red.t ad obedientiam
e,,^ se alicnaro
c apostolico: sedis, ut
pra^sumpsit.Et illis quidem eorum adjuta subsidio. liberet
nnu.mus.cum eos per litteras duas ejus sorores'
et nuntios rostros
Ale.xand,-,nam videlicet et
onu.mus^utveniront.etadjuvarentnos.idest Hierosolymitanam Ec-
roveHentes rosumeront clesias. qu^E captivaj
partem tonentur sub jugo re-is
sollici.udinii ^gypl., ei, invit^ serviunt Pharaoni.
''''^^'''^' dispcnsationis G^terum
nTunl v''"''" nobis l.ccl
"'^'" P^^ "^' Sratiam. quia, qu.nquesinlpatriarchatus in orbe, Romanus
st u m
ostquam d.ebus ,st.s vT'"' sc,l.cet,Gonstantinopoli.anu9,Alexaadrinus,Antio-
Gonstatinopolitanum impe-
cheuus et H.erosoiymilamus, hic tamen
tr^s tan-
 INNOCENTII lll I'P. REGESTORUM LIB. VII. 510
515
Pctrus.Jacobus A mcn, ct subvcnlioncm tcrrcc sancla;, ac unitulcm
lum aoosioU nominanlur.vidolicet
simili i^rohibcntur stuporc correpti, Ecclcsiac conscrvandan:i,ut.lisctnecessariaesset_80-
ct Joannes rjui
specialiter spcctant ad cictas eorumdem,nec sine societateipsorum pantcr
nuia nimirum tres ex illis

Romanam Ecclcsias ct amorc, ad honorem Dci, et aposlolicaa sedis.rcgi

Polrum aui Antiochenam et
Alcxan possctiJcmimpcriudi conipctCDtcr.ldemquoqiie no-
consecravit pr.TScntialilcr per se ipsum,
suum,qucra bis sub vcrbis eisdem nobiles viri,13. marchio Mon-
drinam vero,per Marcum, discipulum
Constantinopolitana lisferrati, L. Blosen. et... Sancti Pauli comites, pcr
illuc personalitcr destinavit ;

veroEcclesiaspecialitcr pertinet ad Joannem,

qui suas litteras intimarunt. Nos ergo, scriptum con-
Asia, et apud Graccos fuit ventionumipsarumcjusdcmimperatori3,etipsorum
et Grfficis prredicavit in
llicrosoIymitHna marchionis et comitum sigiHis muniLum, coram
Ephesi tumulalus Ecclesia vero;

filium Zcbedaei, nobis perlegi facienles, contineri perppeximus in

propne spcclatad Jacobum, sive
cisdem.ut clerici partis illius, dc qua non contin-
nui primusinter aposlolos intcrfectus, Hicrosoly-
Alphsi, Reret imperatorem assumi, libere sibi eligcrcnt
raam 8U0 martydo dedicavit, sive filium
qucmapostoli Hierosolymorumcpiscopumordina-
patriarcham. Cum ergo bujusmodi nobis fuissct

aposlolos Jesus as- electio praesentata,licet de pcrsonaelecta, ex mora

runt Et obhoc forle tres istos
seorsum,et transfigu- diutina quam apud sedem apostolicam olim, fecit
sumpsU in montem excelsura g
a ratione vidcLur, nos et fratres nostri sufficienLcr notitiam habere-
ratus estante eos, nec alienum
prosdicLam Romanus mus,utpote quam noveramus genere nobilem, ho-
quod, cum propter causam
sedea in nestam moribus, providentia circumspeclam, et
pontifex habeat quinque paLriarchales
tantum illarum solemniter corona- compcLenter litteris eruditam, eiccLionem tamen
orbe,apud tres
socii nostri examinavimus juxta morcm, ct eara invenimus
tur. Palet igilur ex prajmissis, quod
nos, quoni'.m, ubi^ (591) contra formam canonicam altentatam, non tam cx
veniunt, ut ad.juvent
glorificata est in virtuLe, eo quod a multisexstitit contradictum,etab aliqui-
[dexlera Domini, qu.T3
bus etiara appellatum, etsi postmodum fuerit a
ConsLantinopolitanum imp«rium a Grscis transtu-
in exerciLu contradiclione pariter et appellatione recessum.
Ht ad Latinos, volenles hi, qui fuerant
idonea provi- quam pro eo quod.cum la.cs, quantumcunque re
I atinorum imperio ipsi de persona
imperatorcm lij^iosis^disponendi dc rebus ecclcsiast.cis nulk sit
derc de m'^) principibus Galliarum
qui fue- attributa facultas. auctoritate alicujus principis sa)-
concorditer elegerunt. Ut autem VeneLi,
consortes ho- cularis in ConstantinopoliLana Eccles.a,nec dcbuc-
rant laboris participes.essent pariter
de clero Ve- rnt,nec potuerat eligi patriarcha. Sed, nec cler.ci
noris placuit Lalinis in communi, ut
et praeficeretur Venetiarum, qui ecclesi.T. Sanctaa Soph.<E se canoni-
netiarijra assuraerotur vir idoneus,
^ cos elecLos appellant, in eadem ecclesia jus abue-
Constantinopolitana; Ecclesis patriarcha.Curaergo
Sanctee rant eligendi, cum in ea ncque per nos, neque per
quidam clerici Venetorum fuissent ecclesite
sine capiLe legatos, aut delegatos nostros, fuerint instituti
Sophiffiservitio deputati, nc acephali
;

paslorestractantes, propLer quod elecLionem ipsara, de communi fra-

viderentur, de prccficicndo sibi
trum nostrorum consilio, curavimus in publico
convenerunt in dilectum filium, T. (593)
unum, et
consistorio reprobare. Verum,cum personarumde-
subdiaconum nostrum, in patriarcham unanimiter
elecLionis suae lictum in ecclesiarum non debcatredun-
damnum
(594) elegerunt, et confirmaLione.n
dare, ncc idem subdiaconus in aliquo deliquisset,
per nuntios proprios anobis humiliterpostularunt,
duce solmnes
Venetorum, per utpote qui absensfueratetirrequisitus electus, me-
nobili viro. . .

nuntios suos idem cum instantia requirente.

Impe- mores precum jamdicti imperatoris,quae non solum
utilitatem, verum etiam nccessilateminnuere vide-
rialiaquoque snblimitas persuasnobislitterassup-
bantur, eidem ecclesia;, cujus ad nos ordinatio
plicavit.ut convenLiones inter eum ac
peregrinos, el

acVenetos,ex altera, specialiter pertinebat, providere volentes,acsub ea

ex una parte,ip3umqueducem
ante debellationem regi« civitatis, suique spe Venetis gratiam exhibere,ut ad cbsequium cru-
initas
cis Christi fortius accingantur„ex collata nob.s
plo-
siRiili raunimine roboratas, nos ratas dignaremur
raunimine D nitudinepotestatis,eumdemsubdiaconum nostrum,
h,Tbere ac eas auctoritatis apostolica
scire nos volens, ut ejus verbis
ulamur, tanquara membrum apostohcs scdis, elegimus e
roborarc;
bonam so- confirmavimus eidem Ecclesia) patr.archam {5Jo].\
ouod cum memorato duce oc Venetis
cooper,itores (596) Monemus igitur universitatem
vestram atten-
cietatera habuc-at et fidclem, et eos
san- tius, et pcr apostolica vob.s scripta mandamus,
probissimos, el efficaces ad hcnorem Dei, et
ct^RomanffiEcclesiffi,acimperii Constantinopoli- quatenus quodnos prov.dadel.beratmnestatmmus,
invenerat, ct vos prompta devoLione servetis.
tani, sicut eorum opera testabantur,
in futuro desiderabat habere, cum ad
imperii regi-

Gestis
(596) Quaedeinde spquuntur,sic legunturin
(591) Vide Gesta Innocentii, §xcvi.
Innocentii, § xcvi.
(5!)2) Gest. ex.
Tkonam. Monemus"igitur imperatoriam dignitatem,con8u-
(.503)
limus,et exhortaraur,quatenuspatriarcham ^?^^^>
(594) Deest in Gestis. civ.tatem,
cum ad Constantinopolitanamaccesserit
(.595) Hactenus in Gestis.
 517 PONTIFICATUS ANNO VH, CHRISTI 1204.
518
Dalura Romae, apud Sanctutn Petrum xn Kalpn a t^rr^ ;.,* , ,. .

das
is PVbruarii
Februarii.
'
^ i.^ '"1^.''.^°' "?"°^ '^'^^'^^'•^' ^«"^c fueritis u^aca^
(OU.j. bi viro mmus fuerit,)la quod non possit suf-
CCIV (597).
ficereadmemoralumdebitumpersolvcndum, unde-
ILLUSTRI CONSTAKTINOPOLITANO IMPERATORI.
B.
cunque fuerit prlushavere acquisitum,
De confirmalione patriarchx ConslanlinopolitanL exeodebe-
musdictumordinemobservare;salvistamenvictua-
(ApudS. Petrum, xii Kal. Februarii.) libus,quadebent observari et dividi tam
vestris
^
Postquam dextera Domini quaj glorificata cst in
qnam nostris aequalii.er,ita
quod ulr luepara possit
virtule, etc, ut supra tisque
confirmaviraus eidem indecongruesustentari.Quodautemrcsiduumfue-
ecclesispatriarcham.Monemus igiturimperatoriam rit partiridebet in alio haverejuxta ordinem
pi-(e-
dignilatem, consulimu.s, et hortamur, nominfitum.Vos etiam,
quatenus homines Veneti,libere et
et
Patriarcham ipsum, cum ad Gonstantinopolitanam absolute, absqueomni conLroversia,
pertotumim-
acccsseritcivitatera, benigne n^cipias, et
honores, periumhabcre debetis oranes honorlnccntias
et
ettanquam episcopum et pastorem animce tuffi
possessiones, quas quondam consuevistis habere,
humiiitervenereris, et in justiliig suis, etEcclesijE laminspiritilibusquamintemporalibus, etomnes
sibi commissae, manuteneas et defendas faliter rationes siveconsuetudines,
in qua3 sunt in scripto
terris honoraturus eumdem, ^^^^}> ^^ sine scripto.
utabeocujusminister B Debent etiam sex homines
mAPAnriQ in
eXmtlt.. merearis
existit, in nm]n^t;\^.,^
cmlestibus honorari 1 •
eligi nnn parte
pUrri pro r>n ntn i.n^t _» _J.
vestra, et _ . . .
sex pro nostra, qui jura-
Datum, ut in alia .
raenlo astricti,eam personameligere debent in
In eumdem modum scriptum est nobili viro, duci
exercitu, quam
credant melius ^cwatenere (604), et
Venetorum. roelius posse tenere,etmelius
scireordinarc lerram
CGV(598). etimperium ad honorem Dei, et sanctaj
Romanaj
Insirumcntum cnncordige, inter comifes Flandria; Ecclesia?, et imperii, el, si fuerint in
uno concordes,
etc, Marchionem Montisfcrraii, ei Venetos. ' ilIumdebcmusimpcratoremhabere,quemip8i con-
(Menae IMartii,
corditer eicgerint. Si vero sex in una parte,
indictione vii.) et sex
in alia concordaverint, sors mitti debet,
noniineDomini, amen. Nos quidem, B. Mon-
In et super
^
[
quem sors ceciderit, debemus pro imperalorhabe-
tis-fcrrati marchio, etBald. Flandr.
ci.Ayna: (599), re el,si
pluresconaenserint in una parte quam in
;
L. Blesen. et Glarimontis, II. Sancti Pauli,
comites alia, illumimperatoremhabebimus, in qucm major
pro partenostra vobiscum, virinclite,
domine H, pars consenserit.Siveroplurespartesfuerintquam
Dandule, Venelia^, Dalmatiae atque Crovatia?
^i '
cum p.rteveslra, ad hoc, „t unitas et firm. inten
,
dux,'
v..^.v, —— dua;, ouuci
vji-iu.., quem iijii
super iiueiii majorpars
or pars concordavprii
concordaveril, <?tim
sitim-
perator. Debet vero te Lperatorhrr
aiui uaueiB 'u
no3 possit esse connnrriifi uuiver
^r i

concordia, fit ad nmn<.,v.

et arl ^„t„„;„„. L ,^„, „„ ,
omnem materiam
i^
sam quartam partem
,
acquisiti imperii, et palatium
scandali evitandam, ipso cooperanle
qui esl pax no- Blachernaj, et Buccam Leonis. Reliquia; vero
stra, et fecit utraque unum, ad tres
ejug laudem et glo- partes per medietatem inter nos et vos
dividantur.
riamtalp,mduximusordinemobservandum,utraquo Sciendumer<rtm (605), quod clerici, qui de parte
parte juramento astricta. Inprimis,
omnium{Q,m) illafuerint, dequanon fueritimperator
armatamanu, Ghristi invocato nomine, cloctus, po-
civitatem lestatem habebunt ecclesiam Sanctaj Sopbia;
expugnare debemus,et, ordi-
divinaauxiliantepoten-
si,
nandi, et patriarcham elegendi ad honorem
tia, Dei, et
civilatcra intraverimus, sub eorum
regimine sancta3 Romanas Ecclesiae et imperii. Clerici vero
debemus manere et ire, qui fuerint super
e.verci- utriusqueparlisillasecclesiasordinare debent, qua3
tum prajelecli, eos sequi, secundura
quod fuerit sua; parti contigerint.
Depossessionibus veroeccle-
ordmatum. Totum quidem (GOI) havere,
quod in siarum, tot ettantumclericis et ecclesiis
civitateinvenlumfueritaquolibet, duci debenl
debet et provideri, quod honorifice possint vivere etsusten-
poni in commune,
quo fucrit ordinatum, de
eo loco
tari. Rcliquffi vero pojsessiones ecclesiarum dividi
quo tamen havere vobis et hominibus
Vcnetis tres Gt partiri debentsecundum ordinem prffisignalum.
partes debent solvi, pro illo havere, quod Alexius,
"1..-/V.UO, Insuper Buuij
iiiouufr enim jurare
r... j •
' '
debemus,
urare ueDeraU« tam pvnncifrn nirt
exnostra parte
""0::.;:;""'"^ ™'" "
"""'^ ^°""' ""^'-
» ^"- « ™'™. ^»°a ab mo dTe ^s „".
ioiauiia luru Zl
tur.
lur.guartara vero partora
Quartara Dartom nnt, no,.^ ^^1 ..
nobis« rot
retinere debemus .:
sis
,.t ... .

Martii morari debemus usque adannum exple-

donec fuerimus in ipsa solutione
coajquales. Siau- tum, ad imperium etimperatorem manutenendum
lem aliquid residuum fuerit,
debemus per raedieta- adhonorom Dei, et sanctoe Romanm Ecclesiee et
t»enigne recipias et honores ettanquam episcopum tur etiam apud Raynaldum, et annum 1205
Pt pastorem animoe
tua; humiliter venereris et k 'i
in A'arire lectionea dantur.
.lustitus suis, et ecclcsiaj sibi
commissffi, raanute- (599) In Gestis, Hainovim, apud Raynaldum,
neas et detcndas, taliter in Ilan-
Ccctcris honoraturus nonise.
^° ''"•1"^ ministcr existit, merearis hono-
rarj (600) Raynald. omnes.
(597) Epistoia haec
(GODGest. que.
reperitur in Gestis Innocen- (602) G^si.apagati. Raynaldus legendum
" censet,*
ptacali.
j'^adem laudat Raynaldus,
^
ad annum 1205 (603) Apogr. Cont. inScriplwis.
(598) (604;Ge8t. et Raynald. deest
Reperilur in Oestis Innocentii, xcii.
§ Legi- (605) Gest. est
 INNOCENTII III PP. REGKSTORUM LIB. VIl. 520
519
A d (609) A nobilea civet Venclorum, nunlios luos,
imperii. Deinde vcro in anlca omnes, qui imperio
E.

romanserinl, ipsi imperatori astringi dcbent jura benigne recepimus, et, quje coram nobisproponcro
mento, secundum bonam et rationabilem cunsuetu curaverunt, audivimus diligenter. In nostraigitur
praesentia constituti convenliones quasdam inter tc
dinem et illi qui tunc imperio remansorint, ut
;

pra;dlctumest,juraredebent,quod firmaset stabiies ac Venetos ex una parte, de charissimum in Chri-

sto fiiium nostrum,B. Constantinopolitanum
impc-
partesetparlitionesquaefactaifuerintjhabebunt.Est
autem et sciendum, quod a nostra vestra p.irle ratorem illustrcm, Fruncos ex altera, concordi
et
i-__' j- •'__ ^^«n.^.t;n«Ti/-t1 inn nrnPCll
ter inilas assercbant, quas ne quis violare pra;su-
_>_ -1 &

duodecim homines, vel plures, pro partes eligi de

bont, qui, juramentoastricti, feuda et honorificen- meret, petebant sub pccna excommunicationis per
scrvitia sedem ypostolicam utquicunquc vidclicot
inhiberi,
lias inler homines distribuere debent, et
assignare, quas ipsi homines imperatori facere de- veniret de cffilcro contra eas excommunicationis
videbitur, et con- sententia; subjaceret. Superhac autem prima pcti-
bent secundum quodillisbono
veniens apparebit. Feudum vero, quod unicuique tione cura fratribus nostris habito diligentilractatu,

assignatum fuerit, libere el absolute possiderc de- tria invenimus quae ipsi petitioni penilus contradi-

bcnt de haerede in hajredem, tam in masculo quam cunt. Hoc enim in conventionibus ipsis capitulum
in femina, et plenam habeant polcslatem ad tacien est expressum, ut inter Venetos et Francigenas pos
voluntat-:s salvo ^ sessionesecclesiasticae dividantur,re£ervata clericis
dura inde quidquid suae fuerit ;

tamen jure et servltloimperatoris et imperii. Impc- portionc,de qua possint honorifice suslentari.Sanc,
rator vero reliqua servilia facere debet qna; fucrint ,< (609*) cum Ecclesiarum thesauros non sine Crea-
facienda, praeter ea quaj ipsi facient, qui feuda et « toris offensa manus diripueritviolenta, majorem
« culpam incurrerent, qui spoliatas thcsauris ccclc-
honoriflcentiaspossidebunt,secundum,ordinemsibi
)njunctum.Slatutumestetiam,quodnemohominum « siassuis possessionibus mutilarent, necdeccret

alicujus^'entis, qufficommunem guerram vobiscum « apostolicam sedem iilos hoc modo delendere, qui

ct successoribus vestris, Vel populo Veneto habuc- . sicecclesiasticaraoffenderent dignitatem. Pra^le-

rit,recipiatur in imperio, donec guerra illa fuerit « ren, cum ad honorem Ecclesiae Romanae hujus-

pacificata.Teneaturctiam utraque pars ad daodam « modi sint initaj pactioncs, et fere in singulis capi-

operam bona fide, ut hoc a Domino papa possit im- « tulis hocexpressum, ut ad honorem ejus omnia
pctrari,ut,si aliquis contra hanc institutioncm ire « provenirent, nec debuimus nec potuimus confir-
tentaverit,sitexcommunicationisvinculoinnodatus. « mare, quod, contra juramenturaab utraqueparte
Insuper, imperator jurare debet, quod firmas et « communiterprajstitum, honori sedis apostolica)
stabiles partitiones et dationcs qu£B facta; fucrint. « dcrugaret(610). » Insuper, cum in te, ac in scx

irrevocabiliterhabebit, secundum ordinem siipenus C deconsiliariis tuis,et nobilem virum...marchionem

dist inclum {60&). Si vcro aliquid in istis omnibus Montis-Ferrati, ac sex de consiliariissuis, addendi
fuerit rainuendum,
addendum, vcl et in potestate vel minuendi sit collata facultas, qualiter in laico-
discretione vcstra,et vestrorum sex consiliatorum, rum arbitrio nostram sentenliara poneremus, ut illi
etdomini marchionis, et ejus sex consiliatorum, sententiara excommunicationis incurrerent,qui no-

coasistat. Sciendum est etiam, quod vos, prxdicle bis ignutas, et sacris forsitan canonibus inimicas,

(607) domine dux.non debetis imperatori qui fuerit constitutiones laicas non servarent? Cumque dile-

electus, vel imperio, ad aliqua sorvitia facienda ctus T. Conslantinopolilanus electus, in pro-
filius,

juramentum praestare, propter aliquod datum vel ximo Constantinopolim sit venturus, non fucrat de
feudum, sive honorificcntiam, qu.v, vobis debcat possessionibus Ecclesia: Constantinopolitanae ant6
assignari, tamen illi, vel ille, quem vel quos loco adventumipsiusaliquid disponendum (611) a laicis,
vestro statueritis super his qua: vobis fuerint assi- vel confirmandum a nobis, quod posset in jurisejus

gnata, deboant juramento teneri ad omne scrvi- injuriam,ctEcclesiae succ dispendium redundare.]
tium imperatori etimperio facicndum,juxta omnem Secundo vero, iidem nuntii a nobis ex parte tua
ordincm supcrius declaratum humiliter postularunl, ut, cum sis confectus senio
Datum anno Domini 1204, mense Marfii, indi- j) ct labore confractus,a volo pcrcgrinationis assum
i- _i >,.^;™«n«-.»-4-vi-in/^iir»-\ i-iiKiiAminncvP.ll
ptae te absolvere dignaremur.cum nibilominus
I 1 velis
ctione vii
CGVI (008). etpossis efficaciter procurare, ut ad terraj sanctae
NOBILI VinO DUCI VENETORUM. 8UCCursumexercitusnavigetsignatorum.«Nosigitur
Ve- « (6l2)attendentes,quodtua; circumspecto
probi-
hespondet petenli ipsi pacliones inter Francos et

netos inilas confxrmain. • tatis, subtilitasvivacisingenii,etconsilii

maturi-

(Apud S. Petrum, iv Kal. Februarii.) « tas sanioris, exercitui Christiano multum sit in-

[ Venientesad apostolicam sedera, dilectos filios, « posterum profutura, cumimpcralor praedictuset

tium cujugque lineae margini apposita distinximus.

(606) Apogr. Conti, ordinem supra diclum.
(607) Gest. et Raynald. praefate. (609) In Gest. de.?unt.
(608) Parlem epistolae hujus legere est in Gestis (609*) Hfficapud Raynaldura.
Innocenlii, § xcvii. Quae illic leguntur, hic uncis (610) Hactenus Raynaldus.
ordinandutn.
inclusa sunt.Ejusdcm epistolae fragmenta exhibct (611) Cod. reg. citatus a Baluzio,
Raynaldus,ada'n. 1205,§9. Ea duplici virgula ad in- (612) Rursus Raynaldus.
 521
PONTIFICATUS ANNO VJI, CHRISTI 1204.
«crucesignatistudiumetsollicitudinemtuamvphP A . " *
^^^
'
•

« me„,er
menter ex.ollant, et inter
extollant, in.er homines
h„„,i„erde tua prt
de .Ta prae-
^" "°"
Z^IHTI
''!''•
eem,et Venetos,'ex altera,quasdam
"""'»"> "™". du- " «
« sert.m discretione confidant,petitioni pactiones fuisse
hujusmodi >u'tas, et juramento
« ad praesens non duximus firmatasin scripto conventio-
annuendum,ne vel nobis num
« imputareturabaliquo, si hac
ipsarum,tuo etnobilium virorum.B.marchio-
occasione dissolve- n.s Montis-Ferrati...
« retur exercitus in terrae sancts Blesen, et. Saucti Pauli
subsidium prspa- comi.um
.

ratus, sigill.s munito,quod

« vel tibi posset ab
aliquo derogari, quod coram nobis perlegi
« non m obsequium crucifixi lec.mus,perspeximuscontineri,perquas8ifirmiter
apsumpseris signum
« crucis, si, tuam et tuorum servarenlur.GonstantinopoIitana Ecclesia
jara ultus injuriam non mo-
non ulc.scereris opprobrium d.cum Isderetur, et derogaretur
«
Jesu Ghristi, et, de- apostolicte digni-
tat,,cum caput expers esse
« belatis hostibus tuis, hostes
fidei negligeres de-
non possit doloris mem-
brorum, nec idem dolere
« bellare.Verum,cum, sicut eredimus.crucesignati quin compatianlur et
adhuc peregrinationis propositum membra, nos, eidera Ecclesije, sicut
«
differre propo- tenemur, vo-
Jentesadesse, supplicationem,
« nant.et ad solidandum
imperium remanere am- quam pro eisdem
« pl'us ,n partibus
Romania»,circa stntum tuum,et pact.on.busconfirmandisnobisporrigereprocurasti
non duximus admittendam.In
«necessitatemexercituscogitabimusampliusets.a "2'";'"^"^ ^^™'"^"'^-^-^" namque contme-
eis

« tuemug,
tuemus, dante Domino,quod ^ ^"!"7"P''''^^' ^"'^^ '"•^'' Francos et Venetos di-
viderimus exDedire
expedire vid,_ debent
(bl3) Monemus possessiones ecclesiastica>,
« ).. igitur nobilitatem tuam, et ex- reservata
c ericis portione, de
hortamur in Dornino,et per apostolica qua possent honorifice su-
libi scripta stentan. Cum hoc igitur
noandamus.quatenus, cum mundo servieris attentari non possei sine
hacte-
nus, et ex hoc non modicam injunaCreatoris,jur.mentum super
gloriam fueris assecu- bocprsstitum
illic.tum penilus
tus,de caetero Domino (ideliter servias et
appareret, et posset perjurium'
non tibi potius appellari, nisi, salvo
sed ejusnomini des honorem, honorans apostolicae sedis ho-
ministros nore, ,n eodem juramento
ipsius,et ecclesias in sua fuisset abjectum. Quia
ratione defendens, ut
ab
eo defendi et protegi ergo honor Ecclesis Romanai
merearis, qui nullum bonum non servaretur ills-
sus.s. Constantinopolitana
irrerauneratum relinquit,et nullum ecclesia,qus membrum
malumdeserit est sedis apostolicae
impunitum sciluruspro certo, quod, speciale,in mutilatione posses-
;
quanlumcum s.onum suarum sust.neat detrimentum,
honestate nostra poterimus,ad serenita-
honorem tuumeffi- tem tuam rogamus attentius,
caciter intendemus. et monemus, et ia
Datum Romae, apud Sa.ictum rem.ss.onem t.bi tuorura injungimus
Petrum.ivKalendas peccatorum,
rebruarii. quatenus,,IIius intuitu, qui te ad
imperium subli-
CGVII.
mavit,,ps,ussponsamhabenspropensius commen-
NOBILI VERO, H. DUOI VENETORUM. ^ datam,addev,sionempo3sessionumsuarum ullate-
nus non procedas,et ipsas ab
Ipsiits absolutionem aliis dividi non per-
confirmat.
m.ttas, ut,jure ipsius Ecclesiae
(Apud Sanctum Petrum, iv Kal. Februarii.)
illajso, sicut conve-
n,t conservato, ab eo praeter
Per tuas nobis litteras intimasti, remunerationem
quod de man- coelestem merearis in imperii
Jato d.lecti filii,?. lituli solio confirmari
Sancti Marcelli pre-byteri cujus sponsam curaveris
'aidmalis.apostolica sedis legati, honorare.Id autem tantd
tu cum tuis ab- debes hbentius observare,
lolutionis
beneficium es adeptus. Nos quanto in coronatione
igitur.fidem tuae ex majori devotione
lictis litteris jurasti, quod ,n jure suo
adhibentes,te ac tuos reputamus,
ab manuteneres ecclesias, et in suis
ixcommunicalionis vinculo absolutos, eas rationibus
et, si solita delensares.
orma Ecclesi.P in vestra fuit ebsolutione servaia
:ratum gerimus Datum Romffl, apud Sanclum Petrum.
el
acceplum.Alioquin,quod defait
upplcn volumus,et mandamus,
ne in persona tua In eumdem
ideamur aliquid omisisse,quod fere modum, nobili viro.. duci Ve-
in Ecclesife praeju- netorum, usque monemus,per
'c.um possit in posterum apostolica tibi scri-
'^ allejzari. Super hocautem
^'"«"c^^iii.c^upernocautem pla in v.rtute
P^a .n virtute Dei dislric.ius

^i «CeT^
ci certiores.
•

''''""'" ''^''"^ -'^~ »'- fi ^'

dislrictius inh.hpnioo
inh.benles, ^
'^^— Po»s.s.i„'::re:c,';s,::^:prr: quatenus
.

non attontes,
attentfis. nec
npr- nor.rr,iti..<-
permitlas,quantum
j •

in te fuerit
CCVIII(6I4) id ab ali.s attentari.Alioquin, quia hoc non
B. ILLUSTRI CONSTANTJNOPOLITANO possu-
.MPERATORl, mus necdebemus in patientia tolerarc.
acliones, quoad divisionem posstssionum episcopis
ecclesia- et abbat.bus in exercitu Christiano
sltcarum, irritat. apud Constan-
tinopul.m existentibus.dedimus
(Apud S. Pelrum.) firmiter in manda-
Qualiter circa negotium
tis, ut tam te,quam alios, qui
ad divisionem ec-
dilecti T. Constan-
filii,
nopol.tani clecti duximus clpsiast.carum possessionumii.te,
procedendum,per alias derint,ab hujus-
modi pra;sumptione cessare per censuram
'eras,quastuae.mperialisublimitatitransmisimus ecclesia-
en.us stiram, sublato cujuslibet
t,bi potent elucere. contradictionis et appel-
Verura,quiainter te et lat.on.s impedimento,
compeileot, et, si fuerit
Huc usque naynaldus.
^^!J)
(«^UjEpist. hanc laudat
Bzovius, Anual.t. XUl,
p. 10G,§ 4. Vide etiam Raynaldum, ad
an. 1205, §9.
Patrol. GCXV.
17
 REGESTORUM LIB. VII. 524
523 INNOCENTII III PP.
remota, corrif^enda corrigerent, a..... quondam
attentatura illud faciant per districtionem eamdera A
episcopo (616) vestro, vobis, el clericis civitalis,
in statum prisiinum revocan.
receperunt corporaliler, juramentum.ut pienam de
Datum Roma;, apud Sanctum Petrum, vi Id.
ipsius episcopi et vcstris excessibus.tam vos quam
Februarii.
illi dicerent veritatera. Tunc vero,cum quidam ca-
5cr«>ium esiepiscopi3etabbatibusipsiu8Ju;)er/joc.
//i eumdm modum nobilibus viris.... marchioni nonicorum vestrorum multa gravia contra episco-
Montis-Ferrati, et universis comitibus exercitus pum proposuissent eumdem, et de eis, tum per
Christiani.
confessionem ipsiu3,tum per depositionera testium
CCIX (615). juratorum, pro parte non modica constaret eisdem,
venerabilis frater noster... archiepiscopus Vien-
CAPITULO VIVARIEN3I.
de nova nensis (6i7), ad ecclesiara vestram accedens, ipj^ifl
De cessione facta ab eorum epUcopo , et
electione facietida. legatis humiliter supplicavit, ut non ad deposilio-
(Apud S. Petrum, xiii Kal. Februarii.) nem dirigeretur ipsorum intentio,sed ad ipsius epi-

Scripta Moyses, minister Domini, cura et solli- scopi potius cessionem. At ipsi, considerantes,
quod hoc Vivariensis ecclesise potius expe-
citudine totius Israelitici populi, quia solus labo- utilitali

rem non poterat sustinere, de omni populo Israei diret.cum dictus episcopus potensesset et noDuis
et episcopatus totus pereclilari sub
ipsiusposset
viros Deumtimentes elegit, quos principes populi
per eum expensis gravibus onerari,
conslituit, el tribunos, ccnturiones, quinquagena- potentia, et

causamque longum protrahere, non sine gravi

rios.et decanos, ul, faciliora tantummodo judican-
in

damno ecclefiaslicae honeslatis, preces duxerunt

tes, adMoysen deferrent quod erat gravius vindi-
candura.Ad illius sane similitudinem.vicarius Jesu memorati episcopi admittendas.et idem episcopus,
Christi, accepta in Petro plenitudine ccciesiasticse ejusdem acquiescens consilio, loco cessit, ponti-
ficali sibi officio reservato. Eo vero
cedente, cum
potestatis,et ecclesiarum oraniura sibi soUicitudine
capitulo
incumbente, ut in his quae ad Deum pertinent vos ad eiigendum vobis pastorem vellelis in
conveQire.ipsi vobis auctoritate apostolica inhibere
melius valeat interesse, quosdam in partem solli-
citudinis convocavit, judicio sibi difficilium reser- curarunt, ne in electione attentaretis procodere,
donec per litteras nostras corstaret non approbasse
vato. Verum, quin saepe contingit,quod hi, qui ad
episcopi cessionera, sicut viri providi et
regendum et corrigendum alios sunt a6sumpti,of- ipsius
reservantes,
fendunt graviter, et aliis praebenl materiam discreli ardua judicio sedis aposlolicse
quodnulius episcoporum loco vel officio potest
deiinquendi, et clamor iniquitatis eorum ad ipsius eo
speciali.
aures ascendit, cum per se ipsum non possit de- cedere, nisi de licentia sedis apostolicae

cendere ac videre, suoa angelos mittit, qui vitia C
eveilenl et destruant, virtutes sedificent atque plan
tent,quasi membra capiti obsequentes.Nos igitur,
licet immeriti, ad hujusmodi onus, disponente Do-
raino, evocati, officii nosiri debitum exsequi cu-
pientes,quoniam provinciam Viennensem et quas-
dara alias infectas esse accepimus scabra rubigine
dilectos filios, fratrem R. et fratrera P,
vetuslatis,
de Castronovo,raonachos Frontis-frigidi apostolicae
sedis legatos, ad eas duximus destinandos, ut vice
Verum, quia ex pastoris absentia ecclesice vestrs
periculum non modicum noscitur imminere,ne ty-
ranni terrae ipsius in patrimonium ejusdem
eccle-
sise libere valeant debacchari, nobis humiliter
supplicarunt,utconcederedignareraurvobisvirum
idoneum in pastorem. Nos igitur, eorura sollicitu-
dinem et zelum rectitudinis in Domino commen-
vestr»
dante8,et quod ab eis pro utilitate ecclesiae
super cessione ipsius factura est, ratura habentes
pr»-
universitatera veslrara per apostolica scripta

nostracorrigerent corrigenda,quaesecundura Deum cipiendo mandamus, quatenus, solum Deum ha-

lega-
ordinanda cognoscerent statuentes.Ipsi vero, sicut bentes prae oculis, cum consilio praedictorum
torum nostrorum infra octo dies virum
ido-
per suas nobis litteras intimarunt, ad vestram ec-
neum, qui non lam prsesse, quam prodesse
velit
clesiara accedentes, utjuxta mandati nostri teno
ponu
et possit, vobis concorditer, ac canonice
in
rem, lara in capite quara in membris.appellatione ^
Lan-
(615) Epistolam hanc vulgavit Angelus Maurique, HistorisOccitaniae Scriptori videtur {Hist. de
Annal. Cisterc. ad an. 1205, cap. 11, § 10 tom. III, gued., tom II, pag. 242). .

circa tiffic
pag. 445. (617) De archiepiscopis Viennensibus,
quibus versamur tempora, pauca admodurn
re-
(616) Quis fuerit tunc tcmpons episcopus Viva- in
ferunt veteris Galliae Christianae auctores, tom. i,
riensis. non satis compertuin est. Imperfecta apud
veteris Galliae Christianae auctores (tom. III, pag. pa.g 802. . .

LXVll. Aynardus rescriptum immuniiatH

privi-
1182), Vivariensium anlistitura serie3,Nicolaum ab ll96,tau-
imperatore acrepit
anno 1177,usque ad annum 1198, ex instrumontis, legiorum ab Henrico
Tarentaiiensi,
momorrtt.Eumdem usquead annum 1202agnoscere rini,v K l.Aug.praesontibus Annone
videlur Colom. De episc^p. Vivariens. Ab anno et Aniiolo Tarentino archiepiscopis.
LXVIII. Ilumbertus II, religionem prnfesfus
m
1202, usque ad annum
1206, tacent inslrumenta ;
pon-
prope Burgum,ad apicero
nec anle annura 1206, Bernonis seu Burnonis, CarlbusiaCellionis,
tificatus evehitur, cu.jus meutio est_ m
.H'sio"»
quom iniraeijiate post Nicolaura memoranl iidem diplomate
veteris Galliee Christianae auctores {loc. cit.) no- Antonianorum,sub anno 1208 et 1214 in
men legitur. Verum de Nicol&o hic agi doctissirao Frederici.
 525
PONTIFICATUS ""x,v
ANNO Vll,
vii,
P ,• .. , CHRISTI 1204
UHRISTI
noem e ,«al,s. Al,o,ui„,
legatis eisdem '^
-T ""'-&"•-'' cisuera nostris
nostns da-
da
mus ,..,
J.ttens
.

m
.

mandatis ut ipsis extunc

A Relisl» .. • •

per- vobis «^ummissum studeag

sonam .doneam. appellatione adimplere
mpiere.firm.ter
firmffo
remota, pr^,iciant speransin DominoJesu
Christo
m pastorem. Gontradictores,
etc
Datum Kom«. apud Sanctum
Petrum, Ixiii Kal.
tebruarii, anno septimo.

CCX (618). dasFeZ"™^''"''"""""'"™"'-"-'^^'-

*-BATRI P. DE CASTRONOVO, APOSTOLlC^
SEDIS LEGATO
Depanenter el acriter fungenda CCXI.
legattoie
(Apud S. Petrum, vn^Kal. ABBATl CLUNUCENSI
Februarii.) (6<9).
[Debitum charitatis, qu* non qua. sua sunt qu^-
rt exposc.t, ut is, qui Rachelem amplcctitur
emp eon-
at.on.s
speculum ascendendo, in
ar
necessitatis (Apud S. Petrum,
iv Kal. Februarii.)
>cuio,Li^,quamv.slipps. non
refutetamplexus, Solet annuere sedes
act.on.s onera subeundo apostolica Pff. .»
^"^" 4"'<»,
quia, iJi^etii.a
licet illa sit
sit^ulchra ^"^•i **^<iue \ncn-
• ,.
u pu chra
'
; nat
nati.
ad PYPmnio..
exemplar felicis're
r i- • '

b^c ttamen est utilis

...
propter
^'"F'"^' gratiam
B^aiiam niiorum.sibi
fili„ru„,,sibi „ pre ?•
'ecessorTnt,
predecessoris nn«fn.-
o
''«'"'''"°"'".
^io
....''°'''^°''
...,-_
s' Ccel
papa,,
P^P^. cT:
e
et al„s
alus commodum ".'''«'''»»! Cluniacens;
onim Mari^ sedentis secus Licet
alTereos
afferens et profectum. Lic^ mo„ri^l^°°'' "V"
pedes Domini otium
Marth^ ministerio pr^feralur.
eo quod sit sta(us
'llesecurior, utpote a sa^cularium
strepitu se^re-
?atus activa tamen polestutilior
:
judicari.eo quod
»b,profic,ensetalliis,tribulationessustinet,etpres-
eu raus tacultatem
'uras,per quas virtules sententiam quoque
suscipiunt incrementum ;
ounm Jn
luon.am, sicut ait apostolus
-.Tril ululiovaticntiam
•
contumaces et rebelles
duxeris caLni e
gandam, ratam habentes.
^'1
^peatur, pattenha "
probationem, probatio spem, et flrmam ipsam f^c
spei
utem nonconfund^t (Rom. ^°"'"°
ZT 'T'' '^""^'" inviolabiliter obs rva" "u

Sr l",'"'
uditu, pr^bel
''''"' •" infirmitateiperficitur,
vexatio intellectum,
sic eadem ex
et
v). Et pierumque con
gere,
g -etc^Si
etc. S.
'^'''^
quisautem, etc.
-ncessionis IS I j

ranqu.ll.tutetepescit. Nam DatumRoms,apudSanctum Petrum

Abel essedesinit, quem Februarn, ' iv KaJ
annonexercet;etDavid, quem anno septimo. '

bella non vl^

GCXII (620).
^ss.tale, te a conlemplalionis REGI FRANCORUM.
quo elegeras C
otio,
Super exstirpatione
ernp„3du..erimusevocandum,ut,inminist:rium hxrettcorum
(Apud S. Petrum, vn
Id. Februarii
ri3, quatenus obsecres eos [Ne populus Israel )
in Hierusalem
reconciliari Domino ascenderetDo
-rum mentes angelus tenebrarum
e.xc.cans a

c^s e aborem icet gens, ad quam missus es. pulum ad peccandum.

'\"''''"^' ^"'^ PotensestDol Cum autem .niorv, •/.
us 1;
' prout i„ corde n„.crat,
I ".''k
''^P'''^"^ ^'^^^'^- fiJ'o^ «u^citare.
Licel
fecissetm ",sr 1™'
^
^'
tem
tern adhuc gentem illam secundum
,n ^.ssetsuperaltare.u.adolereti„ce„s„m„
tuam non ™:°:
fecer.s voluntatem, non tamen
minore.n potes
o"3;::L^;:::::--:ro„i:if™"^™"-
"''"''^'™ ^'^''"^ sanctorum
rum Ih
r^; :'r:r.^.r!^-'"' p--- -p--it-
8ginrinf,.n j
"-H-^ieuissepinsomni ;er:::tt:";::::.t-i-"-"'°.-'"..-mpia„.:!
sglo. atur,
'-0-- or
,

:£r-!!i^.'."f "-^^-
sedplusomnibuslaborasse. Ouiaic.i. r. " ;:::!":
vest,g,a, r,:r.i;':
^.^™","- -'"'-.™ '-''-
^fim.ersperamusinDomino.cujusestincremet qu.dam fil,, Belial. cum
sint lupi rapaces
regnum tuum in vestimentis
ovium inLverunt
Lrturm'"°''^'°^'*""^^'''^P^°^-^-'^-o- qu., ut populus
renatus fonte
^'^'^^«'•'^'^"-nDomino, baptisma^^s era;
"apoJtor Tk"'""'' quem in -Pso baptismate
"""'^'" ".andantes, quatenus induit Jes' m Ch
rtune im opl
- H.erusdem de c.tero non ascendat. istum e
Ipen o7'
'''' '"'^^"^' ^'•Suens et
obsecrans,
rependo.nomnipatientiaetdoctrina.opusevan-
u
"

Cin

[^^^- Sed apud ip:;.Si^Pm^en^li^s'

l^i^nii^Js

iiol
^^0) ^Pnf .'r*'''^ ''^" «e^ti 174. not.
Ep.stolam «endis a,i,u.b;:Ton
hanc luudat BzoVius,
Annal. iimL:°™: '"' "'«• "«' »»''
 528
INNOCENTII IH PP. REOE8T0RUM LIB. VII.

soperbiam ia excelsis. super A nuUatenus verearis. Ut autem deFectu. 8'adii spM-i

llt.ri conslracto pcr
altari consiiuuiu iJi.1 i
..•,: t.,„i;t. r^^n f.m accipial
n supplcrm^ntum, me
suDn crm^ntum, mo-
tualis per ,n,.t/>r;a
miiterialem ar-.f.
. , , . r.
cxtruhunt ab ovili.
quo immolantovesGhriati, quas po-
compatientes eisdem moralis legatis tua rogaiis sublimilas auxiliium
No8 igitur, alTectu paterno (luod
pro-t ad tenler cxhibeat et favorcm, ut, prseter hoc,
etad lucein ipsos volentes a tenebris, conse-
ex lam commendabili opere apud homines
nostrumolficium pcrtinetrevocare, dilectosniios.... peccato-
monachos Fontis- queris gloriain et honorem, earn obtinere
Cisterc. (621) abbatem, P. et R.
rum veniam merearis, quam cuntibus in terra}
frigidi, apostolicae sedis legalo?, ad illos in scrmone
sanctajsubsidium duximus indulgendara. f
Doinini duximus destinandos, ut.instantes oppor- Mus
etincre- Dalum Romffi, apud Sanctum Petrum, vii
tune, importune, arguerent, obsecrarent,
doctrina.Verum Februarii, anno septimo.]
parent eosdem in omni patientia et CGXIII.
litteras intimarunt,
sicut dicti legati per suas uobis
TORNACENSI EPISCOPO (622)- !

iidem sanam doctrinam nequadam recipiunt, sed, excessui

Hortatur, et facuU-jtes trihuit. ul dericorum
sibi magistros auri-
ad sua desideria coacervantes compescat
auditum avertunt, in
bus prurientes. a veritate vii Id. Februarii.)
(Apud S. Petrum,
ovile Christi tanto licentius
ovileChristitantolicentius debacchantes, quanio
quanto
pastoris, ut in f,'rege
Di,i 3 debet esse cura
sibi amputari dexteram
auriculam non lormidanl, jj ^.^. ^^^^^-,^^0 morbida non sit ovis. per quam con-
per seipsum exer-
eo quod gladium, quem Petrus tagium immineat toti gregi, quia cum sanguis
cet, non metunt, qui sunt
extra ovile Domini con sanguinemtanj;at,lrahat(iuecortinacorlinain,saepe
inconsuti-
stituli. Quiaigiturhiquilaniantvestem prodit maluui ex malo, et virtus incrementumreci-
militibue,
lern Jesu Christi, deteriores sunt
IMlali
pil a virtute. Acoepimus autem,
quod in diojcesi tua
attentarunt,
qui tuoicam ipsam scindere minime multiclericimulliplicitersuntinlames,quiaquidam
suas, ne voces
obturantes, quasi aspides, aures usuras vel lucruiu turpe sectantur, quidem adulie-
sapienteraudiantincantantum.expedit.utsajculans
rari non timent, quidam in domibus suis publice
ad malefactorum vindictam a
gladiuspotestatis.qui commitunt,
focarias secum habent, et alia raulta
ad vindicandam
regibus et principibus bajulatur, quaehonestatsuntconlrariaclericali.Neigiturraer-
Domini est
evaginetur injuriam Salvatoris, et qui cenarius judicerisabillo, cujus gregis
sollicitudi-

accingat gladiura super femur, ut cum

Josia ever- maculosus
nem accepisti, si per negligentiam tu^m
constru-
tere properet altare a Jeroboam inique appareat. quem a macula mundare teneris, Irater

ctum, 'ucum contra prohibitionem Do

et excidere mandamus.qua
nitalituae pra>sentium auctoritate
Do
gladium, quem uo-
mini complantatum. Ut igitur ^^^^^ ^^ hujusmodi corrigendos excessus
te talem
potestas, non
minus tibi tradidit, a quo est omnis ^^^.^^^^ ^^ ^^^ .^ ^^^^ comproberis olficio
circum-
.. .
videaris3inecausaportare;sedpalicnticapiticom- pleniue
.

spectus. Utautem mandatum apostolicum

ut, apprehensis armis
pati te demonstres, oportet exsequeris,aucloritatetibipraesentiumindulgemu8,
causam Dei alleges gladiis apud eos, qui,
duxerint oppo-
et scuto, ut eos, qui se tibi super hoc temere
colligatus, messes
habentes caudas quasi vulpeculee nendos, per censuram ecclesiasticam
valeas coer-
incoeperunt, dum
in regno Francorum comburere cere. NuUi ergo... nostrs concessionis, etc.
Monemusigitur
pG-nant quasi filiicontra matrem. Datum, etc, ut in alia.
in Domini, in
ser^enitatem regiam etexhortamur CCXIV.
remissionem libi peccaminum injungentes, quate- EIDEM (623).
perteipsum, vel per chanssi-
nus, si fieri poterit,
Facullas dedicationes ecclesiis impendendi, tam diebut
muminChri3tofiliumnostrum,Ludovicum,natum Dominicis quam privatis.
contra pra3-
tuum, aut etiam alium virum idoneum, (Apud S. Petrum, vii Id Februarii.) ^
_'

quatenus filiam a nobis, utrum tibi

latas belluas poten!er assurga?, Tua fraternitas requiri fecit
varietate cir- Dominicis,
re-isassistentem ad dexteram sponsi dedicationes ecclesiarum lam diebus
cumamietam,utCatholicusfii;us,sinceritatisbra- ^_
quam privatis,celebrare
_
^
liceret ? Super quo libi
per exhibitionera opens manisfe-
chiis amplexeris, ^^,^^-^^^j, respondemur, quod dioecesi tua
tam diebua
tam comiiesquam barones, ut illorum bona D q^am privatis,ecclesiis dedicationesim-
slaiis, Uon^inicjs^
potestate tibi
conflscent, et proscribant personas, pg^dere tibi licet.
coelitustraditacompellendo.Quoniamautemfacinus Oatum, etc, ut in alia
cui non resisti
quos coinquinat. a-qua, cum error, CGXV.
ut par poena facientibus et
consen- N.... (Deestinscriptio.)
tur, approbetur,
infli^atur, si qui comitum vel baronum CommUtit causam, qux inler Fralres HospifalisHie-
tientibus
dojjmatis perver- rosolymitani, et abbalisHim SanctiP
MarixAnaega-
vel etiam civium, hujusmodi sani vertebutur
aut eos re- vensis, super domo eleemosynana
sores de terra sua noiuerint expellere,
(Apud S. Petrum, vi Id, Februarii.).
confiscare bona
ceplare praesumpserint vel fovere, Fratres Uospita
applicare, Significaverunt nobis dilecti filii,
totara terram dorajnio regio
ip8orum,et
216.
mum Gatl. Christ. tom. Ill' col.
anno 1218.
r621)Vide cpistcjlam libri quinti 16, not. superiorem, not.
(623) Vide epistolam
622) Gusvimus, archidiaconus TornacensiH,
Ste-
phano successit anno 1203, et diem clausit extre-
 529 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 530

!,H ':™:Si:::kr^
filia abbatissa SanctjB r.^'1'^^^^^
•--•o ve.eretar, i.e„ ca^era
Mariaj Andegavensis coh rius ad nostram audientiam appellaverit ab eodera,
domoelemosynaria, quam per donationem bon»
sucB appellationi terminum
aliquem non praefigens,
memoriffi, H.regis Anglorum, fuerunt a.lepti,
et idem ordinarius, qui causam ejusdem
aliquandiu pacifice possederunt post appeliationem camerrii fo-
vere videbatur latenler, eo quod
ad nosinterpositam.spoliarifecissetper potenliam quidara clericus,
commensalis suus, jam dicti camerarii in
laic.ilem, et illam detineret illicileoccupatam, eadem
dile- causa fuerat advocatus, deceploriu, et
cancollario
clis iiliis contra con-
archidiacono, et praj- suetudinem, hunc terminum appelhitioni
posilo de Arrneliaco, Carnolensibus, scripsimus prsfixit,
in ut ad festum purificationis beatae
hac forma, ut, si res taliter se baberet, domum ip. Mari.-e utraque
parsesset ab appellationis prosecutione
sam cum fructibus perceptis ex ea, reversa,
amoto exinde licetnobis non potuerit legem imponere,
quolibet illicito dctentore, pcrcensuram ecclesidsti- ut eum'
teneremur infra dictum terminum
cam.sublaloappellationis ohstaculo.nominalis expedi"re, cum,
fra,- et secundum legilimas sanctiones, lis quo3 In con-
tribus, mediantejustitia.restituifacerent, in
statum sistorium principis speralur inferri, absque
pristinum reducentes quidquid post appellationera damno
mor;e intacta permaneat, donec ipsefaciat
ad nos legitime inlerpositam invenirent temere introdu-
at- ci, et a proceribus dirimi
tentatum. Quia vero processum judicum proidicto- j{ juxta morem. Interim au-
tem, nuntius camerariisupradicti,pra,'veniensnun-
rum, cum postappellationem ad nos legitinie inter- tium eorumdem, nec ipso usque ad legitimum
positam, non contestata processerint, duximus
lite ter-
minum exspectato, impetravit litteras, etrecessit.
irritandum, causam ipsam de communi assensu
Quia vero fraus et dolus alicui patrocinari
partium vobis duximuscommittendam, per rion de-
aposto- bent, discretioni vestrse per apostolicascripta
ica scriptamandantes, quatenus.partibusconvoca- man-
damus, quatenus, si ita est, partibus convocatis,et
\a, et rationibus hinc inde plenius auditis et co- auditis hinc inde propo.sitis,
jnilis, causam eamdem, appellationc remota, causam super
his, ap-
fine peliationeremota, mediante juramento, terminetis,
lebito terminetis,facientes, elc. Testes, etc Nullis
facientes quod decreveritis firruiter observari. Te-
itleris veritate etjustili«,etc. Quod si tion omnes... stes,etc. Nullis litteris, etc.
luo vestrura, etc, Quod si non omnes..,
tu, frater episcope, etc,
Daturn Romaj, apud Sanctum Petrum, vi
Id. Fe- Datum Romae, apud Sanctura Petrum,
ruarii. iv Idus
Februarii, anno eeptimo.
GCXVI,
...ABRINCENSI EPISCOPO (624), ET. ... DE CGXVII (628),
MONTEMO-
RELLO (625) ET DE LUCERNA (626) ABBATIBUS .... ABBATI MOLISMENSI
,
'
C (629^.
ABRIIVCENSia DIOECESEOS.
Super litteris confirmationis.
ausam, quse inler priorcm et
canonicossanctxhar. (Apud S. Petrum, v
bnrx ab una, et W. Camerarinm de Id, Februarii.)
TamkurviU
liolhomngensis diceceseos ab allera [Porrecta nobis ex parte lua
parte super petitio continebat
Afameno de MonaiU . vertebatur quod plures ex monachis
cxaminandam tuis, qui prioratibus
tpsts committti. (630)
praesunt, inobis, superipsispnorrt/f/)W5
(Apud S. Pelrum, iv Id. Februarii.)
quoad vixe-
rint possidendis, confirmationis
Ex insinuatione litteras seasserunt
dileclerucQ filiorum prio- impetrasse, quarum occasione bona
s (627) etcanonicorum Sanctas Barbars, nobis ipsorum prio^a-
fuum distrabunt et consumunt, asserenfes
notuisse noscatis, quod, cura inter se tibi
ipsos ex una quoad prioratus illos nulla ralione
'rte, el W.
Cati.erarium de Tankarvill.Rothoma- sube.sse (631).
>usis dioeceseos, ex
Gum igitur a cancellaria nostra
non credamus hu-
altera, supcr Mainerio
de jusmodi litterasemanasse, discrelioni
onvill.coram...judiceordinario, non ex tuse perapo-
delega- stolica scriptamandamus,
quatenus illos,qui tales
\^'\"''''''' tunctemporis pr^emt Sagiensi, et cum abhato Troarnensi,
luiew']?! n
le.mus IlI,De lollermen, cu us electio, pro abbatia
1
primum Conchrnsi, circa H95. Obiit 18 Aprilis.
nnocentioc.ssata anno pontificatus
'steacnnfiimalafnerat Obiit anno
secS ^n ^^' ^''^'"'t". nototu.r annis 1209 et
"•isi. loin. \l, cul. 483.
1210 Vid
viQ.i^a/i.
Gall 1210. nu-fln'?
iola Obtit 29 Januarii.
(6i5) Tiuldus, anno 1200 memoratus, (628) ReperiLur inler Decretales, lib. ii
Radulfo tit 30
•^"..«tcn,de MonteMiorello fundator, Vt
De conlirmaiione ulili, vel tnulili, cup.
6 Variaa
al.b'' i' lectiones dantur.
ceessi in septem annos, ex
Necrologio in auo nn-
ur obuus eiusdie 27 Augu.ti. (626) Gaucherus, al. Galcherus
/./.^../^57, Molismen^sis
,

loa^Ansgolus monaslerio de Luccrna ahbao, primi-m circa annum 1188. nxit

por xlix quinqiie
annis, inde deposilu^ ces«i; anno 1191
"0.^ pncfuit. ab anno 1157 usque ad vel ll9->.
annum 1206 posloa factus prior S. Quintini,
(J, vigijin apostchirumSimonis oiJud^ debnna demum ilerum'
posl Odnnem. suffeclus, versus annum
|i volunlate resignavit. Vid. Gall. ChrLl. ibid
mi prffifuit
5.)7. ^^ ^''^sit anm, 1209
v"'i"^..*7,''^!'''^'"""^"^'^"''
6-.7) pnoribus S. Barbaraj (in Al"ia,
l)e
A id Gaj. am/.
tom. IV.col 755. Vide eliara epi»:
u.a
circa lolam hhri sexli 237 ct iiotam. ^
c in quibus versamur tempora, ,ianca
intm apud auctores novaj ha c rep e- (630) In Decret. add. et aliis
Gallia' Christianie, admini.straiionibus
ibiid et inox vorbum prioratoribus
omittunt
IV. Galterus rein habuit ^^' ^""'^'^-
cum Lisiardo episcopo sc'f^i^\t?fuT
'" "' "^°^ '''^^ ^^
531 INNOCENTII III PP. EEGESTORUM LIB. VII. 532

litteras exhibuerint, in quibus prioralus (632) tan- A priore.nisicausaordinistranscendctis.Priortamen,

qiiaiii monuchis conlirmantur eisdem, puiiias tan- si occupalcs luerit, vel a^-rolans, et urgens neces-
quain lalsilatis auctorcs. Si vcro in eis nori sit sitas, vel evidens utiiilas postularit, polerit uiiura

menlio pnoralus, vel monachalus, illas tamjuam quem voluerit destinare. Cilicia inductis ad carnem,

non valere.
tacila veritate subreptas denunties eos qui ferre non potcrunt non cogentes; lineas et
Datum Romfe, apud sanctura Petrum, v Idus cannabinas vesles nuilatenus induetis, grossaj JjinaB
Februarii.] vestes, non linelas, et peililias habituri. Gum tuni-

CGXVill (633)
cis, cingulo, et caligis omnes jacebitis, et, praeter

pnioni (634) ac FnATRiBus vallis-g\ulium. haec, vos, monachi, cum cucullii nusquam, el
filii

Recipit eos sub proleclione beali Pelri.

nunquam super calcitris quiescentes. Erunl novitii
(Apud S. Pctrum, iv Id. Februarii.) annum, et vos, filii niona-
vestri in probatione per "

Ex litteris chi; a matutinis usque ad horam laboris, et a ves-

Solet onnuerc, etc, W5gue impartiri.
Re- electi peris usque ad occasum solis lectioni, orationi et
sane venerabilis fratris nostri, G. (635)
contemplationi vacabitis, exceptis quos prioris di-
mensis accepimus, quod, dum transiret per dioece-
scretio pro aliqua certa et necessaria causa duxe-
sim Lingonensem, vos invenit in Valle-Caulium
rit retrahendos. Nos autem, vesfris justis poslula-
novellam institutionem ovdinis assumpsisse, de g
in eo nisi tionibus annuentes, personas vestras, et locum in
cujus meritisdiligenter inquirens, nil

religiosum comperit, et honestum. Invenit siqui- quo divino estis obsequio mancipati, cum omnibus
quae impraisenliarum ralionabiliter possidetis, aut
dem prout eajdem lilterae continebant, quod inter
in futurum, concessione pontificum, largitione
vos unus monachorum, quem vos, lilii monachi,
debeat esse prior, cui oinnes, monachi
eligetis,
regum, etc, usque suscipimus specialiter autem :

videlicetet conversi, quorum societas vicesimum ordinem ipsum, provida deliberalione de assensu
numerum non transcendel, tanquam spirituali patri episcopi dicecesani statutum, auctoritate apostolica

reverentiam et obedientiam curabitis exhibere confirmamus, et praesentis scripti palrocinio com-

nullus vestrum proprium possidebit; in convenlu munimus. Nulli ergo, etc. Hanc paginam nostrae

Bingulis diebus missa, et horae canonicaecantabun- protectionis et confirmationis infringere, etc Sl

quis autera, etc.
tur privatas quoque missas, qui voluerint celebra-
;

bunt capitulum tenebitis orani die, facturi duode-

;
Dntum Romae, apud Sanctum Pelrum, iv Idus

cim lectiones temporibusconstitutis; simul labora- Februarii, anno septimo.

bitis et simul in refeclorio comedetis, carnibuset

;
CCXIX (636).
sagimine non utentes. Prior vobiscum in eodem , EPISCOPO AQUITANI (637).
comedet simili cibo et veste contentus. ^ Lilem quamdam,inter R. ie Georgio,el mulitrm
refectorio /{.

A festo resurrectionis Dominicas usque ad exalta- de S. Germano, dirimil.

tionem sanctae Crucis bis comedetis in die, resi- (Apud S. Petrum, ii Id. Februarii.)

duum temporis subjejuniorumabstineniia trans- [ Ex tuae fraternitatis accepimus, quod

litteris

cursuri pane, aqua, et uno pulraento conlenti sexta cum causam, qnae vertitur inter R. de Gcor-
(638)

feria existente. In die Nativitatis Dominicae non je- gio, et R. mulierem de sancto Germano, tibi Uuxe-

junabitis, nec sexla feria in aestate, ubi festum rimus comriiitlendam,] cum fere per biennium stu-
intervenit duodecim lectionum. Vivetis de redditi- duisses, ut eadera causa concordia finiretur, parti-

bus, silentium servaturi; feminae interiores termi- bus non acquiescentibus, ascitis viris prudentibui,
praedictae causae meritis diligenlius exarainatis,
nos non intrabunt, nec vos, exteriores, excepto

(632) Decretal. add. vel administrationes, et mox pora, pauca admodum refert (Jghellus, Ital. sacr.
tom. col. 443.
legunt religiosis ; infra religionis ipsorurn pro prior I,

monack. « XIV. Gregoriue, Florentinus, monachus ordinis

vel
(633) Epistolam banc lauuat Raynaldus ad an-
Vallis-UrabrosaB, abbas S. Joanni, Guelberto pro.xi-
nura 1205, §68. Integram vulgavit Angel. Manrique mus affinis, a Coelestino III summo pontifice
ad annum 1207, cap. 3, tom. n episcopus electus est circa onnum Domini 1194.
Annal. Cislerc. 4, §

III, pag. 478; quam quidem ex Archivis Vaticynis Aquinara ecclesiam magna cum laude prudentiae
sibi missarn ait sed, quo [lacto in suo
; exemplari administravit ejus obitus incidit in secundaoi
;

anno Iniiocpntii pontificutus nono tributa fuerit, dicm Februarii.

cum in Regestis anno seplimo data diserlc dicalur XV. Grcgorius Gregorio successit, cum mona-
((

non facile intelligitur. Earadcra typis raaudaverunt chusesset decanusqueiVIontiS'Casini,InnocentioIII,

auctores novae Gallix Christianx, tora. IV., Inslrum. sedente, anno 1206; et, ut ipse dicit in quodam
cb. 111, col. 197. suo diplomate, dat. Laterani Kal. Apriiis, cum,
(63'i) Cuidone. al. Viardo, fundatore ac primo dilficili moibo praepedilus. lecto decumberet, eum-

Prioro Vallis Caulium, qui pra^erat adhuc an. 1213, dera Casinensera Gregorium non potuit ipse per se
vid. Gall. Christ. nov. tom. IV, col. 742. ordinare, ut habebat in votis, sed Hebdomadae
(635) Vid. epistolam libri seplimi 116. sanclas septimo die, per episcopum cardinalem
(636) Epislola haec reperitur, sed valde mutila, Osliensem, ipso die Paschatis, consecrandum cu-
inlor Decretales, lib. iii, til. 21. De pigvoribus et ravit. »
aliii cauiionil>us, CAp.5. Quae illic leguntur, hic (638) In Decretal. deest, ut mox verba de Geor-
uncis inclusa sunt variae lcctionesdantur.
; gio.Loco R. legunt A; infra rfp S.Germ. om. et
(637) De episcopis Aquinatibus, circa baec tem- duximus habent pro di^xerimus.
 633 P0NTIFICATU8 ANNO VII, CHRISTI 1204.
534
idem negotium de prudentium consilio ad nostram
A dictus R. quod,
^
cum quinque
essent
oot,ij(, uuius
unius pa filii
duxistl praesentiain
duxisti nraBBPnt.iatn rpmiflAnrli.rr,
remittendum, ea r^^„:^^ ra-
«o maxime __ i_- _. ? . .

tris.et omnes
in bonis paternis succederent,
/acla
tione,qnia videtur hoc ad regium judicium
specia- aestimatione totius hsreditatis.non
liter pertinere. [Si quidem probatnm
proveniebat ad
est eciden- maritum mulieris ipsius de haereditate
ter (639),quod, pro facinore a marito praedictee palerna,
quod ultra viginti quatuor uncias
mulieris commisso, eo fugam petente, tam auri valeret.
frater Quia vero ad nos eadem causa remi&sa
mariti praedictus, videlicet R. quam ipsa non fuit suf-
mulier- ficienter instructa, nec nobis
licet minus Juste ab .. .... L.J. .ne regio ^^i^^rl^ZZ:;:: i^^
constitil,
—;^:;;!:
utrum, de-
Justitiano,capt. fuer.nt, et de ipsius mandato om- dedisset in dotem, aut idem R. aliquTd poTsi eaJ
'"' '"'' ''^^"^'°' '' '°"'^ pertinentiDus ad fratremYuum
e7slta°rro.""''
esoluta esl (640) pecunia mercaton, qui a marito mulieris pr^dict», nec potuisscmus
virum
d c . muhens vulneratus fuerat,et rebus examirat on^
caus.
propriis
spohatus. Per fra^dreturn autem /J. iUorum
bor^o-
tum quia in pr.sentia
insistere,
tiatum fuerat allegationibus et probationibue
"e un Ta
rum vendrtw faeta fuu, de mandato tamen justUia. sicut
dicis. tum quia idonei et sufficiente
r^^ antedrens.d qu.dam possessiones
peneseum-
ad nost m
pr.sentiam non venerant resp n a es
dem R. muirer. soror^um remanserunt (64i). quas eatd m
3 causam tuo duximus examini'remit e^dam
idem R. de mandalo cun. retinuit, soluta pro ** per
eis apostolicatibiscripta pr^cipiendo [,««„da„r
pecunia mercaton,_qu,a emptor alius. sicut 647)

cit,
di-
propter possessionum m.nutias non exstabat.
quatenus, si tibi constiterU ex his,
qur n^p ^
Pars, vero muhens firmrter allegabat, guod, eum
sentia tua fuerint proposita,et
quantum
probata, quod muL
dicit, viro dediss in dotem
dos ommus t et pr^
eredUoritus pr^feratur, et omnia bona ctum R. de bonia fratris aliqua
marm erdem muUer^ propter dofem fuerM obligata, 112^1!^^
mulieribus favor multus in recupe'ran
s dit bu^
eummulrer m hoe rron fuisset eulpMlis,dotem suam debeatur.et cautum etiam sit in jure
quod p pte
amiltere non debehat, proptsr quod ffistimatio-
maleficiumvirimulierremanerenondebetindotata,
nem ejus (642) instantius petebat sibi
conferri, vel cum etiam bona viri muiieri pro dote tacite obli-
in possessiones, quje naariti fuerant, ex oCficiode-
gata cum
suo onere Iransiverint ad quemlibet
pos-
legationis inducij.asserens culpam viri
sui nequa- sidentem, praedictum R.eidem mulieri ad
restitu-
quam sibi de jure debere nocere. Pars autem
viri tionem dotis, eatenus, appellatione remota,
e^ntrario respondebat se non debere ipsi con-
super demnes.quai^niiyrb^r^: . t^^^ . ui n^
h.s ahquo modo respondere, quia
nihil voluntate scitur possidere.]
vel auctoritate sua distractum fuerat de
bonis ma- Datum Rom^. apud Sanclum Petrum n
nti muliens ips.us, sed fiscus ' Id Fe-
ea capi fecerat, et C bruarii.
mandaverat distrahenda, quod et testium asser- CCXX
nnlr^^K'''
poss
^^"«•^"™ P^''^ ™"li^"» ^^''«''«t, de
ssionibus vin sui ahqua remansisse,qu»
ELIKNSI (645) NORVICENSIS (645) ET ^ . DE

'- —
stracta non fuerant, et ex eis sibi
laret,ab utroquestudiosius inquisisti.quanta
set pecunia, quae soiuta fuerat
di-
si'«ripo3iu
satisfieri postu-
fuis-
m .
sancto asaph (646), episcopi
Ut causam matrimonii,
-

inter filiam principis Insu

larum, et principem Norwallix, vertenlem
termi-
mercatori, et ex nent (647).
confessione tibi consistit utriusque.quod
de immo- (Apud S. Petrum, xiii Kal. Martii.)
bihbus usque ad viginti quatuor
uncias auri aliena- Cum olim dilectus filius,
tum princeps nobilis vir. . .
exstiterat, sed praescriptus R.
dicebat se de- Norwalliae, a nobis humiliter postulassel, ut de
cem et octo uncias
iilis viginti quatuor
unciis addi- nostra sibi permissionehceretfiliam nobilis viri.
disse,et ..
quadraginta duarum unciarum auri
com- principis Insularum, quam se asseruit subarrasse,
plevisse numerum
mercatori.Allegabat quoquepr£e- ducere in uxorem, non obstante, quod . . . patruo

'" ^®®'^^^'-' "^ '^^'^ ^e^oa R. com. " tarenorum. » Et ipse Tnnocentius,nb. i, epist. 257,
"J^^H HuT qua confirmatur statutum Beneventanorum, ut ju-
(640) Uecretales om. verbum hoc et infra Per dices pro salario nihil accipiant ultra vicesimam
• .antedicii.
htis, nec de subscriptione testamentorum vel aliis
(641) Uecrptal. remanserant, legunt pro mul
•m s conlractibus judices ipsi a civibus plusquam duus
inlra verba /?mz7er
; quod omittunt.
. . .
tarenos, aut notarii nisi unum.
^^^^^^'^^' '^Sunt dotis, et mox restitui pro (64^) Decretal., mandamus.
onflrr
(645) l»e iatis jam aotum est saepius.
(643) Est nummi Saracenici genus, qnod Sicuh (6i6) Adamo, episcopo Asaphensi (de
,t-''i'«ntur,
nt notnt Alliericus in qno a^it
suo Lexico Juns Giraidus Camhrensis in libelIo,rle rebus a se get-Us
'.)"3'iemmeniinit Leo Oslwn?.\s,Cliro7iir.Cassinens'
hb. I, cap. 6, apud Wharton, .\nql sncr. part. ii,
10- n, cap. 74. « Kt miile
tarenis ab ubbi.te dona- pag. 471), defunctii Oxonia?anno U80. succe??i?pe
us Aversam ad socerum rcdit. »
Et idem lib iii videtur Reinerusquidam.qni vixit usque ad
ap.57. Bysantiossexcentospt duo millia larenos
„ annum
1220. Godwuin. de prsrsulib. Angl pag. 63o.
l^fr.canos. » Elidem, lib. iv, cap. 99. « Monasterio ,

(647) Vi.le epistolam hbri sex;i 47, et qu.-e

tinovavit pnvilegium de relaxatione ad
quinquaginta eamdem adnotavimus.
535 INNOCKNTIl m PP. RBGESTORUM LIR. VII. 536

eju3 padem miilier infra nubiles annos fueral de- A «por.saverat memoratam, et post annum in facie

sponsata.cum nenter eoruin Iransduxisseleanidpm, Ecclpsiae, cum illa conlraxerat, et a principio Maii

bonae memorire... Mannen. cpiscopo, el diieclis li- usque ad fcstum beali Viti martyris, quoties ei pla-

liis... archidiacono, et... priori dc Insula Glannav, cuit, in eodem lecto jacuerat cum eadem, el in

sub certa forma causam ipsam commisimus (648) Waliiam fuerat elapso tempore aliquanto reversus.
terminandam.Partibiisitaque in prcEdictorum judi- Ca?ternm,transacto sectindo anno a tempore despon-
cum pr.TSonlia conslilulis.sicut ipsi per suas nobis sationis, primo vero a tempore nuptiaruin, in

littoras inliinarunt,per testcs ejus conslilit eviden- Manniam rediens, pacifice cohabitavit uxori, et

ter, quod pr.-edicta puella, octo annis cxpletis, ab eam secum per terram et mare deduxit, eed, ea
L.principe Norwaliiffi, tam suo quam suorum as- tandem sub parentum cura relicta, in Walliam re-

sensu parentum, fuerat subarrh.Tta, sed, eo ex ne- diil, ibique fuit viain universai carnis ingressus. Ex
cessitate ipsam transducere ditTerente^ejusdem L. dictis igiturtestium collegerunt judices supradicli,

patruus ipsam sine consensu ejus postmodumde- quod prsdictus R.puellam eamdem a tempore de-
sponsavil, qui, ea nequaquam carnaliler cognita, sponsationis habuerat per triennium, et Ires men-
viam fuerai univers.-c carnis ingressus. Judices ergo ses, sed per biennium, duos menses. et dies quin-
pra>dicti,communicat(. prudentiura virorum consi- -p decim a tempore nuptiarum luit autem diversitas ;

lio,pr;Bdicto Norwalliae principi auctoritate aposto- inter^Tiestes, cum quidam, ex eo quod puella erat

lica concesserunt.ut puellam desponsareteamdem, tunc temporismaciienta,quod non fuissetcarnaliler

ne discnrdia inter ipsum et parentes puella? olim cognita existimarent, licet esset aetate nubilis, et

exorta.et tunc sopita, iterum oriretur. Nos igitur, toro matura; quidam autem nescire se dicerent, si

enrumdem sententiam, nisi aliud rationabile qui- carnaliter cognita exstitisset,quidam vero crede-

dem obs*aret,volentes(irmitatem debitam obtinere. rent, quod cognita non quidam vero ab
fuisset,

dilectis filiis... abbati de Abonton.,.priori de Ftenli, ipso R. assererent se audisse, quod eam cirnaliter
et magistro M.canonicode Berlinton. Banfjorensii» non cognovit licet adjicerent se nescire, utrum
;

dioeceaeos, dedimus (649) in mandatis, ut ipsam postmodum fuerit cum eadem. Verum, praedictus
facerent, appellatione remota. per censuram ec- episcopus Manniae.sicut in scriptis eju3,et suorum
rlesiasticam firmiter observari. Abbas vero prapdi- conjudicumsecundodelegati perspexerantccntineri,
ctus, et conjudices sui, propter conditionem in conjudicibus e.jus abspntibu3,lam ex ipsius puellae
litteris nostris expressam, super matrimonio illo, quam parentum,nutrici3 et famularum ejus didicit

sicutin eornm lilteris perspeximus contineri, stu- juramentis, quod praedictus R. puellam ipsam car-

diose ac sollicite, receptis testibus, veritatem in- naliter non cognovit. Patruo ergo viam universa
quirere curaverunt. Habitis ergo quatuor produ- ^ carnis ingresso,cum praedictus L. a rege Mannise

ctionibus testium,et redactis in scriptis deposilio- juniorem filiam in pon.jugem postulasset, nec id

nibus eorumdem, ea, qua^ ad dccisionem causs obtinere potuisset ab eo, utpote cum ipsa fuisset
credebant sufficere, de utriiisquc partis nssensu, alii copnlata,saepedictam puellam de assensu prio-
nnbistransrrtitterp curaverunt, utnobisiei verilas rum judicum sibi postmodum copulavit. Constitit

eluj3erpt, et consnlpretnr conscientiae principis su- igitur ex praedictis quod inter saepediclum L. et

pradicti. qui priores judices, et pra^sertim archi- praedictara puellara,durn octo essetannorum.cujus
diaconum priorem dicebat juris igrnaros, et lit-
et tamen consensusnoninveniturexpressus.antequam
teras nostrasperfalsam suggpstinnem olitenlas,npc cum ipsa ejusdem L.patruus contraxisset,tantuni-
pecredebat rum eadem puplla poFSP salvari. quae modo per verba de futuro fuerunt sponsaiia cele-
patruo ejus tradita in uxorera in uno lecto saepius brata, ita quod nec idem L. transduxerat aut sub-
fuerat cum eodem. Nos igitur, depositionibus te- arrharat eamdem,npc cnm ipsa fncrat benediftns,

stiumdilitjenler inspectis, probhtum mvenimus per quin'imo nec in eamdem fuerant terrasimul,utpote
easdem, quod idem L. pueilam ipsam ducturum se quorum terras.sicut superius est expressum.mare
juravpralinu.\orrm,scdnccip?amtransduxerat,nec medium dividebat unde praesumi non potest quod
:

probatur per testet-, quod benedictus fuerit, aut j)

aliquidatlentarintquod nonpotuerint consummnre.
in unaleriafueritcum eadem, utpote quorum ler- Coi.sistitetiarn perprajdictiquod puellaipsanon non

ras mr\re medium dividebat. In actis quoque judi- anno sajpediclo R. desponsata fuerat, et in decinio

cum porspcxirnus continpri, qnod sufficientibus te- ab ipso transducta, et ultra i)ienniurri in ono lecto
stimoniis probatnm FutTat coiam ipj.is, octo anno- frequenter fueratcum Podem.Undp colli>;:tur mani-
rum fu;.sse uueilam, (juando idem L. eam juravcrat feste quod primffi lilter.T per falsara fuerunt sugge-

sedufturuin. i^urnque pater pu-iliae filiam suam in slidneni obtentae, cum contineatur in illis quod
Norwaniam ad statulum tprminnm diicpre distulis- nentpr eorum transduxit eamdem. Gumque tandiu

set, idcin L. sororem nobilis viri.. comitis Castriag, simnl ir uno lecto'uis.«ent,de jurepraesumiturquod

sine coni ladictioiie qualibet, circa fincin illius anni fauli fuerinl una caro, cum eliam in duoderiiiio

duxeral in uxorem, et R. patruusejus puellam de- anno, in quo libero et legilimuin habet in hujuB-

(648) Vide epistolam libri secundi 233.

(649) Vide epistolam jam supra laudatam libri sexti 47,
 637 PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 538
modi puella consensum, voluntarie fuerit cum eo-
\ apud Aonam, Sanctae Mariae apud Cren., Sancti
dem,pateteam in ejus matrimonium legitime con- ;

Stcphani; apud Golongias super Joviam,

eensisse, nec potuisse contrahere Sanctce
postmodum cum Maria3 ecclesiara de Curcum apud
nepote. Uiide idem ducere ipsam dejure non po-
I,.
Nannai, Sancti ;

Simeonii; apud Alniacum, Sancti Saturnini ; apud

tuit, et, si de taclo ipsam sibi post
mortem patrui Festiniacum, Sancti Cyrici ecclesiamde
copulavit, ab eo merito separaiidus. Ideoque Vi Sancli ;

fra- Stcphani apud Mcinnas, Sancti Martini

ternitati vestraeper apostolica scripta mandamus,
;
apud Gfl- ;

lam, Sancti Juliani in episcopatu

quatenus, vociitis qui propter hoo fuerint evocandi, Nivernen ; eccle- ;

siair. Sancti Aniani de

causam ipsam secundura prsecriptam rormam, Albiniaco, cum omnibua
ap- pertinentiis suis ecclesiam Sancti Sulpitii de Ca
;
peliatione postposita, terminitis, Cacientes,
etc. pella super Ligerim de Partiaco, Sancti Victoria
Datum Romae, apud Sanctum Petrum., xiii Kal.
,

de Nivernis, de Bischis, de Jancuriaco.

Marlii. de Sanclo
Sulpitio, de Bellomonte, de Roi,
de Patiogiis, de
CGXXI. Monteniaco, de Salviniaco, de Cerciaco,
de Cobn-
PRIORI (650) MONASTEnn BEAT^ MARI^ giis, super castrum Cerciac.
DE CHARITATE, In archiepiscopatu
EJUSQOE FRATRIBUS. Bituricen., ecclesiam de Monastello,
cum burgo et
Confirmaiio privilegiorum, et enumeralio
omninm ad B cum omnibuspertinenLii3suis;deSanctaMontana,
eos speclantiuin. de Argento, cujus castellum el caetera
in terra mo-
(Apud S. Petrum, xiv Kal. Martii.) nacho-um sunt de Partiaco, ecclesias ;
de Sancto
Celsn, cum burgo el omnibus pertinentiis suis
Quoties a fiiiis nostris, quos pro sua religione do •

et carapoFaraldi; de Sancto Florentio

honestate.speciali praerogativa dili-imus de Cyolio ;
;
charitatis, item, de Brolio de Valeniaco
aliquid a nobis devotione debita de Bardai de Zan-
;
;
;
postulatur, quod conio de Ulmeriaco de Fonteniaco
religioni et honestati non obviat, ;
castrum San- ;
,
ad concedendum cti C.nc. de Bleo. de Neruda de Pera; de
quod petitur tanto facilius debemus ;
Birnaco ; •

concurrere, ecclesias Sanct<€

quanto magis id ex injuncto nobis olficio Sancti Martini apudMarice et •

dignosci- Montem Falconis, de Coola, in episcopatu

tur convenire. Cum enim, licet
indigni, auctori- Eduen
insuburbio eccb-.siam Sancti liozi
tatem geramus apostolicae sedis, sic ecclesias de ;

omiiium ec- Rocta, de Monte Ausberli, cum

clesiarum ulilitati compellimur villa de Brazi^ de
providere, sic de Viveno, de Sancto Honorio de
ipsarum quiete attentius cogitare, ut Larneneia in epi- ;

earum jura Bcopatu Aurelaniensi, ecclesias in

;

illaesa serventur, et qu.-B a suburbio Sancti

predecessoribus nostris LaurenLu, cum omnibus
acta sunt, firma et inconvulsa pertinentiis suis, et de
stabilitate debeant Boho; in Garnotensi episcopatu,
permanere. Eapropter, dilecti in ecclesias in sub-
Domino filii C urbis Sanctae Mariae
vestrisjustis petitionibus gratum Belli-loci; apud Morvillam San-
impartientes as- cti Joannis; in dioecesi
sensum, monasterium beatissimaj Turonensi, ecclesias sancti
Mariaj, semper M.chaelis. Sancti Medardi, de
virginis, de Charitate, cui, Evvra in dicecesi ;
largiente Domino, de-
benonensi, ecclesias Sanct® Mari®
servitis, ad exemplar felicis
memoria; Urbani' Pa- dc Porta
Leonis, cum omnibus peitinentiis
schahs. Lucii et Adriani, suis de Cur-
prsdecessorum nostro- tiniaco, Sancti
;

rum.Romanum ponlificum, sub beati Pari et

Petri,
perlinenliis suis ; de cum
no- Dicliaco de Gastro Rainardi
stra prolectione suscipimus, ; Sancti Nicolai ; eccle- ,

et praesentis scripli s.as de Monte Boio, cum

i)atrociniocommunimus;statuentesutquascunque omnibus pertinentiissuis
de Castell.onc; de Chavennis;
de Joveniaco, cuoi
posse83.onos,qucecunquebona,etc.,M5ry«<?vocabulis
expnmenda In Antissiodoren.i episcopatu,
omn.buspertinentiissuis;deSancloSidronio, cum
:
.pud omn.bus pertinentiis suis, de Branchiis
Boniac.ccctesiam Sancti Pelri de Con-
elSancli Aniani, rum tentione;de Ladit
;

; de Castello Beliot, de Vene-

omnibuspossessionibus.tappenditiissusjapuddo-
siaco de Cruce, cum omnibus
mnam Manam, Sanct* Maria^et pertinentiis suis de
; •

Sancti Amatoris Jov.s-villa; de Julliaco; de capella

apud Balb.niacum,Sancti Fagi in Trecensi
;
;
Stephani apu,l Sectem'
ep.scopati:, cclesia.^ Sancti
;

fontes, Sancti Petri

apud Conam, Sancti Aniani n
;
Sepulcri, cum omnibus .

ccclesiam de novo Vico pcrtinentiis suis dc Sancto Justo de Senzannia, ;

apud Poliac. Sancti Petri ;

api.. M.vam. Sancti

;
cum omnibus pertiueniiis auis. in episcopatu
Juliani apud B.luciac San- ;
Sues-
Mart.ni sionensi.ecclesias de Bren, cura omnibus
;

J^L'
apud
; Nai-tiac, Sancti Marceili pertinen-
apud tiissuis;dcVilleriis,cumom>iibuspertinentii3suis;
,
Varenam, Sancti Martini
Juxta
Varenam, Sancti
;
in episcopatu Catalaunensi, ecclesiam
bilvani apud domnum Petrum, Sancli de Monte
;
Petri anud ; Maurn in episcopatn Meldensi, ecclesias
Murliacum.Sanct. Ma,-tini
;
de Hodo-
; in bo.co Britannia^, lio, cum omnibus
iancti Vincentii; pertinentiis suis de Firmiiafe
apud
Caslrum-Novum, Sancti ; •

^ymphoriani; apud Sulliacum,

Ansculfi;de Calli
de Bussci ; Chamini •

Sancti Symphoriani de' ;

uxta Sulliacum apud Bellcvidere et Sancti Christnphori

in suhurbio in •

Virgultum, Sancti Germani

,

>l bancti
episcnp..tu Parisiensi, ecclesiam
An.ani; apud Manniacum, Sancti Yonii, c'ura
Sancti Petri •
omnibus partinenliis suis;in cpiscopatu
{650) Gnillelmus Belvaiensi
il, primum prior de Sosinnn
non anle aanum 1209 legitur
GalL Christ. tora. XII,
anno H98. Successons
ejus, Gaufridi, nojaen
539 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 540

cum omnibus perli- A CHrnationis Dominica) nnno 1204, pontificatus vero

ecclpsiam Sancti Ghristophori,
in dioccesi Rolhomagcnsi, ecclesiam domini Innocentii papae III anno septimo.
nenliis suis ;

de Lon^avilla, cum pertinentiis snis in Vonetia, ;

CCXXIf(65t).
ecclesiam Sanclae Crucis, cum pertinenliis suis ;
VERCIiLLENbl KPISCOPO (652).
in Hispania, ecclesiam Sancli Petri de
Arratis,
Monet, et rogal, ut patriarcfudam Ilierosolymilanum
cum pertinentiis suis in Anglia, in;
opiscopatu acccplet.
Wintonien., ecclesiam Sancti Salvatoris de Ber- (Apud S. Petrum, xiii Kal. Februarii.)
mundeseia, cum pertinentiis suis; in episcopatu
Sancti Andr;pae de Norhan- [Ut lapsum humani generis, etc. ut in ea quse
Lincolnien ,
ecclesias
ecclesiam de Daven miltitur Sanclx Pra.tedis presbytero cardi-
Siff. fituli
ton, cum pertinentiis suis ;

treia,cumpertinentiissuis;inepiscopatuEreforden., nali., apostolicx sedis legalo, in Rrgesto sexti anni

(65.3), in eumdem modum usqun elabores. Accedentes
ecclesiam Sanctae Milburgae in Weneioc, cum tota
villaetaliispertinentiissuis;inarchiepiscopatuEbo- enim ad praesentiam nostram dilecti filii ......
cum pertinentiis prior, et. canonici Sepulcri Dominici, tam viva
racensi, ecclesiam de PonteCracto, . ..

quam quas tulerunt, nobis humi-

suis; alias quoqueecclesiasetcappllas etdecimasde voce, p^.r litteras

Laurento et de Mena, et Ci^teras omnes quascano- liter intimarunt, quod, cum dilectus filius noster,
g
nice possidetis, vobis nihiiominus auctoritale apo- S. tituli Sanctae Praxedis presbyter cardinalis, apo-

stolica confirmamus. Liceat praeterea vobis in eccle- stolic.-Bsedislegatus,non potuisset inducit, ut ele-

siis vestrispresbyteroseligire, qui.si idoneifuerint, ctioni de factaj de ipsoad Hierosolymilanam eccle-

absque ulla pravitaie, curam siamconsentiret,convenientesinunum,tein patriar-

ab episcopis, gratis et

Buscipiant animarum, eisque de spiritualibus,vobis cham unanimiterpostularunt, quorumpostulationi

vero de temporalibus,debitam subjectionemimpen- etcharissimus inChristodlius noster.A.illustrisrex
Hierosolymitanorum,assensum praestitit.et archie-
dant. Praesenti quoque decreto districtius inhibe-
locum ve- piscopi et consenserunt, per suas nobis
epifcopi
mus ut nuUi episcopo liceat in vos et in
6trurii,qui videlicet de Charitate nominatur,excora- litterassupplicantes, ut te non solum inducere, sed

municationis vel interdicti sententiam.niside man- et cogere di^'naremur, ut postulationi eorum humi-

dato sedis apostolicae, promulgare. Ad exemplar liter consentires. Idem, qnoqup. Ssnctae Praxedis

etiam felicis memoriae praedecessorum nostrorum, et dilectus filius noster, P... tituli Sancti Marceili

Innocentii et Adriani, Romanorum pontificum, con- presbyteri cardinales, apostolicae sedis legati, per
suas nobis litteras intimarunt, quod, cum suffraga-
CGdimus vobia veslrisque successoribus in perpe-
ad jus vesirum,
vestrum. nei Ecclesiae Hierosolyinitanae in
ii.cciebice nieiuouij^m.ia.ia. electione vocem se
..i v.,.,v.v.^.... .

tuum, ut, parochiis pertinentibus afljus

nullus futuris temporibus ordo seu religio, nisi ve-
^ assererent habere, prior autem et canonici Sepulcri
Btra, ponatur. Prohibemus insuper ut, infra paro
Dominici hoc negarent, factura est taudem, ut, no-
chias ad jus vestri monasterii pertinentes, absque minatus duabus personis, vices et voces suas in eos
prioris et capituli vestri assensu, nuUus ecclesiam devote conferrent, et ex illis quam magis idoneam
coemeterium, salvis privilegiis crederent, eis eligerent patriarcham. Similiter et
vel capellam, seu
ap6stoticaesedis,aedificare praesumat.Decimasetiara pnelati Provinciae in eos, si quid juris in electione \

ecclesiarura vestrarum, quaj a laicis obtinentur, si habebant, concorditer contulerunt. Ipsi ergo, deli-
secundum Deum eorura potestati subtrahere vestrae beratione praehabita.deduabus nominatis personis,
religionis reverentia poterit, ad vestram etpaupe- tepotius eligentes, nominarunt eidem Ecclesiae in

rura gubernationem vobis liceat possidere. Conse- paslorem. Licet autem valde nobib necessarius sis
in partibuB Lombardiae, utpote cui secure in arduis
crationes vero allarium seu ecclesiarum vestrarum;
ordinaliones etiam clericorum,etc., usque exhibere. eliam negotiis committimus vices nostras, propter
Alioquin,quemcunque malueritis,etc.,«57Me impen- urgentem tamen necessitalem non solurn Ecclesise
Hierosolymitatae, sed totius Orientalis provinciffl,
dat. Pro altaribus vero et ecclesiis, sive decimis
ctc. usque proventuros. Taliter igitur pro Deo et
nuUi episcoporum facultas sit, gravamen
vestris,
Deum super hoc mandatura apostolicura
indebitum vobis aut molestias irrogare, sed, sicut D propter
exsequaris,quod manum districlioris severitatis nos
eorum permissione, qusdam ex parte, quaedara ex
integrocanonicehabuistis.itaetinposterumhabea- non oporteatadhibere, Nam, etsi, secundum slatu-

ta cannnica, nullus invitus crescere corapellatur

tis. Decernimus ergo, etc, usque profutura, salva
sedis apostolicae auctnritate et in supradictis capel- tamen juxta legitimas sanctiones, aliquid ad publi-
lis dicecesanorura episcoporum canonica juslitia.Si camunera trahuntur invili. Interest autem, tam
apostolicae sedis quam Ecclesiae },'enerali3,imoeliam
quis igiiur, etc. Cunctis aulein, etc.
fide-
Datum Romae, apud Sanctum Petrun:., pcr ma- generaliteromnium etsingularitersingulorum
diaconi liumcrucifixi.uteidemEcclesiaepersonapraeficiatur
num Joannis, Sanctae Mariae in via lata

cardinalis, xiv Kalendas Marlii, indictione viii, In- idonea in pastorem, nec tu tuam ad honorera assu-

(652) Vide epistolara libri t-^-riii 38, not.

(651) Epistola haec legitur in Gestis Tnnocentiti,
(653j Vide epistolum libri sexti 129, et quae ibi
§ LXXXVllI.
Eamdem laudat Raynaldus, ad annum 1205, §27 adnotata sunt.
 5** PONTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 542
meris quam ad onua, cum Ecclesia illa hodie plus A HierosoI:Kmitanamprovinciam,adquamfuistis.spe-
habeat oneris |uam honoris. Necturberis inaliquo,
c.aliterdeputati, relinquatis quasi
velcauseris, quodpraedictuscardinalisSanctcEPra- penitus desola-
tam, praesertim,cuminaccessu
vestro patriarchara
xedis factam dese postulationema Cfinonicis
Sepul- haberet, qui pastoralem in ea
cri Dominici non admisit, quia forsitan,
soliicitudinem exer-
sicut Sara cebat, in vestro vero recessu careat patriarcha,
Tobiae, sic et ipsaviro fuit alii divino
judicio reser- unde nullus remansit in illa, qui super eam pasto-
vata, vel fortassis boc eum adhujusoneris
recusa- rale officium exsequatur.
Quocirca, discretioni tuaj
tionem induxit, ne, cum in p.-irtibus illis praedictis per apostoHca scripta mandamus,
existeret, videretur quatenus cuia
promotionem propriam procu- praed.ctolegato diligenter efficias, ut, donec illi
rasse, ac ex eo praesertim notam ambitionis
incur- terrs fuerit alio modo consultum, per alterum
reret.quod.cum ad remotionemcujusdampervcrsae
vestrum salubriter consulatur eidem
persona3, quae ad nec ad redi-
eamdem ecclesiam fuerat improbe tum properetis, antequam super hoc
nominata, opportune ac importune,sicul ad mandatum
ejus rec.p.atis apostolicum speciale.
pertinebat officiunn, inslitissel, amota illa,
factam Dalum, ut in atia.
dese postulationem postmodum acceptaret.
Daturn Romffi, apud Sanctum Petrum,xniKalen- CGXXIV f654).
p
" UNIVERSIS CHRISTI FIDELIBUS PER
LOMBARDIAM CON-
daa Martii.
STITUTIS.
ccxxiri.
Declaral, quod excommunicati
P. TITULI SANCTI MARCELLI
PRESBYTERO CARDINALI, asedeapostohca, non
censeri debent absoluti,si litterx
eis a PotUifice di-
APOSTOLIC^ SEDIS LEGATO. rigunlur cum salutaiionis alloquio.
Reprehenditpum, qnod unacum S.liluliS.
Praxedis (Apud S. Pet.pum, ix Kal. Martii).
preslnjtero cardinali, reliqueril
terram sanclam, et
Lonstanlinopnlim accesserit. Mawkit [Si aliquando forte contingil
fumen ut (655), quod eis, qui
cum w. urbe illa esset, omnia ilUc ordinet auctorilateapostolicasunt excommunicationi
usque ad sub-
adiwnlum alterius legati, non omissa, jecti, nostraelitteraecum
interea,cura salutationis alloquio desti-
hierosot mitanarum rerum.
nentur,nonpropterhocexcommunicationiscredatur
(ApudS. Petruni, xiii Kal. Martii.)
sententia relaxata, cum per ignorantiam, vel negli-
Accepimus exrelatione multorum, et tuus
nobis gentiam,aut occuputionem nimiam, vel etiam per
nuntius intimavit.quod tu etdilectusfilius,
S. tituli
Sanctaa Praxedis presbyter
subreptionetxcontingathujusn^odilitterasimpetrari]
cardinalis, aposlolicB sicut nuper in Placentin. dicitur
contigisse, qui,
sedisiegatus.aHierosolymitanaprovinciaConstan-
cumsintpropter iniquitatem, quam in
tinopolim accessistis. Nos igitur,
Deum et
distinguentes r,
ejus Ecclesiam commiserunt, excommunicationis
utrura pro necessario terrs sanctae succursu ad *
Yinculo innodati, se quasi absolutos
exercitum crucesignatorum, super perhujusmodi
quos legationis htteras, quaa eisproTemplaribusmisisse
accepistis officium, accesseritis, dicimur,
an pro Grscorum gloriantur, quamvis non simus
ordmandisecclesiis, ad partes memores talium lit-
transieritis memora-
tas; in primo casu vestrum terarum;cum,etsiei3.jamexcommunicationisexhi-
nonreprobamusacces- biiae fuerint, forsantamen
8um, in secundo vero, ut s.ilva prius fueranl impetratae
pace vestra loqua-
Qnoc.rca^universitativestrae, perapostolica
mur, ipsum temerarium reputamus, scripta-
non tam nos mandamus. quatenus eos sicut excommunicatos
quam etiam fratres nostri, cum super
his nullama
nobis receperitis potestatem, arctiusevitetis.donecasuoresipiscanterrore.insi-
nisi forlevosarliculus
milibus, si quando forte contigerit.similejudicium
msperatae novilatis excuset, prffisertim,
cha- cum observantes.
nssimusinChrislofiliusnoster.B.Constantinopo-
Datum Romffl, apud Sanclum Petrum
htanus imperator illustris, per xi Kalen-
litteras nobis et
das Martii.
nunt.os supplicaverit, ut ad
partes illas raittere
dignaremur a laterenostro legalos, CCXXV (656).
quod et nos, de PLACENTINO
ratrum nostrorum consilio, (657), et terdonensi (658)
facere disposuimus EPISCOPIS.
temporeopportuno. Ut autem de
veslro provideamushonori,
gratia speciali D Facultas absotvendi Placentinos.
ne nimium confunda- (Apud
mm., utque Constantinopolilanae S. Petrum, ix Kal.Martii.)

vestram sollicitudinem consulamus,

provinci.-e per Cum
petentibus veniam claudi non debeant
viscera
ne diu careat
pielatis.auctoritatevotdspraesenliam liberam
prov.sore,concedimus nobis, ut interim con-
operemini cedimus facuitatem. ut, ei
vice nostra, qnae ad divini Placentini, qui Deum
nominis gloriam, aposto-
licaBsed.shonorem et salutem tam etejusKccIesiamgraviteroffenderunt.admandatum
cleri quam Ecclesiae rede untes, satisfacere
popuh videriUs expedirc attentius curaverint de com-
provisuri, ne m.ssis, vos eis secundum formam Ecclesia absolu-

JS^ ,''^''«^"?^"t"m
Decreules. I.b. v, t.l.
h..jusepistol^ reperitur inter
39, De sententia exco.>,muni
(655) In Decrefal. contigerit
(65H) Vide Raynaldum,
''• ^"^ '"^ ^<^e-^-' hicTncrrn- ad annum 1205, § 65.
t::i^'-
liaclem laudat Raynaldus, ad annum 1205, §65.
(t>57)Lib. V. epist. 75, not.
(6o8) Ibid. epist. 73, not. \
543 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 544

tionis beneficlum impenriatia, ita, quod propter A. ABnATIBUS AURELIANENSIS ET CARN0TENS18 (664)
paucosnon rumpatur intermuilosnervusecclesias- DIOECESEON, ET CA^TORI AURELIANENSI.

ticoe disciplinae. Cauaam, in'er W. vicecomilem Uenairi [al Cenaici],

Datum, ul i» alia,. el Eusiathiam uxorcm cjvs, vertentem, ipsis com-
miltil.
CCXXVI (659).
(Apud S. Petrum, xiii Kal. Martii).
LITTERiE ANDR.E*:, GUBER.VATORIS UNGARljE.
Accedens ad apostolicam sedem dilectus filius
De translatione archiepiscopi Colocensis ad archiepi-
scopalum Slrigoniensem. nobilis vir, W. Vicecomea Benairi (665), humili

Reverendo in Chrislo Patri, Innocentio, Dei nobis conquestione moostravit, quod, cum nobilem
gratia, sacrosantaj Romanaj Ecclesiae sunfjmo ponti- mulierem Eustachiam duxisset legitime in uxorem
fici, A. eadem gratia Dalmat. et Croac. dux, et to- et duas filiassuscepisset ex ipsa, tandem ipsa no-

tius rpgiii Ungariae gubernator, salulem ettilialem bilis, suadente humani geaeris iiiimico, divertit

in omnibus reverentiam. Cum, expiae recordationis ab ipso. Cumquea venorabili fralre nostro.. Picta-
fratris, nostri, H. quondam Ungariaj regis, disposi- viensi (666) episcopo, dicecesano suo, non posset
tione, ob tenerao: filii ejus regis Ladislai ajtateiii. super hocjuslitiam obtiapre, nos, ad petilionem
pueri curam et regni regimen susceperimus, prom- g nuntiurura ipsius el mulieris ejusdcm,causani,qua
ptaiii gerimus voluntatem, quaj bene constilutasunt inter ipsos super eorun; matrimonio vertebatur,
observare, etquae per fratrera nostrum laudabiliter dileclis filiis.... abbati (667j Sancti Leodogarii....
noverimus inchoata, quanlum in nobis est, feliciler decano Sancti Petri (668), ptc... priori (669) Sancti
effpcLui Hinc cst, quod, cura a beni-
mancipare. Hilarii de cella, Pictavensibus, duximus commit-

gnitate sedisapostolicai meinoratus fralernosterpe- tendam, qui, sicut nobis euis litteris intimnrunt,
tierit, ut archiepiscopus Colocensis in Strigonien- cum eis liquidoconstitisset praelat^jm E. a viro suo
Bem transferatur arcbiepiscopatum (660), nos id de quo duas suscepcrat filias, auctorilate propria
utrisqueecclesiaeutilitaticederepleniusagnoscentes divertisse, habito prudentium virorum consilio, de-

a pia palernitate vestra pelimusattentiuH, quatenus creverunt eadem E. ad virum suum debere reverti,

intuitu Dei etprecum noslrarumobtentu. sine dila- reservata sibi accusandi matrimonium post rever-

tione, si nondum concessistis, concedatis, utarchi- sionera suam, si vellet, plenaria potestate. Quod,
episcopusColocensisad Strigonienseo) metropolira cum facere noiuisset, excommunicationiseam vin-

transferatur, et ut, cum post susceptum regni gu- culo astrinxerunt supponenles terram ejus et fami-
bernaculum, hanc primam petitionem noslrara no- liam ecclesiastico interdicto. Verum, cum senten-
veriraus exaudilara, Romanae Ecclesiae tanto simus tiam ipsam praecepissemuspostmodiim,sicut ratio-

in omnibus devotiores, quanto per loc plenius in- nabiliterlataerat,usqueadsati8taclioneniCongruain

lellexeriraus quod speciali quadara affectione nos inviolabiliter observari, tandem, eadem E.ad sug-
araplectilur vestra benignitas. Quod autem subsi- gestionem venerabilisfralris nostri... Andegavensis
gilio fratrisnostripraesenteslitteras vobistransrait- episcopi (670), et dilpctorum filiorum... deGrana-
timus, novitati nostrae, non falsitati ascribalis. teria (671), et.., deBellofonte(672) abbatuin causam
CCXXVII (661). ipsam venerabili episcppo (673), et
fratri nostro...

DE CURIA DEI (662), ET.... DE ELEEMOSYNA (663) dilectis liliis, G. archidiacono Corisopitensibus, et

(669) Vide Raynaldum, ad annura 1205, § 54 tom. VIII, col. 1398.

et56. (664) Nunc Blesensis.
(660)Vide epislolam hujusce liliri septimi 159. (665) In Decrelal. deest, hoc verbum, praeterea
(661 Fragmenta epistoU hujus repcrinntur inter legendum Cenaici. ex notis AiteserrcK.
Decrptalep. lit». ii, tit. 6, Ullitenon contestata non (666) Lib. v, epist. 28
procednturad testium receptionem,vel adsententiam (667) A^naldus II, S. Leodegarii abbasmemora-
defmilivam, cap. A. Quae illic leguntur, hicuncis tur in instrumentis ab anno H87,usque ad annum
inclusa sunt variae lecliones dantur.
;
1244. Vide Bihlwlh. Clumac.
(662) Qiiii' fuert, tunc temporis, abbas monas- (668) Si agitur hic de decano ecclesiae melropo-
terii de Curia-liei, prn certo stafuere non po^su- litana^ Piclavensis S. Pelro dict tae, eratis vel Gnil-
mu9. llugonern 1, al) anno 1181 usque ad annum,
D lelmus 1, qui versus annum 1200, in instrumentia
-1189, px instrumentis, iripmorani auctores novae memoralur, vei Pbilippus cujus nomem. ab anuo
Guliiai Chrislianffi, tom. VIII, col.lu84; cjusobitum 1211, usquead annum 1222, quo faclusfuil episco-
xn Kal. Novembris, sed nnnoinrerto, cx necrolo- pup, iii chartis lcgitui. Vide Gy//. Chrisl. tom. II,
gio, assignantps. Mnx, Hervaei nomen, in instru- col. 1216.
mento quodara, verum non expressis notischrono- (569) CellaeS. Hilarii prior Seguinus, anno 1204,
logicis. legi asperunt. l)einrie,Hugonem II, sed non dicitur. in impertpcla hujuBce monaslerii priorum
ante annum 1209, addurunt. sertp.lbid. col 1336.
(66.^) " Vni. Hadiilfns II ohtinuit, vi Kalond. (670) Vide ppist. lib. quinti 28, not.
Mirtii. Rnno 1203,confirmalinnpm ab Innoceniiolll, (671i Mnnaptprio dc Oranitteria Jonnnes I, pr»-
XL lihrarum Andeg ivensium a Ludnvico comite CU- erat anno 1201 mpmoratur quoque 1225, et 1246.
;

romnntenpj elpemosynae legatum pro Adelicia matre. Gall Christ. tom. If, col. 1450.
« IX. nnmericus, seu Aymericus. anno 1205, (672) Niillom Bellitontis abb;item, circa bapc, in
Bullam adeptijpe?tab innocpntio papa. Rursusrepe- quibu» vprsamur, tpmpora, memoraut auclorfli
rimus H. nnno 1209. mi^nsp Novi-mb T<'Stis 'uit do- novfe Gallix Chiisliunge. tnm II, col. 1385.
nationis factap Stellaea Joanne. comite Vindocinensi, (673) Guillelmus, episcopus Corisopitensis circa
annol21i. Regebat adhuc anno 1222. » Gall. Christ. annum 1203 memoratur. liist. Britan. tom. I,
 545 PONTIFICATUS ANNO
Vll, CHRISTI 120
magistro P. de Buter, canonico
ha3c ,„™. oblinuit
h=c rorma „b,i„uit deiegari,
Andeeavensi mih A tpr.^o ^ r
de;.gan. ut, ,ir<
u.. si nnX::, " aJio peremptorio
eis constaret,
quod eadem muiier, sicut nobis scripserant
idrm
,''''"'• ^"^"«^

guinitate testes receper.int

i
""1"'
• P»'™^"»
•

partibus assignato, super consan-

.

—
episcopus et abbates, ioco sibi praelixo mulieris ejusdem, et
nequiverit alio lermino apud
ad praBdictos .ludices accedere propter Malleonium partibus a.ssignato,
guerras, et attestationes publicari fecerunt,
quod in confinio Pictaviensis el Andegavensis vicecomite se per
epi- suas litteras excusanle.
scopatuum securum adverscB parti conductura Ad uUimum vero, cura
dare
voiuerit, et praesiare snfficientissimam terrainusadrecipiendamsententiamfuissetpartibus
cautionem assignatus, nuntiis mulieris,
quod eos servaret indemnes, in irrilum etc... archidiacono
revocafo luronensi, fratre ipsius
quidquid in ejus praejudicium post vicecomitis, in ipsorum
appellationem praesentia constitutis, nuntiis
ad nos legitimam interpositam ipsius muJieris sen-
invenerunt temere tentiam postulantibus et ipso
attentatum, non obstante commissione archidiacono pro fra-
praedicta, tresuo terminum requirente,
partesantesuam convocarent prsesentiam, de prudentium consi-
et, ratio- Jio terminum
nibus hinc inde plenius auditiset partibus assignariint, quo deberet
cognitis, causam
secundumjuris ordinem in causaprocedi
appellatione remota, fine debito sed nun- ,
terminarent, fa tii muiieris,
cieutes quoddccernercntpeccen.uramecclesiisti; contumaciter recedentes,
"^«"«""^»' altera "«
»1'"» die
„ IslZ^Z^l-ZT'""''''''^
oa™ nrmiter
cam firmitor observari. Ipsi
,psi vero, sicut
litteris perspeximus contineri;
sict in
i„ cor„.
eorum
cum partibus apud
snas gravamen
vln^^ ^^r
r,-''^^!"!™"''.
inferri,
^"'''"''°.°''°-
eo quod judices non inter-
Voventum, et postmodum «pud Lucion. fuerantapudMalleoniam.ubiterminuraassignarant
terminum ad sententiam perferendam,
assignassent, idem vicecomes, se et quia locum extra
per litteras et
provinciam assi>nabant, cum ipsi
procuratorem excusans, asseruit, quod essent de provin-
ad loca ilia, cia Turooensi. Judicibus
cum mimici ejus ibidem haberent autem appellationi defe-
dominum, pro- rentibus, nuntius mulieris
pter mortis periculum accedere non audebat, cui ad apostolicam sedera
accedrns proposuit, quod, cum
adversa pars et barones, qui ibidem super causa ipsa
aderant, res- judices praelibaii eumdem
ponderunt, quod ipsi ei.iem vicecomiti vicecomitem ad prssen-
litteras de tiam tuam pluries peremptorio
conductu cum litteris... arj loca competentia
vicecomitisToarcii, Sene- et intervallis
scalli Pictaviie, per legitimis citavissent, nec idem vice-
nuntium destinarant; quibus
procurator vicecomitis replicavit,
comes, muliere comparente prffiCata,
quod propterlit- venire volue-
rit vel suCficientem miltere responsalem,
teras ad suspoctum sibi ipsi testes
locum non audebat ,-.ccede-
re, sed tutum locum muherisrecepenint, vicecomitem ipsum
assign.iri sibi et restitutionem iteratnper
duo peremptoria edicta citantes,
ces
—
uxoris heri ^^^''"'""aL,
postulabat, qiiuci
dommum suum
quod
si lacere
facere noUent
nollent iudi-
judi- HiVt
dicturus contra
contratestes,
coram ip^is
ut v-^iuii^ ipsia
testes, vei dicta testium,
gravari dicebat, propter quod C ZTIZ^ corapare-
corapare-
ad appellationis remedium '"'" 'P'.« nec venerit, nec sulficientem
postmodum,
convolavit, nec voluit luJ
nuntium destinarit, attestationibus
licet fuerit
requisitus coram ipsis publicatis ab
ipsis, et partibus citatis ad sententiam
judicibus respondere, ipsos asserens audiendara
manifcste sus- muher
pectos, et innovavit eadem, dicto vicecomite se
appellationem emissam. Judi- contumaciter
ces aulem, credentes
appellationem non esse legiti- absentante,sibidarisententiampostuIavit,adquam
mam et per testes postmodum procedere, licet requisiti saepius,
co.nnoscentes quod noluerunt propler
quod pars mulieris, sibi sentiens
sontentiafueratposlappeliationem in dictam mulie- imminere grava-
rem men, ad nostram audientiam
prolata, eam denuntiaverunt
penitus non lene- appellavit. Nos vero
re Tandem credentes quod eadem mulier
apud Pozaugias peremptorio par-
vero, pro matrimonio labo'
libus assignato... Turonensis raret, eisdem ad petitionem
decanus (674) avun- nuntii duximus injun-
culus ejusdem vicecomiiis, gendum, ut, ineademcausasecundum
se obtulit pro ipso ven- attestationes
turum, securus eidem concederetur
si receptaslegitimeprocedentes,ipsam,sublatocuju3-
conductus iibet contradictionis et appeJlationis
porhtterasnihilominuscontrajudicescansassuspi- obstaculo
conis allegans, videlicet, sine debito terminarent,
dilectis filiis... de Grana-
episcopum ipsum esse
leria... de Insula Galveti
consanguineum nobilis viri.G.de Toarcio comitis n '•";'" ^''"'^' (675), '^'- de
^^^^^' etc. ^« Alba
-^'^« Coro-
^oro-
Britanni.,
Bntanniaj,
nWr7nlK"
'^^^^^^^-^^^^' dantes ••--...^^iiiiij.jsj
qui causaj
cau.a. ipsius
mulieris se nimiura ^,1 • nihilominus in manda-
ni lijaiiua-
nimTum t's, ut, si praefati judices in exsecutione
'mmiscebat, et ipsius comitis mandati
subditum potestati noslri negligenle.» exisfercnt,
archidiaconum vero, clericum
ipsius comitis com- vd remissi, ipsi se-
mensalem et magistrum P. de Bucer, cundum attestationcs receptas ab ipsis,
in eJde.n
oriundum de negotio ad dilfinitivam
sententiam,sublato appella-
^''t''^™""^ P^^i^^io Non. De-
cemb^ r>"i(?r''J/'rr!'; pontificem assu.r.ptus, anno
A7;/n'^^""- '''"'^'^- vet t"'n I', },ag. 351 Lhron.co Turonei.si.
1208, uti scribitur in
"
riin
^ L)»^decanisTuronensibus, pauca h.. c rene-
»
riuntur in Gullia Christiam. (675).Nullus, c.rca hfec, in quibus
vete.-e. t. I uhI IM pora monasteni I„sul..-Galvet. abbas
versamur terr-
apud nov^
memoSr
et gS
Guielldmo
' ^^^'•^'««nsis,
pi-ieposito
annuentibusThoma
Garnolensi
da , p.-o fui
lilio
^a.,clo,-es Galil^e Chnsuun^,ZZX
tjon.Uu.cles.a Gollegiat^
castri de M^uritanT^ anl
vetens Oalh^ Chnmuux, nihil, lom. IV, pag. 17,
« Joannes, de Faye, I anao 1206, ex decano in
 PP. REQK8T0RUM LIB. VII. 548
5'i7
INNOCENTII III

A diciuna fuerat altentatum, revocatis ctiam litteris,

tion=3obstaculo, [procedere non tardarent. Ga;le-
prajsentia quae ipso veiiientp ad nos fueraiit per mendacium
rum, dictus vicecomes Uenaici in noslra
impelrata;, uxorem suam reverli ad ipsum per ex-
conslilutU3,gravem coramnobis, contradictosjudi-
quod, cum dictus communicationis sententiam, et inlerdictum terrae
ces [exposuit quwstionem (677),
episcopus nubilem virum Guid. de compellere dignaremur, delentores ipsius et ter-
Corisopitensis
rae, eadem districtione cogentes, ipsam
et terram
Toarctx, comitem Brilann proxima linea
consan-
,

ipsa, face-
clericus restituere cum fructibus perceplis ex
guinitatis attingat, etarchidiaconusejus sit
commensalis; qui eidem vicecomili est adversarius remus sententias, singulia diebus Dominiciset fea-
per Turonenscm et Burdegalensem provmc
as
nrincipalis, ut qui uxorem suam et terram publice tivis,

de publicari el firmiter observari, usque ad satisfa-

detinere pratsumit, et magisler P. de Buler (678)
nimis favens ctionem condignam. Cum igitur in matrimonialibus
terra uxoris suae oriundus existat,
potestateipsius causisadconjungendumquamdisjungendumdebea-
eidem et omnes sub districtu, et

nec nisi per districtum ipsius ei prt-

mus exislere proniores, ne forte quod Deus conjun-
G. existanl,
nunquura ei volue- xilhomo separare prajsumat, discretioni veslrae per
tuerit accessus ad eos ipsis (679)
suorum locum etter- apostolica scripta praecipiendo[mandamus, quate-
runt nisi in terra inimicorura
ubi sine mortis pericuio acce- ^ nus, cum, sicut idem assent vicecomes [680), propm-
minum ubt,
assignare.
b dictcc quam suae, ac
.
,:..„_„„ „.„ ;,.;,„..,/" nninrps sitistp.rrffi nobilis jam
quiores sitisterrae iam dictee
dere non audebat et, licet litleras
;
non habuerit
fuissent, non de- causa ipsa per vos coramodius valeat terminari,
de conductu, si tamen ei missae
Insuper, cum ad vos securus pateat accessus u<nV/ug, partes
bebatse credere suis capitalibus inimicis.
praeflgendanri, ad vestram proesentiam convocetis, et, inquisita su-
cum eis certam forraam duxerimus
legitime interposi- perprxmissis diligentius veritale, si vobis conslite-
ipsi post appelialionem ad nos
vel post
quam praefixeramus eis- rii, quod ante lilem legitime contestatara,
tam reliquentes formam,
appeilationem raaonaii/i/er interpositam,testessu-
dem, de appellatione tandummodo, prstermisso
ostensum pe.rconsanguinilate conlrdi matrimonium (681) re-
juris ordine,inquirente3,cQmnon fuisset decerna-
attenta- cepti fuissent, vos attestationes hujusmedi
ipsam esse legitimam, nec teuiere aliquid
capitulis inquisis- inanes, appellatione cessante, compel-
tis irritas et
lura, nec de aliis injunctis sibi
lentes censura ecclesiuslica praedictam nobilem,
ut
ritelatammi-
sent, sententiam in ipsam raulierera
rcvertatur ad virum (682), quem inconsultedimisit
contesta-
nus juste irratam nunliarunt, et, lite non
recipere prtesumentes mandatum apostolicum, sublato cujuslibet contradi-
ta, testes super principali ita
ctionis et appellationis obstacuio impleturi ,

recusantes legilimas exceptiones ipsius, allega-

—
,

et
quod, postquam
quuu, ^j^s.^ua.u ipse ... plenariam
.^-^ vir restitutionem
ejus pro raajori parte, et maxime
quae la-
quoj fa t--
tiones eius
causam super
pro ^ habuerit tara uxoris, quam terr^,
ciebant ad causam, in suis litter.s tacuerunt,
non malriraonio audiatis, eamque fine canonico termi-
adversa parte multa qu.-e coram eis allegata
netis.] Gonlradictores. etc. Testes etc.
Null.s litte
fueranl opponentes. Pr^terea, adversa pars, qu^
^ '^ _;-.i»n.,„,l„;.^,-,r.r>mnacAfr>Miinvp.strum.eiC
ris, etc. Quod si non oranes, etc. Duo
. ,,. . «,i„l,, vestrum, etc.
per falsi suggestionem ipsis causam obtmuerat
deie-
reprobos Datura Romanae, apud Sanctum Petrum, xiii
gari, fraudulenter inteiidens per testes
Kalendas Martii, anno septimo.
ipsius vicecomitis justitiara enervare, sub
frivolae

furtim ad eosdem et prae-

CGXXVIII.
appellationis praetextu ,

et .. de POTESTATI HT POPULO ANCONITANO.

dictos de Franateria, de insula Calveti,
intruso MagunHno resistant.
Alba Corona abbates, super terenda sententia litte-
IJt
et po-
prosequenda Licet nefandae raemoriae Marculdus, dives
ras impetravit, ipso vicecomite, super
Marchiae
tens astutus et audax, totius obtineret
appellatione sua, existente in itinere ad sedem apo-
principatum,vostamenetalii Marchian^jugumejus
stolicam veniendi. Unde, cum fraus adversariorum
importabilecognoscentes,non sinemullislaboribus
suorum eis patrocinari non debeat, nec ipsi prsju-
in et expensis prudenter et potenter illud
de vestr 8
dicium generare, curaque constet judices ipsos,
cervicibus excussistis, ad naturale apostohcaesed 3
causa post appellationem ad nos legitime interpo-
pr^terformam mandati noslri, tanquam D dominium revertentes, quae de se vere dicere potest.
sitam Mira.
manifeste suspectos,teraereprocessisse, idera vice-
Jugura raeura suave est, et onus meura leve.
ergo non modicum et movemur, q"od
etsi
coraes petebal instanter, ut, revocato in irritum mur
.^en-
constanles in nostra fidehtatemanser.tis, neg
quidquid post appellationem ad nos legitime inter-
tes tamen adversus illorum nequ.tiam exstit.st.s,
positam peripsosjudices, velalios, inejus pr^EJu-
legunt.
Decrelales omittunt. ut infra
Verbum hoc voluerunt quo pro ubi habuit pro habuent
(677)
(680)Desunt haec in Decretai. quffi mox ulnnque
dictus et nob. vir. Guid. de T. mox utpote iegunt ;

varUbus convocatis pro ulr. p. a. v. p. c. et ei i. s. p.

pro ut.
^xtslant ca- d V Wsuni ei e\ rru>mi..ns causis pro rattonab.
(678) Desunt in Decretal., quai infra
Decret. add. ubsgue cid/ia conlumaciX,et
milis meniorati legunt pro et pot. ip. G. ex. ; mox (681)
mox omittunt ut verba cens,eccl.
a)ipi'U. cess.
pateal pro potuerit, et conjunctionem add. post om. viandalum
(682) Decrelal. add. suum el niox
eos.
quibas causa inter ipsum et impteturi.
(679) Decretal. add. :

uxorem suam commissa fuerat) et mox voluerint pro

;
 549
PONTIFJCATUS ANNO VII, CHRISTI i204.
550

ri;n^~i:r: : ::sr ;r ' rr--'""^ '-•— -- --

gant viliorum quin potius crudeliorem
-^' p^
mortem ad- Datum, etc.
ducant.Neo vere potestis propter iilorum
potentiam GGXXIX
de vestra vos impotentia excusare, (684.)
oum revera po- Ordo coronulionis Petri regis
tentia vestra sufficiat ad Aragonum.
eorum impotentiam com- (Romae, iv [al. m] Id. Novembris.)
primendam, dummodo cesset inter vos livor
invi- [Anno septimo ponlificalus domini
dia;, quae sola vos poterit Innocentii III
impedire, neque terreri papx, mense Novembris, Petrus
debetis de vanis rex Aragonum ai
rumoribus ultramodum,quia sicut apostolicam sedem accessit.ut ab
frequenter estis experti, quidam, eodem domino papa
cum viribus no- rmlitare cingulum et regium
cerenon possint, fraudibus superare acciperetdiadema. Ve-
nituntur.fin- nil autem per mare cum
gentes multa de paucis et magna quinque galeis et applicuit
de parvis, imo apud insulam inter Portum

~=
nonnunquam qusdam de Hostiam, alducens
et
nullis.sed eorum menda- secum Arelatensem archiepiscopum
cium sicut fumus evanescit. Prseterea, (685) pnepo-
cum ad de- situm Magulonensem (686), cum
,

fensionem vestram justitiavos quibus inlerfuit ele-

debeat ampliud ani- ctu Monlis majoris
(687) et ahi quidam clerici no-

r:;^x^c=;-:;^:-i-^ » -
suntqui persecutionem propter justitiam
noverit.s. nos dilecto filio,
patiuntur, Sanctium patruum suum Ugonem ,
:r:: -i:^;
de Daucio Ro-
C. (683) tituli Sancti selinum de iVarsiUa, Amaldum de
Laurentii in Lucina presbytero Fotian, el aliot
cardinali.apostolicae mullos nobiles et
sedis legato.quoddam insinuasse poientes. Missis
autem ad illum
capitulum ex te- equitaturis et somariispene ducentis,
stamento imperatoris Henrici vobis fecit eum apud
fideliter expo- Sanctum Petrum ad potentiam suam
nendum, quod vos de jnstitia poterit idem dominus
reddere cer- papa vmire, mittens in occursum
tiores.Cumque duaj partes sintin ipsius quosdam
imperio,utraqiie cardinales, senatorem
favorpm noslrum desidorans, Urbis et alios multos nobiles
marchiam nobis di- €1 maynates, fecilque illum apud
mitterevultquietam, cum neutra Sanclum Petrum in
pars coronam domo canonicorum honorabiiiler
iitiperii nisi per nostrum hospitari Tertio
favorem valeat obtinere vero die, in feslo videlicet
Unde, si constantes et lortes in Sa.tcti Martini, prsedictus
nostra fidelitate Dominus papa, cum episcopis, presbyteris
mansentis.profeclo nos liberiati vestr.-e et diaconi-
suflicienter bus cardinalibus, primicerio,
et cantoribus, senatore,
providerecurabimus.quemcunque status
imperii lustilninis, judicibus, advocalis
sortiatur effectum. Alioquin, et scriniariis, wul-
merito formidare po- tisque nobilibus ac populo
copioso, ad monasterium
testalis.nenovissimavestrafiantdeterioraprioribus Sancti Pancratii murtyris
eterrornovissimus sit pejor priore. prope Transiiberim est
Quocirca. de- profectus, ibique prxdictum regem per
votionem vestram monemus
attentius.et peraposto-
manum Petri
Portuensis episcopi fecit inungi,
lica scriptapraecipiendo mandamus^quntenus quem postmodum
pra^- manu propria coronavit,largiens ei
ipse
dictncardinali vice nostra regalia insi-
efficaciterintendentes ad gnia umversa,maatum videlicet
et colobium,sceptrum
defensionemvestramcontraMaguntinumintrusum ei pomum, coronam etmitram,
vos viriliter accingatis, corporale ab eo reci-
quia, quantumcunque se piens juramentum, cujus tenor
est talis: Kgo Petrua
jactet, si vos, dum tempus habetis, illum dejicere rex Aragonum, profiteor et
studueritis, polliceor quod semper
non adjiciet ulterius ut resurgat,
nec ero fidehs et obediens domino meo paps Innocen-
aliuspostillumaccedet, cum viderit sui inten- tio, ejnsque catholici successoribus
tione frustralum, et et Ecclesiae
sic optata poteritis
perfrui li- Romanae,regnumque m«um
bertate.sollicita meditatione in ipsius obedientia fi-
pensantes, quod justo dehter conservabo, defendens
judicio sffipe contingil, fidem cathohcam et
ut qui nolunt cum pos'.unt persequens haereticam pravitatem.
cum velint, non pussint.
Illius ergo vos mina^
Libertatem et
non' immunitatem ecciesiarum custodiam
errant, etpromissiones non fallant, quia, et earum
sicut jura defendam. In omni terra
|ulgura convertuntur in me<B potestati sub-
pluvias, ila promissiones jecta justitiam et pacem servare studebo, me
=:r-'- - ° E=-=e:x^r:r:
sic

^t::-rr5'=r
melms,
et ut ad preesens per
pauc.ores expensas vestrum
minores labores et prxdictus rex, cum multo laudis prxconio et
zx favorit
propositum implealig applausu, coronatus rediit juxta
quam postmodum cum multis domiiium papam ad
laboribus et ma-nis basilicam Sancti Petri, super cujus
sxpensisvestrum nequeatis periculum altare sceptrum
evitare quia et diadtma deposuit et nemanu ejusdem dominipupse

"^-y^^^m. not""'""'
(686) Erat is
Guido
"""
de Ventadour,
="P"'
„„r'
V.deepi.tola,„ hojusce libri sep,i„,i ,63.
filius Ebuli lll
 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VII. 552
551
A Deo promotumsanctissimum et in Christo di-
et
mililarcm entem accepil reqnumque suvm 6ea/o a
lectuin et honoriticcntissimun) patrem r^gni mei,
Peiro apostnlorum principi ohtnlit, illudijue sibi con
siituit cemuale, per privileyii pnginam, quum
eidem tertium InnO'.'entium et aacerrimuni papam Romu3
ipsum allare, cupn te- et successorem principis aposloli Petri. Legatua
domino papx Iradidit super
Cum corde credam, et ore confitear apostolica? sedis, dominus Leo, cardinalis (093),
nor est ialis:
sanctitatis tua) scriptum meo obtulit imperio; ad-
quod Romanus pontifex.qui est beali Petri sicces-

sor, vicarius sit illius, per quem reges rognant ct quoque (G94)decujussanilateet incolumitate,
dicciis

principes principantur.qui dominatur inregnoho- omnipotenti Deo et sanctissimae Matri suas glorifi-
cafJt^G^S). Etutinam quod scriptum imperii mei
minura et cui voluerit, dabit illud Ego, Petrus ;

gratia, rex Aragonum, comes Baichinoni.v, et inveniat sanctitatem tuam viventem et dcgeotcm
f)ei

duminus Montis-Pessulani.cupiens principaU{Q88) cum omni gaudio et hilarilate;et imperiuni meum,

Deum beati Petri et apostolicae sedis prote- per gratiam omnipolentis Dei ct beatissimae Dei
post
genitricis, el per intercessioncs sanctitatis veslrae,
clione muniri,tibi,reverendissinie Pater et domine
sanum est et multum bene omni gaudio el ex-
summe ponlilex, Innocentii et per te sacrosanctae
regnum meum. sultalione (G9G). « lloc aulem notum sil sanctitati
RnmAn^ apostoliccc sedi {6S9),o^ero
illudquetibietsuccessoribustuisin perpetuum,di- g « vesir^, pater specialisregni mei,'.omine papa{m<)
.- .•-t..:i.. _i .^Ai^ <.r,;rr,« mpflp
vini amoris intuitu et pro remedio animae
. .
meae pt
et «
<( quod Leo. legatus
niiod dominus Leo, ve-
leeatus apostolicae sedis, ve-

progpnitorum meorum, constituo censuale, ut an- « nit ad imperium meum, sibi afferens coronam
eain benedicens super caput imperii mei impo-
nnatim de camera regis (iucenla) quinquaginta
« et

reddantur, « suit,in manibus meis dedit mihi sceptrum atque

(690) mussemutinx (691) apostolicae sedi
« vexillum, et benedixit sanctifsimo patriarchaa
ei fideles et
et ego ac successores mei specialiter
regiii mei et totius Bulgariae ex praeceplo vestrae
obnoxii teneamur. Hoc autem Ifge perpelua ser-
«

« sanutitalis; el valde Deo et beatissimae Dei gene-

vandum tore decerno, quia spero firmiter et conPi-
« trici,necnon etcircumspectioni vestra; sanctitatis
do,quod tu et successores lui me ac successoies
« glorificavimus (698),» eo quod secundum peti-
meos et regnum praedictum auctoritaie apostolica suum
devotionis tionem imperii mei sanctitas vestra totum
defendetis, pra;sertim cum, ex multo Bla-
accedentem,tui?, vclle adimplevit. Et universa Bulgaria atque
affectu me ad sedem apostolicam
caeia et omnis imperii mei pertinentia, valde glori-
so-
quasi beati Petri, manibus in regem duxerilis
ficavit et veslram saQCtilatem magnificavit (699).
lemniter coronandum. Ut autem haec regalis cou- quoniam
consilio « Scribo autem vobis etdc (/«(yarut (700),
cessio inviolabilem obtineal firmitatem,de societatem
imperium meum non habet aliquam
procerum curiae meae, praesente venerabiii palre
«

^ re^-ionum, vel aliquam rem cuua eo,neque ei no-

meo... Areiatense archiepiscopo et Sanctio patruo «

parvipendet et nocet regio-

Fotian., « cet, imo ipse
meo et Hu^ione de Baucio et Arnaldo de Et dominus Leo cardi-
munimine robo- « nibus im^-erii mei. ,

baronibus meis, sigilli mei feci

vidit, et vestrae sanctitalis annuntiabit
« nali?,
rari.
« justum velinjustumquodestabimperio meo.aut
Actum Romfe, apud Sanctum Petrum, anno Do- ipse meum im-
« si ego parvipendo Ungaruin,vel si
niiHicffilncarnationismillesimoducentesimoqnarto
« perium parvipendit.Et scribat ei sanctilas vestra,
IV Id. Novembris, anno rogni mei octavo.His omni-
per Urbem « quatenus distet a regno meo,quoniam imperium
bus rite peractis, lecit eum dominus papa
galeasinve- « ineum nec eum habet parvipendere ncc contra
adecclesiam Sancti Pauti deduci, ubi contra ter-
beitcdictione « terras ejus abire. Si vero ipse venerit
niens pneparalas intravit, et apodolica vincalur,
<- ras imperii mei, etDeus adjuverit ut
munilus ad prupria meruit cum prcsperitate
re-
non habeat sanctitas vestra imperium meum
su-
«
dire.] qui
spectum, sed eim liber. De Latinis quoque,
CCXXX (692).
<

» Constantinopolim introierunt, scribo sanclitati

LITTER^ C.\L0J0ANNIS, REGIS BULGARl^ AD
PAPAM.^
« vestrae, ut eis scribatis quatenus
distent ab im-
a quo deinde recepil
Significat ei leyali advenium,
perin meo,et,sicut iiiiperium meum
D nullum ma-
coronam, et aliqua dona ei mitiit. «
Si
« luni eis facit, neque ipsi nobis parvipendant.
[Calojoannes, rex totius Bulgariae et Blachiae, ad

cod.
EiuPdpmtragmentaexhibetR8ynMldus,adannum
(688) Sic et in Gestis, et
apud Raynald. In
hic, dupHci
B. n. xii, pnncipali- 1205 § 23. Quae apud ipsum leguntur,
vero Valiiceiiano, signato iit.
ad iniiium cujusque lineae virgula,
ad raarginem
Eccle- apposila dislinximus. ,., .

(689) Sic, et apud Raynaldum ; iu Geslis

Vide epistoias, libri quinti 5, not.;
iiun
(693)
Raynaldum, sepliriii 1. not.
(690) In GPst. Massenutinx ; apud
a Baluzio, iu margine (694) In Gestis, addiscenlesque.
nec i.on in cod. l'od. cil.
(695) Glorificavimus.
Massemulm Vide not,
(69u) llaec apud Raynal.ium.
> .
.

(691) Mat^modinae; inonela Saracenica, de qua

/»i. regni mei, domino papx.
(6.(7) Patri spinluali
vifle Cangium, Gloss. t. IV, col. 577.
in Gestis Inno- (698) Haclenus Raynaldus.
(692; Epislola haec inlegra legitur Rursus Raynaldus.
(699)
ccntii, Lxxx, et ideo hic uncis inciusa cxhibc-
§
(700) Ungaro, apud RayDaldus.HMwgraro.
tur.
 553
POiNTIFICATUS ANNO VIJ, CHRISTI I20i.
fortc ipsi conati fucrint ^'
« contra imperium meum, A f7()G) q-inn« «t c. •

« et parvipcnderint eum, et oceidetur ex eis, non af/i,'

sanct.tate
" 17"
P"^?"^'.^^'^^^^- ^
et apostolica, sede,
-stra
« habeat sanctilas vestra imperium etusque ad nostram
ineum suspe- magnam civilatera
ctum, sed sint universa libera. Nisi Trinova^ tetendit quirdo
«
autem ad derimo
(/07) d.e raensis Oclol,ris
(708), et portavit univer-
« <"fimmagnamsanctitatempuerosduos;unusvero 3am plenitudinem
nominatur Baiilius, alius Bilhlehem patriarchalis dignitatis,
«
et dentur etpara-
;
raenta omnia, qufe mihi
« cx praecepto ejus, ut addiscanl in scholis a vestra raagna sanctilale
litteras luerunt delngata tradidit
« Latlnas, quoniara hic grammalicos non habemus, ; sirailiter et annulum
et
pnv.Ieg.um, et scripta et instrucliones.
« fli"'possintiitteras,quasmiltitis,nobistransferre; E( pra^cento
vestr^ sanctitatis unxit
« ct postquam ipsi addiscerint,
me chrismate, mihi benedi-
remitlantur ad im- cens et conservavil rae in
«perium meum. patriarcham, menseNo-
» (701) Misi autem ad pr^sens, vembr.s, septimo die, in
\n signo festivitate scilicet sancti
(702) parvae recordationis, examita duo,
apostol. Jacobi, fratris Domini,
episima (703) dupla, et ego
unum est rubeura, et aliud al-
unxi raetropolitanos, et caeteros
illa die duos
bum, camelum unum. Cum vcro episcopos, magno
mittam legatos cum gaudio, et duobus de raetropolitanis
ad sanclitatem vestram, semper benedixit
vestrse sanctitatis card.nal.s, et tradidit illis
recordabor. palleura atque mitras et
B rel.qu.s m
caput eorum raitras iraposuit.
Octavo
CCXXXI(704). vero die ejusdem mensis, in
LITTER^ GASILH, DULGARORUM festivitate videlicet San-
PRIMATIS, AD PAPAM. cti M.chaelis, coronavit, et benedixit imperatori
Smificaleiseacardinalilegato fiiisse sacra unctione Ulojoann., domino omnium
mumtum Bulgarorum, atque
Blachorum, et super posuit capiti
[Multas inclinationcs et multas suo regiam coro-
sanitates, a me, nam, et sceptrum suis manibus
humili BuIgarorumetBlachorumprimate,
liasilio, iraponens. Omnia
hffic complevitet perfecit
erga patrem universorum, et secundum sanctitalis ve-
dominum, patrem el strae volle, bencdicens nobis, segregatus
et
meum,magnificenlissimumetsanctissimumpapara est a
nobis mensis Novembris die
Innocentium.OramusomnipoientemDeum,etsan- quintodccimo. Interea
ctiss.mam Dei Genitrioera,
sc.at vestra magna sanctitas, quod dnos puerosex
et beatissimos apostolos pra3ccpto domini imperatoris vobis
Petrum et Paulum, ut cum sanilate mitto unus cat ;
etsospitate in- presbyteri Gonstantini filius, alius
vemat vo^ scriptum me<-B humilitatis; vero regis ut ex •

et per vestri pr^cepto vestraj sanctitatis lilteras Latinas

dominii (705) magnificentiam vivo 'addi-
et ego, per Dei scanl.
gratiam, magnis involutus delictis.
Etquidquid meditari valetis ad honorem
Noturn sit ergo im-
peratoris, faciatis.
Manuteneat enim Deus vestram
vestrae magna? sanctitati,
quoniam Leo, cardinalis sanctitatem per multa et longava
,

tempora.]
(701) Hactenus Raynald.
(702) Signum. (^0.'0 Epjstola hffic integra legitur in
Gestis Inno-
(703) De cxamitatis jam egiraus cent.i 81 Ideoque hic uncis inclusa
in not. ad enisto-
{^
exbibertur
Jam hujusce libri septimi 6; hic episima dicuntur ^^'^"'^^"^'''•"'^at ilaynaldus, ad annum
•J205. 8 -^3
Lx ur. zniar^ixo,;,
^70o) In Gestis nosiri Domini.
et sunt tesseri^ ex auro
levis vpI
Vr<^perets clavaia ita, lucari^ov iaO-^xa, y''^.^"°';''"^ "'^ epistolam «upecriorem 230.
; apud Laer !S?!
(707) Quinla decima.
'"^- ^' ^'^^^- '' •"t-pretanTur
in doc"ti^'r"'''''^;
viri docti. Gang. Gtoss. (708) Sic et in cod. Reg. citato apud Baluzium.*
tom. III, col. 111. .

in Ge.c-tis vero, Seplembris.

©o®-

Patrol. CGXV.
18
 INNOCENTI! III
ROMANI PONTIFICIS

BEGESTORIJM SIVE EPISTOLARUM

LIBER SEPTIMUS.

PONNTiriGATUS ANNO VIII, CnlllSTI 1205.

A fixi proprias injurias prosequunlur, ct ulililaii (6)

(1).
ABBATIBUS, ET communi volunlates (7) privatas, in lotius Christia-
DE LUCEDIO ET DE MONTE TIIABOR [2]
dispendium, antcponunt, sicque sc odio
N0B1L1BU3 VIR13, COMITI BERXnOLD (3) ET C
DE nitatis
perscquuntur iniquo, et &ic ab invicem sunt divisi
rORNIVALL (4).
ut, proptereorum discordias, terraj sanclaj verbum
Causam, qux inter reoem Armenix el comilem Tripa-
principalu vertebalur sit evangelicum non modicum formidandum, quo
lilanum supcr Antiochix ,

disjudicandum commiliU.
ipsis dicitur Omne regnum in se ipsum divisum desola-
:

(Apud S. potrum, iii Non. Marlii.) hilur, et domus concidet supra domum {Luc. xi).

mortale, qui te- Ecce etenim, occasione discordiae, quaj inter cha-
Etslsemper inter eos odium sit

ipsos, et inimicos rissimum in Christo filium nostrum L. (8) regom

nentur amarc proximos ut se
Armeniorum illustrein nomine... sororis suae viduae
eliam diligere propter Deura, hoc
tamen lempore
cuUores, consti- et.nepotisorphani ex unaparte,ac nobilera virum...
discordia inter nominis Christiani
comitom TripoUtanum, cx altera, super principatu
tutosprajsertiminparlibustransmarinis.nonsolum
est dam- Anliochioe, vertitur, impeditur quasi penitus lerrae
ipsis,scd Ecclesiaj generali tanto amplius
sancta? profectus, cum
pugnantes ad invicem,
ipsi,
nosa',quanto per eam negotium terrae sanclfe potius
Chri- hostes crucis nerjueant impugnarc, aliisque facien-
impeditur. Usque adeo enim inimicinominis ^ tibussibi cumpartibu3;'0/fiO?J^»i(9),et quoestionem
stiani, quinunc, peccatis exigentibus, detinent ct
quse se illorum reputantibuscausamsuam, reliqui laborent
coinquinant lemplum Dei, urtes et castra,
in gladio glo- incassum, ut interdiscordantesconcordiam valaint
de Chrislianorum manibus extorsisse
quod surncerct (10) reformare. Nos autem, jampridem his malis
riantur, viris et viribus minuerunt,
conjuralis{')) obviere volcntcs, causam super hoc dilectis filiis,
dispositionis nostrae reliquis, etiamsi
(H) litiili S. Praxedis (12). ct P. {.3) tituli
ferrenturin S.
manibus, uno animo, et pari desidcrio
Sancti Marcelli (14), presbyteris c;'.rdinalibus, apo-
bostcs, sipossent crucis injnriam aliquatenus vin-
manibus sloliccC sedis lcgafis, commisimus lcrminandam.
dicare, ac hcereditatem Christi liberare de
hoc minus quam deceat Scd ipsi (15), Ucet nec labores propter hoc vitave-
paganorum. Verum ipsi,
ambo pa-
injuria Cruci- rint, nec expensas, imo ulerque per se ct
attendentes, quasi neglecta prorsus

mendis (3) Sic apud Mauriquc. In

Gest. Bercohoc, apud
(i)Epistola haec legitur, sed non absque Berrohoc
dcstituta in Raynaldum vero, in margine
aliquibus, ncc non notischronologicis Gestis. Furnivale apud Ra.ynaldum vero,
Rayna dus In :
Gestis Innoccnlii.§ 119. Eamdem
iaudat (4)
Furinvalt; et in cod. Vallicell. Firruailii, apud
exhibet Angel Man-
ad annum 12U5. §35. Eamdem
449, ad annum Manriquc, Furavalle.
rique, Aanat. Cisterc. tom. III, pag. conjuQatis.
.^ (5) In codice Vullicellano,
1200, cap. 4, n. 6. Foluntuli.
apographi (G)
No3 integram exhibemus, ad fidem sed lcgendum forte, uiili-
codice ms. yalli- (7) Sic et in Gestis ;

Conti variaa etiam iectiones, e

•

cellano, signato lit. B, n. xii, ad

majorem diligen- tates.

adnotavimus sed eas, qua; apud (8) Leonem.

tiarn in margine ;
in codice WaWiceWano pr<eca-
levions mo- (9) Sic et in Gestis
Angcl. Maurique reperiuntur, utpote
;

tionem.
mente, censuUo omisimus.
Cisterciense Institutum suo, (10) Gest. deest.
(2) monteThabor
In
(11) Soflredo.
id est quo versamur, tempore, floruisse,
hoc in
in sua Occi- (12) Vide epistolam libri quinti 6, not.
testatur cardinalis Jacobus de Vitriaco,
vcrbis (13) Petro.
dentali Historia (cap. 15), his piane
/>e :

Cisterciensiumet Prxmonstralensium (14) Vide epistolam libri tertii 20, not.

ordinibuseUam
ejusdera montis) monas/e- (15) la cod. ValUcellano. add. legad.
in tocis idoneis (scilicet
ria conslructa.
 PONTJFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205.
riter{i&) diutius laborassent, 558
in nullo taraen apud
A
parles, quiadatum non
fuerat desuper, profecerunt.
mnitert
m.
^"^
iter te expon.s, et
^^^og"oscens,ejusjudiciohu-
Nuper ergo, idem rex per per eara f.bipostulas
suas nobis iitteras (17) nomine
... sorons tu^ v.du^,
inliraavit, quod per legatos nostros ac... nepotis tui orphani, iu
non potuerat st.tiam
JusUfara obtinere,licet earn s^pius exh.beri.NosautemJicetsiraus singulis
postularit et -a
semperparatusfueritstarejuri.Unde, cum
jus UUa debitores, tanto
taraen amplius supfr "
ipse t h favorera apostolicara
mandatis legatorum ipsorura, exhibemus, quanto devo-
qui eura pro raulto lorera te e.rca nos
et Roraanara Ecclesiara
mraonnegot.oexcomraunicaverant,etiaterdixcrant jugiter
exper.raur, et|opera tua
terramejus.tandem humiliter testiraoniura perhibenf ve-
paruisset, postulabat
ne repelleremus ipsum
pulsanlem ad aposlolica^ rad.catu
sedis januam, Qual.ter autera super hoc
et
justitiam postulantem,cum olim dilectis
simus
omn,businjustitiadebitores.Nosigitur,Httendentes tuh S Marcelli,
presbyteris cardinalibus,
quodapudnosessenondebeatacceptiopersonarum, apostoli-
003 sed.s legat.s, scripserimus,
Ct quod inter virum et qualiter proces-
et virumTacere
mur, d.scretioni vestr^ pcr
justitiara tenea- sum fuer.t ab iisdera, superfluura
apostolica scripta man- esset litteris ex-
damus
aamil<) jitnno
atque r^^^„;„: '^ P -care, cura id plenius ipse noris,
prascipimus, quatenus partera con- et totura rei
.e=t.-eprocessurapereorura nobis
ven.eritesutramque.diligentercoramonere ^ litterasintiraaris.
curetis Qu.a veroper eos,
ut vel iriter etsi laboratura, ut
sesupereoderaprincipatu conveniant! dicitur,fuerit
vel .n arb.tros
nmltipl.cter, non fuit taraen in causa
comproraittant, qui usque ad proce sura
tres P .onitu^satisfacere cupientes,
t,
menses post commonitionem dilectis filiis d^
vestram debeant arbi- Luced.o, et... de Monte
tran. Al.oqu.n, vos,
extunc partibus convocatis, Thabor abbatibus, et nobi!
1'busvir.s coraitiBe.-told
aud.at.s utnnque proposita, et G. ^. Fornivallim
et causara ipsam, su-
pr^cipiendo mandaraus.
blatoappellat.onisobstaculo.sipai-tesconsenserint ut ipsi, partera
conve-
terminet.s. Alioquin,
remittatis nobis causara suffi-
n.eatesutramque,d,ligentercommonereprocurent
ut, vel tu et pars adversa, super eodem
cienterinstructam.partibusterminumprffifigentes principatu
quo perresponsales idoneos conveniat,s, vel compromittatis in arbitros,'qui
nostro se conspectui
repr.-esentent,
usque ad tres menses post
sententiam recepturae. Verum commonitionera e rum
ne debeant arbitrari. Alioquin,
jud.c.o s.mul experiantur et ipsi, ex tunc partibu^
bello, partes ad treigas
in ter.ra observandas
auctoritate
Ouod sialterutra partiura
at.s.
apostolica corapel-
se exhibuerit con-
TZpsara, sublatou
r'"°'
appellationis
obstaculo, si tu, et par.
"^""^"° Proposita],et'causam

adversa consenseritis,studeant
tumacera, m
eara spirilualiter et
temporaliter ner- terminare alioquin ;

vos, el oranes remittant nobis causam

Ghristianos qui in partibus sufficienter instructam
tam
stunt, C t>b. quam parti adversa terminura
illis exi-
quantodistrictiu8poteritisprocedentes,iihi- pra3figentes quo
beat.s tam charissimo
per responsales idoneos
nostro vos conspeetui
in Ghristofilio nostro... re-i p^-
sentet.s.sententiara recepturi,
l'eroso!ymorumillustri,quaraHospitalariisetTem. et ne judicioe^pe-

plar..s,etomnibuscomrauniterCh,-istianis.neparti
^on tumac. auxilium sTmTd"::r'^^'i^°'-^^"^^^^"^-p-"-
samad treugara .ntenm
observandam
vel favorera irapendant. auctoritate
sed noslra compeliant.
3u trahant
potius et parti qu. parata Quod si alterutra
1 partiums
fuerit ^tare h.buent contumacem, ipsi
u" v,n,.ter et potenter in eam spiritualiter
assistant. Quod si non et
mnes emporai.terperseac omnes
.tresvestrura,velduosaltera,quoruraunus ChrisLnos, qu ia
par.bus ill.s existunt,quanto
"' ''"""^'"'"^^^""^ apostolicura districtius p tuerint
s auan;
^xsequantur.
:

v"
Verurataraen,voluraus et
procedentes, inhibeant, tara
charissimo in Chri to
mandaraus hI.onostro..regiHierosolymorum
H sp.talanis, et Templariis,
illustri. quam
uliti^lHHlr'"^"''^"''''"^^'^^'^^'^'^'^'^-"^^' et omnibus co^mun^
^'^^«'^'«^""^exsequendis intersit.
D t m p ' ter Ghnstian.s, ne
parti conlumaci auxilium
vel fa-
vorera irapendant, sed
'artii.pont.ficalus nostri subtrahant potius. et parti
anno octavo.
11 (18).
L- REGI ARMENIGRUM D assistant.Monemusigiturserenitatera rcgiara
ILLUSTRI et
l^eeodem argnmenlo ac in exhortamur inDoraino.
epistola superiorL
qnatenus de die in dier^ ia
Ecc es.ae Ro.«ana3 dilectione
(Apud S. Petrum, m
Non. Marlii. rfgi ) devotione stabUias regnum
proficias. et sic in ejus
[Gratum gerimus et tuum, ut et nos ad pfo-
acceptum, quod, auctorita-
fectum etmcreraentura
tuura intendere merito
de-

''''"'''*'/"' ^^''^"^'^'^'^^
ie VallirPpff "»^l'o; in co-
' l'';^' """ «''•^^f '"^ P^'-^o,uv et amho.
7) L
incVsk sunt. ^ ''"' '^^"'^ '^Suntur, hic uncS
(19) Haec apud Manrique
(20) Lib. V, epist. 6, not.'
(21) L,b. iii, epist 20, not.
{-^) Apud Manriquerfe Foravalle
 560
INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. Vfll.
^59
volunlate
\ electricibus suis unanimi consenserat
A »«oio=;o nnmnnfim in tua A
bcamus. sc.lurus quod eccles.a Romanam ^^^.^^ cognoscens
cognoscen
Pra-fatrt vero custos, hffic audicns, et
^^
libi jiislitia non deerit. dccapitulo, cum essent
Non. quod cpiscopus et multi
Datum RomGc, apud Sanctum Petrum, n.
consanguinei rnonialis ejusdcm, ad ejus promolio-
iVfartii, pontificalus nostri anno
octavo.
nem vellent judicium declinare, postquam supcr
justitia con-
111. jure HerrisiensisEcclcsi;n, et sua sibi
... HETEWARDENSl, ET DE HEGEN. ABBATIUUS, ET
PH.^F.-
scrvanda, aliquandiu allegatum, ne super elc-
fuit
ad noa
POSITO GUSUARIENSI, PADEBURN. ET
MAGUNTIN. DIOE- clione sua prmjudicium pateretur, vocem
sed episcopus, appellationi
CESEON. appellationis emisit ;

consanguinca
eleclionis ahbalissx Henisiensis
Ecclesix di- non deferens, pro jam dictamoniali,
Causam nun-
judicavdum ipsi co7nmdtit. sua,sentenliam promulgavit, et eam fecit per
induci. Sane,praj-
(Apud S. Petrum, vi Non. Martiii. tios suos in abbatiae possessionem
adversffi,propone-
custodi Herisiensis fatus clericus, procurator partis
Dilectis in Christo miis,R... batecontra,quod,cumprffifataG.moni-ilis,amajori,
eam,
Ecdesia;,etV...clerico, qui venerat contra capituli.
exhiberi dilectum quoniam ab undecim, et saniore parte
audientiam ^^^^^^^"
petenlibus sibi audient.am
d.aconum_
'^^^
cardina e-^.
,
'
^ -,,3^ pra^positissa scholastica et decana, et aliis
M. (23)
filium, S. Theodon p ^quibusdam
'^,
tamen prius a jam
ipsa ^^^^^ sororibus, cassatis
dedimus auditorem. In cujusprajsentia custos nominationibus,bono
dicto episcopo duabus frivolis
ecclesia? abbatissa
proposuit, quod, Uerrisiensis abbatissam electa, et
ecclesice ad zelo fuissel in Herrisiensem
de.functa,sororeset canonici ejusdem pra;fataI\.custos,
Padeburnensis epi- confirmata per ipsum episcopum,
raonitionem bona3 raemoriffi... eamsuperhocmolestareprajsumit,ineademecclesia
dioece3anieorum,quiadpepulturam ve-
scopi (24),
se volens intrudere per
potentiam laicalem. Unde,
facienda insimul
nerat abbatissfc, pro electione idemprocurator pro ipsaraoniali petebat.ut
confir-
Padeburnensem
consed. runt, vocanles ad se Th. mationeradeipsafaclamfaceremusinviolabililcrob-
Verum,
scholasticum, ut vota examinaret eorum. quod sit mo-
servari,noceres ibi asserens non debere,
octo sorores de
cum in unius electione dissenserint, niaIis,etali«,videUcetllerrisiense8Sorores,canoni.
decem et septem, qu» tunc fuere praesentes, et caiibusindumentisutantur,etquodconfirmataetbe-
quatuor-
omnes canonici, qui sunt in ipsa ecclesia nedictasitaiibiabbatissa,curadeconsuetudine.llius
advocato, el mi-
decim, ipsam elegere custodem ;
regionisexistat,quodnigrffimonialerfassuraanturad
favorem suumprffiben--
nisterialibus. ac toto populo ca-
hujusmodiabbatias, et quandoque contingat,
tibus et assensu septem vero
de sororibus nomina-
;
nonicarauliernigrarummonialiumteneatabbatiam,
verantinabbatissam prajpositamejusdem eccIesijB
verantin abbatissam pra^positamejusdem
ecclesiffi.
j^ ^i^^abona^memoriaBCoelestinopapa,
'J""'
parte sua_ jam d, to
ex adverso. Utraque igitur a ^^^^^^^^^^ nostro, sibi
praedecessore ,,,,,, concessum, ut ad
^,^, tuisse
confirraationis munere
episcopo praesentata, pro autera repli-
dihgonter, abbatiam aliam posset assumi. Custos
oblinendo, episcopus partes commonuit non debebat
invi- cabatecontra, quod earadem monialis
superelectionead
ut ad pacera intenderent, et regiraen abbal.s,
spatiura su- a.sumi, nec poterat, ad ipsarum
concordarent, eis quinque dierura
cem sed de quodam
cura non esset soror illius ccclesiae,
Sexto autem die,
per hoc del.berandi concedens. monaslerionigro, et in abbatissam
honorabil.or.s
injunxit epis-
cum concordarenon possent, parlibus ccclesis confirmala et etiam
benedicta, a cujus re-
exhibiturssuper
copus,ut post alios quinque dies, expulsa, elcon-
Padeburnensi capitulo gimine non sine culpa credebatur
suis electionibus rationes, se nostro sc dic.t ha-
pra?posilissa, cessionem, quam a prffidecessore
prsesentarent. Ipsa ergo custode atque instan-
capUulo
capuu.u Lere,ostenderenon valebat; unde, patebat
cum electricibus suis in Padeburnensi ";^' "
f^^t^^j^ dc ipsa, irritum
.
facercmus
constitutis,ipsapr.positissaetseptemeIectnces ^^;^ ^"^^^^^^^^^
monialem, qu^ de quodam n.gro mona- "' P^^™^^^^
ipsius, G...
^^f i, ,,^ p ,tis detensionem
in quadam ecclesia in
abbatissam
slerio fuit, et episcopum
tunc J\^ 'f.^^//^^^^^^^^^^^^^^
confirmata, et etiam bened.cta pr.sentavere ius post appellatio-
D ^f/^^X^nTionemlrti^^^
il

primam episcopo, se illam elegissedicentes.

nimium stupefacta, cura aud.ret
Unde,
eas,
^^^""j^^^^^
ncm
"
^
tara proce.sissJ, ao
^.^"^''^^^^^^^
cadem ap-
consanguinitas,
parte altera ,,^
fuis nescientibus, nec
etiam requ.s.t.s, mutasse P;^
^^^^^^^^^
™^^

quod fecerant, ipsa custos ad

proponendam causam ^^;;/" indi-
tertio ab ^--jf
™°"^ ^^
^^^^

suam et etiam defendendam, secundo

e '
quan-
^f^^j^ ^,^,,, hoc, quod,
capitulo concedi sibi petiil
advocatum, quem aret «"^P^^'""^^^^^^^^^^
in aliquo.Mb.
ipso
docunque a uiu;t.ooaiiu
clocunque o-.. Lvaretur
d.crcesano suo g
o J^ -
^_^^^^^.,.
nonpotuitobtinere.Advers^veropartipluresfue- ab ipso card.naled
appellare licebat. Nos autem,
tunc praepositissa con- -

runt advocati concessi, et

g.nterauditis his et aliis qu^ fuerunt proposUac
sua3 renuntiarat
fessa est manifeste, quod electioni per apostohca scnp.a
ram ipso, discretioni vestr^
omnino, et in ipsam G. monialera, cum
septem
lom. J, part. H
sacr.
1202. » Bucelin., German.
tertii 54, not.
(23) Vide epistolam libri _
pa^ 20.
ab Osyde, aliis Dysede, deci-
(24) » Bernardus II
obi.t anno
musoctavus episcopus Padeburnensis,

i
 561 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205.
562
mandamns qiiatenus quidquid super electione pra3-
A servitia militum ad eadem ecclesiam
«-^i^^ojciui jjeruneniia
pertinentia •
dictse monia hs factum
dictse monialis pst nn(-tnp fnfo nostra
fiifitiim est.auctoritate n^of... o.,rp„i
sufful , , ,

consuetudines.iibertatcsrationabiles, taminemen-
ti, nuUius contradiotione
velappellationeobstante,
doetvendendoquaminaliis,perchartasregumcon-
denuntietis irrilurn et inane, et, super ipsius elc-
cessas; pensionem annuam {3i) viginti librarum de
ctione custodis verilate diligentius requisita,si
ele- nundinisS.Egidiiipensionem annuam decem mar-
ctionem ipsam inveneritis esse canonicam,et perso-
carum de hospitali Sanctas Cruciis, ad
nam ejus idoneam,eam auctorilate apostoJicacon- luminaria
Ecclesice facienda;ecclesiam de
firmetis; contradictores, etc, Drokeneford-eccle-
Quod si non omnes... siam de Crundel (32); ecciesiam de
duo vestrum, etc.
Haveunte ec- ;

clesiam de Withale (33); ecclesiani

Datum Romae, apud Sanctum Petrum, viNonas de S. Fide,' ec-
clesiam Sancti Egidii; ecclesiam
Martii, etc. Sancti Jacobi, et
omnes oblationes Pentecostes (34);ad anniversarium
IV (25). bonfc memoriaj H.(35)episcopi faciendum,
....PRIORI (26) ET MONACHIS WINTONIENSIS MONA- Capellas
de Chittecumba (36) ecclesiam de
.STERH, TAM PROESENTIBUS QUAM FUTURIS Camptona, et ec-
I!X PER- clesiam de Albo (37) monasterio;ad
PETUUM. anniversarinm
regis Henrici
««,. .„ .. ...a.^.^.„.....
ipsos spectantia
.. ., ^ ;;=. ur=;rrarr.°;^ II faciendum, terram

scopi, terram de Childecnoel; ad

de Cuoe' ad •

;^'

(Apud S. Petrum, v Non. libros faciendos

IMartii.)
ecclesiam de Elendona, ad religiosos
[Guma nobis petitur,etc.,«5^Me(27) vestris justis hospitos su-
scipiendos, ecclesiam de Litlelona.
Obeunte veio
postuIutionibusclementerannuimus,etWintonien«
ejusdemIociepiscopo,nuIlusibi,quaIibet9ubreptio-
sem Ecclesiam,in quadivino estisobsequiomanci-
nis astutia, vel violentia,
pati, ad exemplar felicis memoria3
praeponatur; sed liceat
Lucii papa II, vobis cpiscopum, absque contradictione alicujus,
praedecessoris nostri,sub beati Petri et nostra
pro- una cum archidiaconis, communi consilio.vel
tectione suscipi-nus, et prssentis par'
scripti privilugio tis consilii sanioris,eIigere,secundum
communimus,statuentes ul quascunquepossessio- Dei timorem
et sacrorum canonum instituta.
nes,qua3cunque bona, etc. (28), usque vocabulis Decernimus ergo
etc, usque (39) profutura, salva
exprimenda: Cliiltecumbam, sedis apostolica!
et omnem decimam auctoritate.et dioecesani episcopi
ejus Estonam, canonicajustitia.
; Wordlam (29) , J-Vensiestonam, Si qua igitur, etc. (40). Cunctis
Acintonam, Meoves minores, autem, etc.]
Brockenesford, Exto- Datum Roms, apud Sanctum Petrum,
nam, Entonam, Helivarestoke, Ilaveunte.Crundelam, per raa-
numJoannis,Sancta3 MariaeinViaLata diaconi
car-
Uodigalon, Wulron, Hennenlonam,
wvX/ ;';:"""•-""'». Cilbodintonam',
^"'^''«'"^'^««'", dinalis,v woms
^ ainaiis,v Nonis Mart
Martii,indictione
ndictioneviiilncarn'
•
viii.Incarnationis
,

/Mrfam,EIIendonam,Hinneltonam Wulurichestonam,
Westimidam, Bludunam, Ilammam, V (41).
Husseburnam]
Wittcherche; redditus in urbe Wintoniae.&ixn ...CANTUAHIENSI (42),ARCHIEPISCOPO, ET... ELIENSI
sub-
urbio; piscaturam apud (43), ET... LONDINIENSI (44) EPISCOPIS.
Brenford. C/mtm, Brande-
Ut rex Angliae monachii Wintoniensibus
sbiriam; omnem deciraam dominicorum ejusdem liberamad
episcopi electionem procedendifacultatempermittat.
ecclesia>,ad opera (30) Ecclesiee
etdomorum eidem (Apud S. Petrum, VII Id. Martii.)
ecclesiaj pertinentium; Portland, terras, feuda et Si diJigenter attenderent, quod Ozias, rex Judae,
Vide Raynaldum, annum 1205,
(25)
62
Lpistolam hanc integram,scd notis
jj
(30) Monast., operam.
chronologicis (31) Monast., pensiones annuas.
clcstitutam, legere estin
Monastic. Anglic. tom. I
inter addenda: pag. (32) Monast., Cromal.
980, ubi ex Chron.D. Swiithini
"^Jinini
Widlon., pag. 8, eruta dicitur. (33) Monast., de Winchale.
(34) Monast. om.
(25) De prioribus. EcclesiaB
Wintoniensis, circa (35) Henri^cus Blescnsis, frater regis
^«c, in quibus versamur,tempora, Stephani,e.'c
nil reperiturin abbate Glastoniensi, Willelmo GyfTard
successitin

pag. 302: "

. I . . ^_ - lamlihri
lam libri nninfi
quinti Ar\'.
104.
''Anno 1187... Joannes prior
Wintoniensis ec- Monast., cappetlam de Eddecunta
(36)
' e8ifle,virbonffisimplititatis,migravit adDorainum-
ui^successit Robertus (ilius Henrici.. Monast., Abo.
(37)
(38) Godfridus de I.ucy, episcopus
Oua3 desunt, suppleri possunt ex Monast. Winloniensis
(-J) obierat anno 1204, iii Id. Septembris.
ingiic. tflc. cit. Annal Ec-
(28) Idem. cles Wmton. Apud Warthun,
loc. cit., pag 305
(29) In Monast. Quaedesunt, suppieripossunt ex Monastic
(39)
Anglic. Wasingtonam, Auiulo-
icm^Mxnes, Anglic, loc. cit.
lirekford,
flentonam, llalwarstokis,
'ivents,(.rondolam, Uodinqtonam, Watonam (40) Idem.
^nlon Chilbolton.
Hm- (41) Raynaldum, ad annum 1205, § 61.
Milleshullcngs ; Meli»-ok
'

Esto- (4-i) Vide epistolas iibri quinti 54 et 104

^^jx^^j^^^^^^^cford, Asidam, ff^osncricbston, not '
'^TJ
eswod,Dludon, Uarnie, Husseburig, (43) Vide epislolara lihri quinti 54 not
Wentana, (44) Vide epistolam libri seplimi 182
not
563 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VIII. j64

fuit in facio lepra percussus, pro eo quod indutus A. '"'^a scripta mandanius, quatenus, cum ab codem
archiepiscopo propter hoc fuerilis requisiti, vos,ab
Ephod incensum adolere pr.ncsumpsit, non pransu-
merent sa^culares super rebus ecclcsiaslicis.qua^ ad eo sullicicnti secundum formam EcclosiiB cautionc
recepta,vice nostra.eidem absolutionis beneficium
ipsos non spectant, jurisdiclioncm aliquam exer-
Verum, charissimus in Christofilius nosler, impendatis, et, inquisita diiigentius veritatc, qiiod
cere.
Joannes, rcx Anglorum illustris^sicut nostrisauri- super his inveneritis, per vestras nol)i3 litlcras in-

bus est relalum, volens sibi minus licito usurparc timetis.

quod non spectat ad ipsum, non permittit dilectos Datum Rom»,apud Sanclum Petrura,iv Kalendas

filios.conventum et archidiaconos ecclesia; Winto- Martii, etc, anno octavo.

niensis,super electione pontificis ('i5)inipsa eccle- VII (50).
sialibcrum habere processum. Gum igitur regiam uoTnoMAGENsi (51) ARCHIEPISCOPO, ET ABRIN-
non deceat celsitudinem, ut de pontificis electione CENSI ( 5'i ) LEXOVIENSI ( 53 C0N.STAN-
)

disponat,quaj libere debet perillosad quos pertinet TIENSI (5'l), ET SAGIENSI (55) EPlSCOPIS.

celebrari, fraternitati vestrs per apostolica scripta Uesct ibitur ,

qxiod, super prxstatione fidclilalis pcr
mandamus,quatenus regem ipsum.ut eos resji Francix jacicnda, agant qaod de jure ct
prfficipiendo
consueluAine solitum c$t.
monachosetarchidiaconosmemoratoseligendipon- g (Apud 8. Petrum,Non. Martii.)
tificem babere permittat liberam facultatein, mo-
procuretis. quas ad nostram pracsentiam dcstina-
In liLteris
neatis attentius et efficaciter inducerc
Alioquin,monachos ipsos et archidiaconos,ul infra stis.perspeximus contineri,quod,cum charissimua
in Ghristo filus noster, Philippes rex Francorum
quadraginta dics post susceptionem litterarum no-
strarum, sublato cujuslibet contradictionis et ap- illustriSjterram Normanniae jam sua; subjugaverit

pellationisobstaculo.ipsi Ecclesise Wintoniensi pro- ditioni, et tam a baronibus, quam omnibus laicis

fidelilates acceperit, nunc a vobis fidelitatcm, quaa

videant canonice in paslorem.per censuram eccle-
duci Normannia3 fieri consuevit ab epissopis re-
siasticam compellatis, turbatores,si qui f'uerint,di-
strictione simili compescentes. Quod si non omnes gionis ipsius, cura instantia postulare non ccssat,
asscrens quod, justitia prfficunte, pcr sentenliam
.,.duo vestrum, etc.
Datum Romse, apud Sanctum Petrum, vii Idus Coriaj suae Normanniam acquisivit, ideoque vos ad
fidebtatem ei teneri praestandam. Unde qui vcbis
Martii.
VI. sit in hoc articulo faciendum, per nostras edoceri

ELIENSI (46) EPISCOPO, ABBATI S. EDMDNDI (47), litleras postulastis. Quia vero, nec de jure, neo de
ET DECANO CICESTRENSI. consuetudine nobis constat, utpote qui causam,
Vt archiepiscopo Eboracensi scnientix excomnmnica- C modum et ordinem, aliasque circumstantias igno-
tionis, in ipsum, ob violentam in clericos manuurn
ramus,idcirco, superre dubia vobisnon possumus
injeclionem, latx, absolutionem impendant.
certom dare responsum, nisi,quod vos, qui rei ve-
(Apud L. Petrum,iv Kal. Martii.)
ritatem potestis plenius indagare,illud prudenter
Venerabilis frater noster, Eboracensis (48) ar-
agatis, quod secundum Deum de jure, vcl consue-
chiepiscopus, sua nobis fecit insinuatione mon-
tudine faciendum.
slrari, quod cum causam, quae inter ipsum ex una
capitulum Eboracenses ex al-
Datum Rom3e,apud Sanctum Petrum,Nonis Mar-
parte,et decanum et
tii, anno octavo.
tera,super damnis et injuriis sibi ab eisdem illatis,
VIII (56).
noscitur agitari, vobis commiserimus (49) fine de-
ABBATI DE BONGAR (57) ET PH^POSITO S. AHBO-
bito terminandam,quia decanus et capitulum,
dicti
GASTI ARGENTINENSIS DIOECESEOS, ET CUSTODI S.
ut negotii possent impedire processum, eidem ar-
THOM.E ARGENTINENSIS.
chiepiscopo pluries objecerunt, quod in quemdam
alios clericos manus mandaverat Causum super Ecclesia de Weslhusen dijudical.
sacerdotem, et
(Apud S. Petrum, Id. Martii.)
injici violentas, vos in causam ipsam procedere
distulislis.Quocirca,discretioni vestrce per aposto- [Gum Bertoldus miles curiam (58) suain, sive fun-

D Vide epistolam libri quinti 70, not.

(45) Vide notam ad epistolam superiorem. (55)
(56) Epistola haec,sed valdemutila ttincorrecla
(46) De eo jam dictura est saepius.
Vide epistolam libri quinti 90, not. reperitur inter Decretaies, lib.ii,tit.27,i)e senteiUii
(47)
et re judicata, cap. 18. Eamdem integrara
vulgavi
(48) Vide epistolas libri quinti 54, 56, 70, ^129.
quae iisdem, Schojlflinus, Alsat. diplom. t. 1, pag. 312, dipl.372
(49) Vide epititohim lihri septimi 35.
Sedibi, Cantuariensi archiepiscopo, Eliensi el Lon
Eliensi episcopo, abbali S. Edmundi, et decano Ci-
donieusi episcopis Inscnbdur.
ccstrensi (sic enim legendum, non prout ibi, per
(57) Agitur hic de monasterio de Pomario, sei
errerem, edidimus Cisterciensi), inscripta dicitur. Baumgart, Gallic
Pomerio, vulgo Baumgardem,\e\
(50) Vide Raynaldum, ad annnm 1205, §
59.
Verger, seu S. Bernardi in Pomerio,hoA\e coUapso
(51) Vide epistolam libri quinti 31, not.
Imperfecta hujus monoslerii abbatum series,apu
(.52) Vide epistoiani libri septimi 226, nol. 851
auctores novx' Gallxx Christianx, tom. V, col.
(53) Vide epistolam libri quinti 70 not. temporc
nullum, circa h«c in quibug versamur
(54) Gonslantiensi Ecclesiae lunc prajcrat Vivia-
nua, qui inunclus anno 1202 (ex chronographo prajter Maximianum, anno H95, abbatem im
Blancaelandae), praafuit usque ad annum 1208, quo morat.
(58) Curia, est villa, scu
manerium, cum mansi
defunctus esl 15 Februar. Gall. Ghrisl. tom. XI,
col. 877.
 565
PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205.
566
dum in WesLhusen quondam Pererjrino (59) militi
pignori obligasset,
A nensis mandavit, ut audirenl
hinc inde proposita
eodem nertoldo (60j sublato de receptis
et
medio, Uarlongus ad eum rcmitterent causum
testibus,
(01), nepos ojus, ijui successit suffi-
cienlcr instructam, partibus
cideru, argentincnsis dixceseos, terminum peremptorium
vacante ecclesia assignanles,quo ejus se conspeclui
ejusdera loci, m ff«/„5ew, asserens quodjuspa- tentiam, recepturse. Ipsi vero,
prxsentarent, scn-
tronatus cura universitate transisset receplis testibus et re-
in eum, Bru- dactism scriptis depositionibus
nonem (62), clcricurn ejvsdem eorumdem, eas sub
diseceseos, ad preces siyillis suis miserunt ad archiepiscopum
bonie memorix C. (03) Argenlinensis episcopi, memoratum
ejus- pariibus termino peremptorio
dera loci archidiacono assignato, ad quer^
ad supradictam Ecciesiam cum ssepedictus Druno cum suis attestationibus ac-
prffisentavit;quideconsensueii;o/u»/a/e(04)episcopi
cessisset, nec per
nec per responsalem idoneum,
se,
ipsum instiluit in eadera, in
possessionem induci dictus T... coram
eum eo
comparere curasset (70) ip«e
faciens corporalem.Praadictus vero BertoL- attestationibus ejusdem Brunonis,
dus (6.-.), dominus fundi, sicut in' ipshil
asserens quod sihi reti-
lincrisperspeximus contineri, diligenter
nueratjus paLronatus expresse cum tuspectis (71)
fuudum obLi,ja- ipsum ab impetitione sspedicti T.
veratcredilori,T... sacerdotem.momorato sententiando . .

episcopo reddid.t absoJutum,eidem T...

pnesentavit; sed episcopus ipsum imponens silenlium
admiltere renuit
pro sux arbitrio voluntalis. 3 super ecclesia
memorata.Postmodum autem siepe-
Cum autem prxfalus dictus T.adejusdem archiepiscopi prssentiam
episcopus viam fuisset universx carnis ingressus, cum
attestationibus suis infra breve
dictus T. adversum
memoratum Brunonem tempus accedens
(06) justdm causam absenti* allegavit.
superprffidictaecclesiacoram subsiiluto Archiepiscopus
(01) eLccto vero, prxdiclo Argentinensi
quffisticnem deposuit, a cujus electo, et dilectis fi-
examine fuil postmo^
dum advenerabilem fratrem ncstrum ^'^.^) ^"*
^yl^«> ^t (73) Turceleburnensi
Remensem ^"f
abbatibus, per suas dedit litteras in
archiepiscopum, sanctae Romanx mandatis, ut
Ecclesix cardina- s, pricfutus (74)
lem.lunc episcopum Praineslinuro justam absentia causam ostenderet
im),legatum sedis coram eis, priedictam sententiam nuilius
apostolicx, appellatum, qui dilectis decerne-
fitiis abbati rent esse valoris, et ntriusque
Novi Castri (m), partis atte.stationibus
et decano S. Tliomse Argent,- diligenter inspectis
(75), causam ipsam fine debito
Abbas Uspergen. in Lotliar. Sax.
« Cujus curice guntinensis Ecclesiae; ab archiepiscopo
m, le et centum mansus sunt, enim Mo-
uno malli comp !! gun ,no confirmari et consecrationem
bcnsi. » Gujus dirainutivum recipere de.
curtis eadem signilica- bebdt. bane, Henncus solum
tioncTrodoard mChromc.ad annum Arqentinensis electu^
esbyter 937.:Qudla^ nuncupatus, testis est anno
(204" pridiridus
p de Bonoriis curte,sicenira Ja
viila vocatur nuar,,, ,n charta Philippi,
MAdamusBremen.libav:.<Ouinquagintaergocortesr
,

Romanorum regis plu-

domm,caieshabuitarchiepiscopus,e\quibu^VValde^ nmaconhrmantisAdoifoGoloniensiarchiepiscUo
V,r bonus ac reliKiosus.clerique
maxiraa unms mensis persolvit defensor, fato suo
Ambergon minima
se;viti{.m.caTe m functus anno 1222,v Id. Mart,i,sepulturai;i
xiv dierum. >. Gan-ius voro accepit
{Glossar. in saccllo b. Andres ad cathedralem,
t. II.col. 1252),
interpretatur crPr«.d ura :
annis 2l. ,
quaa. ouuii,
in ^ sedit
rust icnm possessio,cwm-5,
mansus. » De
(59) In Decret. P. (68) isto jam dlctum est sajpius. Vide episto-
^" ^'"''^- ^' ^^""^ Schoefflinum, Pere-
grfnj.
(61) In Decret., (69) Petrus I, abbas Novi Castri,
mox seu Neoburei
Westh. orailtunt.
^., quffi Arg. dioec. et m reperiturin instrumentis anno 1201.
Anno 1^05
(62) Decretal. D obtmuitduo prfficepta ab imperatore
• Mox om. verba ad preces iinnm ab Innoccntio PP. III, datum
Philipno"et
episropi.
m Conradus II vol III, ex nobili baronura
indict,one, xi, pontificatus
iii Non Maii
anno xi,hoc est 1?08'
^'1^^* ^-02;ac tandem
^''''^' ^''''''' °'-^"«' electus
sco, us A".r f'" ep?- lATTillnrK^-*^^'
i^l-i, die 7 Octobris, post deccm et
octo regiminis
^'^,""^^* ^^'^"^0 n^igfavit. Gall. Christ. tora. V
--^0 f-rant coJ. 006. *
eiectii"H Romanorum
1'^^^^^^
reges
ges), muHa passus est a civi- (70) Decretal. legunt deposuerit, llemen.
vilamlTiurno-i"!).'"
"'"•" ''•"''" =-- ,s pus, apost. sedis leg. judicihus
cpisco-
negotium dclegavit
(64)Decretal. o,h. hanc vocem. ad qucm cum atfestaliones utrinque receptas
j) pcr parles
(6o)Decrstal. C. mox verba vostmodum remisl^sent, et pr.xfalo D. cum
asserens... creditori
;
suis at-
om.ttunt, ct non admrsit. teslanonibusurcedente, dictus T. nec per se,
nee per
legunt pro ad. r
p2 rcsponsatem idoneumcomparare curaret.
(71) Decrctal., inspectis clerici memoratt.
{66)DecretaI. om.;mox /). legunt pro Bruno Mox
nem.et rursus senlcntialiter pro sententiando.
verba coram substituto electo omit"
tunt. (72) Decretal., idem presbi/ter ad pro
sxpe. d T
ad ej. ; mox om. vcrba cum attestat. suis,
"°^'"' •^"'""^- ^^ '^'"«tri corai- et Argen-
u£^de"vn?"'^ tvio pro pnrd. Argenlin. legunt.
-^'^rP'""'"'" satus,antequam adepi-
;coD'ftMm A (73) Oe abbatiis Altx-Sylva;, et lurceleburnenci
infM V^'*""''."'""^™ sublimaretur,canonicus prout hic lcgitur, vel .\lt;e-Sylvx, et
Tudebernens
juxta Jcctionem quam exhibent
Decretales. nihil
'ul?n<, n ''"*"'°'"'" '^"-'"s^^ ecclesia^, pag. 405)
^'',?f"t'"ensis Ecclcsia^ dicitur^'n
1" ad manum habemus.
?or AlfT /
(74) Decretal. om. verba ditectis
f\l. mox loirunt ;
Altie sylvxet Tudebern. et
^^'^" ''''^''^ a^cSiepirp" inlVa suis dedit tiiteris
'cnoTeUi" in/'T''''
P^l^^\^«".^e"^^t"s est. Cau'sa
cilicet tJnirl"
^"icet iLtcnda) consecrationis fuit (75) Decrctal. om. verbum pr.t/fl/u5 et mox ad-
schisma Mo- dunl illc ^ost causam. Decretales vcrba «/ni^.?»^
5(57 INNOCENTII III PP. REGE3T0RUM LIB. VIII. 568

terminarent;alioqiiin, sentcnliam 7unjnj;we rw/era^ A. tiones nobis constiterit eviclcnler, ipsiim a vcro

facercnt finmter observari. Verum, cum dictus patrono fuisse ad sajpefatam ecclesiam prajscnta-
elcctiis, aliis negoiiis iinpedittis, interesse non possel, tum,] advcrsario super ea pcrpetuum silentinm
vices suas B canonico Anjenlinensi, rommisit, imponentcs. Quocirca, discretioni vcslraj per apo-
prxfatis abbatibus suas committentibus maiori stolica scripta praecipiendo mandamus, quatenus,
prxposito (l(j), et scholastiro Aryentinemi, qtiiy aucloritate nostra suffulti, sentenliam nostram fa-

in negotio procedentes, testes super prxdxcto arliculo ciatis inviolabiliter observari I praefatum T. in cor-
receperunt, et, eorum depositicnibus redactis in scri- poralem possessionem ejusdem ecclesiae indu-
ptis, praediclus B... assereus se gravari al eis (77), centes, et tuentes inductum. Contradictorcs. . . .

vocem ad nos appellationisemisit. Cum igitur ulra- nullis litteris, i^etc. Quod si non oranes... duo ve-

que parscum attestationibus signatis sigillisjudicum strum, etc.

pnedictorum ad nostram prxsentiam accessisset (78), Datum Romffi, apud Sanctum Pelrum, Idibus
Marlii.
Wcel dictus justam causam absentia minus suf-
T.

ficienter probasset, nec tamen prajjudicaret opinio IX (84).

veritati, vulentes in veritate procedrre, cum Christus REGI ABAGONUM.

sit verilas, dilecium filium, R... S. Marix in Domi- Vt desisialat aquibusdam molestalionibus Ecclesix
B llolcnensig.Adduntur mulla, quibus dignoscitur
nica{19) diaconum cardinalem (80),eis concessimus
eum astricium essc ad servandam fidclitatem Ro-
auditorem. Oui, cum ea, qux coram ipso proposita
manx Lcclesiae.
fuerant, nobis plene ac fideliler retulisset, nos,
(Apud. S. Petrum, iv Id. Martii.)
uiriusque partis attestationibus ac sententia prsefati
Absit a charissime,ut illa possitid te hi-
archiepiscopi diligenier inspectis, quia eumdem ar- te, filii

chiepiscopura ex tenore ipjius sententi<e invenimus storia retorqueri, quseAchab regem denuntiat, vi-
neam Nabot vicinam regali domui sibi
Israelitae
circumventum, tum quia continebatur in illa,quod
postulasse a possessore concedi, ut faceret olerum
per attestationes ipsius B..(81) fuerat sufficienter
probatum, quod praefatus Hartongus in posssesione hortum in ea quam cum obtinere non posset, ip-
;

jurispatronatusexstiterat, cum eumdem Brunonem sam tamen possessore possedit occiso. Accepimus
ad praedictam ecclesiam praesentavit, cum tamen enim quod Helenensem Ecclesiam, pr£elextu occa-
nihil aliud super hoc fuerit sionis illius,quod ad celebrandam electionem epi-
per attestationes illas

ostensura,nisi quod pro quodam jure, quod deilla scopi (35) sine te canonici processerunt, gravilcr
molestastijCastra, et possessiones ejus per violen-
ecclesia consuevit exhiberi palronis, praedicti Pere-
grinus el Harlongus (82) annuatim decem solidos tiam occupando, et depradando terram illius, do-
acceperunt, quos tamen Plebanus ejusdem loci sem- C nec inde
redemptionem acciperes, juxta tus arbi
trium voluntatis. Et, licet super hoc tibi alia vice
per contradicebat prxbere ; tum quia in eadem sen-
tentia dicitur, quod dictus T... penitus in proba-
scripserimus, et rogaverimus diligenter, ac eliam
cum
attestationes suas appareat
per in remissionem injunxerimus peccatorum ut epi-
tione defecit,
manifeste ipsum suam intentionem suflicienter scopo et capitulo ejusdem ecclesiae sine cujuslibet
difficultatis obstaculo, oblata restitucre universa,
probasse; tum etiam quia causam non recepit
sufficienter inslructam, cum unius tantum partis nec aliquid in ipsu ecclesia deinceps in tuaesalutis
attestationes receperit, quae parum faciebant ad dispendium usurpares,imo tam ipsum quam slias

causam his et aliis inlelleciis (83), sententiara ip- in tuo regno positas defensares propensius et fo-
;

sara duximus irritandara, meraorato T... adjudi- veres; tu,a mandulis nostris tanquam aJ parietem

cantes ecclesiam supradictara, cum per attesta- faciem regalem avertens, nos cxaudire super his

inspeclis, vocem ipsam quae sequiiur,denique gua?7i lus,juxta ignorantcs scirc nos fatemur.Legendum
ipse lulerat... firmiter omittunt.
forsan .S. Marix in Cosmediuo. Verum, tunc tem-
XI. Albertus I, anno 1205 praepositus Ar- poris.hoc titulo Joannes,comes Anagninus, de quo
(76) <<

gentinensis, cujus teinpore inslituti sunl in Argen- jam egimus supra,insignitus erat,nec littera initiali
tinensi Ecclesia septem archidiaconi. J) R. designari potuit.
(81) Decretal. legunt clerici, et mox A. pro
Har-
« XII. Arnoldus 1209. » Galt. Christ. tom. V.
tongus. Infra Brunonem omittunt et vcrba super
col. 823.
dicto electo, et prxfatis hoc.
(77) Decretales legunt :

abbatilms committeniibus aliis vices suas, ipsi sub- (82) Decretal. A. et P. et omittunt quce sequuntur
deleguti testes super prxdiclo articulo receperunt a :
characlere cursivo distincta.
quibus dictus clericus. (83) Decretal. legunt unde pro h. e. a. i.
(84) Epistolae hujus Iragmenlum exhibet
Raynal-
(78) Decrelales oin. cum igitur.
accessisset, . .

autem legunt pro dictus T. et presbyter interserunt dus,ad annum 1205, § 63. Quaj apud ipsum le;7un-
post sufficienter. tur, hic uncis inclusa sunt.
ha-c
Dominica et mox (85) Incerta Ilelenensium episcoporum,circa
(79) Decretal. verba volentes. . .

in quibus versamur tempora,series,Bercngaiiua)

ea quie. fuerant ornittunt infra omniu legunt pro
. ;
y
anno 1205 exhibet,apud auclores novx Gullix Chn-
.

piene ac. Deest mox verbum ipsius.

(80i R. S. Marix in Dominica diaconum rardi- stianx, tom. Vl.col. 10.50. Sed anno 4200 repcritur
natem, vel, R. diaconum cardinalem. bic diserte le- Guillelmus de Ortafano,ejus6eu: sedis anlislcs,qui
gilur in apographo Conti. et in Decretalil)us men- :
obiit anno 1209.
dose utrobique. Quis sit5. Marix in Dominica titu-
 569 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205, 570
aliquatenus nolmsti, sollicitus, ut Eccleslam iliam
A forsan infra sex menses ipsi
neglexerint h^c i^-
tanquam vineam tu;e habitationi vicinam tibi ap plero, tu extunc, sublato
appellationisobstaculo, id
propries, et redigas iljam in hortum, qui olera tibi exsequi non omiltas. Si vcro noluerint
ordinari,
continuas videlicet servitutes, quas eidemimponis
beneficia eorumdem sit tibi licitum aliis conferre
incessanter, exsoivat, ac in eam insurrexisti fer-
personis, prout est in eodem consilio institutum.
ventior, postquam pro ea mandatum apostolicum Nulli ergo... nostrse concessionis,
etc.
intercessit, non attendeas, quod cidem ecclesia? Datum Romffi, apud Sanctum Petrum,
pluribus de causis fidelitate tenearis astrictus, et
iii Nonas
Martii, pontificatus anno octavo.
cui deberes esse devotus, tein omnibus indevotum
ostendas. Nunc etiam XI (89j.
!of et tantas exactiones exer-
ccs in ea, ipsamque aifligis in tantum, quod,'quasi, EIDEM.
Ne aliquem abbalem regularem fidcjubere
lapidato rectore, tibi videris vineam vindicasse. Ne sinat.
igitur taliter tibi appetas aliena
(Apud S. Pelrum, Non. IMartii.)
vel potius ea,
Accepimus, quod, lam in dicecesi quam in
quibus debes tuum patrocinium specialiter exhi- pro-
vincia Remensi, ad tantam exinanitionem
bnre, serenitatem regiani monemus attente et hor- mo-
tamur. ac per apostolica tibi scripta
remissionempeccaminuminiuneentes.n„atPn„«nl.
remissionempeccaminuminjungentes,quatenusab
mandamus in R T
nasteria devenerunt, personis ac
"«^'^"^.^""Y
P'''°'^'' *° praelaiis eorum
P''*^^'^^ ^^
P''""'"!" rec.p.ent.bus mutuo sub usuris, eA ex- ,

pendcntibus eam ubi non licet, quod obligatis

ipsiiis ecclesiae super his et aliis indebita molesta- eo-
rumpossessionibus, et distractis servitoribus
tione desistas, et electiones episcoporum illius, qui suis
non possintsufficeresicutsolent.Ideoque,
pro tempore fuerint, nequaquam impedias, necab fraterni-
per apostolica scripta praccipiendo manda-
tati tuae
aliis quantura in tefuerit, impediri permittas; re-
mus quatenus, ne aliquis abbatum, priorum
slituas etiam universa quaj illi abstulisse dignosce- aut
monachorum, vel etiam canonicorum regularium
ris, velauferri fecisse, ut inde verum vineae
posses-
tuae provinciae, pro aliquo fidejubeat, vel pecuniam
sorem, videlicet Jesum Christum, qui ad ejus cul-
turam diversis horis diversos operarios introduxit
rautuoaquoquam accipiat, ultra pietium capitulo-
odio non videaris habere. Videas itaque, charis- ^"™.^"0'-""^ P^ov.dentia constitutum, nisi p,-opter
"^^"'^e.^.t^™ ^««'O^""^ "tilitatem.auctoritate
sime in Ghrisfo fili, quod super hoc tuse saluti ex- nostra
cures districtius inhibere, et, si quid facturn
pediat et honori quia, si vineara Nabot laliter
,
fue-
rit, ad solutionem denunties non
occupaveris, in te propheticum illud raerito poterit teneri convcntus
Ut autemprohibilionostra majorem obtineat
relorqueri Occidisti insuper et possedisti si vi
:
;
firmi-
tatem pra^sent.um
prfflsentium auctoritate concedimus, u
auctor.tate
tibi
ncam hortum redegeris servitutis fNos
libertafis in ut
autem, qui tuam noh.mus ^ '°' ^"' P^-^^^.^^P^e^^t contraire. nuilius contradi
nohimus impediri salutem,
salutem. sed
ipsam propensius desideramus in Ghristo, dilectis ctionevelappellationeobstante,percensuramecclc-
siasticam a sua prcEsumptione compescas. Nulli
filiis, abbati Cisterciensi (S6), P... de Gastro Novo,
etR... monachis Fonlis Frigidi, apostolice sedis ergo, etc. Hanc paginam nostrae concessionis, etc.

leg.itis, injungimus, ut te ad haec vice

Datum Romae.apudSanctumPetrum, Non. Mar-
nostra dili-
genter moneant et inducant, et, si necesse fuerit, tii, anno octavo.
districtione qua viderint expedire, cessante, appel- XII (90).
latione compellant.
C REMENSI ARCHIEPISCOPO, SANCT.E R0MA\.E
Datum Roma;, apud Sanctum ECCLESI^ CARDIXALI.
Petrunn, iv Idus
Martii, pontificatus Facultas corrigendi corrigenda in monasteriis
anno octavo. pro-
vincise Remensis.
lUis scriptiim est super hoc.
(Apud S. Petrum, viii Id, Martii.)
X (87). Talis debet esse sollicitudo rectoris, ul providen-
G. (88) REMENSI ARCH1EI>ISGOPO, SANCT^ ROMA^.E tiana internorem in e.xteriorum occupatione
non
ECCLESIyE CARDINALI. minuat, et extericrum curam internorum sollicitu-
Imperat ut in
provinciali connlio archidiaconos, et dine non relinquat, sic solerter invigilct, ut, foris
decanos, ad sacros suscipiendos ordines adigat. D aliisnecessariamutilitatemimpendens.interiusuti-
(Apud Petrum, iii Nonas Martii.)
S.
lemsibinecessilatemobserve(.Eapropter,venerabilis
Cum honori sit onus annexum, exsequi debet
officium, qui
inGhristofrater.utpleniussuperhisvaleasadimplere
beneficium est sortitus. Eapropter,
quoddebes,auctoritatetibipraisentium indulgemus
venerabilis in Ghristo frater, auctoritate
tibi prte- ut in ecclesiis ac monasteriis Remensis provinci»,
sentium indulgemus, ut, postquam in
provinciali quorum quaedam et intus et foris grave dispendium
conc.lio solcmniter injunxeris
coepiscopis tuis. ut patiuntur tam incapitibus quaminmembris,aucto-
ipsitamarchidiaconosquamdeoanosadsuspiciendo
rifate apostolicacorrigas.qucesecundum Deurafuc-
ordinos in quibus tenentur domino
deservire com- rint corrigenda, et consuetudines juris et
pcliant, juxla utilitatis
Lateranensis concilii sanctiones, si ecclesiarum tibi eadem aucroritate sit licitura in
(86) Vide cpistolam libri quinti 109.
(89) Vide Raynaldum, ad annum 1205
fl^ynaldum, ad annum 1205, 8 59. 8 59
152 y^ j® (90) Ibidem. '
^"

(6») Vid. epistolam iibri septiini 121.

571 INNOCENTil 111 PP. REGKSTORUM LIB. Vlli. 57-2

melius, dc prudentiuni virorurn consilio, commulare A. XV.

si forsanliiadquosimmcdialcperlineleorumcorrc- 0... REMENSI ARCIIIKPISCOPO, SANCT.i; ROMAN^ ECCLE-
ctio, supcrhisfuerint negligenles,nonobstantcali- 6I/E CARDINALI.
cujusuppclialionisobjoclucontrarcguiurisobservan Vl conccssiones a prxdecessoribwi illicitc factas
liamdiscipiinajjSicinhujusinodiEcclcsiaiutilitalide revocare possit.
scrvicns, quod disciplinae proficias regulari Siquis (Apud S. Petrum, xii Kal. Aprillis.)

autcm etc. Nulli ergo, etc.Nostrae concessionis, etc.

Soliicitudini postoris incumbit, ut taliter provi-
Datum Romae, apud Sanctum Pctrum, viu Idus
deatjuri suo,quod ipsum peralios non detineatur
Martii. injuste, ne ibi sit negligcns ubi sedulus esse debet,
XII. cum incrcmentum sedulitas nogligenlia delri-
, ot
G HEMENSI ARCHIEPISCOPO, SANCT^ ROMAN^ EC- meutum importet. Eapropter venerabilis in Christo
CLESl.E CAHDINALI.
frater, auctoritate tibi pr.i?sentium indulgemus, ut
Ut concilii Laleraiicnsis slatuta, quoad vacanles ic- altaria, decimas, redditus, .jurisdictiones, et alia,
clesias et yrxhendas, scqualiir
quae bonffi memoriae W. prffidccessor tuus, sUiTC ct
(Apud S, Petrum, viii Id, Martii.)
successorum suorum donationi ac poteslati subtra-
Lateranensisconciliidecrevitauctorilas.ut.cum monasterii in porpetuum,
jj^j^^g^ ecclesiis et et
ecclesias et prffibendas, seu qualibet officia, in ;ili-
quibusdam personis, tam ecclesiasticis quam saecu-
qua ecclcsia vacare conligerit, non diu maneant in
laribus, illicite concedendo, tibi liceat, nullius con-
suspenso, sed infrasexmensespersonis, quae digne tradictionis vel appellationis obstaculo.ad potesla-
administrarevaleant, conferantur; si autem episco- tem etroanum tuam canonice revocare.
pos, ubi ad eum speclaverint, conferre distulerit.
Datum Romre, apud Sanctum Petrum, xii Kalea-
per capilulum ordinentur ad capitulum
quod si
;
das Aprilis, anno octavo.
electio pertinaerit, et infra prajscriptum terminurn
hoc neglexerit adimplere, episcopus haec cum viro- XVI (91).

rum religiosorum consilio exsequalur ; quod si- ... PISANO ARCniEPISCOPO (92).

omnes forte neglexerint. metropojitanus, secundum Super jurarnenlo quodam de usuris non
repetendis.
Deum, de ipsis, absque illorum contradictione, dis-
ponat. Quia igitur plus solent prodesse, quaE spe- (Apud S. Petrum, Idib. Martii.)

cialiter indulgentur, quam quae generaliter conce- [Ad nostram noveris audientiam pervenisse,
duntur, fraternitati tuae auctoritato pra3sentium quod, eum /. Pellar (93), et G. /ilius ejus, Petro
duximusindulgendum,utinstilutajamdilecticonci- Soctan usuras non modicas persolvissent, prxslHo
'^
lii, tam in dioecesiquaminprovincia Remensi, sine juramentoGrmarunt, quodneo perse necper alium
contradictione et appellatione qualibet, exsequaris. praedictas usuras repeterent, vel apud ecclesiasticum
NuUiergo... hancpaginam nostrae concessionis, elc. judicem,seu etiam saecularem, super eisdeponerent
Datum Roma3, apud Sanctum Pelrum, viii Idus quaBstionem. Cumque creditor ipse, in morlis arti-

Martii, anno octavo. culo constitutus, condiderit testamentum, suis prs-

XIV. cepit haeredibus, ut omnibus qui rationabiliter

G...I REMENSI ARCHIEPISCOPO, SANCT^ ROMANiE ECCLE- possent probare (94), se dedisse usuras eidem, ipsas

81.E CARDINALI. eisdem restituere procurarent. Unde, cuiii prffidicti

Vl alienaliones a prxdecessoribus ejus illicile faclas J.etG. usurasrepetere non altentent propter hujus-
revocare possit. modi juramentum, haeredes praedicti P. eis negli-
(Apud S. Petrum, viii Id. Martii.) gunt satisfacere de usuris. Ideoque fraternitali tux
Annuere solet sedes apostolica, etc, usque imper- per apostolica scripta (95) mandamus, quutenus sub
tiri. Eapropter, etc, usque annuentes, auctoritate poenaexcommunicationis publiceinEcclesiapropcni
tibi prajsentium indulgemus, ut ea, quae de perti- facias vel proponas, ut qui super hoc noverint veri-
ncntibus ad archiepiscopalem mensam, et alias ad tatem procedant ad testimonium proferendum, el.
archiepiscopi juridictionem spactantibus, tam in D si per dicta teslium, vel alia documeota, tibi legi-

feudis quam uliis, a bonae memoriaa W. praedeces- time constiterit de prsmissis, ha;redes ejusdemP.
sore tuo, ininus licile alienata repereris, nullius (9G) ut usuras, quas a praediclis /. et G. (97) pater
contradictione vel appellatione obstante, legitime eorum, accepit, reslhu&nt un\vers&s,monitione prx-
valeas revocare. NuUi ergo... hanc paginam nostrai missa, per censuram ecclesiaslicam appeUalione ,

concessionis, etc remota, compellas.

Datum Romce, apud Sanctum Petrum viii Idus Ddtum Romae , apud Sanctum Petrum, Idibus
Martii, anno octavo. Martii.

(91) Epistola ha;c rcperitur inter Decrelales, lib. eisdcm. Infra add. et ante vocem hxrcdes oi negli-
II, tit.24, De jurejurando, cap. 20. ^ani habent pro negligunt.
(92) Vide epistolam libri tertii 9, not. (95) Haec desunt in Decrelal.
(93) Decretales omittunt verba charactere Italico (96) DecretHl., itlius.
distincta usque ad condiderit testam. (97) Desunt iu Decretal quae mox legunt eccle-
,

(94) Decretal., probarent, et mox eis legunt pro tiastica censura pro inon. p., p. c. c., app. rem.
 573 PONTIFICATUS ANNO VJII, CHRISTI 1205. 574
XVII A moriaj Alexandri pap^-e, praedecessoris nostri,
se
EPISCOPO (98), ET DILECTIS FILIIS... CANTOPJ, ET... dicebat ab eo non debere occasione hujusmodi
ARCHIDIACONO DOLENSICUS. separari. Licet autem utraque partium
instanter
Ut W. prxsbijtero, cui, prxler vulnera inflicta,
geni- sententiam poatularet, noluisti tamen annuere
talia ampulat.a fuerant, sacerdolale po-
officiumexse-
quendi licentiam tribuant, el adversas lalefacinus stulatis, sed
nos duxisti super hoc humiliter consu-
perpetrantes sententiam excommunicalionis
fe-
lendos, cum decretalis illa contradicere antiquis
rant. canonibus videretur. Nos igitur, eam coram nobis
(Apud S. Petrum, v, Kal. Aprilis.) perlegi facientes, ex ejus tenore conjecimus,
quod
Accedens ad apostolicam sedem dileclus rilius, in eo casu intelligitur decretalis, in
quo nondum
W... presbyter, gravi nobis conquestione monstra- lisestcoram judice contestata,cum dicatur ibidem
;
vit, quod, cum oiim in diebus
Dominicce Passionis Quod si aliquis duxit in Ecclesiae facie
mulierem,
per villam Avortii transitum faciens, ad et longo tempore cohabitavit eidem,
domum non debet ad
Pelochini militis, pro sedanda siti quam ex laboro accusationem admitti, nisi aliae idoneae personae
viae incurrerat, divertissel,
homines ipsius militis, suspicione carentes appareant, quaj velintet
valeant
qui longe ante pro decimis etquodam legitime matrimoniurn accusare, sed nec
debito'rixatus ea3dem
fuerat contra eum, W... miles, fllii ejus, et ^''^^^"^ admitti, si vir et mulier perviginti,
quidam B vel de
aliiAndegavensis dioeceseos, utpreedicto Pelochino cem et octo annos, insimul sine qua; stione manse-
placerent, praesbyterum ipsum temere runt. Ecce hic dicitur, quod ad accusationem non
capientes,
graviter vulnerarent, ligatum per totum diem'
et sunt personae hujusmodi simpliciter
admittendae.
nimium inhoneste tractantes, tandem, amputatis ei Unde, sicut praemisimus, tunc habet locum
hujus-
viriiibus, dimiserunt rebus omnibus
spoliatum.Nos modi Decretalis, cum nondum contramatrimonium
igitur, cum misericordiam facientes, discre-
alflicto accusatio est admissa. Tunc enim Ecclesia propter
tioni vestrae per apostolica scripta niandamus, qua- temporis diuturnitatem quodammoda dispensando
tcnus, si rem noveritis ita esse, ac aiiud canonicum dissimulat, et dissimulando dispensat.
Verum, ubi
non obsislat, ei auctoritate nostra sacerdotaJe pars, cui competit, uti neglexerit
illius beneficio
offi-
cium exsequendi licentiam tribuatis. Dictos Decretaiis, sed post legitimam litis
vero contestationem
sacrile-os tandiu, appellatione remota, partes produxerint testes suos, et
etc, usqus depo&itionibus
absolvendi, eos nihilominus ad resiitutionem publicatis fuerit renuntiatum utrinque,
debi- nec jam
tam ablatorum, per censuram ecclesiasticam, restat nisi sententia proferenda, non
ap- videmus quod
pcllatione postposita, compellatis. Testes...
nullis
judex causam propositam in sua prffiscntia,
et di-
litteris, etc. Quod si omnes... tu, frater epi-
scussam secundum veterea canones, non dcbeat
^ ter-
scope, cum eorum altero, etc. ^ minarc, maxime, cum utraque pars. velaltera,
in-
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, xv Kalen- stiterit ut sententia proferatur.
das Aprilis, anno ostavo. Datum Romae, XII Kalendas Aprilis.
XVIII.
XIX (100).
...EPISCOPO URBEVETANO (99).
THOM^, PATRIARCH.t CONSTANTINOPOLITANO.
Quod in causa matrimonii inter Jacobum,
militem Agit de consecratione patriarchm
de Castro Plebis, et M. mulierem. Constantinopolitani
non obstanle
decretanti quadem Ale.vandri pp. cujus (Apud
sensum hic S. Petrum, iii Kal. Apriis.)
aeclarat, procedere possit.

(Apud (101) « Prasrogativa dileclionis el gratias, quam

S. Petrum, xii Kal. Aprilis.)
« apostoIicasedesexhibuitEcclesiaeBizantinffi, cum
Per tuas nobis litteras intimasti,
quod.cum cau- 1» eam in patriarchalem sedem
sam, quaj inter Jacob militem, de erexit, ecclesiasticai
Caslro Plebis, et plenitudine potestatis,
M. mulierem, supcr matrimonio
« quam non homo, sed Deus
vertebatur, ad nos « imo verius Deus homo, in beato Petro Ecclesiae
per appellationem delalam, tibi
commiserimus (er- ' Romanaiconcessit, evidenter attestatur, et quod
minandam, miles ipse.qui matrimoniumaccusabat
« Romanus pontifex ejusvicarius sit ostendit, qui
quodeamdem contigeret mulierem in quarto et ^
« el primos novissimos et novissimos
quinto consanguinitatis gradu facit primos.
probavit. Muliervero Sane, cum eadem Ecclesia, quc-e {\inc Bizanzena,
«
per tcstes sufficienter ostendit,
quod matrimoniali- « nunc Gonstantinopolitana vocatur, nec nomen,
terper decem et octo annos, vel ultra,
cohabitarat « nec locum inler sedes apostolicas patriarchales
mihti memorato, et ad minustres
filios susceperat
« haberet, apostolica sedes fecit ei nomen
ex eodem. Unde, secundum grande
decretalera bonae me- juxta nomen magnorum qui sunt in terra, etip-
«

(98) Joannes, de la Mousche, V, Dolensi

Ecclesiffi part. sign. * col.
386.
prffituitab anno 1199. usque ad annum
1224 Gall (100) Legitur in Gestis Innocentii, S 93
Uiritt. vet., tom. II, pag. ideo- •
567.
(99) Matlhsus Albericus in episcopatu
que hic uncis includitur. Fragmentum
Urbeve- ejusdem ex-
tano llicchardo successit anno hibct Raynaldus, ad annum
1204, 1205, §16. Quc-e auud
Successoris jpsum leguntur, duplici ad initium cuiusque
ejus, Joannis Castclli,
Bononiensis, nomen non virgu la, in mrrgine apposita,
lineae
n.si anno 12H legitur. Ugiieli,. Jtal. sacr., distiuximus.
'om l" (101) Hffic apud Raynaldum,
575 INNOCENTIl 111 PP. RKGESTORUM L1I3. VIII. 576

« s am, qiiasi de pulvere guscitalam, usquc adco A que nationis et genlis, in civitate ct dicccpsi Con-
« sublimavit, ut eam, tam Ecclesiae Alexandrinaj stantinopolitana ecclesias vci ecclcsiastica bcneficia
« quam Antiochenaj ot llierosoiymitanic dignilatis obtinentes, tibi et Ecclesiae Constantinopolitanae re-

« privilegio anteferret, atquc post se praj coeteris vcrentiam debitam et honorem devotum exhibcant
« exaltaret, ita, quod, cum multaefiliae diviliascon- salva in omnibus auctorilate sedis apostolicaj reve-

« gregaverint, hajc sola per matris gratiamspecia- rentia et honore. Nulli ergo, nostraj concessionis et
« lem supergressa fuerit universas. Licet autem protectionis, etc. Si quis, etc.

« eadera Ecclesiainterdum ab obedenlia sedisapo- Datum Romae, apud Sanctum Pelrum, iii Kalen-
« quia tamen adeamperDcigra-
stolicaj declinavit, das Aprilis, anno octavo,
« tiam humiliter est reversa, tuis precibus annuen-
XX (104).
« tes, eamdem Ecclesiam, cui, Deo auctore Domino,
EIDEM THOMiC, PATRIARCH^f: CONSTANINOPOLITANO.
« praeesse dignosceris, sub beati Petri et nostra
« protectione suscipimus, et praesentis scripti pa- Concedit facultatem absolvendi a ce^isuris ob percus-
sionem clerici, etinungendi imperatorem Constan-
« gina communimus (102). » Praeterea, quascun- tinopolitnnum.
que possessiones, quaecunque bonaeadem Ecclesia
(Apud S. Petrum, iii Kal. Apriis.)
in pra3sentiarum juste et canonice possidet, aut in „
fulurum, concessione pontificum, et ecclesiastica- [Sicut Dominus in Romanam Ecclesiam per beati
rum seu etiam sfficularium personarum, cujuscun- Petri merita sua dona diCfundit, sic ejusprivilegiura

que condilionis aut status, polerit adipisci, firma ampliavit, ut, quamtumlibet in alios liberalis, nec

tibi et tuis successoribusillibatapermaneant.Liber- detrimenlum tamenhonoris timeat.necdispendium

tates quoque et immunitates ejusdem Ecclesiffi ac potestatis, utpote quae nihil sibi subtrahit, cum
consuetudinesrationabiles et antiquas, quaeaposlo- aliquibus etiam maxima elargitur, nec aulerl quod
licae sedis non obvianL institutis, ratas habemus, et
conlert, nec quod donat, amittit. Ipsa etenim in

eas perpetuis temporibus illibatas permanere sanci- eos, quos in partem sua; sollicitudinis evocat, sic

mus. Palleum quoque, insigne videlicet pleniludi- dispendat onera et honores, ut non minuseam om-
nis pontificalis olficii, fralernitali tuae, de aposto- nium ecclesiarum cura sollicitet, etplenitudo eccle-

lica2 sedis libertale, largimur, quo, intra ecclesias siasticae potestatis adornet, quara non paliturPetri
tuae juridictioni subjectas, in solemniis missarum privilegium minonari. Cum ijjitur ad apostolicara

utaris, diebus inferius denotatis, videlicet in Nati- scdem personaliter laboraris (105), et per iraposi-

vitate Domini, festivitate protomartyris Stephani, tionem manuum nostrarum diaconatus et presbyte-

Circumcisione Domini, Epiphania, Ypopanti, Domi- ratus susceperis ordines, et (106) in episcopum
nica in Ramis palmarum, Ccena Domini, Sabbato C tandem fueris consecratus, specialem tibi gratiam
sancto, Pascha, feria secunda post Pascha Ascen- lacere volumus, et te personaliter intendimus ho-

sione, Pentecoste,tribus festivilatibusbeatae Mariae, norare. Eapropter, venerabilisin Christo frater, tuis
Natali Joannis Baptistee, solemnitatibus omnium justis petitionibus annuentes, auctoritate tibi prae-

apostolorum,commemorationesanctorumomnium, sentium indulgemus, ut subditos tuos qui in cleri-

dedicationibus ecclesiarum,episcoporum,consecra- cos et alios viros religiosos manus injeceriul vio-

tionibus, ordinationibus clericorum, principalibus lentas, auctoritate ac vice nostra secundum Eccle-
tuarum, et in anniversario
festivitatibus ecclesiarum siue formam absolvas, nisi forsitan ita fueril enor-

con3ecrationistua3die,ettamimpcratorisquamalio- mis excessus, ut merito credas eos ad sedera apo-

rummagnatumetprincipumsepulturis. Adindicium stolicam destinandos falsariura quoque absolu-
:

etiam gratiae plenoris.auctoritate tibipraesentium in- tionem tuae fraternitati committimus, si forsan in
duljremus, utarchiepiscopip,suffraganeistuis,usum sigiilo tuo vel subditorum tuorum vitium commise-

pallii prffisentis indulgentiaeauctoritate concedasab rint falsitatis. Ut autem tanquam sponsus de tha-

eis pro te quod canonicum fueril, pro nobis autem lamo matris procedas ad sponsam, circumdatus
et EcclesiaRoraana sponsionem obedientiae, rece varietatibus et indulgentiarum nostrarum dccora-
pturus. Porro crucem, videlicet vexilium Domini- D tus amiclu, tibi personaliter indulgemus, ut, si qui

cura, perquemcunque locum le transire contigeril, reges in Constantinopolitano imperio fuerint inun-
excepta urbe Romana, et loco in quo fuerit Ro- gendi, dum tamen a te inunctio postuletur. et as-
manus antistes, ante te deferend', fraternitati tuae sensus imperialis accedat, inungas. Nulli crj^o...,

licentiam imperlimur, et in processionibus tuis tibi nostrae concessionis, etc.

concedimus usum nacci (103), praesenti scripto ni- Datum Romae, apud S. Petrum, iii Kal. Aprilis,

hilominus staluentes, ut universi clerici, cujuscun- anno octavo.

(102) Hactenus RaynaMus. vide Cangium, Glossar. tom. V. col. 1134.

(18b) Sic in apo;^rapho Conti. Sic eliam in co- (104) Legitur in Gestis, § 98, ideoque hic un-
dice manuscripto Bibliothecae Vaticanae, ex quo cis inciuditur. Eamdem laudat Raynaldus, ad
epistolas, qu» in Formulario Berardi Napoiitani annum 1205, § 16.
reperi(!ntur, exscribi curavimus verura utrobique
: (105) Sic et in Gestis, in cod. vero Reg. citato a
mendose. Legendum nacli. Naclum enim, vel naclus Balnzio in marg. accesseris.
est stragulum quo totus equus insternitur, dequo (106) Cod. Reg. cit. add. apud ipsam.
 577 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. 578
xxr (107).
A Cum autemsecundummoremecclesiasticum fuerit
TUOM/E, PATRIARCH.E CONSTANTINOPOLITANO.
consecratus, ad aposlolicam sedem nuntios suos
Dal facuUatem provehendi ad ordines, et
idoneos in inittat, palHum de corpore beati
Petri sumptum,
minislerio praejiciendi.
insignevidelicetplenitudinispontificaIisofficii,pcti-
(Apud S. Petruin, iir Kal. Aprilis.)
turus. lu cujus susceptione, juramentum
[Quiadanturgratiffi ex gratia, quod apud nos nobis et
successoribus nostris, secundum apostolica^
fueris gratiosus, effusa super te sedis
monstrabit eopia
consuetudinem,quod tu ipse nobis,suscepto palJio,
gratiarum. Tuis igitur precibus annuentes,
frater- prsstitisti, sine contradictinne qualibet
nilati tuse specialiter indulgemus, exhibebit.
et ut in diebus
Dominicis.et proicipuissolemnitatibus^cum
Ad haBC, tuae fralernitati concedimus, ut
Jibere a
necesse subditis tuis. cumnecesse fucrit,ad tuam
fucrit, personas idoneas in
subdiaconos valeaspro- audien-
tiara appelJetur,
nisicum negotiumfueritabaposto-
movere,et, cum in ecclesiaConstantinopolitana
vei lica sede commissum;ila, quod tu
nulli aut pauci sint
canonice instituti,ad eam.sub- appellationibus
lato appeiiationis obstaculo,
adRonianam Ecclesiam interpositis humiliter defe-
idoneos virosassumas,
rat et devote.J NuUi ergo... nostra^
ncc carni et sanguini aliter quam inhibitionis et
deceat acquie-
concessionis, etc.
scas, sed merila ponderes.et litteraturam
attendas, Datum
Uatui Romae, apud Sanctum Petrum,iii
quoniam, in omni gente, qui facit justitiam, ^ Kalendas
''"^"'' acce-
"^^^ Xr..\\\
Aprilis, anno octavo
ntiis P=t
ptus nor. I M,.ii;
est Deo.j „ j
Nuili ergo...indulgentia3 . .

nostrae,etc.
Datum Romie,apud Sanctum XXIV.
Petrum,(ii Kalendas
THOM.E PATRIARCH^ CONSTANTINOPOUTANO.
Aprilis, anno octavo.
Permitiit sicerdoliorum retentionem,
XXri et ut possit uti
(108). opera elmcortcm qui secum adpartes
illas acccs-
THOM.E, 1>ATRIARCH.« CONSTANTINOPOUTANO. iere.
Ut de consilio prudentium virorum statuere valeat (Apud Petrum, iii Kal. Aprilis.}
S.
prout vident expedire, de bonis Ecclesix Licet
su!e, auin Constanlinopolitanum imperium per Dci
recursum super his habent ad sedem
apostolicam. gratiam a Grascis translatum fueritad
(Apud S. Petrum, III Kal. Aprilis.) Latinos.quia
tamen nondum est adeo soJidatum, quin
Licet in forma juramenti, quod ex parlc
nobis iii susce- aliqua fluctuet status ejus;necessitati
ptione pallii,secundumgeneralem tua?,quantum
consuetudinem honeste possumus, voJumus, providere.
p.est,tisti,boe specialiter sit e.pressum,ut Ideoque,
ones ad noensam tui episcopatus
posses-' ^^^^i^^^^^^^sZi^^lZll^^lr:^
spectantes nec
vendas, nec dones, nec p.gnoriobliges,
necde novo
qu. hactenus habu s ut beneOcia
hucusque possideas, et plene perci^ias
"cut' iX
nteodes,nec ahquomodo, inconsulto fruct"s au
Romanopon- c provenerint ex eisd m donec de s7a tu t ^1^^."
t.fice, ahenes qu.a tamen novita.m tuam, et ec-
;

clesiJB Constantinopolitanffl
q^amEcclesieeConstant'inopomltddU^^^^^^^^
necessitatem ac' totius certiores, et super hoc aJiud
terrae turbationem alJegans, duxerimus statuen-
super his nos duxisli dum cumque peritorura egeas coIlegio,et consiJio
humiliter consulendos, ne pro singulis ;

negotiis ad clericorura, qui tibi cooperatores

nas recurrere compelJaris, providi et pru-
ut, in taJibus, cum ne-
dentes coadjutores existant,pra3senti
cesse fucrit, de prudentiuin pagina indul-
virorum consilio sta- gemus,ut clerici,qui tecum ad partes
tnas,quod eidem ecclesice ac tibi videris Gonstantino-
expedire poJitanasaccesscrint, sua beneficia non
anctoritate tibi praesentium amittant,
(109)!icentiam imperti- sedproventus ipsorum eis integre
mur. NuJJi ergo... nostra^ persoJvantur'
concessionis, etc. donec status terra; iJI.us nobis plenius
,'

Datum Romffi,apud Sanctum Petrum, innotcscat

iii Kalen- dumtamen ex hoc propter numerositatem clerico-
das Aprilis, anno octavo.
rum tecum transirc volentium aliqua Ecclesia
XXril(MO). enor-
miter non gravetur. NuIIi ergo...nostrae
THOM.i;, PATRIARCH.E CONSTANTINOPOLITANO. concessio-
nis, etc.
Staiuit quidsitagendum in electume patriarcharum
Ecclesix Conslantinopolitanx. Datum Homse, apud Sanctum Petrum, ui Ka-
(Apud lendas Aprilis, anno octavo.
Petrum, iii Kal. Aprilis.)
S. £1

[Auctoritate prajsentium
inhibemus,ne, obeuntc XXV (111).
te,nunc Constantinopolitana; THOM.E PATRIAncH^ CONSTANTINOPQLITANO.
eccJesiaj palriarcha,
veltubrum quoJibet successorum,ulIus iV(?, ex eo quod ipse
pontifex patriarcham eligit, Ee-
ibi qualibet clesise Constanlinopolitanx
subreptionis aslutia seu violentia juribus derogetur.
proponatur, nisi (Apud S. Petrum. iii Kal. Aprilis.)
qtu fuerit clectus
.secundum canonicas sanctiones.
[Licet nulli pcnitus injuriam faciamus,
(107) Legitur, sed continuata
cum uti-
scrio cum enistola
(109) S.-c et in Gestis, et in cod.
«^^^--^- chronol^gicfs mss. Biblio-
Srfos"
lAmrjll'!^ k
~Y
ideoque h.c uncis includitur.
^ .
heca; \aticann3 supra citato sed
;

Jano, etiam supra citato, pramissa.

in cod. Vallicei-
^^"^^^ riayna!dus,ad annura 1205
/?n«^T
(iu«) Legitur, sed
IG i^
(110) Logitur, sed continuata serie
continuata serie cum duabus
prox.mae superioribus epistolis
cum tribus
x.me superioribus cpistolis 21 et 22, 21,20, omissis-
otis chronolog.c.s,
28.omissisque que not.s chronologicis, in, Gestis, i;
in Gestis, i^ 98, ideoque
hic
98 ideoque ;

'^-™dem!aud'arRa;-naldu1,acl an- ''"'^" 1-dat Raynaldus^lad

"um ;?ot ^"l"- "^^Z^^^Stt^'-
(111) Legitur, sed continuata
seriecum Epistolis
 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VIII. 580
579
A Datum Romos, apud Sanctum Petrum.iii Kulen
mur jure nostro.ncc depereatquidquamaliquibus,
cumcoUatamnobisccclcsiaslicajpotcslalis plcnitu- das Aprilis, anno octavo
dincmcxcrccmus,Conslantinopolitano3tamenEcclc- XXVII.
sia) providcre volumusad
cautelam,et dolosu labia PRIORI (113) ET CAPITULO SANCTI SILVANI DE LEPROSO.
habentibus.materiamsubtni- Iieci]nt sub protectione bealiPetri, et enumerantur
ct linguammalignam
ad eum spectanlia.
here murmurandi.Quamvis igitur.ejusdemEcclosia)
(Apud B. Petriim, VII Kal. Marlii.)
utilitatc ac necessitate cogcnte, utpote qu.T, post-
Apostolicfe sedis auctoritas nos inducit et coni-
quam Conslantinopolitanumiinperium devolutum
ad pellit etiam olficii dcbitum pastoralis, ab ijlatum
fuerat ad Latinos,non fuerat ordinata.unde non
pertinebat, universarum ecclesiarum acicm nostraj considera-
alium,sed ad nos tantumejusordinatio
tionis extendere, ne in bonis suis sustineant detri-
te inConstaiitinopolitanum elcgerimus,eteligendo
mentum, quffi illis debent illibata servari. Eapro-
confirmaverimus patriarcham, et munus tandem
pter,dilecti in Domino (llii.vestris supplicalionibus
consccrationistibi duxerimus impendendum, quia
iiiclinati, beati Silvani, gloriosi confcssoris, Eccle-
tamen eidem Ecclesiae auferre nolumus clectionis
siam, in qua divino eslis mancipati obsequio, ad
canonica; libertatem, in quaipsam potiusmanute-
exemplar felicis memoriae Calisti papcE, prajdeces-
nere proponimus ct fovere, nolumus ut ex facto g protectione
soris nostri, sub beati Petri et nostra
nostroaliquid et prajjudicinmgenerctur.quominus,
suscipimus,et praasentisscripti patrocinio commu-
cum eam vacare contigerit, canonice ordinetur. quascunque possessiones,
nimus, statuentes, ut
Datum Roniae,apud Sanctum Petrum,iii Kalendas
qufficunque bona, et quscunque praedia ex bonaj
Aprilis, anno octavo.
mcmoriae Leodegarii(114), Bituricensis archiepi-
XXVL scopi, concessione, vcl aliorum fidelium legitimis
GRADENSl PATRIAnCH.« (112), ET SUFFRAGANEIS EJUS. donationibus ecclesia vestra possidet, aut in futu-
Cerliorem eum reddit,n se decretum fuine ne clerici, riimconcessionepontificum,lil)eralitate principum,
fjHi sunt apud patriarcharn Constuntinopolitnnum,
sacerdolia amiltant.
oblatione fidelim, etc, wsgue adipisci, quicta ei et. 9
Petrum, in Kal. Aprilis.) illibata serventur,in quibus haec propriis vocabulis
(Apud S.
duximus exprimenda ecclesias Sancti Petri, et
Cum Ecclesia Constinopolitana in novem nunc ;

Sancl.-E MaricE de Nolendinis ;ccclesias Sancti Lau-

quodammodo infantiam renascalur, et, tanquam
renlii, et Sancti Martini de Vico, super Naum ;

parvula, nec habens ubera officiosa, matrissollici-

ecclcsiam Sancti Aniani de Langiaco ecclcsiam ;

tudine noscaturplurimum indigere,ipsam uberibus

ex uivi- Sanclos Columbae, et ecclesiam Sancti Falerii, cura
consoiationis nosiraj
conboiduuius nostraj
u lactare uispuuuuusjct
disponiraus.et c.v divi- , •
i- .• i-
•.

pertincntiis earum ecclesiasticam ctiam dignila-

ig tur indi- C
„,.„,.„ r„n.imtnrinf1i
_
;
mopiam relevare.Cum ^ P
t.is nostris ejus =.p„ in P.nlnH^nsi Rn.tH Mp.h-
tem, quamt,„.,..=.'
Ecclesiavestrain Paludensi Bcatu Men-
geat clericis prudentibus et peritis, qui laicorum
cildis ecclesia dignoscitur oblinere, nec non iilud,
vitam verbo ffidificent et exemplo, ad petitionem
Constantino- quod Rad.... dominus Oelensis, tam in horainibus
vonerabilis fratris nostri, patriarchffi
suis, in firrais haeredibus, acrebus corum,quara in
politani, concessimus, ut clerici, qui cura eo ab
possessionibus, et aliis, ecclesiae vestraj intuilu
partcs Constantinopolitanas accesserint,sua bonefi-
contulit pietatis. Sepulturam quoque, etc, usque
cia non amittant,sedproventus eorumipsisinlegre
obsistat^salvatamcnjustitia.etc.^M^^-Meassumuntur.
persolvantur,donecstatusterraeillius nobis plenius
Deoernimusergo, utnuUi... hanc paginara nostra;
innotescat, dum tamen ex hoc propternumerosita-
protectionis,confirmationis et cocstitutionis,infrin-
tem clcricorum volentium transire cum eo, aliiiua
gere, etc. Si quis autem, etc.
Ecclesiaenormiter non gravetur. Moneraus igitur
DaturaRoma3,apud Sanctum Petrum,vii Kalcndas
fratcrnitatem vestram et exhortamur altentius, et
apostolica vobis
per aposionca ^-
scripta
vou,« ^u. -—
mandamus,
^."-^^, quatenus
TZ .n
Mcirtii, anno octavo.

sancti juliani (115), et de turpiniaco (llG)

clericos illos, qui voluennt sequ. eum.necvoscon- •••-,^!;;^;'/,",\,,«Atro '..l., canonico deati
Ira tenorera indulgentia? nostrffi
aliquatenueraole-
„artini turonensis.
stetis, nec permittatisautfaciatisab
aliismolestari, D ^^^^^^ magistri Petri de Vico, superprxbenda ipsi

quin potius, qui eos molestare pra;sumpserint,

si f„ Ecclesia Bituricensi concessa, definiendam
ipsis

praesumptionem eorum, monitione pracmissa, per committit.

districtionem ecclesiasticam, appcUatione postpo- (Apud S. Petrum, vm Kal. Aprilis.)

sita, compescatis. Retulit nobis dilectus filius^magister P...subd.a.

Gaufridus ann.s 1173

quas vide, 23, 22, 21,20,oraissisque nolis chrono- (115) S. Juli;ini abbates, 1,

logicis, in Gestie, g 98; ideoquehic uncis inclu- etll82; mox, et iramediate,Reginaldus ann.sl207
et 1209, meraorantur in Gaitia
Chridiana velere,
ditur. Eamdem laudat Raynaldus, ad annum 1205,
t. IV, pag. 546, col. D. «„ • •

§ 16.
(112) Vide opistolas, libri sext. 240, not.,et libri (HOyFundationem raonaslerii de Turpiniaconon
CuU.
septimi 74, 200. nisi ab anno 1208 repetunt Samraarthani.
5. 4. Alt.us rc-
(113) Vide epistolam libri quinti 132. Christ.vel. tom. IV, pag. 885, col.
hac Innocent.i epistoia.
(114) Leodcgarius, archiepiscopus Bituricensis petendam esse evincilurex
ab anno 1096 usque ad annum 1120,

i
 P0NTIFICATU3 ANNO
VIII, CHRISTI 1205
conns ,,^
capcllanus noster, quem dilecto filio,
ct
rna- A ad diaenn.fnm • • •

gistro P. de Vico, dedimus "'"''^^'''''''''^'^''^^

auditorem, quod,
ouod, cum
venerabilis fraternoster.... archiepiscopus
oum.rlT.Tl
acsineconditionealiqua,prc-ebendarasibimandave-
(^7), et nraus assignari, ac in
dilecti filii, capitulum Bituricense, pr<Bsentia praedictorum iudi-
quibus, sicut cum o.stensum fuerit et
idem magister proposuit coram eo, per probatum, quod pars major
nostras de- cap.tuh convenerat in
dimus litteras in mandatis, ut, ipsum in eumdem, quod confirmare ac
fratrem et ostendere n.tebatur per
canonicum adraiLtentcs fraterna cbaritate tracta-
qu^dam scripta, qu^ in
'ps.us pra^sentia exhibuit
rent,verba in elusionem mandati auditoris, pra^bendam su-
apostolici tri-
Per qua ligilatum fuerat,
bnentes eidem, se illum pollitici fuerint sibi, de solita sedis
apo-
recepturos, stolica.
quia tandem noiebant quod promiserant clementia, concedere dignaremur. Guius
adimplere'
accedens ad pra^eentiam nostram, ad deniquepetilioni,quiadecommunias.sensupartium
eosdem pra?-
ceptorias lilteras reportavit, dilectis causafueratjudicibusdelegata, et ab
eis usquc ad
de Do-
fijii...
test.um publicationem
rao Dei... de Nigro-Lacu super ipsa processum,
(118), et... de Fonte-Mau- lite
pendente, ac absente parte
rmiacensi (119) abbatibus, obtentis altera, non duximus an-
monitoribusad nuendum. Veru.n, ne idera magister
eosdem, et, quoniam quidam ex in veniendo ad
capitulo, sicut
dictorum monitorum transmiss^e nobis pra^sentiam
P'*'^"^'^^"" nostram luborasse videretur
lilterie con- incassum
incassum,
tinebant, super receptione ipsius ' ^P""''"^'^ ^^^'s scripla mandamus
magistri malitiose ^ ^; « atque praeoi.
pimus, quatenus,
P'"^'^^» SCCUndum tpnnrorr,
QUt^tCnUS, secundura
rpsistp.rp nitebantur /<OA\ „jj:i-_,
resistere nifoKor,t„„ ,.,.
(120),
..
ad dilectosfilios... abba-
l!) t„„.
tenorem litterarum ad
,

d.ctum Nivernensem episcopum,

temDolensem(12l),etEug.subdiaconumnostrum, et dilectos filios
priorem de Leproso, litteras direximus
abbatcm Dolensem, et eorura
conjudices obtenta-
continen- rura, attestat.ones ac
t.'3 quod si rationes rcceptas ab eis
majorparscapituliconvenissetincum in
causa procedere procuretis.
vjicantera pra^bendara conferrent
eidem, Nos autem iilos cano-
ipsum in n.cos in receptione ipsius
canonicum admittentes fralrem. Pro cujusdeni-
el intelligimus consensisse
que receptiope, sicut idem exsnculores per suas nos litteras rogaverunt,
q"'_
per suas ut ipsum re-
cipi faceremus. Caeterum,
nobis litteras intimarunt, ea videlicet quia dictum capitulura
ratione, quod appellat.onem ad nos interpositaraproseq,ii
idem magister a pueritiae sua5
tempore devotum im- .oluit,
et .dem mag.ster
penderat in ipsa ecclesia famulalum, eam prosequi procuravit, ip.nim
et sacros ordi-
nes usque ad diaconatum cap.tulura.juxta Lateranensis instituta
susceperat in eadem. concilii
e.dena_ mag.stro in
Gumquearchiepiscopusetcapitulummemorati.post expensis legitimis, sublato ap-
pellat.onisobstaculo, condemnelis,
inhibitionemexpartenostraabeisdemexsecutoribus reduceutes in
faclam, prffibendam, qua; tunc jrritum,siquid... in ejusdem
in Ecclesia Bituri- magistri pr^judicium
tenere """"'"" provisuri,
attentius
«nai vacabat, magistro P. Petit.pro . Pro»'""', ut taliter
taliler mandatum
mandalum
su.,; voluntatis C ll,\''
arbitrio,
a^nbitrio,
conlulissent,
contulissent, el
et idem e.xsecutores
8ionem infirraassent eamdem,
exsecutores conces!
conces- T„T1T '^'"^-='"-.9-^ idem magister
''IT' non
pro defectu justili^
cogatur propter hoc ulte-
dictus magislerP.Pe- rius ad sedem apostolicara
tit, ct R.. procurator praefati laborare. NuHi.s litle-
raagistri P. de Vico
ad nostram prffisentiam
ris, etc.Quod si non omnes... duo vestrum
accedentes, causam ipsam' elc
venerabili fratri nostro,
Datum Roma^, apud Sanctum
N.vernensi episcopo (1^-^) Pelrum,vi.i Kalend.
Aprilis, anno octavo.
etdilectisfiliis...abbatidePratea(l23),
et... priori
de Fonte-Mauriniacensi,
de communi voluntate
XXIX
obUnuere committi, qui, codem NOB.LI VIRO, MATTH.E DE
abbate nequaquam AnOENT.
praesente, sed suam absentiam
per lilteras excusan-
te, testibus hinc ""'"=
inde "^^^P'''s»
corcm,
receptis, «c
cum jam ad sentenliam
et dictis
aictis publicatis
pubcatia aT
n a niuH q ''.^olendinovevtcbaiur,
uliiT ^"'''"'n^«^''^"
i\t
'''
cardinalC ''^^^^ono
pr«p„rarcut. . ?»L".t/™
lal;^''±l±r'' '

cancellariusBituriccn.sis.nnmi-no...,;...!:
ancellariusB.turicensis.norainecapitulimemorati,
.. .. '. ^ 1
(Apud S. Petrum, v.i Kal. Aprilis.)
ad appcllal.onis
subterfugium convolavit, ad
prosequendam, cum idem magister,
quam S<Bpe nobis, ac saepius
replicata querela pro A
non sine ma
?ni3 laboribus et cxpcnsis, neptetuacuju8tuteIaraagebas,terraraetmolendina
procu^atore nem7ne\ nnci(nin\/r.ll,>.,..,>
nl^i^.^VT^'"'''""^'^^
j_
-omp rente pro parte
humiliter ^ n l"."!-
;on;parentepropartecapituli,accessisset,humre;
capituli, accessisset, !.'."" "'^; ^^"'.^°^'« Sancti Germani,a
^ostulabat a nob.s, ut, JoanaedeZ.lal.bicumfructibusindeparceptisresti-
cura Ecclesia^ Bituricensis
;erv.t..s, s.cut major par. capituli affirmabat, tu.postuIast.,asserensipsumJ.eaquondamlegitime
a pue- vend.disse ac tradidisse magistro
'fae sua, tempore institisset, sacros
ordines usque Petro deFundis
CI.JUS ha^res remanserat neplis
ipsa. Joannes autem'
(117) Vide epistolam lib. quinti 52, not.
^'^°/ iJe Domo non., ibid.
De Ninrn fn,-,, q;^
Dei •

Pographis Vnlicano el ConU

dSte leirrnr
oreinur„eiege„dumsit...."'/).%r^^^^
'!J
ai)*m^^O?'
anno
ai) ^^n'' ^T^''
Morigniaci, innotescit
05, usque
1 ad annum saltem
epistolam 1208 Virfo
'°®
Iibri sexti 66,
e osfart'^''"?
'^"'"
? ^^"'"^ ^^^'' nouauZ not

•"''^ "'"' ^^"'^''-^

'^v«i;tora^Tcof'?o\'r ^/-^-
(IJ!) Vide epistoiam iibri qufn -Tl.-not-

"no r; l"\^ epi.stolam libri quimi i, 21

li'8,usq..eadannural215.VideGrt«.ani (123) Vidc opislolam libri
sexti 197, not
 REGESTORUM LIB. Vlll. 584
583 INNOCENTII III PP.

A vehiliummalitioscsubtraxit,earctincropra?sumens.
proponebatccontra, illam vcndilioncm in fraudom
usuranim Caclam fuisse, quia, cum aliler pecuniam Abscnte igitur interim cappclluno jam dicto, procu-
inutuo ab eodem magistro habcre non posBet, con- ratori tuo et cidem Joanni dilcctus (ilius, G. (126)
ventum est aliter inter cos, ut, quandocumque tan- sanct.-E MariajinPorticu diaconus cardinaliscst da-
utcausam audiret, et {\r.e 'iebilo lcrmi-
tam pecuniara restituere vellet emptori, cmplorei tus auditor,

rcvendero tenerelur, sicut ex poslfacto upparuit. naret, in cujus praesentia procurator luus sibi resti-

Nam idem magister, pccunia rcccpta quam dedcrat, tui postulabat quai ilii Joannes subtraxcrat instru-

cidem J.revendidit quae emerat ab eodem, sicut per menta. Sed Joannes constanter hoc esse falsum
inslrumentum publicum apparebat, quod in pra;sen- diccbat, et, ad suspicionem tollendum, ofrerebat
R. (124) tituli SS. Marcellini et Pc- inlrepide juramentum.Nos autcm.hujusmodi altcr-
tia dilecli filii,

tri,presbyteri Ciirdinalis^Casinensisabbatis, judicis calionc rccepta, et cognito, tam ex relatione jam

ordinarii, deraonstravit.Sed, quia instrumentum dicti cardinalis Sancti Eustachii, quam capellani

illud suspectum aiebas, et abbas declinaread par- cjusdem ct aliorum etiam, omnia illa instrumcnta

tcm tuam potius videbatur, idem J. ne gravarctur ad ipsura pervenisse Joannem, praecipimus quod,

ab eo, sedcm apostolicam appellavit. Tibi ergo et nisi infra ce-rtum tempus procuratori tuo tuaredde-

parti alteri in nostra praesentia constitutis, dileclo ret instrumenta, condemnaretur in omnibus, ut
p
U. (125) Sancti Eustachii diacono cardinalc,
filio,
conviclus. Qui metuens, accepta dilatione, restituit

audltore concesso, idem J. proposuil se velle testcs
producere, tam ad fidera instrumenti, quara seriem
totius negotii plenissime coraprobandam. Tu vero,
ad elidendara exceptionera hujusmodi, te teslibus
dicebas, et sic ad... archidiaconum Aqui-
uti velle
non universa, sed quaedam. Verum, licet vederetur
propter non reddita condemnandus, quia tamcn
sponte confiteri tenorera videbalur, eorum, interlo-
cutum est ut, illonon obstante, super principali pro-
cederetur in causa. Ex lua igitur fuit parle propo-

nalem, pro recipiendis testibus utriusque parlis, situm, quod, cum de venditione ac traditione facta
lilteras impetrasti, a quo testibus utrinquo produ- jam dicto magistro constaret per publicum instru-
ctis, et eorum attestationibus ad audientiam no-
mentum, et etiara per attestaliones tuas, quod pro-
curator ipsius magistri fructus terrse, de qua quaj-
stram remissis, iterum partibus dilectum filium, 0,
capelIanum,nostrum dedimus au- stio agitur, ad opus haeredis ipsius raagistri perce-
subdiaconum et
quodipse Joannes terram illara occupave-
ditorcm. Qui, cum instrumenta quse ab utraque perit, et

parte receperat, de mandato nostro eidem remitte- rit violenter, etperceperit fructus ex ea, molendina

rct cardinali, dictus Joannes instruraenta tua per se jam dicta, et terram, cum fructibus ac pocna inva-

anno 1216, ct quem, (sed cognorai-

(124) Vide epistolam libri quinti 108. p diplomata data
ne, Theodulum,non Galganum,ac velutprima vice,
(125) Vide epistolara libri tertii 41, not.
nulloque alio antea insignitum tilulo.) tituli S. Ana-
(126) Gregorius Galgamus de S. Apostolo,
tituli
aClcraen- fctasia; presbyterum cardinalem, post obitum Roge-
S. Maries in Porticu diuconus cardinalis,
rii (de quo vide infra, epistolam hujuscelibri octa-
te PP. III, anno 1188,in priraacreatione, renuntia-
vi 31) anno 1212 vel 1213, in Oclava Innocentii
tus est. Ejusdem pontificis jussu, legatione primo Ciaconus, ut
crcalione, renuntiatum fuisse refert
functus est in GalliaCisalpina, qua in legatione,
constitutionesaliquotcontrahffira^ticos edidit. Dein- agnoscit ipse Oldoinus. {Ibid. tom, II, col. 33.) Ve-
de.'C'Elestini PP. III jussu, iu Ilungaria atquc {ex rum, ac admissa identitalc, falsura semper erit
Daronio) in Germania, et sub Innocentio PP. III, Gregoriura nostrum sub Innocentio PP. 111 diem
iterum in Gallia Cisalpina, ut Placcntinos ad satis- obiisse supremum. Graegorius enim tituIiS. Anasta-
sifEpresbytercardinalis, (sincipsumcognomineGal-
faciendum de injuriis Petro, tituli S. Maria? in Via
lata diacono cardinali, illatis induceret. Mortua ganum, et, ex tituli S. Marias in Porlicu diacono
paulo post Conotantia Augusta, Sicilia;regina, quae cardinale, tituli S. Anastasia; presbyterum cardina-
pupilli filii sui, Frederici regis II, tutorera Innocen- lcra ;
sivecognomineTheodulum, acprimum lituli

tiura PP. III instituerat, quartam in regnum ab eo- S. Anastasiae presbyterum cardinaiem, renuntiatutn
dem pontifice legationera obtinuit, ut totius regni fuisse dixeris) vitam produxit, ut ex instrumcntis
curara, et pueri pupili custodiam susciperet,atque compertum est, usque ad annum 1224,
apostolicfe scdisin omnibus vicem gereret. Fatemur tamen aliara inesse difficultatera.
Ciaconius {Vid. Oldoin. ad Ciacon. tom. 1, col .. In litteris Honorii PP. 11, ab Ughello loc. cit.
recitatis, tituliS. Maria; in Porticu diaconus
cardi-
1139.) scribit, Gregoriura hunc renuntiatum esse
dichur Gregorius. Veruro, circa annum 1125,
ab Innocentio PP. III tituli S. Anastasis presbyte- nalis
ruracardinaIem,etsubeodemInnocentiosupremum ante et post, hoc in tituto insignitus non Gregonus,
diera obiisse. Econtra, Oldoinus, contendit frustra scd nomanus rcpcritur, qui, tcsle Ciaconio,necirre-
esseCiaconium.Nam,aitOldoinus,Gracgorius.tituli fragante Oldoino, a Paschale PP. II, tiluliS. Mariffi
schi-
in Porticu diaconus cardinalis renuntiatus, in
S. Mariae in Porticu. anno nostra; salutis 1225, sub
sraate Anacleti Innocentio adhocsit, subscripsitCai-
Honorio PP. III, Innocentii successore, Honorii liltc- diplomatibus, da-
listi II, IJonori II etlnnocentii II
ras, datas Gualterio archiepiscopo Ravennati, flr-
tis pro Ecclesia Januensi, Fesulano episcopo, ar-
mavit. ut affirmat Ferdinandus Ughcllus, qui iii
tom. II. Ital. sacr. litteras illas rescripsit. Sed, pace chiepiscopo Pisano, et episcopo Veronensis, Senas,
sub
Oldoini dixerimus, valde ipse hallucinatus est. Lit- ac Pisas se contulit una cura Innocontio PP. H,
annura nostrai salu-
ter»( enim quas exhibet Ughellus; Ilal. sacr. tom. II quo diem obiit supremura post
col. S65, Honorii sunt PP. II non III, dataeque fuo- tis 1134. Vid. Old ud Ciac. t. I, coi. 923.

runt anno 1125. non 1225. Nil obstat igiturquomi- Nodum istura solvere non aggrediraur satis ;

Ul-
nus Gregorius, de quo hic agitur idem sit ac Gre- superque forsan fueritillum, Ciaconuque _ac
leclori diligenti indicavisse
gorius ille, tituli S. Anastasiae presbyter cardinalis, doini hallucinationes,
cujus {ex ipso OUloino) meminere Innocentii PP. III
 585
P0NTIFICATU8 ANNO VIII, CHRI8TI 12Q5.
5S6
sionis, libi adjudicari(]ebere.JoannesautemalIega- A publicum nonostendit, el
instrumentum a prade-
vitecontra, sesuperhis debero
prorsus absolvi, cessore tuofactumnon esse
cum per testes siios safficienter clericorumsubscriptio-
sit de facta reven-
ditioneprobatum. Prajdictus igitur cardinalis, nibusroboratum,etpraescriptiosufTicienterprobata
Lis non erat. instrumentum
et alis quas coram eo fuere proposita, diligenter concessionis cassantes,
quod tuus feceral pra^decessor
auditis, praefatum Joannem in restitulione molendi- procuratori tuo in
ep.scopalijure super
eadem Eccles.a Lateranensi
norum et terrs jam dicts, eum fructibusab inva- syndicum duximus condemnandum.
sionis
tempore de ipsa terra perceptis, per
sentpn •
Ddtum v Kal. Aprilis.
tiam condemnavit. Nos autem,
ipsam sententiam
approbantes, eam XXXL
auctoritate aposloiica confirma-
ABBATI SANCT^ GENOVOF^ (129), eT DE-
mus, et praesentis scripti
patrociniocommunimus CANO (130), ET
Nulhergo... nostras confirmationis, CANCELLAR.O (131)PARISIEN-
etc.Siquis,etc S.BUS.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum,
vii Kalen- Causam inier comitisam Btesensem,
das Aprilis. et capitulum Ec-
clesiaiCarnolensis super latronis
captura
' veHen
'^^fi^en
XX. tem, ipsis comittit.
SPOLETANO(127) EPISCOPO. (Apud S. Petrum, Kal. Aprilis
Sentenftam adversusipsum,
incausaqux inter ipsum
^ D.lecti filii, W. et Simon,clerici,ex
)

et syndicum Lateranensii parte dilect«

Ecclesix super iure evi- in LhrislofiliaB, nobilis
scopah in Ecclesia de Scilian. mulieris, comitissce Blesen-
latam, irrital. sis,ad nosfram preesentiam
(Datum V KhI. Aprilis.) des.inati.sibi postula-
runtaudientiamexhiberi, ut audiremus
Cumdilectus filius.Ja .. procurator injurias
tuus. coram quas e. et suis mfert Ecclesia
dilectofilio,J.(128) SanclcE Mari^ Carnotensis, quibus
in Gosmedin ei dilecto filio, S.
de Bero, Garnotensicanonico,qui
diacono cardinale,quem sibi
etsyndico Lateranen- proipsostabatecclesia, dileclum filium,
sis Ecclesiffi dedimus
auditorem, jus episcopale in R (13?)
l.tuli Sanctce Anastasi^
ecclesiffi SanctjB Marise presbyterum cardinalem'
de Scilian.e.x eo ad te asse-
reret pertinere. ded.musauditorem.Incujuspr^sentiaproposuerun;
quod, intra Ones tu^ dioeceseos nunti, comitisss, quod,
constituta, non probatur exempta,et quod cum ipsius comitiss^ pr^.
latam a pos.tus deFirmitate.de villaNolio
prasdpcessoribus tuis sententiam interdicti quemdam latro-
commo- nem ceperit, qui furtum commLserat,
rantes inibi observarunt, ubi et justitia '

etiam quidam pra^de- f uer.t inde

facta, latro fuit a comitiss»
ce3sorum tuorum instituerunt Balivis per
abbatem,hospitia et
procurationes, sicut in aliis capitulumCarnotensepostfactamjusiitiamrequisi.
monasleriisdicecesana tus,qu.a capitulameum interra
8ibi lege subjectis, recipientesibidem, suacapium fuisse
ethsc suffi- r d.cebat, asserentibus Balivis
cienter idem procurator se esontra ipsum fuisse
pertestes iJoneos asse- captum in terra in qua jus
reretprobaturum; parsadversa, pra^ter capiendi latrones et
praescri- ahos malefactores habet eadem
ptionem qua se fortius comitissa,quoniara
nitsbatur, proponebat v.r ejusdem, antequam
econtra, quod, tu, propter signaculum crucis assume-
quoddam antiquum pri- ret, erat .n
^-ilegium, tum propter
possessionejuris illiu9,ut
inlocoilloin
in9trumentum,quod pra;de- quo captus ab ipso capitulo dicebatur,
^essor tuus Ecclesi*
Lateranensi hujusmodi
concesserat jus jur.sdict.onem haberet, quod erant
luod habebatin ecclesia saepe probare parati
dicta. tum etiam Ve.-um,cum superhoc de parendo
|uia turatumhabuerasquodidem tuusfeceratprs- jurisufficientem
cautionem oflerrent, canonici
lecessor, in nullotibi Carnotenses nihilo-
tenebafureademecclesiares- mious terrara ejusdem comitiss»
•ondere.Hisigituridemcardinalisetaliisrationibus fecerunt per
Dunensem archidiaconum, interdicto
'llegationibusetdepositionibus testiura supponi qui"
utriusque postmodum requisiti,ut, abeis sufficienti
'artis, ea qua cautione
'iecuitdiligentia,intelleotis,nobisea- receptajuri parendi, terrara
em retulit
diligenter.Nos autem.attendentes absolverent,eamreci-
quod pere noluerunt, nisi prius
-ateranensis Ecclesia privilegium solveretur emenda Oon-
illud antiquum sequenter, venerabilis fraternoster
er quod eadem ecclesia proponebatur Carnotensis
exempta,in ep.scopu3(133),superhoc requisitus, et
epistolam
^ per litteras
libri quinti 5, not.
mS) v'^® vero industria Complutensium
2
Vide
^^9 Vide epistolam
episto am libri septimi 27, not.
libri terlii
ducis, apud sedem
apostol.cam ohm Cafholicisregisoratoris,inHisp^
dO
/./., not.
n am delafa), ,n dedicaforia
Videepislolam libri quinti 36, not. s^uorum operum ad
idl Videcpistolam Ihom.m, t.tul. S SabinceprPsbyterumcard..i«lem
quinti98, not.
Ibri
Rogenum t.tul. S. Anastasi^ presbyterum
Anasta.iie presbyter car-
^'^"'' ^- card^I
in-inl "/n'"'-
nal s.postRomanum, nalem, Magjslrum nominat,
qui eodem titnlo insignitus eumdemqu? vfrum
i^rcit, ab
nnoc.ntio PP. I!I,anno,vel 1205 scent.aclar.ss.mumfacit.Cumlir..)ac.etInno.-enti
men Uteras, m.ssas xi Kal. Maii,
aino
Panv„,um,vel 1204. mensr ue-
1205. ad Alber
Tem^.r'" i"^^^
^' ^"'^'"'"'o fiflcs,
' •

s em Innocentii
;,«H renuntiatusjetratione 1h"m
.^".^''""'". rP-^^^oP^ni. et v.ild. junii
adMichaelem.nbbatemS. Michaelis Im
jussu, in SiciliH functus^e t v'; Verriensis
l s.mus hab.tus luil Pis..n.edmccse..s,sub eodem
et Gregorius, abbas Innocentio luc.s ,.u
nfe-Sacro (cujus opera
;
de ram annsif Oldo.n. in Ciacon.,
mss.asservabanlur tcste fom. I co| 9 V
^q;''*''^'-^'^- de
^1''«
.na..do Ughello,.n^ opi.-tulam hujusce libri octavi
,, Ciaconi m 29
(133) V.de ppi.-tolam libri *

"ibliolhecaroverendissimidominideauini£,nunc 14, not.

t'ATHOI.. CGXV.
19
 588
INNOCUNTll III PP. REGESTORUM LIU. VIII.
587
o*7 monitus diligenler, ut tali- A volens supcrhoc lcslesproducero,, sioutproduxerat
metropoiuani suM 34)
rr^Ptrnnolilani ^ui (
'

,„•„:„;,„„ niin „nn Nnliar.iim parlibus

narlibus
ooinitissa. Die igitur alio apu Noliacum
"^,
. ._ .
, . ..•„..
absolverct.sicut dR.jure pote
!
!

tercomitis?.-T; lerram ex-

acapitulojam dictoproliibilua, assignato, ut produccrenl testcs el privilegium
rat fitdfbebal.idem pssent die
enim capitulum, hoc hibcrent, rnetropolitanus, cum parles in
hoc facere rccusavit.Dlcebat diiigenter inspecto,
EcclesitP. contineri, qnod pracfixa pr;i>sp,nt^'s, privilcgio
in i.rivilpgio CHrnotensis
testcs hincinde rocepit, quibus abofliciali
metro-
ne.niini liccat excommunicalis nominatim inter-
vel
politani examinatis ipsius, etdie iterum
partibus
dictis i,rocanonicisCarnolensibus,absque congrua
assignato, procurator cnmitissre cum instanti;i
po-
indulgere.Vi-
satiifactione,absolutioni3 beneiicium
stulabat atlestaliones publicari rcceptas, ex abun-
dentes autem nuntii comitissai,quod,dala cautione,
hoc danti de juri parendo sufncentcm olTerens caut
ab non poterant, ut deberent, tam super
i

capitulum nem, ut relaxaretur sentcnt.a ,nterdtct.;sed procu-

nrm aliis causis inter comitissam et
rator capituli econtrarm allegabat, quod
janr. d.ct,
alitati^ metropolitani
audientiam appellarunt.tanrj
privilegii ratione, ab ipso terra non potera
nec
et balivos ipsiui
f,tsam comitissam, quam terram
l"protectio;e%oncntes. Interim... decanus dcbcbat absolvi, nisi prius capitu io facta husset
1
emenda^interprelaudo verbum illud, quod.npnv,-
l

pra^positum Castroduni
de Castroduni com.tissa congrua pro
quas ceperat, legio continetur.videlicet sat.sfact.one
convenit ut res hominis cujusdam
Qui cum eaB
»^
emenda.Litigatoergodiutius super hujusmod.clau-
reddere^cl recrcderc procuraret. d.ctus.se
prius lilteris sula, intei-iocutus est mctro.pohtanus,)am
n.ralus esset rccredere, decanus, exam.ni
velle hujusmodi expositionem apostohco
nuibusdam^nspectis, quas ex parte cap.tuii Car-
reservare, et supcr hoc diem prat.hus ass.gnav.t,
pr^positus ipse reg
notensis receperat, nolu.t ut offic.alemsuum,
quod prae- voluit tamen cognoscereper se,vPl
Ulas recrederet sed redderet absolute ;

hoc comiliss^ pe- appellationis ralione pra^d.ctffi, utrum injusle, aa

Dositus nolpns efficore, ne,ius in
procederet, et ad juste caslra iUa interdicta fuissent. Instante ,laque
riret decano inhibuit ne
uitra
appellationis emi- procuratore comitiss» praefatae, ut, cautione re-
metropolitani audientiam yocem
terramcomitiss<EetbalivosipsiussuoprotPctio. c^plaet attestationibus pul)l.cat,s,rola.xaretur sen-
sit
ne'ponensejusdem,etdiemapppllationipr^ngens. tenlia inlerdicti,prffi<lictus Simon cum procurajore
capituli, ut alios lcstes producerent ad proi'andiim.i
Dccanusvero.incrastinumcastellanum Castriduni,
praBpositus tecerat, requisivit, qui
responso justum essequod fccerant.inducias poslulavit,qui-
sicut
promittens cum ipso bus concessis eisdem comitissa? procuratoripsius,
ei dato consimili, appellavit,
stare mandato. Deca- in die parlibus super hoc assignato instante, sicut
praeposito super hoc Ecclesiae
fecerat, ^..^..^^.^
seepius .c.c,«.,
=«=1^.«= petiit publicari el in-
attesiationes r-
nusautem,asserensmandatumacapituloreccpisfee,
nusautem,asserensmanaaiumacdpituiuioLoi...^o, • i

recepla. Re-^l
interdicto. Par- C lerdicti relaxari sentent.am, caut.one
castrum iUud in vespere supposuit per
citatis etin ejus pra3- quisitus autem procuratorcapituhutrum vel let
tibus itaque a metropolitano
comitissae jam dicta probationcm ostendore, quodsuper hoc cap.tulum
senlia constitutis, procurator metropoU-
quod capitulum fecerat, esse justum, corar. ofhcahbus
nro ipsa proposuit conquerendo, ahqu.d 86
vel requisitam in lani jam dicti, constanter asseru.t, nec
Carnotense ea non citatam ,

nec etiam auditurum attestat.ones

Jauo taliter aggravabat, quod terram ejus pro velle probare, appella-
interdicto partis advers;B, sed ne terram absolverenl
aualibet causa ea nullatenus requisita,
pr^ter.tas su«
etiam, quod bat, octavas Beati M.rtini proximo
aenius supponebat. Conquestus est
capiluli torm.num appellationi praefigens. Ofhc.ales.si qui-
cumipsa veleiusbalivi procausis citantur
coguntur ia dem attendentes non esse api.ellationi hujusrnodi
coram ord.nario judice responsuri,jam
cum castrum Firmitatis in- deferendum, cautione recepta usque ad centum
cauitulo respondere,et
marcas de juri parendo, terram absolvere jam
di-
interdicto, ab ea nolebant
iuste fuerit suppositum -

dciuriparendosufficientemquamofferebatrecipere ctara. Prffifalus igitur Simon,cumprocurator,sl.

parata, quod teras noa habere, dilectis fll.is abbate banc
cautionem, cum etiam esset probare
Conquerebatur insuper, quod Joannis de Valeta Thoma, archidiacono Dro-
et
iure suo nU fuisset.
Caslrumdunipostappellationemfueratinte.-dictu:o, censi, fidejuribus assignatis. in centum marcarum
f,
poena damnandis., quod ipse faceret, cap.tulum
offerebat, quod iacapiea- si,
et probatione.n idoneam asse-
usa fueraL comitissa, ratum habere non vellet econtra proposuit,
dis rebus jam diciis .jure suo Carnotensi ca-
rens quod cum castra praedicta pro
illojurevidelicetincujuspossessionevireratipsius
pro
assumpts. Caterum, cum a metro- pitulo interdicla fuissent.coram metropolitano
tempore crucis clausulae
Paris.us {sic) ipso capitulo fuerat allegatum,quod illius
poht.no recepti fuerint super hoc interdi-
ipsius postu- ratione, quae superius est expressa.ten-am
quidam tesles et comitissae procurator debebat,
sufficienti ctam pro ipsis absolvere non poterat, nec
Iaretinslanter,ut terram ai)Solveret,
v.«t...v... dicebat econ
recepia,prui;uianji capituli
propter
r
quod clausula inlerpretationem ejusdem
-
cautione recepta,procuralor
caul.one . .
„«,onQ co-
terram absolvere distriction, apostohca reservaret ««d-jol^^^^^
tra, quod metropol.tano vel al.i .nterd,
tenorem allegans, gnoscereulrumjuste aninjustelatumfuent
non licebat, jam dict, privilegii

chiepiscopo Seooaensi jam egimus ad epistolam

(inijCainotensisEcclesia, tunc temporis, Seno-
erat. Dear- libri tertii 45, not.
nensi sedi metropoiitano jure subjecta
 589
P0NT1F1CATU8 ANNO VlU, CHRISTI
1205.
c!um,diern partibus 590
assignavit. Verum cum idpm A mna r,^^-

p.r procuralore. capi.uli. '''''' '""""'''" '"''"

,Lgis,er
ipsius,
.ps.ns, quem supcr
,|ucm super nego.iis
J. offlcialis
^rmuT.aen"'"'';*
'"""'"' ^"'>™<'«"» 'es.i
negotiis dclalis
delatis ad ipsum depu-
deuu- h„. nfl.;?../'"^'' <>'
bus utnnque receptis,cum
taverat auditorem, tanquam
suspcclus est recusa-
nondum sit productioni
tcstmm renuntiatum hinc
tus,propter raanifestas causas, quas inde.causam ipsam sufti-
ipsi metropo- cienter
litano non essecredebat
exammare curctis,eamque,sublaloappelia-
ignotas.sed metropolitanus t.oms obstaculo, flne canonico
ipsum non removit prorsus a causa, terminare. Si vero
imo oi archi- capitulum factum ipsius Simonis
diaconum Eduensem adjunxit, tunc ratum habere no-
deaJio adjun- luent, vos fldejussores
gendo non habita menlione, pra>sentibu3 pra3dictos ad pcenam nomi-
partibus, natam,auctoritate nostra,sublato
archidiaconoque praesente ac per appellationis ob-
tacilurnitatem sfacuio, condemnetis et
prsbente conscnsum. Postmodum vero, faciatis quod statueritis
idem me- percensuram eccjesiasticam firraiter
tropolitanus loco archidiaconi, "^™'^^^ observari
^'^^"^-'' ^^
re-
sicut a ^arte al ra ducenTr'''" T'"'"'''''"'
sJoZ^^Tl r"^^^-^^"" ^^"^'^^
dieebatu.Gaufridum, canonicum
junxit.si archidiaconus interesse
non oosset rinHp
^^^ t^^m
J f'°'7"^"'
H
^^r::^-'
'P''"« """^" 'ter irnpuerunt nd se-

f-;-- -pi.n e„s pr:rr:rat.r:,„ t: .rr "'''-

qu, fuerat
qui luera. recusa.us.
recusatus, cl
et dic.um
dictum Gaulriduu,.
;
B
^ Af- ?',r 'T" """="'
ueir::" .'''.,''''='
Gaufridum, cuem
quem ,"„ff,.'
clausulam
cla,,, privilegii "''l I»'^"''"'"
memorati,credimusdistinguen-
loco archidiaconi nesciebat
adjunctum,ut de causa dum,utrum
cognoscerent,residentes, asseruitse
aliquem interdicti,vel excoramuni-
in
absente archi-
diacono respondere vel proponere cationissententiasitprolataprocontumaciatantum
non teneri, et qma videlicet citatus noluit
procedere sine ipso volentibus stare juri, vel etiam pro
contradixit, vocem
appellationis ad otIeiisa,qu.avidclicetjussusnoluitmaleficiumemen-
sedem apostolicam interponens.
dare.In pnmo casu,credimus
Cumque Jegitime non constaret illum congrue salisfieri ut
Gaufridum hujusmodi sententia relaxetur,
loco archidiaconi substitutum,per si sufficiens standi
quem etiam ma- jun cautio tribuatur. In secundo
gistn supressa suspicio non fuisset, nec
.]. vero casu ^i of-
archi-
diaconuminteressenon possecanonice hmsaestmanifesta,noncredimuscongruesatisfieri
manifestum ut relaxetursententia,nisipriussu[ficiens
existeret, ipsi, videlicet prsstetrfr
magister J. et dictus Gau-
emenda. Si vero
dubia estoffeusa, sufficere
fndus, appellationecontempta, credi-
relaxarunt senten- mus ad relaxandam earadem, si
tiara interdicli, caulione
recepta, contra tenorem porendi raandato
corapetens satisdatio prsbeatur.Quod
privile-n Ecclesiae Garnotensis, siuod omnes
in praejudicium in-
his exsequendis interesse
terpretationis,cujus dies assignata
pendebat. Unde
potueritis, duo vestrum
,
ea nihilominus exsequantur.
idemSimonquidquidpereossuperhocfaclumerat'
debere dicebat in irritum
Datura Romae, apud Sanctum
revocari. Petrum, Kalendis
Procur..tores Aprilis.
autem comitissae jam dictjB petebant sibi quid sit
sat.sfactio congrua.vel
qualiter inlelligenda sit per
XXXir. (135).
mterpretationem apostolicamaperiri,cum
hujusoc- *l^BAT,MONASTEan SANCTI PETR, CABaONENSIS
cusione vocabuli canonici • • •

Carnotenses, quando et {idb),

quoniodo volunt, comitiss* terram EJUSQUE FRATRIBUS TAM
ejusdem PR^SENTIBUS QUAM
inter- FUTUItlS,
d.ctosupponunt, nec velinl sententiam REGULAREM VrTAM PRQFESSIS IN PERI.fi-
relaxari TUUM.
donec procedat emenda.
Insuper etlara, licet ip=a
comilissasitprajsensinvillaquamipsivoluntsup- RecipU eos sub protecHone, et emmeravtur bona ad
ponere interdicto, non eril
ipsos spcctantiu.
taraen vocata per ves
neccitata legitime, (Apud
imo, cum placet eis vocant S. Petrum, vi Kal. Aprilis.)
prapos.tum, vel aliquem de balivis, illi dicentes
'^ut tu facies ita
:
Religiosam vitam, etc.
veJ nos terram interdicti Eapropter, etc, usqu,
sententia^
'upponemus;etci.mexpartecomitiss<Eproponalur commun,raus.rnpriT.issiquidemstatuentes,utordo
b eis. hoc, quod
ipsi pos.ulan., ad
inri d c n n
""""l
raonasticus qui .secundura
ZZ '""'"''"" Deum
"""" et """" ^'"'''i'^"
^' heati Benedicti
o.ni.iss. spectare,
omitissaj specare, c.
et se ofTerunt
cfTerun. Ecclesi.T
^ ".: ".-'«ea.qu.scunquepcs-
"v,,^! v«u.^i^unu uc IJUa—

'ianda'.o, ipsi terram

Llesi:. stare aTe •"'"r'™'''"-
sossiones,etc.,«/,.q,Me vocabulis exprimenda; locura
nihilominus inlerdicunt ac
ipsum in quo praefatum
'
quando super hoc aliq...is cx monasterium situm est
parte comitissae' pro cum omnibus
luerela capituli a judice pertinentiis suis ecclesias Sancti
ordinario est cifatus non
;

;erm,Uunt quod
Andreas ,n suburbio et S.
ipse respondeat, nisi in Gcorgii infra rauros Ca-
capitulo b.Ionenses sitas, Sancti Martini
';'rnotensi
;
undp,procaratores ipsi super gravnmi- de Frames, de Ver-
'bus istis et aliis eid.rM
dun, de S7,z, de Vosgeio
Sancti ilartini de Brixia
;
comitissa^ postulabant iu-
"t.am exhiberi. Nos de Lonp^vico, de Petra, de
igitur,hisel aliis qua^ cor Branges, dc Joie; Sanl
rn cli Desidern, de
•» ^"-a,e .ere Monlaral, de VeJergaudin
proposi.a. d„i,e„.;. Sancti
Z;;:^ W^^r^^slS^^r^S::^ «^i ;

R'iynaldum, ad annum 1205 S

y^'^^
ii-S? 68 annum
Girardus, abbi.s
(1.*) 1209 saJtem. Gall. Ckrist.
S. Petri Gai)ilr,n«no- lom. IV, col.
•Pentur.n instrumentis ab
1202 u '^^1^ unr

I
 592
INNOCENTll III PP. REQKSTORUM Llii. VIII.
591
Ounelmensis
n
ni. Sanct> Gervasn de ^^opf
.u.b ^e A
Cules de Mo
^pP.iipsdeMonte A ipsfirum
P
venerabilisfrater noater...
,.clama-ionem et appollalio-
Ros
Sanct. Mar.m. n^onasten C;'Pa«'^. ^
l I 1
,

Moroges. de Gaml> es e Mangn-

;

Sa c Loc,, J i„,erpos,tam,d.iectum
I^^.^
niium...
^_ ^.
nepotem venerabilis ^^
fratris ^^^^^.
noslri, J. (143), Al-
ecclcs.am de
Uselio, de Bassi, de MarciniHCO, et eadcm
et appendiUis banensis episcopi, praisumpsit instiLuere in
Nanto, cum omnibus porlinentiis
prnpter
occasione cujusdam nostri mandati, quod
earum; etsepulturam epi3Coporum,canonicorum, meruit de cerlascientia revocari,
civitatis Cabilo- tacitam. veritalem
nobilium et aliorum civium tolius litteras commina-
haclenus quamvis prjedictus prior.propter
nensis, sicut eam libere ac rationabiliter, Eliensi
venerabili Iralre nostro, (144)
ipsam juste et torias a
idem monaslerium habuit,et nunc nostra dilecto filio... abbati
de Branges episcopo auctoritate
possidetis; capellam Castri
;
pacitice praefato Dunel-
castro Uselli Sancti Albani (145), directas, eiim
capellam de Senciot et capellam de
;

nensi, episcopo, contradicente

conventu, per lit-
lestis in ca-
duas parles oblalicnum in annualibus
pelU de Virdun, e, jura P-"'^'''-;j^p^^^
^'^i^' ^t "ua ,u„d illi pra.se„tatio„i oouveutus
nun- I
ibidem ;
'--.'"°;'" P^'^" ,uam voluit adhibere eo„8e„su,n;sed „otius eontra-
''Xr "a^es n, »1
qu!eestOra„{;,adePirm,tate;duasparesmoriua , „„j„ ,„„„|iciter postulabat ut quod taliter
irrilare.
actum fuerat dignaremur irrevocabiliier
oblalionum solomnitate Omnium Sanctorum ibi
in procurator me-
habet.s Verum, diiectus filius Wiscardus,
dem; censum et alias consuetudines, quas coram dilecto
novalium vestro- morati nepolis cpiscopi Albanensis,
in Ecclesia de Lencheriis. Sane, diacono cardinale (146),
Eustachii
sive de filio... Sancti
rum (137) q... pro m... aul... S... colitis, concessimus auditorem. proposuit quod,
quoque vo- quem ei
nutrimentis a... u... nullis, etc. Liceat ordine, fuisset jara
contradi- cum ipse, pra-tertnisso juris
bis clericos ve)laicos, etc, usque absque
spoliatus, antequam
ut nul- dicta ecclesia per violentiam
ctione aliqua retinere. P-b^b-""-^'-'
Prohibamus ettam,
^^^:: ,
monastenum vestrum,aut personas
'^^^^eio^u.n
^esiii"^'" obt.ne^et, in pr.judicium
lus in vos aut huiusmodi petitione
e,us pr^ ati monachi super '
const,tutas,suspensionis,excommumcat.on,s,
inibi
sententiam «^^^- -ifesta et rat.o n^n b^a ^^T
ucUr.,^ s^d,^cu,,
'ed . reltitutionis
e^^^^^^ graiiam
vel interdicti ^^^J^^_^^^^
.mp
nab.li causa promulgare pr^sumat. Ad hac u ^^ g ,.,^^ ^t altari justitiatn
aposiolica distrtct.us .nh.bemus,
ne u u ^h bere. No g
cter.tate ^^^^, ^^^^^. ^^^^^.^ ^^
infrafinesparochia.vestrae,s.ned.oecesan.ep,scop. auctoritate
'"'^'^ZTZZ^^^^^ nostri detinet
et ves.ro assen.u.capellam seu
oratorium de novo P^ -^^ ^^ ^^^^a mandamus.quate-
o-
construere audeat,sa!vis pr,v,leg,.spont.ficum parte nostra nepoti
^ ^ltZ.n^eoo^^si.m ex
manorum.Obeunte
111 vero le etc
nilUl.Utll.\-/tJV>wiavv^*'./»w--,"- T
. -^- P-
t
'

:! episcopi recommendatam a
aip|
sanc- /d ct Albanensis
sfepedicti
eligcndum. Libertates praeterea, etc, usque proventus ex Ecclesia
salva nobis assignet,ita,quod ipse
mus. Decernimus ergo,etc., usgue profutura, percipiat,eamque s,ne praejudi-
episcop. sibi recommendata
sedis apostolicffi auctoritate, el dioecesa.ii
prioris et conventus de
Tinem.cuslodiat et gu-
au- cio
canonica justitia. Si qua igitur, elc Cunctis obti-
bernet. Postquam autem eamdem ecclesiara
tem etc. partibus convocat,»,
nuerit recommendatam, vos,
,

per ma-
Datum Roms, apud Sanctum Petrum, quam super petito-
car- audiatis.tam super possessorio
num Joannis,Sanclffi Mariae in Via Latadiaconi proposita, et, Deum ha-
viii, Incarna- rio,quae fuerint hinc inde
dinalis,v. Kalendas Aprilis,indictione contradictionis
vero berltes pra? oculi8,sublatocujuslibet
tionisDominicaj anno 1205(138;, ponlilicatis obstacuio, quod justum fuent
et appellationis
domini Innocentii papas III anno octavo. censuram
stalualis, facientes quod statueritis per
inviolabililer observari. Si qua
vero
XXXLI. ecclesiasticam
ET ABBVTI CI litteris ventati, etc.
. . . WIGORNIENSI (139) EPISCOPO, parlium... testes, etc, nullis
cum ec-
CE8TRENSI, ET DECANO EBORACENSI (140). Quod si non omnes... tu, frater episcope,
Super ecclesia de WdehordnepoLiepiscopi Albanensis Q m
allero, etc
,.um aueru, cii^.
ix Kalen-
assignanda. Datum Romaj, apud Sanctura Petrum,
(Apud S. Petrum, ix Kal. Aprilis.) das Aprilis.

Gravemnobis dilecti filii... prioret conventus de

Tinem (141) transmiaere querelam.quod, cum ec-

clesia de Wdehorn pertineat ad

praesentationem

lis nihil de Ecclesia de qua hic igitur.

(137) Sic in apographo Vaticano. libri quinti 57 et iJo,
(142) Vide epistolas
(1.38) Fone 1204.
not.
(139) Vide epi?tolam libri quinti 23, libri scptimi 3, not.
not. (143) Vide epistolam
(140) Vide epistolam libri quinti 54, quint, 54, not.
(144) Vide epistolam libri
(141) Agitur hic de monasterio Tinumetensi,
in
libri sext, 20 1, not.
(145) Vide epistolam
agro Northumbrensi,cella de S. Albano. Plures ad terln 41, not.
146) Vide epistolam libri
hoc cccnobium spectantes chartae exhibcntur in
Monaslic. Anglic. tom. I, pag. 33 et seqq. sed in
 593 P0NTIFICATU8 ANNO yiU, CHRI8TI 1205.
594
XXXIV (147). A damus, quatenus, res ita se habet, el dicla mu-
si
ELIEN3I EPISCOPO (148), ET ARCHIDlACONO I)E lier illius aetatis e.xislit ut
de lapsu carnis ipsius
CANTABRUGE, ET PRIORI DE BARNGETA ELIENSIS merito valeat dubiiari, dictum virum,
ut cam reci-
DIOECESEOS.
piat eique alTectum exhibeat
conjugalem, ^noni-
Causarn matrimonialem ipsis commiliiL. tione praemissa per censuram ecclesiasiicam,'
(Apud S. Petrum, v Jd. Aprilis.) appel-
latione remoia, cogalisj nullis Jitteris, etc.
[Accedensad praesentiam nostrarn Juliana
,
Quod
(149) 31 non omnes, tu, frater episcope, cum eorum
mulier, lacrymuliter proposuit corum nubis, al-
quod, tero, etc.
curn W. vir ejus, Eliensis dioeceseos, eam sibi legi- Datum RoraaB, apud Sanctum Petrum, v
time matrimonio copulasset, Idus
c^, per viginli fere an- Aprilis.
norum spatium eidcm cohabitans, prolem suscepissct XXXV (153).
ex ea, volens tandem idem vir habitum DOLENSI EPISCOPO (156), ET
assumere DE SAVI-
regularem, postulabat humiliter ab eadem GNEIO (155), ET DE ARDENA (156) ABBATIRUS.
ut tam
pio proposito faveret ipsius. Causam electionis episcopi Bajocensis ipsis
Quae
multa propter
verbera, et aliarum motestationum gravamina, commillit.
qua; (Apud Petrum, x Kal. Maii.)
S.
dictus vir inferebat eidem, se ipsam
asserens di- n (Auditis, etintellectis meritis causs
missurum, annuit de duabus
votis ejus. Cumque idemvirad electionibus celebratis in ecclesia
domum Bajocensi (157)
dG(i/,9-)Wardon(loO), ordinisGisterciensis, una de Roberto (m) archidiacono
(159), et altera
acce(Ze/i5,i/;«religionishabituma93umpsi3get,muIier de magistro Roberto,
invenimus utramque conlra
ipsa se ad domum transferens (151) monialium, formamcanonicam attentatam. Cum enim, inqui-
nullu ibi habitu religionis assurapto,
vel voto con- sitis voluntatibus singulorum Decanus (160j
versionis emisso, permansit ibidem
; cui pro labore cum paucioribus in Robertum(i^\), el cantor
manuum suarum estdem moniales viix necessaria cum
pluribus in W. archidiaconum convenissent,
minislrabant. Processu verotemporis, cum solo
idem vir cantor magistrum Robertum de Ablcgiis nomi-
ad saeculum rediens, religionishabitum
reliquisset, nante, ad nostram fuit audientiam
el eadem mulier se instanter ab
appellatum, ne
eo peteret (152) decanus, qui primam in eleclione vocem
reassumi], ipsc, illam recipere penilus habebat,
conlradicens, ad electionein procederet sine consensu
prxter verbera, quibus sxpius afjccit totius ca-
eamdem, sibi pituli, vel majoris et sanioris
partis ipsius, ul
convitia plurima et graves injurius irrogavit. Quo- discordix janua quae jam videbatur aperln
circa, discretioni vestrs per ap-
per apostolica scripta man- pellationis obstacuium clauderetur (ie>2),
Ipse vero
(147) Reperilur, sed valde niutila, inter Decre-
tales, hb, iii, tit. 32, De conversione
3 de Roberto, lilio Droconis, canonico Bajocensi
conjugatorum celftbratamfuissedicuntauctoressupralaudatinovs
oap. 17. Qi)« Italioo charactere distinguuntur in GalliffiChr]stianffi(i7nrf.,coI. 336).Duplicpm
Decretahbus desunt, seu varias tantun^-
gltHDt.
lectinnes iridi- modo fuisseexnostra Innocentii eoistolaevincitur
Sed quern hic \n\i\o Robertum archidiaconum
(148! Vide epistolam libri quinti 54, not. mox
(149) In Decretal. /.
emdem W. archidiaconum vocat, nec de Ricardo
decano, velut eliam electo, verbum facit.
(149*) Wardonensi abbatia. in agro Bedfordensi C-iSsata, de qua hic agilur, seu triplice,
fundataanno 1136. Vid, Monastic. Anglic. ut volunt
tom ' l' auctores Galli^. Chrisfiamr, seu tantummodo
pag. 784. col. 2, lin. 10. du-
phce, si potiori Innocentii epistolae auctorilati
(150) Decretal., Vader. de-
lerre velimus, electione, Robertum.
(151) Decrctal., in domo loco i. s. rursus eiectum
a. d. l majore suffragiorum nuiiiero, a summo
(152) Decretal., ipso petiit. pnntilice
conlirmatuin fuisse, tradunt Pcepefati
(153) Epistola hffic reperilur. sed mutila, auctores, et
inter ad Ecclesiam Rothomagensom missum
Decretales, lib. i, t,t. 6, De elertione ut ibi ordi-
ei electi po- naretur, quod quidem V Kal. Martii 1205
testale, cap. 29. Quaj illic id est
legnntur, hic uncis in- 1206, successisse affirmant. De caeteris
clusa sunt varia3 lectiones dantur. vide Gatt
;
Chnst ibid.,
(154) Vide epistolam hujusce libri octavi 17, (159) In Decretal. unum dcGu.
alteram de M. R. subdiaconn.
archidiac. et mox '

(155)Guillelmus rfe Douvre.i, in monasterio

de (160) Notanda quae de decano Bajncensi referunt
^^^ ^""'^ P^^"™ ^^^""'t' abanno scili- D
PoV^^^Q^'"'
cet 1187 usquead annum auctoressuprHlaudali(r/)trf. col. 399); nemqueenirn
1207, quo obiit, iv Id. satis concinit haec Innocentii epistohi.
Octohris. ex chroniro Gofrcrni
seu 10 Aprilis, rx « VH. Rchardus U, de Rohan,
^"''- ^'''"'- "^"- tom. XI. col. 5:7. auf de Hohon,
H^"<M n":'-
(l.-^b) Hobprtus
JorteBoUon, in actia capituli annis 1205 et 1207
I. monaslerii de Ardena abbas capellanus pt de.-anus audit. Ouerelani habuil
secundu.s, ab anno 1180, usque cuni
ad annum 1206,quo parocho S. Matris Ecclesi*. pru docimis
'"? aP'cem assumpius est, in instrumentis ejus-
fnn^.
innotescit. Id tbid. col. 459.
dem eccIesicE, cujus arbitros institiat Innocen-
(157) Vacabat tnnc tcm[ioris Ri.jocensis
tius III abbatem Vallis Richerii, et arrhidiaconum
ecclesia Pa.iocenspm. Rlpcfum dicunt enipcopum »nnn
per obi um Henrici II, qui, ex 1205
decano Saresbe- Richardum mnjori s.iffragiorum numprocessisse
riensi, tactus rpiscopus Bajocensis, anno 1164 vi-
•

tam cnm et oecessisse anno 1213. »

morte commutaverat hnc ipso anno 1^05
(161) Decretal., ipsum R., et mox,
' chronica S. Stepbani Cadomensis.
~ dictum Gu
^JSwUnn
(loH) de [ioherto arctiidiacono, et allera
arcludiaconum, pro W. Decretal. add.
quemdam
de atium, videlicel, et mox Algediis
"ny-^lf-o lioberto. Sic diserte le^fitur legit nro Albp-
in apographis giis. '^
'
Vaticann et Conti ; sed veremur
nentmhiqiVe rriPn- «6?) n.Tcdesuntin Decretal., ul verba electio-
^^^/''dP''^'^'?,.^'^^^'^"^"^' ^ '^^ Guillelmo, cano- nem ct statim, infra.
nico de Pezerollis,
2 d« Ricardo, poatea decano
 PP. REGKSTORUM I.IP. Vlll. 596
595
INNOCENTII III

majoris parlis ca- A [-'egon:» ipsuni pueru.n, cuifldelitatcmfec.s.ed.gno-

decanus non habito consen.u
electionem sceris, promissione facta super admin.stratione
luTlld tbn-e .ninori., subilo in
regni ac tutola suscepla de ipso. tuiB provision.a
nroru'pit.ppoUans ne quis contra ipsam .i.cato
quod elc- industria atlentius com.nendamus, ut nomm. tuo
aUquid aUentarct, quamvis assereret,
alii consense.'u..t, cum pr^conia vera. luudis accrescant, cum idem rex be-
c ton fa t* statin plures
tonequiveritconvalescere, quod nignum patrem ,n patruo.et protectorem prop.l.um
m evpo
inveneritin patrono,etab alt.ss.mo Hege, cu. pue.-o
noa valebat, quoniam electio, qu^
fuer.t
ab inilio
consensum (IG2), re.es venientes de Saba plcna devot.on.s munera
irrita P90 jure, subsequentem
Eis ob.ulerunt, salus tibi proven.at et remunerut.o.naf
appel ione pedente. non pote>-at esse rata.
qui a.terna. corona. Nec contra .psum ref^em, nepoteiti^.
ad propria rocedentibua, cantor
et al.i,
LiUr
remanserm.t.nrapitulopostillamelectionemnon- tuum, pravas aliquorumsuggcst.onesadm.ttas,cui,»
uppellationem ad nos intcrposi- tanquam fiiio, pro patre teneris adesse, quem cu.xi
dum 6a«satam et
debes char.oren. habcre
recedenles.de sit parvus ct pucr, tanto
tam a nommalione W. archidiaconi
ZomaqistrumRoteHurnahs^lueHomunipovtificis, acproeoregni negot.adiligentius procurare, quanto
propcnsiusimpcnsasibi bener.c.arecognoscet,cum ,
ll eliammetropoluanipropriiconscientia.cumsuld.
,

verum g aucto.o Dco, adultam pervener.t ad^tatem qua

etJ prcesumiserunl non solum el.gere], » se patrem non perd.disse cognov^^^^^
eU m puTs^lis^ampanis, cumprocessionesolemni.
Datum vn Kalendas Maii,
cantandohymnum, in Ecclesiam deportare. Nos
igitur, hiset aliis, qufe coram
nobis fuere propo- XXXVII (166).

decommunifratrum nostro- lilDEM.

sita, diligcnter auditis,

rum consilio [electionem iitraque duximus

irri- Vt pecuniam quam, defunctus rex quilmsdarn relique\

pracipiendo rat, erogundam curet.

tandam]. Per apo.^tolica vobis scripta
(vii Kal. Maii.)
mandamus, quatenus posi i-eddilumdecani, archi- Accepimus
aliorumque Balbi Postobitum, etc , usque mancipare.
diaconi et magistri Roberli ,

aulcm, charissi.na in Christo filia regina Hun-

qui ad nostram
canonicorum Bajocensis Eccle«ije, rex fraler
gariaj, referentc, quod, cum, prtediclus
praisentiamaccesseruDt, duorum mensiun; spatium
venerabili fratre
personam idoneam tuus, in uliimis laboraret, coram
capitulo indicatur, infra quod
a^ Tbi V-nciaat i„ pasto. „„3.™. archiepisc„po Colocensi et ..uibosda. a.ii,
;:r : aloT:: ::, ;

diu dc principibn, regni, ,le pecun.a qn,m m monaslcn

rem A qui" extunc, ne gregi Dominico partc
nostra suHuHi, de Pellc, l.aljebat, itadisposuil, quod du,s
lit cu™ D^lis vo,
anctorirale
e;Hosp,.ai,sha.
cessan.e, taten, e,s perso„a,„ in ^ e,,usde,„ Tratres domoru.n Templi
olrapp^ri^arne
oneri C berent in subsidium terrae sanctae. et tertiaejus
filio

episcopum concedalis, quse tanto congruat

conferretur. Cum ergo te deceat voluntatem
illius
et honori contradictoi-es,etc.Quodsi non omnes..
ultimam adimplere.nobilitatem tuam i.ionemus
;
at-
tu, frater episcope, cum oorum
allero, etc.
scripta man-
Kalen- tentius et hortamur, per apostolica
Oatum Romfe, apud Sanctum Petrum, x regis ipsius
dantes quatenus juxta dispositionem
das Maii, anno octavo.
pecuniam illam facias erogari.
XXXVI (164).
Dalum VII Kalendas Maii.
GUBERNATORI.
DUCI ANDR^/E REGNI HUNGARI-E XXXVIII (167).
regemvuerum
Respondef littens ipsiut,et La4islaum EIDEM.
pupilltm et nepotem suum, ipsi commeudat (Iboj.
ipsius promi
Ut redditus quos regi, reginxque matri
(VII Kal. Maii.) serat, persolval.
(vii Kal. Maii).
Postobilum iiiclytaerecordationis Henrici,
.•cgis

devolionis pri- Postobitum, etc, usque mancipare. Cum autem

Hungariffi,IValris tui, litteras tuae
regmff,
regi et charissims! in Chrislo
tiliie...
benigne rcccpimus, quae, cum eidem
mitias gratanter et
quosda.
^ ^ir^i: no^u;^ matr>.jj;, post frat.is tui decess.in.,
esJ::;S:mr: i
te daturot„,
-cr^bi, inqu.buscon- D redditus, sicut accepin.us, promiseris
non 1 tat t a^^^^

ut utamur, quod,
tuis verbis
monemusnobilitatem tuametexhortamuratte u .

Uneba ur expresse mandarnus qua enu

et ,.er ap-.tolica tibi scripta
cut - regis ipsius dispositione, ob teneram
ni.i
lac.s cum .nte,^,r.latc P«'^« ^''."^^^'^;;^^
Ladi lai «tate.n. pucri cu.'am et
reg.men illos ei
eius rcgis pro
voluntate.n, qu. et te pa.rem exhibeas e. patronum, t.b.qu
egni !u ceperis, promp.ar.; geri.s
ipsum huc et pr.mium
bene cons.ituta ^u^nt oiservar-, et qu. per ^^^^^Z^JZ:::^^^
quantum in te hun.ana. '-"'d^^^^^^f^^^^^""' ^^ P'^"'
regc.n laudabiliier noveris inchoata, ^^^^^
ades.e.
inten- hai.ue-.t. uln p.us et ben.gnus tene„s
esMeliciter elTcctui mancipa.-e. Nos igitur,
Domino collaudantes, Datum x.i Kalendas Ma...
tionis tu« «inceri.atem in

infra pra^fatum
maxime et
Ravnaldus, ad annum 1203, §54
(163) Decretal. add. sept.mi 226
ier^unt pro m. |I65) Vide epistolam l.br. ^
subdiaconuni cUgere pr.esumpserunt
nt " Ravna dum, ad annum 120.:), s ^^-
{{m)
06) Vide
V de «^Y^^^^
R. a. n. p., V. e. m. p. c c s e., p. n. s. e.
^ ^^^^ ^205, § 55.
hujus partem exh.bet (lO/; viue rtajuaiuui ,
(164) Majorem epistflas
 597 PONTIPICATUS ANNO VIII, CHRI8TI 1205. 598
XXX[X(168). A sive ciericos
EIDEM, ET UNIVERSIS
eorumdem indebite molestare pra;-
PRINCIPIBUS IN IIEGNO CONSTI-
sumpserint,taminposse8sionibusquamrf.dditibu8,
TUTIS EODEM. regio non deferentcs honori,
Ita pueri regis curain eos gerere monet, uf
cum familiara et cle-
regias ncos ip.sos sub nostra et apostoiic^
possessiones nulla ratione ubalienare audeanf. sedis protectio-
(vii Kal. Maii
nevelimusconsistere,apraesumptionesua percen-
)
8uram eccIesiasticam,appellatione
Post obitum inciytae ."ecordalionis Henrici, regis postposita,com-
pescatis.
Hangariae, fratrid tui, fili dux, litteras tuff devo-
Datum V Kalendas Maii.
tionis, ete., usgue mancipare. Ut igitur eidem
re^i
regni juraintegra conserventur,no?,qui apostolatus XLI(171)
officio tenemur tueri pupillum,cum SUFFRAGANEIS ECCLESI.E COLOCENSIS.
illius, quamvis
indigni, vices geraraus In fide pueri regis permanere
in tenis, oui dicitur per imperat-
Prophetam: Pupillo tu eris adjutor, obsecramus in (vii Kal. Maii.)
ChristoJesuqui venturus est judicare vivos et mor- Ut sitis in fidelitate constantes, et
integritatem
tuos, ct auctoritate prc-cscntium
fama3 vestrs conservetis illaesam,
sub obtestatione fraternitati ves-
divini judicii districtius inhibeinus, ne, trae per apostolica scripta prascipiendo
dum idem manda-
n\x fuerit in minori,alienentur regalia in de-
ffitate
B mus, quatenus, in omnibus qus ad tnitionem cha-
trimentum ipsius, sei ad ea fideliter conservanda nssimi in Christi filii nostri Ladisiai, regis Hun-
diligeos studiura impendatis et garijB, ac...regins matris ejus et regni pertinent
operam efflcacem.
Datum, venerabili fratri nostro Golocensi archiepiscopo
VII Kalendas Maii. . . .

fidehter assistatis,ut inde

XL. (169). retributionema Domino,
ARCHIEPISCOPIS,
et gratesa nobis obtinere possitis.
EPISCOPIS,
ABBATIBUS, PR^POSITIS,
C^TERISQUE PR^LATIS, ATQUE PRINCIPIBUS, CLERO, Datum VII Kalendas Maii.
ET UNIVERSO POPULO REGNI HUNGARI^. XLIII 1172).
Fidem regi servare omnino jubel. M. ABPATrSS^, ET SO' ORIBUS DE
GANDRRSHEIM
(Apud S. Petrum, viii Kai. Maii.) Prineyia ivsis ab Agapiio PP. II, et Joanne(17.?)
Mll conccssa, renovat et confirmat
PP
Post obitum inclytae recordationis Henrici, ; inseruntur
regis ponhficum diplomafa.
Hungaria3 dilecti filii nobilis viri, ducis Andrsese, (Apud S. Petrum, vi iVon. Maii
fratris ipsius, litteris suae
devotionis, etc, usque )
Cum Christus sil veritas, nos, qui, licet indigni,
mancipare. Ut igitur erga regera ipsum, qui post
locum ejus tenemus in
patris decessum vobis dominus remansi '" terris,veritati debemus
''''"'"' '''
te-
et h/res sd^rniim
'''''' '"
nprhii'" '"''y^T
fidelitatis constantiam observens^auctoritlte

prssentium distnctius inhibemus, ne cui

^oMs C
contra
Ego Ta]
natussum,el ZZ
tV'vem xn mun-
ad hoc
'
ZklZfuZm
dum, ut teslimonium perhibeam veritati
coronam ipsius consilium vel auxiiium impeudatis, {Joan. xviii)
Expartesiquidemvestrafuitolima nobis humiliter
sed resislatis omnino, regis defendentes
honorem' postulatum, utpersonis aliquibus
quis forsilan conlra scriberemus,qui
si eum agere ter.taret. privilegiaecclcsiffi vestrae concessa
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, inspicerent'di-
vi Ka- ligenter.quae, tumquiasunt vetustate consumpta,
lendas Maii.
tum quia monasteni veslri coniinent
liberlatem'
XLI (170). propter viarum discrimina timebalis
COLOCENSI AnCHIEPISCOPO,ET ad nostram'
EPISCOPO WARA- prffisentiam destinare.
Nos autem, postulationi ve-
DIENSI. straebenignum impertientes assensum, quatuor
Ladislai regis ac regin;e familix
molestiam exhiben- episcopis,totidemque abbatibusduximus
tes compescrndi provinciam injungif. injungen-
dura, ut, ad vestram ecclesiara
(Datum v Kal. Maii.) accedentes, stu-
diose inspicerent vestrs privilegia
Cum libertatis,et eo-
sit regi tanquam praecellenti, juxta ver rum rescripta fideliter ad nostram prssenliam
bumApo3toli,deferendum, de-
fraternitati vestrffi per stmarent, sigillorum suorum munimine
roborata.

y Raynaldum, ad annum 1205, 5o

/!5? § mitti cupientes, ut, plurimus saeculis,
7"^'' f^^y"a'''um. adannum 1205, S 55 nemini nisi
iln^' maximispnncipibnsacces.^us pateret Olho imoe
170) Vide R.ynaldum, ad annnm ;
1205, § 55 rator II binas filias, Snphiam et
171) Vide RaynnMum, ad annum 1205, l 55. Adelhaidem ibi-
1/L) Vide RaynaMum,ad annuin dem conspcrarct. ipsins fundatoris fih>
12o5,' § 68. n.emora-
bili exemplo tres ibidem se inrluderent
(17.^) Regiuiii omnino viruinuin Bencdictinarum
t ,
Brun^vi
coenobium i:i ducatu Brunsvicensi censes; deniquo alia^q„e Saxonijc
prinripes adeo
A.U 842 Lentolphus. magnus dux Hiium,quod sub
Saxonnm, con-
portas s;incli ccenobii illius
exambirent, ut amnlis-
ai'nt, s. simos,prRe illius vita?
prolessione, pnncipati.s con-
Altlndus, HiMesheimensium epi^conu';
aotavit, et exm maximi Cassares opibus temnrrPnt in quo egregia cum
et favori-
; prima^vo fervore
bus mire extulerunt.Submisere se viguit disciplina, donec, superiore
m hoc cofcnobio cep..omnia ruerent, .«acrumqne et
sffculo in Dr»

scerentur,hoc denique alterum

profanum mt
esse in domo Dei elegerunt, tanta contentione
ad- devoraret. » Buce-
LiN, berman. sacr., part. ii, pag. 17.

i
 INNOCENTII III PP- REGESTORUM LIB. VIII. 600
590
A »eim nuucuputur, alquc posteri.^ srns in pcrpeluum.
ol, lcnorein eo-
nra^sentata snbtilHor inspexcrint,
salutem, bmedidionem aposlohcam. Si piis votu
ruinrulcliterconscribentossui.consignavorca.gillis
etiam ac pelilionibus assemum prxbemus, ommpolenli Deo
nosiroconspectui prssentanduu..Venerubili3
Bemensis archiepi- nos plarere credimus Qu^provter, universis sanctx
fratcr roster G (17'i) ... nunc
in p.rti- calholicx Eclesi^ fillis prxsenlibus el fuluris no-
flcoou^ tuncvero cpiscopus Pr.rnestinu^
lum volumus, quod
csse in syuodo, qux apud cor-
busiinsoMiciumlegationisexercens.tibi.lilia abba-
esses electa, munere be- p«« retn nposlolorum principis arta est tn
beali
tiss. cumlunc temporis
nefiictionisimpcnso.tenoremprivilegiorumipsorum mense Decembris, et indirlio xi (176), amabiles Deo
inscriplorcdegit,ipsumquepropriopigiilomunitum ac spiriiuulrs filii noslri, Otlo major ct miaor, sere-
ni<isimi impera'ores Auijusii,npostolicam pdlernitalem
nnstro dccrevit conspectui pr.-csenluri. Nus
igitur,
cum nostram humiliter supplicare dignali sunl, coram
tam eidera legato, quam inquisitoribus ipsis,
fidem archiepiscopis et episcopis, vidclicet Ilalicis el UUra-
rescripta illorum in omnibus concordarent,
nihiiominus, moni.unis numero triginla et sex,quatenus prsefatum
debitam adhibentes, ct attendentes
monaslerium Ganderseim, qnod conslal esse sub tux
quod monasterium ipsum in libro censuali Cumera^
et exempta filiationisregimine,silum in reyno citerioris Saxoniae,
noslrffi intcr caetera monasteria libera
et suc- ^ ad honorem prxdictorem confessorum Chrisli Inno
di*inoscituradnotatum,etquodetiam nobis
-L _.._:»:„ j.,„i..,o otniic nlhi« quae anrn
nn;f> auro ceiitn AnastasU, auctoritatis
ceiitii et Anasfisii, nostr^ prxsidio
aurloriiatis nostra> prxsidi
cessoribus nostris in duabus stolis albis,
muniremus, et sub tuiHone jureque S. 0-
sedis aposto
sint,ad pondus bisantioruin triginta,context,T., an-
licse perpetim suscipcremus. Quornm piis congau
nissingulis teneatur,privilegium pra?dicti Joann's,
denlcs petitionibus,alacri mente id fieri decrevimus
ne po.ssit super hoc verilas deperire, pra;senti pa-
pnecipientes ex en,qua, vice clavigeri ccelrstis regni,
gina duxiraus inferendum. Joannes (175) episco-
fulciinur aurtoritate, utpr:.enominatum ven. ccbuo-
pus, servus sj-rorum Dei, merilis et sanguinis
cla-

nr^bis Christo filise bium nemo unquarn s;eculnrium possideat, neque

ritale rulilanti dileciissimx in.

beaiorum ex decimis el possessionibus ejusdem quidquum sibi

Gerbergs:, venerabili ahbatissse monaslerii
Anaslasii, qusd Gander- aliquis usurpet, non rex, non marchio, non comesj^
confessorum Innocentii nt
not. diplomale. Verum, dubilamus an aque conciliarf
(174) Videeijistolam libri septimi 116,
possint cjusdem diplomatis nolfe chroiiolo!.'icae oum
(175^ Joannes Xill, Uomanus, Joannis episcoin
nolis chr'onoliKicisdiplouiatisOttonis,quod exhibet
filiusex legitimo matrimonio creatus, episcopus
idem auclor loe. cit.
Narniensis, impi-'ratore Olhone magno, poijtife.x
Synodum illam Romanam,de qua tam altum si-
crcatus VI Nonas Oclobris, anno 965, eedit annos ecclesiastici.(ViiieBA-
sex. dies quinuue. uuml
sex, menses undecim, aies
Konue
Obiit niniKc "entium oraiterunt
f,..,..^.-
\
^-
scriptores
cnn i\nn c\nQ
-i- n-Q
T-ro ..._
,,,
'
v

R"N1um, t. X, ad annos 9bO, 907, 968, pag. 7/8 us

I

v,Ml'l%Pntemhri9 972)- '^eoullus in basilicaS. Pauli

kJi^L/ f » \^ ^ «.nv^A u»*.ivv%* «».,--.,.-.. w,-..-.-, — .,
j ^j

14 usque 21 I!.\rduinuim Art.cuncil., tom. Vl.part.

;

col. 72.5.
1, col. 643 usque ad (682) actam esse in me.nse De-
(176)Locus potatu dignissimus, et omnino con-
cembri, indirtione undecima (XI), diserle aflirmat
ferendus cum his quae in Annalibus Ilalia-. celeber-
ipse ponlitVxinitio diplomatis, earademque nctam
rimiMuratorii leguntur, tom. V, part ii,ad annum
chronologicam in fine repetit. Ac, nc erraluin ab
907, pag. 233. Non ha conoscinto il cardinal Ba-
.<

amanuensi fui?se putenrus. in snbscripnone scri-

ronio, e ne pur altri, fnorche il Sigonio, un
cnnci-
fuisse utt niarii S. R. Ecclbsi*, reperitur eadem (mensis De-
lio di assaissimi [numero 36 congregato.^i
OHramontani.cele- cembris), et indiciionis (XI, vndecim 3e) noVd; in
iyse pow///ea;) Vescoviltalianied
altera vero subscriplione bibliolhecani S. Ecdis
brato sul principio di questanno {9Ql),sed hic difft- tertia vice replicatur
non tantummo^io
cullas inest quum niox indicnbimus), m Roma
da apostolicfe,
memo- eadcm nnta.scd etaddilur altera, n^/fo imperiima-
papa Giovanni XIlI.D't-sso ci ha conservata
cui ven-
primo,qm quidem
joris [Ottonis) sexUi.minoris vcro
ria un diploma di Otione' il grande, con
alTin- annus apprime cum indiclione undecima. ni-c non
Ejono confermati tutii suoi benie privilegi
Suhiaco. (Vi,ie AniiquU Halir. cum aniio907,juxta Chronoiogislaruni, (Vide T/lvt
signe hionaslero di
Dicc ivi rimpera- de v^rifwr les datcs, uouv. ed>t. iom. I, pap. 20)
med. oevi, toin. V, col. 'S^ )

di Subinco, venit in gre ipsiupqiie Hali.ie annalistae compnlum, coincidit.

dore che Giorgio, nl^bat»
ubi Verum.diplomata Ottonis.quod exhibotur in Anliq.
mium Bnsilica B. Pelri aposlolorum prinripis, dibcrlii chronologicas nolas pr<c-
Iialic. loc.rit
cum domno Joanne XIII, papa, snnrtx Synodo pro [)!is

locornm in- D ferl: Dala iii Idus Januonus, anno Dominicx /"-
util ilate ejusdem e.tcU .nx et venerabilium
carndlionis OGl.imperit vero domini Otlonis piissimi
tereram us.ciicum.^iedentibus rum liavennatearchie/n-
idque Cxsaris v. indiclione x, Actum Romx in Dei no-
scopn p'urimis episcopis ex Romano lerritrrio,
rrqno. nec von prxi^ente Ca- mine feliciter Amen.
ItaUnei nlframnntano (lifficultatem nosaccin-
qui Marchio Cnmerini et Spoletinr Ad soivendam hujnsmodi
puano priucipe, et
an- gere,ex inftituti nostri ratiime non est. Imo, for-
ducatus T)e.\ suddettn concilio Roman,) si ha
And. Dand. tas>e lonarius in hisce notr.ndis immorati sumup.
che da intendere il Dandolo, (Vi'le
Italic. Sed rosalbujus momenti vi-a fuit,nec indigna quae
Chron. ib. viii, cap. 14. part. xvii, firr.
etndiosiorcm aliquantulum detineretlectorem; cun:,
I

ty.m. XII. col. r,09\ alloir.he scnve, che Pie-

script.
pi.Tsertim, ageretur et de synodo, cujus. nnn
so-
tro Candiano VI. doge di Venezia neiranno
nono
li!n)mndo acta aut periere prorsus, aut adhuc la-
del suo ducato cioe nel ijresente, mando per suni
tere
GinvHnni Cont«ren«, e Giovaini Ve- tent omninn anecdota, sed et ipsa celebratio
amltHiciatori pontilicio
on.nibsis historicis incngnita fuit. et de
nerio. diaccno. Joanni papoe et Otloni imprratori
ac itnpcratorio diplomutihus.quorum pontificium,
Rnma', rxisteniibus in Syno'lo ibi congrrgrata..... » m
induhitatae omnino fidei, nunc primum prodit
Hnctenus ciarissimus Italia; annasjista ; cui qui- cnro-
bpllis- lucem, imperatorium vero, erroris in notis
dem. quoad celebrationem ^ynodi Roinan.p,
ipprimR co»cinit Jo nnes ip-e PF. XHI in nologicis ex aitero manifesle arguitur.
siro*^ '"'t

hoc,qxiod hic exhibetur, indubitat« fidei pontificio

 601 P0NTIFICATU8 ANNO VIII, CHRISTI 1205. 602
non episcopus nec quilibet princeps guacunrjue po-
A ctione x,. QoU.ero pv\n\eg\uw memorati prsde
tesiale prxdilus, nisi jorle tuendi ac de/endendi
cessons nostri Agapiti papae
(177), pieniua videtur
causa, et lioc non nisi iua, et ejus, qux pro tempore
exprimere ipsius monasterii liberlatem,
regularis fuerit abbafissa,
nos ad
sobria fiat permissione. veritati.s notitiam pleniorem, capituium illud,
Eslo igitur ad laudem omnipolentis regis. abbatissa quod ad iiberlatem pertinere dignoscilur,
ejusdein monasterii, et subdilas libi sororcs ad
de verbo
coe- ad verbum huio paginae duximus
subscribendum
lestis patrise. gaudia expelencla insligare prudenli Quia, inquit, pos-ulavit a nobis
Ademarus, venera-
magisterio non cesses. Sit semper eisdem sororibus bilis ahbas ([18), ut
per ejus interventum, atque
facultas, sive licentia, ex ipsa sua congregalione, post
deprecationem, twstrum monasleriuni
Ganderseim,
obUum abbattss^ aUam sibt malrem, secundum regu- situm juxta fluvium Ecnernan,
apostolica auctoriiate
lammam,substituere,etquam digniorem viderini, vobis confirmaremus, ut sub
mrisdirlione Sandse
panammo et consensu, habeant poteslaiem eligere. Marise, cui, Deo auctore, deservimm,
Erclesix eonui-
Confirmamus vero et corroboramus ipsi sancto mo- tutum, nullius alterius ecclesi^
jurisdirtionibus sub-
nasteno omnes res et possessiones mobiles et immo. mittatur ; pro qua re, piis desideriis
faventes hac
brles, quusnunc habel, et in antea, Deo opitulante, nostra auctoritate id quod ex,,oscilur,
effectui r!ianci-
habere debet, quohbet jure acquisilionis, pamus,
ila ut, et ideo omnem cujudibel
amodo
g Ecclesix mcerdo-
et usque in finem s^culi, licenter eas teneat et tem, in praefnto monasterio ditionem
quamlibet ha-
possideat, omnium hominum contradictione remota bere, auctoriiale nostra, prxter
sedem apostolicam
au'em cnntra hujiis nostri apostolici privilegii
Si quis prohibemw^. /iuctoritule namque beatissimorum
apo-
tutelam agere tentaverit, et e.r. his quse a nobis stolorum Petri ei Pauli jubemus, vtnullusrex
de-
habeat
creta sunt, aliqua pervertere molitus
fuerit, hunc cum licentiarn noslrum monasterium
aliquibus hominibus
auxilio sanctge et individux Trinitatis, et in beneficium dare, ut profecto
interventu juxta id, quod subje-
bealae Marise semper virginis, omniumque suncto- ctumapostolicxsedifirmitdiepnvilegiiconkistitincon-
rum, ex auctoritate beatissimi Petriapostolorum cusse ditatum permaneat, locis ac
prin- rebus tam his,
cum assensu comprovincialium ponti/icum et
cipis, quas moderno tempore habet vel possilet,
quam quas
omnium hujus nostrx sanctx sedis suffraganeorum futuris temporibus in jure ipsius
marMSterii divina
episcopornm excomm unicamus, et, a pietas voluerit augere ex donis, oblalionibu.<=,
,
liminibussanctx deci-
Dei EccLesix, omniumi/ue Christianorum misque fidelium, absque ullius personas contradictione
socieiate
separantes, perpetualiter anatfiemafizumm firmitate perpetua perfruatw.
Scriplum Prohibemus igitur ne
per manum Stcphani, scriniarii sanctx Romanx t/t^-
•«^"•u.Mcc Ec quis — aut ".-.•.4"o..^i
- vos monasterium luiji vestrum
vcon uui uuiiua
'^'^- 1 contra tenorem
leiiorem
iix, tn mense et indirtione iupra
dicfa xi, f Bewe p P^^ivilegiorum suornm audeat indebito molestare.
'^^'^te.
ouis autem hoc
Si quis praesumpserit, ;„j:
attAn+.iro r.r.mo.,,>,r.c.,„,t
hnn, attentare
indigna-
Datum, Kalendis Januarii, per mamis tionem omnipotentis DeJ, etc, usque incursurum.
Guidonis,
episcopi Sanclx Silvx Candidse Ecclesice, et bibliothe- Datum RomcP, apud Sanctum Petrum, vi Non-
cariisanctse sedis apostolicx (176 Maii.
), anno, Deo pro-
pitio, pontificatus domini
Joannis summi pontificis,
el universatis terfii decimi papar,
insacratissimasc.de
beati Petri aposloli, tertio,
imperatoribus serenissimis
dominis Ottone majore et minore, anno
imperii ma-
joris sexfo, minoris vero primo, in mense et indi-
(176*) « VIII Tidonis (pro
Guidonis) episcoDi Saxone Augusto, sedit annos novem, menses sex
Portuensis et Sylvae Candida?. et
S. R. E. bibliothe- dics decem, creatus xv Kai. Junii anni
carn, mon„nere Ferdinandus 946... Bonis
Ughellus in halia sa- oi^eribiisplenusetdeomnibusbenemeritus hono-
'" «hronologia archiepisco- rifice Romae obiit, vi Kal. Januarii,
nn nm R X'''
porum Benevantanorum. » ineunte anno
habot Ciaconius, tom. I. col, 730.
Si(-
Dum.ni 9o6. Corpus ejus sepultum est in basilica
UghpJlus Lateranensi. » Ciac. tom.
eqmdem alterum Joan .isPP..XlIIdiploinaretert I, col. 711.
EociesicB '
Bpnpvpnf»n« T
m
••> .'"^'^'0 mdrerert.Hi (W8
(178) Ademarus,
Artemarus, seu Hademarus, Germanus.Ful-
Germanus Fui
re n elargUum, cni subscripsit Guido
noster ; et hoc dinahs, hoc sasculo floruit. Vir pielate ac docliina
Ji|'l<,malpgereestapnd ipsum.inchronologiccE.erie
Kcncventanorum pr.Ts„Ium. lial. sarr.
clarus.qno nomine principibus charus. Romamad
toni. VIII Agapetum pontiflcem.a S. Brunone Coloniensi an-
"^' '"";' <«-'-">-<^fis.um" cum suo r.vrmplari
rnlJ
co^llalum.suh,Hrterejudiravtt.
listite, iiiip.",ir,in<ii pallii causa uiissuin,
rediisse .n-
K t in !lne diplon atis genti popuii Agripinensis gratulatione, pallio
d e. te leg.tur Dalum non
Gui.ioms (non vero
: vii Kal. Junii. permanum solum cum amplissimo privilegio impotralo scd
Tidoiii^), epi.^copi Sanrt^ S,,lr:e importatis quoque de S. Panlaleonis mariyris"pi'o-
^'nndtd^hrclesige,etbihliolh. S. sedis
apostolicxfeic- pr-o corpore sacratis reliquiis, auotor est
uiemque Ughellus in chronologica Rogerius
episco^^rum in V.taejupdem sancti. Cardin.ilium fcrturnmnero
Jylv^*- Landiclfle sene {ibid. tom. I, col.
aonem, non Tidonem, versus annum 108) Wi- apcriptus, in Chrnnico mss. S. Uldralrici Augu
963. ex Luilh- .R^^/i^s^s '" C.ermaniam, peste
^V""'- morituranno
Uiithpr Christi 956. In occidentali coro
Ticin., I.b. VI, cap. 6. tom. Fuldensis «epul-
II, Her Itnlir ci^um supra S. Bonifacii cryptam
^m/>r parl. ,, pag. 472. col. 2 accepif. Pe eo
lit. D ubi" Vdo plurH Witichindus, monachus
''^l\Ti.do,epi^copus Sylv^ '
Corbipn.^is. In nesti^
Candid^ dicilur. Othoms imperatioris ; Sigibertus, ad annum 953'- Ba-
»"' ^^^^'' ^"''" "^*^" d^ Agapetoll. ronius, Annal. tom. X. '

non iHnnin?
1) junior,Romaaui,
imperatoreOthonemagno
603 INNOCENTII III PP. RBGESTORUM LIB VFII. 001

XLIV A. cutn (uilcin abbatissa et sororcs suam inlcnlioneiu

PIGAVIENSI (179) COLnEIEn (ISO), ET... DE LAPIDE tam cx tenore privilegiorum ipsorum,
fundavcriiit

S. MICHAELIS (181) ABB\T1BUS, MERSENBURGENSIS, quam librinostri testimonio censualis, quia tamtn
PADERBUBNENSIS, ET IIALBERSl ADI- NSIS D10ECE8E0N. Cor... majoris Ecclesiae, et J. S, Crucis, canonici

mona- Hildesemenses, in nostra constituti praesentia, pro-

Dal eis provinciam inquirendi de suhjeclione
sterii de Gauderahcim Eccleyise lliUla^cmensi. ponebant, Hildesemfnsem Ecclosiam in possessio-
(Apud S. 1'clrum, v Nonas Maii.) nem subjectionis ipsius monasterii percenlum an-
Ex parte dilectaruin in Christo filiarutii, M. al)- norum spatium et eo amplius extitisse, privilegia

batisstB, ac sororum ecciesiae de Gandershein', fuil ipsa non duximus innovanda, ne Hildesemensi Ec-

olim postulalum a nobis,ut personis aliquibus scri- clesias in sua pr.TJudicare justitia videremur, qui,

beremup, quae privilegia Ecciesiai ipsi concessa in-
spicerent diligenter, qua, tum quia sunt vetustate
consunipta, lum quia ipsius monasterii continent
liberlates, propter viarum discrimina timebant ad
nostram prsesentiam destinare. Nos autetn, postQ
Ucet procuratores non fucrint, pro Hildesemensi
tamen Ecclesia,cui tenentur,devotius supplicabant
uljussuum conservaretur eidem, et exponebanl
se ad expensas abhatissse solvenda?, si enrum as-
sertio per Hildesemensem Ecclesiam plcne probari

lationi earutn l>enignuin imperlientcs assensurn ^ non posset. Nos igitnr, ut tara eidem monasterio
quatuor episcopis totideraque abbatibus duximus quam ipsi Ecclesiae suam justitiam conservemus,
qiii sumus oninibus debitores in ea, discretioni ve-
injungemlum, ut, ad ipsara ecclesiam accedentes
studiose inspicerent ipsius privilegia libertatis, et per apostolioa scripta praecipiendo mandamu?,
strae

eorum rescripta fideliter ad nostram prajsentiam quatenus, ad locum idoneum pariter accidentes, et
destinarent,sigillorum suorummunimine roborala. auctoritate nostra citantes eos qui fuerint bac de

Qui, nostro, sicul ex litteris ipsorum accepimus, causa citandi, inquiratis supcroinnibus diligentius
miindato parentes, privilegia bonae memoriae Aga- veritatem.o.tusquead definitivae sontentiaeculculum
piti et Joannis, praedccessorum nostrorum, sibi prL^cedentes, gesta omnia, conscripla fideliter sub
tenorem eo- testiraonio litterarum vestrarum, ad sedem aposto-
praeseniata subtiliter inspexerunt, et,

consignavere sigil licam deslinetis, praefigentes parlibus terminum

rum fideliter conscribentes, suis

lis nostro conspectui pra^sentandum. Venerubilis competentem, quo, recepturae sententiam, nostro
etiam frater noster, Cx. (182) nunc Remensis archi- se conspectui repraesentent. Hildesemonsem autem

episcopus,tuncveroepiscopusPraenestinus,inpiir- Ecclesiam,nisicontramonasteriumdeGanderslieim
tibus illis olficium legationisexercens^eidem abba- praedictorum canonicorum assertionem sufficienter
tissae, tunc temporis esset electa, munere
cum probaverit, aut prffilatos canonicos, si forte quod
benedictionisimpenso,tenoremprivilogiorumipso- C ipsi fecerunt, eadem Ecclesia noluerit ratum
ha

rura in scripto redigit, ipsumque proprio sigillo bere, in expensis legitimis eidem abbatissae solven

munitum nostro decrevit cons;,ectui pr.Bsentari. dis, juxla contilutionem a nobis super hujustnodi
Quodsi
Cum autem,tam eidem legato quatn inquisitoribus olini emissam, decerninius condemnandos.
ipsis,cum rescripta illorurn concordarent in omni- non omnes... duo vestrum, etc.

o;us,fidemdebitamadhibentes etattendentes nihilo- Daturn Romae, apud Sanctura Petrum, v Nonas

minus, quod raonasterium ipsum in libro censuali Maii.
Caraerae nostra inter csetera monasteria libera et
XLV. jfe
exerapta dignoscitur adnotatum, non videremus
quin debereat eadem privilegia innovari, praesertim ... ATREBATENSl EPISCOPO (183)... ABBATI SANCTI BER- \
(170) Pigaviura, seu potius Pregsviuiii, illustiis
usque ad annura 1221, quo,
bri anni 1203, praefuit
nominis in Saxonia monasterium, cujus meminit in die 26 Marlii, aolePascha mortera oppeliisse legi-
catalogo abbalum imperialiuin Fiidericusimperator lur. Ipsum Romae consecratum ab Innocenlio PP.
Salbi-
I[I,quibiis jus ferendi suirrai.'ii in comiliis imperia- III. ot in cardinalium collegium sub tituloS
n,pag. n.-ECooptalum refert Locnus in Chronico, pag.370-
libus competebat. bucrl., Germ. .sac;-., part.
69. Vide epistolas libri prinii 317. 318. n cui conc:nunt Gazeus in lli.^t. Ecctes. BelgiuAnm-
les Gallo-Fiandrix, Frizonius, et post eum
Fraoci-
(180) Vidft epistolam libri sexti 187, not.
sciis Quercetanus. De ejus cardinalalu nullia apud
(181) » llluslre Benedicti ordinis, sacrae familiae
Cisterciensis, in Saxonia, monasterium, sicdictum Ciaconum mentio »

a Campen.sibus, qua tamen ex causa, ignoramus. Hactenus auctores novoe GalliseChrjstianseA.Uh

col. 329, Olduinus equidem [ad Ciacon. tom.
II.coj.
Illiusfundalrix tuit Beatrix. abbatissa Quodlimbur-
Radulfum inter cardinales incertae creationie
gensis Fuit filia.ut vocant, hir-c ahbatia monasterii 39),
rer.enset. Radullum, inter cardinales si
unquani
Veteris Montis, inducla inde in illud raonachorum
coloiiiii. Exstant ad loci abbates diversos litteis in- ascitus cst, non ante annum 1205 hoc eniipenti
epistola
nocentii IH et Honorii III, etc. Abbafi de Laf-ide liluio insicnitum fuisse, ex hac Innocentii
dunitassf
S. iilichaeli.^, Ihdhersindicmis dixceseos, etc, de qui- evincitur. Scdde illius cirdinalatu valde
idetur et ipse Oldoinus illi enim locum non
dal
bus consulcndus angelus M;i;irique, » bugelin ;
;

intor cardinales qui electioni Honorii PP. III inle'"

Gfryn. .sarr., part. ii. pag. 206.
fuere. (Ihid. col. 43.) Verum, inter cardinales
sut;
(182) Vide notas ad epistolam proxime superio- quem.
rem. eodem Honorio PP. III mortuos. Rodul/um
dani, Grt//MW. S R. E. cardinatem, anno 1220
f1';
(183) . Ra.iulfus (//« NeuvHle), Viennae iu Gallia
natus, Atrehatcnsis nec non Valentianensis Ercle- functum nominat.
aiae archidiaconus, antistearenuntiatus raenseOcto-
 ^'^^
PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRI8TI 1205. 6C6
TiNi (184) MORiNENSis DI0ECESE03 ; ET s. DE vALLi- A archiepiscopo humiliter supplicarunt, ut ipsius de-
Bus, CANONico LAUDu^fBNhi. cani diligenter examinarot personam, parati defe-
Causam electionis episcopi Ambianensis (185) exami- ctum ejusdcm etiam per testes idoneos edocere
nandam ipsi» committil.
joanne, canonico Sancti Firmini, ne illius connr-
(VI Non. Mau.) riiaretur clectio, ad sedem apostolicam appellante,
Dilecii fihi... praepositus (186), archidiaconus ac promittente se, ubi deheret, illius impotentiam
et
quidam alii canonici Ambianenses, ad nostram prce- probaturum, appellalion; suae terraino assignato ;

senliam accedentes, in auditorio nostro proponere at,archiepiscopus sjpra dictus taraipsis quam de-
curaverunt, quod, cum eorum ecclesia suo esset cano praefato diein Parisiis assignavit, in quoiliius
destituta pastore, et capitulnm ejusdem ecclesia; se conspectui praesentarent, et idem ipsius decani
tractaturumdesubstitutionepontilicisconvenissel, personaiii examinari faceret diligentcr. Sed dictus
compromiseruiit in tres unanimi voluntate, qui, archiepiscopusadlocum pra-fixum^stalutotermino,
praislito corpor,iiiterjuramento,singuloruminqui- non accedens, venerabiii fralri nostro, Belvacensi
rerent voluntate?, et eum, in quem sanior pars ca- episcopo (190), et dilectis filiis. magisLris R. de
pituh conveniret, ab eis eligendum in pontiflcem Corthon
no- (lUi), et R. de Ablegiis, suis deail iitteris
minarent, ot omnes tenerentur ipsum recipere, ap-
g in mandatis, ut, si memoratum decanum viderent
pellaiione postposita, in pastorem, quemilli
decer- idoneum.auctoritateipsiuseumdem.conlradictione
nerent eligendum,quibusetiaminterpretariconccs-
et appellatione postposita, confirmarent, Delegatis
serunt, quae pars esset potior nominanda.
Gum ergo ergo eisdem injudicio residentibu8,et commissione
ipsi arbitri voluntates canonicorum omniura qussi- prsfati archiepiscopi in publicum recitata, preefa-
vissent, ei ad cujus spectabat olficium prcBceperunt, tus preepositus, Andrseas, presbyter et magister J.
ut decanum (187) ejusdemecclesiajipsisinpatrem Sancti Firmini Ambianensis canonicus, et J. de
eligeret (188) et pastorem. Verum, quia compro- Scalaphai, exhiberi sibi litteras memoratas cum
missiu ipsi fuerat interpositione juramenti
firmata, instantia postularunt, ut deliberare vaierei.t an illi
qu'dam eorum in eumdem
consenserunt expresse, possent electiooem confirmare prffldictam. Verum,
sed ipsi... caMcelh.rius... cantor ejusdem ecclesiae, cura iidem eis litterarum copiam denegassent.ipsi,
ac quidara alii. distulerunt adhibere consensum, salva exoeptione de litteris non ostensis, coram
proeoquod dictusdeoanusessetimpotenseviden- delegatis prajdictis proponere curaverunt, qiiod
teradepiscopaleofticiuroexercendum.cumdeipsius electio decani non erat aliquatenus confirmanda,
non possetvaletudinedubitari.Unde,cuminstantia
eo quod cessio quondam Ambianensis epi-
inducias a suis concanonicispostularunt,
utaposlo- scopi (192). nequaquam tonuerit, utpote citra for-
licam sedem consulerent, an, ratione praestiti juia- C mam canonicam et mandatum apostolicum cele-
[nenti,eumdemdecanumtamimbecillemetconfra- brata, cum ipsam illinon fuerat licitura
quibiis
Jtum senio recipere tenerentur. vel ab
eo possent recepissent.Proposuerunt prsterea quod dictus
icite dissentire, religione juraraenti prsstiti non decanus impotens erat ad pontificale officium exse-
)b8tante. Gumque deliberandi et consulendi su- quendum, cum manus ita treraulas habeal, quod
^eriorera inducias non possent ab eis ullatenus sine scandalo et periculo explere no.i valeat offi-
)blinere, ne prima facie objici posset eisdem, cium sacordotis, et quasdam distributiones, quae
luod perjurii maculam incurrissent, infamia^ hu- fiunt in Ambianensi ecclesia. longo tempore ab-
usmodi raelu, quidam eorum in prffidictura
deca sens percepit, quas nullus consuevit recipere nisi
uim consenseruntexpresse, quibusdamaliissusti-
praesens, vel valetudine praegravatus. Adjecerunt
lentibus, qui non fuerant requisiti.
Gceterum,cum insupercontraeum.quod litterae, quaenominecapi-
lars adversa electioncm ipsius
a venerabili fratre tuli fuerant prffisentats, per quasconfirmatio pete-
'°^'''o Remensi archiepiscopo (189), sanctic Ro- batur, fuerant caplata eorum absentia deslinata?,
nanae Ecclesiae cardinali, apostolicee
sedis legatn, quae omnia parali erant, ubideberent, pleniusedo-
eto et confirmari, ipsi
denuntiarunt eidem, quod cere. His igitur rationibus allegatis, tam idem pr.p.
decanus impot.nsessetad pontificaleofficium
l>ctus
])
po.itus pro se ac sociis suis,quam pr*dicti Andraeas
erageudum, et causas impotentia? assignantes,
ipsi et magister J. ad sedem apostolicam appellarunt.

(hSO^Joannes III do Ipra. Laubion^is raonachus

(18S) Hor puccpssi*se ante mensem Februarium
Dbas b. Hcrtini plectus fuit anno 1187
Mic^ravil anni in quo versamur, 1205, ex charta quadam S.
saeculoanno 1230. Qall. 67im<., tom. IIF, col? 500. Joannis, asserunl auctores Gallia? Ghristianae..
(loo) Gohterenda omnino haec ppistola cum his
iiae legunturapud
(189) Vioe epist lam libri seplimi 116.
auctoresnovffiGitlli.TChristianK (190) Vide epistolam liliri quinti 149, not.
°/';-. X. ool. 1180, nec non in Libello cui titulus!
(191) 8ic in apographo Vatirano.
isicire des eve^^nes d'Amievs.
Pur M. J \i q s (1921 Episcopus Ambianpn,<;i?. cui succp.ssit deca-
«ns, 1770, in 12, pag. (20. Vide
epistolam liVri nus Richardus de Gerlioredun, erat Theobaldus
3pumi 122, et qune ibi adnotata sunt. III
dlieiUij, de quo jam dictum est ad
(186) De prujpositis Ambianensibus, epist.libri lertii
nihil apud 41, not. Sed notanduiu illud quod hic dicilur
uotores supra laudatos. de
spontanea ejus cessione, de qua nihil apud
(187) m'c/mr(iMm de Gerberoy, de quo auctores
tolara
vide epi- jam saepe citatos; Theobaldum usque ad ultimum
hbri tertii 41, not. et libri septirai 122. vitae diera infulas retinuisse
asserunt.
607 INNOCENTII III PP. REOF8TORUM LIB. VIII. 608

et, Doiiiinicam qua cantaliir luvoidvit me appcUa- A ipsius clccti convcrsaliono poeset et scientia rnerito
tionis suie lerminum pra-ligentes, delegalis praidi- cornn)endari,erat tamen in senio et inlirmitate gra-
ctis aucloritale aposlolica inhibere curarunl, ne vata,quod omnino non erat ad cpiscopalus regiinen
pra;fatam eieclioneiii praPSUiuerenlcontirmare,con- assumenda, cum sacerdotale ollicium exsequi non
tra ipsuni dccanum, ne ipsam electioneni recii^e- valoret. Licetautem deprudcntiaethonrslate ipsius

ret, nihilomiiius provocanles. l.)c ipsius debili*atc pra^iatus archiepiscopus nullatenusdubilHret.et de

coram noliis ctiani replicarunt, quod, cum iilem uiodo electionis ipsius, tam per vivas vocesarbitro-
decanus coram bonffi memoriae W. (193) Kemensi rum duorum et aliorum, quibus erat (ides merito
archiepiscopo, fuisset a capitulo accusatus, quod adhibenda, quam etlam per terlii arliitri et capi-
horis canonicis rainime intercsset, kc sulficienter tuli litterap,constaret eidem quia tamen quod idena
propter debilitatem et senium excusavit. Addiderunt essetirnpotensadexsequendum ponliricaleolficium,
etiain quod jam sunt quatuor anni elapsi, ox quo fuerat propositum coram eo, ne quid de contingen-
idem decanusin maJL.ri ecclesia missarnm solemnia tibus oinittere videretur, vel in tanto negotio minus
nec privatim nec publicecelebravit, et idem mullo- quum deceret proccdere circumspecte, Sabbato
ties talem suslinuit in celcbiationemissarum dele- proxiino post Epiphaniara proximo praeteritam (195)
ctura, quod in ipsaconsecralioneEucharistiaeopor- x. eidem Parisius terminum assignavit, ut et ipsius
tuil eum discedere ab altari, et debilitatus est ni- frueretur alloquio et pcrsonam ejus inspiceret dili-
niinm nihilominu? pjus visus.Undepetebanteiectio- genter. Verum, quia idem archiepiscopus, quibus-
nem ipsius, utpote de persona inutiii celebratam, dam urgentibus negotiis occupatus, ibidem,
aliis

omninocessari,curnolticiurii exsequinequeatsacer- termino, non potuit interesse, nec tunc

pr<'pdicto

dotis.Dileciasverorilius....abbasSancti Judoci(iy4), memoratum negotiam expedire, vices suas duxil

procuratoripsiusdecani, proposuitex adverso quod, praefatis judicibus demandare, firmiter eisdem in-

cum, sede Ambianensi vacante, diestatutoelectioni, jungens ut electionem praefati de(;ani, nisi tantam
capitulum ejusdem ecclesiae paritcr convenisset.in ipsius cernerent impolenliam quod repelli de jure
tres personas communi compromiserunt assensu, debcret, omni contradictione et appellalione post-

sicut superius est expressum, (|ui, recepto a?ingu posita,curncontradictioetappellaliofuis8etinforma

lisjuramento, quod bona fide de sulislituendo pa- cornpromissionis exclusa, freti auctoritate ipsius,

store suas exprimerenl volunlates, illam personam quantociusconlirmarent ; conlradictores, si qui posl

de gremio Ecclesiae, in qua pars sanior consentiret, contirmationem existerent, vel rebelies, per censu-

eisdem in pastorem faceret nominari, etipsi, secun- ram ecclesiasticam, appellatione postposita, com-
dum quod pars adversapro|josuit,pogsentquae pars p pescentes, et, si omnes interesse non possent, me-
esset potior indicarii, curn eadem fere in omnibus moratus episcopus cum eorum altero ea nihilomi-

super forraa conveniens coiiipromissi, quam etiam nus exsequi procuraret. Gum ergo prajfatus episco-
nobisexhibuit sigillocapituli, decommuni voluntate pus,sicutin ipsiusetmagistrorumdictorum litteris

omniuro, sicut dicitur, communitam. At ipsi arbilri, perspeximus contineri, tam propriisquam ipsiusar-
examinatis voluntatibus singulorum et delibera- chiepiscopinegotiisimpeditus, diepraefixo^proman-
tionehabitadiligenti,memoratumdecanum nuntiare datoarchiepiscopiexsequendoParisiusaccederemi-
capituloinepiscopumeligendum;cujuseleciio,licet nimepotuisset,ibiden:)CumconjudicibusdiesequeDli
quidrim ab initiodubitarint, fuit postmodum ab o:. - advenit,coram quibus memorato clecto, et capituli

nibus approbata, et ipsam capitulum per suos nun nuntiisconfirinalionem petentibus constitutis.prs-
tios praesenlavitinemorato archiepiscopo confirman- norainati praeposituset archidiaconus, cum quibus-
dam. Vcrum archiepiscopus ipse, pro eo quod illi damconcanonicissuis.quielectionipraefataenoncon-
tunc eidein litteras tantum de ctedentia praesenta- tradiccbantPX[iresse,denuntiandodixerunt,(iiiodip-
runt, quihu? non continebatur series rei gesta?,
in siusdecaninondebebatelectio confirmari, tura quia
ipsam electionem distulit confirmare. Cuinquepost- resignatio quondam Ambianensisepiscopi.nonte-
modumidemetalii sohmines nuntii,cum patentibus nebat, tum quia impotens erat persona elecli, tum
litteris eju^^dem capitnli processum tolius negotii ^ etiamquanon poterat ipsishujusmodireiconfirraa-

continentibu.-, se die staluto Remis ejusdem cou- tio delegari, exhiberi sibi commissionislillerascum

spectui praesentassent. et confirmaiionem electionis inslantia postulantes, et nitentes ne praedictacon-

ex parte capituli postulassent instanter, praefatus
pra^posifus, M. cancellariu*. Bodinus. J. de Gruce,
et \ValterusdeBolencort,quiconsenserantelectioni
prffifatffi, ab eodem archiepiscopo requisili, se
el,
consensisse, ac etiam tunr consenlire publice sunl
confessi, denuntiarunteidcm quod,
firmarelur electio modis quibuslibet impcdire,
saepfi
dicto prsposito, cum duobus aliis, qui non erantde
ipsius Ecclesia; grernio,ne delegati praefati ultra
procederent, ad nostram audientiam provocante.
Atnnntiicapituli proposueruntecontrariocoramcis,
cuin
licet persona quod praepositus et archidiaconus niemorati

(193) Vide epislolam libri tertii 14, not.
usque
(I9'i) Florentius,qiii ah anno, saltem 1203,
adannuml210occurritin instrumentis.Ga//.C/jm<.,
Coid., col. 1^93.
(195) Notandus terminus iste qui partibus dicitui
menf
assi'-'nalus. Ambiancnsem enim sedem jam a
Apidi anni 1204 vacavisse asserunl auclores memo-
rati.
 609
P0NTIFICATU8 ANNO Viif, CHRI8TI 1205.
610
sociiaauisinterfuepuntetconsenseriintresignationi
pr;fidicta,
\ nobis exhibuit procuralor,
in quibus perspeximus
compromissioneni de subglituendo
el
contineri,quod,iicet idem
pastore unu cum
aliisjuramento corporaliter prfp- decanus,anno pra?terito
stito.approbarunt. Postmodiim eliam,licet Krav.a3gritudinelahorasset,8anitatitamenmodopri!
a pr.n- sttns restitutus.debitura
cipio de ipsius electicontradicendo potest plene officium exer-
impotentia ob-
jecissont, cl super boc fui.s.sfit cereExhibuitin.«upermullorumabbaturasigillislit-
aliquantulum dispu-
tatuji, approbarunt tamen ter.8communitas,quinobi8humilitersupplicabant,
eamdem, et, con.-en-
tientes in eum, pro confirmationc ipsiua una utconfirmationomdeipsoperpra^dictosjudicescele-
cum bratam,ratam et firmam dignaremur habere,
aliis ad memoratum archiepiscopum nunlios desti- cum
in ipso nec corporis
narunt. vigor doficiat,nec fervordevo-
t.onis et fidei eianguescat.
Unde iidem non erant aliquatenus Nos igitur, his el aliis
audiendi;
utpote qui.turpitudinem propriam diligenterauditis,quffipartescoraranobisproponere
allegantes,et,ad
id cui
renuntiaverantrecurrentes,viderentursacra-
voluerunt,decommunirratrumno.strorumcon8ilio
mentis et confessionibus propriis
itaduximus providendum, discretioni
obviare. Propo- v-«trffi per
suoruntetiam nuntii supradicti, quod eis apostohcascriptaprfficipiendomandantos.quatenus
inslru- qnia deb.litas corporis, qua
menti exhibitio fieri non debebat,eo sola contra dictum'
quod coj^-nitio electum opponitur, cum in
caus«ipsi3 nonerat, sed tantum exsecutio ^ csteris sufficiens repu-
deraan- tetur, per ipsam inspoctionem
data. Nec eorum intererat etiam oculata fide pote«t
ex justa et ratio-
nabili causa,si ibrsitan interesset
mebus deprehendi. vos, quibus in hac parte vices
ad vocem illoruTi.
nostrascommittimus, cum de vestrs
quibusexceptiojuris,jurandi,dequaperprobatione8 discretionis
prudent.a plurimum confidaraus,
oblatas statim constare poterat,obviabat,
vel etiam
adhuo iterum ad
majorera cautelara faciatis vobis
alioruin qui non erant de ipsius
EccJesiffi gremio,
euradem electum
personaliter prssenlari, et,
de illius impotentia perscrutari,.-ed
tantum metrc- Deum habentes pr^
ocuhs, inspiciatis diligenter
politano eisdem olficio delegato. in eo c.rcumstantias
Cum ergo ipsi, universas, et, nisi cum videritis
habito super his omnibus prudenlum tanta debililate
virorum con- gravatum. ut episcopale officium
3ilio,parati essent eisdem inslrumenti
copiam non valeat exer-
exhi- cero, vos,
omni appellat.one cessante,
bere.ac prajciperent ipsis, ut, metropoli-
sequenli die, coram
tano suo firmiter injungatis,
sis.hora statuta, parerent, audituri ut eum non differat
et facturi quod
consecrare contradictores.otc.
Jrdo posceretrationis; prspositus
etarcbidiaconus
Quod si tanta debi-
;

litate laborat, ut ad
3upra dicti, cum sociis suis.ad sedem pont.ficale officium exsequen-
apostolicam dum impotens babealur, faciatis
ippellantcs, ab eorum pra^sentia illum auctoritate
contumaciter re- noslra cessare, prfficipientes
;esserunt. Verum, delegati prsdicti,
in crastinura C Ambianensi capitulo
ut, infra quindecim
sonveniontes, hora praefixa, venerabilem dies.cum vestro consilio per^
fratrem sonara idoneara sibi
lostrum... Dublinensem archiepiscopum concorditereligant in pastorem-
(195*), et et,s. foisitan infra
lilectos fiiios...
cantorem... cancellarium pr.esoriptum tempusconcordare
(196)| et nequiverint, vel in personam
[uamplures alios magistros Parisienses,
ad suam
minus idoneara con-
cordarint, vos,extunc,
irfBsentiam vocaverunt, cum quibus appellatione remota, perso-
communicato nam idoneam,qus tanto congruat
oiisilio,cumfideoculataconstitisseteisdemmerao- oneriet honori
episcopum assignetis
eis in
atumdecanumsufficientem adofficium sucerdotis, contradictores,
;
etc!
Quod si non oranes tu, frater
tidem,eadem die.ipsis et multisaliisprffisentibus,' episcope.cura eorura
aftero, ea nihilorainus
ivinum officium celebrasset, quod exsequaris.
in eorumdem' Datura VI Non. Maii.
iidicum litteris perspeximus contineri,
teslesido-
eos, quos adduxerat secum XLVI.
Parisius, receperunt
ui dixerunteumdem unadie hiemis postNatalem' ... COLOCENSI ARCHIEPI8C0PO
omini,et ante festum Epiphania?,per De episcopaiu quodam, qui
septem leucas hic dicitur in lerra Mio-
3l amplius, totidem die sequenti, ac decem vel «^ ^-^^'•^"- «^--''•-
TeZ ^tcSj^'^^'
mplius tertio, commode perrexisse. Cum igitur n (v Non. Maii.)
sdem de inquisitione ipsis injuncta, et aliis
quae Ex parte lua nostris fuit
untii prajfati capituli auribus intimatum,
proponebant,plenius consti-
sset,
quod qu.dam episcopatus in terra
contradictioni et appellationieorum, cum filiorum Belo-
issent inhibita3,duxerunt
knese consistit.quem, cum nulli
nuHatenus deferendum subsit metropoli
ad devotionem apostolicae
•iBfatam electionem communi assensu,cum sedis intendis reducere
mora acjur.sd.ctioni Ecclesiae subdere
ihere ad se periculura videretur, Golocensis dum-
auctorilate pr®-
ti archiepiscopi
confirmantes etdecerncntes modot.b.superhocnostruraprfBberemusassensum
con- Nosautem.desiderio luo,quantum
idictores pariter et rehelles, si qui cura Deo possu-
cajloro ap-
rerent, excomniuiiicationis sententiaj mus.annuentes.prassentium tibi auctor.tate
subjacere conce-
Iteras
dimus.ut, sipraemissis veritas
quoque capiluli Ambianensis prsedictus suirragalur. episco-
patura ipsum tibi sit licitum ad devotionem
Eccle-
(J^5)Vide epistolam libri quinti 160.
(196) Vide epistolam libri quinti 98, not. (197) Sic legitur in apographo Conti.
 REGE3T0RUM LIB. Vlll. 612
INNOCENTII 111 PP-
Gll
A stra ei studeretis ostendere instrumenta, in quo
.,inrprp acinsumColocensisEcclesia)
Roniaiu-crGauccre.acipsumuu
siac
e, .-
„„„„;.„. ,,P,.p«^nt„«^P.tiR p.irlem.u
cuin vestros concanonicos praesentassetis eidem,ut
sob.lcrc -iilioni.
Providcas autcm atlenl.us.ne
Ecclesia3 Constantinopol.lanje
sub- unusab eo curain aniinarum susciperet.secundum
sropatus ille sit
i,,sHConstantinopolilana kcclesm indiil^entiiu prajdiclae lenorem, veslris ei tam con-
c us quia. cun, quam indulgentiis pra-scntaiis.ipse,
lirmaiionibus
vobis caeteris reslilulis. indnigentiam .jam dictam
nolumus suo jure privan.
retinuit, eam asserons essc iuisam, propter quod
Datum, V Nonas Maii.
ad nostram audienliam appeilastis. Archiepisco-
XLVII.
PETUl (»98) TCR- pus aulem, nihilominus ecclesiarum ipsarum bona
ET C.4N0NIC.S SANCTI
... PBIORI fecit diripi violenter,et,exaclionibus gravibus
vobis
G^nc\N (199). hoc
impositis, capallanos veslros, qui ei super sa-
Ecclesias de TMi [al.Tyiheby]. etdeJVerlorp
[al.
tisfacere noiuer.int, pro sua voiunlale suspendit et
de Dulhorpe]. tpsis adjudtcal.
ecclesias interdixit. Verum.cum bonae memoriae G.
(II Kal. Maii.)
fratris nostn, J. prior vester, ab eodem archiepiscopo requisilus,
venerabilis
Olim, in pra^senlia
qui Roberto an concanonici veslri anclorilate ipsius.vel veslra,
eccl.s.a^
Albanensis ep...u,^
(900) All-"ens,s
(200)
episcopi, ...
.enerabiiis iralris n es.entinecclesiismemoratis.bumiiiterrespondisset
procura- ^ ^n.H anostolicae sedis per
inrlni.entia. apostolicae
..,.t..i..tP, indulgentiae
quod auctoritate
'''h '^rhrpiscopiEbora^ensisi^ei), V08 ibi Cuerant instituti, idem archiepiscopus prae-
ronbusjueratconccssusauditor.superquerelaquam
idem vester proposuit cepit cidem, ut in vos excomnrjunicationis senten-
habebant ad invicem.tali.er
V.lers, mi h- tiam promulgarct et, cum ei luisset a priore re-
procurator,quod,cum M et R.(202) ^
;

f
ecclesus d.Tdiebi sponsum quod mallet vos absolveic quam ligare,
tP«v..bisjus,quod habebantin
H'eftorp(204),inlu.lucontulennt, lueta- ac laciiius resignaret in ejusdem manibus priora"'
(203) etdf
ar- tum,quam vos propter hoc cxcommunicationis vin-l
bonae memon* T. (203) tunc Eboracens.s
tis
culoinnodaret, archiepiscopus, licet tunc non re-
chiVpiscopi,
..,.n. pnoratum ab eo, post pauluium ipsum re
^^f^^^^^^:^;^^^^::,
bon* memonee l\. (206)qui
drcmepiscoi
signare „,,^.nt.Pm
nolentem a n nrioratu susoendit, mandani
prioratu suspendit,
mililum.quam praedeces-
eidem (207),tam ipsorum vobis.ne ipsum haberetis de ca^tero pro iirioic sed
ipsas ecclesias cum per-
;

soris sui chartis inspectis, appellatione confisi, sententiis sic prolatij

perpet..amelcc- vos dc
tinentiissuisvobis concesserit.etin autem C. e.jusdei
Alexan- nuUdtenus detulistis. Magister
mo8ynamconfirmarit,felicis recordation.s
archiepiscopi procurator, ex adverso respondit
nosler,vobis induls.l, ut .n
der papa, pradecessor quodvinculoeratisexcomraunicationisastricli, tui
e . vel
tres quatuor
^ qua u^ w
les.is, cum va
vacarent,
ar t
ve«tris cccles.is,
,
^ .^
.^ ^^^^.^^^ ^^ ^^ ^^^^.^^.^ ^^^,^^..
possetis de
^'^'
-"«^-««'^'^^//^J^^J^", T.h eo Lrabantur, manus injeceratis temere violenta«
unum dicecesano
tum quia pr.ter assensum dicecesaniepiscopi eccl
^^^''^'''''l' l^[''^^^^^^^^ ei
curam susciperet easdem,etin tales.juxta consu
-''--"^^^^/"Xet t l.ce sias occupaveratis
vobisautemdetemporalibusres^^^^^^^^^^
onsinha^^^ tudinem Llesia An.licana^.persedem aposlolica
pr.fatusarchiep,scopu8,suipr^dec
eonflrmatam, in silvis et sa^pius singulis annisei?
vesligiis„jam vob.s
--^-^^^^^Vat eUonce^^^^^^^ communicationis sententia promulgatur.Indulgen-
rit,quod ab 'P^"^-"''^^^^"";^
f^^^^^^^^^^^^^^ tiam insuper ipsam proposuil de jure suspec.am,
et,si suspecta non esset, non luisse per
eam gene-
:• :i:Xi:X^v:m^;:l:^;^^ ha- rali terra; consueludini drrogulum, de qua
in ipsa
et omn.a qu.-e
licam appellastis.ipsa^ecclefias consueludine siquidem Ec-
commitlentes ei raentio non fiebat. De
bebatis protectioni apostolica. ;

cle6iaeAuglicana}procedit,ul,deccdenlibuspersoni8,
quamvisappellationen,huiusn.odisa^piuscuraver,t.s
non deferens vos custodia ecclcsiarum vacantiuin ad dicecesanum
innovare, ipse tamen appellat.oni
suspendit, etpostmodum
episcopum devolvatur.Idem etiamprocuratoradjecit
a divinorum celeb.atione quodpraedictisecclesiisarchiepiscopumspoliaveritis

clericos
apographo i-lic. Anqiic.,ibid., col. 2.
(198) De Turgarcan. Sic legitur in 7V.'//f/n. In charla supra laudata, Tylheby.
dub.o,ZJ^ lliurgaHon. (203)
Conli -leEendum vcro.procul (204) bcgendum videtur ex eadem chaila, de
Thurgnrton,Ord]ms
aXv enfn hic de priSratu de
agroNolinfihamens.. Chartam lun- Dulhorpe.
S.Au-u.lini.in
(Mn»«./.. - (iOb)Thurstanus, qui Eboracensi Ecclcs.se pr«-
dalionis pr.oratus bujus habemus .^
fuil ab anno 1114 usque ad annuin 1140.
Cuncinit
Il.pa^'.92,col. l),quam em.sit l;i^d"lf^--' Ayncourl supra laudala,nol.iy'-
r//ic.,ton,. charlaRadulfi de
dcA>'ncourt,noi.squidemchrnnolog.c,sdestitutam,
datam circa Gohw w., De prxsul /!>?$(/., pag. 668.
scd.prout ex syncbronismis evincitur, (206) Rogerus.qui sedit ab anno 1154,
usque aa
annum 1145. annum. 1181. W. ibii/., pag. 675.
(199) Legend. Thurgarlon. (207) Non immediato quidem
nam,inter inur-
;

septimi 3, not.
(200i Vide epistolam libr. stanum et Rogerum, Henricus Murdac, et S. Ouil-
epistolam libri quinti 54.
(201) Vide
enim lelmus, arcbiepiscopale pedum tenuere.
hQ2}M.ein. Matthffius et Ricardus. S,c
discrtc nomiuaiilur in charta quis
hubc'ur m Mona-
 613
PONTIFICATUS ANNO VJII, CHRISTI 1205.

ad ecclesias solummodo perlinere,

illas
illaseccle.ias.olurBmodopertinere, qu.ad
quee ad vos
^ luT^lTjT.T' "?""° ''"'''''' ^°"'™""^
qu.eam nostro conspectui
jure pertinebant utroquc. non pnB.entaret, et quod
ad illas in quibus jus postmodum ea vobis non in occulto,
habebatistantummodopatronatus. Qui etiam prse- sed coram plu-
ribus fuerat bisoblata
scriptionem triginta annorum ad ilem, quod idem archiepi-
;
ultimum opr,one- scopus pi-a^d.ctas ecclesias
bat, asserens indulgentiam illam ad ecclcsias perti- possidebat. cum voa
cler.cis ejus de
nere praediclas,cura ipsisejectis ac raanibus
earum nulla sufficiat tot perso- injectis in'
008, per v.olentiam occupaveratis
ni3, et indulgentia ab archiepiscopo ablata easdem pro^ier-
non fue- ;

''''' '' '°'' P°^^ Promotionem

rat.sedapudsacristamSuellen.depositaulsuspecta
per communem ad nos nuntium
"'T
eiuX archiepiscopi, tres ei clericos
ejusdem
defercnda qua! pr^sentave-
rat s ad eccles.as
fu.t vobis postmodum m,.moratas, etarchiepiscopus
bis oblata verum autem illos
;
•nst.tuerat.neisdem ;similiter,
nonerat, quod archiepiscopus
aliquid specialiler
quod vos nost ex-
comraun.cationem, quara appeilatio
abeisdem ecclesiis exegissel, sed, non pr^cessil
cum a subditis e tpost raanuum
suis, propter injectionem, divina
expensas quas in exsilio fecerat. pr^sumpsistis
sibi offic.a celebrare, et
peteretsubveniri, etipsi quintam quod idem prior, postquam
partem reddi- in
man.bus archiepiscopi resignaverat
tuum suorum unius anni ei duxerint prioratura ad-
o/Terendam,
tam praesentiumquamabsentiumfuerunt ni.n.strat.onemipsiuseosibiusurpaveratprohibenle
redditus B
H.si,Mturcoramaudictorejamdictopropositis,,,uia
ffistimarl^perconlirmationesvoroarchiepiscoporum nobis super lis non potuit
nihil juris fieri plena fides,
ecclesia) vestraj fuerat
acquisitum, sed psam causam
venerabili factri n.slro....
quod patroni concesserant, jus Eliensi episcopo
videlicet patronatus, et
(208 dilectis filns.... de
solummudo confirmatum. Deinde ,
l.eicesl.e (209) et
procurator ipse de Rupe abbatibus
seobtuht probaturum.quod (210) duxiraus
indulgentia iUa eidem committen-
dcim pr^cp.entes eisdera,
archiepiscopo a vobis exhibita ut, partibus convoca.is
fuerat, et de vestro
et indulgent.a sic detenfa recepta, et detentore
(208j Videepistola.n libri quinti
54
^'""',^^ ulvidetur, d. abbate ccenobii pi.bcpotuit. Abbatiale vero
HM^pfJr
de Pralis, juxla burgum pedum tenuit anniQ -^o
Leicestri,-e, ordinis S
gust.n,, quod fundatum Au Krgo. undecimusanteul.imum
estanno (3omm 1 I vTde
ilorumtc Anglrc. lom. II, quo SLepbani card.nal.s bona regimirssu," 'nf'
" '

pag. 308. col. 2. ' ad^ ,^1^ rare c j

(210 Hupensis abbatia, oidinis "^" "^^'^ cum al^ eTi^m'

Gisterciensis in "ri
1-11, \mnc?d' t'"v'''''
coincidit. Verum, nec annusipse 1207
Ktfm^nM '•
dbbdLi,m habeturinAWM/2c^„^/,-^.
H47. Successio
'""2,''^'"'^ -"0 K-ari po8setcumannooc/«t;o
cnlli
lo,„_ 1, paj? Ricardi reeis „,nn I
ante .nn. 1200 initium
colliKitur, abbutem Rupensem" Qu n « nro^«
defuncti,
PnnnK-^-''^'^
Je quo hic ag;tur. fuisse Oamundum, nom.ne, in fragmento
ca.rfz
qui, ex celh^- men legenraus?sane, rael.us nostroV«'m-,VLTs- vo
''^^;'"' "^*^^^ versus'unnum
orCruk^^o"'''"^' « Gujus
prauitSOannis. sl, C Stephanum T en.m
conc.net et His?o r
Lanclon «/. de LanKhione
^
(Osmundi) tempore fsic en.m agitur deceleberrimo ,sto hT.' '

i.citur in fraginento
de successione abbalurnLen.
episcopo
Gantuinens arch
'mm supra laudato), rex Hicardus, nec non S. R. E. cardinali),
e si ad 0^;-
de Rupe) mille et irecentas
dicU^ domui d naluium apicem, non
marcas d ante annuni 1212 vel
udaismo C lacoiiiusPanviniusqueevectura l'l3
n ,uo paucis ante
annis, sedente abbate fuisse conte, dant
Hu'one '"""' ^"'- 0'doin. adcZoTtom:
e\\laddeworth,Osmundipra3decesssor.,inma"-„s
n co T^rn^i*
ebitis obligata fuerat),
8
remisit. Cujus
aute.u anno sept.rao vel
octavo, factus est pro-
( R^^^ ^''^'^y'^'^^^^ cardinalem,
aU innocentio
d Innocentm PP.
PP^Ui^.""'
|UratordictusabbasOsmundusStephanicardnalis IIMuisserenuntiatum certn ppp
.

tius evinc.tur. Stephanus

leomnibusproventibussuisin An-lia ita enim
ou ,d jam insignitus era[eo tempore titulo^^rJin.l^nn
^"' quim&im^aris quTin archtp 'co
bbVt?::;ireMlf.b^'T''^"^
ooaiizavit,et
V.
llichardus qui sexdecim,
erusqui quatuordecim annis et etiam ni-sranno'p57 atr
''''''' '"' necip^Tus
'^0
mura aa„u«. suum, usque ad u dc-
receperuntdebonisdicti aj-
''™"°' annuat.m, ad sum.nam
io i arcarumT

-,^....u,cuu8,reaaiubusmultiplicandisetexdictis
:^bni:un^;^^;!^'i:--'!'p'-"^-etexdi:^?s nenfsJ^ih^n*''^ V''^''''"'^''°P^'^'" ^hronum, evectio-
itaiitum Hi,.,i; ,
'^
j^ ^""^"'^'^'^^^^"nos,
'"'""'^ '^"^^^' s^pioites, et nuilis
i ,T ; nnn f '"'5
H-,1^?
^^'". '"'^'S'^"les comprobantur: . P,;f "[""f ^'^"'demevauescitomnisdifficuKaa
Gomputando.ab anno 1407 vel 1208. quinqua"inU*
lomer^th.i?"-^'^''"'^^"'''^^'^".'"^'^''"^ t es illos
annos per q„os Stephani
'''''"
'^''^"^^•'i^'j'to'''vcremur.Maleenim
Nr"!' concordant
t^rsese ababbat.bus de Rupe, cum tanto cardinaKna
synchronismi. Etenim rerura .bba ialiur^
s"d^ prolectu adminislrata (uisse
^"«^ h'« '"o^t-ad! dicuntur ,'saue «^
staf.:'',*' "''^"f 'T'^ ^^'' anaum 1260 vel 1261 administratione
de Rupo Stephani "sta ipsos o
r in^li.f,"''''"^'''^'''»^'''''^ .los lu.ssc reper.tur. At. ,

^"""* ^^""^^'«- 1« f^ichardo, 15 quo pacto istud cont^aisL

Zn^i T-l'-
""^'^^i™ tantummodo
poluerit. cum Stephanus
no,r ultra anZm4s
n?sabo'i."^^'!i''"K'"'''.Pf^ ytam produxer,t,nonfaciL,quivis
.nosabO.raundobona.llaadraini.straridebuerunt. istum nodumsolvere non intelll^etXvum
•qu.undec.m ult.mi Osmundi tentabimus. Videant ne
regiminis ann rura Angli^ecclesiaslicirum
Uenus numerari queunt a septiL perit.. Nobis ^•'^
ve octavo tuli nostn ratione, satis erinsti"
'"sti-
sunernnp r..rl
idiisbonaab Osmundo
adminislrar, incenisse
dimcultatesistascuriosiorSni^^S-lci:;'
bus ne in edend.s Innocentii
ns, nostr® mimum defuisse lilteris dihVenti;
"^'^'S^^^'*
Osmundus non ante annura H84, saltem crederetur.
non
 016
INNOCENTII 111 PP. REGE3T0RUM LU. Vlll.
615
nibas, mdalgenli-s et conccss.o.uba nec non p
illiasad ejas restitationem per censuram
ecclesia- A , -

vilegiis et conllrmat.on.bas d.l.genter nspecl

archicpi.
icam ajpellutione remota, coacto. nisi
caram ca.n de multis appeilation.busleg.t.me .nterpos.Us
op .; exccptioncs probarct objectas, vel
plcne constiterit, supens.on.s et excomman.cal.o-
I e qaas vestram debere; propositam im •

;
X s
cumLundam rerum naturam, vix possent
tersa probari. eamden. archiepiscop..n, in mo-
uls sententias, in jam d.cU.n. pr.orem et
ipso archiepiscopo .-.nuigatas^
vos ab

tene.-e.
l^rr^tltri^nem
.psamque arch.ep.scopum ad est ut.o^^^^^^^
acrata.expcnsasparUcontraria.condemnaront,sic-
omnium, qu^ ab eccle9.,9 .llis extrax.t, et extors.t
aMasU..nesset,restitulisablatis,nihilominasaa-
itur q..^superprincipaliproponerentarhincinde,
(iiiuMqi.cu^j^. f
a capeliano jam d.cto, et ad --^P^- -"^^
i> t- i
_
u.,iu „n um 4 uo
exDensarumqiiasvos
etiam expcuBdi
eudui nosciminihac decausa
iii<?nprtis attestat onibus. cjaas eis sabbulla
no- i

'---' P^ ^"^-^^^™ dax.mus condemnan um

.xt

; . im sfnte r^c^^^
facerent auctor.tale adjudicantes vobis, cum su.s perUnenU.s cccles as
remotl suiaeron
iaion remotd,
laUone slatueront et
memo.^atas. Nulli ergo.. .,ha..c paginam sententis
nostra Iirm.ter observar.. Caeterum, judices
ipsi,
.....
noslra. ntnngere
,„
etc q; qu.
S. <>„tpm etc.
„,,; autem, Ptp
nostro superhis recepto mandato, sicut ex
litteris
Datum u Kalendas Ma...
ipsorum accepimus, partes ad suam prajsenUam
convocaranl, et.omnibusjudiciaiibus, s.cutdecuit,
XLVIU (212).
g
observatis, ad delenta induljientia resUluta,
post w. domino de guirchu.
publicatione.i.attestaUonumetdisputaUonumhabi- Recipit sub prolecliom beaii Petri, cum annuo censu
^ •• unms bisantii.
tam supereis.cumessetallegationibusrenunUatum
(vii Non. Maii.)
hinc inde, nisi torte ad interro^^ationem eorum al-
Solet annueresedes aposlolica piis votis, et ho-
terutra partium aliquid daceretallegandum, consi-
nesUs petenUum desideriis favorem benovolum im-
derantes quod causa ipsa diff.cilis haberetur, ad nobilis vir, tuis
perUri. Eapropter, dilecte fiU,
seutenliam proferendam procedere noluerunt, sed
precibus graio concurrentes assensu, personam
eam plene instructam de consensu parlium remise.
examen. NunUis igitur par- tuam cumomnibus bonis sub beati PtHri et noatra
runt ad apostbliccfi sedis
protecUone suscipiraus, et praesenUs scripti patro-
lium in nostra praesfntia constituUs, dilectum fi-
cardina- cinio comraunimus. Ad indiciura autein hujuspro-
liumM. (211), SancU Theo lori diaconum
teclionis ab apostolica sede perceptae.unum bisan-
ioni, dedimup auditorem. quo referente didicimus,
tiuingraUs oblatum solves nobis nostrisque succes-
quo exparte vestra contra ipsum archiepiscopura
quatuor principaliter proposita iuerant .-quod post
soribusannuatim. Nulli ergo, etc. W
Datum... iii Nonas Maii, anno octavo.
appellaUonera ad nos interpositam saepe dictum
^ XLIX (213).
priorem suspenderat, et vos denuntiaverat excom-
ALFERADiE MULIERI.
vinculo suujaceie
municalionis vincuio
inunicalionis subjacere bladum eUam de
uiauum cl.olu.;
;
^v.
r j , ^ „„;, „r-r^iprhnnr rprinil
Ecclesiam ab tpsa /•««d.iam sub protectwnc
ecrptt >

ecclesiis jam dictis extraxerat et ad redemptionem

;

(v Id. Maii.) icdg

quemdam veslrumcoegeratcapellanum ;et compu- assensu, ecclesiam,j
Solet annuer(s etc, usque
lerat vos hac de causa subire magnas expensas ;

quam in honorem Sanctae Mariae in Barolivilla fun-

vergm, ex altera parte fuerat econlra responsum :

dasti, oranibus, honis, etc, usgue communi-

cum
quod appellatio vestra nuUius fuer&t firmitaUs,cum
mus. Adindiciumautem hujus protectionis anobif
contra inhibitionera sub anathematis poeua factam nobis no^
obtentae, obolum unum auri persolves
in synodo generali, juxta consueludinem Ecclesiae
strisque succsssoribus annualim. NuIIi ergo,
elOi
Anglicanae, uequis vacantes ecciesias absquedice-
Datum.v Idus Maii.
ceaani consensu sibi prajsumeret usurpare, jara
dictas ecclesias vobis usurpaveraUs posl obitum Lv214).
personarum, per quod constabat, vos excomrnuni- REGI CASTELL/E,
habtl
unde tion poleratis
cationis sontentiara incurrisse, Jpsum ob Judxos ac Snracenos in honore
increpat.
per appeIlaUoneminterpositamvostueri,qui ligati
super eo autem quod D (iii Non. Maii.)
fueratissententia generali ;

bladam de ecclesiis iUis extraxerat, usus fuerat Non minus proillorum peccato qu. iac.unt, quj
doleraus ei
iure suo, cum ecclesiarum vacanUum in dicecesi pro eorum qui sustinent detr.mento
celsitudo .1 .s se
competat. secundum anUquam graviter conturbaraur, quod reg.a
sua sibi custodia pro-
consuetudinem hactenus observatam nec capella- ;
gravem exhibet et severara, qu.bus benigna et
pitia deberet adesse, lilosque raoleslat,
quos prsci-
nura vestrum ad redempUonem compulerat, sed
quod, cum
receperat ab eo qusde ipsiseccles.iseum recepisse pue fovere deberet. Accip:mus aulem,
exucl.one .d-
credeb.t; neque vos impuleratad faciendasexpen- universos clericos regn. tu. ab omn.
solveris et collecta, mutata tandem post tempora
sas, sed vos ipsum et vosmeUpsos ad iilas potius
exacuo-
impulisUs. Non igitur, attestaUonibus et aliegaUo- voluntate, ipsis, pro velle tuo, collectas ct

(2 4) Fraementum epistolae hnjus exh.bet Ray-

(211) Vide epistolain libri tertii 54, not.
1205, § 64. Quae apud ipsum
le-
(212) Vide Raynaldum, ad annum 1205, § 68. naldus, ad annura
(213j Vide Raynaldura, ad annum 1205, § 68. guntur, hic uncis inclusa sunt.
 617
PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205.
nes imponig, 618
et, cum servi Judffiorura emptitii
sive A LI.
v.rn.cul,convertunturadfidem,]icetpretiumquod
pro taiibus dari debet, ARCHIEPISCOPO GNESNEN8I.
in canone sit taxatum, per
ud^08,psostantumraci9de bonis Comulenti an dispensare possH siiper malrimonio
in
episcopalibus sexto consanguivilniis gradu per
'lelinen, quantumipsi
eosdera servos valuisse fir-
iynoruntiam con-
tracio, respondet, dissimulari
mavennt juramento. Unde, posse.
nuper a venerabiii fra-
ire nostro {VI Id. Maii.)
Burgensi episcopo, pro quadam
Sar-
racena, JudcBi cujusdam Providi pastoris exercere officium
ancilla, quam vix asserit comprobaris,
decem solidos vaIui9se,ducentos cum qua tibi dubiasunt, et parere possent
in his
aureos recipi man-
daxisti, et, l.cet, super
eo quod Judsos et Sarrace- periculum animarum, apostolicae sedis imploras
nostuiregni compelli ad oraculum, ipsius, sicutasseris, paratus
adhsrere
solvendas decimas de
po9se8sion,bus non permittis, consiliiset jussionibus obedire. Sane,
sicut apo-
litteras tibi apostoli-
ca duxenmustransmittendas,tu stolatui nostro ex litteris tus fraternitatis
tamen, nedumeos innotuit,
noluisti ad
decimarumsolutionem inducere, verum quidam parochianus luiis, uxore sua viam universee
etiaml.benoremeigdecimasnonsolvendietemendi carnisingressa, sibi aliam copulavit, quae in
sexto
consangiiinitatisgradu, eotamenpenitusignorante,
ampliorespossessioneslicentiamtribuisti.ut Svna-
d priorem contingebat uxorem.
^
gogacrescen!e,decrescat ecclesia, Gura autem postmo-
et Hbere praepo-
naturancilla. Cumque olim dumex relatione quorumdam, hoc ad utriusque
idem episcopus in no-
stra esset pr^sentia notitiam pervenisset, licet, suscepta prole.jam
constitutus, tu, ditiorem eccle- in-
siam, qua3 m sua dinecesi simul triennio perraansissent, tuum tunc,
habebatur, tibi cum om- etperte
nibus pertinentibus adeamdem nostrum, humiliter consilium postularunt. Nos
usurpans. eamcui- igi-
dam abbatiss^Cisterciensis tur, fraternltati tuae duximusrespondendum,
quod,
ordinisconcessisti, et
episcopum ipsum, quoniam apud nisialiudimpedimentumobsistat,dissimularepotes)
abbatem Cister-
ciensem moverat contra ips.m ut in copula sic per ignoranliam
abbatissam super contractadispen-
eadera ecclesia quaestionem, sative valeant remanere.
compulisti ad confir-
raationem concessionis iliius, Dalum VI Idus Maii.
et tam ipsum etiam
quamcanonicos ejus, ad concessionem
ipsiuseccle- LII.
siae, el a.i faciendam
canonicam abatissam, minis ARCHIEPISCOPO SENONENSI (216).
etterronbus induxisti. Ecdesiam
quoque Sancti Indulgetur quod visitet provinciam Senonensem
Juliani de Mena, et
quam prasdecessores ipsius a te corrigat corrigenda.
pro mille marabotinis
redemerant, occupasti, eam (IV Id. Maii.)
li restitucre contradicens,
neque BurgensiEc- C
1
vis Quia, saeculo senescentes, insuasegnescitmedita-
clesi^ dare decimas de proventibus, qui tibi
ex dicE- tione Maria, et, in sororis
ces. Burgensiproveniunt, licet progenitores auxilium inardescens,
tui eas
consueverint exhibere. Abbatem Marthaenegotiisoccupatur.coguntnosoccupationes
eti.m et clericos assiduffi, quibus in boc mundi
^e Govaruvias, qui eidem vespere plus solito
episcopo rebelles et ino- angimur, et fortius quam hactenus
bedientes existunt, in suo
errore defendis, prsbens
aggravamur,
5>s auxilium contra
illiscommittere vices nostras, qui, cum sunt
illum. (245) Ne igitur, in
charis- partem nostrfe sollicitudinis evocali, talentum
^'mein Chnsto fili, ecclesiasticam sibi
libertatem depri- creditumnonligantin sudario, sed erogant
«ere, et Synagogam, potius
acMoskitam extollere videa- ad usuras, et in quorum ore non est
">s, nequein
Ecclesiam. sponsam Ghristi, verbum Do-
aut mini- mini alligatum, sed eructare norunt
Hros .psius exerceas potiusverbura
quae tus fidei puritatem
'cent, serenitatem
offu- bonum, et de
Ihesauro cordis sui tara vetera quam
regiam moneraus in Domino
et nova proferre. De scientia igitur etdiscretione
lortamur, quatenus tua
prfedicta omnia et in te corri-
,'83 per te ipsum, et in tantoampliusconfidentes,quantofamiIiariusetfre-
aliis corrigi concessa
tibi quentius in multis sumuset magnis
experti, toti
ac.aspolestate.Aliuquin,quantumcunquefersonam
uam in Doraino diligamus, Senonensi provincia? in te duximus
consulendum,
quia ecclesiarum op- D prffisenti libi pagina indulgentes,
ressionem, quarum esl quatenus, aucto-
nobiscura commissa, pati ritate non tam tua quam nostra,
ipsi provinciee
^^g^ ^^^° P°t'"s uarn officiura visitationis
eiihom^^H';^'"^"^'"^
eg.
hoaunideferamus.venerabilibusfratribus no"
impendas, corrigens quae cor-
rigendas cognoveris, et statuens quce videris
sta-
^'''^^«"«"«i episcopis,etdi-
lofilioT""'''^--
^cto filio, decano luenda cumque nemo cogatur suis stipendiis
Tirasonensi, nostris litteris nos
;
mi-
litare,nec os sit bovi trituranti claudendum,
ovens.niunx.sse, ut tead hujusmodi pro-
per censuram curationes accipiasmoderatas; et beneficia,
cclesiast.cara, appellatione qure
remota compellant tanto temporein ecclcsiis e.jusdem
iJatum,ni Nonas Maii. provinciaj va-
carecontigerit.quodadnossecundumLateraneEsis
statuta oonciliiearum donatio devolvatur, quaj jam
tandiu vacavere, idoneis perscnis
assignes, exami-
(216) Vide enistolam libri tertii
45, not.
(2l5)Haec apud Raynaldum.

Patrol. CCXV.
20
619 INNOCENTII III PP. REG3ST0RUM LIB. VIII. 620

nniurU9can?asquae ad luaraaudienliamdeferentur, A. cuniia eiiiem archiepiscopo suis dans litloris in

ct fini^ canonico decisurus. Si quando vero a te muniiutis, in eumdem opiscnpum ('.-'21), ot per eum
fuerit appellatum, conpetenlem terminum atatuas Ecclesiam suam, ad hoc iniluceret diligenter. Ar-
appellanli,adquemnisiappellationeminterpositam chiepiscopusaulem.mandaiuiiiapostolicun;cupipn3
fuerit prosHCulus, e.xiunc in ipso negotio, non exsecutionismaniia^e^cumipse pcrsonuliler Alexan-
obslante hujusmodi appeilatione, procedas, eos driam nequivisset adire Medociensemarchi-
autem,quiproplersacrilegaminanuum injectionera presbyteruin, illuc studuit dftstinare sed, impe- ;

in ('anonem inciderint sententiae promulgatae, aut diente Alexandrinai civilatis electo, negolium luno

etiam inciderunt, secundum Ecclesiae formam. pereumnon poluit consummari. Ne igitur quod
auctoritate nostralretus, absolvas, nisi forsan eo- pro bono pacis fuerat ordinatum, per malignoruni
rum exccssustam gravis vel enormis existeret, ut fallaciam defferretur, idera archiepiscopus, vocatia .

eo3 merito crederes ad sedemapostolicamdestinan- Mcdiolanum prajfato episcopo, et quibusdam cleri-

dos. Nosautem, sententiam, quam rationabiliter cis civitatis praedictaB, ecclesias prasdictas univit
tuleris in rebelles, ratam haberi volumus, et praeci- staluens, ut Aquensis episcopus in Alexandrina
piinusinviolabiliter observari. ecclesia episcopalia ministraret, et Alexandrinus
Datum, IV Idus Muiis. •r^ episcopus vocaretur, sibi jure Aquensis Ecclesiae
reservato sed hujusraodi unio non est affectum
LIII (2n). ;

debitum consecuta. Nuper autem diiecti filii,

TEnDONENSI EPISCOPO (,218), ET BONO JOANNI,
Anselmus presbyter, et nobilis vir, Rufinus, niiies,
SUBDIACONO NOSTnO, CANONICO VERCELLENSl.
ad nostram praesentiam accedentes, ex parte tam
Dat eis provinciam inquirendi de epibcopatu
Alexandrino. cleri quarapopulicivitatis ejusdera, nobishumiliter
(iv Id. Marlii.) supplicarunt, ut, cura sint tanquam oves sine pa-

memoriae Alcxaudri papae, prae-

[In litteris bonae 8torepassimerrantes,eoquodnon habentproprium,
decessoris nostri, perspeximus contineri, quod ipse et alienum penitus non admittunt, ne post gregeit

precibus consulum, cleri et po[iuli Alexandrinorura sodalium diutius evagari cogantur, dignaremur
volens tavorein benovolum imperliri, ad instantiam eisdem pastorem proprium providere. Nos igitur,
et petitionem bonae meuiori<e Galdini (219), archi- quanquam jura pnedictffi civilatis ejusdem ab
episcopi,aposlolicae sedislegati, etconsulum Medio- apostclica sede provida deliberatione concessa,

lanensium, rectorum etiam Lombardiae ac Marchia3, flrma velimus et inconcussa servari, attendentes
deliberatione prajhabita diligenti, Alexandrinam tamen, quod, licet duo electi fuerint in civitate
Ecclesiam, et ipsam pariler civitatem,in honorem praedicta, neuter tamen eorum extititin episcopum
beatiPctriconstructara,pontilicalisdignitatistitulo ^ consecratus, etunio postmodumconstituta non fue^

insignivit, bonre memoriae Arduinum, sanctae Ro- riteffectui mancipata, ct quod a tempore praedicli

nianffi Ecclesiae subdiaconum, eiKdem concedens in praedecessoris nostri non habuerint episcopum, vel
t
episcopum et paslorem, dicecesi sib: nihilominus electum, in tanto negotio cura maturitate, defra-
assignata Eodem veroelecto, nonduminepiscopum trum nostrorum consilio, duximus procedenduna,
consecrato, viam universae carnis ingresso, sub- discretioni vestrae per apostolica scripta praeci-

slilutus est alius, qui consecrationis munus simili- piendo mandaiites, ijuatenus, vocatis quos pro-
ter non percepit. .\d con?ilium autem bonae memo- ptcr hoc videritis evocandos, et diligentius in-
riae Algisii (220), successoris archiepiscopi memo- quisilis quae circa negotium ipsum videritis in-
rati, ut scandalum sedaretur, et sopiretur odium, quirenda, si fieri poterit absque gravi scan-'
quo muiti adversus praediclamconceperantcivita-
i
dalo et enormi praejudicio aliorum juxta primuni t
tem, idem no?ter slatuit praedecessor, ut Alexan- raodum sive secundum provideatis eisdem, up-

drina et Aqucnsis Ecclesiae unirentur, ita, quod pellalione remola, personam idoneam in paslo- '

Alexandrinaprimasedes existeret, etAqueusis se- rem ; alioquin omnia, quae super his invenerilis,

(217) Epistola haec integra, sed incorreota, legi- p. orasset, animamDeo reddidit anno salutis 1177
tur apud Ughellum. Ual. sucr. tom. IV, col. 449, " vel 1178, seu, ex aliis 1175, Oldoin adCiacon. toni
ideoque hic uncis inclusa exhibetur. 1, col. 1087.

(218) Vide epistolam libri quinti 75, nol. (228)Algisius.jam abanno 1175, si Ughellofidee
(219) S. Giildinus. Mediolanensis.ex Sula familia []btd. coll.226) Galdino successit. Erclesiam sib
natus, a pueritia sacrarurn liltorarum sludiis dedi- creditam egrogieadminislravit, claurusquemeritii
j:.i :_i7i„„i„,;„
'^ 1»«
tup, primum archidiaconu? ModiolanensisEccie^iae,
•
ad an n u m perveuit 1 85. Disscnt u nt tamen inte:
1 i

et Alborli Pirovani, archiepiscopi Modiolanonsis. ae aucloros de obilus ojus annos.

cincellarius, ab AJpxandro PP. III, tituli S SabinaJ
in Avenlino (ex Ciacunio et Joanne de Deif^), aut
S. Susannae ad duas dornos(ox Baronio), presb^ler
cardinajis, in secunda creatione, anno 1164, vel
116"), doinde archiepi:?copu3 Mediolanensis, et in
G-ilha Gisal[)ina sedis apo^tolicae legaiu'^, renuntia-
tus est. Dncera annns Ecclesiam Mediolanensem
surnma cum laude administravit ; senio coniectus,
cum de suggestu conlra Catbarorum haeresim per-
(221) Aqnensem tcflesiam tunc regebat Uhertus
qni, cum Fridirici Mnohavh] imporaloris parle
olim seculus luis^et, ab Alex indro PP. III excpm
municationis tulerat sententiam. Sed, cum dcitid
interPridericum pontificemque itonimf^ratiarediis
sot, Utjertus eliam unitati Ecclesiae tuerat resti
tntus. Interfuit Lateranensi conLilio anno H7'
Memorialur etiam anao •H89. Ughell. ibid. col
467.
 ;

621
PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205.
prffisentiara transmiltatis. ut, per vestram relatio-
nem instructi, prout
A bis fidelitalera fecim,,.,.
m- n..f
!'''""''"°«tras tDanus,l.cet in-
«t.'
expedire viderimus,
viderimus. in ipso
insn Hi.n.'l?A?.„
negotio procedamus. dignasintervestrassacratissimasmanusraittentes:
vobishominium tecimus. Et populus
Datum, v Id. Martii. terr*,quando
commun.ter jurabunt consulibus,
singulis scilicet
tr.enn..s;sicut constitutum
Imlrmnentum (22?), quo Alexandnm, Ahxandro est,jurabunt pariter et
t^r. III, successonbusque ejus, ac liomanfe Ec- Romano pontifici. Hoc scriptum,
quia interfui,
clesix, subjectionem, reverentiam ac fidelitatem scnps. ego Faleo,notarius
etscribasacri Beneven^
promittunl. tmipalatii; ego Petius
Sarracenus, senescalcus
(Anno 1169, mense J*nuarii.) test.s; egoGuiscardus,
testis, ego Petrus, butticu-
lanus, testis, ego Albertus,
nomineDomini,anno Dorainicae Incarnationis
(In hostiarius, testis ego ;
Albertinus, hostiarius, testis.)
1169,et undecimo anno pontincatus domini
nostri
Alexandri III,9ummi pontificis et universalis LIV.
papaj,
UN.VEHSIS ABBAT.BUS, PRIORIBUS,
mense Januarii, tertia indictione, nos, Rufinus' ET ALIIS EURGENSl
Blancus,et Guilielmus de Bergamasce ECCLESI^ DIOECESANA LEGE
{223), consu-
SUBJEGTI3
les de civitate Alexandria,
Utad synodumsemel in anno
notum facimus quod in acceclere non recu-
pr^sentia dominorum, Bernardi,
p sent.
Portuensis epi-
scnpi,ac Ubaidi, tituli Sanctae Grucis
(iii Non. Maii.)
Joannis ti- •

Exposila nobis venerabilis

l.alris nostri... eoi-

iuilielmi, tituli Sancti Petri ad Vincula, Bosci ria vna

ns vos li^anina n
tuentes.Gum :_ . ... '"^
r"
igitur t.lis occasio ad hoc
224),tituli Sanctae Pudentiana; ; Petri, tituliSancti poss.t nec debeat vos
non
tueri, per apostolica
-aurentii in Damaso ; Joannis.lituli Sancti Marci, scnp a d.stncte praecipiendo
vobis
'heodii.i.tituli Sancti Vitalis, presbyterorum car- mandamus. quatenus
semel ,n anno ad synodum,
inalium et Jacinlhii.Sanctffi quam idera episcopus
; Marisin Gosmedin ;
apud cathedrakra ecclesiara
encii, Sancti Adriani duxit ceJebrandam
; Manfrcdi, Sancti Geor-ii sme contradictione qualibetaccedatis,salubria
lugonis (225), Sancti Eustachii eius
et Petri, Sanclc^ mon.la
;
et mandata
recipientes hurailiter et
lariae inAquiro,diaconorum cardinalium eLsub" devote
;
Al.oqu.n.sententiara, quara idem
^riptoruin testium, qui ad hoc rogali episcopus invos
venerunt, propter hoc rationabiliter
elri videlicet Sarraceni Senesculci promulgaret, ratam fa:
Joannis An- ;
,
cereraus haberi.
lliE Dei Manescalci Petri Butticularii '
;
Alberli, ; '
Dalum, IU Nonas Maii.
AlbertiniHostiariorum,ex parte omnium consu-
m,et populi prsdictde civitatis per
; fustera offeri-
LV (228).
us Deo, et beato Petro, et vobis, prffifato CONSTANTINOPOLITAIVO IMPERATORI
doraino
'Stro,papte Alexandro,vestrisqiie
Catholicis suc- nx piesbyierum cardinulem,
ssoribus, sanctcEquellomanae Ecclesia; aposloliex sedis a
in perpe- iatere legatum, illumque imperalori commendat.
um.terram scilicet proprii juris nostri, quaj est
(fdib. Maii.)
fra prasdictara civitatera, quara popuius ipsius Divisis aliis vestibus Domini
'itatis ad construendara _ Jesu Christi, tunica
ib. ecclesiam erait et •
inconsut.1.8 uni cessitin
reamdem sortem,ut ipsius Ecclesia
investiturara
volumus terram ipsam quam sicut vestimentum induit,
inilempore Roraanae Ecclesiae jure proprietario una esset,et in ea
unus, velut in piscina probatica,
6) pertinere. Prajterea, sanaretur, extra
de comrauni consilio ipsam lanf^uentium multitudine
nsuluraet totius populi mandato, reraanenle. « In
militumdomos c.rcu.tu etenira impii
me.-catorum,et ambulant, et in eara intrare
quorum lacultas videbitur suffi- nequeuntet sanentur, cura mens
ns ad boves (227) habendos, de divisa irapetrare
singulis domibus non valeat.et vs ingrediendi
s denarios ,usdera
iolvent
te.. m ^^^^b^^^ D m^^^r: -unZl^tntr^^^
terrara duabusviis' "
"^™ ''"^'' servaretur,
'T''''' unum
»

>olventsiDgulisannis.Ca.teridesinm,li..Hnr.ih.,.
singulisannis.Cffiteri de singulis doraibus .i.. JnJf^
eidem _ .'

Dora.nus, videlicet beatum

um denarium.etinfraoctavas beati Martini sol-
Petrura, caput
it ei, cui Romanus
const,tu.tetmagistrum,utquasiNoearcbara,extra
pontifex jusserit. Consules quam animantiaderelictain diluvio subraerguntur
o,qui per tempora ibi
constiluentur,fidelitatem in uno cubito
(230) consummaret, pro cujus
ns,vcstrisque successoribus, omni fide'
occasione et nc in sua passione deficeret, specialiter
ilradictione remota, jurabunt. exoravi»'
Nos quoque. de e.dem pra:cipiens,ut
ndato aliorum consulum,et populi fratressuosconversusaliquan-
civitatis,vo- d.u confirmaret. Veruralaraen,Gra3corum
Ecclesia,
^22) Instrumentura istud vulgavit Uchellus (226) Ugh. preiario.
sacr. tom. IV, coll.
•
442.Varias quasdara lectio-
notavimus. (227) Uah. bonos.
Raynal.lum, ad
i-23) Apud U{,'hel. Bergamonte.
Ugh. Battii.
SSqI v^^ ^P'«'o'a°^ libri
annum ^205, §. U
?24)
'25) Ugh. Jacinthi.
>S
(2J0) c-"^-
S.c in apogr.
tertii 54, not.
G23 INNOCENTII 111 PP. REGESTORUM LIB. VIU. 6-24

unitate declinans, post A aedilicetet plantet.prout quaelibet suo viderit orficio

usquead hoo tempus ab
evagando, ipsiua m:igistro se sub-
soiliiliuin
indigere. Nos auiem, senlentiam, quam canonice
gre^cs
seducta protuierit in rebelles, ralam haberi volumus, el
traxit, et,ul llphraiin (ncta, quasi columba
praecipiiiius inviolabililerobservari. Quocirca impe-
invocavil iEgylum, et ad Assyrios propcravit, et,
magislra,rursu3 rialem magnificentiam rogainusaltenlius.monemus
qu.^E debueial proptcr tempus esse

indigere videlur, ut docealur quae sint elemenla

et exhortamur in Domino,quatenus,ipsum lanquKm
exordii sermonum Dei ; eo quod peccavit in illum personam noslram benigne recipiens et honorans,
cum idem sit in cujus pcrsona honomri reputamus nos ipsoa,
qui omnem edocet veritatem ; et,

be.iignitiis Palris et Filii, peccatum commissum in eidem, cui dedimus specialiter in mandatis, ut ad

eum ex malignitate pra^sumitur processisse, cui

honorem et profectum tuum diligenteret prudenter
inlendat, tuum pia?beas auxilium et l'avorem,ul
deest quaelibet materia excusandi.Fermentum quo-
peripsius industriam,te favente, slatu iliius eole-
que non ejecit a domo, ut peccaret in eum a quo
sia3 relormato, ab eo merearis in solio stabiiiri, a
Spiritum sanctum procedere renuil confiteri, non
attondens, ul debuit, quod qui Fiiium inhonorat,
cujus dextris in vestitu deaurato regiua circuma-
micta varietale consistil, et nos pro honore ipsi
injuriatur et Patri qui esl unuin cum ipso.Ad ira
celsitudini teneamur ad gratiarum
cundiam ergo, quasi Epbraim, in amaritudinibus g exhibito tuae
suisDominum provocavit,abilliusmagisteriodisce- uberes actiones

dendo, qui Gephas,id est caput,meruit appellari

Datum Idibus Maii.

recedens a Juda, suo in Samaria solio collocato, LVI (231).

propter quod super eam veiiit sanguis ipsius, ini- ARCHIEPTSCOPIS.EPISGOPIS, ET UNIVERSIS PR^LATIS, W
quitate sua, quasi Amorrhaei populi,consummuta. IMPERIO CO>STANTIN0P0LITAN0 CONSTITUTIS.
Vocavit enim Dominus suos sanctificatoset furtes, Mandat ul lcgalum ^edh aposlolicx benigne recipinnt
et ingressi sunt portasejus, perquos maleperditis el hononjice perlractenl, ejusque statuta obser-
suam agricolis, qui sibi suis venl.
malis, vineam aliis
LVII.
temporibus reddent fructum, tradidit excolendam,
Graecorumimperioabinobedientibusetsuperstitiosis MARCHIONI MONTIS FERRATI.

translatoad obedientiae filios et devotos, qui super Ut Romanam Ecclesiam diligat ei honoret

allari placabili Dcmino suorura oflerant vitulosla-

LVIII.
biorum. Translato ergo iniperio, necessarium ut LITTERjE MARCHI0N13 M0NTI9-FERRATI
sacerdolii iransieratur,
ritus saceraoui quatenus Ephraim,
uuai.cuuB njjuiaiin,
transferatur, M ^, n •
^ „t ^»,.^„..;,
De suoerqaEcclesiam Romanam amore et obsequio
.
,
., ,. , .

reversus ad Judam, in azymis smceritatiset veri- oratorem ad papam mittit, et eum de rebus apud
^
tatis, expurgato fermento veteri,epuletur.Ut aulem Constanlinopolim gestis certiorem facit.
in devotione ac fidei puritate, juxta institutiones
LIX.
sacrosanctae Romanae Ecclesiae, quam Dorainus
. . . ABBATI ET CONVENTUI CASiE-DEI.
omnium ecclesiarum matrem constituit et magi-
De episcopatu in civitate MontispHosi instituendo.
stram, praedicla ecclesia plenius informetur, nos,
(Romae, xv Kal. Junii.)
qui curam genere omnium ecclesiarum tenemur,
beato Petro praecipit Dominus pascere Ad providendum civitati Montispilosi (232)ponti-
qu"lbus in
oves suas.ipsam tanquam filiam piincipalein etspe- ficem specialem, duo priiicipaliter nos inducunt,
cialem visitare volentes,quoniam occupationesassi- numerosa videlicet populi multiiudo, quae,in peri-
duae quibus plus solito praegravamur, nos ad eam- culum animarum suaruni, quasi grex sine p&store

dem ecclesiam acredere personnliter non permit- vagalur, et prioraius vestri delectus, qui tam in
tiint, etsi audiverimus illuc dileclos filios,S. tituli spirilualibus quam temporalibus irreparabile detri-

SaDctaePr.pxedis,etP. tituli Sancti Marcelli presby- mentum incurrit. Gum igilur in religionis vestra

teros cardinales,apostolicai sedis legatos, de Hiero- iavorem,quae tunc temporis in locoillo valde vige-
solymitanis pariiuus
soiymuanis quia tamen
accessisse, ^uia
parlibus uuco&sisso, super
lauicu oupci ija.^,,,^^^^^ vobis
bat,fuerit apostolica sede concessum,, ut
ab ^,
,^^,.^ ^^ ^

hoc mandatum non babuerant speciale, dilectura

^ episcopalis dignitas cederet ordini monachali,quia

filium, B. Tituli Sanctae Susannae presbyterum car- tamen,ces3ante causa, cessare debet effeclus, prs-
dinalern, apostolicae sedis legatum, virum utique sertim ubipericulumimminetanimarum,defratrun3
providuin et discretum,litteratum pariter et hone- nostrorum consilio disposuimus, non uL prffideces-
stum,quem inler caBleros fratres noslros sincerita- sorum nostrorum statutis derogare velimus.sed ut
tis amplexamur, ad parles ipsas a latere
brachiis animarum saluti prudentius consuiamus.pontifica-

nostro duximus destinandum,ut,juxta verbum pro- lem ipsiloco reslituere dignitatem.Cum autem pro-

pheticum, elficacius et validius evellatetdestruat, pter hoc semel, et iterum, vos ad praesentiara no-

(231) 56, 57, 58, quod

Apographum epistolarum epistolas in aupographo archivii Vaticani,
'"^J®*
ad linem apogrnphi Gonticum caeterisexscribi cura- IH, descriptas esse, pro comperto habemus. Vide
veramus, e manibus nostris, quo osu nescimus, Raynaidum, ad annum 1205, §. 14.
excidit. Ideoque argumenta tantuinmodo hic exhi- (232) Vide epistolas libri sexti 196, et libn se-
bere possumus.Veruai,e schedis n08tris,basce tres ptimi 40.
 «25 P0NTIPICATU8 ANNO VIII, CHRISTI 1205.
626
Btramcitaverimus, certam vobis formam «cribendn A w,v «,». « i •

intendimn» providere , licet ^ Z" Vemone

''"
secundum quam vobis intendimus "111 '"^'^'^ ^"^^'"'"^' non debebam audirv
sed, cum rrsfifutiouis grutiam impetrasset paratus
tandem duosderratribus vestris ad sedem ,
apostoii- eisjustitise plenitudinem exhibere. Nos igitur,
carc direxeritis,
quia tamen asserebant se super uni
graliam et alteri justitiam exhihere volentes,
hoc non habere mandatum, ad majorem 'dicto
cautelam abbati Sancli ilhani, qui
in ipso negotio non duximus pnedictamecrlesiamnostri
proeedendum, sed ad detinet aucioritate mandaii,
omnem exousationis materiam auferendam, ecoe per apostolica scri„ta
mandamus, quafenus praedirtam ecclesiam
nunc tertioperemptorievosoitamus, ex parte
perapostolica noslra nepoti ssepedicti Albanensis
vobia scripta prfficipiendo mandantes, episcnpi recom-
quatenus us- mendatam
que ad festum Sancti Michaeiis proximo a nobis a.s.ngnet, ita quod ipse
proventut ,
venturum ex ecclesia
per procuratores idoneos, qui plenam recommendata percipiat, eamque sine
sibi
super hoc ha- prxjudicio prioris et conventus de Tinem.
bent potestatem, nostro vos conspectui cusladiat
prsesentetis. et gubernet. Postquam
Ah'oquin, extunc, sicut divinus nobis autem eamdem ecclesiam ob-
motus inges- tinuerit recommendatam, vos,
serit, etiam vobis absentibus, partibus convrcatis,
raventeDomino.pro- audiatis, tam super po.isessorio quam
cedemus. super prtitorio]
qunr fuerini hinc inde proposita,
Datum Romae, xv Kalendas et Deum hahentes
Junii.
B prae oculis, sublato cujuslibetcontradictionis
LX. (233) etapprl-
lationis obstaculo, quod justum
WIGORIENSIEPISCOPO. ET ABBATI CICESTRENSl, ET . . .
fuerii statuatts. fa-
cientes, elc. Si qua vero partwm
DECANO EBORACENSI.
• . . nullis lilteris . . .

De eodem argumento acinepislolahujusce veritati, etc. Quod si non omnes . . tu, fraler epi-
librioctavi .

33 (234.) scope. cum eorum altero, etc. Quia vero nostrum

(xvii Kal. Junii.) omnibus judicinm est commune, per
aposlolica
Meminimusvobissuhhac forma litteras apnstoli-
vobis scripta mandamns, quatenns,
nisipars utra-
cas destinasse quod videlicet gravem nobisiilecli que consenserit, ut per vos juxta
,
formam praescri-
filii. . . prwr et conventus de Tinemut.. transmisere ptam memoratum negotium terminetur,
vos appel-
luerelam, quod, cum
Wdehorn perlineat Ecclesia de latione remota. usque ad
CMlcuium definitiv^e sen-
id pr^esentationem tpsorum, venerabilis tentiffl procedentes, cHusam
frater noster suCficienter instructam
.
. Dnnelmensis episcopus, post reclamationem ad nostrum referatis examen,
.
etap- pr^figentes partibus
oellationem ab eis ad nos interposilam,
dilectum
terminum competentem, quo recepturffi
fi- sententiam
lium, nepolem venerabilis fralris nostri, noslro se conspectui repraespntent.
Albanen- J.
iw episcopi, prse.mmpsit ivstituere
in eadem, occa- Datum, XVII Kalendas Junii.
ione cujusdam nostri mandati, Scriptum est abbati Sancti Albini, nt
quod propter tacitam C prcediclam
^eritatem meruit ie certa scientia
revocari, quamvis ecclesiam, quam nostri delinet auctoritate mandati
wxdicius prior, propler litlcras ex parte nostro nepoti sfepe dicti
comminatorias a ve- Albanensis epi-
terahili frairenostro pcopi, vel procuratori ipsius,
. . . Etiensiepiscopo,auctoritate recomraendatara a
mlra dileclo filio . . . abbati Sancli Aibani, directas nobis assignet.
um pr^efalo
Dunelmensiepiscopo, contradicente Srriptum est etiam Eh"ensi, et
con- . . .
Dunelraensi
. . .

enlu, per litteras ejusdem episcopis, ut abbas eam

si
abbalis sui coacfus prx- illi assignare negiexcrit,
entavit et invilus, itu,quod lUi pr^sentationi con- ipsi eam assignent eidem.
entus nunquam voluit adhibere
consmsum sed peni
us contradixit. Unde, LXI (235).
suppliciter postuLbant, ut
. . EPISCOPO (236) DECANO FT MAGISTRO
uod tahter actum fuerat dignaremur . . . .
E. CA-
irrevocabiliter NONICO HILDIvSEMENSIBUS.
-ntare. Verum, dilectus
filius, Wiscardus, procura-
De prxbenda in Ecdesia ut S. Willehaldi
>r memorali
nepotis episcopi Albanensis, Bremen.
coram dile- Danieli clerico assignanda.
filio, H. Sancli Eustachii
diacono cardinale quem (xiv Kal. Junii.)
concessmus audUorem, proposuit,
quod, cumipse
fLitteras vestras accepimus, per quas
nobis signi-
?rviolentiam spoliatus,anteqHam
restitutionis bene-
Daniele, clerico vobis scripserimus, uf
oium obtineret, in
pr^judicium ejus pr^falimona- eum de prce-
benda ecclesiae (238) Sancti (239) VVillehaldi Bre-
imin apo..rapho Conti, ad cujns fidem
enisto-
m hanc exscrib: ruravimus. legitur hic nncis inclusa sunt; variae lecliones
dantur
in magine no
la .sta: c.p (23G) Vide epistolam libri quinti
W.mz„.m,.,. DeappHlatiorfi^lb 14, not.
"s (2.37) Haec in Decretal. desunt,
,^"^''— ]".«
^"«"t, Rpistolam quai^raoxD. tan-
tiniTl^fZ'
nc intprDeoretalcs tum habent pro dit. D.
renenri innuere voluisse vi- f.
ur;verum illam, ,n Decretalium. '"S""* varanle, et mox Uniscardi
seu generali ^~'^S)-nTfl-^-
pro yVitlfhaldt,
''''''''''
Z"T±:r
usirn investigavimns.
^""o^entianacollectione ' (239) Si^c rectelegiturin collectione. pcrneram m
(234) Vide hancepistolam, qus Rnimnndi. Ecclesia S
^^" """" ^^'^
WillPhaldi J"
et ibi annotata w-K"if"/!i
Bremensis, pst una de duabus
collegialis
Ecrlesns, quas suo sumptu fundavit
haec reperitur, sed Adclbprtus
SS^*f^
^- '"• *'*• ^' D'^ (^"rtcrssione
rr,vhend.v
rautila. inter Bremonsis archi^^piscopus, pnrposiluras
tas. qnnd pr.^^positum nro
denominnl
/^wJ.-'
Ecdesieenon antistite haberent Ada.
vacantis.c^p. 9. Qua illic leguS mus Bremcnsis, lib. m, cap. 19: .<
Igitur, magn?;
 INNOCBNTII in PP. REQESTORUM LIB. VIII. 628
627
j- u
mensis, quamdicebataddonationemnosirdra
t j j^^.i;^n»,r.nnc:tram fuisse A aliam, statim prior vacare incipiat, an persenten-
luiaoc A.
,,,;.,•• r r^,.
tiam dcbeat adjudiciiri eidcm, an propter conlirma-
i .

cura
juxta Latoranensis staluta concilii devolutam,
cunonici, tionera hujusraodi quaj superius est txpressa, prae-
retis auctoritate apostolica invealire, si
benda illa dici debeat non vacare, nos consuiere vo-
quibns super hoc scribebamus, hoc ex^eqxdnoncura-
canonicis luistis, priusquam vetletis super hoc aliquid definire,
rent, Herberto, prxposilo, et quibusdam
Cum igitur, si est ila, prajbfnda iUa, etsi non de fa-
magistro B.
ejusdeni ecctesix, cum ipso Danicle, el
cto, de jure tainen vacare noscatur, discretioni ve-
canonico ipsius ecclesve, in vesira proptcr hoc prx-
propositum strse per apostotica scripla praecipiendo mandamus,
sentia constitutis, sic (240) fuit de faclo
quatenus jam dictum praeposituiii, ut prxbendam
coram vobis, quod idem Herbertus (241), praepofi-
illam sine dirficuUate resignet, monitione pr/emisiu,
tus.iquondameiusdem ecclesise s[m\A&}i. exislens ca-
percensuram ecctesiasticam, appellatione remota co-
nonicus, de ipsa ecclesia in majoris ecclesiae cano-
uiiius anni, vel
galis, quam, cum de facto vacaverit, clericoraemo-
nicum est electus, et postmodum,
rato, auctorilute nostra suljulli, sublato appetlationis
anni et dimidii, spatio evoluto, in ipsa ecclesia
obslacuto, conferre curetis,] eum in corporalem pos-
SanctiWi^/e/iairf!;(242jinprffipositumestassumptu3,
sesbionem inducenles ipsius, et defendentes in-
priorem praebendam nihilominus retinens, quam
v.Kon et»t =nnpr
super hnr paues n
noc natres d"ctum; eos autem, qui se temere duxermtoppo
*
,•,•!
•
• ,
in ipsa
^ ecclesia tunc habebat,]
1.
u '
,• „„„,., »o
._- " nendos,
npnHna per dist.nctinnem ecclesiasticain coiupes-
npp districtionem coiiiues i
- ... .,. .

consentiebant ad invicem, ha^c ita fuisse dicentes

catis. Quod si non omnes tu, frater episcope, . , .

Fuil »liam ab una parte propositum, quod ipse prce-

cum eorum altero, etc.
positus, proeter prcebendam illam, aliam pr.Tbendam
Datum, XIV Kalendas Junii.
habebat praeposituraeuonnexam, quam idem pncpo-
situs, et fautores ipsius, inliciatisuntesse praeben- LXII.

dam. Praeterea,fuitallegatum dejure,quod, exquo B. TITULI SAiVCTjE BUSANN.E PRESBYTERO CARDINALI,

idem praepositus deminori Ecclesia vocatus fuerat APOSTOLIC/E SEDIS LEGATO (246).

ad majorem, prior prffibenda inceperat de jure va- Indulgctur, quod nisi putriarcha Constantinopolila-
care, juxtacanunum instituta. Deinde, fuitex parte nus in eccifsia Constantinopolituna t(h>neos viros
assumut, ipse viros tuteratos el honestos institmt
clerici alle;:atum, piimam fuisse ordinationem
ejus-
in dicta ecctesia, proul viderii expeaire.
dem ecclesiae, ut in ea tredecim estent personae,
(xiii Kal. Junii )
praepositus scilicet cum duodecim fratribus, qu®
His fiducialius et plenius committimus vices
nullatenus servarelur, nisi diceretur illa praebenda
quoJ nostras, quorum prubitatem et scientiam jugiler
vacare. Sed [praepositus allegabat econtra,
quod unus
uuus experimur. Cuni
ua^jcii.wu.. ^..... ergo i..^..^ legationis
^.^^ plenae officium in
consuetudinegeneraii, quuu
243 de consuetudinegenerali,
erat fere (243)
.^j, _

Adje- ^ imperio Constantinopulitano t.bi, cujus discretio-

in eadem ecclesia piures prsbendas
haberet.

ctum est ctiam, prxhettdam illam ratione alia non

nemin multis suraus experti,duxerimus commit-
tendum, ut melius et plenius exsequaris, re-
illud
vacare, quia, cum archiepiscopus Bremensis praepo-
cipiendicessionemepiscoporum,ettransferendieos
situm ipsum de prajpositura in plena synodo inve-
undecunque ad sedesaliai--in eodemimpe-
sint, qui
stiret, tam praiposituram (244), quam
pra;bendam
canonicorum confirmavit assensu,] eos rio constitutas fuerint postulasti, liberam tibi con-
il^Mm, ei de
cedimus auctoritate praesentium facultatem sioai-
qui super hoc inquietarent eumdem vinculo excom-
;

liter concedentes, ut eos, qui pro violenta manuura

municationis astring?.ns. Unde ohjiciebalur clerico
injectione in latae senlentia^ canonem iociderunt,
memoralo, quod prupterhoc sententiam cxcommu-
secundum ecclesiae formam absolvas. Ad haec, cum
nicationis incurrisset ; sed, ipse talem confirmatio-
venerabili fratri nostio, patriarchap. Constantinopo-
nem iniervenisse negabat quae si etiam intervenit,
;

Iitano (249), duxerimus indulgendum, ut ad Eccie-

asserebtteam non tenerede jure, quoniam nemini
quae de siamGonstcintinopolilanam,patriarchalemvidelicet
res illa rationabiliter poterat cnnfirmari,
propter in qua vel nulli, vel pauci erant tunc lemporis ca-
jure obtineri non polest. Dicebat etiam, se
excommunicationis sententia nunquam fuisse nonice instituti, idoneos viros assumeret, addito,
hoc
cum super his experitur auctoritate ma- D quod nec carni nec sanguini acquicsceret ahter
ligatum,
quam deceret, sed attenderet merita et scientiam
[Verum
ioris. (245), cum vobis dubium videretur,
aliquis de una praebenda eligalur ad ponderet, quoniam , in omni gente, qui facit
utrum, cum

animictsumptuum conatibuspugnans,ut Bremam (242) Decretal. Unijcardi,

ad-
bonis quac (243) Decst Decret., quae infra legunt et loco
caeteris corrquaret urbibus, st-itim, ex
ipse acquisivit. duiis lecit praiposituras,
unam S. jccium quia.
. . .

vocera tllam hic exhibent et infra

requiescit, auttransla- (244) Decret.
Willehaldo, ubi corpue ejus
lum est, allpram S. ytRphano, cujus se
famulum omittunt. . .

intra
multolicsgluriabatur. » Quud iisdem fere verbis re- |245) Decret. Unde omittunt postea quao
cbaraclere cursivo distinxi.iiUS.
peliit Albert. Kruntz Metropol. lib. iv, cap. 32. 5o; e
uifra nobis (246) Vide epistolam hujusce libri octavi
(240) Haec desunt in Dccretai., quaj
quiB ibi adnotata sunt.
legunt prn vobis.
Vide epistolara hujusce libri octavi 10.
(241) Decretal. H. pro id llerb. mox omiltunt
vo- (247)
ces existens, et infra Uniscardi unius.
 629
PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. 630
justitiam accceptusest Deo, aucforitatetibi
tium indulgemus, ut, si pafriarcha
prsesen- A LXVI (252).
ipse a te com-
monitus procedere forte neglexerit, vei SAVARICO, BATHONIEiNSI ET GLASiTOMENSI
dislulerit,
juxta formam indulgentis sibi datai, EPISCOPO.
lu in eadem'
ecciesia, quae, sicut ecclesias alias Ordinalionem F.cclesifp GlnstonienaU
in Constantino- aJwlicibusdele-
(jatts factam confirmat.
politano imperio con&titutas {In&erilur ordinalio.)
dignilatepra-cellit.sic
debet inter eas personarum non (xvi Kal. Junii.)
tam numero(248)
efflorere,
drtquacunquenationeviros litieratos et
Solet annuere, efc. Eapropter, etc.
honestos instituas, prout videris usque assen-
expedire, tam in su, ordinationem Glastoniensis
hoc quam in aliis supra scriptis, Ecclesiae, factam a
sublalo appella- judicibus deiegatis a nobis, et possessionum
tionis obstaculo, processurus. divi-
Nulii ergo, etc. sionem, tam ex parte tua quam monachorum
Datum xiu Kal. Junii. ad-
«lissam, sicut in authentico confecto
exindenosci-
I.XIII (249). tur contineri, et rationabiliterfactce
sunt, tibi et
UNIVERSO CLERO, ET POPULO W CHRISTIANO successoribus tuis auctoritate apostolica
EXERCITU confirma-
APUD CCNSTATINOPOLIM CONSTITUTO. mus, et praesentis scriptipatrociniocommunimus.
Mandat ut super terrge snnctse recuperaiione Ne aulem de ordinaiione ac divisionepraedictis
impera- B in-
ton Lonslanttnopulitano tribuent posterum dubitetur, aulhenticum ipsum de
uuxilium et con- verbo
sitium. ad verbum pra>senti paginae duximns
inserendum.
LXIV (249). UniversisChristi fidelibus, ad quos pnpsens
scriptum
PATRURCH^, ET UNIVERSO CLERO pervenerit, E. Det gratm, Eliensis
CONSTANTINOPO- episcopus ; S.
LITA^O. eadem gralia, abbas S. Edmundi; el G.
prior san-
StatuH. quod universi Pnrlati
conventualium ec- ctse Trinitatis Cantuariensis
salutem in Domino.
destarum apud CovslantmopoHm ;
Ad
positarum, cum omnium votumus
tcclesium Constantinopolitanam nolitiampervenire, quodmandntum
vacare contwrrit
Domini Papae Innocentii III in h^c verba
^'^'''^ (^onveniant ad tractandum suscepi-
7e 7eciZe mus! « Innocentius, episcopus, servus servorum Dei,
LXV venerabili fratri, Eliensi episcopo, et
(250). dilecli filiis, S.
. MACISTRO ET FRATRIBUS DOMU9 abbali S. Edmundi. el... priori Cantuariensi,
. .
HOSPITALIS SAN- salii-
CTI RAINERII.
tem et apostolicnm bendictionem. Qualiter
pariihus.»
losorum Hospitale in jus et proprielatem B. Petn
etc. {ui epist. lib. quinli
90, vide, usque,qmm
recipit.
anno Hoc igilur mandato suscepto super
v.)
ordina-
tione Glastoniensis Ecelesis,et
(viii Kal. Junii.) , possessionum ad eam-
(
' dem ecclesiam pertinentium distributione,
Solet annuere. interdomi-
ete. Accipimus aulem, dilecto num Bathoniensem et Glastoniensem episcopum,
fiho. G. (251). Sancti et
Adriani diacono cardinale, monachos prxfatae ecclesix, fucicnda,
apostolicae sedis legato, per ita, quod. ut
suas nolis litteras in- quarta pars
imante, quod, cum ei iocum, in
omnium possessiomim et proveuluum
quo postmodum ipsius Ecclesias udusus episcopi devenvel, partts ut
Jospitalem domum de ipsius Hcentia contruxistis prifsentia nostra constitulx, in
lomine vestro duxeritis ofFerendum, subscriplam pacis seu
ut ipsum in' parlitionis formum corumnohis in
us et proprietatera B. Petri jureconsenserunt,
reciperet, idem cardi- quod epiicopus habeat insulam de Mere,
lahs locum euradem taliter cum omnihul
recepit oblatum,vobis pertinentiis suis,salva
icentiam auctoritate nostra communi piscatione cpisropict
concedens. ut ibi ec- conventus in aqua de Ferniugemensi,
ilesiam et et commuyii
ccemetprium.ad usum fratrum et familiae venatu in duodecim hiiis Clastonix ; et
'estra ac pauperum ut episcopus
ibi moricntium tantum habeal domos juxta capellam Bealx
onstruere libere valeretis. Marix, quas
Nos igitur, quod ab fuerunt abbalum. cuni clausura sua pcr
pso legato super hoc pie ac murum (jui
provide factum est ra- extenditur a Lardario usque ad angulum
um habentes, eamdem domum in jus el proprie- b.irealem
atem aposrolica? <,Pd,-« ...; \ '
"^
r.
capellx
prgpdictse ^"/«^''<^
'""'*"-'* :
:
et
er m
ut put porta
fiut ejus versus forum
cnpti patrociniocommunimus.
Ad indicium au- in molis tam ad braciandum qtiam ad
Glustoniir,
em hnjus ab apostolica sede jibertatis
oblentffi forniandum, et ad ignemet clausturam.
Quod et si-
isantium unum gratis a vobis oblatum, nobis
et mtliter monachi habeunt apud Mere, cum
uccessoribus nostris illic forte
annis singulig exsolvetis. hospitandi causa advenerint
uili ergo, eto. Si quis ; Cictera omnia in insula
etc.
Glaslonix, et duodecim hidis suis, etomnia
Dalum, vm Kalendas Junii. alia ma-
neriasuaad conventum peninebunt, cum
ahtiquis
(248) Sic in apogr.
Vaticani, fo 19, insertas esse, pro
(249)Apographum duarnmbarumceepistolarum comperto habo-
mus. Vide Raynaldum, ad annum
""^ ''"^"^ apographi Conticum 1205 S 11*
rirpv»;'^^ cm^ et 14. » a
.curaveramus,
manibus nostris,
Z\H e
!S?J
Rsynaldum, ad annum 1205, S 68
ideoqueargumenta hic 2ol tY'.^®
Vidp epistolam
ntumm„TT"l!"K'''''^'^' libri quinti 83. not. '

P««.«"ra"« Verum,e.chedis
DstriT hnc J''^'''r?
33tris hasce epistolas m autographo Archivii adt'ta'ta'st.'.'"'°'"
"'" ^""^^ ^^'^-«* ^--^^'
631 INNOCKNTII 111 PP. RBGKSTOKUM LIB. VIII. 632

libertatihus et libena comuHudimbus

De terris suis. A. tatc resignalnt, salvissibi privileqiis et indulf/enliis.
quoque extra insulam, istx subscriplse ad partem confirmaiionibus et slatutis apostolir.is, super Eccle-
episcopi devenerunt, videlicet Pukelech, Wincscumb, sias Glastoniensi oblenlis. Charlas eiiam archidiaco-
Badcbir, F.seber, Doceiand. Lim, Dlacford, Eslbrent, natus et pensionum ecclesiarum, a prxdecessore eis
Benjes, Pravemer. Ul autem episcopus voluntali mo- suo faclus, bona fide restiluel, et priori et conventui,
nachorum plenius cederet, et pro remisiione omnium sicutiprius abbali et convenLui erant collalx, coiifir-
injurinrum, prxcedentium et damnorum, de quibus mabil. Prior vero ah episcopo, cum consensu con-
monarhi reservaverunt tunc temporis quxstioncm ventus vel majoris et sanioris partis, constiiuatur,
coram nobisdiscutiendam,s"lvis tdmen querclis quas sic et sacrisla, sic et camerarius, sic et cellararius;
conlra (juosdem alios habebant ad instanliam el peti- ita quiUem, ut nec episcopus sine convenia, ncc con-

tionem eorum, episcopus dao eis Maneria, scilicet venlus sine episcopo, aiiquam islorum personarum
Estbrent el Dcrgcs, qvx in cjus partem divencrant, possit conslituere. Qux conslitatio, si aliter facta
pro duobus aliis mancriis, scilicet Kinton el Crislc- fuerit, irrila sit et inanis, et ea auctoritate, qua
metford, commulavit. Adjecitetiam, de mera libera- prxdicli prior, sacrista, camerarius et ceiiarurius
litate sua, ui omnia paci fice consopirenlur, et in ple- constituuntur , si minus idonei ob causarn rationabi-
numab eis suciperclur a/fectum, et pro saiute animx .. icm invenli fuerint, amoveantur, ut, sicul consensus
su;e et prscdec( ssoru>n , el successorum suorum., et iit episcopi el conventus in eorum constitutione requiri-

anniversarium suum sincjuiis annis devotius celehre- tur, itain corum amolione rcquiralur. Cxtcrorum
tur, Manerium delAm, quod antiquitus ad mona- vero omnium officialium et ministrorum rnonasterii,
chorurn coquinam pertinebat, cum ecclesia et omnibus stipendia de parlione monachorum percipientium,
uliis pcrtinenliis suis. De miiilibus quoque ita ordi- tiberam prior et conventas habeant constilutionem.
natum est, sicul de possessionibus, videlicet, ut Erit aulem
eadem Glistoniensi ecclfsia unirum
tn et

episcopus kabeat quarlam m.iiitum, q>d sciiicet commune mar.^upium in quod omnes obventiones
, et
ad feuda et terras assignatx sibi quartx porHonis redditus ejusdem ecciesix refundantur : quod quidem
pertinerc noscuntur. l*rior vero et converdus, milites marsupium quatuor monacIii,viri fide digni, a priore
iilos, quitres parles terrarumet feudorum sibi assi el conveiitu eiecti, quasi Thesaurarii, in sua habeant
gnatns conlingunf, cum homagiis ivardiis, et eschue- cuslodia, et ex eo, ad omnes usus tam interiores quam
tis, et releuiis, et eorum servitiis, cjim donationilms exteriores, prxdictis tribus ct cxterisministeriaitbus
pucllaru ,< et viduarum, libere habebunt, salvo in ab eislem minislretur ; qui omnes de acceptis et Iru'
omnibus honore D. R^gis, ct servitiis ei debitis, qux dilis, secundum ordinationem prioris et conventui,
'

per manum episcopi vel seneschalclii sui fieri debent; suis temporibus reddant rationem. Sigilium Ecclesix

habebunl etiam liheram dispositionem omnium Ser- C ejusdem sub custodia quuluor clavium habeatur,
vientium suorum Dalivorum, iam in dumo Giuslo-
c.t quarum una pencs priorem resideat, duas vero ha-
niae quam in omnibus terris svis. Omnes etiam ob- beartt duo monachi ejusdem monuslerii fide digni, a
ventiones niiarium Giastoniensis Ecciesix ad fahri- conventu electi, quariam semper hubeal monachus

cam ejusdem ecclesix pertinebunt. De ecclesiis vero ejusdem monasterii professus,ad episcopo eirctus,qui
ud Clastoniensem Ecciesiam pertineilibus, ralum neulri parti debeat esse suspectus, ut wie moru et

ulfinque tiahuerunt videiicet, ut episcopus habeat jus difficultate ea qux fuerint ccnsignunda poisinl si-

palronatus in ornnihus ecclesiis prsedictorum Mane- gnari, Nun^juum aulem fiat con-ugnaiionisi in capi-

ri<rum, quxeum, utdiximus, per hanc divisionem tuio, et iii prxseniia fralrum. Episcopus in priorem
conlingunt. Episcopus aulem, pensiones, quas habere et convenlum debilam et canonicum habeul coertio-

solehant in eisdrm ecclesiis, cis benigne concrssit. uem el jurisdicUonein. llanc posscssionuni divisiO'

Convmiusvero, in omibus aiiis ccciesiis suis, ubi- nem partibus piucitum, et ordiual ionem a nobis

cunque siix fuerinl simiii modo jus habeat patrona- constitutam,salva in omnibus auctoritaleel privilegio
tus. De prioratibus quoquc ad Glastoniensem Eccle- sedis aposioiicx, auctoritate qua fungimur, confir-

sium spectantibus, iia est ordinatum, ut jiriorntus de mamus.

Hibcrnia ad ordinalionem episcopi, prioratus vcro de f) Decernimus crgo... nostr® confirmalioniB, Si

Basselarh et de Damecchia ad ordinutionem conven- quis autein, elc.

tus pertineant. Omnia autem inslrumcnla, quX dicti Datum x\\ Kalendas Junii.
Monaclii antea contra episcnptim impetraverunt, bo^^/a LXVII.
fide sp reddilnros promiserunt, saivis sibi iittcris de EP!SC.jPO MATlSCO.MhN-^l (253), ET.... ABBATl DE
ordinatione Erciesix xmpciratis, et quod, ralione
BaLMA BIZUNTINKNSIS DIOECESEOS
prxcedcnlium querelarum, injuriarum vel damnorum il P. Monachnm, sancti Denigni Divionensis minis-
sibi ab eo iiiatorum, nullam de cxtero pcr se vei pcr Irum, quo administrante Eccicsia isla diiapidala
al.ios miivebuut quxstionem. Epi.^^copus eliam fideiitcr fuerat, ad prseioturam evehi non sinant
ftrmilerque promisit, de damnis, quereiis et injuriis (Apud S. Petrum, x KaL Junii.)
sihiab eisillatis, se hoc idem obseroaturum, et quod Cuin recidivi languores graviores prioribus esse
litleras, si quas contra eos impetraverit, sine difficul- soleant acouratis, nobis estsoUicite praecavendutn,

(254) "Vide epistolam libri quinti 36, not.

 633 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205.
634
ne morbus qui .emelChristi maculavit Ecclesiam,
A per censuram ecclesiasticam
compescentes Nullis
iterum, postqu im curalus est, in ipsius posset re- litteris veritati, etc.
fluere corruptelam. Ad nostram siquidem noveritis
Datum v Kalendas Junii
audientinm pervenisse, quod, cua: olim in Ecclesia
S.Beniu'niDivi6nensisP.monachiisminis(raret(254). LXIX (257).
ecclesiHipsa qu^e prius et iocupietata diviliis et re- arch.episcopo ukmkxsi (258), sanct^ roman^
guUnbasred,m,tafueratdisciplinis,eod,!apidante eccl.si^ cARomu, m.ostolicLedis
lbg.to, et
paritcrres et mores, in utroque gravissimam sus-
8UFFRAGA\E13 EJUS.
tinuit hesionom. Nunc autem, ipsius eoclesiae
regi- Ut iaducat lam dericos quam laicos, ut accedant ad
mine resi,^'n;ito, daranabiliter ad honorem dimit- imperaiorem Con.stantinopolitanum pro subndio
tere (2.55) praolationis aspirans, detestandae ambi- terrx sanctge, et ad expugnandos
Barbaros.
non cessat multipliciter dare operam.per
tioni siKP
[Vir uaus de Ramutha duas sibi copulevorat
quampossitmalisrecidivantibusineademirrumpere uxores, Annam videlicet et Pher:ennam;
prsel^turam. fdeoque, discrelioni vestrcB per apos- sed qucE
prius fuitprolis trloria decorata, quoniara
tolica scripta superbi-
mandamus, quatenus,inquisita super vit,ubi altera coepit fpcunditate sol.olis
in Domino
'««"^o^atam '' '^''''^'"
Zty''lT
E ole -T'''"'
,amd,lap,dasseconstiler.t,sublatocujusl,betB
''• exsultare, meruit'inrirn,ari, sicVt
ip3ius"'ca7t,-cum
^anifestat.Easiquidem,qu^subumb,^^
appeliat,on,s obstaculo, super ejusdem
ecclesi. '

praelatura perpetuum ei silc.ntium i,npondtis,

com-
rialiteraccidisse legunt
l cum, se^u d m Ip s
Jum,omniailIiscontigeriiitiafigurara.spiritual,ter
pescenles per censuram ecclesiasticam,
appella-
eveniuntinpopuloDei,temporegratiairei;e/a/a(259),
tione remota, tam ipsum quam ejus fautoros, si ut, a Moysis facie sublato
quando velamine, per evangelicas
forte pra^sumpserint propler hoc aliquid doctrinae fulgorem tenebrosa aqua in
machinari. Quod nubibus aeris
si non ambo his exsequendis elucescat, etsignificafum per {260j
tu, frater significans appa-
Episcope, etc.
reat evidenter. I\Iediator etenim Dei et
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, x Kalen- hominum,
homoChristusJesus,unus omnino, non confusione
das junii, anno octavo.
substantiffi, sed unitate personae, duas
convocans
LXVfll (256). ad se gentes,Graecum videlicetpopulumet
Latinum
ARCHIDUCONO, ET ABBaTI SANCTI ipsos sibi conjunxit per fidei sacramenta.
FAUSTINI MAJORIS, Sed alter
BRIXIENSIBUS. eorum videlicet Graecus, qui se/;^e«o (261) Ecclesia-
Scribit in lavnrem monialium ruin numero gloriatnr, de quibus et earum
S. Petri de [iipa Bri- angelis
f>^'^-ne VUalis Uumaiolus ipsas super usuris mentionem facit in Apoculypsi Joannes, ubi
Lati-
moleslare possit.
C norum Ecclesiaj vidit funiculos dilatari, quasi
sti-
(v Kal. Junii.)
mulis invidioe agitatus, ab u/u7a/e
Dilectie in Ghristo (262)^ discessit,
moniales ecclesice Sancii
filiae,
non attendens,quoJ, cum Sponsus;,pr.iimisisset
PetrideRipa de civitateBrixiensi, in
tranmissa ni.bia Canticis Sexaginta sunl reginx,
pet.tione monstrarunt,
:
et octoginta concu-
quod Viulis Humazolus, binae, et adolescentularumjion__eit numerus,
Bnxiensis, ab eis instanter statim
usurasexposcit, pro eo subjunxit: Unaest columba mea, perfecta mea, una
quod quidamfamiliarisearum,.|uod
commendatam est matri suse, electa genetrici
suee inderunt eam
'ib ipsus habebalquamdam pecunice quantitatem,ab
:

filix Sion, beatissimam. prBedicaverunt, reginae

el
eudemusuraliousurasexegit,quodsicuteisignoran-
et concubinx, et laudaverunt eam {Cant.
t.bus factum est. ila vj); nam
nihil ex eis peoitus receperunt.
multae filias congregavcrunt divitias; hffic aulem
Uuu igiturfrustra legis implorat
uuxilium qui com- " Grfficorumpopulus, rupto .vinculopucis, ab uni-
milit in legem,
discretioni veslr^B pcr
apostulica « tate discessit, elanguit etiam circa fidem, re-
scnpta mandamus,
quatenus, si vobis constiterit
pr^falum Vitalom usuras « nuens confiteri, quod 8piritu3 sanctus, qui est
aliquando recepisse, nisi « unitatis ae^jualitdtisque connexio.procedal a Filio,
restituendi eascompetentem prastiterit cautionem
"-"--wuc.u, 1 sicut a fatre
Patre procedit. Uuia
Quia igitur circa proces
proces-
eisuperhoc «mhlnfn n.,; i .
»

"Ppellationisobstaculo, sileutium
imponatisTut al)" tatem, merito
ipsarum monialum (I
tenebras mentis incurril, cum
inqu.etulionedesistat, eumdem
« ipse Spiritus omnem doceat veritatem, sicut Fi-
(254) Coarorenda omnino q„ae hic
dicuntur cur- non in codice ms«. Valiicellano signatolit. B. no 13,
""'^^"^ ^^'"^ ChristianL^^^-tom:
IV, crcsl"""^ reperiuntur. ad majorem dilig^^ntiam, notavimus.
(255) 8i(! in apogr. vatic. (258) Vide epistolam libri septimi 116.
( 59)
Sic, et in cod. mss» Vallicellano. In Gestis,
revelari.
(260) Sic, et in cod. Valliccll. In Gcstis desunt
ep'.';:tt:=^^„;r„Tf:Si'-,i-£'=„i"„-- (261) Sic, et in Gest. In codice Vallicell. septimo
(26^-) S,c, Pt in Gestis: et in cod. Vallicell.
in cod.
Ri\g cilal. a B ihizio in iiiarg veritate.
(263) Haec upud Raynaldum.
(264) Sic, et in Gesiis; in codic. ValliceU.
renuil
confiteri.
 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VIII. 636

« lius in Evangelio protcstatur. Spirituali etpnim A « cuperari de levi, fraternitatem vestram monemua
« intellcctu privatus, quia peccavit in Spiritum, >' el exhortamur in Domino, per apostolica vobis
« lermcnlum non ejccit a domo, ul epularetur in « scripta mandanles, quatenus tam ciericos quam
« azvmis sinceritatis et veritatis, sed veteri fer- « laicos efficaciterinducatis.ut ad capescendasspi-
« mento retento, corpus Chrisli, quonlum in ipso « rituales pariterettcmporaics divitias ad praefatum
« cst, comedit fermenlatum (265). » Benedictus « imperatorem accedant, qui, ut ejus verbis ula-
autem Deus et Patcr Domini nostri Jesu Cliristi, « mur, cum sufficiat universis, quos ad eum Chris-
Pater misericordiarum.otDeus totius consoiationis, « tiana; Religionis zeius adduxerit, singulos vult,

qui,suam volcns Ecclesiam consolari, utEpbraim « el potest,secundum. status suos varietatemque

convertatur ad Judam, et ad Jerusalem Samaria « et augere divitiis et honoribus am-
natalium,
revertatur, super eumdem populum, quasi montcm « pliare (271), » ut, Constantinopoiitano imperio

caliginosum.signumdignatusestmirabilitereievare roborato, et in devotione apostolicae sedis ibidem

acejusportassanctificati Domiwo (266) suntingressi, Ecclesia slabilita, idem imperator ad expugnandas

Graecorum imperium a superbis ad humiles, a su-
perstitiosis ad religiosos, a schismaticis ad catho-
licos, ab inobedientibus transferens ad devotos.
Cum enim Christianus exercitus iliuc cum Alexio,
barbaras nationes, quae terram in qua Deus rex
nostoranle saecula nostram dignatus est operarisa-
B '"^^™ peccatis exif^enlibus, detinent occupatam,
manu forti et brachio extento valeat properare (272)

filio (267) Ysachii, advenisset, et, capta urbeCons-

speiantes in Domino Jesu Cbristo, quod ipse, qui

tatitinopoli, idem fuisset Alexius coronatus, dictus per euiti tam coepitmirabiliter operari, opus incoep-
exercilusibidem proposuit hieniare. Sed,qii3e novus tum ad laudem et gloriam sui nominis mirabilius

imperator pro beneficiis sibi ab eodem collatis re- consummabit. Nos cnim (273), his qui accedentes
trib ere studuerit, longum esset praesenti pagina
ad ipsum in terrae sanctae subsidium laboraverint,
enarrare. Verum, utmulla brevius perstringamus, illam concedimus indulgentiam peccatorum quam

eorum mHlitia, quasi Araorrhaeorum iniquitate, aliis crucesignalis apostolica sedes indulsit.
completa, dextera Domini fecit virtutem, et exal- Datum Romae, anno octavo.
etc...

tavit exercitum Christianum.illos digna uUlonejier- In eumdeni modum... Rothomagensi archiepisco-

culiens (268), ac eorum terram, auro et argento po, et suffraganeis ejus.

gemmisque referlam, frumento, vino et oleo stabi- In cumdem.., Biluricensi archiepiscopo, et suf-

iitam et bonorum omnium copiis afflueniem, exer- fraganeis ejus. -^

citui Iribueng memorato. Expulsis igitur de Cons- In eumdem modum... Viennensi, et suffraganeis
tantinopoli Gra^cis, et eorum terra pariter subju- „ eju s.

gata, charissimum in Christo filium nostrum, B.

'
/n eumdem modum... Senonensi, et suffraganeis

comitem FlandriaeacHainoniae, ad iraperii regimen ejus.

voluntatecommuni et unanimi sublimarunt, utvi- /n etmiem modMm... Burdegalensiet suffraganeis

deatur in illo completum quod fuerat deCyroprae- ejus.

dictum : Snbjiciam, inquit, anle faciem ejus gentes, /n eumdem modum... Lupdunensi,etsuffraganei8
et dgrsa regum vertam, aperiimcoram eo januas,et ejus.

porlse non claudentur. Ego anle te ibo, et gloriosos In eumdem modum.... Turonensi, et suffraganeis

terrx humiliabo, portas sereas conleram. el vectes ejus.

ferreos confringanc, et dabo tibithesauros absccnditos, LXX (274).

etarcana secreLorum(lsa.XLv). « Hic (269) igitur, su- UNIVERSI9 ARCHIEPISCOPIS, FT ALIIS IN FRANCIA
« bIimatus,nobishumiliter^upplicavit,utaposlolicae Mandat , ut de singulis Ordinibus viros moribus el

« sedis devotos clcicos, simul ac laicos, nobiles et scientiacommendatos mittant ad partes Grxcias,

« ignobiles, cujoslibet conditionis et sexus. aposto- pro lirmandu inibi fide Chrisliuna.

« licis dignaremur exorlationibus invitar^", ut ad (Romee, viii Kal. Junii.)

« ipsius accedanl imperium, ab eo, secundum qua- Multifarie multisque modis clementia divinanos
« li tates ea merita pe7'50narum (270), gratas divitias D excitat, ut de somno mortis evigilemus ad vitam,et
• recepturi. Attendentes igitur,quod mutatio hujus de lacu miseriae in spem aeternae gloriae respiremus.
« imperii dexteraBmutatiositExcelsijCt ab eo factnm Exsultamus siquidem, et merito exsultare debet
« sit istud, qui tempora mutat, et transfert regna, omnis sanctorum Ecclesia, quod visitans visitavit
« cum perillud terraesanctfepossitutiliussubveniri, nos Oriens ex alto, ut magna parsorientalis Eccle-
« quin potius, cum per illud ista credatur posse re- siae, Gra cia videlicet pene lota, quae a longissimis

(265) Huc usaue Raynaldus. (273) Sic, et in cod. Vallicel. In Gestis, igitur.
(266) Sic, et in cod. Vallicell. In Geslis, DfO. (274) Epistolae hujusparlem vulgavit Raynaldus,
(267) Sic, et in cod. Vallioel. In Gestis deest. ad annum 1205, § 11. Quae apud ipsum leguntur,
(26«) Sic, et in Gest. In cod. Vallicell. puniens. hic uncid inclusa suot.
(269) Hursus Raynaldus. Frugmentum ejusdem exhibet Angel. Manrique.
(270) Sic, et in cod. Vallicel. In Gestis deest. Annal. Cislerc. tom. pag. 449, ad annum 1205,
III,

(271) Hactenus Raynaldus. cap. 4, {! 11. Ed hic duplici ad initium cujusque

{272j Sic, et in Gest. In cod. Vallicel. reparari lineae in' margine virgula distinximus.
 637 [PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. 638
retro temporibusmatris su£b sanctffiRomanse Eccle-
A buisse. Volentes igitur, etc, usque quatenus, dili-
siaecontempseratimitari vestigia,noslri3temporibus gentiusattendentesquantomajores vesiri difficul
facta sil de inobpfiienteobediens, et de conlemp- tate? et gravamina sunt perpessi, ut adolescentiae
tricedevota.»(275)Ad majorem accedil afnuentiam suaepriiMitiasimbuerunllitteralibusdisciphnis,non
« gaudiorum.quod virChrislianis3imus,charissimug taedeat plerosque vestrum terram argenlo et
ad
« inChristo filius nostcr, B. imperator Constunti- aiiro Kemmisquereferlam, frumento, vino et oleo
« nopolilanusilhistrisad ea totis vinbussatagit e-t stabilitam, et bonorum omnium copiis affluentem
« intendit, per quae possitet debeat Christiana accedere, ut, ad illius
re- honorem st gloriam a quo
« ligiopropagari, et ut a;dificium, jara ex magna estomnisscientigedonum, sibietaliis ibidem pro-
« parte constructum, non corruat, ardenti laborat ficiant, prffiter temporales divitias et honores
« studio et sollicitudine diligenti. Nupersiquidem, aeternae gloriae
praemia recepluri.
«devotionem suo plantatam in pectore in ramos Datum... anno octavo.
« bonae operalionis difrnndens,nobis humilitersup-
LXXII.
« plicavit, ut viros religiososet providos,de ordine
CAPITULO SUSSSIONENSI.
« Cistorciensi, Clnniacensi, canonicorum Regula
Scribitur, quo^f, cumprxsentia Episcopi Suessionen-

« fidei catholicae veritatem perpetuoque flrmandam, Terrse sanctx, absenliam ejus sustineant humi-
« ad partes Constantinopolitanas faceremus trans- liter et devote.

« mittit, et,utillucvaleant pervenire,a suis prielatis

Gratias agimus gratiarum ominum largitori,
« in necessariis provideri. Postul.ivit missalia, bre- quod,cum sit magnus in magnis, magno gloriosus
« viaria.caeterosque libros in quibus otficium eccle- operaturin minimis.et, superbos terrae humilians,
« siasticam secundum instituta Sinctce Romana; eum timentibus gratiaratribuit, et honorem. Quiim
« Ecclesiaecontinetur, saltem pro exemplaribus. ad potenter siquidem.et quam mirabilitcr teraporibua
« partes illasCaceremustransmitti.n^ (277] Volentcs nostris ecclesiam suam dignatus fuerit sublimare,
igitur imperatorein eumdem tanto benignius
in Graecorum Ecclesiara potentiadexteriEsuaead ipsius
Buis petitionibus exaudire, quanto majorem
in ma- devotionera reducens, per diversa mundi climata
jorihug freiiuenter sumus ejus fldei sinceritatem satiscredimus manifestura,et, totura quod factum
experti, universitatem vestram rogamus attente est ipsius gloriae ascribendo^totis et medullatis affe-
Bt hortamur, per apostolica vobis scripta man- ctibus ab eo implorare debemus, ut quod gloriose
dantes, quatenus, pium ejus desiderium, quantura
inc(Epit,gloriosius conservare dignetur. Nos igitur
in vobis fuerit, promoventes, de
singulis ordini attendentesmutalionisistiusutilitatem multiplicem
bus viros moribns et scientia commendandos, ac C
et profectum, ad preces charissirai in Christo filii
in religioneferventes, ad partes illas destinare cu- nostri,B. iraperatorisConstantinopolitani illnstris,
per quos novella illa plantatio, in disciplina
-etis,
venerabili fratri nostro episcopo (279) vestro,
Domini erudita,fructum reddat suistemporibus op-
cujus vica et mores in bono a bonis multipliciier
3ortunuin,etquodin eis inirabiliter est incceptum,
commeiidantui ,cujus quoque praesentia in partibus
id laudem et gloriamRedemptoris mirabilius con illis multum et in multis exslitit frucluosa, et ad
lummetur. Meraoratos quoque libros, quibus non
recuperationem terra^ sancts profutura speratur
iolum abundare.sed superabundarevos
novimus, de benignilate sedis apostolicae alterius triennii
«d partes illas, sallem pro exemplanbus, miltere spatium duximus induk'endum,in quo et percipere
)rocurelis,utetvestraabundantiaillorum inopiam debeat redditusad raensamepisoooalemspectantes
luppleat.et Orientahs Enclesia in divinis
laudibus etsu^ devotionis volum ad honoremChristi et glo-
^b occ.dentah non
dissonet, sed, sicut est unus riam valeal consuraraare. Universitatem proinde
eusetfidesuna, ita more ipsum laudet et glori- vestrara rogamus.raonemusetexhortamur altente,
w>.oa3u».
per apostolica vobisscripta mandantes, qualenus
m^turaRomae, etcviii Kalendas Juaii, anno
licet ipsius pr^sentia vobis non imraeritoesse de-

D beatgratiosa.utilitatemtaraen commuoem privato

LXXI(278). coraraodo praeferentes,ipsius absenliara sustineatis
MAGISTRISET SCHOLARIBUS PARISIENSIBUS.
humililer et devote.Redibit autem ad vos, Deo pro-
! m Graeciam uccedant pro sfwlio reformando unde pitio.temporisopportunitate suscepla, et spirilu.i-
exordium habuit,
les afferet ex agio hujus mundi raandragoras qure
MuUifarie,etc.,MS(/M(? supplicavit.ut vos
inducere jam in portis nostris odorera suavissiraum emise-
^nionere apostolicis lilteris
dignaremur.quatenus, runt.
« Graeciara accedentes, ibi studeretis
litterarum Datum Romce, etc , anno octavo.
udium reformare, unde noscitur exordium
ha- Ineumdem modum regi b" rainci !E,Hsque valeat
(275) Hffic apud Angel. IManrique .
stola haec incognita fuil diligentis?imo//?^forj,s
(-76) Apud Manriijiic desunt. Uni-
ver.sitatis Parisiemis scriptori. Vid. Hist Univ
(277^Huc usqueAngel.Manrique;sequentiavero
'
Poris., t. III. a pag 1 us(}ue ad pa- 88.
)iidRa.vdaldnm.
(279) Vide cpistolam libri tertii 11, not.
(278) Vide Raynaldum, ad annuni
1205, 11 § epi-
639 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VIII. 6^0

consumare Serenitatem itaque tuam rogamns, A cardinalis, sedis apoptolicae tunc lepatus (282), ei-

monemus et exhortamur alteiitc, quatcnus, licet dem n, ne terram illam rociperet vel teneret, snb
ipsius priPt^entia tibi csse debeat non immerito gra- interminatione anathematis inhibuerit, eam iiihilo-
tiosa, privalo tamen commodo prajferens utilitatem m.inus detinet, et reddere contradicit, allegans le-
communem ejus, absentiam paticnter .sustineas et gem abAnglicis inlroductam.quod videlicetdonatio
d('Vo'.e,episcopales prnvcntus eiiiem cum integritate per quemciinqiie Hibernicum reiif;ios;B domui fa-
faciens assignari.Redibit autem ad te Deo propitio, clam non valpat,postquam rem q ufle donatur alicui
temporis opportunitate recepta, et spiritualea afTe- Anglico rex Anglorum concedit, etiamsi tempore
ret, ctc. quo per hibernicum donatio ipsa domtii religiosae
Datum, etc, anno octavo. confertur, is, q-ii facitdonationem,in plena rei do-
LXXIIT. nalaj possessione fuisse noscatur,et eam possederit

DNIVERSI.S ABBATIBU8, PRIORIBUS, ET AMI3 REUGIOSIS ab .intiquo.Cum igitur talis lex n(c naturalis, nec
PERSONIS, AD QU\3 UTTER.E ISTjE PERVENERINT. scriptijuris contineat aequitatem, discretioni vestrje

Ut P. monacho, nb imperatore ConslantviopolUnvo per aposlolica scripta mandamu9,quatenus, inqui-

ad sedem apostolicam misao, •» victuaLUms provi sitasuper his diligentius veritate,non obslante prae-
deant.. dicta lege,appellatione remota, quod justiim fuerit
n
Cum omnibus teneamini ofHcia charitalis impen- « gtatuatis, facientes... nullis litteris veritati. Quod
dere, illis specialiuir hoc debitum vos convenit si non omnes, duo vpstrum,etc.
exhibere,quos sicul facit eadem professio in propo- Datum, VI Kalendas Junii.
sito pares.itadebet efficerein affectuum participa-
LXXV (283).
tione conformes. Ad vestram siquidem duximus
GUIDONI REMENSI ARCUIEPISCOPO (284) SANCT^ ROMA-
notitiam perfcrendum, quod,cum dilectus lilius, P.
N^ ECCLESI^ CARDINALI, EJUSQUE SUCCESS0RIBU3
monachuslator praesentium,a charissimoinChristo
CANONIS SUBSTITUENDIS, IN PERPETUUM.
filio no?tro. B. imperatore Gonstantinopolilano il-
Corifirmatio privileiji orum,ipsius inier quae prapcipuum
lustri.ad sedem aj-ostolicam mitteretur,post multa
illud recenselur, ut soius Francorum reges inun-
con&mina et labores vii octo mensium spatio ad gere ac coronnre possit.
nos potuit pervenire. Gum igitur inopinato labore (Apud S, Petrum. Id.Maii.)
itineris,et gravium onere expansarum multipliciter Injuncti nobis a Deo apostolatus officium, et ec-
asserat 86 atflictum, devotionem veslram rogamus, clesiaslicae utilitatis cnnsideratio, nosadmonent et
monemus hortamur,per aposloiica vo-
attentius el
hortantur,fratre3 nostros episcoprs, quos honestate
bis scriptamandantes,quatenus,cum pervostrans-
acreligione pollere cognoscimus ampliori charitate
itum fecerit,ei saltem in victualibus taliter provi- C diiiger^e, majoremque illis honorem jugiter et gra-
dere velitis, quod per vestr.e charitate auxilium exhibere. Eapropter, venerabilis in Christo
tiam
injunctum sibi valeat mandatum perficere, et vos fral(^r, tuis justis postiilationibusclementer annui-
graliara pro gratia a Domino merito exspectare mus, et Remensem Ecclesiam, cui, Deo auctore,
possitio. praeessf3 dignosceris, ad exemplar pi® recordationis
Datum, elc.
Alexandri papae, praedecessoris nostri, sub be-iti
LXXIV. Petri et nostra protectione suscipimus, etc. usque
ARCHIEPI?COPO TUAME3I (280) EPISGOPO MIGDENSI communiaius; statuentes, uiquascunque (285) pos-
(281), ET ABBATI KENANENSI.
sesiunos, etc, usque vocabulis exprimenda Sues- :

Ut .fupra qumsliom vertenle inter cnnonic s S. Mariat Laudunensem, Cameracensem, Belva-

sionem,
de Luivid, et H. de Say, vntilem, Uatuanl quod
justum fuerit censem, Cathalaunensem, Silvanectensem, Novio-
(vi Kal. Jiinii.) mensem,Ambianenpem, Atrebatensem, Tornacen-
Dilecli filii, canonici Sanctae Mariae de Luivid, seni,et Morinpnscm episcopatus In propria dioecesi

gravcm proposucrunt in nostro auditorio quaestio-
nem,quod,cum lerram Baliriel-long-forian ex do
natione quonfiam Okcrvail, Hegis de Criel, adepti
fuissent, et eam, tam ante qiiam postquam Anglici
venerunt in partes illas,longo tempore possedissenL
tua;Sancti Remigii.Sancti Nicasii, Sancli Dionysii
etSancti Petri monasteria,intra civitalem Remen-
D sem; pxtra civitalem vero, de i»/csomto (286) Sancti
Theodorici, Sancti Petri et Altovillari, Sancti Ba-
soli, el Sanctae Mariae Igniacensis monasteria et ;

Ardmachan. dioeceseos,
in pace, H. de Say, miles, in his omnibusm.onasteriisjuraspirituaiia etpatro-

eumdern terram ex donatione Hugonis dpLaci con- natu.e, cum omni institutione et ordinatione sua,

Irajustitiam occiipavit,et,licpt dilertus filius noster Insupprautem, de Sparnaco, et de Aienaio (287)

J., tituliSancti Stephani in Celio Monte prosbyter monasteria nihilominus etiam,infra episcopatum
;

Christiana;, tom. IX, col. 102. Varias lectiones

(280) Vide epistolam libri sexti 163. lia;

(281) Sic disprte kgitur in apographo Conti. damus.

282) Vide epistolam libri quinti 83, not. (284) Vide epistolam libri septimi 116.
(283) Epislolara hanc laudat Raynaldus, ad an- (285i MHrlot. qualescunque.
num 1205, § 59.1ntegram vulgavitWarlottus, Wjsfor. (28i)) Marlot. Mosomo Gall. Christ. Mosomico.
;

Rcmen Rccles. tom. ll, pag. 461. Eamdem recudi (287) Marlot. et Gall. Christ. Avenayo.
curaverunt, sed initio mutilara,auctores novae Gal-
 641 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRJSTI 1205.
642

••»u.</, i,iuit^(, OUL/L.C0SU1 1-

mensietAmbianensiepi>copatibus,juris(iiclionem t>us tuis aucloritate
,

in liurgensibus (290; SancU Quintini, apostolicaconfirmamus. Haec

et de Sancto siquidem omnia, sicut
Walrieo, hactenus habitam, videlicet ut prifidecessores tui ahantiquo
appellati et tu ipse hactenus
ad KemensemCunamveriiant; domininm habuissse noscimini, tibi tuisque
Hemensis euccessonbus auctoritate apostolica
civitatis, cum oranibus pertinenliis suis teudum,
duximus coa-
;
firmanda. Palleum quoque,
quod ab ecclesia tua comes Campaniae videlicet pontincalis
bubere di- olficii plenitudine.n, tu* fraternitatiapostolic*
gnoscitur, pro quo, salva fidelilate regis, se-
tibi tene- dis hberahtate largimur,
tur ligiurn hominium lacere,
quo utique intra tuam
videlicet Vitriacum, ecclesiam uti memineris, eis
Virtutum, Regitesium, Castellionem, diebus, quibus praede-
Sparnacum,' cessores tuos usos fuisse
Rotiacum, Fimas, Dranam, el cognoscis, videlicet, in
comitalum castelti in
Porlianis (m), cum ^^^'"^^^^^iiomhn^festivitateproiomartyrisSlephani
Gc.stellaniis eorum, et alias circumcisione Domini (301),
possessiones, et castra quae idem comes Epiphania, Ypopanti
in propria pominica
in Ramis palmarum,Ccena
peraona tenet, vel alii tenentabipso Domini,Sab
Domini,Sab-
leudumquo- ^ :
uIZ^^^^V.T"'''^''^'''
que de_
de BaHlum (292), quod Leodiensis P^^ ^--^«
episco^pus ^ Ascens
episcopus l^^^P^
Ascensione,
ab archiepiscopis Kememsibus Pentecoste, tribus festivitatibus
hahcre dignoscilur, Sanctcfi'
Mariae, Natali Beati Joannis
pro quo etiam manu propria tenetur Baptislffi, solemnitate
in manu ar-
chiepiscopi Remensis promitiere,
omnium apostolorum (303), dedicationibus
servilium etju- eccle-
siarum, consecrationibus
8titiamseexhibiturumei,etfideliteriemt<«mm(293) episcoporum, or.iinatio-
nibus clencorum, ecclesiae
et pro quo etiam idem tuae principalibus fes-
episcopus lenelur elficere
tivitatibus, et anniversario
quod octo barones iJlius leudi ho tuae consecrationis die
minium eidcDi ar Uecernimus
chiepiscopo (aciant, et, ab ergo, etc. usque profutura,
archiepiscopo vocatUg salva sedis
apostolica auctoritate. Si
ad expugnandos malefactores qua igitur, etc. Cunctis
ejus, auxiUum et autem,
servitiuui per milites et etc.
homines armatos facere
debet, sicutinscriptisauthenticis
Datum Romae, apud Sanclum Petrum,
nosciiur contine- per ma-
n; feudumetiam,quodRegitestentiscomes,videli num J. sancts
Mari^ in via lata diaconi cardinalis,
Idibus Maii, indictione
cet comitatum de Osmonte, octava, Incarnationis Do-
el feudum, quod comes'
minicae 1205, pontiScatus
Grandis-Prati,etleudum,quodSuessionensiscomes vero domini Innocentii
papffl III anno octavo.j
a te babere noscuntur
c^slrum quoque Mosomii!
;

Attmiacum, Britimvillam LXXVI. (304).

(294), Septem-Salices I

Curmessiacum, Curvillam, Chaumesiacum ARELATENSI ARCHIEPISCOPO

(295) et (305), et VALLIS
Stanam (296), cum pertinentiis MAGN^ (306), ET SANCTI WILLELMI (307) ABBA-
eorum. Insupcr
etiam apostolica auctoritales TIBUS. AGATHENSIS ET LOVENSIS
statuimus, utnemini DIOECESEON
nisiRemensiarchiepiscopo, liceatregem Ul Agathensem Eptscopum
Francorum' (308) ub Ecclesia remo-
inungere, vel (297) ei primam veanl, el alium eligant.
coronam imponore
sicut hactenus est obtentum. (viii Kal. Junii.)
Appellationibus (298^ Cum
autem quae a quibuscunque dilecti
filii, Gisterciensis
jurisdiclionis iuse ad te
abbas (309) el P
vel ad curiam luum
et R. monachi Fontisfrig.di (310),
fuennl interposttx, debita prx- apostoiici sedis
iegati, ad Agathensem
Ecclesiam accessissent, ut in
'" °^^''gi"«' ««f Suessionensem,&i[n
tel!f V!.?'"^-
lextu, lornacensem. ' quibus versamur tempora,
praeter ea qus jam ad
(289) Mariot. de Ci.nn. Gall. Christ. de Lpstolamlibn quinti74, not. adnotavimus
fnuin. h^c
^'° '^^'°^"'"' exGalliaChristiana,tom
col'.7I2' V.!
\1r,, ^*"- ^^hrist. desunt.
« XI. H. Vallis magnae abbas
""'""" vocatur a Guillel-
G.ll. Christ.
Ghrist. servil^unr'"'- '"'"''' «P'«^«PO>ad
)>a,\
'f) .,
• servuurum. nTnt^^f reconciliandos dilcor:
(294)
•9.) Marlot. Betigm
-
viUam.G-^]\. Christ
""'"""• ""'
B./i^ D l^fS^" ^'l^go"""!, et cives Monspe-
gnivilla.
'///rt. "" ri;",//,^/'"',"
lienses, vi Kal. Novemhris
1206. Ita Hist Occitan
^'^ammisiacum
2% ?*!!•
fSr! Call. S^'^'-Christ. Slonne. ^"'^^" ''"^'"''' ^«^t""iq"e H. pro P.
(^^J7) Gall.
Christ. etc. Nam
noscitur in instrumentis ab
!Snl ^l^'',"^- '^m^l^tiones. aono 120), usque ^\
^nl^lln^^^'"^
^yy; Marlot. de.iervire. ad annum 1211 „

nan p^^n Tu"'"

'^^'''""' ''>
^^"- Ghrist. )Jr?^^ •^^p'u'^ ?'' R^""""di. S. Guillelmi abbas
'"• Ghrist. desunt. «""? 1201 usque ad annum
o V . l-U.
'H (t.//. rr^'f\''^
r'?/ C/iri.«/.
(302) Marlot. doest. t. VI, col. 592.

(308) ConCerenda omnino haec epistola.

quae apud auclores nov«
cum hia
Galliae Christiana dicunlu?
(3J4) Reperitur inter de Haimundo H, ^piscopo
Decrotales. lib. v tit
Agathensi. quem sed" se
1 dicunt^ab anno 1192, usque
ad annum n\l' m3
.^'^.^epistolam libri quinti
mfi) ]^''^\IP''^°'^'" •'bri septimi 142, not mnl 16, not.
(306) De abbatibus Vallis-magna, (cilO) De istis jam dictum
cir'ca Lc in
est scepius.
 PP. BEGESTORUM LIB. VIII. 644
643 INNOCENTII III

Ins (31'.) absolvalis, cum, etsi rcpertus sit culpa-

oa Le-alionis officium exercerent,
quia de venera- A
hili (311)
voslro Agathensi cpiscopo, per Ire bilis m quibusdam, ex labore lamen et pudore pu-
luerant insmuala nilus, quos propler hanc causam incurrit, hujus-
quentcm clamorem mulla sibi
videre clamorem si modi culpa leviter ei dsbeat i dulgeri. Quod
levis
sinistra, voluerint d.^scenderp,ac
quam si excusationes illas superdilapidationc,
naufragio
opere complevisset.] Ideoque tam episcopum
ut super et simonia, sulficipntcr probare nequiverit, aut sub
canonicos juramenli vinculo a^^trinxerunt.
sibi dicerenl veritatem, qui
deposi- prima forma juravit, quia secundum eamdem nec
statu Ecclesiai
idem ep'sco- verilatem tacerc, nec udmiscere debuit falsilatem,
tiones eorum redactas io scriptis.cum de
destina- vos, non obstantibus excusationibus illis, quas
pus appellasset, ad nostram praesentiam
terminum com- novo proposuit coram nobis, cum in confessionibus
runt, prseQgentes eidem episcopo
prasentaret, suis nullam omnino de illis fecerit mentionem,
petenlem, quo nostro se conspeclui
quanivis firmiter asseruerit, quod plures ex illis
mandatum apostolicum recepturis. Idem autem epi- non cu-
postquam prffidictis le^'atis exposuit, quas ipsi scribere
scopus, ad praesentiam nostram accedens,
audivit, rarunl (315), non posset, tan-
cum hsc se probare
confessiones suas et aliorum depositiones
suas nobis ex
excusare, .^u"- quam qui solusexaminabatur ab illis, eum. 5u/;/a<o
-i- -•
nisus esi muliipliciter cAuuooii.,
est se muinpiicuer -,
, ,, i , i„
obslaculo,
assignans. Nos igitur, habito g cujuslibel contradiciionts el appellationis
cusationes in scriptis
^. .,. j, :_._.: cot^r^ „j^;„ic:trQ»innP Agathensis
..u administralione Ecc esiae removeatis
\p-;dhf^nsis Ecclesiae renzoueafts
cum nostris consilio diligpnti, prajfatum
fratiibus ab
omnino, facientes eidem Ecclesiae, cum
E:;clesia3
concilio
episcopum ab administratione Agathensis
quibusdam lo^atorum ipsnrum, de persona idonea per electio-
duximus suspendendum, pro eo quod in provisuri, ut,
eumculpabilemdeprehendimusetconfessioneipsius ne°m canonicam provideri altcntius ;

sinistram,nec ad
contra eum prima facie faciebant, reddentes eum Deum habenles prae oculis necad
dexteram declinetis. Quod si non omnes... duo
nobis dejuresuspectum.cumnondumsuase-KCusa-
seprobaturum firmi- vestrum, etc.
tiones probaverit, quns tamen
non constitil, sub Datum, viii Kalendas Juuii, anno octavo.
ter proraittebal.] Quia vcro ftobis

qua forma (312) coram pra^dictis legatis

praeslitit LXXVII (316).
ulsuper VERDENSI (318) EPISCOPIS,
juramenlum, utrum videlicet itajuraverit, MlNDENSl (317), ET
diceret verilatem,
statu Ecclesise plenam et meram ET ABBATI VERDtNSI.

an itaut adinquisita veraciter responderet,

discre-
m archiepiscopo Magdeburgensi beneficium absoiu-
(3 '3) lionis impendanl, et de quibnsdam aliis
referant,
tioni veslrse per aposlolica scripfa prxcipiendo
rescribant.
mandamus, quatenus eisdem legatis ex parte nostra el

ut sub (viii Kal. Junii.)

mandetis,
in virtute obedienlix districte
fideliter inti- Si Magdeburgensis archiepiscopus (319), no-
qua forma juraverit vobis studeant
eorum, sub tasset plenius, quod obedientiavictimisantefertur,
mare, el, si, secundum responsionem dicenle Do-
secundaformajuraverit,autipsecoramvobissuffi- et inobedienlia idolatria; comparatur,
mino per Prophetam Melior est obedientia quam
cienter probaverit se sub illa
forma jurasse, per :

auscuUare magis quam auferre adipem

teslium, quos produxit apud sedem victimse, el
deposiliones
BuUa uo- arietum quoniam quasi peccutum ariolandi est re-
apost-olicam constitutus, quas vobis sub
;

aliorum, cum pugnare, quasi scelus idolatrix nolle ucquiescere

et
slra mittimus interclusas, aut etiam quo
publicat^, neo (l Reg. XV), non excessisset in tantum, ut, ex
nondum depositiones illae fuerint
renuntiareouraverit, quo- apostolica sedes semel ei culpam suam ex mera
ipse produclioni testium
debito benignitate remisit, excommunicationis sentenliam
niam secundum eamdem non teneretur ex
respondere, quam venerabilis fraler noster, G. nunc Remensis
juramenli nisi ad inquisita solummodo
sub Bulla no- archiepiscopus (320), sanclffi Ecclesi;e cardinalis,
vos excusationes ilias, quas vobis sedis
diligenter audire curetis tunc vero episcopus Prffinestinus, apostolicae
stra mittimus interclusas, temeri-
legatus, in eum praesentem protuleral, sua
et. si probaveriL evidenler, cum excusaliones
eas per
illas non perimant,sed ex-
conlessiones uiasnuMpci.ixjau.jov^v... tate -, et,,.postquam sententia ipsa
.^.^ coutemneret,
^^^.^
hujusmodi contessiones
huiusmodi vi ^ .

nn
r ntr.orT, no
fratrem
ad ma- D et venerab.lem
fratres episcopi,
tales sunt, ut et ad bonum et vos,
ponant,qu^ de
etideojud.caridebent ex strum.... Hildesemensera ep.scopum (321),
Lmvaeantretorqueri
obstaculo, peni- mandato nostro luerat pubiicata. contra clavesec
iarsaTeum sutato appellationii

fodinae, parte Dietmarus abHenrico impe-

quarum
(311) Haec Decret. desunt. monaslerium de
ratore VI donatus est. Sub hoc,
. .

(312) Dccretaies ad episcopus

cum canontcis. prs-
ut mtra verba in vir- Neudorpe, ab avunculo S. Diehman, Simone,
(313) Ucec Decretales om., cond.lum est. Ubiit anno 1206. Bucelim.
posito,
lule di%tr>riae. ,
.

i, pag. 31.
conim «otis. Germ. sacr. part.
(314) Decretales om., el n fra
i

versimiliier, Rodulphus, conditor

mox verba sub. cu- (318) Erat is,
315) HcEC om. Decretal., ut qui obiise dicitur anno 12U». lo.
removere curetis pro arcis Rodei.burg,
judibet obstacuio; inira Jegunt
ibid pag. 23. o
rem. omn. x •

^ quinti 8, not.
Vide Raynaldum, ad annum ^. 12Ud, o6. (319) Vide epistolam libri
(316) septimi 116.
(320) Vide epistolam Iibri
(3n) Ecclesia;Mindensituncpreeerat8. Dielhma- epistolas libri quinti, 8 not.
reperlee argenti- (321) Vide
rus, miraculis illustris. Sub hoc,
 645
PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI
1205.
g^g
clesiaB.qujiruo: vireg nequaquam ignorare debebat,
divioiipraesumeret oflicia celebrare. Lictt
A dilectum filium, L. 324) tiluli Sanctffi Crucis, pre-
aulem .sbyterum cardinalem,dedimus
magister G.et Albericus cierici,ab ipso auditorem.in r.ujus
ad nostram pra^sentia idem, A. proponere
praesentiam destinati.eum apiid nos procuravit, quod,
sollicite inton- cum venerabilisfraternoster, G. nunc
derent excusare quiu tamen excusatio
ejus ex ipsa
Remensis
archiep..«copus (325), tunc episcopus
negotii quaiitate in accusatione Pr.-Enestinus,
potius vertebatur,
apustohcae sedis lef<atus,de
eam non duximus admittendam,sed frivulam quadam-prsebendarum
rcpu^ tanto tempore in M.gdeburgenii
tavimuset inanem. Cicterum, quoniam Ecclesia vacan-
archiepi- tium. quod ad nos erat
scopusipse, sicut accepimus, ad gratiam earum devoluta donatio,
aposto- juxta Lateranensis slatuta
Jicae sedis redire
dederat, quaj consuevit pulsan- conciIii,investis3et eara-
dem, committens exsecutionem
tibus pietatisostiumaperire,fraternitati mandati sui vene-
vestrffi per rabih fratri nostro
apostohca scripia mandamus, Mersenburgensiepiscopo (326)
quatenus, ab ipso sicapitulum Magdoburgense nolletquod
juratoria caulione recepta. quod
mandatis nostris mandabat
iraplere.quia idem episcopus per
ODed.atsuperhis pro quibus eum
excommunicatum
eumdem legatum
vinculo fuit postmodum excommunicationis
mandavimus nuniiuri, absoiutionis astri-
ei beneficium ctus.non potuit procedere in
impendalis; ne delictum ejus remaneat
et, e.xsecutioae mandati.
incor- n Gumqueipse, post absolutionem
rectum,et per impunitafem transeat a nobis obtentam
aliis in exem-
pra3fatum capitulum semel etiterum
plum, salvis aliis mandatis nostris, monuisset,ut
injungatis ei mandatum legati, cujus e.xsecutionera
sub debito juramenti, ut vobis acceperat
aperiat veritatem
adimplerent, etidem clericus, ne
utrum post sententiam latam in ipsum, super pr^Ebendis
et maxime
ipsis,ejusdem legati mandato
pubbcatam.divina ofncia celebrarit.Dilecto pendente, aliquid or-
autem dinarent,sedem apostolicam appellasstt,
fiho, U. Magdeburgensi dictum
canonico, qui non ut ar-
chiepiscopum persequitur eumdem,sed capitulum,appellationi non deferens,unam
ut Deo po- exipsis
tius et sediapostolica3
cuidam clerico assignat Unde , prsnorainatus
.
obsequ.tur, ad prcesentiam clericus a nobis humiliter
nostrara accessit et aliis, qui postuIabat,ut, quod per
proponere voluernt legatum ipsum super provisione
contra eum, audientiam ipsius pia fucrat
concedentes, personas et
canonicos Magdeburgensis Ecclesiffi, deliberationestatutum,dignaremurauctoritateapo-
ut super nis stohca confirmare. Caeterum,
et ahis qus proposita proposuerunt supra
fuerint testimonium perhi-
beant veritati, monilione dicticanoniciexadverso, nullam eo
prajmissa, per districtio- tempore in
nem Magdeburgensi Ecclesia vacavisse
ecclesiasticam, appellatione
proposita, pr<Ebendara,quo
com-
fueruntcapituloipsiusiegati litters
pellatis, et, quod inveneritis, prssenlatae
per vestras nobis cum pra^bendam iilam,quam ille tunc
l-.tteras curetis fidehter vacasse pro-
intimare, ut, per vestram C
relationem instructi,super ponit.cu.dam Magdeburgensi
hoc.prout procedendum canonico.qui nondum
fuerit, procedamus. emancipatusfuerat, fecerimus assignari,
Praefatum autem R. canoni- et aJter
cum, propter hsc ab ipso non quidam canonicorum illorum, videlicet
permiltas archiepi- R. pro se
scopo vel ab aliis molestari, proposuit, quod.cum dictus
A. litteras super con-
sed eum, et alios qui
proponere voluerint contra illum, ferenda sibi pra^benda
Magdeburgensis Ecclesiae a
aucturitate apo-
stohca defendatis. Quod si diiectolegatopersuggpstionemobtinieritlalsitatis
non omnes... duo ve-
strum, etc. ipse,ante omnem l.tis
ingressum,et ante exhibitio-
Datum, VIII Kalendas Junii, anno
nem etiam liiterarum ipsarum.
contra eumdem A
octavo. quem de ambitione notabat in jure,
et extra jus
LXXVIII. sed.m apostohcam appellavit.
...P.GAVIRNSI (322), ET... SANCTI
Cumq.e dictus car-
^GIDIIBRUNSWIC- DE dinalisqusecoram eo proposita fuerantnobis
(i^d) ABBATIBUS, fideli-
HALBERSTADENSIS ET MERSENBUR ter retulisset,.|uia nobis de
GEN.IS D.OEGESEON. praedictis fieri non po-
ET...DEGAN0 MERSENBURGENSI- tu.t plena fideles, discretioni
vestrs per apjstolica
Causam A clerici, de pnebencJa scripta
ia Ecclesia Mer.o mHndamus,quatenus,si dictus A. sufficien-
terprobaverit pr^Ebeadam. sibi a
apostoUc^ sedis pra^dicto iegalo
legaio, corLsi, .^^r c^^^^S- D concessara, tanto tempore vacavisse,
quod ad nos
(vi Kal. ipsius tuerit donatio devoluta,
Junii.) ipsura auctoritale
nostra recipi faciatis in canonicum
Gonstitutisin praesentianostra et in fratrera
dilecto filio A
:lerico, et C. et ejusdem pra^bendaj possessione
et p.icifica
R. canonicis Magdeburgensibus, gaudere]
nisipermaudatumnostrumpriusaltericolialafuis-
'1'''^^'''"' ^"'•'"''='' '"^'•i "^tavi 44,not.
Isls''!^
1^7'"s^v,censis. ordinis
lic^ legatum, et
Rheinhardum.episcop..m
Ilalber.
CU. snl
licli .rr S Bene- stad..nsem, consecrari impetravi
I
sph.nd.du.n ohm roenob,um,tundatum anno anno 1115 n.iorl
etiam de.nceps magniticel.avit,
et mag s'pTivi.
vortnei n vidua, cum dono acceptum a BrunnnP legiis^coramuniuit. Bugeun.
Genn. Sacr. paH II.
'rchiepi.copo Goloniensi,
corpus 8 aucLris eo loco
mmob.le con.t.l.sset. Absolv.t (324) Vide epistolas libri quinti
a.dilicu'm Lotha- sept.mi 1, not.
5,' not •
libri
""'^'
>U3, Sa.xom^ dux. '
qui Mliam pra^fal^ Gerl?
onjugem habuit,et per udis epistolara libri septimi
Theodoricum.sedis aposto !S! Vi^
(326) Vide episiolam libri sexti
116.
87, not.
047 INNOCBNTII III PP. REGKSTORUM LIB. VlII. 648

Contradiclores. reducentes in irritum quid- A sunt slatuta, rirmiter observari, quidquid est ab
set.
etc. ipso legato decrciuin, (juod sit contra privilegium
quH, elc.Teslesautem...nulli3 lilteris veriluti,
Quod si onincs... duo veslrum, etc. memoratum,aucloiil.ileaposlolicadcc.erninius non
Dalum, VI Kalendus Junii, aiino octavo. servanduui; illud, quod ultia viginli solidos sine
aasensu capiluli tibi rxpendere non liceat, sic vo-
LXXIX (327).
consensum capi-
lentes intelligi,ut vidclicet praeter
AKCHIEPISCOPO PISANO (328).
tuli tui, vel majoris aul sanioris patris ipsius, nil
VI absolvat jvdicem Car olitunum a jiiramento sibi
non Ecclesiie tibisimul expendere ultra summamliceat memo-
pnestilo, injung<ns ipsi ut differal
Romanx jurare (329). ratam, licet super expensa hujusmodi vei minori
LXXX. reddere te velimus in cupitulo ralionem. Poenara

ARCHIPRESBYIERO PERUSINO. autem,sub qua dictus legatus ea quffi stutuit obser-

J.
vari praecepit,intelligivolumus non lattC sententiae,
Decernit ipsum non tenerif, quidquid a legato sedis
apoftolzcx decrelum fueril in Ecclesia Perusina, sed terendae,
contra privilegia per apostoiicam sedem concessa. Datum iii Nonas Junii.
(iii Non. Junii.)
LXXXI.
In nostra proposuisti praeseniia constitutus,quod, p ...PATRHRCHiE AQUILfiGENSI (330).
cum dilectusfilius^magister Rolandus.subdiaconus Mandat, utper epi^copum Patauiensem inquiri fa-
et capelianus noster,rector Massan. apostolicap Se- ciat contra Piebanumde Gunew. de C7imine apo-

dis lcgatus, accederet ad Ecclesiam Perusinam, stasix accusatum.

auditis conressionibus tuis et fratrum tuorum, su- (ii Non. Junii.)

per proventibus ipsius Ecclesiae ac expensis, nullo Quod in hiBquaementemtuam aliqua dubitatiune
propulsant, apostoiicae sedis imploras consiliumi
super bis juramento recepto, et ordine judiciario
non servato,contra privilegium vobis indultum,pro tUiAminDominoprudentiamcommendamus.quiaiu
sua' voluntatis arbitrio sentenliam promulgavit,ia hoc ejusessedevotusfilius comprobaris.cujus desi-
qua, licet quibus asseris te gravatum proposue- deras adhaerere consiliis et jussionibus obedire.Ad
ris contineri, tamen specialiter super tribus cor- audientiam sane apostolatus nostri,te signiQcante,
rectionem apostolici modoraminis implorasti.Con- pervenit,quod, cum plebanus de Gonew. multoties
linebiitur quidem io ea sententia, ut in Ecclesia fuerit super crimine apostasiae pulsalus,eo quod in

Perusina prior claustralisordinarideberet,qui fra- ecclesia Sancta3 Maris Pataviensis diaceseos,

,

tres instrueret,ac regularibus observanliisinfbrma- emisso voto,assumpsisset habilum monachijlem,ac

ret. Tibi vero inhibebatur, ut per annum ultravi- postmodum, tam veste mutala qunm mente,sege-
ginti solidos expendere non valeres. Insuper, liffic, ^ reret tanquam clericum esecularem.bonee memoriffl
(331) praedecessor tuus, de prudentum
pmna P. virorum
et alia,quae praed;ciasententiacontinebat,sub
excommunicationis injungebanturfirrailer obaer- consilio, qui tunc Pataviensi Ecclesiae prssida-
vari.Cum autem illud quud idem rector de prioris bas, rogavit,ut super praedictis ab abbale ct Mona-
chis ipsius loci diligenter inquireres vcritatem.
institutione sancivit, eidem privilegio nostro con-
trarium videatur, quod continot, ex octo cano- Procedente tero tempore, cum praefatis abbati et
nicis qui esse debenl in ecclesia ip9a,majorarchi- monachis in virtule obedienti* pra3cepisses,ut ve-
presbyteri, alius ordinarii, sequens camerarii offi- ritatcm super hoc tibi pienius revelarent, concor-
cium exsequatur,nulla ibi habita deprioratus offi- diler responderunt, praeiatum plebanun» in voto et

cio mentione.petiifeti,ut id auctoritate dignarcmur habitu monachali ineodem locoper quinquennium

apostolica vjcuare. 'Ilud vero, quod dictus legatus permansisse.Cumqueconlinuo adjecisses.cur tanto
infratempus uniusanni expendereultraviginli soli- tempore tacuissenl, dixerunt, quod plebanus ille
dos tibi non esse licitum definivil. cum ia privile- multoties ad eos accesseral, et illi Ecclesiae contu-
gio nostrodeterminati temporis spalium non signe- lerat multa bona, ut pcr eos suum non publicare-

tur, quod expresse licentiam expendcndai praeta tur peccatum.Praefato igitur Palriarcha,antequam
ha;c sibi per teintimata fuissent, viam
univers»
xatae pecuniae comprehendat, interpretari a nobis D
lucidius flagitasti. hlxcoramunicatioriisquoque sen- carnis ingresso,postquam fuisti divinavocationead
tentiam videri tibi proponebas iniquiim,sub cujus sedem Aquilegensem assumptus.solemnecapitulum
celebrasti, in quo,cum saepe dictus Plebanus
super
poena prajfatus rector praecepit ea quae statuit ob-
servari, cum videalur absurdum,ut,quoties quisin eodem crimine fuisset a suo archipresbj^tero accu-

eorum observatione deliquerit, toiies incideret in satus, IJcet publicalaboraret iniamia, id tamen
negotii
poenam sententiae promulgatae. Volentes igitur,ea. penitus denegavit. Tandem, totius processu
quae per privilegium nostrumdeliberatione provida per te coram toto conventu diligenter exposito,
Raynal-
(327) Apographum hujus.quod ad fidem
epistolae De prxscripiivnibus. cap. 28. Vide etiam
apographi Conti exscnbi curaveramus, e manibus dum, ad annum 1205, § 66.
nostris, quo casu nescimus. excidit; ideoque argu- (328) Vide epistolam iibri tertii 9, not.
mentum hic tantuminodo exhibere possuiuus. (329) Vide epistolam libri septimi 109.
Caterum, repetenda videtur ab epistola qnae le- (330) Vide epistolam lit)ri septimi 99, not.
gitur, ged mutila, inter Lecretales, lib. i , tit. 26, (331) Vide epistolam libri tertii 26, not.
 ®^^ PONTJFICATUS ANNO Vm, CHRISTI 1205
g^O

nequaquam debere obesee, quia, cum judicis loco

more patrio persequatur, toiaintenlione
sederes, tuum contra se non deberet testimonium laborat,et,
nisi occurratur principiis, gravia fore in
acceptari, et sic, de prudentum virorum medioet
consilio, difficilis in fine
reputatur occursus Verum, quia
donecnosindeconsuIeres,contra ipsum procedere dictus comes unicam habot filiam,
noluisti.
Nolentpsigiturjudiciariumordinem prae-
quam adole-
scens praefatus,nisieamlinea
termitti, vel ipsum Plebanum tergiversationibus consanjiuinitatiscon-
tingeret, sibi posset matrimonialiter
suis ecclesiasticam effugere copulare
disciplinam,fraternita- idem praepositus humiliter postulavit
tem tuam consulimus, per apostolica scripta man- a nobis.quod
ex benignd dispensatione
concedere dignaremur,
dantes,quatenuspervenerabilerafratremnostrum... quod conlrahatur matrimonium inter
PatavieDsemepiscopum(332j, hujus
eos, cum sic
rei sollicite credatur Hnis tantis periculis
imponendus. Quo-
faciasveritate.minquiri.eidemPlebano denuntians, circa, discretioni vestrae per apostolica
ut, si voluerit, inquisitioni studeat scripta
interesse,et,sic
mandamus,quatenu3inquiralissuperbisdilif5entius
peripsum inquisitaet cognita veritate,statuasquod
verilatem, quod ner matrimonium

^~
et, si nove.-itis
canonicum fuerit, et quod statueris facias, appella-
ipsum pax valeat reformari, et tantis
malis linis
.one .mota .rmiter observari. Ne vero^
quodidemPataviensisepiscopusnonest
eo p.
tibi me- ^
, i^i;. cZ: Z s g dZ::
tropoliticojure sub]ectus, inandatum tuum
super
lis,statuatis super hoc, auctoritate
/"'''^ no f'
^
° tl
tanto malo vitanHn nnnH
'
n
""" Deumvideritis
'

inquisitione facienda exsequi non curaret '

auctori- eTped^re
tate prassentium id ei poteris delegare.
Datum, II Non. Junii.
Hatum, n Nonas Junii
LXXXHI(336).
LXXXII. PATRIARCH^ AQUILEGENSI
...DE HEISTKRBACH
(337), ET ABBAT.
(333), ET... DE RUMESDORP [at. DENOV0-CASTRO(338).
ROMERSDOFFIOJ ABBATIBUS (354), ET\. DECANO BU.N- Mandatut moneant ducem
NENSI (335), C0L0NIENSI3 DIOECKOS.
Suevix,utnullum (ribuat
auxilium einscopo Wormacicnsi
excommunicato
^andat xit inquirnnt si inter diws comiles (Apud
posstfpa.x S. Petrum, i Nonas Junii
reformari per mntrimonium inter partes, iicel Si filiiestis
)
in Ecclesia3,imoquiafiliieju9estis,non
certo afjinilalis gradu se attingant.
potest vos
non comedere zelus ejus,
(i\ Non. Junii.) nec poteslis
opprobria illi exprobantium et
Ex iitteris dilectifilii...Bunnensis usurpantium jura
prffipositi, no- ejus aequanimiter sustinere.
•isinnotuissenoscatisquodtantum interquondam U«que adeo enimestis
intimoredivini nominis et
lobiles viros H. et E. comites, ecclesiasticae dignitatis
fratres suos, et T. reverentia radicati, ut de vobis
omitem de Landesberg. odii ac invidiffi
nullatenus dubite-
fomitem mus quod si Ecclesiae causa,
praesertim qus tan-
uccendithumanigenc-risinimicus,acadeopertina- tum ecclesiaslica sit, agalur,
iter alleros in alterum persecutio, aut gla-
concitavit,quod, praeter ho- d.us, praesenlia, vel futura
linum stragem,quas hinc inde provenit, vos possint ab Ecclesia
plurima separare, quominus in die
prslii ponatis vos pro
ecundumvariosbellorumeventusbonaecclesiarum domo Domini ascendentibus ex
iriperent.villas plurim:is adverso, et contra
concremarent, auferrent Damascum vos ipsos in turrim fortitudinis
iduisetorphanis spolia, committerent inter erigatis
se Non potestis siquidem, nec
debetis illam
uidquid adhuc crudelius exerceri potuit
inter ho-
tempore
necessitatis relinquere, qu.-e
Les,etintantum dictus comes,cum potuerit vos regeneravit in
obti- Christo,etinpartem sollicitudinis
ere viribus contra eos, adversus evocavit, «usci-
ipsos est callide tansvosdepulvere, ut cura terrae
lachinalus, quod per insidias cepit eosdem, ac principibus se-
)sos carceralibus vinculis
deat.sadfaciendamvindictam in nationibus et
mancipatos adeo afflixit increpat.ones in populis
iormiter,et depressit.quod altereorum, e.vercendae, scienles quod
videlicet
ex eodicitnrmortis dispendium Deodebetismagisquamhominiobedire,necincausa
.
incurrisse,quod ejus, in
qua ipse vobis cooperator et
Mdem majoriis odii fomitem in suos et fratr; coadjutor
icccndith^redes. Quidam
icccndithffiredes. Ouidam anfp.m
autem «H.l....„.
su D
^ „,
tVt i"est
x.^^''"'"'^.'^'^«'^«''squid
s alid^faciatt ''''T'''
vobishomo. Quod
adolescens, .v.
di-
sihostiscontravospersecutionisollamsuccenderet
1 fratris sui filius, quem ad vindicandas patrui ct ad
patris injuriaset
probandamvelcomprimendam forcitudineni
hominumsuggestiastimulat,et
vestramelementaetiamcommoveret,quia non
sunt
PoPPO- q"'> ex pra3-
!?w'^^'*^/^'''^''^'"''''^^'''
)8ito A.iuilegensi. episcopus
Palaviensis factus ^'i^^l Y'^^ epistolam libri sexti 36, not
eratanno 1204. Vide Hans.zium, Germ
pajr. 350. Uncinit Bucp]inu8,.|iii
sam tom
Popponem noii
si anno I206obiissedicit. BucELiN.
irt.
1 pag. 45. Vide etiam epislolas
Gcrra.
libri
sacr
septimi
doS^i^nur^rTs^^^QMm
^ >P>"ra f' ^r-
leguntur.
- et 143. ^ hicuncisinclusasunt.
Integrarn vulgavil Angel.Manrique,.^«H„/
(333) Vide epiftolam jibri sexti 36, not Cisterr
{S.U) Peinerus, abbas
Romersdolfii, mcmonilur
(338) v/
m^
inslrurr.entis ab anno 1202, usque •-^P''*°^"^ J'bri scptimi 99
ad annum Videepistolam libri octavi 8
not'
10. Gull. Chnst. tom. XIII, not
col. 655.

Patrol. GGXV.
21
 RBGHSTORUM LIB. VIII. 652
INNOCI^NTII III PP-
651
. .
x,^^„-i, ,1(1 futuram A nusaltentavit.translationemepiscoporumsibi pre-
"^-
^po- J sumps.rit usurpare.ac hom.nem cxcom.unicatum
00.naignae
r-J--
oriam,4>iam
^
^^^;
in nobis prajdicu
"Z..-
,,
,

am Hnmn.-.f nm a
etdamnalum ,i nobis, tanciuam non credat lesti-
nohis. tanquam
.juslitiam debetis
psrs.cut.onem
damTpVoVter monio Veritatis, quod in collatione clavium de
fide
clavibus Ecclesi* ac
nlecli, etsi oporteret pro
qu.bus mors ipfcarurn viribus prolulit ipse Christus, fovere pu-
martyrium suslinere.ulpole
calholica
semp.lerna'. Sane blice ac honoribus sluderit ampliare. Cum enim
monentaaoainitiumvilaerieret
lepra? judicium.secundum legem divinam ad soloa
evangelica lcct.one, quod
,

didicisse vos credimus e.x pertineatsacerdotes, quibus, ut inler lepram et

fundavit,
Ecclesiam suam super se pelram
qui
is lepram dijudicent, est concessnm, non debuerat
clave9reg.iic(BlorumbeatoPetroconcessit,.nqu,en3
terram, leprosum contingere, aut sacerdotale sibi ofTicium
ad eumdem Quodcunque ligaveris super
vindicare, ne cuni Ozia regelepra percuteretur in
:

el in mlls, el
quodcunquesolvens super
ligatum
erit
Quod svi). fronle, fieretque nota omnibua ejus cuipa.Verum,
solutum el vi ccpJis iMalth.
terram, erit
si virum religione conspicuuin, litteraruni praecla-
aulera Luipuldus (339),
quondam Wormac.ens.s
nuUus dubi- rum, prae.litum honestate, ac damnatum injuste
epi9Copus,justefuerit l.gatu9 a nobis,
fo.'erel,iin.et ejus non esset de nostro judicio judi-
privilegium non ignorat. Nara, cum
tat qui Petri pr.v.ieg.um '^""'' "^ .
care.aliquibustamenexcusabilis forsan videretur
^j, j,s^^ i„
partem Bolhc.tud'n r
ipse, vocatis cater.s .n homini peslilenti, cujuscrimen
^ed.cum laveat bomini
sed,cum nec
cuiuscr.men n.
transfuderit coUats s.bi a
solos successores suos peritia litterarum exie.iuat, nec moi'um minorat
quamep.sco-
Domino pleniludinem potestatis, per
ponlificem lantum honestas, necreligio palliat.necpcena excusat in-
porum translatio ad Romanum iusta,exces9usejusnequitullatenus excusari.) (341)
.pectat, idem Luipuldus,non solum absque hceniia
'mo Pnvterea, super hoc eum ignorantia non excusat,
nostra,favorenob.lisviri,Ph...ducis Suev.a;,
temere transferente, cum, etsi for^^an canonicum jus ignoret, recentia
eo illum, quantura inipso eral,
Maguntinam, verum tamen pxempla,et eaquse in eju? oculis modernis
Ecclesiam se transtulit
ad Eccles.am "^"^^"";^; temporibus acciderunt, cautum eum reddere po
'
," "^,
ipsius po.tuU^^^^^^^^^^^ ^^ f,i,,et
etiam, cum tandem tuerL instructum. Novit enim. et per to.am
et
appellal.onem au nus
judicio reprobala, quia, post
discordiapostulatug, s.ne
fuitTheutoniam divulgatum.qualiler, quiavenera-
legitime interpositam.in Salzburgensis archiepiscs-
bilis frater noster
licentianostralransivit,eidemincubarepraesunnpsit,
pus (342), ad Salzburgeusem Eoclcsiam poslulatus,
utraque merue-
et,cum juxtacanonicassanctiones
per s.nelicentia nostratransivit, ejus fuerit postuklio
ritspoliari.nonattendenstjratiam sibi factam,
Eccle- reprobata, et ipse, proprium recognoscensetdam-
quam concessimus,
ipsi ut Wormaciensem
adhucdetmet nanserrorem, redieritad Ecclesiam Brinxinensem.
siam retineret,utramquedetinuit,et ^^
Qui, licet.intellecto mandato nostro, nobis humi-
igitur pe
Quia .g.iur
occupatam. Qu.a .u...= et delegatos
per litteras
occupatara. ^^^^-. Hterparueritet devote, non tamen prius transia
nostrossuper hoc non «^"^^!
^f "^"«^^.^^r^
paruit, nec raom Alf. tionis gratiam
tioni! ootuit obtinere. cum Salzburgensi,
.ratiam potuit Salzburgensis
frequenter, nec mandatis nostris
atten- Ecclesiaeum denuo concorditer pogtulasset, quam
tisucquievit.manifestum ejus contumaciam Nec
lapideum ad praesentiamnostram personaliter laboravit.
dentes, quoniara deposito corde carneo,
aures suas, ne in- etiam ignorare potuii dux praedictus, cum in par-
cor assumpserat, et obturaverat
adjiceret, ut, sua tibus illis fuerit publicatum,quod, cum bons me-
telligerel ul bene ageret, nec
moriaeC. (333), iraperialis aulae cancellarius, occa-
prfBSumptioneresurgens.satisfaceretdecontemptu.
tandem sioneindulgentiae, quam a felicis recordationis C
primo excommunicationis sententiam, et
iniquital.s papa, praedecessore nostro, se impetrasse dicebat,
depositionis, et ccnsuram merito suae
est omnibus per quam utcunque apudaliquos excusabilis vide-
excepit, quibus qualiter deferat, satis Hildese-
dux, cum de- batur, ad Herbipolensem Eoclesiam ab
manifestum. (340)G3eterura, idem
raensi transisset, quia raonitas errorera
proprium
depos.tum
buisset excomraunicatum vitasse, ac tuit, sed,
non recto non correxit,non9olumexcoraraunicatus
abjecisse, tanquam de clavibus Ecclesiae
et tam Herbipolensi quamHildecemensi Ecclesia spO'
seotiret, ex eo tempore ampnus
amplius illum fovet, ^»
uiuiu lu.t^, r •
qpntiret i u v,;

literet devote reversus, grat.amnostram meruerit

cipuusactor.participaviteidom, sed, in argumea-
lega- obtinere.Nosaute.n.etsi diu duxerimus exspectan-
tum gratiae pienioris,inItaliam officium ei suae perHC
dura, ut dux idem errorem suum corrigeret
tionis induls.t; et, ad impugnandum
beati Petri
ipaura,tanderatamenperte, abbas, et dilectum
fili
destinavit. Ecce
patriraonium, hostem Ecclesiae
Ecclesiam, filium abbatemdeSalera (344), eum super hoc
qualiter idem dux Roraanara honorat
reveretur, cum, mandavirau9Coramoneri,et, licetabbasde Salem,
ecce, qualiter cldves Ecclesiae
litterae aostrae non fuerint,sicut
accepimus,
quod cnm tibi
quantura in eo est, Petri privilegio violato,
hacte prffisentatae, ipsum monuerit diligeater,cumtamea
nuUus priacipum,nullusetiam imperatorem

(34?) Vide epistolam libri tertii 4, not.

(339) Vide epistolam libri quinti 14, not. lifiri quinti 99, not.
(33'i) Vide epistolairi
(340) Haec apud Rtynald. epistolam libri quint.99, not.
(344) Vide
(341) Huc usque Raynald.
 652
PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI J205. ...
non potuit emoIlire,aut flectere 654
mentem pin^ ah A
Pt'" ot.;
ej.sdem damnali e. exoo„,m„„ica 11 i '
e, o r„ t" '""°°r';>"^™
«P"«.i" -«"» «' aliorum
"''""'""i ^«"== P'"-"?»-
revocre. (345) [Liccl igilur
licipio
« eo a^od ,7,
'"°""'"'''""''
ejusde™ duci, uo.oriu, est excLu
mooilus.uolucril ab hujusmodi
'.
et i 1 ,1
1
^
"!,:"""' "»""»"-."
r.ra,c.pn„us. qualenus, „isi
forsan
- -'"'» obedieoL
i„r,.
prssumu ic,„; cn
sare.po.se„,us«raviusi!rocedcrr„r:u °"''°"™ "'"''"'
tamen experiri volentes si „u„c sallcn
aX; huTurodT^ur
""Ju^modi vel hajresi res,pisce„s,
"^ "™'^
cidem Luipuldo
i,„„„° '"'"'"'"" P"«-Pi"m
.ir eatholicus, aut cliam Chri et lavorem, vos ia
i„ s b^a „ P, t" l""'"
ecelestis regni clavigero,
Ecclesiffi, a nobis
eo claves ree„i
i„
magister m' unive'
cJZmrT
'
^TJT' TT '"'""
'«f'.
""'"" '" "°'"'"''°
^°'»'»"«"» >"cloritate nostra supposi-

Z Tjl' T
t

liter recognoscat. discreliorvest^r" """' •''''"" '"'P"='"" <"''"'"-

r er ,:! ct " =' P'^""»'"»' mor,e„t,um,nullum i„
scripla mandamus,etinvirluteobedienti«d eadivi-
, rn!
pr.c,pim„s. ,u.te;us.ad eumta"!,:;,::'
tione ccssaule, persoualiter
accfdent..s
ttt ^
iosum .e „„
„";"
°- f^rr
? r:i":'„rir""'"'""'"r^"°"'-
omn,bus quoque locis, ad
creto prius. cl tandcm publirc ^.^'^ devener.l.qu.udin i„ cis pr«sensexstite-
„ aud'ie„,i ,

ecclesLtic„,u,r.quams« ul ri'nl '" ""'""^ -"'^"'"- >'i autcm

i„c,°^^^^^^
„"' IfTZT''^'''''''
contigeri. inleresl, d,ligentius e"
'.^ m « "' °"?"'"" '' ''''"^"•' "" •"""'''''^
,'t
sf e,'
„ea.is,„. s.pcdic.oexcommu„ica.o„urrde::
tero Iribuat auxilium vei (avorem
1
W^ri'.''"'^'""i^e^
e^^X^lrtTs^a W 'T™"quod,
'^ciati.s, addentes ''f'
^^"

—
sPrl nnHnu +
• si riec
"" '"'""""^ '''""
qaam depositum.illuu, abiic .oUe u da „a'. 'i°umr""'
'." " ""-'
""'"'' '"""""'"'
evite.. ac idolum zeli. quod i„ te,„p o Dei ve ,?^ IhrT '" «««avabimus
abomi„atio„em
ipso prorsus eiiminare procuret.
iu loco'sa„cto

Alio(|uin, publice
sta.T;;t^I,t l^l^l.—r.t^o™;::
^-"^
medere videatur. Quod
-'

si
ZZ ^^^^^Z
>^uixiuo uci
non ambo...
VOS CO-
nunlietis eidem quod, nisi, usque tu, frater
ad tres menses po.triercha, etc.
post commonitiouem vestram,monitis vestris ac- Datum Rom^e, apud S. Petrum,
quieverit humiliteret devote.in
eum et terram ejus
i, Nonas Junii.
manus nostras curabimus.fortius forsan LXXXV(347).
quam exti-
met,aggravere,](.^45>um non possimus ulterius id CMVERSO POPULO VITERBIENSI,
SPIUITUM CONSILII SA-
.Bquanimiler sustinere,imo,cum, NIORIS.
pro justitia sedis
apostohcaj dofendenda, non solum
persecutionem
m insurgantadversus quosdam Putarenos, nec eis
pati.sed animam ponere,licet nil tale
prsestetit auxHium, consilium vel favorem.
nos oportpat
lormi(lare,piirati essemus,si necessitas C [Si adversus vos (348)
posiularet terra consurgeret 1 et
Universis quoque principibus regni Theutonici iniquitates vestraa
tam sidera revelarent, et mani-
cceli
ecclesiasticis quam mundanis, feslarent vestra scelera toti
meram et plenam mundo, ut non solum
siiper hisveritalem diligenlerac
fideliter inlimetig, homines.sedipsaetiam elementa conjurarent
in
utcum utriusque partis meritum veslrum excidium et ruinam, et
inteliexerint de a teriffl facie vos
tenebris falsitatisad lucis veritatem delerent, non parcentes se.vui
accedant.Quod vel Betali, ut essetis
si non ambo...tu,
frater palriarcha, etc. cunctis gentibus in opprobrium
sempiternum.ultio
Datum Romae. apud S. Petrum, de vobissumi non posset
ii Nonas Junii, sufficiens sive djcrna Vos
enim, nec Deum limetis,
LXXIV (346).
nechominem formidatis
EISDEM.
necdiscernitisinterprofanatumetsanctum,sedponi
m ducem Sueviae, nui inlra lempns
tis lucem tenebras, ct tenebras lucem, et dicitis
resismscat, sa- malum bonum, et bonum malum; vos,
cris interdicanl. famam bo-
(Apud Petrum, nam quae unpinguat ossa, et nomen
S. ii Non. Junii ). bonum quod
multis divitiis antefertur,procurare
Quid vobis super commonitione contemnitis et
nobilis Ph deinfamianon
ducs Suevia,. n a favore ac dec„ „„;.,'' H
viri
Z '^ "°" cum sitis at.rit»
curatis, '"•"
'^"'«'i». attrita^ fronlis Ms
quondam
..ondam_Wormacie„sis
nicati et deposili.omnino
ep^nr
exco.mmu- ' Computruistis namquein
Wormaciensis episcopi. nunc e.^r:.'
peccatis, sicutjumenta in C^Z^^^-^^^-T-^!^!"'
desislat.vohis dederimus stercore suo, ul fumus, ac fimus
111 mandatis, vos
novimus meminisse. Quia igitur putrelactonis ve-
pati nec volumus nec straejamferecircumadjacentesregionesinfeceritac
dobemus ut claves Eccle- ipsum Dominum,ut credimus,ad
siaj impune
conteranat, el verbo ventatis,' nausenm provoca-
qua vent (349).«In peccatis quidem
Fetro dicit: Quodcunque e.xcelletis univer«03
ligaveris {Matlh. xvi), etc. « lacti perfidiores Judaeis et crudeJiores
paganis.
(345) RursusRaynaldus.
Huclenus R.iynald. ^'"^^^"^ y"'g«vit Raynaldus, ad annura
3-Jb*)

&S Vide l^ayni.ldum, ad annum 1205, S 53

i^JrlfS
nffnif,-
ad
^
''P"'^ ipsumexh.bentur.hic duplici
initium cujusque Ime^e virgula
in margine ui
slinximus. "n"j^ di-
1?! 11
^,' ••'^- "^' ^'^ ^' ^^ Hxreticis, cap. H (348)1(1 Decrclal. nos.
&lSuu^'-'''^"^^'^'^'='"^^--' -- (349) Hkc apud Raynald.
655 INNOCENTII 111 PP. RBGESTORUM fJB. VIII. 656

siquidem semel Dominum crucis palibulo A. «

stolica vobis scripta mandamns etdislricte prae
« Judffii

atiixeninl.sed vo9,in menibris suis jugiter

cruci « cinimus, quatfnus, cum quidarn vestri concives,
«
odium Jesu Christi.et contemptum
« ligcnteseumdem.opprobriisipsum etcontnmehis « filii Beiial, in

cura credant, licet sub caRcilate

illi
« apostolicje sedis et nMStrnm, poat inhibitionem a
« irccratis, et,
nobis rHClam.quosdamcrfidenlos Patarcnorun in
peccati,t)eum Palrem omnia visibiiia etinvisibi-
«
<(

a luciri^ro visi- « consuleseligereattentarint,ipsumetiamhaeresiar-

« lia condidisse, plerique vestruin
Pagani fure- « cham, videiioet J.Tiniosi, perditionis filium.qui,
« bilia crodunt esse condit;iet creata.

corporibus et « exigentibus iniquitatibus suis,de mandatonostro

« bant in periraendis Christianorura
intenditis totum homi- «jamdudum vinculo excommunicationis
existit
« mactandis.sed vos.necare
adhuc in contumacia sua perdurat,
nem, animas fidelium latenterChristo subripien-
« aslrictus, et
.

perimentes. «cdmerariua)instituerenontimentes,inelectosip803
«tes, el ulrumque hominem pariter
Domini cogno- « et electores, pariter ac eorura complices viriliter
« Verum, nec isli,nec illi Christum
excusatio « insurgatis.resislentes eis mqgnanimiter et poten-
« verunt, propter quod habere videntur
tanquam filii « ter, ac eosdem acriter expugnante9,et ne valeant
« nem aiiquam in peccatis, sed vos,
Christi tuistis cha- « radicari firma radice,primos ipsorum conatus fru-
« Ephrem intendontes arcum,
publico Cbristiana « strareaccontundere laboretis.Ul autemevuls.sra-
« ractere insigniti, et adhuc in
r>r.r<Aa tamo.n atioes arescat penitus
dioibus stipes »
oenitus et siccetur (552) »,
,,• _-i-.1: „„„,.»„; corde
«vultis professione censeri, tamen abeuntes
atiftiintes « dicibus
in subinterminationeanalhematis dislricLius inhibe-
« retrorsum ac recedentes a fide, conversi estis
mus, no aliquis eis jurare, tanquam consulibus,vel
« arcum perversum, haereticorum laqueis irretiti,

rcctoribus, vel alio modo,prffisuraat. lUos vero.qui

« ac eorum pravis dogmatibus deformati (530).»
verbum propheticum est iraple-
in vobis
juramento tenentur astricti, vel qui eis
eis aliquo
Unde.vere
laclaverunL calu- jurare poBt eleclionem hujusmodi praesumpserunt,
tura: Lamix nudaverunt mammas,
los suos (Trem. iv). Potati enim estis non vino cum nuUaessedebeatparticipatioChristiad Belial,
draconis.vobis ab haereti- vel lucis ad tenebras, et fidelis apostatae qui fidem
cotnpunctionis, sed felle
temere Creatoris, tenere fidem nulio modo
cispropinato in aureo calice Babylonis. Jam enim violavit
teneatur, cum hoc cautum in canonibus habeatur,
inundaveruntaquae, operueruntque capita vestra
ab- eos a juramento duximus absoivendos. Licct
peccata demersa in barathrura vitiorum. Jaai
tali

a nobis et praedecessoribus nostris contra

sorbuit vos profundum,et urget super vos os suum autem
haereticos multasint edita et statuta, ne haboatis
puteus infernalis.In lacura desperationis siquidera
incidistis, cum contemnatis resurgere a profundo. excusationem aliquam in peceatis, quasi antiquo-
rum
rura uuuu fueritis mandatorum,
.uau^» ^~, (quia
et, ,,- plus
Unde formidamus ne
raerito form.idamus
Unde, merito aiuiaeuu*
dinidenliiE
in niios
filios oblili .uei.Lio r ,

veniatira Dei.etiam exacuat sicut fulgur gladium ^ timeri soletquod specialiter injungitur.quam quod
generaliter imperavur,(353) advocatis et scriniariia
6uum,et agat de vobis judicium manus sua,nec in
fuerint
firraiter inhibemus, ne pr.rfatis electis,dum
die furoris,existat misericordiae suaj memor (351)
immi- in sua contumacia et errore, Palarenis vero (354)
« No3 autem, vestris miseriis compatientes,

« nenti ruinae vestrae occurrere volumus,

et viam credentibus, fautoribup, et defensatoribus eorura-

« patulam exterminii vestri praecludere,si

valemus, dem, ullo terypore, in aliquo praestetis auxilium,
consilium vel favorem, nec eis in aliquibus causis,
« pulsantes Deum Abrahae vestigia
precibus, et
vel faclis, vel uliis litigantibus sub eorura examine,
« imitantes, qui a Domino, volente subvertere So-

«domara et Gomorrham.raultiplicatis intercessio- vestrurn patrociniura praebeatis,elpro ipsis publica

« nibus impetravit quod pro decem justis

nonper- instrumenta condere vel aliquascripta facere nulla-
tenus attentelis. Quod si forle contra facere
prae-
« deret universos . Experiri siquidem volumus
sumpseritia, ab offlcio vestro suspensos perpetuo
« utrum inter vos aliqui fideles remanserit, qui
ne
« anle Baal sua genua non curvaverint, et, Ninivi- vos decernimus infamia? subjacere.J Caeterum,
ele-
judices et scriniarii,qui consenserunt praefatis
( t;irum exemplo, sacco etcinere proslernati.iram
ctis in hujusmodi praesumplione
temeraria sociari,
« Doraini miiigent et furorem, ut parcatur multis
pnvilegium merea
« pro paucis, nec simul pereant universi.
Si quis D de sua nequitia glorienlur,curn

« igitur Dei est, adjungat se nobis, nara gestare luraraitterequi permissa sibi abutitur potestate,e08
aboificiosuojudicamusessesuspensos.decernentes
. volumus gladium Phinees, et animadversionem
electos prs-
irritura et inane quidquid peripsos et
« Mosaicam imitari, ac cura Mathathia punire dae- au-
diclos factura fuerit, vel statutura. Sententias
« monibus iramolantes.utauxiliante Doraino elirai- episcopo
excoraraunicationis et interdicti, ab
« nentur de templo perfldi et indigni,et fermentum tera
et clericis vestris propter excessus hujusmodi latas
« haereticae pravitatis de massa coospersionis Do-
ralionabiliter in rebelles el in memoratos electos,
I mmicae salubnler expurgetur. Ideoque per apo-

prxfatis...vero\mox
(350) Hncu?que Rnynald. (354) Decretal., /i.^r^/ici^ pro
et inlraah^ai-
Rursus Rnynaldus. vel legunt pro at;verba ullo tempore,
(351) et vocem
bus omittunt, aliquibus, pro aliis tegunl,
(35?) Hrtclenus Raynaldus.
(353) In Decretal. add. vobis. forte noa habent.
 ®^^ PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205.
658
ratas babemus, easque pr^cipimus usque ad
factionem congruam
satis- A aliquam sibi debeatreddere pensionem sedin^. per
«r« pensionem,sedipse n..
congruaminviolabilitfipnhsppvari
inviolabiliter nbservari. Ajio-
Aiin. »i.„,.- ,.
electionem populi, quae de antiqua consuetudioe
quin, 8i nec sic superbia vestra
comprimi poterit, pertinet ad eumdem, a cardinale
etsiultitia refrenari, Sanctaj Susannce
haedis ab ov.bus et fideli- (359), cui eadem Ecclesia Salvatoris, tonquam ca-
busabinfidelibussegregatis^malosmaleperdemus,
suo titulo, in spiritualibus est subjecta
pella
vineam nostram aliis agricolis collocantes, (259*)
qui fru- canonice fuerat inslitufus.] Cumque
ctum suum temporibus suis reddant, ad suam as-
et tandiu ma- sertionem probandam utraque pars
Dus nostras temporaliter et spirilualiter tesLes multo-
in vos cu- ties produxisset, nos illos
rabimus durius aggravare, donec per recepimus et exan.ina-
experienliaro vimus diligente.-, quorura depositionibus
cognoscatis quid apostolicae sedis publi-
dextera valeat, catis, disputationem audivimus
et quid possit, et a vobis sit super illis !?ed,
bujusmodi eliminata antequam hiijusmodi controversia finem
;

spurcitia et iniquitas exstirpata. accipere

Recolere quippe potuisset, praefatus, praedecessor
nosler debitum
debetisquantumpericuiumincurreritisproeoquod carnis exsolvit.Demum autem,utraquepars
nostrum consilium contempsistis. a nobis
cum instantia postulavit. ut causam ipsam
Datum, etc. decidere
dignaremur. [Nos igilur, attestationibus, et allega-
LXXXVI (354*).
CLERICIS SANCT^ AGATHES ttonibus, ac instrumentis
jj (360) utriusque partis dili-
neducunlur ad percipiendam quamdam pensionem genfer auditis,^^ pienitius inlellectis,liabito
fratrum
annuam in ecclesia S Snluaturis, et condemnatur nosirorum consilio, praedictum presbyferum
presOijter ad solulionem ejusdem pensionis. ab im-
petitioQe oeconomi vestri, super
electione ac insti-
(n Nun. Junii.)
tutionedesefactaJnEcclesiaSalvatoris.absolvimus,
Querelam, quam dilcclus filius (355), G. tituli et super bis praefato ceconomo silentium
Sancti Vitalis nunc presbyter, lunc Sanctse Marise duxiraus
imponendum, cum per tesles idoneos{?,m') nobiscon-
in Aquiro diaconus cardinalis, per oeconomum
Ec- stiteritmfl[««/«r,quodpopu]usinqnasiposse8sione
clesia? vestrae, cujus idem cardinalis
est guberna praesentandi clericum ad tllam Eccksiam
tor (355*),contra P... nunc presb.vterum, tunc exislebat,
quando praediclum clericum (361) ad illam eiegit,
vero diaconum, super Ecclesia Salvulorisqusedicitur et
eadem EccKsia spectat ad titulum Sancts Susannae
de Cornuti<;{356*},corambomememorice
C.Papa,prx- in spiritualibus pleno jure, salva
decessore nos/ro,proposuit, ipse qusstione super
(357) nobis in m'inori jure patronatus inter Ecclesiam vestram
et popu-
officio constitutis audiendam el examinandam
com- lum {^6r)Sahatoris.Qn\8iveropertestes,ommexce-
misit. Petebat idem oBconomus, ut prxfatus
igitur
p/ione mo;or^s (362), fuitliquidocomprobatum,quod
Pelrus removeretur ab
....„,..,.„..,.„„ Ecclesia Salvatoris, quamin
„,^^^,«„^^,,^va[ons, quam in pensio sedecim denariorum PapiensisPaniensis mnnPt-P
praejudicium Ecclesia; vesLrse, ac ">juiid[ii ^^^^P^ensis monet.-p,
monet.-p.
cardi- C futl
iniuriam cdroi- Ly, ^ofio.N
36i')
,. i
• •

„„i; i- f clericis Ecc esiae

"'* vestr»
^esirae, nrn
pro Fprlp^i-
bcclesia
i

nalisprsedicti
nalisprsedictiprffisumpseratoccuDare.r,nmir.s»p...
praesumpseratoccupare,cuui ipsa Ec- o„,..„*.-_: '.. .
Salvatoris ei terminis, annuatium per multa
clesm Salvatoris{35T) plenojure tem-
pertineatad Eccle- pora persoluta, sed de novo substracta, nos
siam Sanctae Agathes, petens etiam, (303), iu
per.sionem eumdemstatumpercipiendi;?e«6-2o??emhujusmodide
sedecimdenariorum Papiensura, debitam
Ecclesiae Ecclesia Salvatoris et lerminis, Ecclesiara vestram
Sanctae AgHthes, pro Ecclesiu
Salvatoris el termi- decrevimus reducendam, etad solulionem pensionis
n»(35t)*J,sibirestituideno7osubstractain.Prjedictus
substractae condemnavitnus presbyterum
vero P. clericus (358), respondebat antedic-
quod ipse nullaai
injuriam
tum.salvaquaestioneproprietatisinterEcclesiHsme-
irrogaverat cardinaii,nec in
praejudicium moritas.] Nulli ergo, eto. nostra defiaitionis,
EcclesiaeSancl^ Jgathcs (358*) acceperat etc. Si
Ecclesiam quis autem, etc.
Salvatoris,cim^ ha^cad illam nullo
jure pertineat nec Datum, II Nonas Junii.
(354*) Epistola haec reperitur, sed
mutila, iuter De- et examin. Lnco idem \e.gnntprr£fatus, et prsefatum
jrelales, i.b^i, tit. vi, D.
elecnone et eldctipolcslate,
^ap. 24; ideoque hic Petrum removeri, infra.
uncis inclusa exhibetur
i"jciur
k-anae (3.59^ Decret. om. hoc verbum, ct mox
Irctiones dantur. etiam.
(359*) Sic in Apoirrapho Conli. Iii Decrelalibus
!?"3S7n'^^'^P'^^^''''"" ''^" '^"'nti 60, not. vero. pro eadem ecclesia de Thermis.
(ci55)Cardinalibus, propter dignitatem, jj
praetcr (360) Decretal. om. et mox vesir^ legunt pro
proprium t.tulum, lict alias
Ecclesias obUnere vS. Agath.. ct dictam ecclesiam
Kubernation.s seu commendae nomine, pro eect. salu.
cuntur gubernatores.
quarum dil
.Mc^iumai (360') Decretal., rutionibns, loro aii.et all. ac
ins.
(356) rornwrw. Sio in
Mox diclum I'. legut.t pro et pl. i., h. f. n. c. p.
/^e;
Apographo verum ex p.
;
(961) Decretal. om. ul mox verbum evidenter' et
'^S*^"'^'''" essepatet^flferer/^ymis/ve!
rSmir' infra ad tllam eccl.
(361*) Decrelal. legunt ipsum presbylerum,
^''^'' epistolam lil.ri pro
lerfii 54, not.
S?^!)*) praed. cler.
(357 Gardinales in propriis litulis, et
capelliseis (362) Decretal. Add.
ub.ieclis, habent,|ura episcopalia, ssepedielge Ecclesix S. etmox
vel collationem
)enehciorum, et alia. om. vprba per... maj.
(357") Haec desunt in Decretal.,ut (362*) Decrel. legunt/^wmY el mox de Thermis
nnc... diaconus, et nunc.
mox verbanuwc, pro termin.
(858) Decre/al \&^nniecdesixSancti Salvatoris
(363) Decretal vos. el mox om. verbum Pensionem
el 1 n fra legu n de Thermis pro et lerminis et n ox
f
decerni-
(358 )Decretal.C.papo
mus luodecrev.el condemnamu.^ pro condemnavimus
;•./»., etmoxomittuntverba
659 INNOCKNTII III I'P. RKGESTORUM LIB. VIII. 660

LXXXVIl (363*). A utriusque assensu ad lioc cerladies constitutafuia-

G MAJORl ARCHIDIACONO.ET MAGISTRO R. POENITBN- set, liccttam archiepiscopus quam episcopusmemo-

TIAHIO S. VICTORIS PARIENSIS, KT MAGISTRO R. UK ;
sub multorura tcstimonio pra.'latorum ipsum
rati,

C0RZ;)N,N0VI0MEN8IC\N0NIG0,PARISIIS COM.VIORANTI. decanum in suo recepissenl conductu, fratcr tamcn

cpiscopum Tullensem absolyatU, vinculo
episcopi etservientesejus, in ipsumdecanum manus
Mandiit id
excommumcalionis, et rausum inter dictum episco- injicieiites sacrilcgas, el pedibus ejus sub vtjutre
pum et archidiaconum Tullensem lentiinciU. ronciiii iigatis, eum ad cpiscopum deduxcrunt,
(vii Id. Junii.) eumque durissimis vinculis mancipatum nonprius
Veniens ad apostolicam sedem diieclus filius, absoivere voluerunt, quam idem episcopus propter
P.arcliidiaconusTullensis, a nobis humililerpostu- hoc luil excomraunicatione notatus, et terra ejus
lavit, ut suppr Tuliensem Bc-clesiam, ijnfn [ler
incu- supposita iiiterdicto, nisi eum infra certum teriui-
riam et malam a.lminislrationera. . Tullensis epi- num liberassel.Gumque nec sic proficerepotuisset,
Bcopi (364), in gravem lapsum el exlerminium jam eo tandem post multa conaaiina vinculis absoluto,

devenerat, nostrae provisionis ocuios aperire, el, in ac die certa parlibus assignata, cum jain per cleri et

..w^w.»
i,c..ii..c.wo vindictaui,
Bterilitatis inrructuoste- arbori ultricem populi lamain eidem archiepiscopo constitisset,

securim apponere dignaremur, ne terra fructifera quod in exlremis illa Ecclesia iaboraret, sajpedi-

per mali cultoris injuriam el neglectum insalsilagi- ctup.:episcopum.denimiadiiapidationesuspectum,

Cum enim venerabilis rrater a temporalium adrainistratione, et de perjurio gra-
nem convertatur.
noster...l\eraensis archiepiscopus(364*), tuncapo- viter infamatum, aspiritualiumexsecutione suspen-

sedis legatus, et dilcctus lilius... abbas dit, quam suspensionis sententiam quoniara idem
stolicae
difficeseos, contra pra}- episcopus servare conlempsit, ipsum poslmodum
S. Benedicti Metensis (36 -)

."e':cpissent excnmmunicationis vinculo innodavit ; ct cura hajc

fatum episcopum litteras apostolicas
memoralus velJpt inscribere a Jollrido arcbidiacono in praBsentia nostra essent
(365 ), et a'-chidiaconus
proposita, ccontra W. et T. procuratores episcopi
contra ipsum, archiepiscopus ipse,ejusdem archi-
saepedicLi, in nostro auditorioallegarunt quod sea-
diaconi el sociorum ejus periculum relormidans,
eossubhac forma
eOSSUDUau luruicji au .w..>^>^w>~ procu
i/uin/u. ui»... inducere
ad concordiam t
tentia ipsius
1

tione.Cum enim
archiepiscopi nulla.

in talibusordo
-
...
fuil mulliplici ra-
judicianus consue-
ravit utscilicetideraepiscopusineoruraprssentia
prae=^taretcorporaliterjuramentum,quoddec8etero verit observari,i.-^ti modus fuitnon tenuissemodum;
nam, neque lis contestata fuit, velutjuris aequilas
liberlatem Eeclesiarum, et jus clericorum tolius
suad.bat, et, cum idem episcopus usque ad octavas
dicE-e3eosconservaretilla?sum,necbonaepiscopalu9
Sancti Michaelis .ielil.erationisobtinu.sselinducias,
alionare prffisumaret, vel pignori obligarc pra^ci- ;

piens etiam prioribus et decauis, quod diclum C eo penitus ignoranle, interim contraeum inquisitio
si

epi«copumvcnirecontingerotconlrapropriumjura- faclafuit, cum secundura jurisordinem jud.cisotfi-

cium conquiesceredebuisset, donec petili teicporis
mentum, ipsi debitum obedientiai consuetum dene-
curricula (lefliixissent ad hoc, cum in omnibus
garent eidem sub pcena quoqueexcommunicalionis
;

lcgitima fucrit appellalio interpusila ab eodom,

eidem studuit inhibere, ne do rel>us immobilibus
nulius videtur ejus fuiisse processus, qui appella-
de ca;lero quidquam alienare
THJlonsis Ecclesiae
tionis legitimffi remcdio enervatur. Praiterea, cum
pryeFumcret,consensu sui capitulinon obtenlo.Pro-
objiceretur eidem quod post excomim;nicationem
cedente verotompore, cum idem episcopusin ipsius
decanus celebrassel divina, ipsi procuratores inficiabantur
esscl archiepiscopi praesentia conslitulus,
Tullpnsis (366) in modo denuntialiouis crimen ei omnino, et quod prajdictae villse .tlienatae fuisseni,
dilapidalionis<.bj<'cit,prnponens,quod,juiisjurandi non culpa episcopi scd capituli contigisse firmabant;
uudo, quiuquid per archiepiscopura fuctum fuerat,
reigioni et excommunicatione contemptis, vigiuti
ad mensam epi- a nobis ccnseri putabant irrituin et inane. Nos
et duas villas alienare prffisumpsit
Tullensis in igitur, his et aliis diligenter auditis, quoe partes
scopi perlinentes,et, cum episcopatus
mille libras coram nobis proponere voluerunt, quia prajdictum
sua; oromotionis
SUte IJlUlll.JLllilJ.a inilio
...ii.KJ •• redditibus
in '"- - - .

haberet ad tantam peripsum fuerit exinanitionem q legalum rite per omn.a cognovimus processisse
libras Tulljnsis rao discreUoni vcslra; per apostolicascriptamandamus,
redactus, quod vix ad triginta
p.Tvenirc. Gu.n igilur qualonus, prajdiclara suspensiuois sententiam fa-
nela3 cjiis (;0T3ent redditus
cientes auctoritate nostra firmiter observari, pro-
adhocidem episcopus n^spondisset quod non per
curatorem idoneum statuatis, qui negotiaejnsdem
suam sed capituli sui culpam illarum rerum fuerat
quod placobat ut de episcopalusinterim administret, cpiscopo tamenin
alienatio perpelrwta, adjecit ei

viris ejusderr diceceseos justis et raoderatis expensis congrue provisurus.

statu episcnpalus a bonis
et sic, eurn de partis dufii hujusmodi causam contigerit ventilari ; et,
fieret inquisitio veritalis,

(366) Fredericus de Brixei, decanus Tullensi!

(363) VideR-iyiialdum.. al anuum 1205, §
53.
quinti 13, not. raemoratur anno 1200 mox.et immediateTheode
;
(364) Vide epistolam libri
(364*) Vide epistolam lihri septirni 116. ricus, anno 1216; apud auctores novee Gatliai Chri
(.365) Vidc cpiatolam libri luinti 13, not.
stianx, tora. XIlI,col. 1062.
(355*) Ibid.

m
 661 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. 662
quoniam productionitestium aneutraparterenua- A misso, lemere celebratam, iliam, exigente
juatilia
tiatum fuisse didioimus, non altestationes receptas non duximus admittemlam, dolentes pro te pariter
vobis clausas reiriittimus, nihiiominns injungentes et pro ippo, quod ad postulationem hujusmodi
non
quod praefatum episcopum secundum forniainEccie- est eomodo processum, ut eam secundum Deum
siaB ab excommunicationis vinculo absolvatis, et approbare posseraus. Monemus igitur serenitatem
recipialis tcstes, quos ulraque pars duxerit produ- tuam el exhortamur attentius, quatenus
in hoc
cendos, quorum attestationibus una cum prioribus non voluntatis nostrae duritiam,8ed canonicae san-
publicatis, causam diligenter examinare curetis, et ctionis censuramattendas, quam sine personarum
eam, sublato cujuslibet contradictionis et appella- acceptione servare volumus, ul debemus, cum in
tionis obstaculo, finecanonicoterminare ; ita.quod manu nostra non debeat esse pondus et pondus,
silegitime vobisconstiterit.pra-dicla bonaTullensis quasi in statera dolosa sciturus pro certo quod ;

Ecclesiae perculpam ipsius episcopi alienata fuisse, preces, quas nobis secundum Deum duxeris porri-
ab eadem ecdesia eum amovere curetis. Alioquin, gendas, parati sumus efficaciter exaudire. Ne vero
cum de alicnationejam consfet, quamvis idem epi- Strigoniensis Ecclesia ulterius remaneat desolata,
copusculpam refundat in alios, quia lamen super Strigoniensi capitulo per nostras damus litteras in
hocvchementpr habitus est suspectus, et graviter p mandalis, ut ad providendum sibi
pastorem ido-
infamatus, purgationem ipsi canonicam indicatis iieum.perelectionem canonicam, vel postulationem
;

attenlius provisuri, ut, si dictus episcopus post
excommunicationis sententiam in se latam divina
praesumpsittemere celebrare,quia contemptum ad-
junxit contemptui ad enervationem ecclesiasticae
disciplinae, vos eum a pontificali otficio deponatis.
Testes autem quifuerint nominati,sisegratia, odio
vel timore subtraxerint, per censuram ecclesiasti-
cam,cessanteappel!atione.. cogatis veritati testimo-
concordem, requisito sufTraganeorum assensu,side
antiqua approbata consuetudine fuit requirendus,
inframensem post susceptionem litterarum nostra-
rum procedere non postponant. Alioquin, extunc,
ne gregi Dominico diu desitcura pastoris, ad pro-
videndum eidem Ecclesiae pastorem idoneum pro-
cedemus, secundum officii nostridebitum ex pleni-
tudine apostolica3 potestatis in quo quantum ;
,

nium perhibere nullis litteris praeter assensum

:
cum honestate uostra poterimus, tuo deferemus
partium obstantibus, etc. Quod si non omnes... honori.
duo vestrum, elc. Datum, vin Kalendas Julii.
Datum, etc. septimo IdusJunii. LXXXIX (367).
LXXXVIII (366*). PRIORI, ET FRATRIBUS H0SPITALI3 SANCT^ TRINITATIS
ANDREiE, DOMINO HUNGARI^, DE VERNOLIO.
Excusationem iiffert, cur ei pro postulalo Colocensi ^ Recipit eos sub protectione, cum annuo censu uniux
arrhiepiscopo in Strigoniensera archiepiscopum rno- obuti aurei.
rem nongerai, aliurnque eiigijubet. (iii Id. Junii.)
(viii Kal. Julii.) Solet annuere, etc. Eapropter, dilecti in Domino
Novit ille qui scrutator est cordium el cognitor filii, vestris justis postulalionibus inclinati, persG-
Becretorum, quod ad honorem et profectum tuum nas et donum vestram, cum omnibus bonis, etc,
ardenti desiderio aspiramus, pro certo sperantes
usque suscipimus.Specialiter autem domos, terr-",s,
qnod tu progenitorum tuorum inhaBrens vestigiis,
et alia quae Herveus parvus eidem domui contulit
;
sacrosanctam Romanam Ecclesiam^matrem tuam, decem «olidos in fLrno Georgii de Punt. decera so-
prompla devotiime cupfas venerari. Licet erfro per lidos annuatim in anniversario Joannis de Sacce-
primas lilteras, quas nostro apostolatui destinasti,
nuill. feudum Cochet, et terras de Faudo sicut ca ;

postquam ad regni fjubernaculum ascendisti, fra- juste et pacifice possidetis, vobis, ac, per vos, ei-
lerno sigillo signatas, nos duxeris exorandos pro dem Hospilali, anctoritate apnstolica confirmaraus,
.'enerabili fratre noslro ; J. Colocensi archiepiscopo, et i.raesentis scripti patrocinio communimus. Ad
idStrigoniensem melropolim transferendo, postmo- indicium autem hujus percepta? protectionis a nn-
lum tamen, per alias litteras, luo charactereinsi- obulum aureum
j)
bis, gratis oblatum nobis, nostris
Snitas.nobishnmilitp.rsiinnlipncii nt r./^oti,u«;^r,«.^
;nitas,nobishumilitersupplicasti,utpostulationem _:i •
_: i- .• .^
quesuccessoribusannis singulit" persolvetis. Dccer-
le venerabili fratre noslro, C. Quinquecclesiensi nimus ergo... nostrae
protectionis et confirmatio-
eamdem metropolim evocato admittere
spiscopo, ad
nis, etc. Si quis autem, etc.
lignaremur super qua cum fratribus nostris deli-
;
Datum..., iii Idus Junii, anno octavo.
)eravimu8 diligenter, et quoniam invenimus eam,
XC (367-).
)ost appellationes ad nos legitime interpositas,
in S. MAGDNTINENSI ARCHIEPISCOPO (368).
nulta discordia non solum suffraganeorum, verum
Super consecratione episcopi Argenlinensis.
sliam canonicorum Strigoniensis Ecciesiae, contra (VIII Id Junii.)
brmam mandati nostri, regulari ordine praeter- [Solet ad se mora trahere plerumque periculrm,
(366) Vide R^ynaldum, ad annum 1205, § 55. Diplom. tom. I, pag. 313, Dtpl. 373, ideoquc hic
i^ide etiam epistolam libri septimi 226.
uncis inclu'litur.
(307) Vide Raynaldum, ad annum 1205,
§ 68. (368) Vide epistolam libri quinti 14, not.
367) Epislolam hanc vulgavit SchoepOinus. Alsat.
C(i3 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VIII. 664

consumrnari, A. tia fuerit posluhta, por dilecti.m filiura.... abba-

et quffl a principio polerant de facili
lon;:;a postmodum dilatione suspensa, graves inter- tem de Bungart (370), quem ad te propier hoccnm
duin et difficiies exitus habuerunt. Istud autem di- nostris lilteris destinavit, ut securum ducatum tibi
lectus tilius, H. Argentinensis elcctus (368*), non praestaret, et in ejus consecratiooe tanquam unus
modicum reformidans, non sine multo lal)nre ad consecralorum astaret ;
cum(|U0 idem eloctus ver-
prBGsenliam nostram accessit, nobis reverenter in- bum tuum supor hoc devole receporit, ab ipso ar-
sinuans quod, cum canonice fuerit de unanimi chiepiscopo per nuntium dili^entissime postulavit,
voluntate cleri et populi in episcopum Argenti- ut tam petitioni tua? quam suse super hoc praeberet

nensein electus communicato fratrum suorum et

,
asFensum sed id ab eo non potuit aliquatenns im-
;

prudcntum virorum vencrabilem fra-

consilio, ad potrare. Unde, idem electus tibi per clericnm

trem nostrum, 0. (369). Remcnsein archiepiscopum, tuum, qui tunc aderat secum pnesens, et iitteras
sanctae Roraanaj licclesiffi cardinalem, tuncepisco- intimavit, quod archiepiscopus ipse ducatum tibi

pum Pnenestiura, in partibus TeutoniaB legationis sicut petieras, praestare non posset, et ipse pa-

officium oxercentem, et ad te, pro eleclionisconfir- ratus erat ad locum securum accedere, quem tu ei
matione speciaies nuntios destinavit, qualiberaliter propter hoc duccrcs praefigendum, sed a te reepon-

a nobis ebtenta, postmodura, cum idem electus
per.... abbatem de Sturzelb (369), et alios, cum
iitterisejusdera legati, hu.nililerac reverenter fece-
rit te rogari, ut ei consecrationis benelicinm exhi-
beres, lu ei per tuas litleras respondisti. quod,
deliberationepraehabita,diemeietlocuracongruum
assignares, ad quem tam libi qnam ei securus pa-
teret accessus,ibique tunc illum in episcopumcon-
3 gum aliquod non accepit. Idem igilur electus a
nobis humililer postulavit nl, quod a te ad pr«e-
sens obtinerenon potorat, ei misericorditer impen-
dere dignaremur: prajsertim, cum de relardatione
consecrationia i(>sius, Argontinensi Ecclesi:^e, clero
et populo totius episcopatus, multa provenerinl et
adhuc proveniant detrimenta. Nos auiem, tuae vo-
lentestralernitati rleterre.adconsecrationem ipsius

secrare?. Electus autem, promissione tua diutius non duximus procedendum, donec de rei serie ac
exspectata, suos ad te nuntios iterato direxit, qui, voluntate tuapertuasredderemurlitteras certiores
licet in itinere fuerunt spoliati.adte tamen pedites Ideoque fraternitati tuaj per aposlolica scripta
nihilominus pervcnerunl, consecrationem insius praecipiendo mandamu?, qualenus per litterasme'
Bollicite postulantes. Tu vero ad instantiam tam
, ram et simplicem nobis significes veritalem, et
electi quam nuntiorum ipsius,diemeiapud Ander- tuarn etiam voluntatem exponas, utomnibus intol-
nacum, in Dominica qua cantatur Oculi mei, in iectis super hoc, prout expedire noverimus, proce-

anno praBtcrito, assignati, promittens te ibi con- damus sciturus pro ccrto quod, si procedendum
;

secrationis ei beneficium impensurum. Cumque duxerimus ad corisecrationem ipsius, bonori tuo e^

idem electus ad locum ipsum die statuto paratus juri suflicienter curabimus providere.

esset accedere, litteras tuae fraternitatis accopit, in Uatum, viii Idus Junii, anno octavo. f
quibus arduis praepeditum negotiis asserebas, et
te XCI. :,

ideo non posse ad diem assignatam accedere, nec CONSULIBUS F.L POPULO MONTIS PESSULANI.
termino praefixo pro consecrationis munere im- Vt non impedinnt constructionem oraiorii SancliSpi-
pendendo suae satisfacere voluntati. Processi vero ritus (370*), eiiistola comvdncdoria.
temporis, idemeiectus, gravom sibi et Ecclesise suae (in Non. Junii.)
videns imminere ruinam, ita, quod homines rcgio- Non sine dolore referimns, noc sine pudorenar-
nis illius in cum, praepositos et abbalcs, ot alios ramus qund quidam in reprobum 8ensumuati,tan-
clericos manus injicere non timerent, sumentesex quam irnpii, qui, cum venorint in profundum vitio-
eo pervorsitatis audnciam, quod idem eloclus non rum, contemnunf, aedificationem oratorii Fratrnm
esset pastnrali praeditus dignitate, ad sedem aposto- hospitalisSanci; Spiritus.contranostrumstatuturn,
licam nuntium destinavit, postulans, in hac causa imopntiuscontradivinum mandatum, mnltipliciter ,

sibi ct Argentinenpi liicclesiae, cujus statu?, tamin impedire nituntur, non attendentes quam sit im-
spiritualibus quam temporalibus, iticurrebat assi- D pium et iniquum nequiter operari contra operapic-
due detrimontum, per benignitatom sedis aposto- tatis, quae, secundum Apostolum, promissionem

lioae providcri cui litteras ad lc de benignitate

;
hahct vit.e, quae nunc est, pHriter et futurae. Quia
paterna concessimus, ut eum in compotenli loco et vrro tanlicpraesumptionis audaciaccclesiastica de-
tuto vel in persona propria consecrares, vel face- bct sevcritate retundi, nos, ex parte Dei otnnipo-
rea per alios coiisecran. Tu veio, cuiu tupHr hoc tentis,Palris, etFilii, etSpiritus sancti, anctoritate
litteras nostras receperis, et ab ipso electo conse- quoque beatorumaposlolorumPetri etPauli, simul
cratio sua curn rnulta precum et devotionis instan- ac nostra, excoramunicamus et anatheaiatizamue

(368 ) Vide opistolam libri octavi 8, not. col. 947.

(369) Vide epi.stolain libri seplimi 116. (370) Vide epistolam libri octavi 8, not.
(369') Vorl&TheoiioricumnommQ. quemannol200 (370) Vide epistolam libri sexti 107,
memorant auctores novae Gullix Cfirislianae, t. XIII,
 665 P0NT1FICATU8 ANNO VIII, CHRISTI 1205. 666
omnes omnino, sive clericos, sive laicos, qui per se
A « speciosa fecimus praeparari, et ea liberaliter tibi
ipsos vel alios constructionem ipsius oratorii prse
« doaavimus ia signura gratiae specialis. Tu vero
sumpseriiit aiiquatenus impedire; auclorilate apo- tanquam devotus princepsetcatholicusrex, super
«
stolica statueutcs ut.si
quisquam in laqueum hujus « altare beali Petri, apostolorum principis, regnum
excomraunicationis inciderit, a nemine absolvaiur, « luum nobisetper nos apostolicsesedi.cum multo
praeterquam mortis articulo constitutus, donec
in
« devotionis affectu per privilegii paginam obiuli-
ppostolico se curaverit conspectui praesentare, di-
« sti, iliud ei constituens in perpetuum censuale,
gnam dc lanto facinore poenitenliam recepturus. « Ormiter promittendo quod juramentum fidelitatis
Devotionem autem vestram inDomino commenda- « etobedienti<E,incoronatione tua nobis exhibitum,
mus, quod, apostolicis exhortationibus informati, « inviolabijiter observabis, et ad iliud exhibendum
praedictis frairibus contra praesumptoreshujusmodi « et conservandum successores tuos obligari voJe-
potenter hactenus astilistis, impendentes eis auxi- « bas. Nosigiturgratiam tibianobisexhibitam ad
liumopportunum, itaquod, nisi vestro fuissent fa- « successores tuos derivari volentes, praesentium
vore defensi, orutorium jam incceptum non solum « auctoritateconcediraus, ut, cuin ipsi decreverint
impeditumfuisset,verun;eliamomninodestruclum. coronari, coronam a sede apostolica requirentes,
Lupientesigiturvostanquamfiliosspecialesinbono n « de speciali raandato per Terraconensein archie
perseverare nrnnnaitn ot
nfir.4fiVP.rarp proposito, et rla.rint..in c.^^
de virtule semper _; _ ^
ascen- « piscopum apud Gajsaraugustam solemoitercoro-
. . .

derein virlutem, charilatem vestram rnonemus at- nentur, praestita, super

« praedictis idonea cau-
tente, et in remissionem vobls injungimus peccato-
" tione (372). Nulii ergo... nostrae concesslonis, etc.
ruin,quatenus fratres praedictoscontra malignorum « Si quis auteni, etc.
molestias defendalis.et ad consummationeui orato- « Datumxvi Kalendas Julii.
riijam incoepti manum eis non aux:iii porrigentes, XCIII (372*).
permittatis utejus constructio possit ab aliquo im-
tlDEM.
pediri,qualenusperhfficet alia bonaquae, Domino Pollicetur quod, si obtineal insutam Majoricarum,
inspirante, feceritis, seternae retributionis praemia instiluetur in ea sedns episcopalis.
uberiusconsequamini, et apostolicaj sedis gratiam XGIV.
mereamini plenius obtinere. EIDEM.
Daturn iii Non. Junii, anno octavo. Concedit ei facullalem possidendi licite quidquid de
terra Haereticorum poterii acquirare.
XGII (371).
XGV.
P. REGI ARAGONliB.

pum Tarraconensem apud Caesaraugustam coronen-

tur. Manlat ut regi in expellendis impiis auxilio consi-
lioque prsesto sint.
(xvi Kal. Julii.)
XGVI (373).
[« Cum
quanta gloria et honorc, tripudio et ap-
FRATRIBUS DE CALATHAVA, ET DE VELEZ (374).
« plausu, regium Komaj de manu nostrn in
mona- Mandat ut regi Arragonise adversus Saracenos opitu-
« sterioB.Pancratii susceperis dia«lema,postquam
lentur.
« per venerabilem fratrem nostrum, P. (571') Por-
(iii Non. Julii.)
« tuensem episcopum, in regem fecimus te inungi,
[Proposuit coram nobis charissimus in Ghristo
« tua sublimitas non ignorat. Ut autem
dileclionis filius noster, P. Arragoniae rex illustris, quod,
cura
« dllectum, quem ad tuam habemus personam,
per charissiraus in Ghrislo filius noster iliustris
« exhibitionem operis evidentius monstraremus, rex Castells, cum Saracenis treguas inieril, vos
« regalia insignia universa, raantum
videlicet et eisdem de regno ejus guerram facere non audetis
;
« colobium, sceptrum et pomum, coronam et
mi- postulans, ut vobis scribere dignareraur, quatenus
« train,ad opus tuum, non minus pretiosa
quam in ipsius fronteriam veneritis, et ibidem, Saracenos

'"'."^^ ''* in Gestis Innocen- etc. Additio haec le..itur etiam in altero
tii^'\^ rx^vn '*I?'!^H*'' exemplari
!}''"' ^''•^" ^"J"^'^^ '^^''^^^' ^"«d reperitur in Re.esto anni
nild^s
"<ii(ius, annum iV.rr?"'
adann^.m
aa liOb. «'h^'^''
34 Scd utrobique anno
!:)
noni. -~
""
n» 101.
pontificatu^ Innocenlii nono data dicitur; et, quod (372*) Epistoiarnm 9.3, 9i, 95, quas cum cajteria
valde mirandumest, in Rcgesto anni
noiii n» 101 ad fidem apographi Conti exscribi curaveramus,
repctita reperitur, proul suo loco
videbitur. Rav- apographum e raanibus nostri*, quo casu ne-ci-
naldus loc. cil. addit Ascnpla huic Diplomali d/es
:
mus, pxcidit; ideo|ue earum tantummodo argu-
[•i Ce lis Inaccentii non reperiiur, in Heqestn
vcro menta hic exhibore possumus. Vide RaYnaldu^ni
itaapposita est : Dat. Ferent. xv K'd. Jnlii j -.
Verum ad annr.m liOS, § 63.
in Gestis diserte legitur Dalum Ferentini, xv Kal (373) Epistolam hanc laudat Rfiynaldus, ad an-
:

lutii, anno nono.

num 1285, §63 Intpgram vnlgavit Ancel. Mauri-
(371*) Vide epistolam quinti 69, not.libri que, Annal. Cisterc. tom. III, pajr. 457 ad an
(372) Pust hffic vorba additur
in Gestis et apud '

1205. cap. 8. §5.

rtaynadum « Rt quoniam jure civili statutum
(371) De Ve'ex,. « Additionis hujus occasionem
:
est
ut niulieres maritornm
honoribus decorentur, pr^- causave lectori relinquo pericrutandam. »
'entium auctoritateconcediraus,ut per Angel!
rr.anusVjus- Manrique, Ioc. cit.
aera archiepiscopieas lijeat coronari.
Nulli ergo »
 INNOCENTil III PP. REGBSTORUM LIB. VIII 668
067

eosdem curarelis viriliter expugnare. Monemus A. XCIX.

igilui' discrelionem veslraiu, ct per aposlolica S. BATHONIENSI ET GLASTIONIENSI EPISCOPO (377).
scripta mandamus, quatcnus, si ila cst et videri- Conceditur dilatio transfrelandi.
tis expedire, ad expu^inandos Saracenos prsdictos (XI Kal. Julii.)

fronteiiam veriiatis. Cum assumpseris .signuni crucis.ut ad tcrrae san-

in ipsius
Datum m Nonas Julii.] subsidium traustietarns, et arrepto ilineie, ad
ctce

nostram accesseris prajsenliam, iiceiitiamobienta

•

XCVIII (375).
DE CASTRONOVO, rus;nos, ecclesiarum tuarum necessitatediligenler
.... CISTERCIEN8I ABBATI (376), P,
inspecta, cum multo graventur onere debitorum,
ET MAGISTRO R. APOSTOLICif; SEDI8 LEG.VTIS.
in (eudum Castrum
altendentes quoque, quod iioo sis idoiieus ad pu*
Ut concedant regi Arragonum
Scune, {quod est jiropnelalis bcnli Pelri,) ab kxre- gnandum,necadducendostecumbellatorcspropri».
licis recupcratum per eui/idcni rcyem, cutn annuo tibi suppelant facultates,delratrum nostrorumcon-
censu ad eorum. silio,dilatiopem tibi dr.xiaius conccdendam, aucto-
(xvi Kal. Julii.) rilate tibi pra^sentiuin injungentes, ut, ad tuas
Discretioni vestrae per apslolica scripta manda
revertens ecclesias, eis non tam praeesse studeas
mu3, quatenus charissimo in Cbristo filio nostro, g quam prodesse, studiosus intendens a.l liberandaa
D A T»r.Q fYnn n m r^ncitrnm K/^.nrflP r.iim
P. illustri regi Arragonum, Castrum fc^curae, cum
ill..£^(ri t.orri ^ (^n..
ipsas a debitorum
; rtnit tenenlur,sollicite
onere quo
.. r^l, : .... nPO-
tor\*inlni» cnllm.llA pro
..^n/^»..-.

illud ab haerelicis recuperaverit, Domino perralt- visurus, ne ab eisdem ecclesiis te absentes, nisi
tente, personaliter concedatis in foudum ita ta-
; urgens necessitas el evidens utilitas postularint.
men, quod fidelitatem ex eo Ecclcsiae Romanae Datum XI Kalendas Julii. .

faciat, et, in recognitionem quod ejusdem castri C (378).

proprietas ad jus beati Pelri perlineat, certum B. MAGISTRO (379), ET FRATRIBUS SANCTI
JULIANIDE
censum statuat solvendum nobis noslrisque suo- PERARIO (380), TAM PR^ESENTIBUS QUAM FUTURI8,
cessoribus annuatim, et hoc totum patentibus lit- REGULARIM VITAM PROFESSIS, IN PEBPtTUUM (381).
teris roboret et confirmet Recipit eos sub prolectione beoti Petri, sub annuo
Datum XVI Kalendas Julii, anno censu uttius maruprtini.

oclavo. (xvi Kal. Julii.)

XCVIII. In Regesto bonae memoriaeLucii papae, praedeces-

CKNADIENSI EPISCOPO ET ABBATI DE STKKEDOB CISTEIIS soris nostri, perspeximus contineri, quod, cum
CIENSIS ORDINIS. locus vester, in Saracenorum faucibus cmptitutus,

Ut recipianl purgaiionem ab episcopo Ouinqueccle- nuUi ponlifici hactenus fuerit dioecesana lege sub-
siensi super accusatione incestus. C jectus,ipse venerabilium fratrum, P.Compostellan.
(xiii Kal. Junii.) et G. Bracharensis archiepiscoporum, G. Lame-

Venerabilis frater noster, C. Quinqueccclesiensis censis, P. Civitatensis, V. Salamantin. J.Visensia,

episcopus, suam volens innocentiam demonstrare, et A. Auriensis episcoporum precibns inclinalns,

fecit nobis humiliter supplicare, ut super illa nota ut liberiusetlibentius defensioni Christianitatis et
nefaria, qua de quodam incestu nefando excogi- aliis divinis obseqniis instaretis, locum vestrum, in

tata malignitas eum invidio^e respersit, purgatio- quo divino mancipati cstis obsequio, in jus et pro-
nem ipsius recipere dignaremur. Cum ijiitur con- prietatem beati Petri et Ecclesiae Romanae recepit,
tra eum
nnllus appareat accusator discretioni et suo privilegio comraunivit, statuens, ut praeter

vestrae per apostolica scripta mandamus, quate- Romanun. pontificem nullus locum ipsum inter-

nus competentem ei locum assignetis et diem, in dicto supponere, vel in Fratres inibi commorantes
quo cuni duobus episcopis et tribus abbalibus excommunicationisvelsuspensionissenlentiamferre
purgationem canonicam publice recipiatis ab ipso, praisumat. Nos igitur, ejus vestigiis inha-renles,!
attentius provisuri, ut mandatum apostolicuin ex- locum ipsum, qui ad juset proprietatem apostolicaBi
sequamini fideliter ac prudenter. sedis pertinere dignoscetur, sub beati Petri et nostra
Datum XIII Kalendas Julii. j)
protectione suscipim'is,et praesentis scripti privile-

Epistolam hanc laudant Bzovius, in Anna-

(375) transcripsit et confirmavit, additis aliis et recen-
libus,tom. XIII, ad an. 1205, n° 10; Raynaldus, sits militiae possessionibus, quas jam hoc tempore,
ad an. 1205, § 63. Vide etiam Angel. Manrique, neque paucge,necexigua? subjecta tamen sublineir :

Annal. Cisterc. t. III, pag. 4 '.8, ad an 1205, cap. tali clansula. AD indicium. » Vide infra.
Privilegii Lucii PP. III, partem legere est apud
3, Ml- Add. si vis, Hist. Occitan tom. Ill, pag.
u6. eumdem Manrique, ibid., pag. 139, col. 2. ad an-
Vide Epistolem libri quinti 16 not.
(376) nuioll33, cap. 5, § 10.
(379) Erat is, verisimiliter, D. Benedictus
Suare.
Vide epistolam libri quintiQO, not.
(377)
(378) Epistolam hanc laudat Angelus Manrique, vel Sugi%. Vide Hist. Ord motiastic, tom. V,
Annal. Cisferc, tom. III, pag. 457, col. 2. ad an- pag. 55.
num 1205, cap. S, § 7. (380) Mispanice, del Pereyro.
Pera
« Sancti Julianaei privilegio muniti, hoc eodem (381) De funJatior.e ordinis S. Juli^ni de
anno
anrio ^iiiuo), feudatarii nomana;
facti sunt leuaaiarii
{iZOb), tacti Romanae sfdit.
sfdis nu m.
rio Alcantarae,
ai. /viuaii.-a. a=, vide Angel.
,,,j^ .... Manrique,
^,.^. ...-----.

Cisterc. toin. II, pag. 279, col. 1, ad aanum liw

t-.--,
Annai
-^
Quip^e.lnnocentius privilegium Lucii, qito abomni
dioecesani jurisdiclione eximebantur, ad litteram cap. 2, g 2 et sqq
 669 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. 670
gio communimus,auctoritateapostolicastatuentes,
A CH (385).
ut orJo monasticus, qui secuncJum Deum et beati ... PATRIARCHiE HIEROSOLYMITANO, APOSTOLICiE SEDI8
Benedicti Regulam iri eodem ioco instiUitus, etc,
LECATO.
usque conservetur. Praetcrea, quascunque posses-
Facultas, ul absolulionis beneficium imperliri possit
siones, etc, usque vocabulis exprimenda Locum :
universis transfrelantibus, quocunque modo eta
ipsum, quo domus ipsa sita est cum ecclosia,
in quocunque fuerint excommunicati.
et omnibus pertinentiis suis, terris, vineis, silvis, (iv Kai. Januarii.}
pratis, pascuis, aquis,aquarumve decursibus et Cum apostolicae sedis graliam sis in inajoribus
molendinis ;
Radicatam, cum pertinenliis et uni- as.=ecutus, non decet ut
denegpntur minora,
tibi
versis finibus suis : Villardo Torpino,cum omnibus sed inde semperaccipias proficiendi materiam.unde
perlinentiis et finibus suis Ferrariara,cum omnibus
; tuffipromolionis digiiosreris exordium habuisse.Ne
pertinentiis et finibus suis CoIuienar,c;im omnibus igitur ex auctorilatis defectu profectus, quem
; a te
pertinentiiset finibussuis ; Almendram sicam.cum mater tua, sacrosancta vidclicet Romana Ecclesia,
piscaria, pascuis, perlinenliis et omnibus finibus expetit el exspectat,in ultramnrinis partibus valeat
suis ;
Grangiam in Aidea de Ponte sico,cum vineis, impediri auctoritate tibi prajsentium personaliter
agri3,pascuis et universis pcrlinentiis suig. Sane indulgemus,!]t universis, quos zeius fidci christia-
novalium vestrorum, quaj propriis manibus aut, B nae ad partes illas adduxerit, vel qui ibi fecerint
sumptibus colitis, sive de nutrimentis animalium residentiam, quocunque modo, vel a quocumiue
vestrorum, etc. usque preesumat. Liceat quoque fuerint excommunicationis sententia innodati, ab-
vobis clericos, vei laicos liberos, etc.
Prohibemus solutionis beneficium secunduin formam Ecclesite
insuper, elc, discedentem usque reihiere. valeas impertiri, recejita prius eb eis idonea cau-
Chrisma
vero.oleum sanctum, consecraliimes altarium seu tionesuperhis,proquibusexcommunicatitenentur,
Basilicarum, ordinationes clericorum seu
mona- ut satisfaciant competenter; ita tamen, quod,cum
chorum.qui ad sacros ordines fuerint promovendi, ad cismarinas partes eos transire contigerit, ad
aquocunque mrtlueritis catholico suscipietis cpi- sedem apostolicara accedere teneantur cum tuarum
scopo communionem et gratiam sedis apostolicae testimonio litterarum.nostrum super hoc recepturi
habente. Sepulturam praeterea ipsius loci, etc, mandatum proviso, ne quid per fraudis astutiam
;

Uique assumuntur. Prffiterea, libertales in allerius praejudicium a

etimmuni- te vaieat oblineri, quia
tates a iegatis, archiepiscopis et sic alios
episcopis.regibus juvari volumus.utalii non lajdantur.NuIli
et principiDus.aiiisque personis tam ecclesiasticis ergo, etc.
quam mundanis, provida vobis deliljeratione con- Datum IV Kalendas Januari.
cessas, ralas habemus et uuctoritale
apostolica C
confirmamus.Obeunte vero,etc. usquc Dei timorem GIII (386).

et beati Benedicli Itegulam EIDEM.

providerint eligendum.
Ut clerici cumipso transfretuntes fructus proebenda-
Deccrnimus ergo, eic. ,usque profutura,
salva sedis rum ad trienniuni percipere possint.
apostolicffi auctoritate Ad indicium aulem
(382).
(iv Kal. Januarii.)
perceptae hujus a Romana Ecclesia libertalis,mara-
Siad remotas transmitteris regiones, ut per tuee
pelinum unum singulisannis nobis,nostrisquesuc- probitatis solerliam filelium populus iiierito et nu-
cesBoribus pervolvetis. Si qua igitur, etc. Gunctis mero augeatur,necesse est ut in his auxilium apo-
aulein, etc.
stolicae sedis oblineas,per quae tuae propositum ho-
OatumRomae.apudSanctuinPetrum.permanum
nestatis in melius debe;it promoveri.Cum igitur te
Joannis.SanctffiMariaeinviaLatadiaconicardinalis,
oporteatclericorum honestam etcongruarnsocieta-
xviKaJendas Julii, indictione viii, Incarnationis tem habere, qui et laboris tui participcs esse de-
Dominicas anno 1205, pontificatus vero domini beant, et mercedis, universis clericis, qui tecum
Innocentii papfe III anno octavo (383). duxennt transineandum, auctoritate prajsentium
GI (384). induigemus, ut eis fructum praebendaruin suarum
UNIVERSIS ARCHIEPISCOPIS ET PH^LATIS,
IN HIEROSO- ustiue dd triennium percipere liceat,vel quibusvo-
Q
LYMITANA PROVINCIA CONSTITUTIS. luerint obligarc.
Ut legatum sedis apostoticx
missumad regnum Hiero- Dalum IV Kalendas Januarii.
solymilanum rtcipiant kumiliier uc devoLe

(382) Ha;c apud Manriq.

(383) Porro Honorius PP. (384) Apographum quod a fidem
epistolae hujus,
..
III. successor Inno- apograpbi Conii cum
''^«^oconfirmans exemptionem,eam-
exscnbi curaveramus,
caeleris
;i!.n
atin '''fT. ?
subdit e manibua nostris, quo casu nescimus, excidit,
clau9ulam,ut non immerito inde con-
ectemur solutum revera leudumpcranno. ideoque ejus tantummodo argumentum hicexibere
aliquot, possuuuis.— Vide Raynaldum.a.l annum l-'05,§27.
icpt post exsolverit,
quod etiam contigisse vide- '

mus in raultis aliis. ANoiiL. Ma.nrique,..

(385) Vide Rayaidum.ad annum 1205, g 27.
loc. cii (386) Vide Raynaldum, ad anoum 1205, § 27.
67i INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VIII. 672

CIV (387). A sis concilii, et eligendi hac vice perdiderant pote-

slatem, et per triennium ecclesiaeticis beneficiis
CONVENTUI WINTONIENSI ET ABBAT1BUS,PR10R1BUS, ET
carere debeant, suppliciter posiulnntes, ut super
UNIVEUSO CLERO WIMONIENSIS DIOECESEOS.
in ejiiscopum hoc inlerloqui dignaremur (391). ille vero taliler
Elecliunem praecevlons Lincolnicn-is
Wintouicnsem (388) confirmut. respondebant, quod, licet is, <juem elegeranl, fuis-
(XI Kbil. Julii.) sel minus legitime natus, per gratiam tamen apo-
slolicae scdis iegitimari promcruit,et hoc asserebant
[Cuai Wintoniensis Ecclesia paslore vacarel ar-
chidiaconi (389 cuni fautoribus, suis. Saresberien se lcgitime probaturos. Nos igitur, attendentes.

sem decanum, prior uutern, et complices ejus quo isti post primam electionem admiserant illos
praecentorem Lincolniensem, in episcopum elegc ad celebrandam secundam, et (juod decretum con-
cilii tnemorati decernit, hujusmodi praesumptores
runt.] Cumque propter hoc partes ad noslram
una vice duntaxat eligendi potestate privatos
praesentiam accessissent, quoniuin supcr serie rei ;

non modicura discordabant, te^tcs utrinque quoniam electio, quam coram nobis celebrare vo-
gestae
lebant, non jam secunda.sed tertia occurrebat, ad
recipi fecimus,et attestationes jussimus publicari,
eligendum cenauimus admittendos, ] ita, ut
illos
quibus perspicaciter inteilectis.postquain ub utra-
procuratorarchidiaconorumsineraonachorum prae
que parte sufficienter e.xstitit allegatum, superfo- b
judicio interesset. Cumque rursus in unum locum
renda sententia cum fratribus nostris deliberavi-
musdilijienter.Invenimusautem,electionem ulram- ad Iractandum supereleclionefaciendacommuniter
formam canonicam attentatam, couvenissenl, uequiverunt tamen in unum votum
que fuisse contra
concorditer convenire, quamvis in hoc ulrique
et, de conjuralionibus, appellalionibus et cx-
ut
communicationibus taceamus.primam per inordi- communiler concordarenl, quod, nisi celebraretur
electio coram nobis, irreparabile detrimenlum
natam praesumptionem,secundam vero per violen-
tam impressionem,comperimus esse fuctam ideo- :
Wintoniensi Ecclesiae iinminebal. Verum, co fa-
que, via rejjia procedentes, utramciue duximus, cientequi fecit utraque unum,ad unaniraem tan-

exigente justilia, senlentialiter irritandam. Post dcra concordiam redierunt.praefatura praecentorem

aliquot vero dies, pars illa, quae praecentorem Lin- sibi pari consensu in episcopum eligentes.Nos au-
tem, honestati nostr^ providere volentes, ct ec-
et
colniensem elegerat, ad praesentiam nostram acce-
dens,quoddam sub sigillo capituli protulit instru- clesiasticae libertati,non prius electionem illara de-

mentum, in quo continebatur expressum, quod crevimus conlirmandam, quam in consislorio no-
Wintoniensis convenlus vices suas priori et qui- stro publice juravissent, quod nec pcr aliquam
nec per aliquam. coa-
busdam fratribus, super electione pontificis in p obligationpm erant astricti,
nostra praesenlia celebranda, comm.iserat, eisque ctionem inducli, ut electionem hujusmodi cele-
plenam liberam eligendi sibi pontificem contule-
et brarent. Juraraentis igitur sic receptis, et electio-
nem examinavimuset electuni.Cumque per litteras
rat potestatem unde.suppliciterpostulabat anobis
;

venerabilis fratris nostri Turonensis archiepi-

licentiara eligendi.Nos autem, Hlleri parli exhiberi
fecimus instrumentum,iiuod cum fuissetab omni- scopi,necnon aliorum multorum,de ipsius ordina-
bu-3Comprobatum,qua3sivimus ulruin isti cum illis tione canonica et procreatione legitima nobis et fra^

eligere velient, an potius sine illis. Qui, habito bus nostris plenissime constitisset, et charissimus
in Christo filius noster, J. rex Anglorum illustris,
consilio, responderunt, quod, salvis exceptionibus
habebant.ipsi cum electionem cui libenti animo, quantum possumus, cum hone-
quas contra illos eis
stale deferimu.s, sicut ex patentibus ejus litteris
volebant unamimem celebrare.[Licetigiturin com-
rauni oranes de facienda electione tractaverint, nobis innotuit,suum prsstitisset assensum,cseteri8
regulariter concurrentibus.quia rectis dispositioni-
quia taraen nequiverunt esse concordes,infecto ne-
gotio, ad nos habere recursum et hi quidem ;
bus tiihii morai vel difficullatis debet afferri, ne
asserebant; quod erant eligendi gregi Dominicodiu desitcura pastoris, eleclionem'
(390) firmiler ii i

potfstate privati,pro illa maxime causa, quod ho ipsam, de communi fratrum nostrorum consilio,'
^ duxiraus confirmandam. Quocirca, universitative-
rainem non iegitiine natum scienter eligere prae
strae per apostoiica scripta mandamus,quatenu8
ei,
sumpserunt ;unde,secundum statutum Lateraneii

Wesmonn.tt. Prudentia vir raagna praeditus, et ea

(787) Epistolap huj')S fragmenta reperiontur in- ut illistem-
ter Decretales.lib. i, tit. 6, De electione el elecli po-
apud tlenricum regem III auctoritate,
poribus nerno exstiterit prudentior. Obiit anno'
testale, cap. 25. Quae illic leguntur hic uncis in- Parisio. Vide:
1238 V Id. Junii, auctore Malthaeo
clusa sunt variae lectiones dantur. Vide epistolara
etiaiM Gnswm. De PrdSsul. Angi. pag. 217.
;

hujufece Libri oclavi v.

(389) In Derret. Archidiuconus, et mox
vei^o pro
(388) Agitur hic de electione Petri, de Rupibus
{de Rochys), archidiaconi Pictaviae, nec non prae-
autem.
elegeranl,
centorisLincolniensis, de quo vide Annales Eccle- (390 Dp.cretal. hic add.^uf praecentorem
et infra legunt quod illi qui decanum elegerant,
six Wantoniensis, apud Warlhon. Angl. sucr. pa.ri\,
pag. 305. Elpctus hoc anno 1205, Romae consecra- erant, etc.
lU9 fuit Uominica proxima ante testum S. Michiic- (571) Haec desunt in Decretal.
\is,ied non nistcoUalis ibi liberaliter veniis,ui habet
 C73 PONTiFlCATUS ANNO VIII, CHRI3TI 1205.
tanquam
reverentiam
pastori
irnpendatis,
veslro/debitam obedientiam
impendatis, salubribus
salabribus monitis
mandatisipsius parentes humiiiter et
moniUs
devote.
et
ct
o.,
A
f
sub S
dili^entius Pt fnrh-f<.n
"V' !k
r
'^^^
debito fidelitatis quo nobis
.,,.•

tenentur aslricti et
excommunicationis paena, districlse
pra^cioientes,
,

^<^^^"^ XI Kalendas Julii, anno octavo. quod excommunicatos iiloset

credentes Patareno-
CV (.392). rura, qui ab excommunicatis
et concredentibus
VITEHBIENSI (393), ET (JRBEVETANO (39 i) suispostinhibitionem noslram in
consules sunt
EPISGOPIS. electi, et J. Tiniosi, perditionis
filium, electum in
Ul aduenus PcUarenos permissam Camerarium,
sihi auctoritatem a dominio quod sibi temere usurpa-
excerceant, Viterbium adeant,
eiectosque consules runt, ejicere studeant
magistralu submojeant. omnimodis et laborent, et
procedanttam contra eos,quam contra
(xvi Kal. Julii.) Patarenos
credentes,fautores et defensatores
Cum
lupi rapaces, qui venerant
in ovium vesti-
ipsorum, juxta
mandatum vestrum, ac secundum quod eis
menii3,pascua tua, frater Viterbiensis, per
non solum aliasnostras litlerasest injunctum.
tib. pagripuerint et immaniter Alioquin nove-
occuparint, sed et nnt nos universis fidelibus
oves, quaa pascebantur nostris, in civitatibus
ibidem fiirafi ^^imf nono atque castns circumdajacetibus
penitus universas,
quasdam exin s 1^0,^ 7"%.^"^''''^ constitutis, de-
H
suavoracitatisin^lLierirsahJb ems^ ^ ?™'''' '" P^-^^ceptis, ut, nisi dicti Viterbien-

qaasdam exponentes'\r:"::S::";:re^,
^ ,

:r::t:?":^^!^"^,^:-
e.s extunc ad mandat.im
^~-'nt adimplere,
quasdam semivivas relinquentes lupinis vestrum faciant vivam
morsibus guerram. Electos autem
laceratas,imminettibi ex suspecto ipsos, excommunicatos
officio pastorali et
depositos publice nuntietis,
vigilare vigilias noctis, non et tam ipsos diffidetis
solura super reliqui^s ex parte nostra quam eorum
salvandis, ne pereant vel complices et fautores
furentur, sed ut quaera<^ Ouiavero D. Delicate et J.
oves perditasdiIigenter,donec Marchisan. judices. et
invenias, et inven- M. Macarulii,R. scrinarii,
tas ad caulas revoccs
et humeris tuis portes
noluerunt intell.gere, ut
ra- bene agerent.sed prsfatis
pacitati luporum occurrens in fortitudine electis se temere socia-
animi et runt,nec,postquam eos ab olficio suo
virtute; et, si tantam audaciara a?sumpserunf suspend.mus
conversi sunt a via sua raala,
quodlatratucanura vel baculo terreri sed ad iniquitalem
nequeantve! extenderunt amplius raanus suas,
fugari ,e.s personaliter te publice denun-
opponas, animam tuam tiet.s eos ab officio suo
pro ovibus tuis ponere non depositos perpetuo et infa-

"
formidans, veri Pasto- mes, n.si ad mandatum nostrum
ns vest.gia imitando, ne, infra quindecim
si cedas hostibus vel dies sat.sf.-ceriat competenter.
fug-as, ovibus derelictis, Verum, cum nunc
etlanam reputeris meH:
mercenarius qucBrens lac
^^^^^;" ^^ C exped.atsicuttriticuiu vos cribrari.sollicite
r^^[-^'^"^
^
-'^-^-Ilicite cavea-
^l^^"''' reraittatur,
quoque ficulne* coraparandus. ''"^''^^''^^' vel tepeat fides
cui u tm se ves;. ^"'" .'''"' "' 'audabiliter exsequamini
excidium comminatur. Tu
autem
tane.non debes a longe siccis
frate uTvp t\
.^^"'^^*"'" ^«^.s .njunctum, et, cum timor
oculis attnder. non sit
gustias fratris tui. s'ed -bi. raittat charitas perfecta
corapat „eri p o .m"- l" '^^^^'^^^f'^-- f
patienti, animam pro fratribos
et "'"" ''"^'^'^^' '^^' ^''^^'
oni .^
ammam suam pro nobis
"^»
.
ere '
P"nere,
p cu
sicut t?""''
et Z in gehennam.
animam m.ttere «^-P-^^
posuit ipse Deus.Ex.-surgas
ergo in adjutorium ejus et Datum XVI Kalendes Julii.
ad auxilium ipsis festi
Ufl.alter alterius onera
portantes utcharitatis vin- GVJ (395).
sulo colligati, et sit in
vobis vera fratrrnitas, NARBONENSI ARCHIEPISCOPO.
qu^ Mandat, ut se apostolico conspectui
Qullo valeat certamine
^^us vos duos in
vioh.ri. igitur ele-eri-Gum sistat, iisque
purget qua; objecta essent.
u
ministeriura istud, ut
pugnetis
«dversus best.as deserti, (VI Kal. Julii.)
qu.-E sicut locusta) terrae Cum super his, qu^ contra
te nobis denuntiala
'Uperl,c.emrepIeverunt,induatisvosarmaturaDei
Jtsecure stetis contra insidias ruerunt, legati nostri dil.genter
et impetus inimici' inquirerenl verita-
tem, tu, sicut accepimus,
)r^c,ncti zona justiti^ et
scuto fidei prsmun. "'=*^^P'°^"^' ad
«^ nostram audientiam
i n Znln.^ !^«"'^°"=^'«
alHt.sgaleamassumentesetgladiumspirUusouod "^ ^'"^eres disciph-nam.Ipsi
?r ,''

"" «PPeHationi deferre,

^st verbuiu -Dei. Ideoque, u.ilversitTt 've trl^ quam ad sen-
npr , r
postolica scripta pr.cip '"^--^'onem fldeliter
endo mandamu Tua't K 'T""' tactam

(392) VideRaynaldum, ad annum 1205 S 67 Angel. M..nric[ue, Annal.

m-? v'!! epistolam hujusce libn octavi 85 ' Cisferc. tom.lU ms 425
% Ur.^^P'^^"'"™ ''^'" 'i"'"^' 93, not.
j"Jeep.8tolam libri octavi 1«, not
Aq'{
um i^U5,
«m 12ol' s"irV^'"f
Haynaldus, ad an- adlouu r„Lf"'°"-" ''"" -P'™i '8.»' qu-bi
^ 59. Eamdem '^"r'^"'
fere integram
vuigavit
 REGESTOBUM Llh. VTII. 076
INNOCENTII III PP.
675
prosequendam, sed A hilariter admitten.us. Latorem vero pra.sentium_,
*' appellationcm interpositam
a,l <^in"^"'^ '^
„!„„;„,, rv, „„rr, flKi
tuum,tibi re^idimus rnmmp.nr atum. qui,
r-o.lrlimiic commenrlatum, QUl.
quoiiiam, etsi quem clericum
. . . . •

tu neutrum facere curavisli.

quantum in oo fiiit,negntium sibi comraissum pru-
dam ad nos nunlium destinaverisMllum tnmen non Monemua
emissam,sedluara denter ac diiigenter studuit procurare.
ad prosequendum appeliationem
igitur nobilitalem tuam, et exhortamur altentiua,
excusandum moram, misisti. Unde. si juris noluia-
secun- et per apostolica scripta mandainus, quatenus in
semus sequi rigorem, potuissemus utique,
canonicam exerccre devotione sacrosanctaj Romanae Ecclesiaj, matris
dum inquisitionis fidem, in te
omnem omnino tibi murmu- tuaetalem te studeas exhibere,quod ad honorem et
censuram. Verum,ut
benignitate profectum tuura magisacmagisintenderedebeamus
randi materiara auFeraraus.de gratuit:»
proximo Datum.
concedimii9,ut usque ad Septuagesimam
reprae- CVIII (367).
venlurara nostro te conspectui personaliter ^ _

delensurus te ipsura et justam sentenliam pr^posito decano et capithlo ecclesi«

sentes,
recepturus.Quod si prnpler intirmitatis incommo- HALBERSTAoeNms, pr^latis et universo clero,
dum.vel ©tatis defectum, aut aliam just^im
cau- ix halberstadensi dioecesi co.nstitdtis et om-

sam, nequiveris in prnpria venire

persona, post- nibus fidelibcs halperstadensis ecclesi^.
nuam do iusto impedimento feceris nobis Metv, ^ Significat eis, qucd Cjrltcopus Ihilberstademis abso- \

lut.s est a vinculo excommunicotioms,et mavdal

nosipsum negotiura viris discretisexarainandum ac honorem im})endant.
ut ei (lebifum reverenliam et
definiendum sub certa forma curabimus delegare, (VI Kal. Juiii.)
coram quibus tuas possis proponere rationes, ne episcopus ve-
judiciuni subeas indefensus.] Monemus igitur
fra- Cum venerabilis frater noster

Domino, per ster(398), affixo suis humeris signo crucis, in ob^

ternitatem tuam et exhortaraur in
mandantes, quatenus sequio Jesu Christi paites visilaverit transmarinas,
aposlolica tibi scripta
licet super excommunicationis sententia,quam ve-
factam gratiam recognoscens, circa gregem
tibi
nerabiiis frater nostor, G. archiepiscopus Remen-
tibi commissum diligentius solito studeas vigilare
paritsr et do- sis (399), Romanae Ecclcsiae cardinalis, tunc epi-
teque comraendabilera reddas vila
exemplo, sub- scopus Prasnestinus, apostolicae sedis legatus tu-
ctrina, ut, cum verbo profeceris et
negligen- leratin eumdem,se multipliciler ('Xousarit,tandem
sequens diligenlia prfficedenlem videatur
quod super ab- tamen intellecto, quod nos excommunicationem
tiam relevare. [Mandatnm autera,
S. titnli Sanct»
tecisse ralam habuimus, a dilectis filiis,
balia Montis Arragonum dimittenda nos
libi
Praxedis (400), et P. tituli Sancti Marcfilli (400)
iteramus, ne, si utrique
meminimus, districlius
presbyleris cardin^Iibus, apostolicae sedis legatis,
praesis Ecclesiae, neutri prosis.
C apud Acon absolutionis beneficium impetravit,preB-
Datum VI Kalendas Julii, anno octavo.
stito corporaliter juramenlo, quod nostris obediret
GVII (396).
mandatis. Cum igitur ad nos in suo reditu decli-
ANDRiE^ DICI, GUBEKNATORI REGNl nUNGARI.^.
narit,et excusationes suas diligenter audiverimus
Excusationem afjert cur ejus po^tutatis de Papem-
et benigne,nos eum absoivi fecimus ad
caulelam;
bergensi episcopatu non annuat.
el, quia nihil proponebatur in
nostra praesentia
Tam mulla fuerunt et magna,tam grataetiamet remittimus
contra eum, ipsum cum gratia nostra
acceptaservitio,qoae progenitores et praedecessores
impenderunt,ut abexcommunicationisvinculoabsnlutum Quocirca,
tui sacrosanctce Romanae Ecclesiae
fidci pro- universitatem vestram monemus attentius et hor-
tibi, quem credimuseis in devotionis et
mundi principes gra- tamur, per apostolica scripta praecipiendo man-
posito successisse,inler alios
dantes, quatenus, exhibentes eidem reverentiam
tiam velimus impendere specialem.ad honorem
et

profectum tuura efficiciter intendendo, ita, quod debitam et honorem,sic cum eo perseverarecuretia
agnosces, in devotione sancta; Romanae Ecclesiae,
matris ve-
certis indiciis et evidentibus argumentis
dili-amus affectu. Licet igitur pro strs, quod gratia nostra erga vos ipsum meritio
quam sincero te
Papembergensi episcopo, procedat el crescat.
venerabi'.i fratre nostro,
preces tuas nondura potuerimus exaudire,
pro eo D CIX.
nuntiorura, quos IN HUSDORP PR^P0SITI8,
quod, ante adventum solemnium WIRSfiBURGENSI, ET
super negotio imperii desiinatos jugiter exspecta- ET DECANO SANCT.E MARl^ IN HERFORDIA MA-
mus, honori nostro non expedit, nec Ecclesite cou- GUNTIN. DIOECESEOS.
gruit honestati, circa statum ipaius aliquid
imrau- Utmngistrum Martinum de praebenda, ipsi in Ec-
coUala,
clesia Mindensi per se.dem aposlolicam
lare,cum id ad nefjotium imperii dignoscamus spe- gaudere.
paci/ica faciant possessione
cialiter pertinere; temporis tamen opportunitate
(Idib. Junii.)
concessa,si se sluduerit idoneum exbibere, preces
venerabilis
tuas, quantum cum honestate nostra poterimus, Cura dilectus Qlius, L. procurator

Sittichenba-
(396)Vide Raynaldum, ad annum -1205. 55. j^
1209, et vitae reliquum in monasterio
Bucelin. Germ. sacr. tom. I, pag. -1-
(3'.^) Vide Raynaldum, ad annum 120.b, § 53. censi exigit.
(.398) Cardolfo, cive Bartholdo, defuncto anno (399) Vidp epistolsm libri septimilie.
(400) De istis jara dictum est
saepius.
1202, puccesserat Conradus, qui resignavit anno
 ^''"^
PONTIPICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. ,^78
fratris nostri episcopi Misnensis (401) px una
A. CX
P^''*^' '^ praBpositns Wrchincnsis, Bercer. Ut-
ahcbiepiscopo (403)", et. . . . sancti REvnGii
r.cu.etmagi«terNico!ans, magistcr Aib. et Alb. (40i), et sangt. joannis abbat.bus senonensi-
procuralor qiiorumdani Misnpnsium canonicorum bus (iO.5).
ex allera, ad sedem apostolicam accessissont, di- Ut ab H. diacono Senonensi recipiant resianatinnpm
lectum niium, L. (402) tit.ili Sancts Crncis, pre- beneficii cujusdam, non ob.uanle guod episZpus
sbyterumcardinalcm, eisconopssimus auditorem.in dicncesanus beneficium illud posi
mortem dicii ciia-
cujus praesentia cum ^''"^ promnerat.
partes insi.nul concertarent,
magister Martinus, tanquam Misnonsis Ecclesiffi (v Id. Junii.)

canonicus, searbitrio, de quo contendebant, oppo- ^* P^'"^^ dilecti filii, H. diaconi Senonensis,
no-
suit, asserens iltud nullius fuisse momenti, ^^"^ est auribua intimatum, quod, cum
proeo sua bene-
quod a judicibusa sedeapostolica delegatis in irri-
^icia resigoarit, eo quod,
senectute confractus, ut
tum fuerat revocatum, et quia in ipso
approbatur
op^^^^tet, io eis
deservire non posset, adhuc tamen
sectio praebendHrum,qiiam reprobatconciliumTu- '" Ecclesia de Alemancbis, Trecensis diceceseos,
ronense tum etiam quia, cum in arbitros illos luoddam beneficium sibii-etinuit.quodresignasset
;
a
se minime fuerit rompromissum, suum .ia'ndudum person.e idoneae cunferendum,
ipsiin pree- g nisi R.
judicium, quod Scholastria sibi auferri debeat, .'^'"'^'''^"^'s '^^"'^"icus, qui beneficiis multis
abundat
statuerunt. Unde, instanlius postulabat arbitrium' 'P®"'" P"'''^ mortem illiussibi
perdicecesanum epi-
illud nulluni penitus judicari. Ad
bfec autcm ;,ars ^^^^^^ ('i^S) promitti fecisset, etetiam confirmari.
adversa respondit, quod magister Murtinus se op- Un.le, idem diaconus a nubis
humiliter postulavit,
ponere non poterat arbilrio memorato, quia, "'"^ '''^^''^'"'"fsigntil-ionem ipsiusbeneficium
cum illud
non sitMisnensis canonicus, ad ea admitti ^*"'^'^^^'""^ idoneae person» conferri,
non iilo lantum
debet, ad quai soli canonici vel aliiipsorum ^^''epto, qui, eo vivente, de ipso
nomine beneficio nedum
admittuntur. Licet enim viieromur sibi Misnen. ^'^'^'"'ssionem, sed etiam. confirmationem accepit.
canonioum contiilisse, quiatamen,suggerendo fal- ^os igitur, ejusiiem diaconi petitioni
praebentes
sum et voritatem tncendo, nos
circumvenire prae- ^ssensum, discretioni veslrae perapostolica
scripta
sumpsit, carere debet penitus impetratis "^iandamus, quatenus, si res ita se habet,
; veritatem benefi-
quidem tucuit, quia, cum esset sacrilegusetduplici '^'"'^ memoratumad liberam reaignationem ejus-
exjommunicationis sententia innodatus, hoc nobis '^^'^' personae idoneh} assignare, illo
'^"''•^tis
tamen
exprimere non curavit falsum vcrosuggessit,quia, ^^^'"so. q"i, sicut superiusest expressum,
;
conces-
cum Scholastriam de qua sionem sivepromissionem de beneficio
sustentari potcrat 'com- ipsonedura
petenter, haberet, se nullum habere
beneficium ^ P°°^"'^''®! ^^^ P^^^^un^psit accipere, adhuc posses-
ecclesiasticum affirmabat. Cum igiturex praemissis ^*"^^. ^ivente, cum in hoc desiderare
mortem pro-
manifestius ostendaturnonessecanonicus, ^''"i videatur, in cujus locum
necca- et beneficium se
nonicorum eum esse procuratorem appareat, ^^^^'^^'^^ successurum.
Testes... nuilis lilteris veri-
non
estullatenuscontra arbitrium audiendus. Gumque ^*''' ^^^' ^^^^ ^' '^°° omnes... tu, frater archiepi-
ttoram cardinali praedictosuper his fuisset diulius ^cope, cura eorum altero, etc.
disputatum, et ipsequaj hinc indeproposita
fuerant
Datum v Idus Junii.
lobia fideliter retulisset, nos
attendentos,quod ea CXI.
lufficontra prajfatum Martinum proposita pr^posito
fuerant decano,et. scholastigo . . .

'elfrivolaerant; vel falsa, ut exclusis biturien. (407) coloniensis dioeceseos

ambagibus
jratm nostra circa eum plen.im Vt K. de Hard. moneanl et inducunt.
sortiatur effectum, ac ttiam ver
)r<Ebendamip3am vacantemeiduximusauctoritate censuram ecclesiusticam coganl, ut G.
mulierem
ipostolic-.concedendam, et ips.im suam, recipiat, non obslante
de illa manu ^f/»'^'^ juramento
>ropria curavimus ^"''' ^uoddeinceps alter alte-
'estras
investire. Quocirca.
per aposlolica scripla praccipiendo
discretioni J^t^oriS"
manda- („ Kal Julii \
jus quHtenus, auctoritate nostra suffulti,
pra^di- D Veniens ad apostolicam sedem G mulier l-i
tum magistrum f.ciatis plona et pacifica ipsius

rd\to::i^:rdreirrr
Dutum Idibus Jun i
'
t" "^^^^'^^^-
trix pr.sentium, supplici nobiLsinua

rr' '--'. ^"-^

Co onions;B dioecesoos,
^'— ~:z^
ion ^0^"

in facie Ecclesi^ contraxis-

«et,et d.utius cohab.tasset eidem. ortaestdissensio
_ inter eos, et, sic suadente buraani generis inimico,
quod deinccps alter nou requireret alterum uterque

(S^:'v^d;'^;:t.S ,?br!VuS? 5^Lt

nei!S ^b^^l^y^O^
'"'''^ ^" ^-""^^ Seno-
(40 V.,e e|ris.toIam '' ^"'^"" 1224,rexisse

W ff'''^'"'
>bas, tunc tempons,
libri tJr.ii 45.'
'^"«"'^«"^
.^ot
'^emigii Senonensis
S-,
erat Fulco, notus in inatru-
S gn^^dmr^Z/^fl

M
(406)
Sic dis^erte
"lO^'
Vide epistolam libri
1 g^tur n
tertii
apolrapho
i . n^
 680
INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VIII
e^g
ipsius, postulans hnmiliter et devote,
ut super hoc
corporaliter pr^stitit juramentum. Hanctamenvir A
^-06 quondam ei judices conc.dcre dignaremur. Quoc.rca,d.scre-
p e cat^^^^^^^ mandamus qua-
amitam cognovisset.antequam eam tioni vestr. per apostolica scnpta
p ius muiieris v.der t.s
uxorem sed! licet hoc asseverarent tenus, si accusalionem hujusmod. de jure
duLret in :

eam paKes
admittendam, a.,di.tis causam, et s.
quamplurimi, non fuittamen super hoc Ecclesia!
consenserinl, sublato appellal.on.s obstaculo,
fine
Ltafides Cumaulemposlmodumadsecundavota conscri-
secundo viro viam universa> canonico terminetis. Alioquin, gcstaom,..a
convolassJt uterque.
^° 4 vestrarum, ea
bentes sub tesiimonio litlerarum
,

dicta
carnisingresso, adhuc priore viro superslite,
praetigentes partibus
fecit in arcto loco ad poenitentiam agen- nobis fideliter transmittalis,
mulier se
peraclis, terminum competentem, quo nostro se conspectui
dara includi, ubi, sex annis in devotione non
reprffisentent, justiliam recepturae. Quod si
audiensaquibusdaradiscretisetreligiosis personis,
quod sic salvari non posset, ad aposlolicam
sedem omnes his exsequendi^... tu, frater archiepiscope,
accessit, humiliier postulanset devote, ut ei digna- cum eorum altero ea nihilominus exsequaris.
Nos igitur,
salutai-e. Datum in Nonas Junii, anno octavo.
remurimpendcre consilium
attendentes, quodillicitum fuithujusmodi
juramen- CXIII (413).

discretioni veslraj perapostolica scripta man- REGlNiE FRANCORUM.

tura, ^
damus, quatenus praefatum virum more
attentius
Litteris ct leyalionemxrentempermutcet.
fuerit, per
etinducereprocuretis, eum, si necesse Petrum, in Nonas Julii.)
remota, (Apud S.
districtionem ecclesiasticam, appellatione
[Novit „,qui nihilignorat,
„ quod super articulooj
cosentes,ut,eaquamsuperduxitexclusa,prajratam ^..„ ille,

matrimonii prote fec.mus quidqu.d homo

lacer._
recipiatmulierem, audituri postmodum, si quid
profec.mus
fueritquastionis,etillud,appellalioneremota,fine potuit, 9ed,peccatisexigentibus,parum
ad exmueuuuui
exhibendum tibi mar.talem
nui lli^.... afrectum,
-,
debito decisuri. Si vero contra
matrimonium nihil quoniam an
PhilippiJj
fuerit sufficienterostensum, (;t vir sa?culo derelicto animus charissimi in Christo filii nostri,
potest aliquatenuf
maluerit ad regularem vitam migrare, vosei
super regis Francorum illustris non
possit in suo inclinari, neque nos ejus animo
amorem po?sumuri
hoc licenliam tribuatis, ut etilla sic
permanere nullisliltcris inspirare, hoc solusDeus facere possit, in cu
cum
sicut desiderat proposito ;

Putat igitur ipse rex «I

verilati, etc. Quod si non omnes, etc. jus manu cor regis existit.
perpeiuo sit malefioio
Datum u Kalendas Julii. multi etiam opinantur, quod
propteraffinitatemve
impeditus. Unde,non sclum
CXII (408).
rum etiamproptermaleficium atepostulatseparari
ARCHIEPISGOPO (409), ET ABBATI
SENONENSI ^ nolimus.imo, quantumcuitf
" DE CORZON. Licet igitur tibi deesse
SANCTI MARIANI (410), ET MAGISTRO
R.
Deo possumus. semper velimusadesse, quia tamei
Utdeaccusaticne,quam 0. dux BurqundiiB, super dispositionera Dei mutarenon possumus, nec expe
matrimonio con.uinguinex cujusdam sux cum
co-
consangutui- dit, ut in hoc raiserabili slatu tu, et rex ipse, dia
quarlc
mite Niuernensi, vAut ipsl in
ingiarani, tius maneatis, millimus ad te dileclura filium
tatisgradu sese contingerenl. intendebat,
virum provi
M ad sedem apostolicam referant. magistrura P. capellanum nostrum,
visitatiODii
(iii Non. Julii.) dum etfidelem,quitibisoIatium nostrae
animum tuum subtiliter investige
Significavit nobis dilectus filius,
nobilis vir, 0. impendat et

in Ecclesia Gallicana cui secure tuam aperias volonlatem nobis fidelitei

(411) duxBurgundiae, quod melius tibi prov.dew
intimandam, ut, ea cognila,
grave scandalum est subortum, ex eo quod dilectus
nobilis vir... Nivernensis comes,
cum con- possimus.
filius,
de Datura Romae apud Sanctum
Petrum, m Nona^
sanguinea sua, quam. in quartogrudu contingit,
factosolummodo, quia de jure non potuit,contraxit Julii.]
idem dux
copulam conjugalem (412). Volens igitur
sibi a viris pru -
animaj suae providere saluti, prout
peccato- q
dentibus est consultum, et in reraissionem
injunctum,paralusest tam incestuosum con-
rum
nubium accusare,cum ipsa mulier consanguinea
sit

Herv^us de Mah.ldem (^'«''««^)'

Gien, qui '"'^'

(408) Vide Raynaldum,

ad annnm 1205 § 59. .J
Nivernensemque ccmitissam
terti. 45, not._ Petri (de Courtenai),
(409) Vide epietolam lihri duxeral. eamdemqu
versus annum 1200 in uxorem
Bprnoaldus,[ai Bernoaldus]. ex pr.oreanno
1904
'.10)
abbasS. Marimi electus, praefu.t annos tres
tom IJ,
St
sunrpmum.
ad annum 1223, .,uo ipse
u"q e
Vid. Hisl. AlUssiod. Xow. I
d,em ob-n
P'^?;/^^; ,

cum novem mensibus. Annat. Pramonstr senr V.de etiam AA de venf. les dat. loc- c.t.pag
Da<T 229. Vide etiam Gall. Christ. tom, XII, col. 47o. de G.en, Mahilden
Odolll,quiBurgundiae ducatum regere.iam 565 Qno pacto an.era Hprva^us d,c
conl.ngpre
n arto con.anguinitatis gradu
("411)
ab antio 1190 incffipit, verum, dux, non n:si anno fn
g'^neaiogica! pent.ores
renuntia- pot lerit, videant rei
1193, nost Hu-onislII. patrissui.obitum *
^
(413) i:pistolam hanc vulgav.t R-.y"^'^"^'
^rf de veV:/. les dat. edit
tus est, obiit anno 1218, Idecque h.c uncis uiciud.tw.
annum 1205, § 58.
nouv. tom. II, pag. 504.
temporis, erat
(412) Comes Vivernenais, tunc
 681 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. 682
CXIV.
A religione contempta, et adhuc nepotes ipsius deti-
....ARCHlEPISCOPOARMACHANO(4I4),EPISGOPODUNENSI, neat et arma etiam et catalla sibi restituere non
KS ABBATI DE INES DUNENSIS DIOECESEOS. curarit, a
juramento, quod ab ipso fuerat metu
Ut //. de La^ci, si injuste bellum moverit adver- morlisextorlum,instanter poslulabat absolvi, prae-
sus Joannem de Curci, occupala resliLuat. serlim cum ei fides non debeat, qui eam
servari
(Kol. Julii.)
aliis negligil observare. Cum igitur simus in eo
loco, disponente Domino,constituti, ut,
secundum
Sicut oblatus dilecti filii, J.ne Curci
(416), nobis verbum propheticum,dcbeamus dissoivere colliga-
tenor e.\piessil,nuper expertus est in
seipso, quod tiones impietatis, et fasciculos deprimentes ac
fallax hujus vitae jucunditas,vix aut nunquam statu dimittere eos qiii confracti sunt.liberoset disrum-
pernrmnet in eodem, cui quanto confidenlius
quis pereomne onus, discretioni vestrae per apostolica
inhaeret, tanto facilius labitur cum Jabente. Cum scripta prcEcipiendo mandamus, quatenus,si
vobis
enim tranquiJl.i securitate gauderet, ac spem non cunstiterit,quod piajdiclus H. injuste bellum mo-
modicam in quibusdam
suis Jamiliaribus et dome- verit contra eum, ipsum H. monere attentius et
sticis posuisset, eoruro consilio,
quos fideles esse inducere sludeatis, ut et terram ipsius, et alia
credebat, nobilis vir, H. de Lasci,
terram ipsius universa per hujusmodi violentiam occupala,
imgressus,cum exercitu copioso bellum g sine
inivit cum dilatione restituat conquerenti, eum a praestito
sibi
eo, ac, suis deficientibus in congressu, licet ipse juramento prorsus absulvens. Quod si monitis
cum paucisaliquandiutanlajmuititudinirestitisse, vestris acquiescere forte noluerit, ipsum ad hoc,si
tandem tamen retentus ab hostibus, ergastulo
fuit prremissa veritale nituntur,personam excommuni-
carceris mancipatus.Videns igitur
aibi mortis peri- cationis et terram eius interdicti sententiae
cnium imrainere.quibusdam religiosis suppo-
mediantibus nentes,sublato cujuslibet contradictionis et appel-
interipsos,evasit,ita tamen, quod totam
Hiberniaj lationis
obstaculo.compellatis.Juramentum autem,
terram abjurans,et omni juri vindicationis
renun- quod idem J. ultimo se asserit praestitisse, si de
tians, munitiones, homagia,
authentica qufelibet assensu factuuj est utriusque, eum non ligat qui
super eadem terra, tam a sede apostolica
quam ab duin ille, cui pra?stitum fuerat, eervare
praestilit,
aliis impetrata, dicto H. de Lasci resignaret,
et, negligit quod promisit. Quod si non omnes,
affigens suis
duo
humeris signum crucis,in Hierosoly- vestrum, etc.
mitanam proficisceretur peregre regionem,
nun- Datum Kalendas Julii.
quam in Hiberniam reversurus. Aggravata
est
etiam conditio memorata, cum CXV.
prjefatus H. eum
ion permitleret terram exire, R. QUOXDAM TOLOSANO EPISCOPO ^^^^
™'°'*'''' "'"'"'''^
nisi tu.frater archi- C (416.)
r. ,/ ''T'!^'" resignaverit
--„
>piscope, et quidam sufTraganei
ipiscope, sutrratran.i tui, n„; .„..,..
t„. qui ^^''.['b''^^'''^ administ
~—.....u,rationem
tecum tcclesiae Tolosanx, vateat, sine prxjudicio
)anter praesentes nlle-
in partibus illis erant excom- rms, episcopalc ofHcium exercere.
nunicationisin eos sententiamproferretis.quicon-
(iii Non. Julii.)
litiones initas inler eos
infringerent.vel eis aliqua- Cum ad consilium noslrum resignaveris admini-
eaus contrairent. Idem vero H.
incontinenti jura- strationem Ecciesia; Tolosanae, nos, honori
it, quod. quam cilo tuo
ipse J. ei munitiones.castella providere volentes, prasentium tibi auctoritate
t bcripta aulhentica reddidisset,
ipsum et duos concedimus, ut in splemnibus festis, vel cum
lepotes ipsius, a
quos captivos tenebat in vinculis viris ecclesiasticis fueris invitatus,
medilatione episcopale offi-
dimitteretabsolutos,ac nullum exha^- cium sine alterius praejudicio valeas exercere,dum-
edaret omnino, cui de lerra
sua feudum oonces- rnodo taliter couverseris,quod vita consonet digni-
isset, sed arma etiam
et catalla Jibere ipsum
per- tati. Ne vero in approbriuni tui ordinis mendicare
oitteret secum ferrc.Ab
eodem autem H. tali prte- cugaris, statuimus, ut trigmta libras Tulosanic
lito juramento, ipse consequenter juravit se
J.
monetae de bcnis episcopalibus ad sustentationem
ntamlerram et omnia quce possidebat in "."o.u.a
Hibernia
, ' tuam
..ua.u percipias
^,.;iL.puis aijuuaum,
annuatim, ita, quort,
quod, oration
orationi d
dili--
elictnri.m iMr..rv, 4 ,
'"^^^^^^
tZZZ on^TT^^7
amentum, quod videlicet,nisi sajDenicti.s ll nn.H
amentura,
sa;pepictus II qnod
'"^^"^"^'
'^''^'^' temetipsum ad opcra
nipin.ic ^.,^o»„.,„^.,^
a „„......_
pietalis,quaesecundumAposto!umpromissionemha l.- . ' .

iiraverat fideliter
observaret in nuUo teneretur bet vita>,qua3 nuiic est.pariteret futura.Nulliergo...
'dem.sed pro posse suo damnum
ejus,et dispen- concessionib et conslitutiouis, etc. Si quis,ctc.
'ura procuraret. Gumque idem H. .jurisjurandi Datum III Nonas Julii.
^^ archiepiscopo Armachano, vide qua3 Innorentii epistola
dniil dici debet resignatione vidp
*'^ epistol.ra libri quinti 183. ^
ml^ m'?"^
t4 0) Multa; don^tionum chartae
Gall. Clirisl. t. Xill, col. 21.
in lavorem coe- GonferendaesuntetiainEpistolaeDecretales; lib.i
abuUunens.s^a Joannedo Curci,
circa annum tit. 6, De eleclione el elecli potcstaie, cap. 26, abbiitl
^ionastic. Anglican.iom. CiUerciensi, fl ef P. mviactiis Fontis-friQidi
nLc^ /non'^^^^"^"'"'" :'et ibid
cap, 29, episcopo Convennarum. Grandis-Silvx
fia/.a5/m^.S ex archidiacono et
^onnensi, electus ^f
iennl?!'"'","'^!'' BelUe-perticx abbatibus nec uon apud Baluzium
:
fuerat episcopus Tolosanus Mlscetl. tom. III,novaG edition. pag.9l.tittercB
De-P-- oIoo.Le, ac postea Joan-
oc anno 1205, 'T'-
(^annrillo".
ms, episcopi Lemovicensis, et cotleg. '

depositione, vel potius, ut ex hac

Pairol. CCXV.
90
 REGESTORUM LIB. VIII. 684
INNOCENTII III PP.
683
assumi. Contradiclores, etc. Quod si non omnes...
CXVI (417.) A.

ABDVTl CISTERCIENSI (4i8),R.ET P.MONA-

dUO VCStrum, etC.
SEDIS LEOATIS Datum n Nonas Julii,anno octavo.
CHIS FONTIS-FRIGIDI, APOSTOLIC^
a prseposilara Tolosana
amoveant CXVII.
VI Mascaronem
(419.; BERTRANDO, AGENNENSl EPISCOPO (426), EJUSQUE StC-
(ii Non. Julii.) CESSOR1B08 CANONICK SUBSTITUENDIS IN PERPETUUM.
quam de mandato noslro fe- Recipit illum sub protectione beati Pelri^etconfirmat
inquisuiuueiii Huaixa
rP.r inauisitionem
[Per rp i„,.,„:
•
privicaia ei aregn ^nglornm roncessa.
P
et episcopi Tolosani 9 9 y
cislis super statu episcopatus
^"-^"^^'
ner=picaciterintelleximus,quodMascaroc-etonu5
Raymun- Et ordo ra^ionis expostuiat,et ecclesiastic^ utih-
,49o\^uratus asseruit se scivisse pro certo
tatis consideratio nos invitat,fratres et
coepiscopos
et amicos
dum olim Tolosaaum episcopum (421)
nostros ampliori charitate diligere. _et commissas
Ssqumubu
quibusdam
nte uam electionem habuisse
collo.uium
canonicis nominalim expressis, eorum gubernationi ecclesias patrocia.o sed.sapo-
cum ^ ,_ comiDunire, quo, ex suscepti
g^oiicae propensius
eosque sollicitasse precibus, ut ii.sum elegerenl in
quan- exsecutioneofficii.tantovigilantiorespossintsemper
episcopum,seque vidisse pariter et audisse,
in domo Sancti exislere,quantopravorum incursibus securioresse
do prcedictus episcopus existens P
quorumdam viderint permanere. Eapropter, etc. usque aanui-
Petri de Coquinis (421*),
recognovit in
qui ad- mus, et,pr33decessorum nostrorum.felicis recorda-
canonicorum prssentia, se canonicis illis,
Alexandri et
juramenlum tionis Urbani II, Paschalis, Eugenii,
versati fuerant suae prims electioni,
Monlibus prxstitisse (422), cre- Urbani III, Roinanorum pontificum,vestigii6 inhae-
in domo Altonis de
rentes,Agenn. beati prolemartyris Stephani eccle-
dens pro cerlo quod juramentum illud illicitum
Raymundus eligeretur ex siam. ciii, Deo auctore, praeesse dignosceris, sub
luit,et faclum, ut idem
bcati Petri,etc. wsr/MC communimus; statuentes, ut
pacto,et quod ipsemet.post primam
ipsius electio-
canonicae religionis ordo, qui a pieedecessore tuo,
cassataro, domum episcopalem ejus
nomine
nem Simone, in eadem et in beali Ca-
boncG memoriffi
delinebat,recipiensquosdam redditus et proventus,
ejusdem prasii martyris ecclesiis per Dei gratiam institutus
quos.de ipsius conscientia et consensu, in Urbauo
est, et a prtefato praedecessore nostro, II,
negctiis expeadebat. Cum igilur talem
scienler in
auctoritateapostolicaconfirmatus,perpetuistempo-
episcopumeligendo.sicutipsesuojuramentofirma-
se indignum,
reuuiuoiiu Bc
Deaeiicus reddidcrit iiiwigi.i.ii., - in eisdein ecclesiis inviolabiliter observetur,
ribus
pcclesiasticis beaeficiis
vit.ecclesiasticis
vit .. „ •
i j-
nuUusque in eis amplius fiat cauon.cus aut ordine
grfve ge imuset molestum,quod dilecto
lilio
qui se victurum canonice profes.us fu r.t.
ZJpoL Tolosano (423), in episcopum Convena- C tur,nisi
Priorem etiam,seu cujushbet ministrum dispensa-
?um(424) elccto, idem Mascaron in pr.positum
commuaitatem fratrum pertinentis, m
flWur (425) substitutus.] Quocirca. discretioni tioais, adecclesiis constitui, n.s, quem communis
rtrrpe ap stolicascriptamaadamus.quateaus, eisdem
oumdemMascaronemaborficiopr.positur.peaitus coaseasus episcop. et fratrum canoniceviventim.
elegerit, aucloritate apostolica prohibemus. Sanoi-
amoventes,faciatis virum idoneum ad officium illud
nensem, demum translatum ad ecclesiam TarracQ.
Epislolahaec reperltur,sed in aliquibus mu-
nensem, diem obiisse supremum 16 Marlii 1232,ex
(4-17)
tila, intcr Decretales, hb. i, tit. 6,
De eledione et
hic uacis laclusa necrologio Tolosano, atfirmant.
elerti potestale, cap. 26; ideoque
(424) Confereada cum his quag
de incerto Rai-
exhibetur. Variae lectioaes daatur.
mundi Aroaldi,Coavenaensis episcopi,(cui succes-
Eamdem exhibel Aagcl. mnr\que,Annnt,Cisterc. sor datus fuit Sparagus, praepositus Tolosanus,)
ubi
tom. III, pag. 446, ad annum 1205, cap. 3,
i^ 2

depositione cpiscopi r-jio- obitus anno dicuntur, in Galltx Gliristiana nova,

ipsum de electione et I, col. 1096.
pretium tom.
sani, Raymundi,disserentem audire,opere
(425) Decretal., dicitur.
est. et conferen-
jam dictum est saepius. (426) Notanda omniao hsec epistola
(418) De istis
quae de inceito Bertrandi {de Bcceiras.)
oninino lia;cepistola, cum his da cutn his
(419 Conferenda
proximesuper.orem episcopi Agenneasis I, obitus anno dicuntur ab
quffi adnotatasuntadepistolam tom. II, coh
-105 sed, praeserlim, cum his quae
leguntur apud D auctoribus novae Galtiae ChrislianK,
;
912. Bertrandum usque ad annuiii saltem 1205
auctores novae Ga//i,T Christiamf, tou). Xni,col. /7, produxisse,ex hac Innocentii epistola, chro-
aaserunt.Mascaronem, Prxpositum To- vitam
ubi diserte
memo- nologicis indubitatoe fidci notis vallata,certo cert.us
losanum adhuc anno 1216 in instrumentis
evincitur. Proinde, ea quee de obiius ejus die
di-
rari. . • r^ .
cuntur, sive in Burdegalensi necrologio, ii Nonoi
Apographo Vaticano la Decret. can-
(420 Sic in ;
cano-
initiahs taatuai Aufjiisti obiit Denranius,Aginnensis episcopus ,

celtrrius, et mox pro liaijmundum

nicushujus Ecclesise,s\ve in obituarioSilvaemajoris,
li. legitur. .
IV Non. Afaii.de anno 1206 intelligenda
sunt. Amo-
(421) Vide epistolam proximc superiorum llt).
Guillelmus II et Petrus, nec oon
vendiigitur, et
(421) la Decretal. hoec desuat. „ Joaones, quos in chronologica episcoporum Agin-
, . .

d. A. de M.p.
(422) Decretal., jurasse pro j. i. ;

nensium serie, versus an. 1203, 1204 et 1205, col-

raox pro /^ac/um leguntpr^samm.
Concinunt aucto- locare quidam voluere; quondoquidem Bertrandum
(423) Erat ei nomen Spararjus.
res nov3i Galtix Chrislianas,qu\, loc. cit. Sparagiam,
jam ab anno saltem 1187,et usque ad annum 1206,
continuato regirnine.Aginnensi Ecclesiae prajfuisse,
prspositum electura anno 1201, occurrere adhuc
ex monumentis probatur.
anno 1204, annoqueinsequenti episcopum Coaven-
 ^^^ PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRI8TI 1205. 680
mus autem,ul Ecelesiae et terrae et universa mi-p a nnr,;^^ ^-
adcommunitatem
adcommunitatemfratpum
fratrum utriusque 11."
utriu.oL ecclesiiEperti- "! ^ "-J^^^^^-g-Bc.tur possed.sse; pr.terea, comitalia
et monetara ecclesiam etiam
nent, secundum quod episcopus cum ipsis
; de Canu, cum deci-
melius misetprimitiisetierrissuis; decimas nihilominus
staluerit, per canonicos regulares disponantur, et Sanctce lM<lis et de Serinac, quas
ut inomnibus necessariis regulariter professis sub- studio et sollici-
tudine tua liberatas de manibus
veniatur.Projterea, quascunque possessiones, laicorum, abomni
quce- possides e.xacliones quietas pagnerias
cunquebonaeademBeatiStephani ecclesia inprae- quoquemo-
;

lendinorum de Agen et eminas ac redditus

sentiarum,etc.,MJ7Z(6' firma tibi tuisque successori- earum,
quas illustris memori®
bus et reiigiosis fratribus in ipsa ecclesia
R. rex Angliee, dum esset
Deo ser- comesPictavi.-e.in
vientibus, et illibata permaneant. Inquibus,
eleemosynam tibi pia liberalitate
etc. concessit, quae ad episcopalem
usque vocabulis ecclesiam Sancti Coloni, cum ca-
:
mensam perpetuo
deputasti, districtus inhibemus, ne
pelJaSancti Stephanisecug castrumBugd.sita, cui successo-
cum rum tuorum a mensaepiscopali alienareillasit
burgu et parte castelli ad Agennensem parochiam lici-
tum, vel in usus alios temere commutare.
pcrlinente; ecclesiam Sanctae
Prohibe-
Marife de Curte •
mus, insuper, ne interdictos vel
ecclesiam Sancti Saturnini de e.xcomraunicalos,
Monac cum omnibus tuos
I.UUC! au ofncium auccommunionem
ad uiiiuiuiii
• ... autcommunionem
^•""'om.m pr.p pq aeHr»Qm
ecciesiasticam
ecclesiasticam'
pertinentiis earum cum capella infra castrum
el ,.a.;,^. „
Pennesitis; hospitalem domum,cum capellaet om-
sumat, nisi forte periculum mortis
nibus ad eam pertinentibus.quae videlicetalJordano immineat, ut,
dum praesentiam tuam habere nequiverit,
peralium'
milite, ju.^ctacivifatem Agennensem constructa et
eidem 6ecundumformamEcclesiae,satisfactionepr«missa,
ecclesiae oblata est;
ecclesiam Sancti Petri
oporteatiigatumabsolvi. Ad haec, libertates et
deCondat.cumpertinentiissuis; capellam deFumet; ira-
munitates, a regibus.principibus et ab
ecclesiam Sancti Barlholdi de Pertica perso-aliis
ecclesiam' nis,tam ecclesiasticis
Sanclae Mariae de Loires
;
quam
mundanis,rationabili-
capellam Sancta? Mariffi
;
ter ecclesiffi tuae indultas et antiquas
de Biron; ecclesiamSanctffiMariae Gastri-Mauronis; et rationabi-
les consuetudines hactenus
ecclesiam de Pujons et ecclesiam de observatas, integraset
Alba-terra ;'

illibatas manere, praesenti decreto sancimus. Go-

ecclesiamSanctae Victoriae deClaromonte;
cappellam mitalia quoque et monetam, sicut a praedicto R.
Sanctae Maria; in burgo ejusdem castri ecclesiara ;
rege Angliae, tunc comite Pictavensi,
Sancti Hilarii deOombesca^et quidquid tibi tuisque
jurisSimon, successoribus pietatis intuitu sunt concessa,
ot caeteri Agennenses episcopi, in aucto-
ecclesia Sancti ritate apostolicacunfirmam.us.
Vincentii de Furgat haclenus habuisse Sepulturam quoque
noscuntur. episcoporumecclesiaetuaj, qui pro temporefuerint
Porro.adexemplareorumdemprasdecessorumnostro-
^ v^-ouiu..iiiu3i,iu- ninuominus
nihilominus duximus confirmandam
rum cce,netenumejusdemecclesia.SanctiStephani C
. confirmandam, ni^i alihi in
nisi alibi in
ultimavoluntateeleger _"^_*«F^'"i-uDeuntevero
nt^s^^^^^^^^^^^ te,
stabilimua et decaniam,
decaniam. cum hnn!..
bonis f.mniK,.o ^
omnibus quaj etc.«,5ry!/esecundumDoi timorem et canonicam in-
.

Unaldus.qui vicecomes fuerat, ad monasterium

pro- stitutionem providerint eligendum.Decernimusergo
perans, pro ipsius sedis restauratione
noscitur reli- utnullus omnino hominum liceat praefatiim
quisse;nec ulli omnino facultas Eccle-
sitdecaniamipsam siam, etc. nsque profutura,salva sedis
etbonaad ipsam pertinentia, jure, quod apostolicae
absit auctoritate. Si qua igitur, etc. Cunctis
!

haereditario vindicare.Mercatum vero, autem, etc.

quod ante Datum Romae, apnd Sanctum Petrum, per ma-
praefatam ecclcsiam Sancti Stephani
fieri solet, ut num J.Sanctae Mariae in via Lata diaconi cardinalis,
aequenti quoque terapore ibidem fiat,nec
aliquor'um II Kalendas Jiilii, indictione
removeatur ffimulatione, sancimus, octava, Incarnationis
salvis bonis Dominica3anno205, pontificatus vero domini In-
consuetudinibusecclesia3 Beati Capra&ii; feudum nocentii papae III anno octavo.
msuper Marconis,cum ecclesiisquce
Francx nomi-
nantur; partem videlicel Agennensis G.XVIII
dioeceseos, B. TRANENSI(427) ARCHIEPISCOPO, APOSTOUC^
sicut in Burdegalensi concilio corani apostolicai SEDIS
legato.
sedi8legatisAmato,tunc Olorensi et Hugone, Dispensafionem cum Bfirthototnafojiacono,
tunc iqnorante
Diniensiepiscopis, eidem Ecclesiae "'''"'" infenores ordineV'recepTsser'c"onn^^^
canonice' resti- n
tiitaest;ecclesiam Sancli Hilarii de mandalut minores ordines n conferantur ad cau-
Agen. eccle
3iam deLinarolis,per telam.
Raymundura,praedeccssorem
tuum, de laicali manu ereptam (Nonis Julii.)
ecclesiam de Or-
;

sana, cum tota parochia BarthoIoma;us,pauperdiaconu3latorpraesentium,

sua, castelli videlicet de ad praesentiam nostram accedens,
^onte Caplis quartas decimarum et nobis harailiter
rcdditus qui inlimavit, quod, cum ordinatusest in diaconum.

(427) Vide epistolam libri quinti 69, not.

f87 INNOCENTIt III PP. REGHSTORUM LIB. VIII. 688

nostmodumdispensusti oum eo,quam dispensalio- A « jamdiu laboravimus.divina auxilianle gratia, de

liberavimus, etad hoc cum multo labore indu-
nem idem diaconus a nnbis humililer confirmHri
«

per apostolica « ximus Ecclesiam Armenicam (434), tempore pon-

petebat. Quocirca, fratprnitati tuae
est ita,dispensatio- « tificatus veslri, meritorum vestrorum exigentia,
scripta mandamus,qua;tenus,si
de misericordia quae superexaltat « ad qijod jirogenitores nostri muitis transactis
nem hujusmodi,
judicio, firmiter facias observari, minores
ordines « temporibus inducere nequiverunt, ut ipse P.
quia non dicitur itera- « cardinalis, et rerum est testis effectus. Dominus
illi conferens,ad cautelam,
« Galholicus, cum solemnitate celebri et obe-
tum quod factum esse nescitur.
« dienliam et reverentiam per raanus ipsius iega-
Datum Nonis Julii.
« secundum litlerarum vestrarum formam et
li,
CXIX (428).
« mandatum, sanctae Romanae Ecclesiae et vocis
LITTER;ELE0NIS,REG1S ARMENORUM AD PAPAM.
interipsum ac « exhibens, palleum a beatitudine vestra destina-
Significat papse,quod pax rejormata esf
templarios etqusedam alia. « tum, coram ))ra?dictis personis astantibus, cum
in Christo Patri ct domino « omni humilitateet devolione suscepil, promit-
( « Reverendissimo
tens. inordine suo singulis quinque annis per
« Innocentio,Deigratia summopontificiet univer- «

pereamdem et R. imperaio- p « nuntios suos, secundura capitulana apostolica,

«salip«p«, ^^.(429)
« ris (430 gratiam, rex Armeniae (431), sanctitali « sanctam Romanara Ecclesinm visitare. tanquam
« suae devotus et obediens, cum salute,grataservi- « matrem et magistram omnium ecclesiarum, et
Cum constetvos, celeberri- « in cismarinis conciiiis, seu in propria persona,
« tia et pedum oscula.
Ecclesiae et « seu per nuntios suos interesse etquod non de-
« me pater et domine, totius sanctae ;

curametpraelationem,dante a berent celebrari concilia ecclesiastica in cisma-

« religiouisChristianffi
gerere, constat utique, nos « rinis partil>us,at)9cnte eo,vel nuntio suo.ab utra-
« Domino, dignissime
que partestatutum est. Qiiihus peractis, de re-
« ad vestri refugium,tanquam ad tutissimum
rece- «

«ptaculum,debererecurrere, in quototaspes no- « formatione pacisinter nepotem nostrum etcomi-

« strafiducia post Deumdependet, et a heatitu- « tem Tripoiitanum, tractatur; iu quo tractatu
« dine vestra noslris in necessitalibus praRsidiura « apostolica scripta de coramissione (435), ut cau-

« posiulare. Proinde, clementissime Pater el

do- « sam de qua agebatur fine debito terminarent,
quae dominis S. (456) tituli Sanctae Praxedis, et
« mine,ad pedes sanctitatis vestrae, genibus
flexis, «

conque- «P. Sancti Marcelli presbyteris cardinalibus,

« et cum omni supplicatione recurrentes,
tituli

conqueri non cessamus de domino P. « eidem P.cardinaiirepraesen-

et legatis delegastis,
« rimur et
« ('(32) tituli Sancti Marcelli presbytero cardinali, « tavimus, confidentes, secundum mandatuin ve-
« legato vestro, nostris in causis suspeclo, imo « strum, causam ipsam pereum fineoptato lermi-
« aperto ad versario Cum enim ad pa rtes regni nostri, « nari, in quihus dominus S. cardinalis, absens,

ex injuncta sibi legatione,tura pro reforma- « pro negotio Christianitatis Acon erat, quem in
« tum
nepotem nostrum et comitem « lota causa aequitatis et jusiitias invcnimus ama-.
« tione pacis inter
torom.Repraesentatis apostolicis scriptis, ut di-
« Tripolitanum, contra justitiam et appellationem «

« nostram ad apostolicam audientiara factam, An-

<( ctum est, causam nepotis nostri ei vices vestras
« tiochenum principatum usurpanlern (433), ut cre- « gerenticommisimus, et, ab initio causae, semper
« debalur,accessisset, dominus Catholicus, vene-
B ad aposlnlicam appellavimusaudientiametinju-
« rabiiis in Christo paternosler, cum quibusdam « dicioipsiuscausam ipsam commisimus, testibus
« sutVraganeis suis et ciero, nos, cum baronibus « domino patriarchaAntiocheno,Hospita]ariis,Tem-
« plariis el aliis viris religiosis (437) Nigrx-mon-
« fideUbus nostris et pluribus nobilibus peregriuis
« lans. (438). Ipse vero P. cardinalis et legatus,
astanlibus,quinta potuiraus honorificenlia et ve-
«
v<

« neratione.obvestrireverentiaiiiillumsuscepimus. in quo nullam et vere nullam habere sperabamus

suspicionem,comitiTripolitano,Templariis, et An-
« Sequentibus diebus, de obedientia Armenicae Ec-
« clesiae ad sanctam Romanam Ecclesiam,ad quam tiochenis confcederalionem privalam faciens, parti

(428) Epistola haec integra inserta et in Gei5ti ^ Armenus.

Gesta legunt Pe^ro, et infra post TripolitO'
Innocentii, § xcvi, ideoque hic uncis inclusa exhi- (432)
betur. num add. qui.
Raynaldus, ad (433) Ge«ta u.iurpaverat, et mox post dommus ad-
Majorem ejusdera partem retulit
annum 1205, § 30. Quae apud ipsum leguntur, hic dunt Joannes.
(434) Gcsta, Armenix et nr,ox Petrus legunt
duplici adinitium cu.jusquelinere in margincvirgula ;

dislinclasunt.Variasetiam lectiones ex Gestis, ex pro P.

sunt,
Itaynaldo, nec non e codicibus mss., tum Gallicis, (435) Raynaldus hic putat addi debere lecla
tura Romanis, etsi levioris momentii.ne qnid dili- sed idutilitpr Baluz., not. in morg. Gest. pag. 74,
genliae noslrae deluisbc videretur, notavimus. col. 2.
Gesta So,^ref/o hic et infra, ut Petro pro
(429) In Gest. L. apud Raynaldum vero deest.
;
(43fi)

(430) Idest nomanse Ecde.ux, utpatct ex Gestis, P.

§ c. In Armenico, haud dul)ie,erat liomanas auclo- (437) Dr Abbatiis Nigromontanis, vide Odor,
«

« Raynaldum, ad 1105, 38. « Baluz. not. tnmarg.

riialn grattam, aut quid simile pro quo intprpres
:
JJ

maie verlit Imfjerii. InGestis necnon apud Raynal- Gest. pof). 74, C0/.2. Vprnm, npud Raynaldum, loco
dum iegitur liomani imperii. a Baluzio c'tato,de Abbatiis Nigro-montanis nihil.
(431) In Geslis, Armenorum ; apud Raynald. (438) Gesta, Nigro-montanis. Huc usque Raynald
 689 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTl 1205. 690
nostrae fraudulenter detrahebat pt narfi nrlvpr«i> in a \„^^ u
sub protectioneDei et vestradepu-
nostri perniciem ^JZ"'tiZ^^^^^^mHnum
oerniciem et jacturam assistebat,
tatum, alienaverunt, et sic non
consilii etauxiliieis porrigens.
expeclata vulnus
Exinandato itaque ab hoste tulimus; quod moleste
ferentes, posses-
ipsius legati, sub cujua .spe (439) decepti eraraus, ad siones ettenimenta, quae in
partes Anliochenas secundo ac tcrLioaccessiniuspro refjno nosLro Terapia-
riipossideljant, sustinuimus
pace reformanda. Gomes Tripolitanus, diverticuia (445), et a terra nostra
illoseliminavimus. Hisita peracti9,dominus /^. car-
quaerens ad dicm statuLum in causa nunquam ac-
dinalis, Templariis confoederatus, inter
cedebat. Gognita vero et inLellecta fraude confoede- Tem-
nos el
pacem reforraare quffirens, nos ad restitu-
plarios
rationisinilffi, ipsum P. legatum, suspccLum,
imo tionemrerum/femplariisnuperabIatarum,primum
apertum adversarium habentes, ad apostoiicam me-
viva voce, postea secundo ac tertio scriptis et
rito appellavimus- audientiam,etcausam
nepotis no- nuntiis,instantercompellebat. Ad quod responde-
slri judicio vestro commisimus,
personau} nostram, bamus, dicentes Parati suraus, amore sedis apo-
:
regnumet gentes nostrus, sub
proLeclione Dei et stolicae,
Templariisrestituere nuperablata,si in or-
vestracommittenles, quod per privilegium a beati-
dine suo promiserint se de caetero, neque infra rau-
tudme vestradelegatumobtinerecredebamus.Gon
ros nequeexlra muros Antiochia^, juttiliffl et
dric-

carainalis,
cardinalis,
noctequadam ante adventum psius/'. D '"'^*
tigit igilur,
^
c.r^ omr.i exercitii
papHinaiic cum •, V B l*"'^)
npnntfo r,-.of.;.^
/nr-r^aAfi^ "6p0"3
nostriadversari,
..." sed sint, 8icut
•
i . • •

exeroitu nnstm X
..•
•
'
nostro vinHi,-jr,t^a
vindicante. ,•
viri religiosi, salvi et securi in domibus
et posses-
hffireditatemnepoLisnosLriii,partes/l«</oc/tmt.s(4'iO)
sionibus suis contra qu;e Templarii, arrogautiae
;
defectu.justitiaj infestantes, sicut domino
placuit, stimulo suffulti^opponebant, se axxxvoi Antiockenos
infra muros Anliochenos in manu forti
intravimus ; (4i7) contra juslitiam et dricturam nepotis
et, si ad fusionem Christiani sanguinis, et incen- nostri
semper defendere, ordine religionis postposito.Gum
dium manus potentiaj notrae exten-
ipsiiis civilaLis
vero deconcordia inter nos etTemplarios nihilpro-
dere voluissemus, urbs Anliochena capta
forel fici fjosset, dominus
P. cardinalis, absente domino
sed, pietato et Dei timore moti, et
Ghristianitati Gatholico, parte uostro venerabili Antiochix
miserando compatientes, dominum palriarchara. (448)
super eadem causa concilium celebravit, et, poat
Antiochenum ad nos accersitum inter nos et Antio-
appellationem nostram iteratam ad apostolicam au-
chenos rogaviraus, optaLae pacis esse mediatorem.
dienLiara, sententiam excommunicaLionisin terram
Et.dumdepacelractaretur, eccc, Templarii, quos
nosLram promulgavitsalvis conlessionibus infirmo-
praecibus et mandatis vesLris honorabamus,
et qui- rum, baptisterio et sepeiitione mortuorum. Super
bus in tota guerra deferebamus, salvaLis
possessio- eadem sententias suas tilteras (449) ad dorainura
nibuset tenimentis illorum, quos amicos, non ^^"
'^'"'^"^' "«" ad ^atholicum Armenorum desLinavit, ut ex abrupto
vPrsTrinr «nT r p Gatholicura abrupt
ZZ :.1TZT
baraus, sine diffiducia"']'':f^r''
h'*'^^^^
«P^^-- ^ pertotumGatholicaLum sententiose interdict.op^o
(441) facta contranos dente_ mulgaretur. In iisomnibus non interfuil dominus S.
acuerunt, turres munierunt, arma excusserunt,
cardinalis et legatus (450). « (451) Convenientibua
exercitum nostrurn intus et exLra rauros
civilaLis « itaque domino Gatholico, et pluribus sullraganeis
Antiochenae sagittaverunt,vexillum (442)
Bahanum « Gatholicatus in ununi, communicato diu consilio,
contra nos paraverunt, et, quod gravius
est Chri- « miratisunt de, tanta ettam subiLa exasperatione,
stianumeiruderuntsanguinem, postposito religionis
« absente Gatholico,in ArmenicamEcclesiara facta;
ordine. Haec infra (443) cum comite
Tripolitano et « et, reducentes ad memoriam hoc quod statum
Antiochenis{!ik!k) unanimes,perfido Soldano
Alapiaj « fueraL inter dominum P. (452) cardinalem, et
sunt confcederati ; sic suis raachinationibus J.
ab ac- « Catholicum Arraeniae, quia de concilio absens fuit
quisita hasreditate sua nepotera
nostrura, pupil- « ipse Catholicus, el sineconsensu suo data
est ia

(439) Sic et in cod. Reg. citat. a Baluzio in

niarg. in Gestis vcro, specie.
num legendum forte. » Hactenus Cangius.
Et mox Antiochx pro (443) Sic diserte legiLur in Apographo Gonti.Quid
Anliochcnas.
sibi velint hajc verba, nos non satis intelligere
(440) GesLa om. hoc verbura; infra fa-
Anliocheno- temur. In Gestis reclius, hi.
rum logunt pro Antiochenas, ei Antiochx
pro Anlio-
D
clienos.
(444) Gesta, Antiocheno
(445) Sic, et in cod. Vatic. In cod. Valicell. san-
(441) Gesta, diffidentia.
xivimus, in GesMs, saisivimus.
('i42) Lesendum eese oinnino Baldanum, censet (4i6) Gcsta, reclurgp..
Ungius. Gloss. tom. I, col. 952.
(4't7) Gc.%{n,.Antiochix, et mox dirccturam pro dri-
J'c, el in Cod. Reg. citaLo a Baliiz. in mar"- cturum Ipgiint ct infra yc:Thy\rc.religionis om\\.i\xni.
codd. Pod. eL Fux, citati ab eodem,
Baloanum (4'i8) Gest. et venerabili .\ntiocheno
|n Ue.stis vero Baldanum.
•uin. EpisLola Livonis {lcg.
—
« Baldanum, vexil-
patnarcha.
(449) Gt^sta, litleras suas cum sententia.
Leonis), regis Arine- (i-jO) Ilaec in Gestis desunt. Rursus
niie, in Gestis Innocentii PP. III. pag hic Ravnal-
edit
in ({„ du.*.
vero nostra, pa-, 74.) Sine diffiducia
facta (451) « Quae sequuntur, addita sunf ex Annali-
contra nos dentes acuerunt ...
exercitum nostrum
.
bus Odorici Rayn.ildi.
^xtra et extra muros Anliochx Baluz. in not. ad. marq
..

sagiltaverunt, vc- Gest. pag. 75, col. i. Nos, eadcm ad

xnlum Baldanum contra nos paraverunt
lidem Apotrra-
,
'ms .
. phi Conli exhibemua.
regium balsanum Fuxense balsanum
praeferro iiio (452) Rayn. Petrum, Hic et infra et
monuit V. Gl. Stephan. Baluzius unde,
Baldaki-.
mox }
:
omittit.
 REGESTORUM LIB. VIII. 692
691 INNOCENTII III PP.

sua (435) a cardinale interdictionis son- A que partibiis, sine personarum acceptione, justum
t dicecesi
ccnsuere patres noslri, illara non leneri judiciuin faciant.quatennsexindesanctair.Uomanam
« tentia,
dicentes Ecclesiam ad <fidilicationem,non extirpalioncm no-
(45'») nec observari (455) sentfntiam,
:
H

primo lac dulce sentiaraus proveniase, et, per

velbfi plantae vestric,
« Qui de mamillis matris nostraj
sugere sperabamus, nunc aulem fel auxilli vestrigratiam, delectabiles exitus raatutino
« et suave
acetum potamus; sperabamus imbre et vespere gaudeat se planta vestra reperisse.]
« amarum et
« salutifero non a grandinosis procellis
irrigari,
CXX (461).

« tempestari; qui vero nimium emungit, ut bcne LITTEBA MISSA PER CATUOLICUM ARMENORUM, AD INNO-
do- CENTIUM PAPAM TERTIUM.
« scitis, elicilsanguinem. Quaecura ad notitiam
mo- de eodem argumenlo, ei super quibusdam aliis
« mini S. (450) cardinalis et legati, devenisset,
consilio cum domino F. [Hoverendissimo in Christo Patri et domino In-
« leste tulit; et, habito
NOCKNTio, Dei gratiasummo pontillci et univcrsali
« collcgato suo, ad se accedente, quia instantis-
papa3, JoANNES, per eamdem humilis Armenorum
« sime ad audientiam vestram appellabamus, pro- ;

Calholicus, sanctitati suae (462) devotus et obe-

« cellam in auram, consilio domini 5. cardinaiis,
ex diens, cum debita obedientia et reverentia, plena
« convcrterestuduerunt. Sicque factura esl, ut,

raandatodominorum cardinaliura, illustris rcgis salutis gaudia.

«
g providontia Domini nostri, a quo
« Hiernsalem (457) et Cypri, omniumque nobilium Ex |ineffabili

bonum omne procedit, Arraenica Ecclesia, pri-

« perigrinorum, mense Septembris, ad partes Acon,
« pro reformatione pacis inter nos et Antiochenos
matum et magisteriura sanctaj Romanae EcclesicB a

Deo sibi concessum recognofccens, ^iXmipsius facta

« Templarios,nuntiura noslrorum,nobilem Con-
ct
est devotissima, et nos, t>szu5 (463), licet indigni,
« Btantium de Camarderio (458), dilectura consan-
minisler (464), accedente D. P. tiluli Sancti Mar-
« guineum nostrura delegavimus, et, mediante sa-
discretionedoraini, S. cardinalis, juris celli presbytero cardinale, legato vestro, ex injuncta
« pientia et
araatoris, pax reforraata est inter nos sibi legatione ad partes Catholicatus noslri (465),
« et aiquitatis

etTeraplarios, sicut per litteras ipsiusintelligcre illi, ob vestri reverentiam, cum clero et grege aDeo
«
nobis commisso obviantes, quanta potuimus hono-
« poteritis.Nos vero, nunqaara a mandatis sanct;E
nec recedemus vita riflcenlia illum suscepimus, et, mutuis communi-
I Romanffl Ecclesiserecessimus,
cantes aspectibus et colloquiis, per manus ipsius
« comite, quanquam dominus P. cardinalis ab ea
ve- Romanae
sanctoc Ecclesiae et vobis, secundum litte-
« nos eliminari laboret nos igitur, qui, Dei et
rarum vestrarum tenorem, obedientiam et reveren-
« stri gratia, tempore pontificatus vestri, nova su-
cupientes «u
uu^jieuics honorem
ad uuuuioin tiaraexhibuimus;atquepal!eumabeatitudinevestra
«,a,iw ^o.l..v, ..,.,.,,„„j,
« mus planta vesira
pianta vestra facti,
lacii,
C delegatum, solemnitate celebri ac cum omni humi-
. Dei et sanctae Romana? Ecclesise fruclus odori-
litate suscipientes, proraisimus, in ordine nostro,
« feros et suaves producere, ad pedes sanclitatis
8ingulisquinqueannis,pernuntio&nostrossanctam
« vestraerecurrimus; flexis genibus rogantes et de- |
« precantes, ut in judicio domini P. cardinalis et Romanara Eccclesiam, tanquam matrera et ma-
gistram omnium Ecclesiarura, visitare, et in con-
« legati, quem suspectura, imo apertura adversa-
habemus, causam nepotis nostri non com- cismarinisinteresse, etquod in eisdem eccle-
« Hum ciliis

« mittatis (459), » et quod nullam super nos, et siastica celebrari, nobis absentibus, vel nuntio |
terramnostrarahabitantes,cujuscunqueconditionis nostro, consilia non deberent, ab utraque parte

statutum Roraanne Ecclesiai i.i

est. Institutiones S.
existant, ex injuncta sibi legatione potestatem de
cstero habeat, utTemplariis per apostolica scri-
et parte suscepiraus, et in parte, propter absentiam

ptaraandando praecipiatis, ne de facto Antiocheno suffraganeorum nostrorum longe lateque diifusam,

adver- induciantes,et, quia non sine magna personaruir.
justitiae Gtdricturge (460) nepotis nostri siut
deliberatione hoc fieri poterat, convenientibus prae-
non sunt Hospitalarii, nec alii viri reli-
sarii, sicuti
latis nostris, vel majori parte prxlatorum (466), ia
giosi, etcausara nepotis nostri, de qua sajpius do-
minationi vestras scripsimus, non suspectis judici uno tempore conslituto, ipsorum consensu, ne ia!
Ecclesia scandalum oriretur, institutiones vestras,
bu8, sed talibus personis coramitlatis, qui a recto j)

tramite non declinent.sed aqua lance, auditis utris- in quibus concordaremur, suscipere proposuimus-l

apud Raynald. Baluzlus legend. in Innocentii, § c.xvii. Quae iliic leguntur, hic unci3j
(453) Sic, et
inciusa sunt; varia^ etiam lectiones dantur. i

dinecesim suam. legunt pro

(462) In Gest. vestrx, et infra ejus
(454) Rayn. tenere.
(455) Sic, et apud Raynald. verum ait in not. ipsius.

marfjinalib. addendura esse, debere. (463) Gesta omittunt.

(464) Gesta, ministri ejus, el mox domino Pelro
(456) Rayn. oraittit hic et infra. '

Rayn. omittit. legunt. .

(457) amplexi
(45S) Rayn. de Camardresio. (465) Gesta hic add. ubi, et intra legunl
Hactenus Raynaldus. bus pro aspeclibus.
(459)
(466) Gesta legunt ipsorum, et mox ab
assensu,.
(460) In Gest. direclurae; in cod. Vallicel. astri- '

ctione. pro consensu. , ^c- c oo'

(46i) Epistolaj hujus pars exhibetur in Gestig Eam lem laudat Ruynaldu8,adannum 1205, ^ AiJ,
 !

693 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. 694

Hxe infra (467). Ante adventum autem domini A in Christo filiumvestrum et Templarios, pacem et
P. cardinaiis. orta est discordia inter dilectum concordiam et amicitias sempiternas seminare stu-
nostrara L. illustrem regem Armeniae et Templa- dealis nam nimium timendum est, ne, quod absit
;

rios, sicut per litteras ipsas intelligere poteritis exortis jnter eos discordiis, reliquiaj Christianitatis
Ad cujus pacis reformationem ipsum legetum bona discrimen aliquod incurrant, et vos navi periclitanti
fide vacare credebamus, quem postea percepimus, ante submersionem nianum consilii et auxilii sic
ex vera quorumdam relalionc, Templariis esse con- porrigatis, ut ad portum salutis, medianle sollicitu.
fcederatum. Cum autem dedicta pace nihil proHci dine vertra, pervenire valeat. [ Ad omnia igitur
pos&et, praediclus P. cardinalis, auctoritale sua, mandala vestra promovenda nos fideles et devotos
nobis absentibus, Antiochiae concilium celebravit, inveneritis exseculores.]
et excommunicationis sententiam, contra statuta CXXI (468).
in susceptione palleiexutraqueparteordinata, per archiepiscopo sengnensi (468), et pari-
totam dioecesim noslram promuigavit, ac super siensi episcopo (470) .

eadem sententia litteras nobisdestinavit, quas cum {// Judxorum insolentiam compescanl.
perlegi studiose faceremus, ipsarum tenorem omni n^^ Julii.)
amaritudine conditum intelligentes, ultra quam Etsi Judceos, quos propria culpa submisit per-
g [

credi potest, moiesle tulimns, tum propter bonam petuae servituti, Cum Dominum crucifixerint, quem
spem et liduciam quani depatrocinio vestro habe- ^ui prophetse prdedixeranl ad redempfionem Israel in
bamus, tum propter priora exempla, quae ad nostri carne veniurum (471), pietas Christiana receptetet
informationem procedere confidebamus. Gommuni- sustineatcohabitationem illorum, 9uosen'am,prop/er
cato itaque consilio diu cum fratribus nostris, ar- eorum perfidium, Saraceni, qui fidem Calholicam
chiepiscopis, episcopis et aliis viris religiosis persequuntur, nec credunt iu crucifixum ah illis, susti-
astantibus, non modicum rairati sumus de tanta nere non possunt, sedpolius a suis {inibus expulerunt,
exasperatione, sine assensu nostro in Armenicam in nos vehementius exjlamanle, eo quodsustineanlur
Ecclesiam nostrisuna voco dicen-
illata, fratribus a nobis, qui ab ipsis crucis patibulo condemnalum
tibus Qui de mamillis matris nostra; primum
:
Redempiorem nostrum veraciter confiiemur, ingrati
lao dulce et suave sugere credebamus, fel et ace- tamen nobis existere non deberent, ut rependerent
tuin amarum potamus ; confidebamus materna Christianisde gratia contumeliam, et defamiliari-
pietate de bono in melius proficiendo in doctrina tate contemptum, qui, tanquam in nostram miae-
aposlolica informari, et imbre salutifero irrigari, ricorditerfamiliaritatem admissi, nobisillam retri-
non grandinosis procellis tempestari. Et sicconsen-
c butionem impendunt, quam, juxtH vulgare prover-
taneum esse rationi capitulo nostro venerabili bium, mus in pera, serpens in gremio et ignis
visum est, ipsam sententiam, sine consensu nostro in sinu, suis consueverunt hospitibus exhibere.
in dioecesi non debere promulgari
nostra latam, Accepimus aulem, quod Judaei, ^uos gra/m princi-
nec observari, donec ad notitiam vestram per lit- piun in suis ierris admisit, adeo facii sunt insolentes;
teras nostras et nuntios devenisset, fraude etiam ut commitiant excessus in coniumeliam fidei
illos
comperta inler ipsum legatum et
Bonfffideralionis
Chrisiian3e,quosnontantumdicere,sedeiiamnefandum
remplarios. Tandem, mediante sapientia et discre- coyifare. Faciunt enim Christianas filiorum suorum
lione domini S. tituli Sanctae Praxedis presbyteri
nutrices (462), cum in dieResurrectionis Dominicae
lardinalis, apostolics sedis legati, mense Septem- illas recipere corpus et sanguinem Jesu Christi
bris Acon pax reformata
est inter dilectum filium, contingit, per triduum antequam eos lactent, lac
;

'egem Christianissimura et templarios, sicut per effundere in latrinam. Alia insuper contra fidem
ilteras regias inlelligere poteritis.
Inhis reverendae catholicam dete.stabilia et inaudita committunt,
cum omni devotione supplicamus
laternitati vestrae propter quie fidelibusest verendum, ne divinam in-
lebrachiumpraesumptuosaeaudaciiBTempIariislar- dignalionem incnrrant, cum eos perpelrare patiun-
;iamini in novae plantae vestrae perniciem. Clerici lur impune quaefidei nostraeconfusionem inducunt.
^e3tri,divinain3pirantegratia,factisumusethonori Rogavimits igitur charissimum fiiium nostrum in
^estro et S. Romanae Ecclesiae, speciosae matris Christo,Philippum,regem hrancorum illusirem (473);
loslrae, invigilare et
insudare totis viribus tene- mandavimas etiam nobiiibus viris... duci Burgun-
nur. Eapropter, paternitati vestrae reverendae con dix, et... comitissse Trecensi, ut ialiier reprimant
lulimus.utelationemTemplariorum in bonummiti- Judxorum excessus, ne cervicem perpeiux serviiulis
jetis et inter illustrem regem Armeniae, dilectum juyosubmissam pra:sumant erigere conira reverenliam

(467) Sic diserle legitur in apographo Conti. Vide

(470) Vide epistolam libri tertii 11, not.
lotam ad epistolara proximo superiorem 119.
('.71)H.-Hcomittunt Decretal., ut mox verbaltalico
(468) Epistola haec reperitur, sed valde mutila, characteredistincta ; infra pro rependerent egunt
nter Decretales, lib. v, tit. G, DeJudaeis Sara- , rediant.
enis, et eorum servis, cap. 3 ideoque hie uncis
;
(472) Decrel. add. ef, quod non lantum dicere,
nclusa exhibetur variae lectiones danlur.
;
sed etiam nefandum est cogitare, elmox faciuntpost
Eamdem laudat Raynaldus, ad annum 1205, § 57. efjundere inierserunt.
(469) Vide epistolam libri tertii 45, not. Vide epistolam
(475) libri seplimi 1 G.
695 INNOCENTll 111 PP. REGESTORUM LIB. Vlll. 696

A. A.i)dreas GaBa-Dei MHrcellus de Curviano

fidei Chiistian^, inhibentes {i~'i) d\slncV\U6, ne ile (Je ; ;

caetero nutrices, vel servienles habcant Christianos

Rayaiuiidus CaputdeLupi Gerardus Armanellus, ;

nc filii liberae filiis famulenteur ancillae, sed, et Joannes Gonfalonerius, quiambo suat de Pla-
(475),
lanquam servi a Domino reprobati, in cujus mortem centia Gerardus de Sancto Marco
;
Ilugo Punse ;

nequiter conjurarnnt, se saltom per effoctnmopcris Collus, serviens abbatis de Sancto Joanne Odoli- ;

recognoscanl servos illorum, quos Christi mors nus Nicolaus et alii plures, qui ad hoc fuere ro-
; ;

liberos et illos servos eirecit quia, cum jarn inca'- gati testes, Ego, Bernrirdus Laurenliorum, nota-
; 1
perint rodere more muris el pungere sicut serpens, ve- riusSacri Palatii, interfui, et hancchartamrogatus
rendum esl neignis receptatus in sinu corrosa consu- scripsi.

per aposLolica
CXXIII.
niat. Quocirra, fraternilali vcsirx
qualcnus, pnrdi- INSTRUMENTUM.
scripla prxcipiendo mandamus,
Quo idem marchio, ad obtincndam absoluiionem, ar
ctum rcgem etalios ad hocex parte noslra ila diti-
genler mnnereac efficaciler tnducr-re procuretis, quod
rcm Landasiam episcopo Mulinensi Iradil in jus
proprielarium, et de eadem investiluram accipit.
\
Judxi perfidi de aetero nuUatenus insoiescanl sed (xi Kal. Aprilis,)
sub timore servili prxlendanl semper verecundium In nomineDomini.Millosimoducenlesimoquinlo, !

culpse sux, ac revereantur honorem fidei Christianae. octava, in praesen-

B xiKalendis Aprilis, indiclione
Si vero Judaei nulrices etservienles nou dimiserint tiainfcriorum teslium, dominus Guillelmus, mar-
Christianos, vos auclorilate noslra sul^ulLi, sub ex-
chio.filiusn archionis Pelavicini.donavitot Iradidit
communicationis poena inhiheatisdistricteomnibus quamdam arcem, vocatur Landasia, jure pro-
qiia;
Christianis, ne cum eis commercium aliquod au-
prictario dom,ino Egidio, Mulinensi episcopo et
deant exercere.] domino Radulfo, Reginensi archidiacono, cui Regi-
Datum Idibus Julii.
nensis opiscopus vices suas super absolulione ana-
CXXII. thcmatis imperlienda diclo r,uiIlelmo coramiserat,
I^STRUMfiNTUM. iiomine Romanae domini papae qui,
Ecclosiae et ; |

Qxio Guillelmus, Marrhio, fitius marhionis Pelavi- scilicet Egidius, Mutinensis episcopusetRadulfus,
cini, spondet se pariturxm mandalis papae. Reginonsis archidiaoonus, vice et nomine domini
(ii Kai. Aprilis.) dictum Guillelmura
papae, incontinenli invostivere
In nomineDomini.Millesiino ducentesimo quinto de praefata arcc per foudum honorificc. Ibidem vcro
xiKalendas Aprilis, indictione octava, inprssentia dictusGiiillelmusjuravitfidelilatcm Roma;EccIesia
inferiorum testium, dominus Guillelmus, marchio, ct domino papae, contra omnes hominos, salva ta-
filiusmarchionis Pelavicini, juravit ad sancta Dei men fidelitate suorum anteriorum dominorum. Ac- ,

evangelia stare maniatis Ecclesiaj Romanae et do- ^ tum sub porticu domus ecclesiae Sancti Jacobi de
mini papae, nominatim pro offensione quam focerat Casa-Dci feliciter. Ibi vero testes rogati fuerunt, ,

Romanae Ecclesiae, dotninocoran Egidio, Mutinensi domnusGuidoltus.ribbasmonasterii SancliJoannis

episcopo (476), et coram domino RaduUb, Regi- de Parma;doiunusProsper,abbasdeR-;gio; domnufl
nensi archidiacono, cui vicem suam Reginensis epi- Radulfus, eji.ismonachus; domnus Albertus, mona-
scopus (477) commiserat, qui erant delegati a do-
rhusSancti Joannis; domnusBcrnarduscapellanus
mino papa ad ipsum recipiendum, et ipsi, oum ver- episcopi de Rogio; domnus Andreas de Casa-Dei;
berando et ecclesia? intromittendo, statim absolve- Marcellus deCurviaco Raymundus Caputde Lupi;
;

runt eum, et poslea praeceperunt ei ox dcbito.jura-

Gerardus Armenellus, etJoannesConfaloperius, qui
menti, quod de caeteronon impertiret nequeexspo- ambosuntde Placentia; Gerardus deSancto Marco:
iiaret nuntium RomanajCuriae.nec violontas manus llug.Punse Collus, sorviens abbatis deSancto Jo^
injiceret in aliquem clericum, vel conversuni, vel anne; Odolinus; T^icalaus ;ctulii plures, quiadhoc
ecclesiasticam personam, nisi se defendendo, vel fuere rogati testes. Ego, BernardusLaurentiorun),
nisi inveniret aliquem cum propria uxore iurpiter nolariusSacri Palatii, intorfui, ethanc chartamro-
commorando. Actum sub porticu domus Ecclesiae gatus scripsi. %
Sancti Jacobi deCasa Dei fecilitor. Ibi vero tunc j) GXXIV.
rogati luere domnus Guidottus, abbas monasterii MUTINENSI (477*), ET REGINENSI EPISCOPIS.
Sancti Joannis de domnus Prosper, abbas
Parma ; Quod ipsi inabsolvendo Willelmo Pelavicini fecerant,
de Regio /domnus Radulfus, ejus monachus ;dom- ratum es-e jubet (478),
nus Alhertus, monachus Sancti Joannis domnus ;
(xiii Kal. Augusti).

Bernardus, capellanus episcopi de Regio domnus ;

Quam graviternobilis vir, Willelmus, filiusPela-

(474) Decrtal., inhibemus ergo, loco Roijavinius... (476) Vide epistolam lilri terrii xxxii, not.
inhibenles, et infra om. quae cursivo charactere di- (477) Petrus, ad Reginensem sedem proractus
Btinximus. ani!oll87, postremamdiem obiit annol212. Ugheu
(475) A Philippo Augusto Galliae flnibus pulsi sunt Ital. sacr. tom. II, col. 303.

Judaii, quod servos et ancillas, quod domi habe- (477')Vide notas ad epistolam hujusce librioc-'
bant, a recta religione ad Judaicam superstitionem tavi 122.
avocarent. Rigord. in Vit. Philipp. Vide etiam Guit. (478; Vide epislolam proximo superiorem 125.

Briton. i., Ph"?'"};.

 697 PONTIFICATUS ANNO Vllf, CHRISTI 1205. 698
vioini, r.on tam Roman:im Ecclcsiam, quamdivinum
A GXXV (479).
majpstatem, spolianrio dilectiim, filium,
offenflfirit
N . . . . (Deest inscriptio.)
P. (478*) nunctituii Sancti M;icelli presbyterum,
Ut Philippum rerjem Franciae ad
subvenienium terrse
tunc Sanctae Mariae in via Lata diaconum cardina- sanclx inducunt.
lem, apostolicse sedis legatum, ad prffisentiam bonae
Inter occupationes diversas, et utinam non ad-
mcmoria3Coc!estini papae, praedecessoris nostri, de
vers;is, quaspraBter.solitum,imoplussolito8ustine-
Poionia redeunlem, veslra tratornitas non ignorat,
mus, illavos angit amplius et conturbat, quae nos
cum non solum per Lombardiam, verum etiam per ad terrassancta? succursum excitatet
invilat. Licel
aliasmundipartessitpublicedivulgatum.Unde,nos, enim pro ipsa sitamultis multipliciterlaboratum,
qui, antequam idem cardinalis ad sedem aposLoli-
adillumtamennecessitatis articulum, peccatis exi-
cam pervenisset, prffifato praedccnssore nostro de-
gentibus,jam deveuit,ut, nisi ei quantocitius suc-
functo in aposlolatus oificio fuimus substituti, de
curratur, oninis omnino spes pereat non solum de
tantaofTeusavaldecommoti.ecclesiasticaedistrictio- recuporatione partis amissae, verum etiam
nis rigorem nun solum defen-
in Hunlorem tanti facinoris sione retentae ('180). [Inopinata naraque
vcrum eliam caplione
in complicos ejus curavimus exercere,
Constantinopol:tana3urhisaudita,tam peregriniqui
quod de universis ablatis tam ipsi quam suis
ita,
erant in Hierosolymilana provincia.quam
luit iritegrc salisfactum.
Quia vero majorem repu-
g indigenae
quihabitab;jntinipsa,f.dConstantinopoli(anasparte3
tavimus injuriam quam j.icturam, non protinus di-
subito transiorunt; ita, quod ipsa
Hierosolyraitana
ctumWillelmumduximusabsolvendum, sedtandiu provincia remansit viris et viribuspene
eum jussimustanquam excommunicatumab omni- penilus de-
stitula,quinetiamnpibusetoperariisvacuata;quod-
bus arctius terram e.jus sub ecclesiastico
evitari et
que pericnlosius reputatur, cum Hierosolymitanus
interdicto concludi, doner oongrue gatisfaceret
de patriarcha decesserit, nostri recessere
legati, et
injuriis irrogalis, qui,
tandem divina inspiratione fllio regisdefuncto.qui
successuruserat in regnura'
compunctus, suum humiiiter recognovit excessum rex quoque diera clausit extremura,
nec est in ea
plenamquesatisfactionem promittens, absolutionis qui spiritualiter vel temporaliter
prssit ac prosit.
gnitiam imploravit. Nos igitur, ejus exemplo, qui Ad cumulumautcm majoris timoris etdoloris acce-
non vult mortem peccatoris, sed ut convertatur et dit,quod intercomitem Tripolitannmet regem
vivat, per vos secundura tormam Ecclesiaj
Ar-
manda- meniae, qui pro Antiocheno
principatucontendunt,
vimus ipsum etterram ejus absolvi. Tu vero.Trater tanta viget discordia, tantaque geritur
guerra, ut
Mutinensis episcope, per teipsum, et tu, frater ille pugillus hominum,
qui remansit in terra.quasi
Reginensis, per archidiaconum tuum recepto aprae-
totus sit divisus adpugnam. Nam
Templarii fovent
falonobilijuramento,quod noslrisper omnia staret C comitem
et Hospitalarii favent regi.
mandatis, super offensa prosdicta ipsum secundura Antiochenus
populus sequitur viam comitis et patriarcha
formam Ecclesiae absolvistis, injungentes eidera ex prose-
quitur partera regis. Filiusautem Saladini,
debito juramenti, quod de caetero nuntios quicst
Ecclesiae soldanus Aleppiae, Tripolitanura adjuvare
Roman^ nec caperet, nec spoliaret, nec etiam :m- videtur,
scdeumdemirapugnatdominusUenefin.Saphidinus'
pediret: qui, mandatum reverentersuscipiens^sta- vero, qui dominatur in Damasco, Babylonia et /E-
tim donavit et tradidit in manibus vestris,
ad opus gypto, postquam Constantinopolitanae
et utilitatem apostolicaj sedis,
urbiscaptio-
jure proprictario, nem audivit, adeocum oranibusSaracenis
quamdam suam indoluit,
arcem, quae Landasianuncupatur, ut maluissent Hierusalem
quam vos eidera noraine nostro concessistis in feu- occupatam esse a Chri-
stianis.quamConstantinopolimaLaiinis.Statiraque
dum, juramentum fidelitatisrecipientesab
ipso.si- inita tregua cum omnibus inimicis,
cut vassallus domino facere consucvit. ipseraet perso-
Licet autem naliter longe lateque discurrit, ut contra
conceJendi roccamillam in feudum nuUam a Ghristia-
nobis nos confoederet universos. Rex quoque
receperitis potestatem, Blachorura
quiatamenobsequiura prae- Bulgarorum, cum Cumanis, Turcis et Graecis,
<'.t

lali nobilis ethaeredum suorum, nobis et Ecclesiae adversus Latinos pugnantes, Doraino permittente,
Romanffi potest esse multipliciterfructuosum,
nos, j) vicerunt, majoribusin bello peremptis. Unde,
quod bona intentione fecistis, ratum curn
habemus.per raultitudosignalorumredire
apostolicivobis scripta mcndantes, quatenus
vellot adpropria, dile-
eum- ctus niius, P. tiluli S.inctiMarcellipresbylercardi-
dem nobilem moneatis, ut de caetero per
seipsum malis, apostoliccc sedis legatus, de quavalde
etsuos ad honorem et profectum dole-
apostolicae sedis mus,utipsam niuItitudinemadConstantinopoIilani
prudcnter et potenter intendat.
defensionem imperii retineret, a voto crucis absol-
Datum, xiii Kal. Augusli. vit,plenam eis peccatorum remissionem indulgens,
quiperannumfacerentibimorara. Quare, cura nul-
lus omnino succursus exspectetur ad praesens in
Hierosolymilaaamprovinciaroprofecturus,supramo-
_
C478') De isto Jara actum est saepius. cis inclusa sunt.
(i7i)) Episiolam hanc laucK.re videtur Raynaldus,
(i80)Qua; sequuntur, prout indicat
ii: i.iinum 1205,
§ 12: sed ijusdem revera partem'
Raynnldus
cxlnbct ibid. § 28 et 29. Quoe illicleguntur,
loc. cii. m epistolo proximo sequenti repetuntur.
hic un-
699 INNOCBNTII III Pl*- REGBSTORUM LIB. VIII. 700

dumtimemus.neSaraceniadoccupandumrcsiduum A " est omni regiminedestitutum (486).» Et, quia vo3

terrae sanctie fortius animentur, ut, ipsa penitus qui ibidem majus debueratisexspectaresubsidium,

occupata, tollatur C.hristicolis occasiotranslretaiidi, et ad succurrendum eideraterrae.tam exemplo quam

sicqueConstantinopoiitanumimperiumrecuperelur verbo alios incitare,pro vestrae voluntatis arbilrio

aGraecis, quod utrique vehementer affectant. Cum exindeinGraeciam navigastis, et non solum pere-
grini, sed etiam indigenae terraa, vestris vestigiis
igitur in tanto necessitatis arliculo non sit nobis
aliquatenus dormieadum, profeclo nec soUicitudi- inhaerentes, Constantinopolim devenerunt, venera-

nem cordis, neclaborem corporis recusamus, dum- bili fratre nostro, archiepiscopoTyrensi.vos pariter
recedenlibu8
modo terrse sanctaesubvenire possimus. Unde, cum subsecuto; remansit orgo terra ilia,

a charissimo in Christo filio nostro,Philippo, illu- vobis, viris etviribus destituta, et facta sunt novia-

stri rege Francorum, prscipyum super hoc subsi- sima ejus, occasione Desim (487), pejora prioribua,
dium exspectetur, quem ob hocDeus adeomagnifi- cum omnes amici ejus illam vobiscum reliquerint,
cavit et exaltavit inter universos principes Cbri- nec sil qui consoletur eam ex omnibuscharisejus, i

stianos, ut regi regura in hac summa necessitate Unde, facti videntur hostes ejus in capite.si fojdus
principaliteripse succuvral, fraternifativestrie (481) treugarura voluerint violare, quod etiam aquibus-
per apostolicascriptamaniamuiatquepraecipimus, g dam dicitur, rege ac fllio ejusexspirantibus,exspi-^

quatenus ad ejusdem regis pra^sentiam accedentes rasse. Turbamur igitur inter nos ipsos non modi-

exponatis omnia supra scripta, et indu-

ei fideliter cum,et contra vos merito commovemur, quod ia

calis diligentereumdem,utadsubsidium terrae san> hoc consilium devenistis, ut simul relinqueretis

ctaeprudenter acpotenter iutendat, requirentes ex terramitlam quam Dominussuapraesentia consecra-
parte nostra, ut super hoc nobis impendat consi- vit, et in qua mysterium rex
nostrae redemptionis

lium et favorem, et quod inveneretis,nobisquanto noster ante saecula novissimis temporibus est mira-
citius intimetis. biliter operatus. Quamvis sane venerabilis frater
CXXXVI (482). noster... quondam episcopus Vercellensis, in pa-

PETRO, TITULI SANCTI MARCELLI APOSTOLIG.E SEDIS triarcham Hierosolymitanum fuerit postulatus, etj

LEGATO, PRESBYTERO CARDINALI. nos, postulationera approbantes ejusdera, jam ei

Reprehendit legatum, deseruisse terram sandam,
(vi Id. Julii.)
[Audito jampridem, quod tu et dilectus filius no-
ster (483), tituli SanctcS Praxedis presbyter cardi-
nalis, apostolicae sedis legatas, relictain multae ne
etc. pallium duxerimus concedendum, propler occupa-
tionestamen multipliccs nontam citoforsan poterit
Iransfretare.Debueratis ergo causara vestrae lega-
tionis atlendere, acsollicitecogitare, quod non ad
capiendura Constantinopolitanum imperium, sed

cessitatis arliculo (484) HiHrosolymilana provincia, ^ defendendas reliquias terr» sanctae, ac perdila, si
Constantinopolim navigio veneratis, mirati suraus daret Dominus, restauranda, vos duxerimus dele-|
non modicum et tu rbati, ejusr/em terrae imminens gandos, mittentes vos non ad capescendas divitiasj

periculum formidantes. Kt « (485) ecce, quod vere- temporales, sed promerendas aeternas, cum nos.et
« barauraccidit,etquod timuimus jara evenit.Nam, fratres nostri,in expensis vobis providerimus com-
« praeter id, quod, bonae raemoriae patriarcha Hie- petenter. Audito autem nuper, et per tuas litterafl
« rosolymilano tunc temporisviamuniversae carnis intellecto, quod universos crucesignatos, qui ia

defensione Constantinopoleos a praecedenti Martiol

« ingresso,EccIesia Hierosolyraitana vacabat, et ex
« guerra, quae tunc inter charissimum in Christo usque ad proximura morarentur, a voto peregrina-
« filium nostrum, regem Armeniae illustrem et tionis et onero crucis absolveras, contra te noo
« Tripolitanum corailem, super principatu Antio- potuimus non moveri,cum nfcC debueris nec potue-
« cheno vertitur, inter Christianos aemulatio quae- ris taliaullatenus attentare, quicunque tibi conlra\
« dara erat, postmodum, ex inclytae recordationis (488) suggererent, et quocunque modo seducerent)
« A. regis Hierosolymitani, et filii ejus, obitu im- raentera tuam. Curaer<im(489)ad hoc specialitcretj
principaliter assumpserint signura crucis, et hoci
« proviso, regDum Hierosolymitanum pene penitus
D

Apud Raynaldura, fraternilatem veslram

(481) et ex Raynaldo, etiam ex codice mss. Vallicellano
mox, monemus pro mandamus et hic desinit. saepiusjam laudato, ad majorem diligentiam, adi
(482) Epistola haec inserta est, sed mutila, in raarginera notavimus.
Gestis Innocentii, xcv. Ejusdem fragraenta, tam (483) lo Gestis add. Soffredus.
(484) Sic, et in Gesl. codice Pod. cit. a
Buluzio
ex Gestis, quam ex Regesto Valicano, exbibet Ray-
naldus, ad annum 1205,§ 12et 13. Integrara, nume- in mnrg. periculo ; infra Gesta legunt eidem pro;
risque oranibus obsolutam cdimus, fidem apographi eju^dem.
Conti, necnonapographi alterius, quod excod.ms°. (485) Haec apud. Raynald.
Bibliothecae Vaticanae, .jam citato,in quo continetur (486) Huc usque Raynald,
FormulariumBerardi deNapoli,exscribi curavimus. (487) Gesta legunt /lorum, et infrae-am ^ro terram'
Quae in Gestis leguntur, hic uncis inclusa oxhiben- illam.
tur; quae apud Raynaldum, dupliciadinitiumcuju- (488) In codice Vallicellano, talia.
quolineocvirgulainmargineapposita distinguuntur. (489) Gest. add. illi.
Vurias lectiones, elsi levioris momenli, ex Gestis,
 ;

701 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. 702

praesertira voverint Doraino Deo suo, ut in terr.-e A proedicliim imperium 8poliarant,illo immunito reli-
sanctaesubsidium transfretarf-nt,et, a via poslmo- cto^referti S|:oliistergavertant?«(495)Non sitergoin
dumerrantes,innimiumleniporaliacommodausque « oretuovorbum Domini aliigatum,nec sistanquara
hodie sint secuti,ulrum immutare tali-
tibi licuerit « canismutus non valens latrare sed haecloquere ;
ter, imo pervertere potius votum tam solemne ac « publice.ac corara omnibus protestare,ut tantote
pium, tibirelinquimusdiscernendum. « (490) Ecce « amplius pro Deo et propter Denm objurgantem
« etenim, quod cum moerore referimus et rubore, « inveniant, quanto magis te invenerunt hactenus
« unde videbamur hactenus profecisse, deficimus « negligentera (496.)](4'.^7)Superabsolutioneautem
" et angustianiurunde credebamus potissimum
di- « populi Venetorum,contra formara ecclesiasticam
« latari. Quomodo enim Graecorum Ecclesia,
quan- « perperam acceptatam, non arguimus te ad prae-
« tumcunque afflictionis et persecutionibus affli. « sens,cura per alias litteras.super hoc ad te specia-
« galur, ad unitatem ecciesiasticam et devotionem « liter destinatas,te duxeriraus arguendum (498).»
« sedis apostolicffi reverletur, quae in Latinis non His quoque.quae circa negotium patriarchae Antio-
• nisi perdilionis exemplum et opera tenebrBrum cheni et abbatis sancti P, refertis egisse, nunc
« aspexit.ut jam merito illos abhorreat plus quam supersedere decrevimus,ne nimis exaggerare sin-
« canes? Illi etenim, qui non quae sua sunt, sed ^ gula videamur. Caeterum, cum ad preces Constan-
quae Jesu Christi quaerere credebantur, gladios, tinopolitani imperatoris illustris, dilecto filio, B,
« quos exercere debuerant in paganos, Christiano- tituli Sanctae Susannae presbytero cardinali, aposto-
« rum sanguine cruentanles,nec religioni nec cetati licae sedis legato.in Graeciam onus legationis duxe-
« nec sexui pepercerunt, incestus, adulteriaet for- rimus injungendura,qui jara in Apuliam est profe-
« nicationes inoculis hominura exercentes, et tam ctus,et prffidictus cardinatis Sanctae Praexedis,8icut
« matronas quam virgines diam (491) Deo dicitas, accepiiiius,iter arripuerit redeundi,discretioni tuae
« exponeiilesspurcitiis garsionum {A92). Nec sutTe- per apostolica scripta districte praecipiendo raanda-
« cit eisdem imperiales divitias exhaurire ac di- mu8,quatenu3,omni occasione cessante, in terram
« rumpere spolia principum ao minorum, nisi
ad sanctam, postposilis caeteris,revertaris, ibique
V thesauros Ecclesiarum, et, quod
gravius est, ad prffidicti patriarchae saltem praestoleris advenlum,
« ipsarum possessiones extonderent, manus suas, aclurus interim quae ipsius terrae necessitatibus
« tabulasargenteasetiam de altaribus rapientes,et debeant expedire.
« inler se confringentes in frusla, violantes sacra- Datum IV Idus Julii.
« ria. cruces et reliquias asportantes (493). » Prge-
CXXVII (499).
terea, cum latere non possit quod inter tol millia
A. ILLUSTRI REGI HUNGARIvE.
hominura est praesumplurn,nunquid Saraceni.qui, C
Ul ea, qux G. clerico episcopi /'orluensis, ablata
capta Gonslantinopolitana urbe, nimio ifuerant ti- fuerant, ipsi restiluere faciat.
more perculsi, ex quo intellexerint quod crucesi- (vi Kal. Augusti.)
gnati post annum sint ad propria redituri,et jam in Providendum
est regi^e potestali, ut euntes et
eos ultio divina desaeviat, quae iniquitates ipsorum redeuntes per terram suam,valeanlsecure Iransire,
jam incipit flagellare,animoa non resument,et pau- ne regnura videatur carere rectore, si subditi ad
culas oves,quas velut in deserto luporum morsibus
resalienasexleodantmanussuas.Accepimusautem,
reliquistis, nisi sola eis Dei dextera restiterit,
non dilecto filio, G. clerico venerabilis fratris nostri,
vorabunt (494) ? Nos quoque, qua fronte de caatero P. (509)Portuensis episcopi, conquerente, quod
populos Occidentis ad terrae sanctae subsidium et Georgius, fraler Savin. Rodominus et Gojan. ei,
imperii Constantinopolitani poterimus
ppffisidiura de ultramarinis partibus redeunti, quinque balda-
invitare; quibus, non ob propriam culpam,
etsi chinos,duo examinata (50l),unum rubeum.et alle-
latnen propter factumtuum,aliqui iraputabuntfor- rum jalinum (502), et aliud examitum auro con-
sitan, quod crucesignati, relicto
peregrinationis textum, duo pallia, quinque carpetas (503), tres
proposito.absoluti, ad propria reverluntur, et, qui ampullas balsami parvas, Ires sacculoa dc ligno

(490) Iterum Raynaldus. D

(500) Vide epistolam
quinti 69,not.
libri
(471) Sic et apud Rayuuldura in Gestis, et. De examitis jam dictum
;
(501) est supra.
(492) Sic, et in Gestis ; Cod. Vallicel. gar%onum Pro lujanlium, coloris vitraei, 'jiXivo?.
(502)
apud Raynald. garlionum. Forsan legendum t-arpc//ns.Carpelta;,vu]go
(503)
(493) Hactenus Raynald. Carpetta, inquit Hoffmannus, in Lexico. Sic raulie-
49'j) Cod. Vallicel. devorabunt. bres tunicae vocantur hodieque in Venetiis, quas
Rursus Raynaldus.
(495) Cfiiridotas dalwalarnm vocat Capitolinus, in Perti-
Huc usque Gesta Innocentii.
(496) nace, cap. 8. Kap7raxo( Gracis, ut aliis nolftum,
(497) Quaesequuntur,dupliciad initiura cujusque quod xiiuv manus obvelabant.Vide Octaviura Fer-
lineae virgula ad marginein apposita distincta,
arf- rarium, De re vestiar. lib. iii, cap. 9.
dita esse ex Rpgeslo, ubi e.xslure scribit Raijnaldus,
Aliteretiam potest intellini. Academicis enira
ad an. 1205, § 13, ait Baluzius, not. ad mare, Gest'. Cruscanis, Carpita, est un apparato di tacola viie,
u= 95, pag. .59, col. 2.
composto at »,aterie grossc di lana, edipex-ze di di-
(i98)Hactenus Raynahlus. versi colori. Carpettus idem, reperitur eadem,
ut
(499)EpistolarahanclaudatRaynuldus,ttdannum vidctur, DoUone, apud Ryraer. tom. JI, pag. 378,
(1202), §. 55. coi. 1. IUic enim agitur de suppellectili Collectoria
703 INNOCENTII III PP. REGBSTORUM LIB. VIII 704

aloes,quinquaginta et tres buccarario& (504),quin- A. nem monasterii ad Albarensem abbatem exindulto

quaginta et duos canQeratos (505), chirothecas, sedis apnstolicae pertinere. Cum aulem monachi
marsupia et margaritas, graniiiiata, pannos sara- Sancti Auguslini praedicta negarent, nos examina-
cenicos,et ununn scrinium, ubi erant reliquiae ct tionem negotii Tuscanensi ("507) episcopo duximua
crux aurea,in qua erat de ligno Domini, duodecim committenilam, qui, testibu? iilrinque receptis.
vasa eburnea, duo texta Evangelii de argento, in allegationibus prudenter auditis, et privilegiis dili-
quibuseranl reliquiie, viginti et quinque annulos, genter iuspectis,causam ipsam ad nostrum remisit
quorum unus magnum hyacinthum babebat, quin- examen sufficienter instructam. Nos igilur, causae
gentos mazamulinos (506), et alios panno3,et libros meritis subtili examinationediscussis.intelleximus
per violentinm abslulerunt.Cum igituriidem male- evidenter, dispositionem monasterii saepedicti a
factores sub tuo dominio morari dicuntur, sereni- bona; memoriae Innocentio papa II, sub eo teuore
tatem regiam monemus attentius et hortamur,qua- Albarensi abbati fuisse commissam, ut, salvo jure
tenus dictos malefactares,ut ablata cum intogritate apostolicaj seuis, religionem in eodem monasterio
restituant,et de illatis damnis satisfaciant compe- conservaret.ct ad spiritualium et temporalium in-
tenler, tradita libi potestate corcpellas. Restituta tenderet incremeutum. Per testes autem eomperi-
voro tandiu jubeas apud dioecesanum episcopurn t> mus esse manifeste probatum quod a quadraginta
custodiri,donec perfidelem nuntium unacum prae- annis, de consensu Albarensis abbatis, in eodem
dicto clerico facias nobis illa deferri. monasterio sunt quinque abbates electi, qui ab
Datum VI Kalendas Augusti. eodera sunt confirmati, eiquo regularem obedien-
Scnplum est super hoc... Colocensi archiepi- tiam promiserunt, quamvis nisa sit pars adversa
scopo. probare, quod post contradiclionem el appeilatio-
llem... Spalatensi archiepiscopo. nem hsec fuerint usurpata. Privilegia quoque nobis
licm... Quinquecclesiensi episcopi. exhibuit, quibus astruere intendebat, electionem
cxxviir. abbatis ad monachos Sancti Augustini libere per-
ABBATI ET CONVENTO', ALBARENSIBUS. tinere. Cum igitur praefatum Sancti Augustini coe-
Electionem Andraese, prgepositi S. Nicolai de Corneto,
inabbalem S. Augustini de Monte-Albo,conftrmare
nobium ad jus et proprietatem B. Petri pertineal,
eis prgecipit. nihilque vobis vindicare possilis in eo, nisi quod
Querelam exparte vestrarecipimus,continentem, est vobis in ipso ab apostolica sede commissum,
quodmonachi SaiicLi Augustini de Monte-Albo dile- sententialiter definimus,ut monachi praefati coeno-
Cium filium, Andraeam, praepositum Sancti Nicolai bii regulariter sibi possint abbatem eligere, requi-

de Ccrneto,sine tuo,fili abbas,consilio etconseiisu, sito consilio Albare.nsis abbatis, qui tamen repro-

contra tenorem privilegii ab apostolica sedevobis
consuetudinem hactenus approbatam,in
iiidulti.et
abbatem sibi eligere prsesumpserunt unde,postu-
labatis a nobis humiliter et devote, ut electionem
hujusmodi dignaremurin irritum revocare,nevede
caitero possetineodem monaslerio simile attentari,
auctoritate apostolica interdici, et eum, qui pro
tempore fuerit electu3,ad praestandam obedientiam
abbati Albarensi canonica censura compelli, asse-
rentes,tam confirmationem electi,
bare non possit idoneum, sed clectum canonice
debeat confirmare, corrigens in eodem monasterio
;
quae corrigenda cognoverit,et statuens quae viderit
statuenda,sic tamen,ut abbatem sine speciali man-
dato Romani pontificis deponere non praesumat.
Electus autem et confirinatus ei vice nostra re-
gularem obedientiara repromittat, cum in eo nul-
lam, nisi commissam sibi a Romano pontifice,
habeat potestatem. Electioneni vero, de praenomi-
quam correctio- nato praeposito faclam, non oportuit irritari, cum

Romani pontificis, iter habenlis in Anglia. lum dediici a Graeco xau^jta IXauveiv^^Modaestum pro*
(504) Buccararios, sic diserte legitur in apogra- pulsare signi^cat.
pho. Vosincognita tum Cangio, tum Carpeuterio Camelaucus, idem, est vestimentura papae. Ana-
;

forsan genus quoddam vestiarii, vel oris integu- stasius, (in Conslantino PP .) « Apostolicus pontifei
menti. cum camelaucio, ut solitus est Romae procedere, a
(505) Non potius camelaucos ? Camelaucus, eniiii, palHtio egressus, etc. » Vignolius [not. ad Libr.
j^
i^ei calamancus, vel camelaucum, vel etiam c&lii- Pontific. tom. II' pag. 8) in codice Vaticano legi
maucum, Graecis recentioribus xa[i.£Xajxtov, capitis caumelaugo monet. Qui plura velit,adeat Cangium,
integumentum, et pilei genus ex camplorum pilis Glossar. tom. II, col.73; etsi verisummi diligentiae
confectum, unde nomen, ut auctor est Cedrenus, aliquid defuisse, prout ex hac nostra notula patet,
lom. I, pag. 159: 'Kaxi 8e xac exspa xaxaffxeuT) airu- dici possit.
pi8o? (ivx! utXoo x-?i xetfaXfj xt6ejJ.£V7]. KaXeTxai oe Tzy.p' (506) De raazamulinis, vel masraodinis, jam egi-
'IxaXoTc xafjLsAa, e^ ouxa; xa^jieXajxia. Ubi Jacobus miis supra.
Csar. (Poster. not. ad Cedren. p_ag.4l, ad calc. t. II.) (507) Num etiam Vitcrbiensi ?Tuscan8nsem enim
Ka[jL7)Xa'jx'.a scribunt moderni, elpileolos ex came- opiscdpatum cum Viterbien?i,temporibusC(Telestini
Jorum p.lisconfectos,summo tantum vertici haeren- papae III, unilum luisse notum ast. Vide Uchell.
tes, xat Tipo; au-/£va, ad cervicem defluentes, ita vo- Ilat. sacr. tom. I, part. sign. cod. 306. Tuscanensi

cant. » vero cum Viterbiensi unitae Sedi, hoc in quo nunc

Suidasvero aliter (tom.II.pag. 236,Kafiir;Xa'Jxiov). versamur anno, praeerat Raynerius II, de quo
Ka|jirjXa'Jxtov 'Pw|jiata}v ^ Xe^t;. jPr^esi') o' Sv xal 'EX jara cgimus supra. Vide Epistolam Jibri quinti93,
Xr,vtiTxt Traoa x6 xaujjia IXa'Jv£tv. not.
Ka|jLr,Xa jxiov. Fox Latina,potest tamen hoc vocabu-
 705 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. 706
'ipse, consentientibug monachis, electioni renun-
'tiaverit de se factae prius quam ad
A « Bu]garorumetBlachorumPrimati,ut eum ad hoc
nostram pras- « diligenter rooneat et inducat. »
sentiam accessissent. Nulli ergo nostrae
defini-
tioni, etc. CXXX (.510)
UNIVERSIS CHRISTr FIDELIBUS AD SUCCURSUM
Datum. TERR^
SANCT^ VOLENTIBUS CONSTANTINOPOLIM
PROFICISCI.
CXXIX (508).
Ut pontificem de ipsorum proposito certiorem red-
CALOJOANNI, UEGI BULGARORUM ET BLACHORUM. danl.
Ut (aciat pacom cum Latinis, et libcret (xvii Kai. Septpmb.)
imperalorem
Constantinopaiitanum quem tenelcaptivum. Cum perConstantinopolitani detentionem iraperii,
rr^ ;ii ,• • ,.
^^^^ divino judicio siLi subjugavere Latini nm'

^^^E^^^^
503

( Gura
qui te niiebantur graviter molestare
regium diadema el miiitare vexil-
igitiir
(509).
« r—:Tz:„dr~
tes,

men
ad
labor
terrffi

eorum
sanctae subsidium laborarent, ne
inulilis sit et cassus,si venientes
ta-

« lum a nobis per leRatum apostolicffi sedis

acce- non possint passagiuni invenire, vel
< peris, utregnum tuum bcati Petri sit speciale exspectando
diutius necessariascon^umere cogantur
providere volumus diligenler, ut, expensas,
ab hostium' universitativestraeperapostolicascriptamandamus
'undique liberatus incursibus, tranquilla pace quatenus, certo terraino constituto, iufra
tlaeteris. Noveris ergo,
fili charissime,
quem vos
quod in- ad iter congrue praepnretis, nuntios ad
' gens exercitus de occidcntalibus nos ido-
parlibus est neos praemittatis, qui nos de vestro
t in Grasciam profecturus, pnpter reddant pro-
illum qui nuper posito certiores,ut viam vobis
acce.ssit. Unde, tibi,
conpendiosam pari-
t
et terrae tuce debes sum- ter et securam faciamus per Apuliam pr^parari,
. mopere providere, ut, dum potes, pacem ineas eantque nuntii vesiri cum litteris nostris
cum Latinis; ne, si forte
Brundu-'
1

una parte, et ipsi ex

sium ad navigiura conducendum, quatenus,
Hungari ex altera, te studuerint om-
impugnare, non nibus rite dispositis, cara benedictione nostra pos-
facile possis resistere conatibus
utrorumque. sitis sine irapedimento transire.
Qnocirca, serenitati tuoe suggerimus
et consu- Datum xvii Kal.
limus recta fide.quatenus, cum Septembris.
Balduinum, Gon-
stantinopolitanum imperatorem, dicaris CXXXI (5fl).
tenere
captivum, ita tibi
LITTER.C HEJfBICI, FRATRIS IMPERATOniS.
provideas, ut per liberationem
ipsiusveram et firraam pacem facias
Sig7iificat ei quod
Balduinus imperator caplus fmt
cum Latinis a Bulgaris, ac nuniios mttlil.
ut ab irapugnatione tua et
terrte tua3 penitus (In palatio Blackern.e, anno Domini
conquiescant. Nos enim, Henrico, 1205. Nonis
fratri ejusdem Junii )
imperatoris, qui Gonstantinopoli
prsest exercitui [Sanctissimo Patri ac domino Innocentio,
Latinorum,per apostolica scripta Dei
mandamus, ut grutia summo pontifici. H. (512)
ad pacera tuam pro liberalione frater imperato-
ipsius impe- risCoDPtani.inopolitani,et moderator imperii.cum
ratoris Latinos inclinet, et a tua
raolestatione debita reverentia, huraili et devoto
cesset omnino. Inspiret
ilaque tibi Deu^
(513) pedum
nostris monitisetconsiliis
ut osculo (514). Cum universum Christiani exercitus
acquiescas, quatenus progressum,
regnum tuura, quod bealo Pctro
et laborum peregrinationis ncstrs
et Eccleeiae seriem, puternitati vestrs per
Komanaj devotissirae dedicasti, multiplioes litteras
ab omni pertur- et nuntios frater meus etdominus
bationo servetur ill<esum, imperator.usque
ad quod diligens stu- ad Martium elapsum novissimc, satis
dium impendere cupimus et j) lucidesigni-
operam efficacem 1 ficaverit,eventus nostros, extunc prioribus
"^"•'Pt^^ esi Trinovitan.
multum
archiepiscopo, dissimiIes,imo,peccatis nostris exigentibus,
nimis
(508) Epistola hac inserta est in Gestis 8 cvii Intcgram, continuata serie expressum,
ta,n.n qu^dam desunt in fine. Ideoqurh ^ risque omnibus absolutara edimus,
nume-
''''^".'- Eamdera,sed ad fidem Ado-
h
nibet
bet Rrn^M mutilam, graphi Couti. Ou;e in Gestis
Raynaldus, ad annum reperiuntur, hic
1205, S 21. Ous^ uncis inciusasunl; quae apud
Raynaldum, du-
piici ad initiura cujusque lineae
lusque hnea^ m margine virgula distincta gula distinxtmus; variasetiam
in margine vir-
lectiones^exGestis
Raynaldo et Codd. mss. tum regio,
^l^"*^Raynald. citatoa Balu-
??n! J?''^'^
""^ '^^J°''^™ diligentiam, no-
I^aynaldum, ad
annum 1205, S 30
^? r."?®
oM) hp.stola hajc legitur.sed rautila. in
tavim"'^
'

Gestis, (5)2) In Ge.stis, Henricus.

'^Sn''^^'^ exhibct Raynaldus, ad
umS'"3
uui i^uD, § 17 et seqq.
Sl/.!
^;^ ^i'"'^ Raynaldum, devota.
(ol/i) Ik.S''"^''
Ibid. oscula.
707 INNOCBNTII III PP. REGESTORUM LIB. VIII. 708

miserabiles, vobis, tanquam Patri et domino, di- A. « runt.Inaestimabilemverojacturam.quam tunc no-

gnum duxi propalare. Contigit igilur.Graecos, qui, « bis dolemus et plangimus accidis8e,ex inconsulta

ex inntta malitia et perfidia consueta, post omne « nostrorum audacia, et peccalorum nostrorum
genussecuritatiset cauliGnis, prodilioni se semper « merilis credimus contigissc. lili itaque, qui ela-
pronos exhibent, statim post dimissionem nuntio- « psa a praelio, manus inimicorum evaserunt,con-
rum ad vos ultimo directorum, prodilioQem,quam « siiio abbreviatocum hisqui ad tenloria servanda
pridem menle conceperunt, rebeilione contra nos « remanserant, absque alio damno ab obsidione
facla, detegere manifeste. Quo comperto, fraler « rccesserunt. Quibus tendcntibus ad urbem re-
meus dominus.imperator,opporlune paucioribus
et « giam, et tam inopinabiliter desolatis, tantam
comitalus,quippe nobis per muniiiones et marchiaa « Dorninus subito dcdit consolationem, ut quasi in
pro magna parle dispersis,contra caput rebellioiiis, « momento omnes simul, quotquot dispersi lue-
Andronopolim videlicet, quse civitas est Graicise « rant,tanquam convocati a Domino, apud civita-
munitissima, et, montibus tantum interpositis, « tem quamdam, quae dicitur Rodesioc (52i), con-
Blachorum allinis populis, ulciscBndi animum in- « venirent. Marchio tamen, felictter (522) et victo-

tendens, urbem regiam egressus est. Eramus enim « riose in suis marchiis, per R. (523) de Tric. ini^

tunc temporis sic divisi; marchio Montisfcrrati « suis partibus per Dei gratiam incolumis moraba-
B
ultra Thessalonicam erat cum multis ego,ox alte- ;
* turetindemnis.Inspectisigitur nostrorum viribuj
ra parte Brachii Sancli Georgii eram apud Avdro- « urbus et castella extunc munire coepimus, quj
milicum (oi^) cum non paucis Paganusde Aurelia, , « contra Grfficorura rebellionem tenere posse vide-
et P. de Braccel. versus Nicaeam, ex eadem parte « bantur, et inter agendum Constantinopolim usque
Drachii (516) R. (517) de Tric. apud Phiiippopolira
; « profecti sumus. Licet itaque in personis amissiaj

cum pluribus ; el alii alibi per loca et niunitiones a infortuniura lugubre nobis accideril, speramusj
dispersi. Porro, audito a Joannitio, Blachorum « tamen in Domino, et audenter (524) conndimusj
doraino, quod Latini in tanta virorum paucitate « quod inimicorum nostrorum insidias et assultus;
civilatempraedictam obsedissent,quemetiam Graeci « diutius, volente Domino sustinere poterimus, etj
in auxilium suum, occulte tamen, ut magis laede- u etiam de longinquo subventionem et auxiliumj
rent,evocarent,irruit subito Blachus ille Joannitius « exspectare. Ecce tamen, quod verebamur, hool
in nostros cum muititudine Barbarorura innuine- « accidit, et quod fama canebat publica, quoque
ra (518), Blachis videlicet.Commannis et aliis, qui- « per litteras ipsius Blachii, confcederationem ip-
bus etiam nimis improvise obviam exeuntibus no- « sius cum Turcis et caeteris crucis Christi inimicis

stris.et remolius quam oporteret « instanlibu?,per « continentes, edocli fuimus, quas etiam, a nobia
« inimicorum insidias undique
tandem vallatis ti „ cmc nuntiis ipsius interceptas,apostolatui veetro
« (proh dolor!) doiuinus meus, imperator, comes <( in utraque lingua transmisimus (525), » licet

« Lod. Stephanus de Pertico, et quidam alii baro- graviusexspectatovulnus incurrimus elruinam(52Q);

« neset milites,quod non sine sanguinearum lacry- cujussusceptionem vobisincumbere,tanquam patri,
« marum effusione referre valeo, tantaobruti mul- causx noslrae (527) patrono et domino,nemo estqui
« titudine, non sine damno tamen illorum, ab ambigat,praesertim, cum ob Ecclesiae tantum unila-
« ininiicis inlercepti (519) sunt. Nesciraus revera, tem rcformandam, el terrae sanctae subventionem
« qui capti fuerint, qui occisi. Accepimus tamen laboremus, quorurn unum eatenus (528) pendet ex
ab exploratoribus noslris certissimis et fama alteri, sicut communis omnium Chrislianorum in
•

«
« veridica, quod dominus meus, imperator, tcnea- Oriente degentium, et prfecipue venerabiliura fra-

« tur et vivus, qui ab eodem Joannitio, satis, ut trura Templi et Uospitalis utriusque,qui no-
railitiae

« asserunt (520), pro tempore honorabiliter pro biscum sunt, clamat assertio, ut non solum ipsius
« curatur, cum quibusdam oliis, quos tamen adhuc liberationem hujus operetur redintegratio, verum
« cxpresse nescimus nominare. Sciatis autem, etiam omnium paganorum.et crucis Christi inimi-
« quod, ab ea die qua Graecorum fines ingressi corum, confusionem omnimodam apertissimepro-
« fuimus,usque ad diem infelicis illius congressus, J) curare videatur, sicut econtra (529) ejus disturba-
« quatacunque nobis et nostris occureret mulli- tio, (juam Deus (530) avertat, non sulum recupe-
« tudo, licet aliquando nostri paucissimi fuissent, randi partem araissara terrae sancta; spem auferret,

« cum triumpho tamenseraper et victoria recesse- imo illam quae in praesenli Christiano cullui de-

(515) Sic, in Gestis et apud Raynaldum ; in (522) In Gestis, fideliter.

codice reg. cit, a Baluzio, in margine, Mandromi- (523) In Gestis, K. apud Raynald. E.
ticum. (524) Gest. atidacter.
(516) In Gestis, et apud Raynaldum deest. (525) Huc usque Raynaldus.
(517) Gest. Rayn. E. (526) In Gestis, incurritur et ruina.
(518) Sic, et apud Raynaldum in Gestis deest. ; (527) Gest. omnium et nostro.
(519) Cod. Vallicel. Interempli. (528) Gest. hactenus.
(520) Sic et apud Raynald. In Gestis asseritur. (529) Cad. Vallicel. ce/ta eliam.
(521) In Gestis Rodestock a^pnA Raynald. /Jode-
; (530) Gest. quod Dominus.
stec.
 709 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. 710
dita est, procul dubio spem praeriperet delioendi. A « serint, fidem indubitatam adhibere veiitis et fir
Attendentes igitur, sicuta principio, imperfectura « mam et consilium vestrum et auxiiium,sicut Rc-
nostruraad tamardui propositi celsiludinem rrinus « clesiae totique Christianitati necnon et domini et
8ufficere,ad vos, tanquamsummum et prascipuum, « fratris mei liberalioni, qui sevestrumubique de-
imo unicum spei noslrae refugiumetfundamentum, « voturagerebat etdicebat miJitera, expedire vide-
qui solus prae filiis hominum, et principibus et re- « ritis, apponalis.Datuminpalatio Blai;kernse{533),
gibus, in quaiitalibet potestate constitutis, nobis « anno Domini 1205, Nonis Junii.»
potestis succurrere, supplici et devota intenlione
CXXXII (534).
etmente confugimus, ad pedes paternitatis vestrae HENBICO FRATRI CONSTANTlNOPOLITANi IMPKRATORIS.
prona humilitate prostrati, et quanta porfsumus Ut pacem stabiliat et fi^met cum rege Bulgarorum.
precum instantia cumlacrymis implorantes.quate- [Nobilitati tua3 per apostolica scripta mandamus
nus filiis vestris, in lam arcto constitutis, et, pra^ qualenus, ad liberationcm fratris tuisdiligenterin.
cunctis viventibus, consilio et auxilio vestro indi- teiidens,veramet firmam pacem stabilias cumcha-
gentibus, consuetum pietatis irapendero non difTe- rissimo fih'o nostro, Cahijoanne, rege Hulgarorum
ratis affectum quod tanto securius a paternitatis '
; et
utinterBulgaros etLatinos BJanchorum iilustri,
vestraedulced.nepostuiamus, quanto,praterpere-gfidelisetstabilis
araicilia de cetero perseveret
grinationis nostrae votura solerane, pro Ecclesia Ro- o—.Jf
Breviter :--•
scribimus,quiaopusest magisopere quam
•

mana corpora nostra et vitas impendimus, in quo, serraone. Multum enim utrinque poterit esse
ami-
praeter comraunera omniura Christianorum qua te- citiafructuosa. Datum, etc.
nemini sollicitudinem, et nos paternitati vestrK,et
CXXXdl (535).
vos nobis, lanquam militibus vestris, ei Ecclesiae
MAUCHIONI MONTISFERUATI.
Romanae stipendiariis,districte novimus obligalos. Vt defendat et tueatur svbjugatum Constantinopolita-
(531).] «Legatos igitur cura auctoritate apostolica num imperium, donec papa fuerit melius instru-
« a Latere vestro in Italiara, Franciara el Alaman- ctus, an id injuria fucrit factum.
« niara et alias Occidentaliura regiones diraitti pe- [Quod, inter curas a!/(;<;r5as (536) et occupationes
« timus, qui integrarainduigentiae plenitudinem in raundanas, non solura multiplices sed urgentes,de
« auxilium noslrum et subventionem ad nos pro- salute animae tiiae sollicilus et studiosus existis,
« pter praedicta veniuris deferant, quae a sede prudentiamet devotionem tuam in Domino com-
« vestra apostolicaindulla est per annum integrum mendamus. Quid enim prodest horaini,«i raundum
u in servitio crucifixi in terra Syriae moraluris. universum lucretur,,--..--
animae vero cu«= detrimentum
-^xw suae ui.tniucui,uuj
« Quoniara autem, quae paternitati vestrae signifi- patiatur? Aut quam' dabit homo^^commuUtlonem
carecupirauslonguruestscriplisinserere.nuntios ^ pro aniraa sua? Fraler non redimet, redimethomo,
. nostros et fideles, praecipue venerabilcra patrera non dabit Deo placationem suam, nec pretium re-
« nostrum, N. Suessionensem episcopum, qui tara demptionis ani/yae sux, laborabit in xiernum, et
« fideliter, quam constanter pro terrae sanctae sub- rw^zn/?ne7?i(537).Recepimusnamquelitterastuas,
« ventione et negolio Roraanae Ecciesiae laboravit, per dilectum filium, S. (537) tituli Sanctae Praxe-
« et adhuc, tanquara fidelis et prudens talenti sibi dis presbyterura cardinalem, nostro apostolatui
« coraraissi dispensator, sicut vos ipsi cerniti3,la- praesentatas, quibus nobis intimare curasti, quod,
« borare non desinit, cujus absentiapluriraura no- corde contrito et spiritu sincero (536), ad aposto-
• bis esset damnosa, cogens rei necessitas et
nisi licaecommonitionis mandatum,spe indulgentiae ge-
« ipsa ncgotii arduitas nos ejus praBseutia ad tem- neralis inductus,votum crucis solemniter emisisti,
" pus carere corapellerent, et nobiles viros, et ad id fideliter
1\1. prosequen.ium intendisti seraper
« (532) de Mailli, et Joannem Bliaul, palernitati animum incorruplum(5i0). Quod autem illius ado-
« vestrffl transmitto, rogans et cupiens, ut eis in lescentis suscepisti ducatura, qui fatebatur
Con-
« his quac de facto isto apostolatui vestro sugges- stantinopolitanum imperiura sibide juredeberi,con-

^J53I)
Huc usque Gesta c.-elera apud Raynal- I„ Gesfis, sic le^liunlnsuper
;
^ non redimet homo,
(532) Apud Riydald. deest. "ffl".^[''..?.^'^.^P^^^"^i'^".^"^ f""'"'
necpretium redem
ptionis animse suae. Laborabit in 3elernum,et vivet
(533) Apud Raynald. deest. in
(534)Epistolam hanc exhibet Ravnaldus.
J ad an- .
finem. In codd. reg. et Pod. citatis a Baluzio,
margine, pag. 56, col. i Fraler non redimel, redi-
m
auml 05, §22. met homo, non dabit, etc. Et sic in codice rasa
(635) Epistolahaec legitur in Gestis,§ xciii; ideo-
Vallicellano.
lue hic uncis inclusa exhibetiir.
In codice vero Bibliothccae Vaticanae,S£Epiusjam
Fjusdemfragmenta exhibet haynaldus,ad annum laudato, in quo reperitur Formularium Berardi de
205. § 7. Quae apud ipsum leguntur.hic duplici ad ^npoW: Frater nonredimet homo, non dabit Deo
nitium cujusque lineae in margine virgula distincla
placationem suam, nec prelium redemptionis animx
unt; varise etiam lectiones ex diversis codd.
mss. suse. etc.
-que ac in epistola hujusce libri octavil31,ad
mar- (538) In Gestis, S^^ffredum.
inem apposilae.
(539) Sic, et in cod. reg. etPod. cit. a Baluzieoin
(536) In Gestis deest.
mariiin.
(537) Locus corruptus : nec suppeditant codices (540) In Gestis, animo incorrupto.
enuinam lectionem.
711 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VIII. 712

/'.(34l)tituli Sancti MarceUi A riug sunt scripta, tacitis videris objcctionibus

silium fuit dilecti filii

nec respondisse, qu.c contra crucesignatoa possuut ta

DreebYleri cardinalis, aposlolicae sedis legali,
intorqueri.Cum enim vos devoveritis
tam humanum consiiium quam necessitas impor liter in obse-

tuna, quod, post Jadertinensis (643) civitatis exci- quium crucifixi ad liberandum torram sanctaiiid^
dium, ad acquirenda vicLualia in Romaniam exerci- manibus paganoruin, sub excornmunicationis in-
Verum, lu, et alii crucesignati, fa- terminiitione vobis fuerit inhibitum, ne terras
tus deciinaret.
cientes de necessitate virtutem, intendistis in ipsa
Christianorura invadere vel laedere tentaretis, nisi

principaliter procurare, ut apostolicae sedi gratum forsan inler vestrum ipsi nequiter impedirent, aut

impenderelis et devolum (543) obsequium ,

et aliajuxta et necessaria causa vobis occurreret,
propter quam, interveniente noslri legati consilio,
exspectatum nihilominus terrae sancta>succursum.
quod ad plenum consummasse putastis, cum, sine aliud agere valeretis, «(551)vos, nullam in Graecos
jurisdictionem aut polestatem habentes, a puri-
sanguinis effusione regia urbe capta,el occupatore «

imperii effugato,restitutisque in ipsa simul patre et « tate voti vestri tem^.-e deciinasse videmini, dum
filioad fastigium imperatoriee dignitalis, lecislis « non contra Sacracenos, sed contra Christianos
ipsos incoados (544) sacrosanctae apostolica? sedi,
« arma inovistis.non intendentesad recuperandum
Hierusalem, sed Constantinopolim occupandnm,
tactis Evangeliis, obedientiam exhibere; imperiali
«
^ lerrenas opes cffllesLibus divitiis prffiferendo. II-
«
nobis scripto transmisso.admajorem Hdei firmila-
« ludque longe gravius rcputatur (552), quod qui-
lem, ut quod ore promiserant, opere adimplerent.
Cumque vosad navigandum in Syriam loLisviribns « dam nec religioni, nec aetati, nec sexui peperce-
Graecorum malitia, iuramenLis et « runt, sed fornicalione.^ adulteria et incestus in
pararetis, innata
paclis penitus violatis, igne (545), dolo, et toxico « oculis hominum (.555) exercentes, non solum ma«
iter vestrum, non semel tantum, sed saepe, nequi-
matronas et virgines,
ritatas et viduas,sed eliam

ter impedivit, et ad occupationem urbis regiaj vos,

in ipsorum perniciem renitenteset invitosattraxit.
Qua, sola Dei virtute.mirabililer triumphata.quid-
quid extunc, quocumque modo vel loco, fecistis,
« Deoque dicatas, exposuerunt spurcitiis Garsio-
« num ;nec imperiales sulfecit divitias exhaurire,ij
« aut diripere spolia majorum pariter et niinorum^
nisi ad ecclesiarum thesauros, et, quod graviua
«

voluntarii velinviti, communicalo cleri vestri (546)

« est, ad ipsarum possessionesextenderitis manus
« vestras, tabulas argenteas de altaribus rapientes,
consilio, semper habuistis in votis, ut pervos ino-
« violatisque sacrariis, iconas, cruces et reliquias
bedientiae redirent ad obedientiam matris suae,
filii
« asporLantes,ut Grajcorum Ecclesia,quantumcun-
tam debitam quam devotam,et Orientalis Ecclesia,
principale memorum,
tanquam principaie
lanquam membrum, buu capiti unire-
suo uapiii uunt5- —
que
-i
persecutionibus aflligatur,
i o ad obedientiam
.

tur; quod ut plenius et melius posset fieri.aposto-

C . apostolicffi sedisredirecontemnat, quae in Latiois

licae sedis consilium, sine quo perit penitus opera

« nou nisi perditionisexemplaet opera tenebrarum
suspensi hactenus expectastis, et ad. « aspexit, ut jam merito illos abborreat plusquam
et irapensa,
« canes (554). Tu vero, conLra justitiam et potesta-
buc continuis desideriis expectatis. Quia vero si-
gnum crucis, prout asseris,suscepisti addelendum « tem indebitam, vel potius usurpalam,apostolicae
maculas .iuvenlutis, et quidquid aposlaticae « sedis legati consilium allegasti, tanquam ex eo
tuae
labis a retroactis temporibus singularitas humana « vobis licuerit cum praefato adolescente ad resti-

contraxerat eliminandum (547), non ut gravius et « tuendum sibi Constantinopolitanura imperium

licentias sub umbra religionls et crucisvexilio pec- « proficisci, quamvis et id potueris aIlej^are,quod,

cares (548), ad examinationis nostrae calculumsin- :< cum vos victualium defectus urgeret, sine qui-
gula referens, in omnibus et per omnia malris le « bus non votum poteratis crucis adimplere, licue-
gx/)Ow<n« |549) consiliis et mandaiis, ita ut, si Ro- « rit vobis, propter causam adeo necessariam,ope-

maniae statum et tui u)oram in ea noverimus « ras veslras illi locare,qui justam causara prose-

apostolicae sedi et terraj promissionis efficaciter .< qui videbatur, praeserLira, cum per hoc intende-

expedire, teque per hoc remissionem accipere pec V. retis finaliter ad terrae sancLae succursum et apo-

catorum,nonabnuis pericula vel Iabores;alioquin, [j « stulicae sedis aufirmentum. Cumque poUicitam

non habito respecLu ad possessionesethonorificen- « vubis et debitam ne-averunt illi mercedem.jura.

tiaa quas obtines alfluenter,iUud libi potius injun- « mentis et pactis penitus vioIatis,quin etiara ar-
gamus, per quod abundantius merearis (550) irara « mis, igne, dolo et toxico vos sagpius attentave-

supremi judicis declinare sane, per ea qua; supe-

:
« rint, tanquam in arcLo positi coacli (555) fuistis,

(549) In Gestis, te nostris exponere; in Cod. Val-

(541) In Gestis, Pelrum.
Cod Vallicell Jocleranse. licel, te nosiris exponis.
(542)
(543) In Gest. desunt. Cod. Valiicpl. vidaris.
(550)
(544; Tn Gestis non coaclos. (j5i)Haec apud R=iynaldun).
Cod. Vallicel. ingenli. (552) Quae seiiuuntur repetita sunt ab epislola
(545)
(546' Gest. D6i noslri. huiiisce libri octavi I2fi.
(517) Sic, Pt in Cod. Keg. cit. a Baluziojin Gestis (553) In Gestis. et apod Raynaldum, omnium.
ex(rrminandum. (554) In Huc usqueepistola 125.
(555) Sic, et in Gestis, in codd. vero reg. et
Pod.
(548) In Gest. add. et.
 713
PONTIPICATUS ANNO Vlll, CHRlSTI 1205.
ut contra Bchismatlcos et
.<
perjuros, debita vobis
« injuste neganles, exerceietis
A revereri semn.n ac
.. veneran
per
.'
exerceretis debitam ultionem f.,
tu Zll T^
nob.s et apostoJics sedis
onfinia studuerunt,
« Divinum enim videtur fuisse judicium, /idelis devotus exi-et
quod qui stasjde
tandiu misericorditer tolerati, et
« plenitudinee^«m(559-69)gratijEte reddimus
eliam (555, non omn.no securum,scriturum
« solum ab aliis,8ed etian: a pro certo,quod ea cu-
nobis studiose com-
«moniti, noluerunt redire ad Ecciesiee pimusoperari, quoties se nobis
unitatem, obtulerit opportu-
n.t<s,quae adhonorem et profectum luum debeant
« nec ullum terrae sanct.e subsidium
impertiri.per magnifice redundare. Datum,
« eos quiad utrumque pariter etc.J
intendebant, amit-
« terent Jocum et gentem, quatenus, CXXXIV
perditis male (570).
« maiis, terra bona bonis agricolis
M... UXORI NOBRIS VIRI, B.
Jocaretur, qui MARCHIOMS MONTISFER-
« fructum reddant fempore opporluno
RATI QUONDAM CONSTANTIXCPOUTAN.E
{556).. Quem- IMPERATRICI.
admodum Jegitur in Dianeie propheta Gratulatur quod, Gra-corum
ritibus abjectis Latinos
: Est Deus
tn ccelo, gui revelat mysteria, amplexa essel.
et mutat
tempora et
transfert regna {Dan. u)
Devotionis tum litteras p.tcrna
: ipse dominatnr in reqno benignitate rece-
hominum, pimus,per quas apostoJatui noslro
et cui volueril dubit illud {Dan. significare cu-
iv). Vul-
rasti.quod Jicet ab orthodoxis
garis vero tenet sententia,quodjuraregnorum fueris orta parenti-
sem-
per violenta Cuerunt. « QuJa vero B bus et Latinis, a teneris
tamen annis Ysacio,quon-
judicia Dei non-
« nunruam adeo sunt occuita, ut a Propheta di- damConstantinopolitanoimperatori.matrimoniali-
ter copulata, mores et habilura ad Grscorum
« cantur : Abyssm multa {Psal. xxxv) ita ut et tibi
;
formasti convictum, in
« ApostoJusexcIamare cogatur : altitudo divilia-
quibus provecta pariter
et aduJta, ritus
" tum sapienliaeet scieuligs Dei, Latinorum Jonga dissuetudine
quamincomprehen- pe-
n.tus rel.quisti. Succedenle
« sibiliasunt judicia ejus, et investigabiies vero tempore, eturbe
vise ejus '
Heg.a in manus tradita Latinorum,
« quis enim cognovit scnsum Domini, post decessum
aut quis con-
praedict. imperatoris,
« siliariusejusfuit? [Hofn. xi.) Nos, spectabili viro,B... marchioni
de tara pro-
«fundo judicio nolentes temere judicare, Mont.sferrati, secuudum ritus Latinos voluntarie
pra^ser- desponsata. in mores tamen
<- tim.antequam de veritate negotii tam recenter abhor-
pleniusinstrua- ruisti redire Latinos,
« mur, cum et ilJi potuerint jusle Gr^c^ consuetudinis nimis
puniri propter
procac.ter aemulatrix.
« peccatum quod commiserant in Deum, Postmodum vero, pr^fati
et vos marchion.s,charissimi
« nihilominus eos injuste punire, propteV
viri tui,piis instanter
blan-
odium dit.is del.n.ta,
quod exercebatis in proximos, si novissime diJectorum filiorum
«
tamen proximi S
« sunt dicendi quiproximare contemnunt,
« propter justam
cum et
t.tuJi

""
dn.:
SanctcE Praxedis presbyleri
^- > •
'
'
'^'^" '"^^^'''^t abbatibus
—
- »ii=, apu
cardinali., apo-
iJJorum pcenam, forsan
or.an Ueus
Deus ^ Locedien.salubri-
^us
,

«justam dederit vobis mercedem, mon.t.s.et evidenti ratione

juxta quod di- frequenterinducta.
.mo mag.s divinitus inspirata, cum eodem viro tuo
« xisse legiturin propheta Quia servisti mihi in :

Tyro,dabo bened.ctione accepta Latina,

« tibi ^gyptum; unde Assur virgam susceploque corpore
t.hr.=ti, Latinis
« sui turoris appellat iIlud,oraissis traditionibus consecrato, mente
dubiis,tib. pro
:

pi>orsus et corpore,habitu
« certo duximus respondendum, in uno simul et gestu, Latinis
pariter et le eg.busconsecrasti.Unde,
« eodem, tam terr^ sanctae quam sacrosanctoe sedis apo-
apostoJicae sedi
stol.c* protectioni pariter
« necnon anims tuai saJubriler consuJentes, et custodi* cum liberis
ut sub tt-.s specialiter te
« t.more Domini et speveni* terram committens,nobis humiliter sup-
divino judicio
acqu.s.tam teneas et defendas, pI.casti.ut,devotionem tuam paterna
«
et tenendara ac mansuetudine
defendendara ac,|ui.as, populos tibi attendentes, jus tuum et Jiberorum
«
subditos in tuorum loco et
juslitia regens, sub pace tempore faciaraus conservari
«
conservans, et reJi-ioni illssum.Nos ergo qui
«conformans,itaut eccJesiastica bona genus tuum sincera diligimus
restituas
inDoraino charitate
« secundum propriam facuJtatem
rautat.onem istam,quam dextera
fecit Excelsi gra-
pcenitens el sa- tain habentes,gratiarum
« t.sfac.ensde commissis ei referimus
(5.37), „ cum hujusmodi t.bi lam devolumetpiumergapersonamnostramet
actiones, qui
res vix geri potuerit '''''"""^^
sine
piacularH558] reatu D r ^'""^''^^P^'''""^™ "««^''«met
quoniam qui tangit
quon.am picera, coinqninatur ab
tccles.am inspiravit afiectum,
f°"'^"^'^
ea-fir-
ea- fir- nobilitati
tuae apostolicislitteris
mumquegeras in voto propositum, intiraantes, quod nos, quan-
ut ad terrs
sanctffi succursum, cui tum cum honestate poterimus,ad
te principaliter et bonorem et prc
spiruali- fectum
ter devovisli,
prudenter et potenter intendas, tuum efficaciler intendemus, d.;votionem
par hanc terrara iJJade
cum tuam monentes attentius, et in
faciJi recuperanda remissionem tibi
sepere- peccaminum injungentes.quatenusin
ur. Ad haec, cum,
a.l exemplar patrum
et fratrum
eo quod bene
tuorum, qu. sacrosanctam coepisti laudabiJiter
Romanam Ecclesiam de pariter perseveres,ut ad id alios verbo
Jorde puro, ei conscientia etexemplo diligenter inducas.
bona, et fide non fieta,
aec non apud Raynaldum,
Datum, elc.
/nicfi.
(ogln Gest.s, etapud Ra^naldum, (5.58; Cod. ValliceJ. piaculi
toties
(55969) (lest. deest.

^^^^^^^^^''''"''''''''"'^""^^'^^^'^^''^"^^adannum
(5o7j Huc usque Raynaldus.
Patuol. CCXV.
23
 REQE3T0RUM LIB. VIII. 71«
INNOCfiNTII lll PP.
715
A jiiatitiam, inlerdura gratiam largialur, prout in di-
CXXXV (571)
dispensandum.
versiscausis diverso modo viderit
E. TlTULt SANCT^ SUSaNN^, PRESBTTSRO C4RDINAU,
Eapropter, dilecte in Domiiio fili, ad instantissi-
APOSTOLIC/E SED18 LEGATO (572).
Ecclesia Comlanlinopo- mam snpplicationem charissimi in Christi) filii no-
Ut quaxdim ordinadones, in Riimanum impe-
0"!honis in
lilana juxUi pacliones faclas, confirmaL Btri illustnssiirii r.-gis

rel)us ecclesiasticia inter ratorem nec non -jDnsanguinooruiu tuornm,

elecli,
Licet pacliones qu« de
de jure qui nobis et Eccleiiae Romanae devoli sunt pluri-
l-Vancuset Venelos facUe fuenint, non sint
servandae, sicut tamen nos pro servanda
concordia mum et fideles, obtentu quoque tuae religionis et
processimus patriarchae, sic honestati8,cu~. sia sacerdos, in ordine Praemon-
inler eos, in electione
stratensi praeposilus.el a soluto genitus.sicut asse-
tu in ordinandisecclesiis pro eadem causa pruce-
quod eorum fiat, ritur, desoluta, dcspeciali tibi gratia indulgemus,
das, ut auctorilatenoslra iicite nominatus
non obstante defectu natalium si
terneritate fuit iliicile constitutum. Gum
enim in- ut
fueris ad ecclesiaslicas di^nitates, libere valeas
terhujusmodi pactiones hoc contineatur expressum
debeant poatulari. Nulla ergo.... nostrae concessionis, otc.
ut clerici utriusque partis illas ecclesias
quaedam Datum, etc.
ordinare, quae suae parti contigerint, et
atsensu totius CXXXVIII.
ecclesiastica benelicia, decomrauni g
cleri,sint quibusdamclericis transmontanis
ad cu- MAGUNTINO ARCHIEPISCOPO (575).
....
tuae per aposlolica
stodiam assignala, discretioni munus im-
parte Vt elecio Argenlinenai (576) consecrationis
man'1amus, quatenus ea, quae in
scripta pendal ; quod si facere distulerit, committitur ar-
Francorumassignata,repereris,eisdemclericis,8ub- chiepiscopo Senonensi {'oll).
noatra
lato appeilationis obstaculo, auctorilate (viii Idus Octobris.)
concedassi forte venerabilis frater noster... Con-
Quantum tibi et ecclesiae tuae, in negotio dilecti
stantinopolitanuspatriarcha, nnonitus diligenter,ea
quara Argentinensis duxerimus (578)defe-
elerti,
illisnon duxerit concedanda, quia gratiam
filii...

rendum. praeter consuetudinem apostolicae sedis,

Venetis facimus in majori, non decet nos Francis
quae suffraganeis quorumlibet archiepiscoporum ad
in minori negare.
prae-
se venientibus consecrationis beneficiun),sine I
Datum, etc.
tua
judicio tamen illorum, impedere cousuevit,
CXXXVI.
discretio non ignorat. Cum enim praefatus electus
PATR1ARCH.E CONSTANTINOPOLITANO (573).
ad praesentiam nostram accesserit, et sibi conse-
VI Henricum, clericum, in camnicum
Efclesiae S.
Sophiae reCipi faciat. . crationis munus postularet impendi,quod a te non

(vii Id. Septembria.) poterat, ut dicebat, aliquatenus oblinere ; iicet

saepius postulasset, nos, tua volentes fraternitati

Cum ad illam ecclesiam, divina faciente gratia,
deferre, ad conseorationem ipsiua non duximus
sis promotus, quae, praesertim temporibus istis,
honestis fraternitatem
procedendum, donec de volunttite tua, et rei serie
litteratis clericis indiget et
redderemur per tuas litteras certiores, tibi per no-
luam menemus attentius el hortarour, quatenus
stras litteras promiltentes,quod,etsi procederemui
dilectumfilium,magristrumHenricum,latorem prae-
ad consecrationem ipsius, honori tamen etjuri tuo
sentium,qui moribus et scientia commendatur,pro
curaremus sufficientissime providere. Sane, cum
reverentia beati Petri et nostra, ejusque probitatis
tuae fraternitatislitterasacceperimus.perquaseum
inluitu, in canonicura et tVatrem ecclesiae Sanctae
benelicium consecrandum ad te remitli petebas, cum noluimus i

Sophiaj recipias, et assignes in ea illi

in episcopum consecrare, licet idem propter hoc ;

praebendale.
nobis instantissime suplicare, necessitatem om-
Datum VII Idus Septembris.
nimodam allegando. Ut igitur eidem electo et Ar-
CXXXVII.
gentinensi ecclesiae, quae diu mansit quasi viduata
FBEDERICO, PR^POSITO CLARHOLTENSI (574)
'
,. ^ j . pastore,per tuae administrationis officium consula-
nasiore,Der
,^v^^^^
Dispensalio pro '^^/"^''^^ "^ ^usctpi.ndas
,rat'ernitali tuae per apostolica scripta man
^^fjfj;""''
dignitalt
damus quatenus, infra terminum competentem ad
Ad hoc Deus in apostolica sede constituit pleni-
talem locum accedens^qui tibi et ipsi securus exi-
tudinem ecclesiasticae dignitatis, ut, dilifi;enter in-
stat, et ascitis tibi duobus de sufTraganeis tuis, vel
spectis variis circumstantiispersonarum etrerum,
aliis episcopis, qui secure valeant interesse, qu08
tpmporun. locorum.nunc rigorem exerceat,nunc
et
auctoritate nostrasub testimonio praesentium lilte-
mansuetudinem anteponat, inlerdum exsequatur
praepositurap statu, vide Annal. Prxmonstrat. tom.
(.571) Epist. hanc laudat Raynaldus, ad an. 1205,
I. col 513.
(575) Vide epistolam libri quinti 14, not.
VideepistolHn: libri octavi 5o.
(.")7v)
(576) Vide epistolam libri octavi 8, not.
(573) Vide epistoiam libri actavi 19. not.
(577) Vide epistolam libri tertii 45,
(573; Praeclaram Clarholti praeposituram nobi-
(58f^; Vide epistolam libri octavi 9C, et quae ibi
lium vjroriim, in dioecesi Osnaburgensi con?isten-
adnotaia sunt.
tern. sub Dynastia Rhedana, erexit anno llSSilJu-
stris RudoUus deSlentordt,Ioci Toparcha.De istius
 717 PONTIFICATUS ANNO VlII, CHRISTI 1205. 718
rarum, sicommonitinoluerinlinteresse, compellas,
A venturam, per procuratores idoneos,
adommasufH
ei munus consecralionis exhibeas, aut per alios cienter inslructos,
ad sedem apostolicam veniretis,
episcopos vice tua facias pxhiberi, qui, postquam ei ut slatueremus, ulraque parte
prsesenle, quod justitia
munusconsecrationisimpenderint, perse, vel nun- suaderet. Si autem illi a contradictione
cessarent,
tium tuum, professionem ab ipso, quam tibi exhi- et vos proposito (583) instaretis,
mitteretis ad no-
bcre tenetur,
et Ecclesiae Maguntinaj, tuo nomine stram prajsentiam personas idoneas
infra terminum
recipere non omiltant. Alioquin, ne, quod absit ex supradicLum, quae super his quae
opportuna forcnt
nimia dilatione consecrationis ipsius, Argentinensi nos redderent certiores. Ouod si,
contradicentibus
Ecclesiin, et clero et populo tutius episcopatus grave
episcopis memoratis, vos contingeret
de jure vestro
dispendium generetur, noveris, nos venerabili , dilfidere, ne laborem et dolorem
subiretis incassum,
fratri nostro, Senoncnsi archiepiscopo, per
aposto- aliam personam idoneam provideretis
vobis c.no-
lica scripta mandasse, ut eumdem electum,
post- nicein pastorem. Gaeterum, cum
inclytx recorda-
quam de luo fuerit certiticatus detectu, ascitis sibi tionis H. rex Hungariae, viam Juisset
duobus de suffraganeis interim
suis, auctoritate nostra suf- umversx carnis ingressus quidam vestrum
fultus, nullius
, a ,
contradictione vel appellatione ob- postulatione \"^^/
j 1
(584), quum
M"-'"'" nobis praeseniaverati
uuuia prsesentaveratis
.

stante, non 1tardet

,

m
•

ep.scopum consecrare, et ab-

•

g
)

communiter, temere recedentes, aliis

persistenti
ipso nomine tuo professionem recipiat,
recioiat. quam
(luam suf-
siif- bus m
himin eadem, ./..,/
pari^rv, el ,.j
ad sedem ..,• ..
apostolicamappellantibus,
fraganeus Ecclesiae Maguntinae facere consuevit, in- praedictum Quinquecclesiensem episcopum
jungens eidem ut, quam citius accedendi ad prae- (585) in
archiepiscopum postularunt, quorum
votis nullus
sentium tuam habuerit facultatem, ad te personali-
suffraganeorum assensil, exceplo duntaxat
ter venire non tardel, ut tibi debitam prolessionem, epi-
scopo Nitriensi. Et licet charissimus
in Christo
quam coram recognoscat.
illo feceril, filius noster, A. Hungariae rex illustris, tunc
Datum viii Idus Octobris.
dux
et regni Hungarici, L. nepotis sui regis
nomine,
CXXXIX (579). cujus tutelam et regni curam ipsi
frater ejus com-
PRiEPOSITO ET CAPITULO STRICONIENSI. miserat, Gubernator, precum suarum
primitias ad
Archiepiscopum Colocemem ipsis in archiepiscopum nos praedicti Colocensis postulatione
transmiserit,
perficit (580). postmodum taraen pro Quinquecclesiensi
episcopo
(Romae, ii Nonas Oclobris.) ad Strigoniensem metropolim
transferendo, nobis
Bonae memoriae venerabili (581) archiepiscopo perlitteras suas humiliter supplicavit.
Nos ergo,
vestro viam universa^ carnis ingresso, cum in vene- super postulatione ipsa cum fratrilus noslris
rabilem fratrem nostrum, Colocensem ^i^in^v^^cu-
archiepisco- uanuu
habito
' auigenti tractatu,
ditigenti quoniam invenimus eam
;
piim, postulandum I eam,
a nob.s contulissetisunanimiter ^ post appellationes ad nos legilime
interposilus foSe/
vota vestra, et regium supe>- hoc obtinuissetis assen- in multa discordia
non solum suffraganeorum,'
sum, Suffraganei Strigoniensis Ecclesiae. Quin- verum eliam canonicorum Strigoniensis
Ecclesiae',
quecclesiensis videlicel, Waiiensis, Wesprimiensis e^ contra formam mandati nostri, regulariordincprx-
Nitriensis episcopi (582), postulationi vestrae se op- lermisso, temere celebratam, illam, exigmtejusiitia,
ponere curaverunt, asserentes quod, eis contemptis non duximus admittendam ; sed vobis dedimus in
quihabeantjuseligendivobiscum,postulatioeadem mandatis. ut ad providendum vobis
pastorem ido-
fuerat attentata, licet nuntii vestri proponerent
ex neum,perelectionem canonicam,vel postulationem
adverso, quod super praeficiendo vobis pontifice de concordem, requisito suffraganeorum
assensu, si
gratia multoties suffraganeorum fuerut rsquisitus essel de antiqua et approbata
consuetudine requi-
assensu, sed ipsi vobis consilium et auxilium de- rendus, infra men^em post susceplionem
titterarum
negarunt. Nuntiis igitur in nostraprffisentia consti- nostrarum procedere cu.areiis alioquin, ;
exlunc
tutis, et proponentibus adversariis quaedam alia ne gregi Dominico deesset diutius
cura pastoris, nos
contra postulationis vestae processum qux in prio- ipsi provideremusEcciesiaBviduafce, secundum
offi-
ribus liltens nos meminimm plenius expressisse, cii nostri debitum, ex plenitudine
apostolicx voie-
qu.a nob.sdepraepositisnoncon9tabat,itaduximus
D ^iat^^- Verum, antequam ad vos litters nostr/per-
proy.deDdum, ut, s., suffraganeis persistentibus in venirent, innitentes mandato priori suffraeaneos
contrad.ct.one sua, vos postulationi vestrae velle- qtd erant in
tisinstare, usque ad Septuagesimam tunc
regno prxsenles, pr^r vrBedictum
proximo Qu.nquecclesiensem,ad concordiam revocastis, ita,

(579) Ep.stnla hasc reperitur, sed admodum mu- (582) Decretal., et quidam alii, et infra
tila inter Decrefales, lib. omittunl
i, tit, 5. De
posfi.Iatione qu;c It.ilico charactere distinximus.
prflPlatoruni, cap. 4. Q.ia; illic leguntur, hic uncis (583) Hic Decretal. addunt vestro.
inclus;i
sunt varia? lectiones dantur.
;
{58i) Uecretal., ad. vestra,
Eadem laudat Raynaldus , ad annum 1205 . Quinquecciesiensi episcopo s*pius
(585) l)e
8 56. in
7"';t'''am huiusce lihri octavi
(580) De argum.ento epistolae hujus, vide epi- ^lof.V^i^^"'*' 98.
(580) Decretal. legunt, igitur postulationem
stolae jibri septimi 159, 226, ol libri octavi 88. fc-
sam quam mvfnimus, et inlra voculam,
(•')81) Iri Decrefalibus, Guillel. Mox om. v f. n ac ^nost
Ecclesix interserunt.
et infra c. r. s. h. o. a
 REGKSTORUM LIB. Vlll. 720
INNOCKNTII III PP.
719
et Javiensis epi- k nes nuntios confirmari, nosque vestram recepia-
auod Watiensis, Wesprimiensis
"n^latione Golocenais a.ch.episcopi, semus postulationem dijudican am, b> sufrragane.
copi^
propter atn.ctio- forsan in contrad.ct.oue pers..terent. vel. si con-
v^ iure suo in po.terum cui, ,

sen.irent aut crederent, approban.iam. Si en.m,

nem et necessitatem Sl.igoniensis Ecclesi*, super-
Isens, nos humiliter rogaverunt,
postquam postulaUosubscript.onU.u. postulant.um
LTebant ad P
si non placeret roboratur, et pr.sentatur Romano ponU fic. appro-
pr dicto Nitri nsi scr bente, quod,
Quinquecclesiensi banda, possent ab ea recedere postulantes, nob.a
n >b s plMulationem lactam de
praejudi frequenler illuderent, et judicium nostrum ex eo-
admittere, pro postulatione alterius, sine
exorabat. Post haec rum pendere arbitrio videretur.J Poterat quoque
cio juris sui, nos suppiiciter
hi qui convene- addi, quod pars altera mandatum apostolicum non
utitcui mandato nostro susceplo,
ab ejus servarat, utpote quae necpostulationem concordem
rant in airhiepucopum Colocensem (587), cum in ma-
nobis, re- nec electionein canoniccim celebrarut,
postulatione, sicul fuit propositum coram
quibus- jori conditione quam prius, non
solum canonico-
cedere noluerunt, sed innovantes eamdem,
qui in partem alteram declina- rum, sed suJlraganeorum etiam, ipso rege adversae
dam cauonicorum, Quinquecclesiensem epi-
el suf^ra parti favente, prajdictum
rant, reversis ad eos, eum praedicti regis
^ .... i -„,j.,-^,„.^«„.« et
•
^/ fuerunt orooosila, et habito super his
iipnint hinc inde proposita, nis
Sckolarum, M. thesaurarium, A. archidiaconum ,
[intellexi-
sedem apostoli- cum fratribus nostr.s diiigenti Iractalu
F. et /V. canonicos Strigonienses, ad
mus (589), quod, etsi neutra
esset postulatio ap-
cam deatinarmt, super postulatione sua dispensatio-
rescri-
Quinquec- vero, qui probanda, juxta tenorem tamen posterioris
nis grafiam pefituros. Caeteri ecclesiai pro-
sicut ex eorum pli ad nos de cajlero Strigoniensis
clesiensem episcopum postularant, de personia
visio pei-lineret. Quia vero non plenam
parte fuii propositum coram nobis, convenientes
in
pote-
unuin,c*teroscanonicosadcapiluiumconvocarunl, ipsius regni notitiam habebamus,ideoquenon
Ecclesiae
ramus, salva couscientia, nostra, eidem
ad postulationem concordem, vel electionemcano-
de regno Hungariae originem
in aiin persona, quce
nicam,juxtamandatumapostolicura,in/?-apriP/ia;Mm
duceret, congrue providere, nec
vellemus ei prae-
sibitermiaum procederocupientes sed, illis nolen- ;

tantum re- ficere alienum, quamvi* regularius et honestius

tibus convenire, intelligentes penes se
quia reliqui videretur, suff.aganeus ad metropolira suam
si
mansisse facuitatem liberam eligendi,
metropoli
ascenderet (590), quam archiepiscopus a
jus suum prosequi negligebant, praedictum Quin-

Cum ergo mus poUorem.e.eumdem arch.ep.soopam

m quem
ZamsmileZZ, denuo postularuo .

C omues quorum conseusus m eleCooe postul.-

1 '
s ue I nuoiii .d sedem apos.ol.cam per-
Quinquecelesiensi episcopo Uone pas.oris requiclur, ''«-='
vel

is n i qoi p ^-"f"'""/'^"
con.enerant, a vioculo quo lenebamr Co
lo en«
ven ran. proLebant.partemsuamjuxtamanda- metropohmSlMgon.en em
eeelesi. bsolven.es, ad
lum apo;.orcl proc ssisse, nec obs.are d.scor- '"t-»;; '""
d 1 've crtr.d'e.,onem e^rum, qui, luxt. for- Iransferimus; et
palleum e, ad "°™°
ei lieent.am
-^J
mam mandati noslri proeedere contemnenles. illo
nec ^ ^J,,; ^^ ^.J'::
iransmissun.lMoncmosigiturdiscreUonemvestraiD ^
receoto nec elegerant quemquam canonice ,

scnpta ma,,d..
attentius.e. per apostolic. vob.s
eoncordlter po.tulerant,\„de concors debebat
eo-
mus quatenus, eidem archiepiscopo reverentiam et
cum caeteri tanquara
rum postulatio repulari, ,
monita
et po- obedientiam debitam impendbntes,salubria
jussionis apostolicffi contemptores, eligendi
postulare nec et mandata ipsius recipiatis hurailiter, et inviolabi-
stulandi se jure privassent, dum nec
capitulum con- liter observetis, ut et ipse paternumvobis exhibere
eligere voluerunt. imo nec etiam ad
teneatur affectum, si devotionem apud vos invene-
venire. Ad haec autem ex adverso poterat respon- commea.
rit filialem, et nos devotionem vestram
deri, quod illi qui Colocenaem archiepiscopum po-
nostras litte dare merito debeamus.
siularant, for.nam secuti fuerant per
Datum Romae, n Nonas Octobris.
ras sibi dalam quoniam, iiinitentes ;
postulationi D
priori, juxta tenorera priorum litterarum nostra-
GXL (591).

.^^.^. prius discors -—

CAPITULO COLOCENSl.
riim COnCUnieiU h""- fuerat
icooiatJi-, quae
concordem fecerant, f «^Uionit
revocantur. [nec ^allum ipsorum jurihus, ex tramlatione arcniepu
sunVaeaneos ad concordiam
dum suiiic.t,aiio
Qum
poslula- sropi, dumnum infern
,rm,i damnum inrern declarat.
nocebal (588) eorum discordia, qui alium
su- Idus Octobris.)
(Roraae, II
rant, cum prius in postulatione
archiepiscopi
consen- Licet archiepiscopum vestrura ad Strigoniensem
pradicti convenissetis pariter universi, et duxerimus trana-
suravestrum,adnotatumlitleri3,etsubscriptionibu3 metropolim, exigentenecessitate,
translationem
percoramu- ferendum, nolumus tamen, ut per
propriis roboratum, petissetis a nobis
1

(590) Decretal., accederef.

Colocensi, pro ar. Col.
(.587) Di^cretal.,
(591) Epistola.n haac laudat Raynaldus, ad an-
(588) Decretal., obstabat.
(589) Hic Decretal. add. itaque. num 1205, § 56.
 ''^*
PONTIFICATUS ANNO VlII, CHRISTI 1205 722
hujusmodialiquid ecclesiae vestrs in jure veldigni-
A GXLII (594).
tate sua prsejudiciuin generefur. Unde,
super hoc P
EPISCOPO WINTONIENSI (59.")).
vobis praesenteslitteras in testimonium
decrevimus Ut in monasleriis et ecclesiis
concedendas. dixcesana lege sibi
subjectis corngat qux fuerint
corngenda.
Datum Roma3, ii Idus Octobris. (Romae, viKal. Novembris.)
CXLI (592).
Providere rectorem oportet,ut solerter
invigiiet,
HENRICO ET VITALI C0LL13VAC0NI, CANONICIS ne in iis, quae administrationi ejus
incnrabunt, se',
BENEVENTANIS. quod absit! exhibeat negligentera, quoniam
male'
Ut quetndam quem sedes apostolica declaravit esse dictus est bomo, qui opus Dei fecerit
neglicenter
legitimum, ipsi etiam leyitimum reytdent, el Ut igitur super his, quae ad solhcitudinem''
in tuam
causasuper hxredilate iltius vertenfe procedant spectant, sollicitius meliaris, quanta
juxta tenorem litterarum apostolicarum. necessitate
tenearis in dioecesi tua corrigere,
(Romae, Idibus Octobns.)
quslimam cor-
rectionis exposcunt, fraternitati tu®
per aposlolica
[Ex tenore litterarum vestrarum nobis innotuisse scripta mandamus,quatenus in
—
no«ca/t5 (593),
v—v, quod, cum u...
,"..-., I.U.H G... vidua
viijuH haerpditatem
naerpQiiaiem
noberti, quon(\a.m mariti sui,a Landulfo de
ecclesiis "JKij^jesana
^^^"^^""> dioecesana iiD)
monasteri:s,et aliis
tibi lege siitijectis,
si.t.jectis, aucloritate
aucloritate
Granuo, *P°sto''cacorrigas,tam in capitequam'iD
B membris'"'
etnepotibus SUis. cum
etnevotibus suis, CUm fructibus
frurlihnx inde nprronii^ i^
7nrlt> perceplis,
in OUap Sfinmrlnm
quae secundum nonm fuerint
Deum (•.,«»:„*
corrigenda, et con-'
: ,

prsesentia vestra qui ex delegatione nostra de suetudines juri et utiiitati contrarias,

causa de pruden-
eognoscebatis eadem, s\h\ et... pupillo niio suo, tum virorum consilio,cures in melius
re- commutare,
stituipostiilaret, pars adversa petitionem ejus si forsan his, ad quos
ni- immediate pertinet eorum'
tebatur excludere, pro eo quod eumdem correctio, superhis fuerint negligenles,
Robertum, non oij-
maritum ipsius viduae, de adulterio genitum asse- stante alicujus appellationis objectu
contra Regula-
rebat;] proponens, quod dicti Roberti pater, ris observantiam disciplina>,sicin hujusmodi
vi-
eccle-
vente uxore legitima, quamdam aliam, Maruciam siastics utilitati deserviens.ut
disciplins proficias
nomine, superduxit, ex qua prsfatum Robertum, regulari.
maritum ipsius vidua;, generavit. Econtra vero, Datum Roms, vi Kal. Novembria.
pars viduae respondeL;it, quod.cura
prffifataMaru- CXLIII.
cia.nesciens quod dicti Roberti pateraliam haberet EIDEM.
uxorem, cum ipso in Ecclesiae facie contraxisset,
Ut illicite alienata revocare possit.
filius, quem suscepit ex ea, legitimus
1
o debebatha'
^w^v wi*
' (Romae, vi
(,nniitB, Kal.
Aovembrisi
Novembris).
VI ivai.
beri cum non debeant illedtimi
, ,

repulari, qui de r Annuere etc.u.^u. annuente s '"5*^"^«*«

solet,
adultera conscia
ftdultera consc.a non nascuntur. Cumque ^ auctoritate
Cumaue diutius
diutins nr«>.Pnfinm in^.,Ll..„
tihi praesentium
tibi .
indulgemus, utea,
''' .

super hoc in vestro fuisset praesentia quK de perti-

litigatum,et nentibus ad episcopalem mensam,vf'l
alias ad epi-
nonnullorum prudentum sententia, quorum
consi- sconi jurisdiclionem spectantibus,
lium requisistis, in hoc invlcem discordaret, tam in feudis
se- quam aliis, a
pra?decessoribus tuis minus licite
dem duxistis apostolicam consulendam.Nos igitur,
alienata repereris.nullius contradictione
intellectis his et aliis quae per vestras
vclHppel-
nobis litteras latione obstanti, legitime valeas
revocare. Nulii
intimastis, habito cum fratribus nostris
diligenti ergo...
tractatu [inteIIigentes,quod pater
praedicti Roberti DatumRomae, vi Kalendas Novembris.
infacie Ecclesiae saepedictam Maruciam, ignaram
penitus quod ipse aliam sibi matrimonialiter CXLIV.
copu-
lasset, duxerat EIDEM.
ia uxorem, et, dum ipsa conjux Utarchidiaconos decanos, etc, ad suscipiendos
et
ipsius legitima putaretur, dictum Rubertum susce ordines compellere possif.
perat exeadem, in favorem prolis potius declina-
(Romae, vi Kal. Novembris.)
mus, memoratum Robertum quoad hoc
legitimum Cum sit onus honori annexum, exsequi debet
reputantesj.ldeoque discretioni vcsu* per aposto-
^v......... vestrae
,' officium, qui beneficium est sortitus
otticium,
liP« ...- J Ouocirca fr-.
sortitus.QuGcirca,fra-
-"'";";W"c.circa,li.i-
licascriptamandamus.quatenusetvoseumleciti- ^ ternitati t.L npr «n^c^.i;.

menses, a te commoniti, recusaverint ordinari,

(5^,2) EpistolahaecAlteserrapdiligentiamfugit
nec leguntur, hicuncis inclusa eunt
repentur in Innocentiana Decretalium ; varis lectiones
collectione dantur.
ab ipso edita, Lutct. Parisior.
^661, in f" Verum
inserta tamen csl, ted valdemntila, (593) In colleclione Gregoriana, innotuit,
in Gregoriana et mox
R. pro fioberl. hic et infra. In eadem
earumdt>m Decretalium coliectione, qu^ cnl!rctinnp
jam ab onnUtuntur quae Italico char.icteie '

anno 1585 prodier.tt Parisiis, in f». distinxuiius

Vide ibid (d9») Epistnlam hanc laudat
col. <545.1ib. ,v, tit.
17, Qui fiiii sint legitimi, Rayna'du«
"• ad 'an
aa an-
cap. 14. ubi ad H. et R. (in num 1205, §62. ,

marginc, al. H et P
canonicis Benevenlanis directa ^^(595) Vide epistolas hi.jusce libri ocfavi 4, 5,
aicitur. Quae illic
 INNOCENTII III PP. RKGE9T0RUM LIB. VIII. 724
723
appellatione A gens corrigenda, culpam approbasse videlur, quB
juxla Lateranensisconciliisanctiones,
crescensdalur alii3inexemplum,cumeam pastoria
remota, oompellas. Alioquin, beneficia eorumdem
licitum personis aliis^appellalionecessante, lingua non secat.
tibi sit
conterre,proute8tineodemcommuniterinstitutum. Datura RomcB, vi Kalendas Novernbris.

Nulli ergo.
CLVII.
Kalendas Novembris. eidem.
Datum Romae, vi

pY sacerdotum amoveut.
^' ^'^'"^
T V
^jppj^j* (Romae, ui Kal. Novcrabris.)
,. J„.w„r n,l
aa inmiuenaos
„,/,•».•
aclijnscuntur, indihiPnr]n<i Ad audientiam nostram noverispervenisse.quod
Vt eos qui personalus ,.,.,.. ^ ,.• \\t „„=;-» .

vicarios,qui velintelpossint personaliter deservire. multi sacerdotum in dioecesi Wintoniensi te^

filii
'

cogut. nent ecclesias in quibus patres eorum proximo

Novembris.)
(Romae, vi Kal. ministrarunt, dignitati ecclesiasticae derogantes et
Accepimus, quod in dia3cesi Wintoniensi sunt canonicis institutis. Ut igitur per tuae discretionis
quidam,qui,personatus ecclesiarum adepti,ponunt industriamet dijinitati ecclesiastics consulatur,
pro- per
in eis vicarios, qui, cum debeant in personis canonica instituta serventur, fraternitati luae

priis deservire, servitio ad quod tenentur omnino apostolica scripta mandamus, quatenus personas
se subtrahunt, et nihilominus beneficium
praesu- hujusmodi, quas in dicEcesi tua ecclesiarum re-
munt perciperev!carije,licetquandoquealiudeccle- gimen immediale patribus noveris successisse, ab
siasticum beneticium sullicens sint adepti Ili .
ecclesiis illis, auctoritate nostra suffultus, sublato
etiam pro se alios ponuut vicarios, qui a personis appellationis obstnculo,prorsus amoveas,el studeas
priino, et secundo a vicariis, tenues in beneficio eas de aliis personis idoneis ordinare, ad praesen-
ecclftsiasLicopercipiendo dimissi, ecclesiis ipsis non tationera eorum ad quos pertinst ordinare; qui si

sulficiunt deservire, ubi, propter ordinalionem fQj.^g favore illorum, quos ibi praesentaverant, vel
hujusmodivelpotiusnegotiationemnerariam,bonum ex malitia,vel voluntate propria,personas idoneas,
eleemosynae ac hospitalitatis exstinguitur,in grave gappe commoniti noluerint praesentare, tu, nostra
prffilati ac ministrorum dispendium, et scandalum fretus auctoritate,secundum Deum,in ecclesiurum
laicorum. Quocirca, Fraternitati tuae per apostolica ipsarum ordinatione procedas.Contradictores, etc.

scriptamandamus,quatenusearumdemecclesiaruni Datum Romae, vi Kalendas Novembris.

personas.ut velineisprincipales vicarios deservire CXLVIII.
compellant, vel alios instituant in eisdem, qui eidem.
velint et possint personaliter de8ervire,moneas al- ^jf beneficiorum alternalionem impediat.
tentius et inducas.Quod si tacere forte noluerint tu
C (Romae, vi Kal. Novembris.)
id, sublato appellationis obstaculo, exsequaris. Auribus nostris noveris fuisse relatum, quod
Contradictores, elc. Nulii, etc. plures in dioecesi Wintoniensi consistunt, qui, ec-
Datum Romae, vi Kalendas Novembris. clesias adhuc proprias ret'nentes, cum collegis,veI

CXLVI (596). laicis, in ecclesiis ipsis jus patronatus habentibua,

EiDEM. fraudulenter etficiunt,ut filii,veInepotes,seunulriti
Ut clericorum excessus coirigat. eorum, aut alii quilibet, in ipsis ecclesiis personae

(Romae, VI Kal. Noverabris.) dicantur,et minus librae pippris,aut cerae,aut unius

In corrigendis excessibus subditorum, te debes bi.^antii^autaliam modicam pcrcipiant pensionem,

soUicitum exhibere,ne de manu tua sanguisrequi- etsi, dolose personatibus alternatis, priini totum
ratureorum,quosnegligentertoleraverisin peccato, emolumentum dolose sibiprovident,dum vixerint,
cumvaleascohibere Accepimusautem.quod quidam reservari, et alios sibi sub talis pensionis obtentu

slerici Wintoniensis diceceseos usuras aut lucrum substituunt raorituris.Quocirca.fraternitati tuae per
turpesectaotur,quidamsuntadulteri,quidam publi- apostolica scriptamandamus,quatenu9,de pruden- i

ce tenent focarias, aut alia committunt contra ho- tum virorum consilio, enormitates hujnsmodi, au-
nPstatemordinisciericalis.Quocirca.fraternitatitua; D ctoritate nostra sufTultus, sludeasreseoare.Conlra-

per apostolica scripta praecipiemlo mandamus.qua- dictores, etc. Nullis litteris, etc.

tenus hujiismodi clericos delinquentes, Huctoritate Datum Romae, vi Kalendas Novembris.

nosira suft"ultus,sublato appellationis obstaculo,per CXLIX.
districtionem ecclesiasticam a sua priesumptione -londoniensi (597), et wigorniensi (598)

studeas coercere, convictis, aut in jure confessis, episcopis, et decano cicrstrensi (599).
pQBnaai canonicam infligendo, et eis etiam,tiuorum ut innovuta in Ecclesia Wintoniensi addebitum sta-

notorius est excessus, cum probatione non egeant tum revocent.

manifesta; provisurus attentius, ne in hujusmodi (Romae, vi Kal. Novemb.
correclione sit- tepidus, quia, ubi tacet qui datus Cum ex officio pastorali uobis incumbatdiligen-

est prajdicator, arguenda non arguens, nec corri- tius providere, ne jura ecclesiastica patiantur dis-

(496) Vide Raynaldum, ad annum 1205, § 62. (598) Vide epistolam libri octavi 33.

Vide epistolam libri septimi 182, not. (599) Vide epistolam libri octavi 6, not.
(497)
 725 PONTIFICATUS ANNO
1205. VIII, CHRISTI
726
pendium,Hut deteriuscommulentur, discretioni A ribus
in
anniB
^ J.!.,^" ""/"'"* «=,..
fnprit exspectatus.
vob.s mandav
vestr^ per apostolica
vestrae apostol.ca scripta prajcipiendo m.nH».
Dra.cioiPndn m;(nda- -.imus . .

ut solhcite inquirere studeretis,

mus, quatenus, si qua in episcopatu Wintoniensi, utrum ea, qus ac
ceperamus de iniquitatibus ejus per
postdecessum bonsB memorise, G. (600) Wintonien- relationem
quamplunum, vera essent. Vos autem, prout
eig episcopi. innovata luerint, vel etiam
immutata tem-
pons permisit necessitas.inquisitionem
in episcopalis praijudicium dignitatis, fecislis fieri
ea nullius diiigentem, nobisque fideliter
contradietione vel appellatione obstante,auctoritate intimastis quae inve-
uostra suffulti, ad statum debitum reducaiis.
nistis in eo. Gum i^itur, ex inquisitioneilla.ipsum
Gon- archiepiscopum invenerimuspontificali
tradictores nuilius, etc. Quod si ncn omnes, omciopror-
etc. 8US inutilem et indignum, utpote
Datum Romae, vi Kaiendas Novembris. qui nulli esl odor
vitffl in vitam,multis autem fetor mortis
CL (601)
in mortem
*'""• ^^str^ per apostoiica scripta
pr^cipiendo
ARCHiEPiscoPo (602),ET.....DECANO (603) ET
AHCHIOUCONO (604) BIT.H.CENSIBUS ^ ^'^^''f

1" •""'' '"^ ""' ""^ ^"^-P'-«P- '?-' «^

m, si archtepiscopus Hurdcgalemis cedere noluerit
regimim pastoroli, ipsi eum amoveant eumdem
el
tnjunganl capitulo, ut personam aliam idoncam
in
pastorem ehgant.
(Romae, n Kal. Novembris.)
Exspectans exspectavit diutiusapostolica sedes,
81 forsilaninfructuosailla ficulnea, videlicet Burde
galensis nrchiepiscopus (605), produceret
grossos
Buos, qui, tanquam sterilis arbor, foliis et
exuberans, in spe fructus suspendit hactenus
ani
""^.i,^.iuo aiii-
^'""'"'''^** «"«^ P^^cens, et
Z" k .'T'
'^""^"'^''^ nonest,itiecclesmstic«,infra
duos menses
P°®^ receptionem praesentium, cedere forte noluerit
regimini p.istorali, ad quod exercendum
g tandiu fuit
inulilis et indignus, eum,
tanquam arborem steri-
^em, securi ad radic-m apposita,
succidatis aterra
quaminutiliteroccuparat,ipsumabadministratione
BurdegalensisEcclesiae, auctoritate nostra
suffulti,
nullius contradictionis vel appellationis
ramis obtaculo'
removentesomnino,etBurdegalensicapituIoinjun-
•"">^<- """jcgdjciisi uapuuio injun
1

mum exspectantis. Gum enim olim piae memoriae gentes, ut sibialiam personam idoneam
perelectio
Clemens papa,'prffidecessornoster,ejus sterilitatem nem canonicam praeficiant in pastorem. Quod si non
audierit, quod, tanquam ficus fatua, umbram noci- omnes his exsequendis interesse potueritis,
tu, fra-
vam et ramos inutiles praetenderet super terram, terarchiepiscope, cumeorum altero, ea nihilomi-
reddens eamdem pene penitus infecundam, quae in nus exsequaris.
plenam segetem exuberare solebat, eum misericor- Datum Romae, ii Kalendas Novembris, anno oc-
diter tunc dimisit, illi purgationem indicens, ut tavo.
li-
gone correctionis humus
foderelur profundius circa CLI.
illam, et apposito confinio stercorum ad
radicem, « EIDEM.
fructificansredderetur, ad gratiam operationis ho- Indulget ei ut servos suos, el Ecclesix sux
clericos. a
nestaede vitiorum abominationeconsurgens. vtolenfa manuum injeclione possit absolvere.
Verum
cum idem archiepiscopussibi benignitatem impen- (Romae, ii Idus Novembris.)
sam attendere debuisset, ut, tanquam lignum quod
Consideratiscircumstantiistemporumetlocorum
planlalum est secus
decursus aquarum, suo tem- ^

rigorjustitiae debetaliquando mansuetudine tempe-

poredaret fructum qui exspectabatur ab ipso,jam
rari, ut divini compunctio lenitate
olei mitigetur.et
ex fossione profundaet appositione stercorum
circa peccatorin profundum Qon veniat et
radicem in ramoset folia per amplius lascivivit, contemn;,t,
praesertim cum sinedispendio ecclesiarum exerceri
fructusnon faciens exspeclatos, et lerram, latius
nonpotestrigorecclesiasticaedisciplina?. Sicutenim
occupatum obumbratione ramornm, magis reddidit
expartetua fuit propositum coram nobis, servi
infecundam. Computruil eniin tanquam
jumentum Ecclesiae tuae in clericos manus injiciunt vioJentas,
in stercore suo, et tanquam homo, qui, cum esset quos vix posses inducere, ut, etiam cum
positus in honore, non intellexil, tuis ex-
comparatus est pensis,ad apostolicam sedem accedant,
jumentis insipienlibus, absoluiioiiis
et similis factus estillis,ita
beneficium petituri, ao ecclesiae tuae dispendiosuui
ot iu eo illud prophelicum
iropletum sit
^ : Et erit
^" '^*" existeret, eorum inienm
interim obsequio
•
. , • .
^*'»'^'''';'-. jseauio defraudari. Pn^
defrandari Prffi-
stcut populus stc sacerdos cum ille qui D tua V
xx^v) (Isa.
terea clericide fMmili» f„o
.''^".' clenci de familia sspeinvicem sib, manus
;

8Dirit„alioffip,infnn.ph.,„\. !,«„, Jl.„.._ _

8piritualiofficiofungebatur,haecageretquaB ? '

populus injiciuut violentas, suadente humani

agit indoctu3,vel potius se generis ini-
operationibus illis invol- mico, nec potest tibi :onstare quis occasionem
veret,quasomnes, qui timent examinationem ex- dede-
ritdelinquendiUnde.cumcarereipsorumobsequio
tremi judicii, perhorrescunt. Nos autem,
cum saepe tibi grave sit pariter et damnosum, nobis humiliter
«udiverimus haec de ipso, et tanquam ficulnea
non supplicasti, ut «bsolvendi servos et cIpHcos
fac.ens fruclum, non solum Iribus, sed tuos li-
etiam plu- beram dignaremur tibi concedere facultatem. Nos
(600) Vide epistolam libri octavi 4, not.
Vide epistolas libri quinti 96, not.,
(601) Epist. hanc laudat Raynaldus, ad an 1205 }f05) 146
' 150 Sed maleconcordat haec Innocenlii epi^u.la
8 59.
cum his quae de isto praisule legunlurapud
(602) Vide epistolsm libri tertii 4*^, not. aucto-
res novae Galliae Christiance, ut jam observavimus
(60'-{) Vide epistolas libri tertii 43, et libri auinti
^ ad epislolam libri sexti2.6, not., de
132, not. eodem argu-
°
mento.
(604) Vide epistolam libri quinti 34.
727 INNOCENTH ni PP- REGE8T0RUM LIB. VIII. 7?8

igilnr, de discretione tua plenarie confidentes, au- A. min'<p prseparanlur (3H). Licet Constantinopolitana
otorilatetibi praesentiutn indulgemus, quatenus.al) Ecclesia inler caeteras sit ullima lerapore, ipsa ta-

ipsis recepta juxta formam EcclesiiB caulione, eos men inter eas est praecipua dignitate, ul, sicut Con-

auctoritate nostra suffultus absolvas, dummodo eo- slanlinopolis dicla ^612 est novaRoma, sicGonstan-
rum cxccssus gr.ivis non appareat el cnormis, et tinopolitanaEcclesiasecunda sit a Homana, prajlata

injuncto eisquod talibus consuevit injungi, lacias per matrisj^ratiam caeteris sororilius suis privilegio
eos pro labore itineris compensationem congruam dignitatis, ut, secundum evan^elicam veritatem,
exbibere. Nulli ergo, etc. primi novissimi, ct novissimi, primi.
(ierent (613)

Uatum Romae, ii Idus Novembris, apud Sanctum No3 ergo, qui per gratiam Rcdemptoris ipsamCon-
Petrum. stanlinopolitanam Ecclesiam nuper (614) ad obe-
GLII. dientiam apostolicae sedis, tanquam ad sinum re-
B. (600)archidiaconoviennensi,subdiacono nostro. duximus matris suae. privilegmm dignitatis ipsius
Ipsi in Vivariensem episcopum elecio poleslalem (acit intendimus integrumconservare, neinde nascanlur
alia benelicia ecclesiasli(;af prxler archidiaconatum injuriae, imo jura nascantur et ideo, licet dilectus
;

Viennensem retinendi. iWm?,, nobilis vir, W. (615) Campaniensis, princeps

(Nonis Novembris.) tolius Acbaiae provinciae, et canonici Sancti Andreae
Apostolicaesedis benignilas, diiigenterinsubditos •

suae ccalos circumspectionis inlendens, condigne
subsidium provisionisextendere consuevit, adsub-
levandam uecessitatem illorum qui propriue utilita-
tem prajferunt proximorum. Gum autem adregimen
Vivariensis Ecclesiae sis eleclus, quai rerum inopia
dicilur laborare, ne pro teraporalium defectu bono-
rura oneri cogaris succumbere, ad quod portandum
ejusdera ecclesiae necessitas te invitat, auctoritate
tibi prajsentium duximus concedendum, ut eccle
siasticos rcdditus universos, quosbabes, prffiterar-
cbidiaconatum Ecclesiae Viennensis, per triennium
libere valeas retinere, et a metropolitano tuo reci-
pere ordines altiores. Nulli ergo, etc.
de Patras,nobis instanteretbumiiiterpostulassent,
ut dilectum filium, A. eleclum Sancti Andreae de
Patras, ad sedem apostolicam accedentem, quem
iidem canonici inarcbiepiscopumejusdemecclesiae
unaniraiter elegerunt, eis concedere dignaremur, et
quod circa personam illius factum fuerat appro-
bantes, ad eos (616; cum pieno ^/jswm(6l7) remitte-
reu.us bonore, voleiites tamen siceorum petiliones
admittere, ul aiiisjurasua nequaquam subtrabere
videamur, de corumuni fratrumnostrorurnconsiim,
quod per eosdem canonicos fa:,tum est, tanquam
minus canonicos procuratum, et ipsi minus ca-
nonice fueriut institul-, non duximus approban-
dum sed, verilate negotii et statu terrae perjura-
;

Datum Nonis Novembris, anno octavo. mentasociorumipsiuselectieffectifuimuscertiores,

C de potestate nobis a Domino in beato Petro con-
CLIII (607).
cessa, ipsum ejusdeui ecclesiae pastorem constitui-
T. PATRIARCHiF. CONTANTINOPOLITANO (608).
raus el rectorem, addiinistrationem sibi plenariara
Mandal, ut electum Patracensem consecrare, eumque
pallei tionure uisiyaire, non differul. €l (618) lam in spiritualibus quam temporaiibus
Decembns)
(Romae,.xiii Kal. concedentes, et indulgentes insuper ad cautelam,
[Inter quatuor animalia, qua^, secundum Apoca- uta quocunque catbolico episcopo se faciat, cum
lypsim Joannis, in medio sediset incircuituexistere necesse fueiit,in presbyterum ordinari. Licet autem
describuntur, licet aquila caeteris postponatur {Q09] de plenitudine poteslatis quam liabemus, Domino
psatamenaliisaiitecellit, quia,cumperhu,jusmodi dispouente, super ecclesias universas, ipsum ad
sedemRomaiiaEccJesia designelur, quae usitato vo- eamdem Ecclesiam consecrationis muaere ac bo-
cabulo sedes apo.-tolica nuncupatur, et per quatuor nure pallci puiuisscmus remittere insignitum, quia
vocavimusia partem sollicitudinis, quod no-
aniniiilia, videlicet leonem, vitulum, iiominem, ac sic te

aquilam, intelliganlur quatuor patriarcbales Eccle- bis relinuimus plenitudinem polestatis.nec facimus

siae, videlicet,Hierosolyinilana,Aiitiocbena, Alexan-

cuiquam iujuriam,cum ulimurjureuostro,volcntes
tamen cui Ecclesia de Patras diguoscitur esse
drina et Constantinopitlitana. quae in medio sedis,
tibi,

tanquam filiae, contineniur insinu malris, et in cir- D subjecta, in tua ujaximenovitate, deierre, ipsum ad
(QiO} \n ob>ieqn'\o Do- te duximus remittendum, ut, a lc vel alio, de man-,
omiu seiis, luaquam famulx

Bernone, nalur.
(606) Agitu'- hic, verisimiliter, de
seii
(610 Sic, et in Oest. in cod. Vallicfill. sed parti-
Brw»o»e.qiiemepiscopuraVivariensemabannol206
usqup ad annum sallem 1214, tx iui^trumentis mo- culariler.
(011) Sic, vt in Gest. iu cod. Vallicell. Domino..
morant auclores veteris Galliae Ctiristiauaj, lom. 111,
pr:Cf'aranle.
pag. 1182, col. 2.
Vid'' ctiam epistolain iibri septiini 200, et quaj
(G12) Sc, ct in cod. Vallicell. in Gestis, Constan-
ibi adnotata bunt.
iinopoiUana civitas.
Gf^stislnnocentn, (iilSj in Gest. sint, et raox igitur pro ergo.
(607) E:<i.itola haecinpertaestin
§10:5, ideoque hic uncis inclusa exhibctur. Varias (6l4)Ge6t. deest ; in cod. Vallicell. semper.
lectionesexGestis, nec nou 8 codice Vallicellmo, (615) In cod. Vallicell, nosler vir IVUlelmua.

saepiu^Jara iaudato, diintur. (616) In cod. Vallicell. et eum.

(608)"Vide piipra epislolas libri octavi 19 et sqq. (617) In Gest. et in cod. Vallicell. deest.
(60'J; Sic, el io Gestis in Cod. Valllcell. prgepo-
; (618) In Gestisel in cod. Vallicell.
 "^^^
P0NTIFICATU8 ANNO VIII, CHRISTl 1205. 730

rfgcom/«5 /io/iore (619), te, post Romanum pontiU- ipsius (629) per violentiam
cem, patremprsecipuuin recognoscat, dilecto filio, ejecerunt. Nos igitDr,
auditapraedictorumsaevitialaicorum.eisdemabbati
B. (620; tituli Sanctae Susannae
presbylero cardi- et monachis, super tanta ipsis injuria
nali (621), irrogata,
aposlolicce sedis lcgato, nostris dantes
paterna volentes soilicitudine providere, vcnerabili
mandatis, ut ea, quae praemisimus circa
litteris
fratri nostro, Eliensi (630) episcopo, et suis conju-
personamipsius, (ippellatione reniota, laciat adim-
dicibus, dedimus firmiler in mandatis, ul,
pleri. Quocirca, si res
fraternitali tuae per apostolica taliter se haberet, laicos ipsos et
scripla mandamus, quatenus ipsum eorum complices,
consecraiionis tandiu, appellationeremota, publice nuntiarent,
munere ac honore pallei non differas insignire, et
ne mandarent ab omnibus arctius evitari, donec passis
propter tuum, quod absit defectum, ad I
nos cog&- injuriam satisfacerent corapetenter,etcura suarura
tur habere recursumj.
testimonio litterarum apostolico se conspectui
Datum Romaj, prae-
xiii Kalendas Decembris. sentarent, auctoritate quoque nostra, sub intermi-
GLIV (622). nationeanathematis, districtius inhiberent,nequis
... ROFFENSI (623), ET... LONDONIENSl (624) jn civitalibus, oppidis, villis et aliis
EPISCOPIS, ,
locis, ad quae
ET PRIORI SANCTI ALBANI (625) LONDONiENSis 'P^o^ ''0"ti"geret dcvenire, ipsis praesentibus.prsetpp
fi
DIOESESFOS. baptisraa parvulorura et poenitentias morientium,
Cnmmittil eis causam super divina celebrare praesumerent, aut cum eis,
ecclesia de Favershnm sub
tnter abbatem S.
Auguslini, et arcfiidiaconum, specie cujuscunque contractus, aliquid
Lantuarienses, vertenlem. permutare.
Adjecimus nibilhominusin mandato, ut, amoto ab
(Romae, xi Kal. Decembris.)
eadem ecclesia quolibet illicito detentore, non ob-
Bonae memoriae, 0. de Camera, persona
(626) stante cujuscunque praecepto, sublato appellationis
ecclesicB de Faver.sham (627), viam universae carnis obstaculo, abbatem et monachos antedictos in
ingresso, dileclus eum
^/j^a-.... abbas Sancti Augustini statum reducerent ac servarent, quo fuerant ante
in
Cantuariensis,ejus(lemecclesiae,quam ad seasserit violentiam attentatam. Interim autem, decano
loci
pertinere, primoperquosdam monachos, secuodo per induclionem laicorum, qui monachos ejecerant
per se ipsum, possessionem ingressus,
ad nos plu- violenter,possessionem ipsius ecclesiae nanciscenle,
ries vocem appellationis emisit,
ne quis eum super dilectus filius,
arcbidiaconus Cantuariensis (631),
possessione ipsius ecclesiae praesumeret
indebite incepit postmodura eamdpm ecclesiam possidere
molestare.Gumquealiquandiupraedictamecclesiam et,fructus in propriam utilitatemconvertens,a(lhuc
pacilice possedisset, quidam laici. Gantuariensis in eadera possessione^sicutdicitur,
diceceseos, in (628)
perseverat.Gum
ipsum abbatem et monachos, igitur, in prajsentia judicum praedictorura, procu-
infraeamdemecclesiam,usqueadeffusionemsanguinis rator memorati abbatis restitutionem dictae Eccle-
(619) In Gest. et in cod. Vallicell,
honorerecepto. 23 abt)al. S. Albnni, (pag. 103) magni consilii. pru-
(620 In Ge.t. et in cod. Vallicell.
Bemdicto. dentiae ac religionis, cui Jnannes abbas (de
(52 1) Vide epislolam libri octavi 55 quo
vide epist. libri sexti 212 not., extpriorum habenas
(622) Epistolae hujuii Iragmenta reperiuntur inter cnmmisit gubernandas... pqg. 108) Ejusdcra indu-
Dorrelales.hb. ii,tit. 28. De appellahiombu.., recen-
stna et licita acqui.sitione facta est ma^na tabula,
satwnibus et relationibus, cap. 51. Quce
illic leRun- qure esl ante majus altare Ecclesiae S. Albani....!
v.'^';'"^'^ '"'''"''' ^'""^! ^^''^ lectiones dantur Libri nobiles et perutiles scripti sunt, preecipue.
Ji'
(b2J) Gualeraniio, Rotrensi
episcopo, anno ^184 Historia Schotastica cura allegoriis, liber elegantis-
deluncto, successor datus ruerat
Gilberlus de G/(m- siiiius... pag. 115. Hunc postea, quo non
vitle qui ex arcfiidiacon..Lexoviensi. erat ma-
est nJoctus jor hisce temporibus in ordine S. Bonedicti cucul-
npnd Otleford, anno H8.5, 16 Julii,
presbvter ordi- latus. amovit Giiillelmus abbas ut solus regnaret,
natus apud Lamelham die
21 Septembris,consecra. noc aliquod senliret offendiculum, vel alicu|usau-^
tusLHntuariaeaBalviiio archiepiscopo
dieUeius-
dem mensis.Post quatuor annos Baldwino' diret contradictionem sciens, quii si majorem
;

versus edomasset, caeteris magis sileront formidanles

terramsanctamiterinpunte « RofTensis epi^coou^
ab ant.quo vicarius archiepiscopi, ipsumque ad Gellam de Tinemue, solitum mona-
tam in
Untia, quani in Ecclesiis Maneriorum territorio chis expilium,invitum, imo confusum.^loptinavit...
archienis- D pag. 116. Et ipsius loco ma^'istrum Walterum Re-
^^'^'^^j.P^^^o^^'^'" susccpit.
h7J'
» Dicelo Imug. mensem subrogavit. » Quod quidem versus annum
Anno 1195, 1216 contigisse conjicimus.
justi-i.irus legis a m,'nso
Octobri ad (626) Sic vocabant rectores ecclesiarum paro-
Mainm sequenlem constitutus est. Wharthon. Annl
chialum in Anglia.
dengeum. Annctl. Rr^ffen. Eccl.
(627) In Decretal. de Fan., et mox om. verba
dil. fit.
Inh^r bunc et monachos suos lites et contentiones
«arserunt ingentes. (De quibus videndus (628) Decretal. om., ut mox infra... eos.
dus cle Hadeyiham Rp\,,i Wharton. loc.
Edmun- (629) Decretal. idd. Ecdesix.
cil.) Certamen Vide epistolam
o;igum, quao mortalia cuncta, mors (^.'^O) libri qninfi 90.
tandem ter- (631) Num prat isto Henriciis de Sanford, quora
'innavit,niinirnm episcopi, qui decessit vicesimo
ex archidiacono Csntuariensi ad ppiscopalum Rof-
qnarlo .Innn 12^4. Juxta Mn'ihxm
Paris. juxla fensom evectnm fuisse annn 1227, pro cnmporto
^U>im Ftonlegum, et Obilunrium
Cant. Vide etiam habemus? Vide Frnq. de inslitulivne archidiacona-
^'f^sesulib. Augl., pap. 528. tus Cnntuarien. Ex Bihliotheca Gottoniana
Z^l?'l^:
Vido cpistoiam libri scptimi Tiber. c.
62_j
182, not. 9, apud Warlhon, Angl. sacr. part. i, oag. 150,
(625) Monasterii 8. Albani prior tunc
temporis, ubi nonulla reperiuntur, qua3 cum hao Innocentii
srat Raimundus; « yir (utait Matthsua Paris. Vtj epistola conferre operae pretium erit.
781 INNOCENTIl III PP. REGB8T0RUM LIB. Viir. 732

A seu procurator ejus, exceptiones illas postea non

Biecuminstantiapostularct, reinolo ab ipsa archi-
diacnno supradirlo, qui eam illicite detinebat, tdt
luerunt hinc et inde exceptiones oppoHliE,totdila-
tiones concessa», tot inventa diverlicula
probarit. Cum enim prielatus. de Camera alieno
nomine dictamecclesiam possideret, utpote qui pro
(ugiendi, oa abbati etmonachis Sancti Augustinicertam red-

quod, longissimo spatio a tempore lactae coinmis- debat annis singuiis pensionem, et, cum per plures
sionis elapso, cum causa processura debitum non probatum, quod,0. medico, sublato
testes etiam sit

haberet, abbaa el monachi saepedicti alias a nobis de medio usque ad subtitutionem 0. de Gamera,
studuerant iitteras impetrare.in quibus nos,eosdein abbas Sancti Augustini habuerit custodiam Ecciesiae
judicesincropanteg.quod in t:>ntum appellationibus ante dictae, post mortem praedicti 0. de Camera
rrustratoriisetfrivoiis exceptionibus detulissenl.ut continuatur illa possessio, cum incontioenti post

nundum sub eorum examine causa potuerit habere monachis fueritapprehensa. Praeter-
ejus obitum a

processum,unde abbas monachi^praeter grandes

et ea,cum,eodem abbate ipsam ecclesiam possidente,
injurias eljacturas graves, nihilominus labores et et ante dejectionem et postea, ab ipso fuerit appel-

suroptus fuerant subire coacti, eisdem judicibus latum, appellatione pendente nihil debuit innovari,
districte dedimus in prwceptis, ut, omni gralia ct necobstaredicebat. quod archidiaconus hoc fecisse
timorepostpositis,sublalocujuslibetcontradictioni8 g proponitur sui juris gralia conscrvandi, quia, cum

et appellationis obslaculo, partem eis adversara per jam esset quaestio ex hoc mola, et ex parte abbatis
districtionemecclesia^ticamcogerentlitcmprotinus fueritdenegatum,ipsum huj jsmodi jurisdictionem
contestari, et testes, quos utralibet pars, tam super babere, per negationem res dubia facta fuil unde, ;

principali quam quolibet incidenti,duceret produ- judex esse non poterat, cumjam adversariusfartus
esset, et ideo, cum praesumpserit in propria causa
cendo8,infiaduos menses posl lilis contestationero,
debet merito detrimen-
recipere et exarainare curarent. ita, quod, si non sibi jus dicere, facti sui pati

possenl personaliterinteresse, id nihilominus exse- tum, rem convenit in slatum pristinum revocari.
et

querentur peralios,aquibu5 non liceretaliquatenus Hisigttur, et aliis plurimis,ex parte abbatis et mo-

appellare ;
attestalionibusvero recepti9,prffifigerent nachorum propooitis, [procurator archidiaconi me-
morati proposuit ex adverso, quod nec posset-
parlibus terminum coinpetentem, quo sententiam (6.32)

recepturae nostro se conspectui praesentarent Ac- sionis^nec dominii ralione, abbas el monachi hane
restitutionem poterant poslulare. Cum enim non pos-
cepto igitur posteriori mandato,secundum tenorem
ipsius iidem judices negotium maturantes. cum, sederinl ecclesiam anledictam, ralione juris custodix,

lite contestata, testes fuissent admissi,

demum, qux, defuncia persona Ecclesiae (633),tantum datur,
altestationibusnublicatis.dieni partibus slatuerunt imo archidiaconi Cantuarienses, qui fuerunt pro
quo in nostra praesentia comparerent, super hoc tempore.tara de.jure coramuni, quam de generali
sententiam recepturfe; attestationes et acta, et alia cnnsuetudine Canluariensis provU'cix, tam in illa
etiam.quae ad causam facere videbantursuisinclusa
ecclesiaquam in aliis universisejusdem dioeceseos,
sigillis, nobis, proutin mandatis habuerant, trans- hoc jure Cuerint semperusi, sicul fuerat sufficienter
mitlentes. Oilecto itaque filio... monacho, procu- probafum, lalis reslituiioneqnaquam monachiscompe-
monachorum Sancti Augustini, tebat, nec, utendo jure suo, eisinjuriatn facere vide-
ratore abbatis et
statuto terraino, ad sedem apostolicara accedente, balur (634). Praelerea, cum praefatus 0. de Camera

ac, de mandato nostro, fere per tres menses procu- nomine archidiaconi possiderel. utpote qui ei pro-
ratorem partis alterius exspectante.tandem utroque curationem unam, et quinque solidos nomine ipsius
monachus proposuit ecclesiae annis singulis persolvebat,Po6t.m O.sublato
in nostra paesentia constituto,
antedictus, quod, cum abbas et monachi, sicut demedio, apud archidiaconura possessio anni di-
praedictum est, Ecclesiae de Favershara pacifica gnoscitur remansisse^quae non perditur, nisi archi-

possessione gauderent, posl appellationem ad nos diaconus se putaret posse repelli, vel nisi veniens

legitime sspius interjectam, de ipsa fuerunt vio- non fuisset admissus, sic ergo monachorum pos-
sessio, potius detentio clandestina debet dici, quo-
lenterejec.ti, propter qnod pnstulahat instantiua,ut,
detenture, cum D niara archidiaconusipsam possessionem non per-
ab eadem amoto quolibet illicito

tam perceptis quam percipiendis,etiam a didit, etsic eam monachi non potuerunt habere,
fructibns
dejectionis tempore compulandis^possessionem ip- cum duo in solidum quidquam possidere non poa-
Cum igitur archidiaconus potuerit jure suo
Bius ecclesiae sibi restituere dignaremur.Repetebat
sint,
possessionera intrare, ac tenentes de lacto ejicere,
etiam expensas quadrairinta marcarum et amplius,
quarumdam exceptionum,quas fru- fortiuspotuit, oullo inibi existente, nec ullatenuB
quas.occasione
resistente, sibi jus proprium reservare, cum juris
stratorie proposuerat archidiaconi procurator,et ad
execulio nullara hahere injuriam dignoecalur. Ad
eas probandas, dilationescompetentes abbasetmo-
haec, monachi possessioneni archidiaconi non pos-
nachi facere coacli sunt, cum idem archidiaconus,

otn., ut infra verba (63'.) H;ec Derretal. om., ut mnx vocem curn.
(632) Hanc vocem Decrelal.
^g).
'
pro posnderct legunt possedit eumdem: verbuin
noa habent exsolvebai \&%Mn\. ^tq ijersol-
Decretal. add. arr/iWinco»20; mox
(633) verbum ip«tMS et

CantuarUKSts oi»., et infra Canluar. prov. vebot.

 '^^
PONTIFICATDS ANNO VII!, CHRISII 1205. 73^
8unl aliquatenua avocare.etsi non
ipsam habuisse ^ De eodem argumento ac in epislola superiori,
constaret; quia,cum eos de possessione et ut
nequaquam archidiaconum Cantuariensem ad restaurationem
ejecerit, nec hoc probatum luerit, atlant cujusdam coganl.
nec in jure con-
feseum, non habent quid objiciant
extraneo deten- (Romae, viii Kal. Decembris,)
lon, praesertim, cum, et ipsi
auctoritate propria
possessionem intraveruut,et,injuriam
aliifacienles,
Cum olim tibi, frater Londoniensis,et venerabili
monasierio jus aiiquid acquirere fralri nostro hliensi episcopo (639). et dilecto
nequiverunt. Ap- . . .

pellatio quoque. quam monachi se interposuisse

filio... abbati Sancti
Edmundi (G49), causam, quae
proponunt,penitu3nullafuit,cum non interdilectura filium... abbatemet
nisi a grava- monachosSaacti
mine praesenti, praeterilo, vel futuro, Augustini ex una parte,et...archidiaconura
debeat appel- Cantua-
lari archidiaconus vero, nec prius eos riensem, ex altera, super quodam aliari, quod in
;
gravaverat
nec ipsos post appellationem Ecclesia de Favcrsham idem archidiaconus feceral
gravavit, cum rem'
vacuam, quara custodiendi jus habet, demoIiri,et rebus aliis vertebatur.duxerimus
imo quam com-
ex oincio custodire tenetur,
custodiendam susce- mittendam, vos, quia, ut ad definitivam
procedere-
pisse noscatur.Denique, tis sententiam,de partium non
appellationi monachorum processerat volun-
non luit ullatenus delerendum.quoniam.elsi tate.causam sulficienter instructam ad
ad eos „ sedem apo-
eadem ecclesia pertineret, non debuerunt ^ stolicam remisistis.partibus certum terminum
tamen prae-
auctoritate propria ipsius pos.<?essionem
intrare.prs-
figentes, quo se nostro conspectui prcesentarent.
sertim, cum sciverint, vel scire potius Eorum igitur procuratoribus in nostra prajsentia
debuerint,
quod custodia ecclesiarum vacanlium constitutis, etquajab ipsis fuere proposita diligen-
ad arcbidiaco-
num pertinebat, et, si tunc idem archiaconus tius intelleclis, visis etiam
attestatiouibus et aliis
prae-
sens esset.eam denegasset
eisdem.et sibi,prout ad documentis quae nobis destinare curastis.de
cora-
ejus spectabat officium, tenuisset.
Cum ergo clan- munifratrum nostrorum oonsilio,cum"eodem archi-
destina fuerit eorum possessio.non diacono, qui, praeter mandrttum bon»
potuerunt vere raemorfae...
poasessores haberi,cum super Cantuariensis «rchiepiscopi.exempla Veteris
possessione nequeat Testa-
injuria fieri clandestino
possessori.Cum igitur haec menti,ac generalem consuetudinera Ecclesiae
Angli-
etaliamullautrinquepropositaluerintcoramnobis, canae.in facti
sui excusationem praetendit,
mitius
visis instruraenlis et altestationibus agere cupiente3,licet raonachi in illo
partium, et celebrassent
allegatiouibus diligentius, intellectts altari.quod fecit archidiaconus
decommmifra- demoliri,post latara
trum nostrorum consilio {635),ahhatem in eos excommuaicationis
sententiara. quia taraen
etmonachos
in eum
statum, in quo tempore appollationis, ipsara sententiam appellatio nosciiur
legitima prffi-
ex
yerisimilibusetprobabilibuscausisad nos legitime C cessisse, eumdem archidiaconum ad resarcienda
interpositae,fuisse uo8cunlur,proprietatis damna, quae in demolitione altaris, confractione
ulriuslibe
salvo jure,decr('i;imMs reducendos.ac calicis el
combustione pannorum dicta Ecclesia de
fructus medii
temporiscensuimuspariterr<;«^«aNrfo5eisdem.Quo- Favershamnosciturpertulisse.decrevimuscondem.
Circa.discretioni vestrae per apostolica nandum.Quocirca.discretioni vestrae per apostolica
scripta man-
drtmus.quatenus.sublato cujuslibet contradictionis Bcripta mandamus,quatenus archidiaconum saepe-
et appellttlionis obslaculo, in eum dictura ad restaurationem ipsam,si
statum, in quo necesse fuerit,
temporeappellationisfuissenoscuntur.praefatosab. sublato cujuslibet contradictionis et
appellationis
batem et monachos reducalis, ac obstaculo, per censuram ecclesiasticum
faciatis eisdera compel-
panter resignari fructus medii temporis latis.
universos;
contradictores, qui fuerint, vel rebelles, moni-
si Datum Romae, apud Sanctum Petrum, viii Ka-
tione priEmissa, per censurara lendas Decembris.
ecclesiasticam, up-
pellatione postposita, compescendo.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, CLVI.
xi Kalen-
das Decembris. F-LORENTINO EPISCOPO (641).

Utcanonicos, in causa qux inter episcopum et capi-

CLV. " tulum Yolterranos vprtebatur, testes recipiat.

... nOFFENSI (636), ET... LONDONIENSI (647) EPISGOPIS, (Romae, v Kal. Decemb.)
ET... PniORI SANCTI ALBANI (638) LONDONIENSIS Ex litteris tuae fraternitatis accepimus, quod,
DIOECESEOS.
cura in causa, quae inler vencrabilem
fratrem no-
(635) Decretal. legunt prxmissis iqitur diliqenter
(640) Vide epistolam libri quinti 90, not
tnspectis,pr(Bdtctos: moxpnrti utrilibet
pro ulriu.sl (6U) Florentinam sedem tunc tomporis!
eldecernimus pro decrevrmus ad.l. perceptos si fides
;
post '""•' '• ' ^^"^' t«"«h-.t Joannes.
verbura tempons, el assignandos habent 'vvv^^-i
pro resi- X.\X II. Joannes, i/';
Velliternensis canonicus Re-
gnandos.
gularis, cum Lucffi priorisS
Fridiani munere fun-
^^l-} )y? epistolam proximo superiorera not. geretur ad Ecclesiani Florentinam
assumptus est
(63/) fbid. not.
post Petri e.xcessum.an.l205.ac
(638) Ibid. not. annos 25inea digni-
tate superstes fuit^deoessit
(639) Vide epistolam libri quinti 91. autemanno 1230 Pr«-
sul fuit sumraae existimationis,
inque expiicandis
735 INNOCENTIl III PP. REGESTORUM LIB. VJIl. 786

strum... episcopum (642), ex una parte,et-cn[nonicod A. gessit eidem qnod «lusedam ex illis quae ti^stimo-
Vollerranos ex altera, vertilur, libi ab aposloiica nium perhibuorantcoiitra eum,ut infaniaret ipauto
sede commissa, canonici velint lcates producere et locum, confessa fuerat se per.juram, unde con-
quosdam ex suis, et hoc eis contradicatur, econtra fessionem ipsius scribi nobis humiliter postulavit,
dubitare viiieris, utruin canonicos possis in causa et.cum hoc non potuisset aliquatenus oblinere,cum
recipere testes, eadem. Quia igilur unus solua cx plerisque de fratribus et sororibus suis nostro se
ipsis canonicis institutus est procurator in causa conspectiii prffisentavit.f645) Nos ergo, inspectis
[

fraternitati tuae per apostolica scripla mandamus, depositionibus ab abbate receptis,ut veritas plnnius
quatenijs testes, qui sibi ex ipsis canonicis produ- eluceret,eos examinavimus per nos ipsos, illosqne
cenlur recipere non omittas.processurus incausa, apud sedem apostolicam aliquandiu fecimus exspe-
juxta nostrarum continentiam litteraruni. ctare. Audivimus aulem uliquid nobis haclenus inau-
Datum Romae, vKal. Decembris. ditum, el non de fncili ab aliquo fideli creden-
CLVII (643). dum (646), videiicet quod, postquam fratres et so-
FERARIEN&I EPISCOPO (644), ET ABBATI DE rores ad locum illum, accedunt, el, exressus (647)
COLUMBA, ET AUCHIDIACONO VERONENSI. proprios, corde contrito, humiliter confitentes, eos
Ut certam regulam statuant monasterio de Castanasio. B student per poBnitentiae opera expiare, arripiuntur
(Roma;, vii Kal. Decembris.) cnrporaiiter a daemonibus et vexantur,et voces pro-
Cum olim dilecto filio, abbati Sancli Proculi, fanas etblasphemas emittunt,et lorpent ad tempus
doderimus in mandatis, ut super statu Iralrum et circa operapieialis,etcultumintcrmittunt divinum,
sororum de Castanasio.de quibus aliqua nobis fue- sentientes aliquando, sicut aiunt, quamdam formida-
rantsinistrasuggesta,quibusdam vitameorumcom- lioncm in meiiibris,lanquam murts discurrerenl inler
mendanlibus ex adverso.inquireret dili^entius ve- carnem et culim,et intuentes quasdam imagines lerri-
ritatem,et quod inveniretsuis nobis litteris inlima- biles ct obscuras {Q>k%); quodquedeterius reputamus,
ret, ipse, mandati nostri di.ligens exsecutor, cum dehujusmodiflagelIonondolent,sed gaudentpotius,
quibusdani viris discretis ad locum accessit ubi per et, vexatos majoris religionis et meriti reputantes,
bidiium commoratus, per famam vicinias, ac fra- in hujusmodi vexationibus gloriantur (649) (650),]
trum ct sororum examinationem, ab eis jur^mento perverse forsan intelligentes verbum Apostoli, quo
recepto,de iis quae negotii quaiitas exposcebal, dili- asserit de se ipso : Datus e^t mihi slimulus carnis
gentius inquisivit. Reversus quoque Bononiam, a meif, angelus Satanae, qui me colaphixet, propter
quibusdam, quialocniilo recesserant, etdiceban- quod tcr Dominum rogavi, ut discedewl a me, et
tur ab aliquibus respexisse retrorsum,sub jurisju- p dixit mihi Sujficit tibi graliamea, nam virtus in
:

randi religionem studuit elicereveritatem,omnium- in/ir mitate per/icitur i&iatimque sahiuDg\i: libenler

que depositiones redaotas in scriptiSjSubsigillo suo gloriabor in infirmattbus meis, ut inhabitet in me

per propriumnunlium ad sedem apostolicam desti- virtus Chrisii {II Cor. xii. [^651) Novimusex divinae
navit.Verum dilectus filius, Al. sacerdos.qui fratres pagingg {QbZ) \eci\one,quo(i adversarius noster dia-
et sororesapud Castanasium congregarat, post le- bolus, qui, tanquam leo rugiens, circuit, quaerens
ceptasdepositiones testium,etnondum ad nostram quem devoret, non solum adversus incipientes as-
praesentiam destinalas.ad abbatem aocedens, sug- suescere jugo Domini retia sua tendit,scd interdum

negotiis singularis prudentia5,qui inter caetera prae- Manrique, Annal. tom. Ill, pag. 454, col. l
Cisterc.
clar.i ficinora, iilud etiam tuiidedi ef['ecit,ut clerus el sqq. ad annum
1205,. cap. 7, jj 1 et sqq. ubi de
etiam ad antiquam priscamquelormam vivendi tra- quo monasterio in illa Innocentii epistola agatar,
ducoretur. > ignonisse videtur.(F?de notas seqq.)Qu3i illic legun-
Haec et aiia apud Ughellum. Verum, difficultas tur, hic uncis inclusa snnt.
inest.qnam supra attigimus,epigtola iibri sexti 50, (644) Vide epislolam libri tertii 39, not.
ubi vide quae adnotavimus. (645) Haoc apud Manriq.
(642) lldebrandus de Punnochieschis, sive, ut alii (646)" lloc item anno.quod fere revocavit saccu-
\o\uni,del Pannochia, Ugoni, Vol -terrano episcopo, n lum piaesens, inauditum eatenus,si credimus Inno-
successii anno 184.Hic, cum ex nobilitate gontis
1 centio, summo pontifici, ipsuiri turbavit nostro^^que
Buae ingentes spiritus gereret, brovi. Volaterranum (Cisterciense?) oxercuit, quorum tandem judicio
arripuit principatum,declaralusque est a Friderico remissum fuit. Videlicct, etc. • Angel. Manrique,
iinperatore sacri imperii princeps anno -liJ^^. In loc. cit. Vide infra.
difficiiliniistemporihus dextcritate mirabili ususest (647) Apud Manrique, eujusdam mcnasterii, qui
cum a ponlificibus aei^ue ac imperatoribu^, omnia vitam ausleriorem prolitebanfur, eic.
qujpcunquevel Hnimodestinaspetfacillimeviileretur (648) Hffic Manricusomittit.
impctrHre. Ildebrandum magni nominis roa^naeque (649) « Sic idem pontifex de evenlu tunc recenti,
existimationis apud omnes fuisseoportet,quando in tamquo stupendo.qui non loviter ipsum conturba-
Ftruria., sive quae ad pacem, sive quai ad belliim visset. Porro, quid de his senliat, ut non dofiniat,
viderenlur spectnre^ad ejus rere arbitrium compo- privatim tamon prolert verltis sequentibus Novi- :

nerenlur. Iijsum usque ad annum <209 vixi?se,pa- mus.Ptc » .ingel. Manrique, loc. cil. Vide infra.
rumquedeincepssijperstilom fuisse.ex monumentis (6.50) Huc usque Manriq.
coUipitur. Ughel. Ital. sacr., tom. I, part. sicn. (651) Iteruni Manrique.
col. 35S. (652) Apud Manrique, scriptur^e.
(643) Hujua epistolae fragmenta vulgavit Angel.
 '

737
PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205.
etiam manura mittit ad fortia. ut in 73«
Prrorem, si fieri A 'gitur,
potest, inducal electos, (iducinm
quod dicitur reputamus, nlsi
hahens quod Jor- forsan hujus-
mod. homines eo ipso
danis influat in os ejus unde vexentur. quod in hujus-
(652) ab ejus insi,liis
;
mod. vexation.bus gloriantur,
Salomon nosadmonet praBcavere, cnm vel nisi ex eo quod
inquit Fili •

apct,s..mam vitam ducunt, effecti

accedens ad servit,,tem Dei, raaniaci pro voxa-
jn-separn cor lunm ad
tionc da^moniaca, maniacam
lentahonem {Eccli. u). Nov\mus reputent passio-
quoque quod filii nem (654). Volentes autem eos ad
Israel, ^gypto egressi, afTectaverunt
^>.ypti divi-
bomm, quantum
rn nobts fuenl, revocare,
tias in deserto, in
quo ab AmalechitJs fuerunt gra- discretioni vest^ae per avo-
stohca scnp'a mandamus
vissime impugnati. Novimus quatenus accedentes
(655),
quod Job,vir justu. et ad
snnplex. ac timens Deum, et
ocum,certamibiregulamstatuatis,approbantft3
recedens a malo, ten- 'b.dem quod approbandum
tationes daemonis non evasit, videritis, et corrigentes
et quod Satan non
quod mveneritis corn>endum,
solum apostolos expetiit ad cribrandum, et interalia specia-
sed post
merstatuenlcs,nesorores cnmfratribus
baptismumetjejunium.tentavitetiam JesumChri- ^imul ha-
b.tent. sed s-eorsum potius
8tum. Verum, aliquem, post veram commorentur et ut vexa-
pcenitentiam t.o talis cesset. singulis
oper.bus deditum pielatis, diebus orafio
ad Domi- fiat
corporaliter vex,.tum num
fuisse non novimus, nec specialis.Hoc quoquestatui
meminimus nos legisse prscipimusinter
Legimus siquidem multos, prius obessos r eos, ut, s. quia de caetero
a dajmone corporalifer
a d^mo- vexatus fuerit, aut dixerit
nibus.a Domino liberatos. Novimus se vexari, de loco illo
contra vexa- confestim amotus, alibi ad
tiones hujusmodi certum
remedium,exorcismorura
agendam rcenitentiam
collocetur. Quod si nec sic curati fuerint
videlicet, olei infirmorum et aquae benedictce in vel corre-
ec-
clesia institutum.
Quis igitur crederet quod, cti,hocnob.spervestraslitterasintimetig,uthuiu8.
post modi collegium dividamus
amaram contritioDem cordis, veram oris (656).] Moneatis autera
confes«io- ex parte nostra venerabilem
nem etfructuosam catisfactionera fratrem nostrum
operis, qus ma-
xime in
jejunio et oratione consistit. Bonnon.ensemepiscopum,et,sinecessefuerit,per
aliquisa dje- censuram ecclesiasticam,
mone corporaliter vexaretur ?Cum, econtra appellatione postposifa
Veritas compellatis
m Evangelio protestetur, quod
hocgenus d-monio-
ut interim abeorum molestatione de
rum non s.stat.Quod si nonomnes...tu,
ejicitur, nisi in oratione frater episcope.
et jejunio. Absit
hoc a fide catholica absit ut
cum eorum altero, etc.
templum Dei habita-
!

Datum Roms, apud Sanctura

culum sitdiaboli, et sacrarium sancti Petrura, vii Kalen-
Spintus sit das Decembris.
daemonis antrum cum non I
sitsocietas lucis ad te-
nebras, neque conventio Christi CLVIII.
ad Belial. Fatemur
igitur viro3 sanctos interdum, . BASILIENSI EPISCOPO
. .
(657), ET. ABBATI DE
ut Job, exterius a ^ . .

daBmonibus infestari, sed vexari SALEM (658).

eos interius tan-
quam arreptitios,
dimtemur. Verum estenim
m admonasterium A.giense accedentes,
tdoneam in abbatem etigi personam
momum Veritatis, nec de mendacio redargui testi- procurenl (659)
potest (Non. Decembris.)
ille qui peccatum non fecit, nec dolus
est in ejus
orerepertus. Ipsequidemin Cura a quibuspam prffidecessoribus
Evangelioprotestatur- noslris Au-
g.en. mona.terium.quodad
Si quts diUigit me, sernwnem
meum servabit, et Pater Romanum pontifi'cem
meus ddiget eum, el ad eum veniemus, nullo pertinet raediante...
et apud eum
episcopo Conslantiensi.
mansionem faciemus (Joan. xiv). 01 im fuerit ad certum tempus
Qualiter ergo dce- coramissura, necesse
mon eum inhabitare pr.nesumeret, in
estamodo, cum jam effluxerit
quo Pater et tempus illud, eidera
mona.ter.o in persona idonea provideri.
tiliuseligcrentetfacerentmansionem^Figmentuin Quocirca
d.scret.oDi vestra per
apostolica scripta raandamus'
(653) Manrique, Vide, et infra.ilegit
(6o4
pvoquoque auctor Annalium Cisterciensium)
H.ec Innocent us
"^- H"*. nnn oebeant
..

cpn<5pri inC.iiiiKii.-o
ouae iH
ul nou
: ,\ w l non licuit nrster
''""' ^^"vatim dicta, at ne-ari ire;sed,anadsimilesextendendasin
i ^ ornm
'^' a in
nnn polest
non r...
dicta grav.ssime et lanti po nderis
ease putav.t, ut d.gnum rem
;
(Do/) Fost Hugonem
stat.m crcdider.t de IJ. aniio 1172. Basiliensrm
immediate per .psum inquireretur. oua ^
n
Unde imme- "'' ^"'°''^""'' -' ""tol" -"^
di.le m<?, uut.o.
videsupra),^m\sem lit teriTaf mmeTa" 'seS'"""'
unmed.dte, sed nonnisi anno 1207
memorant nn
Nos.gUur, etc. Exspectabalu •proditurum ud,H, m '""' "-"«'-.'.
in re gravissima de vuitu
InSoc.nt^.Tu
ITl n'T 11, pag"' 354;
i^i^ ,
Bucelinus vero, German. sacr.
P'° ".^°''°' tradidisset, deflimret part r na-r ^7
fex «, M^lonZ
^^^'^•^«^"'•'^o «b Hornebe?g nonnuliVs
ium
cum ^'"''""''"*f"''""'P''«"""ti'»'-et.Ver;m
2 utrinque
res .
ventilata atque
nJy:
Homburg qu, .n exped.tione in terram ab
utrmque di.cuss^' sanctam A
U 1189 ob.erat.immedialesuccessisseleutnl.nm"
Hotlelen, qui obiit
?nn J ^•^^'"'^•'"^"^''^"^'^^"sam delegare Lecti ^7^ZT.^' '''''''^' l%'\^.;]f^^'^^^.
"''^' ^"'"^' ^'' ^ot.^ei libri
"''"i^""^.
sefiuVst
^Pl^^^P"^' 'tque abbas^Go:
lumh.rr'
lumh^ atque ill.s injunctum ab (659) Conferenda omnino hmc.
Innocentii enisfnla
Innocentio. quate-
^
""«' «tc. » Angel, Itlanrique. loc.
cit.
(Do5) H;ec Manr.cus
omitit. Bucehnum, 'Gm«.
Hactenus Innocentius, in illo casu pa?t ,f narr" T'^, sarr.
huP^^^r^"
batem ao ab- eptco ^'^'^^'"'^'
Golumb*. collegamque. qu^ adeo
nobia (au
'o
Ktan^tien^Life^bb'^.
Augienais. Vide ^^^.al-^X^^^l^y^
730 INNOCENTII III PP. REQESTORDM LIB. VIII. 740

atque praecipimus, qualenus, sicut charam habetis A CLX.

gratiam divinam et noslram, ad iocum ipsum pari- ABBATI ET CONVENTUl SANCTI PETBl DE CULTUBA

ler accedentes, ipsius monaslerii tratres

monere CENOMANEN.
atlentius inducere procurelis, ut gralia sancti
et Pcnsionei omnes foclx vcl promissx per B. quondam
abbatem irrilunlur.
Spirilus invocala una vobitcum, talem sibi praefi-
(Romae, ii Kal. Dec.)
cerc studeant in abbatem, qui prodesse magis no-
verit quam sub cujus regimine ipsnm
praeosse, et Si, juxla praeceptum Aposloli, aller alterius

raonasterium, auctore Domino, tam in spirituali- onora portare tenetur, nos, qui omnium (t singu-

bus quam tcmporalibus, valeat profcperari. Quod si
forsan vel nulium, vel minus idoneum, sibi vellent
ioabbatem praelicere, vos, infra mengem, post-
quam eos duxeritiscommonendos, sublalo cujusli-
bet conlradictioniset appellalionis obstaculo, de
persona idonea sludeatis eidem monasterio provi-
dere contradictores, si qui fuerint, per censuram
;
lorum curam suscepimus, Domino disponente, il-
lorum tcnemur onera reievare, qui per pastoria
praesumptuosamaudaciamenormenoscenturdispen-
dium incurrisse. Cum igitur, sicut ex tenore litte-
rarum vestrarum accepimus, R. (662) quondam
abbas monasterii vestri, qui, suis meritis exigen-
tibus, ab administratione amotus existit abbatiee,

ecclesiasticam, appellatioue postposita, compe- g onore pensionum, quos mullis, nomine beneficio
scendo. rum non vacantium, conlra Lateranensis concilii
Datuin Nonis Decembris. statuta concessit, vestrum monasterium enormiter
CLIX. aggravarit, et multis promiserit ecclesias non va-

C. PRESBYTERO CARDINALI (66(1), ET CLERICIS SANCTl cantes, nos, vobis volentes paterna sollicitudine
LAURENTIl IN LUCINA. providere, concessiones hujusmodi pensionum. et

Confirmalur quaedum composttio interipsos. promissiones benpficiorum non vacantium, a prae-

(Romae, vii Idus Decembris.) fato R. contra praedicli statuta concilii, attentatas,

Petentibus vobis restitutionem obedientiae snper decernimus irritaset inanes, districlius inhibentes,
capitulo, scrutinio et baplismo, quam a Capeilinis ne quis vos occasione conressionum et promissio-
Sancta? Mariae de Poslerula, Sancti Blasii, et Sancli num hujusmodi praesumat de caetero molestare.

Cosmae de Monte Granatorum, asserebatis vobis Nulli ergo.., nostrae inhibitionis, etc.
Datum Romae, Kalendas Decembris.
esse substractam, dilecli filii, G. tituli Sancti Vi-
ii

talis, presbyter cardinalis (661)... rector Ecclesiae

CLXI (663)

Sancti Apollinaris, et clerici ejus, ad quorum ju- ... SANCTI ALBANl (664) LINCOLNIENSIS, ET... DE
risdiclionem praedictas ecclesias non est dubium in RABINGES (665) SARESBERIENSIS DIOECESEON ABBA-
temporalibus pertinere, se ad delensionam earum TIBU3, ET... DECANO SANCTI PAULI LONDONIENSIS.

vobis opponere curaverent. Lite igitur contestata, UttestesaiidiantsupercausaelcctiCantuariensis{6Q6).

cum attestationes utrinque receptae ac publicatae (iii Id. Decembris.)

amicabilem tandem concordiain deve- Cum dilecti filii, Salomon, Gual. Simon, Rog.
iuisseat, ad
ut videlicet restitutio vobis fiat super scru- et W. monachi Cantu.iriensis Ecclesiaj, ad sedem
nistis,
tam apostoiicam accessissent, et eleclionem, qua? de
tinio et baptismo, salva quaestione proprietatis,
super bis quam etiam super capitulo, cum non pe- persona dilecli hlii,... sub prioris ejusdem eccle-

titorio, sed possessoriotantum sit judicio litigalum. siae (667), ab eis concorditer lueral celebrata, sic-

Nos igitur, compositionem praescriplam, sicut in ut ex decreto fratrum evidenlius apparebat, pete-
praesentia nostra provide facta est, ratam habentes, rent humiliter confirmari, dilectus filius, magister
auctoritateapostoiicaconGrraamus. Nulli ergo, etc. Petrus de Enslosam, ex parte sulfraganeorum Ec-
Cantuariensis, eorum se petitioni opposuit
Datum Romae, vii idus Decembris. clesiae
adversarium, asserens eos in ipsa electioue taiiter
processisse, quod non solum. confirmari non debe-
bat, sed irrita judicari. Cumque monauhieum re-

D Vide Monastic. Anglc-, t. I,

(660) Vide episloiain libri tertii 31, not. Cluniacensibus traditi.

(661) Vide epistolam hbri quinti 60, not. pag. 417. . . ,

(662) Nullum, qui liltera initiali R. designari po- llujus monasterii abbas, tunc teraporis, verisi-
tuerit, S Peiri de Cultura, Cenomanensis clioece- militer erat Mias, qni benediclus luprat anno 1200.
seos. abbatem oxhibet imperlecta monasterii hujus S\de Annal.Eccles.Wiyornien. an.\200 &pud Whar-
abbatum serips, apud auclores vetfrts fJalliie Uiri' ton., Angt. socr., parl i, pa«. 479.
tom. IV, prg. 322, col. 1, lit. C, ubi, inler (666) istius epistolae consulendua
De argumento
stianse,
Andream, qui ahbas memoratur anno H52, et omnino Malhaeus Paris., tom. I, pag. 212, ubi
Guidonem, anno 1244. d'cem abbatutn nomina, sed aliam Innocentii epistolam, hoc ipso, in quo nunO
absqne uIIh clronologica nota, le^unlur. vert^amur, anno pontificalus e.ius 8, vi Id. Decem-
(663,' Vide Raynaldum, ad annuin 1205. 61 et 1:; bris datam, exhibet, quaiii quidem in Regestia fru-
62; pisi ppistolim hanc peculariter non laudet. slra requiras.
(66'i) Viile epistolam lib."i sexti 214, not. Vide etiam Gfsia Innocentii. M31.
(665) Agitur hic, verisimditer, de attbatP nr.ona- (667)Hunc Reginaldum vocat Matthaeus Paris. loc.
Bterii Readineensis, olim sanctimonialium, tempo- cit.
ribus vero Henrici regis I, anno 1125, monachis
 741
PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. 74.^
pellere conarentur, pro eoquod procurationisman- A
datum mm.me ostendebat, responsum 8tinentur,Disifortequidameoruravaletudinariisint
est ub eodem aut senes, quob ab hujusmodi
quo.J in provincia Lombardiae onere corporis red-
apud civitatem Pur- dat debilitas excusatos, de
mensem, tam litleris de maodato, qu.m quibus ita duximua or-
rebus aliis dinandum, utpervos recipiantur in
tuerat spoliatue, sed paratus Anglia, et de-
eratprastare idoneam positiones eorum, vestris incluss
cautioneri),quod, quidquid per eum fierel sigiilis, nobis in-
in hac tra dictum terminum
causa, dictusuffr,.ganei ratum transmittaniur. Unde, sa-pe-
haberentet firmum. latis suffraganis per scripta
Licet igitur iidem monachi nostra mandavimus, ut
niterentur ostendere
universos testes, quos in hac causa
satisfactionem hujusmodi non duxerint pro-
esse in hoc articulJ
ducendos. nisi valetudinarii sint
admittendam, nos tamen, partium vel senes, cum in-
utijitate ac ne- strumentis et ralionibus, infra
cessuate pensata, cum dubitarelur probabiliter de
dictum terminum
excusatione, appellatione ac dilatione
mandato,eumdemma-istrumelectionicontradicen- postpositis,
ad apostolicam sedera transmittant,
temadmisimus.priustamenabipsomillemarcarum providentes,'
cautione recepta, venerabili
ut, si quos forte praelibata debililas ad nos accedere
fratre nostro... Win- prohiberet, ipsos, si volunt, corHm
lon.ens. episcopo, et magistro vobis produ-
Joanne(668), Sancti cant, ut depositiones ipsorum
Pauh Londoniensis canonico, de nobis possintin eo-
licenlia nostra se dem termino praesentari, significaturi nobis
curo 'Psoadpajnamobligantibusproeodem.utquod „
" per lit-
teras suas, utrum ratum velint
per eum fieret in bac parte, habere
quod per an-
ipsi suifraganeifi-mi- tedictum magistrum factum est in hac
ter observarent. Insistentibus causa et , ,
igitur monachis an- si Ibrle ratum id nolint
ledictia ad obtinendam habere, procuratores'ido-
confirmation.un electionis neos inira dictum terminum ad nos
priedictffi, sicut ab universo conventu destinare pro-
Gantuarien- curent, qui, omni tergiversaiione
8.8 Ecciesiae concorditer fuerat po^tposita, ve-
celebrata dictus niant sic instructi, quod nihiJ deficial
mag.stereara multiplicitervisus est quoad ipsos,
impugnare tum quominus ipsum nogotium per
quia, post appelldtiunem nos, auctore Do-
ad nos l.5gituue inteVpo-
mino, finem dobitum sortiatur. Alioquin,
sitam, non tam celebrata
fuerat quam praesum- cum in
pta.
exsecutione justitias non debeat esse
tumqu.asufTraganei Ganluariensis personarura
Ecclesiae acceptio vel delectus, exlunc non
fuerant in hac electione
contempti, cum sine ipsis habentes respec-
tum ad honorem sed ad Deum, sic Cantuariensi
iino nisi cum ipsis, non po.sit vel debeat
Ec-
talis ele- clesiae, anxiliante Deo, quantum
ctio celebrari de jure poterimus
communejusetconsuetudinem anti-
;
providere curabimus,
quam allegans, ac quod monachi quod optata deinceps poterit
usque ad festum tranquillitate gaudere. Quocirca,discretioni
Beati Andre^ statuerant vestrce
cum episcopis inducias per apostolica scripta mandamus,
super eJect.one tractandi, quatenus testea,
quas, ipsis episcopis in- C quos
consult.s, non sunt veriti utraque pars coram vobis duxerit
pravenire. petens pra- producen-
terea rest.tulionem
dos diligenier examinare curetis, et depositiones
quasi possessionis. qua
dicebat ipsorum. vestris inclusas sigillis, nobis
sutfraganeos s^pedictos in infra prs-
hac parle temere spolia- dictum terminum trBnsmittatis. Testes
tos.Quamvis igitur ex adverso privilegia aulem, etc.
pra3der,es- Datum apud Sanctum Petrum, iii Idus
sorum noslrorum. et nostrum, De- '

aJiaque nonnuUa cembris.

documenta fuerint vobis ostensa,
muUisque, tam
defactoquam de jure, rationibus CLXII (669).
allegatis, desi-
derantervellemus finem imponere . . . EPISCOPO FLORENTINO (670).
st.oni, quae sine
hujusmodi qu^-
magno dispendio paitium non
m reiniegret feudum quibusiam nobilibus qui pro
po- Ecclesia Uelerant iemporibus
est d.ut.us prorogari, schismatis.
quia tamen de quibusdam
(Romfe, u Idus Decembris.)
utrinque propositis fieri
nobis non poterat plena
fides, de communi [Per tuas nobis litteras proponere
fratrum nostrorum consilio, procurasti
rlocuti fuimus in hac
in- quod, cura quidara Florenlini,
parte, ut testes, quos nobiles et potentes,
utra- prompti ad serviiium
que pars duxerit producendos, ei devoti, ten-pore schisraatis,'
usque ad Kaiendas /^o«smewori« ;uaMm,Florentinumepiscopura
Mau proximo venturas, ad (671),'
sedem apostolicam de-
D indomo sua teauetinl,contraimperatorissuorumque

K
taes''
«sj iiu.
^J'^^
ib^^.^Ut''^
in. t t. 24,
epistolam

"f/H^'*^^
libri octatavi lOJ.

""^''^' -^- Decre-

Dedonation hus, cao.
not sedit
in
:
sed, cum horum duorum
schisma inter Alexandrum et Victorem
pseu.Jo-
dignitas inciderit
Ona. 5 pontidcem, dicer.dum est, unum tantura
luii?se Ju-
liura, qui pruis favore
imperatoris inlrusns tuerit
£nt
iiguant, 5 J ^"""n"''
dcsunt
'^ ^^''"« ''^<=^io"«9
in Decrelal.
"on in- nc post reconcihationem faclan.,
post Zenobium'
-^-' verumepiscopum,aheYcommunicatiunemexpiatu3
idnota\Js'u'„,:Tol°'^-
^'^^' 156. et qu. ibi sederit. Evenit ,d 1174. mquo
i.so anno Zencbius
v,ta functus est vixilque deinde Juiius
°"""'"° '^*« c"'" his quffl de usque ad
£n,inT*'"'^'"^^ annum 1181. n.s. fo.te velimus hoc ip.um
^erie leguntur apud asserere
jRheMnm r/ '^'''^P^'^"^ de Zenob.o. Cum
enim Ludovicus Cavitellus in An-
^^"^""^^"'^''^^^«''Ambro^ioan. 1(58 De- nahbusCremona^schisma.lludconnumerasset.nar-
no I I

Borghinus, an idem
s,t cum Mlo 'P*^"^*^P"^ ^b Alex^ndro
Uero Julio, qu. post hunc,
Uero"Jn"lin"^''"' 5eooti'to? ^''^"«^r''^"'-
d.positos, in quibus episcopus
qui sequUur, Zenobium Florentinus fuit
cujus non prodit nomen. ac
proinde cauaam dedit
743 INNOCENTII III PP. RKGESTORDM LIF. VIII. 744

schisma- A magialer Waltcrus. nomine dilecti filii.., archidia.

fdutorum insuUus, idem episcopus, sedala
recordalionis coni Cantuarieni-is (680), a quo procurator ad hoc
lis tempeslate , de raandato
lelicis

papa;! prX(/ecessoris nostri, quatuor mo- fuerat deslinatus, popsessionpm custodiffi EcciesiaB
Alexandri
feudum concessit eisdem, el, eo post- de Midelton (781), quam dilecti filii abbaset
(Hos terrae in
modumviamuniiers3ecarnisi7igresso,bonxmemo- raonachi Sancti Augustini Canluariensis, iliicite

occuparant, cum fructibus perceptis medio tera-

rise B.successor ipsius, prout moris est, de recto
investivit. Verum, curo pore, sibi restitui postulavit, prssertim, cum, tam
(672) feudo pr*falos nobiles
ip8iaBsi?natam.s?7>iterrammensurHrifecissenl,non- de communi jurp, quam de consuetudine generali
unde, ab anleces Anglicanae EcrlesiiP, custodia vacantium Ecclesia-
nisi duos medios invenerunt ,

sore tuo, ut ipsis feudum integraret (672), cum in- rum Gantnariensis dioeceseos ad archidiaconum
hoc aliquando promi- ipsum duabus personisdecedentibus
pertineat, ac,
stantia poslularunt, qui, licet

minime mancipavit. in ecclesia memorata antefiuam monachi nunc

serit se iacturum,ef\ectui tnmen
,

ipsis udimpleas, ultimoipsamcustodiam occupasscnt,archidiaconu8

Ipsi autem, ut tu prxfatum feudum
assidue postukmt et itislanter ; el iu,
aliquantulum Cantuariensis in eadem ecclesia usus luerit isto

dubitans (674), eo quod non sunt in possessione

ip jure, sicut per viginti quinque testes. omni exce-
in prassentia delegatorum judicium
sius ne de novo illud videaris conferre, licet tibi
B ptione majores,
quatuor modiis sufficienter probatum esse dicebat quorum deposi-
fidelitalem curaverint exhihere, et de
aniequam eorum petilioui duceres tiones legi audivitnus coram nobis. Adjecit insuper,
fuerihi investiti.
apostolicam consulendam. posl obilum ultimge personae in eadem ecclesia de-
annuendum, sedem du.xisli
actibus possessionem clavium ipsius ccclesi»
Nosigitur,'attendente8, quod Ecclesia in cedentis,
suisfraudemfe/do^umnondebetaliquemadhibere, eumdom archidiaconum habuisse, sicut quatuor
quod teudura sacerdotes, unus diaconus, et unus clericus eviden-
frnlernilati luae taliier respondemus,
ipsum secure poies eidem nobilibus (675) integrarc, tissime testabantur. Unde cum Ecclesiam de Fa-,

nomine quatuorraediorum ipsis fue- versham restituidecrevimus manachis antedictis,

cum terra illa
episcopus quatuor pro- pari jure archidiacono debebat reslitui ecciesia
rit as'gnata] el jara dictus
miserit se daturum. meraorata. Dilectus autem filius 0., monachus

Datum Rom*, apud Sanctum Petrum, ii Idus Sancti Augustini Gantuariensis, proposuit ex ad-

Decerabris. v^"°' ^""'^' ''""^ ^^'^^^ Ecclesia de Midelton ad

GLXIII (676). monasterium suura nullo pertineat mediante, et

LONDiNENSi (677), ET ELiENSi (678) EPisco- ipsius ciistodiam hactenus possederit inconcusse,

ABBATi 8ANCTI EDMUNDi (679), NORWi - (i sicut pcr sedccim testes, omni pariter exceptione
'pis ET
CENSis moECESEOs.
majores, pro parle sua fuerat evidenter probatum
Cantuariensem utendo jare suo praefatoarchidiacono injuriam non
Ut in causa qux inier archidiaconum
ex una, et abbatem monuchosque S. Auguslini fecerunt. Per duos quoque monachos fucrat suffi-
super posscisione
Cantuarien.sis ab allera varte, (.jenler ostensum, quod de ipsa et ejus libere
custodix Ecclesix de Midelton. verlebatur, lesles
^.^^^^^^^^^ ^q^^ igitur hinc plurcs. inde vero
audiant.
^^^^^^ ^^ ^^^^ Decembris.) sint testes numero pauciore^ producti, quos non
solum diversa sed adversa penitus in quibusdara
[in nostra praesentia] constitutus dilectus filius,

XXXIII. Joannes, etc. (de quo vlde epistolam

«
de utroque dubiiandi. Non alia ad posteros de Julio
quam quod hujusce libri octavi 156). »
episcopo transfusa est meraoria ,

Aiexandro papa III intercessore, monasterio S. Sal- (672) Decretal. legunt certo.
Jacobi, consenliente (673) Decretal. lcgunt feudum integrari pro u. a.;
vii ecclesiam ac parochiam S.
capitulo, attribuit, pluribusque oneribus
exemerit, a. t. u. i. f. i.

nobis Historioe monu- (674) Decretal. voslulantes super quo du-

\e'^u\\i
cujus rei gratia adjectum a
pro postularunt dubilans.
raentum confectuni esl,quod Urbanus PP. 111, pos- bitas, . . .

abbatem (675) Decretal., poteris pro pot. e. nob.

tea ratum lirmumque, dalo ad Gilbertum
{Sequuntur diplomala pe>-- (676) Epistola haec reperilur, sed valde mulila,
diplomate, esse sanxit. :
\)
inti'r Decretales, lib. ii, tit. 20. De testibus
et attfi-
git Ughellus.)
stalionibus cap. 32. Quse illic leguDtur, hic uncis
.
..,
« XXX.Zenobiusepipcopus Horenlmusreperitur
annoll64.po?tcuius excessum sivedegradationera, inciusa sunt.
(677) Vide epistolara libri 182, not.
iterum Julius ad sedein evectua est.quam obtinuit «
(678) Vide epistolam libri quinti 54.
usque ad annum 118i, ut supra docuimus... Nil not.
quae (679) Vide epistolam libri quinli 90,
aliud in funestis hisce tfmporibus occurrit, octavi 154,
conglobatae undique calaniitates schismatis obrue- (680) Vidu epistolam hujusce libri
nudum Zenobii episcopi nostri not.
bsnt, quam fere
Anno
(681) Nura potius legendum Miletune^. «
nomen. ^,
npi.-copus Florentinus crea- (enim) 1046 Egelricus Bigge dedit Ecclesiae Can-
« XXXI. Bernardus,
tuariensi Chert, Stouting, et Mtletune. » Vide Mo-
vixisse creditur usque ad
.

tu3 est anno 1182, ac col. lin. 45.

nasiic. Anqlic. tora. 1, pag. 21, 2,
annum 1189.
Forsan legendum omnino Hliddlelone, Werf^ua an-
XXXII. Peirus Florentiuam Ecclesiam rexit
«
1189 usque ad 1205, in quo ipso anno decessit, nec num 814, « Lyschild dedit Middletone Wlfredo ar-
praeter aliquot concessiones aliquid reperitur deeo. chiepiscopo, e"t monachis Ecclesiae Christi Gantua-
(Videepisti.lamlibriacxtiSOetquaeibiadnotatasunt) riensi et postea. scilicet anno822, Cenulphus, rex
:
 "^^^
PONTIPICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205.
constat testimonia reddidisse, quia
etiam admul- A nere. '^^®^^'^^^'
Pr^terea mnnn<,tp..-n™
™onasteriura monialmm, ordinis
titudinem f,int.nm P^or..„; ..„ „
tantum respici .
non oporiet, . .,
sed ad te
^ , "l"
de Sempingham, in fitiorum
stium quaiitatem, et ad ipsorum suorum h^reditate
deposita, quibus conslruxit (687), quod secnndum
potius luxveritatis assistit, legem Anglican^B
ex quibus motum sui provincias stare non poterit,si
filii sui fuerint ea-
aniraiconvenitjudicemobrirmare,(/wcrf/20«t/;65r?«
dern hjereditate privati.
pe>' apostolica scripla
Promittit insuper idem
(682) mandamus, quale- miles construere xenodochium
nustestes utrinque producti ad
recipiendum
ejusdem honestatis pauperes transeuntes in loco
et existiraationis plurimum opporluno.
exstiterint,cum constet, testes Unde, misericorditer sibi
monachorum petiit indulgeri, ut pro-
(683) testibus archidiacani numero
pter has causas delicentia
P^^o^orcs,sublato cujuslibet contradictionis nostra posset exsecutio-
et appd- nem voti differe,
lalionisobstaculo, pro ipso archidiacono
promitlens quod interim sexa-
sentenLiain ginta marcas iegalium
proeratis. Si vero testes ex parte sterlingorum singulis annis
pro ucti tant. pr.eminenli.
monachorum
fuerint, quod eorum
in subsirum t ^l^e r
"^^^^^
^
dem quoque nobili. quem prop ^exne^^^^^^^^^^
aucontasaliorumsitmerito^.ulutudinipr.fe- prudentiam et ^iLZ' llZ^^^^^^^
renda, contrad.tione et
appellatione pariter non ob- sciunt in hoc tempestatis
rtfculo tot regn" sup
an/.,ab .mpe itione archidiaconi
eosdem abbatem pHcaverunt instanter pr.fatus rex
etmonachos absolvafs. ^
B memoria Angl ^'ac bon^
Cantuariensis archiepiscop s
Quod si non omnes (688) e^
duo, etc. venerabilis frater noster...episcopus
llLnsfs 689'
. . .

Datum Roma^iildus Decembris. neoessitas tam regis et regni,quam

etiam flliorum
^^^^^' persuas nobis litteras exponentes. Quocirca
/«OM
''"'''°^° ^^^'^^'
di-
^"^ «ECANO (685) LiNCOL- soretioni vestrs per apostolica
scripta mandamus
^''^^'^^s- '^"'^^""^'^i Prsescripta veritate
rj,
r ^,- nituntur, auctori'

nos.ra remaneat per tres

possint annos ad regis ohsequium
(Romae, xvii Kal. Januarii.) eipraes.dium filiorum, nisi nos
interim, pensalis
Significavit nobis dilectus fiIius,nobilis rerum et temporum circumstantiis,
vir, G aliud circa
fihus Petri,justitiarius Angliae eura duxerimus statuendum
(686),quod propter ita, quod ipse fide-
;

liter e.xsequatur, quod

guerram,quae,peccatis exigentibus, periculosissime de xenodochio ad opus
vertitur inter charissimos filios pauperum construendo, et pecunia in
nostros,Philippum subsidium
Francorum,et Joannem Anglorum reges lerrcBsanct»mittenda, promisU ipsam
illustres, vero pecu- ;

idem rex Anglia3,ac map;nates ipsius niam prfficipimus apud Londonias

non permlt- r T""' in domo templi
tunt cum in hac tempestate valde
exire de Anglia,
T"'
Datum
„
Romaj,
sit necessarius regno, et prajfatus rex Fran
toli apud Sanctum Petrum, xvii Ka
ciae, et barones lendas Januarii.
ejusdera non patiantur eum per
terrassuas undecunque transire,3icque GLXV.
votum per-
esrinationis, quod dudum crucesignatus emisit,
ABBATIVALLIS-UMBROS^ (690), ET MAGISTRO
nunc, his occasionibus impeditus, GUALANDO, SUBDIACONO NOSTRO,
adimplere non CANONICO PI -
potest. Accedit ad hac, quod
parvulos habet
SANO (691)
han-
redes, potentissimos inimicos habentes, De translatione Fesulanas
qui eos sedis in locum idoneum.
modis omnibus, quibus possunl,
exhieredare ni- (Romas, xvii Kal .Januarii.)
tentur,ita,quodjam uccupaverunt magnam
partem Cum supertransIationeFesuiancesedisad locum
haereditatis ipsorum, et quod
remanet adhuc iUis, magiscommodum facienda sit multoties laboratura,
in patris corum absentia, de facili poterunt obti-
nos, paci et utilitati, tam ecclesiffi Fesulanae quam'
Merciorura, idem nonum confirmavit.ab
omni «se- (687) Agitur hic,verisimiliter,de
cuiari gravitate liberum, et piioratu Should-
fiscali tributo.
pag. 19, col 2, lin.55.
..
Ibid hamensi, in agro Norfolciensi, onlinis de Sem-
(682) In Decretal. desunt.
pingham (/^^. Sempringham, «/. S.
Gileberti).
1) Lhartam funddtionis, a Galtrido, filio Petri
(683) Decretal. add. esse ; mox pro tantum comite
le-runt li.ssexi8e, ubsque chronologicis
oco verborum^M6/«;r, z>.o,etintra oraitlunt ..033 nolis, sed'vivente
itaiico adhuc Richardo rege emissam, exhibent
charactere distingunlur. auclores
Monastic Anghc. tom. II, pag. 820, col. 1, ubi
Jam observavimus, episcopum Lincolnien-
(68i)
sem, tunc temporis,fuisse Guillelmum de vita S. Gileberti,et de ejus ordinis institutis fuse
Blesensem disputanl.
qui, ex Lincolniensi praibendario
et pnEcentore'
episcopus Lincolniensis anno 1201 (688) Iluberlus, quem hoc anno.die 13 Julii de-
electus, anno tunctum ]am supra diximus.
^°"fe"H"^' °''''^ '' vigilia Ascensionisanno
Una
l^Ub Vide Godwiu. De (689)Vide epistolam libri quinti 54.
prassul. Angl pag. 288
Vide epistolam libri quinti 47.
(685)
(690)Niim erat, tunc tempons, abbas
Yallis-
De isto jam egimns supra v'de epist libri
(686)
I
Umbrosai.Benignus ille, cujus edita? fuerunt
con-
qu:nti 94, not. Litteras Joannis regis
;
shtuliones, in Capitulo generali, anno 12-^3
ad papam ut le-
qui ,ussupplicat,ne.anteperactumquinquiennuim' ^^"^^'"'^' ^^^^'^•- Eruditor. anni'
^.'^"''oofv,^ 1737
wfn[^n"lv''i'"\T^'^''''uP.''''Srinetur, datas apud
Winton, 24 die Novembris, an. '"'"" ^''''*'°' ''^'^''""' epistolam
1204, habes apud libH^sku^09."'
nymer. i. I, pag. 44. ^

Patkol. CGXV.
2J,
 "^^8
7^^ INNOCENTII III PP. REGESTORUM UB. VIII.

Florentina3civitatis,intenderecupientes,discretioni
AstolicKservitutisofficiodebitores.illarumtamenuti-
litati atlpntius providere nos convenit,
quas beato
veatrse per apostolica scripta
mandamus,quatenu8,
pote- Potro, apostolorum principi, non est dubium spe-
vocatis episcopo (692), et capitulo Fesulanis,
Florentinis^habeatis cialiusperlinere. Cum igiturVindociuense camo-
state,consulibus et consiliaris
bium, cui, dilecle in Uomino fili abbas, auctore
cum ipsis diligentum tractatum el, si locum ido- ;

ex oblatione illustris
praeesse disgnosceris,
neum in ipsa dloe,;es3i, ad translationem Fesulanaj l)po,

memoriffi Gautri.ii, Andeguvensis cnmitis et Ai^ne-

sedisutiliter faciendam, cum consensu dictoium
tis,Pictavenpis comilissa^, fundatnnim ipsius (698),
episcopi et capituli,et pace praedictorum potestatis,
ad jus et dominium Sanctae Romana^ Ecclesiaj per-
consulum et consiliarorum.voluerilis invenire, per
tinere noscatur,nos,tuis justis postulationibus an-
vestrasnobis litteras intimetis, ut,per vestram re-
nuenles,praedictum Vindocinense monasterium,ad
lationem instrccti.in ipso negotiomelius procedere
exemplar felicis recordationis Alexandri, Gregorii,
valeamus.
Urbani, Calixti et Innocentii, prajdecessorum no-
Datum Romoe, xvii Kalendas Januarii.
CLXVI (693). strorum, sub beati Petri et nostra speciali cura et
ILLUSTRI REGI ANGLIjE- principali tutela suscipimus, el aposlolica? sedia

Ne moniales S. 'Irinitaiis de Cadomo in jus ad laicos

o privilegio communimus; statuentes, ut ordo mo-
judices vocuripaiialur. nasticos, qui secundum Deum et beali Benedicti
(Apud Sanctum Petrum, x Kal Januarii.) Regulam in eodem monasterio institutus esse di-
Oblata nobis diiectarum in Christo filiarum . . .
gnosciturperpetuisibidemtemporibusinviolabiliter
abbatissae (694), et conventus Sanctas Trinitatis de observetiir. Praeterea, quascunque possessiones ...
Cadomo, quprimonia patelecit, quod, cum maueria quas idem monasterium, impra?sentiarum juste et
de Osted et de Felested (695), a fundatione sui mo- canonice possidet.aut in futuruin concessionepon-
nasterii, ia purana eleemosynam fuerint asseculae, tificum, largitione regum vel principum, oblalione
nobilis vir.comes Albericus.Norwicensis dia3ceseo>, fidelium.seu aliis juslis modis priBstante Domino,
ipsas super eisdem maneriismultipliciter inquictat, poterit adipisci, firma vobis vestrisque successo-
et, eadem in perpetuam emphyteusim praedecesso- ribus,et illabata permaneant, in quibus haeo pro-
ribus suis asserens fuisse concessa, sibi vindicare priisduximus exprimendavocabulis Locum ipsum :

contendit super qua etiam concessione nullum

; in quo praefatum monasterium situm est^cumora-
exhibet instrumentum. PrcElerea, ipsas super hoc nibiis perlinentis suis eccleHam Sancti Georgii
;

trahit in causam coram judice saeculari, cujus in in Oleronis insula, cum magna parte ejusdem in-
rebus ecclesiasticis examen subirc periculosum as
sulaj; ccclesiam Sanctae Mariae de Gastro Oleronis;
serunt et damnosum. Cum igitur eisdem, propter
C gcclesiam Sancti Nicf.lai de Oipron pcclesiam ; 1

fragilitatem sexus, in suo jure specialius velimus Beat.-E Marias de Sur),'eriis ecciesiam Sancti Se- ;

adesse, serenitalem regiam rogamus, monemus, pulcri de Balgenliaco parochialera ecclesiam San- ;

consulimus et hortaiaur,quatenus praediclam abba- cti Clementis de Cretone, cum omnibus ecclesiis

tissam et conventum a praefato comile in saeculari quae infra terminos pjusdem parochia^ continetur ;

foro non sustineas conveniri, cum res sint eccle- ecclesiam de Alderico; ecclesiam de Crisitot;
quas ab ipsius fundatione, sicut asserunt,
sia.sticae, ecclesiam de Treet ecclesiam de Podio Revelli
; ;

in puram eleemosynam possederunt. ecclesiam Sancti Saturnini, sitam super Ligerim ;

Datum Romae,apud Sanclum Petrum,x Kalendas, ccclesiam de Colomberiis ecclesiam de Mazcio ; ;

Januarii. ecclosiam Sancti Petri de Monte Soleti ;

ecclesiii
CLXVII (696).
de Carcere sancti Nicolai, Sancti Vincentii, et San-
HAMELINO (697), ABBATI VINDOGINENSIS MONASTnRlI, ctae Mariae ecclesiam Sanctae Mariae de Castell
;

EJUSQUE SUCCESSORIBOS REGULARITER SUBSTITUEN- erclcsiam Sanctne Maria; de Cosma ecclesiam de ;

DI3, IN PERPETUUM. Majori ecclesiam Sanctaj Mariae de Brocco eccle- ;

;

Recipit eum sub protectione beati Pctri, cum aunuo siam Sancti Petri de Vileriis ecclesiam S.mcti llip- ;

censu duodecim sotidorum,elenumerantur bonaad

eum spectanfia. £)
pnlyti et ecclesiam Sancli Germani de Arrectiac, #
ecclesiam Sancti Medardi cle Civiliaco rionum Go- ;
(Apud Sanctum Petrum, x Kal. Januarii.)
Iridide Vindocino.et Ricerdis^quondam comilissa,
Quamvisuniversis Ecclesiis existimamurex apo-
septimi 20, not. et 21. in CharlisHenricisre?isI,et Edwardi regis II.quaB:
(692)Vide epistolas libri
Epist. hanclaudat Raynaldus, ad an. 120.5, exhibent auctores Monastic. Anglic. Appendice, m
(693)
t. II. pag. 958, col. 1 et2.
§61. ad ari-l
(69(3) Kpistolam hanc laudat Raynaldus,
(694) Post Mathildem II, defunctam anno
1194.
memorant auctores nuiii 1205, § 68. Vide etiam yovam GaUiam Chris-
has S. Trinitatis abbatissas
tianam,, tom. VII, col. 1365, iit. E; et col. 1372,
Novx Gallide Christanx, tom. XI, col. 433.
« XI. Isabella II, dlvetot, obiit 7 Junii. lit. A el B. . .

de Hamelius .tbbas, monasterium S. Trinitatis

(697)
«XII. Adela de Tibouvitle, ex Dynastis la
Rivicrade Tibouville, fungitur 28Decembris.
fatis
de Vindocimo rexitab anno 1202 usque ad 1222 vel'
-1223. Vide Gatl. Clirid. loc. cit.
" XIII. Joannaprimo nominis apice de-
II, cui
signatHB facladonatio mense Spptcmbri 1217, repe- (098) \nno -1032. Vide Gatl. Christ. ioc. cit. col.
ritur menso Jnlio 1223 in Chartnlnrio. » 1364, lit D.
(695) Atias Hocslede, et Felestede ; prout legitur
 749 PONTIFrCATDS ANNO VJII, CHRISTI 1205
matris ejus; donura magistri Petri arrhinrpelri^torJ a ^u i.

in Oleran. insula quartam p;irtpm clecimffi de

;
au em Vindocinense C'£nobium,et ecclesiam Sancti
Ebriacopoolin et donum Juhelli fl^? Meduan
;
apud balvatoris,,juxtamuroi, Andegavispositam,ad
Hellum-Montem, cum aliis posspssionibus, pratis,
idem
coenobium pertinentem.nulii.sine
vineis, terrig, nemoribus, usuagiis speciali mandato
et pascnis in Romani pontificis,
inlerdicto supponere, vel perso-
bosco et plano, in aquis et mr.lendinis, in
viis et nasinibi Domino famulantes
semitis, etomnibus aliis libertatibus et immunita- suspensioni vel ex-
communicationi subjicere liceat.etiamsi
tibus suis. Licet autem antecessores nostri pccle- contigerit
Urnotensem aut An-legavensem patriam
siam Sanctaj Priscse, in monte Aventino pro qui-
sitam, cum
omnibus perlinenliis suis.etcardinali etiam busIibetculpisecclesiasticamsubirecensuram.Quod
digni- si quisquam contra
tate, prffidecessoribus tuis eum super aliquibus rebus can-
duxerint concedendam, sari voluerit, nullatenus ei
sicut in ipsorum privilegiis responderc cogatur nisi
perspeximus contineri^ sub exaraine Romani pontificis,
quia tamen, post aliqua tempora, vel judicis ab eo
per incuriam et specialiter delegati, cum, juxta
negleclum eorum, ipsa ecclesia destruotionem legitimas et cano-
et nicas sanctiones, actor sequi
desolationem incurrit, quidam prc-Bdecessorum debeat forum rei. Ad
no- hoc prffisenti decreto statuimus,
strorum eam, diversistemporibus,diversisca;di ut ^^^^^avensis,
Andegavensis
-
« P c.a n 17 V d;;- """"""'.r
libusassignarnnt.quos ad titulum eiusdem
ejusdem ecclesi^
ecclesiae
promoverunt; nos vero, tuo volentes honori
^ 1 ITJ! 'L^'"^^
sint defensores
''""'''' °"^"' t^"^PO^«
et adjutores ejusdem
cceaobili ad
de- honorem
ferre,
apostolicas sedis.noc quisquam eorum'aIi-
deconsuetasedisapoptolicaebenignitate con-
quam exactionem sive consuetudinem ipsius rebus
cedimus, ut dignitatem, quam antecessores
tui ex aut personis imponat nec in
concessione ipsius ecclesiaa sunt adepti,tu, eis aliquid sibi, pr?eter
et suc- snlum patrocinium, vindicare
cessores tui, nihilominns habeatis prcBsumat, quod eis
sandalorum ;
ad honorem apostolics sedis
usura, tunic<e et dalmaticaj, mitra?
et annuli, sicut
permissum esl exhi-
bere. Prohibemus insuper
eis presbyteri cardinales ne quis, absque con-
utuntur, vobis in perpe-
sciencia et consensu Romani
tuum auctoritate apostolica confirmantes. Ipsam
pontificis, ad quem
monaslerium praedictum tam inspiritualibus
quoque beatfe Priscae ecclesiam
Vindocinensis rao- quam
in temporahbus pertinet,
nasterii de speciali gratia bona ejus distrahere vel
restituimus,hoc adhibito ahenare praesumat, prassertim in
moderamine, ut, si forte nos, aut succcssores praejudicium et
no- detrimentum ipsius quod si damnabili
stri, presbyteros cardinales ad ;
fuerit ausu
titulum duxe- e.jus
prae3umptum,irritum forc sancimus.Liceat
rimus promovendos,proea maxlrae quoque
causa,ut super
^''^'': '!'''•'"' '''' '^''°'' ^'^''°'
aItarebealiPauliapostolicon.uetnmaT.7n7T"''" ^' absolutos, e
siout a sanctis patr bu
statutum
statutum;hi,q!^,ibus
hi, quibus pro
1 ,da Zre Hb. r'"" C T '"^""'"' ^' ''«-«-•«-m
^,^_^^-contrad,ctionealiquaretinero.Chnsma vero.
recipere, et eos

; temporecuram
ro':::^^^^^^^^^^^^ et admi- oleum sauctum,consecrationes altarium
nistrationem ipsius ecclesiae seu basi-
commiseritis, ei^dem hcarura, ordinationes clericorura,
cardinalibusdebitamimpendantobedientiambumi- qui ad sacros
lem et devotam,qui videlicet ordines fuerint promovendi,aquocunque
cardinales de proven- malueritis
tibusejus.iem ecclesiae percipiant
episcopo,dummodo catholicus fuerit, et
quartam partem. gratiam et
coramunionera apostolicae sedis
Vos autem, de ipsa ecclesia habuerit,sine dice-
geratis sollicitudinem cesati episcopi
diligentem,ne per vestram incuriam contradictione, accipere libere
in desolatio-
va-
leatis, etc.
Sepulturam quoque ipsius loci
nem iterum redigatur, quia privilegium liberam
raeretur esse dccernimus salva tamen
aiTuttere, qui perraissa sibi justitia iilarum eccle-
abutitur potpstate lllud siarum, a quibus assumpta
praeterea, quod in privilegio fuerint corpora defun-
ejusdem ccenobii per- clorum. Obennte vero te,
speximus conlineri, nuncpjusdem lociabbate
videlicet, quod legatus aposto- yel tuorum quolibet
licaj sedis m
eodem loco nihil per se disponere
vel
successorum,nullusinibi qua-
corngere audeat, neque occasione Jibetsubreptionisastutiaseuviolentiaprifiponatur
legationis recto- nisi quera Iralres communi
eonsensu, vel fratrum
pars consiiii sanioris, secundum
Dei timorem...
pontihci
ponlillci nunliaro * „! P™»"ier,Qt el,ge„<iun>,Mt, la raen sine
nuntiaro lic,.bilil,„,„vi
licebit,itaduximus .T°'°
'

moderandum triumabba-
ul et
tum testimonio, quos religiosiores in vicinis locis
honor debitus exhibeatur legato,
et liberlas habere contigerit
jpsius monasterii processus tamen electionis per
;
non bHdabur videlicet, ut,
quo-
;

testimonialescapitulilitterasRomaaopnnlificiexpo-
t-es legatus ad parles illas fuerit
destin.ndus, Vin- natur, etabeoconfirmatio postuletur.
docinensi ccenobio mandatum Electus au-
perferat .peciale tem, a Garnolensi benedicatur episcopo,
]"xta cujus tenorem vel a quo-
procedat, in quibus secundum'
cunque mali;eril,duntaxat
Uenm viderit procedendum. Ad concilium autem catholico,communionera
apostohca^ sedis habenle, qui ei
V.ndocinensis abbas, sine mandalo munus benediclio-
Romani ponti- nis, sine professionis aut
ucis, invitus accedere cujuslibet alterius rei
non cogatur, nec ecclesias e.xactione, liberaliter ac libenter
eidem subjectas coenobio,ubilibet impendat. Decer-
conslitutas quis- nimus ergo, ut nulli oranino
quam interdicere audeat, nisi pro hominum liceat ppc-e-
certiset eviden- dictum monasterium temere
tibus culpis, et quas perturhare aut ojus
locis abbas ejusdem,comrao- possessiones auferre, vel ablatas
relinerc salva
 PP. RKGESTORUM LIB. VIII. 752
^g^
INNOCENTII III

sedis auctoritate, et in ec- A concepimus, nihil sinistri de tuis nos remittat

inomnibus aposlolic»
aclibus suspicari.
clc^iis
'^'^^ non exemptis dicccesanoriim episcoporum -^-
autem hujusmodia
•
DatumRomae,apudSanctum Petrum,ivKalenda3
canonica ratione. Ad indicium
Januarii.
apostolica libcrtatis obtenta5,de moneta
patriae
eede
solidos, nobis, noslrisque succes-
CLXX.
vestrffi duodecim
EIDEM.
soribus,anni3 singulis persolveritis. Si qua igitur
Ut tenipus quadriennii legalionis sux, computetur a
futurum ecclesiastica sajcularisve persona,
etc.
in
die qua Ecvlesia ipsi coi/iinissa cum receperit.
Cunctis autem, elc.
(Apud &anctum Petrum, iv Kal. Januarii).
Datum Uoraffi, apud Sanctum Petrum, per ma- Quoniam de voluntate iilius cujus est dirigere
num Joannis, Maria? in Cosraedin, diaconi
sanclffi
gressus hominum transfrelatio tua e3t,ultra quam
cancel-
cardinalis(690),Sanct8e Romanae Ecclesias scire non possumus
desideraveris, retarciata, et
Incarnationis
larii,xKal. Januarii, indictione viii,
fuerit voluntas in coelo, ut profecturo tibi
vero doraini
quando
Doniinica; anno 1204 (700), pontificatus obsequio devovisti,
ad terram sanctam,ille,cujus te
Innocentii papee 111 anno octavo.
aperiet vias maris, praesentium tibi auctoritate con-
CLXVIII (701).
cediinus, ut illud quadrienni tenipus, in quo lega-
•,
'^^^^'r"^'' ^ tionis omcium suscepisti, tunc habeat, Domino fa
malrimonium inter r'''''rVJ!2;,.r/on
^-

Vt Opizonem Lancaveclam et
ciente, felix initium, cum ecclesia tibi commissa
Rufunam solvat,pro eo quo dictus O.luriosus erat.
i

tuae receperit exspectationis adventum.

(Apud Sanctum Petrum, v Kwl. Januarii.)
pro- Datum Roraae, apud S. Petrum, iv Kai.Januarii.
[Dilectus Ci\\as,R.milcs Alexandrinus {103},
CLXXl (708).
posuit coram nohis, quod Opiwni lancaveclx
Iliifi-

EIEEM.
nam, filiam suam (704), matrimonialiter copulavit],
Vt in quavis provincia pallio vti possit.
ignorans quod Opizo existeret furiosus, unde, hu-
quam ipsius (Apud Sanclum Petrum, iv Kal. Januarii.)
militer postulavit a nobis,uttam eidem
Licet per certas temporum vices infra ecciesiam
filiee consulere dignarcmuV, [cum (705) eadcm mu-
tuara usus tibi pallii sit concessus,tuse tamen pro-
lier cum ipso viro, qui continuo furore iaboraret,
propteralienationem furoris, bitatis obtcntu, de speciali quam
gerimus erga te
morari non possit, et,
Quo- charitate, fraternitati tus auctoritate prwsentium
legitimus non potuerit intervenire consensus.
scripta (706) personaliter indulgemusut,inquaciinqueprovincia
circa, fraternilali lux pcr aposlolica
ad divini nominis gloriam et Jerosolymi-
fueris,
mandamus, quatcnus, inquisila plcnius verilate, si
tanaj sedis honorera, pallio licenter utaris, ita ta-
rem noveris ita esse, priEfatas personas cures, tu-
appellalionis difjugio, ab invicem separare].
C men, uthocsinescandalofiat et praejudicio aliorura.
blato
Roma;, apud S. Petrum, v Kal. Januarii. Datum Romoj, apud S-anctum Pctrum, iv Kalen-
Daium
GLXIX. das Januarii.
CLXXII (709-10).
PATRIARCH^ JEROSOLYMITANO (707). j
r.IDEM.
Dispensatio visilandi Limina SS. Apostolorum etiam
per nuntios. Ut eos qui cum ipso trajicere vellent ah excommuni-
cationis vinculo absolvere possit.
, (ApudSanctum Petrum, iv Kal. Januarii.)
(Apud S. Petrum, iii Kai. Januarii.)
Ex speciali quam erga te gerimus in Domino cha-
Prajsentium tibi auctoritate concediraus, ut, si
rilate, tuisinducimur prccibus condescendere, ac
qui excoraraunicati comitatui tuo se injunxerint,
saluti tuas.quantum cum Deo possumus.praecHvere.
habentes desiderium transfretandi tecum in subsi-
Cum ergo per certa tempora, vel per te vel per
nuntium visitare apostolorum Liminatenearis,insi- dium terra; sanctae, absolvendi eos liberam babeas
potestatem, nisi tam gravis et enormis fuerit exces-
nuatione tibi praesentium intimamus,quod nequa-
sus, ut merito credas eos apostolico conspectui
quam ad negligentiam imputabimuH,si nuiilii,
tibi
quosdecreverisdeslinandos.propterimpedimentum prajscntandos.
Datura Romae, apud Sanctum Petrum, iii Ka-
evidens ad nos non potuerint statuto tcmpore perve- j^
quam de tua fraterniiate lendas Januarii.
nire, cum certa fiducia,

not. sori suo anno 1215. Obiit anno 1227.

(699) Vide epistolara libri septimi 27,
(703) IL-ec desunt in Decretal., ut raox cor.
nob.,
(700) Sic disertc legilur in Apographo Conti ;
ve-
1205. et verba Opiz. L. R.
rum mendose. Legendum oinnino
haec reperitur, sed valde mulila, (704) Decretal. add. cuidam.
(701) Epistoia leguut
(705) Decretal. add. autem, et infra lahorat
inter Decrelales, lib. iv, tit. 1, De sponsalihus et
pro laboraret.
matrimoniis, cap. 24. Quaj illic leguntur, hic uncis sequentia cur-
(706) Haec desunt in Decretal. ut
inclusa suut variaj lcctiones dantur.
;

patriar- sivo charactere distincta.

(702) Alberto, ex episcopo Verceliensi ad
(707; Vide epistolam iibri septimi 222.
chatura Jerotolimitanumevectn(de quo.jam cgimus
(708) Epistolam hanc laudal Raynaldus,ad annum
sudra; vide epistolara libri septirai 222), Lolharius
1205, i^ 27.
R'>sarius, Cremonensis, subrogatus ent,hoc ipso, in
(709' 10) Epistolam hanclaudat Raynaldus,adan-
quo nunc versamur, anno 1205. Tianslatus deinde
est Lothaiius ad Pisanam Ecciesiam, successitque
num 1205 § 27.

denique Jerosolymitanee Ecclesite Alberto anteces-

 753 PONTIFICATUS ANNO ^III, CHRISTI 1205. 754
CLXXin(711). A praesentiuraauctoritate concessa, ut tibi, sublato
EIDEM. cuju^^libetcontradictionis etappellationis obstaculo,
Pecuniam ipsi desiinat. munus consecrationis impendant. Nulli ergo, etc.
(Apud Sanctum Petrum, iv Kal. Januarii.) Dalum Romas, apud Sanctum Petrum, x Ka-
In laboribus vire tuae, quam in illius fiducia in- lendas Januarii.
ccepisti, pro cujus obsequio proficisceris, sincerae CLXXVJ.
te charitatis affectibus
comitantes, quadringentos SGABINIS, ET UNIVERSO POPULO COLONIENSI.
obulos aupeos, de benedictione beati Petri, in ex- ConfirmanLur liberlates anliqux.
pensarum tuarum necessitatibus convertcndos, et (RomfB, X Kal. Januarii).
viginti quatuor marcas argenti,quffi penes eleemo- Solet annuere, etc. usque assensu. Libertatea
et
synarium nostrum in deposito sunt inventse, juxta immunilatesantiquas.etrationabilesconsuetudines
providentiamtiiam assignandasinsubsidium terraj »b imperatoribus, principibus, vel allis legifime
sanctae, fraternitati tucfi per latorem praesentium vobis et civitati vestrai concessas, et bactenus ob-
destinaraus. servatas, ratas habemus, et easauctoritate aposto-
Datum IV Kalendas Januarii. Jica conOrmamus, et prfesentis scripti patrocinio
CLXXIV •^°'""^""''^"s. Nulli ergo, etc
(712). B
ELEGTO COLONIENSI (712)
Datum X Kalendas Januarii.
Ut quas prius habuerat beneficia biennio retinere
GLXXVII (715)-
possit. CAPITULO ET CLERO COLONIENSI.
(Apud S. Petrum iv Kal Januarii.) Confirmatio electi Coloniensis.

Solet annuere, etc, usque impertiri.

Nosigitur, veritate negotii comperta, depo-
Ex parte si-
_

sitionera illius {nempe Adolphi),ei electionem istius

quidem tua propositum coram nobis,quod Ec-
fuit
{B nmonis sciticet), gvaidm habentes,utramque auc-
clesia GoIoniensis,ad cujus
regimen esassumptus,
toritate aposlolica confirmamus in virtute Spiritus
propter bellorum ingruentium tempestates usque
adeo gravia damna et rerum jacturam incurrit, sancti;subanathematis pcenadistrictiusinhibentes,
ne quis huic confirmationi contraire praesumat
quodadnecessitates suas ipsius tibi non sufficiunt
Univeisitati vestrae praecipimus, monentes, qua-
facultates. Eapropter, dilecte in Domino fili, tuis
tenus praefatum depositum tanquara excoramunica-
justis precitus inclinati, ut omnes redditus et ec-
clesiastica beneficia, quae, priusquam assumptus
tum omninovitetis,etpraenorainato eIecto,tanquam
pra^iato vestro, debitam obedientiara impendatis.
esses ad hujus oneris dignitatem,habebas,per bien-
niumin tuamanudetineas, etproventuseoruminC Nos igitur, suffraganeis
''"'^''"*''' Coloniensis Ecclesiae de-
usus tuos et Coloniensis EccIesia3,sinealicuiuscon-
r""
^™"^ '"^ mandatis, ut, cum ab eo fuerint requisiti.
EccIesiaBjSinealicujuscon-
tradictione, convertas,
manus ejus consecrationis imponant;et,ut nihil ei
devotioni tua; auctoritate
desit ad pontificalis oificiipIenitudinem,pallium de
praesenlium indulgemus, dummodo faciasipsis ec-
corpore beati Petri suraptura, ex consueta aposto-
clesiis, a quibus proventus percipies, congrue de-
licae sedis gratia, destinamus.
serviri.
Datum Romae, apud Sanctum Petrura CLXXVIII (716).
ix Ka-
lendas Januarii. DNIVERSIS PR^LATIS PER ANGLIAM.
Ut Petri denarium, qui cum fde quidem colligebatur
CLXXV (714). in Anglia,sed minislrorum dolo non integer ad
EIDEM, Romanum pontificem perveniebat, annis singulis
Ut sieum suffraganei sacris episcopalibus imtiare exigendum, sibique sine uila fraude deferendum
negligant, alios ad idepiscopos convocare possit. curent.

(Roraae, x Kal. Januarii.) CLXXIX.

PETRO, WINTONIEINSI EPISCOPO (717).
Devotionitua^praisfintiumauctoritateconcedimus,
Jt, si Goloniensis Ecclesiffi
Ut, inconsulto Romano pontifice, excommunicari non
suffraganeirequisiti,vel possu.
lequiverint , vel noluerint ad te consecrandum ve- D (Roraa;, iv Kal. Januarii).
lire, tu ab aliis episcopis quibuscunque.dummodo Cum per manus nostras ordinatus fueris in pres-
iatholici sint.et
gratiam apostolicae sedis obtineant, byterum, el in episcopum consecratas, ut non mi-
efacias iu archiepiscopum consecrari,licentia tibi nus nostro quam tuo, imo tuo verius quasi nostro,
(711) EpistolamhancIaudatRaynaldus.abannum
1205, § 47.
i205, J^ 27.
(715) Epistolae hujus Apographum,quod ad fidem
(712) Epistolam hanc landat Raynaldus , ad Apographi Conti cuni caiterisexscribi curaveramus,
innum 120, § 47. e manibusnoslris, quo casu nescimus, excidit.
(713) De Brunone IV, de Sena, qui, ex Bonnensi
Frat:mentum, quod hic exhibemus, reperitur
iricposito, Adolfo ex archippiscopali
Colonipnsiura apud Raviialdum, ad annum 1205, §47.
ede dejecto, hoc in (|uo versamur, annn 1205
suf- (716) Idpm nobis de hac epistola'ac de proximo
ecliis,anno 1208 fato (unctus est.vide Rayniildum, superiori tatcndum est. Argumentum
oc cit et &uctove3 Novse Gallia: cxhibemus ex
Christiana;,iom.\u', Raynaldn, ad annum 1205, § 62.
!ol.685, lit. G.
(717) Vide epistolam libri octavi 194, not.
(714)Epistolam hanclaudatRaynaldus.ad annum
 INNOCENTII 111 PP. REGESTOllUM Llb. Vlll. 756
755
deferamus honorl, uuctoritale praesentium inhiljc- A rainus ralionabiliter jurisdiclionem auferre, unde

mus, nc (luis in te suspensionis vel cxcommunica- nolns huniililcr supplicavil, ut ciiusam ipsam ad
tionis scnlcnliani, inconsullo llomano pontilicc, pum,;id quemspecialiler pertinet,remitteretdigna-
audeat promulgare, si quis forte, quod absit ! r( mur. Nos igitur, attcndputcs, quod sic sumus
post hujus inhibilionis nntitiam, eo inconsuito pro- viduis in justitiadebitores quod aliisinjuriam facere
non servandam sed necin sub-
ferret, statuiinus ;
non debemus, discrelioni vestrie per apostolica
ditos tuosquisquam praesumat sentenliam proniul- scripta mandamus, quatenus, nisi talis sit causa

gare contra canonieas s!tnctioncs,praesertim,ubi tu quae ad ecciesiasticum judicem pertinere noscatur,

paratus exstitcrifl plenam de ipsisjustiliam exhibere, eidem supcrsedere curetis, dummodo per judicem

cum nemo debcatin filienamniessemmitlereralcom sajcularcm suam possii justitiam obtinere;alioquin,

suam. salvo semper in omnibus apostolicaj sedis non obslantejicontradiotione ipsius, causam ipsam,
juxia tormarn vobis traditam, ra-
mandato. Tu vero, diligentcr attencfas, ne gratiam in aliis litteris

tibifactam in alterius convertas injuriam,aut pii- tione praevia, terminelis.

vilegiumin abusum.quiaprivilogium mereturamit- Daturn Romae, apud Sanctum Petrum, iii Kal.

tere, qui concessa tibi abutitur libertate. Nulli Januarii, anno octavo.

ergo inhibitionis et constitulionis, etc. g CLXXXI. 1

Datum Romae, iv Kalendas Januarii, RAINERIO, THESAURARIO NIMOCENSI (720).
CLXXX. Thesaurariam Ecclesice Nimocensis ei confirmat.
ARCHIEPISCOPO (718), ET B. CELLERARIO TU- (ApudSanctum Petrum,Idibus Decembris.)
RONENSIBUS.
Solct annuere, etc, us^we assensu. Thesauriam
Causam inler J... de Meduan. et E... muUerem no-
Nimocensis Ecclesiae, tibi a bonae memoriae A. Ar-
biles vertentem ipsis commiuit.
chiepiscopo Nicosiensi (721) collatam, et confirma-
(Ronfiae, iii Kai. Januarii.)
G. Britaniai tam a dilecto filio, S. tituli Sanctae Praxedis pre-
Extenore litterarum, nObilis viri,
sbytero cardinale, tunc in partibus illis apostolicae
comitis (719), nostris esl auribus intimatum quod
sedislegato, sicut eam juste possides et quiete, auc-
cum causam, quae inter nobilem mulierem, E. et
toritatcapnstolicaconfirraamus,[etc.Nulliergo,etc.
nobilem virum, J. de Meduan. super haereditale
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, Idibus
sua noscitur agitari, vobis, et bonae memoiiiae G.
Decembris.
magistro scholarum beafi Martini, commiserimus
CLXXXII.
fide debito terminandam, ipse comes eidem mu-
... CANTORI, ET SIGIBERTO, ET M. DE SANCTO QUINTINO
lieri, cum, tam ipsa quam praedictus J, essent de
CANONICIS NOVIOMENSIBUS.
fore ipsius, mandavit, utcansam ipsam deferret ^
Causam inter A. clericum Noviomensem, et A. de'
ad ipsum, promittens eidem, quodincuria suafa-
Muisnitio militem, vertentem ipsis committit.
oeretipsi justitiae plenitudinem exhiberi,vobi3 ni-
(Romae, iii Kal. Januarii.)
hilominns intimare procurans, quod in curia sua
debebat hujusmodi negotium termiuari; at vos, et Exhibitae nobis dilectorum filiorum. H. Decani
mulier supradicta, ei nequaquam obtemperare vo- (722), el S. de Montemedardi, et D. de Cardolio,

lentes, satagilis in causa procedere, et sibi suam canonicorum Noviomensium, litterae declararunt,

(718) Vide Epistolam libri quinti Liii, not,
Agitur hic, versimiliter, de Guidone de
(719)
Thoarcio, de quo videsis Anselm. Hist, genealog
i. Ill, p. 55.
(720) A/wsNimotiensi. Amathunte, Cypri insulae
civitate, diruta, qu x Lemissus etiam appellata tuit,
Neapolis, vicina urbs, in Lemissumnovum aBsurrQ-
xit quffi a diversis scriptoribus diversis nominibus
expressa est, Limocium scilicet, Limiconium, Ne-
monicium, Nimocium Nemosia, ac demum Limisso,
vel Lemissus, aut Lemissum. Hac in urbe annol298
concilium provincia; habuit Gerardus, archicpisco-
pus Nicosieiisis, cujus Acta iegunlur tom. XI. Cowc.
Labb. part. II, co].'2417, E. Annis 1425, et 1557, a
Saracenis ingentia sustulit damna.
(721) Slephanus Lusitanius (//«/. gener. regni
Cypri, cap, 19, fol. 85), scrihit Alisiam, uxorem
Hu;<onis I, regis-(ypri, dum ipse absens erat, ad-
episcopo Nicosiensi mentio, non semel, ut hic, occur-
rens ante annum 1215, qu&mvis prasfatam transla-
.
,
tionem in synodo Lateranensi confirmari potuisse
fatendum sit.
De archiepiscopo Nicosiensi, de quo hic agitur,
nihilin promptuhabemus.ArchiepiscopoNicosiensi
directam videbimus epistolam libri noni 141, qua
Innocentius PP. 111, eum in jus vocat,ut cognosca-
tur an Constantinopolitano patriarchae subjici de-
beat, annon. liic autem probabiliter Lalinus fuit,
D priniusque hujus rilus in insulaCyproarchipraesul,
qui obiit anle annum 1211 elapsum.ut observat Le
Quien, Or. Chrisl. tom. III, col. 1201. DuranduB
enim, ecclesiac Ninosiensis thcsaurarius, in archie-
piscopumacapituIoejnsdernecclesiffieoannoelectuB
est: sed,quia vir quidam nobilis aliquidronlra eum
scripserut ad Innoct i;liuai PP.lIl,quod ipseelectus
falsuin proteslabalur, papa commisit pHlr:_ar-

versus Turcas bellum gerens,legatum misissecum cham Jerosolymitanum, qui ea de re

diligentius
iitteris ad Innocentium III, et s.ynodum Lateranen- inquireret si vero deprehenderet insontem, illum
:

sem, quibus enixe petebat.ut.quemadmodum olim, faccret consecrari, pallioque, quod illi mittebat,
Salamina deslructa, sodesejus archiepiscopalis ad eumdem ornaret.Vide epistolam libri decimiquarti
urbem Famagustam translati fuerat^sic quoqueex 134. datam die 30 Decembris anni 1211, apud Ba-
ea ad urbpm Nicosiam transferretur, quod conse- luz. tom. If, pa^' 570.
cuta est. Verum, translationem hancesseantiquio- (722) De Noviomensibuis decanis, circa haec ia
rem. et in ipsis fortas.-is rogni Cyprii c.KordiiSjPub quii.u.^' versamur tempora,sic apud auctores Novx
Guidone, vel ejus fratre ac successore Amalrico, Galliic Christiame, toin. IX, col. 1033:
ilugoni.s palre, obtent-. m arj^uore videturdc arcfii- « XV. Hugo de Couci, electus, ex Vassorio, anno
 757 P0NTIFICATU8 ANNO VIII, CHRISTI 1205. 758
quod, cum A. clericus, causam, quam adversus A. A GLXXXIIl (724).
deMaisnilio railifem raoverat, a nobis delegari ob-
PATRIARCH.E AQUILECENSl (724).
tinuissel eisrJcm,ipsiprocfutura militem citaverunt,
ad quorumpreesentiam mililisprocurator accedens, Ut Ecdesiam Tridentinum, in pastoris
absentia ad-
versus comitem Tyrotensem protegat
diem ad componendum cum clerico,de ipsius ac tueatur.
cle-
rici voIuntate,obtinuit militi memorato concedi,se- (iii Id. Januarii).
curum interim transitum eidem clerico, ex parte
Ex parte tua fuit propositum coram nobis, quod
ipsius militis, in eundo
redeundo promittens,
ct
Ecclesia Tridentina ex pastoris
Verura, cum inter se componerenullatenus potuis- (725) absent'ia per

sent.quidam familiaris ejusdem miiitis praefatum comitemTyrolensemetcomplicesejusmiserabiliter

aggravatur.Unde humililer nobis supplicasti.ut
clericum, ad dictorum judicum praesentiara acco- su-
per alfliclione ipsius respicere dignaremur.Nosigi-
dentera.ausu sacrilego iuterfecit. PraBsumontes au-
tur, volentes benignitate paterna
temdicti judi-,es,l)ujusmodi facimusde ipsius ejusdem ecclesife
raan- inderanitatibus prfecavere,fraternitati tucB
dato railitis altentatum, eo quod ad praefixara przesen-
sibi tium auctoritate mandamus, quatenus,
ad liligandum diem non comparuerat corara ipsam
eis. ucijo demanibus
eruens
ci uc uiaiiiuus OUDreSSOrum
'
oppressorum, Pamrlpm
eamdem' fQnr]i'ii
tandiu'
psura, et omnes fau tores suos, ac
communicantes p eustodire procures,donec causa ^^1«
»d. qu« inier
eisdem, per vicinas iecerunt dicBcesesexcnmmnni. ,' e" episco-
episc
dicBcesesexcomrauni ..._.
pum ejusdem .

ecclesiee ac canonicos vertitur,

catos publicenuntiari. Ipse vero, post triura per
men- venerabilem fralrem nostrum...Paduan.episcopum
sium spatium asententia in se lata, prassentiam
(726),cuieam duximus committendam, fuerit
adiens eorumdem,et asserens hujusmodi facinoris fine
debito terminata quod omnes redditus ipsius
ita,
se immunem, ac conqnerens etiara, quod ;

in eum,
Ecclesise.juxtapetitionem ejusdem episcopi, in
non confessura, nec convictum, excomunieationis so-
lutionem converti facias debitorum
fueritsententia promulgata.ipsam instanterpetebat contradicto- ;

tores, etc. Nullis litteris, etc.

sententiam, tanquam minus licitam, relaxari. Ipsi
Datum Roma3, iu Idus Januarii.
autem, recepta ab eo tam fidejussoria, quara jura-
toria cautione, sententiam relaxarunt
eamdem,in- CLXXXIV (727).
jungentes eidem, quod vel in persona propria, vel
pernuntiura,curaipsum corporisdetineat valetudo, EIDEM (728).

eorum litteras super hocnostro conspectui praesen- Facultas conjungendi episcopatus

/Emonensem etjus-
taret. Quocirca, discrelioni vestrae per apostolica tinopolilanum.
ecripta raandamus, quatenus et purgationem cum (iii Id. Januarii.)
quinta manu suorum pariura indicatis.quod videli-
'

Ex partetua fuit propositum corara nobis,quod...

cet illud facinus nec ipse comraisit, nec coramitti
^monensis episcopus (739), ad tuam accedens
tnandavit, neo ad illudcommittendura praestitit au- pr<tsentiara, tibi huuiiliter et confessus
dlium favorem,qua exbibita et recepta, ipsura
vel quod epi-
scopatum ipsum per simoniacam obtinuit
3uper hoc liberum dimittatis.cum super eo nuljus pravita-
tem,absolvi postulans ab eodem.Tu vero, injuncta
;ontra ipsum appareat accusalor. Quod si non om-
illi poenitentia competenti,eum ad
les... duo vestrum, etc. quemdaralocum
solitarium transmisisti.Verui!-, cum dictus episco-
Datura Romae.iii Kalendas Januarii,aDno actavo
patus non habeat ultraseptem marcarumredditus,
1183, meraoratur adhuc annis 1187, 1192, 1201 et est, ub! olimnationiGermanicaehospitiumpatebat
(720)Gerardum Pomedellam de quo jam es\- ;
XVI. Joannes de Buchi Iransegit anno 1208 cum
«
mus : quiquidem ecclosiffi Patavinffi praefuit ab
:Iufi;ono, mMJore de Thyecourt, ex
Tabulario Ursi- anno 1169, usque ad annum 12M. Vide
iampi prffierat adhuc anno 1219. »
,•
epistolam
Iibri septimi 178, not.
Hugonem, decanum alhuc fuisse
ex anno 1206, (727) Epistolam hanc laudat Ravnaldus. au
ad au
an-
lacnostralnnocentiiPP.IIIepistoIaplaneevincitur. num 1206, ji 38. ,

(723) Epist. hanc laudat Raynaldus, ad an. 120G,

(728) Vide epistolam liLri septimi xcix, not.
i
3S.
(729) Vensirailiter Oldericus
(724) Videepistolam
libri septimi 99, not. D qui (ex Ughello ;

Ital. sacr. tom, V, col. 222). anno 1194

(725) II li nomen
erat Federicus, (vel Fridericus,
litem com-
posuit inter Bartholdum, raarchionem Histriae
IX Oucelino, German. sacr. part. I, pag. 48). Hic, ' et
episcopum Parentinum.
! nobilipotcntiquefamilia Wangaortus.adTriden- Post Oldericum, Gerardum,
inam sedera prumotus est, anno 1205,ex Ughello, F,ed non nisi anno
1227, ex instrumentis memorat idein Uhellus '
lal. sacr. tom. V. col. 514. Tridentinum
populum, ibid.
icriptis salutaribus logibus, ecclesiastico
imperio Miltarollus quidem {,'innal. Catnaldul. Tom.
)arere coegit, sibique creditam ecclesiam «u.i.iiJi- IV
—/>;--":»'" admini ya^. 255,
pag. ad au.
^u^, rtu
tp^„;t ;
•( . ^Y u-
.

^'^;f,y't.'nU^gntale admiribili.
A • •

Gonditis su.npluosis
an. I214),Ottonem
i^i'i;,uuonem quemdara C viteu-
quemdara,Civiteu'
sem {al. Givilatis novae, hoc est .EmoniS eDisco-
dU.cis IVidentum e.xornavit. A Philippo, rege pum agnoscere videtur, qui senlTntirVoIcherH
lomanorum. regalia
lomanorum, rena la accemt
accepit anno i-HM "Pro
annr. 1207. P,.rv n.r,. a„.,;i.,A. »_:. -.!._' ^ ^..^"'-.^ voitnerii
Cce Aquilegensis :

patriarchae, pro Folcherio, episcopo

are Ilalia? vicarius fuit, cancellariusque Othonis
Parnnlino, contra Monasterium S.
mperatoris IV. Generose autem adeo pietaiem co- Michaelis de
l.emno, anuo Domini 1214, Indictione ii,
uit, ut sacra Orientis loca sanctissime peragrcUus die Sab-
baliquarladiemensisDecembrisIata3tes'tissub«cri-
lil; indeque ad patriam revertens, Accaron, hoc
isL Gffisureas, morbo tentatus interiit anno 12i7, Sl^n.';'" '? i"?trumento ipso, ibid. .lp;;e«d.coI.
;!.'•'
ddl, Utto, Civitcnsis dccauus, nou episcouus, diserte
'iu Id. Novembris,ibique apud S.Mariam scpultus duutur. '^
'
759 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VIII. 760

etquemlibet ejiisdem loci episcopum.tanquam ru- A. CLXXXVI (732).

Blicum oporteat commorari, in opprobrium prsesu- ARCHIPRE3BYTER0, ET CANONICIS SANCTI PETRI. i
lum aliorum,nobis humiliter supplicasli,ut,recepta
Observanliam statulorum canonicos S. Petri respi-
cessione ipsiusepiscopi,uniendi episcopatum illum
cientium incuicat.
Jiistinopolilano episcop.ilui, cui vicinus exislit, li-
(Apud Sanctum Petrum, iii Id. Januarii
centiara concedere dignaremur. Nos igitur, de tua )

discretione gerenles fiduciam pleniorcm, ut dictos Ea, quae de mandato sedis apostolicae statuun-
episcopatus auctoritate apostolica unias (730),sicut tur, firma debent et illibata servari,ne cujusquam
concedimus faculta-
videris expedire, liberam tibi audacia vioientur. Ut igitur institutio,quam,sugge-
tem,nenomen episcopale vilescat, cum unus suifi- rentibus nobi3,ad ampliandum divini noriiinis cul-
ciat ad regendura utrumque. tum in prsesentia nostra fecistis,inviolabiliter obser-
Datum III Idus Januarii. vctur, cam autoritate apostolicaet praesentisscripti
patrocinio connfnunimus,districlejubeutes,utipsam,
CLXXXV.
tam vos quani successores vestri, firmiter observe-
RIG. DECANO SARISBERIENSI (731).
tis.Statutum estsiquidem, ut de oblalionibus quae
Dlspensatio super dejectu nataiium, acl oblinenda
g proveniunt ex quarta parte ministeriorum beati
beneficia
Petri,quam nos pietatis intuitu vobis duxiniuscon-
(xix Kal. Februarii.)
cedendam, singuli canonici, qui ad matutinas sur-
Qui generalem gerit curam de cunctis, propen- rexerint, accipiant per manus obedienlialium, qui
piori debet deliberatione pensare nonsolum perso- ab hoc fuerint instituti, duos denarios singulis no-
nam, sed causam eam, qua videlicet, et ex qua ctibus, unde autem ad missam, et ad vesperum
dispensare disponit,ne forte sic dispensel ut dissi- anum. Qui vero ad Sextam non venerint;si fuerint
pet,imo,ne dissipet, et sic dispenset, ne propter praesentes,subtrahatur eis panis inprandio; et qui
misericordiamverilatemsubaertatem^usquepropter ad Nonam non iverint, negetureis panis in ccena,

justitiam perimat pietatem-sed illud diligenter at- Tertia quippe post matutinalem missam conlinue
tendat, quod Psaimita testatur : quia misericordia decantetur. Si tamen quispiam, jacens in dormito-
el veritas obviaverunt sibi, justitia et pax compiexse rio, semel in hebdon"iada propler necessitatem ali-

sunt se. {Psal. lxxxiv.) Licet igitur quosdam iilegi- quam ad matutinale officium non surrexerit, prae-
time genitos fortiter persequantur legitimae sanctio- minime teneatur;scial tamen se reddi-
dicta poena
nes,qui tamen constilutiones canonicae cautelam turumDeo de negligentia rationem.IMedicinatietiam
in talibus statuunt observandam,ut illi videlicet do p per tres dies, et minuti per duos, et balneati per
rigorejudicii reprobentur,qui partenamincontinen unum, ab hujusmodi poena censenturimmunes.Illi
tiam imitantur,cum illis autem de benignitatis gra- autem, qui non intraverint chorum in matutinis,et
tia dispensetur, qui per virtutem propriam rcpro- Ve?pcris,Sextaque ac Nona, usque ad Glorinm pri-
bant in se vitium alienum, nos, circa personam mi psalmi, et usque dum Kijrie eieison cant;itur ad
tuam,et honestatem morum,et fructum operum,et missam,denarios non percipiantpraetaxatos.Intran-
scientiam litterarum, et famam virtutum pariter tes igitur, in officio pe^-severent^et non exeant antel
attendentes, de quibus a multis et magnis.tam ec- finem, nisi forsan interiuiex necessaria causa co-
clesiarum praelatis,quam aliis viris prudentibus et gantur exire, sed quantociuspoterunt revertanlur,
honestis,laudabile tibi testimonium perhibetur,qui nec sedeant otiosi, sed singuli, prout possunt et
pro te nobisinstantissime supplicarunt, superde- sciunt, se diligenterexerceant in cantilena et psal-
fectu natalium tecum misericorditer dispensamus, modia.Quicunque vero,quolibet modo, praeterquam,
ut a Patre misericordiarum misericordiam conse- in obedientiis de mandato capiluli existentes,divi-
quamur, auctoritate praisentium statuentes,ut de- nis non interfuerint officiis, sicut superius est ex-
fectus hujusmodi tibi de caetero circa spirituales pressum, Jdenariis careant praelibatis, ne prassens.
actus et ecclesiastica officia non obsistat^non soium statutum variis occasionibuseludatur.Quod si prae-
in beneficiis et dignitatibus jam obtentis, verum
D dictae oblationes sufficientes non fuerint, de obla-

etiam in posterum obtinendis, dummodo,posterio- tionibus Sancti Peregrini,vel aliis, quod defuit sup-
rum oblitus, ad anteriora te semper extendas, ut, pleatur. Ad mensam autem, omnes,vel majorpars
spirituambitionis excluso, dignitatis tedignum et simul accedant, simul cum modestia discumbea-
gratiae reddas gratum.Nulii ergo... nostraj dispen- tes,simu!quesurgentesamensa,intentilectioni,quffl
pensationis, etc. semperin prandio sine intermissione legatur. (733);
Dalum XIX Kalendas Februarii. Procurantes autem omnes pariter in communi de

(730) Unionem istam, aut omnino non factam pus Cicestrensis consecratus anno •1215, Sarisbe-
fuiase.aut brevidurasse, colligero estexhis quoe de riam migravit anno 1217, et inde postea Dunel-
episcopatu Justinnpolitano referuntur apud Ughel- mum Godwin. De praesul. Angl. pag. 504.
lum, lial. sarr. tom. V. cel.354 el seqq.Ardecarium (732) Vide Raynaldum, ad annum 1206, § 42. _

anno 1187, et Absalomen anno 1211, episcopos Ju- (73L!) Locus corruptus sed sic legitur in codice
:

stinopolilanos memorat. VatiLuno 7024.

(751) Agilur hic de Richardo Poore, qui, episco-
 761 PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. 762
proventibus signorum, et valcrani, et decem li-
A eum, imo nec de ipsa in pronuntiatione nostra fe-
bris.quae de pensionibus assignentur. Caeterum, si
cimus mentioncm.
pro negoliis propriis aliquos oportuerit exire, sine
Datum Romas, 11 Kalendas Januarii.
archipresbylerivelpriorislicentianoQ recedant, et,
si extra ecciesiam diaposueriL
aliquis ire pedes,
CLXXXVIII (736).

absque socio solus non eat. Extra septa vero cano- G. DECANO SUESSIONENSI
(737)... .CANTORI REMENSI, ET

nicse sine cappa vel toga nuljus appareat, SILVANECTENSI SUCCENTORI.

nisi forsan
equitaverit extra urbem, et tunc nihilominus in
Causam ober/ienlix inter episcopum Meldensem, et
monasterium Resbacense vertentem ipsis com-
habitu procedat honesto.In dormitorio vero, post-
miltit.
quam candela fuerit accensa, nullus cum clamore
(Apud S. Petrum, Idib. Januarii.)
loquatur, ne, si clamaverit, dormientes oflendat.
Cum dilecti fi]ii,G. capellanus, et procurator ve-
Si quis autem praesumpserit... per subslractionem
nerabilis fratris nostri Meldensis episcopi
(738), et
beneficii puniatur. Nulli ergo... nostrae confirma-
Jac.monachus.et procurator monasterii Resbacen-
tionis et jussionis, etc.
sis,adnostram prajsentiam acce3sissent,et nos ipsis
Datum Romce, apud Sanctum Petrum, iii Idus in praesentia nostra benignam audientiam
dedisse-
Januarii. mus, [proposuit idem G. (739)| procurator mona-
g
CLXXXVII (734). sterii,coram nobis,quod,cum ipsum monasteriura
ARGHIEPISCOPIS, EPISCOPIS, ABBATIBUS, PRIORIBUS, ET aprima sui fundatione fuerit exemptum a jurisdi-
ALIIS ECCLESIAHUM PR^LATIS AD QUOS LITTER^ IST^ ctione Meldensis episcopi, et Romanam Ecclesiam
PEUVENFRINT. nullo respexerit mediante, sicut in privilegio bonae
Quod irritatnr electio decani Sare&heriensis ob
dete- memoriffi Innocentii papae (740),prffidecessoris nos-
ctum electionis, non ob defectum persom-.
tri, nobis exhibito, continetur,
tempore Brietii (741)
(Romse, ii Kal. Januarii.)
ejusdem Joci abbatis, bonae
memoriae 5. Meldensis
Ad nostramnoveritisaudientiampervenisse.quod episcopus (742), uteidem monasterio suam adime-
dilectus filius, Sarisberiensis decanus
(735) a qui- ret libertatem,illud per se ipsum et suos ccepit
mul-
busdam suis aemuiis infamatur, tanquam nobis sit
tipliciter molestare.Cumque monachi ejusdem loci
de falsitate suspectus, cuin nos eum
potius sicut per duos vel tres annos ab eodem episcopo grava-
virum litterarum, providum et honestum,
prout ex mina plurima et molestias pertulissent, quia tunc
litteris multorum et magnorum accepimus, boni privilegiumcasufortuitoperditumpraemanibusnon
testiraonii reputemus. Ut igitur, os iniqua loquen- habebant, coactus est idem abbas cura eo corapo-
tium obstruatur,veritati testimonium
perhibemus, nere in hunc raodum (743) videlicet, quod tandiu
:

quod electionem factam de ipso, non propter

suspl- ^ eidem obedientiam exhiberet, donec exemptio-
(744)
cionem aliquam falsitatis,vel alicujus criminis no- nis privilegium demonstraret,vel abaliomodosuam
tam,sed propter inordinatum processum,
duximus ostenderet libertatem.nec hujusmodi obedientiaipsi
irritand;.m,nec de falsitate pronuntiavimus
contra monasterio prffijudicium reperto privilegio genera-
33'^*°'^"' ^^"° laudatRaynaldus.adannum (741) Brictius, al. Bricius, ex Htsioria miraculc-
l^Sfl
rum S. Agili, nionasterio Resbacensi praeerat
anno
(735) Vide epistolam hujusce libri octavi 185 '
1145. Sedebat adhuc annu 1161, cum Henricus,
not.
Campaniffi comes,in compensationem quarumdam
(736) Epistolam hanc vulgavit Pless.-pus.
Hist. rehquiarum quas a Resbacensibus acceperat, (vide
Melden. Eccles. mter instrumenta,
tom. II nae 94 Plpssaeum, Hist. Meld. lom. II, pag. .^0, instr.
D° ccxii; sed ibi valde mutila, 94),
nec non mendis plu- auxit eos nonnullis prrediis anno 1164. Sacrameuto,'
ribusdelormataexhibetur.Quajapud ipsum legun- cum exceptione tamen, se suumque monasteriurri
^ur hic uncis inclusa sunl;verba Italico
charactere obligavil Stephano IMeldensi episcopo. Comparere
distincta et quae varias lectiones
non indigitant, dicitur in Acti ad annum usque 1173. Obiit, ex
lesunt apud Plessasum. ' Ne-
crologio.quinto Idus Martii. Ga//. Christ. tom. VIII
De argumento vero ipsius epistola?, '
consulendus col. 1685.

192, 20 (742)ParisiisortusStephanus, fralereratCualteri

jv (deVillebeonetcapella^in Bria,quffi capella Gualleri
(737)ExhacInnocentii epistola patet. Guidonem
dicebatur).Ludovici Vn,et Philippi II regum Cam-
de Cliesy, s^n de Ripeloiujue, quem
^
non nisi ab bellani, et patruns Petri Parisiensis, Slephani No-
inno 1207, usquead annum 1228,
decanum Sues- viomensis et Guillelmi Meldensis episcoporum, ac
5ionensemagnoscuntauctoresiVoivcG«//i<;eC/in5//a- Gualteri junioris cambellani, quibus, ex matre
J«. tom. L\, col. 387, jam
ante finem anni 1205 Avelma, Nemorosii nomen gentile fuit.Senonensis
lecanalura iniisse. Vide epistolas, libri
tertii 41 '
primum et Parisiensis canonicus, tum ex cantore
lot. libri septimi 123.
;
Meldensi episcopus creatus, sedit ab anno saltera
(738) Meldenses infuias, tunc temporis,
gerebat 1162,ut ex his qu^ hic referuntur evincitur. Petro
Lnsellus, qui sedisse ab anno s-^ltem
1197, usque {de laCliastre) de*uncto, ad Bituricensem
i«1 annnm1207, dicitur apiid auctores Novm Gallix metropo-
lim translatus fuit, anno 1171. Gj//. Christ.
diristiatix, tom. IX, col. 1618. Vide tom
epistolam libri Vlfl. col. 1615.
uinti 130, not.
(743) Conferenda omnino quae hic dicuntnr
(739) Plessacus om. id. G. et mox post cura
monastcrii hisqua? a Plessaeo referuntur. Hist. Melden lib
^d Resdocensis. Infra pro S. legil Stephanus. iii
§ VI, tom. I, pag. 197, et tom. II, pag. 53, instr. 6.'
(740) Privilegium illud exhibet Plessaus, Hist.
6t 8.
leld. iom.W, pag. 27, instrum. 46. Datum dicitur
(744) Plessfflus eidem.
•sis, 11, Id. ad Januar. indict. xii,
anno 1134.
763 INNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. VIII. 764

rct. Porro, cum postmodum idem privilegium A. missam, episcopus et eleclus (749), cum ahbalibus
fuisset repeiium , convcntus multoties instilit illis, ad majus altare indulis sacris vestibus, acces-

Joscclino abbati (7/i5), ut salaperet iliufl privi- serunt. Cum autem dictus episcopus, juxta morem
legium innovari et ad pristinam libertatem ipsum terrae, scrutinium, quod in abbatis benedictionibus

monasterium revocaret, sed idem ha3C surdis auri- sojpt neri, facere incojpisset, et supcr quibusdam

bus pertransivit.lienuntianie vero postmodum jpso capitulis interrogasset electum, et idem respondis-
Jocclino (71G) rcijjimini abbatiiB (747), cum ejusdem setad illacapitula « Volo )),sicutin Ordinecontine-
:

loci conventus dilectum filium, G. communi ele- tur, interrogaviteumdem, si ei et Meldensi Eccle-
gissent consensu (7'i8), invocnta Spifihis sancti siaj, suisque successoribus, juxta sanctorum Pa-

gratia, in abbatem, et cum, pro benedictionis mu- trum statuta, obediens vellet esse. At clectus, vix
iiere oblinendo, supradicto episcopo praesentas- bene hujusmodi interrogatione completa, surrexit,
sent, ipseabillo, ut promitteret ei subjectionem et et, asserens se ab episcopo agfiravari ad sedem
obedientiam, poslulavit. At electus eidem privile- apostolicam appellavit, prwfigens appelkdioni termi-
gium apostolicai sedis exhibuit, per quod utebatur num svpradictum. Ceeterum, supradictus episcopus
astruere.qnod ei obedientiam promittere non debe- butniliter et mansuete respondit quod non debebat
bat, petens ab ipso.ut ei, juxta tenorem privilegii, n (749*) aliquatenus perturbari, sed diceret in quo
benedictionis gratiam largiretur; cui episcopus su gravaret eumdem, cum non esset turbationis locus,

pradictus respondit, quod de illo privilegio non cu- vel hora, sed deberet Spiritum sanctum potius in-
rabat, etiam inspicere recusavit. Unde.
et illud vocare;cui respondit electus, quod non poterat non
idem electus pro se ac monasterio, clero ac populo turbari, cum obedientiam postularet ab eo, quam
Resbacensibus,etomnibus pertinentibus ad mona- exhibere sibi nullatenus tenebatur. Cumque illi
sterium saepefatum, ad sedem apostolicam appel- episcopus respondisset, quod ab eo non quaereret»
lavit, festum beati Lucae proximo praeteritum suae nisi quod aniecessores ipsius suis praedecessoribus

terminum appellationi prasngens;
nem clerus et populus Resbacenses, ac Dudo, presby-
ier Sancti Joannis, ratam postmodum hahuerunt,
procuratorem propter hoc ad nostram praesentiam
destinantes. Procurator vero episcopi proposuit ex
adverso quod praefatum monasterium, in Meldensi
quam appellalio- impenderenl (750), respondit electus, quod preede-
cessores suos nolebat in stultitia imitari, sed appel-
lationem interpositam exsequi procuraret, eo quod
esset a jurisdictione ipsius prorsus exemptus.Epi-
scopus vero,dg exemptione ipsius se asserens nihil
scire, eidem inhibuit, ne ab alio se faceret bene-

dioecesi constitutum, a tempore fundationis suae sedem apostoticam appellando; electus au-
(i\G\, ad

usque nunc, Ecclesia^ fuit Meldensi subjectum, et tem,cum suis, perturbato ciero et populo, inconti-
ejusdem loci abbates Mtldensi episcopo debilam ex- ^ nenti recessit, episcopo (750*) cum devotione, qua

hibuerunt obedientiiim devolam.Verum, cum die-

et decuit,missae solemmaL cetebrunte. Nos igitur, utri-

bus istis.post cessionem J.tunc ejusdem-loci abba- usque partis rationibus intellectis, (juiaper confes-
tis, praefatum G. monachi elegissent, et idem se sionem partis adverss constitit, eumdem episco-
Meldensi episcopo, sicut debuit praesentasset, ab pum possessionem obedientiae habuisse de fratrum
ipso munus benedictionis exposcens, dictus episco- nostrorum consiiio ipsum restituendum decrevimus
pus vigiliam Assuraptionis beatae Marisipsitermi- (751) ad eamdcm. Verum, quia privilegium nobis
num assignavit ; ad quam cum venissetipse electus, exhibitum plenariam exprimit libertatem, discre-
vocatis pluribus abbatibus de episcopalibus convi- tioni vestrae per apostolica scripta mandamus, qua-
cinis, episcopus illum recipere honorifice procura- tenus, memoratoepiscopoinpossessioneobedientiae
vit, et celebrala, cum esset dies Dominica, juxta restituto, nisi, contra libertatera privilegii, infra

consuetudinem terrae, processione solemniter ante sex menses, postquam fuerit restitutus, idem ali-

(74.5) « Joscelinus, ex instrumento monasterii S. modum episcopo J... (id est, Joscelino,) regimini
Dionysii in Francia, scdebat anno 1188, et rursus ahbaliifi, etc, nisi eo loci araanuensis episcopum
comparet in Actis usque ad annura 1200. Abdicavit D pro abbate scripserit imprudens nam in Necrolo-
;

anno 1205, litiuro pertaesus. quae recrudescebant in gio, ubi ejus obitus affligitur xiii Kalendas Novem-
die3monasterium,suuminteretepiscopuraMeldea- nulla episcopatus mentio. >•'

sem jurisdictionis ergo. » Controversiam dirimil lectio genuina, quam ex-

Et heec quidem apud auctores Novx Galliae Chri- bibet Apographum nostrum, ad fidcm Apographo-
stianie, (1. IX, coll683), qui ea ultima ex hoc nostra rum Vaticani et Conti diligenter exscriptuu!.
Innocentii PP. 111 epistoladeprompserunt. Deii qua^ (748) De incerto hujus abbatis nomine, vide Ples-
apud ipsos sequntur, vide infra, not. sffium, nec non auctores iVoi»« Gallix Christiunae
(746) Plessaeus episcopo. loc. cit.
(747) Apud Plessocum Benuntiante vero lejiitur ; (749) Apud Plessaerum, clerus.
postmodum episcopo J. regimini abbutix. Quai qui- (759*) Plessaeus, debet.
dem iocum dederunt auctoribus iYoy«p Gulti<r. Chri- (750) Apud Plessaeum, impenderunt ; leg impen-
stianx, (loc. cit.) iis quae jam supra retulimus haec derant.
addendi (750*) Apud Plessaeum, episcopus ; et moxcelebra-
« Pertemporis autem factus est episcopus
id vit pro celebrante.
(Jo3celinus,)incertaeseLlis,ex bulla Innonce-ntii PP. (751) Plessaeus, decernimus.
III, cujus haec sunt verba Renuntianie vero post-:
 "^^^
PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1205. 766
quidrationabileobjeceritetproiiarit, eidem super A dum,quod,sicontumaciterreussecuraveritabsen-
subjpctioneipsiusmonasleriiprrpetuumsilentium,
tare,talisqijesit causa, quod actor
subialoappeliuLionisoLstacuIo, imponatis, prohi- possit in pos-
sessionererum potitarun::induci, et^ineadem causa
bentes districtius, ne idem mc
lasterium superli- custodiaeinducendus; quod, si causa talis existat,
bertateprivilegii uudeat ulteriu imolestare.
Quod si quod idem in possessionem nequeat intromitti,
de pariium exitilcrit ooluntak', ut
causam sufficienler juri pureat, is qui se contumnciter
instructam,ad nosiram prxsenlian remiltaiis, absenfavit (757),
prxfi- est per censuram ccclesiasticam
genies eisdem lerminum competc itcm, compellendus].
quo se nostro (7.58) Prajlerea, consuluisti, [cum
conspectui reprxsenientsententiim saepo contin-
recepiurx. lestes, gat,quodad unam prasbondam duoclerici, proptcr
etc. Nu/(isiitieris obstanlilms
prwter assensiim par- nimiam importunitatem potentium,eliganturu/rum
tium, etc. Quod sinon omnes, elc.
duo veslrum, etc. confirmanda .si tulis electio, vel
Datum RomiB, apud poiiiis irriianda ? Nos
S. Petrum, Idibus Januarii, 2(7«V«rattcndentes quod, si duo unam pra^bendam
(751*) anno octavo. te-
ncrent,illud essetcontra conciliumTuronense,quod

GLXXXIX (752).
prffibendarum inhibet sectionem.et, si unus illorum
EPISCOPO BRIXIENSI ipsam obtineret praebendam, sub exspectatione
(752).
alius contraLateranensis slatuta
Diversis consultat ionibus ejus respondet. B concilii remaneret,
inquisitioni tuae taliter respondemus, quod
(Roma?.) talis
electio de rigore juris potius est
cassanda].
(753) (Tua3 fraternitalis devolio postulavit per (769) Caeterum.consuluisti
sedem aposlolicam edoceriulram perapostolicamsedem
is,qui cum sororele- edocori, si debitor, proprio motu, non exactus, vel
gitimajconjugigfornicaturcumuxorepossitposimo- etiam monitus, aliquid propria liberalitate dederit
dum commorari,et exigere debitumacsolvererequi-
creditori, qui sine pactione aliqua
situs, vei propterhoc debeat pecuniam suam
mairimonium separari? mutuaviteidem,utrumadreddendum quod gratis
Nos igitur, inquisitwni iuae breviler
respondemus,