Вы находитесь на странице: 1из 161

aEGuEÅmOD;

wuúodkvfbkef;Edkif
pum;opöm
rSefaomcg0,f
MoZmav;euf
ay:qDwufí
EG,fjrufopfyif
aq;zuf0if\/
½Sifr[moDv0Ho

opöm
igYpmzwfí? rjrwfwdkifap
r½SKH;apom;? ysif;ajyESpfNcKduf
awG;zG,fxdkuf&m? wpfydk'fwpfav
awGUjim;ayrl? pmayaus;uRef
igY0wfyGefNyD? igrGeftjrwf
igtwwf[k? pmzwfolay:
acgif;udkausmfí? igaomfq&m
rvkyfygwnf;/ /

wuúodkvfbkef;Edkif
‰ ½GmrGefomodkY jyefvmjcif;
- aEGudkvGrf;olESpfOD;
- EkEki,fwdkY½Gm
- EkEki,fwdkYtdrf

‰ EkEki,fi,f armifi,fi,f
- þav;OD;
- ESpfOD;olYxH
- cifwef;&dyf0,f
- olYaMumifYwpfcuf
- apmrda½Tb0if
- trSwfrxif
- jyefqkHoGm;aomaeY
- cspfrdavaomaEG
- em;rvnfaom aeYwpfaeY
- n§if;b,fuyGm;
- bDvl;armifYaMumifY apmifYawmYw,f
- "mwf[lonf
- vGrf;&dyfydk anmifnKdpcef;
- rrkef;wrf; &moufwdkif

‰ a&m*gonfrav; armifYcspfol
- ta0;ajrqD
- wdrfawmifozG,f
- aESmifBuKd;iif&m
- ybm0wD
- uko
- bcufajymaom avmutjrif
- vGrf;zG,fYtm½kH
- rdwfaqGa[mif;wpfOD;
- tajz
- cspfwmy"me

‰ aEGuEÅmOD;
- opöm
- ½Gufa<ucsdef
- uHaumif;olrsm;
tydkif; ( 1 )

½GmrGefomodkY jyefvmjcif;
tcef; ( 1 )

aEGudkvGrf;olESpfOD;

,if;rmyifuakd usmí f emrnfBu;D oHZumauGUudk vGerf o d nfqvdk Qiyf if aEGuEÅmOD;\ t&dyt f aiGUudk xdawGU
odjrif&ouJYodkY teHYtoufuav;rsm;udkvnf; ½SL½SKdufcHpm;&onf/
tdyrf ufqefaom uarÇmZ ½Sr;f ajrjrif\ Y awmif½ikd ;f awmifvKS id ;f awmifww H ikd ;f wdo
Yk nf aemufü use&f pfNy/D
xif;½SL;awmonf uavmtvGefuwnf;u ESKwfqufae&pfonf/ awmifBuD;c½dkifESifY rdwD¬vmc½dkife,fpyf? rauG;
BuKd;0dkif;tp erfYyef'uf acsmif;,Ofab;qDuwnf;u ½Gufa<up uRef;yifwdkYuvnf; c&D;wpfavQmuf vdkufyg
rvmawmY/ armfawmfum;vrf;ab; 0J,mwGif ajrjrifEY iS Yf vGijf yifukd tqufrjywfatmif opöm½Spd mG oG,Ef , G tf yk qf ikd ;f
ay;avaom 0g;awmykykwdkYonfom ½SKcif;udk pdk;rdk;ae\/
jr&nfudk aqmifcsifayvsuf 0g;½kHtkyfwdkYonf a½T0gaoG;udk a&;a&;jyMu&NyD/ a½T0g½GufwdkYxHrS oif;ysHUysHU
&eHo
Y nf arT;BuKid Bf uKid f vSKid af vonf/ awmESi;f aomuf&aomaMumifY rajcmufrpdk awmifajrnKn d Ku
d vnf; ajroif;
&eHY ysHUysHUysL;avownf;/
aEG\ &eHY? cspfzG,faom aEGuEÅmOD;\ &eHY/
aMomf ...aEGuEÅmOD;\ aoG;aomufa&mif;&if;jzpfonfh xaemif;? ql;jzLESifY ql;&pfyifwdkYyif ay:vm
ESKwfquf BuKdqdkavNyD/ aMomf ...BuKdqdkMuavNyD/
uRJwyfqkH½GmtvGef wHwm;ukkef; teDBuD;udk ausmfrdí nifnifomom auGU0dkuf½SnfoG,favaom
um;vrf;ay:ta&mufü (p) eHygwfwyf zD;,ufum;uav;udk a½SUydkif;rS armif;ESifvmol '½dkifbmonf rodrom
oufjyif;onf/ olYoufjyif;um; pdwfvufaygYyg;oGm;aomaMumifY csavonfh oufjyif;/
ajrjyefYodkY a&mufavawmYrnf/
pwD,m&ifudk xdef;&if; rodrom acgif;aemufvSnfhí '½dkifbmu qdkonf/
]] ajrjyefYa&mufawmYr,f q&m? awmfawmfav; tdkufvmw,faemf q&m }}
um;\aemufcef;ü udk,fudk aemufvSefum acgif;udk armY&if; ab;bDudkai;vsuf vdkufygvmonfh ]]q&m}}
tac:cH&aom wpfOD;wnf; vl½G,fu txl;taxG jyefrajz? ]]tif;}}[kom ½Snf½Snfnnf;nnf; wkefYjyef\/
cufcv J oS nf r[kwaf omfvnf; odoo d mom auGU0du k í f rodrom wGev Yf rd af vaom vrf;jzpfaomaMumifY
'½dkifbmonf owdrlvsuf um;udk t½Sdefrjyif;wjyif; armif;onf/
armif;vsufuvnf; pOf;pm;rdao;onf/
olqY &monf cgwdik ;f ürl ESKwo
f uG of [
l k rqdEk ikd af p? ESKwaf v;olum; r[kw/f ,ck þc&D;wGirf l ESKwef nf;onf/
½Guf0gwdkYudk pjrifavonfrSpí txl;ESKwfqdwfonf/ þtwGufrl tenf;i,f tHYMordonf/ odkY&mwGif q&m\
þrl[efaMumifY olYü uefYuGufzG,fr½Sd/ olYtvkyfu um;udk aumif;aumif;rSefrSef armif;&efom r[kwfavm/
jzpfEdkifonfrSm at;csrf;om,maom awmifBuD;NrKdUrS yltdkufaom þa'oem;ta&mufwGif q&monf
yifyef;aea&mYrnf/ trSefu q&monf tjrJyifyef;aeol jzpfavonf/ aeYrtdyfnrtdyf vlemawGESifY tjrJyifyef;
aeolomwnf;/ ,ckvnf; yifyef;aomaMumifY um;aemufcef;ü tdyfarmus ygvmavonfavm rajymwwf/
q&m tdyfarmusygvmvQifrl ol 0rf;om&rnf/ olYq&monf nü tdyfarmuswwfol r[kwf/ 'gudkawmY olom
todqkH;yg/
todqkH;yg/
'½dkifbmonf þodkYpOf;pm;u *D,m rajymif;&½kH t½Sdefay;í um;udk rSefrSefav; armif;vm\/
Muifemodwwfí wm0efausaom '½dkifbmcrsm od½Smrnfr[kwf/ trSefrSm olYq&monf tdyfarmusí
ygvmonf r[kwfyg/ tdyfrufrl;&DESifY qdkvQifrl rSefvdrfYrnf xifonf/
tdyrf ufqefaom uarÇmZ ½Sr;f NrKUd awmf\ cs,&f aD wmESiYf xif;½SL;NrKid &f yd 0f ,f olonf tdyrf ufr;l &D rjzpfczYJ ;l /
xm0pOf aqmif;vqefaom ½Sr;f NrKUd awmfonf ol\ypöKyeÜ o f m jzpfonf/ vSKy½f mS ;&if; ½Sio f efae&aom ypöKyeÜ o f nf
tdyfrufrl;&DzG,f&m ywf0ef;usifudk ray;/
twdwq f o kd nfrmS rl tdyrf ufqefonf/ odrYk [kwf r½So d nfukd ½Sad ,miftjzpf tdyrf ufyrmjyvmum vSnphf m;
wwfonf/ onftwGurf l olt Y wGuf 0rf;enf;&rnfavm? 0rf;om&rnfavm rajymwwf/ MunfE;l vGr;f qGwrf o d nf
udrk l odonf/ wpfcgwpf&aH wmY BuBH uzH efzef awG;rdonf/ rodEikd af om aemifb0ac: tem*wfqD o,fy;kd ay;onf
qdkaom aojcif;w&m;½Sdonfhenf;wl odcJYzl;aomfvnf; r½SdawmYNyDjzpfonfh twdwfqD jyefac:oGm;Edkifonfh
aemufaMumif;jyef aojcif;wpfrsKd;rsm; ½SdcJYvQif aumif;rsm; aumif;avrnfavm[k awG;rdonf/ aumif;rsm;
aumif;avrnfavm? rSeo f nf aumif;rsm;aumif;avrnfavm/ twdtusawmY rodygav/ taMumif;rSm twdwf
umvrS MunfEl;vGrf;qGwfzG,f&mrsm;onf aumif;jcif; qdk;jcif;ESifY rqdkif? cHpm;rSKESifYom qdkifonf/ aumif;onf
udvk nf; cHpm;&onf/ raumif;onfuv kd nf; cHpm;&onf/ cHpm;&onfh t&mrSeo f rQonf MunfE;l vGr;f qG,zf , G &f m
csnf;omwnf;/
olu olYtawG;ESifYol Nidrfygvmcdkuf um;onf bk&m;ig;ql awmifMum;0odkY qdkufa&mufvmonf/
awmifMum;0aemufq;Hk ajrjrifrY S vSr;f arQmMf unfv h Qif ompnfviG jf yifonf rsupf w
d qk;H jyefcY siw
f ikd ;f jyefí
Y ajymcsiw f ikd ;f
ajymae\/
aEG\ naeydkif;jrLwdkY vGifjyifudk rSKefrSKefvTrf;aeaomfvnf; ½SKcif;0g;atmif qdkif;qkdYjcif;awmY r½Sdao;/
taemufrdk;jyif0,f 0ifNyD;p aeonf a&mifvQHudk csefxm;qJjzpfaomaMumifY onfuaeMunfhvQif aemufcHum;jyK
t&m0w¬Kwdkif;udk oJoJuGJuGJ r[kwfonfhwdkifap? apYapYpyfpyf owdjyK½Smu jrifEdkifao;onf/
'½dkifbmu atmfonf/
]] [kdrSm q&m ykyÜm;? ykyÜm;udk jrifEdkifao;w,f }}
aemufrS oluvnf; vSnfhMunfhonf/ tjrifYrS pD;Munfh&aomaMumifY aEG\ c&rf;a&mifvGifjyifonf
jyefYcsifwdkif; jyefYoGm;&mrS rdk;ukyfpuf0dkif;qDü teHvdkuf axmifwufaeoa,mifa,mif½Sdonf/ rdk;ukyfpuf0dkif;\
e,fedrdwftpyfudk ausmfrdk; xdk;axmifvsuf wdrfpdkifvkdvdk wdrfawmifES,fES,fESifY ykyÜm;awmifrif;udk oD;oD;jcm;jcm;
xD;xD;rwfrwf jrif&\/
'½dkifbmu qdkonf/
]] a[m'Dae&mudk a&mufwdkif; ykyÜm;udk vSrf;jrifrdw,f q&m? awmifwef;BuD;awGxJ um;armif;vmwkef;
pdwfu usOf;Muyfw,f? vGifjyifudk bGm;ueJ awGU&awmY pdwfu tdyfrufu Edk;ovdk vGwfvyfoGm;w,f? ykyÜm;udk
vSrf;jrif&awmY tif; [dk'if; ...atmufarYcsifw,f q&m&,f }}
olu pdwf0ifpm;[efESifY '½dkifbmudk jyefar;onf/
]] b,fvdk udkaxG;&if? ykyÜm;udk jrif&awmY atmufarYcsifw,f [kwfp }}
'½dkifbm udkaxG;&ifu NyKH;csif;xuf om½kH &,fonf/
]] [kww f ,f? atmufarYcsiw f ,f? uReaf wmfu ausmufyef;awmif;om; r[kwv f m; q&m? uReaf wmfzwfwYJ
0w¬Ka&;q&mawG&UJ tok;H eJaY jym&&if vGr;f w,faygY? ykymÜ ;udk vGr;f w,f? ausmufyef;awmif;udk vGr;f w,f? txl;ojzifY
ykyÜm;eJY ausmufyef;awmif;&JU aEGudk vGrf;w,f? uRefawmf odyfuAsmqefoGm;ovm; q&m }}
olYq&mu &,fonf/ olYq&m &,faomaMumifY udkaxG;&ifuvnf; vdkuf&,fonf/ &,fjcif;NyD;MuvQif
olYq&mxHrS pum;wpfckck Mum;&vdrfYrnf[k udkaxG;&ifu arQmfvifYxm;onf/
olYq&mxHrS pum;oH xyfay:rvm/ udkaxG;&ifrSm yGJrusaom jyufvkH;udk xkwfrdonfh vl½TifawmfuJYodkY
cHpm;&onf/
udkaxG;&ifudk um;udk rSefrSefom qufarmif;vmcJY&\/
zGixYf m;aom um;rSew f cH g;wdrYk S avonf toHjrnfvsuf 0ifvmae\/ aEG\ vGijf yifavonf uke;f ajrjrifrY S
xm0pOf aqmif;qefaom awmifwef;avESifY uGmjcm;vSonf/ awmifwef;avu Ekonf? xdawGU&mü aygYonf?
cHpm;rd&mü at;jrvwfqwfonf/ aEG\ vGifjyifavu Murf;onf? xdawGU&mü av;yifonf? cHpm;rd&mü ylaEG;
xdkif;rSKdif;onf/ aMomf ...idkufjrnf;zG,f&mvnf; ½Sdownf;/
um;vrf;onf ajzmifYajzmifYajy;ae\/ 0J,m ab;wpfzufwpfcsufwGif 0g;½kHawmwdkY aysmufuG,foGm;NyD/
v,fajr,majrwdu Yk ajcmufcef; ywfMum;tufaeonf/ xaemif;yify?k ql;jzLyifv?DS ql;&pfyifjywfwo Ykd m csKo
H mom
tjrifYtpkESifY ykykedrfYedrfYjzifY ajrudkuif;apmifY wefqmqifaeMu\/
avü zkefrSKefYajreHYwdkYom pdk;rdk;onf/ odkY&mwGif cHyGifYOD;wdkY\ &eHYrsm;u BuKd;pm;oif;ysHUMunfaeMuonf/
aMomf ...aEGuEÅmOD;üvnf; olYtyGifY? olYtzl;? olY&eHY? olY"mwfESifYol obm0tavsmuf vSyaom
vGrf;armzG,f&mwdkY ½SdaeMuonf/ ½SdaeMuygonf/
a½SUwpfrikd cf efY ta0;ü vGiwf ;D acgif opfyifuRe;f i,fyrm ½Gm[kom odomaom wpfae&mudk vSr;f jrif&onf/
xdktcgusrS um;aemufrS q&mu pum;qdkonf/
]] ckeifu bmwJY? tif; ...udkaxG;&ifu aEGudk vGrf;owJY [kwfvm; }}
]] Asm cifAsm? q&m bmajymwmvJ }}
]] aMomf ...apmapmu udkaxG;&ifu aEGudk vGrf;w,fqdkvdkYyg }}
]] aMomf ...t[if; ...tif; ...tif; ...[kwfuJY q&m }}
]] aEGudk vGrf;w,fvdkY rajymbJ aEGudk cspfw,fvdkY ajymMu&atmif }}
udkaxG;&ifu rsufarSmifMuKwfí wpfcsufpOf;pm;onf/ xdkYaemuf olzwfzl;aom 0w¬KwpfckwGif;rS
ZmwfaqmifwpfOD;\ avoHudk twk,lí wnfMunfpGm ajz\/
]] uRefawmfYtaeeJY uefYuGufp&m r½Sdygbl; q&m }}
]] udkaxG;&iftaeeJY uefYuGufp&mvnf;r½Sdbl;? aEGudk cspfw,fqdk&if a[m[dka½SUu ½GmrGefomrSm cP
em;Mu&atmifvm; }}
udkaxG;&if idkifoGm;\/ xdkYaemuf avoHaysmYaysmYESifY uefYuGufonf/
]] ae0ifNyD q&m? rdw¬Dvma&mufatmif wpfem&DeD;yg; qufarmif;&OD;r,f? aemufusae&if q&mBuD;
a'gufwmOD;barmifeJY ZeD;uvJ pdwfylaeMuOD;r,f }}
]] OD;barmifu pdwfylpdk;&drfwwfol r[kwfygbl;? 'gaMumifYvnf; tifrwef vltm;udk;wJY c½dkifq&m0efBuD;
jzpfaewm r[kwfvm;? wdkY ½GmrGefomrSm cPem;Mu&atmif }}
]] 'gayr,fY cufwmu q&m? q&mwdu Yk rdwv ¬D mrSm wpfntdyNf y;D reuf 5 em&Dx;kd x? &efuek u f kd ta&muf
armif;r,fqdk? q&mwdkY aq;ynm nDvmcHu oefbufcg pawmYr,fqdk }}
]] [kww f ,f? tJ'gaMumifv Y nf; q&m ½GmrGeo f mudk 0ifr,f? cifAsm;rSm uefu Y u
G pf &m ½Sad o;vm; udak xG;&if}}
udkaxG;&ifu acgif;udk tomt,m cgonf/
]] q&mYudk uRefawmf b,fwkef;urS ruefYuGufzl;ygbl;? q&m yifyef;rSm pdk;vdkYyg }}
]] 'gjzifY&if ½GmrGefomrSm cP&yfay;yg }}
]] [kwfuJY q&m }}
um;onf qufvufajy;vmcJY\/ rMumrDyif ½GmrGefom oHukef;wHwm;BuD;qD a&mufvmMu\/
wpfBudrfurl ½GmrGefomwHwm;BuD;onf ajyjypfacsmrGwfaom wHwm;BuD;wpfck jzpf\/ odkY&mwGif ,ckrl
,refESpfu a&wdkufpm;aomaMumifY wHwm;BuD; ysufcJY&onf/ ,cktxd jyifqifrSK rNyD;ao;? vrf;rS wHwm;odkY
twufonf ,m,D rwfapmufaeao;\/
udkaxG;&ifonf wHwm;xdyf ra&mufrDuwnf;u um;udk tedrfYqkH;*D,m ajymif;\/ xdkYaemuf jznf;jznf;
nifnif wHwm;udk jzwful;onf/
wHwm;wpfzufxdyf vrf;ab;wGif um;udk xdk;&yfvdkuf\/
udkaxG;&ifESifY olYq&monf um;ay:rS qif;vdkufMuí [dk[dkonfonf vSrf;arQmfMunfhonf/
ae0ifcNYJ y;D Ny?D vxGuaf e\/ tvif;a&mif rrSed ?f ½GmrGeo f mwHwm;Bu;D \ awmifbufü ausmufwef;qnfukd
a&;a&; awGUEdkifonf/ qnf\ awmifbufacsmif;wGif;ü NyKd;NyKd;jyufjyuf vufaeaoma&rsm;udk jrif&\/
udak xG;&ifu aq;aygYvyd w f pfvyd u f kd xkw, f rl ;D n§zd mG ½SKu
d \
f / udak xG;&if\ q&mu va&mifü rSKerf KS ev f vYJ YJ
½Sdtyfaom ywf0ef;usifudk ai;vsuf rvSKyfr,Suf ½Sdae\/
tcsdeftwefuav; MumoGm;onf/
ukdaxG;&if\ q&mu oufjyif;wpfcsuf ½SKdufvdkufNyD; qdk\/
]] udkaxG;&if 'DrSm cPapmifYaeyg? q&m ½GmxJ cPoGm;vdkufOD;r,f }}
]] Asm ½GmxJ cPoGm;OD;r,f? tcsdefrawmfBuD; q&m&,f }}
þodkY uefYuGufvdkufNyD;aemuf udkaxG;&ifonf olYq&mtm; jyefMunfhonf/
olq Y &m\ t&yftarmif;u ½Sno f ,
G o
f nf/ ud, k v f ;Hk u rzGUH NzK;d ? ydeyf ed u
f ikd ;f udik ;f [k xifEikd of nf/ tyg;pm;
taemufwikd ;f 0wfpu Hk kd 0wfqifxm;aomaMumifY toGio f nf ykrd ½kd n
S o
f , G f ydeu f ikd ;f ae\/ ezl;xufoYkd rNz;D bJxm;aom
qH½dkif;wdkY 0JacGusvmaeonf/ rsufESmxm;u at;csrf;aomfvnf; ar;½dk;wdkYrSm ykHo@mef yDjyifcdkifrmonf/
udkaxG;&if\q&mu NyKH;onf/ NyKH;&if; nifnifomom qdk\/
]] ½GmxJudk uRefawmf oGm;vdkufOD;r,f? udkaxG;&if bmrS rylygeJY? 'D½GmrGefom[m bcufwdkY½Gmyg? nGefYarwdkY
½Gmyg? NyD;awmY ...}}
udkaxG;&if\q&monf pum;udk acwå&yfvdkufonf/ xdkYaemuf nnf;nL[ef wdk;wdk;ajymonf/
]] NyD;awmY udkaxG;&if? 'D½Gm[m EkEki,fwdkY½Gmyg }}
udkaxG;&ifonf rsufvkH;jyL;oGm;\/ uEÅm&acgifacgifrS þ½Gmudk olYq&mu &if;&if;ESD;ESD; ajymae\/
bcufwdkY½Gm? nGefYarwdkY½Gm? NyD;awmY ...NyD;awmY EkEki,fwdkY½Gm .../
udkaxG;&if bmrQ jyefrajymEdkifrD udkaxG;&if\q&monf ½GmrGefomqDodkY xGufcGmoGm;onf/
udkaxG;&ifonf acgif;ukwfvdkuf\/ pdwfysufoa,mifjzpfaomfvnf; trSefu udkaxG;&if pdwfrysuf/
awmifBuD;NrKdU p0fpHxGef;aq;½kHBuD;ü þtwdkif; olYq&mudk awGUzl;aygif; rsm;vSNyD/
ouf½Sd vlt½SifBuD;udk arYaq;ay;í b,fodkY cGJpdwfonfudk '½dkifbmudkaxG;&ifonf tvGefMunfhcsifrd\/
Munfch sirf í d olq Y &mudk olyq l monf/ olq Y &mu cGijYf yKcoYJ nf/ xdck iG jYf yKaomaeYu udak xG;&ifonf tus?Ð abmif;bD
pdrf;pdrf; 0wf&\/ tusÐabmif;bDpdrf;pdrf;xuf 0wfjzLpifMu,fudkvnf; vTrf;&ao;onf/ acgif;üvnf; OD;xkyfjzL
aqmif;&ao;onf/ ESmacgif;ESifY yg;pyfxufwGifvnf; t0wfjzL ydwfpnf;&ao;onf/ cGJpdwfonfudk jrifaomtcg
ESv;Hk wkevf monf/ r&nf½, G b f J teD0wfq&mrav;wpfO;D \ vufarmif;udk oGm;qkyrf o d nf/ q&mrav;u rsuv f ;Hk
jyL;jyonf/ ½dk;om;vSpGm udkaxG;&ifu ZufykNyD; acgif;ndwfum awmif;yef&\/ toHrxGuf&J/
udak xG;&if\ wpfu, kd vf ;Hk onf eHeufapmapm pufEKS ;d usiaYf y;xm;aom um;\ tif*sipf ufuo YJ Ykd w'dik ;f 'dik ;f
wkef,ifaecJYonf/
olYq&muom tvGefwnfNidrfaeonf/
olwdkYcGJpdwfonfrSm ud&d,m rsm;ygbdjcif;? armfawmfum;ysufudk jyifay;aom 0yfa½SmYrS tif*sifeD,mrsm;
xufyif ud&d,mpkHao;/
ud&, d mwdYk wpfcNk y;D wpfck ajymif;onf/ ajymif;wdik ;f olq Y &monf ESKwjf zifrY awmif;? vufom jzefaY wmif;\/
acgif;yif vSnfhrMunfh/ teD;½Sd tjym0wfq&mru vdktyfaom ud&d,mudk q&mYvufwGif; xnfhay;&\/ q&m
bmvdkonfudk q&mronf odNyD;jzpf[efwum;? q&mrudkvnf; q&monf ,kHMunfNyD;[efwum;/
rdrdudkvnf; q&monf ,kHMunfNyD; jzpf&rnf/ xdkYaMumifYvnf; rdrdudk þae&mwGif apmifYcdkif;xm;NyD; olu
bcufwdkY nGefYarwdkY NyD;awmY EkEki,fwdkY\½Gm ½GmrGefomwGif;odkY 0ifoGm;onf/
rdrdtaeESifY bmvkyf&rnfenf;/
awmifBu;D p0fpx H eG ;f aq;½kBH u;D rS q&mr acsmacsmuav;rsm;onf rdrq d &m\ tvdu k tf xdu k uf kd odouJo Y Ykd
rdrduvnf; tvdkuftxdkuf od½kHom ½Sdonf/
wpfenf;tm;jzifYqdkaomf rdrdzwfzl;aom 0w¬Ka&;q&mBuD;wpfOD;\ tmabmftwdkif; ]]axG;&ifuawmY 'gyJ
wwfEdkifonf? onfhjyifaum bmrsm;wwfEdkifOD;rSmwJYvJ}}
þodkY awG;ac:ajrmfjrifMunfhNyD;aemuf '½dkifbmudkaxG;&ifonf rD;aoaeNyDjzpfaom aq;aygYvdyfudk xyfrH
rD;n§dzGm½SKdufonf/
odkY&mwGif olY&ifwGif;ürl olYq&m\ aemufqkH;pum;&yfrS tqkH;0gusonf yJYwifxyfae\/
]] NyD;awmY udkaxG;&if? 'D½Gm[m EkEki,fwdkY½Gmyg }}
]] EkEki,fwdkY½Gmyg? udkaxG;&if ...EkEki,fwdkY½Gmyg }}

‰
tcef; ( 2 )

EkEki,fwdkY½Gm

xGuOf ;D p va&mifü a&;a&;azG;azG;½St d yfaom ½Gmv,fvrf;twdik ;f udak xG;&if\q&monf jznf;jznf;rSerf eS f


avQmufvmnf/
ae0ifr;D xGe;f csed f jzpfaomaMumifY uav;idok ?H MuufweG o
f ?H acG;a[mifow H Ykd &Hzef&cH g ajymufusm; xGuaf y:
vmonfrSvGJí ½Gmonf txl; wdwfqdwfae\/ pm;usufrStjyef aemufus[ef½Sdaom qdwfwpftkyfESifY
qdwfausmif;om;i,fwpfOD;rSwpfyg; vrf;wGif tjcm;vlolrsm;udk rawGU&/
qdwfausmif;om;vli,fonf olYudk wpfcsufvSnfhMunfhonf/ qdwftkyf'PfaMumifY zkefcdk;wdkY rTefvmojzifY
olu ESmacgif;udk vufudkify0gjzLESifY tkyfvdkufNyD; vrf;avQmufjcif;udk &yfvdkuf\/ qdwftkyfu a½SUqufoGm;onf/
olu aemufcseaf e&pf\/ twefvrS ;f vSr;f rSaeí qdwaf usmif;om; vli,fonf olu Y kd aemufwpfBurd f vSnMhf unfNh y;D
qdwftkyfaemuf vdkufygaysmufuG,foGm;\/
zkefcdk;wdkY twefpJoGm;aomtcg olu qufavQmufjyefonf/
½Gmv,f½dS t"du& refusn;f yifBu;D wpfyifatmufü ol&yfvu kd Nf y;D ywf0ef;usiu f kd pkpH rf;oa,mifMunfo
h nf/
vuf,mbufü 0g;cRefNcHpnf;½dk; t&Htwm;twGif;0,f atmufxyfwpf0ufum tdrfajcwH½SnfwpfvkH;udk awGU&\/
atmufxyfüom rD;rSdefrSdef vif;aeonf/
xdktdrfudk olonf acwå rsufarSmifMuKwfMunfhonf/ yxraomf olYtrlt,monf a0cGJr&[efay:onf/
xdkYaemufrl pdwfqkH;jzwfvdkuf[efESifY yGifYvsuf½Sdaom NcHwHcg;aygufrS twGif;odkY 0ifvmcJY\/
tdrfatmufxyfü rnfolYudkrQ rawGU/ olu acwå&yfí tuJcwfaeqJ? ½kwfw&uf xdk;a[mifvdkufaom
acG;wpfaumif\ toHudk Mum;&\/
olu rwkefvSKyfaomfvnf; owdtaetxm;ESifY acG;udk &ifqdkifonf/
odkY&mwGif acG;onf ,Ofyg;aomacG; jzpf[efwlonf/ vlYem;ruyfbJ rvSrf;rurf;rS tNrD;ESHY&if; teHcHvsuf
0wfaus0wfukef a[mifae\/
]][JY ...a½Trd bma[mifaewmvJ}}[laom ar;oHESifYtwl tdrfaemufaz;rS vlwpfOD; ay:vmonf/
ay:vmolrSm ykqdk;wdkwdk 0wfxm;í cg;txufü bmrQr½Sd? aoQmifxkH;ESifYjzpfí acgif;wGif rsufESmokwfy0g
aygif;xm;onf/ toufu 40 cefY½Sdrnf/
xdkOD;BuD;onf {nfhonfolYudk ajcqkH;acgif;qkH;MunfhNyD; azmfa½GpGm qdkonf/
]] aMomf ...NrKdUu v-t-uçu xifw,f? vmyg xdkifyg AdkvfBuD; }}
{nfhonf olu tomt,mNyKH;onf/
]] uRefawmf[m AdkvfBuD;wpfOD; r[kwfygbl;? 'gxuf 'Dtdrf[m bcufwdkYtdrf r[kwfvm; }}
]] rSefoy? OD;bcufwdkYtdrfyg? &Jabmf OD;bcufawmY r½Sdbl; }}
]] 'gjzifY nGefYar ...tJ ...rnGefYaraum cifAsm }}
]] aMomf ...q&mrBuD; a':nGefYarudk ajymwmvm;? q&mrBuD;vJ r½Sdbl; }}
olonf pdwfysufoa,mif bmpum; qufajym&rSef; rod/
OD;BuD;uom wm0efaus>yef azmfa½GpGm zdwfac:onf/
]] AdkvfBuD; ...tJav armif&if 0ifxdkifygOD; vmvm }}
ajymajymqdkqdkESifYyif OD;BuD;onf tdrfatmufxyfodkY a½SUaqmif0ifoGm;aomaMumifY oluvnf; 0ifvdkuf
oGm;onf/
]] vm vm 'DrSmxdkif }}
OD;BuD;u zdwfac:aomfvnf; olu rxdkif/
]] udpör½Sdygbl; OD; cifAsm? aMomf ...'gxuf tdrfu enf;enf;ajymif;oGm;w,faemf }}
]] tdk armif&ifYES,f? enf;enf;ajymif;oGm;wm r[kwfbl;? trsm;BuD; ajymif;oGm;wm? tpu 'g &Jabmf
OD;bcuf&JU tarrkqdk;rwJ? tckawmY tdrf? tdrfqdkwmu tay:xyfudk ajymwm? atmufxyfu pmMunfhwdkuf?
NyD;awmY tokH;vkH;aMu nausmif;? vvoo udpöawG pnf;a0;&ifvJ 'DrSmyJ pnf;a0;wmyJ }}
olu OD;BuD;ajymonfudk em;axmif&if; tdrfatmufxyfudk pl;prf;Munfhonf/
tdrfonf awmifYwif;cdkifrmaom tifom;wdkifxlonfh ajcwH½Snftdrfjzpfonf/ tdrfatmufxyfudk ta½SU
rsuEf mS rSví JG 0g;aMumxk x&Humxm;onf/ atmufxyfwpfcv k ;Hk onf ayig;q,fcefY us,o f uJo
Y Ykd ayav;q,fcefY
½Sno f nf/ wpf0ufü pmoifom;xdik f pm;yG½J n S Ef iS Yf ck½H n
S f tMurf;pm;rsm; ½So
d nf/ eH&EH iS Yf uyfvsux
f yd w
f iG f teufa&mif
oifykef;BuD;wpfck ½Sd\/ tjcm;wpf0ufwGifrl AD½dk okH;vkH; ½Sdonf/ ckHwef;½Snf av;zufav;wef 0dkif;&Htyfaom pm;yGJ
Murf;½Snfwpfckvnf; ½Sdonf/ pm;yGJay:ü owif;pmrsm;udk jrifEdkifonf/
{nfhonf olu Nidrfí pl;prf;aecdkuf OD;BuD;u 'kwd,rÜd zdwfac:jyefonf/
]] vmav armif&if xdkifOD; }}
]] uRefawmf rxdkifawmYygbl; OD;BuD;&,f? 'gxuf b ...b ...tJ ...OD;bcufwdkY b,ftcsdef
jyefvmMurvJ }}
]] tJ'gawmY usKyrf ajymEdik b f ;l ? &Jabmf OD;bcufu tck 'DaeY NrKUd u ygwD,el pf½;Hk rSm oGm;xkid af ewm r[kwb f ;l ?
q&mrBuD; a':nGefYaruvJ cgwdkif;qdk jyefvmNyD? NrKdUu t-x-u ausmif;u av;em&D? 'grSr[kwf tvGefqkH;
ig;em&D qif;wm r[kwfvm;? 'DaeYawmY olwdkYESpfa,mufvkH; apmapmjyefa&mufMurSm r[kwfbl;? 'DvdkyJ ½Gmu
vlawmfawmfrsm;rsm;vnf; apmapmjyefa&mufMurSm r[kwfbl; }}
]] olwdkYawGtm;vkH; b,foGm;aeMuvdkYvJ }}
OD;BuD;u tm;&yg;& &,fonf/
]] b,foGm;ae&rvJ? wu,fYae&m oGm;aeMuwmaygY? olwdkY ausmufwHcg;udk oGm;aeMuw,f? tck aEGu
pNyD; ausmufwHcg;u a&vTwfay;r,f? 'DrSm armif&if usKyfwdkY 'DaEG rtm;awmYbl;? csnfrQif½Snf 0g*Grf; pdkufawmY
r,fav? tJ'g &Jabmf OD;bcufa&m? q&mrBu;D a':nGeaYf ra&m? wpf½mG vk;H a&m tcrf;tem;eJY a&oGm;zGiaYf eMuwm}}
{nfhonf olu av;av;NidrfYNidrf acgif;udkndwfum ...
]] bmyJjzpfjzpf olwdkY aemufwpfem&Davmufqdk jyefvmwefMuaumif;yg&JUaemf OD;BuD; }}
]] tif; jyefvmwefaumif;&JU? armif&ifu NrKdUu {nfhonfeJYwlw,f? apmifYcsifapmifYygvm;? usKyf AD½dkawG
zGifYay;r,fav }}
]] cifAsm }}
]] armif&if ysif;aerSmpdk;vdkYyg? pm;yGJay:rSm aMu;rkHa&m? jrefrmYtvif;a&m? &efukefa&m? Adkvfwpfaxmifa&m?
vkyo f m;jynfoal &m owif;pmtm;vk;H ½Sw d ,f? AD½akd wGxrJ mS a½SUodaYk &m? ygwDowif;pOfa&m? ½SKr0a&m? aoG;aomufa&m?
aiGwm&Da&m? jr0wDa&m zwfp&mawG tm;vkH;½Sdw,f? usKyfu tokH;vkH;aMu ausmif;om;awGxJrSm yxr&NyD; tck
pmMunfhwdkufrSL;vkyfaewm? armif&if tysif;ajy pmzwfrvm;? usKyf AD½dkzGifYay;r,f }}
olu av;pm;,Ofaus;pGm OD;nGwfNyD; ajzonf/
]] uRefawmf pmrzwfawmYygbl; OD;BuD;cifAsm? uRefawmf wjcm;todawGqD oGm;vnfvdkufygOD;r,f }}
]] 'Dvdkqdk&ifvJ oGm;oy? 'gxuf &Jabmf OD;bcufwdkY? q&mrBuD; a':nGefYarwdkY jyefvm&if ajz&atmif
armif&ifu b,ftodtdrf oGm;rvdkYvJ ajymcJYprf;yg }}
olu wpfcsufidkifoGm;onf/ xdkYaemuf aqG;ajrUpGmjzifY OD;BuD;udk Munfhvsuf ajzonf/
]] uReaf wmf EkEik ,fwtYkd rd uf kd oGm;ygr,f OD;Bu;D cifAsm? bcufwYkd nGeaYf rwdYk jyefvm&if tJ'gudk ajymjyay;yg?
aMomf ...OD;BuD; a[m'gav;udkvJ bcufudk ay;vdkufprf;yg }}
olu tdwfwGif;rS azmifwdefwpfvufudk jzKwf,lí OD;BuD;udk ay;onf/ a[mif;EGrf;vSaom azmifwdef
wpfvufwnf;/
OD;BuD;u yg;pyfjyJ? rsufvkH;jyL;í olYudk pum;rqdkEdkifbJ Munfhae\/
oluom qufajym\/
]] 'Davmufqdk olwdkY rSwfrdygw,f? rrSwfrd&ifvJ ajymvdkufyg OD;BuD;&,f? uRefawmfYemrnfu ESif;aiGwJY?
a'gufwmESif;aiGwJY? EkEki,fwdkYtdrf uRefawmf oGm;ESKwfqufvdkufOD;r,f OD;BuD; }}
olu vsifjrefpGm NcHwGif;rS xGufcGmoGm;onf/
rsufvkH;jyL;? yg;pyfjyJae&mrS OD;BuD;onf vSKyf½Sm;vmonf/
OD;BuD;u ESKwfrS ]]zG ...zGJU ...}}[k a&½Gwf&if; zaemifYrS ajrrSKefYjzifY ezl;udk okwfvdrf;vdkuf\/ twefMum
idkifaeao;onf/ xdkaemufrS owd&[ef NcH0qDodkY ajy;xGufvmonf/
ol\ t&dyfta,mifudkrl rawGUawmY/
OD;BuD;onf wkefwkef,if,ifESifY wkd;wdk;a&½Gwf\/
]] EkEik ,fwtYkd rd q
f u
D ?kd jrwfpmG bk&m;? EkEik ,fwt
Ykd rd q
f u
D ?dk zG ...[JY ...trav;? 'Daumifr tvdu
k rf odb;l }}
OD;BuD;\ aemufqkH;pum;onf a½TrdaMumifY jzpfonf/
a½Trdonf 0if;xdefpjyKaom vrif;udk arQmfMunfhí aqG;aqG;ajrUajrU tlaeaomaMumifYwnf;/

tcef; ( 3 )

EkEki,fwdkYtdrf

jrLruif;aomfvnf; wdrf½Sif;onfh aEGOD;n aumif;uifjyifü vonf xdefxdef0if;pjyKNyD/


½Gmxdyf vufyHyifü usD;wdkY NyKdae\/ va&mif0if;aom av[mjyifwGif vif;qGJiSufwdkY &dyfueJ &dyfueJ
ysHul;vl;vmae\/
a'gufwmESif;aiGuom ½Gmvrf;twdkif; ajrmuftpGefodkY avQmufvmae\/
aEGOD;nu csrf;pdrfYpdrfYEdkifonf/ aEGOD;vu jzLavsmfavsmf ½Sdonf/ wpfavmuvkH;uvnf; qdwfNidrfvGef;
vSonf/
½GmtpGefrdkY tm;vkH; wdwfqdwfaeonf/ wpfcgwpf&Hom ukuúKd½GufwdkY a<uoHMum;&\/
vrf;ab;0J,mü xaemif;yifyk? ql;jzLyifyk? uEÅm&yifykwdkYonf cyfusJusJ jcm;jcm;em;em; aygufaeMu\/
aEGOD;rwdkifrDuyif ½GufvJcJYaom olwdkYonf jr&nfpdrf;aumif; pdrf;aernf/ va&mifürl ta&miftqif;u roJruGJ
yifykyifpk[kom todtrSwfjyK&onf/
a'gufwmESif;aiG qufavQmufvmcdkuf reD;ra0;rS ajcoHudk Mum;&onf/ ajcoHESifYtwl av0,fcGif;í
wpfpkHwpfck oGm;oHudk Mum;&\/ vufyHyifudk xdkwpfpkHwpfck rSefí ]]a'guf}}ueJ jrnfoHvnf; ay:vmonf/
a½SUrS rnf;rnf;a&;a&; o@mefwpfckudk a'gufwmESif;aiG jrif&\/ xdko@mefu vSrf;atmfwm;jrpf\/
]] a[Y b,folwkef; &yfvdkuf }}
a'gufwmESi;f aiGu yrmrjyKbJ a½SUqufomG ;\/ od&Yk mwGif oleY m;½Gut
f eD;rS uyfum 0Dac:jzwfoef;oGm;aom
t&maMumifY a'gufwmESif;aiG &yfvdkuf&\/
a½SUrS o@mefuom Ncdrf;ajcmufatmf[pfonf/
]] vlvm; wapävm;? vlqdk &yfae? wapäqdk&if rajy;eJY? avmufvTJpm rdoGm;r,f? qdwfausmif;om;
ausmufcJwJYuG? wpfcJwnf;½Sdw,f? vmava&mY }}
]]0SD;}}ueJjrnfí avmufpmvkH;onf a'gufwmESif;aiG\ acgif;xufrS ysHoGm;\/
]] a[Y oli,f vGefvSacsvm;? vlrSef; wapärSef; rod&atmif rif;rSm owdår½Sdbl;vm; }}
a'gufwmESif;aiGu a'goESifY atmf\/ xdktcgusygrS a½SUrS avmufvTJ½Sif ausmufcJonf olY 0&Zdef
vufeufudk &yfvkdufonf/
a'gufwmESif;aiGu a½SUwufvmonf/
ausmufcJu rypfaomfvnf; avmufvTJudk csdefxm;\/
wpfOD;ESifYwpfOD; jrifomrS ausmufcJu pçtoHjyKonf/
]] tm }}
a'gufwmESif;aiGuvnf; todtrSwfjyKonf/
]] aMomf ...rif;udk; }}
avmufvTJvufeuf pMumocif udkausmufcJrSm ½Gmt0ifü olawGUcJYaom qdwfausmif;om;yif jzpfae\/
ausmufcJuvnf; olYudk rSwfrdykH&\/
a'gufwmESif;aiGu aysmYaysmif;pGm tjypfwifonf/
]] rif;ES,fuG,f rqifrjcif rpkHprf;bJ avmufvTJeJY t&ifypf&ovm; }}
]] ypf&wmaygYAs? 'Dtcsdef 'Dae&mrSm vlawG vrf;ravQmufbl; }}
]] bmajymw,f }}
]] cifAsm; awmfawmf em;a0;w,f? {nfhonf NrKdUom;eJY wlw,f? usKyfwdkY½Gmu vlawG 'Dtcsdef? tJ ...
'DtcsdefrajymeJY ae0if&if 'Dbufudk b,folrS rvmbl; }}
]] EdkY rif;uawmY bmjyKvdkY vmovJ }}
]] usKyfuvJ vmcsifvdkY vm&wmrS r[kwfbJ? usKyftvkyfu rvmrjzpfvkdY? NyD;awmY emembm0qdkwJY
aumifawGu usKyfwdkY qdwfausmif;om;awGudkawmY aMumufMuw,f? usKyfwdkYudk aMumufwm r[kwfygbl;av?
a[m'gudk aMumufwm }}
ausmufcJu pum;tqkH;ü avmufvTJudk 0ifY<um;pGm jy\/
pum;qufajym&ef taMumif;r½Sad wmYaomaMumifY olu wpfcsuNf yK;H Ny;D a½SUqufomG ;rnfjyK\/ ausmufcu J
aemufqkwfvdkufNyD; olYa½SUrS umqD;í wm;jrpf\/
]] a[Yvl cifAsm; tJ'Dbuf qufroGm;eJY? [dkrSm zkef;qkdk;eJY tdrfqdk;yJ ½Sdw,f }}
olu at;csrf;pGm NyKH;NyD; ausmufcJukd pum;jyefonf/
]] [dkbufrSm zkef;qkd;½Sdw,f qdkwmudk igvnf; odygw,f? tdrfqdk;BuD;½Sdw,f qdkwmudkawmY vufrcHbl;?
tJ'Du igYtodtdrf oGm;rvdkY }}
]] Asm tJ'DbufrSm vlaewJYtdrf r½Sdbl;As }}
]] ½Sdygw,fuG,f? EkEki,fwdkYtdrf ½SdcJYygw,f? tJ'Dudk igoGm;rvdkYyg }}
udak usmufcJ rsuv f ;Hk jyL;oGm;onf/ olonf a'gufwmESi;f aiGtm; cyfvrS ;f vSr;f rS wpfywfyef;ausmNf y;D ½Gmbuf
ausmcdkif;vsuf pl;pdkufMunfhonf/ avmufpmvkH;xnfhxm;onfh avmufvTJudkvnf; ta&;BuKHvQif ypfvTwf&ef
tqifoifY taetxm; udkifxm;\/ xdkYaemuf wjznf;jznf; ½GmbufodkY aemufjyefqkwf\/
a'gufwmESif;aiGu wpfcsufNyKH;um acgif;ndwfESKwfqufNyD; a½SUodkY qufvufxGufcGmvm\/
ausmufcaJ jymonfrmS rSe\ f / þrSmbufü vlaetdraf jc[k r½S/d apmifjcrf;ESiYf emewf½ikd ;f yifwYkd Bu;D pd;k aom
zkef;qkd;awmuav;rsm;udkom awGU&awmYonf/
½GmrS tawmfvSrf;aom NcHysufBuD;wpfcka½SUü a'gufwmESif;aiGu &yfvdkuf\/ NcHv,fü tdrftdkBuD;
wpfaqmifonf BuD;rm;rnf;arSmifaom owå0gBuD;wpfaumifyrm xD;xD;&yfae\/
a'gufwmESif;aiGonf tdrfudkBuD;udk ai;&if; pOf;pm;onf/ rdrd bmvkyfaeygoenf;/ rdrdvkyfaeonfudk
vlawGu bmajymMurnfenf;/ rnfolu rnfodkYqdkap? rdrduawmY EkEki,fudk 0ifa&mufESKwfquf&ayrnf/
wu,fawmY þrQ Mumanmif;onftxd xyfrHa&mufrvmEdkifcJYonfhtwGuf EkEki,fudk rdrd awmif;yef&ayrnf/
EkEki,fudk awmif;yef&ayrnf/
a'gufwmESif;aiGu oufjyif;½SKdufvdkufNyD; NcHwGif;okdY 0ifvmcJYonf/
NcHysufBuD;jzpfaomfvnf; rdk;acgifa&½Sm;t&yf jzpfaomaMumifY NcKHEG,fydwfaygif;wdkY r½SKyfvS/ NcHwGif;rS
ajrwvif;onf ½Sif;ajymifoefYpifaeonf/ ajrwvif;xuf ½Guf0gtcsKdU avaysmYaysmYaqmifaomaMumifY wpfvdrfY
ESpfvdrfY jznf;jznf;vdrfYaeMu\/
tdrt f Bkd u;D uvnf; rodrom ,dr;f ,dik [ f ef½o dS nf/ wdik w f qYkd rD S wtDtjD rnfoEH iS Yf wHcg;½Guw f pfc\ k wuRu D RD
vSKyf½Sm;oHonf wdwfqdwfjcif;udk ysuf½kH oJYoJYav;om ay:vmae\/
va&mifonf ydrk x kd ed v
f if;vmaomaMumifY t&dycf akd om tdrt f Bkd u;D \ tydik ;f wdoYk nf ydrk rkd nf;arSmifvmonf/
a'gufwmESif;aiGu tdrfBuD;\ ajrmufbufqDodkY avQmufvmonf/
a&wGif;a[mif;BuD;wpfck teD;rS ajrwGif 0yfvsuf½Sdaom owå0gwpfaumifu qD;BuKdonf/
a'gufwmESi;f aiG\ ½SL;zdeyfu tkwcf u J sK;d wpfyikd ;f udk 0ifwu kd rf ad omaMumifY toHxu G af y:vmonf/ owå0g
aumifu aemufqkwfajy;cGm a½SmifxGufoGm;\/ BuD;rm;aom ajr<uufBuD; wpfaumifomwnf;/
olu a&wGif;ysufudk ausmfí NcH\ ajrmufbufpnf;½dk;qD csOf;uyfvmonf/
NcHpnf;½dk;pyfrS t½GufrJYum udkif;½dk;wHwdkY aigaigqefYqefY½Sdaom vufyHyifxufrS vufyHyGifYwdkY wjzKwfjzKwf
a<uusae\/
NcHpnf;½dk; ra&mufwa&mufü uEÅm&yifpkwdkY ykykedrfYedrfY tkyfqdkif;xm;&matmufü nKdUnKdUarmufarmuf
t&mESpcf k ,SOv f suf wnf½adS eonfukd awGU&onf/ a'gufwmESi;f aiGu vuf,mbuf½dS nKUd nKUd armufaom t&mqD
csOf;uyfoGm;onf/
*kPfESifY rmefuif;pGm oG,faysmif;nGwfusaeaom uEÅm&yif\ tudkif;t½GufwdkYudk a'gufwmESif;aiGonf/
ql;rxd&ef owdxm;vsuf tomt,m z,f½Sm;onf/
nKdUnKdUarmufaom t&monf *lwpfckomwnf;/ *li,fwpfckomwnf;/
va&mifu *lxyd ef &H q H D wnfwh nfu h sa&mufae\/ t*Fawom;udk xGi;f azmufvsuf xk;d xm;aom pmwrf;ü
aq;jzLrysufwysuf ½Sdaeonf/ teD;rS uyfíMunfh&aomaMumifY va&mifüyif pmwrf;udk oJoJuGJuGJ zwfEdkif\/
Ek E k i ,f
touf ( 25 ) ESpf
a'gufwmESif;aiGonf vufwpfzufu uEÅm&yifudkif;udk rçxm;&if; ajrjyifü 'l;wpfzufaxmufvsuf
pmwrf;udk aMuaMuuGJuGJjzifY &ifwGif;rS zwfae\/
olYrsufvkH;rS rsuf&nfaygufrsm; usqif;vmaeonfudk a'gufwmESif;aiG owdjyKrd\/
id&k ygonfav EkEik ,f? cspv f pS mG aom EkEik ,f? Eki,ftwGuv f nf; idyk gonf/ armift Y wGuv f nf; idyk gonf/
uHqdk;ol vlom;awGtwGufvnf; idkygonf/ uHaumif;ol vlom; vlrdkuftaygif;twGufvnf; idkygonf/ tdk ...
onfavmu qdkonfh wpfckvkH;twGuf armifidkygonf Eki,f .../
½SKdufoHrxGufaom wdwfqdwfonfh idkjcif;udkjyKí a'gufwmESif;aiGonf Nidrfae\/ twefMumrS uEÅm&yif
udkif;udk vTwfvdkufí ae&mrS xonf/
uEÅm&yifudkif;onf nifnifNidrfYNidrfY jyefusvmí *li,fudk tkyfqdkif;onf/ odkY&mwGif t½GufrBuD; tudkif;
rpdwfaomaMumifY *leH&HwpfckvkH;udk vTrf;rypfEdkif/
]] EkEki,f }}
onfpmvkH;wdkYu va&mifü ay:vGifaeqJwnf;/
a'gufwmESi;f aiGonf yifyef;vSpmG ESiYf ajrjyifoYkd udik ;f nGwu f saeaom uifyeG ;f yifpnfwpfcx k uf xdik v f u
kd \
f /
yxrrl olonf rsufESmudk vuf0g;ESifYtkyfum Nidrfaeonf/ cPürl ywf0ef;usifudk vSnfhMunfhonf/
rdk;jyifü jynfhvkqJ vonf ½Tef;½Tef;BuD; omae\/
ta½SUta0;qDü ½Srf;½dk;r awmifrif;onf jymjymarSmifarSmifESifY NidrfNidrfBuD; vJavsmif;0yfpif;aeonf/
awmifav½l;u nnf;nnf;nLnL a0SUvmqJ tdrftdkBuD;uvnf; wtDtD ½SKdufiifonf/
Ncw H pfaxmif½Y dS r,fZvDyifrS ½Gu0f gwdo Yk nf wNzKid Nf zKid f a<uusae\/ vufyyH iG w Yf u Ykd vnf; NzKid Nf zKid f r[kwaf p
wpfyGifYcsif; NzKd;NzKd;ajzmufajzmuf a<uusaeMu\/
cHyGifYeHYwdkYuom avü oif;ae? BuKdifae? vSKdifae\/
aEGOD;nonf qdwfokOf;vGef;pGwum;/ odkY&mwGif qdwfokOf;pGmyif vSvGef;aypGwum;/
þxufydkrdkvSyaom wdwfqdwf Nidrfoufonfh aEGOD;nrsm;udk a'gufwmESif;aiG BuKHcJYzl;onf/ rSefonf
BuKHcJYzl;onf/ EkEki,fESifYtwl BuKHcJYzl;onf/ ,ckrl EkEki,fwpfa,mufonf avmuü r½SdNyD/
EkEik ,f avmuü r½Sjd cif;onf olt Y wGuf qk;H ½SK;H jcif;yifjzpfonf/ vlwpfa,muftaeESiv Yf nf; qk;H ½SK;H onf/
q&m0efwpfOD;taeESifYvnf; qkH;½SKH;onf/ tm;vkH;tm;vkH;twGuf qkH;½SKH;onf/
qdwfokOf;vSpGmaom aEGOD;n uEÅm&udk ai;&if; a'gufwmESif;aiGonf Nidrfae\/ vlu Nidrfaeaomfvnf;
pdwfu c&D;oGm;aeonf/
ydrk v
kd yS aom aEGumvESiYf aEGO;D nrsm;qD Eki,fEiS Yf armifEiS ;f aiGwYkd BuKcH YJ qkcH YJ cspcf YJ uGcJ &YJ aom vGr;f zG,o f nfh
aEGumvESifY aEGOD;nrsm;qD/
trSefrSm a'gufwmESif;aiGonf olawmifYwcJY&aom twdwfqD jyefac:onfh aemufaMumif;jyefaojcif;ü
rdef;armvdkufygaerdjcif;om jzpfownf; ...jzpfygownf;/

‰
tydkif; ( 2 )

EkEki,fi,f armifi,fi,f
tcef; ( 4 )

þav;OD ;

vGefcJYaom q,fYav;ESpfcefY 1953 ckESpf\ ESif;wdkYa0aom wydkYwGJv wpfnae/


ompnfNrKdU txufwef;ausmif;BuD;ü ausmif;qif;acgif;avmif;oH ay:xGufvmonf/
wpfaeYwmvkH; yifyifyef;yef;ESifY twef;rsm; wufaecJY&aom ausmif;om;ausmif;olwdkYonf qnf0rS
vTwfvdkufaom a&tvm; tkH;tkH;<uuf<uuf pDpDnHnHjzifY tcef;toD;oD;rS 'va[m NyKHxGufvmaeMu\/
twef;i,frS uav;rsm;onf jrL;wl;½TifyspGm ckefaygufvsuf wpfOD;udkwpfOD; usDp,faemufajymifMu&if;
tdrjf yefMu\/ twef;Bu;D ausmif;oltcsKUd u £a`Ej´ ynf0h pGmjzifY ausmif;0if;twGi;f rS jznf;jznf;rSerf eS f avQmufxu G f
vmaeonf/ pufbD;udk,fpDESifY ausmif;om;BuD;tcsKdUu ausmif;olrsm;oGm;&m ai;MunfhMu&if; wD;wdk;pum;qdkum
bmudk oabmusaeMuonf rod/
pmtkyfzdkifwGJrsm; ydkufum ausmif;olausmif;om;rsm;enf;wl yifyef;cJY[efwlí wpfaeYwm wm0efNyD;í
pdwfvGwfaygYyg;[ef½Sdonfh q&mrsm;? q&mrrsm;onfvnf; tcsif;csif; ESpfa,muf wpfwGJ? okH;a,muf wpfwGJ
ponfjzifY ausmif;wGif;rS xGufcGmvmMuonf/
q&m q&mrrsm;udk jrifaomtcg apmapmu ausmif;olrsm;udk ai;Munfah eMuaom ausmif;om;Bu;D wdo Yk nf
pufbD;udkwGef;í udk,fpDpD;um rsufESmydk;owfvsuf £a`E´&pGmjzifY tvQKdvQKdxGufcGmoGm;Mu\/
]]jynfawmfomykHpH}}[kac:aom ykHpHESifY aqmufxm;onfh ausmif;BuD;\ 0if;twGif;0,f wrmyifykykwdkY
jraoG;a&mif pdrf;vef;a0qmaeMuonf/
wpfpwpfpESifY ausmif;0if;twGif; vltwef½Sif;oGm;onf/
q,fYajcmufESpft½G,fcefY tom;jzLjzL? t&yf½Snf½Snf? rsufckH;rsufvkH; aumif;aumif;ESifY ausmif;om;
wpfOD;onf wrmyifatmufü &yfaeonf/ olYteD;wGif &,fav;trsKd;tpm; pufbD;wpfpD;u ab;axmuf
axmufvsuf ,dkif,dkif&yfum ½Sdonf/
ausmif;om;vkvif\ rsufvkH;rsm;u ausmif;0if;tjyif ta½SUbuf½Sd abmvkH;uGif;wGif qdkufxm;aom
jrif;vSnf;wpfpD;qD pl;pdkufMunfhvsuf½Sd\/
jrif;vSnf;ay:wGif jrufZufBuKd;udk udkifvsuf toufav;q,fcefY vlwpfOD;u xdkifae\/
ausmif;om;vkvif pl;pdkufMunfhrdolum; jrif;vSnf;ab; ajrü&yfaeolomwnf;/
xdyk *k K¾ v
d u
f toufig;q,fcef½Y rdS nf/ toGitf jyif rGe&f nfcefn
Y m;aomfvnf; rsuEf mS u rSKerf KS id ;f wif;rmonf/
rsucf ;Hk xlxBl u;D rsm;\ atmufrS rsuvf ;Hk Bu;D rsm;uvnf; pl;½Scufxefonf/ wpfpw Hk pf&mudv k nf; pdwrf ½Sn?f pdww f kd
ae[efjyonf/
NidrfMunfhaeaom ausmif;om;\teD;odkY olESifY½G,fwl tjcm;ausmif;om;wpfOD;u csOf;uyfvmonf/
aemufausmif;om;rSm yxrausmif;om;ESifYpmvQif tenf;i,f t&yfykonf/ odkY&mwGif udk,fvkH;udk,fxnf ydkrdk
awmifYcdkifoefrm\/ tom;u ododomomnKdí ESmacgif;jym;NyD; rsufvkH;arS;onf/
yxrausmif;om;u ykd;ay:yvif t0gazsmYazsmYtusÐudk vufarmif;vdyfwif 0wfqifxm;onf/
vufaumuf0wfü aiGa&mifem&D taumif;pm; ywfxm;\/ tusÐtdwfay:wGif jr§m;o@mefuvpfESifY ywfum;
azmifwdef csdwfxm;\/ cg;wGifvnf; rD;cdk;a&mif befaumufykqdk; pnf;xm;\/
'kwd,ausmif;om;\ toGifu tvGefEGrf;onf/ cg;ü csnfvkHcsnfuGufusJ? udk,fü ta&mifrvGifaom
aumfvmwyf ydwf½SyfjzL? ydwf½SyfjzLxuf vuf,ufyifnKd tay:0wftusÐ? þonfwdkYudk 0wfqifxm;onf/
jrif;vSnf;ab;rS vlBuD;udk ai;Munfhaeaom yxrausmif;om;onf olYxH csOf;uyfvmaeaom 'kwd,
ausmif;om;tm; owdrjyKrd/
'kwd,ausmif;om;u yxrausmif;om;\ ykckH;udk ½kwfw&uf ykwfvdkufNyD; ESKwfquf\/
]] a[Yaumif ESif;aiG? bmai;aewmvJ }}
½kwfw&ufjzpfojzifY ESif;aiGonf xdwfvefYwkefvSKyfoGm;\/
]] aMomf ...tm bcuf? rif;rvJ tvefYwMum;uGm }}
bcufu oabmuspGm &,fonf/
]] igu tvefYwMum; rvkyf&ygbl;? ½dk;½dk;ESKwfqufwmyg? rif;bmomrif; idkifaeNyD; veYfwm }}
]] ig ridkifygbl;? Munfhaewm }}
]] [kwfygw,f Munfhaewm? at;av ai;aewmaygY? rif;rvJ naewdkif; 'Djrif;vSnf;eJY 'Daumifrav;udkyJ
ai;aewmyJ }}
ESif;aiGu rjiif;bJ NyKH;\/ xdkYaemuf ½dk;om;pGm 0efcHonf/
]] [kwfw,f? naewdkif; 'Djrif;vSnf;eJY 'Daumifrav;udkyJ ig vmai;Munfhrdw,f? bcufa& bmaMumifYvJ
rodbl;? 'Daumifrav; EkEki,fudk jrifpuwnf;u igYpdwfxJrSm oem;aerdw,f }}
]] rif;u bmvdkY EkEki,fudk oem;ae&wmvJ }}
]] bmaMumifYvJ? b,fvdkajz&rvJ rodbl; oli,fcsif;? wdkYausmif;udk olajymif;vmwm ESpfvyJ ½Sdao;w,f
r[kwfvm;? a&mufpu *g0efjymav;eJY? ausmif;om;awG 0dkif;oa&mfvdkY csKH;yGJcs idk&½Smwm ig owd&ao;w,f }}
]] 'gudk rif;u oem;ae&vm;? ½dk;&m,Ofaus;rSKt& r0wfbJ *g0efjym0wfvdkY ausmif;om;awG 0dkif;NyD;
oa&mfwm[m oa&mfwmawmif enf;ao;w,f? b,folu vGefvJ }}
]] bcuf? rif;u ajymvdkuf&if 'Dtwdkif;csnf;yJ? xm;ygawmYav? igu 'gudk oem;wmr[kwfbl;? tcktxd
nGeaYf ruvGv J Ykd olrY mS taygif;toif;&,fvYkd wpfa,mufrS r½Sad o;bl;? ausmif;qif;csed af wG? ausmif;tm;csed af wGrmS
axmifYxJykNyD;? wpfa,mufxJ ukwfukwfuav; ae½SmwmyJ }}
]] 'guawmYumG olu rmeBu;D wmud;k ? wdaYk usmif;olausmif;om;awGu olu Y kd oGm;ESKwq f ufac:ajymMuom;yJ?
oluudk raygif;oif;wm }}
]] EkEki,f rmerBuD;ygbl;? 'gawmY igodw,f }}
]] rif;odw,f? b,fvkdvkyfodovJ }}
]] [dkwpfaeYu ol acsmifxJrSmukyfNyD; pmzwfaewkef; igoGm;ESKwfqufw,f? igYudk olu tvefYwMum;
jyefMunfwh ,f? olrY suv f ;Hk awGrmS rmeudk igrawGUygbl;? aMumufaewm? vefaY ewmudyk J awGUw,f? olrY suv f ;Hk awGu
ywfcsmvnfaew,fuGm? olYMunfh&wm axmifacsmufxJ rdaewJY ,kefjzLrav;twdkif;yJ }}
ESif;aiG\ pum;aMumifY bcufu [uf[ufyufyuf&,fonf/
]] rif; bm&,fwmvJ bcuf }}
]] rif;pum;udk oabmusvdkYyg? rif; 'Daumifrav;udk tao;pdwf *½kpdkufykH&w,f? tJ'D*½kpdkufwm&JU
q,fykHwpfykHavmufrsm; rif; nGefYarudk *½kpdkuf&if 'DavmurSm nGefYaravmuf aysmfol½SdrSm r[kwfbl; }}
ESif;aiG\ rsufESmonf wif;rmoGm;onf/ bcufudk jyefajymaomavoHonf rodrom rmae\/
]] 'DrSm bcuf? rif; igYudk nGefYareJY rpeJYuGm? nGefYar[m igYoli,fcsif;yg? rif;vdkyJ igYtcspfqkH;oli,fcsif;yg}}
bcufu ESif;aiG\ wm;jrpfcsufudk yrmrjyKbJ quf&,f\/ &,fí tm;&rS qdkonf/
]] [kwfygw,f? rif;twGufawmY nGefYar[m oli,fcsif;yg? 'gayr,fY nGefYaruawmY rif;udk wjcm;
oli,fcsif;wumxuf ydkcspfw,f }}
]] [kwfvm; aMomf ...aMomf ...'gxuf rif;uaum nGefYarudk oli,fcsif;wumxuf ydkcspfw,f
r[kwfvm;? a[Yaumif bcuf ajzav }}
ESi;f aiG\ pum;onf bcuf\ t½SKu d uf kd xdomG ;[efwo l nf/ rsuEf mS u t&,frysuaf omfvnf; ½kww f &uf
tajzray;Edkif/
]] rSwfua&m rif; tajzray;EdkifawmYbl; r[kwfvm; bcuf }}
bcufu jyef&,f&if; ajzonf/
]] tajzay;Edkifygw,fuGm? iguawmY bGif;bGif;yJ? vlrsm;vdk [efraqmifwwfbl;? igq,fYav;ESpfom;
uwnf;u nGefYarudk BuKdufaewm? 'gayr,fY wdkY½GmrGefomrSm nGefYarwdkYu udk,fYv,fudk,fY,m xGef,ufpm;EdkifwJY
acsmifvnfoal wG? igu rkq;kd rom;? v,fuv l rD sK;d ? tck 'Dausmif;usawmYvJ igu ½Spw f ef; ESpcf gusxm;Ny;D axmifpmvdYk
ac:wJY or*¾ Ouú|? nGeaYf ru igYukd rrSe;f ygbl;? rSe;f jcif;rSe;f rifv Y kd ½kyaf csmpmawmfwYJ NrKUd ydik o
f m;udo
k m rSe;f rSmaygY}}
pum;tqk;H ü bcufonf qufvufí aygYaygYqq[efjzifY &,fae\/ bcuf\ pum;aMumifY ESi;f aiGonf
a'goxGuo f mG ;\/ od&Yk mwGif bcuf\ pum;&yfrS pum;wpfv;Hk udk trSwjf yKrad omaMumifY a'goxuf pdw0f ifpm;rSK
vGefuJum ar;rd\/
]] at; rif;eJY nGeaYf ruvJ ½GmrGeo f mu? EkEik ,fwu Ykd vJ ½GmrGeo f muyJ? EkEik ,feYJ nGeaYf rwdu Yk awmY cifw,f?
rif;eJY EkEki,fuawmY bmvdkY rcifovJ }}
&,faeaom bcuf\ rsufESmonf wnfoGm;\/ cPürl rJYNyKH;NyKH;í ajzonf/
]] apmapmu igajymNyD;yga&mvm;? nGefYarwdkYu udk,fYv,fudk,fY,m xGef,ufpm;EdkifwJY acsmifvnfolawG?
igu rkqdk;rom; v,fulvDrsKd;? EkEki,fwdkYu wdkY½Gmwpf0dkufu v,frSeforQudk vdkufydkifwJY v,fydkif½SifrsKd;? vkyfcGifrSm
raebJ ta0;uae tjrwfom vmvm,laewJY v,fydkif½SifrsKd;? igeJY b,fvkdvkyf eD;pyfrvJ }}
]] 'gayr,fY tck EkEki,fwdkYu ½GmrGefomrSmyJ aeMuw,f r[kwfvm; }}
]] tckrS jyefvmaeMuwmyg? t&ifu &efukefrSm aeMuwm? at; wdkY½GmtpGefrSm olwdkY bdk;bGm; vufxuf
uwnf;u Ncu H s,Bf u;D eJY tdrt f Bkd u;D wpfv;Hk awmY ½Sw d ,f? trsm; arwåma&pkNy;D used pf moifaY ewJY Ncu H s,Bf u;D eJY tdrtf Bkd u;D ?
tJ'D NcHeJY tdrfqDudk wdkY½GmoGm;awG b,folrS roGm;Mubl;? vlrajymeJY EGm;awmif roGm;bl;? EGm;jzwf&ifawmif
bkH;bkH;vJusaoatmif usdefpmoifYaewJY NcHeJY tdrf }}
bcuf\ avoHü a'goESifY emusnf;rSK vTrf;aeonf/ usdefpmoifYaeaom NcHESifY tdrf [laom
pum;qef;aMumifY ESif;aiGu qufvufar;rnf jyKonf/ ar;cGifYr&rD bcufu jzwfajym\/
]] a[m[dkrSm xGufvmNyD? rif;oem;aewJY EkEki,feJY rif;oli,fcsif; nGefYar&,f }}
oli,fcsif;ESpfOD;u ausmifawmifbuf wrmyifatmufü &yfaeMujcif;jzpfonf/ ajrmufbuf½Sd
ausmif;aqmifBuD;rS wrmyifwef;udk jzwfum ausmif;olav;ESpfOD; oGufoGufxGufvmae\/
wpfO;D u tom;nKo d nf/ ud, k v f ;Hk ud, k af ygufu awmifw Y if;jynfNh zK;d tcsK;d usonf/ tkyaf umif;aom qHyifukd
½dk;½dk;,Of,Of xkH;aESmifjyKjyifxm;onf/
tjcm;wpfO;D u tom;jzLonf/ ud, k v f ;Hk ud, k x f nfu ao;ao;oG,o f ,
G ?f ydeo
f nf[yk if qdEk ikd o
f nf/ acgif;rS
qHyifonf *kwfausmfí ykckH;xdp t½SnfcHxm;onfh tar&duef qHawmufykH jzpfonf/
ESpOf ;D vk;H onf vG,t f w d u
f , kd pf D vG,v f sujf zpf\/ ESpOf ;D vk;H yif ausmif;jyifoYkd oGuo f u
G af vQmufvmMuonf/
tom;nKn d Kad usmif;olu omref oGuo f u G af vQmufvmaomfvnf; tom;jzLjzLuav;ru rajy;½kw H rnf ½Sad e\/
jrif;vSnf;teD;odkY tom;jzLjzLuav;ru t&ifa&mufoGm;\/
jrif;vSnf;ab; ajrjyifü pdwfwdkpGm &yfaeol vlBuD;u usm;[def;onfhtvm; qD;Budrf;\/
]] rdEki,f ...eifbmvkyfaewmvJ? ausmif;qif;wm MumvSNyDaum [if }}
rdEki,fac: uav;rav;onf bmrQ jyefrajz/ vlBuD;a½SUwGif ,dkY,dkY&yf&if; udk,fuav;u qwfqwf
wkefae½Sm\/ acgif;uav;url aemufodkYvSnfhNyD; tm;udk;&mudk ½Sm[efwlonf/
aemufrS tom;nKn d KEd iS Yf ausmif;olu a&mufvmonf/ xdu k av;ru at;csr;f wnfNird pf mG 0ifajzay;\/
]] uRefrwdkY enf;enf;aemufusoGm;ygw,f OD;av;? ausmif;qif;ayr,fY r½Sif;wJY tu©&mocsFmwpfyk'fudk
q&mOD;wifnGefYudk ar;aeMuvdkYyg? q&mu tao;pdwf½Sif;jyaeawmY enf;enf; aemufusoGm;ygw,f }}
vlBuD;onf ajz½Sif;ol ausmif;oltm;rl jyefrajym/ EkEki,fbufom vSnfhatmf\/
]] bmidkifaewmvJ? wufav jrefjrefwuf? ½Gma&muf&if ae0ifawmYr,f }}
wrmyifatmuf½Sd oli,fcsif;ESpfa,mufteuf bcufu &ifY&ifYoD;oD; rSwfcsufcsonf/
]] wd&pämefBuD;? udk,fYorD;tay:awmif udk,frMuifemwwfwJY vlYbDvl;BuD; }}
ESif;aiGurl wvSyfvSyf ckefaom&ifESifY EkEki,fudk Munfhaeonf/
EkEik ,fonf wkew f ek , f if,if ,d, Yk u Ykd ikd ;f udik ;f ESiYf ukyu f yk uf av; jrif;vSn;f ay:odYk wufomG ;\/ jrif;vSn;f ay:
a&mufrS oli,fcsif;ESpfOD;½Sd&m wrmyif&dyfqD wpfcsufvSrf;Munfhonf/
vlBuD;u EkEki,f Munfhonfudk jrifoGm;onf/ EkEki,f Munfh&modkY oluvnf; vdkufMunfhonf/
ausmif;0if;twGif;ü tjcm;ausmif;olausmif;om; wpfOD;rQ r½SdawmY/ xdkYaMumifY wrmyif&dyfrS Munfhae
Muaom vli,fESpfOD;rSm odomay:vGifaeonf/
vlBuD;onf rsufarSmifMuKwfí cufxefpGmjzifY vli,fESpfOD;udk jyefMunfhonf/
ESif;aiGu vsifjrefpGm rsufESmvTJvdkufonf/ bcufurl rNyKH;wNyKH;ESifY cg;axmufvsuf jyefMunfhonf/
vlBu;D u jrif;vSn;f ay: csmueJ vSnw hf ufomG ;onf/ jrif;vSn;f onf Nird u Yf eJ aemufoYkd edru Yf somG ;Ny;D aemuf
t½Sdef,lum a½SUodkY ajy;qGJxGufcGmoGm;\/
oJxlaomvrf;twdkif; jrif;vSnf; xGufcGmaysmufuG,foGm;onftxd tom;nKdnKdESifY ausmif;olonf
ai;Munfhusef&pf\/
wrm&dyfü bcufvnf; ESif;aiGudk ESKwfqufonf/
]] udkif; igvJ oGm;OD;r,fuGm }}
]] a[Yaumif bmvJ? jrif;vSnf;qdyf igvdkufydkYay;r,fav? rif; ½Gmrjyefbl;vm; }}
]] [ifYtif; ...'Dnae wdkY tpnf;ta0;udpö ½Sdao;w,f }}
]] bmvJ rif;wdkY bmvkyfMuOD;rvdkYvJ }}
]] aMomf ...NrKdUydkifom;yDyD pyfpkvdkufwm? rif;tazudk ajymjyvdkufyg? wdkYu olykefrxygbl;vdkY [kwfvm;?
at; zufqpfqefu Y siaf &;? jynfov Yl w
G vf yfa&;tzGUJ vdYk trnfawmY cHxm;Ny;D ? zufqpfvw G v
f yfa&;? jynfoq Yl efu Y siaf &;
vkyfaewJY tzGJUBuD;udkawmY enf;enf;yg;yg; a0zefaew,fvdkY? [m; [m; ...}}
bcufonf wrmyif&dyfrS cGmum ausmif;BuD;bufudk xGufcGmoGm;\/
ESif;aiGu acgif;cg&if; usef&pfonf/ olYxHodkY tom;nKdnKd ausmif;olu csOf;uyfvm\/
olu pufbD;udk qGJ,lum axmufudk rwifvdkuf\/
]] aMomf ...eif rjyefEdkifao;bJudk; ESif;aiG }}
]] jyefawmYrvdkYygyJ nGefYar? eifaum rjyefao;bl;vm;? q&mrBuD; xGufvmwmvJ rawGUao;bl; }}
nGefYaru ausmif;qDodkY wpfcsufvSrf;MunfhNyD; ajzonf/
]] bcufwdkY udpöaMumifY q&mrBuD; rjyefEdkifao;bl;? ½kH;cef;xJrSmyJ ½Sdao;w,f? at;[,f ESif;aiG eif
bcufudk ajymvdkY r&bl;vm; }}
]] bcufudk ig bmajym&rSmvJ }}
]] bmajym&r,fqdkwm eifodom;yJ? q&mrBuD;u pdwfylaew,f }}
]] pdwfrylygeJY nGefYar&,f? q&mrBuD;&JU apwemudk bcuf odygw,f? NyD;awmY q&mrBuD;udk bcufu
MunfnKdav;pm;ygw,f }}
]] 'Dvdkqdk&ifawmY NyD;wmygyJ? iguawmY pdwfylrdw,f }}
]] eif bcuftwGuf pdwfylw,fqdkwm 'Daumifod&if odyf0rf;omoGm;rSmyJ }}
nGefYar\rsufESmonf wnfNidrfusoGm;onf/ ESif;aiGu nGefYar pdwfqdk;oGm;oavm[k pl;prf;Munfhonf/
pdwfqdk; rqdk;[krl rod? nGefYar\rsufESmu txl; wnfNidrfae\/ rsufESmenf;wl wnfNidrfaomavoHESifY nGefYaru
ar;onf/
]] eif bmqdkvdkwmvJ ESif;aiG }}
ESif;aiGu &,foGrf;aoG;NyD; ajz&\/
]] tvum;aemufwmyg nGeaYf r&,f? tJ'v D dk rsuEf mS xm;eJY rMunfyh geJ?Y uJ ...igjyefr,f? eifvu kd cf rYJ vm;}}
nGefYaru ESKwfjzifYrajzbJ acgif;ndwfjy\/
wydkYwGJrdkY aeu tusapmonf/ aetus apmonfhenf;wl ESif;jrLwdkY a0vmykH apmonf/
ausmif;rS ajrmufqo D Ykd xGuv f maomvrf;onf vrf;[kom qd&k aomfvnf; oJjzLjzLxlonfh obm0 c&D;wm
i,fomwnf;/
pufb;D udw k eG ;f &if; ESi;f aiGonf olaY b; rvSr;f rurf;rS wnfwnfNird Nf ird af v; avQmufvu kd yf gvmol nGeaYf rudk
wpfcsufMunfhrdonf/
ajrvwforl Ykd tom;u nufnufnKo d nf/ nKad omfvnf; arG;nif;½Srd ;f í jymjrvef;qef;onf/ rsuaf wmif
raumYyg? od&Yk mwGif rpif;yg/ rsuaf wmifr½Snyf g? od&Yk mwGif rwdyk g/ rsuo f m;u jzLí rsuq f u
H MunfMunfnKo d nf/
tom;t&nfuo YJ yYkd if MunfMunfnKad vonf/ cE¨mud, k f vk;H vk;H uspu
f spf jynfjh ynfwh if;wif;ESiYf þtom;nKrd av;
tay: ESif;aiGonf oHa,mZOf BuD;oifYorQ BuD;\/ rSefonf? oHa,mZOf BuD;oifYorQ BuD;onf/ NyD;awmY nKdnKd
nufnuf wnfwnfNidrfNidrf½Sdaom nGefYarESifY twl½Sdwkdif; olYpdwfonf at;csrf;onf/ olYpdwf rat;csrf;&onfrSm
wpfyg;ol wpfa,mufaMumifYomwnf;/
nGefYaru olYudk pl;pl;&J&J jyefMunfhNyD; ar;onf/
]] eif bmawG awG;NyD; idkifvmaeovJ ESif;aiG }}
]] aMomf ...tif; ...[dk'if; eif ...eif ...½GmrGefomudk rjyefbl;vm; nGefYar }}
]] tqef;vkyNf y;D ar;ovm; ESi;f aiG? aeYwikd ;f ½Gmuae ausmif;wufausmif;jyefzYkd jrif;vSn;f c igrwwfEikd bf ;l ?
bcufvdk tcsdefrawmf tcsdefawmf vrf;avQmufjyefzdkYuvJ igu rdef;uav; r[kwfvm;? q&mrBuD;tdrf vmaeNyD;
igausmif;wufaewm eifodom;yJ? bmvdkY 'Dar;cGef;udk ar;&wmvJ }}
ESi;f aiGonf ½kww f &uf rajzEdik /f vdrnf m&ef BuK;d pm;Munfah o;\/ od&Yk mwGif pl;pl;&J&J Munfah eaom rsuvf ;Hk
nKdnKdwdkYudk olu rvdrf&J/ rqDrqdkif 0efcHjcif;ESifY pajz\/
]] ig trSefudk 0efcHr,faemf nGefYar }}
]] tif;av ajym }}
]] EkEki,fudk ig odyfoem;wmyJ }}
]] aMomf ...}}
]] [kwfw,f? EkEki,fudk ig odyfoem;wmyJ? bmaMumifY oem;rdrSef;vJ rodbl; nGefYar&,f? eif igYudk
r&,feJYaemf }}
nGefYarurl tomt,m &,fonf/ ol&,fjcif;udk olom odvdrfYrnf/
]] a[m eif igYudk &,faeNyD }}
]] ajymygav? ajymrSmom qufajymprf;yg }}
]] tif;ygav? bmrS qufajymp&m r½SdawmYygbl;? EkEki,fudk ig oem;rdw,f? 'gygyJ }}
nGefYaru acwårl Nidrfae\/ cPürl toHxGufatmif &,fjyef\/
]] nGefYar eif &,fjyefNyD? ig pdwfqdk;vmNyDaemf }}
xdktcgusrS nGefYaronf ydkrdk &,fonf/
ausmif;vrf;ESifY rdwD¬vm - ompnf vrf;rtqkH; "mwfqDqdkifauGU a&mufvmMuNyD/
olu &yfvdkufonf/ nGefYaruvnf; &,fjcif;udk &yfvdkuf\/
nGefYaru yifudk,frl[eftwdkif; jyefvnfí wnfMunfpGm qdkonf/
]] ig&,fwmudk pdwfrqdk;ygeJY ESif;aiG? apmapmu eifyJ ajymcJYw,f? ig pdwfylwm bcufod&if ol
odyf0rf;omrSmyJqdk? 'DvdkyJav EkEki,fudk eifu oem;w,fqdkwm od&if EkEki,fvnf; odyf0rf;om½SmrSmyJ }}
olu em;rvnfpGm nGefYarudk jyefMunfhrd\/
nGefYar\ rsufESmu wnfNidrfaeonf/ rsufESmenf;wl rsufvkH;nKdwdkYuvnf; wnfNidrfaeonf/
wnfNidrfpGmyif nGefYaru ESKwfqufonf/
]] uJ ...ig oGm;awmYr,f? tdrfxdatmif vdkufydkYzdkY rvdkygbl; oli,fcsif;&,f }}
nGefYaronf olYudk ausmcdkif;í rdwD¬vm - ompnf vrf;twdkif; taemufbufodkY avQmufjyefoGm;onf/
olu acwå idkifusef&pf\/ xkYdaemuf pufbD;udkwGef;um tm;,lckefwufvsuf ta½SUbufodkY OD;wnfí
eif;onf/
uHaumif;onf[k qdk&rnf/ olYpufbD;OD;ESifY tjyif;armif;ESifvmaom ½Srf;jynfe,fbufwufonfh
ukefum;BuD;wpfpD;\ acgif;onf oDoDav;yGwf vGwfoGm;onf/
um;'½dkifbmu a½SUodkY rMunfhbJ aemufjyefvSnfhí qJa&;onf/
]] rat? acG;rsKd;av;? eifaowm ta&;rBuD;bl;? ig trSKywfaeOD;r,f }}

‰
tcef; ( 5 )

ESpfOD;olUxH

aemufwpfywfcefYtMum ausmif;tm;aom paeaeYwpfaeYü jzpfonf/


ompnfNrKdUrS xGufum ompnf - uavm vrf;rBuD;twdkif; ta½SUbufodkY ESif;aiGonf pufbD;udk
oGufoGufuav; pD;vmonf/
nae okH;em&DcefY½SdNyD/ aqmif;\ usaerSm ryljyif;vS/ odkY&mwGif olYudk,fürl acR;wdkY pdkYae\/
ompnfrS xGufvmuwnf;u vrf;av;wGif opfyifBuD; 0g;yifBuD;wdkY ½Sm;yg;vmonf/ ta½SUbufodkY
qufeif;avav opfyif&dyfwdkY uif;rJYvmavav jzpfonf/
um;vrf;onf rD;&xm;vrf;udk jzwfí awmifbufodkY auGUNyD; ta½SUbufodkY ajzmifYajzmifYjyefajy;jyefonf/
vGifjyifajymifajymif ukef;acgifacgifudk jzwfajy;aeaom vrf;ab;0J,mü t&dyfay;onfh rnfonfhtyifrQ
r½Sd/
um;vrf;wpfzufwpfcsuf½Sd uGif;rsm;qDüvnf; rnfonfhpdkufcif;ysKd;cif;udkrQ rawGU&/
ESif;aiGu ywf0ef;usifudk txl;wvnf *½krpdkufbJ pufbD;udkom oGufoGufeif;vmonf/
wpfcgw&H wpfpD;wavawGU&aom jrif;vSnf;wdkYudk ausmfwufonf/ wpfcgw&H t½SdefravsmYbJ
armif;vmaom ukefum;BuD;rsm;aMumifY vrf;ab;qif;ay;&onf/
rsm;aomtm;jzifYrl vrf;onf ½Sif;í ajzmifYvnf;ajzmifYonf/
rdepf 20 cefY eif;cJY&NyD;aemuf jrLvTrf;aom ½Srf;½dk;rawmifwef;BuD;udk aemufcHjyKvsuf pdrf;pdrf;tkyftkyf
wnfaeaom ½GmrGefomudk ta0;rS vSrf;jrif&onf/
ESif;aiG\ ajcwdkYu ydkoGufvmí pufbD;onfvnf; ydkjrefvmonf/
½GmrGefomteD; uyfvmaomtcg 0J,m ½SKcif;onf rodrom ajymif;vdkufvm\/
vuf,mbuf½dS uGi;f wdu Yk acgifjraJ cgifonf/ ywfMum;tufaomajr0,f &mawmfq;l yifwo Ykd m rif;rlae\/
vuf0JbufwGifrl pdkufcif;rsm;udk BuKd;Mum;awGU&onf/
oD;OD;p ukvm;yJcif;rsm;? pdrf;0g0gEdkifaom ajymif;zl;awmrsm;? ajr0g0g ajymifajymifwGif wpfxGmwpfrdkuf
pdrf;jrjr½Sdonfh eHeHESifY aEGMuufoGefcif;rsm;/
½GmteD; a&mufvkqJü ukuúKd? wrmESifY aygufyifwdkY um;vrf;ab;wGif wpfyifp ESpfyifp ay:vmonf/
tkyfvdkuf qdwfwdkYu jrufpm;aeonf/ qdwfausmif;om;wpfOD;u ajrurÁvmay:wGif ususeexdkifNyD;
wrmyifpnfudk ausmrSD&if; tdyfaysmfae\/
ESif;aiGonf um;vrf;rS zJxGufum ½Gmxdyfü pufbD;ay:rS qif;vdkufonf/ ½GmwGif;odkY 0ifaomvrf;rSm
oJxlaomaMumifY pufbD;eif;ír&/
ESif;aiGonf vrf;twdkif; pufbD;udkwGef;um avQmufvmcJYonf/
½Gmv,f½Sd t"du& refusnf;yifBuD;atmufü &yfvdkufonf/ vuf,mbufü ql;jzLESifY uEÅm&yifykwdkY
edreYf rd u
Yf su
J sJ abmifcwf&x H m;aom tdr0f if;½So d nf/ tdr0f if;qdo
k nfxuf wJ0if;[k ac:&rnf xifonf/ taMumif;rSm
0if;twGif;ü ajrpdkufwJi,fwpfvkH;om ½SdaomaMumifYwnf;/
ESif;aiGonf 0if;twGif;odkY 0ifvdkufNyD; pufbD;bJ(vf)udk uvifuvifjrnfatmif ESdyfonf/
wJ\ ajrmufbufü wpfpkHwpfpkudk wukef;ukef;vkyfaeaom xbD&ifvsm;ESifY rdef;rBuD;wpfOD;u cg;qefY
vSnfhMunfhonf/
]] b,folvJ? aMomf ...NrKdUydkifom;av;ygvm; }}
rdef;rBuD;u ESif;aiGtm; &if;ESD;pGm todtrSwfjyK ESKwfqufonf/
ESif;aiGonf pufbD;udk EGm;csnfwdkifü axmifxm;cJYNyD; rdef;rBuD;\ teD;odkY uyfoGm;onf/
]] BuD;awmf tvkyfrsm;aevm; }}
]] tif;aygYawmf? eufjzefaps;ydkYzdkY pDpOfaewm }}
ESi;f aiGu a':jrudk wpfcsuf pl;pdu k t f uJcwfonf/ a':jronf wpfpw Hk pf&mudk zk;H uG,&f ef BuK;d pm;aeonf[k
olYpdwfu xifaeonf/
ESif;aiGvnf; trlt,majymif;vsuf aygYaygYqq[ef &,fí ajymonf/
]] uRefawmfuvnf; pum;pyfrdvdkY a&mufwwf&m&m ar;wmyg? rod&wJYtdrfqD tvnfoGm;vdkYa&m
jzpfrwJYvm;? uRefawmf nGefYarwdkYtdrfbuf oGm;vdkufOD;r,f }}
ajymajymqdkqdkESifY ESif;aiGonf NcHwGif;rS xGufcJYonf/
NcHjyif vrf;ay:a&mufaomtcg rnfonfhbufodkY oGm;&tHY[k ESif;aiG ½kwfw&uf rqkH;jzwfEdkif/
a':jrudrk l nGeaYf rwdt Yk rd b f uf oGm;vku d Of ;D rnf[k olajymcJo Y nf/ nGeaYf rwdt Yk rd o
f nf awmifbuf ½Gmt0ifü
½So
d nf/ ,ckuo YJ Ykd ausmif;ydw&f ufrsm;wGif nGeaYf r ½GmjyefaeavY½rdS eS ;f vnf; oloo d nf/ awmifbufjyefavQmufvQif
nGefYarwdkYtdrfqD vG,fvG,fulul a&mufoGm;Edkifonf/ xdkYaemuf xm0pOf wnfNidrfaom nGefYarem;xkdifí ol
at;at;aq;aq; pdwfcsrf;ompGm pum;ajymaeEdkifonf/
þonfudkodvsuf olYpdwfu ajrmufbufodkY oGm;csifaeonf/ ½Gmajrmufydkif;odlY wpfcgrQ olra&mufbl;/
½Gmajrmufyikd ;f ü EkEik ,fwt Ykd rd f ½Sad umif;½Srd nf/ ½Sv d Qiv
f nf; ol0ifa&muf vnfywfciG ½Yf adS omtdrf r[kw/f odpYk Ofvsuu f
olYpdwfu ½GmajrmufbufqD olYudk aoG;aqmifac:iifaeonf/ aemufqkH;wGifrl olu pdwftvdkudk tavQmYay;
vdu k of nf/ ra&mufz;l ao;aom ½GmajrmufbufqD avQmufvmcJo Y nf/ avQmufvmpOfu &ifrmS vnf; odro Yf rd NYf ird NYf ird Yf
&dyf&dyfckefae\/
rdepfESpfq,fcefY avQmufrdonfqdkvQifyif ½GmqkH;oGm;onf/ ½GmqkH;aMumif;udk tdrfajcESifY yifBuD;yifvwfwdkY
½kwfw&uf jywfoGm;onfu oauFw edrdwfjyae\/
a½SUürl uswfwD;jyifESifY zkef;qdk;awmwdkYu qdwfokOf;pGm qD;BuKdapmifYvifY\/
½GmpGeüf &yfvsuf usyw f ;D jyifEiS Yf zke;f qd;k awmwdu Yk dk ausmuf m ESi;f aiGu arQmMf unfo h nf/ xdck Püyif ol&Y ifu
wdk;wufckefvmonf/
twefa0;&mwGif rykrjrifY yiftkyfpkwdkY 0dkif;&Hvsuf nKdrSKdif;jrifYrm;aom tdrfBuD;wpfaqmifonf ESif;jrL
jymjymwdkY vTrf;NcKHvsuf xD;xD;csnf; &yfwnfae\/
ckefaom&if? 0ifpm;aompdwf? wkefvSKyfaom cHpm;rSKwdkYESifY ESif;aiGonf tdrfBuD;udk ai;Munfhaerd\/
xdpk Of tdrBf u;D qDrS jrif;vSn;f wpfp;D xGuv f monfukd awGU&\/ oJxal om vrf;Murf;twdik ;f jrif;vSn;f onf
tjyif;ajy;vm&m aemufaMumif;ü zkHcdk;wdkY axmif;axmif;tltl xusef&pf\/
½Gme,ferd w d o
f Ykd jrif;vSn;f uyfvmaomtcg ESi;f aiGonf apmifjcrf;yifBu;D wpfyifukd uG,í f apmifMY unfo h nf/
jrif;vSnf;armif;olrSm olawGUaeus toufav;q,fcefYvlyif jzpfonf/ aemufydkif; xdkifckHay:wGif
okefokefrSKefrSKefESifY vdkufygvmolrSmvnf; olawGUzl;NyD;aom pdwfwdkonfh EkEki,fwdkY zcifwnf;/
jrif;vSnf;ay:ü þESpfOD;omygonf/
jrif;vSn;f onf olu Y v kd eG íf ½Gmvrf;auGUü aysmufu, G o
f mG ;onfEiS Yf wpfNyKid ef uf ESi;f aiGonf apmifjcrf;yif
tuG,frSxGufNyD; tdrfBuD;qDodkY oGufoGufavQmufvmcJY\/
tdrfBuD;teD;a&mufrS tdrfNcH0if;wGif;rS tyifwdkYonf ydkí jrifYvmonf/ olwdkYay: ausmfrdk;aeaom
tdrfBuD;uvnf; ydkjrifYvmonf/
teD;a&mufygrS NcpH nf;½d;k udk oJupJG mG jrif&onf/ NcpH nf;½d;k wpfavQmuf av;vufrcefY Asu½f adS om a&eHow k f
opfom;ysOfrsm;udk xdk;pdkufumxm;onf/ ysOfcsyfrsm;udk apYpdyfpGm pdkufxm;aomaMumifY twGif;odkY cGif;rjrifEdkif/
ysOcf sywf ikd ;f \xdyu f vSo H mG ;yrm ½SL;cReaf e\/ tjrifu Y vlvufwpfazmifpm ½So d nf/ þonfukd tm;&ao;[efrwl/
½SL;cRefaom opfysOfpnf;½dk;xdyf wpfavQmufü wpfaycefY xyfjrifYaom oHql;BuKd;wef;onf 0ef;&Hvnfvmvsuf
½Sdaeao;onf/
tdrfwpfckudk um&Hxm;onfxuf axmifwpfckudk um&Hxm;onf[k ESif;aiG\pdwfü xifjrifrdonf/
tdrfBuD;½SifwdkYonf bZmudk aMumufvefYaeygoenf;/ aMumufvefYaeygoenf;/
Ncw H cH g;Bu;D u Nc0H if;xufyif ydjk rifaY o;onf/ opfabmifwiG f oGy½f u kd x
f m;onf cdik cf efvY aS om wHcg;Bu;D wnf;/
wHcg;BuD;onf tjyifavmuudk jywfom;wduspGm jiif;y,fxm;onfh[ef wif;MuyfpGm ydwfxm;vsuf½Sdonf/
ESif;aiG tygt0if vlom;tm;vkH;twGuf jywfom;wduspGm jiif;y,fvsuf ydwfxm;av[efwum;/

tcef; ( 6 )

cifwef;&dyf0,f

ESif;aiGtwGuf þwGif c&D;qkH;&rnfuJYodkY ½Sdonf/


ESif;aiGu ajrmufbufodkY arQmfMunfh\/ tvGefa0;&mü xkH;azG;azG;ESifY apwDBuD;wpfqludk zl;awGU&onf/
apwDBu;D wpf0u kd ½f dS ajrrsm;rSm usww
f ;D jyifrsm; r[kwMf u/ oJ0ef;ajrwGif pdu k cf if;ysK;d cif;wdYk pdr;f pdr;f pdpk kd ½Sad eMuonf/
pdkajyaom oJ0ef;ajrESifY þrSmbuf uswfwD;ajrMum;wGif cifwef;edrfYedrfYu rsOf;ajzmifYyrm wm;qD;jcm;em;
xm;vsuf½Sdonf/
cifwef;wcdkwGif aygufyifESifY vufyHyifwdkY ap;yspf tajc0dkif;vsuf ½SifoefaeMuonf/
xlxaJ om jr½Gu½f üHk aygufyiG w Yf Ykd &J&eJ aD eMuonf/ xdek nf;wlpmG yif vufyu H ikd ;f wH½n S wf u Ykd vnf; ywåjrm;yGiYf
rsm;udk tNyKdiftqdkif qif,ifxGef;yxm;\/
cifwef;wpfckvkH;onf tvQHNiD;NiD; xdef0if;aeonf/
&nf½G,fcsufuif;rJYpGmESifY ESif;aiGonf cifwef;qD avQmufvmcJYonf/
cifwef;tajcwGif prf;acsmif;i,fysufysufudk rarQmfvifYbJ awGU&onf/
prf;acsmif;i,fwGif;ü a&r½Sd/ ajrürl tpdk"mwf rukefao;/
ESif;aiGonf prf;acsmif;i,f ab;tvdkuf cifwef;wpfavQmuf qufavQmufvmonf/
tnmajrü BuD;jyif;onfrSm Mumaom ESif;aiG\ ESm0wGif &eHYoufouf &vmonf/
ESif;aiG\ajcrsm; wkefY&yfoGm;onf/ csKdcsKdat;at;ESifY aqG;aqG;ajrUajrUEdkifaom oDcsif;oHav;wpfckudk
Mum;vdkuf&aomaMumifYwnf;/
]] oDwm ...oDwm ...jrtvm;? Mum ...Mum ...Mum ...ig;yg; }}
½dk;vGef;pif;vGef;aom BuKd;oDcsif;wpfyk'frS tp pmom;rsm;om jzpfygav\/
oDcsif;oHu xyfrH ay:vmjyef\/
]] oDwm ...oDwm ...jrtvm;? Mum ...Mum ...Mum ...ig;yg; }}
a&xJodkY ausmufp&pfcJwpfvkH; usoH ay:vmonf/
oDcsif;oHrl xyfay:rvm/
ESif;aiGu &yfjrJ&yfvsuf qufem;axmifonf/
oDcsif;oHrl xyfray:vm? xyfay:rvmyg/
½SKdufoHoJYoJY xGufay:vm\/ ½SKdufoHonf wjznf;jznf; us,favmifvmonf/ xdkYaemuf yDovSaom
idknnf;oH/
yxrüaomf ESi;f aiGonf Muufo;D xoGm;\/ aemufaMumif; jyefvn S ahf jy;rnf[yk if pdwu f ;l ao;\/ od&Yk mwGif
olYrsufvkH;rsm;u o@mefwpfckudk t&ifjrifrdoGm;\/
acsmif;i,fudk ausmfvsuf orkH;udkif;wpfckonf nGwfusae\/ opfudkif;ab; acsmif;pyfajrrdkYrdkYay:wGif
xdko@mefu idkifidkifav; xdkifae\/
ESi;f aiGonf o@mef½&dS modYk pdwt f m;xufoefpmG oGm;onf/ o@mefonf ESi;f aiG\ ajcoHukd Mum;onfEiS Yf
wNyKdifeuf acwåwkefvSKyfoGm;NyD;aemuf ae&mrS xajy;onf/
ESif;aiGu vSrf;atmfonf/
]] rajy;eJYav? rajy;ygeJY EkEki,f? udk,fyg ESif;aiGyg? a[m ...tvdk }}
ajy;wufoGm;aom EkEki,fonf wpfpkHwpfckESifY cvkwfwdkufvJonf/ vJ&mrS jyefxajy;&ef BuKd;pm;onf/
odkY&mwGif ajcwpfvSrf; rvSrf;EdkifrD auG;nGwfusoGm;\/
ESif;aiGu EkEki,f teD;odkY a&mufoGm;\/
EkEki,fonf b,fzuf ajcusif;0wfudk olYvufuav;rsm;ESifY qkyfudkif&if; emusifjcif;udk wif;qnf
ESdyfuGyf[ef atmufESKwfcrf;rsm;udk tay:oGm;rsm;ESifY cJxm;\/
olaumifo Y m; ESi;f aiGonf EkEik ,f\ tyg;wGif &yfaerdNyjD zpfonf/ &yfaerdonfuvGí J bmqufvyk &f rSe;f
rod/ cPMumrS tpGrf;ukefowådESifY xpfxpfaigYaigYar;onf/
]] odyf ...odyfemoGm;ovm;? EkEk ...EkEki,f? udk,f ...udk,f ...udk,f bmvkyfay;&rvJ }}
EkEki,fu olYudk jyefrajz/ jyefívnf; armYrMunfh/ emaeaom ajcusif;0wfudkom vufuav;rsm;ESifY
qkyfe,fjrJ qkyfe,faeonf/
ESif;aiGu ajcmufuyfaeaom vnfacsmif;udk ½Sif;atmif wHawG;rsKdcsNyD; cufcJyifyef;pGm xyfajym&jyef\/
]] udk,f bmvkyfay;&rvJ EkEki,f? tdrfjyefrvm;? vdkufydkY ay;r,favaemf }}
cufcJpGm ajymvdkuf&aomfvnf; olYtoHü u½kPmtjynfh yg0ifaeaMumif; olodonf/
EkEki,fu olYudk jznf;nif;pGm apmif;apmif;armYMunfhonf/
MunfhprsufvkH;rsm;u r&Jr0HYonfh tm;i,faom rsufvkH;rsm;omjzpfonf/ olYrsufvkH;rsm;ESifY rsufvkH;csif;
&ifqdkifrdonfh cPü EkEki,f\ rsufvkH;rsm; jyL;us,fum 0ef;0ef;vnfoGm;onf/ csufcsif;yif EkEki,fu rsufESm
vTJoGm;onf/
ESif;aiGu aumif;pGm wnfNidrfoGm;ayNyD/ xdkYaMumifY at;csrf;pGm ar;Edkifvm\/
]] udk,fYudk aMumufaeovm; EkEki,f? raMumufygeJY? udk,fu EkEki,fudk ulnDcsifvdkYyg? b,fvdkulnD&rvJ?
EkEki,f tdrfjyefcsifovm;? udk,f vdkufydkYay;r,fav }}
þtBudrfwGifrl EkEki,fonf a½S;OD;pGm wkefYjyefjcif;tjzpfESifY acgif;av;udk cgjyonf/
]] aMomf ...tdrfrjyefcsifbl;? 'gjzifY&if udk,f bmulnD&rvJ }}
EkEik ,fu acgif;udo k m qufcgonf/ xdaYk emuf BuK;d pm;í ae&mrS xonf/ ajcaxmufrS emusio f nfth vm;
pkwfoyfoHav; ay:vmonf/
EkEki,f jyefxdkifusroGm;rD olu EkEki,f\ udk,fav;xH 0ifyl;í xdef;rwfay;vdkufEdkifonf/
]] EkEki,fu tdrfjyefcsifao;bl; [kwfvm;? vm vm apmapmu EkEki,f xdkifaewJYae&mqD udk,fjyef
ac:oGm;ay;r,f }}
olu EkEki,fudk ,k,MuifempGm wGJac:,liifonf/ EkEki,fu rjiif;bJ ajcaxmYusKd; axmYusKd;ESifY
vkdufygvmonf/
olu EkEki,fudk prf;acsmif;i,fab; urf;ezl;wGif ae&mcsay;onf/ olae&mcsay;&mwGif EkEki,fonf
'Pf&m&í tm;i,faeonfh ,kefjzLrav;ozG,f ao0yf,Ofaus;pGm xkdif½Sm\/
EkEik ,f xdik af e&ma½SU wnfwh nfw h iG f vJNyKad eaom ork;H yifwpfyifrS tudik ;f onf prf;acsmif;udak usmv
f suf
nGwfusaeonf/ prf;acsmif; þae&mü a&Munf tenf;i,f tdkifaeonf/ obm0aMumifYr[kwf? a&qif;&m
tedrfYbufü oJ? ½THUESifY ausmufa&maom vlYvuf&m wrHao;ao;av; wpfck½Sdonf/ wrHi,fonf wpfxGm
ausmaf usmo f m½S\d / wrHqnfxm;aom a&teufrmS vnf; wpfxmG xuf yd½k rdS nf r[kw/f rnfojYkd zpfap Munfvifaom
a&tdkifuav;wpfckrl ½Sdae\/
a&tdkifwGif;ü vufyHyGifYeDeDrsm; aygavmay:ae\/ MumyGifYeDeD[k xifjrif,lqaomf ,lqEdkif\/
ESif;aiGu EkEki,fudk auseyfpGmNyKH;vsuf Munfhonf/
EkEki,fu rsufvTmcsxm;\/ rsufvTmcsxm;aomaMumifY ½SnfoG,faumYysHaom rsufawmifrsm;rSm ydkrdk
xif½Sm;ae\/ tom;u qGwfqGwfjzLonf/ jzLvGef;ojzifY ajzmYum aoG;rS ½Sdygavoavm[k xif&onf/ ykckH;xd
aeaom qHyifu eufeufarSmifae\/ tom;jzLvGef;aomaMumifY qHyifonf ydkrdkeufarSmifaeonf/ qHyifu
eufeufarSmifaomaMumifY tom;u ydyk kd jzLjzLazG;aejyef\/ jzLazG;ydev f saom yg;jyifwiG f taMumpdr;f uav;rsm;udk
twdkif;om; jrifae&\/
ESif;aiGu xyfrHNyKH;vdkufNyD; ar;\/
]] 'Dtdkifuav;udk EkEki,f qnfxm;wmvm; }}
EkEki,fu acgif;ndwfjy\/
]] 'DvufyHyGifYawGudkvJ EkEki,f csxm;wmaemf }}
EkEki,fu acgif;ndwfjyjyefonf/
]] EkEki,f odyf pdwful;aumif;wmyJ? vufyHyGifYuav;awGu MumeDyef;uav;awGeJY odyfwlwmyJ }}
EkEki,fu acgif;om ndwfjyjyef\/
olu 'kwd,rdÜ EkEki,fudk Munfhrdonf/
apmapmu ½SKdufoHMum;cJYonf/ idknnf;oHudkvnf; em;ESifY qwfqwfMum;cJY&onf/ EkEki,f\ ½SKdufoHESifY
idknnf;oHom jzpfoifYonf/ ½SKdufcJYidkcJYaomf EkEki,f\ rsufawmifaumYwdkYwGif rsuf&nfO cdkwGJaewefaumif;\/
rsuaf wmifaumYrsm;wGif rsu&f nfO r½Sad wmYonfw h ikd af p? yg;EkEx
k uf rsu&f nfaMumif; tpteudk awGUzdaYk umif;\/
odkY&mwGif EkEki,f\ rsufawmifwdkYwGif rsuf&nfO rwif/ yg;EkEkxufvnf; rsuf&nfaMumif; tpteudk rjrif/
EkEki,f rsufESmav;onf jzLae azsmYae azG;aeonfrSwpfyg; tjypfuif; oefYpifae\/
ESif;aiGu bmpum; quf&rSef;rodbJ twefMum Nidrfae\/ xdkYaemufrS ajymonf/
]] udk,fYemrnfu ESif;aiGwJY? EkEki,f udk,fYudkawmY rSwfrdygw,faemf }}
EkEki,fu acgif;qwfqwf ndwfjy\/
ESif;aiG pdwfr½SnfawmY/ ,kefjzLri,fu ½GHUvGef;tm;BuD;awmYvnf; olu &Jvmonf/
ESif;aiG olYnmvufjzifY EkEki,f\ b,fykckH;udk qkyfudkifvkdufonf/ b,fvufz0g;jzifY ikYHaeaom EkEki,f\
ar;udk rum tomt,m yifYwifvdkufonf/
]] EkEik ,f tcktxd ud, k u
Yf kd pum;wpfv;Hk rS rajymao;bl;? ud, k uYf kd rke;f ovm;? 'grSr[kwf aMumufaeovm;
EkEki,f }}
olu ar;udk vufz0g;ESifY rçwifxm;aomaMumifY EkEki,f\ rsufESmav;onf armYarmY½Sdae\/ xdktcg
oG,f½Sif;aom vnfwdkifuav;onf qefYqefYaMumYaMumY ½Sdae\/
EkEki,fonf pif;usaeaom rsufawmif½Snfrsm;Mum;rS rsufvkH;jymrsm;ESifY oludk jyefMunfhaeonf/
rsufvkH;onf 0ef;0ef;rvnfawmY/ tm;tifrl r½Sd? Munfvifjcif;ESifY oefYpifrSKonfum; ½Sdae\/
olu wkdufwGef;onf/
]] ajymyg EkEki,f? udk,fYudk pum;wpfcGef; ESpfcGef; ajymprf;yg }}
EkEki,fu olYudk pdkufomMunhfaeonf/ rwkefrvSKyfbJ pdkufMunfhae\/
olu tenf;i,f xdwfvefYoGm;onf/ rwkefrvSKyf pdkufMunfhaeaom EkEki,fudk xdwfvefYoGm;onf/
]] EkEki,f udk,fajymaewm Mum;&JUvm;? udk,fajymaewmudkvJ em;vnf&JUvm; }}
EkEki,fu ar;udk rçwifxm;aom ESif;aiG\vufudk olYvufuav;wpfzufjzifY tomt,m z,fonf/
xdkYaemuf ykckH;udk udkifxm;aom ESif;aiG\ vufudkvnf; z,f½Sm;ypf\/
EkEki,f auseyfap&ef olu tavsmYay;NyD; ukd,fudkvnf; tenf;i,f aemufqkwfvdkuf\/
awGawGav; ai;Munfhae&mrS EkEki,fonf wjznf;jznf;csif; NyKH;onf/ NyKH;vdkufaomtcg eD&Jaom
ESKwfcrf;yg;uav;rsm; ao;oG,faumYysHoGm;onfh tvSudk ESif;aiGudk owdjyKrdonf/ yg;yg;MunfMunfESifY t&nfvJY
pDn½D n
S af om oGm;av;rsm; ay:vmaomaMumifY rsuEf mS av;onf ydrk Ekd ek ,f cspo f em;zG,f aumif;vmonfuv kd nf;
ESif;aiG jrif&\/
ESif;aiGuvnf; pdwfaygYyg; ½Tifvef;pGmESifY NyKH;\/
]] udk,fYudk pum;ajymygOD; EkEki,f }}
EkEki,fonf NyKH;&if;rS wdk;wdk;av; jyefar;onf/
]] Eki,f bmajym&rvJ }}
]] wpfckckajymyg? ckeifu udk,far;wmudkjzpfjzpf ajzyg }}
EkEki,fonf ajrjyifudk pdkufMunfhNyD; olYudk,fol ajym[ef qdk\/
]] udk,fYemrnf ESif;aiGwJY? udk,fYudkawmY rSwfrdw,faemf ...wJY }}
EkEki,fu olYudk jyefarmYMunfhNyD; at;csrf;pGm ajzonf/
]] udk,fYudk Eki,f rSwfrdygw,f? NyD;awmYvJ raMumufawmYbl; }}
]] raMumufawmYb;l [kwv f m;? raMumufawmYb;l qdak wmY tpwke;f uawmY aMumufw,faygYaemf? [kwv f m;}}
]] udk,fYudk aMumufwm r[kwfygbl;? Eki,fu tm;vkH;udk aMumufwm }}
]] tdk tm;vkH;udk aMumufw,f? bmawGudk aMumufwmvJ Eki,f }}
]] tm;vkH;udk aMumufygw,fqdkrS udk,fYudk Eki,f bmxyfajym&OD;rSmvJ }}
EkEki,f\ ajymykHaMumifY olu oabmusoGm;onf/
]] [kwfyg&JUav? udk,fuvJ jrefrmpum; rwwfwmusaewmyJ? aMomf Eki,f? udk,fvJ xkdifr,faemf }}
olu rwfwwf&yfvsuf ½SdqJrdkY cGifYawmif;NyD; EkEki,f\ teD;ü 0ifí ,SOfwGJxdkifonf/
EkEki,fu ruefYuGuf/ odkY&mwGif acgif;av;udk orifvnfjyefvSnfhí tdrfBuD;bufodkY Munfhonf/
cifwef;ESifY tdrfBuD;rSm tawmfav;yif vSrf;onf/ onfrSaeMunfhu tdrfBuD;udk aumif;pGmawGUEkdifonf/
tdrfBuD;qDrS MunfhvQifrl opfyif? csKHi,frsm; uG,faeaomaMumifY olwdkYudk jrifEdkifrnf r[kwf/
EkEki,fonf acgif;av; jyefvSnfhvdkufNyD; olYudk Munfhí oufjyif;av;csonf/
]] Eki,f tdrfudk aMumuf&ovm; }}
]] tdrfudk aMumuf&wm r[kwfbl;? azazYudk aMumuf&w,f }}
]] ckeifu Eki,fwdkYazaz jrif;vSnf;eJY xGufoGm;wm udk,fawGUcJYw,f }}
]] [kwfw,fav? 'gaMumifYvJ Eki,f 'Dae&mudk vm&JwmaygY }}
]] 'Dae&mudk vmwm Eki,fazazu rBuKdufbl;vm; }}
]] azazu Eki,fudk b,fudkrS xGufwm rBuKdufbl;? Eki,fudk tdrfxJrSmyJ aeapcsifw,f? ausmif;ae
&wmawmif Eki,f idkvGef;vdkY }}
]] 'Dvkdqdk Eki,fwdkYazazu odyfqdk;wmaygY }}
]] [ifYtif; azazu rqdk;ygbl;? Eki,fudk odyfcspfygw,f }}
EkEki,f\ pum;rSm a½SUaemufrnD[k ESif;aiG xifonf/ odkY&mwGif bmrQawmY ra0zef/
aetwef uscaYJ omaMumifY ywf0ef;usiüf ESi;f rSKew f Ykd jymjyma0vmonf/ ta0;½Sd ½Sr;f ½d;k rawmifwef;Bu;D u
nKdnKdarSmifvmonf/
]] uJ udk,fYudk Eki,f pum;ajymNyD;NyD? Eki,f jyefawmYr,faemf }}
olu cGJ&rnfudk 0rf;enf;ouJYodkY ½Sdonf/ xdkYaMumifY awmif;yefonf/
]] udk,f ta0;BuD;uawmif pufbD;eJY vmcJY&wm Eki,f? cPav; aeygOD;vm; [if }}
EkEki,fu acgif;uav; cg&rf;onf/
]] awmfygpdkY udk,f&,f? awmfawmfMum azaz jyefvmvdkY jrifoGm;&if Eki,f 'ku©a&mufvdrfYr,f }}
þodkY qdkjyefaomf ol rwm;&ufawmY/
EkEki,fu ae&mrSx&ef jyifaomaMumifY olu tvdkufodpGmESifY EkEki,fudk vufwpfzuf urf;ay;onf/
EkEki,fu olYvufudk qGJ,ltm;jyKvsuf xonf/
]] Eki,f ajcaxmuf b,fYES,faeao;ovJ }}
]] enf;enf;yJ rsufawmYw,f? udpör½Sdygbl;? vrf;avQmufEdkifygvdrfYr,f }}
EkEki,fonf pum;tqkH;ü ESKwfqufonfh[ef NyKH;jyonf/
]] aMomf Eki,fa&? Eki,feJY udk,f oli,fcsif; jzpfNyDaemf? ausmif;us&if udk,fYudk ESKwfqufyg? tif;av p
ESKwfrquf&ifawmif udk,fu ESKwfquf&if pum;awmY jyefajymygaemf }}
EkEki,fu pum;rjyefbJ olYudk rsufarSmifav; rodromMuKwfí Munfhonf/
]] bmvdkY 'DvdkMunfhwmvJ Eki,f }}
]] udk,fu awmfawmf ydkwmyJ }}
]] udk,fu bmydkvdkYwkef; }}
]] ckvdk cifrifMuNyD;rS ukd,fYudk Eki,fu pum;rajymbJ aerSmwJYvm; }}
olu auseyfvGef;aomaMumifY toHxGufí &,fonf/
]] aumif;ygNyD? udk,f rSwfxm;ygYr,f? uJ Eki,f jyefawmYav? udk,f 'Du apmifYMunfhaer,f }}
EkEik ,fu olu Y kd vufuav;jyNy;D xGucf mG oGm;onf/ ajcrsuaf eaomaMumifY EkEik ,f\ ajcvSr;f rSm roGu/f
tenf;i,f axmYeif;axmYeif;vnf; jzpfaeonf/ wpfcsufwpfcsuf olYxHodkYvnf; vSnfhvSnfMunfhonf/
xdkpOf tdrfBuD;qDodkY a½S;½SKarmif;ESifvmaom jrif;vSnf;udk ta0;rS vSrf;jrif&onf/
olu vufyHyifpnfESifY udk,fudk uG,faevdkuf\/
c&D;wpf0ufoYkd a&mufaeaom EkEik ,fum; olx Y H vSnrhf Munfah wmY/ rsuaf eaom ajcwpfzufukd qumqum
qGJí tdrfBuD;\ NcHaemufydkif;qD tajy;av; 0ifa&mufaysmufuG,foGm;onf/
'Pf&m&aeaom ,kefjzLri,fonf avSmiftdrfqD ajy;0ifoGm;onfh ykH[efomygwum;/

tcef; ( 7 )

olYaMumifYwpfcuf

bcufwdkYwJodkY ESif;aiG jyefa&mufcsdefü ae0ifvkNyD/


wJwGif;rS bcufu xGufvmBuKdqdkonf/
]] a[Yaumif ESif;aiG? rif; b,fbuf oGm;aewmvJ? nGefYarwdkYtdrfvdkYawmY rvdrfeJYaemf? ig a&mufcJYNyD;NyD }}
ESif;aiGu rvdrf? trSefudk ½dk;om;pGm 0efcH\/ 0efcHpOf olYpdwfu 0rf;om*kPf,l auseyfvsufvnf;½Sdonf/
]] ig EkEki,feJY oGm;awGUwmyg }}
]] bm ...EkEki,feJY oGm;awGUwm? [m; [m; [m; ...a[Yaumif ESif;aiG? oli,fcsif;csif; rNzD;eJYuGm?
rif;u bk&ifYom;rdkY EkEki,ftazu olYNcHwHcg;udk zGifYay;rSmwJYvm; }}
]] olYtazu NcHwHcg;zGifYay;rS igu EkEki,feJY awGU&½dk;vm;? cufygbd bcuf&m }}
]] aMomf ...'Dvv kd m;? 'gjzifY rif;qdv
k w
kd mu rif;eJY EkEik ,f wpfae&mrSm wdww f wd af v; csed ;f awGUcJMY uw,faygY
[kwfvm; }}
aysmYaysmif;aom ESif;aiG\ o@mefonf tenf;i,f rmvm\/
]] bcuf? t&rf;rajymeJYuGm? EkEki,feJY igu csdef;awGU&atmif wdkYu &nf;pm; r[kwfao;bl;? &nf;pm;
rajymeJY? igu olYudk cspfawmif rcspfao;bl;? oem;wmyJ ½Sdw,f? rif;udk igajymNyD;yga&mvm; }}
bcufu &,fjyefawmYonf/
]] rif; bm&,fwmvJ bcuf }}
]] oabmusvu Ykd mG ? rif;u cspw f meJY oem;wm cGjJ cm;ajymaevdyYk g? aeygOD; rif;u tJ'v D kd cGjJ cm;ajymEdik &f atmif
cspfw,fqdkwm bmvdkY rif;odvdkYvm; }}
þtar;udk ESif;aiG rajzEdkif/ rajzEdkifaomaMumifY jyefar;\/
]] 'gjzifY rif;uaum odvdkYvm; }}
]] igu odvv Ykd m;? [m; [m; ...odwmaygYumG ? rif;eJY igeJY twef;wlayr,fY rif;xuf igu ESpEf pS Bf u;D w,f?
rif;xufawmY t&yfykoaygYuGm? tif; A[kokwawmY rif;xufomoa[Y armif&if }}
]] 'gjzifY cspfw,fqdkwm rif;u odoaygY }}
]] od½kHrubl;? cHawmifae&wm cifAs }}
]] bmajymw,f }}
]] aMomf ...cspv f Ykd cHae&w,f? igajymcJyY ga&mvm;? nGeaYf rudk ig q,fav;ESpo f m;uwnf;u BuKu d cf w
YJ mvd?Yk
BuKdufNyD;&if ...t[if; ...cspfvmwmyJ? tif; ...BuKdufpuawmY [dkvdkvdk 'DvdkvdkaygYuGm? BuKdufwmu bmvdkY
ajymvdkYr&bl;? wpfckckudk b0ifNidoGm;wmyJ? oem;w,fqdkwmuvnf; BuKdufwmyJuG? bk&m;pl; nGefYarudk ig
aomufjrifuyfwmuae BuKdufvmwm }}
ESif;aiGu bcufajymykHudk oabmusaomaMumifY &,f\/ bcufuom qufar;\/
]] uJ ...qdkprf;ygOD;? b,foGm;aewmvJ }}
yxraomf ESi;f aiGonf EkEik ,fEiS Yf rdrd trSew f ,f awGUcJ&Y yku H kd bcuf,aHk tmif ½Si;f jyOD;rnf Bu\H / xdak emufrS
EkEki,fESifY rdrdwdkY þ½GmwGif awGUEdkifonfhae&m½SdaMumif; vlrodvQif taumif;qkH;[k oabm&um vSD;vTJqdk\/
]] rif; r,kHvJ aeaygYav? igu EkEki,fwdkYtdrfudk pdwf0ifpm;vdkY oGm;Munfhwmyg? 'DrSm bcuf rif;udk
ta&;BuD;wm wpfckajymcsifvdkY ig ½GmudkvmcJYwm }}
ESif;aiGu rsufESmxm;udk wnfNyD; wJwGif;odkY 0ifoGm;aomaMumifY bcufvnf; vdkufvmonf/
wJwGif;½Sd uGyfyspfay: xdkifrdMuaomtcg ESif;aiGu bcuf\ rsufESmudk apYapYMunfhNyD; ar;onf/
]] rif; ½Gmudk b,ftcsdefxJu a&mufaevJ bcuf }}
]] bmvkyfrvdkYvJ? iga&mufwm rMumao;bl; }}
]] rif;bmvdkY igYudk vdrfwmvJ bcuf }}
]] a&m ...cufygbd? rif;udk igu bmvdkY vdrf&rSmvJ }}
]] at;yguGm? xm;ygawmY? rif;udk ig reufxu J NrKUd xJrmS a&m? wjcm;oli,fcsi;f awGtrd rf mS a&m vdu k ½f mS w,f?
rawGUbl;? 'gaMumifY wrif ½Gmudk igvdkufvmwm }}
]] igYudk rif;u bmvdkY vdkuf½Sm&wmvJ }}
]] tJ'g ajymcsifvdkYaygY? rif; tck bmawGavQmufvkyfaewmvJ }}
bcufu rajzbJ rsufarSmifMuKwf Nidrfae\/
]] rif; rajzcsiyf gbl;? iguyJ ajymygr,f? rif; tEÅ&m,fruif;wm wpfcck k vkyaf ew,f? [kww f ,f r[kwv f m;}}
bcufu rajz? ESif;aiGuom qufajymonf/
]] raeYnu azazeJY &JXmetkyf w,fvzD ek ;f ajymaewm ig pmzwf&if; wapYwapmif; Mum;cJw Y ,f? cyftyk t f yk f
ajymaevdkY roJuGJbl;? NyD;awmY azazajymwm wpfzufxJudk Mum;&wmrdkY wdwdusus rodbl;? t"dyÜg,f zrf;rdorQ
uawmY rif;eJY ausmif;om;or*¾ acgif;aqmifawG vSKyf½Sm;ykHtaMumif;yJ? rif;wdkYudk olwdkY rsufpda'gufaxmufNyD;
MunfhaeykH&w,f }}
pdwf0ifpm;pGm em;axmifae&mrS bcufonf aygYaygYqq udpöozG,f &,f\/
]] aMomf ...'gvm;? rif;udk [dkwpfaeYu igajymNyD;NyDyJ? wdkY bmrS rvkyfygbl;vdkY? &efukefu wufvmwJY
A-u-o u &JabmfawGvnf; jyefoGm;ukefygNyD }}
]] &efuek u f vlawG jyefomG ;wmawmY igvnf; odom;yJ? oufqikd &f mu pdw0f ifpm;aewmu &efuek u f vlawG
r[kwfbl;? ig 'DavmufyJ ajymcsifw,f? rif; em;vnfygw,f bcuf&,f }}
þtBurd w f iG rf l bcufonf odoo d mom idik u
f somG ;\/ oli,fcsi;f ESpOf ;D vk;H pum;rajymMuojzifY wJwiG ;f ü
qdwfNidrfaeonf/ odkY&mwGif qdwfNidrfjcif;onf NcH0rS a&;BuD;okwfysm 0ifvmaom ajcoHaMumifY ysufjym;oGm;onf/
NcHwGif;odkY oGufoGuf 0ifvmoludk bcufu udk,fYrsufpd udk,fr,kHouJYodkY ai;Munfhaeonf/ ESif;aiGuom
tmar#dwfoH jyK\/
]] [if ...nGefYar }}
nGefYar\ o@mefonf arm[dkufaeykHay:onf/ xm0pOf wnfNidrfaom toHrSmvnf; tenf;i,f
wkef,ifaeonf/
]] aMomf ...ESi;f aiGvnf; ½So d ud;k ? bcuf ½Gmxdyv f rf;ay:rSm &Jum;wpfp;D vmqdu k w f ,f? &JawG qif;aewke;f
ig vmajymwm }}
bcuf wkefvSKyfoGm;onf/ csufcsif;yif olYtrlt,mu oGufvufvm\/
olonf ESi;f aiGEiS Yf nGeaYf rwd\ Yk rsuEf mS rsm;udk pd;k &drpf mG awmif;yef[efMunfNh y;D wJaemufyikd ;f odYk 0ifajy;onf/
rMumrD olEiS t Yf wl vlwpfO;D xGuv f monf/ xdv k rl mS toufo;Hk q,fcef½Y í dS ½Gmom;wpfO;D [ef 0wfqifxm;
aomfvnf; tcsKd;tcsdwf odyfrusvS/
bcufu vSrf;atmfonf/
]] tar tar }}
NcHaxmifYrS olYtarvnf; ay:vm\/
]] bmvJ bcuf? tvefYwMum; }}
]] tcsdefr½Sdbl; tar? &JawGvmukefNyD? olYudk wpfae&m&m oGm;zGufxm;prf;yg }}
]] [JY igu b,foGm;zGuf&rvJ }}
]] aMomf ...taruvJ? ajymif;cif;wpfckck? 'grSr[kwf BuHcif;wpfckckxJaygY? oGm;awmY tar? a&tdk;
wpfvkH;vJ ,loGm;OD;? NyD;&if tar a&½GufNyD; jrefjrefjyefcJY Mum;vm; }}
a':jronf bmrQ jyefrajymawmYbJ oJtdk;wpfvkH;udk aumufudkifNyD; vlpdrf;udk ac:iifonf/
]] vm oli,f? BuD;awmfaemuf vdkufcJY }}
a':jrESifY vlpdrf;onf NcHaemufaygufrS vsifjrefpGm xGufcGmoGm;Muonf/
bcufu nGefYarESifY ESif;aiGudk awmif;yefonf/
]] ig aemufawmY tm;vkH;udk ½Sif;jyygYr,f? tckawmY cP £a`E´rysuf aeMuygOD;? NyD;awmY bmar;ar;
rajymMuygeJY? ig MunfhajzygYr,f }}
ESif;aiGu &ifwzdkzdkESifY em;axmifaeaomfvnf; nGefYaru 0ifajymonf/
]] wdYk £a`Er´ ysuyf gbl;? ysuaf ewmu eif? uJ oGm;? eifY ausmif;pmtkyaf wG ,lcYJ jrefjref }}
cPtMumwGirf l uGyyf spaf y:wGif ok;H OD;om; rifaoaoESiYf o½kyaf qmifaeMu\/
uGyyf spaf y:wGif bcufEiS Yf ESi;f aiGu arSmufvsu?f tu©&mocsmF pmtkyf wpftyk u f vSev f su/f
bcufEiS Yf ESi;f aiGonf azmifwed u f , kd pf ED iS Yf Avmpmtkyrf sm;xuf oJorJ rJ J ocsmF wGuaf eMuonf/
nGeaYf ru uGyyf spaf y:wGif jynfw h if;aom wifwpfjcrf;jzifY xkid v f suf cg;udk wpf0ufvn S uhf m ud, k af v;
rapmif;wapmif;ESiYf pdw0f ifpm;pGm ab;rSMunfah e\/
&Jtyk w f pfO;D acgif;aqmifvsuf aoewfuikd f &Jom;ig;OD; wJwiG ;f odYk 0ifvmMuonf/
nGeaYf ru tHMY o[efEiS Yf &Jtyk Ef iS Yf &Jom;rsm;udk Munfah eonf/
bcufu azmfa½G&if;ES;D pGmjzifY &Jtyk u f kd ESKwq f ufonf/
]] [m ...udx k eG ;f aomifygvm;? <uyg <uyg? bmudpö }}
touftpdwcf ef½Y dS &Jtyk f udx k eG ;f aomifonf olwt Ykd m;vk;H udk tuJcwfMunf\ h / ESi;f aiGukd jrifaomf av;pm;
,Ofaus;pGm ESKwq f uf\/
]] armifEiS ;f aiGvJ 'Da&mufaewmud;k ? OD;av;wdaYk wmY 0wå&m;½Sv d Ykd vm½Smwm }}
ESi;f aiGu bmudrk Q em;rvnf[ef yg;pyfta[mif;om;jzifY udx k eG ;f aomifukd jyefMunfah e\/
udx k eG ;f aomifu ]]uJa[Y}}[kqu kd m tcsuaf y;onf/
&Jom;av;OD;u aoewfrsm;udk tqifoifY owdjzifY udik u f m NcaH xmifrY sm;ü ae&m,lMuonf/ udx k eG ;f aomifu
ajcmufv;Hk jyL;udik &f if; wJwiG ;f odYk 0if½mS onf/ olaY emufrS pwif;*ef;udik f pmoifwpfO;D 0ifvu kd o
f mG ;\/
cPürl udx k eG ;f aomifonf pdwyf su[ f efEiS Yf jyefxu G vf m\/
bcufu cg;axmuf&if; toHrrmYwrmESiYf &efawGUonf/
]] 'DrmS udx k eG ;f aomif? cifAsm;rvJ uReaf wmfu Y ykd J vdu
k &f ef½mS aew,f? NrKUd xJrvJ uReaf wmfaY emufukd cifAsm;wdYk
cPcP waumufaumufvu kd wf ,f? tckvnf; ½Gmudk vdu k vf mjyefNyD }}
udx k eG ;f aomifu pdwq f ;kd [efrjybJ ppfar;onf/
]] 'gawmY igYn&D m wdu Yk 0wå&m;twdik ;f vky&f wmyg? tckvnf; 0wå&m;twdik ;f yJ ar;&OD;r,f? ½Gmudk rif;
b,ftcsed f jyefa&mufovJ armifbcuf }}
]] aeYvnfuwnf;uyJ? bmjzpfvv Ykd J }}
]] rif;wpfa,mufxJ jyefvmwmvm; }}
]] r[kwb f ;l ESpaf ,muf }}
]] wpfa,mufu b,fov l J }}
bcufu ESif;aiGudk ar;aigYjyonf/
udkxGef;aomifu ESif;aiGudk MunfhNyD; ar;onf/
]] olajymwm [kwfovm; ESif;aiG }}
]] [kwfygw,f OD;av; udkxGef;aomif? bmjzpfvdkYvJ }}
]] armifESif;aiG 'Da&mufawmY tdrfrSm wjcm; b,foludk awGUao;vJ }}
]] olYtaryJ awGUwmyJ }}
udkxGef;aomifonf qufrar;ao;bJ uGyfyspfay:rS pmtkyfrsm;udk Munfhonf/
]] tck bmvkyfaeMuwmvJ }}
ESif;aiGu ajzonf/
]] tu©&mocsFm wGufaeMuwm }}
]] ausmif;rSmvnf; twlwl wGufEkdifMuom;yJ? 'Dvm wGuf&ovm; }}
bcufu &,fNyD; ajzonf/
]] cifAsm;vJ odom;yJ udkxGef;aomif? uRefawmfu or*¾ udpöeJY twef;rrSefbl;? tck uRefawmf vGwfcJYwJY
ykpämawGudk ESif;aiGeJY nGefYaru jyay;aewm }}
udkxGef;aomifu nGefYarudk vSrf;Munfhonf/
nGefYaru udkxGef;aomifudk jyefrMunfhbJ bcufudkom vSrf;ajymonf/
]] eifu
Y kd vmjyay;&wmvJ pifppfawmY tydyk gyJ? eif tJ'D or*¾tvkyaf wGom aumif;aumif;vkyf Mum;vm;?
eif 'DESpfvJ pmar;yGJ usOD;rSmyJ }}
bcufu rcHcsif[efESifY nGefYarukd rsufapmif;xkd;Munfhonf/
udkxGef;aomifu ½kwfw&uf jzwfar;onf/
]] 'gxuf rif; taraum armifbcuf }}
]] tarvm;? a&cyfoGm;w,f? ajym&if;qdk&if; a[m[dkrSm tarjyefvmNyD }}
a':jronf a&tdk;½Gufvsuf NcHwGif;odkY 0ifvmNyD; &JtkyfESifY &Jom;rsm;udk a0cGJr&[efjzifY Munfhae\/
&Jtkyf udkxGef;aomifu a':jr\ acgif;xufrS a&tdk;udk ulnDcsay;vdkufNyD;rS ar;onf/
]] ta':a&? uRefawmfwdkY &Jom;awGudk jrifvdkY raMumufeJYaemf? ar;p&mwpfck½Sdw,f? 'DaeY armifbcuf
b,ftcsdef tdrfjyefa&mufovJ }}
ESif;aiG\ &ifxJ xdwfueJ jzpfoGm;onf/ a':jr\ tajzESifY rdrdwdkY pum;rnDaomf zkH;orQ ay:awmYrnf/
udkxGef;aomifonf tvGefyg;eyfvdr®maom &JtkyfwpfOD;ygaywum;/
bcufESifY nGefYarwdkY\ rsufvkH;rsm;ü pdk;&drfrSKay:aeaMumif; ESif;aiG owdjyKrdonf/
udkxGef;aomifurl a':jrudkom pl;pdkufMunfhae\/
a':jr\ rsufESmu ½SKHUrJYoGm;NyD; ajz\/
]] 'Daumif b,ftcsed f jyefvmw,fqw kd m usKyu f odEikd af ygif? pnf;urf;½Sw
d aYJ umifrS r[kwb
f ?J oGm;csiw
f YJ
tcsdefoGm;? jyefcsifwJYtcsdef jyef? vkyfcsifwm avQmufvkyf? olu usKyfom;r[kwfbl;? usKyftaz }}
[efaqmifonfavm? tu,favm rod/ a':jr\ toHü a'go&dyf ygae\/
udkxGef;aomifuom ravQmYao;bJ qufar;\/
]] bcuf jyefcsifwJYtcsdef jyefEdkif&atmif ta':Ytdrfu tjrJzGifYxm;ovm; }}
]] tdrfr[kwfbl; awmfa&U wJ ...wJ? zGifYxm;wm r[kwfbl;? wHcg;udk r½Sdbl;? rkqdk;rtdrf b,folcdk;urSvJ
vmrcdk;bl;? cdk;&ifvJ xbDpkwfyJ &rSmyJ }}
udkxGef;aomifonf acgif;ndwfvdkufNyD; qdk\/
]] 'gavmuf odcsifwmygyJ? armifbcufa& pdwfrqdk;eJYaemf? wdkYu 0wå&m;twdkif; ½Sm&wm }}
bcufuvnf; csKdcsKdomomESifY jyefaigY\/
]] pdwfrqdk;ygbl;Asm? uRefawmfwdkYuvJ 0wå&m;t& t½SmcHygoAs [J [J ...}}
udkxGef;aomifu &Jom;rsm;udk vufjyvsuf ½kyfodrf;ac:iif\/
]] aMomf armifESif;aiG? OD;av;wdkYeJY jyefvdkufrvm; }}
]] jyefawmY vdkufcsifw,f? 'gayr,fY uRefawmfYpufbD; ygvmw,f }}
]] pufbD;eJY jyef&if rdk;csKyfaerSmaygY? OD;av;wdkY um;aemufydkif;rSm wif,loGm;vdkY &ygw,f }}
ESif;aiGu acwåpOf;pm;onf/ trSefrSm olwdkYESifY jyefvdkufoGm;vQif obm0tusqkH;[k xif\/
]] 'Dvdkqdk&if aumif;om;yJ? uRefawmf jyefvdkufcJYygr,f }}
ESif;aiGonf bcufESifY nGefYarwdkYudk wpfcsufMunfhNyD; udkxGef;aomifESifYtwl wJwGif;rS xGufvm\/
ESif;aiGu olYpufbD;qD oGm;aomtcg udkxGef;aomifu &Jom;wpfOD;udk vSrf;ajym\/
]] a[Y armifodef;? NrKdUydkifom;av; pufbD;udk rif; wGef;,lcJYuGm? armifESif;aiG ...vm? wdkYoGm;ESifYr,f }}

tcef; ( 8 )

apmrda½Tb0if

wevFmaeY ausmif;jyefwufaomtcg ESif;aiGrSm txl;½Tifysae\/


,cifurl paeESiYf we*FaEGaeYrsm;udk ausmif;olausmif;om; trsm;enf;wl ESi;f aiG tESpo f ufq;Hk jzpfonf/
paeESiYf we*FaEGaeYukd wevFmaeYuwnf;u BuKw d ifarQm&f onf/ arQm&f ojzifY Mumonfxif\/ qdu k af &mufvmjyef
awmYvnf; aeukef ydkjrefvGef;onf[k atmufarY&onf/
cifwef;&dyf0,f EkEki,fESifY uRrf;od rdavcJY&aom paeaeYaemuf uyfvdkufygvmonfh we*FaEGaeYum;
ESif;aiGtwGuf rBuKHzl;atmif aeYwm½Snfonf/
xdkpaeaeYonfum; ESif;aiGtwGuf &ifckefzG,faom paejzpfcJY&onf/ bcuf\ wJüvnf; &ifckefcJY&onf/
bcufqo kd nfh owå0guvnf; bmawGavQmufvyk af eonfrod/ xdak eYnaeu jzpfyrHk mS nGeaYf rom tcsed rf D
vmru,fu b,ftajcqdk;udk qdkufrnfrod/
ESi;f aiGonf bcufukd used qf rJ \
d / trSeq
f vkd Qif tu,fí bcuf\ wJrS &mZ0wfrKS qefaom Zmwfvrf;om
0ifr½SKyfcJYvQif xdkaeYu BuKHcJY&orQrSm MunfEl;zG,f Zmwfvrf;omwnf;/ vGrf;armzG,f Zmwfvrf;omwnf;/
bcuf\ &mZ0wfrSKqefaom Zmwf½SKyfudk ESif;aiG tao;pdwf rod&ao;/ bcufurl ½Sif;jyygrnf[k
uwday;xm;onf/ we*FaEGaeYu bcuf NrKUd jyefrvmaomaMumifY bmrQ xyfrod&/ ½GmrGeo f modYk vduk o f mG ;&efvnf;
rjzpf/ ESif;aiG\ zcifonf pnf;urf;BuD;onf/ paeaeYü vnfywfonfudk cGifYjyKaomfvnf; we*FaEGaeYqdkvQif
tdrfjrJí pmusufaerS BuKdufonf/
aeYwm½Snfaom xdkwe*FaEGaeY wpfaeYvkH; ESif;aiG\ pdwfwdkY rNidrf/ tawG;u bcufqDodkYvnf;
a&mufoGm;onf/ avSmiftdrfqD jyefajy;avaom ,kefjzLri,fav;qDvnf; a&mufoGm;onf/
wpfnvGefajrmufí rdk;aomufNyD; wevFmaeYa&mufrSom ESif;aiG ½Tifysvmonf/
ESif;aiGonf pufbD;eif;í ausmif;odkY apmapm a&mufvmcJYonf/
,cifwkef;uvnf; ausmif;odkY apmapma&mufzl;onf/ xdkpOfwkef;url apmapma&mufí ausmif;rwufrD
&orQtcsdefü abmvkH;upm;&ef jzpfonf/ tm;upm;wm0efcH q&mu avabmvkH;BuD; xkwfray;vQifyif wif;epf
abmvkH;ao;ao;udk oli,fcsif;wpfpkwpfNyKHBuD; 0dkif;tkHum upm;í aysmfyg;jrJjzpfonf/
,ckrl abmvkH;upm;&ef r[kwf/ abmvkH;vnf; 0ifrupm;rd/ abmvkH; 0ifrupm;rdbJESifY &ifrSmawmY
armaeonf/
&yfaeus wrmyifatmufrS ESif;aiGonf arQmfonfhaZmESifY armaerd\/
ola&mufpu tjcm;ausmif;om;ausmif;olwdkY wpfa,mufwavom a&mufMuao;onf/ ,ckrl
wjznf;jznf;ESifY vlpkHvmí ausmif;0if;twGif;ü pnfum;qlnHvmonf/
jrif;vSnf;wpfpD;qdkufvmwdkif; ESif;aiGu arQmfvifYjcif;BuD;pGmESifY vSrf;vSrf;Munfhonf/ arQmfvifYcsuf
vGJ&onfcsnf; jzpfonf/
EkEki,fwdkY\ jrif;vSnf;u ay:rvmao;/
ESif;aiGu vufywfem&Dudk Munfhonf/ 9 em&D xdk;vkNyD/
q&m q&mrrsm; pkHMuNyDjzpfonfhtjyif aemufqkH;rS vmavY½Sdaom ausmif;tkyfq&mrBuD;yif a&mufcJYNyD/
q&mrBuD;ESifYtwl nGefYarvnf; ygvm\/
nGefYaru wrmyifatmufrS olYudk vSrf;jrifaomfvnf; £a`E´&&yif q&mrBuD;ESifYtwl ausmif;wGif;
0ifoGm;\/
rMumrD ausmif;wufacgif;avmif; xdk;onf/
ESif;aiGu twef;qD roGm;ao;bJ ZGwfay apmifYae\/
jrif;vSnf;um; ay:rvm/ jrif;vSnf;tpm; NzD;xm;jcif;r½Sdaom qHyif? royfr&yfaom t0wftpm;? ykqdk;
wdkwkd? ykckH;wpfzufu vG,ftdwfvG,fum vufwpfzufu zdkifwGJydkufvsufESifY ausmif;rD&ef okwfokwfESifvmaom
bcufom ay:vm\/
bcufu ESif;aiGqD a½SU½SKvmonf/
]] ausmif;wufwm MumNyDvm; ESif;aiG }}
]] odyfrMumao;ygbl; }}
]] rif;u bmvdkY twef;xJ r0ifao;wmvJ }}
]] rif;udk apmifYaewmaygY }}
þwrmyif&dyfü ESif;aiG rnfolYudkapmifYaerSef; bcuf aumif;pGmodonf/ cgwdkif;qdkvQif olYxkH;pHtwdkif;
&,farm aemufwwf\/ ,ckrl r&,frNyKH;bJ qdk\/
]] awmfprf;yguGm? 'gxuf owif;xl;xl;axGaxG bmrsm;Mum;ao;vJ }}
]] bmowif;vJ }}
bcufu acgif;wpfcsuf ukwfvdkuf\/
]] at;uGm xm;ygawmY? wdkY aemufrS ajymMu&atmif? uJ vm aemufusaeNyD? twef;xJ 0ifMu&atmif}}
ESif;aiGu ausmif;0if;tjyifodkY wpfcsuf arQmfMunfhvdkufao;onf/ xdkYaemuf bcufESifYtwl ausmif;qDodkY
a&mufvmcJY&awmY\/
twef;wdkYom wpfckNyD;wpfck ajymif;oGm;onf/ EkEki,fum; ay:rvm/
pdk;&drfpdwfESifY ESif;aiG\ &ifrSm ylavmifaeonf/
EkEki,f bmaMumifY ausmif;rwufoenf;/ raeYu ajcem raysmufaomaMumifYavm? odkYr[kwf .../
ESif;aiGonf 0if;tvkHcwfxm;aom EkEki,fwdkY\ NcHBuD;udk jrifa,mifrdonf/ jiif;y,fpGm ydwfxm;aom
NcHwHcg;udkvnf; trSwf&rdonf/ ausmif;vmBuKdwdkif; pdwfwdkaom rsufESmxm;jzifY okefrSKefaeonfh EkEki,f\
zcifudkvnf; owd&onf/ cifwef;&dyfü EkEki,fajymcJYaom pum;wpf&yfudkvnf; Mum;a,mifvm\/
]] azazu Eki,fudk b,fudkrS xGufwm rBuKdufbl;? Eki,fudk tdrfxJrSmyJ aeapcsifw,f? ausmif;ae&wm
awmifrS Eki,f idkvGef;vdkY }}
EkEki,fudk tdrfxJrS tdrfjyif roGm;apcsifaom? ausmif;yif rxm;csifaom EkEki,f\ zcifonf EkEki,fudk
rnfoEl iS rYf Q &if;ES;D qufqo H nfuvkd nf; BuKu
d rf nfr[kw/f txl;ojzifY rdru
d o
YJ Ykd a,mufsm;av;rsm;ESiYf qufqo
H nf
udkvnf; BuKdufrnfr[kwf/
wpfaeYnaeu rdrdESifY EkEki,f awGUMuonfudk jrifoGm;ygoavm/ jrifoGm; odoGm;aomaMumifY ausmif;okdY
rvTwfavjcif;yifavm/
odkYavmodkYavm awG;onfh pdk;&drfpdwfaMumifY ESif;aiGonf q&mrsm; oifMum;jyoonfudk xdxdrdrd tm½kH
rpdkufrd/
odkYESifY aeYvnfausmif;qif;csdefom a&mufvmcJY\/
bcufu ESif;aiGudk qGJac:vm\/
ausmif;\ vuf,mbuf taemufrsufESmqDü vl½Sif;onf/
wpfae&mwGif at;at;aq;aq; xdkifrdMurS bcufu pajymonf/
]] ESif;aiG rif; igYudk pdwfqkd;aevm; }}
]] bm bmjzpfvdkY igu rif;udk pdwfqdk;ae&rSmvJ }}
]] rodygbl;av? 'DaeY rif;trlt,mu wpfrsKd;jzpfaevdkY }}
pdwfr½SnfonfhMum;rS ESif;aiGonf &,fcsifoGm;rd\/aMomf ...vlqdkonfrSm udk,fYtod ukd,fYtm½kH?
udk,fYt"dyÜg,fESifY udk,fpDomygwum;/
]] rif;u bmvdkY igpdwfqdk;aew,fvdkY xif&wmvJ }}
bcufu av;eufpGmjzifY olYudk Munfh\/
]] rif; wu,f igYudk pdwfrqkd;bl;aygY? [kwfvm; ESif;aiG }}
]] aeygOD;? rif; bmvdkY 'Dar;cGef;udk ar;ae&wmvJ }}
bcufu NyKH;jcif;r[kwfbJ rsufESmudk wGefYvdkufonf/
]] rif;udk ig 0efcHr,f ESif;aiG? wpfaeYu rif;udk ig vdrfcJYrdw,f }}
]] aMomf ...[kwfvm; }}
]] rceJYygeJY ESif;aiG? bmyJjzpfjzpf rif;eJY nGefYaru igeJY wjcm;vlwpfa,mufudk u,foGm;cJYw,f }}
bcuf\ pum;aMumifY ESif;aiG pdwf0ifpm;vmonf/
]] b,fvdk b,fvdk? igeJY nGefYaru rif;eJY wjcm;vlwpfa,mufudk u,foGm;cJYw,f [kwfvm; }}
]] tydak wG ajymraeygeJY ESi;f aiG? rif; aumif;aumif;&dyrf yd gw,f? raeYu wdzYk u G af y;vdu k wf YJ vl[m awmxJu
vlwpfa,mufyJ? ½Sif;½Sif;ajym&&if NrKdUxJu awmxJa&mufaewJY vlwpfa,mufyJ }}
ESif;aiGu acgif;udk av;av;ndwfjyNyD; ar;\/
]] 'Dtwdkif;qdkawmY rif;u 'DvlawGeJY qufoG,faew,faygY? [kwfvm; bcuf }}
]] rif;udk rvdrfygbl;? [kwfw,f? wdkY qufoG,faew,f }}
]] bcuf&,f rif;Opömu tEÅ&m,frBuD;bl;vm; }}
]] tEÅ&m,fBu;D ygw,f oli,fcsi;f ? 'gayr,fY ,kMH unfrKS ½w dS YJ vlwpfa,muf[m tEÅ&m,fukd raMumufygbl;}}
ESif;aiGu bcufudk Munfhonf/ bcuf\ rsufESmu cgwdkif;ESifY rwl/ txl; wnfMunfav;eufae\/
ESif;aiGu oufjyif;½SKdufNyD; ajym\/
]] 'gjzifY rif;u olwdkY0g'udk vufcHNyD; olwdkY&JU tJ ...ygwD0ifjzpfaeNyDvm; }}
bcufu acgif;cgonf/
]] ig olwdkYeJY qufoG,faew,fvdkYom ajymwm? olwdkY0g'udk vufcHw,f? olwdkY ygwD0ifjzpfw,fvdkY
rajymao;bl; }}
]] EdkY rif;u bmvdkY olwdkYeJY qufoG,fae&wmvJ }}
]] olweYkd YJ rqufo, G vf Ykd wdu
Yk b,foel YJ qufo, G &f rvJ? NrKUd u tmPm&aewJY aumifawGu bmvkyaf eovJ?
wpfEdkifiHvkH;udk rMunfheJYuGm? wdkY rdwD¬vm ompnfe,fawG Munfhprf;? b,folawG BuD;pdk;NyD; bmawGvkyfaeMuovJ?
igar;r,fuGm? wdkYNrKdUe,f&JU e,f½Sify,f½Sif[m rif;taz NrKdUydkif OD;wifarmifvm;? q&mcgvm; }}
ESif;aiGu rajzbJ Nidrfae\/ bcufuom qufajymonf/
]] rdwD¬vm ompnfe,fudk wpfBudrfu azvSwdkY azjrwdkYqdkwJY "m;jy*dkPf;u BuD;pdk;w,f? aemufawmY
vrf;Advk Bf u;D vdaYk c:wJY vlrukd Bf u;D u pd;k pHw,f? olu &JabmfjzLawGeYJ yif;Ny;D azvSwYkd azjrwdu Yk kd ESrd yf pfcw
YJ ,f? Ny;D awmY
olvkyfcsifwm avQmufvkyfwmyJ r[kwfvm;? olvJ olYudk,f&HawmfawGeJY twl oJawmaps;v,faumifrSm r½SKrvS
ypfowfccH &YJ jyefw,f? tckaawmY q&mcgwd&Yk UJ q&m q&mxdeu f rif;rlaejyefNy?D wdu
k v f ukd w
f YJ "m;jyawG? owfvu kd w
f YJ
vlawG? ,lvdkufwJY r,m;i,fawG? at; q&mxdefuawmY &efukeftpdk;&txd aygufwJYvlqkdawmY ydkNyD;awmY
wefcdk;BuD;wmaygY }}
ESi;f aiGu pum;0ifjzwf rajymbJ em;axmifae\/ pifppfawmY bcufajymorQrmS oloNd y;D onfcsn;f jzpf\/
bcuf av&yfoGm;rS ar;onf/
]] tJ'gawG igodNyD;ygNyD? 'geJY rif; tckvkyfaewmwJY bmqdkifvJ }}
]] qdkifygaomfaum ESif;aiG? 'gawGtm;vkH;udk wkdYu vufydkufMunfhae&rvm;?at;av rif;vdk NrKdUay:u
rawmifYrw raMumifYrus ae&wJY t&m½Sdom;wpfOD;taeaeYawmY em;vnfrSm r[kwfbl;? awmuwufNyD;
ausmif;ae&wJY wdkYtm;vkH;uawmY odw,f? nGefYarawmif odw,f? cHp&m½Sd&if wdkYawmu tjrJcHae&w,f? wdkY
wpfoufvkH; vufydkufMunfhNyD; acgif;ikHYcH raeEdkifbl; }}
ESif;aiGu pdwfysufpGm acgif;cgonf/
]] bcuf rif;pum;awGu EdkifiHa&; pum;awGyJ? ig EdkifiHa&;udk pdwfvJ r0ifpm;bl;? em;vJ rvnfbl;?
ajymvJ rajymeJYuGm }}
]] 'Dvakd wmY rwm;eJY oli,fcsi;f ? rif;u Ekid if aH &;udk pdwrf 0ifpm;bJ aeEdik o
f u
l ;kd ? em;rvnfbv
J J aeEdik o
f u
l ;kd ?
wdkYu pdwfr0ifpm;bJ aevdkYudk r&bl;? em;rvnfbJvJ raeEdkifbl;? wwfEdkif&ifawmY rif;vdkyJ vdrfvdrfrmrmeJY pmyJ
BuKd;pm;aecsifygw,f? abmvkH;av; uefvdkuf? bDtuf(pf)at aoewfuav;eJY iSufypfxGufvdkuf? bdkifpukwf
Munfhvdkuf? wrmyifatmufuae EkEki,fudk ai;vdkuf? NyD;awmY pmar;yGJawG atmifvdkuf? [J [J igvJ rif;vdkawmY
aecsifom;aygY }}
ESif;aiGu a'gyGoGm;onf/ a'gooHESifY ajym\/
]] a[Yaumif bcuf? rif; igYudk &efpaewmvm; }}
]] r[kwf&ygbl;uGm? igu ½Sif;jyae&wmyg }}
]] rif; ½Sif;jyykHu igYudk apmfum;ovdk jzpfaew,f }}
]] onf;cHyg oli,fcsif;&m? ig wu,f½Sif;jyaewmyg? at; udk,fcsif;pmEdkifatmif ig wpfckajymr,f }}
]] ajymcsifajym? rajymcsifaeuGm }}
]] rif;uvJ odyf uRJNrD;wdkwmyJ? ig wdkwkdyJ ajymjyygYr,f? [dknaeu wdkYzGufay;vdkufwJYvl[m wpfBudrfu
rif;wdkYvdk igwdkYvdk a[m'Dausmif;u ausmif;om;a[mif;wpfOD;yJ? rif;u ompnfa&mufvmwm ESpfESpfyJ½Sdao;awmY
odrSmr[kwfbl;? olu wdkY½GmrGefom Zmwdom;yJ? raeYu rif;eJY nGefYar tultnDeJY olYudk igu,fEdkifcJYw,f? rif;udk
ig 'g ½Sif;jyw,f? rif; auseyfavmufNyDvdkY igxifw,f }}
ausmif;wufacgif;avmif;oH ay:vmonf/
oli,fcsif;ESpfOD;vkH; aeYv,fpm bmrQ rpm;&ao;/ odkY&mwGif ESif;aiGu rqm/ olYxuf cHEdkif&nf½Sdaom
bcufu ydkíyif rSKrnfr[kwf/
ESif;aiGu at;csrf;pGm ajymonf/
]] rif;u igYudk 'Davmuf ,kH,kHMunfMunf zGifYajymvdkY aus;Zl;wifygw,fuGm? wpfckawmY½Sdw,f bcuf?
t&rf;awG avQmufrvkyfeJY? rif; wpfckckjzpfoGm;&if ig pdwfcsrf;omrSm r[kwfbl;? nGefYarvJ pdwfcsrf;omr,f
rxifygbl;uGm }}
bcufu yifudk,frl[ef jyef0ifvmNyD; atmf&,fonf/
]] tJ'Dvkd wpfcgwav ig tm;wufatmif ajymjyay;yg oli,fcsif;? [kwfw,f [dkaeYu nGeYfar
vkyfoGm;ykHuav;udk ig rarYbl;? bk&m;pl; arcvmewforD;av;yJ? a[Yaumif 'gxuf 'DaeY rif;,kefjzLrav;
ausmif;rwufygvm; }}
]] at; ...tJ'gaMumifY igYpdwfxJrSm av;aew,f }}
]] 'gjzifY rif; olYudk cspfrdaeNyDaygY }}
]] rif;bkd;at bmqdkifvdkYwkef; }}
]] qdkifoaygYuGm? ig ajymcJYNyD;yga&mvm;? pdwfxJrSm av;av;? oem;yJ oem;oem;? 'g BuKdufjcif;tpyJ?
[m; [m; [m; }}
ESif;aiGonf bmrQjyefrajymbJ bcufESifYwl vdkuf&,fonf/
oli,fcsif;ESpfOD;onf &,farmí pdwfaygYyg;pGmjzifY ausmif;qD jyefavQmufcJYMu\/
nae ausmif;qif;csdefuswdkif; q&mrBuD;onf ½kH;qif;avYr½Sd/ rNyD;jywfao;aom ½kH;vkyfief;rsm;udk tcsdef
twefMumonftxd qufvuf vkyfudkifaewwfonf/
xdt k cgrsK;d wGif nGeaYf ronf ESi;f aiGuoYJ aYkd om oli,fcsi;f rsm;ESit Yf wl wpfcgw&H tdrjf yefEiS oYf nf/ rsm;aom
tm;jzifYrl pmMunfhwdkufodkYoGm;í pmusuf&if; q&mrBuD;udk apmifYaeavY½Sdonf/
,aeYnaewGifvnf; nGefYaronf ausmif;qif;csdefü vG,ftdwfuav;vG,fum pmMunfhwdkufqD ajcOD;
vSno hf nf/ ausmif;olausmif;om; twefpo J nftxd tcGit Yf a&;apmifaY eaom ESi;f aiGonf vsijf refpmG nGeaYf rqD
avQmufvmcJY\/
]] cPaeygOD; nGefYar? ig ajymp&m½SdvdkY }}
ajcpkH&yfvsuf nGefYaronf rsufvTmyifYí olYudkMunfhNyD; omomnifnifqdk\/
]] reufuwnf;u eif igYudk wpfckck vmajymr,fvdkY xifaeom;yJ? igawG;&if rSefwwfw,f ESif;aiG }}
ESif;aiGu t"dyÜg,fr½Sd wpfcsuf&,fvdkufNyD;rS awmif;yef\/
]] at; [kwfw,f ajymrvdkYyJ? 'gayr,fY ig reufu ausmif;wufaemufusoGm;vdkY }}
]] ausmif;wufaemufuswm igodygw,f? 'gayr,fY eif ausmif;a&mufwmawmY aemufrusygbl; }}
ESif;aiG bmrQjyefrajymbJ 0efcHí yg;pyfjzJ&,fae\/ nGefYaruom tvdkufodpGm qufar;\/
]] uJ ...bmajymrvdkYvJ? pmMunfhwdkufudk vdkufcJYrvm; }}
pmMunfw h ukd üf ,cktcsed q
f v
kd Qif vljywfonf/ oifwef;cef;rtwGi;f üvnf; vlou l if;aeonf/ vljywf&m?
vloluif;&mwGif ESpfOD;csif; pum;ajymaeonfudk wpfpkHwpfa,muf jrifoGm;vQif oGm;ykwfavvGifY pGyfpGJrnfudk
nGefYar\*kPftwGuf ESif;aiG pdk;&drfonf/
,ck olwEYkd pS Of ;D onf pmoifcef;tjyif pBueF üf &yfpum;ajymaeMujcif;jzpfonf/ cyfvrS ;f vSr;f ü ausmif;om;
ausmif;oltcsKdUvnf; ½Sdao;onf/ ausmif;½kH;ESifYvnf; ra0;vS/
]] udpör½Sdygbl; nGefYar? wdkY 'DrSmyJ cP ajymMu&atmif }}
]] 'gjzifYvJ ajymav? bmajymrvdkYwkef; }}
]] at;yg[m ajymygYr,f? aeYv,f ausmif;qif;wke;f uvJ vmajymrvdyYk ?J bcufu qGaJ c:oGm;Ny;D ½Si;f jyaevd}Yk }
]] aMomf ...bcuf eifYudk ½Sif;jyNyD;NyDvm; }}
]] [kwfw,f? tJ'g eifYudk igjyefajymrvdkY }}
]] bcufu igYudkvnf; raeYu ½Sif;jycJYNyD;ygNyD }}
ESif;aiGrSm ]]aMomf}}[k qdkum ½kwfw&uf bmqufajym&rSef;rod? cPMumrS ar;onf/
]] bcuf ckvdkvkyfaewm eif b,fvdkxifovJ nGefYar }}
]] bcuf avQmufvkyfaewm tm;vkH;udk ig oabmrwlbl;? 'gayr,fY [dkaeYu olvkyfcJYwmudkvJ ig tjypf
rwifcsifbl;? igom olYae&mrSmqdk&if 'DvdkyJ vkyfrdrSmyJ? at;av igawmif [dkaeYu 0ifulrdao;wmyJ }}
]] eifu bmvdkY tJ'Dvdk ul&wmvJ nGefYar }}
]] igYudk rar;eJYav? eifuaum bmvdkY 0iful&ovJ }}
]] 'guawmY bcufu igYoli,fcsif;udk;? ol 'ku©a&mufrSmpdk;vdkY }}
]] igYtwGufvJ 'DvdkyJaygY? bcuf[m igYoli,fcsif;yJ? ol 'ku©a&mufrSmawmY pdk;&drfw,f? wJa&mufawmY
eifYudkyg awGUjyefa&m? bkrodbrodeJY eifyga&m 'ku©a&mufrSmudk ig pdk;&drfw,f ESif;aiG }}
at;at;nifnif ajymaeaom nGeaYf r\ avoHü ½d;k om;aom arwåmoufygavrSe;f ESi;f aiG cHpm;odçod\/
ESif;aiGu Nidrfaeonf/ nGefYaru pkHprf;onf/
]] eifajymcsifwm 'gyJvm; ESif;aiG? ajymp&mr½Sd&if ig pmMunfhwdkufudk oGm;awmYr,f }}
]] ae aeygOD; nGefYar? ig ajymp&m½Sdao;w,f }}
]] 'gjzifY ajymav }}
ESi;f aiGu rajymEdik ?f wpfcsuf zswu f eJ nGeaYf rudk cd;k Munf\ h / pl;pdu
k Mf unfv
h su½f adS om nGeaYf r\ rsuv f ;Hk rsm;udk
awGU&aomaMumifY olu rsufESmvTJvdkufonf/
nGefYaru tomt,m&,fonf/
]] eif tajym&cufaew,f r[kwfvm; ESif;aiG? uJav iguyJ pay;ygYr,f? EkEki,f ausmif;rwufvdkY
eifYpdwfawG ua,mufu,ufjzpfaew,f r[kwfvm; }}
cyfvrS ;f vSr;f a&mufrS orifvnfjyef vSnMhf unfrh &d m nGeaYf ru olaY emufausmudk ai;Munf&h if; use&f pfonf/

tcef; ( 9 )

trSwfrxif

t*Fg? Ak'¨[l;? Mumoyaw;? aomMum? pae/


aemufxyf ig;&ufwdkifcJYonf/ EkEki,fonfum; ausmif;odkY ay:rvm/
wrmyifatmufü aeYwdkif; ESif;aiG &ifarmcJY&onf/
eHeufapmapmü arQmv f ifcY suEf iS Yf &ifcek af rm&onf/ ausmif;wufcsed t f xd ay:rvmjyefawmY pd;k &drpf w d Ef iS Yf
arm&onf/ aeYcif;wdik jf yefvQif &if[maomaMumifY arm&onf/ naeapmif; ESi;f a0csed w f iG rf l vGr;f pdwaf ESmifo
Y jzifY
aMumifYMupdwfESifY aMomf ...arm&jyefonfwnf;/
t*FgaeYwkef;url jrifzl;aeus jrif;vSnf;onf ausmif;a½SUü qdkuxm;cJYonf/ jrif;vSnf;ay:ü jrif;vSnf;
armif;ol toufav;q,fcefY vlBu;D wpfO;D om ygonf/ xkv d Bl u;D u jrif;vSn;f udk xm;cJu
Y m q&mrBu;D \ ½k;H cef;qD
oGm;onf/ ESif;aiGu jrif;vSnf;em; ra,mifrvnf uyfoGm;NyD; apmifYaecJY\/
rMumrD vlBuD; jyefvm\/ olYudk ESif;aiGu NyKH;jy ESKwfqufonf/
vlBuD;u jyefrNyKH;? rsufarSmifwpfcsuf MuKwfMunfhNyD; jrif;vSnf;qD avQmufoGm;\/
ESif;aiGu olYaemufvdkufNyD; pum;qdkonf/
]] OD;av;&,f? vlr½SdawmY jrif;u avQmufxGufoGm;rSmpdk;vdkY uRefawmf apmifYMunfhaewmyg }}
vlBuD;u olYudk wpfcsuf pl;pdkufjyefMunfh\/ ESif;aiGu bkajymcH&awmYrnf[k xifvdkufonf/ odkY&mwGif
rarQmfvifYbJ vlBuD;u NyKH;\/
]] vl½Sdayr,fYvJ igYvlu jrif;vSnf;udk tjrJapmifYMunfhazmf&cJYom;yJ }}
]] cifAsm }}
vlBuD;onf ESif;aiG cgwdkif; &yfMunfhaeusae&m wrmyifqDodkY vufn§Kd;nTefjyonf/
ESif;aiG jyefrajzcsif/ þvlBuD;ESifY qwfaqmYNyD; pum;ajymrdonfrSm rSm;NyDxif\/
xdkcPwGifyif vlBuD;u vSKdufvSJpGm &,f\/
]] igYvl toufb,favmuf½SdNyDvJ }}
]] q,fYajcmufESpfxJrSm cifAs }}
]] aMomf ...at;at; 'gaMumifYudk; }}
vlBuD;u quf&,fae\/
]] OD;av; bmvdkY&,fwmvJ }}
]] bmvdkY&,fwmvJ [kwfvm;? at; ...t[J? igYvlwdkYt½G,fu udk,fY'ku© udk,f½SmwJY t½G,fyJ }}
,cktcsdeftxd ,Ofaus;pGm ajymaeaom ESif;aiG\o@mefonf tenf;i,f rmausmawmifYwif;oGm;\/
]] OD;av; bmajymvdkufwmvJ }}
]] igYvlwdkYt½G,fu udk,fY'ku© udk,f½SmwJY t½G,fvdkY? r[kwfbl;vm;? [dk wrmyifatmufrSm igYvl 'ku©
a&mufaewm? igodwm MumNyDuG? 'DrSm ...}}
vlBuD;onf ta&;BuD;aompum;ukd ajymvdk[efESifY rsufESmudk wnfvdkufNyD; udk,fudk nTwfvdkuf\/
]] igu rif;wdkYt½G,fudk udk,fcsif;pmNyD; oem;ygw,f? 'gaMumifY ajymjyr,f? uav;rwdkYtaz ygvm&if
jrif;vSnf;em; a,mifvdkYrS ruyfeJY Mum;vm; }}
]] OD;av;&,f uRefawmfYudk txifrvGJygeJY? EkEki,feJY uRefawmfu oli,fcsif;yg }}
]] td;k [d;k ...[d;k ? tJ'gudk ajymjyaewm? rif;wdcYk si;f oli,fcsi;f csi&f if ausmif;rSmyJ wdww f w
d f oli,fcsi;f Mu?
olYtaza½SUrSm oli,frcsif;eJY? igYvl ckxuf ydk'ku©a&mufoGm;r,f? tJ'gyJ? oGm;NyDa[Y }}
vlBuD;onf jrif;vSnf;ay:wufum armif;xGufoGm;onf/
xdkt*FgaeYnaeü EkEki,f aeraumif;aomaMumifY cGifYwdkifaMumif; nGefYarxHrSwpfqifY ESif;aiG odcJY&\/
b,fEpS &f uf cGiw Yf ikd o
f nfurkd l nGeaYf ru rajym/ tao;pdwaf r;Munf&h efrmS nGeaYf rudk ESi;f aiG tm;emonf/ ½Suv f nf;
½Sufrdonf/ ½Sufrdonf qdkjcif;xuf vdyfjymrvkH[k qdku ydkrSefrnfxif\/
wdwfwcdk; &ifarm&if; &ufwdkY ukefvGefvmcJYonf/
paeaeYü aeY0ufESifY ausmif;qif;onf/ tdrfodkY ESif;aiG jyefa&mufcsdefü ESif;aiG\ zcif OD;wifarmifvnf;
½kH;qif;vsuf jyefa&mufaeNyD/
ESif;aiGonf pmMunfhpm;yGJü £a`E´rysuf tvkyfrsm;[efaqmifae\/
OD;wifarmif NrKdUwGif;xGufoGm;rS ESif;aiGu abmif;bD½SnfpGwf? pydkY½SyfvJ? ukwftusÐxyf0wfNyD; vufpGJawmf
avaoewfuav;udk ,l\/
ESif;aiG\ rdcif a':cifav;u aysmYaysmY wm;jrpf\/
]] iSufypfxGufOD;r,fvm; om;? rif;azazu NrKdUxJrSm iSufypfwm rBuKdufbl; }}
]] NrKdUxJrSm r[kwfygbl; arar? rif;vSuefbufqDudkyg }}
araru oabmaumif;onf/ þonfudk odNyD;jzpfaom ESif;aiGu avaoewfudk ykckH;vG,fNyD; pufbD;ESifY
xGuf&efjyif\/
jywif;0rSaeí a':cifav;u atmfonf/
]] azazu trJvkdufw,f? vluav;u iSufypfxGufw,f? arar rBuKdufbl;aemf? 'g vlrsm; cspfjcif;udk
cGJwm? 0#fvdkufwwfw,f }}
ESif;aiGu pufbD;eif;vsuf xGufcJY\/ olYrdcif\ pum;rSmrl em;rSm rxifr½Sm; yJYwifxyfae\/
rif;vSuefonf ompnfNrKdU taemufbufü ½Sdonf/ ,ckvdk aqmif;tukef aEGtul;wGif ypf&ef iSufwdkY
aygonf/
odkY&mwGif ESif;aiGu pufbD;udk ta½SUbufqDom OD;wnfcJY\/ ½GmrGefomodkY/
pufb;D udk bcuf\ wJa½SUwGif &yfvu kd \
f / xk;H pHtwdik ;f bcuf jyefra&mufao;/ a':jrESio Yf m awGUonf/
]] BuD;awmfa& ...uRefawmf iSufypfxGufvmwm? pufbD; xm;cJYr,faemf }}
ESi;f aiGonf a&wpfcu G f cyfaomufNy;D aoewfuikd v f suf Ncw H iG ;f rS xGuv
f mcJo
Y nf/ EkEik ,fwYkd Ncb
H ufqo D /Ykd
vrf;wpfavQmuf opfyifwdkYxufüvnf;aumif;? csKHykwfwdkYxufüvnf;aumif; iSufi,frsm;udk awGU&onf/
odkY&mwGif ESif;aiGonf rypf/ aoewfudk csdefvdkufvG,fvdkuf? csdefvdkufvG,fvdkufESifY cifwef;qD a&mufvmcJY\/
cifwef;qD a&mufvmcsdefü olY&ifonf ckefvm\/ ajcudk azmYxm;aomfvnf; vsefjrefaomt[kefESifY
[kdwpfaeYu awGUcJYMuaom ae&mav;qDodkY ESif;aiG ajy;oGm;onf/ EkEki,f/
EkEik ,fukd rawGU/ a&tdik af v;url ½Sjd r½J v dS su/f a&tdik w
f iG ;f ü MumeDyef;qefaom vufyyH iG rYf sm;vnf; r½SNd y/D
vufyHyifxufrl yGifYeDrsm; &J&JvQHae\/ quf&ufwdkYvnf; pDpDnHaeonf/
rkqdk;BuD; ESif;aiGonf aoewfudkifvsuf idkifaerdonf/
rMumyg? ta0;&yfqDrS avwGif vGifYarsmygvmavaom toHudk Mum;&onf/
yD,mEdkoH jzpfonf/ oJYoJY ay:vmvdkuf? aysmufoGm;vdkuf? xifxifjrnfvmvdkuf? aiGUaiGUa0a0
vGifYoGm;vdkufESifY avoifY&mtvdkuf em;udk wdkYupm;vmaeonf/
aqmif;ESif;rSKefnKd qD;aom tdrfBuD;qD ESif;aiGu vSrf;Munfhrdonf/
usaeudk wdrftkyfojzifY ywf0ef;usifu rMunfvif/ tdrftdkBuD;u jynfh0aom qdwfokOf;jcif;ESifY rQif;rQif;
&yfae\/
xdktcdkufwGifyif yD,mEdkoHonf þtdrfBuD;qDrS vGifYvmaerSef; ESif;aiG owdjyKrdonf/
acwåaomf ESif;aiG Nidrfaeao;\/ xdkYaemuf pdwfudk 'kH;'kH;csvdkuf[efESifY aoewfudk armif;csKd;NyD; usnf
xnfhvdkuf\/
ESif;aiGu tdrfBuD;qDodkY &Jwif;pGmyif xGufvmcJYonf/
vrf;ü awGU&aom csKiH ,frsm;ay:½Sd iSuw f uYkd kd avaoewfEiS Yf ypfonf/ ypfvu kd ?f usnx f nfv
h u
kd ?f ypfvu
kd ?f
usnfxnfhvdkuf/
aMomf ...c&D;uRHvmaom acwfopf aomEkw¬Kd&fuav; [efygwum;/
tdrfBuD;udk um&Hxm;aom NcH0if;\ aemufydkif;qD ESif;aiG a&mufvmcJYonf/
NcHaemufydkif; 0if;twGif;ü twefjrifYaom o&ufESifY r,fZvDyifwdkY tkyftkyfqdkif;qdkif; aygufaeMu\/
xdkae&ma&mufrS yD,mEdkoHonf us,fvGifYjywfom;ae\/
yD,mEdk\toHonf vGrf;qGwfzG,f aw;wpfyk'fudk nnf;nLaerSef; ESif;aiG cHpm;&onf/ tb,foDcsif;
[lírl rod/
ESif;aiGonf olcdk; iwufjym;uJYodkY NcHpnf;½dk; ysOfwHwdkif;udk ausmuyf Nidrf0yfvsuf em;axmifae\/
vGrf;zG,fnnf;nLaom *DwoH &yfoGm;\/
ESif;aiGu tdrfBuD;qD acsmif;Munfhonf/
tdrfjrifYonf NcH0if;wGif;½Sd opfyifrsm;udkausmfvsuf pdk;rdk; xGufay:aeonf/
opf½Gufopfudkif;rsm;Mum;rS tdrftay:xyfudk vSrf;jrifEdkifonf/
tdrftay:xyf jywif;wpfck\t0wGif jzLazG;aom o@mefav;wpfcku ay:vmonf/ xdko@mefu
a0;vGef; jrifYvGef;aom rdk;aumif;uifqD ai;Munfhaeoa,mifa,mif/
EkEki,f? tdk EkEki,f/
EkEki,fayyif/
ESif;aiGu jywif;0üay:vmaom EkEki,f\ rsufESmav;udk jrifonfhcPü 0rf;omwkefvSKyfoGm;onf/
pdwfu a½TjrifYrdk&f wpfawmifvkH;udk wkH;rSwfí ckefvdkufcsifonf/ cufonfrSm NcH0if;u jrifYonf/ txufü
oHql;BuKd;wef;uvnf; umvsuf½Sdao;onf/
acwåom jywif;0ü &yfaeNyD; EkEki,f aysmufuG,foGm;onf/
ESif;aiGonf bmqufvkyf&rnf rod/
onfNcH0if;udk ausmfrwufEdkif? ausmfwufEdkifívnf; EkEki,fudk rdrd oGm;awGUEdkifrnf r[kwf/
bmvkyf&ygrnfenf;? bmvkyf&ygrnfenf;/
bmrQ rvkyfEdkifrSef; odvsufESifY ESif;aiGonf tdrfBuD;qD arQmfMunfhonf/ tenf;qkH; jywif;0ü EkEki,f\
rsufESmav; jyefvnf ay:cJYvQif? ay:vmcJYvQif .../
]] ½SL; ...wkd;wkd;? 'DrSm ...'DrSm }}
ESif;aiGonf rdrdem;udk rdrd r,kHrd/
toHonf wdk;wdk;aiGUaiGUom jzpfonf/
ESif;aiGu ckefaom&ifjzifY [dkonf em;pGifYaxmifrd\/
]] ½SL; ...wdk;wdk; 'DrSm ...'DrSm ...'DrSmav }}
toHonf tjrifYrS ay:vm\/ ESif;aiGu armYMunfhonf/
NcHpnf;½dk;ESifY wpfvHtuGmü redrfYrjrifY o&ufyifwpfyif ½Sdonf/ o&uf½Gufrsm;u xlxyftkyfqdkif;ae\/
toHonf xdko&ufyifay:rS vmonf/
]] rMum;bl;vm;? 'DrSm ...'DrSmav? u,fprf;yg u,fprf;yg }}
þtBudrfwGifrl toH½Sifudk ESif;aiG jrif&\/
o&uf½u G wf u Ykd rSKid ;f arSmifaeonf/ þrSKid ;f arSmifaom o&uf½u G wf MYkd um;rS rsuEf mS Bu;D wpfcu
k ay:ae\/
rsufESmwpfckvkH;udk zm;a0 eufarSmif½Snfvsm;aom qHyifwdkYu vTrf;xm;onf/ awmufajymifaom
rsuv
f ;Hk rsm;u 0dik ;f us,v f o
S nf/ 0gí ½Snu f saJ om oGm;rsm;u jzx J m;aom yg;pyfwiG ;f rS ay:ae\/ rsuEf mS Bu;D qDrS
toHxGufvmjyef\/
]] jrifNyDvm;? 'DrSmav u,fprf;yg u,fprf;yg }}
]]u,fprf;yg}}[k ajymaeaomvnf; rsufESmBuD;u NyKH;jzJjzJ ½Sdae\/
ESif;aiGonf MuufoD;arG;nif; xoGm;\/ vufu aoewfqDa&mufoGm;NyD; rsufESmBuD;qD csdefvdkufrd\/
rsufESmBuD; aysmufoGm;onf/ ajrjyifodkY wpfpkHw&m av;av;yifyif usoGm;oH Mum;&\/ azmYeif;
ajy;oGm;oHvnf; Mum;vkduf&onf/
ra½S;raESmif;yif vloHoloHrsm; Mum;&\/
MoZmjynfhaom toHwpfoHu qdk\/
]] a[Y uH&mZm? b,fa&mufoGm;NyDvJ }}
]] 'Dem;wifyJ aysmufoGm;wmyJ ocifBuD; }}
ajzaom uH&mZmqdkol\ toHudkrl ESif;aiG aumif;pGm rSwfrd\/
uH&mZmu ocifBuD;[k ac:ol\ MoZmjynfhaomtoH xyfay:vmonf/
]] rdEki,faMumifY ig enf;enf;av; owdvpfoGm;w,f? rif;vJ odyfaygYw,f uH&mZm? tck b,fa&muf
oGm;NyDvJ? ckrS rsufvkH;jyL;MunfhraeeJY uH&mZm? rif;u [dkbufu vdkuf½Sm? igu 'Dbufu vdkufr,f }}
xGufcGmoGm;aom ajcoHrsm;udk Mum;&\/
NcH0if; eH&Hudk rSDvsuf ESif;aiGonf Nidrfukyfae\/
ajcoHrsm; a0;oGm;onfESifY wNyKdifeuf ESif;aiGonf rajy;½kHwrnf ½GmqDodkY okwfajcwifcJYavownf;/

tcef; ( 10 )

jyefqkHoGm;aomaeY

qufvufqu kd af &mufvmaom wevFmaeYeeH ufwiG f aeonf Munfvifawmufyae\/ aEGbuf,ikd v f mNyD


jzpfaomaMumifY tcsrf;aygYvmonf/
ausmif;wGif; ajrwvif;0,f a½Ta&mifwrm½GufwdkY zkH;aeonf/ tyifwdkYxufvnf; ½GufEka0NyD;vifYupm;
½GufopfwdkY r&ifY? armif;aom yk&pfzl;nKdnKdwdkY rukefao;wwf/ pmiSufi,fESifY quf&ufwdkYvnf; jrL;wl;aeMu\/
ESif;aiG\ &ifarmcef;vnf; &yfcJY&onf/ taMumif;rSm wrmyif&dyfrS arQmfoljrL;atmif jrif;vSnf;qdkufí
EkEki,f jyefvnf ausmif;wufavaomaMumifYwnf;/
aeYv,fausmif;qif;csdefü twef;wGif;rS ausmif;olausmif;om; toD;oD; xGufcGmoGm;Muonf/ ESif;aiG?
EkEki,fESifY nGefYarom usef&pfMu\/
ESif;aiGu awmif;yefonfh[efjzifY nGefYarudk vSrf;Munfhonf/
nGefYaru trSwfjyKEdkif½kH oufjyif;av;csNyD; xGufcGmoGm;aomtcgrS ESif;aiGonf EkEki,f\ ckHem;
oGm;&yfonf/
]] EkEki,f }}
EkEki,fu armYrMunfh? pmtkyfwpftkyfudkom acgif;ikHYzwf½SKae\/
]] udk,fYudk pum;rajymjyefawmYbl;vm; Eki,f? tpuawmY ausmif;rSm jyefawGU&if udk,fYudk Eki,f
ESKwfqufygYr,fqdk }}
EkEki,fu pum;rjyef? acgif;vnf;rarmY/ pmtkyfudk udkifxmaom EkEki,f\ vufuav;rsm; qwfqwf
wkefaeonfudk oljrif&\/
olu teD;uyfjrif&aom EkEik ,f\ rsuEf mS av;udk apYapYMunfrh o d nf/ EkEik ,f\ rsuEf mS av;rSm cgwdik ;f xuf
ydrk kd jzLavsmaf eonf/ e*dw k nf;u oG,vf eG ;f aom rsuEf mS av;rSm ,ck yg;½d;k ar;½d;k xifvak tmif BuKv
H DS azsmaY wmYae\/
olY&ifü u½kPmvSKdif;u &dyf&dyfwufvm\/
]] Eki,f aumif;aumif; aeraumif;ao;bl;vm; [if? Eki,f ausmif;rwufawmY ud, k af v pdwyf v l u
kd &f wm?
paeaeYu [dk cifwef;av;qDawmif udk,fa&mufvmao;w,f }}
þtBurd w f iG rf l EkEik ,fu olu
Y kd armYMunf\
h / rsuv
f ;Hk rsm;Munfyh u
Hk rjrifz;l ? rawGUzl;aom vlwpfa,mufukd
Munfah eykEH iS Yf wlonf/ r,kjH cif;? rouFmjcif;? pl;prf;aejcif;wdu
Yk kd azmfjyaeonfvnf; xif&\/ Nird pf u kd Mf unfah e&mrS
rsufvkH;wdkYonf owdjyKrd½kH wpfywfvnfoGm;\/
]] udk,fYudk rrSwfrdawmYbl;vm;? 'grSr[kwf jyefaMumufoGm;jyefNyDvm; }}
EkEki,fxHrS tajzr&/ olu vufavQmYvdkufonf/
]] EkEki,fudk vmpum;ajymwm rBuKduf&if udk,foGm;ygYr,fav? 'gayr,fY a&mY EkEki,f? EkEki,f
ausmif;ysufwkef; oifcJYwJYpmawG udk,ful;xm;w,f? oD;oefYul;xm;wm? udk,fYudk pmtkyfjyefay;zdkY rvdkbl; }}
olu pmtkyfudk vSrf;ay;NyD; ESKwfqufaomtm;jzifY at;csrf;pGm NyKH;jyonf/
EkEki,fu olYudk pdkufMunfhjrJ Munfhaeonf/ rsufvkH;rsm;um; tvnf&yfayNyD/
olu udk,fudkvSnfhum ae&mrS cGmcJY\/ okH;av;vSrf; vSrf;rdpOf Mum;&\/
]] udk,f }}
olu vSnfhMunfhonf/ Munfvif½Tifysonf rqdkEdkifaomfvnf; rdef;uav;wpfOD;\ omrefyuwd ½dk;om;
wnfNidrfaom rsufESmav;ESifY EkEki,fu olYudk Munfhae\/ olu EkEki,fxH jyefavQmufoGm;\/
]] Eki,fudk bmvdkY udk,f 'Dpmtkyfay;wmvJ }}
]] Eki,f pmawG vdkuful;&rSmpdk;vdkY? r,kHbl;vm; Eki,f? 'DpmtkyfMum;rSm bmrS udk,f r[kwfwmawG
n§yfrxm;bl;}}
,ckrS EkEki,fu NyKH;onf/
]] udk,fYudk Eki,fu bmpGyfpGJao;vdkYwkef; }}
toHrSm Munfvifae\/ ajym[efuvnf; &if;ESD;cifrifolcsif; ajym[efaygufae\/ rdepfydkif;twGif;txd
½SdaecJYaom pdwfysuftm;avsmYrSKwdkY ESif;aiG\ &ifwGif;rS aysmufpifvGifYuG,fukefonf/
tcef;wGif;ü rdrdwdkYESpfOD;om ½SdawmYrSef; ESif;aiG owd&vmonf/ EkEki,f pdwfrusOf;Muyfap&ef ESif;aiGu
qdk\/
]] aMomf ...rkefYpm;csdefa&mufNyD? Eki,f tjyifxGufOD;r,f r[kwfvm; }}
EkEki,fu acgif;ndwfNyD; tcef;tjyifbufqD wpfpkHwpfa,mufudk ½Sm[ef vSrf;arQmfMunfh\/
]] Eki,f b,folYudk ½SmwmvJ }}
]] rrnGefYudk? 'DaeY bmjzpfvdkY rrnGefYu wpfa,mufxJ xGufoGm;wmvJ rodbl; }}
]] nGefYarudk ajymwmvm;? ol q&mrBuD; tcef;rsm; oGm;vm; rodbl;? vmav udk,fyg 0dkif;½Smay;r,f }}
ajymajymqdkqdkESifY olu a½SUrS OD;aqmifxGufonf/ EkEki,fu aemufrS vdkufvm\/
nGeaYf rudk txl; r½Sm&/ tcef;tjyifbuf rvSr;f rurf;ü &yfaeonf/ wpfa,mufwnf;rl r[kw/f teD;wGif
&yf&if; bcufu pum;ajymaeonf/
nGefYar oabmudk rod/ odkY&mwGif nGefYartay: a½Tudk,fawmfbcuf rnfodkY oabmxm;aMumif; ESif;aiG
odNyD;jzpf\/ ,ck ol bmawGajymaeoenf;/ olwdkYxH rdrdwdkYoGm;vQif aESmifY,Suf&mrsm; usaernfavm/
ESif;aiG csDwkHcswkH jzpfaecdkuf olwdkYESpfOD;tm; vrf;í nGefYaru NyKH;NyKH;&,f&,f ESKwfquf\/
teD;odkY a&mufoGm;aomtcg EkEki,fu nGefYar\ vufarmif;wpfzufudk olYvufESpfzufESifY qGJ,l
qkyfudkifvdkuf\/
]] rrnGefY b,faysmufoGm;wmvJ? Eki,fjzifY qmvdkY }}
]] Eki,f qmvdkY? 'gjzifY bmpm;rvJ }}
tcGifYaumif;udk jrifaom ESif;aiGu Mum;jzwf0ifajym\/
]] 'Dvdkqdk wdkY tjyifoGm;pm;&atmif nGefYar? igYrSm ydkufqHygygw,f? a[Yaumif bcuf rif;vJvdkufcJYuGm}}
bcufu pyfjzJjzJESifY ]]trav; tm;emp&mBuD;? vm oGm;Mu&atmif}}[k qdk\/
nGefYaru ESif;aiGudk rsufapmif;omom xdk;Munfh\/ odkY&mwGif EkEki,fudkrl zdwfac:ay;\/
]] vm EkEki,f oGm;pm;MuwmaygY? a[m'D bcufuvJ wdkY½GmrGefomuyJ? EkEki,f wdkY 'DaeY oli,fcsif;
ESpfa,mufwdk;wmaygY? vm oGm;Mur,f }}
oli,fcsif; ESpfpkHwGJonf rdwD¬vm - ompnf vrf;rBuD;ab;½Sd vufzuf&nfqdkifwpfqdkifü oGm;a&muf
pm;aomufMuonf/
nGeaYf r? bcufEiS Yf ESi;f aiGwu
Ykd pm;aomufaeusjzpfaomaMumifY vGwv f wG v f yfvyfyif? EkEik ,fu tenf;i,f
½GHU½GHUEdkif\/
EkEki,f ½GHU&onfrSm cPomwnf;/ bcufu tm0ZÆef;½Tifonf/ pm;&if;aomuf&if; &,fp&marmp&mawG
vSKid v f KS id af jym\/ EkEik ,fuv kd nf; oda[mif;uRr;f a[mif;yrm qufq\ H / EkEik ,f\ rsuEf mS av; NyK;H ½TiMf unfvifvm\/
pm;aomuftNyD; ausmif;odkY jyefvmcsdefwGif av;OD;om; twef&if;ESD;rSK &cJYMu\/
xdknae ausmif;qif;csdefü xkH;pHtwdkif; ESif;aiGESifY bcufonf EkEki,fwdkY jrif;vSnf;xGufoGm;onftxd
wrmyifatmufrS &yfMunfhaeMu\/ jrif;vSnf;xGufoGm;aomtcg bcufu &,f&if; rSwfcsufcs\/
]] rif;udk ig tHYMow,f ESif;aiG? nGefYaru rif;udk odyf*½kpdkufw,f? 'DMum;xJ rif;u 'Daumifrav;udkrS
a½G;BuKdufyavw,f }}
]] vkyfjyefNyD bcuf? EkEki,fudk igrBuKdufbl;? oem;wmuG }}
]] [m; [m; [m;? at; xm;ygawmY? rif;aumifrav;u wu,fo Y em;p&mav;yJ? vlav;uvJ ydev f u kd w
f m?
tom;uvJ jzLvdkufwm? ydk;[yfjzLtwdkif;yJ? aoG;rS ½Sd&JUvm; rodbl; }}
]] 'DavmufBuD; rydefygbl;uGm? NyD;awmY ydk;[yfjzLrav;eJYvJ rwlygbl;? iguawmY Eki,fudk ,kefjzLrav;vdkY
jrifw,f? ,kefjzLrav;vdkYyJ ac:csifw,f }}
]] bm ,kefjzLrav; [kwfvm;? [m; [m; edyfoa[Y? rBuKdufbl;om qdkw,f? rsufpdxJawmY vSaeNyD
r[kwfvm;? aMomf jzpf&av armifESif;aiGav; }}
]] at;ygav rif;xifcsifovdkyJ xifyg? wu,fvdkY igu EkEki,fudk BuKduf&ifvJ rif; uHaumif;wmaygY }}
]] tvdk bmaMumifY }}
]] rif;yJ ajymw,f? nGefYaru igYudk odyf*½kpdkufw,fqdk? b,fvdkvJ ig nGefYarudk jyef*½kpdkufvdkuf&rvm; }}
bcufu rsufvkH;udk wrifjyL;jyNyD; atmf\/
]] trav; armifrif;BuD;om;&,f? csrf;omay;awmfrlyg? rif;[mrav;udk rif; ,kefjzLrav;yJxifxif?
aiGAsKdif;jzLav;yJ xifxif? igY a½TusD;nKdav;udkawmY rxdvdkufygeJY? aus;Zl;trsm;BuD;wifygw,f }}
bcuf\ pum;udk oabmusaomaMumifY ESif;aiGu &,fonf/ bcufu pum;jzwf\/
]] uJ ...aus;Zl;wifvufpeJY xyfaus;Zl;wif&atmif rif; igYudk jrif;vSnf;qdyf vdkufydkYyguGm ESif;aiG }}
ESif;aiGu tHYMooGm;\/
]] tvdk rif;u ½Gmudk apmapmpD;pD; jyefawmYrvdkYvm; }}
]] ig ½Gmudk tcsdefrSefjyefwm MumygNyD? pmvJ rSefrSefusufNyD; ausmif;vJ rSefrSefwufaew,f }}
,ckwavm bcuf ausmif;rSerf eS w f ufí cgwdik ;f uJo
Y Ykd [du
k pd ö onfupd w ö EYkd iS Yf tvky½f KS yrf aerSe;f udk ESi;f aiG
owdjyKrdNyD;jzpfonf/
]] at; [kwfw,f? rif; tckwavm tawmfajymif;vJaeygvm;? bmvJ nGefYaru qkH;rxm;vdkYvm; }}
&,faeaom bcuf\ rsufESmonf wnfoGm;\/ tenf;i,fyif wif;ae\/
]] ig rde;f uav;wpfa,mufukd cspcf sif csprf ,f? 'gayr,fY rud;k uG,b f ;l ? oltY oHukd om,mcsif om,mr,f?
olpY um;ukad wmY em;axmifoifrY S em;axmifr,f? pma&;q&mawGa&;wJY tcsp&f UJ aus;uReq f wkd mrsK;d ig b,fawmYrS
tjzpfrcHbl;? at; b,folYuReftjzpfrSvJ ig rcHbl; }}
]] awmfprf;yg bcuf&m? w&m;awG a[mraeprf;ygeJY? igu &,fp&majymwmudk }}
]] 'g &,fp&m r[kwb f ;l oli,fcsi;f &? ig ajymif;vJaewm r[kwb f ;l ? tajctaerSet f wdik ;f usio Yf ;Hk aewm?
ig 'DESpf pmar;yGJatmifcsifw,f? NyD;awmY igYtarudkvJ ig oem;vmw,f? pmar;yGJu eD;NyDuGm? ig 'DESpf atmifudk
atmif&r,fuGm? vm oGm;MupdkY }}
ESif;aiGu pufbD;xuf cGwufum ajcum;í axmufxm;\/ bcufu vufudkifrS wGef;NyD; t½Sdef&rS
bm;wef;ay: ckefwufvdkufonf/
oli,fcsif;ESpfOD;onf jrif;vSnf;qdyfodkY a&mufvmMu\/
jrif;vSnf;qdyfa&mufrS bcufonf olYtusÐtdwf rSeforQudk ESKdufcRwf½SmazGonf/
]] a[Yaumif ESif;aiG? rif;rSm ydkufqHygao;vm; }}
ESif;aiGu olYtdwfol ESKdufMunfhonf/ cgwdkif;rl tdwfwGif;ü tenf;qkH; usyfwefESpf½GufcefY tjrJyg\/
aeYv,fu pm;aomufcJYMuaomaMumifY ,ckrl ig;rl;apY wpfapYom ½SdawmY\/
]] igYrSm ig;rl;yJ½SdawmYw,f bcuf }}
]] udpör½Sdbl; ay;ay;? ig aemufawmY jyefqyfr,f }}
ajymajymqdq k Ekd iS Yf bcufonf ig;rl;apYukd ESi;f aiG\vufwiG ;f rS qG, J v
l u
kd of nf/ þig;rl;apYonf rjyefvrf;odYk
oGm;NyDjzpfaMumif; odaom ESif;aiGu NyKH;ae\/
bcufu jrif;vSn;f q&mESiYf oGm;pum;ajym\/ olbmajymonfukd rMum;&aomfvnf; atmf[pf&,farm&if;
ajymvdkufaom jrif;vSnf;q&m\ pum;udkrl ESif;aiG Mum;&\/
]] atmifrmav; q&mav;&m? tm;vJ remygeJY? a<u;vJ rqyfygeJY? usKyfjrif;vSnf; vlrjynfh&if wufom
pD;yg? aemufwpfa,mufvm&if xGufr,f? 'gxuf q&mav; b,fawmY w&m;a[mOD;rvJ? [dkwpfcg ½kyf½Sif½kHxJ
vkyfwJY w&m;yGJwkef;u acG;aumifawGudk q&mav;tkyfxnfhwm rSnfhoAsKdU? usKyfjzifY vufckyfwD;&wm emaewmyJ}}
bcufu owday;[efEiS Yf jrif;vSn;f orm;udk wpfpw Hk pfck ajymonf/ jrif;vSn;f orm;\ avoHww d o
f mG ;\/
bcufu ESif;aiGxH jyefvmcJYonf/
]] vlrjynfhvdkY cP apmifY&OD;r,f oli,fcsif;? wdkY bufzuf&nf oGm;aomufMurvm; }}
]] awmfygNyD oli,fcsif;? ydkufqHr½SdawmYbl; }}
bcufu ig;rl;apYudk xkwfjy\ ESif;aiGu acgif;cgonf/
]] ig rqmygbl;? vdkvdkr,fr,f rif;yJ ,lxm;vdkuf }}
bcufuvJ rjiif;bJ ig;rl;apYukd ½dkaopGm olYtdwfwGif; jyefoGif;vdkuf\/
jrif;vSnf;q&mu Budrfwkwfuav;jzifY bD;ukd acgufumacgufum ]]½GmrGefomudk wpfa,mufvkd?
wpfa,mufvdk}}[k atmfae\/
oli,fcsi;f ESpOf ;D um; pum;jywfaeMu\/ pum;jywfaepOf tawG;wpf&yfu ESi;f aiG\ acgif;wGi;f 0ifvm\/
[dk paewpfaeYuwnf;u xdktawG;u ESif;aiGudk aESmifY,SufaecJY\/
ESif;aiGu bcufudk ar;onf/
]] 'gxuf oli,fcsif;? wapäqdkwm ½Sdovm; }}
bcuf rsufvkH;jyL;oGm;onf/
]] bmajymw,f oli,fcsif; }}
]] aMomf wapäqdkwm ½Sdovm;vdkY }}
bcufu oli,fwef;om; uav;i,f\ tar;udak jzaom ygarmu©[efjzifY NyK;H vsuf vG,u f pl mG ajzonf/
]] aemifb0qdkwmrS r½SdbJ? wapäqdkwm b,fvdkvkyf½SdEdkifrvJ }}
bcuf\ tajzudk ESif;aiGu *½krxm;vS/ olYbmom idkifawGaeNyD; xyfar;\/
]] 'gxuf wpfcgu rif;ajymzl;w,f? EkEik ,fwt Ykd rd Bf u;D [m used pf moifaY ewJt
Y rd q
f ?kd tJ'g rif; bmt"dygÜ ,feYJ
ajymwmvJ }}
bcufu Nidrfae&mrS toHxGufvsuf &,fonf/
]] a[mAs? a&m*gu azmufvmjyefygNyD? EkEki,feJY EkEki,fwdkY tdrfBuD;taMumif; ryg&if rif; pum;ajymvdkY
r&awmYbl; }}
]] ig taumif;ajymaewm bcuf }}
]] iguvJ taumif;ajymaewm? wefawmY rif;udk EkEki,fwdkYtdrfu wapäajcmufvTwfvdkufNyD xifw,f
[kwfp }}
ESif;aiGu rajzbJ Nidrfae\/ bcufuom qufajymonf/
]] EkEik ,fwtYkd rd u f rif;udk wapäajcmufvw T vf u kd w f ,fq&kd ifawmY jzpfEikd w f ,f? tJ'wD apä rif;&JU ,kejf zLav;yJ
ESif;aiG? rif; ntdyfvdkY&rSm r[kwfbl;? tJ'gudk tonf;wapä tajcmufcH&w,fvdkY ac:w,f? [m; [m; [m; }}
ESif;aiGu wpfpkHwpfck jyefajymrnf jyifonf/ odkY&mwGif jrif;vSnf;ay: vlwpfa,muf xufoGm;\/
jrif;vSnf;q&mu bcufqD vSrf;MunfhNyD; ]]vljynfhNyD q&mav;? xGufr,fAsKdU}}[k atmf\/
]] uJ ...oGm;r,f oli,fcsif;? nudk wapäajcmufcH raeeJYOD;aemf [m; ...[m; ...}}
bcufu jrif;vSnf;ay: wufoGm;\/ ra½S;raESmif;yif jrif;vSnf;vnf; xGufoGm;\/
pufbD;udk udkifvsuf rausreyfESifY jrif;vSnf;qdyfwGif ESif;aiG usef&pfavonf/

tcef; ( 11 )

cspfrdavaomaEG

aEGOD;&moDyDyD qkdufcJYNyD/
ywf0ef;usif½Sd yiftdkwdkYonf vnf;aumif;? yifysKdwdkYonf vnf;aumif; ½Guf0gwdkYudk acRvTifYaeMuonf/
ausmif;0if;wGif;½Sd wrmyifwdkYurl ½Guf0grqifNyD/ ½Gufa[mif;vnf; a<u&ef rusefNyD/ yk&pfzl;wdkYyif ukefpifvsuf
jr½GufwdkY EkEkvGifaeonf/
onfESpf aEGOD;&ufrsm;onf ESif;aiG\ &ifudk ckefaponf/
,cifurl aEGOD;&ufrsm;udk ESif;aiG txl;owdrjyKrd/ owdjyKrdorQ qdk&vQifvnf; rwyfrufarmvSonfh
pdwfaZmuom a½SUaqmifonf/ aEGOD;&ufwdkY jrefjrefukefygap? xkdtcg aEG&moDausmif;ydwf&ufonfvnf; jrefjref
a&mufvmvdrrYf nf/ jrefjrefa&mufvmygvdrrYf nf/ ajcmufcef;aom aEG&moDonf yifyef;zG,f ½Syd gbdjcif;/ ½Snv f sm;aom
aEG&moD ausmif;ydwf&ufrsm;onfum; csrf;omzG,f ½Sdygbdjcif;/
ESif;aiGonf tnm odkYr[kwf ajrvwfom; r[kwf/ ESif;aiG\ Zmwdum; vwmjyif aomifxdk;vQif
wpfaygifusKd; ajcwH½SnfESifY AsKdif;a0omvD ig;aumufum? 'Da&usaw;udk bkwfr tDwwfonfh jrpf0uRef;ay:a'o
wGaH w;NrKUd omwnf;/ wGaH w;NrKUd aps;opfyikd ;f uke;f jrifx
Y ufwiG f ESi;f aiG\ zcifbufrS bd;k bGm;ydik f Ncu H s,Bf u;D ½Sod nf/
o&uf? r&rf;? wnif;? oabFm? MoZm? rmvum? a½Smuf? oHyk&m? oHyk,dk? apmif;vsm;? iSufaysm? 'efY'vGef? &pfief;
paom oD;yifrsK;d pkH pkv
H o
S nfh NcBH u;D jzpfonf/ aEGa&mufí yltu kd Nf yq
D vkd Qif azaz rvdu
k Ef ikd af p? ESi;f aiGEiS Yf araronf
wGHaw;odkY jyefjrJjzpfonf/
tvdkvkdufaom OD;av;ESifY ta':rsm; *½kpdkufrSKatmufwGif at;csrf;us,f0ef;aom NcHus,fBuD;0,f
vGwv f yfpmG aqmYupm;&onfukd ESi;f aiG ESpo f uf\/ wGaH w;ü ysi;f jyefvQif wGaH w;0odYk oGm;ao;onf/ ararYZmwdu
wGaH w;0rS jzpfonf/ wGaH w;0wGif wGaH w;wl;ajrmif;wGi;f ü vnf;aumif;? wd;k jrpfwiG ;f ü vnf;aumif; a&ul;Edik o f nf/
OD;av;udkxGef;a0ESifYtwl ukefpdrf;aumufvdkuf&if; orÁmefudk taysmfcwfEkdifao;onf/ nDtpfudk 0rf;uGJrsm;
jzpfMuaom armifjrifY? zdk;ajymif? ig;Zif½dkif;wdkYESiftwl uRJavQmufpD;Edkifao;onf/ eHeufapmapm urf;ezl;wGif
eHeyH ifpnf;udik v
f suf apmifNY y;D a&aiGUjyefaom jrpfjyifujkd zwfvsuf avSEiS aYf &mufvmonfh tzGm;av;c\ ig;om;ESiYf
yspfum ig;ydaumif;a&mifESifY pdrf;aeonfh rkefY[if;cg;udk pm;&onfrSmvnf; wu,fYt&omwnf;/ xdkYaMumifYvnf;
aEGOD;&moD qdkufvmNyDqdkvQif ZmwdajrodkY wpfacgufjyef&rnfh ta&;udkawG;um ESif;aiG aysmfjrJjzpfonf/
pdkjynfaom jrpf0uRef;ay: Zmwdom;jzpfaomaMumifY uEÅm&qefaom tnmESifY ajrvwf\ &moDOwkudk
ESif;aiG rBuKduf/ þa'orsm;\ aEGuEÅmOD; tyl'Pfudk rcHEdkif/
ESif;aiG\ araru ydkqdk;onf/
]] ompnfomqdkw,f omvJ rom? pnfvJ rpnfbl;? [dkbuf aysmfbG,fusawmYvJ aysmfp&m bmrSr½Sdbl;?
rif;bkd;bdk;wdkYaewJY 'v aysmfbG,fBuD;rsm; uGmvdkufwm }}
vifonf\ tpdk;& 0wå&m;aMumifYom ajymif;&m vdkuf&onf/ jrpfacsmif;tif;tdkifwdkYESifY omarm&m
wHGaw;0ol araronf ajrvwfESifY tnmtaMumif; b,fawmYrQ taumif;rajym/ ig;ydraumif;? rkefY[if;cg;
raumif;jyefvQifvnf; araronf ajrvwfESifY tnmudk zdaxmif;wwfonf/
azazurl vlwpfrsK;d jzpf\/ olu, kd üf u wHaw;wGif tajcpdu k vf monfh a½Tavmif;Zmwdom; rGew f pfa,muf
jzpfaomfvnf; ajrvwfESifY tnmajrudk cspfonfqdk\/ ajrvwfESifY tnmu xaemif;yifonf jrefrmjynfwGif
tvSqkH;opfyif[k azazu qdkonf/ ompnf? rdwD¬vme,fwdkYwGif awGU&wwfaom ajreD cifwef;wdkYuvnf; b0
yef;csDqefonfqdk\/ jrpf0uRef;ay:wGif aygufonfh toD;eDeD? toD;pdrf;pdrf;ESifY oabFmcHyifawGxuf ajrvwfESifY
tnmrS Mu,fyiG aYf o;ao;av;rsm;ESiYf wlonfh tyGijYf zLjzL ao;ao;av;rsm;yGiaYf om awmcHyifawGu ydrk Ekd pS o f ufz,G f
aumif;onf[q k \kd / awmcHyiG aYf rT;arT;qdk bmaMumifY pHy,fxuf *kPEf rdS pYf yf&onfavm[kvnf; a'gojzpfwwfonf/
aEG\ jrLtppfESifY wHvQyfudk ajrvwfESifY tnmrSmom vSvSyy awGUEdkifonf[kvnf; qdkvkdufao;onf/ ararESifY
wjcm;pDjzpf\/ azazESifY arar tBuKdufwlcsdef wpfcsdefom½Sd\/ xdktcsdefrSm ajrvwfESifY tnm\ wrmwdkYEkNyD;
wrmnGefYcsOf ay:csdefwnf;/ wrmEkcsOfESifY ig;ydudkrl azaza&m araryg [if;ESifYrvJatmif BuKdufMuonf/
ESif;aiGurl ararYom; jzpf\/
ajrvwfESifY tnmajr\ tvSudk ol rawGUao;/ ol awGUod&onfrSm ajrvwfESifY tnm\ tyl'Pfom
jzpf\/ tyl'PfrS a0;&ef aEGwGif wGHaw;odkY ararESifYtwl jyef&rnfh&ufrsm; a&mufcsdefeD;vQif ESif;aiGtwGuf
aeYwmrsm; ½SnfvGef;aewwf\/
onfwpfaEGüom &ifcek &f onf/ &ifcek yf rHk mS arGUarGUnifnif ½Sv d \S / ud,k &Yf ifcek yf Hk ud,k jf yefoo d jzifY xl;qef;
csrf;ajrUaom a0'emt&omudk cHpm;rd&jyefonf/
aeYcsif;ncsif;rSmyif ausmif;wGif;½Sd wrmyifysKdwdkYtay: ESif;aiG oHa,mZOf wG,fvmonf/ ajrrS wrm
½Guf0gav;rsm;udkvnf; cspfMuifemvmonf/ av½l;a0SUí xdkyif,Hrsm;qDrS anmif½Guf0gwdkY psmef,mOfajymif;aomf
u½kPmpdwfapmvsuf arm&ao;onf/
ausmif;rS q&mOD;odef;wefonf jrefrmpmtjy tvGefawmfonf/ pmay0goemuvnf; BuD;onf/
pmqdak wmfaeY uJo Y aYkd om yGo J bifrsm;ü q&mOD;ode;f [efwpfa,muf zm;zm;oDatmif tvkyrf sm;wwfonf/ twef;ü
jrefrmpmjyvQif 0wfauswef;aus rjy/ jrefrmpm\ tvSEiS Yf jrefrmpm xif[yfjywwfaom jrefrmYajr\ obm0udk
uGufuGufuGif;uGif; jrifatmif a0a0qmqm ½Sif;jywwf\/
,ciftcgrsm;url q&mOD;ode;f [ef\ twef;rsm;udk ESi;f aiG ysi;f onf/ opf½u G af <ujcif;? jrLa0Yjcif;? av½l;
aESmifYcdkuf OMojrifjcif;? ,mawmESifY awmifol? EGm;jyifESifY xGeform;? xef;wuform;ESifY olYtdrfol/ þonfudk
a½S;pmqdkwdkYonf vufanmif;cHí tb,faMumifY zGJUcJYygoenf;/ tb,faMumifYvnf; onfuAsmwdkY\ cufqpfESifY
pum;ajywdu Yk kd rdrw d t Ykd m; oifay;ae&ygoenf;/ tu©&mocsmF ? *st D rkd ufx&DEiS Yf taxGaxGoyd w HÜ uYkd kd zdí ydo
k ifay;vQif
raumif;NyDavm/
*st
D rkd ufx&D oif&onfu wdu k yf qJG efaomaMumifY pGepYf m;rSK&o tjynfyh gonf/ ykpmä opfwpfco k nf jyóem
wpf&yfjzpf\/ þjyóemu vlYÓPfudk pdefac:onf/ olu pdefac:awmY udk,fu ESdrf&rnf/ jyóemu jr§KyfuGuf
rsm;udk udk,fu rpOf;pm;/ þjyóem\tajz odkYr[kwf tqkH;udk okH;oyfonf/ odkYr[kwf c&D;yef;wdkifudk a½S;OD;pGm
owfrSwfonf/ c&D;yef;wdkifudk odonfhcPü vrf;udkjrifonf/ vrf;udkjrifaomf jr§KyfuGufwdkY ay:avonf/ xdktcg
atmifNyKH;NyKH;í 0ifY<um;pGm usLtD;'D[k a&;csvdkufonf/ þtwwfudk oifay;í þtjrifudk <u,fapaom q&m
OD;wifnGefY\ twef;csdefüom ESif;aiG aysmfjrJwnf;/
,ck q&mOD;odef;[ef\ twef;rsm;üvnf; ESif;aiG t&omawGUvmonf/ q&majymjyaom jrefrmYajr\
aEGtvSonf þajrvwfESifY tnmrSmom½Sdonf/ a0;a0;xGufMunfh&efrvdk/ ausmif;0if;wGif;xGufí aEG½SKcif;udk
Munfhyg/
oJajrwdkYu 0ga½Ta½T ½Sdonf/ xaemif;yif ponfwdkYuvnf; 0g0ga½Ta½Tyif/ xaemif;½GufwkdYuom jrjr
pdr;f atmif arSmifí &ifukd at;aponf/ bbm0jyu©'ed [ f k q&mac:aom vufyyH ifrsm;uvnf; um;um;pGiaYf om
ywåjrm;yGifYrsm;ESifY wifYw,fae\/ aerif;u ryl/ ½SpfcGifwdkif;u tkHYqdkif;í nKdarSmifonf/ aMomf EkEki,fwdkY½Gm
ta½SUbuf ½Srf;½dk;r\ awmifwpfcGif0,f oZif<uif;ESifY tifMuif; oEÅmnGefYwdkY zl;uGefYudkufpD aeava&mYrnf/
aeava&mYrnf/
aEGuEÅmOD;üvnf; olYtzl;? olYtyGifY? olYt½Guf? olYtaiGU? olYtouf? olY&ufESifYol olY*kPf,lí olYrl olY[ef
olYqif;MuefESifY olY yifudk,ftvS o@mef trSefyif ½SdavpGwum;/
aEGuckd sprf ad om onf&ufrsm;onf ESi;f aiGtwGuf MunfE;l zG,af umif;aom &ufrsm;vnf; trSejf zpfco YJ nf/
aysmfzG,faumif;aumif;aom &ufrsm;[krl qdk&rnf cuf\/
MunfEl;&onfrSm EkEki,faMumifYjzpfonf/ aysmfzG,faumif;onf[k rqkdEdkifjcif;rSmvnf; EkEki,faMumifYyif
jzpfonf/
[dkwpfaeYu pí ausmif;ü cifrifcJYMu&NyD jzpfaomfvnf; EkEki,f\ pdwfudk ESif;aiG tpdk;r&/
wpfOD;csif; wpfa,mufcsif;awGUí oGm;pum;ajymvQif ,ckwdkif EkEki,fu pdk;pdk;½GHU½GHUEdkifonf/ twefi,f
pdrf;pdrf;av;vnf; qufqHonf/ [dk,cif cifwef;&dyfwGif awGUMupOfu aemufqkH;qufqHvdkufykHESifY vkH;0rwl/
trsm;oliga½SUrdkY ½Sufaeonfavm/ EkEki,f\ oabmudk olrajymwwf/
nGefYar? bcufwdkYESifY av;a,muftwl ½SdMujyefvQifrl EkEki,fu wpfrsKd;jzpf\/ trlt,mav;onf
vGwfvyfí ESKwfvnf; oGufjyefawmYonf/ txl;ojzifY bcufESifY qufqH&mü EkEki,f ydkrdkvGwfvyfonf/ bcuf
qdkonfhaumifu EkEki,fudk pcsifvnf; ponf? aemufcsifvnf; aemufonf/ EkEki,fuvnf; bcufudk
tm;remwwf/
pmar;yGJeD;í aeYwpf0ufom ausmif;wuf&csdefrsm;onf MunfEl;om,mzG,f ½SdvS\/
NrKdUay:ae ausmif;om;ausmif;olrsm;u tdrfjyefukefMuonf/
ESif;aiGu bcuf? nGefYar? EkEki,fwdkYESifY ausmif;ü ae&pfonf/ pmtwlwlusufMuonf/ ocsFm tNyKdif
wGufMuonf/
ausmif;Bu;D wpfcv k ;Hk rSm wdwq f w
d af eonf/ tjyifrS av½l;a0SUoH? opf½u G af <uoHrsm;udk Mum;&\/ OMovnf;
aw;qdkaeNyD/
bcufonf nGeaYf r\ rsuEf mS av;udk jrifae&aomaMumifY &ifxJ rnfo½Ykd rdS nf rod/ EkEik ,f\ azG;azG;Ekaom
rsufESmav;udk teD;uyf jrifcGifY&½SdavaomaMumifY ESif;aiG\ &ifrSm MunfEl;vSyg\/
Nidrfí wdk;wdk; pmusufonfhtcgvnf; usufMuonf/ aqG;aEG;&if; jiif;ckHonfhtcgvnf; jiif;ckHMuonf/
jrefrmpmESifY yx0DwGif nGefYaru a½SUrSajy;onf/ *sDtdkrufx&DESifY taxGaxGodyÜHqdkvQif ESif;aiGu
Adv
k vf yk of nf/ ordik ;f qdv k Qiu f m; bcufonf oif½;kd nTe;f wrf;wGif yg0ifonfwt Ykd jyif oif½;kd nTe;f wrf;rSty jrefrmY
ordik ;f ? urÇmo Y rdik ;f ponfwuYkd kd vlrKS awmfveS af &;? vlwef;pm; y#dyu©paom Edik if aH &;oabmw&m;tjrifEiS Yf ½Si;f jyum
ygarmu©BuD; vkyfawmY\/
EkEki,fu t*FvdyfpmESifY ywfoufvQif acgif;aqmif\/ uGefAifYausmif;xGufrdkY EkEki,f t*Fvdyfpm
awmfonfrSm rqef;/ qef;onfrSm EkEki,fonf tu©&mocsFmü awmfvGef;jcif;aywnf;/
tu©&mocsFmudk NyKdifwGufMuwdkif; usefokH;OD;wdkY ykpämwpf0uf rNyD;rD EkEki,fu tajz&aewwf\/
]] tvum;yg? EkEki,fu tdrfu wGufNyD;om;eJY wdkYudk tEdkif,lw,f }}
bcufu ponf/ EkEki,f\ rsufvkH;rsm; 0if;0if;awmufoGm;\/
]] bmvdkY 'Dvdkajym&wmvJ? tpfudkbcuf r,kH&if wGufcsifwm wGufcdkif; }}
bcufu jy|mef;pmtkyfrS ola½G;csif&ma½G;NyD; wGufcdkif;onf/ EkEki,fu rsufESmplxm;vsuf vufu
oGufoGufESifY vsifjrefpGm wGufcsvdkuf\/ EkEki,f&aom tajzESifY pmtkyfaemufqkH;rsufESmrsm;ü jyxm;onfhtajz
wlaeaomtcg bcuf rsufvkH;jyL;\/
]] uJ ...,kHNyDvm; }}
]] tm ...tm ...,kHygNyD? EkEki,fu odyfawmfwmyJa[Y }}
]] tckrS csD;rGrf;raeeJY? tpfudkbcufudk Eki,f odyfrkef;wmyJ }}
]] a[ ...bmjzpfvdkY }}
]] tpfudkbcufu enf;enf; [dk'if; ...vlyg;0vdkY }}
bcuf yg;pyfjyJoGm;\/ nGefYaru cpfueJ &,fonf/ tm;emaom ESif;aiGu 0ifajymonf/
]] Eki,f&,f ...bcufudk b,fvdkajymvdkufwmwkef; }}
ESif;aiGar;onfudk EkEki,fu rwkefYjyef/ rsufESmtrlt,mu rvSKyf½Sm;/ rsufvTmudk NidrfpGm csxm;\/
yg;pyfjyJae&mrS bcufu tm;&yg;& atmf&,fonf/
]] a[Yaumif ESi;f aiG? EkEik ,fukd tjypfrwife?YJ EkEik ,fajymwm rSew f ,f? iguvJ vlaomufjrifuyfatmifukd
vlyg;0wJYaumif? EkEki,fa& tpfudk pdwfrqdk;bl;? EkEki,fu rSefwmajymwmudk; [m; [m; }}
EkEki,fu rsufvTmryifY acgif;rarmYbJ &,fNyKH;av\/
tHYMozG,f jrefvGef;aom EkEki,f\ OD;aESmuftaMumif;udk rMumrD xyfawGUMuonf/
pmar;yGJ ppfumeD;NyDrdkY ausmif;&ufem;awmYrnf/ txl;wpf&uftaejzifY q&mOD;wifnGefYu naewpfcsdef
,lay;onf/
q&mu tu©&mocsFmrsm;udk ausmufoifykef;BuD;ay:ü a&;ay;NyD; ajymonf/
]] wGufMunfhMuprf;? wpf0ufrSefwJYvl y&Drufx&pf r[kwfbl;? aemufESpfcg rufx&pfyg atmifr,fvdkY
q&m tmrcHw,f }}
q&mu ae&mü jyefxdkifonf/ ausmif;om;ausmif;ol toD;oD;u ykpäma&;ul;Muonf/
ykpmä a&;ul;tNy;D ESi;f aiGu wpfy'k rf Qom wGuNf y;D csed w
f iG f q&mYtoHMum;&aomaMumifY acgif;axmifMunfrh \ d /
]] wGufr&vdkYvm; EkEki,f? r&&ifvJ aeOD;? q&m½Sif;jyawmY MunfhaygY }}
q&mYab;ü&yf&if; ESKwfrSrajzbJ EkEki,fu pmtkyfudkom jy\/
pmtkyfudk trSwfrxif Munfhrd&mrS q&mYrsufESmü tHYMoaom trlt,m ay:vm\/ q&monf tusifYyg
aeonft h wdik ;f cJwt H eDukd aumufuikd u f m trSwjf cpfae\/ tqk;H ürl 0rf;omtHMY o[efjzifY EkEik ,fukd armYMunfNh y;D
qdkonf/
]] tm;vkH;vJ NyD;w,f? tm;vkH;vJ rSefw,f? 'DykpämawGudk wuf(pf)bGwf(cf)xJuom xkwfay;rdwmqdk&if
q&m 'Davmuf tHYMordrSm r[kwfbl;? igYwynfhr odyfawmfw,fuG,f }}
tcsdefapYí ykpämrsm; xwGufjyaomtcg a*gY(pf)[kac:aom ocsFmESifY ½lyaA'ynm½SifBuD;taMumif;u
pajymonf/
a*gY(pf) i,fpOfu oli,fwef;üjzpfonf/ twef;q&mu tjcm;tvkyf½SdaomaMumifY uav;rsm;Nidrfae&ef
wpfrS wpf&mtxd *Pef;rsm;udk aygif;cdik ;f xm;onf/ uav;wdt Yk wGuf tcsed af wmf,&l ayrnf/ q&mYtaeESiv Yf nf;
olvkyfp&mudk NyD;atmifvkyfEdkifrnf/ odkY&mwGifY q&mY&nf½G,fcsuf rajrmuf/ taMumif;rSm a*gYpfu rdepfydkif;twGif;
tajzrSefudk vmjyaomaMumifYwnf;/ q&m rsufvkH;jyL;oGm;&\/ a*gY(pf)onf aygif;½dk;aygif;pOf raygif;/ Oyrm
wpfrS wpfq,ftxd aygif;&rnf qdkygpdkY/ a*gYpfu ig;ESifY wpfq,faygif; q,fYig;udk z,fxm;vkduf\/ xdkYaemuf
ig;\ vuf0Jvuf,m½Sd tedrfYqkH;ESifY tjrifYqkH;*Pef;rsm;udk aygif;\/ wpfESifYudk;? ESpfESifY ½Spf? okH;ESifY ckepf? av;ESifY
ajcmuf? tm;vkH; wpfuGJpDaygif;vQif wpfq,fpD&\/ av;wGJ½SdaomaMumifY av;q,f&onf/ xdkav;q,fü
z,fxm;aom q,fiY g;udk xnfah ygif;? ig;q,fig;wdw&d \/ xdek nf;pepftwdik ;f useq f ,fprk sm;udk vG,v f ,
G jf refjref
aygif;Edkif\/ oli,fwef;ausmif;om;av; a*gY(pf) pawGUcJYonfh þpepfrSm ,cktcg ocsFmudef;aoenf;wpfck
jzpfvm&NyD/ BuD;jyif;vmaomtcgü a*gY(pf)rSmvnf; urÇmausmf ordkif;0if odyÜHynm½SifBuD;wpfOD; jzpfvm\/
a*gYpfESifY ESKdif;um EkEki,fudk q&mu csD;rGrf;\/ ½Spfwef;ESifY rufx&pfatmifNyD; wuúodkvfa&mufvQif
jrefrmr'rfusL&D jzpfygap[kvnf; qkay;oGm;\/
xkn d aeu twef;onf aemufq;Hk twef;csed jf zpf\/ twef;csed t f Ny;D ü cs;D rGr;f ESKwq f uf&ef ESi;f aiGu EkEik ,f
teD;odkY uyfoGm;onf/
EkEki,fonf rwkefrvSKyfESifY xdkifae\/ rsufESmrazmfbJ acgif;ikYHxm;\/
]] Eki,fa& ...Eki,f ...odyfawmfwmyJ? Eki,ftwGuf udk,f odyf*kPf,lwmyJ? [if ...tdk }}
ESif;aiGu pum;udk tmar#dwfrsm;ESifY qkH;vsuf&yfvdkuf&\/ acgif;ikHYxm;aom EkEki,f\ yg;jyifwGif
rsuf&nfaMumif;rsm;udk awGU&aomaMumifYwnf;/
]] tdk ...Eki,f idkaew,f? bmjzpfvdkY }}
EkEik ,f\ acgif;onf qwfueJ armYvm\/ pl;½Sat;pufaom rsuv f ;Hk rsm;u ESi;f aiGukd pdu k Mf unfah eonf/
rjrifzl;aom olpdrf;w&HqH vlwpfa,mufudk Munfhonfh tMunfhrsKd;yifjzpf\/
EkEik ,f\ pdr;f um;aomtMunfah MumifY ESi;f aiG tm;i,fomG ;\/ ysuaf wmYrnft h NyK;H udk ZGwt
f wif; qGx J m;&if;
EkEki,f\ rsufvkH;rsm;udk 0rf;enf;pGm jyefMunfhaerd\/
EkEki,f\ rsufvkH;rsm;u rodrom 0dkif;vnfoGm;í acgif;vnf; jyefikHYoGm;\/
]] Eki,fqD udk,fvmpum;ajymwm Eki,f rBuKdufbl;vm;? tif;av udk,fuvJ wjcm;ausmif;om;
ausmif;olawG a½SUrSm wpfa,mufwnf; vmajymrdwmudk; }}
EkEki,fonf olYpum;udk rjyefbJ ckHay:½Sd pmtkyfrsm;udk vG,ftdwfwGif;odkY xdk;xnfhaeonf/ udpöNyD;rS
rsuEf mS av; apGum ESi;f aiGukd apmif;apmif;Munfo h nf/ rsuEf mS av;uvnf; bmrQrjzpfcaYJ v[ef wnfNird af ejyef\/
]] udk,fu r[kwfwm bmvdkY vmajymwmvJ }}
]] Asm ...bmajymrdvdkYvJ }}
]] Eki,fudk idkaew,fqdk? udk,f r[kwfwmajymwm }}
]] EdkY Eki,fyg;rSm rsuf&nfaMumif;awGeJY }}
EkEik ,fonf yef;a&mif vufuikd yf 0gav;ESiYf yg;jyifrS rsu&f nfrsm;udk vsijf refpmG okwyf pfvu
kd \
f / xdaYk emuf
ae&mrSxum rsufESmav;u xefxef? toHu rmeftjynfhESifY ar;onf/
]] rsuf&nfuswdkif; udk,fu idkw,fvdkY xifovm; }}
]] aMomf ...'gawmY Eki,f&,f ...}}
olYpum;rqkH;cif EkEki,fu ae&mrSxum xGufcGmoGm;\/
olu Nidrfae&mrS aemufu vdkuf\/
tcef;OD; wHcg;aygufü EkEki,f wkefYueJ &yfoGm;\/
olu rDvm\/ tcef;aygufrS acgif;jyLMunfhvQif qdkufa&mufaeNyDjzpfaom jrif;vSnf;udk awGU&\/
jrif;vSnf;ab; ajrjyifwGif pdwfwdkaeaom rsufESmxm;ESifY &yfaeonfh EkEki,f\ zcifudk jrifEdkif\/
EkEki,fu aMumuftm;vefYtm; qdkonf/
]] Eki,f usDpm;wmyg? udk,fYudk Eki,f cifygw,f? Eki,foGm;awmYr,f? udk,f rvdkufcJYeJYaemf }}
EkEki,f\ trdefYudk emcHvsuf ESif;aiGonf ae&mü ausmuf½kyfuJYodkY Nidrf&yfae\/
EkEki,fu tajy;av; xGufcGmoGm;\/
twefMumrS ESif;aiGonf tcef;wGif;rS xGufvm\/
ausmif;0if;tjyifbufü jrif;vSnf; r½SdawmYNyD/
ywf0ef;usif½Sd yiftdkyifysKdwdkYu ½Guf0gawG a<ujyae\/ jra&mifvGifaom ausmif;wGif; wrmyifwdkYatmuf
ajrwvif;ü a½T½GuftdkwdkY nKdarSmifeD0gvsuf yef;csDaq;a&mif½SKH;atmif zkH;vTrf;aeonf/
aeunKdí jrLu qdkif;qdkYvmonf/ jrefrmukuúKdyif nKdnKdxufrS OMoiSuf\ aw;oHcsKdcsKdudk Mum;&\/
Mum;&av\/

tcef; ( 12 )

em;rvnfaomaeYwpfaeY

aeunKí d jrLu qdik ;f qdaYk eonf/ jrefrmukuKú yd if nKn d Kxd uf OMoiSu\ f aw;oH csKad eqJwnf;/
wpfcgwke;f uuJo Y yYkd if ESi;f aiGonf avaoewfav;udik v f suf cifwef;qD avQmufvmcJo Y nf/
olu iSuyf pf&if; e,fuRv H monf rkq;kd aygufp[efukd aqmifxm;\/ od&Yk mwGif aomEkwK¬ &d af v;\ ajcwdu Yk
roGu/f rdrd ajcroGuaf Mumif; rdro d mvQif todq;Hk jzpf\/
pmar;yGNJ y;D í ausmif;ydwo f nfrmS MumcJNY y/D araryif wGaH w;odYk oGm;cJNY yjD zpfonf/ ,ckEpS f wGaH w;odYk ESi;f aiGu
rvdu
k [ f k qdak omtcg ararYrmS tHMY ovGe;f í rsuv f ;Hk rsm;yif jyL;oGm;cJo
Y nf/ ESi;f aiGu vkaH vmufaom qifajc
ay;Edik cf \
YJ /
ESi;f aiGwYkd wufaeaom ½Spw f ef;\ xdpk Ofu trnfrmS y&Drufx&pf[k ac:onf/ tBuKw d uúov kd 0f ifwef;[k
t"dyÜg,f&onf/ aemifESpfcg ausmif;jyefzGifYvQif wuúodkvf0ifwef;odkY wuf&rnf/ wuúodkvf0ifwef;onf cuf\/
wuúov kd 0f if pmar;yGüJ wpfjynfv;Hk tusrsm;\/ wuúov kd 0f ifpmar;yGq J o
kd nfrmS vnf; vli,fwpfO;D \ uHMur®mudk
tqk;H tjzwfay;aom aMumufrufz, G f pmar;yJBG u;D jzpf\/ ESi;f aiGu onfwpfEpS f aEGausmif;ydw&f uftwGi;f b,fqrD S
rvnfbJ wuúodkvf0ifwef;pmar;yGJtwGuf BuKdwifjyifqifxm;csifonf[k taMumif;jyonf/ ESif;aiG\qE´udk
araru MunfMunfjzLjzL vdu k af vsmcGiv Yf wT cf \YJ / xdaYk MumifY onfEpS f wGaH w;odYk ararwpfa,mufwnf; jyefomG ;&\/
trSefrSm ESif;aiG\ taMumif;jycsufü opömwpf0uf rkom;wpf0uf ygonf/ ESif;aiGonf vli,fwdkif;
uJoY yYkd if wuúov kd o f Ykd oGm;csi\ f / wuúov kd o
f nfvnf; ESi;f aiGtwGuf rpdr;f vS/ azazu wuúov kd x
f u G f jzpfonf/
azazY pmMunfhcef;ü azazwdkYacwfu wuúodkvfr*¾Zif;rsm;rSonf ,ckacwf\ wuúokdvfr*¾Zif;rsm;txd ½Sdonf/
þwuúodkvfr*¾Zif;rsm;udk vSefavSmMunfhrd&mrS ESif;aiGonf wuúodkvfajrESifY tvdkvdk &if;ESD;aeonf/
ydkrdk&if;ESD;&onfh tjcm;taMumif; wpfaMumif;um; azazYESr a,mufsm; azazYa,mufz OD;OD;omvSKdifonf
wuúodkvfrS ½lyaA'uxdu jzpf\/ wGHaw;odkY tqif;ESifY wGHaw;rS tjyefwGif araronf OD;OD;omvSKdifwdkY\
wuúodkvfajrrS tdrfwGif tjrJwnf;avY½Sdonf/ ynmawmforQ t&yfykí pdwfwdkwwfaom OD;OD;omvSKdif
wpfa,mufudkrl ESif;aiGu cspf&ao;onf/ OD;OD;omvSKdifu awGUwdkif; ESif;aiG\ ocsFmESifY taxGaxGodyÜHynmudk
ppfaq;wwfonf/ ESif;aiGu csufusvufus ajzwwfaomtcg OD;OD;omvSKdifu ykckH;ykwfNyD; tm;ay;\/
]] owå0guav; eif odyfawmfw,f? wuúodkvfa&mufatmif BuKd;pm; Mum;vm;? &nf;pm;rSKawG rayGeJY }}
OD;OD;omvSKdifxuf wpfvufrcefY t&yfydkjrifYaom owå0gav; ESif;aiGuvnf; wuúodkvfodkY a&mufcsif
onfrSm trSefyif jzpfyg\/
,ckaEG ompnfü q&m OD;wifnGefYwdkYu ausmif;tm;&ufü tem;r,l BuKd;pm;í ynmvdkvm;aom
wynfrh sm;udk tzd;k tc r,lbJ wuúov kd 0f ifwef;twGuf BuKw d ifvsuf eHeufwikd ;f pmjyay;aeMuonf/ oifwef;udk
nGeaYf rESiYf ESi;f aiG rSerf eS w f ufonf/ udak ½Tbcufurl or*¾rsm; tvkyt f rSKaqmif tpnf;ta0;½So d nfqí kd &efuek f
a&mufae\/ EkEki,fvnf; vmrwuf/ idkjyvGef;íom ausmif;aecJY&onf qdkygaom EkEki,fudk pdwfwdkaom
olYtazonf tydkoiffwef;odkY rydkYonfrSm rqef;/
eHeufwdkif; ESif;aiGonf þoifwef;udk wuf\/ BuKd;pm;ívnf; pmusufonf/ ararudkay;cJYaom
taMumif;jycsufrS opömwpf0ufwnf;/
rkom;wpf0ufuv kd nf; 0efc&H rnf/ araru yltu kd af omaMumifY wGaH w;odYk oGm;onfq\ kd / wpf0ufomvQif
rSefcsdrfYrnf/ wGHaw;rS a,mufrrsm;ESifY rwfrsm;? wGHaw;0rS aqGrsKd;rsm;? 'v aysmfbG,fBuD;rS zciftdkESifY rdcif&if;
r[kwaf omfvnf; rdcifyrmyifrnfonfh aysmb f , G Bf u;D ol rdaxG;? þoHa,mZOfBuK;d wdu Yk vnf; taMumif;&if;wpf&yf
taeESifY ararYudk zGJUiifqGJaqmifaevdrfYrnf/ ararYom; ESif;aiGrSmvnf; oHa,mZOf½SdNyD jzpfonf/ ararYom;
ESif;aiGu ompnf\ aEGudk cspfrdNyD/ ½GmrGefomrS ,kefjzLrav; EkEki,fudkvnf; .../
cifwef;qDodkY ESif;aiGonf jznf;jznf;av; avQmufvmae\/
ausmif;ydwf&uftwGif; þcifwef;qDodkY ESif;aiG a&mufvmrdonfrSm ig;Budrf½SdNyD/ EkEki,fESifY rawGUcJY&/
trSefrSm þcifwef;&dyfü rdrd EkEki,fudk wpfBudrfom awGUcGifY&ao;onf/ yxrOD; awGUcJYpOf tBudrfom jzpf\/
yxrOD; awGUcJYMuNyD;í oduRrf;rSKaMumifY ausmif;ü aeYpOfqkHMu? cifMu? yGef;wD;cJY&onf/ þcifwef;odkY
vm&ef taMumif;r½Sd/
ausmif;ydwv f u kd jf yefawmY udEk iS ;f aiG þcifwef;qDoo Ykd m ajcOD;vSn&hf avonf/ þcifwef;rSví JG rdEik ,fEiS Yf
awGU&ef tb,fodkY oGm;&ygrnfenf;/ cifwef;qD ig;Budrfa&mufNyD;onftxd EkEki,fESifY rawGU&jyefawmY ESif;aiG
tm;avsmYcsifvmonf/ xdkYaMumifY ajcvSrf;wdkYuvnf; aES;auG;ae\/
ESif;aiG cifwef;&dyf a&mufrqdkifwGifyif NcHBuD;twGif;rS jrif;vSnf; xGufvmí ½GmbufodkY tjyif;
armif;ESifoGm;onf/
ESif;aiGonf ckefaom&if? BuKdwifodaom ADZOmOfjzifY NcHBuD;qD vSrf;Munfhonf/
ESif;aiG\ arQmfvifYcsuf rSefavNyD/
NcHBuD;\ aemufydkif;qDrS EkEki,f ajy;xGufvm\/ avukdcGif;í ajy;pOf EkEki,f\ ykckH;ausmfp qHyifwdkYonf
zm;a0vGifYysHvsuf½Sdonf/
ESif;aiGuvnf; pwifajy;onf/ pdefajy;wrf; upm;bdtvm; tm;oGefajy;onf/ xdkae&mav;udk b,fol
OD;cif rOD;cif/
rnDaom cifwef;ajr? umqD;aeaom csKHEG,frsm;ESifY ql;yifwdkYaMumifY ESif;aiG aemufus\/
xdkae&m a&tdkifav;wGif;ü a&jyufodumrQ ½Sdavao;\/ a&jyifwGif ywåjrm;eDyGifYrsm;vnf; ½SdaejyefNyD/
qifajc ravsmwavsm½Sdonfh ukef;ajrxufwGif EkEki,fonf yufvufuav;vefvsuf vJae\/
ESif;aiG\ &ifwGif a½S;OD;pGmay:vmonfh obm0pdwfum; pdk;&drfrSKESifY ajy;xl&efjzpfonf/
odkY&mwGif ajy;rxl0HY? tem;oGm;uyf&yfum ikHYMunfh tuJcwfrd\/
EkEik ,f\ rsuaf wmifaumYrsm;u pif;ydwv f su?f rsuv f ;Hk rsm;um; rSw
d x
f m;vsu?f touf½LS [ef jrefaomfvnf;
rSeaf e\/ aoG;a&mifEiS Yf yg;uav;rsm; &Jaevifu Y pm;? rsuEf mS av;u MunfMunfvifvifyif? MunfMunfvifvifyif/
ESif;aiGu rvSKyf&J? pívnf; rac:0HY? Nidrfvsufom ikYHMunfhae\/
EkEki,f\ rsufawmifrsm; jyefyGifYvm\/ rsufvkH;rsm;u ESif;aiGudk awGawG pdkufMunfhaeonf/
þrsufvkH;rsm;u pl;½Sonf? rodromvnf; vnfaeonf/ ESif;aiG tcgcg owdjyKrdouJYodkY &if;ESD;rSKudk trSwfrjyK
oa,mif tenf;i,fvnf; pdrf;ae\/
ESif;aiGonf EkEki,f\ ab;ruGmYwuGm ajrjyifü at;aq;pGm xdkifcsvkduf\/
EkEki,fu rxao;/ rsufvkH;rsm;url ESif;aiG vSKyf½Sm;orQudk vdkufMunfhaeonf/
ESif;aiGu ajrjyifrS vufyHyGifYwpfyGifYudk aumuf,lonf/ yxr a&tdkifwGif;odkY ypfaygufxnfhrnf ½G,f\/
xdkaemufrS vufudkqefYwef;NyD; vufyHyGifYudk a&jyifay:odkY tomt,musatmif csvTwfvdkufonf/
]] aemufwpfyGifY }}
EkEki,ftoH Mum;&ojzifY ESif;aiGu vSnfhMunfhonf/
EkEki,fu xdkifvsuf½SdNyD; tjypfuif;aom uav;i,f\ Munfvifaom rsufESmav;rsKd;ESifY olYudkMunfh&if;
vufyHyGifYwpfyGifY vSrf;ay;ae\/
oluvnf; vSrf;,lNyD; a&jyifay:odkY nifnifomomusatmif csvTwfvdkufjyef\/
EkEik ,fu aemufxyfwpfyiG Yf ay;jyefonf/ oluvnf; ,lNy;D a½S;enf;twl a&jyifay:odYk csvw T v
f ukd jf yef\/
EkEki,fu tomt,m&,fNyD; qdk\/
]] udk,fuvJ odom;yJaemf }}
ESif;aiGu em;rvnfbJ EkEki,fudk jyefMunfhonf/
]] 'Dyef;av;awGtaMumif; udk,fvJ odw,fvdkY ajymaewm? olwdkYu ,k,rS BuKdufw,f? tyifay:u
usvmawmY olYcrsmawG emaew,f }}
olu &,f&rnfavm? NyKH;&rnfavm rodbJ EkEki,fudkom ai;aerd\/
EkEki,fu 'l;av;ESpfzufudk vufuav;ESpfzufESifY odrf;ayGUvdkufonf/ 'l;xuf yg;wpfzufwifum
rsufESmav; apmif;vsuf rsufawmifrsm; ykwfcwfykwfcwfESifY olYudk NyKH;Munfhae\/
]] udk,f bmvdkY Eki,fudk pum;rajymwmvJ }}
olu oufjyif;½SKduf&if; trSefudk 0efcH\/
]] Eki,fudk udk,f pum;pajym&rS aMumufw,fuG,f }}
]] bm ...Eki,fudk udk,fu aMumufw,f }}
]] [kwfw,fav? ausmif;rSm Eki,fudk udk,f pum; pvmajymwdkif; Eki,furS rBuKdufbJ }}
EkEki,fu twefMum Nidrfae\/ xdkaemufrS &,f\/
]] [kwfw,fav? ausmif;rSmu udk,fwdkYu aMumufp&maumif;w,f }}
]] b,fvdk? udk,fwdkYu aMumufp&maumif;w,f }}
]] tif;av? udk,fwdkYtm;vkH;udk Eki,f aMumufvdkufwm }}
]] tdk ...udk,fwdkYtmvkH;udk Eki,f aMumufw,f? bmjzpfvdkY }}
]] udk,f jrefrmpum; rwwfbl;vm;? udk,fwdkYtm;vkH;udk Eki,f aMumufwmu aMumufvkdYaygY }}
]]aMomf ...}}[k qdkNyD; ESif;aiG &,frnfBuH\/ odkY&mwGif r&,f0HY/
]] 'gayr,fY 'DrSmawmY udk,fYudk Eki,f raMumufaygif? 'DrSm Eki,fudk udk,f pçpum;ajymaygY? 'DrSm Eki,fudk
tm;vkH;u pçpum;ajymMuw,f }}
]] 'DrSm Eki,fudk tm;vkH;u pçpum;ajymMuw,f? b,folawGwkef; Eki,f }}
Eki,fu a&tdkifqD vufn§Kd;nTefjyonf/
a&tdkifwGif;ü vufyHyGifYrsm;om ½SdaeMu\/
EkEki,fu ajrjyifrS vufyHyGifYwpfyGifYudk aumuf,ludkifonf/
]] aMomf ...vufyHyGifYav;awGeJY Eki,f pum;ajymovm; }}
EkEki,fu bmrQ jyefrajz/ vufwGif;rS vufyHyGifYudkom a&tdkifay:odkY ½G½Gav;usatmif csvkduf\/
EkEik ,fukd ESi;f aiG tHMY ooGm;\/ ausmif;ürl tu©&mocsmF awmfveG ;f aomaMumifY EkEik ,fukd ol tHMY ocJ&Y onf/
,ckrl pdwful;,OfvGef;oluav;tjzpf tHYMo&jyefonf/
]] 'gxuf [dkwpfaeYu Eki,fwdkY tdrfay:u yD,mEkdoH Mum;w,f? b,folwD;ovJ? Eki,f wD;ovm; }}
EkEki,fu rsufarSmifav;wGefYí olYudk wpfcsufMunfhNyD; jyefar;\/
]] udk,f b,fu Mum;ovJ }}
]] 'DuyJ Mum;wmaygY? tJ'DaeYu udk,f 'Dcifwef;qD a&mufcJYao;w,f? Eki,fudk udk,fajymjyNyD;NyDyJ }}
EkEki,fonf awGawGav; NidrfaeNyD;rS nifompGm ar;onf/
]] udk,f yD,mEkdoHyJ Mum;ovm;? wjcm; bmoH Mum;ao;ovJ }}
ESif;aiG rodrom wkefvSKyfoGM;onf/ [dkwpfaeY naeu EkEki,fwdkY NcHwGif; o&ufyifMum;ü awGUcJY&aom
aMumufrufzG,f rsufESmBuD;udk oGm;owd&\/ rsufESmBuD;xHrS xGufvmaom toHudkvnf; trSwf&rd\/
]] Eki,f bmar;wmvJ }}
]] idkoHaum Mum;ao;vm;vdkYyg }}
]] bm&,f ...idkoH? [kwfvm; Eki,f }}
]] [kwfw,f? Eki,f idkoHav? yD,mEdkwD;&if; Eki,f idkwmyJ? bmvdkYvJqdkawmY yD,mEkdBuD;uvJ idkwmyJav?
olu b,frSroGm;EdkifwJY owå0gBuD;udk;? olYavmuf rqkd;ayr,fY Eki,fuvJ b,frS roGm;EdkifbJudk; }}
ESif;aiGu u½kPmoufpGmESifY EkEki,fudk armYMunfhonf/ EkEki,furl &,fNyKH;ae\/
]] pdwfrqdk;eJYaemf Eki,f? Eki,fwdkY azazu odyfqdk;ovm; }}
EkEki,f idkifusoGm;\/ xdkYaemuf jznf;av;pGm ajzonf/
]] odyfqdk;w,f? odyfvJ aMumufzdkYaumif;w,f? 'gayr,fY Eki,fudk ol odyfcspfygw,f }}
]] Eki,f araruaum }}
ar;rdNyD;rS rdrdpum;rSm;oGm;aMumif; ESif;aiG owd&onf/ EkEki,fwdkY arar qkH;cJYNyDjzpfaMumif; nGefYarxHrS
olodcJYNyD;jzpf\/
þtBudrfwGifrl EkEki,f twefMumpGm idkifae\/ acgif;av;armYvmí jyefar;csdefwGif rsufvkH;rsm;ü
rsuf&nfwdkY jynfhae\/
]] udk,fYrSm arar½Sdovm; }}
]] ½Sdygw,f Eki,f }}
]] udk,fYudk udk,fYararu cspfovm; }}
]] odyfcspfwmaygY Eki,f? odyfvJ tvdkvdkufw,f? bmjzpfvkdYvJ Eki,f }}
EkEki,fu acgif;udk jznf;av;pGm cgonf/
]] Eki,frSm arar r½Sdbl; }}
]]aMomf}} ESif;aiGonf a&½GwfvdkufNyD;aemf tMuifemqkH;avoHESifY ar;onf/
]] Eki,fwdkY araru [dk [dk'if; qkH;oGm;NyDvm; Eki,f }}
EkEki,fu rJYNyKH;NyKH;NyD; ajz\/
]] [ifYtif; rqkH;ao;ygbl;? 'gayr,fY araru Eki,feJYvJ raebl;? azazeJYvJ raebl;? olu wjcm;rSm }}
olu wjcm;rSm/ þpum;udk a&½Gwfvdkufaom EkEki,f\ toHudk,fü a0;vHjcif; teuft"dyÜg,fudk
jynfh0pGm aqmifae\/
ol idkifaecdkuf EkEki,fu ar;onf/
]] b,fESpfem&D xdk;NyDvJ udk,f }}
ESif;aiGu vufywfem&Dudk ikHYMunfhNyD; ajz\/
]] ig;em&D xdk;awmYr,f Eki,f }}
]] 'gjzifY azaz jyefvmumeD;NyD? Eki,f jyefawmYr,f udk,f }}
EkEki,fu ae&mrS xvdkuf\/
olu rwm;jrpfEdkif? ylawmY ylqmrd\/
]] jyefcsifjyefawmY Eki,f? 'gayr,fY ausmif;ydwfrS 'Dae&mudk udk,fvmwm ig;Budrf½SdNyD? Eki,feJY tck
wpfBudrfyJ qkHrdw,f? Eki,fudk udk,f tjrJawGUcsifw,f? b,fawmY vm&OD;rvJ Eki,f }}
EkEki,fu rsufvTmyifYí olYudk Munfhonf/
]] udk,fu bmvdkY vmrSmvJ }}
]] aMomf ...Eki,f&,f? Eki,fudk awGUcsifvdkYaygY? udk,fYudk Eki,f rvmapcsifbl;vm; }}
EkEki,f idkifusoGm;jyef\/ twefMumrS rsufESmav;u armYvmNyD; acgif;cg\/
]] tdk ...udk,fYudk rvmapcsifbl;? [kwfvm; Eki,f }}
EkEki,fu olYudk pdkufMunhfae\/
þrsuv f ;Hk rsm;url odraf rGUae\/ aysmaY ysmif;ae\/ tm;i,fae\/ Muifemae\/ ½Te;f vJ&Y D wpfz?Hk n§K;d rSed t
f YHk
wpfcsD ½Sd\/
EkEki,fonf &,fjcif;ESifY oufjyif;a&mvsuf qdk\/
]] vmapcsifygw,f udk,f&,f? 'gayr,fY Eki,feJY awGUwm? ukd,f uHqdk;wmyJ }}
]] bmajymvdkufw,f Eki,f }}
]] udk,f jrefrmpum; rwwfjyefbl;vm;? Eki,feJY awGUwm udk,f uHqdk;wmyJvdkY }}
olu 0ifY<um;pGm NyKH;vdkufonf/
]] udk,fuawmY uHaumif;w,fvdkYyJ xifaew,f }}
EkEki,fuvnf; bmudk oabmusonf rod? vSKdufvJSpGm &,fonf/
]] udk,fYbmom udk,fxifav }}
EkEki,f &,favaomaMumifY oluvnf; vdkuf&,fonf/
]] uJ ...Eki,f oGm;awmYr,f udk,f }}
]] aeOD;av cP }}
]] bmvdkY aeOD; cPvJ }}
,kefjzLrav;u oabmaumif;ae\/ xdktcg aomEkw¬Kd&fuav;uvnf; &J0HYvmonf/
]] udk,f b,fawmYvm&OD;rvJ }}
]] udk,fvmcsifwJYtcsdef vmaygY }}
]] udk,fvm&if Eki,f vmawGUrvm; }}
]] udk,fajymovdk udk,fuHaumif;&if Eki,feJY awGU&rSmaygY }}
]] udk,f uHaumif;zdkYu Eki,ftay: wnfaewmyJ }}
EkEki,f\ udk,fav; awmifYoGm;onf/ rsufESmav;vnf; wnfoGm;onf/ toHrrmYwrmESifY qdk\/
]] udk,fodyf0dwmyJ? odyfvJ wpfudk,faumif;qefwmyJ? 'Dae&mudk Eki,f vmcsifwdkif;vmvdkY &w,fvdkY
udk,fxifovm;? 'Dvdkqdk yD,mEkdBuD;eJY NyKdifNyD; Eki,fu bmvdkY idkae&rvJ? udk,f 'gudk od&JUvm; }}
pum;qkH;csdefü EkEki,f\toHrSm wkef,ifae\/ rsufESmav;rSmvnf; idkawmYrnf½Sdonf/
ESif;aiGonf EkEki,fudk tHYMopGm pdkufMunfhaerdonf/ tHYMo&mrS pdwfraumif;vnf; jzpfoGm;\/
ESif;aiGu 0rf;enf;pGm ajym\/ 0rf;enf;pGm ajymaomfvnf; olYtoHü 0rf;enf;rSK ygroGm;&ef owdxm;\/
]] ud,
k f awmif;yefygw,f Eki,f? [kww f ,fav ud, k u
f enf;enf; wpfu, kd af umif;qefomG ;w,f? trSeu
f
Eki,fudk cifvGef;vdkY ukd,fawGUcsifwmeJY ajymrdwmyg? Eki,fbufu udk,f rawG;rdbl;? udk,f rSm;ygw,f Eki,f?
udk,fYtwGuf b,fvdkrS Eki,f pdwfrcsrf;rom rjzpfapcsifbl;? auseyfNyDvm; Eki,f }}
EkEki,f tHBudwfvdkufonfudk owdjyKrd\/ 0dkif;vnfaeaom rsufvkH;rsm;rS rsuf&nfaygufrsm; vdrfYqif;
vmonfudkvnf; jrif&\/
csmueJ olYudk ausmcdkif;vsuf EkEki,fonf tdrfBuD;qDodkY jyefajy;oGm;onf/
EkEki,f aysmufuG,foGm;onftxd apmifYMunfh&if; olu acgif;cg usef&pf\/ em;rvnfyg? EkEki,fudk
ol em;rvnfyg/
cifwef;twdkif; jznfnif;pGm ol avQmufjyefvmcJY\/
owdxm;rdonfrSm tawmfyifwnf;/
½GmbufrS jrif;vSnf;onf tajy;jyefvmae\/
ESif;aiGonf NcHwGif;odkY jrif;vSnf;0ifoGm;onftxd &yfMunfhae\/
NcH0vrf;ay:wGif jrif;vSnf; ajy;cJYonfaMumifY xcJYaom zkefcdk;pJrS ESif;aiGonf aoewfvG,f&if; at;at;
aq;aq; ½GmqD avQmufvmcJY\/
½GmtpGef apmifjcrf;yifrsm;qDrSaeí tdrfBuD;qD wpfcsuf arQmfMunfhrdonf/
oD;oD;jcm;jcm;? xD;xD;rm;rm;ESifY tdkrif;nKdrSKdif;vSaom þtdrfBuD;onf tu,fyif usdefpmoifYaeonfh
tdrfBuD;avm/ ,ckae tdrfBuD; 0if;x&Hem; uyfoGm;vQif pdrf;arSmifaom opf½Gufrsm;Mum;rS [dkwpfaeYu
rsufESmBuD;onf qD;BuKd ajcmufvTwfavOD;rnfavm/ þrQ usufoa&uif;í aMumufzG,faom þtdrfBuD;wGif
EkEki,fESifY olYtazonf bmaMumifY jyefvmaexdkifMuygoenf;/ bmaMumifYvnf; olYtazonf EkEki,ftay:
þrQ csKyfcs,f&ygoenf;/
þtdrfBuD;udk ol em;rvnf? EkEki,fudkvnf; ol em;rvnf/
xdkenf;wlpGm þtdrfBuD;rS oem;zG,faom EkEki,ftay: ol rnfrQ oHa,mZOfBuD;rdaeNyDudkvnf; ESif;aiG
em;rvnfrdao;/
arSmifvmNyDjzpfaom naeudk owdrjyKrdouJYodkY olYudk,fol em;rvnfrdygao;/

tcef; ( 13 )

n§if;b,fuyGm;

avwdkYu xefvm\/ wpfcgw&H avqifESmarmif;u rn§mrwm a0SYao; arTao;\/


½SdorQ jriforQ opfyifwdkY av'Pfudk ,drf;cH&onf/ ½Guf0guseforQ ukefpifonf/ yifxufüomru
ajrjyifüyg ukefpifonf/ c½k&pf &pfaom avayGBuD;onf zkefa&m oJa&m opf½Gufyg rusefatmif wdkufaqmif
o,f,loGm;onf/ avjyif;om xefxefusef&pf\/
rcHr&yfEdkifatmif Budrf;avmifaom tyl½Sdefonf xdk;usoGm;\/
avjyif;aemufrS wdrfygvmonf/ tkHYrSKdif;aom wdrfwdkYaMumifY ywf0ef;usifwpfckvkH; arSmifa0oGm;onf/
rdk;ayguf wpfajzmufESpfajzmuf usvmonf/ rdk;pufonf rdk;oD;yrm jyif;onf/ w½SJ½SJ atmfjrnfum
rdk;ajy;onf [dwfBuD;[efBuD;ESifY oGef;csvdkufao;onf/ xdkYaemuf b,fqDaysmufoGm;onf rod/
ajroif;eHYwdkYom ysHUysHUysL;½kHru axmif;axmif;rTefatmif usef&pfavonf/
ta0;a½SUqD½dS ½Sr;f ½d;k rawmifwef;Bu;D udk wdrw
f u
kd w
f Ykd ausmw
f wfMuonf/ ausmwf uf&if; NyKu d saom wdrw f u
Ykd kd
jrif&onf/ ntcgqdv k Qif awmifwef;rsm;qDü vQypf ;D vQyEf , G rf sm;vufonfukd jrif\/ rd;k Ncrd ;f oHrsm;udyk if Mum;&\/
ompnfvGifjyifü avjyif;om rif;rlonf/ rdk;u ½Gmrvm? avjyif;vmjyefaomf tyl'Pfu aEGxufyif
uJao;onf/
ausmif;0if;twGif;rS wrmyifysKdwdkYonfom pdrf;pdkae\/ wrm½GufwdkY\ tay:rsufESmu pdrf;&ifYonf/
atmufausmu jzLvGvGEdkifonf/ avwdkufaomf vSKyfupm;aom wrm½GufwdkYu pdrf;vufvuf jzLvGifvGifESifY
pu©Ktm½kHudk zrf;pm;onf/ &ifudk vQyfvQyfckefí qwfqwfwkefaponf/
&moDu ylaomfvnf; ausmif;&dyfu at;onf/ wpfaEGvkH; wynfhwdkYESifY a0;aecJY&mrS jyefqkHawGUaom
q&mwdkY\ rsufESmonf Mum½GuftoGif vef;ae\/ pmar;yGJ atmifonfjzpfap? ½SKH;onfjzpfap? rdcifa&uefom
ausmif;awmfxH jyefvmMuaom wynfhwdkY\ rsufESmav;rsm;uvnf; MumyGifYtoGif 0if;yaeMu\/
ausmif;zGifYpaMumifYvm; rod/ EkEki,fwdkY jrif;vSnf;onf apmapm qdkufvm\/
EkEki,fudk nGefYaru oGm;BuKdonf/
wrmyif&dyfrS oli,fcsif;ESpfOD;u wpfOD;rsufESm wpfOD;Munfh&if; NyKH;aeonf/
jrif;vSnf; jyefxGufoGm;onf/
bcufu ESif;aiGudk owday;onf/
]] a[Yaumif ESif;aiG? a½TusD;nKdeJY ,kefjzLrav; vmaeNyD? qGrf;qefpdrf;avmif;r,fY rmwk*grav;udkjrifwJY
awmxGufBuD;vdk NyKH;jzJjzJ vkyfraeeJY? i,fjzLav;vdk rsufvTmcsxm;prf;? at; tJ ...tJ'Dvdkav;? tJ'Dvdkav; }}
q&mawmfbcuf trdefYtwdkif; ESif;aiGonf i,fjzLav;uJYodkY rsufvTmcsxm;onf/ q&mawmfudk,füu
pu©K£a`E´ rnfodkY½Sdonfudk ESif;aiG rajymwwf/
zdeyfoHav;rsm; Mum;&onf/
zdeyfoHav;rsm; &yfoGm;\/
ESif;aiG\ &ifu ckefvmonf/ rsufvTmu yifYcsifvmonf/
zdeyfoHav;rsm; ay:vm\/ a½SUavQmufxGufoGm;[ef wum;/
q&mawmfbcuf\ oHa0*ay; w&m;oHay:vm\/
]] aMomf ...pmar;yGJatmifMuawmY wdkYudkawmf tzufrvkyfMubl; om"k om"k }}
onfawmYrS ESif;aiGu rsufvTmyifYMunfh\/
cyfvSrf;vSrf;av;ü nGefYarESifY EkEki,fwdkYu &yfae\/ bcufESifY ESif;aiGwdkYu olwdkYxH csOf;uyfoGm;Mu\/
EkEki,fu ESif;aiG\ rsufESmudk uGufueJ wpfcsufpdkufMunfhonf/ xdkYaemuf bcufqD rsufvkH; wpfcsuf
a0YoGm;NyD; rsufvTmcs Nidrfae\/
nGefYaruom MunfvifpGm NyKH;&if; qdk\/
]] wdu
Yk awmY aoG;rBu;D wwfaygif? wcsKUd uom pmar;yGJ ratmifpzl; atmifvYkd b0ifjrifNY y;D vlawGbmawGukd
jrif&ufeJY rjrifcsifa,mifaqmifaewwfw,f? odvm; ESif;aiG }}
bcufu yg;pyfBuD; jzJ&,fonf/
]] aumif;Mua&muGm? pmar;yJGus&wmrsm; odyfem? uswkef;uvJ rsufESmi,f&w,f? BuKd;pm;vdkY atmifvm
jyefawmYvJ ratmifpzl; atmifw,fvYkd tajymcH&w,f? 'DrmS nGeaYf r eif igYrmS cs;D rGr;f p&mtuGuu f av; wpfuu G rf S
rjrifbl;vm; }}
&orQtcGifYudk vufvGwfrcHbJ bcufu pum;wpfcGef; oGif;jzpfatmif oGif;vdkuf\/ nGefYaruvnf;
£a`E´rysuf/
]] wpfuGufawmY igjrifygw,f? eifYvnfyif;rSmav? n§if; }}
bcuf\ vufonf olYvnfukwfudk a,mifudkifrdonf/ NyD;rS &,fíqdk\/
]] ig n§if;r½Sdygbl; nGefYar&m? 'DavmufawmY ig rnpfywfygbl; }}
rsufvTmcsxm;&mrS EkEki,fonf bcufudk ½Tifysaom rsufvkH;rsm;ESifY armYMunfhonf/ rsufESmuvnf;
NyKH;vdkufNyD; qdk\/
]] rrnGefYu tpfudkbcufudk npfywfw,fvdkY ajymwm r[kwfbl; }}
]] a[ 'gjzifY bmajymwmvJ }}
EkEki,fonf acwåpOf;pm;[ef NidrfoGm;NyD;aemuf ]]Eki,fu uAsmwpfyk'f oGm;owd&vdkYyg}}[k qdkonf/
nGefYaruvnf; pdwf0ifpm;vm[efESifY wdkufwGef;onf/
]] tr,f Eki,fu odyf[kwfygvm;? qdkjyprf;ygOD; }}
EkEki,fonf cpfueJ wpfcsuf&,fvdkuf\/ trlt,mrSm r[kwfwm vkyfawmYrnfh uav;wpfOD;[ef
ay:aeonf/
EkEki,f\ rsufvkH;uav;rsm;onf vJYvm\/ ESKwfcrf;yg;av;rsm; vSKyfvmNyD; tvGefcsKdaom toH
wkd;wdk;av;ESifY qkdjy\/
]] cspfwJYoli,fav? oli,fcsif;&,f aumif;onfh a,mufrBuD;wdkYav? pdkufa&;i,frS usif;usif;? ESrBuD;
r,fom pdkufonfh aumufyif&if;rSm? uif;udk b,fu xm;ovJawmf }}
EkEki,fu acwå&yfí olwdkYtm; wpfcsufMunfhonf/ olwdkY okH;a,mufvkH;u Nidrfem;axmifaeMu\/
EkEki,fu qufqdkonf/
]] nKdvJYi,frS ½Sif;½Sif;? armifuav; armifYvnfyif;ESif n§if;udk b,fu yGm;ovJawmf }}
EkEki,fu &yfvdkuf\/ nGefYaru em;rvnf[ef EkEki,fudk rsufarSmifav;wGefYí Munfh\/
EkEki,fonf r&,frNyKH;awmYbJ rsufESmydk;aoaoESifY ½Sif;jyonf/
]] tJ'DavmufygyJav? Eki,f ajymcsifwmu tckawmY rodbl;av? a½S;u rdef;uav;awGu n§if;udk
rrkef;bl;? cspfw,f wJY }}
ESif;aiGu NyKH;½kHNyKH;onf/ oabmusvGef;aom bcufu toHxGufatmif &,fonf/ nGefYaruom ½SufNyKH;
NyKH;&if; EkEki,fudk rematmif xkonf/
xkdpOf ausmif;wufacgif;avmif;xdk;oH ay:vm\/
bcufu a&;BuD;okwfysm ar;\/
]] aeOD; Eki,f? ckeifu uAsm Eki,f b,fu&ovJ }}
]] tdkifcsif;wpfyk'fxJu? Eki,f tdkifcsif;awG trsm;BuD; &w,f? tpfudkbcuf vdkcsifvdkYvm;? aemufawmY
Eki,f a&;ay;r,f }}
bcufu yg;pyfBuD;jzJvsuf acgif;ndwfjy\/ nGefYaruom bcufudk rsufapmif;xdk;NyD; ajymonf/
]] uAsmvJ ul;wmaygY? NyD;awmY vnfyif;rSmvJ wpfa,mufa,mufqDu n§if;ul;,l? eifYudk ig tEl½kH
ydkYay;r,f bcuf }}
nGefYarESifY EkEki,fwdkY xGufoGm;Mu\/
olwdkY twef vSrf;vSrf;a&mufrS bcufu rSwfcsufcsonf/
]] oli,fcsif;? rif;,kefjzLrav;u rqdk;bl;a[Y? cspfp&maumif;w,f? igcspfvmNyD? wvGJawmY rxifeJYaemf }}
ESif;aiGu bcuf\ pum;udk yrmrjyK? EkEki,f\ aemufausmqD vSrf;ai;usef&pf\/
EkEik ,fukd ol tHMY oonf/ EkEik ,f NyK;H NyK;H ½Ti½f iT f &,f&,faemufaemuf jzpfvmívnf; 0rf;omonf/ oGm;Ny;D
pçpum;ajymrdvQif pdrf;um;jyavOD;rnfudkvnf; pdk;&drfrdonf/
xdkpOf bcufu olYZufydk;udk aysmYaysmYtkyf\/
]] oem;wmygqd?k cspw f m r[kwyf gbl;qd?k tckawmY ai;aevdu k wf m? rcspbf ;l rBuKu
d b
f ;l eJ?Y [YJ ...iESi;f aiG?
eifYezl; n§if;b,fuul; }}
pum;tqk;H ü bcufu atmf&,fonf/ ESi;f aiGvnf; vdu k &f ,fNy;D bcufEiS t
Yf wl ausmif;qD avQmufvmcJ\ Y /
‰

wuúodkvf0ifwef;onf aysmf½TifzG,f? &ifckefzG,fvnf; aumif;onf/ vGrf;zG,f? pdk;½GHUzG,fvnf; aumif;\/


wuúov kd 0f ifwef;a&mufMuNyq
D v
kd Qif ausmif;½Sd tjrifq
Y ;kH twef;rS ausmif;om;Bu;D rsm; jzpfvmMuaomaMumifY
vGwfvyfrSK½Sdvm\/ twef;i,frS ausmif;om;ausmif;olrsm;u av;pm;vmonf/ q&m q&mrrsm;uvnf;
t½G,af &mufonfukd todtrSwjf yKMuí vlBu;D av;rsm;tjzpf pwifqufqo H nf/ pmawmforl sm;udq k v
kd Qif ausmif;\
*kPfudkaqmifawmYrnfh ol&Jaumif;avmif;vsmrsm;tjzpf *½kpdkuf ajr§mufpm;onf/ xdkYaMumifY aysmf½TifzG,fwnf;/
wuúodkvf0ifwef;onf b0\ ta&;BuD;aom ynma&;auGU wpfauGUtjzpf ausmif;olausmif;om;wdkif;
odMu\/ rdrdwdkY\ pGrf;&nfudk ausmif;wGif;üom tcsif;csif; NyKdifMu&rnfr[kwfawmY? rodaom? ruRrf;aom?
rjrifzl;aom ta0;rS ynma&;'dkifvlBuD;rsm; owfrSwfonfh pHcsdefrsm;twdkif; wpfjynfvkH;rS olwumESifY ,SOfNyKdif
Mu&awmYrnf/ xdkYaMumifYvnf; &ifckefzG,fwnf;/
wpfzef þtwef;onf þausmif;ü rdrdwdkY aemufqkH;ae&rnfhtwef; jzpfaMumif; tm;vkH;odMu\/ þrS
vGefvQif rdcifausmif;BuD;udkvnf;aumif;? cspfcifMuifemaom q&m q&mrrsm;udkvnf;aumif; cGJcGmvsuf tpp
t&m&m pdrf;ae? qef;ae? opfaernf jzpfaom cufcJonfh c&D;uEÅmwpfavQmuf udk,fYbmomudk,f avQmufMu
&awmYrnf/ þtodaMumifYvnf; vGrf;zG,f? pdk;½GHUzG,f cHpm;Mu&onf/
aysm½f iT zf ,
G ?f &ifcek zf ,
G ?f vGr;f zG,?f pd;k ½GUH zG,jf zpfaom þ&ufrsm;onf ESi;f aiGtwGuf tukejf refonf xif&\/
þ&ufrsm;twGif; ESif;aiGwdkY av;OD;onf ydkrdk wGJrdMu\/
0rf;om&onfum; ajymif;vJvmaom EkEki,faMumifYwnf;/
ausmif;wufausmif;qif; jrif;vSnf;qdkufcsdefrsm;ü EkEki,fwdkY zcifonf vdkufygrvmawmY/ [dk; ...
wpfnaeu Mum;zl;NyD; EkEki,fxHrSvnf; od&onfh OD;uH&mZmac: OD;av;uH wpfa,mufom jrif;vSnf;armif;NyD;
vkdufydkYawmYonf/
OD;av;uHESifY ESif;aiG &if;ESD;&ef taMumif;uvnf; zefvmavao;onf/
wpfnae ausmif;qif;csdefü jrif;vSnf;rygbJ OD;av;uH wpfa,mufom ay:vm\/ olYaemufuvnf;
&Jom;wpfOD; ygvm\/
jzpf&ykHrSm OD;av;uHü jrif;vSnf;armif;cGifY vdkifpifr½Sd/ OD;av;uH\ jrif;vSnf;üvnf; jrLeDpDy,f rSwfykHwif
r½Sd/ ½GmrGefomESifY awm&yfwGifom armif;aeygu udpör½Sd/ ompnfuJYodkYaom NrKdUBuD;ürl þt&mrsm; vdkonf/
apmapmydkif;url aus;½GmrS udk,fydkifjrif;vSnf;rSef; odaomaMumifY &JwdkYu vspfvsL½SKxm;[efwlonf/ xdknaeurl
OD;av;uH\ jrif;vSnf;ESifY pufbD;wpfpD; 0ifwdkufrdonf/ &Ju zrf;&awmY\/ jrif;vSnf;udk &JXmeü xm;cJY&onf/
ausmif;odkY taMumif;tusKd; vmajymcGifY&aom OD;av;uHyif nü tcsKyfeef;pH&udef; ay:ae\/
uHtm;avsmfpGm OD;av;uHESifY ygvmaom &Jom;u ESif;aiGudk aumif;pGmodonf/ olYudk av;pm;pGmvnf;
ESKwfquf\/
taMumif;tusK;d udk ½Si;f jyNy;D aemuf OD;av;uHonf pdwyf su[ f ef acgif;cgí EkEik ,fukd Munfo h nf/ EkEik ,fu
tm;udk;wBuD;ESifY ESif;aiGudk Munfh\/
ESif;aiGonf NrKdUydkifom; jzpf\/ NrKdUydkifom;ü olYtwdkif;twmtavsmuf t½Sdeft0g½Sdonf/
xdn k aeu ESi;f aiG vdu k af qmif½u G af omaMumifY OD;av;uHa&m jrif;vSn;f yg 'PfaiGomaqmif&Ny;D ½GmjyefciG Yf
&onf/ twdkufcH&aom pufbD;½SifrSmvnf; bcuf\tod jzpfaeaomaMumifY &JXmewGifyif ausat;Muonf/
NrKdUwGif;armif;&ef vkdtyfcsufrsm; jynfhpkHvma&;twGufvnf; ESif;aiGuyif wm0ef,lvdkuf&\/
xdknaeü jrif;vSnf;rxGufcif OD;av;uHu ESif;aiGESifY bcufudk aus;Zl;wifpum; qdk\/
]] igYvlwkdYESpfa,muf&JU aus;Zl;udk OD;av;uH rarYygbl;? uHaumif;vdkY tcsKyfcef;xJu *sydk;awGudk
aoG;rvSL&w,f }}
OD;av;uHonf EkEki,fbufodkYvnf; vSnfhí ESKwfydwfonf/
]] Eki,f? ckvdkjzpfwm tdrfus ocifBuD;udk jyefrajymeJY Mum;vm;? vdkifpif,lzdkY? rSwfykHwifvkyfzdkY ocifBuD;
ajymaewm MumNyD? igaygYaevdkY }}
OD;av;uHonf &JtcsKyfxuf olYocifBuD;udk ydkaMumufaeykHay:onf/
rnfodkYjzpfap ESif;aiGonf OD;av;uHESifY &if;ESD;rSK &vdkuf\/
eHeuf jrif;vSn;f qdu k v f mwdik ;f ? nae jrif;vSn;f xGucf geD;wdik ;f EkEik ,fukd BuKq
d ckd iG EYf iS Yf EKw
S qf ufciG Yf ESi;f aiG
&½SdNyD/
ESpfOD;csif; awGUaomtcgü OD;av;uHonf wpfcgwkef;uuJYodkYyif ESif;aiGudk owday;wwfonf/
]] igYvl NrKUd ydik o
f m;? jrif;vSn;f qdu k cf sed af wmY owdxm;? t&rf;rvmeJ?Y ocifBu;D ygvm&if igYval &m EkEik ,fa&m
r[m'ku©yJ? Mum;vm;? rif;wdkY uav;ESpfa,mufudk ig wu,foem;ygw,fuGm odvm; }}
OD;av;uH\ pum;wGif &dy&f yd f pGypf cJG suf ygae\/ ESi;f aiGu jyefracsyyg/ OD;av;uHEiS Yf &if;ES;D &aomaMumifY
0rf;omvSygNyD/
EkEki,ftwGufvnf; 0rf;om&onf/
,ckESpfü EkEki,f\ trlt,mav;rsm;onf ydkrdk vGwfvyfvm\/ rsufESmav;onf NyKH;vG,f? ½TifvG,f?
&,farmvG,fvm\/ ESif;aiGudkvnf; wG,fwG,fwmwm qufqH\/ MuifMuifememvnf; *½kpdkuf\/
,cifESpfurl ausmif;oltopf jzpfavaomaMumifY EkEki,f tm;i,fcJY½Smrnf xif\/ ,ckESpfürl
pmawmfaom EkEik ,fukd twef;wl ausmif;olausmif;om;toD;oD;u av;pm;pGm vufcq H ufqMH uonf/ q&mrBu;D
trSL;jyKaom q&m q&mr tm;vkH;uvnf; EkEki,fudk cspfcif *½kpdkufMu\/
onfuJYodkYaom ywf0ef;usifaMumifY EkEki,f aysmf½TifvGwfvyfvmcJYonf[k ESif;aiG xifrd&\/
trSefrSm EkEki,fonf aysmf½Tif vGwfvyfvm½kHru &J0HYpdk;rdk;ívnf; vm\/ txl;ojzifY ESif;aiG\ tay:
&J0HYpdk;rdk;\/
ausmif;\ ausmbuf taemufrsufESmonf csKdifY0Srf;vQKd½dk;jzpf\/ þcsKdifY0Srf;vQKd½dk; rnfolurQ yrmrjyK?
*½krxm;? pdwfr0ifpm;/ EkEki,fwpfa,mufuom pdwf0ifpm;\/
EkEik ,f jyKorQ? vkyo f rQ? vSKy½f mS ;orQukd ESi;f aiGonf tjrtJ m½kpH u
kd f Munfah ewwfojl zpf\/ xdaYk Mumifv
Y nf;
EkEki,fonf rMumcP ausmif;aemufzufodkYoGm;í vQKd½dk;udk ai;MunfhwwfrSef; ESif;aiG owdjyKrd\/ jrif&zef
rsm;aomaMumifY wpfaeYwGif ESif;aiGu pyfpkrd\/
]] Eki,f ausmif;aemufzufoGm;NyD; vQKdxJ bmMunfhaewmvJ }}
EkEki,fonf rsufarSmifMuKwfí olYudk jyefMunfhonf/ rsufarSmifMuKwfxm;aomfvnf; rsufvkH;rsm;u
rpdrf;um;awmY? &DvJYvJYyif vGifaeonf/ rsufESmav;uvnf; rcsKdrcsOf NyKH;ae\/
]] udk,fu bmvdkY ar;&wmvJ }}
]] [m Eki,fuvJ? udk,f wpfckckar;wdkif; rajzbJ ar;cGef;om jyefjyefxkwfw,f? udk,fbmajym&awmYrvJ}}
EkEki,fonf cpfueJ &,f\/
]] udk,fu odyf&,fzdkYaumif;wmyJ }}
]] bm ...udk,fu &,fzdkYaumif;w,f }}
]] [kwfw,f? NyD;awmY udk,fu odyf oem;p&maumif;w,f }}
ESif;aiG rsufvkH;jyL;oGm;\/
]] bm&,f? udk,fu odyf oem;p&maumif;w,f? [kwfvm; }}
EkEki,fu vnfwHav;udk qefYNyD; rsufESmav;yifYxm;\/ rsufawmifrsm;udk pif;xm;í rsufvkH;rsm;udk
atmufpdkufxm;\/ r&,frNyKH;awmYbJ wnfMunfpGm jznf;jznf;qdk\/
]] ud,k u
Yf kd oem;w,fqv kd Ykd ud,
k f pdwq
f ;kd oGm;w,faygY [kwvf m;? uk, d u
f a,mufsm;Bu;D qdak wmY oem;w,f
qdk&if ½Sufw,faygY [kwfvm;? 'gayr,fY Eki,f udk,fYudk oem;wmu oem;wmygyJ? b,fYES,fvkyfrvJ? udk,f
xyfpdwfqdk;OD;rvm;? ajymav }}
ESif;aiG pdwfrqdk;Edkifyg? oabmusí &,fvdkuf&ao;\/
]] udk,f bm&,fwmvJ }}
]] aMomf ...cufygbd? oabmusvdkY &,fwmaygY? udk,f r&,f&awmYbl;vm; }}
xdktcg EkEki,fvnf; vdkuf&,fonf/
]] vm ...udk,f? ausmif;aemufzuf oGm;&atmif }}
]] tdk bmvkyfrvdkYvJ }}
þtBudrfwGifrl EkEki,f\ rsufarSmifvnf; MuKwfonf/ rsufvkH;rsm;uvnf; cufxefonf/ rsufESmxm;
uvnf; wif;jyef\/
]] udk,f rvdkufcsifbl; r[kwfvm;? 'gjzifY tpu bmvdkY ar;ao;vJ }}
]] [m Eki,fuvnf; a'goBuD;jyefNyD? uJyg oGm;oGm;? udk,f vdkufcJYygYr,f }}
xdktcg EkEki,fu a½SUaqmifoGm;\/ ESif;aiGu aemufrS vdkuf&\/
wpfae&ma&mufrS EkEki,fu &yfvkdufNyD; ]]Munfh}}[k qdkonf/
ESif;aiGuvnf; Munfh&onf/
ausmif;taemufbuf½Sd awmifukef;av;rsm;onf ompnfESifY rdwD¬vmMum; qufxm;aom awmifukef;
rdkYrdkYwdkY jzpfMu\/ jrifYonfvnf; r[kwf? edrfYonfvnf; r[l? ajrjyifxuf vSy½kH ckH;ckH;rdkYrdkY ½SdMuonf/
vQKd[k ac:Edkifrnfh ukef;rdkYESpfckMum; csKdifYajr0Srf;wGif xl;xl;qef;qef;[k bm&,frQr½Sd/
tcsKdU wpfae&mwGif cg;avmufom jrifYao;aom xaemifyifi,frsm;udk awGU&\/ wrmyifykwdkYuvnf;
BuKd;BuKd;usm;usm;? emewfyif½dkif;wdkYom BuD;xGm;aeonf/ emewf½Gufjym;wdkYonf pdrf;jymarSmifvJYae\/
ESif;aiGu em;rvnfEdkifbJ EkEki,fudk Munfhrd\/
EkEki,fuom wnfNidrfpGm ar;\/
]] udk,f pdwfnpfwwfovm; }}
]] tm ...[if }}
]] udk,f pdwfnpfwwfovm;vdkY ar;aew,f? pdwfnpf&if olwdkYudk vmMunfh? olwdkYu ajymjyvdrfYr,f }}
]] olwdkYu bmajymrSmrdkYvJ }}
]] udk,f em;axmifMunfhaygY? BuKd;pm;NyD; pdwfeJY em;axmifMunfh }}
avonf csKdifY0Srf;twGif; jzwfoef;wdkufcwfoGm;onf/ yifyk yifi,fwdkYudk wkd;rdpOf avu toHjyKonf/
EkEki,fu NyKH;NyD; olYudk vSrf;Munfhonf/ oluvnf; NyKH;NyD; EkEki,fudk jyefMunfhvsuf acgif;ndwfjy\/
trSefu bmudkrQ ol em;rvnf/
EkEki,fuom aqG;ajrUaomavoHESifY rSwfcsufcs\/
]] olwdkYudk b,folurS *½krpdkufygbl;? tif;av olwdkYuvJ *½krpdkufygbl;? olwdkYbmomyJ olwdkY aysmfae
Muw,f? udk,fodvm; 'DtyifrsKd;av;awG udk,feJY Eki,f&JU cifwef;wpf0dkufrSmvJ ½Sdw,f? Eki,fwkdY tdrfBuD;ay:u
vSrf;Munfh&ifvJ jrif&wmyJ? udk,fYvdkyJ olwdkYu Eki,f&JU oli,fcsif;awG }}
udk,feJY Eki,f&JU cifwef;wpf0dkuf? udk,fYvkdyJ olwdkYu Eki,f&JU oli,fcsif;awG .../
onfpum;&yfrsm;u ESif;aiG\ ESvkH;om;udk odrfYodrfYcgaponf/ pdrfYpdrfYvnf; at;jraponf/ aMomf ...
NidrfYNidrfYvnf; ckefapyg\/
wwfEdkifbd Eki,fav;? wwfEdkifygbd rdEki,fav; .../
EkEki,fonf ajymjyNyD;í auseyfonfh[efjzifY ar;\/
]] udk,f odoGm;NyDvm; }}
olu acgif;ndwfjy&\/ xdktcg EkEki,fu awmufypGm NyKH;\/
]] aemufudk rar;eJYawmY? vm jyefMur,f }}
EkEki,fu a½SUaqmifNyD; ausmif;qDodkY jyef\/ olu ao0yfpGm aemufrS vdkufcJY&ygownf;/

tcef; ( 14 )

bDvl;armifYaMumifY apmifYawmYw,f

ausmif;wGif;½Sd wrmyifwdkYonf obm0 jyu©'defrsm; jzpfMu\/


aEGOD;vmawmYrnfudk ½Guf0ga<uí edrdwfay;onf/ aEGOD;wdkifaomf yk&pfzl;wdkYESifY o½kyfaqmif\/ zufqGwf
yZÆKef ve,kefü yGifYjzLazG;í &eHYarT;jyonf/ ompnfü rdk;acgifaomfvnf; ywf0ef;usif½Sd acsmif;ajrmif;wdkY
awmifusa&aMumifY a&azmifaom 0gqdk0gacgifü jra&miftoD;wdkY ,D;av;cdkjyNyD/ wrmoD;rSnfhí aus;iSufwdkY
ysHvmukefvQif rdk;apmifYaom v,folwdkY ESrf;rusJawmY/
&ufESifY vwdkYonf þodkYvQif wpp ukefvGefvmcJYonf/
EkEik ,fEiS Yf ywfoufí 0rf;omcJ&Y orQ bcuftwGuf ESi;f aiGonf (nGeaYf rESit Yf wl) pdwyf &l ifarm&jyef\/
bcuf a&m*gjyefxonf/ aq;uk&cufaom EdkifiHa&;a&m*g jyefxjcif;wnf;/
,ckESpftwGif; ½Srf;jynfe,f e,fpyfrsm;ü jrefrmYwyfrawmfESifY usL;ausmfol w½kwfjzKwdkY BuD;us,faom
wdkufyGJrsm; jzpfcJYMu\/ owif;pmrsm;ü [dk;av;wausmf ygonf/
rdwD¬vmonf wyfrawmf\ A[kdtajcpdkuf pcef;BuD;jzpf\/ ompnfonf ½Srf;jynfe,fodkYwuf&ef pcef;NrKH
vrf;qkHjzpf\/
rD;&xm;ESiYf wpfwef? armfawmfum;Bu;D rsm;ESiYf wpfrsK;d ? wyfrawmfom;wdYk ½Sr;f jynfe,fqD csw D ufMu&onfukd
jrifMu&\/
ausmydk;tdwfudk,fpD? ½dkifz,fudk,fpDESifY ½Srf;awmifwef;rsm;qD csDav&aom þ&Jabmftaygif;wdkYteuf
b,fESpfa,mufonf rdcifajrudk jyefjrifMu&ygavrnfenf;/ tb,frQonf e,fpyfrQ awmifukef;rdkYrdkY awmnKdnKd
atmuf0,f toufaysmufí xm0pOf tdyfpufMu&½Smavrnfenf;/
e,fpyfrS ]]awmifwef;jymESifY ausmydk;tdwf}} Zmwfvrf;udk vlwdkif; jrifEdkifrnf r[kwf/
ajrjyefY½Sd NrKdUBuD;jyBuD;wdkYüum; EdkifiHa&; ZmwfckHwdkYwGif uBuKd;pkHí ZmwfpkHNrKdifonf/
tmPmvuf½o dS rm;wdu
Yk w½kwjf zL&efukd vufnK§ ;d xd;k jyMuonf/ jynfawmfom pDru H ed ;f udv
k nf; <um;jyMu\/
1952 ckESpf? a½G;aumufyGJtNyD;ü ygvDrefwGif twdkuftcH tzGJU[lí ay:vmonf/ twdkuftcHtzGJUonf
vlenf;aomfvnf; toHjrnf\/
rdwD¬vm ompnfe,fonf q&mxdefESifY olYaemufvdkuf vlrdkufrsm; wefcdk;aMumifY tmPm&ygwDtwGuf
tpp rD;aoonf[k ,cifu tqdk½Sd\/
rlv ausmif;zGifYpu bcufonf ausmif;rSefrSefwufonf/ pmrSefrSefusufonf/ ,ckum; bcuf tvkyf
rsm;jyefNyDwnf;/
bcuf jyefvmvQif tqifoifYMunfhEdkif&ef ESif;aiGu rSwfpkrsm;udk rdwåLul;xm;&\/
EkEki,fu rnfodkYrQ trl rxl;jcm;aomfvnf; nGefYaronf rsufESmn§Kd;n§Kd;ESifY ajymwwf\/
]] ESif;aiG eifYbcuf eif rEdkifbl;vm; }}
]] eifawmifrS rEdkifwm? igu bmvdkY EdkifrSmvJ }}
]] ESif;aiG raemufeJY? ig taumif;ajymaewm }}
]] iguvJ taumif;ajymwmyJ nGefYar? 'gxuf ajymygOD; bcufudk b,folu EdkifvdkYvJ }}
nGefYaru oufjyif;av;cs\/
]] at;av b,folurS rEdkifygbl;? olYemrnfu bcufwJY? olYtEÅ&m,fudk ig pdk;&drfvdkYyg ESif;aiG?
eif wvGJrxifeJY }}
ESif;aiGu nGefYar\ rsufvkH;rsm;udk Munfh\/ nGefYar\ rsufESmu n§Kd;aomfvnf; £a`E´jynfhí wnfNidrf
aeonf/ xdkenf;wlpGm rsufvkH;rsm;uvnf; at;csrf;wnfNidrfae\/ ESif;aiG Munfhonfudk rsufvkH;rvTJbJ pl;pdkuf
jyefMunfhonf/
ESif;aiGu t&if rsufvkH;vTJ&onf/ ,kefjzLrav;udk ol em;rvnf/ þa½TusD;nKdrav;udk ol ydkem;rvnf?/
ao ...aocsifprf;ygbd/
‰

ESif;aiGonf ½GmrGefomodkY OD;wnfum pufbD;pD;vm\/


um;vrf;\ vuf,mbuf? awmifbuf ta0;qDü a&jyifus,fudk awGU&onf/
tpurl v,fajredrfYü awmifusa&tdkifonf[kom xifcJYonf/ ,ckrl þa&tdkifonf pnf;urf;rJYaom
prkefjrpf\ tp[k od&onf/
prkefjrpftaMumif; &mZ0ifpmtkyfrsm;wGif zwfzl;onf/ taemf&xm\ tdyfrufxJrS e*g;wpfaumifwnf;/
prkefonf ½Srf;½dk;rrS jrpfzsm;rcH? &rnf;oif;bufrS jrpfzsm;cHvmonf/ ompnfe,fudk jzwfum ulrJ?
ausmufqnfqD pD;qif;\/ aEGtcgqdkvQif jrpfzsm;onf ½Sdonfyif rxif&/
,cktcsdefrS a&jynfhaeonf/ aus;Zl;½SdpGm jynfhonf r[kwf/ pdkufEdkifysKd;Edkifaom ajrrSeforQ ysufatmif
vTrf;vsuf jynfhaeonf/
½GmrGefomteD; uyfvmaomtcg vrf;\ vuf,mbuf penfajrrsm;xuf EGm;pmajymif;cif;rsm;udk
awGU&onf/ tjcm;pdkufcif;rsm; rawGU&/
vrf;\ vuf0b J uf (ajrmufbuf)üom pdr;f pdak om aumuf,Ofcif;rsm;udk jrif&onf/ aygif;r½SKyaf o;aom
xnf&mopfonfh ajrnKdnKdwdkYxuf i½kwfyif pdrf;pdrf;arSmifarSmifrsm; ykykedrfYedrfY aygufaeMu\/
½GmrGeo f m wHwm;Bu;D ab;½Sd ausmufqnfrS a&wdYk nifnifomom usae\/ qnfawmifbuf acsmif;wGi;f ü
a&jynfhaeonf/ þa&wdkY rif;vSuef ausmufwHcg;rS vmaMumif; ESif;aiG odNyD;jzpf\/
acsmif;wGif;ü a,mufsm;wdkY a&ul;aeMuonf/ Zmwfvdkufyrm 'dkufAifxdk;csolu csae\/ a&tdk;udk,fpDESifY
a&cyfvmaom ½GmoltysKdacsmnKdnKdwdkYudkvnf; awGU&onf/
ESif;aiGonf ½GmwGif;0ifcJYNyD; xkH;pHtwdkif; bcufwdkYwJü &yf\/
ESif;aiGu pufbD;bJvfudk tBudrfBudrf ESdyfonf/
a':jr xGufay:rvm/ wpfzufNcHrS &ifvsm;ESifY rdef;rwpfOD; xGufvm\/
]] tvdk NrKdUydkifom;av;ygvm; }}
NrKdUydkifom;av;[k tac:cH&wdkif; ESif;aiGrSm &ifwGif; uoduatmifY jzpfrdonf/ odkY&mwGif rwwfEdkifNyD/
onf½Gmu olYudk onftwdkif;om odaeMu\/
]] aMomf ...tpfra& ...BuD;awmfjr b,foGm;vJ }}
]] b,foGm;&rvJ i½kwfcif;xJrSmaygY? 'gxuf NrKdUydkifom; awmfYoli,fcsif; bcuf ygrvmbl;vm; }}
]] rygbl;As? 'gxuf tpfr uRefawmfYpufbD; 'DrSm xm;cJYr,faemf }}
]] xm;cJYav? tpfr Munfhxm;ygYr,f? NyD;awmY usKyfwdkY½GmrSm olcdk; r½Sdygbl; NrKdUydkifom;&,f }}
ESif;aiGonf pufbD;udk aomYcwfNyD; NcHwGif;rS xGufcGmoGm;&ef jyifonf/ ½Gmolrdef;ru ESif;aiG\ ausmrS
avaoewfudk MunfhNyD; qdk\/
]] NrKdUydkifom; iSufypfxGufvmwmvm; }}
]] [kwfw,f tpfr? bmjzpfvdkYwkef; }}
]] bmrS rjzpfygbl;? csKd;&&if wpfaumifavmuf tpfrudk ay;rvm;? pufbD;apmifYcav }}
ESif;aiGu oabmuspGm &,fonf/ rdrdukd,fudk oabmusrdjcif;jzpf\/ onftwkdif;qdkvQif cifwef;qD rdrd
oGm;onfudk rnfolrQ txl;tqef; xifrnfr[kwf/
ESif;aiGu vSKdufvSJpGm pum;jyefonf/
]] pdwfcs tpfr? tpfr twGuf csKd;wpfaumif ay;ygYr,f }}
ESif;aiGonf rdrdudk,fudk pdwfcs,kHMunfpGmESifY cifwef;bufodkY xGufvmcJY\/
vrf;wGif iSuif ,frsm;udk awGU&\/ ,cif tacgufrsm;url ESi;f aiGonf iSurf ypf/ aoewfonf [efaqmifí
aumif;½kHomwnf;/
,aeYürl ½Gmolrdef;rudk ol uwdxm;rdcJY\/
cifwef;ra&mufrD xaemif;yifysKd wpfyifxuf csKd;wpfaumifudk awGUonf/ csKd;iSufonf tEÅ&m,fudk
owdjyKrd[ef rwl? om,mpGm ulae\/
ESif;aiG aoewfajymif;udk csKd;\ &ifykHwnfhwnfhqD csdefvkduf\/ cvkwfarmif;udk omom qGJcsvkduf\/
wulul;oH ½kwfcsnf; aysmufoGm;\/ csKd;i,fonf ajrjyifodkY zkwfueJ usvmonf/ ajrjyifa&mufaomf
tawmifyHrsm;u acwå wzswfzswf cwf½Smao;\/ xdkYaemuf tm;vkH; NidrfusoGm;\/
ESif;aiGonf aoewfudk ausmü jyefvG,fonf/ csKd;aoaumifudk aumufNyD; cifwef;qD qufavQmufcJY\/
cifwef;atmuf prf;acsmif;onf oGifoGif pD;ae\/
ta0;uyif EkEki,fudk vSrf;jrif&onf/
EkEki,fonf prf;a&,OftwGif;odkY wpfpkHwpf&mwdkYudk pdwfyg0ifpm;pGm arQmvGwfae\/ rwdk;rus,fvnf;
oDqdkae\/
]] om,mom,m jrnfava<u;? omvdumi,favaus;? csnfcifpGwfu,fu? usL;w,f usL;w,fudk?
oifwdkif;0wfu,fu jrL;w,f jrL;w,fudk? oHcsKdwnfh{{? y,fwnfh y,faxG;axG;? pmay;cGefYMu? cspfa&;cifa&;
rQygvdkYav; }}
csKdomvGef;aom oDcsif;oHudk em;axmifaumif;vSaomaMumifY ESif;aiGonf rvSrf;rurf;wGif &yfvsuf
NidrfapmifYae\/
odkY&mwGif EkEki,fu olYudk jrifoGm;\/
]] vmav udk,f? bm&yfMunfhaewmvJ }}
olu xdktcgusrS oGufoGufavQmufí EkEki,ftem; uyfoGm;\/
]] Eki,f oDcsif;qdkoHu odyfaumif;vdkY udk,f &yfem;axmifaewm }}
EkEki,f\ rsufESmav;onf oefYpifjzL0if;ae\/ tNyKH;uav;uvnf; ½TifMunfae\/
cPüyif EkEki,f\ tNyKH;&yfoGm;onf/ rsufvkH;rsm;u xdwfvefYpGmESifY ESif;aiG vufwGif;rS csKd;aoudk
pdkufMunfhae\/ xdkaemufrS ESif;aiG\ rsufESmudk a'goESifY Munfh\/
]] udk,f bmvdkY &ufpuf&wmvJ }}
EkEki,f\ toHonf rmvnf; rmae\/ wkefvnf; wkefae\/
ESif;aiGu EkEki,f\rsufESmudk wpfvSnfh? csKd;aoudk wpfvSnfh Munfhonf/ bmajz&rSef;awmY rod/
EkEki,fu xyfatmfonf/
]] ar;aewmudk udk,f rajzbl;vm; }}
]] aMomf ...[dk'if; ...tJ ...vrf;rSm awGUwmeJY ypfcJYwm }}
]] vrf;rSm awGUwmeJY ypfcw YJ m? ud,k uf awmY vG,v f ,G af v;? 'gayr,fY tckq&kd if idw
k o
YJ u
l idak eNy?D ud,k uYf v
kd J
usdefqJaeNyD }}
]] bmajymw,f Eki,f? idkwJYvlu idkaeNyD? NyD;awmY udk,fYudkvnf; usdefqJr,f? b,foluvJ }}
EkEki,fu ESif;aiGudk MunfhNyD; pdwfysuf[ef acgif;cgonf/
]] ud,
k f bmrSrodb;l ? olwcYkd spjf cif;udk cGi;f &if iSuuf av;awGu idMk uw,f? Ny;D awmY used v f J odyuf sed q
f wJ ,f?
olwdkYpum;udk udk,fem;vnf&if udk,f odyfaMumufoGm;r,f }}
EkEki,f\ pum;aMumifY ESif;aiG &,fcsifoGm;\/ odkY&mwGif r&,f0HY/ EkEki,f pdwfqdk;ajyatmifrl ajym&\/
]] Eki,f rBuKduf&if udk,f aemufudk rypfawmYygbl;? uJ 'D csKd;vJ oGm;ayawmY }}
ajymajymqdkqdkESifY ESif;aiGu csKd;udk vTifYypfvdkuf\/
odkY&mwGif EkEki,fu qdk\/
]] tdk 'DvdkvkyfvdkY b,faumif;rvJ }}
]] bmajymwmvJ Eki,f }}
EkEki,fonf ESif;aiGudk rajz/ wpfpkHwpfckudk ½SmazG[ef ajrjyifudk vSnfhvnfMunfh\/
]] udk,fYrSm ajrBuD;wl;p&m rygbl;vm; }}
]] ajrBuD;wl;p&m? [ifYtif; rygbl? bmvkyfrvdkYvJ }}
]] udk,f aoewfajymif;eJY wl;vdkYr&bl;vm; }}
]] BuHBuHzefzef Eki,fuvJ? b,f&ygYrv?J NyD;awmY aoewf ysufoGm;rSmaygY }}
EkEki,fonf rsufarSmifav;wGefYí NidrfpOf;pm;ae\/ cPtMumwGif tBuH&[ef qdkonf/
]] udk,f oGm;aumufprf; }}
]] bm oGm;aumuf&rSmvJ }}
]] ckeifu udk,fvTifYypfvdkufwJY csKd;udkaygY }}
]] bmvkyfrvdkYvJ }}
]] oGm;aumufygqdk aumufprf;yg }}
ESif;aiGonf pum;r½SnfawmYbJ csKd;udk oGm;aumufcJY\/
]] vm vm 'DrSmcs }}
EkEki,f nTefjyaom ajrjyifwpfae&mwGif ESif;aiGu csKd;aoudk csvdkuf\/
EkEki,fonf ajrjyifrS opf½Gufajcmuf? opf½GufaqG;wdkYudk usKH;,lpkaqmif;í csKd;aoaumifxuf zkH;onf/
]] bmMunfhaewmvJ udk,fvJvkyfav }}
ESif;aiGonf &,fcsifvmjyef\/ olYrsufESmudk EkEki,f rjrifap&ef acgif;ikHYvdkufNyD; opf½Gufrsm;udk usKH;vsuf
EkEki,fenf;wlyif csKd;aoay: zkH;vTrf;\/
csKd;ao aysmufoGm;\/ opf½GufajcmufykHom ½SdawmY\/
xkdpOf EkEki,fu xl;qef;aompum;udk qdk\/
]] Eki,fwdkY o&P*kH wifMu&atmif }}
]] bm o&P*kHwifMur,f }}
]] [kwfw,fav? udk,fu a,mufsm;yJ? udk,fwif }}
]] tdk ...BuHBuHzefzef? udk,f b,fwifwwfygYrwkef; }}
]] udk,f udk&if 0wfzl;vm; }}
]] 0wfzl;wmaygY? bmjzpfvdkYvJ }}
]] 'gawmif udk,f o&P&*kH rwifwwfbl;vm; }}
]] [m udk&ifu b,fwifwwfrvJ? tJ'gu bkef;BuD;çBuD;awG vkyfwm }}
EkEki,fu oufjyif;½SKdufNyD; pOf;pm;jyef\/ xdkYaemuf avat;av;ESifY qdk\/
]] tif;av? 'gjzifY c&pf,mefawGvdkyJ qkawmif;Mu&atmif? twlwlyJ aerSmyJ }}
EkEki,fu opf½GufykHab;ü 'l;axmufvkduf\/ vuf0g;ESpfzufyl;um &ifcGifwGif uyfxm;NyD; ESif;aiGudk
armYMunfhonf/
]] vmav }}
rxl;awmYNyD? rdEki,f auseyfvQif NyD;ygava&mY/
ESif;aiGuvnf; EkEki,fab;wGif ,SOfvsuf 'l;axmufvdkuf&\/
EkEki,fu rsufawmif½Snfrsm;udk pif;rSdefNyD; El;nHhodrfarGUpGm qkawmif;\/
]] tdk tzbk&m;ocif? þowå0gi,fonf at;csr;f pGm tdyaf ysmyf gapavmY? þjypfrKS ukd usL;vGeo f t
l m;vnf;
r[mu½kPmESifY cGifYvTwfawmfrlyg? olY0dnmOfrS tukodkvf tpGef;txif;udk y,fzsufawmfrlyg tmrif; }}
tpaomf ESif;aiG &,fcsifaeao;\/ odkY&mwGif EkEki,f qkawmif;ykHrSm vSKdufvSJvS\/ ESvkH;om;rS vm[ef
½Sdaom toHcsKdcsKdü u½kPmtjynfhyg\/
rsufvkH;rsm;udk zGifYMunfhvdkufNyD; EkEki,fu olYbufodkYvSnfhí El;nHhpGm qdkonf/
]] udk,fvJ qdkav aemf }}
]] udk,f bmqdk&rvJ Eki,f }}
]] tmrif; vdkYqdk }}
ESif;aiGu rsufvkH;udk ydwfvdkufNyD; wnfMunfpGm ]]tmrif;}}[k ½Gwfonf/
EkEki,fonf pdwfaygYyg;oGm;[efjzifY ae&mrSxonf/ rsufESmav;uvnf; aysmYaysmif;odrfarGUae\/
EkEki,fESifY ESif;aiGonf prf;acsmif;ab;ü twl wGJxdkifvdkufMuonf/
prf;acsmif;ab; ajrjyifwGif puúLudk acgufcsKd;vkyfxm;aom avSESifY ESpfyifwdkif oabFmuav;rsm;½Sd\/
apmapmu prf;a&,OfwGif EkEki,f arQmvTwfaeonfrSm þt&mav;wdkYudkyif jzpfayvdrfYrnf/
twefMum Nidrfae&mrS EkEki,fu pwif pum;ajym\/
]] udk,f 'Dvdk iSufvkdufypfaewm tdrfu rqlbl;vm; }}
]] araruawmY wpfcgwpfcg qlwmyJ? 'gayr,fY azazuvJ trJvu kd w f ,f? 'Davaoewfuv kd J ud,
k aYf zaz
0,fay;xm;wm }}
]] udk,f 'Dvmwdkif; vrf;rSm iSufypfwmyJvm; }}
]] rypfygbl; Eki,f? 'gayr,fY avaoewfygawmY b,folurS udk,fYudk txifrvGJbl;? udk,fu 'Dudk
vmcsifw,f r[kwfvm;? udk,f iSufypfcsifa,mifaqmifNyD; Eki,fqD vmwmyJ }}
EkEki,fonf prf;a&,Ofudk pdkufMunfhaeonf/ ESif;aiG pum;qkH;aomtcg rsufawmif½Snfrsm;udk
jznf;nif;pGm yifYvSefvsuf jymvJY&Da0aom rsufvkH;rsm;ESifY ESif;aiGudk armYMunfhonf/
]] udk,fu Eki,fqDudk bmvdkY vmwmvJ }}
]] tdk ...tJ'gudk udk,f b,fvkdajym&rvJ rodbl; Eki,f }}
EkEik ,fonf rsuv f ;Hk vTrJ ypfbJ olu Y kd pdu
k Mf unfjh rJ Munfah eonf/ oluvnf; rsuv f ;Hk rvTEJ ikd ?f arGUarGUckeaf om
&ifESifY EkEki,fudk jyefMunfhaerdonf/
EkEik ,f\ rsuv f ;Hk av;rsm;u omomnifnif vnfaeonf/ vnfaeaom rsuv f ;Hk av;rsm;ü rsu&f nfrsm;
jynfhvQHvm\/
EkEki,fonf rsufESmvTJvdkufNyD; jznf;nif;pGm acgif;cgvsuf qdk\/
]] udk,fawmY 'ku©yJ }}
]] bmajymw,f Eki,f }}
]] aMomf ...udk,fawmY 'ku©yJvdkY? NyD;awmY Eki,fvJ 'ku©yJ }}
]] bmvdkY 'Dvdknnf;&wmvJ Eki,f }}
EkEki,fu rajz? EkEki,f onfar;cGef;udk rajzwwfrSef; ESif;aiG odNyD;jzpf\/ odNyD;jzpf\/
EkEik ,fonf ajrjyifrS puúLavSwpfcu k kd aumuf,Nl y;D prf;acsmif;xJ csvu kd \f / puúLavSi,fonf prf;acsmif;
a&,Ofü arsmygoGm;\/
EkEki,fu pum;vTJ[ef ½kwfw&uf ar;\/
]] tpfudkbcuf jyefrvmao;bl;vm; }}
]] jyefrvmao;bl; Eki,f? bmjzpfvdkY ar;wmvJ }}
]] Eki,fqDu tdkifcsif;qdkcsifw,f qdkvdkYyg? Eki,f ul;xm;w,f }}
]] [kwyf g&JU? [dw
k pfaeYu pmoif&if; q&mOD;ausmpf ed u f ajymw,f? tdik cf si;f [m &wkxuf tqifjY rifw Y ,fw?YJ
jrefrmYaus;½Gmp½dkufeJY obm0udkvJ NyD;atmifazmfEdkifw,fwJY? tckacwfrSm tdkifcsif;pyfwwfol r½Sdoavmuf½Sm;NyD;
qdkwwfolawGvnf; aysmufukefNyDwJY? Eki,fvnf; Mum;om; r[kwfvm; }}
q&mOD;ausmpf ed o f nf wuúov kd 0f if twef;Bu;D rsm;udk jrefrmpmjyol jzpf\/ wpfaeYu 0efBu;D ya'o&mZm\
wsmcsif;udk oifjy&if; aus;vufobm0 aw;rsm;taMumif; pum;qufvsuf txufygtwdkif; rSwfcsufcszl;\/
]] Eki,fawmY qdkwwfygw,f? OD;av;uHvJ qkdwwfw,f? OD;av;uHu ywåvm;wD;NyD; Eki,fudk tqdk
oifay;w,f }}
]] [,f ...w,f[kwfygvm;? udk,fYudk Eki,f wpfyk'f qdkjyrvm; }}
]] udk,f wu,f em;axmifcsifvdkYvm; }}
]] Eki,f&,f? udk,frvdrfygbl; }}
]] 'gjzifY qkdjyr,f? ausmif;rSmawmY avQmufrajymeJY? awmfawmfMum twef;xJ Eki,f qkdjyae&OD;r,f }}
]] avQmufrajymygbl;? udk,fYudkawmY 'DrSmqdkjy aemf Eki,f }}
EkEki,fonf vnfacsmif;½Sif;vdkuf\/ vnfwHav;qefYNyD; acgif;vnf; armYvdkufonf/ ajz;av; qGJiifpGm
oDqkdjy\/
]] cspf w J Y o l i ,f a v? ol i ,f c sif ; aumif ; a,muf r wd k Y a v? igY u d k v G , f tr,f B uD ; ES i f Y
bBuD;zsufvdkY?tdrfav;axmifYrSm ql;awGcsvsuf? zsufeJi,frS apYpkH? avSum;ckHrSm *VKefarmifYaMumifY
apmif Y a wmY w ,f ? avS u m;OD ; rS m bD v l ; armif Y a Mumif Y apmif Y a wmY w ,f ? avS u m;ajcrS m ql ; av
armifYaMumifY MuJawmYw,f? tdrfwkdifwdkif;rSm EGm;½dkif;armifYaMumifY csnfawmYw,f? x&HMum;rSm
"m;oG m ;armif Y a Mumif Y xm;awmY w ,f ? td r f M urf ; Mum;rS m tyf o G m ;armif Y a Mumif Y pD a wmY w ,f ?
tdrfrdk;acgifrSm vSHaxmifarmifYaMumifY pdkufawmYw,f? armifvJ b,fu wufygYr,f? r,fvJ b,fu
qif;&r,f }}
jznf;av;qGJiifpGm oDqkdae&mrS EkEki,f\ toHonf wdrf0ifoGm;\/
EkEki,fonf ½kwfcsnf; ae&mrS xvdkuf\/
]] udk,f? Eki,f jyefawmYr,f }}
]] tdk aeygOD;? oDcsif;qkH;NyDvm; }}
EkEki,fu acgif;cgjyonf/
]] rqk;H ao;bl;? qk;H atmifvJ rqdck siyf gbl;? ae0ifawmYr,f? ud, k v
f J jyefawmY? ud,
k u Yf kd *VKeu f u
kd vf rd rYf ,f}}
ESif;aiGonf xkH;pHtwdkif; em;rvnfvSpGm EkEki,fudk jyefMunfh\/
xdkpOf toHBuD;wpfckudk Mum;&\/ *VKefatmfoH[kyif ESif;aiG xifvdkufrd\/
]] rdEki,f eif b,frSmvJ }}
EkEki,fonf usm;[def;oHMum;&aom ,kefjzLrav;uJYodkY prf;acsmif;ab;rS ajy;xGufoGm;\/
yxrrl ESi;f aiGu xMunfrh nfBu\ H / xdaYk emuf owd&í vufyyH ifajc½Sd ql;&pfcsKo H Ykd wd;k 0ifNy;D vSr;f Munf\ h /
prf;acsmif;ESifY udkuftpdwfcefY tuGmü vlBuD;wpfOD; &yfae\/ olYvufwGif;ü 0g;avm Budrfavm rodaom
wkwfwpfacsmif;udk udkifxm;\/ olYa½SUwGif EkEki,fonf ukyfukyfav; &yfae\/ teD;uyf jrif&vQif qwfqwf
wkefaernfavm rajymwwf/
vlBuD;\ [def;a[mufoH ay:vm\/
]] ae0ifawmYr,f? bmvdkY rjyef&ao;wmvJ? a>rudkufcHcsifvdkYvm;? eif igYudk wpfylay: ESpfylqifYatmif
vkyfrvdkY [kwfvm; }}
vlBuD;onf wkwfudk vTJajr§mufvkduf\/
EkEki,f\ aMumufvefYwMum; atmfoHudk Mum;&onf/
vlBuD;\ wkwfonf EkEki,f\ udk,fay:odkYrus? olYudk,fol xdef;vdkuf[ef½Sdonf/
EkEki,fu tdrfBuD;qD jyefajy;onf/ vlBuD;u prf;acsmif;qD avQmufvm\/
ql;&pfcsKHonf teD;uyfMunfhol rjrifEdkifatmif rvkH/
ESi;f aiGonf qifajcavsmtwdik ;f aoewfyu kd &f if; vSrd cYf svu
kd \
f / vdraYf omud,
k o
f nf apmapmu opf½u G yf uHk kd
wdkufrdoGm;\/ csKd;aoaumif ay:vmonf/
ESi;f aiGu csK;d aoaumifukd aumuf,v l u kd Nf y;D ajcoHrMum;atmif azmYeif;ajy;onf/ þtwdik ;f qufajy;aomf
olYudk vljrifayrnf/
ESif;aiGonf &yfvdkufNyD; udk,fudk jyefvSnfh\/
avaoewfukd armif;wifNy;D vufyyH ifay: csed v f ukd o f nf/ uHtm;avsmpf mG vufyyH ifxufü csK;d wpfaumif
½Sdae\/
]] azmuf }}
avaoewfrS usnfxGufoGm;onf/ csKd;iSufu xjyefajy;onf/
apmapmu EkEki,fESifY pum;ajymaecJYaom ae&mü vlBuD;ay:vm\/
ESif;aiGonf csKd;aoudk vufwpfzufrS qGJ&if; aoewfudk vufwpfzufrS udkifum avcRefvsuf vlBuD;xH
a½S;½SK avQmufvmcJY\/
teD;odkY a&mufaomtcg vlBuD;onf EkEki,f\ zcifjzpfrSef; ESif;aiG rSwfrdonf/
awmfygao;\/ olYudk vlBuD; rSwfrdykHr&/
rSwfrdzdkYuvnf; rvG,f/ ausmif;ü ESif;aiGonf ykqdk; tjrJ0wfavY½Sdonf/ ,ck pydkY½Syf? abmif;bD½SnfESifY
jzpfonf/ acgif;üvnf; t0wfaysmY OD;xkyfudk aqmif;xm;ao;\/
]] a[Y oli,f? rif; 'D bmvmvkyfwmvJ }}
ESif;aiGu csKd;aoudk ajr§mufjy\/ xdkYaemuf armyef;vSonfh[efjzifY prf;acsmif;wGif;rS a&udk vufckyfESifY
cyfaomuf\/ trSefrSm ESif;aiG\ &ifwGif ylavmifae\/
a&aomufNyD;aemuf ESif;aiGu vlBuD;udk vSnfhMunfhonf/
vlBuD;onf awmifYawmifYBuD; &yfae\/ rsufESmBuD;uvnf; wif;aeonf/
tom;u nKdonf/ ar;½dk;BuD;rsm;u axmifYxifay: cufrmae\/ ESmwHu jrifYí wef;aeonf/ csKdifYaom
rsufwGif;rsm;xJu rsufvkH;wdkYu pl;½Sawmufajymifae\/
avoifYaomaMumifY vlBuD;xHrS teHYwpfrsKd;udk ESif;aiG &\/
t&ufeHYwnf;/
ESif;aiGESifY vlBuD;onf wpfOD;udkwpfOD; twefMum pdkufMunfhaeMu\/
vlBuD;u pçpum;ajym\/
]] a[Y ...oli,f? aemufudk 'Dbuf iSufvmrypfeJY }}
]] Asm ...bmjzpfvkdY }}
]] 'Dbufu a>rqdk;aygw,f? NyD;awmY }}
vlBuD;onf acwåNidrfí [dk[dkonfonf Munfh\/
]] NyD;awmY ae0if&if ajru Murf;w,f? em;vnfvm; }}
ESif;aiGuvnf; ywf0ef;usifudk vSnfhMunfhvdkufNyD; rSifaoaoESifY jyefar;\/
]] wu,fyJ ajrMurf;ovm; }}
vlBuD; yg;wpfjcrf;jzifYom ½GJUjy\/ ajcmuf[efygaom avoHESifY pum;jyef\/
]] r,kH&if ae0iftxd apmifYMunfhygvm; }}
ESif;aiGu ykckH;wGefYjy\/
]] apmifYawmY Munfhcsifom;? 'gayr,fY uRefawmfYum;u rD;raumif;bl;? aer0ifcif NrKdUjyefrS }}
]] rif;u ompnfuvm; }}
ESif;aiGu acgif;ndwfjy\/
]] ausmif;om;vm; }}
ESif;aiG acgif;ndwfjyjyef\/
]] b,fausmif;aevJ }}
]] &efukefwuúodkvf }}
]] bm&,f }}
]] aMomf ...uReaf wmfu &efuek w f uúov
kd af usmif;om;yg? tck oDwif;uRwaf usmif;ydw&f uf tdrjf yefvmwm}}
vlBuD;\ trlt,monf pdwfaygYyg;rSKudk ododomom jy\/
]] aMomf ...wuúodkvfausmif;om;wpfOD;udk;? tif;av armifwdkY acwfynmwwfawGu ,kHcsifrS ,kHr,f?
'gayr,fY 'Dae&mu wu,f ajrMurf;w,fuG }}
ESif;aiGu wu,fY wuúodkvfausmif;om;BuD;wpfOD;yrm pOf;pm;[ef acgif;wqwfqwfndwfvdkufNyD;
wnfMunfpGm jyefajym\/
]] ajrMurf;w,fqdkwmudk uRefawmfuawmY t,kHtMunf r½Sdygbl;? 'gayr,fY apwemeJY ajymwmudkawmY
av;pm;&rSmaygY? NyD;awmY uRefawmfuvnf; 'Dbuf a&mufcJygw,f? 'Dbufu xifoavmufvJ iSufraygygbl;?
rif;vSuefbufavmuf rpm;ombl; }}
vlBuD;uvnf; oabmwlpGm acgif;ndwfjy\/
]] [kww f ,f? rif;vSuefbufavmuf iSurf aygygbl;? armifu 'DbufrmS iSuyf pfcsi&f ifawmY OD; nTev f ukd rf ,f?
vrf;awmifbuf prkepf yfqD oGm;ygvm;? 'grSr[kwf armifu um;½Sad wmY uRw J yfqtHk xd oGm;ygvm;? tJ'rD mS iSuv f J
½Sdw,f? ,kefvJ ½Sdw,f? aoewfaumif;aumif;yg&if acsawmif ypfEdkifao;w,f }}
ESif;aiGu acgif;ndwfjyjyef\/
]] [kwfuJY aus;Zl;wifygw,f OD;? uJ ...uRefawmf jyefvdkufygOD;r,f }}
vlBuD;u jyefrajz? ESif;aiGurl cifwef;twdkif; jyefavQmufvm\/ aemufudk vSnfhrMunfh? vSnfom
rMunfhaomfvnf; vlBuD;onf olYaemufausmudk &yfMunfhaernf[k xif\/
cifwef;txGuf uEÅm&yif NcKHuG,fü ESif;aiG acwå&yfvkduf\/
trSefrSm ESif;aiGonf rkqkd;0gEkol r[kwf? azazESifY ,if;rmyifodkYyif vdkufum trJypfzl;\/
NcKu
H , G rf S Munfv
h Qif ud,
k jYf rifuiG ;f u us,o f nf/ tumtuG,rf ½So d l wpfzufvul kd tao;pdwf jrifEikd o f nf/
udk,fuawmY vkHNcKHae\/
ta0; vufyyH ifatmufü xD;xD;&yfaeol vlBu;D udk xif;xif; jrif&\/ ol xifco YJ nft h wdik ;f yif vlBu;D onf
awmifaY wmif&Y yfvsuf apmifMY unfah e\/ twefMumü vlBu;D onf wpfpw Hk pf&mudk a'goxGu[ f efEiS Yf olv
Y ufwiG ;f rS
wkwfudk a0SY,rf;vsuf avudk ½dkufae\/
ESif;aiGonf auseyfpGm NyKH;vdkuf\/
cufcJaom pmar;yGJwpfckudk olatmifvkdufNyD[k xifonf/
ESif;aiGonf cifwef;rS rxGuf? cifwef;rS xGufvQif EkEki,fwdkY tdrfBuD;a½SUrS jzwf&OD;rnf/
ESif;aiG prf;acsmif;twdkif; taemufbufodkY qufavQmufvmcJYonf/
prf;acsmif;onf ½kwfw&uf awmifbufodkY auGUoGm;onf/ urf;yg;yif vlYcg;ausmfatmif jrifYoGm;\/
ESif;aiGu urf;yg;udk wufvdkuf\/ ½Gm\ NcHpnf;½dk;rS apmifjcrf;yifESifY emewfyif½dkif;rsm;udk jrif&onf/
apmifjcrf;yifESifY emewfyif½dkif;Mum;wGif a>rqdk; ckdwwfaMumifY ESif;aiG odNyD;jzpf\/
od&Yk mwGif ESi;f aiGonf ajcrsupf ad usmaf tmif tkyaf om ppfo;Hk awmeif;½Guzf sizf ed yfukd pD;xm;onf/ umuD
abmif;bD½Snfuvnf; zdeyfvnfyif;wGif; 0ifvsuf ajcovkH;udk vkHNcKHpGm zkH;uG,fxm;onf/
ESi;f aiGu apmifjcrf;awmudk jzwfw;kd \/ aemufq;Hk usef wapmif; y'krmoD; eDew D Ykd a<uususe&f pfavonf/

tcef; ( 15 )

"mwf[lonf

½Gmudkywfvsuf vmcJYaomaMumifY bcufwdkYNcHodkY ESif;aiG jyefa&mufcsdefü ae0ifcJYNyD/


naeapmif;u ESif;aiGawGUcJY&aom ½Gmolonf NcHwGif;rS ajy;xGufvm\/
armyef;onfhMum;rS ESif;aiGu NyKH;&,fNyD; vSrf;ajym\/
]] tpfra& ...a[m'DrSm tpfrtwGuf csKd;wpfaumif }}
½Gmol\ wkefYjyefcsufum; ESif;aiG rnfodkYrQ rarQmfvifYaom wkefYjyefcsufwnf;/
]] awmfYcsKd;u ta&;rBuD;bl; NrKdUydkifom;a&? [dkrSm aoawmYr,f? a>rudkufvdkY }}
½Gmolonf ajy;xGufoGm;\/
ESif;aiG acwåaMumifoGm;\/ xdkYaemuf NcHwGif;odkY ajy;0ifvmonf/
NcHwGif;ü vlwdkY pktkHae\/ vlMum;wGif nGefYarudkvnf; awGU&\/
]] nGefYar? bmjzpfMuwmvJ }}
nGeYfar\ ESKwfcrf;rsm;u vSKyfívmawmYonf/ toHurl awmfawmfESifY xGufrvm/
]] ajymprf;yg[ nGefYar? bmjzpfaeMuwmvJ }}
nGefYaronf wkefvSKyfrSKudk renf; wif;qnfvdkufNyD; ajz\/
]] BuD;awmfjrudk [dk ...[dk ...ydk;xdvdkY }}
]] [,f ...}}
ESif;aiGonf þrQom atmfNyD; vlMum;xJ wdk;0ifMunfhonf/
ajrwvif;ay:wGif a':jronf yufvuf½Sdae\/ rsufvkH;rsm;u ryGifY? nnf;oHoJYoJYrl xGufay:ae\/
ud, k t
f xufyikd ;f Avm? vkcH sn'f ;l qpf? aoQmifBu;D aAGEiS Yf vl½,
G w
f pfO;D u a':jr\ em;çem;uyfvsuf tm;ay;\/
]] BuD;awmf tm;ravQmYeJYaemf? ½SifNidrf;om tb OD;½Srf;udk oGm;ac:aew,f }}
a':jrxHrS tajzay:rvm? nnf;oHom qufxGufae\/
ab;vltkyfwGif;rS wpfa,mufwpfayguf ajymoH ay:vm\/
]] i½kwfcif;xJrSm udkufwmwJY }}
]] b,fuvm [kwf&rSmvJ? tjyefvrf;rSm udkufwmwJY }}
]] a>rayG;wJY awmfa&? BuD;awmfjr vefYatmfNyD; ckefvdkufawmY ajcrsufapYrSm wef;vef;BuD; ygvmwmwJY }}
]] a>rayG; r[kwfygbl;? a>ra[mufyg }}
]] awmY ...b,folajymvJ }}
]] [ ...a'G;av;jrudk 'DwGJ,lvmwJY zdk;xDajymwmyJ? taumif½Snfu udkufNyD; rSKwfaeao;owJY? zdk;xDu
pwkefYjyefzdkY tNrD;vdkufjzwfwm rrdbJ zkef;qdk;xJ aysmufoGm;owJY? a>rayG;qdk rSKwfygYrvm;? r[kwfbl;vm;uG zdk;xD }}
a':jrab;ü jyKpkaeaom aoQmifwapmif;ESifY udkzdk;xDu vSrf;atmf\/
]] vlemvefYNyD; tyrSDatmif bmawGavQmufajymaeMuwmvJ? a>rudkufcH&wm[m qef;vdkYvm; }}
vltkyfonf rD;udk a&ESifY owfvdkufouJYodkY wdwfqdwfoGm;\/
a':jrxHrSrl nnf;oHyif ay:rvmawmY/
udkzdk;xDu atmfac:onf/
]] BuD;awmfjr? BuD;awmfjr }}
a':jru rvSKyf/
udkzdk;xDonf arQmfvifYtm;udk;pGmjzifY y&dowfudk rsufvkH;rsm;ESifY vSnfhvnfMunfhNyD; awmif;yef\/
]] bBuD;½Srf; rvmcif cE¨okwf ½GwfMuprf;yg? usKyfwdkY i,fi,fu bkef;BuD;ausmif;rSm wufcJYMuwm?
rSwfrdwJYol ½GwfMuprf;yg }}
y&dowfonf wkwfwkwfrQ rvSKyf? wpfOD;rsufESmom wpfOD; MunfhaeMu\/
]] z,fay;Muprf;yg? uRefr ½GwfygYr,f }}
Munfvifaom toHav; ay:vmonf/ vlxkuvnf; ½SJay;onf/
nGefYaronf a½SUodkYxGufvm\/ a':jr\ acgif;&if;wGif yqpf'l;wkyf xdkifNyD; cE¨okwfudk pwif½Gwf\/
ESif;aiGonf bk&m;rSefrSef ½Sdcdk;ol r[kwf/ y&dwfqdkvQifvnf; r*Fvokwfudk wpfydkif;wpfpom &onf/
odkY&mwGif cE¨okwfudkrl nwdkif; Mum;zl;\/
araronf a>raMumufwwf\/ a>raygaom tnmajra&mufrS nwdkif; arar cE¨okwfawmfudk ½GwfavY
½Sd\/ xdkYaMumifY nGefYar ½Gwfonfudk ESif;aiG tweftoifY vdkufEdkif\/
]] oAÁoD0d oZmwdeH?
'dAÁ rEÅm*'H 0d,/
,Hemaowd0doHaCm&H?
aooÍömyd y&dó,H/
tmPmacwårSd oAÁw¬?
oAÁ'g oAÁygPdeH }}
nGefYaronf okwfawmfudk ygVdbmomtwdkif; wpfyk'fNyD; wpfyk'f ½GwfqdkoGm;\/ okwfawmftqkH;ü teuf
jyefí ½Gwfqdkjyefonf/
]] 'dAÁrEÅm*'H - ewfüjzpfaom? rEÅ&m; ewfaq;0g;onf? oAÁmoD0do ZmwdeH - vsifaomtqdyf jynfhodyf
yGm;wdk;? tvkH;pkHaom a>rrsKd;pkHwdkY\? aCm&H - vGefpGmjyif;jy Murf;wrf;vSaom? 0doH - tqdyfudk? emaowd0d, -
avQmusuif;auG? aysmufysuaf pouJo Y ?Ykd {0Huxm - yrmrjcm; xdt
k vm;omvQi?f ,Hy&dwHå - tMuifb&k m; rkuy© g|f?
cE¨okwf y&dwfawmfjrwfonf? oAÁw¬ - cyfodrf;OókH? tvkH;pkHaom? tmPmacwårSd - tmPmawmf ysHUESHY&m? uka#
wpfodef;aom pMu0Vmü? |dwmeH - udk,fpDudk,fiS wnfaeMuaom? oAÁygPdeH - tvkH;pkH½SdorQ owå0g teEÅwdkY\?
aCm&H - vGepf mG jyif;jy Murf;wrf;vSaom? 0doÍö - tqdyu f v
kd nf;aumif;? aooH - xdrk w
S pfyg; <uif;userf sm;jym;aom?
y&dó,Íömyd - opfusm;up rsm;vSaomif;aomif;? ab;taygif;udv k nf;aumif;? oAÁ'g - aeYaeYnn cyford ;f aom
tcgumvü? or®aomyd - tzkHzkH tjzmjzm cyfodrf;aom tjcif;t&mjzifYvnf;? ed0ga&wd - jrpfwm;aysmufajy?
Nidrf;at;ap\ }}
ab;y&dowfwdkYu wkwfwkwfrQ rvSKyf/ ywf0ef;usifwpfckvkH; vlolowå0g wpfpkHwpf&mrQ r½SdawmY[ef
qdwfNidrfae\/
ae0if½kHru rdk;csKyfvmNyD/ vu wufrvmao;? aumif;uifü Mu,fwdkYom NzKd;NzKd;ajzmufajzmuf xGufay:
0if;vufae\/
wpfpkHwpfa,mufu rD;wkwfwpfwkwfudk xGef;n§d,lvmonf/
ajrjyifü a':jronf toufzkwfvSKdufzkwfvSKdufESifY pefYpefY vJvsuf½Sdonf/
om,mMunfat;aom nGefYar\ toHuav;om ay:xGufvmae\/
vltkyfwpfae&mrS toHwdk;wdk; ay:vmonf/
]] a[m [dkrSm bBuD;½Srf; vmaeNyD }}
vltkyfonf vrf;½SJay;\/ ½SJay;aom vrf;twdkif; toufig;q,fcefY vlBuD;wpfOD; avQmuf0ifvmonf/
olYaemufrS &ifvsm;ESifY ½Gmol ygvm\/
nGefYar\ y&dwf½GwfoH qkH;oGm;\/ vlBuD;u acgif;ndwfvsuf nGefYarudk Munfh\/
&ifvsm;ESifY rdef;ru ar;onf/
]] uzdk;xD usKyfwdkY aemufrsm; usoGm;NyDvm; }}
udkzdk;xDu acgif;cgjy\/
]] rusao;bl; ½SifNidrf;om? touf½SKaewkef;yJ }}
rNidrf;omESifY 0ifvmol vlBuD;\ acgif;ay:ü wbufaygif;xm;onf/ pGyfus,fatmufcHxuf yifjzL
tay:0wftusÐudkom 0wfxm;\/ rsufESmxm;ESifY udk,f£a`E´u &[ef;wpfyg;uJYodkY wnfNidrfonf/
vlBuD;onf nGefYarudk vSrf;Munfh\/
]] igYajr; y&dwfoHu edrdwfaumif;yJ? om"k om"k? uJ ...tb aq;ukawmYr,f }}
vlBuD;onf y&dowfrsm;buf vSnhfMunfhNyD; ajym\/
]] enf;enf; aemufqkwfMuuG,f? vleHYeJY vlem ykdrGef;oGm;r,f? bçpum;udk em;axmifMuuG,f }}
vltkyfonf aemufqkwfay;Mu\/ tcGifYaumif;,lNyD; ESif;aiGu nGefYarteD; 0ifxdkifvdkufonf/
bBuD;½Srf;u rNidrf;omudk trdefYay;onf/
]] Nidrf;oma& ausmufysOfwpfcsyf a&pifpifaq;NyD; ,lvmcJY? ESrf;qDvJ t0ufom;,lcJY }}
]][kwfuJY bBuD;½Srf;}}[k qdkí rNidrf;om xGufoGm;onf/
bBuD;½Srf;onf vlem\ wpfudk,fvkH;udk prf;oyfESdyfe,fMunfhonf/ bBuD;½Srf;\ rsufESm rodrom
ysufoGm;onf/
]] armifzdk;xD? b,fajcaxmuf udkufrdwmvJ }}
]] b,fbufajcaxmuf bBuD;½Srf; }}
bBuD;½Srf;onf vlem\ b,fajcaxmufudk ajr§mufMunfhonf/
nGefYarESifY ESif;aiGuvnf; vdkufMunfh\/
vlem\ ajcrsufapYatmufwGif tpG,f&m ESpfcsufudk aoG;pdkYvsufom; awGU&onf/
bBuD;½Srf;onf rodrom acgif;cgvsuf olYudk,fol ajym[ef qdkonf/
]] tif; tdwfpG,f ESpfzufpvkH;eJYvnf; tudkufcH&w,f? yx0DaMumeJYvJ vGwf½kHav;yJ ½Sdw,f? jzpf&av
uRwfuRwf }}
bBuD;½Srf;\ trlt,monf csufcsif; oGufvufvm\/
bBuD;½Srf;onf vlem\ nmajcaxmufudk ajymif;udkifvdkufNyD; ta&;wBuD; aoG;prf;ae\/
vufrESifYaxmufí axmufí aoG;prf;aeqJwGif bBuD;½Srf;\ rsufESmonf rMunfvif/ rsufvkH;rsm;u
tay:armYxm;\/ em;rsm;u wpfpkHwpfckudk axmifae[efwnf;/
bBuD;½Srf;\ vufrwpfzufonf a½GUvsm;rSK &yfoGm;\/ wpfae&mwnf;udkom zdaxmufxm;\/
cPürl bBuD;½Srf;rsufESm Munfvifvm\/
]] awmfygao;&JU? yx0DaMum rjywfao;bl;? armifzdk;xDa& Nidrf;omudk jrefjrefvmvdkY }}
udkzdk;xD ae&mrS rx&rD rNidrf;omonf ausmufysOf? qDykvif;wdkYESifY ay:vm\/
bBuD;½Srf;onf tay:tusÐtdwfwGif;rS jzLazG;awmufyaom tvkH;uav;wpfvkH;udk xkwf,lvkduf\/
cyfvSrf;vSrf;½Sd y&dowfxHrS ]]"mwfvkH;[ "mwfvkH;}}[k wdk;wdk;ajymoHrsm; ay:vm\/
bBuD;½Srf;onf ausmufysOfxuf "mwfvkH;udk qDjzifY aoG;ae\/
rNidrf;omu yef;uefvkH;wpfck ,lvmonf/
bBu;D ½Sr;f u ausmufysOx f uf aoG;xm;aomaq;udk vufo<l u,fEiS Yf vSrd , Yf Nl y;D yef;uefwiG ;f ajymif;xnf\
h /
udkzdk;xDu vlem\ yg;pyfudk jzJay;onf/ bBuD;½Srf;u yef;uef;wGif;rS aq;wdkYudk vlem\ yg;pyfwGif;
avmif;xnfhay;\/
aq;wdkufNyD;aomtcg bBuD;½Srf;u vlem\ udk,fudk qkyfe,fprf;Munhfae\/
uGrf;wpf,mnufcefYtMumü bBuD;½Srf; ae&mrSxonf/
]] uJ ...jyefMuawmY? vlemudk rpdk;&drfeJYawmY? touf&NyD }}
wpfpwpfpESifY vltkyf usJoGm;onf/
udkzdk;xD? rNidrf;om? ESif;aiGESifY nGefYarwdkYu a':jrudk rNyD; wJwGif;½Sd uGyfyspfay:ü csxm;\/
a':jrxHrS toHu rvm/ &ifurl armufcsD edrfYcsDESifY rSefrSef touf½SLae\/
bBuD;½Srf;u vufaq;NyD; uGrf;tpf,lvsuf uGrf;,maeonf/
ESif;aiGu bBuD;½Srf;em; uyfoGm;NyD; ar;\/
]] bBuD; BuD;awmfjr wu,f raoawmYygbl;aemf }}
bBuD;½Srf;u ESif;aiGudk pl;pdkufMunfh\/ xdkaemufrS rSwfrd[ef qdkonf/
]] bcufoli,fcsif; NrKdUydkifom;av; r[kwfvm;? rdk;csKyfNyD? NrKdUrjyefao;bl;vm; }}
]] udprö ½Syd gbl; bBu;D ? Bu;D awmfjrudk 'Dtwdik ;f xm;Ny;D uReaf wmf rjyefcsib f ;l ? Bu;D awmfjr raoawmYygbl;aemf}}
ESi;f aiGu arQmv f ifw
Y Bu;D xyfar;\/ nGeaYf ruvnf; arQmv f ifcY suaf pmaom rsuEf mS av;ESiYf teD;uyfvmNy;D
ESif;aiGenf;wl tajzawmif;[efjzifY bBuD;½Srf;udk Munfhonf/
bBuD;½Srf;u uGrf;udk yg;pyfwGif; xnfhvdkuf\/ av;ig;csuf 0g;NyD; vufn§Kd;ü wdkY,lxm;aomxkH;udk
atmufoGm;wGif tenf;i,f wdkYjcpfvdkuf\/ xkH;pyf wnfhrwnfhprf;[ef uGrf;quf0g;ao;\/ xdkaemuf uGrf;aoG;
wpfcsuf axG;vdkufao;\/ NyD;rS ajz\/
]] uHaumif;vdkY? aq;OD;ygw,fuGm }}
bBuD;½Srf;\ tajzonf oG,f0dkufaom tajzomjzpf\/
ESif;aiGESifY nGefYaronf wpfOD;rsufESm wpfOD; MunfhMu\/
nGefYaru ajymonf/
]] 'gayr,fY uRefr od&orQ bBuD;½Srf; uk&if tzdwftpif r½Sdao;ygbl; }}
]] at; &wemokH;yg; *kPf? teaEÅmteEÅ ig;yg;*kPfaygYuG,f }}
bBuD;½Srf;\ trlt,mrSm at;pufpufEdkifonf[k ESif;aiGu xifonf/ xdkYaMumifY xyfar;\/
]] BuD;awmfjrvJ [dk'if; ...tzdwftpif }}
ESif;aiG pum;rqkH;vdkuf&? bBuD;½Srf;u ae&mrSxonf/
]] pdwfylp&m r½Sdygbl;? at; b tjyifxGufvdkufOD;r,f? tdrfxJ uGrf;aoG;axG;&wm raumif;bl; }}
bBuD;½Srf;u ESif;aiGESifY nGefYarudk rsuf&dyfrsufjcnf jy\/ ESif;aiGESifY nGefYaruvnf; tuif;yg;Mu\/
olwdkY ,ck xdkifpum;ajymaeonfrSm vlem\ teD;jzpf\/ owdrvpfaomf vlem Mum;Edkif\/ þonfudk
bBuD;½Srf; BuKduf[efrwl/
bBuD;½Srf;onf wJ\tjyifodkY xGufoGm;\/ nGefYarESifY ESif;aiGwdkY aemufrS vdkufoGm;Mu\/ a':jrab;wGif
rNidrf;om usef&pf\/
tjyifü vrSKefrSKef omaeNyD/
xdkifp&m bmrQr½SdaomaMumifY &yfvsufom pum;ajymMu&\/
pajymolrSm bBuD;½Srf;jzpf\/
]] rif;wdEYk pS af ,muf odypf wd yf al ew,f rSww
f ,f? bçvJ pdwyf w l myJumG ? vlemem;rSm ajymwmu raumif;bl;}}
ESif;aiGu ar;rnf jyKonf/ nGefYaru t&ifOD;oGm;\/
]] 'gjzifY BuD;awmf pdwfrcs&ao;bl;? [kwfvm; b }}
]] [kwfw,f vkHr? pufem&D ESpfem&Davmuf apmifYMunfh&r,f? txufvSefvm&if jzpfjzpf? atmufvSef
vm&if jzpfjzpf? b vufcarmif;cwfNyD }}
nGefYarxHrS oufjyif;csoH ay:vm\/ ESif;aiGurl acwå NidrfpOf;pm;aeNyD;aemfu olodcsif&mudk ar;onf/
]] apmapmu bBuD;aoG;wm "mwfvkH;vm; }}
bBuD;½Srf;u &,f\/
]] NrKdUydkifom;u "mwfvkH;qdkwm b,fvdkxifvdkYvJ }}
ESif;aiG bmajz&rnf rod/ ESif;aiG\ tcuftcJudk od[efjzifY bBuD;½Srf;u &,fvsufyif ½Sif;jy\/
]] vluav;wdkYu "mwfvkH;qkd '@m&DawGxJygwJY jy'g;½SifvkH;yJ xifMur,f? [kwfawmYvJ [kwfw,f? b&JU
"mwfvkH;udk jy'g;½SifvkH;yJ? jy'g; vGwfrajy;atmif t½Siftwdkif; zrf;xm;wJY jy'g;½SifvkH;yJ }}
ESif;aiGESifY nGefYarwdkYonf pdwf0ifpm;pGm em;axmifMu\/ bBuD;½Srf;u quf½Sif;jy\/
]] a>rudu k uf x k ;Hk trsK;d rsK;d ½Sw
d ,f? wcsKUd u pwkejYf yef ukw,f? wcsKUd u tif;wdu k uf w k ,f? wcsKUd u pkwx f ;kd Ny;D
*gxmpkwfw,f? wcsKdUu aq;jrpf? aq;½Guf okH;w,f? olYenf;eJY olaygYav? tbuawmY "mwfeJY ukw,f? touf
qkw
d mvJ "mwfy?J tqdyq f w
kd mvJ "mwfy?J aq;qdw k mvJ "mwfy?J ouf½o dS ufrYJ wpfavmuvk;H "mwftpkta0;Bu;D yJ?
em;vnfMuvm; }}
bBuD;½Srf;\ pum;onf vG,f\/ xdkYaMumifY ESif;aiGESifY nGefYarwdkYu acgif;ndwfjyMu\/
]] at; "mwfqdkwmu qef;om;? od&ifvJ vG,fom;? tat;"mwf½Sd&if tyl"mwf½Sdw,f? tus"mwf½Sd&if
twuf"mwf½Sdw,f? rdwf"mwfawG ½Sdovdk &ef"mwfawGvJ ½Sdw,f? rdwf"mwf &ef"mwfawGudkod&if aq;ukpm;vdkY
&w,f? pdwf"mwf ½kyf"mwfawGudkygod&if edAÁmefawmif a&mufEdkifw,f }}
þpum;rsm;udkrl ESif;aiG em;rvnfawmY/
bBuD;½Srf;u uGrf;aoG;axG;vdkufNyD; qufajym\/
]] b "mwfvkH;u aq;'gef;jy'g; "mwfvkH;yJ? aq;'gef;jy'g;? [if;½dkif;jy'g;? uefYjy'g;? jy'g;pkH ½Sdw,f? b
"mwfvkH;rSm aq;'gef;jy'g;udk acsmfvdkY ac:wJY vufcsm;rD;azmuf ,rf;pdrf;? qm; ponfwdkYeJY zrf;xm;w,f? wdkY
"mwfq&mawGu 'D"mwfvkH;eJY acG;½l;udkufwm? a>rudkufwmawGudk ukw,f }}
bBuD;½Srf;u pum;&yfem;\/ ESif;aiGu 0ifar;\/
]] tJ'D "mwfvkH;eJYuk&if aysmufwmyJvm; bBuD; }}
bBuD;½Srf;u &,f\/
]] [JY ...vluav;? tJ ...NrKdUydkifom;&,f? vlav;wdkY NrKdUu q&m0efawGuvJ vlemawGudk "mwfeJY
ukaeMuwm? olwdkYuaum vlwdkif;udk raoap&ygbl;vdkY tmrcH&JMuovm; }}
ESif;aiG rajzEdkif/
]] vluav;&,f? b,folrS tmrrcH&Jygbl;? y&d,m,fac:wJY taMumif; jym;jym;axGaxG½Sdw,f? twdwfuH
qdkwmuvJ ½Sdao;w,f? Oyrm tck a½Tjr[m uHodyfaumif;w,fvdkY qdk&r,f }}
]] b,fvdk uHaumif;wmvJ bBuD; }}
]] a>rudu k cf &H &if b,ftpG,ef YJ tudu k cf &H ovJ qdw k muvJ ta&;Bu;D w,f? acgifp, G ef YJ tudu
k cf &H ovm;?
tdwfpG,feJY tudkufcH&ovm;? tdwfpG,fESpfacsmif;uawmY aMumuf&w,f? tdwfpG,fu q&m0efawGokH;wJY tyfvdkyJ?
twGif;rSm ajrmif;ygw,f? tajcrSm tqdyftdwf ½Sdw,f? tdwfpG,feJY xd&if tqdyf[m wnfhwnfhwef;wef; udk,fxJ
0ifwmyJ? wpfcg b,fae&m tudu k cf &H ovJ qdw k muvJ ta&;Bu;D wmyJ? tdwpf , G ef YJ xdO;D awmY? wpfjcm;wpfae&mudk
xd&if pufem&D ESpfq,fYav;em&Dtxd aq;ukcsdef&wm b BuKHzl;w,f? tJ ajcyx0DaMumjzpfjzpf? vufyx0DaMum
jzpfjzpfudk tdwfpG,f xd&ifawmY tcsdef odyfr&bl; vluav;? a½TjrudkawGUawmY wpfudk,fvkH; b prf;Munfhwm
owdjyKrdvm; }}
]] [kwfuJY bBuD; }}
]] a>rudkufcH&wJY vlwpfudk,fvkH;[m omrefqdk at;pufaew,f? at;pufae&if bçwdkYu raMumufbl;?
at; ...acR;ap;jyef&ifawmY aMumufw,f? a½Tjrud, k rf mS acR;ap;jyefaew,f? tdwpf , G ef YJ yx0DaMumem; uyfxNd yD
qdw k mu aocsmaew,f? tJ'v D o kd &d if bçwdYk qufvyk w
f mu nmxd&if b,fyx0DaMum? b,fx&d if nmyx0DaMum?
tJ'DrSm prf;Munfh&w,f? prf;rdwJY yx0DaMumrSm aoG;rckef&if bçwdkY aq;rukawmYbl;? odMum;rif;BuD; em;uif;eJY
qif;ukvJ r&awmYbl;? a½Tjr yx0DaMumrSm aoG;ckef½kH ½SdawmYw,f? bçu 'D½Gmwif aevdkYaygY? ta0;ydkY&&if tcsdef
rDcsifrS rDw,f? eufjzefqkd&ifawmif cufcufyJ? bçu aysmfbG,fbufawmu bçwdkY q&mawmf OD;auvmqD oGm;
uefawmYawmYrvdkY? bç&xm;wJY ynmuvJ OD;auvmqDuyJ }}
ESif;aiGonf olYudk pdwf½Snfvuf½Snf ½Sif;jyaeaom bBuD;½Srf;udk aus;Zl;wifrd\/ odkY&mwGif ol odcsif&m
rukefao;/ xdkYaMumifY t"dujzpfaom ar;cGef;udk ar;\/
]] bBuD;&JU "mwfvkH;udk qDeJY aoG;NyD; wkdufwmeJY bmjzpfvdkY tqdyfajy&wmvJ b }}
bBuD;½Srf;onf pOf;pm;[ef awGoGm;\/ twefMumrS ajzonf/
]] tJ'gudk vluav;wdYk em;vnfatmif b ajzzdYk cufw,f? 'gayr,fY b BuK;d pm;ajzr,f? 'gxuf vluav;wdYk
NrKdUausmif;rSm "mwkaA'qdkwm oifay;w,f Mum;&w,f? [kwfvm; }}
]] [kwfygw,f bBuD; }}
]] "mwkaA'qdkwmu bmvJ vluav; }}
]] [m ...tJ'gawmY uRefawmf ajymrjywwfbl;? 'DvdkyJ "mwfawG aygif;wmawG? uGJoGm;wmawG?
ta&mifawG? teHYawG? tcdk;awG? taiGUawG? tJ'gawGajymif;wm oif&wmyJ }}
]] at; at; ...'Davmufqkd&if rrSm;ygbl;? bçwdkYrSm "mwkaA'qdkNyD; AxufcsKdifYeJY aA'wpfck ½Sdw,f?
"mwkab'qdkNyD; bukef;eJY ab'wpfckvJ ½Sdao;w,f? "mwkab'qdkwmu "mwfobm0rsm;udk odatmifjyKwJY
twwfynm? ÓPfoabm? "mwkaA'qdw k mu "mwfawGukd cGwJ YJ twwfynm? tvkyo f abm? 'DEpS cf v
k ;Hk udk wwfrS
aq;ukvdkY&w,f? vluav;wdkYudk tck b ½Sif;jy&if vluav;wdkY em;vnfrSm r[kwfbl;? b wdkwdkyJ ajymjyr,f?
jy'g;qdkwJY "mwfu tykyftpyfudk ½Smw,f? Edkifw,f? acsw,f? a>rqdyfqdkwmu tykyftpyf "mwfwpfrsKd;yJ? olwdkY
ESpfckawGU&if tqdyfajyw,f? ajyw,fqdkwmu cE¨mwGif;rSm ab;jzpfr,fY tykyftpyfawG[m tjyifudk wpfenf;
enf;eJY vSefxGufoGm;&vdkYyJ }}
bBuD;½Srf;onf pum;udk tqkH;owfvdkufNyD; uGrf;0g;&if; rdk;jyifodkY armYMunfhae\/
ESif;aiGESifY nGefYaruvnf; pum;rajymawmYbJ NidrfaeMu\/
NcH0rS vla,mifay:vmNyD; ac:oHvnf; xGufvm\/
]] nGefYar ...at ...nGefYar }}
toHudk rSwfrd[efESifY nGefYaru ]]a[m a':av; vdkufvmNyD}}[k ajym&if; wpfqufwnf;vnf; xl;\/
]] ½Sif ...a':av;? uRefr 'DrSm }}
nGefYar\ a':av;onf NcHwGif; 0ifvm\/
]] trav; pdwfylvdkuf&wm ½SifnGefYar? 'Dtcsdeftxd jyefrvmvdkY? wuwJ nnf; ...}}
a':av;onf pum;rqkH;? bBuD;½Srf;udk jrifvdkuf&aomaMumifY jzpf\/
]] tdk ...bBuD;½Srf;vJ 'DrSm? aeygOD; ...b,fol bmjzpfvdkYvJ }}
bBuD;½Srf;u bmrQ rajz? uGrf;om0g;ae\/
nGefYaruom ar;\/
]] a':av; rMum;ao;bl;vm; }}
]] [ifYtif; ...ig tckyJ bk&m;ig;qlu c&rf;csOfoD; p&ef½dkufNyD; jyefvmwm? tpfru nnf;
jyefra&mufao;bl; qdkvdkY? qkdprf;ygOD; b,fol bmjzpfvdkYwkef; }}
]] BuD;awmfjr ydk;xdvdkY ...}}
]] trav; aomufyvkwfwkwf }}
a':av;onf t&yftarmif;aumif;\/ cg;ao;wifBuD;ESifY vkH;BuD;aygufvS rdef;rBuD;jzpf\/ nGefYar\
pum;tqkH;ü a':av;u vefYatmfonf/ atmfvsuf wNyKdifeufwnf; cE¨mudk,fBuD; ajrmufoGm;atmif ckefonf/
bBuD;½Srf;u &,fonf/
]] ydk;jzL&,f tjzpfonf;vdkufwm? tJ'grsKd;aygY? xdwmu wpfa,muf? tyrSDwmu wpfa,mufqdkwm }}
xdktcgusrS a':av;ydk;jzLonf ½Suf[efjzifY &,f\/
]] taumif½Snfqdk aMumufwmudk; b&? [JY bcuf tJav ...[kwfaygif? ESif;aiG r[kwfvm; }}
]] [kwfygw,f a':av;? uRefawmf ESif;aiGyg }}
]] eifuaum NrKdUrjyefao;bl;vm; }}
]] uRefawmf BuD;awmfjr tajctaeudk apmifYMunfhaewm }}
a':av;u oufjyif;csjy\/
]] tif; eifeJY nGefYaru rav;jrtay: odyfoHa,mZOfBuD;Muw,f? olYom; bcufuom }}
a':av;\ pum;rqkH;rD wJwGif;rS atmYtefoH Mum;&\/ rNidrf;om\ ac:oHvnf; ay:vm\/
]] bBuD;½Srf; a[m'DrSm txufvSefvmNyD }}
ESif;aiGu wJwGif; ajy;0ifrnfjyK&m bBuD;½Srf;u wm;\/
]] vluav; ae? uJ ydk;jzLeJY vkHroGm;? Nidrf;omudk ulvdkufyg }}
ESif;aiGu rausreyf ar;\/
]] uRefawmf bmvdkY vdkufroGm;&wmvJ bBuD; }}
]] aMomf ...vluav;uvJ? txufvSef atmufvSef jzpfvmr,f? vlemu rdef;rqdkawmY bçwdkY
a,mufsm;awG 0ifomG ;vdYk raumif;bl;? Nird ;f oma&m yd;k jzLyg vkyw
f wfuikd w
f wfygw,f? 'grsK;d olwYkd BuKzH ;l Muygw,f}}
wnfhwnfhajymrS &dyfrdaom ESif;aiGonf Nidrfaevdkuf&awmY\/
aemufxyf em&D0ufcefY MumoGm;\/
wJwGif;rS nGefYar xGufvmonf/
]] t0wftpm;vJNyD;? apmifNcKHay;xm;w,f b? owdvnf; &vmNyD }}
bBuD;½Srf;u wJwGif;0ifaomaMumifY ESif;aiGvnf; nGefYarESifYtwl vdkufcJYonf/
wJwGif;ü n§DpdkYpdkY ykyftJYtJY teHY usefaeao;onf/ tvrÜm,fq&mrsm; a>rvmjypOf a>ryjcKyfrsm; teD;odkY
uyfvsuf ESif;aiG avYvmzl;aomaMumifY a>rqdk;eHYudk odonf/ ,ckvnf; þteHYudk &\/
wJwGif;ü udkzdk;xDvnf; ½SdaeNyD/
a':jrum; zsifapmifvTrf;vsuf zsmwpfcsyfxuf yufvuf½Sdae\/
bBuD;½Srf; teD;uyfoGm;NyD; ar;\/
]] a½Tjr eif owdaumif;aumif;&NyDvm; }}
a':jru acgif;ndwfjy\/
]] at; bmrSraMumufeYJ odvm;? &wemok;H yg;udk tm½kjH yKNy;D aumif;aumif;aysmaf tmif tdyv f u
kd ?f Mum;vm;}}
a':jru acgif;ndwfjyjyef\/
bBuD;½Srf;onf a':jr\ vufwpfzufudk qkyfe,fprf;oyf\// xdkYaemuf pdwfauseyf[ef acgif;ndwfNyD;
qdkonf/
]] udk,faiGUjyefvmNyD? ryl&awmYygbl;? aMomf ...armifzdk;xD ausmufysOfeJY a& ,lcYJprf; }}
udkzdk;xDu ausmufysOfESifY a& ,lvm\/
bBuD;½Srf;onf ausmufysOfxuf a&pufcsí "mwfvkH;udk tenf;i,f aoG;\/ xdkYaemuf aoG;xm;onf
wdkYudk aomufa&tdk;xJ cyfapNyD; rSm\/
]] nudk a&awmif;&if 'Dtdk;xJuyJ wkduf? rsm;rsm;rwkdufeJY? wpfcgwdkuf&if wpfikHavmufyJ Mum;Muvm; }}
udkzdk;xDESifY rNidrf;omwdkYu acgif;ndwfjyMu\/
]] reufjzefaum b,fol apmifYMurvJ }}
udkzdk;xDESifY rNidrf;omwdkYu wpfOD;rsufESm wpfOD; MunfhMuonf/ tajzawmY ray;/ bBuD;½Srf;uom
qufajymonf/
]] vlem xlxlaxmifaxmif jzpfvmwJYtxd tenf;qkH; okH;&ufavmufawmY apmifYa½Smufay;Mu&r,f }}
rNidrf;omu pdwfraumif;jzpfrdaom[efjzifY ajym\/
]] nawmY apmifYEdkifMuygw,f b&,f? aeYawmY udkzdk;xDa&m uRefra&m i½kwfcif;xJ roGm;vdkY rjzpfbl;?
0rf;a&;uvJ wpfzuf r[kwfvm; }}
tm;vkH; acwå NidrfaeMu\/ twefMumrS nGefYaru a':av;udk MunfhNyD; ar;\/
]] a':av; uRefrvnf; apmifYay;csifw,f }}
]] nnf; ausmif;ysufaerSmaygYat }}
]] a':av;&,f ok;H &ufavmufq&kd if udprö ½Syd gbl;? Ny;D awmY ysuw f &YJ ufu pmawGukd ESi;f aiG ul;xm;ay;&if
&wmyJ? [kwfzl;vm; ESif;aiG }}
]] ul;ay;ygYr,f nGefYar? ckvnf; ig bcuftwGuf ul;ae&wmyJ[m }}
nGefYaru a':av;\ rsufESmudk Munfhjyef\/
a':av;u vlemudk wpfcsufMunfhNyD; cGifYjyK\/
]] nnf;oabmyJav? aoa&;½Sifa&; udpöqdkawmY b,fYES,f vkyfawmYrvJ }}
jyóemwpf&yf ½Sif;oGm;\/
bBuD;½Srf;u acsmif;[efYNyD; qdkonf/
]] aumif;NyD? 'gjzifY tm;vkH; rSwfxm;Mu? vlemu qmvdkY tpmawmif;&if yxrwpfaeYavmufawmY
upD&nfavmufyJay;? aemufaeYawGrSm xrif;udk qDeJY qm;eJYyJay;? ckepf&uf rjynfhrcsif; tom;qdk bmrS ray;eJY?
txl;ojzifY a>rpmjzpfwJY ig;eJY zm;udk rauR;&bl;? auR;rd&if tb rwwfEdkifawmYbl; }}
bBuD;½Srf;onf vlem\ udk,fudk aemufxyf prf;oyfMunfh½SK ppfaq;NyD; jyefoGm;\/
a':av;? nGefYarESifY ESif;aiGwdkYvnf; wJwGif;rS xGufvmMu\/
ESif;aiGu avaoewfudk jyefvG,f\/ NyD;rS owd&vsuf vSrf;ajymonf/
]] tpfrNidrf;om csKd;udk a[m'DrSm xm;cJYw,f }}
ESif;aiGu pufbD;udk aomYzGifYNyD; wGef;,lvmonf/ NcH0ü nGefYaru apmifYaeonf/
NcHjyifodkY a&mufaeNyDjzpfaom a':av;u atmfonf/
]] trav; MumvdkufMuwm? igYajcaxmufu tonf;,m;vmNyD }}
nGefYaru &,fNyD;qdk\/
]] a':av; 'DavmufaMumuf&if tdrfa&mufatmif jrefjrefavQmufajy;aygY }}
a':av;onf t&dyfwdkif;? opfudkif;ajcmufwdkif;udk a>rrSwfavoavm rod? ckefqGckefqGESifY a½SUrS rajy;½kH
wrnf oGm;ESifY\/
vrf;u oJxlonf/ oJxlaomvrf;ü pufbD;wGef; avQmuf&onfrSm aES;\/
nGefYaru ESif;aiGudk apmifY&if; jznf;jznf; vdkufvmonf/
aqmif;nu at;aeonf/ va&mifü opfyif&yd w f aYkd MumifY vrf;onf xifwpfvn S hf rxifwpfvn S hf ½Sad e\/
nGefYarESifY ESif;aiGwdkYonf pdwfrSwfrxif yl;yl;uyfuyf avQmufvmrdMu\/
nGefYarudk,frS oeyfcg;eHrsm;onf ESif;aiG\ ESm0wGif oif;aeonf/ oJxl&mwGif pufbD; a½SUbD;
epfaomaMumifY tm;pdkufwGef;avwdkif; udk,fu ,drf;NyD; nGefYarESifY vufarmif;csif; wdkufrd\/ wdkufrdavwdkif;
taiGUu aEG;onf/ tawGUu ½Sdef;½Sdef; zdef;zdef;Edkif\/ &ifu w'dkif;'dkif; ckefvm\/
nGefYarwdkYNcHonf um;vrf;ESifY ra0;/
NcH0ü ESpfOD;om; &yfvdkufMu\/ wpfOD;rsufESm wpfOD;vnf; pdkufMunfhrdMu\/
va&mifü nGefYar\ tom;nKdonf ray:xif/ ½Sdrf;jrjrom rGwfnufoefYpifae\/ rsufeufu vJYaepOf
rsufom;um; jymjymvGifae\/
nGefYaruom oufjyif;av;½SKdufNyD; qdkonf/
]] 'DtcsdefBuD;rS eifwpfa,mufxJ jyefvdkYjzpfygYrvm; ESif;aiG }}
]] jzpfygw,f nGefYar? ig jyefaeus vrf;yJ? 'gxuf ig q&mrBuD;udk bmajymay;&rvJ }}
]] eif tusKd;taMumif; ajymjyaygY? NyD;awmY igYudk cGifYokH;&ufay;ygvdkY aemf? reufudk csufcsif; oGm;ajym? ig
reuf NrKdUjyefra&muf&if q&mrBuD; pdwfylaevdrfYr,f? qufqufaemf ESif;aiG }}
]] at;yg[m? ig oGm;ajymay;ygYr,f }}
]] uJ 'gjzifY jyefawmYav? rdk;csKyfawmYr,f }}
ESif;aiGonf nGefYartm; wpfcsufMunfhNyD; pufbD;udk wGef;vsuf xGufvmcJYonf/
vrf;rteD;a&mufrS jyefvSnfhMunfhrdonf/
NcH0 va&mifatmufü &yfMunfhaeqJjzpfaom aMumY½Sif; awmifYwif;onfh nGefYarudk jrif&\/
bmaMumifYrod? ESif;aiGonf 0rf;enf;oGm;rdonf/ udk,fYudk,fudkvnf; pdwfwdkrdonf/ avmuqdkonf
tm;vnf; pdwfemrd\/ t"dutm;jzifYrl udk,fYudk,fudk rauseyfrd? bmudk rauseyfrSef;vnf; rod/
ESif;aiGonf pufbD; wufcGpD;um ompnfbufodkY tjyif;eif;vmcJYav\/
‰

aemufwpfaeY eHeufü ESif;aiGonf cgwdkif;xuf aemufusvsuf tdyf&mrS Edk;onf/


raeYnaeu nGefYarrSmonfudk owd&aomaMumifY ausmif;odkY okwfokwfysmysm vmcJY\/
q&mrBuD;\ ½kH;cef;wGif;rS &JtkyfwpfOD;ESifY &JMuyfwpfOD; xGufvmonfudk awGU&\/
q&mrBuD;\ pm;yGJa½SUü ESif;aiG &yfrdonf/
q&mrBuD;u acgif;ikHYvsuf wpfpkHwpf&mudk tawG;eufaeykH&onf/
ESif;aiGu toHjyKrS q&mrBuD; acgif;armYvmonf/
]] aMomf ...armifESif;aiGygvm;? bmudpövJa[Y }}
q&mrBuD;onf ydefydefoG,foG,fjzpfí tom;u jzLazsmYonf/ rsufrSefatmufrS rsufvkH;rsm;onf tvGef
odrfarGU\/ Munfvifaom toHonf at;csrf;orQ wnfNidrf½dk;om;rSK½Sdonf/
,ckrl rsufvkH;rsm;u odrfarGUaomfvnf; &Da0ae\/ toHvnf; wkef,ifae\/
]] uRefawmfYudk nGefYaru cGifYwkdifcdkif;vdkufvdkYyg }}
]] nGefYaruaum bmjzpfjyefNyDvJ armifESif;aiG }}
]] nGefYarawmY bmrSrjzpfygbl; q&mrBuD;? 'gayr,fY bcuftar ydk;xdvdkY }}
ESif;aiGu jzpfcJYorQudk twdkcsKH;í tpD&ifcHonf/
q&mrBuD;onf 0rf;enf;[ef acgif;cg\/
]] jzpfrS jzpf&yav[,f? 'gxuf armifESif;aiG? rif;oli,fcsif; bcufaum tck bmjzpfaew,f xifvJ }}
]] cifAsm }}
q&mrBuD;u av;yifpGm oufjyif;½SKdufvdkuf\/ q&mrBuD;ajymaom pum;&yfonf ESif;aiG\ acgif;udk
rdk;BuKd;rSefaebdtvm;/
]] bcuf tzrf;cH&w,f? ppfudkif;u qD;zrf;xm;vdkufNyD? tckwifyJ olY&JU udk,fa&;&mZ0ifudk &JawGu
q&mrBuD;qD vmar;oGm;Muw,f }}

tcef; ( 16 )

vGrf;&dyfydk anmifnKdpcef;

onfwpfaEG ta&mufapmvGef;onf/ onfaEGOD;u uEÅm&qefonf/ onfaEG&ufrsm;onf ESif;aiG\


ESv;Hk jyif0,f uEÅmOD;udk zefbod nf/
vluvkd nf;aumif;? vl\ ESv;Hk om;udv k nf;aumif;? vlEiS Yf vlEY v
S ;Hk om;\ ywf0ef;usiu f kd wkejYf yefwwfonfh
oabmudv k nf;aumif; vk;H 0 rod½mS ? rodEikd af vonfh aEGO;D onf olu Y , kd yf ikd f obm0naeudk jrLaq;rSKerf KS ejf zifY
jymjyma0atmif a&;jc,frKS id ;f tkx
YH m;onf/
tESpfESpfwnf;u arQmfrSef;xm;onfh tvv BuKd;yrf;jcif;\ ed*kH;yef;wdkif jzpfaom wuúodkvf0if
pmar;yGBJ u;D onf þnaeü Ny;D cJNY y/D
ajzEdik o f wl Ykd aysmo f rQ? rajzEdik o f w l Ykd idik &f onfyh ?JG rSKid &f avonfyh /JG
ajzEdik af om ESi;f aiGonf ajzaumif;vGe;f aomaMumifY pmar;yGBJ u;D Muyfou l aemufq;Hk tBurd f owday;rS
ae&mrS xvdu k &f \/
pmar;yGcJ ef;tjyifü olu Y kd EkEik ,fu &yfapmifaY eonf/
]] vm ud, k ?f jrefjref tcsed f odyrf &bl; }}
EkEik ,fu ausmif;\ taemufbufqo D Ykd avQmufxu G o f mG ;onf/
ausmif;olausmif;om;trsm;rSm ausmif;a½SUodkYom oGm;aeMu\/ ar;cGef;udk,fpDudkifvsuf tpkvdkuf
twGv J ukd f aqG;aEG; jiif;ckv H suv f nf; ½Sad eMu\/
ESi;f aiGuom EkEik ,f\aemufoYkd vdu k v f mcJo Y nf/
EkEik ,fonf cgwdik ;f &yfaeusae&mwGif &yfae\/
ESi;f aiGonf EkEik ,f\ teD;odYk uyfomG ;&if; ]]Eki,f ajzEdik w f ,f r[kwv f m;}}[k ar;\/
EkEki,fonf olYudk ab;wdkufay;vsuf &yfaeonf/ ikHYxm;aom rsufESmu wpfbufodkY apmif;apmif;
vTv J su½f o dS nf/
olaY r;oH ay:vmrS EkEik ,f\ rsuEf mS onf armYí vSnv hf mNy;D olu Y kd Munfo h nf/ þrsuEf mS wGif rsu&f nfwYkd
½TpJ akd e\/
]] tdk Eki,f bmjzpfvv Ykd [ J if? pmar;yGJ rajzEdik b f ;l vm; }}
rsu&f nfus&if;u EkEik ,fonf emMunf;pGm ajzonf/
]] uk, d f Eki,fukd 'DavmufyJ txifao;ovm;? Eki,f pmar;yGu J kd aumif;aumif;ajzEdik w f ,f? Eki,f idw
k mu
rajzEkid v f Ykd r[kwb f ;l }}
]] EdYk bmjzpfvv Ykd J Eki,f&,f }}
EkEik ,f acwå acgif;idu k u f somG ;\/ od&Yk mwGif csucf si;f yif acgif;jyefarmYvmNy;D &,f\/
]] ud, k f odycf ufw,f? Ny;D awmY odyo f em;zdv Yk J aumif;w,f? ud, k u Yf kd Eki,f oem;w,f? odvm; }}
]] td;k }}
]] ud, k f tcsed rf ½Sb d ;l ? tck ud, k u Yf kd Eki,f ESKwq f ufwm? aemufq;Hk tjzpfeYJ ESKwq f ufwm? auseyfawmY
ud, k f }}
EkEik ,fonf ajymajymqdq k Ekd iS Yf vsijf refpmG ae&mrScmG \/ od&Yk mwGif olu ydrk v kd sijf ref\/
olu EkEik ,f\ vufuav;wpfzufukd qG, J xl m;vdu k \ f /
EkEik ,fonf 0ef;0ef;vnfaom rsuv f ;Hk rsm;ESiYf olu Y kd jyefMunfNh y;D awmif;yef\/
]] ud, k f tEdik rf usiyYf geJ?Y Eki,fukd oem;&if vTwpf rf;yg }}
þodYk qdjk yefaomf ol&Y ifu eifu Y eJ cH&\/ EkEik ,f\ vufuv kd nf; vTwv f ukd \ f /
]] ajy;csiv f J ajy;yg Eki,f? 'gayr,fY wpfcyk J ajzyg? ud, k u Yf kd bmvdYk ESKwq f uf&wmvJ }}
EkEik ,fonf xGurf ajy;? ajzvnf; rajz/ rsuv f ;Hk jyL;Bu;D rsm;ESio Yf m jyefpu kd Mf unfah e\/
]] 'Dvkd rMunfyh geJY Eki,f? Eki,f ud, k u Yf kd rke;f oGm;jyefvv Ykd m;? rke;f yg Eki,f? ESKwq f ufcsiv f J ESKwqf ufyg?
'gayr,fY udk,fuawmY Eki,fudk b,fawmYrS ESKwfrqufbl;? ukefukefajymr,f? b0jcm;oGm;wmawmif udk,f
ESKwrf qufb;l }}
EkEik ,fu rvSKy/f oluvnf; rvSKyb f J EkEik ,f\ rsuv f ;Hk rsm;udk jyefpu kd Mf unfah eonf/
xkpd Of rarQmv f ifaY omtoHukd Mum;&\/
]] aMomf ...Eki,fu 'DrmS ud;k }}
ESi;f aiGa&m EkEik ,fyg xdwv f efpY mG vSnMhf unfrh Md u\/
toH½iS u f m; OD;uH&mZmac: OD;av;uHwnf;/
OD;av;uHonf MuifempGm wpfcsuNf yK;H vdu k Nf y;D qd\ k /
]] oGm; ...EkEik ,f? oGm;awmY? rsu&f nfawGukd t&ifow k Of ;D ? ocifBu;D ygvmw,f? 'gayr,fY £a`Er´ ysuef YJ
Mum;vm;? OD;av;uH Munfhajzay;r,f? £a`E´awmY rysufvdkufeJYaemf }}
EkEki,fonf rsuf&nfrsm;udk okwfvdkufNyD; jznf;jznf;rSefrSef avQmufjyefoGm;\/
OD;av;u oufjyif;½SKu d v f suf acgif;cgNy;D ajym\/
]] tpuwnf;u OD;av;uH rajymbl;vm; NrKUd ydik o f m;av;&,f? igYval wmY r[m'kuy© v J Ykd }}
OD;av;uHonf aemufxyf acgif;ESpcf gok;H cg ,rf;Ny;D xGucf mG oGm;\/
yxraomf ESi;f aiG idik u f se&f pfonf/ xdaYk emuf acgif;idu k v f suf jznf;av;pGm ausmif;qD jyefavQmufvmcJ\ Y /
cgwdik ;f &yfMunfah eus wrmyifatmuf ra&mufrD xGucf mG oGm;aom EkEik ,fw\ Ykd jrif;vSn;f aemufyidk ;f udk
vSr;f jrif&\/
xaemif;yifrSvGJí ywf0ef;usif½Sd ½SdorQopfyifwdkY ½Gufa<uqJjzpf\/ wrmyifwdkYurl ½GufEkrsm;ESifY
opfviG af e\/ yifajcajrüom wrm½Gut f wkd Ykd vTr;f ae\/
wrma½T½u G t
f w kd u
Ykd kd eif;vsuf acgif;idu k pf u kd Ef iS Yf bcufonf ESi;f aiGxH avQmufvmae\/
ESi;f aiGu vSnMhf unfah omtcg bcufonf aiGUaiGUomNyK;H vsuf wkejYf yef\/ ESi;f aiGu ar;onf/
]] rif; ajzEdik o f vm; bcuf }}
bcufu acgif;cgonf/
]] [ift Y if; rajzEdik b f ;l ? tif;av b,fvv kd yk Nf y;D ajzEdik yf gYrvJ }}
bcuf\ toHü pdwyf sut f m;avsmrY KS vTr;f ae\/
ESi;f aiGu tm;ay;ESpo f rd &Yf ef BuK;d pm;Munfo h nf/ od&Yk mwGif ol&Y ifu, kd üf u rvef;ojzifY tm0ZÆe;f r½TiEf ikd /f
þonfukd bcufuvnf; &dyrf yd &Hk onf/
]] rif;aum ajzEdik &f UJ vm; }}
]] ajzawmY ajzEdik yf gw,f }}
]] ajzawmY ajzEdik w f ,f? EdYk bmjzpfovJ? rif;rsuEf mS u NyKad wmYr,fY rd;k twdik ;f yJ }}
]] [m bmrSrjzpfygbl;uGm? ig 'DaeY ar;cGe;f udk pdw½f o dS avmuf rajzvdu k &f vdyYk g }}
cgwdik ;f qdvk Qif bcufxrH S pum;tusaumufí ½Twaf emufoH Mum;&jrjJ zpfonf/ tenf;qk;H atmifjrifvrkd KS
avmbBu;D &rnfavm[k acgif;ykwf tjypfwifrnf/ ,ckrl at;pufajcmufcef;aom rSwcf suo f m vm\/
]] ajzoifo Y avmuf ajzEdik &f if auseyfaygYumG }}
þrQEiS Yf pum;jywfomG ;Ny;D oli,fcsi;f ESpOf ;D qufiikd af eMu\/
olwdkYxHodkY nGefYar avQmufvmaeonf/ nGefYar\ ajcvSrf;av;onf oGufí rsufESmrSm ½Tifae\/
vufxw J iG v
f nf; ar;cGe;f vTmpm½Guu f kd udik v f m\/ teD;a&mufa&mufcsi;f nGeaYf ru ar;\/
]] 'gxuf EkEik ,f jyefomG ;yvm; ESi;f aiG }}
]]jyefomG ;Ny}D }[k ESi;f aiGu oHjywfEiS Yf ajzNy;D rS ]]olt Y azud, k w f ikd v
f J ygvmw,f}}[k cyfav;av; qufajym\/
]] at;[,f ig EkEik ,feYJ rawGUvku d &f bl;? ajzNy;D Ny;D csi;f q&mYqaD jy;Ny;D tajzrSef rrSef wdu k Mf unfah evd?Yk
igwpfy'k yf J vGw J ,f ESi;f aiG? rSe;f prf; eifaY r;cGe;f }}
xdak eYu ajzcJMY uonfrmS tydo k csmF ar;cGe;f vTm jzpf\/ ajzolwYkd xk;H pHtwdik ;f ar;cGe;f ab;ü ESi;f aiGonf
wGucf suí f &aom tajzrsm;udk a&;xm;\/ ausmif;om;csi;f tajzwdu k Mf unfjh cif;jzifv
Y nf;aumif;? q&m wGujf yaom
tajzESiYf wdu k Mf unfjh cif;jzifv Y nf;aumif; ud, k aYf tmifrw S u f kd ud, k cf efrY eS ;f aom "avYrmS r½d;k Edik af om "avYjzpf\/
nGeaYf ronf ESi;f aiG\ tajzrsm;udk rdr\ d tajzESiYf wdu k Mf unft h Ny;D ü rsuv f ;Hk av;jyL;í qd\ k /
]] ESi;f aiG eift Y ajzawG q&mYukd oGm;jyMunfah o;vm; }}
]] rjy&ao;bl;? bmjzpfvv Ykd J }}
]] eift Y ajzawG tukev f ;Hk rSew f ,f? 0yfuif(wGuef nf;)yg rSe&f ifawmY eif *kPx f ;l xGuzf Ykd used ;f aoaeNyD }}
nGeaYf ru bcufbuf vSnv hf u kd \f /
]] eifaY r;cGe;f a&m bcuf }}
]] rMunfyh geJ[ Y m }}
]] tdk cPMunfh&atmifyg }}
]] rMunfhygeJY nGefYar&,f? rxl;ygbl;? ig wpfyk'fyJ wdk;w,f? usefwmawG wGufr&vdkY tcsdef rukefrcsif; ig
t½kyx f ikd qf aJG ecJw Y m }}
nGefYaronf bcufudk rsufarSmifMuKwfí Munfhonf/ bcufrsufESmonf cgwdkif;uJYodkY pyfjzJjzJ
½Twaf emufaemuf trlt,mrjy/ rSKid ;f nKUd nKUd wnfMunfae\/
MuKwx f m;om nGeaYf r\ rsuaf rSmif ajyvmonf/ ½Tiyf saom rsuEf mS av;onfvnf; wnfusomG ;\/
]] eif wu,frajzEdik b f ;l vm; bcuf }}
]] aMomf ar;vmjyefNyD wpfa,muf? axmifxu J vGwv f mNy;D ckepf&uf pmusu&f ½kaH v;eJY ig ajzEdik w f ,f
qd&k if ig&ifvnf; bk&m;tavmif;jzpf&r,f? ar;cGe;f xkwo f al wG&ifvnf; EGm;ausmif;om; jzpfvrd rYf ,f }}
bcufu ZGwn f p§ f [moxkw\ f / ESi;f aiGEiS Yf nGeaYf ru r&,f/
nGeaYf ru El;nHo h rd af rGUpGm bcufukd MunfNh y;D qd\ k /
]] eift Y wGuf ig pdwrf aumif;bl; bcuf }}
]] pdwrf aumif; rjzpfygeJY nGeaYf r? igYtareJY ig 'kuj© zpfaewke;f ESi;f aiGeYJ eif oli,fcsi;f aumif; yDoMuvkYd
ig 0rf;omygw,f? tckvJ igYtar 'kuu © kd axmufnm§ Ny;D ESi;f aiGtazeJY q&mrBu;D ud, k w
f ikd &f UJ tmrcHcsuef YJ ig
vGwv f mcJ&Y NyD r[kwv f m;? 0ifajc&mom ½SNd y;D xGuaf jc&m r½Sw d YJ yk'rf 5 jcaoF*Y x l uJ apmapmxGuEf ikd cf v YJ Ykd ig
0rf;omvSygNy?D pmar;yGJ rajzEdik v f v Ykd J ig 0rf;enf;ygbl;? bmjzpfvv Ykd q
J akd wmY atmif&if aumvdyv f J ig qufroGm;
Edik b
f ;l ? tpd;k &tvkyf xGuv f yk vf v Ykd J igYukd jymwmawmif cef0Y w YH ½YJ ;Hk r½Sb d ;l ? eifwYkd atmifNy;D aumvdyo f mG ;MuaygY?
ig 0rf;omEdik yf gNyD }}
ESi;f aiGu bmrQrajymaomfvnf; nGeaYf ru uefu Y u G \
f /
]] 'Dvakd wmY rajymeJY bcuf? igYtrd rf mS a':av;vkypf myJ ½Sw d ,f? ig aumvdyu f kd rrSe;f Edik yf gbl;? ig atmif&if
ausmif;qufrxm;awmYb;l vdYk a':av;u ajymxm;w,f }}
þtBurd w f iG rf l ok;H OD;vk;H idik af erdMu\/
nGeaYf ru rsuaf wmifrsm;udk vsijf refpmG wzswzf swf cgonf/ rsuaf wmifcgvsuf odr;f qnf;aomaMumifY
rsu&f nfaygufwYkd vdrq Yf if;rvmEdik af omfvnf; rsu0f ef;wGi;f ürl jynfv h QaH e\/
]] ig oGm;awmYr,f }}
nGeaYf ronf þrQom ESKwq f ufNy;D q&mrBu;D \ ½k;H cef;qDoYkd xGuaf jy;oGm;\/
bcufu ajcmufaoGUaomtoHEiS Yf ajym\/
]] wdv Yk J jyefMu&atmifumG }}
ESi;f aiGu pufb;D udk oGm;,lonf/
oli,fcsi;f ESpOf ;D onf pufb;D wufrpD;MubJ uke;f aMumif; avQmufvmcJMY u\/
cufcaJ om pmar;yGBJ u;D tNy;D jzpfaomaMumifY ESpOf ;D vk;H \ &ifrmS [maeqmae\/ ESi;f aiGu vufzuf&nf
aomufMu&ef tBuaH y;&m bcufu oabmwlonf/
jrif;vSn;f qdyt f eD;u vufzuf&nfqikd w f pfcw k iG ;f 0ifMu\/
vufzuf&nfcu G rf sm; a&mufvmí wpfpyk Ef pS pf yk f aomufNy;D onftxd pum;rajymrdMu/
pwif wnfNird v f molrmS bcufjzpf\/
]] ESi;f aiG rif;uawmY pmar;yGaJ tmifr,faY umify?J atmifvYkd aumvdyaf &muf&if rif; b,fbufvu kd rf vJ }}
ESi;f aiGu pdw½f KS y[ f ef acgif;ukwNf y;D ajz\/
]] bmvdaYk r;wmvJ? ig tJ'gudk rpOf;pm;&ao;bl; }}
]] rif;twGuf pOf;pm;oifNY yv D Ykd xifw,f oli,fcsi;f }}
ESi;f aiGu &,fonf/ b,fob Ykd ,fyHk &,fvu kd Ef ikd rf eS ;f vnf; ud, k u Yf ,kd u
f kd rod/ &,fcsio f nfuo kd m odonf/
r&,f&vQif &ifu wif;aeOD;rnf/ xdaYk MumifY &,fvu kd o f nf/
]] rif; &,fvYkd tm;&oGm;Nyv D m; }}
]] at; tm;&oGm;NyD }}
]] 'gjzifY igar;r,f }}
]] ar;avuGm }}
]] rif;u bmvkYd &,fwmvJ }}
]] igu r&,f&if idk&rvm; }}
]] ar;wmudk wnfhwnfhajz udkESif;aiG }}
]] at; wnfhwnfhajzr,f? igu aumvdyfa&mufr,f? ig bmvdkuf&rvJ? 'gu jyóem r[kwfbl;? trSefu
iguom ar;&r,f bcuf? rif; bmqufvkyfrvJ }}
þtBudrfwGifrl bcuf acgif;idkufoGm;\/ idkufaomacgif;onf awmfawmfESifY jyefxlrvm/
]] ajzavuGm bcuf }}
bcufonf armYNyD; NyKH;\/ ESKwfcrf;rsm; NyKH;aomfvnf; ar;½d;k Muu G o f m;rsm;u wif;rmae\/
]] ig ajzr,f ESi;f aiG? ykw H pfyeHk YJ ajzr,f? ½Snw f ,fvYkd rif;u ruefu Y u G ef YJ }}
]] ajymrSmom ajymprf;yguGm }}
]] v,f<uufreJY vSyaom orD; qdw k YJ ykaH v? wdYk av;wef;avmufu oifc&YJ wm? v,f<uufru tvGef
vSywJY orD;wpfa,mufudk &w,f? olYorD;eJY ay;pm;zdkY vif½Smvdkufwm aerif;a&m? rdk;rif;a&m? avrif;a&m?
awmifyaYkd &m? EGm;od;k a&m? ezm;BuK;d a&m pko H mG ;w,f? tqk;H owfusrS <uufrif;qD a&mufw,f? <uufr[m <uufx;D eJyY J
jyefnm;&wmaygY? awmfawmf obm0uswYJ ykyH J [J [J }}
bcufonf olyY u Hk kd oloabmus[ef &,fae\/ ESi;f aiGu Nird ef m;axmifae\/ bcufu qufajym\/
]] awmfawmf obm0uswyYJ yHk ?J ajrBu;D vJ qefwyYJ yHk ?J vlwef;pm;tjrif ½Sw d yYJ yHk ?J ESi;f aiG Edik if aH &;w&m;
a[mw,fvYkd igYukd tjypfrwifeOYJ ;D aemf }}
]] ajymrSm ajymprf;yguGm }}
]] igu oJ0ef;rajymeJ?Y usyw f ;D rajymeJ?Y penfajrawmif tydik rf ½Sw d ?YJ v,fuv l xD uf edrw Yf ?YJ bmvdaYk c:&rSe;f
rodwYJ ,majruRew f pfrsK;d u aygufvmwJaY umif? bke;f Bu;D ausmif;om;b0eJY rlvwef;atmifw,f? pmawmfvq Ykd Nkd y;D
tv,fwef;ausmif; a&mufcw YJ ,f? igYu, kd if g vifueG ;f vdv k ?kd vDeifvv kd ?kd [dv k vkd kd 'Dvv kd kd xifrw d ,f? tNy;D owf
usawmY v,f<uufr&JUom;[m om;yJ? b0a[mif;udyk J jyefomG ;&rSmyJ? rif;u ar;w,f? ig bmqufvyk rf vJv?Ykd
ig bmqufvyk &f rvJ? igvmcJw Y YJ ,mawmqD igjyefomG ;½kaH ygY }}
bcufu ½Snv f sm;pGm ajymonf/ a'goESiv Yf nf; ajymonf/ 0rf;enf;rSKuv kd nf; rzk;H Edik /f
ESi;f aiGu vufzuf&nfukd wpfusKu d af rmYcsonf/ onf;eifomG ;aomaMumifY acsmif;qd;k Ny;D rS qd\ k /
]] bcuf&m 0rf;enf;p&mawG ajymraeygeJ?Y jyefMupdu Yk mG ? 'DrmS AsKUd q&m ta<utrf;Asm }}
ESi;f aiGu q,fwefwpfcsyx f w k Nf y;D qdik ½f iS uf kd ac:\/
qdik ½f iS u
f teD;uyfvmonf/ q,fwefukd MunfNh y;D acgif;cg\/
]] ta<u½Sm;aew,f? ig;rl;xJeYJ q,fwef rtrf;Edik b f ;l }}
bcufu olt Y w d w f iG ;f ESKu d Mf unf&h m ig;rl;apYwpfapY xGuv f m\/
]] uJ ...a&mY ...a&mY? a[Yaumif ESi;f aiG? rif;q,fwef igYay; }}
qdkif½Sifu ig;rl;apY,lum xGufoGm;\/ bcufu ESif;aiG\ vufrS q,fwefudk ,lvdkufNyD; ½dkaopGm
acgufcsK;d vsuf olt Y wd wf iG ;f xnfv h u kd of nf/
]] bcuf rif; bmvkyw f mvJ }}
]] vmyguGm? tjyifxu G Mf u&atmif }}
bcufonf tjyifoYkd xGuo f mG ;aomaMumifY ESi;f aiGvnf; vdu k v f m&\/
tjyifa&mufrS bcufu &,fNy;D qd\ k /
]] pdwrf qd;k eJY ESi;f aiG? rif;q,fwefukd jynfoyl ikd f odr;f vdu k Nf yD }}
]] bm }}
]] aMomf rif;q,fwefukd ig odr;f vku d Nf y?D 'gayr,fY ig avsmaf y;ygw,f? a&mY igYazmifwed u f kd ,l }}
bcufonf olt Y w d w f iG ;f rS azmifwed u f kd jzKwí f ESi;f aiGukd ay;onf/ ay;&if;vnf; qd\ k /
]] igYazmifwdefudk oGm;aygif&if ig;usyfavmufawmY &ygw,f? rif; ,lxm;vdkufawmY }}
ESif;aiG a'goxGufoGm;onf/ olY aiGwpfq,fudk ,loGm;onfudk rrSK/ þodkY bcufonf ,laeusjzpf\/
azmifwdefudk taygifypönf;uJYodkY ay;&pfí a'goxGufjcif;jzpf\/
]] bcuf rif; igYudk oufoufapmfum;wm }}
]] rapmfum;ygbl; oli,fcsif;&m? igYrSm aiGwpfq,favmuf aovkatmif vkdcsifaew,f? rif;qDu ig
,laygif;vJ rsm;NyD? 'gaMumifY igYazmifwdefudk ay;cJYwm? a½SUqufNy;D igYtwGuf azmifwed rf vdak wmYb;l ? azmifwed f
½Sad e&if ig cufvrd OYf ;D r,f }}
bcufonf xGuv f q k J jrif;vSn;f wpfp;D ay: ckewf ufvu kd o
f mG ;\/
ESi;f aiGu ajy;vdu k Nf y;D azmifwed u f kd bcufxH ypfay;onf/
azmifwed u f kd bcufu rdatmifzrf;onf/ xdaYk emuf ESi;f aiGukd ausmv f suf ta0;a&mufatmif ypfayguf
xm;cJo Y nf/
ESif;aiGonf aemufjyefajy;í ausmif;vrf;ab; oJajrwGif vJavsmif;vsuf½Sdaeaom azmifwdefudk
aumuf,\ l /
jrif;vSn;f um; a0;oGm;Ny/D pufb;D ESiYf trDvu kd u
f jzpfEikd af o;onf/ od&Yk mwGif ud,k u
f ay;? olu vTiyYf pfEiS Yf
azmifwed f ysuaf wmYrnf/
jrif;vSn;f onf ta½SUbufoYkd qufajy;aeonf/
rD;&xm;vrf;udk jrif;vSn;f ausmrf o d nf cPü rD;&xm;wHcg;ESpcf syf ydwo f mG ;\/
vrf;udk uefv Y efjY zwfí ydwo f mG ;av\/

tcef; ( 17 )

rrkef;wrf; &moufwdkif

onfaEGwGif qifajcay;p&mr½Sdaom ESif;aiGonf ararESifYtwl wGHaw;odkY vdkufcJY&\/


Zmwdajr½Sd aqGrsKd;om;csif;wdkYtv,f jyefa&mufaomtcg ESif;aiGrSm aysmfoifYorQ aysmfonf/
rSefonf? aysmfoifYorQom aysmfonf/ cgwdkif;uJYodkY pdwfukefvufukef raysmf/ olYpdwfwpfydkif;u ½GmrGefom
cifwef;ab;rS ukef;ajr½dkif;wGif usef&pfonf/
wGHaw;NcHBuD;\ awmifbuftpyfüvnf; prf;acsmif;i,f wpfacsmif; ½Sdonf/ aEGyifjzpfaomfvnf;
Munfvifaom a&wdkY pD;qif;aeonf/ a&wGif;ü ul;cwfaeaom ig;&HU? ig;yaemf aygufprsm;udk twdkif;om;
jrifEdkifonf/
a½S;,cifurl ESif;aiGonf ig;cdk;rQm;wwfonf/ araruvnf; ig;rQm;onfudk vkH;0rBuKduf/ arar
rBuKdufaom ig;rQm;jcif;udkrS cdk;vkyf&onfrSm aysmfzdkYaumif;onf/ ig;&vQif tjcm;wpfzufNcH½Sd ESif;aiGudk tvdkvdkuf
wwfaom tbGm;av; rr,fpdefwdkYtdrfoGm;í a&csKdcsufNyD; o&ufzl;twdkYESifY xrif;pm;&onfrSm tvGefNrdef\/
,ckESpfrl ig;rrQm;rd? avaoewfvnf; ,lrvmcJY/
ESif;aiG\ tpfudk0rf;uGJrsm;jzpfMuaom udkcifnGefYESifYudkat;azwdkYu csD;rGrf;Mu\/
]] ESif;aiGu q,fwef;ausmif;om;BuD; jzpfvmawmY £a`E´½Sdvmw,fa[Y? awmufwD;awmufwJYawG
rvkyfawmYbl;? ig;awmif rrQm;awmYbl; }}
i,fpOfu ESi;f aiGwu Ykd kd acgif;aqmifvsuf rmvumyif vdu
k w
f uf? o&ufyif vdu k wf uf vkyw
f wfNy;D ,ckrl
tysKdBuD;zm;zm; jzpfaeaom tpfri,f rcifyku rJYNyD; qdk\/
]] odyfcsD;rGrf;raeeJY? prf;acsmif;ab;awmY oGm;oGm;xdkifaew,f? wpfaeY a&m*ga[mif; jyefxvdrfYr,f }}
½Twfaemufwwfaom tpfrvwf rwifnGefYurl wpfrsKd;qdk\/
]] [JY a&m*gopfeJYwlw,f? prf;acsmif;ab;rSm xdkifaewm r[kwfbl;? idkifaewm? [dkwpfaeYu igawGUw,f}}
£a`E´BuD;onfh tpfrtBuD;qkH; rcifnGefYuyif 0ifaemuf\/
]] [kwfvm; ESif;aiG? eif &nf;pm;½SdaeNyDvm;? tom;nKd tnmolawGeJY wdkYatmufolawG b,folu
ydkacsmovJ? tom;nKdacsmu oabmaumif;w,fvdkY pmqdk½SdwmyJ? b,fYES,fvJa[Y }}
rvkHawmY ½SufNyKH;NyKH;&onf/ tpfr0rf;uGJwdkY 0dkif;ponfudk rajzbJ ESif;aiG ½SufNyKH;om NyKH;ae&\/
udk,fYbufuvnf; rlrrSef/ rrcifyk azmfjyouJYodkYyif prf;acsmif;ab; oGm;xdkifaerdonfrSm trSef/
rrwifnGefY ajymouJYodkY idkifrdonfrSmvnf; rrSm;/ rrcifnGefY a&mf&rf; ,dk;pGyfonfuvnf; rvGJvS/ xdkYaMumifY
½SufNyKH;udk rvkHrvJ NyKH;&\/
ig;rrQm;csifawmYyg? iSufvnf; rypfcsifawmYyg/ EkEki,f ajymjyonfh tazmfuGJ&avaom owå0gi,fwdkY\
usdefqJ'Pfudk rcHvdkyg/
prf;acsmif;ab;üawmY oGm;a&muf qufidkifaerdonf/
prf;acsmif;ab;ü ydawmufyifBuD;rsm; zm;zm;a0a0 ½Sdonf/
oBuFefwGif;ü ydawmufwdkYu xdefatmif a0atmif yGifYonf/
,cifu ydawmufyef;udk ESif;aiG rcspfwwf/
ydawmufyef;udk jrifaomf wGHaw;aps;opfukef;xufrSm a*:&if*sD ukvm;rrsm;a&mif;aom eEGif;rSKefYudk
jrifvmonf/ bmaMumifYrod? 0gaomta&mifrSeforQudk rBuKduf/ q,fYav;ESpfom;wkef;u aEGwGif wGHaw;
ausmif;wdkufBuD;ü udk&if0wfcJYzl;\/ ararYudk tMuyfudkifNyD; ouFef;0g r0wf? opfacgufqdk; eDnKdudkvnf; vufrcH?
ydEéJa&mufudkom 0wfcJY\/
,ckrl ydawmufyef;0g0gudk cspfvm\/ wGHaw;ajrwGif ay;p&m rnfolrQ r½Sdaomfvnf; ydawmufyef;cdkif
rsm;udk cl;,lrd\/ xdkYaemuf prf;acsmif;ab;wGif tomxdkifonf/ ydawmufyGifYrsm;udk prf;acsmif;wGif arQm\/
xdkpOf ½GmrGefom cifwef;ab;rS vufyHyGifYeDrsm;udk rsuf&nf0Jatmif vGrf;rdonf/ vGrf;avrdonf/
ydawmufu cPESifY wkH;onf/ ik0g0gESifY pdefyef;eDeDwdkYom usef&pf\/
jrpf0uRef;ay:t&yf jzpfaomaMumifY uqkefuRrf;í e,kefqef;vQifyif rkwfokef0ifvsuf rdk;uusonf/
NcHwGif;rS 'vbuf (ovwfzuf) o&ufoD;rsm;udk aumuf½dk;tkyfí rSnfhapNyD;? yifrSnfhrS csKdonfqdkaom
pdkifo&ufoD;wdkYum; yifxufwGif jra&mifwpf0uf a½Ta&mifwpf0ufESifY acG;EdkYpdkYonfhoGif >ywf>ywfwGJavmif;/
NcHwGif; jrufMum;ü ykwwfpmwdkYyif ajrrS xdk;xGufNyD/
NcHxGufoD;ESHrsm;udk jcif;xJxnfhí tnmjyef&ef arar jyifqifaecdkuf oHBuKd;ESpfapmif a½SUqifYaemufqifY
a&mufvm\/
wpfapmifrSm OD;OD;omvSKdifxHrS jzpf\/ wlawmfarmifESif;aiG wuúodkvf0ifwef; atmifjrifaMumif;
owif;aumif;wnf;/
wpfapmifum; azazYxHrS jzpfonf/
]] cifav;ESifY om;? tjrefjyefvm? e,fydkif&mxl;wuf? tif;pdefajymif;rnf/ / wif a rmif }}
[lownf;/
‰

oJxlaomvrf;twdkif; pufbD;udk wGef;vsuf ESif;aiG vmcJYNyD; bcufwdkY wJa½SUü &yfvdkuf\/ xkH;pHtwdkif;


bJvfudk wD;onf/ wJwGif;rS toHay:vm\/
]] vluav; NrKdUydkifom; ESif;aiGvm; }}
]] [kwfygw,f BuD;awmfjr }}
]] cPaeOD; vluav;a& BuD;awmfvmNyD }}
wJwGif;rS wpfpkHwpfckudk cvkwfwdkufrdoH ay:vmonf/ ra½S;raESmif;wGifyif a':jray:vm\/
a':jr\ vufwpfzufwGif awmifa0S;wpfacsmif;udk udkifxm;\/ tjcm;vufwpfzufu a½SUwGif
½Sdwefaumif;aom twm;tqD;wdkYudk prf;oyf½SmazG[ef wvSrf;vSrf; wum;um; ½Sdae\/
ESif;aiGu a':jrudk qD;BuKdac:iif,lvsuf wpfae&mwGif xdkifcdkif;\/ qdkYeifYpGmvnf; ar;rdonf/
]] BuD;awmfjr rsufvkH;u roufombl;vm;? bBuD;½Srf; "mwfvkH;u rpGrf;awmYbl;vm; }}
]] [JY ...vluav; 'DvdkrajymeJY? trSefu bBuD;½Srf;pum;udk em;raxmifrdvdkY BuD;awmf 'Dvkdjzpf&wm }}
a':jr\ rjrif&awmYaom rsufvkH;rsm;wGif rsuf&nfwdkY 0Jvm\/ rdrdudk,fudk ajym[ef qufnnf;\/
]] toGm;rawmf wpfvSrf;? tpm;rawmf wpfvkwf? ola[mif;pum;rsm; w,frSef? ig;zm;rpm;&ao;bl;vdkY
twefwef udk&if½Srf;u rSm½Smom;? 'Dyg;pyfuvJav ig;rSig; pm;csifvdkufwm? ½SifNidrf;omuvJ oem;NyD; ig;ydqdk
udpör½Sdwef&JUqdkNyD;? 'efY'vGef[if;cg;udk ig;ydaumifuif cyfauR;w,f? pm;vdkYuvJ aumif;vdkufwm? pm;vJNyD;a&m
tqdyfjyefwufwm aorvdkY? udk&if½Srf;u zufawmu jyefa&mufaevdkYaygY? toufudkawmY ol u,fEdkifw,fav?
rsufvkH;uG,foGm;wmawmY olvJ rwwfEdkifawmYbl;? BuD;awmfjr tjypfygyJ? 'gayr,fY armifESif;aiG? BuHzefawmY
ajz&ao;&JU? vluav;taz NrKUd ydik rf if;eJY q&mrBu;D wdYk axmufcaH y;vdYk ibcuf axmifxu J xGucf &YJ wmyJ r[kwv f m;?
NrKdUYydkifrif;udk ajymjyyg? bkef;awmfBuD;vdkY oufawmf½SnfygapvdkY BuD;awmf aeYwdkif; qkawmif;aeygw,fvdkY }}
a':jr\ rsufvkH;rsm;onf ESif;aiG xdkifae&mbufodkY vSnfhvm\/
]] 'gxuf armifESif;aiG ...atmufjynf jyefw,fqdk? b,fawmYu jyefa&mufvJ }}
]] raeYuyJ BuD;awmf? uRefawmfwdkYvJ tif;pdefudk ajymif;&awmYr,f }}
]] [if ...[kwfvm;? vluav;u tck BuD;awmfwdkYudk vmESKwfqufwmvm; }}
]] [kwfw,f BuD;awmf? bcufa&m b,foGm;vJ }}
]] bcuf ,mawmoGm;w,f? BuHa&m 0g;a&m ol zdvkyfaew,f? armifESif;aiG rif;oli,fcsif; tck wu,f
tvkyfvkyfaew,f }}
]] 'DvdkMum;&wmyJ 0rf;omygw,f BuD;awmf? aMomf ...uRefawmf ½GmxJ avQmufESKwfqufvdkufOD;r,f?
pufbD;awmY xm;cJYr,f BuD;awmf }}
]] xm;cJY xm;cJY? rif;oli,fcsif; jyefvm&ifvJ BuD;awmf ajymxm;vdkufr,f }}
ESif;aiGonf NcHwGif;rS xGufNyD; cifwef;qD a½S;½SKvm\/
rd;k ajy;usxm;aomaMumifY ajroif;eHY ysUH ysUH xGuaf eonfuvGí J ywf0ef;usiw f iG f rd;k \ tjcm;vu©Pmrsm;udk
rjrif/ uswfwD;jyifwdkYu acgifjrJ acgifae\/ zkef;qdk;wdkYu ½dkif;jrJ ½dkif;ae\/
cifwef;ab;ürl prf;aygufaeonf/
cifwef;ajrmufbuf a&aomufoJ0ef;ajrwdkYürl pdrf;pdkaompdkufcif;rsm;udk vSrf;jrif&onf/
rk;d udak rQmaf om i½kwcf if;wdu
Yk jrjr&ifaY enf/ c&rf;csOyf ifwv Ykd nf; rd;k apmifq
Y /J waygif;qDu pdu k x
f m;aom
BuHyifopfwdkY aygifavmuf? cg;avmuf jrifY\/ yifpnfum; ray:? ½SnfoG,faom ½Gufzm;wdkYom EkEkjrjr ½Sdae\/
[dk; ...ta½SUbufrSmu arSmifa0aom ½Srf;awmifwef;? onfrSmu vGifjyif? pdkufcif;wpf0uf? zkef;qdk;
wpf0ufESifY vGifjyif/ jra&mifwpfydkif;? a½Ta&mifwpfydkif;ESifY vGifjyif/ aEGa&m rdk;a&m rxl;jcm;vSonfh vGifjyif/
xm0& aEGuEÅmqefaom onfvGifjyifudk ESif;aiGonf vGrf;vGrf;qGwfqGwf aMuaMuuGJuGJ ai;Munfhrd\/
onfvGifjyifudk cGJ&awmYrnf/ cGJ&cgeD;rS onfvGifjyifudk cspf&yav/ onfvGifjyifu cspfrdoltm;vkH;wkdYudk
oHa,mZOfBuD;&yav/ rsuf&nf0Jrdatmif oHa,mZOf BuD;&yav/
ESif;aiGonf cifwef;twdkif; ta½SUbufodkY avQmufvm\/
vufyHyifwdkYxuf ywåjrm;a&mif reDNyD/ aus;iSufvnf; rpnfNyD/ OMooHvnf; a0;avNyD/
odkY&mwGif aw;oHcsKdcsKdvGifvGif wpfckurl ysHUvGifYvmae\/
]] rqifomonf? ,if;rmysOf;jzL? tyifi,fysyfonfh? ZvyfjzLvdk? csLvdkY ypf&awmYrvm;?
rMuif o monf ? rif Y r S m ol E S i f Y ? t,l i ,f urf ; wJ Y ? rvS r f ; ol u d k ? jr§ L vd k Y &pf & awmY r vm;?
ryefomonf? ,if;rmacgif&rf;? ZvyfjzLi,f? awmifolyef;udk? EGrf;vdkY ypf&acsawmYr,f }}
toHu csKo d nf? vGio
f nf/ csK½d Hk vGi½f rHk u aqG;ajrUaom cHpm;rSKtoufygae\/
]] rcspfomonf? armifYrSm &[ef;? ur®0gESifY a½Tpmwrf;? usrf;ESifY jzpfjyefacsawmYw,f?
ryefom ,ifYrm tudkif;tcufESifY? rBuHom rifYrSm taygif;tzufESifY? tvdkavYtdkif? vlysKdykHrSm?
r,fomrSKef;ygwJY? cGifvkH;ydkifav }}

Вам также может понравиться