wiatislamu627105

20081116

Modernici
Islam nie jest przyczyn zacofania wiata arabskiego miniona wietno cywilizacji muzumaskiej Naley przejmowa zachodni wiedz, o ile sprzyja rozwojowi i nie stoi w sprzecznoci z islamem kopiowanie Islam mona pogodzi z nowoczesnoci, a I l d i i wiele zachodnich idei zawiera si w islamie, jeeli si go odpowiednio interpretuje

ODRODZENIE W WIECIE ARABSKIM W XIX W.

dr Katarzyna Grak-Sosnowska Katedra Socjologii Szkoa Gwna Handlowa

Islam a nowoczesno
Powrt do rde

Przykady
Interpretacja rde prawa muzumaskiego zgodnie z kontekstem historycznym Ponowne otwarcie bram idtihadu Nacisk na racjonalizm (rozum nie ustpuje prawdom objawionym)

Modernici

Fundamentalici

Islam nie jest przyczyn upadku wiata muzumaskiego Naley przejmowa zachodni wiedz i osignicia Islam mona pogodzi z nowoczesnoci

Duma z wasnej przeszoci Upolitycznienie religii Postawa antyzachodnia

(c)KatarzynaGrakSosnowska

wiatislamu627105

20081116

Fundamentalizm
Duma z wasnej przeszoci:
brak akceptacji dla wzorcw zachodnich postrzeganie ich jako wtrnych w porwnaniu do muzumaskich Przekonanie o dziaaniu obcych si

Hasan al-Banna
Analiza przyczyn upadku wiata arabskiego racjonalna Wizja zagroe ze strony Zachodu (nie tylko militarnych ale i kulturowych) Rozwizanie: przede wszystkim wyzwolenie si spod europejskiej dominacji

Upolitycznienie religii
Religia j g jako ideologia p y g polityczna Religia jako narzdzie do podwaania legitymizacji innych ugrupowa

Postawa antyzachodnia

Stowarzyszenie Braci Muzumanw

Zaoone w 1928 w Egipcie Gwni G i myliciele: li i l
Hasan al-Banna (1906-1949) - dziaacz Mustafa as-Sibai (1915-1964) - socjalista Sajjid Kutb (1906-1966) - radyka

Mustafa as-Sibai
Akcentuje dum z wasnej przeszoci (wszystko ju byo) Przyczyn upadku s krzywdy ze strony si zewntrznych Twrca socjalizmu muzumaskiego Postawa antyjudaistyczna Krytyka zarwno pasjonatw Zachodu jak i alimw zapatrzonych w przeszo

(c)KatarzynaGrakSosnowska

wiatislamu627105

20081116

Sajjid Kutb
Wspczesny wiat znajduje si w dahilijji (dotyczy to take muzumanw) Wadza naley do Boga (hakimijjat Allah) Rozwizanie:
takfir wa hidra dihad

Inne scenariusze
Panislamizm:
Promowany P przez sutana t osmaskiego ki Abdulhamida II Cel: zjednoczenie muzumanw, aby przeciwstawili si ekspansji europejskiej Utraci znaczenie po upadku kalifatu w 1924 Obecnie: w formie muzumaskich organizacji midzynarodowych (np. Organizacja Konferencji Islamskiej 1969)

Ugrupowania postfundamentalistyczne
Ocena wzrostu / spadku roli islamu w polityce, wrd respondentw, ktrzy okrelili j jako: rosnc
Turcja Liban Indonezja Maroko Pakistan Jordania -100 -50 0 50 100

Inne scenariusze
malejc

Panarabizm:
Konieczno d d K i odrodzenia narodu arabskiego i d b ki Prby zjednoczeniowe (np. Zjednoczona Republika Arabska EG+SY, Federacja Arabska IQ+JO, Federacja Republik Arabskich EG+LY+SY) Liga Pastw Arabskich (1945)

Turcja Liban Indonezja Maroko Pakistan P ki t Jordania -100 -50 0 50 100

Nacjonalizm:
Koncepcja watan

negatywna

pozytywna

(c)KatarzynaGrakSosnowska

wiatislamu627105

20081116

Identyfikacja muzumanw w wybranych pastwach (2005)

Cytowana literatura
J. Danecki, Podstawowe wiadomoci o islamie, t. 1 i 2, Dialog, Warszawa 1997. J. Danecki, P lit J D ki Polityczne f k j i l funkcje islamu, UW W UW, Warszawa 1991 K. Grak-Sosnowska, wiat arabski wobec globalizacji, Difin, Warszawa 2007. Islamic Extremism: Common Concern for Muslim and Western Publics. 17-Nation Pew Global Attitudes Survey, Pew Research Center, 14.07.2005. S. Kutb, Sprawowanie wadzy w islamie, tum. M. Dziekan, (Al Adala al idtima ijja al islam, rozdz. (Al-Adala al-idtimaijja fi al-islam rozdz Sijasat al-hukm fi alal hukm al islam) M. As-Sibai, Socjalizm islamu, tum. J. Danecki, Damaszek 1959.

Czy uwaa si Pan(i) przede wszystkim za obywatela pastwa Pakistan Maroko Jordania Turcja Indonezja Liban* 7 7 23 29 35 30 muzumanina 79 70 63 43 39 30

Inne scenariusze
Socjalizm
Bazuje na myli spoecznej islamu Wykorzystywany do modernizacji w oparciu o model socjalistyczny (np. naseryzm) lub legitymizacji wadzy (np. baasizm)

Sekularyzm
Rozumiany jako oddzielenie pastwa/polityki od religii Wykorzystywany jako w ramach modernizacji na wzr zachodni, lub jako element towarzyszcy ruchom nacjonalistycznym

(c)KatarzynaGrakSosnowska