Вы находитесь на странице: 1из 6

Superior Tribunal de Justia

RECURSO ESPECIAL N 388.572 - MS (2001/0176131-2) MINISTRO FERNANDO GONALVES BANCO DO BRASIL S/A PATRCIA NETTO LEO E OUTROS OTVIO FERREIRA FERNANDES - FIRMA INDIVIDUAL GILMAR GARCIA TOSTA EMENTA DIREITO BANCRIO. CDULA DE CRDITO COMERCIAL. CAPITALIZAO MENSAL. POSSIBILIDADE. COMISSO DE PERMANNCIA. NO INCIDNCIA. MULTA MORATRIA. REDUO. CDC. 1. A cdula de crdito comercial admite o pacto de capitalizao mensal dos juros. Smula 93/STJ. 2. As cdulas de crdito contam com disciplina legislativa especfica, perpetrada pelo do Decreto - Lei 413/69, onde inexiste previso para cobrana da comisso de permanncia. Precedentes. 3. As operaes realizadas pelas instituies financeiras guardam ntidos contornos de relao de consumo, o que implica na reduo da multa moratria para o teto mximo de 2% para os contratos celebrados aps o advento da Lei 9.298/96 que alterou a redao do pargrafo primeiro do art. 52 do CDC. Precedentes. 4. Recuso especial parcialmente conhecido e provido. ACRDO Vistos, relatados e discutidos estes autos, acordam os Ministros da Quarta Turma do Superior Tribunal de Justia, na conformidade dos votos e das notas taquigrficas a seguir, por unanimidade, conhecer parcialmente do recurso especial e, nessa parte, dar-lhe provimento. Os Ministros Aldir Passarinho Junior, Barros Monteiro e Cesar Asfor Rocha votaram com o Ministro Relator. Ausente, justificadamente, o Ministro Slvio de Figueiredo Teixeira. Braslia, 18 de novembro de 2003 (data de julgamento). RELATOR RECORRENTE ADVOGADO RECORRIDO ADVOGADO : : : : :

MINISTRO FERNANDO GONALVES, Relator

Documento: 442535 - Inteiro Teor do Acrdo - Site certificado - DJ: 01/12/2003

Pgina 1 de 6

Superior Tribunal de Justia


RECURSO ESPECIAL N 388.572 - MS (2001/0176131-2) RELATRIO O EXMO. SR. MINISTRO FERNANDO GONALVES:

Trata-se de recurso especial interposto pelo BANCO DO BRASIL


S/A, com fundamento nas alneas "a" e "c", inc. III, art. 105 da carta

constitucional, tendo como recorrido OTVIO FERREIRA FERNANDES - FIRMA


INDIVIDUAL.

Insurge-se o recorrente contra a deciso proferida pelo Tribunal de Justia do Estado do Mato Grosso do Sul, determinando: a) a impossibilidade de incidncia da capitalizao mensal dos juros, mesmo se tratando de cdula de crdito comercial; b) a ilegalidade da cobrana da comisso de permanncia; c) a reduo da multa moratria de 10% para 2% em decorrncia da aplicao do Cdigo de Defesa do Consumidor; e d) a diviso dos encargos em decorrncia da existncia da sucumbncia recproca. Sustenta maltrato ao art. 4, incisos VI, IX e XVII da Lei 4595/64, art. 5 do Decreto-Lei 413/69, pargrafo nico do art. 21 do Cdigo de Processo Civil, bem como dissenso jurisprudencial. o relatrio.

Documento: 442535 - Inteiro Teor do Acrdo - Site certificado - DJ: 01/12/2003

Pgina 2 de 6

Superior Tribunal de Justia


RECURSO ESPECIAL N 388.572 - MS (2001/0176131-2) VOTO O EXMO. SR. MINISTRO FERNANDO GONALVES (RELATOR):

Em relao possibilidade de capitalizao mensal dos juros razo assiste ao recorrente. O dbito exeqendo origina-se de Cdula de Crdito Comercial, com disciplina legislativa especfica, consubstanciada no Decreto-Lei 413/69 que admite o pacto de capitalizao mensal, entendimento h muito assentado por este Tribunal, na esteira da smula 93/STJ, verbis: "A legislao sobre cdulas de crdito rural, comercial e industrial admite o pacto de capitalizao de juros." Quanto irresignao da impossibilidade de incidncia de comisso de permanncia, sem razo o recorrente. Conforme supra salientado, a legislao especfica que disciplina as Cdulas de Crdito no prev a possibilidade da cobrana da comisso de permanncia. Nesta linha, destaco os seguintes precedentes:
"CIVIL. JUROS REMUNERATRIOS. LIMITAO. PERMANNCIA. CAPITALIZAO MENSAL. MULTA. COMISSO DE

............................................................................................................ 2 - O Decreto-Lei n 413/69, legislao especfica, no admite a cobrana de comisso de permanncia para a cdula de crdito comercial, parcela que, ao contrrio, pode ser aplicada aos contratos de abertura de crdito, para o perodo de inadimplncia, no podendo ser cumulada com correo monetria (smula 30/STJ) e nem com juros remuneratrios, calculada pela taxa mdia dos juros de mercado, apurada pelo Banco Central do Brasil, tendo como limite mximo a taxa do contrato. ............................................................................................................ 5 - Recurso especial conhecido e provido em parte." (REsp 424.036/ GO ; Rel. Min. FERNANDO GONALVES , DJ de 18/08/2003) "Cdula de crdito comercial. Comisso de permanncia. Cdigo de Defesa do Consumidor. Prequestionamento.
Documento: 442535 - Inteiro Teor do Acrdo - Site certificado - DJ: 01/12/2003 Pgina 3 de 6

Superior Tribunal de Justia


............................................................................................................ 2. Nas cdulas de crdito comercial, como tambm assentado em inmeros precedentes, no permitida a cobrana da comisso de permanncia. ............................................................................................................ 5. Recurso especial conhecido e provido, em parte." (REsp 473.853/ DF ; Rel. Min. CARLOS ALBERTO MENEZES DIREITO, DJ de 25/08/2003) pacfico, no mbito desta Corte, a incidncia do Cdigo de Defesa do Consumidor aos contratos celebrados com as instituies financeiras, o que implica na reduo da multa moratria de 10% para 2% para as operaes realizadas aps o advento da Lei 9.298/96 - hiptese dos autos - que alterou a redao do pargrafo primeiro do art. 52 do CDC, conforme inmeros precedentes:
"CIVIL. JUROS REMUNERATRIOS. LIMITAO. PERMANNCIA. CAPITALIZAO MENSAL. MULTA. COMISSO DE

............................................................................................................ 4 - A reduo da multa para 2% somente apresenta-se correta para a cdula de crdito comercial, emitida aps a edio da Lei n 9.298/96, que alterou o CDC . 5 - Recurso especial conhecido e provido em parte." (REsp 424.036/ GO ; Rel. Min . FERNANDO GONALVES, DJ de 18/08/2003)
"CIVIL. JUROS REMUNERATRIOS. LIMITAO. COMISSO PERMANNCIA. CAPITALIZAO MENSAL. MULTA. REVISO CONTRATOS FINDOS. DE DE

............................................................................................................ 4 - Tanto para o contrato de abertura de crdito como para a cdula de crdito comercial, emitidos aps a edio da Lei n 9.298/96, que alterou o CDC , correta a reduo da multa de 10% para 2%. ............................................................................................................ 6 - Recurso conhecido em parte e, nesta extenso, provido." (REsp 409.424/ RS; Rel. Min. FERNANDO GONALVES, DJ de 04/08/2003) Prejudicada, por bvio, a irresignao quanto ao suposto maltrato ao art. 21 do CPC, diante da da sucumbncia recproca, mantido o percentual e forma dos encargos estabelecidos em primeira instncia.
Documento: 442535 - Inteiro Teor do Acrdo - Site certificado - DJ: 01/12/2003 Pgina 4 de 6

Superior Tribunal de Justia


Pelo exposto, conheo parcialmente do recurso e lhe dou provimento.

Documento: 442535 - Inteiro Teor do Acrdo - Site certificado - DJ: 01/12/2003

Pgina 5 de 6

Superior Tribunal de Justia


CERTIDO DE JULGAMENTO QUARTA TURMA

Nmero Registro: 2001/0176131-2


Nmeros Origem: 20000004456 9950304024 PAUTA: 18/11/2003

RESP 388572 / MS

JULGADO: 18/11/2003

Relator Exmo. Sr. Ministro FERNANDO GONALVES Presidente da Sesso Exmo. Sr. Ministro ALDIR PASSARINHO JUNIOR Subprocurador-Geral da Repblica Exmo. Sr. Dr. FERNANDO HENRIQUE OLIVEIRA DE MACEDO Secretria Bela. CLAUDIA AUSTREGSILO DE ATHAYDE BECK AUTUAO
RECORRENTE ADVOGADO RECORRIDO ADVOGADO : : : : BANCO DO BRASIL S/A PATRCIA NETTO LEO E OUTROS OTVIO FERREIRA FERNANDES - FIRMA INDIVIDUAL GILMAR GARCIA TOSTA

ASSUNTO: Civil - Contratos - Bancrio - Taxa de Juros - Capitalizao

CERTIDO Certifico que a egrgia QUARTA TURMA, ao apreciar o processo em epgrafe na sesso realizada nesta data, proferiu a seguinte deciso: A Turma, por unanimidade, conheceu parcialmente do recurso especial e, nessa parte, deu-lhe provimento, nos termos do voto do Sr. Ministro Relator. Os Srs. Ministros Aldir Passarinho Junior, Barros Monteiro e Cesar Asfor Rocha votaram com o Sr. Ministro Relator. Ausente, justificadamente, o Sr. Ministro Slvio de Figueiredo Teixeira. O referido verdade. Dou f. Braslia, 18 de novembro de 2003

CLAUDIA AUSTREGSILO DE ATHAYDE BECK Secretria

Documento: 442535 - Inteiro Teor do Acrdo - Site certificado - DJ: 01/12/2003

Pgina 6 de 6

Вам также может понравиться