Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
nl
V E R S C H I J N T T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N Z I E K E N H U I Z E N E N V E R Z O R G I N G S H U I Z E N I N N E D E R L A N D
Voor onze missie in Curaao zoeken wij bedrijven
die sociaal maatschappelijk ver antwoord bezig
zijn om onze missie te sponsoren.
Voor iedereen die ons wil helpen, u kunt met ons in
contact komen via e-mail: info@missiqbeauty.nl
Medicijn- en verbandwagens
www.medifix.nl - tel. 013-5111111
Schimmelinfectie Zorgbestuurder Nieuwbouw
In Nederland sterft bijna een patint per
week aan een infectie met een resistente
schimmel.
Gesprek met Pauline Terwijn in aanloop naar
Congres Vrouwelijke Leiders in de Zorg.
Veel ziekenhuizen hebben te maken met
nieuwbouw of renovatie.
02 09 11
Jaargang 5 nummer 20 2 november 2011
ki j k op: scoremedi . nl
Zadel kr uk Jumper
Vraag gratis catalogus
aan via info@scoremedi.nl
zitten met zorg
De facilitaire
zorgondersteuner
www.isscureandcare.com
Tel: 030 - 24 24 800
Ben jij tussen 17 en 25 jaar en genteresseerd in
beauty en/of mode? Wou jij altijd een catwalk lopen
of model worden?
Dit is je kans! IQBeauty is op zoek naar meiden die
graag laten zien wat hun zo speciaal maakt. Ben jij goed
genoeg om Miss IQBeauty 2012 te worden? Schrijf je
snel in via info@missiqbeauty.nl
Aantal ziekenhuizen daalt
Door de t oenemende en veranderende
zorgvraag en de beperkt e nanci l e
mi ddel en zul l en zi ekenhui zen i n de t oe-
komst st eeds meer moei t e ondervi nden
om ni euwe t echnol ogi sche mogel i j kheden
en goede kwal i t ei t van zorg t e l everen. Het
zi ekenhui sl andschap zal drast i sch moet en
veranderen.
Minder complexe zorg moet niet meer in
ziekenhuizen, maar in gezondheidscentra in
de buurt worden geleverd. Complexe zorg
moet worden geconcentreerd in een klein
aantal ziekenhuizen. Hiervoor pleit de Raad
voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) in
zijn advies Medisch-specialistische zorg in
20/20. De Raad overhandigde vorige week het
advies aan minister Schippers. Dit ver gezicht
op het ziekenhuislandschap 20/20 ziet er
volgens de Raad volstrekt anders uit dan dat
van nu en heeft ingrijpende gevolgen voor de
ziekenhuizen. Er zijn dan nog maar enkele
tientallen algemene ziekenhuizen die een
breed pakket van medisch-specialistische zorg
aanbieden.
Kleine ziekenhuizen moeten keuzes maken en
een kleiner pakket gaan aanbieden. Zij zijn in
2020 onderdeel van een zorgnetwerk, samen
met een groot algemeen ziekenhuis, met een
aantal gespecialiseerde zelfstandige klinieken
en met een gezondheidscentrum in de wijk.
Deconcentratie van medisch-specialistische
zorg moet voorrang hebben. Alleen de grote
algemene ziekenhuizen en de universitaire
medische centra beschikken nog over een
Spoedeisende Hulp afdeling (SEH). Complexe
medische ingrepen worden geconcentreerd
in enkele ziekenhuizen. Maar de zorg voor
chronisch zieken gaat juist de samenleving
in: dichtbij de patint in gezondheidscentra.
Afstoten van functies gaat niet vanzelf. Daar-
om stelt de RVZ voor dat het aangekondigde
Kwaliteitsinstituut heel snel van start gaat
met ambitieuze normen voor de kwaliteit.
De nanciering moet kwaliteit en samenwer-
king bevorderen en niet productie en omzet.
Daarom moeten de DBCs (Diagnose Behan-
del Combinaties) plaatsmaken voor beloning
van gerealiseerde gezondheidswinst.
Zorg dichterbij beter. De Saxenburgh Groep, met onder andere het Rpcke-Zweers Ziekenhuis in Hardenberg, werkt al jarenlang volgens dit motto. Recent is daaraan toegevoegd
de aandacht voor een gezonde gemeente. In samenwerking met huisartsen en gemeente Hardenberg wordt een plan uitgewerkt waarin preventie voorop staat. Een dergelijke wijze
van zorgverlening adviseert de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Op 27 oktober heeft de RVZ haar rapport
gepresenteerd, waarin de aanpak van de Saxenburgh Groep als goed voorbeeld wordt genoemd.
De nanciering moet
kwaliteit en samen-
werking bevorderen en
niet productie en omzet
De Nederl andse Zorgaut ori t ei t (NZa) l egt
de Ommel ander Zi ekenhui s Groep ui t
Wi nschot en een boet e op van 500.000
euro. Het zi ekenhui s regi st reerde kort e
zi ekenhui sbezoeken al s een hel e l i gdag en
decl areerde daarmee een hoger bedrag dan
t oegest aan.
De NZa kijkt los van deze boete naar upcoden
in breder perspectief, dat is het declareren van
een hogere diagnosebehandelingcombinatie
(DBC) dan nodig is. Dit omdat de NZa signa-
len van upcoding ontving over meer zieken-
huizen. In 2008 begon de NZa een onderzoek
naar de Ommelander Ziekenhuis Groep om-
dat zij sterke aanwijzingen had waaruit bleek
dat het ziekenhuis op de Spoedeisende Hulp
ten onrechte klinische DBCs opende waar
dat poliklinische DBCs hadden moeten zijn.
Hiermee is het ziekenhuis in overtreding,
want het kreeg een hoger bedrag uitgekeerd
dan waar het recht op had. Door duurdere
DBCs te declareren kan een ziekenhuis ervoor
zorgen dat zij in onderhandeling met zorgver-
zekeraars een hoger budget krijgt toebedeeld,
omdat de kosten immers ook hoger lijken te
zijn. De OZG is het niet eens met de uitspraak
van de NZa en de opgelegde boete en beraadt
zich op vervolgacties: het instellen van be-
zwaar en beroep.
Ommelander
krijgt hoge boete
special
De afdeling Antropogenetica van het UMC St
Radboud (Nijmegen) bestaat veertig jaar. In
deze periode is de afdeling gegroeid van vijf
naar ruim 350 medewerkers. Het onderzoek
van Antropogenetica is wereldberoemd. Jaar-
lijks worden meer dan vijfduizend erfelijk-
heidsadviezen gegeven, ruim achtduizend
chromosomenbepalingen gedaan en twintig-
duizend DNA-onderzoeken voor de patin-
tenzorg verricht. Nu het menselijk genoom in
grote lijnen bekend is, ontwikkelt de genetica
zich in sneltreinvaart. Zo paste Antropogeneti-
ca in 2003 voor het eerst de DNA-chiptechniek
toe binnen de patintenzorg. Het UMC St Rad-
boud was een van de eerste ziekenhuizen ter
wereld die deze techniek voor diagnostische
doel einden gebruikte. Er kunnen genetische af-
wijkingen mee worden opgespoord.
2 Actueel
Nummer 20
2 november 2011
Pat i nt en i n Nederl andse zi ekenhui zen zi j n
st eeds vaker besmet met een resi st ent e
st am van de schi mmel Aspergi l l us f umi ga-
t us, zo bl i j kt ui t onderzoek van het UMC St
Radboud (Ni j megen). Voor 2000 werden
nog geen resi st ent e st ammen i n pat i nt en
gevonden, maar i nmi ddel s i s al ongeveer
vi j f procent van de schi mmel s resi st ent
t egen azol en, het gebrui kel i j ke medi ci j n
t egen de schi mmel . De resi st ent i e l i j kt
mede het gevol g van het gebrui k van azol en
i n de l and- en t ui nbouw. De ni euwe Voedsel
en Waren Aut ori t ei t heef t de mi ni st ers van
EL&I, VROM en VWS geadvi seerd t ot nader
onderzoek.
Jaarlijks krijgen in Nederland 200 tot 400
patinten een ernstige longinfectie met de
schimmel Aspergillus fumigatus. Microbio-
logen van het UMC St Radboud zagen vanaf
2000 voor het eerst resistente schimmels in
deze patintengroep. Die resistentie lijkt niet
door de behandeling van de patinten te ont-
staan, maar door een massaal gebruik van
schimmelbestrijdingsmiddelen (azolen) in de
land- en tuinbouw en in huishoudelijke pro-
ducten zoals zeep, desinfecteermiddelen en
verf. Paul Verweij, arts-microbioloog in het
UMC St Radboud: In de Nederlandse gezond-
heidszorg gebruiken we ongeveer 400 kilo
azolen per jaar, in de Nederlandse land- en
tuinbouw gaat het naar schatting om 130.000
kilo. Ook het mechanisme van de resistentie,
waarvoor meerdere veranderingen in de
schimmel nodig zijn, wijst op een niet-medi-
sche oorzaak. Bovendien vinden we de resis-
tente schimmels ook in het milieu, bijvoor-
beeld in compost. Na een eerste artikel over
het probleem in the Lancet Infectious Diseases
(december 2009) en een nieuws bericht in
Science geven Verweij en collegas nu in Emer-
ging Infectious Diseases een overzicht van
de verspreiding van de resis tente schimmel
in Nederlandse academische zieken huizen.
Verweij: In alle UMCs zijn resistente Asper-
gillusschimmels aangetroffen met uitschieters
naar boven - 9,5 procent - en naar beneden
- 0,8 procent. Gemiddeld is ongeveer vijf pro-
cent resistent. Bij de gevoelige stammen over-
lijdt ongeveer veertig procent van de patin-
ten, bij de resistente stammen verdubbelt die
kans tot bijna negentig procent. In Nederland
sterft nu bijna een patint per week aan een
resistente Aspergillus fumigatus infectie.
Niet alleen in Nederland, maar ook in andere
landen waaronder Denemarken, worden
resistente Aspergillusschimmels gevonden.
Verweij: Een recent onderzoek in Denemar-
ken doet vrezen dat de resistentie zich verder
aan het verspreiden is. Internationaal onder-
zoek om het probleem goed in kaart te bren-
gen is noodzakelijk, zodat daarna snel gepaste
maatregelen kunnen worden genomen. Resis-
tentie stopt niet bij de landsgrenzen. Inmid-
dels heeft het ministerie van VWS besloten
om de resistentieontwikkeling te monitoren.
Daarvoor is in het UMC St Radboud een refe-
rentielaboratorium in het leven geroepen, dat
opereert in nauwe samenwerking met het cen-
trum infectieziektebestrijding van het RIVM.
In Nederland sterft
bijna n patint per
week aan resistente
Aspergillus fumigatus
infectie
Genetica
Thuismonitoring Valpartijen
Griepprik
Beneetdiner voor Operatie Glimlach
Een groep enthousiaste arts- en co-assistenten van het Medisch Spectrum Twente in Enschede organiseert op
18 november een beneetdiner voor medisch specialisten, arts- en co-assistenten, om geld in te zamelen voor het goede
doel. De opbrengst van beneetdiner komt ten goede aan Operatie Glimlach, een bijzonder project van Dokters van
de Wereld om kinderen met aangeboren of verworven aangezichtsafwijkingen door middel van reconstructieve chirur-
gie te helpen aan een eerlijke kans op een betere toekomst. Met het ingezamelde geld probeert Stichting Beneetdiner
MST een gehele missie, inclusief eigen MST artsen-team, naar Sierra Leone te nancieren. Om de missie te laten
slagen, worden naast het beneetdiner nog een aantal activiteiten georganiseerd zoals een singelloop, een verkoop van
snoep en een collecte. Op de foto de beneetcommissie, met van links naar rechts Matthijs ter Horst, Anke Heida,
Annelies Huitema, Frans Gysolt Smits, Narmi Sollie, Marlene Hekman en Sanne van Schuppen.
S
t
e
l
l
i
n
g
v
a
n
d
e
m
a
a
n
d
ICT onvoldoende benut in zorgproces
Schimmels steeds
vaker resistent
De resistentie lijkt te ontstaan door massaal gebruik van schimmelbestrijdingsmiddelen in onder meer huishoudelijke
artikelen.
De zorg voor pat i nt en met kanker kent
veel overdracht smoment en bi nnen en
bui t en het zi ekenhui s. Di t st el t hoge ei sen
aan de cordi nat i e en ui t wi ssel i ng van
i nf ormat i e, wat ni et st ruct ureel pl aat s
vi ndt . Bovendi en maakt een gebrekki ge
regi st rat i e een adequat e eval uat i e van
het gehel e zorgproces onmogel i j k. Di t
bl i j kt ui t een rapport van Int egraal Kanker-
cent rum Nederl and (IKNL) dat i s ui t ge-
voerd i n opdracht van de Inspect i e voor de
Gezondhei dszorg.
Bij de diagnose en behandeling van kanker
zijn diverse medisch specialisten, verpleeg-
kundigen en zorgverleners in het ziekenhuis
betrokken. Daarnaast moet de zorg ook met
huisartsen en andere betrokken zorgverleners
worden afgestemd. Dat betekent uitwisse ling
van medische, verpleegkundige en adminis-
tratieve informatie. De start van een goed
zorgprogramma is het uitlijnen van de zorg-
processen en het vastleggen van de informatie-
behoefte. Als duide lijk is wat er nodig is,
dan kan het in een informatie systeem ge-
regeld worden. Norbert Hoefsmit, bestuurder
IKNL: Wij hebben integrale oncologische
zorg paden ontwikkeld, waarin per fase in
het traject dat de patint doormaakt, wordt
vast gelegd wie welke zorg wanneer en hoe
verleent. Door op een integrale en gestructu-
reerde manier te werken, ontstaat inzicht in
de totale zorgketen en wordt een adequate
evaluatie van de zorg mogelijk. Er zijn ver-
schillende ICT-systemen beschikbaar, maar
dossiers zijn niet altijd inzichtelijk voor ver-
schillende specialismen in een zorginstelling
en tussen de verschillende zorginstellingen.
Daarnaast blijkt dat nog veel informatie op
papier wordt uitgewisseld.
Voor zogeheten risico-zwangeren is het
sinds gisteren mogelijk om thuis onderzocht
te worden door een verpleegkundige van het
Rijnland Ziekenhuis in Leiderdorp. Dit in
combinatie met een wekelijkse terugkomdag.
Op deze manier maakt Rijnland Ziekenhuis
het deze zwangeren mogelijk om in de eigen
vertrouwde omgeving te blijven. De meeste
zwangerschappen verlopen voorspoedig. In
sommige gevallen moeten zwangere vrouwen
echter ter observatie in het ziekenhuis worden
opgenomen. Deze zogenoemde risico-zwan-
geren hebben bijvoorbeeld een te hoge bloed-
druk of de baby ligt achter in groei. Sinds
1 november is het voor een deel van deze
zwangeren mogelijk om thuis zorg te ontvan-
gen door gespecialiseerde verpleegkundigen
van Rijnland Ziekenhuis.
Valpartijen bij ouderen kunnen vervelende
gevolgen hebben. Slecht schoeisel, een los-
liggend tapijt of verminderd zicht kunnen de
oorzaak van het vallen zijn. Maar ook medi-
cijngebruik. Bewegingswetenschapper Judith
Hegeman concludeert dat voor onderzoek
naar valrisico bij medicijngebruik het testen
van valgerelateerde vaardigheden nuttig is. De
relatie tussen valpartijen en medicijngebruik
is al meerdere keren aangetoond. Verminde-
ren van het aantal of de combinatie van ge-
neesmiddelen die iemand gebruikt is dan ook
belangrijk. Het ontbrak echter aan gevoelige
testmethoden om het effect van deze aanpak
kwantitatief te kunnen onderzoeken. Promo-
vendus Hegeman pleit in haar studie voor het
daadwerkelijk testen van valgerelateerde vaar-
digheden.
Twijfelen aan de voordelen van de griepprik is
gevaarlijk, zowel vanuit wetenschappelijk als
ethisch oogpunt. Dat stellen volgens het dag-
blad Trouw wetenschappers die zijn verenigd
in de Europese Wetenschappelijke Werkgroep
Inuenza (ESWI). De wetenschappers vinden
dat in de media ten onrechte twijfels worden
geuit over de effectiviteit van griepvaccins
voor risicogroepen, zoals ouderen. De Euro-
pese werkgroep stelt dat de discussie wordt
gevoerd op basis van een verkeerd onderzoek;
het zogeheten effectiviteitsonderzoek waarbij
wordt gekeken naar de bescherming tegen
griepachtige ziekten. De ESWI noemt de ver-
spreiding van de wetenschappelijke onzin
gevaarlijk voor de volksgezondheid en roept
wetenschappers op zich tegen de misleidende
berichtgeving te keren.
Grat i s of met
kort i ng begraven
worden, l ei dt ni et
t ot meer donoren.
71,4 % Mee eens
28,6 % Mee oneens
0 % Geen mening
3
Met een i nvest eri ng van t i en mi l j oen euro
ri cht de Al l i ance f or Heal t hy Agi ng een
f onds op voor i nvest eri ngen i n i nnovat i es
i n de zorg. Pensi oenui t voeri ngsorgani sat i e
PGGM i nvest eert di t bedrag vanui t een zorg-
mandaat van Pensi oenf onds Zorg en Wel -
zi j n (PFZW). De Al l i ance, best aande ui t het
Uni versi t ai r Medi sch Cent rum Groni ngen,
Ri j ksuni versi t ei t Groni ngen, Mayo Cl i ni c
(USA), Vi t aVal l ey en nu ook PGGM, wi l hi er-
mee een bi j drage l everen aan opl ossi ngen
voor het verouderi ngsvraagst uk.
Dit maakte Martin van Rijn, CEO van PGGM,
20 oktober in Groningen bekend tijdens de
conferentie Frailty & Health Care over de
maatschappelijke gevolgen van het groeiend
aantal kwetsbare ouderen. Het fonds gaat
investeren in jonge bedrijven gericht op duur-
zame vernieuwing in de zorg. Daarbij kan het
gaan om nieuwe technologie en geneesmidde-
len, maar ook om innovaties die het werken
in de zorg vergemakkelijken of die chronisch
zieken en ouderen langer hun zelfstandigheid
laat behouden. Voor het UMCG is het investe-
ringsfonds van belang om de kennis en kunde
van kennisinstellingen, zorginstellingen en
bedrijfsleven bijeen te brengen om valorisa-
tie van innovaties in de zorg te versnellen.
Zorg innovatie is nodig om de zorg kwalitatief
hoogwaardig, betaalbaar en toegankelijk te
houden.
Investeringen in
zorginnovaties
Actueel
Nummer 20
2 november 2011
Bi j de prevent i e van hart - en vaat zi ekt en
i n de hui sart senprakt i j k wordt st ukken
mi nder ui t gegeven aan l eef st i j l advi ezen
dan aan medi ci j nen t egen een hoge bl oed-
druk en een hoog chol est erol , zo bl i j kt ui t
een publ i cat i e van onderzoekers van het
Erasmus MC, het RIVM en het NIVEL i n het
wet enschappel i j ke t i j dschri f t BMC Fami l y
Pract i ce.
Preventie van hart- en vaatziekten is een grote
kostenpost voor de gezondheidszorg. Alleen
al bij de huisarts is in 2009 aan preventief
voorgeschreven medicijnen tegen een hoge
bloeddruk en een hoog cholesterol ongeveer
181 miljoen euro uitgegeven. Dat is elf euro
per hoofd van de bevolking. Aan overige pre-
ventieve behandelingen van risicofactoren -
zoals onder meer bloeddrukmetingen en leef-
stijladviezen - is 38,8 miljoen euro besteed,
zon 2,35 euro per Nederlander waarvan nog
geen 25 cent opging aan leefstijladviezen.
Huisartsen blijken bij vergelijkbare patinten
ink te verschillen in hun voorschrijfgedrag,
wat de vraag oproept of sommigen niet te veel
medicatie voorschrijven en anderen te weinig.
Misschien kan preventie dus goedkoper of
kunnen artsen daarbij een andere aanpak
volgen. De richtlijnen bieden de keuze tussen
leefstijladvies en medicijnen. Het geven
van leefstijladvies kost echter wel meer tijd
en wordt bovendien niet door elke patint
even zeer gewaardeerd, verklaart NIVEL-
programmaleider Sandra van Dulmen. Dat
betekent dat je aandacht moet besteden aan
hoe je leefstijladviezen geeft. In de hectiek
van de dagelijkse praktijk blijkt dat namelijk
niet vanzelfsprekend. Om de gemiddelde
tijd en frequentie te bepalen die huisartsen
in preven tie van hart- en vaatziekten steken,
zijn vragenlijsten verspreid onder tachtig huis-
artsen en 56 video-opnames geanalyseerd van
alledaagse huisartsconsulten voor een hoge
bloeddruk of een hoog cholesterol gehalte.
Het voorschrijfgedrag van de huisartsen werd
geanalyseerd met gegevens uit het Landelijk
Informatie Netwerk Huisartsenzorg (LINH).
Dit telt 84 geautomatiseerde huisartsprak-
tijken met meer dan 330.000 ingeschreven
patinten. LINH gebruikt gegevens uit de
elektronische patintendossiers van deze
praktijken over aandoeningen, verrichtingen,
geneesmiddel-voorschriften en verwijzingen.
Alleen al bij de huisarts is in 2009 aan preventief voorgeschreven medicijnen tegen een hoge bloeddruk en een hoog cholesterol ongeveer 181 miljoen euro uitgegeven.
Preventie van hart- en
vaatziekten is een
grote kostenpost voor
de gezondheidszorg
Leefstijladvies voor 25 cent
Eierstokkanker na
IVF behandeling
Het ri si co op het ont wi kkel en van kwaad-
aardi ge t umoren van de ei erst ok na een
IVF behandel i ng i s ni et dui del i j k verhoogd.
Vrouwen di e een IVF behandel i ng hebben
ondergaan hebben wel een verhoogd ri si co
op een zogenaamde borderl i ne t umor van
de ei erst okken.
Dit is een tumor die op het grensvlak ligt van
een goedaardige en kwaadaardige tumor; over
het algemeen is deze goed te behandelen. Dit
blijkt uit onderzoek dat op 27 oktober is ge-
publiceerd in het wetenschappelijk tijdschrift
Human Reproduction. Onderzoekers prof.
dr. Floor van Leeuwen, epidemioloog van het
Nederlands Kanker Instituut en prof. dr. Curt
Burger, gynaecoloog van het Erasmus MC in
Rotterdam hebben samen met alle IVF centra
in Nederland onderzocht of vrouwen die een
IVF behandeling hebben ondergaan meer
risico lopen op het ontwikkelen van eierstok-
tumoren dan vrouwen met vruchtbaarheids-
problemen die geen IVF behandeling hebben
ondergaan. Omdat de groep onderzochte
vrouwen nog niet de leeftijd bereikt had waar-
op eierstokkanker het meest voorkomt en
omdat het aantal deelnemende vrouwen dat
meerdere IVF behandelingen heeft ondergaan
relatief beperkt was, is voor het trekken van
denitieve conclusies verder onderzoek nodig.
Ti j dens een reni e van het Havenzi eken-
hui s i n Rot t erdam i n sept ember presen-
t eerde dr. Pet er Fl u, oud-gynaecol oog zi j n
boek Impressi es i n woord en beel d. Het
Havenzi ekenhui s, van de kel der t ot de
keuken .
Dr. Peter Flu was van 1977 tot 2006 werkzaam
als gynaecoloog in het Havenziekenhuis. Hij
was naast medisch specialist ook een enthou-
siast fotograaf met een open oog voor de
ontwikkelingen in het Havenziekenhuis. Bij
zijn afscheid vroeg het bestuur van de medi-
sche staf hem om zijn kennis over de recente
geschiedenis vast te leggen in boekvorm.
Dat verzoek heeft hij enthousiast opgepakt.
Vijfentwintig interviews met zowel voormali-
ge als huidige medewerkers en vele bezoeken
aan het archief van het ziekenhuis vormen de
basisingredinten voor dit boek, waarin Peter
Flu op een aandoenlijke manier het dagelijks
leven van een binnenstads ziekenhuis in de
periode tussen 1960 en het einde van de
vorige eeuw schetst. Rangen en standen speel-
den een belangrijke rol en het dagelijkse leven
in een ziekenhuis werd nog niet zo benvloed
door strikte richtlijnen en procedures. Ook de
tropen
expertise en de bijzondere band met de
Rotterdamse haven komen uitgebreid aan bod.
Dr. Peter Flu schrijft met veel betrokkenheid
over een uniek ziekenhuis waarin hij zelf jaren-
lang met plezier heeft gewerkt. De vele anek-
dotes zijn, in het perspectief van de huidige
tijd, vaak hilarisch. Het Havenziekenhuis,
van de kelder tot de keuken is verschenen in
een bepekte oplage en te koop bij het Patin-
ten Service Bureau van het Havenziekenhuis,
elke maandag tussen 11.00 en 12.00 uur tot
1 december 2011. Het is niet verkrijgbaar in de
boekhandel
Oud-specialist schrijft boek over Havenziekenhuis
Oud-genaecoloog dr. Peter Flu schreef een boek over het Havenziekenhuis.
4 Advertentie
Nummer 20
2 november 2011
Het Bouwsteentje is naast een voedingssupplement ook een echte lekkernij. Zeer luchtig cakegebak met een zachte romige vulling. De gebakjes bevatten extra veel calorien en
een concentratie hoogwaardige eiwitten. Een gebakje bevat ca. 8 gram eiwitten, wat overeenkomt met ongeveer 10 % van onze dagelijkse behoefte. Bouwsteentjes versterken
hierdoor de conditie en bevorderen het herstel. Bouwsteentjes zijn heel goed bruikbaar voor mensen met (dreigende) ondervoeding.
Volwassenen, maar ook kinderen die onbedoeld afvallen, krijgen het advies regelmatig energie,- en eiwitrijke tussendoortjes te nemen. Daarvoor is er nu het Bouwsteentje;
een gebakje in chocolade,- bananen- of aardbeiensmaak. Een Bouwsteentje heeft de grootte van een
Petit Four, maar bevat evenveel calorien als ongeveer drie belegde boterhammen of een moorkop!
Daardoor is het Bouwsteentje zeer geschikt voor mensen die gedurende de dag regelmatig iets
willen eten, maar opzien tegen machtig eten en grote porties.
Energie- en eiwitrijk
Het verrassend lekkere Bouwsteentje is bedacht door Stan Mertens, directeur van het bureau FoodQuest.
Het Bouwsteentje wordt geproduceerd door de banketbakkers van Patisserie Unique. Zij wonnen twee
keer de eerste prijs voor deze innovatie en er vinden inmiddels leveringen in diverse landen plaats.
In diepvries en koelkast
Bouwsteentjes worden diepgevroren verpakt, per 10 stuks in een doosje. Eenmaal ontdooid, kunt
u de gebakjes nog zes dagen in de koelkast bewaren.
Makkelijk te eten
Een Bouwsteentje is zacht, zodat ook mensen met lichte slikproblemen van dit gebakje kunnen
genieten. Voor mensen die meer moeite hebben met slikken of alleen dik vloeibare voeding
kunnen eten, is er Easy-to-Eat.
Het Bouwsteentje:
een lekker en opbouwend tussendoortje.
Heerlijk als traktatie bij de kofe of thee,
of als nagerecht.
Als slikken moeilijker wordt
Easy-to-Eat is een ware traktatie: een lekker
tussendoortje of nagerecht op basis van frisse zuivel in
de smaken Framboos en Tropical. Easy-to-Eat is speciaal
ontwikkeld voor mensen die moeite hebben met slikken
of alleen dik vloeibare consistenties mogen eten. Dit
lekkere en energierijke tussendoortje draagt, mede
dankzij de toevoeging van eiwitten en mineralen, bij
aan een betere weerstand.
Bij veel mensen met slikproblemen neemt de eetlust
af. Ze zijn te moe om te eten of ze eten bewust zo min
mogelijk, uit angst voor verslikken.
Juist mensen die moeite hebben met slikken, hebben
behoefte aan extra voedingsstoffen, waaronder eiwit-
ten. Daarvoor is er nu Easy-to-Eat, het smelt in de mond
en is daardoor gemakkelijker te consumeren. Easy-to-
Eat is een goede aanvulling op de dagelijkse voeding
en kan meerdere keren per dag genuttigd worden.
Fris en gemakkelijk te eten
Easy-to-Eat wordt gemaakt op basis van zuivel. Het is verkrijgbaar in de smaken Framboos en Tropical. Na het eten blijft een fris gevoel
in de mond achter. Het is daardoor ook heel geschikt om na medicijngebruik te nuttigen. En Easy-to-Eat bevat maar liefst 8 gram
hoogwaardige eiwitten.
In diepvries en koelkast
U koopt de Easy-to-Eat diepgevroren in doorzichtige vierkante bakjes.
Ze zijn verpakt per 6 stuks. Eenmaal ontdooid, kunt u ze nog vier dagen in de koelkast bewaren.
Prijswinnend recept
Bij de ontwikkeling van Easy-to-Eat zijn zowel een logopedist als een wetenschapper op het gebied
van slikproblemen betrokken geweest. Het zijn de banketbakkers van Patisserie Unique die
tenslotte het uiteindelijke recept samenstelden. Zij werden daarvoor met twee verschillende
innovatieprijzen beloond.
HET BOUWSTEENTJE
Easy-to-Eat
Frambozen
Easy-to-Eat
Tropical
Bouwsteentjes
Banaan
Bouwsteentjes
Aardbeien
Bouwsteentjes
Chocolade
VOEDINGSWAARDE
energie (kJ) per portie 620 kJ 618 kJ 865 kJ 864 kJ 857 kJ
energie (kCal) per portie 149 kCal 147 kCal 206 kCal 206 kCal 205 kCal
eiwit totaal per portie 7,5 g 7,5 g 7,82 g 7,82 g 8,22 g
koolhydraten per portie 18,0 g 18,1 g 20,9 g 20,9 g 19,8 g
vetten per portie 5,1 g 5,0 g 10,15 g 10,1 g 10,50 g
Easy to Eat Bouwsteentjes Bouwsteentjes Bouwsteentjes B B
tu
k
ussendoortje.
kofe of thee,
ris gevoel
gram
en.
ed
Voor meer informatie zie www.bouwsteentjes.nl
Op 10 november i s het Nut ri t i on Day. Een
dag waarop al l e pat i nt en i n zi ekenhui -
zen en de zorg act i ef gescreend worden op
ondervoedi ng. Een dag waarbi j men dus
ext ra st i l st aat bi j de prest at i e-i ndi cat or
ondervoedi ng i n de zi ekenhui s(zorg).
Op 10 november zullen alle patinten die ver-
blijven in het ziekenhuis gescreend worden
en daaraan draagt FoodQuest natuurlijk
graag zijn Bouwsteentje of Easy-to-Eat
bij, als extra tussendoortje voor hen die het
nodig hebben. Bewoners van verzorgings- en
verpleegte huizen hebben ook vaak te maken
met onbedoeld gewichtsverlies en daardoor
risicos op complicaties en ziekenhuis opname.
Ook voor hen zijn de Bouwsteentjes en Easy-
to-Eat (voor clinten met slikproblemen)
een gastvrije oplossing. Beide producten zijn
volop verkrijgbaar via de eigen diepvriesgros-
sier (Nederland) en in Belgi via de rma
Revogan. Wellicht dat het voor deze specia-
le dag een goed gebaar zal zijn om alle ge-
screende patinten en clinten te trakteren
op een Bouwsteentje en zodoende Nutrition
Day extra aandacht te geven. Voor clinten
met slikproblemen zijn de extra eiwit verrijkte
Easy-to-Eat producten verkrijgbaar. Wie
folders zou willen ontvangen voor deze dag,
kan een e-mail sturen naar info@foodquest.nl
of bellen met Stan Mertens (06) 248 86 526.
Meer productinformatie is te vinden op
www.bouwsteentjes.nl. Hierop staan ook de
adressen vermeld waar men particulieren
terecht kunnen voor deze producten.
Onderzoekers van de Frami ngham st udi e
hebben gekeken of het mogel i j k i s om
aan de hand van zgn. met abol e proel en
( met abol omi cs ) het ont st aan van di abet es
bet er t e voorspel l en.
Zij bestudeerden dit in 2422 deelnemers van
de Framingham Offspring Studie, die bij aan-
vang van het onderzoek nog geen dia betes
hadden. In totaal ontwikkelden 201 van hen
diabetes gedurende een periode van 12 jaar na
start van de studie. In het bloed van de deel-
nemers werd gekeken naar de concentratie van
speciale aminozuren, zowel de vertakte keten
aminozuren isoleucine, leucine en valine,
als de aromatische aminozuren tyrosine en
phenylalanine. De personen die diabetes
kregen, werden vergeleken met een even grote
groep van mensendie geen diabetes kregen,
maar die bij aanvang even oud en even zwaar
waren en dezelfde nuchtere glucosespiegel
hadden. Het bleek dat de concentratie van
deze aminozuren in het bloed veel hoger was
bij de personen die diabetes ontwikkelden in
vergelijking met mensen die geen diabetes
kregen. Een combinatie van drie van de vijf
aminozuren voorspelde een vijf keer grotere
kans op diabetes. De onderzoekers conclu-
deren dat metabolomics onderzoek van
aminozuren een nuttig hulpmiddel is in het
voorspellen van diabetes en gebruikt kan wor-
den lang voordat de ziekte aan het licht komt.
Meer informatie: www.diabetes.nl.
Gezonder et en kan de kans op di abet es t ype
2 verkl ei nen, maar l ang ni et i edereen weet
hoe dat moet . Ki j k op Di abet es heef t nu de
websi t e net zol ekker.nl gel anceerd. Hi erop
wordt i n kookvi deo s get oond hoe enkel e
popul ai re gerecht en ui t verschi l l ende eet -
cul t uren eenvoudi g veranderd kunnen
worden i n gezondere gerecht en.
Voedingskundige Els Dijkstra van het
Voedingscentrum laat samen met enkele
vrouwen die koken zien hoe bekende en
populaire gerechten uit de Marokkaanse,
Hindoestaanse, Turkse en Hollandse keuken
in kleine stapjes op eenvoudige wijze aange-
past kunnen worden tot gezondere gerech-
ten die net zo lekker zijn. Hindoestanen,
Turken en Marok kanen hebben een relatief
grote kans om diabetes type 2 te krijgen. De
oorzaak daarvan is niet helemaal duidelijk.
Ook bij Nederlanders komt diabetes steeds
meer voor. Dijkstra: Het is me opgevallen dat
veel Hindoestaanse, Turkse en Marokkaanse
mensen van lekker en veel eten houden. Veel
vlees, koolhydraten, vet en suiker en vaak
weinig groente. Zon eet patroon kan de kans
op diabetes type 2 vergroten. Voor Nederlan-
ders met zon soort eet patroon geldt natuur-
lijk hetzelfde.
Het duurt nog even maar mensen kunnen
zi ch nu al ori nt eren. Van 14 t ot en met
20 november vi ndt de Puur Rest aurant
Week pl aat s en serveren honderden res-
t aurant s door heel Nederl and een h eerl i j k
dri egangenmenu.
De deelnemende restaurants zetten een Puur
Menu op de kaart waarbij biologische en
fairtrade producten en duurzame vis centraal
staan. Duurzame ingredinten winnen in de
horeca aan populariteit. Elk restaurant stelt
zijn eigen driegangenmenu samen. De Puur
Restaurant Week wordt dit jaar georgani-
seerd door Marine Stewardship Council. Op
www.puurrestaurantweek.nl vindt men een
lijst met deelnemende restaurants.
Ui t onderzoek van Rank a Brand bl i j kt dat
Verkade en Fai r Trade Ori gi nal de meest
verant woorde chocol ade verkopen.
Het onderzoeksbureau toetste het duurzame
beleid van de belangrijke merken op de
Nederlandse markt, ook wat betreft kofe en
thee. Opvallend is dat de grote merken een
duidelijk beleid hebben op het ver lagen van
CO2-emissies en dat de nichemerken juist
goed scoren op certicering voor het gebruik
van groene en eerlijke grondstoffen. In beide
sectoren blijven concrete resultaten over kli-
maat- en arbeidsomstandigheden echter uit.
Op het gebied van transparantie in de sector
valt dan ook nog een hoop te winnen. Ver kade
en Fair Trade Original zijn volgens Rank a
Brand de meest verantwoorde chocolade-
merken en staan op dit moment op een ge-
deelde eerste plaats. Dit is te danken aan het
gebruik van 100 procent fairtrade cacao en de
heldere vorm van communiceren over onder
meer hun doelstellingen. Albert Heijn Huis-
merk is een goede tweede. Tonys Chocolone-
ly en Bio+ staan op een gedeelde derde plek,
omdat ook zij louter fairtrade gecerticeerde
chocolade verkopen. Over het klimaatbeleid
blijven de nichemerken echter onduidelijk.
Daarentegen rapporteren grote merken zoals
Mars, Nestl, Heinz en Kraft juist uitvoerig
over hun CO2-emissies - al blijven hierbij
concrete resultaten nog uit. Van de kofe- en
theemerken is Fair Trade Original het meest
verantwoord. Het bedrijf rapporteert duide-
lijk over het milieu- en arbeidsomstandig-
hedenbeleid. Over het klimaatbeleid zijn bij
alle merken weinig concrete resultaten en
doelstellingen bekend. Op www.rankabrand.
nl staan merken en bedrijven vermeld met
een transparant beleid voor het milieu, het
klimaat en de arbeidsomstandigheden.
5
Onl angs hebben Di abet es Fonds, Hart st i ch-
t i ng en Ni erst i cht i ng i n samenwerki ng met
beroepsorgani sat i es van hui sart sen (NHG
en LHV) en bedri j f sart sen (NVAB) de Leef -
st i j l t est op www.t est uwl eef st i j l .nl gel an-
ceerd.
Uit onderzoek onder 45- tot 75-jarigen blijkt
dat mensen gezonder willen leven, maar niet
weten hoe ze dat in praktijk moeten brengen.
De Leefstijltest is ontwikkeld om mensen aan
te zetten en te helpen om zlf in actie te komen
voor de preventie van diabetes, hart- en vaat-
ziekten en nierschade. Roken, een ongezond
voedingspatroon en te weinig bewegen zijn
belangrijke veroorzakers van deze chronische
ziekten. Ook erfelijke factoren kunnen een rol
spelen. Deze ziekten hebben grote invloed op
de kwaliteit van leven en de gezondheidszorg.
Uit de test worden twee dingen duidelijk: Hoe
zit het met mijn leefstijl? En wat kan ik doen
om mijn leefstijl te verbeteren?
Mensen kunnen de test zelf doen, thuis of
op advies van de huisarts of bedrijfsarts. Na
het invullen van een vragenlijst over de eigen
gezondheid en leefstijl, krijgt de deelnemer
een persoonlijk advies dat aansluit bij de ge-
woonten en voorkeuren die de deelnemer zelf
aangeeft. Hij of zij kiest vervolgens zelf wat
hij/zij wil veranderen en op welke manier.
De Leefstijltest is ontwikkeld binnen Het
Samenwerkingsverband Preventie Consult
Cardiometabool Risico in samenwerking met
het kennisinstituut het NIPED. Het samen-
werkingsverband bestaat uit de Hartstichting,
het Diabetes Fonds, de Nierstichting en de be-
roepsorganisaties van huisartsen en bedrijfs-
artsen. De gezamenlijke organisaties willen
mensen handvatten bieden om toch de moei-
lijke stap te zetten naar een gezondere leefstijl.
Voor meer informatie: www.testuwleefstijl.nl.
Uit onderzoek onder 45- tot 75-jarigen blijkt dat mensen gezonder willen leven, maar niet weten hoe ze dat in praktijk moeten brengen.
Nutrition Day
Gerechten kunnen eenvoudig worden aangepast zodat ze
wel gezond zijn.
Studie diabetes en stofwisseling
Gezonder eten
in de praktijk
Heerlijk uit eten
Verantwoorde chocolade, ko e en thee
Niet alle kofemerken worden verantwoord geprodu-
ceerd.
De Leefstijltest is
ontwikkeld om mensen
aan te zetten zelf in
actie te komen
Voeding
Nummer 20
2 november 2011
Leefstijltest ontwikkeld
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreende organisaties of bedrijven
*
In Ri j nst at e Arnhem heef t een pat i nt een
ni euwe bl aas gekregen met een robot ge-
assi st eerde ki j koperat i e. Een dergel i j ke
operat i e heef t vol gens het zi ekenhui s nog
ni et eerder pl aat sgevonden i n Nederl and.
De operat i e vond pl aat s op 13 okt ober.
Ri j nst at e opereert si nds begi n 2010 dage-
l i j ks met de DaVi nci SI robot .
Speciaal voor het aanlegen van de nieuwe
blaas met behulp van de robot is dr. Magnus
Annerstedt, uroloog van het Herlev Hospital
in Kopenhagen overgekomen om uroloog Carl
Wijburg te assisteren bij de ingreep. Annerstedt
is een van de pioniers op het gebied van robot
geassisteerde chirurgie. Als een van de weinige
urologen in de wereld voert hij de totale
operatie uit met de robot. In Rijnstate is al veel
ervaring opgedaan met robot ge assisteerde
kijkoperaties aan de prostaat en de nieren.
Sinds het najaar van 2010 is gestart met het
verwijderen van de gehele blaas met de robot.
Daarnaast is Rijnstate het enige ziekenhuis in
Nederland waar een urinestoma met behulp
van de robot wordt aangelegd.
Het t eam chi rurgen van Zi ekenhui s Gel der-
se Val l ei i n Ede heef t een arrangement
gemaakt voor pat i nt en di e snel en comf or-
t abel aan hun l i esbreuk geopereerd wi l l en
worden.
Patinten kunnen op n dag op het spreek-
uur komen bij de chirurg en de anesthesio-
loog en met een operatiedatum weer naar huis
gaan. Indien gewenst, kan deze operatie zelfs
binnen n week plaatsvinden. De chirurgen
plannen de operaties speciaal op vrijdag. Een
paar uur na de operatie kan de patint naar
huis om in het weekend verder te herstellen.
Op veler verzoek is het liesbreukprogramma
geconcentreerd op n dag in de operatie-
kamer van de externe locatie. Voorwaarde is
dat een patint gezond is en geen andere ziek-
tes heeft waarvoor hij behandeld wordt, zoals
hart-, vaat- of longziekten. Een liesbreuk is een
breuk in de buikwand die af en toe voelbaar
is. Meestal verdwijnt de uitstulping als iemand
gaat liggen. De breuk moet geopereerd wor-
den, hij verdwijnt niet vanzelf.
Zi ekenhui s Ni j Smel l i nghe i n Dracht en
heef t het zorgpad st ervensf ase opgeno-
men i n het di gi t al e verpl eegkundi g dossi er.
Hi erdoor i s het zorgpad nu hel emaal
gent egreerd i n het verpl eegkundi g proces.
Het zorgpad stervensfase is een kwaliteits-
document om de zorg tijdens de laatste
levensdagen zo goed mogelijk te laten ver-
lopen volgens de wensen van zowel de patint
als zijn naasten. Het is een persoonlijk docu-
ment dat zowel thuis als in het ziekenhuis ge-
bruikt kan worden. In 2010 is Nij Smellinghe
gestart met het werken volgens dit zorgpad en
meteen bewees dit volgens het ziekenhuis zijn
meerwaarde. Het zorgpad stervensfase zorgt
er voor dat in de zorg voor stervende patin-
ten geen onderdelen worden overgeslagen.
Het stimuleert om dingen met de patint te
bespreken die men anders moeilijker aan de
orde stelt. Onderdeel van het zorgpad is bij-
voorbeeld dat twee weken na het overlijden
van de patint de verpleegkundige die in de
laatste fase betrokken is geweest bij de zorg,
contact opneemt met de familie.
Het Jeroen Bosch Zi ekenhui s i n s-Hert o-
genbosch past si nds kort een ni euwe t ech-
ni ek t oe bi j bui koperat i es. Hi erbi j maakt
men sl echt s n kl ei n sneet j e i n de navel ,
om bi j voorbeel d een ei erst ok of baar-
moeder t e verwi j deren. Zo zi j n l i t t ekens na
de behandel i ng ni et t e zi en.
Vroeger maakte men bij buikoperaties n
lange snee in de buik om toegang te krijgen
tot de buikholte. Al tientallen jaren bestaat de
kijkoperatie. Sinds kort is er een kijk operatie
beschikbaar die nog minder belastend is
dan de techniek die al wordt gebruikt: de
zogenaamde Laparo-Endoscopic Single-Site
surgery, kortweg LESS. Het JBZ is een van de
eerste ziekenhuizen in Nederland die deze
techniek toepast. Bij deze operatie maakt men
n klein sneetje in de navel. Door deze ope-
ning wordt een kort buisje - de zogenaamde
trocar- met daarin alle instrumenten naar
binnen gebracht. Daarna blaast men de buik
op met koolzuurgas. Zo ontstaat er een soort
werkruimte waarna de operatie kan beginnen.
6 Kl iniek
Nummer 20
2 november 2011
De zes Li mburgse zi ekenhui zen werken
samen op het gebi ed van de ki nder -
di a bet eszorg. Ze doen di t om de zorg voor
deze kwet sbare groep verder t e verbet e-
ren. Het i s voor het eerst i n de geschi edeni s
dat de zes Li mburgse zi ekenhui zen samen
opt rekken.
Vorige week zondag vond de aftrap van het
samenwerkingsverband plaats met een pro-
gramma voor en door de kinderen in de Gaia-
ZOO (voorheen Gaia-park) in Kerkrade. Jonge-
ren met kinderdiabetes zijn in hun omgeving
vaak gesoleerd, omdat het aantal patinten
relatief gering is. Limburg telt zon 425 kin-
deren met diabetes type 1. Kinderen onder de
zes jaar met deze vorm van dia betes zijn er in
Limburg zelfs niet meer dan tien. Dat geringe
aantal betekent dat samenwerking tussen de
professionals die hiermee bezig zijn, essen-
tieel is. Het samenwerkingsverband van de zes
ziekenhuizen werkt volgens de meest actuele
nationale en internationale richtlijnen, en het
feit dat ook het azM/ Maastricht Universitair
Medisch Centrum+ meedoet, betekent dat
deelname aan onderzoek op het gebied van
kinderdiabetes gegarandeerd is.
De schaalvergroting maakt bovendien betere
begeleiding mogelijk, vergroot de continuteit
van zorg, en geeft de mogelijkheid leeftijds-
gerichte activiteiten te organiseren samen met
de patintenvereniging. Samenwerking op het
gebied van de kinderdiabetes was er al tussen
ziekenhuizen in Zuid-Limburg enerzijds en
ziekenhuizen in Noord- en Midden-Limburg
anderzijds. Die twee reeds bestaande samen-
werkingsverbanden smelten nu dus samen tot
een groot Limburgs collectief. Zondag zetten
daartoe afgevaardigden van de ziekenhuizen
hun handtekening.
Robot plaatst
nieuwe blaas
Liesbreukoperatie
voor het weekend
Digitaal zorgpad
stervensfase
Buikoperatie
via de navel
Na de ondertekening volgde een vreugdedansje onder aanmoediging van dr. Joe-Hoe, de ziekenhuisclown.
Limburg telt zon
425 kinderen met
diabetes type 1
Ui t de st udi e Li gduurmoni t or Nederl andse
zi ekenhui zen 2010 van Coppa Consul -
t ancy bl i j kt dat er i n Nederl and een over-
capaci t ei t i s van meer dan 5000 bedden.
Dat komt doordat de l i gduur i n de zi eken-
hui zen st eeds verder af neemt . De meest e
zi ekenhui zen hebben vol gens Coppa
overcapaci t ei t , bi j enkel e zi ekenhui zen i s
sprake van eni ge ondercapaci t ei t .
Het is voor de eerste keer dat Coppa het effect
van de prestaties van Nederlandse zieken-
huizen heeft berekend. Alle Nederlandse
ziekenhuizen zijn over de jaren 2008 tot
2010 vergeleken op hun logistieke prestaties
en het gebruik van de bedden. In 2010 is de
gewogen gemiddelde ligduur in Nederlandse
ziekenhuizen verder gedaald. De ligduur
geeft een goed beeld van de doorgevoerde
patinten logistiek in een ziekenhuis. De
gewogen gemiddelde ligduur in alle Neder-
landse ziekenhuizen was in 2010 3,17 dagen.
Dit betekent een daling van 4,5 procent ten
opzichte van 2009. Er is volgens Coppa een
grote variatie: perifere ziekenhuizen hebben
de kortste ligduur. Die is wat korter dan de
ligduur in topklinische ziekenhuizen. Acade-
mische hebben de langste ligduur. Dit is
voor een deel terug te voeren op het verschil
in complexiteit van de behandelingen. Er
blijkt bovendien een groot verschil tussen
de gemiddelde ligduur van vergelijkbare
ziekenhuizen. Dit betekent volgens Coppa
dat in de meeste ziekenhuizen nog steeds
grote veranderingen zijn door te voeren en
dat er daarom veel van elkaar te leren valt.
Het volledige rapport is te downloaden op
www.basbouwman.nl onder het kopje
Dossier Ligduur en op www.coppa.nl.
Ziekenhuisbedden staan leeg
In Nederland blijkt een overcapaciteit te zijn van meer dan 5000 bedden.
Eerste RKZ-app gericht op peuters
Ouders die hun peuter of kleuter willen voorbereiden op een ziekenhuisbezoek kunnen hiervoor nu een gratis app voor
iPad downloaden. Via deze eerste app van het Rode Kruis Ziekenhuis (Beverwijk) kunnen zij, thuis of onderweg,
samen met hun kind prentenboekjes doornemen die een beeld geven van een doktersbezoek, een operatie of een langere
opname. De prentenboekjes waren al langer te vinden op de kinderwebsite van het ziekenhuis. Voor het groeiende
aantal ouders met een iPad zijn ze als app nu nog toegankelijker gemaakt. De komende tijd gaat het ziekenhuis
monitoren of de app aanslaat bij gebruikers. Zo ja, dan wordt bekeken of de appook kan worden ontwikkeld voor
andere platforms envoor smartphones.
Samenwerking
bij kinderdiabetes
Spreekuur RKZ
ook op zaterdag
Met de toekenning van het Planetree Label
is het Gemini Ziekenhuis in Den Helder
o cieel een Planetree ziekenhuis. Op don-
derdag 10 november viert het Gemini het
verkrijgen van het label met activiteiten
voor patinten en medewerkers.
Voor de klinische patinten is er op donder-
dag 10 november aanvullende zorg geregeld.
Tussen 10.00 en 14.00 uur kunnen patinten
kiezen uit een aantal activiteiten: kappers-
behandelingen (haren wassen, fhnen, knip-
pen, krullers), massages (voet-, hand- en ont-
spanningsmassage), pedicure, manicure, make
up advies. Een tiental professionals biedt deze
zorg belangeloos aan. Dit zijn medewerkers
en vrijwilligers uit het ziekenhuis, maar ook
anderen die ervaring hebben met Planetree
in het Gemini. Op de Planetreedag zal de
Clintenraad de Planetree tree planten. Een
in beginsel kale boom die in blad zal komen
te staan met behulp van de patinten van het
Gemini ziekenhuis. Patinten ontvangen op
10 november bij binnenkomst een Planetree
wenskaartje. Hierop kunnen zij hun Planetree
wens aan het ziekenhuis opschrijven. Dit kan
variren van de mogelijkheid om s ochtends
alleen met de partner in alle rust te kunnen
ontbijten of een vrijwilliger die met kofe-
tijd het ochtendblad met de patinten door-
neemt omdat deze het zelf niet meer kan. Het
Gemini Ziekenhuis is een van de eerste instel-
lingen in Nederland die dit abel ontvangt.
Wereldwijd zijn er 22 instellingen die al een
abel hebben mogen ontvangen, waaronder
veertien (een ander Nederlands) ziekenhuizen
en acht (allemaal Nederlandse) instellingen
voor langdurige zorg.
7
Het VMS Veiligheidsprogramma heeft de
drie genomineerden voor de Nationale
Patintveiligheid Award 2011 bekend ge-
maakt. Dit jaar kiest het publiek de win-
naar. De partners van het VMS Veiligheids-
programma organiseren deze jaarlijkse
uitreiking van de Award voor toonaan-
gevende initiatieven op het gebied van
patint veiligheid. De drie genomineer-
den zijn het Albert Schweitzer zieken-
huis (Dordrecht), het Elkerliek ziekenhuis
(Helmond) en het Vlietland Ziekenhuis
(Schiedam).
Uit 27 inzendingen kon het VMS Veiligheids-
programma drie genomineerden kiezen. De
keuze is gevallen op drie initiatieven die goed
meetbaar zijn en waar daadwerkelijk sprake is
van reductie van schade. Nu is de eer aan het
publiek om te kiezen voor het beste initiatief.
Het projectteam van het Albert Schweitzer
ziekenhuis heeft de gestandaardiseerde
mortaliteitscijfers (HSMR) gebruikt als motor
voor kwaliteitsverbetering. Na dossieronder-
zoek bij overleden patinten werd met behulp
van de IHI Global Trigger Tool gekeken wat
de top vijf was van de meest voorkomende
en ernstige risicos op patint schade. Twee
onderwerpen uit deze top vijf sluiten aan bij
de landelijke VMS themas, namelijk de Vitaal
bedreigde patint en Ernstige sepsis. Opval-
lend is de signicante afname van mortaliteit
die sinds de invoering van het spoed interven-
tie systeem (sinds 2007) en de implementatie
van het ernstige sepsisprotocol (sinds 2010)
zijn behaald. Het Elkerliek ziekenhuis heeft
met het project OVe (Medicatie bij Opname
Veriren) het onderwerp medicatieverica-
tie opgepakt. Gestart is met een prospectieve
risicoanalyse van het proces rondom zieken-
huisopname van de operatieve patinten. Dit
heeft geleid tot een aantal contextspecieke
aanbevelingen die gekoppeld zijn aan be-
staande voorschriften en richtlijnen rond dit
onderwerp. Vervolgens is een pilot uitgevoerd
waarbij de apothekersassistente verantwoor-
delijk was voor het veriren van medica-
tiegegevens bij 64 patinten tijdens het pre-
operatief spreekuur.
Bij 38 patinten werden in totaal 55 discre-
panties ontdekt. Het bijzondere is dat het
projectteam een totaaloverzicht heeft gemaakt
door te kijken naar de aanwezige risicos in
het proces, patinttevredenheid en dat er een
businesscase is gemaakt om de haalbaarheid,
van het invoeren van de verandering in het
gehele ziekenhuis, te onderbouwen. Het Vliet-
land Ziekenhuis in Schiedam is twee jaar ge-
leden gestart met de invoering van stoplicht-
borden (time-out) voor verpleegkundigen. Op
vaste tijden van de dag komen verpleegkundi-
gen bij elkaar en geven met de stoplichtkleu-
ren aan of zij de hoeveelheid patinten die
zij verplegen nog als veilig ervaren. Bij groen
kunnen er patinten bij, bij geel kunnen er
binnen een uur weer patinten bij en bij rood
kan dat niet en is er hulp gewenst. Invoering
van de borden heeft geleid tot minder uitval
van verpleegkundigen doordat de invloed op
de instroom van nieuwe patinten is toege-
nomen en een betere inschatting van de zorg-
vraag is ontstaan. De samenwerking binnen
maar ook tussen afdelingen is verbeterd en
heeft geleid tot nieuwe veiligheidsinitiatieven.
Op 17 november wordt de winnaar van de
Nationale Patintveiligheid Award 2011, ge-
kozen door het publiek bekend gemaakt. De
winnaar krijgt op 17 november de jaarlijkse
Award uitgereikt. Naast de award ontvangt
de winnaar een uniek werkbezoek aan een
organisatie buiten de zorg waar veiligheid top-
prioriteit is en er parallellen zijn te leggen met
de ziekenhuiszorg. Op www.vmszorg.nl kan
het publiek sinds 20 oktober een stem op hun
favoriet uitbrengen.
Een apothekersassistente van het Elkerliek ziekenhuis in gesprek met een patinte over haar medicatie (foto Hein van Bakel).
Op 17 november wordt
de winnaar van de
Nationale Patintveilig-
heid Award 2011 bekend
gemaakt
Kl iniek
Nummer 20
2 november 2011
Initiatieven patintveiligheid
Operatie liesbreuk
verbetert seks
MCL opent nieuw
Parkinsoncentrum
Een kijkoperatie heeft een gunstig eect
op het seksleven bij mannen met een lies-
breuk. Dat concluderen arts-onderzoeker
Nelleke Schouten en chirurg Ine Burgmans
van het Diakonessenhuis (Utrecht, Zeist,
Doorn) in het tijdschrift Surgical endos-
copy.
Per jaar worden er in Nederland meer dan
30.000 patinten geopereerd aan een lies-
breuk. Van hen is 95 procent man. Voor
patinten met een liesbreuk is een verbete-
ring in de kwaliteit van leven de belangrijk-
ste reden om een liesbreukoperatie te onder-
gaan. Het Liesbreukcentrum Nederland van
het Diakonessenhuis deed onderzoek naar
het effect van het hebben van een liesbreuk
en de liesbreukoperatie op het seksleven. Een
liesbreuk gaat vaak samen met pijn in de lies
en/of het scrotum (balzak). Uit het onderzoek
blijkt dat een derde van deze mannen ook pijn
ervaart in de lies of scrotum tijdens de seks.
Met als gevolg een negatief effect op het seks-
leven. Na een kijkoperatie van de liesbreuk is
het grootste deel van de patinten van hun
klachten af.
Stefanie van Vliet, voorzitter van de Parkin-
sonvereniging opende op dinsdag 1 novem-
ber het Parkinsoncentrum in het Medisch
Centrum Leeuwarden.
Het centrum biedt volledige diagnostiek. Ken-
merkend voor het Parkinsoncentrum is de
betrokkenheid van veel verschillende specia-
lismen. Doordat de lijnen binnen het centrum
kort zijn kunnen de medici en paramedici snel
tot een optimaal behandelprogramma komen.
Bij het Centrum voor Neurologie in het MCL
worden momenteel ongeveer 400 patinten
met de ziekte van Parkinson behandeld.
Planetree centraal in Gemini Ziekenhuis
Het Gemini Ziekenhuis is ofcieel Planetree ziekenhuis.
De dermatologen van het Rode Kruis
Ziekenhuis in Beverwijk houdende komen-
de maanden extra spreekuren op zater-
dag. Ze spelen hiermee in op de wens van
mensen geen vrij te hoeven nemen van hun
werk voor een bezoek aan het ziekenhuis
voor zichzelf, of om bijvoorbeeld met een
ouder of kind mee te gaan.