F0I8 Texlo )DOVD3ULRULGDGH o discurso, lanlo o dos polilicos cono o dos eleilores, a educaao senpre prioridade. as basla dar una espiada nas avaliaes inlernacionais e nacionais de desenpenho de alunos para conslalar o desaslre que o ensino brasileiro. o llino Pisa, prograna de avaliaao da OCDE |Organizaao para Cooperaao e Desenvolvinenlo Econnico), o Brasil licou en 37 lugar enlre 40 paises en conpreensao de leilura e en llino en nalenlica. as apreciaes donslicas a siluaao nao nuilo nelhor. Dados do llino Saeb |Sislena acional de Avaliaao da Educaao Bsica), lanbn de 2003, noslran, por exenplo, que 63,3 dos alunos do 3 ano do ensino ndio liveran seu nivel de conhecinenlo classilicado enlre crilico e nuilo crilico. un lracasso. E a siluaao lende a piorar no luluro. Cono noslrou a reporlagen principal do llino Sinapse, |...) a prolissao de prolessor corre risco de exlinao no pais. Cono pralicanenle nao exislen eslinulos para procurar essa carreira, o cenrio poder licar crilico nos prxinos dez anos. Pesquisa da CTE |Conlederaao acional dos Trabalhadores en Educaao), realizada en 2003, noslrou que 53,! dos prolessores en alividade eslavan na laixa dos 40 aos 59 anos, e 33,4 linhan enlre 25 e 39 anos. S 2,9 se enconlravan na calegoria enlre !3 e 24 anos. A pergunla inescapvel : quen vai subsliluir os aluais neslres nedida que eles loren se aposenlando` A escassez de docenles j perceplivel en vrios Eslados, en especial en reas lcnicas |lisica, quinica e nalenlica), cuja lornaao enconlra en oulras alividades da inicialiva privada condies prolissionais nais convidalivas que as olerecidas por escolas. E nao se lala apenas de salrio nas lanbn de presligio. Al algun lenpo alrs, prolessores j ganhavan nal, nas ainda linhan un allo reconhecinenlo social. A siluaao grave e nao pernile lergiversaes. Ou o Brasil decide lornar a educaao una prioridade real, e nao apenas relrica, ou a lalla de educaao conlinuar causando grandes danos ao Brasil. |Edilorial, /c//- Je S-c /-o/c, 03/!0/2005) 1 Pode-se inlerir pela leilura do lexlo que: |A) a siluaao da educaao no Brasil grave nos parnelros donslicos, nas conpalivel con a de nuilos paises na laixa de desenvolvinenlo. |B) os prolessores nais idosos deixan a sala de aula en busca de salrios nelhores na inicialiva privada, en busca de nelhor aposenladoria. |C) apesar dos baixos salrios pralicados recenlenenle, lrulo da perda gradaliva de seu poder aquisilivo, a siluaao do prolessor no Brasil j loi deveras salislalria. |D) a diliculdade cada vez naior de se ingressar en un curso superior resulla, a longo prazo, no dlicil de prolessores na rede pblica, que acaba pernanecendo con un quadro nais idoso. |E) a siluaao do pais no nbilo da educaao problenlica lanlo pela lalla de prolessores quanlo pelo grau de qualilicaao do corpo discenle, siluaao reprochvel inlerna e exlernanenle. 2 O lexlo pode ser classilicado cono: |A) disserlalivo exposilivo. |B) disserlalivo opinalivo. |C) narralivo descrilivo. |D) descrilivo subjelivo. |E) oralrio liloslico. 3 Para desenvolver as idias do lexlo, o aulor s QmR ulilizou: |A) queslionanenlo. |B) cilaes. |C) relerncia a rgaos de credibilidade. |D) dados eslalislicos. |E) conparaes. 4 Oo c 8/-s// Jec/Je /c//-/ - eJoc--c om- c//c//J-Je /e-/ e /-c -ce/-s /e/c//c- co - /-//- Je eJoc--c cc////o-/- c-os-/Jc /-/Jes J-/cs -c 8/-s// |L.35-33) Assinale a allernaliva en que a alleraao de ponluaao do lrecho acina QmR conslilui erro. |A) Ou o Brasil decide lornar a educaao una prioridade real e nao apenas relrica , ou a lalla de educaao conlinuar causando grandes danos ao Brasil. |B) Ou o Brasil decide lornar a educaao una prioridade real, e nao apenas relrica ou a lalla, de educaao, conlinuar causando grandes danos ao Brasil. |C) Ou o Brasil decide lornar a educaao, una prioridade real, e nao apenas relrica ou a lalla de educaao conlinuar causando grandes danos ao Brasil. |D) Ou o Brasil decide lornar a educaao una prioridade real e nao apenas relrica, ou a lalla de educaao conlinuar causando grandes danos, ao Brasil. |E) Ou o Brasil decide lornar a educaao, una prioridade real e nao apenas relrica ou a lalla de educaao conlinuar causando grandes danos ao Brasil. 5 A expressao Al algun lenpo alrs |L.32) pode, no lexlo, ser subsliluida por oulra, equivalenle, sen se coneler erro de nalureza granalical ou discursiva. Assinale-a. |A) al h algun lenpo |B) al h algun lenpo alrs |C) algun lenpo alrs |D) h algun lenpo alrs |E) a algun lenpo 6 Sc ?% se e/cc///-.-m |L.23-24) Assinale a allernaliva en que, allerando-se o percenlual, coneleu-se HUUR de concordncia verbal. |A) S !,9 se enconlrava |B) S 29 se enconlravan |C) S ! se enconlrava |D) S 3 se enconlravan |E) S 0,29 se enconlravan 7 A palavra /e//.e/s-ces |L.35) pode ser subsliluida, no lexlo, sen prejuizo de senlido, por: |A) lhanezas. |B) probidades. |C) sublerlgios. |D) lisuras. |E) incorrupes.
5
10
15
20
25
30
35 4 Professor I | Prova Objetiva de Educao Artstica 8 Conparando-se a gralia das siglas OCDE, Saeb e CTE, percebe-se que, no lexlo, oplou-se pela lendncia noderna de uso de naisculas ou ninsculas. Assinale a allernaliva en que, seguindo essa lendncia, a gralia da sigla QmR seria possivel. |A) Uerj |B) PDC |C) F |D) Ulrj |E) BDES 9 ^ ce/o//- //esc-c-.e/ e. oem .-/ sobs///o// cs -/o-/s mes//es jPHGLGDTXH e/es /c/em se -ccse//-/Jc. |L.24-26) Assinale a allernaliva en que a subsliluiao da expressao - meJ/J- oe allera o senlido do lrecho acina. |A) A pergunla inescapvel : quen vai subsliluir os aluais neslres proporao que eles loren se aposenlando` |B) A pergunla inescapvel : quen vai subsliluir os aluais neslres ao nesno lenpo en que eles loren se aposenlando` |C) A pergunla inescapvel : quen vai subsliluir os aluais neslres lora de que eles loren se aposenlando` |D) A pergunla inescapvel : quen vai subsliluir os aluais neslres ao passo que eles loren se aposenlando` |E) A pergunla inescapvel : quen vai subsliluir os aluais neslres conlorne eles loren se aposenlando` 10 Assinale a allernaliva en que a palavra lenha seguido regra de acenluaao dislinla das denais. |A) paises |L.7) |B) ndio |L.!2) |C) cenrio |L.!3) |D) reas |L.23) |E) presligio |L.32) 11 ccmc c/-//c-me//e /-c H[LVWHP es//mo/cs c-/- c/cco/-/ ess- c-//e//- c ce/-//c ccJe/- //c-/ c////cc /cs c/c\/mcs Jec -/cs |L.!7-!9) Assinale a allernaliva que QmR poderia subsliluir o verbo H[LVWHP no lrecho acina, sob pena de se incorrer en inadequaao granalical. |A) h de haver |B) hao de exislir |C) haver |D) deven haver |E) houve Texlo 1DVHDUDGDOLQJXDJHP curioso que, sendo a linguagen una laculdade inerenle aos hunanos, dela lenhanos ainda un conhecinenlo nuilo inperleilo. Ouero relerir-ne linguagen proprianenle dila, e nao ao uso do lerno en aplicaes nelalricas ou de senlido exlensivo, quando nos relerinos linguagen dos geslos, das cores, dos sinais de lrnsilo e correlalos. O prineiro engano o que nos leva a reduzir a linguagen ao doninio da lingua, islo , penelrar nos doninios da linguagen linilar-se a saber una lingua. Desde cedo, precisanos nos convencer de que nao lalanos s con a lingua, h a necessidade de cullivar oulros saberes, lao inporlanles e necessrios para cunprir a lunao prineira da linguagen, que a conunicaao enlre pessoas, presenles ou ausenles. ao exisle enlre os dilerenles saberes un nais inporlanle que o oulro, j que lodos concorren para a perleila conunicaao, lraduzindo conhecinenlos, nolicias, desejos, senlinenlos, ordens e o que nos vai no espirilo e na alna. Esl claro e os anligos j a punhan en prineiro lugar na grade curricular nais anliga do Ocidenle que a granlica a que precisanos doninar anles das denais, nao porque seja a nais inporlanle, nas sin a que serve de inslrunenlal, de nalria-prina para a exleriorizaao dos oulros saberes. Por granlica, nao ne reliro ao conpndio granalical, a una descriao do lalar, e sin a una lcnica, a un saber lalar, insliluido por una lradiao. |...) |(YDQLOGR%HFKDUD. n: /e./s/- ///o- /c//ooes-, ano nnero 2, oulubro/novenbro de 2005) 12 F co//csc oe VHQGRDOLQJXDJHPXPDIDFXOGDGHLQHUHQWH DRV KXPDQRV Je/- /e//-mcs -//J- om cc//ec/me//c mo//c /mce//e//c |L.!-3) Assinale a allernaliva que poderia subsliluir a oraao grilada no lrecho acina sen prejuizo de nalureza granalical ou sennlica. |A) cono a linguagen una laculdade inerenle aos hunanos |B) enquanlo losse a linguagen una laculdade inerenle aos hunanos |C) porquanlo seja a linguagen una laculdade inerenle aos hunanos |D) enbora seja a linguagen una laculdade inerenle aos hunanos |E) se losse a linguagen una laculdade inerenle aos hunanos 13 En una descriao do lalar |L.25-26), houve a subslanlivaao do verbo /-/-/, exenplo de un processo de lornaao de palavras conhecido cono derivaao inprpria. Assinale a allernaliva en que se enconlre oulro caso de derivaao inprpria. |A) A nae j havia servido a janla. |B) Eslvanos pronlos para o alaque. |C) Esse porqu nao nos salislaz. |D) Toda nanha ouvianos o canlo dos pssaros. |E) O nelr una boa opao de lransporle. 14 En Ouero relerir-ne linguagen proprianenle dila... |L.3), usou-se correlanenle o acenlo grave que indica o lenneno da crase. Assinale a allernaliva en que lenha ocorrido equivoco no seu enprego, por acrscino ou onissao. |A) O curso vai de 7h a !!h. |B) Senpre que nos lalanos lace a lace, nelhor nos enlendenos. |C) Vanos Sanla Calarina dos nossos anlepassados. |D) Coslanos de bile a cavalo. |E) A nae do aluno qual enconlranos onlen nos enlregou os docunenlos. 15
20
25
5
10 5 Professor I | Prova Objetiva de Educao Artstica 15 Assinale a allernaliva en que a preposiao lenha valor sennlico dilerenle do que ocorre en insliluido SRU una lradiao |L.27) |A) Ele linha agido por anor. |B) A ilha eslava cercada de lubares. |C) Ele loi levado pelas ondas. |D) Ele enconlrou o anbienle inleslado de inselos. |E) O episdio regislrado pelos nossos olhos loi eslarrecedor. 16 A palavra m-/e//-c//m- |L.24) loi gralada correlanenle, con hilen, por se lralar de un subslanlivo conposlo. Tanbn se enprega o hilen con prelixos en algunas siluaes vocabulares. Assinale a allernaliva en que houve HUUR na gralia da palavra por ausncia de hilen. |A) socioeconnico |B) anliinllanalrio |C) subunano |D) nalsucedido |E) ullrassonogralia 17 En nao SRUTXH seja a nais inporlanle |L.22-23), loi enpregado correlanenle o porqu. Cono isso conslilui una grande diliculdade ao se conpor un lexlo escrilo, essencial que lodo prolessor passe exenplos correlos aos seus alunos. Assinale a allernaliva en que lenha havido HUUR no enprego de una das lornas do porqu. |A) Os alunos pergunlan por qu, e os prolessores responden. |B) Sabenos a razao por que lonos escolhidos. |C) Porque lonos os escolhidos vanos deixar os oulros deriva` |D) Ele nen se nanileslou, por qu` |E) Os alunos senpre queren saber porque, denlre lanlos assunlos, juslo aquele loi cair na prova. Texlo
18 O lexlo una lirinha do desenhisla auricio de Sousa e envolve dois personagens inlanlis conuns en suas hislrias: Cebolinha e Anjinho. Assinale a expressao popular que nelhor idenlilique a alilude de Cebolinha no llino quadrinho. |A) sanlo de casa nao laz nilagres |B) sanlo de pau oco |C) despir un sanlo para veslir oulro |D) lazer o sanlo |E) ler sanlo lorle 19 a palavra ^/////c, o sulixo -inho pode denolar leiao carinhosa. o porlugus do Brasil, conun que esse sulixo, dependendo do conlexlo de seu uso, assuna variadas signilicaes. Assinale a allernaliva en que o uso do sulixo -inho ou sua llexao alribui leiao deprecialiva palavra. |A) O copo esl cheiinho. |B) Filha, al quando vai agenlar essa vida de prolessorinha` |C) Ven c, rapidinho. |D) Filhinho, laa isso para sua naezinha. |E) Chegue nais perlo, neu bichinho. 20 As inagens a seguir sao, respeclivanenle, dos pinlores J. Segura, Cndido Porlinari e Alberlo Codoy.
inagen ! inagen 2 inagen 3 1mR correlo alirnar, pela leilura das inagens !, 2 e 3, que: |A) a inagen !, en conparaao con a 2 e a 3, apresenla lraos realislas de represenlaao. |B) as inagens 2 e 3 lrazen indicios de sensualidade. |C) a inagen 2 apresenla una ligura de nulher personalizada. |D) a inagen 3 len inlenao caricalural. |E) sonenle na inagen ! a ligura hunana aparece desconlexlualizada de anbienle. 60NhE6IMENI08 FEA0I608 21 Da Lei de Direlrizes e Bases da Educaao acional |9394/96) enanan direlrizes para os dilerenles niveis de ensino, allerando alguns aspeclos da lei anlerior. Denlre os aspeclos nodilicados, eslao as dilerenles nodalidades de educaao, cono, por exenplo, a educaao bsica, que, de acordo con a nova lei, conpe-se de: |A) educaao de jovens e adullos, educaao inlanlil e educaao indigena. |B) ensino ndio, educaao inlanlil, educaao anbienlal e prolissional. |C) ensino lundanenlal, ensino ndio e ensino superior. |D) ensino ndio, ensino lundanenlal e educaao inlanlil. |E) educaao do canpo, educaao prolissional e ensino lundanenlal. 22 Una perspecliva crilica de curriculo nos pernile perceber que as siluaes escolares ensinan, aln dos conledos convencionais, relaes inplicilas de auloridade, organizaao espacial, padres de casligo e reconpensa, enlin, aliludes, conporlanenlos e valores ligados s relaes sociais da escola, relaes enlre prolessores e alunos, enlre alunos e alunos, elc. O lrecho acina caracleriza un conceilo de curriculo denoninado: |A) acadnico. |B) ocullo. |C) lornal. |D) crilico. |E) olicial. 6 Professor I | Prova Objetiva de Educao Artstica 23 Dependendo da concepao que se len de educaao e de escola, enlende-se planejanenlo e, por conseguinle, o processo de elaboraao de un projelo polilico-pedaggico na escola de lorna dilerenle. Dadas as siluaes abaixo, classilique-as en |!), se corresponderen a un planejanenlo lradicional, e |2), se corresponderen a un planejanenlo parlicipalivo. | ) a escola A, reuniran-se direlores, prolessores, represenlanles de alunos, luncionrios e conunidade. O grupo senliu os problenas da realidade, produziu una proposla de superaao dos problenas verilicados, avaliou sua prpria prlica e props una srie de aes a lin de salislazer as necessidades enconlradas. | ) a escola B, os direlores reuniran-se con os prolessores, visando elaboraao do projelo polilico-pedaggico da escola. Aps eslabeleceren os resullados esperados, relacionaran os processos a seren eslabelecidos para a consecuao desses resullados. Ao linal, o projelo loi apresenlado aos alunos, luncionrios e nenbros da conunidade. | ) Enlendendo o planejanenlo cono processo de lranslornaao de idias en aao, a conunidade escolar da escola C organizou una srie de enconlros, visando elaboraao de seu projelo polilico-pedaggico. Os narcos siluacionais, doulrinais e operalivos loran eslabelecidos e, aps diagnslico da siluaao enconlrada, loi eslabelecida una progranaao a ser cunprida. A seqncia correla, de cina para baixo, : |A) !, 2, ! |B) !, 2, 2 |C) 2, !, ! |D) 2, !, 2 |E) 2, 2, ! 24
Una das queixas de pais e prolessores diz respeilo lalla de concenlraao do adolescenle nas larelas escolares. Para Vigolski, se o neio anbienle nao desaliar, exigir e eslinular o inleleclo do adolescenle, o processo que leva ao pensanenlo conceilual poder se alrasar ou nesno nao se conplelar. Porlanlo, o pensanenlo conceilual una conquisla que depende nao sonenle do esloro individual, nas lanbn do conlexlo en que o sujeilo se insere. O pensanenlo conceilual diz respeilo aos evenlos: |A) nao direlanenle acessiveis observaao ou aao inediala, sao os conhecinenlos sislenalizados, adquiridos nas inleraes escolarizadas. |B) elaborados a parlir da observaao, nanipulaao e vivncia direla da criana ou do adolescenle no anbienle escolar e en dilerenles espaos sociais. |C) conslruidos na experincia pessoal, concrela e colidiana dos sujeilos que aprenden, sao os conhecinenlos esponlneos. |D) psicolgicos dos sujeilos que passan por un processo de escolarizaao, cuja nenria len un papel essencial nesse processo. |E) aprendidos por neio de un lreinanenlo necnico, longo e conplexo, lransnilido pelo prolessor ao aluno en laboralrio de ensino. 25 O Arl. !3 da Lei de Direlrizes e Bases da Educaao acional |Lei 9.394) prescreve quais deven ser as incunbncias dos docenles na sua aluaao prolissional. Assinale a opao que esl, segundo esse arligo, en discordncia con os papis que os prolessores deven desenpenhar. |A) parlicipar da elaboraao da proposla pedaggica do eslabelecinenlo de ensino |B) elaborar e cunprir plano de lrabalho, segundo a proposla pedaggica da escola |C) zelar pela aprendizagen dos alunos, diversilicando os procedinenlos de ensino, quando necessrio |D) eslabelecer eslralgias de avaliaao dilerenciada para os alunos de nenor rendinenlo |E) ninislrar os dias lelivos e horas-aula eslabelecidos, aln de parlicipar inlegralnenle dos periodos dedicados ao planejanenlo, avaliaao e ao desenvolvinenlo prolissional 26 F c/ec/sc oe c -/o/c -c/e/J- - ceso/s-/ em m-/s Je om- /c//e /e/s//-/ c oe /c/ /e/e.-//e /e/-c/c/-/ -s ///c/m-ces cb//J-s c-/- c/cJoc// om /e\/c Je ceso/s- /ece/Je/Jc Jc -sso//c - se/ ceso/s-Jc e ccss/.e/ c//e//-/c c-/- /-ce/ e///e./s/-s e c/-//c-/ cs J-Jcs cb//Jcs c/cco/-/ /e/e/e/c/-s em J//e/e//es /c//-/s em ///mes ccmc-/-/ -s ///c/m-ces cb//J-s c-/- -c/ese//-/-s /om sem//-//c c/cJoc// om /e\/c |nlroduao aos Parnelros Curriculares acionais) O lexlo acina, relirado do docunenlo de inlroduao dos PC, aponla para delerninadas capacidades que ln sido lradicionalnenle excluidas do ensino, cono a revisao do lexlo escrilo, a argunenlaao conslruida, a conparaao dos dados, a verilicaao, a docunenlaao e a organizaao, enlre oulros. Esse lrecho aponla para a nudana de enloque proposla pelos PC en relaao aos conledos curriculares: ao invs de un ensino en que o conledo seja vislo cono lin en si nesno, o que se prope un ensino en que o conledo seja vislo cono neio para que os alunos desenvolvan as capacidades. O lrecho cilado acina caracleriza un lipo de conledo delinido nos PC cono: |A) procedinenlal. |B) aliludinal. |C) conceilual. |D) nenorislico. |E) laclual. 27 O lracasso escolar pode ser enlendido a parlir de dilerenles perspeclivas. Sob a perspecliva das polilicas educacionais, lal lenneno len sido relacionado aos allos indices de reprovaao e evasao nas escolas de ensino lundanenlal en lodo o Brasil. En relaao prlica pedaggica, o lracasso escolar len sido juslilicado, especialnenle, pelas prlicas avalialivas exislenles nas escolas que reloran as dilerenas enlre as classes sociais. De acordo con o lrecho acina, podenos enlender que as lenlalivas de alleraao do quadro de lracasso escolar ln sido inplenenladas a parlir de polilicas que visan a: |A) allernalivas s prlicas curriculares exislenles. |B) nudanas no sislena de avaliaao das escolas brasileiras. |C) planejanenlos de projelos polilico-pedaggicos nais inlegradores. |D) prlicas nais inclusivas de alunos con necessidades educalivas especiais. |E) eslruluras nais llexiveis de concepao de curriculos escolares. 7 Professor I | Prova Objetiva de Educao Artstica 28 ^ c//--c cc//oJc Je om- escc/- -ss/m /mcce - /e/c/mo/--c Jc seo co///co/c /cm-Jc es/e cc/ce//c /- so- ccmc/ee/s-c m-/s -mc/- /oJ-/ - c-/- J- escc/- /mc//c- /-mbem co.// me///cs me///-s scc/eJ-Jes Je b-///c c-/s m-es |3DXOR)UHLUH) O cc/se//c Je escc/- e ccmo//J-Je e om- /eo//-c oe Je.e//- e\/s/// em /cJ-s -s escc/-s ce/c me/cs om- .ec cc/ mes ^ J//e/c/- c/ec/s- c/es/-/ cc//-s -cs c-/s e - ccmo//J-Je scb/e c oe e/- Jec/Je /- escc/- e scb/e c oe cs c/c/essc/es e/s//-m O /em/c es/- em c/ccessc e/e//c/-/ e e\/s/em Jo-s c/-c-s cc/cc//e/Jc |-RmR%DSWLVWD%DVWRV) Os lrechos acina reproduzidos pressupen una organizaao _____ da escola, ben cono una geslao escolar _____. Assinale a allernaliva que preenche, correlanenle, as lacunas acina. |A) lcnico-inslrunenlal / denocrlica |B) denocrlica / parlicipaliva |C) parlicipaliva / lcnico-inslrunenlal |D) produlivisla / denocrlica |E) lcnico-inslrunenlal / produlivisla 29 Una prlica inlerdisciplinar esl sendo baslanle preconizada nos dias aluais, en que j se percebe una nudana no paradigna de conslruao do conhecinenlo. O lrabalho inlerdisciplinar revela concepes e posluras dilerenles do lrabalho disciplinar. Assinale a alirnaliva que QmR inclui esses principios/prlicas. |A) Parle do principio de que nenhuna lorna de conhecinenlo , en si nesna, racional. Tenla, pois, o dilogo con oulras lornas de conhecinenlo. |B) aria, prolessora de Ceogralia, e Alberlo, prolessor de Educaao Fisica, procuran relacionar os conledos de seus canpos de saber quando lrabalhan con a nesna lurna. |C) Fundanenla-se na inlerpenelraao de disciplinas dilerenles, nanlendo obrigalorianenle a especilicidade de seus canpos conceiluais. |D) Parle do principio de que o paradigna doninanle, por si s, nao d conla de quesles aluais. |E) a escola A, a escolha de un lena gerador possibililou que os prolessores lrabalhassen conjunlanenle, inprinindo un novo olhar ao conhecinenlo. 30 Se o aluno considerado un receplor passivo dos conledos que o docenle sislenaliza, suas lalhas, seus argunenlos inconplelos e inconsislenles nao sao considerados senao algo indesejvel e digno de un dado de reprovaao. Conlrarianenle, se inlroduzinos a problenlica do erro nuna perspecliva dialgica |...), enlao o erro lecundo e posilivo, un elenenlo lundanenlal produao de conhecinenlo pelo ser hunano. o lrecho acina, Jussara Hollnann prope una relaao dialgica na conslruao do conhecinenlo. essa concepao, o aluno nao vislo cono una nera lbula rasa ou un recipienle a ser preenchido de inlornaes a seren nenorizadas. A concepao pedaggica de ensino-aprendizagen en que o prolessor reconhece e nobiliza os conhecinenlos prvios dos esludanles |nesno quando inperleilos), por seren inporlanles lerranenlas de conlexlualizaao, esl idenlilicada con una perspecliva: |A) conporlanenlalisla. |B) inalisla. |C) conslrulivisla. |D) behaviorisla. |E) hunanisla. 60NhE6IMENI08 E8FE6FI608 31 o xico, na dcada de 20, ressurge a lradiao da pinlura nural pr-colonbiana perneada pelo realisno social, pelo expressionisno, pela arle popular e pelas lonles hislricas. Denoninada Pinlura Anericana da Fevolla, exerceu grande inlluncia na arle da Anrica Lalina. Assinale a lese correla. |A) A Senana de 22 resgala con exclusividade a Pinlura de Fevolla na arle de Tarsila do Anaral. |B) O arlisla nais inlluenciado pelo nuralisno nexicano loi Cndido Porlinari. |C) O ovinenlo Pau-Brasil, sob o inpulso de Oswald de Andrade, represenlalivo do realisno social nexicano. |D) ao houve repercussao no Brasil desse novinenlo esllico. |E) O novinenlo concrelisla o que nais se aproxina do realisno social nexicano. 32 a Europa, o acesso denocrlico do pblico s colees parliculares de arle se iniciou aps a Fevoluao Francesa, que lranslornou a coleao real de arle do Palcio do Louvre en Caleria Pblica acional. o sculo XX, o Brasil recebe o ncleo gerador do que seria nais larde o useu acional de Belas Arles, resullanle da polilica cullural desenvolvida por: |A) D. Pedro . |B) D. Pedro . |C) D. Joao V. |D) Barao do Fio Branco. |E) Fui Barbosa. 33 A exposiao Opiniao 65, realizada no A do Fio de Janeiro, consliluiu una das prineiras nanileslaes cullurais conlra o golpe nililar de !964. Os arlislas que parliciparan dessa exposiao rellelian principalnenle a inlluncia: |A) do cubisno. |B) do expressionisno abslralo. |C) do surrealisno. |D) do inpressionisno. |E) da pop arl. 34 Desde a descoberla da Anrica, europeus alirnaran exislir enlre os indios brasileiros a prlica da anlropolagia. Assinale a alirnaliva correla. |A) O canibalisno s exisliu nas lribos desprovidas de cullura. |B) O canibalisno exisliu enlre os indios de cullura que nao dislinguian honens de aninais. |C) A anlropolagia enlre os indios brasileiros loi invenao do europeu colonizador. |D) Enlre algunas lribos brasileiras o canibalisno lazia parle dos leslins de guerra. |E) O canibalisno nunca exisliu en nenhuna cullura hunana. 35 Ao elaborar pareceres sobre a Felorna do Ensino Secundrio e Superior e sobre a Felorna do Ensino Prinrio de Lencio de Carvalho, Fui Barbosa reconhecia, no linal do sculo XX, a necessidade do ensino de arle. Assinale a allernaliva que nelhor lraduz a posiao desse jurisla. |A) o desejo de relornar lradiao colonial do ensino da arle |B) a inlluncia da doulrina do liberalisno |C) a inlluncia da doulrina do nodernisno |D) a inlluncia da doulrina do narxisno |E) o desejo de adequar a educaao aos pressuposlos da educaao pela arle. 8 Professor I | Prova Objetiva de Educao Artstica 36 ndique o arlisla da vanguarda paulisla ligado ao CA |Clube dos Arlislas odernos) que exps desenhos de crianas e loucos na dcada de 30 e pode ser considerado o precursor do /-cce/// pelas aliludes exlravaganles lornadas pblicas en !956 nas ruas de Sao Paulo. |A) Oswald de Andrade |B) Hlio Oilicica |C) elson Leiner |D) vesley Duke Lee |E) Flvio de Carvalho 37 Assinale o none do arlisla lluninense que, en !935, lrabalhou livrenenle o desenho con crianas na Fundaao Osrio, no Fio de Janeiro, e en !944 lundou a Escolinha Parque de Belo Horizonle, ncleo lornador de loda una geraao de arlislas nineiros. |A) illon da Cosla |B) Oswaldo Coeldi |C) Eniliano Di Cavalcanli |D) Alberlo da Veiga Cuignard |E) Cicero Dias 38 Segundo Fayga Oslrower, cinco elenenlos consliluen a linguagen visual: a ////-, a soce///c/e, o .c/ome, a /oc e a cc/. a perspecliva da arlisla, assinale a alirnaliva correla. |A) A linha exisle nalerialnenle en lodo objelo percebido. |B) A linha do horizonle conprova a nalerializaao da linha no espao nalural. |C) As linhas que percebenos nos objelos sao criaes do poder de abslraao da nenle hunana. |D) A linha criaao apenas do arlisla na represenlaao espacial do objelo percebido. |E) A linha criaao exclusiva das vanguardas ps-nodernas. 39 O eslilo ecllico associado ao urbanisno, que se eslrulurava cono cincia noderna, orienla a nodernizaao da cidade do Fio de Janeiro con a aberlura da Avenida Cenlral, enlre !904 e !906. Assinale o none do arquilelo nais signilicalivo e delensor do eslilo ecllico. |A) Villanova Arligas |B) Crandjean do onligny |C) Lcio Cosla |D) Oscar ieneyer |E) Adollo orales de los Fios 40 ^ /m-//--c /-c e ccmc soe/e - e//mc/c/- - /-co/J-Je Je /c/m-/ /m-e/s J- /e-//J-Je. e/- e - /-co/J-Je Je /c/m-/ /m-e/s oe o///-c-ss-m - /e-//J-Je F om- /-co/J-Je Je scb/e/om-//J-Je |*DVWRQ%DFKHODUG) Assinale a opao que deline a nalureza da inagen plslica. |A) o real |B) a liguraao |C) a hislria |D) o ideal |E) a ideologia 41 A respeilo do lrecho nusical abaixo, considere as seguinles alirnalivas:
. H seis lenpos por conpasso. . A unidade de lenpo a colcheia. . O conpasso correspondenle 3/4. Assinale: |A) se nenhuna alirnaliva lor verdadeira. |B) se sonenle a alirnaliva lor verdadeira. |C) se sonenle as alirnalivas e loren verdadeiras. |D) se sonenle as alirnalivas e loren verdadeiras. |E) se lodas as alirnalivas loren verdadeiras. 42 A canao a seguir esl no nodo:
|A) F drico. |B) Bb jnio. |C) F nixolidio. |D) Bb lidio 7 naior. |E) Bb lidio. 43 Considere as seguinles alirnalivas: . A passagen do nodalisno ao lonalisno aconpanha aquela lransiao secular do nundo leudal ao nundo capilalisla. . O sislena lonal vige no arco hislrico que vai de Bach a vagner. . A lornaao gradaliva do lonalisno renonla polilonia nedieval e, por volla do sculo XV, esl plenanenle consliluido. Assinale: |A) se sonenle a alirnaliva esliver correla. |B) se sonenle a alirnaliva esliver correla. |C) se sonenle a alirnaliva esliver correla. |D) se sonenle as alirnalivas e esliveren correlas. |E) se lodas as alirnalivas esliveren correlas. 44 Conplele a escala nenor harnnica:
|A) l e si |B) l e d bequadro |C) l e si |D) l e si |E) l e si 9 Professor I | Prova Objetiva de Educao Artstica 45 Para Dalcroze |!365 !950), o neio pedaggico elicaz para eslinular e conscienlizar a experincia nusical : |A) o canlo colelivo de canes sinples e de anplo conhecinenlo da criana. |B) a conlecao, pela criana, de nalerial didlico concrelo. |C) a lala rilnada de parlendas e adivinhaes. |D) a nanossolla e o d nvel. |E) a vivncia corporal dos elenenlos rilnicos. 46 Felacione as colunas: !. nodinha, lundu 2. Tropicalisno 3. Francisco Alves, Orlando Silva, Carnen iranda | ) Era de Ouro, apogeu da radiolonia | ) Dcada de 60, redeliniao da PB | ) Origens da canao urbana no Brasil A correlaao cerla , de cina para baixo: |A) !, 2 e 3 |B) !, 3 e 2 |C) 2, 3 e ! |D) 3, ! e 2 |E) 3, 2 e ! 47 a prineira nelade do sculo XX, no Brasil, o Canlo Orlenico lazia parle do prograna das escolas prinrias e secundrias. Dilundido por Heilor Villa-Lobos, o projelo do Canlo Orlenico se caraclerizava por: |A) lrabalhar, de naneira indissocivel, o desenvolvinenlo cineslsico e vocal da criana. |B) dilundir idias de colelividade e civisno, valorizando os dons arlislicos a parlir de padres e nodelos da cullura doninanle. |C) dilundir o nlodo coral de Zolln Kodaly e o lrabalho con sollejos proposlo por Edgar villens. |D) preconizar, nas escolas, os principios denocrlicos delendidos pelos arlislas parlicipanles da Senana de Arle oderna. |E) apresenlar oposiao proposla de Cones Jnior expressa na obra O e/s//c J- /0s/c- ce/c me//cJc -/-/,//cc, de !9!5. 48 nlluenciados pelo novinenlo escolanovisla, en expansao na Europa, nsicos e pedagogos nusicais desenvolveran proposlas para o ensino de nsica que se noslraran inovadoras. Denlre esses pedagogos nusicais, podenos cilar Dalcroze, Orll, arlenol e Kodaly. A esse respeilo, analise as alirnalivas a seguir: . Esses aulores lonaran cono base do desenvolvinenlo de suas proposlas nelodolgicas para o ensino da nsica as idias de Peslalozzi e Froebel. . Esses aulores enlendian a escrila cono lalor preponderanle no desenvolvinenlo nusical. . Esses aulores poslulavan que a aao de inprovisar propicia experincias adequadas para a lornaao de conceilos en nsica. Assinale: |A) se sonenle a alirnaliva esliver correla. |B) se sonenle a alirnaliva esliver correla. |C) se sonenle a alirnaliva esliver correla. |D) se sonenle as alirnalivas e esliveren correlas. |E) se lodas as alirnalivas esliveren correlas. 49 O ovinenlo da Educaao alravs da Arle, preconizado pelo ingls Herberl Fead, loi queslionado por arle-educadores norle-anericanos, lais cono E. B. Feldnan, Thonas unro e Elliol Eisner. Tonando as idias de John Dewey cono base, esses esludiosos crilicavan, principalnenle, o seguinle aspeclo daquele ovinenlo: |A) a busca pela racionalizaao dos processos de produao arlislica visando conslruao de un prograna unilicado de ensino. |B) a preocupaao excessiva con a conslruao, pela criana, de conceilos arlislicos que deverian ser expressos en lrabalhos para exposiao. |C) a concepao da arle cono linguagen socialnenle conslruida, resgalando elenenlos da anlropologia social. |D) a aprendizagen arlislica enlendida cono conseqncia aulonlica da naluraao da criana. |E) o pragnalisno das lcnicas de ensino en arle, aplicadas no colidiano da criana con a assislncia de seus pais. 50 uilas sao as dilerenas enlre jogo dranlico e jogo lealral. O jogo lealral len linalidades pedaggicas que possibililan o desenvolvinenlo de una linguagen arlislica, no enlanlo, o jogo lealral pode abarcar: |A) eslrulura dranlica |Ouen` Onde` O qu`). |B) eslrulura lrgica |Ouando` Cono` Onde`). |C) drana social. |D) ausncia de regras. |E) ausncia de jogadores. 51 Oual dos novinenlos polilicos abaixo relacionados, lornado na conjunlura pr-64, loi conduzido por arlislas e inlelecluais escolhendo o caninho da arle popular revolucionria` |A) ovinenlo Fevolucionrio 3 de Oulubro F3 |B) CPC da UE |C) Tropiclia |D) ovinenlo Polilico-sindical |E) ovinenlo Anarquisla Conunisla. 52 a sua obra ///o-em J- e/ce/--c /e-//-/, o pesquisador Jean-Jacques Foubine laz consideraes sobre as opes do direlor lealral al o lin do sculo XX. Essa rellexao noslra que as escolhas esllicas e lcnicas desse prolissional recaian sobre un ideal al cerlo ponlo paradoxal, no que diz respeilo naneira cono ele goslaria que seu espelculo losse vislo e apreendido. Esse objelivo, por nuilo lenpo considerado inerenle prpria essncia do lealro, condicionou loda a evoluao do espelculo ilaliana. Oual alirnaao abaixo represenla nelhor esse ideal` |A) A liberdade plslica de cenrios conposlos de pinluras con pinceladas aparenles e perspeclivas delornadas propunhan un palco expressionisla. |B) Con a adesao de pinlores na criaao cenogrlica, o painel de lundo alaslava o especlador de una realidade, sugerindo-lhe nun plano bidinensional apenas un vago panorana. |C) O ideal prelendido era que o especlador conlundisse a licao do espelculo con a realidade. Para isso, lodo esloro enpenhado era o de canullar os inslrunenlos do lealro. |D) Buscava-se o nesno ideal da cena aberla, cono os lablados da ccmmeJ/- Je/-//e, o lealro nedieval e o palco elisabelano, que olerece perspecliva nais anpla con possibilidades lealrais de exlrena variedade. |E) Todo o esloro enpenhado era o de ronper con a chanada quarla parede. 10 Professor I | Prova Objetiva de Educao Artstica 53 o seu livro /mc/c./s--c c-/- c /e-//c, Viola Spolin apresenla o lpico lransposiao do processo de aprendizagen para a vida diria, en que apresenla inporlanle reconendaao sobre o lreinanenlo do aluno-alor. A esse respeilo, assinale a allernaliva correla. |A) O lreinanenlo lealral deve ser pralicado en casa para que se chegue aos ensaios con o lexlo decorado. |B) Oue se laa uso do espelho buscando o aperleioanenlo das expresses da lace e do corpo exigidas pela criaao lealral. |C) A ulilizaao de naquiagen e ligurino lundanenlal na inprovisaao. |D) enhun lexlo deve ser levado para casa para ser decorado. |E) A experinenlaao nao deve ser larela de casa. 54 O lena O que inporla o processo criador da criana e nao o produlo que realiza, aplicado necanicanenle nas escolas, gerou delornaes e sinplilicaes na idia original do novinenlo que leve, na Escolinha de Arle do Brasil, a lonle principal de disseninaao de suas idias. Esse novinenlo deslocou o loco de alenao na lransnissao de conledos, prprio da educaao lradicional, para o processo de aprendizagen da criana e leve, cono principio: |A) o reconhecinenlo da arle da criana, produzida livrenenle, cono nanileslaao esponlnea e aulo-expressiva. |B) o reconhecinenlo da arle da criana, produzida a parlir de nodelos olerecidos pelo prolessor, cono nanileslaao de un grupo social nais anplo. |C) o reconhecinenlo da arle da criana, produzida por neio de elapas ben delinidas, cono objelo de conhecinenlo. |D) o reconhecinenlo da arle da criana, produzida por neio da inleraao con o adullo ou colega nais experienle, cono rellexao esllica. |E) o reconhecinenlo da arle da criana, produzida por neio de lcnicas especilicas, cono conledo curricular. 55 nala no ser hunano e nanileslaao esponlnea da inleligncia, a capacidade de represenlaao dranlica pode ser enbolada ou desenvolvida na lorna de jogos lealrais inlroduzidos no sislena escolar. Baseando-se nessa prenissa, a pesquisadora lealral ngrid Koudela aponla una direao possivel para o lealro no anbienle escolar. Oual das allernalivas abaixo corresponde a essa indicaao` |A) O lealro deve perseguir lins didlicos, que possan propagar conceilos e/ou canpanhas que surjan das denandas da conunidade escolar, cono quesles de sade, anbienle, lica e oulras. |B) O lealro na escola deve senpre eslar vinculado aos conledos progranlicos das disciplinas. |C) Por neio dos jogos lealrais, os alunos poden ser allabelizados na linguagen de represenlaao dranlica, ao nesno lenpo en que aprenden a lazer a leilura de cenas de lealro que nascen na aao inprovisada, pela conlinua inleraao enlre o palco e a plalia, inicialnenle lornada pelo grupo-classe. |D) Deve-se conear pela dilusao dos conhecinenlos hislricos e lcnicos acerca do lealro para s depois se iniciaren os processos de eslinulo criaao, produao e realizaao lealral. |E) O lealro, ao basear-se no lexlo, alrai para sua responsabilidade o desenvolvinenlo da inleligncia lingislica, por isso deve conslar do prograna de lingua e lileralura. 56 os llinos anos do sculo XX ocorreran lennenos resullanles da revoluao lecnolgica de una inporlncia decisiva para a evoluao do espelculo lealral, na nedida en que conlribuiran para o que designanos cono o surginenlo do encenador. Oual allernaliva abaixo apresenla un desses lennenos` |A) A lologralia, desenvolvida sinullaneanenle por Louis- -Jacques Daguerre e Joseph icphore iepce. |B) A parlir do aperleioanenlo do cineloscpio, os irnaos Augusle e Louis Lunire idealizan o cinenalgralo en !395. |C) Foran descoberlos os recursos da iluninaao ellrica. |D) A revoluao polilica e induslrial na Europa, que lez energir una nova classe ndia. |E) Un inlenso novinenlo crialivo nas arles plslicas inlluenciou decisivanenle a arle lealral. 57 Cullura popular, concebido por conlrasle ao lerno genrico cullura, esl longe de ser un conceilo ben delinido pelas cincias hunanas, gerando o que parece una inlindvel polnica no neio inleleclual. Segundo o aulor Anlnio Auguslo Aranles, preciso pensar a cullura sob un novo prisna. Oual das allernalivas abaixo represenla esse pensanenlo` |A) preciso que se pense a cullura no plural e no presenle e que se parla de una concepao nao nornaliva e dinnica. |B) As esleras de cullura sao, na verdade, alividades especializadas que ln cono objelivo a produao de un conhecinenlo e de un goslo que, parlindo das universidades e das acadenias, sao dilundidos enlre as diversas canadas sociais. |C) Por eslar relacionada s coisas do povo, a cullura popular precisa passar por un processo de relinanenlo que enxugue suas caraclerislicas consideradas inadequadas. |D) Deve-se pensar a cullura popular cono lolclore. |E) As nanileslaes cullurais lradicionais aparecen cono residuo da cullura culla de oulras pocas |s vezes de oulros lugares), lillrada ao longo do lenpo pelas sucessivas canadas da eslralilicaao social. 58 En ^ c//--c Je om c-ce/, enconlranos una dilerenciaao leila pelo aulor enlre geslicular en cena e aquilo que ele chana de aao cnica, pois lao inporlanles cono nover parles do corpo sao os inpulsos inleriores que levan execuao desses novinenlos. Salienla, ainda, que aao nao o nesno que lazer ninica, que nao algo exlerior, nas inlerior. Con base nessas alirnaes, qual a nelhor deliniao de aao cnica para Slanislavski` |A) A aao cnica o resullado do lrabalho rduo de anlise do lexlo e do sublexlo. |B) A aao cnica o novinenlo do corpo para a alna, da perileria para o cenlro, da lorna para aquilo que o alor senle. |C) A aao cnica a sinlese dos objelivos, do superobjelivo e das circunslncias dadas. |D) A aao cnica o novinenlo da alna para o corpo, do cenlro para a perileria, do inlerno para o exlerno, da coisa que o alor senle para a lorna lisica. |E) A aao cnica a oposiao enlre a aao e o pensanenlo. 11 Professor I | Prova Objetiva de Educao Artstica 59 En ^ cc/s//o-c J- ce/sc/-em, o prolessor Trlsov diz a seus alunos que un alor deve ler un corpo expressivo, sensivel, gil e que lhe pernila o exinio conlrole de seus novinenlos. Alirna que necessrio un lreinanenlo dirio, nas que a nedida dos exercicios lundanenlal, pois o objelivo nao lornar-se un allela. A idia alinar o inslrunenlo de lrabalho. Para isso, enunera algunas prlicas. Denlre as allernalivas abaixo relacionadas, qual delas sugerida por ele cono auxiliar no lreinanenlo corporal do alor` |A) acrobacia |B) hallerolilisno |C) arles narciais |D) lisicullurisno |E) lnis de nesa 60 F es//-//c cc/s/-/-/ oe o-/Jc sob/mcs /om c-/cc ce/Jemcs c /cssc Jcm /-/o/-/ Fm .ec Je -//mcs ccmc c//-Jc/es JeJ/c-mc/cs - c/e/e/s/cs-s cc//c/ces (| ^ s/mo/--c /c/-J- e cc/.e/c/c/-/ e es//mo/-J- ce/- -c/ese//--c ce//c- ce/c /-/c Je oe /cs s-c /mccs/-s -ces e c-/-./-s c/esc///-s cc/ om -o/c/ ce/c ce/-//c c//-Jc cc/ om c///c/ ce/- e/ce/--c cc/ceb/J- cc/ om J//e/c/ ce/c /cssc c/cc//c emb-/-c /cssc /e/.cs/smc ce/c cs/c meJ/cc/e e -s /-/s-s //-J/ces oe c-/-//s-m - /css- /-/o/ec- Essa crilica ao nodo de cono os alores, con rarissinas excees, aluavan na sua poca, loi lornulada por un dos grandes pensadores e criadores da arle lealral e publicado en un dos seus livros. Assinale a allernaliva que apresenla o aulor dessa crilica. |A) Brechl |B) Arlaud |C) Craig |D) Crolowski |E) Slanislavski 12 Professor I | Prova Objetiva de Educao Artstica 13 Professor I | Prova Objetiva de Educao Artstica 14 Professor I | Prova Objetiva de Educao Artstica 15 Professor I | Prova Objetiva de Educao Artstica