Materiay do wicze laboratoryjnych z przedmiotu:

Rysunek Techniczny CAD

dr in. Fabian Cybichowski

W opracowaniu wykorzystano pomoc programu AutoCAD 2006 pl oraz ksik: AutoCAD 2005 PL, Andrzej Piko, wydawnictwo Helion, Gliwice 2005. v. 2006.06. 01 1

Spis treci
Wprowadzenie 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Klawiatura i mysz .................................................................................................................................................5 Uruchomienie programu. .....................................................................................................................................6 Elementy ekranu programu AutoCAD 2006. .......................................................................................................6 Menu polece.......................................................................................................................................................7 Paski narzdzi......................................................................................................................................................8 Okna narzdzi ......................................................................................................................................................9 Obszar modelu...................................................................................................................................................10 Globalny ukad wsprzdnych ..........................................................................................................................12 Linia statusu .......................................................................................................................................................13 Linia polece..................................................................................................................................................15 Najczciej uywane skrty polece .............................................................................................................17 Ogldanie rysunku.........................................................................................................................................18 Rysowanie obiektw 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. Wprowadzanie danych w trakcie rysowania..................................................................................................21 Polecenie LINIA .............................................................................................................................................23 Polecenie POLILINIA.....................................................................................................................................24 Polecenie PROSTOKT................................................................................................................................25 Polecenie WIELOBOK...................................................................................................................................26 Polecenia OKRG .........................................................................................................................................27 Polecenie ELIPSA .........................................................................................................................................28 Polecenie UK ...............................................................................................................................................29 wiczenia ......................................................................................................................................................30 Modyfikacja obiektw 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. Wprowadzanie polece edycyjnych ..............................................................................................................32 Metody wyboru obiektw ...............................................................................................................................32 Polecenie WYBIERZ .....................................................................................................................................33 Polecenie WYMA.........................................................................................................................................34 Polecenie PRZESU.....................................................................................................................................34 Polecenie KOPIUJ .........................................................................................................................................35 Polecenie LUSTRO .......................................................................................................................................36 Polecenie OBRT .........................................................................................................................................37 Polecenie SKALA ..........................................................................................................................................38 Polecenie UTNIJ............................................................................................................................................39 Polecenie WYDU.......................................................................................................................................40 Polecenie SZYK.............................................................................................................................................41 wiczenia ......................................................................................................................................................43 Cechy obiektw 35. 36. 37. 38. Warstwy .........................................................................................................................................................46 Polecenie AI_MOLC ......................................................................................................................................51 Polecenie CECHY .........................................................................................................................................51 Polecenie UZGCECHY..................................................................................................................................52 Rysowanie precyzyjne 39. 40. 41. 42. 43. 44. Tryby SKOK oraz SIATKA.............................................................................................................................54 Tryb ORTO ....................................................................................................................................................56 Tryb BIEGUN.................................................................................................................................................57 Tryby OBIEKT i LEDZENIE.........................................................................................................................58 Uchwyty .........................................................................................................................................................60 wiczenia ......................................................................................................................................................61 v. 2006.06. 01 2

Przydatne polecenia 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. Regeneracja rysunku.....................................................................................................................................64 Powtrny wybr polece ...............................................................................................................................65 Cofanie ostatniego polecenia ........................................................................................................................65 Polecenie LUWSYMB....................................................................................................................................65 Polecenie RLSKALA......................................................................................................................................66 Polecenie ODLEGO ...............................................................................................................................66 Polecenie POLE ............................................................................................................................................66 Menu Format ustawienia rysunku .............................................................................................................67 Polecenie OPCJE ..........................................................................................................................................68 Modyfikacja obiektw II 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. Polecenie FAZUJ...........................................................................................................................................72 Polecenie ZAOKRGL ..................................................................................................................................73 Polecenie ROZCIGNIJ ................................................................................................................................74 Polecenie ODSU .........................................................................................................................................75 Polecenie PRZEDU...................................................................................................................................76 Polecenie POCZ........................................................................................................................................77 Kopiowanie z uyciem schowka (clipboard)..................................................................................................78 Tekst i wymiarowanie 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. Wstawianie tekstu - wielewierszy ..................................................................................................................80 Wstawianie tekstu jeden wiersz..................................................................................................................80 Edycja tekstu ................................................................................................................................................80 Cechy tekstu .................................................................................................................................................81 Nazwane style tekstu.....................................................................................................................................82 Menu Wymiarowanie ...................................................................................................................................83 Edycja tekstu wymiarowego ..........................................................................................................................84 Wydruk rysunku 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. Zmienna systemowa MIRRTEXT ..................................................................................................................84 Arkusze wydruku ...........................................................................................................................................86 Rysowanie w arkuszu wydruku .....................................................................................................................89 Wstawianie rzutni do arkusza........................................................................................................................90 Dodatkowe cechy rzutni ................................................................................................................................92 Edycja rysunku wewntrz rzutni ....................................................................................................................93 Cechy warstw zwizane z wydrukiem ...........................................................................................................94 Podgld wydruku w zakadce arkusza...........................................................................................................96 Drukowanie i podgld wydruku w oknie podgldu wydruku..........................................................................96 Przydatne polecenia II 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. Tworzenie bloku.............................................................................................................................................98 Wstawianie bloku.........................................................................................................................................100 Edycja definicji bloku ...................................................................................................................................100 Polecenie SWYBIERZ .................................................................................................................................101 Polecenie RZUTNIE w przestrzeni modelu .................................................................................................102 Menu Express ............................................................................................................................................103 Korzystanie z pomocy programu AutoCAD (klawisz F1).............................................................................104

v. 2006.06. 01

Cz 1 Wprowadzenie

v. 2006.06. 01

1.

Klawiatura i mysz
W tekcie klawisze myszy opisane s wedug nastpujcej konwencji: Dla myszy praworcznej:

pierwszy klawisz myszy (pod palcem wskazujcym)

drugi klawisz myszy

trzeci (rodkowy) klawisz myszy Dla myszy leworcznej odpowiednio:

pierwszy klawisz myszy (pod palcem wskazujcym)

drugi klawisz myszy

trzeci (rodkowy) klawisz myszy W programie AutoCAD funkcje poszczeglnych klawiszy myszy mona zmienia w szerokim zakresie. W programie AutoCAD znak <,> (przecinek) uywany jest do oddzielania kolejnych wsprzdnych punktw, natomiast znak <.> (kropka) uywany jest w uamkach dziesitnych do oddzielania czci cakowitej od czci uamkowej. Moliwe jest rwnie wprowadzanie uamkw prostych w formie A/B, gdzie A i B to dowolne liczby cakowite. W czasie wprowadzania polece do programu AutoCAD klawisze ENTER oraz SPACJA dziaaj w ten sam sposb (potwierdzenie lub przerwanie polecenia). W tekcie oba symbole uywane s zamiennie.

v. 2006.06. 01

2.

Uruchomienie programu.
Aby uruchomi program naley dwukrotnie klikn na ikon programu znajdujc si na pulpicie:

3.

Elementy ekranu programu AutoCAD 2006.

Menu polece paski narzdzi

okna narzdzi

okno rysunku kursor marker ukadu wsprzdnych zakadki modelu i arkuszy paski przewijania linia polece (okno tekstowe) linia statusu z przecznikami

v. 2006.06. 01

4.

Menu polece
Kaskadowe menu polece su zarwno do obsugi programu (ob. menu Plik, Edycja, Format) jak do rysowania i modyfikacji obiektw (menu Rysuj, Zmiana).

v. 2006.06. 01

5.

Paski narzdzi
Przyciski na paskach narzdzi dziaaj tak samo jak w innych aplikacjach systemu Windows. Jeeli kursor zostanie przez chwil zatrzymany nad dowolnym przyciskiem, obok pojawi si chorgiewka z nazw odpowiadajcego mu polecenia.

Oprcz przyciskw na paskach narzdzi znajduj si rwnie okienka (listy rozwijane) pozwalajce na odczyt niektrych waciwoci obiektw.

Warstwy

warstwa w ktrej znajduje si zaznaczony obiekt / aktualna warstwa

Cechy linii

kolor linii

rodzaj linii

grubo linii

styl wydruku

Style

styl tekstu

styl wymiarowania

styl tabeli

Uwaga: Jeeli aden obiekt w rysunku nie jest aktualnie wybrany, okienka cech pokazuj domylne cechy nowo rysowanych obiektw. Aby dokona zmiany wybranej cechy, wystarczy nacisn strzak po prawej stronie okienka i wybra now warto z listy.

v. 2006.06. 01

6.

Okna narzdzi
W menu Narzdzia znajduj si przeczniki widocznoci dodatkowych okien narzdziowych, wraz z odpowiadajcymi im klawiszami skrtw. Najczciej wykorzystywane okno to Cechy (CTRL+1). Mona w nim odczyta oraz zmieni wszystkie cechy zaznaczonych aktualnie obiektw.

v. 2006.06. 01

7.

Obszar modelu
Najwiksz cz okna programu zajmuje obszar modelu. W rzeczywistoci jest on jakby oknem, przez ktre widzimy fragment trjwymiarowego ukadu wsprzdnych w ktrym umieszczane s poszczeglne elementy rysunku. Trjwymiarowo przestrzeni rysunku jest widoczna dopiero po wybraniu odpowiedniego kierunku obserwacji. Standardowo na dwuwymiarowy rysunek patrzymy wzdu wektora rwnolegego do trzeciej osi (Z), w kierunku przeciwnym do kierunku tej osi.

W rysunkach dwuwymiarowych trzecia wsprzdna zawsze powinna by rwna zeru ( Z=0 ), w przeciwnym wypadku niektre polecenia edycyjne nie bd dziaa poprawnie. v. 2006.06. 01 10

Poniej pokazano ten sam rysunek ogldany z innego kierunku ni domylny.

Na tym rysunku wida trjwymiarowy marker ukadu wsprzdnych, wraz z kierunkami poszczeglnych osi (o Z skierowana w gr).

v. 2006.06. 01

11

8.

Globalny ukad wsprzdnych

W przestrzeni modelu zdefiniowany jest Globalny Ukad Wsprzdnych o jednoznacznie okrelonym pocztku i kierunku osi, w ktrym kady punkt ma unikalne wsprzdne. Najczciej s one przedstawiane w ukadzie kartezjaskim w formacie (X, Y, Z) (lub ( (X, Y) dla rysunku dwuwymiarowego). Symbole X, Y, Z oznaczaj odlego punktu od pocztku ukadu wsprzdnych mierzone wzdu odpowiedniej osi.

W rysunkach dwuwymiarowych niekiedy wygodniej jest skorzysta z ukadu biegunowego, podajc wsprzdne w formacie (L < ) gdzie L oznacza odlego punktu od pocztku ukadu wsprzdnych, ' oznacza kt mierzony w paszczynie XY pomidzy osi X a prost przechodzc przez pocztek ukadu wsprzdnych i rozwaany punkt.

Podobnie do biegunowego zdefiniowany jest trjwymiarowy sferyczny ukad wsprzdnych, omwiony szerzej w pomocy programu AutoCAD.

v. 2006.06. 01

12

9.

Linia statusu
Na samym dole okna programu wywietlana jest linia statusu. Po lewej stronie wywietlane s aktualne wsprzdne kursora.

Klikajc na to pole mona cyklicznie: wyczy wywietlanie (liczby staj si jasno szare i przestaj by uaktualniane), wczy wsprzdne wzgldne (w trakcie rysowania obiektw wywietlane s wsprzdne mierzone wzgldem ostatnio wskazanego punktu najwygodniejszy tryb), wczy wsprzdne bezwzgldne (cay czas wywietlane s wsprzdne mierzone wzgldem pocztku ukadu wsprzdnych jest to tryb domylny). Reszta linii statusu wypeniona jest przecznikami, ktre steruj trybami pracy programu.

SKOK SIATKA ORTO BIEGUN OBIEKT LEDZENIE DYN SZEROKO MODEL

- przecza przyciganie kursora do umownej siatki punktw - przecza wywietlanie siatki punktw pomocniczych (nie musz by one tosame z punktami wykorzystywanymi w trybie SKOK) - przecza przyciganie kursora do prostych pionowej lub poziomej przechodzcych przez ostatnio wskazany punkt (tylko w czasie wprowadzania polecenia) - przecza przyciganie kursora do zdefiniowanego pku prostych przechodzcych przez ostatnio wskazany punkt (tylko w czasie wprowadzania polecenia) - przecza przyciganie kursora do punktw charakterystycznych obiektw - przecza korzystanie z trybu ledzenia - przecza korzystanie z trybu dynamicznego wprowadzania danych - przecza wywietlanie szerokoci linii - w zakadkach Arkuszy przecza pomidzy przestrzeni modelu i papieru

Uwaga: Kady z wymienionych trybw rysowania wprowadza do programu dodatkowe moliwoci lub ograniczenia, wczenie wszystkich znacznie utrudnia prac z programem. W praktyce najwygodniej jest wyczy wszystkie z wyjtkiem trybu OBIEKT oraz ograniczy zakresu dziaania trybu OBIEKT do kilku wybranych punktw charakterystycznych (opisane w dalszej czci). Niektre z pozostaych trybw (ORTO, BIEGUN, LEDZENIE) s rwnie bardzo przydatne, ale powinny by wczane tylko na czas ich wykorzystywania.

v. 2006.06. 01

13

Sposb dziaania wikszoci przecznikw okrelony jest dodatkowymi ustawieniami, ktre mona zmieni i wybierajc z menu kontekstowego polecenie klikajc na przecznik drugim klawiszem myszy Ustawienia. Okno ustawie mona rwnie wywoa wybierajc z menu Narzdzia polecenie Ustawienia rysunkowe lub wpisujc w linii polece USTAWIENIARYS. W oknie ustawie mona na przykad zmieni gsto siatek uywanych w trybach SKOK i SIATKA, zdefiniowa pk prostych wykorzystywanych w trybie BIEGUN lub wybra punkty charakterystyczne aktywne w trybie OBIEKT.

v. 2006.06. 01

14

10. Linia polece

Wszystkie polecenia programu mog by wprowadzane w linii polece znajdujcej si w dolnej czci ekranu. Wikszo polece w penej formie odpowiada nazwom umieszczonym w menu, jednak w praktyce uywa si skrtw zdefiniowanych w specjalnym pliku konfiguracyjnym. Na przykad polecenie LINIA mona wywoa wpisujc liter L i potwierdzajc klawiszem ENTER lub SPACJA. Korzystanie ze skrtw polece wpisywanych w linii polece znacznie przypiesza prac z programem (rwnie w porwnaniu z korzystaniem z przyciskw na paskach narzdzi). Standardowy zestaw skrtw mona obejrze wybierajc z menu Narzdzia podmenu Adaptacja i polecenie Edycja parametrw programu (acad.pgp), ktre powoduje otwarcie tekstowego pliku konfiguracyjnego.

Poprzez nacinicie klawisza F2 moliwe jest wywietlenie okna tekstowego, w ktrym mona przeledzi histori rysunku (wszystkie polecenia) od momentu jego otwarcia. Powrt do rysunku nastpuje przez ponowne wcinicie klawisza F2 lub zamknicie okna tekstowego. Uwaga: W linii polece wywietlane s rwnie dodatkowe informacje zwizane z aktywnym poleceniem, z tego wzgldu wysoko linii polece powinna wynosi co najmniej 3 linie. v. 2006.06. 01 15

Poniej pokazano fragment pliku acad.pgp programu AutoCAD 2006 PL

v. 2006.06. 01

16

11. Najczciej uywane skrty polece

Poniej podano najczciej uywane skrty polece, zdefiniowane domylnie w programie: E FA K KRE L LUS U ML NF OB OBS OD ODL ODT O OP PR PL POL PRO PRZE PRS PW RE REW RLS R ROZC S SPL ST SZ DT US UT UZG WA WT T WA WBO WYD WY ZA Z ELIPSA FAZUJ KOPIUJ GKRESKUJ LINIA LUSTRO UK MLINIA NFRAGM OBRT OBSZAR ODSU ODLEGO ODTEKST OKRG OPCJE PIERCIENIE PLINIA POLE PROSTOK PRZEDU PRZESU PORZWY REGEN REGENW RLSKALA ROZBIJ ROZCIGNIJ SKALA SPLAJN STYL SZYK TEKST USU UTNIJ UZGCECHY WARSTWA WTEKST WTEKST WARSTWA WIELOBOK WYDU WYMA ZAOKRGL ZOOM

v. 2006.06. 01

17

12. Ogldanie rysunku

W programie AutoCAD sposb sterowania wywietlaniem rysunku na ekranie komputera jest bardzo intuicyjny, zbliony do sposobu pracy z tradycyjnym rysunkiem umieszczonym na desce krelarskiej. Aby zrozumie zasady kierujce ogldaniem rysunku najlepiej wyobrazi sobie, e obraz wywietlany na ekranie komputera to fragment duego rysunku ogldany przez obiektyw aparatu fotograficznego. Aby obejrze ssiedni fragment rysunku przesuwamy rysunek przed obiektywem aparatu.

Do tego celu suy polecenie NFRAGM (skrt NF). Po jego wywoaniu kursor myszki jest wywietlany jako apka, ktr moemy chwyci i przesun rysunek. Polecenie NFRAGM mona take wywoa naciskajc odpowiedni przycisk na pasku narzdzi. Jeeli korzystamy z myszki trzyklawiszowej, to rysunek mona przesuwa przez nacinicie i przytrzymanie trzeciego przycisku (w dowolnym momencie, bez wywoywania polecenia NFRAGM).

Aby zmieni wielko ogldanych elementw trzeba si zbliy lub oddali od rysunku (lub zmieni dugo ogniskowej obiektywu).

Do tego celu suy polecenie ZOOM (skrt Z). Jeeli myszka wyposaona jest w keczko w miejscu trzeciego przycisku i jest ono skonfigurowane jako intellizoom, to moe ono zosta wykorzystane do przybliania i oddalania rysunku (w dowolnym momencie, bez wywoywania polecenia ZOOM).

v. 2006.06. 01

18

Po wywoaniu polecenia ZOOM w linii polece wywietlane s dodatkowe opcje: [Wszystko/Centrum/Dynamiczny/Zakres/Poprzedni/Skala/Okno/Obiekt] <szybki> OKNO - domylnie polecenie ZOOM dziaa w trybie Okno. W tym trybie wskazanie dwch punktw na ekranie jednoznacznie definiuje okno, ktrego zawarto zostanie powikszona w taki sposb, aby zajmowaa cay ekran.

SZYBKI

- opcja umieszczona w nawiasach trjktnych (w tym przypadku <szybki>) uruchamiana jest po naciniciu klawisza ENTER (lub SPACJA); polecenie ZOOM-SZYBKI pozwala na dynamiczne zmienianie odlegoci hipotetycznego obiektywu od rysunku; po wywoaniu polecenia kursor myszy jest wywietlany jako lupa, a jego przeciganie w gr lub w d przy jednoczesnym przytrzymaniu pierwszego klawisza myszy powoduje zmian sposobu wywietlania rysunku (odpowiednio bliej lub dalej); w trakcie trwania tego polecenia mona korzysta z trzeciego klawisza myszki do przesuwania rysunku, - wywoanie opcji ZAKRES spowoduje wywietlenie wszystkich obiektw zawartych w rysunku w maksymalnym powikszeniu, - opcja WSZYSTKO dziaa podobnie do polecenia ZAKRES z t rnic, e w nowym oknie oprcz wszystkich obiektw zawarte s rwnie granice rysunku (zdefiniowany przez uytkownika prostoktny obszar, w nowym rysunku metrycznym jest to prostokt o wymiarach arkusza A3 [420,297], zaczepiony w pocztku ukadu wsprzdnych), - po wywoaniu tej opcji naley wskaza punkt, ktry znajdzie si na rodku ekranu oraz now wysoko okna (w jednostkach rysunku); aktualna wysoko okna jest wywietlana w nawiasach trjktnych i moe by szybko wybrana klawiszem ENTER (lub SPACJA), - tryb dziaania polecenia ZOOM pozostawiony dla zapewnienia kompatybilnoci z poprzednimi wersjami AutoCADa, obecnie rzadko uywany, - wybr tej opcji powoduje powrt do poprzedniego widoku, - umoliwia podanie wspczynnika skali w linii polece, w formacie Nx (na przykad 2x oznacza przyblienie po ktrym wszystkie obiekty bd wywietlane jako 2 razy wiksze, 0.5x oznacza oddalenia po ktrym wszystkie obiekty bd wywietlane jako dwukrotnie mniejsze. - wywietla jeden lub wicej wybranych obiektw w najwikszym moliwym powikszeniu, w rodku obszaru graficznego; mona wybra obiekty przed lub po uruchomieniu polecenia ZOOM,

ZAKRES WSZYSTKO

CENTRUM

DYNAMICZNY POPRZEDNI SKALA

OBIEKT

v. 2006.06. 01

19

Cz 2 Rysowanie obiektw

v. 2006.06. 01

20

13. Wprowadzanie danych w trakcie rysowania

Narysowanie obiektu w programie AutoCAD wymaga wprowadzenia wsprzdnych punktw i wymiarw/ktw charakterystycznych (np. promie okrgu, kt uku). Wprowadzanie punktw Wskazywanie myszk - wsprzdne punktu mog zosta wprowadzone przez kliknicie pierwszym klawiszem myszki w dowolnym miejscu okna rysunku; jest to szczeglnie przydatne, gdy korzystamy z punktw charakterystycznych wczeniej narysowanych obiektw,

Wsprzdne bezwzgldne - w linii polece mona wprowadzi wsprzdne punktu w formacie X,Y; moe to by przydatne na przykad w trakcie rysowania wykresw,

Wsprzdne wzgldne

- wsprzdne poprzedzone znakiem <@> odnoszone s do wsprzdnych poprzednio wprowadzonego punktu; jeeli na przykad po wskazaniu myszk pierwszego punktu odcinka wpiszemy wsprzdne drugiego jako @60,10, to zostanie narysowany odcinek pomidzy dwoma punktami odlegymi o wektor [60,10],

jeeli wykorzystamy wsprzdne biegunowe, na przykad @10<45, to moemy narysowa odcinek o okrelonej dugoci i pod zadanym ktem do osi X,

Kierunek odlego

- jeeli po wskazaniu pierwszego punktu przesuniemy kursor w wybranym kierunku, a w linii polece wpiszemy odlego (na przykad 50) i potwierdzimy wykonanie polecenia klawiszem ENTER, to kolejny punkt zostanie wstawiony na prostej o kierunku wskazanym przez przesunicie kursora, w odlegoci podanej w linii polece (bardzo wygodne w poczeniu z trybami ORTO i BIEGUN).

v. 2006.06. 01

21

Wprowadzanie odlegoci Klawiatura Myszka - odlego (promie lub rednic okrgu, dugo boku wieloboku) mona wprowadza z klawiatury w linii polece potwierdzajc dane klawiszem ENTER - odlego mona rwnie wprowadzi wskazujc dwa punkty na ekranie; odlego pomidzy tymi punktami zostanie zmierzona i wprowadzona do polecenia (rzadko uywane, najczciej niepraktyczne)

Wprowadzanie ktw Klawiatura Myszka - kty (dugo uku, kt obrotu) mona wprowadza z klawiatury w linii polece potwierdzajc dane klawiszem ENTER - w przypadku niektrych polece mona wprowadza kt klikajc pierwszym klawiszem myszki na ekranie; pierwsza prosta definiujca kt to o X, druga okrelana jest na podstawie poprzednio wskazanego i aktualnie wskazywanego punktu (rzadko uywane, najczciej niepraktyczne) Domylnie w programie AutoCAD kty dodatnie odkadane s przeciwnie do wskazwek zegara. uk o kcie (90) jest lustrzanym odbiciem uku o kcie (-90). Jest moliwe przeczenie kierunku odkadania ktw, jednak nie jest to zalecane ze wzgldu na powszechno stosowania ustawie domylnych.

Uwagi:

v. 2006.06. 01

22

14. Polecenie LINIA

Menu Rysuj - Linia Linia polece: LINIA (skrt L) Polecenie LINIA pozwala na narysowanie odcinka lub wielu odcinkw tworzcych aman. Po wybraniu polecenia naley poda pierwszy punkt odcinka wskazujc go na ekranie lub podajc wsprzdne z klawiatury. Po wprowadzeniu pierwszego punktu mona wskazywa (lub wpisywa) kolejne punkty lub skorzysta z opcji Cofaj aby anulowa wprowadzenie poprzedniego punktu. Po wprowadzeniu co najmniej trzech punktw mona skorzysta z opcji Zamknij w celu zamknicia rysowanej na ekranie amanej (polecenie jest automatycznie zamykane). Przerwanie polecenie klawiszem ENTER, SPACJA lub Escape. Uwagi: W trakcie rysowania w linii polece wywietlane s dostpne w danej chwili opcje polecenia, zmieniajce si po wprowadzeniu kadej porcji danych. Aby wybra jedn z opcji wywietlanych w linii polece nie trzeba wpisywa caej nazwy, wystarczy wpisa liter wyrnion jako dua (np. Cofaj = C, Zamknij = Z). Komentarze wywietlane w linii polece stanowi cenne podpowiedzi, dziki temu rysowanie przypomina nieco dialog z programem. wiczenie: Narysowa odcinki i linie amane przedstawione na rysunku korzystajc z polecenia LINIA. Ostatni odcinek naley narysowa korzystajc z opcji Zamknij.

v. 2006.06. 01

23

15. Polecenie POLILINIA

Menu Rysuj - Polilinia Linia polece: POLILINIA (skrt PL) Polecenie POLILINIA dziaa podobnie do polecenia LINIA, rnica dotyczy gownie typu powstajcych w ten sposb obiektw - polilinia posiada dodatkow cech szeroko. W trybie rysowania polilinii mona rysowa take uki, a poszczeglne segmenty polilinii po zakoczeniu polecenia stanowi jeden obiekt. wiczenie: Po wczeniu opcji SKOK i SIATKA narysowa figur przedstawion na rysunku wykorzystujc polecenie POLILINIA

v. 2006.06. 01

24

16. Polecenie PROSTOKT

Menu Rysuj - Prostokt Linia polece: PROSTOK (skrt PRO) Polecenie PROSTOK suy do rysowania prostoktw. W domylnym trybie rysowania wymiary prostokta okrela si wskazujc dwa przeciwlege naroniki, narysowanego w ten sposb boki prostokta bd odpowiednio pionowe i poziome. Po wskazaniu pierwszego punktu mona wybra opcj Wymiary, ktra umoliwia wprowadzenie wymiarw bokw prostokta w linii polece. Opcja oBrt pozwala na rysowanie prostoktw obrconych wzgldem osi pionowych/poziomych. Prostokt jest zamknit polilini i posiada dodatkowe cechy charakterystyczne dla tego obiektu (np. szeroko). W trakcie rysowania dostpne s dodatkowe opcje dotyczce sposobu rysowania prostokta, omwione szerzej w pomocy programu AutoCAD. wiczenie: 1. Narysowa grup prostoktw jak na rysunku (punkty wskazywane myszk wyrniono czerwonymi markerami)

2. Narysowa prostokt o wymiarach 150x250, obrcony o kt 45 wzgldem osi X ukadu wsprzdnych. W tym celu po wskazaniu pierwszego punktu naley wybra opcj oBrt, wpisa z klawiatury zadany kt, nastpnie wybra opcj Wymiary, wpisa z klawiatury wymiary prostokta, na koniec okreli na ekranie kierunek odoenia prostokta (kliknicia pierwszym klawiszem myszy z odpowiedniej strony).

Uwaga: Parametr Obrt jest zapamitywany (dla kadego rysunku) i powrt do domylnej wartoci 0 wymaga ustawienia tej opcji w trakcie rysowania kolejnego prostokta.

v. 2006.06. 01

25

17. Polecenie WIELOBOK

Menu Rysuj - Wielobok Linia polece: WIELOBOK (skrt WBO) Polecenie WIELOBOK umoliwia rysowanie wielobokw foremnych o zadanej liczbie bokw i okrelonych wymiarach. Dostpne metody rysowania wielobokw umoliwiaj podanie iloci bokw oraz w zalenoci od wybranego trybu rysowania: dugoci boku, rodka i promienia okrgu w ktry wielobok jest wpisany lub rodka i promienia okrgu na ktrym wielobok jest opisany. Wielobok jest zamknit polilini i posiada dodatkowe cechy charakterystyczne dla tego obiektu. wiczenie: Narysowa kwadrat, trjkt i szeciokt korzystajc z polecenia WIELOBOK i metod rodek-wpisany, rodek-opisany i bok. Na rysunku pokazano kolejno wskazywania punktw dla kadej z metod.

2 1

2 1

2 1

rodek - wpisany

2 1

2 1

2 1

rodek - opisany

bok

v. 2006.06. 01

26

18. Polecenia OKRG

Menu Rysuj Okrg - opcje Linia polece: OKRG (skrt O) Okrgi mog by rysowane rnymi metodami, w ktrych podaje si na przykad rodek i promie okrgu, dwa punkty lece p przeciwnych stronach okrgu lub dwie styczne do okrgu i jego rednic. Zestawienie wszystkich metod pokazano w poniszej tabeli. Jednej metody (styczny, styczny, styczny) nie mona w prosty sposb wywoa z klawiatury, a jedynie z menu Rysuj Okrg Styczny, styczny, styczny. wiczenie: Narysowa obiekty wyrnione na niebiesko, nastpnie skonstruowa okrgi jak na rysunku korzystajc z odpowiednich metod rysowania okrgu

R = 10 1

R = 20 1

rodek promie
2

D = 20 1

D = 40 1

rodek rednica
2

2 punkty

2
1 1

2 3

3 punkty
3

styczny styczny promie

2

R = 15

v. 2006.06. 01

27

19. Polecenie ELIPSA

Menu Rysuj Elipsa - opcje Linia polece: ELIPSA (skrt E) Korzystajc z polecenia ELIPSA mona narysowa elips (jedn z dwch metod, rednica promie lub rodek promie promie), uk eliptyczny bdcy wycinkiem elipsy lub okrg izometryczny. wiczenie: 1. Narysowa elips obiema dostpnymi metodami.

3 1 2

3 1 2

rednica 1 - rednica 2

rodek - promie 1 - promie 2

2. Narysowa uk eliptyczny obiema dostpnymi metodami (w drugim przypadku w oparciu o narysowany wczeniej prostokt) Uwaga: Wskazujc kty pocztkowy i kocowy naley pamita o domylnym kierunku odkadania ktw w programie AutoCAD uk eliptyczny zostanie nakrelony przeciwnie do wskazwek zegara pomidzy wskazanymi ktami.

5 3 1 2 5 3 1 2

rednica 1 - rednica 2

rodek - promie 1 - promie 2

v. 2006.06. 01

28

20. Polecenie UK
Menu Rysuj uk - opcje Linia polece: UK (skrt U) Polecenie UK pozwala na narysowanie uku. Kady uk ma rodek (rodek okrgu na ktrym jest opisany), pocztek, koniec i promie. Dostpne metody rysowania ukw (z wyjtkiem metody kontynuacja) zestawiono w poniszej tabeli. Z linii polece metod kontynuacja mona wybra naciskajc klawisz ENTER po wybraniu polecenia UK (nie jest to wyrnione w linii polece). Uwaga: W przypadku podawania punktw pocztkowego i kocowego uku zostanie on nakrelony przeciwnie do wskazwek zegara. wiczenie: Narysowa uki przedstawione w tabeli odpowiednimi metodami.

3 punkty
3

2 3

pocztek rodek koniec

pocztek rodek kt

1 2

pocztek rodek ciciwa

pocztek koniec kt
1

pocztek koniec zwrot

1 2

pocztek koniec promie

rodek pocztek koniec

1 2

rodek pocztek kt

2 1

rodek pocztek ciciwa

v. 2006.06. 01

29

21. wiczenia
Narysowa nastpujce obiekty: a. prostokt o wymiarach 60 na 40 b. trjkt rwnoboczny o boku rwnym 30 c. uk o promieniu 20 i kcie 180 d. trzy wsprodkowe okrgi o promieniach 5, 10, 20 e. obiekt przedstawiony na rysunku

2 1 2

2 1

15

10

10

20

10

30

v. 2006.06. 01

15

30

Cz 3 Modyfikacja obiektw

v. 2006.06. 01

31

22. Wprowadzanie polece edycyjnych

Edycj obiektw mona rozpocz na dwa sposoby: wpisa polecenie, a nastpnie wewntrz polecenia wybra obiekty, lub najpierw wybra obiekty a potem polecenie. W obu przypadkach w trakcie wyboru mona dodawa lub usuwa obiekty ze zbioru wskazanych obiektw, a zakoczenie wyboru obiektw i przejcie do dalszych opcji (klub zakoczenie polecenia) nastpuje przez nacinicie klawisza ENTER. W dalszej czci opisywany bdzie pierwszy sposb, w ktrym najpierw wybieramy polecenie edycyjne, a potem wskazujemy obiekty. W tym trybie mona swobodnie korzysta ze wszystkich metod wyboru obiektw.

23. Metody wyboru obiektw

Program AutoCAD oferuje kilka metod wyboru obiektw. Aby zobaczy wszystkie dostpne metody wystarczy wybra dowolne polecenie edycyjne (np. WYMA), wpisa w linii polece znak zapytania ? i potwierdzi klawiszem ENTER. W linii polece zostan wywietlone dostpne metody wyboru (mona take wpisa polecenie WYBIERZ i ?). Wybr kolejnego obiektu (grupy obiektw) powoduje dodanie go do zbioru wybranych obiektw. Obiekty mona usuwa ze zbioru wskaza przytrzymujc klawisz SHIFT na klawiaturze lub korzystajc z metody Usu. Wybrane obiekty s na ekranie wyrnione lini przerywan (ustawienia domylne). Dostpne metody: Okno/oStatni/prZecicie/RAmka/WSzystko/Krawd/OWbok/ZWbok/Grupa/Dodaj/Usu/Wiele/Poprzedni/Cofaj/ Auto/Jeden Uwaga: W linii polece lista metod wywietlana jest z bdem. Zamiast metody Usu wywietlane jest usuWyspy (poprawnie dziaa Usu) Tryby Auto i Dodaj s domylnie aktywne. Auto - wskazanie powoduje wybr obiektu; wskazanie pustego obszaru wewntrz lub na zewntrz obiektu ustala pierwszy naronik okna definiowanego za pomoc metody Ramka; domylnie aktywny - wybiera wszystkie obiekty znajdujce si wewntrz lub przecinajce prostokt okrelony dwoma naronikami; jeli wierzchoki prostokta zostan okrelone od prawej strony do lewej, metoda Ramka dziaa tak samo jak metoda Przecicie, w przeciwnym przypadku dziaa ona tak samo jak metoda Okno - wybiera wszystkie obiekty znajdujce si w caoci wewntrz prostokta zdefiniowanego przez dwa punkty (przeciwlege naroniki); w trakcie wyboru prostokt jest wypeniony transparentnym kolorem niebieskim - wybiera obiekty znajdujce si w obszarze przecicia zdefiniowanym przez dwa punkty (przeciwlege naroniki prostokta); przecicie wyboru wywietlone jest jako kreskowe lub inaczej podkrelone, aby odrni je od okna wyboru; w trakcie wyboru prostokt jest wypeniony transparentnym kolorem zielonym - wybiera obiekty cakowicie zawarte w zdefiniowanym wieloboku (jak opcja Okno); wielobok taki moe mie dowolny ksztat z tym zastrzeeniem, e jego boki nie mog si styka lub przecina; ostatni segment wielokta jest rysowany automatycznie po naciniciu klawisza ENTER - wybiera obiekty zarwno wewntrz okna o ksztacie wieloboku, jak i przecinajce jego granice (jak opcja przecicie); wielobok taki moe mie dowolny ksztat z tym zastrzeeniem, e jego boki nie mog si styka lub przecina; ostatni segment wielokta jest rysowany automatycznie po naciniciu klawisza ENTER - wybiera wszystkie obiekty przecinajce krawd wybierajc; opcja Krawd jest podobna do ZWbok z wyjtkiem tego, e krawd nie jest zamknita i moe si przecina - wybiera wszystkie obiekty w rysunku oprcz tych, ktre znajduj si na warstwach zablokowanych - wybiera poprzednio utworzony zbir wskaza; poprzedni zbir wskaza zostaje wyczyszczony przez usuwanie obiektw z rysunku - wybiera ostatnio utworzony, widoczny obiekt 32

RAmka

Okno

prZecicie

OWbok

ZWbok

Krawd

WSzystko Poprzedni oStatni v. 2006.06. 01

Cofaj Dodaj Usu

- anuluje wybr obiektu ostatnio dodanego do zbioru wskaza - przecza na metod Dodaj: wybrane obiekty mog zosta dodane do zbioru wskaza po uyciu dowolnej metody wyboru obiektw; domylnie aktywny - przecza na metod Usu: obiekty mog zosta usunite z aktualnego zbioru wskaza po uyciu dowolnej metody wyboru obiektw. Zamiast korzystania z trybu Usu mona nacisn i przytrzyma klawisz SHIFT wybierajc pojedyncze obiekty - wybiera wszystkie obiekty nalece do podanej grupy - umoliwia okrelenie wielu punktw bez wyrniania obiektw, co przyspiesza proces wybierania w przypadku zoonych obiektw - przecza na metod Pojedynczy: wybiera pierwszy obiekt lub zbir obiektw zamiast kontynuowa zgaszanie dalszych wyborw

Grupa Wiele Jeden

24. Polecenie WYBIERZ

Menu Linia polece: WYBIERZ Polecenie WYBIERZ pozwala na korzystanie z wszystkich trybw wyboru obiektw bez wybranego polecenia edycyjnego. Jest ot wygodne np. w trakcie zmiany cech obiektw za pomoc list rozwijanych umieszczonych na paskach menu lub za pomoc okna narzdziowego Cechy. Po poprawnym zamkniciu polecenia (klawiszem ENTER) mona wybra ponownie te same obiekty w innym poleceniu korzystajc z metody Poprzedni. wiczenie: Narysowa kilka obiektw jak na rysunku, lub otworzy plik rys. 2 modyfikacja.dwg. Wybra obiekty korzystajc z rnych trybw. Opisy punktw wyrnione na czerwono pokazuj kolejno wskazywania punktw (naronikw okna wyboru). Aby zrezygnowa z wyboru obiektw (i tym samym anulowa wprowadzane polecenie) naley nacisn klawisz ESCAPE.

1
metoda Auto metoda RAmka (Okno)

2
metoda RAmka (prZecicie)

metoda Krawd

metoda OWbok

metoda ZWbok

v. 2006.06. 01

33

25. Polecenie WYMA

Menu Zmiana Wyma Linia polece: WYMA (skrt WY) Usuwa wybrane obiekty z rysunku.

26. Polecenie PRZESU

Menu Zmiana Przesu Linia polece: PRZESU (skrt PRS) Przesuwa wybrane obiekty o wektor okrelony przez dwa punkty (pocztek i koniec przesunicia). Nacinicie ENTER zamiast wpisania wsprzdnych pierwszego (lub drugiego) punktu spowoduje wybranie trybu <przesunicie> i zinterpretowanie wsprzdnych jako wsprzdnych wektora przesunicia. Dla przykadu wpisanie 2,3 w trybie przesunicie powoduje przesunicie wybranych obiektw o 2 jednostki wzdu osi X i 3 jednostki wzdu osi Y (zgodnie z kierunkami osi). wiczenie: Narysowa obiekty pokazane na rysunku po lewej stronie, nastpnie przesun je tak aby uzyska rysunek pokazany z prawej strony. W trakcie wskazywania punktw naley skorzysta z trybu OBIEKT.

40

40

30

40

40 40

Uwaga: Nawet w tak prostym poleceniu warto zwraca uwag na dialog umieszczany przez program w linii polece. Po wybraniu i potwierdzeniu wyboru obiektw opcja <przesunicie> wywietlana jest w nawiasach trjktnych jako domylna (do jej wywoania wystarczy nacisn klawisz ENTER). Czytajc dialogi mona si w prosty sposb nauczy obsugi nowych polece.

v. 2006.06. 01

34

27. Polecenie KOPIUJ

Menu Zmiana Kopiuj Linia polece: KOPIUJ (skrt K) Tworzy kopi wybranych obiektw. Dziaa podobnie jak polecenie Przesu. Domylnie umoliwia tworzenie wielu kopii w oparciu o ten sam punkt bazowy, aby przerwa dziaanie polecenia naley nacisn klawisz ENTER. wiczenia: Narysowa omiobok i okrg w jego wierzchoku. Skopiowa okrg we wszystkie wierzchoki wieloboku. Narysowa okrg, utworzy trzy kopie odlegociach 60 od siebie (jak na rysunku). W trakcie wskazywania punktw naley skorzysta z trybu OBIEKT.

60

v. 2006.06. 01

60

35

28. Polecenie LUSTRO

Menu Zmiana Lustro Linia polece: LUSTRO (skrt LUS) Tworzy lustrzane odbicie fragmentu rysunku. Po wybraniu dwch punktw osi odbicia naley wybra, czy obiekty rdowe maja zosta wymazane z rysunku. wiczenie: Narysowa aman wyrnion kolorem granatowym, nastpnie utworzy kopi zachowujc orygina. Jako punkty osi odbicia wskaza koce amanej.

v. 2006.06. 01

36

29. Polecenie OBRT

Menu Zmiana Obrt Linia polece: OBRT (skrt OB) Obraca wybrane obiekty wok punktu bazowego o zadany kt (najczciej wpisywany z klawiatury). W trakcie wpisywania polecenia mona wybra opcj Kopiuj, co spowoduje pozostawienie oryginau. Opcja Odniesienie umoliwia okrelenie pod jakim ktem wzgldem osi X ma by uoony odcinek wskazany na rysunku (Uwaga: kolejno wskazywania punktw ma wpyw na kierunek odkadania kta). wiczenia: Narysowa kwadrat o boku rwnym 40 i bokach rwnolegych do osi ukadu wsprzdnych. Utworzy dwie kopie, a nastpnie obrci kwadraty o kty odpowiednio 30, 45 i 60.

60

45

Narysowa dowolny obiekt i obrci go tak, aby jeden z jego bokw by rwnolegy do osi X (kierunek = 0) wykorzystujc opcj Odniesienie.

30

2 1

nie iesie dn

v. 2006.06. 01

37

30. Polecenie SKALA

Menu Zmiana Skala Linia polece: SKALA (skrt S) Suy do zmiany wielkoci obiektu (grupy obiektw). Wskazany punkt bazowy okrela punkt, wzgldem ktrego wybrane obiekty bd skalowane. Wspczynnik skali wikszy od jednoci powiksza obiekty, mniejszy od jednoci pomniejsza obiekty. W trakcie wprowadzania polecenia mona wybra opcj Kopiuj, co spowoduje pozostawienie oryginau. Zamiast wprowadza wspczynnik skali mona wybra opcj Odniesienie, ktra skaluje wskazane obiekty wedug stosunku dugoci odniesienia (dwa punkty wskazane na rysunku) do podanej nowej dugoci. wiczenia: Narysowa, a nastpnie zmodyfikowa poniszy rysunek za pomoc polecenia SKALA.

80

30 10

40

20

15

x2 x1.5 x1.5

Uwaga:

Wspczynnik skali moe zosta podany jako uamek prosty: np. 1/2, 3/4.

Narysowa ponisze obiekty, nastpnie zmodyfikowa ich rozmiar korzystajc z opcji Odniesienie.

v. 2006.06. 01

7,5

10

30

38

31. Polecenie UTNIJ

Menu Zmiana Utnij Linia polece: UTNIJ (skrt UT) Umoliwia usunicie czci obiektu z rysunku, w oparciu o wskazane krawdzie tnce. W trakcie polecenia najpierw naley wybra krawdzie tnce (jeden lub wiele obiektw, nacinicie klawisza ENTER spowoduje wybranie wszystkich wywietlanych obiektw bez ich wyrnienia), potwierdzi wybr klawiszem ENTER, nastpnie wskaza fragmenty ktre powinny zosta usunite (ucite). Domylnie aktywna jest metoda wskazywania obiektw Auto, wewntrz polecenia mona wybra take metody Krawd i Przecicie. Po wybraniu krawdzi tncych dostpne s nastpujce opcje: Krawd Przecicie Rzut krawdziE - wybr obiektw do ucicia metod Krawd - wybr obiektw do ucicia metod Przecicie - umoliwia przycinanie do rzutu krawdzi tncych na paszczyzn (rysunek 3D) - okrela, czy obiekt jest ucinany tylko przez krawd tnc, ktra go przecina na rysunku (Bezrozcigania), czy take przez jej przeduenie, na przykad prost na ktrej ley wybrany odcinek (Zrozciganiem); domylnie aktywna jest opcja Bezrozcigania - usuwa wybrane obiekty; opcja ta pozwala w wygodny sposb usun zbdne obiekty bez opuszczania polecenia UTNIJ - cofa ostatni zmian wprowadzon przez polecenie UTNIJ

Wyma Cofaj wiczenie:

Narysowa kilka odcinkw przecinajcych okrg, nastpnie uci je wykorzystujc krawd okrgu.

Uwaga: Przytrzymanie klawisza SHIFT w trakcie wyboru obiektw do ucicia spowoduje wykonanie polecenia WYDU (polecenie opisane w nastpnym punkcie)

v. 2006.06. 01

39

32. Polecenie WYDU

Menu Zmiana Wydu Linia polece: WYDU (skrt WYD) Umoliwia przeduenie istniejcego obiektu (na przykad odcinka lub uku) do wskazanych krawdzi wyduenia (krawdzi obwiedni). W trakcie polecenia najpierw naley wybra krawdzie obwiedni (jeden lub wiele obiektw, nacinicie klawisza ENTER spowoduje wybranie wszystkich wywietlanych obiektw bez ich wyrnienia), potwierdzi wybr klawiszem ENTER, nastpnie wskaza elementy ktre powinny zosta wyduone. Domylnie aktywna jest metoda wskazywania obiektw Auto, wewntrz polecenia mona wybra take metody Krawd i Przecicie. Po wybraniu krawdzi obwiedni dostpne s nastpujce opcje: Krawd Przecicie Rzut krawdziE - wybr obiektw do wyduenia metod Krawd - wybr obiektw do wyduenia metod Przecicie - umoliwia wyduanie do rzutu obwiedni na paszczyzn (rysunek 3D) - okrela, czy obiekt jest ucinany tylko przez krawd obwiedni, ktra go przecina na rysunku (Bezrozcigania), czy take przez jej przeduenie, na przykad prost na ktrej ley wybrany odcinek (Zrozciganiem); domylnie aktywna jest opcja Bezrozcigania - cofa ostatni zmian wprowadzon przez polecenie WYDU

Cofaj wiczenie:

Narysowa kilka odcinkw przecinajcych okrg (poleceniem LINIA), nastpnie wyduy je do krawdzi okrgu.

Uwagi:

W przypadku wybrania obwiedni po obu stronach obiektu (jak w powyszym przykadzie) o kierunku wyduenia decyduje punkt, w ktrym wskaemy obiekt do wyduenia. Przytrzymanie klawisza SHIFT w trakcie wyboru obiektw do wyduenia spowoduje wykonanie polecenia UTNIJ

v. 2006.06. 01

40

33. Polecenie SZYK

Menu Zmiana Szyk Linia polece: SZYK (skrt SZ) Otwiera okno dialogowe Szyk. Aby utworzy szyk prostoktny, naley wybra obiekty (przycisk po prawej stronie u gry), a nastpnie poda ilo i odlego (odpowiednio w poziomie i w pionie) wierszy i kolumn. Mona take poda kt obrotu szyku (domylnie zero). Odlegoci oraz kt mona wpisa z klawiatury lub wprowadzi wskazujc punkty na ekranie (wygodne przy konstruowaniu szyku w oparciu o obiekty istniejce w rysunku) korzystajc z odpowiednich przyciskw po prawej stronie pl wpisywania.

Aby utworzy szyk koowy, naley wybra obiekty (przycisk po prawej stronie u gry), a nastpnie poda rodek szyku oraz (w zalenoci od metody) liczb elementw, kt wypenienia, kt midzy elementami. Punkt obrotu oraz kty mona wpisa z klawiatury lub wprowadzi wskazujc punkty na ekranie. Dodatkowo mona zdecydowa, czy obiekty bd obracane podczas kopiowania.

v. 2006.06. 01

41

wiczenia: Utworzy grupy obiektw jak na rysunkach, korzystajc z polecenia SZYK (na niebiesko zaznaczony jest orygina, na czarno obiekty utworzone poleceniem SZYK).

20

30

-180
20 40

-180
20 40

v. 2006.06. 01

30

42

34. wiczenia
Narysowa obiekty przedstawione na rysunkach: 1. rozpocz rysowanie LINII w punkcie 250,150 2. narysowa odcinek o dugoci 100 poziomo w kierunku przeciwnym do osi X (np. w trybie ORTO wskazujc kierunek i podajc odlego z klawiatury) 3. narysowa odcinek o dugoci 50, pionowo w d 4. narysowa odcinek o dugoci 150, poziomo w lewo 5. narysowa odcinek o dugoci 50, pionowo w d 6. narysowa odcinek o wymiarach: x = 100, y = 50 wpisujc z klawiatury wsprzdne wzgldne (@100,-50) 7. narysowa odcinek o dugoci 150, poziomo w prawo 8. narysowa ostatni odcinek korzystajc z opcji Zamknij

1. narysowa prostokt o bokach 10x10 2. utworzy szyk prostoktny, 5 kolumn, 5 wierszy, obie odlegoci =20, obrt 45.

v. 2006.06. 01

43

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Narysowa okrg o promieniu 70, rodek w punkcie 0,0 ukadu wsprzdnych Narysowa prostokt o wymiarach 100,10, pierwszy wierzchoek w punkcie 0,0 Utworzy trzy kopie prostokta (polecenie KOPIUJ lub SZYK), przesunicie 0,20 Obrci wszystkie cztery prostokty o kt 30 wzgldem punktu 0,0 Przyci czci prostoktw wystajce z okrgu na pomoc polecenia UTNIJ Wykona polecenie OBRT z opcj Kopia dla pozostaoci prostoktw, obrt o 180 wzgldem punktu 0,0

v. 2006.06. 01

44

Cz 4 Cechy obiektw

v. 2006.06. 01

45

35. Warstwy
Obiekty rysowane w programie AutoCAD mog by umieszczane w warstwach. Warstwy najatwiej opisa jako przezroczyste folie na ktrych rysowane s fragmenty rysunku, uoone jedna na drugiej. Kadej warstwie mona przypisa nastpujce cechy: Stan Nazwa Widoczno Blokada Zamknicie Kolor Rodzaj linii Szeroko Styl wydruku Drukuj Opis - jedna z warstw jest aktualn, nowo rysowane obiekty umieszczane s w tej warstwie - nazwa wpisywana przez uytkownika - steruje widocznoci warstwy (obiektw w warstwie) - umoliwia zablokowanie warstwy (warstwa jest niewidoczna i nie jest regenerowana, co przyspiesza prac z programem) - umoliwia zamknicie warstwy (obiekty w tej warstwie s widoczne, ale nie mona ich modyfikowa - domylny kolor obiektw w warstwie - domylny rodzaj linii obiektw w warstwie - domylna szeroko linii obiektw w warstwie - styl wydruku obiektw w warstwie - okrela, czy warstwa ma by drukowana - komentarz wpisywany przez uytkownika

Do zarzdzania warstwami suy okno dialogowe Meneder cech warstw, uruchamiane z menu Format lub z linii polece poleceniem WARSTWA (WA).

v. 2006.06. 01

46

Warstwy wykorzystuje si do funkcjonalnego podzielenia obiektw w rysunku, a take do wyodrbnienia obiektw o wsplnych cechach, takich jak rodzaj linii czy szeroko linii. Na przykad w prostym projekcie instalacji wentylacji mechanicznej wygodnie jest korzysta z nastpujcych warstw:

Dziki takiemu podziaowi mona w kadej chwili ukry cz podkadu budowlanego, (np. wymiarowanie i opisy) aby uatwi sobie rysowanie, bd te ukry niektre linie wentylacyjne i wydrukowa pozostae. Obiekty, ktre maj by krelone rnymi grubociami lub rodzajami linii, powinny by umieszczane w oddzielnych warstwach. Numer dodany na pocztku nazwy warstwy pozwala na sterowanie sposobem sortowania warstw, co znacznie uatwia poruszanie si w rysunkach o duej iloci warstw (moe ich by nawet kilkadziesit). Rne kolory warstw stanowi istotn pomoc w trakcie rysowania, kolory na wydruku mog by ustalone oddzielnie. Warstwa 0 jest warstw narzdziow, w tej warstwie nie naley umieszcza elementw rysunku. Nie mona zmieni nazwy tej warstwy.

v. 2006.06. 01

47

Aktualna warstwa (w ktrej umieszczane s nowo rysowane obiekty) wywietlana jest na pasku menu w grnej czci ekranu. Mona j zmieni wybierajc now warstw z listy rozwijanej. Klikajc odpowiednie symbole przy nazwach warstw mona zmienia widoczno, blokowa i zamyka warstwy.

wiczenie: Otworzy okienko Meneder cech warstw (polecenie WARSTWA (WA) Utworzy nastpujce warstwy: 1 linia ciga 2 linia przerywana 3 linia osiowa Zmieni kolory, rodzaje i szerokoci linii odpowiednich warstw, tak aby uzyska efekt pokazany poniej.

(opis na nastpnej stronie)

v. 2006.06. 01

48

Aby zmieni kolor linii, naley klikn na jej obecny kolor i wybra nowy kolor z palety.

Aby zmieni rodzaj linii, naley klikn na obecny rodzaj linii (domylnie Continuous) i wybra nowy rodzaj linii z listy. Aby doda do listy nowy rodzaj linii, trzeba nacisn na przycisk Wczytaj i wybra rodzaj linii do wczytania.

Szeroko linii zmienia si wybierajc now szeroko z listy rozwijanej.

v. 2006.06. 01

49

Narysowa po kilka obiektw w kadej warstwie.

Wczenie trybu wywietlania SZEROKO (przycisk na linii statusu) spowoduje wywietlanie szerokoci linii.

Wyczy widoczno warstwy 1 linia ciga.

Uwaga:

Szeroko linii wywietlana w oknie Model stanowi jedynie pomoc w rysowaniu i nie odpowiada rzeczywistej szerokoci linii na wydruku. Rzeczywiste szerokoci linii wywietlane s w zakadkach arkuszy. 50

v. 2006.06. 01

36. Polecenie AI_MOLC

Linia polece: AI_MOLC Pasek narzdzi Warstwy.

Zmienia aktualn warstw. Po wybraniu polecenia naley wskaza obiekt, ktrego warstwa ma by aktualn.

37. Polecenie CECHY

Menu Narzdzia Cechy Linia polece: CECHY (skrt CE) Klawisze CTRL+1 (wcza i wycza okno CECHY) Wykonanie tego polecenia otwiera okno cech obiektw. Jeeli aden obiekt nie jest w danej chwili wybrany, to wprowadzone zmiany bd dotyczy nowo wprowadzanych obiektw.

W oknie dialogowym Cechy mona zmienia wszystkie waciwoci obiektw. Niektre z nich (te najczciej uywane) mona zmieni w prosty sposb wybierajc now warto z list rozwijanych na paskach menu w grnej czci ekranu.

warstwa

kolor linii

rodzaj linii

grubo linii

styl wydruku

Korzystanie z cechy Jak Warstwa pozwala najbardziej efektywnie wykorzysta moliwoci menedera warstw, naley w miar moliwoci unika nadawania obiektom cech innych ni Jak Warstwa. v. 2006.06. 01 51

38. Polecenie UZGCECHY

Menu Zmiana Uzgodnij cechy Linia polece: UZGCECHY (skrt UZG) To polecenie suy do kopiowania cech wybranego obiektu i przypisania ich innym obiektom. Po wybraniu polecenia naley wskaza kursorem obiekt rdowy (kursor zmieni si na pdzel), nastpnie wskazywa kolejne obiekty docelowe. wiczenie: Wprowadzi polecenie UZGCECHY, jako obiekt rdowy wskaza jeden z okrgw, jako obiekty docelowe wszystkie pozostae obiekty.

v. 2006.06. 01

52

Cz 5 Rysowanie precyzyjne

v. 2006.06. 01

53

39. Tryby SKOK oraz SIATKA

Przycisk SKOK na pasku stanu Klawisz F9 Przycisk SIATKA na pasku stanu Klawisz F7

W trybie rysowania SKOK kursor przycigany jest do niewidocznej siatki punktw, zdefiniowanej w opcjach trybu. Aby zmieni opcje trybu, naley klikn drugim klawiszem myszy rozwijanego polecenie Ustawienia. na przycisk trybu i wybra z menu

v. 2006.06. 01

54

W trybie rysowania SIATKA w granicach rysunku wywietlana jest siatka punktw. Siatka punktw trybu SIATKA nie musi si pokrywa z niewidoczn siatk punktw trybu SKOK.

Uwagi:

Ustawienie kta obrotu w tym oknie dialogowym dotyczy trybw SKOK, SIATKA i ORTO. Tryby SKOK i SIATKA wygodnie jest uywa razem. W typowych rysunkach budowlanych tryby SKOK i SIATKA s rzadko wykorzystywane. SIATKA wywietlana jest tylko w granicach rysunku. Aby zmieni granice rysunku (domylnie obszar o wymiarach kartki A3 420297) naley wybra z menu Format polecenie Granice rysunku i wskaza dwa naroniki definiujce nowe granice (najpierw lewy dolny). Granice rysunku s minimalnym obszarem powikszanym w poleceniu ZOOM Wszystko.

wiczenie: Narysowa poniszy rysunek przy wczonych trybach SKOK i SIATKA (odstpy = 10,10, kt = 45).

v. 2006.06. 01

55

40. Tryb ORTO

Przycisk ORTO na pasku stanu. Klawisz F8

W trybie rysowania ORTO kursor przycigany jest do prostych pionowej lub poziomej przechodzcych przez ostatnio wskazany punkt (tylko w czasie wprowadzania polece) Uwaga: Jeeli w opcjach trybw ustawiony jest inny kt ni 0, definiuje on kt pomidzy krzyem prostych pomocniczych a osi X.

wiczenie: Narysowa ponisze kierunek - odlego. obiekty korzystajc z polecenia LINIA i trybu wskazywania punktw

(Pocztek w lewym dolnym naroniku) Kierunek w gr, odlego 500, prawo 800, d 500, lewo 200, gr 10, prawo 190, gr 480, lewo 300, d 480, prawo 20, d 10, lewo100, gra 10, prawo 70, (dalej wedug wymiarw podanych na rysunku)

v. 2006.06. 01

56

41. Tryb BIEGUN

Przycisk BIEGUN na pasku stanu. Klawisz F10 W trybie ledzenia biegunowego kursor jest przycigany do tymczasowych prostych konstrukcyjnych przechodzcych przez ostatnio wskazany punkt, nachylonych pod okrelonymi ktami do osi X (dziaa tylko w czasie wprowadzania polecenia). Kty prostych konstrukcyjnych mona definiowa w oknie Ustawienia rysunkowe, w zakadce ledzenie biegunowe.

wiczenie: Narysowa poniszy rysunek (ustawienia ledzenia biegunowego jak wyej)

v. 2006.06. 01

57

42. Tryby OBIEKT i LEDZENIE

Przycisk OBIEKT na pasku stanu. Klawisz F3 Przycisk LEDZENIE na pasku stanu. Klawisz F11 W trybie OBIEKT kursor jest przycigany do punktw charakterystycznych obiektw. Lista aktywnych punktw moe by modyfikowana w oknie Ustawienia rysunkowe w zakadce Lokalizacja wzgldem obiektu. Aby je wywoa, naley klikn drugim klawiszem myszy na przycisk OBIEKT na pasku stanu.

Uwaga:

Powyej wyrniono najczciej uywane punkty charakterystyczne.

Tryb LEDZENIE (ledzenie lokalizacji wzgldem obiektu) przyciga kursor do tymczasowych prostych konstrukcyjnych przechodzcych przez wybrane punkty charakterystyczne. Korzystanie z tego trybu jest bardzo intuicyjne i wymaga pewnej wprawy. Przy pomocy tego trybu mona na przykad wskaza rodek prostokta, nawizujc do punktw symetrii obu bokw.

v. 2006.06. 01

58

Punkty charakterystyczne mona take wybiera jednorazowo przed wskazaniem punktu, z menu rozwijanego wywoywanego przez przytrzymanie klawisza SHIFT i kliknicie drugim klawiszem myszy w obszarze rysunku (tyko w trybie wskazywania punktw)

lub wpisujc z klawiatury skrcon nazw typu punktu charakterystycznego (podane w nastpnym wiczeniu) wiczenie: Narysowa obiekty wyrnione kolorem niebieskim, nastpnie narysowa aman wykorzystujc odpowiednie punkty charakterystyczne. W nawiasach podano skrty nazw punktw dla angielskiej wersji AutoCADa.

KONiec (ENDpoint)

SYMetria (MIDpoint)

KWAdrant (QUAdrant)

STYczny (TANgent)

CENtrum (CENter)

PPRzecicia (INTersection)

PROstopady (PERpendicular)

v. 2006.06. 01

59

43. Uchwyty
Wybr obiektu lub grupy obiektw kiedy adne polecenie nie jest aktywne powoduje wywietlenie uchwytw tych obiektw. Za pomoc uchwytw mona wykonywa niektre czynnoci edycyjne, takie jak rozciganie, przesuwanie czy obracanie. Domylnie wywietlane s jako granatowe kwadraty, zlokalizowane w niektrych punktach charakterystycznych obiektw.

Kliknicie na jeden z uchwytw powoduje jego wybr i podwietlenie na czerwono, przesunicie kursora w inne miejsce i ponowne kliknicie pierwszym klawiszem myszy modyfikuje ksztat obiektu (np. dla koca odcinka) lub pooenie obiektu (np. dla rodka okrgu).

Przytrzymanie klawisza SHIFT przed wskazaniem pierwszego uchwytu i w trakcie wskazywania kolejnych umoliwia wybr wielu uchwytw naraz. Po zwolnieniu klawisza SHIFT mona wskaza dowolny uchwyt i przesun kursor, wprowadzane zmiany bd dotyczy wszystkich zaznaczonych uchwytw.

W trakcie edycji uchwytw w linii polece wywietlane s opcje edycji zaznaczonych obiektw. Korzystajc z tych opcji mona szybko wybra jedn z metod edycji uchwytw: ROZCIGNIJ, PRZESU, OBRT, SKALA (domylnie ROZCIGNIJ). v. 2006.06. 01 60

44. wiczenia
Narysowa linie przedstawione na rysunku: a) b) c) d) e) f) od punktu 10,10 do punktu 20,20 od dowolnego punktu o dugoci: 20 w kierunku X oraz 10 w kierunku Y od dowolnego punktu, o dugoci 20, pod ktem 30 stopni do osi X od dowolnego punktu, o dugoci 20, pod ktem 30 stopni do osi Y od dowolnego punktu, o dugoci 20, prostopadle do innego obiektu od dowolnego punktu, o dugoci 20, w kierunku rodka okrgu

1 2 1 1 2 1 1 @20,10 @20<30 @20<120 20 2 2 1 2 2

10,10 20,20

20

Narysowa obiekty przedstawione na rysunku wykorzystujc odpowiednie punkty charakterystyczne.

KONiec

KWAdrant

SYMetria KWAdrant KONiec CENtrum

KONiec STYczny

CENtrum

KWAdrant KONiec PROstopady SYMetria

v. 2006.06. 01

61

Skonstruowa uki jak na rysunku w oparciu o istniejce obiekty

2 3

pocztek - rodek - koniec

2 1

90

pocztek - rodek - kt

2 1

pocztek - koniec - zwrot

Narysowa pokazane obiekty, a nastpnie zmodyfikowa przy pomocy punktw charakterystycznych
6x KONiec 4x KONiec

KONiec SYMetria

KONiec

SYMetria

KONiec

KONiec

Linia

Wielobok (polilinia)

Prostokt (polilinia)

uk

4x KWAdrant

Wze KONiec KONiec Wze

4x KWAdrant CENtrum

CENtrum

Wze

Okrg

Splain

Elipsa

v. 2006.06. 01

62

Cz 6 Przydatne polecenia

v. 2006.06. 01

63

45. Regeneracja rysunku

Rysunek wywietlany na ekranie monitora jest bitmapow, dwuwymiarow reprezentacj zbioru wektorowych, trjwymiarowych obiektw zapisanych w pliku rysunku. Niekiedy generuje to pewne problemy z wywietlaniem: po wykonaniu niektrych polece na ekranie pozostaj resztki usunitych obiektw; czasem przy zmianie widoku (powikszenia) sposb wywietlania okrgw i ukw jest zbyt uproszczony; na pocztku rysowania rozmiar aktywnego okna moe by mniejszy od wymaganego. W niektrych wypadkach wystarczy przerysowanie rysunku, w innych konieczna jest regeneracja (ponowne wczytanie wszystkich obiektw i uaktualnienie wywietlanego rysunku). Do przerysowania i regeneracji rysunku su polecenia PRZERYS, REGEN i REGENW. Polecenie PRZERYS (PRS) Menu Widok Przerysuj Polecenie PRZERYS usuwa znaczniki pozostawione przez polecenia edycyjne w trybie BLIPMODE. Polecenie REGEN (RE) Menu Widok Regen Polecenie REGEN regeneruje cay rysunek. Ponownie oblicza wsprzdne ekranu dla wszystkich obiektw w aktualnej rzutni, przeindeksowuje take baz danych rysunku do optymalizacji wywietlania i wyboru obiektw. Polecenie REGENW (REW) Menu Widok Regen wszystko Polecenie REGENW dziaa podobnie jak polecenie REGEN, ale uaktualniane s wszystkie rzutnie. Uwagi: Uywanie polecenia PRZERYS jest przydatne tylko w przypadku korzystania z trybu pozostawiania znacznikw (ustawiona zmienna BLIPMODE). Korzystanie z polecenia REGENW jest uzasadnione, jeeli na ekranie wywietlanych jest naraz kilka rzutni. Wykonanie niektrych polece powoduje automatyczn regeneracj rysunku, pod warunkiem ustawienia trybu REGENAUTO na TAK (ustawienie domylne).

v. 2006.06. 01

64

46. Powtrny wybr polece

Interfejs programu AutoCAD udostpnia prost metod powtrnego wyboru ostatnio wykonywanych polece. Nacinicie klawisza ENTER (lub SPACJA) w momencie, gdy adne polecenie nie jest aktywne (w linii polece wywietlany jest komunikat Polecenie: ) spowoduje ponowne wybranie poprzednio wykonanego polecenia. Naciskanie strzaek w gr lub w d na klawiaturze pozwala wybiera z penej listy wykonanych wczeniej polece (podobnie jak w wielu konsolach tekstowych takich systemw operacyjnych jak Windows XP lub Unix).

47. Cofanie ostatniego polecenia

Cofanie ostatnio wykonanych polece oraz rezygnacj z cofnicia umoliwiaj dwa przyciski umieszczone . Obok przyciskw umieszczone s mniejsze strzaki, po ktrych na pasku narzdzi Standard: naciniciu widoczne s listy rozwijane z list ostatnio wykonanych (lub wycofanych) polece. Wybr polecenia z listy umoliwia anulowanie (lub przywrcenie) kilku polece naraz.

Podobn funkcjonalno oferuj polecenia COFAJ i WODTWRZ wpisywane w linii polece. Oprcz tego dostpne jest take polecenie C cofajce tylko ostatnie polecenie oraz polecenie ODTWRZ odtwarzajce tylko jedno cofnicie. Uwaga: W wikszoci przypadkw najwygodniejsze jest korzystanie z polecenia C wpisywanego w linii polece. W bardziej zoonych sytuacjach przydaje si funkcjonalno oferowana przez przyciski na pasku narzdzi Standard.

48. Polecenie LUWSYMB

Polecenie LUWSYMB umoliwia sterowanie sposobem wywietlania symbolu ukadu wsprzdnych. Symbol ukadu wsprzdnych jest bardzo przydatny podczas pracy z rysunkiem trjwymiarowym lub z lokalnym ukadem wsprzdnych, w prostych rysunkach dwuwymiarowych czsto jest niepotrzebny i utrudnia rysowanie. Wybranie opcji Nie w poleceniu LUWSYMB wycza jego wywietlanie.

v. 2006.06. 01

65

49. Polecenie RLSKALA

Polecenie RLSKALA suy do zmiany wspczynnika skali rodzaju linii rysunku. Zmiana wspczynnika skali rodzaju linii powoduje regeneracj rysunku. Poniej pokazano sposb wywietlania tego samego obiektu, narysowanego lini Dashed, ze wspczynnikiem RLSKALA rwnym 1 (warto domylna) i rwnym 5.

Uwaga:

Niepoprawna warto wspczynnika RLSKALA moe powodowa wywietlanie linii przerywanych jako cige (jeeli dugo linii jest mniejsza od dugoci jednego odcinka linii przerywanej lub wzr jest zbyt gsty, aby by widoczny).

50. Polecenie ODLEGO

Menu Narzdzia Zapytania - Odlego Linia polece: ODLEG (skrt ODL) Po wskazaniu dwch punktw zwraca nastpujce informacje: odlego midzy tymi punktami, kt w paszczynie XY (mierzony od osi X), kt wzgldem paszczyzny XY oraz odlegoci (przyrosty) mierzone wzdu osi X, Y, Z. Aby odczyta wszystkie informacje w linii polece musz by widoczne trzy linijki.

51. Polecenie POLE

Menu Narzdzia Zapytania - Pole Linia polece: POLE Po wybraniu kilku punktw zwraca pole powierzchni wieloboku skonstruowanego w oparciu o te punkty. Opcja Obiekt pozwala na wybranie polilinii, w takim przypadku zwracane s pole powierzchni oraz dugo polilinii (obwd dla zamknitej polilinii). Uwagi: Poniewa w trakcie wskazywania punktw nie s one zaznaczane na rysunku, wygodniej jest narysowa polilini (najlepiej w specjalnie utworzonej warstwie pomocniczej) i zmierzenie pola powierzchni polilinii. Istotna jest kolejno wskazywania punktw, musz one otacza mierzony obszar. Na poniszym rysunku pokazano, jak zostanie wyznaczone pole powierzchni obszaru zdefiniowanego rnymi poliliniami.

v. 2006.06. 01

66

52. Menu Format ustawienia rysunku

W menu Format znajduje si szereg ustawie dotyczcych biecego pliku rysunku: Warstwa - wywietla list warstw w rysunku i ich cechy. Mona doda, usun warstw lub zmieni jej nazw, cechy lub doda opis; filtry warstw ustalaj, ktre warstwy zostan wywietlone na licie i mog by rwnie uyte do wprowadzania zmian jednoczenie dla kilku warstw; wywoywane poleceniem WARSTWA (WA) - ustala kolor nowo rysowanych obiektw, domylnie Jak warstwa - ustala rodzaj linii nowo rysowanych obiektw, domylnie Jak warstwa - ustala szeroko linii nowo rysowanych obiektw, domylnie Jak warstwa - umoliwia edycj listy skal wydruku - otwiera okienko zarzdzania stylami tekstu; wywoywane poleceniem STYL (ST) stylami wymiarowania; wywoywane poleceniem

Kolor Rodzaj linii Szeroko linii Lista skal Styl tekstu

Styl wymiarowania - otwiera okienko narzdzania WYMSTYL (WST) Styl tabeli Styl wydruku Styl punktu Styl multilinii Jednostki Grubo Granice rysunku Zmie nazw Uwaga:

- otwiera okienko zarzdzania stylami tabeli - otwiera okienko zarzdzania stylami wydruku (nie zawsze aktywne) - umoliwia zmian sposobu wywietlania punktw - otwiera okienko zarzdzania stylami multilinii - pozwala na zmian jednostek rysunku - umoliwia zmian sposobu wywietlania gruboci linii - umoliwia zmian granic rysunku (wykorzystywanych w poleceniu ZOOM - Wszystko) - pozwala na edycj nazw rnych elementw rysunku

Aby w peni wykorzysta moliwoci oferowane przez warstwy, cechy Kolor, Rodzaj linii i Szeroko linii prawie zawsze powinny mie warto Jak warstwa.

v. 2006.06. 01

67

53. Polecenie OPCJE

Menu Narzdzia Opcje Linia polece: OPCJE (skrt OP) Polecenie OPCJE wywietla okienko Opcje, w ktrym mona zmieni szereg globalnych ustawie programu (nie zwizanych z aktywnym rysunkiem). Poniej omwiono kilka ustawie, innych ni domylne, uatwiajcych prac w programie. Wyczenie paskw przewijania Wyczenie paskw przewijania w obszarze rysunku powiksza obszar rysowania. Dostpne w programie metody ogldania rysunku s znacznie wygodniejsze od paskw przewijania.

v. 2006.06. 01

68

Powikszenie krzya nitkowego Zwikszenie rozmiaru krzya i instalacyjnych.

nitkowego

do

100

uatwia

rysowanie

rysunkw

budowlanych

Zmiana koloru ta Przycisk Kolory otwiera okno dialogowe, w ktrym mona zmienia kolory niektrych elementw ekranu programu. Typowy kolor ta (inny ni domylny czarny) to szary kolor o numerze 253.

v. 2006.06. 01

69

Zapis pliku W zakadce Otwrz i zapisz mona zmieni domylny format zapisu plikw (istotne podczas wsppracy z osobami, ktre korzystaj ze starszych wersji programu).

W tej zakadce mona rwnie zmieni czstotliwo automatycznego zapisu (na wolniejszych komputerach moe by uzasadnione cakowite wyczenie automatycznego zapisu).

v. 2006.06. 01

70

Cz 7 Modyfikacja obiektw II

v. 2006.06. 01

71

54. Polecenie FAZUJ

Menu Zmiana Fazuj Linia polece: FAZUJ (skrt FA) Jeeli obie fazy s rwne zeru, polecenie wydua lub przycina zaznaczane linie do punktu przecicia. Parametry fazowania mona poda na dwa sposoby: podajc dugoci fazowania dla obu wskazywanych linii (metoda Dugo)lub podajc dugo fazowania dla pierwszej linii i kt fazowania mierzony wzgldem pierwszej linii (metoda Kt, istotna jest kolejno wskazywania obiektw). Wybranie opcji Polilinia fazuje wszystkie naroniki wybranej polilinii, opcja Fazy pozwala zmieni dugo faz w trybie Dugo, opcja kT pozwala zmieni kt i dugo fazy w trybie Kt, opcja Metoda pozwala zmieni aktywn metod fazowania, opcja Wiele pozwala na wielokrotne wskazywanie obiektw do fazowania. wiczenia: Narysowa a nastpnie przeksztaci obiekty pokazane na rysunku, obie fazy rwne 0.

Narysowa wielokt, opcja Bok, dugo boku = 100. Narysowa gwiazd przy pomocy polecenia POLILINIA, zakoczy opcj Zamknij. Sfazowa wierzchoki gwiazdy metod Dugo, obie fazy = 20, opcja Polilinia.

Narysowa ponisze obiekty, nastpnie sfazowa naroniki (obie fazy = 20).

v. 2006.06. 01

72

55. Polecenie ZAOKRGL

Menu Zmiana Zaokrgl Linia polece: ZAOKRGL (skrt ZA) Jeeli promie zaokrglenia jest rwny zeru, polecenie wydua lub przycina zaznaczane obiekty do punktu przecicia. Jeeli promie jest rny od zera, w punkcie przecicia rysowany jest uk, a zaznaczone obiekty przycinane s do odpowiednich kocw luku. Wybranie opcji Polilinia stosuje polecenie do wszystkich naronikw wybranej polilinii, opcja pRomie pozwala zmieni promie zaokrglenia, opcja Utnij pozwala przeczy tryby Z ucinaniem, Bez ucinania, opcja Wiele pozwala na wielokrotne wskazywanie obiektw do zaokrglenia. W trybie Bez ucinania rysowany jest uk, ale obiekty rdowe nie s modyfikowane. wiczenia: Narysowa wielokt, opcja Bok, dugo boku = 100. Narysowa gwiazd przy pomocy polecenia POLILINIA, zakoczy opcj Zamknij. Zaokrgli wierzchoki gwiazdy, promie = 5, opcja Polilinia.

Narysowa ponisze obiekty, nastpnie zaokrgli naroniki (promie = 20).

Uwaga: Polecenie ZAOKRGL dziaa rwnie z obiektami typu uk, polecenie FAZUJ dziaa tylko z prostymi odcinkami linii i polilinii.

v. 2006.06. 01

73

56. Polecenie ROZCIGNIJ

Menu Zmiana Rozcignij Linia polece: ROZCIGNIJ (skrt ROZC) Polecenie ROZCIGNIJ przesuwa punkty charakterystyczne (KONIEC, RODEK) lece wewntrz wyboru przeciciem. Parametry przesunicia wprowadzane s tak samo jak dla polecenia PRZESU. Rozcigane obiekty musz by wybierane oknem przecinajcym (zielone to). wiczenia: Narysowa, a nastpnie zmodyfikowa ponisze obiekty uywajc polecenia ROZCIGNIJ (na rysunku pokazano przykadowy sposb wyboru obiektw).

Narysowa, a nastpnie zmodyfikowa ponisze obiekty uywajc polecenia ROZCIGNIJ (przesunicie o 20 w gr)

v. 2006.06. 01

74

57. Polecenie ODSU

Menu Zmiana Odsu Linia polece: ODSU (skrt OD) Polecenie ODSU tworzy koncentryczne okrgi, linie rwnolege i krzywe rwnolege. W trakcie wprowadzania polecenia naley zdefiniowa odsunicie (domylnie odlego , opcjonalnie przezPunkt), wskaza obiekt do odsunicia i kierunek odsunicia. Opcja Wyma usuwa obiekt rdowy po odsuniciu, opcja wArstwa okrela czy odsuwane obiekty bd tworzone na aktualnej warstwie czy na warstwie obiektu rdowego (domylnie). Po odsuniciu jednego obiektu polecenie nadal jest aktywne. wiczenia: Narysowa obiekty pokazane na rysunku (OKRG, LINIA POLILINIA), nastpnie zmodyfikowa je poleceniem ODSU (odsunicie =1). OKRG LINIA POLILINIA

Uwaga:

Z poleceniem ODSU zwizana jest zmienna systemowa OFFSETGAPTYPE. Moe ona przyjmowa wartoci 0, 1 i 2. Jej wpyw na dziaanie polecenia ODSU opisany jest szczegowo w pomocy programu (zakadka Indeks, wpisa offsetgaptype w pole wyszukiwania).

v. 2006.06. 01

75

58. Polecenie PRZEDU

Menu Zmiana Przedu Linia polece: PRZEDU (skrt PRZE) Polecenie PRZEDU zmienia dugo obiektw (linii, polilinii, ukw) lub zakres ktowy ukw. Po wybraniu polecenia naley wybra metod przeduenia (przyrosT, Procent, Cakowita, dYnamicznie), a nastpnie wskaza obiekt do przeduenia (dla metody dYnamicznie dodatkowo zakres przeduenia). Po przedueniu jednego obiektu polecenie nadal jest aktywne. wiczenia: Narysowa obiekty pokazane na rysunkach, nastpnie zmodyfikowa je poleceniem PRZEDU.

przyrosT

Procent

Cakowita

|Uwagi:

W metodach przyrosT i Cakowita mona wybra opcj Kt i przedua uki o zadany kt. W metodach Procent i Cakowita podawana dugo okrela wielko obiektu po przeksztaceniu, w przypadku polilinii dotyczy to dugoci caej polilinii (a nie jednego segmentu). Podanie wspczynnika mniejszego od 100 moe spowodowa usunicie czci polilinii. Metoda dYnamicznie nie moe by zastosowana do przeduenia polilinii.

v. 2006.06. 01

76

59. Polecenie POCZ

Menu Zmiana POCZ Linia polece: POCZ Polecenie POCZ czy obiekty w jeden obiekt. Dziaa inaczej dla rnych typw obiektw (polilinia, linia, uk, uk eliptyczny, splajn). POLILINIA - po wybraniu polecenia naley wskaza obiekt rdowy bdcy polilini, nastpnie wskaza obiekty do poczenia; czone obiekty mog by poliliniami, liniami i ukami, a czone koce musz lee w tych samych punktach; wszystkie obiekty musz lee w jednej paszczynie, rwnolegej do paszczyzny XY, - po wybraniu polecenia naley wskaza obiekt rdowy bdcy lini, nastpnie wskaza kolejne linie do poczenia; wszystkie czone linie musz lee na jednej prostej, - po wybraniu polecenia naley wskaza obiekt rdowy bdcy ukiem, nastpnie wskaza kolejne uki do poczenia; wszystkie czone uki musz by czci tego samego okrgu (mie taki sam promie i rodek w tym samym punkcie); uki czone s w kierunku przeciwnym do ruchu wskazwek zegara; opcja Zamknij konwertuje obiekt rdowy na okrg,

LINIA UK

UK ELIPTYCZNY - po wybraniu polecenia naley wskaza obiekt rdowy bdcy ukiem eliptycznym, nastpnie wskaza kolejne uki eliptyczne do poczenia; wszystkie czone uki musz by wycinkami takiej samej elipsy (mie takie same promienie i rodek); uki eliptyczne czone s w kierunku przeciwnym do ruchu wskazwek zegara; opcja Zamknij konwertuje obiekt rdowy na elips, SPLAJN - po wybraniu polecenia naley wskaza obiekt rdowy bdcy splajnem, nastpnie wskaza kolejne splajny do poczenia; sposb dziaania polecenia zostanie omwiony razem z poleceniem SPAJN.

wiczenia: Narysowa obiekty pokazane na rysunku (lub otworzy plik rys 3 pocz.dwg, nastpnie zmodyfikowa je poleceniem POCZ.

Uwagi:

Tworzenie polilinii poleceniem POCZ jest czsto atwiejsze ni narysowanie polilinii w jednym poleceniu. Poczenie linii, uku i uku eliptycznego pozwala na odtworzenie obiektw, ktre zostay zmodyfikowane poleceniem UTNIJ na przykad przy zmianie kolejnoci (ktry na wierzchu) prowadzenia rurocigw, jak na powyszych rysunkach.

v. 2006.06. 01

77

60. Kopiowanie z uyciem schowka (clipboard).

Menu Edycja zawiera dodatkowe polecenia edycyjne, umoliwiajce midzy innymi przenoszenie i kopiowanie obiektw pomidzy rysunkami.

Wytnij Kopiuj

- usuwa wybrane obiekty z rysunku, przenoszc je do schowka systemu operacyjnego (zawarto schowka moe zosta wklejona do innego rysunku), - kopiuje wybrane elementy do schowka systemu operacyjnego (zawarto schowka moe zosta wklejona do innego rysunku), - dziaa podobnie jak Kopiuj, ale dodatkowo pozwala na wskazanie punktu bazowego (wykorzystywany podczas wstawiania obiektw ze schowka do rysunku),

Kopiuj z punktem bazowym

Wklej

- wstawia zawarto schowka do biecego rysunku, po wybraniu tego polecenia naley poda punkt wstawiania; jeeli zawarto schowka bya kopiowana poleceniem Wytnij lub Kopiuj , w punkcie wstawiania zostanie umieszczony lewy dolny naronik prostokta obejmujcego wszystkie obiekty; jeeli zawarto schowka bya kopiowana poleceniem Kopiuj z punktem bazowym, w punkcie wstawiania zostanie umieszczony wybrany wczeniej punkt bazowy, - dziaa podobnie jak Wklej, ale wszystkie obiekty ze schowka wstawiane s jako blok, - wstawia zawarto schowka w tym samym miejscu ukadu wsprzdnych, w ktrym znajdowa si orygina.

Wklej jako blok

Wklej z oryginalnymi wsprzdnymi

Uwagi:

Tak jak w przypadku innych polece, obiekty do zmiany mona zaznaczy przed wybraniem polecenia lub po wybraniu polecenia.

v. 2006.06. 01

78

Cz 8 Tekst i wymiarowanie

v. 2006.06. 01

79

61. Wstawianie tekstu - wielewierszy

Menu Rysuj Tekst Wiele wierszy Linia polece: WTEKST (skrt WT) Polecenie WTEKST tworzy paragrafy tekstu, jako pojedynczy tekst wielowierszowy. Po wybraniu polecenia naley wskaza przeciwlege naroniki prostoktnego obszaru w ktrym zostanie umieszczony wpisywany tekst.

62. Wstawianie tekstu jeden wiersz

Menu Rysuj Tekst Jeden wiersz Linia polece: TEKST (skrt DT) Polecenie TEKST tworzy jeden wiersz tekstu lub (po wpisaniu znaku ENTER) kilka wierszy tekstu ktre po zakoczeniu polecenia s oddzielnymi obiektami. Podstawowe parametry tekstu (wysoko i pochylenie) podawane s w trakcie wykonywania polecenia. Punkt pocztkowy tekstu wskazywany w trakcie polecenia jest punktem odniesienia dla wyrwnania tekstu i jest punktem charakterystycznym typu BAZA.

63. Edycja tekstu

Menu Zmiana Obiekt Tekst Edycja Linia polece: ODTEKST (skrt ODT) Polecenie ODTEKST umoliwia edycj tekstu jednowierszowego na ekranie lub otwiera okno edycji tekstu (dla tekstu wielowierszowego lub wymiarowania). Edycj tekstu mona rwnie rozpocz klikajc dwukrotnie na tekst przeznaczony do edycji.

Uwagi:

Na pasku narzdzi edytora mona okreli styl, wyrwnanie i inne parametry tekstu. Przycisk z symbolem @ otwiera list najczciej uywanych znakw specjalnych. Niektre znaki specjalne mona wprowadza poprzez wpisanie specjalnego cigu znakw, np. %%c = ., %%d = . W tekcie wielowierszowym mona uywa zarwno nazwanych stylw tekstu jak czcionek skalowalnych, przy czym rne fragmenty tekstu mog mie rne style i czcionki.

v. 2006.06. 01

80

64. Cechy tekstu

Oprcz typowych cech obiektw (takich jak warstwa, kolor linii itp.) obiekty tekstowe posiadaj kilka cech dodatkowych:

v. 2006.06. 01

81

65. Nazwane style tekstu

Menu Format Styl tekstu Linia polece: STYL (skrt ST) Otwiera okno dialogowe edycji nazwanych stylw tekstu, w ktrym mona tworzy i modyfikowa style tekstu (wicej informacji pod hasem Styl tekstu okno dialogowe w Pomocy programu).

Uwagi:

Domylnym stylem tekstu jest styl Standard, oparty o czcionk txt.shx. Najczciej uywan czcionk jest czcionka Romans.shx. Zmniejszenie wspczynnika szerokoci tekstu uatwia rozmieszczenie opisw na rysunku. Na przykad dla czcionki Romans wspczynnik szerokoci rwny 0.8 nie zmniejsza czytelnoci tekstu. W nazwanych stylach tekstu mona uywa czcionek skalowalnych programu AutoCAD (z rozszerzeniem .shx) lub czcionek skalowalnych systemu Windows (rozszerzenie .ttf, nie jest pokazywane na licie wyboru).

v. 2006.06. 01

82

66. Menu Wymiarowanie

W menu Wymiarowanie znajduj si polecenia suce do tworzenia i edycji wymiarw.

Szybki wymiar

- SWYMIAR suy do szybkiego tworzenia serii wymiarw. Polecenie jest wykorzystywane do tworzenia serii wymiarw od wsplnej bazy lub wymiarw szeregowych lub do wymiarowania cigu okrgw i ukw. - WYMLINIOWY (WL) tworzy wymiary liniowe opisujce odlegoci pionowe lub poziome. - WYMNORMALNY (WN) tworzy wymiary liniowe (wzgldem osi ukadu wsprzdnych). - WYMUK (W) tworzy wymiar opisujcy dugo uku. - WYMWSPRZ (WWS) tworzy wymiary wsprzdnociowe punktu. - WYMPROMIE (WR) mierzy promie wybranego uku lub okrgu i wywietla tekst wymiarowania z zamieszczonym z przodu symbolem promienia. - WYMSKRCONY (WU) mierzy promie wybranego obiektu i wywietla tekst wymiarowy z symbolem promienia z przodu. Pocztek linii wymiarowej moe by okrelony w dowolnym miejscu. - WYMREDNICIA (WD) mierzy rednic okrgu lub uku i wywietla tekst wymiarowy wraz z symbolem rednicy przed elementem. - WYMKTOWY (WK) tworzy wymiar ktowy. - WYMBAZA (WB) tworzy wymiar liniowy, ktowy lub wsprzdnociowy od linii bazowej poprzedniego wymiaru lub wybranego wymiaru. - WYMSZEREG (WS) rysuje kolejny wymiar linowy, ktowy lub wsprzdnociowy wymiar od drugiej pomocniczej linii wymiarowej poprzedniego lub wskazanego wymiaru 83 opisujce odlegoci ukone

Liniowy Normalny Dugo uku Wsprzdne Promie Ucity

rednica Ktowy Baza Szeregowy

v. 2006.06. 01

Linia odniesienia Tolerancja Znacznik rodka Pochyl Pooenie tekstu

- LODNIE (LO) wstawia do rysunku opis i tworzy lini czc opis z obiektem - TOLERANCJA tworzy tolerancje technicznym mechanicznym) - WYMCENTRUM (WCE) rysuje (wybr w opcjach polecenia) geometryczne rodka (wykorzystywane lub osie w rysunku lub uku

znacznik

okrgu

- WYMEDYCJA (WE) + opcja Pochyl pozwala na pochylenie linii pomocniczych wymiarw pod okrelonym ktem do osi X. - WYMEDTEKST (WYMTED) przesuwa i obraca tekst wymiarowy

Styl wymiarowania - WYMSTYL (WST) otwiera okno menedera stylw, w ktrym mona tworzy nowe style, ustawi biecy styl, modyfikowa style, ustawi zmiany biecego stylu i porwnywa style.

Zamie Uaktualniaj

- WYMZMIE (WZM) zmienia wartoci systemowe wymiarowania. - -WYMSTYL opcja Zastosuj pozwala zastosowa biecy styl wymiarowania do istniejcych wymiarw

Ponowne zespolenie wymiarw - DOCZEPWYMIAR (DWR) zespala zaznaczone wymiary z obiektami geometrycznymi (wyszukaj Wymiary zespolone Pojcia w Pomocy programu, tak polecenie ODCZEPWYMIAR (OWR))

67. Edycja tekstu wymiarowego

Menu Zmiana Obiekt Tekst Edycja Linia polece: ODTEKST (skrt ODT) Do edycji tekstu wymiarowego mona wykorzysta wbudowany edytor tekstu wywoywany poleceniem ODTEKST. Odlego zmierzona na rysunku moe zosta usunita z opisu, aby wstawi j ponownie naley wpisa symbole <>.

68. Zmienna systemowa MIRRTEXT

Zmienna systemowa MIRRTEXT steruje sposobem dziaania polecenia LUSTRO w odniesieniu do obiektw tekstowych. Jeeli jest rwna 0 to zachowuje kierunek tekstu, jeeli jest rwna 1 to tworzy lustrzane odbicie tekstu. W nowym rysunku jest domylnie rwna 0 (w niektrych starszych wersjach programu bya domylnie rwna 1).

v. 2006.06. 01

84

Cz 9 Wydruk rysunku

v. 2006.06. 01

85

69. Arkusze wydruku

Najwygodniejszym sposobem drukowania rysunkw w programie AutoCAD jest korzystanie z arkuszy wydruku. Domylnie w kadym nowym rysunku znajduj si dwa arkusze wydruku (Arkusz1 i Arkusz2), mona je uaktywni klikajc na zakadk z nazw arkusza. Podstawowe elementy arkusza to obszar papieru oraz rzutnie.

Obszar papieru Rzutnia

v. 2006.06. 01

86

Pierwszym krokiem w przygotowywaniu rysunku do wydruku jest ustawienie waciwoci arkusza. Aby otworzy okno waciwoci arkusza naley klikn drugim klawiszem myszy arkusza i wybra z menu kontekstowego Meneder ustawie strony: na zakadk z nazw

W oknie Menedera naley wybra odpowiedni arkusz i nacisn przycisk Zmie. Spowoduje to otwarcie ustawie strony wybranego arkusza:

v. 2006.06. 01

87

W oknie ustawie strony naley wybra urzdzenie drukujce z listy dostpnych drukarek/ploterw. Jeeli w systemie nie jest zainstalowana adna drukarka, mona wybra wirtualn drukark DWF6 ePlot.pc3. Nastpnie naley wybra rozmiar papieru z listy rozwijanej (domylnie ISO A4), Orientacj rysunku (domylnie poziomo) i skal wydruku. Skala wydruku w wikszoci przypadkw powinna by rwna 1:1. Jej zmiana moe by uzasadniona na przykad w przypadku drukowania pomniejszonych wydrukw roboczych, zwykle ze skalowaniem szerokoci linii. Pozostae opcje domylnie. W oknie arkusza widoczny jest rzeczywisty obszar papieru, w taki sposb w jaki zostanie on wydrukowany. Domylnie pokazana s rwnie marginesy drukarki (linia przerywana).

v. 2006.06. 01

88

70. Rysowanie w arkuszu wydruku

W arkuszu wydruku (obszarze PAPIERU) mona wstawia obiekty (rysowa) podobnie jak w obszarze modelu. Najczciej w obszarze papieru umieszcza si ramk rysunku, tabelk oraz opisy zwizane z arkuszem wydruku (na przykad uwagi nad tabelk, dat wydruku itp.). Jeeli skala wydruku jest rwna 1:1 (tak jest niemal zawsze), jednostk rysunku w obszarze arkusza jest jeden milimetr, co bardzo uatwia rysowanie tabel i opisw.

v. 2006.06. 01

89

71. Wstawianie rzutni do arkusza

Wybrane fragmenty rysunku wstawia si do arkusza wydruku za pomoc jako rzutnie (pasek narzdzi Rzutnie). Rzutnie s wycitymi z rysunku fragmentami, posiadajcymi wasny wspczynnik skali.

W najprostszym przypadku w rysunku umieszcza si jedn rzutni w ksztacie prostokta (drugi przycisk na pasku narzdzi - Jedna rzutnia). Po wybraniu tego polecenia naley wskaza dwa przeciwlege naroniki prostoktnej rzutni. Jeeli skala rzutni jest rwna Dopasuj, w nowej rzutni widoczne bd wszystkie obiekty w rysunku (jak po wykonaniu w polecenia ZOOM-WSZYSTKO).

v. 2006.06. 01

90

W zoonych rysunkach na jednym arkuszu papieru umieszcza si kilka rzutni, niekiedy rni si one skal.

Rzutnie najlepiej umieszcza w oddzielnej warstwie ktra jest wyczona z drukowania. Wyczenie widocznoci warstwy w ktrej znajduj si rzutnie blokuje wywietlanie krawdzi rzutni, ale nie blokuje wywietlania i drukowania zawartoci rzutni. Uwaga: Do jednoczesnej regeneracji przestrzeni papieru i wszystkich rzutni suy polecenie REGENW.

v. 2006.06. 01

91

72. Dodatkowe cechy rzutni

Oprcz typowych cech obiektw (takich jak warstwa, kolor linii itp.) rzutnie posiadaj kilka dodatkowych:

Wczona Wywietlanie zablokowane Skala standardowa Skala uytkownika

steruje wywietlaniem zawartoci rzutni blokuje moliwo zmiany skali i pooenia rysunku w czasie edycji rysunku wewntrz rzutni (po ustawieniu powikszenia warto zablokowa) lista ze standardowymi skalami rzutni wspczynnik skali jako liczba dziesitna

Najwaniejsz cech rzutni jest jaj skala. Moe ona zosta zmieniona w okienku Cechy lub w okienku skali na pasku narzdzi Rzutnie (wybr z listy rozwijanej lub wpis z klawiatury).

Skala rzutni definiuje zaleno pomidzy jednostk rysunku a podstawow jednostk obszaru arkusza (w rysunku metrycznym jest to jeden milimetr). Dla przykadu, jeeli rysunek w obszarze modelu rysowany by w milimetrach, to aby uzyska na wydruku skal 1:50 w okienku skali rzutni naley wpisa 1:50. Jeeli rysunek w obszarze modelu rysowany by w centymetrach, to aby uzyska na wydruku skal 1:50 w okienku skali rzutni naley wpisa 0.2 (1:50 10 = 0,2). Jeeli rysunek w obszarze modelu rysowany by w metrach, to aby uzyska na wydruku skal 1:50 w okienku skali rzutni naley wpisa 20 (1:50 1000 = 20). W najprostszym przypadku, dla obiektw rysowanych w milimetrach i skali wydruku 1:1 wspczynnik skali rzutni jest rwny 1.

v. 2006.06. 01

92

73. Edycja rysunku wewntrz rzutni

Dwukrotne kliknicie wewntrz rzutni powoduje przejcie w tryb edycji rysunku w rzutni (krawd rzutni pogrubiona). Jeeli cecha Wywietlanie zablokowane ma warto NIE, to polecenia ZOOM i NFRAGM dotycz rzutni i pozwalaj na zmian skali i przesunicie rysunku wewntrz rzutni. Jeeli cecha Wywietlanie zablokowane ma warto TAK, to te polecenia dotycz obszaru papieru. Aby powrci do obszaru papieru naley dwukrotnie klikn na obszar papieru lub wpisa z klawiatury polecenia PAPIER.

v. 2006.06. 01

93

74. Cechy warstw zwizane z wydrukiem

W starszych wersjach programu AutoCAD rodzaje i gruboci linii na wydruku zwizana byy z kolorem linii na rysunku. Wygodniej jest korzysta ze stylw wydruku. Aby wczy uywanie stylw wydruku w nowych rysunkach, naley otworzy okno Opcje (skrt OP), wej do zakadki Wydruk i publikacja i nacisn przycisk Ustawienia tabeli stylw wydruku.

v. 2006.06. 01

94

W oknie Ustawienia tabeli stylw wydrukw naley wybra opcj Uyj nazwanych stylw wydruku.

Aby zmieni rodzaj stylu wydruku dla istniejcego rysunku naley wykona dwa polecenia: - KONWERSJACTB aby utworzy nowy styl .stb z istniejcego stylu .ctb (jako rdowy naley wybra styl monochrome.ctb, jako docelowy np. converted monochrome.stb). - KONWERSJASTYLWYDRUKU, wybierajc nowo utworzony styl converted monochrome.stb. W rysunku korzystajcym z nazwanych stylw wydruku w oknie waciwoci warstw pojawiaj si nastpujce wasnoci warstw:

v. 2006.06. 01

95

Istotny wpyw na wygld wydruku maj nastpujce cechy warstw: Kolor Rodzaj linii Szeroko Styl wydruku Drukuj - kolor obiektw na wydruku (chyba e Styl wydruku jest ustawiony inaczej) - domylny rodzaj linii ustawiony inaczej) obiektw w warstwie (chyba e Styl wydruku jest

- domylna szeroko linii obiektw w warstwie (chyba e Styl wydruku jest ustawiony inaczej) - styl wydruku obiektw w warstwie - okrela, czy warstwa ma by drukowana

Po wybraniu Stylu wydruku warstwy otwierana jest okno wyboru stylw. Mona w nim zmieni aktywna tablic stylw wydruku oraz wybra styl przypisany danej warstwie. Jeeli rysunek ma by drukowany jako czarno-biay, waciw tablic stylw jest monochrome.stb. W tej tablicy styl Normal drukuje obiekty w kolorze, natomiast styl Style 1 drukuje obiekty w kolorze czarnym, niezalenie od koloru warstwy.

75. Podgld wydruku w zakadce arkusza

Wygld rysunku w zakadce arkusza odpowiada (z pewnymi ograniczeniami) wygldowi rysunku na wydruku, pod warunkiem odpowiedniego ustawienia dwch opcji: - wczenia wywietlania szerokoci linii (przycisk SZEROKO)

- wczenie opcji Poka style wydruku w oknie Ustawie strony w Menederze ustawie strony.

76. Drukowanie i podgld wydruku w oknie podgldu wydruku

Aby wydrukowa Arkusz przygotowany do wydruku, z menu Plik naley wybra polecenie Drukuj lub nacisn kombinacj klawiszy Ctrl+P. W oknie dialogowym wydruku mona jeszcze raz obejrze podgld wydruku, najbliszy rysunkowi ktry zostanie wydrukowany w drukarce.

v. 2006.06. 01

96

Cz 10 Przydatne polecenia II

v. 2006.06. 01

97

77. Tworzenie bloku

Menu Rysuj Blok Utwrrz Linia polece: BLOK (skrt B) Plecenie BLOK tworzy definicj bloku z wybranych obiektw. Blok jest to obiekt bdcy zbiorem dowolnych obiektw (linie, uki, okrgi, tekst, bloki itp.) poczonych ze sob i posiadajcych punkt wstawiania uchwyt charakterystyczny dla tego obiektu. Definicja bloku jest zapamitywana w pliku rysunku i moe by wielokrotnie wstawiana do rysunku. Modyfikacja definicji bloku spowoduje zmian wygldu wszystkich jego kopii w rysunku. Po wybraniu polecenia BLOK otwierane jest okno dialogowe definicji bloku:

Aby utworzy blok, naley wpisa nazw bloku, wskaza punkt wstawiania i wybra obiekty. Nazwa Punkt wstawiania Obiekty - okrela obiekty majce nalee do powstajcego bloku oraz co ma si sta z obiektami po utworzeniu bloku. - okrela nazw bloku; dugo nazwy bloku nie moe przekracza 255 znakw, moe zawiera litery, cyfry, spacje i niektre znaki specjalne, - okrela bazowy punkt wstawienia dla bloku; wartoci domyln jest 0,0,0,

v. 2006.06. 01

98

wiczenie: Narysowa obiekty pokazane na rysunku (wszystkie linie w warstwie zerowej, cechy jak warstwa), bez komentarzy w kolorze czerwonym.

Korzystajc z polecenia BLOK utworzy blok o nazwie DRZWI. Jako punkt wstawiania wskaza jeden z naronikw ocienicy, obiekty bloku to wszystkie obiekty skadajce si na rysunek drzwi. Pozostae opcje pozostawi jako domylne. Skopiowa nowo utworzony blok i przenie go do warstwy o innym kolorze i rodzaju linii. Kolor i rodzaj linii kadej kopii zostan zaczerpnite z warstwy w ktrej si ona znajduje.

Uwagi:

Elementy definicji bloku znajdujce si w warstwie 0, o cechach jak warstwa przejmuj cechy warstwy w ktrej zostanie on umieszczony. Elementy definicji bloku znajdujce si w warstwie innej ni zerowa lub o cechach innych ni jak warstwa zachowuj swj wygld niezalenie od warstwy w ktrej zostanie on umieszczony. Na punkt wstawiania bloku najlepiej wybra jaki punkt charakterystyczny, na przykad naronik lub rodek symetrii bloku.

v. 2006.06. 01

99

78. Wstawianie bloku

Menu Wstaw Blok Linia polece: WSTAW (skrt W) Polecenie WSTAW otwiera okna wstawiania bloku w aktualnym rysunku. Blok do wstawienia naley wybra z listy rozwijanej. Umoliwia rwnie wstawienie rysunku z pliku jako blok (przycisk Przegldaj).

79. Edycja definicji bloku

Menu Narzdzia Edytor bloku Linia polece: BEDYCJA (skrt BE) Polecenie BEDYCJA pozwala zmodyfikowa definicj bloku. Zmiany definicji bloku dotycz wszystkich kopii bloku w rysunku. Po wybraniu polecenia BEDYCJA otwierane jest okno dialogowe edycji definicji bloku:

Po wybraniu nazwy bloku i potwierdzeniu klawiszem OK. program przechodzi w tryb edycji bloku. Po zakoczeniu edycji naley zamkn edytora bloku i potwierdzi zmiany. wiczenie: Zmieni definicj bloku utworzonego w poprzednim wiczeniu, zastpujc ukiem prosty odcinek pokazujcy zakres otwierania si drzwi (na poniszym rysunku przedstawiono efekt zmiany dla wszystkich kopii bloku w rysunku).

Uwaga: Polecenie ZAOKRGL dziaa rwnie z obiektami typu uk, polecenie FAZUJ dziaa tylko z prostymi odcinkami linii i polilinii. v. 2006.06. 01 100

80. Polecenie SWYBIERZ

Menu Narzdzia Szybki wybr Linia polece: SWYBIERZ Otwiera okno dialogowe umoliwiajce wybr grupy obiektw wedug zadanych kryteriw, na przykad wszystkie okrgi o zadanej rednicy, wszystkie teksty znajdujce si w zadanej warstwie, wszystkie linie okrelonego koloru.

v. 2006.06. 01

101

81. Polecenie RZUTNIE w przestrzeni modelu

Menu Widok Rzutnie Linia polece: RZUTNIE Otwiera okno dialogowe Rzutnie, w ktrym obszar rysunku mona podzieli na kilka rzutni. Kada z rzutni jest oddzielnym widokiem rysunku, z wasn skal i pooeniem. W ten sposb mona edytowa fragment rysunku jednoczenie majc n ekranie podgld innego fragmentu.

Uwaga:

Do jednoczesnej regeneracji wszystkich rzutni suy polecenie REGENW.

v. 2006.06. 01

102

82. Menu Express

W menu Express znajduje si szereg dodatkowych polece znacznie uatwiajcych prac z programem. Na przykad podmenu Layers zawiera polecenia umoliwiajce wczenie wszystkich warstw w rysunku (LAYON), wskazanie obiektu lecego w warstwie ktra powinna zosta wyczona (LAYOFF) i wiele innych.

v. 2006.06. 01

103

83. Korzystanie z pomocy programu AutoCAD (klawisz F1)

Zakadka Contents Zakadka Contents zawiera pogrupowane tematycznie informacje na temat sposobu dziaania i korzystania z programu AutoCAD.

Zakadka Index Zakadka Index pozwala na proste wyszukiwanie tematw, jest szczeglnie przydatna przy wyszukiwaniu pomocy na temat konkretnych polece programu.

v. 2006.06. 01

104

Zakadka Search Zakadka Search umoliwia wyszukiwanie danego sowa w treci dostpnych tematw pomocy.

v. 2006.06. 01

105