Вы находитесь на странице: 1из 1070

; r^ * r cr^ »— - ^ -

--..-^ -

."^ -'-: ''izr

-.-^--s:-,

"iS;- '-; '"— ::i.''

^2^_
?^i
Z'i' ^'C
'r.'.rS
^ -^-'
— c

X' c (Tcc <-.'. cr ^•cc<^ -<^k: 4<rci<tTcc<«^K£c<<


rm<r
'c<r<r^sC^CCCC'r
-cr ( c c<rcc:.'.c' '

i '^
<^ «: -r crc <'rcia(Qr(L^«ci<jsmc:<L

c < f c «^fc^'-.aic:<cc<g<cr
«<fc
. < <^. .-.' t
"^aac^-cr
^ (fcc7 f (^(i^TCc^^crc (* >'•::(( ^< .
^3:5cs> '
:

4^((c<

BL CgC(BB^Mn ^ r

XC cC^
c r^^tmc
c ^'
'
— —
C<c;<«£'«fe:<^2iCC^,'

^5cc OTr^ccr r cc^


cc;- ^c<^ cc r ccc^
!
'Vrrc^

Lcr-ccxsg: cc co:<t«
c<«rcr ^i 3r<r ccccr cc <cccf«
C«'5C^-('(<c.
(
( c
C'C
c ^cc
Cf<Scc
((

cCcccSc^^
CC<.<;^^rrc c<
^.€S ccccf: (C <sCCcf
r., (
( '.' ^-.,^^C^'^r<g'C<,C':<;CC CCg ^CjCCIC,
r<5Cc ccrcc ' «^,^^
(

<£c;cc( 'ftr.rr c^C: ^"«25 <CCS C''C<|C C (C;C^C( Cs


a,'CCCcc^<rciE cccc^c-c
'

(^aCccCf. (((
VILLANOVA COLLEGE LIBRAHY r (CicC' CCTc' <S1C c c;X"<' <f
, '
«;<
'.cco. <.<C < cciC<
yyjv'CCCC CC<CCC'
Villanova, Pennsylvania '
(ccc c<cc<icpcjcc:<g«c<^t<
<cc^ c^nc ccf.dc c:i^<.i^^<
'<
(Si-orCf. c:*' ;<(<<
81'«i;<CC-C «"((CC' < <
,

^(
,
,
cCrc, CC CCi "C (TC^^ <C '
<
<i

l^ C < -<^CCC'€C«-.C'C<ir;-.^<3
'((<(^ct'( ccc" «:.-ccc<ci;c^'' 0^'«
'

<
This book was donated ,.

o-4::49
'.cC'- <^cc:c^ctc«^<i^
.ccC' crccccrcc
r rcc" '
(CC cdc; CLcm^SSmi
<i cCCccc ^< <^3C<<
by
rC' '
4Cr"CCC '^cc;cc,<r .
__

i .<ri-^(^ (4
,

f; <iKf «CCC m'^<^ Ccc <


R.e.y....i:.„3ulliy.an^...0...S...A., cCC;€:(:(C(S<..cc:c

^[^'('^ cc' csSi^fii;^ <f'

c<?i: c[:,:six;< <aig«j4[C"'.x J;cc'cc;:'<c^:c§;r'' cc<c


__£CC1^C Cd '"^^' cc^ CCC
.

«<C (1:«
'*<*'Cl.'..",r<s?
'«ic^rr(crc
c^ (ff^cccci^c c; '^'^Sj <?tc «d
_ 5^-'::-;^-S-'"' c^^c^^^cwr cc^
CC( ^'Xk'<i
<r'C<l '«.«IJS
<f
'•'"«;
<G:'C' .«
mic
cCc.cc;«<:cr . '
(.'
C("fCCC'<.'(5C"<.'
C"
(
t:( (
C"<C(c
C' <«:c
^ " KCcC<cccc<tc::
/
" '^'^c?c^ ^ c..(Ct?rCCC<^
R, r
>^ "€(<&' CCC^.
^ «ccc ccQ c;c
^' ,'C«CCCC cc
C
C '^^
'{
'<m(€m [1 f 'CCCCS
«: cc «:<m ccc^
S^'^-
d: CC"
-'''"> cc cc:c
S^'*^;^
^^^' "' 'C,<C«C5C (Ciccc

'CCcCCCCCC
^C^CCC CCC^.c^c'^
(^,
iiiipl
^ C «5^< :'l»&^:g:m mm^
F^F cCC
«SS:CCC"Cv
^'^'C ccc<cccc(«r
«Srcccc CO

<X^cCC<cC' ^
CCCc
c:vcc(( L&.^SSCH«fC«
'^ii is;sis^^
c-c?' c
<<r < <rCcc<c(( ,
^-
C(c CCC^K
5 /^rr^ ^^SSl' <3CC<i f(i C«C<r "CSSi .

C"
CC CCcrrr c .
tf
^'crcc^c
.^^^^-CCC^Ccaicccccr.
'

'-
U-C (C:< ^^c.crcc:?:
,

<C c •-
C<( .

<-C '. («
C< fCc Cp <CiCC CCC CCc <^C
( «! ' f -r"
-< < <(<. < ' ,

c c ^^CiCCCS,CCCC^_< c
^ c c ((« r ^C.-CCCCCCC|C^^(.,.(,
(
(
C r '


c ' " :

c cc<fy. ct^^ cc <C'CCC


c ccv^<Cc<<r(r^
(cor c r c<6at7<: C c<3^t <r c <:c<^
io<x c c<r
:c c c
or CC
^^
cCc
CCCOKC
c^otc^ %cc«^-
.c< ^C C'CCCCCC-( '

o^ccsc^.cs^ccigrc-'
C C (C ccccc * ^

< c<G C ^ c<tcc c<


( cc ('«'icrcoc ccccciCiC^^' '
C ^v cCcC' c
r ciL^-. ^cc(r<rcc4c: ccccc<c ccv (^

.CcC' C^CO^- f<^(C C'-^-;


cccccC'
^ c«: C' c

( (cc c:
aC(S<C
.V.' C'<ClC'Cc(
Sgio C«'Cjt.CC
CLc ca atCC "';
<jA^«<rc<CC<'
>.GC"C'C(CC'^ c<r^'^c
<acc (ccc f<^ < <( '
<i^c .

,;

CCCC'^c c<^ '


cc CC''C<,(i.' 'CC" .

OCCcrc^ ^>-
C-tCc^E' ^^
CfCCC 0« CC
CCaCC.''C^
CCfCCOC<C( (6
rccccccc oc
c(ccGacc-^(^ ^.,
<«CaiCC<?:' 'ft^' CL
ccd^ C<SCiJ (^.c--<

''
iE"f.Cc <C (k:
ctcrccs '<r C'
''
rccc^Cf «r <c

C ( '" r c
cC''
cc («^ cc:'

cC' cr
C c '.^,1 '

<cct'<r'VS45.^'::^a.;^
c..(CC'' ((cc.c
"*
CL.C CC'C"^ cuCC'."' '.CCf ((CC51'
CC'
- <cC"'<,'
cc
:o'«;'
(..(((
.,.
((C(ccat
c c
CC .,, ,.
<•((( '
,

(.

C_^
ccc
'

" X (.--,(..
CC' (..,«c<"C '- (''<:((' '

rCC((0( .(CCCC
-T-tyc^-^fcC^C^C^c??''
"
=^
<?C'CKCC'CCLC(CCv'<[:(S(c
K cccc .— -'--
if GCCt (

t "^. CSL.cCOI. («-


_
r.o. C2<f.C^-^'(CCL
7-'(;

7 ^
c
C
€ ('«?
C^ -crn .
< CcC:
(<>, C:
C"-<C£_C
C (CCL ("^.
<!
'

'

"
-.

CC<1 (<lCc<CCo :.,«? >cC(,""C5


— - ,^^-. ^ ^ _, ^
^^
,
,, ,
CC
cccc
Ctf

'
C "'' C<r au<i<€_'CCC((
<f a(^.(C(C(jCCC'((''
,c C '

(C (cC^ 'CCC^
cc
or ..
'Cixr-^ «'(«'€: C.a('^" (C(<(C«:'CCC« (CC
(cccCC^CC^C^
.

((

(( c . «3S1 'C '" m^ CC CcCCc C( ( C^ 'CCCCC- '" c


'
cc
-' ^^ -i V ^:ii<s: ((' (^/ cc co^c ,
,
CC
cc (4" ( 'C<
'
CC"C2J<t','
«C<^<Scc<C CC CCCC(
r cc"'Cc<o-
RViPVltffim itf<tf :(i...,c<^c (( <c 'cc ccccc >

"^
'

«'(C'«'C <^C (f( <^j:((C CCCc' CC "C


'C ' << c
CCCCCCCCC CC '"
x:. -^
('C '(' Cc^C cc.;. JCCC CC
'xm<ccc('
(r'<? ac c
(^ cc <i
(^
ccc^cccc rc .(Y ^..4.,

(CCcCl C "CC C ''(""

. cCcC^C CC C ' f"C (

«i(C c •

'(^«^i-C C: 'Ccccc. CCC


- (sc:c(r'< rc: ca3:(cc<r c:« CfCr 'CCC(C( "- 'Cf

0C( ( -'m UC<(CCCC.C'<-'f


(Cc : 'CCO
^d-cecCFccrrc cc
c€CCc.'Cc<ccC «!:'<! (<c <:•
^^'"' < C ''CCC C '"
..
dCL
(«T; r
' CC
^'(CC''-
.V
C CC<3C'(c <£?:< Cc!"
T ( ciC^C r-c
"' '

- <2KCLC- €CKr<'(^ (

c:<ccs:c^'.'C^cc: -^ ' "

\<C ^
<2(C<E,CC('-CcCC.
r^<, <C: CS<ig?3t<^' «c<:CC '
'

'
''

^'

rccc •c: cgiC^ciccc (cccicc: - <

fc cc -Cl cTc^cMcc (CCcicS '. < c

c ^r: <<c 'C'«>^


cCc(CCC^'
(Ccxcjc- (CCCC2 c c
<«C3i' -«C <C f,crrr '.»^'

"-
C''C '*«afr ^^ cC
DC^C: CC (SiC^.
C^ ^: C C dCL Cc
rccCCiCCF
C<icc<iC cc.
^: c<j_ <CCCC^
<8r <ccc£t:<fi-c<
(

tc^ccc«ccT rrcr«^' cc ^c ccc^-


< '

<^'<gcc(rccr^
fc^Cc^C, ^ c€CC C.. -c.c
r^CC:CC^^ CC^^CC^iiJ^c C <CCCC
cc(^ccs c
crc (<
rc?iv:^ C ce
'
^r Cg' ' -
; c-<(\^C€i(
/CcCXCC '

'"C€X r^ccc^jF-ccc '

|C(<^C< c<r C'


'"
c «c cr;( '
'

c
'^
C «c ( <C( '
^
Cj
rfeccCCCCCCCCCC C ^t^'-r ^,i*sL^^CC'<(
C CC C (,
cCC '
(
V'
Ci!
^
rfr- (Tc- < C" .. «"C c.
Digitized by the Internet Archive
in 2011 with funding from
Lyrasis IVIembers and Sloan Foundation

http://www.archive.org/details/actasanctorum19unse
ACTA

SANCTORUM
I'A111SI1.S. — l-X TVIMS V. lidliPV. VIA i;AHANClKHH
PaRISIFS &ROM^.APVD VlCTOREM PALME. M. DCCC.LXVJ.
ACTA
SANCTORUM
quotquot toto orbe coluntur, vel a catholicis scriptoribus celebrantur

EX LATINIS KT (iK.I^XlS, AMAUUMQUE (iKNTIUM ANTI(.)UIS MdNUMKNTlS

r.OLLECTA, DKIESTA, ll.HISTll A T \ A

G0DEFR1..0 HENSCHENK) ir Dv^...> P\Pi:UK()(;niO,


1: SOCIETATE JESII

KIMTHl NOVISSIMA. c.riiANTI-; .lOANNl', KAHNANDKT

MAII TOMUS SEXTUS


QVQ (^OI^TINKNTIIII DIES XXV, XXVI, XWII I:T XXVIII

OPI-RAM ET STUUIUM CONH:RENTll!rS

Franc.s.m. BAERTIO f,t Conhai... IANNIN(J()


lUltSnRM SOCIKTATI*

PARISIIS ET ROMM
APUD VICTOREM PALME, bibliop(jlam
1866
SERENISSIMO

CO SMO III
MAGNO HETRURI^ DUCI.

SERENISSIME PRINCEPS

Vidimiis Florentiam tuam, et, qnam mcrito intcr cctcras Italia;

urbes ipsa singularis tilulo indigitctur uiiLLA, coram cognovi-


mus. Sive enim viarum strata, nitorcm, latitudinem ; sivc Kdium,
tam privatarum, quam publicarum majcstatem; tcmplorum am- sivc

plitudinem, elegantiam, arcbitecturam contemplarcmur; sive adlar-


gum Arni alveum, quatuor instratis opcrose pontibus commissum
oculos dcflecteremus; seu dcniquc urbis totius situm, intcr asperos
. montes et fertiles campos, intcr amoenas silvulas ctlimpidos aqua-
'^rum rivulos, inter innumeras Nobilium villas per acclivia montium
|late spectabiles, circumspiceremus; mirabamuromnia,
omniex par- et

te BELLissiMAM coacti sumusfateri Florentiam. Ita sane est. Nunc ta-

cmen sanctissimam quoque prsedicare necessum babcmus; dum in bocce


.^^unico de Actis Sanctorum Maji tomo, quatuor non amplius mensis
Sdies complexo, tantam sola Florcntia suppcditat Sanctorum copiam,
lut nulla civitas aliamajorem; tantam sancti cjus implent Actorum
^suorum prolixitate Tomi partem, quantam reliqui vix simul omnes.
?Illos inler, primo statim in limine ad diem xxv Maji occurrit, agmen
V
taliorum ducens, jure quodammodo suo, utpote reli(|uis prior tcm-

dignitate prsestantior, singulari prserogativa clcctior, S. Zeno-


1 pore, Florentinus Civis, Episcopus, Tutelaris. Occurrunt eodem
^bius, die,

Cives item Florentini, B. Clarilus, Fundator monastcrii, ab ejus no-


l-mine vulgo appellati,et S. Maria Magdalena de Pazzis, innocentis-
sima Yirgo, gentilium suorum in rcbus adversis confugium, in mces-

His solatium, iu dcsperatis auxilium. Succedit proxime S. Pliilippus


^Neriorum familise grande dccus; et Congregationis Presbyterorum
^Oratorii, vitae morumque exemplo illustrium, Institutor; et ipsc Flo-

1 rentia oriundus. Sequitur S. Podius, ibidcm dignifate Episcopali et


merito conspicuus. Denique sericm claudit Maria Bagncsia, venera-
>;,bilis Virgo Florentina, velutaltcra
Scbidamcnsis Liduina, cum diu-

•^tinis multorum annorum iufirmitatibus confliclata. Quid porro de S:

Ubaldcsca, itemVirgine; quid de B. Petro Solitario; quid de B. Her-


MnjiTomusvi. * culano;

ouil
culanojomnibusinHetruriavitsesanctimoniaclaris, dicam? Tuisunt
«dificata in ditionibus
ob natalc solum, dominio tuo subjcctum; ob
qiia Di-
tuiseorum tcmpla ac altaria; ob singularem venerationcra,
tui sunt ad si-
vos ipsc, prajsertim indigenas proscqueris sed raagis :

militudincm morura atquc imitationcm virlutum. Fclix Florentia,


jam non tantum bella, scd paritcr ctiam sancta, qu?e tot bcllissimis
sanctorum hominum virtutibus olini floruisti! felicior etiara sanctior-
que! quod casdera modoin Principe tuo Cosrao ejusque pientissima
familia rcflorcscere, et subditis in exemplura quotidie proponi

vides, tanto potentius stiraulans ad iraitationem sui, quanto major


est auctoritas dantis; Emicuit enim in Zenobio luo solicita ca-

ritas, nescio an crga animas aberrantium, an erga corpora indigen-


tium major quandoquidcm Iiis, relictam sibi a parcntibus ha^redi-
;

tatem ; illis se ipsum, vit» pariter ac opum prodigus, amore Dei


impendit. Emicat in Principc tuo cadem caritas, tara ingeniosa
in adducendo ad Ecclesiam P«omanara aniraas ab ca alienas, quam be-
nefica in suppcditando corporibus necessaria ad vivendum. Vidimus,
ipsi et loquentcs audivimus ex illo conversorura genere nonnullos
qui aut in railitiam, autin aliud obsequium Ducis adscripti, duplici
prsesertim Isetabantur de causa ; tum quod per ipsum prima sibi ve-

rae Fidei lux affulsisset; tum quod per Ipsum honcstam obtinuissent

sustentationem quam alibi difficulter nacti fuissent, propter abjura-

tam hffiresim non ausuri in patriam redire ad suos. Emicuit in B.


Clarito studium ardens non rainus alienje, quara proprise perfectionis,
dumsacrosanctis conjugii legibus adstrictus, aliam sibi ab uxore
conferri operam noluit procreandis liberis, quara ut conquisitas un-
dique a se inopes puellas, piis oolloquiis, salutaribus exemplis, pru-

denti rcctione secum parturirct Christo, in coempta a se sere proprio,

et adaptata sanctis earum ac religiosis exercitiis habitatione. Quara


proprie conveniant baic eadem Princi])i tuo, nihil attinet quoad alte-
ram sui partem commemorare. Alteram probat Ambrosiana Prin-
cipis villa, ostentans raagnificum Franciscanse familise, juxta normara

reformata?, coenobium, recens ab eo excitatum, et accitis ex Hispa-


niaPatribus incoli jussum: quos etiam ne quid deficeret, quo Cbri-
stus in iis parturiretur; extemplo mandavit coemenda, tura aliarura
facultatum plurima, tum quotquot prodierunt hactenus de Actis
Sanctorum volumina, eaque novo monasterio donavit, prjeclarara
bibliolhccam ratus (ut ncdicam, expcricntiai doctus) illa componen-
;

dis moribus, alendae caritati, pietati inflammandse, parturiendis


Christo animabus aptissima esse.Huc similitcr facit ejusdem Principis
vere prodiga, nisi cultui divino impenderctur, liberalitas, qua saccllum
Laurenlianum, ab integrofere seculo, quam lente tam sumptuose cons-
trui
trui coeptum, pergit magno successu perficere; vario luarmore, Pario,
LucuU^eo, Laconico, Porpliyrelico, et quo non? vestirc concjuisilis lo-
ta Europa pretiosis lapidibus dislinguere; majorum slaluis arte
mirabiii efiigiatiset circum disposilisornare; sicquein sacello non ma-
gno magnum mundo miraculum exhiberc. Emicuit in S. Philip|)() in-
gens desiderium ornandi defendendique Ecclesiam |)er erudiloruni scrip-
ta, dum auclor ipse Cffisari Baronio fuil, ac rcluctaulom conqtulil, ad
exponendos alque illusti-andos ejus Annalcs, nunupiam salis latida-

tos. Emical idem desideriun) in Principe tuo; hoc solum discrimine


quod ille suos ad lalestudium applicueril, pro auclorilatc prajci|)ien-

do ; hic vero alienos suavius eodeminclinct, spe praimii alliciendo.


Scimus enim, et quibus, et per quos, cl quam liberalis muiiiliccnlia
Scriptoribus nonnullis ab ipso collata sil in conpensalionciii iaborum.
Renovat Idem eximiam Philippi religionem, scpleiii Urbis basilicas, de-
vota visilatione populi notissinias^frequenler obirc soli(i;duiii nullum
fere diem praelerire sinit, quo non aliquot ecclesias constanler invisat,

nulla aeris coelive intemperie prsepediendus. Prseler alias aulcm, nola-


vimus, ut plurimum adiri tres, quarum una corpus S. Mariai Magda-
lense de Pazzis, marmoreo in sacello sub altari decorein conservat, et

quidem,uti vidimus venerabundi^ integerrimum hactcnus. Allera, ad-


mirabilem salutataeab Angelo magnse Virginis imaginem, totius FIo-

rentiae imoet Italise concursu ceIeberrimam,reIigiose veneraturai.Tertia


denique illa est, in qua quovis die per anni circulum, Christus Domi-
nus, in sanctissima Eucharistia expositus populo, adoratur. Neque ta-

men illa sacras visitandi sedes religio soli Principi propria cst quip- :

pe, quam prefeunte Philippo didicerat Ipse, exem|)Io iiiox suo subdilos

docuit tam multos, ut merito quis possit diccre, Philippina; devolionis


tot iniilaloresFlorenlise nunc esse, quot iiicolse numcrantur. Quidporro
de Marise Magdalense, quid dc Bagiiesiaj virtutibus dicam ? Plurim»
illarum ita relucent in Priueipe, ut nbn inauhestrepitu, sed in reli-

giosa domo vitam traduxisse videatur; nisi aulam ipsam, istiusmodi


doraum appellare malis: certe itamoderaleordinateque in illa agun-
turomnia, appellareutpossis. Sed illas virtutes, uti fere clam omni-
bus exercere mavult Ipse, ita putamus silentio praetereundas nunc
quidem nobis esse, tametsi religiosissimarum qiiarumquc notitiam
nactis. Unum tamen, in quo Magdaleiiam aemulatur, quia publicum
non est omittendum. Fatigabat illa continuis c(jelum precibus, ul

Christianum nomen latius latiusque indies propagarctur ac glo-

riosius de impietate triumpharet. At vero Princcps quid conatur


efficacius, quam illud idem effeclum dare? non modo precos sed
et opes, et sanguinem liberaliter impendens? Nota loquimur, et

Maj^ T.vi B loquitur


loquitur ipsa classis, cuni mulla nobilitate Hotrusca, tot jam con-
tinuis annis in succursuni Veiietorum conlra perfidos Maliomeli sec-
prima gloriosa; expeditionis
tatores missa: loquitur insula S. Maurse,
palaistra; ubi Chrislianorum quidom omnium, scd imprimis Tusco-
rum eluxil impertorrita virtus, per c.Tdem et cadavera sua in locis

paludosis viam sociisslernontium ad urbem: loquuntur civitates in

Peloponeso, fortitudinem Hetruscam experta; ac feliciter Religioni su-

bact.'B, Corona, Methone, Novarinum, aliiE. Quid plura? Ipsa Reli-


gio beneficium a Tc sibi prcTstitum, Serenisjime Princeps, agnosce-

re visa, remunerari conata est; cum Serenissimum Principem Fran-


ciscum, fratrem tuum, inter summos Ecclesiae Patres adlegit; in
glorio.so Purpurei coloris amictu, quem dedit, adumbrans gloriam
quam Tui profuso sanguine, sibi, Tibi, Religioni pepererunt. Respi-
ciat modo (et respiciet) ecoelo Deus, quem respicit Lusitania, ambit

Gallia, amat Hctruria, Serenissimum filium tuum, Principem Fer-


dinandum: rcspiciat; et votis paternis, ad perpetuitatem Serenissimse

sanclissima^quc familise, obsecundet. Ita vovemus Antuerpiae, anno


Domini MDCLXXXVIll, VIII Ralend. Novembris, festo S. Miniatis
Martyris, Florenlise Tuse Tutelaris.

SERENITATIS TU^.

Clientes devotissimi

Danibl papebrochius
Franciscus BAERTIUS'
CoNRADus JANNINGUS.
INDEX
SANCTORUM
TOMl SEXTI
A 8. .Vrcana cordium Aiidreai revelala coram
Epliiphanio ejusque famulis. et uni horuni in-
i\ bprcius M. cura sorore Heleiia, an ex patre dicala illiussanctilas 30*. Ctip. 9. Post accepta
Aliiliaju iKitus » Ex Symr. el aliis 363 verbera in fiiiieto ohilormi^cens, snb pcrtrans-
28 /Eiiiiljus M. iii Sardinia cuin sociis COMM. euiite ciirru ilhcsus mauet Saiictns ; noctu
CRIT. Quain temere cum his coiifusi eonini- autpin dcpreliensns iii ecclesia iiltro roscrata
dera aut similiuin nomiuuin Episcopi Siiriii : orare,iniracnlo eflicit ne revelari id possit34*.
deque variis alterutroriiin ecclesiis, et invcn- Cap. 10 Iinmanitcr ca'ditiir, occiilta peccata
tione corporuin icque iii terra 736 aperit, pojuam secuturam pripdicit, cum dia-
25 Aldlielmus Ep. Scliireburn. iii An{;lia. CO.V.l/. bolo varie congreditur 37*. Cap. 11 Mort.ui
PR. Deejus Monaslerio, Vila qii.idruplici a dainiiafio cognit^i , et pr;t'dictiis Kpiphanio
Malmesbuiiensibus scripta, cura nioiiaslerio- Palri:irchatus 40*. Cap. 12. Iteinones ah eo-
rum et libris 77. 1'IT.I ex MS. Oillimiam. clesia pellit .\ii(lreas : liiijus iiiagiiain perle-
Auct. Willelmo Malmesbur. Cup. 1. Ortus ctionem desfinatam in cckIo gloriam per vi-
ct
studia, libri edili 78. Cii)'. i Kes gestae a sum dncetur Epiphanius 43*. Ca\i. 13. Pro-
Sancto, primum Abbate, deinde Episcopo 80. pheticus AndreiE spirilus in futuris occultis-
Cnii. 3. nhitus, sepultura miracula S2. . {pic rehiis : pestis dcpiilsa, peccat;» cnrrepta
ALIA VITA Auct. Anonvmo Malra. ex ilS. 47'. Cap. 14. Kevehitur .\iidrea; slatus Mo-
Cvltonianu Prologus 83. Cap. 1. Familia Re- nachi, probi alias, sed nvari : hic autein ab
gia, stiidia, Monachatus, .'\bliatis niunus 84. eo inonitns sese corrigit 50*. Cap. 15. Diio
Cii/J. 2. Acta Romse, libri scripti 8S. Cap. 3. Sodales Epiphaiiii, altt:r uli hypocrisiin casti-
Miracula, Episcopatus, obitus sepultura 87. ,
gatusab Aiiilrea, alteroh animuin libidinnsuin
Cap. 4. Curpus elevatum, et a S. Dunstano ab i[)so Epiiihaiiio corrcjifus 54*. Cap. 10.
in lapideo tumulo collocatum. Persecutio Da- Pr».'lati juvcnis damiiatio, ah Andrea praios-
nica miracula facta 89. Cap. 3 Energiime-
, tensa Epiplianio,inoxque secuta 58*. Cap. 17.
nus, contractus, ct ca^cus sanati. Corpus re- Mulicri, a Mago dcceptic et diaholicis illnsio-
velatuin 01 nibiis snbjectaj , succurrit Epiphaniiia CO*.
26 Alpbitus, Pater SS. Matthaei ct Jacobi Aposlo- Gap. 18. Qiia) circa mulicrcin et Epipha-
lorum, Capharnai iii Galila»a. Comm. Ejus nium acta scinntiir ab .Vndrea, et apte expli-
genus, conditio, patria, et cultus apud Grae- cantur alia qutedam ejus nhscura, sed sa-
:

cos £x Synax. 351 pientiaresponsa63'. Cap. 19. Epiplr-iniiis ten-


27 Alypiils M. apud Graecos, Ex Synax MS. 073 tationes carnis superaf, et Diaconi iinpiiri hor-
28 Andreas, propter Christiim Salus. i.l est, Stultiis, rendum intuitus exitiiin, ejusjieccata aiidit ei
Coiistantinopoli. Prxl. cur relatus in Co- Andiea 66*. Cap. 20. Oe aniiiia et de inundi
rollarium *. COMM. PR. De ejus familiari- creationc, rehusqiie diviiiis E/ii|i|ianilliii sll-

bus l'>pipIianio, postea Patriarcha ; et Nice- hlimiter dncet Andreas 69'. Cap. 21. Varias
phoro, scriptore .Actorum, hnrumque sl vlo, et Scripturas nalurcque pliiEnomena idem illi
«tate ac cultu Saucti 2 *. VITA , Auct. Ni- explicat 74*. Cap 22. Celerae qiuestiones, ab
cephoro, Sancti directore ac Cnnfessario Ex Epiphaiiio proposita! , et ab .\ii(Irea apte so-
MSS. Grseds. Prohgus cum Syllaho Tiliiloriim lut.e 78*. Ciip. 28. Iiiipuri^simi peccatoris
in solo MS. Vnlic. lepertorum 4. Cop. l. An- mors inffli.x pra nionslrata .\iidrea! : etliiijiis

dreae servitus et docilitas ; oci'asio vitae san- eximia er^^a iiiiinicos caritas [lia; iniilieri ma-
ctioris : visio 5. Cap. 2. Stultitiam siraulans nifestata Hl*. Cap. 24. E[iiphaniui) a tenta-
vincitur, revelationibus illustratur, oppugna- tione carnis libcralus : visa Dei[iara prote-

tur a diemoniis et liberatur : ad serviendum geus po[iuhim : iiiipuri hominis hypocrisis de-
Deo vocatur8*.Cnp.3Pr" illusoribnssuisorat, tecta S3*. Cap. 25. 1)e initio doloriiin, .\nte-

secreta et futura eniintiat, in lupanari a christi advenfiira praegrcssurorum : et varii»

scortis ad libidincm frustra solicitatur : absti- Hcgibus ultimo isto seculo C(instaiitino[ioli fu-

nentia et raptihus in oratione excellit 12*. turis 89*. Cap. 26. De Jud»is et Antichristo,

Cap. 4. Saeviente gravi temjiestate, diutinain ejusi[ue tyrannide ac raundi fine 94t. Cap. 27.

ecstasin patitur, in ccElum raplus , et varia Occasione cmlestis Iragrantiae , suh sacra le-
conspicatus 16*. Cap. 5. Ejiisdein ecstasis et ctione perceplse. narratur historia 'l'l:eodori,
visorum continuata narratio 20". Cap. 6. Die- ab Angelis iiitertoriiicntacoiiforlati97*. Cap.
moni sub specie humana sibi calumniafo illu- 28. < Extreniuin Andreaj cuiii Epi[)haiiio et

dit, absentia cogiioscit, Epiphanii cum Philo- Auctore colloquiuin : discessus, obitus, san-
ctiias, coelesli odore indicata 100*
sophis de SS. Trinitate sapiensdispuiatio 23".
Cap. 7. Epiphanius obvium habet daiinonem 28 Ania M. Hom!e, Ei Martyroloijio Hier. 738
et tentatur hujus artes eidcin ab Andrea
:
23 Anolinus Coinmentarien. M. cum S. Urbano
PP. 7
aperiuntur, et remedia suggeruntur 26*. Cap.
Maji T. Fl lil 26
INDEX SANCTORUM
366 26 Berengarius Mon. in urbe S. Papuli Comm. d
26 Antcon M. in Africa, Ez ifurlyTd. Ilier.
736 setale et Flavio Anselmo Vitae scriptore 443.
28 ArmiMiii seii Mariminia, Ex Marlyrol.
Vita a variis edita 444
27 Aquilns vel Aquilinus aut Acculiis, M. Al«-
xandriic. E'x Marlijroloiim 672 26 Bobolinus Ep. Viennen. in Gallia. Comm. de
28 Avcltia M. Uoina'. Ex Marlyroi llier. 738 ejuscultuet ffitate : rccentiora Elcgia. 442
28 Anfjiistinu.'- Kii.Cantiiar. in Aiiglia COMM. PR. 25 Bonifacius PP. IV Ronia;. Comm. Dc Panlheo
Vila ct Tran^latione, scriiitis a Gocelino per eum dedicato, cultu, Epitaphio, anno et
I)e
Moiiacho, ac (luplicis festi cclebritate 370. die mortis, acdupliciTranslatione corporis 74
VITA e\ eilitiune Mal)ilionis. Prologus et l)i-
mio Cajdhim Vi. Cap. \. Res gestae usque
ail ingressum iii .^ngliani, miracula in Gallia

ji.-itr.itn 374. 6'"//. 2. Iiise ingressiis. Conver- Vjoelestinus M. apud Griecos. ExSynax. MS. 26
Rejiis. hrtitia S. Gregorii 23. Caiiion En. Afer AcheruntiiB in Luc:inia.
sio S. yl';thelreili
Paiiii- 378. Cap. 3. Miraoula S. Auguslini CO.MM. PR. De corpore et ecclesia,
ejus

Epistola S. Gregorii , Acta cum liriinniliiis Actisque suspectis et compendiis inde sumptis
CLristianis 382. 6Vi/;. 4. Pra'ilicatio p.M- Aii- 26. ACr./. Prologus 28. Cap. 1. S. Canio

gliam. ejii.sque convcrsio : varia niiraculaSSti. coram farthagmensi Pr;e.''ecto fidem Christi
Ciip. •'). S. Livinus baplizatus et instructus, piofiietur 28. Cap. J. Variis tormentis tan-

S. Auyusiiiii obifiisct scpiiliiira 39'.). /IPP. tatus. omnibus invictus perstat 30. Cap. 3.
Ex Clnou. liromloni. De niortuis. ad evictio- Ab Aiigeb) translatus inCampaniam, ibidein
nem Decimarum et excoiiiuiiinicationis vim clarct miraculis 31. Cap. 4. Obitus et sepul-
prob.'ind:im, a Sancto suscilatis 302. MIRA- tura ejus : Translatio .\clieriiiitiaiu 33. APP.
CULA Aml. eodem Uoreliuo e.c Edil. Malii- De Baculo S. Canionis 34
lionis. Capitiila prioris divisionis. Cap. 1. In- 28 Caraunus M. in Diojc. Carn..ten. COMM. PR.
jurii puniti, contraclus el nioribundus sanati ,
de ejus letate Vitse et Miraculoriim actis ,

adjnli periclitanles in mari 394. Cop. 2. Alii ecclesiastico cultu 740. ACTA Ex MSS.
nanfra{^i aiit jicridilanles , a iiiorte aut tem- Prolng.js. Vita. 741. Miraciila&S.l/SS. 744

peslalibus liberali 397. Cop. 3. Miiti Inqiiela, 27 Carpia M. iii Airica. Ex Marlijiol. Hieron. 673
claudi gressu, captivi liliertate donati 400. 26 Carpus ex lxxii Episc. Beroese. Comm. EIo„'ia
Cap, 4. Sacrilegi aut iircverentes puiiiti, ox Gr^cis, Episcopatus, Laureola an idem :

iiilenique ptenitentcs sanati 403. IIIST. qui Cretensis Presbjter a Dionysio ad Demo-
TRANSLAT. Ex ediiwiie Maliilionis. Prol. philuin laudatus ? 353
ad S. Anselnium Cantuar. Arcliiep. Caintula 28 Castuliis M. Roina;. Ex Murtijrol. Hieron. 738
lili. 1, 408. CiiiK 1. Iiiter deinnlienduni vcte- 28 Castula M. Rnm<e. Ex Marlijrol. Hieron. 738
rem ecclcsiam invenitur ct transfertur corpus 25 Chroiiialius Presb. M. r.mn. S. Urbano Papa 7
S. Augiistiiii 409. Caii. 2. Translatio SS. 28 Cillonia M. Roniie. Ex Martyrol. Ilieron. 738
Laurentii, Melliti, Deo-noli, Justi, Hoiioni ,
2b Claritus Presb. Floreiit. COMM. PR. De lun-
Nolhcliiii 411. Cap. 3. Sanatur siii'da , muta datione inoiiasterii, Vila serius scripta, et ad
ef clauda, reaccenditur divinittis candela casu hunc diein relata propter S. Zenobiura 160.
extinct.i 414. Cap. 4. Knconiium SS. Justi, V1T.4 e-L Ital. Racunisii , Confessarii ipsiijs
Honorii, Dcusdedit 415. Cap. b. Odur ex se- monasferii an. 1653. Ex MS. Senut. Slioziii
pulcris jam vaciiis, et iiiiracida ex latere , de 160. MIR.-/C. ad Crucifixum Clariti patrata
suli S. .\ugU5tini t.innba suinptn. alferoqiie Ex e.odem Aucl. et MS. 162
Bertingam translalo 417. Cap G. Miracula 28 Commiiiius M. Romae. Ex Marlyrologio Ilieionij-
S. Augiislini pnst translationeiu 419. Ciip. 7. miano 7.33
Captivus libcralus, parlui-ientes ad|iitae , in- 26 Cottus M. Cnciaci in Gallia. r. Priscns 362.
jurii coiilra Saiictinn puiiiliaiit repressi 421. Charta Joannis Baillet Episc. Autissiodor. de
Cap. 8. Miiribuiidi servali, reliqua miracula facta per euin translatione Corporis 364
424. /1/'/'. Desecund Translatione, exCliro-
1 28 Crescens M. Romas. Ex MSS. Syiiax. 738
nica Will. Tliorn. 427. LIB. 2. Prologus. 27 Cresccntinus M. in Sardinia. Ex Mnrlyrol.
Cup. Restauratio ecclesiie designala, ejusiiue
1 Hieroiiymiano 673
caiisa translatum rorpus S. .\dnani. Succes- 27 CjTillus Presb. Martyr Sorie in Campania (jbo.
sio Abbatuin 428. Cup. 2. Sancloruni, Reguiii, F. liestilula.
Prassulum, in oratorio B. Mariae scpultorum,
tnuislatio 430. Cup. 3. Miracula , in nova D
crjpta S.Maria; patiata 433. Cap. 4.Trans-
latio et laus S. Etbclberti, primi Anglarum Da'aama seu Damia M. in Africa. Ex Martyro-
Regis Christiani 433. Cap. 5. Translatio et loijio Hieron. (173
laus S. Letai.li Episc. Miracula ad ejus iiivo- 25 Dionjsius Presb. M. cvm S. Urhano Papa 4
cationem facta. 25 Dior.j-sius Cnnf. E]i. Mediol. COMM.
4,37 PR.
§ 1. Conciliura Mediolan. concertatio cum
B Arianis, exilium SS. Dionysii, Luciferi et

B leda Presb.
a:tnte, Vita, cultu sacro.
Anglus. de ejusCOMM. PR.
Eusebii 39. § 2. Relatiocorporis S. Dionysii,
tempore S. Ambrusii 40. § 3. Cassanensinm!
antiqiiorum huic at- de eo apud se primum deposito, traditio
41
testantiuin scnteiitia' 710. VITA a
Turgoto § 4. De posteriori Translatione ad ecclesiam
Priore Dunelraensi collecta. Ca]). 1. Ortus
et monasterium ab eo dictuin 43.
,
VIT.-I Ex
educatio in inonasterio, scripta obitus 712^ , Momhritio et MS. 44. Cap. 1. Arianorum
C(i;i. 2. Ratio viveudi et
scripta ipsiusraet , perversa contra S. Athanasium studia
Bedie verbis enumcrata 713. Cap. 44.
3. Murbus Cap. 2. Concertatio Catholicorum cum
eisdem
et obitus a Cutberlo discipulo relatus Ihid. intra ecclesiam, pra»seiite Dionysio
45. Cap.
Cup. Corpus Dunelnium translatum
4.
, dis- 3. SS. Eusebii, Luciferi, et Dionysii exilium.
sipatumab ha;reticis: an RomsereliquiiB?
714 Hujus in eo mors 47
28
:AD TOMUM VI MAJI.

28 DioscorW^s M. Romas. ^^.r. MSS. Sijiuix. 738 inunus, niiracula 768. Cay. 2 Episcopatus
collatus, varia niiracula 770.Cap. 3 Pluri-
bus agris collata sanitas 772. Cap. 4 Item
aliis 774. Cap. 8 Episcopi ordinati, gloria

E.
jleuthcrius Pajia Comm. <le tempnre Sedis , virlulum fcli.x obiuis 778. APP. 1. Ex
,

artis iii Poiitifi.-atu. et an Marlvr obieril? 3G0 Taron. cl Ainwino. APP. 2. Ex Poematis
27 Elias vel Helias M. Tomis in Ponto, Ex Mariij- Fortunainil. HIST. THA.XSL. Ex .Malii-
rotufjio 072 tione. .\uct. Moiiacho S, Gcrinani ile Priitis
28 Epegatus irl EpecatusM. Roraie. E.t Murliirol. C(i;i. 1 Elevatio corporis a C.irolo M.igno as-
Hitroiiymiuiio 738 scrta 778. C..71. 2 Illiistria inirarula tunc
26 Er:iclius M. E.v Marlijrol. llirroii. 3GG facta 780. Cii;i. 3 .\lia miracula . rcccntiori
27 Evanpclius M. .Mexandriae. E.t Mnrlijrol. 072 nianu descripta ; nialcvoli puiiiii 780. Cap.
27 Eubiotus seu Eusebiotes M. apuil Grajcos. E.i: 4 Plura brevitcr recensil.i 784.IST. II
MS. Synaxfirio 073 MIR. ETTRAXSLAT. Ancl. Aiinoiiw Mon.
25 Kuinichius Diac. M. ciim S. Urbano Papa 4 Prat. Pra-fatio. Liler I He irruptiono Nor-
28 Euresus M. in Pamphilia. E.r Marlijrol. 736 mannicaamii naxixi.vi 787. Liber 2 Miraciila
25 Eusebius M. in Oriente. E.c Marlyrol. lliero- tunc facta791. Appenili.t Ex secnlo 111 lic-
nyniaiio 24 nedictino 798
28 Eustasius M. Romse. Ex Marlyroloyio Hieroiiy- 26 Godo, Abbas Trecensis COMM. Vli. Dc cjus
miaiio 738 Vita, iiiiraculis, cuUii vario. VITA Ex MS.
27 Eutricus Episc. M. in SarJinia. Ex Miirlyrol. 440. Miracula ex Oalliro 442
Hieroiiymiano 673 2» Grcgorius Papa VII COMM. PR. § I. Lau.la-
28 Eutropia M. Alexandriao. Ex Sijiiax. MS. 26 tores ct dcfpiisores defniicti. Vita a Paiilo
27 Euiropius Ep, Arausionen. COMM. Pli. De Bcniriedpiisi scripfa. Acta Poiitiflcalia tri-
ejus aetate, vita, cultu, rciiquiis 691. VITA plicia 101. (J
2 l)n Transhitiona Corporis et
a Vero Episc. successore scri|ita ex MS. ciiliii 103. § 3 De Monacli.-itii ejus et lempore
Foiiquetiano : datur initium, desideratur pars Priiiratus (liiniaceiisis lOG. § 4 (Juomoilo Or-
reliqua 0!)3 (lini Valliiinbrosano iiuper adscriptiis Sau-
28 Eutvchius, sive Eutjclies, Episc. M. Melitinae ctus hic sit 108. ^ 8 Stemuia Ojus genealo-
in .\rmenia. COMM. De ejus otficio in Me- gicum, et ordiiuuin Episcopalis 110. V'y7'A
n:eis, deque aetate ad tempus Apostolorum Auct. Paulo, Can. R"g. C"/i. 1. Noiiicn Ilil-
relata. CAJVOA' Gra;co-latinus 726 debrandi, et huic conforiiiia ignis miraiula,
circa ipsum ostensa. .\cta iisque adaii. 1082,
F 112. Cap. 2 Miracula et gesta antc IVipatum
113. Cap. 3 Electio ad P.ipatum, et hancse-
f abianus seu Flavianus M. in Africa. Ex Ku-
cuta visio columbje morbi divinitus iminissi :

lend. Cartliag. et Martijrol. Hieron. 2G


et ablati : a?gri sanati 115. C^i;^ 4 Gregorii
26 Felictssimus M. Tuderti in Uiubria. Ex Miiriy-
Epistolae contra Simoiiiacos et foriiicjirios
roloyio 366
118. Cap. 5 Coiijuralio in ejus vitaiii, coni-
28 Filominus M. Roraae. Ex Martyroloijio Hiero-
prehensio, et libcr;itiu 120. Cap. llenrici
mjmittiio 738
IV, identideiii ad vomitum reileiiiitis , pi'rver-
25 FlnvianusseuFabianiisM. in khicd,. Ex Kaleni.
sitas contra jura Ecclcsia' 123. Cap. 7 Syno-
Carlliaij. et Marlyrol. Hieron. 2S
dus RoniEe celebrala coiitra Ileiiriciaiium
2b Flavinus M. Ephesi. Ex Murlyrol Hieron. 26
conventiculum, Mogiintia! actuni 128. Cap.
28 Fluminius M. Romse. Ex Martyroloyio Hiero- 8 Rex Ilenricus excommiiiiicatur. Litleraj
nymiano 738 moi
Grcgorii ea dc re, et ultioiiis teculto
26 Fortunatus M. Tuderti in Umbria. Ex Marty- excinpl.i 128. Cup. 9 llenrici simulala pojni-
rotoyiis 3G6
Ulma; , Grego-
tentia, 1'rincipuiu conveiitus
28 Fortunatus M Sardus. V. JSmilius. 736
riiad eus legatio 130. Cap. 10 Coiivcntus
28 Felix M. Sarilus. V. yEmilius 736
Forchemiensis. Rudolfi Regls elcctio acditio ,

a Simoniaris ct Concubinariis excilata 133.


Cap. 11 Gregoriiis Legatos, ad schisina Im-
Jausbertus Erem. Fundator monasterii Mon- perii cx compr'iinisso tollenduic, iii Gcnna-
tis Salvii in Arvernia Ex Ferrario et Saiis- niani dirigit 133. Cap. 12 Proimilgata depo-

sayo 718 sitione Henrici, et Hlectione KudolH, pie mo-

23 Gennadius Episc. Asturic. in Hisp. CUMM. ritur Gregorius 137. Cii;i. 13 Exciiipla eo-
Cap. I. Teinpus suscepti Uegiminis Abliatia- rum, (iiii Gregorii decrelis obedientGs vel

lis. Testanientum Alfonsi Regis curatum 93.


inobcilientcs fuere, diviiiitus prohata vel im-

Cap. 2. Monasteria condita et dotata 93. probata 139. ACTA PONTIFICALIA ex


Cap. 3. Tempus mortis et dies cultus 96. Chronico Berlhuldi Constanlien. Cap i Acta
Cap. 4. ,\bbates et Sancti, successores Gen- usque ad an. 1083, 142, Cap. 2 Res gosta>,
98 ultimis duobiis aunis obitiis sepultura I4b.
nadii, in monasteriis S. Petri etS. .lacobi
,

25 Gerius apud Montem sanctum in Piceno CO.MM. ALIA ex MS. Censuali Centii Caiierarii

PR. De ejus cultu, Vita, ajtate. riTA Aact. postea Honorii III. Cap. 1 Elcclio Gregorii,
Komani Guiberti Kavcnnatis ma-
Matthaeo Masio Erem. August. Ex MS. Centil et

^S I cbinationes punitae : Heurici insnleiilia , ad


loci
depositionem P.mtificis progressa ct casti-
28 Germanus Ep. Parisien. COMM. PR. % 1. De
ejus ietate, Vitaa coaevo scnpta, Professione, gata 146. Cap. 2 Henrici pervicacia. Rudolfi,
eleclio, irriti ronatus Gregorii pro pace Ii9.
an Benedictina ? 764. § 2 De discipulis ejus
variisque gestis in Vita prieteritis 706. VI- Cap. 3 Guiberti Antipap* promotio Henrici :

fnga ab urbe mors Grcgorii 151. ACT/1


TA Ex variis JHSS. e.t impressis. .Auct. Ve- :

nantio Fortunato Presb. postea Ep. Pictav. III ex nostris MSS. Vitis Pontificuio. Cap. 1
Cap. 1 Ortus, studia, sacerdotiura, Abbritis Acta primo hiijus Pontificatus quiuqueunio
183.
INDEX SANCTORUM
25 Jejnnius Mon. Hieracii ExScriplo- in Calabria.
1S3. Cap. 2 Pliires Synodi a Gregorio dein-
155 ribus Italis 100
ceps habita!
COMM. 23 Joannes Presb. M. cum S. Urtiano Papse i
28 Guilielmus Ercm.in Comensi Dioec.

De ejiis vit* actis et ctiltu, Ex Cliron. Dal- 25 Joannes M. Gortina; in Creta. Ex Marlgrol.

Comi'nsi, Fisil. Epi- Hierongmiano 24


larini, Martyrol. el

scopi 820 25 Joanues Psichaita Confess. CP. sub Iconoma-


26 Guitiizo Mon. C.-isinen. COMM. PR. Fjuslaus chis. COMM. Elogia ex Synaiariis, Cogno-
Dia- men unde? 99
in Diali gis Desiilcrii Ali. Vita a 1'elro

cono scripta. Relii|uia; i'i5. ACTA Ex MS. 27 Joanups Papa I Mart. COMM. HISTOR. In
Cttsm. Prologu.s IM. Cap. 1 Ortus : vita qno etiarn agitur de Symmacho et Boetio.
monasticn et eremilica. Oppressio monasterii Cap. 1 Terapus et acta Pontiticatus ac Lega-
Casinen. illustre miraculum 'i'i7. Cnp. 2 Ca- tionis Const.intinopolitanfe 094. Cap. 2 Sym-

sinum a suis opprc>soribus lilieratuni : hi (li


- machi et Boetii sub hoc tempus vexatorum
vinitus [inniti : jiiir.iculaSiincti in vifa et post laus 090. Ciip. 3 Boetii et Joaiinis mors at-

obitum 4'i8. Cap. 3 Novissima invontio cor- que cultus 099. Cnp. 4 Symmachi cajdes ,

poris &n. 1627, a M. Ant. scipione descrip- Tbeodorici R. infelix exitus 702
ta 450 28 Jucundianus M. Sardus. V. yEmiliiis 720
27 Juliaiia M. apiid Grjecus. Ex M.S. Synax. 073
H 25 Juliana -M. Blerie in Tuscia. Ex Marlgrol.
Hierongmiano 24
liplici.nis V. M. Cnrinthi COMM. Ph'. De 27 Julius M. Dorostori in Mcesia. Comm. De ejus
vario cultus die apurl Graecos, Marfyrii tem- notilia ex Martvrologiis, deque Actis Passio-
pore, ct Actorum sub nominibus tesliumocii- nis. ACTA Ex MS. Marci Velseri 6b4
latnrum Lucinni ct Pauli incertiludiiie 728. 28 Julius M. in Painphilia. Ex Martgrol. 736
ACTA susiiecta, Ej: Gr.rro fhrent. Pro-MS 28 Juslus Laicus Vicensis in Hisp. Ex Vinceniio
logns. Cap. i. Confessio el tormenla sub Pe- Domeneeco 704
riuio 730. Cap. 2 Tormenta et mors sub Jii- Justus Ep. Urgbellen. Hisp. COMM. De
sfino 730 cultu et rebus gestis 708
27 llelladius Ep. M. in Oriente. COMM. Quo
pro amissis Aclis, substituuntur Elogia. Ex
Sijnftxariis et Me.nseis tempus Martyrii per
:

conjccturam quajritur 703 J^ambertus Episc. Venciei,. COMM. PR. De


26 Helcna M. curo fratre Abercio, an ex palre cullu et Aclis a teste oculato scriptis, dandis
AlpliJKO nala ? Ex Sijtiax. el aliis 3G5 ex MS. Venciensi et Barali 453. ACTA
20 Heraclius M. Tiulerti in Urabi'ia. Ex 'Marlyro- ipsa 454
liitim 366 28 Lanfrancus Archiepisc. Cintuariensis in An-
28 Herculnnus a Plegali Ord. Min. de Observ. in glia. COMM. PR. De Vita a Milone et
Tuscia COMM. PR. Dc cultu et actis. Eadmero scripta, aliisque ejus laiidatoribns et
riTA ex MS. Chronica Mariani Floren- cultu 822. VITA I. Ex MS. Beccensi. Pro-
tini 849 logus 823, Cii/i. 1 Orfus. studia. vita mona-
27 Hildevertus Episc. Melden. in Gallia. COMM. stica, nlficium Prioris 823. C'a/i-2 A;ta cum
§ 1. Do cultu ejus cum Lectiimihus pmpriis, Giiilielmo Duce et Berengario bseretico, Bec-
Actorum uiala fiJe. i]isiusqne a'tate 704. ceiise moniisterium instauratura .\bbatia
§ ,

2 Translatio Gornacnm, cullus, miracula, an Cailomc:i>;is suscepta 825. Cap. 3 Rotoina-


post extinctam ibidem S. Guitmari Abb. gensi Arcbiepiscopaiu recusato, Cantuarien-
Centuleii. menioriam ? 706 sein admitterc cogiturLanfrancus 828. Cap.
28 Hilus M. Uoma:. Ex Marlyrol. Hieron. 738 4 Efclesia Beccensis consecrata, Cantuarien-
28 Honiinius M. Roniae. Ex Marlyrologio Hierony- sis restaurata, jura vindicata 830. Cap.
5
miano 738 Decisio controversiaj de Primatu Cantuarien-
sis Ecclesiaj supra Eboracensem 832. Cap.
I
6 Reliqua Lanfranci acta, obitus, translatio
835 VITA 11. Ex Lihr. i Hisl. novornm
luiuriosusejusqueUxor.Virgines, in Arvernia. Cap. Lanfranci in Episcopatu largitas erga
1
Ex S. Greg. Turou. 38 ecclesias. monaclios, pauperes et in recupe-
2b Istialus M. Ephesi. Ex Mariijrol. Hieron. 20
;

randis Ecclesiis Cantuariensis juribus felici-


tns 837. Cap. 2 Stabilitas monachoruin pro-
curata, jiira ecclesiastica propiignata. Succes-
sio Willelmi
Jlacobus-Pbilippus Presb. Ordinis Servorum
II in regnum 8'tO. ANTILAN-
Faveniia.. COMM. PR. FRANCUS Willelmi Tliorn Monachi Augu-
De Vita. statini a
stinensis sua seipsum mnkdicentia refutan-
morte scripta, familia et cultu 105. VITA
,

lis
ET MIRAC. XI. Kx Veteri tabula i-. sacra- g^2
25 Leo Ab. in Direc. Trecen. COMU.
rio alTixa 105. EADEM Aucl. Nicul. Bor-
A^ita, cultu_
De ejus
gliesio. Ex miraculis 73
2 parte Anniil. Ginnii. Hujus Pr"-
logus 100. Ipsa Vita; bistoria 100.
27 Liberius, Percgrinns Anconae. COMM. Crili-
Epilogns
PriKd. Giauii 107. Coiitinuatio
ciis. Dc fabulositate Actorum et afflctorura
miraculorum vero cultu, et verosimili
,

108. Appendix Giauii 171. Instruraentum circa a;tatem con-


jectura
immunitatis, concessa- pntri ipsius Reati
ejns-
y^O
25 Lucianus Diac. M. cum S. Urhano
que posteris. ex MS. 171, APP. De
variis
Papa 4
26 Luc.anus M. Tomis in Ponto.
primi a morte cultiis documentis ex
Ex Marlgrolo-
,
gus
MS. J73 672
28 Lucianus M. Sardus. V. ^milius
96 S. Januarius Mon. Casin. Vita, Miracula 445 736
25 Lucina V. M. Roraai. Ex Actis
448 inventio 450 V. Gmniio S. Urbani 4
i» Lucius M. Sardus. /-'.
yEmilins 736
M
AD TOMUM VI MAJl.
culosae. lutiira praedicta, zelus ingcns anima-
M rum 202 Cap. 10 M.ipisterium Jiiniorum
pestum a S;uicla, ejus humilitas. iiiiio cuni
M.lagniis M. iii Africa. Er MutUjml. Hiero- Deu et inentis puritus 205. Cn/i. 11 Zelus di-
mjnmm 366 vinai voliintatis impleiuUe, servaiuUu RcguliB,
25 Mainili.uiiis Presb. M. ciim S. Urbam Papa 4 pauperlalis et castilaiis liiendic 207. Cap. 12
28 M;inveii.'i Episc. Bajocen in Normannia. M.agistra Novitiarum f;icta eas egregie in-
VOMM. PR. De ejns ivtate, cultu, Actis. struit, fiitura priBdicit, videt glorinm B.
FIT.4 E.r vcleri Cliarlario Biijoceusi 787 Abiysii Gonzagie, moriios ciirat209. C(i;i. 13
28 Marciana M. lloinoe. Ex Mariijroloijio Hieromj- Extremiis niorbus et obitus
213. SancliB
mioiu) 738 PARS II. Continens siiigulares quo.sdam fa-
28 Marcianus M. Roma;. E.c Marlyroloijio Hierniiij. voros, dilecta- famulio sum a Jesu Chrislo
iiiiiino 738 concossos 218. Cap. 1 Raptus dieriiiu 40 po:.t
28 Marcilius M. Rorax. ^'.r MarUjrologio Hieio- nuncup:itam Professionein 210. Ciip. 2 Saii-
nijmiaiio 738 cta) cordi inscribitur, Verbum Caru fuctum,
28 Maria Hagnesia V. 3 Ordinis S. Dominici, Fljj- imprimunturStigmataCrucilixi 221.
etaiiiiiiiu
rentia'. CO.MM. PR. Dc corporis incorrupti Cap. 3 Particip it oinnibus ex ordiiio toruion-
cultn inchoato; ileque Vita bis lenine a Coii- tis Domiiiicie Passioiiis 223. Cap. 4 Sp.iusa-
fessariis et familiaribus scriptu 103 *. VITA li auiiulo Christo despon^a. etiani Corona
Auct. D. Augustino Carapi Fresbyt. dome- ejus spinea per visiuii duiiatur 220. 5 In- Cii;i.
stico. Ex MS. Iliil. Prologus, et Divisiu Ca- ter coiitcmplaliunes dc Cbristi sepullura et
pitum 105*. Cap. 1 Infuitia, pueritia, ado- resurrcctione, cor ejus accipit, :u; postc;i
lescentia, et inorbus Maria», einueciini damno donuin suminaj puritatis 229. Cap. 6 Con-
appliciia reinedia lOG *. Cap. 2 Suscipit Ma- templatio Dominicio ascoiisi;inis, ct alia 4
ria Irdbituiii tertii Ordiuis, Auctoiem iii sa- dierum ecsliisis 232. Cup. 7 A Sanctis Igii.a-
cellnnum domesticum recipit misericors, hu- ; tio et Angelo instrucla circa liuinililalom et
milis, et mire obcdieiis 108 *. Cap. 3 Pa- paupertate.o, vidclpouiias Purgatorii, no fr;i-
tientia Mari.-e etiam e.tteriiis vexationibiis tris sui iu 00 dotculi lilierationoni proinovet
probata , niira ad afflictos solandos gratia 234. SYNOPSIS tcrliai, quartie. quint;u ac
110*. Cap. 4 Prudcntia, castitas, sobrietas sexta3 Piirlis. Ec earum Praatiniis ct Cupiinni
et discretio Mariie. Item freipientis Cojinuu- imliculis 237. OPEHA. S. Maria) Magihdeuui
nionis usus 112 *. Ca/i, 5 Teutationes tule- id Paz/.is. Pr;efatio Gollcctoris 237. Syiiop-
ratae, ecstases occultatie, mala aversa a tis eorumdem 2il. PARERGON l)a Sim-
pro.ximis 114*. Cap. 6 Extremi morbi actus, ctarum ecstaticarum, secundum spcciesnatu-
et obitus Mariai 116 -
Cap. 7 Coucursus po- raliler pr;elialiitas duranle r:iplu quandoqua
pularis ad corpus et exequias sepultura . m motarum. diclis factisiiiie, ad historicarum
ecclesia S. Mariie Angeloruin \\1 * Suiiple- quiesli.iiiuiudecisionos iiim tr:iiislcreiiilis 244.
mentuin 1. Ex vita per Fr. .Mexand. Capuc- ALIA VITA Ex Italico Ceparii et Fotii.
ciuiii, Maria; Confe.-^sarium, scri]ita 1 iO*. Prxfalw Paslr.rioris Tituli Capitum 247. Cap.
EPISTOL.l D. Hieremiie Foresti familiaris 1 Priina Sanolffi ietas, et pietatis exuiv.itia
ad D. Augustinum prufatum. Ex MS. Ilal. ante anniirn deciiiium 248. Cap. 2 l'rim:i
monaslerii Aaijeloruin. Exordiiim. Pars i I)e ejus Ciiinmunio et ctjelitiis iii ista iotatulacol-

faina Mariie ad Auctorem [lerlata, et liujus lata dona. Scsquianni inora iii raon,asterio
prinio cuiu ea congressu 121 *. P,ir.i 2 Spi- S. Joaiinis230. Cap. 3 Proobt nendoingressu
rituales fructus ex colloquiis Maria; relatiab in rnonasterium Angelorum, cum parcnti-
Auctore 124*. Purs 3 Miracula (|iueiliun bus ct Ciinfessariodoliberat Saiicta 252. Cap.
circa ipsam et per ipsain facta 12.5' *. Snp- 4 Primus sccundusque ingressus Saiictiu in
plem. 2 De ejusdcm gloria, S. Marice Ma„'d.i- monasterium, et sii.scoptio habitus 234. Cap.
lense de Pazzis varie rtfvelata. E.i MSS. 5 Tirooiiiiuiii cl Prufessio, atqiie hanc seciita,
Ilal. 127* post 40 dierum raptu moi bosquc, miraculosa
2S Maria Magdalena de Pazzis Ordiiiis Carin. Flo- sanitas, cuui contiiiuatione novitialus 257.
rentia^. CO.l/.l/. PR. De Vitis Sanctae, Ca]i. Ecstases Miigdaleiiio, et quomodo in
scriptis a Vinceutio Puccinu ct Virgilio Ce- iis se liaberet, certaqiie fieret noii csse illusio-
pario, Confessariis ipsius, earunuiue editio- nes 260. Cap. 7 Propheticus ejusdera .spiritus,
nibus et .\uctoruiii tide 17,'). f^ITA Ex Ita- prajdicendis fiituris pribatus 262. Cap. 8
lico Puccini. Proamium PARS I. Totius Vitae Cognoscendis oc.Jultis et pcuctraiidis secretis

serieni continens 178. Cap. 1 Nativitas San- cordiuin clarescit .Magdalena 264. Cnp 9 Ani-
ctie, piiei'itia, vocatio et ingressus ad iiiona- maruin functarum status, sajpissime co-
vita

181. Cap. 2 Religiosa Professio, eam-


teriiini gnitus a SaiicLafavores divini alii, nec non
:

que secuti raptus, nec non abstinentia iii pane gratia curationum 200. Cap. 10 Ofllcia per
Beatam administrata Junioriiin ac Novitia-
et aqua 182. Cap. 3 Regula vivendi Sanctae :

data a Christo, et veheinentia amoris ejus rum magisterium 269. Cap. 11 E.iimiffi dis-
186. Cap. 4 Exameu couscienliie in ecstasi crelionisspiritus in regiraine earumdein 271.

quinqucnnidis probatio, post praepa- Cap. 12 Quanti fecerit .Sancta Religionern


factum :

ratorios ad eain raptus 188. Ca/i. 5 Miracula staturn(|ue religiosum ; et quo zelo studucrit
probationis tempore patrata per Sanctam, et ejus perfectionem promovere275. Cup. 13 De
incenso illius araore erga Dciira el Jesura
favores aliqui eideni tunc concessi 191. Cap.
6 Ali;e graves tentatioiies, variis divinis fa- sponsuni suura 278. Cap. 14 De ingenti desi-
voribus interpolali 194. Cap 7 Similiuin ten- derio sanctae Coramunionis, atque ut aiiie

tationuin et adniixtorura eis favorum prose- digne coinraunicarent 272. CVip. ISDeexi-
cutio 198. Cup. 8Favores, explelo probationis mia Sanclae caritate er-ga proxiinum, et zelo
per reliquam pro animarum salute, itein erga Novitias,
te.-npore ccclitus accepti : vitx-
Conversas, et infirmas 282. Cap. 10 Quod-
statem forma 199. Cap. 9 Curationes mira-
dam
INDEX SANCTORUM
dain ejus malutinum cxercilium, cura olila- 25 Marlj-res v millia, Ex Aelix S. Urbani Papx 4
tinne sui ipsiiis, et quinque petitiones pro 26 Martjres Plurimi Cociaci in Gallia. cum S.
OriJiniliu» religid.Ms faciend.c 2H5. Cnp. 17 Prisco 362
De profunda iiiniiilitate jMaria; Magdalena; 28 Maxima M. Roniae. B.r Mariyrol Hieron. 738
28C. Caji. 18 .Mia excnipla et (lociinienta liu- 28 Maximiliaiins I'iac. Hiinmgi m Istria 796
militati», relicta a Saiicta 288. dip. 19 De 25 Maxiraus et Venerandus fratres MM. in dioe-
virtutibus et volis obedientia; ac pauperlatis, cesi Ebroicensi. Couim. De eorum cultu et
a Sancta servalis et commemhitis 290. inventione, deqiie eorum legenda, sed fabu-
Cap. 20 Exiniia castit.is ejus, et media ipsam losa 35
Con^ervandi, fiigaque a colloijiiio et conimer- 26 Menioiius Confess. Petracorii-a; in Aquitania.
cio rum secularibus 293 6'o/;. 21 De oratione Comm. crilicax. De ejiis iclate, laureola, ciiltu :

et cnnlemplatione Sanct>e, et de noiinullis an unus ex Innocenlibus? 367


afTeclibussnb ea ipsi couiinunicatis 294. Cnp. 26 Mfiiediiia M. Tiiderti in Umbria. E.r Marlyrol.
22 Devoti sensus ejus:'ein supra ni)'ateria Se- 366
pultiirffi Christi et .\»sumptionis Deiparae 26 Mindina seii Mnndinus M. Ex Mariyrol. Hie-
207. Cap. 2;t 1'atieiidi desiderium adiiiirabile ronymtano 365
in Magdaleiia : extreinus morbiis, obitus, 28 Monachi Martjres Thecuae in Pate.stina, Ex
sepuliura, miraciila 200. (ILORIA PO!i- Marlyrol. Rom. el Cassiano 746
TIJMA I'.'x variis .\uctoribiis et Monun.eiitis 27 Murina M. Tomis in Ponto. Ex Mariyrol. 672
collccta. Pra-fiilw Culleiliiris 1). P. 301. Cap.
\ Miracula post moitein, impressa Italice ad
calceni Partis 2, et cuin aliis nonnullis re-
cusa post Vit.im, anno 1()20 iinpres.sam, 301. Na atalius M. Roma>. Ei MSS. Sijnax. 739
Ciip. 2 Alia ad finem Parlis 6 relata a Pu- 28 Nicephorus Episdp." Humagi in Istria Comm.
cino 304. Ciip. 3 Ivxpositio sacri Corporis, cril. de Actis S. Grcgurii Ficoclensis et Ni-
tertio post obituni aniio adliuc integri, et cephori Antiocheni, huic altcrique Nicephoro
miracula qna'dani jtosterius a Puccino col- perperam aptatis 706
lecta, ot in Koiiianani editionein ex ipso et 28 Nicetas Episc. Chalcedon. in Bitliynia. Comm.
Processibus relata 30G. Cap. 4 Alia ex Pru- De ejus ciiltu apud Gra;Cos, Actorum defectu,
cessibus aCuratore editionis prajfata; collecta. et Sedis tenipore per oonjecturam 798
Et alia Luca allala 308. Ciip. 5 Bcatificatio 28 NonnusM.inPampliilia. /i'j Marti/ro;. 726
ilariai Magiliilrni): facla anno 162G, et eam
secuta mulli|ilicatio atque miracula ex
olei,
liiijus usii 312. Cd/i. 6 Translatio sacri Corpo-
ris ct Moiiasteiii, a veleriad eura quem nunc tubrus M. Romre. Bx Marlijrol. Hieron. 738
obtiiieiit locum, illiusque adhuc incorrujiti 25 Olbianus apud Grsecos. Ex Syiiax. MS. 100
stnlus iisquc ad aniiiiiii 1GG3, 310. Cnp. 7 27 Oliverius Peregriniis Ancouse 720 V. Liberius.
Wir.iciila post ilcatiticationeni usqiie ad an-
nnin IGGl, 319. Cap. 8 Alia usquc ad annum
1CG9, 320. Cap. 9 Solennis Canonizatio
SaiictaM'iiui(|ue secuta niiraiula 323. Ciip.
10 1 ardus E|iisc. PatronusLirini inltalia. COMM.
Eornnidem Miraciilnrnm prosecutio 326. Cap.
PR. De ejus ecclesia, cultuque in ea et Actis
11 Alia iiiiKdara a Fr. Patricio Carmel. col-
367. VITA Auct. Radoyno Levita Lariuensi
lecla 330. Cap. 12 GratiiB miraculosaj ex Br MSS. Prologus 368 Htst. Vit«et Trans-
MSS. Italicis monasterii ac primuni factas
:
lationis 372
anno lCfiO, 332 Cap. 13 Alia> an. 1670 ob- 25 Pasicrales seu Polycrates M. Dorostori. Ex
tenta; 334. Cap. 14 Alia; sequentis deceniiii
Marlyrol. et Menaiis 22
336. Cap. 15 De expositione corpoi-is an.
27 Pauhis M. apud Grajcos, Bx MS. Syna.r. 673
1G76, ct conliuuatione ciiltus usque ad nupe-
26 Paulus seu Paulinus M. Ex Marlyrol Hieron
raiii Trau.-lationeiii 338, Cap. 16 Novas Ca-
365
pellie fonua et fabrira,
atque apparatus ad di-
26 Paulus M. in Africa. ExMnrtyiol. Hieron. 366
ctam Translatiuncm 341. Cap. 17 Ipsa Trans-
28 Paulus M. Romie. Bx MSS. Siynax. 738
lalio facta an. 1685, et triduaua ad Corpus 2G Paulinus M. Tuderti in Umbria, Ex Martyrol
couspcciui populariexpositiim soleimilas
343. 366
Cap. 18 Mirabilia festivitatem jam
descrip- 28 Pelrus solitarius. juxta Collem Vallis-Elsae in
taiu pra-gressa et secuta
,'545
2S Comm. Ex Waddingo et aliis 847
Etruria.
Mariiniiiia seu Arminia M. Ex Marlyroll. 736 27 Phanurius M. in Rhndo. COMM. PR. De cul-
25 Marius M. Cnrtiiia' in Creta, i'.c .Viirtyro/.
Hie- tu r.erto, inceito die, deque miraculis sec. 8
rotiymiaao ^,
scriptis, et causa ea hic referendi 685 MI-
«ii Mariuenia Matrona M.
Ex Aclis S. Urbam 4 RAC. Ex MS. Vulicano Graco Auctore
27 MarlialisM. Toini.s in Ponto, Ano-
Ex Martyrol 672 iiymo. Cap. Cultus ex Rhodo in Cretam
1.
2.-;
Martiahs Diac M. c.im 5. Uibano
Papx 4 propagrttus, occasinne Sacerdotuin in Hispa-
25 Marlyres 11 vel iii Dorostori.
Ex Marnjrol. el nia apud Saracenos captorum 686. Cup.
Meiixis „„ 2
Alia miracula apud Cretes.
28 Martyres Romani vi vel 689
ix. Ex ilariyrol Hie-
26 S. Philippus Nerius, insiitutor Presliyterorum
nnymiatw -„„
27 Martyres xiv, Alexaudriaj.
Bx Marttjrol. 672
Oratorii Roma;. COMM.
PR. De tribus
2;i Marijres xxiii, Ex Sancti Vitis, a Gallonio, Baccio, Barnaba;o
Aclis S. Urbati, Pap,
4 coiiipositis, quarum prima
2G Martjres xxii, cuin S. et ultima dautur
Symmetrio sub Antonio
Koma; .
456. VITA I. Quinto post morteni anno
r.i Martyres xuCEx edita. Cap. 1. Priuia Philippi stas, usque
-21 Martyres
Acti, S. Urbuni
cccc ,n Africa.
Pap^
Bx
\ ad annura 24 a;tatis 450. Cap. 2 Usque ad
Marlyrol. Hier.
Ordines sacros, et annum 36 ajtatis 462.
Cap. 3 Sacerdotio initiatus Sanctus, irapen-

sius
AD TOMUM YI M.UI.
sius ciRptis erga proxiinos nuinei-ilms vaoat 29 Socrefa cordiura noscil ,S95. Cap. 30 Pru-
463. Cav. i r.esta annoiuin IbbS. 50 et S7, dcntia ejus et discrotio ad iininianim rcgiinen
468. C.;p. S .\n:uis Chrisli 1538. a'tntis Plii- 599. Cap. 31 Kncrguinenos liborat, absenti-
lippi 44, 473. Cfp.
C .-Vnnns Chiisti I3S'.), Lus apparet, mortuum 602.
siiscital Pliilippus
letatis 4S,476. CajK 7 .\nni 1560 et ti-ium Cop. 32 Qiianta apud oinncs de cjus
fuerit
sequenlium acla 480. C.i/i. 8 .\li anno Christi sanctitato a'slimatio 003. Cup 33 Siepius ad
1564 ad 1371, 483. Oi;i. 9 Itp^ gpsta' ab ninrleni a-grotanti mir.i quwdam eveniunt, et
anno 1571 ad 157C inclusive 487. Cui'. 10 ipse tanilcm s.inctissiiue obit 609. Cup. 34
Annus Cliristi 1377 el (ininquc cunsciiueiues Appariiioiics post morleiu. miraciila, sepiil-
491. Cnp. 11 .^uiiiis 1384 et alii post huno tura 612. C<i;i. 33 Translatio corporis quarto
quatuo- 494. Cii;;. 12 Aiinus 1588 et sequen- aiiiio post luiirleni, et lionores deiiiiicto exhi-
tes diio 497. Cnp. 13 Acla suh Pontiticatu hili613. Cap 36 Sanct"riim nuiiicro adscri-
Gregorii XIV et Innocentii IX 500. Cap 14 bilur Pliilip|.'us 618. Cii;i. 37 .Mir:iciil.i qua)
Annus Christi 1392, et seqnenies diio 502. vivcns signo Crucis luit inanuuiu contactu pa-
Cap. 15 Extrenuis Pliilippi vita: aiinus, et travii 620. Cup. 38 Oraiido, imperaiulo, et
sancta niors 506. Cup. 16 Gesta pnst oliiluai, aliis inodis variis pUiriinos sanititi restiluit
et sepultura 509. Cap. 17 Variae grali.c iiii- Philippus : iii puurperio pcriclitaiiios juvat
raculosa' pcst illain Sancti ilevotis factai 311. 623. Cap. 39
Mii':icula post morteiu por
Cap. 18Miracula prnxiino post morlein anno Sancti priecordia, capillns, linlea ot procato-
et tribus sequcnt. 518. Cap. 10 Svnopsis vir- rios globiihis facta 626. Cap. 40 .\lia ex bi-
tulum B Phihppi 318. VITA //."ex proces- retis, pileolis, aliis;pie Rcliqiiiis ot VitiB le-
sibus compilata ct hactenus iuedita. Cup. l. ctinnc 630, Cii;i. 41 E\ volis Sancln nuiicii-
Priina .etas et stuilia Sancti, cuiii pictate palis atque apparitiinibns cjus 633. Cap. 42
conjuncta usquead annuni 22 vilic 319. Cup. Ex visitatioiic scpiilcri vol iiiiagiiiis, aut siiii-
2 Philosophicis ac Theohigicis perheiie in- plici invucatiiine 6.10. Cap. 43 Miraciila post
structus, totuni se transfert ad excolendum Canonizationoni 640. Af'I'h'.\D. De Siidore
spiritum et al opera caritalis 322. Ciip. 3 iiiiaginis Patavinie ./iirl, Jnrobo I'hilippo Tlio-
Costie ex fervore ruptnt', et palpitalio atque mu>-ina^ Civilulis-iwvx Kpinriipo, Dcqiio lleliquiis
ardor peitoris : ailjiili pmximi, a'gi'i visitati et Patrocinio Ncapoli, Prxful. 612, Cii(i. 1
323. Cap. 4 Sucictatem SaiictissiniajTrinitatis Initiuui Orati.rii Palavini ct siidnris observari
percgriuorum inslituit Saccrdotio iniliatus
: cicpli aiiiio 1632 in .\prili. Caii. 2. Siidoros
aliis ad S. Hieronymi sejungit 526. Ciip. 3 meiisc Majti nutali, cum iionniillis apparitio-
A consilio potendi Indias revoc.itus, Jiiiheo- nihns Saiicli 6'i3. Cii;). 3 Sniliires Jiinii cuni
rum et heereticorum iii urbe conversioni judicio Picloriini ct Phihiiophoruin do roi su-
se impendit cum fructu 328. Cap. 6 Pro Ca- ]iei'ii;itiiralitate 647. Cap. 4 Pairociiiiiim Nea-
tholica fide tuenda Cssarein Baroniiim Aii- pnli suscepluin ct Koliqni:c eiiduiii translata;
nales ecclesiasticos scr.bere jubct 330. Cap. 7 iiiS.CoioH.Df sacellis Suiicti,pr,i'5orl,ini duo-
in iedibus Caritatis spirituales exercitatioiies biis doincsticis, altero qiiidein RX culiiculLs,
instituit : ecclesiain Florentinie nalionis re- qnod iiihabitare, allcro voro ex a.'diciil.u ubi
gendam suscipit 533. Cap. 8 Varias pro celchrare solebat reliqiiiis inagna ex parte
Christo persecutioncs passus. Congreg.itio- coiifectis. V, .\pp. post Toiii. 7.
nem Oratorii fundat 536. Cap. 9. l)e noii- 28 Podius Ep. Floronlinus. Comm. De geslis ejus
nullis ejus in spiritu filiis, vila; Sanctiiate in Pontificatu Ex vaiii.s. 818
prseclaris 339. Cap. 10 Novk in Vallicclla 25 Polycrales seii Pasicrales M. Dorostori. Ej:
Congregalionis Pi'a^[insiiuram snspicit 341. Muriijrol. /1 Menseis 23
Cti;?. 11. Ouantam ilii obedientiain ac reve- 28 Piirtinus seii Prolus M. 736 /i"j; Marlijnl.
rentiain sui niiines pra-stiieriiit 3^4. Cup. 12. 28 Priamus M. Sanlus V. yEmilius 736
De ejus in Deum cariiaie 546. Cap. 13. He- 28 Primus M. iii Pamphilia. /ix MorlijroL 730
ligio erga Deiparam et Saiiclos ; fervor De- 26 Priscus M. Cociaci iii C.aliia COMM. PR. Ue
votionis cominunic;itus cuiu pro.';imo 548. Actis Pa,ssionis ct Traiislalioiiis, ciillu et Re-
Cup. 14 De dono iacrymnruni et orationis in Iiquiis362. ,-/C7'/lexvariis MSS. ct IJreviario

Philippo 550. Cap. 15 Ejus caritas erg:i pro- Autissiodurensi. Cap, 1 Martyrinin S. Prisci
ximos 353. Cap. 16. Ut jiiventutem piocul a el Socioruin 363, Cap. 2 Rcliquiai honorata),
vitiis contineat, omni studio conleiidit 536. templum erectnin, desolalum. restitutum 364
Cap. 17 Ad suos in extrenio agone juvandos, 28 Protus seu Portinus M. Ei Marli/rol. 736
qnantam diligentiaiii adhiberet 557. Cap. 18

Multos ex variis tenlationibus, molcstiia et


scrupulis liberat 560. Cop. 10 Eleeiiiosyn;e
et cordis teneritudo erga miseros .563. Ciip, Wuadratus Ep. Atlien. Scriptor Ecclesiasticus.
20 Virginalis castitas 560. Cap. 21 Abstinen- Comm. De ejus doctrina. Episcopatu, cultu ;

tia in victu, divitiarum conteiiiptus 568. Cap. distinguendisque ab eo .Magnesiciisi et Piiila-


22 Primariasetiam dignitates recusat; et hu- delphiensi cjus nominis Kpiscopis. An Carme-

militate excelleus, suos ad eamdem instriiit lita et institutor S. Telcsphori Papa;? 333
27 Quintus M. in Sardiiiia.ix^l/arfyro/. //«r. 673
371. Cap. 23 In virlute mortificationis seip-
sura primo, tum etiam alios exercet 374. Cup.
24 Patientia injuriarum et morhurum excel- K
lens 579. Cap. 25 Constantia alque perseve-
J\agnulfus M. in Artesia Sylloge de cultu, eleva-
rantia exiinia 581. Cap. 26 Ecstases, raptus
tione, et ietate 709
et visiones 583. Cap. 27 Prophetico spiritu
mortera pluriinorum, et aliorum sanitatem, 27 Restitiita V. M. Sorffi in Campania. COMM.
PR. § I. De ecclesia et cultu, ac corporc diu
ahaque plura praedicit Philippus 588. Cap.
quaesito,nuperque invenlo 6.53. § 2 Acta Pas-
28 Summas dignitates multis prtenuntiat,
sionis et Miraculorum, a Gregorio Episeopo
aliaque absentia et longe remota 392. Cap.
Tarracineosi
AD TOMUM VI M.\JI.
scius tenuitalis 676. Cap. 2 Sacroruin ossium
Tarraf.inensi do<;cripta : corporis existentia
C.P. patrata
Confirmatiir e.i<lem translatio 678. Cap. 3 Miracula
Sor/e prohata G5fl. S 'i
ciijus 679. Ca/>. i cnrumdem prosecutio 681. Cap.
cxislenfii, iiiilcqne conficilur alia esse, 683
transla- f) EpilciKUs cuin invocaliiuie Sancti
corpus soo. XI l{,cm:i Siiessidnem
MSS. 27 Thcrapon l>reshvt. M. in Lydia. Ex Stjnaxarii.ii
tuiii cst (ir<7. ACTA Kx vamsCoiHdhus
674
LIU. I. Continens passioiicm sancta)
MSS.
G5H. Ihero-
facta 27 Ticianus M. in Sardinia. Ex Marlijrol.
Virginis. LIB. II. Continens niirac.iila "'"'
aut 12, C62. vymiiiiio
a;tale scriptoris Gregnrii sec. 1 1
26
23 Timeu.s M. Ephesi, Ex ilailijrol. Ilieron.
Imrntio dcscripta a Conr. Janningo teste ut Hieromj
66o 25 Tomunus M. Ephesi, Ex Marlyrol.
plurimuin rculato. 26
27 Reslitula alia, THANSLATIO in Galliam ex
Mi-
Gallico conlractaa Nicolao lielforlin 6fi8,
671 U
rarula pn fitmdem 009, Ilymnus
in Gallia. lix Brev. et
28 Hi(;omprus Ep. Mclden.
Stitissnyo
746
3CG
L baldesca V. Ord. S. Joannis Hierosol.
Etruria COMM. PR.
Pisis in
De ejus cullii .ieque
20 liulinus M. in Africa. Ej: Marlyrol. Jliti
originario Vilffi lextuamisso 844. FITA E.c

Ilal. Silvani liatm 845


25 Urbanus I COMM. I'R. % 1
P.ipa Marlyr. Va-

Africa ICx Marlijrol. Ilieroii. 673 ria Acla Martyrii, quaidam hic edita, reliqua
.iccus M.
O.iccus in Africa.
lix Mailijrologiis omissa. Aclorum Appendix 4. § 2 Torapus
27 Salucianus M. in S.irdinia.
073 Sedis. Cultus sacer : ejus et Socioruin, alio-
Ilieron.
Tuscia. Ex Mnrtyrol 11 le- rumque variorum sepuUura 6. § 3 Excerpta
25 Sanctia M. Hler^ai in
24 cx variis, de rehiis in PontiHcatu gestis, et
tonijmiaiio.

28 Saronas M. Koma-. Ex MSS. Stjnax. 739 corpors ad ecclesiam S. C;Ecili;u Iranslato 8.

2!) Saturniuus M. Epliesi. Ex Mailtjrol Jlier. 26 § 4 De .aliciijus S. Urhoni corpore et cultu


Uinhria. Ex Marltjto- Catalauni.s in Oallia et v u-iarum suh eodem
20 .Saturuiiius M. Tiiderti :
iii

lotjiis
366 iiomine reliquiarum veiieratione pluribiis in
26 locis 9. ACTA Ex MS. per Notarios S. R. E.
25 Salunis M. Epliesi. Ex Marlyrol. Hieron.
inUmbria. KcMnrt!/!'. 366 cullecta. Cap. 1 S. Urbaui et Sociorum cap-
20 SaturusM. Tudcrti
Saiurus aller M. H^''!. tivitas,Conslantia inter verbera. S. Anolini

25 Savinus Ci.iif. in carccre mortuus. Ex Aclis S. conversio ct Marlyriuiu 10. Cap. 2 Sancti et
Urlwiii _4 .socioruin animosa professio fidei vis oratio- :

27 Sciabilus M. iii Sardinia. lix Mnrt. Hier. 073 nis, verbera, martyrium 12. Cap. 3 SS. Mar-
736 meniai, Liioinw, aliorunj conversio corpora
28 Secundinus M. .^'.r Miirlyrnll. :

28 Seiialor Ep. Mediolanen. COMM. IIIST. Cap. S. Urhani et Sociorum translata 13. Appeii-

1. Acta, elogia, et ajtas 759. Cap. 2 Quihus dix.Martyrium SS. Marinenise Luciiia;etSo-
argumentis lllustrissinia Septaliorum fainlia ciorum 14. TRANSLATIO ET MIRACU-
sihi euin arroget 760 LA,E.rMS.Calalatui. CAP.\ SS. Urbani ac
28 Sentiana M. lilera; in Hctruria. Ex Marlyrol. Tihurtii MM. corpora Roma Autissiodorum,
Jlierotiymiaiio 24 et alterum liinc Catalaiinum ad monasterium
25 Seiizius 1'resh. lileisein Helruria. COMM. PR. S. Urbani 15. Cap. 2 De prupria S. Urbani
De rultu Blerije et Spoleti, Socio S. Mamilia- capellaad Matronam, postan. 1141 inirai^ulis
no, et Actis 70. ex MSS. VITA 69 ilhislrala 18. Cnp. 3 Captivi liberati ope S.
25 Scptimus, SeptiraaM. in Africa.
Seiitimius, vel Urbaiii 20. Cap. 4 Alia miracula ejusdem 21
Ex Kalrnilar. Carlhag. et Marlyr. Hier. 25 28 Uroria M. Rorase. Ex Mariyrol. Hieron. 738
27 Servuhis M. Tomis in Pouto. Ex Marlyrol. 672
26 Syuinietrius M. Ronia;. Cninm. Marljriuin et
ciiltus : (^orpiis aii Ledernaci ? Acta fabulosa
357. TR^NSL.ITIO Alicujiis Symmetrii T alentio M. Dorostnri. Ex MarlgroU. el Me-
Roina iu Helgiura. ex iluobiis MSS. 359 iixi.^ 22
26 Valeria M. in Africa. Ex Marhjrol. Ilierony-
miano 366
25 Venerandus et Maxiraus fratresMM. in Dioec.

l hecidulus ex Prafecto CP. Monachus Stylita Ebroiceusi. COMM. De eorum cultu et in-
Edessffi. CO.MM. PR. De Vita; Actis, cultus ventione deque Legenda, sed fabulosa
: 33
die, qualitate ac lempore PriEfertura; 747. 28 Victia M. Komse. ^'.r Martijrol. Hieroiiym. 738
riTA Ex MS. Gra-co Elor. Iiuerpr. D. Car- 25 Victoria M. Ephesi. Ex Marlyiol. IJicrong-
dono. Cap. 1 Praefectura generose ahdieata, vtiano 26
Dequidquam ohniieute uxore 748. Cap. 2 Sii- 25 Victjriiis M. Ephesi. Ex Martyrol. Hietony-
peratis dcuuo uxoris hlaitditiis, ac ea tandem mtaao :26
ipsa luortua, vitani in columna ducit 750. 26 Victorius M. Tudeiti in Umbria. Ex Martyro-
Cnp. 3 Cornelio Mimo comparatus, post iui- logiis 366
tum cum eo eolloquium, saucte moritur 752. 25 Vinceiitius M. Blerse in Hetruria. Ex Marlyrol.
Epitome Er MS. Synax. 755 JJieroiiytniaiio 24
26 Theoinedus M. Tuderti in Uiiibria. Ex Mariij- 25 Vinceulius M. Gortinse in Creta. Ex Marttjrol.
rologiis 306 H ieronijmiano 24
27 Therapon Episcop. M. ex Cypro translalus CP. 28 Vippia M. Romae. Ex Marlyrologio Hierony-
COMM. I'li. De ejus cultu et crdiue deque :
minno 738
martyrii et Iran.-lationis teinpi.re 674. MI-
R.iC. Ex MS. Orxco Florenl. Aiictore Syn-
W
chrono. Cap. \ Vilte et Martyrii acta per
prajteritionem indicat Auctor, suaB sibi con- w illelraus ex Ducc Aquitanise Mon. Gellonensis
AD TOMUM VI M.\JI.

in Gallia. CO.l/.V. PR. ie vitse et mimculo- PR. De ejus cnltu et Vita, male S. Simpli-
rum Actis, ciiltu diebus variis. et Reliquiis ciaiui atlributa, antiqua tamcn, et a S. Anto-
ejusdem Saucti "'.18. Vit;eCompend. Ex Vila ninoatque Laurenlio .-Vmalph. rescripUi ilem :

S. Benedirti .1111(111. VIT.\ Aucl. gravi ex de alia dupUci, a Joanue Aretino et Rapliaela
duplki MSS. 800. Prologus. Cap. 1 Vita Viilaterrano edita 49. VITA /tNTlQVA a
Sancti in seculo, militia contra Saracenos, S. AntoMino .\rchiep. Florentin. modice in-
mouasterii fundatio, sororuni oblalio 801. terpohita. Ex ejiis Siimim Ilist. ^t.EADEM,
Cap. 2 Cumbona Regis gratia, vale araicis a lilnsio Monaclio post sec. i;t exornala. Bx
dicto, mouasticuni habitumassumitWillelmus MSS. 84. VITA III a Laurenlio Archiep.
804. Cap. 3 bumillima mitiisteria a Sancto Amalph. prout refcrri audierat scripta xi sec.
exercita ;
pius obilus 807. .M'FEND. Cliar- Ex .VS. rl Uijhello. Prologus. Ciip. 1 Zenobii
ta; douationum monasterio factaruin 810. Ml- Sancta adolescentia, virlutes Episcopales 57.
RAC. Ex MS. Gellon. et Eiit. M.<bilionis. Cap. 2 Duo niortui resuscitati. Alia mir.acul»
Cap. Miracula Crucis a S. Willelmo alla-
1 88. Ciip. 3 Piiis obitus. Miracula post mor-
tae, fugati doemones 812. Cnp. 2 Puer Rho- tem 00. 11 IIIET TUANSLATIO
E\ Jo.
dano mersus et liberatus. Injuriosi in Sanctniu Villanio et Jo. Arelino coiuvis 62. Eadem III.
ejusque homines et res, punitiSl.i. HYM- TRAKSL. Ex Ilalico ClemfiUis Mai:.r, xqm
AUS ex MS. Bodecen. 816. ELEVATIO leslis 0(u/(i(i03.1nspectioCorporis anno l.^iM.
Ex MS. Gallico 810 £x MS. Joainiis Fabri. 00. IV TRANSL.
Ex MS. Slrani Arcliuliac. 67.
Ilalico Laiir.

Expositio solennis 1685. Ex Iialico Franc.


Cioiiaccii 68
^acharias M. Episcop. Viennse in Gallia. Comm. 27 Zoticus M. Tomis in Pontu. Ex Marlijroh-
Actorum summarium ex Breviario ecclesla, : giis 672
cultus 032 28 Zetulus M. in Pamph^Iia. Ex Marlyrologiis 736
25 Zenobius Ep. Florentin. in Tuscia. COMM.

Maji T. VI IV INDEX
INDEX CHRONOLOGICUS
SECULO I. 015 Obit Bnnifacius Papa; IV 70
Circa an. 660 Corpus S. Symmetrii Roma in Bel-
\j,irca onimm 40 S. Alplw.us, Pater Mattlisei et gium videtur translatum sub Vitaliano Pa-
Jacolii Apnstolorum 381 pa 359
S. Carpus ex 72 Oiscipuli.s Episcopus Beroe» 353 677 NasciturVen. Beda iii Anglia 710
Eiitychius Ep. M. Melitena; in Anneni» 726 680 S. Hildevertus Episc. Meldeusis obit 704
Svb Trajano. Zacliarias M. Ep. Viennee in Gal- Circa an. 700 Ragnulfus M. caeditur in Artesia 707
lla 6b2

SECULO II.
SECULO VIII.

S. Phanurius in Rhodo et Creta miraculis clares-


Circaan. 120 S. Quailratus Ep. Atben. offert Ha-
cit 686
driano Iraper. Apologiam pro Christia-
355 705 Ordinatus S. Aldhelmus Ep. Schireburn. in
nis
Anglia 81
Circa au. 159 S. Symmetrius cum Sociis Romse
357 709 Obit idem S. Aldelmus 77
Martyr.
300 735 Obit Vener. Beda in Anglia 710
^n. 185 Obit S. Eleutherius Papa
730 Elevatur corpus S. Germani Ep. Paris. 779
Sec. 8 w/ 9 S. Joannes Psichaita CP. Conf. sub
SECULO III.
Iconomachis 99
Aii. 230 llrbanus Papa M.irtyr Romae cum sociis 4
244 Heliconis V. M. Corinthi 728 SECULO IX.
Posl an. 270 Cociaci in Gallia passi SS. Priscus et
Coitus 362 814 Monasterium Gellonense fundatur a S. Wil-
272 RestitutaV. M. Sorae in Carapania(i55 lelmo 799
Circa an.
826 Boethius, Joannes I Papa et Symraachus Mar-
tyres, sub Tbeodorico R. Ariano 696. Rex
SECULO IV.
ipse infeliciter obit 700
Anle an. 350 S. Dionysius Ep. Mediol. in exilio 806 Ablato CP. corpore S. Therapontis, Cyprus
obit Confessor 39 invjditur a Saracenis 676
Circa an. 812 Obit S. Willelmus ei Duce Mon.
SECULO V. Gellonen. 809
860 SS. Urbani et Tiburtii MM. corpora Roma
Circa an. 413 Monachi Martyi'es Thecue in Palest. translata Autissiodorum 16
740 The.idulus, ea. Prajfecto CP. Slylila 865 S. Urbani M. corpus Autissiodoro Catalau-
EdessiB obit 747 num ad suis nominis monasterium fertur 17
Post an. 418 Revelatiir S. Germano Autissiodor.
Ciiput S. Prisci M. 30 4 SECULO X.
Circa an. 420 Obiit S. Zenobius Ep. Floront. 49
480 S. Se,iat.ir Ep. Medinhin. obit Circa an. 910 S. Gennadius ordinatus Ep. Asturic.
759
Ciica an. 480 S. Mauvseus Ep. Bajocen. in Nor- in Hisp. 94
niannia floret, Circa an. 925 Idem obit 96
757
Circa an. 480 Obit S. Eutropius Ep. Arausion. G9t
Sec. S S. Senzius Presb. BleriB in Etruria claret 69 SECULO XI.
Circa an. 500 S:incti duo Araantes, Injuriosus et
Ux.or, cuujuges Virgines in Arvernia 38 1002 Ob S. Podius Episc. Florentinus 818
1003 Elevatur et transfertur corpus Aldhelmi S.
SECULO VI. Scireburn. Ep. in Anglia per S. Dunsta-
num 89
826 Childebertum R. sanatS.GermanusParis. 767 Circa an. 1030 SS. Guinizo et Januarius Monachi
530 S. Joannis Papae corpus Raveana Romam Casin. 445
fertur Circa an. 1061 Willelmus Erem. dimissa
699 militia,
Post an. 546 Justus gp. Urgellen. in Hvspania 763 ad eremum transit 820
549 S. Albiiii Andegav. corpus transfert S. Ger- Circa an. 1070 Idem moritur in dicecesi Coraen-
maniis Pariiien. 706 S'
820
Circa an. 530 S. Leo Ab. floret in Trecen Dicec.
73 1073 S. Gregorius Papa VII ordinatur 111
Helladiiis Ep. M. sub Persis 1076 S. Gregorius Papa VII Henricum Regem
703
874 Obit S. Germanus lip. Parisien. 764 excommunicat 128
596 S. Augusiinus in Angliam mittitur a 1080 Elevatur iterum corpus S. Aldelmi Ep. Sci-
S. Gre-
gorio
37g reburnensis 92
1082 S.Augustinus inventus, Transfertur cum
SECULO VII.
SS. Adriano et Mildreda 409
1085 S. Gregorius Papa VII obit
608 S. Augustinus,
Anglorum Apostolus, mori- 138
1089 Obit B. Lanfrancus Archiep. Cantuar.
'" 392
in An-
g'ia
608 Ordinatur S. Bonifacius Pap» IV 822
74 1090 S. Berengarii
613 Pantheon Roms dedicatum a Bonifacio Monachi obitus in urbe S. Pa-
Papa Puli
^^ 444
75

SECULO
AD TOMUJI VI MAJI.
1483 Obit B. Jacobus-Philippus Ord. Servorum B.
SECULO XII. M. Faventias ig^
1484 Inspicitur corpus S. Zanobil Ep. Florent.
Circa an. 1112 Scripta Passio et Miracula
66
S. Re-
V. M.
stitutaB
666 SECULO XVI.
Circa 1136 NasoiturS. Ubaldesca Virgo Plsana
845
1139 Transferuntur ossaS. Willelmi Gellonen. 816 1515 Florentife nascitur S. Philippus Nerius
1141 S. Urbani parochia in Catalaunis dedicata, 459
1520 Corpora S. Diony.^-ii Ep. etaliorum, ex illius
incijjit is clarere miraculis 18 ecclesia translatii ad Cathedralom
43
1150 B. Lanfrancus ordinatus Archiep. Can- 1526 S. .\Hgustini Ans;!. Apo.^stoli mentum in Lu-
tuar. 823 sitaniam tninslatum 427
1154 Ob. S. Lambertus Ep. Veuciensia in Gal- 1648 Societas SS. Trinitatis Peregrinorum insti-
lia 454 tuta Rumae ({26
11B6 Cujusdam S. Restitut» corpus Roma in Gal- 1564 Inslituitur Congregatio Presbyterorum Ora-
lias translalum 657 torii Rouite
403. 836
1171 Restauratur Mediolanum Consule Passaguado 1577 Corpus S. Gregorii Papio VII integnim re-
de Setara et aliis 762 pcritur 103
1180 Transfertur corpus S. Lanfranci Cantuar 838 1.583 S. Maiia Magd. de Pazzis fit Monacha 182
1188 Elevatur corpus S. Ragnulfi Mart. in Arte- 1588 Miraculis claret in Gallia S. Rcstituta V.
sia 709 M- 670
1190 FloretS. Gausbertus Erem. fundator Montis- 1589 Romae transferuntur corpora SS. Papi» et
Salvii in Arvernia 715 Mauri 408, 549
1595 Ronias raoritur S. Philippus Nerius 456, 607
SECULO XIII. 612

1201 Corpus S. Hildeverti Gornaci transfertur in SECULO XVII.


novam capsam 706
1206 Moritur S. Ubaldesca Virgo Pisana 844 1607 S. Maria Magdalena de Pazzis anno ietat. 42
1221 S. Augustini Anglise Apostoli corpus iterum obit Florentiae 210, 300
invenitur et transfertur, aliorum inter 1622 Canonizatur S. Philippus Nerius cum aliis
corpora Episcoporum Sanctorura et Regum quatuor 618
juxta eum sepultorum 408 et 428 acseqq. 1626 S. Maria Magdalena de Pazzis Beatifira-
1260 Obit Petrus solitarius juxta Collem-vallis- tur 312
Elsae in Tuscia 847 1627 SS. Guinizonis et Januarii inventio et trans-
1262 Transfertur Melitam Reliquia S. Ubaldes- latio Casini, cura corporibusSS. Benedicti,
cae 847 Scholasticae, Carolomanni, Constantini et
Circa an. 1270 Obit S. Gerius Peregrinus in Pi- Simplicii. 431
ceno 1S8 1628 Elevatur corpus B. Guilielmi Erem. apud
Circa an. 127S Obit Anconaa S. Liberius peregri- Comenses 821
nus 732 1632 Imago S. Philippi Nerii Patavii miraculose
1 294 Translatum corpus S. Bonifacii Papae IV, a sudat 643
Bonifacio VIII 76 1634 Transfertur Baudonium insignis Reliquia S.
Lamberti Venciensis Ep. 454
SECULO XIV. 1639 ReliquiiB S. Philippi Nerii Neapolim trans-
latse 649
1330 Transfertur pro 2 viceCorpusS. Zenobii Ep. 1669 S. Maria Magdalena de Pazzis Canoniza-
Florent. 62 tur 324
134S Hainricus infans, Monacbii occisus a Ju- 1672 Antuerpiae translatio plurimum illustrium
da.is 6SI Reliquiarum 427
1348 B. Claritus peste obit Florentiae 160 1674 Inveniuntur Rjmsein S. M. Hotunda corpora
SS. Rassii et Anastasii Presb. MM. 75
SECULO XV. 1680 Ossa S. WiUelmi Gellon. translata in novam
capsam 807
1439 Contigit 3 Translatio S. Zenobii Ep. Floren- 1682 Visitatur Episcopi Comensis jussu corpus B.
tini 63 Guiliehni Ereraitae 821
1451 Obit B. Herculanus Ord. Minorura, apud 1683 Sorae invenitur verum corpus S. RestitutiH,
Castrum-uovum Carfaniani in Tuscia 849 V. M. 650. «06
Circa an. 1462 Crucifixus miraculosus comparatur 1685 Translatio quarta S. Zenobii Ep. Florent. 67.
Monasterio Clariti Florentiae 162 Corpus S. Mari» Magdalenae de Pazzis
1480 Transfertur Cociaci in Gallia Corpus S. transfertur in novam Capellam 343
Cotti M. 36i

APPROBATIO
APPROBATIO ORDINARII
Act,s Sanc™ M,u,. collee.am et iHus.ra^m
dili,cn.or partcm ultimam .lc

Lo«i sludio /'. (M.frM Ihmchenii p. m. nec non successorum qus PP.
oiMTa et
a.que Conradi Jannmcj,, Theologorum
LulU PorMii, Fr<n,Hsd Barrlii,
Roeie,a.is.Iesu:quoruminpostrcmishisceduol,us Tomis Sesto ae Scpl,mo, nec non m
Cona.um .'•on-1-^--
Tomns p.-iores, a.c,uc in Paralipomonis ad
<^
A enHieihus a3
indus.riam c. erudU.onem mulfphccm. nte-
cumde Uon.anis Pon.ilieihus, lahoriosam
mens.s Tonus, n.h.I a.l.net
trihus ei,.sdem
haepro modulo mco lauda.am in pri.nis uh,-
.anla
expeelalio vidend^ continuat,on,s
iU-yL eon,.nendare plurihus; quando ipsa
si„,ul e. u.iliss.mo oper. sola sume.at
„,„-Il,.,n„„um(;i,ris.ia„a,-umes., ut pra^chu-issimo
Dieo i.^'i.ur, duos is.os pari cum antegressis
passu p.-oce-
ad eo„,'.ne.. io..e.., p,oIixa,n.
aut ,norcs. quo minus s,„t puhhea luce
de,T- nihihp,e i„ iis repclum a me. quoad (idem
suhscript.one lirmav,. An.uorp,*
di,!;nissimi. I„ «luorum lidem p,-a;scn.cs propria; manus
MDCLXxxvMi, x,i Mar.ii.

ANTONIUS HOEFSLACH,
Ecdesne Calhedralis Canonicus Graduatus,
Episcopalis Seminarii Prxses, Ubrorum Censor.

FACULTAS
R. P. Pi^iEpositi Provincialis Socielatis Jesu Flandro-Belgicae,

ET SUMAIA PRIVILEGII C/1'.SAREI

Appendices
Arla Sanctorum, ad septem uUimos Maji dies spectantium, nec non
Cum ad priures cjusdcm niciisis dics, uKiuc Puralipomcna ad Cunalum
Chronico-hislori-

cuiii dc Ponliiicilms Bomunis, ctira ac sludiu Godcfridi Hcnschcnii cl Danielis Pa-


pchrcchii, nc Sociorum ejus, tres dictie Socielatis Thcologi kgerinl, Opusque labnriosum,
crudilum, uc lucc pulilica diynum judicurinl; Eyo infrascriplus, Sucictulis prwfulw per
Flandru-Bclgiram Privpositus Pruvincinlis, polcsiolc ud id niihi facta ab Adm. Beverendo
Patre noslro Thyrso Gonzalcz Prwposito Gcncrali, conccdo Michaeli Knobbaerl, Typugru-
pho Anlucrpiensi, facullalcm cadem Acla excudcndi.
Cumquc Sacra- Cwsarea; MujesHUis decrelo cutitum sit, nc qui libri, n Socielnte JESU
conscrijili, i)i Provinciis Bumnno Imperio suhjcclis excuduntur aut vennles proponuntur
absque ejusdcm Socielalis conscnsu; hisce declaro, eumdcm Typoyraphum islu pririlegio
legilimc frui. In quorum fidem hisce, officii nwi sigillu munilis, mann mea subscripsi.
Aclum Anlucrpia; xvni Junuariij anno Domini mdclxxxvui.
GIIILIELMUS ARNHOUDTS.

SUMMA PRIVlLEGll REGIS CATHOLICI

C\noLiis, Dei gi-atia Hispaniarum, Indiarumqiie, e.e. Rex Cathoircus, Archidux Au-
slria", Dux Bu,'gu„dia'. r!i'aha„tia;, e.c. Sccnissimus Belgaru,,, Princeps. diplomate
suosanxi., ne (piis Ae.a Sanc.orum mensis Maji, auclorihus Godefrido Henschenio et
Daiiiele Papehi'oehio Soeieta.is Jesi' Sacerdolihus edita, pra^ter voluntatem Michaelis
Kniihhari p,'oxi„iis „ovem aniiis ullo ,„o(Io imprimat. aul alihi terrarum impressa in lias
noslra' Germaiiiie l„ferioris di.iones im|)oi'.et, venaliave haheat: qui secus faxit, confisca-
lione lihrorum et alia gravi poena miil.ahi.ur; uti latius patet in litteris datis Bru.xellai
xxiii Junii MDci.xxm.

Signat

LOYENS.
- DANIELIS PAPEBROCHII

PROTESTATIO
ITERATA AD SEXTUM ET SEPTIMUM TOMUM MAJI

ET PRy^MONITIO
De Suppiemento Gencrali, ad tolum prinnim snrri Am»i Semostre, (aciemlo posl Junium
ubsolutum.

URBANTANAM,
jam sxpius,
sHs
circa Snuctoru^n Nomendaturas,
ipsa ndco comprobiitus, ut uon dexint qui
Vitas, iVirncuh , Cnnslilutiotiemohervare profes-
reqtie mc ninii.x ho<- in tjenere SfVf.ritntis ar-
(]ucn(lum putent ; idem lamen rursus profifeor , non pro me solum , sed eliam pro S')ciis, mih> ja'n
colliiborantibus el coUaboraturis in fioc stndio coUigeudi ct il/uUrandi S,inctarum Acta ; vifelicet, nolie
1I0S cuipiam, per fixc scnpta noslra, religiosions cuftus adscriptnm ampfius, qnam per Apostoticx Scdis Dccrela
sacro.sancta ficet , neque aliam fiic collecti^ fidem pelere, 'luam pure fuimanam erroriq<ie ohnoxiinn, nisi quHms
Aucloritas finmaua major, et nt lalis prr IiJrclesiam Ilnnimun aijnita, suHraqntur. Qund auteni fiinc cansi'qiiens

censtierunt Decessores nosfri, BOLLANDUS otque II KSSCif fCNlUS, ut errorihus quihu^icumqne et quarwn-
qur occasione sihi obrepeniihus, intanla rennnet ki\loriani tani variarum mulliludine, veninm et inslrurlionfni pos-
tularent a metius ir.formatis, promitterentque correclionein, suo qmmqne temp-ire fdriendam ; id qnam non in
speciem dumtaxnt, el postufaverim, et promiserim ipse , ii solum polerunt ijnorare, qui Aprilem et M'ijum ,

totos a me mngna ex parte composilos, nnmqnam lejerunt. Elenini ssepitiscule, tim in toio Aprifi
recognitos, et
tum in priortbus quinque Tomis Miiji, tum denique in fiis duohus ultimis, anticipavi et anticipo tempus prx'
standx correctionis, contra quam fnciendum putafiant Deces^iores noslri; contrnti pterasque ejusmodi excipere
adoersnnis, in spem faciendi atiquando SUPPLEMENTl GKNfJRALlS vel impressionis novx tolius ,

opens, post medium scUicet attt integrum secufum absolvendi. Eqo vero, considcrans, qumlum id excedat nn-
gttstos vitje termincs, uni fiomini sperands nec vofens toium iUud, qitod in jam editi^ a<UL'nlu'n, miitunduni
;
,

corrigendiun veltrodiderunl ipsi, vel egomef ohsen'avi, rrfalii den\f]ue suggesserunt, commitlere nwmorix .ddtgcntix
acfidei posterorum; censui ejusmodi SUPPLE.^ENTUM ron/icien^lum, mox atque absofnto Junio complelunt
fuerit primmn sacri Anni Semestre; simufque rotfigendos INDfCES GENERALES pro Tomis oinnibus ,

tunc ulira viginli quir.que futuris ; et prius etiam qnam deni essent, prxhenlibus usuni satis dijjinfem Imitcum .

})er tot volumina dispersornm. Hoc consdiuni, ictati mr:e vixdnm scxngrsimum annum Irangress.-e, et vnfetndini

jam a decennio per Dei qratiam safts firmre non improporlionalum insuper streniiorum duorum Sociorum (i- ,

ducia fuUum, alque ab IIENSCIIENIO nntequam moreretur vefiemsnter probalum , et ut exequerer seduto
coinmendainm, cum eo mortiio pturibus iitdicassem ; unus inter aUos repertus est REV. ADM.
D. CL^IU-
DIUS CASTELLANUS, ad Dtne Virgiais ParisUs Cinonicns. qui, non 'loucornm quini ndvu Sanrinrum
Vttas (uti jam f--ceronf afiqui) sibi snmeret ex causa pecuftari recognoscendas ; sed toium at) iniiio opus fnlintini

revofveret, et quid'juid vel correctione vet iltustratione egere judicabat, annotaret in cfiartam nobisque transmit
teret, muUum ipsi eo nomine obUgalis. Eiuidem vix ausim sperare futtiros mitUos qni tantiim sumere laboris ,

vefint ; talemque ejits diligenliam ecxquare nedum supernre contendant : non tam^^n 'fuerit itnprobum votum
,

optantis, ut saUem in singuUs Regionibus et Professionibas, Urffihus alqun Ontibus partirulanbus inveniantur ,

vei pauci, qui prn Sanctis ad se saosque sux ergi ilfos obUgafioni ficiunt satis ;
propins altinentibus soticiti,
eoque speclantia cnrent tegere ; et nnm quid adde.ndum, demendwn, vel mulandwn, dispice.re; nosquu de sin-
gults amanter fidenterque monere ; nemtnem, qui id obsequii nohis prxsnterit, aljsque grati animi prnfcssione
dimiisnros ; nedum atiqui versuros vilio, quod se a wihts dissnitire in re quapiam indtcaveril ; modo eosit aiti-
mo, nl ferre pos^it, quod ipso audiio mm in itnam semper conveaiomus s^ntenttam neque in suam tnlerprete' ,

iur injuriam. Hoc si ad Dei Sanctorumque fionorem, quanlo ad fiistnricam


obtinuerimus, quanto prxslanUus ,

veritatem e.raclius evadet opus universum! Quim mulfi, aut inicr Prieierm>ssos relali. anl nec relati quidem ,

dignum suis merUis focum recipient; qnn nunc carent, quia vef de iis mhildum innatuit nobis vel defuU pu- ,

bttci Cuttits idonra confirmatiol Tafis enim CuUus ni-ii o^tenfaiur, non solet nobis e^se satis qnol icriplor ,

quispiam, aul eliam pUtres , vel pnpidanter prxsumpta ex pietnte licentia. indutgeat cuipiam nppetlalionem
SANCTIvel BEATI. MuUa eltam enata tafi ralionc em>nidabuntur fiaud dubie, in locii, femporibus , per-
sonix, ex tnctdenii commr^mnrnfts ; qux tof inlibris non esse piuci, satis inieUigimu^ ex numero depreltensorum
per nos ipsos, jnmque in adversnria relaiorum. Eos tumen qui de fiujwimnli non diqnabantur inslrwre., prds-
monitos velim, ne cum accipienda stutim per fitteras graliantm actione (ftanc enim numquam patiemur desiderari)
expecfenl illico responsnm ad singida. Ftert enim pilest, tU nou xque nobis proi/enlur ipiorum omaiu : et ex~
perientia docuit, ejusmodi ad singufa respondendi sedulitatem afio non servire, quam ad emttlendum funem
contentionis, quem reciprocando magnum semper dispendium quietis et lemporis, sxpe etiam amicitix fiat.

ACTA
ACTA SANCTORUM
MAJl
TOMUS SEXTUS.
iiiio MDCLXxxv (•OHCfJ /'h/hiijx .si.s7cre iiiipirssionciii Mnji, leiitius <iiiinii .s/irin-
4 '' Ti/pof/iaphiis feceviil pio//iciIieiilis; cl Toiiiiiiii cjiis Quailiini liiiiiiiuuere,
L _%_''io XX ineiisis ud Quiiiliiiii liniisttilo, (ili/uc liuiic ciiiii <lic \\i\ /liiiie : i/iiia

scllicct puriter iiiiprcssa paritertiue proditura rral opliiione prollxior Luciihratio


ciicn Cliroiiolof/ioin lloinanoruin Poutljicuin, dlu linportuneifuc a vlris cruilitis
/loslulata, i/uani tunc placucrat in llinliir Toinl ulriusiiur lilparlltnin rollncnre.
Quanujuam enim /ilurihus /wsUn risuni slt conrrnirutlus forr, si Liiriihrnlionls is-
iius Partrs i/rininn-, .Ipjiaralu prirvio aurln-, slniiil runi lotlus nirnsis Propi/ln-O,
iinuin In volunien collli/rrrntur; rl lior farlo appnrrrrt, liaud dljfirullrr poluisse
posleriorem hvjus inensis Pnrlrni Irlliiis Toinis iihsolvl, ipirinndnioduin aniio i.xxx
liiijus srciili: non tanicii jnin anipllus inlci/ruin rrat rrsuinrrr, iiriiis conccptaiii, sed
deinde inutatain dlrriiin piirlitlonrin, sir iit Tonio Quarto lesliliirrrlur dirs xx, Toino
(iiilein Qulnlo nddcrcnlur ilies xxv ct xxvi, fiirluri ipsos parrs prlorlhus, rclictiiri
lero i/uliiiiiie /losli ciiios dies lii uiiutn Toinuiii srxliiui ronipini/rnilos. Xrin/ic jutn

rirpti rriiiil venuni c.\/>oni llhri, ct coruni rvuli/ntioiirin iillrriorrin nova iterum
iiiorn iiijecta di/fcrri, doiiec diioriiin islorumdierum ]>rolixissiinfi/lcln rxcitsfi liahc-

lelur, vcl cllinn lolus inniiis ohsolveretiir, liilolernhile videhaliir /irldrni nlliiiiid

/>romissiv roiilinunlionis expeclnntihus. Hahehis cri/o iion jain trcs srcundie Pnrtis

Tomos, let/tialcs jirioribus j .leil omnino qualuor, inoletiunc etinin i/ttain illi fuerint
niai/ls cnstii/ntn. Sic /lorro lihroruin iiiitnerus, pro ratloue liiinilnulir niolis sliii/u-
loriiin nctiis, ininime i/ravls, sprro, accidcl UihllophHls; ciim hnr oceasioiic lociis

(letiir ad/irietidls Tomo ultiino ^tppcndiclhiis ad omncs /triores futurum quiniiucTo-


mos, ijuns nlioiivi oporluisset in i/cneralc Su/iplcmciitiini diffcrre. Ills rri/o friirrr,

et Druin ineeiim Sniiclosi/ue />recnre, ut eessnntlhus piihllcls prlvallsiiur ralanillali-

hvs, jier i/uiis ilrraln hiec inora sudnntihus siih IHajo prirlis lu/rrla fuil, relcrius
proijredi fnciant Juniiim, tanto nilnori Totnoriitn nutnrro nhsolvrnduni, i/uanto
malrria minor mihivero cnncedant eatcnus vivere, i/iio /lossini totiim
sese ostenillt;

Semeslre tiovo studio reeoi/iilluin dare, duin irtas vircsiiue ndhuc pcrinitlitnl eo
spes extendere, non ointiino improhus.

VIGESIMA QUINTA DIES MAJl.


SANCTI QUI VIII KALENOAS JUNil COLUNTUR
S. I'assicr;itcs
anctus rFBA.NUS Romanus /MartyresDorosto-
1'ontifcx. seu Policrates,

s ^. Mamilianusj
.loanncs,
S. Ciironuitius,
1

'
„ ,

Presbvteri,
, .
S. Valentio,
Sancii ii

S. Sentiaiia.
aut iii,
I
/ ri n .'i(a'sia seu
i

Uulsaria.

jMartyrcs l{ler;e in
S. Diony>ius, S. Vinceiilius, ,'
Tuscia suburlji-
S. Mai-tialis, i S. Sanctia,
.Vartyres caria,
S. tiinuchius, (Diaconi, S. Juliana,
'
Romae
S. Lucianus, S. Vinceiitius,
MartvresCortynH;
S. Anolinus Commentariensis, S. Joanncs,
in Crefa.
S. .Marmenia matrona, S. Maiius,
S. Lucinia Virgo ejus filia, S. Eusoljius, Marlyr in Oricntc.

Sancti .\xii, item xlii, et f|uinc|ue S. I- la viaiius seu Faliianus, I


niillia, S. Scptiniia scu .'eptinus/.Martyres inAfrica
'
S. Savinus, in earcere extinctus vcl Se;-tinius,
1 S. Saturninus,
Maji T. VI
2 VIGESIMA QUINTA MAJI.
Zenobius Episcopus Florcntinus, in He-
S.
S. Saliiriiiiius,
truria.
S. Salurus,
S. Lco Abbas, iii diocccsi GalliarumTrecenci.
S. Timinus.
S. Donifacius Qiiarlus, 1'ontil'e.x
Romanus.
S. Toniuiius, ( Martyrcs Eplicsi
S. Aldclmus, lipiscopus Schireburnensis
in
S. Victorius, / in Asia.
Anglia.
S. Istialus,
S. Joanncs Psychaifa.Confessor
apudGraecos.
S. Victoria,
S. Olbianus, apud Grsecos.
S. Flavinus,
Martyr Alcxan(lii;e. S. Gcnnadius, Episcopus Asturicensis inHis-
S. Kulr()|iia,
pania.
S. Coilcstinus, Martyra|)U(l (ira;cos.
Jcjunius, Monacluis S. liasilii in Calabria.
Atcllae et
S. Canio, Kpiscopiis Alcr ct Martyr,
S.
S. Grcgorius Scptimus, Romanus. Poiitife.^c
Aclicruntioe in Italia
lx Marlyrcs Cai'tliaginc. S. Gcri^us, apud Montem Sanctum in 1'iceno.
Sancti c

S. Ma\inius, iMartyrcs, in diiBCosi Gal- B. Clarilus, Fundalor monaslcrii a sc dicti,

S. Vcnerandus, iliarum Etiroiccnsi. Florcntite in llctruria.


jCorijugcs Virgines li. Jacobus 1'bilippus, Ordinis Scrvorum B.
S. Injuriosus,
S. cjus uxor ' in Arvernia. Mariic, Favcntia; in /Emilia.
S. M.\niA Maudalena de Pazzis, Ordinis Canne-
S. Dioiiysius, Episcopus Mcdiolancnsis iu In-
subria. litarum, Florentiae in Hetruria.

PR^TERMISSI ET IN ALIOS DIES REJECTL

Synesiuni ot Tlieopomptum Martyres core videlur, recenliori tisn Iran^lalum feslum esse
Saiictos Homa; in ecclesia S. ad xxii Maji sed ncqiie isto, neque alio uUo die in-
lialiere venerationeni :

Blusii in Campitello, eoruraque ibi Reli- venimns qiiidqiiam in recenliori Breviario Ordinii
qiiias esse, scribit Abbas Piazia in Satictuario anni 1672 : de Salonie agil Romanum Martyrolo-
Romaim. De iis egimusiiiler Prxleimissosx-s.1 Maji: gium xxii Octohris.

oc dixiiims, lUos esse qui siib nomiiie Tlieopempti et Nos de Maria Cleophae pottssimum egimus ix Apr.
Theonx colmitiir m Januari;. S. Maronis Martyris natalis, in territorio Reatino,

Adelmus, aliis Ailelelmus, sidc Elesine, Ablms, in- indicalur tn MS. Falicano S. Petri, Parisicmi S.

scriptiis est MmoUi(jio Biuelini. Nos \Uam ejiis edi- Vicloris, et alio Reginse Suecix : et omisso loco in

dimm xxx Januarii. MSS. Casinensi, Allempsiano, el alio Valicaiio S.

S. Calogerus Episcopus memoroliir iii .vriiitis Addi- Petri. fidelur S. Maro Preshyter et Martyr esse.
lioiiibiis Ciirlltiisia- Briixelleiisis ad Greveiium. For- quetn cutn aliis celcbravimns ad diem xv .\prilis.
san esl Calocenis, Episcopus Ravennas , rela- SS. Sulpitius et Servilianus iitilicantiir in MS. Mar-
lus XI Febriiarii. ttjrologio Trevirensi S. Martini, aliis Supplicius et
S. Viuilina Virgo, Arton^e apud Arvernos, memora- Servilianus Martyres Romani, relali etiam duobns
lur a Jacobo Branche de SancUs Arrerniie, cilalo proxime elapsis diebns. Acta corum dedimus
Breviaiiii Claronwnlano, anno lo3t) Liujdnni excu- XX .\prilis.

so. Acla cjns illustravimus ad diem xxi Feliruar. S. Euphrasii, e septem primis Episcopis a SS. Petri
S. Milo, .\rcliiopiscopus Beneventanus. imliialur in et Paulo in Ilispaniam missis, translatio Reli-
scriiili.\ //ddilionibus Carlliusiie Bnurllensis iid Gre- qiiiarum, p:irtiin ad Regale S. Laurentii coeno-
venum. De eo egimiis xxiii Febriiarii. bium in Escuriali, partim Lliturgim anno mdxcvi
B. Bartholomffius ab.^nglario, Onlinis Minorum iacta Iioc die, indicatnr in Hagiologio Lusilanu
Obsorvantiuin, Empiili in Hetruria. /loc rfii' refer- Cardosi, et explicatur a Tamayo Salazar in Marly-
tur in Martyrologio Pranciscano: Vitum dedimuf., roloj. Hispanico, qaando et nos de eo egimus
et pliis forlassis iii snpiilemeiito dabimiis xviii Mart. XIV Januarii,
S. Pancharius, Martyr Nicomediffi.iiirfira/iir tn ^e- Ulide ejus aliorumqneadvenluin //isuaiiiV/nxvMaji.
noloijio Basilii Iinp. Menxis, et Sgna.vario Grxco- S. Secundus, Episcopus l.'onlessor, reiertur in scrip-
runi,nli etiam, quando Acta martyrit explicuimus, tis Additionibus Corlhiisix Bruxellensis ad Greve-
(irf diem XIX Martii. num. Jn Episcopus Abitlensis? Colitur is i et
S. Maria) Jacobi Translatio, Verulas in Hernicis , a XV Maji.
Mariyrolvijio Romiino liodie commemoratnr : cele- S. Gerbertus Episcopus proponilur in iisdem Addilio-
brutiir eliain in pturibiis per Gallitim. prxsertim ntbiis, nobis bactenus incognitus. S. Gerebernus
Narbonensem, Kcclesiis : el totnin proprinm hnbet in Presbyter et Martyr, ciim S. Dyinpna, relatus
Ecclesia Arelatensi, ubi pro secnndo Niicturno su- rsl XV Maji.
inuntur Lectiones ex libro flieronymi contra Helvi- S. Desiderius Episcopus indinalur in MS. Augnslano
diiim, in lioc cnm flenschenio consentientis quod S. Udalrici nec non in pervetuslo Gellonensi , ac
eaindem esse putet aim ea.qnamalii vocant Mariam membranis Argenlino'. repertis nvperque Auyustie
Cle.^phae.Ordo Carmelitanits, pio speciali xita erga vulgalus. Vtdetnr esse aut Lingonensis, aul Vien-
Deiparain devotioiie.eliam consanguineas ejiis colen- nensis, relati . xxiii Maji.
das sibi censueral el in antiqiiiortbus Missalibns ac Memoria S. M.irthae, matris S. Simeonis in raonte
Bieviarits suis notatitm habebat, Octavn Kal. Junii, Mirabili, recolitur in Meuxis Cltiffleliants cum elo-
Marise Jacobi et Salome Duplex, cmii Ofjicio pro- gio, Synopsin Vilx complexo quam pridie, cum:

prio tolo; Daniel a Firyine Mariac in Speculo indi- Vito Simeonis /iiii yii.s, ertirfimii.v xxiv Maji.
Innocentiu s
ACTA S.\NCTORL'M.
Innocentius Martyr rfferliir in MS. Parisiensi Lab- Woradus et Vinedbaldus, Sacerdotes ; Verwaldus
bmi, Macentius diciliir in MS. Aiigiislann S.
et et Benegiirdus,Diaconi monasterii Sithivensis,
Udalrici. Ast Innocentius appetlalur a Peliv de se Deo devoverant a moiiasterio iioii re;essuros.
Nalalibiis, qui niiis esl Viiicentius ia Poi-tu Ro- Hi a Danis diversis niaclali crucialiliiis martyrio
mano, retalits xxiv Maji. corouanlur, Sabbato Penlecostes amio ncoc'i.xi.
S. Marcelli depiisitio, in apogropfw Corbeiensi Marty- lla Iperins in Chronico MS. Bertiniano
t^apitulo
rohgii H ieronijmiani siib finem proponiliir : al S. ii in Hutjone ./hbiile 1-1. Ihs Menardiii,, Buceli-
Marcelli Confessoris depositio legitur in apogra- mis et Sau.isagus referunl ad Aiiiir (/(Vm, no beatos
phis Lucensi e! Btiimiano. In MS. Trevirensi S. Martyres appeltant. Cilalnr n Menardo .Molanns,
Mttximini hoc modo Iraitilur : Alibi depositio S. ijui eorum mcminil in Chronieo Sanctoruni Betgii

Marcelli Episcopi. In MS. Eccte.^iix ralicanx : cap. 12. (( (/1(0 appellnnlur Wocardiis el
Winobal-
.\lil)i S. MaiTelli Episcopi. Diflicite e.il conjeclare, dus Presbyteri, C.erardtis et Regenardus Diacnui,
qui.wam, e.t pturibiis hoc nomine Siinctis, esse pos- Quia autem in Profesto ,«ci( Sabbato Pentecostes
sil..Jddilamenhim Gnllici antiquarii art)ilramur,el dicunliir oeeisi dirto anno nc.rCLXi, refercndi erant
forsan ob aliis ad alium diein relaliim. Est S. Mar- ad privcettentem diem xxiv .\laji, lunc cnini littern
cellus Epi.',copiis Timgrensi!. ad iv Septernliris, Pa- Dtnniniciiti E Pascha cctebralum fuil vi Apritis, el
risiensisnd r Noveiuliris, Diensis ad v .\prilis :
<•/ fesltim Penlecostes xxv Maji. Il.rc aulein sunl qiix
sic ptures alii refernnlur. de his scinius, quos nullis anltqnitirihiis fa.ilis a.scri-
S. PRsrELUi Martyris corpus adservatur in Col- plos rcpeiimns: nisi forte sint liarchvardiis ct Dict-
legio Societatis .lesu Ocaniensi in Castella nova, wiirdus Marlyres, relati hoc die a Greveno in Au-
Roma acceptuni : de quo e.T Pseudo-Deitro et con- clario Usuardi, qni tn .\IS. plorario (/((loiliir boati
ficlo Lnitprando varia congerit Taniaijus Sntazar tn Confessores.
Marlijroloijiu Nisptinico ad hnnc dietn : qiiod indi- Gilbertus, siili S. Rernardo nioiuichus in Clara-valle,
casse forsan ntjnium est. dein Abbas Suinsoteusis in Coiuitatu Angliso
SS. Manilion, Joannes, Martialis,
Eunuclms, et I.incolnioiisi, (((»( ttluto Bcati mi'raura(i(r ab Ifen-
Lucianus Diaconus, Marlyres, memorantur in prx- rique:., Chnleinoto, et Bucelino. Jongelinus ile diclo
scriptis .Iddiiitinibus Carlhusiiv Bri..crl!insis. Nobis monasierio indical, ibidem //r)ri((W (lillmrliini, .led
hffc elaf,sis Murlijrum hactenus incognila : fortian ab omni venernttonis titnlo ahstinet.
altcubicoluntnr,quodnliquwIieliquix ibi asscrventur. Egilhardus Abbas viu S, Coruplii ad Iiiilani. riii»

SS. Felix et Vincentius, ContVssores et Sacerdotes, titiilo Heati, (ir/.sfr(/iili(r Fastis A rinppiiiensibus a
cotebantur olim tn ecctesia ipsis dicula, ubi ft cojpora Gelenio, el Theodoro Rtiag, iiiler Animas itlustres
eoritm requiescebnnl, prope iiibem Aleltam, inler Juttx, Ctivite, Montiitni : fuit anno 881 Bercttemi
Capnam et Neapolim : cum urbe hac simul dicta
sed Ctivix patjo ocrisns a Niirmannis, suspicnfttrqnc Qc-
Ecclesia cversa esl. Horum memorta servalur ad lenius tib ejits niimine delorlum vutqare itonien Saint-
hunr diem tn Actis S. Canionis, in diclorum San- Eulard. inditnin cuidam sactdlo it/iilein in sitva prope

ctoi itm cxmctcrio sepulti. Butlentlorf. Nullnm ejiis cullum in sttomet Indensi
SS. Felix et Felix, Confessores, habuerunl ottm ba- propc Aqittsijranttin mimasterio reperimns, quare tle

silicam cognomento Argentariam, pmipe dictam illo saretto, quis ibi Patronus elqtto itie eolatiir, cer-
Ateltam, cujns memoria c.itat in dictis Aclis S. Ca- liorem peliinus informalionem. Meminit eiirumdem
nionis. De iis nonntdta in Aniiotatis observantur. Jtmiines Mabitio in Appeiidice ad seculum iv Bene-
Amonius Atellae in Campania imlicatur m MS. Ri- dictinum ubi agil de Martgritms Monachissecuti ix :

chenaiigieusi propc Constanliam tn Sitcvia. Cele- sed fatetur nitiit se reperisse ile illiits Egilliardi
braniitr privcedeuli die Sancti Atellani Elpiditis cuttu, nisi tn recentioritins nonnuttts, iis sciiicet quos
Episcopus, Cyon Presbyter, et Elpicius Levita. Jam nominnvi.
An lis adjnngendns Amonius, an per errorem isti Catharina ab Angelis, ordiiiis l'ra;dicatorum iir

toco atljunctiis, ditbilamns. moiiasterio saiicti Spiritiis Heiieveuti. ergasacra-


Lucianus Presbyter, cui corpus S. Stepliaiii revela- tissimam Eucharisti.im miiedevnta, imttattur Itoc

tiim, dicitur in nuper crcogilalo Chronico Ma.Timi die in Anno sanclo cjusdem Ordinis.
XXV Majt mortuus. et titnlo Sancti honoratitr, in- Ludovicus Frisen, Orilinis Miniinoruiii, Laiidiini
scritiilurque Mnrtijrot. Hupauico Tamai/i-Salazar. mortuus, intcr Pios recenselitr a Saussngo.
De ciijus veneralioiie Eeclesiastica eertiora monit- Claudius Keignatiis in ftallia aniio 1510 Ordi- I

menta e.xpeetamits. Hispanmti ntitem fuisse, ut cre- Franciscus a IJajona in Corcyra anno 1 ."iOS ; nis

damus, numquam movebil prxtensi illius Maximi Mentia a Mendo.sa in Ilispania anno 1558) Mi-
auctoritas, qux nutta apiid nos est. noium, indieantur in Martgroloijio Francisc. Ar-
Mutius, ex latroiie nionachus ac dein Abbas et ;
luri ; ct Meiitiai'((am in ejits Ggneceo,
Mutiiis, obedientia clarus; referuntur a Pelro de Thoiuas a Jesu, Ordinis Discalceatorum. monaslerii
Natatibhs, et Itunc secutis Greveno, Witfordo, Mau- fundator Goloniai, mortuusanno 1627, ii( venera-
rotijco, Cantsio, Ferrario. Prior aliis dicitur Pater- bilis tnseriptiis esi Fastis Coloniensibns Getenii.

mtitius, de quo Ruffinus in Fitis Patrum cap. 9, et S. Alpliaeus Apostolus /iot/(i' notalitr in paee i/uievisse

Patladius eap. 54. De altero Cassianus tib. 4 Insti- in Syiiaiario Chtffletiano. Est pater SS. Matthxi
tutioniim cnp. 27. Non reperimus ittis cuttum Ec- el Jacobi /Iposlolorumquo agimus sequenli: de

ctes/asticum a Graecis aut Latinis trihulum. XXVI Maji.


memo- S. Therapon, Episcopus Gypri et Marlyr. Constan-
Dunchadus Ahbas Hiae, filius Kinnfaladii,
ralur in MS. Hibernico Tamlachtensi. Siib hac tinopolim translatus et Thenapon, Episcopus
;

Abbate S. Egbertus Presbgler venit in insulam Sardiiim et Martyr, indicanlur in Menoloijio in


Dunchadum ejusque monachos ad legi- Basilii Imperaloris de utrnque aijimus die scquenli
:
/liensem, et
XXVI Maji.
timam celebrattonem Paschse pcrduxit. nli 24 Apri-
lis referlur in Vila S. Eijberti num. 9, ubi anno- S. Eleiitherius Papa memoratur ab Adone, Notl,ero,
tavimus, eum anno 717 iecessisse, et in pluribus ,MSS. In Martyrologio Romano. cum
Jndicanturindi- solenni veneratione, xxvi Maji.
Crumtherus Coel, sive Presbyter
Juvenalis, Episcopus Galari in Sardinia, indicatiir
Coelius de Killmor, ctoMS. Tam- S.
in Calaloijo ijenerall Ferrarii : in qitu tlerum, et in.
Mocbolla, filia Damae, tachlensi for-
ejusdem Calalogo Sanctnrum Italiie, refertiir ad
Modciinnocus, san sxpiusati'
ttiem
bi relati.
VIGESIMA QUINTA MAJI.
Marlijrologio. llem n Molano in Aiiclario Usuardi.
^xvii. M;.ji.
iliem
agi polrril in festo Decollatioim
xxix Au-
prupe Aqmsgranuiii De e.a
Egillianlus Abbas, ('(.rnelii gusti.
Martyr relulus m'. viii
a Nnrmannis occisus. ul
upud Pelrum
Nicetas, Martyrapud Gothos, refe.rlur
Kalendas Jmni a (ielcnw, cjuniue exf.m)th a Tlieo-
cap. 40 et seculi sunt Greve-
ile Nalalibus lib. 5
;

doro lihaij : ..eil ciiravil im moneii (Jcleiiiun, refc-


Canivius : qux ontem
KalenilasJiihi. sive x^dV .Iiinu. mis, fVitfordns, Maurolijcus,
reiiiliini iiil VIII
Aclis S. Nicetx
esi MS. de ipso narriiniur, siint exlracla ex
S. Goaris Prosbyteri Transhitio imcriplu
Mttrlijris, dandis
xv Septembris.
Floriirio, Marlijrolo;iio Colonia: et Luhccx oniio
ad viii Kalendas Juuii
Greceni Dies nalalis Adilix, sororis S. liiivonis,
H90 cxcvso, e.l Auclario
VI Julii. nomen reperil Molanus, in bildiotheca Prxpositurx
est
asseril se non
Vene- S. Biivonis Giindeiisis. Qiiibiis lectis,
S. Stcpbani Translationmn, Canstaiitiiiopoli
renclii dubitasse. qiiiu B. liavonis ecrlesia olim S. Adi-
tias, cclcliral Bellinns a Pailua in nUlimie
in divino Officio celebraverit. Ce-
Parisicnsi un. 1521, uililcns fuciam ail liai iiiein.>ri;ini
anni 1408 rl
lO.Mo/.i- terum quo loco quiescat, et quas ejus fuerit vita,
monasteriiim S.Georgii majoris aniio 1 1

iiusquain repcrire potuit; nisi sit S. Adilia Or-


nus iu irilnis editionilmi. iilcm littlwl. lu prima i-ili-

tione anni 18G8 viilctur iiiiiucre, linnc Tranylalio- piensis quam dubitationem, e\ quarumdam Ec-
:

«CT» «.«iS. Slepliaiii .luiiioris, cnni aduil in iiiar- clesiaruiu Martyrologiis conceptam, ad ultimum
aihlilionem er Enlrrino. diem Jiiiiii de S. Molanus, a se
Adilia acturus
ginc. : Lrije 20 Novcmh.
dc S. Stcpliaiio Juiiiore. Sed m proponciidam pollicetur. Molanum sequunlur Fer-
Agil autem co ilie

iinii^il, el repo- rniiiis. Saus.suijiis et Fiscn in FloribusFcclesia: Leo-


a/ii's cdiiionilms islum aniiotalioiiem
Romanum dtensis, sCd niliil lucis affundunl : ncc nos modo af-
suil (Inevins lameii) 28 Noccmbris. vli et

seninda cdilione ferrc possumus. Si qnid ccrli asscquamur, poterit


aliaqiie Marlyrologia. Canisius in

idem qiiogue liabet, ijuoil /iellvius ct Molauus, el indiciiri ad Vitam S. Adilise Orpieiisis xxx Juiiii.

20 Novembris. Al 20 No- Aut ad Vitain S. Bavonis Octobris.


addit : Do qiio plenius
i

vembris agil de Slr/>biiiio Juniore, ileinijue 28 sed : S. Francisci Translatio .<\ssisii, ab ecclesiaS. Geor-
forlassis, diversos credidil. Maiirohjciis 25 Maji : giiad basilicain in ipsius houorera coustructam,
Item Translalio S. Siepliiini MHrljii.'', ex Byzaii- facta aiino «iccxxx, celebralur in variis Marhjro-
tio Veiietias in coenobium S. Georpii. Galesinius : logiis, uti in aliqiio MS. acceptio Stigmatuin. Dc
Venctiis Traiislatio S. Slephaiii M.iityris : cum quibus omnibus agcndum crit iv Octobris.

illius Reliquia; e Constantiiiopoli ad euiii uibem S. Caprasius menioraliir in Kalendario Lucensi apuil
asportata; sunt in ecilesi:im S. Gcorgii. In Notui. Florenlinium ; el dicilur Marlyr iii castro Gola, iu

a/( rf/scr/i', iimi Pnitomartyris cum Tiunslalioncm scniilis adduionibus Ciathusias Bru.Tellcnsis ad Gre-
esse : cl faclnm oil aimo Mcx. Ferrarius in Calul. veiiiim. Nobishacieniis ignotus e.st, nisi sit Caprasins
Gcncr. Vciietiis Traiislatio S Stepliaiii Martyris Martyr Ageiini, refcrendus xx Octobris.
ex Hyzantio. In Noial. o.~iendil de Protomarryre S. Aurelius Epi.^copiis, eodeot qiio S. Diongsius, ciijus
agi, cum guicrat qui illic essc possit, qui Roniiv sit Corpits Mi'diolanumrcdnxeral,die dcfunclus, e.odem
m mde S. Luurentii. Habcmiis /Uta Transluliunis ctiam referlur a Moliino in Additionibus ad Usiiar-
ex coilice MS. Reijinse Suecix, qid fuerat Pauli duin anni 158S, aliegalurquc in Notis liomiWi S.
" Rliamnusii ei amiciinm, in quibus voctiiur Proto- Ambrosii in ejus fiinere exTrithemio, sic exordiens,

martyr. Habemvs et alia Acta Traiisl.itioiiis S. Amisiinus fratrein : qua' Homilia iilinam ahcunde
Stepliaiii Protomarlyris Roinain. Qiiic oinnia puie- in luccm erumpat, pro dic Translationis, quo is coli-

runt c.rcuti ad diem Jnrentionis avt Naniliscjusdem. tur Hirsaugix in .Sucvia ix Noveinbris.
hilerim si qiiid certi possil suggeri, cuiu grati animi Deinetrius, cummilito S. Martini, refcrlitr a Corvas-
siijnificulioiie profercinus. Seponiiuus illa saltem us- serio in Hisloria Episcoporum Cenomanensium a
que ad ill Augusti. Pag. 88 ud 93 : sed de fulsitale res tota suspecta
S. Joaiiuis Ilaptistro et Pr.rcursoris Inventio lertia est. Si iihqmd possit solidi hnheri, licebit illud cum
Capitis celebratur a Grxcis in Menxis et Menolo- S. Marlino e.cliihere ad diem xi NoveinhriS
giis, ilemifue a Muronilis in suo Arabo-jEgijptio

DE SANCTISMARTYHIBUS ROMAMS,

URBANO ROMANO POIVTIFICE, MAXIMILIANO, JOANNE,


CHROMATIO, DIONYSIOPRESB. MARTIALE,EUNUCHIO
LUCIANO DIACONIS, ANOLINOCOMMENTARIENSI, MAR-
MENIA MATRONA,LUCINIA VIRGINE EJUS FILIA, ALIIS
XXH,ITEMXLII,ITEM QUINQUE MILLIBUS, ET SAVI-
NO IN CARCERE EXTINCTO. ITEM ALIO SANCTO UR-
BANO, ROMA CATALAUNUM IN GALLIAS TRANSLATO.
COMMENTARIUS PR^EVIUS.
§. 1. Varia Acta marlyrii aliqua liic edita, reliqua omissa.
:
Aciprum Appendix.
iiamidurima cxtant i„ iiervetutlis codicil.us .luiimius Bosins,
ASNO ccx.\x Jiiris iitiiiisqiie Doctor, asserit se

Q
.U.SS. Acla marlyrn S. l rbani Papa! qui- illa reiicrissc in
: tribus antiquis egregiis manuscriptis
lnis inserunliir prsfclnra ccrliimiiia
AclaexiMSS
alioruin exemplaribus bibliutheca; Vaticana, enque cvm liis- Vaticanis,
uihletuniin, in litulo pra^fi.io nominiilmnm. toriu pu.i.iionis S. CiiciliirVirgiiiis, e.i SS. Faleriuni.
Tibiirtu
VIGESIMA QLIMA MAJI.
Tibiiriii et Haximi, fidehter accmaleque in lucrm dita atino Dcoa-i.xxv ab Ini-nmtione vero Ilomini
edidit Romx, nniw Mnr. approhante Paiilo Sfondralo nnsiri Jesu Chrisli ccxxx nc meilio. Imlictione mi,
S. R. E. tilulo S. Ctrcilix Pre;il<ijtno Ciinlimili. Ilirc successit 'iiiii- in Iivpprio vicesiiniis qnarliis
:il) Au-
Acta nobis iln prolantur, ut qiwd atn< huius Pontifiiis piisto, Aurciins S.'venis Alexamlcr Mnnimeie.
Jlxc
Aclis pi»-po.-:iiuni lialienius. d,- /li.xr plane direndum ibi: e.r quibiis colliiiimns immo, Anclorem
liornm Aclo-
ptr Ifolariot arbilremnr ; scilicel, en fuisse pei' Ni)t;irios Ec('li>siai rum plurilius seculis imt S. llrlmniim ri.risse, rnm
conscripta hlc Rom.an» conscripta. Flornit eo tempore S. .^iitcii.^i, pas.<:im in u.ih es^e: scriiilorilins trmpora rrrnm gestn-
tduntur
jioslnwdnm Poutifex Romaniis, qni pesta Martvrum riim ad JCram Cbristiannni referir. Dein huic .f:r.v
(liligeiiter a Nut.iriis ex(juisivit, et in Ecclesi.s re- adjnn.ril •innos rrbis Conditip, i-iyii.( timc usns cral
OdiKJiilit ol) iinani caiisom in Pra-falione nd anliquo.i
: aliolilns, nec recte id i»:vslitit, cnm aiinns Cliri.ti
Ciitoliiitos Rimiiinoriim Poniifwum, a nobisanle tomnm ccxxx incidat in nnniim Uiiis rondine Varroiiiiiniim
primiim meiisis Aprilis edilos, di.rimus v<deri prtorem ncccci.xxxiii : fiiis.ielquc Inilictio, iwii iii liic ailjuncta,
Itttileni piimi Cnlalogi a iliiio S. Aiitrro iisfiue ad S. sed viii. Deiiiiine, qiiod mii.rimum esl meiidnm, Ale'
Uibanuin collrctam. et ab aliis ;w.Cmo,7i,m ...nppleinm, Minder ^«711/ reqnare anno Clirisli ccxxil, Uii.is con-
suh nomine S. Dnmosi passim citari. eu quod ab co ad dilx-anno ncccci.xxv, Iiidietiiitie xv 7110 : ,«(,•1« „„/,„
.<•. Iliennijniiim dic.Uur missiis. Esl anlem snmir.iis iam diximus S. Callisto siiccessisse S. IJrbiiiiuin :

riinsensns el boruin Aclorum, el S.


eloijii Urbiiiio in ciii, iii,/ni( ideni lioriim Artorum .liiclor, snccessit in
uicto Cntatoqo dili, ut itere nuns i.icmqne Anterus pos- Episcopatu Antenis. vir venerabilis, natione Cra!-
.sil liiilieri eoriim coilertor et conserralor. cns: iii i;ii(, iieritm pliirimuni fnllitur, quia inter
2 Proxinie nd Jcla acceduut ilh, qiix Capiix
hscc titrunuiue sedil S. Poiiiiunns, nniione R.tmaniis, nnnis
omitlunlur e.rinni in moniisteiio SaiicUmonialium S Joannis, qxdiiqne, mensibus ditohus, ilirhus .lepletu. Consuli pos-
alia ex 3tS, chiiractere Lonijobordico exnrutn. quir iiobis bis descri- sunl quir aiite Toniuni prituitm .4i7,iii,m mrnsis .Ipri-
Capuano, pla submisil D. Silresler Aijossa, Capiianus, Rector lis, in Cominrnlario de anliqiiis Pnnti/irihus dediui-
Ecclesix SS. Casmai el Damiani, slndiis noslris adilt- mui. Prirterea, (;ii,r i,i antiqnis Aelis, per Notnrios
ctissimus. cum siw uvunnihi Michaele Monncho, dnm Ecclcsiir Roinan.r conscripiis, nitide et pcrliiridr Ira-
viveret Caiionico Cuthedrali Cainw rl Sancluurii Ca- duulur, sunt in bi.ice Actis majoribus rxoruutn, vuriis
puani auctore. Hxc Jcla etiiim prxlo aptaivriimns, nmpli/ientionibus argitmcnlis ex socra Sciiptura de-
e.l

poli.isimum quoil ea qnie in Appendire ailjun.rimus, pro siiinptis, quir apud Gentiles el plane ignoros swrn-
muxima parle in illis etiiim continerentiir ; poslea ta- riim litterarum frustrn fuissenl tnm operose ollegnta.
men jnJicavimus e.i posse oniitti, el siqnid in iis aicur- 4 (jiiarlo loro videntur numeruii posse .lclo, in co-
oiiiittutttur
re-ret scilu digniim, ad Nolas referri. Displicel in iis, dice satis vetitslo Trevirensi monastetii S. Ma.rimini etiam (tlversa
qnod S. Urhaiius (/iraliii- Catliedraiii sortitus, impe- reiterta, et a nohis descripta, inio forsan aiile jntu Acla ln |.arll.r
ftss.
rantibus post Macriiium Murco Anrelio .\ntonio allegala Arta mnjora olim coniposito. In his etiam S.
(aliis Antoiiiiio Heliogabalu) et Aiii'elio Alexandro, (lallistiis niemorulur lempore Macrini Imperaloris ile-
qui a matre iMainmea est appelhiliis. A'om iitprioia cessisse, et Urbaniis Cutheihain suscepisse ; et iihsque
Acla cinn indiralo Catuloijo Poulipcum babein. el in- itllius olteiius loiperatoris meniione. iuiticautur .Jrtu
fra conslabit, s-ib solo Auivlio Alex;iMdio Maiirincaj mnriijrii ejiis. Non plane nhsiinilia siint Actu. qmr
tilio Pontificalem Catliedrnm n ril. Non nulla cliain Joiinnes Ulimericus, Priiir C.innnirorum Reguhirium
alin (ul nomen sanctissimae Trinilatis) indiciinl, ipsa atl S. Mnrliimm Loriinii, e tito MS. Codice tronirri-
iion fuisse compositn niite seciiliiin qinirluin, ut qunin pta od nos otini viisil, extiintqne i» coflice .MS. 8] Re-
indnlijeniissime letutein de/iniam. ginu' Sueciii', itein in .U.S. Parisirnsi CartUiialis Ma-
item Acta
3 Tertio loco possent buccedere Acta majora, ut ea xiirini, el MS. Ullrajecliito .S. Salvnloris. Inbisau-
majora ex in Nolis appellnmus, quia ullra triijinlu pariinas com- leni .'Jctis tiarraltir suucta Urbani eilitcalio in lilteraruin

pluritnts fltsfi. ple.ut. II xc habemus iu mngnis nostris vohnninihus .itudiis, et quomoda fuerit „// pios tnotes ordiuotu^-, ac
membraneis, qus a nicnse Mojo ad finem aniii ttsque dein qnx svpr., de obilu S. Calli'li, amtis Utiiis con- ct (JII.V In

conlinuaiitiir : eademque.Ronia. reperimus in bibliothecu ditiV, el jIDrx Christiunx insetiis correxitnus, intrusa thbauensls
Moiiaiterll
faticana snb niimero 8 et \ 195, itrm in codice Eccle- legiintiir. Altn drnique Acta miirtijrii reperiinus in
coitlcB ttalicu
six S. Cxcilia-, et alio Ecclesia: Lateriinen.sis : qoas Archiiiionoslerio Cisierciensi, iu quibits ultiino retuta Iitr tri/dlcia,

omnia, iion absque magno laliorc, contiilimus inter se, phirimumexornontur, additatonga Prirfutione ad lecto- I'

tlec nou cum Codicibns Diiaci lu collegio Socielatis rrin et iir.rposila Epistola /JpologeUca Siephoni .Jliba-
Jesu et in viciuo monosterio Aquirinctino asservain, ac tis S. Urbani ad Rinjertiim Episcopum Cotalouueusem,

deniquc cum MS. Belforliuno hiuc inde roiilra~to. Ea in ciijtts iliiecrsi e.it /Ihbttlio S. Uiiioni, itti inlra dlre
tamcu motlo non censemiis ilando, qitia miscentur apo- tur. Ftierttiit tres ihidetn consequenter F.pisropi Rogerii
crijpho vuria, et slotim sub initium istu l.-guiitur : Post- seriilo Christi XI. Nos ipsi, utuiua spe ulterioris scien-

guorum ali- quam B. Calixtns Episcopus, teinpore M.acrini Im- tiie osseqiieniliv uddiicti, dirtn Acta itiidem di!.icripsi-

qut menda P'ratoris, per triumphiim


inariyrii migravit ad miis, sed modo non jitdicamHs moleni operis ang..ndttm
notantur ;
Chrislum, sanctissiinus Urbanns, jam senex; Ca- aut ipsoruni adilitiane, nnt eoriim qnie post citm ipsis,

tlitiJram Romaiiaf Trbis iiifuiamque suscepit. I^erain ileuiio Cutulaiini Irunscriptis, mtssa nobis siint, iuitio
anno ccxvii, quo mense Aprili crentiis est Imperatnr ac fiue endeni, sed tertia fere pntie cantruLliora. For-
Macrinits, inorliio S. Zephijnno Popa l'II Knleiulas tasiis antem neittra sunt opns Abbntis Stephnni ; sed
Septemhris, mccessit S. Callistus ; et sedit rciiqua toto atia, quiB in Urbaniensi CoUire teiiio toco describun-
Imperio Mocrini, ejiisqne soccessoris Ileliogabutt, mar- titr, iu duplum iiinplifirata, hoc prinripio, Saiictoruin,
tijrio corouatus sub M . Aurelio .Jlexandro, Maintnex qui post Pa.5>ii,iiern ac K'?surrcCti'ine.n IJ. N. I.

filio XIV Octobris annoccxxii, ciii tonc primum S. Ur- Cliristi saiictaiii atque C.itliolicarn in sangiiine siio
baniis sitbrinjotus csi, aclu ftirsan Vicarius Callisti luiidarunt Ei-clesiain, rnerila vel virtutes qi|,.lies
carceri inclitsi. Perperam qitoque in iisdent Actis isfa annuus revoluti temporis iiobis commenilat exciir-
deinde inseruutur: Igitur Poiititicatus sanctissimi sus, toties profeito vita; et sancta; conversationis
Urbani tempore Macrini et tilii ejiis, fore ciBpit
; iinbis debet iiiiinvari profectus : quia iii illoriim

quorum Impeiium parvo tempore fuit. Pbst quos exernplis vel virtiitibus invenire pateiiter possumus,
imperavit Antonius (imo .^ntoiiinus) cognoineiito He- iinde ad meliorem vilam proticere valeainus ;

liogabalus... cujus gubernaciilum Imperii diiobus illonim maxinie, quoriim specialiter ct. prajsentia-
extitit mensibus novem,
annis {imo annis tribus, Coi*porali licet indigni assistimus, et fuiciri infiisa

diebus quatuor) Huc quoque mortno, ab Urbe con- desuper gratia patrociiiiis non dubitarnus. Apparet
huiic
6 DE S. URBANO PAPA ET SOCIIS MM.
hunclibrum cocomjtoutum, itliit /Iniiiveisario recilare-

Itir : spd quia totus iusttmittir Arlortim prxfatortim sub- §. II. Tempus
Sedis S. Urbani, CiiKus sacer
slQiilix copiosiiiS cr-})ticaiiilx, urc qtititijtiam iiav.v tucis cjus et sociorum, aliorumque variorum
confcrt, ijMtui guoijue omitttmus nti et ea
ad historiam ;
sepuKura.
qux stinl a Bonino Momlirilio ante iliiccntos aniios

quibus Urbanieusi Cadicc) pliirima de


et qux
edlttone
UomMlii
in eilita,

Imperio Maerini
(sicut in

flelioqabali et

invruntur.
Alexandri, ad rcm
Deinum alia
T empus, quo Ecclesiam rexeruiit S. Urbanus, ejus-
quc decessor S. Callistus el sttccessor S. Pniitianus,
Tempus Cal-
tisti decessoris
priiposilam non pertinentiu,
continentur
Acta atibmisit uobis Juannes Gamansitis noster ex MS. supra aUigimus. hic accttratius dilueidandum. Cerlio-
Passmiali Hoilccensts ccenobii Ciinonicoruin Reijidnrinm rem ad id nobis viain pnndil Cntaloqus primtis de f^itis
in diacesi Piiderbornensi, scd lixc piitius dici ilebent Pontificum supra Inndattls, in qv.o de S. Callisto isla
aliaguc.
Sernw encomiastictts : in ijiio primo persecutioncs usque Callistus annos quinque, menses duos,
liabeiiliir:

ad Julianum apostatam indicantur ; liitn omnittm ije- dies decem. Ftiit temporilms Macrini et Hpliogabali,
nera virtntnm, quibtis Sanclus excellere potiiil, rcfe- a Consulatu Aiitonini et Adventi usque Antonino III
runlur, et niinnulla ex Actis S. Cscciliie adfcrunttir. et Alexandro. Ex liis Consules priores. Antoninus

Ointttiiitus lecenserc compendia, tam maniiscripta, Diailumenianus Macrini filius et Adventus, fuerunt
quain apud Bellovacensem, S. Jntoniimm, Petruin ih 0)1(10 ccxviii, et posleriores Imperator .4ntoninus He-

Natalibns, et iitios rcccntiorcs cccusa. iingabalus ('( M. Aurelius Severus Alexander anno
I) Piirro Acta, qux sola damus ut plane sineera, ccxxii; qnaudo, e.iliiiclo ix aul x Muitii Heliogabalo,
Aclis pri-
ntogcncts
qnanttiin posstitnus judicare, non finiebanlur cuin obitu successit Alexander : sub qiw S. C;illistus miirlijrio
S. l"rlj!ini, sed continuahnttur ctttn Marlyrio S. Mar- coroiiatus est die xxviii Scptembris, sepultus xilii Octn-

meiiijc ('( aliortim in tittilo relatorum. f^erum sicut in bris; unde sursiim ascendcndo per aniios v, menses II,

Actis SS. Praxedis ct Pudentianx vidimiis, Colteclo- dics X, pervenilur ad diein xix Jttnii anni ccxvii, quem
res Pussionaliuni per auni cursuin diijestoruin distra- proxime e.ccepit Consulatns Antonini et Adventi ; qui
xisse iib invicem, ijux fueranl ab Aticlore conjuncta, c.c siglo liiijiis Cntatogi, nt alibi dictttin, sumuntiir ex
quod vcltcnt stinm singutts Leficndain adscribere ; sic primo inlegro nnno, ut prior Consulatus rellnquatur
cliain hic facttun opinaiiiur, idcmque suadet utrittsque decessori, nlioqui bis noininandus, scilicet in fiite ile-
ipsiusque
partis siinilitiido qtioitd slijltitn. f^otentes uutcm scorsim cessoris ct initio suecessoris. Siniiti inodo procedcns ad Urbani mor-
dare qux eranl de S. Urliano, ut idonea clitusuta fini- Urbanum. Pontificatiim ejus olim exorsus sum a Vi- tuian. 230,

re.ntur Acta, accepenint ex Caialoijis Pontificahlms vi cariutu. qucm vivo ailliiic C&lUsto suscepisset : et Epi-
sectili, nutncrum sacrurtm donattonnm ordiuatioitum- scopatus tottns teinpus finivi xxv Maji aitni ccxxx,
que, ctim loco sepulturis, et teinpore vacantis Episcopa- quia in prxdicto Cutalogo sic legebam : Urbanus an-

ttli, qux lonije melitis Itiiic auferunlur. Pais antem iios menses undecira, dies duodecim. Fuit
octn,
itla tiltimn, qux nobis tertiiim Cnput dicettir, continct temporibus Alexandri, a ConsulatuMaximi et ^lia-
intcritvin Carpasii Vicarii, conveisionem SS. Mar- ni, usque Agrirola et Clemenlino nam duo Iti po- :

Alc addittir
iijenia^ uxoris et Luciniie filiae, ac translatimiem cor- streini notant annvin ccxxx sub quibtis si mortuus :

Capnt
ultiinum porum S. Urbani el Sociorum Martyrum : inuenitur erat Urbanus, hoii puterat tempns tot annorum, meii-
ttiitcin in Aciis Majoribus ante relatis, et in MSS. ex siiim tttquc dierum liaberi nisi iiichoaitdo a Junio anni
Codice S. Maximini ct a Joannc Uliinerio subinissis. ccxxi.
Capul lioc scquitur Appendix, ita dicla a itobis qtiod, 7 Verum postea Collega meus Papebrochius. seriem
veim.
ejvsdcm Aiictoris omniito esse videatur, sequatur
ticct Chfonologicam Romanorum Poutificum novo slndio re-
tamen Acta S. Urliani, per soteiineni clausulam. bic lexeiis, jndicavit, Urliani Marttjrium dijferri debere
demutn ftnita; et ha-c pars continet, primo martiirium usqiic in annum ccxxxi post Consulatum .'\gric0la3 et
SS. Marmcnia;, Lucinia; et alioruni xii, una ciim Clementini. Vistts cst enim ille sibi in prima Catalogi
cum Appendi
ce ejtudem obitu S. Saviiii in carcere extincti : caitemque eiim vetcrts piirte iihseivasse, qiiod ii Consnles adscribuntur
ttuctorls ex
ms.
priori Capite continetur in meinorato MS. Captiano Pontifictim mortibus, quorum aiinum
itti vel pro majori
Tertiu autein pars superadJit ceitiiinen XLirMartyrum, partc e.cplevciunt, vel non nisi paucis meusibus supera-
snb ylnnilio Vicario decollalorum; simiil autcm pars verunt et sic Urbanus xxv Maji,
: n?o?'(ii!t! ultimos
utraque cum tcttio Ciipite extnt Poina- in MS. codice Consutes sihi adseriptos habueriteos, posl qnorem Coii-
sanciimonialitim monasteiii S. Laiircntii in Panisper- sutaliim obiit quia pars anni scquentis, qno adhuc in
;
na, siib tittilo Legenila; S. Marmenia;, quod hitjiis
sa- ejus sententia ilte vixisset, ad dimidium anniiin non uc-
crttm corpus in ilicto monasterio asservetur.
liuindem eedil, tantttnt abest ut supcret. Eligat Lcctor utram vo-
Leijeudam descripsimns ex aimgruplio Antonii Gatlunii senlcntiam,
let et prout cititis vcl serius ordinalum
Presbtjteri Congregationis Oralorti, tnserto collectioni Urlianiim statuet, sic anno ccxxx vel ccxx.M mortuum
de /'ilis Sanctonim signala; titteris C D, ipsamque intelligal : utrumlibct tcnuent, Consulum nominibus
Legcmliim Uiilice edidil idem Gallonius in inlixrendn,
ffisloria recednt necesse esl a calcuto Illuslrissimi
Sanclaruin Virginum Pomanarum, Romu-. (Uiiio mdxci Curdiiintis Baronii.atia ex causa longitis nbducti ab ea,
cxcii.sn, sub tiluto S. Licinia Virginis Romana;,
.
quiB
..D"'-^ .v^.,ii.iti«7, ijurt; qtiom
ijtiwin ipsemet nobis
tp^emri commendat, rasioritm
noois coiiiTncnaat, Fastoriim i^onsuiarium
Consttlarium
lint .S. Marmenia; filia el illam Roinx itos contuli- Rcgtita
:
; el diffcrentis niortem Urliani usqiie iid aiinum
nius cttm coiticibtts MSS. Lateranensi et raticano CCXXXIII.
et prtrtiijuntur Aliqtta prirlerea, a S. Urbano teinpore Poulificutus
hsceipta ex
8 Acta infra dandu referunt, S. Urbaoum cum So-
sui gesta et siitu digttn, eontineittur Cutltts in fa-
tn Aclis S. Cxci- ciis decpllatum et sepuUum, octavo Kalendas Ju-
Actis Catiitis stis antiquis
lix Yirginis et SS. Valeriaiti
S. Caciti.v. atque Tiburtti Marttj- nias : ad qtiem ilicm ejus solennitas inserta est 25 mji.
libro
rtim, qux liubemtis tum manttscriptu cx variis
antiquis Sacramentorum S. Gregorii Mugni, ab Huqonc Me-
codtcibtis, tttm excusa per supra taudiititm Antoniiim nardo ncciiralius edilo, et in Oratione Urbaiius Martyr
Bositim, eilemla in opeie noslro a posteris ad diem et Pontifex appellattir. Quiu tamen in juventuto,
xxii Novembris, natalem tp4us sive
S. Cxcilix. Sictit au- (ut Itoc tempore Pontifices loquuntur) cum
tem ex illis nonnulta excerpta dedtmtts xiv Aprilis,
adhuc in
tlla minoribus esset. dicitur in .4ctis multoties Confessor
scittcet qiix ad SS. ralenaiitim et Ttburtittm spectant: ellectus, et in .-IclisS. Cxciliir liis Confessor factus, ctlam sub
ila ettam inile atiqua ttic reltqttis Actis S. Urbani imo et septies damnatus tituto Con-
et dijudicatus in atiis ylctis
piirtigtmns, suntquc m Latiim certiora,
i/isis fonlibus legitttr; itomen Confessoris eipostmartgiiiim adhxsit fessoris.
quitm qux titde Grxcetrandata. etex Gr :

jrxco rtirsum alque Itoc modo inKalendnrio Romiino nongeiilisrmnis


Lalina eilita suitt a Lipoinano ct Sttrio.
iiiitiquioie, et a Joaiine Frontone Pitrisiis edtto, legi-

lur
YIGESIMA QUINTA MAJI.
tur : Die xxv Maji S. Urliani, Conlessoris atque ralmamtntai extra, ndi.s juxtariilatiiim Vespasiaiii : D
Pontifif.is, via Appia. Quo etiam inodo istn apnil Be- quoii, iiiquil iilem Aringhiis, ipsemet lm|ierator (iit iV- TOnK G, it.

dam in gennino Marliiruioqio leiiitnfnr : vni Kalenilas Concius Camerariiis, Nicolaus Signorilis, aliiiiiie
Junii, Romaj nalale S. Urlmni Papa^et Confe^soris, asserunl) haii.l |irociil a Calaciinilus obtiiielrit. Dicti
cujus doctrina muiti marlyrio coronali sunt. Qux Carpasii uxor. .Marmenia i'i) miscrc cxlinclo nd /iJcm
eadeiiiapud Rabanum referunlur : ast ila aucla iiabeit' conversa, in siiis ;i'i(//iik traiislata corpora S. lirbimi et
tur apud Usuarduni : Ruma) via Numentana, nalale Socioriim recondiilil ; cl Innilcm ipna Marmcnia ejiis-
B. Urbani Papae et Martyris, cujus doctriua. sub qne filia Lucinia, cum vigiiiti diiobus miir(i;ri«m
persecutioneAlexandri, muitiMaHyie^coronatibunt. pasfie, ibiilcmquc i/f/iasii.r \ncriinl ; «< infra niim. 12
Addutil Ado cl yutkerus, via Nuuientana in CaMiie- */ i^ cxpliculur. De nliis Transiiilionihus corjwrts S.
sepultura
prima In terio Prajtextati. FuU hoc Coemeterium via Appia, Uibani mox agemn.i, nbi ile Sociis in titnlo proi>osilis
cotmeterio alque liane Viamcmn illo Ccemeterio opdme conjumjunt fueril .lctiim.
Prsetextat
Acta S. Urbuni, ejusqne elur.ia in Cataloijo Ponlificum 10 Socii, ciim S. Urhano pnssi censentiir, l^rosby- .SocH iV-
via Appia .s.

ex AfS. Reginn Suecin' a iiohis e.rcuso, iii /'ifis eorum- teriqiiatiior, Diaconilres./l'.i/'/'i's%i.'n,<Hiimim;i;nii'iii tiiint Irl mar-
dem apud Anasiasium BibUollwcarium. et in MSS. Aciisihw, Mamilianiis ct.Ioaniies. /i',t/ii,« M.miilianus, /ytlo, Pre$'
iHjlvrl 4, 3
GestU usqne ad Marliiium V deduclis, iiem in anliquis infra eo.^ilcm marmoreos lapiilcs^cnm S. Urhanon Mar-
Diaconi,
Birviariis Romanis, tam MSS. quam e.xcu&is ante an- mcnia rcconiltlusesl. yllii iluo Preshytrri sunl, Clironm.
7WS ducentos et deinceps. De Ccemeterio Prietextati, tiiis cl Diiiiiy,sius;('( (ri'.s /)i(icuni; Martialis (ii/ii/iii/mj.

via Appia constilutn, legendns /Jringlius l'b. 3 Romx Martionnlis) Eunuchiiis (aliis Mutius) w I.ucinnus :

sublei ranea: cap. 26, qui lib. 4 cap, 19 agit de via Nu- qui omiies ab eatlem Marmenia, in aulro quailrnto fir-

mentana, ex dive.rsn prnrsus tirbis pnrte qnam Appia mi^sinuv fnhricx, fiieruntsepultt : aii qiioruin etiain ve-
pvocurrente^ deque loco ad Nymphas in ea sito, tam- nernliilesscpultiirasmullapatrftriminiculaiii/niiiiim.
quam veterum Cccmeteriorum unocap. 20 «i : videalur 13 intlicolur. l'].v Dinconis Lucianus, fustibus iliulis-
huc transUitum olim fuisse corpus, cum etiam in Hie- simecffisus; emisit spiritum. sopiillns iu crvpta iu
B ronymiaii') Martyrotogio teqatur. Via Nimientana coBineterio i^r:elextati, xil Kiileiiilas .luiiii, »( Acta
milliario octavo Natalis Urbani Episcopi. infra nnm.^ hahent.Actn miijorii n.tsiiinunl xv Kalon-
9 Eadcm via Appia in sepuloris Martyrum latere (ias Junii, ii(iiiii//(7i(c poslea ciim reliqtiis sojiiilliiin,

Ejus latebras S. Urbanuin sulitnm, etsacramuniu indefc.^^sum ohiisse, i'( iilco cum tslis ('(/(// veneriimnr. llisre snhjonijUur iu

infraex AcltsS. C;eciliie conslal. Aringlius ZRomie iib. litnloi^. Aiioliiius Comnientariensis,,ii/'i't'arc.crH|.ius,
s. Anofinui,
subterraneai cap. 21 scribil. S. Urbanum, Martyrem a S. Urbaiio captivo bapUzatus ac chrismale coiisi- Cimmenla-
Cbristi, ibi a fidelibus bonorem promeruisse, ubi gnatus, ac ilcin ob (lilei Cliristiaiuu profossinneni rlcnsh,
eumdem fidei causa labores, latebras, agoues et decollatus xii Kalemlas Junii : (/«i ix Kal, Junii i/i-

innumera fere incomm"da perpeti contigit. Ubi scriplus reperilur fa.^lis Grcveni, Mauroltjct, Oulcsinii,
enim vivens, fidei causa ab urbe profugus, sedera Ferrarii : scd malumus eum ciira S. Ilrb.iiio hoc tlic

postea eccle- elegerat; ibi, dicata in ejus bonorem ecclesia, se- commemorare,quia in hujusAclisnttm. ti el G ctinversio

's\aS. Urbani, pulturse lucum obtinuit... Ha,'c, inqnit, in pere\iguo ijisius et Mnrlijrium norrnntur.
quodam colle juxta celebrem fonteui sita est, qiii 11 Sctiuunlur SS. Marmonia matrona cjiisqiie

nunc vulgoCafarella dicitur. Auteriur quidem facies, filia Luciana, aliis Lucina, ct I.icinia Virgo, cii/« vi- iMarmenla
quffi Orientem respicit, marmoris quatuor culumnis ginti diiobus domesticis oecisai, et (uli Acta infra ha- ttl /MCinttj
llUti ac li
affabre exornatur.Veneranda cjusdein aiitiquitas pi- hentnum. 10) s.iiiota Passio eoruin tertio cclebratur
11(1/,

cturis, qua; ibi adhuc visuntur, satis conspicue die ante Kalendas Junias in MS. aulem Capuano :

comprobatur... prae ceteris Christi Domini quatuor dccollati, (//('/(i/((/r quarto Kalcinbis Jiiiiias. Anlmitus

clavis e cruce pendentis, cum Longino lancea latus Gttllonitis, /// Hisloria Snnrlarum Virtjtuuin Rtmiuntt-
aperifute, et milite spongiam aceto perfusara expor- rum s(i/i/'ii eliam rUala. tratlU e,is Uiinur iu mtinnsle-

rigeiite : item B. Petri, Zaccli*i, et Sanctorura rio sanctimonmiium S. Lnurentii in 1'onisperna nli,

Martyrum. Qax pluribus ibidem exponunftr. Imo hoc die XXV Mtiji el corpus S. Marmoniiu ihtikm sum-
Slati. ad S. Urbanum vla Appia recensetur in MS. ma cum vcneratione assrrvnri. Gntloniuri sniutmlur

Vaticanae bibliotliecie. Haud casu igitur, inquit, sed Ocluvius Pannrolus , in Tlicsauro tihsrnutlito Urbit lio-
''

Dom plane dispunente, S. Urbani ecclpsia, Urb;ino manie, reijione^i, ecclesiaiS; cl Fcrrarius, in Indice
C \\\\ Punt. Max. E''c!esiara regente, Urbi innotuit. Calalotji Snnclorum Ilalt.r. An adhtic cl uhi hahealur
innovata Lncinic non satis liquet.
Nam cuni Sebastlanus Belliardus, vir pius et sacrae corptis S. LuciniiB s«/i fllia;
Siib Vtbano
vin antiqiiilati apprime deditus.Iucum, incultum quidera Memoralus Gttllonius nilduhilal, num corpus ejus, una

at sacris picturis conspicuum recolendumque, con- cumcoriiore S. Marmenine malris,atlservctur apniS.


templatus aliquando fuisset, re cura aliis studiosis Laurenlinm in Ihinisperna, quod fnerinl eodem i(/ loro
corpora ulrinsquc deposita: hoc eliam innuil .-Ibbus
viris mature discussa, S. Urbani Ecclesiara oHm
et

extitisse dcprehendit quod cum Simimo Pontifici Piuzia in Sancluurio Romano. Jliiul srpulcrum siifi-
,

renuntiatnm esset. Eminentis-imoFranci.NCO Cardi- jam lauUultts /Irintjhus cap. xi ////'// Uhri
ijerit sa-pius

iiali Barberiuo, S. R. E. Vicecancellario. imprimis 3 num. 17 uhicim de celehri ecclesia S. SchasUaniet


oltari in quo ejus sacrie lielitiuiui fueranl tleiitisitx, ac-
adnitente, instaurandam eccie^iam, et debituni ilU
religionis cultum reslituendum edixit. yuamobrem adduntur
ttim fuissel, ista At vero juxta pra^memo- :

haud ulla interposita mora, antiqui parietes novis raluin sepulcrum quoddam in pavimento
altare,

fulcimentis resarciti sunt... sulennique ritu per Re- crate ferrea vallatum videre est, in quo insculplus
ejusceinodi tilulus, aiitiquitatem redolens, logitiir.
verendissimuni Jo. Bapti>tam Scaunarolara, Sidonio-
rum Archiepiscopum, Benedictioneimpertita, erecto HOC EST SEPVLCRVM SANCVyE LrCIN^
VIRGINIS. Ac dein inler varias conjecturai eiiam ad-
altari, festivorecurrentediexxvMaji, anno redempti
anno l(J3i.
MDCXXXV, incrnentiSacrificiioblationeperacta, ilit, posse jure merito, sepulclirdem Ti-
exi.stirnari
orbis
tiilura loqui de S. Lucina lilia Marmcniie
quod nohis :
impertitis quoque ab Urbano VIII ^acris Indulgen-
satis prohatur, eo quod in vicinia vixeril,
martijnumque
tiarum thesauris, sacris de more ritibus coli co-pit.
adjumjilur S. H- Savlnai,
iic sepulla fueril. Omnihiis denique
Quoitem devotionis gratia Romanus certatiin popu- jiassa

lus, ad tribuendum promeritum beato Pontifici ac Savinus, qui curn per duodecim annos ob confeSsio-
Martyri Urbano honorem, quotannis confiuit. Hxc nem Jesu Christi raaceratus fuisset, migravit ad
rhristum, el reconditus sarcophago, ubi sepuUi
in
ibt. Eadem Appia luernnl eedes Carpasii Vicarii
via
cxxv Martyres quos i» litulo seorsim nm appo-
executio de inartyrio S. Urbani et Sociorura fue- eraiit :
icni
suimus
DE S. URRANO PAPA ET SOCIIS MM.
8
meam faciara venire. qui vos omnes faciat vitse
suimus, quitt imsunt fuissa ex qum-)iie railliljiis, quos
participes. Et ita Dornino procurante com-
AlKTORIi C. II Almacliiti.s iii Arlis iiitm. 3 objml S. Urbanii, pcr ij-iern.-B

pletur. Tunc veniens Papa S. Urbinus b.ipiiz.avit


:ooo. ojiis fiillaci.'.mileceptos. periisfe. Verum respoiiclUS.

regna cieleslia felici- inlra d.pinam ejusamplius qu.am quadringentos pro-


Urlaniis, iion periisse, sert aii
mi-cui sexus, conditionis, statis, inter quos unus
ter migrasse. El quia ilicunlur fere quinqne milliii,
clarissimus vir erat, nomine (lordianus : hio sub
dicli cxxv poi.sunt niimerum compleri:, si forlc aliqui

sirpius ohservaimuis, dii-lain defensionesui noiniiiis domumS. Ca-ciliae suo nomine


ilefuissent .qiiamqunm jam
litulavit, ut in occullo ex illa die, ex quabaptisma
parliciiliim fere iii similibiis hciUionibiis iilem signilicare
prieter Christi ibicelebralum est, Ecclesia Dominica fieret;
quod lix jmrlicuhe, circiter, plus miuus, aitl

ila ut etiam Papa Urbanus illic


morattir in
moraretur; et licet
propter. De.nuiue ndjun.timus qui siib fiiiem adjiuiqiin-

et duo, et sul) Annitio Vicario occulte, quolidio tameu, redemptionis Cbrisli ibicre- domo S Cx-
tiir, quadraginla citix
scerent liicr.i, etEcclesiaj innumerabiles talentorura :

capitibu» iruncatis martyrium compleveruiit, (iim,

reconditi, thesauri, diabolovero perpetuailelriinenta Tunc


ubi S. Ciecilia fiicrat .scpulta, fiieru it

S. AlmachiusPra^feetus jussit eain in siia domo flam-


.Quia iiiilem corjms S. IJrbani, rimi corjiore dielre.

inimo poiiimus, qux ille misbalnear.bus concremari. Cuinque fuisset incalore


CVciliai invcnlum fiiil. hic
Voleriuno el liiijiis fratri Tibiirlio biilnei iiiclusa,... ipiasi in frigldo loco illibala per-
huic rjiisqiie .s/ran.vf/

stilit sanitate... Hoo cum audisset Alraachius, misit


p-xmiil, ex ipsonim Aclis.
qui eam in ipso balneodecollaret. Quara ciim spicu-
lator tertio icfu percussisset. caput ejus amputare
§ 111 Kxpcriila cx Variis, dc rcbus in 1'onll-
ccclcslam S. non potuit... Per triduum autera, quoil supervixit, siiscipit ah
ficalii f^cslis. F,t, cor|)()rca<l ea sibi com-
non cessavitomnes, quos nutrieral et quos docuerat,
C.TCilioD translato. minitalos ;

in fide Domini conforlare quibus et divisit universa:

quffi habuit, etS. Urbano Papie tradidit commenda-

V4a'cilia Valeriano sponso ait: Angeluin Dei babao tos, cui et dixit : Adhuc tridiianas mibi poposci indu-

aiiiatorain, qui uimiozi-lo corpus meuni custodit,.... ci;is,utetistostu;e Beatiludiiii traderem quosnutrivi,
Si pcrniilfas te purificari fonte percniii. et credas et lianc domum meain iii jpternum Ecclesi;p nomini
iiuuiii Deum esse in cipli.s vivum et verum, poleris consecrares. Tunc S Urbanus Papa. corpus ejus
et seputto
eiiin vidcre. Dicit ei Vnlerianus ; Et qiiis erit, qui aufereiis cuin Di.aconihus, noclu sepelivit e.im, inter corpore fcc/e*
me puriHiet, ut ogo Angehuii videain'! Respondit ei collegas suos Episcopos et M.artyres, ubi sancti Coii- siain itti con-
secrat.
Ctccilia '.
list senior. qui novit purificare bomines, fessores sunt collocati. Domum
autem ejus in icter-
ut mfreautur videre Angelum Dei... Vadeiii (ertium num sanctam Ecclesiam suo nomine consecravit in :

milliarium ab Urbe, via qua; Appianumupatur, illic qua beneficia Domiui exuberant ad memoriam B.
iiivenics pauperes... qui osteiiilent sancluiu senem Cajcili'c. Hactenns excerpui ex Vila S. C.vnlia', Viriji-

IJrbanuin. Hunc tu dum videris indica ei omnia nis el Martijris.

verba mea ; et dura te purificaverit, indiiet te 14 Fuerunl po!.lincdim conjmclii corpora SS. Ur-
vestimentis iiovis et caudidis ; cum quibus mo.x, ut bani C<Tcilia\ Voleriani, Tiburtii, et aliorum Mar-
lalena Ifi se ingressus fueris istud cubiculum. videbis ..\ngelum tyrura. Pono onle seuilnni Chrisli oetnvnni niliil, Ciriiicltnum
S. Irhani ct
putcrls Mar- .sanctum... Tuiic Valerianus perre.xit, et secundum quod hite in re faclum foret, alicubi e.vliire meminivuis.
atiorum,
ft/nim.
ea signa, qiia^ acccperat, invenit S. Urbaniim Epi- Tunc in Ponlifieem Roniatimn anno uccxxxi creatus
scopum, qui jambis Confessor fnctus iuter sepulcra S. Gregorius III, coemeterium beatorum Martyrum
Martyrum lalitabal. Cui cum dixisset oninia verba Januarii, Urbani, Tiburtii, Valeriani et Maxirai, et
Ca?cili;c, gavisus est gaiidio niagno et ponens ge- ; eorum tectuui in ruinis positum, de novo perfecit;
niia sua in terra, expandit manus suas ad coiliim, vti indicat Anastastns Bibtioiliecarnis, qiii et seqnentia,
et cuin Iiicryinis dixit ; Domiiie Jesu Cliriste, semi- ih Vita Adriani priini, fiiiHO dcclxxh ad Ponlificatum
graliis Deo nator casti consilii, siiscipe seminuni fructus, quos electi, liabel : Ecclesiam B; Tiburtii et Valeriani
aclis
in Ca^cilia seininasti Domine Jesu Cbriste, Pastor
: atque Maximi, seu basilicam S. Zenonis. una cum
boiie, Cajcilia famula tua quasi apis arguinentosa ccemeterio SS. Urbani Pontificis, Felicissimi et
tibi doservit : iiam sponsiim, quem qiiasi leoiiem fe- Agapiti, atqiie Januarii et Quirini Martyris, foris
. rocein accejiil. ad te Doinine. quasi agnum man- portain Appiam, uiio cohicrenles loco, quae a priscis
'
suetissimum dostin.avit; isteliuc, nisi crederet, nou marcuerant teniporibus, a novo restauravit. ^iiam
venisset. Aperi ergo, Domine, curdis ejus januam S. Quirini Martijris dedimus xxx Martii, ac di.cimus,
sermonibus tuis, ut te Creatorem suura esse cogno- sacruin ejus corpus via Appia in cuemeterio Praetex-
scens. renuuliet diabolo et pompis ejus et idolis tatt sepultura. Eodemmodo SS. Fclicissimus et Aga-
ejus... Tunc S. Urbanus baptizavit eum. et edocens pitus Diaconi , ct Jamiarius Subdiaconus S. Sixti
iaptiiat
eum omuem fidei rcgubani.remisit eum ad Ca'ciliam Papsell, decoll.ati via .Appia; et in coeraeterio Pr;e- dictum Pra-
SS Vaterta-
diligenter instructum... Valerianns perduxit Tibur- textati sepulti, iliciintur in Aclis Marlijrii orf vi Augusli textati, et S.
tium fratrem suum ad Papam Urbanum : cui cum elucidaiidis. Hinc etiam Cffiraeterium Praetextati,
Sijcti,

narrasset uiiiversa, qii;e fuerant dicta vel facta, diclum est ccEmeterium S. Sixti, aul certe partcs dicli
tt Tibnr- gratias referens Deo, suscepit Tiburtium cuni omni ab
ccemeterii. aliis Sanclis suam appellntionem suiil
flttm. gaudio,etbaptiz.ans eum secumessepriccepit, quoad- sorlilir. Infrii eliam in Aclis num. iS etvllimo, qua-
usque Albas deponeret. Quein perfectum dcctrina draginta duo Martyres, sub Annitio Vicario decol- item ad S
Circitiatn.
sua per septem dies, Christo mililem consecra- lati, a Polemio Presbytero sepulti sunt, ubi Christi
vit
Martyrsepulta erat Ca>cilia. Jiiiimiis aviem iv Marlii,
M Post hffic Alraachius prscepit S. Cajciliam, de nongenlis et decem Martyribus Romanis, quorura
quasi Valeriani coujugem, arclari ; ut tburaquoque corpora posila sunt iu coainelerio ad S. Caiciliam.
ilfm u S ponerel, ca^pit impelli Tunc dixit apparitoribus, 15 Florml poslmodiim S. Pnscbalis I Papa, creatus
Cxatia con-
nrsos .100:
quieam hoc facere conipollebant
Audite me. cives : anno dcccxvii. ex reccntiori calculo Collegx mei Pa-
Gloriosum es! et valde optabile omnia
et fratres...
vita morlali funclus aniio Dcccxxiv, xiv
pe.brocliii,
pro Christi confe^ionc perferre tormenta...
qui Maji, ad quem dicm ejus Acla recensuimus. Hic scri-
centuplum reddit et vitara a;ternara... Creditis psit Epislolam de reoelatione sibifactaaS.
CxcHia,
haec,qua.>ilixi';At illidixeruut; Credimus, Clirislum ob qiiam, iiiquit, properantes in coeineterio
S. Sixti
filiuiu Dei. verura Deum esse, qui talem possidet (atiis^ Praetext.ati) foris portam Appiam situm, corpus
famulam. Dixit eis B. Caecilia : Ilic intra doraum S. Cajciliae, iiiter coUegas Episcopos, in aureis in-
dumentis
VIGESIMA QUINTA MAJI 9
\ dumentis cum venerabili sponso Vnleriano reperi- talaunoriira Episcopus, ad coenobinm S. Germani D
Corptis S. Cr-
mus, et honeste infra raurns luijus Romana' urbis veniens. largitione Fralrum Kcliquias pretiosi I'a- ACCTOBB
bani apposl- G.

tum induximus et Titulum iji melion-ra statum a pie el Martyris Vrbaiii oliiinuil : eisqua susceplis,
novis fecimus restaurari et ejusdem \'irj;inis cor-
:
mnnaslerium in pago 1'artensi iii eius hoiiore con-
pus, cum sponsoatqucTibunio et Maxi-
carissiino stru\it : qiio locn lania tamqiio freqiienlia postnio-
mo Martyribus, nec non Urbano et Lucio utris^ue dum claruere miracula, ut universa
si litteris man-
Poutificibus, sub sacroallari dedicantes collocavi- darentiir, suo per se pnsseiit suppeditare volumiiii.
corpon S.
mus. y/a-c e.Tcerpsimus ex ilicla epislola S. Pnsclialis, Hxe ibi. Venim lixcde aliqua parle Reliquinrmn S.
Cscilix, a S. in ciijiui gestis eadem referl Aiittslasius liibliolliecariiis. Urbant dicla siint nam
: poslmodiim, teste eodcm Hcri-
PaschaH P. Alnova inquisilio facta est aiiiio mdxcix, anclore Paiilo co, adextro latere corporis S. Germani, in ciypta
Sfoudrato, TiliiliS. Csecilise Prcshi/leroCardiiiale et Autissiodori, ossa B. Urbaiii Papie, cum
;
capile In-
iuveulu siiiil XX Oi lobris corpora SS. Cieciliaj, Vale- nocentii Martyris, eodoin loculo coiupositasiint. In
riani, Tiburtii et Maximi. Qnilnis eleralis, rccoleus Registro benelicioriim diacesis Catalauneusi.t anno Mnc-
Cardiiii'.lis Sfondratus, Paschalem corpora etiam XLViii cxcuso, in Decanalu Juitutlloni oppidi, prinio
Beatnrum Urbani et Lucii Pniitificuni in eadem ec- loco exprimilur dictn .\bbalia S. l,'rbani, el dein in
clc-ia coUocasse, ad ca perquirenda altius lodero eodem Decanatu assignatur parnchia S. Urbani, el
jussit : statimque subter arcam iuaruinream, unile capella S. Urbani e reginne Kurgi S, Urbani iiti m ;

cl ilerum nn. extr.actura fuerat S. Ca;cilia> cnrpus, similis alia Decunalu Cuslri-Bussini Prii-pnsitiira S. Urbaiii,
ISM. arca detecta est in qua dunrum Pontificum Urbaiii
; sita ad S. Gcrmani-villain Grdinis liencdictini.
et Lucii corpora cniidila erant, proprio separalim 17 Ilxc (imiiid cnm siuijularem S. Urbani Papio
cujiis ossa
velo circumvoluta. Pr^epostere taiiienjacebaiit, ita veneralionem diwrcii dcmouslrarenl, occusionc
isla in
niinc elevan-
ut primi cnput ad dexteram, alterius ad sinistram Reliquiuriim atictijns S. Urbaiii Martyris illic deposi- litr
vergeret arje majoris. Repositd vero lisec fneriint a tarum, et miruculovtim inultiltido ab Ilerico monticho E
Clemenle Papa VIII die xxii Novembris, ciim in- indxcatu verosimile nobis facerel, aliqua corum .wipto
scvtptione iiicisa laluilx arijenteie : et pnedicii Poiitifi- fuisse mnntlala ; recnrrimtis per Itlletas ad R. P. Jouii-
oes Urbanus et Lucius sub arca S. CiEciha;, prout ncm Biipltsliim de Comitin, Catalauneiisis noslri Colle-
ante a S. Paschali factuin, iii alia similiter arca con- gii Reclovem, eo ipso tempore, qtw S. Urbaiii Abbnlia
diti SFB HOC AL-
sunt, apposito hoc epilnplno. fuerat a Retje Cbrislianissimo colluta filio nobitissimi
TARI REqVIESCVNT C0RP0R4 SS. MAR- ipsiqiic addiclissimi vtri, tiititts Cumpaniw Prtvfecli
TYRVM CyECILLEVIRGIMS. VALERIANI, (Intendentem nominanl) Domini, tiiqiiam, Tliomx Ilue
TIBVRTII, MAXIMI SOCIOR. LrCII ET de Mtvomeuil. i/ic entm faelatn fiUo siio adliuc puero
VRB../NI PP. EJSDEM SANCTIS MARTYRI gratiam, non ut pleriquc in profuuos iisiis, sed ad ipsius
BVS CONSECRATO. Acla S. Lucii dedinius iv concrediti sibi monasterii instauralionem ornatutnque
Marlii, deduximits ex traclatu Au-
el in tis latiiis liaec conversurus, niliit liabuil prius, quain dc cupsu S. Uritani

lonii Bosii qux liic noluimus repeleve.


snpv/i laudati, in niajorem liiccm educenda cogitatr. Cumqiie ea iti

Abbas Piazza in Sanclutirio Romano addit, in ecclesia hiinc finem essct reserala, invcnliis csl opinione mojor
S. Marise Majoris asservari brachium S. Urbaiii, et tliesatirus, luvolutus sudario sericeo cjus coloris quetn
in Aracieli exponi ejus caput, et alias ejus Reliquias sicca vosariim folin referunl, alterique inleviovi ac vc-

esse in a;de S. Praxedis. tustiovijam fere consmnpto aclacevo, videlicet, nssu duo
tt Tramtatio
grandia integra, unumque etiam ex grandioribus,
uc mlracuta
sed dimidium durataxat capiit, in quinquo vel sox lilc dantur:
:

. IV. Dc alicujus S. Urbani corpore et cultu partes divisum utraque scapiila, costa dimidia iiiia,
:

Catalaunisiu Gallla ct variarum sub co- :


dens uiius, particulie et fragiiientu o.ssiiini coiiiplura.
dcm nominc Itcliquiarum vcneratlonc plu- Ilis evgo exovnundts tntento Pvxfecto jum nomiuuto,
ribus in locis. gratissimum accidit posluluri Translationis oc Mirt.iu-
loriim monumenla : ideoiiiie continiio jussit depromi
il.Ui£ diximus de Covpore et Reliquiis S. Urbani Ro- MS. Codicem, quo illa, stmuliiue Iriplicia S. Urbani
Papa; Acta et S. Radegiindis Fitu, conlinebulnr; lo-
C mx adservotis, adeo probanliiv Raniunis, iit videatiir

Corpus alicu- nefas apud illos vel minimum de ejns ibidem depo- lumque per Notarios Regios siiosumptu cnravii elcgnn-
jus S. Vrbani silione dubitare : quod tamen in GaUia fievi, colligimus ler Iranscribi nobi.iqlie milli. Iloc beneftaum mujiis
in diwcesi Ca- cum animi grali
ex Aiidrex Saiissaiji Martijrohgio Gaiticano, uld ad qnam piisluliibalnr, dcbita teslificnlioiie
tatamensi,
hunc diem xxv Muji ista tradit : Natalis S. Urhaiii commemorandiim liic fuil; simulque indicandum, in

Papa; et Martyris, cujus veneranduin corpus, cura eadem Jbbiilia diiasquoque alias cupsiis liuberi, quavum
pretiosis exuviis Tiburtii Martyris, quem Christo una poltovem piivtem conlinet ex corpore S. Munehildia,

cujus fesltim atjilur xiv Oclobris aliera, e.r simili causa,


sanctus ipse Pontifex progenuit, a Nicolao Papa ;

hujus norainis primo Legatis Caroli Calvi eximio vocalur S. Sacerdotis, ncscio an Episcopi Lugdunensis,
munere concessum, Galliamque advectum, rai-
in ejiis qui Lutetix Parisiorum defiinclus colilur xii Sep-
de quovum y/clis et Trnnshlianibus quanlo
raculis in viaundique rutilaiis, ejusdem Iinperaloris lembvis :

scimus minus, lanlo magis cupimus et speramus tnfor-


jussu in mnnasterio, quod in ejus honnreni cnndide-
rat in Catalaunensi agro, honorifice collocatum est: mart.
18 luterim insignis ille numerus sacroriim otsitim
ibique nunc usqiie quiescit, indita loco, ut pignori-
ex corpore S. Urbani (ciii forte pnrs ea quie. Atitisiio- sirl vrjiit ob
bus sanclitate, sic patrocinio nuiieupatione. Ilxcibi.
Conligil ha-c Translulio anno Dccci.xiii, jiixta Chronicim dori remansit liaud mulltm cedere qiioad numcvum sotam homo-
vijmiam PapBb
Malleacense, in nova Bibliotlieca Labbxi Tom. 'ipng. debel, ita iit simtil sumpla ossa utvaque integrnm fere crtditi
Romam corptts constitiiere possml) cerlos non reddunt, nlterius
200 : sed priori anno e Gallia discesserunt,
thesaurum impetvavunt Urbani, qurim ejiis qui Ecclesiam Pontifex rexit, esse
qui sacrum illum , uli scrtbit

2 de Miraculis S. Germani omnia; siciit et alterius S. Tiburtii. ^iiam qui in Actis


Hericus monachiis lib.

S. Ca-citix iiomiiiatur , credimiit esse corpus, qiiod pa-


Episcopi Autissioderensis, ciijus verba a nobis relata
SS. Faleriani, rtter fuit Roma allalitm; licet utrumque, ul vere illo-
sunt XIV Aprilis, ad Acla Tibuvtii el
rum, ejhtbittiin Pontifici, et Autisswdavensibus mana-
Maximi in Analeclis num. 10. Fnerunt autem reli-
chis Irttditiim sit; fide quidem bona, [uti credeteoportel)
quise Autissiodori honorifice sitsceptx pridie Kalenda-
sed parum fundatu, uti docutt pmterior eorinn qux lunc
rum Novembrium. At quod anuo dccclxv
liuc spectat,
tradi pulabuntitr corporum inventio. Inlerim bonam
raerito su;e religionis venerabilis Herchenraus, Ca-
2 fidem
Majt T. VI
10 DE S. URB.\NO ET SOCIIS MM.
quorum adventu sanali mulus nnus, tres cxcx, energu- D
approbarml miracula, pix proitide ipU S. Ur-
fide.m
AtTCTOns 0. m i/u«m devotio [ercbalur venrranlmm mena una ct alii. pioul ibidem lale omnia exposiia
11.
liano Papse,
maxime sHul. II,TC accurattusdeduximus, qiiod Fuldenses Mo-
istxc qiialiacum'iue oina, merilo allrilniunliir :

acceplijm cme milicaiil, appnrens nachi. cl ex e.oriim relatu Bucetinus in Sacrario Be-
cttm eum ciiUum sil/i
nediclino, dicaiit, apiid se haberi gloriosissimi hujus
habitu speciosa canitie, seque Urljanum
I'oiilifici.>i,
ejusqne causa alim sub rilu
sanalum palias acliiriim millen.t ad smm Ponlificis sacruin caput :

confessus, el
Duplias 2 classis celebrari Officium solilum. cum Vitx
Sacelium. In lioc Siiccllum ab tpsa prinnpali ecrlesia
ea tllius auclor nusquitm nieminerit Capilis. Sicul aulem
translatum esse corpiis atino Mcxi.!, suaile.re viiktur
ibiS. Urbanus Papa o;);ji'/;(i/Kr Confessor ita etiam
quam diimus Miraculorum litslmia. cum ail, qiiod ibi
;

tn proprtam
siipra
diutius itominori a Beda el Rabano in sitis Martijrologiis
clegit sibi pro|iriuni Marljr doiiiicilium, qui
deinde ecck-
ttnm Iransldti
fuerat iiitra nirinasteriuin, in saiictffi diximus, ratione aildila hujus nomeuclalura-
(liiasi lio.-iies

Trinitalis lionore conslrurtum. Erat is locus ad Ma- 20 Pra-lerea aliquas S. Urbani Papa; et Martyris Crenionfe.
et prideni exlabanl islic Slatuae, id esl, Rcliqitias haberi Cremoux, in ecclesia S. Laurentii,
Irmiam tluvmm,
quas collocabalvr lorpus S. Urb.ini, exi- quce motiacliorum cst Ordints Beneiliclini. tradit Liido-
bases, svpra
vicus Cantellus in Aiinalibiis Cremonensibus aiino 1 30
gente temporum ratione. Cum aulem ad has statuas
1

prircipttus esse.t peregrmoriim infirrtiorumqite concitrsus, et 14C2. Aliquas etiam esse Bononiir, in Iribus diversis
suprrtlrueretur denique sacellum liqneum; lot ealesiis.as.ierit Masinns in Bononia perlustraln. Co-
eisqiie Binonix Colo-
lonise etiam esse, in ecclesia S. Gereonis et apud Car- ni^. Trcviris.
nova prioribus accessere prodiijia. ut denique jrxdicio
dedicala Parocliiitlis ecclesia, thiisianos scribil Gelenus : in Trevirensi ecclesia S.
anno condila islic el sit

gusc etiiimniim sitperesl, scd corpore Sancto pridem Mailhix aliquas asservari, ad hujus Acta dixiiuus
pnvata. Illttd enim ilerum servalur in ipsa manasterii XXIV Februarii, pag. 453: et nostrx Socielatis Colle-
ecclesia, vilra arcatn [sicnlscriptum esl nabis) quatuor gium Monaslerii Weslphalix simile quid habere se
circiler pedesbnijam. duos lalam, totideinque citm di- credil in armario, super aram majorem localo. Parti- Anluerpix,
midia allam, alqiie ex arijento e.t ,rre inaiirato in forma cula msiiper ex corpore S. Urbani Papa;, dono P. E
ecclesix couslructam, citm imaijinibus alle cleganterque Jaannis Melandri, od hanc Socielatis ejusdem Profes-
tabaratis, lapidibtisque preliosis, quorum olim majorem sorttm domiim Anlnerpix provenil, cuni insignibus SS.
fuisse numerum credibiie est. Bijgini el Soleris Ponlificum Marlyritmquc reliqiiiis,

19 Iiilerim quod, pro manittenetnlu novissimx inven- siib allestalione (prout dictum est xxii Aprilis) Didaci
Romaiws jide, dicere cogimur contra Fran-
tionis itpiid de Campo. Pontificii Cnbicularii intimi, siynata Romx
Alteritu itcm
corpus Thea- cos, divcrsa corporu conslituendo; ii ultro admittU Hte- IV Nonas Marlii anno mdxi.v: qux simul omncs sub
I*, ),'(mi/mtu Nicoliuus, aitclor llistorice Tlieatiux Italice titulo PoiHificum Martijium servanlur in preliosa Uie-
edilx aimo 16S7, ile eo cujtis Corpus vel Reltqiiix anno rotbeca albu, iusigniter ornata paitcarpiis operis phry-
MccXLiii positic suiit siib altari majori, in oppido Tliea- giouici, atque xre fusis inauralisqiie cornubus, stalun-

tinx diwcesis Buchianico, licel ex lali occnsione S. Ur- culis, peditusqne. In urbe quoque Campanijc GallicaitX
baniis I*apa ibi colatur Patronus : siiadet autem alle- Trecensi est ecclesia S. Urbani Papa; Collegiata, ab
Trecis.
rum iis propriiim colenduin potiiis esse xxill Novetn- Urbano Papa, Qnarto natuTrecensifundala, et dolala
bris, qito reperilttr inscriptus vrteri Kalendario Ecclesix sacris Reliquiis, scilicel bracbio S. Urbani Papae et
Theatinx. qiti fortiissis ibi eiiam Episcopus fuit. Co- cranio S. Danielis, prout indicalur a Nicolao Des
Ittiir m Arcbidmcesi Bolicmix feslum sub rilii semi- Guerrois de Sanctis Trccensibus ad aniiuin 1264,
Pr(iQ,T cainit.
duplici, ei caiisa alleijatiti iu MS. Maitijrologio Pra- nuni. 6. Esse etiavi dc ossibus S. Urbani Papffi Au-
yensi, quia ejus coiporis pai tem niagiiara cuni capite, gustx Vindelicoriim in Basilica SS. Udatrici et AfrcE,
IJItinjecti
Cnroluj Kex obliiiuit iu monasterio monialium S. scribitBernardus Hcrlfelder par. 2, bujus Basilicce
corpvs. non
Bcneiiicti iu Oressein, dia;cesis Argeiuineiisis ; et cap. 40 et 50. Scd notuinus hxc utterius prosequi; ve- Orifani sed
ejus tumbam dccoratam, siinul cum capite, donavit riline subinde. iiomen Vrham etiam loco alleriiis Siincti Pontianl.
Ecclesi;e Prageiisi. floc factum fuisse anno MCCCMii subrepserit. lla ylrnotdns Raissius in Hierogazophyta-
scribil Pcziina in Diario Pragensi. addens, niandibu- cio Belyico pag. 337 ait, Mctropolitanain Ecclosiam
him superiorein cuui Iribus dentibus adhuc adha;- S. Martini Ultrajccti possidcre corpus S. Urbani
rere sacro capiti. 7'»»«; i Januarii, in Addendis ad Papae et Martyris, quod Baldricus hujus Ecclesiae
diem secumlum pag 1084, diximus, tunc coli varios Episcopus XV, aiino Dumini dcccclxvi ex F
.
Italia re-
Sunclos, quoruin Iteliqitise a Carolo IF Iinperutore tulit : Cii)„ illnd sit corpus
S. Ponliani Marlyris, Spo
Pragam iillalx fucrunt, alque inler eas refertur S. lelo Ullrajectitm transtatum, de quo egimus xiv Ja-
Urbani Papio Martyris caput et pars oorporis, xxv nuarii.
Maji. yfrimi quia Roma; caput cura corpore S. Ur-
bani asservari dicitur in supra relata narralione, po-
lius alterius Marlyris Urbaiii esse censemus tlliid oaput
ACTA MARTYRII
cum parte corporis. Dedinuis etiam iv Februarii per Notarios Romanae Ecclesite conscripla.
Vilam B. liabitni, ex Jbbalc FulJrnsi Arclnepiscopi
Moguutini, auclore Kudolfo Presbgtero Fuldcnsi ejiis Ea-lrihis MSS. bihliothecx Vaticanx cdila.
discipulo, a qito cap. 3 mdiciitur prima
Rtliquianm
Fuldain Translalio od B. Rabanum, el num. 15 inter CAPUT I.

aluts numcraliir, pars dc ossibus Sanctorum


el alibi an.r Episco- S. Urbani efSociorum caplivitas. Constanlia
Jteliqitix, ptt- porum Fabiani alque Urbani; ac dein cap. X, num.
la FiiU.i,
inler verbera. S. Anolini conversio et Mar-
27 dicttniur in ecdesiain S. Joannis Baptisla;, quae
tijrium.
l'"ulda quasi novem stadiis distat, cum lijninis et
laudibus illata-, et cineres sanctorum Mart^Tum Urbanus Episcopus, natione Romanus, ex nobilis-
Urbani et Quiriiii pariler depositi, siiiguli seorsim sima prosapia ortus, cujus pater Pontianus
in singulis loculis dictus S i'rltaiius
inclusi, ubi orationibus eorum
est, a B. Petro Apostolo octavus decimus Popa,
fideliter Deum Vicarius
deprecantibus beiieficia priestantur.
a [Christi] extitit. Prajfuit autem temporibus b
Postea cap. a b
30 diciur Ibeodorus, frater
(i „„,„.
Alexandri ; qui cum, commonitus, a c Mamraea ma-
Deusdona;, Koma detulisse Reliquias Urbani
Papre tre.clemens in Christianos esset; Almachius,
et Confessoris, cujiis doctriiia Urbis
sno lempore multi d Pra;fectus, in eos tyrannidem
coronati sunt manjrio, ossa quoque exercebat. Hic
S. Ca;cilia! Vir- apparitoribus suis praifecit
£iiiis. Tiburtii, ValerianietMaximi, quemdam crudelem vi-
."i alioiitm m runi, Carpasium nomine ;eique praioepit, ut cum

omni
VIGESIMA QUINTA MAJI. 11
A omiii scilicitudine quaereret, si forte reperiret Chri- sententiam. S. Urbanus dixit Quam reverendi D;

imperante tianos absconditos. Quod cum ililigenter faceret, sunt dii tui, si gestaeorum recolas, ta-ile deprehen- KX 118.
Ale-zandro
Matntnea filio,
B. Urbanum cum tribus Diaconibus, et e duobus des. Porro Deus nosler crenvit omnia, et nos suos VATIC.

e Presbyteris, in quodam reperit antro f et currens : famulos corroboravit dicens Nolite tiinere eos, qui ;

anxiando, haec Prsefecto sub festinantia nuntiavit. Mallh. 10,


( oceiduntcorpus, animain autem nou possunt occide-
ctim Sociis in At ille, qui Cbristianorum genus delere cupiebat e re. Almachius dixit ; Nequaquam; sed, cum sis
antro latens.
terra.jussit ut eosdem Clirisli famulos suo lonspe- senex, mortera rejiutas requiem ot ideo, quasi iu- ;
iit sTpe anlea.
ctui celeriter prfesentaret.
Veniens itaque Carpasius, videns juvenibus, facis ut alii amittant, quod te se-
B. Urbanum, et ejus Clericos, ad Palatium Vespa- nectus cogit amittere. Ad hscc Jo:iunes Presbyter
educitur ad
siani deduxit, in quo Almachius morabatur. Quos respondit Manifeste inentiris Patri enim nostro,
: :
Atmacfiium
P. V. Pra-fectus intuens, ut leo infremuit, et proloquens et in juventute Christus vivere fuit, et niori lucrura;
9 ait : Nonne Urbanus seductor. qui jam g
iste est raultotiens quippe pro eo Confessor effectus, ani-
semel et iterura damnatus est, quem Chrisliani sibi mani suam pro ejus ovibus posuit. Tunc Almachius
Papam feceruul? Cui B. Urbanus respondit Ego : jussit veiiire ad se Carpnsium, et (li\it ei Audi ;
Coiifessor
seduco homines, ut viam iniquitatis relinquant, et Carpasi Urbanum sacrilegiim, unn cum Clorosuo,
pro fide.
ad viam veritatis, deveniant. Praifectus dixit : in privata claude custodia. donec nostris obtempo-
via veritatis, quae nec Deos colit, nec Principes retjussionilnis. t^iios Carpnsius coinproheudons.du-
obtemperat! B. Urbanus re.spondit Nec Deos tuos : xit ad carcerem juxta Fngum At ubi ingressi sunt ;

cnnstans In
colo, nec Principes tuos timeo fac quod facturus Sancti, p.Millebant dicenles, Domine refugium factus
fide carcerc
;

inctudi(ur : es. Carpasius autem ait ad Almachium, et ad popu- es nobisa generatione, et progenie.
lum circumstantem Quid vobis videtur de sacrile-
: 5 Et quidara Christiani hoc cognito venerunt ad
r.«\. 89.
gisistis? Almachius dixit; Utducantur /i ad Pagum eos nocle, inter quos eraiit tres Triljuni, Kaviiinus, ejrclitlt nocle
juxtatemplum Jovis, et ibidem custodiie mancipen- Callistus, et Ammt)nius; et duo Presbyteri, Kortu- •T Trtbiinos, et
2 Piesbyleros
tur. natus et Justinus qui dum venissont ad ianiuim
;
E
2 Quod cum a Carpasio fuisset impletum au- ; pulsantes steterunt. Ut autein audivit M;irtialis
7wcte acce-
dientes hoc Christiani venerunt nocte usquead car- Diaconus, curavit nuntiare li. Urbano : quod ille
dentibus
benedlcit. cerem, etdantes munera Carcerario, nomine Auo- audiens, rogavit .Anoliniini Carcerarium, ut eos ad
lino, intraverunt ad Sanctos. Quos cum vidissent, se iiitrare permitteret. Mox ut ingressi suiit, cor-
cceperunt altius gemere, et prostrati humo benedi- ruentes ad pedes S. Urbani, cum fletu dixerunt :

ctionem a Summo Prsesule deposcebant : qua su- Ora pro nobis, Sanctissime Pater, quia tonipus per-
scepta,una cum Sanctis tota nocte in Dei laudibus secutionis imniinot. Quibiis ipse respondit ; Nolile
vacaverunt et cum jani dilucesceret, dantes invi-
: ex hoc flere, sed magis gaudete : per multas enim
cem
pacis osculum, beati Papsese orationibus com- tribiilationes oporlet nos introire iii regiium Dei.
mendaverunt. Totam itaque noctein iii Iiymniset canticis transi-
3 Post hsec misit Almachius Praefectus ad Car- gentes, Dei raisericnrdiam implorabant. Vidons au-
pasium Vicarium, ut Urbanum sacrilegum suo con- tem Anolinus cuncta qufe gerebantur, misit se ad
ad Almachium
reductus, ar-
spectui prassentaret; qui una cum Clero suo ejectus pedes B Urbaui, cum lacrymis rogans, ut baptiza-
guitur iit pht' de carcere, Turcio Almachio prasseutatur. Quos returabeo; quera B. Urbanus, jussit surgero, ot ait Anollnitm
rlbus causa
ille intuens ait : Depunite pertinaciam vestram, et ei; Vide, fili, si ex toto corde credis, ut reniissio- Commenta'
mortis. rlfnsem
sacrificate diis, quos adorant Imperatores; et rece- nem percipias j,eccatorum? Respnndit Anoliuus, cura
baptlsat,
dite ab insania, Jam enim per fal-
qua estis infecti. fletu dicens ; Credo, Doraine. Et baptiz;ivit eum, ac
laciam vestram fere quinquemillia hominum decepti chrismate consignavit. Et cum dies factus ssset,
perierunt. de quorum miserabili interitu vos rei Missarum solenuia celebrantes, pane coelesti refecti
estis. B. Urbanus respondit Non perierunt, ut tu :
sunt.
etob the-
miser existimas, sed ad regna cadestia feliciter mi- 6 Audiens ha>c Almachius, jussit iterum B. Ur-
saurum S Cx-
cilix datum graverunt. Almachius dixit Hac vana spe induota :
banum, cum Clerosuo, suistribunalibusprffisontari,
pauperibus :
Caecilia, cum sponso suo et cognato, omnem gloriam cui et dixit :Sic adhuc in vesania tua perduras, ut
non solura te ipsuni ab errore non revoces sed
perdiderunt, et immensum tibi dimiserunt thesau- ;

rum, qucm te nunc exhibere oportet. B. Urbanus etiam alios errore studeas implicare? Nam Ano-
et

linum Commenlariensein nostrum luis te audivimus


respondit Stulfe, agnosce Creatoreni, pro quo illi
:

sua omnia pauperibus erogantes, mori exoptave- contagiis infecisse. Ad haic Anolinus ait : Infelix

runt. Almachius dixit ; Deponite coutumaciam, ut ego, qui praeterito vitse lueae tempore non agnovi
possitis vivere ; alioquin niale perire habebitis. B. Creatorem meum veriimtaraen gratias ego ei, quia
:

Urbanus dixit : Non pereunt, nisi qui vel fide vel saltera in extrcraodierum meorum, sui raihi cogni-
tionem loisericorditer tribnit. Almacbius dixit : i/iii decrillalur
opere suo displiceut Creatori.
I» tfaji.
4 Almaehius autem, conversus ad sanctos Pres- Hujus loquacitas, si repressa non fuerit, multia erit
byteros Joannem et Mamilianum, dixit Numquid :
causa damnationis; et data sententia jussit, ut ca-
et vos eadem sentitis? Atilli responderunt Patris :
pitepuniretur. Qiii ductusad templum Dianae, cum

nostri monita peromniasunt salubria, sed in male- sacrificare renueret, juxta templum decollatus est,

volam animam non intrat sapientia. Almachius dixit XV Kalendas Junii.


Ut video deteriores effecti estis, quam delirus se-
nex Magister vester; sed miseri non erubescitis,
ANNOTATA.
qui totiens damnati proscriptionibus in impudentia
perduratis? et iratus jussit eos i plumbatis caedi. a Apposuimus nomen Christi, clanlatis causa, ne
liici : quia
plumbaCis Qui cum csederentur, clamabant Gratias tibi agi-
, :
S. Petri habeatur Vicarius qund nequil ,

csditur tunc esset non deciraus-octavus, sed decimus septimus.


mus, Domine. Porro Almacbius cum furore vocife-
b Hic est M. Aureliiis Alexander Severus, Mara-
rabat dicens ;Isti ita arte magica imbuti sunt, ut
mea; filius, qni successit M. Aurelio Antonino He-
nullo modo valeant nostris jussionibus obedire. B.
liogabato, per seditionem militarem occiso.
mense Mar-
Urbanus dixit ei ; Immo tu miser diis tuis similis es
Fapamar-
effectus, aures habens, et non audiens ; oculos, et tio annim. Quoetiam anno S. Callistus

tijno coronatus est xiv Octobris.


non videns. Ad haec iratus Almachius ait In inju- :

cap.
c Mammea, apud Eusebium lih. C Hist Eccl.
riam deorum os non timuisti procaciter aperire?
quse Origenis
Testor deos deasque, quia dignus es capitis subire 21, dicitur pia ao religiosa femina ;

conspecta
PASSIO S. URBANI PAP^.
fnii.et soientiam rcruiiidivinHriim rertis- dixit Pr3!8to est siiperbae vestra» responsionis re- D
A cnnspectu ;

» Hft T«Tio. gimo expcrimcnto cof;noscere conciipiyit. Igitur muneratio, qiiia in nostram et deorum injuriam
Antiochse ilogcns, misso mililari siifellitio, lio- debaccbamini. Et praecepit Carpasio dicens Du- ;

illa
a Carpasio
minem accersit ; ijni npiitl cam alifinamiliu commo- citc cos ad templum jiixta Pagiim, et vel sacrificent

ratus, innumcra illi documenta exhibuit, ad Domini Deo magno Jovi, vel multiplicibns macerentur siip-
f"*"J'^°'*
gloriam et ad divina! illius iira)dicationis potentiam pliciis.Venientes igitur ad te.mplum Jovis juxta /<,„„.

declarandani. Pagiim, iibi dicebatur n Locus tnicidatonim. com- a

d Ad Prajfcctnm llrbis causarum civilium et pellebantur ab apparitoribus, iit libaniina diis im-
criminaliuin spectaliat cognilio. //" Din lib S.'}. llinc ponerent. Illi autein irridentes, et expuentes in
Oljicw 1'rrfrcli Urbis, Omnia, simiilacnim, dicebant Similes illis fiaiit qiii faciunt
Ulpianm lih. 1 o/f. ilr ;

inijuil, (Timina Praefwlura Urliis sibi vindic.ivit. In ea et omnes qui confidunt in eis. Iratus autem
MS. Cii/iHimii dtcilnr Mm!>i:hiuf, jira-lrmi Augiistali Carpasius dixit ail Sanclos: Infelices. discedite ab
fultus auctoritato ; cui iiim vitlctnr Alcxander impe- hoc perverso dogmate, ct adorate deos, et esfote
Tulor auf.ns sr oppiinrrr : amici Priiicipiim. B. Urliauiis respondit Insensate persisiu ;
nm
e lUrm MS. Cnpuaniim, quatuor Presbyteros as- canis, qiiasi sepulchriiin patens guttur tuiim fosto- suu in /ide
^^*"'"'
signat : ned forsnn duo lis atiundc adjuncli fuerunt, rem omanat; nobis enim nullo modo persiiadere
et nna martijrio coronnti. poteris. iita caritate Chri.sti aliquatenns separemur.
Idem MS. non longe ab Urbe occultalum.
f Conversus Carpasius ad satellites, dixit : Quidnam
AclaS. Cxciliir; tertio ab Urbe milliario, via Appia, esse dicitis, qiiod sacrilegi isti audaciores sunt pro
infer sepulcra Marlyrnm latitabat ; et confirmant raaleficiis suis,quain aliquis miles pro defensione
MSS. Ma:.arini, Ulimcrii i:l Reginx Sueccix. Reipiiblioa;? Sancti aiitem responderunt Si vos ;

g Eadein Acta S. Cxcilife : bis (lonfessor factu.s ; pro revereutia lapidiim sic nitimini, ut etiam ves-
infra niim. R diciiur, in juventiite multoties Con- tris cons.inguineis non parcatis : quid noliis est
[j fessor elfectus. In Actis majoribus, usque septies agenduin pro Deo vivo et vero, a quo condili su- E
examinatus et dijuilicatus. Hinc jiosl martyrium nius? Carpasius ait Praeceptuin Principum exequi
;

rtiain Confessor ajijirllatus. nos oportet, ut videlicet, nisi sacrificetis, diversis


\\ Eadcm Acia : S.S. Valerianus et Tiburtius Respondentes
niacerati suppliciis capite piiniamini.
ducli ad agniin Paguiii, vbi erat slatua .lovis ; et Saiicti dixerunt Hoc est quod optamus. Carpasiiis
:

infia, Locus igiturqui vo;;abatur Pagus, quarto mil- dixitad Clerumejus Princeps vester, pro senectu-
:

liario abUrbesitus crat in qiio per templi januam ; te hebes effectus, mori desiderat; vos aiitem, ut
transitus erat, ut oinnis qui ingrederetur, si Jovi prudentes, jiiventuti vestrae convenit providere.
tliura iion pnneret, puniretur. Sancti responderunt dicentes ; A Patris nostri ves-
i Pluinbataj, qitihus Marlyres cxdebantur, erant tigiis niillatenus exorbitabinus. "*

glandes seu globuli pluinboi, funiculis vel calenulis 8 Tunc Carpasius, pertractans secum de Sancto
iinpacli, uti in anliqim fiietiira EcclesiieS. Laurentii iterum ob-
ruin constantia, reduxit eos ad Almachium Urbis tatus Alma-
extra Urbis mcenia adliiic videri. tcstatur Bosius. Prujfectum, relerens quod iiee minis, nec precibus cftio el cum
Iv MS. S. Maximi Fabiniis, Calixtus , Annina. eos posset a primo revocare proposito. Tunc Prie- "" reducius
Ast Acta majora MSS. Fabianus, Calixtus, Ammo- fectus, agitans caput Video eos ad lioc ten-
, ait ;
" ™'^ "'"'

nius. VidenlurTribiini militares fiiisse, jam ante con- dere, ut magis mori eligant, quam ab his supersti-
versi, ciim forle prmssent custodix carcerum, ac vi- tionilius suum animum revocare. Nunc ergo redu-
dissent consluntium Martyriim.
caiitur ad templum et, si statimnon sacrificaverint,
;

1 MSS.
Ciipnanum, S. Maximini, et Acta majora, non jam cuin eis multiplicilate verborum, sed en-
adilunt qiiem Foitunatus Presbyter de sacro
:
fonte siumictibusdisputetur. Ad hrecquidamTarqiiinius.ii
su5ce|)it. Vedimiis 18 Februani
Acta Martyrum Ro- cognoniento Tauriniis, dixit ad Pra)fectura ; Si tu ^
manorum, Comitisrai privata, Claudii ejus
JVlaxiini
cum eis, Princeps, ires ad templum, posses forsi-
fratris, et hiijus nxoris
Pra,>pedigiia., atqiie horum tan eoruni sensus ad raeliora convertere. Credit
flhorum Alexandriet Cutiaj; Claudium
S. Gabinius Prffifectus hujus assertionibus et praemittens cum
,

Presbyter baptizavit et hujus frater


S. Caiiis Papa satellitibus Sanctos, ipse militum ambitione stipatus Psal. 118
chrisraate linivit, et baptizavit uxorem et filios subsequifur. Pergeutes autem Sancti psallebnnt F
C tiinc obtulit pi-„ illis sacrificium,
,

consecravit et In via testimoniorum tuorum, Domine, delectati su-


corpus et sanguinem Domini nostri Jesu Christi mus, .'iicut in omnibus divitiis. Et cum venissent ad
et participavit omnibiis
mysterium Domiiii quibus Pagum, compellabantur a militibus sacrificare ix-
smilia III piuvibus Actis Simclorum
legiuHur moniis. Qui cum orassent, et in cordibus snis cla-
m In Acl.s majoribiis dicitur inarlyrio massent ad Dominura elevans B. Urbanus vocera
coronatus ;
dejiclt stO'
xvii Kalendas Jiinii MS. ,
,„ S. Moximini xvi Kal
vanu Marlijrohgiis referlur xmv
;
m et statuunculam Jovis inluens, dixit Destruat te ; titam.
Maji. Nos ad liuiic virtus Dei nostri. Et repente cecidit simulachrum
dwm, cum S. Urbano .( utiis Martyribus, ;

ilhm nropo- sacerdotes, qui ministrabant ignera sacrificii,


seil et

mortui c corruerunt.
CAPUT II.
9 Tunc invasit timor Prsefectum, et fugiens cum
S Urbaniel Socionim ani?nosa residuis, se recepit in Palatio Vespasiani,
saeviens
rn-ofessio fidei contra Sanctos
yis orationis, et facta de eis inqiiisitione, jussit
;

Verbera. Marlyrium. eos suis Tribunalibus applicari quibus cum


indi- ;

Iostha;c Turcius [Almachius] gnatione loculus, ait Quousque artera magicam ;

Pra.fectus iiissit
Hursum ab tnbunal parari. nt no.te An putatis, quod de manibus meis eripi
sectamini-?
Atmachlo Christi lamulos e.am
nan valeatis?Respondentes Sancti dixerunt
txatninatus Potens ;
fiistibus cx-
uicile est Dominus eripere nos de manibus
J^apa, miseri,
qu» est insauia vestra tuis. Tunc Al- sus socios
magisoptetis. quam vitan.,
ut mortem niachiusjussit eos extensos in terra fustibus
diutis- animat
Ciii Resp ,1,"?;^
- duit
;
Nonmoriuntur.qiii patiunturpro
ChristT
sime caedi et cum caederentur, et Deo gratias
;
age-
reiit unus de biaconibus, erectis ad ccelum oculis
d xit
aixit "'N^r^r'"^™" -"P''-"- P-fect;
Nulla ratione possuia emisit spiritura. Sanctus vero
,

advertere n,m,„ j
Urbanus hortabatur
po^.t h„c fieri.
B. Urbanus resprrt
oeteros, ne tormeiita pavescerent
momentanea. Al-
""" '"'""• """ !""-?*'. q"» Dei sunt.
Ta ! «1 machius aufem satellitibus suis ait Plumbatis,
et d :

Almachius scorpionibus eum (I


cadite, quia fustes deridet. Et
VIGESIMA QUINTA MAJI. 13
curn hoc ageretur, ministri diaboli jactavernnt cor- ;i(M( Aar niilfm iii MS. Cnpiiiitio i)i,«ii/)("r addebantiir D
plumbatis pus S. Luciani de Iribun.Tli ante conspectum San- sequentin, qux' fnrlaxm eliam ipsa oriijinarii K\ MS, VMIC.
lerUis
et acorpioni-
ctorum; quod quidem nenio Clirislianoruni, propter snnt : Corpus autem H. Urbani Papaj et Martyris
bus cxditur,
et post S. tyrannorum edictum, palam ausus est sc-pehre. Ve- ibidem in superinri ca-naculo condiderunt, in hvninis
Lvcianum niens igitur noctu Fortunatus Presbvter tulit cor- et canticis pratias agcntes Deo. fjii.-r fere eadem le-
;

21 Majise-
pus, et sepelivit in Crypta in (.'ocmeterio Pr.-vtex- gnnliir in .-ielis innjorilnis : in qnilnK, nonimilnis pro-
pulium,
e
tati e Mi Kaleudas Junii. pnisapposilis, inrfirnndir corpora SS. .loannis, Chro-
10 Post diem autem tertium jussit Almacliius matii, Dionysii, Martialis, Eunuchii et Luciani :

ajiparitoribus suis. ut B. Urbanum cum Clcro suo qiiontm tre.i ptinil, nnn enm S. Mamiliano. fnernnt
eum atiis ad tenipluni Diana! ducerent ; et. si sacrificare re- Pirsbijleri ; fi//i Ires Dinroni, inter qiios secnndns Ku-
ducilur ad nuerenl, tuno sine dilatione capite plecterentur. nui-hius, aliis dirilnr Mutius. Qitod ai:lem liic dicilur
templum
Diansc,
Cumque ducerentur, beatus Pontifex exhortntiatur cessiiris.'<e Epi:iCopnliis dies xxx, non plarel Colleijx
oos dicens Ecce nos Dominus vocat, inquiens
: : meo : qiiia pulal snccessorein Fnbianiiin Imsse dumla-
Mad. II
Venite ad me omnes qui laboratis, et nnerati estis , xal ordinaltim xxi Julti ; iileoniie mnller legere, et
et ego reficiam vos. Hactenus eiim vidinnis. quasi cessavit Episcopatus meiisem i dics xxv.
per speculum et in Eenigmatc prsesto autem :

est, ut videamus eum facie ad faciem. His et


CAPUTIII.
aliis verbis cum eos solicite commoneret , de-
venerunt ad templum et dixerunt carnificibus
,
SS. Marmenix, Lwinisf, et alinrum cmversio:
Sancti Facife quod facturi estis, quasi et nunc
:
corpora S Urbani el sucioriim Iraiislala.
sprevissemus, quod multotieiis nos sprevisse cogno-
scitis.

et isti
Cum ergo et
omnimodo recusarent,
illi ad sacrificia hos impellerent,
ducti extra temphim/'
H is ita peractts abiit ('arpasius Vicnrius, ut Ihura
diis impoiieret, qui statim a da.'inoiie arreptus est.
decollati sunt. ^'enientes autem supra nominati Hoc dum nuntiatum fuisset.Mmachio, trpmoriuvasit R
Tribuni. Favianus, Caliistus,et.\mraonius. cum qui- euin, etjussiteuin quanlocius sibi pr;Ksentari. Cum Cnr/insio n

busdam aliis Christianis, m.agno su- autem a (l.Tiiione ar-


fleverunt fletu militibiis introductus fuissel ante .\lnia-
rejito
et cum iis per Pastore suo, qui pro eis aniroam suam posue- chium, c(ypit dwmon
acritor vexare oum, et quos-
decotlatur
rat. g Sepelierunt autum eum cum suis sociis in , cnmque valebat attingerc rabidis drntilius laniare ;
coemeterio Pr*textati via Appia, octavo Kalendas nihilominus confitens pamas, quas Sanctis violen-
Junias. tissime intulerat, et quod morti eos addixerat in-
juste, quia et Sanctorum veridira verba procaciter
ANNOTATA. contempser.at, ct quod ineH'abilem gloriam ob glo-
riosa certaniina Sancti percipere meruerunt. Videns
a //( eo loco trncidali sunt SS. Valerianns el Tilmr- autem Almachius quod vcra insana mente loquere-
tius. Qtddni cltam pliiritni ex qtiinqiie tnillibus snpra tur, putavit illum Chri.stianum fore, ot jussit amo-
indicalis. veri eum n so, tristis iiimium , quia ejus maligno
b In Aclis S. Cxcilise appellaltir .\ssessor Prae- consilio iminensa perpetrabat scelera. Dicebaf cnim
fecti ; qui huic jtidicnnli as.ndclint, et consnlebnt eum ,
diabfdus peros Carpasii quidquid Almacbius nefarie
et ad eitm cattsam decidendam remillebal, et sentcntiam egit, et dotegebat crimina Paganoruiu ;
prodehat in-

ferendnm dictabnt : de quibvs esi titulits in Vii/estis. tcrim [sej suosque complices, quoniodo vcl qimliter
c MSS. S. Maximini, Capitamtm el USS. Acla idololatras; effecti fuissent, quodque niliil eis idola
ntajora additnt, fiiisse numero viginti et duos. prrestare olim valerent: et proseipieiis aiehat, Ne-
d Scorpiones erant nodnsa et ncuteata flngelln, sx- scitis quod Magister
Docfor Chrislianorum, vas
et
pius in Marltjrum ccrlamtne adftibita. electionis Aposlolus Paulus flicat Scimus, inqiiit :
,
cl siiffoeato,
e Acta majora citm MS. S. Maxtmini, quinto de- quia nihil est idolum et quod nullus Deus, iieque :

cirao Kalendas Junii. Postea vero sepultus est cnm in coelo neque in terra, nisi unus : et pauhilum
reliquis, ideocum istis ciim veneramur. procedens coniinus inde, alqiie in tali faniine per-
f MS. Cnpuanttm : Venientes ad locum ubi de- , manens, suffocatus est a diabolo , a quo tencbntiir
collandi erant, dantes sibi invicem pacis osculum ; et raortuus est.
'
et signo Crucis se munientes, quasi una voce dixe- 12 Hoc dum comperisset Jiiflox, nuntiare curavit
runt Suscipe nos secundum oloqumm tuum, ut vi-
: uxori illius Carpasii. Audiens autem uxor Carpasii, iixor el filia
vamus, et ut ad regnum gloriae tuje te duce perve- nomine Marmenia, qiidd vir ejus lali intprpinptus Impllzan-
tur.
nire mereamur. Et his dictis, tiectentes genua ,
nece fuisset venit nocte ad beatos Fortunatum et
;

decollati sunt. Ai MSS. Aela majora, decollati sunt Justiiium Presbyteros, et misit se ad pedes eorum
quarto decimo Kalendas Junii, quorum corporaja- simul cum filia sua, nomine Lucinia, orantes et po-
euerunt ante templum Dianas diebus quinque. In stulantes ut lavacro Christi regenerarentur. Gratias
MS. S. Maximitii endem sunl, sed decollati (/ican/iir igitur agentes Deo Sancti Fortunatus et Justinus ,

\lii Kalendas Junii. qui vocat ea qnse non sunt tamquam ea quse

g Passionaliiim, ut dixi, CoUeclores, volenles Itic sunt, praedicantes eas ac docentes regulam salutis et
finire ex Anaslasio Bibliothe-
Passionem S. Urbani , viain praeci-ptorum Cliristi', et Catechizantes illas,
cario vel Calalogis paulo onliquioribus, hsec adjunxe- indixerunt eis u septemplex jpjunium quo fiiiito, :

Tunt Sed ct vasa sacra


: argentea ad rainisterium alter eorum baptizavit eas in nomine sanctse Trini-
altaris fecerat plurima, et patenas argenteas viginti tatis, ut rile mos in Eccle.sia extat. Post diem vero

quinque. Fecerat et Ordinationes quinque permen- tertium veniens Fortunatus Prcsbyter in domum uti et alit

sem Decembrem, Presbyteros novem, Diaconos Marmeni,-E, prai^dicabat ibi Christi fidei doeuraenta: pliires,

quinque, Episcopos per diversa loca octo Et ad quse audienda conveniebant multi Centiles. et
cessavit Episcopatus ejus diebus triginta, cura gu- baptizabantur ab eo. Fortunatus autem Presbyter
bernasset Ecclesiam annis octo, mensibus undecim, Christnm flliuin Dei, Dominumnostrum, mundi Sal-
diebus duodecim, ad laudem Domini nostri Jesu vatorem, incessanter praedicare cur.abat; quin etiam
Christi, qui cum Patre et Spiritu sancto vivit et re- Titse aeternEP gloriam, quam suis sequaribus est pol-

Amen.. Ubi puncta no- licitus,annuntiare satagebat in quibus salutiferis


gnat, in secula seculorum, :

crant verba, qux reliquimus in fine Capitis verbis multi unauimiler confidebant, et baptizaban-
tavi, ibi

prjrcedatitiSf de sepnltura, tamqnam antiqui conte.itus : tur, jam solidati in Christo cum omni fiducia. Tum
credidere
j4 PASSIO S. URBANI PAP^.
quud tua propagatio dicat venustissima habeto se- D
credidere Christo universi, qui erant in domo Car
cura, et noli ex hoc aliquam solicitudinem raenti
KX MS. VATIC. pasii, et baptizati sunt, Iand«s Deo pronientes
omnet de tribuere tuie. a falsidicus rumor cito sopietur. Ad a
et 13 Interca Marnienia, una ('uin sua nata, coepe-
domo Car- bsec mulier alraa rei.pondit Profecto iiescio ad
runt Pigaro a .S. fortunatn, ile corporihus Sancto-
;

pasit.
Marmcnia ruin (juid factum fuisset, vel qualiter aepulturae tra- quod pra;tendas cum talibus verbis aperi id me- ;

Aucta ad dita essent. Beatus vero Fortunatns indicavit eis lius, si vales de te, stabiliorem nullum oranino ti-
corpus S. metu, et tuam incassum pronuntia causam, et raea
Vrbani,
quid^juid actum fuarat de Sancturum reliquiis, ut
pra-missum est, et dixit Enixe postulo vestrara ;
ad omnia demum percipito verba. Et Judex inquit:
beatitudinem, sanctissime Confessor Christi B. Fur- Ut enucleatius tibi pandam simpliciter, vacua ceJe
tunute, ut illuc usque properantes sumnia cum soli- respondcre verba ; Auditum fuit in nostro palatio ,
,^„,j, ,^^,..

requiramus Sanctorum, et ut digui


citudinereliquiiis quod ad superstitiosa Cbristiauorum dogniala acce- nii:

sunt oplime recondamus. Huc diclum placuit For- dere prsesumpsisses, et contemnas nunc nuraina sa-
tunato, et curavit auribus intimare S. Justini. Tunc cra qui ad haic respondere debeas ocius intimato.
:

surgentes Saiicti, et venientes paritei" cnm Marme- B. Marmenia dixit, Saiiclorum raerita testor , quia
nia in Doinino fideli, ad loourn in quo sancta cor- non debuisti dicere nisi fals:i esse idola et vaiia. Et
pora enint Iiumata, [isallfintes Lomino et (liceutes ;
Judex Ego, ait, sustinere jam
: nequeo a feniina
invocat cjtis
Tu mandasti mundala tua Domine custodiri niinis , tam p(!rver.sas locutiones. Marmenia dixit : Qui lal-
putrociuiuni,
et sequentia psalmi; ut vidit B. Marraenia corpora sum dicet esse verura, o Judex, quid de eo dioant
Sancturum, statim inffista flebili modo ccEpit |iIo- impia, si placet edicito. At .\Imanacliius
edicta,
rare et dicere sic ; sancte et rairubilis Papa Ur- dixit Ut minis coercealur aut capite puniatur.
;

bane, snppliciter tiiam deposco sanctitalem, quo Respondil Marmenia Ergo tu infelix capite pu- ;

Cbristum pro me depreceris, iit nuii me sinat in mea niendus eris, et acriler ciiarctandus, quia sermo
damnari iniquilate et ne in gehennam demergar
, tuus omnis cst iiefandus quis enim ignorat eos :

pro meritorum qualilate. Eia benignissime Christi quos tu Deos asseris, lapideos et ligneos a^ieosque
E
, ,

Atlilela, rogo to, ut niea digneris porcipere vota, et miserrimos et nefandos, dum in bac superstitere
apud Deum impielas criidelissimi Carpasii in ultio- vila, oninino fuisse ? siilicet qui. [Sed] b, iie mea
nom ne convertalur cxoro. Mulla talia dicens et vo- pulluatur lingiia, ultra nec inemor ero illurum ridi-
ciferaiis. aniare lugehal. Dcniipie levavenint inde culosa. Iratus .\lmacbius dixit, Heu I pruh dolor I

cum magnii liouore glebas almas, et adduxeruiit eas qualiter vestris sermoiiibus ad iiijurias (leurum pau-

b
in domum Marmeniic, qua; erat b extra palatiuin latim c scandis infandas, femina vecors, bebeludi- el se Chrls-
Vespasiani .\ugusti sita projie Columnas, in qua nera vel jactantiam prodens animosam? Ilerum ttanum
Ipsumgue ait
fassa.
sepelU cum sepulcrum B. Marmenia miro jussit modo poni ; Per deos. quia non verita es me ad iracundiam iii-
corjiorlbtu
quod etiam niarraoreis tabulis ex omni [parte] con- citare, faciam te celerius crinoso capite resecari.
nliontm
Marlijrum glutinaiis cuntexit parietem
quo recondiiierunt , in Mulier sancta respondit sciaiit ii oinnes quia : Ut
In /rdr stla cuin aromatibus corpus Beatissimi Urbani et Mami- verissime Christiana sum, jube modo, o Judex, om-
liani Presbjleri, et desupor sacrum tumulum rairo niuiii poenarum genera iramanissime fieri, ut proba-
lapide operiri curaveruiit super quod ingens an- tissima inveniar in fide Christi,
;
veluti aurum per
trum fabricari lecerunt, quadratum et firmissiniEe ignem, sicque adipisci valeam regnum ipsiusDomini
fabriciB ; et in eo corpora Sanctorum Joannis, Chro- Salvatoris. Tunc .\Imachius Prafectusjussit eam in carceri In-
mati, Dionysii, Presbytcrorum cluditur;
Eu- ; et Martialis, carcere trudi, talia dicens Qui prsecepta deridet :

nuchii, et Luciani Diaconorum, in canticis, hymnis Priiicipum iuvictissimorum ita coarctari jubemus.
et laudibus, imponere studuerunt ad quorum ve- : Sancta vero Marmenia ovans et exultans pergebat
nerabiles sepulturas mulla patrantur miracula usque
ad carcerem ; et cuin introiisset in eum, laudare Do-
in pra'sentem diem, ad honorem salvatoris nostri miuum ca;pit ac dicere : Gloria Chrisle tibi sit
Jesu Christi, qui cum Patre et Spiritu sancto vivit summi seternique Sermo Parentis, cum quo et cum
et regnat per a-terna secula seculorum Amen c. Pneuraate semper regnas, et per secula seculorum ;

ANNOTATA. qui cum essem indigna, me digne pro nomine tuo


pali fecisti obsecro te, ut mecuin comitare digne-
:

a MS. Cnpminim, septum dierum, MSS. S. Ma-


ximiiii et
retur usque in finem gratia tua, quatenus cuncul- F
iilin, uiiius bol,domada».
cato hoste maligno victrix ad te valeam pervenire.
b MS Capuamm : Juxta palatiura Vespasiani.
iS .\udiens autera Lucinia filia ejus, quod geni-
Aringlius, lib. 3 Rom.r subtnranex cap. 21 mim. S trix ejus constanter egisset, coepit erogare
,
paupe- Lucinia fi-
late krc transcribit, el cilatis
Cencio Camerario, Nico-
ribus omnia quaj habebat tiadistri-
lao SiijnoriU, aliisque, iictum maxime in sumptum ^^aopatn-
Palatium asserit haud Christianorum, quorumfacultatessciebat in
procul a Catabumbis fuisse, ubi jam
est Ecclesia S.
taliesse moN£
opere consumplas. Tunc sancti Fortunatuset
Sebastiatii. Justi-
nus universos adraonebant quoscumque
c /fic finiunt MS. Acta majora poterant
: sequens Appen- Christianos
dtx sub novo titulo habetur nuntiatumque est Almacliio, quodLu-
:

in MS. Vaticano U95. cinia patrimonium suum universamque


substantiam
suam expendisset in orpbanorum, viduarum,
Chri-
APPENDIX stianorumque consolationem. [Qui] commovens
ca-
put, et furibunda ironiaque voce
SS. Marmeni/e, Lucinx, perstrepens, aie-
el aliorum bat :
Heu inquit, quajnamest illa seductio nequam,
I

Martyrium. quae numquam d ullum terrorem veretur ,,

nullisfla-
r erveneruut haec tandem aliquando ad aures
Al-
gris coercetur, et ut ita
rum genera ac si nihil
dicam oranium tormento-
raacbii : (lui illico jussit apparitoribus suis. sint opinatur? Nimirum se-
ut Bea- ductm ha.c instar est ignis, qui eo
tara ad se adducerent Marmeniam. magis consumit
\dducta ad
Quk cum ante quo plus crescendo invenerit.
eum pr^sentata fuisset coram Hunc ignein illuin di-
AlmacMum omnibus, ita adorsus
e t loqu, ad illain (Jimusess^e quamvis eum perdat sa.vissimus
Audivit enira nostra
; Judex,
cleraentia, de quo Christus annuntiatione
superstitiosa qua^dam deliramenta sancta, boc est, in
aoimura obligasse
Marmenia., sed nequaquam Evange 10, dicit Ignem veni
valuiraus credif lera mittere in terram
:
et
pniAere assensum. Profitere quid volo nisi ut
ergo Marmenia nunc, ardeat? Mox rapidissimo cursu "^Xm^'
ut cunctorum aures valeaiit jussit Judex mmislris
percipcre veritatem suis, ut Sanctam Dei Luci- ct«m ™«
e mam, cum universis qui iu domo ejus degebaut, ad
tZT'
VIGESIMA QUINTA MAJI. IS
se praesentarent, quatenus durissima discussione unanimiter. Ecce ministri di.iboli accessorunt, et D
/Idem omnes abdicare eam niliilominus valui^set, una cum B. capitaeoiuin absque inora truncare acceleraverunt. "^ -"*
pnfitentur^
Manneuia. Qui cuni ducti anle .'Vlmac liium fuissent, Corpora vero oorum coUegit Polemius Prcsbyter, et ^*™'
torvo vultu inspicicns eos Judox insanus, Dicite, ubi Christi Martyr sepulta eral Cascilia, illk- ea ra , y„„J|
.i.iquit, niihi cujus conditionis estis'! aut q<ia: est sepelivit. Passi sunt autein sancti M.irtyres Ohristi
rofessiovostra? Sancti
a<l ha'c respondfriint Con- : die Kal. Jannariarum, i-egnante Domino nostrojesu

nostram si quaeris mortalem,
iitionein, inqiiiunt, Christo, qui cum Patrc ot Siiiritu sauoto vivit at
.'ciasnos fumulos esse Dominae nostra; hnjus Mar- regnatin secula seculorum. Amen.
menia> : professiouem auiera noslrani, annuente
Domino. Christianam confitemur. Tunc En, ille :
ANNOTATA.
ait, et vos, ut video. omnes Chrisliani estis. Et a MSS. V'(i/i™iiiim !•( S. iriMrinidi, quia (ulnosti
Sancti; Est, dicunt, melius agnoscere, et proflteri proverbiura) falsidicus rumor cito quiosrere solet.
viam quae Christus est, et per quara ambulare ad b MS. sciliret quia ne i'(f seil omiiino pulo apo- .

patriara, hoc est in vitam a;ternam, del)emus,quam sioimim essr, qnalis Vinjilinnii illa : Qiios ogo.
numinibus vanissubdere colla aut vobis cedere, ve- c MS. Liileratinisf : couscendis adinstar cnlmen
strisque assentire nefariis jussis. montis, iieriiin ait.

16 Tunc Turcius .\lmachins indignatus, praecepit d Idem .\fS. uUos hcros.


Tarqninio Taurino, ut absque iterata intenogatione e H:ir pareiithi-sis Atirloris primi esse pole.il, qmil
eorum capita trunearet, et dixit : Numqunm homines lamen nolim nflirnwre pro certo : el similis ilerim oc-
hujusmodi hiin,iliantur, nisi durissiniis pcenis seu curril iiifra num. 18.
et verf>ei'atl,
per crudelissiinam ntcem. Mox Tar^iuinius dnxit f MS. Ciipiianiim nil, quoil Promiscui sexus vi-
eos, jam acriter verberatos, ad idolum M.Trlis, ut ginti et duo l'uis.'e Irsdunlur : iteimle ilirit, quoil eos
sacrificarent. Cujus libaniina omnes duui conlem- PrirfechisAveiiWan pra-c.opit qmirtoKalendas Jiinins. p
psissent, accipere meruerunt palmamMartyrii fue- :
Veriim e.recucio poluil ililnla fiiisse in scqucnlem diem.
ruut iiamque, qui decollati sunt pro noniine Domini Al coli S. Marmeniam hoc 2."! .Maji le.^.lanlur siipra
Jesu Christi, absquc B. Marmenia el filia ejus Lu- citati Gallonius, Pancirolus. Ferrariiis.
cinia, fere viginti duo quoruin sancta passio f
et : g Cohtiir aliquis S. Polycarpus Presbyter 23
tertio celebratur dieante Kal. Juiiias. Cognoverunt Februani, diibiuni nn hicmenwratus an nlitis 100 i/H-

itaque Cliristiani, quomodo Sancti in perpeluunipro nis jttnior. Uttiusqtte mcmoriani collegil Bollnndtts,

Christi ainore pugnavorunt et veneruntnoctecum :


non austts dtstinguere ; aqnoscens tamen, siiinus idem-
Beatissimo Forlunato, et tulerunt corpora eorura que in Pnsstone S. Marmenix qtti in Actis S. Sehns-
cum hynmis et laudibus, et sepelierunt eos in loco, tiani nominntur. longtrvujn supra niorem (ommunem
in qiio sanctus erat sepultus Urbanus. ftiisse : de qiio mirtim stt pliira intcrim gesta non nte-
S Savims In tempore quo hoc actura fuit,' erat vita; vene- morari. Nolini tom scrupttlosus esse : et posleris Sup-
per annos plementttm facturis suadeo, tttnon vereanltir mngis iluos
rabilis per omnia sanclus, nomine Savinus, qui et
12 incarce-
ratus obit : ipse officium Saccrdotale gerebat : cum audivisset Polycarpos facere.guam i/iio.s Liicinas; qtiaruni itllera

quod B. Marmenia. cuni filia ao servis suis, proces- ftilt Apostoliirum discipula, attera hoc sccitlo ftoruit,

sisset ad Dominuni, niinium afHixit sc, et niigravit adliuc suh Dioctetiano nola.

ad Christum qui jam per duodecim annos [fuerat]


:
h y^« solvm censcndi xxit, qiiorum aiite fucta mcn-
macoratus in carcere, ob confessionem Je-«u Christi tio? scd possunt nlii Martijrcs fiii&se.

Nazareni, filii Dei omnipoteutis. Xt ubi .sensit Tau- i Idem MS. Capuanum luhlil : Quorum oraniiim

rinus, cum esset Carcerarius, quod S Savinns de- orationes et merita nos comraendent Christo, qiii

fuuctus fuisset ; fune illaqueavit illiiis pedes, et tra- cum Patreet Spiritu sancto vivit et finitint Acla, :

hebat corpus ejus per terram, qui et in foioillud di- desidcralis reliquis.

misit iiihnmatum. Deinde venit quidam Poljcarpus k Zelalnr hic svmitur in deteriorem parlcm.
/oi(a,Mis/c(;('H(/iim,.iudicaret, vel, capitc abdioa-
g Piesbyter nocte, et accopitcorpus eju>den:sancti
1
9
rot qna'dani cnitn hic obsiuriora sunt; qtiare etiiim
Saviiii, et recoiididitin sarcophago, ubi sepulti erant ;

centum h viginti quinque Marlyres i.


opus ftiil lineam fere tolam supplere pcr [ |.
I'

18 Doniqiie inipiissiiiun .Vlniachius, non sufl^e- m Mc.ninit iiifiim sepulttirie ylrtnghtis. citnlo lih.

rens aniino, ccepit dona promittere plurima, si quis 3, cap. 14, /« gtio agtl de Ccemeterio ad S. Ca-ciliam,
cilalque MS. codicem Lateranensem dc Actis S. Ur-
investigator ac proditor Chri.^tianorum extitisset,
bani tinde conftrmatnr qnoti didimus, ytppendicem
per qualecumque ingeuium aut calliditatem ejusque :

auribus nuntiaret. l'nde fictum est ut tertium post Itanc ad ilta spectare.

diem qniil.Hm legis Dei k zelalor pramiique cupidus,


nuntiassetei quosdam Chrislianos sese reperisse,
TRANSLATIO ET MIRACULA.
numero quadraginta ct duos. Staliraque gaudens aie-
bat : Reatus neinpe Christianoriim in onmibus sic Ex MS. Abbatia; S. Url)aiii (lia'C. Calahmti.
perversus est. ut ante ncistram exoellentiara nulla- communicala a Domiiio dc Mironienil,
leiiusdiu valeat occultari. I^ratres niei, non sestirae- Campanite Praifecto.
tur oranino ad hujus infelicissimi animalisque Jndi- t
cis notionem venisse Domini et Salvatoris nostri CAPIITI.
benignissiina verba, dicentis : Nemo accendit lucer-
nam sub modio ponit, sed super candelabruin ut
et SS. Urbani ac Tiburlii Marlyrum corpora
luceatcunctis deeo namque convenienter per veri-
: Roma Autissiodorum, et atlerum hinc ad
dicum etsanctissirauin Vatem factus est serino di- Calalaunenses Iranslatum. a
vinus, quod scilicet vir insipiens non cognoscat, et
ab Anni/io
yicario stultus [non intelligat. Deinde mandavit) tyrannus Igitur anno incarnati Dei octingentesimo sexage-
An 802
decoUati, cuidam .\unitio Vicario, ut illuc usqueadiret, etsine simo secundo. Fratrura qiiidam Autissiodorcusis donanlur
l
interrogatione eos ocius l abduceret. Qiii raox pro- Monasterii, inandatis pariter et cpistolis Regiis in- Monaekl*
cessit alacer, ut impleret faciuus quodjussum a PrK- structi. Urbem Romam expetunt, cum orationis Autissiodor.

fectoriaextitcrat feritate. Quam rem Sancti prae- grntia, tum etiani quarumdam Ecclesiasticarumstu-
armaverunt se signo Crucis Christi, ex- dio caus-irum quas. Deo negotium procurante, et
scientes,
pectantes intrepidi mortem, oratiouibus sanctis allegaruul slrenue et efficaciter expleverunl. Pru-
dentissimus
16 MIRACULA S. URHANI PAP.E.
su- respondit, Amen. Ex eo pleni compos eloquii, ad
I dentissimus et mnxjma venerntioiiis reverentia
RnmanffitumCathedrae locum usque, qui -\rlia dicitur, Sanctos prosecufa
scipiendus Nioolaus 4 I'apa,
a PPcolao pra!si(lens. vicem Apostolici culininis et iligiiitate est.
Papa,
Qui cum pra!nominatis legata- 5 Dehinc in villam, cui k Botgalia nnmen est, lc
et stuilio prwferebat.
caducus a puero, epiteptlcus.
riis ail ciiiicta qiiin velleiit per ilies aliqiiot plenis- cum venissent; quidam ejus loci

siine sui copiam fecisset, magna siii ministroruin- adeo ut per dies singiilos caducam non semel alli-
que ejus gratia iliscessuri.s, Sanctorum Marlyrura sionem pateretur, raptim ad Sanetos cucurrit, fere-
Urbani etTiburtii Reliqiiias tradiilit, ct virtule pre- triim vexit, triduo prosecutus, nihil demuiii mali
corpora San-
tinsas, ct quaiititalo prascipiias. Sic Doi favore, et passiisest. Hinc ad Salinas ventum. Paterparvulum
ctorum
iilitculu Regis ('aroli c, quoil alias vel laboriosissi- filium. contractione artuura imbecillem humeris ve-

mnm vel impossibile fiierat, facili negotio confece- ctitans, sub feretrum composuit- Paulo post coepit

riint. erigi, et patiem anxie inclamare. Exciti omnes vo-


2 Qiiiil pignoris, quiil thes.iuri Romulea feiTclur cibus hinc inde concurrunt, incoluraem inveniunt.

Vectorcs no- ab IJrbe, virlutiiinconsequentium crebritateca'ptuni Pater sub ociilis omiiium sanum recipiens filium,
nenlur duo- esl cvestigio declariri. Reiiiotis superfluis, si qua immcnsum tetus r.ivexitad propria. Actum in ec-
bui Sanctis
rcfercnila sunt, coinpi-iidio (ii-iit gratiora. Urbe clesia .Saneti Joannis Baptistje vico publico.

egressi, mansione prima in S. il Alexainlri Eccle- 6 Sartum-MorlhaIi:f / ingressos novae hilaritatis I

siam ileveneriinf. Ibi ciiiii pernnctarent, camlela .afflavit abcessus namque inter ventorum impetus
: litminaria
duos ccreos
accendere prolixie longiludinis unosiiccensa capile, post pau- vehementes, duo cerei, sacroriim prcevii a ptuvia et
et pluvias
centis non
Iiiluin a parte alia llaprans, utriinqueperliixisse visa pignorum, inextincto per diem totam lumine perdu- e.rlintjnuntur ;
est. Ingenti devotionecomplexifactuin.duoruinpra!- rarunt : Sanctorum gratia quibus defereban-
ita

cipuorum Sanctorum mcmoriis, geminis de cetero tur evidentius contutati indefesso ofiicio et im-
,

quidam ex siTviendum luminaribus, adverterunl. Exinillustris bres et flamina contempserunt. In villam Pagi m
comUatu II-
m
vir Lntbariiis. ojusdem comes expcditionis, febre Amausensis, qu<E Campus-Vellii dicitur, cum ve- loguela mutx
ticraiilur a
ftbrUms. (niTcptus prjovaliila, cindplara sun statui respon- nissent mulier .ab ipso uteri raaterni progressu mu
; rcdditttr ;

dcnloin detulit : et .intesacraspernocl.-msReliquias, ta, fide plena ciicurrit, precem fudit, effectum precis E
in crMsliniim sc oinniniodalanguoris molestia leva- consecuta est : illico intima fauciura negatae dudum
(iim sensit. .\ctiim « Vullerris. Meginarius ejusilem vocis coucepere canorem, proinptaque verboriira
Lolbarii Presbytcr, non mullum post febre succen- affluentia diutiirni damna silentii compensaruiit : sic
sus violentissiiua, candela Sanctis adhibita, quam concessum beneficium exercitio sermonis exagge-
excellentiT tam facile curatus est. Familiare dein- raus, Ararini usqtie prosecuta est, misertura sui
ceps omnibus eliectum. irruentcs sibi pertotumiter psalmatis et aff^ectu et vocibus collaudans Deum.
imbecillitates. Sanctoriim conslanter impluratis pa- 7 Ilinc iUis pagum Oscarensem n permeantibus,
trociniis, declinare. puella infins, honesto loco nata, qiia^ et ipsa patie-
I 3 Eraonsis Alpibus ail Sauctos / .Agaunenses batur coguati detriiuenta silentii, de sinu nutricis
1 Marlyres diverteruut. Ibi ab Huberto g Abbate fa- exsiliens, cursu rapidissirao ad Sanctos venit ; ain-
Ar)aunuin mosissimo excepliquam familiaritcr, tanti fatiga- plexoque feretro, suos adesse Dominos, etiamatque
nppuhl ab
Abltate im-
tiiine itiiieris, plena Viri benevnleiitia, ingenti Reli- etiara inexplebilis inclamabat sic linguae vinculo :

pelrant giosorum afiectu, larga deniqus totius riberalitatis resoluto,laudes aggeranslaudibus, ad castrum usque
indulgentia, [corpora] relevarunt. Deliinc oblatara Divionera comes individua perduravit pater ejus :

sibi negotii opporlunitatem iiitenlatam liuquerenon et mater agentibus postmodura coinpetentia


iter iti-
sibi integrum fore arbilrantes, Sanctorum Agau- neri munera destinarunt.
nensium Reliquias a prienomiiiato Principe poscen- 8 .Alisiensem o post haec pertranseuntes Pagnra,
dus decreverunt. Is Deo voleute quod postulabatur in villaquie Fanura
noctem exigendam de-
dicitur,
excepit libentissiine, qiiod et viris esset familiaris- snnatur cotU
creverunt. Ecclesia ejus Beati p Germani so- loci, distoisio,
siraus, et (iitpnte secularia medifans lantumj
in lenni constat nomine in hac pretiosa Sanctorum
:
V
capiil .S./H-
Sancloriiiu largiendis patrociniis nnn satis
itocenlil ejc
avarus. pignora collocarunt. Puella fere duodennis advene-
Qiiamobrem sanctorum Cnrporuin adscito Custode,
Legionc rat, quara deformitate damnabili colli cervicisque
Thehxa. preliosi Martyris Maiiricii
amplectendam Reliquia- contractio humerum complexa turpabat. Haec pervi-
Il ruin partem, cum vcnerando capite S. Innoceiitii,
/i
gilera in ecclesia noclem ducens, et prajoptata: saluti
Legionarii quondain ejus, incunctanter largiri
pra:- et absolutaj pulchritudini restituta, coelum ipsum
cepit. Id quamquaiil omnes ferrent
ffigerrime, obti- votis et laudibus onerabat
auctores beneficii Autis- :

nuit tamen jussio Principis indiflerenter


fieri quod siodorum prosecuta, salutaribus obsequiis infegrum
volebat.
exegit annum. In villara q Pompeiacura dictam ve-
4 Volorum compotes, iter repetunt, justis sem- 'f
nientes, in ecclesia sancti
Christophori nocturnae ifem
Inter tntilta febris.
per favenleiu dispositionibus impendio
per iter glorificantes stationis excubias peregerunt. Puerbenenatus,
Deum. Obsequiorum erga Sanctos splendor, He-
mtracula. signo- rimbertus nomine, immani febrium torquebatur ac-
ruraque frequeutia, cireumjeclos passim populos cessu; delatus a parentibus incomniodumexuit,
sp(!ctaculo aggregabat. Cedentibus ro-
alii.s, alii succe- bustaB sospitatis optantibus gaudia cumulavit.
debant; dum et bos lu.va pcrceptorum beneficiorum
9 Inde profectis solennis Autissiodori
parabatur
gratia hetosiii sua recedere, et
illospercipiendorum exceptin quo tandem pridie Kalendarum Novem-
:
spes alacriter inipelleret properare. ;jl Octolf.
Piiblice famo- brium pervenerunt, multa gloria, ingenti pompa, c.Tceplis Ait-
1 sus et faniose publicus locus est Orbara i vulgo
sananlnr
;
inexplicabili rerum prajstantia. Creveruntex eo lissiodori
cognorainatur eo cum venissent, puella infantula rai-
muta
;
racula visibiliter corporalia, invisibiliter sanctis,
et
ejus loci, Csanna nomine, quam spiritua-
conlracto, nativilas etmutam lia quoque magis subtilia, eo magis utilia
;
produxeral etcoiitraclara, audilis indesi- ;
psallentium popu- nenler assidua, indubitanter proficua;quanto
lorum vocibus, miris perveniendi peren-
ad Sanctos anoe- nius duratura, tauto certius profutura.
biilur desiJeriis. Id quia
verbis non poterat, gestu Fulcoldus,
ex crenobio sancti Juliani r Clericus,
corporisetstridore fauciura declarabat quartano in-
aridis ta- :
commodo
men uervis reptilcra extorquens gradum, per anni fere spatium vexatus, saiinliir fehris
ad Sanctos
eiiisu quo qnnilana
sehumditercontulit:mox fidei donatus prffimio, so-
:
potu.t pervenit. Mox tantie fidei reraunerata
fructu spitate reddita languorem excessit.
ignotie reclitudinis universis mirantibus recepit 10
usum. Hinc sacris communicans, Nonpostmulto colonus quidara familia; S
Sacerdotis jussu Oermam, ex rure cui s Sorgiactus
vocabulum est,

comperta
VIGESIMA QUINTA MAJI.
«7
comperta virtutum fama, eo gressum tendere ani- f Agaunum, mlga S. Mauritii.uii Thebxoium Le- D
Ufmparalijiis,
mura iniluxit. Erat sane paralysis \ iolentia tntis ar- gio, sub ipao Dwe Chrislum pnfessa. est conciila, apud «i ««.
tubus resolutus. Ea nocte, cujus postriilie profectio Seduueuses.
nem parabat, dormienti ei vir, habitu Pontificis,
g Abbalum .Jgaunemium Calalagum «emohacteiius,
speoiosa canitie spectalus, apparuit, seque. ( Urba-
apparente
Quod sciam, edidil.

S- Vrbano.
num coufessus Ecce, inquit, sanus factus incommo-
;
h i:.ciguam oparlel fuisse de corpoieS.
Maiirilii par-
dun verumtamen recta perge quo de-
excessisti :
ticulam.cum ejus deinccps nulla /ial meiilio cap.
creveras, acprosalutereceplacongruamementovota 15,
iiii' de Trunslaliane simul amniuin Aiilis^simlori faclu.
persolvere. Jubentis edictum obedientia comesexce- Giiilielmus BaUe.sanus, lUslorix
i
Theba-onm lib.
pit imperatum erat, quod secum
pergen.^^que, ut
;
2, agil de hiijus S. lunoceulii ct aliariim pliiriiim
actum fuerat palam explicuit. Exinde multis locum
m-
veulione ;corpusgiie auno 1070 in Colonieiisem dixcesim
expptentibus innumera pnestitere, cuiictis postremo Iran.stalitm ail, ciim anlea eapiil ablalum
essei Aiilissio-
rite supplicantibus indubilata
rerum evidenlia sese doriim tempore Carali Regis anno 973 : ,.ii,/i,e
allegat
exhibuere prajseutissimos quodquegratum babeant ; nescio qiiam MS. rHam S. Amoris : Amatoris scri-
honcsta sibi in loco deferri servitia,
phiriraisexper- bere voluil aul debuil. Sed hic iwil .wiilo 5, ,/ vilam
tuni modis, un.i tantum eademqueperbreviadmodum .'criplam seculo 7 dedimus Maji: illaiiulem
i alia, qux-
relatione con.^tabit. cuniiiiie esl, iiisii/niler errure convinciliir, vcl e.c sota
1 Martyris Tiburtii anuiversarius Passio-
lieati Herrici xlale, sccnlo i) scribeiitis, quisquain fuit
V iiis V dies advenerat, et piaFratrum devotio noctur- seciilo 10 Re.r Franciiv Carolus.
S. Tilnotins nis vigiliis ofiiciosius insistebat ; inter hopo cuidam i* Labbxus
^Iii qraiJium iiobis missum Orbem ;
ibidem orare
Fratrum oratione secretius procumbenti, alque in
in esl aulcm quud vulijodicilnrU)rhe iwllelvetia, Anlo-
conspicilur.
ilivina; contemplationis lastigium
aliquatenus rapto, niiio Uiba, circiimilo Gciieveim liicu di.slansa S. Mau-
se videndum exhibuit ea forni;e liabitudiiie, ea pul- rilio Inicis liorariiscircilerii, versiis conlinia Comila-
chritudiiie vivente. qua expressius in sua; Passionis Uis Bitrqitudici, .,
lextu describitur. Visus est autem ante loculum k I3olgalia, Lnbbeeo Bottalia,
vide.lur esse quie in
Reliquiarum suarum, libratis in aera gressibus, lopoijraphica tobula Jan.wnii scribititr liHa.i\\e in pra:-
assistere et expansisad Orientem manibus, quarum
; diclo Comiialn; Saltnis, ad quiis ilerernl, qmm Orbie
una virgam ferebat auream, pro tolius salule populi proinnquiur; in ipsa lamen iil apparcl via : islic ergo
instanlius supplicare. Is nobis hoc postmodum cum tliain Arbiain qnxras censeo.
lacryinis referebat. Id mire gratum omnibus et prai- Lalihieo Saltus MontislialtiB
1 ; ct iiitidem Sartum
senti et futurae devotioni conduxit x. pro saltu Huliim esl : videlitr aulcm probalior Labbxi
12 Prjeterea anno Dominicaeliioariiationis octin- lectio, quia in tnbvla /Itlanlis Blaviiini invenio Mont-
genlesimo sexagesimo quinto //, mtrito sua; religio- chard nolatum, tUiabiis fere leucis ultra Sntinns.
nis venerabilis Erohenraus, Caialaunorum Episco- m Eiilem Labbiva Amansensis : /llphahelum ntttem
pus, ad coenobium S. Germani veniens, largitione Francicitm DuvuUii nolat Amancieum Comilnliim in
Corpiis S.
Vrbanl C'a-
Fratrum Reliquias, pretiosi Papa; et Marlyris Ur- Burguudin, sed nd eonfinia Lolharingix, qiiare negua-
talauiunn bani oLtinuit [easque ; susceptas Monaslerio, in quam huc speetare polesl.
Iruiisfeittir
Pago Pertcnsi a. nuper a se in honoreiuSanctaiTri- n Pagum Oscareiisem Iransito .Irari primum oc-
nitatis (3 fundato, intulit, et vetus noinen loci illius, currisse in Diicnlum Burgitndtx Iransrunlihits, inleUi-
Villare scilicet, penitus abolevit
et eura de S. Ur- ; gilitr ex Gregorio Tvroni, nomiuaiile (\is(rum-I}ivio-
bani nomine cognominari statuit utscilicet Sancti : nem .^uper Oscaram fiuvium, vuiqo l'ltuche diclum.
ad monasle-
rium nunc Martyris merita notiori nomine fierent noliora. Pro Labbieus Alexiensem paguin : is viilgo diclits
a se dictum miraculoruinergomagnitudine,quiliusSancUimsuiim l'Auxois, aut eUaniViisoy, nomen sortilur ah Alesia
Dominus illustrabat, in ipso Translationis itinere, sive Alexia, inlervnllo leiicarum 7 circiter supra Dte:o-
tam diviluni quampauperum multipliciter confluen- nem sita.

tium honorabatur ohlatione. Inter turbas aiitem con- p Blaviaua tnbiila AUissiodorttm vf.rsus euntibus,
fluentium et ofiisrentium, quidam Airicus, et uxor intervallo leucarum 2, exliibet vicum a .S Germano
ejus Dodrada, muiiicipes earurodem partium, tradi- dicluni, et una porro leiica vnllem Fain nuncupntum;
derunt ei alodium suum in -/Cableia situm, perpetuo (jux hnud iliihie htc naminaliir I''anum, melius guam \'

et mullis
jure possidendum, ad usus sibi serviturae Congrega- Labbieo I^antlium.
uH miracH- tionis. et ad mercedem animarum suarum in requie q Pompeiacum, Labhxo Pompeianis, divemissimus
tis itaret. Regni Ponipeiaco Castro ik Pago Agimiemi apiid
coelestis. loco
quo ejusdem
Iii autcm illo, in lacus a

Martyris pigmira habenlur recondita],tanta tamque Agititaiios.

frequentia postmodum olaruere miracula, utsilitte- r S. Juliani coenobium prope Altissiodorum,snncli


ris universa mandarentur, suo perse possent suppe- moniatiuni Abboliam nuiic esse,ex Sammarthanisdisco.
ditare volumini. s Lnhb:co Orgiacus, ulrum meiius sil uon definio,

guia careo dislincta /i Itissiodorensis pngi labuln ; et


ANNCITATA D. P.
nulli ex iis quos Itabeo ad ntauum /Jucloribus nomen
a Primiim hoc cnpul verboleniis acceplum est ex He- aUerulriim exprimnnt.
rici monaclii Jiilissiodorensis Uh.^ide miraciilis S. Ger- t Frustia sit guiex hiijusnwdi apparitionihus certo
mani, sub liis titulis : putet definii i historicas, qnte nuiic movenlitr, controver-
Cap. XII Qualiter pignora Sanctorum ab urbe de- sias. Nulla Snncli invidiu vet icmulalione languntur :

lata locus iste nieruit. el in Inlibiisse accommadanlimbecillilali Itumanx, scan-


xiiiDe palratis miraculis compendiosa relatio. datiim passurx, si prxter opintone.m vnlgatam aUguid
XIV De celebri exceplione Sanctorum. offeratur etiam per visum. Sed neque constat has Pon-
b Nicolaus I sedit ab aano 858 usqne ad 8(i7. tijicaUs habitus eireumslanlius ab ingenio Aueloris nan

c Carolus Calvus, necditm Imperator, sed ab an. esse. Manet tamen jam lunc eam nssumplam credulila-
840 regnans in Francia. lem fuisse.
d Libenler inlillitjam, an inira primam ab urbe V Uhique 14 Aprilis, guaiulo Tiburtium S. Cxci-
niansioncvi ati/jua adliue supersit sub nomine S. .\\e- iix levirum Ecclesia colit : hujiis enim credebatur cor-

xandri ecclesia, qiix posstl hic ilesignata viileri. pus id esse.


e Vollateiraj iii Tttsciu civilus Episcopalis, dixtis X Hic m Codice Urbaniensi novushabebatur tituUts :
circUer Roma distut.
.fex Octava lectio in die Translationis, etplustulum addi-
Maji T. VI 3 derat
18 MIRACULA S. UKBANI MART.
m- issumam ; elegit sibi proprium Martyr domiciliura
A dnal Colleclor ullra lexlum Ilerici, ijux hic [ ]

qiii (liutius quasi hospcs fueratintra Sanct» Trinita-


cludrmus,
Monasterium. Dum igitur
honore ct.nstriictum
y lixlat in prxiliclo MS. (posl Miraculn liic ileinde tis

sequeiitia et triplicis Translatiimis Sytiopsim) curmen plurium visus percepisset splendurem luminum, et
testi-
ile /lclis S. Urliani, ilisticliorum 37. cujusilam mona- quasi candelabrorura lucentium saepissime, in
luter- inoniuin fulurorum, illic radiasse fulgorera h Jon- ;
chi Petri de Vetrinvilla (uti in ultimo dislwlio,
jectioiie ciiijnominis iillra mclri leijrs imito, se apjieliat)
quidam Giroardus, locum juxta m.atulino prxsignalum
villensis
fuerat CfCle-
diJHS penullimi et antepenulumi vcrsus annum allati ad sub tempore transitum faciens. quae dicturus sum stibiisltimina-
IwcMoilastenum coriioris,scilicetiH>^ linc moilo siijiinnt: se vidisse |urejurando retulit. Si quidera ex partibus ribus.

Cenleniis i|ual;er ct quater annu» erat numeratus, summi rivi nebulam conscendere vidit, quaj, ut mos
est, altiori divisa progressu, hilgore notabilis ipso,
l'()stquani Chriflns erat Virgine matre satus :

loci sajpe fati conflnia Enimvero cum illustrabat.


liis (lecies trinos ac annos adjice quinos,
Tunc locus iste tui ca-pit honore Irui. saepius hac et illac oberrasset. quasi non ignorans

z Lalib:eus : Ei.sque susoeptis, mon.-isterium in ut quid devenisset, et quo tendere debuerat, reve-
quo in loco rendis Statuis se infudit plenarie postremo ad
liago Pcrtensi cjus honori construxit
:
:
i

tanta tamque frequentia etc : at illud jam aiile constrii- majorem evidentiam, globiis ille luminis iu candela-
ctuni erot. hrorum ardentiura distinctus est specimine. Is vero
Pagim vuhjo le Partois, qui Iiajc viderat. revelalione Martyris admouitus,
a Prrtensem in Galliis
divcrsiim esse u Pei'ticensi vulijo la Perche, qui etiam primum ad Basilicae lundanientum lapidem apporta-
Perlensis dicitur, ostenilit Iladrianns Fulesius in no- vit. H is inquam et similibus praisagiis locum electum

titia Galliarum) censetque nomen fiictiim ab ojijjiUo et pra>electum virtus Martyris commendavit, et ut

Pertes, ju.rla S. IJesidcriuni. celebcrrimus habeatur. crebris hunc non cessat de-
o Inlerim sanl-Uiinnieuses Monacln inullis litulis corare miraculis. Horum quaidam de fida relatione
probare se piitnnt majorem antiquitatem , et Carolum didici; qua;dam, quaj ipsc oculis annotavi, scribens
C
Magiium, Caroliim Calviim nlque Lolliiirium, nec nou memoria; posleroruni destinavi.
Erclieiiranni, tamquiim qnatuor (iindatores, quod scili- 16 Igitur dum carpentarii conducti materiam de propler sla-
cet tocum successive auzerint, depictos ostentanl infra silva colleclam ibi caederent, ut circum Statuas tra- titas Saitcti,

Odeiim. bibus et /.'


scedulis loca- .rgrorum afltu-
clausuraiii coinpetentein
.Tii famosas
y Cahleia, antiquU Clapeia.ra/jo Chablie, in Vita rent, vel desuper operirent, ne convenientes infirmi ;

k
S. Beriiardi lib. i Clmbleia, locus Ternodorensis paiji extrinseco molestarentur irapediraenlo; leprosorura
in Linijonibus. quidani qui juxta morantur, qiui trabium dolaturas
ad igiiem cumponendum colligeret, illuc perrexit,
CAPUT II. etasserem operi necessarium furto abstrahens fasci-
culo interposuit. Eo vero properante domum redire,
De propria S. Urbani Capella ad Mdtronam viitus Martyris, ob incepti commeudationem ope-
postannumHH miraculis itluslrata. ris, furtum voliiit publicare. Nam cum jam domum
propinquaret, affer quodaiu assultu prosilivit, et adco ut etiaiu
ille

J ons totius honitatisDeus,opportunitatis tempore longius ab eo qui portabat decidit quod divulgatum
nsser unus
;
ablaftis red-
consulere voleus ecclesia) sui Sanctissimi MartjTis loco illi uon incelebre fuit. Artifices vero qui, ut deiidus fnerit ."

Urbani, seilenti in tristitia et moerore pro suarum dictum est, quamdam trabiuiii connexuram facere
reruni temporahuni attritione et diminutione ; abun- proposuerant, luutato consilio, ut Capella fieri debe-
daiitia sua) nherlalis, lam m spiritualibus (piam in ret super Martyris Statuas decreverunt : ad quod
corporalibus. eam reficere voluit. et potare torrente acceleraiidum et fidelium parochiauorum devotio
suEe volujitalis ; (Kn-oiMiido eain crehris miruculis, censum sup|ieditavit, et operis acceleratio, nec non
inlei'ventu pra^dicti Martyris. Hanc autem ubertatis miraculoruin executio , locuiu nobilitavit. Porro
abuniiantiani, et miraculorum crebrara declaratio- quanta febricitanlium multitudo ibi restituta sospi-
nem, quo lenipore, vel sub quibiis rectoribus funs lati fuerit, nec occurrit memoria}, nec si sciret hoc
ille ilislillaverit, paucis enuntiabo. aliquis, ad scribendum sufiiceret cuiii etiam aute- :

14 Anno lucarnali Verbi Dei millesimo centesinio quaiji loci ipsius fama crebresceret, plures iUuc
C quadragesimo priino, legnante in Franci:i Kege a quasi fortuitu divertentes sanarentur illico. Quiscae-
tltii aniw lUI
Ludovicd, Catalaunensibus praesidente Gaufiedo 4 coruiii ciuivcntus, qiiis furiusorum (ut ita dicami
itfitlcaln /*(7i'o-

ctila corpui Episcopo, sub Abb;ite Petro ecclesia,'Saucti Urbani,


c
confluxerit exercitus nou alicujus explicaret
, fa-
Sanctum facta est beneiliclio prsesentis Parochiaj a Prsesule cundia.
accepil
praiiiominalo. In qua benedictionc, dum caipentarii 17 Inter illos vero qui gratia recuperandi luminis
j'^, vellent aplare Analogium d ad sermucinandura, de convolabant, mulier quaedam Uvatrinevili /, quai
Auleiilo ! S. Urbaiii quodsitum erat super Mater- adjacet Ecclesia; S. Urbani, oculis Ibi ittiimina-
j visum non ad- ei
nain uhi solebat poni curpus Urbani pretiosi Mar- tur cseca:
f f. ministrantibus, ad Capellam Martyris est adducta :

f tyris i; cxigente ratione teniporis, nienibratira dis- nioxque ut uni Statuarum oculos apposuit, lumine
II junrtum nuUateuus
redintcgrare valuerunt. Ncc recepto, ductu nonalterius propria repetiit. Iteruni
inirum ad aliud aptari uou poluit, qiiod ad multo-
si
alia mulier, properans Martyris implorare praisi-
rum mullolies [salutem] glebaiu tulit corporis Mar- dium, obtiuuit ut oculorum nube depulsa potiretur
lacellum lig- tyris Christi. Ubi vero ad prseslitutum locum rela- visus acumine. Hujus nomen et unde fuerit ignora-
'"""^ ^^^' *""''' ''"^''''«''^ singula luembra suis locis
"^odneMo" nius, ideoquia, mox ut illurainata est, sociis qui ad
tramferretm convenerunt, ut mirareiitur artifices, arte quorum duxerant urgentibus, acceleravit reditum nobis igno-
mtraatla prinio iUaqueari nequiverant qua de re in ;
magna rantibus. Alii duo caeci, alter de »« Muceio, caecus
autum est :
locus ille veneratioue habitus, luiraculorum frequen-
a nativitate, alter de n Vendopere, obducla turbatus
lia. ut postinodumostendemus, excolitur divinitus.
caligine, aliquamdiu ibi persistentes, teti facti redie-
15 Ut autem paulo altiusincipiamus; dum locus
quia toeutn a runt, ad propria, recuperato videndi niunere.
Sancloataum '"« nonduiu adeocelebiisbaberetur,ostentis quibus- 18 Nec his contentavirtusgloriosi Martyris, aliis
/>iisjf dain mirabihbus, quod dispositum ab Kterno iutu-
raorborura generibus subveniendura statuit. Nam airantur,
ruiii erat teiupore opportuno, quibus voluit personis paralijtictis.
quidam Flammerecourtis indigena, sub annis ado-
Domini revelavit benigna miseratio. Nempe ut qiio-
lescentiffi membris debilitatus oranibus,
alterius ad-
dam non temerario ausu mihi verba ad loqueiidum
iniuiculo ad Sancti Capellam veiierat ; ubi dum quo-
dam
YIGESIMA QUINTA MAJI. 19
dam quasi conamine sibi ipsi nititur subrenire, fur afTectu, dolorein Denique matrina-, pro
intulit, D
palmis ad Statuam nexis erigitur et mox, cnope- ; more ad eiim sepehendiim convocatai, candelam sx m.
ranteMartvre, soluta nervoriim nodi.isitate gandens quantitati puerili ilem morfttf
respondentem in lionore Martyris
deflincti
domum regreditur. Non loiige post alius quid.im de decreveruiii facere; quapurocta, et cum invocatione piieri duo i

Fronvili, quem cuncti noveramus diutius pedinn ca- Martyris accensa, piier resumpto spiritu, InntiB rei
ruisse officio, festinavit occurrere , ne expers tiinti novilate parentes, et qui :ulorant jucimdos reddidit
remanens pi^assidii, dilationis poanas lueret. Denique omnes. Qua:dain de Suniniilonantla mulicr, unius
pedlbus gra- .s-

di nequieiis, ad pontem quem Materna suhterfluit perveniens, anni filium habi>l>al, qui cnrreptiis morbo, duiu no-
inclam.Tto sancti Urbani nomine, stetit erectus, et ctis inedio ja.-eret in cuiiis, totus, ut qui vita disces-

se sibi redditum divinitus intellexit; procedensque serat, (rigiilus iiiveiiitiir. Cui duin a geiiitoribus
ulterius, (^apellam ingreditur, ubi fusis l.acrymis et sepultura debita pararentiir: pia;senies qui ade-
precibus, et oblatione reddita. alacer remeavit ad ranl, cuin maximissauctum Dei invocautes gemitl-
ccntracta,
propria. Mulier qusdam meml^rorum contractione bus, inipetraverunt, quatenus vita redeunte puer
jam dudum inutilis habebatur, quse ImJHs Patroni surgeret incolumis. (^uod factum publice nimtian-
expetens auxilia. dum ibi paucis diebus coniniorata tes, etad capellam puerura deferontes. vitii' Restifu-
Sanctuni Dei gemitibus exoraret, incolumitale poti- tori magnifice gratias reddiderunt. Puer quidam
Sanatw
ta, nobis prffisentibus, laudum Deo reddidit prie- auditu privatns, cui etiam linguai deeratofliciiim, puer suritus;
conia. Hde non dubia gloriosi Marlyris expeliit piwsidin.
annis 15 i9 Quaedara materfamilias, Elisabeth de Bracheio Deductus igitur, etsub Martyris fcretro qiiiesoens,
teclo affixa. nuncupata,cum raembrorum officio adeo privaretur, velut iii extasi raptus, extra se qiiodammodo factus
ut nec a lecto quindecim annorum spalio surgere est. Postmodum tediens expergefactus, genitricein
posset aiiditis quae per sumranm PrtTesulem Domi-
; voc:ivit ; et qiiae in siiperno raptu vidisset, solutis
nus operabatur miraculis,mente devota parari vehi- linguae vinculis retexuit, llac ile re niiiler non mo-
culuni jussit, quo ad templum Martyris Deum roga- dico exhilarata gnudio, [•'ratribus qui afliiernnt rei
tura deferretur. Paratis igitur necessariis ipsa . gest;e oriliiieracxplicuif, et cuin ipsis i>pifici summo
debilis vehiculo superponitur, et prai aegritudinis gratcs iiinumeras eglt.
incomniodo, vix unius leuca; potuit itineris ferre la- 22 Do vaile Hodionis piier qiiidam. iniligpiia vil-
borem. Remorata ilaqueapud villam Blecourt o no- quie Rocha dicilur, orbatns erat liiminibus oculo-
Iffl
Crcus ittuni-
minatam, mane factn, iter qiiod copperat perrexit, rum, qui ad Dei Martyrem cum parcntuin gemitu nntus.
tanto utique majori desiderio, quanto ad pretiosi est adductus. lllic oblafionn lacfa, Statuis pretiosi
martvris rapellam propinquior reddebatur. Nec id Marfyris se devofe supposuit; et per noctis spntium
frustra nam mox ut sajpe fatum de jouge locum vi-
; dormiens postero die iinn fraudatus liimine ad
;

dere potuit, segritudinis sensit levamen. adeo ut quas propria redili:U. En vero in reditii Cnnstitiito, Roge-
multorum manibus veliiculo superposita fiierat, rus, Sanctae Remensis ('anoniciis, fuit illi
Mariic Canonico
freta solo Numine Christi descenderet simulque ; obvius ; tam mirifico opere ab eodem edo-
qui de lirmensi pro.
quasi adhuc dubius, rei certiiis investigandfe bat in se fa^
gradus ecclesia; conscendens, ac prse gaudio lacry- ctus,
ctum ntiraeu-
mans, precis et oblationis libamina Domino solvit. gratia, vestis suie raanicam illi qui ciecus fiierat
liim^
Hebdomadis etiam integraespatio ibi cousistens, au- ostentavit : quaille visa etcngnitn, iteriim ab eodem
ctori sospitatis, quem in prirais tacuerat, demuin Rogero ostensis habenis, ufrum videret quoil manu
populorum stipata frequentia, grates quod
egit, tenebat, interrogatur. Is aiitem liabenas frajni se
gestum fuerat manifestans singulis. Puella quaedam videre confitens, de agro proxiino, ut calvas t sege-
et alia priva- Dervensis p Monasterii adeo debilis habebatur, quod tura palrais deferat eo jubeiite perrexit. Quo facto,
ta gressu. Hanc appre idem de eqiio quera sedebat descendif, ef quasi
nequaquam peduni fungeretur officio. in
P hendentes parentes, ad sanctum Dei Martyrem ve- pafrato opere Saiicfnm Dei priesontein cerneret, il-

hiculo detulerunt : videbantur siquidem forinsecus Iiim deosculans, cum I.'icryinis Dco praeconia solvit.

pedes nuUa laesione infecti, sed debilitatis indicio Mimus quidam, reatiis sui ciilpis exigentibus, nnius

dolor prodebatur interior. Igitur dum ex pi^tiosi oculi orbatiis lumine, cnm etiara alterura in qiiadam llluminatur

Mart^Tis Reliquiis signata fuisset, sanitate comite aegritudine amisisset, ad Marlyris Capellam devenit; circullens.
!•'

domuin repetiit. ubi fusis precibus et lacrymis, illiiis ociili quem


20 Quidam puer Unahecurt q dum Maternam morbus consumpserat, visum recppit. Unde Deoper-
qui subterHuit transiret, fortuito casu in flumen ce- solvens mnnera lauilum, secunduin morem sui offi-

cidit. Quod ulu nuntiatum est patri etmatri, acce- cii, citiiarizando singulis beneficii coliati sibi non
leratis cursibus, tota etiani villa confluente, ad lociim tacebat gloriain.
perveniunt ; sed absorptum puerum nusquani repe-
Resuscltanlur, riunt. Tandem sanctum Dei Urbaniiin praecordiali-
puer in Matro- ANNOT;\TA,
na mersvs.
bus exorantes precibus, et noraen ejus consonis coii-
claraantes vocibus, in superficie Maternae unda
famulante vident corpus examine quod domum de- : a Ludovicus VII hic fmt. Juvenis dictus,IHius Lu~
latum regrediente anima coiitremuit et vivificatum ; dovici Crassi, cui sttccessit aiino H37.
non modicara parentibus Iffititiain exhibuit. Sequenti b Gaufridus Episcopus Calalaunensis, ex Abbate S.

autem sabbatho uterqiie pareiis eum ad Sanctum MedariH Suessionefsis, ah iiniio H31, usque ad H42,
adduxerunt; et liceteis unicus esset, iii Monachura quo obllt ju.ita Sammnvtliaiios.

obtuleruiit. Processu temporis, cum alius capite ver.«o c Catalogum /Ibbalum S. Urbnni adliuc requiri-
et alius in
Post miracula aiitem colliijilur notitiu triplicis
batneo parvulus in balneo foret submersus, matre tiinc miis.
Translationis, Roma Anlissiodorum 862, inde ad lioc
absente; ipse quidem ad lllius villae ecclesiam de-
portatus, parochianis snnctum Urbanum conclaman- momisterium; et tertia qux fuit H41 , sub Ludo-
tibus, vit!E restitutus est quem genitor assumens,
; vico, elc,

attuht ad sancti Martyris Uratorium, illic Deo red- d .\iialogium, siiggestus, putpitum, sicprimnrw di-

dens praeconia cum gemitu et lacrymis, et quae ctum quia ex ev leqebantur populo Scripliirse sacrie.
gesta fuerant nobis coram retulit. e Auleolum, dimiiiutivum ab Aula, saceilum li-

:21 Alius quid.im a Castro r Ciresiura dicto pue-


ijneuin peiqnam exiijuum, sed eleijnns {ul videtur) quoi

rulus, infirniitate cogente ad extrema deveniens, operx pretium fuerit Irunsferre ad ornalum claiistriUis
ecclesiie.
non minimura pareatibus, a quibus tenero diligeba-
f
20 MlRACULA S. URBANI MART.
Materna, im!jo Marne, Matrona, Cala- quo adepto, in testimoniuin sus sospitatis, taxatum
A f nnliquiti

launoK prirtnfluena. pretiiim Deo et Martyri promisit se redditurum quo-

g Forfasnis qufinih pro avertenila Kiccitote vel pitivia tannis.

per ogroK circnmferetmtur 24 Adolescens quidam de Gunnancort o, dum a


Ii Jonvilla, n(/»inis'iv;m Mnlronst. ripam.meditt fere quodnm Huberto milite de h Merelvilla captus fuis-
Alius depre-
vio inler Cntalaunos et JAnijfmcs, et 12 circiler vlrim- set; gravatus compedibus sub custodia tenebatur.
cante pro eo
que. leucis. Dumque unius mensis spatio resideret in vinculis, matre,
i Statnas liic inleUiijit banes, vcl lapidens, vel ligneas genitrix ipsius. audiens quai per Iiujus Martyris
er palis lerra' infixix, supra quas liinc inile innilclialur merita Dominus operab.atur mirarula, nudipes, qua-
allato ilhic sancli corporis orca : c.o loco ubi anno 1 141 dam prsedicli juvenis comitata sorore, jam frequen-

dedicala fuil insiguis sub uomivc S. Urbani Parochia, tia virtntum insignem locum expetiit. Nec fuit con-
diversa utique ab ecctesia monaslerii. tenta semel expnscere Martyris prasidia ; perseve-
k Scedula^ //(c suniunlur pro tahulis, notione hacle- ravit ut quiereret, donoc tertio advcniens potiretur
nus olibi uon lc.cto. optatis. Ea namque in Cnpella Martyris Domino
sofutis ullfo
1 Kir ihibitiirem quiu iilcni sil loeus, unde suprn raedullatam lacrymariim ho.stiam offerente, priedi- vinatlis li-
Pelrus de VeirinviUc, visi iofra tnnn. 3f), c/mm de ctus .luvenis hoc modn vinclis absnlvitur. Compedum iier evnttit

Vetorivilla sanalits atiquis legcrelur. cunei assultu qiiodam resilierunt : custodes nimio
m Mncpium, prope Drocas siiper Arvam fliivium, stupore perterriti, ne iminunis abiret, facere nequi-
oslendit nohis cx lillcris Gaufridi Kp. Cnrnutcnsis Va- verunt : denique quibusdam malevolis eum inse-
iesius, nd iiiymen Arva : sed atiud liic indicatnr, vixses- quentibus.ad fluvium venit;quemnatando transiens,
qui boradtslaus .hnvitla. compedes, quas suse solutionis indices deferebat,
n Vcnflnppra iu Linqouilms , viilgo Vendeuvre, amisit: attamen perveniens usque ad Sancti Capel-
le.ste /'olesio, odcoque uou ttn tonije silum a mouosterio lam, nobis et qui aderant cnnctis, quaj gesta fue- E
B a. Vrbtini, a quo Linqoutim nwtropolis soltim 12 ie.ii- rant, Deum niagnificando, retulit,
c.is obesl. 23 Ilem alius quidara de Blesensi c Riveria exti- ,
Jn tahulis Citnipaniiv i circitcr teucis a loco S. tit. qui de more
pascuis matutinali siib tempore Teriiusarcx
in
Uiboni inrcnio Hloronrt, el uua iudc lcuca lociim Hra arnienta sui eustodiebat parentis. Dunique sibi non ifctusus
che dictum. providet, ecce qiiidam latrunculi properanter accur-
p Dervonse monaslerium, tiu/r/o Monstier en Der, rerunt, ipsnin vinclis et verlieribus affecerimt, et
ei fmilrn-lcMontiraniW, in Pcrlensi pago liaui longe ad quoddam oppidiim ultra d Vizeliacum positum '^

n/i /miiii Vigera, rulgo lii Voire. nbi in viln S. Ber- deduxerunt ; ubi euni arctius vincientes, ne quo
nitrili uomiuolur Dervensis vasta solitudo. mndo elaberelur, in arca obserata tniserunt. Sed
q Porlassis Vini;irourt. ad dcrleram Miitron.r,me- non caruit divino prasidin nam
ibi : recordatus eo-
disc fere via intrr Jonvillani el Colnlaunum. rum quffi Dominus per hunc suum operaretiir fiimu-
r Ciresinm, vulgo Circy, ./ouvilln ad meridiem di- cum
lum, nomen Martyris, illis sub- eadem disso-
affectii suspirii
stnl circiter 5 leucis. '''"''''
sannanlibus, inclamabat. Nec mora, subsequens
J||^"
s Kon vncal singula loca nprrosius perquirere ; qurn effectus declaravit, Deo quantura displiceat impia
tamen uno lobtilx Cnmpaniensisinsprctu se oculis olitu- subsannatio, et qiiid possit pia tides et justi depre-
lerinl, unn grovalior deiuccps indicnre. Eo enim
calio. coiiclamante, compago partis infe-
t Calvas .'segelum. intcrpretor slipulas; msiGer- rioris illius arca; dissolvitur; ipse vero prngrediens,
bas id est, mnnipulos, scriptum fuisse pules. a nemine disturbari potuit et cura raagnis rediens
;

pra?coiiiis, qu.-e gesta fuerant propalabat singulis,


CAPUTIIl. tanti laudans virtutes Praesulis.
2(i Vir quidam de Soudoruin, paralysi percussus,
Caplivi liberaliopeS. Urlmni, luminaria coe- 'PTdislor'-
tantam deforraitatem vultus patiebatur, ut a quovis ttis mlium,
litus accensa ,alia eodem loco miracula. mortalium vix aspiceretur quippe ciijus os ad au-:

remTleclebatur, cujus lingua quasi avulsa gutture


ITJililares qnidam, patriic hujus indigena», juxta extra oris clausuram prominebat, adeo ut nec cibura
- Murtyris Capellani transitum facientes
F
juvenem , sumeret, nec ad loquendum linguam labiis et palato
Jxijcta caprl- captumet vinctumsccum abdncebant. Qui juvenis, recliideret. Hic iii Sanctoruin omniuin
lamSancll Vigilia ad
dum violeuter abstrahitur, locum celeberrimum de Sancti Capellam deductus, ipsa nocte ad unam
captus a Iq' Sta-
louge conspcxit et ex devotione trahcns suspiria,
tionlbus. ;
tuarum capite reclinato obdnrmivit. Verum
ciroa
huiniliato capite loco quaM v.iledixit ; et (ut credi- galli cantura evigilans Gratias, inquit, tibi Urbane,
:
alius a ser-
mus) orationis inreusum Deo et Martyri fide me-
refero, qui me saniiin reddidisli doloris mei incen- pentei/utlur
diante, quia priesens non potuit, absens direxit.
In- dio. Juvenis ex Blesensi villa. dum "''"""'""
tcrim nnnfortuitu cnntigit.ut Monaolius loci quadara die,
cnstos ffistivo labore fatigatus, somno indulsisset,
a Capella exieiis, captivum qui ducebatur venenati
tt anXnui procul morsu aniraalis circa guttur tumoris Iffisionem
$iqnatui rjus videret; eiusqne misericordia motus, Reliquiis sus-
cnn- cepit. Quo infortunio genitorcs,
HfHquHs. sigiians,Martyris precibus commeiidaret. Quid plu- quamvis fuissent
vehementer exterriti, tiimen bujus
Martvris prajsi-
ral Abstrabitur miser. qni a pra^donibus
duceba- dio de restituenda salute
tur in convexa moiilis deveniens,
non difliilentes," celebrium
:
ubi silva rarior exhibitioue virtiitum insignem
habebatur, inirn Dei opere hostiles manus locum adierunt de-
evasit si ; formem illum secum adducentes. Qui
qiiidem silva illa rarissima praestare vix poterat sacris consig-
lati- natus Rehquiis, et in loco metuendo somnum
tandi suffugium, nisi sumina protectio perci-
occultare vo- piens sospitatis, expergefactus
hiissel miserum. Obeunt igitur sensit virus pestife-
prajdones .sednla lo- rum vim
eorum manut fervoris amisisse,
et tumore jam laxato
cum circuitinne et quo pra>da, avide
fvadit. invisi- possessa et
;

paulatim eftiuere. Itaque jara


sub nculis elapsa, diHugissel, leni rediens, paucis diebus
bilu ipii* fa- murmure scisci- plenarie convaluit, et ad Sanctum
ctus : tantur. Is vero, qui (ut dictum
est) solo Dei muni-
redditurus gra-
tias remeavit. nec
mine occultatns iuerat,paucisp|apsis tantte rei gloriam occultari
diebusrediens vo-
qus in se gesta fuerant, palam omnibas
luit, quam relntu miiltiplici referebat singulis.
Is se
cumjiicun- uobis postmodum
fx iisdfin dis reterebat laudibus. Porro unus ex his qui prae- cum honesta macie, quem
exhibuit
unus primitus horrebamus
•''gri'
dictum juvenem vii.clis adstrinxerant,
detiirpatura tumenti facie.
sanatur. morbo cor- ii Quadam feriarumPentecostes,
reptus est venit et ipse Martyrisauxilium Fralribus apud
:
rogatiirus- Martyris Capellara. junctis Incendiuvi
plebium turmis, Missam
restinguUtir
celebraiitibiis.
VIGESIMA QUINTA MAJI. 21

celebrantibus, affuit vir fidelis de Harecort e. qui Hsec igitur ilartyris ad Capellain dediicitur : quam D
tactus araore Martvris. quasdam sumpsit partii-ulas ipsa nocte sa-viens inimiiMis tanlis afflixit cruciati- rs Ms.
01 Cnpeila
e Statuis, quasi \n'o Reliqiiiis;secumque defereus, hiis,iit biiic posset percipi, iion hoc ab illo vascu-
Sancti iihe-
fretus tide, propria repetiit Postcra vero die. eo luin possidendum diutius. Denique duiu luce diei ralur
longe posito airricuiturse studio, eadem villa accensa. adveniente pene remansisset exanimis, qaodam Fra-
plures domus corruerunt incendio : at ubi doniici- tre siimino ibi ihluciilo Missam celebranle, viniim,
lium ejus conflagrari coepisse sibi nuntiatum est. in quo perfusii' fucrant Itoliquia', iii potuin sumpsit:
properans accurrit ; et (ut dixi) fidei constantin fre- qiio haiisto, rediit atl prtipria sospes ot iiicolumis.
injectis sla-
tuanm tus, cum invocatinne Martyris, particulas projecit 30 -Vlia nnilier de b Oiia tili:im halnd):it unicam, b
parlicuiis. in ignem. Miruin dictu! Obstiipuit inirendium, et ciijus maiiuum digiti ita palmis iiilKerebnnt, ut mil- oirtitur con-

quasi inundantiam recepisset fluminis. reflagrandi lafeiuis erigi possent ; pediim qiioque sic languebat tiactn rflpl-

tis et pcdt-
caruit virtute. debilitate, ut non sine alterius juvamiiio qiioquam lius dtisidil'

28 lu Octavis hiijus benignissimi Patroni. dum vaieret iiicedere. (^uaiu tliiin Parontes Saticto ropraa- la.
Candeta a Missa in sEepe nominata celebraretiir Capella, post sentassent Cirico c, nec enrum preciluis subvenisset,
vento extin-
cta calitus
Evangeliura, quidam boni testimonii Juvenis de villa vovenint eam atl Saiicti Capellaiii tlethicondam qii.in-
reaccendifur S. Urbani, candelam referens accensam, ad offeren- tocius. Miruni tlii-tu I Dum seqiionti noctti doriniret,
dam procedebat qiia> vento flante
: extincta est, excilata matre, Surge [inquit] velocius, et me .ail S.
moxque eo a Capella egresso ut eam reaocenderet, Urbanuin tleilticito, cujus ope et anxilio jam moni-
cunctis videntlbus diviniius in manibus ejus aocensa brorum utnr oflicio. Quod factum patiiit omnibus;
est. Hanc iteriim referens obtulit, et in monimen- et nos inde Deo grates laiti roddidiiuus.
il
tura tanti miractili ut servaretur olitinuit. Qiiajdam 31 Vir unus de"/ Tailhiufourt aciitaj fobris piil
hijern dic-
item lantpas. sub Religionis babitu feraina degens, a finibus sabatur incoinmodo : ad quoiii hoslis rallitlus, oro- tnoiw /)M-
Uvangionis Rivi progressa, duobns Clericis corai- tleiis sibi patere tlecipientli ailitum, jiro morlii va- strn sottci-
Inllls,
tantibus, auxilium Dei Martyris requisivit qiiffi : letudiue venit, /Ethiopis assumpta sperie. Cninque
dura in Capella consistens oblatioiiem facere voluis- segor hoc in visii miraretiir et stuperet; Iiostis idein,
set, uni ex candelam qiiam gerebat
jirseiiominatis non oblitus pniptcr quid venerat, sciscitatiir an Is

tradidit, ut eam ad lampadem infra Capellam pen- iiorit, quis ipse sit; et siiatiet, ut accejito coiniigno
dentem accciideret; qiiod is quidem accelerans, ex- munere, non difiiil,at ia oum crederc. .-Eger autem
tinotam illainDenique dum exiens deforis
reperit. confortutus superiio mimine, enititur ut valeat so
vellet accendere, illa ab oratioiie levato capite, et signare in Triiio Noinine; et satagens bostem rc-
custode loci Monacbo ibi assidente, igne subito lam- pellerc, attestatur se in eiiin non velle credere. Tunc
padem vidit accensam Hoc autem signum admira- se spretum bostis graviter ferens, fnste suinpto vi-
bile cum die Sabbatbi accidisset, frequentia? popiilo- debatur mortem illi miiiitari, nec permitteb:itur
rum qu£e aderant, cunctipotenti et pretioso Martyri iintu Dei propius accedero. Deindo anhelitu ftctido atieoqiie in-
efi.uii.
grates iiinumeras reddiderunt. et spiritu lctifero in aegrotantis f:icieiii visus est in-
sufflasse : et (ut rei exitus donionstravit) visio et

ANNOTATA. fi:itus diemonis eflectu nocivo non cariiit : nam idein

a?ger mente captus, et ilimnonl gravissirao ail ve-

a Ipsim fortasse, quod, baiid miiltum trans Mosam Xiindiim traditiis, liiijns sumini Prajsulis dftluctus
tn fintl/iis Lotliaringia;, Geinancoiirt fl Goyecourt, est ad Capollain. O miranda con litoris et amaiida
scribimt tabulx Jansonii; Gonsancourt et Geseiicourt piet;is inelfabilis I ex;imen juilicil ! altitudo con-

Blavianas ; qtiod iileo solum noto, ut appareat quiim va- silii investigabilis. Potestas invinciliilis liostem per-
vincere ne sacvi^it in aiiima, saevire tlat in
num sit sclarun tnbularum, adeo discrepnntium indicio raittit ;

minora loca investigarc. corpore: hinc magis clarcant almi virliites


et ut

b In Behia prope Stampns Merenvilbi esl, bic foi~ Praesiilis, vel qiiid possit iii Dnniino, nolificetiir po-

silan indicata. pulis. Nam mox iit introgressus est Martyris Ora-

c Blesensis Riveria, nomen trabit a castro Blaise, tnriuin, somno snlubri ^remitur, et post soranum
medio fere spatio inler JonviUam el Bariium; adeoque contiiiuo curatur a dasmonio. Cumque Den et Mar-

pro tanto lieneficio laudes vcllet, persolvere


I
diversissima est a Pago Btcsensi, cujus capilatis vulgo tyri
nostra devotio, alio suporvenieiite miraciilo, ap-
Blois dicitur.
d Vizeliacum, vii.lgo Veselay, in pago Nivernensi plaudendi crevit tetitia. Etenira Rocha e pupll;i ile

ad confinia Burgundia;, quod corpore S. Marix Mag- interim c;cca venerat, et signata Roliquiis jam vi- iilumtitnlur
circn
dalenx gluriatiir. dendi usum receperat. Pro utrnque igitur Deum ;

Normannia glorificantes, solenni ciim tripudio la;ti diera exegi-


e Harcourt, titulo Comitatus insigne in
iippidiim, dieecesis Ebroicensis esl : atiud, quod tiuc pro- mus. His et Iiujusmodi addita sunt et alia, quas de-

pius speclet, necdinn iiiveni. levit oblivio, et scriptonim jicnuria.


32 De Mennes qucetlam inulier, pahiiis in piignum
lirncltits et
contrnctis, et brachiis nervis rigentibus ad colli fic-
CAPUT IV. diijitls con-
xurain relig;Uis, fama virfutum cxcita, locum cele- Irncta,

Atia miracula, invocato S. Urbano patrata. berrimum lestinabat adire. ('nmquc, viro comitante,
ct^ptum iter ageret; ijuodam morbi latentis impiilsu
dum cum ccepit tota raolcste tremere, et ut passa phrenesim
\je Monasteriolo a mulier, viro noctu
Post terrifi- Mauros qiiosdara ad se venientes capitis allias ore salivas spuere, interque manus
cubaret in lectulo,
cum spectrum id contigit absque
intuita, borrore nimio coepit conturbari subito. Illi viri procumbere. Nec, ut credo, qutn i't
invasa a dx-
mone mutier. vero terribili cum tumultu propius accedentes, cunis divino nuinine, qui ut gloriosior appareat in mu- pltreiteltca
curatitr.
jacentem puerum, ejusdem mulieris filium, rapere nere, graviori quns diligit molijstia iilfiigi patitur.
nitebantur. Quo dolore niriter iramoderatius exter- Tandem haic a raorbo liberata; coepto itinere Capel-
rita, clamore jani non huraili et illos abigere, et vi- lam ubi pia devotio quid possit, patuit. Nempe
adiit :
ilem con-
coeperat corapellare. Qui consurgens ocius, nec dum per noctem ibi jacuisset, post soinnum ad sc lincU- tres
rum
illos videre potuit, et puerum ciinis jacentem repe- rediens, et innexa Statuis, palmas cfepit extendcre,
rit ne tamen niiiil effecisse diemonica videretur
: et brachia a collo longins nervis solutis ducere. Sic

illusio, et illi sunt audili, velut tauri raugientes in factum est, ut ntroque incommodo exuta nobi^ ,

stabulo, et u.xorem jara mentis [tenebat] captivatio. coram qu;B dicta siint enarraret singulu, Deo lau-
diini
22 MIRACULA S. UKBANI MART.
D
pnrsolvens miinera. Ex eadem villa tres adve- qiie ex proposito pra?di.nes illi, binis dorraientibus,
A dum eis fuga quo-
Captus a
bini vigilare coepissent, ne captiviim
nenint postea mulicrcH, non multum dissimili con- prxdonihus
libet mcdo subriperet nutu Dei fictum est, ut pa- uheralur.
quifi non diu fraudatse a
;
traetiono tabesceijtes :

riler eis soporatis, capto manuum vincla solveren-


desiderio suo, ad propria rcdierunt incolumes.
dum nomen Marlyris inolamaret. Et ne lioc
33 Die praicedonte vigilias hujus benignissimi tur,

P;itroni,quwdam de f Sommivilln, cui nervorum fictum quis crederet, per multam raoram
fortiiitii
f
item para- nodosilas omninm inembrorum neiraverat usum, custodibus non expergefaclis, pedes etiam solvit :

lytiCQ, et aufugiens die feslo ejiisdem Martyris,


nobis co-
Mailj-ris alini precibu,s ut sibi mederetiir obtinuit.
rarn populorum frequentia talia relulit. Vidimus
Sub eadem die, ,\dolescens quidam de Donlcvent, curantur
tres miilieres, gravi inc"mmodo vexalas, recepisse inembris
cujus os mutum, cujus lingun faucibus prominens
miinera sospilatis ail Capellam pretiosi Martyris :
mpedMx
horrore nimio eum delbrniern fcceral, incnlumitate
polilus est, Kt is (luidem jam peiie seplem dies gustu qunrum prima utroque brachio arefacto facultatem
potuque abslinuerat veiiiens aulem ad siepe falum
:
operandi, vel ipsa bracliia extendendi amiserat; al-
toraquoquejunior ietate, ex familia S. Urbani nata,
omni cullu reverentia; dignis.-.imum locum, dum ibi
pernoctando suspiriis et gemitibns, quia voce non pollicem maniis, ut opinor, dextra>, habebat intixum,
poteral, clainaret ad Doniinum; Monuchus loci laclu niliil operis inde potens agere; tertia dcniqiie, ipsa

Reliqniarum viniim consecravit; quod ori languen- brachii ariditale debilifata, iiec ad extendendum suf-

tis infusum, Deo volonte, et vultus deformitatem ficiebat. Hai ad S^ancti Martyris Capellam diverso

abslulit, et linguio vinculum sidvit. Non multo post empore venientes, gavisie sunt percepto salutis mu-
nere "
dum Friitres noslri Keliquias sacras circuini.|uaque h,

prajdicando deferrent, rei gesla; miraculo iter ipsuni


declararo voluit Dci raiseratio et ipsum dum : quod ANNllTATA.
non pinet meuioriai poslerorum tradere, proposui
Ij
relatu veridico aurilius audieiitium exhibcre gra- a Alplialieliim Duvallii (lualiior Monnsterioli iwmine E
tiani. loca iiisiijinii nomiiial. viilgo Monstreuil ; apiiil Ponti-
34 Igitur in villa ciijiis noiiien Sejunni, mulier vios, Picloiies, Anilegavos el Ebroicenses : iilein ihw

CJ lapsii quo^dain ciiram rei fainiliaris agens, scala; gradibus Monistrcd iii ./rvernia : puto tamen viciniorem aliquem
fuinfuert- decidit, el nienibris oninibus debililnla per quin- bcum liic Hotari,
nlum rfrM-
quennium lecto decubuit. Fratribus vero, qui, ut b Ona : vereor iit reete scriptum sit nomeii.
littita,
dicluin est, Reliquias sacras circumfcrebant, villam c Esl hic velS, Quiricus vel S. Cyriucus ;
.led qmm
enindem ingredientibus; prEcdicta mulier, sonitu prontl a moi>asterio alteruter colatur, non defiuio.
tintinnabulorum aiidito, quid hoc esset nalam quae d Talliancourt, opiiidnm in confiniis Loiliaringiset
assidebat consiiluit, ,\ qiia edocta, Martyris Urbani inter Neuf-chnstel cl Vaucoulcur, leucis circiter 10
pignora illic esse delata, petiil ut ipsius ductu Reli- distat a S. Urbani inonosterio,
quiis sncris praisentaretur. Quo duin cata rerusaret e Roche 3 leucis circiter distat a Monasterio versus
pergere, eo quod videlicet carere se diceret oblatio- Orientcm.
sanaiur ad
fleHquias,
nis munere; a>gra nitens baculo, quo potuit gressu f SommevilliE oppidiim, intra tertiom ab Jonvilla
pignoribus ngebatur pruxinia, Sed non diu voto fru- leucam, ad dc.itram Matroux ripam, occurrit descen-
strala, in conspectu populi sospitati redditur, inces- dentibus od faiium S. Desiderii.
suqiie proprio domum jucunda rediit, quae acclinis g Calvus-raons, munitmn ail Matronam oppidum,
et incurva vencrat appodiala baculo, Crescunt lau- inter .Joiivillam et Lingoues.
des alque vota populorum, ingens veneratio aug- h Subscrtptum :ccgrapho erat
CoUatura per nos
mentaturerga cullum sacroruni Pignorum id postea : Claudium Collesson Claudium Roget et Notarios ,

duin nobis fida relatio notiflcare potuit, non desides Regios atque Apostolicos juratos et immatricu- ,

prajconia persolvere studuiraus pretioso Maityri, latos Catalauni in Campania commorantes cum
, ,

35 Hoino quidam Sancti Urbani de Veteri-Villa, originali suo in papyro scripto, sano et integro in-
caplus a praedonibus de r;tfalvomonte, vinctus ma- scrijiliim. Quo facto d. originale redditura die 3
nus etpedos ducebatur iii secretiorem silvani. Cum- A|irilis anno Domini 1G73.
''

DE SS. PASICRATE SEU POLICRATE, VALENTIONE ET


ALllS II AUT III,
VIDBnOT, 1"*'
MAHTYRIBUS DOROSTORI IN MOESIA, SEU BULGARIA. APP, TOM, Tll
-M\JI

Ex Martyrologiis Latinis et Menaeis Graecis.

orostoron,aliis Durostolon, et sequiorilxvo


nomen Dorostori seu Dorostoli po!;t S. Urbanum I>a-
ciiaiuRhodoslulon difdim fii/i apud Curo- pam collocatur, uistar Maitijris, quod videtur trans-

d; Jimlatem semper legi notat in Tlusnmo Geo-


grupliico
iViCMj' infcrioiis
in hodierna Bulgaria
Oileliiis)

plures cmlo
iirbs olim Bimcopalis
posilum,
reiiqua autem
et

niinlur, spectaiit
Policrati
qux de
seu Passicrati
crenieterio Pr^textati prirpo-
prx^ferendum :

, ad S. Urbanum, uli ad hujiis Fitam


Mtmoria In siitmisif Martijres, e quibus huc die
referuntur aliqui diximus. In titulo Pasicratem. non Passicratem
tWis utkrm, apud Usiiardum, Adoiiem , Notkerim scri-
et alios ciim lio- psimiis: utnomen Grxcum secunilum Grsae urtlio-
dierno Mnrlijrokgio Roinatw, his lere
Apud verbis: grniihix regiilas exprimeretur,
significal autem Omni-
Mirsiam civitate Dorostoro sanctorum
Martyrum bus-dominantem.
Passicratis, \'alentionis ct aliorum
duorum siraul b Consarcinator Pseudo-Clironici Dextriiii,
coronaiorum. /ii ,i,i,„,,„s
quia re- „,,,„,,,.,,,
Weroinimiain Muitijrologii perit Moesiam ab
apogriiptiis celebralur
altis Mysiam {addo ,n MSS. ettam PaLrate, in
memoria Poiicrati, seu Polecrati
Messiara ) scribi, arbitratus est hic sibi dari libertalem mspaniam
aul Polegrati, el aliorum quatuor coronatorum id-
que fere post
: aliquid fingeiidi, Ciim enim apud Plmiiim ac Festum "•""«'"'"
Bleranos Marlyres nwx referemlos et /iVtenum reperisset in Hispania Ulteriori civitatem
Masiam
VIGESIMA QUINTA MAII 33
Masiara et Promnciain Masiorum, non diibilavit ibi~ OMxlvj-iovo^ xyM
Z3ti ou(i!jp(ȣrv T'i IlxoizpatEi tir.m. n
dem Dorostorum aliquod sibi fmijere, et supra ittud TO; zr.-j Sti li^^Ji ornolfaoi» Siyam af/^oTSOoi "EvG» AVCTOHK G.
locura Doratensem alqnc ad auunin ; CLXViii dicit, ovfMtpo7r:>|ji9=!. (}3ioi' Tjlv ,ur.T£pj: TJv ayiov' Ilaoixpa-
quod ibi claruit S. Pasjcrates, rairabilis vir conver- Tnv, ziTafipCvo-joav /.XL i/r.oayfry tjv nyivx -C 1,'t^u
satione et oranibus operibus >uis. Qu^ 7no.t propu- zEAEvouoav. 'Vrapyov Si, oti Tiiv xs^stXiiv airoTpK-Or.ojrv,
gnaruul in snis ad DtwtrHm Commenluriis Rudericus " fisv iyio; IlaoixpaTr,; iTMV J-Jo Kxi sixooi, iSi ivio;
Carus et Franciscus Bivurius, atque in Martijvologio 0'Ja/£vTro piixovTjt.
Hispanicu Tamoyus Sala^-ar, (jui reteuto ioco Dora- b HaetenusGrseca, quie Laline sic reddunlur: Erant
tensi. maluit onnltere Dorostoron, niniis evidenti fi- hi e\ Rliodostolo Mvsia^ oriunili legionarii milites •
,
Sirtettis
clione translatum in Ilispaniain, el ilH Passioratera sub Prajfeclo provincia! * Ausolano : (jui impiola- \iiloxiino

sunm relinqnere, a quo diversiis fuerit Doratcnsis Pa- tem inorlalium iilolis adsilientium inluiti, rcliquis
sycrates. Cnm itli probaverinl i\i antiquis jnonmnentis pleris(|ue se \n\v luelu e foro .'uliducentibus ot oc-
sincerx fxdei f alium Pasycratein in Hispaniis vixisse, culentibus, libere sepalam Cliristianos profcssisunt:
et in Ecclcbiis Hispanias venerationem tcgiiimam fta~ (luosab idolorum culloribus comprebensns, et ad
buisse, rdinquemus ipsuin illis: interim vo amandato Magi^tratuin addutlos, Pi'a>lor diis adolere cogebat.
certiora ilamus fimdamenla pro lioc w? o Pasicrate rju Quod uterque recusavit: atque Pasicrates quidem iihi Paslcrales
tftotum
que sociis. osteiisum sibi Apollinis idoluni acceilons conspuil :
consputsse.
3 Grirci iit Menoiogio Basiiii Iniperaloris, et alio et. Hic cultus, inqiiil, ipsuin magis d(>cet. Krgo ca-
Culius apud Cardlnalis Sirteli, ilent in antiqno Sijnu.iario, qttod tenis oneratum
in cav&im compingunt quibus vin- :

Grxcos Parisiis in collegio Claromonlano Societalis Jesu adser- culis Pasicrates perinde triumpliabat, alque si aii-
24 ApriHs.
Vfttur, ceierisqne Aleitxu lam maiiu e.t:aratis qttam reos torqucs gestaret iit qinu essent instrumonta ,

ttjpo custs, illusuia quiedain, de Pasici'ate et Valen- inalorum, qu;u pro Clirislo suslinebat, el pcr qu^e
tione, liubenl a<l diein wiv ^j>rtlis,uti lunc tnler Prx- se salutera certam consecuturum sperabal. Rursus
tennissosdixinius,el leetorem iid liiinc HKV Afaji reini- autem adstantibus illis ad tribimal Pricsidis, ucces-
simus : liic solumdamits, qiix in Menxis excusis Graece sit ad Pasicratem Pappiauus, germauus illius fra-
fialrein niio-
habentur, pnentissis duobtis liisce distichis : ter; et laeryinabuudus suadebat fratri, uti tliiis idolo ^/iitaiil reprf'
'0 nx'ji-/.^y.-r,^ yfpzTo T^y.Oei; v.paTo;, adoleret, et cederet ad teiiipiis nocessitali, quem- /iciifllsse,

Ou3:A£vTi'yw £/,03;/ojv 'i-ooov ^rxoj:. admoduin et ijJse fecisset. Frater enim ex mcliorum
Foi'midinein ensis e.xinien.^ Valentino, et futuroriim coiitemptu, ac prajseiitiuui bouoruiii
Capite refeclo Pasicrales expiravit. desiderio, raeluque suppHciorum, a Cbristi lidc apo-
Cerlatneii coruin deinde sic nnrralur. stata defecerat. Quem S. Pasicrales cxecratus, suo
4 OuTot •jnr.oyj}V iv Po^ooToXfrf T>5; MuOt'?:; iv /.£- sanguine et genere indignum procbimavit, nec iilo-

Elogium y£wvi' Tivi OTpaTEiio^Evoi AuXoJ^avo^j ^YTrao^ovToi. T>iv neum , cujus consilium, cum a flde Cliristi nerarie
ex Menwis ta 7T?.xv«v Ttiv avOpwTTtriv fBXeTiovTE;, xxt descivorit, audiretur. Ergo accedeiis ad aram,
Si 7r£p( £'t^{*)).a ina-
impressis :
Travta; itti-r^yoTxi^ y.al UTrov.puTTTovTa; -0^; twv v.paTouv- nura in ignem injecit, et Pr.X'sidoin ita alloquilur ;

Tti)v 9eoTTt'optv:oi, 7T7ppi^ot'« XotOTiavov; £3:i;to-j: a'v£/.y'- Garo quidem (ul vides ) morlalis, el nKirlali condi-
maiium irjiil
py^tjty. 0'j; T:i^jLCy/rj-i-, ol tot; £t'Oo')/oi; Koooy.zi^vjin, tione creala, igtii cmlil .-itque :ibsumitur : scd aiiima, Impoautiie,
txyouot TTpoc tiv 'Ilyefttiva- TTap' ou Qvoat toi"; ziSijjAtnc concretionis expers et imniortalis, flecti iion potest
zaTava7)'.5:^opt£Vot, ToOto fxkv ou /.ate^elKvtO' o ^e avto; iis passionibus quae suntoculis subjecl.^p, pcrstatque
p.<x).Aov IlaotKpxty;;, tzTtoJei/OiVto; autti) tou 'A7ro//.'j)- immota, el niillis tormentiscedit iinraortali vita; ,

vo; 7TpooTeyyt'oa;, toutov y.aT:'7TTUoe, 7Tpoo£t7ro)V, tauTy,v desponsa etdestinata. (Jum autem Valentio, an cuin
pitzX/ov 7TpooTri/.£iy auTtZ) T)7y Ty;p.y'v. npoooeOEVTE; ouv Pasicratc sentiret, rogaretur, illequo constanler af-
akuatai , tt^EVTat iv c^poupa. Aj^Xo; oe y,v o ctyto; Ha- firmaret, in utrumque senlentia capilis proiiuntia-
ot/.pxTr,; e7rKya).}.t)ptEyo; Tfi ^eopto), X5:t otou 6pijt'o/.oy tur. ,\iunt autem Pasicratem a matie, iit praiirot ct amljo caplte
ypuoouv 7TepiCf£'po)v TaF; tz/uotv to; ooyayov ouoat; Tt<)V admouitura , ferrunique constanler exciperct. Erat plcxl dlciin/ur
UTTEp ^i^ptCTOu 7Ta9y;pta'TO)V, ^t' fj) oojGr^oeoOat ot£TO. AuOt; Pasicrates, cum securi feriretur, annorum viginti
TrapaOTavTOjy auTfJjy T'j) 'Hy.Eptfjyt, TTpoOTviXOE t'7) ayt'(a duorum ; Valentio, trigint.i.
nao(Zpa't£t (j na7:7Ttavo; (i a^E/tjiog autoij, z/at'ojv a//a 6 //tec Men.fu : qua; eailnn, sed aliiiuanlo conlra-
/-at ou^.6ou/:uo)y £7rioa?.£rv Atoavottjv t'j) fio>u.oi, zat T)7; cltus, legiinlur in Menoioijto Basilti /in/jeiatoris, iibi

E7rtxEif.£vr; ivx-f/.v. puo9)7vaf zat yap ttu/Ey auti;, Soeius Valenliijus appelhttir, dteunlurt/ue anibo sura-
u7T£po(jJt'a t'j)y zpEttttJVOjy xat 7Tfj9o) -'jjv 7:apfjvto)v, (aE^et ma cuin laditia capitibiis plcxi , coraiii Pasicratia
Se Ttiv aXyetviv, tyi; toO Xpotoij 7tt'otEOj; a7T0OTa;. '0 geiiitricc, qua: a;quo alque liilari aninio filii marty-
Si tzyto; Ilaa-t/.paTy;; :x7T(»JoaT0 autov, aya£tov t)7; ouyye- riura excepit : qtiod Grxcc sic legitur: 'Afj.fffjT£pot Ta;
y6t'«; £t'7Tti)v, -/.yX pty; ^s i/.avov /.pt'vat 7Tpo; oupt^oX-^v, t;^; ayt'a; a'jTfjJy '/EtfaXa; yat'poVT£; a7r£T|y.'/'0r,oav, TJf,; /;.y;-

Tou XpiOTOu T.ifj-tia:, aTtoOTavTa. 'tlyyt'oa; oe Tfl) (3oi/'iJ Tpo; naOf/paTou; TTapouo'/; /.ai 7Tpo0up.o7loto'jO'/;; auTOV
TTpouTEtvE T);v eauToiJ J^Etpa /.«t'£oOat, /.ai 7Tpo; tov 'Ap 7Tpo; To juapTuptov. Betntim oriundi dicuntur iy. T)7;
/ovTa E/syEV, tri; r! jaEV oap?, ): o^ptoupyr.OEioa Oyy.TJ;, 7:(i).Eo); AopooT(j).ou tj:; Ma/e'jovt'a;, ex civitate Doro-
etzEt Ttj') 7Tupt /.ai (ij; opa; /-aTa(5a7Tavataf r' Ji tLuv); (jj; stolo in Macedonia, quod liujns prorinci:e Prxsidi
txijXo; /.ai a9a'yaTo; Ti; ouoa /.f.i pt)7 7T£'-5u/.ura toi"; (ipo)- stibesset Moisio, adeoque et tirbs Dorostolura, sive
pEvot; xap.7TT£oOai 7ra'Geotv, cr/./tv>i; /.ai dvivSozoi eoTr,- Rhodostolum.
Kev, et; Cfri>;» ottivtov ouvTKpoupiEvy;, 'F>p(«)Ty;9£VTo; ^e tou

nii
34
ACTASANCTORUM.

DE SANCTIS MAHTYRIBUS

SENTIANA, VINCENTIO, SANCTIA, JUUANA,


BLER^ IN TUSCIA SUBURUICARIA.

ex Martyrologio S. Hieronymi.

Iftra, civitas Tiincornm mcdilcninie/i Ptnla- nncensi eelebrantur, uti mox apparebit. Nomen Sen-
cujun iiiroliv Ulernni IHinio, Blerates tiana! mscriptum est MS. Parisiensi Labbxi; pro quo

MS. Auiiustano S. Udalrici leijilur Sentiati. Jt


Bi
esl m
ySlriiboni dieiinliir, jwtria Sahiiiiimi Poiililicis,
'S. (iieijoriv Maijno siibroijuli, iiiinc oppidiilum
Tusciu Subul'bii'aria seii Patrlinonio S. 1'otri,
in

Vincenlii et Sanclite
MS. Aqiiisiiruiiennis ecclesix.
nomina recensenlur
Repra-sentamus enjo
in antiquo
in

Viterbium rt mare Tijrrbcnmn. Ihiic civilali ad titnlo SS. Senlianam, Vincentium et Sanctiam, ciim
inter
XXV Moji assignot Apoijriijibum h'jitcrnacense Marlij- Juliana ex MS. Corbeiensi adjuncla. At Policratem
raloijii Ilieronijmiani ulii/uol Mnrliires hiscc vcrbis: atioique transmisimns in Mmsiam provinciam, el de iis

Civitale lilerii Senclana!, Vinceiiti, et Scaiita.', Po- suprn eqimus. Damus qvideni infra yHam S. Senzii

licrati et ulioiuin c|ualuor. //jmgrupham Lucense Presbyteri , eliam Blcrse dcfuncti, sed seculo qmnto,
ejusdcm Martijnlmjii ita auspieutiir liunc diem : vili ncque eliam marlyrio coronali, ideoqne a Sentiana ct
Kalendas Junii, Insnla Tiiscia:, civitate Lera, na- Sanctia ut diveisum scjunijiinus; solumque noiamus E
lalis SS. Sentiani, Vincenti et Sancta;. Ubi MS. iiomen Sentii (unde nomen Sentianaj derivatiir, sicut
Bliimianum loco Sentiani habct Seiitianie. lieliqua. a Quinto Quintiana) »i(/eri a«(/i;ui(u.^ Blerauis fiiisse

explicanlur in MS. Corhcicnsi Parisiis exciiso, in quo satis famitiare, ivqnc ac Romaiiis: a quibus lamen no-
ista leijuntur : In solo(i(/ cst in ditioue) Tuscigs, ci- lim dedncere Centios. siqux hodie Romx aut in vici-
vitato lilera, iiatalis SS, Senteiiiiala;, Vincentii et nia sunt familiiv itauppellatx: quia CQniins, per aphx-
Suncliii Juliana) ; i'( inlerimilo S. Diomjsio, Pule- resim primie sijtlabdi, ex mvi posterioris nsii usque nuiic
grati L't alioruin quatuor coronaturuni, uiiet in Lii- perseveruulc, idem est Itulis, quod integre scriberetur
censi ac lilumiano, scd Polecrati scribilur. Nomen Crescentius vcl Vincentius aut Decentius moder- :

Coronatorum ud hos spectaie, constat e.r Usiiordo, uuriini aulcm familiarum coqnominu nihil crcdimus
Adone etatiis; aut certe iiiirusnni fi;( /mo Gortunie cum iintiqui"siniis illis hiibere commune, praeter sonum
civitate, ubi sequentes Marlijres in apoijrapho Epter- sijllabarum, aliquaniio cumdein vel afjinem.

DE SS. YINCENTIO, JOANNE ET MARIO,


MARTYRlBUSlGORTYN^ IN CRETA.
Ex Marlyrologio S. Ilieronymi.

ortyna itluslris quondam urbs Cretx insulie, Martijres assignat apographum Martyrologii Hierony-
fidcm Christi primis temporibus amplexn esi: miani Eplernaccnse ante inille prope aniios exaratum;

G;
lein et
-quum S.

hxrelieorum insidias
Philippuni, ejus
H'cuto Cliristi sectindo contra Gentitium furo-

egreijie
wbis Episcopiim,

tutatum fiiisse, di-


in qiiaisla leguntur,

nis.
ejusdem
fiortuiiacivitate^Vincenti, Joan-
Eosdem, scd patxstra omissa, referunt apographa ^
Murtyrologii Lucense et Btumianum, cum
.cimus nd ejus /'itain xi /IpTilis: Eamdem fuiem san- MS. Cnsinensi. his verbis. Coronati, vel SS. Coroiia-
guine elfusn propmjnusse S. Cyrilhini, ejiisdem urbis ti to Gortynae, Vincentii, Joaunis : lyii/Jus nomen
Episcopum in perseaaione Dccii, tesiantur Lulini et Marii addilur in apographu Corheiensi, Parisiis ex-
Grieci in tacris fastis ad dicm ix Julii: et eidein hos cuso.

DE SANCTO EUSEBIO
MARTYRE IN ORIENTE.
Ex Marlyrologio S. Hieroiiymi.

rogrcdimiir cum qiiatumautiquis Martyrologii perii Romani


1-^
^ Hieronymiani apoijrapbis : in qaibiis bxc puuca tiiiopoli atiiue in
in Orieiite. Posteriores Grxci, Constan-
parlibus Eiiropx, oim ti?c (>.yxir,lfi^,ab
leguntur: In Oriente Eusebi, s/i'i; Euseliii. Orienle, per prioris sgllabx ipsis usitatissimam
apbx-
Meminerunt ejusdem, sed absqne Orientis resim, Natoliain dixcrunt minorem Asiam quod
huc
MSS.
:

mentione, /Iquii.granense Ecclesise primuriir, trabi non debet. Fuit quidem S. Eusebius, Episcopus
Augiistanum S. Udalrici, et Parisiense Labbxi.
Vercellensis, in exilium missiis in partes Orientales, et
Est ssepius /ii hiice faslis iwnien Orientis, <;( quantum
pliirima ibidein ab Arianis passiis;
sed post obitum Con-
littclenus potuimus investigare, sumitur
pro locis miiius slantii Impernloris ad sitain Bcclesiam reversus, et Ka-
cognitis in ulterwri Asia, scilicet Armenia, Mesopoto- lendis Aiiqusti vita functiis: ab
mia, Assijria, ac lioc tamen nobis plane
locis finitimis ct limitaneisantiquilm- diversus censetur liic Martyr
Eusebius.
DE
VIGESIMA QULNTA MAJI. K

DE SANCTIS MARTYRIBUS AFRIS,

FLAVIANO SEU FABIANO, SEPTINO SEU SEPTIMO VEL


SEPTIMIA.
Ex Kalendario vcteri Carlhagiiieiisi el Martyrologio S. Hieronymi.

ter comequenter ailegata et numquam


Jam luvdata Martyrologii flierottymiani Apographa
satis accipere debuissenf, qusb ad
Casto et ^niilio, hic Emilio.
xxii
Sed
diximus,
mere-
nihil a-que
de SS.

In Hierony- iiualuor, f/rnsclwnio tw Mazxpt'-/;, varias Mar- batur nolaii, quam qiiod x Kal. Junias, privscnbatur
miano muta- tyrum classa ex tisdem colligenti per inensem memoria celebranda Stinclorura I^uci et Montani,
tis nonnihil
iwminibus Majumdistributas, hoc viii Kal. Junii suggerebant mc- tertioque abindedienn Kal. Juuii. Sanoli Flaviani et
relnti ; monam recolendam, lelnt passorum In Afrii-a, Fa- Septiuiia'.
liiani, Septini: suh hac tnmen diversitate, quod ijuiin 4 Egerat Ilenschenins ad diem xxiv Februarii, de
antiquissimo Eptemacensi, nec non el Lucensi MS. SS. M(uitano, Lucio, Jiiliano. Flaviano, et Sociis Iminimis
atifrm S.
Septinus f«^ Btumiano et Corbeiensi excuso vocetur
in Martyrihus iu Alrica, eorumque prxstantissima Acta Flavianus
Septiraus; nec aliud illi addendum occurrcbat; qmm ibidem illustraverat Commentario pr^fvio, quo doctbat,
quod in Corbeiemi insuper inveniretnr nome.n ]\},\\\: *S.Ctjpriano Cnrlhaginetisi Kpiseopo Martyrii palmatn
ilaqve tres illos conjnnctim proponendos slatuerat. adcplo in persecutwnc f^aleriani et Galtieni, xiv Se-
2 Verum nltero post Ilemchenii mortem anno, eru- ptetnhrisannn cci.vni anno proxime seqnenti ad idem
;

ditissimus ac diligentissimus Pater Jounnes Mabilio, btavium pcrvenisse plures ejus diHipiilos quorntn unus :
E
fertium Aualectorum suorum Tomum evulgans, prolulit Flavianus. in Jctis narratur ntitn. 21 sibi visns ititer- tvrlio post
\ii lucem antiqutssiraum Ecclesias Carthagincnsis rogare sanctum y/ntistttetn, in visu apparcntetn, an ss. Montanittn
ex velcri lurlum et
Katendario Kalendarium. felici casu a se. repertuiu in ijuodam pati ictus doleret, quia scilicet Martyr futurus do Jullanum die
Carlhaginerm veterrimo Codice celebris mouasterii Cluniacensis, passionis tolerantia consulebat. Facliis est auletH pOiSIUf
continente B. Hieronymi comraentarios iii Isaiara; Martijr {ut ibi pluries dicitur) die tertio, sive post bi-
imo non in codice, sed codicis ligneo operculo, duum, vel post crastinum a passione sociorum pratno-
tineisac vermihus corroso affixum. Operculi , minaioriim, pulcherrimo et sxpius iterato perfiiticlm
pars antica Kalendarii principium, postica reli- ogone. Ilnjus dies quia in ipsis Actis tion reperiebatur,
quura continebat, scriptura Roraana, litteris inajus- nti nec indiciutn mensis vel atini, nec tatnen
dignutn vi-
(ulis, seculo septimo non exaratum:
inferioribus, dtbatur tum prarlaros puqiles innominatos prxteriri;
de qvo haec insuper notat. Antiquius Kalendarium, eorum aliquis qid Mortytoloijintn Usuardi varie auj:e-
cura in eo nulli Sancti,nedum Fulgentius Episcopus, Tunt, aut forsiianprimus Notherus Balbulus, pnvdictutit

reperiantur, iis posteriores qui in Wandalorum per- diem februarii ipsis simul omnibus assigtiauit, quod
secutione sub Hunnerico Rege passi sunt. Qui tuiic hodicque seivat Romanum Mariyrologium.
in Africa annuo cultu honorabantur Sancti, pleri -
5 Inleiim eoUem ad .\xni et xxv Maji, revei-a per-
el ex veri
que erant populares: quiilam taraen ex Italia et ex tinere, ex coUatione Ilierotiytniani omniutn antiquissi- JSdtnlls ijiiO'

Hispaniapraeter Apostolicos viros. Nulhiiu Ueipara^ mi Martyroloyii et Kalendarii liiijus, pcrsnadeor; ne- ranlia
festura. de qua nuUus apud Augustinum tractatus quai^uutn existimans verosimile, quodeoruia Natalilioft
seu serrao. Annus a xui Kalend. Maji inquit, dies anniversarie non celebravent Carthaginensis L\-
nempe post Pascha,- dcsinit in xvii Kal. Martii. Nul- clesia, et Kalendariu suo inscriptos non habuerit : e&to

lum festumpertoturaMartium.idestper totam Qua- in f/ ierotiymiatio constanler Fabiaiius dicatur, qui in


dragesimara. Titulus hoc raodo conceptus: Hic con- Aciis Flavianus. Quam enim facile vicina nominaalte- ciim II Hs ad-
tinentur dies Nataliciorum Marfyrum et Depositio- rentur. frequenti discimus e:cperienlia et usu velerutn scnptu.' 21
Murtyrologiorum, Ilieronymiani prxsertim. Nolumus Frhruniil.
nesEpiscuporum.quosEcclesia Curthagenisanniver-
saria celebrant. propterea tatnen mutari dietti cuUus,jatn semei a Ro-
3 Haecego putarem exmenteauctoris, sicrestituenda; mana Kcclesia, licet absque idoneo fundamento, stabili-
tinde alii dies natalitiieoruin quod Ecclesiae Cartliage- tum: sed hic dicta illuc transferetida decernimus, pro
gnidam hoc nis anniversaria celebrant. Sed leclamilnserius sunt futuro mensis Februarii supplemenlo: quando huicdiei
ineme fuc-
rant Klus/ran
quam ut in quinque prioribus liujus mensisTomis posfem relinquenda erit S. Septimia, alibi. Septimus et Sepli-
di. Kalendani istius meininisse, quod alias factum opor- nus ; nihd c^m Flaviano commune habens prxler diem
tuisset: pritnnm adn Nonas Maji, occasiom; SS Ma- Martyrii, alio fortassis anno et alio loco, non larnen
rini et Jacobi, inter alios Jfros Martijres lali die re~ procul Carlliagine, tolerati. Nolatidum porro est, qiiod

latonim ex pracdicto flieronymiano Marlyrologio: in fodem Kalendario idem inpmen recurrat, dum ad
deinde ad v Idus Maji, ubiocciurit alterius yjfricanx III Kul. Augusti notatur M/^a/m' Sanctarum Tuburbi-
turmse. primipiltis S. Majulus. Qu^aH/em in ecgraphis tanarum et Septimice : m quem diem fortasse lucis ali-

istins Martyrologii omnibus differlur od pridie Idus quid adferet tetnpus futiiriim. Juliiim vero, ex unico
Maji, dux totius Ayminis S. Secundianus, hic nomi- Corbeiensi huc addjictum, prxtereo ; quia ipsum eum-
natur ad iii Idus ; aU pridie Idus hic suggeritur, alibi dem credo cum Juliano, SS. Monlani et Lucii socio,
nusquam inventa notitia, Saiictae Felicis. CEecHi et curh iisque. hi II ieronymiatiis oitinibus concorditer re-
Coraitum. Confirmationem quoque ex hoc Kalendario lato ad XXIII Maji, quo teverapassos illos tenemus.

Maji T. ri DE
3S ACTA SANCTORUM.

DE SANCTIS MARTYRIBUS EPIIESINIS,

SATURNINO, SATUIU), TIMEO, TOMUNO, VICTORIO,


ISTIALO, VICTORIA, FLAVINO.
Ex Marlj rologio S. Ilieronymi.

cum anliquis Marlijrohijii Hirrii- ninus: o( Saturus deesl Epternacensi el Corl'eiensi:


Prmjreilimur
iiiiniiani apoijrajiliis, e ijuibus Bluiiiianum inla !H boc etiam ileesl Tirainus, qui in Lucensi Timidus
liiiljct: In Eplieso Safiirnini, S:itiiri, Timini, scribitur. Loco Stiali in Lucensi est Sciali, in aliis

Tomuni, Victori, Stiali,Viclnria\ Flavini. In iluobns Isti:ili : el pro Flavini esl in jam diclo Cor-
aliis Iribus afoijrajiliis, in Eplieso Joannis Evango- bciensi Flavii, m F.plcrnaccnsi vero Fluini. In MS.
listae, legilur: quod nomen lioniiris cnusa ajiposilum Aquisijranensi refcrlur Seountlinus, an forsan loco .Sa-
arbilrmnur, quia riim civilatem sua liabilalioiie, obi- turnini, non audemus conjicere: proponimus interim
tu, ct veneraliouc Iwiioraril. Quod aulem ad Martij- lectnri ista omnia, ut usui siiit cum eruentur certiora ex
res spcclal, ab omnibus anlcsiijnanus collocalur Satur- aliis monumciitis

DE SANCTA EIITROPIA
MAHTYRE ALEXANDRI^.
Ex MS. Synaxario Divionensi.

anu e.Taroluin Sijnaxiiriitm Grsecnm, quiid ovTfi> -tliijyijx To jUapTV&tov, xnf.l^t rpoc Tiv 7ro9ovt;.£-

Divionenpud 1'clnm Franci.'CumChilllelium vov Kvpiov. Qun: sic Laline rediles : Eadem die xxv

£lo,ittmex
US.Chtfllella-
M;
.j-t -^Miirlijrem
{scilicel
Sorictotis

jxr.mi M^^fou
Jcsu reperimus,

K
sic nobis

E') (ivr/y.r, rf,i:


honc
profert.lf, yiirn
Sanctiim

xyhc EvTpo-
fji.iijy.
Maji, Momoria S. Eiitrnpiffi.

Apclliano. et comprehensa ab ipso in ui'be Alexau-


dria. coniitebatur Christum, affirmans
Erathffic suli Praeside

tyranno quod
""• 'A:reXXi3!voi> tou ''.\pyovToc, persuaderi ab eo non posset
ma!,. AbTYi vTrtfi/ev e7T( -/.y.i illuin ut negarct. Quare
y.azany_t^itooi iin' «Ctou ev '.\XeHav5p£''jr, x«t zov yoi- mandavit eain suspendi. et Intera ejus radi: ciun
OToy iifj.oX'i''/f,tjaijix, rhtctcv.iw tw TVpavvoj oj^ oO T.tia%- autcni etiam igiiitis lampadarum flamniis esset ustu-
OETKi «uTtiJ. "O^ev y.^tiiy.nOiit;y. -ic TrJ.e-joa; lUzv.i' y.xi lata, dixissetque tyrauno Valde frigidus est tuus
:

Xxp-Tratjt Trupi; tyXoyiiOeroa , y.vi rw Tvpxvyo» etTiovaa, ignis, conjeeta est in carcerem: sequenti vero die
Ai'av eoTi tjiv^pov To iraoa' tjov TTvp, evaTroTi^OeTai t>5 ad tribunal rcducta, cum idola ipsuinque Praesidem
etpxTir,. Kat T»j e^>j; ny.Civ.arxix, x«t Ta tiSoilx jitjv.Tr,- irriilcret. capite plexa est: ct sic Martyriiim com-
tjiwiT. y.vi TOV "Ap/0VT«, dTtry.y.Or, rf,v yv^y.lfv y.xi plcns. ad desideratum Dinninum niigravit.

DE SANCTO COELESTINO
MARTYRE APUD GR^COS.
Ex eodem MS. Synaxario.

11)11 iiitftcodtm MS. Synamri^mi Grxcum ctiiim nivit. Quod in suhjuiiclo dislicho sic explicatur
Imic nobis Mnrtijrem suiigerit, sed pnucioribus llTipv:?; oiwpot; spiTrapcic KcXeoTtvo;,

J
Cuilestiuus
his verbis

,
'0
TiT/pva; TrepiiLapeic,
siytoc

ferreis
MdipTv^ KeX-OTivoc,
TeXtovTai.
calcaribus
t:i3>!fo)

Sanctus Martyr
trajectus , vitam
Ta; Tov -T£pvoTy'pY.v ovvTpt^cet
Ferro trajectus per calces Coslestinus,
1'roirivit anguem calcibus intentum suis.
;raTti>v o'.^tv.

DE SANCTO CANIONE
EPISCOPO AFRO CONFESSORE,
ACHEIiUNTIyE /IV LUCANU.
COMMENTAHIUS PRyEVIUS.
De ejus corpore el ccclcsin. Ac(is(|»e suspectis,
XXV MAJI
el compendiis inde sumptis.
Colittir Acfic- cheruiitia

A
civitn.-< Bnsilicnix , olim Liicanix corpiis cx ruinis Jtcllanx urbis, inler
runUx, Patto- antiquissimn .et Archiepiscopnli Sede e.cornata.
Capuam el Nea-
nus ob corpus poHm quondam sitx, translatum ab Aclierunlinie
urbis
quo' hodie Cirenza nuucupatur,
eotransta- ccclesiam Ca- Episcopo Leone liujus iiominis sectmdo, sub annum
lun, thedralem habct S. Canioni tiicalam, Do-
propler mtni Dccxcix, uti referunt Acta. Hxc ex veteri mem-
branaceo
VIGESIMA QUINT.V M.UI. 97
branaceo libro, Longohardim lilleris conscripto. proiil Angelo Achcruniiam porlalum, ciira Acla Aletlam no-
in Aclierunlina Erclesia legunlnr, eilidil Ferdinonilus minent : quem ullimum emrem Ferrariiis triinscripsU ADCTOnB D. P.
Ughtllus lomo \ii Ilaliie sacrar, Lucanix el ./pulia: III Catologo Satictorum Itati,r. Menwiil etiani S. Ca-
Episcopatus complcTO ; ubi ille ipso principio longam nionis iilem 1'errarius in attern Calntoijo
gencrali, uli
te.rens pnffationem ile Provincix isiius melropoli sic el Grereniis in yluctario Usiiardi edilo
annn .mdxv el
describit pnediclam Calhcdrulem ecdesiam. Ea admo- MDXXI. Hahemiis iteniqi;e aliqnod MS. conipendium
dum illustris tribus alis distineuilur, et in meclio fit.v, divMim in Leclionesad Malnlinnni recilari
so-
dividitur ad modum crucis, a lateribus habeus duos lilas ciim variis Ilymnis el hac Oraiionc. Deus, qui
angulos, locura quoque subterraneum, crv|>tam seu Beatum Cnnionein. Ponlificoni et
Marlyrem tiuim,
sub confessionem vocant, in qua tria altaria in quo- : virtnle constanlia' in passione roliorasli', quique
illi
rum medio jacere dicunt corpus Divi tutehiris Ca- tantain gratiam conferre dignatiis os. ut svnantico
nionis, ibi reconditum. Ejus translationis festus dies niorbo laboraiites ipsiiis ]n-ecibus curarenliir; con-
celebratnr xi Martii, festivitatis vero xxv Miiji : in cede propilius, ut qui tuain per ejus merita cleinen-
qua die, quod mirum est dictu. ex bipideo loculo tiam invocanuis, ab omnihus .anirai et corpnris lan-
Hi/(i/o mellora
liquor pretiosus emanare solet, dulois et omnibus guoribus libpreinur. Per I)oiuiniim,iVc. \os, oninibiis giiam .lcta,
infirmitalibus salutaris Vsservatur in argentea i.ilis coinpendiis omissis, soliiin oinniiiin fnnlrm damus, gu.r daiilw ut
tt liquorem pretiosa statua ejusdem insignis Reliquia, ad popu- Acfa Acherunliua, cl suspecla.
iiiiidcm ul suspecta, fideiqiie
emanantem.
lorum confugium et devotionem. ffnclemis IJijhel- non magn.r, nisi qiialenus de corporis Iranstalione
llis, cui adslipuhnir Nicolaus Palmn, Jrchidiaimiis ct agiint. Quidquid enim Snncliis diciliir aul cgisse lote-
Vicarins Generalis Achernnlinus, sub Ofjicii sui sitjillo rasse in vila, posl decnrsuin lol seculorum {scripla siiiil

el manus proprin' snbscriplione anno mdclx.^xii nobis eniin Acla seculo ul minimum nono) hiiberi non potuil
missn ; addeiis, prajter statuam istam haberi etiam nisi e.r incerta popiilarique Irodilione : slglus aulem,
argenteum brachium, cui nihilominus inclusa sit qiio ilta scripla sunt, in ornliones aliaque rtietorica or-
\
pars aliqua corporis neque solis duobus qiias dixit
: nnmenla exiiberans, eredere facil, Aiictorem ex siio in- E
Bjusdem duo
Ughellus festis annue celebrandis contentos Ache- genio mullns comnicnlum rirrumslanlias; el fnrlassis
ibidem
altaria ; runtinos, Ofiicium etiam facere de S. Canione sub nihilomnino certi habnisse de rcbiis a Saiielo tjrslis, vet

ritu Semiduplicis die xxv cujiisvis mensis. Tum vero lormenlis toleralis in Africa.
prseter alt;ire majns, in quo servantnr dua; j.im 4 Pr.rferunl itla Diocleliani ac Maxiiniani annum
dictae S. Canionis lipsanotheca?, statua item argen- secundum, Chrisli annuni cclxxxvi qun gesla
i(/ est dum seeulo
tea'S. Oliverii Marlvris, Ugliello Livarii, de quo siut; ideoque cimformiter omnia referunhir iid formam 3 mlscrilmnf.
Sanctum,
agendum xxvii Novembris, brachium S. .Vntonii et veleruni Mnrlgriorum
Roninnis Impeyaloribns. In-
siib

Abbatis argento iuclusum. Duo ejusdem S. Canionis lerim S. Canionis morienlis nnimam, in ca:los siibve-
ibidera esse altaria ; unura in crypta sub clioro, con- ctam vidisse, el corpus in San- urbem inlnlisse, diciliir

tinens ipsius Sancti corpus; alterum iu ecclesia ad clus l^.lvidius, Uclfidius,


Ciim aulem ret Mlpirlius.
dextruni latus sacristias, cum pulcherrima illiussta- mortuHs ac seputtus dicnlur Sanrlus Cantcm juxla Alel-
tua capsaque marmorea ; cujus (iperculiim, tirmis- tam ; nemo hic rommoilius intcltigi pos.ict, quam Atel-
sirae cum ipsa ferruminatum, mensse iistnii habet ad tanus liiijus nominis lipiscopus, dc egimus die
qiio

MissEe sacrificiura, intus coutinens Pastoralem S. prmedenti. Ferum tiic temporc Arcadii el 'llouorii,
Canionis baculum, de qiio seorsim aliquid in Appendice sccuto verosimiliter qiiinlo jnm inclionlo, Seitein itlnm
post Actn dicendiim. primum obtiniiil ; adeoque non poluil viitisse persecutio-
2 Ipsa Acla, i/ux Ughetlus edidit, accepimus sub ncs Chrislianoriim siib GentilitiHs ; potuil iiulem atti-
fideipiibHcae atleslalione signata Iwc modo : Nos infra- gisse tempora ffandnticx persenitionis in Africa, snb
Acta indldem scripti, Archidiaconus, Cantor,|^Canonici, Presbj-te- qua Episcopi ptnrinii Sedilius suis propter fiilei con-
accepta ex CapituUim et Clerus Metropolilanae Ecclesia; ci-
ri, slnnliam sunl putsi a lieqibHS .Iriaiiis; Quod-vnll-Ueus qui jiropter
MS.
vitatis Acheruritiffi, fidem
fecimus, supradictam videtnr eliain Carthngiuensis KpiscopHS, qtii ciun ma- mminatum
Blvi-
Vitam, marfjTium, gesta, et rairacula gloriosi Mar- xima Clericoriim tiirha navibtis fractis imposilus in lisS.
dinm
tjrisDivi Canionis Episcopi, cujuscorpus requiescit est quos Dominus miseratione bonilafis sua;, pro-
:

sub altari majori dictaj Metropolitanae Ecclesise, spera navigalione perdncere dignatus est Canipaniae
fundafa; suh titulo ejusdem S. Canionis, exfractara civitatem, iiti seribit coxvhs testis Victor Vitensis.
esse... asuo originali codice antiquo, in pergaraeno Eadem vet simiti occasione ac modo, eoilem appulsiim
manuscriptolitterisLongobardicis.continentevitam, S Cttstrensem cum sociis
censiiit Bollnndiis nosler ad

mortem non solum istius Sancti, sed raul-


et gesta, diem XI Februnrii Acta drdit ex pluribiis M,SS. in-
: el

torum Sanctorum, qnod conservatur in publico ar- ter se coltatis. ab Auclore u( videliir comio descripla :
chivio dictse Mefropolifanae Ecclesiffi : et in fidera iibi num. 8, dnm sanrtos Cnnfessores in navim piitre-
hoc testimoniale, nostris propriis manihus signa- faclam impnnHut niinislri, amnro iis itluilentes sarcasmo,
tum, et parliculari sigillomunitum, fieri curaviinus, ciiju^que oidinrm et minislerium digeriint : et .Vd intra,

in eadem
ciyifafe .-Vcheruntiae, die vi mensis Janua- inquiunl, alferius partis detineat locura Marcus et
riiMDCX. Ego Josephus Neritonus V. I. D. Archi- Augustinus, Canion et Vindemius pariter cum iis

diaconus Acheruntinus, affirmo ut supra. Abbas recumbent.


Lelius Pofentia Cantor. Bein octo Canonici, novem 5 Ifsec tam certa notitia ('anionis unius, er Africa

Presbyteri aut alii, lum denique Notarius publicus in Campaniam delati siib Wandatis intra cnriosam na- mellus di/fer»
retur adsecu-
omnia et siugida confirmat, ciim sigitlo apposito, quse vim; et aetas Elpidii, m ejus de qiio liic agimiis Canio-
lum 5.
exactius danda non judicamus. Itlud autem scriptum nis Aclis qunlibHscumqiie nomtnati; collala cum incer-

nobis Neapoli transmmt ylnloniiis Bealiltus nosler, el tilHiliue etexigua fiile ipsorum Actorum, ve/iementer nos
quia deeral Prologus, hunc poslea cum eisdem yictis, iucliuant, nt arbitrrmur, non nisi Elpidiuni unicum et

sed hinc inde imperfeclis, submisit. unicumCa.nione,m habendos pro.^tanctis, eosque adqitin-

3 Eadem Acla ante descripseramus ex veteri codice tumsecutumet Wandnlorum lemporn pertinere. Aileo
Trevirensi monasterii S. Ma.Tiinini, sed conlracta : ut, qui vera S. Canionis/'(i(ri)ni.4c//i!run!in( Arla volel
Compendia
varia apud
qux ilidem, sed magis abbreviata, ex MS. Ultrajecli- discere, rx ^lctis S. ('astrensis haurire ea debeat, qui-

rnrios. no S. Salvatoris habemus. Atiquam etiam Vitam Ita- cum tiabuit communem carcerem, exiliumque, el refugii

lice edidil Pautus Regius, tomo primo de Sanctis Nea- ac seputtiirx primae locum in Campania. Tum autem
potilanis, sed non absque mendis : quia Episcopum nihit retiqui erit, qitam ut Acta, y/cherunlix scripla
Carthaginensem asserit fuxsse Canionem, el inde ab servataque, omniiio credantiir esse fabulosa, et Iwcin-

tligna
ACTA SUSPECTA S. CANIONIS EP. CONF.
28
noslnim Jesum Chrisfum hoc mortali corpore
in
A dignn opere. N i,a,nenr,imi>rioid„^C^':ormdear.
imitatus super omnia perfecte
fidelifer credidif, ef
AiiCTonB 0. I'.
,,i,if„ii iluoK C-iuiones admittere, Miet ipsa mlegra
dilexit, illius factus gloria; particeps et nostrae sal-
Acla ilare, qunlin arcepi ; «"(> nla rnulione, ul Aposloli
vationis adjutor et opifex, quotidie etiam nis prsedi-
sententia itc Hk pr.Tceinl , qum insmili anjumcnlopln-
(]W>d liomim ept cationibus ad suam leternitatem consortes vocat,
cuil Oelanio l'npir, Oiniii.i |irnl)ii(e,
commoih lilierlalcm testimonioMartyrii nosornat, miraculiscoruscat, de-
tenetc : pro majnri Inmcn hecloris
importunos quas- fensor vigil nos [contra insidias] inipiorum hostium
milii Kumnm, revocnndi violrnlas el
visibilium et invisibilium tuetur, pietate paterna
dam lrantpositionesverliorum,ad onlincm comtrurtionis
piissimus Patronus fovens et protegens. Idcirco utpole Pa-
facilioris.
ejus virtutum opera, confessio cum constantia, Mar- tranl.

tyrii palma fanfo magis et perfectius est attendenda,


ACTA SUSPECTA et devotius amplectenda, quanfo excellentius eum
in ajferna dignifate, ab hoc in quo sumus corrupti-
lix jduribus MSS. Codicibus el Ughello. hili sublimatum detrimento, Angelorum consortem,

Prophetarum sociura, et Martyrum cohaeredem,


PROLOOUS. confinuis ejus prodigiis credimus et confitemur;
ut efficaces in stadio tirones, pra:vium sequentes

X ostquam Deus et Dominus noster Jesus Christus, ducem, consummato cursu bravium supern.ij voca-
missum Verbum ab arco l'atris, per uterum Mariie tionis adipisci valeainus, et aeterna; beatitudinis co-
semper virgiuis incarnatum, homo fieri ilignatus est, rona et gloria potiri raereamur.
et induit nostram mi)rtalitatem. ut no< efficeret

participos iramortalitatis suse ; destructo quoque CAPUT I.

mortis impcrio el ilevicto iiiunili principe, curn San- S Canio coram Carlhaginensi 1'vxfeclo fidem
ij ctorum iigmiiie et (riuniplio gloriae, ad sedem redivit Christi profitetiir.
Jo. 22, 32 Patris, juxta illud, Cum exaltatus fuero a terra
omuia trahaui ad me ipsiim; acsi patenter dicat, /Vnno secundo impiissimorum Principum Diocle-
Orania, id est, niea membra ; omnia eiiim traxit, Maximiani cognoniento Herculii. cum unus
tiani et a

Slcut ctxlum qui de electis suis apud inferni claustra nullum reli- regeret Eoas provincias. alter Occiduas; et sanitia Persecutione
ornatur ttel- qui(. Catholica; etenim fidei sacramenta, mysteriis tyrannica. ad devastandas Ecclesias Christi. etaffli- mota.
lls,
eviileutissimis et pra>.couibus inclitis, declaravit. gendos et puniendos Christianos, fremendo pronio-
Sicut enim divinilas illius incomprehensibilis fatenda veretur; unius conspirationis insania per universas
est,eoquod sn])er oinnia est et continetomnia; ut est provincias destinavere [edicfa] hiijusmodi continen-
illud. Cielum milii sedes esf, terra autem scabelluni b Quoniam Deorum beneficia in bello dimican-
tiae.

pedum meoriim sic iiicomprehensibiliter omnia or-


; tesaccepimus, et eoruin auxilio frophea ex devictis
dinando dispnnit, ot disponendo ornat, et ornando hostibus sumpsimus ; hujusrei vofo, quo cuncti s;dvi
beatiiicat, et beatificandogloriticat. Ccelum namque efficiamini, universos duximus admonendos, ut nm-
conisciiiitibus oniatur sftllis. qiiai velnt diverso nes hoinines utriusque sexus, vel Regiis fascibus
distinguuntiir himine, sic diversoriim curriciilorum sublimati, velClerici ecclesiarumatqueMonachorum
dispunimtur officiis. Kegnum supernum, hu-
ifjique c societates. renuntiantesreligionibus propriis, deo- c
ita Scclesia
mauis seusibus invisibile (iiam oculusnon vidit, uec rum, idest, Apollinis, Dianae et Minervae
Sanctis,
d. sacrifi- d
auris audivit. nec in corhominisascendit qiiaj prse- ciis accingantur. Quod si quisquam homiiiumnosfra propter crfi-
paravit Deus diligentibus se) innumerabiliuin con- jussa vel imperia, vel tanta numina crediderit ab- ctum impe-
riale.
stat inilitia Sauctorum ; noc seciis Regnum coelo- nuenda.sacrilegii reusnostrijudioii po^naplectalur.
rum, quod est pi-iBseiis Ecclesin (ipsa tes(e Veritate, Et dum h»c prajcepfa, ab obsequentibus impiissi-
qu,i3 aif, Regnum Dei intra vos est) ifa nmterio ma; profanitati. delafa per orbem fuissenf, et venis-
Luc. n, 21
dispositionis innumerabilium ornatur Sanctorum sent in civifatem c Julianam Regionis Africas fubi
prieconiis, et usque ad Mar(yrii coronara fidelibus B. Canio Episcopus, in divinis laudibus perspicuus
testimuniis, ut supernae contemplationi sanctarum et sacris semper intentus dogmatibus, inorabafur)
; aiiiunirum inhaoreainus, juxta egregium Doctoreiu
edicti jura. afPigratio Praifecto illata, insani ru-
qui ait, Nostranutem conversafio iu ciielis est.San-
moris undique perstrepebat opinio. et per triduum
ctorum siquidem corpora idciiro nobis veneranda
vox prasconii crepitabat per nubila,et talis continen-
guorwn cor-
magniticis exhibentur miraculis, ut dum eorum spi-
pora merito tifficlamor diffundebatur in auribus. ut oinnes, quo-
ritus aiterna perlVui beatitudine non ambigiinus,
tiiniorantiir at- cuiuquelococonstifuti. pra;ceptisImpera(orum con-
tentius earum concives fieri, calcalis laqueis mundi, veniant, ad sacrificia Apollini. Dianaj et Miiierva)
inhiciuus : ot quia membra Christi sunt. a Christi celebranda.
fidelibus veneranter recolendi sunt et reverendi.
4 Dum haic ad B. Canionera Pontificem pervenis-
Quod non perpendens quidam liajreseos nefandaj sent, imraotus pervigil pastor super nvium lucrata- Canio suos
uuctor Vigilantius, asserit, nec Sanciorum corpora animaf.
runi custndia. verbi Deidispensator fidelis etprovi-
veneranda esse, iiec eorum festivitales celebrius
dus distributor, talentorum negotio argumentosus
glorificandas. Quodetenim insanum caput autever-
acquisitor,incessanter credentiuin exh&rtabatur ani-
suiu cerebrum, capiit vel corpus testatiir
veneran- mos, et confirmabat in Deum
duiu?Erunt, inquit Apostolus. duo in carne uiia et in Jesum Christum
; tilium ejus, hoc modo ; fratres etfllii, in regnum
Sacraraentuni hoc inagnum est, in Cliristo
dico et acceplati Regis ajferni, sursum * colla suspendite,
Ecclesia. Spiritus denique Sanctonim a;ternitati de- et Deum qui in crelis regnat contemplamini ipse
diti, rum
transfcrunfur agloria in gloriam, et ;

cum enim est Rex Regum et Dominus dominanfiuin, Je


corruptibile induerit incorruptionem,
tunc erit per- sus Christus Dominus nosfer, qui propter nos per
fectum membrum
corpore, et duo in canie una.
iii
Virginem incamari dignatus est. et per crucis
Quemadmudiim Joannes Apostolus. scimus, pati-
inqiiif bulum omnibusjustis et in se credentibus
quia cum apparuerit similes ei coelesfia
eriraus, et videbiraus regna reseravif, ad qua; vos per
eum sicuti esf. me servum suum
vocare voluit, et beatis Angelis
2 De quorum Sanctcrum numero sanctusConfes- consortes fieri. Isti
Imprtmii S
enim Regesminimi sunt, viam
s.ir et MarljT Christi, veritatis et justitia;
Canio celebernmus, potissi- quaj Chrisfus est, ignoranfes.
Canionis, aU illam sa-
misesi laudibus honorandus; qui Ipse e^f verifas, via',
dum Dominura lux et vita dii autem istorum sunt
lufis causa
;
idola muta, sustinendam :

constantia
VIGESIMA QUINTA MAJl. 20
constantia ex ligno et lapide et raetallo, diabolicis est sed tuDeusmeus
: re.spice, et nedsrelinquas nie, li
infecta venenis letiferis, et se rolentes cleducnnt ad neque discedns a me : intende in adjutorium nieum, k^ «*'
infenii tartara: u!ii liix nuni(iuam est, ulii vermis Doniiiie virtus saliitis mea>. Pi».rectus denique Pl-
eorum non mDritur, et ignis non extinguilur, ubi gratius his eum aggreditur affatiluis : Qua; tihi reli-
tietus et stridor dentium. Ha^c possident cultores gio, aut qua^ sacrificii lota, vcl quibus caqiiotidianis
dasmonum in jeterna damnatione. cum principe eo- persolvisrultilius'! S. Cauio, repletus Spiritu sancto,
rum diabolo. Ipse utique colendus et contitendHs esl. constans aiebat : Ego Christiana' religionis devotum
qui est Deus verus de Deo vero. lumeu e.\ lumine, et incanvertiliilem ine assero cullorem, et niendacii
creator et salvator totius generis huraaui, etperen- idolorum vestrorum probatissiiiium conleiiiiitoreiu.
nis l.irgitor graliie,etprincipis raundi qui est diabo- Pnefectus quoqiie subsequitur diccns H.irtor te :

lus, cnnculcator. Non sunt quippe isti timendi, qui consulerecanisseiiectutis tuie, ut secundum decreta
corpus solum oocidere possunt : sed ille potius ti- invictissimoriim Principumaccedas etsacrifices diis.
niendus est, qui potest et animam et corpus mit- S. Canio respondit, Ego ince.ssanter sacriflcoet vota
csiilodit
tere in gehennam ; et pro quo si quis perdidorit ani- laudis persolvo Deo Patrioiiinipoteiiti, et Jesu Chri- (loloritin
mam suam, in vita astenia inveniet eam. Idera sto filio ejus, et Spiritui sancto : justissimum est vonitatti\
namque coram regibus et gentibus invicta fide con- eiiiin sacrific:ire Creatori iiiui ci'eatur:e, iiec [adorare]
fitendus est, qui in sancto Evangelio promisit di- ea qua? surda et niuta, non videntia,
colitis idola,
cens, Qui me cnnfessus fuerit coi-ani hominibus, diaboli fallacia infccla. suos ciiltores quud suut efli-
Mat. 10, 32 confitebor et ego eum coram P:Ure meo qui est in cientia, quibiis illud pocticum aptanduniest :

coelis. Liguee. ligna rogas, surdis clamare videris,


5 Haec Canio Episcipus conte-
et his similia B. De mutis responsa petis
quare ad stando. roborabat mentes credentium, et ad mar- David euim Prophcta do his dicit Simulacra gen- :

Prxfectum
tyrii pi.lniam atque ccelestem gluriam jteVtiugere tiuin argentum et aurum, opera manuuiu lioniinum:
Carthagin.
delatus. ardentissime desiderantium jam enim ccelesti cul-
: os liabeut, ct iiou luqueutiir; iicidos liabent, et iion
'
turffi eminebant prajcouia ; jaui verbuin
salutifera vidcbuut; aures liabent, et noii audient; nares ha
Christi, probatum in tenebris, pnedicaliatur super bent, et non odorabiint inanus Iialjeiit et non pal- ; .

tecta; jam lucerna Dei, de sub modio educta et su- pabuut;pedes habent, nonanibulabuut noucla-
et ;

per candelabrum posita. lucebat onmibus qui in do- mabunt in gulture suo. Similes illis Hantqui faciuut
mo, id est inEcclesia Dei.fideliter congregati erant; ea, et omnes qui confidunt iu eis.
jam ad sacrilega da?moiuim sacrificia populorum nu- 8 Audiens liaac Prajfectus, dixit : Ignoras, qui:i

merus quantocius ininuebatur, Christi autera fides invictissimi Principes, Domiiii nostri jussorunt hii-
et objectx
etgratia diffundobalur. Inteiea ad Pigratiura, Car- jusmodi fidem non negantes graviler puniri'IS. (!a- mortis mlnas
thaginensis iirbis Prajfectuin suporbuiii, volitabat, nio re.-^pondil Ego nec negavi, nec nego meesseservum comtemnit
:

quod in urbe Prasfecturic su;e Juliana, minime va- Christi, etsanctae Deitatis ejus verisslmum confes-
lerent jussa Imperatorumet Deorum saci-ificia fexe- sorein : iiiilii aulein viveie Chrislus est, et mori
crante ea Canione Episcopo, et populos ab eorura lucrum. .\st ubi iniquus tantam iu I!. Ganiono invi-

libamine avertente) sed Chrisii nomen, cunctorum ctse fidei audivit conslantiam, anxiiis uudique sasvie-
pene cordibus insertura, divulgata confessione ado- bat, et nesciebat ad quai calliditatis arguraenta
quxritur
randum seu colcndum veraciter profiteretur. Quod contradicendo se pnsset convertere ; iterumqiie re-
audiens Pncfectus Pigratius, concite direxit pluri- petens pusillanimitatis vecordiam. aicbat Dcsinc :

mam mnnum, ut ubicunique hujusmodi auctor cul- quantociusab hac po;tinaci:c perfidia quam praidicas,
turas Canio Episcopus inveniretur, ejus prajsentioe et diis dealjusque nostrls sacrificii. Sanctus vcro Ca-

sine ul!a dilationis mora deduceretur. nio, munitus sciito fidei et galea salutis, gladium
Hiec ubi dicta cohorsjiivenum insana capessit. spiritiis objiciebaf, diceiis : Jam iiie sacrificatorem
Ad priefatse urbis propcrabat mienia tendens : niagni Dei et salvatoris Je<u Christi audisti, et me
quani magnoperstrepente impetu iugressi, ca>peruiit illi sacrificiuiu constanter offerre et vnta reddere, cui

furiosis querelis Cauionem Epi.^copum quasrere, Ca- est propria divinitas etffiternitas, per iufinita secula

nionem Episcopuin jiroclamare. seculurum.


6 Is vero hoc audiens, divis bene fidus in armis,
sese eis imperterritus otlert, sese Christi cultorem
ANNOTATA.
etfideidoctorem. et Christianorum protectorern pro-
testatur ac ductnrem, et idolorum cultibus idoneum
adversatorem Hunc ergo sacrilega acies manibus a .Vnnus secundus cwmmHii/cfl/i ci:,.. Maxlmianalm
profanis comprehensura attingens, relro unde ve- perii. cu Cliriati anntm 297, iiuialaituii ineiitio fit de-
nerant perpete cursu repetunt Cartaginis arccm. et creti sifvissimi. apectavil fortiisais Aitclor ttiimim *lper-

Pigratii prsfecturarn. At ubi impio a clientibus secutionis novissimx, qni fiiit C/iristiaitte xrj' 304.

nuntiatum quod Canio Episcopus, Christianse


est, b Edictum tioc ex sito cajiiic jiniit Aiictor.

religionis professor ac diffamator et deorum culturae c Monachorum qitoque Societates ex usu siii seculi

contumax repuguator, antejanuain a inilitibuscom- dixit. Tales snb Diocletiano nullie fneritnt, licet monachi
prehensus assisteret fallaci exultat gaudio, insano
; tiinc essc in ^ijyploco^perint, iuxtusitinoininis primam
cri.spat cachinno, tiindemqueadversus veritatis ora- riolionem, id esl SoIitariiEremita;, aut eliam Anacho-
culum prohrosa insania dimicaturus egreditur. Naai ret:e.

cum niuUis vesaniae aestuaret ignibus, et furorum d Non debebat Jovis aut Herculis oliliiiisci Auctor,
nefandis vexaretur impietatibiis, jussit sibi tribu- a quorum nltero Imperuiorum aller sibi nomen sum-
nalia g profanatica prajparari vere profauatica ; et ; psit Jupiter vero credebatur Romani Prolector Iin-
:

cathedram pestilentiae sub qua semper fertur con- perii.

silium impiorum et via peccatorum qua; ducit ad e Neque Julianara, neque Tuscianam (quic est MS.
inferos, et justos ei abrenuntiantes ad perpetuam Ullritjectini lectio) invenio in Africa ; cnjus Notitia apud

gloriam. Carolum a S. Paulo Tulanam exhibel : interque eos,


7 Sedente eo pro tribunali introductus est li. Ca- anno iiiiextota /Ifricasub Uunerico convenerunt,
qiti
Ad tnbunat nommatur Pascasius Tulanensis in Provmcia Procoii-
consistens nio ;ingrediens autem, arcanum cordis muniebat,
Canio. hsec instanter psallens, Deus laudem meam ne ta- sulari, cujus caput Carthago. Ilic potuit Cauioni, jam
etdolosisuper me apertum ante sexennium ejecto cum S. Castrcnsi et sociis, suc-
cueris, quia os peccatoris
cetsisse
ACTA SUSPECTA S. CAN.TONIS EP. CONF.
30
tat pcrfidia; perlinacia, et sccundum invictissimorum
A cmme anno 438, vcl eliam jitiim, si ea ejeciio serius
sacrificet diis. Jacin-
conliijil, aut iilius inler ulrvmi/ue seilil. Principum statuta accedat et
Rei/ius et Fer- thus Commeiitator ei diccbat : hoino, intellixisti
f Uijhellus 1'iKrasium scri]isil, ile.m

MSS. Pygrasium. qnid consulcndo pia dixerit Praifeclura. !i. Ca-


tibi
rarius : jileiaiiiie fier y liiibenl

iiuidem uhiqiie scd ne friijida nio respondit Ego permansi et permaneo verse
g Profanatica leijo :
:

fidei in jesum Cliristum confessor, sicut ipse prffice-


tilejusdem vocis ileralio, miiUe.mleijere, Prosplionetica,
pit spondens fidelibus, Qui perseveraverit usque in
idestallocutoria.
finem hic salvus erit. Pra;feclus furore percussus, ct fustiga-

CAPUTll. pro.sequitur ; Canionem sacrilegiim, qui se testatur lur,


Mat. 10,22
Variis Uirmerilis lerilalus S. Caniu, omniOus in hac usque in flnem perseverare confessione, ju-

inviclus perslat. hemus cxpoliari et burdillis icaedi. Cumque c.-cde-

returfcreunaliora, non respondit eialiquod verbum,

JCirgo ubi devinci se con~pi(it impius, iram Post haec exclamavitad Dominuni, dicens Domine :

Plumbatii
Jesu Cliriste, ad ;idjuvandum me feslina et dum
[Praifectus] panrtit, furiis.stimulatus iniquis
:
:

(Si (aincn ille cjueat Pr.-ffectiis jiire vncari, defecerit spiritus meus, Deus, ne derelinquas rae :

Virlutiiin nullo qui sit pra^latus lionoro; adsit iiiihi tuas virlutis pntestaS, per quamtrespue-
In Sanctiini sifvnni infrendens ; furor arina mi- ros ab ignecamini ardentis eduxisti.
nistrat 19 Ha'c illo loquente . Pigr8tius suae profanita-

inertiw. Kxpolians eum, pluinbatis «edi prasccpit. tisoraculuin sibi favenlilius dicebat Dicite ei ut incatasta ; ,
suspensus.
Cum aulom caiderolnr, respiciensinccehim dicebat: saltem nunc rcsipiscat, et sua; consulat senectuti.
Ad te, Dnmino, levavi aniinain meam, intesperavi, Sanctus ergo Caiiio ad liffic nihil respondeb.at , sed
non confiiiidar in a;ternuiii. Praico vociferatur di- in su;e oratiimis persistebat instantia. Ast ubi im-
cens, Coiisenti Pra^fectoet sacrifica Diis. Subsequi- pius Praefectus vidit , eura nec blandis demulceri
B posse scrmonibus nec spe promissorum flecti, nec
turvox Pra-fecti incassis blandimeiitoruin adulatio- .

€t lalera
tampndHnis nibiis:Sacrifica,homo,etconsulevciierandiCsenectuti iniiiis tormentisque moveri ; ad austeriorera se ite-
ustuliitus, tua', et faciam te Sacerdotem teraplorum. I!. Canio rum amentiam et S. Canionein in citasta
convertit ;

respondit, Vaa tibi, iniserriine, cni potius necessa- vehementer ciedi jubet. Tan-
suspeiidi, et ciiigulis c
rium erat, ut diabolicis errorum exutiis laqueis, tumaiitemeumdivina tuebaturpotenlia.utnectortu- acdirecx-
confractionis elevatus in cntasta sentiret, nec sus.
DominumDeumetsalvatorem Jesurn Christum .-igno- raiii

sceres niiror enim


: vestr.-e impudicitiae sacrilegiuin, flatrroram penitus injurin vexarctur : jam enim in
ut veram viam salulis spernentes, deUilira nullius eo non erat c:irnaUs passibililalis afleclus nec ejus
sensus adorantes colatis, Pigratius vero, ferventiore instantia , et saiicli spiritus mirahili gr.-itia in non
lampa-
succensusins:i!iiie rabie, jussit lateribus ejus sentiendo roborahatur. Cum vero carnifiees tam fe-
dosignonsapplicari, etvehemeiitissimeeumurgeriad rocibiis torturis nihil eum dolere vel sentire vidis-
sacriflcandum diis. Sanctus autem agonotlieta, scnt , acrius instimulahantur ejus membra raisera-
factus in iigonia gloriosi certaminis, belligere ad bilibus laniare verberibus, ita ut raultus cruor de
Pra'fectmn aicbat : miser, qui igiioras quod tor- ejus corpore dimanans decurreret.
raenta tua uioDeo etDomino meoJesu Cliristogra- 13 Multitudo autem circumstanlium , habentes conslantia
tissimiim exhibeiit hostiam, tibi vero et tibi fiivon- viscera prajdita pietate , flebant am.irissime super sna convertit
I 00 de ads-
tiljus aeternai damnationis interitum miiiantur. Martyrem Christi Spiritus qiioque sanctus praeve-
:
tantifnis
10 Post hipc jubet eum detrudi in carcerem, et niens eorum illuminabat pectora et videntes in ,

januas carceris consignari Ciesario : ubi orans sine agnnntlieta Dei beatissimam constaniiam confessio-
per rescripltm
ccssntione, diviiium nuxilium in tanti certaminis nis spe perennis gratia; roborati cffiperunt Deura
Imperulorls ,

reliiiqHiliir ar- pradio dcposcebat, Deus ne elongeris a


dicens :
et Doniinum nostrum Jesura Christum cognoscere,
hllrli, PiicftcH me Deus in aiixiliuni uieum respice nequando di- :
et apertis vocibus ejus gloriamccnfiteri.. Erant au-
cat inimicus meus, Pnevalui adversus eum. Pra2- tera qui crediderunt viri d centum sexaginta et :

1'ectus
deniquelifficsuggestionis scriptaimpiis dirigit clamabant ad B. Canionem et diceb:int Serve Dei ;

Augustis. Piissimi Principes, subvenite legibus ves- excelsi ora.pro nobis Dorainum Deum tuum
, ut ,

C tri.s, Canionem Christianoruin Episcopum vcstris


et possiraus et nos servi ejus esse. .\d horum voces
conspeclibiis iiricsentate. Im]ieratores autem hanc nimio furore commotus Priefectus , et irarum in-
rescripserunt licentiam Pra^fer-to Pigratio, nt flamraatus facibus
si , aiebat ; Magicis , ut video, arti-
Canio Episcopus in liac perseveraret confessione, bus vinciniur , et deorura nostrorum nuraina Canio-
habcretlicentiam qnalicumYellet pGenamulctari. Et nis evertuntur Ulusionibus. milites , inquit, invi-
iml lenebrat cura hoc iira>cpptum accepissct. misit eum in interio- ctissiniorum [Principumj parentes jussis, etdeorum
carcerem. Heata autem fldes quanlo in interiori-
'"^'"
dearuinque qni omnes
;°™7al!'°' sacrificiis idonei, accingimiiii arniis po-
hus putahatur occultari tenebris, tanto eminentior gtodto cRSi,
tentibus hoc numen vociferati suiit us-
, et quanti
in gloriosa liiccdivinilatisexultabat, sicut
scriptum que ad internecionem gladio perimite. Cuin autem
est ;
Aurum probat foi-nax, etju^os tentatio trihu- interficerentur, et cruentus ensis militum sancto
lationis. Inclusus ergo tenebris B. Canio, orabat grassaretur cruore eorum beatie voce sidera pul-,
dicens Deus ccelorum, qui judicium inenarrabile
:
sabant attentius it clamor ad coelum et Spiritus
:
,
decrevisti, perquem constat orania secula, quera sancti donum ccBlitus multiplicabatur in cordibus
contremiscunt omnes poteslates supcrorum et infe- fideliura : vox una consonans pro
uiia fldes , et
rorum, respice in me et miserere iuei, ut iigonis
liu- Christo morientium erat serve Dei excelsi, orapro ;
jlisbcllum iraiii.iculato calle perficere possim,
et nobis ad Dorainura Jesum Christum ut illius effi- ,
palmara ciini Sanclis tuis viclor comprehendere,
et ciamur servi et ejus gloriie tecum in aiternura con-
,
immarc-essibilcm glori.-B coronam. sortes. Peatus il.ique Canio positus in tormentis
II
Post terlium vero diem. publica
confessione orabat ; Domine Jesu Christe, Deus de Deo
volens enm audiri, jubet illiim , dig-
sibi voce prajconaria nare suscipere in aiterna beatitudine servos
prffisentari. Cumque fuisset et mar-
a adductus Jacinlhus a tyres tuos pro tui nominis confessione in suo san-
iim<msi,iuur Oommentator, pronuiitiabat, Canio , morientes
Christianorum quos fecisti per Spiritura sanctum agnoscere gloriam guine bap-
ad,r,i.unai Episcopus. qui incarcere fuerat mancipatus, ecce tizantur.
tui nominis. Nam [licet] sacra
nunc examinandus lectionis Evangelio-
assistit. Pigratius dixit
Oinnis :
rum testantur dogmata
senatus concio Canionem hortatur , Nisi quis renatus fuerit ex
ut ab hac desis- aqua et Spiritu sancto non posse intrare in regnum
coelorum
VIGESIMA QUINTA MAJI. 31
cceloruiu ; nemo [tameu] dubitat eos Spiritu sancto Irum Jesum Christum veram nobis salutis viam ape- D
esse renatos ab infiiielitate ad tidem. et a |ieccatorum ruit , et regna civlorum largitus est lidelibus in se bs mss.
sordibus in gratiam remissionis fonte sacri sangui- credentibus luiic iuiiuolo,
'>""" '<•<"!<''
: huic libimiina grata per-
Jo. 3, 5: nis sui ablutos , Angelonim et omnium Sanotorum solvo, huic sacnfico sacrificiuin laudis et justitite,
consoi'tium etperennis glorim promeren coronam. etreddo Altissimo vota mea qiue distiu\criiut liibia
\i- 1'igratius denique Piwlectus, infrcndens ct mea, et qu» locutum est os meum iu tribulatione
Sanctus tem~ stridens dentilius . jussit dej.oni eum de catasta, et mea. Elc\ans auteui oculos snos ad cielura dioebat
poralia ster- Et
in eculeo suspendi , et virgis csdi et torqueri. Doniine Jesu Christe ,
qui babitas iii aiterna gloria
nispostponen-
dademonstrat duni torqueretur dicit ei Pigratius : Ohomo, as- et reguas in secula seculorum disrum|iere digneris
senti milii et obtemperajussisinvictissimorum Priii- vincula mea, ut Sanctis tuis iu gloria tua
tibi cum
cipuin : desine ab bac magica pcrtinacia, et sacri- reddara hostiara etvictiraain laudis tua;.
fica diis deabusque nostris immorlalibus, et midti-
plici auri et argenti pretiosarumqiie gi>mmarum ANNOTATA.
fulgore pro certo ditaberis. Ueatus autem Martyr
et athleta Christi subridens ait : Vera fides habet a MS. Trrviv. Jaquiulus. Ufilietto, nj-aciuthus.
et sacrie testantur dogmata Scriptnra.' ,
quod (luae Qiii niilein liic Cominentator, melius •jocarelur Com-
videntur, temporalia et periiuru sunt ex se.fe; qua; mentariensis : si tamen scmit iiiictor ('ommenlaria

autem Dei noslri Jesu Christi , invisibilia et imniu- fuisse caireres pitl.licos, iiitilnis qiii inirernt .ueilicctmlur.
tabilia nuUus denique oculus vidit nec auris
sunt ; , h Bundillus .scii bordillus , utein qnoil bacillus ; si-

audivit, uecincor hominis a.-cenderuutqua; pnepa- citti anijiiienliitive /tii/i Hordoue voennt ininjnnm Ijiicii-

ravit Deus diligenlibus se. Hific autem super omnia lim, pereijrinantiim c.r iioto tesseram. /n MSS. IJIirii-

sunt anmnda (juia non snnt mutanda ,([uidquid ; ject. et Trevir. est virgis ca;di.

onim corporeis oculis videmus et aflectu diligimus c Ita etiam Uijheiiiis : prxtiicla iluo MSS. Uii-
^''

carnis, constat esse mutabile et ad niliilum redigen- gulis.


dum. Sive enim parentes sunt , moriuntur; sive d Idem nitmeriis liahetiir in oninibus MSS. nos Mar-
amici, mutantur sive propinqui ; , non permanent : tijrnni turinas copiosas in Africa , ex Martijroloijiis
solus autera L)eus , repertor nrbis et conditor ccclo- prxsertim llieionijmiuno , stcpe tleiliinus,

rum est , cujus majestas a^tenia, cujus gloria non e Suspectx inilii sunt semper illx tani fretiiieules tle

mutabilis , qnem nisi quissuper aururn et argentum coilo voces, nec alibi fere quain in iiaruin siuceri.s Mar-
et genmias et omnem honorem mund: (hlexerit, non tijrum /Jctis mveniendii'.
videbit neque ejus gloriam promerebitur. Et facta
,

est vox e de cado dicens Canio serve Dei bene , ,


CAPUT III.

coustans esto : quia in Campauia erit tibi requies et S- Canio Iranslalus ab .Uujcto in Campaniam,
vita per infinita secula seculorum. variis ibi claret miracuiis.
Denigue
plumbo et
resina llquatis
IS Tuiic Pigralius
de eculeo deponi et dicit ei ,
Prffifectus jussit S.
: Cuns('nti milii et sa-
Canionem
TJl unc Pigratius. videns cx suis lormentis
...
lu ip.so
Caplte pte.
crifica diis ut bene sit tibi quia per salutem Deo- fidei augeri coiistantiam, et incxpugiiabileni invi-
perfvsus , :
eteiiilm,
vulnera. rum et piissimorum Principura , aut sacrificabis aut ctumque in Christi persistere conlessione, jubetsibi
diversis ts posnis intcrficiam. B. Canio dixit : mi- afferri per Jacintum Coniincntariensem gesta Canio-
ser et perfidorum crudelissime , fac quod facturus nis Episcopi : cumquc iu prEesenti lecta fuisseut,

es : si considerares, quid tu ipse esses vel Principes dedit sententiam aJversus eiim , scribeus ita : Ca-
tui, humiliaremini Deo et Jesu Christo Hlio ejus. nionein , resistenteiu et diis libaraina iion olleren-
Tunc Pra;fectus furore repletus, jussit eum sub voce tera, vel Iinperatorum prajcepta coiiteranenteni

pra.'Conaria , iteruin plumbatis ca;di, clanians et di- gladiu capite c;udi jiibcuius. Traditur crgu viris iiii-

cens Deos deasque blasphemare noli. Post hoec


: quis vir sanctiis : et cum ducereturad (lcc(dlanduin,

jussit plumbum
et resinam solvi et super plagas , ministri iniquitatis exprobrabant illudeiitcs et di- ,

dilaniatas perfundi. Sanclus quoque Canio, immo- centes ei Quid tibi profecit
: haec tua tcmeritas? Ec-
siiliorta lior-
tus in confessione Christi persistens, dicebat; Trans- quid non potuit Christus tuus, in quem Sjieras, eri-
rlUlt tem-
eo per ignem et aquain, ut deducar in refrigerium. pere te de torineutis istis immanibusV Ut autem peatate,
c Deus glorificaret seipsum Saiicto suu, voleus us- V
Suscipiens ergo ad C(Elum dicobat :Gratias tibi ago, iii

Doniine Jesu Christe , quia hostia tua effici merui tendere suara poteiitiam invnsa ira; aptata in interi-
et me iu numero servorum tuorum fidelium aggre- tuni , et rcddere indignatioiiem suaiii sccuiidiiin du-
gare dignatus es. Coiitundebantur autem membra ritiam cordis et cor imptenitens thesaurizantibus

ejusvehementer et miserabiliter dilaniabautur fu- ,


sibi irara, in die ira; et revelitionis justi judicii Dei

stigatione verberum. Uaus vero carnificuiii, crudelis factuin est ; dum talibus ins:iiiiie lusibus lieatum de-

impietatis minister, circumstantibus minaudo dice- riderentCaniouem, subito facta sunt tonitrua et plu-
bat Istius ([ui destruendatempia praidicat, qui deos
: vite grandines
, et coruscationes et terra;motus.
, ,

nostros daemonia appellat, omnes pariter deorum Videntes vero inilites Prwfecti, de supernis pote-
dominorunique nostrorum vindicemus injurias. statibus tani terriiiilem fiirnris irimi(liruinpr;i'o ; alii
IG Ast ubi sacrilegi carnifices cessaverunt ejus semivivi fugientes, liuc illuc latebant dispersi ; alii,

semper
€t sibi vulnera ferventi plumbo resinaque profaualiter com- autem cadentes in faciem suam miserabiliter expi- ,

comtans. burere, Pricfectus kis eum alloquitur dictis : Canio, rabaut. Angehisautcm Dei aj.preliendit beatum fa-
quid dicis, vel ubi corpus tuum miserabile conspicis? mulum [Dei Canionem] Sacerdotem Christi, et eri-
Assenti mihi et sacrifica non eiiim potes prajcepta
: puit eura de mcdio iuiraicoruin ejus a et ut adhuc, ;

au/ertur i
Iraperatorum et conventnm omnium deorum convin- velut aurum igne passionis probabilem factum , raul-
Anyelo,
cere. Beatus ergo miles Dci ad haec niliil respondit. tis lucidius lumen efficeretur in via salutis a^terna;, b

Prsefectus dixit Nihil respondes ? B. Cauio dixit: : quasi coluinbam Christi plaudentem , iii b Atellam
Ad nihilum nihil respondere oportet tu autem, : Campanise civitatem perduxit.
et idola tua, et dii domiuique tui, nihil estis : ipsa 18 Altera vero dic, cum facti faraa Carthaginen-
enim nullius sensus [sunt] nec vera; , virtutis nec sem crepitaret per urbem, undique clamor insurgit,
salutis aliquid liabent , sicut etninnes qui confidunt undique tumultuiintium populorum fremitus, undi- cum magna
in eis : Deus autem altissiraus credendus est ,
qui que qucstus querelarum adversus Pigratium erum- Pra-fecti
creavit omnia, qui per Filium suum Doininum nos- pebaiit. Quod illcaudiens, nimio confusionis hebe- confutione.
factus
it ACTA SUSPECTA S. CANIONIS EP. CONF.

factus liorrore, undique coercebatur angu-


anxiis nequam. Hic audiens opinionem B. Canionis. et P
.
Aovennio
stiis, et pansa manii frontom perciitieb.it, dicens : quia omnes ab nfirmitatibus suis liberavit, et die- obsessttm a
i

Iinper.itoribus ? moniaetiamab obsessis corporibus effugavit sacris dxmone.


Qui (licdinis suin populo hiiic vol

Cliristiani quippe instantissimc Chri8tiiinit.itis suas exorcismis, rogabat obnixe ut ad lieatum deducere-

requirehiint aiicturfin ; viclii.-c et piipilli pntronum tur Pontificem. Curaqne addiictus fuis.set ubi beatus

et KpiscopUMi requirehant , dicenies : ^tftilile nobis Episcopus verbum salutis prajdicabat raultitudini
salutis nostric legislatorem, reilile piissimum patro- credeulium, et audiens ex ore ejus tanta veritatis
num et aniiniiruin salvatorem. l'igratius eteniin ti- miracula egredi, cicpit pedibus ejus advolvi et in-
Diore perterritus, ubi senimiis circumseptum con- dulgentiainpetere de peccatissuis. Dicit ei B. Canio,
Quid vis ut faciam tibi Ille autein cura lacryrais
apoxit angustiis, irruenle siiper euni popiilorum
?

strepentium iinpetu, qiiid ageret vel quo se verte- exclamavit, dioens : Rogo te, (acias effugari a me
ret nescicbat. et liaic landem lalso deproraere ccepit spiritum nequam, qiiia eece novem anni sunf, ex
ab codem,
ab ore ; Angidus , inquiens , eum in cudo rapuit, et quibiis datiis suin ei in potristate ut me torqueat. Et
frustra la-

a quibu.^dam quod per pretium se rcdeniit.


lcrtnr cuin audisset li. C.mio Episcopus, qiiod obligatus mentante.
,

e.sset a spiritu iinniniido, (!cepit flere, et lacrymas


19 1'noterea veniens H. Oiiio anle ainphilliea-
trum r priEfatae urbis Alelte, quod situm erat in fundere, ef orare, dicens : Iramunde spiritus, fibi

Anglnam suburbano ejusdem habens juxla se forniceni opere ,


dicu in noraine Jesu Christi, reccde ab lioc piiero,
curaf, qiiem Duininus plasraavit: ipse tibi contradicil.dia-
marinoreo constantem eoce qindiiiii d scinantico;
d
pra'ditus morho, ita nt etiam ad exlrenium vita; bole, ut receilas ab eo. nec ulteriuscreaturain suam
jam deveniret, ohlatus est ei . ot al) oflereiitihus dilacerans aggredi praesumas. Et ecce diabolus ap-
siippliciter rogaliis est [Sanctus), ut ejus meritis et paruit nudiis. et totum corpus plenus vulneribus, et
precihus sospilatem recipero posset. .Sanctus autem ita vociferabatur diceiis : ;\djuro te. ssrve Dei, per

Canio suspiciens iii coplum orahat, Doinine Jesu ipsum qui nos religavit ciini patre nostro, quando
Christe. Hex superniiruni virlutnm , qui ine per An- passus est pro muudi salute, iit inihi iion auferatur
gelum luuni adhanc civitatem tradiixisti; custodiin- de manibus meis ; quia ecce jam novem anni sunt,
tr(>itiim meuin, et siijier huiic inlirinnin, per IiocCru- ex quibus eum in mea accepi potesfate Tunc dicit
cis salul.ire signuni, polentia; luiE oslende virlutein, ei B. Canio Tibi dico, iinmunde spirifus, vade in
:

ulcognoscant cirriimstantes quia fu es heiiedictusin profundura abjssi, et ihi relegatus esto usque ad
secula , Ueus de Deo vero qui creasti et
et verus ,
consurainationeiiiseculi, tiequeinqiiamlajderepossis.
gubernas in omiiia. Tunc Tger pristinse sanitati est 22 Ad haec diaholus vocilerabatur, et dira: tor-
vieque vocis mugitns aera emittebat, dicens, et injuiiam
reddiius, etviilentes qui circumstahant miracnlum in

violentia,quam ab hoc sene decrepifo patior


iM fleri
factuni, crediderunt e Ueo, et glorificaveruntJesum I ac- queiente,
siHtjulari Cliristiiiii liliuin ejus. Nec minus etiam ut seterna , quisita; possessionis impie ereptor I Non tibi suffi- lihcrat:
conlraeam ciebant diicenta i/millia Africanorum.quai mihiab-
beneficiii posteris Deo attribuenle in ojus inlroitus a
donatm
Sratla, niemoria darentur , iteruin orahat diceiis : I'ra'sta stulisti '! insuper et spem mihi fundifns ab- meam
Doniine Jesu Christo , ut si qiiis scinanlico depres- scidisfi, et Deo tuo per bapfismuin offereiis sancti-
siis morho istuni arcnin transierit, in virtute nomi- ficasti. Iteruinque ad gemitus conversus repefebat
nis lui incoliiinis reccdatfab lioc dobire. Et facta dicens, violentia I o senecta nequissima I jam ul-
ett illi vox de ccelo dicens : Canio , serve bone, om- tra non suffero inacliinationes tuas, et insuper diu-
nia qua3 petiisti acrepisti. Ineodem loco pro ineri- turnis corporum himianorura receptaculis avulsus,
tisqnidem orationum et testimonio sanctai lidei in inhabitabilibus lafebris abyssi deraergor. Pereat
ejusque iniraculi, beneflcia curationum ab hac ffigri- dies illa annoriim ex nuraero, nec solis illustretur

tudine permanent usque in hodiernum diem; ita ut ex lumine, sed inmaledictioneobscuretur ieternura
quiscunique hanc partiatur infirmilatera, et in loco qua tu, oninis meae virtutis et dominationis adver-
g
ipso advenerit coiifidens in
Deo, precibus Canionis sator perfidus, nasci permissus es nam fliimen la- :

Martjris et Confessoris, sospes abscedat. crymarum tuarum velut torrens impcgitdomicilium


20 Deindc vir Dei, divis seniper bene fidus in meum inlirmum. et spes mea dilap.sa subruitur.
arniis, intrepidus civitatem Atellain ingreditur, et Multifudoergocircurastanlium.audientes vehemen-
coopit praedicare Regnuin Dei, et evangelizare Je- tein mugifura abeuntis maligni spiritus, et videntes
omnii generis sum Christmn veriim esse Deum, et hunc certain virtutis miraculura quod per servura suum Domini
miracula
omnibus daro salutem. Dilafabatur etiain ubique operabatur potenlia. atloniti stupentesque laudave-
patrat.
Dei virtus et gralia, iii testiinonio gloriaj nomiriis runt et confessi sunt nomen Doniini nostri Jesu
Chrisli : surdi reparabivntur audilu, claudi
ab in- Christi : nam ctpuer ipse a diaboli vexatione etla-
festa erigebantur debilitate, et variai corporura in- queis ereptus est, et cetera multitudo credentiura
firmitales per invooationeni nominis Christi corri- nuiuero centum baptizafi sunt a beato Pontifice,
gebantnr da?monia quoque e mullorum eftugaban- confitentes et dicentes. Benedictus es.
:
Domine Jesu
lur corporibus; sed morlui. in virfufoveriB
el allati Christe, Deus nmnipotens ;benedictum noraen
et
solutis et vita-, suscilabantur: leprosi mundaban- raajestatis gloriie tuie : tu enim es Deus unus etve-
tur, paraljlici curabantur, insignia quoque charisma- quem miser
rus, hic mundus ignorat
nos autem :

tum et virlnlniii in noniine Doinini Jesu Christi ope- credimus mundati unda sacri bap-
et cognoscinuis,
rabantur : de quibus paiica ad nienioriam redurere tismatis, cura viam salutis ieternie per beatum fa-
compendioso stvlo censuimus, ut inclili Martyris muluni tuum Canionera cognoscere meruiraus.
et Confessoris gloriosa raagnificentur in virtutibus
23 Tunc S. Canio, exultans speciali gaudio in
tropha-a, adversus anliqiii hostisinolimina, etquan- cacx vidu.T!
Domino Jesu, dicebat Gratias : tibi ago, Domine
ta in coelis fidgeat redimitus vniim red-
perennis exulfatione Jesu Chrisfe, quicongregastinumerumhuncfideliura dit:
gloritp monslretur. Multi vero audientes
verba vi- animarum, ut laudet noraen tuum in alrio sancto
tie, et ceriientes opera miraculorum
n beatifico An- tuo, et ordinent lestainentura tuuin super sacrificia
tistile facta, Spiritu sancto compuiicti,
unanimiter laudis tuffi. Multiplicata crescal, et crescens multi-
Ueum laudutmnt. dicentes; Domine Jesu Christe. plicetur Ecclesia sancta tua, in gloria regni tui, in
rerum omnium creator, sit nonien tuum
benedi- secula seculoruin. Pricterea cuminsignisopinio vir-
ctum in secula et crediderunt in Domino
:
aniiiiiE tutis plurima; in manu Sanctorum celeberriraa di-
circiter sexaginla septera.
vulgaretur fama vidua quiedam noraine Eumenia,
;

21 Erat autem quidam homo, liabens


spiritum marito geminisque orbata liberis, multo teinpore

ploraus.
VIOESIMA QUINTA MAJI. »
plorans, araissisoculiscecafactafuerat: qua; audiens tes, coeperunt celeriter sequi eura videbalur enim D :

de miraculis sancti Antistitis, venit ad eiini cum a longe. Sanctus autem &inio, cum respiceret
post ^"
""
lacrjmis, et ejus cum ingenti luctu et suspiriis i\d- tergiim, vidit post se carnilices insUnter currere.
voluta pedibus, preraljatiir dicens Adjuro te per : Si-iens vei-o qii.id oum sequerentur, quia
jam ei di-
Deum Dominuni Jesuin Cliristum, ut facias me
et ctura fuerat quod ab eis quaereretur; ingVes.ous
est
videi"e luraen cieli: quia quinquenniumest, ab obitu domuni cujusdam anus, iu qua orat min.-intis riiina)
raariti filioruraque nieorum, quod in tenebrisvivo et veteris muuumentum,ubi sebeatusabscondit
1'onli-
lumeu cadi videre non possum. Beatus autera Ca- tex. Mulierivero stantiante ioresdonuis su;u appro-
uio, nihil h^esitans, sed fidei fretus munimiue, ele- pinquantes carnilices dixerunt Mulier, nonne vi- :

vans oculos suos ad ciuluni, dixit Dominus Jesus ; disti hominera a t.uisuratum,
senemdecrepitum, hic a
Christus, qui aperuit oculos ca;ci Tol:icB Prophe- /i fugientem/ Quas ad eos, Vidieum pra^pete gressu " imetuenles
ait
domum ejus ta', ipse le illumiuHt. Et facto Crucis signaoulo in prieterire. At illi inceptum iter iuani pnisecuti siint <'''tii<lit, primo
totam bap- oculis ejus, eadem lioraapertisunl et vidit lunien, sut> retei-l mo-
; tramite. Et ingressa ad eura inulior dixit Ecce ntimento, :
tiiat.
et ofpit clamare, dicens: lienediciusDominusJesus carnifices qui te persequebanlur pra'lerienint iie :

Clnisius, Deus ffiternus, qui nie illuminavit perser- mureris aulem egredi, iie forte revertentes te hic
vum suuni Canionem Episcupuin : statimque bapti- inveniant, et pariter nos ipne cromabimur.
zata est cum douio sua proniiscui se.\us numero de- 25 Beatus autem Canio egressiis monumentura,
cem, laudesetgratias agentes Doniino Jesu Christo. pervenit ad quemdam rubuni, quem locum beatiflca
post haic senuUura sacravit. Cojlitus vero divinum
ANNOTATA. eflecit Nnmen, ut arancalolum circa rubuni b telam b
mirae texeret artis ingenio. .\st ubi miiiistri ini- ttn <te sut)
riitin el tetli
a Huic, ut vereor, fiitioni occuiiotiem dedisse jiutiiii, quitatis
^ liuc illucque discnrrenles,* et uimia disrur-
"'^ "*
/, . nrimearitm
quod, Ainjelo revera dcferenle, locera Coiifessoriimitii- sus fatigati inertia, pervenerimt ad lucuin ubi Doi lateni.
vis iibsque annamciUin apputcrit in Campanifim. liegius Sanctus lalebat, divinoseptus nuMine; hicc inirase
i et ferrarius, loco Alellx, Acheruntiam nominant : insano Vdlebaut murniiire, dicenles, Videaraua ne ''^

sedmale. •
forte sub huc se celasset rubo. Circuinspicientes
h Atella, eo fere loci, iibi nunc Aversa esl. inter Ca- autem, videbant telaaranea) circiiinteclmn luoiraet
f,uam el Ncapolim. dicebant : .Si ille lionio hic inlroisset, telani hanc
c Roinanxurhis ornanicntacertatini tmtlaristudebant araneiE proculdubio dirupissot. Hoc divino nutu ob-
Imperit iirljes prafctpu.e, apiid quas ejiismodi AmpUi- ciecati etdubii ellecti, voto frustrati sacrilego, retro
theatrorura j<'/i(/H(rti eliumnum videree.^it. unde venerant reversi sunt.
d Scinanticus morbus, squinantia n/as, i(i/J«c .-Vu- 20 Beatus igitur Dei famulus Canio Episcopus,
gina, faiices occupans et pnechtdeiis. dum liujus morlalis habitaculi ta^.leret horrorem, et
e Gentiles pro suu conceptu liic iiidiicU Auctor, quos supernJB beiiedictionis gloriam anlielaret, venit inoo
iion poteris agnoscere, si verus S. Canio «iiii fyandalis loco ubi c ad dnaruni b:isilic;irum adituin iisque in r

vixit. praesunti introitus patet, (|uo Sanclorura corponi, Ail duas lia-

sulias per-
f Hiijusmodi postuliitlones Sanctorurn, quilntsijraliam id est, Felicis ac Vincentii Coufessorumet Sacerdn- vrnlens
peluiit ud nniuA generis Ciiraiiones perpetiias, ex succes- t.uiu celeberrimi) recomlebantur alliictu, nec non
su coufictus arbitrumur. duoruin Confessurum Felicis et Felicis, felici sem-

g Hoc et quaidam sequentia miracula, sola forlassis per pacis gratia sepultorum, in basilica cugnomento
supersunt ex veris ijeslis veri Canionis, iion scripto, sed Argcntaria Ibique in ipso devians itiiiere, flxispe-
per Iraililionem Atctlanorum dediicta ud notitiam poste- nibus, expansis manibus, inclinato capite, diiitius
rorum Dnminuni Jesum Chrisliim deprecabatiir, ut nb hoc
g 200 Mitlia convenorum in Africa, uhsqite teste corporis inortalis ergastulo animiun ejus eriperer.i^t
hte niimerari, quis dubitct? in ccelfstis beatitudinis gloriacollocare dignaretiir :

li Cum itliminatio Tohiet: incarnationem Ferbi prx- ut adimpleretur Prophelae, In desertoetin in-
illuil

cesserU, parum apte illa tnliuitur D. Jesu Christo. vio, sic in sanct" appanii tibi. ut videreni virtiitem
III arilur vt
tuam et tuam. Orans ergo dicebat
gloriam Ego : iietii'1 at.

. CAPCT IV. Canio servus tuus de hoc loco non discedani, donec
audias geniitum meum, et liberes me de seciili hu-
Obitus, sepnUura.transhilio S. Canionis .Ufte- jus sordibus, et in conspectu majeslatis tuai imma-
runliam. culatum spiritum meuin praesent«ri julieas. Te be-
nedico, te glorifico, qui me ad haiic diem pervenire
eademcivitate fecisti, ut accipiam piirtera in nuincru Saiictorum
_/\ udientes carnifices quud fiebat in
Quj:^itus Nunc
in miraculis, mirabilius gestis in noniine Doraini Marljrum fidelium tuorura. autern, quiajara
ad tiecem
Canio Jesu Christi, stridebant dentibus, et quierebant oc- teuipus est ut ad te veniani, desiderans te videre,

cidere eum. Cuin autcm nuntiatuin fuisset beato Domine Jesu Christe, in raanus tuascommendo spi-

Pontifioi, quod a carnificibusadoccidenduiu quaire- ritiim niuuin. His dictis, sanctiiin tradens spiritum,

retur ; factum est, dum instaiiter eum quiererent, in pace uli(lotiijivit in Dornino.
in\enerunt euni curantem unum paralyticum in no- 27 Ac dum per inultus dies jaceret corpus San-
Autjetlciad
mine Jcsu. liicebant ergo intra se, Nonne est ipse cti illiesuni, iiullo sciente Christiaiioruin ; nutu Dei ctiipus cantu
senex, de quo nobis dictuni est i|uia deos deasque factura est, ut pervigil custos avis, super sanctum ttitniitl cires

ne a con- ilt<ut sei.e-


nostras deridet, et priedicat illurn qui dicitur Cliri- corpus pervolans, [illud] tueretiir, feraii

stus •;
et quierebantqualiler eum appreliendere pos- tactu quiret fcedari. Venientes ergoquidain (ideliuin

sent. Sanctus vero Canio imitatus est Christura, secus locuin, audiveruiit voces siciit millia inillium
cum Juda;i tulerunt lapides ut jacerent in eum, ille dicentiurn: Ecce homojustus, verus Dei cultor, qui
autem abscoudit se et exivit de templo.et transiens .secutus est viain Doiniiii, etpartein habet curii eo in
lntjain cn- Cognuscentes derrique Christiani de
per raediuni illorum ibat, et ccepit frigere anteeos, sempiternum.
secunduin illud Evangelicum, Cum vos per^ecuti corpore Sancti per virtutera Dei, gratias agentes
hjmni.ircis lau-
Mal 10, -23 fuerint m unacivitate fugite inaliam. Quidamautem Deo, currr digiiis funerurrr e.xequiis et

dibus, sepelierunt euin in ca-meterio SS. Felieis et


dixit eis, Queni quajritis ? Et respondit unus car-
Di- Vincentii octavo Kaleii.las Junii. liealus quoque
nificura, Illum senera qui Deos nostros deludil.
ante vos pergit. Atilli ha;c audien- Elvrdius post aliquod tempus, .sopita d jam perse-
cit illis': Ecce
5 cutione
Maji T. VI
S4 ACTA SUSPECTA S. CANIONIS EP. CONF.
aditus nunc est, id est B. Felicis et Viiicentii Sa-
D
cutione Cliristianos gra.>.sata populos, circa sex-
iii

FXU65. taiii iinctis lioram, vidit in visione Angeliim Dei,


cerdotum, quorum depositio est, Vincenlii x Kalen-
tpsum in wr- darum Aprilis, et Felicis x Kalendariim Maji. Sed
fereiitem aiiiinam .^icut coluiiibam, qui ait ad eum :
frem rlftJide est, Vincentii et
beatissimoruni Confessorum, id
transfert S. Anima i.sta qiiani vides coiiservi nostii Canionis el

Felicis reqiiiescenliuin in basilica Argeiitarii, quu-


ElvidtHi' Marlvris est enim locum apud omnipoten-
; inveiiit
Ubi Sanctus cog- ruin natuleunius celebratur sexto idus Augusti, al-
tem i)eum perpetua; refectionis.
novit Elvidius e obilum Ijealis.Hini Marlyris el Con- terius pridie Idus Februarii. Qiia; potermil ad Prie-

fidelibus sepuliusest, termissos referri, donec aliumie qiiod opliimus, confii-


fessoris, venit ad lccum, uln :i

una cumplebe Dei: [qua insisteiiti: et ail perfectum meiilur. Quamvis enim de suo tempore loquens Aiiclor
su- fidem mereri videalur : tame.n ea quam sibi vidcliir
adducente, a-dificavit erciesiam et [ culiiciiiiira
arrogasse fuiqcndi licenlia facil, ut ncc in iis forsitiin
pra corpus ejus, omni variarum spccierum decora-
tuiu fulgore, .sicut teslimonium tituli in fronteipsius vere di.ril aud^amus ipsi credere.

d Ma.renlio viclo^ilS Oclobris aii. .312 cestavil pri-


cubiculi scriptum dcclaral.
28 I'ost plurima deiiique annorura curricula, cum mum in Ilalta persecullo : scdsiad Watidalicam perli-

labi [cospissetj civitas, et divis dogmatibus devia, et net Canio, gralis hxc ficlasiint.
Anno ~'.Mi

tanla; virlutisdecus irreverenter recolens, [eodem] e Non poluit diu Elpidiuin, Episcopiim Atellannm,
Jtrosolj/mas
iturus Lto privatii extitit ; et salutis sibi [coll:il8e] ingrata, lalere facla a civibiis suis septUtura, aJeoqite et obitns :

Ep, Ache- ergo male consula hnx Est lamcn verosimile revc-
runttnus
alienn [a Salvatorcj pcrmansit. Anno namque In- sitnt.

cara;.liuiiis Domini seplir.genlesimo noimgesiino t.itiiinem, si qiia facla cst, faclam csse .pso arliculotem-
nono, vir insigiiisAcberontia) Sedis Leo (/ I-^ontilex, porisquoS. Cumo obiit.

sancto suggerente spiritu Hierosoiymiim [proficisci, f Cubiculuiii hic sumititr prosuhtcrraneo oralorio, ad
el] veiierabile seiii|icr Passionis Domiiii nostri Jesu alicujus Saiieli scimlcrum iiislniclo, qiiod nttnc passim
Cbristi oraculum, el sanctae Resurrectionis ejus se- Confessio apjiellatiLr Hinc a Leoiie Pnpa I. Consti- j,-

pulcrum, et gloriosissiniie Ascensionis salutiferum tuti ex Clero Romano Custodes super


corpora Apo-

Atella cor~ indicium videre cupiens, [ut| pereimem plebi pro- stolorum, vocantur Cubicularii apud ^naslasium.
pits ollffrf, videret l'atninum etubique in omnibusprotectorem, g Ughellus Leonein II oppcllal, ct Episcopum /a-
prajfalam quoqiie urbem Atellam jietiit et sublato : clum ait aiiiio 776, citi succcsseril Rodulphus, qui
saucti corporis thesuuro, Evaugelico negotiatori si- lcmpore Jotiniiis Papa; VIII Gritr,iento a Saracenis
roilis, ail Pontificatus sui eximiam Sedem Iransve- dirnlo, Achcnnliam transtulerit corpus S. LWerU seu
xit, etconslruxitpiwciimi operisiudustriatemplum ; Laverii Marlyris. Httjiis Acta hatiemus prol7 Novem-
et huic plurima administraiis ornamenta, in hono- bris : non ilem S. Mariani, cujus corpus anno 1613,
reni beiiti.«siiiii Marlyris et Confessoris, peractam invenltim mirabiliter fuil el sub altari repositum : jiolc-

dedicuNlt Basilicam. rimtts lamcn dc eo agere ad diem, quo colilur 30 Apri-


SOIpse vero Antistes, cuiii dictie devotionis iter lis, in Siippleinenlo illius mensis.
arripuisset. Dei provideutia factum est, ut qui ejus h Liccl Jensntcm tnitc cssct sub Saracenis, fre-
tidei indiciii in terrena Jerusaleni videre ciipivit ; in quenlabalur lamen illa a peregrinis, seqne atil ma-
illa a^terna Jerusalem, qua; est inater nostra (juxta gis qiifim nuitc snb Turcis; ntitius ibi Chrtstianos
el ipse raori-
lur Juliaiix illud Apostoli ubi dicilur, Illa autemquai sursiim est troctantilitts, eoruntque religionem loleranlibus bar-
M. 1, W Jerusalem, libera est, qua; est mater nostra) euin baris. .'Isl in Africa pejus nclnm est, et anno 10i)4
qui est pax vera iii sua meruit m.ajestate videre. et jam eo rcs vcnerat, ut Leo IX Episl. 4, dolueril,
cuin Sanctis ejus gloriani possidere seinpilernam. ecclesiarum Africanarum decus ita oonculcatum
Defunclus vero etsepultus est in jain dicta Africao a Gentibus, ut tunc vix quinque invenirentur Epi-
regioMis Juliaiia /i, ubi beuelicia divime salutis cre- scopi : qna de re vtde egretjtuin optts amiti noslri D.
itiique coliliir
deiitibus per ejus merita largiendo pr<Tbel Christi Emiinurlts n Schelstrale, Canonici et Cantoris in Ca-
ut Patronus,
polentiii. in niiraculis viruitis insignibus. iiiira thcdiali itoslra Anlucrpiensi, nunc autem el Valicaiise
omnipotenlis Dei clementia I o innerr.ibilis pietas ! Bibliolhecir Custoilis, de Ecclesia Africana sttb Pri-
immensa dispensatio I qui sic omnia dispeiisando mnle Carlhaginensi, Dissertat. 4, cap. 7 describeiuis
gubernas et gubernandodis|ieusas, ut intesperantes inleriliim Africanir Ecclcsix. n seculo 8 per Saracenos V
numquam tuie careaut salutis inuuere ; qui duiu B. introducttim , ct Ituc usqite continnuUim. Uirum inm fe-
Caiiioneiii, pra>faliB urbis Juliaiiie Ponlificem, ad ItrTalann fucril, ut usqtie ud an. 799, aliqnem reli-
confessionem tui iiominisin Marlyrii cerlamine [ro- giants culinin servanl, equidem nescio.Dtfjtdlius tnmen
borastij. et \ii-r Angelum luum ad pluriiiioriim sa- capioqtintnodo Ilierusolgmas navigiins L'^o, illuc citrsuin
lutcm traustulisti. sicut dictum est inenarrabili iitsltlueril, nist lempeslate coacius
.
: cttm ejusmodi pere-
vii;utis my.sterio fecisti. ut qui ejus corpus in suo grini soliii ftieriut Africie littora remis velisque fii-
iranstulit Poulificio, sua; prajvidens plebis perennis gcre.
opem salulis ; ipse iu urbeiu Ponlificaliis ejus, glo- Hor
i eliain ntagis increiUbUe, quod lali loco ac tem-
riosis miraculis egregia; virtutis signifer, et sine porc cullum Sancli invenerit Leo, qui nullum olilinuil
fiue perpetuus salutis upifer, et semper pius Patro- in paliiu sua, udeo ut itec mortis qnidein dicm discere
nus i transferrelur. Achcrtutlini curaverinl. Ul sttmmum igitur e.c comili-
bus ttineris c-ignttttm ftiertl, ctun qtiomodocumque ap-
ANNOTATA. pulsum Tulanam, ibidem n qnaltbiiscttmque Cluisliunis
sepulittm esse. Celera libcraliler pro stto ingenio adje-
a Hilne credibile, tinoit fervente jieimutmie Tonsu- ceiiiAuctor, vcl boc nontine diguus suspeclior hnheri
ram sucriim tam nperlc prjnuleriut Ecclesiaslici, ul cx qnod etiam in rebus snat noiilix propinquioribus
i'a coQiwsci jiiissrntf
prx-
sumpsertl uti ficltuite.
b Qiianlo verosimilius de S. Felice Nolimii legiiur,
quodco iitlra duot iiarieles iiropingnos se nbdciilc.
aili-
lus stibilo aiipariieiit lelis arimearum obslimliis ! qnis APPENDIX.
eiiim nifiuam vtdil rulium vel spiiictum .lic lotiuii ob-
tejclum ejtismodi leVts?
IX' liaculo S. Ciiiiioiiis.

c Hanm Basilicarnm
Suncionm niemoria
ei

periil simid
q,.aluor hic
cum itrle
iiidicalorum
Jlella. hi
r eidtnandus Ugltelltts, eo qt.em
Commentarius pree- uacutiis sub
vtus e.vhibcl loco, tslic ubi
.U.S. Ticfimist en .wnarnuiliir nolavimus, hxc iiistiper "la elavsus.
: Duarum b;isilicarum habet, in ftiiem reservnlu
a nobis Pcope sacrarium -.

visitu
VIGESIMA QUINTA MAU 3S
visitur locus, ubi asservatur simulacrum ejusdem De Sancti baculo quidam titubaverat Heros :
D
Sancti in altari, corapaginato ex candido marmore, Proh Statim evadit caecus, et ire nequit.
! Miracutoinere'
vacuo tame^R. Ineoasservatur pedumMartyrls.quod Ad Sanctum supplex convei'sus adorat. et orat dutus, tdeogtte
per Ibramen conspicitur et taiigitiir, aliipiamlo vero excrcatus iit-
Ut lumina creilit habet.
sibi restituat : : snm credendo
permeiisesmultosnec apparet nec tangi potest; quod Non possunt srribi calamo miracula tanta, recipit
ferunt, cum acciiUt, irara Dei pn.pinquam annun- Quanta vigent faciunt his
:
ara et ut urna
tiare. /rfcm novissitne noliis coiifirmat Arcliidiacimits
[fidem.
vario motu Nicolnns Palma, appellalquc Miraculum continuum Ora pro
:
Marlyr Canione, fac istam
nobis,
mtrabUls, et disllnclius ipsnm dcsciibens ail, foramen prx'liclum
Tutam urbem a noxis, a fame, labe, ' cane.
duos digilos simul ad lactiim inliomissos recipcie. et In quibus ajrurauis prajsentibus augitur, esto pcsto
esse in dextio latcre capsae qnod aiUeintangi et cons-
:
Prffisto ne proisus diruta, lapsa cadat.
:

pici modopossit, modo nequeul, inde fieri; quiu subinde Defunctis requiem, vivisque precare salutem :

proxime ad foramen se udmovel, subinde retroactum et Atque tuamin cuuclis,Sancte, precauiuropem.


in niedin aere siispensum
manet. Deinde alleijal idem Qiiisquis es, ail Sanclum priqwra, et reverenter excitantur
Archidiaconus, Iranscripliimque nobis miltit Carmcn cires ad snl
[adora PafroiU cut-
Alfonsi Costa Docloris Mcdici, qiiod non gravabor Ut volis compos. criiiiine mutiilus eas. tum.
atlexere. In terris tuus unus orit Protector et orans, :

describitur 31 Hic Sancti Baculus Canionis conditur : annis In coelum facict |ira3vius alimis iter.
carmine Al- Mille et quingentis niillia multa facit. Ter, quater o felix, Acheruulia, digiia Beatum
fonsi Casta
Nunc foris apparet, tangis modo iiiabditur arca,
:
Hunc babuisse : diem ter venerare suum.
Et raanui tactum, quem dedlt ante, negat. Alfonsus Medicus tibi carraiiia Costa dicavit :

Huc illuc excurrit : abit, redit : inunanet, hieret : Se, siia curameudat : protege, surae, suos.
Templi hujus lux est, lumen et urbis erit.
Redditur intactum ac incorriiptibile. Mirum est :

Cum ferri ad nihilum mafsa reducta foret.

DE SS. MAXIMO ET VENERANDO


FRATRIBUS, MARTYRIBVJS IN DIOECESI EBROICENSL
COMMENTARIUS HISTORICUS

De eorum cultu et inventione ; dequc Legenda, sed fabulosa.

CuKiiS Sacer. reriarium Ebroicense, juxla decreliim Concitii conlinebatque Cbronica Eitsebii, Hieronijmi, Prosperi

B
Mati
Martyrum
Tridenliui per Claitdium de Sancles Episcopum
iEbroiceusem
MDLXXXVI
venei alionem
emendatum
excusiim
Sanctorum Maximi
sub ritu semiduplici, additis novem
,
,

exhibet
et Parisiis
ad
et
hunc xxv
Venerandi
Lectio-
anno
et

num
Sigeberti

Anglicis post
aiictoista

scilicet
: qitod uilimum auctor qui
Hcc, dicitse accumulasseadjunclis Normanuicis
Bedam
adonuumt>CCCCL\iv habentur
Ricarili
el Aiinoinum

DucisNormannorum,
: et sic in

:
vi.cit post

Sigeberto
Ilnc tempore,
an-
et

qui terlius a corporn anno


nilius propriis, cum aliqiiot Anliphonis. Harum prima Rollone avo ejus Normanniai regebat Ducatum, 90 'i iiiiienta.

ad Vesperas est hujusmodi. quiqiie propter aetatis diuturniliitem Vetuli sunipse-


Ave fraterna Martjruni progenies : rat cngiiomen, piiv memori.^e Mainardo Abbate in-

Aiitiphons', Quam seculo geminam protulit una dies. sistente in sacri monasterii Fontinellensis restaura-
Avete Cbristi gloriosi Martyre.s. tione, vir quidamex traiisniarini.*;partibus frequenti

;
Quos seque passos sequa fovet requies. commonitus visione, in Gallias venit et ad locum, :

Vos, qui supernara jam tenetis gloriaiii qui super Autiirara fluvium situs, Aciiieia dicitur,
Robis, precamur, irapetrate veniam. intempestas noctis silentio accessit Sanctorum :

Allera Antiphoiiaod Landes reciiutur hujtismodi. quoque Corpora Maximi et Venerandi Martyrum, ut
quam jucunda Martyrum germanitas, ex revelatione didicerat, invenit, secumque secre-
Quam vera consecravit Christi caritas tius tulit. et ad portum Logiensemfe,>.tinu5 deseen-
qiiam beata fovet illos requies, dit ulii ilato naulo cuidam nomine Araalberto, na-
:

Quos bic afflixit pcenarum congeriesl viculam ingredi voluit : at divina reteiitus virtute,

Per vos precaraur, croli luminaria, velut ebrius labarecospit; iterquequod disposuerat,
Oliva; binee, laudis sacrificia, implere nullatcnus valebat. Quod cum naiila ille cer-
ad lontamt-
/FAevass lucis mereamur gaudia, neret, et novitate rei attonitus, paulo diutius aspe-
,j„j^ monuste-
El sequens ubique reciUitiir Oratio. Quaesumus omni- ctaret ; tandera hominem percuuctatus, quid sub rinm aeiatu.

potens Deus, ut nos geminala Isetitia hodiernse fe- involucro ferret; ad FontineilEe monasterium, quod
stivilatis excipiat qua; de beatorum
: Martyrum juxta erat. secum venire compiilit : Abbatiqiie et
tuorum Maximi Venerandi glorificatione proce-
et Fratribus illum oflerens, quod aclum liierat expedi-
dit, quos eadem fides et passio 1'ecit essegermanos : vit. Af ille deprebpnsum se intueiis, spemque de-
qus: Oratio in Romano cst SS. Joannis et Pauli, 26 ferendi penitus mm habens, siincta ossa involuta
Jnuii. rcsexit, nominaetvisionem cunctis palam exposuit
2 Hive desarra eorum veneratioue tn urbe etdicecesi sicqiie amisso, qiiem per tot pericula qmesicrat,
Sepultuin qua ad AuUtram fluvium aliis Juream,
Eliroicensi, in coelesti thesauro, tristis moestusque veheracnter,
f"i flgua,
postquam iu itlnm defluxeritllonus, est .\c\i\e\2^burgum, recessit. Qua; res ciim Pra'fato Principi Normanno-
ciim Prxpositura Ordiuis Denedictini, m qua olnn de- ruin iiinotuisset, et Fratreshumiliterillisiiggerercnt,
positu [uerunt corporn : quoritm iiivenlionis bisloriam ut, quid inde agere deberent, deceriieret ; vigilanter

anle mullos annos reperirniis in MS. codice Reginx hoc decrevit, ut quo divino imperio et sua Sancti
Sueciiic signatouitmeroS^ii. Fiierat isolim D. Pelavii, pervenerant electione, ibidem dcinceps permanerent
sua
3» DE SS. MAXIMO ET VENERANDO MART.
A sua quoque auctoritatc. Unde hiictcnus in Fontinel- atpinb omnes novimus. Formias in Latio; nb ttac di- D
"• lensi coenobio iliidom Sancti curn delita habentur ve.rsam Formanam Brixias vicinam, ul reperiamus

reverentia. Iliiclcnm dir.hm MS. Chrrmicon. Qnx vet per umhrnm, nihit proptus occurril quam Verona
postmoduvi rj:nif~a t;unr a Luca Dacherio, lertio lomo ciijus loco utrum Formana obrepserit nescimus ; scimus

Spicilegii in Appendice 2 ad Chronicm Fotitnnellense autem salis vicinam essc BriMx, et in ea haberi celebre
cap. 5, pacf. 2S6. amphit/iealrtim, qitod cum suis caveis anno mdclx con-

3 Qni rerostatus dictnrnm lieliijniaruni huc tempore speximus. In hac Forntana civitate dicto anno crci.xvi
sit, ila indii:atur in relaln supra Breviario Ebroicensi, dicunlnr fttisseConsules Vitellius et Sabiniis. ex Ro-
atipie in Lectione nona de liisce Sanctis, qux ila recitari inanis satis sumpta tioniina, in qttibus Vitellii fue-
solct. Ad liorum Mart^ruin ac totius historiac meino- runt Consules proximis a pnssione Chrisli nnnis, uti et

J>rioro(u riam, in pigo Achiniaco monasterium seu prio-


illo S;ibini sub Domtliano et Anlonino Caracatia. Scd qiiam
AehlMaco: rntus vetustissinius oonspicilur, in quo illorura aple tta-c in quatenicuntqite Forinanatn urbem trnnsfe-
Capita venerationem servantur, et opitulantur
aii ranlur, non iiusrro : proijredior cum anliquo MS. itbi
variis Chrislianorum morbis et necessitatibus, qui dicilttr qucd paler eorum Magnus stib Laoditio et Ma-
devotioni^ cnusa illiicpcregrinantur. Corpora vero in ximo in Aniphipoli provincia Mnrtyrio coronatus
moDastcrio S. WandrcKisili illuc tr.anslata retinen- est. Al qnis cjus Mnrlyrii meminit? et iibi esl Amphi-
tur. Pagus(leni.^iie Acliiniaco prnximus, Silva impio- pholis provincia, in qua Mngnus Brixiensis fucrit
locus Uardjrii runi seii finientjiim vociitur; ob impiet;tteni illoruin, coronatiis?Ampliipolim Macedonicc urbeni nlicubi ,

SUva vlcina.
qui de silva illa ex insiiliis Sanctos adrirti sunt; vel forle nominatam lepererat Anclor ; nescio an eliam
ab eoruin fiiie et interitii, quem statiiu post con- Maxiraum, Murtijrem Btixiensem Marlgrotoqio Bri-
summatam contra Sancto.s persecutionem pertule- xiano Faijni nuper adsrriptiim. nd \ii Junii ; scd pro
runt : qiios ultio ilivina noliiit longius taiitum scelus eo lempore, quo passi sunt Sancli Fattslinus et Jovita,
impiineferre. Hxc ilii, el pagus Achiniacus dicilnr sitb Auretinno Prsrfrclo et Adriano hnperatore; ndeo-
p
supra Acineia, vulgo .\quigny : et ijuod ibi esl mona- que annis ptttritjts quatn duceiitis qntidrnginta anle an-
sterium Fontanellense, a (undntore dicitur S. Wan- nutn supra notatnm ct Ponlificaliim Damosi.
dregisili, rulfio S.Wandrille, cnjus Aclareferenlnr G Poslea a Ponlifice Romano (qui in MS. Reginse
alyue a Pa-
ad diem \x\ Julii. Ejns successor fuit S. Larubertiis, Suecia: est Daniasusl ordinatus est Maximus, Episco-
pa Damaso
dein Ardtiepiscopm Luffditnessis nd cnjns Acta die '
pus et Venerandus, Levita siw Archidiaconus. Fe- ordimti
XIV Aprilis dedit.Tmns accurate lempora xdiftcati Fcn- rum istsc dignitales in supra rctalis non mcmoranlur, et
tane.Uensis cirnobii ideo in Ttlulo ipsosotnisimus. Ab eottcm Pontifice Evitti-
4 Hactenus relnla, noHs sntis cerla videnlur cen- geliznndi gralia missi dicitnlur Brixiam, unde orti fite-
sendn; alque illis satisfaclum esse, ttJeoqve ftnis impo- ranl indeque excurrisse Fonnauam,
; ttbi idolum erat
ncndus. nisi obslnrent aliqux narrotiiiiicul.T, onini^w Vestnrosii. id est Baccbi ; riii qnod contradiiissenl, a
Leg»nda fa-
fabitlosn', hic rejmendse. Ex pancis adjungebantur in Vitatio Proconsule capii sint el querslioni sitbjerli,
butosa. supra relalo codice MS.
Reiiime Snecim, ac pluribus atquc ad idolum adducti: qiioJ eoriim precibus terrse
referuntnr in oclo Lectiunilms Brevtarii Ehroicensis; moln fnclo corruerit in pulverem. Tiiin narrunlur in
plmissimc autem desrribuiilnrin MS. prr antiqiio Aqui- fornncem ardenlem conjecli, sed accedente Jngclo in- posl varia
nincensi, quodjoaniifs Darde Socielatis Jesn Sacerdos, tacli ab igne perinansisse ; flamma consnmplis ctim Vi- a Proconsule
nl scrtbil, mullo lobore e.rtorsil quitt sa^ptus repttlsnm
: teltio Proconside circiter cenlum sexaginta, qui circnm- Gcntili illala
passus,sic inslitiiqua precibus qtta amicorum interventu suppUcia,
stabanl Gentilibus, quortim nec corpora quidem coltigi
ct auctontate, ut, quod bonus Procuralor staluerat non potuerinl. Postea a Sabino Principe. qiiod Apollinem
contmodure, laiidem eeicerit alque e.rp,ignaril, spon- noltent odorore, toIis ntligati ferunlur membralim di-
sore facto amicorum aliquo, qui in ilto oppido auctorilale scindetidi, sed dusolulis illico rotis incotumes evasisse.
pnllebat, de Ihesauro illo, nli leslimabat, posl septem Deinde tn ampbitheatro objccti primum' leeenie, postea
dies resliluendo, Inhoc ergo codice \'itaet martyriura teonibus tridttana fame nd ferociam prseparatis : sed hos
SS. Maximi et Venerandi stc incipit Anno siquidem
ubt secuh -i
.
onbiis mitiores Satictorttm linxisse pedes, et in tpsos
stu potius Incarnationis Domiiii trecentesimo circiter et
5, sexa- venntores irruisse. quos momenlo ilevorarint.
gesimose.vto, prffisiilente Sedi Roraana;
:ancts re- 7 Incttisi taiidem carceri Marlijrcs, scptem diebits
cnrilationis Papa D.-unaso,
publicam Rem vero absque cibo utlo aut potu perstileiint, sed ab Angelo <^x 'latia
Valentiiiiano minore, cuin Placidia matre ftiglsse in
strenue editcli, aitscilis sociis Etlierio et Mario in Galtias ubie-
flngHur sui- gubernante, Vitnlio et Sabino tura in Formana Galtiam.
civi- rint qito in ilincre quatuor morliii suscttati
''"""' •»'« ItaUa; Consulibus,
repentinus Gcntilium tu-
: sint, Ires a F
Jlo°'° nativilale cxci tltuminati, dtto ctaudt erecti, nc
lolidem
multusejusdem Provincias inidulorumculturibexori-
leprosi mundati. Burgiindiam porro
{co-pit tieec sitb
tur. Qi/a. itn abbreviala in MS. codice Beginte SnecitB initium seeuli y nomtuan j Burgundiam.
legtinitir:
inquam in-
Valenliniano jiiniore cum matre Placidia gressi, accessisse
Rempijl)li,-ara
dicitnlur ad Germanum Episcopum
gubernante, Vitalio et Sabino in For- Autissiodorensem, luttc cum S. Lupo Tricassinorum
miana civitate Italia) Consulilius, repentinus Gen- Episcopo ex Hibernia reversum (quam
tilium tiimultus ejusdem profeclionem
provincia! in idolorum cul- aniio ccccxLvi imjmtaitt
turis exoritur. Lectto printa
Brda tib. 1 cap. 17, Sigeber-
Brevtarii Ebroicensis sic tits et atiil
cumqiie versus Seqiianam tenderent, el
tnciptt Anno Verbi incarnali circiter treceiitesimo Pro-
:
consul Sabiniis, ex Iialia progressus ciim
etsexagesiniosexto, tempore Damasi diicciitis ar-
Papa etlmpe- matts viris eos persequerettir prr
ratoris Valenliniani, ; S'qitanam miracutose
Maximusatque
Ve- ejus frater dtvisum transivisse. media partc sutisequenlitim
nerandus Brixia; nati sunt. In primo virorum
US. poslea snbmersa: ttaque in Arboniacura pagum,
dicMnittr de Brixia civitate nemiiti quod
oriundi, qua vicinaerat sciam nolum, devcmssr. reriim
Formana; urbi. a Sabino dcniq.ue post
triduun comprehensi in pago
8 Obsecrosingulainxpiciamus. Achiniaco, cttm duos ^btgue mar-
«/ ipil natt
S, Damasus ra r!o.s(ro energumenos a spirilibus fitriosis Itberassent, iijrium eon-
Cttlcuh cteatus cst dicto et tnqinta
Brtxue, anno cccLxvi snb finem mensts octo ex comttibus Sabini ad ""'""'""
i>eptembrts. Al proctit ab eo fi.lem Christi perdttxilsenl
anno distat Valentinianus
junior. qtticttm matresua
capite pUxi asseruittur ortnvo Katendas Junii uti e.t
Placidia cceptt imperare anno triginta oclo vtrt in sanguine
ccccxxv, siio baplismum 'adeplt

tervallum
vbt post asstgttalum anitum
amtorum ux. Xomtnat detnde
cccLxvi esl in- M dtto Marlijres propria
Capila detutissenl ad centite-
Auclor For- rtum. ubi tib Btticriu et
manam lirixia; vicimim, urbem
,„ qm fueril An>ph\.
Mario fnmetit sepulturx Ira-
Iheatrum cum cavea leonura. <''"-1'" ctiam co,iscri,,setiiit ttsec
Urbem Brixiam ,„ Cis- Acta. prtepostta ad
b. Oermanum Epi.icopum
AulUsiodorensempnefaiione,
iti
VIGESIMA QUINTA MAll, 37

u( nihil desit qm minus ut cerlissima haherentur, lam- agoneni suimi inipietatis gloriosa troplwa eum ad 1)

quam aboculalis leslibus; et qui illonim, inquiunt, usi locuni deportasse, ubi demum a fidebbus, ad perpe- AUi/rnntt c. ii.

fuistis familiaritate , quique illos veslra prosecuti tuum sanct») iporum uipmoria» deciis, basilica ciim
estis benedictlone, eorum certaniina vestra evulgetis monasterio construrta. Ad hac aliiid nihil habe-
fuit
impcrile a
auctoritate. mvs dicere, quam, iireplB srmet pcr GaUiam consiie-
plcturis
8 Jam togamus crutlitum lectorem, ut circiimspicittt luiitne, oinnes ros Snnctos, qui •ai»le niinnii fuisse cre- sumpta.
et perlustrel seculum Christi fjuartum, ma.rnne pacifi- debaiiliir, exprimendi in slaliiis piclurisve ciim coilcm

Cum secuto
cum et in Chrisliana reliqione stobilitnm, in qiio Ve- copite inlrii nianus aiile pgetns snhlato ; iiivatuisse po-
4 Ve-
e( 5 rouenscs Episcapi, quolquot toto ilto seculo prirfuerunt, pularem crrorem, quo eredili snnt illi decisx capila
ron« et Brl- Sanctnrum Cul/ihgo sunl aihcripli, nultns lamen illo- poslmorlem snstulisse, el ad locum su:r veneralioni di-
sclx, nulli
rum Mnrlijrio coronatus. Al si qitx Formana iirbs, a calum deporlasse. Poluit hoc seinel iieruiuque revern
sciantur fa-
cll Martyres, Veronensi distincla, objicialur; ea e.i concaro Lnnx conligisse; sed agnilo semel illo, qiiod lam mullos in

deducendx foret, el prope Bn.riam colhcanda : sed et errorem imliLTil, fallaci principio; de nullo Sauelo po-
Brixiiini hpiscopi, qiti dicto seculo flonierunt. eliam tesl prndenter crcdi,
eiijns Aela non hinl omnino sin-

Sanctoium numero inserli snnt pleiiqiie, neqne nllus cirissima, el ab omnl interpolaliouis .suspicioue, proiiler
sanguini: rffu.io inler Marlyres recensetur. 1'uit pne- .Jnctoruin indubilabilem (idein, reniolissiina.Modus au-

terea iilnd secidnm scriplvribus prxclarissimis exoina- tein iste sic pingenili Maitgres, coUnm seelos, in opli-

tuin, quorum nullus tam ivinianis pcrseculionis molx mo fiinitalnr rutinne : qiin mdlus S. .foanves Chni-
memlnit, qiiod lainen fecisseul Socrales, ThcOilore.lns, snstomus,Homiha xi, iii SS. Juventiniim el Maximnm,
Sozomenus, qui historiam Ecclesiasticam islorum tem- XXV Janunrii pnssos /Inlioclnx Sicut : inilites, vulnera
poriiin scripserunl. Grscci sunl. inqnies: ergo nominen- in pra-liis sibi inflictu Regis moiistrantos, fidcnlcr

tur ej: Italis el Galtis ejusdein xvi scriptores iUiislriores, loqiiuntur; ita et illi, in manibus absecla c.ipita

S. Eucherius Episcopus Lugiliinensis; Claudianns Epi- gestanles et in mediura afferentes , qiiiecnniqiie

scopiis yiennensis, S. Sidonius, Epi^copus Arve.rneii- voluerint apiid Regcm coslorum iiupstrare possunt.
1
sis, S. riucenlius Monachus Lirinensis, .$. Pelrus 10 Hisee sic deditclis, rcperimus mentionein liorum
sed econtra Marlijrnm fnctam a Roberlo de Monle, in Aree.ssioni-
Chrijsoloijus Episcopus Ravennolum, S. Leo Papa,
pacata fuis-
se omnia S. Hiinriiis Arelntensis, S. Pror.per /Iquilanus, Sal- biis nd Sigeberlum, una cum iUi is Appeudice eilitis a
suli Valcn-
vianus et Gennailius Episcopi Massilienses , aliiqiie Liica Dacherio post opera Guiberli j^bbalis de Novi-
tiniano et
gento: ubi is ad annum dcccclxvi primo profert Ai.vlo-
Placidla.
prxler illos, qui Jclii Sanelorum ejuslem seculi siio ca-

lamo exornarunt, nbsque ulla lunc lemporis motx per- riam Transhilionis borum Marlgrum ad FonUnella-
seculionis menlione. Prx omnibus cuiiis sufficiatCon- monaslerium, conlraclam ex tis quiv iios supra uuin. 2

stantius, in Vita S. Germnni Episcopi yJulissiodorensis, deduximus. Deinde ait : Progeuiera eorum, et pa- Eadcm lcgl

ubi variae ejuslegutiones referuntiir,alquc eliuniRaren- triam, et vitam, et passloiiem liijet breviter inti- po.^Kunt apud

nam ad Valenlianum Imperalorem, atquo inler alia mare : et sequitur Vita SS. Maximi et Venerandi, Hobertum
de Monfe.
isla tiabel, quse eliam Baronius insernil suis Annalibus
prout supra di.ximus nos reperisse in cotiice MS. Re-
ad annnm 435 nitm. 19. Regebat Roinanum Impe- ginx Snecite. Qu:r cum ibi Irgi possint, neminem piilo

indignaturum nobis, quod tain mafe cousutnm


rium Placidia Regina cum Valentiniano jam juvene, islaiii fnr-

Catholicam diligebant, ut cura omni- raginem referre pr:etermiserimus, ciijus a uobis prottu-
qui ita fidem
bus imperarent , Dei famulis sublimi bumilitate ctx aliiis fmis nnllus essel, quam probare, (id qnod

servirent. El hipermisissenl publica aiicloritale a suis heu ! uimis multis exemplis quolidie diseimusj medio

Proconsiilibus tam horrendn Dei famulis inferri sup- tevofnisse complures, quibus pulnbrum ac Ucitnm visuin

plicin Quid autem Concitia Ge.ieraliu, Epbesiuum et sil pro pietate mentiri, ut loquitnr Ilarigcrus Lobim-
?

Chakedonense^. qv.id varia particuloria Romana, tlem sis Abhas in Gestis Pontificum Tungreiisium elc. cum
Regiensia, Fasensia, Mediolanensia, Andegavemia, non debeat pudere fateri nos nescire qu» ne.snimus.
Arelaleusia, Turonensia, Cabilonensia, et simiHa .' Longe oplabilrus omnino fuissel, ut pro tteperditis aiit
nuUisne e.a decrelis censiiissent similes perseculiones numquam scriptis vcris Sanclorum plurimormn Vilis,

reprimeiidas, vel instiucndos Catholicos quomodo agere


neino prxsttmpsisset supponere alins ; qux qnanlo ilislin-

clius et solieitius videiiliir suis usqueqiuique vestitfe teni-


in iis deberent 7
lam porte«tosis figmentis, porum, locorum, ae personariim cirrumsluuttis ; tanto
9 Piocul ergo ablegatis
istoium patriam ignorari ; el eos evidentiores plennnqne damnationis sn.v notas eircum -
dicamiis, Marlijrum
Titulo vocnri Martyres, quam ferunl, ex quibus etiam o. mediocriler eruditis Itoc cu-
non alio verosimililer
adeoqiie cruenta morte de- rioso see.uio deprehcndautur. El lioc a nobis ingenue
quod occisi a lalrouibus,
merucrint agnosci, uullis potest grave vitieri. nisi tjm suus ipsi le-
funcli. et deinde miracuUs illustrali, ut
His addita nebras amanl, snx vct patria- vet profc.^sionis condi-
gestatio re- Sancti honorari : nam hujusmodi omuibus Martijrii
tione adslncti, ut clousis ocults pra-gressos sequanliir
sectomin litulum pia majorum simplicilas arlscripsil : eodem jure
capitum, forle multis quidem f'renda, sed miseranila profecto
qiio dixit Confessores, quolquot iiicriienlum finem ha-
;

maxime cum iidem eo ettam se abripi siniail, ut melio-


buerunl et cotunlur ul Sancti. Islorum aulem mnlta
nominalim S. hver- ra sanioraque docentibns ntm rrasci, ext.ilimeut ne.fus ;
habemus in hoc ope.re exempla, ac
et in eosdem sibi Itcere credant, qnidquid eoncilaliis
marum prope Tungros. a latronibus occisiim in nostra
Mar- animns suggerit, ad diras et invectivas tiinc fere pro-
Brabanlia, de qiio egimus i Mnji. Saussaijus in

superna virtute prse- clivior,quaiido deslitutum se invenit prxsidio ratioiium.


tijrologio Gallicano asscril. illos

ditos capita decisa sustulisse, et velut devicta) per

DE
S8 ACTA SANCTORUM.

DE SANCTIS DUOBUS AMANTIBUS,

INJUmOSO EJUSQUE UXORE,


CONJUGIBUS FimiNIBUS IN ARFERNU.

ExS. Grcgorio Tiiroiicnsi.

(IBCA aN. D. (s^ ifijoriiis Episcoims Titrotictisis, libvo de Glo- Agni flumine purilatis stolam induere ha=c inihi ;

Poit conll- ' rm CottftSt.ortim, cnp. xxxn sttb lioc lilulo, vestisonus exbibuif, non honorein. Sed quid am-
ntntem diu plius verba protrahimus? Infelix ego, quaD debiii
-M-I)e (luobus Amantiljus,i'/o(7iiim duorum Coii-
vitani
^ juijuin virijinnm littjustnodi firoferl : Duos sorte mereri polos, hodie demergor in abyssos.
fuis.^io ai)uil Arvei-num, virum scilioet et puellau), si mihi bfcc fnlura erant, qu.Tre non dies vitae meic
refert anliquitas : ijni conjuncti conjugio, non coitu, ipse fuit finis, qui fuit initium ! si ante introis-
et in uno stralo (|iiiescentes, non sunt ab alterutro sein miirlis januain. quam lactis acciperem alimen-
polluti in voluptatc carnali. Post multos vero an- ta ! si milii dulcia nutricurn oscula in funere
nos, cum eis esset latenter vila catlissimaexconsen- fuissent expensa! Horrent enim terrenie species,
rtligionls
haliilum sii pari, vir tonsnralus ad Clericatum, pueil.i vero qiiiapro inundi vita transfixas inanus suspicio Re-
stimunt religiosum induit vestimentuin. Factum est autem, demptoris nec cerno diadeinata geminis iiisigni-
:

ut impletis cliebus puclla nii{^iMrct a seculo : denl- bus coruscantia, cum illam spineam miror mente
que vir ejiis priEparala sepultiira exhibuit corpuscu- coronam. Respuo longe lateque diftusa spatia terrae p,
lum ad sepelieiidnm. Cumqiie eam sepulcro recon- lua;, quia aracenitatem concupisco Paradisi. Hor-
deret, arcanum quod inter eos conveneraf, elevatis rent tua solatia, cum Dominuin residentem suspi-
manibus ad cadum pandif, dicens Gratias tibi re- : cio super astra.
runi omnium .\rlifex ago, quod sicut milii eain cora- 3 Talia cum inagiio fletu jactanti commnlus pie-
mendare dignalus es, ita tibi reddidi ah omni vo- tafejuvenis, ait : Uiiicos nos nobilissimi .Vrverno-
tton adtiiisio
luptatis contagio iinpoUutam. At illa subridens, ait: rura habuere parenles, et ad propagandam genera- conjuiiis
in 7«o mor- Sile, sile vir Dei, quia non est necesse, falearis tionem conjungere voluerunt, ne receilentibus de solatio,
tUH Itla ma- nostrum nemine interrogante secrctum. Post ha^c mundo succedtret heres extraneus. Cui illa Nihil :

riti rtprt-
IttntiU totjiia-
oblecta opertorio recessit. Non post multum vero estmundus, iiihil sunt divitize, niliil est pompa se-
cilaltm. tempus et ipse inigravit a seculo, sepiillusque est qua fruimcr. Sed illa
culi istius, nihil est vita ipsa
in loco suo. Erat autem in una quadam basilica magis vita qua:rendaest, qu^ morte terminante non
sed e divcrsis parietibus utrumque sepub rum habe- claudihir, quse labe iilla non .'olvilur, nec aliquo
batur; et uiiuni quidem ad Meridiem, allerum ad occasu linitur ubi homo, in beatitudine aterna
:

Aquilonem, Mane autem facto. inventa sunt pariter permanens, luce uon occidente vivit et quod majus :

stpulcra ffll< esse scpulcra. qua; ulique hodie superdurant id- : est his oinnibus, ipsius Doinini pra^sentia, jugi per-
raculOit circo nunc incoU-e Diios-Amantes vocitant, etsummo fruens contemplatione, in -^ngelicotran^latus statu,
junrjuntur.
veneranliir honore. Hxc Greijorius in libro de Gloria indissolubili tetilia gaudet. Ad haec ille, Dulcissi-
Confcssonim, qui est lerliits lili-r Mirncttlorum qno mis, iiiquit, eli.quiis tuis a;terna milii vita
:
tamquam
cilalo iilem Greijorins, ciim libro Historix Francorum
i raagnum jubar illuxit : et ideo, sia carnali ab-
vis
cap. 41 eijissct ile S. Nepoliaiio, Episcopo Claromon- stinere concupiscentia, particcps tuae mentis effi-
tttiio aptid Arvernos (ijuein Origincs Clnromonlanx ciar, Illa respondit : Diflicileest sexum virilera mu-
obiitise iiotant die ii Octobris civca aitnum cccLXxxviiiJ lieribus istapra^stare. Tamen, si feceris ut immacu-
subjungit liisloriam duoviim- imonlitim, lalius iledti- lati permaneamus in seciilo, ego tibi partein tribuam
clam cap. 42, et vivnm nppellat Iiijuriosiim, ila scvi- dotis, quara prnmis^.am habeo a Sponso Domino raeo 'lu^trat ad
bens.
Jesu Christo, cui me et famulain devovi esse et cwlibalum
2 Per idem tempus Iiijuriosus quidam, de Sena- servandum;
sponsara. Tunc ille, armatus Ciucis vexillo.
toribus Arvernis, cum magnis opibus similem
ait ; F
sibi Faciani quie hortaris: et datis inter se dextris quie-
in coiijiigio puellam expetiit, datoque arrhabone veruiit. Mnltos postea in uno strato
diem constiluit nuptiarum. Erat aulem reeumbentes
«lerque uiii- annos, vixerunt cum castitate laudabili ;
cus patri.^^uo. Advenieiite vero die,celehrata niiplia-
quod po-
stea in eorum transitu declaratura est.
rum solennitate,
in uno strato ex more locaiitur.
Nam cura
impleto certamine puella migraret ad
Sed puella graviter contristata, aversa Christum.per-
Dlt nviilia- ad parietem acto vir funeris officio. cum puellam in
rum tttiilO' araarissirae tlebat. Cui ille, Quid, sepulcrum
inquit, turbaris-! deponeret, ait Gratias
rat itta sorttm : tibi ago. a;terne Doraine
Indica qua?so mihi. lllaque silente, viro demde
suam adjecit Obse- :
noster, quia liunc thesaurum, sicut a te
cro te, per Jesum Chrislum commenda- pramorltia.
Filium Dei, ut raihi tum accepi, ita iininaculatura pietati lua; restituo.
quid doleas sapienler exponas,
Tunc illa conversa Ail hoecilla subridens, Quid, inquit,
ad eum loqueris, quod
ait : Si omnibus diebus vitffi mea; plangam noninterrogaris? Illaraque sepultiira ipse non post
numquid tantaj eruiit lacrjma-, ut queant abluere multum inseqiiitur. Porrocura utriusque scpulcrum
tam iiiiniensum pectcris mei dolorem
itl ttlliitO 7 Statueram e diversis parielibus collucatum fuisset, niiraculi
antt dapon enira ut corpusciihira meum immaculatum Christo novitas, qua; eoruin castitatem
sata a vinli t.actu servarem manifestaret, appa-
: sed va; mihi ! qua; taliler ruit. Narafacto raane, cura ad
ab eo rehcta sum, ut quod iocum populi acce- ,„,„„,,,„
..ptabai.i perficere non deren ,invenerunt sepulcrapariter,
valerem; et quod ab iiiilio qua; longe inler l,.,cup^
atalis mea; servavi in se distare reliquerant scilicet ut quos tenet
Imc novissin.a die. quam videre iion debueram, per-
:
focios "'"<"<•"''""
ccelum, sepultorum liic corporum
didi.hcce enim relicta ab non separet mo-
immortali riiristn, nui numentum. Hos usque hodie
mihi dotem promiltebat Duos-Araantes voci-
Paradisum, mortalis homi- tare loci mcola; voluerunt,
n.ssumsorlitaconsortiura:et pro raeraiiiiraiisque de his
escibilibus, arentiura
rosis iraraai- m hbro Miraculorum. Hactenus '
me
rosarum. non ornat, sed nensis.
Gtrtjoritis Tiivo-
deforraat spolium : et cura debui super
quadrfluo i Tvactntum ile Sattclis ecclesiis et inoiiitsleviis
Cla-
romontii
VIGESIMA QUINTA MAJI. 39
romonlii hhris d,:obmcomaij>sil Auclor ammjmus juge s-ua casle vixit. siiuM.lIa i.u.licitia< lal.e. A/ ,,«a- D
corpora ser- circa amnim nccccL, ediliim a Joaiiiic Savnroiic Scliolastiea si'/7'imi;i/ur,nr.ii/ii,-ii( ejiis Sniicla Simisa, >>x c.nk.-..
vantur in
ecdesia S
qiio m. 1 . ca,,. XI isla dc Sc,„,lt„r., livdiiiiliir In ec- : s„b d,il,io r,-lii,g„o ':
,,oii,it ij, licct Girgoiio ,,r:vici-ili,m
imdii el In clesia S. lUiJii, altareS. Cleiiiei.lis, aliare S. M.n-i ,,er m„jori,m lr,i,liii„„cm iv„,.Ke
altaii S
Marix.
M S. Illidius, et S. Desideratus, et S. Gallus, et Scliolaslica, Soror S. Uciiedicti.
a,l ,,oslcim. Cerlc S.
islic ncqiie .vc/.ii/M
S. Av.jIu.^, et S. Juslus, et S. Iiijuriosus, et Scho-
fuit, iiec i,„i.squiimili,itur illuc cjus Iteliquias
Iranslu.
lastica in coriiore quiescunt. F„il isla Ecclesia jiri- lisse.Diem n lalem J,icobi,s Branclie de Vitis Saiielo-
,iiiim S. Clcmeiitis dicla, coqiiod S. lilidiiisdcx.erum Anernix ac Saussaijns in
iim
I
Mait,irologio Gallicano,
Oracliium hiijtis Po„l,licis sul, arcii altaris coiiJi,li.isel. liunc XXV Maji nssiijuaiit, el lomjo ulriwiqiic ornant
Itclviui quatuor prioies fucruiit Saiicti Epiicoiii Claro- elogio,formaio ,-x iis qu,r attulimiis : sed iti eonon ,,os- Xntatls 55
monlani, cx ,iuil'Uscoluntur, Illldius,xii Jutii; GaJIus, semiis non notare iiiconsidecantvim Sa„.i.<ayi, asscrenlis, llaji.
I Julii, Desidei-atus xi />4n(nrii; Avr.Ii natalem Uiia eadeinque die dufunctns, ,-( uno
.
eodemque tu-
necdiim reperimus. At S. Justus, S. Illidii /licliidiit- mulo sepullos. Aam /lost Sponsam scpultam, ait Gre-
conus fuil, cui sacer est dies x\i Octoliris. Qui scjuitiir ijorius, non pu^t multum teiupus ipsi! migiMvit ; et ah
S. Iiijiiriosus, dicitur a Sacarone iinus ,'X eis
ileinde. iiiitio ,,rociil diss,ti seiiulca, H..11 fucr„nl nisl ,,er ini-
quos vulgiis Duos-Amantes vucat, quique cum con- raculum conjuncta.

DE S. DIONYSIO CONFESSORE,
EPISCOPO MEDIOLANI IN ITALIA.

GOMMENTARIUS PR^VIUS.
§. 1. Concilium Mediolanensc, concertatio eiini Arianis, exiliurn

sancloruni Dionysii, Eusebii e( Lucifeci.

Covimentario explicm Chro- quidem qnam


ANTE A-N.
Postiptinn speciali tam. Orientis Occidentis Episcopos convo-
CCCLX nolocfiam Episcopornm Mcdiotatienfiium , et cari feccrant; mniebunt tamcn snios Occidenlnles liabcre *" cmivilh
oatendi S. Protasiuin, anno primum cccxxx prxsentes, quos rerum circa JUiannsium in Oricnte '"'"^*o/f"-
non posse assitfna- actarum """*''
co'pisse sedere; liahere aiilem ct jndicntarum ignoruntia, nut notiiia minor,
Cum suO
suo Episcopatiii annos xxk, nisi ultra annum ccc- fraudi opportuniores rcddclmt
tos ; maxime quando eis ex-
Lphcopo
Diony^io, XLVii, quo interfnit Sipwdo Sanlicensi, vixeril usque hiberetnr iugens numerus fuffrngiorum, coiitra Atba-
ad anniim cccli ; consequens fuil, neqnc inter ipsum et nnsium nb Onentalihus extortoriim.
S. Dionysium, anno ccclv e.ii/io itniUtntnm, interjici 3 liem totam, uli Arelute et Mediolani actn ef,t, Se
fHist Aieln-
posse S. Kustorgium, scd Protam prxponcndum; ne- verus Snlpicius, Bituricensis in Gallia Episcopus, lib. leiisvm Si(-

quc eiilem S. Dionysio relin.ini posse annoswv, f^el ^ historix sacrx sic describil : Ab hoc inilio illecti nodum,
sulficere quadriennium; nec denique convenienter dici, ^T'mQ\\>\^{nnrraveratsii]uiiicm qua ratione Valensfidem
adncribendiim eidem dccennium aclum m cxilio; quia fecerat Imperatori, quod victorinm de Mngncntio ad
constat obitsse in eodem, prins sn/lem quam Julianus Murciam ipsumquc Imperiumejus meriris dcheret) gx-
anno cvQV.\\ adeptus Impcrimn, exulcs Episcopos jus- tulere anim.ts Ariani, potestato Rcgis usuri, ubi
sissct rererti ad Ecclesias suas : hoc enini fecit ipso auctoritate paruin valui&>Hnt. l^ntur cum sententiam
stalim exordio. clemcnliiv fiiinani taptnrc visus; reipsa eorum. qunm de Athanasio dederant, nostri non
av.tem hoc inWndens, Cathobcos fovendo et c.ccitundo reci]icrent; edictum ad Impf^ratore pnipoiiitur, ut
contra Arianos ut Chiistiunos intcv se committercl, Ec qui in dainnationem Atlianasii lum subscnborenf.
clesinsqiie maijts conlurharet, quas Ariani jam ubique in exilium pellerenlur. Ceterum a mistris turn,apud

C vidcbaniur pacifice possidere. Imo in Vitu hic danda Arelaton acHuteras oppidri Galliarum, Episcoporura ^'

nnm. 25 pra^ceptum ab Iinperatore Constan-


(/(nVH?' Conciliii fuerc. Pctebatur ut priiisquam in Athnna-

tio fuissc, ut Dionysius Episcopus omni cum honore sium subscribere cofterentur, de fide potius disccp-
Seili suie restitiieretur idqne fnturum fuisse, nisi
; tarent; et tiun denuim de re cngnosccndum, cum
vir Dei votis exegisset, ut vitam in exlliu poneret de persona judiciura constitisset. Sed Valcns socii-
ne regressuR oonfusa infii.leliuni Arianorum institji- que prius Athanasii damnationcni cxtorquere cu-
tis studia plebis aut Cicri inveniret ; adeo ut potuerit piebant, de fide certare non ausi.
viullo etiam citius Sanctus obiissc. 4 Ab hoc partium ccmflictu ajiitur in exilium .Mhunusn
2 Episcopnlnm ergn micrit S. Diouy^ius {de qiio Paiduius, Trevn-orum Episco^nis. Jnterea Mediola- unji-redir
'''"'""'''^'
nunc aijere instituimus, qnia hoc xxv Maji fesium ejus nura convenitur ubi, dum adei-af Imperator, eadem
:
ef Inip.
Consfanfio. agil Ecciesiu McdioUniensis, incertum un ut hodie mnrlui, illa contentio niliil invlcf^m relaxaha(. Tum Euse-
an vcro nt tunc, rehilu e.c Armcnia corporc, in aiiqua bius Vercelleiisis et Luci fer a Calari Sardini;e Kpi
Mediolanensium ecclcsiarum a S. Ambrosio depnsili) scopi. relegati. Ceterum Di-mysius, Mediolanensium
Episcopatnm^ inquani,inierit S. Dionysius, quando Saccrdos. in Athanasii daranationera se consentire
mortuis fralrihus victisquc lyrannis. solus in Occideutc subscripsit, duminndo de fide inter Episcopus quae-
3sque ac Oriente rerum poliebatur Conslantius Aria- reretur. SeJ Valens et Ursacius ceterique, raetu
nus : cui cuncla agenti ad nrbitrium, Vaicntis otque plebis, quae Catholicara fidem egregio studio con-
Ursucii, Episcoporum Pannoniorum atque ad vomitum servabat, non ausi piacula prufiteri, intra palatium
turpiter reversorum prima cura fuit everlere Athana- congregantur. Illinc epistolam sub Imperatoris no-
sium ; quo prostrato, facilem sibi spondebat viam nd Arta- mine einittunt, omni pravitate refertam eo nimi- ;

nismum pro Catholica fide slabiiiendum. Itaque quod rum consilio, ut si eara agquis auribus populus ac-
ejus auctontate fuUi Arinni ayere eceperant AreUitei cepisset. publica auctoritate cupita proferrent; sin
cogendo uudeqnaque stibscriptiones Episcopnrum contra aliter fuisset excepta, invidia esset in Rege, et ipsa
Alhanasium ; hoc pcrqcbnnt urgere Mediolani, anno veniaiis. quia etiam tum Catechumenus sacramen-
CCCLV, ^wo, ad Concilium universaie cciebrundum, omnes lum fidei merito videretur potuisse nescire. Igitur
lectam
40 DE S. DIONYSIO EP. MEDIOLAN.
populus aversatur Eiisebii disciplina vel denique quod iiiler comprovin-
lectam iii ecclesia epistolam : ;

Dionysius, quia non esset assensus, urbe pellitur : ciales Episcopos, Dionysium ordiuaverunt, xlale
qui

staliinqucejus in locuin Episcopus subrogatur Au- et yradu primus fuerit idem S. Eusebias : liis cnim
xeiititif; //riaiiun. omnibus tilulis moris est in Ecclesia vocari filium. Fer-
5 Inilium cimcetlalionin, i« (/iio primas scrilieiidi dinaiidus Uybelliis Tom. 4 Italix sacrx asserit, ab
(/ prius (te parles sil/i sumpsil Dionysius, jure ilebiliis, quia suli Albensi apitd Insubres Episcopatu ad vacantem Medin-
flde agt velltnt
ejiis jurisiliclioiie res aijebulur, hic uecipe ex secumlo lani Sedem (iiisse translaium Dionysium. Sed nimis
Bplscopt
CathoHci, Ililarii contra Conslantium (raijmento, polius qiiam alienum ab ejus lemports iisu fiiit, prxsertim in Occi-
hbra. Post Arelatenseni S^^noilum cum Paulinus , dente tiostro, rjusmodi translatio ab tiiia Ecclesia ad
Episcopus tantis illonini Arianorum s-celeribus con- alleram : et sponsahlio contraclui similis censeatur Sa-
traissct, venii-e Mediolanum EuseOius pra,'cipitur, cerdolahs Ordinatio, ut non niiniis absurdiim viderctur
collectii jain illic nialignantiuin sjnagoga. Decem si Episcopiis Ecclesiam commutarel, quam si vivenle
diebus vetitus est ail ccclesiam acceilere, diim ail- priari sponsa ad alia vola Irausiret vir qiiispiam. Quare
vcrsus tani sanctuni virum maliliasc perversa con- miilim innomiiuitos ceiiseri qiiolqiwt anle Lampndium,
' an. sul)- suinit r sopoiatis ileindc coiisiliis oniiiibus. ubi liomanx Sijnodo siibscribentem itnno ccccxcviii, Albx
ornatis?
libituni cst, ailvocalur. Adest. una cum Romanis prafnerunt. Foi ro iibstractus a faclione. Arianorum
Clericis et Kucifero Saniiniic lipi.^-copo ; conventiis, Dioiiysius, qminodo ciim patrc suii spiritiiali Eusebio
ut in .Ulianafiiira subscribeiet, ait, dr Sacerilolali contra eosdem deeerlaverit, in SS. Allianasii el Luci-
ab ecclesia In
Patatium fide prius debere constare; coinpert"s sibi, quosdam feri Actis salis jam ditlum esl, et pieniits in Vila niox
iraducltur ex liisqui adessent liicretica labc polkitos : e.vposi- danda describilur.
eausa,
tara lidemapud Niiieam posuit in medio; spondens
oiniiia se facluruiii qiia; postularent, si pro fidei II. ISelatio corpoiis S. Dioiiysii, tempo-
profcssione scripsissent. Dionysius Mediolancnsis rc S. Anibrosii. E
Kpiscopus chartam prinius accepit ; ubi profiteri
scribeiido ccepif, Valeiis calanium et chartam e n;a-
yjuod nd exilium pertinet el in eo finitam S. Dio-
nibus ejns violenter extorsit, claraans non posse ,

iiysii vttam, Ambrosius Fnexitiiinicum


fleri ut aliquid iiide gereretur. Res per clamorera in Epistola ad Vercellenses
Eusdiio viis-
multum deducta in conscientiam plebis est, pravis
ita liabet : Pro flde Eusebiiis exilia dura prjeoptavit sus Dioiiysius
•an. Clii-
omniuiii
alque clegit, conjuncto sibi sanclaj meiiioria; Dio-
'
dolor ortiis est, Iin[iugnata est a Sacer-
mor P
iiysio qui
dotibus tidcs. Verentes igitur illi populi judicium, e , posthabuit Imperaloris amicitiam
exilio voluntario. Ilaque iiiemnrabiles viri, circuni-
Doniiiiico a Palatium Iranseunt.
dati arinis, vallati exercitu, cuni raperentur de ec-
6 QuoiUameu priusiiiuim fierei; et in ipsa udliuc intra
priustamen eccletiam coiicerlaiione (uclum viilelur ul abolerelur
clesia,majoro triuinphabant de Iniperio... Confes-
;
aS.Eusebio sus est victuni se esse, qui rog.abat ut mutarent
Dioiiysii suiscriplio, in coiulemnatianem Atlionasii ex~
calllilrabo-
Irtttr pressa jain aule, et priiis forle expressa quotn Mettiola' sententiaiii : sed illi validiorem calanium suuiii
uiim veniret Ensebiiis, priussaltein quam ferreis gladiis arbitrabantur... Non desideraruut
udinitleretur
ad Synodales in ecclesia consultaliones. Abolita esl uu- palrium sepulcruiii , quibus reservabatur coeleste
tem, sicui Amliiostiis, in feslo S. Eusebii sermauem lia-
domicilium... Quocuiiique niissi es.^-ent, locus deli-
beus, liic verbis uarral. Cum .Vrianorura detestanda ciarum pulabatur neque enini illis quidquaiii de-
:

perfidiatotam cuin universon.undo Ilaliam pertur- erat, quibus fides locuples abundabat. Locupletabant
bassct, atque ejusdeia pestilentiaa Sacerdotes sim- alios, ipsi inopes ad sumptum, oiiinii ad gratiain ;

Dionysii Martjriiscaptivassent, ila ut


plicitalciii S. tentabantur, sed noii mortificabantur , in jejuniis,
subscriptionis cjus vinculum retiiicrent, qua illum e in laboribiis, in custodiis. in vigiliis.
Evaserunt de
manibus corumsapienlia liberavit? Sicut eniui ait infirniilate fortes ; non expectabaut deliciarum ille- in illo mori-
S. Paulus, Factus sum Juda;is tamquam Juiteus, cebras, quos saginabat faines (iir.
1 Cor. 9, ikiii adurebat eos ;

titbscriptio ut Jud.cos lucrifacerem ; ita Eusebius , harelicis torrida sslas , qiios refrigeiabat wternffi spes
glo-
S.DionysH lisreticuni se esse nientitus est, ut de hieresi tilium ria; non fi-angebant glacialis plaga; frigora, qui-
;

libei-aret. Di.Nit enim, se enrum consenlire perfidiEe, bus ferveuli tpirilu veniabat devotio non vere- :

hoc sibi placero quod illis ; sed quod sibi filiura bantur vincula hominum, quos Jesus solverat
non :

Dionjsiura in subscribendo prajpoiierent, graviter desiderabant rediiiii a niorte qui praisumeliant ^


, a
semoveri. Vos eniin, inquit qui dicitis. Filium Uei Christo resuscitari. Denique S. Dionysius
e.xegit
Patri Deo ajqualcm csse non posse, cur mibi votis ut in exilio vitam poueret
filiuin ,
ne regressus ;
pra-tuUstis? Quaillirationepernioti, statira confusa institutis et usu infldclium
S. Dio- studia plebis
njsii cliirographuiii deleveruiit, iu'iorein aut cleri inveniret
locum sub- ineruitque
hanc gratiaiii ut :

scribendi 13. Kusebiodefeientes. Quus ille increpans paceiiiDomini tranquillo affectu secuin
referret
et irridens, ait, Keque ego iiie vestris Itaque ut S. Eusebins prior
scelenbus levavit vexillum coii-
polluo, neque tiliuni meum
vobiscum paiticipare fessionis; ita B. Dionysius, in
exilii locis, propiori
permitto. Uudecura dicat Evangelium, inliacgene-
Martynbus vitam exlmlavit.
titulo,
rationo prudeutiores esse filios tenebrarum
!,uc. 10, qu.im 9 Porro secundum ea qnx dabimus vita: i mle Med.o-
yloriosi ,
lucis; ecce liic ipse, tenebris prudenlior filius
lucis, yJcla, exihi locum, S. Dionysius '"""""f'»'»
liabiiit in Armenia
repertus est. Eadcm miillo prolixins iilqiie cum pliiri-
1« cijiis urhe aliqua Episcopits ""'""
nomtnabalur .lurelius-
bus circuiiislanliis narianlur m fila ipstiismet i'. Eu- qux eliam. xit fuerat a Sancto
moriiuro royalus cor-
sebii, eilUa ab Ugliello mox cilaiido, uln inlerim leyi res piis ejits Medwluiiiim
retulil. cttm jam
jiolest, inieijre profeicndu ad Kal. .JuijiisU. Bpiscopatim
oblininssei S Ambrosius , adeoqiie post antium
7 Eiliiis suum cur vocet Dionysiiim Eiisebius, prx- ccct^^m. Morluus esl iste Aurelius
ler xlati:. ililferentiam, ralio ipso anniversario
quem fitium redditiir in prxcUala Vtta, S. Dionysii dte.et prope
quod illum sam eiimdem aS. Ambrosio seput-
suum Eme- baplismiUe tinxerit, ubiqiie sicut Au-
tus; axdeiiide, tempore
6tus nominat. gustinum postca Ainbrosius : Liidovici hnperaloris, a
sed lioc difficuller compo- Mot-
t.n.j,> Vercelleiisi
lutur ciim eo, quod plenque Episcopo. Iltrsaugteiisis
recenlioies voliiut, monaslerti
Diony- Imidalore. qii^dum Reliquix
sius Medwlani ex .Mediolanenstbiis piirentibiis luiium
ejiis traiisi.ilx sant Hir-
Qnure, „ ea ralw iiou subsisUt {iiec enim ma.ilm^
Iklei <.«<. Eberesbergenst.et
ea Vua esl) dicendum erii, „el ,,uod miltl,elmoIIi,sauijiensi ^b-
Vercellensi ad- bau post annum
tcnplus Clero Dionysius aliquot mi.xviii dic„t,s, uc ix
aiinis vixerit sub
S Novembris
quaiido cohiiir Uluslrandis.

10
VIGESIMA QUINTA MAJI. 41
10 Eadem ddndc S. jiiirclii Actn compenUio refe- cepil. reccnti adhiic nov:v funilalwni.i mrmoria el Irnns- D
rens TrithemiuiSpanhcimcnsis Abbas. in Hirsauijicn- vectariim
Amffrosius
iiiino ncccxxx reliquiiirum S. Aiirelii, al- AlicTOHK D.
celebravit.
sis monaslerii Chnmico
scripto circa annum md, S. , que ab nllro citroiiue ex Gennnnin cnmnieanlilius ipse
Dionysium atl vitu functitin esse anno cccLXXix vur mediiis facile discere potiiil,
; ijiia: Mediolani Hir-
ylwetium aulem Iriennio poslqunm ex Arme.nia dis-
, sauijiieque dicehanlur non leque
: facile, inter dwersas
cesserat anno Dumini ccci.xxsiii. fnorme iioc est,
, narrationes discernere, ntra verosimilun esset.
qiioad DiMiiysiuin, Chronoloijne mendum , et fnrtnssi.i 13 Ego, lium considero epislolam S. liiisilii, ndi-
sumplum ex tempore Iraiislali Uediolnnum corporis. lum Episcopatum li. Ainbrosiu ijratiUnntis.facilc
.
. . ,- addu-
,.....- .. fiirtassia coii'
qucd
"- ^
fmsse anmis CCCLXXIX
poliiit
.r.™
Ambiosii in sno
illo Episcopaiu sexlus. Idcm Triihrmius de Ambrtisio
, cor ul opiiier, hac occasioneusum Ambrosiumposlvlasse J"'" 01« '"-
auxiUiiim ejiis , iil S. Diiunsii corpus, e.r eo ubi lu-

diiciiis Aiire-

Hiis est.
addit , qiinil Aurelii exequias luulds cum lacryniis mulaluin eral loco , civibus reslitucndum curarel , ul-
prosecutus , illuni seriininciii insigneiii fecitad im- pote cujiiS proeinciie vicina e.ssel provincia Armenia'.
puli;ni, qui incl|iit, Amisiinus Fratrem et Pastorem Basiliuin vero persuasisse Aurelio sihi nulo , ut .si:se
dulcissimuiii, inio iirffiiiiislinus Advocatuin : in quo Iransferret in Ilaliam et per Cappadociam necessario
,

lauiies etprseccnia ipsius S. Aurelii magnis eloqueii- Iriinstturum cutn .sunctn ciirpore Nencivsarc.e e.rccpisse,
tiie viribiis eflert in cceUini. alque cnmtnealu jiivisse, ttec sine novis liilens diniisme
1 1 Ulinnm hic sermo . quein una cum Reliquiis ad Ambinsiian qiiibiis fac.lum sit , ut cutn taula cssct
Qui corpvs in ;

ftaliam retu-
delalum Ilirsaugiam non dubitamus, adhuc alicubi in- S. Basilti celcbrilas, corpus S. Dionysii tni.isiim iib co
tit S. Aurelius venireliir I verosimiliter ex eo disceremus aliqua diceretur. eliiiin nbsque mentiotte Aurclii.diu niisquam
ctiam de S. Dionysio : utriim scilicet ip.iius corpus cx nist apud Mcdiolanenses noli ; indeiiue uiitam esse il-
Armenia allatum Mediolunum, an veio prius Cas-
sit tam narralionis diversilatem. Hiinc utroqne conci-
sani uliquandin quieverit una ciim ipso S. Aurelio. Itandi viam iuiverunt rfcoijnilores Mcdtolatiensis Bre-
Deinde hnberemus iii eo accuralius forlc exprcssiim viarii. Nam ubi iu velustioribus Breviariis .\(C leijcbalur:

B iiomen uibis, in qua hic Episcopiis vi.cil. isle enil obiil. Corpiis autemejusper Aurelniiii, sauctai viise Epi-
Episcopus Ara- MSS. Metliolancnsia . ex iisque MS. Blauburense et sccpuai . Mediolanenslbus reddilum est : a quibus
ratMx /iiit,
lionimis Momhrilius Arreiciuni scribunl in Vila S.
, sumina cum re\erontia susceptum, venerHiiiliter in
Ilionjsii : Hirsauijiensiu, in Vila S. Aiirelii aliaque ecclesia suatuiniilntuni est: ubi. inqunm.ista leijcbiin-
Oermanica, ct ex iis Trithcmius, atque ex Triltiemio tur, ipsi dcinceps leji sic jii.iserunt : lijiis cnrpus
leclio Brcviiirii Mediolanensis aiini 1035, Rediciam; Mediolanum ad B. Anibrosium ab Aurelio Epi.^copo
cum anlea in Brmario anni 1539 lctjerelur Arretium. tr:iiisla(um est quoque S.
; cui pia; aclioni oflTicium
Ast Arretium nultum est in Armenia, luulio minus' Basilii Magni acressisse Idem qiio ad sen- traditur.
Uediciu, qiiam nec in utlis qiiidcm Episcopaliuin loco- stitn htibct Eerrarius in Calaloqo Sanclorum Italite.
lum calaloijis, apud Carolum a S. Paulo, in Geoqra- 14 Ccteriim non sunl tain clara quum prima fnr- ,

phia siicra inveuies, imo nec aliiid nomcii qiiod co ac- san frotile apparenl , vcrha Adonis el Vsuanlt. Quid aiit ex vitiato
foiite res e.a
cedat. Quomvis uutem afjine aliquod inveniretur ,
quo enitn esl, quod, post «tmiiiifl/Hm Cappadociam, dicaltir
iiistrlti est
ailduci Redicia posset ; pr,esumi tamcn mcrtto debciet, Basilius, pnefata; urliis Episcciius? Non esl urbs Httiil tjroloQiis.

jmriiis illudesse Mediotani quani Iltrsaiiijix servutum. Cappadocttt, sed provincia; in eaque urbs Neomarea,
Cum igilur in prsediclu Gemjraphia sacru inveniam ex Basilii Scdes. Opurlel igilnr ul ex aliquo viliato co-
MSS. faticanis Ariaratiam jiixta Cataloijum pri- , dice ista acceperinl atnho ; ctim in originario lextu sic
mum; Ararasthiara ;u.i(a srcuniZiim; Araratham, , forle legcietiir qui ab Iinperatore Constantio, .\ria-

jiixta tertiiim ex MS. Reijio urbem Episcvpalem in ; tio npiid Cappadociam. daiiinatus exilio... Rell-
Armenia se.cunda seu minore ; et hoc nomen ad Ar- quias. per S. Aurelium priEfata) urbis Episcopum
reiciuni accedat propius; suadet ipse situs loci, iit receptas etc. Nihil sane videtur qiiam ut ex fiiciliiis

cr&dam ejustlem urbis Episcopum fuisse Aurelium, et Ariatio, conlraciius scriplo pro Ariaratliiouf!; Ariai :i-
inler successorcs ejus numcrundum Acaciuiii Arara- thia, legeretiir Ariano, pra-cedente Imperiitnris Cous-
Episcopum pro lcinpore Chalccdoneiisis Concilii
thise , tantii nnniine ansam ad sic leijenduin prjebente, ac fere

nominatum ab Evaqrio lib. 2 eop. 18. necessitalem iis qui Ariatiiim uulhim noveriint. Inle-
C 12 Huic de Arifienia .icntentiae, et de Jraraihia rim temerarix mulutinnis iniliciiim mansit in verbis
pro ijuo III cniijeclur.r, itno toti de Aurelio rclntioni, haud levem praefatffl urbis ; el jiista iltilur ciiusa suspirundi, qiiod
aiiliquis Mrt-
scrujmlum nbjiciuut Usiiiivdus et ^do, nihilaltcr sciens eadetn temeritate suhrtigolum sit pni nnmine S. Aure-
Olis .^cribitiir
S. /iasitiui. de altcro, et iisttctn tuinen uterque uteiis verbis, atque \n nnmen S. Basilii, ctijiis fnrle in priiniqeuia trans-

iideo ex eodein anliquiori fotile acceplis, dutn viii Jtilii lalionis istiua historia nec minima quidem ftebat men-
aiunt; Mediolaui S. Dionysii Episcopi et Confesso- Ho.
ris , qui ab Iraperatore Constantio Arriano apud
Cappadociam pro fide Catholica damnatur exilio,

ibidem requievit. Reliquias corporis ejus per S. .§. III. Cassanensium dc corporc apudsc pri-

Basilium , pra-fatce urbis Episcopum , receptas B. mum dcposito Iraililio.

Amhrosius condigno hoiiore condidit. Eatleni verba,


S. Dionysii, ctijus meminerunl tiiili.iua
hobes , non tnnlum apud ttuctnrem Supimitilii Bcdx, lljrc/fsiVi
pnsl plura secula cnndita fiiii. ut
qni snlum est exlensiu et eonlraclio yldonis , consen- Breviaria , non ntst
menlio in rccctilinnbus Bre-
tienlibiis quond sensum Maurohjco et Gtilcsinio ; sed infru dicetiir : ilaque ejiis
esl : ptus etiam mntundum
etiam apud Nolkeriim : hic tnmen addit : Alii couten- viariis piudentiiis omtssa
Ambro..w nit, quou
cctsutt Fcrranus tiuando de
laiitifuaiti ,S
auctor Istius dunt, quod in Arraeniam aiui.l Reditum civitatem
I I . . I- .f Dionybii
n^.,,r^,i corpiis
/-/lini/K prmium
IIVItTllim in
III

traiislutiouis exiliatus, ibideinque defunctiis per S. Aurelium, ttllatum ab Aurelin S.


, rrtiilitto
hon.rifico
Cassani oppido, juxta Adduam
lli.mc-n,
ejusdein urbis ICpiscnpiim, Mediolanum sit transla- Ctrsaiicusium
passuum milltbus ctrciler
tus : et quod
Aurelius ibidem inlirmatus ac
ide:n sepelivit Est illud uppidum de ctirpore S.
iiniiis motlerato tti-
qnatuordfctm, attiue atlen dict fere
l>iou!/it',
raortuus, in eodeni cum S. Dionysio iiionumento,
conceplu est,
sicut in vita coiidixerant fiierit tuniulatus. Fuit ,
tiete Uediolano ili.isttum ; ncc difftalii

Uadriuticuud uliqitcm
Notkerus ad tnonasteriumS. Galli in Ilclvetia tnnna- quuinodo Aurelius. eflitmso fere
el vcl adverso subnavt-
chiis, Adonis synchronus; ucceptoque iib co Marlijroln- Veiietorum portum appulsus ,

rectiim tettens
Pailo vel terrestn ittnere breviori
gio plurimum tistis, coinpostiit siium circa annum ijiins .

versus iiervenerit Cassunutn. IIiic


nccCLXXi: qiiiqtiodsupru Adonem aililidil, ab Ilitsau- iler Medtolunum ,

untiquitatum Cussimcnsium per


giensibus in Spiirnsi tUtecissi monachis haud diibie ac- fiiciuiit inunainenta .

i> Jouunem
Maji T. VI
i^ DE S. DIONYSKi EP. MEDIOLAN.
bus, hedera, et vepribus repleta ,
nutu Dei iiiventa
AnlMium CuMltonxitm etlilft ,^iobis itUqitam-
A Joaiinem
est lectisque antiquis codicibus, illam esse basili-
iiu fnsttti Metlioliini qutesila seil n Pliictilo Pticci- ;

A CTORB D P- ,
Mediola-
c.iiii, a S. Harnaba Aposlolo et Ponlifice
tiello in Zoditico Mediolaneitsi paij. 197
od miirqinem
nensi dedicatam. indubie cogiioverunt
Ambrosius :

cilala, unti cum teslimonio anlitiuartim


ptcliirurum, rx
vern, laudibus Deo pnrrectis immensis, populos iis
giitbus Italiealur , illic immolum steti.^se Sancli corfus,
verbis exnrsus est [affari] Etcniin dignuin et
ju- iUud ibidem
.

non vtilenltbus bobus porro movere carrum ; hiijusque


deposverif.
stum est, ut is, qui pro fide certavit, in hac liasilica
miracuU foma e.Tcitiim Ambrosium eotlem accessisse, e.l

qua; ex fidei fervore noviter extitit dedicata,


digno
aperln arca ample.rum esse sncrum piiintis ; qnotl vi-

collum cari succes- condatur hnnore. Faraa per urbem diffusa ad stu- ,

cissim brncltia prodigiose elevans ,

extenta vel inlerna vuce persua- penduni miraculum populus undique confluit. Nec
soris itrinxeril, et iiel

vcleii xdiciila, quam mnra, ecclesia purgatur et reparatur, et in parvo ,

seril Sunclo ipsum deponcre in


reficilur, et reaidificatur. Igitur
sub tKimiiii' S. Stilvaloris S. Bariiabas deili- tempore decentius
olim ili

timnia dinmlur probari ex MSS. reslaurata ecclesia, ilignus Dci S.icerdos Ambrosiiis
cnrat, Atque litrc
glorinsura Dionjsii corpus celeberrima devntione,
dociimenlis tjisiusmel ecclesia- S. Dionysii Meiliolani:
in Confessione dicta; basilicas recondidit et ultra :

quod maijnum ilebel censeri leslimonium veritalis. a


tiiulum prinii Poniificis Barnaboe, h.^-.nc sacrosan-
solis recrtiltoribus Metlitilitnensikts sctipluribiis
negaltr:

itleoqiie ipsa illa MSS. oplaremns ridere. AdtUt apnd ctam ajdem.adhonoreniBeatissimi Dionysii.etCon-
Pucciuellum CaslilUonxus qitod corpus S. Dioiiysii fessorum omniuin consecravit et dedicavit. Ad cu- defnde mira-
,

manseril Ca^sunt u.tquetid anitum Mcxxiii, qunndointra jus sepulcrum mirabiliter mulla infirmorura corpora culis clarum
fuenlad ecelesiam, sub SS. Dionysii sanilati fnerunt restituta, et continue Jesus Chri-
urlem Irauslalttm
ab Ariberlo Archtcpiscopo aidi- stus Dominus noster, qui inSanctis suis mirabilis
et .\urelii invttcalione ,
est, precibus sanctissiini Confessoris siii, languen-
ficatam : ile qua funilalione plurilius itifra.
tibus raedicinam praeslat et infirmis salutem qui
16 Ilaclenus scripseram cum Mediolanii
,
, itceepi tir-

ex vivit et regnat in secula seculorum benedictus. E


bis hiijus Anliqtiilales, a pra:cilalo Caslillionieo ci-

diligenlisstme iollectas edilusque antto 18 Snnl in hac narrittione qttaeilam qux prtrfato
vitatis paraciis If.rc /raditio
Puccinello displicent, et exiguom ei videnlur liabere
1625, ('/ w iis parle i, Fasciculo i, pug. 17. reperi. no7] est tam
Maiiuscrijitiiin, oliin veteri ferrere c.ipsulae consi- simiUtudinem leri : nnm qnomodo, inquit, S. Aurelitts, ahximllis
vero.
gnatum, et forte fortuiia re|iertuni , ui aii, in ijisa qni dicitur ad S. Dionysii sepulcrum orare solitus quoad

D. Dinnysii ajile; cnjus pars allera S. Barnabam vixil, lam prociil itlenlidem e.TCnrrissel ah urhe, in qtia
qiwd illuc
speclat ; allera de S. l)ion)>in lixc hahel : \ pr.e- vivebal, hisptlio et familiarilale S. Ambrosii ulens?
usquc prrla- ,

tum cum dictis Armenix partibus cuiii iui liaiir urbeiii corpus Verum non video, quo fundamenlo tUcalitr Aurelius,
exciperet Am- deducereiiir gloriosus .\nibrosius, divina revela- Mediolani potius quam Ciissani vitam egisse quid enim :
,
hrosius,
tioiie eJoctus , quod Sanctitsimi antecessoris sui ei cum urbis potenlissinix immenso strepilu, cui longe

Dion)'sii Corpus, ip^ius studio et diligentia ac hor- oplabilius fuit, post dimissam cttram redeundi adsuttm
tatu legatorunique Medinlanensiuin instaiitia , per Episcopaluni, solituriam ogere el quielam vilritn ? Eo-
15. Basilium Arnieniai Priinatein tranMnilteretiir ;
rtim quse tradilione sola aut scripttirts longo post inter-
statuti.^idie etliora, convocalo et subseqiienteClero, vallo confeclis habenUir, iton snnt adtnodum scrupulose
et populo MedioIanensi,ad Portuiu Adduse fluininis vetificandte circutnslnntia' singula;, sed nec lemere ne-
qui alio noniiiie quain Cassaiiuiii lunc iiominabalur gaiida tota rei suislantia: quam eiiim facile illis ad-
cuni processione soleiini devcnerunt. Nec inora ; miscelur fabulosilatis aliquii , tam est tcmerarmm
navis, sacruni corpus dcfereiis, portui appropinqua- auilaci negiilione conlraire famie onliqutr, el cujus nnl-
vit.Et ecce cum Anibrosiiis reverenter et devufe
, Ittni invenilur principium qiiod falsilalis mertto suspe-
capsam in qua jacebat voluit amplecti, pernii.ssione ctiim halieas.
divina corpus benedictuiii a capsa exurgens, -\iu- 19 Itaque nt Cassanensiuin Iraditiottes reverenfer
quatii Pseu-
brosium fuit aniplexiitiim, Ave, frater, prnferendo. indulgenlerque suscipimus, quia nihil ohjicilnrcurquoad
dolmtpran-
ab eodem aa- Deindeque a Pnrtu usque ad locum ubi uunc ec- , subslantiain verte non ftierint; sie ftdenter rejicimus di flgmenta,
turgentf. est clesia S. Dionjsii pmpe ripain purtu< in testimu- nova illa fiijmenla,quxsub nomine fragntenlorutn Luit- F
satutatui
niuni prajmissorum est fahricata, pergenles, de flde prtttuli hoc primum seculo prodiernnl in Hi-^panin, qnx-
et Chrisli divinitatc ad iuvicem contiileriint. mi- quevel tittie sufjiciel Iranscripsisse, ad eorum confnsio-
raculnni in:iudituin quanto iirieconio extollen-
I nem, qtii tsla, sopienlioribus Hispants pridem explosu,
duni Suspicante vero .Vmbrosio, ijuod dignissimus
I
odhuctuenlur utotnniacceptionc dignissinttt. Sunl aiilent
Pontifex Dionysius in liumanitate, coiinito tara nii- h^c, juxla ediUonem Mairilettsem anni 1G35. num.
rabiliDei speculo, divina potentia pernianere de- \Z^. NatalisToIelamis, abexilio rediens, Mediolani
bcret; incuiictanter exorsus est Prasul DionyMUs moralur: pulso iu exilium sanctissimo Dinnysio, a deS. iXataU
ad Ambrosium •
Corpus meum in Basilica Salvato- Catliolicis Mediolanensibus Episcopus eligitur, qui Diontjsii
ris et Prophetarum Irades sepultiira,'. His cxpletis licet se gesserit ut Vicarius iUius, rebusgestis prae- exu!anfis
in Vicario.
caiisaiii rediens
quievit in pace. Admiraiilibus , clare floruit ; et in numero Sanctoruni relatus fuisse
et stupeiitibus cunctis adstantibus qiii laiidrs im- , dicitur. Obiit xiii mensis Maji auno cccLix, vir san-
mensas omiiipnlenti devnlissime reddiderunt ; et clus, pius, et doctus, Tuin nutn. 136 ailiilitr; S.
abiiide ritra appellaUis e>t portus Cassaiii E|iiscopus
a Cassa, Natalis Toletanus, post Mediolanensis,
ob miraculuni Dionysii Coiifessoris eximii, Ilispani filiusfuit, nepos S. Natalis Cnnfes-
quod \'itiilis
praedixiii us, ad laudem et gloriam Doiniui nostri soris Romani ; successit S. Melanlio Confessori : in-
•Tesu Cliristi, lideique Caiholica;
corrobnriitjoneni, teifuit Concilio Arclatensi I, Roniano sub Silvestro,
17 Postremo gloriosus Ambrosius cnni clcro et el Nicseno: pnst fidei causa missus in exilium, re-
populo, capsa cum tam pretioso thesauro supra cur- versu.s. Mediolaui Episcopus eligitur, Sanctus mo-
hic vero moni. rum imposita, versus urbem iter ceperunt
tus mtraculo
et cuni ; ritur. De vero S. NuUdi, Mediolanensi Epi>.eopo, qut
juxta inemoralam basilicam Sahat.,ris
tuliststfnlis ])erveneruiit posl annum dccxi, obitl, egimus ad dicluni xiii Maji
ad ecelesiam eiirr.is stetit adeo lixus,
ul nec equi. calcaribus et de ilUiis fictilio palrc Vilali, prioribus sitniUa, ineadem
Salvatoris aliis llagellis siiniulau,
abimmobiluate eiim posseiit nteudaciorum farragine Irgal qui colel tium 137.
currvs. .

revocare. Spiritu sancto repletusAmbrosius Dio-


nysii recordatus bortatus
, indiigatur si forsaii ibi-
nem Incus esset Doraino sacrutus.
Pa, ta diliuenti
mquisitioiie, benedictu
Salvatoris ecdesia, arbori-

s i\-
VIGESIMA QUINTA MAJI. 43
yxvni Aribortus seu //nibertus factus ArchiepiscopuS, D
dum suutn conderct tcstomentum anno MXXXIV, inter
AITTOHB D.
§ IV. De poslerioii Iranslationc corporis ad pia legata, jubel ad Abbiitem ot moniirlios do moiia-
Ariberfus,
condttor ec-
ecclesium ct monas<erium S. Dionysii. stei-io Srtnctorum i'nnl"essorum Dionysii et .\urelii, clesix et

quod ego, inquil, noviter pro remeilio anima) meje monaittrli


Corpns neqiie *Jui SS. Dionysium et Aureliiim intra ipsam Me- omni anno solidos S. DionysU,
a?diticavi, dari triginta. Ex qno
olim a S. diolauensem urhem sepullos a S. Ambrosio tredunl.
sumt conjectnro potest, monastcriuni illud paucis ante
A nihrosio. etiam ccnsent ab codem Sancto auctom urnaiamque
annis fundatum fuisse, ct ctrco idoni tempnx, e.t veteri
fuisse, avtiquam ibidemS. Sohnlons ecclesirm, subS. S. Salvolorisecclesia, in tiovnm hujus monas!erii,trnns-
Mo>>a vdificatam, aut saltem iu titutum parochialem lataessc Snnclorum pr^dictorum lipsatia^ ex quibns S
erectam, annis fere cl ante S. Ambrosium, et od Dionysium sub aram majorem condHum esse, scribit
Ariberti Episcopi tempora ac seciUum Christi xi su- Puccinellus.
perstttem. Sed tantam illius ecclesix vetuslatetn nescio !i3 In eodem tet.tanu'nio jidiet Aribetttis, ut totus ibtdrm se-
qua ratiuue prohaturns se sperenl pelttur nn.
; et cum eam probavc- Ordo Scclesiiisticiis et Mointsiicun omni anno. die Ve- lOlc..
rint, ha''ehunt odhuc oppositam siht Ciissanensiuin tra- neris de secunda hebdoniade Qnadragosima:, in
ditionem, de diuturnio''i S. Dionysii apud se reqnie- Presbyterio saucta^ Mediolanensis eclesia; congre-
iione. Riirsum Cassanenses, cum dicunt auctorem iUius gnti, accipiant sigillatnn sux qutnque ecclesi.r ac mo-
Mcdiolanum transfcrendi fuissc Aribcrtutn, nonomnem tutsterio attrihuti.m beneilictioiiera.... et statiui cnm
nec primtim
apnd me fideni inveniunt. IVam el his repuijnot Me- receptam habneritit, (unn processione omnes simul
ah Ariberfo diolanensium traditio, qna asserunt, SS. Dionysii et ambuiare debe;int il)j, ubiego, tnquit, corpus nieum
illatum in Aurelii corpora, cr veteri S. Sfilvnturis ecclesia, in requiescere desidero. Nccdum erijo tuuc tocuni sux se-
urbem vi-
detiir :
novam ub Ariberlo Ci.sc Iransloto : quibiis favcl, quod ex pullurai delcijerat, delcgitautem non diu post: siquidem
translalione S. Aurelii Hirsaugiam, tempore Ludovici anno mxlv diewn Januarn defunctus, tutnutum ibidem
hnperatoris. appurent, .wuh Cbrisii ix aut citius, etiatn nunc habei. Superest quoque ad cujiisdom Crnci
faclum fuisse aliquid cirea pnedicta Sanctorum cor- fmi pedes, infer duos pednm clavos, ipsins efjigics, in
pora. habitu ArchiepiscopaU slnntis, cterecto in cwlum vnltu
21 Jtnque media utrimque coujeclura placet, qua di- offerentis suuin illud SS. Dioiiysii et .\urelii moitaste'
cerentur iUa Cassani tnattsisse immota u<ique ad Gotho- riutn sive trmplum. exurqentc inler dnas turrcs tholo
rum, Herulorum aut Longobardorum incurttioues; tum speclabile, quod siuisira sustinet, dexleru sfringit:
sed barbarlcae
inciirsionis Medtolanum allala, ntque in xdem S. Salvatoris depo- quam effigiem upud Ughellum videre cst, fideliter ex-
(empore. Ila facile capietur, quomodo Usuardus
sita fuisse. et pressam cx Joannis Antonii CastiUionan aniiquitati-
Ado, nullo facta Cassani mentione solum nomineut bus Mediolanensibus piuj. 189, uhi eiiam Epitaphium
Mediolaiuim, veltit locum cu/tus S. Dionysii. Iiem lege.
quomodo Nottingus, post annum dcccxiv quu decessor 24 Corpns Ariberti.postdecemmenses integrum,
Antcrus invenitur Concilio Mautuano subscripfus, teste cum sumrao vigore, lerulam dextera portanto, ocu-
cum corpore Ughello) fnctus Episcopns f^ercellensis, ocerperit reli- lis apertis, seciindiim Datium, videntibus universis post (lecem
S. AurelH, quiasS. Aurelii; quas deinde Hirsaugiensi quod
iutulit repertum fuit : cujus sepulcrum a quatuor p.irtibiis men.%e.% in-
unde pars
Hirsatigiam diximus monasterio, circa a nnum vcccwx. Dico Reli- ferro et Ipsum deiude [uli corniplus
plumbo sigillalum est.
translata, quins, Itcet corpus appellent Hirsaugienscs, more olini scribil idetn qui priora apud PuccineUum) ictu fulraiuis
et an. \m
U''ntatif-si.mo : quin enim S. Aureliifor/?u.f, sallcm quaad eversum est, die xxiir Augusti Mcrccni, et resora-
ad nltare
porlem notabUem, eliam Mediolani rcmanserU. dubi- tum quod videntes monachi. ( jus Reliquias in altare detatus.
:

tarinon sinit ereclutn sub ejus aeque ac S. Dionyt-ii no- majus sustulerunt, Ulud scilicet sub qno coitdifus eral
mine monasterium, in cujus altari sublernineo condifns S. Dionysius. Sed faclum tmpiobnns Pclrus Eiliarqns
AnreUus. Forte etiani dies ix Novem-
fnisse diciturS. ArchiepiscopuA, eodem anno prima Domintcn Septem-
bris, quem S. Aurelio peculiariier proprinnt habent bns referri eas ad sepulcrnm jussit, in quo fnerant nnnis
Mediolanenses et habcbant oUm /firsaugienses, vel ccclviii. ./nno deinde mdxxxii, cutn civitatem Franci
primae vel secitndz tron.slationis fuit: Ua ut divisis, obsiderent; Germani, promajoripurte liArelici, in dicta
qtia^ utriqne Sancto communia erant duobus fesfis, dies suam halntere stafionem; ex qtto-
S. Dionysii .'ibbatia
mortis S. Dionysio remanserit, dies translalionts S. rum manibus, magno pecuntarum impendio, Sanctorum
Aurelio. Sed S. Dionysii cultus auctus potius quam corpora redimeuda fue.re. Deniqne cnmecr]psm, nh Ah-
itwniuutus est ; de S. Aurelio in veteribus Ambrosiani batect monacliisiiuibus<lam, habitus fere Clericalis,
ritus Knlendariis nUiil invenio pr.rter nomcn, cui pri- qui eam habebant. temporum calamifate esset de-
mum snb S. Carolo Borromxo videtur acccssisse lionor serta corpnra translata sunt in ecclesiam majorem,
;

Officn eccUsiastici, cttm Lectione a Trilhemio sumpta. Hyppolito 11 Estense Archiepiscopo, inlra annum
Sacta curpo-
Ftiit is liaud dufde ceicbernnio festo apud /I irsauqienscs Mcxx el MDL; ft a Carolo deinde ('ardinali et Ar-
ra ejusdem
cuUus, sed eo loei nunc dominans hxresis cuncta abole- chtepiscopo, sciUcet Borroimeo, Ulo Sancto et circa ecctesiw an-
5'20 ad
v!t, ar ferc spem suslnlil recuperandi ea monumenta, Sanctoriim ReUquias vigUaniissimo, nobis pra^senfihus nn I

cnthedratem,
qua: Trithemio privluxcrtuit in Itac mnlcria. et ministrantibus, {inquU Carolus a BastUca Petri, delata.
22 Jnuo Christi dcccxxii Medrolanenscm Scdem Episcopus Novnrieiisis, in Mediolaucnsinm Epi-
po.-.leu

oblinuit .-JngUberlus, quafuordcctm dumfa.iat meusinm scoporum vifis) diligcnti^simc in snbterraneo sacello
vum iVad Anti^itcs : qni quo :elo ferretur ad honornnda Sanctorum cnm aliis sacris Reliquiis recondita. lu quihus etiam
Jam esset corporn ostenderet transintio S. Monue, si hanc per fuisse aliquas S. Aurclii idcm docct, nam et caput et
Medlolani ergo, in
eum factam certo con.<itnret; et tuuc, ad istani fesfivUn- alias quasdam ibidem se vidisse asserU. fluc

tem inviuttis vicinis Episcopis, crcdit posset Nottingus die fesli^. Dionysii. tttt et aliorum Sanclontm ihi con-

occasione usus impetrnvisse Reliquios supradictas. Sed ditorumanniversariis. convenU Basilicj- ipsius Clerus,
uti de Angilberto certum non est, mtdfis' spufientibus et Missa' Sacrificium reliquumque
divinnm Officium
neque alibi extarc creduntur
franslutionem S. Monx adscribendam Ariberfo; ita istic solcnuiter cclebrat:

cerltm e.-^t e.r decessoribtts aUos, ac uominatim Thomam Reliquiae Ulius Sancli, sicul mihi scripsU unno mdcl-

Carolo Magno familiarem, devoluni ct magnificnm in \Wi Pctrus Pautus Bosca, tunc Am-
vir erudilissiinns

omnino autem lenere possnmus, brosiunse Bibholhecx Cuslos, postea vero Modueliensis
hoc genere fuisse :

Angilberti tempore , atlatas Cassano S. Aurelii A rch ipresbtjle r creal us

reliquias, ftUsse Mediolani; ttnde et de corpore S. 25 Factam eam translalionem anno mdlxxvi Pucci-
nellus scribU, de ecclesia ipsa S. Dionysii hoc etiam
Dionysii pa< fundatur prwsumptio. Auuo deinde
addens;
VITA S. DIONYSII MEDIOLAN.

addenfi; quod cum Autonhis Leuvti , Mediolanemis Codex vener.indtis ob antiquitatein octingentonim
intenlm, pnrtem ejus aiinorum, Vilse Imjus compilator vixil sub Tiioma vel
AttCTrtRE D. f Gubernntar, mnmcndiv rivitali
ipia fCcUikc
OffitruximH; is gni ipanm titulo Commendo' possi- AngiWnlo, quorum iiliaii pnssel ea de^licata censeri.
an. \'o'ib
debat Joaniies Snlvinlus, litulo Sauclnrum Cosmx et post corjioris S. Diomjsii trovshlionem aul elrvationem
rfjtaurata
qiwmdam, circiter ix ineuiite curatam. Alias
et Sertfifii Damiani Diaconus Curdinalis, anno mjjxxxm tn manus seciilo

tradUa,
Clemenlis VIJI eamdem resignavit ca conditione, ut opinarer. ipsimet Ariherlo, Diomjsiani monasterii fun-

traderehir religinsis Serrilis (nam liorum monasterium, datori, hanc Vilam sic inscriptnm {iiisse : el lioc magis
pnelawlatus hihliothecx Amhroi,ianje Custos,
Paradisus diclum, idem Lenvn destruxerat) qund el jirohat

eiistimans Codicem non essr sexcentis aimis antiqnio-


factnm e.st, ipseque Leuva ruinam leparavit, anno
MUxxxv, et Ruam ibi sepullnrnm eleijif. Denupie anno
b In Momhrilio M.S. sensus sed'in qraliam le-
MDCXViii Petrun Aldohrandinus, tituh S. Nicohi in cl :

careerc Tullinno Diaconus Cardinahs, ct monasterii cloris. curavi aliqua, qux liic consequenler notnbimus,

Dionysiani .-Ihhas Commcndatarius, eamdemexornavity cmendair per coiijecluroin; insuetaqiiidemnlias Ucenlia,

qualifi eliamnunc ccrnitur. sed conionamla in lit scriplis, quorim pe.r se ohscurior

26 In liac ergo nunc quoque colitur S. Dionysius, stijlus, si insuper lihrariis viendis offusceliir, frangititr

S- Dlonysli insigni totius diei Officio, sed ritu Romauo, uti ct in quanlavis legentium patientui.
notnrn et
aliis ecclesihi liegnlarium: Amhroaiauo aulem in Ca- c Ita MS. Momhritiiis floniin proventu.
tnltum ser-
t^at.
thedrali ef reliquis eunulem ritnm fenentihns; prn qui-
bus, prxlcr ornliones el hymnos proprios, notabdisesl CAPUT r.

Pra'jnlionis ordinnri^ inlerpnlalio hujusmndi. Digniim


et ju&tum rst, Jcquiim i-tsalulare. nos tibi semper Arianorum perversa contra S. Athanasium
et uhiquc gratias agero, Domiue sancte, Pator om- studia.
nipotens, a-tenie Deus [et oonfesoinnem sancti Sa-
E
cerdotis tui Diony.sji memoraliilem non tacere : qui I itur cum .<ancta ct nniversalis Chrisli sponsa.
Ecclesia pa-
nec iicereli(^'is pravitatilius, nec secnli blandimentis, inater Ecclesia, diversis marg.Tritarura ornatn mo- cem habente
a sui status reclituHine p"luit immutari ; scd in nilibus. nitide in toto orbe terrarnm piequBfulgeret, sub Con-
slaiitlnn.
utrcqne discrimtne verilalis assertor. firraitalom et Chrislianas fidei religiosa propagn succresceret

non reliquit. i-^t ideodebita' pietatis obse-


tna* fidei cruentus ille tentator, pallido ab ore mortifera sem
qnium exhibemus: quia pi^tcntiara tuam, Doniine, per voraens venena, zclo sni iivoris iiiiiammatus,

cujus glnria talis cxtilil. in ejus snlennitatibus prae- ohdncta tenebnisa caligine, iiitra Ecclesiae sacrura

dicnmus] per Christum etc. Hymmim, qui incipit, grcmiura nixus est impupnare Christicolas. Jam
Re^'i pol(»rum dcbitas Christo canamus gratias, ha- eiiim roseo a cruore madclactus inuudus, virtutura
bet- etinm in Puccinelln, qui nuctorcm ejus nominat omnium gratia pullulabat ; adeo ut oninium natio-
heroldum. Eatat prxlcrea inter Hymnos. a S. Enno- niim aiigiistissiraus b Iinperator, orthodoxa; fidei
dio Ticineusi Episcopn compoaitos, I/ynmns xiii de S. cultor existcret : quac tranquillitateAriana prorupit
Dinnysio: qucm 7najoris anliquilalis prs-royaliva com- Horresco referensquaiitum (/excroverit hu-
seditio.

viendnbilem, lege inter opern illlus a Sinnondo e.dita. jusmodi facimis, qund inler cetera hfec profano iiata hxresis

f^tlam alate S. Ambrosii compositam. fuisse, vcrosimilis blasphemarcut ore. Fuisse teinpus, quando Filius Ariana
esl cojijerlura ; osl ea non extal nisi interpolata et uucta, cum Patre non fiierit et tempus ei adscriberent, ;

qualem kic damus, npera pra-dicli Pelri Pauli Bosca qui Auctor est tcmporum.
cum MS. Ambrosiono r.ollutam. 3 Hujns rei causa apudNiogenain urbemSynodus
congregatur venerabiliuin e Antistituni inter quos :

Atlianasiiis. t.imc Alexandrina) Kcclesiae Diaconus, Aicea; dam-


VITA affuit : qiii contra mortifera .Vrianae sectie \enena, natur.
Ex Mombrilio et MS- Mediotanensi antidotiun salntaris poculi fidelibus propinavit

ac IJlabiirensi. f Damnati interea Ariani. iiiliil contra sanam fl-


dem palain ausi tractare, Ecdesiae se gremio mi-
PROL(.)Gl'S. scuerunt, servantes diruin sub pectore vulnus.
Itaque perValentem et Ursatium. qui erant nia-
Ta ,
aiita pnerogativn, gratioe, Pater a Saiicti.ssime, litiae errore g infecti. ad Regis amicitias pen-e-
!l
mota saepc cordis rura guttis rorantibus rigas, ut nerunt atque suboraatis accusatoribus fictisque h
:
h
inslar tclluris redunciantia, omniuni su-
b sensiin, criminibus. abseiitem Athanasium. jain tnnc Episco-
Athanasius
blimi pnllulcnt c florc -viiiutum. Quippe Pastorali piun. (lanmare aggressi sunt. Compulso deinum ealumniam
fullus exccllenlia, etut deciiit corde maneiis seinper Constantino Augusto.iiiGallicispartibus Athanasius passits
dcvotiis, mir.-K nobilitatis pandere pra;cipua Sancto- relegatur exilio.
nini raorila cogis. Et qiiia agricola probatuni terrse 4 Iiiterea clauso Constaiitini novissim» diei fi-
grcmiiim et cultris attrituni, semiiie complet, iit ex iie. [Iinperium ejus in tres
i filios dividitur : et
boc ad liorreum fructuni ccntuplicatum rcducat; horinii primo
Constantino a inilitibus interfecto.
haud aliter tuiis quem aUierat favor, de sancti viri Constantins in drienfe regnat. in Occidente Con-
a Sardicensi
conversatione jusseras carpcrc indaginein. Qiiamob- stans] . (.'ui cuin relatio missa esset ab Episcopis. Sjtnodo
rein inea timidu.s dc humilitatc, tuis prwsumptor qui tunc 111 .(Egyto morabantur, [ex eaque iiitel- restuultur :

de prccibus. ad tam ardiiuiii callem avide verti pc- lexisset Imperator. SyrianiimDucem.pro inducendo
dcm, saiictam invocans Trinitatem, ut ille adsit Alexandria; Gregorio]. iiijiiste .'Vthanasiiuii Episco-
vcritatis Spirator; quatenus et egocwptuni
opuscu- piun.[queinjmiiorCoiistantinusfecerat Alexandriam
luin plcnius raeo prnsequar stylo, ct sacn cordis reliici. iteriim] ab Ecclesia jecisse inox apud :

vcslri aiirihus digne gesla edisseram. Celcriim,


ab- Sardicani urbein Synodiis coiigregatur et abolita ;
jectis verborum amhagibus , narrandi sumamns dainiiationis sententia. sua; redditur Atlianasins
estordiiiiii.
Sedi. [Moritur deinde etiBin Constans, ciijus
ina-
xiine respectu constringebaiitur hostes
Athanasii,
ANNOTATA. et solus Ariaiiorum fautor] Constantius Imperii
re-
giinen suscipit.
a Siverum esl, quod ante lios 70 anniK
0/19111.« ad- 5 Nacta ergo Ariani istiiisiiiodi occasione, coii-
tciipsit Coilici Amhrosiana; Bibliotheca- P. 246 iii folin.
spiraiit Sardicensis Concilii decreta siibvertere,
astutoque
VIGESIMA QUINTA MAJl
45
astiitoque consUio miscent iniioxitim criminosis. et stantinum similnliom orihodoxA:
prjfessionis, sed Pre- i)
k Photino atq.ie A Marcello nectunt Athanasiuni san- sbyier qnidnm clam Jrianus.
ilervmque devide uterque Eusebiiis, tx »iss.
ctum: suadentes Imperatori. quatemis uou imtaret maxima apiid Constantimim aiirtoritalc
occusatus pollenles. wti
fle Athauasio perperaui judicasse, qui ile
Miircello exSocrate, Nicrvlwro. Snxomeiio appar/t.
«tque Photino vera sensissent. Sed et occulto er- h Moinbr. cl Ulabur. Proin.Ie fictis cri.ninihns.
roris dngmate Catholicis suggerebant nil
prius / i Obmiie liie hquentem Severum, iirc siitis clnre di-
facieudmn, quam ut Athaunsimn ah Ecclesia re- slinjuentrm Cnnstnntinos duos, patrem el filium,ol>seu-
movei'ent. norem contralicndo hic Aiiclor reddidit : ciijiis defeclim
6 Eo teuipore m apud Mursiam coutra Magneu- qnaterna parenthesi addita r] siipplcmiis : et liujns
tiuin ai-iuis cert.atum est, Coiistantius. paragraplii prima
Iielli timore rerba, post nliqual linens rejecta,
perculsus, intra quorumdain Martyrum Basilicam ualnrali suo loco restituimus.
cuni Valente moratus est : i.lem autem Valens k Maiwllmn Mncyrnnnm, ut fahoaecu.satuin alisol-
Praesulares infulas eo iu loco gerebat (lui callide veral Sijnodiis Sardicensis
:
; sed hic deinde Inp^us iii
per suos disposuerat.quatenus in alterutrmn arrais bxresim. meruer.it eum Vbotino Sirmieiisi Episcnpo
certantibus, ipse prius belli sciret eventiuu. Late dumnari ab Arinni, sa-piiis super ea re iic dciiique
opud Impera-
euim armato milite campo repleto, acies liinc imle Sirniii «»m)351 conijreyatis.
torem l'a/CH-
tiobiw^tium mucroiie stahat corusco et pugnantibus Romanis I MSS. el Mombrit. Satislacicndiim
;
seripsrrat ;

inilitibus, cessa victoria est. [Quml intelligens Va- jorle Auctari\'\\ priiis ;uit potius laoieiiduin.
lens,. etConstantium] allocutus Agenunc [inquit] ; m ^nno 3S1, 18 Seplembris, puyuttlum (id'S\\\rf.\Mn
seiuper victor, age uostri decus orliis, quatenus et Eulropiiis, Socrntes, Sot,omcnnsU\\ry>:\\nappelUiiil,
est.
nostra celebratur victoria, dmn tua graviter de Fuit autein Castelluni in Galliii, bidiio forlussis di.isitum
hostibus constat esse e.xpleta. Cui Imperator. Quid Luydnno, ubi Mnynenlius seipsnm intcrfecit.
hoc, mquit, esf? At ille Siilereus niilii es
:
im- n Factuin id Arelole aniio 3S4.
g proviso affuit nuutius, pandeus tuos permausisse
victores. His dehisus verbis Imperator
E
Libertas ;
CAPUT If.
[iuquit] cessa est Ariauis uam et ipse
solitus erat
:

asserere, non sua virtute exercitus. sed Valeutis Concerlalio Calholicorum cum Arianis intra
meritis, advei'sarios superasse.
ecclesiam, prxsente Dionysio,
7 Data igitur de Atlianasio seutentia « est
n :

contjemnatw
cumque aliquauti uoii pra-bereut assensum, edi- X-iodem tempore sanotissiraus vir, sa-pc memo-
Bpiscopis ctum est ab Imperatore, ut ciui in ejus danmatione raiidus Episcopus Dion.vsius. apiiil Mediolaneiiscm ,,i,„„ siSta.-
subscribcre se uon subsciiberent, exilio pellereiitur. Nempe civitatem Pontificatus ageliat officium : erat autem «i lipiscopum
coactis.
quibus fuudamen spiritualis gratiai inerat, malue- irainunis a vitiis, conspicuns caritate, liuiiiilitate
ruut suos descrere civessuamque patriam, quam facills, patienlia atqiie Ijenignitatc niirabilis ; flebat
inaudifum damuare virmu. sacrse religioni omni- cum flenfiliiis. gaudeliat cum gandcutibus, aderaf
mode aptum. Sed quid tain diu per singula diva- operantibiis, opciu ferebat miseris, alelmt egenle»,
gamur, non de viro sancto, cujus de miraculis.
et operiebat nudos.Tanta inerat ei Iiumnnitas,utniliil
vestris aniiuis quasdam epulas prasparare studui- in aliorum cognosceret actibus quod sibi iion repu-
mus.currit oratio?Interea non passus est inimicus taret, sicut scripsit egregius gentiuiu Magisfer : Cur. 1 1, 20
navim tranquilli maris spatia iiernatare sed cou- ;
Paulus, dicens ; Qiiis infirinatur, et ego non iiifir-
cussis venforum flaniinibus Iiiiic iude
flueutis, mor? quis scandali/.atur. cf ego iiuii iirorV Itn
ciucta, assei'ibus et compage dissoluta stridere enini bcati viri iioraeu enituit; ut, qui Sanctus ali
;

neque meridianuui lumen, quod onmi seculo spe- omnibus habebatiir, fere ut .4postolus haberetiir.
cialiter prfflnitebat. absque lunljra uuliium usque 9 .\dveuieiifes quip|)e ex viciiiismdiibusEpiscopi
coiireiiiwit
ad mundi pervenire flnem. Pastquam vero ^ulicis et coadmiafi, iiitra ecclesiam resederiint : iufer
iiitraccclesiatn
partibus suse malitia; semiua severunt [Ursacius et quos tres religiosi aderant viri, qui, quasf donius IJpiiCopi
Valeiis sociique]. frumeiito lolium miscentes, Mec lapideo fuiidamiiie structa, quae non tiirbatiir ab
diolanum pervenerunt ibi Imperatorc posifo
:
Sj- undLs, uoii niovetm' a venfis, ita iiicoucussi, .^ria-
nodus congregari jiibetur. na; perfiiliae sectam uitebantur dcstrnen^ Et quid ]
mti'um,si iii his fribiis Triuitatis grafiasignabatiir,
ANNOTATA. cum per hoc fidelibnsfructiis sacra; fideiquotidiana
doctrina largiretur? Erant antem hi, omiii seculo
aMartijrum sanguinem intdlujil. digna memoria celebrandus Dionjsius,Meilio!aneu-
b Conslantinus Maynus. sis Antistes. Eiisebius Vercellensis, et Liiciler a
c Foriasse, qua trauquillafa. Caralis Sardiniae Episcopus. His iiitra ccclesiara
rl Ita MS. Mediol. alii exercuerit. positis, cum ceteris qui aderaut Episcopis (iiiter ^/ .ji^i,,^
e Addilur ciiluu-te, in Mombr. et Medwl quod re- quos, cutn Valeute et Ursacio, pariter adcraut CathoHcx
ditndat. et metius abest in Blnlmrcnsi. Ariani) turba Catliolicornm midique coiifliixerat. '"uUiiuda,

f Omitto parenthesim importnnam contextni. et (ut Taiita autem era fidelibiis firmitas, iit iioii solurn
iiunc habelur) difflcultei cnrriyibilem.Quia flaute Spi- viri sed etiam femina; conslaiifes permanereut,
ritu sancto, teiisa jam vela, impoUuto calle, opacas quasi in eis virilis sexus non femineus esset.
ac profimdissimas oppositiones ipsorum lucidissirais 10 Egressus est a it.aque ad eos vir Dei Dioiiy-
^
potuimus vene fideiassertionibuscoutraire. .-Uquia sius, silentium petens, ut de fide inter cos aliijuid jnam itie

totus peiic mimdus. de nomine emicat Regis, in tractaretur. Tuiic eum magna constantia Catholici animal ad
quo sua mauet staliilitate fuiidatus et rejeclis te- ; viri hortari ccDpcrunt.nonprius fleri verbiim,qiiam "nsiantiam,
nebris meridiauum lumeu resplendet necessariiun ; .Vriani de ecclesia peUerentur. Quibus ejectis, ifa
duximus coepta prosequi. Perjit deinde yiuclor, exorsus est. Non vos, filii carissimi, crneuta coii-
verbis ex S. Seven Sulpitii lib, 2 histonse sacrx sum~ cutiat .Vrianorum vajsania ; uou lingua, quae [in]
ptis, el in epitomen conlractis, causam Alkanasii prose- diviiiis raeditatur mandatis, tremefacta tabescat ;

qui. nec succumbat b ampla coliors prava; plebeculje, ^


g ^tias, cruore infecti el hi quidem columina
; quae quotidie comraunita deperit sed EvangeUcis ;

factionis Arianx fucrunt, post mortem utriusque Euse- nexa compagibus, solide in Trinitatis unitate plan-
bii : non tamen Ariani apcruerunt sibi aditum ad Con- tata pcrmaneat. Jara enim post modicum tanfjim
Christus
46 VITA S. DIONYSII EP. MEDIOL.^N.
Domimis pacem. ut compellebat eos exire ecclesiam [dicens] non de- D
nirisdis
noii sdhun al) istis ixiu
Ecclrsiic sua! tribiiet
imiiiigiitMiiiiii ;
vcnim etiam bere eos ecclesiae gremio residere.
;

(|iii maeiiloso '''"""' "*


«
Arlanos clesia
qui inipiigiuirc (piiverint, ab his qui hostcs pni- criraiiie se suosque foedarent ; iieque digiium essc ctUholid
bantur [receilentes], pro viibis cum c (hinicaverint, iiitra sacras sedes persistere non [illos]. qiii [aiires]

victi sucoiinibant. accomnHidant fidei, .([uaui Spiritu saiicto dietante,


11 His ilictis intrii vclum receptiis est ; et ciim orc ediiam .Xpostolico. uuiversalis Eocle.sia prae-
ft tumtiltuun-
vellet cetcri.s Episcopis qui erant suli vclo intimare dicat. Quibus expulsis, obseratis januis, Dionysium,
tf-m compesctt.
qu» (,'osserat, siibito facta turbatio est, pni lioc ut Missam faceret, pnstiilabant.

qiiod (piidnm Krater, a Palntinis Comitilmsviiictiis, 15 Rite peractis divinis .Sacranieiitis. plebs, im-
(le ecclesia (rnhebatiir. Qiio agiiito, suminus Dei meiisas Deo gratias ageiis, dicebat : Jesu boiie,

Sncerdos egressus ad liberuiuliini hontiiiem est. scelerum indiiltor, tibi iiiortalis liiigiia Inudes pro-
mnlens siiain poiiere nniiniiin.ipi.imsibi coiiimissam mit. tuos qui sic nitore circumdas. ciiltores sacros .
I
. .
ni eaque citm
perdere oveni. .\(1 haec comiiiota plebs ('atlinHca, tueiis a nialis. .\iebaiit iterum ; Hic luaneaiiius, E]iiscopis

sn'vire coiitra .\rioiios ca'peruiil ; qiiibus Dionj- atque nocfem pervigilem diicamus ; ne forte fur ille periii^Uani

sius. veiieraiida; iiieinoriic Episcopiis, sic placido saivus custodiain irruiupens, per noctis tenebras
efTnUis (!st ore; Non est pro (liviua religione nrinis dilnoeret queniquam. Factiimque est ut totn nocte
certaiKhiiii ; seil diclaiite .Spiritii sniicto <( docemur, iu hymiiis et canticis Deo vacareiit ; quateiius su-
imilcere plncidis pectora dictis, et regere aiiimos, jierveniento luce, et ipsi liirainis invenirciitiir ciil-

sumuin pietnle.fureiites.Sicait, et dicto cilius pla- tores. Lucescente igitur die. ndvenit Germiiiius
cnt sa^vientinm iras. cum Eusebio /1 eiuiucho : cumque de ..Vrianorum /'

12 1'ost liaec .\riniiorum primi. videiites Dioii}- sajvitia quaedara improbe ut loqiii voluisseut. ita
sii constniitiani fiilei, (!t roliiir nientis, et fortitu- qiia; illi saivissime agerent, iste digiia putaret, et
adsutifcri- dineni spiritiis. nil ei persiiailere audentes, versind Germuiius jam conscendens resideret iii-
tribuiial ;

bendum xo-
possent. ejus ineutem grate ferentes
Kusebiuni siiiil ; qnnleiius. si religiosi
viri, a xisto i euiii deji- i
Ikitutus
nd dnmiinliraiem .\tliaiinsii revocnrent. Sed ille. cieiites. [abstraxerunt] cum euuucho, [et ita] ecclesia '"(•""'««
"'"''''""'
regressos
cui cuni seciilo iiiliil. (;iii cum iniipiitate iiulln so- sunt ejecti : oportebat eiiim iiiutilia vasa non so-
cietas. pro jiistitia niillum fatigatiiniis impe li- luiii projici. sed etiani
E
([ui coiifracta et coiiciacanda
mentura, his verbis all<icutus est eos:De fide niuic derelinqui : nnni
ui ecclesia ngimus : si dura depimitis e curda, et Qualis apes a;state novn per florea rura
cnligir.osnm mibem a vestris projicitis nieutibus. ut Exercet sub sole labor. cum geutis ailult*
nd ngiiitioiieni iiostra3 fidei revertnmiiii ; statim Educmit fcetus et agmine facto
i(l gentrose. perciirrontes. nd oum locum.ubi .\thaiinsiiisn.orari Igiiavum fucus peciis a prEesepibus arcent ;

rtctisut ; vidclur. propereniiis : si reiis est criniiiiis. primus haud aliter fervebat opns, crescebatque victoria,
iii euni diiniiintionis senteiitiam fero. ("ummota liac diiiii Christi athleta; virilitcr pro fiile certareiit.
respoiisioiie plebs .\riaiioiuui, in^piit ; .\ut dasen- 16 Missa demum epistola est a Liicifero. Catho-
teiitinni in .\tluuinsium, aut uos iii te damus sen- lico Episiopo. ex Palalio. ubi tenebatur a Rege.
teiitinm. Quibns Eusebius sanctus ; Vos pro fide Dionysioque et Eusebio porrecta. quam plebs ut
non vultis subscribere ; et mihi snadetis damiiare sibi legeretur postulare caspit. Fi.cto ita^pie silen- trgendirgue
fratrem menm sine causa? Qiii acceiisi denieiilia, tio. acoersito Notario, ut legeretur iraperatum est. Liiciferi epi-
eum stolx otistre-
iii plebeui extraliere iiitebantur, dantes supra Quo legeiite. Ariani noii sunt passi auilire. sen- pentes
eum sententiaiu, tieiites enni eoruni iirffistare impeilimenliim errori:
13 HiKC cum ageieiitiir inter Ensebium et ple- qiii turbuleiiter slrepere cceperunt. ut sibi et aliis
beiii ; fideles omnes (|ui iiitra ecclesiam eraiit, hs- auferrent copiam audieiidi. Diim ha-c Arianis far-
dfin cum reticcs ipiusque expulerunt, his eos vocibus inse- cieutibus mora teiiileretur. Dionysius Episcopus
Dionysio
queiitesilieretici exeaiit:.\riani exeaiit perverso- dixit Apertius datur
professi/s,
:
: uuiversos hos [h£e- (,„„
intelligi,
rum doginatuin auctores recedant. Pax Dionysio, retico] dogmati subjacere, eo qiiod fidem sacram gunt.
pax Eusebio. per quos Ecclesiaj salus praistatur. contiiientem epistidam contemmmt audire. Ciimque
Reraota seditioiie. idlntum volumen. CntliolicEe Phoebus, diei transacto cursu, visere nobis iucog-
fidei, apiid Mca;nui iirbem proiiinlg.itffi. continens iiita. sibi cognita loca ca'pisset. et horrentilms te- 1''

dograa.n Dioiiysio Pia^sule atqiie Eusehiu subscri- nebris nox visa mortalibiis esset fiigatis de ecclesia ;

ptiini est inter quos ailerat quiilam E]iiscopus.


;
Arianis. fidelibus lecta epistola est k.
nomhie f Germinius,
([ui se ab liac fide iioii rece-

dere, asserebat. Cui responsum est.ut sidefeudere


ANNOTATA.
cuperet. scripti aflirmutioue probaret. Ita. iiiquit
iUe, vox mea niihitestiserit. a Scilicel, Fptsropi.^ intra velum, ut moi
indicatur,
14 Igitur fideles omnes Dionysium Eusebiiimtiue consullontibus, ui anteriori lempli parte consislebat
po-
petelmnt. (luateiius et Lucifer n Cnlaris Sardiniae pulus.
iuctlero intra
tntot'tttn Episoopiis . intra ecclesinm, cum ipsis adesset. b ampla. an, apostolica';
ttelento. Quibus Dionysius sanctus. Lucifer. inqiiit, ut uobis c f^idetiir inJicaii scliisma, inler Arianos el Semin-
patet. ab Arianis comprehensus, clanso tenetur rianos seeiilumqui Semiarinni pro ipsis Calliolicis quo-
:

[Pnlatio] putnnt eiiim quod ei. abstruso a nobis


;
ilammoUo dimicarerunt; sed qiiia ad iinitalem
Ecelesix
pericidosum aliquid ingerere possent nescieiites redire neglr.reruiil
;
Aiinnis tandcm succulmerunl.
.

(luoil iimis atiiiie idem spiriuis operatur in cunctis, d Mombtii. et MSS. dica.
et dividit cuiipie pront vult donum gratiEe sii£e ; e Abundut ibidem. pectorum.
(piamvis enira nostris arcoatiir obtutilms. Christi I Germinius, Sinniensis Episcnpus, in Pholini de-
Jesu prasentiam ei oredimus non doesso. Tiinc S. posili lociim sitbrogalns, qui deinde post iinnum 304
Dionysiiis Ihronnni scandil Saceribilalem. rpiateuiis ,

quando adhuc Jrianis adtiumerabaliir, scripln confes-


nb oninilms traotans aiidiretur. Et ciepenint se siniie, qiix opitd llilarmvi in frngmentis
eitat, lanlum
Ariani intra ecclesiani Catholicis niiscere, ita cum non Calholicttm se probavit.
nt Episcopi iUimim 3 Tribiinol coiisoendereut. Qiio
g InleUiqitiir locits circa allare, Italis eliom hodie
viso. Dionysius sccessit ab plebs qiiippe Ca-
illis :
Tribuna, Gra-ciszii hpm |5);pa.
tholicn, non ferens tnntam Arianonim iiisnintiam h Eiisebius, Palalii Prxposiliis.
,
loliiis Arianx fa-
ctionis
VIGESIMA QUI>!TA MAJI. 47
cthnis rohimun, primus Miniytrorum Conslcntii. aJu- Ha>c cum dicerent, facto impetu ab Eiisebio eunu- D
liano Apostala occidi posthivc jussus, Dfo el hominibus cho, apprchensi sunt de fidelibiis viris niiinero cen- KX MS-.
snclis Rpiscti-
t'ebitns 7nu!tovum scelerum pwnos dedit. tum quadragiuta et septem onm quibus qiiidam de pis Cribits in
:

i Ita conigo pro eo qiiod Mcmbr. et MS. hahent Sacerdoiibu^ et Clero vincli, intra Theruias e Her- al^fndinm
Sistro. culianus rcclusi sunt Florcntiiis vero et Lucifer abftnctis.
:

k Toiim fcre Capnt et seqnnttis Capitis pnrs piima Episcopi, apud Tribunuiu Caiiiiu Ensebius, Tribuno ;

ac prxcipua, videnlur accepUi e.r aliijua antiijuiori Vita Galliioni custoiiia' triulitus est.
Juctoris vtilde atcurnti. Simifiu pvluit etiam scripsisse 21Perseverante Dionysio intra ecclesiam, adve-
fntstia att
S. Nilnvius, in libris nd Conslaulinm aut in opcre nernnt Ariaui siuiul cuiii Palatinis Comitibus et ;
cos ttatnnaii-
Historico, ijiturum frogmentn duintaj:iil hahciituv. ingressi domuin Dei, ca^periint persuadere B. Dio- tt>'S solicila-

nysio, quatenus senteiitiaiu daret iu Episcop « quos liir .

CAPUT 111. ceperant. Ille vero divino fretus auxilio, ila respon-
dit ; Ego magis compellor illis conjungi, qiii pro re-
SS. Ensebii, Luci/eri el Diomjsiiexitium: Itu- ligione fidei in custodia retinentur detrusi ,
quam
jun in en niors. nialedico in eos ore seutentiam daro. Hesterna et
1"' nudius tertius confusi, receilenlesahecclesia, etiain
J rani-acta denique uocte, lulgido polo lucileri ni- invitati, ulleriiis uon veni-^tis. Sed tantnm v:ilct fcr-
tor a cofuscans, [et solis] aurea lux mundo refulsit. rea frons et cor I.ipide durius, ut soli confusi non
Tuuc Palalini Optiniales aditus ecclesia! iinpluriiiif erube^catis, soliquc approbelis qua' reprobant uni-
b [quod b vid^ns] S. Dionysius, insiguis inei itis et np- versi. .\t idi,verba ipsius qua^i vaiia rc|icientes, et
Post ridie tus copia fandi, egressus ad eos dixit : Non puto abs- bene oppnsita insana niento reproba senlientes ,

reversos incre-
que seditionis piaculo inconsueta vos occupasse damuatioiiis lii cuin sententium applicant f,
pat Dionysiits,
loca : sed, quii-so, Arianorinn subversione, an ve- :22 [Tuni qnidam] Caxilianus g nomiue, scctoB

IJ
stri consilii astutia feceritis, iiitiraate. Illi auteni ,
Arianoruiu Episcopus, Tribunal conscendil, ut in
conscii sibi tileinque cogiiosceiites viruni cui etiam populo faceret verbum. Quod cernentes religiosi jil fbeintjitc
cxemjito.
arcana patescunt pectoruin, silel)ant, et frigida^ liu- viri, quamvis pauci inter plurimos, tantani non fe-

guae c ha;relant laucibus, arreclisque auribus sta- rebant insaniam ;[efj rredenles nnii debere huunino

bant : hffiretici vero, sui livoris iiifiimi:imsenliontes, /i uti auxilio. ubi divinum non doerat pra;sidium, eo
confusi foris ab ecclesia restiterunt. Post liaic ve- dein Caiciliano pulso, ecclesiam exire luercticos

nerunt eunuclii Dionysium cete-


tres, sciscitantes compellebant. Sequeuti igilur die ex more venerunt
rosque Episcopos, quid vellent Iinperatori sugge- Ariaiii, deferentes secuiu plurimas oppositiunes,

rere qui nihil se necessarium


:
lialiere dixerunt, quatenus veterani eorum callidissime possent, per
qu im cum haireticis de fide disceplanduin, Liicife- suadere Dionysio orta contentinne valedissime
,

ruraque sibi c"pulandum. repugnanti [sed] victi recesserunt. Quibus reec-


:

18 Redditus [ergo est] occlesia^ Lucifer, et di- dentibus, sanctus vir Dionysius Episropus plebein et verliis

Cnnstaiites estote, et ]ireces :id con/irmons.


missus PaUitio [ideoque] gratias divino Regi plebs
;
ita est allocutus :

CathoUcos Dominum ne forte iPe zizaninrum sator,


iiinumeras refcreliat. digniis Dco
Tuuc Dioiiy»iu>, fiindite,
animat :
Ecce jam tri- irrumpens ovile Doiniiiicum, qiiernquam dc grcgibus
h:ibitu et sanctitate, lia^c lurbis dixit :

duo in ecclcsia commoramur, nemo tamen Ariano- cruento dilaniet ore. Stemus viriliter, non timeiites
rum ad disceplandum propeiare viiietur, iii t:intum homiiiem.qui polest corpns occidere, animam au-
cordeobtusi, ut neque nostram nnbiscuni dolendant tein trucidare ininiine valet.

fidem, neque suam erranteir abjiciant i/. Missuiii 23 His dirlis advenit Datianus, Decurio Castreii-
quoque ab Imperatore est, Eusebium, Luciferumque sis, Dionysium Palatio accerscndum qui di^tulit : cuijittir atl
1'olntlttm irc :
ire. Sequeiiti autem die, priiuo diluculn. dcveneruiit
atque Florantium accersendos qnibns diictis ad :

P:ilatium, Dionysius in ecclesia est relictus. Ubi Optimates, Diniiysiuni Palatio exhibendum. Egres-
.''us autem ecclesia dixit ad plcbem Ecce ego Re
cnin coivbi fidelinm superni roris rigaref pinguedine,
:
,

g:s prffisentabor obtutibus, vos cuni


omni patientia
et ajterna; vita; pabula eoruin mentibus subministr.a--
divinis lectionibus cordis flectite aures quidquid :

ret,Palatioexhiberijubetur.
19 Sed Dionysius, cui nec blanditiae suasionem ,
autem gestum fuerit, vobis reiiuntiabimus. Iiigros-
sns est [igitur] B. Dionysius Palatium,
etadvcnien-
ad Patntium nec teri-or tiniorem ingerere poterat, iturum se ad
tes Ariani altercari ctt-periint. Cumquediii
mnraes-
acccdere re- Pabitium denegavit. dicens Prffisto sunt conspectiii
:

nuH. set, et plebs intra ecclesiam posita,


quid in Palatio
Regis Catliolica' fldei verissimi assertores, et Aria-
n£e impictatis iiialedici obtrectatores neino tamen ;
ageretur, nesciret; acceptn consilio, uti cum suo
Pastore in defensione fidei perdurareiit, perrexe- tjuo cum
vestrum putet, qiiod innumero bellatnrum celcbre- ctiain ptebs
tur victoria. Sic qiiippo Dominus in Evangelio pro- runt ad Palatium. Eraiit ibidein lam viri qiiaiii iiiu accurrliset.
Miit. 10, 10
lieres. pro religione conccrt:iiites.
Couglnbali de-
mittitdicens : Cum conspectum
statuti fueritisante
mum Ari:iiii ^imul cum Valente insurgebant conlra
Principuni, propter veritatem iioniinis mei nolite ,

cogitare quomodo :uit qnid loquamini dabiturenim :


Dionysium Episcopum quo viso mulieres reli?iosiP
:

vobis in illa hiiru quid loquaraini. Ego quidem


clamare ccc]ierunt, dicentes, Ariaiii recedant, con-
temptnres divina) legis abjiciantiir.
ut cernitis. plebein iiilra ecclesiam perseverantem
24 Diu hajc agentcs egressiis est Dionysiii.s ad
relinquere nei]uaquaiii possiim. Quo audilo. lii qui
,
titmuttaiii
et imiieratn silentio, dixit Cniigruiim Impera
mis-i fuerant :id Palatiuin sunt regressi. Cumque
cos :
: compesclt

Dei nutu diinissi tori esse videtur, paucis transeuntibus diebus,


ut
hoc renuiitia-sent Iiuperatori. ex
cum facta iterura conventione, de flde agatur.
Tunc iii-
Palatio Eusebius, Lucifer et Florentius, pariter
quiunt religiosi viri siranl cum raulieribus : Huic
plebe ad ecclesi:ira regressi sunt.
prfficepto libenter flectimus colla
suspensa lainen
20 Positis autem in ecclcsia agni'um consiliura ,

Valentis.et Ursatii communinne. [Dcinde] regressus et aii eccle-


et inecchsia est, quatenussequenti iiocte raperentur de ecclcsia,
siam remistui,
Dionysius in ecclesiam, throniim Sacerdntalem con-
perseverat atque in exiliiini dirigerentur. Qiias niinas in nullo
scendit, diviniE lectiones legi cieperunt, ac post ha;c
pertimescentes orthodoxi Episcopi, hymuis et lau-
Missarum solennia celebrata sunt : ciimque omnes
dibus consurgentes glnrificabant Deum. dicentes,
Corporiset S:iiiguinis Christi consecratimii ]iartici-
Tu es, Domine omnipotens, scriitator cordis, tu
passent, et popnlus ab eccle-^la diraitteretur raptus
mentis inspcctor, tu tuorum defensor servorum in
;
:

non timpmiis quid faciat nobis homo. Dionysius a Consulibus, atqiie hospilio i C:istrensis
tc confidentes,
recliisus.
48 VITA S. PIONYSII EP. MEDIOLAN.
Tfclasas, sicque per opaca nootis silentia cxilio de- indifinus lialiilus sil. quem scriplores alii Iriius Confes- D
EX MSS. stinatus cst, inlrcpidus carpens ignotuni iter. soribus ailitumerareiit '. ileinde vero. postquam eliam
jioctv rapUvr lapsus esset. divinam )m.%sus ullionem. itl
25 Devenicns anteni provinciam Armeniain, ci- //osiiis sil
tn exitlmn
vitafe .\rreifio, ita hrevi atqne angustis-^inio car- ejus sic punili exemplo permolus Hosivs ad pcenilentiam
ccre clausus est, ut csset, sicut fama k coniperimus, revocinelur?
omni liabitaculo / Ijrevior. Ita autem sanctitatisejus e De liis Ugliellns inilio Tomi 4. co/. 20, Thermse,
cumulus per tnlam .\rmeniam provinciam effloruit Maximiani .\ugusti sedificiuni, et templum llerciilis,
ut ncnio pUMi duliitaret .Vpostolorum esse consortem. fuere ubi nunc est iedesS. Laurentii.
ulii mirofulis Quisquis enim inlirmorum eum visere poluisset, f Oinillo obscura liitc et depruvata : ut parcenti re-
ctarescil.
procul liubio sanus abibat; et plerique, ab eo bene- trnversi ingrali parcere ignorant. Tn Mediolan. esi
(lictione mandatii. convalescebant. Per idera tenipus Parcenti relroverti.
praoceplum est ab Imperatore Conslantio, ut S. Dio- g Cnve Itic magtium Caeciliauum intelligas. Carllia-

nysius Episcopus omni cum honorc suK Sedi resli- ginis Episcopnm, lauilaliim ab .Jllianasio, et Nicxni
tueretiir. Doniqiie vic Dei egregins exegit volis, ut Caiicilii Potribtis anntimerntum a Gelasio Cijziceno :

tt mori prx-
iii exiliovitain poner<'t ; nc rcgressus, confiisa insti- quem ijrandis sua ktns fanle ali exhibenda Inm procul
optat.
tulis inrideliiim stiidiu m ])l('liis aul cleri iuveniret : pr.rseiitin sna potnii cxcusarc : ciijiis lamen Sedis liic

ineruitijue liaiic grati:im, ut pacem n Domiiii tran- F.piscopns fiierit non otfacile iiominare. qnandoqnidem
quillo eirectu spcum rcfcrret, alque in exilii locis intcr septuaginla Ircs Arianos Episcopos. qui /'seiido-

propiorc Martyrii lilulo vilam cxhalarel. Sardicensi Sijnodiae contra Atlianamim ,'t contra Sy-
20 Sed quid nos inertes tanta pra^rogntiva Con- iiodi Sariliecnsis sententiani subscripsis.ie inveniuntur ,

fessf-ris prfficipui viiluiiius facla riinari ; cujusgesta apitd Hiiirinni in fragmenlis, nec iiniis quidem Caeci-
mcrtalis fateor lingiia nulla potest explii^are '/ o Vi- lianus nontn elnr, aut alio viciniori nomine, quam sit

giliis et oratinnibus noctibus diebusque continuabat noinen Sabiniani Episcopi a Chatiraera, urbe xque
opus, niilluiiiqiio vaciium ali opere Dei tempus du- ignoti nominis et de mcnilo suspecti. ul stint ibidemiio-
Pie deflsncti xit. quo vcl olio iudulseril vel ab operalione cessa- mina plurimn niendosissiine scripta.
corpuSt verit. Videbautur in eo ciinrta esse majora, quam h Forsilan. niti.

verbis os pnsset Cumqnejani Dominus omni-


e/Iiiri. i Fliiim apud Athanastum in epist. ad Solilarios
potens Cnnfessorem suum inlra cfelestis regni gau- Hes^chius Caslrensis [Grace Kai^-pioto;) cuni Mit-
dia ciillociire voluisset ; dcfecto macie corpore, in- .lumo Comile. tontqitoni pracipnx m Anla poleslalis ,

currente a^griludine, vitara tinivil ; et mutata luce nominatitur. Notnm esl aulcm ipsam Principis /lulam
r(frrll>r i
spiritii cocleslia rarpsit... ;; Sic ex Dei nutn, per Sive Cvrtam ( astra eliam dictn fuisse cvmqne siipe- :
Italium.
.'Vurelium vitie vcneraliilis Episcopuin, quamvis cor- rius Irgolur Datiarus Decurio Castrensis omniiio ;
r
pus exaniine civibus reddilum est : et qiiamvis vi- inielligendus videliir aliquis, sub poleslale Prxfecti
1 venti tanto viro communicare immerili i/ fuimus, Aitl.v, sitb .s(* liabenlis plures decuiias mililares citm
patronum defensoreniqne sentimus in a?tliere. .\d- suis Dcctiyionihus. qui per viccs ibi ciisloilins agebanl.
veniens itaque Mcdiolauum. sunima cum venera-
>•
i^ /fic ntodtis Inqnendi videlur significare fitmani. e
tionesusceptum et vencrabililer tumulatum esl. In hnginiiiio qnidein lcco. sed non a longo tcnipore scu per
quo loco, meritis Saiicli s viri sedule craicurrenli- trudilinnein mojorum, acceptam : qiiod auget hiijusfitx
bus, mulla exubfrant beiieHcia, qus ad laudem no- auctorilalcm, lamquam a coivtoneoiiim scriplis haitslx
minis sui Cliristus Jesiis Doininus noster, ineritis .quoail dtio poslreina capitn.
S Dionysii, fidelibus (luotidic pra^stat. X lla MS. Mediol. ctim alibi liahealttr, omni habi-
27 Kgo enim / revera veuiam flagito ab his qui- tacula biternorura, quod iiuUiim sensum facil.
curaque legerint : et opto, ut aE'quo anirao feranl, si III Locum ex Jmbrosio acceplum , et hic ita corrup-
aures eorura vitiosus forsitan serrao perculerit tiim, ut legeretiir, pedibus (in Mediolan. Plebibus)
quia regniim Dei, non in eloqueutia, sed in Hde aut Clericis, ex ipso corrcximus, miroti, hirctantuin,
constat : non eiiim mundo per oratores, sed per ctnon plitra /Jmbrosii de Dionysio loca, qu:c in Com-
piscatores. salulein intulit Christus. Qua-so etiam menlurio prxvio dedimus num. hiiic
, 8, Vit/te inserta
Chrisli inclite ii S:icerdos,
mihi tuo fainulo impe- iit lioberi.
tranda; veiii;u prasstes ellectum quatenus peccato- ; n Omillo hxc verba, et vexilkim confessionis, quia
rnm menrum mole fugata, sit mihi pr.x-miuni tarta-
p
hxc apiid Ambrosiitm ulio speelant. Vidclur hic potius
ream vilasse geheiinam, pra.'stanle Domino nostro pax a-terna inlelligi, quani moriendo oblinuil Dwnysius;
Jesu Christo, qui cum Palre et Spiritu sanclo vivit quani leinporurin illa quain morltius Ecclesix sux vi-
,

et regnat Deus in secula seculorura. Amen. deri potest nieruisse.


^(j/ifnicii/cr suspicor, in anliquiori nta , omissis
ANNOTATA. interniediis qux sub Artberto adjecla videntiir, cum su-
periori niiniero fnisse stc coniinuatttm textum : Bene-
a Mombr. el MSS. Liicifer nilore coruscans. dictione niandata convalescebant. Vigiliis et
oralio-
b liilem. Sanctus videlicet Dionysius. nibiis etc. upparet enim liquidiora sic esse omnin, et
iiu
c /i(/('in haerentes. semel lanlum niirralitr mors qttte nlias Itaud satis
:
aple
(I l-"Ioi'entius, (ii(cr eos qiti Sanliceiisi
Siinotliae ex inculcalur bis.
i//.<;)om'(i ;K)5( //o.Niiim mbcripsermil, nomiiialitr apud A'c(ari....i;iiia e.r.istima excidisse aliqnid
p ile lega-
Alliatiasiiim m Sijlhrio .•.eu Apologia 2 .-
apitil I/ila- tione vel litteris Ambrosii pro recipieitilo ex Armcnia
rium ivro in friigmenlis, iuler siiliscrilieiiles jitdicia
Sy- coiporc; lioc enim indicnl conjiinclio Sic, qux lamen .
nodijam diclx leilin omnitto loco legilur Klorenlinus potest ftiam refern ad niorlem; et ila niliil
deessel.
ab Spanis de Emerila : (/iiem omniiio cieJimiis Itic ad- q Siispicari qtiis posset , lixc esse verbu S. Ambro-
fuisse pro //o.iio, gritvem lelnlem merilo e.irusanlc
; et sii, dcsumpta ex sermane in funere S. /Jurelii : ipse
Itrimas iiiler sit,-e naiionis /iiiiscopos leniii.w.
Ulitiam eiiim Dionijsiiim numquatn vidit
vero cliam leniiisset conslanliam jidci.
, asl in populo multi
qualem Itxc ini- supereraiil, qtn vivenlis communioiie fruili eranl.
liu promillelmnl Mamltiniis el Faiitlinus in suo pre-
<

V Olim forle legebaliir Cassanum. Nec est nobis


ciim libello nariuttl. qma ciim Hosio nova
jmt lapsiim com- ista miilatio nominis, sed sxpe alias deprehensa; qiiando
mmicavil. ab siki Episcopali Se<le ler
e.ccitst.iim, elalum is, ciijus Fita detiiio rescribiiiir aut inlerpolatiir, alio in
denique esse mortiium. Qnid si in ipio
exilii adenndi laco alim qnievit,
t]uam itbi a mullis relro annis ipsum
arlicuio. adliiic Mediolani existens, defecerit ; eotjue honorari novus scriplor invenit.
Ita ad Itiinc qiioque

dieni
VIGESIMA QUINTA MAJI. 19
diem, in Vita S. Zentii Blerie sepulti, notatwius t Neqiie hiec satis cohxreut cum pr.ircilenlibus , ii' D
scriylum nomen Spoleti, i/uu eorpujs translatiim crede- riii-.Mim ii/ii;iiid omi.raimi videalur a festinis lilirariis. b.\ mm.
batitr. u Suncliimne Dioiiiisium an Aixhicpiscopum ciii ,

s Quitl si legatur S. .Vurelii ? qin iliiilem lul lor/ius Vilaia iim-ripsii, ollnquiiur aurlor?
Creiio potius quoi
vivere ac .vpelin voliiil; ne aliiis raerita S. Dicmysii S. Dionifsium.
bis nominentur.

DE SANCTO ZENOBIO
EPISCOPO FLORENTINO INTUSCIA.
COMMENTARIUS PR/EVIUS.
D(> ojus ciillu el Vila rnale S. Simpliciano Inliiila, anli(|ua lanicn cl a S. Anlonino
alque Laurentio Anialphilano iesci'ip(a: ilein alia duplici, a Joanne Aretino et Ra-
]»liaele Volaterrano edita.

innctus Zenobius, urbis Florentina: ciri.t naliis debentinteresse.TotHniOflluium. diunium sjlicet et


Colitiii
ih Maji,
s
vrimas en
cst,

ex Bicroiiyma yente.
h'pisciipus moytuus,
\Piilrnnus solenni ritu colitur
'ail
et

in fiinctione gerentihus I\'oi>ilihus


Nan. ,
hactemisProtcctor ac

altare ejus suas dcfcit ohlatioucs Scnatus,

ottestante
xxv Moji

,
: qiio die

proijnatis
Fcrdtnaniio
nocturnum, ante ipsius allure bodie et per tolam
Octavam facimus.
populi, pulseiitur nmiies cimpaiiaj
Episcopalem ,
Iii maiievero,post dictam Missam

vel alleriiis
Fact.i pra'iliiation.' conveiiiinus omnes in ecclesia
si
ail pr.eiljptiouera
noiv.adest Episcnpus. ^

Oghello in Anhiepiscopis Florentiiiis, cimst.it Hiern- S. Joaiiiiis, iliiqui' dicimus Terliain. Interim prajpa-
iiymam geniem, uljir,ue et semper , suinniae liigiii- ratur Episcopus cum sacris Ministris ; quibus praa-
tatis fiiisse faniiiitim, quie prEeter cetera decora me- paratis,Cruce praTeileuto et cereis ad ultimum ,

rito gliirinri piissit S. Zenoliium liabuisse alumnum; coram Episcopo ordinatis procedimus de ecclosia ,

ia'jus sanctitatis radiis et patria Florentia Hierony- S. Joaniiis in ecolesiam S. Ueparatffi, ubi requieacit
maqiie gens mirifice nobilitatur. Ea nos optaremiis, corpus Beatissimi^^Patris nostri Zenobii ; ibique
firf Geiilis Hierumjmx deciis ex antiquis Actis posse
, Missam dioimus, cantantes Processione Respon- in
stabilire; soliti alias flocci peadere adiiiveulioncs iwvas, sorium, Jam non dicaiii vos servos, de Apostolicis,
el duoriim ut siiminuin secutoriim adututione firmalas, soilicet quia ipse fiiit noster Apostolus. Et lioc
modo
quibus antipii oiiines Itulici Sancti inter familios, lioc vsque hodie ilme tunc Missx cantantur : Senutus item
tempore quidem nohtles, sed nnte non mutla secula iguo- Popiilitsque , ttd ccreiiriim oblationcm ex veteri i,:stiluto
tissimos plerasque , distrihuunlur . Hiic accedtt quod facicndam, die eodem proccdit.
Capilaneus Cosmus delln Rcmi, in paucis lulium scicn- 3 Silvanus Raziius Ahbiis Ciimnlilulcnsis , tamo {
duorum Synonijmo.
tissimus, probassc se e.tisfiinavcrit, de Vitis Snnctorum Helru.scorum Itulice editts pag. 71,
memorias confusas fui.-isc : et S. Ze- profert Vilaiii scriptiin Vita perpe-
riim EpittCopnritm ii( ait, a S. .Simplioiano,,
ram iiliqnixita
nohmn, fundatorem ecclesiaiuin S Michaciis in Pas- Episcopo Mediolanensi et successore S, Ambrosii.
s. simiiticia
siniano et S. Gcrvasii in civitute Florenlinu, utramqua Jimuues Pelrus PitriceUus, mttitain sc frustra opernm ""•

intro vctcrcs terminos diacesis Fesulanie , licet nunc posuisse, ut hiijusmodi Vilam nancisceretur scribii :n ,

ttd Ftorenlinam pertineunt, spectare ad S. Zenobium , sua Dissertatione Nazariana ciip. 49 suh finem. Meriir.
«71(5 nominis primum Episcopum Fesulanum snb fiiiem batiir certe, ut mngno stmlio requireretiir, quae tantpm
seculi IX ;
qucm prxfatiis Cosmus credidit ad Hicrony' pr,i:seferebat auctoritatem,quimlam conveniebal
cs.se oca-

mianam fnmiliam perlinere , et consequentrr liujus po- Ittto te.-li, sicconcludenti scriptioncm suam. Aiino quiiito F
tius quum altcrius esse anuulum, qiii seculo xv coiunio- siise dormitioiiis corpus ejiis , scilicet S. Zenobti, a
dntus Ltidovico XI Francix Rcgi, lejira laboranti, ab Basilii-a .\mbrosiana (ea scilicet, quam ejus rogatii
eode.m, post ohtentam sontiatis gratiam . remissus cst S. Ambrosius Florentix consecrarat, scd quam vix cre-
aiirea eapsa donatus, et opud Hieronijmos asservalur. das sic appclltttam litm eito fuisse) traiislatuin fuit ilie

2 Memoria S. Zenobii Fiorentini cetebratur in ho- septima Febriiarii, ad majorein ecclesiaiu S. Salva-
vchut cj'
dicrna Romano Martgrologio per luec verba : Floren- toris, ubi antea ipse sepeliverat Eugenium et Cre-
gente Hie-
romjiitd iia- ti;e iiatalis S. Zen',ibii, ejusdein civitatis Episcopi, scentium : ibique, jiixtaijnrpora ipsnrum etaliorum
liis vita3 miraculonim gloria conspicui.
sanctitatj et Sanclnruni, jacet lioiiorifice collncatum. Kacta sunt
Similia ante Baronium in suis Maitgrologiis scripse- autem litec, resideiite ipsa in civitate Aiidrea Epi-

rant Bcltinus, Grecenus. Maurolgciis, Molaniis, Gu- scnpo, viin magi);e sanctitatis et honestatis. Etego
lesinius, abiquc posl Florcntina Mnrtijroloijia, lam tgpis Simplicianus seiiex , servus Jesu Christi . vocatus
cusa quum munu exarata. Primo ejiisdem Translatio Episcopus, qiiod oculis vidi et auribus audivi a Do-
rccolitor xxvi Junuarii, quemadmoditm ibi inter prx- mino Ambrosio Episcnpn Mediolaneiisi, anlecessore
terniissos di.cimus. Ad cxplicandttm autem singvlarem met), ruravi scribere fideliter; ut tantorum virorum

Florculini Cleri ac Populi crqa livnc suum Sanctum iperita non maneant siil, inodio, sed supra candola-

Pationum veneralioneni, ficil MS.vetus ecclcsia- islius, bruin, ut luceant, ad lauilem, gloriam et bnnnrem
cui titulus, Mores et consuetudines CanonicaeFloren- D. Jesu Christi. cui est laus, gloria et hnnor, in
IS'.

tinse ubi sic legitur : In festo S. Zenobii pulsanius


,
secula seculorum. Amen. Sed quanto clausula lim
Vesperas, Vigilias, et Matiiliiium quatunr vicibus, fidentius Auctorem Episcopum et Ambrosii siiccessorem
soteanis.timo
sicutin summisFestis. Ecclesia miindetur per lotuin, facit, lanto minus mcretur
recijii. Sanclum enirn Sin-
ptaiie r tn
lampades aliluantur, et ornetur ubique in ecclesia, jtlicianuin ipsi S. Zenobio fuisse prxmortiium eviden- , ante
tissime docet Paulinus in Vita S. Ambrt tioiimm
praicipue subtus volfas, et iii medio navis ecclesiie: uli ista

sedes pro Clericis ante vojtas praeparentur. In Ves- habel : Defuncto eo. S. Ambrosio, non alius illi suj-
peris vero,Vigilia, etMissaomues Clerici de civitate cessit in Sacerdotio, nisi is, Simplicianus, quemille

Maji T. VI 7 boiium
:

bo DE S. ZENOBIO EPISC. FLORENTINO.


quo hic sallem sequ/nli seculo : et causam id
nhiit, vel
Cui Simpliciano
A bonum SGnem trina voce sigmverat. opinandi haberrms , qiiod qni niitiqniorem
Vilam tran-
sucee.ssit <ic
iOCTCB B. p. Venerius. quem supr.i memoravimus, :

iirxmemornli. ul mox
scripseriint Anloiiinus et Bla.uns
descriiiln ohitu ac (unerc S. Amlirom. ailihl,
de ecolesia Catlie.lrali. nii quam quinlo
ileinde .

S. Zciiobii
Vila dicemiisaqenles
q„.v Lcmrcnnm Almalplnlamis in
aiino facta est Trnnslntio cnrporis,
Intra Tiisoiam vero post Snncti obitum
niim 7 lran.icnMt Im verbis ,
:
ecclesia. iHam nominent
a tunc siihiirhona S. Laureiitii
rivitatel.nonM,tia, ulii NI^NC yili-SASCTFS quod nomen cum iiisa eccle-
quiapromiserat ecclesiam S. Salvatoris :

y.ENOBIVS EPlSCOrVS EST, quando Italix poiiulator Totilas


freriupiiler 1,1 altare .... «i" et civitate desiit ,

se sajpius visilalurum; jiiml occiso


inso sanclo viro Sacerdote sub ommm dxlv omnia ibi snlo irqiiari .

vi-us est orare. siciit


Qnx deinde a fnnda-
Ihitc 1'aidinus aperle etiam urbis Episcopo Maurilio.
Zenobio rcferente diilicimus. B. Joaiinis Baptistae
vmitem S. Sim- mentis nnva extriicta ecclesiu esl,
ttc disei-.e tesMiii.. S. Zenobium ;».<!
ex in-
tulit; uii coiistal
iiroimle aliquh aliiis vel Heparataj Martyris nomen
fhciimi aliquamdm in vivis [iiisse :
illi fnctariim a Specioso
Episcopo,
Simplicius aul strumenlo doimtioniim
rcvcra illiiis Vitam con.<rrii<sil forte
,
Loiigobnrdoruni Reqis Indirtione
mox crcilitus Eimco- antio XII Luitprnndi
eliam Siinpiicianiis aiiitcllaln^, et
nulli alteripo- VII, quifiit annus Christi Dccxxiv, uti apitd Urjbel-
piis Mediolaiiensis ,,uasi iltud nomen
.

linn videre licet : qund aulein ad S.


Jeannem Bipti-
tiiisset lUllinoi. milu
suiipicionem
Jinhrosius, sic.iit dociiimiis posl stam addita fnerit S. Reparata ,

i Jnteriin ciim S. Episcopiim Repa-


Tiirnnm ../;)n- prxbrt, auctorem novx fabric.T: (iiisse
VataliKios Romaiiornm 1'ontifmim iiiite I
sub Aga-
H S. Simpliciimus non multo ratum, qui anno dci.xxix inler(uit Concitio
lis, ohierit annn C( cxcviii,

lenuerit sequitur S. tlionePupa.


inctrtum pliii iiuam htennio Episcoiiatum .

guaiiidiu. spatimn viveiidn 6 Verum cum hiec ipsa erclesia, aiit saltem ejus sa- et an. 1030
ZiMiobiuin. totius ut minimiim seciili iv
credebatur
vidisse. crarium cum libris in eo contentis tleflngrasset post omnino
traimjrcssiim fuisse,et secnlum v inclionium
iii- .
pe-
Til. M) Cap. \idefnn- anniim xrx Christiansr millesimnm. nullum sciebalur riisse,
certum qiioiisqiie. S. .-1 iiliiniiiiis
ampliiis .superesse Florentix Vilx illius anliquse e.iem- E
Iniioceutii Pap.e aniio scilicet
clum uit teiiipnre I ,

plnm ; adeo ut, cmn illuc deiiide venisset Lnurentius.


ab iiic.irnatioiie Domini ccccxxiv. Sed Innorentium
Amalphilanus dixi) Archiepiscopiis, anno iuxxx or-
constat aiino r.nxwn e vivis cxcessissc. Blasius Mona- (iit

tem- dinalus a Joaiine XX(de quo pluiibus agendum nobis


id accidisse srrihit, anoo Domini ccccxxv
cliiis

pore Theodosii et Honorii luiper.itorum. rerumquta


,

nnte rUam S. Gregorii FU


hoc die iium. 13) et Ca-

nonicorum rngatu rescribendam illam suscepisset , ut


Tbeodosius senior obiil aunn cccxcv, rertiiis scriiisis.wt.
infra ridebimiis; neccsse habuerit
eorum inhxrere , re-
Honorii el Tlieodusii, intelliqereiur .Uiiiior;
scd neque.
latui, qui 62 legisse antea memiuernnl.
Sir enim niim. 7
sic sulvn essenl ninnin . ntnit ennn /Innnrius anno
inter(alur Porro ne minoris esse videaiitur auctori-
ccccxxiii. mnsiuin nibilominus seculus liapliael Vnln- :
guamdo eam
quem tatishiec.Qua! areligiosissiniis quibusdam didicimus,
ex nuditu
termnus in filn ndlnic inediln. scripsU, einn, le-

gebat mnrtuum ictatis sua! anno noirigesirao. nntum qui veridice .asserebant hsec antiqnitus fuisse descri- reicripsit
Laurent.
(uisse VI Kaleiidas Febriiarii, salutis .aniio ijiiinto et pta, .sed iuceudio qiiod casu contigit e«e consumpta
Amalpkitan.
etc. Interim qine plane amissa Florentix eredebatur.
trifjesimo supra treceutesimnm. Senior islis omnilms, Archiepisc.
esl inventa. non
Lanrenlius Arcbiepiscoiiiis Jmnlphilnnus, mortem S. alibi reservntu et subsequentibus serulis

xque intelligi pole^t ex Pralogn cnmpila-


Zenobti adsrribit .\n-!u\n et Honorii teinporibus qux ,
(elicilcr. uti

usque ad an. ccccvili, qiio Arcadius obiil.


Legendarium, qund in Bibliolheca
toris rujusdiini. nnte
se e.itendunt
LnureiVinnn reperimus. in membranis scriplain, Pluteo
El lioc secuti (uerunt illi. qui cnraverunt a tempore im-
ft vrrf/si- usui (uturnm, juvat liic in-
rnenioralnli Florrutiiv sculiienlam in.Kriiitinnem . ab XX qnein
:
Prologum, alias
mitUer aii-

nlj muttts: Uqlfllo Col. '2S nliisqiie sicrelntam, ut nniio XI Impe- texere.

xxvi Januani cnmiionnlur rum 7 Quoilam die convitatns iii Cathedrali ecclesia
ratorum islorum , dics Alius cor-
ferin \,qu,v nninin notnnl nnninn Chrisii ccccv. ba- civitatis Floreiitiae, ad priedicandum populn in vul-
ruplam na-
bentein litiernni DoniinicnlcK .\. InscriiHin tainen illn gari solennitate Patris alini Zeiiobii, olim .\ntistitis clus,

sic habet : Anno iib iiicaruatione lioiiiini ccccviii die nostri ; cum ejus Legenda non esset in compilatione
XXVI .hinuarii, teiupore Imperatorum .\rcadii ot Ho- nova, procuravi aliunde suscipere. Qua obteiita, sic
norii anno xi, Feria \. dum de basilica.S. Laureiitii erat, scriptorum (ut reor) vitio, corrupta, quod pau-

ad iiKJJorem ecclesiaiu Floreiitiiinui corpus S. Zeuo- ca pnterara percipere ipsius (ut volebam) mirificas
biiKlorentiuorum Episcopi fcivtro porlarelur, erat sanctitatis. Tr.actus igitur ejns amore, qui mihi a
dcvotus pr<ecipuus, decrevi ejus innovavil,
hoc in loco ulmns arbor, arida tunc exislens; quam piierilibus fuit le-
aliisque Le-
cnm ferelruni saucti corporis tetigisset. subilo fron- gendam scribere, nec non alioruin plurinni; rese- gendis pra'-
des ac ilores miraculose produxit iii cujus miraculi : cat.is superfluis, corruptionibus submotis, .iliquibus posuit
memoriam, Cliristiani civesque Floreutini, in loco (non mutatis substantialibus) siiperaddltis ad orna-
sublatK hinc arboris, haiic coUininam cuin Cruce in tum, qua; ipsms non dubitavi cougruere sanctitati :
signo iiolabili erexeinint. Econlrnrio Clemens .Mazia. quod, Deo praevio, labore peregi mulliplici pro mo- ;

describeiissecundam Transtnlionem corpnris.factamanno dulo scientise quidem meae. prsemittendo facta eo-
Jlccccxxxix, ait; quod binc nsque ad ]irimaui. sub- riim, quorum corpora sepnlta erant in ecclesiaFlo-
ductis accurate calc.ubs, inveniendi sunt anui luille rentina; non oinissis pari passu, pront decuit meo
ac decem : alque adeo m ejus sentenlia mortuus csset judicio. Fesulaiuc : :idditis etiam aliquibus Extra-
S. Zenobius imno ccccxxiv. Ccrte nutla ratio coqil S. vagantibus a compilatione tam nova quam antiqua,
Zenobium, si vixit aiinis lxxxx, cilius inortnum diccre eornra visa nomine probitate.
inffistiniabili Christi

nam etiani sic fuisset quadraqenarnis .


quando nmicus Sume quisquis es avidns coUectum exdiversis libris
ejus S. Anibrosius fuil crentiis Episcopus .adeoque illi anxie, levi stylo narratum lucide, ad vitationem la-
setate par, qui potius multojuninr deberet concipi,quando boris ex liis prasdicare volentium, Christi caritas
ab Ambrosio jam Episcopo (uit S. Z)«»jfl.so cnrnmeuda- colligerequod coegit : corrigendo, absque detractio-
tus. etiamnum juvenis ut videtur. Qiiare valde prnpen- nis vilio, corrigenda, siqua inspexeris, pro libito
deo, rtt non diu ante annuin ccccxxxx niortuum (iiisse voluntafis.
S. Zenobium exiitimem; nam elinm sic totis Lautplu- 8 Ut autem occurrat facilius quod exposcis, sub
ribus annis(ulsse Episcoitus potuisset. titulis infrascriptis reperies quod intendis
ul tamen
tertpta eodem S Ceterum, licet negemus.ab eodem qui S.Ambrosii
aul segueiili Vilam scripsit Simpliciano, scriptam quoque esse Vitam De Zenobio Ep. et Conf.
tteuto.
S. Zenobii; putamus tamen . eam scriptam esse eodem De Eugenio Confessore.
De
VIGESIMA QUINTA MAJI u
De S. Joaane Gualberto Abb. TorteUius, Aretinus Presbnier, tempore Concilii Plo- D
(utipatet
De S.* Bernardo Ep. et Confess. renttni o»»oMccccxxxvin celcbrati, viginti annis prius *UiTORH D. p.
exearum
elenchoj
De S. Einuiido Ep. et Confess. qunm S. Anianinusabso/verft Summam omittimtis
.'iuam, cujiis
De S. Galgano Confessore. scriptam a
parsa/tcra tiistonali.^^sinceriora {ut dwimu.^) Acta com-
Joanne
De S. Miniate Martyre. p/ectitur. Edidit iltam Laurcntius Surtus; et lianc Arettno,
De S. Komuio Ep.
et Mart. editionem operose contu/eramus cnm membraneo
Codice
De S. Euplirosyno Ep. et Confess. MS. pra'/audali Senatoris Stroziii; non tamcn /tic
De S. Alexandro Ep. et Mart. ptitavimus recndendam, propterea quod possit npud Su-
De S. Donato Ep. et Confess. lium tcgi, ejusque comfwndium npud Ferrntinm : fa-
De S. ReparataV. et Mart. tis erit ex ca snmpsisse hi.^itoriam secund.T Translatio-
De S, Octaviano Confessore. nis, factx antio mcccxxxix : el iiidicas.te, qiiod Codici
De S. Fridiano Ep. et Confess. Stroz-zinno inveniatnr adscriptus pubtici Notnrii manu
De XI millibus Marlyrum. hujusmodi Actus : liev. Pater Presbyfer .loaiines
De S. Mai-tiali Ep. etCoiiless. Pauii, Reclor Parochialis ecclesiiv' S. Michaelis jujta auto-
De S. Andrea Confessore. Rindrorum de Florentia, coniponi et scribi fecit graphutn
De S. Beniguo Abbate. priesentfin librmn, et in ultimo suEe vitie;ipsum re- legatum an.
De S. Virdiana Eremitaseu Cellana, in castro liquit Laurentin de Vultcrrisct Canonioo Vulterra-
im ec-
clesix Flor.
Floreiitino. no,tot()teinpoi'esuajvita)eraiisnibenephu'itum; post
De S. Lucensi. mortern suam ipsuin prsusentari volnit sacristisB
De S. Fina. majoris Ecclesiaj Florentiuie, et ibi perpetuis tem-
nomine In calce libri subjiuigitur : Scriptum iuanu peccato- poribus stari voluit et sic pra>sentatus fuit dicto
:

Blaslus. ris cujusdam. .iinmine Blasii, indignissimi Sacerdo- D. Lauroutio per Lapuni Miirtini. vice et nomine
tis et monachi qufm ipsum licet aistimare cumdem,
:
D. Jcanuis, Operiirio pi'!udict:n eci'h'siiB et nd
: fl-
cujus est Proloijus, toiius Collectionis auctorem; et laio deiu omniiim, Ego Nicdhuis Kudi Nicoiai, Notarii
sallem seciilo post u/liino nominatos Sanctos
E
i'ixisse,sci- et Civis Florentiiii. in diclo Opere Scriba PP. die cujus rogattt
licet post Lucensem, c^ijus Vitam dedimus xxvmi
S. VI Juhi Mccccxi.iii. Hoc aulem insirumentum idco hic aliampostea
Aprilis, moriui auiw mcclx et S. Finam, lUustralam ; apposui, quia occasione isliusnioili /cgali tcstamentarii scripsit
Hnp/iacl
a nobis xn Martii, dcfunctnm annoacc\Ai\. Nequesnne fiiclu7n videinr, ut Rnpline/ Vn/oterranus ad usuiii ec-
iotaterran.
majorcm seculo xiv xtatem indicunt, quibus iitilur, clesiio Florentina>, mpatu Docaui et Capituli, anno
pkrases. MDXXi, breviorcm u/tquam niaginque Latinam S. Ze-
9 Fehciorne Blasio fuerit Petrus de Natalibus.scire nobii Vilnm scriberel, quam ndliuc ineditom exhibuit
Sinceriorem
non posstmus quia is Catulogo suo solum inseruil epi- nobis prx/audntus Cavalcantius, nos antcmtwn censui'
dedtt S. An- ;

(onintts. tomen T^^itx, a se repertae; Catalogum autem illum ah- mus /luic operi neccssnriam : /lic tamen debuimus indi-
solvit anno mccclxxxii. Felicwr omnino videlur fuisse care, quia e.c notn anni a nobis iranssiunpta, inlelligitur,
S. Jntoninus, Fhrcntinus Archicptscopus; certe utilior Rap/iaelem {cujus notis.sima e.rtanf opera, prsaevtim
publico fuil, nihil de substantia dctrahens, ct minus in- octoctlriginta tibriCommentariorum Urbatwrum.imcri'
genjo suo imtulgens : quare eam Fitam, quam ipse suse ptt Julio Papx II) non sotimt iuitio seeuti xvi vi.iisse,

Summse Historiali inseruit , primo loco hic damus : se- sed ctiam ultra iilius primos viginti annos <rtatcm propa-
cundu vero loco, verbosiorem olteram liccntiusque in- gafse; quod hiictenus iion pnto innoiuisse. Scribit eliam
terpolat.im, qmm eliam invenimus in quadam antiquo- mihi Illiistrissimus Mngliabechius, extare quamdam
rum Officiorum coUcctionc, apud Carolum Stro:zium Se- ejusdem Sancti Episcopi Vitam hoc principio, Cum in
natorem subniimcro G91 . Ibitum Vilx histnriaquampars Flnrentiiia urhe liieronymoriimdnmus. Seripsiteum itemque Nat'
posterior, contincns translationem et miracula dus Natdi.
quaedam Natdus Natdi, xv ad finem vergente a-slima-
vir seciilo
recenliora, a S. Anlonino non descnpta, quia noluU tissimus a mtoie lam versu guam pro.ui et ab
styli, ;

postquam
damui se- antiqms nova adjungere, reperiebantur distincts, in cequa/ibus suis, Angcto Po/iliano Marsilwque Ficino,
cundam. Lecfioncs pro utropic feUo. Natalis scilicet etTransla- valde /audatus; cu/usvaria opera enumerat Bibtiolheca
tionis, interpositis Rcsponsoriis, Hijmnis, et Antipho- F/orentina Pocciantii, et comp/ura MSS. poemata pos-
nis propriis, mctrice concepti^ ; qux non descripsimus, sidet idem Magliabechius ; sed et /lanc satis /labemus
quiu nihil novx nolitix conferre poterant ad historinm indica.^ise Lectori, elegnntiarum amanti.
unde erant desumptse. Intcrim ex hac tolius hujus Vitx 11 Et isti quiflem omnes Latint' scripserunt ; Ilatice
usum Priorem Ilatl-
partitione in Lectiones, ad chori (haud dubium aulem, pneter Silvanum Ra^zium a/io.sque /wc .'^eeuto
cc transtuHt
quin Cathedralis) facta, inlelligo, quod Canoniciminus xvii piures, invenimus Vttiim impressam Florentix Ctemcns
probuverint Vilam ab Amalphitano Archiepiscopo exau- anno mcccclxxxviii, tredecim annis poslguam fuerat Mazsa,
ditu solo scriplam; vel certe eatenus contenti fuermt, composita : sic enim h(t/)et titu/us ante Prmfaliotiem
Officium pro fe»toS. Zenobii sumere dcCommuniPon- /egendns. Clciuens Mazza. Plehanus et Theologus

et tertlam,
tificis ; nisi forte Responsoria, /fijmni, ei yJtifiplwnsR carissimo suo in Christo fratri Phihppo Zenohii de
utramque antiquiores sint, ct pcrmanse-
mntntis Lectionibus i/la.' Girolami.s. civi Flnrentino, de vila sancti^sinii Ze-
rint immutativ ; uticonligisse in S. Wi/helmo,Ordinis nobii Episcopi Florentini. et ejusdcm cun. Philippo
a se dicli Palrono, animndvertit cnschenius ad x H stipiti.s ;ii' consdrtis [Giro/amus enimlla/ice scribitur,
Fc/'ruarti, et in a/iis pluribus casikits. Dabimus tamen qui Laiine Hicronijmus) anno Dcmini mcccci-xxv.
etiam tcrtiam Vttam illam, sequentes non ordinem seta- HsEC Filn dividitnrin trcs partes. Prima eapilum \\yi,
tis, qua compositx snnt singulx; sed gradum auctori- ea vomplectttur, quat mortnits ttdhuc Sanctus gessisset.
tatis cuique deferenda'. Ncc inntitis [ut putO' erit ista Secunda, capiium xiiii, agit tle prima Truns/atione et
triu?n Vitarum, ila dissimiUter scriptarum, inter se Successor>bus : et amlnr ver/iotenus fere sumunlur ex
facta col/atio : diriiet enim judicium, de similibus eliam Laiina Jonnnis Arelini; cognovmus, utrumque sicut
a/ias ferendum. Hnbuimus aitteiu terliam islam exin- conlextum ad invicem conferendo; so/nm in enumeran-
signiLcgendario MS. Francisci ('ardinalts Barberini, dis Succcssoribns p/enior e.st Clemens (funm Joannes,
eamdemque rcperinv^s F/orentix apud Andream Caval- quod nobis occasionem dedissel non inuti/is /Jppendicis,

cantium, Nobilem Ftorentinum ; et cum en contulimus, nisidepre/wnt/issimussupp/ementum istud purum putum


ac simul cum edilione Ughe/ii; qui ipsam Romse /la- esse figmentum, cui merito fidem abrognvit Ughellus,
buisse reait ej- vetu.^to Codice sui cwnobii SS. f^incentii pro islic nominatis invcniens alios, eodem quo isti se-

et Anastasii extra motnia. dtssent tempore, sedisse demonstratos . Terita denique


10 Quartam f^ilam ex prioribus co/legit Joannes pars capitum viiii, . explicat fiistonam Transiationi*
secundx^
DE S. ZENOBIO EPIS,C..1-L0KENTLN0.
dam dilectione adslrinxit. Urbem fleve- D
Nempe ad
secmdx. sub Eugeiiio ly : ad quim piirlem ille sic
Zenobii et a S. Am-
niens Ambrosius, Damaso Prai.-^uli summo
prxlniur, ul exaisalos velit prioru^n tluarum jiarlium broslo com-
sanctimoniam et sapienliam patefecit quam ob rem wendalus :
iugenii,
errores, si guos incurreril /ler imOecillilalnn
ultimam Lati
velerum liuijuarum scriiiiurariiiiique imjieriliam Daiiiasuseum ad se accersiri fecit, etsecum manere S. Damaso,
ne r«/dimw- aut
constituit. Cum autem quadam die Damasus
Papa
hieverosibi crcdi pelal ul lei.li ucidalo, quamvis tum
proficiscere-
adliucpuero. Ergo piislniirratianein Lalitiam.ujoanue ad ecclesiam S. Marise trans Tiberini
Prajfecli fi- paralyticum
Areliua sumptam, Irunsfere.mus elium atteram, accep- tur, el cum eo Zenoliius; oblatum sibi
curat-
ilasperammnihilomis- lium, paralysi dissolutuin, oratione sua Zcnobius
tam a Clemenle Mazui; utqiie
restituit sanitati. Certis autem ex causis a summo
sum iri, quod a nobis maijnoperepossUdesiderareleclor,
in suo fonle scrulaiidx curwsus :
maxime cum Pontifice Constantiiiopotim legatiis directus, id cu-
veritiilis
descripta jus gratia inissus fuerat, fideliter et solerter
adim-
accedel novissima Trumlalio anui Miici.xxxv,
tolius islius uclionis panicipe, Illu- plens, remeavit ad Urbem.
aboculalo tesle et

striss. ai- Hevereiidiss. Archidiucoiio /•loicnUiioLudovi- 3 Intereaaccidit ut Tbeuduru Episcupo Moren-


qu eliam lulioccasione tino de hac luce subtra.Jto, de siiccessore elipendo Episcopits
co Slioizio. Caroli SenaliirisfiUo :
postulatus a
recttdcndiim, cum siia iitmdum Pnefnlione, ciirunit Fi- non modica controversia et contentio inter Catboli- Florentinis,
lum a Clemente MazM oliin ediiain, sed absque dwisioiie cos et haireticosoriretur propter quod, ut riveni,
:

Partmn, per Cupila continiia quinquaginla dednclam; Uaniasns Zenobium destinavit ad sedanduiii tumul-
nec uli iis erroribus repurgalum, quorum caiisa minoris tura. Eo autem appropinquante Florentiam.populus
faciebat Fincenlius Florenlinarumre- obviara egi-essus est, euni cum luulto honore sus-
eam liorijbttius,

rum scienlissiinus, in operede UccUsia ctEpiscopisFlo- cipiens. Qiicm associantes ad ecclesiaiu usque, cla-
necdum quiis e.lium errores eriidila mare un.inimiter omnes cffiperunt, Zenubius sit no-
reiilinis, nobis viso :

ad nos epislola nolavil /Intoiaiis Magliabechius. AdUo ster Episcopus. Sed hoc omnino recusaus, onus in-

ejusdent Translalionis eliam memiuisse eruditum Pre- telligens, ail eum qui misit illum regressiis.nuntiat

sbijlerum Caroltim Mazii, in Ilulaa Vtlir Zenobianx se nil agere Magistratus autem et iiopulus
posse.

epilome, qtiam iiobisciim praiaudulus Magliabechius solennes oratores adDamasumdirigunt. asserentes, E


legre
coviiiiituiciivit, suppresso Auclons iiomine recenler ex- omnes unanimes Zenubium petere, nec ad alium c\
concessus.
ciisam. declinari ; obnixis precibus supplicantes, ut ipsura
in Pastorem suum ooncedere dignai'etur. Restitit

prinio sumniusAntistes, sanctissinuim viriinidoleus


VITA ANTIOUA a se scparandum. Tandein iraportunis devictus pre-
cibus, exaudivit ad votuiu, ZenobiuniinstiluensEpi-
a S. ,\ntoninn Archiop. Kloronl. niodice in-
scopuniFlorentinum et licet invitiim, quasi invitus
:

(crpolatii.
ipse, Florentiam adexequcnduin uifioiura Pastorale

ex epts Sunniia Ilistorialt TU. x Cap. xii. transmitlit qui sumrao cum gaudio et veneraiione
:

susceptus, inthrouizatur.
Porentlltui
\_jn\ niiiniii Zenol)ius, l^nilifex Fiorentinus, luce 4 Non diminuit. sed adauxit indies vir sanclus
nobmt/us sed
iliviiiailliistratU!', Ecclefiam irradiavit, pra-cipue in virtutura operasancta, gregem suum p^scens verbo snnctissimam
GentlHbus vitam
nalus. Tiisciiu partibus, sanctitate vit», niiraculorum glo- doctrinae et saiictitatis exeiuplo; praedicationibus
instiluil.
ria, uec iioii et iloctrina; gemnmscientiaprfflilitus, insistens et audientia; Confessionis ; haereticos ra-

licet opuscula eiiita rainime pusteris reli(|uerit a. tionibus confntando, exhortationibus remissos ad
Hic igitur nuljilibusparentibus, sed gentilibusortus, bona opera excitando, discolos etpravos increpando,
patre Luciano, matre Suphia Flurentina, duxit ori- pauperibus ultra tenuitateni victus sui omnia lar-

ginem. Puerilibus autem annis litteris traditus, ad gieiido. Carnem domabat abstinentia cibi et potus,
cum SS- Eu^
totiiis pliilijsoplii.« apiceni, acuto ingenio et studio quaiitura valetudo pernutferet ; cilicio tectus sub cjcnio et
ingenti, temporebreviori pervenit. Cui progenitores tuuica, jejuniis et vigiliis inlrerebat : orationi au- Crescentio:

cum piielbim pulchrani et nobilein ilesponsari pro- teni et contemplationi cum Maria intentns, ut ap-
curassenc, vigesinnim ;etat,is su;e annum jam attin- tiiis eis vacare valeret, cutn sanctis viris l<;ugenio
genli; carnales ipsc renuens niiptias, animam siiani -\rchidiacono sno et Crescentio Subdiaconu, in ec-
'
nni viro Chrislo ilesponsavit iu (iile, virginem ca- clesia S. Laurentii, quse hinu extra muros, prope
stani, baptisu um ab Kpiscupu civilatis Theodoro tamen erat, vitain quasi eremiticam servans niane-
bumiliter petens et devote suscipiens. Audientes bat.
eiMrfrm couVfr- cum
illud parentes. furorerepleli, curailivasuoruni, !S .\d divulgandam autein cjus mirain sanctita-
tH batJlizatus:
Pontiiicem contunietiusis vertiis aggi-ediuntur et mi- tem, et doctrinie veritatem coinprobandaiu. inulta peregriiix
flis. Seit adstante Zeiiotiio, et jam divina gratia in miracula per eum, adtiuc in carne positum, Dominus miilieris pliiim

eo niirabiliter operante, talUa verioonis suavitas in operari dignatus est ptures enim mortuos siiscita- resuscitat
:

labiis ejus diflusa est, ut non solum eonsanguinei vit.Nam cum quaedam nobilis Doinina Gallicana,
cunceptam indignationem dinnttereiit, sed et relicto ad limina Apustolurum visitanda pergeret, uiiicum
gentilitatis errore et ipsi Baptismi S.icramenta sus- tilium secum duceiis. debititaluin exitinere; audita
ciperent. sancta viri faraa, eum commendatnm sibi fecit us-
Cteticus
t Zenobius vero, seculi vanilale conteinpta, to- que ad reversionem. Infirmatus auteni adolescens.
factus. tumsediviuis mancipavitobseipiiis. Clerieusfactus, feria secunda post Pascha diem clivusit extremuin ;

[Kpiscupii autem adtiitrens, creatiis est Canonicus quaiido tunc actu B Zenobius cum ctero et populo
ecclesi» cnlhedralis :] etdevirlute invirtuteramira processionaliler incedebant ad ecclesiam S. Petri
ceterilate progrediens, inArchidiaconnm ipsius ba- [d inajoris, nunc observalur
sicnt etiam fertur :

silicic est assumptus faclus omuibus sanctitatis


:
emni ipsuni Pontificein triduanam illain pi-ocessio-
specutura. et retigionis ex3iii|diiui. Krat enim in nem post Pasclia instituisse, ad Dei misericordiara
oratione assiduus, prsedicationibus deditus, dispu-
implorandam erga indigne commuiiicantes, et erga
tationibus hajreticorum et Arianoruni veiiena pro-
devote snmentes gratiara conservandam.] Sedetina-
pulsans, caritate dilfusus, tiberalis ad pauperes, et
ter adolescentis, ea die ab Urbe veniens, Florentiam
omni probitate conspicuus. Traiisieus auteni beatis- ingressa, percepit Hlium suuin ad Domiiium mi-
simus vir Ambrosius, c Mediolanensis Antistes, per grasse. Hajc autem, elsi animo consternata, iiitei
Florentiam, Zenobiuni ipsum visitans.ut virumper-
tamen niagnanimitate suflulta, delunctum filii cada-
fectuni et doctissimum sibi intiuia et faniiliari
qua- versumi fecit; et copiosa turba eam sequenle, sibi
corapatiente
VIGESBIA QllINTA MAJI. S3
compatiente, accedit acl locum. ubi audierat sanctum ctuni virum astileruiit : qui et mullo temnore po-
virum adesse. Qua; ad fum perve.iiens. qui jam de stea supervixit •
liugenius vero ad l8ct'i,n redi«n.<v
ecclesia S. Petri esre^sus, in via qua> dicltur Albi- ea infir.nit.iie f,.|iriter in Domin,, obdor.nivit
zorum cum Cler., procedebat, cadaver filii ad pedes <J Posti-enio pbMuis ,lieruiu et ^.peribus sanctis
Sancti deponit. vesles scindit, pr* dolore crines di- obitum .<uuni pra^noscens, cmiaregalo
cle..o et po- itltimo suis
vellit, lacrymis plena clamitat. filiura sibi depositum pulo iii e,.clesia, dece.<siim suiiin lalr tlicto,
o.miibus publiravif
unicumreddi. nec a'iter reversuram ad suos. t^ijus admo.iens eos ad caritatem f.-aternam et
mutuatn
larrymis Sanctus Dei permolus, orationefusa. signo pacem de siio i-ecessu coutristatos, spe
:
pra-slandi
Criicis super eum
expresso, a morluis redivivum ef- eis subsidii in coslos
ascendens, consolatus est et •

fectum, matri siiae assignavit iiude oinnis clerus . inde ad donium reversus inliriuafiis, sumptis
devo-
etpopnlus, Deo gratlas agens, immenso paiidio est lissiuie Ecideslai
Sacramentis, psallentlbii.s Cloricis,
refeclus, in magis ac magis firmatus.
fi,le anno nonagesimo, [tempore Innocentii primi^
aitatis
6 .\ltera vice, cum visitaret Sanctus qnaindam Papai, anno scilicet ab Incarnalione ccccxxiv,
xxv nonnfjnmrhu
e,-clesi:iin prope mnros civifatis, cura Cleriiis suis; Maji, anlma morHur.
illa sanctissi.na, resolut.ia corporc.pe-
contigit cadaver cujusdara adolescentis noliilis de- nelravit cuilestia regna,] Sepullns est aiitem cximio
item Juvenem
ferri ad lumi.liini per viam illam, Quoil cum San- cu.n honore iii e,.cle.sia S. Laurenfii, posf niortem
Florentinum
clus pcrcepissef, vlam volult declinare, ne illis oc- etiiim nou cessans uiiraculis lCcclesiam illu.strare.
curreret. Sed illis ad euiu festiuantibus, nequiTit : .\nno aufem quint» a die sepultiira' ejus, siiccessor
ponentesque corpu?e.\anliiiead pedesejus, rogabaiit, ipsius .'\nilreas cnrpus S:inctl translerre disposnit
ut eum suscitare dignaretur, jam experti vlrtufem ad ecclesiam ratliclralcm, S;dvatorl lutitnhUam.
ejus ail opus illiid. Kt cum pliirlinum se excusasset Qiiod iit honorificenlius fieret, clrcu.nfi.nvtilins, Epi- In transtalio-
a tanto opere, illis instanter deprecaiitibus. prccilms scopis ronvocatis ad hoc piissiraum opus; cu.n Epi- ne corporis
frontlesct' «/•
corum coactus, vlrtute oraliouis illum a mortuis su- scopi Pontificalibus indi.ti nicrnni corpiis ;ib ,'cclesia mtts
\fiJanua-
scitavit. .'Vddidit et tertium suscitare pueru.u, .vci- S. Laurentli ad mafrii.em deferrent; (.um essent ril.
licetquinque annorum, quem prope ecclesiam Ca- ante pnrtam S, .biannis Baptistm g oratorii, qn:e est K
thedralem, in via publica exlstente.n, boves cum expartesepteintrion;iIi,nlii tiincerat qiia?ilain ulraus
et puerum a
curru obtri- cnrru furentes, in ipsum irrueiiles. contriverant ;
frondibus sici;a, quiahiemserat, scilicet xxvi Janua-
tum : queni inater lacrymosa in linteo colllgens, Eugenio .ii ;
oppressl Episi.opi a niiiltitiidiiiH pnpiili, feretrum
Dlacono sancfi wri attulit; ut ei offerens, suscitari ex devotione singulis tangere ciipieiitibus, cecide-
ab ipso deprecaretur quod et factum est. Caicus
: runt; et feretrum impulsum hino inde In uliuum
qnldaiii, a,i portam templi eleeniosynam petens, au- impegit cujus tactu sublto ulmus ipsa fi'oiiduit et
.-

dita fania miraculorum ejus, fiile indubia in via ad floruit. Demum in ecclesnm depo.'tatum, honnrabi-
eum accessit, rngans ut ejus raisereretur et quia : liter est cnllncatum : [capiit // laiuen a corpore se-
Gentilis erat. interrngavit eum
an B. Zenobius, pai'atura, argeiitncoopertiim. populo devoto frequen-
ttln nunc c^t
Christianus fieri vellet, himine recepto. Qnod an- tius ostendltnr. Ulm,, autem cx devofione per par- cnlumna cuni
nuente, pro eo oravit et st:itiiu visum recepit.
: ticiilas scissa. loco ejus a,l perpetnani rel inemoriain ciuce.

liberat aliiim ' yicmdam puerum a da^nione obsessuni (nara columua niarmorea erecta est. Cruc,' ctiam de mar-
i

exmatris iui- cuni ipsum, febribus urenfem, maler quadragi.ita more In culmine ejiis p,isil:i, qiia; ibi perinanet us
precatione vicibus in nocte vocitata ab eo potasset, et iterum que in prajsentem dlem, aute prsefatam portam ec-
dacmonjaium
potum peteret; mafer potuin oblul.t, di-
attsediata clesicc S. Joannis,]
cens ciun ira, Bibe in nomine diaboli et ex hi.io :

djemon illum inYasit,)olj|atum autem Sancto, avexa- ANNOTATA.


tione oratlone s.ia liberavit ex quo, qui infideles
:

erant, mater cum fllio b;iptizati sunt. Cujusdam no- a E.roviiniii lioc breiw, pnlem ipnina S. Aiitimiiii
bilis doniinae, vidute et Gentilis. quin,|ue fili. e.-anf, atliiilaincntum i'xu : uli et alia hca nimmdla qnx [ ]

qui adulti effecti matrera e injnriis et conturaeliis discrevimns; in ailms, ul slyltis muliiliis aliijuanlum
item similes
tiuos mutuo afficiebant non raro. usque eli;im ad verbei.a. ('um sit, verba lainen antiifni It'.xtus ptfrumtjnf rrliiirri,
se laniantes. autem una die ipsam acriter verberassent, irala illa prtesninert' liivliit.

C quam pluriinuni, eos maledixit siib his verbis, ut h (Janoni(.i appellatio, interpolatiinifm rnanifesint.
diabolus eos ita raperet, quod versi in rabiem denti'- c Qiue liic ct alibi dcinceps anniitare vohmscin, in-
bus suls bracbia sua devorarent. Eos immedialenl- veniel Lector ad Vilam sequentem, prius paraUim pne-
:.nam arrepti a dfflmoniis, etin
tio divina secuta- est lo, quam ham recudendam et cctcris prtefrrfnilam judi-
rabiem versi, coeperunt sibi ipsis corrodere brachia. cassem
Quod mater aspiciens, lacrymis plena clamltabat d Majoris rognomenturn tunc aildi ccepcrit, cnm sub
"adjutorium. Ad cujus clainorera excltati vicini, ens, eodcm vocabulo, in urbe seciilo xi aucta, caipit eise ec-
ne slbi et aliis nocerent, catenls alligari.nt. Demum clesia aliii : de Iriduunx autein Proccssionis institutione
niater adhuc Gentllls, ad Saiictum Dei refugium ha- non taenissci Vita sequcns, si tale quid in velnstis -mem-

b^uit, raiseriam filiorum exponens : et facla oratione branis Aucttir iiivenisset; quare etiam Itune locum, nt
de mane usque ad tertiam, demum llberatos a da;- noviter inlerpolaium, secerno a conte.rtu.
'inoniis, resfituit sanltati : et eis cum raat.*e, post in- e Ita corriijo, quotl librarii errorf Irtjfbalur c.ipres-
"Structionem fidei, baptismum tradidit, swm, jejuniis.

Jubet iegrum
8 Cum semel eum vlsitasset Ambrosius Medio- f Tolus liic Incus ab intcrpotalricc miniu est; et, sicut

Bugenium lanensis Episcopus, farailiarisei ajuveatute factus; jam dixi, ciim anno Christi 424 mnle componilnr Inno-
surtjere. et Eugenius Diaconiis ejus infi.'mus jaceret audita ; centius Papa; quia tunc Fcclesiie praesiticbat Bonifacius,
morte cujusdam sui attinentis, sine aiiim.'? sl.ffi de- Innoccntii posl intermcdium Zosimum succct^sor.

centi provisione, prae compassione aggravatus est g IViinc quoque e regione liodiernx Cuthedraliseccte-
valde ex languore. Sollcitat Zenobiura .^mbi^osius, siai, consistit sancti Baptislse ecclesia ; velusli er mar-
ut providere casui non differat. Aquam igitiir be- more operis, forma octoqona. ampta etttilltata : adqnam
nedixit Zenobius, quam Eugenio mittens. iinperat omnes omniitm parocbiarum infanles bfiplizaniti defe-
ut de lecto exurgat; et super niortuum. ad domum runtur. Creditur vidqo Romanoriim veternni opus esse,
eC mortttum in quajacebat, pergens, effundat; ef cum eo veniens, Marli olim sacrum. Poiidt certe liiijtts nomvns fanum
amicMm sms- sine ranra conspectui suo se repraesenfent. Qiio fa- eo loci aliquondo fuisse.
citare.
cto, surrexit qui mortuus erat, et simui ante san- h 5c.t^wf(i(s Particula cranii, utinfra appaicbit e.r

VUtanio
S4 II VITA S. ZENOBII EP. FLORENTINI.
Villanio, lum vivenlf ac scrihanlr cum illa sqinralio invenerat, renitentem plurimum in ('atliedrali Ro-
firrrl anno \ 330. Servatur anlem jam intle ab anno manae matris ecclesia Diacoiiali officio decoravit :

1430 i/isa lixc eflvjics caiiilts, intra teneam insignis quo in statu oiiiiii sanctitate suam vitam in oirnibus
operis ciiiiKnin, tnsculiita niorltiiinim resuscitatorum mi~ duplicavit. Quod sic esse Deus omnipotens mani- paratijsim
clirat
festis niiraculis deniunstravit. Nani dum quadam b
:

raculis, nianu Lntirenlii Cionis vel Barlltalucii Olti-


b
berli illuslrium orlijieum, ctim Itac Jipiijraplie, Caput die, cum Dainaso Pajia celebraturo. ad ecclesiam S.

B. Zenobii Episcopi Florentini ; in cujus honorem Mariie trans Tyberim perrexisset; filius Prsefecti,
hajc arca insigni oriiatu faljricata fiiit. paraly.-i lecto detentus, pro ipso direxit, et sibi mi-
i E.ilat eliamnum ea colninno, posl reslauralam for- sereri inultis precum laci^yrais exoravit. Cujus cum
silun urliem irlate Curoli Mittiin erecla, iil summum : excusatiimem gravatus renueret, orationi se dedit;
citjus tilulum prit.mtsi e..c Uijltello. manum cu^jiit; et facto signo Crucis super eo, sa-
nus et hilaris surrexit. Quibusdam ex causis Con-
staiitiiiopolim Zeiiobius pro Legato dirigilur vitaet
EADEM VITA
:

miraculis multis cjus sanctitas noscitur : et c cora-

A Bla.sio Monaclio Saccrdotc post sec. xiu |jletis rebiis redire Roiiiam per Suminum Poutiflcem
procuratur.
cxornala
3 Iiiterea Theodorus Florentiiius Episcopiis mo-
Efiiscopus
ritur inter Catholicos et hajreticos de tienda ele-
:
Florentinus
l<?x lUSS. Flovfiilinis.
ctionelis magna nascitur: illuc ad sedandam ipsam clectus

Ljanohms, civitali.". Klomiitiiiie noliili prosapia or- tamquam civis dirigilur, iionore magno recipitur;

Luciano inalreque .Sophia traxit sed intolerabiliter affligitur, eo quod ab ingressu


tus, patre videlicet
origineni. Ilic puerilibiisaniiissluiliis litteraruni tra- terrie usque ad locuin qiio descendit, a ciinctis tam
PruUcll /n
sliidtis r/ ilr
(litus, adeo in eis profe^Nt, qiioil a;tatis suiB aniio fidelibus quaiii aliis. Zenobius sit uoster Episcopus,
lulibus.
1, vigesinio oi siinilis in prcvincia Tiisciae Gra.iiinatica, acclamatur. Qui cuin precaminibiis et rumoribus ut
Dialectica, o\ Rlietorica nulliis fuit : ab iis scilicet assentiret insisterent.et ipseoiiininorenueret;videns

vitiis uiuinliis, qiiilnis geiius id iioniinum implicari se nihil po.sse. Roinani rediit, et se nihil viilere An-
solet: tainetsi eonspiceret quainplurimos. irreme- tistiti nuntiavit. Florentini vero confestim Amba-
diabili cordis dolnre, vilioruiii pergere nequiter per sciatores solennes Hom;ira dirigunt, qui quod Sum-
abrupta. Erat eiiini intellertu arutus , sermone moPontiflci, se nulium prieter Zeuobium recepturcs Romx conse-
distinctus, Jisputationibus altus, studio assiduus, Antistitein, dicanf, sibi ointiino iniponunt. Hic au- cralur :

moribus ornatus. et ultra quam dici potest cunctis tem cum exspoliari a se matrein non esse dignum,
iniEstiiiiabilitcr gi'atiosus. lioet pro fllia, diceret tamen assensu et rogationibus
;

2 Quadain die igilur. diiiu ei sui prugenitores Cardiualiiiin et aliorum Privlatorum iustautia de-
qunmdam piilclierriinani jiivenculam iiobilem mag- victus. auditum pra-buit; et ipso cousecrato in Flo-
sprelo coiijil' nisdiitibus dospou.sassoiit Theodorum tunc F^lo-
; ad rentinoruni Praisulem, eis,in afllictione maxiraa sua
gio bapllzalur, .'^eparatione pernianens, desfiuavit
rentiiium Episcopuin accessit; quod Deo servire (/.

velit, propere sibi exposuit; et ab ipso regenerari 6 A Florentinis ^^umrao gaudio excipitur, et per
sacri funte liaptismatis liumili prece postulavit :
plures dies ab eis quod suiiinie gaudebant, signis benevole ex-
,

quod ei assensit et suo convocato Capitulo, ipsum


:
evideufibus denioustratur. Ipse vero ad se acrius ceptus san-
cte vivit :
honure maxirao suis manibus baptizavit. Quod dum rediif, et totam suam vitamde bono in melius com-
ad parentum nolitiam ileveiiisset, comitatu magno mutavit : nam vigiliis , orationibus, asperis ciliciis
consanj:uineoi'uiii et aniicorum concito, illuc per superniido corpore. priedicatioiiibus, coiifessionibus
guut Episcopum et Zenobium qu;erunt : cum eo et disputationibus, consiliis [insistebat], jejuniis conti-
Cauouicis Calhedralibus, coaduoatis praj gaudio, nuis carnem domabat, et prajter victuni strictiiin

ipsuiu cornuut quos multa contumeliosa vei ba


: iu suiim et familiic, totura superflunra, raora oinui se-
turpiter protuleriint. Qna) ciim iu praesentiarum posita, paiiperibus erogabat. Ad quamdam ecclesiara
fiartitles cou proiuIisseutPricsuIi.s obtentalicenlia Zenobius sur- parvam, versus parfes Se|itemtrionaIes extracivita-
rrrtit :
git, in creluni oculos erigit, signo Crucis se miinif, tem pariiniper, honori Levita; dediratam Laurentii
et per ejus os sic Spiritus sanctus locutus fuit, quoj Martyris, cum sur> intimis, Sanctis e Eugenio Dia-
furore p'iter et mater deposito, ad pedes Episcopi cono et Cresceutio Subdiacono, quasi servaiis vifain a S. Ambrosio
se prosternunt, baptismuin iucontiiienti sumunt, et eremiticam, habifabat: iu ciijiis congregatione suus invisitttr
benedicentes Zenobiuin cum suis sumina laetitia re- infimus Prsesul .\mbrosius pro luagna parte teiii-
dierunt. poris permanebat, et multa ibi per utrosque unius
3 PrKsul sauctus ipsum aliquo tempore secura cordis et vitae Deus miracula faciebat.
affeotumaximo tenuit, Clericum et Canonicum Ca- 7 Ejus audita fama, quadam uiagna et nobilis
ordinaliis thedralem fecit, et slatuto tempore ibidem in Sub- Doraina Gallicana, Roniam magno iippanitu per-
instsUI pr
catioui;
diacouum ordiiiavit qui sic perfecte vixit, quod : gens, eura visitavit; etsumrae ipsius iediflcata san-
Archidiacono viain carnis uiiiversa; ingresso, eum ctitate, quenidiim suum debilitiitum ex itmere fi-
ad Arcbiiliaconaleni dignitatem promovit : et quid- liura, iter suiini perflciens, commendavit. Secunda
qnid potuit siiaj sibi dignitalis (oniniittere, nim tar- igitur feri'i Pascha', cum ex
iniu-e ad processioiiem
davit. Ex tiinc vir Dei, prajilicationibus et dispnta- cum Clerii suo et populo ad ecclesiam S. Petri luajo-
tionibus ciuitra liau-eticos viriliter insistere cEpit, ris perrexi.-set Domina
; prsefata rediit, et ad Epi-
Tita) sauclitate quod pra^dicabat ostendere, largas puerum mor-
scopatum gaudiose consolari cum suo fllio pergit : luum.
eleeinosynas servaio sibi victu parcissimo pauperi- sed ipso absente tune expirasse filium adinveiiit.
bus distribuere, nil de crastiuo cogitare, eruditus Patrem sanctura quiirit, ubi sit novit, crines depo-
Evangelica veritale curavit. nit, vestes scindit, in ulnis fllii corpus sumit. et
4 Qiia; cuniad nolitiam alnii a .\inbrosii Prai- cum comitatu miigno obviam pergit Ut ei reverteuti .

" .sulis Medioianensis Episcopi deveuissent, ad eum cum fletu irremediabili obviavit. ante pedes ejus cor-
^""1™'«)"« s« '^'''i "iiione conjunxit, et quid
''^"''
pus ponit, et sibi reddi vivum suum natura fletu do-
"«"".^"[t
eaiuraUiima- invenerat et qualem, summo Poiititici referre Da-
lorosissirao humilifer postulavit allegans ad sui do- ad mafris
:

«o.- maso mora deposita non ueglexit. Qui confestiin lorisaugmentuin, quod unicus, nobi|.is, ditissimus, preces.
pro eo misit et comperto quod niliil audierat re-
:
amicis, etconsanguineis altus, coiitra voluntatem il-
speclu eorum, qua; inipsoprobitatisvitajacscientiie
lorum secum ductus uude, nisi sibi restituat deposi-
;

tum
VIGESIMA QUINTA MAJI
ss
A ium penes se factum, nnmqHnm ad
propria redibit eum perfusus lacrymis e.xoravit. Ubi sit, quajrit D
sed ibi in miseriu iiei-petuo permanebit. Sanctus illuc acccssit t,.lun, conqiiiissiitum cum equo
:
inor A. BLVSIO
velut attonitus, Clerum et populum hinc inde pro- tuum rep.-rit: orationi so
juxta exaniraeiu dedit: a EX .MSS.
spicit, genufleclit versus pi.rtes Orientales, cluusis qua surgens, qui fueral mortiius , sanissiraus
sur-
manibus coelum oculos erigit, dulciter orando
in git donum, quod sanctns Antistcs miserat, avide
:

rlere cwpit, super corpus sigiMim Criicis fecit, et suismanibus suiiiit: pluribus dichus secum fuit, ot
nanus super capnt ejus imposuit et ab oiatione :
quando placuit «d dirigentcm sumino cum
gaildio
surgens, puerum dulcissimuin matri restituit, Po- reuieavit.
pulus totiu DoiniiHMn Iniidando, Episcopuiu ad Hpi-
13 Dnniina qua-dam cum quadragiula vicibus ,

scopatum, prKcedente ipso resiisciiato, reduxit et , filio suo, infiruio gravifer, uiia nocle poluin dcdis- n tlmnne
domum ad propria rej^atriavit. Domiiia vero aliqui- sct nec sic, casu aliquo potuin pctcndo, quielari ob$cssum tt~
;

bus dieliuscum rriesule stetit, et uua cum puero et noctcipsam tterat


iieriiiittcret; illacomiuota: Qnaterrlecies
gente sua ingeuti gaudio redire in Franciam pro- hacnocte tibi potuiu porrexi, asseruit: nuucdiaboli
curavil.
nomiiic sume, qui lc pujsidcat, ex (|Uo ine quiefari
Suis igitur gnnitoribus, quibus erat nnicus nulla rafione pcriuiftis. Suinpsit, ct
Patrimonium ,
mnx iu eum tise-
paupens viam universas carnis ingressis; cuneta patrimonia mon
in ingrcssus euin crudclissime vexnrc ccepit. Ipsa
dMrlbull: qua; pnssidphant vendidit, et pauperibus erogavit
vero quod dixerat more raiilerno considcrans, af-
salvo quod in possessioniiuis magnis, quas h.abebat
fligi ca'pit ; ct licct Pagana, Sanctum adiit: ct ejus
jure p.itrimonii, apud Passinianum Comitatus I"lo-
provolufa pedibus, ut su:u siiccurrerct miscri;i', sibi
reiitia' et F.-suUiua; dicecesis [ecclesiam] in hono- facto expo.sito, hurailitcr irrenieiliidiilibus doloribus
romS Salv.atoris ajdificari fecit /; sicut fecit Rom£e Pielate
flagitavit. inntus, siiper dcductum inagua
Constantinus Imiierator de palatio suo in Late-
violenlia infiruuun oculos dirigit, orationi se dodit,
rano g ; et [Clericos ejus] ab onnii onere patrona- et facto super eo signo Crucis dicmon discessit : et
tus perpetuo ut Deo vacarent libentius liberavit.
l^ resfitutus prislinie saiiitali, cum malre baptismum E
9 Die quadam cuni a visitando quamdain eccle- surnp>il, et incolnmis domiiiu rediit.
siam prope inuros civitatis, versus partes Septem- 14 Cum quajdam Doinina nobilis rivifatis, qniii-
resuscitat trionales , cum suis Clericis pede.^ter incederet que filios, virisolalio dc.^titiila, nsque ad logiliiuam
atiitm ado- miiltitudini civiiim, defHreiitiiiiii ad tumulura corpus
a'tatem dclicnfe iiutrivisset; et ipsi uiia dicruin cara
tescentem.
cujusdam adolescentis multuin honorabilis, obvia- ct verbis contiimcliosis, et, qnod est gravius, ver-
//(|„ ,„ „„.
vit: qui cum decliiiare eam vcllet, nequivit; eo bcribus attlixissent; ipsa gcnullexit, daiuioni coiu- irem rabet-
qnod coufesiim ntlpedes ejus corpus posuerunt, ct mendavit et quod Deiis in cos rabiem visibilcra '" ''' '•'«''
,

ei facio circiilo ei seipsis ne fugeret. et ut suum miftat, ita quod sibi corrodaut brachia, luiillo fletu
J,",^"'"'''''"
reuvcitaret concivem qui filium suscitavit vidure
, et doloribi.s exoravit; cujus exorati.uiem Deiis siue
ali^uigena-, clam:ire ca-perunt. Cujiis excusationera
n.edio exaudivit. Ad rumorcra viciniaconfliiit, ipsos
dum non approbarent, genua versus Orientem fle- catenis ligavit; non taiuen sic cito quin eorum ,
xit. ut oranes dicerent Kjric eleison eis imponit
quilibct sibi infer se usque ad cubilum sua bracliia
clausis manibus, in caduin eiectis lu'iiinibus, Deum
mordicus aunulhirct. Ad sc mater rediit ot licct ;

exoravit ; atque concitc surgens secum qui crat , pagana sanctum Patrem adiit: ct crine soliita, pro
niortuus sanissimiis resurrexit , secum cum omni
filiis catenafis, ad cjus praascntiain deductis, causa
populo ivit , et ad propria revertens magno tem- sui erroris exposila, miscricor.Ilaiii postulavit. Qui
pore supervixit. confestim antc imaginem Crucifixi se prosternit;
10 Cum
puerulus qiiidam, annorum /i puto quin- adstante popiili iniiUitudiue, a maue usque ad tcr-
sanat tt
baptlant
itempuerum que, in via prope Calhfidralem ecclesiam resideret, tiam multis hicryiuisorationi vacavit; fatigatus plu-
a bobascontrl- aurigacuin curru illac tran^iens, bobus «ubito versis
tum :
rimum surgit, et facto signo Crucis sujier eis. con-
in furi.im , supcr infantulum irrucrunt , et totum cito effugatis dicinouibus, et saiiitati prisfinai re.sfi-
riodo immedicabili opiiresserunt. Quod genilrixdo- tutos, eos cum sua mntre baptizivit; et inslruclis,
lorosa pernoscens, panno involutum ipsniii accepit, quomodo se regcre dcberent de cetero in o;unibus,
ad Diaconem Eugeniiim attulit, ot ut ipsum pro re- diimum rcdirc mandavit.
cuperaiida vita saneto Patri ofii^rret, ciiro fielu hor- 1.5 Die quadain Eugeiiio Archidiac.uio suo gra-
,

ribili .iipplicavit. Hic pie assensit, et Sancti pedi- viter iufirnio, adsfiuto S. Anibrosio Pra?sule, (iji-
bus cuni raulfis exorationibusposuit. Qui confestira .

dam nova do ,
.

inorf.! sui
.

Cimsauguiuei,
... siiio apfatioiie
.' inortuum
,„j,„ „,„,,
oralioni se dedif. a qua siirgens secum puer iiico- aliqua suajaiiima;, attulit: de quo sic ;iflligi cuipit, betieilicta
lumis surgif. Eugenius ipsura sumit, et matri gau- quod ex hoc inflrmitas inaestimabiliter valoreui suin- resuscitat

diosissimiE resignavit. psit. Qiiod cernens Pr.esul Ambrosius, S. Zeiiobio


11 Dum quidam ciEcus longo tenipore petens , maxime afflicto , dixit, et qu.id ei providcrct nun-
caecum itlu- eleemosynam, ad portam templi persistei^ef audifis ; tiare nou desinit. Tiinc advocato servitore Zeno-
minat
miraculis, qua' Deus per suuin Episcopum faciebaf, bius, aquam benedixif, per eiim Eugenio dirigil, et
una ilierum duin ingrederctur, ejiis se pedibus ad- qiiod raora deposifa surgat, a.l mortuiim pcrgat
volvens, ut sibi misereretur, devotione ipsum ma- super eura fundat, ef utsecum ad euin vcniat, suo
xima exoravit. Tunc Siinctus, si vellet fieri Chri- sibi noniine impoiiat, pr.i-cipere non neglcxit. Quo
stianus. lumiiie recepto, ab eo quaesivit. Libentis- factoin instanti, qui fucrat inortuus, iiicoluinis sur-
sime, respondit : et liis dictis super ipsius oculos git ; Sancti conspccfui ( ut fucrat pra-ceptum) se
Crucis siguum apposuit ; et confeslim, restifuto sibi pr,Tsentavit; gratiisque redditis domiiin rediit, et
perfecte baplismum sumpsil et Christo, toto
vi.su, ; multo temporc supervixit. Eugenius vero, expleto
quo vixit tempore, optimo semper servire curavit. mandato, quo.l saiius fecit, ad lectuin rcversiis, ut
12 Cum Prajsul sanctus ultra ( .Upes quamdam in sua diceinus Legcuda, paucis diebus interpositis,
allum tapsu visitatura ecclesiam accederet, quosdam dire flentes coelica penefravif.
1"^™dam suiim consocium reperit qiiomodo, et ad 18 Piistor sanctus, suum obitum imrainere pra;-
nmMaf'"" :

/''«'"<""'"•
quid venirent petiit. Iiicaut.e, major inter eos rc- nosceiis, una dlerum in Cathcdrali ccclesia Cleruin
spondit, pergeus de rupe cum equo prorupit: [di- et populum congregavit eos de conc..rdia, in civi- ;

rexif autera eiira] ad vos, Pater, Prsesul Ambrosius, tafe infcr se .servanda, raullura conrortavit; suum
cum corporibus SS. Vitalis k et Agricola; mittens : eis dece.ssum publicavit quod ex hoc non affli-
; et
et ut ei misereatur, qui aliis fecitgratiam, multis gerentur (cum iret ad illum, erga quem raultum eis
proflcefer)
5B II VITA S. ZENOBII EP. FLORENTINI.
proflcoret) niintiavit. F.< liis dictis eo.s l'ontiflcaliter raln veteris urbis sitii. fuiuc en potiiil, qiir niinc ampla
r. BLtSIO. licneHixit : et arl locpllum, (jiio linbitahat, labore et cnlleiiialn Maijiwnim Ducum sepulcris el Itililwllieca
BX USS. multiplici r'evcrsus, ceteris po.stpositis , soluin de ilhistrntnr : ivchtsa initem primum urbi fuit [tcste Vil-

coslico traiisitii procnravit. Adstanti suo Capitulo, laiiiii) cum suo subiirbin, an. 1075.
fletii pio psallcnte , vir sanctiis sumina devotione f .loiiuiics /lietinus aililil : Amplo iljidem constru-

sacrosancta; Matris Ecclesiar / Sacraracnta r-ece|)it ct« riiori steri". duofleirariiim in eo numei'um mo-
eisecclcsiam recommendavit signoque ; Crucis se nachoriini iustituit : qui sepli claustris . vitam sub
muniens, sur.sum erectis oculis, eoruin brachiis ca- Alibate coenobilicam ducerent.
put reclinans. aniina illa saiicla carrie dcposita ccc- g Drleci, veliit a dcscribenlibus postmodiim intrusam,
lica iicnelravit m nouagesimo,
fa^tatis sua; aiino Hodie sub bonore S. Micbaelis
parentliesim lianc.
anno Domini 420, 8 Kalcndas Juuii, tempore Theo- est magnunr monasterium. sub Abbate moriacliorum
dosii et Ilononi Inipcr^aluruni]. Cujiis corpus Clc- OrJinis Valli.s-Umbr-osa; sub i^egula S. Bcnedicti.
rus etpnpiilus devotiono inaxima, condifnm aroma- Est ibttlem rorpus S. .Joannis Giialbertt, ubi et nos

tibiis, jiixta allaro supradicti l.cvilre S. L.aureiitii qiioquc illud veneriiti siimus , et ipse colitur \n Julii.

sepelierunt. h /ftc modux loqnendi, pcr verbuin puto videtuv ,

17 Anuo igitur qiiiiilo a dic suir scpulturar, An- inniiere antiijuiorem oliiincm Auctorem, nec a S. Ze-
In Irmsfa-
dreas siiccessor ipsius iii Episcopali dignitr.tc, con- nobii setate remotum; a 1/110 verbutenus acceptum Iwc
tlone cor-
pohs vocatis Collateralibus lCpiscopis , transfcrrc ijisura miroculuin s;t, et alia forte plnra.
iii ecclesiam Catbedralcni, iii honore S. ,SaIvatoris i Ultra Alpes, id cst Apenninunr monlem, guem
couslniclum, voluit; ct die xxvi Januarii, ut jiropo- etiam Alpos appellant. Id enim nnmen Italis qeneri-
ulvnis urkUi corjuis sa-
siiit, adiiiijibnit. Ciiiii aiilciii Ejiiscc))i cuni est, Montes slgulficons.
altaclit
criim liunicris Pnntificalibiis jincji.^irati ferrent, op- k SS. Vitalis ct Agricola, Bonnnix pnssi, colun-
ftorrn il ;

;
jircssl a pojiiilo cecidcruiit ; el in casu quamdam ul- tur i Novembris; el eorum corpora ibi adliuc servin-
niuni, quic iii jilateajuxta ecclcsiaiir S. Joaunis Haji- tur iii ecclesia S. Slepliani , sed nim iuieiira , variis
tistic «lat , capsam cuin corjiore constrinxerunt iisque insiqiiibiis parlibus atibirxislenlibus : quare iiiliil

quie ulmiis, contacta sic a corpore sancto, coufe- vetat aliquai etiam jiiirticulas a S. Ambrosin viissas
sliiii flores et folia cniisit, ct fliii'ida illo anno tola- csse floreutiam.
liler perdiiravil. Gcnles siquidem , nb devotionem l Ilsec plirasis nnlat Auclorem, medii, ut snmmiim
stirjiando, supradictam arborein deslruxeruiit ; sed xvi.
Florentini , ne tanli niiraculi dcperiret menioria , in Deeraut b.rc in ccijrapbo Stroziiano , ct eijent
inibi erigi coluinnam niarmoi'pain cum Cruce dosu- correclionc, qiinm supra dedimns.
per jiosita receriint, et sic fore pcrpetuo decreve-
rt H
(0-
nutl. (^nm vcro ad valvas ecclcvia^ devenissent
nonicatus
funitantur. nullo inodo intrcmitti potuit. Qiiod Episcopus ciira APPENDIX
Clero cl jiopiilo iiituens, cuuctis nsseuticniibus de- Miracula post aiiniim jici-. patrala.
vovit, sc in ip.'.a ccclesia nuinerum duodeciin Ca-
nonicorum pnsiluruui, qiii ei de.^.erviant, prout su;e \^um qiiid.im « C.rnonrcus Cathedralis Ecclesise,
competit digiiitati. Qiiod cuin omnesproinissiim con- in niediciiia Magi-.ler, qiiemlara sibi c.irissiniuraCle- Clericus posl
fliinasseut, sanctuin corpu.s tuleruiTt intermiKSant
l'ra.'siilis , et ricum, gravi detentum infirmitate, halierel; eum
medicinam
ubi nunc est iii altari honore debito collocirunt: et B. Zenobio assidue commendabat et licet hoc fa-
:
sanatur.
ilisani dieiu, sicut Dcpositiouis , in Officiis divinis ceret, tamen a i-eniediis medicinai nulhitenus desi-
celubrein (irdiuaveninl. steliat. Quoii cuin silii uihil prodcsse conspiceret,om-
nia nredicinalia dimisit, Deum solum cum B. Zeno-
ANNOTATA. bio curare proposuit. Undo quadam nocle orationi
ante altare B. Zennliii se dedit, et precibus humili-
a Illud contigisse sub initium Epi.^.copaius S. Am- bus ejus suffragium postulavit. Cui sanctus Praesul,
brnsii adeoque circa an. 373 tndicat Joannes Are- Pontificalibus albissinris indutus, apparuit; et
,
quod
tiuns.
ijisius auxilium cunr curis medicinalibus pernrixtura
b Silvnnns Ra-.iiis, die Assumptionis Beat:p Ma- iraploravit, redai-guit; et quod eura sanaverit Jum
riae, scd xx sna conjectura. desceirderet, nuntiavit. Qui confestim consurgens
MS. Stro:.iianum, repulsus ; ut MS. Florenti- et domum i'ediens, ipsum perfecte sanatum, quem
num, Completis, scilicet rebus: qnod maiiis placet, et iu extrenris qunsi laborantera diiriisei'at,adinvenit :

[avent S. Antoiiiuus, Jo.iuucs Arrlinus et Razzius. de quo Deum


laudans, ut acciderut publicavit.
Dicitur apud Joauucm, dnos, a d.iMrronibus misera-
19 Quidain Clericus/i, noinine Claritus, servieus
biliter obsessos, corMin onini pnpulosua oratione li-
EcclesiEe Catbedrali, qua Pra'sulis sancti corpus aiiostema iju-
berasse, ct sic errorem et bieresiiu repressisse.
quiescit, die quadam apostema horribile in gula ha- luris ciiratlir,
d 7/1 MS. Slio:.i. uliu inunu insertum : Cui etiam
bcbat, quod inridi deberet; El [quia judicio] niagi-
duo corpora Sanctorum Marljruiu pro dono siiffi slri Guidonis, summi inedici de Aretio, sibi pr'aedice-
ecclesia>concessit, quio in inajori ecclesia S. Salva^
batur quod per natnram evadere iion posset ; ex
toi'is collocavit: quoruin noinina Abiion
et Sennen. more anirnaj sua; saliiti pr'ovidit, et nocte preece-
Kecondita aiitera sunt in cupsa plumbea, in altsri denti dieiii fiendae incisinnis, ante altare se Prassu-
niajori cjusdem ccclesia,^ De.simt liwc in .MS. Fln- lisalnri pmslravit, et sibi miserisri suis meritis Dei
rentiiio, srd enrumdem menlin fit apiid Joauuem Are- eleinentium imploravit. Fatigatus multo flelu in
linum, Clcmentem, alque Ma:.:am. Al Raizius nomiua
oratione, .somno corripitur, et quod peliit sibi nul-
.Voili/riim
11(111 aprimit. Coluntnr ipsi 30 Julii, Ro- l.atemis denegatiir. Nam subito ei gloriosus Pater
mimi autcm prxtciidunt se eorum corpora adliiic lia- apparuit in albi.ssimis ornamentis siguum Crucis
,
bere iu ecclesia S. Miirci, sed et vnrias
iu variis e.c- super ipsum fecit, et ut .sanus surgeret imperavit.
clesiis Reliqiiias quare
: tiihil obest , quo minus ex lis Qui excitatus incolumis surgit, factiira exprimit.
poliieril partieipus.'e et Zrnobins. Deumqiie laudaus In Sancto suo, terapor-e uiagno in
e Sunt bi ambo Marlyroloijio Romano insrripti Plebanalus officio ecclesia; S. Joanuis de Floi'entia
Eugenius u(/ i7 Novcmbris; Crescentius
,
ad »9 , sanctevixit, et ibidern suam vitanr felici exitu ter-
yiprilis, ad quem diem liiijus .\cla iMtmiis. Illa
autem minavit.
liitic parvael ejrlra urbem S. Laurentii
ecclesia, coiisule- 20 Sacerdos quidam, nomine Lapus, sui altaris
devotus
VIGESIMA QUINTA MAJI. 37
devotus minister et servus, duin elevando quoddam tenus sivit, curaponiiiue in niodum, ut sacrum ca- D
lumbts Ira- lignum deecclesla causaordinandi snum festuni, in put supcrponi
ctus sanatur :
ei potucrit. interim dum Presbvleri '.. ULASIO
renibus Iractus. esset deductus adlectum; ligatus duc Kvangeliu, tttque lu- EX MSS.
rccitalnuit Orationes et
attactu sficrt
a medicis, graviter aiiligi coepit, eo quod in Vespe- strali aqun ipsaui aspergebaut, sicut inUlibus fieri
capttis luertt
risSanoti, sic solenuibus, esse nequivit. Nocteni consuevil. Tum, inquit Ambrosiiis, ego eodem mo liberata.
usque ad horam matutinalein in flelu et dolore mullo mento temporis ipsain flxius
quod, iutueus, vidi
deduxit quare sibi Pntsulis amore Cliristus gra-
; sacro cranio posito siiper caput ejus, statim man-
tiam non >ubti'axit quia subito minficis pra>pnra-
: sueta rf ddita sit iustar ovicula; sequo huiui collo- ;

tus [ornamentis) Sanctus apparuii; utque surgat. et rans qtiasi ad dormiciuluni, statim ut eam cooperuc-
ad ofiiciaudum pergaf cum aliis in eccli?siam, priE runt soporata est et post aliqu:uUum somnum fuit
;

cipere uon negiexit. Qui stalim iiicoiumis surgit. in experrei;ta, sana et salva, ad Dci lionorem et S.
teniplo ad oflicianduni pergit. ('lenim in admiratio- Zenobii. IIoc autein, dixit, viderunt duo Presbyteri
neni ina^stimabilem duxit. qua; acta fuerant expo- etduo Olerici, et nos ibidem adstautes craiiuis plu-
suit. et quoad vixit ei fideliler deservivit. res quam viginti secuhires, suporne vero per feno-
il Cum (|ua;dam Domina f pulcherrima, dere- stias ascendiu'ant plures quam centuiu, occupantes
marilus coiicl- licta, contra Deura et justitiam, a viro sno luisset, quemcuraque angulum ac procurrentium fabricaj
nntuT v^ori. et in ejusodium in Angliam perrexisset; in festo li' trabium, qui audiebaut horribiles ululatus iiifirmae ;

Zenobii ob sui viri memoriam graviter flere cuepit, et oiuiies viso miraculo laudes et gratias dederunt
et in boc fletu ipsius invocare mi.'-ericordiam non Deo. Amen.
posfponit. Subito die ipsa et liora eadem, cor viri 24 Dixit etiam, atlestantibus sibi iisdem dunbus
item paiilo
cjus amore constriugitur. iter confe.stini arripitur, sociis, aliud quoque iiiiraculuin paiilo ante faotum
aiite ener-
Flnreutiam alisque ulla inora revertitur, et sun) con- fuisse hoc modo. Paucis diebus ante hoc miracu- gumenus,
jugi .iraore inieslimabili conjungitur, et solennis fa- lum, cumilluc inductus esset euerguiueutis, etadju- E
milia utriusque sexus eorum sancla uninne jucun- ratus hostis utexcederet ex illa crealura, dicebat :

Insttper in datur. His miracntis , a Blasio Prtsbijlero relaiis, Egrediur egrediar omnino. Quaudo autem? Jam
:

IIS. rialico yiacet addere alin duo, ex veleri MS. Italico, rep,'rlo jam, responilebat vel. Equidein nescio, vel, Egrc-
;

apud ssepe tauduliim Carolum Slroizium Seitatorem.in diartaineii ; etsic deridebat ndjurautes, donec inan-
Cotlice I0G4, sujnalu lilleris H D. datum ei e.^t, ut in signum sui egressus, uuum de
22 Anno mccclxxxmv, die xxx Junii, fecit S.Ze- niultis, qiii ibi accensi stabaiit, cereis extinguerst.
hobius seqtieiis miraculum, pruiit niihi illud uarravit Cum autem raoras neoteret, capiti ejus imposuerunt
tresocitlati .\mbrosius Picforis.filiusU. Santinaede S.Joanne.et crauiiim S. Zenoiiii mansuefactus se re-
; et subito
testes narrant
ipsum asseruit ut testis de visu. Diio autem juvenes clinavit super terram, ac dormire ccepit. Eodemque
honesti, iliius socii, etiam majori constantia oadem teniporo cereorum uuus taiii luriose extinctiis fuit,
duo miracula affirmaverunt, idque in capella S. Ja- ac si duodecim folles simul fuissent ad flatum cien-
cobi ubi iUos audivi ego Don Zeiiobius, qui et exa-
; dum adhibiti al.que if.a eliara isle .sauatiis fuit, ad
:

minavi eos, audiente mecum Fr. Ludovico, quem Dei sanctique Zeiiobii lionorem. Stepius autera paria
tunc docebara cantare, et Fr. Laureniio Pictoris : atque etiam majora miracula contingiiiit per inerita
sicautem reterebnt. Mulier de Porta Florentina, a S. Zenobii : meminiqiie milii dictum a Sacrista,
malo diemone in.ses.ea, a patre et matre aliisque con- quod reddiderit Inquelara puero muto unde gloria
:

sanguineis suis conducta fuitad S. Zenobium. Hatc Christo sit, et matri ejus Marise Virgini.

mox atque pervenit ad angulum Palese, et eminus


conspexit ecclesiani S. Reparata;, intellexit daemo- ANNOTATA.
quott anno nium quid ageretur; et mulier subitn se prostravit
13S4 addttcta in terram, cum ululatu et indiciliili alteratione to- a iliraculum hoc in sequenti Vila dicititr factitm iib

'
tius persons nam aliorum vestes mordebat ac
: la- oculis scriploris, post annum 1200.
cerabat, usque adeo ferox, ut duodecim homines b II oc et sequens miracitiuvi dicilur a Jiiartne Are^

constituendi fuerint, qui eara apprehensam vinlenter lino, fmtraliim tempore Francisei dc Cingulo, Episcopi
inducerent ad S. Zenobiura. Ita ab illis protracta ali anito 1323 ad 1341. Nos infra lioc ilie Clariti Vi-

est in sacristiam S. Roparatse, me semper praece- tam, taihijuom Beati, ditbimus : tn liac aulem res dici-

^ dente, inquit Ambrosius, ut miraculum fiituruin vi- tur aceidisse an. 1318. Porro idem Franciscus /Ireti-
derem. Elenim flrmitei- prnposuerara veritatem rei nus, Jo. Areliito lesle, caput S. Zenobii de marmorea

meis ipse oculis contueri propter multa miracula ,


capsa extrahens. pulcherrime exorriavit.

antea aiidiveram ideoque intenta c Ifoc miiitculum ab eodem Arelino relcrtur ad tem-
quse celebrari :

seuiper in ipsam tenebam luraina. Dein prosequens pora Francisci Tiulertini, qui sedil ub aitno 1343 ad
valde ruriosa, narrationem ait Statim atque inducta 1336.
institutam :

eorum qui ipsam attraxerat


fuit in sacristiam, uni
posita in dorso est, acsi fuis.^et raortua verum :
VITA TERTIA
quidquid agerent, numquara valebaiit eam sicdispo-
uere, ut capiti ejus imponi posset caput S. Zenobii: a Laurentio Arcliiepiscopo Amalphitano,
ideoeam deposueruid in pedes. Sed licet viri omni- prout referri audierat, scripta seculo xi-
no sedecim in hoc fatigarentur, et capillos ejus qua-
drifaiiani partitos totiderahomiucsappreliendisscut, Fx MS. Codice Cardimlis Barberini, et edi-
non poterant efficere iit se in genua dimitteret :
tione UghelU.
quantoque magis connitebantur, tanto illa rigidius
stabat erecta. PROLOGUS.
23 Tandem tamen, ut melius potuit, adaptata
cum esset, et caput S. Zenobii efferretur ex came- Jlortatui vestraj dilectionis, amabiles Fratres, au- Aiictor ^lijlo

rula, cui existenti in sacristia inclusum erat; mox ditum mentis accoinmodans, ita virtutes et miracula modisto.

ut ipsum vidit. tanta cum violentia se prnripuit a communis PalrisZenobii proposui Christo duce di-

manibus teuentium, ut omnes in terram prostrave- rigere, quatenus pntius sirapliciuin mentes ad pro-

disjectos; et male excipiebat quotquot


rit, Iiac illac fectum spintus, quaiu sapientiuin cor ad acumen in-
audebant sibi appropinquare, vere dffimoniaca. Do- genii provocem. Cum sit euim numerosa populorum
caterva, quse minus insudat philosophicis studiis et
mita nihilominus aliquantulum, teneri se quadam- ;

Maji T. ri 8 rarissiraos
III VITA S. ZENOBII EP. FLORENT.
S8
dialecticain dicaiiiine, cum dapes ei subtrahuntur, mortiferum
rarissimos esseeonstet, quilus c-ordi sit
ojiortet utique nos, qui calorem subministrantes; idcirco jejuniis et vigi-
A. L.UB. per.scruturi subliinitatem ;

P. AUAL. eis potius qiii multi liisartus suos congruentissime castigabat.


plurimoruin saluti consiiliinus, adjunglt
RX HSS-
proviiJere. Eruditissimis er- 4 I'ra,'terea virliis caril-ilis in eo sibi proprium
sunt, quam paucissimi» caritatem,
re- quodamniodo constituerat habilaculum, ita ut vere
go quiliusque supplico, quatenus illius ciiritatis
quserere coinprobatur, posses dicere; In hoc juvene, caslitatis et geminse 4,16,
miniscentos, quai sua iion Joa.
dilectionis amatore, Deus utique requiescit. Cuin
enim Cor. 6, 19,
usitatis et qiiodammodo simplicibus
utentein seriiio- I

Deiloquus Evangelistanon abneget dieere, Deus ca-


nibus me imparem patieiiler audmiit, ut fraterna;
iNulla ritasest; et, Qui manet iii caritate, iii Deo manet
aiiiatoiv» existere.
comprobeiitur utilitatis
et Deusmanetineo; Paulusquoque
veridiceastruat,
pTOfert mi- vero sitcuiquam, ileprecor, ambiguitas de miriiculis
racula sacts eos qui caste vivunt templum e.sse Spiritus sancti;
sancti viri. quai liic siint fautore Uomino
describen-
protiata,
diilicimus u personis gra- constat utique beatissiraum Zenobium, eiusraodire-
da : quoiiiam parlim illa

oninem Tusciam hodieque pletum virtiitibus,Divinitatis habitaculuni extitisse:


vissimis, partim vero |ier
ad pra-eipue cura lanta; raansueludinis tanfa;que huini- mausuetudi-
rutilant, ut infiJeles hora claudere, et fideles
lilatis, quam constat esse virtutura
custodem, ap- ncm, humtU-
laudem Christi cogant quodammodo reserare. Qaa- tatem,
probarelur, ut quaiii specialiter de ipso dictuin esse
literiiutem sacratissimis virtutibus unice viguerit, Isa G6, 1.
videretur; Super quem requiescet spirilus meus,
hinc maximeclaret; quod semper existenti feliciter
ita dicam, miracula, nisi super Zenobium, humileni et quietum, et tre-
adhaireiis Divinitati; viva, ut
ad /.cnobil
per carnem siiam liumanitnte mortuam doiiiuiistra-
mentem verba mea? Nobililale siqiiidem carnis, qua
saticWatrm
diciturpric ceteris enituisse, calcata, sic menlis iii-
dtmonsfran •
retassidue. Argumontuin igitur trahentcs ab efle-
dam. genuitate pollebat, ut in coelesti curia jani tunc esset
ctis, agnoscimus eum quondam virtutibns fli.ruisse:
aureis littoris insignitus. Quain vero liberalis iu
qui nunc in coolo degens, aridilatem noslrarum inen-
dandis eleemosynis, et quam pius pauperum hospes
tiuin miraculorum siiorum la:tifluis exliibitionibus
fiieritin Domino, brcviloquio .stiidens, oraitto scria-
E
irrigat. Effectum namque est qiiod prajcedens causa olTectum
tim dicerc; quia pcr collectivum, sicut aiuut, sta-
perficit, ul dies, quein .solis ortus emittit. Cuin ergo cr^a pauperes.

clarilalflin miraculoruiii cjus jugiter experti fueri-


tuiii, prudens lcctor, in laudc quam prsmisiiuus
earitatis, hoc valet pleniter intueri. Ncc enim cari-
mus, quid aliiid iiobis intelligi dalur, nisi quod virtu
tum peniiis ad ;ctUcra sublevalus, soli justili» Celi- latom, qua Dcus proximusquc diligitur, haberc pu- I Joa 3, n
citer sit coiijunclus? lllius eiiiin signorum vivax tandus est, qni, ut Evangelistas scrmonibus utar,
efficacin, virtutibus euin fuisse repletuin nun modi- \iderit fratrcm suum neccsse habere, et clauserit

Virtutnm vero possessio, vitioruin ma- viscera sua ab eo. Probatio quippo dilectionis (ut
cis. aslniit.
Gregorius, scdis su« compar, miiabiliter edocet)
culis indicat eum cunctis modis caruisse. Duo quippe
inter se contraria (sicut aiunt) uni eidem subjecto
oporis cst exhibitic.

simul inesse nequeuiit. Sed proceraii satis est ita- :


5 Talibus igitur virtutibus pollcns, cum plurimo /n Episcopum
efectus.
que favciite Doraino vilam ejus enarrare aggredior. tcmpore ininoribus cssct contcutus officiis, in eccle-
sia Florentina, defuncto ipsius loci Pra;sule, non
solura a clero. sed etiain ab universo ejusdem civi-
CA1'L'T I.

tatis populo. solcnniter ad Pontificatus apicem est


S. y.enobii sancla adolesceniia. ViiHiites Epi- electiis. Ncc vcro licuit ci rcuiti vcl obsistcrc istius-

copales. modi clcctioni quoniam, ut pra-fatus suni, ita


;

conscnsu ct aiinisu oranium suorum concivium fuo-


/jennbius, Klorcntinffi civitatis indigena, non so- rat piislulalus ad ejiudcni Ecclcsiie gubeniacula, ut
I'uer Ittterls
et vtrlule
luhi carnis iirigiiie nobilis, sed etiiim mentis iiige- p;ilam darctur intcHigi, diviiiiuis cum ad ejusmodi
tmbuitur : uuit.ite chirissiiinis extitit. A piierilibus etiitn aiinis fui.ssc offichmi invitatum. Vidcns itaquc divinisjus- et ordinalus,
divino se famubtui mancipan.-:, ita lilterariim stu- sionibus nec posse necdcbcre pcrtinacilerobluctari; studet humi-
lilatl,
diosi.^simusenituerat, ut, quam validissimus Christi Prffisulatiis quidcm officium canonice sumpsit, scd
miles esset futuriis, in ipso quodammodo sui tiroci -
Iiiinulilatis gratiamsibifaniiharissimamnoiideseruit.
nio denionstraret. Deniijue nmturis moribus ador- Prodcssccnim raagis quam pra^esse eiipiens, ita se
i
nans adhuc acerbam aetatulaMi, de virtutibus ad vir- cunctis humilliiiium exhibebal, utuon esset ambi-
tutes insigniterarabulabat; ut nou dubitares in Sion guuiii, qiiiii assiduus auditum mciitis Evangclicse
Deum deiirum feliciter esse visuruni,qui viani luan- sententia; coinmodarel, in qua videlicet dicitiir :

datoiuni ilivinoriim tam celerrime decurrcbat. Mallh. 11, iO.


Discite a mc quia mitis sum Tanta
et hiunilis curde.
et dtlectioni
3 Cumquepueritia,' suffi decurso terapore pcrve- vero dilcctione clerura sibi commissuiu acrcliquum cTija Clerum
adolejicetis
nissct ad auuos puberUitis, agnovit sagacissimus pnpuhim dulcifluus ainplcctcbatur, utquisquis corum tt populum •

omorccaiti- adolescen.s, non iUo sui corporis tendere desideria, daimoiiiacis aut luimauis fluctuaret angustiis, ad
quo Cliristianus ardnr properare cupiebat. Sicut illius solameii vclut ad portuiii tranqiiillissinium
enira egregius iutonat prajdicator, Caro concupiscit festiuarel. QuosiUedulcitursuscipieus, itadiviiiarum
adversusspiritum, spiritus ;iutera adversus carnem ; Scriplurariini solabatur cloqiiiis, utgaudcrent istius-
et ha>c sibi inviceiu adversantur. Videamus igitur, modi Patrera coelitus esse Iributum, qui filiorum
quid Chrisli miles coiilra istiusmodi couflicluin pe- discrimiiiibus mirifica dulcedinc subveniret. Prolixo
regerit; ut agnoscamus, eum in hujus vita; stadio quippe, sicut pra-fatum est, temporc disciplinis in-
non in vaciio decurri.sse. Tantis ergo carnem suam sudans ccclesiasticis, sub aliorum rcgiminc optiine
carnem inedta
inediis subjecit spiritui, ut divino adjulus auxilio, a didicerat unicuique hinguori meutium congrua ser-
domat
corpore suo non subjiceretur ut famulus, sed e di- inonis medicaraina subrogare uicriloque praiessi-
;

verso principaretur ut dominus. Castitati igitur dans poterat, qui congruenter subcsse didieerat.
Job. 31, 1,
operam, cum Job in debilitatibus iortissimo, dicere 6 Si quando vero secularium potcntia quemlibet
poterat, Slatiii iii corde me:). ut no cogilarem quidem subjectorum injiislo judicio comprimebat, non
sibi
devirgine. Noverarenim, jaiu diviuis apprime a potentihus
lit- verebaiur audactcr illoruin nequitiam rcdarguere :
ixijuste aflli-
teris eruditus, pudicitia; virtutcm esse pra:
ceteris tamdiiuiuc lacta quadam commixtiunc severitatis et ctos juval
amplecleiidaiii qua dilapsa virtutes reliqua: fundi-
:
lenitatis insistcbat; donec favento Domino plcrum-
tus extirpantur. Scd quia nou valet igneus ardor que rcvocarel adviam jusliliae, quosper iniquilatum
extiugui, cui lignorum pabula jugiter
a^dminislran- devia conslabal incedere. Justus enira. quemadmo-
tur et tunc venereus tumor salubri deprimiturine-
;
dum Divina tcstatur auctoritas, tamquani leo coii-

fldens.
VIGESIMA QUINTA MAJI 89
fidens. absque ten-nre graditur : econtra vero quem deoore suo videbunt id est
rrov. 28, 1
graviter conscieutiae reatus accusat, fusit iiemine'
*
sua divinitjitc pos'
st
A. LAiin.
LeT. 16, 17,
persoquente. Sane juris Ecclesiastici prKdia sibimet
mundi terranuimpropriisoculis felicitcr siiiit visu- KP. AMAL.
ri. quem nunc p.T speculiim
usurpantes, non niaterialib\is gladiis liic Pater ex- in a:uigraate coiitem- K\ MSS.

cellentissimus impugnabat, sed etfieacis armis ora- plantur. Isal. 3.3, n


et oppressores
juns Ecclesias- tionis viriliter expugimbat. Unile conligit nt divina 9 Nec pra}tereiindum. quod sanctus vir Ambro-
tici corrigit potentia cernens insDnlis .«ui famuli patientiam. sio sius. quemadmodum devote postulantibus Florenti-
quosdam illorum severissima vindicla raulctaret, ut nis promiserat, nonsoluin vivus eos freqnenter vi-
amaro subito morientes iiiteritu.non solnm privatos sitarestinluit, sed etiain inortuus. In i|uaprofectore
quosque, sed etiam Reges ail obsequium sancti viri magnis est Florciitiiioriiiii populiis l.iiidibus extnl-
quodammodo cogerent. Unde profecto coutigit sa- lendus, cujus iiigcns profecfo dcvolio, iion solum
crosanetam Ecclesiam Florentinoruni ab istiusmodi ante, scil etiaiii post inortem sancli viri reiiiiinerata a s. AmbrQsl(r
visitatur,
personis eeterls amplius esse ditatam ulpote qui :
est; diim frequentcr apud eos et iiit credendiim esl)
visa Patris Zenobii sanctitate. coiuperlaqiie divina pro cis ornre visus a qiiibus * olim invitalus non
est,
severitate, quae pro eo frequentissiniepugnabat, non soluin Floreiifiam vencrat. sed eos cliam c resiisci-
"^
ei violeutcr auferre, sed offerre suppliciter Ecclesiaj tatione ciijusdam pueri inire la-lificaverat. Intflr hos
necBSsaria prucur.ibant. Denique Regia potestas, niinirum populos ecclesiasticum Clcrum arbitror ad

imperatorlbus
qux in diebus illis Itali;e principabatur. in tanta se fuisse, in quibus profeclo renitebat ut sidus darissi-

est in venei-a~ prosternebat humilitate vestigiis ejus adorabilibus; mum noster Patronus Zenobius, licct tum tcmporis
tione. ut temporalis Imperator ad lameuta posniteiitiae cum necdura essct PonliKcali stemmate dccoratus raa- :

suis Magn.atibus confugiens, a>ternuin Imperatorem xirae cum lcgamiis ecclesiam il. qua> dicifiir Ambro-
in eo venerabiliter adoraret. Nec iminerito : ipse siana. solenniter ab eodein Reveremli.ssirao Poiitiflce ''

namqueChristus Evangelica tuha inloiuiit inquiens: Ainbrosio fuisse dedicatam, ciim totius Floroiilina)
Quivos honorat mehonorat,etqui mespernit, spernit plebis la;tilia undedatur conjici, ex tunc has ge-
;

euinqui me misit et perProphetam, Qui vos, iiiquit,


; miiias Ecclesiie Dei cohimnas invicem sibi fuisse
tangit, id est cum dedccore tractat, pupillam procul- aniicabili fccderecopulatas. Nec iinmerito scriplum :
«' n"''™""
dubio tangit oculi mei. Quid plura? Sicut oliin gau est enim. (Imiie aiiiinal diligit sibi siiiiilc : quod, C,,,'",,""
Lue- 10, 10 debat Roma, rerum maxiuKi pnetice dieta, de spoliis iitique. aiiimal, de honiine pra?dicalur. Pra'terea Eccli. 13. 19,
Zacli. 2, 8 occisorum; sic exultabat Florontia de conversione videniliim, qimliler sauctilatem i^tius eximii Patris ^
miiltorum, per tantum Patreiu in perpetuum victuro- efRcientia quoque miraculorum liquidius propalave-
rum. Unde jure poterat, interejus reliquapraoconia, rit.

decantari.
Refloret magno felix Florentia Sancto. ANNOTATA.
7 Porro ne minoris esse videantur auctoritatis
haec, qu», sicut prailibavimus.a religiosissimis qui- a Qiix liic stib iiomive S. Ptinlitii Ifibfntiw, refe-
busdam didiciinus. qui veridice asserebanthaee qui- riintnrcnjt. 26 Vilir S. Ambrosii iiiniil Snriiim : sed
dem antiquitus fuisse descripta; sed incendio, quod anclor Vilx illius est Paulinus Presbj^ter, ijmns S.
casu contigit, esse consumpla; quid Paulinus San- Ainlirosii amaiiuemis ; non autem S. Paulinus Episco-
ctus Patre Zeiiobio referat, audiainus. Inter re-
<le pus Nolanus, uti cum lioc anclore serlpst^runt Siijeber-
liquas enim virtutes atque. miracula celcberrimi Pa- Ins et Tritliemius ile Scriploribus Ecclesiaslicis. Colilur
trisAmbrosii subintiilit, iiiqiiiens In Tiiseia etiam : S. Pauliiius Nolanus 2'2/iiiiii.

civitafe Florentina, ubi nunc vir sanctiis Zenobius b Caitiie 19 Yiiie Inveiitus a Florentinis, ad Tii-
Episcopus est; quia promiserat se, pelentibus illis, sciam usquedescendit.
illos saepius visitaturum
frequenter ad allare quod
; c De Itac resuscilalioiie ibidem agiiur.
est in basilica Ambrosiana, qua? ibidem ab ipso con- d Jitannes Aretiiius, cilata liac Vita, aililil Eccle-
stitutaest, visum orare, sanctoviro Saceidote Ze- siain S. Laurentii esse.
nobioreferente, didicimus. En Paiilinus, qui tantae
Vldet aiiimam pietatis exliterat, iit
S. Ambrosii
semetipsumbarbariciDgentiser- CAPUT II.

vlim pro fllio cujusdain viduae traderet, asserit no-


iti ecclesia a
se dedicata strum Zenobium csse Sanctum. Neve putaret ali- Duo mortui resuscitati. Alia miracula.
orantem, quis, hoc eum transitorie dixisse, non pro veritatis
c assertione, contra poslerorum dubictatcm, et prius Iflatronaquaedam, orationis gralia Roinani profi- 1'

ait : In civitate Florentina ubi iiunc vir sanctus ciscens, a Galliae partibus audita laudabili fama beati fllntronam
famuli Dei. Zenobii priiisquam illo proficiscerctur. p roftciscenletn
Zenobius est; et post signanter addidit, Sanctoviro ;

liomafn beni-
Sacerdote Zenubio referenle didiciinus. Quis igitur ail eum veiiire stiidiiit, ut tanti Patris benedictioni-
gnc cxclpU,
audet hiijus veridico testimonio reluctari, per cujus busfruerctur. Cuinque devolionem illiiis atfendens
admirabilis Pontifex,ail mundi contcmptiim atque
os ad laudem ejusdem nostri patroiii Clirislus utique
est locutus? Secundura illiid videlicctqiiod egregius coelcstis cam regni desiderium potiiis accendisset

An experimentum illa vesfigiis ejus proslrata rogare cujpit, ut esse


astruit pra^dieator ; quajritis ejus
memor illius in suis orationibus jugiter dignaretur.
qui in me loquitur Christus?
8 Prseterea diligenfer inspiciendumest, in quanto Piwterea cum ad suiim hospitiiim jam voli compos
i Cnr. 13. 3
fcmina remeasset. suisque narraret, quanlje saiioti-
sancfifatis degebat culmine, qui mcrebatiir aiiimam
quantseque facundiae. nec non unic<e morige-
sui Consacerdotis post carneum excesMim spiritua- tatis.
rationis esset Episcopus, cujus benediclionem opta-
libus oculis intiieri. t>ciilis aufeni spirilualibusdixe-
filius. ejus, qui cum ea quidem venerat, sed
rim. non quod eum visu corporeo neqiiafiu;im vide- verat;
rit; sed quod intuitus ejus ila jain s|iiri(ualis esset ob molcstiara quain inciirrcrat in itinere, fessus in
ijise tofus
spiritualis: effeetus. ut merito posset electorum spiritus con- lectulorecumbebat; ail eum deductus. illius se pre-
cibus hamilliiiie coinmendavit. Tunc
vir Dei. quera
templari. Scriptum quippe est ; Beati mundo corde.
Slalt. piefatiseratia virtufe» inter rcliquas commen.labat ejtts /illum
5, 8, quoniam ipsi Deiiin videbunt. Deus autem spiritus
iiilirmitati, non ^oluiii interiorcm anjrumminet:
est; non est ergo mirum si luce sancfifalis illustra- compas.^us illius

refeetionem ei tribuit, sed etiam corporea liheralis


tus B. Zenobius, circuniscriptum videre pofuit spiri-
alimcnla largitus est. Veruui quia languor illius
tum. qui incircumscriptum felicifer est visurus
paulatim invalescebat, vcritus homo Dei ne labor
juxta illud quod scriptinn est de electi.-- : Regem in
itincris,
6» III VIT.\ S, ZENOHII EPISC, FLORENT,
omnininde attercrct corpus, aut 12 Aliud qiioque similliniuin huic non supersedeo D
itineris, aut hiijiis
fcd ","""
eferre rairacnlum; quod eodcm fecit itinerc.
A. LADR. nmlris (IPTolionpm franijeret; seciim misericonliter ^'"f;'
BP. AMAL.
eumdem pneriim rietiiiere propnsuit. (ionec illius non eisdem, ut ante nobis a quodam dictum est
E\ HS9-
quod utens vBstigiis. Cum venerabilissimus idein Ponti-
genitrix al) Apostnlornm liminihiis remearet;
matura jam conCectns aetate. solis oratioiiibus
et factum cst. Igitur ca proflcisccnte Rnmam. tan- fex,

Zenobins crga prajdictnra operaiii daret. ac propter hoc una cum suis Clericis
tam pietatis cnram H.
etiam suburbaiias ccclesias circuiret quadara die,
languiiluin cxliibnit, «t altcra rnater inventus csse
;

viHerclnraflillius solalium. Sc<l qiiia rlivin^ provi- dum regrederetur ab ejusmodi studio, r^nntigit eura
mortcm, reperisse quemdiim defunctnm. ante Florentinara
dentia, siciit reor, con.stituerat, nt per r'jus
portam, qus sita est cnntra Aquilonera. Cumque
imo resiirrectionem.beatissimns Pateramplius eni-
refectio. r|U!E ut merlicina- paulisper substitisset, atque more suo coppisset ora-
tesccret; omnis humana
grave- tionem Deo fundere pro illius animas redemplione ;

lis r-ura sibi cxhibclmlur, non ci levamen serl


diversi sexiiset ffitatis populi, qui illo convenerant, pro anima
dineni inferebat.
nulu quodam, nisi fallor, afflati divioo, co-perunt '''''"«" »«"
H Intcroaccclesiastic.ie utilitatisexifrente nego-
Nonne Pater hic noster
prius mussitando dicere
pcrrexit Venerabilis idem Ponlifex ad tcmpliim,
;

tio,
sanctissimus, quem constatjam reddidisse inortnum
quod erat iii hi.nore S. Pctri cnrsecratum, non pao-
vitaj, possethunc quoquejuvcneni suscitare, si no-
cis so Cloricis comitantibus, IJbi rbini oratione prse-
missn, qua? videbantur cirngrua percgisset; ob stepe stra fides in hujusraodi po...tuIatione miniine vacilla-

noniinat»m infirmum, C|uem niinio febris arrlore rct? Cumergnperacta prece Pontifex abirecoepisset,

pernstum reliqiierat, r.tepit gradii concito remcare. nninium illorum corda qiiasi unura protinus sunt
eumdrm vocibus
cflccta; terra'qne prostrali, Iacryinn3i,sque
mortmm. Et ecc.o videt illius genitriccm, qniripso die revei-sa
fucrat, sparsis miserabihler capillis atqiic magnis
defuncti resuscitatiom-m poscentes, itacoiicluseriml
illiiis iter, iit nullatcnus poss(!t ad Episcopiiim rcmea- eumdemque
ululatibus viiciferantem, ad se venire; suique filioli
a circum-
jam cxaniino corpiis infcliciliT bajulare. Quo viso rc, Tristissimus itaquePatercftectus, iitpotc vitium
slantibus
vir cIcinrMitissinins graduni continno sistit ; addis- clationis tainquam pestem maximam fugiens; Ciir, rogatus,

censque niatrcni una lantiim hora post nbitum lilii inqiiit, filii niei, tantuin mihi pouderis impouitis, E
ronica.sse, gemebnndu.s cfliiilur. Mulier vero confe i|iiautiiin fragilitas inentis nicas sufterre nonpotest?

sliin pedibus advidula, lilii cadaver ante faciem ejus .Vii ignoratis hiec el liujiiscemodi miracula, non

prnjicit, vorcquclamentabiliperstrepit. dicens; Uni- infimis et peccatoribus. quorum ego sum socius,

cura niouni, quem tua; sanctitati vivum commenda- scd viris apurl Doininum summiset justissimis con-

verani, vivum, depreciu', infelicimatri restitue, non venire'; Cui populus e contra flebili vocc supplici-
dclunctum, Qui gregis tui nnn snlum Pastor, sed ter respoudit Qui puenini alienigcnain clementer
:

eliam Patcr cs, fac me numcro


qujeso matrum in Doiiiino largicntc resiiscitasti; debes quoque. Patcr
ad matris
cuiiiputari. Nam nimis infclix appellari mater am- lionestissiinc. propter liujus iufelicisresurrectionem
preces,
plius nnn valeo, qiiai unn endcmque mnmento pari- jiivciiis. cui tota siciit aspicis tua coinpatitur ci-
lcr filium ct inalris vocabuluiii pcrdidi. Venicns ab vitas. omnipotentissimoe supplicare Divinitati. .-Vd
]iost longam
Apnstnlornni Kcclesiis, qui pnedicationis lumine liaec Sanctus Dei aiebat; Non illud suse fuisse vir- lergivfrsa-

cuncdim orbem illiistravcrunt, qualiler amisso lumi- tutis, sed potius inatcruffl devotionis, quam fldes (ionem,

ne, quod prjcpculis diligetiam, orbata, possura ad adjuvit validissima. Popiilo autein pariter rcspon-
patriam remcare? Ilis et istiiismodi lamcntationibus dentc. qiiodfldes uniiis apiiiU^-lementissiinuin valuit
eadem miiliebritcr qiiidem Hentc, sed virililer in obtinere. omnium profecto nostrum fidelibiis peti-

Domino confidente, cumnon pnsict illam virDomini tionibus miscricorrlitcr couccdetur; compiilsiis est
suis a vcsligiis repcllerc, scse lacrymosus illic in almificus vir eorura annuere precibus. Praecepit
orationein dcdit ; tanidinquc viciiins sibi Diviiiitatis itaquc ciinctie nniltitudini, quae aderat. tamdiu
aures pulsavit huiiiilliinus, doiiec ambo pariler sur- Kyrie cleyson. devotissime dicere. donec ipse sur-
gerent; defunctus scilicct ab acerba morte, ct san- geivt ab orationc. quain rliccbat illorum possepre-
otus senior ab oralu. Jam vero quis oratoria facul- cibus adjuvari. Quirl pliira'? Tamrliu situ jacuit hu- resuscitat
tate prajpoteiis digne pctest enarrare, quantum su- millinio, tanidiu lacrymosis petitionibus institit. F
bito fuerit natura gaudium, nnn soliim parenti cjus tamdiu conteiuplationis penna siililevatus aethereo
qui resuscitatiis fuprat, sed ctiain rcliqnis hujusmndi propitiavit Imperatori ; donec plebs, visa iUiiis ciui
spectaculoassistcntibuslcum scilicet uno eodemque mortuus fuerat subita oculoruin apertione. nonjam
fere tcraporc viderent propriis pedibus ambulautem, Kyrie eleyson. scd Deo gratias. Deo gratias. in-
quimortuus adductus fuerat manibns alienis. CJuis clamaret. Ltetissinius ergo protinus ad rloinuin re-
itaque Deus magnus sicut Deus noster qui nimirum ; versus est viventium, qui cum plurimnrum mce-
fnajno om- sua; divinilnti liaud seguitcr famiilantes, non soluin stitia ducehatur ad tumulura rlefunctoruni. Vellem
nium gavdio. alia minora
in cffilis, sedctiara in lerris glorificat;secundum prasterea uiinores virtutcs cjus, quai iiobis a qui- tniracula
illud scilicel, qiiod veridice, utpote surama veritas, liusilain veridicis relatae sunt, liuic opusculo aggre- '"""
est pollicitus ; Ego glorificantes nm glorificabo, Non gare ; nisi iuagnopere fastidio consulens audieu-
est igitur infeliciteradmiraiidum, quod tam efficax tium. ea qus jani dicta sunt sufficere credereiu ;

sui famuli deprecatio fuerit, ut siiliito valuerit


exa- inaxime cum prurlens lector. argumentum trahens
nime corpusculum visitarc rum profecto liqueat, a majoribus. non amhigat. euiu parva facere po-
;

eum ex illorum fuisse preecipuum numero, de qui-


tuisse, quem coustat auctore Doiuinoiiisigniler pa-
bus proplietice dicitur, Voluntatem timenlium
se trasse perquaiu graudia.
fidelis inverbis suis clemcnlissime
faciet, orationes
yidelicet ipsorum mirabiliter audicns, Lncumautem
in foco Gfnl-
in qun rontigit hoc iiisigne
CAPUTlll.
CMlum dlcto. miraculum, ob id quod
oratums iUic alraiflous PrKsuI genua sua flexerit,
hodieque Florentini cives Geniculum
Pius obilus. Miraeulapost mortem patrata.
vocitant tan- :

taque reverenlia dignnm judicant


ejus pophte contigerat i-sse,
lapidem quem sub , i\d ejus ergo glorificatuin obitum styluin verti-
ut freditatem illic nnn iiius. qucm uimirum Dciis oninipotens abstractuni
perraittant vel a bestiis eflici : maximecum plerum- terris. Arcadii et Honorii temporibus. al coelorum ™
que contigerit, illic eorum confringi vehicula qui gaurlia revocavit. Plenus euim dieruin. sicut Scri-
sme debita reverentia per locum illum
uon absque litiira te«tatur. in senectute bona. cuni se ccrncret,
boum suorum damnitate transieraut.
invalescente
VIGESIMA QUINTA M.UI 61
invalescente lanf;iiore. nioi-ti jaiii proximmn effici igit\u- ejus genitor variorum ei medicaminnm an-
mcestissinuun Clernm. ei iioiiulnni niliikiniinns la- xilia diligentcr adbibere ; qiuv dum illi uec miiii- \. lAlin.
AMAI..
crvniosuni. taliter allocutns est ; Nolite. dilectis- mam quidem \>ortiuncu!am incolumitatis. erogarent,
Kl-

K\ MSS.
^gtr SU05. simi filii. nolite. (le|irecor. inimoilerata vos afficere in summo discrimine positus. quid deberet amplius
soltttiir
tristitia : ((uaiulociuiiloni tempus est. ut viani pa- facere. uon solum viros. sed etiam feinin;is coii-
truni grailiens. ail Ixinum Dominnm iieracto festi- suleliat. llnde contigil qnamdam religiosani iiuUie-
nem senitio. Quinimo ganiiete, me patrem ve- rem s.iluberrinuuu cousilinm praibere. diceudo
ei :

struni ad ipsnni pra;ceilere ; cnjus, in (inantuni po- .\d Patris Zeuoliii sacralissimum tnmuhim si pro-

tero, misericoriliam pro vestris excessibus obse- priuin ileduxeris filiura. ad eflectum procul dnbio
crabo : ailmonitiones tantura meae parvitalis in tui poteris desiderii pervenire. Dum enini c;iusa
(I palre, au-
nnitate concorilia- satagite cnstoilire. His ct talibus oratiouis nuper ilbi pervenissem. vidi quaindam (li'is mlivi-
finitis alloquiis. eos Pontificaliter b(>neilixit ; suble- Fiorentinam sic ab eo niirabiliter esauditam. utab cjtlis mn/o.

vatis manibus ail cceluni, oravit; ac dcinde scmet- oratione ilumum redieas, iion silum filiiun sunm,
ipsum signans, ita lajtus animam exlialavit. nt ili- pro (pio Sauctum poslulaveraf sanit;iti . redilitum
25 Idaji invenirel sed etiiun moiiile quoildain,
ceres ad patriam ridens animal ridendo relire. : sibi furto
obit et se-
jielilur; Corpus autchi ejus sacratissimnm. ipso die quide- ;iblatuin, in iLiin i pnipria rcperirel. Talilius ille

fimctus est, octavo scilicet Kalendas Jiuiii. recon- compertis, iirbem Floreutiuam uiia cum nat i pro-
ditum est in arca marmorea. et pjsitum in ccclesia prio festin.anter ndiit ; ac religiosos Ciericos. qui
Sancti Laurentii jnxta altare. Quod cura fuissst faniiliariiis saeps dicti Patris eeo!esire serviebant,
aliiiuot annorum circulis elapsis, ob infestatiunem enixius obsecravit, ut iniserriinum puerum, (pii

quarumilam gentium, translatinn in hanc aS. Re- sponte uolebat ingredi, viiilonter usque ail altare
in translfi' paratse Basilicam. tautam D,!us ob ejus raeritum S. Zeuobii deducere diguareatiir, Vcrum spirilus
tione corpo- nequam in ei degens, cuni formidaret ad Sunctuni
ostendit gratiam, ut ipiiedam arbir, ciuara ferc-
ris sicca ar-
hor reftore- truni ejus cum adduceretur tetigerat, cjntinno flo- pertralii, taul.!m antc fores repugn;ivit, tantiim
scit ruisset. Nonue videtur, iect.ir. liajc arbor et flores obstitit, tantuin reluc.tiitiis est, ut ileceuiiis puer
virtutum B. Zenobii dera mstrasse, et Florentinam vix posset a qiioiiam v.ilidissimo virn usqiie .adtri-
oivitatem indicasse, prae multis aliis urbibus ob bunal deJuci. Ubi diim pro eo in torra jaceule riisa defcrlur ad
ejus Reliiiuias variis gratiis reflorere"! Lsetabiliter cnra l.acryinis esset oratiii ; snbito venter illius ul- tumulutn
Saiicll cl
itaque gaudeat Florentiuus populns. ct exultet in tra hunianam normara intumescere visus eal : ac
tiUratur
Domiuo quia divinitus acciperemeruitlianc gem-
;
deiiide reversus ad statiun pristiiium. tantnmputo-
mam pretiosissimam, excellcntem cunctis lerrao riseffudit.ut pulaiii dareturiutclligi. spiritinii ab eo

opibus. putenteiu meritis S. Zeuobii fuissc ellugatuni. Sanis-

1 4 Nec illud est obliviosa pnctermittendum seg- simus ergf) surrexi puer a paviineiito : et qui tri-
ipsitni imino' nitie, quod idem sacratissiiniim cadaver, ad praefa- biis jara elapsis dielms niliil cibi iicceper.-if , nian-
tum manet. ducare coutinuo postulavit, atque ad suam patriam
tam usque poi'tani scptemtrionalcra delatum, tam-
diu se non permisit uUatenus ab eodem loco mo- cum patre lietissimi) remeavit.
veri, quamdiu Poutifex, (pii tunc temporis liuie 16 Nec illud pr.ctereunduin vidi-tiir insig;ie mi-
dum Cterus
praeerat urbi, Deo polliceretur, non minus duo;le- i'aculuin, quod nostris quoque diebiis ac nostris
ejus obseguio
depuletur. nario Clericorum numero ad cjusdcm Sancti perp»s oculis fiiisse constat exhibitum. Clericus cuim qiii-

obseqiiiura depnt;u-c. Video fivigilitatem lueutis liu- dam. iiiultis aliis devotiiis eidein fiiraulatuin prai-

maua!, quae gauderc solel breviloquio, tot auditis bens Ecclesiai:, dum esset in ultimo sui langunre
miraculis po.sse lassescere sedmiliicur.andumcst, ; servuli ciiitristafus, ;iccessit ad altare B. Zonoliii,

ne dum quasi providus liumauain offensam refugio, deprecaiis iutimis sui cardis gemitibus, iit ojusdein
Sed lantjHor servl
(livinam male saniis incurram. Undc disposui per Patris interveiitio.iibus illi sauitiis piu-veiiiret.
orante htro
quoddiim quasi meditullium Cliristo lUice deainbu- qiiia bo.uiin nieiitis huniaiue desideriiiin, sicntante
lare,quatenus miiiora sileam et m.ajora, quje p')st ;
nos rault.i sanctius et eloqucntius dictum est, i;

obitum suuiii patravit, studeam nou segniter enar- solet dilatiiinibus aiigmeutiiri. atque aiigmentata

rare. optata pcrcipei'e ; nou est tuin ideiii Clericus pro-


aliqiiandq m.agiia- tiiius e.\auditus. Veruin quia iiou s diim .Hcciilaribus,
15 Qiiidam b imer Italicus.
ruin febriuin ardore perustus. iii t;intam sitis an- sed etiain divinis litteris crat ii >:i mcdidiwiler iin-
febricitans
puer ob sa- quadam nocte quaterdecies butus. ac per Iioc s.:ie.is Eva'igeiii'e ilic.tura osse
xiet;item deveneral. ut ;

pius petitum dcstitit per dies


aquaiu biberet. Sed qiiia niinis ;iccensiE febris eain Pnlsiite, ct aperietur vobis ; iion
potum
constat esse naturam, ut quo amplius biberitis ([ui undecim pi-ecibiis aurein piiis.ire Toiia^itis ; auxi-

ab ea decoquitur, eo niagis sitiat ; idein piier an- iiuin viilelicet taiiti Po;itificis postulaiidi, (piein

xius, genitricem suaiu graviter (lurinicntein quin- creilehat esse Divinitiitis audilui pr.iximum. lu
quiesetsexies, nou smeclaiu iris in;igiiituiline, voci- quibus nimirum uudecim. oratuin qnidom
iliebus

tavit. Cuinqueiuulier lassabunda fuissetcxcitata, sno pni eodeiii siio faniulo pergebat Zeiiobii Patris ad jiosl inter-

arain scd niedicaraen exterius, ntirite inediciiiali mlssa atia


quedixissetflliolo;Puiilvis?Ciirtantum vocifer;u-is I ;

adliibere uullate'ius viHltcamen-


Ille quasi iiecdum bibisset, aquara infcliciter p.i- peritus ante, cjinpete.itei' illi
, la cttratur.
mater illius ob-
stulavit. Deniqiie niinio jain t;edio omittebiit. Cuiu vero ceriieret eum. f')t elapsis die-

sessa, respondit dicens Dabo tibi diabolum qui : bus. habilem qiiidein curatioues adinittere, sed laii-
tmjirecanle
natrt a d:T- te praefocet. Nuiiiquiil non sufficit iiigluviei tme guirein nuUate:ius ainittere; sfituit ii onle suj
mone obses- qiiater decies jam biljisse, meqiie nimis infelicein ine licinalia tuuc temporis studia pMtp-jue;'e, et
tus tantummodo laudabilissiini Pra;sulis auxiliiim prae-
;
non sivisse saltein paululuin requiescjre ? Igitur
adhuc eudem inebriata furore, aqiiain iUi porrexit, Cuin ecce die diiodecimD Sauctus, ei per
st'jlari.

visionem appareiis, ait Diebus liis pi-ieteritis id-


Bibe diabolum, (pii te facit potuin toties
:

dicens :

postulare. Nulla itaque in medio mira, continuo circo puero tuo nequaquam sanitatis iloiium fri-

pueruin. eumque coe- buere volui, iie videretur pitius lerreia qnain coe-
spiritus malignus introivit in
lesti ciu'atiiine salvatus. Nunc aufein quia, sicut I'8. 51, 23
pit acerrime agitare. Qiiod ut aspexit eatenus pro-
Psalmograplius intonat Vates, stabiliter iii vere
C3,\ mulier. interram prostrat;i. liictu c(Bpit .ama-
Domiiio cogitatiiiu tuum jiictasti, scias te nuu-
rissimo lamentari ; seque causain fuisse calamitatis.
cupativi Doiiiini vocabulum uon aiiiittere sana-
quae puero contigit. veraciter attestari, Pnqiosuit
:

bitur
62 TRANSLATIONES S. ZENOIill EPISC.

bifur cnini cito cilius ideni (inis servus, quem tibi pecc.itoriim largiendo, invi(an(ibus populum ad sa-
pre4iosissinium arliitraris. Evigilans igitiir saepe cr.is Reliquias visitandas. Cujus Translationis et
RP. <MAL
fatiK-. ("lcriciis. fiuid silii itersoniniiini (lict.um fuerit Inilulgentiae causa, Florcntini fere omiies, viri ac
muKis hiimiiiilius fidelilcr niiniiavit, ac deiiule fa- mulieres. parvi et raagni, singulari cum religione

muli siii mirabilliiiiaiii iiic.oliiiiiilateni viflere pro- nec sine inuiieribus. ad tale exercilium devo(e con-
meruit. fliixeruiit. Ila Joanncs Villanii.", I^lirnnicx snse Flo-

17 Liliet interea menti» intuKum. ad viilenilani renlinx in anno Mcccxxxiii desinentis lib. 10 (( uU.
Sancti liujiis gloriam, ili!igeiiter.sus(ollere, qiialitcr cnp. 172 exjire^scnolnns solHmacceplumfnisse aliqiian-
laudatur
terreno prctio cmlestia emcruit contemplari. Ecce to del tcscliio delcapo, ut oriijinariis ejiis verbis uUir.
gloria colta-
in s. Zenobio enim qui carncis oliluctando illcceliris, oinnipotenti 2 Ludiiviciis Slroxiitis Arcliiiltaconns Florenlinus. An. 1408
Doniino famulans, Iransiloriain mumli gloriara ile- in Prxfiitione nd Filam S. Zrnobii, aClemeiite Ma.ssa coliditur no-
vi sacelli fa-
clinavit; non taiitum siileream feliciter possiilet edilam ipsmiue ctirnnle recttsam, urgumeitliim islud sic
bricandi de-
mansionom, seii eliani in terris exliilieiulo tam ju- proscquiltir Indictione ii Mciise Martio, aiiiio Mcccc- crctum.
:

cunila miracula, niinis magno fruitur et perfruotur ^"111. decredini cominuni consilio fui(, nt corpori S.
lu.nore. licata plane possessio, qiiam non auferl lio- Zenobiiexci(ai'<'(ur h inoriScum sepulcrnm. ipso in-

stilis iniqiiilas, seil incoiiciissam iletinet iinmeiisa (eriin alibi decentcr lncato. Post varios autera super
felicilas : ciijus licatitii linem nulla (liminutio mu- ea retractatus, tandem aiiiio MCcrCKXviii, cum iiova

tilat. qiiia niiiiiqiiani illi riiiiiosus casiis appropiat :


S. M.aria; Floridje Cathedralis m.ijori ex parte per-
cui seniper arriilct oiitata iircsperitas, qiiia niimquam fectajam esset, adprioris illius decreli execulioiiem,
liorribilis ei iloniinntiir ailvcrsitas. Multa qiiiilem niivum in lixc verba conceptum est Capella quse :

sunl etaliii. qiiibiis liic lionoraliili^siniii-: l'a(er pos- directe obversa est porta;. ecclesiara S, Joaiinis
set merito praailicari ; s'mI inilii Laiirentio. Melpliita- respicienli, intituletiir nomine S. Zenoliii : in eaque
et innova-
,, naeSeilis inimerito .Vrcbicpiscopo, qui liicexulanscjiis (lat altare concavuni, siib quo reponatur corpiis at- tiir anno
Auctor
sensi prasiilium, miigis libuit liicc paucailescribere, qiie ossa iiitra arcain Eneain vel marinoreain, supra I1'28,
el
VHx ie pro- quam plurima noii sine niacrologia' vitio fastidiosius quam ex eadeni niatcria ponatur statua Sancti, tres E
dll. excipienda narrarc. Celeliraturauteni festivitas ejus cum diniidia iiliias alta circiimcirca vero ponatur
:

octavo Kalendas Juiiii, ad laudein Domiiii nostri opus craticulare, qiiod aspectum non impediat,et
Jesu Chriti. qiii vivit ct reynal ciiin I'a(re, in uni- cont.-ictum prohibeat iii Translationedeiiique ipsius
:

tate Spiritiis sancti Deus, per oninia secula seculo- sancti corporis. Hat solennissima Processio, idque
rum. .\men. eadein dic ipi.i .alias facta Translatio fuit. scilicet

XXVI Januarii.
.\NNOTAT.\. 3 Postmodum inutato consilio placuit, secundum
alque 14,18
deliberationeni :inno Mccccxxxviii scriptam, ut arca prxscribi-
a Ecclesiam S. Salvatoris iiominniif a//! cnmrs .-/«- in qua ost corpus S, Zenobii poneretur sub crypta tur forma
ctorcs, utique cx (iriliiiitiiiri Vtla : liic rrro Aiictor it.^us pr;edic(;c capella', ea in fronte qn.-c choruin respi- altaris.

est liliiloS. Reparala;, gito scilicet /mslen nppelliila esl cit, et lial fornix quam potest planissimus, ut tanto
ecclesin eatiem, el qiii solus in iisu ac itotilia hominum ptus spatii sub eo servelur : in eadeniqiie crypla
eral ctim ipse scriljerel. fiat fcnestra, siib altari eamdein fere
superiori, ad
b IIiic iniriiculuiii in f^iln priorc cl npiid S. Antoni- cumaltari longitndineni, altitudinem verosesquiulna
num a^scrilur fivoniihuc S. Zcnohto pntrotiim, a qno tnm circiter idqiie duabus de causis, priinum ut crypta
;

maler fjuam ftlius fuissent baplizali ; nec mirnniln lixc habeat (ranspirationem, deinde ut per eam videri
(iiversilas cttm liic cx solo nutiitti rcfcrat, qux ex veleri possiiit luniiiiaria, posita ex devotione circum arcam
scriplo alius, iiieoqtte grarior leslis. corporis S, Zenobii. sit inarmo-
Altare superius
c Fiilelur nlluilciy ad illud Greqorii Papse Ilom. 23. reum, posilum supra qua(uor columnas supraque :

in Evnnij, dc Mniplaietia atl sepulcrum Domini : .\c- illud ponatur capsa arnea, designata a Laurentio
tuniqne est ut ilesiileria lUlata crescerent, et cres- Barloluccii. Et post alia plura circa dispositionem
sub quo re-
ceu(ia caperent quod invenis.scnl. altaris ordinalur, ut tacies ejns anterior non sithi- jwnulur capsn
storiata, sed littcris inscripta habealque ostiolura, ,rrca capitis,
;

pcr quod imniitti et exlrahi possil caput S. Zenobii. F


II KT 111 TRANSLATIO Uude intelligitur, capsam illam asneam numquam
Ex Jo. \'ilUittu el Jii. .irHiiio co/Bvis. fuisse labricatani pio Corpore sanclo. sed solura
pro Capite recipiendo. Idem etiam evidentins con-
iVnno Mcccxxx. racdio meuso Januario, Arclii-
stat ex Dccrelo anni mccccxl, quod sic habet In :

episcopus Pisaiuis, Simon Sallmllus, nobilis Floren-


arca a;iiea, ordinata pro cninio et capite S. Zenobii,
tinus; el Episcopus Florentinus, Frnnciscus de Sil-
vestris Ciuijulantis; itein
CAPVT
scribanturintracoronalcertuinhslitterEe,
Episcopi. Fa'sulaiiiis,
Te- BEATl ZENOBII FLORENTINI EPISCOPI,
dices de .lUoltis; ac Spoleliiuis, Barlliolommis Bardus
IN CVIVS IIUNOREM UyEC ARCA INSIGNI
amboFloienlini cum Canoiiicis Florendnis, inul-
,411110 mt\
;
ORN.-/TF FABRICATA FVIT itaque etiam ho- :
tisque Clericis ac Pr.i^lntis. feceniut discooperiri
rrfoiso cor- die ibi sculptuni leniiur.
Fuerat praidicta arca com-
port, altare S. Zenobii iu crvptis S. Reparatae. ut illius missa anuo mccccxxxii Laurenlio Bartholi de Ghi-
beatum corpus invenirent quod prius quani ipsis
,

beriis, velut talium operuin peritissiiuo artifici, ea


succe.Icret, ad deceni ulnas terra in prdfundinn
ex- conditione ut intra nienses xui absolutam daret :
cavanda fuit. Inventum est aiitem iiitra capsain, cuuique condilionem non iinplevisset, ablata ab eo :
marmoreae arca' inclusam. Exinde auteni siistule- sed deficieiile qui cirptum l.iborem prosequeretur,
runt pauxilluni decraniocapitis, atqiie noliiliter col-
eideni reddila fuit xvm Aprilis, anno mccccxxxix,
locari niandaruut intra caput arpenteum, ad ipsins
cuin obligatione finiendi opus iutra menses x, qiiod pretiosa valde
Saiicli vultus sirailitudinem cffiyiaiiini, ut posse( el fecit. nequeo quantum pra>cise
Ki|iiidcni dicere
annuatim cuin magna devotionc ac solennitate
mon- pro illo pulcherriino vase solutuiii fuerit
a;s ipsum ;
strari populo, die ejiis festo
Iramftrlur
ii,
: reliqiium vero cm- a lanifioibus einptum fuisse scio. ex illo quod ipsis
iii caput ar-
pus devotissime reposucrunt in locum suum,
cum superabundabat pro statua S. Stephani. qiiam fabri-
grnleum h.vnuiis el cautibus, a-dis Cathcdralis
campanis om- caverat Ursanus-Michael. Scio eliam quod iuBildio-
parlicula nibus per decem continuos dies
cranli. noctesque fere ju- theca Strozziana inveniatur meinoriale quoddara.
giter son-ntibus; Episcopis auiera, luaulgentiam quo indicatur arca illa stetisse florenis mcccxiv ;

sed
VIGESIMA QUINTA MAJl. 63
sed 11011 Jistinguitui- utrum pro sola arte tantum so- lam, iuqua ossa erani beatissimi Zenobii, assumunt; D
«(011. 1590 lutuiu sit, au vero pro aite et uialeria siuiul. Deni- et suos humoros sex illi Ponlifices subjicieiites, «on- ^X I O.tVIS.
inaurata. atni frin(;)ia
que boiius quidani Sacerdos. Ecclesiie Ca- iiostra' sequeiite Ludovico Ardiieiiiscopo, cuui totius po-
pompa infe-
pellanus, Victorius de Aiicisa, fuiidator pueltarum puli jubilo, org.uiisque ac tibiis atque diversis mu- riinlurcorpora
quas Stabilitas uominant in via Scal;e pra-dictara ;
sicoriim geiieribus, Dei laudem per totani ecclesiam
arcaiuiuaurandani, prosua erga Sani-tuui ilevotione, resonantibiis, niagua cuin omnium devotione et ro-
ciiravit anno mdxc, successu taiii parum fi-lici, utde verentia, oriiatissiiiio allari superimposuoruut. Et
innovauda iuauratione denuo cogilare oporleat. interira dum Missanim solennia celebrarentur, di-
4 //(.s tfa (Itspositi.i, tandcin benlum cori/us, cr loco gnissimi omnes Florentiiiio urbis cives, accensos
in qiio fuerat aniio Mccc.cxnx tleposilnm, transtatnn: siifr- cereos iii mauilms gestautes, incedentesque conspi-
tus novum CajieUtnii fuit anno pust nono; qnematlmotlum cuo atciue aniplissimo ordiiie. magiia dovotione ve-
in Vila apud Surium nurrat oculatus le.^tis Joannes uerari beatissimiim Corpus adveiiiuut atque oiu- ;

Tortelli Aielinus, liis verbis. Aiino ab Incarnatioiie niuin pi iuu hi fueiuiit, qui ex eadeiu progenie cuin

/injio 1433 Doiniui niillesinio quadringentesiiiio trigesimo tertio, Zeuobiu iii hac Florenlina civilatu perduraiit, viri
quaiido Eugenius 1'ontil'ex Maxinius, RomaTloren- ut plurinium claiissimi ac nubilissinii, do Ilierony-
tiain venit, et .Ainericus Arcliiepiscopus moritur, mis hodierno temporo vocitati. Po.st hos civitatis
vacavitque .-\rchiepiscopatiis circiter iluos aiiiios. Primores, aniplissimo (iit soleut) apparatu couve-
Nain summus Poulifex Eugenius. cum apud l''lo- uiunt, quos ceteri magistralus, neciion idii plerique
suh Eugeniu renlia;:'. degeret, voluit eo lempore liujusceniodi civps priestantissimi subsequebaiitur. Deiuum per-
Papa ly Eccle^iam regere, quam in phirimis rerormavit. Et actis sacris, assumuiitcapsiilam iidciii illi.ipii prius,
inter cetera, statuic pueros clericos trigiuta tres, Pontifices sacri ct sequeutibus Archiepiscopo cum
:

qui in Missarum solenniis et 'Vesperis ecclesiae quo- Canouicis ac iunumerabili populo, iii novacatacum-
tidie deservirent, prffiessetque illis magister Pres- ba, apiid primam cjus ecclesiai capellam, ut lio- .SS. Xenoliii

byter et vir delectiis, qui Gramiiiatica eos atqiie dicrno tempore nomiuantur, suo noniine consecra- rl PodH
Episcoiiji.
Musica institueret et pro magistro ceiituni aureos
; tam, niaguo cuiu hoiiore locaverunt. (^uo videlicet
E
quotaiinis. et puerorum singulo novoui dari ex redi- in loco, post paucos admodum dies, marmoroam
tibus quibusdam publicis ordinavit. Demum ad Ar- capsam cum Reliquiis iutegris B. Puilil Episcopi
chiepiscopatum proiuuvit Joaiinem Vitellescum de Florentini, soli Cauonici cum Pra;posito et Presby-
Coriieto. qiii et titukim etiam Alexaudrini Patriar- teris aliquibus, paucisque civibus, et mo praiseiite,
chatus obtinebat. nec multn post iii Romana; Eccle- transtulerunt.
sia? Cardinaleiii assmnpsit. Huju.s terapore Priesu-
latus Domini incanuitione millesimo qtiadrin-
ab
mva hasiUca
consecratur: geiitesimo trigesimo sexto, mense Martii, die
EAD1'M III TIUNSKATIO
Aiiiuiutiationis B. Maria> Virginis, pra;fatus Euge Eor llulico Cleiiientis Mixzzx, xquc ocukiii
nius sanctissimus Pontifex. bafilicam novam magna leslis.
celebritate coiisecravit : et sequenli auno, meiise
Octobri, idein Eugenius Ludovicum Patavinum cii- PROI.OGDS.
biculariam suum ad Archiepiscopatum proniovit.
Cujus teiupore corpiis B. Zenobii, ex loco, ob diver- j[n rcbus autehac a me scriptis, dulcissime Phi- frollleliir
ceitn esse
sara nova; ecclesia! dispositionem ignobiliori, ad lippe, si error aliqiiis fortassis irrepsit, accidere id
qux scriliet.
digniorem aptioremque raagiio apparatu trauslatura potuit vel scripturarum vitio, vel idioraatis veteris

in quam fuit. Nam cum forniaet dispositio magnificentissiiui quod seculus fui inscitia, vel etiam ex inibecillilate

duranti- templi ad complenicntum redacta fuisset, et Euge- ingenii luei. Verumearum rerum, quas oculis meis,
Concitio iiius pro Gracoium unione ce-
Pontifex Concilium licetpucrilibus, vidi, tain firuiam habuo iiiipressam
lebraret conveuissetque Joannes P,ila'o!ogus Gra;-
; niemoriam, ut iiullo luodo possim de iis dubitare.
corura Imperator, Demetrius Despotus ejus frater, Qua; igitur iu tertio lioc mco tractatulo Icges de
Jo.sepliPatriarcha Constaniiuopolitanus, iiiagua nostro S. Zeiiobio, certa obsecro ac grata liabeas,
Archiepiscoporum Gracorum et Latinorum atque a;c|ue ac si ea propriis ociilis vidisses ; taiii pioptcr
Epi.scoporum mullitudo ; visiiiu fuit Joaiini S])i- honorcm ipsius Sancli, cujus gesta et miracula
nello, Cathedralis ecclesiEe Priepi^sito, viro claris- tanla fiierunt. utiiiereaiilur iiuii supplori falsis ajdi-
simo, Canonicisque et Civibus, eo potissirauni tem- tamentis quain propter revereiiliam inei et carila-
;

pore Translatiouem coiporis beatissiiui Zenohii tem, qiia feror erga te. dignus iio existiiiicr super-
celelirare, et convenienti illud ac praeparato loco flua dicere.
disponere. Quol hic deinceps vides nunieros, tot notantur in Dlvislo

hos autem conse- capltum.


b Statuto igitur die vi Kaleiidas Majas, ab Do- orifjinali Iiultcorum Caiiilum tiluli,

mini iiicarnatione anno mille.simo quadringentesimo quenler exhfbt'o,


Qmimodo decreta secunda Trimsluiio corjioris
an. \m trigesinio nono, coaveneruut in niajuri basilica I ftierif

27 AjiriUs Cardiiiales oniiies, qui Curiain Eugeiiii seqiieiites, S. Zenohii.


ad Concilium venerant : et ornatissime in medio ec- Modus et ortio in tp.su servfilifs.
II

clesia; choro, variis tapetis et aula,'is pia-parato. De maxima prudenlia Joimnis Spfnelli, alio-
iii

dexteram versusaltare partem Cardinaies iusederunt. rumque eam tictionem tliritjentium.


Post quos Patriarclia Hierosol^-niitanus. et Patriar- IV De seiretn ratione obsereatu: in requirentio .sunilo

cha Gradensis, aliaque ingens Arcliiepiscoporum corpore.


et Episcoporum, Gra;corumque et Latinorum raul- V Qiiomotlo ipsum iuvenlum sit, tleque maxiino mi-
tiiudo. pulcherrimo ordine disposita, stabat. Ad raculo foliorum ulmi, funlo lempore conscrvalonm.
sinistram vero sedebat primus Deiiictrius Despo- VI Hic narrtilur niodus faclx Translationis.

tus : post quein Legaii diversorum Principuin et vii De ordine oblafionis sub eu faclx S. Zenobio.
Comitum, Protonotarii Latin:u Ecclesia;, iSobilium VIII Quamodo conpus delutnm sh in capellum, qua:

Gra;corum ac Latinorum multitudo non parva. liodie nominalur S. Zenobii.


Tunc Ludovicus .\rchiepiscopus, in veste Ponti- XI De Translalione corporis S. Podii /./iiscopi

ficia et raitra redimitus, cum sex aliis delectis Epi- Florentini.


scopis et Canonicis populoque innumerabili, ad an- X De multis qui voluerunl scqui S. Zenobium in

tiquam procedens catacumbam, marraoreani capsu- ntmine, utque efiam quatenus potuerunl in opere.

7
64 TR..VNSLATIONES S. ZENOBII EPISC.
9 Aderant eo tempiii-e nostracivitate Pontifex
iii
D
7 Sub liis litMs deilucla Capila piius qtiam Laline. (lccernifnr
Joaime /Ire.imo dare, queitle liabet Maximus Eugenius"lV, cum dignissimo Collegio
reJiUim, jiival ex iramlaiio
iinoiiiiim in cele- Cardinalium, Eiiiscopisque et Arcliiepiscopis Lati- facienda 21
de .ilnieiura norx Cuthedralis : liac
ipsius Pon- Apr. 1439.
lirala TriiiisLlio esl, el ali ejiis iilimlulione nmratio- nis magno numero. Ex anctoritateetiam
Aor« fabricr «<m swim etorilitur Clemens. Dicit autem Jmiiines, ad Concilium vocala erat Ecclesia Orientalis,
fificis
molitlo ab
quod sul) Francisco de Bngnuria, ab Arcliiiiresliijie- proconstitueiidaunione cum sancta Rumana Eccle-
aniio I29S
cui mandato obtemperantes Joannes Pateolo-
;

ratu Floientiiio od Episeoinilum assuiiiplo, PriBsu- sia :

latus ejus anno secundo, Dominioa In- videlicet ah gus Imperator Gra.corum, et frater ejiis Demetrius
carnatione Mcci.xxxxviii, jactasunt fundamenta no- Despofus, et Joscph Patriarcha Constantinopolita-

vffl Cadieilralis ecclesiie juxla ecciesinm S. Salva- nus, multiqueEpiscopi et ArchiepiscopiGra;ci, suam coram Patrl-

exhibuerunt pra-sentiam. Omnes autera, tam Graeei btis Concitii


toris (Ua scilicet oliin dictam, cum primmn in e.n sepr-
Florenlini,
resluuratam sub no- quam Lalmi, alqiie ex .aliis nationihus etiam plures,
liretiir S. Zeuobiu.i, sed posleu
S. Repariilx) M non qui tunc reperieb.mtur Cnria Ponlifii'is raaximi,
iii
miiie S. Joannis Baplislx et
siinul cum illi'.die jum convenerunt innovam
dioto,
solum iiitra t-e oam contineref, .•(ed et initia templi
Basilicam Florenfinani, atqiie ordinatissime conse-
adinirandi de se ostentaret quo nec minus, inquit, :

secutuin est. Nam elevnlis per tempora firmissiinis derunt iii mediu ch..ro, qui eum in finem ornatus
muris, ubi ad revoliitionem principalis rolundsque erat tapetiis et pannis pretiosissimis. laneis sericis-

testudinis deventum est, non •videbatnrlmmanoarti- que, argento et auro inlextis ita ut a parte dex- :

ficio posse compleri. Et ciim multa in vanum exco-


tera sederet tota Ecclesia Latina, ad sinistram tota
Ecclesia Graeca: in alio autein gradu erantPatriar-
gilala fuissent remedia, solus Pliilippus quidam
Brunellescus, civis Floreiitiiais, id suo ingenio et cha Gradensis et liemetrius Despotus post quos
rf
:

arle potuit perficere. Nam imitatus sedebant Legati variorum Principum, Dominiorura E
arcliitectoria
antiquos, sine aliqua lignorum sivealterius maleria; et Comraunitatum, Latiniqiie Protonotarii, et ma-
structura, ingeniosissimis arliliciis, quibus ingentes gna multifudo Nobiliura, pulcherrima et pene divi-
usgite od an- lapidum moles commode elevabat, asdificium per- na ratione digestorum.
num 1433.
fecte ad complementum deduxit. Fuerat aulrm prce- 10 Fluxerant jam plures quam mille anni a pri-
fatus Urunelleschus fabriea; majoris eccletiffi archi- ma Translatione. quando sacrumcorpus reconditum sed priiis ex-
plnrandus
tector prtefectus (ut poslea idem Joannes prosequiliir) fuerat et sepultum, iii luco amplo ac subterraneo,
stdliis sancll
in Episcopatu Aymerici Corsini, cujus eliam tem- ferapli umbilicum complexo, ad pedem suggesti ex corporis.
quo liodie praiJioatur qui locus totum fere illud
pore Martinus Papa V, a Constiinliensi Concilio Flo- ;

renliam veiiiens lionoriliceque suscepliis, Episcopalem spatium ncciipabat, quod nunc sediliavirorum atque
Florentinara Sedem .-Vrchiepiscopalem esse statuit, mulierum, ad conciones congregatorum; quodque in
designavitque ei Suflraganeos. Fasulanum et Pisto- pra-sentiarum servit dignissimae sepulturffi Pontifi-
rieusera Episcopos ; et Brunellescus amplam illam cura et Sacerdotum ipsius ecclesia;. Interea vero
testudinem pulcherrimo proserutus est artificio, et temporis frequenles acciderant iiuindationes aqua-
ad compleraentum clausura firmissinia perduxif, rura. fundum civitatis, etiam qua alfiur est, obte-

anno ab incarnatione Domini mccccxxxiii. Transfe- gentium, neduni ad humihora et subterninea pene-
rendi vero sucri corporis causa fuil, quodlicet novaliiec trantiura. ^'erebantur ergo Joanues Spinellinus alii-

fabTica totius i^eteris eccksise spalium coinplecleieliir; que circiiraspeclioies Sacerdotes ecclesiaj, ne tali ex
locus lamen in quo illud jacelal, ob diversam uunc causaconsumptum corpus sanctum, aut prorsus ex
dispositiimem, ignobilior essel, digniorque et aptior humiJilate fracidum inveniretur, eoi|ue casu popu-
conrenire videretur, in ipso novx fabricx timbitico, lus gravissimum pateretur scandalum. Itaque re in
qunteiu aiilea occupaverat iu veleri ecclesin. deliberationem maturam adducta, decretnm fuerat,
ut ipsa quai diem Tran.sIalioiii constitiituni pra;ces-
sura erat nocte, quam secretissime exploraretur ve-
HISTORIA. ritas, atque de re tota qualis inventa fuisset refer-
retur ad Pontificem, cujus deinde praecepto et con-
i\.nD0 Mccccxxxvii, locum Joannis de Vitel-
iii silio stare constituerant. Tunc pra3fatusSpinellinus,
leschis, successit Archiepiscopus D. Ludovirus a de cuin paucissimis Sacerdotibus, et aliquod magistri
Potl novx Padua : cujus tenipore Joannes Spinellinus, Praepo- latoini, ex eorumnumero qui ab e Operariis ecclesise
fahricx ab-
situs Florentinus, homo dignissimus et tatius Flo- conducti intendebant erectioni muroruiu ecclesife,
qmd noctu
tolutiontm.
rentinas Ecclesiaa in eum qui nunc cernitur et ob- magnaeprudentiseet discretionis viri, armati neces- a(j(jreisus

servatur modum
reformator, videns perductam ad sariis ad eam rera instrunientis, nec non Cerofera- Piapositus
cum paucls.
finem novce Cathedralis fabricam, id est clausara riiet Sacerdotesquidamt:£dis instructi, convenerunt
cnpulara usque ad initium lateniae (quse laterna in cryptam : et quamvis omniura esset opinio, cor-
cum ailmiratione omniura et ego,
hodie spectatur : pus S. Zenobii jacere sub altari, aut saltera intra f
tamquam junior omnium Sacerdotum primuiu lapi- cryptara ; tamen quia in ipso cryptae centro conspi-
dem m fundamento posui, ex commissione D. Fr. ciebatur lapis signatus littera S,quasi suppositapro
Antonii tunc Archiepiscopi Florentini qui etiam
b : voce Sanotus; ideo jusssrunt Sacerdotes, utpraedi-
dignatus est cum toto Capitulo scandere ipsius no\i cti magistri, quam possentreverentissime, toUerent
templi pinnaculura, ad impertiendam suam benedi- lapidem.
ctionem inchoando operi ipsius lalerna;; Praepositus, 11 Hoc facto, licet nihil manifestae rei subtusap-
inquam, pralaudatus ccepit cogitare et tractare de pareret prEeter ipsam humuin, judicarunt tamen
secunda Translatione corporis S. Zenobii, ex loco oranino ibi fuisse sepulturam alicujus Sancti Epi-
antiquo ad novura situin, secundum dispositionem scopi, ex successoribus S. Zenobii in eadera crypta
novae ecclesiie, ubi nunc esse cernitur. .\dcujus exe- sepultis. pula Andreae, Mauritii, aut ij S. Podii :

cutionem propositi non solum consuluit pr»-dictum sed quodpropter priedicfamcausam ejusmodi corpo-
Dominum Archiepiscopum, sed etiam Canonicos ra fuerint prorsus consumpta : ideoque destiterunt
suos, et ecclesia! ipsius venerabiles Sacerdotes ultra quierere in locopraedicto. Transeuntes ergo ad rciient arcu-
aetate provectiores, nec non cives spectabiliores ma- alfare marmoreura, sub quo credebatur essesacrum lainsuhallari.
gisque grandaevos ; omnesque in eam venerunt sen- corpus post aliquas orationes a Sacerdolibus de-
;

tentiam, quod res peragenda esset die xxvi c Aprilis vote recitatas, accesserunt cum suis instrnmentis
anni Mccccxxxix. magistri, multumqoe devote dissolverunt juncturas
et
VIGESIMA QUINTA MAJI.
68
etcompages marmorum, douec posset raanifeste vi- jubilo, laudibus, canticis,
ileri interior cavitas ipsius altaris. Intralianc
quam allata fuerat, depor- D
vero tataestad fundamentumillius capelte,
cum conspexissent arculam quamedium ei mss.
mai-niorea:n . magna loeum occupat inler capellas qiun,|ue,
cum sitas in tri-
alacritateproseculirlemolitionemaltiiris, dictam buna prmcipaU eeclesia;, quaj capella
arculam, reserarunt, inveneruntque interius hodie appella-
com- tur S. Zenobii ubi siiiitduo pulchra altaria
posita ossa, qua) quiu S. Zenubii e.-sent
;
expii-
nullatenus rissimo raarmorc, unmn superius,
clubitabant. Omiraculutfl grande o etalterum infe-
virasaactitatis
potentiam divinam, cuicontradii'i nequit! Animum
I
I rms. Inclusa estautemarca sub altari
inferiori, ante
quod, a;que ac ante superius altare, ardent
^ ara
^™/"''"»-
siht

liuc adveite, lector, etconsideraultimuni perpetuo


maxiinum- luminaria mnlta, in honorem ipsius Sancti
et bene-
ivlragiie cawi
([ue miraculum Sancti. Intra arciilam praidictam in- dictae ihius aiiima?, quajstat paratii in
conspectu Dei
ossa insiiersa venta sunt ossa, desupei' conspersa fromliljus ac
ad intercedeiidnm pro nobis, etpro staln ac
fofilsy conser-
floribiis illius iiimi, qua: in prima cnrporis transla- vatione nostrte civitatis. k k
tione tnense Januario floruerat in instanti
qui flo- :

res et frondes gratulabunde ac festive decerpti,


po- ANNOTATA.
btea .-^ic positi fuerant iii dicta arcula; et annis mille
ac decem /i (si recte computum ineas, lector) conser- a Ludovicus, coijnomento quiilem ascililio Scaram-
vati sunt in arcula illa imputres, iltesi, incorrupti, pius sen Medianta apjiellalns, seii liic solo palrise no-
absque ulla macula vel defectu cum tainen nihil nune
; nolalus, ijuia obsciiris ortus parentibus
post amtos : nec eo
levins fulio sit. niliil ex natura sna corriiptibilius.
XIV moris ernt aliis ijiiam Not)ilibuscognomina liabei-e fa-
1010 adfiac
recenlibiis
Ex illis autem tulerunt nocte illa Sacerdotes varii miliorum. Hic Legatus Poiilificius Picininiim.celrber-
dwotionis ergo, prsisertim D. Joannes Spinellinus, rinium pro Mediolaneiinibiis belli ducem, fuileral;eoque
et Presbyter Agnulus de Sena, atque Presbyter
Ju- etCardmulalum, el tiunc Episcopatum commeritus, (iniio
liamis de Empolis. Deinde discedeutes reliquerunt
1440 loco eessil,faclus Gradensis Palriarclia.
B in loco circa sanclum corpus, multunilurninisusque b Est hic S. Antoninus, Arcliiepiscopus facius anno E
mane ;
et se ad quietem
capiendam composuerunt, IMG, defunctus 14b9: qui igitur pro anno 1439 pue-
usque in horam qua erat facienda translatio. rilesoculos suos appellatiit Proloijo; eratque annorum
12 Regrediens autem ad translationem ipsam, sallem 12 [aliler enim non potuisset tam distincle om-
(iico, quod factodie, cum omnia sic essentordinata,
uium meminisse) juniur aulem omnium Sacerdolum,
Eadcm ar- sicut supra dictum
Ludovicus Arcbiepiscopus
est, cum priiiius lapis taternse poiieretur, adeoque annorum
cula ab
mdutus Pontificaliter, cum sex aliis ad id delectis 24; videiur liuic minislerio adinovisse manum circa an~
Episcopls rc-
Ivpiscopis, et Canonicis aliisque Sacerdolibus, infi- num. 1 4S2
vcreytter ela- et annorum 47 fuisse, cum lixc scriberet
;

la, properaodum populi multitudine adspeclaculura


iiita aiino 1475.
congregata, descendit in priedictam cryptam et sau- c //«»0 1439 liltera Domin. D dies 26 Aprilisca-
ttissimum coemeterium ubi post multa solennia :
debatiu Dominicum 3 post Pasctia, cetebralumeo anno
( antica et oratione.s, prffidicti sex Episopi Iiumeros S Aprilis.
suppojuerunt sacrae arculse. Quam cum in apertitra d Erai Patriarclia Gradensis,
tiinc Marcvs Condet-
eduxissent, freraebat oer templo inclusus confuso meriiis, Eiigenii Pupa; prior offinis, penutlimus eo ti-
sono. tum populi clamantis magna voce, Ora pro tulo : nain moiluo ejus pro.timii successore Dominico,
nobis S. Zenobi tum melodiffl resunantium, foris
; transtalus Venelias Palriarclialus esl.
campanaruiu, inlus musicoruminstrumenlorumom- e Operam ecclesiae vocant Itali, quod Galli Fabri-
nis generis : talique in triumpho delatum fuit veue- cam, Officium /Edituaiis, ad sarla leeta
et i;i swmmo sciticel et si-
attaylposita, rabile pignus super altare majus, eum in flnem so- mites ecclesiarum necessitates.
lenniter apparatura : ubi etiam decantata est iMissa f Tumbam sempertiic aiiclor vocal, sed {ut appurel)
solennis. Dum
autem canlaretur Missa praedicta, iatiiis sumpto lunc iiomine.
omnes qui aliquem magistratum vel alias publicum g S. Podius, EpiscopusFtoreiilinits,cotitur^8Ma]t,
raunus gerebant in civilale, processerunt ad reve- qmndo de itlo agemu.i.
rentiam sanclocorpori exbibendam, poinpape.-quam \i Si ab annis 1439 detratias 1010, invenies ex Itu-
magnifica nec minori devotione cum omnes fere ; jus scriptoris catculo, S. Zenobium mortiium dici anno F
prae nnimi exultantis teneritudinelacrymarentur, et 424, ut supra dictum.
sua quiqtie dona liberalissime obtulerunt. i Ea nunc fere per Itatiam invatuit credutitas, ut
13 Primi ad oblationera
hac solennitate trans- in pterasque nobiles famitias pulent a Romanis temportbus
ad oblatlnncm lutionis S. Zenobii accesserunt omnes, qui eo tem- accersendas ; etpauci reperiunlur qui veiint considera-
priov acccxlit pore vivebant, ex progenie et stirpe S. Zenobii. Vo- re, Roinani nominis spteiulorem omnem sub Regibus
fatntlta Uic-
cantur hi hodie Hieronymi, homines semper claris- Gotliis ac Longobardis eo fuisse redacliim, ut nihit itto
rfini/mii,
simi et nobiles, quamvis eo tenipure alio vucabulo esset alijeclius ; iiec nobitis quisquam censerelur extra
I

fuerinti cognominati, qui eranlgentiles, sectatores dominalricem gentem : tiivc vero, cognomma iiutta no-
tamenvirtutummoraliura. Posteasequebaturutficiiim verat. F roplerea etiam U qui iiutea ipsa habchanl indi-
Magnificaj Dominationis, quse licet triumphaliter gense, cognominibus oiimino abstinuerunt per plura SC'
instructa, tamen illa die praecedentiam detulit Hie- cula : ex quo capile intpossibite fuil, coiiservari succes-
ronymorum ut qua; fotam nostram civita-
familiae; sionumgenenlogtcarunimemoriam eitrafamitias Regias.
tem fide imbuit Christiana, earaqiie illuminavit per Earuiii outeni qute liodie nobites reputunlur famitiurum
hunc suuin tani gloriosura Sanctum, ac deinde per plenrque, originem et nomen acceperunt suh Impernto-
alios multo.«, qui postea ex eadem familia descende- ribus Germanis seu Teutonicis : et ptito paucas esse
runt. Duminationem seculi
ofliciales ac sunt alii quse ad Francorum, pauciores quat ad Lougobardorum,
magistratuscivitatis, secundnraconsuetum ordinem, paucissimas vetnuttas potiits qitse ad Gatliorum, nedum.
ac denique grandis multitudo populi, .Vbsolula Missa Rumanorum lemporu, demonslralive possinl citruficlio-
itfiiide aixiila et oblationibus, Pontifex Cardinalibus et Prs- cum nem pertiugere. Equidem fumitise Hieronynue delra-
ciHin-atitr,
latis ceterisquo Proceribus supra nominatis, tam clum nitiit velim. Donec lamen possit iitam, quam prx-
ecclesiasticis quam secularibus, tam Latinis quam lendil, geiierationis seriem, per sotida ceriaqite docii-
Grfficis, devote accesserunt ad osculum arculae, in menla, gradallm et ubsque satlu perle.cere usque ad S.
qua requiescebat corpus S. Zenobii. et huic se com- Zenobium. seu Morentinura, sen Fiesulauum, annis
mendabant. Deinde de altari raajori sublata est arca fere quingentis juniorem priori {num de tioc duhitari
a sex illis delectis Episcopis ; iieque niinori cum supra indicavi) ticebit mitti opinari, uiiicumprselensio-

Maji T. VI 9 II is
TRANSLATIONES S . ZENOBU EPISC.
gg Archiepiscopus Flo- D ^_^^
>m«c inlra dinalis Alexander de Medicis,
lundnmcUum nse 1'C.UiSlam lurrim, Maria;a flore dicta., ,„^p,^.^,^
A >m illhis qnam Uooluwi: W- rentinus, visitavit in ecclesia S.
Huromjmorum ades speclohilrm.
altare .s:inctiO Crucis,
quod a me aliari s. Cru-
Im versibus h„ra prin.a noctis
„m-.s, .<«* Ii"em xv seadi Poela iwbdU. minstrisOpera;apertum fuerat, si.blata e,s.
cnm fabiis et
celebravil .

scilicet cralicula aiiiea.


Intus erat cipsa, ,onga aa
Hlrn.nvnii n»nm prisca domus fuit, ardua taiTis vetusto panuo
meiisuram altaris. ex ligno, operta
(oiiihtn sit tcstis, totos jam mills per annos; siccosquo flores, et
urbis, continens raultum bombacis,
Qiiam sacer .\ntisles Tuscas Zcnoljius Sebastiani, absque
[lutatur. scliedam in.HTiplam noinine S.
s:iliis. c.oliiisse caps:.. plena
Tam clara i!o sliipe
ulla Roliquia. Ibidem etiam er:it altera
aMel, et valeal ejusmoih Irad,-
;„ sm, qvisque semu olim panno rubeo cooperta
bombace.
et :
similiter
lio ealeaus ul eo i,iloeoqnem •uim Hieromjmi imn- cap.^ella phimbea, ferru-
imtcrnx vel Jipiscopales ex latere ipsius capsaj erat
deal. slelerinl S. Zenoliii repertie sunt Kehqi.ia;
minata et religata, in qu:i
ttnliquam fore. si
ledcs turrim ipsam censaerim valde Eiigenii sociornm S. Ze-
Gaellorum ae OibelUao- Sanctorum Crescenlii et
luerit secalo XII, inler
molas
nobii. et SS.Abdonis alque Zeniipn Mariyriim, et
per TiMiam plares. jn-x-
rum. excilala ; siail et ali.v nomine. Pra;- ,.,„qmas
Pallium Archieiii^copale absque ullo ibi
sertim iii cirilale Senarnm, usque hodie supersUles. cum ji.sto nu.i.ero condiias.
aliquod habue- dicta antem Visitatio facta est
Hieroii.vnia farailin, an vel tuuc nomen manibi.s tonebant
illas. qnas Flo- ardentium cereoruin, qnos partim
neuio cerle non invenitur inler
ril, ;
Pcesbyteri, parliin candel.bra a)nea
ciroum ac su-
renlimc bisloriir parens Joannes rilhmus
scrihit fuisse
posita snstentabant. Cardirahsautem
An-
quando antra perparva pra allare
celebres sub anniim mlxxviii, cum superluinierali,
ul pneler alia etiam tistes induebaturPoiitificaliter,
civitas,non circuilu ampliala (sie
suo l.abitu
mitra, Cano.iici vero ahqui iii ;

compleclerelur) stola ac
S. Lniirenlii ecclesiam suburbiiimiiue lamp;ides at- g
perqiie eccle,iam tolam accensiB erant
et in svas reiiiones secumlum ordmem ac nomina porla-
que candela; et faces coram Sanctissimo S..crainen-
rum divisa fuit. pro Archi-
nec non form.ilffi flectendis geiiibns
indicanlur duo to,
'*
k Sequilur Iransiatio S. Pmlii : ''
Absoluta visiiatione
^uoriim unus episcopo loco variis cuUocatffi.
Spiseopi Florenlini, nominali Zenobii :

sed neu- pra;dicta, repositaestcnpselIapluinbeapra!nomi..ata


amio Dcccii, »//i'r iirc.x.x /|icii«/ coiiseciati :

ve.ro potuil an. in labernacuhim Crucis, atque a Cardinali signata


Iriim lioriim ognoscit Ughellus, iiniaira
Miirlijres in- sigillo Fabrica: Capsa; vero lignea; delata; sunt ad
:

MCLXI. Duos eliam Zenobios Preshijleros


ntruimjue Rumano Mnrtijniluijio iidscri- anlam ejnsdem Fabricie, ubi hodiediim sunt, i-onti-
dical Maizit,
xxiv Februarii. ct neules lotuin boi.ibaciura capsuiamque minorem ;

plwn, scilicet die xx (iion ii!l illc)


qua; etiam clavis clausas, repositse fuerunt h.tra ar-
XXIX Oclobris : opuscutum aulem fmit cum Cunlico. in
lauilem Saiicti comimito. Zenobiiim Fesulanum iirsi-
marium muuitum.
IG Clauso tabernaculo Crucis, itum est subtus
nominalum, anaumeratum
Sanctis qiioque luisse, cre-
capellam Sanctissirai Sacrament., uhi eodem die «^« ««'J"
didit Gapilaneus Cosmns della Rena.
aperta; eraut duffi capsa; majures, quie in ipsa ca- ,„j„,j
pella sunt, m.a ex opposito alterius, e regioue
INSPECTIO CORPORIS altaris S. Zenobii. Ibidem accensie habebanlurlam-
pades et candeUe iu allari; humi autem strati ta-
Aiiiio MDLXxxiv ex MS. Joannis Fabri.
petes atque cussini pretiosissimi ; incensa etiam
aromata fumigabant. Ibidem prjefatus Cardinalis capsaui ple-
enUa a Franciscu Cionaccio Presb. Florent.
iulrospiciens capsam.qua; respicienti versus altare nnm terra,
\josmusMinerbeUi, Arcliidiaconus Florentinus. poslea stabat ad .nanum dextram, invenit eam plenam ^,f^°J°jJiJ,',.^j_
ArcMeplsc. Episcopus Corloiiensis. anno mdcxv, id est annis xv terra qua; istic posita cre.htiir, quandotranslatum
;

ad Inlulaspromoverctiir,Maijno Helruriee fuit eorpus S. Zenobii, sublatnm de loco quipostmo-


Hnul pM^o"' Vriusquam
duni t^anonicorum sepullura; cessit ubi a;stimaiitur
Uo Xt, Diici Cosmo II Relalionem scrijisilde Reliquiis ecclesiie ;

Metropolilttnx Fioreutinx. In hac, poslquam eijissetJe sepulti raulti Sancti, quorum ossa cura credanli.r

priina lcrliaque Translalione S. Zenobii, et loco ubi re- resokita in cineres, terr» permixtos, juijicata est

positum'luit ejus sacrum corpus ; In ipto. inquit, loco esse ipsa illa lerra. qua; fuitreperta in capsa pra;-
Cardiiialis Florenlinus, qui deiiirte fuit Leo Papa dicta. Respiciendo deinde ad alteriim lal.is. inveiita ^,

XI, invenit corpus S. Zenobii, et alias duas parvas sunl, panno anliquo operta, ossa omnia unius Epi-
C ^„^,,.,„„„„5
urnas, plenas ossibiis, qua^ esse SS. .-Vndrece et scopi. cum vetustissimi operis Ci"iice pectorali ; uota- nt creditur

Mauritii Episcoporum Florentiuurura prsesumitur, banturque eti;iiniium reliquise lam Plauetifi quam s- Podii,

quamqiiam id certo non sciatur. eo quod uon sint cliirolhec;ii'uni. sed nullum nomen inveniebalur ;

adM'ripta nomina. sicut nomen S. Zenobii. lielatio- quapropler Card.i.ahs suis ipse manibus multiiin
nem islam anno mdclxxxv in lucem edidil, Notisque quaesivit, etqua;rendo ipsa ossa dissipavit, cum no-
studiose iUuslravit, Franciscus Cionaccias Presbyter tabiU detrimento sancti Corporis. Multi dicebant
Florenlinus jiim alias nobis commemoratus, ob editam esse ossa S. Podii Episcopi Florentini ; et iii vita
Viliim S. Hiimilinnie de Circulis xix Maji: atqucAn- S.Zenobii, manuscripta in pergameno, qualis ser-
not. 17 et 18 indical. iltius S. AndieBe festum nojxxvi vatur in sacristia, viileti.r istud confirniari. Postea
vl refert oca- r^ ,
rebruurn, c.\t,. r ,,
S. Mauritii vero fesliim nullum iiut 7nemo- tenlaveruiit aperire arcam S. Zenobii, quge inventa
latut tesiis,
7"j(im /icre, Sanctum lamen appelluri ab auctoribus plu- est tam apte posita, ut visura fuerit non esse mo-
ribus quos recenset, adscribens ei xxviii Junii. quando vendara : itaqne discessum
ego abstiili
est. et
definire aliquid circa ettm potcrimus. IIiic aiitem prx- omnescUives. quibus praedicta capella recluditur.
cipue facil yjnnol. 16. ubi verbolenus refert Memoriam 17 Deinde cura aliis de causis convenissem lllu-
Inspectionis pra^lttutatte, suviptam ex proprio AIS. cu-
juslam Joannis Fabri, olim Fabricx Melropolitanx
...,,.
strissimum, coeptumque esset
cujus ossa integra videliantur reperta
quiieri decoriini-e iUo.
,

m arca
. '

pra;-
,

cf deutqiic
3 .vorcm-
Minisiri et Custodis sacrorum piirumentoriim; transcri- memorata; suggessi eidein ut etiam jnberct aperiri inis arcam
pium ipsms Fabricx. ciim aliis similibus monu-
iii libro
arcara S. Zenobii. videretqiie quid superesset *'• ^'"'"''"-
ipse ;

menlis usque ad anniim hdcxliv manu Vincenlii Bruni, aulem respondit. quod gratissimura id haliilnrus
iisdem quihus Joonnes officiis in dicta Ecclesia luncti. esset. siquidem ita vide.-eturMag. lieiie.licto Uguc-
Ea Memoria sic habet. cioni Operario. Hujus ergo consensu iiccepto, die
15 Die xvn Octobris auiio mulxxxiv, persuasus III Novenibris anni mdlxxxiv, ivi ciim ca;meiilariis
a me Joanne Fabri Illustriss. et Heverendiss. Car- Fabricie, et abstulimus incrustatioiiem marinoris
albi.
VIGESIMA QUINTA MAJI. 67
albi, perquam bene coagraentati ; attollentesquela- rarius, Alexander Segni, ciun D. Provisore Palme- D
pidem quo celebratur, inveninius oapsam, toti
in rini Equile. aliisque MiiiistrisetOfficiahbus Fabricae, ex co«vi8.
altari coinmensuratam, superne et inl'ernea3(inaliter ac ilenique D. Senatnr .VlexanderStrozzi.etD. Guido
compositam, et vinculis ferreis religatam. atque Pccori, in eadem parcchia cnmmorantes, testes ad
csemento durissimn circunilitam fractoque cie- : ejusmodi rngati atque voeati.
mento illo exposuinnis arcam, et in ea reperimus 20 Hi omnes, adorato priinum S;inctissimn Sacra-
arculam albi marnioris, inter duas quaib-atns ca- mentn, descenderunt iii cryptam ubi prseter Cere- ;

psulas, oranes uncinis ferreis clausas liene firmi- moniarios et Sacristanum aliosque vencrabiles Sa-
ter. cerdotes et Clericos, iirasparati adstabant fabri,
18 Post ]ia;ccnmornata esset capella accensffii|ue murarii, latomi, serarii. atque lignarii,
ad et alii

larapades omnes, etiamilla?quieerantintotaecclesia, fabrica; opus adscripti, caeruleas chlamydes proraa-


omnisiiue locusaureopannn cnnvestitus, atque in- jori decnre induti universi. Ibi genuflexus D. .\r-
stratns lapftibus, et inniedioerectum altarecumplu- chiepiscnpus cnrara arca ; qu?e. sublata prius incru-
ribus scd minoribus ccreis propter rumum, ad priniam statioueinarmnrea et lapidearmn rorinante, inslrata
noctis lioram venit Illust.ris«imus Cardinalis cum erat Imlosericn operimenlo telaque aurea post
apertaque ;

Episcopo Fesulano [Francisco Diacetio] alque Ca- brevein secretamque oratinnem, exorsus est Iiym- viarmorea
nonicis in habitu circiler duodecim, vestitns ipse num, Veni creator Spiritus ; eidemque absnluto arca,

Pontificaliter : cantatoque Hymno de Confessoribus, subjunxit Orationes duas, Dens cui omne cor patet,
cui Cardinalis Orationeni addidit de S. Zenobio, et, Actiones noslras. Tum vero sessum sc coraposuit
lignarii ac coementjirii faliri sustulerunt operculum aurata in ex una parte, ex altera Doraini
sella
arcae marraorese, qua- erat plena ossibus sancti Canonici in scamno ligneo ad id parato decenterque
Patris nostri, optime conservatis : ipsa tamen non instrato, una cura ahis Doininis ipsainqiie arcam ;

esse omnia, sed bonam enrum parteni deficere, satis ooulis circumlustrans Cancellarius fiorghigianus
n
invenUque clare apparuit. Qiiod auteni illa essent ossa S. Ze- beneocclusain vinciilutamqueessepronuntiavit. Mox
ossa iit eranl nobii, certum fieliat ex eo, quod in utroque capite Illusfrissimus ac Kevereudissimus Dominus inalleo- repertam
ibi posita inibi mino-
unije sintlaterculi dun plumbei,his verbis exarati :
lo, iirobe deargentato jiaucis levibusque ietibus
,

m. 1139 rem arciilam


HOC CORPFS BEjri ZEKOBII DE MEDIO principium deniolilioni dedit : quein mox seciiti fa-

ECCLESIjE POSITVM EST DIE XXVI , bri, p.-ilis alii^que ferreis instriunentis, cirperunt
APPILIS MCCCCXXXIX. Postmodum aperta auferre quatiinr ferrea vincuUi, quibus firmata arcae
est capsula latens dextri. in qua erant multa ossa marmorea; clausura erat. His intra tres borae qua-
absque nomine. quemadmodum et iu altera : atque drantes ablatis, cceperunt viri valentes sex amoliri
omnes repositae fueruut in priora sualoca.occlusBe gravissimum istum la])ideni, qm arcam operiebat
et sigillataj a Cardinali sigilln Fabricas. Ipsa deni- detectmque simt illffi tres uruEe, quas ibi relictas
que arca clausa similiter fuit. incensoque ailnlito dietabat memoria anni mulxxxiv unde universi in ;

devoto suffuniigata, prsesentibus ad onraia vice utra- gratiarum aetinnem Deoferendam eff^usi, vix amplius

que, prader supra nnmiuaios. Magnifico Mag. Be- ferebant ulleriorem mnram, iiuin fiiiem pulcherriiua;

nedicto Uguccioni. et Cancellario Fabricae, atque actionis viderent.


meipso : omnia enim facta suntinterveniente me, ut il Subhito ablatoque nperculo, apparuit, nrnam rescrari fa-
CH:
supra, atque ex consilio meo et continua directione ; triuin mediam esse marinoream, atque in nmne la-
etego claves, ut supra, mccum tuli. tus quadralam lu.bere duas tertias latitudiiiis, ac
tegi operculo, in orbem convexn, ail inediae ulnae

IV TRANSLATIO allitudinem. Visus etiam continuo est ex una parte


titulus plumbeus, graiidiuin beneque formatorum
Ex MS. Italico Laurentii Strozzii,
characterum foras prominentiuin uude gliscente
:

the.sauri intiis
Archidiaconi Florentirii ac Tcstis oculali. ma"is ma"isque desiderio conspicieiidi
contenti, solusis metiis supereral. ne forte. diiitur-
Sasiem Re-
liqu\as in f erro .non poterat Pastoris nostri pienlissimi, D. iiitateteraporis et humiditato loci, iu cineres reda-
pubtiricm Jacobi Antonii Morigia', devotio erga S. Zcnobium cta' esseutsacr» omnes Reliquiie. lixalteroquoque
effeiie vo- ardentissima, ut tam vemnMndi cnrporis thesaurus latcre paulatim retecta fuit laraina altera, priori
lens Archicpi-
ac denique, laxatis ilunbus uncis
diutius renianeret sub crypla abditus. Quapropter, ferreis, F
scopus aniio similis ;

patuitque urna, ple- inventis


1085, prsebabila certi.^-sima notilia, ex priorinn temporuui sublatura etiam operculum est,
Hicris in ea
Actis, de indubitiibili f-acri corporis pnesentia, et na venerabilibus ossibus no-tri S. Zennbii. Nec niora
ossilius San-
accedeuteSerenissimi Magni DucisCosmi Illadhor- Pontificaliter indutus Arcliiepiscopus. sumensque cto preces

tatione pientissima, vncalo in censilium D. Alexan- Iburibulum, adnlevil incensuni moxque prostratus ;
/uurfif

dro Segni Operario, ineduni diemque definivit in- iu genu.i, coram omnibus.
leoerriinn sensu devotio-

spectionis iteranda?*, lertium nempe Septembris. iiis aflectis, prorupit iu preces animo anlenti efiun-
Tunc apparato quain fieri potuit decentissime loco ; dendas : nrando Sanctum, ut suain benedictionem
quem tntum aureus per circuilum iiannus, el super digiiaretur cuntinuare supra cnmmunein oiunium
hunc pensilia ex argento crystallnque candelabra Pasturem. S.
Papam XI, siipra
D. N. Imiocentium
familiam Medicaiam, Clerum, Popu-
ornabant illustrabanlque; clausa po.^t Vesperlinam Serenissimam
patriam oinuem nec non supra seipsiira,
3 Seplem-
psalmodiam ecclcsia fuif, ad pnpuli, alias turmatira lum. ac ;

ejusilem met gregis custodia: destinatum. quem is


bris venit affluxuri, strepitum turaultunique arcendum :etegn,
servaveratque ac deui-
famquam Canonicus Archidiaconns, cuin DD. Luca per tot secula protexerat
;
iid cri/ptaiii,

se exorsus est decanlare liymiium,


Tornaquinci atqiie Horatio Panciatichi, etiam Cano- que ipse per
nicis, processi ad Palntium Archiepiscop;ile, Illu- Floscolende Prsesulum cui, pn.st dictam a ceteris
;

Saneto subjecit.
strisshiium adduclurus. Cum hoc iu rheda ejus re- Antiphonain, Orationera qunqiie de
ihidem, isluin in finem a Domiiiis
verfiinus ad eam portam ecclesise, qua3 (^anonicam 22 Aderat tt inleijra
Provisore diligeiiler pra;parat.i, capsula
respicit : ubi Archiepiscopum prsslolaliautiir Vi- Operai-iis ac guidfiit in
paiino sericen. albo C'i/>s!tm tig-
carius .\rchiepiscoi)alis et Canouicus, D. Nicolaus lignea, intus ac foris obihicta
virgafn, va« etiam a-ris inaurati: nram.
Cflstellani : D. Archiiiresbyter, Horalius liardi : duo aureisque striis
Arcbiepiscnpus de-
Dl). Canonici Curati, Robertus Medici atque Rnge- cumque ennsuet» rilu utrumque
suis ipse manibus siiigula nssa traiis-
riiis Minerbetti nec non D. Caiionicus Vincentius
:
dicasset, ccupit
iustratam sericeocar-
Hicci, omnesinhabilu sui Ordinis; iteinqueD. Ope- ferre inprajdictamcapsulam,
TRANSLATIONES S. ZENOBII EPISC.
fi mesino panno. iniilta siibtus bomliace fiilto; primum lierma, liabens in se partim sancfi cranii, supra D
EX C0AV15. quae ad plures ipsam capsam pof.ita toUebatur in aera. Ista autem exhihetur
quiilem jjrnmliora, niimirii lieindr,
numeralmnlur. His ita cnuipositis. clausa arca includebatur -ilteri majori. simililer crystallin.TD arca erecla
fragmenta liuoden.i.s
vero in ipsius Illu- et aureis radiis adornatse, sustentatirque a quatuor supra pyra-
estcapsa clavi inaurata, si^'illisque tara mide.m lu-
xneum reli-
Angelis, ex gypso form.ali3 ad vivura, sed majori minosam,
quiartum
.strissinii quani Fabrica; ob^ignata, dccussanrlo .supra
transfert. ip^am seram iluas tenias e\ albo serico, informam mensiira quam humani sit corporis qui Angeli vo-
:

Crucis. Poste.i collecla fuerunt fraginenta omnia ab lare videbantur super nubeni. ex eadem raateria
ipso etiam .\rcliiepiscopo, Doniini Canonicis ad factam, quasi deraissam e coalo in ciispidem pyra-

juvantibus. cura iisque nonnulte particulae ossium midis vastissim?.' cujus infima planla implebat
,

adlia^rentos ei plumlx>, quo ail ferruminanda caps»


I
quarlara parlein inediiB in hac grandi basilica navis,
inter quatuor pilas proximastholo ipsa vero pjra-
vincula aflusum fuerat, in ipsamque casu penetra-
:

verat. Siniul aiitein omnia, cbartae involuta. coUo- mis gradatim instructa erat ingenti numero can-
cata sunl in prasnipnioratum rfliqiiiarium, uuacuni delabrorum argenteorum, cereorumque super eis
bujusraixli sclieilula, Fragmeuta Reliquiaruin cor- ardentium.
pohs ,S. Zennbii. Episcopi Florentini : ipsuinque 25 Insistebat hiec pyramis proportionatae sibi
sirailiter ut capsa iluplici fuit sigillo ob.signatum.
basi, cujus qualuor facies historiatas, partem ali-
Noluit d"iniie IUustrissiinus pmgredi ail inspectiii- quani Vitae repiassentabant monochromate rubeo
,

obsifjnataque inter cereos


nem aliariim duarum urnarum, sed mihi .\rchidia- expressam, et tituln congruo explicatara. Ex qua-
plurimos
cono mandavit, ut obsigiiarein luor ejnsdem basis angulis prosiliebant qualuor
e.i3 simili r.iti'ine ; cleganter
sicut feci, eailein ambo insignia superimprimeas cubi ad suslinendos totidem altissimos obeli-
, dispositos.
scos, quoruni singula latera percurrebat, ab imo
duabus sericeis candidis vittis : quamquam vinoula
ferrea, pene corrosa esseut a temporis vetustate. sursuin prosiliens, duplici ordine palnies vilis inar-

23 Toti denique actmni fi:iis impositus, cantato


genlala;, unde ardenlescereoli pari ordine ducti as-
Te Deum laiidamus : cui D. .Vrcliiepiscopus subjecit
surgebant. Ex arcubus etiam lateralibus utrimque
eollocat !»•
Oralionem. .\giraus pendeb.ant ceroferarise coronse argentese, luminibus
tra arcam tibi gratias. R^irsus autem cau-
plena) lucem quaquaversum .spargentibus. Majores
rreaiH tn tatus fuit Hvmnus, O FIos colende Praesuluiu :

altari V. S. bis alije coron,^ qiiatuor, grandibus instrnctae faci-


ilaque prOTnemorala capsa , quatuor Canonicis
vicissira succollaiUibus, .\rchiepiscopo
bns, illiiminabant duplicem percircuitum tholi exe-
autem subse-
quente cum fragmentis
dram ; totumque mediai navis peribolum dispositae
intcr manus : simulque
omnia tunc reposita fueruut fiices illuslrabant. Ornatissima etiain erant latera-
in arcara aineam, qufe
coutinet Capiit ipsius Sancti, super altariSanctissimi
liurasacellorum altaria; sed ipsum impriiuis raediae

Sacranienti, oonsecrato in nomine S. Zenobii ad


navis sacellum, quod majori portie direote respon-
;

det, estque sanctissimo Sacramento dicatum hoc


laAidem Dei, maguique illius Patris ac Pastoris glo-
.

riam : prout de his omnibus rogatiis publicuin enim dainasceno rubroaureis teniis ilistinctooperie-
in-
strumeiitura confecit .\rcIiiepiscopalis
batur, et supra eum pannum pendebat effigies san-
Cancellarius
D. Laureutius, cti Episoopi, aurato in limbo sic exaltata a terra,
Uorgliigiani. .\tque hic finis fuit
ut ipsi altari esset pro tabula. Quod quidem altare
Actionis totius, inferim dum expectaretur dies, so-
lenni expositioni destinata,
forraaiii olim babuit arcaB, sicut et altare saiicta;
quando splendidissiraam
Crucis Siinctique Antonii : nunc vero stat elevalura
processionem instituendam coraitaturi erantEpiscopi
supra quatuor pedes albi marraoris, subtusque ha-
et Prajlati Status nostri, congruenter ad
eam vene-
bet capsara aeris inaurati, dictam S. Zemibii, intra
rationem,quam Populiis Florentinus semperexhibuit
quara die tertio collocata fuit nova lipsanotheca,
corpori sui S:iricti Patroni. Haclenus Illuslrissimus
superius descripta.
ac Revereniliss. Dominus Archidiiiconns, e.xcujus au-
ctographo 26 Tribus solennis hujus expnsilionis diebus. qui
Illtistri.isimus D. Antonius Magliabechius
fuerunt tres ultimi dies Septembris, Officiura per
eTemplm; propria stia manu transcripiam. mihi misii,
cupiens vel
plures siraul clioros, tam mane quam per diem, sn-
sic habere. parlem in hac Commenlario, de Ti idwuvi
Actis S. Zenobii.
lennissime oelebratum fuit et die qiiidem xxviir,
Eadem rero poslea excusa vidimus
:
solcnne quo-
ad calcem Prxfutioms supraluudalx, nec non quando majori Missai totus quadraginta octo viro- modo actum.
in Com
ruin Senatus in babilu sun rubro inlerfuit, Pontifi- F

nieiiloriolo Cionaccii iid Relalionem


Minerbelti; mde
etiani accipilur
caliler sacrificavit Pisaniis Archiepiscopus, D. Fran-
sequens Narralio F..iposilionis Solen--
ciscus Pannocchiescbius ex Comitibus d'Elci (nec
ni5, facU eodem amo mense Seplembn.
enim Arcbiepiscopiis noster iidesse potuerai, ut pro-
posuerat, arthriticis tum forte impeditus doloribus)
EXPOSITIO SOLENNIS et panegyricam orationera pronunliavit D. Canoni-
cus della Stuffa secundo die Missara cecinit Epi-
:

Italice descripta a Francisco Cionaceio. scopus Pistoriensis et Pratensis D. Glierardus

28 Septem-
D lie
Septembris,
festo S. Wenceslai Ducis Bohemia;, xxviii
mane sub horam
Gherardi, et peroravit Canonicus Panciaticbi ter-
tio denique die Pontificalibus funclus est D. Ar-
:

Tertia>, aperta fuit


bris omata chiepiscopus noster, Jacobus Antoniiis Morigia, ali-
Mi-lropolilana ecclesia nostra
tnagnlfice , raagnificentissime
exornata, pannis laneis sericeisque quantojam melius habens, et sub ipso Mi.ssae sa-
eccietta. et aureis, aptis-
sime digestis par parietos naviura Sanctum eloquenlissima dictione laudavit.
crificio
lateralium arcus-
qiie navis majoris, sic
Sub XXI horani diei primo datum fuit initium Pro-
tamen ut non obtegerentur
cessioni, plateis per quas transeundum erat pulcher-
pils illffi majorese saxo
quadrato, quie amplissimos
fornices ecclesiae sustinent.
rime adornatis.
Reliqiiia; sancti nostri
tpiscopi Zenobn 27 Mota primum sunt vexilla duo, solita Proces-
conspiciebantur.publicie adorationi
siones oranes solennes prxcedere, Metropolitana; Ihocessio i die
expositae,clausa;intracrjslallinam arcam,
et collo- videlicet ecclesiiE atque Abbatiai Florentina; aucta :
catie supra pulvinum quae :
rubri serici, c.ira variis ligulis
qinbussencei flores interludebant, mox ut in area ante Cathedralem praitensa compa-
opere eleganter ruerunt, prffioedere ipsa cosperunt
adornato per industnas quatuor Palatini
manus Matriim Carmelita-
narura Discalccatarura tubicines in habitu holoserico rubro,
hujiis civitatis. Ibidera quo etiam in-
in- duelianlur Praecoiies publici,
dlusum etiara erat vasculura oranes equis invecti,
ajneum. continens pedites autera post eos incedebaut
iragraenta iacrorum ossiiim
vetas autem argentea:
Commendatores
Magistratuum. Vexillasequebantur primum Mendi-

cantium
VIGESIMA QUINTA MAJI.
A cantium Ordines tum Canonioi Scopetini, et Mn-
, renissimus Magnus Dux Cosmus III, cuni Serenis-
naciiorura Bonedictiuornm Collegia Clerus Henique ; siinisfiliis Principibns .atqiie Kr.lrc suo, ac deniqne KX C0.1,V|».

Prioratuum quinque. et ipsi Priores et Rectores universiia Senitus, oum Masistratibiis populoque
parocliialium ecclesiarum. His sucredeli:it vexillum propemodiim infinilo. Quee pnmpa sic per omnes ,

S. Zenobii, cujus auralas hibenas tenobant fratres pra^cipuas plate.is duota, ab liora xxi diei usque ad
germani duo, HieronynuD f.miilia! surciili unici, ar- primam noclis tenuit, et in foro Qlei post Arcbi-
gentea mduti veste, .innurum xvni nnus, alter xiv. episcopatum, tam egredionsquam regrediens. salu-
Succedebat Clerus Metropoliticus cum lurba copiosa tata fuit expbisioiie octoginta inortariolorum.
Sacelhmorum tum cborus musicorum !\uli.'onun
:
, 28 Plobe.s Confralernitates, atque Nobiles non
hymnos Sancto canentium, et iJoraini Canonici, 'innrp non ai
defiierunt sibi, qnin adexemplum Serenissimorum iiifarnm
omnes ex priraa nobilitate violaceis conspicui; Epi- Potronoriira, duolms subscfpientibiis diebus, veni- prtttracta
scopi octo status Florentini, post quos ibat Arcbie- rent visitatiuii Reliquias gloriosi I'.astoris sui, alli- ilrroflo.

piscopus risanus, imraediate praioedens b.ildaccbi- ciente oinnes sarijinim Indulgenliarum tbesauro
,

num, latera claudentibiis , bipenniferis publicis. quem Saminiis tempore regnans Ponlifex libe-
lioo
Porro a Cruce Collegiata; S. Laurentii usque ad ip- raliter exposuenit. Crescento autem in.lies magis
sas sanctas Reliquias, binc inde tendebantur liueffi niagisque concursu, magis etiam crevisset numerus
duse faces acceiisas gestantmin, prinium Confra- undequaqiie adveuienlium vicinarura plebium ex
trum veteris Sodalitii Zenobiani plusquara ducento- agris oppidisque, ai per integram Oct.ivam conti-
rum capitum, quibns mille alii miscebantiir ex omni nuataea relieio fuisset :aed Superiorum noslrorura
Nobilitate collecti, qui licrt inscripli sodalitio non inoomparaliili prudfn'ia! |ilacuit. iidia!rere in\-stico
esseiit,convenerant tanien sancto civi suo honorem trium dierum numero, ne iniminens tempus niusti
facturi. Capsa ejusdem sub baldaccbino ferebatiir, ex doliis ad lagenas tr.jducendi, irapedimentum ali-
j, succollantibus per vices priraura Episcopis intra quod devotioni adferrei.
ecclesiam, deinde Canonicis : .^equebatur autem Se-

DE SANCTO SENZIO
PRESBYTERO, BLER.E IN HETRURIA
COMMENTARIUS PR.EVIUS,

De cultu ejus Blera? et Spoleli, soeio S. Mamiliano, el Aciis.

lera, Ptolomspo el Straboni B>r;pa, urbs He- luc trausldtis. Ast hic dignitatc Presbijtirr, Spoleti
frnri^, •pontmodum Episcopatis, nuncoppidum passus dicitur, coliturque i Jannarii , nec mtur alio
Btem Ecclesia
ejus ut
Palronl. Bi Sutrio et Viterbio iivhtbns vicmum, ab nsque,
iiil X millia passiinm distana.

cluvi, Pontifici Romano


vulgo Bieda di-
suhest iii patrimonio S. Pe-
ablatus fui.tse, nl
ses illum

S.
mtrr Palronos
Sentii prxdiclas in arde
vevehi pnrs' polueril
.huos nunievant.
;

Crncifm apud Spoletum


neque Lucen-
Solebat untc

tri. H uj us oppidi Fa.tronns est S. Senzins Presbyter, Ri^iquins perpetuo urdvrfl lampas , nnnc eis tantum
qui in viano monle vixit, et Bleranos veram Chnsii occctsionibus lucet. q^ibus oleum' eo offertnr a fidelibus,

religionem docuit, ibidemqne die xxv Maji exhocvita qno deinde contra morbos utanlur. Ipso nulem festo

decessil ; ubi etiam colituv, basiUca supra sepulcrum lorvm adit Mugintrafns civitaits, qux fota Sancto illi

constructa. yHam ejus reperimus Romx in MS. Le- devotissima est. Habemus, prxter p^itam jnm dictam,
gendario Ecclesix Lateranensis, quam hic damus. dipplicem aliinn ; alleram ex MS. pervetusto Ecclesise
Aliquam etiam descripsimus Florentuv ex MS. eo~ prioris Ctrlhedralis Spoletan^ , mulatn conlrnctoqne
dice IIZ plutei 34, in monaslerio S. Crucis fra- stylo transcriptam ab Adm. lUustri ac Reverendiss.

trum Minoi^m Conventualium S. Francisci, sed plu- D. Jacobo Plnlippo Leoncilh Patricio Spoletino, sed
ribus locis contractam, et proplerea illam omittimus. Cajma nolm musani a D. Silveslro Ayossa Presby-
Ipse sanctus Presbyter ibi, non Senzius , sed Sentias teroCnpuono alternm distinctnm in novem Lectiones,
;

scribitur : et urbs Blera , civilas Bladuaiia appelta- ad Matutinam recitandas, qunm apud Ludovicnm Ja-
tur. cobillum Fulginii reperimus. NuHn ni ulrwjue fit
Hic iii MSS.
2 Corpus ejus asservari suo tempore Spoleti, in mentto Blerae, in locum ejus subslitula uibe Spoleto,
Relxquix jux- fiicifur l^»
taSpoleluni sacelio proprio apud sanctiinuniales Ordinis Servo- quasi ibi nhierit SnnctH-s : servatum tamcn esc nomen ftlHisie
rutn, eumque Sensiain appellari, tradit Fevrarius in Minionis , qui fl.uvius procut abest n Spoteto, ct prope
Calalogo generali : el in Catalogo Smrtorum Ilaliai Bleram orif/inem hahet, ndeoque probat pevperam mn-
addit, ibidem magna religione coli. Islinc evgo ulfe- tatxim esse in dictis MSS. nomcn nrbis, post covporis

riorem notiliam petendam existimantes , didicimus ex tvanslationem. Esse eumdem Lucx in veneralione as-
nostro R. P. Dominico Anlonio Pieranionii , 7ion .serii Ferrarius, et In Katendario Lucensi npnd Flo-
longe a m(enibus urbis versus Septemtrionem visi ele- rentinium rejertur Sentius Episcopns ; de quo tamen
gans templum, Sanctissimn Cvucifixo dicntum ex loco, niliil Franciottus in sito opere de Sanctis Lncensibus:
fcmplum idolorum extitisse ; quoddiu
ubi olini cveditur sed bene de S. VJncentio Mevaniensi, ut putant Epi-
quidem Snnctimonialium fnerit, sed fiis in urbem tra- scopo ei Marlyre, sub Archiepiscopatu-Spoletano : de
ductis nunc teneatur ab Augusiinianis Discnlceatis. quo suspicari quis pos.<et, partem huc relalam Luca, et
Addebal ibi ex latere summi altaris, ad /jitod Epistola Senzium nomnte abbreviato dici. Nec a taii conjectura
legitur, extave sacellum SS. Concordii atque .Sentii multum absferret Episoopi titulus, illi Lucx tributus;
cujn utrinsque imagine , et Sentii quidem in habitu cum etiam in S. Senzio trnditio SpoleUnovum vnriit;
'n sacetlo SS. DiacouQli: intra cavum vero purietis altan imminen- et quem imago sua reprxsentat Diaconum in tunicella
Concordii et rubva, Vita PresbylfvUm fucial.
tis servari arcam lignenm, ferreis vinculis cinctam,
Sentii.
cum capite pvxdicti Sancti, dimidia parle cranii , et 2 Qui in Vila refertur socius S. Sen^ii prxcipuus,

ossibus quibusdam S. Concordii. ex Lucensi urbe il- S. Mamilianus, propvium sioi diem natalem habet sv
SentembriSf
70 DE S. SENZIO PRESB. CONFESS.
stabiliter persti-
Seplrmhris. qm danin esxel aliqiin ejas fila, qiiam nec in ndein sancla; Trinit.-itis

respexit maliliam pravita- Ariana hiire-


5. .VamlHa- Romx ivpeiimiix iii liibliollieen Vnlieiiiiii cmliee MS. terunt. Idcirco Doniinus sl pravatente.

tis illoruni, quia S;icerdolPs qui posili eraiit


niu Soeiu* ••iira-
0453 : si toiiien proheiitur, qu.v ilii sinit .\nperftddila
clilur 35 infirma-
liie relatis iisqre a'i oliitum S. Miiriiiliani. Tiim etiam re viilnera languenfium pr^piilorum. ipsi
Srplftnbils :

Monarlris pariier vomiiiatis iaqinri poterit bantur c fide, ct peri'-lifab.intur, c:ipti sediicti et
de triliits ,

mm calliim aliqr.cm liolie.nit. Vocantur itli iii MSS. a biqueo perdilionis. Nain ufique illi dehebant esse
CmivuWus. Islochius, Infans ;
qiia' nomina vir iliiM- sal terrte, quodineorum cordibus inOituatum erat,

tem e.ise ccrriipla, e.r Quodvult-Dens, Eustocliiu'; ct quia non custodicbant Evangelicam docfrin.-nn,

Eiiplianius ; sieiil ile ipso Senzii nomine jani insiiiuiivi sed omnem pravitatem erroris in suis cordibus
pcr opocopen prim.r sijllalnr factiim o vvtqo viiteri. In- augm.''ntabint. Ideo iratus ost Doniinus supcr
terim alnis. aprriticlo Mamilinno Presbytero ct Con- en.«, et excitavit Regem Guandaloruni, Gensericum
a guo dlversl
ttamHiaiius fcssorft diversiis, es.vt S. Mamili.TUUs Episeopns Pa- nomine. qui ccepit /) (jartaginem cuiu snis milifibus,
a Genserico
Ep. Panonni- normitanvs, si fiiles tiifticnila Actii S. Ayrnptae ; nbi ef percMssif eos inpcnfi |il:iga, et vulner.ivit mulfos,
Itvfje Wan.
tanus,
siiti Mi<rimiaiio tii doliiim otel, siitijcclis lljimniis a-stnoii- et in vincidis eos alflixit: faiues et nmlitas excrevit
tis, ciim endein S. Nymptia iiijerlns dicitnr; sed divina in Christi;iiiis, ct iion erat iu eis ulla miscricorrtia;
virtiile tilieratiis, ac post iler lioiuannm susceptiiin, of multijusti afflicti erint propler inipietatera peo-
SiianK in ditionc Sineiisi saneta mortt ctarificntiis. catoruin, et niultitudo popiili .\frorum fugafa cst,
Interim itti non .tatis distinqininlnr. /Iiijits Mamitiani proitler gentium persecutioiiem, iii Ilalium secus
sncer cnttns ah Oclavio Cnjetann refertitr ad ditm .\vi littus Rom.anorum ; ef de Tuscia ac Campania multi
Jitnii, a Rocdto nutem Pirrain Nolitin Eeetesix Pa- c tran^inicaverunt in Africanam regioiieni. Infer c
normilaiur ad dicm xv Septembris. quo S. Mamitiomtm quos viri Religiosissimi Doniini scrvi, Seiiziiis et tiansferunlur
S. Nijmpha Virqo et in Africam SS
Presbijteritm reffiri di.rimns. Mamilianus Presbj-feri, cum tribus inon.icliis, Cu
Scnzius et
et S. ^fttianus Marhjr colilnr x Kovnttiris, qnaiido rrs lotn poterit Mildo.I^^iochio, cf Iiifaiite, dep^ rliiti sun'in .Afrii^am, Alantilia-
£p. Arme-
nius,
examiiiori vtatnrius. Atius deinque cs/ S. Mi)i:inus cum propriis rebus. ntts, cum 3

Episcopiis .\rnieiiiu<, profectns in Itatia fartns es- nionacliis


I! qiii 2 ,\ff;iinen iioii ces^anfes operari opera Hei. no
Liieanus /ipticopus, ae Maximiann Iniperniore K
set sitli clibusacdiebuslijmnosetlaudcsDomlno refcrobant,
Morlijrio 'Oroualus w\iu JaJiunrii; ciijiis Acta Mar- et impetebant Patreni Oninipofenfem, ut libcraret
tijrii itonavit nobis Fcrdinandus Uijhettiis, desitmpta e.v eos de manu hostium pessimorura qiiia niulta af- ;

Toino 2 vetitstissitni Lertioiinrii sctt Passioiiarii per- flictione erant comnioti, nec valebant siistinere
gamcni Kccleshe Caihcilratis Spotctaun'; liarc autem eorura niiseriam. Nutus D(i. qui non despicit spe-
scponemus pro Jppcndice Jtinuaiii tttni laiitts distu- , rantes in se, nec amovef misericordiam suani a se
ticuda. In illis pcr Lucnnam nrbciu intctligi vidctur diligeiitibus, prajparavit eis i.aviculani. ubi pariter
Lnca litruria- civitos. iu qua post SS. Puutinitm cl iii unuiii conveneruiit, et flavit ventus d Metabola-
Vaterium ,
priino Ctirisli seciilo vivenlcs, lerlius assi- rius, et sternit ffiquora, Citiusque veneruiit iii por-
guatnr S. TI:eodoriis scu Theotlonius aut Theodolus , tum Sardiniffi, qui appellatiir Cularis e, et Plurabi-
nuiio cccxsiv elcctus, iti toctis possit esse dicto Miliano 71 avigant in
uos. Vidcntes eos habifatores loci ipsius, ],rojece-
Moximiauo Martijrium portum Sar-
sidi passo. Ea veio tiic liben- runtseadpedeseorum. uf beuedictioneui eisd:irent. (tinia- Calarl-
tius stiiigerintus, ut si de liisce saiictis Episcopis, Ma- Alii aurum, nonnulli argentuir., alteri vestiiiienta ianum,
inili::iiii Episccpo Parnoi-init;mo, el Miiiaiio Arme- affereiifes volebauf eos probare illi aufem ci.nfem-
:

nio Epi.scopo Lucaiio, atiqtia cerlioia obtitjerint, eis nentes spernebant, nisi tantummodo aliuioiiiaui,
nobiseum commmicatis ciim qraliariim actione utamur.
unde possint per singulos dies reficere. Pr.-nilicave-
i Qute infia in yJctis dicuntvr de dracoue, a S.
runteis jejuuiura elecmosynas. et liabern perfe-
et
Ati in Actis Mainiliano in caaimine moittis Jovis occiso, et attero
per drucones
ctam carifatem in se ipsis, ctcurabant iiifirmos et
Steiir a S. Seiizio percusso, et in prolttiulttm maris
;

inUHnjalnr mirahanturhabitatores k.ciillius ineorum doctrina,


projecto, ubi essct condcmualits nsqtte in sempitenium
idololatiia.
et conatisunf tenere eos per viin. Tunc illi senlien-
dieiu; prntienl occnsionem inqmreniii, num ea sint
testalia. rogaverunt nautas qui ibiilem erant. ut
sijmbolicc exptiemuta dc ricloria eorum de iitolotatria
usque ad inontem Jovis eosdeportarent. Nocfe pr;6-
et liaiesi sntiaeto, uli talivs de S. Georiiio Megato-
senti fugerunt,et ii:ivigantes post bidiium veneriint
Moitijre dedn.iimus xxiii Aprtlis $ iii. Aoslra certe in
in f Turario, Et nauta;. qui cuin ipsa nave veiife-
hanc pailcm ut plurimum piopendei senlentio, exempto
rant in Turario, ad locuin ubiservi Dei desidcrabant.
Cardinutis Bnronii el socti cjus crudiiissiiui viri P.
abieruut in vifiin suam. Illi autem remaneutes. Iwle ad itisu-
.Inttmii Galtonit, ciijits mcntem pteuius etpttcuium ct iiec
cor illorum nec vultus niutati sunt sed lam Turarntm
confirntaiam ocmplis similibus iitvcutmits ad cakem hiibentes :

plenara fiduciam iii dornino, oraverunt


MS. S}mtetini. Porro citni /luclor Viliv non fiteril pro eis. Et
cocrvus, ac fitteatur suh
dum per dies plurimos in insula Turario moraren-
finem iniiumeras virtutes
operatum tur, ibidem diel.us ac noctibus incessauler
S. Senziuni, quas propter inopiam scrip- Domino
toris reperit scriplas, potuil deprec;il.aiitur nihil aliiid comedentes,
Ita-c sibi narrata rx aliqiia nisi crea-
trodilione aut pictiira turam ar|uai. vel quaj capiebant, uf aves,
Itabuisse, atque iia rUw inse-
illi
quse
ruisse.Qitod tamen tecloris jitdicio reltitquimus. ante eos pi-ocideh;int per jussionem
Pei. Ncc mi-
rura. si illi pasti liier:iiit absque pane iiiipso monte,
cura utique Deus iii deserfo de quinque panibus
VITA quinque hominuiii millia saliavil. inetlabilem jio-
fentiam Dei Repulsi servi Domini,
Ex
!
Senzius, et
jVS. Lenendcirio lirdcsix Laleranensis, Mamilianus. et Istochius. et Covulilo, et
Infans ah
cum aliis MSS. collalo. hominibus; ,sed non repulsiasuoCreatore;qui
dedit
r empoiT
1 CcmMantii Imperaforis a, filii
maima in dcserto, et carnes delicio.sas Isi-aelificis,
piissirai et maiidavit de riiiie aquas snos
C(.nsl:.ntini servos nutrire ut
Imperatoris. qui videlicet Constantius
;

coinplaciiit Dei poteutia?.


relicta Catliolica fidc
iierversus c-st :,1, .\rrio Pres- 3 Aspicicnles voio iiarvam uaviculam. vcnien-
bylero in lia.retica
pravitate. et inde per fotum fem ex parfihus Barbariae, qua;
orlicm hajresis pullulavit. Ilk, subjacet in pote-
it:,que tempore maxi- state Sardiiiia;. obsecraverunt
ma pars Episcoporum Sarerdotum in impium
et
obnixe Dominum. ut
apphcarent in loco, ubi servi Dei
dogma cecideruiit quia non recte Deo crediderunt morabanfur. Dei
;
consiho, quasi pro frigid:i
:iqua. venerunt naiila; ,ad

pedes
VIGESIMA QUINTA MAJI. 71

peiles montis. qui appellatur Tur.ii-ium : et invene- Ettunc omnesglorificantes Dominuin, rcvcrtebantur 11

ac post nau- runt servos Doniini nostri Jo^u Ciiristi orantes. ut ad piopria.
salvi facti i:x .<s. .11

tas cunctos
gau.lt-ntes in Uomino. et saliilati .siint, et petie- 3 Non multo vcro lo.nporc ibidem deinorantes,
runt ab eis be.iedic-tionem, et cle.lennt osoula silii Mamiliaiio appropin.iiicivit dics rcpansationis ejus Corpus S.
Maindiani
utl invicera. Etclixeruiit scrvi Dei : Oraiuus vos, iit in Do.niiio. Et ita ti-alidii; siguum, ut c.ignoscereiit ibi mortai de-

ileportc^tis nos iii inontiMn Jovis. IIIi autem suli- omiies. iiuanilo ciiin Deus de hac vilu reciperet; fertur in in-
sanniintes e"s, iioluerunt implere volunlatemservo- dicens: Cu:n viderilis mibcui ;isceudentoin decacu- sufam Efji-
lium,
rum Domini. f|uia cognoseebant qiiod aliquiJ naii- monlis vclut fuinum, scitote vos, quia de hoo
niiiie

lum non haberent, t[im\ illis uiprceclem tribnereiit, muncl) Ir.insiuigrabo. Et tunc vic:iiu insiil.u ipsius
tempestate el abiorunt diinittcntes eis.NuviouUi vero dum pro- exspcclabaut, quis eorum dignus fuissct signum ip-
penmtos,
longasseta Turario. validus ventus irruit in inare, siim vidcre, ut corpus servi Domiui sepull.ir.e tr.i-

et jnare turliari cojpit fluctibus, ut putarent quod deretur. Tuiic pra;sfante misericordia Dci, hal.iia-
Charibclis glutiret eos. Cceperuiit autem flero, quia tores iiisida) i Egiliimsis, soUcitati pr.c ceteris, pri-
videb:int periculum mortis ant« se, considerantes mum onniium sigiiuin vidcruiit et citius ad Christi ;

non posse de ipso periculo liberari, Unus autein ex raontemsc coiijunxerunl pra; oninibus, ctcum omni
eis recordatus est ciilpain, quain fccerant servis festinatione Icvarunt curpus S. M.iiniliani in navi-
Dei, ne acquiesceront levare ainicos Dei, Dixerunt- cula, bc;uedicentes Domiiiuiu uoslrum Jesuin Cliri-
que ad invicem, Eiinus, etlevemusservi.s Domini, stuin. Porrocum deduccretur per a;quora sanctissiini
et dcduoamus, ubi eorum voluntas clesiderat, iie corpus, S. Seiizius cuiii cis.lciii m niachis incUifliias
pereaiuns. Et pkicatum est niare, et festiiiantfts re- mudulalioiies ante ccrpus Mamiliaui Cimfessoris
versi sunt ad incnilem Turariiiin. Etprojiciintes se decanUiliaiit. AmbuUuis iiuuquemivicula per liquida
ad podcs S. Senzii, culp^ quam locerant inisericor- ccopit rtuctuare, quia subito dc supcruis clataest plii-

diam impetrabant: rogautes aniicos Dei, ut in navi- via magna. ut etiam celerffi n.wicuUe, qua; ad si-

culainascendcrent corum. Tunc carissiini Confesso- gnuin restiuidjant, qiiod (irasdixerat S. Mainilianus,
in montem rcs Christi St;nzius, et Maniilianus, cum tribus propterimpetuin piuviaruni nesciebiint, ulii ipsa na-
Jovis :
vicula perrexcrat. Et sic placuit Deo oinnipotenti,
monachissnis,oratioiiefac'aasccnderuntnaviciiIam
et transmeantcs Iranquillo inari dcpositi sunt in ut naviculam, ubi oorpiis S. Marailiani fercbalur,
niontcra Jovis. Acccporunt autcui orationcni a ser- pluvia non tangeret. Psallendo ef oraiido pcrvcne-
vis Dci nautie, etal)icrunt itcr qu™l ajstimaverant, ruiit in Egilio montc, cum virtutc Domiiii iiostri Josu

cum gloriabencdicentesDominum. quiacognoverant Christi : ct exierunt obviain U;ibitatores lori illiijs,

cum' gloria magnasuscipientes corpus S. MaraUiaui. in qua etiam


niirabilia ejus. Sauclus autem Sciizius, el S. Mami-
tres monaelll
lianus, cum ibidom depositi fuissent jubcnte Domino plus quam auriim ct gcmmas pretiosum, et sepelie-
sepulti.
ubi pra;deslinati fuerant. gaudeiites et bencdiceules runtillud: ubiinysteriaet virtutes miiltas opc;ralur
Dominum, qui nun spernit coiuin oraliones; ccepc- usque iu liodiernum iliem.Tunc Ires inonachi san.ti
runt Deo vacare, laudantes euin dicbus ac
soli Mamiliani Istochius Covuldo, et Infans. die no-
,

noctibus. Tuac scrvi Domini Scnzius et Mamilianus ctuquo ad corpusc=jusdom laiidesDoiniuodeferentes,


Presbyteri, cum diclis tribus monacbis, niuliam virtutes multas operabantiir in Dei nomine: et por

abstiuentiam liabebant, et innuraera mirabilia in orationcs ipsorum niulti infirnii curabantur, qui a

qui appellatur CUristi mons languoribus deteiiti erant. Depositi sunt ;iutem in
ipso inonte Jovis, <j

usque hactenus; secpie triduauis et qiuUriduauis pace juxtatumuluin B. Mamiluuii. atc|Uescpulti pro-
jejiiuiis e.Kercebant. Vestiinentis non aliis nisi tan- pinquu lempore, ex quo S. Mamilianus migravit ad
tummodo cilicinisutebanlur, Dci laudcin iiicessanter Cliristum.
ut ibi liabi- 6 Sanctus vcro Scnziiis, reperta navicula, di-
agebant, divinuquc coiisilio placuit illis

tarcnt. vino consilio petit littus R iinanorum. Et diim dcpo-

i Et cum per niultus dies jam ibi extiterant, et situs est dc nave in parvulo portu, qui appell.itur /c

ppc debililate abstinciitia; niimquam ascendcrant in Columiia; in Centum-cella; gratias cgit


finibus '. :
l

S. Senzius
unus ex noraiue Mainilianus, Doir.iiio siraul ctnanta;. Nun longe quidcin ei:at vicus
c;icunien nioutis; eis, venit iii vi

collegit siias vires. ati|iie facfa oratione ascendit, de ipso littore, in quein pergens Senzins, viditUabi- ciim prope

et vidit ibi iniquissimum draconera quasi trabem tatores ejus loci criiciari pro penuria aqua). Itaque

magnain; cxibat flauima ex ore ejus, et sibilatiuues pcr semctipsuni accepit nistrum, et fodit et exiit :

horrendae, iguis eticcm ex ejiis oculis proeedebat. jtqua frigidissiina usque iii hodierum diera. Et dum

tcrram se projecit contidens tamen quffireret locum B. Senzius Confcssor Cliristi, qui
Qui trcmens in :

ei placerct ad Uabitanduin [tamquain] nutu Dei


in niisericordia Dei, protiims erexit oculos, et pal-
;

«61 dracone
mas ad coelos tetenilit, immensam potestatem obse- missus medicus, ut iiifirmos fidei qui vexab:intur
occiso,
crans ; Domine Deus omnipotcns, qiii conclusisti curaret a languoribus nesc:enter ca;pit iter, et quo ;

ora leonura, ue devorarent Danielcm in lacu, ubi cum Angcliis Dei ducit illuc vadit. Et tuiic perve- ind iBtaom
raissus fuit ad perdendum conclude ; os draconis nit ad Bleranamcivitatem, quam tencbat infirmitas

possit nocere. Et intrc- dracoiiis. Non longe autem a civitate Blcrana, in


hujus, ut nec rnihi ncc aliis
pidus accessit ad eum et percussit serpentem iui-
;
ipso montcqui situs est juxla cara, quiappellatur »:
Olini nomine; fccil Confcssor Cliristi parvum refii-
quuin dc baculoquem tcnebat. et raortuus cst draco. ubi catigas

Tunc descenditcclerius, indicavitquc suis Fratribus gium ct ibidem auteiu caligariamexcrcebat prupter
: conflcit,

stipendia vitie quidquid de suis artibus accipie-


et
qua; illi contigerant. Et colligcutos unusquisiiuc
:

bat, in aliam diem numqiiain reservabat sed


iiiini-
suas vires ascenderunt in cacumen muntis, et tollen-
;

strabat omnibus, prout cuii|uo neecsse videbat.


tcs exindc draconem servi Domini prujeceruut euin
in mare quem quatiior paria boum, dum vi vus fuisset, vere Chrisli Confessor. qui amisisti tcrrcnas sub-
;

stantias, sed non pcrdidisti substantias a;ternales !

inovere non posscnt. Ex'ndee spelunca, undedraco


ctareiit mlra- exiit, emanavit aquafrigidissima usciueiuhodiernuin
amisisti civitates terrena», et adeptus cs ccclestem
cutis.
dicm. Ha/caudientes habitatorespropinquaj insuhe, Hierusalcm Osublimis Sacerdos, qui tc ipsum in Dci
!
tt literanos
Nescientes Blerani oa;ci Uabe-
.sacrificio»riididistil inslruit
venerunt ad eos cum raagna festinatioue. Cogno-
scentes vero tantas virtutes, qiue fiebant per Dei bant juxta se lumcn, per quod debebat illiiiiiinari ;

latere voleba lumen nec poterat; latebatiii ster-


,
famulos petebant orationes, deprecantes ut pro eis
;
pnta-
quilinio gemma, sed nun fOrdcUat de stercore;
interccderent ad majcslatera Dei. Alii defcrebant
lileranos.
languidos ad scrvos Dei : quocuinqiie autem languo- bat se celare, qui acquirei-e vcnerat

re detenti erant, sani ficbant per orationes eorum.


7« VITA S. SENZII PRESB. CONFESS.
cutusest, donec transmigraret nltra flumen, qnod D
A 7 Cuni igitur B. Senziiis mulUi lienoficia Doi in
appelhitur n Minione; estque admare luagnum, et "
ipsoparvo refugio ostemleret, liymnls ac psalmodla
ct lcclionilius, ilieljus ac, noctibiis, inccssanter Do- per.secutus cst ipsum, et ihi eum alligavit in pro-

miuo vacaliiit (auxilio Dei protegente Hleranos, qiii fiindo abyssi in iio-nine Domini Jesu Christi, ibi-
noluit eos friistrari a tali Patrono; scil ii«cen:lit lu- demqueest condemnatususquo insempiterniiindiera.
cernam, et posuit supra cniidclalirum, iit luceret 9 Et quia iKiiinulIi aclliuc ipso tempore aliciiiha-
omnihus qui in domo obscuraerantjcoiitijjit ut opi- hebantur a fide, patclccit S. Scnzius, quia Presliy- comertilet
'"'P''-"'
lioquidani.anteliuinile ejusdmn serviDei linspitium, tcri fuiigebatur Onlinc. Tuiic fonteni liaptisnialis
".
i I
Paianos.
construxit. cosque quos Paganos invenit, ad cul-
1

cum grege ovium itercaperef. Viditauten) S. Seii*


y.ius inter grcges agnum eleg.intem, quem poposcit tum Clirislianorum revuc;ivit. bcatissimc Saccr-
afintim ab
oj^itinnf nc- ut eiiin sibi ccmccderet. Opilio vero respondit: Ag- dos, non soluin Cnnfessor. scd ctMartyr; quia du(i
gofum a Iupo nuin qucm postulas pro 1e, arictem gregum reser- sunt geiiera martvTii. unuin in occulto, et altcrum
accipit :
vhIio. Diinique post tridiium o|iilio oves ad p:istura in publico; iiiium a IVrro triicidatis, alteruin a se
deduxit,pr;ciliclusagnus, queiiipetierat. S. Senzius. ipsii cniciatis, Dcstruxisti nliin dracones ; modo
-
. T„ o , . i»i
.
Patronus ci-
conienle opilione a liipo su'il:itus est : qucm adju- triuniphas ciiiii Bleranis. Ciaude o civilas blcrana, ^iffitis

vante Doiniiio ad pedes sanoti viri Seiizii projccit. tali Patroiui. ciuu; alic|iiaiiclo flehas oppressa draco- Btcranx,

Videiis autem ipsum agnum R. Senzius. Domino ne. Occurritc oniues ad triuinphum sancti Confes-
gratias retulit, quia fecit mirabilia iiiagna in servo soris ut hahcatis gratiam Salvatciris. Multas et
.

suo;ct enutriviteum per integruin aiinum. Post iunumoras virtutes operatus cst S. Senzius in vita
conipletum vero annum factuin cst, ut opilio ille, qui sua et dcinceps quas ininiine reperimus scriptas
.

agnum dare iiolueratS. Senzio, ante ho.spitium ejus propter inopiam scriptoris. Ego vero, lector, prout
iter facicns, videret S. Senzinm ; cui iinproperium virihus pcitiii, explicavi, Juhente Doniino nnstro Jesu moritur n
nugurii conqueritur, dic.Misad eum Son bonam
; peti- Christo in pace vitai niiimis implevit, suh die oc- ^"J^'
tioiicm, sed malnm habcs; agnus ille, queni mihi tavo Kalendas Junias, sepulchro traditus a viris ti-
petiisti, cernentibus meis oculis raptus esta lupo. moratis; et a quibusdam Rasilica constructa est.
Dixitautam S. Senzius ad opilionein; Opilio, si lu in (|ua virtutes inultas et heneficia operatur usque
posl anmim videres agiiuin, queni tudicisainiu prieterito esse a "
el in hodiernum diem o; prjestante Doinino nostro
ostevdit
lupn siibIalum,agnosceresciiaracteiem ejus, an non? Jesu Christo, qiii vivit et regiiat in secula seculn-
opitionl.
Ilespondit autem opilio ; Ktiam sic puto ut agno- rum, -\nien.
scain. Deaius vero Senzius ostcndit ci agnuni, jam
arieteni factum. Quem videns opilio cognovit cha-
racterem suum, et agnura. Tunr, opilio prostiatus
ANNOT.\T.\,
est ad pedes sancti Confessoris Christi Senzii, de-
precatus est ei veniara sibi donare, et pro ejus pec- a (^onstantinus Mfitjmis divijnt Impennrtt in tres
catis intercedere ; veruratjimen intellexerat, quia /ilios, Constantiniim, Constantem et Constantiiim,
vir Dei erat. sed prionbiis duol)US morluis obtintnt uHimus totiim Im-
8 Hanc autein priraam virtutem oper.itus est S. pcrium : et sirpius, ta^nqiiam ah aliquo prioriim profj-
Clartt mira- Senzius in lilerana civitate. Xl habitatc^res ejusdeni
eults!
natusesset, a posleris vocatur nepos Constantini Ma-
civilatis audientes, tota inente Christum oonfite- gni; qiiod hic cotrcximus, et scripsimus, filii.
bantur ; et videntes Yirlutes sancti viri veniebant ad b yjntio 439, constttt Prospero, Idalio,
i((i e.t Vi-
eum cum suis,quiab infirmilate detincbantur, pro- ctore Uticeim, et aliis.
jiciciites eos ad pedes S. Seiizii. Sanctus autem Sen- c Anno 453, quando Gensericus cepit Romam, et
zius invocabat Dominum Josuni Cliristum pro infir- vastavit vicinas diliones.
mis; et sani revertebantur in civitatem, coUau- d Videtiir a Gneco fxETaSo/i; trajectio, lormatum hic
dantcs Doininum. Et duin lanlas virtutes in Confes-
esse adjcctivuni.
sore Christi cognoscerent; omnes unanimitcr oura
e Est notiisima urbs O.ilaris ad mare Africanum :
deprecatisunf.utexpelleret draconem, qui submuro
sed Plnmbini nomen novimus in Tuscia, non in Sar-
civitatis erat. acujusflatu plurimi peccatores mor-
dinia.
bo pcriclilabantur. Sanctus autem Senzius indixit
f Qux haec insula Turarium, ad quam post bidui iia-
illis triduanuin vei (juairiduauum jejunium
intre- ;
vigatiouem venerunt, non sati.tj^onstat. Est yjntonino
pidusque veniens ad locum. ubi erat draco, flexit in Tabuia itmeraria circa Caralim et Cuniculariam in-
genua oculos et p.alinas ajcreluin tetendit,
in tcrra,
sutam Ruraria insula, iiomiin; non multum nhtttdente
et oravit dicens ; Deus Abraham, Deus Isaac.
et a Turaria, ^ito etiam modo scribuiir, c sententia Clu-
Deus Jacob, qui trinam invocationcm, in liis tribus verii. Hxc autrm Ruraria insiila Plinio et Ploloma-.o
Patriarchis vocasti ; quiniisisti verbumtuumde coe- Firaria JicKiir, (tCaralilano promotorio proxima
cen-
lo, utiiiundum qui perditus erat restauraret qui ; setur. Sed oli.^tal navigatio bidui in Jctis
reqmsita, et
draconem fecisti utobsorberet charibdis Pharaonem cuni suis
reliquiim dein cuiptum iter maritimum. Hinc
amovet supcrbis ininistris ; quiin dcscrta solitudine pastum si con-
jeclare licel, pottus esset Cap-raria, primis
dedisti Israeliticis, et de rupe manasti aquas, a
lilleris
et la- Tu-raria discrepaiis, sila siipra Corsicam versus Pisa-
pideas tabulas scriptas lege absque stjlo Moysi famu-
nam Helrnnir dilionem.
lo tuo in monte Sina donasti, etsolem stare
ad Ga-
baon jnssisti
g Mons-Christi, olim Mons-Jovis est insula ditio-
pugnanteJosiie ;ieiiiviiCo siiper hunc nis Senensis, in qua est ndhuc
urhecula cum arce, ad
draconcra, cujus flatus vexat quotidie habitatores
quarne.rCaprana itisula facilis navigatio, sexaqinta
civitads Rlerana;. Exaudi mcservum tuum, cir-
utcom- citer milliarium Italicorum.
pcscas eum
a malitiis suis, et jubeas me deducere
h An per draconem intctligi possit idololatria
serpentem istum iniquitatis de loco islo, ut amplius et hx-
resis debelluta, supru qiiiesitum.
non noceat habitatoribus Blerauajcivitatis.
Cumhajc I Egilium tnsula, vulyo
vero orasset. introivit intrepidus ad C,ig[io. propinqua liitiimiOr-
eum ; et ligavit bitelli, nbi est
os ejiis, et percussit eum de baculo, propnqnaculim ud cohibendos piralas
et efcussit de et
Turcos.
crypta, ubi pessimus habilabat ; et quasi asel-
ille

lum minabat ante se, Porro videntes talia lc MS. Fiorentinum portus columnai,
quia
mirahilia scili-
cettaUs ,bi ad directi^nem nautarum erecta
Dci omnes
Blerani, cursu rapido
sequebantur eura. slaret
I Centum-cella;, iiu„c Civita-Vecchia,
Ille autemcum ierula exterminavit
ipsum, et inse- m /„ VitaMS.Spoletana, CiMmu% appeltatur
VIGESIMA QUINTA MA,I[. 73
n Minio, accolus Mignone /liivius, qui liand piocid vere. Stabatauteni miser confususet oneratus alio- D
Bleda exortiin piope Ceiitinn-cellas in niftre dcflitit. rum niunere. Introeuntes autem et exeuntcs de «uctobe g. h.
In MS. FiUginieiiiisiiti fuieni istaadduntur: Quo- ccclcsia, ncsciebant qualitcr sic iramobilis perma-
dani uiino ciira atl Siiiicti Nalalitia niulla undique neret. Curaque ctigntivissot rcm gestara, tenuerunt
convenisset tuiba; quitlnra homo cupiilitate ductus, eum, cctoris asiiiciciitibtis ct niirautibus. Audien-
saccum panilius pleniim furalus esf ex basilica illius, tes vcro furtodiviuitns alligatum, tinuierunt Deum
etimposituinhumerissuisvoluitucculteaurerre.Prius etglorificavenint, quiin sanctiConfessoriset Sacer-
autem quara egretleretur et ad fures templi perve- ilotis sui Senzis Natalitiis , talibus eos pcrlustra-
niiet. stelit immobilis, et gradiim non poluit nifi- vil niiraculis.

DE S. LEONE ABBATE,
m DIOECESI GALLIARUM TRECENSI.
SYLLOGE HISTORICA.
De ejus Vita cultu etmiraculis.

Mentuniacum. ricus duiibus ali urbe Treiensi isti sunt S. Martinus ct B. .Vnianus. Quapropter
leiicis semotus, nuiic a S. Leoue .Mibate no- flli, uaves remiqne subversifmefliictuura periclifan-
1 men sortitiis, mdijoab ejiis nomine Saint-Lue tur, fiiios auxiliante Deo liberare venimus : unde E
Aii ejus noiiti oppellatur. Hoc in loco olim nioiiasterium ef cuiii ad te tertia die reversi fuerimus. ad spi- J°" sepiittum
iie mcatits
coiididcratS. Romanus, primus ibidem Abbas, impe- ritalem Ificum nobiscumeris itiirus itaque utcer-
* '"''"''«"""•. :
cicus.
iralii a Chlodoveo primo Hei/e Christiano Francorum tins crcdas, vir venerabilis Maurelius Presbyter,
lOnfirmationc donationis quorumdani pra^diorum : di- ab liac luce prairepfus, migravit ad Diiminum. Igi-
eavitiiitc SS. Gcrvasio ct Protasio, qiiorum atiqua' Re- fur secunila die primo dduculo surge, et, cum ca
liquiae odliuc i-errantur. Sub hoc Abbatc vixit mona- laude quadignus est, sepeli eum Ur- in basilica S.
chus S. Leo, [actus in monachorum regimine j^bbns, sionis. Tiinc illc iit'rgeiis' velbcTfer,
dictum quod ei
Succcssor illius, anno dxxx creali Episcopl Remensis, fuerat fitlelitcr adimplevit, et reversus est ad mo-
vti latius ad ejiis diem nalalem xxvm Februarii dedu- iiasferium suura. Intcrea Sacerdotes, sicut praedi-
limus. Ceteium ccenobimn i7/itt/ Mentuiiiacum .?n'f S. xerant, veiieruut : Assumus, vtjcati
ct dicuut ei :

Leonis, senis abhinc seculis aut incendio aut hos- ad spiritale convivium. Vcni nobiscum. Respondeus
Tili irruptione ita funditus eversum et dirutum est, autein B. Leo ilixit: Rectum iter, Doiniui mei, per-
ut nulla prorsus ejus supersint vestigia, nec extent gere poteram, si vobiscuin ad euradem locura me
indicia extructi ibideni quondam aedificii, prseter prajparassem. Deprecor igitur ut mihi triduo inilu-
Cruccm, qua; in eodem loco ob rei mcmoriam erecta cias tribu.afis, ut, quoil poUicituin habeo, adipisci
Vitx eiiitonic maiiet. Uli scribit Nicolaus Camuznlus, m Pronplua- niercar mortiferum vestiincntum. Quod autem petiit
aptid Ca-
riosaciarum Antiqiiitatumdia'ccsis Tricassiitx, ad His- obtentum habuit. Mox vero vir egregius ad ilhis-
miizatuiil, u trtduauns
toriam S. Lconis, quam asseritse eruisse ex Eccle- trem feniinam nepotein suum direxit Jussum tibi : indactui.
siije Trccensis Breviario, relictafusiorihistoriaalia: (ait) edisseram, domina jani enim P.ater noster,
;

quam ne publico daret id prohibuit.quod nmlfis in deserens raumli hiiniua, festinat ut liimen corusCiMii
locis nuuica et trunca esset, nec iiitcr so periodi evocatus psrcipiat in futurum. Quamobrem obse-
ullo nexu vinct» coha;rerent. Hiijus amplioris his- cro, ut (iiuud devotio promiserat) vcstimentum ei
toriiv (quod dolemus, pro Siipplemento optamiis con-
et transmittas funerale. At illa respondeiis : Heu (ait)
cedi) iie qiiidcm fragmenta potuimus obtiiiere : proinde Pater mi, stulfa ct inciidax apparui, quoniam il- F
compcndium ex Camuuilo accipe. lius obifum faidiiis sperabam ideo qiiod ievo gra- :

2 Fuit vir beatissimus Leo Abbas in viUa, cui Visiiouer.it, non iUutl paravi. Sed expecta obsecro
viicabulum est Mentuniaco, Trecassinoruin oppi- tres fantuni dies, et ego prseparabo. Illa cura tri-
qiia descrlbi-
do, editus; parentibus tiuidem liberis, sed liberior duo refinuit et expletmu lefalem habifum frans-
:
tur ejits
sanctitas. meute, venerabilius coalescens tetate. Hic scliolis misit.At vcro bcatissimus Leo , recepfo vcsti-
traditus, mira celerifate Psalmtjrum scieutiam est mento. migravit atl Dominum.
adeptus : et in omnibus et per omnia regularibus 3 In Rcgistro benefictoruin dicecesis Trescensis, ibt-
est dtigmatibus eruditus. Igitur B. Romano, Men- dem aniio mdlxii edito; et in Registro generali benefi- * l-'oiiis

tuniaci ccenobii Abbate, in Episcopum Remcnsem ciorum yjrchwpiscopatiis Senonensis, et Episcopatuum


olecto, B.' Leo ejus monasterii factus est Abbas ;
Trecensis, yJutissiodorensis et Nivernensis, Parisiis
erat enim in castitafe et abstinenfia purissiuuis, in aniio MDCXLViii excuso, nomiiialur sub Decanatu Tre-
jejuniis et orationibus promptissimus apparebat :
censi Parocbia S. Loonis, est Albas
cujiis Patronus
tantamtjue in se habuit caritatem, et beuignitatem monasleni ad
Cellcnsis, at collatio speclat
Episcopmi/,
fidei, et puritatem meufis. ut virtutum ejus insi- loci Dominum, ubi illustrc ejus castrum visilur. in mc
gnia in opere resplenderent. Nocte igitin- quadam, ecclesia sacrumcorpus S. Leonisreverenfissinjecns-
dum iu baptisferio. post uiunia peracfa, jam cor- toditiir, consecrafa aiinuse soleiiuitati dJesljn
ef
pusculum. in sti^atu vilissimo soporatum, quictem Trecensi dicecesi xxv Maji celcbratur. Ila Camuia-
veneruut ad eumtres viri splentlitli. ciaro
caperet ; tus, apud qiiem [sed mendo tijpographico; legilur 23
ct mors a numeros Arabicos seu
fulgentes lumiue, psaUeufes voce unanimi dulce Mnji, loro 25 qitod 0':^Ajxx, in
Sanctis eidem
priyinnttiata carmen. Evigilaiis aufem vir Dei, ad jiedes eorum cyfras facile irrcperc solilum decepil , Saussayum in Mar-
prosteruifur. adorans eos oorumque vestigia deos- ; lyrologio Callicano. Ad huncautem xxv Maji et Domi-
culans, voce sedula cuin treraore ct raetu obnixius nica proxime scquenti, celebrari lioc festum magno
illos alloquitur, tlicens ; Uude estis? At illi dixe- occursu populorum, undiiiue magnopietatis sensu af- yj„j„( mrims
runt : Corrobora vires tuas, noli timere. Uixit au- fluentiiim ad dicfaui ecclesiam et sacrum ejus corpus, m alian,
tein unus ex eis : Ego sum Hdarius peccator, et inclusuni arcae lignese iuauratfe, et in.ijori altari iii-

Maji T. yi 10 sertiim
74 DE S. LEONE ABBATE.
clios, ut vellent colionestare sua prascntia hanc cor-
A scrtum. Nicolaus Dcs-Guerrois de Sanclis
teslatur
poris S. Leonis transpositionem. Etecce
coram om-
AUCT0R8 G. II.
Treceimbus. Usuardus suo Marlipologio urf diclum xxv corpus
coUtur 25 nibus hoc rairabile factum est, ut sacrum
Maji inscripsil eum, Ins verbis ; In pago Trecassino
Mttit.
oltro se movisse. et in aliuni locum seces-
S. Loonis Ojufessnris. Qux eadem passim in mria- visum sit

riim Ecclesiariim Miirlijrologiis MSS. et in liodieriw sise.


8 Bellum aliquod susceperat Rex Francorum duo viri ut
Romano, aiijue afiid Bellinum, Maurolijcnm, Gale.ii-
Cldofharius, ut rebelles et seditiosos populos suo ira- c manibus
nium, Canisium et alios legunlur. In MS. Adone Leo- grassantium
insolentes
perio subjugaret: quando aliqui railites,
diensi ca:nobii S. Laurentii, ista habenlur : In tcrri- mititum li-
ferociter vexabant, et berarentur.
torio Tricassino S. Leoiiis Confcssoris et
Mona- in ditione Trecensi agricolas

chi qni adeo se divinis mancipavit


:
obsequiis, ut passim loca sacra et profana ecclesiasque Deo et
operari digna- Sanctissacratas violabant, spoliabaut. ac succen-
etiam miracula per illum Dominus
dictis nebulo-
tussit. /ihqua ex liis narrantiir a Des-Giierrois, qux debant. Quo tempore duo viri, ne a
nibus spoliarentur aut captivi abducerentur,
in fu-
placei liic e.v hxc et alia plura ex
Gallico dare, donec et
gam se conjecerunt. et cum persequentes aliter ne-
originali Latino ad nos mtllnntur necdum enim in ea ;

urbe potiiimiis aliqueminvenire, qui similia curaret ; li- quirent evitare, cucurrerunt ni ecclesiamS. Leouis,
cetpliiribus lilteris illuc direclis conati fuerimus excila- portasque clauserunt, ut ibidem sub protectione di-

Trecensium Jiligentiam, qiwndo de SS. lielena at- vina salvi consisterent. Tunc iUi railites cum aliura
re
queMaslidiaagendum fnili\ etm Maji. Texlus porro vindicandi raodum nou reperirent, ecclesiam incen- incensa ec-
ila habel. derunt et fugerunt. Cumque jam ignis passim omnia clesia sub
Gallicus Laline redditus
Leonem fugeruut, ttimba S.
4 Aliqui citharcedi, liaud procul avico S. Leonis, absumeret, duo iUi viri ad S.
Leonis sat-
sub ejus tumba se abscondentes et. quod summe
volentes suis cantioniljus recreare homines, inde lu-
:
vantur.
crura ad victum percepturi, attrahebant ad se elee- rairaiidum est, reliquis partibus ecclesise igni ab-
raosynas, quae melius fuissent in pauperes disper- suraptis, ipsi salvi et incolumes servati fueruut ab
sa;. El ecce inventi sunt duo viri, qui ad cantum eo, qui tres pueros servavit in fornace Babylonis.

horum citharcfidorum saltantes, mox in sese invi- Quam eamdem virtutera in eis exercitam omues as-
cem cceperunt pugnis insurgere tandemque unus : severabant.
alterum pugione laesit adeo in capite, ut pellicula 6 Quia vero iionnidli per errorem hiinc S. Leonem
cranii appareret. Captus hic, a Comite seu Pra°tore Martyrem Adone, tamquain
appellarunt, in dicto MS.
loci in carceram conjicitur. Miser, qui victus chole- diversus proponitur Leo MartjT Trecis sed in hac :
,

Captivm
ra teserat alium, uocte sequenti in silentio e sua urbe soliim colilur dictus S. Leo Confessor. Euindem
vincuUs ultro
Mlutii captivitate Deum precatus, ejusque per merita S. Matryrologio suo Benediciino inscripsit Hiigo Menar-
An Ordinis
Uberalur. Leonis misericordiam implorans, vidit ante suos diis, fiissHS lamen in Nolis non ita certum esse an ,
.*>. Benedicti>
oculos Sanctum, instar Monachi raso capite ; a quo fuerit Benedictinus. Opponit se ilU dictus Carolus le

solutus est vinculis et catenis, et vidit portam car- Coinle in Annttlibiis Ecclesiaslicis Francorum ad an.
ceris apertam. Initio ista ei quasi in somnio vTde- B35 num. 7. Satius, inquil, fuissetnomen expungere,
bantur facta ; sed mox plene evigilans. reperit om- quia S. Leo antiquior est B. Mauro, Ordinis Bene-
nia in veritate ita contigisse : et cum ingenti laeti- dictini cis Alpes primo fundatore.ilffnarrfus arbitralur
tia egressus, vincula sua mox detulit ad S. Leonem eiim vixisse circa annum Domini quingentesimum
et agnoscens suum redemptorem, ei Deoque debitas sexagesiraum sed tin non fuerit anie dictum annum
:

egit gratias. Successit S. Leoni in regimine mona- mortuus, dubiiari posset quia dicitur non fuisse in
:

sterii Mentuniaci venerabilis Baudemundus : qui ad morteaevo gravis. Qui eum ad xlernum gandium evo-
honorem Dei desideravit aidiflcare magnificum tem- carunt Sancii Episcopi, [uerunl Hilarius Pictaviensis
Tvmtia cor- plum, et inter alias ingenii sui industrias voluit ciijus Acla dedimus xiii Januarii; S. Marlinus Turo-
poris ultro transferre tumbam eumque
corporis S. Leonis : in nensis, et S. Anianus Jurelianensis; quoritm ille XI,
in alium lo-
fineui accessit ad S. Winebaudum Abbatem {cnjus iste XVII Novembris colunliir.
cum secedit
Acla dedimus vi Aprilis) ejusque rcligiosos mona-

DESANCTOBONIFACIOIV
PONTIFICE ROMANO.
COMMENTARIUS HISTORICUS.
De Pantheo per eum dediealo, culUi, epitaphio, anno et die mortis, ac duplici
Transiatione corporis.

, natione Marsorum
onifacius de civitate , ordinatioues duas per mensem Decembrem, Diaco-
AKNO DCXV.
Slogium
ex Anasta-
$io £tbHot/ie-
cario.
B
tiones
' ex patre Joanne Medico, sedit an-
V.aleria,
jMOs sex, menses octo, dies tredecim. Hujus
'teraporibus fames,
aquarum gravissimae fuerunt. Eodem tompore
petiit a Phoca Principe templura, quod appellatur
pestilentiaj, et inunila-
nos

lilicum
* octo,

Romanorum
2 Qitod aiitem
Episcopos
per diversa loca triginta
quinque. HwcJnastasiits BibUolhecaritts in VilisPon-
: et passim ex illo

ad templum Pantheon, id,


spectat
posteriores.
'
novom

Pantttfon
teste Plinio lib. 36 cap. IB, Jovi Ultori ab Agrippa
Pautheon in quo fecit ecclesiara beata; et gloriosis- sfructum ab
;
factum est, genero AugusU, Panllieumque diclitm, ut Agfrijipa,
simae Dei Genitricis Mariae seniper Virginis et om-
asserit Dio lib. b3, quod in simulacris Martis et Ve-
niura Mart.vrum Christi, et Reliquias in eo colloca-
neris multasDeum imagines acciperet. Sxpe ille in- instauratum
vit qua ecclesia Princeps multa dona
: in
obtulit. slauralum esl; priinum ab Adriano qui Pantheum a rarits,
,
Hicdomura suam monasterium fecit, quod et dicavit. vocavit, ut ait Spartianus; deinde
ab Anloiiino Pio, qui
Qui defunctus , sepultus est ad S. Petrura .Vposto-
teraplura .Vgrippae, ut Capitolinus; denique eliam a
lum die vigesima quinta mensis Maji. Hic fecit
Severo ,
u( scitur ex antiqua inscriptione . Quia vero
templi
VIGESIMA QUINTA MAJI 78
lempti lcsliludo leclum porlicus lcgulis ac labulis
et lata, ob a:dificiiformam,quamBartholomseusMarlianus D
seneis tegebntur, eas Constantiuin Grxcorum Imperato- e.xhibet in sua Urbis Roinx topographia lib. 5, ca/i.
11, ACCTOnE D.
rem Constnnlmopolim cum aliis Urbis ornamentis trans- el plures alii. Octavius Piinrirolius. in thesaurn abscon-
tulisse , scribit Anastasius Biblinthecarius in Vita S. dilo Urhis Romx regione 4 erclesia 18, de.vribit eam-
Pnpx, a nobis edita ad diem xxvii Januarii.
Fitaliani dem Bcclesiam, etmeminit Corporiim Sanctorum
Mar-
Urbanus VIII duplici porlam ornavit titulo, et quie a lijium a S. Bomfacio illiitorum. uti et aiictor novse
se facta smit erposuit his verhis Urlianus VIII Pont. relalionis invenlorum venerabiliuin
:
corporum SS. Rasii e qutbus In-
ortiatttm
Max. vetustas Ecnei lacunaris reliquias, inVaticanas et Anastasii Presb.vtercrum et Martyrura, ve-ntt anno
iiliimo die
duplicl U- columnas et be)lica tormenta conflavit, ut decora Deceinbris aiini mdclxxiv quo m Nalivitate lOTi .S.<.
Christi Rasiiu et
,
tuto ab Vr- inutilia et ipsi prope fama' ignota, fierent Vati-in Jiibilsrum ttiim sacri fueral incep'iim. Ctim eiiim
bano Vtll. iiliqua \jiaitasius.
cano templo Apostolici sepulcri
, ornanienta in tunc rcparalio /ierel, circa altare majiis diclje
;
Ecclesix
Adriana arca, instruraenta publicie securitatis; anno Riitundx; reperta fuil nrca idumbea cuin hac inscri-
Doraini mdcxxxti, Pontificatus ix. Alter titulus, no- ptione Corpora Sanctorum Rasii
: et Anastasii, cura
slra; directioni maijts siibservit, et esl liujusmodi.
Pan- aliis Reliquiis, hic recondita a Bonifacio IV. De quo-
theon, aidificium toto terrarum orbe celeberriraura, diimS. Raso Episcopo, Koi.ta; deposito, egimus ad
ab Agrippa Augusti genero, impio Jovi et reliquis diem XII Martii pag. 10(i ; sed ctim ntiper 'iiivenliis
raendacibus diis, a Ronifacio IV Pontifice Deipars non dicattir Episcopus, niim uniis idemipte habendus
ettriumphantibusSanctis pie dicatum.UrbanusVIlI nos latet.
Pontifex Max. binis ad campani aeris usum turribus i In Ecclesia Valicana, iibi sepultu.i esl, celebralur Colilur ln
exornavit, et nova consignatione munivit, anno S. Bonifacii hiijiis festiim siib ritu dttidici die hac Ecctesia Ka-
xxv
Domini mdcxxxii, Pontificatus ix. f/xc ibi. Miiji. qiiod istic ejus corpus adhiic serivlur ticana,
; et rectlan-
dedlealw a 3 Dedicalio liujus Ecclesix inscripta esl antKjuis ttirnmma ile Communi Confessoris Ponliftcis. In Missa
s. BonifaclQ Fastis sacris ad iliem xjii Maji, el a Dcda in gcnuino legitur etinm Credo. Sarra. ejnsdcin memoria inscripta
13 Maji,
I
Maiiyrobrjio his verbis, m Idus Maji , Dedicatio S. cst ad etimilem xxv Maji Mnrlgrnbijio Bellini, seciin-
Marise ad Martyres. At pluribus ciplicatur apiid dum morem Ecclesix Roinanx nniio MCCcc\cvii[ excmo
Ustiardum Jdonem ,Noikerum et posleriores ctim
, e.l hiiiic secidi sunl Maurolijctis Felicitis E
,
Gabsiitins .

hodierno Martijnloijio Romano. in qiio primo Motanus, Canisius, ciim hodieriio Marlyrologio Romaiio, et rcfertur
loco isla
tn Marttjro-
legunlur Tertio Idus Maji, Roraa; dedicatio Eccle-
:
in qiio isla leguntiir Romne S. Bonifacii Papffi quarti,
:
togiis,
sia) S. Maria; ail Mart.yres, quam K. Bonifacius qui Pantheon in homirem S. Mari;ead Martyres de
Papaquarfus, expurgato deorunra omniuui veteri dicavit. Ferrarius in Calabgo Saiiclorum Ilalix pro
fano, quod Pantheon vocabatur, in honorem elogioei ponil, quod eo Pontifice monasteriura
Beatae Luxo-
semper Virginis Maria; et omnium Martyrum dedi- viense in Burgundia, et Bobiense in Italia extrui-
cavit. temporePhocajImperaforis. So>on!«,sm7Vo(is, tur. Ipse vero Honifacius divino cultui deditus, do-
pluribus dedttcit destrucltonemtemphrum, ad Ettiiiicis mura propriam in cffinobium convertit, et pranlia in
pro fatso deorum suoium ctillu ereclorum ac raonachorum usuiii multa attribuit. .7/, cujiis Or-
dein itta ,

subjiutgit: Cur autem Pantheon templum intactum dinis fuerint hi monnrhi . non iiuUcatitr. Trilliemius
remanserit, ea fuitcausa, quod Honorius i de Viris Ordinis S. Beneilicti cap. 3
Imperator, lib. ilttistiibus
an recte
lege sancita, ejusmodi impetum Cliristianorum asserit. domum in monasteriura sui Ordinis reda- etiam Bene-
com-
pescuit,haji; rescribens Sicut sacriHcia
ctam et lam ibi, quain tibrnZraii. \'i8addii, fttisse dictinis ?
prohibemus,
:
:

itavolumiis publicorum operum munumenta monacliuin S. Sebasliaui in Urbe


servari : enilein fntie cer-
etc. Lege xv de Papanis in Codice Theodosiano. tiludine, qun ibidem uit, Pantheon a Doniitiano Im-
Inscripta ernt tcx Miicrobio Pra-fecto Prietorw peratore constructiim fui«se, et
Hispa- fcstiira ejiis agi viii
niaritm, et Procliano Vicnrio qtiinqiie Kalendas Correxerunt ittum in utiimo puncto
Pi-ovincwrum .iVprilis.
Theodoro Consub am/occcxcix. Sed pcrgit Baroniiis /fion Dorganius, Menatdus. Bitcetinus
: : qiii eumdem
Puto divina dispensatione factum, ut inter tot ciim Tritliemio Beiiedutiiium sed referunt
ido- facitiiit, ejtts
lorura fana prostrata et in anathema oblivionis
, festum ad Kalenilas Junii. Joannes Mabitio, Se-
viii
eversa, Pantheon, velut insigne quoddam ctito secundo Benedictino rejicit ad Prsetermissos ad-
et perenne
trophffiura de expugnatis hostibus deiis : .\n vero monachus ipse fuerif, non saris cla-
pernianeret; ce-
deretqiie triumpho omnium Marfjrum, rum uti nec ctara siint reliqua qu.v adjiciunttir a
qui oranium ;

Gentilium deos Christi cruce subegerant. De ejus Tritliemio et atiis.


dedicatione per Bonifaciura facta sci-ibit Beda 5 Romanuin coiicilittm ab eo cetebratum antto dcx
de ,

gestis Anglorum. lib. 2 cap. 4, et de sex a-tatibus scribit Beda, tib. 12 Ilistortx Ecclesiaslicx getitis An-
in Phoca Imperatore .Vdeo Viennensis, in glorum eap. 4 liis verbis : His temporibus venit Mel-
;
Chronico Coiieitium
anno 604; Paulus Diaconiis, de Gestis Longobar- litus Londonia; Episcopus Romara de necessariis celehratum ,

dorum lib. 4cap. 1! Marianus Scntus, in Chronico


; Ecclesia^ .\ngloruin causis cum .\postolico Papa anno r.lO.

eo
itlatis anno 610; Sigeherfus anno 609, et alii. Legi in ejus Boiiif;icio tractaturus. Et cum idein P;ipa reveren-
corporibus Ecclesiae codice raanuscripto, teraplum illud dicatum dissimus cogeret Synodura I'^pisc"porura Italiae. de
Sanctontni
in primis in honorem Dei GenitricisM.iriK, omniuni- vita raonachorura et quiefe ordinaturus; et ipse Mel-
Martijfitm
que Sanctorum Martyrum et Confessorum illata- : litus intec eos assedit, aiinooctavo Imperii Phocatis
que illuc esse reperi duodetriginta curribus ossa Principis, Indictione decima tertia, terti;i die Kalen-
Sanctorum Martyruin, e diversis Urbis cu-meteriis darum Martiarum ; ut qua^que erant regulariter
effossa solenniterque comportata ac Uecentissime
, decreta, sua quoqiie auctoritate subscribens, con-
collocala. Hsec Baronius : quibus additum velim, qtiod firmaret; ac Britanniam rediens, mandafa el ob-
si ea Dcdicalio facta esl in Doniinica, sicut
fert u.ius or- servanda deferret, una cum episfolis, quam idem
dinarius Ecelesix Romame; facla ftterit anno dcxiii, Ponfifex Deo dilecto Laurentio et
.-Vrchiepiscopo
qtto erat liitcrit Dominiculis G, quia id alias Ethellierto Regi atque
numquam Clero universo, similiter et
sttb isto Pnnlifiintu conligit : fiierit atitern Dominica iv genti .Xnglorum, direxit. //a-c ibi. Dedimtis secimda
posl Pascha, ro aiino celebratitm xv ^prilts. Emlem Fcbruarii, Acta S. Liurentii xxiv ejiisdem, Acta ;

quoque die, dicta


Sanctoruin cnrimra fuisse tiansluta, S. Ethelberti; et xxiv apritis, S. Melliti .led has :

asserttil Ciaconitis in Vita S. Bonifacii el Pomueius , .S. Boiiifacii cpistotas nnn iiotuimiis as>.eqni.

Vgonitts in Historin Stalionum Romtv, Statione uidie 6 Roiniiniis Basilicx Vaticanx Canonicus, tempore
Jn epitaphio
Veneris in hebdomade Paschali , qux tuni liabetur in Eugenii Pnpx III, secutn xii ad meittetatem perdiiclo, laudafur
tlict» Ecctcsia, passini jam S. Maria Rotunda appelr ejusdem Basilicx moiiumcnla descrtbens. Bouifacio II Sanctiis,
Epitaptiium
76 DE S. BONIFACIO PAPA IV.

Augii.iti anni quo fuerit ordinalus Bonifacius.


dciiiii,
A EiMaphimn alltiluil, quotl xtiite Serijii Papa: 111 se-
Tractatu de hac
fuissecomimitiim, cum varioriim Poiitifi-
Dico autem dies xu non XII, qiiia in
AUITORE n- 1*.
ctilo XI creilo iimolabilem
orna- mnteria speciali doceo, perpetiium ac fere
cum scpidcra in Faticano titiitts ct marmoribus
IV rccle animad- consuctndiiiem Romanx Ecclesix fuisse, ex Apostohca
rentur. E.ise autem Bonifacii liitjtis
m
Punlificales
collegit, verosimiliter triidilioiie, ut Ordinitliimes
vcrtit Manlius-.ijiii eailcm moniimeiila/msteritn
Dominicii cclebrarentiir : Iwc aulem habetiir per ilies xu,
ad primo.i oclo tomos
allcgaturque a Biironio iii odilenilis
liujusmodi qui ducmit ad xxu Aiignsti diem, anno Dcum Domini-
Annalium tomo 9, pro aniio 614. Est illud
qiios pleraqiie Ana-
meiidis paiicis, (juee ad mar- cani; non dies xii, ncc efiam xiii,
apiul liomanum. correctis
stasiann e.remplaria habenl. Obeiimdemcaiisam,itemtiue
tronscri-
giiicm nolaci, qiixqtie verosimile cst obrepsisse
extritarum obscuri- obalias alibi melins eliicentes, malumtis, cntn Canonim
benli , proptcr litternriim aiicubi
Roinano taiito vetuitiori, legcre in Epitaphio nomen
tatem.
cum Maulin nomen mensis Martii quia a
Maji, qiiam :

Vita liorainum brevis est, certa hanc deternimat ncque per


[hora : diemw Martu, iieqiie per xil, »i(^7«r per xili,

xu venire ad Dominicam rctrogradiendo possumus.


Sed vitae nfternae * deinde paratur iter ;
(/ii:.v,

• idem Quiid rtiam vox Depositus, hoc de quo agimiis seculo,


Qui) noii indecora aut rursuni peritura videntur
' :

vidotur
Exegulx cete-
idem quod Mortuus. apparet ex simili S. hratx 2bMaji.
'

Sed pulchrura atque decens, ac sine fine manens. sigiiificabat

agitaris iiiiiiuis? Gregorii Eiiitaphio, in quo dicitiir eliam ipse depositus


Dic igitur, quid, Mors, stiiiiulis

Quid fremis incassum? quid furibundageris? quarto Idus Martii. Mortiium aiitem esse Gregorium
Coiiim.ida nulla tibi poterunt tua facta reforre, xn Marlii. extra conlroversiam esl. Veriim. inquies ,

id si ila est, qiiomodo dicitur ab Anastasio Bonifacius


'Nec prodesse potest irapctus iste tibi.

Gi'egorii semper raonita atque e.xempla magistri, sepultus XXV Maji, et tali etiam die colitur? Respon-
ut S. Grego- tah die celcbrutie ejiis exequiee sint a Siicces-
Vita, opere, ac dignis moribus iste sequens : deo, qida
tH dlscipti-
^«iiicis anle dicbiis primnm Electo. et
his, Quo terrere putas, sunt hujus maxima vota, sorc Deusdedit,
• tcrra re- Mittere animam, redderecorpus humo.
iid astra snb hoc titula Ecclcsiain admiiiistrante; lieet pro infeU-
ptilas.
citate illius secuH, non ordinalo nisi post plures menses,
E
Saucia inultiplici siquidem * jam raembra dolore,
Rursus in antiquo pulvere versa manent : qiiibus Imperotoris rcscriptum cxpeclaiidum fuit vide- ,
• nam
Quie i-onjuncla aninUe stabilito iu corpore
'
surgent licct snb initiiim seqiienlis anni iicxvi. Ilunc raiionem
'surgunt Obdus Sepidtiirx, atqne a die Obitus
Ad vitam seternam, te pereuiite magis. distinguendi ihes et

per nssignatos ctiiquc Pontificattii termiiios relrogra-


• mcrito Sancta fides, * meritum vitne, clementia Patris,
Spcm certam hanc famulos jussit habere suos. diendi ad ihein Ordinntionis ,
probaturiim me spero

Hic requiescit Bonifacius Papa junior qui sedit an- eiiquc verificaturttm plerosque nnmeros nnnornm men- ,

nus ui, menses mii, dios xii. Depositus est viii Idus sium ittque diei-um descrtptos apud Jnastasiiiin : quos
Maji. iraperante Uomiiio Eraclin, anno ejus... alias inipossibik esse.t inter se conciliare.

7 Cum legis laiidaluin Boiiifacium, qiiia Gregorii 10 Ex ea porro qiiam. diximus sepidtiira, fuisse ele- Corpiis sec.

magistri raouita atque exempla secutus es(; convin- vata ossa secido-L ant XI, atque in lapideam urnam iiet u eleva-
sepullus
persuadent istius, certe non majoris """'
juila por/am ceris, iion posse Junioris nomine inlelliiii secunduin, tthiim traiisiata,
Hanritliaftim,
aniiis sexaijinta fere Gregoiio prsemortiiuni; sed Juuio- .
xttttis verstis rhgthmici, qnos Romanus Canonicus sii-

rera opiiellati, respeclu immcdiati ilccessoris .siii Boni- pra luudaliis seetilo xil descripsit lioc lenore :

facii 111. Dc giiarto iiutein scribit prxlaudittus Romntiiis Gregorio quartus jacet hic Bonifacius almus...
scpidlttrutn ejiis fiiissc intra ccclesiam B. Petri, juxta Cujus Natalissolennia qui celebratis
portain Raveniiatiira, sic diclam, qiiia per cam intra- Primis Septembris fert liiEC lux quarta Kalendis.
batur ab urbe (iil rocabant) Ravennatum, id est, a Inter inedios qtiatiior verstis, de Pantheo dcdicato, vide 'i Septembris,

Regione Urbis Transtiberina, s/rii( notattir ail Veteres in meis nd Coiiatnni Chronico-historicum Paralipome-
Pontitii:uin liotnaiiorum f^atalogos , anfe loinuin l nis ; eadem ratione assignari Bonifuciano
ubi ostendo
Aprilis stib etogio S. Callisli Papin, qiti dicitiir Ro- Natuti diem quartam a priniis Kalendis, id est quar-
nianus de Regione Urbe-1-lavennatiura. Uoc ergo, iit tam mensis, qiio ipse Boiiifacius quartus a S. Grego-
ex oiiiiquo loqiiendi nsti, sic exanligiio aliquo scripto de rio dicitur. Natalem autem dico appellari ab ancfore,
Pontificum sepulturis dcbuit habuisse Romanits : qnem tanto post xtiitem Sancti scribente, non in rigore. ut [.'

qui edidit, et ^nnotationibiis anxit Paidiis de Angelis, sit dies Obitiis ttut Ordiiiafionis, sed in signi/icatione
eidem prirposuit Vestigium veteris D. Petri in Vati- Itttius snmpta pro qtiociimqiie festo ;
qtiia tali forte die
oano Basilicse, nec nou sacellorum atqiie oratorio- factaesi prxdicta Trunsl.atio.
rum sacrarumque fedicularum illi adjuiictarum. ubi 11 Aha dcindc Trunslatio facta cst exeiinte secnlo
transito vesttbulo occuirunt tres portx, in mediiim basi- XIII, ciim dedirato ad prtjedictam Ravennianam porfain ^y^ annim
ticse navcm dticentes : guitriim dextcrn seii mcridioiialis Boiiifaciano oratorio, quod usqiie ad Basilicx veteris de- 1258, uttnri
signaiiir niim. 1.13, ct in Indiculo apitellatur Porta moiilionein superfuit, imponltur,
forsan 'i5
Raveniiiuna, supra quam suiit appensa insignia et Ort:ivus titulo hoc Bonifacius, ossa reperta
Mojt.
catena portus Smjrna a Sixto IV, nunc in sacristia Huc locat erecta Bunifaci iiiminis ara.
siiniliter pcndeits. Hos enun vcrsus, ut prionbus ailditos, reeitat Ludovi-
8 Atque hxc de scindtiira. ifitod attinet ad tempiis cus Jacob in Bibliotheca Pontificia. sed aiictorem iion
mortis, liomanus aiinum Imperatoris, obscure in lapide indical, nec locum ubi eos invenerit. An autem idem
obitl antto seniitrito opimrcntem, et verosimiliterper litteras nume- Bonifacius VIII, aboliio prxmcmorato ruu fcsti iv
ralcs sculpttm iiolens iiitegre exprimere scripsit se- Septembris celcbrandi,
, , maluerit ipsum agi hac xxv
cuiido : Manlius, quia vidit hoc non siibsistere. scnpsit, Maji, vel qnia tunc scpultttm Anustasiiis nofat, vel qnia
qainto : nterque , lU apparet ,
per coiijcclimim ; eiim notatum ab Jnastasio diem, anno Mccxcviii Domini-
mier voces secundo et qiiinto nulla ,iit offinitas littera- cum, ipse elegerit altan prxdicto dediciimlo, non iiusim
rum. Econlra ntinirrales litterx II et U (nam sic ex- dimiianda defiiiire, quamdiu nomen in nullo antiquion
primebont inler nunierandum xvo illo miilti, piitius Martgralogio invcnitur. qiwd Bellini xtatem prcecesse-
quam V) facillime inter se alterantiir, et alteralx fal- ril; qui tamen Bellinus, velut ex usu CurisE Romanae,
lunf. Trneamiis ergo aiintini iiuiiuum Heraclii, a die sic impressit snb annitm Mccccxcviii, Eodein die s:iiicti
t Xojt. V Octobrtsanni ucxiiii inclicatiim; et liobebimus annum Bonifacii Papse.
Dcxv, qtio morluus sit Bunifacius die uiii Maji : unile l-Z Pauliis Jringhus, lioinx stibterruiiea- lib. 2
retrogradiendo per aniios ui mcnses
, uiii, dics xn {sic cap. 8, agens de Pontificibas in Vaticana Basdica
rc-
enm omnino legemlum pulo iion xh) venietur ad xxii conditis, postqnam de prxfatis scu Titidis seu Epifa-
pliiis
VIGESIMA QUINTA M.UI. 77

A phiis egissel, Reseratum, inquil, fuit sanctissirai portas Judicii et Ravennianam, a Bonilacio Octavo
^'ovisstma Pontificis Bonifacii sepulcrum aiino mdciii die xxi ejus noniiiii ornato et dotato, in novum ALCTOnE
dicato, D. V.

inventio ubi inventa sunt ejus ossa duabii:: templum, Pauli V. Pont. Max. jussu honorificc
Uctobris : in
ossitm an
1503.
fictilibus ollis, et quodam rotundo vase
in vitreo translatum, hac sub ara ritu solenni collocavit
translatio
recondita. Qua quidem omnia in novum translata Evangolista Pallottus. tit. S. Laureiitii in Lnciiia
rt

iiiino 11)00-
sunt templuni, ibidcmque posita in arca cypres^iim CanlinalisCiisentimis, hujus Biisilica,' Archipresby-
et sarcophago marmoreo sub altari, quod est in ter. anno mdcvi die xxii Januarii, primis Vesperis
abside meridiem versus, ejus luemoria in pluinbi Cathedrae S. Petri, sedente Paulo Pana V anno
lamina sio inscripta ; Corpus S. Bonifacii Papte primo.
Quarti, ex altarl sito in Vatioana Basilica, inter

DE SANCTO AL,DELMO
EPISCOPO SCHIREBURNENSI,
EX ABBATE [MALMESBURIENSI IN ANGLIA,
COMMENTARIUS PR^VIUS.
De ejus monaslerio, deque Yita quadruplici a MalmesburicTisibus scripta, eura monasterio-
rum, ellibris. K

almesburiense monasterinm /ii ffiUonia, ernta. Priora, Aitctorcm pra-fcrcntiu supra landattitn
Saxonix Occiiienlalis itpnd ^mjlos provin- IVillelmuin Malmcsburiensem, ipsemet se descripsisse VHa Aitctore

Mi
mltetmo
Smc- fttnda- cia, in confiniis Ghceslriensis ComitaUis, Itomo grauda-vus, pro insigni sua de Itoc noslro opere Mnlmrslu-
torem Mal- CawMena, Mai- Verum exemplar ab
suam oriijinem, leste debet lestimatione, .\nb finem tcstalur : dalur
rir».(l
mesburiensem.
dulpho eremitw. Inter cujus discipulns potissimum. ectypo exaratum per mc Willirlmum Dugdale, prin- ei M.t

inquit, floruit S. Aldhelmus, qiii ope Leutherii Epi- cipalem Regera Armorura Anglicanorum, nuncupa-
scopi pulcherriinum construxit monasterium, ei •
tum Garter. Scripla esse b,TC Arta anno Mcxxv, qut
demqiie priiiius pra?fui t: cujus viri memoria permanet, erat a transitu S. Aldhelrai annus cr.ccxxvi, affirmat

utpote in Sanctos relatus et in ejus festo hic


: ipsemel Maimesbitriensis sttb fincnt, Itanc sctiptionein

nundina; sunt frequentes, inilituinquc coliors scribi antc poilicitus, libtv 2 dc Gestis Ponlificum Anglorum,
solet, ne discordia inter tot conveuas oriretur di- : tilulo de Episcopis Schirebtiruensibits, his verbis : Pri-

gnusque sane est, cujus memoria in aeternitatem mus Sciraburnia; sedit Pater Aldhclmus, queiu hic
vigeat, non solum sanctitatis, sed etiam doctrinae tantum loco ordinis nomino. Nainqiie (qiiod i'jus Vi-
Patronum Hunc Aldhel- nusquam plene digesfam reperi, spect;intqne
nomine, ut eatempora ferebant tara
colitif Hex
Athehtanus mum, jam defunctum, in Tutelarem Sanctum sibi ad eam quain iiliiriina, qiiai si celavero in posteros
ascivit Athelstanus ille Magnus ; qui eo noniine delinqiio) "ogitavi, aiinuente Deo, iii extremo hiijus

oppidiim hoc maximis immunitatibus donavit, mn- opusculi libro, cuiii ejusraodi maleria liberiori con-
nasterium ainplissimis donariis ditavit, in eo sepul- gredi otio. Jtiannes Mabilio parle i Sectili lertii Be-
turam sibi delegit, ejusque innnumentuni etiainnum itcdictini, teiens Eioiiium hisloricttm ipsius Saucti.

ostendunt incohr. Ab .Vthelslano jain inde monaste- queritur se nulla^n ejtts Vitum polttisse asseqtti. /it

riuiii lunga opulentia clarum Iloruit. et inter alios nactits postea haitc a Matinesburicnsi scriplatn, cdidil
magna eruditione viros produxit Guilielmuin, qui in Appendiie prinue partis Seruti qitarti, et quidcm
hiuc Malmesburiensis dictus, cujus eruditffi in- (ul priefalur) e.v MS. coilice bibliolliecv Cotlonianir,

dustrise et ecclesiastiea et politica .-Vngliie histo- eodem verosimti.ter unde et nos accepitnns. i

ria plurimum debet Monachi continenter et 3 Alteram Vitatn procnravit nobis idetn Dugtlale,
aedibus et proventibus accessionem adjunxerunt, do- sed ttlterius manu. cui tamen stia ipse adscripsit : Ex
dies Anglias raonasteriis intonaret. codice MS. iu bibliotheca Cutloniima sub effigie "'"" ' "" "
nec fatalis ille
Faustinae, B 4 fol. 139. De ipso Dugdale ejusque li- ' '
"
'I'unc reditus et coiigesta; tot annis opes (quae fue-
runt, ut majores habuerunt, vota fidelium, pretia hris lale eijimus xvi Mitji, ad Fttam S. Carautoci,

peccatorura, et pauperum) dissipata)


jiatrimonia ; qttam dein cliam nobis transcripserat, snlagenle pro no-
communemque demolitionis .sorteni templum su- liis npiid euin Reverendo Patre Ktioartlo Mico alias

biisset, nisi Pannarius redeiidsset et in Pa- :


Harvxo e Societaie nostra, viro magna prttdentia,

rochialem Ecclesiam conversum. magna ex parte dortrinn alque omni virlutnin geutic pra-itito', qui hic
superest. //a:c aliaqne pinra Cambdenus in Wiltonix Antuerpix eadem domo Professvrttm nobtscuin vixe-
in

descripttone : quibus uddi jjossenl varia e.r Toino primo rat; sed jain a.<^sttmptHs a Reverendo Patre Provinciali

monaslici //nglicani, pcr Rogertm Dodsworllt et Gu- Thoma Ha-collo aliiis Wttebret in socium, ctiin etniem

lielitittm Dugdvle edito, qui faciem oquilonarcm Mal~ inpersecutione plusiiuam Diocietianxa.anno Mnci.xxviii

mesburicnsis Ecclcsix, prout nunc extat, scutplam in a Parlamentariis Angltcanis e.ccitula, nlireplus in cu-

lamina e.tliibent. Laudntus Rex Atltelstanus im/ieravit slodium, sub prxtextn chimericx cujus-.lam conspiratio-
ab anno dcccc.\xiv, ad anntnn ttsquc DCCi"CXi-. qtto vita nis, ibidem Itanc mortalein vilatn cum aterna et feticiorc

ftinctus sepultttram in ecctesia Malittesbttriensi oblinuit commutavit; sicttt et atius inlitmis ticstcr amicus Tlto-

Porro eumdem Athelstaniim, invoeato Deo et S. .\1- man Motttfordtis, qui ex tedibus Dticis Eborucensis nttnc
Regis abrepttts, eodem in carcere pienlissime ex tnorbo
dhelmo. occisis Constantino Rege Scotorum, aliis-
que Regibus quinque, Comitibus duodeciin, cele- decessit, vir inlegerrintus, nec minori doctrina qtiant

risquc, victorem fuisse st-ribit Malmesbtiricnsis, iib. 2 virtnle ornaltis. Ipse vero Prorincirtlts Hnreotltts, post
longas tcruinnas ct vexationes iniquissimos, scquentt
iU Geslis Regutn Auglorum cap. C.
2 Acla AMIielmi dupltcta damus, ulraque e.z MSS. anna mdclxxix dte xx Junii, glotioso martijrto est re-
codicibus bibiiothecx Coltonianx a jam citato Dugdaie ronii^M, exfidei oilio suspensnsetdisseclus adTiburnuin
nosirx
78 DE S. ALDHELMO EPISC. SCHIREBURN.
noslrx propositionibus meis pia monacliorum meorum
propn Lonilimm, una cnm ijuatuor alm Socielatis
riis
A sapius in
restitit pertinacitas. Et cum lioc sedulo
Sacerdotibusfi imlefessisAnglicnnx vinex operariis.An-
conventn Fratruni meorum fiducialitcr narrassem ;

lonioTurnero, GuilielmoWaritKjo, Joimne Gavano, et


assen-
Joanne J-'enwico ; prtmiliv.r Ecclei.i.r siiirilus lanta animi nullus his votis raeis placidissimum prffibebat

prwsentia, viilius seienitale, lularilale verborum refe- sum, dicentcs Quamdiu vitali vegetaris spiritu,
:

renlibus, iil vel e.r li.rreiieis nmlli faterenliir, fieri non nobiscum praesentis vit;e stadio depularis. Tuse eorum tiber-
tati consutit.
posse, quin innoccnles illi essent, cerliqiie ea morte se semper dominationis jugo huinillime culla subdere
transfervi ad Deiim. nunjiidicem criminum. scd reniu- non dedignamur; sed lioc supplici communique ro-
neralorim comtanlissime servaHf.. Alleram islam
fidei gatu deprecamur, qiiod sub sacra Scripturarura te-
stificatione, et favurubilium viroruin claro coiisensu
Vitam scripsit sub finem secuh tmilecimi aut inilium
sequeiilis, vir erudiliis. qui se piofessione Munaclium
corrobores, ut nullu'^ post obitum tnum, nec Regalis
19 acceiisel se Mal- aviditas, nec Pontiflc:ilis auctoritas, vel aliquis ec-
fuisse indiciit in Proloiio, et iium.
mesburiensibus, in prima pcrsona de illis el sciiiso clesiastica: seu sccularis dignitatis vir, sine nostrae

scriliens, Nobis ; siib fniem aiilem asserit, se novisse voluntatis arbitrio in nobis sibi vindicet principa-

Fr. Huherlum satis infirmvm, et iii revelalione Reli- tum. Huic dcbitiP iiionachorum meorum, in.axime
quiariim sanatiim. Interim quo nomine fueril appella- famiilnrum Dei, petitioni libentissime consensi
lus, uon addilur. Noti putamiis quod lianc Vilam cum optabili faniosissimi Regis Ynii consensu, et

Malmnburiensia tiabiicril. Iicct videaiur aliquanlo se- reverendissirai Fratris et Coepiscopi mei Danie-

riiis vijtif.se et scripsisse. IJiiic lainen anliqniorem post- lis, praesentata; promissionis devoto nutu, decentis-

posuimus, quia argnmentum assumfilum pro.^cculus simam vernarum Domini pnstulationeinsacrs Crucis
lowjius, rei omnrs vsque lul Rerelalionem Reliquiarum signaculo confirmavi. Itidem idein venerandus Rei
cxponil. 1'nelaudatvs Wtllielmus Duijdale, in suo Kt pr^nominatus Poiitifcx pari devotionis raanu

Cottoiiiano cadice anle ipsnm Vilam Injeiis vcrba, iiiitio subscripserunt Sciipta esi, huju-! cunfirmatiouis
cap. 1 positu, eoa\iderari jubel, an furte non sit la- chartula au lucarnatiou.- Doiuini nostri Jcsu Christi
bor Egwini 'Wir.cii, id esi /figorniensis Episcopi su- uccv, Indictione iii.

pra memoritti. Sed tiac cogilare vetal mcmoria rerum, 6 Hxcibi. Ex hisdiio monasteria scilicei From,
eliam tribvs et amptius scculis post Eijtvini obttttm liic ad honorem S. Joannis Baptistieadfluvium From
narrolorum : et quod scriptor se Monacliuin Malmiis- et Bradamfort, u/iis Bradenum.posteaa Danis de-
Llbri ab eo-
burienscni probvl, uti dicttim est : fatebimur ergo nos sstructa fuisse. indicalur apud Copgvinium. Dealiis
dem scnpti
ignorare {qiiod nec verosimililer quii'am possumus divi- S. .\b'ihehui scriptis iiifra agitur, el siinl plernque in
nare) noincu Auclnris. Bibliothcca Palriim veciisa. Qiianti ca fcceril S. Boni-
4 Ejtat lcvlia Vita apud Capgraviiim, ciijits prior adhuc Diacoiius, indical Epislola i liis verbis :
faciu.^
pars cx liiic secuiida nta est in epilomcn redaclii, et Obsccro ut uiihiAldhelmi Episcopialiqua opuscula,
Yitx ab aliis Eadcin nonnullis
dcinde notiiiulta alia adjiciuiilur. seu prosarum seu metroruni aut iTlhiuicorum. di-
tllam scfiptx
indiearittir.
oniissis rcferunlur apud Surium ; ncc non in Breviaiio rigere digneris. ad consolationem peregrinationis
Siiriim anno 1499, el Sorisburiensi anno \^^7 ercuso ineai et ob memoriam ipsius beati Episcopi. Faclus
unde nohnuHo in Annotatis observaatitr. In iiis dicitiir csl dcin S. Bonifacius SaccvJos anno circiler DCCXii,
S. Egtvinus Epif.copus /figornicn^is, qiii scpultiivx Episcopus Romx anno Dccxxiii, Morlijr aiino nccLV
pvxfuit, ejus Vitam conscvip.HSsc : scd niim ca aliquid die v Junii, qiiando varia cjus Acla dabunlur. Ipsius menioria in

differat o scripto ibiilem addilo ignoramus. Alius nlic- faMs.


veroS. Aldhelmi sucra nicnioria, ad liunc xxv Maji,
gatura Malmesburiensiniim. 3 Elfredus sifc Alfrctlus, refevtur in Mavlijrologio Romano el pliiribus anliquis,
Moniicbus, ut videliir, cl Abbas Malmesbiiriensis, guasi nianu cxaratis atque eicusis : Cori oris etiantTvAns,\AWo
is seculo dccimo fllam ejus scripsissct, c.c quo nonnulla celehralicr xxxi Martii. vli tiinr indicatum :et Abscon-
xbidem liabcnliir. l'rxtcvea S. Osmuudus, Episcopus sio, fttcla a S. Dunstano tertioNonas Maji iuMarty- ,

Savisbuviensis , iiilev scriptoves Vilx censeluv. Esl is rologiis testata lcgilur infro, in sccunila Vila
aiino 1099 vita functiis, cjusqiie mentio sub fiuem rilae num. 23.
secundx liiibeluv, et forsan inde arrcpta occasio dicendi
Vilam ab eo cliam fuisse cxavalain. Hisce additur
a Mahilmie Eodmerus Monaclius Cautiioriensis, de VITA
quo Ittlius egimiis xxi Jprilis, ad ruam S. Anselmi
Auctore Williclmo Malmesburiensi.
Arcliiepiscupi Cantuariensts : sed si aliquid ile S. 41-
Eadmerus iste, scripsit stylo longc cul-
dhelrao scripsil
opeva lcgenti patescel. Porvo S. Aldliehni
tiori, ut rjus
Ex MS. Coltoniano eruta a Willielmo
Bpiscapi Scbivcburnensis memineiunl scviploves Revitm Dugdale.
Anglicanavum plcrique, el post anliquos Harpsfeldius
seculo 1 cnp 19 el sec. 8 cap. i\ Edouordus Mai- ;
CAPUT 1.

liew, in Trophxis Anglicanis ad iliem xxv Maji; et


Orlus, Sludia, Libri editi.
Alfordus, in Annalihiis Ecclesise Anglicanx ab unr.o
606, qiio statiiii Jbbalem creatum; ail aunum 709, Be
Natus Aldhclnms, Saxonica prosapia oriundiis,
quo evita hac migravil. Hic repertam in MS. regislro primis imbuendus elenieiitis, aAdriauo Abbati S.
Malmesbiinensi Epislolam illius, ad annuin 70S quo Augustiiii traditur : quom in arcescicntiaast.etisse,
crealus est EpiscopusSchiveburnensis, uum. iSeamdem quiAngelorum * gcsta pcrlcgit. intclligit. Ibi
pusio,
edidil: ciijus pars bxc est.
Graicis et Laiiiiis eniditior litteris. brevi niirandus
5 Ego Aldhclmus, postquani me irameritum, nul- ipsis enituit magistris. Cumquc jani
majiisciUus a A S. Adrla-
lisquc praedigriis moi-ibus Ponti- compmbatum, no doctus.
in Cantia in West-Saxones remcasset. religionishabi-
creatus Etn- ficatus olficii Sedero divinagratia subinthronizasset;
teopus «t ir.o- tum in Meldunensi accepit coeiiobio, qiiod situm
natlerii cu-
proposui arcano raentis mea; affectu, ut monasteriis
est in civitate, quse antiquo vocabulo Mealduberi,
ram retinerf mcis, Maeldumesburgi, Froom, Bradamford,
qui- et nunc Mealincsberi vocatur. Id quidani Meldun,
rogalus, bus jam dudum in Abbatis gradiim constitutus,
qui alio noniine vocatur Meildulf, natione Scotus!
suffragantc Domino regulariter praefui, religiosura cruditione Philosoplius, professione et Malmes-
Moiiachiis. fe-
Abbateni, quem sibi spontanea familiarum mearum cerat qui cuni iiatali solo vohintarie
liurii fnctits

optio consona voce elegissent, canonica


:
carens. iUuc Motiathus
creatione devenisset; neraoris ainoenitate.
atque regulari sanctione constituisse. His quod tunc tempo-
volunta- ns in imraensiin co loci succreverat.
captus ereme-
tioam
VIGESIMA QUINTA MAJI. 79
ticaiu vitam excrcuit : deficiciitibusqiie necessai'iis, Ucet omnibus artibus studiuin nuiiiquain iilmuerit
scliolai'es in c disciplinatuni acccpit, ut ex eorum quibusdam taraen, iiotissimum apnd Cantiam iterata \. WILLBL.
AI.VLUBSR.
Uberalitate tenuitatcni victus con-igeret. mausione studens. animum impenderit. Sic enim
EX MSS.
2 Illi, procedcnte tenipore, Magistri sequaces, Epistola iidg Heddaiii auteccssoreni suum laborem .
i)
deinde ad ex scholaribus raonachi effecti. iii Conventum non dum exequitur. proprium commendat excrcitium.
Adrianum
cxiguum coaluere. Hcirumexeniploetconsortio Alil- Fateor, beatissime Pricsul, ine duiluni dccrevisse,
reversus,
d helmus (/ informatus ail stuftium, liljcrales artes si temporum volitans vicissitudo patcrctur, vicinain
plenitudini scienti* adjecit tpias ut meduUitus con-
: optati Natalis Doinini soleniiitateni, ibideni in con-
biberet e. iterum studuit Cantia; ad podes Adriani, sortio Fralruni tripudians celebrare ; et postmortum
qui erat fons litterarum, rivusartiuiii ;donec vale- vita coniite vestras caritiitis praesentia friii. Sed,
tudine cogente. repedaret domuni. ItaiiuelibcraUimi quia diversis inipediincnt(n'iini obstaculis rctardati,
artium conipos factus est, qui tanti contubernalis qucmadraodiim li\tor prajsentium viva voce promul-
consortio functus fuit. Necipse sane suffragio lau- givbit. iUud perficcre neiiuimus ; idcirco difficultatis
dum suarum defuit, et dixit, se priniuii omuium veniani precor impeniUte. Ncquc cniiii parva tem-
suse gentis hoininuin fuisse, qui ad scientiammetro- poruni intervalla, in hoc lectionis sludio prote-
rum pra?sunipsit ingenium, iinpulit animum. Ista
landa sunt, ei diimtaxat, quisiigacitato legendisuc-
pHmus inter
tuos carmi- enim ejus erant verba in calce libri, quein fecit de census, Lcgum Romananim jura niedullitus rima-
na edit Scbematiljus : H<ec (inquit) de mctrorum generibus bitur, et cuncta .Tiii'isco;isult truni secreta iinis
et schem.atibus, pro vilitate ingeniimei iiabes- niul- priEcordiis scrutabitur. Et (piod his multo perple-

tum laboris est, nescio an fructuosecoUecta qiiam- xiiis est, centena scilicet metrornm gciiera pedestri studet juris-
;

vis mihi conscius sini illud Virgilianum posse regula discernere, et miisicie cantileniemodulamina pnidentix.
me
jactare, rocto syllabarum tramite Instrare : ciijus rei studio-

Prinius ego in patriam meciim sis lectoribus tanto inextricabilior obscuritas prte-
(inodo vita su-
persit), tenilitur, qiianto varioruni Doctorum numerositas
.4onio rediens deducam vertice Musas.
reperitur. Sed de hi prolixo aiubitu vorborum dis-
3 Litteris itaque ad pleniim putare epistolaris angustia mininie siiiit quomodo ;
instructus. nativee
etiam pulria quoque linguae negligebat videlicct ipsius metricie artis clandestina instru-
iioii carmina ; adeo ut
lirtgua,
(teste Ubro /Elfredi, de quo menta. Utteris, syUabis, podibiis. Poeticis figuris.
siiperiiis dixi) nulla
f vcrsibiis, tonis, teinpiiribiisquc conglomerantur
unquam a;tate par ei fuerit
quisquam, poesim .Va-
;

glicam posse facere, cantum componere, eadem Poctica quoque seraiplcna) divisionis disciplina h ;

hoc est acephalos, prolilos. ciim coteris, qualiter


apposite vel canere vel dicere. Denique commemo-
variotur qui versiis i monoschemi, qui pentoschemi.
rat Elfredus Carmen trivialc. quod adhuc vulgo ;

qui dccasclierai, certa podiiin raensiira trutinentur


caiititatur, .Vldhelmum fecisse adjiciens causam, :
;

et qua ratione catatectici, bracliycatalectici. seu,


qua proliet, rationabiliter tantum virum his quae
hypercatalectici versus, sagaci argumcntatione col-
videantur frivola instituisse populum, eo tempore
ligantur. Hajc, ut renr, et his similia, brevis tem-
semibarbarum, parum divinis sermonibus intentum,
poris iiitercapedine apprehendi nequaqiiara pos-
statim domos cursitare solitum.
caiitatis Missis
sunt.
Ideo sanctum virum, super pontera qui ruraetur-
7 De ratione vero calculatioiiis quid commemo-
bem continuat, abeuntibus se opposuisse obiccm, arit/imeticx
randum ? cum tantje siipputationis iraminens despe- ecciesiastlcx,
quasi artem cantandi professum eoque plus quam ;
ratio coUa mentis oppresserit, ut onineni praetcri-
seinel facto, plcbisfavorem etconcursum emeritum.
tuiii laborem parvipenderem, ciijusme jiri-
lectionis
Hoc commeiito scnsim inter ludicra, verbis Scrip-
deiii secreta cubicula iiossc crcdideram ct iit seu- ;

turarum insertis. cives adsanitatem reduxisse; qui,


tentia beati Hieronymi utar. dum se occasio obtu-
si severeetcumexcoramunicatioue agendiim putasset,
lit, qui milii priiis vidobar soiolus, rursus ccupi esse
profecto lusissetoperam, profecisset niliil.
discipulus : sic(|ue tandcni superna gratia fretus,
Togatur 4 Pra^coiiio itaque nobilis doctriiise favorabilis
li- difficiUiraa reruni arguinoiita, et calculi siipputatio-
mare aliorum iiuantum lialieretur, indicio fueruut Epistote auiico- iies. qiias partes numeri appellant, lectionis instan-
icripta: rum ad eum Taceo de compatriotis, qui
niissje.
tia reperi. Porro de Zodiaco et diiodecim Signo-
c certatim ad eura .scripta sua cmittebant, ejus judicii F
rum, quorum vertigiiic coeli involvuntiir, ratione, et astiulogix.
censur.ara subituri. Prajtereo Scotos, tum luaxime tixcendinn arbitror ; nc ars opaca et profiinda, quas
doctos, qui ideiu fecisse noscuntur quorum aUquos,
;
longa explanandaruiu rorum ratione indigct, si viU
non obscure littera'os, nominare possein maxirae,
interprotationis seriis propalata fuerit, infametur et
Artwilum Regis Scotiaj fllium. Hic, quidquid Utte- vilescat ; prsesertin cuni .Vstrologicie artis peritia,
rari:E artis elaliorabat, qiiod iioii adeo exile erat, et porplexa Horoscopi computatio. eliicubrata do-
.'Vldliclmi committebat arbitrio. ut perfecti ingenii ctioris indagatione egeat.
liiiia eraderetur sc:ibredo Scotica. Ex ipso Franco- 8 Talinm artium voluptate implelus, ipse quo-
rum sinu, ad euni causa doctriuie veiiiebatur. Ce- que ex sacratissimo pectoris penu, boiiie frugis libel- vahos ti-
terura non est narratu facile. quam eflicax fucrit losedidit; ne nuinquam tliesauros tamdiii congrega- bros edit.
in exhortando aiuicos et discipulos ; iUos, ut iUae- tos recluderet, ne nihil unquam ex auditis repone-
sani fidt;in amicis cxliiberent istos, ut teneros aii- ingonii periculinu
;
ret. Etprimura quideiu declit in
nos ad uiiguem diviiue prfeceptionis duccrcut. libro, quem ad verum Pascharever-
Brittones, utad
5 Verunitanicn ut narrationein repetam sum-
, , terentur, fecit cujus doctrinam nescio quod infor-
;

inuni culnien l.iudibus cjusUtteraturiB imposuit Be- tunium usibus nostris k invidit, gaudio subtraxit.
da; qui et [irovincia tcmporis, rem ut erat iiosset Estet liber ejus do Virginuin laiide, rhetorico coin-
laudattu- 1

et pro veritatis studio, inentiri nollet qiii, post :


pactus lepore, in quo virginitatis gloriam praeiUcat
enumerationein .aliquoraiii libroruin ejus, subintu- et postea non difficilem esse priscorum coelibatum /

lit : aUa nonnulla, utpote vir


Scripsit (inquit) et exemplificat. Ejiisdem lUiXteria) versibus Heroicis
undecuniquc doctissinius. Nain et sermoiie nitidus, fecitalteruin :cui adjunxit iilterum icque versificum
el Scripturarum tiiin ccclesiasticaruni quam secuki- de Piigna octo principalium vitiorum. Extat et co-
riiini erat eruilitione mirandus. Potestne quidquam dexejus non ignobilis de /Enigmatibus, Poetie m
hac laude sublimius dici? Symphrosii iemulus, centuiu titulis et versibus mil-
6 Postremo ipsuni cujudera testeni citabo ; quod, le distinctus. Utriusque operis Prsefationera, ver-

sibus
80 VITA S. ALDHELMI EPISC. SCHIREBURN.
de Wiutonieiisis, qui domiiiabatiir in tota We.it-Saxo-
D
A sibus recurrentiljus ingcniose intoxuit ; ut in illo
Episcopus dedit
versus litlerio, n iiia. Mortno Maildulplio praidiclus
. WLU,. Virginuiii laude singuli» istiu.s

Metrica tirones ile|)romant carniina castos, situin Malmesberia; S. .\l(llielino.


EI US. Elfrcdus, «w AIfredus,Aii<miiiiaclius et Abbas
singulos versus Pra;fationis, a capite ail finem in- 1

Maliuesliuriensis. Hrnic asserit Pirseu.t llorume anno


choarent ; eademque per numerum versuum effin-
libruni de S. .\ldheliiio. Verum
gerent. PoVro, in illo de yEnigmatilius aliter com- 9'JO. et scripsisse

non videtnr t.xlare, uli neqiie tractatus Wilelmi Mal-


mentus est, uthic versus,
Aldehnus cccinit millenis versibus odas, mesburiensis, in quo isla superius dixeral, respeclu hu-

prinias et ultinias singuiorum in Proojuiio versuum jus f^itxforsan suhstilutx.


WciUa Leulherio subrogntur circa iinnum 677,
litteras et inchoaret et terminaret, amliasriue extre- g S.

in vir inscriplus Martgrologio Romano ad diem 7 Jiilii. Ad


mitates easdeni faceret. Ostendit quii(|iie liis

scriplii Aldlielmi epislola non indelur adlnic


inle-
vpteris litteraturjc ludum simiil et artificiiim. dum eum
res incuriosas coraitarctur lacundiini et vigens elo- gra poluisse reperiri.
h EranL islo seculo et sequcntibus proximis carmmn
qHiuni. Pra.'terea, ad qiienulam Alfriduiu Regem ci
n
variismgsteriis involiita, ex quibus extnntS. Aldhebni,
liii. «, c. 50 Northaninibroruin, probe lut licdii narrat) lltteris
docluiii. ediditliUruiii lia;c continentcni capitula: aut sub cjus nomine, monaslicha 199 rrr.siiiim, telras-

De scptenarii nuiiieri dignitate, collectaex veleris licka 20, pentasticlia 14, Ifexastica 13, alia seplenis,
novcnis, denis et pluribus versibus : ita alia in primo et
et novi Te.4ainenti florilms et disciplinis Philoso-
versu continmt mysleria, alia aliquanto post
phoruni : De admonitioiie fraferntC caritatis ; De in- ulliino

initiim ante finem, et hi versiis Acepbali el Prolili


sensibiUum reruni natura, quae secundummetaplio- et

ram sermocinari (igiiraiitur De peduni regulis De ; :


seu Proleli dicebanlur. nam -iXo; finem indicat.

In nostro ectypo est raoiiiiscenis, pentasceiiis. et


Metaplasrao Dc Synaliniphap De Scansione et Ec-
;
i

decascenis.seii ex Mabilione correxi el judicocum as-


lipsi versuum De Metro alterna interrogatio et
: g
n responsio. piralione atque per m proferendum, ita Vcrsus fi.m6i-
yr.poi unius formx dicenlur, iil supra monostichi.
9 ("omposuit et Epistolas niultas, iiuarum plu-
'"fis non e\tant: partem (luarumdam, quas iiabemus,
k Conlinelur tota illa controveriia in epistola S. .\\d-
tlem ephto-
Imeistr- heliiii ad Gcrmilium, Brilannorum Cornubiensiiim
antecessorum nostroriini detruncavit incuria. Ser-
"""" monesejus minusinfundunthilaritatis, qiiamveUent licgem, et ad Sanrdotes per Domnoniam sive Cornu-
!ii reruin iiicuriosi. Verlni trutinaiit jiidices impor- valliani conrersiintes. Exliitaulem ea epislola num. 44,

tuni; qui nesciunt, quod secundum morcs gentium inter Epistolas S. Bonifacii Archiepiscopi a Nicoho
varientur iiiodi dictaiuiuuni; deiiique Grsci invo- et Moguntiat anno \66^
Serario erutas, excusas.

lute, Roiiiani splendide, Angli pompatice dictare 1Laudantur cap. 10, Elias. Ilelisxus. Daniel, tres
solent. Id in omnibus antiquis ohartis est animad- Pucri in camino Babylonis servnti: el cap. ^lJoannes
vertere. Quaiituiuvis quiliu&dam veibis abstrusis et Buptista, Joannes Evangelista, et Lucas; deinde Cle-

ex Gra?co petitis deiectetur, moderate tamen se agit mens Romnnus, Gregorius NuJamenus, Paulus ere-

Aldheliuiis ; iiec nisi perrara et neccssaria verba po- mita, Ililarion, Joanncs anachoreta, Benediclus. Mal-
iiit exotica. Allegat catholicos sensus sermo facun- clius,/lilianasius, Babylas, Comas rt Damiiinus, Chry-
dus, et violeiitissimas assertiones exoniat color rhe- simthus elDaria. Jidianus Marlyr. Jmos anachoreta,
toricus : quem si perfecte legeris. et ex acmnineGrae- Apollonins Airhmandrita. Postea a cnp. 22, laudantur
cum putabis, et ex iiitoreRomanum jurabis, et ex;
rirgines prxter Deiparam, Cxcilia, Jgatlia, Lucia,
pompa Augluin intelliges. Justina, Agnes, Constiinlia, Tliecla, Eulalia.
m Beda lib. 5, cap. 19 ail in cxcinplum Sedulii,
ANNOTATA. qiiod lalinx originis nomen auctor hic voluit Grxce
reddere.
a S. Adriani Acla dedimus 9 Jamiarii, ex Hnlo- Maximam
n Est Prxfalio ad ylbbatissam, extalque
na Bedx, ct Leijemla Caiigravii. FuU is Abbas Can- primo loco ante Carnien de laude Virginum, et inde
tnaria: ab amwcirciler 667 ad annum709,aul sequen-
,
apud Pilseum dc Scriptoribiis Anglix, cum lilteris »m-
leni.
jusculis siib initium et finem cujusque versus, uti hic
b Inler h3ec
ijcita, primo loco cemeri debel Histo-
indicalur. V
(_ riaBedx, qui lib. 4, cap. 2 ait. Congregata discipu-
Alfridus filius Osivii Regis, qiitcum regnavit et
lorum caterva. scientia; salutaris quotidie flumma,
successtt anno 686, morluus anno 705, (/c quo egimiis
in rigandis eorum cordibus emaiiasse ita ut etiam inter Pnftennissos die
;
\i Martii.
metricieartis. astroiiomicajet aritlimeticae ecclesia- p SinaUniphacorniptc pro Synalceplia. qus- estdua-
sticajdiscipUna, intersacrorura apicum
volumina, rum sytlabarum in unam commixtio, sive contractio ; ut
contraderetur.
Virum /'lo Viroruin Petisse pro Petivisse.
;

c Mabdio, in discipulatum.
d Leutlierius, E]niCopns ffestsaxonum, iu cliarta
CAI'L'T II.
anno C7S data apud Malmesbmiensem, lib. 1 de Ge-
sns Regum Anghrum cap. 2, lestalur ibidtm, Aldel- lies (jeslx a S. .Udlielmo Abbatc, dein Episco-
mum a primo a;vo iiifantia;. atque ab ipso tirocinio po faclo.
rudimentorum, liberalibus litterarum studiis erudi-
tum, et in greinio sancta; matiis Ecclesia; nutritum,
T enieiite -Mdhclnio ad locuiii praedictum. parva
vitam duxisse. ibi admoiluiu basilica visebatur, iiiiani Meiklulfiini Sceleslam
c In Monnslico Anglicano. Hbro de Anliquilatibus a;diflcasse antiquitas incertuin fabulabatur. "'''"'
Erexit
Malmesburix, videlur hir primus accessus statui ad
augustiorem ecclesiam, in hoiiorein Do-
Alilh(;liiuis
S. /tdriauum, quod Leulherii charlx ia magis
conso- mini Salvatoris, et primoruni Apostoloruin Petri
num sit. Hinc fugiens, inquil auctor, ad pedes Ha- et Pauli. Queni proniovcntem his virtutum succes-
driani Philosoplii, Abbatis S. Auguslini Cantua- sibus et in altum nitentcm, Leuthcrius West-Sa-
nensis, per aliquod tempus studuit,
et sufiicienter xoiiiim Episcopus conspicalus, ibideni euni iii
edoctus Meldunura repetiit qui postea cuin sociis :
Presbyterum, postea in Abbatem erexit; locique
suis suh Maildulfo monacho
attonsus eM, vivente illiiis possessionein, qui sui juris
esset, in Abbatis
Maildulfo post tonsionem ejus
annos xiv Id Ca- ditionem traduxit a. Abbas ergo constitutus, nio- "
sUHura tunc fuit sub dominio Leutherii Episcopi
.
nachos ad votum inducerc, famam in bonum ultra '"'«"""""•
augere.
VIGESIMA QUINTA MAJI, 81
augere, Dei pvae omnilHis glHpiam velle : ciimqiie scienfioo nierito, et natalis sui confinio;Wintoniae D
iiuliistrise Alib.itis. ihvor Cdiicurrerct Poiitiflci.s pr^Iatus k Daiiiel. qui esset ejiisdemregionis oriun- .v wii.lel.
tuiic res nionasterii in inimensuni augeri. rurre- dus. et sfatiTarum uoii cgpiius; Scirehuniiam soi- >i"-ie5b.

batm- a'l Al llielmum totis semitis; his vitte san- titus AldheUuus, ciii sapientia! pvierogativa, et aevi Epucopu.i
ctim.miam, illis litterannu scienliam desiilerauti- inatiiritas ad mnjus culiiien aspiraret, tum etiam Sareliur-
Ims. Erat enim, rjiiamvis (ut 'lixiiims; erulitioue genitalis ferrae caritas suffragaretor, "'"''»
quort ejus
multiplex, tameu religionc alfahilis et simiilex qui proviiicife indigeua esset. PvoceiUt ergo,
.
iit credi-
advorsaiites ohtineret diceiuli fulminr, disceutes tur, ageute Deo. universalis electio; ambiluniue
mulceret ncctareo docendi fluminc ; ad utr(;s(iuc ex a beatissimo sene ut Episcopatuui dignetur .iccipe-
ejus ore flueret salsi leporis oratio. uf esset in sin- re. Onniis aetafis et onliniscouflatur senteiifia. di-
gulismirahiUs, et in omnihus sinsularis. Eo.fa- gnum viileri Prcesulatu.
l exc 'Cta jam aHate cer-
bc clum est, ut Reges et Comites. b Merciorum c et iiuum. lifferis uberem. religioue uidli disparem; l

acquirU M'est-Saxonum, religioneviri, riuam nobilitas com- sin vero luataliiun dignitatciii considcrandani pufes
posscssiones
incudab.it ger.eris, iUccti. pUu'a 1(jco cor.forront, (quam heatus Apostolus iioii priBtermisit) qiiis eo
(lii-i- et ad moiiaclim-um stipem, et suarum anirna- uobilior. (lui regalem prosiipinmattingit linea'? ejus
ruin [salutem] proficerent. fama», ejiis vit» seiuper iUuui fuisse. dc qua uum-
1 1 Postnuam ergo factus est nionaclius. sic euiii
(luaiii, vel piirum. siuistra jaetita sit (qiiuio. Sus-
vitam duxisse cjniperimus. Lectioiiibus irequciiter, cipiimt igitur coUegam Episcopi, patrcm Clcrici,
or.ationilius instantcr incumbehat ; Ut (sicut ipse iu patronum Laici : iude acclaniantibus cunctis, rc-
casfiUdis amo-
(liia'ani Epistola cixitjlegens, Domiuum loqueiitem clainaiitihus nullis, m Uertlnvaldo primae Sedis ,\r-
re immcrfjit
se fonti:
audiret ; orans, Dominimi alloquerctur; teuuitate cliiepiscopo, pro niore cousecrandus deducitur. Is a Bcrtwhaldo
consecrafur.
ultronea victualium pascens aiiimum, nusquaiu a in veteris coiituhernii sodaleni (nam et pariterlifteris
mcnasterio, nisi necessario proprcdiens pccimia- ; studueraut, pariterque viain religioiiistriveraut) elc- „
rum minime avidus, si (piid (lahatur. in usus utiles cfiouem factain grafiose eoiuplexus. favoreiii auxif
Continuo aimmnerans. Jam vero, ut vim rehelli cor- itaque non solum coiisccrationeiu iiidulsit, sed
pori conscisccret, fonti, qui proximusinonasterio,se etiain midtos dies seciim retinuit. ejus consilio .\r-
liumero teiius immergeliat. Ihi nec glacialeiu iu eliiepiscopatiis curam alleviaiis, causarum rafioiiem
liieme rigorem nec astate nehulas ex locis palu-
, oxaminaus.
strihiis hahuitescurans, noctes durabat inofleusus :

flnisdumtaxat percantati Psalterii terminiim im- ANNdTATA.


ponchat labori. Fous il!e, de nominc Sancti dictus,
in valle ciEnobii lenibus scatebris fluens, et visu a Cliurluiii Inijiis prwilegii eilidit Mahneshurievsis
est delectabilis, et potu suavis. Iii alia parte ui'bis lib. 2 tie Geslis Rfi.ium Angliirum Cap. 2, his rerhis :

fous Danielis dicifur; quia iu eo Daniel C(i-lestes Ego Leutlierius, gnitia divi.iaEpiscopus Pontitica-
noctihus ducehat excuhias.qui cum .\IdIielnio Pon- tus Saxeiiiai guberu;icula regeus, rogatiis sum ab
tificales accepit infulas. Inter IiEec pra-clara, luijus Abbatibus ((luisiib jure Par chia» nostnE, ccenohiali
hoininis continentiam descrihere peiie verecundare- moiiachorum iigmini, iiastorali solicitudine praiesse
tur oratio, iiisi esset in facto gloriosa; victoriae (;c- uoscunturj uti terrain illam, cni iniUtum est voca-
casio. Siquando eiiim stimulo corporis adinouere- bulum Miuldiilfeshurch. .\Idclmo Preshytero, ad
tur, nou solum iUecehrae denegabat eflectmu, sed ilegendam regulariter vitam. conferri largirique di-
alias insolitum reportabat triumphum. Neiiue ta- gnaretur ... Quapropfer, prffidictorum Abbafum
nicn consortium (/ feminarum repudiahat, utceteri, prccibus aiiiiuens. ipsuin locuiu, tani sibi (luam
inttr /cjn.nas (lui ex opportuuitate timent prolabi immo vero :
successoribus siiis, uornnim sancfiB Regulae solerti
1'itcijcr:
vel assideiis,velcubitans, aliiiuam detiuebat, quoad devotioiie sequcntibus, IVaterna petitione coai' :(,
cariiis tepescente lubrico, quieto et inimoto dis- ultroneus concedo. .\cfuiii pulilice juxta fluii.en
cederet aiiimo. Derideri se videbat diabolus, cer- Bladoii. VIIIKalendas Septemhris. aniio Iiicaraa-
nciis adliffirentem reminam, viruiiKiue alias avocato tiouis DCLXXV. //ac ibi. Sed magis int.'griim balelur
auiuio Tomo Manastiei Anglieani /lag. aO, et sub.srribuHl F
iusistentem cantando Psalterio : et valefa- I.

cicbat- Ciinibertus et lleaddi Jbbates: Wguibrrtiis el Hiddi


iile miilieri, salvo piidore. iU^esa ca.sfitate.
Residebat Presbgteri el ulius Ifeddu. Veiror interim nc hic et
'

earuis incomniodum. dolebat nequam


spiritus de se agifari ludibrium. .\ssistmit verifati alibi gratis ex cunjecluru intrusus sit annus Incarmi-
dictorum nieorum. quanfimi eoelihatiis amoreiii fo- tionis.
Ita Elhelredus Rex Merciuruui S. .Udlielmo Ab-
verif, liher de Virgiiiitafe praeclarus. tiui ct illius li

liouorem ucfinit, pulcliritudiuem oniat. perseveran- batis ejusiiiie coMubto obtulit xxx cassatos et ileriim xv,

tiani coronat. Ne^iue etiam fas est credi. saiictum de quibiis Jux chartx in dicto Monasticn png,
exliitit

(/ sunlsignata.-anno 6S0 f 681 el prxter Regem


viruiii alifer fecisse quaiii docuif, alitcr vixisse 51, 1 ;

(luaiu dixit. sul:signanl Coeiifrithus Comes, Tlieo 'orus .\reliie-

piscopus Canluariensis, Saxulplius Episcopus Liih-


12 At vero aliquot annorum iutei-currente spa-
Episcopus ll^igu. niensis.
tio, eHedda, totius Wesf-Saxoniae Poutifex. apud felJensis, cl liesel
c CaUvidla, Rcx Occidenf;dimn, Dblulil terram
iml oltUuni Wintoniani Sedem haheiis. excessit niimdo. Gratis-
S. IkMa; simus fuit hic ohitus Ccelesfibus. (luod, pro saiicti- Kemele 132 cassatos : et subscripsil Hedda Epi-
fate praeterifae vitae, numerum eorum ampliaret; scopus.
cmite legenda. Vide 25
luctuosus mortalis, quod vix parein posseiit iiive- d Monet Mabilio seqiienlta
deB.Robeilo .Irbriselio culumniam,
iiire. (lui faiita3 (li(«ce.seos circiiitum vellet regere. Februuriisimileni
Vindocir.en^is edilam, et a Bollun-
Quidquid eiiini / nuiic quatuor Episcopi gulicrnaiit. sub mmvie Goftridi
n. SC nec iliibitcd. iiuin men-
uiius tuuc do relidatam Com. Pr.
;
iUe fraBiiahat; rehelles aiictoritate pre-
nlfin.rerit iid laudem, qH.e iUi
iiieiis, supplices simplicitafe (leiiiulceus. Syiiodiili dax lama ii. Aldlielnm
ergo consilio dioacesis. uUra niodum proteiisa, iii ad coniumeliain.
e Moiluiis est S. Hedda
anno 705. die 7 Julii.
lUias Sedes divisa: quaruiii altera ij .Scirebuniia',
anno 1105 ut infru dicilnr, erant
alfera essef Wiiitoiiiae iii iiiia et impar fuit ea di-
: f Niuic. idr.d
Wiiitoniai,. in Hampionia;
visio, ufunus h duos fanfum pagos. aUer tofuni i Sedes Epu^copales quatuor;
liatlionix. in Scmersetleu-
regeret quidiiuid West-Saxouici tractusimmeiisilas Sari.sheriu'. iK Ifiltonia;
provincia.
coutineret. Siiigulis Sedibus suifecti Poutifices, pro si; ErvoiiiiB. 1« Deeoni.-e
'1 g
ilaji T. VI
82 VITA S. ADHELMI EPISC. SCHIREHURN.
g Sciruburnia. inini: Sheiifoii. oppiilum Comitatus tota quiescit, turbo conquiniscit ; ventoriim usus D
Somersellensis, Ib leiicis iii nrcosum ilislnns a Surisbf- conversiis, iiavem iinpellitad littus ; undae, quje ante

riii, qno Sedes fuit transliUa. minahantur exilinm, nunc sensim allahantes polli-

h Scilicel Iliimptoiiiam el Sulii'1'iiMispm vutgo oenlur uljsequiuni. Potiti erco nautae optata statio-

Surhei. nis arena, librum sponte offerunt ; accipiat gratis,

i Scilicei Willoniam. Somersftiaiii. Dorsctiam, digiietur inunus famulorun;, quos ab ipsis mortis
Devoniam. Herolu'riam , et Conwallinm ; umle ex- f.iueibusinsiccum evexerit. Appendit ille mercedem.
iTaclw postmodum diclx Seilcs.BallionieiisiselE.ro- a;qua lance in inedium conferens ne aiit pauperes ;

niensis. niagiio damno emungeret, aut supplicum preces re-

k Daniel pnrfuil ab anno 705 ad iinniim 744 .' luiic piidiaret. Id b volunien ailliuc Meliluni visitur. an- b

Efisiojuita leliclo monasleriiim ingiessiis, iliidem dici- tiquitatis venerandum pra'ferens spccimen.
lur amio seqiienlimorliius. Ila Alfordns, qiii illum In- ISIntraB. .Mdliehniisvicinifinisnoneratiiescius
dici Saiiclorum Anglix inscnijsil, sed addit omissnm sordcbant jani viroterrena, inhiabatque coelestihus.
in luihlis Anglicanis. Diicta itaque vita hominihiis placida, Deo placita.post
1 Ila Maljilw, qux Dugdule per inlerposila piincta annos Episcopatus qiiatvior, mnriturln
.\d superos Supenim socius cultorque recessit *'"'" DitUinq.
ostendil se nnn potiiisse legere, interposuitque, cxcocta :

jam a;tate serenum. Alterat astra solo, mntat et arva polo.


m iS. Berlliwalilus Archiepiscopiis Cantuiiriensis, ab Halitus alta subit, fovct artus hospita telhis,
anno 693 ad iiiiniim 731, 7110 mortnvs est, et colilur 9 Depositiimque suum pascit utcrque locus,
Januani, quandn de co est actnm. Impulerat Phcebus bis quina hice c Laconas,
Involucris mundi cum resolutus abit.

CAPUT III. Villaestin agro Sumersefensi Dultingvocabulo, in

qua hominem exuit quarapridera Monachis dederat


li
;
p
Ohitus, sepjillura, miraculaS. Aldhelmi. Glastoniensilius, usum fructuarium pactus. Doinus
obitiis ejus conscia, in ecclesiam mutatafertur. In
l unc factuni est, ut hii iliebu'; Dorolierniam eadem ecclesia est lapis, cuiSanctus acclinis iiiorbo
jiergeret. quwi est littus CantuariEB ad xii millia decubuerat; cujus ablutione plures asgroti sanitatein
liroNimuni. auiliens naves illic aiipulis.^ie. Portus ibi,
iniissenoscuntur.
ut maritimorum locorjim. tam inquietus
(ileriqne IGTuncH. Egwinoii Wigorniensi Episcopo.visio ^/
quam angustus c.itissinius eo a Morinis trausitus,
;
coelestis aflulgens, obituni sodalis innotuit; ut ad
pavicoruni aihninlnm miUium trajectu quo fit. ut ;
locum pergeret, prfficepit. Ille doloris et amoris
in iUius angustia inter se currentes et illi-
spatii stiuiulis iter maturans, eeleriter Dulting pervenit
(lenlesfluctus, iiimia occursione pelagus exaspcreut; depositoque pro anim« reqiiie oratione, utpro desi-
ihique maximc incurrat ratis periculum, ubi spera- derio et praecepto Sancti Meldunum corpus pro-
batur periculiirum effugium ; jain vero iu statioiie moveatur, jubet. Excipiunt interea Patroniini Mel-
Irridentes navihus receptis.tutissima quavis lempestato quies. dunenses.ingenti ploralu, reverenti affectu. Jiiiij
volenlem U-
brum emere
Hac ideo protuli, quia ad rem quaiu inferam atti- hatur amori veneratio. pugnabatque fides cum
sepcUtiir
Mnlmesbtirii
net. Spatialiatiir Sanctus juxta niare. intentusque obserpiio. Nescires quid eligeres; aut inparenle af-
oculos nierciinoniis infigeliat. si quid lorte comino- fecliim, aut in advocalogaudium; si lajtarentur ad
duin Ecclesiastico usui attuUssent nautfe, qui e Doiiiinum pro promisso Patronn, sed dulere coge-
Gallico sinu iirovecti, libroruni quoque copiam bantur pro amisso vitse solatio. Inter hos fluctus
apportassent. Conspicatusquelibruni, totius veteris aliquot extractis landem sepelitur in S.
diebus,
et novi Testanienti seriein contincntem. ad emcn- Micliaehs ecclesia. ubi
sancdssimus olim
sibi vir
duiii intentus, a ceteris aniinuni reinisit. Ciiinque sepulturam providerat. Excessit anno abliicarna-
giia^nis lolia vol^'eret, pretium effriiigeret ; barbari tione Domini septingesimo nono, e aiite Bedam vi-
euiii nautica lascivia c mvitiis aggrcdiunlur, quod cesinio quinto postquam Ahbas a Leutherio liiclus,
;

ita merces alineas depretiaretur, et atteuuarcf ro. quidragesimo quarto f; poslquam Episcopus a Ber-
I
rum noii suarum valentiam ; sua. si vellet, cven- thwaldo. quiiito. Eodem auno Wilfi'idus(/ Epi.scoiius
9
tilaret extranea. suo pretio relinqueret.
;
decessit. V
14 Horuiu illc vcrboniin contumaciam snlo rjsu, 17Cujusda:nvici,nonindigena, sedincola femina, Cxca tllumi-
contra relereus, dissolvit iiahir.
niliil : postrenio adliuc liicis inops. postero anno, in sulennitale Patris
pretiuni lihri percuiictantem, loco cuni ignoininia
Aldhelini. Iiiraen, perdiiosdeviginti annos amissiiin,
deturhairt, tensisque rudcntibus longivis a littore recepit. Causam caccitatis, quam nescio, nolo coa-
se removent. Sed ivoii longe morata divina ultio texere ; caveiis loquacitate me legentiuiii fideiii f:i|-
injunam Saucti acrius vindicavit; procella sur"it,
lere. Hocconstat, quia ciim ante Crucifixnm slaret
a tempeslad turbo sajvit, densatur nubes. subducitur dics. pcla-
flavo crinc in/i lerrasoluto speclabilis. sed
tiberift.
teiiebris
gi caligo uoctisque liorror nociem iiuhicit coii- ociiluriim
;
defonnis.crebris piiiictionibus orhes vidui
geminant torrorcm, ventnrum furor, stridor rudeii- cceperemoveri. Quihus mulierirritata, primo leiii fri-
tiuui antenna siEvitiain tenipcstatis non patitur,la-
;
catioiie cruorem emisit: sed cum majori
pniritui
tus navis hinc inde tuinlcntibus fluctibus quassatur ; atrocinrH unguivim injuria saiisfaceret, copiosiori
preclbits aver-
defecit ars remiguin. decidit peritia naiitaruni et
tens. ; profliiente uiida, postulatacruorem exeepit concha ;
jaiiipessumihant, videhanturquc in miseroruin nior-
ita, expeditis ohst-aculis, concavitatemlenestrarum,
lein oiiinia conspirassi' eleinentii. Tiim lict brutos sereniini veraci.ssimi intravit luminis. Tiim iiffiiiesqul
aiiiuios iutelligentia suhiit, propter injuriain Saii- adessent bumines, et plausere miraciilo, et
iisque iiiinc
cli, cui convitiati fiicraiit. se luere poenas. Excla- stipeiidiariu suslentantcommodu. Illa saiictiorisha-
maiit igitur in planctuin, et supplices tendunt ad bilus professa velainen, nullo fraudatur
visus dis-
sidera palinas; orant openi. p iUiccntur cmendatio-
pcndio, nisi quani pniveciur a'tus .accepit scniu
iiem. Fiicile tuit heato Poiitifici ut remitlerct
nec tamen cul- Vivil ad huncqiiu i,,|a scriplilainiisanniim, qui esl
obtalum gra- pam. qui non doiuerat contuineiiam. Et priuio qui- ah Iiicarnatiuiie D imini aiiiius millesin \tta li;vc
dem, piirrecto coiitra saevieiiti;i flabi'a Crucis signo, iiscenlesimus
tis recipil scripta amio
vigesiniusquintus alraiisidisanclissimi
nou uihilteinpcsiatisdiniiiiuit et mansucfecit mox,
;
Confessoris ii-;i.
; ccccxxvi. inregnn HenriciRegis
xxv, i falsariorum
cum ipse. scaphii asc.-iisa. viitute rcmignm pericli- qui monelain curruperaiit pei- lutam
.\ngli:,mdetrun-
taiite» udisset ; inutata in Oonum omnia, teiiipei-tas catioiie nutabil propier camdeiii prcinde falsi-

t itpiii.
VIOESIMA QUINTA MAJI.
tatem, annonffi caritate. etedacifame, tum prajterea atque algores spontanee a semetipsis sive ab iiii-
D
,\. WILLBL.
indiscreta vulgi clade infamis emineiitissiranrum ; micis perpessi sunt, a postcris ver.-E fidei cultoribus malmssb.
virorum mortibus funestus; praesertim k Calixti raagnifice celebrentur. Tertia auteiii subsequitur, BX HS.
Papse, et quinti Henrici ImpiTatoris Alemaniiiae, ut nos instrenui atqiie imbecilles siicces-
ilbiruiii

quibusnullifuerintprEestantiorei inofticiis utrisque; sores, tanta eoruin legendo vel audiendo victo-
tonitribus etfulminibus per omnes nienses infestus; riosissimagesta. incntis nostra; oculos sublevando,
imbrium continuatione. nuUo pene intermisso die. sequaraur liorum inoffensa vestigia.
aestivis etiam raensibus pUnius et luteus. 2 Unile nos fragiles idiofas, qui nequaquam opera ex miraculis
monachi sed touien indigne pni-tainus iiomina, saii- varto modo,
sed hoita flde
ANNOTATA. ctissimi Aldelmi Prajsulis ortum etvitara, iniracula
acceptls.
atqiie doctriiiain, utcumqiie descriliere, fideliter
a Doroberna, Bfi/« aliisque estCaiiliiaria lioilienia, tanien, aggreiUraur. Verumtaraen non ea tantura
at Dubris est portus, vuif/oDouvre. Inlerim Malmesbu- qiiffi per euin, sumrao Opiflce prajstante, vidimus
rietisem passim seiiiiitiitur Atigli. magnalia,- sed et qiiai curiose iiidagando, in multis
b In liujus principio anathema adscriptum, ne reperiraus barbarice atqne latine paginis assigmita;
quis inde auferret, vidimus, in()uit aUa Vita. fta quoriiin aliqiiam partem Roniana privilegia diver-
annolarat Duqdale. sorumque Regiim traditiones, sub raultorum Prae-
Laconum nomine intrlligiliir, Signum Gemi-
c sulum Abbafumve testiimmio inscripta, nostris
norum ijvod ivgressus Sol erat 16 Mitji: CaUor enim adhuc testantur tejnporibus nec non ea quae averi- ;

et PolUix ex Leda Lacedemoiiiaet Jove nalifinguntur. dicis et regiilariter monastico ordine degentibus,
d S. Egwini Aita illustrantnr XI Januarii, ubi et vel ab aliis diverso ordine catholiceconversantibus,
alix ejusvisiones proferuntiir. Seil''! circiter ab annoQQ'A sa^pe audivinius facta per merita servi sui, quse
ad 720. Annotarat Dugdale eralio scriptum, Egwinum ipsi aut corporeis oculis viderunt, aut a primoribus
tunc Romam properasse. qitod in sequenti Vita in- suis, jain in ccelesti gaudio ante divina? cnnspectum
dicatitr. clementiffi congaudeutibus, frequenter audierunt
e Imo vicesimo sexto, nam S. Beda deccsstt anno qiii se voUiineii ex virtutibus ejus lucido stylo di-
735 die 26 Moji, quo ejus Acla ilabimus. cebant legisse ; sed Danoruni tempore, cum adhuc
Inw trigesimo quarto, uti legitiir apud Capgra-
f Christi Ecclesiam persequerenfiir, perdidisse ; qui
vivtn ct Surium: idque recte: nani creatuni ylbbatem ninnia Deo iiostro, illis igiioto, dedicata, aut pe-
anno 675 colliiiitur ex cliarta Leutlwrii Episcopt, ad dibus concnlcabant, autira superanterationem igne
istum nnnvm dula aiiniis aulem 44 liic indicatusrequirit
: concreniabant. seu quocumqiie iiindo poleraut an-
annum 608, post quem Jdrianus Jbbas unte ejus cullabant. Multa etiain suoruin factorum in scrinio,
Magister. adliuc degebal in Italia quem aniio 668, 6 : non multum post obitura ejus facto, in quo beata
Kalendas Jiinii, cum S. Tlieudoro Roma missum esse, ejus ossa servabantur, antiquiores Patres nostri
et secundo post anno in Brilannia ad functiones Abba- argenteis laminis ad meiuoriam posterorum a primis
tiales pervenisse, asseril Beda lib. icap. 1 et 2. Patribus assignata viderunt et qiiia istud erat ne- :

g S.Wilfridus. Eboracensis ,/rchiepiscopus, obiit et gligentia et vetustate jara pene consiiinptum. Praesul
colilur, die 24 Aprtlis. ad quem ejus yJcta dedimus quidam cum aliis Deo faraulantibusinaliuil novitatis
alia unliquiora, Auctore Eddio Stepliano Presbylero causaadsuccessoruramemoriara, inquo adliuc viden-
coscvo, postmodiim eilidit Mabilio, in Appendice ad tur, eadem transtulit.

secxili quarti priorem partem. 3 Fueruntquoque.postprima iustitiitasancti viri,


Ii In terra, miillem legere, In terga. sui loci familiares amatores, sicutArchipra-suI Dun-

i Henricus Hiintintloniensis lib. 7 Historiarum. stanus, de cujus sanctitate non dubitatur, et aUi
Operje pretium, quamseverus Rex
iH^iK/. auditu, quampUires Prnesules, quoruin s.acra ossa in eadein selecCa tan-

prioruin relatu fum auctor


fueritin pravos. Monetarios eniin fere omnes totius requiescunt basilica : qui si haic
profert,
Anglise fecit ementulari, et manus dextras ab- vera non crederent. illiesa iisque ad iiosfrani me-
scindi, quia monetam furtive corruperant. Iste est moriarn absque dubio non relinquerent. De quibus
anniis carissimus omnium nostri temporis, in quoonus studiose pUira dimisiinus, et eorum quie videbantur
equi frunieiUarium sex solidis. digna relatu, pro referentiura auctoritate, partem
k Callistus II morluus eratHDecembris anni prx- decerpsimus: ea namque quaj nos ipsi in pra'sentia
1124. ntsi Domini annum eccle-
ab Adrenlu sajpe vidimus, verara fideiu praeteriLnrum faciunt.
cedeniis
siastico more auspiceris; at Hemicaslmperalor vita Qua in re nerainem nos accusare debeie videmus quia ;

beatum Gregoriura in Dialogtirum libris itidem fe-


functus esl die 'iZ aliis 21 Maji hiijus anni 112b. Is
prseciare eoipit: sed postea sa-piiis e.rcommunicalus,et cisseconspicimus; atque(sicut ipsemetretulit; Lucas
subinde reconciliatus.nullum reiiquit Imperii heredem. quoque inediciis, cujus laus per uinnes Ecclesias
(ut gentium Doctor aitj est in Evangelio et ;

Marcus, Ale.xandrinus Patriarchaet Petridicipulus,


ALIA VITA nequaquam scripsere visa; sed tantum audita. in
AiieluiT ;ilio nioiiaclio Malincslmrionsi. Evangeliorum voluminibiis. ,Non. quod ali.^-it, ut Col 4, li.

nos in minimoillis quoque a;quiparemus,vel nostros


Eruta ex bibliotlie.ca Coltoniana. illorumque relatores iii aniino cnnemur reddere
similes ;verumtamen, quod inajoribusin tam maximo
PROLnouS. opere licuit. in minimo nubis inflmis ot tainenfide-
libuslicuisse fideIitei'opiiiamur. Alios quoque muilos
I^anotorum Palrum pia certaraiiia studiose reco- divinisp;iginis etscripturn idem hoc egisse repe-

Tiiplici dc leiites, triplici ratione factiim esse arbilramur,quod rimus tres vero tanfum, quos supra posuimus,
;

causa ViCx scriptores eorum, subf equentium utilitati servientes, fideiintegritatecatholicos, raoribus etopere sanclis-
Sanctoruni sinios, imifari hac in ro. quamvis loiige incedendo,
easuinmopere chartis conimemlaruiit. Prinia quidein
^a-ifiuiitur
et laudabilior extitit ceteris, utDeus, qui pcenas fide- pro posse nostro cupiiiius.
lilius quoiunH|ueniodoprose illatas in eorura corpo-
ribuspatitur, qiiique virtutemtolerantibus prw.stat,
quateims
sua in majestate laudetiir. Secunda vero,
Sancti, qui tot sudores,jejuuia, vigilias,
oppmbria.
CAPCT
84 II VITA S. ALDHELMI EP. SCHIREBURN.
vile.scant, ut vir undicumque eruditissimus, plenus D
fuit scientia oinnium rerum.
CAPUT I.
6 Sed quid morainur inparvis? Adaltiorastylum
vertaraus. iit quomodo iste sanctus vir a pueritia Monaclitis
Familia regia. Studia, rnonaclialus, el .Abbalis
Matmesf/urii,
deguit ostendere valeainus ; et qualiter iii raonastico
munus. habitu iiiter homines conversando. et Pauluin ciun
.Aiitonio ereinitarum primos unitando vixerit, pro
xVd sand.i igitiir AUelrai genealogiam flfictainus iiostri parvitate ingenii ostendamus. Monachus si-
ingenium ; et pro posse nobis a Dro dato, ex qua quideni in Meldunensi ecclesia eflei'tus. quam Leu-
sit ortus propagine, explicemus. Hic itaque a Rcgia therius gubernabat suo studio
vir perfectus : ita

slirpe ilescendit. a ciaris^imisMatus prngeuitorilius, inler ceteros Dei famulos^vir iste coinmorabalur ; ut,

ortliodoxacque reiigionis verissimisindesinentercul- qnamquam hominum semperuteretur aspectibus.


Aatvspaire toribus : quibus tanto exitit in fidc lucidiorot opere meiite interesset civibus Augelorurn. Hic autem
Kentenlo, cultus pretiosinr, rosa ex qiiibus pra3Cepta transcendens regularia, tali modulo pcce-
divini quiinciim
£egis Ina\
oritur spinis, et unde turgescit ce.spitepro-
il is lilii sentis seculi fungebatur vita, quod orania decora
flalre,
prio. Hiijus siquidein prHTlarm sot)olis Anglorum visu et auditu dulcia corde castissiina vilipenderet,
Kex () Ina sqiientissimus, fulgens vitaet moribus, veluli perituras fa;ni quisqr.ilias. Iraitabatur hicreli-
bollis strenuissimus et clarus virtutibus, quautura giosissimus Testamenti veteris justissimos Patres, in
imitalur -vir
attinet ad regiam subliraitatem, fuit principiura. sua unuinqueinque animi sancta virtute : Abrdham tittessancto-
Istius nomen Primatis multum eximium. secundo scilicet. in hospitalitatis reverendo studio, atque in ritm velerum.

Ipco fratrem fuisse c Kentcn, virum probum. s:in- perseverantia obedientiie, qiia; bonorinn operum
ctitate lautum, honestate ra:igiiificuin.antiquissimis creditur perfectio Jeremiam quoque, in solitariis
;

Anjtlicanae lingua! schcdulis sa^jiius ex interprete degentem scrobibus. atque laudabili remotione a
, legendo audiiimus. Qui Apostoli pr;ccepta Pauli conspectu hominu:u Job quoque, virum summa vir
:

Elih. 5, 33, adiuii>]ere stiidens, virtute nou modica Deum pne tute laudabilera. in patientia; fervore indesinenter
omnibus raetuens, in uxoris castse vivebat copula. assequitur. ne iu eo (quod absit) fieri posset quod
Is equidem non idcirco uxoris intrabat cubiculum, alicubi legitur ; Omnis virtus est vidua, quam fortis
quo carnis. ut moris est quorumdam. exercere cu- non firmat patientia : in caritatis fervore Liavid,
peret desiderium ; sed ut, queniadmodum Samuelem belligeri Goliath (ut refert S.Tiptura) victorem lypi-
Anna. talem generaret filium, qiii, ut Scriptura cuiu, quemsequitur iste. invidiie superando vitium:
Mnl. ii, .17,
di.cet, tuta animi virtute diligeret Dominum. Vota in castitate utriusque substantia; Joannem, carura
deuique ejus Deus ex alto prospiciens, sicut de bea- Christo Apostolum, quem cognoverat quodammodo ct Christi
tissimi Nicolai reverendis parentibus legiiur, hunc hac etiam pietate plus aliis eidem Doinino compla- Domtni :

sibi dedit filiuni, qunlem hujusnostriopusculi vobis cuisse. Ceterum in verffi compassio;iis proposita,
nionstrabit intentio : quem tempore cougrua fide- Quem vir iste san'tissiraus sequebatur, nisi ipsuia
liuiu assuetudine Deo in eeclesia per Saceidotum rerum omnium factorem?qui pro totius generis hu-
manus catechunienumque fieii postu-
devffte obhdit, mani delioto. amarae inortis gustavit pociilura ad
Aldelmus
lavit : non absque divino nutu Aldelinum nomen
cui tempus. Ista sub brevitate,,non ad fastidiuin alicujus,
oppdlatur. iniposuii. Aldenus etiam. ut aiunt barbarice, latine sed ad ffidificationera , ideo ita transcurriraus quia
;

Senex interpretatur inde Aldelmus quasi d Senex


; saucto juvante spiritu ad alia multa. sed tamen
almus. Vere eniiu, etsi juvenis cnrpore, animo ejusdein viri facta, narranda veaire disponuuus.
senili viTeb.it et laudabili opere. 7 Vir namque omnino Christo deditus, hoc sibi
incenliva
S Post haec annis succeJentibus puer ablactatur, cum spontaneum inferebat martyriuuj, qua
ceteris libulinis
stiidtis tittera- et sacris litterarum studiis a genitore Christianis- tenus iramensum ti iumphuin sibi acquiireret ex hoste extinijnu,
rum tTaditvs,
sinio traditnr. Qua in re futuroriuu pra-scius Deus nequissimo; si quando ffistuantis iucentiva sentiret
illiustantopereaperuitingeniura, utdoctoris animus libidinis. armatus toto corpore inexpugnabili lorica
in seipso soepe mirarelur nimium,
qiiod tam facile caput ornatus galea justitise, spera accen-
fidei, et
caperet, tam acute retinoref meinoritor, qus sibi dens fervorecrelestis glori*, talem impoiiebat vere-
ostendelratpei- singulos dies. Me:is namqiie ejiis, cundiam spiritui, carnalis nequitis administratorio. B'
rore perlusa, hujus rci fuerat causa
cffilesti
Virgiuem siquidein c, secundum perituraecarnisspur-
quippe :

gratia Dei erat cum illo. illius scilicet, qiii


per pro- citiam adraodum pulchram, in suo fecit castissimo ,,„(g somnum
prieticum dixit eloquium, Aperi os tuum
et ego ad- slratu taindiu securii quiescere, doiieo in coelum lei/cndo lotnm
Psal. SO, 1 1
implel), dogmate meo. Triuin quippe" pro-
illud
spiritu intento totuin Psalterium diceret ex ordine : iisalterium,
prietute linguarum, non soUun vuigiiritate
reruin, nec sie ei in aliqiio
poterat malignus Spiritus obsi-
verum etiam litterarum dogmate, sanctissimus
iste rtere. virum bnge laudabilem, qui aestuantis ba-
peritus exstitit. Miro denique modogratia
facuudia! ratri, etsi interesset, nullatenus seusit voraginein !
omnia idiomata sciebat, et quasi Gra;cus
iiolitia^n 3
natione, Hic namque illud est honnrabilelignum, de quo * Sa-
scriptis et verbis piMuuntial)at. Mirum
Hnguant'11 namque non lomonis verba testantur. quia secus aquarum tiuen- • imo Davidis
sncrarum. fuerat, quia et sannti Spiritus gratia
sibi in eo ha- ta plantatum ad sancti Spiritus I's 3.
honorem protulit I,
bilaculuin lecerat, et illius linguaj
binos Doctores indeficientem radicem continet scilicet Angelorum
appnme peritos pra;clarissimus InaRex,qu6msupra ;

virginitatem, et non metuit exterius Eesfura ab ini-


posuimus, ad conlirmandam illius
lilteralem scien- micosibi ilIatum,quiaintrinsecusdivino rore fuerat
tiam, ab Atbenis conduxerat, Latina:
quoqiie scien- plenarie irrigatum. Hic etiam est vir ille magnifi-
tiaevalde potiitus rivulis.etiam
proprietate partium cus, de quo Scriptura dicit, Beatus horao qui semper l'iov. 58
ahquis eo melius neqiiaquam usus Luc. 12,
est post Virgi- est pavidus. Ille vero prfficepta
Iium; ilaenim in Antiquariis secutus divina,
suffi lingua; legitur
lurabos suos castitate circumligavit eximia, tenens
Proph.-tarura exempla, Davidis
Psalmos, Salomonis ardentes luceruasinmanibus, intraturus cumSponso
tnavulumma. Hobraicislittcrisbeiie novit, et
ct 3Iuslcj: le-em ad nuptias spirituales atqiie coelestes.
Moj/saicam. Musicie autem ariis
acptirit. omnia instruioen- 8 Quem Leutberius, Antistes iaudabilis vita
ta quai fidibus vel fistulis et
aut aliis varietatibus me-
nioribus, cujus facit mentionem Beda venerabilis
lodi* fieri possunt, et memoria
tenuit et in nuoti- Presbyter Abbas con
diano usu habuit. Et ui paucis Anglorura historia Ecclesiastica, dig-
in
stilutus.
multa, et grandia num consideraus Sacerdotali officio. et jier se rogando
parvis coiistriiigamus, iie ea
qu!e dicimus t*diosis et alios fide Catholicos hortando,
ad tantum Ordi
VIGESIMA QUINTA MAJI. es
nem promovit. In quo vir Dei aliquaradiu victitans CurisE monita audivit iter arripuit. quamvis ar- I)

irreprehensibiliter ministerio, ab eodem Praesule duiim ;


iugenti quiilniu refertus bef itia, quia successit "'' "^^'

Pater raonacliorum meruit constitui in ]ira;dicto ei causa Principuin Apostnlnpum videre diu deside-
Meldunensi cnenohio. Quibus nou sponte praepositus, rata liininaj; doleiis vero. qiiod vel iul tempus cor-
quidquid assulue docebat pollenti eloqiiio. totum piireo termino tanta relinquebat Fratrum consortia.
qua.'.i bonus paslor opere coinpeteuti ad effectura Ut autem vir pretiosissinnis Hnmam veuit, la-ta-
perducebat. seduio cupiens referre lucrum de ta- bundus properata obedieutia, sine qua impossiiiile
lento sibi a Deo comraisso. Eo tempore illius pro- est alieiijus animam unquam posse salvari, Aposto-
vinciie poimlns. pervnrsus opere. quamvis sub.litus lici viri bonorifice receptus colloquio, et pro velle in
fldei uostra;, ecclesiamnoafreiiuentabat. nec Sacer- omnibus illius pruptur iutiabiliintein gratiam Dei
dotuui satis curabat inqicrium : ({uem vir biaadus usus coutubernio; beueiicio nostris tcraporibus inau-
verbis monens suavibus, et divina ssepe (ut locus dito decoritiir a Deo, cui se devute dederat; quo
inerat) eloquia retexens ; secularibus ad ecclesiam magis a tanto I-^uitifice omniqiie populo venerare-
modestu oouvocalis, pra;ceptis eos foecandabat silu- tur. Vir quippe lauiiabilis, seciim quocuinqiie ibat,
taribus. Qua in re Doctorem gentium imiiabatur, ut adimpleret sibi commissa nffi.-ia, vestimenta Sa-
qui rudibus lac priuunn priebuit, et postea fortes oerdiitalia doferelMt. Quibus in Lateranensi Pi'esby-
cibo solido pavft. Una itaque Sabbati ad eaiudem terio ut Sac-raineuta offerret uidntus, subsequoas
COI- 2
1 3.
urbem, mercatorumex diversis partibus multituJo miraculum osteusum est omnibus. Juste et pie per-
congregabatur maxima cui Pater iste. Apostoloium
-. acto MissiE olficio, eodemque mmistris suis purri-
iniitatur, extra ucbem veniebat obviam: ac super gente Casulam, induhifanter ibi prtesiuente diviuiB
et exteros ulj Casulam
mercatores. pontem stando tam diudivina subLninistrabat pabula, majestatis poteutia, iia firiiiiter et coustanter .solis
I adio sotit
quo quidam eorum, perservi sui opus, divinaconce- radio pepeiidit. ac si •aliciijus solidie materiei sus- ttppensam.
dente gratia, pro quibus venerant relinquentes ad tentaretur adminieulo : lia:j luitein in Meldunensi
tempus mei-cimonia, ad sanctoi'um hunc spimte se- hactenus habetur ecciesia, in sanctitatis {iu decet) K
quebantur sancta ovilia siciiue in ecclesiapersisten-
; magna reverentia. vere iiovuni magni Elia; prodi- fompamim
do, sancta revereiiferauscuhabantofficiarpost hfflc, gium ! IIIuiii, discipulo cernento, ad Cffiliim currus '''"^'
peracto pro quo venerant negotio , repedabant ad levavit igneus;huic, multis mirantibus, in Romana
propria. aniiuabus suis divinu prius officiu saguiatis. Uibesolis servivit radius ille, in reranta coeliparte :

claro devectus est lumine ; istius indumenla Sacer-


ANNOTATA .
dotis in siinili pependere elemento. Sed absit iit is-
tum Sancto aiquiparemus Eliis : ille enim Prophe-
a Mtdmetibiiriensis .siipra iii altfra Vita nnm. 12. ta magnificus adhuc quo contra filinra iniqui-
vivit.

Quis eo nobilior, qui regalem prosapiam attingit tatis dimicet, qnin eti:im inoriendo et resurgendo
finea : 2 tle Gcstis Reyum Anqlorum. cap. 6 as-
et lih. divinum priEcedat judiciuin ; hic vero sanctns Con-
serit, Aldhelmum. ox antiquis progenitoribus, eon- fessor, de percepto praeniio aiite Dei tribunal extat
saiiguineura Athelstani Regis fuisse. Isetissimus, iibi sua pietate iutercedat pro cunotis
b Inas Regis Acta fletiimus 6 februarii, secuti Mctr- fidelibus : verumlaroen, qiiarnqii iin dispsri nierito.si

tijratigium Aiifilicanum, quod etiam .sequitur Alfordua fas est dicere vorum, ambo valde placuere Deo.
jam forle eum non tam sean'e inler Saactos colloca- lOd Post hiecsanctiviro apud priEdictum Papam
,;,

remus. diu morante, divino ingerente Spiritu, rogatus est rapam a


c yalmesburiemislib, \ de GestisReqnin Aiitjiorum, ab e,i, iit quemdam baptizarst piieruin de ciijus iiti- "''""ni" :
'
''*"'"'
non audet pro vero arrogai'e , Kentenuni fuisse fra- que genitore in popiil absque evidentim cansa satis
i

ti'em Iiiiie Reqis, licet, ntjiim dictttm, i'egalem ejus pro- dubium quia, ut moris est fere omnium gentium,
:

sapiam agnoscat ; forsan patruelcm potiits admitteret. plebs ruinigerula, hunc genuissc Apostolicuin icsti-

d Alden qitidem adjectire seuein noUit ; sed ridi- mabat. Folso euim gens inscia boc de tanto Anlistite
cutnm est tiybridam vocem linjere ex Barbaro et La- opinabatur. quiaper vitie moritum in reglstris suis
tinn : dum compositione e.r iiUCijro barbarica, Aidhelm aliisque scriptura; locis vir Apostoliciis decl irafur.
''

sit anfiqua galea: Hffmheim Anjlice et Teutonice ga- Ciijus Patris voluntatibus S. Aldelinus obsecundans,

leam siqnificat; et ilaapud Capijravium et Siirium ex puero, nonnisi novem ilierum spatium ut periiilietiir

Breviario Sorisbitriensi irqimns; Ald lehniis. Latine gerente. (idelium more iu ecclesia catechizato, coram
posset dici Vetus-galea. Anctor ne prtecouceptam se- astantibus tarbis priecepit eilicere. si pater ejus
met amilteret onomatopa.'am: uhiqiie omittit tispirutioiiem esset isqiii vulgo dicebatur. Illico iiifans, quamqnam
mediain, qtiani iiic constanter alii aiiliilteat alioqiii in niiuiura parvulus, remotis contra uaturam linguiB
composifis nan necessariam, ut patet, in Guiiielmns, obstrusionibus, fecit quod Abbas ille jusserat san-
Anselmus, aliisque. ctissimus. Locutione enira sibi divinitusdata, satis-

e Obscurius id dixerat Vitx alleriits Aitclor : quomo- que intelligibili, ostendit omnibus noii se esse geni-

dccumqne tamen expiicetur, exemptiim est miraniliim tum illius opere, quem vanus in hoc referebat po-
potins qitftm imitanditm, quodque loco non suo liic
inilus. Miriiin quippe nequiiquam est, quia novitate

relatum puto qiiomodo enim Monacho id crediin fuisse caret : ille namqiie qui nsiuie raditatem huraano
;

perinissum ?
eloquio focit peritain, idem ipse istius linguam in-
fantis a,*! religiossimi viri jussus reddidit eruditara.
virura inulta laode dignuin, nimia rererfum san-
CAPUT II.
ctitate Iusus discretionis studio, et patrem
qui tali
Acta Rom.v, llbri ah Aldelino scripU, ab ignota peccamine liberavit &t seipsurn,
sibi ;

cujus meriti apud Deum existeret, tantse urbis populo


llunc autem in tanta persistentem boni operis declaravit.
perseverantia, Apostolice Sedis Suuiinus Pon- 1 1 Vir iste litlerarum soieutia apprirae. et inter
tifex, luagiKe sanctitatis vir a Sergius, asciverat; priinos eruditus, die quadam cura in regina urbium
Emcatits a quiaetsi longepositum ampia teiTaruiii sp.atia. sco- Apostolorum ecclesiam ingrederetur , ad laudeiu
Serf/io fapa pulosi niontes. scabrosio valles separarent et ieqao- eonim raemoria dignani, hos edidit versus.
Jtoinani,
ra; lui;c taiuen quae dicimus, et raulta qu» lapsa a Hic celebranda rudis florescit gloria templi,
iiieinoriastylus non perarabit. deeo persifipe audie- Limpida quie sacri signat vexilla triuraphi :

rat. Mox vero ut Sanctustanti Patris Romanajque Hic Petrus et Paulus tenebrosi lumiaa iiiundi.
"
Priecipue
S6 II VITA S. ALDHELMI EPISC. SCHIREBURN.
i Pr.Tcipui Patres popiili i|ui frana gubernant, non tenendi .succrevit quia enimcereis figuris tan-
: D
Canmuibus crebris alnia veneraiitur in aula. torum I^atrniiislatuta non inveneruntassignata, ideo
Carmtnn in
Ciavii,'<?r aitiiercus, portatn qui pandis in «thra, non custodienda (ut perhilient) amiseriint /. Quasi f
taudtm SS.
Piin ti Caudiila coelornni reeluileus regna Tonantis, pliis valeret adprobationem, periturfficene impressio, aposteris
"^^ ^^ ^-
1'ailU ongtt Kxaudi clemens popiilorum vota precantum, qiiaiii .Apostolica vel Regum jure sorvanda facta
Marciila qui riguis humectant imbribns ora : institulio. Nondum enim transmarina qiiorumdam
Suscipe singnltus tommissa piacla genienlnm. liburnis vecta fuerat astntia, neqiie toto orbe quara-
Qui prece fragranti torrent peccaniina vitie. quain transitura tantuni adhuc debaccliaverat ava-
Maximus en Doctor Paiihis, voritatiis ab axe ritia : adhuc eiiim in nientibus miiltorum Hdei re-
Saulus, ipii dictiis mulafo nomine Pauhw. gnabat integritas, nonduin Deo dedita in tantum
Ciim ciiperes Christo priscn pra^ponere ritus. sibi affectabat Iiumana cupiditas.
Post tenebras claram co^pisti cernere liicein : 14 Pnst luec, revoluto aliquanti tempnris curri-
Vocibus orantum nunc aiiies paiKlc benignas, culo, dum sanctus vir in Meldunensi ecclesia. et
Et tutor tremulis ciim Petro porrige dcxtram. temporali pace, et .\ngeIornin solatio frueretur ; re-
Sacra freqiientanles aute qiii limiua luslrant gnaiite Angloruin Rege
anno Dominicae
:
j Osredo, ij

Qualenus hic scelerum delur indnlgentia perpes. Incarnatioiiis septingenfesimo sexto. quidam Brito-
Larga de pielate fluens, et fonte superno : num nimine tenus Prjesules liajretizabant, de It /(

*Signis qui numqnam popiilis torpescit in ffivum. Paschali termino et de aliis i pluribus ecclesiasticEB
21 Utautein Monachorum norma Aldeiinus, orthiidoxietalis institutionibus. Qiiare Saxonum Britones in
' un (ligiiis ? Paschate ce-
(anti viri, sunimEe Sedis Rectoris, beiiigne functiis Orientalis plagae sancta Synodus, venerabilem Al- tcbrtnido ab-
contubernio; et ut alter alterius, nti consuetudo est delinum Abbate-n, et adhuc tantum Pre>byleriiin, crrantes,
sanctoriim Patruin, bene erat instructus colloquio ; (nondiim enim sanctus etviia et moribus in ordine
repedare ad propria, et ad jirius statuit redi:-e pro- poiiebaliir Ponlificuiiiy prosanctitatis suaereverentia
posiluni. Tiinc a saiicto Papa, ad suornm )ioslero- rogavit. librum compoiiere cgregiuni, quo nialigna, '"»<"'" <
rum iililitatein, uti sine inquietudine debita Dei ser- quae tunc supmmoduni pullulabat, haMvsis Brito-
St/iiodo,

vitia celebrare possent, Iwc qiia; infra legiintur cu- nuin desfrueretur. Qiiem Sanctus, ut erat sermone
quiesivit sancta donaria ; non auri rel argenti aut niiidus, sapientia refertus.et sanctitate conspicuus,
cujusquemetalli ponilera.quiase',-urusdec;'astinoniil- argumentis pleiius, et syllogismis pra:ililus, libera
Dei qua-rc-bat admiiiiculum. Pctiit crgoedi-
Jins nisi libus insuper scripturis et ecclesiasticia sententiis
tnonaslertu
ctum. sunuuiPatris auctoritatesancituin. quatenus eruditissiinus, etiut He.Ia narrat)
ocgmril ex- in omnibiis pru-
tmptionum Deo aniiuente solicita menteguber-
nioiuisteria. quse dentissimus, Israelitarum repletus institiitionibus
privltcgta nabat. Meldunense scilicet, ubi intrhonizatus fuerat .i^igjpliorumqiie, de hoc niultis invenlioiiibus et
(qiiiid Mcldn snncfse niemoria; de ciijus stirpe , Sanctorum P.^trum authcnlicis traditionibus, sed scripto tibro

Sanctus iste descendit, condiderat) atque liuic sub- et carmine Pachomio Abbati ab Angelis tradito,
/.
k
ditum aliud, in honore S. Joaniiis conditiiin super et aliorum religiosorum dognmte satis aperto,
su-
fluvium, qiii dicitur Fruni r, ab omni seculari servitio pradictis hajreticis Iransmisit, perquosdam domes-
redderet absolula, Episcnporumque catbedris, or- ticos fidei et satis ad hoc fideles ministros. Ipse
dine, jussis, et syrodis. Et si quando aliqno Ordine vero solus in afflictione positns orabat assidue, ut
Ecflesiastico, vel etiaiii indigerent Presbjtero. a Deus ab lantsE hareseos implicatii.iie mentis illos
quocunique vellentilluni facerent ordinari, Catholico dignarelur eripere; sicque adDominicai ver.-e fidei
tamen existente Episcopo si aiiteni religiosuiu Ab-
;
reguhim, et ipsos Prsesules, et innumeram populi
batem obire contingeret, et ad alterius electiouem revocavit multitudinem. Qua in re omni|iotpntis
Dei
ventum esset; illum queni religiosa congregatio ser- magnam possumus considerare pietatis misericor-
voriiiii Dei eligeret oninium cuniniuni consilio, hunc o'"'"'™
diaiii, qu<e sic Sanctos suns, ubi, et quando, et quo- °''
e vestigio proraovendimi enim ambitio '''''"'"
rf. Jaiii tiinc modo vult. plene jiistificat, ut per ei.s, etiam ab-
moiiachoriini iuoleverat jam non nt pastor
:
per sentes corp..re, taiita operetur virtutum insignia.
ostinm. sed ut fur aliunde volebat luercenarius
in- Iste enim Sanctus iter illuc pedibus ihaiidquaquam
trare; idei)i|ue diviuiereiprovisiiristaposcebat.
Qn« fecerat, sed egregii. enchiridione /monitcs,
sedula-
tamen iiiliabitantiuin vitiis et ambitione quorum-
,

queorationesublevatos,adveii(atisreduxerat viara. p'


dam oinnia mutata videntur: nam ad iiihihim peiie re-
Imitabalur iste, niniirum gratiu lei pleiius, et in
dacta religione, spretisApostolorumadhortationibus,
huc facto Apustolum, qui Coriiithios et Galatas,
qujeipso contineiilurprivilegio.nonsolumin
illol.ico, Colosseiises eliam a Psendo-Apostolis pricventos,
verum eliam iii multis li.cis Angiia; inhonestaii
et ad vera; fidei statum p.n- Epistolas revocat. Aposto-
turpibus lucris scrvientes, sui et suaruni reruin
li- lus siquidem et in hoc negotioPater
bert,.i3in justo Dei judicio amiserunt, Aldelnius exti-
Sanctis ete- quia, sicut Petrus
nim viris
tit : cum ceteris, sani to Spiritu
et piuni
honestate [praiditis,] ut ipse
monente, Paiiluin et Barnabam ad Dei upiis segre-
Apostolicus in coiitextu suaj orationis
ait, talis gavit sancta Syiiodus ad
ita
hbertas debetur et conceditur. Nain .^i ; supradicta negotia
proprise vo -
hunc eligendo adniovit.
Iimtati servientibus et terrenis
comniodig inbianti- 15 Siripsii ergo
bus. tanta libertatis facultas tribueretur, ^nigmata, et De laude virgi
decor vitae num geminato
et sanctitatis habitus noii inodice
opere, prosa scilicet et carmine, li- ''"™' '''""
delurparetur. briini exiiiiium. ''''"
Contexuit vero sextilormem libel-
3 Quaj libertatis scripta Sanctus iste ad
1

Rtfjibui pro-
p'ra;ti- lum, novi ac veteris Testameiiti fl..ribus,
tulata mimasteria detulit, atque et De sep-
bata. duubus tunc in An- tena suppiit;.tione, ex disciplinis
glia Regibus ostendit, In<e collecta Philoso-
scilicet suo avunciilo, Re- pborum, pertinente ad septif.irn.e doiium
gi Saxonum et Etheldredo, Regi Meniorum Spiritus
;
'qua :
saiicti. Scripsit et De admonilione fraleniif carilatis
eliam iidem streiuiissimi et Dei
zelo repleti Reges volumen unum. Ex
sua aucti.ritate e sanciverunt, insensibiliiim reruii. natura
quia incorruptibili mi- qua;secnndum iiietaphor.iiu
clor.tate Apostolica firmata s,.imociiiari figiiranlur'
ci.gnoverunt et cuius- :
composuit ulterum. De pedum
cu niquemodi exeditionis sive U-tian,] regulis, me-
belli liirbatiointer c.n-
ta|ilasmi. sinalinipha, scansione,
tines fieret. loca, siipradi-n eteclipsi versuum
Pairis sanctitate et
;

scientiareverenda, libera ab omni Demetricaalternainterrogatioiiis et rcsponsionis


statuerunt f„re vic.ssitudine, duabus
servitio; et posteri,- suis itidem littoris discreta m. Scripsit
ea custodienda litte- et
aha iion..uIl,i, ulpote vir undicumque
"s, suis manibusimpressis.reliquerunt. docti.ssimus
Sed occasio nam el sennune nilidus, et scripturarum (ut di-
xiinus
VIGESIMA QUINTA MAII. 87
ximiis) Inm liberaliimi qnam ecclesiastic.inim erat bipennigeris reperitiir minima, qiuT tanien ad longi- D
eruditione ii)ira:idus. Ilaec de qiiodara antiqui^simo luihnem nliaruni studio^u ab eis fuerat resecata. n MS.
codii-e, in ejusdeni eecle.^i^K armarioreperlo, iiiliujns Sed omiiipotHiis Deus ideo haiic, ut sibi placuit,
"pnsculi volumine inmere dignuni (luximiis. decurtavit, qualenus in hoc etiam servi sui meritum
hominibus n.itificaret. Tnncopiftces pernimium tri- Trabem nl-
ANNOTATA. mium cur-
stes, quia hsec participnre secuiido loco debcbivt ini- tam.
tium, qiiid facerent dnbii, ,ad sancli Palris hnius
a Sergius secmnlum Clironohijiam Paprbrnchii, in cononrrunt roiisilimn. Qiios ille, etsi menle an:dus
Poiili/icrm coiisfcrotm 22 Norembris. anni 688; redderetur, dc misericordia Doi confisus, bonigne
mortuus 18 Augusti anni 702, inscriptus Marlijro- alluqnitur : Eia frati-cs, ad ceteraruin mensnram si
iogio Romouo ct nliisantiquis. Bnronius unoanno hunc liiieat;v fuerit discite, deque beat:e Dei Geiiitri 'is au-
Ponlifirnlum privvcrtu xiliiidevote quia quiu lacte virgo pavit
confidito :

b Hxc hisloria vocntur in dubium ab Alforilo in An. hominem Deiiin,


dil'ficnlt:iteabs(|ue
hujns laboris
nalibHs Anglo-Saxonicis : asl habel cmn Legentlu Ciip- no.struin potest adimpleredesiderinm. Tuno audacter
gravii m
Compendio Vilacbinc cxlracto. cl referuin eam pergens ad stipilem. pop.ilum liortab.ilur, quo
Surius alque Baronius ad annuni 099 num. 2, ('( cuin sunimo conair.ine trabem iii superinra tr.iherent,
illis HnrpsfeMius, Mabilio, OUIomusin Addilinnibus ad non haesitantes de loiigitudine illius. Mox plebs suf-
Ciacouiuin. nliiqHe. fulta taiiti Patris auxilio. corde devoto Domiiium
(• .-/ddilur iipnd Capgravium, ubi adlmc stat eccle- interpelhms, quara Pater jussit continuo trabera
sia m
honore S. Joannis Baptistas; constructa et : levat. Tum diviiia coo|)eraute misericordia, pro fa-
apud Bradeniim tertium construxit mon-isterium. mulatii servi sui, supportaiii. eam jam longiorera .t(i/i.t lonijam
reddll.
Sed illa monasteria postea a Danis 1'ueruiit deleta et ceteri.s, ad quaruiu incn.^uram prius fuerat incisa.
E
, destructa. In quo opere iniitatus est a li. Dnnatum .\retinfe
d Qitod in proleclionem Jpostolicx Sctlis Aldhclmi Urbis Episcopnm qui calicem vitreum, Pagaiiorum
monasleria siiscepcril Sergius. libeiitcr crcdtim : au impetu coufractum sola oratione restauravit Pa- :

eadeiu alj Ordimiriornm jurisdiclione e.cemeril, possel trera quoque nostrum mira; sanctitatis virum Ab
ralionabilius duhilari, deficieute ipsiits priviiegii texlu. batem Benedictum, qui longe positus magna; molis
Talcs tiimen cxemplinncs, ticet e.o icmpore. rnrioies, iion saxiim pia prece amovit a loco, ubi qiiidam Era-
oinniiin inusittitas [uisse osleutlit eruditissiinus Mabtlio tres coenobium fundare satagebant. Illo denii|ue
libro \ ile Re diplomntica cap. 3. ex qiiibus corrigas modo rerum Crc;it'ir, seJ typo dispari, hanc elon-
qux utibi forte in contrariuin dirimits. gavit, qiio Praesiilis Israeliticae plebis virgara virere
e 7(1 Monaslico Angltcano extant dux charlge Ethcl- fecit et fuecundavit. Illa vero [lartnin inlactae Vir-
drcdi Regis Merciorum, uuilx Rcgis Occiilenlalium Sa- ginis pra;fignravit : ha;c certe sanct.latera lanliviri
xoiium Inie : sed nliquam ex MSS. vionunientis Mai- immensum crescere adstimti ecclesiie pra;nolavil :

meslmrtensibus cdidit Alfordns adnnnum 703 niim. 20 illa fructus detulit et folia, hwc Patris .\ldelini qu u
e(2I. Alia cltarta Inx Regis. consilio Alilhelmi Glas- futura essent operaderaonstiavit. De istac aiitein
toniensibus monachis tlnta, intlicalur apud Usserium dc re nunc ista sulficiaut, quia transire aniinus cupit
Britannicarum Ecclesiarum prmordiis pag. III. Sed ad ejusdem alia.
et has chartas supposilas esse, cap. 10 Propglisi tle- 17 Post hKC vero decurso non raulti temporis
vtonslratum invenics, anle 2 Tomum Aprilis, spatio, Pater Berthoaldus, C:uituari((rimi Pontifex,
f Lcpitium invenlum, ne possct ficlio manifcsta te- vir reverendus vila et moribus, litterarnm et eccle-
neri ; siquidein ftctto est. quod nontlefinio. siasticoruin scientia valde eruditus, pro sanctilalis
g Osredus Rex Northumbrorum fictits anno 705, et virtutum hujus viri niagnitudine, htleranimque
quo etiain anno crcutits Episcopus S. .'lldhelmus. liberaliuin eL diviiiarum stndiis et scientia, liunc se-
h De hac cnnsuetttdine potiits qnum hxresiBriliinum, cuni si quiret saspius habere ciipiebat ; qnem directis
Dubris ad
altler celebrunlinm Pnscha, egimus nd Vilam S. Col- legatis ad se causa consiliandi de lelms Ecilesias- mare eari-

manui Episcopi Lintlisfnriiensis 18 Febritarii §. 2. ticis venire rogavit. Cui Sanctus, ut erat milis, li- stens.

i Beiialib. ^ cap. 19 nppellat aU;i pcrplura Eccie- benter obediens, veiiit ad eiiin, nioratu.sqiie est
siastioa; castitatiet paci contraria : /« guibus vitte- quaiiidiu ipse voluit. Expletis ergo rite pro quibus
) lur eiinui fuisse qiiiestio de Tnnsura, de quu putchre ad eu:n venerat negotiis, ad castrum disposnit ire
Usserius. tn Primordi'S Britannicarum Ecctesiarum Doroberniie quod ideo Deiis fecit, nt loiigiiniuis
:

pug. 921, ct Mtibilio anle tnin. 3 Actorum Benedicll- quoque terrarum partibus hujus sancti virtutum
nornm §. I. merita ostenderet. Cum secus p.irtnm sedens oquo
k Dc regula, S. Pachomio per Angetum Iradila, pergeret, quamdain navein ad ripain raaris biiiee-
viile t'jus Acta 14 Mnji iium. 15. catores volebaiit appellere sed neqiiaquam potue a : naiitts in
oppliciinda
1 Enchiridion tioj: Grxcu declinalionis sccundx, per runt donec iste vir adinirabilis pra;cipereL, etsi
tiavi Infyo-
lcrliain Latiiiorum hic lleclitur. ct lutiiis liic sumilur teriiis vicibus lioc mnlirentur niagiio viriuiii co- Titntihm rfc-

pro libro qitaiuvis (tinpln. naraine. Prius taiiien illos molesLe interrog.ivit, si spectas.

m Hxc sunt iH'rb;e Bctlte loco prxctUito lib. 5, quid deferrent, quod foret utile quotidiano usui ec-
citp. 9. clesiie queiii illi nior-esuperbdrum spernentes, quia
:

vili teginine tegebatur, etiaiu euni conspicere dedi-


gnabaiitur. ('etenim ille Deus, pro cnjus aiiicre
CAPUT III.
seipsum itu vile^n habitu reddiderat. exaltavit illum
.'tliranihi palrtitu, Ejjisrtijialu,s,'i'rlni, (ut semper facit suo.^) in eorum pr,eseiiti.i. Expletis
seputtura. enira sa;pe inc.issuin inukis coiiaiiiiiiibus, tristes

stabant et tuiiidi, in innne lassatis viribns. Tunc ex


Vi,ir autem snnctissimus, duni clari operis mona- eis quidaiu nauclerns suos sic socios flendo albtqui-
sterinm quoddam Meldun ad linnorem tienitricis tur : Speio eqiiidein iiidubitaiiterqne cre lo, illuni
Dei fabricaret; lioc pro eo ^irgincu.s .\afus, ad sui queinin litlore cernitis viruinesseChrislianissiinnii;,

laudem suieque Genitricis hdnorein alque istius fa- cui iios inflati superbia, nec etiaiu veibuiii feciiiiiis :

main, declaravit mirabile factum. Deniiiue cum ad sic illius hiiniililate nostra rctundiiur superbia, il-

tenipli hujus alt:i f.istigia diversi maciiina instru- lius probiiate nostra conleritur perlinacia. Quid ver..

meiiti magniB trabes levareiitur, qua;dam earum a nunc agamus nescio, nisi ut c-.rdepuro depreccmur
ipsius
II VITA S. ALDHELMI EP. SCHIREBrRN,
88
sancivitcumanathemate: qund postea a tolius An- D
ipsiusmism-icnrilinin, qn:iteniis(levotis suis precibus
liiiora.Inito eoidagente, laudalum, in Meldunensis
gliffiSynodo,
EX MSS. noljis placatus Deus c-onredatportus et
eontirm po- ecclesiic armario reposuit ratiim quod etiam us-
:

mox consilio, .«anrtum virmn consternatis nientibus


stea Togatm,
opem que liabctur;
liodie sed, ut superius diclum est,
juval. suppliciter rogant, qu>.(la(l ens venire eisque
(^orumque inspi- pecratis pricpedieiitibus et Prafliitorum i.igrilia in-
ferre suis orationibus non diderat,
noscitur. Is
oflicioque si quid ulile fuerit, gruente, ad tempus nobis irrilum esse
cere scapliam, su(^,

Tiinc Dei faniulus. non il- s:ineimpedilior rebiis secidaribus, iii Episcopio, ut
accipcre non reciiset.

lectus prcmisso ab eis munere, sed quia caritate


co- mos est omniuiii (uti de B. Martino Turonensium
sagenulain ascendit, Prissiile legitur; haud postea tantum valuit iii virlu-
gebatur eis prajshire auxilium,
slatim au- tibus, qiiaiitum prius valel.at.
Verumtamen merito
udivit
et eos coutinuo non dcdigtiatus
:

corpore poiide- illesanctissimus vooatur, quamquam solitis iion


l«m ut Sanotus ille naviculam suo
abuudel viriutibus, quisquis devote sibi a Domiiio
mare, tranquiUnro ad navi-
ravit, Inrbiitiim prius quod hic
laudando commissum implct officium in omnibus :

gandum se piicbuit. Sic Deum in scrvo


fecit Paterjustissimus. Sed his ita relatis, a.l ejus
naiitica Tuullitudo inlravitporlum cuui la'lilia.
(illciunt Saiiclo volumen, veleri ac gliu-iosum ..bitiim referondiim veniamus.
18 Mox illi annn-
et ab i\s Sa- 20 In Episcopio siqu'dem bis bino peracto
cra bibliit novo Tostamento compactum Sanclus vero obl.a- :

convocat
rum circulo, oarnis inflrniilate gii'avatus,
tinnein non respuit, et siiaruni reruni majora
accipi/.
eis
.igcr com-
quamquam nollent_: ne (qudd gregom Mouicliorum, C:Uholicum Clerum, et ferme
munera pra;buit, wpjidafa'
absit)nliquisintBlligeivt, actum esse pretio. quod oninem populuni pacisque unilalem et c-irilatis
:
caiUafe.
Quo viso ejus viiiciilum pricdicaiis, sine quibus Deo placet
milla
eis summa ejus pr.-eliuernt devotio.
pre- Ecclesia, sicut boniis pastor oves suas Domiuo com
prostrati pedibus. rogubant. ut eos Deo suis
pie- mendavit. Post lia.c rogal familiares sibi et fide do-
cibus commendaret. Ovirum carilale refertnm,
plenum qui I!. Nioolai vesligia secutus, et mesticos, quatenus in co;nobio Melduuensi, quod
tnte !

quid Deus (q)eraretar pra; oeteris dilexeral, ejus humaretur corpusoiihiin.


nautiispenculo lilieravil et

carne dcgenlcstideles, alienigenis Sic faota Deo digna oratione, et divinis armatns
per suos adbuc in
Saoramentis. gloriosiis migravit a seculo quem :
declaravit. Librum vero, bouitatis ope .acquisitura,
ad Moldunense cauiobiiiiii deliilil quem ibidem ;
Micbael ciim co;tu suscepit Angelicn. Qiio defiincto ol'if hi Dun-
tn mciiaste-
in Dunting villa, nd (luam pro salute eorum qiins
sub ting villa.
rio postca Fratrcs adliucpcsitum, ob tanti viri reverentiam,
adicrvata.
digne custodiuiit. Iii liujuspiincipio analbema scrip- Dei tutela gubernabat, perrexerat, ut pius Pastnr

tum, iis quis eum iiide auferrct, vidimus. Ilaque vir parochiam suam oircumieiis; utraque congregalio
fldelii.ni primum inter se, modestum tamen, cocplt
isteDeo plenus iu codem loco vixit Alilias eximius,
donec per Bertwaldi n,anus impositionein, cauouice habere litigium, quo fanti Pafrnni corpus ad sepe-
ad Episcopatus oflicium ductus est. quod ho'j ordine liendum portaretur. Sedpars iUa ratioue prievaluit,
vel causa gestuin est. ad qiiam idem se portari ad tumulandum pra?cepit.
Anglorum Regis, In eadem vero villa, in eo scilicet loco quo vit.ii
19 Tempore 0.«redi. pracclari
finera fecerat, lignea capella constructa fucrat sed
HedJa .^ianctissimiis Ant.istes, cujus vitam laudabileni :

post ejus obitum ibidem de Glastonia quidam reli-


Be la venerabilis Presliyter in Hisloria narrat Eccle- citcu litnien
siastica.dcfunctusvita, coelestemmigravitadgloriam. giosus monachus, bipide inciso, quoddam feoit ora- rcciptcnte

Cujusparochiaprffi circuitus sui inagnitiidiue, quia toriura quod cum ad : illius honorem dedicare fa-

ab uno gubernari non poterat, Ecclesiasticorum Pa- ceret: auus quffidam, .|Ute multo lempnre proprio
llb.

tramUegum lueconsiliodivisaestinduas: cujusunam luinine orbata fuerat, luininis recepit visum, atqiie
partem Daniel gubernavit, vir in mullis strenuissi- ut juvencula coepit viderc. Eo autem tempore S.
mus; ad regimen vero alterius dicecesis, Primates Egwinus. Wigoriiiensi» Ecclesiaj Episcopus. vir .*r. Etjirino

Cleri et copiosa multitudo populi, quasi una voce quidem et ipse doctrina et opere probatissimus, Episcopo se-
pciii«r
coucordes, juxla Camuium antiqua prsecepta, san- Romam pergens orationis causa cum c compedurn
Etectus in ctuin hunc elf>gerunt .\ldelnium cui hoc sumuio- :
vinculo, divino (iit fas est credere) monitus alluquio,
Epiicopum, peresullragabalur, quodvocatus remiebat, attractus Meldunum Prfesul venlt. ut defiiuclo Puntifici de-
quantum poterat re.Mstebat. Patcr quippe Deo bitum reddereti/ ob.-equium. Quo ut dlgnum fiierat

amabilis, nec ambitione est attractus : sed inutro- tumulato. iter inceptum peregit Anlistes ille santis-
'

que servavit nioduin. nulla bonitate remota. Vere simus Romajque diviua virtute soluta fuit illa
:

in eo fuerat, quod .\p"slolus gentium Timotheo catenarum circumligatio. sicut in ejus Vita; legitur
diserat in Epistola, Oportet Episcopum irreprehen- volumine.Istevero,apudDeumomnium invocantium
sibilera esse. In qiio uiio pra^ceplo ab Apostulo dato se advocatus, ccElesti in solio sublirnatus, precibus
omnia subsequentia continentur. quamvis pro in- assiduis supradicti loci gregem i'egit !;ibi devote
rfare' n
tellectu singula non ni.minentur. Iste namque, ut subdilum plurimaque per eum ibidem priestantur
;
raculis.
de lionis Praelatis ait S. Gregorius, siciit praeerat e beneficia. ad illius hiudem, cui est honnr ct gloria
in lionoris culraine, ita precedebat sibi sobjectos in per infinita seoula seculorum. Araen f.

omniuui bonitatuiu amplitudliie. Quidquid enim ore


pra^dicabat, priiis opere sine elationis tuniore pra;- ANNOTATA.
monstrabat. Qiii dum Episcopatum per aiinos qua-
tuor strenuosissime rexisset, Episcoidi officio, mo- a S. Dnnatus, Epiacopns nrbls Arctinas, 7ion Rea-
nasteriis, quEe providentia divinai cleuienti;e ante id i\nsi Hti jier fvroretii erat scripluin) cotitur 7 ^fugnsti.
'

gubernaverat, Patres prseponere voluit. Cete-


olticii 1) Etttlrm. scil nouiiullis circnmsturttiis tilitcr rclatis^

simul cofji- ruin coiigregationum multiludo, sub pio Patre


pi.i proiioiiuiilur tn altcra Vila et quidcm verosimHiori
tur prxesse victiians feliciter, respuit eo snperstile alium pra;- forma.
monasferio j

tercum liabere Patriuium. Tunc vir sanctus, eorum c /h Vila XI Jiinuniii, dicitur liic S. Egw-inus pe-
beuignissiraam oonsiderans voluiitatem, poiiendoque tlcs vinculis aili^trin^^issc, clavi flimum abjccia;
in
alium timens Ordiuis collidere stabilitatem; Abbas, eamque miraculosc recepisse, uli num. 4 e( 5 legere est
ut prius foerat, eis remansit atque Ina Kege con-
: paij. 708.
sentiente, et Coepiscopo ejus Daniele teslifioante, d Dc koc obseiiuio ista apiid Capijravium ct Surium
ne aliquis Ecclesiasticse digiiitatis vel Secularis leguntur : E]\K autera obitum S. Egwinus. qui Vi-"
sublimis poteiitia;, Abbatcm. pra-ter quem pia con- tam cjus conscripsit, divinitus cngnovit, sicut ipse
TentioFratrum eligeret, ponere auderet, privilegium in qundam suo scriptotestatur his fere verbis Post :

duos
VIGESIMA QUINTA MAJI.
duos annos AHlielmus religiosiis Episcopus migra- Dens Meldunensi cotnobio, qni liicernnm siiam non D
Tit ad Domiiium quod ego pei' revelationem agno-
: latere sub modio, sed ut luoeret omnibus erigere rx
diii M88.
scens. convocatis Fratrilms, excessuin veueraudi voliiil siiper candelabruiii per Clericns tunc
; ibi
Patris eis aperui ; concitoque gradu ad locuni, ubi comuior.intes,; suprailictis tamfen-dissimiles, tantum corpus S.
sacrum corpus jaeebat, quiuquaginta Aldhtlmt
fere miliibus tbesaiiriim, corpus soilicet iUius, tam magnirador-
eUvatur
ultra Meldiineuse monasteriuni positiiin. deveni, et iialum virtntilms, levari fecit ile sarcopliago, et in
ad sepulturam adduxi, lionoriticeque sepelivi mau- ; locello bonorifice cnllocari argenteo iibi et quEedam ;

davique. ut quibuscumque locis sacrum corpus, dum opera, de libro scilicet, et tralie. et puero, et
illiiis

absportaretur, quiesceret, sacrai Criicis signa sta- casula, laminis auratis adbiic apparenti insculpta.
tuerentur. Qua; quidera adliuc permauent, nec ul- 22 Requievcreautera illius sauctissima ossa in
lam vetustatis sensere injuriam, potestque ex iis siipradiclo feretro per aliqiianfi temporis spatium,
umim etiamnum videri in ca-nobio. Dein addilur quoiisque S. Diiustanus divina faveiile clementia
apiid Capgraviiim, quod omismin apud Siiriiim, Cum .Vrcbipra'siilatiis Cantuariorum b siiscepit iiifulam,
otiaui in quadam valle. duiu viveret, ad praedican- et c Danoriim super .\nglos furere coepit saevitia.
dum pergeret, et sermonem ad plcbem faceret Qui tanti viri aiidiens opera et perinde ejus crebra qitod s.
Dunstanus
forte baculuin fraxineum, quo utebatur. terrie fixit, cernens miracula; ccepit ilhid, poslbabitis ceteris,
qui mtttta
etinterim per Uei virtutein, iniram in magnitudi- excepto quo inthronizatus. diligere coeno-
.suo in doiia oHu-
nem excrevisse. succo animatus, cortice indutus. bium; multaqiie ecclesiastico oongrua servitio ibi- terat mona-
sterto,
foliiiruni et iVondmiii decorem eniisisse. dicitur. dem poneie de rebiis propriis, qiiarum plura usqiie
e Miraculum seqiiens, o?nissum in utraque Vita, ad id temporis in ciBnoliio habeutur in uibus :

narratur apud Capgraviiim el Surium Itis verOis ; etiam anatliemata illius. neqiiis ea eliminare ad ec-
Quodam tempore Roma secuni attulit altare e\ mar- clesiajdamniim audeiet, inetrice inscripta videntur.
more candido, sex pedum erassitudine, quatuor lu organis scilicet, qufe ad tanti Palris honorem
longitudine, Iriuiii palmorum latitudine. Jam ad .Vrchipra-sul dederat, haac suiit wneis litteris assi-
.Vlpes pervenerat, et jumeutum illud ferens altare. gnata carraina.
ob itineris pra;rupta loca. cecidit; coutritumque est Organado sancto Prsesul Diinstaniis .Udelrao,
jumentuin, et altare in duas scissum partes. Id ut Perdat liicaiteriium, qui vult hinc tollere. regnuni.
vidit vir sanctus. ad Deum preces fudit; et cum be- In hydriola. quam, ut Miuistris altaris Ijmpham
nedictionem impertiisset.salus jumento redditaest; funderet, fabricari fecerat, lixc vidimus metrice
etmarraor. non directa linea sed flexuoso anfractu ;
scripta ;

diruptuin, redintegratum est ; sed ita tamen, ut in Hydriolam hanc fundi Dunstan mandaverat Archi-
miraculi memoriam, etiamnum rupturie ejus vesti- Prsesul, ut in templo sancto serviret Aldelmo.
gia ap|iare;int curiosius inspicienti. Fertur autem lu campanula, quaj aurata iii refectorio majori raen-
hoc altare luarmoreum nuuc esse in provincia So- sa2 pra;eminet, obrizeis figuris liuc impressura vidi-
mersetana. in qiiodam Canonicoruiu, ut vocant, ra.us.

Prioratu. /Ja:c suis verOis ita Surius, qux diversa Elisiara coeli numquam contendat ad aiilain,
fhraci haliei Capgravius : in hoc minus jirobandus, Qui ferat h.inc nolam de sede beati.
.Vldelrai

quod jiimentiim illud faciat camelum. ^otiem credo Sunt etalia ibi signa, quae a B, Diinstano quadra-
modo quo in Fitu S. Paterniani, fanensis iii Ilalia genis libris einpta fuere. Plura quoque dedit alia,
Episciipi. Caineli pro Asinis, tn Piceni regione notis- qii;e a nobis idcirco relinquuntur intacta, neaudieu-

simis, inducuutur. Simili porro modo narratur HJ unii tibiis generentfastidia.


in Vita S. Albini Murtgris, quod iliim corpns ejits
23 Tenipore vero postmodiim liujus reverendi
metu Da-
Ruma Iransjerrelur Culoniam, id in summis Alpibits .Vnfistitis, gens Danorum perfida veriqiie Dei adhue
iioruni,
lapsumsit cum equo, .icd et cum hoc lUn-so servalum. inscia, cum inultitudine dassium insulaia inx^>it
f In MS. additur : Explicit vita S. Aldelmi Epi- Britanniae. Cujus feritute longe perferrita gens .\ii-

scopi et CoBfessoris: Incipit Translatio ejusdem. gliae, sicut moris est timenlium, sumiria» Trinitati
assidue devota mente referebat hymmidiam, ut sal-
CAPCT IV. varet, quos redemerat, persistens in fide Catholica,
de nimia criidelitate barbaroruni; et Sanctorura
Corpus S. .U(lhelmiekvalurn,el aS. Dmsta- suis in locis iinmota servaret beafa corpora, quo-
m in lumiilo ktpideo coUocatian. Persecu- rum precibus plebs adjuta fidelis, ejusque imperio
tio Danica. Miraculafacta. subdita, crudeliura hostium calaniitatis sarcinam
posset evadere. Tunc supradictus Pontifex, ini-
B is

tamen absque
igitur sub brevitate
rei veritate,
,

de vita
etsi rusticiter non
sanctissimi Pa-
, quorum hostium coguosccns perversitutem, et in
carioris metalli specie eorum spurcam cogitans avi-
tris Aldelmi. inclili Confessoris et orthodoxi Prae- ditatem; timensque ne auri argentive in feretro
sulis, secundum nostri ingenioli parvitatem rite existentis illecli ainore, tanti Patris Reliquias pol-
transcursis ; ad ea qua; per eura post illius oliitum lutis manibus contingerent, et tractatas foede pejus
Dominus eodem ccenobio digiKitiis estoperarimi-
in relinquereiit; vel {quod absit) si ecclesite ornatus
racula veniainus. Tumulatus siquidem in ecdesia S. toUereut. taiilum thesauruni alicubi projicerent; iii tamulo
lupUteo cot-
Michaelis Aichangeli, illi ecclcsiio quam Pater fa- sanctissiiiiiira corpus reverenter traxit de feretro,
Incat:
bricaverat contigua. jacuit usqiiead tempusa Edwi. et in tuniulo lapideo sericis linleamiiiibus involutiim
fratris Eadgari Regis, qiii aiite Eadgarum infantise collocavit. Hancautem translationem, et, ut verius
suaj ignavia per devia quseque iriceileus, niiUiiisque dicain, fidelem absconsionem sancti corporis, fecit
probi viri consilio fruens, et reguum dissipando di- ferlio non;is Maji, ut multa teslantur Mailyrnlogia.
•5u(/ Edwio
misit et ecclesiarura bona intestinis praeilonibus Verumtamen Deus custos fidelium hoc peccatrici
distribuit. Iste quoque coenobitas religiosos utrius- genti intulit iinproperium, per sui servi beati Al-
que sexus a dominicis ovihbus segregavit, et lasci- delmi meritum. Cum
per totius Angliae regionem
vientes guteque illecebris servientes, pbilargyria;- exercitus nefandorum hac illacque discurieret, d
que inliianter lucra sectanles, non mores canonicos tandera ad Meldunense coenobium pervenit, iibi iii-
r i['tore Dtt-
ut deceret ililigeiites, sed secularia desideria turpiter digenam pojiulum, tanti Poiitificis defensicne coii-
110 C.TC0 effe-
impudenterque ciipientes, utriusqiie generis Clericos fidentem, auri copiain detulisse audiverat. Qui, ut clo sercattir
moiiasteriwit.
in ecclesia colliKavit. Misertiis tamcn omnipotens frendens leo per desertum discurrit, nullius ferai
Moji T. VI. 12 timens
90 II VITA S. ALDHELMI EP. SCHIREBURN.
Danorum cupiens quod subsequi-
timens occursum, cajcus esuriei ardore, tamen o Arcliimandrita,
etsi "'^-
tur elficere, quia carelat liberis,
"^»' ^.
quisriiquiddevi,ret;ecclesiam irruiiit, acus.iuead
perstjte. una lantum iugressus nocte, genuit
tilium,
sancta sanctorum vesanus accessit. Mox ut illorum
Rex motus. quia advena^ erat
quidani. accepto arcano, lapillos cupivit pretiosos Quo cognito. pietate

trahere oferetro.aniissoluminedivina ultione con- et amore gcnitura! quam ea "^ *


fecerat -
illectus.ut
post filium
Regi genitum

tinuo cecidit in pavinientum. Tunc ementati hostes eam servaret. utquenecessaria ei tribueret. uxoris
ceteri, omnia qua: in monasterio erimt, quamquam iram caute met.ueiis. cuidam Deum tiiiieiiti com-
nolentes, fecerunt rolinqui (exceptis his :quaj plebs meudavit Episcopo. Qui a Domino capere retribu-
provaga jam in officinis accepcraf aiquc viam inhian-
,
tionem ambiens, duminique sui benevolentiam habere
ter prcifugi arripuere. Sic quippc Deus locum illum cupiens, usque quo puer ablactaretuream liberaliter
fecit custudiri. Ablaotato denique infantulo Rex ille
liberavit a rabie fraudalorum prece sui famuli :

ubiit verci ncjcte rapiens filium, fugw petiit


niagni enim apud Denin estat iste Sanctiis meriti, : lia;c

qcii (ul diximus) populun) sibi carum a timore tanti


latibulum. Reginse viventis adhuc incurrere timens
periculum. Peracto liinc septeniiio auditum est a
eruit periculi. e Hunc ergo et nos cisto corde, pro-
miiltis. eani iioii procul esse iu remotis iiartibus
nis qncique exoremns vocibus, quatenus nos indignos
:

vita et moribus, a peccatis expurgatos, apud Deum tunc pro ea Dani inisere, qiiu filiuro reJuceret ut

menle exaltatos, suis reddat precibus, quo cum eu paterno fruereliir solio. Quud etfactum est verum :

tamen idem Kegulus. anno et semis in culmine re-


post lianc vitam potiamur ccelica. Natuin videndo
sedere Patris ad dexteraiii, cui sit virtus honor et gni transactu. hac luce defuuctus est. Tunc Hel-
gloria cum Pneumate sancto per imiiiensa secula. phildis. desolatam se morte nati considerans, et

24 Post haec Danorum conventus, Deo odibilis, praeteritorum oerumnam. et futurorum multam mi-
immanitate scelerum, et Chi istianae fidei evacuatio- seriaiu corde saepe vcdutans. stabilivit si posset re-

ne, post varios eventus belloruin iu diversis locis, pedare ad prupria. ubi per Sanctorum Deu cara me- reversa in
Britanniam ;
post castellorum destructionem ac multarum ever- rita. jam jamque .id nihilum terrena reputans. coe-
B E
sionem urbium, oinui undcque iiltra modiun deva- lestem posset acc|uireregloriam. Venit igitur ad na-
statareiiione, toleranteDeo/ ad temjius regnum ha- sohim Britanniam. alque trium viUarum
tivitatis

buit insua perversa ditlone. Qiiare attritis nrthodo- beneficium ex censu emit quem secum attulit. Haic
xitatis cultoribus, mendicitate opuni corporumque ergo in pacis quiete longissime deguit, Deique ti-
miiltis tribulationibus, templa non frequentabantur morem cum Sanctorum reverentia in arcano cordis
assuetis ingressibns fidelium, nec monachorum vel indesinenter habuit.
sanctimonialiumtidelium turma nocturnis sive diur- 26 Verumtamen diviuo tacta verbere eu sci- (

nis utebatur synaxibus. Unde contigit Sancti corpus litet quo servorum suorum, ut ad meliura pro-
miracula diupausarein tumulo, ubi a S. Dunstauo repositum ficiant,quemque uovit affligere; uti patientissi-
varia pa- fuerat, Pontifice virtutumcongerie clarissimo quod : muni Job, iit eum in exemplum posteris poneret. ut
tranlur.
omniputens Deus, quamquam vili lalei-et subtegmi- seipsum quis foret quiret agnoscere, misericurdia
ne, magnis adurnabat virtutibus. Saepe enim et di- divina quondain carnaliter afflixit) membrorum
versis temporibus multos utriusque sexus, variis euervationem. quam Graeco vocabuln parah^sim di- et in para-
possessos languoribus. liberavit : quaa, ut facultas cuiit, per triciinium passa est. Initiuni vero hujus If/sin lapsa

fuerit, et exinde memciria snccreverit. in suis locis passionis taliter sibi eveiiisse diccbat. Voverat,
ordinatius singula distribueiitur ; illa scilicet quae priusquain remearet a I'aiiia. se nnmquam carnis
per eum Deus 1'ecit pust destructam jier ptasdicato- comesturam alimoniam quod illibate longe serva-
;

res Danurum saavitiam, et post devictain per bella- verat. Ceterum Sacerdotum quorumdam bonae con-
tores viros illorum iuvis.cm uudaciam. Ea enim versationis supplicata inonitu, cum secum plures
antiquorum memoria nulla tenuit, etsi magna forent esseiit in convivio, ut senicl taiitum gustaret,eorum
qua' peregit Danorum inibi superstite perfidia quia :
precibus vix invita acqiiievit : moxque diviiia eam propter vio-
et bonoriiiii virorucu eo tenipore magna fiiit inopia: percussit ultio supradictse stimulo paraljseos. Mi- Idlnm obsti-
malunim, peccatis exigeutibus, innuini;rabilis co- nenttx vo-
et ro equidem modo omnipotens Deus, diversa mentis
tum,
pia. Quiid et multis contigit Martjnbus, quinetiam iiitentionepeccantes,dissimilispoena;griivatviiiculo, V
p et quibii^dam discipuloruni, quos ipse siimmus Pa- et in omnibus suis factis se justum Judicem et pium
stor et Dominus praemisit per civiiatesante prffidica- esse Dominiiin deinonstrat. Ananiam namque et
tionis sua; adventum quia tanta: persecutionis restus
; Sapbirara, c|uia cordis livida intentione cecide-
ingruerat. quod niilli eorum liciiit chartis commen- re, irrevocabili sententia ferire non distulit : haiic
dare, actuum eorum sequentia. Apud Doum tameu vero. quiainvita et quadam caritatisspecie peccavit,
eorum non minus extat meritum. aut inter homi- ad tempus corrigere voluit. Quibus exemplis quis-
nes auctoritas quia frecjuenter vident. qua; per eos
; que cavere debet, ut aut non voveat, aut post vo-
Deus ostendere dignatur haud miniina lacta. pro tuin promis^a persolvat, et qua intentione difflcul-
quibus prius non scripla liclei corde retiiientur sine tatis quie Deo obtulit postea non fraiigat. H;i'C igitur
ambiguiiate tradita. Et quia accedendum est ad Sanctimonialium amicta velamine, circumquaque in
istiusSancti facta. supradictonim utique nequiquam rhedie vebiculo a suis satellitibus ad Sanctorum
minima, quamquam a Deo post multoruin sint os- patrocinia se deducere faciebat, uti per eorum san-
tensa annorum curricula. de isthac re nunc ista in cta suflragia illius reviviscerentinortua raembra.
pra-senli sufficiant.
Attamen, non ut eorum Deusomnipotens quos sem- opud S. Al-
25 Tempore multo postquaiu Danorum atque perglorificat suorum fidelium sperneret orationem, ddmnm sa-

Norwcigensium crudelissimi Reges devastavere Bri- natur.


sed quo famam sen'i sui Aldelmi sspius ostenilendo
tanniam, nonnullas, ut moris est barbaroruni ho- miracula fac;eret sublimiorein ; illam in intiruiilatis
btiuni, pulchriores duxere virgunculas. Inter quas
HelpMdii periculo tam diu misericorditer detinuit, quousque
a;pud Danos quaidam valde nobilis, Helphildis nomine, cum cap- Meldunense ccEnobiuiu veniret sicut disposuerat.
tapttea, tiva duceretur, cuidam Primatum pulchritudinis Deniqup cum ibidem in Saucti istius feslivitalis Vi-
causa valde complacuit :.qui legale, quod prius ha- gilia, devota mente Dei expectans per servi sui
me-
bueratjuxta gentis sua: morem. destituens c;onju-
ritumconsolationeni,prostrata, quia stare nequibat,
gium. duin hac forte uterelur concubina, inorte su-
jaceret duniqiie religiosa monachorum coliors, post
;

pervenieiite defunctus est. Ha;c vero orbata illius solennes Matutinos, consueto niore ad honorem san-
cousiliu, remansit inter alienigenas media. Ad quain cta; Maris Genitriois Redemptoris nostri hymnum
decautaret
VIGESIMA QUINTA MAJI. 91
A decanfaret; tlivino mox tacta raedicamine, sensit stus, in dextcra Dei sedens disjudicat, atque ani- D
memhra prius arida reviviscere et propere sana sur- marum
rexit;atiiue usque ad
:
languores sanat et corporum. Quapropfer, " «ss. '

quo sanctissimura
iocura, carissimi Kratres, in ecclesia pernoctafe, " ""'"
ac intento
corpus fuerat. sine duclore pervcnit qui' ab ipsa : corde sacrasexcubias celebrate, etsine
ambiguitate '!Z"alur!'
die quidquid potuit habere illius Salutiferi sui ec- credife, qnod ille qui eum in tantum sublimavit ut
clesiae contulit, atque inibi carne
defuncta in pace secum in co^lo grafulari faceret, ipse irtem per
eura
quievit.
quod quterifis deraonstrabit, Asfantibus ergo illis
ANNOTATA. anten Iconiam m.sfri Redemptoris nricturno officio.
^
divin:i infirmum fetigit niiserirordia, prn famuli sui
a S. Dunstanus, cttjus ntenlio
ittft-a ftt, ab Edwio merito Nam possessornm siue fabrica; cum cora-
Re.rie iit exilittm acliis est ; in ciijtts Vilaprioi-i, aiicto-
peteiifi sibi expulit confuuielia; ita sanum reddens
rePrrslitjtero, i>lius scclrra desciibunliir cap.
i. Uliin infirmum, acsi foedi hospitis nulla cuin iinquara te-
allera f^ila Auctore Osbrriio cap. 6, relatis
ail diem tigisset inolestia. Qun viso, onines qui aileninf, qui-
19 Maji.
que auditis vocibus adveneranf, sonantibus
la^titia;
6 Llem Dunstanus ad Archieijiscopalum anno 939 siguis. devofione oordis et sono vocis, sempiferni
asstimptiis ab Eadgara, post morlem Edwii Rege,
mor- Regis lauclnrunf magnalia.
luus cst aitiio 988.
28 Alio qiioque tempore vir quidam aeger, pedi-
c Aniio 980, qitatido Suanits Rex Danixiiivasil An- bus aique coxis adhajsis cruribiis, tantillura silii *"'«"""•
gliam. , ......
quort erat itineris vix soln
, , tractus,
reptando raanduis pera-
d f/irc videntiir facla anito 1003 qitamlo Willonia gebat : qui tandem labore defecfus assiduo, quomo-
proviiiria a Suano devasiala fuil. dn Dei clementiara utsui misereretur, cujiis Sancti
e Qiia; seiiiiunliir videnl'ir ex quodam Hymno ac- adminiculum postularet, curiosa meiife sedulo se-
cepla, cujiis Itxc fiieril clausula.
cum volvebat. Tandem per totius provincia; latitu-
j,
Huuc nos corde. pronisqunque exoremus vocibus, dinem fama vnlanfecognovit, quoniam in orntorio,
Quatenus indignosvita et pollutos moribus quod Christi b ecclesia Anglice vocafur, omnipotens 4
A peccatis expiatos suis reddat predbus, Deus solifas operaretur virtutes, scilicet quod di- E
Quo cum eo post hanc vitam potiamur ccelica, versorum oppressis langiinrum gravaraine, ut pius repem ver-
Cui sitvirtus. laus et honor per immensa secula. humani generis restaurator, innuinenis redderetsa- '"/ ^'f'"''"''
Chrisll,
f Abaiino 1017, qttanilo Canuliis m Regem est co- ,11 ..
, 4 . ,,
nitates. Illo igitur utcumque, qiiasi siiie iilln ve—
ronatiis ; u.iqiie ad aiinttm 1042, qmndo Hardecaimto stigio, coepit tondere gressura : ut sicut credulitatis
mortvo subrmjuliis eslS. Edoardiis. fuerat c.ompns, ita sanitatis quiret esse particeps.
e Archimandritam liic dici crederem. pro summo Consurapfn denique aliquot dieriim nuraero, etsi
Sacri/iculorunt Danicortim .4nlislite. nisi idem mox parvo itinere, vixequidem tandem ad Meldunense,
appellaretur Rex : ergo imitalione quaiam Homeri, quia in ipso ejus itinere situm esf, devenit coeno-
qui Rege vo-at Pastores populorum, iisus videtur bium. Mox ut veteranus idem monasferium ingres-
Auctor, scieits quod M:indra ( nt dicliim ad vitam S. sus est, sensit inesse sibi ali(|Uod de membrnrura
^j^luunum
Sitnronis Slijlilx jiinioris) ovile signi/icet, ex prima torpore quasi lenitatis remedinm. Pernoctavit igi-
vocis nolione. tur, mane die altero recessurus, qiio eum compu-
lerat intentio Deus, per sancfi Conlessoris
; nisi hic
GArUT V. sui raeritum, suie piefatis dignaretur prieliere sub-
sidium. Erat enim dies sabbati in vesperis, et infra
Energumeniis, contractus, et cxcussanuti. supradicti Patris Octavas festivitatis. IVIaneautem
Revelatio corporis. jam facto, et solisfervore roliorato, primaque Hora
congregatione Frafrum ibidem commorantium
diei a
i\ccidit :iutem postea, cum ibidera sacras in nocte decantata; ciim jara pr^epararetur processin in cho-
Ascensionis Domini celebrarent vigilias, longe ad- rum, cumceteris procedere volcntibus, sequi ut po-
mirabile factum. Nam
ejusdera paroehize quidara tiiif, venit infirmus : iibi tainfliii orandn jacuit, do-
rusticus, peccatis iilius exigentibus, fuerat correp-
nec more solito per clausfrum officinasque pergeret,
C tusad:emonio. Quemconsanguinitatepropinqui, qui ac unde ieraf reraearet Fratrum congregafio Can- F
Bnergume- cernebant furore [agitarij et in Deum ejusque fiile- tanfe aufera monachorum caferva, et mulfitudine
ei sanuatm
^^^ blasphemias nonnullas spumanti ore prnjicere, laicali asfante divina claiidus mox attactus pie-
Imd^s'' ;

atque in eos eorumque vicinos, saxa, ignem, arma, tate. stupore magno quasi extra se factus, de
denique quajque fiiror ministraret insanus, capere loco in quo jiicebat exiliit sanus, ac si nulla unquam
vinculis quidem fei-reis manciparunt, ac sic sub so- corporis sui sensisset detrimenta : atque ad saurtissi-
lerti cura. in quantum illorura inurbanitas permit- mi corpnris turab.am acciirrit, ut quantulascumque
noctuque aliquanlisper habuerunt. Tuno
tebat, die pnsset Deo in servo sun gratias referret. Quo viso,
inito consilio. per quos
noverant sapientiores, eum- omnes qui intererant, Dei oranipotentis qui Sancti
dem circuniquijque ad ea loca, ubi audierant quo- sui prece talia fecerat, lauilarunt inagnalia. Is vero
'l"demper-

rumdam Sanciorum corpora requiescere. ut fuerat qui sanitatis ita habitK utebafur romedio, raultis
vinculis aslriclus, festini .'atagunt perducere. Ve- teraporibus ad ejusdem Sancti laudem in eo deguit
rumtanipn Conditor rerum, qui quofidie suo more nionasterin : etadhuc isticsupersunt niulti degentes
crasMrtiM
advthilur, exalfat humiles et deponit superbe fumentes. hano in monasfico habitu, qui eum prius et pnslea bene
gloriam f imulo .-iuo reservavif, humilhmo Pafii Al- noverunt quibus relatoribus nos ista scripsimus
:

delmo. Cum igitur ad ejus raonasleriura Melduni de en. ad Redemptoris nnstri gloriam atque Sancti
cum vesano venissent, nionachos fraterna carifate ejiis laudabilem memnriara.
inibi victitantes supplici voce alloquuntur, ut Dei ig Inter alia nonnulla, qme pro servi sui meritis
precarentur clenienfiam, quafenussuper hiinc ener- omnipofens Deus patefecit reverenda opera, quod-
guraenum, per servi sui ,\Idelmi meritum, osfende- dara admirabile dictu. quod sequifur, ibi ostensura
ret assiieta miracula. ..\t monachi hoc eis .salubre esf miraciilura. Terapore primi c Willelrai Anglo-
dedere respoiisum Hodie Vigilia Ascensionis Re-
:
rura strenuissimi Regis, atque Warrini Abbatis ^^^ GuUitt-
demptoris omniura est, qua carneui, de infenierata eamdem Ecclesiara regulari moderamine guber- r:o Rege
Virgine acceptam et mortis passione glorificatam, nantis. in quadara insula quse Wichland d .\nglice .

portavit ad ccelura, ubi Deus et horao, unus Chri- nuncupatur. quidara piscator morabatur, qui neces-
sitatis
92 VIT.V S. ALDHELMI EPISC. SCIREBURN.
sitatis siine iiiopia coaclus, qnotiilieper squora pis- rant, Deo laudes devote refe.-cbant. cui honor et
L

cando laborabat; et raarinis periculis saepe se inge- gloria in secula seculorum. Ameii.
renilo, manu et arte victiim quasrebat. Qiiadam 30 Superiiis serie lectionis retulimus, sacratissi-

vero dic, eo per mare vagante. confcstim ex adver- ma ossa Pafris noslri .\ldelmi, propter Danorum
sa partenebulaquailam irruente. liimina oculoi'uin, perfidiam, a reverendo Antistile Dunstano Cantua-
peccatis suis forsilnn sic exigentil)us, tali occasione rioru.n, infra marmoream turabam honorifice, seri- Chronolazls

amisit. Qui diu erransperilevia ;cquorum,huc illuc- cis indumenfis, ligneis thecis, fuisse collocata; nunc ""*•''
, , , , ,
. , ., Aldhelmi.
ptseaior ac- que alferiianlibus undis, tandom soi innnii auxilio.qui autem quantum lempons inler utrorumque ob.tus
cus factns,
inaliis naviculiserant, adjutiis, ad liltnrausque per- Praesiilum fuerit, quantumve post Dunslaiii dormi-

vcnit: atqiie ductoris frotus admiiiiculo.ad consue- lionem jacuere, qualilerve et a quibus sint elevata,
tuni reiliit liospitiolum. Deindec^ecifatis hujiis fama referre ci.ramus. Fuerat vir iste a B. Eleutherio,
volans hacillncqiic per provinciam, amicorum Ire- Saxonum quarto Episcopo, Melduni, in ecclesia Apo-
quenlia, quor um aniibusinsonuit,ciiriivitquanictliiis slolorum Petri et Pauli, Abbas ordinalus, anno Do-
ad euin venire, interrogans qiialifer insperat» or- minica? iiicarnationis sexcentesimo sexagesimo et
bitatis sibi conti{,'is.set adversitas. Quilras. Hebili circiter sexto ; Episcopus vero, anno ejusdem veri
voce exnrsus, omne, qiioil sibi acciderat, ordine de- Salvatoris in mundo secundum carne.n nafivitatis
claravit. Post ha.'C abei.s qua;rere cajpit. qiiid .igerct, septingentesimo et quinto, a Blitwald.i successore
apud qiiein S.inclnrum sperarent eiini niisiTicnrdiam Theodori, Cai.tuario.'um ArchipraiM.le, viro Eccle-

invenfuniin. .Sibi autem propinquorum moesta con- siasticis rebus valente, bunorumqiie moruni hone-
gregatio sic re^ponilisse ferlur; Melius tihi, frater,
state longe p.'aeilito; defuiictusque est, anno septin-
consilium luijus rei dare nescinius, iiisi ut quam ci- gentesimo noiio : qui secundum hanc supjiutalionem
tius fesfines ad Christi eci-lesife limina in Occiden- conjuncti, fuerii.t quadraginta et tres : ex quibus
persiiasus ah
siepius fiunt sicut quatuor, irreprai-hensibililer i.i Episcopio vixit, si-
amicis ad- tali p;ii(e. iibi diviiia niiracula ;

ire eccle- cut supra dictiim est reliquis in Abbatis tantum


enim populari rumore ferlur. ibi diversarum infir- :

slam Chriiti,
ordine, non tamen unius tanfum Abbafije, sed mul-
mitatuin genera evacuautur quo in loco oninipo- ;

tentis Dei clementiam piis precibus tam diu efflagi-


tarum Magisler extilit. Prsecessit equidem istius in
Christo Arcliiantistitis Dunstani
annis e obitinn e
tes. praiteritoruui pec(;aturinn satisfucliuneiu in-
ducentis septuaginta iiovem, et pausavere .llius re-
stanler proiiiittas, eleemosynis quibus poteris male-
verendae Reliquiae, in loco ubi a Dunstano fi.crant
facta tua redimas, douec te divina'. polentia; larga
positae, post ejusdem Archipontiflcis .nigrationem,
misei-alio piistin» sanitati iiicokimein reddat. His
annis f nonaginla duobus, unde relevari hoc denique '
siqiiidemadliortationibus inultoties ab ainicis, quain-
nindo vidi.niis.
visrusticis, sapientibus taiueii. beiie mouitus, ad mo-
31 Praeerat in eodem ccenobio Abbas Warinus, Elevatio se-
uasterium. ubi diversi debiles convenerant, per-
rexit
pliiribus rebus vir eruditus etmonatiscfe religiosi- cunda facta
qui tres aniios illic intirmitate lahorans de-
;

post annos tatis docti-ina pr.idifus; qui vita et . 1080,


'.\

guit.Sedpius et raisericors Pater, qui in momento moribus poHen-


mor.v
quodcuinque vult efficit. in tani longo tempore de-
tem G.'egem sibi coramissun. regebat moiiasticis
traditionibus. Qui aliquanti.sper de corpore dubitans
sideriuin illius, misericordiler iu eum uperan.s, ad-
sanctissimo, indicit fideli Congregationi triduanum
impleie noluit. Priescius itaque quid futurum sit,
agere jejunium, Psalmos devofe locis*congruis de-
cui etiam re.-ervaret gloriam laudis suaj. sic etiam
cantare, omnibusque niodis ante divinai conspectura
remoraiido sanitatis dunura, de inalo faciebat prius
clementiae humiliari. quatenus omnipotentis Dei
bonuin. Pustremo iiocte una in cnbili suo prostra-
miscicordia tanti Pr^sulis Reliqiiias reperirent.
tus, per visum in somnis admonitus est,
ccclitiis nio- quod ad
Melilunensem ecclesiaiu, ubi servi Glocestrensium etiam religiosa congregatio, quia huic
nltus Mcl- sui Aldelmi cor-
tlunum venit caritalis cnnjuncta fuerat vinculo, jubente illi Patre post indictim
pus qiiiescebat. gressum tenderet
Deo ju- ; ibiqne
Serbone. religione monastica reverendo. hoc idem W""'"'".
vaiife ac Sancti sui prece hoc exigente,
amissum fecit jejunium, in diebus sanctum diein Pentecostes
tamdiu lumen recuperaret. His dicfis a Deo
pra;- prfficedentibi.s. Tertia
mo.-iifus, ad Meldunensem ecclesiain vero die supradictae snlen-
comite prie-
eunle est addiictus in
nilatis, facto cum reverentia matutinali OflScio, ad
crastino. Illic quidem sep- sancti corporis ambo Abbates timore pleni venere
tem Continuisdiebus, vigiliis et oraliunibus Dei nii-
sericurdiam cum Sanctorum suornm
turanln.n. Cum quibus duo Fratres, qui eis ad le- ^
siiflraiiiis de- vandum
precal.ur. ut qiii veuerat
lapidein pnebuere auxilium quorum alter ;
peccalores salvos^facere,
ad prioris Hubertus noniine. vir et ille .nira; pafientiaj, qui
liiininis statum eum
dignaretur adducere'
{ut nob.s sajpiiis idem cujusdam inflrmitatis
retulit)
Susleutabatur interim Fratrura eleemosynis,
qui sic
desiderabat gr.itiara Domini. .Septimo gravabatur pondere, statim ut sensit sanctanim Re-
aiilem Duini-
nico die, Redemptore nostro illi liqiiiarurafragrantiam, in terra cuin ceteris fixis
volente misericor-
di.iin prastare, atque fidelis genibus Dei omnipotentis laudavit clementiam,
Joa. 11, 13 sui faraam etiam et in quai
hoc propalare (ut sit vera illa sic Sanctos suos glorificavit, ut et in
c(plo a conci-
seuteuiia Si quid pe- ;

tientis Patre,n in nuinine vibus Angelicis spiritibus, et inter mortales hnno-


raeo, fiet vobis istiiis
Sancti precibus atque sufli-agiis, rentur corpora. Qui post orationis instantiam
aliorumque San- ut
surrexit, bene sanura
ctorura ibidem quiescentiuin, visum j se scnsit, sicut nobis sa;pius q
quem amise-
rat ita recepit. Dum dixit; etnos ipsi cura multis testificainur, qui
in Dominica die eura
monachi satis infirmum prius noveramus. Abbates
more solilo per claustra
ad processionem mjnasterii autem re-
irent, alque ad introitum cluserunt sarcophagum. et ita i.sque ad
ecclesiie cauen lo redis- octavura
seut illo „, medio templi ante d.era, quo ejus futura erat festivitas,
;
Crucifisum in ora- dimisere infa-
tionibusjacente.tjintaSpirifus sancti ctum. In die autem ejus festivilatis, ascito
ab Ab-
« viuim
eum
gi-atia sur.er
bate loci illius Dioecesis Osmundo /,
recipit. descendit, ut cernentibus orthodoxo Epi-
ounctis sanguis ex /,
ocuiis ejus guttatim scopo, yiro humilitate sapi(*ntia et sanctitate
deflueret, et cadentibus
suuam-
,
n s. osmnn-
m.ssejamvidere clamaret. honorando atque laudabili, et religioso ''" Bpiscopo.
Statiraqne consurgeus, Abbate Glo-
qu. antesine ductore ire cestrensi supradicto, cum rai.ltitudine Cleri et
ne,uiverat. ad sepulcrum raagno
Sanct. solus veni.-e festi.iat populo, Principiim turba et
qui diii ib, catervis Militum, facta
;
pr^ gaudio est
flendo prostralus. tandem eius secunda revelatio, ex
consurgens tumulo quo positus
illuc- unde esf,ab Archipriesule Dunstano; et
venerat cst reversus. H*c in feretro aurato
videntes omnes qui ade honoranda Pi"'' Dei servos locafio
ubi ea die et ;

deinceps,
VIGESIMA QUINTA MAJI. 98

deinceps, beneficiis illius, et aliorum ibi requiescen- c Guiliebnus Aormnnnus, Conquestor, reijnnvit ab
^"^-
tium Sauctorum mentis. pra-stanlur s;.nit;tlu)n dona anno 10G7 ad oniium 1087. ''^

nniltis, ad laudem et glorinm Doniini nostri Jesn d An\ecth insula, /'(i(/N' Wight, Hnntlnimtonien-
Christi, qui vivit et regnat per omnia secula secu si Coniilotui objecla in mari Brilaunicc.
rum. Amen. e Mortuus est S. Dnn-^tanus onno 988. ei sic cal-
cuius islc exiijU.

ANNOTATA. f Annus is est 1080 : quo anno fcshim Pentecosies,


de quo infra, celehralnni fuil 31 Mnji : siqiudem cijclo

a Ifoniam, pro imafiitie, elinm nlihi (egimns : non soHs^i)^, Innx 17, Pnsclia inridit in 12 Aprili^i.

itvn, qiiod mox scqniluv, adlia^sus, firo affixus. g iieiiefcium, lualni (eqcre, llenesanuni.
b F.r stqueiili mirnculo iiilrllifjHur, quod ca ecdfsia b S. Osmnndus, Epi^icopus Surisburic^tsis, morluus
nvn solum Itabucrit adjunctum moua.-^teiium, sed etiam anno 101)9, die 4 Decembris, a Calisto IIl Sanctia
niiiuslanlum dici itiiicre Melduno, id est, Mulnteshurin adscrijitus.

iilfiicrit.

DE SANCTO GENNADIO
EX ABBATE ORDINIS S. BENEDICTI
EPISC. ASTURICENSI IN IIISPANIA, ET PLIRIUM MOMST. FUNDATORE.

CAPUT I.

Tempus suscepti regiminis Abbatialis ct Episcopalis. Testamentum Alphons! Regis curatum.

moiiaslerin pliira, qnx S. Fnictiwsm Ar- menti v [forlassis viii legentlum) Kaleiidas Maji, sub
Iiile.r JEra Dccccxxxvi, Luna xiv el seqiuinlur ^iibsigna-
C1BC\ chiepiscopus Braccareiisis per Ilispaniam instUiiit :

DUCCCXXV Regida informiwil, secido Cliristi VII, tiones lioc ordine,


et prnpria
/n monaite-
montayio de quibiis aritlnr in Vila ejits, a nobis illiislrnta xvi Sub Christi nomine Kanulphus, Dei Gratia Epi-
rio
S. Pelrl, Anrilis iium. b; mcmoiu/tir inoiiiisteriiini Rufanense, sco])U,> .\storiceusis Sedis.

in vastissima et arcta atriue pnicul a soculo remot i Ordonius Rex, confirmans hujus seriem tesla-
solitndinH, in excelsorum montium finibus. Itl lio- menti.
tlir iib Hispaiiis San Peilro rle IVIr>ntes appeilnlur : el Gilnyra Regina, boc tesfainenlum coiifirmans.
iii Testamento ilotalionis Regise, ilicitur constructum deintle pnst Sanillum Adrfnnsum Secinam, Gar- , ,

seam, Ranemirum, Regios fralres aul rarsum


ju.xtii rivulum qui dicitur Oza, sub monte Ariuiliana,
filios,

subtus cast^lo antiquissimo Ruflano, in confinio subscribitur.

Vergidense; viilijns, Vierzo nominal. Qiii venerabi- Hodoarius Dei gratia Episoopus confir.
lis locus, quamvis {itli in eo.lem Reijio Teslamentu Ordnnius Rex non ille. qu: supra, Itujus nominis
:

Ranulfus Epi.scopus Astoricensis Seilis, cii- secuitdus (bic eniin nnno uocccxxiii obiil) sed tertius
loqiiitiir
onno DCCCCL regnare e.rorsus, qiiantlu pnciiominatus
jtis anliqiiius Teslamentum islic tvrlmtenus inserifir,
Hodoarius Ejiiscopaliim Astitricensem irniiil. post Ra-
seil absque debita ihslinclioiie) quamvis. inquam, ve-
lierumque subsrribil, post alios sex
nerabilis locus, essel D jmino duJum sanclificatus niilplinm sejiliniiis.

cou- variaruin Sedtv.m Episcopos Gondiaalvus Hodoarii iirplus poilea


per raanus B. Fructuosi, et rcdificatus prirao
quem confirmando m .sequuntitr alii Episcnpi
iiiniwoluin.
fessioni monachorum, (/««i lamen postea multistem-
successor,
duo. Magnales diiodecim : tnm Gondisalvi successar,
poribus manebat desertus, Nos Ranulfus Episcopns
siib Christi nomine Notarius Episcnpiis Astoricensis
A.stDricensls ordinavimus, pfo con-.er'i'ationis nffiuio
Abbatem ni.mine Gennadium, dedimusque ei Regu- confirm. ulique circa animm millesimiim qitanilo vixil
cunctaque inonaslica Sampyrus. idem Eiiiscopti,^ et Ranemiri Regis Secre- V
lam iibservationis sanct» vitiB.
aiitem dubitari pos- tarnis alque generalis regni Notarius. ut eum appel-
illi pr.-ccepimns inslrumenta. A^i'

Eimcopus expressius lat Diivila qui eo litc nnmine ioco proprii ulitur, nisi
sitb re'jnhi
sel qiialis illa Requla esset, iilem :

S. BeiiedicH proprium, per .solain lillernm initinlem scriptum,


Abbas fitdus loquitur,non sine ipsius Retjitlx. commendntione insiijni: forte
librariis excidil et seqiiunlur Magnates Oecein : ac de-
Oiiinem. iiiquiens. doctrinam Deiticim, coustitutam
;
Gennadlits ;
obser- nique ullimns, sub Clirisli iiomine Scemenus Episco-
iu Regula B, Beuedicti, quara ei (GennaMo)
pus .\storicensis Sedis, cum Magitatibus tribtis, qui
vaudilm tradidimus, cum cuncti^ sibi subjectis mo-
posl Goilesluin Sttmpijro successeral siib iinnitm Mxv.
nacbis retinendam' injungimus sic qiioiiue ut
institutionem, et cunctse 3 Rlacuit ba-c ita miniilim ileduccre, ut appareret
omnera sanctam a Patribus
Friicluosi prxiliclum Teslamentum. a Ranitlfn Epiicopo el Or-
be;ititudinis exoellentiam (ipiibus vitlenir S.
donio Rege confecium, Iranscriplitm renuvatiim-
Reijutn eodem sub nuper erecto mona-
denolari) in
sn-iiiiis

que fitisse. Adeoqite jidenditm iton esse numeris nolan-


Sterio idem Abbas nomine Gennailius,.cum sibi ile-
/Eramm:cccwx.\s,quiiiabises.ielannusncccscviii,
legata plebe conservet, et in omni spirituali exerci- tiliis

inonaclu, qitast jani tum Rex fiieril Ofdonius II, quem almnde
tio seniper intentissimus extr^t; et ipsi
scimits anno dumla.cat Gliristi dccccxiv regnare civpisse.
regularia jiissa complentes, sanctum ipsum monaste-
Itdem eliam qui Ordonin III cunfirmandum prioris Or-
rium bonis testimoniis orneut, et sibi lucrum leter-
donii Tesitmentiim ilescripserunt, in unuin lextitm con-
nie vilse pie vivendo augmentenl.
tnstrumenla diio Episcopale scilicel antea
leslamentiim legere qiii volet inveniet fiaverunt ,

2 Totuin ,

caiidiliim, quo contiaebalur institulin Gennatlii


AbbalU
per mshumen-
apud Pruilentium de Sawhval, m opere de fmditlin-
noininnbalitr,
tiiin anni 811«
el Regiuin, in qito verosimditer ille non
nibits Benedicliiiorum in ffispanin, part. 3 fol. 20, it

reciisum npttd /Eiji- soliimque exprimebantitr tlonaliones facl.e moitaslerio,


ex ejusdem Iranslalioiie Hispanica itonaliones sunt
ecclesix Astiiricensis lib. i itlque omissa nota JErx, siib qita e:t
tliiim Davila in Tlteatro qiiatuor
exitrimilur ad innovationes
adtiitur. Fa/ta chartula testa- facla'; sicut nec ea
cap 2 iu fine aiitem
snbsequentes.
94 DE S. GENNADK) EPISC. .\STURICENSI.

subscquentcs. J/is autcm posilis, cum liiimilfus, qui qucm exaltaverat ef qui jam tunc fratribus praemi-
At CTORR D. r- Gemndium Jbbalem inslitiiil. iimnialur fiiissc E/ii- nebaf, peliit ut serael impeteret Saracenns. Et impc-
flt fipiSCOJlUS
scojins jnm inile ab anno dcccxc, niliil obslat qun muius trafo a filio quod pefebat, movit exercitiim contra
Asturicfiists,
Genr.iidius. Mauriis; ct eorum terrls slragibus ct incendiis de-
anno ejus oclavo Jbbas orilinatus fueril
vastafis, factus inclitus spoliis et cnptivis, victor
Reslat quanendum qnaiido fuctiis Eiiiscofms. /Eijiilius
tcsttmanio civitali restituitur Zamorensi et sicut principium
Durila factum aii auno Dcccxcrii, cl nittiiir
,

inscrii>twnis anliquar, qux in prxdicta ecclesin monnsle- sicfinem regni vicforiis adornavit ibique prnprio ;

rii S. Pelri speclatur od latus porlm versus claiislriim, morbo coacfus,fcIicein spiritum Creatori restituens,
cursiim feliciter consumniavit, et sepultus est
Inijus tenoris Insignis inpritis H. Fructuosus
: ,
vific

postqnam Complufpnsf i-onilidit coenobium, nomine .Vsfuricae.

pnsl qucm H f/inc colligtinl prxeilati Maurus, ^Eijidius, alii-


S. Petri in lioc loco ccndidit Onilorium ;
mortui an.
Valerius Sanclus opera ecclesiffi que, pijgnonti marienliqne /llpliimso ndfnisse Genna- 910,
non impai- merilis
no\i.-sinio Geiiin.dius Presli.vler cum duo- dium; cl e.itremx niluntatis exccutorem, defuncli cor-
diliilMvit :

pussepiillurse mandasse. Porro Rmlericus /Ircliiepisco-


lan. 919 dccim Frntriljus restauiavit; a!ra urcccxxxiii Pon-
mirifice ut cernitnr, pus Toletanus, unitc jam prolata aceepimns, libro i,
eccleslam tifex eflcclus, a fundanienlis
coiisecraf. cup 20 CKptain natralionem sic prosequiliir : Alde-
denuo erexit. non oppi-cssioni vuljji, sed largitale
prctii, et sudore Fratrum liujus monastcrii. ConFe-
phnnso defuncfo Garsias filius ejus siiccessit in re-
gno. et regiiavit annis tribus cl cap. 21 Post Gar-
cralum est hoc lenplum ab Epi.-copis quatunr,
: ,

Gennudio Astoricense, Sabarico Dumiense, Feruni- siam Ordonius frater ejus regni gubernacnla legitur
mio Legionensc, Dulcidio S.tlmanticense, sub a?ra suscepisse, quem Rex Aldephonsus Gallociae prsefe-

teriia ct qiuiterna, IX cerat adhuc regnans. Hire Roderiens sed, nescio quo
novies centena, decics quiua ;

Kalendas Novembrium. Si volunnts credeit: lapiilem errore, nnfe et posteo clironologuim sic pricvertcns, u£

kiinc /'iii.vst posiliini ipso nnno Clirisli dccccxix, quem mors Alpliohsi componntnr ciim jEra dccccxxi, id esi
nolat yErn dcccclvii, in nuniero /Era', qua Gennndius aniio Clirisli Dcccxcili. Alqui ex Eptslolis Jooniiis Pa-

dicilur faclus Episcopus, itrraluni fnisse oporlet a Iriin- pa: IX ad cumdem AlpliOnsuni, cl ex lcmpore Concilii

scribentibus, omisi^ionc unius i.t mininium dennrii; quo Ovelensis nn. dcccci celebrali, eon.slat cnm clironohgiom
supplelo posiloque /Ern dccccxli'1, hahebilur annus twn posse subsisfere. Rectins ergo Mnriana et alii tli-

Dccccv, qiio lioniilfo morino illc succc.iscrit. cint, Alptionsum ccssisse rcgiio, belliintultimum ges-
4 Hujus aiilem jnin Efmcopi pcrqunm insiijnis me- sisse, et defnnclum anno Clirisli dccccx. qux esset jEra

nioria cilat in qiiodam ijrxiticli Reijis Ordonii secundi Dccccxi.viii : atque lioc cum catculo a nobis posito optime
Idem fmral
anno 915 Teslainenlo, in Hislorin S. Jacobi,scriplape.r Mauriim couvenit. Abtlicnli porro Episcopntus onniim nobis sug-

CaslellaFerrerum lib.ipag. 483, facta scrie Testa- geril Sandovallius, ex ipsius Gennadii sese nbdieantis

menti snb die quod mancl iii Kalend discur- Teslamento quod ineipit . Sub Genitoris ac Geniti
ronte ..Era dccccliii, id csl anno Cliristi Dccccxv, procedeiitisque Spiritus sancti nomine Gennadius et deposilo
anno feliciter regni noslri i, comniorantes in Dei Christi servus (ce/era deinite ex ejusdem Sandovallii Efiiscopatu
interprctalione Hispanica, dum texlus oriqinaiis non secessit ad
nomiiie in civifate Zamora ; et subscripinm erat, Or-
tocum Sileiitli
doniiis Rex confitrao sub,scribit similitcr Geloyra snppetit, sic iternm reddunlur Lnlinitati.) Indignus
;
an.no.
Regina ; el post simililcr confirmanles Mngiitites novcm quidem, sed taiiien magna Dei niisericnrdia Episco-

atque trcs leslcs, Gennadius Fpiscnpus Conf tnm pus. Quandoquidem elong.ivi a gr^avi j^go Prassula-
confirviiinles tres et lotidem testcs. Ita oulcm circa tus, et seculis hujus maligni furbulentis negotiis,

privcipium Re.c Ordoniiia Dubium esse non po- ait : ut impcriderem vitam contemplationi cui diebus ,

test, quod plerisqiie firnium manet alquc notissi- mihi superfuturis cupivi vacare, vivcndo solilarie
muni, quod genitor nosterbonae niemnriae Dominus insecreto monte Silentii dicto, cum sncictate quo-
Adefonsus Rex, ad obitum veniens, ordinavit sub ruindam monachorum Anachoretarum iri hoc morite
juramenti diftinitione, pro remissione j.eccatorum vivenfium; ideo ad corumdem susfentafioiiein, pro-
suorum, Patri Gennadio Episcopo quingcntns auri pfer laboriosain quam ducebant vifam, et ut in suis
numnios, Aulai B. Jacobi Apnstnli deferendos. Qnara oraiionibus semper niemiiiissent nioi, promittendo
rem et genitrix nostra Domina Scmen.'' Regina, promisi et confirmando deili, omnibus monachis Ere-
ul comjilelum fuisset, nmnibus niodis eidein Pontifici mitis hujus loci, Locuni de Lagiina dictum in ter-
a Rege Ordo-
mcnte spontanca confirmavil. Ille vero hoc agere mino Molinae et territnrio .Vsfuricensi : cumque sic
nlo missus
Compoitet- noi, valuit, quia germanus nnsler Dnnnus Gai>ea, partitus sum. ut ejus mediefas peiiineat ad locum
tam, apicem Kegni accipiens, aditum eundi et redcundi S. Jacobi de Pennalba, quaj est domus mnnasteria-
ad eumdcra locuiu samtum jam dictus Kpiscopus lis, et reliquarum Reclusionuni qu» ilii circum sunt
minime liabuit; nec talciii bominem invenire poluit, propter salufein animarum et ut vescautur mona-,

per quem munusculum sili conimeiidatuii. ibi dire- chi.quando diebus designatis insimul couvcnient :

xissct. Hac de causa eos penes se lefinuit, usque aUcra vero mediefas ad hoc sit, ut portionibus a?qua-
dum piist mortem Germani nostri, Nos divina pro- libus dividaiitur per cremifnria omnes fructus qui
curante clcnjentia pareiilum in solio locati, cosdem inde cnlligi-nfur, impendanturque vestitui et susteu-
nunimos supradicto Antisliti comrncndavinuis. Hsec tatiniii nioicn liuruni. Facfa chartula Testainenti sub

iit iulcUiijontitr, seicudiini. qiiod AUUplioiisiis Rex Le- die Kalendaruni Octobi-ium ..Ern nccccLvrii, quse no-
ad ferrnduin (jionis, proptcr res bello forliler couira Mouros tjestas tnl anniim Clirisli Dccccxx ut plane videotur hoc ipso
;

eo teijfltum coqnomenlo Maijiius, ciim exbousto bcllis adificiisque anno fncta cessio, cui deinde post S. Genmidium sub-
Regis Aldefon
tcrorio siipplcmeuliim ex novis veetigiilibus quwreret, scripti tegiintiir Rex et Reginn, cum ituobus Episcopis
adeo a se alicnarit aaimos subditorutn, ut quamvis se- alque Abbutibus sex, lotidemqne Conversis, et aliis /''res-

tlttiouem conipiessisse ipso in cxortu viderelur, conjecto byteris atquc Monuchis Biuconibus; sic tamen ut post
in vinciila filto Garcia; eadem tanien gravins exarserit Regem et Reginam cum Gennadio signantes, siqnasse
paulopoi.t; eohspiranlibusque cum mnlre filiis, et ottju- ettnm refteriantur Regcs successores Alfonsus et Froijla,
vonie Ferdinando Castellte Comite, ciijusfiliam Gaicias sicuti, et Asturicenses snb iltorum reqimine Episcopi,
nzorcm liabebat; coarctatus Rex regni regiinine se Genuailii successorcs, Fortis alque Snlomon.
piivavil, el filium suum Garciam (licet invitus) re-
gni constituit successorem, praesentibus filiis et po-
tioribus regni sui. Posl bac oralionis causa B. Ja-
cobi limina visitavil : et rediens a filio suo Garcia,

CAPUT
VIGESIMA QUINTA MAJI. 9S
ctuoso et inslitutus [fuit] post quem S. Valcrius D
:

CAPUT II. eura obtiuuit : quanta' iiutem [in] vita sanctitatis »i'cto«e d.

fuerint, et quanta virtutum gratia et miraculorum


Monasteria condita ct dotata omolumento enilueriut, historiai et vitaruin eoruni
a S. Gennadio. scripta Tum suprafalum loculum. in ve-
declarant.
tustatem reductiitn, pcne oblivioni doditum, vepri-
E \rruvil Miirielta,

8 cap. 80, cum


in Histoiia Sauclnrum Hi.^muix
credidii obilum S.
bus seu densissiniis silvis opertu>;>, atque magnis
S. Gennadius
'ib. Gennadii referri arboribus ex immensilalc annorum :idumbi'atum,
posie a</ aunum circiler dccccxh. Erruvit etiam ^Eiji- auxilianle Dominii cuni Fratribus restanravi, adili-
dius Davila. in Theatro Erclesir Asturicenris lib. 2 ci.i instruxi, vineas et pomares pianlavi, terras de
Cap. { , qui sequentem annum absolutc, notavil. Utrum- squalliiio ejeci, horta et omnia qu.t; ad usum mona-
que. vero exerrure fecit quoihlam aliud S. Gennadii sterii pertiiient imposiii. Sed amnihis virtutum, vi-
Testanientum, scriplum anno Dccccxv, et ab iissic in- tam nostrain invidens, qua-^i, pro .'rdificatioue inul- fiictus Episco-
tellectum, ac si causa mortis (el quidem paulu anle eam) toriini,ineules plurimoriim cxcilans, ad Poiitificatum pus Atturi-
fnctum esset; cum Testamenti nomeu {utjam supra .i.r- Astoricie [el] ad suliurbia alistraclus suin : in quo ccnsis.

pius) iudelerminalum sil, ud significandum quamcum- multis aniiis, involens ct magis in principio perdu-
que vohiiitutem nbsolulam et irieoiiaibilem, jmlilira au- rans quam spontanea menle, sed neque plene ciirpo-
cloritiile conftrmatum. Ipsum intcgrum , et quidcm ris [praisentia], ibidem commoravi. Omnem [.autem]
Laline, exbibel Siindovallms : e.t quo transcribere illud solicitiidinem omuemqiie iudiistriam circa pr.iedi-
congruum censeo, quonium, deficieulihus vilx Aclis,ho- ctam eremum exercens, ecclesiam S Petri, quam
rum locumexpiirte supplel. Esl aulem, mulatis paucu- duilum restauraveram, miris a^dificainiuibus revo-
etiam atia
lis apicibus, quos trauscnbentium ineuria videtur a!te- lens ampliavi, et in inelius ut potiii erexi. Deinde trta toca ere-
rasse, lioc tenore descriptum : Sanctissimis, gluriosis- autem montibus illisaulani, noinine S. Andrew,
in rerit
B simis Dominis triumpbatoribus, post Deum mihi coustruxi; aliudque monasteriuiu, ad ordinem ino-
Sanctos Apo-
Patronis, crelorum Claviculario, in aree Apostolatus nasticum iiiter vallum disteiidens, iu meiiioriam S.
stolos depre-
canSf constituto, electissiroo Petro; ajquali vocatione, An- Jacobi iterum construxi, quod vocalur Pennallia :

drese almifito; [per] Iberiae terminos Jacobo claris- inter utrumqiie vero, loco qui dicitur Silenliuin, in
simo; atque liero Tbom:e, asseclis Christi et ejus hon"ri'in S. Thomse quarlum oratorium labricavi :

Martyribus, a constitutione mundi Deo Apo- iiotis et unicuique ecclesise donaria, munuscula, vel libros
stolis cliens, servus
; vester Genuadius, pauper tiunc offero segregatim et ut nuuc habeant per
;

mentis, abundans sceleribus, indigiius Episcopi hoc testamentum disponere exopto, et Praesulumseu
[nomine] firmissime teneo et indubitinter scio,
; Principum praiceptione atfirmare decerno, atquc se-
qui-d vos, piissimi et strenui Patroni, ad unam Do culis infiiiitis diu valitura persistere et permanere
mini vocantis vocem, statim oninia qu£e mundi siint jubeo.
mundo reliquistis, indefesse adbserentes vestigiis 8 Imprimis monasterium S. Petri [habe.at] omnia
deiiide sua
Salvatoris; ut neque piincto quidem secederetis ab qufe in circuitu ejus sunt, pomares et terras cuncta-
siiifjutis assi-
illo, etiam neque ad funus patris, semiua diviii;e que per terminos suos. Item in Oza, villa quaj di- f/nat munera
sapientia3 haurientes, prtedicatores egregii effecti, citur S. Maria de valle de Scalius cuiii tota sua he- et tiliros.

universum mundum lumine veritatis illustrastis et ;


reditate : seu etiam alia ecclesia SS. Jiisti et Pasto-
quoJ ore docuistis, opere complevistis, et per effu- ris, terne viiiea3, pomares, horla , ex integro
sionem sacratissinii cruoris vesti-i roborastis. Qiiid validitatibus praestitis, et adjacentes per terminos
igitur egomiserrimus again'? Quod iiumoritus iii hac suos, ab integritate sint propria monasterii S. Pe-
vocatione accitus. neqne upcre neque praidicatiinie tri, et nihil communiouis ibidem habeaut semper
siim idoiieus, illain coinniiniiilis Proplietae, iino Do ceterte ecclesiai, qii^ in supradicta ererao constru-
miiii vocem expavesco dicentis, Pocoatori dixit cta» sunt, nisi forte unanimitatis gratia ahquid pro
Vs. 40, n Deiis, Quare tii enarras jii.-titias meas, et assiirais misericnrdia cnncessum fucrit. In thesaiiro deni-

testamentum meum per os tuum ? tu vero odisti di- que memoratie ccclesiK S. Petri oflero caliceni cura
sciplinam. Nam Vas electionis, Pr.eceptor Gentiiim patciia, insujier Kvangeliarium et coronas argeu-
iiiii iricus, qui supra cceloriim visibilia raptus sider.i, teas, siguum, crucem, et iucernam ex a^re libros : ,,

verbo Domini pastus ac refectus [estj, metuens no- [etiam] ecclesiasticos, id est, Psalteriuiu, Comitem,
j„j,j„j„j
1 Cor 9, 2- stridetriiueutum, de se ipso dicebat, Ne forte aliis Antiphonarium, Manuale Orationutn, (Jrdiuariiim, piivatim,
praMlicans ipse reprobus elficiar. Couscientiaj meie Passionariuiu, et Horarium. Ecclesiie vero S. An-
testiinonio perterritus, et pi.aculorum pondere gra- drea; omnes terras, quasciimque habet per terminog
ul in die judi- vatus, patrocinium vestrum cxopto huniillimus, suos, et pomares, vel quidquid ab bodieraadie ibi-
cit pro se
iimliraculiiin culminis vestii expetoobnixus, defendi dem Fratres augmentare valiieriiit : similiter Ubios
intercedant,
ac tueri interventu vestro tido iutrepidus, nihil h;e- Cnmilem, Antiphonarium,
ecclesiasticos Psalteriura,
sitans, niliil dubit.ans, ut i|uidqiiid pelieritis a Patre Manuale Orationura, Ordinariuin, Passionarium :

ccelesti fiat vobis. Et ideo dum Pastor pastorum ap- vasa autem altar s, calicem argcuteuiii cuin palena
paruerit, dum in gloria niajestatis advouerit, dum et coronam, signum, crucem, et Iiu-ernaiu Eeream.

iii con^pectu ejiis ignis praecesserit, cuin in tlirono Item mon.islerio S. Jarobi terr.as [et] pomarc-:. quas
ciaritatis siiiiul ac formidiuis ad judiciuin selerit, percircuitiim etterminos babet libros, Psalterium, ;

et Vos et oinues Sancti cuin eo sessuri supra thro- Comitem, .\ntiphonarium, Manuale Oratioiium, Hr-
nos judicaiites ;
qua-so, ut ad optimum Regem pro dinarium, Passionariuin; in thssauro ecclesia; cali-
me iiilerpelietis, ut superemiueat misericordia judi- cein, coronani et super cvangeliariuni argenleuin,

cinm, et transferar a sinistrorum et hcEdoruiii gre- lueernam et signum Eereiim. Itein ecclesiae S. Tlio-
gibiis dexteram. agni vellere indutus et qui ses-
iii ; ma; terras et pomares per terrainos suos; libros,
sioiiisnon meivor cathedram, adstare conspectibus Psalterium; in thesauro ecclesi.e calicem, coronara,
divinitatis absquepavore raeritis vestris valeain. luceruam et signuin aereum. Haec o.Tinia supra com-
7 Cuiuadiiuc sub Patre Apostolico, Abbate moo prehensa, unaqu;cque sigillatim et separatim, lo-
AiMudiselo, in Ageo niouasterio degerem vila ere- cura propriuin vindicent suum, neqiie unum cun:
exponit qua- ;

titer consti-u- mitariira deleclatus, cum diiodenis Fr.itribus et be- altero coinraunionem habeat, sed unaqna^que eccle-
«0 tnonaslerio sia sibi vindicot quod segregatira oflero.
nedictiono supradicti Arandiseli, ad S. Petri san-
9 Restat autem (quia non in solo pane vivit ho-
ctam eremum perrexi qui locus positus a li. Fru-
:

mo,
»6 DE S. GENNADIC) EPISC. ASTURICENSI.
desolavitque ipsum uutem reaidificandum suscepit D
mo, sed oraiii verlio quod protedit de ore Dei) ut :

S. Gennadius vildus Januarii /Era DCCCCLIIII,


prffl-
*liCTOt\E l>. tradara ceteros libros diviiios, id est, Bibliotliecam
sentibus S. Attilano Episcopo Samorensi, et Fro-
tl alioa ha- totam, Moralia Job, Pentateucbum cum historia
btndos 11 nimio, et aliis multis Abbatibus, ipsum Testameu-
Ruth liber uuus; sive eliam specialiter Dcctorura,
communt,
id est Vitas Patrum, ilem Mor.ilium, Kzcchielem, tum conlirmantibns ex quo etiam et ex alio ^roe
:

item Ezecliielem, Prosptiruio, Genera officiorum, DCCCCLxm inlelbgitur, quod S. Gennadius tantnpere
Etymologiarum Calhaivanis, libri Trinitatis, liber habuerit cordi incrementura hujus loci, ut statim
Apringi, epistola; Hieronymi item Etymnlogiarum ;
post abdicatum Episcopatuin illuc se recipere cogi-
taverit, atque reipsa receperit. Primum iii priori,
et Glosseniiituni, liber Comitis, liber Regularum vi-
secunditm in posleiiori charla indicari poluit qiiia
rorum illustrium. Hos omnes librosjubeo ut omni-
:

tempore ileJiaitx ecclesiie S. Petri. qxtod


busFratiibus in istis locis commuiips sint; nec con.ilal e.v

pro dominatione S. Gennadius adliuc in Episcopalu fuerit aniio post


quisqtiam eorum [iiliqueni] sibi

vendicet; sed, sicutdixi, pcr partos et in cimimune prioris Teslameiiti scriptionem lerlio. Posleriiis Tesla-

posiidenles videanl legem Dei, et ad supr.iscriptas menlum non ipsius S. Gennadii, sed Episcopi Forlis
ecclesias percurrant ; verbi gratia, ut quantum fue- fnisse videlur : perlinet eiiiin ad anmim dccccxxvii el
rint ex cis in S. Pfltro. .ilios tantos in S. Andrea, et Samlovallhts § 1 5 expresse dicil, post JSrmn DCCCCLVIII,
post amittm Dccccxx nullam ulteriiis reperiri
alios tantos similiter in S. Jacobo; et mutuo [inter] id est

eos disponent istos quos qui legerint in uno mona-


;
memorimn S. Gennadii.

sterio,commutent eos cum alio; ita persiiigula loca


discurrent, ut totos eo.-^ communiter habeant, et to- CAPUT III.

cavens ne tos per ordiiiem legant. Ea dunitaxat ratione ser-


quid alienetui- ex his in alio loco transferre,
vata, ut nulli liceat Tcmpus mords, e( dics cuHus
a quoqtiam, donare, vendere, aut commutare; sed tantuin in his S. Geiinatllj.
B locis permaneant, et in haceremo fundata sint seu :
E
etiara si adhuc alia oratoria infra islis montibus ad- 0,.
^^uod ad finem vitx a saiicto Prxsule Iraductse attinet, yidetur
huc constructa fuerint. Iiabeant participationem in omnino mdelitr ease lenenilum, quoi antequam e vivis Sanctus obiisse
an/e For-
his specialibu.-i libris. Si quis autem Frater vel Ab- excederet Fortis, iisdem jani e.ccesserat Gennadius. Si
tcm
bas, de his locis egre^sus, aliud inonasterium iu cnim viuisset, non ila facite per moUein Episcopi hse-
alio loco sedificare voluerit ; non habeat potestatem sissel in hco Silenlii inlerruphim opus novi monaslerii
asportare neque ejicere ex omnibus quse in hoc te- a Forte inclwali. Hccsisse autem tolo qiio Novidius
stamento resonant, neque transferre de proprio loco post Forlem sedit annorum phrium tempore, intelli-

ubi nunc iUud confero sed tantum in his locis,


: gitur ex quodani Teslamento Episcopi Salomonis, con-
qu£e fuerint deS. Petro usquead Pennalbam, sera- dito siib annmn Dccccxxxvil quod qtiia ad rcm pne- :

per ea ibi consistere decerno, instituo et jubeo. sentem parum facit, ex Hispaniea Sandovallii
Itiitid

10 Si quis pr;eruptor, Princeps vel Judex, Pon- traductione, tantisper Lotiniim reddo ; donec oriijiua-
tifex, Abbas, Presbjter, Mouachus, Clericus seu riutn coiilexlum noUs millat aliquis, In nomine san-
H conlrn-
venienlibus Laicus, hoc voium nieum infringere aut immutare ctissim» et individuai Trinitatis, ego Salomon, in-
gravts pw- viduerit, aut secus quam hffic scriptura continet dignus Episcopus et minimus servoruni Dei. Du-
nas impre- agere disposuerit, in primis orbatus hac careat bium nullum es(, sed oinnibus notorium, quod Dom-
cans.
luce; ulcere pessinio divinitus ultus, a planta pedis nus Gennadius, Domnus inens et Pater in Jesu
usque ad verticem capitis, rivo vulnerum percur- Christo, fuit coUocatus in gradu Sacerdotali et Sede qui IJISl,

{lillliSSO
rente madefactus, [et] scaturiens vermibus, horror Astoricense ptr Principein nostruin bonos raemoriae
E/iisiopalu
fiat omniuiu visibus ; et in futiiro cum impiis et Domnum Aldefonsum ; et quod positus in hoc or- motiasleria
sceleratis obrutus, trad;itur flanimis ultricibus : in- dine isto loro fuit multis annis : acdificavitque mo- se condita
super secularia darana muictatus. r'P'tenll.
[in] coactus a nasterium in loco dicto Penualba sub monte Aqiii-
Judice, conferat ipsi eiclesias quanlnm auferre co- lano, ubi olim, pi'iusquam esset Episcopus, etiam
naverat per undecuplum hoc testamentum flr- ; et aedificaverat aliii'l, ubi sunt Reliquias SS. Petri et
missimum vigorem retineat in perpetuum. Pauli. Praiterea sedificavit alia multa monasteria et
Factum et confirmatum testanientum ^Era loca, quotquothoc tenipore sedificata videmus. Cum
DCCCCLIII autem esset Episcopus visitavit dicta loca, et ple- F
Sub Christi gratia Gennadius Episcopus in hunc nus Spiritu sanct", contemnens oinne quod terrenum
testamentum, quod fieri volui, manu mea robo- est, et ajstimans quod veniin atque ieternum, re-
ravi. nuntiavit (quemadmodum semper oplaverat facere)
Ordonius Serenissimus Princeps confir.. Sedi et dignitati Episcopali ; seque ad illa deserta
Geloira Regina confir. recepit, eligens pro suacommoratione sancta ista
Ermigius Dei gratia Episcopus confir. monasteria quie sdificaverat in quibus tuit usque :

Didacus Dei gratia Episcopus contir. ad finein dierum suorum, regnante tunc temporis
Segeredus confir. Diilcidias confir. Domno Ordonio diviiiaa inemoriae. Qui videns glo-
Sarracinus qui Notarius. riosam contentionem hujus sancti in vita raona- siibstUuliis
H /Era prsnolala, cum nuno Ckristi Dccccxv con- qund Sedes Asturicensis nerainem habebat
stica, et succcssor,
veiiit, notntque amium a suscepto AUialix
Anno 916 reijimine ile- a quo gubernaretur ; ex sententia et consensu ejus-
restoural
cimum septimum. decimum vero ab ordinatioiie Episco- dem Domni Gennadii
,
ordinavit, ut discipulus ejus
monasterium pali. Anno autem sequenti aliud monasterium
re^- Domnus Fortis esset Episcopiis Asturicensis. Cum
.S. Leotadij;. dificavit, inquit § xi Sandovalltiis, quod autiquis autem Doinnns Fortis jam esset Episcopus Asturi-
temp.iribus S. Leocadiajde Castanera dicebatur, censis, illum desiderium grande fundandi
subiit
quodque ipsemet Testamento desuper coiifecto
in aliquod monasteriura prope Magistrum suum, ia
asserit priraitus extructum fiiisse a quibusdam san- quo permaneret seniper inemoria sua ad remedium
ctis et electis Patribus, Valentino et Moyse, Mona- animae suie. Audiens vero hoc Dominus ac Magister
chis «t Abbatibus ibidem, qui istic
vixerunt ardua ejus, plenns gaudio sanctificavit
hicum, qui dicitur
nirais et Deo placita vita post quorum saiictorum :
Silentium, quo fabricaretur monasterium quod
in
Patrum mortem, per negligentiam monachorum,
fundare decreverat et ad eum quo ipse mandavit :

monasterium perierit, utpote ab illis cirpcra' in


traditura Epi- modum, incepit opus Domnus Fortis verum ante- : loco Silnilii
scopo Indisclo, qui illud plane in usus suos convertit quam posset absolvi, obiit. Tunc ego prffiiiominatus v.ouastiriiiiit
f;ttuerc.
Salomon
VIGESIMA QUINTA MAJl. 97
Salomon indignus fui eloctus loco illius Episcopus quorumdam rudium montanoru -, et Dominus loci D
Asturiccnsis,
cnsi per Principem nostrum Di.mnum Ra- habet tilulum Abbulis ac Diguitaiis
" '

iii ecclesia As- '«Tone d. p.


nimirum. Videns ergo me pnsitum loco Magistri tiiriceusi. hic jacet corpus S.
Geiinadii, quod " ""'"'' magna
mei, de'erniinavi ab:ic.lvere memoriara (lu.uu ille cum veneratione visitatur et adoratur a "'
exorsus fuerat ; et dctermiiiationem istain prose- aliquibus vicibus per iiniium, etiam ex
populis. qui tT'
' '

locis remotis-
quens, congregatis .Vbbatibus et Muuachis omuibus siniis, pcregriuationis caiisa eo
adveniunt, Uomino
guod Salo- istornm locoruni vi.«um Cot. qiiod siius in quo fuorat per frequentia miracula eorum devotionem
mon Ep. alio compro-
incboatum opus non erat cuugruus, esscuiue in baute. Estautein coiiipositum intraarcaiii
transtuHt, lapideam,
aliain partem transferciidus. Itaque a.diticatura est modicp extantem a terra, cui infossa est: de
ipsa
ibi iu vicinia, locu inagis cuiiiniudo, qui vocatur
S. antein lerra aufortur pulvis contra febres, et
iisdera
Jacobi Apostoli. ubi sepullum est curpus ejiisdeui S. abactis reporlatur, quo fit ut sauctum islud
sepul-
Gennadii. criim totum cuopertum sit panniculis terra fartis.
13 Hailcnus veyba TesUimenli sie iiilelligenili, ul Piira est pelra, iiiillisquo exarata liUeris, nec
us-
uliumqiie toeum tam Silenlii ijuttm Penniilbiv, anlea piam apparet ulla de aniio vel die murlis niemoria.
livu jiaiieis ereiieitis ttclifuueeiit S. (iennailius quod
: 18 JJxe Sunduvullius,sed ilu ul inlerserut mentio-
anno 907, opus porro prosequens idem Saloinon, inqiiit Samlo- iwm ulicujus Translutionis faetse n Sulomnne, ex loeo
1'ullivs., statinj absolvit
eo posuit multos : et in ubi prias ccepernt iFdi/icari monastermm ad S. Jacobi :
."anctos Monaclios confessore.x, pro quorum suslen- qiiod sane. non est inverasimile : ut autem pnriter trans-
iatione et subsidio vilae, ut ejusmodi cura eos non latum fuerit eorpus Episenpi Furlis, opiirterel eum istic
distrahat a contcmplatione et vita spirituali, sub sepeliri voluisse, qucd nullo argumenlo adliuc probitlim
crdinatione piissiini Piincipis Ranimiii, et cum con- invenio. sed ex niidu prxsuinplione asserlum. Idem
sensii oninium C!ericoruin socioruin suorum elo. dat deinde Sundovnllius per meram conjecturam referl S.
cis locum et ecclcsiam S, Culiimbse, meiise Februa- Gennadii inurlem, inler Jirum «cccCLVii et viii, id est
1 io yEra dcccclxxv. /EijuUus Diaila Episeopi EoTiis inter annuin Dccccxix et xx. Nobis nihil rationis iip-
moriuo qui ii^ernonum eeperiri pro anno Cliriui uccccxxii, pv^
nil piiret, ob quum credatur Sanctus slatim a ilcdieata S. E
opus negle- VidfUur ob-
liitque quud deposilo Episcopnlu eliiim ipse ad monaste- Petri e.ccle.sia se obdicasse Episeopalu, nmlto minus cur
xcrat iVo- ivisse clrca
vl^o. riiim se reeeperil : sed in hoc euni fnlli videtur ex jirib- (0 abdicuio diealiir mo.r obiisse; quin potius videtur inler "" ''5
uiclis pulere,. Obiil erijo Fortis inchuato eo iu quad monachosmonachus cuisse sultem paucis annis, ut mors
fiirsan {quuniloubsolutuin essel) coiiitabat se reeipere mo- ejus iuchleiil cina annum xxv i.itius seculi; quo limen,
naslerio, et sneceswrem accepit Sede Episcopaii No-
in nihilo s.gnior Furlis perrexit urqere opiis ccepti eedifi-
vidmm : qui piosequer.ihs sui decessoris cceplis nuilam cii. douec et ipse obiil, huud iliu (orlussis supersles
luram accommodans, liingo quo sedit tempore, fortussis Mugisiro, lulerim ex dictis corrun Pseudo Juliani
iiec nomcn quidem Jam boberet in historia, nisi illius, conimentuin, qiiod Tamaijus nlque. Vardosus arripiiint,
f-icut Davilu ait, exiurei raeinoria in archivis Asturi- velut sucrum unchorum in fluctuatwiie auclorum circa
censibus, per chartam referentem, quomodo man aniium mortis, diini leijunt in Jdrersariis num. 504
davcrit KanimirusRex Asturica; cungregari Episco- Celebris est inenioria S. Gennadii Epi.scopi Asluri-
pos, Abbates et Nubiles Regni sui, anno Bocccxxxiv; censis sub Mauris, die xxv Maji anni dccccxvii.
ct quod in raagno illo conventu definitum decre- yJnnos enim pro eo quo Juiianus scripslsse
Cltrtsti,
tum.iue fuerit, ut redderentur E<-clesia; ;\sturicensi debuisset xvo, nesciebat Hispania numerare. Nihilo
eJBsqae Episcopo Novidio, ecclesico quie sont Bri- nCagis audiri mereiur idem lubulalor, cunt in iisilen
gantiae, Sanabrise et Quirogae, qux ei ex ipso .sno Adversfiriis privsuniil definiie, qiio loco fuerit Aeeum
jure proprio et antiquo ablala: fueraiit, teini.oribiis munasterium, unde prodiit hic Sunclns, scribendo
quibus ob h.irbarorum tempestatcm et ingruentem audacter ititm. 509 S. Genniidius Lusitanus Bra.'S-
persecutionem plurima' ecclesi* deslrudse sunt rensis, monasterii Agen prope Hracaram. Silne .i.i

14 Jntequam vcro Nuvidius iste J'^piscopus fieret fuerit aliqutid ntonaslertum prope Brucnrum, .'Vgen
Gennadius (qiiod vuletur fnclus ante annum Dccccxxx) mottttus iUctum, quad fictioni liuic oecusionem dedcrit, egiiidem
alHs pluri- S. Gennadius, pro suo nescio; dubilo auleni un SanctUfi in preelnuduto Tesla-
ingeiiti desiderio muttiplicandi
IJUS VIO/l(l~

<feriis <on-
munusleria, etiam fundavit monasteiium SS. Petri ntcrtto voliterit pioprium noneu munasterii indicure, et
ai/is. et Pauli de Caslanera, in termiiio Vergidensi, coii- non dt.xerit appeltutive Ageum, loco Agiuiu mun;iste- K
stitiito ibidem Aiibate Dumiiio Attillaio. Liceteuim rium, id esl Sanctiini, proat vocein illam siue aspira-
lalis fiind-itioiiis annus ignoretur, fldeni tamen de ea iione, qua Greece cxprimitur "Ayiov, in usu frequenti

facit Hudarins Episcopus, in quadam scriptura ^rae Latinorum ejus eevt, scriptorum fuisse, satis cunstal.
DCcccLxxxxviii. Distat autem monastenum istud Qttidquid cjus sit. graviori auclore inihi opiis est, qttam
quatuor leucis a mnnasterio S. Petri de Montibiis, sit iste Pseudo Julianits, vt credam uul lueis usurum,
versus Menbibram circa fliivium Siliitn. Ita Sando- aut discipiinx monasiictr formum hansisse S. Grnna-
vallius yEpidius atttem mtmerat ex Yepex. in dicgeesi
: dium e.vtra rcgni Letininensis uiit adjuuctie eidein Gal-
Asturicensi monasteria et eretnitona Regula^ Benedie- lecis fiiie.s.
ircertiim
linse ad quadraijinia oclo, quorum pro niajori parte 16 Dtes XXV Maji, sive is martis fuerit, sivc trans-
an 25 .Vaji
auctor fuerit S. Gennadius, implons descrta ilia lalionis aliciijus ex ecclesia Ashiricensi, S, Geniiadio
gente sancta, quie siiis orationibtis frangeret Mau- sacer Jam prtdein fuit; adeogue el tn loco sepiilturcc,

rorum vires, iruajorem et meliorem Hispaniae par- quo moijnum peregrinorum mullilttdinem affluere qitat-
tein tunc (djtitientium. Inter ista tainen nun invcnilur annis in die fesio lesluiur .Maiictta. Ducet hoc Tu-
monasleriuin S. Micbaelis, qttnd leceril Suucins [ul nil miitjus ex aniiquo Asturicensi Brcviario MS. ubi pio
Marietta). jiaiilo aiite quo et sepultus inorlein, in tsto die ejus ludiratur Of/itinm cuin brcnbus Lectioni-
jaceat. Nec nitrum : jam enmt audivimus Salomouem biis {guas uilnain e.rprcsslsset!) et Itoc /Jiiinno ud Ves-

dicenlem, guod S. Gennadli corpus in luonasterio S. peras ct Matutinum :

Jacobi sepullum sit el certior, pro prsescnii etiarn


: Nostruin canaiiius Prajsulem Gennadium, qui ex
quo inscrt-
tempore. testis Sundovallius § 14 sic loquilur. Ex pra»- montihus biiar offlciuni
fcjKlllur in numinaiis nionasieriis, quoriini omniuiu capiit fuit Ruffiauis compellitur hunc baculuin percipere. Breviurio
1'cnualljcnsi,
monasterium S. Petri. sola siipersunt eremttoria; Vilain reliii<|ueiis laiitani protractus est ad aulicani. Asturic
praeteriiuain ex nionasterio S. Jacobi de Pennalba, lu qua nec ultra poiuit cnnsistere inuliuties.
qnod S. Geiinadii appellat viilgus, quia ibi sepultus Sic infulam diniittere constituit, situra amans
est fundator loci ; est autem ecclesia parochialis .\ntiqui ccenobii, inquirit ubi lauream.

Maji T. VI 13 ORATIO
08 DE S. GENNADIO EPISC. .\STURICENS1.
ORATIO Fmnvo ponitur ; Migrabit nalrm. ubi iegitur Migra-
vit : utsensus sit, Slephaitutn, in te.tnpns morlis sux,
AtlcTORB D. P.

Deus, qui praisenteni dieni honoi-abilem nobis in pnrparasse sepullurum sitii ipso m Itmine, sub islic po-

B. Gennailii Confessoris tui atque Pontificis, solen- sito lapuie; et trnnsruuliuu. preces cuin miirluus fiterit

nitale fecisti da Htclesia: tuae digne de tanto Pa-


;
postulare : uul i.niius, quitd Stephanus Abbas decesiori

trono gaudere, utapud misericordian» tuain exeniplis suo faiiiiilo Dei Franco memoriam islam posueril. De-

ejus et ineriti> adjuvemur. nique, lutitiit Sandovallius, in parte ciclesia; meri-


dionali aforis, ad ptdem extremi parietis, cui intrin-

secus adjacet scpulturaS. Urbani, aliaestsepiiltura


CAPLIT IV.
infra porticum, solius parietis interjectu d.stincta

Abbatcs ct Sancti, successores Gennadii in ab illaiiiiam dixi S. Urbani, sub gratidi lapidc his
inonaslcfio .\lonlano S. 1'etfi, et Pennal- verbis inscripto, f HIC lACET VILIAS FAMV-
bensi S. Jacobi. L VS DEI : OBIIT /ERA MLXXX.
20 Haec aulem minutim referre volui. Mii7„i(Sa«-

iJaTiilovalttns, prn-ctpuarum qux di' S. Gennadio lia- docaltius. quia communi o|iiiiione indigenarum. se-
Bodfm toco
pulcra isiiccreduntnr Sanctorum essc, famaque a
bfiititf ntitiliaruin auctor. posl descrtptttm, ut supra,
iepuUus ui
st^pulcriitn eatleiu, ini]ui(, capella. in qua lumiila- ma|orilius accepla dicuntur septem omnino Sancti
tanclux, iii

Vtbiinits tu3 est S. Gennadius. ad aliud ecclesite latus iiive- cuni S. Gennadio fuisse sepulli. Iia ille, cui. quimd
Abba$. Urbanuin. de ttluto snnclitalis indubilnnler assentior; an titnnes ut
nitur arcu lapidea, Geimadiaiiae similis : et in iiac
quippe cnjns sepitltura intra ecclesinm fuit. Forlera Sanctt ?
est corpus S. Urbani, Alibatis hnjus monasterii tan-
eodem quo sanctus Fiindalor Episcopum aut in Pennalbse sepultum esse, aut, si
taeqiie sanctitalis, ut
sepulture Iionore dignus sit Iiabitus, eodemque quo esl, aforis fnme posilum, probalione solidiori viilelur

ille modo religiose cultus. Sciendum est autein,quod quam sitnpltci priesutnptione egere : cum vere ibi sepul

intra hancecclesiam parochianorura nullus sepiiltus tus esse ponterit quidain, iit adhuc lapis loquitur, Dei
sit unquam, propter revereiitiam loci. Intra parie- famulus Januarius. i/'ii, xque ac celeri Itic niiminati,

tein laterulein, cui adjunctuin e.st sepulcruin .S. Ahlias monaslerit fiieril. Qitod si verum est, di.verim,

Gennadii, aforis est fornix atitKjUus, dnobtis p;irvis qiiod monitsleriiim re.veriut Itoc fere ordine. Primo Ur-
arcubus inedia columna eos lulciente priesiructus, banus, deintle Vilias defunctus anno mxlii : tum Ja-
^ub eoque intra parietem excavalum grandis arca nuarius, Petronatus. yranco, ac Stephanus, mo/7ui(.s
UmJanua-
lapidea. cujus epigraphe litleris Golhtcis scripta. et aiiito McxLviii, ejnsque sui:cessor Pelagiiis Fertiandez et Abbates
riwl, ;

monasterH ?
temporis vetustate consiimpta, nibil amplius legen- cnjus monitmeitlum neino ponere curaverit, cotlabeute

dum exbibet qiiain tria liaec verba, FAMVLUS fortassis jam tum discipltna loci, ejusqne proprtelntead

DEI JANVAHIVS: nec videiuralius ibi depo^itus Asturicense Cnpitnlatn devolula. Sane si S. Gennadii
quam S. Kortis Episcopiis Asturicencis discipulus suecessnr Fortis Saucti tiluium vene.ratiouemqiie Pen-
S. Gennadii : siquidem accobe venerantur corpus nalbne unqnain babuissel, tion video cur eectesia Asliiri-
istic reclusura, tanniuam Sancti. In eadem parie censis, non a'qtie knjus festuin atqtte illius snmpsisset
quie respicit Seplenilrioiiem, est alia petra intrafe- celfbraulum. Alilt.ites aulem ipsitistoci. spfei.tli.i monu-
nestellam, cui aforis in.-cripturaf IIIC PETRO- menii prxrotjaliua donatns futssc, pree vuhjo Mnnacho-
NATI'S. Significatque iutrorsum, non tamen inlra rum et Lnicoruin, per qnam conoeuieus ralioni est.

corpus ecrlesia;, sepnltum esse aliquera sic appella- 21 Stinile quiit in montano S. Pelri ccenobin usit
tuni et quideni eum, qui dignu> fnerit tilulo exiniiae
; veuis.te videtur. ibi eiiitn, ul scribtt idem Saitilovallius, In ecclesia
sanclilalis tali loco hutnari S. Petri sunt
: neque enim nobilitatis in capi^lla majori, post t ibulam altaris, sub fornice
post attare
titulo aliove siniili id factuin credi potest eo loci, qiiodam sunt quatuor ar^a;, inquil, quas vidi et ape- cjpsj: quatuor
iibi nulli circuiii nobiles, sed bubulci dumtasat et rui, ot iiitr.i eafum sitigul.ts uiiius Saticti c.irpiis Sanctorttm ;

ruslicuna gens. conspexi. Iti harum una pra>sutnilur esse corpus


Stephanus, 18 Iii eailera parte, ad ingressiim p.irtoe unius, S. Valerii. Alterti, ut prior, exligno estet inanrata,
per quam ex porticu ecclesiam ambiente iii illaiii iu- cum aliquibus historiis novi Testamenti, expressi.-.
tratur. ipso in liinine jacet granilis lapis sepulcra- penicillo et coloribus; in qua dicutit esse corpusS.
lis, etad latiis portae est foi-niosa petra. lilterissalis Vincentii, ..\bbatis liiijus inonasterii post S. Genna-
eleganlibus acleie ex integroR..nianissic insci ipta: diiiin, uniiis cxdiiodecim primis illius sociis. Tertia,
Claiiditur in Christo submarinore Stephaiius ist.i, obilucta corio et circulis deargeiitatis vincla, varias
Abbas egregius, moribus eximius, habuit ipso in corio designatas picturas, quaruni
Vir Doinini Rectus, reclique lenore scverus, niliil ain[ilius ossa vero intus po-
potest discerni :

Discretu-, sapiens, sobnus, ac patiens sita taiii sunt ititegra. ut ex ebore torntita vidert
Grandis boiiest;Uis, niagna:i|ue vir pietaiis. possint, fragrantque odore non adscttilio, .-ed propriu
Uuin sibi posse fuit, vivere dum licuit eoqiie suavissimo. Qiiarta denique ligne.i, figiiras
Queii, nobis clarum geiiuit geus Fr.incigeiiarura, aliqiiot opereperquam vetusto piclas refert, Doiiiiiui)
Reclorera juvenum, dogma decusque senum.
scilicet nostrai et Filii ejus; iion tanien iii eadeni
Gervasi festo ccss.t fragilique .-enecta;
qiM ceterae aestitiiatiotie e-t. Coiilitiet autein recen-
Virlus celsa Dei propitietur ei. tioris not-^ scriptirram in pergaiiieiio. ex altera ve-
Artnum centenum diic, sepiius addito denurn, tustioris seii Gotliici characteris lraiissiitiipl;ini, qujc
.Mille qiiibiis .soiies. qiijc fiiil ..Era, .scies. dicit : H;ec sunt ossa cujiisdani oplinii viri ereiiiitae,
III K .Ieud.is.lulii, i.biii Ste|.haniis mci.xx,
Pelagius qui vocab.ilur Alf.msus Petri, qiii in hac ninntana
Feniandus ju.-sitfieri. Pelru>que notivit. vixit qiiadriginia annis, in maxima piEiiilPiitia et
19 In qiiadain feiie»iella portii uum, quibus dixi perpeiua a caruibiis absliiieiiltii. Hic iialuiit SK-iiim,
ambin e.;clesiini, ubi>epeliuntur parochiani, qu;eest
qiiise hocneinore siispendit. ei ibisepulluscst Nerao
ad deKlraiii illius p.,rta; ubi snpultus esl Sieph.iiius, haic ossa liinc auferai. Iste aulem sanctus Ereinit i
'"0"» li et.am 11, laiii.ie sci iptuia ceriiilur STE- videtiir iiiihi ibideiii vixisse. prius quain S Geiina
Pll iXrs IJEI /fiANCO. QVANDO MlGliA- dius in motiasterii foriiiam locuni rediicerct..
VITHE IIOC ShCVLO. HoOATL PHO EO 22 Utinam, ii/ iu imler.iiri.sic etiitm iiibusprio-
lUc vtrba s,c ejpltc.l SaiidocnUiits,
,,„„.v ci.is.em cel
tii
quorum
ribus iuviniretnr ejiisinodi scriplma; securnts enwi uiiuiii esse S.
allvnus Sie|iliaiii
Epilaplttum s:nl. lc/cw eip, ,n i„. priitirederemiir yalerit sttlls
ud prxiimuinalnm Valerium uiiscriben-
corruinat.utomtna, eM« Famulus dnhinm esl :
leijettiius sil. uOi ditm Sunctis aJ xxv Februuni; quaimis tlr tnli die

uon
VIGRSrMA QUINTA MAJI. 99
non valde cerlos nos redilal Epilapliium. igmlum Snn- Abliatis Dorlon.-ei. Histori.imque
dovdliin, produrliim a Tiimayo, atqur sir liuienle
rt
et Rpvelationes ac D
: Miraciilrt SS M:iximi pi Ronelli monachorum, qiio- AITCTORE D.
Mr.\ sepliiigena, trihus iuliiitis .cd tricena, rumommum •"•"'"' "'"•«^
liiielenns nulU; nec apud nas nec apnd
Mense Fobrnario, die quo minus in Kalenilarin, Tumaijum e.rlai nnlitia : si autem scmm Maximum et
Si bene [lerpenilas, nunieraliir qninlo Kalendas Boii,.l[„in ipsius manasieriiS. Pelri inqmlinns fuis.i.e,
Sequenlis rnensis, anno octavii E(.'icanis. tnriprrem fnrlii.isis rmiilare, in dirlis stne nomine
ceilo
Sicut eiiini tiulla rsl in veisilius fornia siijli srculo vii arris. eoiuni eorpara rnnlineri.
ttsurpaii, sie ex primo versu. qiio diriiur. 2'l Ceterum. ul n Innqinri dtqrrssinnr rrdrnm ad ^. Anfra S. Gen-
In hoe cosmeteri loco jacet corpus insipne Valeri Gcnnailiiim, oprrx inrlium furril e.r Snnilnrnllin dis nndii (n toco
eoiisequeiis (nrelsenilo mi, qiio lalequid scriln paluissel
nnmen *"«"'"
cere. qualin fuerinl nnlra. qnilius ille Silenlii
{nec enmi prnisra^peruvt epitnpliia rijlhnnce tex.) adhuc feril, rl .mo inrolniu vruerahihlntrm hnnd mmlicnm
ron-
m rommuni cwmelerio Valeni iitius rorpns lumnlnlum tnttt. nnde eiiam hnd,e nomen nheo retinenl, ,i(S.
Gcn-
jacuisse quod non fuisset, si ante tria srculn puhlicum
:
nadii antra caulur.
dici Sunlilla niimnro quin()iip,intra
habnissel cnltnm ut Sanctus. Ad huuc Inmrnri ahjudi- vivam altisMini inonlis riipem, naturip solins
iluctu
candum parutn me mnvel cnnsequenlia illa : quia lam cavaia ail qniB non nisi
: per anjiustain semitam,
istud Eiiilnphiiiin. qunm plnrima atin per ^artiiroln- capris polius qunni Vininibus meabilem, sic
ascen-
ginm Hispnnicum spar.ia, ex fide MS. apnd Tamaijum ditur, neces-e
iil sit apprchendere arbusta. neque
scrvati snh nnmineaiili Hnlij. svspeclissimtiin miln cst deorsum ociilns inclinare, alias in vertifjinem
f icile
refi'n(,.« finionis, adenque rx eo non pnio passe .lolidnm agendos. Supra ipsa anlra assnr^'it rupps, aileo alta
ahquam consequrntinm fnrmari, non mndn de eulln vel ut horrorem incuiial suspicicntibus : eorum vero
>ion cullu, sed neqne de die vrl unno mortis, qui juxla oslia solem respiciiiiit orientem; et ultra dimidiara
^ram ihi r.olnlum ,.«,/ dcxcv annus Chiisli. el xxx hnminis staturain nr-n p.ilpntia. porl.irum simul ac
ab ohitn S. Fructnnsi; ciijns impta promnvisse quidem fenestraruin prwbenl usiim : inirorsum vero .-atis m.ate, thesatp-
sntiir Valerius isir;*ed crehro de loco in locummigrare amplo ad m..deralam i.ltitudinera Prigunlur,
spiilio ro, serveni.
solitus. grnlis sitiiponilur ohiisse et sepnltus esse m mo- exiavalis circumcirca ad sessioncm latcribi.s longo ^
naslerio S. Pelri. tractu. Hui' Sancti illorum temporum Monacbi, et
23 Qinnimo ex eaquadejnsapera MSS. servenlnr claustr.ilis vita; exerciiiis inveteraii, ad spiriliialia
in Cerradrttsi, nunc Cislerriensinm monarhnrum. cerlamina siiraino ciira S'lenlio obpiuida se confere-
nohio, snspienri quis po.sset.qnod Aurlorilidemobierit. baut, Adveniiis Doniinici et Qiia.lrappsiiiia» tenipo-
Ceterum si quis illa in Incem profrrni, libentrr nd xvi rp; quo dpimle paralinres redirent ad sacra Nntalis
Aprilis, post f^iiatn S. fructnosi. dahimus Vitain sur- rhristi Resurrpctionisque solennia. intra monaste-
eam potuerit Cf.wnris Valerii propriis ejus verbis rollntnm. qu.f. nunc rium cum rratribus celebranda. Hic graiidps the-
obilsse in
Cerradensi
sntum hahetnus intrrprelatn ab alii.'.. Illa anlem opera, sauros latere abscnndilns barbara afrrestium acco-
monasferio vel edi tn lurem. vrHoca ex quibus Vttn colligUur inde hirum turha sibi persuadot; recle, si sanctitatemin-
vbi .sunt transcripla nnhis milli, tnnto mngis oiilomtis. quunio teiligat, qiiam isti.- reliqiierunt bibitatores sui, pcr
ejus opera,
tselnnlius sitnul airipientns ejusdrm ppislolain, Mona- aiisterinris p.rnitentiie nper.i ibiilem exercita : alios
chis Compliilcnsibus dirpctam, qua Vita B. Eiiclia- enim thos.niros ibifrustra rcquiras.
riae Sanctimonialis dpscribitur; et Historiam snncti

DE S. JOANNE PSICIIAlT/l
CO.NFESSORE APUD GR^COS.
SYLLOGE IUSTORICA.
Elogia ex Synaxariis : cognomeii Psichaitrc uiidc ei daltim.

hnnc Chrisli Confeswem Gra-ci hne


SUB ICO- Cetebrant .•omiiiiitavit, //.rr IH Menologio Basilii Iinperatoris,
."VOM.vCUlS
mrnse Mnjo; .ledlol diversis diebus in.irriplum ad dietn xxv Maji suh finem tamipritni Graere producla. ei ex MS.
eorum .lairis Fa.ilis, nt merito dulnlari passil, At pridie, sive die xxiv Mnji. relibraiur memoria ejus f^ijnaxario
-*""''.
cui poti.mtnutn diei debeat nttiibui. Jnter anti- inpemnliqiio MS. Grirco Synaxnrio Eiclesix Coustan-
Bto^iiim €x quiores Fa.ilos crnsrmns Mennlogiuvt Bnsi.it Porphy- linnpnlilaiur, qiind spectnt nd cnUeijium Clnromontunum
Menol. Itu- rogeniti Imperatoiis in quc nd xxv Mnji lauJatur his Societntis Jesu Parisiis, cum hujusmodiencomio.
sitii Imji.
•!i Maji,
vetiiis. J.annes sanctus Pater nnstpr, ab ineunte 2 OiTo; 5 .M:yxaiiQ;, 'IoJZ>'yoy zai 'IRioi^ ex vnriou
«tatpChrisium amore coniplexus. ct Eliie ac Joan- ztr.c, Tp'iT:'.',.c p.ip.'rjptjtii, a/.^x c-/-Ar^a;wyi'ar ro'> ,6i'ov

nis Prjpcursoris vivpiidi ratinupin imitatiis, mundiim E-i.ToO or.^pr.i^trc, to' 5 r.olipirj^ zw Sv.ip.ntav hiY.r.c&v
reliquit ; atqiip in latiram Psychait:c abicns. m.na- av?pc/.'i)-«T?;- Tar; vJrj ^•^/.^.itjyj T.f/yl- trv '^•.,-/ry MO-
sticam vilain snscepit : adpoqi.prigido vitie iiistit.itn Ax^y^^zic, y.y.i r.urjyijyrii.L rr.ie.i.':!. zqv (-)='>> 'uyc-/.'i^vj'i^'

seipsuin ad.lixit. ut dnniiin a Deo acceperit et da!- Y.rfi lY.pxOyc Tt^oyvjrj ^xY.iiittrj nizvp.ir.i zlr'pyj£ zHiy
rnnnes fiif,'anili et ii.orhnscur.-.iidi. Cum aiitem I''0- «.[iEcewv ToO X ''i(ji'ii'iqj.y niiOi^Y.vjfiiy w^ cecat^-
nomacbnriim leiiip. re snlertcr cprt:.ret, Pt nrihndo- ^tov, xat tx^ltoijij zi ^^).£(ip.-yTX y.yT7'j7.i'^ilJ.VJ0i;

XI. s ilnetrinas pr..pugnarpl: dpnunti..lus fuitiyrnnno r.ai^JzctcvJ, iio^iac niY.tort Y.-i 'iv/.ytir^c Y.y^zt^.ri c '.T.op.ii-

impennti, et ab eo evocatiis niaiidaium a.cepit ab- vv^' xy.i vifxiiiy n^^oirrypvJic T.yl 7ry-pi-/.'Jv 7:~f.y5'j':EO)v,

neuandi sacranim iii.aginuiii venpratioiipni, ha>re- voucijv ^'mlr/.iri-j )t?rETtTi*CfV' oOev -/.yi cT/.irsfc Y.yczt-

sibiis assenlipnili, parli.jiie abomin:.lioiiis siil)scri- Ciiiic, Yyi y\zii^ rov Kov z^^lc X)t1:c a-^iliyy. op.f.fiic xai Z'jy

bcndi Verum is, p .rere jussis recii.-uus, qiiin polius CTE-iavov r.!,yzii, vo^ouvrwv iTijipyzy /-'i <^-j'/y: OepTevwv,
lmperat.'rein arpiieiis, ip-umi|ue ci.inpellan- hare- Twv ^yjfixztirj zr.v '/xf.tv 'v/. P)EoiJ ^ilxuvjiic. Mpttllis
(.)c

ticuiii, in exi'ium lelegatus luil; in .jiio <*uin ab ini- hic, ab incunabiilis Jnaiinis H.ii.li>ta' ei l'"l:ai vilani
piis et iniquis Iconomacliis plurinias sibi illalas imitalus, rigi.lo vivendi iii-t.tut.. a--uiupto, scj.siim
«rumuas cniisiantei' sustinuis-cf, vitain ciiin niorlc praclareexercuil, et hosliles daemonuin infesiatio-
nes
m vS. JOANNE PSICHAITA CONF.
A nesppntTrtsissime devicit; poRtqunm jam antelacry- enenmt elegrnfium fnec enitn inter ^\r/ri anima et ^r/n D
Cngnomen
AucTOBE D. p. marum thientis animnm [uirgasspt. et totis nortibus mica ulla esl significafionis proportio) crroris facife vel PstcfiaUm,
assidiia precum statione Deum sibi propitium reddi- eo convincilur, quod nuUns uspiam seiafur es.^^e bcns,
lacrymarum ronlibusflnmina hjcreticonim
diss<»t, et i|/y/>- dirfus, undr possil Psjchaitas nnmen farmanm
exsicca^sel. Sacram nauiqiie Cliristi iniHginflm at dici : fuit fiufeni in urbe ref/ia (uti iH sua Consfanti-

venerandam honoravit. et de subversis impiorum nnpoli Chrisfiann iih. 2. cap. 16, num. 70 docet

consihis triumphavit. (Iravia et acerba exilia et Cuntjius) qnidam lociit: Psicha; appellatus, tsque non
carceres genero.se pertuhf. diim Patnim constitutio- prornl a Fnro situs : sic eaim suggerente eodent Caii-
,

nes traditiune.sque propijfjnaret, pt decreta Imi-era {jio, rcperio apud Leonem (jrammalicnm. quo-i ante

toris ccnspueret et pxplodnrct Und.'! et ("ortiter de- Christopliori C^saris mortem , qux accidit anno
ceriando, par et ipse aliis Sunctis certamen suhiit, Dccccxxxiiii mense Augusto, contigit inc«ndium in-
et pareni cum
corunam tvportavit; acceplnque
illis pens et horrendum in fori porticu. tpmplo sanctis- sumptum a
loco url)lfi
aDeocuratiunumdono, multonim corpora et animas siiiice D-eiparse vicinn, adeo ut cereariorura el pel- CP. ubl mo-
sanavit. liouum ofticina; fj-iycirw <^i.yjhv (s\c enim scribendum rabatur

3 Eadi-mfere ri'feruntw a-liheni\\u\ MnjiinMSS. erat non ^l^jy^v, et ttaeliam habet Anontipius Combe^-
et tn atlL%
Gr.rcis Menfeis MetiiolaiifinsihH^ biblnfhexx Ambro&in- sinnus idem inccn-Uum narrnnx apud Canginm) adeo,
dte n et
26 ttem 7 nap, etin nliera codicc Taurtncnsi Ducis Sobiuiliw. in inqtiam^ ut olficince usque ad Psiclias consuineren-
et 28 Maji, cnjns allero ndscrihitur /id dwm xxvi mensi-i. ufi in tur. Quin ef Micamaureaiu in regione secundo veteris
MSS. DivionensiOus Petri francisri CUifflclii att diem Romx statu.it f^uhlius Virtor, un e ad novnm Roinajn
Maji xxiii; addiio disticho, quo cjns nnima ad sinnm ejusdcin nommis Gr.rce redditi iisus Puxisse potuit. At-

Abr-ifr^, cum Laziro panpere, ah Anijeli.s delata ele- que ha.'c eo dicla sint, ad Intelligendum, quod niios ne-
gantev innuilur, occosinne tiominin, a voce. t|jt/>i id est bciremus; Joannem. de quo ngimus, fuisse Constanti-
Mioa sumpii. Ipsum et qualeinrjimqne inlerprelalionem , inqnHiuHm, in
nopolilan.i'. nrbis forum Psichis prope
Jiberiori, nt ista soiemus relilcre, mctro accipe : Riclusum ac solHaric v/rentem, sicul alii per eamde/n
urbem plures faciebant, mediis in 'civitatibus eremnm •"'
NOT. 2
D; to npvj ypctti v.ai Tr,c TparreCr.c ^iy«c Demiim in Men-eis ejccusis his refertur APP. TOM.
sibi invenientcs.
Micanum accipe, Lazare. cohaMtautem, cum eodem encomio jam ultimo relato, scilicet ad diem VU UAJI
Qui siistuli.'-se diceris mlia;; mensa?. wiei xxvm Maji. Uiroqne die, secundum consiietudi-
Synaxaria quidem et MenAo, qnoiqnnt vidmus, non ncm. refertiir apud Maximum Episcopnm Crjrfierorum;
per I sed per Y cognomcn Suncll eXf-rimunt : sed ea iit nuilu fiorum vel pra-.nominalornm dierum in Menol q
scribeniii rulio, pr^terqnam quod tniom prse.jali Disliclii gio Sirlcd.

DE SANCTO OLBIANO
APUD GRyECOS.
ex MS. Synaxario Divionensi.

Duos relfbmia
hujus iwmhiis Sanctos lioc mense Majn
Grxti, allrrum Einscopum Jiirii-
Sanctus Olbianus in paee consummatur.
etdeinele liac disiichion sulipingilur :

niiii ei Marlijrem, die xxtx allenim hoc xxv ; Tiv O/.ctavov, oO TravoXSto^ (5i'o5,
Maji, (/110 ilic imlicalur inMSS. Menxis AacjVT^ nsri 7T3!voAot'zv Jvfl^tv ypacpo).
Divioneiisiliiis, iv coUeijin SocielnHs Jem apud Pelriim Quia Olbiaiio vKafer Wix fiiit,
Franciscum Chifflelmm olim assenmlis ; iii rjiiibiis liiec Ter qiioqiie felici niorte resolutum dico.
pauca refeiunliir :
Alliaio fit ad nomeu. Grxcis eiiim (5i'o;, Vita ; el oASto;
'0 ayioc '0/ota>o: £v -O.uovzcn
ticjr,yr, , Felix, foitunatus, dives, locuples esl.

DE SANCTO JEJUNIO
MONACHO OUDINIS S. BASILII IN CALABRIA.
ex Italis scriptoribus recentioribus.

-ler.ncium, va/jo Gieraci, urbs Mngnx

H
olim IllustrissiiniFratris Joanuis Tirsa;i. ex Abbate S.
Grxcix, -nunc Culabnx uUerioris, ab aana PliiiippiOrdinis S. Basilii, a Clero electi Episcopi
rccxxx Epiicopalis,ciiiutiilusfiiii Episcopa- ecetesia et
Hieraceusis, etaClemente Vconfirmatranno mcccxii.
L Locreiisis, ons S. Je-
Ifis e.x ciijiis riiinis mullum acireeil, Ettet nions altissimus, lapidosus, ascensu
Bieracii di- difficilis junii,
et Crxciquoniiam rilus et obeilieutix fuii n.sqiie aJ an-
citur notus. juxta civilateiii, sesquimille piissus a castro distans
niim McccCLXvii ; qm abdicaiis Greecoriim ruibiis, ac-
Aquilonem versus: inhujus suramitate adest ecclesia
cepil ceremoniiis Ecclesuc liomnnx. Ex hac Hieracensi
semiiliriila, qu* dicitur S. Jejunii ; (jiio eliam iio-
urbe fuisse B. Jejimiuin. (Irdini- S. Kasilii
mona- niiiieraons ipse usque in hunc diem appellatur. f/xc
clium, fiti Ferilinandiis ljgliellu.i, lomo 9
Iialix sacrx Be.itdlus. Diwid Romirus in Indice Divorum, i/iii
in Hierucensibus Episcopis sub iiiitium coliunme nati Ciiltiisli
543. liumali sunt in regno Neapolilano pag.
404, inler "'"''
ve.l
/intoniu.^ Beulillus Socielalis
Jesu Sacer.ias, in S.incli SttiictosHieracensesrecfTisplS. Jejuniume societate
reijni Xeapolitani illiisiraiidis ilin versaius, ile eolem Divi liasilii. etcoliiiilwn Kalendas
Sanclo itia aU noc scnpsu Junii. /lie.rony-
: S. Jejunii memoria habe miis Miirufiiillus Pnlislinensis lib. 5 Chronici Cnlabrix
tur m Elogiis Episcoporura Hiera.rensiura.
quaj nia- folia .307, enumerat elinm Sanclns Calabriie. ulqiie inle.r
nuscriptn apud me servantur, et potissimum in
Vita illiis nominni S.Jejiiiiium Confessorem Hieracensem .

Feirariiis,
VIGF.SIMA QUINTA MAJI. iOl
.\ Ferrarvis, /» Calalofjo geni'rnti ad litnir (tiem; Loc»'is, ctimonia effulsisse.ac viileri ciroalcnipor.i SS. Nili, V>

inqttil, in Magna Graetia S. Jejunii ninnaolii, Ordinis Faniini el alioruni floraissB. E.r liis S. Nilns viiit '''"/"'« "1'«.

S. liasilii, m cilat tabulas Ecclesi.r Hier:icensis, scriilo Chrisli }i,roliUiiqiie \\\\ Sf/iIcwi/Tj"?. Al Fan-
uht, {tit iiit iii Culahijo Siiiictoriim Itnlta) magnani tiuo i/ii',': XXXI Jiilii siurr cst.aijii.^ 1,'niiiora xqueiwbis
habet venerationera : ennique assei'it niir'jivita) san- inccrtn sunt, ac iftns Jejimii.

AFP- TOM.
TU HAJI

DE S. GfiEGORlO SEPTIMO
PONTIFICE ROMANO.
COMMENTARIUS PR.EVIUS.
%. I Laudalores et defensores dffuncli, Vita a Paulo Bernriedensi seripta, Acta
Pontifiealia Iriplicia.

Saiictissimus et ijcnerosissimus Pontifc.r Romanus que.alusomissis. Bcrualdus PrcsliylerCinistantiensis,


MLXXXV.
AK,NO
TempHS Sedis. Gregoriussepliraus, '(«/'''J (iir/M.iHililc^n^iinui-i, cttjiis opuscula er MS Ratit.bnuensi etlita sunl n dielo ticriinldus

ilrfuactus x\v ifnji aniio siLXXXV, itrxluit uiii- Grelsero. et fere spectant nd defettsitmem rerum a S. 1'rrsb. Coit-
^laiitlensis.
vrisx Ecclcsiie annns duoiWcm, mcrtsem nnuin, Gregorio gestaruni : et maxime Apologelieus el Epislolai

el ilics quatuor ; sciUcct inclioandos a die xxii Aurilis ejiis pro DecreiisS. Gregorii, quas etiam erudile expo-
anni mlxxiii ; uli evideuter liqtiet e.t decrelo electionis sutl Christianiis Lupus inter Sgnodorum tieneralium

tnfra jiroptinenilo. Erraverttnt enim, qiii sohim xxv ac priwincialium Deereta et Caiiones, inlegto libro seu

die dtcti niensis eleclum vnhtnl. sumpln errandi occasiane piirte qitmtn. Stibjun.rit illisomnibits pr.rfnudntiis Gret-

a Calahgis, in qiiibus decessotis, triduo ante islatn srriai Grcgnrii VII Vitnin, elerlinnem el res ijeslas, ex

eleclionem defuncti. obitus cum deposiiinne confitnditur. Hbro quarlo Onuphrii Pitnviuii De vartacrealione Sttm-
liic pliirimas in vilii possus est persecutiones, et ndlinc mi Ponli(ieis. et ex blbltothecn fiarnrica. Ista-c omnin
post mortem calumnins. Sed nnn defueriint ejus mno- apud llluttt videri possiitit. edita ['igalstadii anitn miCW:
Defensore.-.
ccntiie, et pro Ecclesia Dei propugnandn ftirlitiidinis tibi is aiino sequenle vulgavit .'Jpohginm pro CariUnale
ejus Saro-
acjvstitne acerrimi ilefcnsnres : iiiter quos censeri pos- Baronio, in qun nliiiuot capita spectiiut eouiroversium in
SnijHianns.
sunt Cardinalis Ca;^ar Baronius c/ JacobusGretserus caustt S. Grcg')rii motam; ttli airiosus lector tbidem

iUequideinin Anniilibus suis Ecclestitsticis, in quibus rcperiet. Dignus etiam est qni legntur Erancisctts iCEu-
tjhien, Ordittis Pra-dicaloruinS. Tbenhgiie Lirentioltis,
res ejus geslas per singulos aiinosdedttcitei scriptoribus
edito novissivie lihro titulum feril, Auclnrit:is Sedis
miuime coxvis, et Coticiliis sub eo habitis, atque Reiji- ctti

slro epistolarum ejus in undecim libros dislinclo : Grct- Apostulicre pro Gregorio Pap:i VH vindicata adver-

Gretservs, sens vero Tomoi DcfenstonisConlrover.wiriim Curdi- sus Natalem .Mexaiidruin ejusdeinOrdiiiis Docl.i'ri*ni

et ab eo
ualis Bellarmini. proiiugnans eum contra vurios liujus Theologiim, iiitfi' selccla Historix Ecclesiaslicx Ca-
protali 50
XI 3, u.'ique tideo professionis
temporis sectarios. piitissimum libro i rap. l'i:acdeiu pilit secuti parli'. sii.v.
te^lcs,

itlustriApohgia, in qita quinquaginla testes addticit. oblitum, uhi de Gregorio agit, ut vel ea soln catisa

qui suis scripiis res gestas liiijusS. Gregorii proponunl, politerit commerttisse gravissimam, qnn lihn ejusomues

et contra ndversarios defendunl. fulminati sunt censiirum Jnnocenlii Pupx XI.


2 Horum primus est S. Anselmus Episfopus Lu- 3 Nos, omnilnis nliis nmissis. ibimits hic primo loco
ptvximo post obiliim sancti Pontificis anno vila Vilam S, Grcgnrii n Paulo Biinriedensi scriptam. Dtitur pn
in guititis censis,
Fuernt hie Pattltts Cimonictts Brrlesin' Rnii>pouensis, mo Viia
S. Anselmus ftinctus : qtii cotitra Guibertum Antipapant, pro defen- scripta <t
lucetisis.
sione Gregorii leijitimi Ponlificis Romani, hbtum srd ab Henrico IV tn e.riliiim nrtits, in cainobio Beruried
fiiulo Bern-
Vilx S. Aiisel- reccus fundaio habititm Ordtnis Cuuouicorum Regula- rifflena',
scripsil. Secundm testis est aui ior dicti

quam Vilam rium suscepit circa anniim Mcxx , ub Udalrico F


mi, domesiicus Presbtjter Poeniteiiltarius
,
:

nosaddiem ejas nalalem xviii Martii ilUstraviinus. Episcopo Passaviensi (qui rexit dictam Ecclesiam ab

Siiccedunt .\cta Valicana apiid Buroninm ud anntim anno Mxci , usque ad nnntim Mcxxiv) Presbtjter
consecratus et elapsis ob liujns Episcopi obitu
ULXxiIl, et Acta puljlica electionis qu:e iiifra proferun-
,

sepiein annis absolvit hatic Vilam, ctrca annitm


Dein atleguntur anliqui Historiei seii Clironohgi,
,
tur.
MCXXM Gretserus qui eavntlem una cum /Ipo-
inter quos est Laniberlus Schat'n;ibiirgensis, de rebus
. .

sed solum deductis ad annum loqiapro Cardinale Bnronio edidil arbitratiir Pauluin,
geslis Germanorum,
ciim Roina.' esset, familiarein fuisse Callisto II Pa-
Lambertus MLXXVii, et Ponlilicattis S. Gregorii quarlum : ttim
Sc/iufnitbur- eum p;e, qtti setUt n die iv Febriturii unito Mcxix, u.<:que ad
gensis,
P.iulus Langius m Chroinco Citiiensi. adduclis
Deeembris anui ,MC\xiv, et confsrmnvit fundatioiem
teslimoniise.e ,lnnnUbus Magdebiirgei.sibus et Cbronieis
XJI
mnobU Bernriedensis uitno mcvxii, iiuundo potttit hac
lanifius Turingensiltus : Mariaims Hioin Scolus, ejtisque Cnn-
de cattsa Panlus Rotnam prufrctus fnisse : qui infra
lintiator Dodccliiuus, et ab hoc proilurtus Stephanus
Halberstatensis qiii cau.tam Greijorii niim. II addttcU Callistuin Papam narrare consiie-
Episeopus ,

tuiii, quod Episcopus, siinouiace


eleclus, non value-
fortissime cnnlra Hearicum Regem egil :
deinde S. An-
rit recitare Gloria Patris et Filii et Spiritus sancti.
selinus Archiepiscopus Cantuariensis, citjus Acta
Itadeiiide nitm. iii ait, Joannem Cnmerarium, olim
S. Ansetmus dedimus xxi Aprilis : Bertolilus Cnnstantieusis et
Ale.xandri II Pnntificis, narrare solitum, quod pre-
Cantuarien- Paulus liernriedeusis. tle qitibus mo.c agemns : Doin-
cibus S. Alerandri febris ardens depulsa sit : alr,ue ita
<ls.
ni/.o Presbytei', in 1'ila, Comilissx Mothihtis, libtis
patrnta:
hinc iitde inseril varia mirarula, tempore vilx
duohus curinine eonscripla Leo Ostiensis, ii! Chronico ;

ad .sepulcrujii ejus coelitus facla,


I.eo Ostiensls,
sed nitm. 104, qiue
Casinensi, ad nnnum mlxxxvi dedticto; Bruno, in
religiosinres quique Roinani,
vel qiia; fieri dicunt (ttictore aC'
Hisloria bcUiSaxonici; S. Gebehardus .\i'cliiepi-co-
curoto
resei-vat. Sub
el S. Gebehardus Episcopus Coil- illis qui viciniores sunt percensenda
pus Sali.^burgensis, narrationem
finem tamen num. 1 14 uddit superlatam
stantiensis, et qtti eorum Viias scripseruul. quas stto
.luijnsii; dem- duoruin niii'acul"i'uni. Salcrni coelitus patratoruiii.
tempore dabimus xvi Jiiuit et xxvil
Ex
403 DE S. GREGORIO PAPA VII.

xnmmnm in B>'hj\o hrErelirorum mfil/eus, quonim rirca hunc cc-


Et quihus collujimus ah Auvtnre adhibitom
AI^CTCItl' D I*
(iilificuliam, ut acrwole omnia Ivniierel : quod uiius- teros(ji>e Ponti/icn moaslrosn:: ralinnmas ditucida confii-

guisque elinm polrril lollifjrrv, si tfux uiUlimns Aniio- talione rvdarifuil.

Anriovibus, 5 Pamgrapho huic de ScriploriOw:, Grejjorii Acta


tata pernprxerU t contuieriiiiuv nnn relif;uis Epislola WH-
cotliqenlHnis, dvfendeniilnis. Iniidaritihus. finem faviat IttmiAbb.
ilem vpistolis Greijorii et Sijnolis tunc hahitis. Etetiim
dv Siinnniwis iusiijuis Epislola Williflmi Ahbnlis, in 'nonnslerio S. .ticeensls.
ptiiue couveniunl omnia, viiuime nln vl

Nivntoitis svn Clvricis fornivoriis atirndnm Juit. B. Aniiilphi .Mvlis po.U Wurinum, jnm qiiidem in \primo

Pvtnis DnmiauuR passim vtinm illns Nicoliiilus app<l- Jnn/vvlornin Mnhiliiinis Toino pnhlicijnns favla, diqna
Inl qimrum fnctn se odisse ait ('h/islu^ in S. Joaunis lanit-n qu.v hic rvcu.lulur; wpolv mnnife.'itius v.iplicans,

Afioviihjpsivap. 2; vt de qnihus vpislola S. Itjnniii ad quautas spes de eo concepviint honi omnes. audilo ele-

7'iullvnM's, svd n posieris inii^rpiiliito. hifc leijnntnr vtionis lalis nunlio. Uln sic hobvl Domino venerabili .

Fiigile iintmiinlissirtiosfal^i nominisNicolaitas,aina- et nniversali Papa5 G, W. peccatnp. rlevota; ora

in;ilns calumni-itores. tionis afleetum, et hnmilis servitutis effectum. Licet


loivs liliiilinis.

Prxfnfio. qunm ad- ^^apientia Dei, universa (lua; per ipsam facta sunt,
4 Cvlvriim in hiscf Aclis dvv.^n

fnisse niniiuntpriinavvrhu. Oinissaetinin a Paulo siint, dispositiiine niirabili. et oifline imperturbabili mo-
Huie tujipUn
deretnf nitnifiiiara tamfii ctimmodius consulit re-
rfx dniiftir quie in Bvrentpirii dnmnnlione a S. tVegorio perava ;

Acla Ponfi' luerunl ;et paunoril}usv.riilicnulHr,qu.rinofmdionv Ro- bus bumins. quam cuin elijrens vii-um '
de plebe. gratidantis
flcalia hipli-
eiim sui capiit constituit, in cujus nirni- tam uiinnl-
cia ; ex Ucr- munn^ ah /I eniii n sn-piusresumpta reiiluel svcumdiqua .
in piipuli
vien, eleclio-
thiiUlo Coiis* acciterunl. Ad h.vc histuriiim, nou Chronicon ie.rvre in- rum viiaet moribus, qno nitendum sit. nem.
plebs inle-
taiilinisi,
tvndvns Anvlor, nonriirnvit lemporum ordmem svrupu- ri-ir valeat i:nucri.Quod qnidem beneficium nostris
lose sernire; nev vtiam quid quoqu- Ponli/icilus sui Domiimm confessisse tempnribns, nuisquis non in-

anno in cetvhraiis Sijnodis eijerit explicnre. Conjruum videf. videt ; dum te, jam olim discijdinis e^clesia-

ilaque duri Avtu Puuli/iivlui Hiplvin snhjuuqerv : sticis erndilum, illius nunc C-UliedrH f.'cit esse ses-

qvorum prinia (vlliijemus v.r BvrthoUio ConstanUensi sorem, a qnn piT nrbeni t''rrarum oinnia virtutnm
qui ut nnm. 18 nh Onone Epl.svopo
haheiur lumiiia diflundnntur et ad qu.im, velut in
; tircnlo
iufra
Lvf/aio Sedts Aposiolinr, av pnslmodum lin^^ae, ad illiid mediurn, qii"d Cenlrum Geometrici
O.tticnsi VI

Summo Ponli/icv el Urhaito /l dirlo, Preshijlvi ciralus vocant. univeisaconverpunt. Tantusautem, ut nnbis

est nnno ML\\\lv in frslo S. Thonnr ^/pnsloli, id esl, relaturii est, totiiis popiiU in tua eleciione conspi-

qninque incusihus riulc olilum S. Gveijorii : qui et ipsc ravit assensus, ut nullus oinnino ex Tanta multitu-
sinijnla sui tnnporis ijvt-lu nnnotuvil, suhjun.rltquv pro dine visus fuerit disscntire. Et unde quae.vo tauta
Appvndix-e ad Chronivon //ermnnni ConlrncU usque od unan tanta potuit esseconctirdia? nisi ex Spi-
,

tibro Crns-iali anniim mc. Eodvm tempore. nec ntinus certn, si non et ritus illius iustinctu, cujus olim a<!piratione pl-?bs
Cthtii Canie- ceitinnsrivnlvi. scripin snnt Cmneva-
Avtaqux Centiiis primitivacreilenlium nnum coret unamaniniam ha-
rarii.
rius {idem, ut putnt Ciacconius, qui annn mccxvi crea- buisse describitur.
tns Ponltfv.i.sump.sit nomen //onorii Il/)rviulit tn Co- G Gratias ergo Deo, pr£ecellentissimQ,Pater, pra-
dicvtn cvnsnum /iomaua- Evcle.\i;e, pnrijrandt volumine tias Deo, qui sic tu:e favil electioni, ut non pateret qux ne con-
firnietur frit-
asservalnm in sccieto Avvhivio /'^niicnno ; rujus copwni Ecclesia scbismatt. Qnisquis jam ij:;itur tuo Sacer-
stra iiituntur
favorv D. Snrniijie., Arvhivmm illwt custodientis, narli doiio adver^atur, cnju^libet est mpriti vel scientiai cjconimunica-

Patres nostri Joonnes Frnnri.^ivus Voniiius el Conradus videalnr, ad illud cteleste aedificiiim nnn aspirat. ti uliquot
/ipiscopi im-
Janniiujus, cnm eo contidvrunt ipsn.jatn nnlea v.v Bi- quia, per tumoris vitiiun atque omnium
discordiae,
pediie.
btioilievfe f^ulivauie Codive desrripln. Codivem ^i.fluin, pace ineinbmrum se privat. Qund qutdem uenjinem
s.rpe Iaudiiu7n a Bnrouio, et /'onlificum qvsla a Lvoite atisuruin esse confidimns, iiisi qni re^pectu mispr:e
/X anspicantvm, ordinavit et scribi fecit^^.sicuf prxfevt conscientise. pondus tu« sibi fnrmidat immii.ere
liiuhis) ex ilivprsis rpfiistiis et Iibris ramei^e Apn- senlenti*. Undc et ille diaboliis Vercellensis cum
tt nostr i.s stolica' Fr. Niculiins Cardinalis AnTgoni;e, odeoque suis ciunplicibiis elaltorat, ut tu in Sede nnn debeas
MSS Vills
metuens miser, ne
inlra annum MCCrui quo crvatns. r/MCCCLXii qiio nior- cnufirinari ; illo zbIo tuo, iiuo in
Ponlificum.
Ums e.sl. Fuit is Oidtnis Pntdicatorum insigne decus, hostesEcclesiceexanlesreresoIes, nunc ejusflagitia,
sitbnomine Nicdai Kosselii notus Ciaconio ejusque pjus dedecora. ejus debeaut probradaranari. Verura
interpali.tortbus ; diclut^ aulvm <Ie Ar'au'(.nia aPutiin. et oinnibns b.iuis eo ipso plus places, quo p<-ssimis dis
quia Provincialis Arngonix exislvns Rerjique Petro ra- plicps : quia noii leve vel miniraum testimonium est
rissiinu'' promoius nd Purpuram est. Teilia dvniqne probitatis. divplicuisse filii? iniquita'is //j-c fFillel
AcUt, in mullis etiam nmpliora distinvliornqitv, nec mus Ahhn^, ijmphite depini/ens Vercvlleusrm Greqo-
mnllo recentiora aut fnrtv rti'im nnliquiora .tvcundis, rium, en nomiue uidifjuum, t/enrici /mpvrntoris m
trunsciibvre plncet e.r nosiio MS. de Vitis /^ontifuum, Ilntiu Canvettnrinm; quijam nnno mlxi pev
iiide nb
usque »d Martinuin r deduvtis ; lievt pro m.yori pnrie J^ividituin Poiitifwen fnvrat enomtnnitivntus, una cum
accvpln sint vx mjisiro Epistolnrnm^ roniinvnte 5um- Mvdioliinvnsi. Taurinvnsi, Novarivnsi, Brixivn.si^ et
maiia .untjularutn fvrv quus Grvtjorius Rimat velvhmrit Lnudensi Eitisvnpis : qma iluohus anie nnnts vonvvntnm
Synotlorutn : quir SuJumana primus ivdv e.rlrnjit Ba- ttahneranl Fnnianeli, in qnocommnni senlvnlia stalue'

ronius, BiniWi uuiein a Baronio accvpil. it relulit in rant, quod (tviiris uxores huherc lireret ; qui tamen
corpus Cimnliurnm. E>il fo> tn.ssis post hxc atiquis, qui jii.^su llvnrici Imperatoris, Gretjorti etevtionvm nppro-
ej ipsis vpi.^toli.y hvjus S. Grvqorii,.'tcut iu /ivqistro h.i- huvil, vnliiino pntins qunin nniino, nti fl'l vx hac Ept-
hentui pliiriw qnam trecentx qumqnaijintu, tniunlius slidn liqnet. qunm Willelinus stc prnsequitur. Nunc
ah tUo fxter-
proseqnutur et rollitiat .^int,nln hujus snucll Ponlt/icts er^o ac.ciiiizere ^ladio, tuo super feniur tmirn, pn- n.inaiidi vet
ge.\ta; qurmndjnodum ex Episudis S. Grvtjorii
ofini teritissime ; illo, inquam, gladio quem non pro- subjugandt
Mngm fvcii Joannes Diaionus, ad xii Marln ob //vns bil.rndura esse a saiiguine Propheta procbtmat.
rheuto nostru iHusiiatis : seu potius quulii.-r h thnnus quHni')ue dpvur.iturnm carnes Doininns salnhriter
S. Lvints jqnr Mnqni Jcla, sim litvrexEpislntis vjus pdliceuir. Vides c(*rte in Israelitiea castra Am.ile-
rollvctn digrstuquv ub emdtssnio v.ro /'nsvhasio Qiivni- cliit.is et Madiaaitas. ceter-asqne peslos pnriler con-
nvl; nnm noh s od vju.sniotli Inloivm olium niodo non vst. spirasse. Magna solieiliidini». gra»idi coi;>ilio. conti-
FiCit oliqntd tn eo yenvre Atvxaniler, svculi nuoqiie stiidio opus st. ut
A'»/h//.s tot monstra et be^tif^
XI purle 1, nieliusisiivquam iiiihi ,!e Greguriu mr/irH,? posMnl vol jugulari vel snl)JMgari. Nnllius f rgfi m tu,
fet:il et Tvuioniva linijna, in suo Unmanorum /'onlifi- indliu-' niinis ;ib b'-c spiriluaii coiiflictu sanct que
^umTriumpho, nostvr Corneitus //azurttus, perpvluus certamine rctarderis, et Gcdoonis illius in raorera
ad
VIGESIMA QUINTA MAJI. 10:i
ad prselium processurus, lagunculffi netimeas fra- Gregorii nnnistumulumejus reperitJoannes Procliila,
ctinnem. Ecce te iii suliliiui et in specula positum celebraiissimus ille f^rsp, rarum Sicularum uuctor. Hic AUiauiiii u. i>.

oculi oninium vultusque suspiciunt singnli magna vero nescio qtinm atiain potuenl hnl)ete intva sacel-
;
causm ejussa-
tnmS. Michae-
de te audire desiderant; ex prieteriris, oolligentes, celli. ipsQ sepukri locu, tm. magnifire e.vtriiendi, qunm tis sub finem
quidnunc in niajori ofTirio sis jicturus, qiii quondiim peniliarem affectum enjn ibi sepnlfim Pvntificejn, jm- sccili I :t ere,-
positiis inrainon iinii sineglnria militasti. Atmeplus nixum vuttrindeejusdem snnclitate ctum
et miracnlis opi^
ego, qui te admonere priEsuinaui. ciirreutemque nioni.quamvis ip.mm sacellumS. Michadi .irchnugelo,
nitar impellere : cum tu lervore mirahili majora mo- non autem GrQ^^uYxo fnerit dedicatum. Nec ntnil ad
liaris, qu< m
nostra su.^picetui- inflrmitas; et aqu'.- probandum ejusdem antiquum caltnmfacit, quo.l Aua- Imngo tif
.ifinvli Ronxx
liuo moreomuiainferioratransvolitaus, inipsiussolis stasins P>ip't n^, annis liaud mnito pluribus quum se-
in allari ab
ardorem tuos inflgere coneris obtutus. xaginta post Gregorium. picturis cxornnns absidem ct anno U.')\
aliare Oralorii S. Nirolai in JJrbe, prout ipsum mnea
tabula ex/iressum dedi in .-J/ipendice ad pi imam partem
§. II, De Translationc corporis, ct cultu li.
Chronicolmtorici Conatus de Rom^inis Pontifuibus,
Gregoril Vli.
Gregorium VII, a^que ac Sanctos alios ip^amf/ue Dei-
parum, deping: fecerit cum titulo Sancti et dtademate
An. 1577
inspectum ab
M. arcus Anloniiis MaisiUm Columna, a ii no mdlxxiv circum ca/mt dticto. Sed i.sla Marsiliu vel ignornta pe
Salerniianus Arcliiepiscopiis salulalus, pr^eier alia Epi' nitus vel dubin ciim essent, prudniler titulo
Archif-plscopo isliusmodi
corpits, scopalissoliciliiditiisopera, quibus PrsElatiirx sux on/ns Romana' Sedi^ arbilrium sibi cn-didit e.t-
abstinuit, et
qualuordecim reddidil posteris memorubiles, librum con~ pectandum. /iujus autem scntentia, an el qnomudo e\
de vila etgestis uclranslatione B. Munlnei Apo-
scripsit fuent declaratn, ignoro unnm video, quoL
: prxfatus
sloli ef Evangetistx ; nerdum qnidem nobis visum, Gregorius Xfll eln/iso ja>n serennio a memnraia inven-
cognilum tiimen ex def<criotione elegaiiiissinin Melropo- morluuque Marsiiio cum emend.ito Kahmdario.
tione,
titiinit' ip.siits ecclesipe, quam inde deproinpnt Ferdinan Romanura quoque Martyn»h>gium corrigi per viros
dus U'jlielius, pr^emittitque Calalogo Salernitanorum eruditos curaret anno mui.xxxiiii, correorumque el
Arcliiepiscoporum, tom. 7 Italnt sacrx. Hic cum tri- multislocisauctum impriini, quale/ienes nos hibemus
bunam sive ab<idcm lempli descripsissel, ita loquitur : exem/dar; eidrm posf S. Honificium IV. permiserif
Qui a dextris conficiiur aiigulus in imo fempli, illu- inscri etinm Gregorium VII rum hoc elogio. S.ilern!
stris plane factus e^t, ob preclaratn
cipellam ver- depositio B, Gregorii Pap.e septnni, qui AlexanJn-
miculati operis, qiiam Joannes de Procida Salerni- secumlo succeden?, Ecclesiasticam libcrtatem .i nnmeri Hom
marfyiotogio
tanus erexit atjuedotuvit; turn ob plurium Proela- superbia Principura suoiempore viuilicavit. et viri- Inscrlijtum
torum splendidissimas uruas, tum vero praecipue ob liter Pontiticia auctoritale defendit. Pro quibus, in an. 1^8')

marmoreum tuinuluni, in ijuo R ibertus GuisCardus, ejusdem Murtgrologit edilione nova, desarts Card. Bn
Adhuc intc-
Oregiini VII sumnii optiiniquo Pontificis corpus col- ronii Aanoiaiionibus mox aucta Sixto f^ protmnte srrip-
gntm ,

loeavit, tpiem iit Henrici IV' Romanorumqiie perfi- tum fuit, Salerni depnsitin B. Gregorii Pap;e sep
dise subtraheret. quasi perfugum hospitioreceperat timi, Ecrle.-^iasticf lihertatis propugnatnris ac de
cujus non ipsi rehqu;as, nuilaex. p:.rte labeiactatas fensoris accerrimi \ eaden:qne hactenus sic lcgnntnr.
Pontificii^que indumenli^ ornatus, hoc auno, qui est 9 Ex hinc cmpit festum B. G regorii a Canonicis Sa
a tnmuialione fere quingentesiinu'^, proprlis oculis lernilalis eeletrari. ipsins Sancli Pontificis me.morix Corpiis aub
inspeximus, propriijque manil us contrectaviuius ;
haud medioiriter oblii/ali.^, quod eos ornnverit litulo attari tocatum

locumque ipsum, vetustate pene collapsum, resti- Cfirdinnhtio. concesserilqne manlello ruhro caput ai-gento
ac mitra
Inctausum
tuimus; et in sanctissimi ac generosi Ponlifici-s ho- Damascina uti, privilegio p.-r Lucium lll /mstea con- an. l.^iOS
norem, pene delitescentem, !iu|usmodi monumentum Manehal interim sncrurn curpus,
firmato. vel in i/)sv

erexiuius, {i/unle srilicet in marmoien 'abulactiamnim ubi iilud Arcliiepiepiscopiis Mnrsilius inveneral monu-
speclatur, et a Ludovico Jacob in Bibliothecu Pjniifi- menlo vel inde exemplum servabatnr ni sacrarw, qnnus-
cia etiam reciiatur) Gregorio VII Soanensi Pont. Upt. q'-'.e.Rom',nus Ponti}ex annuisset sub altari condi. Id
Max. eccle<i;isticsehbertatis vindici acer-imo.asser- vero primum anno Moxcv esse factum, assertt auctor
tori constantissimo : qui diim Romani Pontifieis recenlissimi marmoris, qnod anno MDCL\xxv.s/i/i manu
auctorifatem, adversus Heurici_ perfidiam strenue finem huic Paragra/iho fictnrum.
sculptoris versabatur ,

luetur, Salerui suicte decubuit. A. D. cu wc, v, Erat lunc Ronianus Pontifex Clemens VIII, cujus re-
vn Kal. Junii. M. Ant. Cidumna Marsihus, Boao- scripium aliquod /yroferri optarem; crat ctiam Salerni-
niensis, Archiepiscopu.- Salernilanus, cura ilhus tanus Arcliu'p''scopus Marins Bulogninus; qui si prse-
corpus, post quingentos circiter aunos, sacris ami- dictnm Translationem fecit, jioluit elinina reliquo Cur-
ctum et fere integrum, reperisset; ne tauti Ponti- pore .^eparasse .sacrum Capiit, nrgenteo ca/nti inclwlen-
ficis sepulcrum memoria diutius careret, Gregorio d-tm ,
pretiosA-que ex xre inaumto gemmisi/ne el

XIII Bonouiensi sedente, M. P. pridie Kal. Qum- lapid'bus oinnt.v statuiE imponendiim ; id'fnedie iv Maji.
tiles, A. 1). Gio. 13. Lxxvi. qno die Translalionem /iricmemoratam, annua cet.'jii-

8 Robertus Gidscardus, Normannici in Calibria tntr colendam ejinde snsi epil Salernilnna Ervlesin so-
utque Sicilia Bttcalns, posten Regni, conditor, eodem Maji, atque etiam die xkv. 4 M'ijt xque
lila ipso dte iv deferrc rx
ct a moitt' aclb die
miraculis cta-
quo Gregorius aut S'illem altero postanno, mense Julio sacrario pracdiclum Caput ad i.stnd almre, cnm poi/ipa
fistivo
rum, ohiit ; eique /iiiuf Rogerius successit, ivique ad mci su- processionall, mai/noifue luminarium apparatu et po/mli
perstes. Et huic forU' meliiis adsciibereiur marmorei concnrsu. Sunttamen qui Translationis is.ins aiiclur,'ni

bepulcriereclio: nam Odericiis VitaU'!, seculi xn scrip- fariiint ipsum /trchie/nscopnm Marsilium : hic vero
tor fJistorix Eccl. lib. 8 indicare videtnr, alio loco dicilur obiissennno MDI.xxxii; adeoque Mjrtijioiogi'
pritis contlitnm Sanctum fnisse . sic e.nim loqidtur : Greijoriani editionem pritmemoiQtam ipsn Tmnslntiu
Defuncti Pap^e corpns iu Confessione B. Baitholo- pnecessissei ditobu^ annis : sedet istnm pracesserant edi
miei Apostoli tumulatuin est, ubi ineritis ejus fiilei fones Martyologii ilase, quarttm annus nohis indirar,'

peteuiium, miraiud-^ruui copia divinitusostensa. Nain non curmnt Bnronias nirnqne auiem vel nlterutra
;

leprosi de aqiia unilo corpiis ejns abliitum fuei-at, earum potuit Oregorii Vl\ nomine aiuta fuisse, priu-:
petierunt; qua ronsecut i fideliter lotisunt, etop.tu- quam Tran^lationem fnceret, .si eam forle feci', Mar-
iante Deo protinus mondati ; i^iqne forta.-iis in tians- silius.

latione corpo is ex locn primn'. sepultur.r in ipsa Con- 10 Ilis velnti gradibus //auhtim provectus B. Ore-
fessionc, ad locum in quo ducentis fere post morlem gorii VII cullus, deniqur ad celebritatrm Of}i.ti Dupli-
cis.
104 DE S. GREGORIO PAP.V VII.

cis, }>rii)/rie df ipM ugendi, erirlns efil .,


xub Joaiine Bel- uia lucerna lucens et ardens in cI,iustrorum an-
l'ro quihus larminio Boloipnvi snccetifiorc Ab lioc sifjviilnn impe- gusliis latere iioii debebat ; sed iii Ecclesiie altissi-
/ttHium
tiulint
a Poulo V
tratum el ad mlitiam tiniimqiie lotiux Cdri Snkrnttani mo vertice Dei jussu l.icanda eiat, Uoinam adduclus,
U/ftcUim imprimi jnsfnimesi Breir, nuno Mi>c\. cnjuse.remplntn, et .sanct.e Ronianie Ecclesiie Subdiaconus ordinatus,
Citm nonnuHis inslructionibus huc specinnttbus^
iiliis cidem S. Leoni ac successoril.ns nsque adeo carus
ulminiuetfide NolnnuU aieipprem; (ecif R. D. Nicolans fuit. ut nihii siiie ipsiiis consilio g(;rereiit. .A Victo-

Lovianns, Salrrniiani CuUegii nostri R>'clor nnno re Pajia secundolegatus e latere in Galliam missus,
lC8b. Ipsuin tnle cst. Episcnpum publice Simoniaca l:.be iiifectum, quia
humanitiisconvinci non poterat, divinitus couvicit;
cum jiissiis .Vntistes, Gloria Patri, et I''ilio, et Spi-
PAllHJS PAPA OUIINTUS ritui saiicto palam pronuntiare, diiabus qiiidein Di-

.irf perpeluam rei meinoriam. vinis Personis facile pronuiitiatis, tertiain, ciijus
donuin Episc.palum pecuuiis coemerat, proferre
\jom\m noslri Jtwu Cliristi, qiii servos snos seter- nullo niodi. valuisset. Tu auleni.
n£e gionje |iritTiiio d.inatin cailis. vicos qtiami|iiam 12 Li;(n'io Dcnique a Nicolao secundo Pon- et consum.
VI.

immeriti in ten-is ^erentes; e\ iiijnncti no!>is oifiou tifice Arcbidiaconus Cardinalis, et ab Alexandro matas in
Pontip.catu
debito oninino tenemur procniare, ut eorumdera item secnndo Cancellarius S. Rornana! E(;clesiae
vtrtutes.
servorum Cliristi lionos et veneratio in terris r]uoque creatiis, eidem in summum Pontilicatum succedere
pri'raovcatur ; iileoque ficlelium voiis, qiia; pcctilia- raeriiit. .Vd taiiti vero honoris apicein assumptus,

rem erjia illos culluin respiciiint, libentcr aniiuinius, jain fonna gregis factus, quod Terbo docuit, etiam
prout ii) UoiniiiO conspicintiis expeilirc. Siine nnbis exemplo deinonstravit ac fortis peroinnia athleta,
;

nu|.er fnitespositum.nomineFrairisJoaniiis Archie- se pro Tiiurodoniui Israel ponere iion timiiit. Henri-
piscopi Salernitaiii, addelictonim (iiionini Decaiii et cuin Oerniania; Uegem quartuin, b^cclesia; infcstum,
Capituli ecclesijE. nec iion totius Cleri Civitatis Sa- Fideliuni coiiuiiunione ivgnoque privans, subditus
Ie:'iiitaiia;. qiiod ipsiex peculiari. (jn..m erga Bealuiu popiilos fide data liberavit.Cum posteaab iniqui
ei

Gregoriuiii I'i'p:im VII ciijus indigniiiii .'Uccessoreni Regis exeicitn Roin:c gravi obsidiono premeretur ;

diviiia digiiatio nos esso voluil, dcvoiioi.is gerunt exciiatum ab hostibus incendium signo Crucis ex-
affi"<;luiii, peciiliari qu.iqiie rilu, die Natali ip.-ius, tiiixit; aliis «juoque, tam vivus quam niortiius. mi-

et illius T:'aiislationi sacro, de eodcni lieato Grego- raculis clarus.Ex .Vpostolorani ictate iiuilus Ponti-
rio sacrosauctmn Missit et ali.i divina OIThia fenoris ficum fuisse traditur, qui majores pro Ecclesia Dei
subsequentis recitave desiderant. Ofjkinm i/h/ /cc labores raolesliasque perlulcrit; aul qui pro ejus
iccit<i}iilujt per CiiitititUim et Clernm Civitutis Salrriti libertate acrius pugniiverit. Innumciabilia sunt,
(/uotaimis iii dic festo, rt iii ilie Tran>.lalioni.t B. Gre- quae ve! fortiier sustinuit. rel mullis coaclis in
gorii Popx VII. Omttia dc Communi Confe...soris IJrbcSynodissapicnter constituit. De manuHenrici
Pontificis piictcr ilhi qine pniinntiir propria t)nATio. taiidom a Uidierto (Julscardo Duce Nor.hinanno ere-
Ciim (iialionc,
Deus qui Deatuin Gregorium, Confessorein tiium ptus, Salcrnum veniens, ibidcm octavo Kaleudas
alque Pontificein, Saiicturniii t'jorum gloria subli- Junii, ciiin pra^fiiisset Ecclesiae atinos duodecim,
masti; concede ])ropitius, ut qui pcccat.rnm nosrro- niensera unum, dics tres, creatis coiiipluribus Ro-
rnra pnndeie proiniinur, ejus apud te preoilins su- nia: atque abbi Cardinalibiis et Episcopis, die Doini-
blevemur. Per Do.tinum etc, fit Commemoratw S. nico niigravitad Dominum ; cju^quesacruni Corpus
Urbani I'apie el M.irtyris in priinis Ve.-.peiis, el in in Cathediali li.isilica Salerninata est honorifice
lnndilius [ilum orcurri!, ct in Mnlutino IX Lccti.i. Si conditum. Tu autein etc. In lcrlio Noctnrno Leclio-
inilitcr in scnindis Vcsprrin, S. Eleutherii P et M. nes de Hnniiiio S. Leonis Papx in Evangelium,
H .•/(/ Matiiiinum
primo Noclurno Lrclwnes de
in Venit Jestts in iiartes Caisarc^e Philippi, quas liubel
tt lecfioni- inilw secundie Epislolx B. Pelri Aposloli, prout linliel
btis propriis,
Breriarium Romanum die xxii Febriiarii, in festo
Brcvinriiim Hoinnnum in feria sexia iufra Orlmiam Calliedrx Anlioclieua' S. Petri.
.4scen.vrnis. Iii sccundo Xorturun Lectio iv. C.rego- li .Uis,sii duilar, quic ponilnr in Missali Poinano Missa eliam
riiisPapa VII. .Soana) in Elruria iialiis, doctrina, die XI y/prilis ; in frslo S. Leonis Pnpa\ pririer Ora- dilermiiia-
l
sanctitate, nmnique virtutura penere cuinprimis no- tioues. OnATIo Prima. Deus qui B. (iregoriuin etc.
tiir,
tspHcanli-
bilis, niirifice univer^ani Dei illustravit Ecidesi.iiu;
F
friM ejui Ini- ii( supra. Secrkta. li. Giegorii Conlessoris lui atque
tia in mo- supreraam vero Sacerdotis sui
iittfitfrio,
in terris dignitatem Pontificis. quaB.snnius Domine aniiiia soleniiilas nos
admirabil ter, qui est adniirabdis iii Sanctis siiis reildat acceptos ut per ha;c pia; placationis oflicia,
;

Dorainns, pramon.strare dignalus est. Nara cuni et illum beata retrilmtio comitetur et twbis gratlK
parvulus.ad ligna cdidaiilis pedes, jani littera-
faliri
Pcr Dominum,
tuae (lona cimciliet. Postco.m, Da
rum inscius, luderet; ex rejectis taraen segnientis
quDesunius, Dotnine, fidelibus populis li. Confessoris
illa Davidici elemeiita Oraculi Dominutjilur a mari ; tui atque Poiitificis Gregorii semiiei' veneratione
nsque nd niaie, divinitus coiiforni,issp narratiir.
Is hi-tari ; et cjus perpetua supplicalione rauniri. Per
abineunteaetate Konia; bonestis animuni disciplinis Dotnintim etc.
excolens. in domo S. Petri est enulritus, tali nu- 15 Cuniqiie tam Joannes Archiepiscopits quara et itna ciiin
tritore dignus alumnus ut cujiis altissimam, of/icio ap-
;
Deo Dccanus et CapiUtlum ac Clerus prijdict: ni.bis Itu-
largieiite, auctorilatem suscepturus aliquando erat, pnbatur.
tniiiter supplicaii fecer nt, ut de opportuna sibi in
ipsius Apostolico in greraio educatus, Apostohcis pra;niissis licentia providere bBiiigiiit.ile Apostolica
illis. qims po-tca in gerendo siiinmo PonliHcatu dign ireinur : Nos, eorum laitd ilide desiderium in
exliibiiit, viriutibus plenius imbueretur. Tu autera Doniino plurimiiiii coinmendantes, et corum singulos
Domine etc.
a quibusvis cxcommunicationis, suspensiunis, et in-
12 Lectio V. Juvenis Ecidesia» liberfalem, a Lai-
terdicli, ;diisqiie ecclesiasticis sententiis, censuris
cis opprcssam. ac depravatosEcclesiaslicoruin
progressum mo- et pa'nis, ajurevel ab hominequavis occasione vel
per vurlos res veliementius dulens, in
Cluniacensi Monasterio, causa latis, siquilius quoinodolibet innodati existttnt,
officiorum uhl siib HeguiaS. Benedicti
gradvs.
austerioris vit» obser- ad eflfclum prasentium dunttaxat cotisei|Uenilum,
vaiilia eo teinpoi-R maxime vigebat ; Momichi habi- harum serie absolventes. et absolut.is fore censen-
tum indiiens, taiilo pietaiis ardore
1'ivina. Majustnti tes, bttjtisracili suiiplicationibus inclinati.
deservi.ibat. ntasanctis ejus.leni
de venera-
Cujiiobii Patribus biliutn Frainttn noslrorura S.
Pnor siielectus. Inde raox aS. R. Ecclesia; Carili-
LeoncPapa iioiio, naliuni, sacris Rilibus prasfectoruiit, quibus rem
. examinandam
VIGESIMA QUINTA MAJI m
A sxaminaudara et mature discutienJaiii commisiraus inarmor staiuain, qua: Jiodieque cxlat, iculpinulam V
consiliu, eisdein et pi'0 tenipoie e\is'entibiis. Ar- cuiavit, iliinque iii saieMo coiiaciinr/ara ; «.siis penli o^ctohe b
chiepiscopo Salernitano. ac Dccanu etCapitulo Ec- ..culiiloiis iimiiii, iicicio aii ctiam vcra elfiijie viveiilis ^,„'','",1,^""

olesi». et Clero Civitatis Salernilanai, ut Otficiura Gregcrii, qiiaiis Salenii ijoluil^fiiisse conservata. Talis marmorea,
priEdictum cuni Missa de commuui uniua Poutificis, cerle diijiia cfset, quam liic vcllemiis xri iiicisum rc-
cum Orationiljus et Lectiondius seMiinli Nucturni. pnrscntare, patius quaq, inveatiim ,f.. B. de Caveltenis,
Annis singulis, fam ejusdem B. Gregorii,
propriis. qui Gregurium prosiiiwiquc decessores ac succcs.iores
quam ejus Trauslalionis diebus festis sub ritu du- repcifseiitavitbiirliu ru.sa, contra teinporis illius.morem:

plici recitare. libere et licite valeant, Aposlolioa ex Anastasiana S. yicolai in Vibe tabula, cnjus alilfi
ati. loon;
auctoritate tcnore pvaiseutiuin, perpetuam licentiam ejliibilai supra mcmuiimus, ciiqiwscciiiliim. Ucltrainiiiio,

et racullatem concedimus et impertimur ; non ai\ Paccnsern in Utspania Ecdesiain t,i:anslalo, siiccesiil
obslantibus cirastiiutionibus et rrdinationilius Apo- aniw uncML Liicius Cardinalis Sainicvcrinus qui ler- :

stX'lici.'^;neciion D. Ecclejiai. eti;imjiirainenti,confir- lio sui Artbicpiscopiitus onno, siiiim qiwqne rcliijioiiein
tt an. 11)14
matione Aposlulica, vel quavis firinitata aba robo- crga B. tiregorium lcslatam /i;ci(, biijusmoai titulb, liouuiH at-
ratis, statutis. et consiietudinilms. |ccterisque con- sub untiquiori MarsiUi tabiiUi, in alia simtUter mur- tnre conse-
cratilr.
fcrariis qiiibuscumque. Datiim Rnm^e apud S. morca : Egu Lncius Sanseveriuus, Archiepiscupus
iVlarcum, sub Annulo Piscatoris. die .vxvm Julii, Salernitann.s altnre hoc in honorera H. Gregorii
^DCI.\, Pontllicatus noslri anuo v. S. CobfUuUus. Pap'* VII cunsecravi; ejusque sucrum cnrpus in oo
17 Joaniies Bellninus de Guevara, Miseratioae inclusi; praiseutilms, annumununi; iinniversaria
Divina et Apostolica Sedis gratia Saleriiitanus Ar- deiiiceps coiisecrationis die, ipsuin pie visitantibus,
oliiepiscopus, Kegius Cimsiiiarius, et in pra?senti quadraginta dies verae Indulgeulia' de EcclesiaB mo-
1 ub Neapolitano regno per sacrara Regiam Majestatem re cincessi. A. D. mdcmv, die iv mensis Maji. No-
ArcUep. (ieneralis Vi.^-itator. Inter alios cuele-tes ac pene viini twc attarc fucrit, q,uod iteraiiilx TrunsluUoni oc-
BeltTami-
inuunieros thesauros, quibus divinte benignitati ctisionem dcdit : eu aiUcin prudcntcr fnit in eumdem
H Salernitaiiam Ki.clesiam ditare atque illuslrare pla- diem iiidiclQ qiio piior, nc festa mnUipticarc opits foret. K
luit, liaud postreino loco numeiandum profecto Eodcin occusione credcrcm ftti,ssc a SoancNsitius impe-
\ idetur sancti Grcgorii Papai VII saorum ac veiie- traUtm Bractiium; nisi inissm inilii instriiclioiics dice-

randum corpus; qui pot.t tot laborcs, tot serumnas rcnt. Curdtntilcm Soanenscm. Punti f^ creaticiie sacro

atque persecutiones, pro Dei Erclesia forti.-sime et Coltcgio iidsiriptuin, pio crqa concivem Ponttjicem
constantissinie invictissimo animo tderatas, taiidem olfcclu niotuin cum Scde vacante Sotcriu rcsitleret, ab Brachium
divina sic di-poneiite Providenlia) in Salernitana eodcin Paulti F Breve ad Ca- donatw Soa-
iinpclcasse Poniijiciitin

civitate (ibdormivit in Doiiiino ; ut qiiaiii in curpore pitulum Salcrnitor.hm, qno jnbcbanlur Canomci, ad nensltnts.
inortali, sua vener.ibili prae-entia, ad tempus lobtlli- sotalium ctvitulis Sooncnsis, ipsihsque, B. Greg"rii lip-
caverat; etiaiiiprftiosa mi^rte. .id ccenani nupliarum noicni, 'nsignem atiquam c;us Hciquiam targiri. IJoc

Agni vncatus. in perpetuum illustraret. Nos autem, Brcve, una ctiin commendutiuis Magni Ilctruria' Ducis
qua.nvis indigiii. in Salernitanae Ecclesia; regimine litteris, atiisqtie ipsius Cardinatis, per duos Soanen-

constituti, cuju loca Divinie Majestati dicata visi- sniin Legatos oblalum Capiluto, perauasisse dicilur, ut
tanies, in ipsa Cathedrali nostraBasilica monuinen- tiexiiuni bracliium tis domirctnr, scriptumqtie esse ea

de re Inslrumcntum Aotariuie, ct in ureliivio Cotlie-


tura raemorati gloriosi Pontificis acturate perspice-
reraus, el debito Coelitibus liouore ao veneratione driitts servntum. Ilxc cvm vacaiilc Sulcinituna Scde,

illum carere animo possemus e\


liaud ajqiio pati ; paulo aiitem quinto sedente, sit scnlanluc facta ; opor-

onmtbus Apostolica Scde diplonia nobis haud segniter iuipa- tct ut fucta sint ditjres.io i« /Itspuniam Beltrummio,
uiurpiinda Lncio uut^m necttum suHecto, id est aiino uucxii scd qiiis
trandum esse cousuimus, ut et congruus saiicto ;

promulgan patn
Puntifici e\liibereturhonos ab omnibus, et Salerni- ti.m luerit iiitcr Cartiinales, cui Sonna fuerit <,
lur 1610.
non potui cx Ctiiccoiiio Otdoini, nnltuin
tana civitas e\ hoc in dies singulos magis inagisque discere iiovo

Dei promereretur cleinentiam, tain prajclari Cuiires- cjusmodi nomiiiantis inter sexaginla quos Pantus crea-
soris atqua Pontiticis Deoque cura primis accSpti vil : quute optiirein ipsum Instrumentitm vtdere, e.x

adjuta suflragiis. Ne iUam iiuidein causam sileiitio coquc dubti liitjus solutwnein pclcre.
19 Quiv porio ipsius Sticelti jttin lcties mcmorati r
pr:i'tereuudara arbitramur, quara nulla unquam apud Sacettum
vos vetustas, nulla unquam delere debebit oblivii; ; foituna fuerit, ibidem posl liac lcgitur in mnrinore, se- Capltulo
qiiod cuiii Saiernilanuin Capituliim (quemadinodum quenlibus veibis, per D. Fabrviiim p.nttiin diclatis, frattitftr.

lilteris e.rarnto. Sai'elluni hoc Divo Michaeli Archangelo,


a Praidecessore iiostro fel. iiiein. i\Iarsilio
proditum est) ab eodeni Lieato PuntiHce magnos Duci invictissimo, astrenuo Milite Joaiine de Pro-
coiisecutum sit honores, alacriter atque omni stu- cida, Salernitiuiu Palricio ac Patriae oriiameuto,

dio ad illius, ita bene de vobis meriti, cultum atque olim dicatum aniioMDXcv sacra Beiitissimi Gregorii,
;

veiieratiunein dcbetis incunibere. Hoc igitur tempore nuii Miigiii, sed Puiitificis plusquam Maxiiid, irans-

Sede Apo.-tolica lata sub arani accepit us.-a; ut Arcliaiigeli tutela


voleates, impetratura jam niiper a iii

diploma pie et fideliter excqui, auctoritate qua iun- jaceret niurtuus. qui Rumae dum viveret in arce S.

gimur mandaraus atquc praecipiinus dileotis m .\ngeli a schismatico Iniperatoie Heiii ico se tutum

Ghristo filiis, Capitulu et Clero civitatis nostrai Sa- rcdibdit; et Pnqnignaloris eiclesia^tica! Iibertatis

ilefensorem haberent illuiii, per queni a


lernitance, ufquutannis, ju\ta cuiumemorati diplo- reliquia;.

matis serieni, tam in Natalitiis S. Grcgorii l^ipffi rebellanhbus Dco spiritibn.- Iil.eruui se agiiuscitcie-

VII, celebi-andis die \xv mensis Maji qii.am in festo : luni ipsuiii. Tandein Eniinentis-imi Cardinalis Fa-
iiiensis britii SabeUi rauiiificeutia, Saloriiitaiio
Reverendis-
Traiislationis ejusdem. celcbrandu die iv
duplici simo Capitulo jure donalo, auctoii Vesperi
sacelli
Maji; Missain et Ofliciuin propriuni suli
Canoiiici qui Cardi-
rilu, uostru jus-u typis excusa, posth;ic ad ipsius Siculi possessores successere ;

nalitiis et ni.niine et insigiiiis ab


codem ornali Pon-
gluriosi Poiiiificis-. oiiorem cantare vel recitare te-
iieaiitur. Si quis hiiicnostrai seinper valilurai
;mtem tifice. Gregorii Seplimi glorias perpeiiiu canent hic,

cunstitulioni parere oontemp.serit, is quidem gravio- non •i|oiiusam de Gallis reporl itara a Juanne victo-
quasi usque ail
viiicolo apud treniendiim ,Dei uranipoten- riain. IlxcPintus; quse stc intelU>cta,
ris cilpae
Transtntioiiein paediclum, alibi quain ipso in Sacetlo
tis Tribuiial sese noverit illigatum. Datuiu Siderni.
jacuerit tiregorii corpiis; non salis coiisoiia essentprat-
II Kal. Septembris. mugx.
miileiUiis Bellramiiiiiis, egregxam i'.t lauttalo cerUssimoqite Marsitii tesiimoi.io; proinde ac-
18 /Jis rwii
1 4 ripi/nila
Maji T. yi
{06 Di*: S. GREGORIO l'APA VII.

ciiuemla sunt cUra cjmmoili reHlrkitonem. Miror porro Chrisli Mxxxvi, quaudc RomnnaEcrle.^fafKtlissimis agi-
AUCTOBK D. P. mdlam hic lierimentionem nuper dciunrli Archiepmupi tnhahiV procellis.snb Uirunnide potius quam Pnnlificatu

Gregorii Cara,fv, cujus ieque memornbili munificen- BeaMicti IX, mujruverit Ctuaiacum adhucHro; el for-
tia idem Saceihm, ut miht sn-ilntur, novn uudique tassisex consitio avunculi sui, ne Romanai nrbis cornip-

piclura aun-oquc spleadore exornatnm irsplendel : pictu- tissimis lunc morihus (ubi omnis pene Ctcrus aut SimC'

ris autem iliis pritcipue lepra-soitaliir honorifica Pon- inacus erot nut concutnanrius, aut elinm vifio ulioquc pnus piam
snrdebal) inqninaretur a-lns lenera, et primum acccnsi Roma^ Clerieus
tificis in Vrbem exceptio, una cum lioberto Duce ipsnm
fterel siil> Gre-
snbeuntis, inler fidrlis populi. acclnmalioues fesHvns, ignicuti pieliUis Inm malis excmptis snflocarenlnr. Ibi
gorio G,
ergo sex annos vet septcm egerit sub optiuia S. Odilo-
Christi Vicarium suppitviter veueianlis.
nis disciplina, donecjnm salis iiotus atquc probatus per-

Gregorii VII, ct tcm- missus est redire Romam,ad disciptinnmCli.niaccasem


%. III. Dc monachatu S.
ia aviincuU monasteriiim induccndam ; piius tamen oc~
porc Prioratus Cluniaccnsis ab co gcsti.
casione aliqun dederit se in mdam Lnperatoris, ac tan-

\Jux de lioc argumento continent Lectiones snpra me dcm Romam venerit circa annum xtatis xx,iv, Chrisli

moratx, suis mendis iinn cnrent : mnn et habiium Cht- Mxxxxiv. Hic vero cumpejori omnia in statu repcrlssct
niuci susceptum a Gretjorio as&eriinl, et Priorem inibi qiiain anlea, duobus simul Papntum gerenlibus, eo sci-

priusqutm Romano Clero ad ticelquiin di.ii Benedicto IX, el recens contra hunc a
eleclum viaeulur dicej-e,

sciiberelur, quorum neutrum pulamiiscumverltate sub Romanis ehrlo SdvestroIII ; iterum deseruerit Bubijio-
qunpropier diqua vidituv cnusn qniv hic accn- nicam islnni confusionem, ia Gallinm vet Germaniam
ratius exnmineivr. Vitxauctor Pnutus, Sancti hujus •
recepluriis : sed iis quns dLci visionibus ex ilinere re-
asserit qnod vocatus, et in Clerum Homnnumsit adscriplus u Grcgo-
Pontifuis primordin describens, nutn. (i iii

Quod minus puerilia avunculo suo, Abbali niouasterii S. Marias lio VI : qiii sub idem tempas utriquc Pscvdopontifici
disftjicte halte-
in Aveiitino monte, ad instructionein liberaiis scien- persuaser.it mnle invaso loco cedere, coque commentus
tui tx lila
tiae et compositionem moralis discipliua^ a jiarenti- fiterat at ipse in eumdetn ereherefur libera electione.
propria,
JJ lius coniinfiidatus... adolesciMitiaui vero ingrejssus, 2;2 Certe Ilildebrandus ip.se, facl n s postea Gre^o-
prulectus cst in Franci;im, diimilurus ibi caruis rius VII, tn Cuncftto Romano protestatur. dicens ;Vos
petulaiitiain et niolestia peregriiiationis et in^tantia scitis, quia noii lihenter ad sacrum Ordinein acces-
eruditionis; iude post ;Uiiiuot annos Roniarn redi- si, et invitus nltra montes cum Domino meo Papa
turus, nioram lerit aliquantuni temporis in aula Gregorlo abii gutbus verbis satis aperte sigmfical sr,
:

Henrici 111... Post haec Hoinam revei>us, cura stu- priusquam secuuda nc passim noltori vice Romaabiret,
dio pertectionis insisleret.... iugredi statuit in par- txtracium e monasterio fuisse, ad ipsius Gregorii VI
gueiH iu
tes Germaniae et GnlliBC : cuniqne venissetad Aq\ias- famutahim, Romami' Ecclesix Clero dnnatum. Quo- Syiiodo
et
Sulri-
pendentes, triplici viswne prohtbilus ullm pergere, modo autem cnm ipso Gregovin rursum Atpes Iransie na an. tOlG,

sicquc in RoniunaB Eccle.siiE solaiium revocatus.... ril, paucis hic videtur expticandum. Fiierat Grego-
Subdiaconus a Leoiie Papa IX ordinatus, inona-te- rius VI, in tain prwscnti iieccssitale Eictesix, jusloquc
dislitietlt/s
tegilur in Vi- rio S. Pauli miserabiliter de^olato pr^latus est. metu, ne Benedictusmulutd voluntnle cessiouem retra-
ta Lfouis r Hiec tegeus, Abbalem factum vtdes; sed Regulnris, an ctaret, non prxhalilo consensu Regis Ileurici, hoc no-
Seculuris seu Commendntorius, merilo dubitafns, dum mine Regis Germantx Tertii, Imperatorts Sccundi.
in prteyressts nihil invenis undc inletliyas Monnchum ordinalits Punlifcx. Cumijue niaxinum reformandn-
revera fuisse. Monaclium tnmen expresse vorat, qui Ecctesjsi spem lionis facerei, matis vero metnm ; liqui
scire optime potuit, S. Bruno Episcopus Signiensis, in sibt conscii eiunt Ecctesiarum dignilates Simoniace pos~
f^da S. Leonis prxdivli, dum mt, lii illis diebus erat sidere, vet fornicurie inqhinare ; facite animnm Henri-
ibi, scilicet Wormatix ei anno mxlvii, cum Leo Pon- ci, se prmterilum dotentis, eo ficxcrunt, nt, quundo Ro-
tifex coram Impemlore desiijnaretur, Mtinachus qui- mana Ecctesia jam dicebatur tres simul hohere Po'ili-
dani Romanus. nobihs indolis adolesceiis. Hilde- fices, in Italiam ipse se conferret, tuntum scandaluni
brandus noiLine, clari ingenii sanctaeque religionis amolituriis inlegitima Sgnodo Episcoporum. Nou dis-
Huiic igilur beatus Episcopus Bruno Tultensis, po- pticuit ea res Gregorio VI, nihil duOitnnti, quin snam
sten Leu dtctus, vocavit ad se, et rogavit ut simul R'i- causam facde piubaturus esset Regi, confinuandusqui.
mam rediret. in Papalu. Sed longe opinione falsus est. Etenim con-

21 Monachus eryo Ilildebtandus fuit, et quidcm locifn Suirii Sijnodo,accusntus estipse pecuniain dedisse
Monachus Roraanus ; ulique ejusdem mnnaslerii, in Benediclo. adeoque incnpax fiiisse obltnendi Papntus. coactiiiit PapU'
Quin eliavi
Cluniac qiio fuerntpuer eilucatus ; necnisi Monnchiis Iransiit in Hoc inopinato successu percutsus Gregorius, vidensque fu cpdere.

Prior fulsse Franciam, nec aliter est in auln Ilenrici Imperatoris Episcopos ad Regis votum in sui damnationem depositio-
Hitdelfrandus
conversutus : proiude monnsticorum Fasturuni Aticlores, nemqiie propensos ; uitro cedens, eornm arbitrio sc
dicitur
Dorgunius, Menardus, Biicelinus, merilo dt um ud>>crip- permisil ; quamvis eo quod accusubnlur facto, non com-
sere suis. Maxime cum Ollho Frisinqensisdical, eum viisisse Simimiam , sed sotiim injuriam avertisse ab
Cluniaci Prioratus obedienliani admiiiistrasse, q-^on- Ecctesia neque emisse a Benediclo diynttaicm, sed eam-
;

do Leo Ponttfcx dcAignabatur. Seiidubium est, qnomo- dem ex merito a Clevo Romano oblinitisse ptusquam
do id verum e-<se potuerit:si verum est, qiiod solum verosimiliter suslineunl atii ; unde el a S. Petro X)a-
anno mxlvi Iransgressus cst Alpes cujn Gregorio VI ; miano laudalur, et Ecctesiantici
reformalionem slnlus
el adhuc erat adolc^-cens. quandoeum Wormotiai se- ab eo h'bnisse principium agnoscunt Rudolfns Gtaber,
cuiido imt anno inveint Bruno. Qutdt An venemndi Ottho Frisingensis, atiique. Qno posito, sicul Jnanni
guod ut oeruin ilii Patres, in tam grandi Abbatis sui S. Odtttmis seta- Gratiano {iia enim antea vocabatur) honori fnit Eccle-
sit, oportit
etim tbt annis te, quuntam habuil moriens anno mxlviu exeunte, pe- siam rcdemisse ab ea ciU mancipata injnste eral servi-
atifpiot vixhst reijiinum adolescentem, paucis apiid se mensilms versa- tafe, et sustulisse schisma qno «(fligebalur ; sic elium
lum, Prtorem siln constituennl, et mox ad aulam verli laudi debet, qnod videns snant piomotionem displi-
Imperaioris miseiini? Alqui aliquautumet in aula cere Principi Sgnodoqne Episcoporum, licel uon sati.s
temporis actnm Paulus praritotus. et dV\q\iot
scrtbtt de cansa xnformnlis, renunliare mattteril, qnumasc
annos iu francia traducios, priusquam Romam rever- constifutam pncein obliuendo dtssolvere.
terelur. Dffivilts nodns : se.d qiu vid.iur sotvi posse, i.'-\ Huc uitlem in tuta re maxinii faciendum est IIil-
pnuto laxius acciptendo nomen Ad-le.^^Cfntis et dapU- debrandi, (icet a.ihut javenis, sec-ultis ffildr-
:
jitdicium ; qnnd seni&r
cem Hilde.hrandi pioftcnonem trans Alpcs di<tingtien- poslea summa: auctoritutis suffragto confirmavit. proba-
hrandus,
do, sic ut circa nnnum mxx ualus, postea utiUis xvi, vitque quanla cfiam jueenis constuiitia fuerif. Sic enini

scrihil
VIGESIMA QUINTA MAJI 107
scribil Oltlio prsehuilaliis : Hunc Crratiannm. Alpes anttqui, H uno solum seculn post rnn qcfitam srribm- D
guia itljuste transceiKlriiteni, serutnm fuisse tradnnt Hildehran- ti.t; vwdo permiuar
vesatum cre-
e.icnsare et corritjpre leve erratutn AVt.TOai-
dum, qui postea sumnius Pontifex factus, ob ejus in hco, ct quod Ulc Clutiiaci factum
iebat. nit, acinm Wor-
ami.rcm, quia ile Catalrigo Pontificum semolns fiie- matiK crederc. PmfiietHr in Itomana
Siiuodo supra
rat, se Gref;orium sppliinum vocii vnhiit ; et sicnt cituio nreiroHus VII. quod qui
invitus ultra moiitGS iln eum libera
in Lucano Imbes, cuin Domino sun Papa Grcsnrio VI abiit, ma-is in- elfclione as-
Victrix causri Diis phicuit, sed vicla Catoni vitiis cuiu DomiMd sno sumeudiun
; Papa Leone ad spe.ualem
ita et hiiic Hilileliraiido, qui semper in ecclesiastico Romani CVn/ pcoli^siam rediii. Credo 'iu'em no>\ alia liolUcltus

rigoro constantissimus fuit, causa ista, in qna sen- conditiouc co}hunsiss,' in ridilum, qunm si Leo, cousilio
tentia Principis et Kpiscopnrum prafvalnit, semper isti .<iuo obscqunts, liomnm prinntus iuqrcdi dircrneret,
tli.'pliciiit. MS. iioslriim ile. Graliam inwiliclo aqtns, Clcricon.ffusunilihcrum tn sui Elfriiouctn rcqui.^iiliirH.f;
ilirit, quod /losl abdiriilioiiem ductus extitit in Cisal- quamvis id (orta.^sis non erat omnino nccessariinn, si
pinis partibus; iiliqiie ab Imperalore, tiovnjiflnrmn re- pcr vompromissum liomauorum ip.-tnrHm arhiirintn
Hi~
rnm occasioncm sic aufereMc iis, qiiihus iutclhgeUt non qcndi Ponlilicis f,nt Imperatori delatnm uti cxi:^fimanl
plane probuvi factum. Hic si mendnm uu/lum lotcl, afiqui coiitra meittem Barouii. MS. nostruin
de Vilis
diccndum eiii, Graliaunm et ildcbrandinn ad aliqnod H Powificum, de Lenueagctts; Hic a Deo, inqnit electua
LGngobnrdicoium monastenorum se reccpnsc, puta Pouiifpxail urbcm devemt Romaiiam. secum dedu-
S. Salvnloiis ju.vla Pajiiam ; quippe qnod antcnunos cens Hildehranduni, qiii cum P.ipaGre^;orio ad par-
circiter scTnginla, ex Clnniacensis inslitulioni'- firma tes ilhis ierat...et ejiisdem Hildcbrandi ('(msilio
om-
per S. Majolum rcfarmutnm, ubiqnc celehmbatnr fmna nia in itinere et in hac civitate fecit.
seve.rioris disciplin.r. In eotatncn dtulnrua tnora eisdcm 2() Sed qu^ral hic fortassis aliquts, quafiducia ffil-
fuisse tion potnit ; qnin non placuil disccdcnti ex /lalia debrandns, sesqui anno dum'n.Tat in cl in hoc
Curia Romana
Impcrntnri, Alpcs rclinqni Graluiuum. fretti.t au-
cis ver.^iotns cum Grcgorio iudequc jam allcrum se.^quian
O-^rifateS.
24 Qno antcm eum dcdu.xit Hildebrandns? In Gal- num absens,polncril tnm cfficnT nnTHinm f.enni koIU- lilnuis Abba-
lias. inquit ad an. 1049 Barauius, profectiis ciim ccri.ad obtinetidnm Cieri ac fhipuli Romnnienisensum, tis iui.

Cluniaciim Gregorio VI, apud Cluuiacenses, penos quos sciebat nedtim teipsa erhibcre. Si liccai atiquid divii<are.di,re- K
monasticam vigere ob^ervantiam. Iiabit:ivit. moiia- rim id polticiliim ffHdclmndum. uon /iducta pinpri.e
clius infer mfinachos degens. Addo ego et pridem auctoritatis. qunm scire debeb,:t Romx fnre exiguam:
no(«s hospes, atque omnilius pro merito eximiae sed alienif, S. Odiionis, videtxcet sui Ahhalis, et ma~
virtutis sapientiapque carissnniis : ad quas cjus prx- gislri sui Laurentii Amailiiani Archiepisropi : quos
rogalivas cum acccderet grntia aucloriiafique Gregorii, ambos tn7n Roma: esse scicbal, el pro cgregia- sanctitatis
licel jam depositi, apud Clnniocenses mnnarhos pro me- mcrito maxima ilndem pollcre nuctnviiafc nc gvotia.
rifo inqens ; mirum nou fuerit, si eum S. Odiln Prin- Uivumque ex S. Odilouis Vila scimns. Quia cnm hic
ac tunc pri- retn coustiluerit, sustentaturum vigorc ndolescenli^ [qua Silviniaci in Gallia obiit, hltima die anin mxlviii sub
ntum ii^i /V/- tamcn jam nlHgerat setal>s nunum xxvn) scncctntem noctcm, nerdum inleger anuus efp.u,rerat qnnd Rnma
ctus Ptior,
sunm, ipsique Grcgnrio majnri cnm potcstate ministra- redierat. Lanvenlins autem {ut in eudem Vita hubeluv)
turnm nccessnriu. Tnlcrim conli.iit Romsc mori, non eidcm ihi legrofanfi per men>es quiuquc maxitno solalio
soium sufleclum Grcgorin Cfeincnleni, sed eliam Dnma- fuerat, vir, S f^elro Damiani tcstc, qui potcns in h"t-
sum, anihos ejus nominis scciuidos, nmninqnc miscevi a teris ac biglossus. Gr:cce imverat et Latine; et, Laurenlii
et
Bcucdiclo, ilcrnm in Sedcm Aposioticam rcgrcdi mo- qur.d lougepr;pstniitius est, laudal)iHs claritale Anhiep.
vit<f^

Itentc : quare Rom-nii nplnnnmccusuere. legntwne mis- poUebat. mortiius tbidem Rumie prnTima post mortcm Amalphitani.
sa vogare Regcm, dcsignarct ipse qucm elcgi a se Pon- S. Odilonis Quadrngesima : lu cujus altera cl anti-
Hi.jnsnntem rcifamn Cluniacutn perlata,
tificcm vcllel. quiori Vila pcv Liziavdinn, ide.m Lanrentius appcttatnv
existimo Hildebraudnm excurrisse od Regem, cuijnm vir per orania sanclissimus, in Striptuns niriusque
a». 1047, pridem cnvus fnernt, si forte ei persundere posset resti- lingu* faciuidissimus, istiiisque Palris fjimiharis-
\Vormaf.ix
tuere Gregorium, qucm non credebat citra injuriam a(i- simus : quorum uterque animus conglminabatur
inno/uit cleclo
ibi Leoni 9,
quam loco niotirm, sciebatque endem quo ftngvohat jpse individui aumris spiritu. Si interrogas, Ui>i,el quan-
reformandie Ecclesiat zelo xstnare. 6cd alium huic dn migislrum Lnurentin7n hnfnierit ffitdetnnndus ; ex
itineri exilum destiuavernt Deus ; quia per talem occa- mendactssimo Bennnnis ore disce ccr/issimnm vcvitafem.
stouem vcntt in notitiatn novi Poniificis. e.teunte unno Accusat hic Grrgnriujn sexiiim. quod L;iurenfium Ro-
MxLvn designati ; gui homitvm nactus. Romanx urhis, mEB agentem doini seniper retiuuit, in suo Archi-
vitia cl corrnplelas, non scienfem miuus, qunn odien- preshvtcrio S. Joannis ante porlam Latinam ; nec
tem, crcdiderit cum sibi consilio et au.ritio ulilissimnm dnf>iujn qnin etiam m
Lolerauensi Patriarchio, (utn c ijut luernt
e&se pos^c, si .'^ecum venire pcr.sua^^iis^ct. csset Pontifex. domcsticumque Clericiun vel Secreta- disctpufus.

25 Ottho P^visingensis pinito ohtcrrem nnrmt, quasi vnim haherel Ilitdebiandum. /fnnc aulem ne.sciremus
per Gallins iter Rotnntn tenenstiovHer dcMgnmns Pon- fni^tsc Laurcnlii disctpntunt, uisiidem Benuo, satnni-
ctti persiiasil tilcx, et Ctuniucum transiens. ibi luveneril flitilebrandum co furore coutra tttum aclus, nns td docnisse! ; dnm
dimls.sa Pur- Prioicm : ndditqne, quod Itic illiim adiens, ieiuula- BatoiiJo lcsle {neqne enim ipsum dignor iu.-.picerc) in
pura moTc pc
tiiuie Dei plcnus, constauter de ince|»to redarpuit; iltnm dccfnthct, uf insi^niem magiim. niahu-um nm-
regrini Ro-
mam ire: illicitum csseinquiens, permaMuni laicam summiiin nium Hcnedicti IX ci nq)Iicem. di>ctorein et princi-
Pi-ntificem ad gubernationem Ecclesiae violeuter in- pem malHficiorum, qui el aruspicinain publice exer-
troire verum. si suis se credere velit cousiliis,
; ceret . njagianiqiic et alia id geniis vetifa llomaj pa-
utrnmque, et quod niajestas Imuprialis in ipso non lam cunctis discere volentihus prnfitelmtur ;a quo
exacerhelur, qnodque libertiis Kcclesiaj in electione et Hildebrandiis ejiis di^cptdiis ensd^m imigicas
Cnn(mica renovetur, se pollicelur eflecturum. In- nrtes. legibus diviniset Immanisiiuprobaias, didice-
clinatus ille. ad nionitum ejus Purpuram deponit rit. Hcrum igiiur dunnnn ei utiorum forsiluu exinno-
peregrinique habitiim assuinens, et ducens sccum rum virorum, Romie hnf pariier cojnmnraufium, npe-
Hildebr.mdnm, iter carpit. Igitur ad Urhem ns()ue rain sibi in taiiti momcnti negolio prorurauda minnne
venieiiies. consilioHildebrandi a Clero et Populo in defuturam spcruns ffifdeOrnudus ; f.oiuit gnod pofficitus

sumniuni Pontifict-m Bruno. mor Leo diclus, elij^i- cst, cum fi'lucia optimi successus, spnndere Leoui. An
tur. Nthttqnidcm de nssumpta Purpura hnfiet Vita autein Romain adveniejiles iln adftnc S. Odilonen^ j'e-
Leotiis . ct quoad hahitnm percgrvii. eum susreptnm perenni. incertum mitii est ; Laurentium plajie dehve^
ait, post Natuiem Dnmini TuUi cefeftralum. Aolim ta- runt luvcnisse.

men propWrea rejicere totam narrationem Aucloiis tam 27


DE S. GREGOUIO PAPA VII.

27 Porro ad excmationem OUhonis Frisinljensis, runt uspioin. Ordiitis Vallumbrosani monachum fitisse

ADCTOnE D. r perperam Cluniaco allriltue.ntis quod factim tformntix nHdehranilnm. Solum cap. 67 invenio eumdcm Loca-
eral, l-oc eiiom fucit; ijnod minime dnbiliiri possit, qiiin tellum narrare.quomodoident 'Hildebrandns Ftoreittiam

ex ifinerr,per Lotliariniiium Buriiundiamqueinstitutn, veniens, cttm preedicto Popu Alexandro, ad compo-


Cluniacnm dej\e,.rerint Leo el Hihlchrandus. Secundo nenditm discordiam inter monachos et Bpiscopum anno

enim Arori eommodissimu Lngdunain via est : in eu- circiter mlxiii ; lentandam .^iibi proposueril S. Joannis
in (ratuUu jus medio ad dexleroin ripum est Cnhilanensis civilas, Gualberli patientiam, ad rapiendum cxperimentnm
adetmt Clu- solidie fucalxve sanclilalis, compositis ad injnrixspeciem
el dunbiis inde ad Occidenlem leucis Ciiiniacum : quo
nlaatm.
Leonem qnidem invitnre polerot lum sanclitns celcher- verbis : quoriira tamen omniuin ( sicut ipsemet po- ride/ur ac-

rima loci, tum Gregorii Exponlificis ibi alloqnendi com- stea retulitj memoriaei exciderit, mox atque iii Sancti cepium ex

moditas, a quo posset opportunissimis consitiis infor- conspectuin venit. Quam adeo sibi, alioquin eloquen- Locolello,
narrante
mari : ipsum vero Hillehr:mdum eodem traliere debehat ti, insolitamobrautescentiainpro miraculo accipiens congressuni
necessitos uhdicandi Prioraliis, cl stalum monaslerii Cardinalis inquii Locaiellus,fro indicio eam hahuit llitdebra ndi
,

eumquedeinceps Card. cttm


constiluendi, necdnm ex Itnlia revcrso Odihne Jbhale. Dei, sanctitatem viricomprohantis;
S. Joanne
Quotodcinde Leonis Pontificis anuo Hildehrandus prx- dilexit ut fratrera, et ex alnumerari voluit ea liora Guatberto
fectns sit mmiaslerio S. Ponli rcqciido rcformondoqiie, flliisnostre Reiigionis Valluiiibrosanse. Utvera hsec

nniluscxpUcot. f^isionem ipsimel eu dc re faclum Pau- esse probarentnr omnia, spiritualis tamen filiationis

lus Beruriedeusis relert num 8 : similem aliam Leoni nomen. quo nonnuUis retigiosis Ordinibwi adserihi se

oblnlam sic descrihit .1/S. nostrum. Postea, ad rogen- factunt cujnscnmquecniiditionisac se.rus fiiieles pii, adeo

dum. ecclesiam S. Pauli Leo tradidit Hildebrondo, lale se extendit, eliom ad liicos et conjugalos, ut ea sola

pro quadam visioiie quam viderat : videlicet qiiiti ralio xgre rideatar ad aliquem Sanctnm uni
sujficere,

B. Petrum iii prjedicta visiine hilarera videbat. pirliculitriOrdinialscribandam ut proprium : sic enim
B. Paulum trif-tem et tiirbuleiitum erga se prospicie- una eademque pcrsona in multos posset Ordlnes dis-
bat. trahi, et contentionum fituorum ansomprxbere, certan-
libus portihus, utri plus Jttris in ipsam competal. Ad
§. IV. Quomodo Ordini Vallumbrosano nu- v.onnm cxempla sitnl , sed ttiltil ntUitel ea nunc addace-

per adscfiplus Sanctus hic sil. re : soliim dien, qnod si Pelraccins otiud nuiliim ha-
buit fundainentiim sux prxtentioiiis quam dictuin Lo-
jfrrxmissa, eoUatis undique Auctorum tcslimoniih, so- catelli lestimoiiium. infirmitm iltudonnino hahnii. Sed
H nunc iri- linn liabere vel pcr conjectnram potiii de Gregorii \\l prius quam id dcmouslreoi, exhihendaest qnxdam ipstus
ser/um Rom. monactiolu; doncc, onte non Hillebroudijnm Pap.e Epislola, post mortein sancti
mnltos nnnos, nmicus no-
lHattyrolo-
sterTiberiusPetroceius, sui Vallumbrosoni Ordinis tunc Funilaloris scripto hoc tenore.
glo, et Off
proprio. Procurotor Gcneratis, nunc Jbbas S.MiihoelisPisto- 30 Givgorius Episcopus, siu-yus servoram Dei,
rii, oblinuit a Sacra Riluuin Congregatwnc Dec^etiim, Ciericis. Monachis ao Religiosis Laicis, discipliinm quem 'Jio H
signalum xxi /.iiNiomMDCi.xxiii, quotmnnonnulli Or- SaQCt:B i'ecordationis.I.unnis CTualberti -Vlibjtis imi- mhsistere
.^pistolicam hencdictiouem. piobat tllivt
dinis isliusSaiiclijnbchaiitur Morlyrologio Romano in- tuitilr.is. salutem et
joni Papx
icribi, tum a.l eloiium Gregorii nostri siipra relatum Licet venerandie memoriae euindeinJoaniiemPatrem Episloln,
expresse addi,qnod /'«/(OrdinisVallisumbrosse. Poslea vestruiii -t- corporeis oculis non viderimus : quia
IV Martii ejusdcm unni, alternm einanovil Becrclum, tainen fldei ejus puritas in Tuscise partilius raira-
ad ejusdem Procurotoris inslauliam, quo approbantur biliter resplenduit. imiltj eum amoredllevinuis. Cu-
coneedunturqne Leetwncs proprir de eisdem Sanctis, ac jiissmctae conversationis quamvis vos imitatores
nominatim dc S. Gregorio PapaVtl. ubi dieilnr.quod esse studiosos non ambigimus, ut vigor rectitudinis
ciim a seculo alienus soli Deo servire cuperet. ino- vestrte ad extirpandam do agro Dominico zizaniam
nasticam vitam protevsus.cueiiobiiiraS. lienedicti in solieitius iuvigilet attentiusqiie ferveat. paternffi
patria sua exlriixit, snb instituto Valluinbrosauo. vobis exhort:itio.iis verha imp'ndiiniis. Vis itaque,
quod pridemamplexusfuerat./y is/ona'/'a/;«n!4ro.saiia dilectissimi. in quaituinliumi'iapossibilitas pjrmit-
iCriftlorUiUi
parenselervderolordiligeniisstmusAmhrosiusLoeatellus, tet. vitam illius sequciites. et vere fllios ejus et
Ordinls an-
tea ignotnm.
cenlum Gregorii A^II saepe memiuit cuni
ahliinc annis, heredes siinili vos convers;itioneproba'ites, viriliter
hnde, tamqunm suo Ordini optime affecti; ac nomi- agite et confortamini iuDjmino et in poteiitia vir-
natim cap. 63 endcm Italice referens, qnxin Vita mox tutis ejus. D icumentasanftarumScripturarum, qui-
alleganda exprimuutur Latine, dcgestis inSyiwdo Ro- hus haereticoram argumeiita destruuiitur, et Kdes F
manasub Alexandro II; ubi plcrique Pradati ipseque sanctae Ecclesiee d»feniUtur contra mortem memhra diaholi, poit
etiam S. petrus Damioiii obsislebonl monachis, a S. quem Joannis,
inens vestra quotidie miditetur. et ea qia s ilet li-
viderit num-
JoonnemissisadPctrum Episcopum Florentiniim Simo- bertate in malorum confusioue erigatur. Eos aute.n qunm, ad
«iaj accusiindum; exprimunlur autem his verbis : Inte- qui in A'obis confidunt, et coiisiliura Religionis ve- Valhmbro-
rea surrexit iii Coiicilio quidam vir egregius et sanos scrlp-
strae sequi dispouuiit, in'Ji'e prceilicti Patris vestri
ta.
excellentissimus.alter quasiGamaliel, nomine scili- suscipite. et de iis qu?e ad salutem e irum pertinere
cet Hildebrandus. Moiiarlius et Arcliidiaconus Ec- videntur saiictis exhortationibus instrnite : nt non
clesi» Roinanae et Cardinalis : qui prius fuit Prior sidiim vestra. sedet vos seqiieiitium circunipositipo-
mona^terii Cluniacensis Ordinis S. Benedicti, etqui puli considerantes saiicta opera. gloriflcent Patrem
post decessum Alexamtri II Apostolica est dignita- vestruin qiii iii c elis est. N is
autem ipstiiu ain irem.
te pra;dilus. Et quiaplijcuit sibi ut fieret defeii.sor qiieni Patri vestro et vobis olim impendimus. donec
causa» Christi, factiisevt postea Vicarius ejusdem nostros spiritus rexeritartus.exhihere desideraiuus :

Chrisli. hoc est Papa. et vocatus est Gregorius et taiito quidein deinceps inajori \'os caritate f ive-
VII. Qui duin esset Cardinalis hanc controversiain bimus. quaiito vos in divinis iiigitiis ferveatlor.i.s
prudentcr audiens. et auctoritateraCanonum sapien- esse prohahiinus; quibus non soluin spirituale. sed
ter perpendens, Moiiachorum in universis adjutor et seculare, si nei:esse fuerit, aiixilium, Dao adju-
et defensor nohiliter e\titit quos non pedetentiin
:
vante, ministrabimns. Vos igituromnipotentem D.j-
ratiocinando, sed aperte atque fortissirae defendit, minum exorate. ut ipse vires et facultales nobis
contra omnium opinionem. tribuat.quateuus suscepti regiminis importabile
99 Sed neque hic Auctor, tieque ipsum aliosque sui pondus possimus tolerare. et sanctara Ecclesiain in
Ordinis sci iptores annquiores jira- oculis liahens Loca- statiim aiitiquaereligionis reducere. Valete.
lellus prxfatus, tslo vel aiio ubi res ferebat loco dixe- 31 Obiii S. Joonnes Gualhcrli xii ./ulit, ipso quu
Pontifex
Poiili[ex electusGregorius fiierat a«noMi.xxii, jmncis
VIGESIMA QCmTA MAJI. m
llistoria S. Joannis Gniilberti, snb anniim lancxxxvili
diebus post Episcopalem seti Pontiliciilem ejus conse- hbris duoilecim Itultre vutgata; -.(i.ronE
alibi quiiem, notmis 0. p.
crationem, ['jctain, sicut infra oslendemus. die\w Ju- ad utrumqucmnrginem iiccurale lotis verbisqueAitclomm,
nii : adeo ut hvec fuerit una ex pnmis Gregoni, jnm fidtm suum liberat ; in libro iiuiem iindecimo, Iractttns
Episcopum se scrilienlis. epistolis. Hanc aulem mbis pra-ritatum argumentum et in exiimomnrgineadnume-
suggessit sanili Fundaloris vita,qunm ex MS. Ecgra- rans Ilnlica verba Theuuittis, ubi Gregorii mentinit-
proul iUa pho ftipolensis prope Florenliam AbbalhT, apud Re- in ithero, Latina verba Leclionum propriiu-um anno Jlidacus de
habetur in verendiss. Abbulem Ascnniuin Tambiirinum Florentix .MLC.sxiv edilurum, in i;uiinsHiklebr,indi iiomcu expri- Fraiichis ali
1'itacompi- tcr conalttr
asseiviilo, biibeniHSbeueficioIthistriss. D. Frnncisci He- mitur nmitlil nmnin.ex qtiibus intelligi pos..el, in eon- noittm
lata anno ;
sol-
UI8, dii. Vitie iltins Anctor iladc seipso in Prologo locpuilur ; specluin Sanctt revera oljurgntoremprxmedilalnm venis- vere.
RiigMiite RevereinloinriiristoPatreD. BavtliolDmaeo se. Imiiiiinniur uulein sibi Auctor iste, quod Cardinali,
Abbate monasterii S. Bartholomsei tle Fossato, Or- prscordinala verba rrcolenli irrivatim apitd se, eorum
dinis Vallisumbrosae et dioecesis Januensis, ego D. e.rcideriltnetitoria;posteaveroeuHdem petitoalloquiofru-
Andreas de S. Ambrosio. uatione civis Januensis, slratum esse eu qiiud Sanctus neinini se conspicienitum
etlumiilis Prior monasterii S. Mattliffii dicecesis tunc lemporis prxberet, sedomitin per internuntios ct
Janueusis OrdinisS. Beuedicti uovissimus litlerns agerel. Quod snne pro eo rerum iirticulo.qno geri
et tantilius niter tantosejusdem B. Joannis discipu- persnnahler tam difjicUia negotia debumenl, incredibUe
los. qui ejus gesta virtutes et signa det.cri|)sere, ag- videlur, mtllo id veterum usscrenle. Tum Auctor, in-
grediar in numine Bomini fabricare uni- qtise di.ri S.Atlonis verba Lalina
terruptu resumens,
ciira opus de scriptis dictorum discipulorum, ac in mnrgine paninx 429, iUo citalo hxc habel : Dein-
etiara de ahis gestisejiisdr^m B. Jjaiinis, liabitis ex ccps tantus inter iitrumque firmatus est amor,
ej: scriplii
archiviis majoris monasterii Vallisumbr^sie, raihi quantus inter amicos carissimos et nteriiios solet
B. Andrcx
et S. Atta- traditis Florentiffi anno Domini mccccxis de mense esset germanos.
nis, Septembris ; ac etiam ex aliis gestis, habitis ex scri- 34 Hatcs fontetn filintionis. a Locnlello primum
seU nec ipse
niis dieti mona-terii S. Bartliolom»! dc Fossato. . excogUatx gralis, a Petraccio maijis ctiam gralis sic
Hfc LoCfftet-
. . . .Sad ut dubitationis occasiouem subtraliam, accepliK, et in Leitiones MarlyroloiiiiMittttliuiqueofftcii lu.\ Soanensis
per sirieula qu;e describo, quibus mihi li^ec auciori- indiiclx, quasi Vallumbrosanum institutum pridem Abbatix
fundatorem
bus sint comperta, superius raauifestavi etiteium am[)\exus tenuisseiHUdcbrandus. Quamaiilem fridcml
facit HUde-
niauifebto, quia e.K scriptis discipulorum suorum, Judi iterum Lectioncs Monasticam vitam profes- brandnm.
:

qunrura nomina sunt hsec ; I). Acto, qui fuit Pisto- sus, coenobium S. Benedicti in patria suu extrii\it
ricnsis Episcopus ; et D. .Andreas, qui fiiit .Abbas sub iustituto Vallumbrosano, quod pridem atnple-
nu»nastei-ii S. Fidelis Struiuensis ejusdcm Ordmis xus fuerat, deinde profectus in Galliain in monaste-
Vallisuuibrosje. rio Cluniacensi permansit. Romac ergo, adliuc totus

32 Eijimus dc 3. .\iidreayam niniiinnlo die x Mar- jucenis ac peite puer, f^allumbrosanum inslilulum
^uontni prior lii, elnum. 13. dolnimiis prxcUiruin ejiis opus de San- amptexus esl Hildebrnndus. anle aunum MXLVi,
discipu' amplexus
l^iit
cti Joannis Vita modo nuspiam reperiri. Sicut tainen si unquam. Atqui nuliim VaUumbrosani
csl
Itis Sancti,
S. Arialdi Marlijris Fitri, ab eodem conscripla, insiituti monastcnum eo secuto Roma hatmit : quod
et a nobis danda xxviii JHnii, \eliciter hoc seculo antem nunc liabel sub tilulo S. Proxedis, primum
emersil in lucem ; ita speramiis iilam quogue alicunde VaUumbrosanum esse ca:pU circa annnm mclxx,
prodituram e tenebris, prius qwim siib manus noslras si iccle lempus qundringentorum annorum subduxit
venial Jaliiis. Isle aulem Andras, vivente adhnc Sancto Ontiplirius Pauvinus inlibeUo itepriecipuis Vrhis eecte-
po.ilcrior sua
sumpsil, ex Fundutore (Jorebat, inexpugnandisSimoniacis, B . A- siis edito sitb annum 1370. De monasterio Soanensi
ejuidem dis- rialdi Mnrlijris apud Medtolanenses adjutor fidciis, an- (quod a lumjuvene fundulum fuisse itemopriidenter credi-
ciputo B.
no }M.\.%. .\.q\.o, sicuti j'im vidimus adejiis Natalem agens privtaudatns Didaciis dr Franctnslib 8 pag.
tlrril)
T/ieusme
xxii hujus mensis Maji, mortuus anno mclv, el circa 233, adexlremun Joitnnis xlulcm lefert aequisitionem

jai,X)t. primmn natus, nuUa ratione potuit vivenlis sancli toci suburbani de Calvetlodicli, quein EremUx puiici

disciputis adniimerari : sed sua accepU ex illis, ac no- luitc Itabitabant : el tdd a-iificp.tu pavtatim Abbatiupne-
miratiin ex B. Theuzone, uno ex primis qut usque ad dicln, anno denique .Mrcccxc\i intrn civitatem translaUi
annum M^icv dicitur citam propagasse, nc nonnuUa de esl, reduclis eodem Eremilis. Cnm atilem tiujns locis

Vitii S.incti Piitris mandasse lilteris. Hic vero Tiieuzo, meinitiil Oidacus, non obliviscitnr annolare, quod Soa-
hic vero iion
prout fjus verba alleganlur ex veteri tra^tuclioiie Italica nasi/ patria famosi monachi Hildebraudi ; aidil
Uildebrundo,
sed Gregorlo aitni .MCCLX existenlc in archivio Valtuinbrosano, non ettradUionem incolnrumesse, [nnin scripturassiibanmim
Card. con-
Hildeljraudum,se(/GregorinmCardiualem nominal,cui MDL incenilio dicU periis^e) quod sua pnescnlia locum
gressum ad- credemus de
res stiperius narrala usuveneril : pro 5110 si Hildebrau- aUquondo dignalus sit ipse S. Joannes : el
scrlbit.

dum S. Atto coiistitiLil, ratus per aitlicipationem vocari fundaiore Hildcbrando nil dtclurum fuisse,si vel eminm
(jV&^,or\Vim, ex proprin id fecil coujectura, eaque iniiti. quidpinm subotfecissel ?

me solida: cum Gregonus Papn San-


profitealur.quod 38 Universim vero, quod ad Cregorium Papnm VII,
et tanlitm
ctum corporeis oculis non viderit unqnnm. Jlphonsits FaUttmbrosanis Sanctis adnumerandum, attinet, prx- propter alin
quidem Ciacconius, in VitisPonlificum etCardinatitm, fatus Didacus ttb. 9 page 293 nliamcnusam non assignal: lieneftcia,

ejusquerecoijnitoresa.npltficatoresque Viclorellus, Ugitel- yiwm^obsequii et gratitudinis, qiiia S. Joannein Gual-

lus, Oidoiitus, proantioiAL^w, in quem incidisKet congres- bertum canonizavit, et primumOrdini Cardinalem
sus iste cum S . Joanne,nuttum nobis exhibent CacAintilem dedit S. Petrum Igneum eodam plane modo. quo :

Gregorium. Sedcumcertumsitynuttosabiismedioisloirvo Ordo Vallurabro.sauiis conservat honoratam memo-


prailermissos,quorumnotiliamnoa fueruntassecuti, qiiod riam Victoris Paptell, similem eiquam retinelBea-
supplemenlorum idenlidem adjuitctonim copia torum suorum non pro cultii saiictitalis. sed pro
vel sola ;

obsequio gratitudinis propterea quod primus ille


probat ; nibil obest quo minuscogitemus, sub Alexandro ;

Papa 11. inter Curdinales revera fitisse Gregorium fuerit, qui noviler natam Congregationem .\postoli-
aliquem, necdum atiunde noliim : quod centum post annis cis Privilegiis communivit. Sed lianc piam, inquitU-

non discernens S. Atto, malc supposuerit Hitdebrauilum le. ethonestam consuetudinem non satis cognifam

Cardinalem, diclum in Pontificatu Gregorium. habeiites exlraneorum aliqui, vitio nobis iuounside-

33 Interim mnnifeslam contradictionem verborum ,


rate vertiiiit attribuentes ipsam desiderio iinmodi-
;

Atlonis et Localelti, cum ipsiusmet Gr<igom asserlione, co augendi numenmi illustrinm apud nos perso-
aijnoscens DiiUtcus de Francliis Ripolensis /Ibbns in nariim. Bonse sil animx Scriptoris, candidissimi si-
mul
1(0 I)E S. GREGOUIO PAPA Vil.

mulct discretis&imi ; qni cilra prxjvriicium vcrilatis, eniilili Horenlix viri, qnilmscim srlifmn prsedirlum D
'ITTfiliK H. I' menlem Oriliv.isi, fJivgorluin et Vi;;t jrtini «/)/"'/• rammuniruvi, resp,/iiderinl plu^ rosiOi viden pollirilum
scivil
.yolo grafi \nrliiirm qwim soliilr im>sit romproliiire nrr ri}o eon-
Inulis anos, sic i-a-iilirun', uliuim m-i ullerms f.iUndi /'ir
;

iguorantinmpatyatvr, ncc aliis obligntionem viducnt Val- sullum pulo. lorum ei dare in oprrr niislro, el sumplus
tulo yallum-
facerr rirluUtram genealotiirx arlinri.-,, piiruin ftrniis
hrosahls lumlirusauiOidiuis t\tulumutlribueudiiis,quos,quincon- iii

Junji fatclur, suetx Prv{i-R^Umisv\muloi}isi uon fuissi' adavrijitos RCivnt, fiirsan radtrihus ni.rx.

ab&que cjusmodi tit\ilo appeUare mnlunt, propti-r pcri- 'il Licrn: lamen verlioindicarr prxlrnsir a Prlrac-

cuium ambujun.' siijnifuulionis m vulijo, tilulum i'jns~ cia GenroUirji^- hrriem. Prawumil illr, Aldohraudrficam
nwdi acccpti<ro secundiim mug\s olviam slrictioremtiue ijrnlein, in Hrlruna nnhilev, qux nunr nrminttri ile-

notioucm. luteiim pcr illam lam s\ncna7n Diduci cun- siil, deficier.lthus nmculis, multeribtts aulem in Ursi-
qux ncc TC nam et Sftirz-ium liiinitias innitbeulthus, er Curolirgieo
fey.siiiuefn, nou sobm inicllifiimus. quo sensu pra-dtuin
ehendere Do
p:
vnlumux ucc vcrbd oppoui Murhjrologw mn Lectionibu& lecilari pe- Francorum Rrgum slrmninle
,,,,,,
/7i(j'i>.sr;
,
in eadrnui^ie
. , FuniJatorls hul
imitati ticiit J^etracciiiis, et .^ntj/j fiiluhm Coufjre^alio npprn- mo frei]uens uiinten Ilildfbraiidoriuu, intleiiue eo secu- ^ j^^^^ (.„„,.

debemui, viam ejrpedilam commndam, ad lo quo rotjttomrutu ftrmari in lantitiis uotiiliurihiis cm- iicrtt Coitso-
Imril; scd liuhemus el

r.rptirt das iunumeras Iriras, itohis otjrrlas s.rpius s,z- pcrunl, Aldobrandesconim cognomen i'»lu>" : proanno
^';|™^,,^;_"^,
piusq III' ottjicicnitas ah qt,i itotenl quoil inha-renles aiilem ucnxxL-viiI produril qarmilam Hildcbranduni
iis, fllium Comilis
contmnuion vocitm in vuigo u.suritalarum atcepluini. eos TheuMuis fitium qm Cotues Soanensii sitnut cl Tiiscix soancnsls,

onines Stiuetos uon pro{erainus suh lilitto .mi Ordinis, Marcltio, ijetiu-rii Willam, malrrm S. Joaiinis Gual-
qnos itti tiuxcumque vationr ailscrihendos ipsarum mnjo- berti Fattumhrosanorum ftindaloiis; tl BuiiizouPin.
rcs a-slintacri iinl ; qtiosque in propriis cuique Ordini aiino Dcccr.i.xxix Contilem Ptlittanensem ac Soanen-

Ofliriis ptivttlim sic Irilnii, iudutgel pnlius qunm ntan- sem.pairrni S. Giepoi ii Pmia; VII adroul consottrini
:

dal licctcsia. Sicut aulem iieqtte amici.ssimus nohis I'e- inler se fuerinl Snnrli ttli dtto, Jthos el Puntijrx. F.x
Iruccius, neque Vtitlunttiitistiiti Monactii,qttntum hnspi- rtiieinporro lioni.mxe Pelr.tccitisfacil nasci Pesiderium,
et eamOem
excxtsntioucm lio li!'eitili nos otlnl usos carilalrqnr nttrtttiti nttjttlo^ gru- Comilein Suaurnseni, u tiun tjeniius silS. Pcirus Igneus ''"^'
"""^,"^
eliam apud
Ittttlrr mrnnnintius, uon succensrhtiul ntthi, qtiia .luam e.r Ordine /^atlumhrosnno Cardinalis, ttelunclus aimo jj p,„j p,
atio.s simiti
menlrm htc r.tptitui :sir oploul ulii quicmnque Rrligiosi MLXXXviii. f/*(? vul /^i7'ri(«u'/; ('( Aldubranda, maler Brntardi
iJt ca\u }>rX' Cuiritmtlium:
tendimm. nos btthennl r.rrusalos, qualirs obsqne sni Ordinis liluto S. Bcrnardi, c.r coilem Orditte Episnqti Parntensis ct

agimtts de atiquihus Sanclis dr quihits ipsi, vel ex an- Cardinalis, /rfuucti anno Mcxxxiii, die iv Drcemhiis.

tiquousu, vet c.r i ccenliori Congreqalionis sucra' indttilo. Ila ille. ,llia deinle .iclirmatis rjuslem parir, S. Gual-

Otlicium rccilani lamquum drsuo quando tilutus i..le no- berti pateruum genus duril a quodntn Scbiava, Coinile
bis niinns cerlus cxiitoralusque est. Qtioniam vero ntin Voltis.Pesiiii', e.T Liinqohardonu.n Rrtjihus orlo; Ber-

esl ah onmihus sjtcrttnda ea moderalio, qua VatlumhrO' nardi iicro 5nnf/i, c.TUlierlis; fumitio {ttt Rirordanus
sattos Pnlrcs luc lcclnros confiditnus; convcniel ut talis atiiquevotunl) nb autiquis Romuuis propagalii, lieel ve-

oniissiouis cau.stis siibiiHle relircnntus, neque ad eas pro- cenlius nomen sil, Irarlum ab Ul erlo oliquo nominis
quisqunm; ne postea qtiam ejtisprimo, qui srculo \ vi.ceril. Prnes nsserloies pro-
frrentlaK invitos vrttl cogrre
eas prolulerimus, scro pceniteut imi>orlunilaii^ malecon- bulio sil iilartim lom anliquarum origmitm : Pctracao
sittla', vclinlque eam qua-slioucin vumqunm inolam con- incnmhil ilocitmenla profrtrr, quihns Sanrlorum itiMm\&

Ira iws fttissr. Unmn addidrnm, quod, titsre jam nd Giialberfi el Gregorii VII proressio a Comilihus Soa-
pradunt postutulis, veitertl ritsiolu Don Ptncidi Pollri uensihtts, el cognnlio lam propiitqiia, probentitr. Nam
Vattuml.rosani. nescio quid noro' priihnlionis pultirens, quidquid sildrsancio /Itihale, quem nobiti genere nutum
quiid liltenler in Apprndice past Tonuim 7 dnnda e.rpen- eilra conlrorersiam esl; de Ponlifice vereor ul Pelrac-
dam, el quatenus polrro elium seqiiur : proiitdr dicta bac- ciiis aliud fundantenium huhueril : ipswn ad Aldobran-
lenus aceipiunlurrtlra priejudiriuntsenlcnliie,nliqunndo descos trabenili, quam quia lii genus suum rrfrrunt od
forie 1 etius, quani nmtc itsque sii faclmn, comprobanda^. midcbramlos Soaniv Comites, Soana' aulem itte nalus
dicilnr, el Hildfbrandi )iOTHe/( in bitplismo tiilil. Sei
§. V Slomina SaiicU (iencalogicum, cjustiue novtrm uon esl ea nonnna, quse Principihus familinria

oi'(liiialio E|)iscop;ilis sttnt, iuter eorumdem sultdilos, quanlmnms iguohtlrs,


f'e'jueulori inluilu suorum Dominorum, tiut alta ex
ijuprrion Parngraplto sapr tnibi inemoraltts Rrveren- rnttsa.

diss. j-Jhhas Pclraiciiis, de stio Ordinr sitnul ar S. Gre- 38 Cnrtlinotis Baronius ad amtt,m 1073 nam. 18
ibifas J'etiuc- gorio nan sohim niereri bene sluduil, qutid e.rptiralo (/c Hildohrando yoi» elt'clo Poutiftce arlurus, cum di- F
cltts Oid. Vat jiim srnsu ipsum Sianeu.^sem, Seiipn>em fuissetra-
Ituic inne.iurril, per addilionrs faclus xissel, quod nYii alii
lua,l}rosani,
Romanx lauyltutu
ad Errlrsia: Marlgrologiunt et sua Contjre- diiut, {(juoiitm senletitias fnrite coucttii,bil. cuni nuclore
gntionislSteviurium. ft.vrnlc sthi iu his iimi itms. etdif- Fas'oruni Scnen.\inm,qui Srnensi diliore Soaunin con-
ficutlales maqnas snperure facienie CariUuati ISano.cu. lineri intettigcl) buinili loco natuni asscnl, parente
jus Judicio irmcommi!,rrol sacra Riluum Congrrgaiio; fabro : qnod it'noniiniie. inquit, tausa adversarios
setl tinines etiam ingcnii alqne sludii sui nervos iuienttit, eiobjecissecon'perirrus: cuiii ex liac parlemagis lau-
ii( Sanciorum, novis Ofliciis ad .psitis iustaulinm doiia- dandiisessel.quod evidentiora iiieo ex liis elucesce-
loruin genus, quum ctarissimum fuisse, oslendrret; ip- rent veri .'Vposlolaliis signa; siquideni Ajio^t('lusdi-
sosque inter se, uon spiriluali mogis profectu simites, cat; Videte vocationein vestram, Frades, quoniara
^iiam prosapia cainati conjuttctos. Srruintns ergo tnte- iiou inulti poteutts, noii iniilti uobiles ; sed qiiaj stulta
hrosorchivioritm,slemma eorumdem geneulogicitm le.Tuit siiiit muiidi elegit Deus, iit coiifundat fortia. el igiio-
quod ul liuic loco inserercni olnixis a nie precihus roga- bilia inundi et conteinptibilia elcgit, Deiis et ea quse
vit; Florruliux uotililalis judieia e.iptorttre cupiens in noii suut, nt ea qiiie suiit deslrueret, ut iion glorie-
noslioopeie. iulerim dum suum luci ptirui Trarlulum tur omnis caro lu con.-.pectu eju-^. Hiec .'\postolus ;

in qito piodurli.' veleriirr tdquit rl ud


instrumrnloritm labulis com- cum alioqiii supeibe nimis respuat buinaniis f.istus
Itiiidrm vcrlit
prohriurvriiius gruduum siutjutoium.qitoadaflinilalum illiim natalis litulum. quo Diius filiuir. suiiin bomi- Htrvttttts,
ncm^ el rtmstingutnilalis progrrss'is. .\on eral nohis neui factuin viduit insignire. utfabri filitis diceretur.
lum propiuqna prwto dies yisix .ynj,, qnnin sibi prrsua .\dduiit vf ro ista de fabri filio, qiiod cuin puer lude-
dehal ista sciileiis Petrurctus, mxilitm i'irtiuata nunis i'cl ad pi^des iiatri.s, lipnadolantis : ex rejectaneisse-
ah hinc decem impressioneprimi Tomi; sett priusqttam graeiitis, cum ne^ciret litteras. casii ftbuiienta illa
Ituc venirclur abunde fuil temports, vl suum Davidicumconjunctis illud
ttle inte- formarit. quibus siiniil
rim traclalum ederct. lloc av.lem ciim non feceril ; et exprimeretur oraculuin. Doininabitur a mari usque
ad
VIGESIMA QUINTA ^IA.II. 111
aiimare; qnosignificaretur. mnnum pUHri fluctante eum in hoc qnoque secutnm morem dccessornm suarutn; I)
Vs. 7"2, 8 Namine, ejus ire ampliss:mnm in niuniio au<*toritn-
1'
adeo'ine Ponti{\catui ejus, tvnc primnm Ai..Ta:.K n. p.
lucfioato cum
tem. If(t B'in)ni>is; Atd Hulium iiamiiiaUin Aititiirrm CQ^pit csse Episropu.<, soiuin udscrHendo^i
e.ssc aiiuos xi.
vel in inarQine iaiuitn^ : end'vi viio in /jfciiouihus 0{'~ mensess., dies xxvi. IIoc autem modo
pracedcntiu-u oui-
/icii. piofii ii ^ic narranlur, iil gcmnis fjus ignohilUnli uium P(m!i{icu]u.<iputia uumeramns.innostra de l'oufi{i-
lou siilfniiienlur, ilituulur euim cvenis^se, cum parvii- CHm Romntioruni (yhionoloijiu traclnln, landeninunc cdi~
ad pede-; rabri. ii^ma edolantis. j;im liuerarum
liii: to; simulque ohservamns Domiuicnm diem, ut Oidiua-
insciiis. Iiideret, non ad pedes patris rubri; qnin po- tiouHit.^i facieudis untiquiins piwscriptum : et hnc dnpiici
tius nobiltlnti minime vuhiari favef, ipiod in MSS- no- reijula expedii'udns spcrnmus iufinitas historin' ccclesia-
Vids Poii/ificiim, Nepos Grtaorii Husti(Uis, Praj-
•stris sticic difficnltafcs qva' linroninnam rirca
Ponti{ices
,

tectus Seplem soliis, ud inslnr nicis munitn; domuit chionol<ijiam, ubi ueiitra rejulu tenetnr, idenfidem per-
eamdem lenuisse diiuthr coutra cOsidentcm etim maclii- t n rta u t implica ii tq u e
nisqne tidmolis qaalieiitem /Jenricnm Impernlcrem ; cu- 4i2 Dilalx usque eo Ordnntituiis causam, iion absque
(iuc jiro ton-
jnsmodi ii/{iiium nan videtiir plebeio homiui tummiUen- aliqna verisimifitndine, videtur pnememorutns Ottho giori Orditxt-
dum fuisse. Tace.o de Avunculo Abbate niouastoriiS. Schnfnuburqensis sali.y idoucnm proDonere, ditm Siriiiit,
fionls ddatiO'

Maria) in Avenlino. dc qnn Vita nam. 0, liret enim quod inteilecta Greijorti eiectione, et quoinodo
iic /tal.el Luin-
/.(d> Doi bcrtii.f
ijewris cliiriorif, rntiouon purvx considnationis sempcr f^irventissimus erat Epijcopi Galliarum pr.itiau^
,
Sc/liill'n,di
jucritetiam in monnslicurum Prxfeclnrarum collatione; grandi scrupulo permoveri ciKperuut, ne vir vehe-
minus tumfu inusitutum eslad eas pruvehi etiam in^mo mcntis ingenii et acris erga Dcum fid^si, districtius
qitam \tirps nou iledcrit clnrUutem moriOuSy
loco nitlos, eos pro negligputiis snis quanduque di-^outeret : at-
mcrilis, aut litt\'ris conferentibiis. que ideo conimunibus oinnes consiliis Regem adnr-
40 ,/ /^J7W(; Gregorii inlcrris Xulali, liunseo ad al- ti. orabant, ut eiectionom. quae ejus injussii facta
Ofdinaim terum sanctiorem in Calhedra, qiwm mnre. iuslilatoque essef, irritamesse de(;erneret: asserentes. quod nisi
est GreQorhis majorum uniiue eum celebrassc duhitandum non f»t. Du- impetuni liominis pru'veniro maturaret, maUira hoc
noWi Fibr.
bilari tumcn pnlesl, qno dic eum ceftbraverit, eo 4fuod non inalium nmgis qnain iii ipsum Regpm rpdunda-
0». 107 i

1 Lumbcrtus Schu{J)iabur(jcnsis , iliius ips.us tempons turum Statimquc Rc\ a latere suo Eberhar.
esset.
sctiptor, adannum miaxiii. quo electus Pontife.c Gre- dum Comitem misit, qui RoinaiMs Procores co;ivf. -
gortua est, die {ut c.v decreto hntictnr) x Kalondas niens, cau<nm ab eis sciscitaretur, quaro. pr.cter
Maji ; (//c/V,(/;(W(/ Rcijis consensum prxstofaiis, primnm consuetuJineu m:ij')runi, Rege inconsulto, Ronninie
ordinuins fiiit anno sutiuentl in pnnfiLMcione S. Miriiv?. Ecdesice Pontificem ordinassent; jpsiunquc, si iion
Cum ./ctu Ponii{icalia apud Ccutium Cumerarium as- idonee satisfecisset-.illicite acceptadignilate abdica-
serunt,quodRtix.mo.c.i\l electionis veritatem cogno- rese pr<eciperet. Is venii^ns Rimam Iwuigiio a pre-
vir.assensiimprcebuit: etGregoriura Vercellenseni dicto viro susceptus est : cumque ilii mandata R".-
Episcopuni Italice regni Caneelliirium alt urbom
, gis expiisuisset, respnndit, se, Deo teste, honoris
transniisit , quatenus auctoritale regia electionem hujus apicem numquam per arabitionem afFectis-o :

ipsam confirmiiret. et consecrationi ejus iateresse sfcd elertum se a Ri)ni;inis. et. viulenter .sibi impK^i-
studeret quod siiiedilatioiie raL-tuni e.st. Nani inlVa
: tam fuisse Ecclesinstici regiminisiiecssitatcm cogi :

Octavam Pentecostes in Presbyterura Hiidebrandus lameu uullo modo potuisse, ut ordinari se permitte-
nrdinatus est, etJnNatali Apostolnrum inRum;inum ret. donec in elecfionem suam tam Regem quarn
Poiiiiticem cun^ecratus. Pentccostc illvis anni, qui Principes Teutonici Rpgni consensisse, certa !ega-
Pjsiha habuit xxxi Murlil, ct liUcram Dominicalcm F, tio:ie cognn.-ceret liac rai'oue distulisse adhuc Or-
:

cclebralmn fuit xix Maji : Nutulis vcro Apostolorum dinutionem su ini et sine duhio dilaturum, doiicc sibl
cecidit iu Subbaium. Vidcri aulem possct e.v pecuUari voluntiiteiu Ri-gis certus iiide voniens nuntius inti-
dcclioiie i{)sius Sfiucli Ponti/icis os^tutuptus isdies,ciun inaret. Hncubi Regi est nuntiatum, libenter susco-
alioqui solerel iu Dominicis Pouti(lcum cousccratio{icn pit satisf.ictionem : et laitissimii snff"iagi(). iit ordin;i-

ted 30 Junit qniameminerut, qutid ipsum Apo.stolorum Priucei>s Pe- retur, mand.ivit.
['
u», 1073, trus ab infantia iub aiis suis singulari quadarn pie- 43 Nescio qnam procul aut prope Roma tunc Rex ob- iulit commode
late iHilrivit, et in givmio suse clemeu(i;e fuvit; nti fiieril, adeoqnenec defiuire possum, ntrum infia decrin couciliantur
untca >id Saxcuia Priucipes .^ciipstrat. Dominicam ta- illas liebdomaJes, qitu' iuter Electiouera Ordinationem- cum vcritota

men cxpeitatum e.c mnre (uisse, quu Commemoiatio qiie (luxcruut, toties poiiteriutcommeare unutii, qnotics
speciuiis S. Pauli agendn erut, contiuuato quodammodo opus est ul Greqnnns expcctaverit , donec pjst reditnm
fcsto Xatulis Apostoiorum, persuadet Epintola eju.^ \ii prxdicti Comilis novos a Rege nuntios acciperet. Sed ne-
iu Pcijistro ,
per quam Gregorius, in Pontifi'-em que id opus fui^se vtdeo : siquiilem prxinudata cx Vati-
Romanum electns , Guiliehno Papiensi Episcnpo cauo Archivio /Icta hnbent, quod altem die ub Electio-
salutem in Domino Jesu Chri>to scri/^sit, ipsomet nc, apiid se ipsum soliclta mento pcrtractaus. a<l

die Kalendas Julii, Indiciione undecima. Quod


III quam grave periculum sit adductus. ajsfuaro coepit
aulem nec uuo quidem die serius facta sit Consecralio, ex nimio dulore. Sed cum oxcnsafionem de relin-
quum \x\ Jiiuii; probut sequens epistola, qnu data se- quendo Pap itu non invonissot, mintios ad Regom ^j. icns jiss.
cundu Kaleiid. Julii. indictione simifiier undecinui. Ilenricum celeriter desliuavit, per qiios et olectif)- ded-ieta.

Gregiiiius,j(im uon ampUns iu Rommum Pontifiivun nem super se factam aporuit, et no as>ensu n pr:u-
Electus. scd [mutalo dc more stijlo) Episcopus.servus qiiod si non faceret, certnni
beret attentiiis exoravit ;

servorum Dei, Manas^i R^Miiensi Arcbiepiscopo sa- quod gravinros et niiinifcstos ejus excol-
sibi esset,

luteui et Apostolioam benefUctionem impertivit. sus nuHalenus impunit)s tderiret. Rem enjo sic qe-
Nuu habiiit liic Poutifex in usu id, quud Cleuien-
41 stam existimo, nt Gregorii nnnlios pvieaicunerit [nt ftt
o quo dic tem Papam Ilfctjcpisse, et Calesliunm Papam similiter Eleciionis, enmquc seciH.c vcl moc secuturx Or-
fama
etiam ccpvit
lllconstaiilcr vitlemus obseivusse, ceuium post luec an- dinationis, eo qiiod Romauus pnpuiiis diiationem unllnm
Ponttficutvs
nis, ui sui Poutijicatus uunos a luwneraret sul/scnbendis videretnr pati velle [sicul ex responso Grcgorii a..-
annos
iiumerarc. cpi.^-tolis, siiUcui in Registro ; nec aliarnm exiaul excm- Comitem satis inleHigitur) et EpiM^opis Gnllicnaix. qu/

pla,quibiis {ilenioriformnsubscribentesS. R. E. Scriuia- tnm forte e.v Bun/uulia et Lothnringia ii R-gLf Curia
rii sivi' CunceHarii, iilum tt alios tempori^ chnracteres aderant, regix nuctoritalis ueglectum procerlo exutjge-
apposuei e: pi oinile uon pos.^iumus ex iis dcnou.^trare. quod raniibii.-i, missus Comes sif ; quo diqres.w superveueriu:
idem Grcgorius an torum suoi um Pontifxcalium iniiium nunlii cum epistolis, faisi arguenles fiinam prxdictam ;

diicere sitsoiitus a xvx •/»"". Credcrc tumcn possumiis, ideoque nou expectuto Comitis reditu, missum mcnda-
tum
IIJ VITA S. GREGORII PAPyB VII.

bileui sustinens sibi hereditalis ablatae iiijuriam, ab T)


A tum ad Vmellcnsan Episcoimm. ut Ordiimtioni. Panlir
qnoil liic sine marn laciens iiiiqiiissimo et metiienfiffi potenti;e viro flebilem
AUCToas fw.i£ curarM inli^ritysr
, ,
D. r.

ativenenl Romam dcnma /jo»; Elcetioiiem hebdomade, querirnoniam dBtiilit Ponlifici R^imano. Veruin hic,
citiiu forle iiuam Comes ail Rc.^em poluil rcdii.^se. At- cum propterea sibi qiioiiua ilamnuin ab auirao irre-
i}tte Itoc niodo, etiamsi licx fnmiet in inlima Germa- verenti et infrunitn sul)Pundura formiilaret. etjusta

nia, polucrajil esscfacta omnia //nai nlrinnjue nnrrantur. senlentia misericordiam sublevare treprlaret justus ;

Undi! aiitem Lamlvrtus diem PunliciUionis accepcrit, Hiltebraudus, quasi leo confidens, cum priraum Pon-
ignoro : ernis.\e, cerlis docimentis cnncici, quod satis tificemadexereiidiim ultioneni e.-icitareet confortare
tentasset. sed eum a pusillanimitate spiritiis nequa-
M.
quam Iiberareprffivaluisset;sibivicem iUani miseri- .„,„1;,,^ „,„.
cordiajelveritiUis coramitli postiilavit. Qna protimis slernUiir:
VITA accepta. sentcntiam anatliematis in pra;donem dedit.
At ilie, velnonhabens, vel erubescens haberevideri
Aiiclore Piuilo lk'i-iii'ieileiisi, Canoiiico
timorera tanti jmlicii ; cum exinde tertia die solito
Regiilari.
[inore] exultantis val insultantis eqiiestrem militiam
inter commiliiones ventilasset; subito fulminis ictu
CAPHT I.
percHssus, veluti durus Pliarao, in stagno ignis ar-
A'()WiCT( Hildehrandi, cl huic conformia ignis dentis siibmersus est.
viiraculn circa ipsum oslensa. .\ctausque 4 Interea vidit illud faraosum somnium, Pontifi- soniniat sdil
adannuin 1052. calisexcellenliaietpflricaciaj vaticinium.qnod scilioet ex orc itain-
e.xoreejus igiiis exiret, qui totum miindum igniret; mam proitirc,
I itur Gregorius seplimus. siiper qiiem vere pri- haad dubiuni. qiiin ille ignis, quem Dominus, Jesus
Bitdetiianiiiis mi Giegorii requievit spiritus, natione Tuscus, a Christus misit iii lerram, ct voluit veliementer ao-
nominalus. p.itrem liahiiit nomine lioniciiin, et ipse. Hiltebi\inili cendi. Verum uon sic iinpii interpretati sunt, neqae
sortitus ost in bnplismo vocabulum, non sine grandi sic raalignantns experli sunt. Nam quia Spiritiira
praisagiofuturorum Hiltebrandus^enim.Tentomcfe sanctnm blasphemaverunt, eumque in sf rvo suo ar-
iingiia-veruacula nuncupatione, Perustionem signi- guoulem de pecoato, tnfernalem titionem vocaive-
licat cupidilatis (erran.-e, qnalem Psalmista sihi di- runt :jiisti Dei iiltione, irreraissibili delicto obligati,

vinitus impertiri precalur, dicens Psal. xxv Probi perpetuani miseriam malign» appellationis incide-
ine, Domine, et tenta me iire renes meos et cor ; runt et nnirum in modum, qu"d piis erat salu-
:

meum Apte vero in biiptismo datum est hoc


. tiferum, impiis factum est raortiferum. Hic suceo-
nomeu. dicente Joaiine Baptista Marci i. Kgo quidera dit miraculum, non solum Eliffi, sed etiam justi
V09 baplizo in aqua in pcenitentiam: qni autem ven- Abel, etsapientissimi Saloraonis,nec non etaliorum
turus est post me, fortior est me, cujiis non sura Patrmn exemplis gloriosum, qunrura videlicet li-
digniis calceamenta portare : ipse bapiizabit in Spi- bamiuibus illapsa e.st per speciem ignis gratiasancti
ritu sancto et igne. De hoc igne ipse Salvator ait Spiritus. Domino namqne auctore snbliraatus in

Luca) 12, It:nem veiii inittere in terram. et qiiid specula .\postolorum Petri et Pauli, cum in uni"er-
volo. nisi iit ardeat?Quoniam ergo vir iste ignito sam terrain produceret sonum eorum, et in fines
eloqnio Domini repulsurus erat a domo Dei ignila orbisterraj disseminaret verlia eorum; moderni Ne-
jacula inimici, non incongrue pra^tulit incendiiim ronis, scilicat q)i,arti Henrici R')gi<, ciijus fiagitiis

appellatione, quodexhibituruseratferventissima ca- et facinoribus omnispr^dicatio veritalis.veluti ignis


ritatis et veritatis attestatione. ureus, intolerabilis erat, gravissimara contra se
'
:2 Hibeinus adhuc firmiores in eo divini fervoris persecutionera coraraovit: ideoque necessitate com-
praimonslrationes, ex quibus eum quondrim hdiae pulsus fugere de civitate in civitatem, Christianis-
rarlis in j^nf
prodigiis Prophelas assimilaviraus, cura forte Isidorum de simae Comitissa! Mathildis tutelam ad tempus ex-
ortu et obitu Pri'phetarura legeremns. Ibi enim. si petiit. Cumqueapud eam in pace factus esset locus gux et so'

meraoria non fiillit, caput Eliae recens na'i globo ejus, et habitatio ejus in Sion, hoc est in specula ficanti
ignis traditur illustratum;,idpra!signanduravidelicet divinffi recurrente temporuni rota,
contemplationis ; p" ''

.. n....^..i ,..._
diviiia) asmulationis ardorera, quo tandein inflara forte imminebat dies maxirae dedita Pontificalibus
' ' , . , , ,

maiidus erat contra praivaricationes pe.^simorum officiis, quae nuncupari solet Coena Doinini. Hanc
Reguin, atqiie seductiones pseudoprophetarura, Si- ergo celebraturiis, adiit Abbatiam, vocabulo d No-
il
mili modo ex Gregorii siveHiltebrandiparvuli vesti- nantulam, sanctorum praedecessorum ejus Silvestri
bus scintiUse ignis visae sunt einicuisse, ad prajno- et Adriani patrociniis gloriosam. Ibi nempe sacro-
tandum sine dubio sancti zeli fervorem. quo et ipse sanctis insistens minisleriis. cura jara consummaret
igniendus erat contra gravivsimas insolentii)S Hen- sanctificationein Chrismatis, snhito ccelitus inflain-
ricianae vesan'a3,etcontra iutolerabiles effraenationes raante henedictura liquorem clara specie ignis. con-
Sacerdotalis incoiitinentiie. Hanc auteinscintillarum gliirificatus est antiquis Patribus signo divinae ac-
visionem saepius ostensam, primitus in eo Clunia- ceptionis,
censis raonasterii Pater S. Majidus r fertur adno- 5 Sedjam congriiuravidetur, miraculade igne in et itd ijus
tasse, atque illiid B. Joannis Baptistae adaptasse, rairabili extinctione ignis finire, qu» in Chronicis preces ex-
('"?"''"':
Iste puer m.agnus erit cor.am Doraino. Denique ut venerahiliuinviriirum hacoccasione legituraccidisse.
miral>itis ciinctas visiones ignis, qiia! de eo comperimus, sine Cum priedictus Henricus Roman» civitatis mcenibus
pririignatnr; intermissione coraraeraoremus; visa esl etiara de ip- hostili manu assedisset, etob hoc ignem quodain loco
sius capite quodara teiupore flarama procedere, ad iiijecisset, ut populo a tutaudis propugnaculis ad
exprcsiorera similitudinem Eliae, si ffitalum fulci- avertenda combustionispericulaconverso, sineprohi-
reniur cnoperatione. Verum sicut illud proplieiicae bitioneirrumperet; iutelligens hauc versutiHm fortis-
increpatioiiis prodigiuia contigit in infantia ; ita iUud simus in fide Chrisii Gregorius, signum Crucis ap-
Apostolicaiexamiiiationis oslentum acciditin slate pinxit; et, velut Tibi-ris inunilantiam effuniieret,
perfecta incendium protinus extinxit, plebemque ail propu-
3 Fuit et in hoc aliqua simililudo Elia), quod cou- gnacula defensaiida redire pra^cepit
anatbema
ab eo tutum temptus a quodain calumniatore, terribiliter vindica- 6 N )bis etiam redire placet ad commemoraudam
conlemneni tus est Cffilesti igne. Nam
cura esset Archidiaconus pueritiam ejus, in qua avunculo suo Abbati ranna- otiqiiannllu in
antecessoris sui Alexandri; pauperquidam intolera- steriisanct-icDeiGenitricisMariEe injVventinoinoute, ii:ciiastcrit^.

ad
VIGESIMA QUINTA MAJI. il3
ad instractioiiem liberalis scientiaeetcompositionem ultorexstitisse legitur suisauctuarii; ita etin diebus D
moralis disciplin*. a parentibus commendatus, in Hillebrandi ejusdemque Gregorii VII, B. Paulus A. PAOLO
brevi ostendit spectabiles dores utriusiiue nutri- Apo.-tokis vindex enitiiit sui sauctificii, utroque BERNRl
nienti. Jara vero adolesceutiam iugressus, protectus scilicet Apostolo cooperante suo operario.
ostinFrauciam, doniiturus iuibi carnis petulantiam
et raolestia peregrinationis et instantia eruditionis.
ANNOTATA.
Inde post aliqnot snnos Romani rediturus. ocoult.i
Dei prKparatione, moramfecit aliquautum temporis a MS. noilrum iiomen patris rectius expressit, Bo-
in aula Henrici III utqiiia subliraanduserat in cul- nizonem hk sallem Boniims vel Bonitus
scribeiis, qtii
tum tn auta ;

versatiis mine Sacerdotii, profectus ejus manifestus lierot iwii Bonicus, icribendus eiat.
omnibus e.talta speoula regni. Hinc ipse Imperator b Pro viirio ilialeclo varie nomen lioc saibiliir, Hil-
aiebat, nnmquam se audisse liominera, cuni tanta tebraut, Hildebiand, Heldebrant, et{suavioris pronun-
fiducia Verbura Dei priedicantem. Probatissinii tialioiiis cuusa) cliam Hellebrand qiiod poslremum, :

quoqiie Episcoporum, reipnlilicie cousulentiura, ad- qiiia varie accipi polest. iiiimicis Greijorii cl miiledicis
mirabaiitur in verbis gratiie, quie procedebant de occasionein dedil, ul infra num.idicitur, hitcrpretiindiln-
ore ejus. fernalem litionem quamvis Helle, nonsoLum suhslan-
:

7 Post liaec Roniam reversus, cum studio perfe- uvc inferniim, ab Hellen in dcclive vcrgcre, sed adje-
Romam re- ctionis insiitiii-ot, et accepta divinitus talenta intel- ctive eliam Clarum siijnifuet. Nosler aiiclor, omissa.
(lif,
loctus atque operationis duplicare satageret, tor- prioris parlis elijmoiogia, in /MSftTiori aBranden, urere,
p3ntes domesiiens sensit inimicos, et illnd verctatis ttrdcre siimpta, liie stelil Perustioiiem reddens : est
eloginni probavit; Nemo Propheta acceptus est in aulem Braud, ardor, inccndium, litio. Hilt vero vel
Uic. i
jiatria sua. Proinde parcere volens invidiae, et nja- Held, ji(i/J!//ito(Heroem atque adeo Hildebr.-mduses/
;

j'jre:a caritatis fructura quserere, ingredi statuit in Ardor heroum seu heroicus ; r/.r autem in usii onliqiio
p iTtes Germania; et Gallias. Cumqne veaisset ad f disliiiijmtur a Childebraudo, siciit nec Childebertus ab ^
.\quas pendentes, apparens ei in visione B. Petrus, Hildeberto : est tamcn nolwiiis clijferenlia. qiwlciius
q:ii jara ascensiones ejus in Catliodram suam dis- Childe anliqiiis Francis Saxonibusque, el liodie adhttc
e/ discedere
piuebat, prodire eum ulterius proliibebat. Ipse aii- Anijlis, .liqiufiiat infantem, filium, etc. Ituli fere siite
prohibeiur. tem fallacem existimans imnginem, a proposito asinrulione. Ililebrandum dininl, qiiod recenlior ususin
non refiexit. Item secunds noctis similem
iiinere Aldobrandum vcrltt. Porro qnx occasioneiijnci ardons,
visionem praeterivit. Tum vero tertia nf-cte cum i;iso lumiine siguificati, mos dieiinlur de Eha, et apo-
maximo terrore ingerens se facies Apostolica, gra- crijkis siimpla, poleruut ad ejiis feslum 20 Julii accu-
viter eum luiturura, si noureverteretur, intentavit ratius ejpciidi.
sicque eum in Roraanaj Ecclesiae soiatium revocavit. c JMajoIi Vitain diimiis xi Muji, ubi oslendimus
8 In diebus illis, mortuo o Damaso secundo. suc- ebiisse illiim anno 994 : alqid anno 1048 Ilildebran-
Subdiaco- cessit nonus
Leo; qui, laudabilis viri prudentiara
/i dus adhnc erut adolcsceus : iluque qiiod Itic S. Majolo
mts ordiiia- et sanctitatem ex corde veneratus et amplexatus, tributtur, sttb uliquo ejiis distipulo vei siiccessore S.
(HJt,
eiusper omniaconsiliasuscepit; et li ec eorum con- Odilonc diclhin fiterit.
(I
c;>rdia plurimum in agro Dominico spinis erutis frii- d Nnnantula in confiniis aijri MutincnsU et Boiio-
h
ctificavit. luterea Subdiaconusabeodem Papa ordi- nicnsis fundala a S.Anselmo pnmo AhhatQ,quidit(ivit
riatus. monasterio S. Pauli, raiserabiliter desolato, illumreliquiis S. Silveslri, tttdirlum estndS. Anseiini
prselatus est, tali priraitus visione confortatus. Ap- Vttam dte 3 Martii. Ihidem eliain liaberi corpiis Ha-
pareus ei B. Paulus in basiltca sua stabat, ac palam driani Papae non I. scd III, ostendi in Clironologia
mauibustenensstercora boum. de pavimento ievaliat, Ponlificia.
ac foras jactabat. Cumque spectator otiosus assiste- e Memiuitscqvcnlis Itistoria Bellholdits Constanti<' -i
-

ret, increpabat eum A.postolus, quare non se adju- sis ad annum 1082.
varet : jussitque eum palam appr'ehendere, et tiuium f Aqua-pendens oppidiim dilionis Poutificisc in ler-
monasterium
(sicut ipse faceretj ejicere. Latrunculis enim Cara- ritorio Urbcvctnno.
S. Paull re-
format pania! diripientibus subsidia alimonia;, in tantnm g Damasiis II creatits est die 17 Julii anito 1048, p
C languorem inciderat observantia sanctitatis et re- et cuin sedtsset iltes^i^cxtinclus esl, utcredititr, veneiio.
gulai, ut et armenta, licenter ingredientia, domum h I" itam S. Leouis IX dedtmus 19 Aprtlis. Annus
uratio.iis fojdarent; etmulieres, in refectorio neces- autem liinc erat 1048.
famam paucissiinorum, qui re-
saria ministrautes, i Hxc hubeiitur in Vita S. Gregorii, a nobis 1 2
mauAerant, monachorum dehonestarent. Eliminata Marlii ittttstrata, auctore Joaimc hiacono lib. 4
igitur omni spurcitia, et recuperata victualium suf- nuin. 96.
congregavit liouestain multitudinem Kegu-
licientia,
larium monachorum quorum religione et diaciplina
:
CAPUTll.
veuerabiliter usque liodie pollet locus isfe.
9 Deuique tam siugularem ccepit liabere fiduciam Miracula el gesla ante l'apatum.
ft arcana super opitulatiuuibus precura illorum, ut, si quaiido
luorum de- _lnterea spiritualis agricola, sanotus viilelicet Leo
liVa cofjna-
nou liberaretur ab adversitatibus, certissimum ei
seit. signum delicti impediraentum esse
fieret, alicujus IX Papa. cousiderans et admirans multuin fructiim i-acius Ar-

inter eos quo pra^senti ipsius examinatione correcto,


;
palmitis hiijus, eo quod ipse maneret iu Christo, et cliidiaconus

solito cursu liberatioiiein ejus arceleratara ferebat Christus in ipso; dilatavit iu eo inan.-,ionem Christi

oratio. Beatus plane Pater, be;iti filii, quos inter per impositioucm Ordinis Levitici, et ut fructum
ignorantia et impunitas culpse moram non potuit ha- plus aflerret, liomanie Ecclesite Archidiaconum in-
bere, sed exemplo quidem Josue prodita, in spiritu sfituit. Post ha;c in partes Galliaruin dirertus, ita

lenitatis, secunduin .\postoli prajceptum, castigata creditum sibi Apostolica; vicis exhibuit officium, ut el misstis
6«'«'"«.
est. Si qui tamen, cujuslibet professionis fuei-int, nierito cuin Apostolo dicere posset 2 Cor. 2, Deo '"

majores culpas, et ma.xime ad immunditiam vol gratias, qiii semper triumphat uos iu Cliristo Jesu,

sacrilegium periineates, apud S. Paulum committcre et odorem per nos m omni


notitiiE sua' manifestat

praisumpserunt, mox in .Apostolicie reverentiie (ho- loco, quia Christi bonus odor sumus Deo. in iis qui
norem) ab exterininatore perierunt. Sicut enim, i salvi fliint. et in iis qui pereunt; aliis quidem odor
prinii Gregurii tempore B. .Vndreas Apoilolus,
inortis iu inortem, aliis autem .odor vitic in vitani.

Maji T. VI 13 II
m VITA GREGORII PAP,E VII.
omnes
II Primam saiieodoris Imius fraf;ruiiti;imLu^ilu- ot qnantocius relinqueret civitatem, alioquin
A. P\ltLO
num, quajprima sedes est Galliurum, synoilali ilis- peritiiri essent. Dicto parens Abbas velociter rever-
BEnNBI duos viae so-
(us>iiine suscepit.Nain sicut Papa Kalistus narrare sus est ad hospitium, et ecce reperit
Simoniacum
JSpiseopum consuevit, prima proclamatus est qui-
Concilii die, cios repenlina morte prostralos. Ciimque festinaii-

(lam Pseiulo-episcopus de Simoniaca Pontificalis tissime deseruissenl lnciim pestileiitias, .Mibas jam
culniinis a-ccnsione seo quiaad finem perduci
;
non pntitus sciscitandi liliert.ate. pereunctatns est vene-
potuit pri.balio, in scqucnleni iliem |iriilala est. Iii- rabilera Levitam, quid vidisset, quod tantain prope
leriiii quid facerct silu iiiale cmsiius '. Quo se ver- rationem indixisset: et, quod prjEdictum est, au-

teret ? Adaniante duriorem judicis nicntem nullo divit.

munere iiususestattentare, mm iluliitans se per hoc 15 Tnter hsec, Romam proHciscens, cum audis-

ardentissimuinverilatisamatorem ma^'isexasperare, set, mortuo Stephano Papa il Benedictum quera- d


oppilavit ora- dara, ab iniquis ct imporlunis hominibus, contra Iiivasorem
quam placare. Dala i{;ilur peciiiiia,
cural a Papa-
taiii acciisalorum quam
cooperante secutestiuin, et Canones in .-Vpostolica magis ac
Sede substitntum ;
iu deponi.

riiatis insolentia, tumidus crastin.c sessionis cogni- celeravit iter suura : collectaque Synndo Episcnpo-

tori insullavit, dicciis: Ubi suat, qui mc accusabant? rura in Tuscia, Bcnedictum quidein siincti Spirilus
convincit, neino mc comlemnavit. Ad li«c zi^lotes Dei altoge- judicio condemnavit; Gerliardum vero. Florentinae
Jubens dicere mitu suspiraiis, ctfrixorium cordis sui super illis civitatis veiierabilem Episcopum, commuui bono-
Gloria.
qui enrnipti er.uit dedignativu gestusignificans, ait rum consensu electum, Apostolicas Sedi inthroni-

ad corruptorem Credis, o l':piscope, Spiritiim san-


:
zavit, atqiie i! Nicolaum II nominavit. Hoc autcm
ctum uiiius cuni Patre et Filiii esse subslantise et post biennium defuncto, siiccessit Alexander II.
deitatis '! Quo rcspondente, Credo ; Uic inquit, Gloria 16 Hujus Canierarius. uomine Joannes, nar-
Patri,et Filio, et Spiritui sancto. Ciimque hunc Ver- rare soleliat factiim in semelipso divin* ciirationis ,E<)rum ad
siculiim, ad coiiiinetulandani saiictLe Trinitatis fidem a miraculum, per venerabilem Hiltebraudum adliuc morlem.
Nicsenis Palribus bymnizaiido pndatum. et D. Hie- .'irchidiaconum. Nam ciim idem Joannes apud Tns- E
roiijmo pro succeiitu h singulorum Psnliuorum Da- ciilanum nimis acri febriuni ilnlore fatigaretur,

niaso Papai commendatum, fiilucialiter adorsusfuis- misso nuntio beatum viruin rogavit obnixe, ne pi-
set;Gioria Patri et Filio, dicebat;sed, Spiritum gritaretur venireusque ad se. Nec iiiora, quia boni
sanctum uominare mininie valebat. Seciiiido tenlare nuntii honiinem csse cognovit. venire non renuit. At
admonitus, defecit in Filio. Tertio repetere per- ille, nimio gaudio repletiis in adventu ejiis, traditis

mtssus, obticuit in Patre. Tunc demum pedibus ei omnibus suis, commendavit etiam, humiliter im-

Apocrisiarii provolutus, Simimiacum se esso pro- plorans, ut communem Dominnm pro se deprecari, siiblto snnan-
ac religiosos homines in idipsum curaret adliortari. dnni spondet
fessus est. Qui mox. ut ab Episco|)atu depositus est .

Gloria Patri, et Filio, et S|iiritui sancto, clara voce Tuuc vir Dei, domestica pietate ab intimis visce-
personiiit. Et his divinae cogiiitionis indiciis ferun- ribns commotus, omnibus, se diutissime in
ejectis

tur nonnulli Pseudoepibcoporiim compuncti, raalas oratiunein cum lacryniis absque verboriim strepitu
conscientias spontanea contessione prodidisse. et dedit. Cnmpletaoratione, Comitissam, cuin qua idem

injnste acquisitas dignitates juste diraisisse. Joannesmorabatur. vocavit;eamque utrefectionem.


1:^ Ideni veiierabilis Arcliidiacoiius Synodum te- pullura videlicet gallina^, iiifirmo prsepararef, hor-
nuit, cui Hugo f Cliiniacensis Abbas Hiterfuit:in tatur. Cui renitcnti.eo quod longa debilitate stoma-
qiia Episcopum quemdam ordiiie judiciario deposuit. chum aileo infirmatum esse nnn ignoravit, ut etiam
OccuUam
S. But}onis Iiide simul amboprofecti ad flumeu quodd iin perve- aute aliquot hebdomadascihum perciperefastidierit
cogilotloncm nientes transvadabant: Ari-hidiaconus vero prseces- vir Dei responilet: Sine raodo. Scias eniin, quod
redar^uit,
sit Abbatem. Trausmisso igitur Huiniue, conver- tam festinanter nnn pra-parabitur, quomodo ipse
sus retro respexit, et dixit :Cur talia de mecogitasti? desiderabit. Hnc ita res probavit. Nam sufficienter
Abb.is vero respondit Tune es Deus, qui cogitatio-:
refectus, obdormivit soporatus, ac deomui illa va-
nes horainum te scire asseveras ? Deus, inquit, non Mdissima invaletudine sine mnra convaluit.
sum sed tamen, qiiie in animo volvebas aiidivi. Di-
:
17 Iterum virbeatus ad Ecclesiarum directionem \'iJii imagi-
xisti enini in corile tuo, me niagis Episcopum illura a Domino Papa destinatus, cum inter multa bona ncm D. V.

causa jactantia;, quam zelu Dei deposuisse. Percul- opera quajoperatus est, Aniistitem quemdam, falsis F
sus Atibas conscientia : Rogo te, inquit, per carita- criminibus impetitum, a malignantium caliimniii
tem. Dei, ut edicas milii, qiiomodo hoc sentire duce Spiritu verit;itis eripuisset Roinam reversus, ;

potuisti? Quiaveiiienlemte. inquit, peralveuniflumi- Basilicam Petri Apostoli, eausa oratioiiis et gratia-
nis re^pexi. eT quasi Hlum tensum ab ore tuo usque rum actionis, ingressus est. Erat ei familiare di-
ad aures raeas : inde, hoc perpeodisse te, sensi. verticuIu:T', ut ad B. Marife Dei Genitricis iconera,
13 Altera item die. cum aiiibu, .\rcliidiaconus consistentem intra eaindem Basilicara, ante eam
et alteritis
videlicet etpradictus Abbas Cluniacensis, ecclesiam orandoprociileret, et plorando corsuum effunderet.
irforalione
distractionem quamdam iugressi fuissent; Camerarius Abbatis Igiturcum liac vice secundum baiic consuetudinem
.ilans ad oratiouem, clam aliquos nunimos e inarsu- facturus accessisset ; vidit, quod dictu mirabile est, illacnjman-
cahmnix
pio protulit, atque pro expensis tribiiendos ile manu ipsain imaginem lacryraas stillare, et quasidolorem tem
in se jaclatse
in mauum calculavit. Interrumj eiis antem oratio- suuin pro aliqua dilecti sui midestia significare. Ipse
nem Archidiaconus vociferando : Exi diabole ; eccle- autem repletus stupore et ecstasi, postquam satis
siam euni relinqnerecoegit. Tum Abbas Inhuraane, : in admirationem defixus est, lacrymis lacrymas
inquit, agis, quod neque orationem nos complere ubertim reddidit: et supplicalione completa, La-
periiiittis. Urationem. ait, monaclii tui sciscitare, teranense Palatium, salutaturus Domnura Papam,
eti-ur id fecerim, poteris cognoscere. Requirens Qui mox ad eum
revisit. perlati falsi rumo-
igitur .\bbas, invenit, quod nuimnos computasset. ris excipiens indicium, quod videlicet pro muneri-
Consequeiiter Arciiiiliacniius inlulit; Et egn teter- bus pra;notatum justificasset Episcopum, pateiiter
rimiim spiritiiinante ip«um hoc idem simulare vidi. dedit intelligi, quid in sacra imagme significasset
14 Eodem itinere venerunt ail quamdam civita- siiiiilitudo condolendi. Veriira cuni sapientia,
Prxmontft qua;
tem, multa mortalitaie labi.raiiteiii iiiqua vidit An-
eavendam :
lucebat in vultu ejus, rationem coepisset reddere ;

ji^fli-ni. gelum Dei erecto gladio paratum ad occisionem. erubescebant omnes, qui in prffiseutia eranl, adver-
liidc, cum irent ad oratorium seciindum cnnsue- sarii 1'jiis : etjuxta B. Hieronyraum, falsus rumor eaqne discussa
tndinein, rogabatAbbatem, ut breviaret orationcm. rldenlem.
cito opprimebatur, et mordax lingua cito confodie-

batur :
VIGESIMA QUINTA MAJI. 115
batur: quippe vita ipsius voce et exemplo commen- loco dicemus. Per idem tempns qniilam Pisani per- D
dal)atur. Inde cum pr^dicto more solito repeteret noctnliant in Basilioa H. Petri ^"^^
t^ratia orandi : cum -^

iraaKinem. converso miracnlo, vidit eam arridere ecce videntipsnm Principem Apostnlorum iu ea- ^rdlatbina'
sibi tamquam triumpliatoi dem domo sua, cuni hoc pr«destinato herede suo ''"'*' " '*
18 Ne aiitem lia;i^ miraciila, quanivis de sanctis, deambulaiitem, eiqiie pra-cipientem, ut stercora di-
""'™"'''"-

Sic Joannes tamen ile inseiisatis relius, increiiibilia videantiir: versorum jumenloruin, quaj sparsim inibi jacere
qiiidam Ana- ex probabilioribus Drthoiloxnrum Patrum scriplis videhautur, iu saccum, qui comimis haberi cerne-
choreta,
ficiem dare volumus, quiedam ex liis rautuantes liatur, congererel, el dorso iinposita egereret. Et
exempli, quK contra hnjusmodi incredulitatem mm quiilem per hiw, stercora. luxurias et spurciti.as di-
putainus invalida. S:c enim legitur iu Actiouibus versoriiui hoiuiuuiu. maxime autein Nicolaitarum,
septlmi universali Concilii, auctoritate primi.Vdriani etquarti Henrici patrnni eorumsiguificari, inpromp-
Papa; rollecti / Narravit nobis Diouysius Presby-
narratur ce- : tu est. Sedquomodo et iiortata, et exportata sint,
reuin coram ter Ecclesia; Ascalonis, de Abbate .loanne Anaclio- suo tempore, Deo aspirante, demonstrabimus.
ea acce.r.sum, reta, dicens : Quia hic magnus iu pra^senti genera-
tione fuit homn, et ad statum suum i)eo placenlein ANNOTATA.
Iiocde eo iniraculum asserebat: In specu, inquiens,
senex sedebat in partibus Sochus, possessionis ab a Cimi S. Leoiii IX successissel Viclor II, crealiis
Hierosolymis milliariis i; ix lerme distautis. Imagi- 13 Aprilis aniio 105H, misstim se iii Gallias leslatur
iiem auleni habeljat senex in specu sanctas et inte- ipse HililebraiHliis apiiil Dcsiderium Abbatem Casineii-
meralw Dominae et semper
nostrEe, Dei Genitricis sem, ficlorem II Piijmm lib. 3 Dialogorum, et
ilein

Virginis Mariae, habentein Christum Domi- iii ulnis npiul Pelrum Dnmiaiii Oimsculo \9 cap. 0, aptid quos
nuin nostriim. Qiiotiescumque igitur volebat quo- sequens narraturhistoria, .'(«/Subdi.aconiis appellatiir.
quam pergere, aut ad eremos Inuginquas, aiit Hie- Veriini iii/ra apiiil Berlbnlditm iiitin. i et apiid Grtit- „
rosolyraam ad adorandam sanclam Crucem etsau- munilum Arcbiepiscopum Aversanutn lib. 3 de Veritale
cta loca, vel etiam in Sina monte oraturus, aut ad Corporis Cliristi in Eticharistia, Archidiaconiis di-
Marlyres qui ab Hierosolymis multis spatiis aberant ciiur.
(erat euim amicus Martyrum oppido senex nam, : 1) De hoc succentu, a S. Hieronijmo commendiito,
nunc quidem ad S. Joanuem Ephesum. nunc vero eijiinus in Aitnntatis ad Epislolns prxvias utrique ad-
ad S. Theodorum k Euchaitam, aiit ad S. Theclara scriptas, aiite Cataloqosvelercsantiquortiin Pontificum,
Seleuciam pergebat. vel ad S. Sergium Araphani) ; edilos ante lomum l ApriVis pitij. iv.

inconsnmp- pra^slruebat caiidelam et succendebat, sicuti habebat c Acln varia S. Hugnnis deditnus 29 Aprilis.
tum reperisse. consuetudinem : et ad deprecationem stans. ut iter d Mortuo antto I0S4 S. Leone IX. sttbslitutus
sibi dirigeretur ;dicebat ad Dominam, in imagiuem anno seqtiente Victor II. et hnic aniio 1057 ij//a fttncto

ejus attendens: Sancta Domina, Dei Genitrix, qiio- sticcesserat Stephanus IX, qiti post octoeirctter menses
niam viam haheo longam ad ambulandum. multnrum deressil e vivis. Hic, teste Lc.nne Ostiensi lib. 2 Cltro-
dieruni spatium hahentem, de caudela tua curam nici Casinensis cap. 100, inandavit, tit iiullus a stio

habelo. et inextinguibilem eam secuudum meum obitu eliqcrelur Papa, nisi iidessel Hildebrandus.
proposituni custodi ego enira adjulorium taum co-
: e Nicolaus II,';i'r/(/ a Januario aiini 1059 (ere us-
mitem hahens vadam. Et his ad imaginem dictis, que ad Juitium anul lOGl, eui tiinc suecessit Alex.an-
abibat ;et proposito intinere corapleto revertebalur, der II, a qtio Hildebrandura Cancellis Apnstolorum
aliquanflo quidem raeuse uno. aliquando vero duo- pra^feclum ait Mnlmesbnrtensis, lib. 3 de Oeslis Re-
bus vel trilms, uonnuniquam quinque aut sex ino- gutn Anqlortiin, pag. 107 e.c editione Erancoliirlensi.
ralus : et sic ordinatam et
inveniebat caudelara f Hubenlur hax in Prato Spirituali seu lih. 10 de
ardeutem, iit eam aditeragendura egressuius sine- Vilis Patrutn, ttuetore Joanne Moscho cap. 180.
bat nuraquam illam aliquando a semetipsa extin-
:
g Ibiilem niilliaribus fere viginli. Scriptnra va-
ctara vidit. nequeasomno surgens, neque ab eremo riis hcis Socho noininat, resqite iitiev ipsiim et .\z&-
rediens in speluncam. clia (actas narrat. est nulem ad Euronotttm versus
19 Item ex eisdera Actionibus ex Vita^rS. Theo- yEgtjptant. F
c dori Archiaiandritae, ciim esset annorum qiiasi xii, h Perperinn tmpressum Eucharetam. Consiile qux
Stc S. Theo-
dorvs a pes/e
facla est mortalitas ex bubone in illa villa, ita ut de S. Tlieodoro diximus ad ntam ejtis die 7 februa-
convaluit ml- et ipse infirmaretur pene ;id mortem. P-^rro detu- '•"§. 2.
raculose lerunl euminniatoriam domumS.Joannis Baptistae, i Imo Saraphas, uti dtcelur ad ejiui et S. Bacchi
quse erat juxta villam, etstraverunt eum ad introi- Vilain 7 Oclnbris. Consute notas Baronti ad dictum
tum Porro supra illum in receplaculo Cru-
altaris. dtetn
cis stabat imago Salvatoris Jesu Christi. Cumque k E.r .'Jclione 4 constat hiinc esse S. Thendorum
ex dolore bulionis cruciaretur, repente de imagine Siceorum .\bbalem; riyiis ylctu vulde illustria iledi-
ceciderunf super eum roris guttse et statim, gratia ; mtis 22 Aprilis; sed ex sola versione Lutina, curata

Dei. a dolore cnnvaluit, et tanus eflectus est, et per Lipomanum: in qua cum hoc miraculiim deiit,
ivit domuni suam. His exemplis, ad adstruendam apparct nec ipsiim Lipomanutn, iulei/rnm Griecum
firiem sufficere valentibus . ad noslrse narratioiiis te.clum babuisse, quem rel ideomaijisoplamusinvenirt.

ordinem redeamus.
20 Igilur vencrabilis Hiltebrandus vidit visio- CAIHTlll.
Siiiictiis dls- uem, Apostolicse pietalis in proximo suscipiendas
FAeclio ad 1'apatum et hanc secuta visio colum-
cil III visioiie pra?signationem. Apiiariiitei Simnn Magus, tripii-
fiiiiwiiincos,
di;iiis ct exullans iii navi : et ipse sibi videljatur hx : murlji tUvinitus Oregoriu immissi e.l

illum insilire, etcoUuctandopedibiis subacluin inso- aljlati, iKjri sanati.


lubilibus nexibus vincire. Quod navis Ecclesiam si-
gnificel, rarus esl qui ignorel : in qua nimirum Si- 1 lunc electinnis ejus. post mortem Alexandri Pa- sano Blectto-
>••' <lfcrtlo,
anlc beati viri hujiis Aposlolaluin, pie, legilimum ordinem, pnuit ipsi Eleclores ejus
mon M.igus,
sequaces sacrilega venalitale con-^cripserunt, proponamus. Regnante Domino no-
loiige laleqiie per suos
scilicet et impudenter emens ac ven- stro JosuChristo, anno clemeulissimae Incarnationis
luserat. libere
dignitates. Quomodo autem per ejusMLXXiii. liidictioiie et l.uiia XI, decimo Kalend.
cens ecclesiasticas
Maji, feria secunda, die sepuItur.eDoraiai Alexandri
nhuc athlelam Dei prostratus et alligatus sit, suo
bonie
<I6 VITA S. GREGORTI PAP^ VII.

A b'iii.T niemorite secundi Papse. Nc Sedes Apostolica cina gravat sub quibus, dura nostrne infirmitatis
:

A PAULO diu liigeiit proprio destituta Pastore. congregati in conscientia Iremit, anima nostra in Christo potius
BBRNIII-
Basilica H. Petri nd Vinciila, nos sanctjR Romanee dissolulionis requiem, quain iii tantis periculis vi-
CatliolicaB el Apnstolicaa Ecclesiae Cardinales, Cleri- tam cupit. In tantum quippe commissi nobis officii

ci, iVcolytlii. Siil)diaconi, Diaconi, Pre.sliyteri ;


prae- consideratio nos solicitat, ut. nisi in orationibus
snntibus vencraliilihiis Episcopis ; .Vliliatihus, Cle- spiritualiiim hnmiiiiim, pnst Deuin, aliqua fiducia
ricis, et MonaiOiis fonsentientibus ;
pluriinis tiirbis nos sustenlaret, curarum immensilale raens nostra
utriusqne sexiis rliversioiie ordinis acclainantibus ; succumberet. Peccatis oniin facientibiis, ita pene
eligimus nobis in Pastorem etSummura Pontificem, totus mundus in maligno est positus, ut omnes (et
viriini religiosum, geminre scieiiti» prudentia pol- pr.ecipue qui in Ecclesia Praelati sunt) eara potius
anxiits prop-
lentein. lEiitiitatis et,justiti8e pra;st.'iiitissimum ama- oonturbare, qiiam fideli devotione defendere vel ce- ter Prxlato-
toreni.in adversisfortem, in prosperis teinperatum, lebrare contendant ; et, dum suis aut lucris aut rum pra-
vitatcm.
et jnxfa Apostoli dictum, boiiis nioriluis ornntum, praesentis gloriie dosidariis inliiant, omnibus, quae
Tim. 3,2 pudicum, modestura, solirium, castuin, hospitalem, ad religionem et justitiam Dei pertinenl, se veluf
domum suam beni' regenlem, in gremio bujus Ma- hostes opponant. Qiio magis nobis dolendura est,
tris Ecclcsia> apuerilin satis nobiliter eJuc:itum et qui susceptum universalis Ecclesi»regimeii in tanta
dootum, atque pro vita) merito in Arcliidiaconatus nec rite administrure, nec tutodeserere
difficultato,
honnrem usqiie hodie Hildebrandum
sublimatiim, possumus. Celerum quia fidei et constantiffi virtu-
videlicet .\rcliidiaconura quem arandousquoin sem-
;
tera (donante De" iii te sitam esse cognovimus
) ;

piterniim. et esse et dici Gregorium Papani ct .\po- omuem, quain oportet, in carissirao S. Petri fiiio,

stolicum, volumus ct npprnbamus. Placet vobis? Pla- in te fiduciam habenfes,animiim tuum de nostra
cet. Vultis eum? Volumus. Laudatis eum? Lauda- itidem coiistantissima et erga honores
dilectione,
raus. Acta Knma> x, Kalend. M:iji, Indictione XI. tuos prnmptissinia voliintate, iiequaquam dubitare
22 Ipse quoque Gregoriusde electione sua con- voiunius. I)e Rege vern mentem noslram et deside E
" tinuo lias misit epistolas. Gregorius, in Romanum rium plene cognoscere potes quod, quantura in el soliciCus
;

acrtbll Abbati Poniificem electus, Desiderio Ahbati Monastei-ii S. Doinino sapimus, neminem de ejus prie.senti ac fu- pro Rege
adofe4cenle.
Casin. Benedicti moiitis Casiiii, saiiifem in Christo Jc*sii. tura gloria aiit snlicitiorem, aut copiosiori desiderio
Dominus noster Papa Alexander morluus est : cu- noliis pra?ferri credimus. Est etiara liiec voluutas
jus mors super me omnin viscera raea
cecidit, et nostra, ut primum obiata nobis opportiinilale, per
coucutiens, peuitus cimturbavit. Nam in morte qui- nuntiiis niistros super his, qua; ad pipfectiim Ec
dem ejus Ronianus populus ciinlrn raorem ita quie- clesiEe et littnorem Regiae dignitatis suae pertinere
vit, et in niaiiu nostra consilii fra^na dimisit. ut arbitramur, paterna eum dilectione et admonitione
evidenter apporeret, ex Dei misericordia hoc prove- conveuiaraus. Quod si nns audierit, non filiter de
nisse. Unde accepto consilio boc statuiraus, ut post ejus, quam de nostra salute gaudebimus ; quani
triduanum jcjuuium, post Litanias et multorum ora- tunc certissime sibi lucriiri poterit, si in tenenda ju-
tiunsin, eleeniojjnis couditam, diviuo fulti aiixilio stitia, nosfris monitis et consiliis acquievit. Sin ve-
stafueremus qnod nielius de clectione Romani Pon- rn (quod nnii nptamus ) nobis odium pro dilectinne ;

tificis vidcrMur. Sed siibito, cum prsedictns Donii- omnipntenti autcm pro tanto lionme sibi col-
Den,
nus noster Pnpa in Ecciesia S.ilvatoris sepulturse lato, dissimulandu justitiam ejus, contemptura nnn
tradereiiir, nrtns est raagnus tumultus populi et eX aeqiin reddiderit ; inierminatio, quadicilur, Ma-
fremitus, et in me qimsi vesnni insniTexerunt : ita ledictus bomo. qui prnbibet gladinm suum a san- Hier 48, 10.
rs. 68 3 cM utcuih Proplieta possim dicere Veni in altitudi- ; guine. super nos, Den prnvidenle, noii veuiet. Ne-
nem innris, et terapestas demersit nie; Laboravi que enim libenim nnbis est, alicnjus personali grn-
clanians, raucie facta; sunt fauces mere; ef, Timor tia legem Dei postpnnere, aut a tramite |-ectitu-
51, G
l'».
et fremor venerunt super me, et contex£runt me diiiis pr.i hiiin.iiin favore recedere, dicente Apostnhi
tenebr». Sed quia in lectojacens valde fatigatus Si hnminibus placere vellem, serviis Dei non esscm. Gal 1. 10

satisdictare nequeo, angusfias meas enarrare sii- DataRomce, iiNm. Maji, Indictione xi.

persedeo. Te igitur per omnipotentem Dominum 24 Post luEC, Poiitific.ili benedictione confirmatus,

rogo, ut suffragaiieos Fratres et Filios, quos in qnara accepfus sibi fuerit ad exeinpliiin Evangelii F
C quoniam mysteria, qitsabs- Qin socrifican'
Christo nutris, ad exoralidum Deum pro me pro- Pater coelestis ostendif,
fi cofuinbam
pncei ejus vnces, et ex vera caritate invites quateuus oratio, : condit a sapientibus et priidenlibus, revelavit par-
insislcre
implorans qua me liberare debuit. ne iucurrerem pericuiiim, vulis. Nam duo rdstici, non improhabili curiositate viderat.

sallem tueatur iu periculo positum. Tu aiitem ipse ducti, cum adventum iiovi Pontilicis in Lateranara
quantocius ad nus veiiire tion pra^termittas. qui diuecesim comperissent, ad videndum eum tnutuis
quantiim Rornana Ecclesia te indigeat, et in pru- cohortationibus instigati, ad ecclesiam properint.
dentia tua fiduciam halieat, noii ignoras. Dominam Quo cum pervenissent, invenerunt eum, jiixta al-
(1Agnetcmlmperatricem, et 6 Rainalduin venerabi- tare Missarumsolennia celebraufem. Quem curiose
ab
lem Curaanura Episcopura ex nostra parte saluta : inspicientes, omnes motus corporis et gestits ejus
et qnantumerganos dilectionis habuerint, nunc ut diligenfi animadversiotie notarunt. Sed alrer eoruin
ostendant, nostra vice fideliter obsecra. Data RoraEC, velut in ecstasin raptiis, vidit columbam d de cnclo
IX Kil. Maji, Indictione undejiina. descendere, humeroque Gregorii dextero insidentera
23 Gregorius.in Ronianum Pontificem electus, c alisextensis caput ejus velare. t;ompIelo vero Ca-
Goltifredo Duci, salutem in Doinino Jesu Christo. none, columba collum calici rostrum,
protendens,
et CWItredo
Grafa nobisest la.fi(ia tua, quairi in litteris tuis de utsibi visum est, quo retracto, unde ve-
iminisit :
Duct,
promotione nostra te habere coguovimus; nOn ut nerat, illico reversri est.Sluperai-tus igitur novo mi-
hoc aliqiia causae nostrcc deleclafio faciat, sed qnod racolo rOsticiis, atque post paululuin ad se rever-
eam ex fonte sincera" dilectionis el fideli raenle de- sus, ad propria remeavif.
rivatam esse, non dubitamus. Nostra eniin pronho- 25 Sequeiili nocte tres viri, hibitu decoro vultu- id revelure
tio,qua; tibi ceterisque fidelihus piam de nobis exi- que splendido, ei appariierunt quoruni unus, ve- : alio vUo
stimationem et gaudiura adminisfrat, nobis interni stitu succincto canicieque decenfi, figuram Petri.ut monitus,
doloris amaritiidinem et nimi;e anxietatis angustias in picturisviiiecesolebat) sibi expressit alius vultu :

generat. Videinus eniin, quania nos solieitiidn cir- splendidiis, statura procerus, in admiratinnem si-
cumsfat ; seiitimus, quam nos suscepti oneris sar- mul et timorera convertit inspectorem ; tertiuin, cii-
jus
VIGESIMA QUINTA MAJI. 117
A jus qualitatis esset, nnn adeo curiose qusesivit. nostraj moiiilia trnctavit neptis su.-e : idcirco gra-
Proiurle affabilicir honim trium, quis esset diu lia;- tiam, quam habuit, ainisit. Sed nunc. qnia pceni- A 1'MLO
sitans, tandem canum ilkun sermoneagi;ressus, qiiis teutiain de pecoalo sno pereait, donum Ijicrymarum
III HMII.

ille major esset, vel quo censLTetiu' nomine, scisci- reoipiet. Hinc admonenuir illius dicti : Bonum est
tatus est a quo responsum, quod Sol vocaretur. acci-
: homini. uuilierein non langere.
piens, insuper ita increpatus est Quare uon au- : 27 (^uadain a->|jite, qiiaa Roma." Immanis corpo- lieipiird
uuntiasti Gregorio. quod heri vidisti?Ille vero per- ribus valde contraria est, duin idcm virDei iiiaximis cidein febrini
territus, nihil se vidisse testalur. Oblilusne es, per inlegram hebdoinadam mstuaret febribns ap- imiiiittit
;

inquit, quod colunibaui heri interMissariim snlennia paruit ei H. Dei Genitrix semper Virgo Maria , at-
requievi.sse super humerura ejus videris? totamque que, indignationem osfenderet, ventrem' cjus
ut
visiou^ui, utvideuat, sibi retexiiit. Deiude praerepit maiiu versa percutiens, recessit. Deinde per alfe-
ei, utquantocius adGregorium iret,"quia eadem die rara septiraauiim adeo debilitatus esf, ut respirare
iude erat transituriis, atque ex ordiiie ei visionnm euin. cxitiim ejus prsestolabantur,
qiii vix sentire
recitaret. Mane facto rusticus. quid ageretdubitans. posseuf. Fiiiila bebdomada illa, rursus ad eura Beata
ifemgitc ac atque visiouem illusionem esse secum pertractans, Dei Geiiitrix, hora diei quasi sexta, accessit; qiia-
iertia,
quemdam ejusdem loci religiosum virum adiil, et liter se liaberet, et si aiUmc
poenarum luisse satis
quid sibi visum fuisset intimavit. Id autum consHii sibi videretur,ab eo sciscitatur. Cui ilU respondit
accepit, quatenus Dominura obnixedepreoaretiir, iit. Doniina piissiiua, ut fibi videtur. Tuin leni manu, r! aufcrl.
si ex illo haic visio fnissef, secuadnac lertio ei reve- quasi corpus ejiis perungens, ab oculisejiis evanuit.
lare dignaretur : quod ita rusticus devote pere^it. Mox illo, vesfiiKenta sua, fpiasi ail ecdesiam pro-
Secunda igitur nocte ilern coramonitus. obnixius cessiiriis es.set, requirente;
qui aderant, pra; hi.
preeibus institit. Tertia vero nocte, cura iidem viri niraia infirmitafe minus sanurn sentire a?stiinabant.
terribilius solito se ingessissent : praicepit ei uniis, .\t ille. nil mali se habere alfi"mans. extorquet ut
B ut. vitam aliquamdiu vellent differre, ne duhita-
si vestibiis se inJuaut, atque ad ecclesiam perdiicant.
ret, quod jiissus fuerat, Doraino Apjstolico flenun- Quo facto, in tantum sanitafe recepta cniivaluit, ul
tiare, ac subintulit Si tu, cura prope fueral, jussis
:
etiain sacra Missarum soleunia publice in ecclesi:i
nostris minime obteraperasti, necesse est, fe post Salvatoris sequenti die ceiebrnret.
eum eundo laborare. Sed ille. certius adlmc
longiu.s 28 Infer liajc quanta oliedientia tanto viro ex-
;
inoliedieiis
tandem Grfjo aliquid ab his elicere gestiens, dixit Ego quidem : hibenda foret, Hermauno tuiic teinporis Cai-dinali, Greijnrio
rio ipsi rusticus sum et iudoctus, quid mihi iu siguum da- seJ postmodura / Brixiensis EoclesiiB Prajsuli, di- divinilus
indicat. increpatui,
bitur, ut a tali persona credatiir? Unus eoriim, qai nitiis ostensura est. Nam cura ab eo ad mensam qua-
I
tautura solebat pro ceteris loqui. diceb:it HiEC di- : dam dievocatus non veni-^set, nocte insequeiiti, ter-
ces Gregorin, quod etiam ipse verum esse cognoscit ribilis ei qi:iBdain species apparuit, eumque vehe-
quouiam accedens ad altare, quod eodem die co- menter inciep:ivit, dicens : Ut quid, miser, imitalus
gitavit, apud omnipotentem Domiiuim irapetrare es contumaciam Datliam et Abiron. supersedendo
raeruit. Rusticus ad Gregorium perveniens, secre- Gregnrii ad cnnviviuin iuvifatione. sicut illi superbe

tum ab eo petiit et quffi itineris et laboris ejus


: respuerunt Moysi ad concilnim vocatioiiein 7 .\nex-
causa exfitisset, fideliter insiuuavit. Ille vero beni- cidit tibi, quanta raillia millium iii iiiferno demersa
gne subridens, acsignum praBCugnosceus, rusticum, sint propfer unins Protoplasti inobedienti.im ? Fe-
tantre legationis ninitiuin, ad sua regredi cum .\po- stina ergo ad .satisfa' tionem, si eviulere cupis debi-
stolica benedictione permi.sit. tam rebellibus ilamnatioiiem. Itique inox. iit oppor-
20 Alio quoqne c tempore, cum maxima detine- tunitas d.ifa fisf, provolntns est pedibns clementis-
Amissam retur corporis iuflrmitate, quiedira neptis sua ad simi Papa; : nec mora, veniamirapotravit Uicrymosa
iacrymaruin eum visitandi gratia venerat, et qualiter se contine- siipplio ifione.
gratiam
ret, inquirebat. Tum ille, ut nepti super :r'gritudine 19 Nunc Itbet dui miraoula sanctitatis per B. Mf/n dm ab
sua animum levigai-et, monilia ejusdein manu te- codem
Gregorinm rlivinitus facta breviter assignare : ne
ianaii/tir.
nens, an nuljere vellet, requisivit. Post. reccpta forte ingressis nobis silvam densinris hisforize ex-
sanltate. dum solitis orationibus incuinberef, nec cindant memoriie. Quodiim nainque tempore,
recordatione pra'teritorum malorum, neo spe futu- cura de more sacras manusablueret. ipsa aUutionis
C rorum bonoruin, aut desiderio, et ut breviter con- aqua. iust.ir lactis f.icta. jegrnm quemdam, cum
cluilamus, nulio modoad hoc. ut saltem unam la- fide recuperanilse sauitatis earn in nsum sumentem.
cryinulam expriraere valeret, pertingerepotuit. Diu coufestim ab scgritudine liheravit. Item, cum inco-
igitur moesto aniino revolve.is, quid egisset, quo mitatu glorias Matbildis delitesceret, etrabiem p-r-
delicto Deura offendit. qua denique culpadatam sihi secufionis, de qua posfhac plenius dicturi sumus.
compunctionis gratiaiu perdidisset; fandein tem- declinaret; qu-idam die vensrabilis q Hubaldus
perato moerore, id coiisilii accepit, ut religiosos Mantuanns Epis:^opus indicavit ei, quod cocns ejas.
viros secum in jejuniis et orafionibus supplioare nimia infirmitate prffigravatus, de lecfulo surgere
Doirino deposoeret: quatenus ei revelare dignaretiir, non valeret. At ille, necessarii cntnmutationem non
multa prece pro qiia noxu donum illi, quod pridem liabiierit, su- habens officii. cum fidegrano sinapis comparanda.
recuperans, blatum sit. Quod congrua devotione perartiim est. transfulit monfem infirmitatis. et crevit in validum
Completisitaque duarum hebdomadarum vigiliis. je- gratiasospitatis. Eadein qnip.ie linra. qua jiibentis
junin. ef corpnrali disciplina, pius ef velox auditor vooem iiudivit, surrexit, ac necessaria prjeparavit.

desideriumcordis tribuit ei. Nam cuidamiiinocenfiet


simplici viro Beata Dei Genitrix invisione apparuit. ANNOTATA.
discit Id sihi
eique praecepit dicens : Vade. et dic Gregorio, quod
accidisse quia
cnm egoillum inchorum InondubiumquinVirginura) a Henrici qua.rti maler Agnes Imperatrix, eo imr-
neptis mannm rjubeninculii regni pacifm est mo-
tetigeral, elegerim. ipse e confrario aliter qiiam deberet egit. mlo posl virimoriem
Novo aufein permofus el ogio Gregorius. raagis hae- de.rata sed
: poslea Principum innidiu, videns filii ani-

mum ase. nversum, discessit in Ilaliam : el per medium


sitare coepit: intentiusque orare, uf apertiiis sibi
I)ei misericordia, quid ostenderet. Iterum
esset, fere anni spatium, >i/ loquilur Leo Osliensis lib.

eidein. cui siipra, sanctissiina Virgo Maria mater 3 Chronici Casinensis cnp. 32. Casini commorata est,
Domini in snmnis apparens. inqiiit Hiec dices Gre- :
m iunc iln e.dsienlem snlulut S. Gregorius.
ac proimle ea

gorio; quoniam ipse contra gravitatem instifutionis b Videtur Rainaldus, tunc exiil, Casini fuisse. Eum
S. Gregonus
UH VITA S. GREGORII P.\P.E VII,

S. Giegoriiis consoluttir epixtola ^20 libri primi, anno criiuina isla de Ecclesiis suis radicitus evellere,
A, r.\tLO siupienti dafa, in iiua mfmniii ilici.r Agnelis Inipera- qui.lenus Ijoni pastoris merilnin apud Deum valeas
Bt.li.Mll
(ricis. Eidem qmwlam lihro (i elinm scripail Indicliimc obiinere; et Romana Ecclesia de lc, sicul ilecaris-
2 aiino (079. siinofratre, et studioso cooperatore, dcbcat gauilere.
c Gottiirediis seu Goilefridus, f('f/.')OH»'?;/rj Harlmtus 32 Qua vero contumaciaprjcnominalus Episcopus
irKSenior, LothariiigiEu etTuscia Dux, dnaa iiabnit dccretis salutaribus resiiltaveril, vel polius insul- cjtisdem in-

Mxons; primo Duilani.f.r gua ginuit Godefridum Gilj- tiiveril, sequens Epistola prodit. Gregorius, sertus obedientiam
bosuni, cl B. ]il:tm vidu.im, Comitissam lioloniic, cii- servorum Uei, ottnni Constantiensi Episcopo, salu-
JH.S ViU.m dedimus 13 yJpulis. Dein dnxit anno 1054 tem et .\pnstolicani benedictionem. Perlatum est ad
IJcatrioeiN, viduam IJonir;iciiTustia'Mairliioiiis, qnn' Nos de Fralernilale tua, quod satis invilus et moas-
eidcm Boiiifndo ante gennerni Matliilddeiu Marcliio- tus audivi, quodque si vel de extremo (.'liristianae
nis^am scu Comitissiam. plebis inenibro ad audientiam nostram defeiTctur,
rl y/hiiuid simile eidem Gregario posten Cnmii conti- severiore districtioris disciplinse censura esset pro-
gisse nairat Leo O.-tunsis, lib. ^ Chronici Cnsinensis cul dubio castigandum. Cum enim, Apostolicaau- acrttcr ob-

cap. 34. ctoritale et sanctorum Patrum scnlentiis


veridicis Jtit-fjat

c Anno seilicet sequenti 1074 .rgrotavit, ae se a incitali, ad eliminandam Simoniacam ha?resim et

morlo convttluisse iniiicut Beotrid ejitsqne {Uix Mathil- pra?cipiendam Clericorum castitatern, pro nostri
di, epi.-^ioUt 9 lilri ^.scripin xvni KuUndos Novewbris, officii debito exarsiraus Mnguntino Veiierabili Ar-
;

qun dolet scQ\ pci-iculosomorbo cmer^ii^se, ac serva- chiei)iscopo Confratri nostro. cui plures et lale di-
luniad soliciludincm pene naufragantis Ecclesia:. spersi Suflragauei sunt, lioc obedientiiE munus in-

f Hermannus, nive .Vrimariiius, ani .\nnanus. />/- junxinius, ut lam per se qiiam per coadjulorcs suos
vorc Comidssx Mathitdis clectiis cst Episcopus Bri.rirn- linc Rnrnanse Ecclesias Decretura universo Clero
sisnnno 1090. ftudinsius incnlcaret, et inviolabiliter tenendum
g Hubaldus .v/rc UlmldLis. cri-alus Mpiscopus Mun- proponeret ; Tibi qiioi|ia', cui plurimus Coiistanlien- E
tuunus nuno 1082, sed ab IJeurico Rcge puUns, eliam sis Episcojiii Clerus et pfiptiliis amplissime (lilata- os/cndit tiu'

e.rui degelnil cumS. Gregorw. ob eamdem causam speciales pttuiinem


tus, litteras cuderc,
pettlcatus,
bulla nostra inipressas, collibuit, quaruin fultus au-
CAPUT IV. ctoritate tutius animosiusque praereptis nostris ob-
temperares. et de sanctuario Doinini Simoniacam
Grcgorii Decretales lipistoUr contra Siino- liieresim et fcedam libidinosse contagionis pollutio-
7iiacos et fornicarios. nem expelleres. .\posloIicanaraqiieB. Pauli pra>pol-
lel auctnritas, qua fornicatores et adulteros cum
SicuH rimis
} nni lempus exigit, iiliquot Decretales Ijeati Prse- cetcrisscelcralis conniiinerans.diffinitanisu.T. jussio-
fuerat iter- bulis Epistolas, contra Snnoniacos et Nicolaitas a nis senlentiam subjicit, cum ejusraodrnec cibumca-
cora ab ec- in Galliam atque Gerraaniam transmissas ponere, pere. Prastereauniversus EcclesiieCatholic-E coetus,
clesia agere.
et subinde. quid silii velit saccus ille stercoribus Cor.
aut virgines suiit, aut continentes, aut cnnjuges :
1

refcrtus, quem supra Pis.anis visura commemoravi- quicumque ergo extra hos Ires ordines reperitur,
nius, aliquara, ut promisimiis, cnnjecturam facere. inter (ilios Ecclesiae, sive intra Christianaj Religio-
Dcnuntiatio quippe regularis judicii, pr.fdictorum nis liniites noniiumeratur unde et Nos. sivelcx- :

hscreticorum eisque faventium concutienset coercens


tremuin laicum pellicatui adha>rentem liquido cngno-
igDominiam, non absiirde videtur comparari sacco
verinius, hunc velut praecisum raemlirura a Corpore
stercora continenti ; quem videlicet vir sanctus dorainico, a Sacramentis altaris, donec pojnileat.ar-
quodammodo portavit, dumEpistolas mittendo, con- ceiiius quoinndo ergo sanctoriim Sacramentorum
:

versionem eorum, quos notavit, diu palienter ex- dislrilmtor vel minister esse debet.qui nulla ratione
speclavit : exporiavit auiem, quando pertinaces in
potcstessevel part.iccps?Sed illaBeaii Papa?4Leonis
errore, consensu ab Ecclesia separavit.
synodali
nos impulit auctoritas. qui Subdiaconis iiieundi
Harum igilur Epistolarum prima nobis occurrit, ad
oonnubii licenliani proisus abslulit. Qund de-
OKonem Constantieusem Episcopum directa, quae cretum B. Leoiiis posteriores sancta! Romanae
i(a se liabet.
Ecclesia; Pontifices, maxime Doctor eximius c Gre-
31 Gregorius Episcopus, servus scrvorum Dei,
sic Oltottt gorins, ilaprolege sanxerunt, ut deinceps tribus
Cott),litttlien' dileclo in Christo fratri Ottoni, Constantiensi Epis- his Ordinibus Ecclcsiasticis Sacerdotibus, Levilis, ;
»i scfibtm, scopo.saluteniel .'\l
oslolicambeiicdiclionem. Iiistan- el Siibdiacoiiis, viiicula conjugalia oranino
sintpro-
tia nuiilioium tuornm, leslinanlerredire vnlenliiini,
hibila. Cuin autcin haec nmnia tibi observanda, Pas-
non permisit m s frateinilati tua-, quw in Romana
torali providentiatransraitlerenms tu, non sursum ;
S.vnodo constitulasunt, seriatini inlimare. Hajc ta-
cor, sed ilenrMini in terra pmiens, praedictis
men necessario libi srribenda fore arbiirati sunius: Ordini-
bus fra-na libidinis (sicut accepiraus; laxastiut qui
Ncs, juxta auctoritatem sanctorum Palrum in ea-
;

mulierculis se junxerunt iu flagitio persisterent,


dem Svnodo senlentiam et
dedisse, ut hi, qui per Si-
qiii necdum duxeruni tua interdicta non timerent.
ninniacam hoc est, intervcnlu pecuniEe,
ha-resini,
O irapudentiam! o audaciain singulnrem Videlicet I
ad aliquem sacrorum Ordinum gradura et
otricium Episcopuiii Sedis Aposlidica decreta conleinnere,
promoti sunl, nullum in sancla Ecclesia
ulterius prscepta sanctorum Patrum convellere, imo vero
niinislrandi locum habeant.
quoque, qui Eccle- Illi
prajceptis contraria ac Hdei Chri.-tiana^repiignantia
sias dationepecuniai' obtinent, oninino
eas perdant desacratiore loco, et deCathedra Pontificali subje- ct ipsum Ro-
nec dfinceps vendere vel emere alicui liceat.
Sed clis ingerere Quapropler tibi
Apnstolica auctoritate mam citaf :
nec illi, qni in ci-;niine fonncalionis jacenl,
indicat qttid Missas prfficipimus, ut ad proximam
ff^crfvtrit celebrare, aut secundum
Sjnodum nostram
inferiorcs Ordines mini- [primai proxiniaa [Qu.idragesima.]
slrare altaridebeant. Slaluimus etinm, ut, si ipsi
hebdomade te
contra Simt/-
praisentem exliibeas, tam de hac inobedientia
c.intempl.res fuerint nostrarum, et
niacos et
imo sanctorum Sedis Apostolica;contemptu, quarade
Patrum Constilulionum, populus nullomodo omnibus.qua;
forntcattcts: eorum tibi objiciunlur,
canonice responsurus rf.
offioin recipiat ;ut, qui
proamoreDei et officii digni- 33 Hic Clero et populo deraandat,
tatenon corriguntur, verccundia ne in obedienti
seculi etobjurga- Episcopn obediaiit, Gregorius Epi.sco]ms, i(lc>)i Jnrff-
tione populi resipiscant. Sludeat servus
igilur Fraternitas cat Cteio
servnrum Dei, Clericis et Laicis majnribus et mino- Constanl.
tua, se m
his nobis cooperatricem
exhibere, sicque ribus, in Constanliensi Episcopatu consistentibus,
Christianam
VIGESIMA QUINTA MAJI.
119
Christianam legem ililigentibus, saliitem et .\posto- sentialur :sienim ariolandi peccatura est
repugiiare,
licam bonediitiuncm. Misimns Fr.itri nnslro, Epi- et quasi .scelus id.ilolntriiB iiolleacquiescere,
soia obe- V .ri.o .

scopo vestro Oltoni, lilterasexliortaldrias, pei' i|uas dienlia est quir tidei nicritum possidet BKnMlI,
sine quaquis- ;

pro nostri necessitate officii Apottolica auctoritato que couviucitur infidelis, etM (ulelis esse
videatur,
iiijunxinuis illi, iitSiuMMiiacam luvr.^sim ile Rcclpsi.i .\d I.aicos,
34- pro cxequemlis superioribiis iiisli-
penitiis sua excludoret, et castitati'in Clcricoruin tiitis. Gregoriiis Episiopus,
servns servorura Dei,
prajdicaniiam susciperet, e! Hrmiter teiiendam Kpi- RikIuII.) Duci Sucviiu, atque Gertholdo
Duci Caren-
scopali vigil.intia iuculcnret. Nam sic eaiii imbis taiio, s:ilu(em et .\postolicam beiiedictioupm, c Sci-
PucUiiu
EvangeliotE et .Vpostidicie liiterac. autlienlirariim inus, quoniam
.s'(»t'i.r ct
prudenti;i vestra miserabilem Chris-
roniK/ite
Synodoriim decreta, et exiiuiurum Doct..rum iirai- tiamo religiouis desolationem perspicaci niente
cepta iiisiiiuant, ut eain dissimulare et negligpre, perpendit, quiepro peccatisnostrisin ea nunccxtre-
sine niagno anim.x- nostra> et populi Christiani ile- mitate estpositii, ut iul',.liciora teniporanemn viven-
trimeiito, non possimus. Sed Episcopus vester, ut tium viderit, nec a lempcre B, Silvestri Patris nos-
nobis relatum est, qu». paternesiiaseramus porfice- tri scripturariMi traditione repererit. Veriim hiijus
re non curavit et ut non soluminobedientiiE, ve-
:
taiiti inali nos capnt et causa suinus, qiii
ad re^en-
ruin etiamrebellionis oflensam contralmret, quemad- dum popnlum prielati,
animabus et pro lucrandis
modum acccpiraus, palam Cleri.-is suis, jnssioni Epi.scopi vocati etconstitulisumus. Ab eorum nara dc
qifcriUii
nostrte, iinnio Beati Petri, omnino contraria pernii- que pniicipalibus, velut aqiiibusdam initiis, subdi- lipiscoponim
sit ; ita ut qui muliercnlas habueranl, letinerent; toruiii boiui vel niala veiiiunt, qui aut muiidanas ittobrdipii/ia,

et qni non habebant. illicila lemerit.ate subiutrodu- dignitates, aut raagisferiiim spiritualesiisi-eperunt
cereiit. Quod, ut audivimus, moleste ferentes, se- qui dum nihil aliud, nisi gloriain ot voluptates secnli
cundain oi ,'cripsiiiius Epistolam. i.ulignatiunis ei qnaerunt, siiie siui et populi confusione vivere ne
uostrae ostendHutes, et idem priui-eptuni ite-
miiliis queuiit. Quoniam iii nialefactis prava sectantes de-
omn»s ra(o acriiis inculcantes tiim etiam ipsum ad Syno-
:
sideria, et suib auctorilatis jiira per
el culpam ligaiit,
ab ejus ab- dumR.)ma]iain qua< prima proximie Qiiadragesiraaj etaliis peccandiper exenipluin fr^^na relnxaiit
solvU obe-
: ne-
hebiloniada 1'ulura est, advocavinius, nt pro se ra- queenira per igiioraiitiain aut iir.providi delinquunl.
dieiilia
tionem reddat. et inobedienti.-e causas, si ratioiiabi- sed pricsiirapdiosa iibsiiiiati.uie Spiritiii sanolo re-
audientiam toiiiis Conventus expo-
les lialiuerit, in sislenles, divinas qiias
cognovcrunt leges abiiciiint.
nat. Hocidco, Fratrescarissimi, vobisinnotescimus, et Apostnlica decreti coutemnunt. S.iiint naini|ii.
ut aninise vestrai saluti consulanuis. Si eiiini Beato Arcliiepiscopi et Euiscopi
quod p' tpiTie vestr.Te,
Petro et sancta' .Sedi Apostolicai frnnte aperta re- omuibus fidelibus noMira essedebst,
quoniam in sa-
pugnans et contumax esse voluerit, liquido manifes- crisCanonibiis pndiibitiiui e>l iit hi, qui per Simo- ,

turn est, quod qiii inatrera vel patrem inhnnorat, niacam hieresiin, li.ic esf, intcrvmtu pretii, .ad ali -

nullam a fidelibus patris et matris jure obedieiitiam quemsacrorumtJrdiuiimgraduin vel officium promnti
exigere aut qua-rere debeat. Indignumest enim, ut sunt, nullura in saucta Kcclesiaulterius ininistranui /oUraiitium
qui magistrodetrectat subesse. magister anditoribiis Slmoniacos
locum habeant nec illi, qui in criraine fornicationis
;
et fornicarlos.
postulet prueesse, Quapropter ornnibus, sicut pra;- jacent, Missa celebraip, aut secuuduni iuferiores
diximus, raajoribus atque raiuoribus Deo et B. Pe- Ordiiies ministrare altari debeant. Qu:e cum eos
troadliaireufibus, Apostolicaauctorit.iteprjEcipimus, sancta et Apostolica Mater Ecclesia, jain a teinpnre
si in obduratione sua persistere voliiorit, nullani ei B. Lennis P.ipw, siepe iu Conciliis tiiinper Lcgitos,
obedieutiie reverentiain exhibeaiis, neque id animae tum per Epistnlas, in coramissis sibi plebibus, utpo-
vestra; perniciem esse putetis. N-im si , ut toties te ab anliquioribus ncglecta renovare et observr.re
jain pr;edixiuius, pra;ceptis Apr.stidicis voluerit esse coinmonuerit, rogaverif, et acceptaper Peiruin iiu-
contrarius, ab omni illiiis subjeclic:iis jugoBeati ctoritate.jusserit adhuctaraen inobedicntes fpx^ep-
;

Petri anctoritate absolviiuus jta univcrsos, nt cum tis perpaucis) (ara execrandara consuetu.Iinein nul-
Sacrainenti obligatione quilibel ei fueril, ob>trictus, la stiidueriint prnliibifione deciderc, nulla distri-
quaindiu De.i omuipotenti et Sedi Apostolic.X' rebel- ctione punira ; non attendentes quod scriptum
lis extiterit, nulla ei fi.lclitatis exhibitione fi.it ob- e.st : quasi ariolandi pecciitum est repugiiare,
noxius.Non eiiiin cuilibetpersonaicoiitra Creatorem et quasi crimen idnlolatrias nolle acquiescere.
suurn, qui ciiuctis pr.Tponcmdus est, aliquis dcbet Cum igitur illis Apostolica, imo sancti Spiridis
jwi Rom. ec-
clestse rebel- obedire; sed debemus contra Deum superbienti re- raandata spernentibus, et scelera subditoruin crimi-
lem se exhibe- sistere, ut saltem hac necessitate coacliis ad viam uosa foventibus patientia, divina ministeria uidigne eosijiie a sa-
cris arceri
jnstitia; addiscat redire. Quanti enira pcriculi quan- tractari, populura seduci intelligiinus; alio qiiolibet
jubel.
tteque a Christiaua lege sit alieuationis obedientiam, modo cnntra haic vigilare nosconvenit, quibus cura
inaxime Apostolicai Scdi. iiou exhibere, ex dictis Dorainici gregis pra; cunctis inciimbit. Multo enim
Beati Samuelis ProphelEe potestis cognoscere, quse melius nobis videtiir jiistitiam Dei vel novisreiedi-
sanctissiinus Pap:i Gregoiius in ult. lib. Moralium ficare consiliis, quam aiiinias hoiiiinum una cum
Lib. 35, 10 procuravit exponere. 1 1 ea aiitem sint vobis in legibus deperire neglectis. yiiapropter ad te, et ad
promptu, scripta transmisimus : quatenus indubi- omnes, de qnornm fide et devotinne c.infi.liinus,

tiinter sciatis, Nos vobis novam non dicere, sed nn- nunc convertimur; mgantcs vos, et .\postolic;.:
1 Ucg. 5
tiquam sanrtorum Patriim doctrinain propalare, anctoritate admnnentes, ut, quidquid Episiopid"
Hinc Samuel ait Melior est obedientia qiiam victi-
: hinc loqnaiitiir aut taceaiif, vos nfliciuni enrmn,
m;i, etausciiltare raagis quain offerre adipem arie- quos aut Simoni.ace promotos et ordinatos, aut in
tuiii quiiniamquasipeccatum ariolandi estrcpiigna-
; crimine foruicationis j:icentes cognoveiitis, nullate-
re, etqiiasi sceliis idololatri;e nolleacqiiiescere ;obe- nus recipiatis et liajc eadein, adstricli per obdien-
;

dieiitia qiiippe victimis jure quia per iiriepoiiitur, tiara. tam iii Curia Kegis, quam per alia loca ef
victimas aliena caro, per obedientiam vero propria conventiis regni noiificantes ac persuadentes, quan-
voluntas mactatur, Tanto igitur quisque Deiim ci- tura potestis, tales sacrosanctis deservire rajsteriis,
tius placat, quanto ante ejus oculos, repressa arbi- etiam vi, si oportuerit, prohibeatis. Si qui auler.
trii sui superbia, gladio pra'cepti se inimolat, Quo contra vos, quasi istiid nfficii vestri nnnesse, aliqui
contra ;iriolandi peccatum inobedieiitia dicitur, ut garrire incipiaut; hoc illis respondete, ut vestrai.;
iliiaiita sit virtus obedientiie demonstretur. Ex ad- et poiiiili salutcui nuii inipedientes, de iiijuncta vobi^

verso igitur nielius osteuditur. quid ile ejus laiide obedieiiti;!, ad iu>s nobiscniii dispiit;ifuri veniant.
MO VITA S. GREGORII PAP^. VII.

RoJulphe tlico, nucpm etoarissimum Sodoraorum Goinorrheijrum usque ad ipsius Pon-


et D
Qiiia vero (e.
in eo scilicet, E«cli.
snncti Fetri filiuni, iul rcligionis siiiritum deside- fificatuin multipHcatiis fuerat nimis :

rantei- anhelare confidimus; unde nos consuluisti, quod prKdicii haeretici eorumque fautores. nimia
et Simonln-
quidqiiiil noliis perfectiusvisum est, ivd (orrectionera peccandi lihertate effraenati, peccatum suum sieut
ce accfptn
impendi ec- tuam tihi intimamus; ut quantumcmnqne pretii te Sodoma pra?dicaverunt neo abscnnderunt; ideoque
cleslx lirodisponendis in Ecclcsia Clcricis accepissc recor- nisi Dominusexercifuumreliquisset nohis semen in-
quasiGo- '^^' ^
dnris, aul iii utilitatesejiisdem Ecclesiie, si attinere corruptionis, quasi Siidoma fuissemus, et '<

ei^ideliir, autin iisus pauperum expendas; ut nulla raorrha siiniles essemns.


39 Hac fama justificationis instigati Rabenber-
in to reprehensihilitatis niaciila renianente, inter
ad aures ejus Simonia- S
electos regni coulcstis cives iidscrihi merearis. Da- genses Clerici g, detuleriint

tiim Rom;e, tertio Idus Januarii, Indictione decima cum introitum Pseudo-episcopi nomine Her- ^"«(^006"'
sui,

lertia. / manni. -\t ille, contra^-ta minima pecunia peMs.


non
I
;)5 Item ad Lairos pro iisdem institutis. Oregii- pretiosi metalli et vestimenfi copia, speravit Apo-
Adeibetn
rius Episcrpus, Si^rvHs servorum Dei, dilecto in stolicuni rigorem muuerihus emolliri posse et ;

Comitls ei
tjus vsorls Christo filio et nohilis^inio Ciimiti Adelberlo, et ejus approxinians Roina?, exoravit venerabilem /( Hcr- k

uxori, salutcin et Apistolicam henedictionem. Gra- mannum, Metensis Ecclesia; Episeopum et Aposto-
tias Deii releriinus, quud et laici et niidieres ad licaj Sedis Legatum, qui tnnc forte societatein itine-
Dominum mentes erigunf, et cultum religionis li- ris inciderat, uti se ad Dominum Papam praeiret et

beiiter intellectu capiiint et tenere contendunt. Nam intercederet. Qiiod cuin attentasset, et hiimanae

illi, qui ]iroptor lucrandas animas Episcopi vocati placationisnon parvam miteriaiuaffbre designasset
et constituti sunt, ttsubditos suos verho et exemplo vir justus, excutere manus .'uas ah orani munere
viara verilatis docere deherent, liii^ teinporibus se- solitus. ut erat in conclavi suo positus, Spiritu san-

ducti a diabolo, non solum legem Dei deserunt, sed Fac eum, si aliquam
cto se inflamniante, respondit;
E
irapugnare et oinni conatu suhvertere uoii desi- fidelium coinmuniouem velitobtinere, in partes suas
n
stunt. Quo minus niiranduni est. si ipsi inferiores redire, et monastica' regnliE districtum juguin pos-
Ordines a delicto iion prohilieiit, quorum aut ordi- nitendo subire; qiioniain. propitius sit niihi Deus, si

obedienllam
natio fuit hajretica, aiit vita onini immunditia et domum istain niibi inipleret auro et argento. num-
(H fioc ]'uncto liicinoribus cooperta; qui, duin in senietipsis propria quam, me consentiente, Episcopali fungetur oificio.
laitdal sceleranec crrigmit nec attendunl. suhditorum Hoc it.aque modo et iste .Sinioniacns submotus est a
quoqne crimina, aut per negligentiam, aut timore Sacerdotio
proprije conscientiae, portant. De quibiis recte per
Fropbetain dicitur ; Obscurentiir oculi eorum ne ANNOTATA.
videiiut, et. dorsnin eoruin semper incurva. Qua-
propler quidquid illi contra vos, iraocontra justitiam a E3:tut kso epislola iiiserla Concilio priino. Rom»
rs. 08, H garriant, et pro defendenda nequitia sua, vobis qui sub S. Greijorio liubilo anno 1074, in Apoloijelico ca-

illiterati esfis ohjiciant; vos in puritate et constan- pituto 1

fia fidei vestrie permanentes, qufe de Episcopis et h S. heo episl.S^iadAnaslasimn Episcopum Thes-
Sacerdotihus Sinioniacis aut in formcatiune jacenti- sntoiiicensein cap. 4, el episl. 'jO ad Rnsticum Narbo-
busab Apostolica sede accepistis, firmiter credite et nensem cap. 3.
tcnele. Duta Romsevn Kal. Novemb. Iiidictioiie de- c S. Gregorius lib. 3 Regesli episl. 34 el eliani

cima tertia. lib. i epist. 42.


3() Ut iiullus ohediat Episcopis praefata stafuta d Partes Henrici Regis fovet Otto, quapropter
eaindcmquc conteinnenfibus vel negligentihus. Ciregorius, ser- excommunicatus, in exiliuin missus anno 1074, et
uitiversls iit- viis servorum Dei, omnibus Clericis et Laicis, in post duos aniios iu excommunicafione mortuus, et
cuhat.
regno Teiitonicorum constitutis, salutem et Aposto- Basileas sepultus. Fla Cbronicon Constanliense a Pi-
licam bcnedictionem. Audivimus, qiiod quidam Epi- slorio edititm.
scoporuni apud vos commorantium, ut Sacerdotes et e Edt epislolu 45 libri 2.

DiaconietSubdiaconiinulieribus ciimmisceautur, aut f AnMl075.


coiisentiant aut negligant; his praecipimus vosiiullo g Hermanno Bambergensi scripla est epislola 84 p'

modo obedire, vel illorum praeceptis conscntire, si- libri 1, qua monuit eum. Verum quia judieio Sedis
cut ipsi Apostolicae Sedis prEeceptis non ohediunt, Apostolicx se sublroxit, ei Simoniace Ecclesinm inuasit
iicque auctoritati sanctoruin Patrum consentiunt, ejusque bona ditapidavit, eum Gregorius e.trominnnica-
testante divina Scriplura, facientes et consentientes vil, et Sacerdolali officlo priuavit, ut scribit, ad Bam-
par pa;na complectitur. Omnipotens et niisericors bergenses, Segcfndum Archiepiscopum Mogunlinum,
Deus, qui ultra spem, quia ullra meritum, miseretur et el Hcuricum Regem, el suiit Epistoia prima, secuntla,
consolatur nos in omni tribulatione nostra, aperiat cor ei terlia libri terlii. Frusckiiis ait, quod tandem mo-
vestrum in lege, et contirmet vos in praeceptis suis, nasterium Sivartzachianum in Francia Orienlali, id
ut auctoritate B. Petri a ciinctis peccatis absolutos, esl Franconia, intraverit.
vos ad coeleste regniim perducat regnaturos. Amen. b Hermanno Episcopo Meteusi commisernt S.
37 Has Episfolas prosecuta est, ipso prajsidente Gregorius vices snas in causa Episcopi Biimbergensis,
Ita visum
^generalis Synndus; in qua, sicut gesta ipsius con- ni dicitur citala episi. 84 lib. l . Eulem scripsit epist.
complcvit tincnt, sententia anafhematis data est in oinnes Si-
»3. lib. 1. epist. 2. et 21. lib. 2, cpist. 8. lib. 6 et
fle steriore
moniacos et Nicolaitashajreticos, qui in erroris sui episl. 21. iib. 8, in quibusvaria illi committtt, et in-
secta inilurati. Sanctorum Patrum de-
.>.jnodalihiis
dicot auclorittttem Sedis y/postoliae iti e.ccoinmunicando
finitiiiiiihus eorum statiitis scienter
ct Decretalihus Henrico Rege.
inobedieutes. apostatarumque perfinacia eis recalci-
traiiles, studio et voluntale refragantur. Ecce sac-
CAPUT V.
cus stercoribus plenus, eatenus arguendo, obsecran-
do, increpando cum omni patientia et doctrina Conjuratio in vitam S. Greyorii. Compreliensio
portatus sed ex tuiic juxta ultione diviiii zeli expor-
;
el liberatto.
tatus, secundura ordmem quem suis ultoribus ipse
Domiuus per Ezechiclem Prophetam ostendit, di- tjamveroqualiter iuiraioorum fraudes, tentationes,
cens; A sanctuario raeo incipite. Clamor uamque pericula, detraotiones, irrisiones, captiones, custo-
dias
VIGESIMA QUINTA MAJI
121
dias propter nomen Doraini postremn, qiialitfr. sicarios ponerct qui ab aumibus introountibus et
Mutla forliUr Domini juvarainc
;
; D
et sustentatione Apostolurumque exeuntibus. ex rebus, quaj rcrebantnr.
agens et prajdam ca-
ooniitante suffragio, Reges, Tyranno», Dur.e^ Prin- , perenl.
patiens
cipes. animarumque liominuni capfivatores, vorato- 40 Qua de c:vusa PriBloctus frbis, e Cincius no-
e
res; insuper lu|)os, Anticliristi videlicet ministros, mine. vir ulique prudens, carus Deo. et
hominibns, 'sa- 33
Arcliiepiscopos, E|iiscopos, et relir|uos; Ecclesiasti- (qui non ut laicus, scd vehiti fidclis monachus,
cos
Deo
perquemdam pervasores fortissimus athleta Dei snpenvit, serviensjustitiam excgleljat in oimiibus)
qnadamdie
Romx scele- nequaquam silentiopra;teriie digminnlucimus: qua- eum ceiiit, et in cnrceris squall(U'ihus
rotiiSimum,
tanfum latro-
tenus tam prwsentibus quam subsecutuns sit in nem, ut dif;num fucrat, tradiilit Tandein iuterventu
exemplun,, et pnpiilus saucfaj Ecclesia! olim nostium quoriimdam Nobilium Romanorum, pcrmiltentc hoc
seculura fuisse cognoscat sub tanto taliquc Pastore clementia Domini Papip, peractis supra sancti Petri
prolapsum. Indecens enim et inconveniens esse vi- corpus sacraiiientis su». melioiatiouis. datisq
sque ob-
dttur, Iradere oblivioni Patris hujns laborem cu ; sidibus etreddilaturri,dequaconfidebat. dimissus
etiam profaiiarum cansarum memoria penes secnla- est. Tuno allatis arietibus, et niachinis, ferreisque
res, pro forlitudinis exempln, fiat. Hujus quidem malleis, fundituseslexer.sa: et sicUrbsaliquantisper
excniplura si tenaci memoria; tradatur, fit saiicts quievit; et iniquorum factio, tiinorc inagno
concus-
Eccle^iffisupplenientum, Christi fidelium ornamen- sa. conticuit. Sed, quid luiser faceret?
Quousque
tutn.et inha>reseon prufanarumvcuietdctriine;,tum. potuil, iniquos, licetlonge positos, timi per
se quam
ciIdnc excom- Hinc enini jiistnrum [pugiiEe] iternni prima suiiipscre pcr suos nuiitids adiit. Ipse Uistravit Apuliam, Lu-
municattim, principia; hinc Ecclesiastica victoria et perpeluae caniain./^Ducem Guiscardum. et cetcrus exooinrau-
f
felicitatis quodammodo per filium hereditas [propa- nicatos visitans; staiuitqnecuin ipsis ternpus oppor-
gatur.] tunum, qnomodo Dominum Papam caperet et occi-
40 Fuit itaque quidara vir in Urbe, perditionis deret; Filiuni vero sunni ad Guibertum liaTeticum
lilius, omninm hominuni sceleratis^imuset iniquis- Ravennatcm g diiexit. idem paclum conipositurum;
tandemque simus; cujus quidem memoria aerem ipsum com- sicque ad Kegein etiam sua; fallacia; destinavit litte-
in gratiani
maculat: cui pro dulcedine perjuria, fallacias, lu- ras, proinittens eumdem
receptum Palreni regio conspectui
xurias, traditio, hnmicidia, machinationes, susur- repra!sentaridiim. Compositis itaque hujusmodi de-
rationes , eonspiratioues , fraudes, deccptiones molitionibus, ad lenipus quievit; expectans niniirura
,

convenlicula fuerant; et quidquid virlutiessepole.st opportunitatem, ut eum caperet, et iniquorum po-


mimicum, sihi per cmnia [licerc] credebat; pater pulo ad necandum traderet. Sed Dominus omnipo-
lurum etsocius perjnrorum, clypeus fallacis et liasta t*;ns, qui captioiie sua munrium liberans diabolum
mcechi, galea linmicidarura et scutum traditionis, captivavit, Patris istiuscaptione et sanguine, Eccle-
tegumentum machinationis, custos susurrationis, siffl staluin in inelnis prcvexit et filium iniquitatis :

anxietas conspirationis, coloratio fraudis, risusquc non puero suo nocere prohibuit, sed etiam
soliiin
deceptionis, et crypta mate conventionis ad cujus : propiis rebus privavit.
coiifugium oinnis haireficus omnisiiue sceleslus pro- 41 Prolapso ilaqiie fere anno, ministri diaboli
perabaut cujus ala velabat scandala, sub cujus terapus advenit. Nam in nocte Na-
:
instante festivitate DomiiiicaB
ttvitatis.
umbra Leviathan ipse tortuosns coluber dulciter et Nativitatis, con.spiratores suos, cum qiiibuscoirjura-
suaviter quiescebat. Qui ad augmentum lanti com- verat, hortari cupit, ut ad tantum flagitiuin mente
mercii turrcs quaniplures in Urbe conslruxerat; et prompti concun-erent, animumque aptarent; pro-
postiiabitis tam Dci quam hominis iuimicitiis, quid- mittenseis inelfubilia, libertateni fulurara, quaestum
quid ante suk pcrversse mentis oculos incentor ma- siiie mensura, imifator per oinnia fratris et magistri
diaholus videlicet, adduxerat, peragere sata-
liliaB, siu diaboli ; qui snlius luorte Dnmiiii raundura sibi
gebat. Levia quidem sibi et duleia verba. sed in totum possidendum promittebal. Sed sirut scripium
fiiie jaculaet absynlhium fuerant: quiadsui destru- esf dum capit, capitiir; dum pra-dari iiicipit, pra;ila
;

ctionera quemdam suum compatrem occidit: in cu- sit; et dum amhit illicita qu;e nondiim pnssederat,
jus domuni, reuondumplcnecnguita. perrupit, quam perdidit acquisita qus retinebat. Sic etiam isto,
p
etiam destruxit; et peiacto lanto scelere, in lurrim. ininisler utique corde depreheudisset se
illius, si

quam, vivente patre suo Stephano Urhis I-^radecto, tantis rebus expolianduni, fortasse quoque pacto a
consfruxerat. se recepit. a Ad cujus facinns vindi- tanti sceleris perpetratione, amore siiarum rerura
caiidum vir Dei accensus. una cum adhuc vivente niagis (piam Dei, inanura retraheret. Sed quoniam
Papa Alexandro, maledictionis et auatheniatis eum obcsecavit eum inalitia sua, qua suffarcinatus ince-
conspirationc vinculis alligavit. Illead aiigraentum su;b coufusio- debat, rem ad effectura perdui',ere conatus est; non
inita.
nis, cum quibusdam. quos sibi asciverat. Nicolao tiniens, imo postponens animaesuiepericulura, alter
Berthramn, ad perditionis filiura. scilicet
videlicet et Judas, manus in Dominum suum et Christum Do-
Henricuni Regem, properavit et communicato nia- ; mini injecit. Prsesente ilaqiie fanta; festivitatis die,
gnffi impietatis consilio, b Cadaloum Parmensem, ad peragendum Vigiliarum obsequia Pontifex, ut
htereticnm, Romam conductum. c hospitio rccepit; uios est, ad I^. Marife ecclesiam, quie. ob tantarum
etpra?lia miilta, illius ob adjutorium, in Urbe com- devotionura merita, Major vocata est, cum parvo
misit: cui solatium omnes hairetici Simoniaci jiro Clericonira et Laicorum niiniero properavit. Nam
posse imiiendebant.et per ipsuin sanctara Ecclesiam mos Urbis fiierat seniper, in tant;e solennitatis
confundere disponebant. Sed haeresiarcha tandeni excelleiitia. onines ad eaindem ecclesiam coufluere,
illo (/ morluo, confusus iste. pactuin se cum Doinino totainque noctem ilhim hjmiiis et laudibus inten-
Papa facere, et fidelitatem jurare spopoudit. Quod tos pervigileui ducere. Sed. Domino disponente,
6t fecit: sed, qua; fides ei esse potuit, cui veritas ad evitaudain tantam ecclesiam tanti Pastoris san-
numquam adhaBsit? Stabat quideni- propter siimmi guine perfundi ut niinistri diabnli aninius, inhians
;

Sacerdolis potenliam, ut pra'do ligatus sed quas :


sui ad destructiimem, quie raale voluerat perficere
poterat fraudcs aninio tenus perpetrare uon desi- possit, populus tunc convenire prchibitus est. Die
nebat tartareus heres. Si quando enm venerabilis namque ipso Vigiliarum tantara iuther aquarum 1°^J„"l^"^l
Pater Gregorius, ut a talibus pedera retraheret, inundalionem prufuderat, iit ipsuni priini temporis
hortahatur, in pejus quotidie siunn vertebat pectus imminere diluviuni omnibus viderctur. Vix euira
sicque factum est, ut iii ipsa turri, quam inirie ina- ahquis doraus sua; liraen linquere, vicinique sibi
gnitudinis supra pontem S. Petri construxerat, viros juneti cas;ini, si necessitas aliqua exigeret, intrare,

Maji T. ri 16 ne
122 VITA S. GKEGORII PAPiE VIl.
m'li-
110 (luTii eodesiiim uini longe .sitain, iienclrare vale- Tota itaque nocte signis tubisque sonantibus,
aliquo porta-
A P411L0 Loquebantur enim quodammodo nniiidi ele- tibusque oinnesaditus lustrantibiis, ne
bat.
eEnNni. invusa- retiir e.\tra Urbein ingenio, nuUum usquara vesti-
nienia fiiturum scelus, et inandituin f,ic'nu.<
giuin patiiil saue re dubia oiiinibusque ignoranti-
:
giobant.
coiigre-
ii Sed qniil jilura? Adest nox, tnnebrarum in qiia bus, utruin vivus an mortuus esset, populo
gato in Capilolio, refereiitibus quibusdam ianotuit,
filius lucis aggrediliir mini.^trnm. Missis itaque ex-
quod in '|iiadam turri captiis teneretur. Tuucomnes
ploratoribus ad alios exqiiisitores venerunt nani :

quairdain sooietalem, juxta oaiiidem ecclesiam ex gentes tulere voces ad sidera.

ipsius vici habitiitoribus sibi asciveraiit : et nolantes 44 Veruin, ubi priinnm dies terris est reddita, cxpwjnat
omnia, ad notitiam scelesti illius miserant, qu;e omnes inter se hortantes populi innumerabilcs ad iunim.
scrulati fuerant. Tunc suam, loricis
ille lei^ionein doraum Antichristi vencrunt. Incepta itaque pngna
ponens ita, ut est sed pi-imo congressu jiars hostilis fugam arri-
mdutnin, cum festinatione conduxil; :

].H,-tp('ractaiii sive Je nece viitoriiim, seu de vivo puit, omnisque factio in eadem se turri conclusit.

Tunc oinni parle vallata- ignis appositus est; allatis-


porlnlo triun.pliuiii, qucmcumi|iieeqiiuin quis liabere
que machiiiis et arietibus rumpitur murus, cun-
iie quis coutra ipsos nieditarc-
,
posset, ascenderet :

tur insurgcre. Ventuin tandem ad ecclesiam est : claqne inibi conclusa fit Doniini populo pra?da. Ne-

Papa vero gloriosus iu l'ra:sepi positus Missam no- mo suuni periouluni vitaliat, sedsuiobliluspro posse
dum ad Prx-
tepe Hlsxavt ctis primani, sicut docet religio, decantabat; cor- pugnabat. Porro quidain vir, cum quadam nobili
facU, pu.^que, Doiiiiiiicum tain ipse, quam Clerus ejus
matrona, Patrem Gregoriuin secutus est, qui ei so
vero qui aderant, eadem adhuo latium aliquantisper fuerant. Vir nauique ille, twdio
susreperat: relii|ui
delractionis, et algore hibernalis noctis afljictuiu,
Sacraraenta percipiobant ; cum magnus subito cla-
allatis calefpcit pellibiis, pi.'desque ejus in sinu suo
mor. magiius et ululatus ex iinproviso intonuit, et
composuit. Matrona vero ipsa, foraento medicami-
ecclesiam ipsam iniplevit. Tiiiic undique lustrantes
nis sui, Patris nostri plngain, niniio sanguiiiis rosei
E
ecclesiam, evaginatis raucroiiibiis percutientes quos i/fti pia ma-
profliivio tabidara, deplorando mulcebat omnesque
poterant, ad locuni Praisepii, quoPapa eximius re-
;
troiia ejus vul-

sidebat.convenerunt percussisque ibidem aliquantis.


:
illos Dei iniiiiicos, honiicidas sacrilegos acclaraabat, ims curabat,

ruptisi|ue ostiolis
illis, angulnni brevem Prassepii altera nimirum Maria effecta. Nam qiiemadmodum
Kegis etMalris truculentis inanibus intrave- illa Domini vestigia lacrymaiido
flens sua delicta,
iEt.erni
perfiiderat oinnium criniina perfereiis, la-
sic ista
runt. Tunc injecerunt in eum manus, et tenuerunt.
:
capHur,
Quoruni uiins educto gladio caput ejus abscindere crymis suis tantum Pastorem proluebat. Osculaba-
voluit, sed tamen Domino volente nun potuit. Per- tur illapedes Doraini Salvatoris, quo deinde lola ca-

cussuin tanien in fronte, graviterque vulneratura, de put ad usque perveniret hsc autem Dei et Domiui :

Missa nonduni finita violentis manibus abstraxe- (aniuli priino biiptisraate munda, po4reino pectoris

et vulncratu.s ruiit, caedentes et percutieiiles. llle vero, ut agnus ardoreadusta, caput pectusque deosculans lacryrais
abducitur.
innonens et mansuetus, ad coelum oculos erigens, rigabat. memorabile pectus devotissimae femi- I

uulluiii eis dedit re.sponsuni, non reclamavit, non iia; laudabile jecur I quantus tilii tunc caritatisardor
reluctalus est, neque ut silii in aliquo misererentur iuhaaserat? cum antc oculos tuos aeterni Regis mi-
rogavit. Tandem, exutuin Pallio et Casula seu Dal- nistrum, iniquorum manibus male tractatum vulne-
matica et Tunica cum Cainisia, relictis tantum
ei ratumque prospiceres ; nec sataiise miiiistris, exore
auiictn et stola, ut fureiii tractiim, postdorsum cu- pudico sanctisqiie osculis, quffi pedibus luanibusque
jusdam sacrilegi posuerunt. Ille vero, qui frjntem et capiti taiiti Patris feceras jain purgato, convitia
gladio percusseiat, arreplus a da;nionio, ante ejus- digna et maledictionis jacula subtrahebas. Verecre-
dem ecclesiie atrium diu volntatiis est spumans, dibile est, auimain tnain te pro Patris vita pouere

equusque ejus fugiens nequaquam ulterius inventus velle, ettormeiita potius inexistimabilia percurrere,

est. quam Domiiiuni captura ettam male tractatuin vide-


43 Tanti fama mali totam cito perculit Urbera. re. Pugiiabat manibus omniuin generosa virago, et
Binc populi immodica; mercedis oinnium particeps. quantumsibi
Quis uiiquam lanta flenlium tantaque funebria nar-
planctus
rare lamenta poteritV Sicut eiiim de Domini nostri accumulabat.
Nativitate Urbs ceteris civitatibus altius congratu- 4b Verum, quanto istius animosa fides, tanto al- diim alti insul-
lari solita fuerat ; sic iiiodo commofa, tristitiam sibi terius mulieris linguosa perfidia. Nam, sicut olim Inrenl caplo,

non modicam advenisse proclainabat. Expavit pari- Dominicaj Passioiiis tempore, ancilla ostiaria Pe- F
ter hoc factum coelum et terra, et ad tantum faci- trura terruerat ; sic ista Vicarium ejus mordacibus
nus vindicaiidum corda pra^parantur omnium.Tunc opprobriis conturbabat ; quae quidem illius tradito-
Tob 2,
imi'lctum est, quod dictuin est per Pro[ihetam Dies : ris sorur fuerat, et idcirco tanto Patri maledicere
festi vestri converteiitur in lamentationenietliictum, nou formidabat. Alter vero, ejusdem traditoris mi-
Tlircn. 1.
et gaudiura vestrum in planctura. Etillud ; Plorans nisteret sequipeda, evaginatum gladium retinens,
ploravit innocte, et lacrymas ejus in maxillis ejus : tanti viri caputipso die se abscissurum, blaspheraau-
Hier. 9, non est qui cinsoletur eain ex oninibus caris ejus. do asserebat. Cujus impietatis vindiclain velocissi- non impitne.
Tunc sancta Ecclesia Dei dicebat Quis dabit capiti : mum Domini judicium non distulit. Nam lancea,
meo aquam, et oculis iiieis fonteni lacrymarum, et aforis vibrata, guttur ejus dira; vocis venain obtrun-
plorabo die ac nocte? Et illud : Audite, obsecro uni- cans, ad terram inorieiitem palpitantemque prostra-
versi populi, et videle doloreni meum. Tunc, omnis vit, sicque ad tartarum misit.
maritiis sumpsit lamentum et qua; sedebant in
; 4G Traditor auteni,jam jamquevideiis capiendam
thoro niaritah, lugebant. Omnis itaque Clerus, Pa- esse turrim, et sibi periculiim mortis inimiiiere,
TradHor sibt
store percusso, huc illuc'|ue discurrebat, et cuncta coactus procidit ad pedes beatissimi Papa;, dicens :
mctiiens,^
pene altaria exuentes denndabant. Nihil alioubi, Seinper misericordiam, Pater, docuisti, docens per veniam orat.

gut ad ultto- prajtiT quod ante dictuni fuerat, in ecclesiis divini fecisti errantesque convertens, conversos in fide
;

nem cctens. Oflicii, illo die factum fuit. Elcmenta tamen ad tem- solidasti; suscipe errantem, et ab iniquitatibiis se
pus usque illud turbaia, ne populuiii zelantem Do- convertentem ; conversum solida, iie nie desperatio-
inini zelum pra?pedirent, pacata inonstrabantur. nis profunditas absorbeat. Peccavi, erravi, tradidi,
Terra vero aquani peiie cuiiclaui, quam niinia iiiun- interfeci, sacrilegium perpetravi. MatrisRegis euim
datione sustinuerat, absorbeiis, iterum quoddam- thalaniiini corrupi. violentisqiie manilius, /itugiiriuni
modo siccum ad lioc omnibus ulciscendum ostendit. et parvum secretarium Uei Filii violavi. Te Patrem,
et
VIGESIMA QUINTA MAJI 123
A et meum Dominum, ut parridda. perjuriis, siicrile-
giis, manibus ex
gremio attraxi. Su-
pollutis illius
'ANNl >T.\TA. A. PAULO
scipe, liliera, tuere, misericoriliarn fer ila remedium, ;
DBHiNHl.

consilium, suffragium injunge paniam, pone poeni-


:
a Iii Gestis MSS. Ponlificum iisi/iu' iic/ Murtiimm
tentianicarceris, oxilium, patria: diffugium; et Dei Pui>am Viledudis, a/'/)c/(i!(ur CentiusStephaui ; Ber-
judicio in me justissinie conimoium, ex more, placa liilila Cincius. Nomen liic viiletnr siienlio lectum, jiro-
populura. Tuis nie pollutum sanctis suscipe mani- pler familiam, el Ciiicium Prxfecliim Urbis rirum
Inis : et liujus diei niiiii pcenitenti concede spatium. .sniielixsimnm, nli infrii palebit.
Furcas milii jure paratas corde conspicio, dignam b Cadalous EjiLscoiins }':irmensis, novo schismate
pcenam intueor; etidcirco corpore prostr;ito, corde forinnlo Psewh-Pupa conslilulus esl, assiimiHo Honorii
demisso me potentiie tua; frado. Tunc Papa clemen- nnomine.a Oclobris anno 1061.
tissimus, pio ut erat pectore, tanta
supplicantem c In Gestis Romanorum Ponlificum a NicolaoAra-
adorsus est : "\'ideo tefelle amaritudinis obligalum, ijonensi collcclis apud Baronium an. 10C4, num. 34.
et tuie mentis ooulos tenebroso squalore conteetos Cencius,
; Pi^a-fecfi Klius, vir nequam et pessimus,
cjui lumeii vera; lucis, nobis tanto tenipore laborau- eidem Cadaloo astitif eumque in casfelloS. Angeli
;

tibus, cognoscere nequiverunt. Tu ipse nosti, quan- recipiens, jurarnentum ipsi et defensionem prffistitit,
tis religinsis viris te commonuerim, quantisque per d Ibidem num. 39 iilem Nicolaus Araijonensis :

niemetipsum patientissiinis admonitionibus solicita- Idem quoque Cadalous post pauccsdiesex divinoju
verim, qnibus non .sokim iion acquievisti, verum dicio pessimam rnortem incurrit.
etiam in deteriora prornpisti sed tarnen adhuc ja-
;
e Citithius D. Pelro Dnmiano, quilib.S episl. { el
nira tilii vilaj patet, tantum ut convertaris corde. 2 eum laudnt.
Qui rnox ad terram corruens, verum se reuin mise- f-Robertus Guiscardus Nortlrmannnrum Z)itr, ex-
p rirmque confessus est.promittensomnia sibiinjurrcta communicaltis fiiila S. Greijorio anno 1074, sed Ec-
tt ivipetrat
incunctanter perticei-e. Tandem vir nritissimus, so- clesix obedicns iinno 1080 absolulus : nlipluribus dedu-
lita sibi pietate comraotus,respondit : Quidquid mihi cit Baroiiius, ad diclos auiios.
ex ipsa injuria iri'Ogasti, paterne indnlgeo. Qiiod
g Guibertus Ar'chrepisciipus Ravennatensis, postea
autem in Deum et Matrem ejus, Apostolnsque seu Antipapn, S. Greijorio srmper infestus, adversarios fo-
oinnem Ecclesiani cnntraxisti, luenduro fore pronun- vtt,el Cicominunicatus fuit.
tio ita ut primo Hierosolymam tendas et postmo- h Praesepe Domini.
; ,
u quo S. Greijorius abslractus
dum, si vivus inde reversus fiieris, nostris te mani- fuerat, inielliijilur
bus et consilio reprassentes, ut sic saltem modo
aliqno gratiam tibi peconciliare omnipotentis Dei CArUT VI.
valeas. Et qnemadmodum cunctis filiis Eccle---iae,
subversionis hactenus exemplar fiiisti, ita de cetcro Henrici IV idenlide.m ad vomilum redeuntis
conversionis fias. Haec itaque cuncta, pro ut jussum perversitas contrajura Ecclesiif.
est ut videbatur, explere libentissime spopondit
H
:

et sic, diei illius liberationem promeruit. is itaque praeraissis, ad ea qure cum Rege Hen-
Gregorlo con-
47 Tandenr Papa pius ad ferrestram ei"ectus, tur- rico peracla siint, veniarmis ; et innocentiani Gre- tra /Jenrlcum
Papa lise furenti expansis manibus, ut componeretur, et gorii Papro osteudendo. mala, quas pro bonis re- attestaiHur,
liberatus,
aliquanti majorum turrim ascenderent, innuit. Non- ceperat" (am prssentibus quam etiam sub6ecuturi.s,
nulli vero, putantes, quod eos ad opus, quod ince- prnut possumus, indiceraus. NonnuUus enim fore
perant, hortaretur', fortissirno inipetu turrim scan- credimus, qui partim rei gesta^, partira auctorita-
dunt. Et sie foras adductus est, turbis omuibus tum sanctorum Patrum ac Decretaliura ignorantia,
flentibus pras gaudio, et pra3 pietale clarnantibus; contra sua:'salutis pericijlum, Patremcommunemre-
cernebatur enim totus cruoris magnitudine resper- preliemiere, infamare, et, quod omnino inspectan-
sus; et ideo nimio horrore perculsi, voces ad sidera te Deo raalum e^t inexistiinabile, maledictiones in-
proferebant. Facta igitur victoria, omnes una cum gerainare, neqiiaquam fimeant. Qui, si forte divina

C Papa Gregorio ad Dei Genilricis ecclesiam, de qua inspirationecommoti. raagis araore cognoscenda; ve-
ad ecctesiam nocte ipsa abstractus fuerat, gaudio non modico i'e- ritatis, ipiam supt^rbfe procat-itiilis inslinctu hoc age-
redit,
pleti conveoiunt. Tunc Pater communis Missam, rent veridicis et apprnbatis religiosisque viris in-
;

quam nocte, mrnistris dialioli prjepedienlibus, fiirire terrngatiscrederent. Habeut enimreligionepollentes


non potuerat, hora ipsa complevit ; et cum tanta vi- Episcopos inHuitos, et, ut e muUis puucos enuutie-
toria r-evertentibus, benedictionis Dominicse gi-atiam mus, a Geraldum Ostiensem, qui ob vitae meritum
dedit, ab ApostolicaSede OalUcanisex parfibus assumptus,
sandissimi
48 Deinde, cibis snmniotenus degustatis, rursum septimum inter Cardinales KpisCMpos tbronum pro- CardliiuleSf
fugatn ca- meruit. qui ad ejusdem Regis causaminvestigandam
conveniunf, adhuc plenius perscrutari omnes, qui
pientibus
iiilmicU.
ininrico Dei se conjunxerant. Inventis atitem illis, ab Apostolica Sede est transmissus, et ad confir-
omniahona ipsorum perdirnf, etexterminio tradunt, raandum '^uo prnlatum oi-e testimouium, pliirimos
nihil omnino linquentes prster persinas, qua; fugae est labores, pericuia. vincula, carceresque ipsa pro

pra^sidium cejienint. Verirm duni apud prsfatam veritate expertus. Habeiit b Praenestinum. qui ad b
ecclesiam populus pro Pastoris lilieratione grates euiiidem suffereiidum labnrein ab Urbe Ruma missus Episcopi,

Deo redderet; iniquus ille Judas fugain cura uxore, e>t. Habetnrinsuper et c Petrus Albanensis, qui ad

filiis et frafribus arripuit; ef, sic dimissis rebus confirmandum contra Simoniacos veritatis testimo-
suis, nudusevasit. Quidquid verosuijuris olirn esse nium, immanem rogum pjrtransiens nudis planlis,
poterat, populus postea adveniens disfraxit furri- ; sicut in Re^istro Doniini Alexaiidri H Papa3 scrlp-

bus ac domibus subver'sis, prEesidiis vero frsci titulo tum reperitiir. illaesus exivit. Habentur etiam com-
sociatis. Perditionis vero filius et Antichrasfi ruini- plures ex ulf ramontanis partibus. d Udo Trevirensis,
ster, anfe mundi constif rrtionem daranatus, post suam et Hermannus Metensis, Altm inus Pattaviensis vel
Principes viri^
evasionera, qiridquid promiserat non solum minime Lauriacensis, e Adelbero WirzcOurgen^is, /' Hugo
persolvit sed etiani quibusdam srri sirrrihbus prola-
; Diensis, in cujus electione tantinn lumeu fertur cte-

nis associatus, consilia malignitatis contra liberafo- litusdescendisse. iit diera vinceret. etcorda omujum
non abhorririt. qui aderaut. advenisse Spiritura sanctum, non du-
rem suum dare, quoad vixit,
bitarent. Ad satisiaciendum etiam iucredulis cetero-
rum
124 VITA S. GREGORII PAP.E VII.

conveniantur; Abbas viilelicet j quaquamad efl'eotuin perducere potuit. Qno tempore


rum oriliniirii viri
qiiantis sit palernis litteris cominonitus, ejusdem
A. PAtlLO Cluniacensis, i-jusdcm Regis Pater in biptismate ;

BRnNRl
et /i BerinbanliisMassiliensis, i|ui oli instantissimum Patris .\lexandri m libri testantur.
Ad Gretjorii
g
fidei oalortMn, liis confessor factus. propter Domi- 52 Cui PaterGregorius, postqaam Domini vo- monita move-
h Rapoto. lunlate, fiigiens et renitens, sucoedere coactus est, ri visus,
num cxilia compedesque cst perpessus. i

qui nimirum propter s:inpuinis noliililatem et mo- ut decebat, p:iterna illiim visitavit oommonitione
Regem
a pnpiiloexpetitus asse- orans et postulans, ut pro amore omnium Regis,
ruin lionestr.tem, in
ritiir Adelbcrtiis
: /, et Odalscalcbiis; quibus tam a etiain prosui sfatus salute. pro aniinie sii» remedio,

a res conimissa fuerat. ab quibus oportebat t;mtum sanotai Ecclesiae


actis,
RcKe, qiiaro eli:im Pai'n,
sexus pertr.inse.at, veniamus flliiim et membrum abstinere, pedcm retraberet;
SO Et, ut nullus
efiaiii ail honi>.vt:is, et tam religione, quain etiamse- agnosceretque Regem Reguni super se inspectoreni,
ac Itminx. absoondila co-
cularium rerum pntent:itibus locupleles mulieres; qui cordium consiliaet tcnebraruin

Iteginani videlirel Agiieleiii. eJMsdein iniquissimi gnoscens, unicuique secunduin nperasua reddit ; ro-
Reges m:itrem. et vere Reginam quse, regali ;
gans etiain, ut oonsiliarios pessimos, qui magis sua
dlademate dimis.o, seciilum istud deserens, Dei qu:im eum diligebant, dimitteret : qiioniam talium

ejusque nmtris Aposloloruinqiie ejus Petri et Pauli consiliis conseutiro, nihil aliud esse quam mortem
vestigiisinremissiliiliteiadl:a;sit; Heatriceminsuper. acquirere, regniimque subvertere, et in fabulain

ejusqiie noliilissimaiii proleiu Mntliildein; qii!E, licet cunctis gentibus fieri velle, significabat. Ad boc
mundaua cura fiiicum oHicium. Italiainpubernando, Rex ipse parumper oommotus, u litterassupplices, et n
subdolas, emendationem coram leijalls
gosserunt Debbnrn nimiruin elTectK. quic judi-
("ut magis (ut posten claruit)
ante acla re-
cans Israel, Jabin cuin suis onmibus in torrentem promitlenfes, inisit. Allatis it:ique litteris, tota Ec- tractat ;

Cison dispersit) iniquos nuillolies confusibiles con- Sacerdofium et Regnum,


clesia Ia;lata est, sperans
triverunl : quaj quidem inter Dominum Papam et Dei gralia ooadunandum. ad purgauiluni omne quod
Regem mediatrices fuerunt. et regni statimi coin •
in ipsa sparsim incumbebat sordidum. Tunc com-
poiiere et oonfirmare desideranfi desiderio cupie- muni consilio definitum est, ut pro tanta causa,
bant. Horum omnium aliorunique prob:ibilium totius tamque Deo digna r.itione. Agnes mater ejus Au-
conditinnis testinioniis non acquiescere, iiihil est gusta, una cum venerabilibus Episcopis. Ostiensi
aliuil,qiKun Dei iram promereri. perpetuffique dam- videlicet et Pramesfino, e latere Doiniiil Papa^ mis
nationis subire sentenliam. His itaque ad tanti sis, Regeni cum Apostolicis litteris adiret; iit tanta
Palris iunocenliam ostendendam commemoratis. il- promissioue percognita, certum finem niala; rei ha-

lius Regis frauilos, uiaebinationes, et interdum ctenus coinniissiE, imponore vellet. Quam Rex ipse,
etiain in S, Petriim contunieliss, nostra; scbedulse cum memoratis .\postoIicis uuntiis honorifice sus-
conjungentes, nein erroris tenebrosi ignorantia scire cepit :'reversusq'ie ad onr, utjustuni fuit, inoninibus
volentes jacere periiiittamus, pro viribtis coepta se- DeoetS. Petro salisfecit. Quidquid etiara Leg:iti
quamur. sibi superposuerunt, bumillima iiiente portare pro-
31 Tertio igitur Henri;o / mortuo, quartus ille misit in manibus eorum, de cetero se custodire, om-
PalTi aufxt' Henrirns Rex, permittente Rmnano Pontifice Vi- nesque Simoniacos malosque oonsiliarios et excom-
dent pucr ctore, i|ui tunc monenti priesens erat, liereditario municiitosa so procul repellere, et Dei Ecclesjara,
Ilcnrtcus 4|
jure, nimirum puer, successit. Sed (Salomune atte- secundum consilium
Canonicara institutionem, per
stante, et dicente ; Vec tibi terra, cujus Re\ puer Papa; ordinandam coraponendaraqiie dimittere. His
est. et cujiis Principes mane comeduntj ad destru- aliisque causis determinatis, ,ad Apostolicum reversi
ctionem sui et totius regni, quidquid usquam sce-
leris esse potesf, p.itravit. ("a>i'o corde petiilans Pa- 53 Rex quoque reversus est ad cadem volutabra,
tremnon timuit, sed reddentiouscunctis testimonium quibus involvi consuerat ; credens niiniruin magis
rclapnus, a
pueritia; iinperreclajque ffitati, Irsciviam ejus Ro- sua; blandieuti voluntati malisque consiliariis, quam matre tn vi-
mani Pontifices supportarunt : existimantes illum Ad quod currigenduin rnaler
sana> religioni. ejus am reduci-
virile scandere tempus. qiio coiTigi possct per se ; Augusta iterum a SedeRnmaua missaest cura : quo, tar.

non attendenles, quod scriptum est; Qui parcit tempore aliquu conversata, sanctiB Matris Ecclesiae
virgae, oditfilium siiura. Nulritur iiamqiie vilinm : erga illura afTectum omiiem aperuit. Ille vero ja-
etdum ramus tenernon mundalur aut evellitur, in ctum verbi seinen cordis agro recepit sed, secun- ,

maturilatem venieiis. inanu vix aut ferro praeciditur. dum Evangplicam parabidani, dum mater serit,
Sic nimirum ille majnrum ascendens curruui. om- aliud cecidit secus viam, quod tam humanis gres-
nem Erclesiam snperbienti calcaneo supponere, cal- sibus conculcatum, qiiam a volucribus est raptum ;

candauique praebere, vilem ut aiicillam, pro viribus aliud vero infer spiuiis, et ab. exortis sufTocatum,
oonabatur. Quod scelus Romana Ecclesia noa fe- fructum ferre non valuit .aliud veco super lapidei
;

monila Sccle- rens, quai caput totius Roligionis et m:igislra est cordisduritiam jictum.adustum solisardore, radices
stx sperntl.
et oui cunotos seculi potentes pras ceteris corrigere', babere non potuit. Per liuraanos quidcm gressus,
vacillaniesque consididare proprium est, ipso Domino nialorum hoiiiinuin, quibus utebatur, consilia per ;

Apostolo Petro Et tu aliquando con-


pi-iei-ipienfe ; volucres vero. immundorum spirituum suggestio-
versus, conflrma Iratres tuos lilteris eum coiive- ; nes per spinas vero, divitias regi;isque voluptates
;
;

iiire. ei c.iiniqonefacere et pr.edioare cu?pit. Cujus per pelram vero, durifiam cordis signiflcari, intel-
Cadahutn collum Chri^ti jugum ferre nesciiiin, libertalis suae
el ligere quilibet sensatus poterit. Moram autem fa-
tre/iit. arbilri.i induralum, hac illacque averfeudo diffiigit
ciente Regina, suas iterun: litteras Papa raisit, ut
novo pecfnre nova versans consilia, teinpus opportu- iustaret verbo et liberationi filii ; ipsuinque rogavit,
num exspectavit, quo Roinauam Ecclesiam, iit ce- ut queinadmodum in litteris sibi /i olim missis con-
teras, sibi sulijicere pos...et ad quod postaa.ut
:
tinebatiir, Legatorumque iii manibiis prumissio et
reipsa"patuit, anuisu quo valuit ereclus est. Nam fides dafa ostenderat, sic se custodiret; et maxirae
mortuo .Nicolao II P.ipa, subintroducfoque sanctffl a Sinioniaca liaresi, qua insudabat, spiritum suum
memoria; Alexandro, vesania sua; mentis arreptus,
coliiberet; excommunicatos consiliarios, quos pro
bsreliGuin ("ail,doum. Parinensemmale iiominatum
saliite sua regnique statu Apostolioa Sedes et Sy-
Episcopum, data per manuin suam investitura in nodus juste damnaverat, procul abjiceref, ne in eaiii-
Papani erigere noii lonni.bivit. Veruin, cedenfibus
dein maledictionem incideret. Regina Roinam rever-
emnibus, controversus Deo, quod dcliberaverat, ne- tens, fllium .ad Dei jusfiliani et bunoreiii incliiiatum
fore
VIGESIMA QriNTA MAJI. 128
foie asseruit : ciii nnn multo pnst viicillanti lilnn- g Ts est S. Hugo Abbas, cajus Aila iledimus 29
dientes et idonc:v littei':^ q bis rnissa; suiit. Aprilis el supra de eo oijiiur
: niim, 12, 13 et 14. A. l'.liI.O
54 lllo quiilem ternpore S,ixone.>i, qui<i'.i;iiii viile- E.iiani qiivpic S. Gregorii nd illum cpisiidir. niitM.i
melu etiam biint ali eo se iiiinium crudeliter tnctari, uu;inim;trr h Bernarihis, AbbasS. Vicli.iis Massiliie, erealiis
rettellantium
Saxonim,
conspii-averunt. ut pro Rege illum amplius non lia- an. lOGC, ilcfiiticliisnn. 1080, n S. Gregariocum
lier-
berent. Tunc coactus supplices ail .\postolicum lit- nardo Piii.ivino legntus nd Principrs Imperii, ei in Hi-
teras direxit, orans, ut suis orationilius coininenda- spaniam piopier dissidiiim Berengnrii Cninilis liarci-
tura susciperel ; quatenus eum de iRin liorrendopa- nonensis. E.ilanl epislol.e illms ad islnnii ( nd mona-
vidoque judicin jam imniinenti, suis mentis excelsi cbos .Mnssilien.vs de eo : in qnnrum allera lib. B epist.
Regis dextra" enperet; iterum iterumque \iromit- 15. illos liorlalur nl absenliam sui ./bbalis xquo fernnt
(eiis, nil unquam amplius ile ecclesiis Dei incere, aiiimo, in allcra lib. 7, ./). 8 dolel de obilu ejiisilem
quixi saucti Canones reprelienderc posseiit. Ciijus /Jbbalis.
precibus motus Papa, eisdeTi Saxonilius litteras ct Rapoto cidelur pssrComes
i Palatiniis, rnjnsohilnm
nuntios inisit et circa ejusdem Rccis radices ib-
; referl Urspergcnsis nd an. 10',)!).
diens, praadicatioiiis siia" cophinos misit, exspectans k .\delbertus siri! Albertiis Comes, ad quem ejii/t-
scilicet. utgrnss-js ex ficu colligerc posset. Seil, undj qiie uxorem e.rlat epislola 1 /id. 2; r( liiiic siiiiitis 1

sumere humoris boni plenitudiiiera debuit indo Coines Imperii


,
viilelur fai.ise Odalscalcus, De liis
post marcidus aruit et exspectata vilis ad piugiies
: irilius ngil epislola 10, lib. 'i snb ftnem.
botros ferendura, lahruscas viles etexiles portinit Die^ Oclobris aiino 10S6
1 Ilorfrliliie piopc Iler-
et.segesl'oliispMlchrioribus(irnata,rnessistemponMiil cininm silvam.
aIiud,qnarainfand3epermistionisloIiunipnitulit. Mo- m Polissimum lib. 2, ep. 30 r( 31. Iib. 3, ep. 3, 7
nuitequideiiiR.'gem,interimseabairnis suspenderet, el 10.
doiiec e Sixonum partibus nuntios haberel Rex : ii Exlanl b,T tiitcrx- apuil Biironinm an 1073)ii.in. 49.
.

vero. non acquie.scens litteris et coinmonitionibus Lamberlns Sfiicnnburg.


j os.icril, Regem celebrata
Patris, ierras SaxoniiP inlravit ; ubi ex utraqiie in namberga solemnitate, Niii-eiiberg per-
P:isch:ili
parte, hominum peccalis exigentibus, inultus himia- rexisse obviaui Legatis Apostolic.i" Sedis, el Iribiis
nus sanguis effusus Regis tamen in manibus,
est. r liic indicalis atldnntiir Episcopiis Ciiriensis et Epi-
quibus bello
justd Dei judicio, victoria dala pro qua, sub ma- ; scopus Cumens's.
vietis ad iii-

tfenium redit. nibiisDominihumiliaridebuit,tainquainignilusetspi- p Est -.aepistola 8b tib. 1

ritu elatiouis iiiflatus,


contra ipsnni intumiiit. Nani q Siinl ey 30 r(3l, lib. \.
cuncta, quaepridem per Matrem, per Episcopos, per r Monnchus Ilerfetdensis, in Chroiiico liislorico Ger-
Clericos, per commnnes nuntios et privatos. aiitea mnniee, lale hoc betlum ilescribit, a pag. 744 lomo \
promiserat : poslmodiim, quia seciiriis, in irritum Scriploriim illuslrinm Germanix e.vcnso Bnsileie anno
duxil. Siquiilem Ecclesias, quas in inanibus Doinini 1S74. Ilem Bruno monachiis de Bello Saxonico
Papa' corrigpnd;\s sub jLiraraonto jjosuerat, non so- tomo Scriptornm Germanicariim Iteriiin per
\ Frelie-
lura non dimisit veriim efiara, contra decrelales
; rum cdilo.
Patruin institutiones, quibusd.im adulleris et Siiiio- f S. Gregariiis epistola 15 lib. 1 ad omnes Cliriili
niacis sub inveslitura contradidit. Inter quos etiam .s ftdeles iii Lombnrdia, nniittal se exeominunicnsse Gote-
Golefriduni, propter Ecclesi;e Medinlanensis iiivasio- fredum, quod simoniace Ecclesiam Mediolanensem oc-
nem exconinniniraliim, ejusdem iiivasionis adulterio cupavcrit.
investivit: ( Altono . .m Papa moraute, quem .\r- t Altonus, Uijliello .\lho, Cle.ricns Ambrosani Cot-
chiepiscopum melijr pars Cleri, etpopuli suum Do- legii, eleclns 1076, de quo et perlurbatione Ecctesi,r Me-
niinum elegerant. Dedit etiam ii Finnanani, et diotanensis tegi potest Ugheltiis in .Jrciiiepisc. Meilio-
Spoletcinam Inn. col. 156.
u A'. Giegorius rpisl. 15 lib. 3 ad //enricum liegem
ANNOTAT.V.
Contra statuta. inqiiit, .\postolica; Sedis tradidisti
a Geraldus, «™ Gerardiis RiUispnnensis, ex majori
Firmanam el Spolelanam Ecclnsiaiii. riuibu«dain . .

Priore Cliiniacenn Episcopiis Ostiensis focliis anno ])ersonis nobis etiam ignolis. /irntanam Sedem tic-
107:2, Ciiiconio dirilnr octavo loco Cardinulis crcii- cepil Gri/foranns. Sp.delanam quidam nafione Teiito-
1 Iiis.

miss«s.
/Jic anno 1074 ad Henricnm
Ectant ad eum S. Gregorii
W Legatus esl iius, qu"s amlios S. Gregoriiis e.icommuniravit et de
,

epistiila 6 <( 16 Sede dejiosnil. Consule Ughelliim in diclis Episcopis


Wiri primi. linio 1 et 2 Italix sacry..
b Ubertus, infra Ilumbsrtus, Episcopus Prxne-
slinus, ciim diclo Geraldo creiilus Cardinalis, et ad
CAPLT VII.
Henricum IV missus.
" B. Petruslgueus, MonacliusVnllumbrosiinus, S.
Syniitlm HomiB a Greiiorio celehrala ctinlra
Joannis Gnalberli almnnus. a S. Greijorio anno 1074
Ilenriciamim convenliculun.Uogunliic aclii in,
Cardinalis Atbanensis crea'us, sancle obiit die viii
Januarii : tjuod auiem liic dicitur rontiijit tempore ^tle- Llis autem ad .Ap .stolicara Sedem perhitis, Papa
foiilra
xandri II, in caiisa Petri Siinoniiici Episcopi Flo- Gregoriiis non raodi':uin conturb.ifiis est. Ccepit in- Crcijorium
renlini, ct ieijitur eliiim in vila S. J mnnis Gnalberti. fereaagitari mulfiss.jlicitudinibus: qiioniam cuncta, promissa
d De Udoiie !i?/ra orjiltir : De Herinanno S!(;)ra quae ad pace.m provenire speraveraf, verti incontra- vrijenlcm

acdim.S. .Mtmanui niadnnda estS Augusti. /Idlmnc ria perspiciebat. Taiidfin causas aliqiias, sibi per
vero estepistola 10 libn 9. quosdam Legatos secrete missas, quibusdain perso-
e Adclbero cum S. Altmanno conslantissime sclii- nis honestisque viris patefecit; ut perpenderent, quid
malicis reslitit, et sj^pius esl in exilium piilsus, atque super his statuendum foret.Tantis itaquepromissio-
anno 1090 mortuus in Lambncensi CKnobio, a paren- nibiis, irao simulationibiis iiispectis, oiniies mirari
tibus condita. cte[i6ruuf. Verurn, ne Romana Sedes videretur ali-
f Hugonis, Diensis iii Delphinalu Episcopi, Acln et quidinjuste seu pra;cipitanter agere. definitiiin est;
legationes per Gallias, o S. Gregorio illi commissas, ut eidem Regi acriores liffera^ scriberentiir; inqui-
drscnbit per 8 paginas Joannes Columbns in Episcopis bus plene cognosceret, nullo tiinore amoreve justi-
Dieniibus. Ad eumdem cxtant epistolse S. Gregorii tiam dimittere posse Honninuio Pastorom. Scripsit
seplcm. autem ad Deatricein ejusqueflli.arn Mathildem. quae
I llllC
\M VITA S. GR15G0 RII PAP^ VII.

liinc (emporis Italiam t'itam prnp cetpris guberna- quod oinnium corda nimium in sfuporeni c^nverte-
A- iAn.o bai\t, ail «iiinilem R<>j,'OTn, .idinv^isorem Mciliolanen- rat nemo enim aliquam signifii-aliniiem super ip-
:

scm. aii SiifTragaiie"* inniics. sumdare et profcrre digne convenienterque pnferat.


bCTunc Itcx, gravi monroreet timore correptus, Siquidem gallinn e oviim mirifiio c;elafum "pere
UenrUut
liac illacqne nienfe furibun'la transcurrciis, oinne.s peperif. in quoduo mir:i insignita fueraut; serpen-
conctlin-
biiliim nijil. suos neiuam cnnsiliarios ailvocavit : di-ilucti.s in tis scilicet et sciiii similitudo, iiiinio horrore tene-
meiliiim nonnnllis seiluctorilius ante pcrversae men- brosa. Serpens vero qui in triplicem ex eodem ovi
tis oculos, qui pliira, quibiis human.-i niens falli sn- corlice se siniiationem erexerat, vertice se siirsum

lel. propnsnernnt; repni lionorcm aPalre (limis'um, erigere velle siimmitatem nvi cnnabalur: caudam
ail

lilieriim arliitriiim, oppsinfinit:is, militiiin abiinilan- vero in partem tenebrarum illius extenderat. Sed
liam et forlitmlinem, Episcopns, Iiucc», Tyruinos, duni ad nvi dignifatein ten.leret, qundam ictu reper-

el sub fiili-lilate Priiicipes constrictns, superljonim cussus, ventre tenus caput reflexerat. /'Scupeavero
eti:im colla fim jugo conlrita, qnicstum insiiper ejiis non depicta, sed extra corticis ordinem posita,

Ecclesiarum siiis manibus trailitai'u:n, etmult;i :ilia, m:inu deprehendi ; et tractari. velut alia materialis

qua; ut diximus, seculariiim mcntes illiciunt iiiter : res, poterat.Considerantibus auteni omnibus, et mi-
quos II Mogunliniis fiiit Arrliiepi^copus, et reliqui, rantibus Episcopis, ceterisque qui in Synodo conse-
tifci ailnllentc qiii sub ipso ilenebant .Suffr^igaMei. Facla vern lali deraiit ; nunliiis ille Antichristi advenit.
llugonc Ciiril.
conventione. statucrunt ut Imperialis con^titiitio, b8 Postqiiam vero, finito Hyrano, faclurns ser-
cunctos in suo regiio manentis Kpiscopns, cursori- mones exbortationis oranibus, Papa consederat; ille Ilenrici

prjpcursor .\ntii-hri.-ti, non tribuens honorem Deo, missiis dipo-


bu? ubique missis. ante suam prajsenti:im jiibcret
SHionem
assistere ; b et coailunaiis omnibus, an^ithemati, magisque diligens terrcnum quam cceleste impe- inlinnal.
quoil Mnguntiniis lux'reticus cnnfra B. Petri Vica- rium, sic eumdera Pap:imalIoquitur: Domimis meus E
rinm. inin in Dnniinum et A|io-lolum ejus compone- Rex et Episcnpi niiines UIIianionl:ini et Italici,

ret, subscribereiit. Quml si fnrte inntns aliqiia re- pra?CTpiendo manilant, ut invasam l^edcin B. Petri,
verenlia quis enrum subtrahere vellet. rebus
.'•e et Romanam Ecclesiam amodo din.ittas. Non est
omnitms et dignilafe privalus, iit R'3galis inajestatis enim dignnm, sinepi'fficcptn illoruinet Imperiali do-
obnnxius, capitalem subiret sententiam Interea 110, fantum honoi'em scandere. Etconversus, Clero

Legatis undique missis, c ab Ilrlie quidam Hiigo, Romano dixit : Vnbis dicitur, Kratres, ut ad futu-
ahftlcatur olim Cardinalis, tunc autem inter Epi.'-C"pns h^cre- ram Pentecostes solennitatem Regio conspectui vos
Gregoriw :
ab Apostolica
ficos [ira^cipunm capiit (qui jnin tertin repra}scntetis, suscepturi de manibus Regis P.ipam
Sede d:imnatus fuer:it, quia qiiosdam Simoniacos et Patrem : quia hic, non Papa, sed liipus esse di-
recon.iliare piwsumpserat) fictitiis suis litteris Ar- gnoscitur rapax. .Ad cujus verba mnx q Joannes
chiepiscnporuni, et Episcoporum personas repr^e- Portuensis Episcopus, morum
hnnestate et religione Is ne o:ddatur
sentans, advenit i laudans omnia. qutr super Domi- vir prseclarns, facto impetu siirgens, immensa voce impedil 1'apa,

nuin P:ip:im composuerant projectis iii medium


;
clainavit, Capiatur. Tunc Prffilectus, facto impetu,
aliis epistolis, sub omnium Cardinalium Senatusi|ue cum jiidicibus, militibus,et Romanis nnhilibus, tan-
,'ic pnpiili nomine fifnlatis, quibus significab;intiir tura impostorem, evaginafis in ipsa Ecclesia Salva-
qiuedam prnclaniafiones ad prresentiani regijun de- Domini Papa; praesentiam iueri-
toris gladiis. ante
lalai ; iilii etiam conlinebantur postulatiii nnvi Pon- mere iiisi pius Paler toto cnrj)>i'e
vohiit; et fecisset,
titicis, et abjertio legitinii Pastoris: subintuliletiam se super eum projecisset, omnibus de ejus mortj
multas inimicitias, quas patiebat.ur a Nortmannis, damantibus.
a circumjacentibus Comitibus, ab i[isis eliam tradi- 59 Tandem, vix impetrato silentin,Domiiius Papa
toribus in Urbe nianentibus. Quibus visis Rex non dixit : Nolife, filii, Ecclesi» sanctffi Domiiii Dei no- osteiidens in
iiiodice laetiifns, ad npus componenilum fomenfum stri quietem iu seditioueiu aliqiiam conimovere. ejiismodi
desideratum accepit. Adductis itaque in mediuin d Oportet enim instare tempora. secundnm divinaruin casibus

diabidicis Pon'ifiiibus. anathema super Dominum ScriptuT'aruTn seriem, periculosa : iii quibus homi-
Papam, super seipsos profiilerunt Missis etiam
inio nes se ipsos amantes, cupidos, siiperbos, elatos,
in Longi'bardiam et Marcbiam a lafere Regis tain 2Tim. 3
parentibusinobedientes esse, necesseest : ut, patien-
nuntiis qiiam apicibus, visuni esf,
F
iif facto aiiathe- fia filinrum Dei, exhibitio fidei nostra' mulfo pi-e-
mafisubscribeient.CongregatisergonmnibusPapiae, tiosior sit aui'o, quod per ignem pT'obafnr. Clamat
ex pra'ceplo Regis. et iiiagis ex prnpria malevnlen- nobis diviiius sermo dicens; Necesse esf, iit veniant
tia et odin, ut res paluif , anathemiiti subscripserunt. scandila : vx' autem Iiomini illi, per qiiem scanda-
Nam ad nslendendum mate vnhinfatis cuniuluni, lum Et iterum, ad nstendendum nosfrre qua-
venit.
positis sacrosancfis Evangeliis, juramento firmave- litatis modum,
qualifer ad inimicos nostrosconver-
riinf. iiullo mcdo se deinceps Gregorium pro Papa sari delieamus, subjunctum est. Ecce, ego mitto
habituros, vel obed'entiara cxliibituros missisque vos, sicut agnos iuter lupos. Estote ergo pi^udentes
niintiis. idem ut alii facerent, effecerunt. sicut serpentes, et siiiiplices sicut coliiniba?. Nunc
Luca: ct
57 Scripsitaulem ideniRexRnmam litteras. omiii vero licet .\iifichristi Ecclesiam sur-
prfecursor in Mat. 10
giio Hontj: injiiria inhonesfas, falsitateque repletas, prjccipiens rexit, nos lamen multis a temporibns, tam a Domi-
^l'no(lum Domiiin Papie, uf de Sede surgeref Ecclesiainque no qnam a sanctis Patribus edocti sic geminae ,
cele'raiite
dimifferet ; vocans eum perjurum, invasorem, et scienfiae miinere
gressus incedamus per pristinos.
Regiae dignitatis diminutnrem. maxime Sinioniacis ut quemadmodum pii Patres serpenfes [pT'udenfiam
Loiigobardi.-eelaboranfibiis, Statuerunfetiam, ut non simplicitate columba; jungentes, IiKreticos serpen-
aiite lilferas darenlur ef verba, quam Syncdus, qus tina utentes' h astutia fiigaverunt ; ifa et nos man-
congregata Romaiia fuerat Ecclesia plenius Imc
in suetudinem felle carentis alitis teneamiis, ef pru-
audire po^set. quod etiam facfum est, Nam et Papa dentiam serpentisnon relinquamus. Utrumqueenim
Sjnodum Parmensis Clericiis, Dn-
faciente. quid:im mente gestare, non est vitium, sed digme discretio-
iiiini Apnstnlici ad injuriam,
cum eisdem lilteris nis arcanum. Non enim aliquem odio prosequi de-
prssentare se non abhorriiit coliimbiiium
et easdeiii blasphe- ; liemus, sed imprudentia fatuitafevc legein Domini simjjlicltaiem
posl ovi mias, in facie lotius Erclesia> et
convenfus, profer- volenfes infringere, subporfare. Ecce enim accepta- itnenddui.
portentiiii
re non formidavit, Per idem tempus, prodigium ad bile temiius adest Malli. lli
ixhiljitionem ; ecce, iferum Dominus spirituali-
illius iniquitalis indicium et
confirmafionem futur» ter inter honiines aiiibiilat, clamans, et diceiis; Qui
rei, in Urbe juxta B. Petri
Ecclesiam ortum est. vultvenire postme, abneget seinetipsura, etreliqua.
60
: ;

VIOESIMA QUINTA MAJI. 127


tiO Ad viam ergo vitje nos DuiMiiiuni vucnnteni F.iclesia)figuram ovi noniinc designat ; in qua qui-
el ad generose sequi oportet, >i lioreti.tatis ajtcrna; fructuui deside- deni mal iscuni bonispcrmistusesse usqiie ad inundi \. r.cLi)
cerlatidiim iiKitvni.
pro Cfinsto
ramus carpere. Per luuitas tritjulatiunes, ut Dootur termiiiuni. nnllus Hdclium duliiial. Sed licet fraudi
Acl. 1 i noster docuit, oportet nos iutrare in rognum Dei. bus deceptionibu.sqiie aliquaiidiu se occulere stu-
Satisest. quodhnc usque in ]);ice viximiis Ecclesiai deant.nonsempcrlatcrc, omiiio revelante, pussunt; .

nuuc vero diu aridam mes.<om, Sancturum iterum ut. cum iii a|ieriiiin venicntes emicarint, cunctis.ip-
sanguine cojivenit irrorari. ut fructus illius, longo pareat Iraus qu;e latebat, et in cogiiitus saucta Doi
tempore labidussenio, recenti rnrcperfusiis, in pri- Ecclesia ultionis gladium exorat. Rex isto, cujus
stinuni redcat dccoris aspecluin. Vidcinus pugnam figurim Deus inihi demunstrnri et coguosciper ser
dialioii iuapcrtum prosilirecainpuin, liacteiius fuscis peiitis sin;il;tudine;ii voluit, hactcniis tiiueiis, su's
squallijrilius adopertam ideo nunc tiroues Christi,
: subdulis verbis et nuntiis, veUit iu tcnebrosa; iioctis
doctas inaniis ad prieiia gostantes, conveiiit obviare: caliginc laluit qiii iiiodo loras saliens, quud corde
:

quatenus Christi lides, qua?, codem inficiente dia- gestubat, ustendit suniciuiiter ad condemnatiuuem,
bolii, toto pene terrarum orbe dispersa relictaque quain passiiii per iJei Ecclesias coiiiuiiserat. Nuuc
cernitur, cuncta, DoininoDeoper nospiignante, in- vero, ut cernitis, caput adfidei nostr<efuiidanieutu'n
stauretur. Ad dotrimentuin nempe nostrie salutis, erigere cceperat, sicut .sciiptum est 1'usueruiit in :

soculares ijuotidie pnipugnare conspiciiiius, q.ii ni- cceluin ossuuin, et lingua eurum transivit in terra.
hil aliud quam gehennam acquirunt si nos, quibus ; De quo Joannes Apostolus dicit; Kt datuin est ei os
vivcre Christus esse debet, etejus etiain aniore mori loquens inagna. et blasphemias. Ei illud Et canda Apoc ; i;i ct 12
liicrum: quibus in letributione, po^t islam nii>eram ejiis (Draconis) tcrtiampaitem stellarura traxit. Non

et imMginariain vilain, felicitas pr.-eparatur aiterna, attcndit inisi;r, quid veritas ipsa dixit Magistro no-
llionel Palrcs, a Dei legibus et tide nustra orthoduxa, pedem, husti stro ct Priiicipi Ecclesia; : Super hauc, inquit, pe-
cedeiido. niiii relrahaiuus. Conimoveat nos saltem train ajilificabo Ecelesinin meain et porta; inferi
: Mal. IG, 12
vux Duminica, qua; dicit .'qui nie erubuerit, et ser- noiipr;cvalebiintadversuseara. Nuncigitur, Frulivs,
raones meus huiic Filius hominis erubescet, cum
; convenit gladiuiii iiltionis exerere, et iniiricum Dei E
veuerit in majestale suii, et Patris, et sanctorum et Ecclesia; alligandoiierciitere, utiieicussunicaput,
Angelorura. Terribile nobis viduri ilebet, si temiiuie qiiiid ad Fidei fuinlamentum ctoinnium Ecclesiaruin
illo. a tanlo tiibunali senteiitiam no«tris iiegligun- erectum essc iligiiuscitur, corruat ut, qucmailnio- :

verecundi* capiamus
tiis di."ee quoruin laboribus ; duin ia primo superbiiu su:c teiupore ei dictuin est
JuJei omnium alius remunerare vult. Ideo eiiim pectore et veutre repat. iNolite timere, ut ait Duuii-
domus suie speculatures nos ajterna Sapientia esse nus, pusillus grex quia complacuit Patri vestro
;

voluit, ut ipse postmodum venturus inhabitator dare vobis regiium. Satis est, quod hucusiiue susti-
muudam domuin nostro studio habere possit. Ad nuistis, beiie coiiveiiicnterque illuin commoiiuistis,
quod scilicet opus egregiiim instare Domini Sacer- nuiic veru cauteriatam cunscientiair se liabuisseco-
dotes hortantur, cum .in maturu tempore legibus gnuscat.
Diiinini, senescentes pu.st quinquagesiinum aiiiiuiu, 0:2 Ilis atque aliis noniuillis peroratis, sancla el
DecernUur
custodes vasorum Domini prKcipiuiitur fieri. Vasa magna Synodus dixit Tiia, saiictissime l'ater, excommu-
:

quippe, ut B. Gregorius ait, nostr.i suut corda, qui- censura, quemad regenduiunostri temporisseculura nicundus
1 Coi-. .1

bus ferimus cuncta, quEe cogitamus. Corda etiam diviua peperit clementia, contra blasphemum, inva- llemicm
Dei vivi templum esse, sacra testantur eloquia : soreni, tyraniium, ilescrtorem, talcin sententiam
qux' quidem tautu mundari convenit diligentius et proferat, qua; hunc coiiterat, etfuturis seculis trans-
ornari, quantc illurum inhabitatorein ceteris muii- gressiiinis caiitelain cunferat. Dignum quippe cst
diorem esse dignoscimus. Scriptuiu quippe est . jussis tuis obedire et obsecundare, iit pussuinus' :

Mundus habitator mundam qua;rit doiiiuin. Et ite- neque facere cupinius aniinas nostras prctiosiurcs
rum Evigilate justi, et nulite peccare. Et iterum
:
: nobis. Lilieiiter enim, si necesse est. mortein amide-
Ecce stu aJ ostiuin, et pulso. Si quisaudierit vucem ctemur, ut Palrum nostroruni vestigia reliuquere
Apoc. 3
meara. etaperuerit mihi, intrabuadillum, et ccenabo non videainur. Cui eiiiin nun deinus pro Dei nostri
cuni illo, et ipse mecum. Videnius jam, Fratres, si sanctis legibus illud, quod a nolentibus nobis aufer-
corda nostra erigere conemur intente, auctorein tur ? Gladium exere, judicium exerce; ut laitetur
nostrum pulsare, nosqueconimoncfacere, ut aperia- ciim viderit viiidiclam, niHiius suas
quilibet Jiistus,
mus claud.imus ostium diabolu
ilii, et et ejus sa- ; lavet in sanguine peciatoris. Tandein omnibus ac-
tellitibus et cumpiicibus pro viribiis resistamus, iii clamantibus dehiiitum est, ut honnre Regio privare-
quXbus ad id prumptu liabentes ulcisci, secunduni .Vpostoluin,om- tur, et anathematis vinculis, tain prieuominatus
data polesfas, nem inobedientiam. Neque timendum est, etiamsi Rex, qnam oiunes assentanei sui colligarentur.
2 Cor 10 priKvalere possint adversum nos ; quoniam ideo illis

potesias a justo traditur Judice. ut fiant nostrai ANNOTATA.


probationis caminus, cito in cinerem etfavillas con-
sumendus, nosqiievasaexplorataperpetno in Doniini a Ut feria secunda seciinda; hebdoinad» in Qiia-
ministerium assumenda. Speramus sane, nec dulii- dragesima ad Synoduni Itoma; occurreret, de crimi-
tamus, quod nulla tribulatio, persecutio, gladiusve, iiibus qu» objicereutur causaiii dicturus, alioquin
viiicula, carceres, exilia, instantia, futura.
poterunt sciret, absque omni prucrastinatione, eodem die de
nos separare a caritate, qua» est in Christo Jesu, corpore Ecclesi» saucta; ApustoliccJ anathcniate
et sanctis ejus legibus. Melius est enim mori pro absciudenduui esse. Ila Lamberttts ad an. 1076 :

legibus Domini, quani eoruindem persuasoribus et ecutiti-a Pneudo-stjitintus Wurmalieiinis, de guu iiiojc,
destructuribiis terga vertendo Ecclesia; [jura pro- indicta fuit iti Dominicum Septuagc-^iinx.
dere] : quoniam noii obviare talibus, Christi planis- b fjic csl Sigefrcdus, q'M pnrfuil Ecctesia' Mo-
sime est fidem negare. gunlina' ab iinuu 1059 ud 1084. Ejus tes gcslas talis-
Cl Mdemus prajoculiset manibussiguumanliqui sime ttedticU Seruriits Itb. 5 Rerum Maguuliacantm,
serpentis; quod omnipotens Deus ideo vobis osten- a pag. 742 ud pug. 78*^. liifru nomen expriinilur.
et victoria
pricsagium dit, cautos solicitusque redderet, et quid super
iit quuutto trulisivit utt parlcs Ruldutplii Rcgis.
in jiortentuSj filium superbiae, extollentem se adversus hanc san- c Hugo cognoraento lilancus, inquit Lainbertus,
ttlo ovo cfam Ecclesiam Catholicam facere debeamus, insi- qui similia bubet : et Domnizo in F^ita Matftitdis lib, I

nuaret. Sancta quippe Scriptura, Fidem,sanctaeque sic canit :

Huc
; ;

128 VITA S. GREGuRII PAP.E VII.

Huc Hugo liinc fiilsiis vcnit, qui dicitur Albu.s; 64 Post liiec inisit ad diversos Epistola.», idem D
fuqae lie re
Oflurt muUis licmianae l'resbj(ei- Urbis : anathema et causas ejus nianifestantes, ex quibus scribit atl
liic om-
Ur.nMil.
IVr ilamnalus erat, preliu quia restiluebat has duas interpoiiere pra^seiiti opusculo curavimiis. iicx ftdftes.

Kniptores Ciristi teroplonim. junctus et ip.iis Gregorius Episcopus, servus servorum Dei, oinni-
Ailversus Pa]i;im, fingens raiila, Uelificabat bus qui cupiunt annuinerari iiiter oves quas Christus
Conbi inaliKnoruni, Regis simul et sociorum. U. Pelro lominisit, salntem et Apostolicam bene-
Jtit'm Dfimnizo ita proseiiuitur :
dictionem. Aiidistis, Fratres carissimi, novam et
(I

inaudltam pra;sumptionem audistis sreleratam


Audax .Antistes Moguntinus niniis ille, .

Non Christum timuit, Papam (|uanilo inaledi.vit. schismalicorum, et noinen Domiiii in 13. Pero bla-
(kinoti .^ubscribiiiit : nKipis ipsi se maleihcunt. sphemantium, garrulitalem et audariam audislis :

ovum quasi sculptum superbiara, ad injuriam et conturaeliam sanctai et


c hlem DomiiiM itisiiiiml

figuram Apostolica) Sedi illatain, qiialera veslri Patres nec


(uiniiit. Dum liiev imprimniilur, aiitiimm ejiis

To- viderunt, nec audieruut uiiquam, nec soripturarum


cxtar', i/uam si itcivpenmus, Lcclor iiivciiicl post
nitiin VII iti Appetitliciltiis.
seriesaliquando a paganis vcl hffirelicis docet eiiier-
Orelseiiis pcllcm siiuam- sam cujus mali, etsi aliquud unquam, post funda-
( Pcr Scupeos mlelligit ;

tani et propagatam fidem Christi, priecessisset


tiiosam : Gcrmanis cntm Scbuppen, st]unmmx tli-

CTH/rir,
exemplum; omnibus tamen fidelibus, prii tanto con-
auniim 1066, temptii et conculcatione Apostolica^ imo divinae
(r Joannes alleri Joanni siiccrssil circa

ul ncc Imperutorts auctoritatis, dulendum foret et gempndnni. Qua-


el S. Greijono litlelissime ntllixsit,

tllum avertere politeriiit. Limilalur propter, si B. Pelro claves regni calcrum a Do-
miii.v ptitcnttaiiuc
Clironici Casincnsis cap. 2, el mino Deo nostro Jesu Christo tradilas es.se creditis,
a Pelio Osliciisi lilt. i kortans ttt

et vobis per nianus ipsius ad a'tern:o vitSD gaudia Temettlum a


nltis.
iutroitum patere cupilis; ccgitandura \obis est, Deo pftant
h Lineam liiinc ex coiijeetiira siippleo, qiioad ge-
casu amissa inler manus quantum nunc de irrogala sibi injuri;i dolere debea-
niitna Ptiult verba (nescio ijito

ttipollictttrum) accepto aliuiitle exemplari supplere tis. Nisi onim hic, ubi per discrimina tenlationum

liccut.
vestra fide.s et corda probnntur, socii passionum
efficiamini ;
proculdubio non estis digni, ut partici-
pes futurae consolationis, et regni, coelestam
CAPUT VIII.
filii

coronam etgloriam sortiamiui. Rogamus igitur ca-

Rc.T- Ilenrkus excommunicalur. Liltene S- rilatem vestram, ut instanter divinain inisericor-

Greijorii ea de re, et uttionis rnox sectt- diam iiuplorare studeatis ;


quatenus aut corda im-
IX exempla. piorura ad pauiitentiam vertat, aut repriniendo
eoruin nefanda consilia, quain insipientes et stulti
xVccepta ilaque fiducia, Dominus Papa, ex totius sint, qui petram a Christo fundatain evertcre ct
Cregorlus
protfxlatiti Sjnodi consensu et judicio, protulit anadiema in divina privilegia violare conautur, ustendat. Qua-
quoil I'apa- huiic nioduin. 13eate Petre Aposlolorum Princeps, liter autem, aut pro quibus causis B. Petrus ana-
fitm noji
inclina, quiesunius, pias aures tuas nobis, et audi thematis vinculo Regcm alligaverit, in a chartula,
timtilfrit.
uie servuui tiiiim quem ab infantia nutristi, et
; quaj huic inclusa est, pleue potestis cognosccre.
u>que ad biinc diein de manu iniquorum liberasli, 63 Gregorius Episcopus, servus servoruin Dei,
Itctn od Prln-
qui ine pro tua fidelitate oderunt et odiunt. Tu oniuibus Episcopis, Ducibus, Coraitibus, cetcrisque
cipcs Tettto-
inibi testis es, et Domiua mea Maler Dei, et Beatus fldelibus in Regno Teutonicorum Chrisiianam fidem nicos.
Paulus Frater tuiis quod tua
inter onines Sanctos, defendentibus, salutem et Apostolicam benedictio-
sauct-i Romana Ecclesia ine invituni ad sua guber- nem. Audivimus quosdaui inter vos de excuramuni-
nacula traxit, et ego uon rapinam arbitratus sum ad calione, quani in Regem fecimus, dubitare ; acquae-
Sedeiii tuain ascendere; potiiisque volui vitam ineam rere, utrum juste e.xcommunicatus sit, et si nostra
in perej^rinatione finire, qiiara locum tuum, pro sententia ea auctoritale, eaqua debuit deliheratione,
ploria inundi, seculari injienio arripere. Kt ideo ex progressa est. Qnapropter, qualiter ad excommuni-
tlc Sfittcntise
tiia gratia, non ex ineis operibus credo, quod tibi candura illum adducli siinus, pront verius potuiraus jiLitttta du-
placuit et placet, ut populiis Christianus, tibi spe- (teste conscientia nostra) oculis, et intellectibus oin- Ifias,

cialiler coramissus, mibi obediat specialiter, pro nium patefacere curivimus; non tam, ut singulas
vire tua mihi cnmraissa : et milii tuagratia est po- causas (quae heu I niraium notae sunt) quasi nostro
teslas data a Deo ligandi atque solveudi, in coelo et clamore in publicum projiciamus ;
quain ut eorum
in terra. Hac iUique flducia Iretus, pro EcclesiEe opiniuni satisfaciainus, qui putaiit uos spiritualera
tu:e honore et defensione, ex parte omnipolentis gladium tcmere et magis mutu animi nostri, quain
Dei Palris, et Filii, et Spiritus sancti, per tuam divino raotu et juslitia; zelo, arripuisse. Cum adliuc
tteclarat
potcslatem et auctoritatem, Henrico Regi, filio Hen- in Diaconatus oflScio posili essemus, perlata ad no.s narraits quod
Hfttrlnim
rici Iniperatoris, qui contra tiiain Ecclesiam inau- de Regis actionibus sinistra et multum inhoiiesta SAjie Hcijein
regno priva-
niottiicrit
tum ft es •
dita superbia insurrexit, totius Regni Teutonico- faraa, propter spem ac desiderium correclionis su»,
ctmtmuni-
rum et Italis gubernacula contradico, et omnes sa;pe eum per litteras et nuntios suos admonuimus,
catuni :

('Iiristianos a vinculo juramenti, quod sibi fecere ut a pravitate sua desisleret ; et meinor clarissimi
vel facienl. absolvo; et, ut nullus ei sicut Regi ser- gcneris ac dignitatis sua', vitam inoribus, quibus
viat, interdico. Diguum est euim, ut qui studet ho- Regera et futurum (Deo donante) deccret Imperalo-
norem Ecclesiai tuaj iraininuere, ipse honorein rem, institueret. Postquani vero ail Pontificatus
amiltat quem
videlur habere. Et quia sicut Christia- apicera, licet indigni, veniraus; cuin illius a;tas pa-
nus cunteinpsit obedire, iiec ad Dominum rediit riter cresceret et iniquitas; intelligenles Deum oiii-
qiiem dimisit, participando excommuuicatis, et nipotenteni districtius de manu nosira animain illius
multas iniquitates faciendo; nieaque monila, quae requisituruin; quanto nobis ad increpandum illum
pro sua salutesibi luisi, te teste, spernendo: seque prse ceteris libertas dala fuisset et aucturitas, innlto
ab Ecclesia tua, tentans eam scindere, separaiido solicitius eura niodis omnibus, arguendo, obse-
vinculo euin anathemalis vice tua alligo et sic crando, increpando, ad emendationem
:
vitaj suae
eum ex fiducia tua alllgo, ut sciant gentes et coin- hortati sumus. Qui cum siepe nobis devotas saluta-
Mallli. IC probent, quia tu es Petrus, et super tuara petram tiones et litteras mitteret, excusans se, cum ex
Filius Dei vivi ajdificavit Ecclesiara suain et quod iiuxa esset
portffi ; ffitate, et fragilis; tum quod ab
iaferi non praevalebunt adversus eam.
his
:

VIGESIMA QUINTA MAJI. 199


his. in quorum manibus Curia erat, multoties niale corrigorc vellet, Deum tostem invocaviraus et invo- D
semper ver- sibi .luusum atque consultum sit: monita nostra de camus, quantuni nos <le ejus salute et lionore "au- \ PAULO
ha (iantem, BERNRI.
die in diem se promptissinie suscepturum verhis deremus, et cura (inanta caritnte eum in "reraium
quidem promisit, ceterum re et exaggeralicne cul- sancta; Ecclesiuj amplecteremur; ulpote eum, qui
parum penitus cunculcavit. Inter haic quosdam fa- Prince|is popnli coustitntus, et am|ilissimi Regni
miliares suos, (|Uorum consiliis et niacliinationibus gubernaoula tenens, fatholica." pacis etjustitice de-
E]iiscopatus et raulta monasteria, inductis per pre- fensor esse deberet. Verum, quanti ipse aut scripta,
excommu-
tium lupis pro pastoribus, Sinioniaca hieresi fojda- aut per legatos missa nostra verba fecerit, ejus
mca!ox fo-
ventem. vorat, ad poenitentiam vocavimus quatenus et bona ; lacta doclarant.
Ecilesiaruin, quie per intorventum tara scelerati 07 Qui ludigne ferens se a quoquam reprehendi
cominercii saorilcga manu susceperant, venerabi- aiitcorripi,nou soluin a perpetratis ad emendalio- quiecontra
libus lucis, :id quai pertinerent, dum adluic locus nera revocari non potuit, sed aiupliori conscieuliaj schisma su-
scitans.
esset emendandi, reddei-ent; ot ipsi pro periiefrata suK furore arreplus, iion prius cessavit, donec Epi-
iniquilato, per lanienta pu^nitudinib, I)eo satisface- scopos pouo omnes in Italiii, in Toulonicis voro par-
rtnt. Quos, duni ad hiec exequenda datas inducias tibns quotquot potuit, circa fidem Chrisli naufra-
spernere, et in oonsueta ncquitia pertinaciter stare garo fecit dum eos debitam B. Petro et Apostolicse
.

cognoviraus; sicut dignura erat, sacrilegos et mi- Sedi obedientiam et honorem, in Doraino nostro
nistros ac menibra diaboli a coramunione et oorpore Jesii concessum, abnegare snbegit. Cum
Chris-to
totius Ec(dcsia} separavimus; et Kegeni, ut eos a igitur iniqiiitatcra ejus ad suramum prodiisse vidi-
domo fua, a consiliis, ct omni comniunionc sua, raus, pro h;s c.iusis, videlicet primura, quod abeo-
sicutexooramunicatos expelleret, adiuouuimus. riiin coinniunione, qui pro sacrilegio et reatu Siino-
GC Interira vero aggravescente contra Rcgem niacx' hairesis, cxcominunicati sunt, se abstinere
Saxonura oausa, cum vires et praesidia Regni ex noluit; deinde, quod pro criininosis actibiis vita; suae
maxima parte a se deficere velle videret; iteriira puMiitentiara, non dico siiscipere, sed ni>c prorait-
nobis direxit epistolam supplicem, et omni huniili- toie qu:isi voluit, mentita ea
raanus flde quara in
et posi sa- t;ite plenam ; in qua omnipolenti Deo,
Petro et 1'.. Legatonini nostrorum promiserat; noc non, qiiod E
xonicam ac nobis valde se culpaliilein reddens, preces etiam corpus Christi, id ost, unitatem sancta) Ecclesiie, lanilem ex-
Ijellam
obtulit, ut quod ex sua oulpa in Eiclosia; caiisis scindore nin oxpavil pro liis, inquam, culpis svno- ccmmunlca-
;

j r . •, '1 tlclmlt:
contra canouicam justitiam et decreta sauctorura ,
dali jiKiicio euin excorainumoaviiniis; ut queiii iiiites
l^atrum factum esset, uostra Apostolioa provideutia non potuimus, vel scveri ad viara salulis (Deo adju-
et auctoritate corrigero studeremus atque in ea : vaute) revocare valearaiis : aut, si. quod absit, nec
suam tiobis per omnia obedientiam, consensum, et districtiiiiiis quasi censuram perliinuerit, nostra
fldele promisit adjutorium. Hoc idem etiniu postea, saltein aniiua negligcntiai aut timoris discrimiiii non
a Coiifratribus et Legatis no»tris, Huniberto Prae- succuinbat. Si quis igitiir hanc soiitentinm injuste
nestino Episcopo, (juod bonls
et Geraldo Ostieiisi Episcopu, vel irrationabiliter prolatain esse putaveril, si talis
nilitis
quQs :id illum misimus, ad p(enitentiara susceptus, est, ut saoris regiilis intolligcntia; sensum prajbere proijatum
in illoruin manus per sanctas Stolas, quas in collo velit, nobiscum inde ngat; et non, qiiid nos, sed iri Papa
toncbant, repromittendo coufirmavit. conftdlt,
Deinde, post divina auctoritas doceat, quid deccrnat, qiiid
magis inso- aliquod leni|jus. coramisso cuni Saxonibus pra^lio, sona vox sanctorura Patrura judicet, patienter au-
tesccnteni : Rex pro vicloria, quam adoptus est. lales Deo gra- diens acquiescat. Nus tamen iion aistiiiiamus qiiem-
tes et victinnis obtulit, ut vota, quae de emendatioue quam fldeliuin, qui Ecolcsiaslioa statuta noverit,
sua focerat, continuo frangeret et iiihil eoriiui quse ; hoc crrore teneri, ut non lioc (etsi publice affirnjare
promiserat attendens, exooraraunicatos in suam fa- non audeat) vel in oorde suo recte factum esse
commuuionem reciperet. et Ecde.-ias
miliaritatera et porhiboat. Quamipiam
nos (quod Deus ave; .it) etsi
in eam quani consueverat confusionem traheret. non satis gravi de causa aut minus ordinate, e im
Qua de re gravi dolore percussi, quamquara post hujusmodi vinculo ligaverimus, sicut sancli Patres
contempta coelestis Regis beneficia. peno omnis asserunt ; iion idcirco spernendaessot .•^ontentia, sed
spes correctionis ejus nobis, ablata sit ; adhuc ta- absolutio cum oraiii huinilitate qujerenda.
men auimum ejus tentandum fore decroviinus, ina- 68 Vos aiitem dilectissimi, qiii justitiam Dei non
gis cupientes eum Apostolica mausuetudine audire, pro Hegia indignatione, non pro aliquo periculo de-
tliiare ex ostiue kor-
quain experiri severitatem. Itaque misimns ei serere voluistis fatuitatem eorura, qui de execra-
;
communi- tatur nd con-
cattonem ei
Epistolas conimonitorias, ut meminorit, quid et cui tioiie etraendacio in consumraationein [ruunt], parvi stantiam.
viinutus sit promiserit ne credat se posse fallere Deum, cujus
: pendentes, viriliter slate et conforlaiuini in Do-
quanto prolixior est patientia, tauto severior est, mino; scientes qnod illius partem defenditis . qui
cuin judioare cupperit, ira; nec inhonoret Deum ho- iiisiiperabilis Rex et magnificus triumphator, judi-
norantem se. nec poteutiara suam ad Ilei conlem- caturus est vivos etnioituos, reddens uuiciiique se~
ptura et Apostolicain tentet exiendere contumeliain, cuiiduiu ojius suum de cujus inijlliincda retribu-
:

sciens. quod superbis Deus resistit, huiiiilibus au- tione, et vos certi esse poteritis, si usque in flnem
tem dat gratiam. Prffiterea misinius ad euiu tres fideles et inconcussi in ejus verilate perstileritis.

nisi proir.issa
religiosos viros, suos utique fideles, per quos eura Propter quod et nos iucessanter pro voliis rogaraus
implerct secreto monuiraus, ut pa-nilentiaiii ageret de scele- Doniiiiiiiu, ut d.^t vobis virtutem corroborari per
ribus suis : qu:e quidem horroiida dictu sunt, pluri- Spiritum sanctuni in nomine ejiis, et convertat cor
bus autem nola, et in multis partibus divulgala; Regis ad pffinitentiam : ut et ipse aliquando cogno-
propter qua; eum excomraunicari non solum usque soat. nos et vos raiilto verius amare eum, quam
ad dignam satisfactionom, sed ab omni honore qui nunc suis iniquitatibiis obsequuntur et favent.
Regni absqne spe recuperationis debere destitui, Qui si, Deo inspirante, voluerit resipiscere ; quid-
divinarum et hunianarum legum tostjitur auctori- quid contia nos inoliatiir, semper tamen nos ad re-
tas. Postremo [ediximus], nisi excomraunicatos a clpiendiini cum in sanctani cominunionem, prout
sua participalione divideret, nos nibil aliud de eo vestra carilas iiobis ((msuluerit, paratos inveniet.
judicare aiit discernere posse, nisi ut separatus ab 09 Igitur post excommunicationem et depositio- Hinc multi
Ecclesia in excoinraunicutorura consortio foret, oum nein Kegis, Doinini pr;ceunte grjitia, mulli nobiles i"</cmdese-
„„ „1 no„„ "'»'. etiam
"""' "'"""
.qnibns potius quam oura Ciiristo partem habere ele- ct inediocres, ad Deum ..,(
loto corde coiiversi, pra;fa-
1 .•
f_
er compticibus
git. Sane, si nostra monita suscipere, et vitam suam tum Regem reljquerunt, Ipsi, etiam, qui prius par
Maji T. VI 17 tim
: ,;

130 VITA S. GREGORII PAP^ VII.

inde tliscessisse, tradir Bruno in Cliro- D


tim rogalibus hlanditiis, partiiu terroribus et minis cltalibu.1 feriis

A. PAIILO conlra Apostolinim Sedem corijur.iverant i-onversi , nico patj. 795.


BERNfll.
po.stmoilura, digno in Regem anallieniati conscrip- Wilhelmus Ultrajcctinus, causaia Regis con-
d
.serunt, railtentes supplices ad Apo.^-tolicara Scdom .rquum obslinate tuebatur. et studio
tra lionuin ct

nuntios, b cpitlicinium pcenitentiie postulantes. Qui- partium Regis multa in injuriam Romani Pontificis,
bus inisericordia^ discipulus. non qua.Tens saturari omnibus pene diebiis .solennibus, inter Missarum
pcenis reoruin, gremium sancts Ecclesiie aperuit solennia, rabido ore declamabat, perjurum eum.
et nt in fide Domini siilidaronlur, cim.solatorias eis adullerum, et pseudo-ApostoIum appellars eic. Ila
lilteras misit. Nonnuili vero Epi.scoporuin, gemen- Lambertiis Stitfnaburijensis, et aute ciltttus Bruno. At

tes tantum facinus, ad Apostolicam Sedem discal- Lnngiiis in Cilicensi. Cum Rex, inguil,
Cltronicn

ceatis pedibus vciierunt, tam diii inibi perduraiites, excommunicatio Regis, a Roraano
esset Trajecti, et
quo usipie Uoininus Piipa mi.iericiirdia; manura et PontiHce facla, pra^sentata fuisset Episcopus
pietatis viscera, eis coiiiiiatiens, aperiret. inter Missas sermonem facieiiS ad populum, deriso-
Vltrajecl. 70 Iuterca Domimis inagnum miraculum iii Re- ric, quod Rex excommunicatus esset, indicavit.
Eplscopiti
gis et omnium oculis fecit quo cognito, miilti eura
; e /Jxc dicti Lamberlits ei Alonaclius H erveldensis
Mitm cftram
eo facta
reliquerunt. N'am post excoramunicationis diem, c iia referunt. Repente gravissima Eegritudine correp-
;

t Pasclialis diei soKinnitate, cum regio apparatu et tus miserabili ejulatu coram omnibus, qui ade-
ob blaspht- comitatu pompatica! multitudinis, ad Ecdesiam, di rant, vociferabatur ; Justo Dei judicio se et pra;.^en-
n\as in Pa- venire nequaqiiam abhorruit. tem vitam amisisse Eeternam, quod Regi ad oin-
viuitus sibi cl.iusam, et
pamjactas,
Jussu itaque Regis quidam Episcoi»us, (/ si fas est, nia, qiiae perperam intendisset, operam suam sum-
(i

imo luxreticus et Simoniacus, ad Missaj se praepa- mo annisu tribuisset ; atque in spem gratise ejus
ravit officium. Tandem perlccto Evangelio ex , Roraano Pontifici. sanctissimo et Apostolicarum
more facturus popularem sermunem Pontifex idem, virtutura viro, graves contumelias , sciens et pru-
pulpituin cuiiscenjit. Parura autem de tractutu lo- deus, innocenti irrogasset. In hanc vocem, ut as-
1! ciitus Evangelico, statim se ad blasphemiam Pap.nu serunt, sine communioue, sine ulla satisfactiono,
past regii Gregorii ca'Co corde menteque vesanaprorupit, quae expiravit.
hospitli defla-
frallonem,
pruniniio sui liorrore silentio prajterire complacuit. f Langins ita exponit : Hoc mitto Regi mauda-
Difficile est euim ut bene sibi conscientium pro- tura : quod ipse, et ego, et omnes iniquitati ejus
bitatera, obtrectanlium lingua non mordeat et ini- ; faventes, suraus damuati in perpetuum Ecce
quorum evadat opprobria, cui est amica justitia. daemoues lectuni meum circurastant, quatenus me
Verumtamen eadem blaspbemia, qualis in oculis mox, ut expiravero, oapiant. Itaque cum fuero e
Domini fueril, continuo sequens ultio, si perpenda- corpore eductus, rogo vos et omnes fideles, ne se
tur, innotescit. Nam Pasclialis diei gaudio nondum fatigent pro me faciendo suppUeationes. Hic igitur
desperabundua
moritur finito, subito coelura fragore intonuit, in quo ignis in desperatione defunctus, diu jacebat iiisepultus ;

descendere coelitus visus est qui oranem illam ec- ; donec Romam mittitur, et inde qusesito consilio,
clesiam, omnesque doraos regali receptui pra^para- ne populus foetore corrumperetur, Apostolico jussu
tas, repente consumpsit, et lajtitiam prolanorum in sine commenilationibus sepelitur. Heec Langius ex
moerorem comniutavit ; Episcopum vero illuin bla- Clirontcis Magdeburgensis Eeclesix.
sphemum, subito e percussum, divina ultio intere- g Henricus Episcopus Spirensis a puero cum ,

mit. Sed antequara vitam penitiis exhalaret, raini- Henrico Rege educatus, ab illa ad Sedem illam promo-
stros suo exitio pra^paratos, quales essent, coinpul- tus, cum Tbesauros Ecclesioe puerili levitato dila-
sus est dicere ; ^'ideo rae, iiiquit, igneis loris pidasset, et praedia militibus in benefioiiim erogas-
astrictum, tetris trabentibus imagiuibus ex hac vita set parvulam sibi pustulam in
sensit repente
convelli : sed tamen ite, et dicite/Regi, ut fl.igi colio excrescere qua intumescente aute mediam
;

vt 1 1 Spirensis
tiuin, quod in Deum, et B. Petrura, ejusque Vica- noctem defunctus est. Ila Lamberlus, et piora Bru-
Sptscf<ptts rium commisit, emendet; ne me praeeuntem ad in- schius.
feri locascquatur; et b£ec diceiis, exspiravit. Hoc
exemplo commoiiiti, hortaraur et obsecramus omnem CAPUT IX.
hoininem, qui bsec scripta legerit, ut declinet de-
traheutiuni linguas, si mavult consortium habere Ilenrici simulalapaenitentia, Principtim con-
cum Gregorio in resurrectione vita;, quam cum de- ventus Ulmx, Gregorii ad eos Legatio. ]

tralientibus supplicium subire. Nunc hic ad merao-


riam redit nou minus terribilis daranatio Spirensis V^um igitur praedicti Regis conversionem jam diu A Principibus
g Episcopi, qui eadem die, id est vi Kalendas Mar- et frustra Principes exspectarent, et statum Regni ad coUoguium
tii, imo eadem hora, subito quasi quodam invisibili periculosius m dies disturbandum, imo sine capite in Germaniam
tnvitalus
telo percussus, apud Spiram infirmari coepit, qua jam penitus destituendum viderent ; tandem zelo
Gregorius,
hora et causam ejus in Romana Synodo noster Gre Dei armati, cura Legatis Apostolicae Sedis o conve- a
gorius Papa veutilare incepit. Idem quoque tertia nerunt, et euradem, ut eorum consilio acquiesceret
die, id e.st iv Kalendas Martii, miseraliiliter exspi- et resipisceret, satis fldeliter rogaverunt ; alioquin,
ravit, non imparem expertus efficaciam illius sen- se non ulterius comraunicare vel obedire, protestati
tentiae. quaPetrus Apostolus Anauiara et Sapphirani sunt. Hac ille necessitate, simulate quidem, ut post-
damuavit. modura apparuit, se per omnia, et consiliis Princi-
pura et praiceptis Apostolici Domini, obediturum
ANNOTATA. promisit. Erat autem eorum consiliura, ut Dominus
Apostolicus ad generale colloquium Augustam in
a Hanc Cbartulam luiase cretio, vel ipsam excom- Purificatione S. Mariae tunc proxima veniret ;

municalionis senletttiam supra posilam,vel eommquae quatenus ibidem causa ejus in audientia totius Re-
itl scquetui Ejmlola letjunlur exemplar. gni legitime determinari posset. Ipsi quoque Prin-
b Epitimium, Grxce i-Ki-.i^iov^ mulcta ,
poena, cipes, missa legatione, Dorainura Papara ad prasdi-
castigatio : sed forlas.us Epithemium a uh.fit pono ctum diera veuire suppliciter rogaveruut; ad quod Itege frustra
impositionem itic sitjnificat. iter agendum, illum promptissimura. ut subscriplae Itomam prx-
optanle.
c Pascha 107C ceiebralum fiitl 27 Marlii, et
timio ejus litterae testantur, invenerunt. Rex autera, con-
guidem ab Henrico Rege Ultrajecli, quem exactts Pas- tra promissionem suam, contra consilium Princi-
pum,
; ;

VIGESIMA QUINTA MAJI. 131


pum, ab Apostollco per Legatos suos voluit
lioc tur; nonnulli vero in eo, non Apostolicte serenitatis
extorquere, ne Augustam veniret, sed ut cuin ad se gravit:item, sed qu:isi tvrannicai severitatis crude- A. PAULO
Roiuam venire permitteret ; ea utique intentione, litatem esse clamarent deniqiie iustanti.n
BRItNRI.
:
a cnmpun- absolutiotiem
ut t:mto facilius Papam fallere posset, quanto pau- ctionis pjus, et tanta oranium qui ibi
aderant siip- impelrat
ciores Regni Principes, jam sa^pius astutias ejus idicatione Papa devictus, tandem eura
relaxato ,

perpessi, disculienda! ejus causas interes^ent. Unde analliematis vinculo, in communionis gratiara,
et
et Papa votis ejus non annuit, sed ut Priucipes ro- siiiuin sanctse Matris Ecclesi.-e recepit
acceptis :
ab
gaverant, ad condictum diem venire disposuit et ; eo securitatibus, qiiarum etiam confirin:itionem
per
subsequenres Epistolas Principibus Regni, pro dis- m.anus .Mibatis Cliini;iceiisis, et nobiliiiin Comitissa-
ponendo ilinere suo, transmisit. rura Mathildis et b Adalatffi, ct aliorum Principum,
j
72 Oregorius Episcopus, servus servorum Dei, Episcoporum et Laicorura, qui silii ad ha;c utiles
adfutvrum.
je poUicefur,
Arcliiepiscopis, Episcopis, Ducibus, Comitibus, nec visi sunt, in hunc inodum suscepit.
non majoribus alque minoribus in Regno Teufoni- 75 Ego Henricus Rex, de iuurraur:itione et dis-
«hA jureiu-
coruni constitulis, salutem et .\postolicam benedi- sensione, quani nunc liabent cunf.ra ine Archiepi- rando
ctionem. Nos, indigni et inutiles Principis Aposto- scopi, Episcopi, DucesetComites, celerique Princi-
lorum servi, slatuimus ad vos, divina auxiliante cle- pes Regni Tentonicorum et alii, qui ens in eadem
mentia, venire; et posfponentes pene omnium dissensionis causa seqiiuntur, infra terrainum, qiiera
iidelium nostroriim auxilia, profectionem nostram Dominus Papa constituerit, aut justitiara secundum
maturare, ut vi Idus Januarii velitniis Mantiiai
, judicium ejus, uut cnncordiam secundiim consilium
es.se : ea quidem fide et desiderio, ut, fiducia pro- ejus faciam, nisi cerfum irapedimnntiiiii mihl vel
batte fidci vestr», qujeque aspera, et, si necesse sibi obstiterit quo transacto, :id idem pcrngeudum
:

fuerit , ipsam sanguinis efFusionem , pro libertate paratus ero. Itein, si idem Dominus Papa Gregorius
sanctffi Ecclesiaj et salute Imperii, pura et sincera iiltramonfes vel alias partes terrnrum ire voluerit,
intenfione subire non dubitemus. Vesfri igitnr securus erit ex mea parte, et eorum quos constrin-
studii sit, eos de susceptione et sorvitio nostro prae- gere potero, ab omni I.Tsione vifa? et raembrorum
ponere, quos providentia vestra id posse, et nobis ejus seu captione, lara ipse quam qui in ejus con-
E
debere cognoverit sit itaque studii vesfri per par-
; ductu sive comilalu flierint, in oiindo, sive ilii mo-
tes veslras pacem firmare. ut intentionis nostrae rando, seu inde redeundo ; neqiie aliuil aliquod im-
propositum nihil possit impedire. Quot et quantas pedimentum habebit ex men consensu, quod contra
colluctationes cnm nuntiis Regis habuerimus, et honorem suura sit et si qnis ei fecerit, cum bona
;

quibus rationibus dictis ejus obviaveriinus, quidquid fide, secundum posse meum, illum adjuv:ibo.
his litteris deesse videtur, latores earum plenius in- 76 Rex, postquam comraunione recepta sed ,

dicabunt quibus sicut de his, quse per eos B. Pe-


:
quaestione Regni dibita, solutus ab Apostolico d: per ximulatio-
tro et nobis promisistis, indubitanter credimus ; ita cessit; parum atfendens quid ei in
"*"'/"""
reconciliatione
vos de bis, quae ex nostra vobis parte dixerint, cre- sua juramento promi.serit, ad solitam nequitiara re-
dere volumus. dire, etSimoniacorum suorum consiliis confra Pa-
73 Gregorius, servus servorum Dei, omnibus Ar- pam assentire non expavit. Omnes enim Simoniaci
eliam cum chiepiscopis, et Episcopis , Abbatibus , Duoibus, eorumque socii , quorum tyraiinidi ipse sanctam
periculo vitx. Marcliionibus, omnibusque Christianain et B. Petri Malrera Ecclesiam subjugaverat, qu(u'um eliam fa-
fidem et doctrinam defendentibus et ohservantibus, ctionejam pridem Apostolicam Sedera deaiictnrizare
salutem et Beatorum Apostolorum Petri et Pauli tentaverat; ipsi, inquam, omnes ad eum reconcilia-
benedictionem, omniumque peccatorum absolutio- tum recurrentes, non terrorem sed .andaciara ab eo,
nem. Ego, qualiscumque Sacerdos, .\postoIorum pro perpetrata iniquitate acceperunl ; qiiin etiara in
Principis servus, contra voluntatem et consilium damnatione Apostolici apud cum conjurandi locum
Roraanorum, confldens de misericordia omnipoten- invenerunt. Ipse vero ejusque complices, commu-
de vestra flde Catholica, venio ad vos,
tis tiei et nionera utcuraque idcirco festinaverant recipere
paratus propter honorem Dei et salutem animarum quia, juxta legem Teutonicorura , se prediis et be-
vestrarum mortem subire, sicut Christus pro nobis neficiis privandos non duhitabant, si sub ex-
e.sse
ne ipse et
animam suam posuit. In hoc enim positi sumus, ut communicatione integrum annum permanerent complices :

per mulfas tribidationes tendamiis et perveniainus cujus adhuc unus mensis superfiiit, diim ad recoii- damnum
Incurrerent
ad regnum Dei. Vos autem, Fratres mei carissiini et ciliationera redirent. Communionem itaque, non ut
:

F
desiderafissimi, summopere curate. ut vos possim se corrigerent, repetebant ; sed, ut plurimos jam du-
Deo adjuvante omnibus prodesse.
adire, vobisque in dum ab illis anathemate separatos sibi resociarent;
Benedicat vos, ex cujus gratia mihi dictum est ad sicqiie tanto aiidacius, tanto crudeliiis, quanfo cum
corpus beati Petri, in die ordinationis meae. Quod- pluribus solita lyrannide, sancfaiii Ecclesiara nppri-
cumque benedixeris benedictum erit et quodcum- , mere posseiif. Nam statim post recnnciliatinnem.ut
que solveris super terram erit solutum et in coelis , praedictum est, ad pristinum vnlutaliriim redire. sed
eto. et Simoniacis, utpote .sui sirailibus, contra Apostoli-
74 Interea Kex, propriae causfe diflSdens, et id- cara Sedem assentire non dubitarunt.
Sed Rex ob- circoaudientiam totius Regni subterfugiens, furtive 77 Non niulto post tamen Re\ ab .\postoIicojam
viam ei factus
Italiam cum excommunicatis contra prseceptum , Regniconcessionemcallide.ufcommunionem.elicere eadem .tl-

Papas et consilia Principum, intravit ; et Apostolico volebat. Missaenim legafione. humiliterei suppli- "'uiaiiottt
coronari pe»
ad praedictum diem Augustam tendenti, ante Puri- cabat.utveleum semel apiidS. Joannem inc Moytia,
tens.
ficationem S. Mariaj apud Canusium obviavit ; ibi- per Episcopos Papiensera et Mediolanensem, more
que ante portam casfri pertriduum. deposito omni prioruin Regiim, coronari permitteret vel, si hoc :

regiocultu, miserabilifer, utpofe discalceatus et la- nollet fieri per bujusmodi Episcopos, utpote excora-
neis vestibus indutus, persistens, non prius cum municatos, saltem hoc privilegiiim .Apostolica aii-
multo fletu Aposfolicse miserationis auxilium et con- ctorifatecuilibetEpiscopnconcederetexsequendura
solationem iroplorare destitit, quam oranes qui ade- ob hoc maximeappetens coronari, iit cum commu-
rant, et ad quos ille rumor pervenit, ad tantam pie- nione etiam Regnum a Romano Pontifice videretur
tatem et compassionis misericordiam movit, ut pro recepisse. Sed Papa, calliditatem ejusjain satis ex-
eo multis precibus et lacrymis intercedentes, omnes pertus, nullo modo votis ejiis voluit acquiescere :

quidem insolitam Domini Papae duritiam miraren- diligenter secum ipse reputans, se quidem eum pro
multis
: : ; ,

132 VITA S. GREGORII PAP/E VII.

iiiulli.s criiiiinibus, et maxime pro innbeilientia et delergere coepit : sed eos sanguineis notis nullatenus
A. tAm,o conturaacia ApostolicK Sedi irrogata, a Kegno He- eniiiculare potuit. Hinc ipse et reliqui sapientes, qui
BSnNIII-
posui.sse, omnesque ei juratos ab ejus dominio Iioc miraculumcoiispexerunt, aliquidmaguipcr hsc
nori exaudi-
liberos reddidisse; et ob lioc.nuliatenus euni, sicnt sigiia portendi non dubitariint. Erant autcm ibi
tur.
nec alium, in Regera Hrincipibus, utpole liberis tunc prKsentcs prajnoniinatus Comes Manegoldus,
hominibus, superponi debere, absque eorum ele- et venerabilis Prcsbytcr Erkinbertus, cum aliis

ctione. Nara et a toto Regno de lot ac tantis injuriis quara pluribus in oppido Canusii in capile Jcjunii,
ac perfidiis erat inculpatns, ut de his eum necesse quod eo anno contigit f in Kal. Martii, Percepta
esset priraitus expurgari (si l.imen lioc aliquatenu.s igiturIegatione,staliinLegalusadRegemproperavit,
posset fieri .
et sic demum ciim consensu totius Rf gni cum praedicto Comite: sed Rex sccuritate, quam
legitimc coronari. Rex igitur ea vice qunque, si- Papa pnstulabat, facero coutempsit : unde et ille

niulatacibedientiaapud r/M'iytiani Regalia insigiiia Legiitus ail .Vpostohcum non tardavit, At


reilire

non usurpavit : quie lainen iion miilto post contra Cnmes ad proxiinuiii Fnreclieimeiise Cnllnquium
baniiuiii DiiMiiiiiPapieresumere, et interdicta Regni venire acceleravit quo et priores Legati jam per-
;

gubernaciila iisurp.ire nnn timuit. venerant, qui una tantum die. priusquam praifatus
78 Iiiterim traiisibat lerininus, quem Re\ coram [rlisccderet] Cnmes, ab Apostnlico missi fuerant. Hi

Legatis .\pnstolic:c Sedis cum Priiicipibus Regni autein eivint Legati ; IJernhanlus, sancta,' Romanae
Contra quem
ad Augustara in 1'uriHcalione S. Mariiecoiidixerat, Ecclcsias Cardiualis Diaconus: item alter Bernhar-
promiisa
tion implen- ad ipiein jain l'apa veiiire coiiceperat etjam illuc
: dus, Abbas religiosus de Massilia, fere sexcentorum
ttmp perveni.sset, si iinii idera Rex, contra comraune monachorum Pater, qui etiara secum duxit egre-
decrelum oinnium iiigres.siis conducturos
llaliam, giura Doctorem queradam, noraino /( Christianura,
Aiiostoiicuiu a cnndiiclu dcterruisset terminus, : postmodum -Vversana; civitatis Episcopuni, cujus
inquani. ubi coram Apostolir-o in audientia totius opus extat eximium contra Turonensem Berenga-
Rcgni cannnicc de iriininibus illatis expiirgari, riuni.
si iiiculpabilisesset;expurgatiis legitiiue in Regnum, 81 Non indigiium videtur hoc in loco paulisper
cum consensu oiniiium, restitui posset : ad quem oralionis cursum rotentarc, et quam fidelem .Vpo- qiio et Man-
fjoldus Com.
ip-^e venire contempsit, imo sua^ caus.^e diffisus, non stoliCiE institutionis sectatorem et propagatorein in prxcesserat
pra'siirapsit ; et Papain, ne vel illuc veniret, frau- Coraite Manegolilo, non semel cominemorato, Gre-
dul^nter iii Loiigobardia prxoccupavit. gorius noster habuerit, declarare. Hic enim ex
7S) Cum igilur Principes Regiii terminura generali generosa et religiosa i B. Udalrici Augustensis
Vlmr con- decreto statutiim Regem subteifiigisse, et se etiam Episcopi genealngia procreatus, et sapientissiino
t/regati
hac vice, solita ejus perfidia, delusos aniraadver- fratre suo, Heriraanno videlicet Contracto, in omni
Prineipes,
tissent ; cumqueejus versutiara ner; in ipsa reconci- observantia Christiame religinnis ad unguem infor-
liatiune vel posiea cessasse, certissinia relatione matus , virgo virginem sortitus est uxorem ;

didicisseut ; mox
Suevia apud Ulraam, conventu
in duosque filios ex ea generatos in tanta disciplina
lacto, deliberaverunt ne se deinceps ab illo ludificari
; usque ad juvenilem ietatem educavit, ut alterum
vel potius pristina ejus CiUliditate periclitari eoruni ad similera raonogamiam perducensheredera
pcrinitterent sed suie saluti, in legitimi Principis
; sui relinqueret: alteriim, in coelibatu occisum, iino
elnctinne, providereut. Iii eodem autem Conventu ipsius occisionis ejus [diein] longolocorum intervallo
apud LUniam, generalius Colloquium ad Forechini summus
i' reraotiis, per spiritura iniralnliter agnosc-^ns, fleret
amalor ca-
IV Idus Martii, adnnvi Regis electinnem condixerunt etgauderet: flevit enim prnpter acorbitalem inopi- slitatis.
ad quod eliam Doinini Apostolici consilium et natie mortis, et gavisus est propter inipunilatem
auxilium sibivenire, missalegatione, postuIaTerunt. incoiitaminatae juventutis. Hoc autem raaxim<e ca-
Quo aiiditn, Papa nd id cidloquium Legatos direxit, stificabiit liberns, quod verax patercomminabatur eis
qui Priucipes rcgarent, ut dispositionem Regni exhereditationem, si quam, praiter legitimam co-
Papam ad
se cfttirf usque in adventiim ejus diflerrent, si hoc sine pulam, cum mulieribus perpetrasse detegerentur a Gregorio
rotjrint periciilo fieri posse sperareiit. Nnluit sane eis hoc coinquinatinnem. Vir igitur Christianissinius, cum miraculose
cx definito pr.-ecipere, ne sibi jure imputari posset, B.Gregorium Papam niraio aflectu propter justifica- sanatus,

si quod periculuni status Regni ex illa dilatinne tiones ejus diligeret.cumquescepiusprnpteralternas


incurrisset. Allera autem die post dimissionem niorumsimilitudines itiviseret quadam vice, intan- ;

legatorum, Manegolilus magnus amator


Conies, tain Roma; positus infirmitatem incidit, ut, qui
veritatis, advenil ; cujus relatione Papa de nnvo prajscntes erant, vitara ejus desperarent. Cumque
Rege constituendo certior factus, alium Legatum, tristis nuntius Dnmino valde Papa; venisset,
Gregnriuin scilicet Romaiia; EcclesiaiDiaconum, ail condolens, festinus ad eumvenit:et pauxillumpanis
Priiicipes Regni destinavit : qui, ens Apnstnlica in siyphum confringens, raeroque perfundeiis, aegro
aiictoritate iidventum ejus praestolari compellerct pro benedictione pnrrexit.
: .\t ille. protinus u1
hic Heije sr- en tanien priiiiilus explnrato,
Rex. qui adhuc in si gustavit. recepitnon soluradclectationem cnmedendi,
otritatem Longnbardia morabatur, ab eodem Legato couven-
negante, sed et virtutera cum incoluinitate de lecto surgendi.
tus, securitateni facere vellct, ut Domino Papa Qui, cuiu ad propriaremearet. et Apostolicastatuta,
transitum ad Tcutnnicas jiartes, pro ipsius causa maxime devitandis OiHciis iiicontinentium Sacer-
dcterrainanda, concederet. Quod si Rex mdlet cnnce- dntuin, non segniterubique divulgaret, et in Clericis
dere. prscepit Papa, ut Lcgatus ad se rcdiret, iiec atque Ecclesiis ad se specialiter pertinentibus,
Principes cum aliqua dilatinne a providenda Regni hujusmoili abominatinnesniinime toleraret; uxorcu-
neccssitate suspenderet, Iteiii eiilem Legalo prse- jusdara Preshyteri sub ejus ditionepositi, malignans
nec ad se-
fatara legationem impnnens Papa. dixit inter alia; propter separatioiiem mariti, hoc familiaribussuis cundas nu-
se qiiasi pro iiidicinhujusmoili securilatem exegisse, jitias induci
audientibus se niinabatur efl^ecturain, ut qualeni
cujus. iiiquam. securitatisexhibito, illumin se passus
Regnum molestiam ipsasustineretinseparationecnnjugis sui,
restitui pcsse,prssagiret siculi, ejusdem securi- : talem et Coraes sustineret in disjunctione conjugis
tatis denegatin, hoc eum
nnn possc, ex divino sua;. Dixit, et elieu I permittente Deo tara pessimuin
indicin denntaret.
facinus in Doininam peregit. Nam delectabiles cibos
80 liiter haec verba Papajtresdigiti ejus dextra;, veneiioinfeetnsobtuIit,eamqueiiiliilmaIisuspicantem
pro « tega- usquead medium, rcpeiitesanguineiapparuere:
quos simulatabcnignilatedccepit.IgiturOomesreligiosus,
tot lltuc di-
sanguine ex naribus profluente maculatos existimans.
"su. ailliuc in robusta letate viduatus, nuUis suorum
adbortationibus
.

VIGESIMA QUINTA MAJl. 133


adliortationibus ad seciiiidain copulam iiermoveri Ad hoc, aiebant eum petere, , nt novi Regis electionera D
potuit ; dicens, sibi pudenduin et horrendnm videri, de quaaudierat, in adventum ejus diflerrent, si hoc A PMILO
rum duabus uxoribus processurus BCnMll.
si esset anle sine poriculo fieri posse perpenderent. Per:icta
tribunal Christi in die judicii. In tantunj autera igitur legatione, Archiepisraipi,
Duces, Epi.scopi,
profecit per devntara ohedientiam Papae nostri Marchiimes, Comites majores atqiie minores, de-
Grcgorii, ut aiite finemsiium. quemsenexet plenus bitamrevereutiamLegatis impendentes, per cnnses-
dierum quibusilam virtutura signis effulserit,
attigit, sum sin;;uli surrexerunt; et, quot contumeliis et
et prophotioe.quemadraodiim in nccisiima filiipatuit, qiiot periculis jaiu ab Henrico Rege affecti esent,
ilono' venerai)iliterclaruci'it. k vel se rtffiriendos coram legatls
[ fore non dubitareut. Legatis
Aposloticis,
82 Huic beatae recordationis Comiti non incongrue lamenlari cneperunt: seque toties insiilias ejiis inter
cui similis aujungitur meraoria pretiosae mortis B. Cincii. ipsa pacis oscula vix evasisse, ut nec juraniento
ill ftdc erga
Papam B.
Urhis Romje Prajfecti, cujus et superius virtutes ejus deinceps aliquam fidera cxhibere pnssent. Iloc
CiJiCius. breviter descripsinnis. Hutic etenim, propter fidcm quoque addeutes, se tanidiu cum post deposiiinnem
sa^pedicto ets<epedicendo Papie Oregorioexhibitam, tolerasse non utique ut correctionem ejus, utpote
,

Domiiius noster Jesus Christus martyrio conmavit penitus ilesperatam, exspectarent : scdutquibusdam
ejiisiiue sepulcbriim cuntinuo viginti miraculis, iu occasionem calunmiandi auferienl, qni fortas.se ei,
Synodo nuraeratis et probatis, illustravit. / Nam si non tamdiu exspeclaretur, correctionem interclu-

cuni zelum Dimnni haberet, et exhiberet fidcn sain foreco;4uererentur;totai|ueilla die cuni luijus-
secundura sanctam Apostolicie institutionis form im, modi iiuerimiuiiis Iransada, necmedielatem iniuria-
occi.sus est ab apparitoribus HenriciansptTsecutio- rura silii enumerare potueriint.
illatarura
nis. 84 In crastinum vero iterum ad hospilia Lega-
torum conveuientes, pro sua necessitate sublevauda, accepta Re-

ANNOTATA. cos cnnsuluei'iint; siiggerentes eis periculosissinium


gis etigeiittt
/lolcstnle,
et irrevocabile schisma in toto Regno futurum, nisi E
in eodem Conventii. ut deliberaverant. iii aiiciijus
a Convenc.ruid
llppenhemii, urhe tunc ImimiaU,
novicapif.is sulilevationeconfcederati. illudanticipare
postcaPalutwo Rlwni o/>pli/norala, inter Moquntinm et
festinarent. Legati aulem legaliouis suaj iiou iinuie-
ff'urmaliam,anno\011 vrl ut alti volunl ranveneruiil;

mores. satis conipcndiose ad lioc responderunt ; sibi


Triburiaj, i; rei/ione Oppentiemti, urbe olim celelin :
quidem optiinum videri, si Regis constilutionem.
nuiic vilis est vicus, sed adluic nomen retinens.
juxta enrum legatiouem. in lulventum Douiiui Papaj
h Adalaia, sivc Adelasia aul .\dalais, Olrici
sine periculo differre possent ceterum prnvisionem :

Mugitifredi Marcltioni Secusix filia nupta anno 1014


Regni nou tain in eoruin consilin, quain iii 1'rinci-
Ilumherto Saxoni, inde. Mnrchioni Secusi.^e et Comtti
Sahandix Mimrianxt/ue
pum arbitrio sitam csse dixeruul, qui Rempublicam
, ob plurima SeUi A/msloltcx
in mauibus tcuerent, ac totius Regiii damiium
beneficta prxstita lilia S. Pe.tri dicta , e vita excessit
sive proficuuiu nptiiue prifinns-cnt. Itaque Principes
anno 1080, iiti indicat Piynonins in Aitijusta
Regui. de ailveutu Papa; incerti, sed de inaxima dis-
Taurinorum.
sensiimeeventuraetpericulo,siilifIerreut,certi.ssimi;
cAdditur in nostroMS. Actum v Kal. Februarii
accepta licentia a Legatis, apud Magrjiitinum Arclii-
Indictione xv.
episcopum convenerunt, etquid eis agcnduin esset,
d Modoetia, 10 milliarilms Mediolano, dislat ; ubi
singulari diligenfiu invicem traclaverunt conside- nialuru dc- ;
etiam Imperatores solebanl Coronam ferream acctpere.
rantes quidem, se adnullamdilatioiiemali Apostnlico liheratione
c Forecheim, munitissimutn op/ddum E/nscopi ]ira:missa,
coactos, sed hoc in eorum arbitrio posil.um esse;
Batnliergensis, inler Bamberijam ct Norimber</am
nec alicui nisi sibi ipsis deinceps iiMpiilauiIum fnre,
( Ila fuisse conjxrmat Pasclia. dein celebratum 16
si dilationoceret. Insuper se nuliiiis sulijpctionis
Aprilts, cyclo Lunx 14, Solis i2 Itttera Dotniiticuli A.
e.diibeiidajlIenricoRegiobnoxios. iinopcr Apnstolici
g De utroque Bernardo supra actum cap. G, litt. h.
banni trausgressioneni damuandos, si aliquam
In nostro MS. dicitttr Udo Ti'evirensis una raissiis.
subjectionein Regi deinceps exhibereul. Nain Papa,
h Iino nomiite Guismundum seu Guitmunilum, i/ui
priusquam cunj ;iualliem:ttiz3ret. ex parte nmni-
,
etiiim Gallus, etmonachus Lofredi in Normanniafuerat.
poteutisDeiet S. Petriet sua, illi Regnuiniiiterilixlt;
Ejus o/iera extiint in Bihliotlieca Palrum. Cousule
et omnes Ohristianos jur.Tmento, qiiod sibi fecissent
Beilarminum de Scriptorihus Erclesiasticts.
vel facturi essent, absolvit ; et, ut nullus ei,
i S. Udalricus colilur 4 Julti, quando Itiec poterunt
ut Regi serviret, interdixit : qui postea ab eo
discuti, Interim inspiciatnr yenealogia, quam ad caleem
Cnmrauninnera tantum, non Regnum, falsa corre-
Vitie udjecit Velserus. in edtltone /luyustanaanni 1 593.
ctinnis prnmissione recuperavit.
k Mirum est Itunc nusquam inter Augastanos
8S Hocigitur PriiicipesRegni diligentissirae per-
Sanctos ntfminatuminveniri ; ac neque deloco sepulturx
scrulali, se quidein a Regis Henrici potestate penitus, eWjUnt Ru-
vei dic ntortis quidquam ieyi.
dolphum Vu-
ut prajdictum est, emancipatos, nec se illi plus,
I Utinain ntiracnla illa ertarentcum beatificatiottis cem Suevix :
quam illum illis alicujus fidelitatis vel subjectionis
decrelo, itaque dies stti cultus viro restitui posset, tain
[juramento] ubiioxios; utliberi hnmines. Rudolphum
diyno inte.r Martyres lioaorari ; aut saltem scirelur ubi
Ducem Suevorura. frustra multum renitentem, fru-
sepultits sit.
straque vel iinius horae inducias adconsulendum pe-
tentem. Regia digiiilafe subliiiiaverunt virum sane ;

CAPUT X. iii huratlitate prajcipuum, regio hoiiori aitate et mo-

ribusidoneiim; eique se debito fidelitatis sacraiuento


ConvetUus Forchemiensis, Rudolp/ii Reqis ele- Qui utique Regiiiim, nnn ut [irnprium,
suitilideruut.
clio, seditio a Simoniacis et Concubinuriis
sed pro ilispositione sibi creditum reputans, omne
excitata. hereditarium jus in eo repudiavit, et vel filio suo se
hoe adoptaturura fore penitus abnegavit ijustissime
Forchemti Jr acto igitur cimventu apud Forecheim, praefati in arbitrio Principum esse decernens, ut post mor-
coUecti I'rin- Legati litteras .\postolicas inmedium protulerunt: fem ejiis libere non raagis filium ejus, qu;iiii aliura
cipes.
quam parum Domiuus Papa de proraissione Regis chgerent, nisi quem ad id culminis ietate et morum
laetafus fuerit cum adversarii Ecclesiie plus auda-
: gravit.ate dignura invenissent. Hunc igitur Rudol-
ciae, quam terroris ox praesentia Regis acciperent. phuin, legitirae electum, .\rchiepiscopi Moguntinus
et
134 VITA S. GREGORII PAP^ VII.

Mrcilfburgpnsis, ciiiii enrum sufTragoneis, Lepatis non libere miles eum pro Doraino deinceps reoiisat D
e(
A. PAULO Sedis Apostoiicie iiraesnntiljus ot Rpyni Prin''ipil)iis, habere ? Liberriine, inquain. Nec hujusraodi railitein
BEn.Mll.
regali inunction'^ consocraruiit. Electus est aut<-'ni infididitatis vel perjurii merilo quis acriisabit, cura
totum adirapleverit, quod proraisit Domiuo suo.
ab Archiepiscopis, Episcopis, Duoibus, Cumitibus ;

inquam, tam diu railitando, quara diu ille fecit sibi


majorilius atqiie minoribus, in Conventu apud ;For-
cheini, anno Doininic<c incarnati"nis miawii, anno qiiod Dominus militi debebat.

IV veneraliilis Papx- Gregorii in hoc nomine septi- 87 IgiturRudolphus Kex, nbi in Regem subleva-
fui conseero' tus est, statim Apostolico, missa legatinnc, de siia
mi, indictione w, hlibus Martii. Postea die duode- renuit J/toora
tui honts om- simoniaci
cinio npud Mogontiarn consecratus est, id |est vii promotione innotuit, eique debitura obsoqiiium iii
nlbus appra-
'"""''f:
Ecdesiasticis administrationibus promisit multo-
bantibus. ubi (unc raedium Quadragcsiinae oc-
:
Kal. Aprilis,
prajdicirc eleciionis iii\ ac gelii que se promptiorem ad obe lieuduni Sedi Apostolic»,
curril. Dio niitem
annn a feslivitate omniura quam antecessor ejus exhibuit. |Ipsa enim sua? con-
resolvi ca'pcriin(, quai eo
Sanctorum usque in illum diem terram Teutonico- secrationis die, obediens banno Doinini Papae, ofE-

riim et Longobardiie occupaverati qiiod quidam cium cujusdam Diaconi Simoniaci recipere noluit,
sapienlum ita intcrpretati siint; Deum in legitimi qui ea die ad legendura Missa ante Regem jara
in

Principis electinne suam ailslipul.itionen raundo de- sacris vestibus indutus processit unde Sigefridus :

notnsse, per insoliti frigoris dppulsinnem, et per Mogontinus Arc hiepiscopus, amoto eo ab aUaris mi-
clemciitioris aeris reparadonem : pr.Tcipue, cum nisterio, aliumin ejus locum surrogavit. Hoc autem
nullis liiijusmodi promotio displiciieril, iiisi illistan- raa\imam inviiliara Simoniacoruraet incontinentinm

sub legitimo Priiicipe, Simoniace hae- altaris niinistroruin Regi coufiavit; qui in ipsa sui
tum, qiii se,
resi aliisque criminibiis abrennntiaturos fore non prnraotione banno Apostolico obediens, so officia

dubitabaut : qiii superiori Rege. non dicopermitten- taliiim respuere per pra^fati Subdi.aconi lepiilsam
te,sed cooperante, sanctam ICcclesiam foedare non mnnstravit. NuUatenusenim dubitabnnt, se, sub tain
cessaveranl. Nnlli sane Cleriro, miinaclio, sive hiiro legitimo Principe, aut otficiuiu depiisKurns, aut con-
I!
g
hujusPrinripis promotiodispliriiit, nisi qiii seipsum cubinis et Ecclesiis Simoniace acquisitis abrenuntia- ji,,^ fjncer-

sub ejus auctoriiate oorrigendum fore tiniiiit nisi ; turns. Quapropter illius oivitatis eadem
Clerici, hatiCterlci

qui sanetam Ecclesiam juxta Canonicas sanctiones ipsa Regiae consecrationis die, post prandium con-
instiluendam (ore contabuit ; nisi qui, intercluso cives suos, vino et ins.inia fureutes, in Episcopum
Simoniacae heresis mercimonio, divitias siias atte- suura, et Regem, et reliquos Principes ooncitave-
nuari non duhitavit. runt. Quidain enim puer ex civitate, nescimus si
Nullus autem Rudolpho Regi ejusque Princi-
8(') propria voluntate ductus, an ab aliquo persuasus,
in lotmm pibus perjurium poteritjure objicere. licet jam du- cuidam militi Archiepisoopi partero pretiosae vestis
depositijure
dum de|iosito Regi juramentum fidelitatis fecissent. 1'urtive voluit qui statim captus est a
detruncare :

Henrlci,
Illud enim jurainentnm tam iliu observandnm erat, milite. Quo Procurator civitatis eumdem
audito,
quamdiu ipse Regno praeerat. Postqunm vero omnes per inanus acceptum, liberum abire fecit, nulla ta-
Christiani eo sacramento a Papa soluti sunt, eo men seditione commota. Clerici autem,auditn hiijus-
qiiidem deposito et anatheraatizato, non magis illi modi rumore, captum fuisse puerum, quem tamen
aliqua subjoctio pro hujusmodi juramento debebatur, jam diraissum scirent, campanas compulsare, cives
quam cuilibet Episcopo a subditis suis obeditur, nutibus et probrosis adhortationibus ad seditionem
postqiKim ille, etiam retenta communioue, deponi- exoitare, vel potius compellere non tirauerunt Sed
tur. Nemo autem, Romanura Pontificem Reges a Rex jam finito prandio ad ecclesiam de palatio de-
Regnodeponereposse, denegabit, quicuraqiiedecreta scendit, Vesperas audire ca>pit. Interim plebs seditionem
et
concHani,
sanctissimi Papae Gregorii non proscrilienda judica furens, sanguinem Regis et reliquorum sitiens,
bit. Ipse enim vir Apostolicus, cuiJSpiritus sanctus ipsam ecclesiara etpalatium irrumpere nititur sed :

in aurem decernenda dictavit, in Apostolica Sede a Militibus Regis compescitur, licet inerinibus nara ;

constitutus, irrefragabiliter decrevi(, Reges a suis in diebus Quadragesimae consuetudo erat sine armis
dignUatibus cadere, et participatione Dominici cor- procedere ; sed et ipsa, si quae habebant per civita-
poris et sanguiuis carere, si praesumerent Sedis tem in hospitiis dimissa, prae seditione oivium ac-
^'
C Apostolicie jussa contemnere. Si enim co^lestia et quirere non poterant. Finitis autem Vesperis, Rex,
spiritualia Sedes B. Petri solvit et judicat, quanto cnra Archiepiscopo et reliquis Priiicipibus, in pala-
niogis terrena et seculnria, juxta illud .\postoli : tium de ecclesia regressus, oum populum furentem
Nescitis, inquit, quoniara et .\nge'ios judicabimus, ab incepto nollc desistere sed eos ipsam Quadrage-
:

quanto magis secularia? Sic utique auctoritate Ste- simam diem Dominicam, coeineteriura ccclesiae, irao
phani Papae Hildericus Re\ Francorum pro ignavia ipsam eorum matricem ecclesiam furibunda seditione ^"^ f""'^
, i^' negotlo dis-
sua deponitur eique deposKo insuper e( detonso,
:
I-
proianare; sioque cum multiplici sacrilegio in mor- ^Z^,^,.
', .

et iti nionasterium misso, Pipinus in Regnum surro- tera suani, Episcoporum, suorumqueomniura, nihil
gatur. Praeterea, liheri homines Henriciim eo pacto ab ipsis injuriatos, oonspirassc vidisset; gladio
sibi pinposuerunt in Regem, ut electoressuos juste accinctus,eorum insaniam corapescere doliberavit.
judicare. et regali providentia gubernare satageret. Sed Principes ejus, eura contra regium morem pro-
Quod pactum ille postea praevaricari et contemnere cedere non permiserunt. Ipsi autem ex praecepto
noncessavit; videlicet, quoslibetjinnoxios tyrannica ejus, mutuatis undecumque poterant armis, priraum
crudelitate opprimendo, et omnes quos potuit Chri quidem ad supplicandum Doo eoclesiam ingressi,
stianae religioni repugnare constringendo. Ergo et deinde Kyrie eleison in [altum concinentes, per por-
absqiie Sedis Apostolicae judicio, Principes eum pro tara, quae magis irapugnabatur, exiliuut de ecclesia.
Rege merito refutare possent, cum pactum adira- Quistatira, licet paucissirai, maximam raultitudinem
plere contempserit, quod eis pro electione sua pro- hostium adeo in fugam verterunt, ut quidam eorum
miserat : quo non adimpleto, nec Re\ esse poterat. etiam se in Rhenum morituri pr»cipilareiit; licet
Nam Re\ nullatcnus esse potest, qui subditos suos regii Milites parum eos ultra ccemeterium ecclesiae
non regere, sed in errorem mittere studuerit. Quid insequerentur.
plura? Nonne quilibet miles Domino suo fidelitatis
juramento subjicitur eo pacto, ut et ille sibi non
deneget, quod Dominus railiti debebat? Si ergo Do-
minus militi debitum reddere contemnit, numquid
CAPUT
:

VIGESIMA QUINT.V M.\JI. 1S5


vestri concordiara convenire, aut convenientes jii- D
CAPUT XI. stum legalem huic di^cordiib liiieni imponere. Ad
et A P IILO
iiioiNni
reprinienda etinm niala ingenia et ilUcitos conatus,
Gregorius Lcgalos.ad schisina Iiiipcrii ex com- jiidicio sancti Spiritus et auctoritate .\poSiolicai Se-
promisso tolleudum, in Germuniam dirigit. dis, anatheniatizavimus et anathematizaniiis, si
quicumque Rex, sive .Archiepiscopus, sive Kpi-
sive

Cegorim in
i\.nno ab incarnatione Doniini mlxxviii Indictione scopus, sivo Dux, sive Marchio, sive alicujus dignl-
:iijnodo statuil prima, cum uterque Rex, Henricus viilelicet et liii- tatis vel ordinis persona sit. pr.Tisuinpserit aliquo
legatos ab Apostolica Seilo adjutoriuni reiiuireret;
diilphu'^, raodo lianc salutiferam constitutioueiu perturbare;
mittendos.
Grcgorius Papa septinius. generali Synudo pra;si- videlicet qui operam dederit, ue pivcdictus cunvenlus
dens. dccrevit; Quoniam lis et perturbatio Ucgni, fiat,aut coucordia tanta; perturbationis. .Vdjeciinus
in ra^iximuui sanclse Ecclesiai periculum et dctri- etiam eideinanathemati. ut quicumqiie hujiis iniqui-
mentum quotidie redundare cernitur; placet nobis tatis pcusumptor fuerit, noii sohiiu iii aniin.i, sed
elaborare ]iro viribus, quatenus idonei tam religione etiam in corporcetin oinnibus rebus suis, vaidictam
quani etium scientia pollentes Nuntii, e latere Sedis oiiinipotentis Dei seutiat; et iii oiniii congressioue
Apostolica; ad partes illas mittantur, qui oinnes belli nuUas vires nullumque in vita sua triuin|ihuni
roligiosos et justitiaj amatorcs, in Teutonici Regni obtineat; sed diiplici contritione prostratus seuiper
paitibus cummorantes, Clericalis et Laiealisordinis vilescat et confundatur, ut sic saltem ad pujniteii-
viros. et ad hoc opus idoneos, convocent ; cum qui- tiaiii redirc addiscat. Pr,-BS6iitium vero portitorein
buB( Doraini gratia prffieuntej aut tinem ct |iacem ab liocvobis dirigimus, ut unacuin voncr.ibili Kratro
juste corapouaut; aut veritate percognita, cui parti nostro b Trevirensi Archiepiscopo, qui Henrico fa-
justitiamagis favcat, ad plenum addiscere valeant; vet ; et altero, qui utilis et religiosus ad hoc sit opus
quatenus pirs injusta desistat; et .Vpostolica aucto- Episcopus ex parte Rodulphi, locum et teinpus
ritate munita justitia, vigoris et auctoritatis robur pra;dicti conventiis statuant, quatenus Legati uostri,
guos nemo obtineat. Verum, quouiam nonnullos, diaholico quos priefati sumus, sccurius et certius ad vos ve-
possit im- iustinctucolleotos, tyrannidis suae facibusaccensos, iiire ; et qu£e oiiiiiipotenti Deo placeant, ipso auxi-
pedire ;
turpis lucri avaritiae maucipatos, discorJiaui potius liaiite, vobis.Mim valeaiit |ierlicere. Datuin Roina;,
quam pacem fieri et videre desiderantes, fore non VII Idus Marlii, Indictione priina.
ignoramus; statuimus, ut nulla unquam persona 'JO Gregorius E[iiscopus, servus servorum Dei, Vdonem
alicujus Rex aut ."ircbiepiscopus,
potentiie, sive yrciilr. ad
Gdoni, Trevirensi .Vrchiepiscopo, salutem et Apo-
.iL' revQCatr
Episcopus, Dux. Marchio.Comes, sive Milcs, aliqua stolicain beuedictionem. Qiianta iiobis solicitudo
prajsumptione temerariove ausu, fraudc dolove, seu quantaque tristitia sit de perturbatione, iino de dis-
aliqua perturbatione, Legatis nostris obsistere et sidio Regni vcstri, olim clarissimi ct potentissinii,
contraire, nc justitiam et finem componant. perlen- in cominunibus litteris, quas lioc in anno ad vos nii-
tet.Qnicurnque autem temerario ausu (quod non simus, satis vobis declaratum csse piitaiiius. Veruiii
optamus) hujus nostrjp constitutionis violator exti- quia res de diein diemperniciosius iuiplicari viJetur,
terit, Legatisque nostris praMiominatis, ad lianc nobis quoque cura cum nimia anxietate altius in
pacein componendam euntibus, fraudem opponcre incnte figitur. Proinde quidquid nobis super hac re
tentaverit, vinculo euni anathematis alligamus; et ad prffisens inelius visum est, quod nostra providen-
non solum in spiritu, verum etiam et in corpore, tia vel auctoritate iuterveuire potuisset, maturare
et orani prosperitate hujus vit», .Vpoj-tolica potestate curavimus : quod tua Fraternitas litteris quibus
.

innodaraus, et victoriam ejus in arniis auferimus; illud singulariter scriptum est, plenius cognoscet.
ut sic saltcm confundatur, et duplici confusione et Rogamus igitur et admonemus prudentiam tuam ,

contritione conferatur. Actum Romce in Ecclesia inqua multum confidimus ut secundum leuorein ,

Domini Salvatoris, v Nonas Martii, Indictione prima. earuindem litteraruin. sine omni dilatioiie, de causa
89 a Gregorius Episcopus, servus servorum Dei, hac te intromitias; et omnibus tain miuoribus qiiani
idque Prin-
cipibus signi- Archiepiscopis, Episcopis, fUericis, Ducibus, Mar- majoribus, quoad potes, quid a nobis deliberatum,
pcat per chionibus, Comitibus, omnibusque majoribus atquc notum
et qualitor tibi injunctuin sit , facias : ut
Breves,
minoribus Teutonico RegnQ constitutis, exceptis
in miserante Deo, et adjuvantibus his qui Dorainuia
c
his qni Canonica excoiiimunicationc tenentur, salu- diligunt tara feralis discordi» furorein aut peni-
,

tera et .Vpostolicam benedictionem.


Notuin vobis tus compescere, et (quod raaxime optamus ) ad ple-
fieri volumus, Fratres carissimi, quod in ea Synodo, nam pacem adducere possimus ; aut . si illud pec-
quani nuper Romre celebraviraus inter multa alia, ; catis irapedientibus minime obvenire poterit, saltera
qua; de statu sanctas Ecclesi;e (Deo cocperante) per- iios, in tanto Fratrura nostrorum periculo, culpara
egimus, de ruina et confusione nobilissimi Regni negligentia) declineraus. Notificato autem consilio
vestri diligenter tractantes, hoc salutiferuiii et oppor- et decreto nostro , et requisitis utrimque responsio-
tunum pro reparatione pacis vestr» foreputavimus, nibus, ut eam certitudinera ct consensuiii invenia-
ut religiosi Legati .\postolic0e Sedisadpartes vestras tis , ne in mittenJis iegatis nobis dubitanduin sit ;

dirigautur. qui Archiepiscopos, Episcopos, et reli- ordinatis et confiriuatis omnibus qua; ad prose- ,

giosos Clericos, nec non Laicos ad id idoneos. in quenduin hoc negotiuin , loco, lempore vel ceteris ,

loco qui utrique parti habihs et congruus sit, conve- convenientiis necessaria sunt; voluiniis, ut tii et
nire coramoneant ut, aut pacem Deo auxiliante
: Frater tecum hujus rei meiliator esse de-
ille, qui
addiio anatfie- inter vos componant, aut cui parti justitia favcat buerit, confestim ad nos veniatis: quatenus cognitis
mate conlra veraciter addiscant. Nam in eadem Synodo defini- securitatibus, et quae spes pacis esse debeat, Lega- cum socio
impedire
tum quod nos contra eam partein, qure pacem
est, tos nostros tara sine periculo. quam sine desperatio- llcnrictanx
volentes.
fastu superbiffl refutaverit, et qui justitia non fave- partis iturum
ne fructus laboris et f.itigationis eorura, vobiscum
rit, omni conamine oranibusqusmodis potestate beati mittere valearaus. Nec durum tibi sit Frater,
,

Petri insurgamus. Et quia nonnullos de Regno ve- subire quod imponiraus


, : quoniara ex quo in Kc-
stro intelleximus magis jurgiumet discordiara, quam clesia locum Sacerdotii et otficiura suscepisti , nihil
pacem diligere ex parte omnipotentis Dei et beato-
; Deo diguius aut anira* tuae salubrius fecisti quam ,

rum .Vpostolorum Petri et Pauli interdicimus, ut si in hac re nequitiara diabolica; fraudis elidere, et
nullus sit, qui aliquo ingenio aut studio seu violentia saluti tot miiliura hominura opitulante Deo consu-
impediat praedictos viros, ad restaurandam Regni lere poteris. Et si hoc fatigationi tuae pro voto non
successerit
, ,

t36 VITA S. GREGORII PAPyE VII.

siicces^erit; tibi lamen apud illiim certa iiianet re- de causa Regni sunire nulloque malo ingenio Con- ;

A. PAUin tribulio, apuil quem n(jn nifectum reputahitur omne ventum. a vohis sive a vestris Legatis constitutum,
BKRNri).
bonuin, quod justii et perseveranti voluntate conci- inipediet et jiostquam certiim inde vestrum Nun-
:

pitur. Iliuil lamen a dilectione tua omnino nobis tium videbit, de pace statuenda in Regno et confir-

exbiberi voliimiis. nl etiamsi illura alium . quem manda sludebil, ut legatio vestra pervenire iid Re-
liujiis rei mediatorein 1« liabere sii|ira diximus. 50- gni pacem et concordiam possit. ILcc omnia obser-
ciiim itineris habere non possis ; tu tamen ad nos vahuntur, in qu.inlum ex vestra licentia remanserit,
veiiire nullalenus prajterraittas. Prffifipiiiius Hliain vel ex inippdinieiito legitiino, scilicet morte velgra-
tibiex auctoritate beati Pctri ut cui justitia favet, , vi infirmitate vel captione, sine dolo.

tu umninii faveaset hoc idoni facere Clericos et


;
94 Pusllitcc rursus exiit edictum Apostolicae eadem denuo
Laicos, quos poteris ex parte nostra comnKmeas.
,
benigiiitatis, qiiod idcirco ex ahundanti ponimus, incitlcat
princi- Cr&jortus,
Treuga etiaiii vobis provisa, usque ad quindecim dies ut clarescatet .sapientibus et insipientibus ,
Mattli. 5.
Volu- peni fuisse Oregoriiim iiostrum iii illa beatitudine
post Convenlus solutionem, ilhcsa servetur. ,

inus .'mtem , Ref;em diligenter procures


ut apiid , de qua lioniinus dicit; Bei.ti pacifici, quoniam iilii
qiiatenus Legati nustri qui in parlibus illis .•iunt,
,
Dei vocabuntur. /"Gregorius Episcopus, servus ser-
Bernardus scilicet Diaconus sanct» Roinanai Ec- vnruni Dei, omiiibus .-Vichiepiscopis et Episcopis in ,

clesiie, et Beriiardus Massiliensis Abhas, si volue- Teutonico atque iu Saxonico Regno coinmaneiitihus,
rini, licenter et secure ad nos redire valeant. Data majorihus atque minorihus qiii non
cuiictis etiaiii ,

Roniic. VII Idus Martii, Indictione prima. sunt excommiiiiicati et ohedire vnluerunt, salutein
91 .Viino iih incarnalione Doniini MLxxvm, Pon- et Apostolicam benedictionom. Quoniam ex lite et
Juraln iitrim
tiflcatus vero Doinini Orugnrii .^cptiuii l^ipie sexto, dissensione quic tanidiu inter vos maximum
est,
</}te compro-
,

mtsso. ilecinio terlio K.ilendas Dcccinhris Indictione se- , in sancta Ecclesia periculiim . maximnm undique
cunda, con^regata est Synodus Roin:c in eccle.sia S. inter vos detrimentum fieri cugnoscimus ; idcirco

S.dvatori.s. in qua juraverunt legati Ilenrici et Ru- visuni est nohis, visuin est et Fratrihus nostris in
dolplii, quisque pro Domiiio suo. qiiod nullis didis Concilio congregatis , su:r.mo desiderio aestuare ,

colloquiuni Lefjatorum Sedis -\postiilicie, in Teuto- summaque ope elaborare pro virihus ,
quatenus
nico Kpgiio hiibendum, inijiedient. idoiiei Nuntii, tara religione qiiam scientia pollen-
02 Anno ab Iiicarnulione Domini «ii.xxix, mense tes, e liitere .\piistoliciE Sedis ad partes vestras init-
Kehruario, Indictione 11, Pontilicatus vero Doniini terentur; qiii religiosos Episcopos , Liiicos etiam
ite ejus i'io- Gregnrii soptiini Papic vii , Legati Reiiis Rudolphi pacis et justitia; amatores , in partibus vestris cora-
taiiiiTie accn- prociiimaverunt, quod congregarent
RUiicr Ilenricum iiulli loco morantes, ad hoc opus idoneos , ; qui
satvr Ittltrt-

cas.
nullique persiinai paicens, regionem transalpinam (Doniini gratia pr.x'eunte) die et loco ab illis statuto,
conlereret et conculcaret , neiuinein debitus bonor tain ipsi quam quos ipsis adhuc jungere deberaus ,

vel leverentia tuerelur, et ceu vilia mancipia non aut pacem componant ; aiit veritate pra;cognita ,

niodo Sacerdoles , sed etiam Episcopi et Archiepi- super illos qui sunt tanti dissidii causa, caonnni-
scopi capereutur, vinculisque mancipareiitnr, par- cam censuram exerceant. Verum quoniam non-
timque jiim trucidareiiliir. Decreveriiut ergo quam iiullos, diabolico instinctu confectos, et iniquitatis
plures Concilii , in illiiis l_yrannidein gladium Apo- suae facibiis ignitos . cupiditateque inductos. discor-
stolicuin dehere evagiiiari, sed di.stulit Apostolica diani potius quani pacem fieri et videre ilesideran-
mansuehido , siniul et illud attendens, quod d tes, fore non igiiorainus statuimns iii liac Syiiodo,; contra obsti-
nec lamen Pctro Alhanensi et Altmanuo Battaviensi Episcipis ad eamdem formara sicut et in praeterita, ut nulla turos unionl.
adhucdamiia-
de eodeni negotio scribens, inter ceteru dicit Sic : unquam persona alicujus potentiae vel dignitatis
Ivr. ,

vos utrique parti communes, et iib omni suspicioiiis sive magna sive parva sive princeps sive suhjectiis,
,

niiBVO, quiintuin in vohis e,st, cum divinse gratiae ad- aliqua prcesumptione priesumat Legatis nostris
jutorio exhibele immunes, ut justitiie seinper, et ohsistere ; et postquam ad vos pervenerint , de cora-
nullii modo piirtibus faveatis , sicut haheatis forniam ponenda pace contraire; nec postea contra inler-
nostrain : qui videlicet, postquain judicium tanti dictum illoi uni, alter in alteruin audeat resiirgere:
bujus iiegotii in mana B. Petri coininissum est sed usque ad diem ah illis statutum firraara pacera
nihil aliud testibus vobis mtendimus. nisi ut per omiies, siiie ulla occasione et fraude, observent.
justitia) semilarn inceilamue. Adnullam partem sin- Quicumqiie autein hiec nostra statuta ulla prtesump-
ceritiitem .Vpostolicee discretinnis inflexiiiius, nullis tione vinlare teiitaverit anathematis euui vinculo ,

promissionihus aut terroribus cessimus nec aliud , ligamus; et non solum in spiritu verum etiam in ,

unquain , Deo protegente acturos nos esse confi- , corpore, et in omni prosperitate liujus vitae, Apo-
dimus. stolica auctoritate innodamus, et victoriam in armis
93 Porro legati Ileiirici Regis ,
qiii priedictEe auferiinis; ut sic saltem confundatur, et diiir.ici
Juralo itcr^im querelic super eumdein prolata) prffisto fuerunt. >- contrit one ronteratur g.
cotnpromtsso
cunduin hunc tenorem juraverunt Legali Dom. ; i

iiiei Henrici Regis ad vos venient iiifra


terminuin ANNOTATA.
Ascensionis Doniini exceptis legitimis c sonnis id
, ,

est, morle vel gravi inlirmitate, vel captione absque a Est lixc Etiisloln 15 libri S.
dolo, qui legatos Roinanai Sedis secure duceiit et re-
b Udo Trevirensi Ecclesiaj ;)r.T/iii( ab anno 1068
duceut; el Dorainus Rex obediens illis erit in omni- aiinum 1077. Ejns
ii.!(;iiB r:\ rcs fieslas referl Bronerm
bus secuudum ustitiam et judicium illorum «t ha;c : ib. i^iAnnalium Trevirevsium, nbiilocel ipsuma Schis
omnia servabit ahsque dolo. ni.-i quantum ex vestra male Jlciirici IVdcfeasse, et alios Schismalicos Epi-
iissione remanserit. Et hoc juranius ex prseccpto copns ad .^aniorti consilia rctra.Tisse.
Domini nostri Regis Ilenrici. itidein legati Rudol- c Esi hvc Epislola 16 lib. 5. Ad eumdem iiuoque
phi Kegis juraveriint quod sequitur: Si colloquium
, sunt , Eitistoln 81 liliri primi, et Epistola 10 libri 2 ;
ex prajcepto vestro con.stitutum fuerit in partibus tuin 12 libri 3, ad Udoiiem simul et Tliemloricum Vir-
Teutonicis , loco et tempore a vobis delinito,
ante duiiensem^ et Hcrmnmmm Metensem ; demum nlia 7
pricsentiam vestram vel Legatonira vestrorum
llbri a, ad iiisnm et Snffraganeos.
Dorainus noster Rex Rudolphus vel ip.se veniet. vel
d De B. Petro Igneo el S. Altmaiiuo sniira fuit
Episci.pos et fideles suos mittet ; paratusque erit aclum.
judicium, quodsancta Romaiia Eccle^ia
decreverit, c In nostro .MS. exccpta matrice vi. Esl autem
Sonna,
;;, ,

VIGESIMA QUINTA MAJI ia7


Sonna, Suuuis, Sunnia apud Cangium in GlossariOf ideo dico. quia ego noa vos elegi, sedvos me ele- D
Cansa, ijuom qutspnvtendU, quo minus juri audiendo gistis, etgravissimurn pondus vestrie Ecclesi» su- A. PAUI.0
sc aifitat: lU' cnjus vocis ambigua clymologia^ muUaviy per me posuislis. Et quia super montem excelsum BEnNRl.
se injancto
ille erwtilisumus, qux apud cum lcgi possunt. me jussislis ascendcre, et clamare. et annuntiare els munere
f E.zlai elium apnd cum Brnnoneni de Bdlo Saxo- populoDei scolera eorum, et iilii.s Ecclesia; peccata /""?«"'"»
nico Tomo i Collectinnis Freherianx pag. 147. membradiabolicoeperuntcontra me insur-
g Adduntuv apud Brnnonem dux /ipistolx ad Ru- gere, etusque ad sangiiinom pr*sumpseruut in
me
dolphxun Regcm. manus suas injicere. Astiterunt Reges tcrrae et
,

Principes conveiieniiit ; seculares pt ecclesiastici


CAPUT xu. aulici etvulgares coiiveiuTunt in unum, advei-sus
Dorainura, et advcrsus vos Cbristos ejus, dicentes;
PromuUjala deponitionu llenrici el eteclione Dirumparaus vincuUicorura, et projiciamus a nobis
Uudolphi ple morilur Gregoriiis. jugum ipsoruin ; et, ut nie oniuino morte vel exilio
coiifunderent , multis modis conati sunt in ine
Gregortus i\.iino ab Incarnatioue Domiui mlxxx Poiitifica- , insurgere.
auditis Rudol-
legatis.
tus vcro Domiui Gregnrii Pap» septirai anno vii, 97 Inter quos specialiter
Ileuricu.s, quem dicunt Hmricortgi.
fi
ludictioue tertia , celebravit ipse Papa Sjnoiium Regem Heurici Imperatoris filius, coutra vestram mcnabstuUsse
,

Ronicc, ubi interfuerunt Arcbiepiscopi et Episcopi calcaiieum erexit Ecclesiani, facta cuiu multis Ul-
diversarum Urbium, nec uon ot Abbatum, ac di- tramoiilanis et It;ilicisconspiratione, amiitens, me
versorum Urdinura Clericorum ct Laicorum iunu- dejiciendo, eain sibi subjugare. Cujus superbiai ve-
lueraliilis multitudo. Supervenerunt autem et Legati stra restitit auctoritas , eanique vestra destriixit po-
Rudulpbi Regis et Principum Reyni Teutonici, et te.stas qui confusus et liumiliatus , ad ine iu Loq-
:

bujusiuiidi querimuniam protulerunt super tyrauni- gobardiain veiiiens , absolutiouem ab excoramuni-


dem Henrici; Nos ex lcgatione Doiuini nostri Rcgis
, catione qua;sivit. Quem
ego videns Iiumiliatum, E
Rudolpbi et Principum ejus , conquerimur Dco et multis ab co promis.sionibus acceplis de vilai sua
S. Petro, vestraeque Paternitati et cuncto liuic san- emendatiouc, solam ei ooinrauniouem reddidi ; iion
ctissimo Ooncibo quod ille Henricus , quem vos
,
tameii in Regno, a quo eum in Romana Synudo de-
Apostobca auctoritatc deposuistisa Rcgno, id ipsum posueram , . instauravi buiniuum, ; iiuc fidelitatem

Regnum contra vestrum interdictum tyrannice in- quisibi juraveraut vel erant juratnri, a qua omiies
va^it , umnia circumquaque ferro, praeda, iucendio absolvi in eadem Synodo, ut sibi servaretiir prae- ,

devastavit: .^rcbiepiscopos, Episcopos ile Episcopa- cepi. Et Iiasc idco detinui , ut inter euiu et Episco-

tlbus suis impia crudelitate expulit et eoruin Epi- . pos vel Principes ultramoutanus, qui ei causa jussio-

scopatus suis fautoribus in beueflcia distribuit. Per uis vestra; Ecclesia; restiterant, justitiam facerera,

cujus etiain tyranuidem pias raeuiorisea Werinliarius velpacem componerera, sicut ipse Henriciis jura-
'"°^cSj„
Magdeburgensis Arcbiepiscopus occisus est; Adel- mento per duos Episcopos mihi promisit. Prajdicti Rudoiphum
bertus Wormatiensis Episcopus adbuc ab eo contra auteiu Episcopi et Principes Ultramontani, audien- transtulusent,
Sedis ApostoUcas prseceptum in captione cruciatur li: tes illum non servare quod raiiii promiserat, quasi
Henricl scele- multa bominum niillia ejus factione sunt occisa ;
desperati ab eo, sine meo coiisilio, vobis testibus,
ra exponenti-
quam piures eccletiue, ablatis Reliquiis, iucensae ac elegerunt sibi Rudolphura Diicem iu liegem qui :

peuilus destructa3. Innuraerabilia quidem facinora Rex Rudolpiius festinanter ad me misso nuntio,
;

sunt, qua; idem Henricus in Principes nostros per- indicavit se coactuin Regni gubernacula suscepisse,
petravit, eo quod sibi contra Sedis Apostolica^ dfccre- tanien sese paratuin milii omnibus raodis obedire.
tum ut Regi obedireuoluerunt: et coUoqmuiu, quod Et iit hoc verius credatur, seniper ex eo tempore
vos pru pace coniponenda
inquirenda justitia et eumdem sermonem railii misit : adjiciens ctiain, fi-

fieri decrevistis, ex culpa Henrjci et fauforum ejus lio suo obsido et fidelis sui Bertlioldi filio, quod
remfinsit. Qnapropter vestrani Iiumiliterinipioramus promittebat firmare. Interca Henricus ccepit rae
clementiam ut nobis imo sanctas Dei Ecclesia;
, ,
precari, ut illum contra pricdictum liudolpbum ad-
decretam sacrilego pervasori Ecclesiarum justitiara juvarem. Cui respondi, me libenter facere, audita
faciatis. His et talibus excitatus viri Dei sjiiritus , utriusque partis ratione, ut scirem cuijustitia raa-
tandem ul
siutiens et iniminere diem, quem sibi iu visione gis faveret. Illeautem putans suis viribus eum posse spc pacis dts.
erat a Detpa-
ra jussus, Beata Dei Genitrix ad prorerendam dainnationis
,
devincere, meam contempsit rcsponsionem. Post- tutertt appro-
sententiam in eunidem adversarium Ecclesi<u, desi- quam aulem persensit, se non posse, sicut speravit, barc,

gnaverat et, ne ulira differret, praxipiendo inter-


; agere; duo Episcopi, Virdunensis videlicet et ( c.
el

minaverat gravi cura dolore et geraitu parturivit


;
Osenbiirgensis, de conseutaneis suis Romara vene-
et auscultante atque a.<;pirante Concilio, tandcm in runt, et in Syiiodo ex paite Henrici, ine ut ei justi-
ha,>c verba prorupit. tiain facerera, rogaverunt; (luod et nuntii Rudolphi
90 Petie Princeps Apostolorum, et tu B.
c B. fieri laiidavenint. Tandeni, aspiranfe Deo, sicut
coram SS credo, stafui in eadein Syiiodo, in partibus Ulfra- 'ndicio pro
Paule Doctor gentium , dignaniini quffiso aures ve-
Prtro ac ]
stras ad me inclinare, meque clemeiiter exaudire montanisfieri culloquium, ut illic aut pax statuere- ""° °^"'°'
1'aulo prolcs-
latur. quia veritatis estis discipuli et araatores ; adiuvate, tnr, aut cui plus justitia faveret, cognosceretur.
ut veritatem remota falsitate,
vobis dicam, oinni Ego eniin, sicut vos iuibi Patres et testes esfis,
quara omnino detestamini ut FrKtres mei melius ; Doniini inei, usque bodie nullani partcm disposui
raibi acquiescant et sciant et iiilelligant, quia ex
, adjuvare, nisi eara, cui plus justitia favcret. Et
vestra fiducia, post Doininura et Matrcm ejus sem- quia putabani, quod injustior pars culloquium nollet
per Virginem Mariaiu, pravis et iniquis rcsisto, ve- fieri, ubi justitia suum locura scrvaret; excoramu-

stris aiitein fidelibus auxiliuiii praisto. Vos autem nicavi, etanatbemafc alligavi omnes personas, sive
scitis, quia tion libenter ad sacrum Ordinem accessi, Regis sive Ducis aut Episcopi aut alicujus hominis,
et iuvitus ultra montes cum Domino Papa li Grego- qui colloquium aliquo ingenio impediret ut non
rio abii: sed inagis invitus cura Domino raeo Papa fieret.

Leone ad vestram specialem Ecclesiam redii, in 98 Prasdictus autem Henricus cum suis fautori-
"""'^ ""'""
qua utcuraque vobis deservivi deinde, valde invi- bus, non timens periculum inobedienliaj, quod est
tus, cuiii magno dolore et gemitu et planctu in
:

,
, ,,,. 1, , (listurdante
scelus idololatrias colloquium mipediendo excom- iiiiid iienrleo,
,

tbrouo vestro valde iiidiguus suiu coUocatus. H;ec muuicationem iacurrit,et se ipsura anatheraatis vin-
Maji T. fl 18 culo
; ; :

,gg VITA S. GREGORII PAPyE VII.

magnamque multiludinem Christia- suo post discessum ejus deploraront; elevatis pius
culo alligavit, star
Pater in ccelum ocul.s, et eodem porrecUs
A. PAOLO ,0 l'rti Iradidit, et ecclesias fecit dissipari. et
um
ascens,on,s palm,s. Illuc, ,nqu,t, ascendam, et ob-
|„lu,n peue Teulonicoru,,, Reg„„m de.solationi
DBANnr. de-
judicio et misericordia nixi,s precibus Dco p,-op,t.o vos ccumittara
dit. Q.,.-,propler confidens de
Ma- 101 Pr^terea rogatus, ut ,n tanta fidchum per-
Dei, ejulque piissima. Matris .empcr Virginis ......
• -1 ' '
lurbatione, successorem et hcclesia; conti'a
s,b, Proponit Car-
ria.,fultus vestra auctoritale, pra.dictuin Ilenricum,
fum rursiit prffinominntum adnlterum designa,'et ultorem, trium dinaltOus tres
declaral de-
qiicm ilicunt Regem, omnesque fautores ejus ex- idoneos ad
dedit oplionem videlicet Desiderii, Cardinalis et
communicationi suhjicio et anathemalis viuculo alli-
:

poittum, successionem.
Abbatis (;a-iiol)ii Cassinensis; atque reverendissi-
go et iterum Regnura Teutonicorum et Italis, ex
:

ei, moruin Episcoporuin, Ottonis Ostiensis, et Ilugonis


parte omnipolentis Dei et vestra, intei-diceus
potestatem regiam tolln Lugduneiifis. Vc-ura quia Otto iiondura a Germa-
omnem dignitatem et illi ;

obediat, in- nia; et Gallia; partibus redieriit, iibi Apostolica


et ut nullus ei Cliristianus sicut Regi
legatione fiinclus eiierabilcm Gebeliardura /i Con-
lerdico; omnesque qui ei juraverunt vel jurabunt
"
a juraraenti promissione tanticnsis Eccle^ia; Prajsulem se praesente et l'a-
•'"-
de Regni domiiiatione,
absolvo : ipse aulein Ilenricus cum suis fautorihus vento consecraverat, et alia nonnulla ad stabilimen-
nullas vircs nullamque tuin Ecdesia) pei-tinentia p,'udenter i ordinavcat
in oinui congressioue belli

in vita sua victoi'ia,n obtineat. l.'t aute,n Rudolphus /i Ilugo quoque sua lustrans gubernacula p,'ocul
Rudoiphnm suadet eligi
conflrmat ti> Regn„,n Teutoi,ii'oru,n ,'egat et defendat, quem abcrat; inte,-im suasit eligi vicinu,n Desidc-inm,
Alihalem Ca-
regno, Kegein, ad vestram fide- licct hrevissime viclurum, non tamen ahsque tvpo
Tcutonici elegerunt sibi iii sinen.

litnlein ex vcstra pnrle dono, la.^-gior et concedo, victoria3Victorem esse appellandura. Nara in diebus
oiiinibusque sibi lideliter adhajrentibus absolutionem ejus, qui quatuor aptali sunt mensibus, fa,nosam

omnium peccatorum, veram heiiedictionein in hac victoriam dcdit Do,ninus Apostnlicse Sedis propu-

vita et iii futura, vestra fretus fiducia, largior. Si- gr.alorihus de adversariis ipsius ; per quam etiara

cut onim lleiiricus, pro sua superbia et iiiobedien- Catliedrain sua,n diu ah invasoribus detentam rece-

tia et fdsilate, a Regni digiiilale juste ahjicitur ; pit Wirzeburgensis Episcopus, nomine Adalbero,

ita Rudolplio, pro siia liiimilitate, obedienlia, veri- vir speclabilis natu, honorabilis vullu et aclu, re-

tate. piiloslas et dignitas Regiii conceditur. duces liabcns venerandos Coepiscopos prsedictuni
91) Agile nunc quseso, Patres et Principes san- Gebehai'dum Constaiiliensem, et Ilercmanuum ^le-
ctissimi, ut omiiis raundus iiilelligat et cognoscat tensem, qiii et ipsi pro fidelitale Gregorii nostri
et Apostotos quia, si polestis iu ccelo ligaru ct solvere; potestis Sedes suas araiserant. Prtedixerat eideni Desiderio
ratum enmque suse
ut id in terra imperia, regna, ducatus, principatus, mar- Pater sanctus, quod non interfuturus esset niigra-
moi/t non
habcant obtes'
chias, corailatus, ct omnium hominum possessiones tioni ipsius, quamvis ob hoc ii;firmantem invisisset, adfaturum
tatur.
pro merilis tollere unicaique et concedere. Vos euim et cum eo usque in fincm perseveraret, et sanctas pra:dicit

Patriarcliatus, Priraatus, Archiepiscopatus, Episco- exequias cum ceteris fidelibus celebraret ; multum-
patus frequeuter tulistis pravis et imlignis, ct reli- que eum attonitum tristemque reddiderat. Cuinque
giosis viris dedistis. Si enim spiritualia judicatis, h.-ereret in adrairatione, quidnam impedimenti futu-
quid ile seciilarihus vos posse credcndum est? Ad- rum esset, s,ibito nuntiatur ei a Nortmaunis facta
discant nunc Reges et omnes seculi Principes, circuravallatio cujusdaiu castelli suo monasterio
quanti vos estis, quid potestis, et timeant parvipen- subjecti ; et compulsus necessitate succurrendi suis,
dero jussioneiu Ecclesia; vcslra; ; et in pra'dicto abeundi licentiam accepit ; sicque, licet invitus, ex-
Ucnrico taui cito judicium veslrum exercetc, ut plendae ProphetiEe locnra dedit,
oranes scinnt, quia non forluito, sed vcstra potestate 102 lulerca Ponlifex beatus Gregorius super his,
fidelibus 07n-
cadet et cnnfundctur, utinara .ad pouniteiitiara , ut quos excommunicarat, requisitus, si quain dispensa. nilnts benedi-
spirilus sit salvus iu die Domini. Acta Ro,aie, No- tionem facere vellet, respoudit Pra;ter Henricum ;
cit,

nis Martii, Iiidictione ,,i. Regem dictum, et Guihertum Aposlolicae Sedis in-
100 Igitur salaiia; traditus infelix Ilenricus rahi- vasorem, et oinnes illas principales personas quse
Perseculloni- doquo da;nioiiuin lurori, luagis ae iiiiigis ad summum aut consilio aut auxilio favent nequitice vel impie-
biu se purga-
tum intelllglt.
iniquitatis consceiidit; et legitiniura Papam desti- tati illorum, omnes ahsolvo et henedico, quicura-
C tuero cupiens, aureain statuam Siinonincis et Nico- qiie me haiic liabere specialem pntestatem in vice
laitis iii Uomaiia oivitnte, quani Bahvloucm Petrus Apostolorum Petri et Pauli credunt induhitanter ;

et Joaiines appellniit,
novus Nabuchodonosor, ere- prseter haic admonens eos de multis, ct hoc dedit
xit; Guibertum scilicet Uavcnnatein Episcopum,
i;
illis prseceplum : Ex parte Dei omiiiputentis, atque
jam pridem a Gregorio nustrn, proptcr iuccstum et auctorilate Beatorum l'etri et Pauli i\postolorum,
alia llagitia sua, Synodali sententia
dnmnatura. prajcipio vobis, ut neminera haheatis Romanum pt pie Salerni
Proinde gravissima persecutione contra virum Dei Poutificem, moritur.
nisi canonice electum,
sanctorum et
coimnola, Salernu,n recessit ibique supernse me- :
Patrum auctoritate electum et ordinatum. Uhivero
dicatiouis absyiilliio per corporales a.gritiidines in extreino positus erat, ultinia verba ejus bac fue-
eflicacissime purgatus, divina; consulationis dulci runt ; Dile.xijustitiain, et odivi iniquitatem, prcpte-
responso meruit exhilarari, videlicet purgationes rea moriorin exilio. Quo contra quidam veiierabilis
istas ei inperpeluum proflcere ct sufficere, neceuin Episcopus respondisse narralur Non potes, Doini- :

ullain castigationeiu oportere post obitum timere : ue, mori in exilio, qui in vice Christi et Apostolo-
denique, m signum seiupitern:e sospitatis, terapora- rum ejiis divinilus acci-pisti gentes hereditatem, et
otque
lera incoluraitatem recepit et, quod valde gloriosum
ifi fine ;
possessionem termiiius terra^ Itaque septiformi
Moji moittu' videri potest, circa Kalendas Jannarii prajnosse
rum. coe- gratiaplenus septirai Gregorii spiritus, qui muniliira
pit, dissolutiouem corporis sui futuraiii circa Kal.
et principes ejus arguerat de peocato et de iiijustitia
Junii, Quibus cum appropinquasset, et ultimi dolo-
et de judicio, in fortitudine coelestis cibi
nuper ac-
ris luctam iuchoasset, aslanlibus ei Episcopis
et cepti ca'lestem viam arripiens, meritoque ilivini
Cardinahbus, eumque pro laborihus sancta;
conver- zeli, velut igneocurru, instar Elia; suhvectus, l Vv-
satioiiis et doclrina; boatificautibus,
respondit ; Ego, bani praedecesscris sui, cujus ea dic festivitas exsti-
t

Fratres raei dilectissimi, nullus ac sepeUtw.


lahores raeos alicu- tit, onmiumque heatorum lietitiam in coelesti gloria
jus momenti facio; in hoc uno soluiumo.lo
confi- cum Christo gaudentium excellenter ampliavit: in
dens, quud seraper dilexi justitiam,
et o.lio babui terris vero
miquitatem. Item, cum anxielatem
peregrinaulem Ecclesiam disccssu suo
suam de statu iion parvo ma;rore consternavit. Corpusejus sepul-
tuia;
:

YIGE3IMA QUINTA MAJI. 139


turiB traditum est apurt beatum Matthieum Evange- buerit. Nara, ut de pluribus
unum magis divulgatum D
nova inventione Iselabundam soripse-
listam, de cujus proforamus, roverendus Mantuanai Prasul Eoclesia! •*. pauio
rat ante paucos annos Epistolam. m Ubaldus, multis jam annis gravissiuie spleneticus, "*""",';
et toto oorpore nlceratus pra!sertnu in
cruribus, sic Gregorli
ANNOTATA. «t vix quomocioliliot stare posset, vix otiam jacere """'Srw mrat,
vel sedere ;
qui et multa iu meilicos orogaverat, ni-
a Werinbarius, swe Wornerus aut Weoel, cie- ; hilque profeceiMt; apposita oadem mitra ubi major
sus anno 1078 die 7 Augusti ab Heuricr> IV, prope ingruerat dolor, pristiu» redditus cstsanitati. Ubet
fluvium Unstrow, dum parfes Romani Pontifiois ejusden\ Anselmi de Psahnorum traolalibus pauoas
tueretur. Ita Slrcnesdorfius in Primate Magdebur- sontenti.is excipere; et quara pium allectum crga et super
sensi, juxta Annales MSS. Ast in noslris Annalibus sanctilatom magistri sui Gregorii habuerit, ovideu- '''"'"""
MSS. Ananymi Saxonis dicitur, in fuga a vulgaribus tius ostendere. Sio ergo loquitur in tractatu secundi '" '"''
hominiljus oocisus. Psalmi : Astiterunt Hcges lerraj, et Principos con-
b Adclbertus. post longum exiliim restitutits, ohiit veneruut unum, adver.^^us Domiuum, et adversus
in
aniio 1 IU8, die 6 Julii. Ita Bruschius. De restilutione Cbristum Ueges terr;e, nuMulu-a viilelioet ojus
ejus.
sub sequenti Papa facta infra agitur. qui regnat super omncs filios suporbias, non solum
Hmc eadein habentur in ylclis Concilii lioniaiii. venorunt, sod et astileruut, et exorcitu suo Uoma-
d Iste esl Gregorius VI, cujus iter referl Barontus nam Ecclesiam obsederunt; et principes Saoordo-
adan. 1047. tum conspirantes convenerunt in uuum, contra
e Tbeodoricus Firduiiensis pra-fuit ab an. 10'i7a(i sanctum Petrura, et conlra Vioarium ejus Grego-
an. 1090. riura, iino ipsum qui dlxit; Qui vos taugit mo tan-
f Bernardus Osuabrugeiisi Ecclesia; prxfuit ab git; qui vos spernit,me spernit; cruoifiguut iterum '',"°' '"<
aimo 1068 adan. 1088, a Cratepolio plurimum lau- filiiim Dei.Constat eteniin, quia caput nostrum in
datus. 1 ,! .. pjus in pers&- I . .

mcmbris suis patitur, in menihns luhrmatur; sicut cutionibm


g Guibertus, ab Henrico Rege creatus Archiepi- ipse Beato Petro dixit, Vado ilerum Uomam cruci- constanltan
scopus anno 1072, e.Tcommunicatus anno 1078 in
fiiit flgi. Nonne tibi viilentur Principes Sacorilotum '""'''"
in
Conciiio Roniaiio iv centum fere Episcoporum et aliis, domo Pilati colligore eonoilium, ut Christum morti
1080 in Concilio liomano vn.
et iteriim aiino
tradant; ciun lot falsos testes oruitra summum Pon*
h Fuerat Constantise sumina perturbtitio per aniios tilioem Ilenricus adnrnavit, cum oinnes olaimmt ;

sex, qucd Ilenricus Rex suos Sacellanos Ruperlum, lieiis estmortis? Nonne iterum liarrabas oligitur,
dein Bertholdum ad gubernandum Episcopatum mise- et Cbristus sub Pilato morti addicitur; cuin Raven-
rat : sed iis a Clero iion acceptis, Gebeiiard us flssnm- nas Guibertus eligitur, et Papa Gregorius reproba-
ptus fuit. tur? Sio vivere latronem petuut, qui lege damnatur;
i Otto postea creatus est Papa anno 1088 et Urba- et juslum damnant. per qiiem omnes salvantur.
nus II appellatus. Nonne tibi videtur iterum Pilatus manus suas la-
k Hic est supra memoratus Hugo celebris Episcopus visse, et dixisse Munilus ego sura a sanguino hujus,
;

Diensis, et Legalus Gregorii VII per Gallias: gui ut nullam in eo causam invenio; quando simulata
majorem haberet auctoritatem, factus est annu 1080 pconitentia Henricus ailoravit summiim Pontificem,
A rchiepiscopus Lngdunensis. deinde falsis Episcnpis suis dixit. Secuudiim legem
1 S. Urbani I Pap» et Martyris, cujiis Acta jain vestram judicate eura Amplius Dirumpamiis vin-
'?
;

dcdimus. cula eoruin, etc. Opprimamus, inquiunt, virum


m Est hxc epislola 8 libri 8 ad Alplianum Episco- justum, quoniam contrarius est operibiis nostris. Si
pum Salernitaiium. enira diraiserimus eum sic , veniont Uoiuani , et
tollont nostrum locum et gcntem. Item; Si Papa
CAPUT Xlll. Gregorius vixerit, mittet contra nos priedicatores
veritatis, qui discutientes vitam et actus nostros,
Exempla eorum qui Gregorii decielis obedien- eripient oves Christi de manibus uostris et justi ;

les velinobcdienles fncre, divinitUS probata diripient spolia nostra, et dimittent Ecclosiam fa-

vel iinprobata. cientibus fructum in ea. Quanla; vero sonctitafis


tractator iste fuerit, partim ex lectione sanctorum j,-'

V.<onsequenterhic introducendus videtur prascipuus gestorum ejus animadverlimus, partim ex relatione


virtutum ejus sectator et heres, beatus videlicet a religiosorum Fratrum, qui .se de longinquo ad sepul-
S. Anselmua Anselmus. Ecclesiae Lucensis Antistes, qui ante crum ejus per revelationem invitatos venisse, et a
Lucen. velut gravibus atque languoribus absque mora
omnia id studii somper habuit, ut imitarotureum in diiitinis li-
£ttseu^ Etix
omnibus, adeo ut discrepare ab illo prorsus nollet beratos fuisse, testati sunt, porpendimus.
heres,
in aliquo doinde, quidquid in ipso fuit, illiiis sem-
; 104 Nunc ppera' pretium arbitramur paucis de-
Omlssls f/ux
per meritis attribuit. Gregorius namque, velutifons monstrare, qualiter vel gratia vel ira Dei, nostris, ad Gret/ortl
erat; Anselmus qiiasi rivus fliiebal, et ariila irriga- lioc est in Germanicis partibus cominendaverit de- corpus flunt
"'''amUs,
bat: ille, totum corpus gubernabat
quasi caput, crela Gregorii uostri contra avaritiam et luxuriam
iste, ceu manus studiosa, quod injunotum operaba- Simonis et Nicolai ;
quatenus etjusti vigilantiores
tur : ille, sicut sol illuminavit omnia ; iste, velut fiant, ad caveudum interdictai coniraunionis piacu-

splendor, declaravit singiila. Olim Elias, ex morta- lum; et operarii iniquitatis formidolo.-^iores etrecti,
Jium cohabitatione transiturus, dimisit Elisa:o pal- summis poenitentiffi conatibus enilantur, ad evaden-
lium suum, Prophetici inuneris instrumentum : dum suce prffivaricalionis supplicium. Nam .ad se-
similiteret Gregorius, ex hac mortali vita migratu- pulcrum ejus caditus facta. vel qua; fieri dicunt re-
rus, transmisit Anselrao Pontificalis insigne polesta- ligiosiores quique Uomani ; nos illis, qui viciniores

tis, videlicet mitram capitis sui hoc nimiruin Deo


; sunt, percensenda reservamus; qiiibus et personae

cooperante. ut, sicut ille Prnphetiae per pallium facilius iiinotescunt, in quibus vel facla vel fiunt.

hereditavit prierogativam, ita et iste .Sacerdotalein Ut ergo contra priinam in Ecclesia Simonis pestem
per railram obtineret eminentiam, Nempe eo usque primum ponamus exemplum. reverendissimns Hir-
processit similitudo, ut, sicut Hlisaeus per pallium saugiensis ccenobii Pater c Wilhelmus, cujus reh-
Eliai virtutum signa deraonstraverat, ita ot Ansel- gionem scripta quoque Gregorii nostri venerabiliter narraiur
mus per mitram Gregorii quaedam magnalia exhi- acceptant, inter multos, qui specialem ejus medici- correplio Si-
moniaci.
nam
:

140 VITA S. GREGORII VAVJE VII.

quemdam Presbjterum, animam comitantem cum ejulatione


insnltatione, et
A nam expetnbant, recepit
inquit,
humilitatis Illaoptante hoc verum non esse, Mittatur,
A. »0U> Simoniaca) pravitatiH lepra macnlosum, familiam lu-
BKnnnl. vim faciente monn- qui veritatem inquirat. Missus nuntins
antiJoto curandum. Scd eheu !

gentem invenit; et eadem hora comperit mortuura,


chorum importunitate, (juornm pessima consuetudo
curare, quii lieata Virgo spiritum ejus viderat a malignis
esl de siicrisCanoniluisaut parum antnihil
immaculati Agni spiritibus asportatum.
non compescuit enm ab illicita
107Intereasnper ipsas qunqne uxores seu con-
immolatione. ('nde contigit, ut ipse Salvator hor-
ad altare cubinas Nicolaitarum terribiliter desasviit divina ul- ac pitnitio
renda onmvisioncdeterrerct, cnm forte post inchoa-
accedtre
tio. Nam quEcdam illarum, in reprobum sensum ipsarum con-
prxtumtrt- tam Missam catechumenonim in proprio [stallo] cubmarvm.
scissis traditai, seraetipsas incendio tradiderunt : aliqua;
residorot. Opprcssonamque sopore apparuit,
nspcctu qiinsi leprosus; eiquo stiipenti et dum sana; cubitum issent, mnrtua; repert» sunt m
vestihus
matulino, absque ulloprajeuntisinfirmitatisindicio
admiranli, qnera respioeret causa hujuscemodi ap-
paritinni.s;Taliter, inqiiit, tii me tractasti: qiii, cnm aliquarum etiam corpora, post evulsas animas, raa-
ligni spiritiis rapientes.et insnalatibula reponentes,
to Simoniacnm non nescires, ad conficienda Sacra-
menla (Inrpnris et S:inguinis mei niliilominus nccc- humana sepultura privaverunt. Porro incestuosis
.iUaq^ie
dore pra!snmpsisti. Inter hffic, urgcnte hora sur- Missarum celebratoribus ita se mamfestnvit aliquo- exempta.
ties ira Dei; quod, dum jam jamque cnmmunicaro
gcndi ad lcctioncm l';vangelii,mnlt! Fratrnm innue-
runt. iit cxcitaretur; sed praedictus .\bbas altiori vellent. turbo vehemens irniif, calicemque subver-
considerationo renuit, ne revelatio, si qiia esset, tens Sanguinem effudit, Panem vero s.anctiim hu-

iinpodiretur : aniniadvortit enim non otiosura esse manse inventioni mirabiliter abripuit. Qualis vero
tani profundum illins temporis etloci soporem. Ita- Presbyter ille fiierit, qui s;epc dicti semperque di-
qiio ventiim ost ad Missam Sacramentorura, et tunc cendi Gregorii nostri casnlam, sibi in pignore posi-
necessanooxpergofactus, celebrandi causamysterii, tara, tempore II / Gelasii Papse ad Missam semel

manifestavit gravodinem et impossibilitatem suam. induoreprajsumpsit, non s.itis investigavinius : sed

acceptoque pnjtimis ejusdem Misste vicario, ex tunc hoepro certn, Rinnannruin reUitu, didicimus; qnod
in relifjuurn penifus cossavit a Sacerdotali oflicio. illioo scabiosus eflectus, vix per dignos pcenitentise
10.') Abliino profiirenda snnt exempla contra Ni- frnctus evasit.
el viiioB. Dei subsecuta obedien
oolaitas, el eoruin commuiiicatores valentin. Felicis 1 08 Qu.inta vei'o gratia sit •

tterhicx de OrdiniM mo-


concitbina- namqiio Virgo Herluca, cui familiares
meinori:o tes Gregoriana) institutioni, ostendit Religin qua-
naslici fclix
rio vno. erant visioiips et revelationes Domini cura intirmi- drata, per .\postolicam Gregorii nostri jr benedictio- restauralio

tatilins .\po8toli, fideli relatu nobis insinuavit; quod nem venerabiliter in his regionibus inchoata et
ipsa vice qu.adam, dura solitariaresedisset in cellula feliciter multiplicata, videlicet attonsorum Christi
.sua, eubilo viderat Dominum Jcsum ad se introire, servnruiu, eique fidcliter servientium Fratrum h
comitante lieato Wicterpo Augustensis Ecclesias barbatorum ; Virgiuum singulari devotioue jugiter
quondani Prajsiile; habitoqne paulisper silentio, inclusarum, itemque Virginumregulari moderatione
subsistere, et vulnera t:intum sua cuore man.intia introitus et exitussuos cnstodientium. Sane quadra-
ostendero. Cumqne liorripiiasset a timore visioni.s tur>'B hujus sivequadrigajqu.atuor prsecipui rectores
insolilu), aflatus est eam Episcopus ita dicens : .Ab- fuere; vidclicet Canonicc vitae renovator oxiraius,
horresne, Soror, a crncnta specie SalvalorisT Ait : Altmannns Episcopnsde Patavia, et beatas recorda-
Etiam Dninine. Visenm, in'|uit, tuliter ulterius non tionis i Odalricus Prior de Cliiniaco, veneramli
videro'! Respondit Volo. Noli, inqnit, ergo amodo
: Patres Wilhelmus de Hirsaugia, et Sigefridus de
Richardi 1'resbyteriMissas audire, quidebitam tanto Sancti Salvatiiris-Cella /,

officio castimoniam non viilt custodire. Sic enim vo- 109 Verum, quia Ciuniaci mentionera modo re- gaxdam ss.
cabaturPresliytor, quiillieiclesiaeindigmispra-erat, petivimus, ad cominonitionem ctenobiis Prcesiden- Gresorlo et
tfagoni
juxta quam Virgo Ueo di'dita inanebat. Et ex tunc tiuin, libetad meinoriam revocare dnas visiones,
CluniaC'
oumpublicavitationeconfutatum.etexeraplo suo ple- inibi Gregorio nostro fartas ut qui verbn et exem- communia.
;

bem. ut idem faceret, aniinavit. plo ejus hactenus projecerunt, amodo nihilominiis et
e 101! Illaquoqne c visio non indigna commemora- harum visionuin contemplatione proficiant. Igitur
allcroque, tione videtur, qua dilectus Deo et hominibus, be- cuni adliuc Legatus .\postolicus quadam vice Clu-
nedicta3 meinori;D Adalbero Monachus, et ipse niacum venisset, et / .\bbati Fratrnra Canitulo prae-
contuinoliasetterrores;ib adversariisGregorli nostri sidenti assedisset, sublevatus spiritu videre cospit
proptur oliedienliain decretornm ejus passns, eam- medium Jesuni, modo so placide acclinanlem eidem
dem HerlucainvidisseroferobatdeqnodamNicolaita, Abbati, rectejudicauti: modo indignantsr averten-
qui cariKilibus dosideriis inserviens ecclesiain illam tem, cum minus invigilaret rectitudini qui,
f(n-te :

contaniinnverat, qua; est in loco qui dicitur Rola. In postquam finito Capitulo eidem Patri secreto refe-
illa namque conlinia, hoe est in confiiiio Niu-icirum rebat, UMnparum cantionisin reliquum suggerebat.
et AI;imannornm quos Lycus fluvius distcrminat, Item, curadivina revelatione praeraonitus ex Aposto-
non pi-ocnl distabant mansiones ejnsdem venerandi lica auctoritate praecepisset, ut omnes qui ibidem vel
senis et beata; Virginis, multumque se invicera in horaicidffi, vel adulteri, vel quulibet modo criminosi
in Christo diligebant, quia excellentem Dei
gr;itiam oxstitissent, .ab altaris officio secundum scita Cano-
in se mutuo rec.ognoscebant. Ita ergo dilectus nura cessare deberent, et iidem protinus pavida
de dilecla narrabat. Heata Herluca inter so- confessione declarati fuissent ; narrabat prasdictus
cias Virgiiios et viiluas qnadam die ex rnoie seile- .\bbas, se in somniseosdera velutab Angelo decol-
bat, et operi iimnnuin
juxla consuetinlinem siiam latos vidisse,
diligenter incumbebat: cnm ecce subilo
per fene- 1 10 In calce libri coramemorare delectat plen»
stram prospiciens, miserabiliter lamenlari
co-pit et dilectionis bigara, marlyrii crnore perfusam Bur- :

vociierari, ilicens: Va», va; Melius homini


! illi erat, chardum videlicet Halberstatensera, et Theodoma- Martijrium
si natus nou fuisset. Cumqueniraisattonilaqiiajdam
rum Juvavenscm Episcopos, Gregoriani dogmatis Durcliardi
illustris femina, noinine ttalberslat.
Hadewiga, inteiTogasset assertores efficacissiinos. Horum namque Burchar-
eara quidnam vidisset, unde tantum coramot;i
fuis- (lus, .\nnoni Coluniensi et Werenhario Magdebur-
sefi Mortuus est, inqnit,
infelix Presbvler illi de gensi reverendissimis Arcliiepiscopis sanguine et
Kota, et an.ma ejus ab angelis
sathana; sublata por- religione proxirous, postquam gravissimum Henri-
tatur ad inferna : vidi enim eos pratereuntes cum ciana: persecutionis poadiis lau(iabili constantia diu

sustentaverat ;
1 .

VIGESIMA QUINTA MAJI. 144


sustentaTerat; tandem approiiinquante siiporDfe interdnm, ro.ilitercommuiiioando Catholiois, segra- D
retributionis die, videt sil)i in visu nnctis Watuui tulabatiir seusisse ex m:mil'esia Sacramentiirura >• i'»'"-"

BUsium Martyrem ac Pontificetu assistere, et beatpe perceptione. Diligebat aiUem hanc Virginem """""*
prai
passionis socialera gloriam repromittore. It^que ceteris Virginibus henlrerecordafionis .\ntistosOdal-
furiosw schismaticorum plebis m horribili circiimda- ricus, non magis propter suam iudolem honain,
tione apud Goslariam coarctatus, et letaliter vuhie- quam honorabilem sanctiv; matris vi.luila-
proptcr
ratcis, quamdiu supervixit cum admirabili aUicritate tein,otmaterterarnm ojus (qiroomnesilliun niuxime
pra;sentes admonuit, utsihiet ab hseretioonim con- erudiobant) laiidahiloin virginitatcm. De inatro, cui
tagio cavereut, et iu obedientiaGatholici l'ontificis nomeu Helisica, r brevitur adjiciendum, qucd in
''

Uujiis mu'
permancrent. Deniqiie inter verba sanctre exhorta- fervente obedientia Gregoiii iioslri miiltis virlutibus
Irr sancte
tionis et orationis spiritum emittens, sepullus est et proplietia» spirituprivpidlons, oiuii ad monientum obit.

in Meuioria Apostolurum Petri et Pauli, quani ipse transitus siii de


hoc iiinndo beuigiiis snirilibiis
a fundamento coiistruxerat et dedicaverat. se invisentibus, oppnrtuimra solitudinem prncuras-
n 1 1 1 Porro n Tiieodomarus, naturfe pra?stanlia set, et in eoruin glorioso prawidio ad Christiim mi-
et Theodo- et totius humilitatis et honcstatis artificio prjccla- grasset; e vestigio reverteiitcs, qiuc disce<sernnt
mari Salls-
burg nsis.
rus, crebra fuijiendi uecessitato a Guiberlinis et sorores, invonerunt eiim, .id similitudiuoin Paiili
Henricianis tribulatus, et longa demum captione primi Ereinitaj, maiiibiis ad Duminum expjinsis,
maceratus ; postquam se vidit in suis terrainis non insfar supplicaiitis; quo niuiirum piiis Conditor in
possefructilicare, statuitHierosolymam transnicure; dofiinctn ostenderet, qunni devoto sihi duin viveret
atque inter euudum a Paganis intercepfus, et pro supplicasset.
inexpugnabili confessione nominis Ciiristi membra- ]\i Hicc nobis scriheiitibus forto suporlatii ost
Jllasji/iciiiix
tim intercisus, supernam Hierusalera victor glorio- narrafio duoriim miraculorum, Salerni ciclitiis pa- in (Irrjoriiim

sus intravit. Hicordinaverat noslrKhurailitatisordi- traforuin, uniim raox ut eodem heatiis Gregorius dffitala-

natorem, reverendissimum scilicet Udalricuai Lau- recessisset. Nain cum primitus illic priedioare oi»-
riacensem sive Pataviensem Kpiscopus atquc Apo- pisset. astans qiiidam rusticus nialigna [nienlo]

V stolic^e Sedis Legatuin, qui ante hoc p septennium, coepit intrase taliter dicero : Eii, iiuotor pradionira
Laus L'dah post miiUos ajones, pro assortione Gregoriani et seditionum, postqnain totum ooinmovit orbcni,
riciPatav.
dograatis, cujus ad normam promotuset electus et hanc inquietare venit Crhoni. His ita oogitatis. iliim
fuerat legitime decertatos, obdormivit in Domino, etiam proloqiii voluit. mufiiiu se factiini iloliiif. Cum
anno a:tatis su;e centesimo quinto, neniiuem, proh vero necessitate compiilsiis ncces^it ad hominetri
doior sui similem relinquens iuter omnes Oerma-
! Dei provolutusque pedibus ipsius, quibus siguia
uiarum Pnesules. Nullum etenim videmus ita cora- potuit. poccasse se et pojiiitero iiiiiotuit; ipso mi-
posiium moribus, honorabilem viiltu, modestura serenfe ct benodicente recepit loquolam. omnipo-
hahitu, auctoritate reverendum, semper habentem tenti Deo famuloque ejus gratias relituriis. Postquam
ingratia sale conditum sermonem, etopportuuisun- vero defunctus et sepultus est, noctunio silen-
diqueresponsis expeditum, et alias possidenteiu pra3- tio siibiiifroieriint fures aperire sepulcrum vo-
p.t /urli teii

rogativns. quas raaluimus dissiraulare, quam conci- lentes propter inducias P.mtificalos. Verum tiiiitiD tali pittiu.

tareinaneminvidiamillum exicquare uonvalfintiura. vehomentiie ventus ohviuseis fuit, i:t cunofaB him-
Hoc tamen cura pace cunctorum putamus dicendum, pades: quaD in crypta li. Matfhioi anlolmnt, e^istiii-

quod nihil illius severitate jucundius nihil erat , guerentnr: et ipsi cadentes in auiontiiira Imii diii

jucunditate severius : et qiiod mira; abstinentiai ciim jaoereut. qiiousque Clori populiiiiic spectiiculum
tanta alacritate moderabatur virtutem, ut nullam tierent.
penitus redoleret ostentationem.
1 12 Cujus specialis alumua, q Virgo Deo devota, ANNOTATA.
ciijtii filta
vidit coslestesvisiones, et acefiit donationes, ad com-
spiritualis,
meudationem Gregorianas obedieutia; non ineptas, a S. Anselnii EiiUcoiii Lucetiiis Vilum dciliiniis

ideoque silentio rainime praitereuudas. Dilexerat 18 Murlii.


euiin quenidaiu Prcsbyterum, eoquod caste vixisset, h Ubaldus fr«i/u,! anNo 1082 £'/'!«cn/»i.!, 0* 1/cii-

et atamlegitirao Pontifice, videlicet Odalrico, s.icros rico Ucijc tlc Sfilc pnlnus,

Ordines accepisset ejnsque ; in diviiiis 01Iiciis,etiara c Wilh"lrans anno 10!)! tlic & Jidii morluiit, ji/u-

ipso tenore vocis, delectabiiem suie caritatis simili- rimum hiiidutur « BcColdo Coiistimlicnsi, et a Trillie-

tudinera attigisset. Unde coutigit, ut quadam vice mio in ChrouKO Hirsmujicnsi.


videretur sacra Mysteria celebrare, dextera divi-
ei d Vtlat S. 'Wicterpi Episcopi et li. Herlucas Vir-
iiie majeslatis desuper apparente, et canonice signa ginis dedimus 18 /Iprilis; e.t poilremiim qLidf.m ait-
cum Verumpost excessumdivini Pra:-
ipsofaciente. c.loTi eodem Puulo Bcrnricdciisi : ulii mm. 22 memiiul
Prcsbtfteri
sulis, cum, posuisset Deus
peccatis exigentibus,* hujus llisloria-, tt se in lutc VUa dneriptx.
sibi cari
tenebras insipientise, et facta esset nox insolenti* e Jfirc i.iisio ihiilcm rcpetitiir num. 24
peccatum
sub ejus iu ipsa perfrausieruut omnes besti^ silvai, et catuii f Gelasius \l, crcutusamw 1 18, pr:cliiit uiio solnm
Missa in- a Deo uimo.
leonum riigientes ut raperent, et quasrerent
escam sibi, videlicet spiritus maligni et, quod mi- : g Ciinfirmntiir hoc ex cpislola ejns 2'l Ukril ad di-
serabile dictu est, Sacerdotem istiiin, eatenus inte- clnm Wilhelmuin Abbafem llir-augiensera, m qiin
grum, morsu luxuriie corriiperunt : quod pra.dat^e approbat quod curam monaslcni S. ialmloris siiscepe-
Virgini sic assignatum est. Visus est eidenuosacris rit : et TrilhemiusdedictoWUhelmo aU Ipsenamque :

Mysteriis insistere, dextera qiiidera Domini nihilo est, qui Ordinem nostrum iii oomibus pene Teutho-
minus appareiite; sed veluti kinguida dependeute, nici Rogni Provinciis reformare siuduit. f^ocutur a.i-
ac nihil penitus conficienfe. Ethainquidemdivinitus tem Keligio quadrata, Oida cx /lualuor ijencnbits id
ostensa suiit Virgini. est duplici utnusi/ue se.rns ijrudu. constilulus. Plura

113 Ceterum aliquoties,cum incontinenfiura Sa- vide apud )um cittitnm Triiliemium
tt ea absti- cerdotum Uiiici.i, juxta Gregorianam prohibifionera, h Id esl Conversorum, f/uorumusiim idein /ftlhel-
nens gratlam corporalifer ileclinaref; ac per fidem et orafionem mus vel instituisse, vel abolUum renovasse dieitur a
percipit Sa-
illis intitoderef, quibus corporalera priesentiam TriUtcmio ; nam Clericix harbas radcnltbiis, ipsi itlas
cramenti'
atcbant ciiusa dislinctionis. /fos poiro Germanus f/ni-
exhibere non potuit; mira Salvaforis largitate ejus-
diim Puctastcr in Clironico Laurislieimensi loma 4 ///.
dem suavitatis gustura sentire ccepit in ore, quem
scriptormn
: .

VITA S. GREGORII PAP.^2 VII.

bxc scripsit aucloT.


Ilfiincim V p Enjo circa annum 1131
A scriplorum Gc-nn. in Salijra ijunJam ail
Herlucam. sed
q Grelseriis opinatur
intelliiji li. :

A. PALi-n 5(c cxploilil


ilnm lixc scriberen-
BiBMiiiE. liarliali, qui sunt, attentiusaudi. malim inlelliijere aliam aliquam,
Nuiicquoque alioqui
Monaclios Hirsau- lur adliiic vivcntem, idcoque non nominalain :
Sunt firpo Laici Miliensilius i
ila
non prxtermisisset poslea auctor in fita Ilerliicx me-
gicmcs scurra isle appellare viilclur, proplerea qiuiil

minissc matris el malerlerarum, ile quibus infra, lanta


paiie ex milio communiler vcscerealur)
sanclilate spectabilium.
Sunt imiuil, Laici Milinnsibus assoeiati,
agnomino fungi, Idem Grelserus, non illius Virrjinis, sed ipsius
r
Quos risus populi (lcilit lioc
Episcopi matrem lianc fuisse credidit in qiio pulomus :

Sunt quiii prolixis Ijarl^is ad peotora pexis


liallucinatiim
Deforinos.... facio nuslcra ct tonsi caput alte,
esl
Cautius ancisis certoquo tonoro capillis iil ;

iion priilms, liaud lamcn ail ciiiem toiisis,

mcal, quosque iilem


sicut illis
AGTA PONTIFICALIA
cjiios cxre nosler Paulii.s .\ttonsos

Poelastersic sulisannal, lcniii ilumlaiat capillorum bre-


KxCliniiiici) liiTioldi Cdii^kinlieiisis cullcela.
vium liiica capiil in mmlum corontr. cinclos,

per toiisuras grandes, grandesquo cuoullos,


Ili
CAPUT I.
l'er capul abrasi, terra tenus et manicati.
Cclcnm insiijnrm ulrorumqiie in monasleriis prjelau- Acla S. Gregorii iisqiie ad annuni mlx.xxih.
ilalis viilulcin. iliijnior auiliri Derllioliliis, in Cltronico

ailanniim 1083, sic ilrsrribil. Eoilpin teiiii«)ro in Rngiio ^ nno MLvi Victor Papa, misso Hildebrando tune
sed postea .Vpostolico, a Synodum
Teiitoniciirum Iria monaslcria ciim suis cellulis, re- Archidiacono,
gnl.ii-ilMis ili.scipliiiis instituta, egregie pollobant : Turonis generalem collcgit in qua Berengarius, Facit Beren-
:

qiiilijic ctciiobiumS. lilasii iii Nigra-silva; etS. .\ure- Andegaveiisis Eccle.siae Canonicus, a quo Berenga- garium abju-
rare hxresim,
15 quod
Ilirsaugia ilicitur; et S. Salvatoris, riana ha;resis dciiorainatur, synodaliter et praisen-
lii, qiiml E
Sclmfliusen dicitiir, id est, navium domus. .\d qua; mo- tialiter pro eadem lutresi examiiiatnr. Qui eum se de-

nasferianiirabilismultitudo nobiliuin et prudentium feudere non posset, lueresin siiam coram omnibus ana-
virorum liac tempestale in brevi confugit, et depositis thcmatizavitet ahjuravit, secundum formam, quam
armi.s, Evangeliiam perfcctionem sub regulari disci sancta et universalis Synodus Epliesina pra.>scripsit.
plinaexequi proposuit tanto iiiquam numero, ut ipsa
; 2 .\nno MLXi .Vnselmus Episcopus Lucensis Papa
cum Atexan-
monasteriorum aidificiii iiecessario ampliarint ; eo ordinatus, et Alexander vocatus, b salis strcnue dro
I agit con-
quod nonalitor in eis locum cominanendi liaberent. simoniacam liaerosini dcstruxit, et ministris altaris tra Simonia-
Canonum cum cos et concu-
In his itaque monasteriis nec ipsa exteriora oflicia cum conjugibus coire juxta statuta
binarios :
per .seculiires, scd per religiosos Fratres adminis- excoramunicatione interdixit, ipsosque laicos Cleri-
trantur; et quanto nobiliores crant in seculo, carum ineontinentiuin Otficia audire per bannura
tanlo se conlemptibilioribus odiciis occupari deside- prohilmit : sicque Clcricorum incontinentiam satis
rant, ut, qui iiuoiidam orant Comites et Marcliio- prudenter refr^iiavit. IIiijus autem constitutionis

nes nunc in coquina et pristiiiu Fratri-


in seciilo, maximc fuit Auctor Hildehrandus, tunc Romanse
bus servire, otporcos eorum in campo pascere, pro ecclesiae Archidiaconus, haereticis raaxime infestus.
suinmis computent deliciis. Ibi iiempe et porcarii, et 3 -Vnno MLxxiii Romte Alexaiider Papa decessit :

bubulci, priBler liabitum, iidem sunt qui monachi. pro quo venerabilis Hildebrandus, Romaj Ecclesiae in Papam
eteclus fugit
Tantoaulem caritatis anlnre omnes fervenf, ut qui- Arcliidiaconus, coramuni uraniura oonsilio expetitur
lihet eoruin, iion tam suura, quam alieuum deside- Papa constituendus. Quo audito ipse Archidiaoo-
ret profeclum ; et in exhibeiida liospitnlitate iiisu- nus, se viribus esseimpareintanto honori, imooneri,
dant lam niirabiliter, nc si se perdidisse sestiment, reputans, inducias respondendi petiit : et sic fuga
qiiidniiid piiuperibus Cliristi et Iiospitibus non ero- elapsus, aliquot dies ad Vincula S. Petri occultatus
gaverint. latuit. Sed tandem vix inventus, et ad Apostoli-
et coactus
i In Fila B. Ilerlucx niim. 52 appellatnr Udal- cam Sedem vi perductus, Papa ccntesimus quinqua-
ordinatur,
ricus, Cluniaconsis attinentiae opud Sucvos PrEepo- gesimus nonus septirao Kalendas Maji ordinatur, F
Q silus. et Gregorius VII appellatur cujus priidentia non:

k In villa Scaphusen et dioeccsi Constantiensi, ut solum in Italia, sed etiam in Teutonicis partibus,
(ticitur in citata Gregorii cpistola 24 tibrt 7. refrajnataest Sacerdotum incontinentia scilicet :

1 Is cst S. Hugo Ablas, iii ciijus Vila auclorc Raij- quod prasdecessor ejus in Italia prohibuit, lioc
nalilo .Ibbttie iilcm rcfcrlur, 29 AprHis pag. 049 iimi. ipse in tota Ecclesia Catliolica probibere studuit.
4, et m alia Vila pag. G56 uum. 3 4 .\nno MLxxiv Legati Sedis Apostolicae in Ale-
m liertotibis isln liabet aii annum 1088. In Saxonia manniam ad Regem venere, pro ipsius Regis mo-
pia! meraoria)
Ifetmcum et
BurchardusH.iIveslalensisEpiscopus, ribus corrigendis in quorum manus se Rex ipse
;
Consiftatios
in causa S. Pelri firniissimus, lieu! aeciditur. .. Mi- sub corrcctionis sponsione commisit, suuraque au- facit emenda~
gravit autein ad Doniinuin vin Idus Aprilis; utilunc xilium Domino Apostolicu ad deponendos Simonia- iionem polU-
inlcr Prirtermiiios iliximus, ct ad liuiic iliem rejer.i- ceri,
cos firmissime pnimisit. Ipsi et!am Regis Consilia-
imis, si fortc i/c ejus veneratione Ecclesiaslica possemus omncs, res
rii Ecclesiarum injuste acquisitas se
aliqutdintelliijcre.
reddituros, coram ejusdera Legatis sub sacramento
n S. TheoJomarus, sire Diethmarus, et potius promisere, quippe qui e;isdem res a Siraoniacis eme-
Thierao, y/rcliirpiscopus 29 Salisburijensis seu Juva- suo eisdem indignus ad Ecclesiasti-
rint, consilii)
vensis, faclus circa 10S8, et ciim Bavaronm Diice cum honorera adjuvando. Ilis ita dispositis Legati
Welfoiie profrcliis in subsidium Clirislianorum, in Pa- Sedis Apostolica; redierunt.
lestina rem Cliri.Htiunam rcceptn Ilicrosoljima reslau- 3 Anno mlxxv Hcrmannus Bahenbergensis Episco-
rantuim, incidit inmanns Sararenornm ; aquibus mar- pus, a Clericis suis pro Simoniacaliajresi
accusatus,
tijrio o/;Vc(iis n( anno 1101, dic tS Scptembris, a Papa deponitur cui Rudbertus suhstituitur. Grc- deponit Ep-
:
ijuanilo ejiis Acta erunt illustranila, qiix extant tomo Bambergen.
gorius Papa in prima hebdnmade Quadragesiraaj
i Antiquiiriim lectiouum Canisii. ei in Melropoli Salis- Synodum Roraae cuUegit : in qua causam Episcopi
burgensi Ilunilii a Gemldo
58 et seq. cdita paq. Spirensis, sed Simoniaci, examinavit ; qui ipsa die,
Udalrieus, SiicccssorS. Altmanni annoW[, excomviunical
in cum examinareturcausaRoraae, id est, vi Kalendas Spirensem,
dicla Metropoli dicitiir obiisse uniio
1 124 Martii, infirraatus cst Spira; ; sed deinde iv Kalendas
Martii
: : :

VIGESIMA QUINTA MAJI. 143


Martii, luiserabiliter expiravit, quandti et a Gre- Ostiensi et .\nselnio Lucensi. Unde et Papa missis
deponit Si- gorio 1'ap.a definitam mi:« (iamnatiimis sententiam Legatis, Principibiis Kegiii ileclaravit. se paniin RX DKUTIIOIDO.
ef Ueium
in Komana Synndo excepit. In eadem Svnodo de- profecisse in eo, (piod illu.n in coramunionem iv reftettcm re-
cretum ist a Gregorio P:ipa, ut Clerici, aliquera sa- ceperit, cuni Siinoniaci et exciiiniuuuicali uou ininus prchendif.
crorum Ordinum gradum et olficium prctio adepti, tiinc fove:-euliir ab eo quam primiiin. llis ergo lui-
deinceps in Ecclcsia non ministrent, ncc Ecclesiam ditis, Principes Regiii, geuerali Colloquio apud
prctio acquisilam aliquis retineat, nec doinceps ali- Forclieim tertio Idiis Martii habiio, egregiiim
cui Ecclesiam vendcre et cniere liceat, Deinde ut Rudolpbum Ducein sibi in R-.^gem subUiuaruiit
a Clcricali officiocessent. quicumque se per incon- quera septimo Kalendas Aprilis. iibi eo anno me-
tinentiam reiireheusibiles exbibent. Item ut populus dinin Qiindragesiina; occurrit, coiMiiarunt. Maxinia
ftro '/((i) Rudol-
nuUatenus i-eeipiat, quos pr»dictas
Clericoi-uin ollicia autem nix, qiia; eo anno tamdiu totam terrnm ob- ptiiix Rex
Apostolicas institutiorres contcmnere percipiat. (exit, in ('leclione novi Regis rosidvi tandcracciepit. crcafiir;

6 Anno sii.xxvi Henricus Rex, per Simoniacam In dio autem consecrationis ejus, per siiggeslionem
liaeresira, sanctam Ecelesiam (cedare non cessavit : Simouiacoriim Clerioorum, maxima sedilio Mngiin-
scilicet pro pretio Episcopatus, Abbatias et alia bu- tiaj orta est ita ut etiain pnlatiuni iriunipere
: vel-
jusmodi invcstiendo, et inter alia criinina etiam lent, et religiosissimos Clericos et Jlniiachos ocoi-
captivusahdu- excominunicatis communicando. Cincius quidam, dere. Sed dexlra Dei Milites novi Principis, licet
cititr
Roraanus civis, Gregoriura Papam, dic Nativitatis inerraes, ita protexit. ut iie nnuni quidem ex .snis
Domini Jiissarum solennia celebrantcin, compi.-e- perderent ; cx adversariis aiitem pliis quam cen-
liendit : quem ita compreliensum quidain ex niili- tum, partini ferro partini aqua.ncciirentiir. Quibiis
tibus ejusdora Cincii occidere destiiuivit : sed cum otiam pro hoiuicidiis liujiismodi a Legatis Aposto-
gladium super caput ejus vibraret. niinio terroro lica' Se lis (alis pceniteutia imposita cst, ut singuli
coiTe|itus curruit, uec iiiceptum ictum explere po- aut quiulraginla dies jejunarcnt, aut quadragiuta
tuit. Cincius autera Papain in turriin suam captum pauperes seinel pascerent, nec tameu Ecclesiasticam {,]

deiluxit : qua; postea statiin a Romanis penitus di- communionem qiiasi hoinicida! vitarent.
lapidatur, et Papa prudeuter eripitur, qui et suo 8 Riiilolphii? Rex. post consecratiimem in Sue-
capturi vix a Romanis vitam impetravit. Cum au- viam secedens, Regniiin sibi subjugavit. Interim
ffenrictim
fiegem citat tein Rex, jaiiiJudum sa;pe a Papa pnemonitus, se Heiiricus Loiignbardiic morabatur ad qiiein Ciii- :

corrigere nollet, et Papa in admoiieudo nihil profi- cius civis Rninanus, scciim ducens captiim venera-
ceret ad ultimum mandavit ei, qiiod iii Roinana
;
bilem Cumarum Episcopiim, nomino Reginaldnni,
Cincius su-
Synodo proxima eam oxcommunicaturus csset. nisi Papiara veuit quippe remunerari voleusab Ilenri-
; Itita morfe
resipisceret ; qua) legatio in Dctava Nativitatis Do- co, eo quod in servitiuin (jus modo hunc Episco- punitur,
niini ad Regoin pervenit. Unde Rex, in Septuage- pura, et iii pr.cterito anno Dominum .Apostolicum
siraaapud Wurmatiain coUoquio facto, et alio iii captivaverat. Sed ibi siibitauea niorte pra^vciitus,
Lombardia apud Placentiam, omnes quos potuit debitani rcmiiiierationeiti accepit qiiaiii tot sacril9-
;

obelientiain praadicto PapX' exliibendam abjurare giispromereri nontimuit. llenricus, aiulita promo-
fecit : et luissa legatione ad Romanam Synoduin, tione Riidolplii, auxiliuni Papas contra ilhini implo-
qua: in proxiina Quadragesima celebrata est, ipsuin ravit. licet snin-adictum (Jstiensein b^pisoopum in
Apostolicnm al) Apostolica Sede contumaciter jussit captione adhuc teneri perraiserit. Undo et Papa
descendere. Sed missi ejus turpissime in Synodo illi respondit, senon pisse ejusinterpellationi satis-
tractati, vix a Romanis adjuvante Papa evaserunt. facere, quaradiu apud illiiin S. Petrus in Legato suo
Ipsnm autem Regeni, Synodu jiidicaute, fidelitate lig.itus teneretur. Friistrata ergo siipplicatiouo sua,
liominnin, Regno, et comiminione privavitet omnes aniraum iii tyrannidein convertit: necjain Regiinm
etimgue regno ei adjuratos juramento absolvit. Omues Episcopos, per justitiam, sed per violentiara obtinore cogitavit.
et communio-
qui Regi sponte contra Papam faverant, officio et KexauteinRudolpliusapiid.Augustamgloriosissimum
ne privat cum'
sibl adhxren- comraunioiie privavit reliquis autem. qiii iuviti ei-
:
Pascha celebravit cuin Legatis Apo.^tolica) Sedis :

tibus : deiiicon-^^iirationi intererant. usqiie ad festivitatem cx quibus unus, religiosissimus .Vlibas Hcrnliardus,
C S. Petri inducias dedit Wilbeliniis Trajectensis Romain dirigitur sed ab Udalrico Cnmito de Lent-
:

Episcopns, mulfaiii.\postolicumconvitiatus, subita- zburg, Henrici complice, captus et praidatns, aiinum


iiea iiiorte absque Ecclesiastica corainunione, post pene dimidium iu captivitate mansit : qiiciii Clunia-
Pascha mulctatur. Jam oiiincs iiene Principes Regni censis Abbas de manibns ilenrici vix demuin eri-
a coinraunione Ilenrici se seqiiestrarunt. Mense igi- puit Vercelleusis c Episcopiis, depositi f
in Cermaiiiam '"'^'
tur Octobri colloquiuni apud Oppenheim a Principi- Regis Cancellarius, cum omnibus suis sequacibiis "./
fenderts
bus Regni coUigitur. cui Legatio Sedis Apostolicie colloquium geuerale circa KalenJas Maji, inRuiica- BpHcopui
iiiterluit. Henricus, in Piirificatione S. Mari:e
Ibi libus condixit ut, sialiquomoJopDssct, (Ircgoriura
:

tuiic proxima se priesentandiim Domiuo Papa3 apud Papara deponeret sed ipso ad cumdcm (erminum.
:

Augii>tara firinissime promisit ; Domi-


naiii et illiic absque Ecclesiastica coraniiinior.e, vitain siinul et
niira Apostoiicura ipse ciiin Principibus Regni in- Episcopatura, Iieu n.isorabiliter deposuit, quo illo
!

vitavit. Papam nef.iria priesumptionostatuitdeponere. Non


7 Anno mlxxvii Henricus Rex. ]iropria) causa) multo post ejus intcritum // Prajfectus Romanae
eumdem ftcte ^
diffidens, et idcirco generalera aiictoritatera sub- Urbis, indefessiis iniles S. Petricontrascliismaticos Pnrfectus
ptenifenlem.
terfugiens, furtivc Italiani conlra Papas prajceiituni a quodara fautore Ilenrici crudeliter occidilnr ad ''''"' occisu.< :

et consilia Principum intravit et Apostolico. ad : cujus corpus in parvo tcmpnro pliis'|uani viginli mi- "^™™"'
condictum diera Augustara tendenti. ante Purifica- raoula contigerunt, ut fidelium viroruin relationo
tionem S. Mariae Canusii obviavit ubi et ab eo per : dedicimus. e Imbrico .Vugustensis Episcopiis, qiii

inaiiilita; bumiliationis simulationem. utcumqiie po- in pra;terito Pascha R'jdolplio Rijgi lidelilatera ju- nunUua
tiiit,non Regni, sed communionis tantuni conces- ravit, nil de perjurio curaiis, llenrico advenieiiti puniti Epi-
*""
sionein vix demiim extorsit dato tainen jirius sa- ; adbffisit : et apudillam quadam die Mi.ssani faciens, ""'""
yuxfanus
cramento, iit de objeciis criminibus ad judicium hanc condilionem miser imposuit. ut sacrje
sibi
Pap^e satisfaceret necPapajaut alicuiejusfideli us-
; Oblationis perceptio in judicium eiprcvenire(,si Do-
quameuiiti et redeunti aliquam inferre molestiam coii- minus ejus Henricus Kcgnum sibi injusteusurparet.
sentiret. lloc autera juramenliira nec quindecim dies Posthanc temerariam perceptionem, parvo quod
(-bservavit. captis veaerabilibus Episcopis Geraldo supravixit terapore usque ad mortem, iiiiraquam se
sanuiii
:

m VITA S. GREGORII PAP.E VII.

conductu et obedientia
A .sanum (lelecto levavit. Nam circa Kalendas Julii, jurejurando securos fecit ile

F.X Bp.n- iibisquG Ecclevia.stica coinmunione dofunclus est. Doinini sui. Item Legatus Rudolplii de obedientia
Tiifti.no.
Itcm f Sigehardus, Aquileiensis Patri.-irdia, in auxi- Doniini sui juravit in Svnodo. Legati ergn Sedis A-
ft Patrlarcha
Aqulleicnsin. liiim Ilenrico contra Ijannum Apostolici arraatama- postolicas in Teutonicam terram pervcniontes. obe-
dientiam Rudolphi et inobedicntiam Henrici indu-
nu voniens, in amenliam vci'titur apud liatisponam,
etexipso itinere repentina morte inlercipitiir : sic- bitantcr probavcrunt quod ct : postea, cum redi-

suoruin i'eiit, Papae \ivn voceprotcelati suiit.


f|ue donium, non alisr|uealiqiiil)us fiineriljus,

in cnrporc ci aiiima mortuus, reportabntur ii .\iino jiLxxx Gregorius Pajia Synodum Romae S.Gresonut
quam de nenrlcum de-
Sl l'apa utriqiJC He);i ex parte .S. Pctri pr.-ecepit, meiise Martio collcgit, ad Teutoiiicis parti-
ponit et ex-
S. flrri/nrlv.*
nt trcugasad invicem facerent, et advcnturaejus ad bus piJedicta; Sedis Apostoiicaj Legati redierunt, communicat
Induelat
liidlal. Tentnnicaspartes prodiri.T.enda litenonimpedirent, et omiiimodam Rudolphi obedientiam, et Henrici

sed deljitum consilium et auxilium ad ho". iter ei inobcdicntiam Domino Aiiostolico renuntiaverunt:
prajlicrcnt. L^gatis nntem suis, qui adliuc in Teuto- unde ip.sc in fine Syiiodillenricum deposoit, ipsum-
nicis partibu» morab.intur. prajcepit, ut ex duobus quc cuin omnibus suis fautoribus anathcmatizavit,
etca» retpudn- Ilegilms illuni excoinmiinicarcnt, qui priedictiB ct Rudolpbuin Aposlnlica auctoritate inregia digni-
tem Itenrlatm obediyntem vevo, ex parte tate coiilirmavit. Uiido ivmulus ejus congregata
lef^ationi non obedirct :

cural ejcom-
munlcarl, S. IVIri in Rcgno coufirinarent :quod etnon multo miiltitudineschisinaticorumsivcescnmmunicatoruni,
post factum est ; scilicct in dic sequenli jiost festi- apud lirixinam legitimnni Papam abjiiravit etGui- ;
/lic Antlpa-
vitatcni S. Mnrtini Goslarc, Ilcnricoproinobedientia berliim Raveniiatem qiiondam Episcopum. sed jam pam creat,
itcruin cxciuiiniuniciilo, Hudolplio pro abedicntia trienniua Papa Grcgorioirrccujjcrabiliter depositum
in Uefjnum sublimato. Nam lleni'icus pive.iictam et anatlieiiiatizatnni, silii non iii Papam, sed in hss-

legationem P;ip;o noc suscipere dignatus est , nec resiarchaiii elcgit. Doimlc apiid Muguiitiain Con-
aniraum ,ad trcugic coinpositionera, sed ad tvranni- veiitu facto, eaindem ipsani eleclionem a quibus-
dis crudelilatcni inlenilit. cuinquc potuit confirmari fecit. Jam auteni median-
10 Anno mi.xwiii Ilenricus iterum Apostolicfe te l-lctobri, Heuricus expeditionein iii Saxoniam
Sedi desua, qiiasi iiijiist:i. damnatioiie conquerilur iterinn parans, a militibus Rudo'phi itinere unius
qut deln cot- undoliregorius Piipa, facto Concilio mense M.irtio diei fugatur, quamvis in oadcm congrcssione Rudol-
to^ilum jiro
pace rupuens
(in qno Coiicilio facta est exceptio quaruradam perso- phus Rex piai niemoria! occubnerit His tem-
liarum de llenriciiina excomiiiunicatione, et lioc poribus Henricus totain Italiiiin adeo conturbavit.
utique ad tempus, id est. uxoruin riliorum, servuruiii,
, ut nullus secure ad Liinina Apostoloruni posset ire,
et rcliquorum, qiii iion scienler, saltemnon libenter qui nun prius abjurarct. quod ad Papam Gregorium
excomuiunicatis soci.-inturi idonecs Leg.itns iteriira divcrsurus nou esset.
desliiiavit. qui faclo gcnerali Colloquio ciius.im Re- 13 .\iino jiLxxxi nenricH.s.
post obitum Regis
gni ju.^^tedetcrmiiuirent.-ct onin"s sjiiodalisententia Pascha venit
Rudiilphi, \'eionain in a quo Bonix
ct inde ad :

obscisus
damnavit, quicunique inipcdircnt, iie (.'olloqiiium inviidendam Romam cum suo non Apostolico, sed
.
Orefforius
flerct. Quoil Kudulplius libcntisiuie voluitfieri: Ilen- ApostataGuiberto, utpoto Domiui Apostulici non
ricus autem.utcuniquepiituit, impcdire noncessavit. somcl i)crjiiro et anatlieiiiatizato, pnifectus, sed
Nam contra praceptum, niaxima
Apostolicuin mox regrcssus est. Eodem tcrapore Principes Re-
multiludine flagitioforuin adunata, procinctum in gni Tcutonicorum. scilicet Archiepiscopi. Episcopi,
Saxoiiiam paravit cui liex Riidolpbns apud Stru-
: Duccs. Marchiones ct Coiniles, Cuuventu facto,
vam cura exercilu obviavit, et illo fugato ipse cain- Hermannum nobilem viruin sibi in Rcgem elege-
iufelkller puin victoriic obtinuit vii Idus Aiigusli. (lccubuit runt.
puynal.
tamen ibi ex parlo Ruilolpbi ij Wecel venerabilis l-i. .\iiiui MLXxxii Ilcnricus in Italiaiii. assumpto
MagJeliurgensis Kiiisc.ipus. et Wo:-maiiensis Epi- aposla Cuibertu, iterum Rnmain invnsurus proficis-
scopus, /( captus est. Infinita aiitein inultitndo tur.advocata multitudine schismaticnruni ibique ea
h :

utrimque occubuit.plures timen et excellenti.ires ex .vslatc moratns, pene incassum laboravit, quia eum
parte Ileiirici. Factii autem alio Concilio Ri)iniB x nec liac vioe Romnni intrure periiiiserunt. Ignem
Kalendas Decerabris. utriu.ique Regis Legati. licet quoqne in dnmuni S. Petri ))cr queindam traditorem
Grrriorius non eadem verilale, iii Synodo juravere, quod Dii- immittcro voluit, sed Dei misericordia protegente
Aorii.r Sijno- eorumnon impedirentcolloqnium, pro causa
niiiii
non potuit
dum celcbrat :enim ut de improviso portas
cogitavit
Regni statueniluni. Umle et Papa ea vice inter
eontra Be- irrumperet, si Romani derelictis propugnaculisad tgnem sisttt
eos judicare uon putiiit, quamvis bene sciret, cui
renffarium incendium restinguendum concurrerent sed Domi- siijno Cructs. :

parti mogis justitia faveret. In Synodo ista liereu- nus .\postolicus huic versutiae obviavit. Nam pri-
'

garius Andegavensis Canonicus, ut ab ha;resi


sua mum viso incendio, omnes milites Romanos ad gu-
resipisceret, synodaliter convenitur, eique
induciaj bernacula defendenda transmisit; ipseque solus, fi-
usque ad proxiine fulurani Sviiodumdautur.
ducia S. Petri fretus, facto signo Crucis contra in-
H
Anuo lui.xxix Gregorius Piipa Svnodura Roraffi
cendium, ignein ulteriusprogredi non perraisit. Igi-
mense Fobruario coll,>git i,, q„a Herengarius,
;
jam tur Henricus. capto venerabili Episcopo ule Sutria
tertio convictus. lia;resim'suam alijuravit
et anathe- aliisQuc nounullis, suoque apostat.i Guiberto in Tibur-
matizavit. In eadem Sjnodo Ilcnricus Aquileicnsis
tina urbe ad infestandos Roinanos derelicto,
Patriarclia Pap.iejnravit, nnlli se deiueeps ipse
et vtericas comniu- Loiigobivrdiam revertitur.
fornlearios: nicaturnin, queni scirct a Papa
excoimniinicatum.
In hac Synodo Papa Prcsbijtetos. deinccps
in fnriii-
calionem lapsos, absque spe recuperationis
depo- ANNOTATA.
^*"'' Legati Regis Rudolphi super Henricum
pi-oclamaverunt, co quoil toliira Rcgnuin
confundeTi a //i/jiis Sijmdi memiiierml 3.
et sancUim Ecclosiaiii
Lavfrancus libro
conculcarenon cessaret. Ite- mnlra Bnrngnrinm cap. i, et Gnilmmdnslib.
rum ergo Papa Legatos suos, 3, ^iii
lu-o causa Regni dc- eliain Gmjorinm lunc Aichidiaconum fuisseai:.
terimnanda, ad Te.itnnicas
partcs destinavit, vide- b In Conciliis Rom.-c kabilis amio
licet venerabilem Petrura Albanensem 1U(J3 el 1065.
ubi Legati Eijiscopnm cGrc9orinsafmol046/^ac/iis fmelleiisis Episco-
utriusque .... cum quo Udalricus Paduanus
Episcoims iu pns. modo recors, ipsis Kalendis
tie^isauditi. legationem destinatur. Legatus Maji periit. Consulc
autem Henrici Le- Uglicllum, et Fraiir. Atiguslinum
gatos Papse, priusquam abirent, abEcclesia, in Epi-
in eadera .Synodo scopis Pedemontanx regionis.
VIGESIMA QUINTA MAJI. I4S
d Paiilo nnm. 40, Cinoius ; Pclro Daniiaiii, Cin- Mcliores auteni Episcopi et Domino Apostolico raar B
thius. gis necessai-ii. id cst il Ilugo Lugdmiensis,
Ansd- ei ber-
e Imbrico AiijusljE Viniielicorum matiis Episcoma miis Luccnsis. Rcgiualdus Cumimus. TIIOLDO.
.specialiter
ab HenriM IV anno \tiid^, mortuus Z Augusli anno ab Ilenricoad Sjnodiim pcr\cuirc prohibiti sunt. d
1077, a Brusctiio satis laudalus. Doinimis tanien PapaSvnudimi tridiisdicbus solen-
t Sigehardus, Ugliello Sigiarilus seu Singifrciius niter celcbravit et, no lleuriciuu itcnmi speoia-
;

Germaiius inxfiiit iib aniio lOCS, ad 1077. liter iiUiitliemizarct, vix


a Synodo ost excratus :

g Wecel, in priore V'i(u AVerinliarius ci;;). l-2lille- umncs tunien cxcomnumicavit. quicuuiquc aliqueui,
ra a. ad S. Petrum et Papani \cnieiiteiii, impcdirent
h Adelbertus, rf(!gjio ibulvin actuni littera b. qucKiuo niodo.
i lioiii/onem atibi afpftlat ipse Bertliotdus, nit au- IC Scd jani advcnitlermiuus, ail queui Itemajii,
tem de eo Uijhettus Tonio :2 Itatia: sacne, quod flitruit ncscicnte Papa, hoc Ilcnrlco sc cflccturos jurave- "™
Homani aguni
aniio 1078, et post variaduraque exilia, a Catho- rant, uteumGrcgoriusPapaiucorouiurt, aut alius
nl,''?
licis Insul)iibus Placeutina-civitatis Pra'suladlectus quciu ipsi illo
cxpidsoellgereiit. CJiiodjurmnentuiu,
est ; deniumque ab ha'reticis captus, utrociue orba- licct in prifterita a'sta(i' factum fuerlt.
oniues ta-
tus oculo, ac ceterisuiembris per e.\qui.'-ita toriuen- mcii iutlnu s Papa; nsquc ad termiuuiu peiic
latuit.
ta truncatus. nobilem marlyrii palmum adeptus est Ad\niiiciite ergo leruiino, Romani Papie de jura-
anno 1089. nienlo manifeslaverunt, dicentes so hoo jurasse,
nui Papi solcnnitcrrcgalimictlonoincoronaret,
ut
GAPUT II. sed tantnm sinipllcitcr ut ci Cormiam darct. An-
nuit crgo Papa coriim votls, ut eos a
juramcnto
Res geslx ultimis duobus annis, obitus, sepul- absolvcrct, videllcet llciirico, si vellct cuin jus-
tura. titla, sin aiitcm cuiu nialcdlctione, Coronam daret.
Undc Runiam maiidavenmt, ut venlrct aiiaccipien-
Guihertus
Anlipopa in-
iVnno MLXXXUE iterura Henricus, cum njultifudiiic dani Coriiuani cuiii jiistitia si vcllet;
sin aulein. de
thronizatnr: schismaticorumsivc excuinmunicatorura. antc Pen- (aslcUo S. .Kngcli per virgani sibi deinlssam a Pa- K
sfd ffetirtca
tecosten, Romam impugnaturus iigyrcditur sicque : pa reciperet. Scd llenrico utrumquc reciisantc, iion
acceptah'
Guibertura Raveiinatem. pcrjurum, depositum et aliuni Legalum illi direxerc. qiiod te condUloatt,
jiiraverint, nec
anatliematizatum. apud S. Pctrum inthronizavit ; sc co juranicnto detineri obnoxlos ; igitiir Doinino
non per flUstienseiii, et Albanensem, et Portuensem Paptu niullo quain pridem, cousilio ct au-
fiiniius.
Episcopos, qui hoc privile^ium habent ut et Papam xilio adhiesere. Henricus auleni multo inslantiu»,
consccrent ; sed per Mutinensera et Ariminensem

pro eis suai p;irliappllciuidls, nuiic niinando, nuno
Episcopos, utpote jam multis aiinis dejiusifos et a- promittendo laboravit miiltumiiue tempiis circa
;

natlieniati;;atos. Statinicigu juxta S. Petrum queni- Romam niuralus. Imic negolio invlgllavlt. Scdjam
dara niojiticulura. uoniine Palaliolum, in castellura se]itcniiiii totiini Rdhiamim Im]icruim civili iJello
[erexit] ; eique niilites multos. ut impiignarcnt Ro- niinio .schismatis dissldio laboravit. alii.s quidani
mancs, imposuit, qui eum Transtiberinas urbis re- Domino Apostolico. idiis autciii Heiirico favcntihiis,
giones nullo pactointran;pcrraittebant.Multi tamcn ob
et Iioc utriniquc totum Rf^giuim ]irieila ferro et
cx Romanis consen.^-crant. partiiu prctio inducti, igne inl.serabililer dcvast.-intibiis. Pnucisslmi Calho- oinnin ferro
partim uiultis proraissionibus dcducti.oranes autcm Episco]ii cx jiarte A]iostolici
lici remanscrunt : qui et el lliimina
asqualitcr jamtriennil inipugnationeijimiuni fatigati. pro]iriis Sedilius vaslantiir.-
expulsi. suis Grcgibiis jirovidere
Quid [ilura ? (tjuncs penc Roniani. pra.'terPrincipera non iiermltleliantur. fjtia]iro|)ler oniues ])ene rell-
Salcrnitanura, hoc laudavcrunt. utPapa Gregorius giosi, sive Clericisive lalci, In aliqua munasferiorum
Synodum in medio Novfcujliri coUigerct Ronia' ; cu- latibula hiijusinodi
mala decllnaverunt ne videlioet ;

jus Synudi statuta dc causa Regni, necHcnrico nec devastationem sanclae Eccleslae cernercnt.cuilnnul-
Rcniaiiis, iinonulli penitus liccrctpraevaricari. Ilen- lo adminlculari pos.seut satius enlra illis videbafnr
;

ricus quoque ad iUani Synodum et redituris


ituris ut saUem seipsos delltesceiido salvarent ; qiiam pro
securitatcni jurcjurado fccit undc ct Papa oiiiiies ;
incassum lab"rando, cum eisilcm perirent.
aliis
rcligiosus Episcopos et Abbates ad Synodum litteris
milUes Uen 17 Aiino MLXxxiv Heiiricus in Romanorum finibus
rici Segis di- suis ^ocavit. Revci'so ergo Henrico Longubardiam, hiemavlt, ibique Gulbertum Ravennalein suum Ro-
vinitils mor/e milites ejus, quos in castcUo propc S. Petruiii di-
punili.
mani venturuin expectavit, ut ab eoapiid S Petrum
misit, reiieiitina niors fere omne.s invnsit. Inter incoronaretur, eo iiuod C.regurium Papara ad hoc
quos et Udalricus Goscezehim iibique Ecclesiastica fleclere non posset, ut eiiiii, nisi legitime reconcilia- /tie ciim suo
conuiiuniiino, lieu miser interiit, auctorliujustchi- tum, incoronare
fiiiibertu
!
vellet. Hls lem^ioribiis (lonstanti-
smatis et incensor coiispirationis. Ex quadringentis nopolitaiiiis, maximam pccimiam Hcnrlco qiiondam
auteui railitibus, qui in illo castello pro cu»todia di- Regi transmilt, ut e RiKidbertum WJscardum Du-
inissi suiit, vix triginta gladium S. Petri, ut aiunt, cem CalabrieetA]iuli;e, conjuratum inllitem Doraini
concessa vita evaserunt ; ipsuni autcni castelluni a Papse, iii iiltlonemejusdemRpgls, bello ap])eleret....
Romanis penitus soloadieqiiatuniest. llenricusergo Sed Henricus acceptam pecunlam, non In procin-
(Ravennate suo interim R;iveiinani transmisso) ad ctum contra Ruodbertum, quud juramento promi-
prEedictain .Synodum profcctus est. quo et Lcgati sit sed ad conciliandum sibi vulgus Romanum
;

Teutouicoruiii Principum ire delnierant sed ab ; cxpendit ; Laferanense palatiiirn feria


ciijus adjutoriu
Heiirico 111 vla apad c Foruiii-Cassli captl sujit cir- qiilnta anfe Palmas, cuni sno Ravennate Gulberto, '"teraiiense
.^ynoJiis /tom,v ca fcstuni S. Mardiil, licct omiiibus .Sjnodum illam intravit. Nobiles autem Roniani, proptcr adinodum ^'"
atmm
rolligitur; , ,, ^. occupat . ' :
pctentibus sccuritatcm juiameiito prumiserit unde :
paucos, cura Domiiio Papa (iregorio leJiiierunt, qiii
et Romani nuilta coiitra Henricuiii murinurarc cce- et qiiadragiiita ob>edes ei dederunf ; P;ipa iiutem in
perunt. Erant autcm religiosissimi Monachi et Clc- castellum S. Angeli se recepit. omnesque 'rdjerinos
rici, quos in captivitate fecit cruciari cum quibtis pontes et finuiores Romanorum munitiones in sua
et Ottonem veneranduni Ostienseni Episcopum obtinuit pufesfate. In dic Itesuirectionis Dominicae
et ab co co-
captivatum. videlicet ad ipsimi ab Apostolica Scde Henricus, ab ha^resiarcha suoliavennate, Coronam, ronatlts.
transniissuni ; inulti tameii c\ Francigenis ad ifiain non gloriie, sed confusionis accepit... Erat enim
Synodum taniEpiscopi quani Abbates pervenernnt. ipse Ravennas .\rchiepiscopus, et omnimodam obe-
Miiji T. ri 19 dicntiam
.

uo VITA S. OREGORII PAP^ VII.

dienti.ira Rnmano Pontifici juravit, quam et nonnullo


EX BP.n- teinpore (iileliler cxecntus e.^it, non multo post
seij ANNOTATA.
TnOLUO. contumelia contra
sjireto jnranipnto, singiilari

Apnstolicam .Scilem erigitur : unde ab Aposto- a I/i erant Otto ddii Urlmiiiis 11 Papa, B.Petrus
lica Sede et ab Episcopis totius Ecclesiaj in Ro- Igneus, et Juannes UHno lOGC /ar(us Porluensis £/i-
niana Synodo, post canonicas inducias, irrecu scapus sempiT fideHssimus siimmis 1'onlificibus, et ^iit

perabiliter deponilur et anathematizatur nec hoc : polissimum Urtianum II promovit: utitcstatur Leo Oi
r, ,. -1 c i;.. ... :-(./. /^i.,.n.....; /^...;..a,.r,'.. ,.„,1
Ub. i Chronici Casineiisis cap. 2.
O
seniel, nec in unii Synodo. sed in omnibus S^nodis
I /.
tieiisis

quolquot in sciciinio Roinaj celebratse sunt... Qua- b Isli erant, Herebertus Mulinensis, creatus anno
jiropter ct Ilenricus ab eodeni iiicoronatus, damna- 1034 fato functus anno 1094, et Obizzus, electus

tionem ejus hereditasse non diibitatiir; similiter et anno 1071


omno-s, qiiiciimquo iiliquid, qiiod a Domino Papa c Forum-Cassii Urhs olini Episcopalis, niinc vicus in

suscipiendum csscl, a pncdicto bseresiarcha qiiasi Patrimnnia S. Pelri, 7 miUiaribiis Yiterbo in /liistriim
susccplum usiirpnvcrunt. Morabaturaiitem Ilcnrictis ilistat.

In Latcruncnsi palatio cuni Ravcnnate suo, nec a fi- d Dr liis atilem in priori Vila num. 101 103. 122.
delibus 1'aprc per oivitalein ad S. Petrum transire nbi noslra Annotala inspicieiida.

peniiiltebatiir : .^cd in ipsa 1'aschali hebdommhi fide- e Robertiis Giiiscardus anno 1 080 rcconciliatus Papse.
lesiiggredii.ur, inquacongressione qu.idraginta pene, ^ LeoOsUeiisis lib. 3 cap. ^',i hanc incendii causam ad-
inter mortuos et vulneratos perdidit (nain reliqiii ferl : Ex consilio, inqnit, Cencii Romanorum Con-
fugerunt; e\ parto auteni Doiniiii Papae nec unus sulis ignera iii Urbeiii immisit. Romani igitur re

cecidit. iiiopinata perciilsi, ac in igue extingucndo dum es-


iS Robertus Wiscardus, Dux Normannorum, in scnt inteiiti, Dux confcstim cum excrcitu ad arcem
servitiuiii S. Pctri, postKalend.is MajiRoiiiam ar- S. Angeli properans, Pontificemquc inde abstra-
inatu manu inviisit : fug:itoque Ilenrico, totani Ur- hens, Roinamsiucmoraegressus, P.ipamGregorium
bcm, (Iregorio Papa) rebellcra, jienitus expoliavit, ad hocraonastcriuni usque deduxit quem Apostolicurn :

Boberto
et niajoreiu ejiis parfeni igni coiiisumpsit, /eo quod usqueailipsiiisexituincum EpiscopisetCai'dinalibas,
CutKarito
coffttur re- Romani quenidani ejus niilitem vulneraverunt. De- qui eum secuti fucrunt. sustentavit.
Cfdfrr. inde acceptis obsidibus a Roinanis, et in ca^tello S.
t Aiigeli, quod dunium Theodorici dicunt, reservatis.
ipso ad recuperiuidam terram S. Petri reversurus, ALIA ACTA POiNTIFICALIA
Itentm Grc- in brevi plurima castella et civitales Domino Papse
tjortus ex- recupcravit. Ilenricus autem Ruodberto resistcre E,\ Libi'0 MS. censuali CeiUii Camerarii,
commiini-
non valens, ad partes Teutoiiiroruni satis festi-
cut Itcgriii postea Ilonorii III.
naiiler reverlitur... Doiiiinus auteni Papa cnllecta
Synodo, iferum senfenliam anathcmatis in Guiber-
tum hairesinrcliain et llenricum et onines eorum
collata cum MS. Nicolai Cardimlis
fautores j.roniulgavit: quodetinfcstoS. JoannisBap- de Arragonia- a
tista; prreteritojani duduiii Roina; lecit, cum Ilenricus
adhuc morarctur. Ilanc sententiam Legati Sedis
ibi CAPUT I.

Aposlolica-, videlicellVlriis AlbaneiisisEpiscopus in


Erancia, Otto OslicnsisEpiscopusin terraTeutonico- Eleetio Gregorii ; Centii Romani et Guiberti
ruinusquei|Uaqi;edivulgarunl.Ostiensisqnoque cum Ravennatis machinationes punilx ; Uenrici
in Aleiiiauniamorarotiir.sanclieCon.stanliensiEccle- ad depositionem Ponti(icis progressa inso-
sia; jain dudum viduata; Catholicum Pastorem or- lentia castigata.
dinavit , scilicet Gebeliarduin, Dertholdi Ducis
filium... undeciino Kalciulas Jannarii Episcopuin VXrcgorius VII,natioue Tiiscus, patria Suanensis,
consecravit, queni pridie, id cst iii festo S. TliuniB, oppido Ronaco b, ex pafre Konito, sedit annis xn,
cum aliis Clcricis rrosliyturuin fecit : inter qnos
mense uno, diebus quatuor. Defuncto Alexandro
Acclamalione
et horuni Chronicoruni si rijitoivm in eadeiu solen- Papa, etin Lateranensi ecclesiahonorifice turaulato.
poputari
nitate in Prcsbyteriuni ordinavit, eique poslestatein dum Hildebrandiis Archidiaconiis adhucessetin ejus poslvlttim,
ad suscipiendos iioenitentes ex Apostolicaauctoritate obsequiis occupatiis, rcp T.te factus cst in ipsa ec- F
ccnces.sit... clesia maximus Cleri ct Populi Romani concnrsus,
19 Anno 5ii,xxxv, jam Deus omnipotens, famulum clamantium et dicentium, Hildebrandum .\rchidi,a-
suum Grcgoriiiin Papaiii noleiis dintius laborare, imo conum Beatus Pctrus elegit. Quo audito idem Ar-
et Saterni pro laboribus suis dignereinnnerare volens, de cliidiaconus oxpavit, et quasi extra se raptus cucur-
liiijus
vioritur.
vita; ergastuloeiimvocavil. Nain aliquanto tcmjiore rit ad puljiitura, cupicns populum ipsum frementem
graviter corjioro infirm.atus, sed iii defensione c sedare et a sua intentione retrahere. Sed Hugo
jus-
titiaiusque ad morlein firinissinms. Salerni diein Candidus Cardinalis, ubi oinnium vota in eumdem
exlreinum. De ciijiis obitu omnes religiosi
claiisit Archidiaconum convcnissc indiibitanter cognovit,
utriusque sexus ct niaximc paniicivs, ilolucriiiit citiuspcrcucurritad populura :etin Iiunc modiimal-
:

crat cnim Calholica! relignmis ferventissimus insti- loquitur, dicens Ecce, carissimi Fratres, scitis et
.

tutor, et Ecclesiasticas libertatis strcnuissimus indubitanter cognoscitis: quod a diebus B. Leonis


dcfen -

sor. Noluit sanc ut Ecclesiasticiis ordo


manibus lai- Pajise, liic .-Vrchidiaconus, tamquam vir prudens ct
coruin subjaceret, sed eisdcin et luorum sanctitate probatiis, hanc sacrosanctam Rmnanam Ecclesiara
et ordinis dignitate pra-emincret. Qiiod plurimura exaltavif, etcivifateiii istamab imminenli-
illuiii lalere
non potcrit. quicuniqne ejusdcm Ajiostolici bus periculis liberavit unde, quia idoniorem ad
Rcgis- :

trum diligeutcr pcrlegcrit. Postquam autciii EcclesiaeregimenetUrbis defcnsionem invenire ne-


in
ac sepetiiur gubernatione Sedis Apdstolicic, imo totius
Ecclosiffi, quimus, Nos Episcopi et Cardinales in nomine Do- et inthro'
duodecim annosct uuum ine:iscm legitime mini, unanimiter ipsuin nobis et vobis in Pastorera
nizaius,
decertavit ';

tandem ex liac luce anno lucarnationis


Uominica; et Episcopura animaruni vestrarum eligimus. Et
MLXXXV, Imlictione viii, vm Kalcndas Junii subtra- continuo. d uiiiversitale Populi et Cleri acclainante,
ctns, superna; vocationis
fif,aSao/ accepisse non du- Dominum Gregoriura Papam sanctus Pelrns elegit,
bitatur, sepultus Salerui in
ecdesia S. Matthffii, indutus rubea chlamyde (sicut inoris cst) et Papali
quam ipse eodoiu anno dcdicavit.
VIGESIMA QUINTA MAJI 147
(• mitrainsignitus'; invitusotma>mis, in Beati Poti'i Concilio, et redeuntilms ad propria ceteris,
qui fue- D
cathedra fuit intlironizatus. rant ccmvocati Guibortus R;ivonnatensis cum Papa
; t'""' « a*-
2 41tera autera die apuJ semetipsum solicita Gregorio, in dolo, utpoteqniad Papatuin jam nnlie- '""'
^/"/jj'
raente pertractaiis, ad quatn grave periculuin ilove- laliat, remansit. '"' '
Etciuoniamuniusciijusqueproprium
nisset a^stuaro ccepit, ot niinis dolere
; sed cuin : solet esse, ut ipialis ipse fuerit, tales sibi et alios
aliam excusationem de reliquendo 1'apatu iion iiive- conjungi velit; (inoscumque in Rnina faoinorosos
juhente Hen-
et
nisset ; nuntios ad regom Henricum celeriter des- adversatos Pontifici roperit, munoribus vel
rtco Imp. promis-
tinavit, per quos ot electionem de se factam oi sis favor;iliiles sibi et jiiratos
consecrottir. facoro studuit : iiiter
aperuit, et ne assensum piwberet ipsuni attontiiis quos illuin sceloratissiiniim virumCeuliimi, Pnofocti
eioravit : quod si non facerot, certum sibi esset Stepliani filiiim, de cpio
; siipra n fecimns montionoin,
«
quod graviores et manifestos ipsius excessus impu- aniicumet socretarium acquisivit, et cnni eo contra
nitos iiullatenus tnleraret. Rex vero, ubi electionis Patreiii suuiii nequiter soarmavit. llic inter alia,
veritateiMcngnovit, electioni ejus assensum prffibnit: qua' iinpnne fecerat iiiala. oxcelsam tiirrim siipra er qntbm
et sttUim Grcgorium Vercelleiisem Episcopuin, I(a- liontom S. Petri construxerat, et a transoiintibiis de /"""" c«n-
liciRegni Canoollarium, ad Urbom transmisit, qua- novo Pedatiam jugiter extoniuebat. llic. Deo et ','',"' !'°""'
tenus auctoritate Regia electionem ipsam confir- fioniiniinis odiosus, in sacratissima noc.te Nativitatis
o
niaret, etconsecrationi ejus interesse studerot : qiiod Doinini. ipsuin Christi Viearium Domiiium Grego-
sine dilatione factum est ; nam et infra octavas Pen- riuiii Papam. Missarum solennia colcbrantem. ab
tecostes iu Presbyteruiii ost ordinatus, et in Nat;iU altari sanct.T Dei (ienitricis, ((Hod dicitur ad Praj-
lUissi ah eo Apostolorum in Romanum Pontilicem consecratus. sepe, ausu sacrilego rapuit; et cum suis complici-
ad Jtegem
legati. Percepta igitur Apostolica; dignitatis plenitudine, bus ad pra'dictani tiirrim violantor nsportnro pr'ai-
non Impuni.
eunidem Regem benigne ac paterne commoiiuit, iit sumpsit. Unde univorsitas Romandriim in ira pro
Matri suae sanctio Romante Ecclesno sc devotura ot invasione siii Prmlifiois voliemnntor ex irsit, ot in
B subjectiim filiutn exhiberet, atque ab Episcopatuum eadom nocte ipsuin in e;uloni turri districto obsedit.
et Ecclesiarum venditione oiimino quiesceret ad : Mano autem facto Roinirni, et turrim fiinditus dex-
E
quod piutii opus efficaciter prosequenduin transrait- truxorunt, ot ipsuin sacrilegum atrooiter trucidas-
/"
tero studuitmatroiii ipsius .Vgnetetn Impei-atricein, sent, nisi eum boni Magistri discipulus beiitus Pon-
una cum Gherard» Ostiensi, Uberto Prasnestino, et tifox ex mortis periciilo liberasset. Quo lacto, ce-
R. g Ciimano Episcopis : qui ejusilom Pontificis lebraturus cum Fratribus, et aliis Ecclesifo fidolibus
legationo suscopta ustiue in Bavariam transeuntes, de more convivium, ad Lateranenso palatiuin remea-
ad Regis praesentiam pariter accessorunt. Receptis vit. In secuuda vero die post Pasohn, pnpulus Ro-
igitur affectuose Legatis ipsis, et digno cum honore maniis eumdem Centium cum omiiibus suis coinpli-
tractatis, curn per diesplurimos Rex de sua enien- cibus in rebus propriis condetnnavit, ot in perpo-
Synodim qui datione sancta? commonitionis verba mansuete ac tuum ab urbo Roiiiaiia cxclusit.
dem cooere paticnter audiret; quinque nobiles viros familiares 4 Post IiiEC autem supradictus Guibertus licoii-
Itrohibentiir,
suos, ab Alexaiidro Papa excoramunicatns vix a tiani revertendi Ravonnain a Dninino Gregorio do- tiiitbertus
Harennam
consortio et societate sita removit, Synodum vero lose petivit, qiKitenus eum liodere opportiinius pns- reijressns.
in regione ipsa celebrari Legatis nequaquam per- set, quem fraudulontor se diligorn ostendebat. Nam
raisit ; allegans per t Leinaruiii Bremensem Epi- ubi Ravennatn rleveiiit, postposito jiiramento qund
scopum, vices Romaui PontificisMaguntino Arcbie- in conseoratione sua .Mexandro Papai ejusque suc-
pisenpo in Germauia, sicut in antiquis EcclesiiE cessoribus fecerat, cutn Tlicobaldo Mediolanensi, ot
sua' privilegiiscontinetur, esseconcessas.CuiLegati aliis cervicosisEpiscopis Lnmbardia; conspiravit,
Sedis Apostolica; sic responderunt : De Legationis atque adversus Paslorem suum ooculte seditinnem
otficio Venerabilis Fratris certum tibi esse dobet, exeicuit. Unde factum est, quod expeditio, quam
quod neque auctoritas canonica neque mos eccle- Pontifex per Ducem Gotirredum ejusquo usorera il-
siasticus habet, ut ultra obitum ejus qui dederat lustrem Comitissain Miitildam atque alios Nobiles,
ptilam de/lcit.
honori/lcc R(imani Pontificis protendatur. Pnoterea, sicut in contra Normannos et oeteros Ecdesia) hosles, de
tamen rc-
qiindam primi Leonis Papse Capitulo continetur, Lomljardia excitavorat, iu detrimentum Ecclesia)
mittiinltir.
Romanus Pontifex ita Episcopis i vicos suas com- disturbata est atqiic dirupta. Per Iliigonem quoque ],•

mittit, ut in parteni solicitudinis sitit vocati, iion in Candidum, Regem Henricum et Robertum Guis-
plenitudinem potestatis. Sed iit breviter ad tinom cardnm contra eumdem Pontificem omnimodo stu-
hujus controversia' veniamus Synodo, ac sagacitate duit instigare, sicut vir apostaticus omni dolo et
disturbata, et eodem Bremensi pro iuobedientia et malitia plenus, qui jam seciindo ad apostasiam redi-
rebollione ab officio Sacerdotali suspenso, Legati a renequaquam erubuit. Endem tempin^e Dnminus ,,
Rege amplis muneribus honorati, cum ejus gratia et r^ . ,. .^
Gregnnus circ.a mediam Quadragcsimam , . ,, ... Idcoque ex-
oncilium communicii- (

beiiigno responso, incoliimes a.! Urbeni redierunt celebravit, in quo siepediclum Guibertum, qiiia vo- lur,
Romanam. catus venire contempsit, iib Episcopali oflfioio tam-
3 Evolutis autem paucis diebus, HermannusBain- quam perjurum suspendit, et eumdem Hugonem
bergensis Episcopus, qiii pro susceptione k Pallii Candidum, socundum .\postoli dicluin, Iliereticum ^''' ''< '"

Romani venerat, convictus de Simonia in conspectn hominein post priraam et .seciindarn cnmmonitionem
Ad Stjnodum
vtntens Gui-
Gregorii Papsc, Episcopalis et Sacerdotalis officii devita, perpetiio ab Eoolesia seqiiestravit. Sed cum
depositionem incurrit. et in lociim ejus per man- Uenrlcus
terlus Ra- ista in Italia fierent, Saxc^nes coiitra Regem Ilen-
vmnas, de
iiictoria
datuiu ejusdem Poiitificis alius est subrogatus : ricum fortiter rebellarunt ; ea videlicet ncoasione, Saxombiis
l
de Constantiensi quoque / Antistite idein factum est. qiiia onus importabile satagebat iinponere
eis :
etatus.

Interea nihil mali de Rege Henrico suspicans Ore- unde accidit quod Rox, in manu ^alida et multitu-
gorius Papa Romanus, geuerale Concilium con- dinegravi, Saxoniam ex imprnvisnintravit ;sedquo-
in quo Guibertus
vocavit, Ravennatensis, cum niameosimparatos invasit, viotoriamqiiamviscruen-
Episcoporum diversarum Provinciarurn iinmensa tissimam liabuit. Quippe, sicut a prudentiljus di-
multitudine, sedit. Prsterea et egregia Comitissa oebatur, qiiinque millia virnrum ex parte Regis in
Matildis, Aczo Marchio m, et Gisulfus Salernitanus eodem veriimtamen quia eo.sdom
bello ceciderinit :

Princeps eidem non defuere Consilio sed inter ce- : Saxones non potuit suhjugare, Rex tamquam
sibi

tera ipsius Concilii acta Normanni et Robertus victoriosus in;)Franciam remeavit. Statiin imraensa
Guiscardus excommunicati fuerunt. Soluto itaque Episcoporum raultitudine convocata, non egit gra-
lias
;

448 VITA S. GREGORII PAP^ VII.

plicare vel componere. ™„^™™™


Deo pro «depla victoria. ^d elevatnm est
cor

ama.
ctm».
Z
ti»s
etVe »UP'/»B nimi, e.tollens.in tantam
Iml,.niamr,uer.rorupit, ut 'atr™, suum Gre-
anda- dem crimmum, quod nuper
Dioseorus fec.t,
^'-^«^'-f
Qu.squ.s
P^ot.us, e muUo a„te
vero
'^"^ 3^^*=»°";:
audaoia u.us fuent, ut .ecundum P^ot °m
e D^^^^^
gorTum l>„pam,',ui;edom Apo^tolicarn pcr triennium
corum, .n scnpt.s, vel s,ne scnpt.s, .>nj"^ «^
rp«.-c tenucra impiorum consilio alKlicare prte- ^^^^^"^
Petn P""^'P'' Apo tolormn
,

contrn Sedem pnmam S.


umpsit, et ab Ec lesia quantum in eo fuit expellere
'
moveat, asqualem et enmdem quam dh condemna-
operani et studium pro viribus .; dedit. Decrevit
dcinceps tionem accipiat s : si vero quis aliqua Dei potestatc
prirsumH ctiam, ftrmiterque con.^tituit, ut nullus
frnens vel potens pellere tentaverit prsefatum Apo-
Gregorluvt Episcopus, \el Abbas, seu Dux, aut aliii principalis
stolica; Catliedro! Papam vel aliorum Patriarcha-
abdicare
per.ionn, eidom Gregorio tamquam Pajia;
aliquatenus
rum qnemqnam.anatliema sit. Pricterea notissimnm
obcdiro deberet.
et indubitatum est, quod multi Romanorum
Pontifi-
S Ut autom lianc perniciosam disposltionem pos-
cura, etiam pro minoribus causis, nonnullus Impera-
set efflcadter adimplnro, quenidain
Rnlandum P:.r
alios cxecrabiles tores etReges.non solummodoexcommunicaverunt,
niensem detestabilem Clericum, et
Romam transmisit, quatenus sed a Regno deposuerunt, et in eoruni locis alios
yirnn, cuni litterissuis
intrepide prosequercn- subrogai-unt. Innocentius siquidein Papa Iraperato-
cautnm ipsam \ivacitcr et

Qni nefaria legationo suscepla, processerunt remArcadium, magniTheodosii fllium, pro eo quod
tur.
Joannis Chrysostorai depositioni interfuit, quam
usqiie ad urbom ot venientes ad Pontiflcem tunc
;

Sjnodo residentcm, in primis Regis litteras pra;-


Theophilus .Mexandrinus una cum aliis Orientalibus
in
Patriarchis consensu aliorum Episcoporura sine as-
i-entanint ct consequenter per os ipHiiis Rolandi,
;

sensu Roinani Pontiflcis dictaverat, excoramunica-


fpta re ts
eiini nimio slatu et contumacin, locuti sunt in hunc
eorumque depositioiiem cassavit; mitissimus
e)vt Ifgalls niodnm Misit nos Dominus nostcr Henricus Rex,
:
vit,

pudtta.
dc coJi.iilio Episcnimnim suornm ct Principuin, ut
vero Imperator, mox ut factum cognovit, non re-

bellis extitit, sed veniam humiliter pctiit et impetra-


ea qua> noviler de fdstu Ec-rlesiie censuit et irrevo-
vobis publice demoiistremu.', et efli-
ciibililer statnit
vit. Constantinus Papa .luslinianum Imperatorem (

cnoiter pi-oseqnarniir. Indo est quod pracipimus, et


Constantini filium, prnpter non decentem legatornm

ex nuctoritate Regis prrccipiendo mandainus tibi suorura siiscejitionem, excominunicavitrquipostmo-

Grcgorio, ut do Apostolica Sede siiio inora descen- dum in Constantinopolitanas urbis platea pedibus

das, et:imodo Je Papatu, sirait vitam tunin diligis, ejus cum regno prostratus, tamdiu petiit veniam

to nuUalenus intromittas. Vobis autem Episcopis et donec impetravit. Anastasins u Papa Anastasium
Caidinalibus eodem modo iiijungimus, ut recepturi Iraperatorom excommunicavit, qui proterve loquens
Pontilkera ad ejusdem Regis praisentiam festinetis. de Papa, in ipso Palatiofulmine percussus interiit.
Quibus blasphemiis auilitis, contra eumdem Ponti- Gregorius III Leonera Imporatorem, non solum ex-
ficis coiivitiatorem totn SviioJus ita velienienter coinmunicavit sed etiam ,v Regno privavit. Stepha-
exarsit, quod nisi pia inaiisuotudo Boati Papse Gre- nus Papa Carolum y Pipini Regis fratrema Regno
gorii se ubjecisset, ipsuin fldeles Ecclesia; cuin lapi- deposuit, et Pipinum in ejus loco suhstituit. Nico-
dibus trucidnssent. Die vero altera litlerEC ab Episco- laus quoque Romanus Pontifes duos Iinperatores
pis Uitraniontanis Pontifici sunt delata), in quibus uno eodemque tempore excoinmunioavit; Michaelem
coiditcbantiir se errasse, et nimiuin deliquisse : videlicet Orieritalem, propter Ignatium Constanti-

postulabant quoque veniam, et omnora dc cetero nopolitanum Episcopum sine judicio Papaj a Sede
sibi obedientijun observare firmiter spoponderunt. suadejectum; et Lothariura j (Dccidentalem, pro-
Vix itaiiue sedato tumultii, Synodalis tractatus in pter GualJradai pellicis suse societatem. Beatus quo-
traiiquillitato processit : sod cum tenipiis jam insta- que .'imbrosius, non Romanus, sed Mediolanensis
merifo ej- ret absolveiidi SynoJuin, Pontifox habito cum cen- Pontifex, Maximum Tyrannura et Theodosium Im-
commnnica-
tum et decem Episcopis utiliori consilio, in eumdem peratorem ab Ecclesia pulsos excommunicavit, ut
tur el ahdi-
eatvr f/wfl. Regeu), qui Ecclesiie unitjuein scindere attentavit, non affibiguura est. Quis orgo nisi niente captus igno-
excomniunicationis sententiam protulil, et usque ad rat,Regiam potestatemPontificJbusesse subjectam?
condignain satisfnctioncra seutciitiam ipsam flrmiter et quis credat a subjectione Romani Pontificis se
observai'i pnccepit. Quod neque reprehensibile, nec alienum esse. nisi qui exigentibus peccatis suisinter
novum ab aliquo ajstiniari dcbet cuin a sanctorum
; oves Christi iion raeruit numerari ? Sed jam rei or-
Patriini sanctiouibus minime discroparet, et a phi- diuera, quem incepimus, proseqaamur.
ribus Rouianis Pontificibus hoc ipsura etiam pro
minoribus causis reperiatur factum. ANNOTATA.
G In Chalcedonen.^i namque Concilio, prEesenti-
bu» r acxcentis Episcnpis, do Dioscoro Alexandrino a NicolausRossellus, e.c Oj'di>je Pi-irdicfl/jirKT?j a.i-

SiCVli AATJC sic legilur Quoniam secuiiduin excessum priorem


: suvjpliL^, de .\ragonia dtctus, quia patria Tarraconen-
alUu ab aliis iniquitateiu valde traiisceudit (prsesunipserat enim sis perpeiuo fcre wansit apud Arraijoaiir Rpgem Pe-
Pontilicitm
excoiiimuiiiaitionis senteutiam suprn sanctissimum trixm : in hmic prxmHlil tiluhm De Gregorio Papa :
alU.
Pnpani Leonein dictare) .\iiatoliiis Constantinupo- VII, qui cjypitanno Doniiui mlxxiii, regiiante Hen-
licus Episcopus dixit, propter fiJera non est dam- rico Imperatore hujus nominis III.
uandus Dioscorus, sed quia excomraunicatioiiem fe- b Nicolaiis, Ronaco ; MS. noslrnm , Raonaco :

citDomiiio Archiepiscopo Leoni Numquidibi legitur igiioliilc id oppidum fuisse oportcl in dimesi Suaiiensi.
inquisitionem lactam fuisse, utrum jiiste, an injuste, cujiis liodie ncc nomeii qiiiJcm in tabuiis topogiapkici^
Dioscoruscxcommunjcatus fuisset? Nun utique : sed repcritur : (jnod ip-ium liaiid modicnm pracjmiicinm af-
ideo, quia cum majorem
csset inferior, conatus e.st fert gencris nobililati, a Comililms Petilianensibvs e:
quibuslibet injuriis lacescere. In octava itaque Syno- Suanensibiis accersitx jioij tamcn eom pcrempiorie
: f.r-
do inter celera ita legitur Definivimus neminem cludil ex MS.
:
: et infra nostro adducemus aliquid, quod
prorsus niundi potentuiu, quemquam eorum qui c converso cam affirmarc possit.
Patriarclialibus SeJibus proisunt inhonorare, aut
a c Nicolaus, frequenter,
proprio throno expellore, sed oinni honore ac reve- d Hoc, Continuo, reslrinijendum crit ad solam ac-
rentiudignosjudicare;pra'cipuesanctissimumPapam clamalionein populi; si rerum esl, quod diebus aliquot
aeuioris Roma!; sed nev quicumque contra
Ro- occultatus latuit, ul habcl Berlhoidus.
inanum l'outiflcem circumscriptioues ac verba com- e Aliunde scicbam, Eiecto mox Purpuram mjici so-
litam
.

VIGESIMA QUINTA M.UI. U9


L lUam : de Mitra invenies in ^ctis S. Petri Catestini, putat fuisse Bjironius, quam ut flnis poneretnr con-
descriplv; a Card. S. Gfonjii lib. 3, v. 165. t.roversiso ob Canones, ad quintam et jsoxtam Syno- K\ MS.
iliMU.
r Dc f.ac Sa.Totiicttm MS. Clfoiticou, ttsque ad fx- dum isuperadditos.
nt^m ferc scctili 12 pcrtingeiis, i(a bnbet : Anno Domini u Anastasius l\, hic sciipsit quidcm /tnaslnsio Im-
HLWiiu Agnes Imperatrix, Mater Kegis H. t.T£'(lio peratori cpistofnm commnnitoriuni, quam vide opud Bn-
affecta, vel potius divinitus compuncta, Ducatum ronium oni^o 407 : sed qtti euin c.icnmmunicavU Sijm-
BavarijedeposiiitietRegniguliernacula penitussper- mnchus Popn fnit, ut habes npud eumdem Baj-aniwnad
nens pro Cliristo, Uomam se contulit iljique digiiis : an. bOi, num. 29.
poenitentiie fructibus mira inserviens humilitate, X dregnrius U[ Leonem Isauricum et umnes leo-
post aliquot annos in Domino migravil, scilicet nnrio nomachos anatliemate obstrinxit, inquit Zonnras, et
1077, iU constat ex Bpituphio apud Baionium. Ex la- vectigalia quaj usr|ue ;ul id tempus Imperio inde ((rf
bore autem liiijus letjatioiiin pro Sfde .Jposlolica susce- est e.r Itatiu) pendebantur, inhibuit, initocnm Frnn-
plx, iiitcUifje, qunrn ejus fucrit studiosa. Res ipsn ad- videre esl afud Bnrnnium ad an, 720
cis foodere {nt
scnbitiir au. 1074. num. ^4) deserta Iinperatoris ohediontia. ob perver-
g Cumaiix Eccles>R% ojUe fiiicm seculi 13 cxliuclse, sam ejus o|)iuinuem. Cum ergn Otlio prisinqen.^iis ait,
vix sex Episcopos potuil nommare Uijliefliis tom. 6 Legu et relegn Roiuanonmi Regum et Imperatnrum
Italue sacnv: habes ftic qiiem iis addas pio anno 1074 gesta, et nusquam invmio qucmquam eorum ante
R. puta Rogerium, Roberlum, Rolandum, iW qxiid hunc {Ilenricum) a Roinnno Pontificc vol exoommu-
simife : «Uorum nominnm simititcr per initiafem
, niralum vel Kegnn jtrivatum. uhicndit se toqni iJe lis
filteiam scripiorum a Cenlio, facife fial suppfere dcfe- qni in Occidente rcgnaruiit, non autem de Imperalori-
ctum. bus Gnecis, quornm pfvres anathemate perculsos fiiisse

h Leimarum Bavt.rum vocat Albertus Sladensis, ob ftirresim certum cst.


dncetque Afberto suffectum anno 1077 annis 30 sedisse, y Scicns Nictdnus qnod Pipini frater Cnroliis, scu
obiisse 1101, 17 Kaf. Jttnii, cui /Iitmbcrtus sucees- pottus Carlomannus, mutlo prius qunni Stepliauns Pa-
scrit, Ejus excommnnicattonem confirmatam ileindc le- pu fuerif, fnctus sit Mnnachus Cnssini. Ziicliai-im Papx
gijHus in Syiiodu Ror.tana an. 1075. nomcn hic substitnit et Regem Cliilderinum; volens
i Capitufum ibtitd necdum inveni. credo Chilperioum inleUiqi, Merovingorum Regum
k Buliam Le/}nis IX, Hartinco Bambergensi Pal- ultimiim, in cujns deposilinnem Znchnrins rmisen.ttsse
lium conccdcntts, intuitu Clemeniis II et S. Henrici nh afiquihiis dicitur. Jd Carftmfinnum quod atHnet, ea.'

Impcratons ibidem qnicscenlinvi, dcilimus in Cfironofo- Anastnsio Bibliiitltecario scimns, qitod jam mon-uhnm,
gia Pontificia agcntes
lie Clemente iitu qunm tamen m : atque ab Aijstulju Lonqohardorum Rcije missnm in
y/ppendice ad ipsum Leonem fatemur non essc usqve- Franeiam, nd fratrem tib auxilio Papr fcrendo atic-
quuque sinccram. FcrUQs tamen facti ex hoc Cenlii lo- nandum, idque serin ngentem, sicul viate pc.rsunsus
co confirmatur. fuerat; dc comniuni ctmsitio Rrx Pipinus et Papn Ste-
1 Ot(o hic fuit, de quo Chionicon Constantiense edi- pltanus in monasterio iilic in FrHUciu collocaverunt,
tum a Pistorio ad annum 1070, qnod Henricus, dum juxta id qnnd ^e devoverat monachifam agere vi-
prxciperet eiim ordinnri, tlixerU : Noluit Cullegiuiii tam : ntque lioc oceasionem dnn' potuit Ccntio hatlu-
Constantiense Prsesulein idoneiim, capiaut igitur cinandi, qnasi aliquid de Cnrlomanni depnsitione per
hunc stultum Oftonem Episcopum. in Regcm fnctu ibi legisset
m Nicotao prjtterilus Azo Marcliio, adfuisse vide- z Ilic coufunditur Lolharius Re\ hinde Lotlmrii
tiir occasione ince^ti .sMt matiinionii cum Malhifde, non regnum, postea Lofharingia) cum patre suo Impe-
iila famosa Comitissa hic nominata, qux tunc fiabebat ratore Lothario ; et itH qnidem excoinmunicatio sxpe
maritum Godefridum Lotharingix Durem, Ucct thoro intentnta fuit, in fFuldradam etiam personaliter lata ;
ejus numquam usu ; sed sorore Guihefmi EpisKopi Pa- ipse tamen cnm siinulala ptrnitentin dectinnvit. Si-
piensis, in quarto gradu ipsnm contingenle. ii Hinc mititer contra Micftaefem Batbum ultra minas non
etiam Alcxundri prsecedentis Acta ab eodem Auctore processit Nicoiaus Papa, qui anno 867 vivere tte-
scnpla fuisse. siit.

Nicotao Pedagiura : de utraqne voce vide Cau- ]•

giiim. CAPIT U.
p Francia hic idenlidcm dtcitur pro Franconia,
iatius nomen fioc sumendo, sic ttt eliam vicinium com- Ilenrici perv/cacia Rndolpfu etecdo.
, irrili
pleclatur. conatus Gregorii pro pace.
q Nicotaus minus rectc,pro victoribus.
r In prima .-Ictione nominantur 360 circiter, nec Interea ubi de Ref^is banno ad aures vulgi perso-
.scfiismuttcis
plures deiiide est repertre : habita csl autem Sijnodus nuit, totus orbis Romanus nimio tiniore perterritus Grcgorium
illa anno 451, et damnali Dioscort causam subsmbms non mediocriter vacillavit ; Italici namque Antisti- ahjlcantibm,

jjnutoiius, ponitj quod omnibus sanctorum Patrum teset EpiscopiTeutonici Kegnl super tanta di^isen-
regulis extitit inobediens, et tertio cunonice vocatus sione in partes se diviserunt. et auctore Guiberto
noluit obtemperare. apud Papiam contnmaces Episcopi Lombardiac po.st
s In Cficfceduaensi nn. 870 Act. 10 Can. 13 sic Pascha convenerunt in nnum ibique, imitantes ;

lctjitur. Si quis tanta efferatur audafia, quemadmo- Photium et Dioscorum, Dominum Papara senioris
dura Photius et Dioscorus, sive .scripto sive sine Romae ore sacrilego excommunicare instincta dia-
scripto, insanias quasdam contra Cathedram Cory- bolico prsesumpserunt. Quod factum attendentes
pliaei Apostolorum Petri audeat jactare, eamdem PrincipesRegni.non raediocriterdubitarec<£perunt,
atque ilii sententiam damnationis subeat. Cc.fera an excommunicationem ipsam contenere, an eam
quce hic allegantur, ttt sequentia vef prxcettentta , vbi reverenter observare [deberent] : maxime cum in

inveniontur nescio. eorum lege contineatur, in ut siquis annum


infra

t Ita recte Ntcolaus ; ubi in Cenlii fibro perperam dlem ab exoommunicatlonis vinculo noa fuerit ab-
legilur, Justinus Imperator Constantinl filius, qui solutus, omni careat dignitatis honore. Undead eo-
nutlus fuit, netiutn tcmpore Constantini Pupx: hunc rum consultationem prudentes Episcopi hujusmodi
VC7 scimus an. 710 a Jusiiniano Rhinotmeta Constan- dederunt responsum, quod, secundum statuta ef
tinopoftm evocalum, et ea qux hic describiiur humili- exempla sanctorura Patrum. Romanus Pontifex ane-
tale receptum ; causam vero evocalionis hujus non atiam mine judicari sea excommunicari ullatetius potest.
Idco
: : : :

180 II .'VCTA S. GREGORII PAP.C VII.

nem fecimus superius, et aliis Ecclesiw inimicis


A Iileo Principes ipsi (quoniam sccunilum Tiialitiam

invenerunt) ciim Ro- familiariter loquebatur, et nefariis eorum consiliis


BH Mfl. inslantis tcmporis melius niliil
CKSTIl-
dulpho, rruelfone, ac Tlieodorico Ducibus, et aliis favorem pra'sUbat. Sed cum videret Papara Gre-
rl Prtncipltiiis
mnjorihus Regiii juramento firmarunt, ut ^i Rex gorium a Castro Canusii nullo modo possc divelli,
pro /lcnrico
intercedcn- consilio eorum acquiescere operam suam effl-
vellet, Papiam moraturus perroxit, ubi eumdeiii Centiuni
Iruf,
cacitcr adtiiberftiit, ut Oregorius Papa uKra montcs pessiina innrle defunctum invenit cujus execrabile ;

veniret, et a vinculo excnnnnunlcationis eiim ab- funus ideni fliiibertus cum ceteris excoramunicatis
solveret. Quo facto Rex ore proprio jurainentum porapatice et lamentabilitcr celebravit. Eodem tera-
prajstitit, quod iii adventu ipsius Pontificis .-ibsqiie pnre, ciim Rox Ilpuricus in partibus Itnlb-e morare-

mnlo ingenio ejus stnret mnndalo : et consequcnter tur. Principes Villam Forchnmin unum
Regni apiirl rrinclpes

Principes ileriiin juravcrunt in hiinc modmn, ut si pariter ccmvenerunt, cl RodulpluimegregiuraDucem Forchemil


Jtiidolphuin
Kcx qiiod jiiiMverat observaret, i|isi cuni eo in manu sibi in Regera uiianiraiter elegcriint, virum siqui-
ellgunt
valida profirisccrcntur ad urbem Ronu.m ; et rc- dein niagni consilii, et in annisfrequenferexpertum,
ci-pta Iinperialis ('oron.-e dignitate a Doniino Grego- ac niinisillustrein. Qnod ubi Re\ Henricus audivit,

rio 1'apa, dcsconderent cum exercitu in Apuliam et non mediocriter commotus est, et in ir.acundiam
Cnlabriaiii contra Normannns, qui tunc adversal^an- vebeinenler exarsit. Verumtamen. sicut vir callidus
tur Apostolica) Sedi ; et terram ipsam, expulsis et sagax, Dominum Papam Gregoriuin per nuntios

Norina- nis, lieato Petro et Ecclesi.Te Roraana; resti- suos blande ot humiliter exoravit, quatenus eumdera

ob 113 0(1 Clil-


tiieront. (Juod si Rex hoc facero deiiegaret, ex tunc Rodiilpliiiin mox excommnnicationi subjiceret. Pon-
loquttim lo- ipsi Rege neqiieproDnmino
Principeseiiinneqiie pro tifex autciii consilio babito, respcndit se lioc libenter
tltotiit Pll-
liabere dcbcrenl. Quibusritc coinpletis et juromento facturum. si Rodulphiis a se voratus ralionem sui
(irniatis, Arcliicpiscopum Trcverensem miseriint facti reddere nollet nun eniin justum aut rationa-
:

Roniani, quatcnus en qii,'c dc scdandadiscnrdia inter Ijile vijebatur, ut priusquaui cnnveniretiir excom-
Kiclesiam et Imperium cnnsliluerant, Episcopis et municafionis gladio puniri ilelieret. Hujiis itaque
('.'irdinalibus iiinotesceret, et propterhoc Honianum responsionis occasione adversus Pontificem m.ixi-
Pontihcem iisqne ad civitateni Augustam se- mam indignafioiiem concepit ; sed quia gr.ivissima
cure conduceret. Sed quod fraudulenter .Vrchiepi- sibi negotia incumbebant , lioc prceterraisso, in
scnpus n ipse, per velatam Regis astutiam, captus Pranciam liavariam contra Rodnlphtim in manu
ct
fuerit apiid Placentiam, et postmodnm vix liberatus, validn festinavit econtra Rodiilphus, de justitia hiitc inter
:

propter histnrias lnn^'itudinem praitermittimus scri- sua coiifidens, ad conflicfiim ccrfaminis animositate partes bella
maxiraa prnperavit. enata.
bere. Quid plura? Horribili bello
8 Venoraliilis ilaqiie Papa (iregorius, anditn le- acriter utriraque commisso, c:esa sunt mulla millia
gntione laiitoruni Principuni, licet tunc gravissima hoiiiinum liinc inde sed quis eorum prievaluerit
:

gue prosre- liiems instaret : ne taiitum bontim, quod de pace non habetur certum.
dllur. sporabnliir, per ipsius negligcntiani remaneret, cum 10 Post hoc autem Dominus Gregorius regressus
eodein Archicpiscopoipsins itineris didicultateni .'is- est cum bonoreadurbem Romam, et illico Synodum cum iitagnii
utrimque
sunipsit, et usque .ad Vercellas processit. Eo aulein coniocavif; in qua interfueriint Nuiifii amborum ca:de.
niliil sinistre suspicante de Regis promissione, re- Reguni, quibus Pontifex districte prfficepif, ne ipsi
pente insonuit. quod ipse Rex velocissimo cursu Reges ante adventum Legatorum suorum pugnare
jam transier.at Alpes, et in occursu Pontificis bosti- priesumerent; sed congruus locus ab Episcopis
liter festinab.at. Qiiod facinus inopinatum postquara utriusque partis inveniretur, in quo anteipsos Lega-
Episcopus Vercellensis cognovit, licet Regis Caii- tos rationes suas quaeque pars secure valeat deraon-
cellarius halieretur, Pontifici tamen rei veritat^in strare. Quod verhnm licet Nuntiis ipsis placiierit,
fldeliter intimavit. Quo amlito et in veritate com- impediente tamen liumani geueris inimico, distur-
perlo, Pontifex statim iivertit babenas, et ad tu- batuiii fuit : et iterum peccatis exigentibus iuter
tissimum castrum Coinitissa; Matildis. lieati Petri eosdem Reges horribiliter est pugnatum. ubi maxi-
sed cotnperto
ptrictilo Ca- devotissima-filia-, qnod dicitur Canusium. non segni- ma virnrum fortium multitudo cecidit. Qua; causa
rtuilttin ic ter festinnvit.etseintntocum Fratribiissuisrecepit. dum deveuit ad aures sumroi Pniitificis, pro tanta
rrclptt
('
Rex vero, perpetrati porjurii cnnscius. ulii reatum occisione voheracnter ingemuit sed a pio quodcce- :

suum indubitanter publicatum cognovit, depositafe- perat opere nolens desistere, Syncdum in proxima
rocitate, tamqunm vulpes callida, simplicitatem
Quadragesima iterum convocavit : in quautriusque
colnmbinam iiiduit et usque adipsum castrum, ut
;
partis Nunfii Caitsx cog-
venientes, juraverunt ore proprio,
mererotur absolvi, Pnntificem sequi non destitit noscendos
quod statutum ab Apostolica Sede colloquiuni
in quo loco siiper nivem et glaciem nudis pei- niissi lcijati
pedibus cnlpam ipsorum Regnm nuUateiiusest distiirhatum.
per dies aliquot stelit. et absolutionis gratiam in-
Ideoque deliberatn Consilio Pontifex ad
stantissime poslulavit. Post multas ifaque discepta- partes illas
Venerabiles viros Petrum Albaneum
tiones et varia consilia, post safisfactionein
li, atque Odal-
et abso- ricnm c Paduaiium Episcopos, et Aquilegicum Pa-
lutionis graliam
idem Pontifex inter Missarum
,
triarcham il, pro sedaudo tantie discordiio nialo,
ibiquc J((/> solennia, Rcgi Hostiam Christi porrigens,
dixit Si ;
transmittere studuit
pliceot Rcgetn : quibus in mand.afis dedit, ut
corile bono arcedis,etquod ore profiterismihi
absotolt obser- eosdem Reges a bellornm congressibus
vnre di.jponis,
linc sacrnm Corpus sit tibi, sicut prohiberent,
Apnsto- et convocata Synodo Episcopos
et religiosos viros
lis,adsalutem; alioquin indigne percipies illud sicut
ad suamprssentiamjuberent accedere.
Judas, et jndicium tibi absque dnbio manduc;ibis. Qui accepto
Et mandato traiisierunt .id Regein in
statim ad osculum eum recepit, et post Missam cum Bavariam et ei Itihil profl'
consilium et voluntafem Pafris sui ciunt.
ipso paterna caritate comedit Pontificis osten-
praeterea excommu- :
derunt sed apud ipsum efticere
nicatosqui cum Rege venerant
:
nullatenus potue-
fecit absolvi, et in nmt, quod in Regno suo pateretur
pace omnes diniisit. Synndum cele-
brari, nisi Rodulphum Regera absque
ODccnrsoitaque instantis anni circulcqu.imquara citatioiie, non
ast ejus si- confessum vel convictura;
mttlatlone in facic Pontifici Rex devntus excommuuicationis vin-
et obediens videretur culo innodarent. Qnod quia
detecta, Leg.iti facere non prie-
cordect opere. sicut rei efl-ectus pnstmodum indica- surapserunt, doleiites quod
vit, contrarius sibi, et semper absque friictu eorum
in insidiis eflicaciter
tatigatio reraanebat, infecto
extitit. Nocturnis enira temporibus, negotio remearunt ad
cum Guiberto urbem Romam. Iteruni aiitera inter
et Centio Romano, viro nequissimo. de eosdem Reges
quo mentio- acnter est pugnatum, et multa
millia hominum.
.

\IGES1MA QUINTA MAJl. ISl


niaxinie Uoemorum, cwsa sunt. Interea venerabilis nianifeste pcrjuiuiu, iitque
_ , omni m.iliiia et dolositai^
RfConciUa-
Pontifex, lecpptisrsuntiisRoberti Guiscardi.egregii plenum. Et quiiuiara pleruimiue coutigit, ut pecca- IX M.-i
tur Roberl
Guiscardi, KoruianDoruni Ducis, versus .\puliani post octavas tura sit puiiia peccati, de suprrbiLe radice
i:Ii\Tll
processit
PeutecDstes iter arripuit. et cum ipso apuil Aqui- ad perjuriuni, de parjurio ad inobedientiaai. de Ino-
nuin colloi|uiura liabuit. Congrua itaque ab eo sa- bedientia ail excumimuiicationem cecidit, et de ex-
tisfactioue suscepta, prius a viuculo excomumuica- commuiiicatione iierveiiit ad idololatriain. Iluiic
tionis euiu absolvit, et consequenter fidolitatein et talein, sicut ilixinius, Kex Ilenricus adoravit proiius
liuuiagium ejus recepit. Postiuoduin vero jam assum- in terraiii;quietiam, suadente Diunjsio Placeiuino
ptuui in specialeiu Beati Petri Militeui, de totius Episcopo, jiirasse usseritur, ut ab eo liiiiierii coro-
Apulia; et Cjlabrise Ducatu, per vexillum Sedis naui ncciperet Quid pluraVlta peccatis exigeutibiis,
Apostolicie, investivit. onines qui pra-seutes aderaiit meiite excaxviti suiit,
noii ut respicerent coeliim, sed ad ejus vestigia oscu-
ANNOTATA. lauda, Iieu! proli dolor! se pariter incurvariiut. Et
liis itaporactis, liex iii apertara ha^resim Inpsus,
nd
a Udo, ,]uil'iisilum .Ado, Ticvireu.us Archiepiscopusab propria iii Octavis .\postoloruni regressus est Gui- ;

au. 1007 ud 1078 mcminil hujus li-gutionis Browerus


: hertus vero hajresiarclia, insigiiitus P.ipalibus iusi-
iu Jnnol. Tmnr. alan. \077 num. 51, icil ignaruvil gniis, cum coiiiplicibus suis pumpose intravit Ita-
injuriani Udonica occasiont' fuclum. liani.
b Ilic csl S. Petrus Igueus, e.c Online Falli>um- 12 Eoileiii temporo ideni Rex, iii maxiiiii putuu-
hrosx, an. 1074 crealus Cardinalts
(«)» «*)/
Episcopus Albtt- tia et nianu rubusta, conimissurus pradiiiiii cum Jiho puquults
nensis. Rege Rodulpho, contuniaciter intravit Saxuiiiain riucttitr
;

c Uldaricuiii appellal Ufibellus, ijui ecctc.^.iam Pala- cuiex adverso Rudulpliiispoteiiterocciirrit: gutdem,
et atro-
vinam rexil rnque nd i:u. 1098, haud diu ante lianc cissimo hiiic inde hicto congrcssu, lleiiriciis cuntu-
E
Lctjalionem creutua Upiscopus. meliose terga vertit, atqiie in longuni accrrirae ab
c Ileniicus, inorluo miserubililer.vliisinalito Siijefrido hostibus persecutus, jam de vita dillldens, iii qno-
sufjeclus, Iwc ipsoaniio 1077 : alii Sigeliardura appe.l- dam se castro recepit,ul)i per septem
spa- dieruiii
lant : Ughellus Sigefrido a Sigeliardum iion dislin- tium latitavit. Rodiilplius aulem, sicut vir fortissi-
guil. mus et famosus, etiii arinoi'um exercitationo pro-
batus, nequaquam fugit, sed victoret triunipliator
CAPUTIII. occubuit,quiaeum sui noncognoscentos c exitialiter
vulueraverant. Cum autem diutius requireretur a
Guiberli Anlipupw promotio Ilcnrici : fiiga ab soidis suis, tanilem supcr stragem et cadavera ini-
ard rjux
Urbe mors Gregorii.
:
micorum, non sine plaiictu maxinio, rc|iertus est. viorlc liifcllf-

Cujus mors postquam Ilenrico, latitaiiti et de luga cta (ludacior.


Henricus Eo
jodem quoque teinpore Rex Heni-icus, iu magna cogitanti lumtiata fiiit; niox iii altiim cornii siiiim
Gregorio superbiaelevatus, aiitedictum Leimaruni liremensem
mtnatus erexit, et udvcrsus Dominum Gregurium Papani
A ntipapam
et Hermauuum liambergeusem .\iitistiteni, cervico- contiimelias et terrores prociciter loqui cuipit, cre-
Urbem Romanara per quos
tos viros. destiiiavit ad ;
dens deteslabilia facta sua in mortera Ilodulphi
niniis protervcmandavit Papa; Grcgorio, ac si po- Doniino placuisse. Post ubi vero hicc gesta sunt,
testatem super euin haberet, quateuiis Rodiilphum evolutis paucis diebus, Henricus ct vlcfoila a
filiiis ejus cura
sibi adversaulem cxcommunicare nullatenus prote- /llto tclnfa,
exercitu illustris Comitissa> Matildis piignavit: et
laret quod si noii faceret, ipse Pap.iui u sibi
:
qiiia, sicut fieri solet, variusest eveiilus belli, victo-
acquireret, qui ecclesiaslica censuro sui hostis inso- riam habuit. His igitur successibus provocalus de-
leutiani C(/ei'ceret. Venerabilis Papa,qui pro justitia repente intravit Italiam, et jiost Pasclia cuin idolo
sanguiiiem proiirium fuiulere paratiis erat, non ad quod eroxeiat Roniam veniens, circa Pentecosten
procacitatem b verborum superbi Regis, sed ad castraiiietatiis est in prato Neronis. Sed quis tan-
mandata Judicis seleriii respicicns, sa;pe fatuni Ro- torum prudenlium viroriini admirari iioii puterat
dulphuiii, ratioiiem justain praBteiKlenlem, aiiathe- R"gis et Guiberti ha.'resiarch;e apertain insaniam, et
matizare, sicut uon debuit. miuime vidiiit : sed impudentem stiiltitiain ? Qu:unvis eiiiin nientis ocu-
eumdem Regem frequenter coiiimonitum, et a suis los perdideriiit.visus tamencorjiuris non ainiserant.
idcoguc ite-
excpssibus noii resipiscentem quoniam legatos .\n iion videbant illam bestiain, quao ah eis duceba-
rum excom- ,

m/inicalus. Sedis Ajiostolica; Concilitim iii terra domiiiationis tur, qiiam honorifice a Komanis suscipiebatur et
suiB nequaquam celebrarc permisit, tamquam inobe- venerabatur? Quippe pro laudibus exhibebant cunvi-
dieutem et rebellem iterato excommuuicationi sub- tia, pro canticis ululatus, pro cereis lanreas, jiro iiu\bcrtum
jecit; ciuibus ita peractis, Legati cum indignatioue cojtibus Clericorum arraatos. Ut autein iu paucis Iiinnam ducit

ad Regis praisentiam redierunt, ipsius animum ad fnistia. semel


plurima perstriiigamus, post agroruni vastationera,
deteriora, sicut viri Deo odibiles, instantius com- et mult:is caides suorum civium, post varias elndes
moveiites. Rex vero ubi se cognovit per sententiam atque miserias, quas perpessi suiit Romaiii, quia
Romaiii Pontificis a cousortio fidelium segregatum, Pseudopapam recipere contempserunt; Rex, con-
tristis elTectus est : sed ciim a divorsis divcrsa da- cepta spe ac desiderio suo fraudatus: etin sna eru-
reiitur sibi coiisilia, inaiixietatis dubio positus, qiiid besoeutia confusiis, iii Lonibardiam cuni siio idolo
potiuseligeret ignorabat. Tandeiii perversorum An- remeavit, et Dominus Gregorins Papa iii Apo.stolica
tistituni et impiorum Principum sententia prajvalen- Sede remansit intrepidus.
te. apud Brixiam generalem Curiam disposuit ce- 13 Amio quoque secundo per Spoletanum Duca
lcbrare. Conveiierunt itaque in luco ipso plurimi tum ad Urbem iterum redif, et per totuin Quadra- iteru iq^ic,
in concllta-
bulo Bn-
seditiosi et infanies Episcopi, cum multitudine Cle- gesimale temjius ipsain Roinarn cum multa hostili-
xiensi ricorum et Principura, quatenus iii jacturam Domiui fate obsedit. Adveniente vero temjiore Paschali, ut
Gregorii Papae possent aliquid mali ordinare vel sesfivum cauma vitaret, dispersit per circumpusitas
statuere, ut inter Romanam Ecclesiam et Iraperium civitates exercitum, et ipse in Loinbardiain cnm
discordia futuris temporibus fulciretur. Comraunicato paucis reverti sluduit; Guibertum vero ajmd Tibur-
electum Gui- itaque uxecrabiliet detestandu consilir). de consensu tum dimisif, et exercitui suo pra^fecit qui jiostjio- :

bertum ado- ipsius Regis, elegcrunt in Romanum Poutificern, sito Sacerdotio, per incumbentem aesfafem agros et
rat.
immoAntipapam, Guibertum l^vennateiisem, virum segefes Romanorum vasfavit, et alia mala tamquam
, ; :

m n ACTA S. GREGORII PAP^


tur ita peractis
VII.

Dux ad propria redlit, et Patrem D


A vir sanguinuni eisdem Romains hostiliter intulit.
palatio
soum Gregoriura Pontificera, in Lateranensi
r.x u». certTii. Sic lertio quoque anno idem Ilex ad obsidendam Cardinah-
Fratribus suis Episcopis et
TCTtiO QTino e-st: sed quia ^eipsum excommu-
sedentemcura
$imulan» Hrr
Uomam revcriius
Ecclesi» negotia
bus, injiace dimisil, jiertractantem
jc cum Grn' nicatum a Cluniacensi Abliiitc d atque aliis religio-
pro sui officii debito, de diversis
mundi partibus
orlo redditu- sis Deum timentilnis pro cerlo lialieri cogiiovit, ut
'im in jrrt- ad emergeiitia.
eorura simiilidlalemmclius circuravenire posset.
.

r 'im,
15 Hic liberavit ab illicita occupatione
sexaginta
callida so argumentacoiivertit. Tost captionem
ila-
Mausionariorum B. Pctri ecclesiam, qui universa crcgctriiis a
que Osticnsis Kpiscopi et .'iliorum raultorura, quos Mansionariis
univcr.sis Komara visi- Oratoria seu ministeria ip-ius ecclesia; prajtermajus
praccepit absolutos diiiiilli;
altare, (juadam violeutia detinebant ; et
cunctas ora- *",'";;
rare volentibus flrraam securilatem dedit,
quaraju- -J,'^'J°^,

toriim advenientium oblationes in usus proprios re-


rameuto publice confirmavil; et ut popularem l'a
con.'eqiierctur ct graliam, puli.ico digeb:int. Eiant aiitem Cives Ron;:ini, uxorati seu
vorcm onmino iii
ora-
quod a D.imino Grcgorio 1'apa Imiicrialis coiicubinarii, barba rasi etmitrati, mentientes
dixit,
Quod postquam toribus et jirtecipue multitudini ruslic.iiiae Lombar-
coronaj digiiilalem vellet accipere.
pojiulu»' Romanus cum rcligiosis viris audivit, non dorum, asserentes se Cardinales Presbyteros esse;
ad vcstigia Pon- quorum utique obbitiunibus recejitis, inJuIgeutiam
niediocritcr lielati sunt onincs ; et
Heet i/ills-
tiDcis laci.ymabiliter acceilcntcs, ipsum ciim magna eis ctremissionem jieccatorum ausu nefario impu-
faceri' llccle-
yenucrtt, inslaiitia exoravcruiit, ut palriiu jam IVro perdita; denter prffistabant. Hi occiisione custodiendie eccle-
slir

a Hcttauii miseraretur, ct paterna clementia condolerct. Pon- siie consurgentes interapesta; noctis silentio, infra
;

reclpilur
tifcx autera, qui pro justitia et ecclesia.^lica libertate et circa eamdera ecclesiam inulta impunehomicidia,

tueiida, si rationabiliscausaoxigeref, mortem subire rapinas, varia stuprn, et diversa lati-ocinia exerce-

purulissimus cxistebal, conslauter in biinc iiiodum bant; quos, sicut diximus, BeatusPontifexabe.adcra
respondit; Ego versutias et calliditates Regis fre- ecclesia non sine niulta difTicuIlate removit, et cu-

qucnter expcrtiis sum : .sed, si vult iu iis in quibus stodia; curara honestis Clericis et Sacerdotibus com- E
nianifeslc pcccavit DeoetEcclesijesatisfacere, ipsum misit et Hic ter quate;'que vere Beatus et salerni
tradidit.
"""""'
libcntcr absolvam, et liiiperialeiii sibi coroiiam cum Pontifex, jiost diutinam in Urbe raoram, desccudit
benediciione imponam ; alioquin iiec debeo, nec pos- iii Apuliam et occurrente sibi jaiii dictoDuce Ro-
;

suiii vos in liac parle ullalenus exaudiro. berlo Guiscardi, Salerni famosain civitatem gloriose
\'i Ijuod vcrbura cum Kex remordente conscion- intravit. Ibique, duin salutis moiiita concurrenti

tia dcuegaret faccro, ct populus Pontilici per plu- pojjulo dai-et, repente in lectum a^gritudinis deci-
ros dics vslieinenterinstaret, utabsque sati^fact:one dens, in beata confes>ione, post modicum, dieni fe-
Ucgeni susciiicret, et Pontifex ad eoruin Cfficas pre- liciter clausit extremum. Ad cujus utique corpus, in

ces omnino perniiineret immobilis Ilex paulatim ; B. Mattha-M basilicahonorifice tumnlalum, mirabilis
cupit in.pularem fiivorem pecuuia et terrore sibi Deus mulla miracula operari digniitus est.
acquirore. Quod ut Poiilifcx manifeste cognovit, de
conslaiitia iiopuli prorsiis dillidcns, iu Castro Cre- ANNOTATA.
sccntii se cum Fratribus siiis recepit. Rex itaque,
quoniam pojiuhim Rom;iuuin ad voluntatem suam a Cniiiiis, Papatura.
indubitanter altraxerat, Guibertum in Sede Aposto- Jdfm, Procacitatis verba.
cl Guibertuni
coinrtui-f /0- lica violenler intrusit. Sed rum de Komana Eccle- c Loiige alitcr alii ile morle Rodulpbi : qiiem ab
rieus alt eo sia nullmu Episcopum vel Cardinalcm jiossel liabere, ylijuilifiiv Ca-.snri-o (Ooilefridim Bnlliotiinm credunt
r.rf.t«*ni foro-
a liiiiioiiiensi, etMutinensi, alque Cerviensir Pseu- fnisse iwiinulli) traiisli.iiim, el ah aho supeivcnieitte
natui
doepistrtjpis fccit eum , sccundum consuctudinem dextera mulilaturr. voliinl. Et de dcTlera qiiidain ex-
Uoinanorum Pontifioum, execrabiliter benedici:»t presse ylbtiiis Uspergciisis ei Auctor Vilic Henrici sic

in festo Pasdialis ab eodem Guiberto linperii coro- niemineruiit, ut hanc dicaiit uUionem fuisse fidei Hen-
uam impudenter assumpsit jiost modicum vero ad : rico iion servata' : quin eliam Uspergensis ait, ipsum-
obsiilioncm Castri f Crcscentii miiversos Uomanos mel in morte sua id agnovisse ; qua: an fidevi me-
couduxil. Pi.ntifcx autem, sicut vir cautus et jirovi- reantiir, scripta ab Henrici parliariis, merito dubites
dus, jam diii Robertum Guisi-ai'di, egi-egium Nor- vti et ea, qnx conlra iptum scripta sunt a parlis me- j

mannorum Ducem, solicitale sluduei'at, ut in raanu lioris defciisoribiis , iiaiidquaqiiaiii in omnibus certa
valida contra illatam sibi violeutiam, et potenter sunl.
succurreret; quem ad ipsius deliberationera cum d S. Hugo Cluniacensis liic fuit, cujits graliatn
maximo exercitu celeriter veiiieutem audivit. Quod quain snpplicibvs lilteris anibiverit siinuUile pa:nilens
ubi Uex Henricus in veritate cugnovit, vebenienter Henricus, nta.rimc cnin ca^pil filium sibi opposilum e,v-
expavit, et illico nd ecclesiam S. Pelri rediens, do- periri, oslcndimus ^ 2 onle S. Hiigonis Acta 29 Apri-
nio Capitolina et Leoniiia civitate deslructa; vale lis. Erat aulcm iilc liinc in Italia, visitque Cassincnse
fnciens Uomauis, cum eodem Guiberlo, non sine nioitaslerium, uti ad an. 1083 nnin. 16 Burouiiis
multo rubore. aufugit. lu sequenti die, antequam docet.
Senam Kex pervenisset, menioratus Kobertus Dux, e Erant hi, Sigefridus Bononiensis, Heribertus
tainquam leo fortissimus, Roinam violenler inti'avit, Mutinensi.ii: Cervieiisis nomen ignorattir, deficieale
V rf ndrfH/(( quam non per triennium, sicut Rex Henricus, sed Episcoporum serie ab aiino 1069, quando scilur quem-
Roti. Gtilscar-
una et eadem die iu inanu valida cepit; atque bca- dam Bonum vidisse, [qiti forte usque
di coactus ub linc siipcrfuil) ad
obsidcndo Gre- tissimuni Patrem
Dominuin nostrum Piipara,
et aimiimllOl: Bloniliis autem pro Cervicnsi, Tarvisi-
gorlo desistcrt suflr.igantibus sibi s;mctorum Apostolorura Petri
et Eum substiluil, qui posset fitisse Accelinus, oiiiio1082
Pauli meritis, ab obsidione qua tenebaturpotentis- Ecclesix isti jiripsidens: abliis ttiitem execralionem suam
sime liberavit. Sic itaque ipsam venerabilem civita- patiiis qaani consecralionem occepit Guibertus, in Do-
urtiem arbi- tem velociler expugnatam, sicut gloriosus Iriumpba-
trio ric/or*j rr- minica Palmaium aiino1084, adeoqueU Martii: nam
tor,^ per pluriraos dies possedit, veiidens plurimos
tinguit. Pascha celebratuin fuil 31 ejusdem.
es ijisisperfidiscivibus, qui Domiuum et Pastorem
Moles AJriani anliquitus, deinde S. Angeli sub
f
suum iicrdideraut: qiiosdam vero mulilavit,
etquos- Gretjorio I dtci cicpla, adjectisque poslea munitionibus
dam secum usque ad Calabriam cajitivos duxit: sed Castrum cl anno 98a ab eo qui poslea ipsum novis
;

iu ingrcssu ipsius Civitatis regionem Lalerauensem operibus communivit, Crescentio Numeiitano, nomen
J ad Colosseuin ferro et flamma combussit. His igi- diulenuil, etut apparel etiam hiic xtiite lenebat. Osper-

gensis
:

VIGESIMA QUINTA MA.ll 1K3


gertsis nominat Castelluin Cresceutii qund vulgo SalvatorisSynodum ( celebravit, iu qua Sigefridura D
domus Theoilorici dicitur. Maguntinura Archiepisoopum, qui conatus est K.\ HS.
Epi-
g XicoUto Culiseuin, quod mmen fwtlitujiic in usn scopos et Abbates Regni Teiitouicoruin I
a sancta
est, el erat ciim scril>eret .Jnaslas-.iis Bibliolhecarius stcul ct
Romana Ecclesia speciali Matre sua scindere,
judi- In aUera
ila aiilem diclum voluiit ylinpliilliealriim iltiid maxi- cio sancti Spiritus et auctoritato Beatorum
Aposto- anni i, in
mttm, ijiiod a /^rspasiaiio r( Tito exlnicliim essel jiula loruiii Pctii et Pauli ab omui
Kpiscopali officio i/ita ellani
viam sacram, eo loci, tiuijnm a Neronis lempore iiomen excommwU'
suspeiidit, et a communioue Corporis et Sauguinis
haliebat ab immaiii 120 pcdiim Colosso, quem ille sibi
catw Rex,
Domiiii separavit, nisi forte mortis porioulum ei
erexerat.
supervenirel, ita tamen ut pui^nifeiitia ductus resi-
pisceret: ceteros vero qui ejus scliismati consen-

III. ACTA PONTIFICALIA liendo siibscriberent, ab ouiui Episoopuli offlcio


suspeudit. Illos vero qui non sua sponte consen-
r;

ex MS. noslro de Vitis Pontificum usque ad seruiit usque ad festivitatem S. Petri toleravit, eo
Marlinum V deductis. quidem rcspcctu, ut si infra istuin terminum ido-
neam, aut per se aut per nuntios suos, satisfaotio-
CAPUT 1. nem prasseiitia) sua; uon obtulerint, Episcopali dein-
ceps ofiicio priventur. Episcopos Longobardia),
.icta primo ImJtisPontilicatusquinquennio. a.
quisprelaCanonica etApostolica auctoritate contra

Anno 3
H |ic prajclarus et aliuiticus Pontifex,
Poniificatus. iu Noete Nativitatis Doniini, apud S.
i;i auno .^ui
B. Petruin Apostolorum Priucipem [eiqiio pr«stitum]
sacranientum conspiravenint, aiictoritate ejusdem
Pontif. cap-
B. Pelri ab oinni Episcopali officio suspendit, et a
tus a Centio,
iMariam Majurein ad Pnusepe, diim Missani cele- communioni' Sancta' Ecclesia! scparavit. Agatliensora
a /lomanis li- brabat, iii conlractione Doiuinici Corporis super Episcnpuni Bereng.irium, quia Njirbonensi Episcopo
lierntitr.
altari, a quodam Centio Stepliani captus fuit et per-
excoiumunicato, ciinniunicavit, et vices Episcopales
ductus in doinum dicti Ceiitii quajdoniusposila erat
:
pro illo fecit, oxcommunicavit. Viennensem Episco-
in loco. qiii vocatur b Parrioui. Sed qui.i dies eral ce- pum Ileriinannuin, juste deposiium pro Siinonia,
leberrimus, oinnes Romani in uniim conveneruiit, perjiiriis, sacrilegiis, a.postasia, quia Viennen.sem
etad ]ir.-Edictam domum capiendam perrexerunt, et Ecclesiam infestare noii desistcbat, excomniunica-
Domiiium Papain de tanta injuria liberaverunt.Li- vit: et Ecclesiis Rouiaiieiisi etS. Isidori
Lugdunen-
ber,>tus itaque D. Papa, ad ecclesiam in qiia captus si, quousque eas occupaverit, divinum interdixit
fuit, indutis soleniiibus vestimentis ut mos erat Offlcium. Desideriumet Iloinanensis Ecclesia! Clcri-
reversus, Missain qiuim iuceperat perlinivit: ad cos, qui Regulares ub ea expuleruut et excommuni-
palatium denique coronatiis, et cum onini laude Epi- catis coniinuiiicaverunt inde doncc satisfacerent
,

scoporum afqiie Cardinaliiim et Proceruin reversus, excomniuiiicavit. Abbatem S. ./Egidii similiter et


quidquid consuetudinis est celebravif. Hnmani, tan- Comitem S. J2gidii, propter consanguineam ; et
tam injiiriam ferre non valentes, domum Centii cum Comitem Forensem.Umbertura de Bello-joco,
et
omnibiis bonis devastarunt, ct in terram contra propter infestationes Ecclesis; Po-
Liigdiineiisis
D. Papjo voluntatem prostraverunt. Ipse vero qui diensem Siuioniacum h |elj liomicidiim Stephanum,
illo ad Itcjciii malum et prajdictiiin scelus coramiserat, aufugit scilicet a Legiitis siiisexcommuuicatura, et Pontium
hansgresso.
a manibus eorum, et Curiam Teutonici Regis re- Gratiauopolitanum quousquo resipisceret excommu-
quisivit. Quid vero niali comniiseril, quas falsita^ nicavit: et ea quajDiensis Episcopus iii bqiiscopatu
tes composuerit, quam discordiam inter Regnum Diensi de decimis. flt ]iriinitiis, ot ecclesiis fecit, et
et Sacerdotium fecerit, et ad ultimum siio instinctu cefera qiiifi in I.egatione i Apostolica statuit, confir-
usque in tiiiem perduxerit, ia sequentibus (prout mavit.
melius potero) explicare curabo. Nunc pauco inter i Item Henricum, Cliuin Ilenrici Imperatoris, in
vallo, qucd praidictus Pontifex, interea dura. i])se eadera Syiiodo iu lumc inoduin excDinmiinicavit.
ivit, stetit, et rediit, operatus est, dicere pro posse Beate Petre Apostolorum Princeps ctc. k... Post ft

studeam. excorainunicutioncm vero multum rogatus aquibus- !•

i Secundo anno sui Pontificatus, antequam istud dara fuit ut ])acem cuin eo fecisset. Resiionsio [au- constantissime
factum fuisset, unde prajfatus c malevolus occasio- tem] illiiis talis erat Cum eo nos pacein velle iia- in Iioc afjente
;
Oref/orto,
nein acceperat, in Concilio, quod i]ise Rouiie a iii bere, si ipse cum Deii pacem [habcrc] studuerit :

Causani Kal. Martii usque ad ii Kal. prajdicti mensis cele- nam vcstra fralcrnitas ininime ignorat, quanto tem-
sceleri dede-
bravit: quinque de familia Regis Teut' nicoriim, pore sanctaEcclesia inauditas pravitatcs et diversas
rat Sijnodus
anni 2, in
quorum consiliis ecclesia; vendebantur, a liiuinibus iuiquitates Regis (ct utinam Christiani veri I) susti-
qita plitrcs Ecciesia; sejiaravit. d Ita ut, si abinde usque ad nuit, et quauta; ruiiiie quaiitjeque calamitatis ipso
Episcopi e.i-
Kalendas JuniiRomamnon venirentetsatisfacerent, auctore, hoste antiquo pra;cedente, [janua] patuit :
comntiinicali
fnerant :
excominunicati haberentur. Phili]i]ius e Rex Fran- ciii nos paterua dilectionc, et aiuore piitris ac inatria
d corum, si Nuntiis Papie ad Gallias ituris, de sati.s- ejns ducti, adhiic in Diaconatu pusiti, adinonitionis
factione et emendatione securitatem non fecerit, ha- verba suavissima transraisiinus, atque summopere
bcaturexcommunicatus. Lieniarum liremenseni Ar- et frequenter eura per viros religiosos revocare pro-
chiepiscopum, pro inoliedientia superbiai sua;, ab curaviraus. Ulis autcm qui dicebant liegcm non
Episco])ali officio suspendit, et a Corpore et .San- posse excommunicari, sic rcspondebat. Quando Deus
guine Dommi interdixit. Guarneriura Strazburgen- Ecclesiain suaiu Terbeato Petro commisit, dicens ,

seni ab Episcopali et Sacerdotali urticio suspeiidit. Pasce oves inoas, Reges excejiit? Cbi Deus princi-
Henricuni Spireiisemsusiiendit: Heriinannum Bain- paliter B. Petro dedit potestatem ligandi et solvendi
bergensem, si ante Pascha non venerit salisfactu- in ctelo et in terra. nullum excepit,
nihil ab ejus
rus, simililer suspendit Ilem in L.mgobardia Gu- potestate subtraxit nam qui se negat Ecclesife
:

lielmum Piipiensera et Cunibertum T.iurinensera vinculo non posse alligari restat ut iieget se non ,

suspendit. Diunysium Flaceiitinum de]iosuit. Rober- posse iib ejus poiestate absolvi et qui hoc irnpu- :

tura Ducein Apuliaijam anathematizatura, et Rober- denternegat, .se omnino a Cliristo sequestrat. Nunc
tum de Loritello, invasores bonorum S. Petri. ex- qualiter est reversus pr^dictus Rex post eicoinrau-
communicavit. nicationem ad D. Papie obedientiam, et quid fecerit
3 Tertio vero anno idem Paj>a Roniae iii Basilica dicamus.
Maji T. III. 20 5
m III ACTA S. OREGORII PAP^ VII.

A Ad oppidum Canusii apud Longobardiam in


K ,

ioique ANNOTATA.
BX MS. quo D. Papa crat cum paucis, Rex advenit :

gut tamrn
per triiiuum antfi portnm oa.strl... persistens...
om-
Canusli ptrnl- iistlem verbis
movit... Dcni- a Prxmiliitur tlecrelum electionii ,
tentem obtol- nes ari compassionis miscricordiam varietate,
quibiis in Vila iium. 21, cum liac lUimtujal
vll. que instantia compuiiclionis ejus et tanla omnium sepulturae
guod ibi simplicilev eieclio facta tlicatur die
quiibi ailerant sujiplicatione lievictus D.
Papa, tan-
commu- Domliii Alexandrl; liic vero dle iii Sepultur». Qiiia
in
demeura, relaxato anatlicmatis vinculo, decalere per
Mutris Eoclesiae recepit, autem faciUus ftiil origiiiali teitui aliiiuiii
nionis gratiam el i-inum
Infcrius script» incuriam iraiiscnbentium.qunmacceilere; idco nnnvide-
acceplis ab eo securilatilms qme
Henrici Kcgis Teulo- prxlcrmittcndum : sed suspicior originuliter
liir id otiose
8unt.... Hoc
cst jii»juranilum
scriptitm fuisse, die ill mortls et dle
sepultura;.
nicorum Kgo Ilenricus Rex. ul stipra m
:
nia,
quidem «o.fOiimParriam std kujus-
Inillctlone b Ecijriiphum :

vum. 75 Actum ranusli v K:il. Febriiaril quam ac-


maneliat, di- modi mcndis ipsitm scatet, elegantia miijori
€t neijaf XV. / Dum vero in cxonmmunicatione
curaiione transcriptum. Est aulem
Parrlone nomen
lua opera
vortium qiioddiim intiM- Ilcnririim Ri't'em ct Rodul-
ettctum fiilnr qiiis Urbs tola dividilur, si-
dignitiito orliim est qiiod videlicet divor- Regionis unius ez 14, in
fum de :

Ruflolfum.
mulque plalcx ab illa dticentis versus Pontein S. An-
tium multi a D. Piipii factum e.ss8 clamaliant : sed
alque ita facile concHiabuntur teittis , in quibus
I

VI nullo modo se illos ofliMidl.sse m pricdictus Ponllfex geli :

vocalur turrls ad Pontem S. Petri, quia per


hunc itur
profiteliatur, lino utriquo misit ut vlain sibl pra>pa-
rarcnt. quatenus pro dllliiilendii tanto negotlo secure
ad Biinjum S. Petri, seu Uibem quam vocant Leo-
quia niallet millles, si posset. jtinam.
possct procedere :

c Ponlificum apud nos luibent quidem


MSS. Vitx
morl, quam sua occasiune tot mlllla hoininura morti
traderentur. Majl sed Sttmmariiim Actorum, dcscriptiim in Regi-
:

stro lil/ri seu anni secundi, uti testatur


Baionius, liabet
6 Quinto auno n sui Pontlficatus celebravit Ro-
intcrfucrunt Arclileplscopi et Martii et merito. Nain Siimmarium istttd , in qito
ma; Synodum , ubi :

Episcnpl dlversarum urbium fere numoro c.;ntum, notaltir Dionijsii depoMo , continelnr in epislola 34,
Idevi an. 5
ncc non et Abbnluni ac divcrsorum Onlinum Cleri- data Roniffi v Nonas Martii Indictlone xm; ipsumque
Ponllficalus.
In qua summariiim piiniliir staltm post Epistolnnt 2, dalam in
renovatexeom- corum et laicorum innumer.abills multitudo :

munlcoltonem Apostollcn aurtorltate [multa quiB corrlgenda erant Synodo, secunda Kalendas Martll. Cum ergo seiiitens
tn rcbclles
corrcxlt et qua; corroboranda ftrinavlt. Iiiter cetera Pasclta, ad qitod infra ciloturHermannusBambergensis,
Bptscopos
aiitem in fine Synodalis ab.solutlonis Tedalduni, di- celebrandum fuerit^Aprtlis;seiiuitiirStjitoilum htincca:-
tlrictam,
ctuni .\iThlepisco|uin Mediolaneiisem, etl Guiber- pisse fer. 3 priinx Hcbdomadse Quadragesimalts in festo

tumRavennalem, Inaudila supeiblaet liaresi adver- S.Matlhix. Nolatus attlem in eodem Regislro nnnus

sus sanctam Eccleslam Catbolicam se extoUentes, Cltrislil01i,indicat usque ad pro.vimum .Jmiunlialwnis

ab Episcopali et Sacerdolali officlo suspcndit et : festum Romanis cucurrisse SHitm annitm, ex


litnc adltuc

jam factum aualhema super ipsos renovavlt, eo usu Florenlinoritm, quod et Baronius notavil.
olim
quod vocatl ad Synoduin venire o contenipserunt. d Qii,T seqttunlur ftsuni est ex Rcgislro juxia Baro-
[Arnulphum Cremonenscm, publice coram D. Papa niiim liic adjungcre lamquam ex fonle unde partem
, ,

convictum et confitentem se Simoniacum, ab omni delibavit Atictor horum Actoruni.


Eplscopali olHclo absqiie spe recuperationls deposult, e Phillppum Fraiuia; Regem , de Simonia apud se
et usque ad condlgnam satlsfactlonem anathemate accusatum a Ctero Malisconcn.-ii, jttsserat Gregoritts a
percusslt]. Rolaudum quoque Tarvlslensem, qul pro Rttderico Cabiillonensi Episcopo moneri per cpistolam,
adipiscendo Episcopatus honore subdolus factus Le- datam Piperni ii Nonas Decembris Indlct. xii, adeo-
gatus, Inter Rcgnum etSaccrdotlum schlsma facere que tribas jcre mensibus anle hunc Sgnodiim.
non ahhorrult, (ut amudo et usque in seculum Epl- f Hunc quoque Stjnodum esse in Quadragesima ce-
scopali careat digultate, .\postollca censura censuil; lcbratam, ctijus i Domtitica incttlit in 15 Eebntarii,
et ut nullus siiccossoruin suse consecraflonl allquo persuadet nota anni 101 h adliuc usqtie ad Annuntiatio-
modoconsentlat, modls omnibus prohibult; et] per- nem cuirenlis , addita aptid Buronium ex eodem (ut
petuo anathemate eum alllgavlt , nlsi resipuerlt et pulamus) Rcgistro; ubi non dtibito qiiin in Sttmmariis
digne Deo sallsfccerit. Ugonera Cardinalera tit. S. aliaritnt seqtientiitm sub Gregorio Stjnodorum anni uni-
Clemenlis, tertlo ab .\postollca Sede daranatum, eo formiter tnciptantur; Itcet Baronius, abhinc stglnm mu-
quod asplrator et soclus factus haeresis CaJuli Par- tans, aunos nolct velul a Kol. Januarii cieplos.
mensis Eplscopi [e| iterum constitutus Legatus
; g Ex eodetn fonic rttrsus addosequentia.
ApostoUca' Sedis, ha>reticis et Simonlacis et ab Apo- h Deerat conjunclio, qttam supptemtts : ugilur eniin
stolica Sede daumatis se conjuuxit et lerlio 1'aclus ; {ui apparel) dc Poiliensi Episcopo, qui tttnc erai Ste-
apostata et ha^rcsiarcha, schisniata et divisiones at- plianus, atlcoque de eodem.
que scissiiras in Ecclesla Dei, tentans cam scindere, i Legationis, Hugoni Diensi per Gailiam commissse,
fecit;ab omni Sacerdotall officlo privavlt. et tam ab muUa est menlio in epislolis Gregorii, sed oinnes lioc
ingressu et honore pr;cdiclffl Ecclesia;, quaia om- anno postcriores sunt, ut videalur non diu ante ccepta
nlum Ecclesiarum sub perpetua et irrevocabili sen- fttisse.

imprtmts con- tentia submovlt, usque ad satisfaclicnem ana-


el] k Eamdetn ipsam formulam jam legisti in Vita num.
tra Ufonem^ themate percnsslt. [Renovavit etiaraexcommunlca- 63, qiiare hic omittitur.
Cord.
tionera a praedecessorlbus factara super Gaufredum
1 Adeoqtte antio 1077. Datiim omiscrat Paulus :
Archiepiscopum Narhonensera, et ahsqne ulla recu- qucm apparei verbotcnits descripsisse
Itinc totum isium
perationis spc ab Episcopall Officlo eura suhrao- locum qvare eitdcm
: Itic iierare notentes, punctis siyna-
vit.]... Expleto Concilio raisit nuutlos suns, vldellcet tts leclorem illuc remiltimus.
q r Bernardum q Diaconum et Bernardum r Massilien-
et leijatot ra Offendisse, id est, in mutitam offensionem conci-
ad Rc^em sem Abbatem, cumUdone Treverensi Archieplscopo, tasse.
mUltl ad componeudam pacem cum Rege Heurlco
et Ro- n Annum 1078 notantActa Stjnodi apud Baronium,
dulfo, quem Teulonici sibi
Regcm elegerant; pr.-e- el ex tib. S epist. 13 constai indiciam fitisse. pro pro-
pitque eis ut stricte dlscernerent, quis ex
duobus xime ventur» Quadragesimffi hebdomada priina, cu-
majorem haberet justi-iam; et cuicuraque justitia jus Dominiia eo anno, Pw.cha habente ad 8 Aprilis,
oompeteret, Regnl gnbernacula traderent
illl

justior pars ampllus de Deo


: qula incidere debebal m 25 Februaiii.
confidere potest, etpo- MS. nostrum prxcitalum tilt. c ^uia de Thedaldo
testate B. Petri omnino erit adjuta.
tacuernt,
VIGESIMA QUINTA JUJI. 186''

taciinat, omniaposuit insingulari sed Epistolam Gui ritus ignis.


:
emolumenta palearum consumens, e D
bevto tiominatim scripiam, ad omnes etiam Lombardix fulgore suo falsam lucem diverberando '^ "'
obtenebrans,
Epifcopos etc. directam cssc, habet titulus : et rerosi- noctis caligineni vertit in lucem. Dpnique
Heren-
militer Thedatdo nominatim exemplar missum fuit, tnnt- garius, hujus errons magister, post
longo lempore
quam capili Episcoporum Lombardix , sicut Gtidiertus dogmatizatani inipietntem, errasse se coram Concilio
erat ^tnitis'. frequenti coufessus, veniamque postulans
et orans
p Sequebiintur liic qux habet Patilus de tnttteitdis eam ex Apostalica clementia meruit, juravitquo si-
ad pacem Legatis num. 90; et attte lonrlusiottetn, qiia cut in conspquontibus continetur.
dicitur id totiim Actum Romie, in ecclesia Domini 9 Ego Berongarius, corde credo et ore cnnflleor, excipit retra'
Salvatoris v Nonas Martii, Indictione i, alia quirdam panera ct vinum, quai ponuntur iji altari. per myste- '^'"'1""«"' *«-
decreta lequntur aptid Barotiium, indeqtie in Collectione ''''"''""•
rium sacr.-B orationis et verba noslri Hedcniptoris,
Cottciliofum, quie satis est thi posse invetiiri. substantiaiiter converti veram el pr<ipriani ac vi.
iii

q Uernardum Uiaconum Papiensem. a Nicolao II vificatricem carnem et sanguinem D. N. Jesu Cllri-


creatum Cardinalem att Lamherlus Siltaljitahurgetisis, sti et post consecnitionem csse verum Clirsti
:

aliqiii ab ipsomet Gregorio primutn volunt esse pro- corpns, quod natum cst de Virgine, et quo pro sa- 1

motum. lute muiidi oblalum in cruce pppendit, et quod sedet


r Hunc qiioque Alibatem S. p^ictoris Greijoi ius Cur- ad dexteram 1'atris; et verumSangninoui riuisti.qui
dinitlem creaverat : qtii a Berllioldo Coiistantieitsi lau- de latere ejus cflusus t'st; non laiiluru pcr signum ot
dnlur iit vir omni caritate plenius , et obiit aitno virtutem Sacramenti, sed in proprietata nafurai et
1079. veritate substantia;, sicutiuhoc brevi contiuctur, et
ego legi, et vos intellipitis. Sic credo. iiec contra
CAPUT II. hanc Bdem ulterius docebn : sic me Dous adjuvet, et
haec sancta Dei ~
Evaiigtdia.
" Tunc '•
D. i'i''P" prfficopit
o j
Plmes bijnoai
, I
reliquo Gregorii PoHtificatu Berengario, ex auctoritate Dei omuipotentis etsan-
E
ab eo liabilx. ctorum .\postoloniin l'etri et Pauli. ut de Ci.rpora
et Sangiiine Domini niimquam ulterius ciim aliquo
4 an Guillclmi iVnno sextorontificatusGregorii. mense Novembri dispulare. vel aliqiinm doccre praisumcrot; excepto
An 1078
acceplatdona-
die XVII, Indictione Guilleri filius. ha-
ii, Marro, "
causa rediicendi ad liauc fideni eos, qui per ejus
tionem factam bitator in Ducatu Spoletano, pro redemptione anima) doctrinam ab ea recesserant.
S- PetTO : SU3P et parentum suorum, obtulit B. Petro et siiper 10 Hisilaque pie el feliciter actis, inler niultas et jiiramenta
altare ejus omnia quse ei pertinebant de castro quod proclamationes ctmqiicsti sunt Lcgati Regis Rodulplii Lfijiitarum
vocatur Moricida. posita inter Muricem et Clarigna- super Henrico. quoil. iinlli loco, iiulli personaj par- llrnrtct et
num, quod conquisitum liabebat per concambiatio- cens, * religionem Transalpinam coiitererct et con-
Ktidiil/l,
' forlt
nem a Liraldo et Hugone, Ugonis filii nepotibus culcaret neminem debitusordo, honoraut reveren-
:
rci^iQnum,
Ascari, in plebe de a Luzano. reservato usu frurtu tia tueretur etuli vilia inancipia, nou inoilo Sacer-
;

diebus vitas suse et Brutuli sui filii et filioium Bru- dotes et Clerici.verum etiam Archicpiscopi et Epi-
tuli, simasculi fuerint de legitimo roalrimiinio pro- scopicaperentur. vinculisqueinanciparentiir, partim-
creati. Eodem vero anno [iii Kal. Deieinbris, Sy- que trucidarenlur. Decreverunt ergo qnara pliiroa
nodus] celebrata est ab eodem Pontifice, in qua Concilii, in illius tyraniiidem ghidiiim Apostolicum
inter cetera excoinmunicatiis est Constantinopoli- debere evaginari ; seil distulit ApostoHca mansue-
b tanus h Imperator. Juraverunt quoque in eadem tudo. Juraverunt igitur Lcgali lleiiriri licgis illud,
Synodum Sjnodo Legati Henrici et Rodulfi quisque pro
, quod in sequentibus scriplum reperitur Legati Do- :

men'
cetebrat Domino suo, quod nuUis dolis Colloquium Legato- mini mei nd vosveniont iiifia tcrininiim c Ascensio-
st Decembri,
rum Sedis Apostolicoe in Teutonico Regno habendura nis Doniiiii. excepta majori vi, id est mortc vel de reclplenita
impedient. Multa etiam a!ia sunt ab eodem in eadera gravi infirmitate vcl captione absqiie ilolo, qiii Le- de/lnllione
Synodo conslituta, c quas longum est enarrare. Re- gatos Roraanaj Ecclcsi,-E seciire diiccnt. et reilu- Concittiadfioe
novavit autem et anathema factum super Giiibertuui coi/endi .
cent : et Dominiis
Rexeritobediens illis, socundum
Ravennatem, et
civibus ra.ijoribus omnibus atque justitiani et judicium illoruin ct liaic omiiiu abs- :

minoribus nuntiavit, eum esse excoramunicatura et que dolo, iiisi qiiaiitiim ex jussione vestra reraan-
destructorem Ecclesia; Ravennatis. serit. Et lia>c juro ex pratcepto Dumini mei Ilegis
8 Altero quidem annorf, Pontificatus ejusdem vi, Henrici. Itidemque Roilnlfl qiiod .seqnitur Si Col-
An. 1079 :

in Synodo mense Februario Indictione ii. celebrala est Syno- loquium ex vestro prfficepto constitiitiim fiierit in
discussa dus Roraffi, ad honorem Dei et .•ediflcatioiiem Eccle- partibusTeulonicis, lociietteinpore a Vobis definito,
controversta
siae, in basilica sancti Salvatoris; in qua omnes .\r- ante pra;seiitiamvcstrain velLcgatorura veslrorum,
de Euchari-
stla. chiepiscopi, Episcopi, Religiosffi persona?, congregatae Dominus noster Rex Rudulfus vel ipse veuiet, vel
sunt ut sanctam Sjnodum. celebrarent. Oranibus Episcopos et fidcles siios niittet : paratusqiie erit
igitur congregatis, habituscst serrao. de Corporeet iudicium de causa Regni subire. nulliique iiialo iii-
Sanguine D. N. Jesu Christi, raultis haec, nonnullis genio Conventum a Vobis sive Leg;itis vestris con-
illa, prius sentientibus. Maxiina siquidera pars, pa- stituturainipediet et postqiiainiiide certura
: vestrum
nem et vinuni per sacrai orationis verba et Sacerdo
, nuntium videbit, de pace in Uegno statuenda
et
tis consecrationem Spiritu sancto invisibililer ope-
, confinnanda, studebit ut legatio vestra provenire
rante. converti substantialiter in CorpusDominicum, ad pacera Regni et concor liara possit. Hiec omnia
de Virgine natum, quod et in cruce pependit; et observabuntur, nisi qiiantum ex vestra liccntia re-
in sanguinera, qui de ejus latere mililis effusus est manserit, vcl ex impediinentolegitirao, sciiicet nior-
lancea, asserebat. alque auctoritatibus orlhodoxorum te vel gravi infirmitate vcl captione sine dolo f.
Patrum, tam Gra^corum quam Latinorum , modis Seplimo quoque anno sui Pontifioatus idem
II
oranibus defendebat : quidani vero, nimia caecitate Pontifex Romffl relebravil Synodura, in qua inter-
perculsi, flguram tanlura ; ;et subslanliale illud foerunt Archiepiscopi et Episf-opi diversarum ur-
corpus in dexlera Patris sedcns esse] , se et alios bium, nec non ei Abbatiim ac diversorum ordinum
decipientes, quibusdam cavillationibus conabantur Clericorum et laicorum innuinerabilis multitudo :
aii.,i 1 Pon-
adstruere. Verum ubi ccepit res agi, prius etiam in qiia Apostolica constiiula multa
corroborans, ti/ic. pro/ii-
quam tertia die ventum fuerit in Synodum, defecit quae corrigenila erarit correxit, et qua; corroboran- ''^"tur in-

contra veritatera niti pars altera. Nempe sancti Spi- da firmavit. Inter cetera namque iu fine Synodalis laicaiti^
absolutionis
.

m III ACTA S. GKEGORII VAPJE VII.

mittere caruv.t. Eo.lem v ro ^°°°' ^^^I^^'^,'^-^


Lteri» scriben,!.. mandavit, ita .liconao : Patrum
lica S. Salvator.s, cele .-ata
Ln orum statuta sequentes. sicut in prioribus Con- »;'/ ^^^^^^ J^^ anathematp
ciUis, qu» Deo miselante celebravimus,
de ordina- k Synodus qua „.te,.m J^'
t^'*^ '"'" ^*"
priora no-
f
:
^,
J;™'!"'
A.-elatens.. et Na,bo,.en
ita ct sitionis Arch.ep.scoporum minatim in-
tione ecclcsiasticarum di.-nitatum statuimus, .\posto- staurantur
excommunicalionisper Legatos
decerniraus ac confirma sis. atque
nunc Apostolicaauctoritnte
Abbatiam licffi Sedis p,'umulgatam
D. Papa, his qui aderaut
mu-s ut si quis deinceps Epi.^copatum vel Henricum quoque dictum
nulla- colla,i.la,itibus, firmavit].
de manu alicujus laicic persona; susceperit,
fauti.res ejus, qui in praedicta
tenus inter Episcopos vel Abl.ates l.iibcatur, nec Regem etnmnes
excominiuiicatione animum induraverant, iterum
uUa ei ut Episcopo seu Abbali au.liei.tia con-
e.xcomraunitavit et auatbematizavit; itera
Ildimuu-
cedatur ins.iper ei gratiam S. Petri et int.-oitum
tyranniis, omnesque
:

quousque locum. quem sub dum et Landum Campaninos


ecclesisB interdici.nus,
quani ii.obeilientia;, quod adjuto,'es eorura. Praterea suspenditab ofBcioquos-
crimine tam arabitionis
neq,ie
estscelus idol.ilatriaj, cepit, resipiscen.lonon ilese.-it. daiu Episcopos, qui ad Concilium invitati,
ecclesiasticis digni- ipsi neque nuiifii eoruin p,'o ipsis venerunt.
Similiter etiam de inferioribus
Item l.npe,'atorura, 14 .luo.letimo Pontificatus ejusdem D. Gre-
Anno
tatibus const.tuimus. si.iuis
qua- gorii. ab Incarnalio,ie Diimini mlxxxui,. x„ Kalen-
Itegum, Duc.m, Ma.-ehio.ium, (;o.ritu.n, vel An. mkmuHi
aut personarum ilas Decembris, p,'aBsidente eodera .-Vpostolico, Synodo dv
rumlibct secula.'iun. potestatum
inveslituram Episcopat.is vi'l alicujus ecclesiastica; celebrata est tribus diebus in Lateranensi basilica fiierunt
se.itentiae .Sjnodiis. in qiia fuerunt Archiepiscupi, Episcopi,
digi.ilatis d.i.e pra'sumpserit. ejiis.lem
et Abliates Campanite, ct de Principatibus
Calabria:
vinculo se olist.'ictum esse scntiat. [Insuper etiam
atqne Apuliffi, paucique Gallicani iiam pluriraos
et Ecclesije propria.n libertalem di-
:
nisi resipiscat,
ani.nailversio.iis ultionem in hac perfldiiiHeurici tyranni iter revertere compulit :
mittat, divi.ia;

prEBsenti vita. tam ii. corpore quan. in ceteris rebus qui Ostienseni /Episeopuni, de Legatione Apostolica
suis sentiat.utin adve.itu Dominispiritussalvusfiat. redeuntem.contrafasetjurarnenti fidem, capijussit
12 Item se..te..tia.n depositionis et excommuni- sive permisit. Tresautem Synodus Quadragesiiiiales
cationis, jam plerunique datain in Theodaklura Me- m ejusdem Henrici persecutio praepedivit qui se- :

diolanensem dictum .\,-cl.iepiscopum, et Guibertum niel 1). Paulum, bis B. Pctrum aggressus, demum
Kiivennatera,etRolaudumTa.'visionsoi.iconflr.namus post inultum fiisum sanguinem, nun taiu suo,'um propCer Uen-
et ror.\iboruinus ; et Pet."um olitu * Rudutiensem fortitudine quam negligeiitia civium, portas et mu- ricl tijranni-

Episcopmn, nunc auteni Karboiiensis EcolosiiE in- ros siirripuit. Romanura siquiilem vulgus, pars vi- (lem :

vasorein, pari sententia dauinainus. Item s, quis delicet copiosior eivitatis. biennali bello fatigatum.
prosptcilur
paci cum
Niirnianiionim terriisS.Petri, videlicet illain partem aci-i iiiedia laburabat cum nec ipsisad vicina oppida
;

Iformannlx Kirmana; Marehije qiue nuiidumpervasa e.st, et Du- vel castrii liceret, uec jurati Henrici ad urbem vel-
tBMftda : catum Spoletanum venire multi autem fame adacti
et Campaniara, nec iiuii Mariti- lent negotiatum :

inas at.jue Sabiiium ct Comitatum Tiburtiiiuin, nec urbem .'eliqucant proinde ceteri, bello remissius
:

non monastcium S. Beiiedicti montis-Cassini et rem ex animo minus gerebant, et a custo-


attenti,
ter,'as sibi pertiiieiit.is, iiisuper et lieueventum in- diis prout cuique libebat sine timore negligentius
vadere vel depricdari priesiimpserit, gratiam S. Petri aberant.
et introituin eccK'sisB ei usqiie ad satisfactionem 15 Ha>csuper Henrici tyranuide. quiase occasio qui bis Urbem
interdiciraus. Veriimtamen si quis illorura adversus praebuit. perstrinxisse sufliciat. [Ceteium Duminus aggtessus, ter-

babitatores liariunlerraruraaliquanijustam
tio eam capit.
causam Apostolicus iu eadeiii Synodo, de fidei for.ua et
liabuerit, prius a Nobis, vel Rectoribiis seu Miiii- Christiaiiie religionis eouversatione. sed et de ro-
stris inibi constitutis, justiliau, reqiiirat : quffi si bore aniraique constaiitia. ad praesentem pressuram
eidenegatafuerit. concedimus ut pro recuperatione necessaria, ore non humaiio sed Augelico patcnter
suarura i-eruii, de terra illa accipiat; non tamen edissereiis. die tertia totum fere Conventum iii ge-
ulti-a inodim, neque ,nii,'e p,'a;doi,ui„, sed ut decet niitus et lacrynias eompulit : sicqueConciliuni, .\po-
Christian„m, et euin qiii suaniagis quiprit ,'ecipeie stolicabenedictione liEtificatum. in pace dh.iisit].
qv,an, aliena di,'ipeie. et qi,i timet gratiam Dei Tres autem vices Henricus, ut dictura est. Roinam
araitte,'e et maledictiunera B. Petri incurrere.s.... venerat. Sed unum quod cum silentio pra'terire
est
13 In octavo sui Pontifiratus aiuio. Episcopis nonoportet : in ultimanaraquesecumGuilictum Ra-
per Priiicipatus Apuliiv et Calabria; constitutis, in- ventinate.u, jam raultotiesdaranatu,ii et ilcpositum,
ter cetera verba, in qiiadani Epistula. /i malignitates
'An. S, c-ipen- deduxit: et invasorem super D. Gregorium Pajiain
duntur ct pn- Regis Henriei et Giiilbcrti Ravcniuitis Arcliiepisco- prseposuit. Sed quid dialiolus et Antichristus, Romse
ntunlur .tcf/f-
pi. jam dicla Sijnmlo eitcommunkalorttm, ileiuintia-
iii
et inumnibus ejus finibus est operatus, longum esl
ra Cutberli
Anttpapx, vit. Priinum iiaiiique malitiam. qiiara siiper ipsura narrare. In cast.'0 iianique S, .\ngeli, se cum paucis
D. Papam Alexniidriim per Caduhim Parmensem Dorai.ius Papa reclusit, quuuian. aliter Roinae re-
facere coniitusest, innntuit; et qiio.l Deus, qui su- manere non potcat. Romani vero nialam, quam ha-
perbis resistit. liuniilibus dat gratiaiii, superbiam bueruut a priucipio, consuetudinem perficere ut
eorum ui foveara, quara aliis paraveraiit, cadere prius coeperunt castr.ira undique muris obserave-
:

pro suis seeleribiisjuste permiserit. nimtiavit. Gui- runt, ita quodnullilas esset i.itroeundi vel redeundi.
bertum vero, RomanaB Ecclesia! perjiirum, Raven-
Rex Capitoliuni asceiidit, domos oiiiiies Corsoruni
natis Ecclesiio devastatorem. Antirhristum et I,:e- evertit, Romara ut propriam domum coepit haliere.
resiarchani, pro nefandissirais suis sceleribus Deliinc ?i Septem-solia, in quilius Rusticus o iiepo^
designavit. Dranibus vco Episcopis el Ravennatis cum multis
preedicti PriEsulis considebat, ubsidens,
Ecclesiae Siiflniganeis, et
omnibus m.ijoribus et rai- machinationibus attentavit, quibus quam plui'imas
noribus ejusdeni civitatis, ac per totam
Marcliiam columnas subvertit. Cui nuntius advenit, si non de sed a ftoberto ,

nec non totum Ducatum, sine spe Guiscardi


recuperationis obsidione exurgeret, a Roberto Guichardi Duce
daranatum atque dcpositum. notificavit fugatus
quorum :
ApuliiE expulsus esset, et de ejus niaiiibus nemo
alraificus Pra?s,il auxilio f,'etus. sicut
B. Petrus eura liberare posset i|Uoniam prsedictus Diix fidelis
:
B. Apollinarem t.'a,ismisit ad prajdicandum: sic et devotuserat B. Petrietprffifati Pontiflcis, et di-
ipse, qu, licet iu.lignus vicem;
ejus gerebat. Arcbi- gnum erat
«t in alia
ut filius patrem de tanta captione eri-
episcopvm, i ibi ad l,o,ninum aninias Deo lucrifacien-
atnodo. peret.

16
,

VIGESIMA QUIMA MAJI. 1S7


A 16 Res vero, accepto oum suis coiisilio, Rom.i- liiis Capitulis liic onmsis. rf,- fnlsa iwiiilfiitia el ,!, ele- I)
Ipsam deserit; nos omiies sic allocutus est : Patres et filii. \obis elioiie Poiililieiim reiieiiuiiiiir K\ MS
im/irmn n;iiirf Bnroimni
coronam Imperii Regui gubernacula iiiauibus ve-
et iid 011. T080 : «im ./i.o,; in fie,jhli„ im,le accepia simt
stris et potestati committo, aniraainque meainiu ve- notelur anmis 107!). oriliir a raiioiie iira-iwtala aimi
straincuramtrado. Quoniam milii opera; pretium in Hmeiiliiii miiie ad Aiiiiiiiilialioiicm
iirolialienili .ciim-
Longobardiam vertere iter, promitto vobis quoil si ijiic Paselia iinni \0H0 tii.i.i,:tii!i.: c,-l,-liialimi sii \i
unquam rediero, totum raoipsum et
omnia qua; ba- ApriHs, inlelliijitiir etiam li.ir Sijnoiliis priina liebdo-
beo et liaboro potero modis omuibus tradara. Sed miiile Qiwdiniiesimie coiivenisse, posl Domimcmu qiix
pius et clemens Dominus, qui novit omnuuu cogila- coilebal m -20 Feh-iiarii.
tione.s. diu per euin non est passus Ecclesiam suam h //,rc esl lih. 8 Eiiisl. 8 data Cicaiii xii Kaleiidas
vexari qui ad hanc civitatein ultra iioii est icversus.
: Augusti.
RobertusGuicbardi, Romajappropinquausdielms liis EJHSilem libri
i /;'/ii»(. 1
'i .ieripia omiiibus EpiscO'
Robertus vrbe
ad liberandum D. I'apain, primitus non iiitraiit : pis, .Vbbatibus, Couiilibus atqiie
Militibiis, iu par.o-
ft castro sed diu non stotit, donec intravit ajitum iiamque ; cliia Rivennati atqu; Peutapoli, nee non
et in Mai'-
potifus, perportaiii Flainineara liabuit. Romaui audito eum chia Pirmana et in Ducatu Spolotino, commoranti-
intrasse, bBlIuin erexemnt : sed nibil ei facere po- bus ;
illis viilelicet qui li. 1'etrum diligunt. neiiue
tuerunt, irao ipse cum suis totaiii Regionoin illain, viuculis excoiiiraunicationis tenentur. El liis solis
in qua ecclesise S. Silvestri et S. Laureutii in I.u salutem et .Vpostolicam benedictioneui imperliens,
ciiia sitK sunt, peiiitus destruxit etfere ad nihilum dala 11 Idus Decembris, conimenilLtl iis Raveniiatom
redegit. Debinc ivit ad casfrum S. .'Vngeli. D. Pa- Arcliiepiscopnm R. quem post loiigaset iniiuineras
pam ab eo abstraxit, secuinque Lateraiiuin deduxit ; pervasoruiu occupationos, nuporriino, sicut olim a
omnesque Romanos depriedari coepit et e\poliai'o, li. Pctro .Vpollinarem, ita hunc Ravennas ab eccla-
atque {quod injuriosum ost nuiitiare) muli.Tes de- sia Romana nieruit accipere. Borouitts Richardiim
g Iionestare, regiouesque illas circa Lateranuin et Co- lerjil, el iiiagme ajstimationis viriiin apiieilal : neqite
lisseum positas igne comburere /). niiuus po.sstimiis eo eretleir, ctsi uihit
P ile uspiam iih eo
Gregorium 17 Eodem anno per totum orbem magna faraes aeluni viceniamits.
inde abducit fuit, quod exinde multi hoinines niortui suiit, et sol k Si hxc xque nc alix Quadiatjcsimolis qiiod
fuil,
1 i; eclipsim passus est terra niota est, castruin pixsuinere
:
liccl, coacla fiieril poxt primoin Dominieitm,
r
S. Angeli r captum est. Dux vero Apuli^ secuia cadeiilem aiino \0M m rficm 21 /'ehiiinrii, qiiando
D. Papam deducens, apud Salernum dimisit; ibique Paschn fttil 4 Apiilis.
amabilisDeo vir Catliolicus, et contra ha;."eticoruin 1 Otho CastiIliona'US hic futi, imstea Pupu Urba-
arma defeiisor Ecclesia;, liherator pauperum, capti- niis II.
vorum consolator, orphaiiorum miserator, vitain fi- iM Jnnorum scilicel 1082, 1083, 1084.
nivit, atque Deo aniinam reddidit octavo Kaleudas n Ciacciiniiis, in Fila Greqorii IX, creatiim ait
Junii. prope Septizonium. in Diacoiiia S. Luciio iu Septi-
solio, Ale.rander Doiiatus eam esse censcl qutc nune
.VNNUT.VTA. dicititr S. Liicia; iii Silice, el in E.viiiiltis silani fuisse
ait: esl atilein vcrosimile Septisolium corruple dirlum
a Luigianum ^'/Jo/f/o versits Murchiam dislat H p. a plebe, jiro Spptizonio,
m. et hiiic iiilervaUo 2 aiil Zmillianiim, secnndnm ta- Prxfecluru hxc
fait, ut apparcl, militaiis; pro-
bulum lonographicam Umhrix, C. Moro, iU esl, Ca- inde a nohililulemuneris qnnd qessU nepos, argiimen-
stcllum Mauri; fl Cau-Moro, i</ ei(, Cainpus-Mauri, lum duti posset ud nnliililalem ipsiusniet Greiprii pii-
i/iia,- videnliir hitc facere, lieel nomma Muricis ct Cla- trui vel avuncitli, in favnrem Pelraccii camtlem nd-
rigiiani modo non repenaiilur. slruentis.
b Nicepliorus liotoniates, lyrannice sihi Imperiiun p flic ex Berlholdo pmiendum esset, quomodo Hii-
vendiciins, Michaelem ciim conjuge el filio m Blaeher- mx in feslo S. Joannis Ihiplislx pula 24 Junii, ,

ni^s capttis in monasterinin relctjarat : erat aitleiu Mi- cum ibi Ileniicus ailhuc mnrarelur, Greijoriiis anathe- '

cltael Diicas Romanx Eeclesix eoinmunioni iitihxrens. nia in eitm et Guihertum renovavil : qiiod iterum posl
c Inveuiuiititr adhuc Tituli 33 Capilulorum, decrcla Rcijis iliseessum feeil m Synodo, coUecla ineitse Decem-
veiviis respondeniia 12 ditmtaxat supeisuut. hri, ut ciedimus; siqiiidem, ut ail Paulus iium. 100,
d /Jnuo 1079 : iiam prior Sijnodiis perlinel ad an. circa Kaleiidas Janiiarii prienosso co;pit dis.solutio-
1078. nem corporis sui. Patuit lamen etiam mitio seqiientis
e Ascensio Domini, eo auno quo celebrulum est Pas- Quailragesimx liabila Synodits fttissi: post 9 Martii,
eha i24 Marlii, incidit in diem 2 Moji. ciim f-^uscha uqendiim essel 20 Apnlts. Cum aulem
I Addtt Labheus, eodem anno iv Nonas Maji, alle- Berlhoklus priorein auathemutismi renovalionem lam
rum Conciliiim, in tiuo coram qualttoc EpUcopis, pluri- expresse ilicit faclam Romx ; videlur itidicare, Syno-
hus Cardinnlihus, Abbatibus, et Aichipresliyteris delibe- dum hunc ibi facium nnn esse, sed alibi, pnla in Monle
ratuiu Utrura bona ecclesiarum possint poni in
sit, Casino, pniisqitam Salernum dediiceretur f^onlifex.
piguore pro pecunia colligenda, ad resisteiidum q ffanc eclipsim nemo alius hisloricus adnotavil
Guiberto Archiepiscopo Ravennatl, Romanam Se- unde ejus accuralius tlefiniendx occasio defiiit Catvisio
dem invadere conanti. in Opere chronologico, omnium qiias reperit eclipseon

g Seqitebalur in .MS. noslro cx Vitiis Pontificum calculos sitbducere solito, ex aslronomicis prxceptis.
excommunicatio Regis Henrici Vcta Romw Y An a Romants settitwsts, past Grcgorii discessum
Nonis Martii Indictione iii plane sicut eam impressam
: vel decessum, Ouiherto faventibus? Ita suspicor : rcsi-
habes in Vita num. 96 et seqq. et omniasimut cum iluo- debat enim tunc Romx Guibertus.

m
;

IS8 ACTA SANCTORUM.

DE SANCTO GERIO
APUD MONTEM-SANCTUM IN PICENO.

COMME.MAIIIUS PRJilVIUS.

De cjus culdi, vila, oclate.

is-SanctiJH nppidinn cst Piceni amplum, aut morbis aiit aliis incommodis vexatur, unde plu-
I.mrelo iic Rccineto proximiim iiil (luinqiie rima etiam ibi cernuntur anathemata. eaquo ut plu-

Mi _» tiitiir
n-citn milliti passmim. qtiod e.rtructum
ex ruderilius urbis Pntentia;, a

cermie, Mrl-i, I'liiiio, oliisqiie memoratae,ubi et fliirius


pu-
Ci-
rimum a pauperibus allata.

VITA
etiauiniim l'otenti.'i appellaiiir. IIuic oppiilii Proteclnr
adscribitur S. Geriiis. de quo Pliilippus Ferrarius iii
Aiicloro .MatlliiBO Masio, Ordinis Eremita-
Ciiliilaijo ijeiierali adliunc \\v Maji. Apiid iVIiiritem-
Sanctum in Piccno S. Gerii Confessoris quem et riim S. Aiigustini.
,

geeliila dlca-
Egjrlnni TOfiiri ail in ludice tam Alphabelico quam
Ex .VS- cotlice Monlis-Sancti.
g Cliorograpliico. Deia in Notis dtcit, se de illo ai]cre ex
muniinieiitis ejtis loci, qii.T inde itccepit, sigilloejus
JJilecto in Cliristo filio, Venerabili Viro Presby-
jj
oppirti oLsignata atque Extare non longo Ecclesiam
;
tero Martino, Priori efclesiae S. Pauli de Monte-
illi (licatani, qua) est l''riitrum Servorum. Ea monii- Sanclo; nec non egregio Phjsico, Magistro Petro
menta sunt ibi in cliarla perfjamena antiqito eliaracterc,
de Monte-Saiicto, Fraler Mattha?us Masi, S. Mariae
qn,v nobis Laureto submi^it /lenricus Liudanus, tttm
in Georgio, rainimus repetitorum Grammaticae, Op-
ibi ac dcin Ronite PKnttenliarius, posleu in Daniinn
dinisEiemilarum S. Augnstini de Monte-Sancto,
mtssit.s /i(/i'i jnomovendtE catixa, et llafiiix iiiter labores
seipsum cum proraptitudine famulandi. Vestra mihi
yJpii\Udicosvtla ftittclus. Cilalus aule Fcrrarius, iu
Ca- Caritas sediilo affatu munuscuh prtelulit, ut studio,
laUiijo Sunitortim borum Acloriim edidit com-
Italia',
quod memorioe sfylo comraendaverara , B. Gerii '""'"J"'-
peudiiim, annolalque Acta hiijus Sancti in aliquibus,
Confessoris, nostrique montis incote et Patroni Le-
Vllaicripta,
j,(j |,|j„||s verisimililius , censura egcre. Sunt ea gendam, juxta mei gros^itiem intellectus, relovare
coiiscfipta a qiiotlam Frtitre Mattbxo Mnsio Ordiuis
,
deberem ne vita ejus. quie tot virtutibus floruit,
:

Ereniitatum S. .Iwjustini, et qtiidem ex relatione postquam morte et miraculis chiret, in absconso la-
antiqiiorum ac quilusdara Soripluris, sed iis forsan teat, et fiat quasi penilus aliena prffidicationibus.
non admmltim velustii, Extant eadem in Arcbivio yjr-
Sed qiiia omnium habere meinonara, et in nullo
cbieitisropalus Firntitni quorum copia inde eitracla
,
ppccare, non humanum, sed potius divinura cen-
sit
fiiil Romtc a.Kservata , in Biblinlltcca Congregationis senduin (quoniam meraoria in hominis potestate non
Oraliirii S. Mariw in Fallicclla. Eijo quod ccnsuram
est) eruliesco loqui; tacere ine pudet. Sit igiturille
maijnopere mereatur nibil in its reperio. solum cloleo talium reserafor, qui Jixit, Dilafa os tuum, et im-
S. Liberii Aucima; Palroni Vilam, de qtta nolm agen- plebo illud. Defque me pEdagogum minimura id re-
dtim ad xxvii Muji, tnm essc fahulnsani ut ex hisce
,
serare per sua; sacratissimae Majestatis gratiam :
Actis illuslrari piditts debeat ejus memoria, quam
illa silque ipsius B. Gerii ad laudera vobis, rnihi, cun- ;
ex iimslunicn accipere possil. (^iiautum tamen percon-
cfis etiam proficiat ad .salutem. Legendam enim
jecluram assequimtir, vixit Gerius seciilo xiii, qtiaiido
ejusdem B. Gerii, prout ab antiquis recollegi, et
p neciliim ex toto amissa erat Terra sanctn et adliuc
,
eam in quibusdara comperi scripturis, hac serie vo-
frequentes e.r Occidente in Orienlem commeabaiit pe-
bis denotare curavi. Ut vesfra devotio ad
regrini obiil aulem circa annum Mcci.xx. euradem
:
Nomen affectii pofius augeatur poslerique ex ^
Gerii per apba-resim
:
pr<edeces-
primx stjllahte , Italis iisilaitssi-
niam, a nomine Hogerii suniplum esse
soribus sumant exempla, discantque amare Deura
dixerim ; econtra mirabilem in Sanctis suis
fralri ejtt^auctum uomen videlur quem peto humillime
,

addiiior.e iniiiatis ,
mihi flcri praemium pro labore.
vocalis, quod loco l->rnan(Ji scrtbiliir
Effcrnaniius sive
Elln^ndus itltimityitc aulem Occitanne. 2 Gerius ex nobili prosapia Francigenarum, de
:
notum, et illo gente Comitum de a Lunello, extilit oriundus.
qtio dtxi sccttlo fiiit estqiie liodie saiis Hic
famtliare certe germanum suum, nomine EfTrendum
ad niulioantiiiuiora ad qute aliqui S. Liberiim sive Effernan-
secula, oriund^ lu-
dum, Christi sectatorem secutus est, castitate.
abs- nelto,
releriint. non potcst Gerius ipsi cos-vus
aspirare Ec- inentia , jejuniis, et disciplina tam
clestaporro S. Gerii exigua , uno milliari distat a spirituali quam
corporali. Hi duo fratres, cum
Prcce,s,o dle Mottle-Sauctn, ad qiiem Clcriis oninis
et Relii^wsi dicti
essent amore Chri-
l oppidi solemtem iiistituuitt
proce.^^sionem
sti incensi ; cupiebant nobilifatem et potentiara
pa-
ilie xxv Moji ternam spernere,
Ftitt aulem ot Christo devotis.sirao corde
illa siciit scribit Ferrarius inte-
,
, aliquandn gre famulari. Et tum volenfes deserta
Fratnira Servornm sed Imrum loca commc^
; Convenlus propter
dius pervolare, in quibus Dei
Imioccnlii X Coiistihtliouem di.ssoli,lus cst,
quia con-
servitia possent se-
gruunt cretoperficere.veneruntadqiieradara pontera
iiioiiasticis fitiictioiiibtis el disciplinis numerum mirs eum rratre
struclurEe super qiiodam flumine,
alere non poterat itaqiie manet in quo dua; caver- m caverna
: ibi nunc simplez Bene-
ficitim, qund qtii tettel
ns erant, una videlicet ad dexferara parlem '"""^' ''"'"
Saeerdns nbligalur in cadem ec- pontis
clesiolii socriftcare altera vero ad sinistram, Cum aulem fempnrum
ad commnditalem accolarum in^
Domi- temperies et aquarura inundatio
nicsomnibus feslisqtie dtebtis, superasset pontera
nuper nobis scripsil
uti
R. 1 Jnaniics Marm quod transeuntes jara qiiiescebant.
. a Turre Lavreti nnslrorum nec transire po-
Pai- tuissent si [qui cum] voto
mienl.ariorum Rector. adden.., transeundi adfuissent
qund illuc esl quotannis per dies multos viri Dei
magnus concursus populi eo confugientis quoties fame percussi, quasi ad
,
ultimum finem inediae
pervenerunt et qui jam :

aquaram
: : , ;

VIGESIMA QUINTA MAJl. 159


aquariuu inunJatit» aliqunliter cessaverat. ca^perunt citur la VoUa di Marigniano , quia iude itant ad D
panem a foi-as respicere, si eis cotcmoditas exeiinJi ad pe- castruiu Montis-Ursi ; C.erius nimia oppre.ssus et V.\ MS.
serpenlibus
tendura eleemosyiiam adfuisset et ecce serpentes : gravatus mlirmitate ( uiido nec die illo sumpsit ci-
accipiunt
magniiudinis mira; , supernatantcs aquani , panes biim qiicm nec siimero voliiisset
, ) terraiii . le.'ti-
duos suo ore ferebaiit. Cumque viri Dei eos intue- ta\it: aqua surgere iiuu potens, uec per EnVeiiduin
rentur, gratias Deo agentes spectabant tinein aditus sive EHernaiidum fratrem aiixilio jiivari, fratris siii
serpeiitum. El ecce appropin-iuantes cavernis, a so consortio per diem illnm gavisus est, usqrni so-
rautuo dividentes, unus ad Erternanduui, et nlius quenti niane. Cum aiitoin frater ejus ElVreiidus ad
ad Geriuni accedens , uuicuique paiiem porrexit : auxilia pobtulaiidaad ca.struni Ursi accederet, otad
quem quilibet suscipiens, et in Dei laudem prorum- fratrein reverleretur ; compertum a seculo iiiin mi.rUHr,
carii/jarilj
pens, refectionem accepit. migrasse. tiuera levare volentes , ita immobilem
itllin jormn-
3 Ce£saute autem aquarum inundatioiie, Sancti raaximagravitate cnmperiunt, ut iion liominem, sed tihus
Dei ad castrum, quod prope pcr unam leugain a montem inagnuiii fuisso testarontur. Post cujus
punte distabat, accesserunt ubi adliiliito Sacenlote ; traiisituui cauipamuS. Sleph.Hui /Abbalia,' S. Peiri,
plenam Coiifes.^^ionem fecerunt, atqiie niirai-ula nar* ubi nuiic plebs ost Montis-Saiicti, a semetipsis pul-
ravere. Sacerdos auteui, justitiaio virorum Dei con- sabant iiidelicioiitei'.

siderans, multis tale miraculum propalavit ; ad cu- 5 Ad vocein illoruui de Castro-Ursi sive Montis-
tempestatem jus nutum multae gentes seculares ad visitandum Ursi, Coiiiniunalos Recanati desceuduiit, volontes
ij

marisprecitnK^ corpus U. Gerii porlare, qiiod oiniiiiio iiniuobilo se cantentio de


Sanctus Dei properabant. Ipsi vero, timentes muiiili
tedant. corpore,
gloria vana maculari per modicuin teinpus inde
,
fecit. Acourreutos etiam Clerus et populus torra)
recesserunt factoque proposito de visitando sepul-
; S. l'etri, sanctuui pigiius recipere et asporture sa-
crum Doraini et alia ultrauiarina liinina, ad partes tagebant, et sic contenlio erat inter ulrosquu. Et
Italia; navigio pervenere , de partibus 1'rovinciaj dum sic contentio ageretur, facta est vox pueri ju-
recedeutes. Cun. autom mare Tvrrheiiuin naviga- nioiis, Super quadrigam ponatur curpu.s istud, et
rent, contigit ex procella navein naiifragio pene adhibitis juvencis indomitis et impollutis, quo per-
subiiiergi ; ita ut de saUile de.sperationis jam signa gere volueriiit, siiianlur ; et sine ruinoie ot dissidio K
fecissent. Tunc Sancti Dei, Gerius et EHrendu.s, perniittantur. Tunc omiios in oratioiie se ponentes, nUraculo ditl-
tnitur.
oratioiie jirocidentes, salutem postulabant a Salva- voceni pueii exaudierunt ; et collocato corporo su-
toro cuuctorum. Cum sicnaufragio periro tiinerent, per quadrig:iiii, adliibitis juvoncis, aiiimalia usqua
ecce liiiic in navis niedio nubecula parva, ut vesti- villam Columbariain diriguiit gressus suos. Vorum-
giuiii hominis apparuit : et facla est salubris tran- tamen, sicut relutu pluriinorum auditura est, casinu
quillitas in mai i, ita utapparerent signa alicu-
iiec illa in qua Iiospitati suiit S.incti Dei viri, per spa-
jus procella!. .vppropinquaules autem Cornoti lit- i)
tiuiu triiim horarura cremata est, et sola columna
Vrsa iter de- toribus Sancti Dei Etfrendus et Gerius, versiis Apo- cum capiUis li. Gerii illajsa remansit. Unde factum
rlgenleveniunt
stolorum Petri et Pauli liminaproperaliant et ecce :
est, utjuvenci apud columnam illain persistentes,
Romam :
per iiemus circa Viterbiura errantes, ursam eis ob- inde non recesserint ; et sic sanctum corpus collo-
viam suscipiunt, qua; semper pra;cedens per loca catuin est; Beatus autBiii EITerendus suain peregri-
aracena, ad milliaria tria usque prope Roinara pro- iiationem perficiens, laudabilem in Cliristo vilam
duxit. Viri autera Dei hoc cernentes, Dei amore iii tinivit apud Insulam Rhodianam.
lerventius fortilicati sunt : et ingredieutes Urbem, ANNOTATA.
limina Sauctoruni per dies multos devotissime per- a Luuellum, oppUuni fst GdUix Narboticims tnter
quireiites et visitantes, coutigit, ut a quodam viro Nemau.^um et Mtinlein-Pt's:iulaiium, cujus c.<it in ilite-
sancta; vita; audireiit, c Beatum Libenum Anconae cesi, mftli.i viti ah uttot]ue <inatitor lt'ucis titslans, ubi
ad S. libe-
rium pergunt
morari, qui vita; sanclitate pollebat. Ad quem viri oiiin ftiisse ceiclfrein JutiH^oritin Universilatem, e.i: Bcn-
Dei anheiantes ab Crbe recedunt, nec saccuiuin, ne- jammo Tittiuiensi et Aria Monluno, ostendit Guiliel-
que peram portantes, juxta Salvatoris ediclum et :
miii Caleiius libio 2 Ilisiorix Ofcilanix /lag. 3B1.
dum ad Spoletanara civitatera pergerent, auilierunt HincintUulutnr Viiix B. Gerii de Comitibus Luuelli.
B. Liberii voluntatera esse ad ultra marina loca b Cornotum seu Coianetiiiii, UrOs Iletrurijc in
pergere, et Salvatoris nostri nativitatis et passionis Patrimonio S. Pelri atl Muriuvi jlitnien, /laiid /troeiil

termiuos visitare. ai) ora tlttoraii.


i Quo audito Sancti Dei cceperunt gressus suos c Coiitur S. Liiieriiis Aueonx 27 Muji, sci Acta
velociiis solicitare, ne tam sancti viri consortia ne- ejus meris fabuiis reptcta sunl : ut niltii inUe tielem-
gligerent. Et per (i Tolentinum descendentes, B. Ge- pore quo vixeril conctudi possil, et tiinc potius deduca-
S. Gerius xgef rius coepit infirraitate capitis aliqualiter musutrumque secMto xii [toruisse.
gravari
quod fratri suo Eliernando sive Effrendo referens. d Tuleutinum, Urbs Pteeni seu Marclttx Anconi-
adhuc fortius gravabatur. Venientesque ad locum, tanx. disttit x M. P. Muccrula, ubircquiescitcorpus
qui dicebaturCollumbario, ubi rus sive villa ali- S. Nicolai de Tolentino, el ipsi ibidem celebravimus
quantum babitantium sub paleariis seu casinis, cum Missam nnno 1G59.
dies inclinaia esset, ibi pernoctantes manserunt, e Terraiii lectitavit, id est, in terram se prostra-
ab hubitantibus in caritate suscepti. Ecje noctis in vit, i"(;ii terrara pro lecto habuit; mirabili nec iidltue

luce calesli medio iufirinitas plus solifo Geriura gravat : qiii in atteri usurpula {ifuod scitim) plirasi.
emicat,
oratione pervigilaus, se totum Dominu coramenda- f Utiitam sciri queal quo tempore dicluAbbatiaftte-
bat. Et ecce lux quaedam de coslo super corpus rit conslructa, iiiite possel rutio temporis confirmuri :

ejus, in tantum einicuit, ut tota doraus sive casina unuin srUur. Abbuliam S. Slepliani otim tn Moiile
comburi timeretur. Mane autem facto, volentes San- sancto-fuisse, cujus posscssiouesomnes cesscriiitecctesim
cti Dei pergere ad B. Liberium surrexerunt, gra- , Parocliiali; superesse etiam adhuc quaindum S. Petri
tias Deo agentes. Beatus igitur Gerius capillos pe- iedicutam, cum annexo simplici. DtUur
sili beneficio

ctine percurabat, capillosque excerptos pectione in igitur occasio sti.t/>icundt, Monacltos, qui prius ad S.
quadain colurana palearia reposuit. sicque dimisit :
Petri fuerunl, transiisse ad recenltorem sub nomine
et quia pr,edestinaverat Salvator Gerium diem clau- S. Siepliani ecctesiam, ubi eliam tandem defeccrint.
dere extremum ut terra sancti Petri. quae nunc
, g Commune Itotis appeltatur Communitas incola-
Mons-Saiictus vocatur, thesauro Reliquiarum B. Ge- rum alicujus loci scu parocbiie : uude liic Communales
prope montem
Sanclum rii gauderet ; tum appropinquantes quod
flumini ,
dicuntur.
dicitur Potentia, et in loco, quod communiter di- DE
;

160 ACTA SANCTORUM.

DE liEATO CLARITO
FUNDATOREMONASTEIUI S. MARI/E REGL\/E COELI VULGO CLARITI SUBREGULA
.S. AUGUSTIiM,

1 LORENTI/E IN IIETRURIA.
COMMENTARIUS PR.«VIUS.

liuiic (licni irlala |)ro|)ter S.Zenobium.


l).-FunilalioiK' itioiiaslnii, Vila seriiis scripla, ol ad

viro S. I^ilnm eJHsdemS.Zenobii, secnlo\me.rornatam a Ba-


riwipii S. Siilvii iiri'/!!' Flnrfiiliam el

silio Sacerdole el Monarho Flnrenlino.


IIIMarliiii erdei,iii rnl. qimm liarllirilom-.rvs Ejii-
3 Jiibel ipsa Appendicis pra^ilictx vrrbn hiclranscri- ,„„uai eidem
Puntlati sropus Flarcnliiiiix , omio mccci.nxxvii crrnliis, in
morniilerH
Maiiirmrn nnriquiim lirrr. Qiiidam ('lericu.s, nomine Claritus, serviens aS.Zenohio
tlitoilam insiriimeiilo voctil S.
xla», slfiii corpus reddtfa,
ftimcfiiissr nnlitiui- Ecclesia; Catliedrali, qua Pra;sulis sanc-ti
el lncremnllti S. U:irlli(ilom:i'i ad Gipiionurn.
jirius mullo quiescit, die quadara aposteraa liorriljile in gula
Itis S. Mie.ltarli Arclioniiela tledicalam,
Gittnoricnsivm rt liabebat, qnod incidi deberet et quia judicio Ma-
qwm
:

Florrnlia lialierel Ejdscopos,


gistri Guidonis, sunimi inedici de Arifio, sibi proe-
E
Uiesiilanonim accalanim Irailitio narral; cl in canfirma-
iniscnm nsnm celehrantli qiiolanim in dicebatur quod pernaturam evadere non posset, ex
lionrni nllegant
more animas sure saluti providit et nocte pr?ece-
cccksia fc.slum S. Micliarlis iit Palroni; crrclamiue.
:

Capiianeoriim Ilorii dente diem fiendse incisionis, ante altarese Pra?su-


ibiitem Sacielalem. suli nomine
salis, qiwil ipsa lisalmi prostravit, etsibi raisereri .suis nieritis Dei
S. Michaelis. Est aulrm vciosimile
fiierit tiico illi parocliialis, quoatliisqne Monnchi Brne- oleiuentiam impelravit. Fatigatus multo fletu in
mnnasterinm in vicino cx- oralione, somno arripitur, et quod petiit sibi nulla-
dictini, noviiin S. Martini
Inucnmt. 1'orro entlem S. Iiarltioloms'i. alim (iil vo- tenus denegatur. Nam suliito ei gloriosus Pater ap-

tunl) S. Michaclis ecclcsia, Snnctinwnialibus quilnis- paruit inaniissimis ornanienlis, signiiinCrucissuper


ipsnni fccit, et ut saniis surgeret imperavit. Qui
ilnm Benedictinis trailila, landem Iransiit injnsenriim
Monachnrum, qiiasW. Cl:iritns. de qiw aiierr mslilin, excitatus incolumis surgit; Deunique laudans in
fundtivit cirra anniim Mcccsi.il in .rdihs horiisque..iibi sancto suo, tempore magno in ecclesia S. Jo,innis

ttd rum usuni cnncessis, a pnrdiclis Capilaneis Horli de Florentia sancte vixit, et ibidein suam vitam fe-

S. Micharlts. Eosdem aiilrm iiuhc oKine/monasteriiim, lici exitu terminavit. Stmilia referl Joannrsjivtinus

a suo fundatore usitalins Clariti unnriipatiim, exinsii- apiid Surium,in Vitasuhannum «ccccxxwiii scripla

tulione vrro Episcopaii miinusleriiim S. Mariai Re- remqne factam oit tempore Francisri de Cingulo, Epi-
giniu-cccli dictitm, sub Tiriinla S. Auqnslini. scopi Florenliiii ab aiiiio mcccxxiii ad mcccxli; ciii po-

2 I/ncc de monaslerii illius oriqine plurilius cupio.^e tius adltibucrim in lioc fidem,qiiam AntonioManx hnjus
Fmidaltirit deducit, er ipsinslnci antlquis nwnnmentis, D. Anto- secnli scriptori, nolanli nnnum 1318; ubt factle poluit
otiifus, v.fo,
nius Maria Vincrntii Rticonisii, Prcsbiiler Florenlinus, erralnm esse in :ijlrn, rel ab ecqraphi Stio:;iani scri-

ipsnntm Sanclimoniolium ab anno Mncxx ad xxxix et plore, vel ctiom a inc Irnnscrihenlr, rl 18 pro 28 ob-

ultra Confessarius; itlem qui aniio mc\\v\ exeunle, repsisse, Mtrnm est qnod nnn snlum Philippus Ferra-
Monasterio S. Mariie Anqelorum dalus aCard. Fran' rins in Cntatoqo .Snnrtnrum llalix, sed elinin Silvanus

ciscoBarbrrino simililer Confrssarius, rx priaris Con- Hazuns in opere de Sanctis el Bentis Tuscix, illius

fessarii Vincenlii Puccuii ampliori oprrr, farmQlisqne oniiserit facere menlioneni. Veriim fioc accidisse cretli-

ad ciinoni-jttionem S. Mnrix Maijdalenx Pniiix Pro- derim, qttia nulladiim Vila coUecla crat cttm illi scri- F
cessibus, novam ejus Vitam scrip.nl, el siili Pitrciniiio- bebant.
niine edidit .itepins ciisam el recu.sam, sicul moz infra
apparebit. Ilic outnia scrutatus acrnratissime. ulcon-
texeret aliqiinnt Beati Funtlaioris Vtlam, quam repe-
VITA
rimiis apud IUnstri.^s. Scitatorem Carolum Slroy.inin, Ex llalico Antonii Maria;. Raconesii Confes-
in Cotlectionc ejusntodt scripturarum notata SS. fulio
sarii ipsius Monastcrii anno 1()S3.
207- Fatelur vero Auclor, annum et diem qno Bealits
iste oliiitpriecise, iqnorari; morlemlamcn excoiijrctnra
.Iuxta ecijraphum Caroli Slrozzi Senatoris,
refert ad tempiismaijna' illitts ex peslilentia morlalila-
tis,

qtto
qnx
rtiam
civitalein

obtil
Florrntiuam
Senis B. Bnrlhulomira
nfflixil anno mcccsi.yiii
Ordinis Servo-
;
N atus est Claritus circa
Florentina, ex honorata familia, cui
annum mccc, in civitata
de ^'oglia, id i» erelesia s.
iiiniitntns

t:ultus,
riiin devola, el a nohis comineinoralnw\ Moji. Maqna est a Viiluntate, De.^iderio, seuCupidine, cognomen- ^oannis ud
aulein debtiit eo anno fnisse confusio rernnt, qnandoper corpus S.
tiim quie fa:nilia in repuUica Florentina etiam do
;
/.enribii.
eaiH factiim est, ut Sanctimonialibtts illis partim t^mar- minata e~t, uii in Prioristis civitatis hujus videre
tuis parliin dilnpsis, nemo cnraverit memorix mandare licet. Fuit auteiu a prima juventute devotissimus
Acta vilx beneftci Conditoris, aiit saltem diem obilua- S. Zenobio Episcopo Florentino, (et sicuti in hujus
lcin; Itctit sacri corporis depositnm, poslquam ctevattim Vita legitui) diu in habitu Clericali servivitad illius
ile teira est {quod non ubsqne plurium prncedenlium scpulcrum; quo etiam iu servitio cum annoMcccxviii
miracitlorum .iplendore [actum credo) semper vencra- ei obvenisset apostema in gutture, nocte prjece-
tionem eam lialjueril, quam sequens retatio demonstra- (leuto diem faciend;e sectioni destinalum a medico,
bit, ab.^que determinulione ullius certx diei. llaqticeum ilum in oralione perstaret apud ipsum sepulcrura,
assumimtis, qui S. Zenobto Floienlino Eptscopo saccr post rifam
apparuit ei D. Zenobius in habilu Pontiflcali can-
sihi ab eo ap-
est :
quia Ititic sjiecialiter ilcoodim faisse li. Claritum dido, suaquebenedictionc ipsum instautaneesauayit, parente
legilur in Appendice, ab xiv addila ud
aitclore. secv.ii cum magno stupore omnium qui noverant eura. serratam.
Fttil
;,

VIGESIMA QUINTA MAJI. lOi


Fuit autem miraculum valdecelebrepertolam
istud annis pnst. cura iiescio quo casu extinctiim esset D
civitatera continuavitque
; Claritus cwptura ministe- antiquissimum monasterium Sanctimonialiiim Be- BX US.
rium in praedicta S. Joannis ecclesia. nedictinariira, qu.-e Ereinitse dicebantur, \NT. BAC0N18II
extra Flo- ipso succeisu
2 Interim ipse i|ui nullasdum susceperat sacros rentiam in loco Gignorii, ad duo passuum niilliaul-
compivtiatum
Ordines, et uUimus erat larailiaj suas a consangui- tra portam hodie sanct.-e Criicis dictain,
sub titulo
neis persuasus luit uxorem ducere. Non tanjen S. Hartholoma;i, juris Patronalus ex fundatione
etiam tixora- do-
tus sancte propterea quidquani remisit de sancta sua simplici- tationeque nobilissiraa> familiaj Daroncelloruin, quai
tate sed perrexit in ilto suo humili abjectoque vi-
:
ipsissima est cura illustrissinia gente Uandiuorum
vendi institutii, mente fovens primum pietatis pro- ipsuin cum omnibus attinentibus possessionibus
paulo post
positun, plenum zeli erga salutem animarnm. Mul- auctoritate Florentini Episcopi. uuitiim et incorpo-
ejus moitem.
tum autera desiderans adducere et cunsecrare Deo ratum fuit monasterio S. M:iriai Heginai cadornm,
quam plurinias posset castas animas, ccepit exer- sive Clariti quod deinde pliires Punlilices approba-
:

congregamlis punllis, quae vellent virginita-


ceri in verunt. Atque iia impleta ilivina proinissio,
fiiit per
tem suam dedicare Creatori. Hoc ille faciebat nou prajdictani visionem facta Clarito qui
Virgines : taiiien eo
FlQrenti.v et
solum Florenlia;, sed etiam Faesulis, tunc adliuc viviis !a'tatus noii est, quia priuiiim perfecta est
Fxsutis colll- satisbene habitatis" etejusmodi pluresutrubiquejam p.aiilo post illius niortem. IIiijus vero
iicc dins nec
gtt.
collectas liabens, Florentinarum ([iiidem custodiam annus qiiantum.ex collilionc antiquio-
not:ilur; sed
uxori srne D. Nicolosiaj commisit; Fa?snlaiiarum rura inter se miinumcntoruni pcissunuis divinando
vero D. Constantiie, quondam Dulcis Dolcibene et : assequi, acciditeaanno «iccnxLvm, tempure inagnm
utrisque tamquain solicitus atque amantissimus
, illius mnrtalitatis, qua! Floreiitia; grassata est,
su-
pater, vitae subsidia procurabat. perstite adhucprajdicto Angelo Episcopo usquo ad
quibus an.
3 Anno mcccxlii a Socieiate Horti S. Michaelis annuiii mccclvu.
1342 fundtim (hodie Capitar.ei ejusdem Horli dicuntur) acquisivit Maiisit nihilorainus apiid omiies roinrauiiis de
comparal. doinos aliquas cum horto iis adjuncto.juxta portam Clariti sanctilale opiiiio, et cuin ejusmodi titulo
Septiltus tn
B Favenlinatn. niinc S. Galli dictaiu qiias ad usum nuncupatiis repcritur
inonasterio
:
iii aliquibus scripturis publi- passlm Claritl
formanique moiiasterii reduxit sub ciaiisura : atqne corum coMtrnctuiiin, etiam ipsovivente conclusorum diclo,

ex auctontale Fpiscnpi (.\ngelus .Vcciujoliis liic fuit in coirimodiini moiMsterii ; et hoc licet lundatuin
E
VI Kal Julii ejusdem anni institutus) aiipellavit S. esset sub titulo S. Waria; Regin.-e-ca-li, seniper ta-
Mariaj Regina; cadi. Ipso aiitem eodein anno illuc raen et p.-issini vocatiir monasteriiiin Clari. Omni
introduxit ailunavitque omnes, quas Florenliffi FiB- etiain tempore, sicuti ab iminemonibili triulitum
sulisque ndsciverat, et Sanctimoniales eflecit. daiis est, iii antiquis ac recentibus libris niincupatusfuit,
eis habitiim et Reunlam S. Augustini, quam hodie- et nunciipatur Beatiis, Sepiillus etiam fuit in prai-
que observant. Simul cum illis de consensu Fpi- dicta ecclesia, insepulcm pcculiari alqucdistincio a
scopi Monacbae faciae sunt, D. Nicolosia uxor Cla- ceteris ex qiio deinde elevata ossn, ibideni. atera-
:

elmonasle- riti, et D. Constantia Doh^ibene, quas etiam prirna poresimiliter iinmemornbili. reppriiintur collocata,
rium ordinat, loci .\bbatissa est constituta. Ex hinc. magis quam supra altare raiijus ad pedera t.ibcriiaculi, coinple-
antea ad seculi suique ipsius cimtemptiini se exer- ctentis antii|uum ac devotum Crucilixuni, oxisten-
cens Claritns. assuinpsit habitum coloris cinereiten- tem in dicta ecclesia post
ciborium .sanclissimi Sa-
dentis ad nigredinem,absquecollari et cingulo, cum cramenti, intra capsam duplici clave fiimatam, sub
largis manicis : atque in vili ista veste dedit se to- custoiliu ipsaruininet Mnnacliarum. Eadein ossa a
tuni servilio monasteriiet ecclesise ejus, ministrans Revcrendiss. D. Angelo (^attaneo do Diacelto, Epi-
Missis et aliud qiiodcumque humilis caritatis obse- scnpo Fa-suliino, fuerunt reragnila (iitique iiitra an-
ctim
tpse in fiumili quiuin ad illiiis commodum praestans. Adeo gratum iios MDLXviet MDi.xxiv. quilius sedii) ctaLeonePapa
tlttilo
et vencralione
hobilu eis liabuit Deus illum dimitfentis se animi religinsum XI, duin adliuc esset Alexander Cardinalis do Jle- lleati.
mimstrans.
famulatura, ut id etiain voluerit visibiliter demon- dices Archiepiscopus Florentinus (quod desiit esse
strare. Ergo cum aliquando ministraret sacrificio factus Pontifcx anno sui Arcliiepiscopatus xxix,
Missae, visus est splendidus radius, progrediens
ei Christi MDCv) fuerunt reveienfer visitata, tamqnam
ab Hostia sacrosancta, et pectus suum percutiens. ossa Sancti et servi Dei ;quando cura titulo Legali Osstt super
i Necesse autem liabebant praedictae Monachae, a Latere destinatijs in Franciam transitum hahiiit altarl

prae nimia paupertate, sjepe egredi raonasterio, ad Florentia, id est. anno Doniini mdlxxxiii, pro saii- F
Futurx ali'
victum mendicaluconquirendum percivitatem qua : ciendapa.-e inter Henricum IV Gallia; et Philippuin
quantlo itidcm
abuiidantix re vehementer tristabatur angebaturque Claritus, II Hispanise, Reges.
tndicium iiii- qui maluisset eas pro voto suo iiitendere solis spiri- 7 Affirmaiit Monachae, idqiie por antiquam praj-
petrat, mo(u ituo
tualibus rebus et devotiouis. Ergo ferventes dedit cedentiiim traditinnem habijre se diciint, quod quo-
lir/rnolant
ad Deum preces, ut paiiperculo gregi suo dignare- ties ipsarum alii|U:i moritura esf. una ex carumdem montaltum
tur sufficere tantumsubstantiae temporalis, quantum numero audiat paiilo ante souiim qiiemdam ossium morle.i

tolerandfe citra mendicitatera vitae esset satis. Qua corainotorum intra capsarn. taiiiqiiain si ea per ali-
in oralionedura perseverat, mane qundam cura spe- quera succuteretur. .\dniirabile eliam istud est,
ciali fervore .^ssistens Missae, cui servieliat in praj- qiiod sexaginta abhinc annis, cum quidam earura
dicta ecclesia, vidit quod, Sacerdote Hostiam supra Confessarius, Mag. Claudius Oalbini nuncupatus, tipc impune
contrectari
calicera efferente, atqiie dicente. Per ipsum, et ad ipsarum instanliam capsarn aperuisset, ipsa ossa
se sinunt,
in ipso, et cuin ipso est tibi Deo Patri Oiiinipotenti eisdem exliibiturus ; idque fecisset, et eadem ut an-
omnis honor et ploria: videt, iiiquam ab Hostia tea fuerant vellet coinponere ; sive quia displicuit
sacra egredi qitasdam sp-cas triticeas, et calicem actus ille, plus curiositutis babens quam religionis ;

vinosuperefHiiere ; atque inferiori auditu cognovit. sive quia rninus reverenfer excrcebatur ; non potuit
implendum esse orationis suae votuin. nec unqiiam id omninn facere : et cipsa, quaj antea commodis-
praedictis Saiictimonialibus defuturaalimeiita : ideo- simeillasimuloinniacapieb.il, niinium angusta tunc
que in hujus visionis meiuoriam et pignus praenun- visaest, inqiiacuinque parfe saciaossa verterentur
tiatae deinceps abuiidantiae, ipsis pro insigni sive Qua re conslerniitus atqiie |ie"territus Capellanus,
tessera dedit sacram Hostiam, cuin pluribus spicis, aeqiie ac Monach<e quotqiiot aderaiit (et haruin ali-

supra calicem vino exundantem qu^tesserausque : quae etiamnunc vivunt factumque testantur) pro-
nunc in usu iHis est. vclvuntur in genua, ardenterqiie et humiliter postu-
5 Neque vana omnino visio fuit; quia noumultis jant ignosci sibi istam qualeincumquc culpam ; ac
Maji T. yi i\ tum
m MIllACULA B. CLAKITI FLORENT.
miraciila facla D
A tum primnm reponi facile ossa potnerunt. Reman- MDCXXXIX. Idem Juclor eliam scripsil
Miraaila
Sx HB. IT. AHT. sit tamen in omnibus diuturnus pnvor, et qiiifiem ad prxmemoralnm ntim. 6 Cnicifiriim, qiiorum eliam
ad Cruciflxum
ujxnmu- tam granflis in Capellano, ut f,'mvem iniie contra- indicimn pra-bent (rrqiientm circiim analhemala. ap- lidentur ettam
leritinfirmilatem. qu:c ci multis mensilius iluravit. pema a Florenliim civibm, mullum devole itliic necur- B. Clarilo
accepla re-
Quaproptor nullus deinceps, neo ipsi quos supra no- rere solilis. Qux earum cum ipsum qiwqne B.
devolio,
ferrt posse.
minuvi l'raelati, ausi sunt a dicta capsa eximere Claritum ailingere qnadamteniis videalur (nlpole quem
osga veneranda. Nec videtur reticendum, quod si- in rodem altari sub iimus Crncifiii pedibus venerantur
et prgieroanl
milit«p cx traditione liabetur, inler (rratias perCla- fideles) congruum censui eoriimdem ectiraphum, qnod
monaehaiusa-
non inini- eodem continebnlur 191 ad 201 pelere
luatita mitrtci ritum monasterin irnpetratas hanc esse
in cudice tt folio ,

mam, (juod nulla ibi unquam extincta sit morte ab lllusinssimi Senaloris Slroxzii fihis, pnlemarum
subitanea, a trecentisfereannis (juilmsmonasterium virlnium xqne ac libroriim hseredibus. Inleiim ad ipsiiis

atetit : idquo afnrinnnt csse verissimuni, quia nulla n. Cbiriti Iwnorem, nolnlam hic velim quaindam meam
extatmemoria in contrarium pra.'Sontis aut praeteriti cognalioncm cirea ipsius conjugium; quod quidem ex
teiiiporls. Unde tamen in ipsis nasci ncn debet consilio con!iinijuiiieoi-iini,propagaristirpem ciipienliiim,

noxia sucurilas, quasi hiiinaniscjusmodi casibus vita conlracnm fuis.^e dicitur; sed nultiim uspinin exlal
ipsarum non sit obnoxia sed oportet eas discere, ; vesiigium lihrorum e.r eo proereatoriim Poliiit hoc .

quam edicax sit oratio servorum Dei, qua placatur, quidein oh allenilrius conjugis slcrililem accidisse ; ve-
non allig.atur divina justitia. hementer tamcu siispieor, honestioreni longeque saiictio-

8 Kgo Aiitonius Maria Vinceiitii Uiconesii, Sa- Tcm aliam caitsam subrsse ; conlinentiam scilicet

Qua Pii'' /'^c cerdo» Florentiiiu», et annis ab hinc quinque Con- nlriusgue virginalein, e.r conscnsu multio post celebra-
Mcrlpta fessarius Saiiclimonialium Clariti, tidem facio oin- las nuptins; quain Deiis compensuveril lam Ixto lot

nia suprascripta fuisse et essc vera : et quod vitam spirituatiuin filianini provcntn ; ipsi vero pro majori
quidem ('lariti atque fundationem moiiasterii de- vwrilo arcanam occuttomqne hubueiiut usque ad mor-
„ sumpserim ex scripturis pultlicis. niemoriis anti- lem, in suprento judicii dic gloriosius revelaiidum. Sed
quis, ct libris ipsius munasterii : cetera autem post hoc, ul snspicio est mera, sic occipi velitn.
murtein secuta audiverim ex .Sanctimonialibus, af~
^rmanlibus ea parfim se ipsas vidisse, parlim ex
inajoruin tradilicne Iiahuisse, sicuti supra dictum
MIRACULA
est. iVtque in eorum fidem conscripsi et compilavi Ad Cruciflxum Clariti patrata
hunc discursum de vita Beati, manuque propria
subsignavi, lioc die xiii Aprilis anni mdcxxv. Ex MSS. ejusdem A M. . Raconisii.
U Porro ftd certiorein suprascriptoium confir-
tcumApptndlce malionem adjungitur, quod B. Clariti visio anno ijnnc
icta miraoulosa imago Jesii Crucifixi, supra cruiitixus is
et
*
MDLXii novo sit argumento comprobata quanilo ;
altare majusnostrae ecclesiae, sub nomine S. Mariae loHcivHali
Reginae-coeli, in maxima veneratione habila fuit a '" ""'"^
''"
Pius Papu IV, ad prioies monasterii possessiones
, , . . T^, . , neratione
reditusc|iie, adjunxit monasterio Clariti parochialem tota nostra civit.ite Florentina, jam inde a prin- haUtus,
ecclesiaiii S. /Vndrese Aivolensis, in dioeccsi 1'isto- eipio suae ibidem collocationis. quemadraodura ex
riensi, cum.oinnibus suis bonls. Motio quoqiie antiqua traditione habetur. Idem videtur in libris
admirabilis ossium B. Clariti, quando moritura est unde constat de magno ad illum
nostra? sacristite,
dt morte aliqua tiliuruni ejus, nianifestatur per ineinoriale, conciirsu ab anno mcccclxxviii, per continuasMis-
quinque So-
inscriptuin cplienieridibus mouaslerii, in h.ec verba. sas, eleemosynas, candelas. copiamque maximam
rontm prx-
nuntiala. Memoria, die quomodn
xvi Decembris, anno imiaginura cerearum, quas Sacristanaj pro tempore
MDCxxxviii, circa nocturnam, sinml eraut in
xii existenfes ad niagnam sunimam librarum vendunt;
churo Mater Francisca Capponi etSoror Constantia sicut etiam vendunt cereorum magnam quantita-
Capponi ; audiveruntque cuin magno suo solatio, tem, prieter eos qui continuo arserunt et ardent ; ut
cui tainon formidinis etiam aliquid suberat, strepi- tacitus prajteream iniagines chartaceas,qu!efuerunt
luin comiiiotoruin inter se ossium B. Clariti per seraper ingenti numero, etiam factas ad humanam
vices quiiiqiie : .statimque mihi, qui haec scriho, staturam, et quidein personarum grandioris condi-
nai-raniiit uiagn:» cuin consternationeeo quod sci- ; tionis.
i'ent lianc esse
prrasagitionem totidein funerum e , ii Anno MDXXiv arsit dormitoriura unura. simul- F
monusterio inox efierendorum, datam a sancto Fun- que periit capsa grandis scripturariimcircamiracula ''«?';'' veiera
datore, ad hoc ut siinul omues nos in horam scripta, anno
iUam Crucifixi praedicti, etraodumac teinpus quo fnit hue
Ij'2'i incendio
treiiiendain pareraus, nescieates quales o nobis so- allatus : qui mndus niiraculosissiinus extitit, quem- attsumpta.
nus isto deposccret. Verum brevi coepit pra>moni- admodura referunt seniores nostrae Matres, seque
tionis salutaris appareie eflfeclus nam eodem anno
: accepisse dicunt a raajoribus suis per traditionem
sequentis Januarii die xvi, circa horaui xii, uua
ex istorum temporum et lectionem scripturarum, ante
sanctimonialibus nostris gravi febre correpta
est, prajdictum incendiuma se visarum. Secundura hanc
et quarto post die expiravit die xxx ejusdem :
men- dicemus, quod Sanctissiraus Crucifixus huc allatus
sis hora viii, obiit Adin. Rev. Mater Soror
Dia- fuit, tempore quo procedebant Sodalitates qus Al-
mante Jucundi, Abbatissa monasterii eademque
; borum nominabantur quarum una ipsum vesperi
:

nocte hora xi, alia Monacha ad vitain


transiit me- deposuit nostra ecclesia. sequenti mane auferen-
iii
liorein quoque defuncta est die vi Fehruarii,
alia
:
dam. Vigilarunt ad eum Monachje nostrae noctem
et quinta, Atque hic stetit mortalitas',
ti Martii.
totam, corara ipsa imagine in or.^itione persistentes
cum lotidem Matres mortua) esseut, quoties signmn :

tantam enim spirabat, uti etiam nunc spirat, devo-


dederat nosfer beiitus Fundator quod ad Dei glo- huc allatus ct
:
tionem, ut voluissent ilhiin apud se in perpetuum
riam ipsiusque lieali notatum fuit, ut nitroculose
magis con- remanere. Mane
stet de veritate eorum quaj in
rediit Sodalitas, suum receptura rittntus
illius Vita scripta Crucifixum : volensque efferre illum ab ecclesia, pu>atur.
sunt.
non potuit : singulis euim vicibus, quibus id cona-
10 Haclmus ^iumiius Maria, Decembrem eum
»e. bantur, crescebaf. Videnfes crgo non esse id sibi
quenti Jamario
eumiUm amiiim jidcxxxviii con-
inira
possibile, dixerunt Sanctimonialibus, quod quando ' pomlere an
jungem. iiiiqve Floreiuinorum
more uttra communis eumisticcogebanturrelinquere, volebant recipere
iiicnsura.»
anm imiiim ad menses tres eim
solHorumpiolraliere ejus pretiura valcre autem trigintascutis. Respon-
qoo fit w hm Appendijc debcat scripla censeri
anno
;

derunt Monachaj nostrae, quod pro sua paupertate

tautos
VIGESIMA QlilNTA MAJI. 163
tantos sumptas facere nequibant; ac deaique cogi- cessitad Crucifixum, et coraiu eo ipsam infirmam D
taverunt exponere capsulam eun> in tinem. Ecce pariter oommeudarunt, ut in ea id opararetnr Deua, "" "'*

auT.em minori quam trium iiorarum sp;itio in oapsam quod saluti aninue eonvenieutius nosset factaque :

illam collataj eleemosjnaj, *quaverinit summam oratione redierunt ad lcctiim, dicentes liono ;

postulatam ; et ea tradita Sodalitati prsfatie. man- aniino esto, fecinius quidquid voluisti ; aoqiiiesce
sit Sanctimonialibus nostris pretiosus iste thesau- diviiia; voluntati. Ilabebai autem pedes manusque
rus. .Annus, quo id fuctum, neqiiit pr;evHse deliniri, artix.as pectorl. Illis vero ad sua iiniuscujusque ofR-
circa anniiin
1460. propter amissionem scripturarum sed ex conjectu- : decimam lior;B partem venitalia
cia regressis, post
ris bene fundatis Iiabemns, fiiisse annum circiter Monacha, videie quoinodo liaheret infirma; repe-
Mccccr.x, quod divina Majestas mnuasterio nostro ritqua manibus liberis uteiitem, et caput sibi con-
indulsit tam insignem gratiam quandoquidem in- : cinnantem. Neo mora vocat Ahbatissam videre ;

frascriptum in Monacha sanata miraculum, qnod quid ageretur. Infirma autem, qua) a die Jovis us-
primum subito conva-
fuisse dicitur. conti^it auno mcccclxii ; que ad diem Martis, manserat absqiio ciho, potn,
IMan. 1462 S
apparetque in ephe:neridibus nostris, quod anno etsumno ; quus iiidueret, seque, acsi
petiit vestes
.Mcccci.xui Monach^ not.trae expenderint scuta niliil mali unqiiam tulissot, de lecto
elevavit, ac
CLXXVi ad instruendum tabernaculum ('rucilixi, cum cibum postulavit, tota jucunda et liilaris, maxlma
f.ribus sculptis statuis, qua; hodie ad illius basiin vi- cuin admiiatione iiitiientium, nam qui non vidisset
dentur in eodem tabernaculo supra m.tjiis altare : credere vix potuisset. Teslis taineii adhibil,u.s fuit
deinde anno mcccclxxv Carolus Diaccettus reduxit D. Franciscus Guelfl, tunc noster Coiifessarius.
in fi)rmaiii meliorem capellam, exornaiido pretiosis Actum xviii Maji mcccclxii. Alqiie ita fliiiturprfe-
lapidibus et auro ipsura tabeniaculiun, additis etiam dicla narratio, quoinoilo a Monialibiis istoruni tem-
insignibus suis, uti hcdiedum videtur. Miraculum porum seriptafuit :pertraditioiiein vero habemus,
porro supradictum hio .appone;nus, eo praecise te- Monachaj nomon fuisse Alexandrai et ex
isti : libris
nore, qiio illud descripserunt MonacliiB istorum nostris apparet, eam cui id nominis tunc erat,
temporum, quenique pra!notato incendio non periisse fuisse ex Bartolinis.
adscrihimus speciali Dei gratia?. 15 Alia vetusta miracula noii possiiiniis iii parti- aJiarum
tnultitiifttf
13 Notum sit vobis, qui scire desideratis, quo- culari narrare, propter supradietuni iucendium :
colllffitiirtixl
Primum au- modo una ex Sanctimonialihus noatris, annorum solum scimus multa.quorum meinciriam con-
fuisse inttttilufiine
tem miracu- quatuordecira, patiebatur a quadriennio inlirmita- aniitliema-
serv:ibat maxiraiis votivorum donanorum immerus,
lum fuH in tum.
monacha pa- tem quamdam, nulli medicorum unqiiam notam, in iisque ad jiistam hominis altitudinem,
pluras
ralylica et tam alrocem tamen, ut ejus violentia pluribiis qiiam qufcriim pars lempore consuiiipta est, pars ex cera
contracta, quatuordecim vicibus lapsa sit in morbuin cailucum. facta vendita tuit ante annum mii, queinadmodura
Haec cum ultiraa vice fuisset eodem correpta, con- etiam postea, ac noininaiiiii anno mw.xxx, qnaiido
tracta fuit et paralytica remansit toto uno latere, ab anatheniata istKC omnia subhita fueruiit qnia iilia :

humero ad pedem ; adeoque intumuit, ut dissuendie tam plenaeoclesia erat, ut vix in illani darelur in-
ipsi vestes suse fueriht. Ita jacenii in lecto sub ho- gressus. Pro majori igitnr ecclesia: ipsiiis commodo,
ram Nome. cum mensse accumberent Sorores, ade- sublata sunt orania, prajsertim cnm inultum COT-
rant Novitia; duse. eo quod crederetur esse pericn- rupta iujuriis temporuin apparerent; et quae erant
lum niortis. Inlerim visa est sibi aliquantulum dor- cerea, sunt consumpta quamvis illis niiilto niagis il.
;

mire posse dorraienti autem,


; perparum, audita licet lustrnbatur eoclesia, quam alio quolihet ornameiilo :

est vox dicens. Quidnam est tibi, lilia, quod adeo unde etiam Papa Leo XI, tunc Archiepiscopus KIo-
affligaris, ut noctu diuqoe non cesses a planctu ? rentiniis, idemqiie Cruciflxo devotissimus et specia-
Ipsa autem loquenti sibi voci respondit Ego vero McdicTa fa-
; lis proteotor moiiasterii nostri , reni intelligens,
milia llli
quoinodo non plangerem, cui diu noctuque nulla ob- ostendit sibi eam v;ilde displicui.^se. flevota.
venitqiiies? Ad haec vox illa. Estvobis, inquit. prae- IG Medicea autein familia t<jta eidem Criicifixo
stantissiraus raedicus. Ast il!a, intelligens Judaeum nostro perquam addicta semper fuit; ex eaqiie illi
qiix calesti
vocejttssa
quemdara baptizatum, et peritia medendi celeberri- voto se obstrinxerunt Serenissimi cociplures; vide-
iartitafem a mum, qui diu ipsam curaverat, rcplicavit Et iste ; licetDux Alexander, el Magni Ducee (.'osmus atqiie
Crucifixo et ceteri oranes spem pro me totarn amiserunt. Franciscus iis nomiiiihus prinii, siia Celsitudo Joan-
^pfrarf^
Rursum vox illa. Est unus praestantior omnibus, na, Laurentius de Mediois Senior, ali%qiie magnae
videlicet Cruciflxus, quem quia tu aliieqiie siepe conditionis personae. qnas difliiile sit propter vetu- 1''

optastis facere miraculum aliquod. ideo te vult sa- statem recensere omnes. Quantum ad argenlea ana-
nare. Scito igitur quod in te facere illud velit ve- : themata attinet, mandatum fuit Sanctiinonialibus,
rumtamen dicito Dominffi Abbatissae et ceteris om- obsidioiiistempore omnia vendere, prout fecerunt.
nibus, ut eurent faciendam imaginem ad eura modum Inter tabulas usque hodie videtur una, facta a Her-
quo nunc es cnntracta ; statimque pes raale affectus nardo Terapi, qua dicitur, quod anno iioxxii veniens Voio ail

sic ipsi retractus est, ut digiti ejus infigerentur extiriente, inciderit in naves Maurorum Turcico- 'i"""' /"cto
lateri : addiditque vox illa, Ipse quidem absque ullo rura, captusque et Tunelnm in Darbariam dediiotus
captivus
voto Siinare te posset ; sed fleri id vult. tihi aliisque sit, ubi tunc pestis grassabatiir : venditus autem in 'funeti,
peccatoribus adexemplura. servitut?m, vovit se nostro Cruciflxo. et liberalus
14 Hocin statu jacenti advenit Mon.icharum una, est. Ciroa annum vero mdlxx corripuit ignis corti-
posl orationem visura quomodo se haberet reperitqne infirmam : nam qu;e operiebat Cruciflxum, mane in Domiiijca cokibetnr
ad ittitiri a in extasi positam, et coepit alloqui eam ac dicere, Palmarum, quando solent altaria cooperta haberi "^' *?""** ''-
:

loto cnventu
Quomodo habes, Soror mea? iiihilne desideras? Cui , .
sed ardente cortina tota, neque
1
.- , . ,. f
(-rucinxiis, neque
lam atlusluris
factafn.
intirma, quamvis maxirao cuin labore, eo quod lin- obtentum ei velum quidquam solum, ad l;esa suut :

guam haberet palato adhairentem ; Voca, inquit, ad majorern evidentiain miraculi. apparuerunt in velo
me Doininam et ceteras omues. Vocavit illa Abba- aliqua foramina, velut acu facta; uiide olare appa-
tissam cum toto conventu Sororum.quaeaccesserunt robattlammam attigisse velum, ipsumqiie combu-
ad lectum inflrmae, et dixit Domina : Ecce, filia rendum fuisse, nisi divinitus illa impedita fuisset;
mea, sumus hic omnino omnes dic fldenter quid ; adeoque notum hoc rairaculura fuit universae civi-
potissimum velis. Tum infirma Monacha exposuit tati, ut Dominus Vicarius venerit, ipsura per se
illis, qualera vocem, etquiddicentem sibi audiverit. cogniturus.
Nec mora, Abbatissa cum Sororibus universis pro- 1 7 Inter alias gratias, quas praestat noster Cru-
citixus.
;

,64 MIRACULA B. CLARITI FLORENT.


absque duce, manserifque perfecte videns.
Verum n
ciflxus, nolissimaunaetspecialis est, quod ipsi se
(te.rfprl ocuti
quidem est quod hujusmodi gratiam solura recepe-
BX H8. coni.nondantil)us liboros concedat : idque constat l'i'em reciptt
rit in cculo dextero, sinistro in tenebns
permanente :
optafa prO'
cxcmplis plunbus, tam veteribus quam modernis.
Ut impefrfi-
sed adeo perfccta in dextero erat visivu iucultas, ut
tur plurtbus,
nunnim qua;:l:im ad nostram deducta notitiam sub-
ad quidvis operis ipsi sufKceret mans.tque Cruci-
nectemus. Iwbetur quod Illustri..s. I).
Inter alia ;

lieniardettus de Medicis. frater Leonis XI. liberis fixo perquam devota. Hnc vero non .«.ilnm oblata oc-
casione demonstrat, sed etiam alios ad exercitium
carcns ct devotissimus Crucifixo, mane q..r,dam ac-
conatur a.ldurere cum autem anno
.similis pielatis
cersivit Abba(is.sa.u; asseruitque, Crucifixum ipsa
:

nocte praileritasibi locutum, alque dixisse, na.sci.


MDCxxx mense Majo, eidemdevotion. vacaret, ejus-
turum ei flliiim uti reapsc natus est unus po.st
:
que caui^am ah ipsa qn,iremus; proedictum nura-
menses novera, quem solebat nominare filiura Cru- culum eo quo scriptum est modo declaravit, cor.im
uxoris ipsius Hernunlclli et lilia; Dii tribus Sanctimonialibus nostris.
cifixi et Juliai,

cis Alcxandri; qi.aj similiter illi devolissima erat, 20 Anno mdcxxx. .nense Julio, D. Capitaneus
per litteras suas, quod ma^.-nas gratias per I'agni in arce inferiori infimiabatur fluxusanguinis; r.tiralm
fas.Mi
fluius san-
eumdc.n Crucifixum .cceperit. Kridem modo dcvo- cumquc post omnia humaiia .emcdia frustra adhi- yiiinis,
bita, de vita ejus medici despera.^ent. raonilus fi.it
tissima .psi erat, D. Maria, matcr Magni Ducis
Cosmi; cum tota sua Screnissim:i familia; qiiemad- votum facc^e Crucifixo quod fecit, et ad stuporem
:

modiim hujiis erga illuin ridigio apparet comprobata medicorum recupwavit inlegrara sanitilem. Venit
ot contiiiuata iii libi-is nostris. usque ad prima tera-
ergo Missam audilurus, pulchrum cereum obtulit
ad nos cst; qiiaiido iixor Co Crucifixo, et seplera feriis sexlis misit farnulas suas
pora, qiiilius alliitus

mitis Varini de Mcdicis. devota fuit Crucifixi et hu-


duas.quje illum nudipedes visitarent. .\nno mdcxxxv

ji.s lori protectrix, usque eo ut ei ediicandas coni


die Veneris sancto.vcnit inter visitantcs Crucifixum

suas.Pluranonreperiunturnotata devota qu,T?dam mulier, et Sacristan:» consignavit


itduas fiiias

ex ns quaj multa contigerunt, a.Ue et post diclu.n eleeraosynan. pro Missa, quemadmodum in usu plu-

annum mdxx.v, quando arserunt scripturoe, usque .ium freqi.enti est. Qu:psivit ex ea Sacristana, nura E
impetrattir
ad l.;fc nostra (en.pora, nisi pauca infrascripta sic quam grafiam .•etulisset. Respondit illa, Quascum-
pluriuni
rclnta. quepostiilo, ideoque a multis annis usum
I.aheo ppccatorum

18 D. Violantes Adimnrii, Bartolis innupta, non istius devolionis : gi^atiai autera quas jiostulo ple- convcrsio.
habebat liberos devota autc.n Crucifixo fuit per
;
rumque si.nt conversiones animarum. Ilaque his

sororo.i. suam, Mo..acham nostram et nata est D. ;


praileritis annis petii conversioneni uiiiiis anim£e,
tutn recrntio-
Magdalena; hoilie iixor, Illustrissiiiii D. Alexandri quae modo durit vitam sanctam nunc vero satago ;

rl mfmoria.
Nigi^i. D. Luci^ct.,» Nicnliiii, in.iupta Martiniis, nul- pro alterius cu)usdam peccaforis convcrsione. Ne-
los pariebat liberos masculos ; devota fuit, et ohti- que ista solum, sed alise multse devotiie mulieres,

nuit gratiam. D. Comitissa Martelli in Handinis, eadem intentione, ad Crucifixura occurrunt : atque
devola fuil, et pepcrit filium. D. Eques Salvelli de- haud raiilti sunt anni, quod una magnae conditionis
siderahat prolem masculam ;
pro ejus uxore votum coramcndavit aniinam qiiaindam sibi propinquam,
factum fuit, et filiuni hnbuit. Domina Felix Poltri, curalis mulfis Missis ad altare Crucifixi, ipsique
in Calancis, desidei-abat raasculum etia.n ipsa ; com- prospiciens de oleo et cera, coram ipso arsuris lon-

nici.dala fuit CruciHxo, et voti coinpos effecta est. go tempore obtinuit autem postulatam conversio-
:

D. Isabella Ncrctti, in Casaliis, oplabat filios; com- nera, ciira inagna admiratione. exempta e vivis ca

mendavit se Crucifixo, et habuit quod volebat. flt quifc ipsaiu iiiipediebat.

autem alios laceani, pic erga euntde.ii Crucifixum 21 Pri'senti hoc anno mdcxxxix venit pia niulier,
e( pauperctilx
nflTectos, D. .\rchiepiscopus Marci Medices, ab nnno coraniendiitura filiam quam liabebat, pauperem ac
tios Insperala,
MDXxi.i usijue ad xxx quo obiil, quotidie ferme cele- dote destitufara. sivpiusque oravit ut ipsi prospicere-
bi^abat Missam ante altari nostri Crucifixi. tur : quoil etfactura esl, non sine ejus slupore. Cum
11) Agamus porro eliara de miraculis aliis, quo- enim nullara ad id diligentiam hiira.anam fecisset,

Annis 11 runi liabetur notilia. .'\nno mdcxv,. Margaritae, ex pulsatura est ad ejus ostiura, adfuitque qui dotem
aeca familiade Lignaria, quondaiii uxori pistoris ad S. sufRcientem polliceretur apersona fide digna; qua-
Frigidianum, in oculos defluenscatarrlius brevi ora. propter venit actura Crucifixo gratias, et Missam
nein lucis usurani sustulit. .\dliibuit illa medicinas celebrandam curavit. D. Maria Gherardi, Quarate-
multas sed frustra omnes. Die quodam monita siis innupta, nullos masculos pariebat oblata cum
: est :

ab u.in Monacharum ad S. Ur.sulaiii, visil.are trede- voto fuit Crucifixo: obtenta autem g.^atia quinque
ciin Crucilixos, olferendo et accendendo ad singulos Fe.^iis sexlis visitavit
Crucifixum, et hoc die xvii
candelam unam ; ultinius autera esset noster, ad •lunii mdcxxxix votum complevit. .\tque hic finis sit
vottt ad Cni- quein dici etiain faceret Missiim. Exocuta illa coii- pra;sentis Tractatus. Nempe annus istt; kabchnl liUe-
ciftrum ITH-
silium ad unguem, cum devotione quam maxima '""^ Dominicalem B. ati]ue adeo xvii Junii ciim Fe.
potuit, venit ad nostram ecclesiam,ducta ad manum ria viconcunebal. Apparet autcm, e.c ipsa lalis et
(jam enira undecim annis cseca fueral) et quando prifceiientium annorum nola Jticlorem iluobus simul
Sacerdos consecrabat, invonit ipsa inter raanus Monacharum comobiis (uisse a confessionibus : nam anno
sua; d.gitos Crucifixu.n, ex Coi'ona sua precaloria mdcxxv addila eliiim ei cuin [ueral monaslerii S. Ma- alterique
pendentem ; ca>pitqiie primura ipsus siios digitos vi- '''* Angelorum, siciit pnefobimiir ante Fitam
S. Ma- prolcs nias
ctila.
dei^e,deinde nianus, profic.ente continuo visione rix Magduleiiic de Pn%is; et nihilomimis isli de quo
adeo ut denique perseipsam reverterit domum suam ''"^ ai/imus perre.vil a Conlessionibiis esse, ac diu fuil.

DE
VIGESIMA QIINTA MAJt. lOS

DE B. JACOBO-PHILIPPO PRESBYT.
ORDIMS SERVORUM 15. MARlyE, FAVENTl/E IN /EMll.U.
COMMENTARIUS PR/EVirS.

De Vita slaliiu a inorlo seripla, rainilia ot niliu.

A UCCCCLXXXMl Eqnes Senensts, vir xens, Ibidus Maji obiissc cuin hpsu dtem
Nicoiaus Borghesius, Vilam Catharinx
ilo-

IS/jco 25
.tcripsit, fucili

aut legeiis in
ctus etpiim, a ijuo scriplam .vH/j/jo/icKs, tiiis adversariis :

Acta scripla xxx Jprilts, eodrm vcnis enim dics pntei ex dictis
Senetmis landavimus tHe : et ipse. erroretn reco-
ab Eq. iM-
cotao Bor- eltam slijlo excoluil Ires Beatos Orditiis Ser- giiovit correxitque in ultero Catatogo geueiali Sancto-
ghesio, vovuni S. Marise-, videlicet DIJ. Joaccliiinuni et Fran ruin qui in Roinano Mnrtgtohgio non sunt, nbi ad xxv
ciscuin Senenses, el liunc dc <ii(0 atjere instituitttus 11. scrihit : Faventijc H. Jacobi Ordinis Servorum, et

Jacobuni Pliilippum Iltonnn Vitns, ut ipse easscrip- in Nolisailegat Tabulas erclosia) Sprvorum Eavon-
sit, frustra desidenivimus nd xvi Aprilis et Maji : hu- tiit'. sicu t antea allegaverat Mtimimenln comobii, ufi-
jus Jaeobi-Philippi Vilatn, wqw: (rustrn forlussis re- quc ea ip.ta qux nos proferimiis.

finircremns, iiisi Archanifelus Ginnius Fiorenlinus,


auctor Aimatium sui Ordints, eorumdem Centurix 3 VITA ET MIHACIILA XI,
anle annos non tnuUos Bonoiiiensihus Itipis excitsa' ip-
E
Exvp.leri tiihitla in garrtinn af/ixa.
sam inscruisset; uiide utcam habercm descriptam,dtim
ipse liber adhnc expectntur, fnit Fr. Franciscus Loca-
Jjcatus Jacobns-Philippus de Faventi.i, cujns nie-
tellus de Fuvcntia. in pntrio Servor^m B. V. Marix
nioria in benciiictione est, noniim jct.itis et trige-
Conventu Prior anno mdclxxvpi; se suumque Ordine.m
tiimum auniim aj^eus, o terris a Domino vncatus dio
profesms xternse qratitudinis dcbito nobis obstriclumt
XXV Maji, laitiis mcruit secreta scumlere cfjoli : sic
pro opcra quam illustrandis BB. Joacchimi el Pere-
euini pientissimns Dous mercmlem reddit laboranli-
griui Aclis naravimus in Aprtli.
bus in viriea su.i, veluti ft!cit vir isto sanctus, qiii
ipso obifns 2 Obierat B. Jacobus- PUilippus Favenlix anno
nun circaundecimam, sed circa primam dioi lioram
anno. MccccLXXXiii. in festo Aanclissitn.e Trinitalis, adcoquc Anno ',1
,rf.
ad operandum accessit. A pueritia namtiue sna duin
aftjunctH.i
XXV Mnji : nam iHitis anni Pascha Cijclo SolisS, Lu-
nonum ageret annuin ;id Ordinem Servoriini li.Ma- ftrdlni.
Uiv 2, iitt. Dominicali E. cndcns m dicm xxx Martii,
ria' receptus. iu omui timore Domino serviro coipit,
Pentecoaten refcrebat xviii Maji,cujus Octnva esl pr^e-
et, nsque ad trigpsimum nonuiii (qnofeniporo dtem
dicta Dominica : qua feslum ipsius annue celebrnri,
clausit) constantep contra [omiiigejuas mundi (eu-
scribitjuliiis Csesar Tunducius, in Hmtonn Favenlina.
tationes ac daemonis la(|uoos persevL-rarit; et ntlig-
Est antem perqiinm nolalnln. quod ejusmodi cultus cx-
num plantatum secus decursns aquarum, Iructnm
ex tabella pcrit slalim a morte : qno contiijit, nt mox ad sepulcrum attnlit, non trigcsiminn, ncqno seXa^esiinum, sed
ad sejntlcnim oppcndcrelur in tabnln Sijnopsis f^iiiv et mtrucnlorum,
appensa qux centesimum. Hic Dei ami[cus assiiluis jejjuniis, et
etiam dafur
qnam indc nohis a Locatcllo tlescriptam primo locu da-
orationibns cnutinnis va^^abat, quotl vix caro ossi-
mus. Eodcm anno Favsntiam adveniens Ntcolaus, voti
bus adhrcrebat: ctexore ipsins nou nisi pientissima
pro recnperata me.ntis Iranqniilitate solvendi catisa, tic-
vcrba emanare iutidLgobantnr. Paiiiitentiaa Sacra-
dit prccibus roqantis se Priori^, nl eadc.m e.t plura <}nx mentum quotidie exercebat [devotc ; dintiir)nisqiie Vifam pie
sicccessive contigcrant, suo stijh coUigcret. Civitns au- suspiriis et lacrymis piatiila "'"'^'^^?"''
ribsterycrc (MNiibatiir.
tem Favcittiaa suam erqa Beatum grntitudinem noluit ut scipsum verum. atqnc Kloncum Cliristi templum
hxrere in ipso olo colendo : sed ejus causn Patri quo- priEpararot: et a venialibns itase cavcbat, quod ple-
p
que ejus Missurino qu. OHverii della Ceila, in fortu- runique per (luatuor dios [ncc miniina (|uidcm tenj
na tenui gravato inutiii famiHa, itnprimisque trihus tatio innrdinata posset in corde cjns ropcriri. Prte-
nnbilibus filiahus, ad eas honestius coliocandas sustinen- ceptum Domini (ie corrcptionerratcrna scmpor ante
datnque commodius familiam, magna.t concessit immn- oculossibi proposuit : [et correptus] a Eratre, noii
nilates, intnilu tnlis fi.lii, paucis post obitum ejus men- semel tantum, sed decics ct vigesies. mnxima cum
cum privi-
sihus, die xxiv Augnsti : cujns Instrntnenti ecfjrnphum lium[ilitate ignosci Viuo raro usum
sibi] petcbat.
legio famHiX
Seati conces- prxdictus Locatelius exoravit ab humanitatc liluslnss. fuisse nffirmant, carnem vero num^iuam manducas-
Comitis Bernardini A:nrini de Cnmitibus, I.V. Docto- , ... .^
'
. et .ifiitiformi
sc as.severant. ({111 ipsuis vitam contexunt : irao[vir- spiiitus gratin
ri^i excelicntissimi et Acndemici Philoponi. Qiiod Inslru- tntes dc]scribunt. Adduut insupercum tanto timoro donntm,
mcntum, quia non pamm ad rem noslram facit, post CDrreptnm s^icrifi[cinm MissJc qiiutidii? obj tulissc,
Miracula exliibeo. quod non solum lacryuKiriim cupiaex ipsius oculis
3 Seriuetnr deinde Appendix de variis pnmi a proflueret, scd ct'ani (»ninibus membris contrem-
Conlinua- morte cultus documentis, Notarii publici Nutaiis [isceret. Scptcnario] donn spiritus almi alnius vir
fiO cultus.
Laurie mann transmissis, fidem pro eo uttali faciente, istc plenus fuit. Erat ei timor [Domini pcrpctuo so-
sigillinnqne Favcntinsc civitntis apponenle, Alej-an- cia]tns incorile.-in ore. et in op(;re; qui tamquam
dro Mabuceliio, Nolario et Canceilario Faventino, de scnpapurgabatcor aduplicitate, os a falsitaf(\opera
mandato Dominorum Antiatwrnm, die xv Jnnii anno a vanitate. Et quia parura prodcst per spiritum ti-
MDCLXxvni, Porro teslis continuali cuilus per duo con- moris raala vitare, nisi alia adsint [pcr quaj possis
sequcnter secuia, ipse cum Magistro mco Henschenio et bona faccre; a pijentissimo Patre rcliquis ctiani
fui, anno mdclx dic xvii Novembris, qnando Iratiscnntes fuit exornatus, Habuit naruque Spiritum piotalis,
Faventia cliam Servorum tcmpium Instcavimus.et clau- per quem bona agere didicit; spiritum Scientijo,
siim in uitnri corpus adoravimus; nuila tunc ampliori per quem discretionem in omnibus habci-e dcmons
notitia relata, quia qui dare eatn potutssentctvoltiis^ctit, [trabatur; Spiritum sapienHiae; per, qurm iutus af-
tunc omnes aberntit a conventu. Pltiiippus Ferrarius, ficlcbatur; Spiritum consilii, por (juem niliil praeci-
in Catalogo Sanctorum Italix elogium huic Sancto te- pitanteregit; Spirituradeniquefortitudinis, perquem
.

m VITA li. JACOIil-PHILIPPI ORD. SERVORUM B. M.

se ipsum contra omuia mundi adversa praemunivit: fuif sehoc toinpore Jacobum-Piiilippum de Faventia,
RX VKT [e.i idsii post haiic vitani fuit ejus] felix otiitus tot multa illius probatissima; ct innocentissiroa' vit»
T.»W1LA. <u'giunfiita dcelai-ant; qaai en veriora probantur,
illu^tratia mimculis, Confest.im pDiin iiuodglorlosuni
»tatm a
corpu» in ccclesia fiiit dclaluni, noimulli infiimi, ip- quo alaudatissimiiiobiliqiie scriptore Nicolao lior-
it orle clarel
miracvUf: siiiM fidcliter tangfMiles, avariis hnigiinribus curati, ghesio, aurato Eiiuitc Scnensi, non perfunctoric aut
fortuito, sed opportiino Miraculo, quod ex nieritis et
pri5tiiirc[.s.initati fucrunt resti] tuti, veluti Civitsitis
horum au- intercessione hujus beaii Patris iii seipsum anuo
Favciitiaj publici annotarunt scriptnrcs :

HCCCCLXxxviii expertus fuerat, cunct.i diligentissime


tcni liajc paiica rcceiisiMitur.
rcfiTentibus qui .aclcrant Fratribus, omniumqueFa-
I, Giuevra, fJasparis Ziicharini uxor.civisFavcn-
vcntjioruiii comprobantcfjiua, collcgit, Is eninicum
./' orum undc- tini, piDiia iiienarrabili ]iedis dcxtri per l,res annos
. '>a hti dcscri-
gloriosum se defcrens, con- (|Uodani pernicioso niorbo Sciiis labm-aret, devotio-
aggravata, ad corpus
h.ifilur.
imii^ra (Icd[orc'ni .semiitiim ,sensit.) iiebeatiViri permotus, Favcnliamvoti causaadcjus
fcstini
Taulus Favenliiius, de Nobili gente Cavina,
u.
turaulum pcregrinatus, argcnteain sui obtulit ima-

eodem die cruribus conlractus, a>groloqiie corporo ginem cui ctiara carmcn Iioc pro rei veritate, 8up-
;

niiu.s ligncis sulistciilaculi», ail Ucati ciiiercs se re- posuit,

ccpit. et iiiisericordi.iin lclamaiis, .eulfragiuin ira] Cordclaborabain, gcnio stiinulatus iniquo,


plorans, reliqui.as liiiigit, et continuo liber aurgit. Quod vitio slomachi ciesceret alra bilis :

nuracnque precantis, yicola us


lliic inox confugi supplcx
m. llis rairaculis divulgatis undique confluuiit pij- ;

rofo facfo a
piili, tuos infirnios defcreiites inler quos asporta- :
Dive, luuni, vacua^ non rediere prcces. moiho libera-

turFrancijcus Aluptavus ei Granajolo iqipido [Fn- ITanc itaquc occasioncin nactus P. Taddeus Arcti- liis Beati
tjcsta scribtt.
veiitino, qui ita diu tuiiiidis cruribus turgidoque Iiiis, ejusdem loci Prior, Nicolaum, quein elcganti

corporo fuerat], ut vijt loc;i) se movei* posset : voto facundia pra'ditum novcr.at. obnixe rogavit, ut B.
tainen suscepto, sacri.scpie clneribus tactis, illico sa- Jacobi-Philippivitam ct iniracula, aiitequain a con-
nitali restiluitur, ligncjsquescipicues ad perpetuaiii tnbernio Favcntiwdiscederet, ne tanti viri memnria
ineinori.aiii [in a;do Servoruin suspendendoscuravitj. exoiderct, simul coniponere dignaretur, Quod et li-
IV. 1'liilippi de Spadis Vallis-Amonis filius (Julia- beiitissirac pra-stitit. sic cjus gesta ab exordio cnar-
nus iiuiiciipatu.s) ocnlo sinistro obca'catns.ad venera- raiis.

bile defc-rlur ccrpus; cujiisdextera illico c|iiod ocuio


[tuit adjuiicta,

v.
subilo cuncta labes ab oculis cecidit].
Mcngbinus Kaviiglienus e\ apoplexiiE morbo
VM HISTORIA.
sinistri lateris robur ainiserat, pariterqne in raor-
Jacobus Philippus. cx bonis. mediocris tamcn for-
buni iuoidcrat hernicum, qiio noii siiluin intestino
tunic parcnlibiis, Faventi» nascitur. Patri Misseri-
dolore. sod [vitaa tifidio ufficiebatur : sed ad glorio- Ex palris vato
nus de Bertonis de CellaMontis-clari. niatri noraen
sum corpus accedens, convalescit.
Dominica, seu Lucretin fuit. Hic Andreas diceha-
VI. DominaElleiin.viduasexagonariadefasulinis,
cum veheraen tiir. antcquam dicatus cs'set religioni (pii cum bien-
tumidis cruribus turgidoqiie corpore,
nis morlio coinitiali seu epileptico laboraret. votuni
ter afficeretur, et ipsa [voto suscepto laeta discedit].
suscepit pater, si liberaretur. religioni se filium de-
Melchior puer, tresdecim aniios agens, cura
VII.
stin.iturum. Andreas ab initio pneritia' terapla ultro
pedemsinistrumpervolutiim retortumqne pluresges-
divina frequentare coEpit : nec vohiptatibus, nec lu-
sissetannos, tanti viri ineritis [lilier evasit].

viii. Antonia scplennis, flliu Fgolini de Marchet-


(liR dcleclabatiir, qiiibus piieri oblectari solcnt. Na-
tura fuit subtimidus, et tacitiirnus in primis. solit.u-
tis ex Castello Granaiulo, etijisa eodein modo lalio-
dinisque percupidus. Duin erat novcni circiteraiinos vligiotii ad'
rabiit ; sed eodeni niodo voto, [suscepto, eodem etiara ilictus noren'
modo natus, pater, ut votnin pcrsolveret, eiim religioni
sanitati pristiua' donatur].
IX. Ursula .\ntoniii' maler, abaspero fistulse mor- Servorum Beatfe Marii» Virginis anno .MCcccLiii ad-
bo, qtiein per octo jaiu aniios pnssa fuerat in bra- dixit; qui sjiiritu et nomiiie renatus, postea F. Ja-

chio sinistro, hujusmndi infifrroitatem amplius non cobup-Philippus vocatus est, Initialus jain puer obe-
palitur] dientia pnpstabat, et obscrvationc maiidatorum sin-

X. Puella qua>dani (cui nomen Gentilis erat) Ire- gulari : adulta deinde «etate jejuiiiis ac vigiliis sese
decimannos surdaac mutavixerat; ac parontes [Lu- exercuit : Evangelicas vero audiliones sacramque
chinus scilicet, et Ginevra Vexanenses de Foroli- Paginam omni studio prosequebalnr, quia tanlisper
vio, eain adbeatum corpus perducunt quo facto il- :
reficividehalur. Dum gesta P.afrum et sanctorura vi- Saiictorutii
licul Deo Inudcs dare ctcpit, qui mcritis beati Patris rorum exempla, castitatis. obfervantiic, hurailitatis eicmplis et

a tali ac tanta infiiinitatc ip.sam curavernt. lectitabat adolescens, tantuinlitteratura^comparavit, sfudiis detec-

ut Christianorura probatoruraque Latinoriira libros tatiir ;


Gisola Lughcnsisfemiua. annorumscxetqua-
XI.

draginta, morbo hernico cum diu languissct, ad sa- plane recteque inleliigere posset. Ecclesiae suique
crura accedit corpus, [ct fusis precibus saiiitati do- Ordinisritus etccremonias diviiiorumqueOfficiorum
uatur, per merila et inlercessionem H. Ja[cobi Phi- observationes callebat imprimis, eorumque omnium
lippi : cujus corpus, honorifice reciiuditum in ecclesia studiosissimiis extilil,
Servorum civitatis Favciitia', adliuc niiiac[uhs cla- 3 Aliquibusfunctus est officiis, qua; Fratrum om-
ret :
ct quotquot ex vijcinis locis accurrunt infirmi, nium gratia ministravit : erat enim natura facilis.
II Uinguuribus variis curaatiir. mansuetus. et qui hbens honestis aliorum desideriis
obsequeretur. Animo
perturbari aut irasei visus est caria officia

nuniquain. .Aliorum in se m.iledicta, si qua fuissent, Ol:tl ,.

VITA l'T MIRACULA sequissimo aiiimo perferebat ipse maledicebat :


ne-
Aticlorc Nicolni) mini, cujcs liiigua in omni
l!ort!;lifisio Scnciisi, ipso quo ajtate parcissima fuit;
Bcalus non modoturpiura. sed otiosorum qiioque verboruin
oliiil anno scripla.
expers. Si quid interdum inler se confabulantes
ob-
ex^iparte Annalium AngcU Oianil. sciEnum Ibrte audivisset, vultu illico obnubilari, bre-
vique monitu discessuque sno castigabat errantes.
PROLOGIIS GIANIL
Postquam Sacerdolali dignitate potitus fuit, qui
de-
votiore animo raajoreque reverentia,
profluentibus
N,on parvo autmediocri ornamento Ordiui nostro lacrymis sacrificaret, invenlus est nerao;
ut quiCrii-
cis
; :

VIGESIM.V Qm^'TA MAJI. 107

cis niysterium.dum Hostiaiu pno raanihus haberet, persiepe osculabatur. Interen linqiii atiimo vistvs ost. D
'''" "'^"
et Sacerdote altius contempUiretur. Olii fuit inimicis.siiuus. tjuod Deposuerat jain hhrnm, quem manibus habehat:
iira!
dignas vtrtu-
i(l mulorum umnium seulinam. Inter crtneu-
iliceret capite nutal. et e^nitremiseit ahqimntuluni. (nnfra-
^_,^^
tes ejcercct .-

iluni, celebrandaque iu choro divina Officia. cuuice- ter Simon. (pti per ciibicuhnn deambuUibat iil ani- et oi Dommo
teris Fratribus convenieb.it; ceterum iu celh\ modo madvertens. continuoaccurrlt : orationesque animao "'?»i"f''-*

orando, nuido legendotempus iaipendebat: interdum coraniendatitias vix absolveifil, cum vir sanclus no-
tamen aliqiu^ vel intevendi vel figurandi ministerio num et Irigesiinum agens annuiu, mortcni cuiu i^ter-
mentis onus subleviire consuevlt; ita ut inmiquam na vita mnlavir. jtarentibus adhnc superstitibus et
alifiua i-eoccupatus non esset. Deambulacris uteba- lugentibus, hura nuna in festo sancti.^isiina? Triuitn-
tur solus plerumque et medit.ibundus vultuquc
: tis. octavu Kal. Jiinii, anni mccci.xxmii. Hic vero
demisso ineedebat. Cum cetera sacra vobnnina tum cum in cubiculo n Fratrlbas bwaretur de moro, et

n. Hieranymi libri's i-upidept-riegebat, pni-eijuieqne jain inniorlio vila-queaspcrilate dain viverot corpus
deHieronymi transitii sivenhitu frequentabat « opus- haheret scnliiosuin et niaculatum, iu'otinas ab nnini
impntnis tetn-
ciduni. Jam jamsolacoelestia mGditabaUir.atque cco- macula et scahie mundatum repeHum, uniiies Fra-
perantmm.
lesti magis substantia. quam esca corporali pasce- tres in admirutionein rapuit. Dnin vero pust hono-
batup siquidem semel fere come 'eb:it in die. et
: rabile funiis ipsuin lumutnre de more vellent, Fa- ,niraculiK m-
parvo vilique cibo cuntentus erat vucatus tamen a : ventinuspopulus. aiulita luculenta de ipsiuslaudibus gueiiiusiraius
Superiore, qua3 conununiter parata fuerant, edebat. per quemdam Pntremonitione, plenooreprotestatus '»''iw'fl(«'*.

Veium sextaferia.inD()ininic;epassionis inemoriani, fiiit, beatum viruin hnmandum nuu esse. dum con-

secundum sui Ordinis institufa, cuni cilicio herba- Huentes infirnii ex lenipore sanarentur. Quare cor-
runi taTtuni cibo vescebatur et aqua. pus ejus, cutnnuai oinmnm con.scnsu, plures tWei
4 Niliil a^gre inagis tolerare videbatur quam se in feretroreservatur; (loneii Gateottui, PnucepsFa-
Inndantium ora : iiac in re singularis a-tate nostra ventiiB, ex gonfe Manh^eda. fama Beati cunimotiis.
et hwnilitatem npera sua spiritualia .'Uinmas-
iuis^e visus est. (iui ad euni visendum se coiiffrt: etceptiurde singiilis
15
q^ue virtutes. quoad pusset, ab^cunderet. Honus li- faclus, stalnit uiiini honare affici gldriosum eorpus, IC

cet ac rectus ah omntbus haheretur, longe tamen in et apiidarain sacelli sui p.iiiendnni veneranibiai(|ue
mindrepretio, quain apud Deum. apud liominesfuit mandavit. TMntis iulcrea illiistralur miraculis. ut
abjei^tus enim et contemptus inter inortales esse vn- universa civitas FaviMitina atlestari possit, nulluin
luil, Salvatoris exemplo; atque in occulto nihil op- faissemoeiontcm, qui de gratia siin et bencdicCiotw
tabat magis, quain patri et auctori suo Deo quoquo valetudinem non reciperet.
niodu placere, nustrique Redeniptoris viam sequi.
Idcircoomne suum stndinmadintorruptibiiesdivitias ANNOT.ATA.
transtulerat. rnenteinque sic in crelestihus solidave-
Crucis signo rat, ut ad perennis vitas gaudia tantnm anlielaret. a Opiiscnluui de Iransitu seu obitii B. Flierony-
inflrmitm
Vivens adhuc sanavit Jacobiim Monium, Faventi- apud twn. MS. vxtut, sub nnmine Eum'h'u
nil, eliaiii
sanat.
num civem, a fistula post tergurn. qua diu labora- discipuli cjns : quud licel, k/ j)Ienum errorilus con-
verat; illum ter Cruce signans, et Jacubo maudaus fertumque inendaciis, Tnm/orc/J^o/W Card. HurnniHn,
ut Deo gratias ageret. et id quod factum esset nulli jureque ad ctikrm operiim Snnrti Dncloris rejrctum
unquara manifeslaret. Jacobus tainen, post mortem abforum editoribm fueril ealimcu xtate quu Be.atu&
;

Beati, rem ut contigisietnarravil: et suam statuam noster viJcH. non mirum si piis hominibus ptac.uit, tanta
pro votit posait, qu?e adhuc ibi conservatur. quantam pr.rfeit spccie pielnli.i.

5 Cum adesset extreraa dies, adversa cupilur va-


Extremum
letudiue, iiuam vultu magisque verbis indicabat.
xgrotanli.
Cumque. ut valeret, rogarelur ; Beue semper pro
EPILOGIIS GIANII.
voluntate Divina, responsum dabat. Abfuit ab eo
homine, tum in peiiereuda morte, tum inceteris ri*- £laec' Korgbcsiiis. De lioc quoiiue licato cecinit
Caxpljrlni
busomnibus. impatientia vel querela. Nnn decum- aliquando, qiii eum noveral, Gasparinus Venetus,
Veiteti /ipt

bebat. sed ultro citruque spatiabatur aegrotus. Pridie inter sua Pocniata do lieiiforniii gloria. ijramma dc
yiieni tulit, et puenim (ovit Faveiitia, ad nras, /i Jiic. ru
quara decederet, ad decanlaiidum in ecclesia Matii- llpjio.
Nunc ea'le'ji supplex furt sua vola. tuas.
tinum cum ceteris Confratribus interfuit. qiiinetiam
Te modo, qui vitie poteras vitare venenum,
mane inedius reni divinam celebraverat. Erat ei fa-
Et curas lioniiiium spernere solicilas,
ostendltur
miliaris admodum Fr. Simon. ex Matthiola familia
civisFaventinus, vir permotlestus etrettus, qui cu- Vel pia Ueligio supreinis inserit aslris,
damnalorum,
Vel jiotius Pietas Ueligiosa beat.
purgantium biculnm cum eocomraune perpluresannos habuerat.
et Beatonnn
Fr. Jacobus-Pliilippus Fr. Siraonem ad se vocat, Beati Jacobi PaMentini iniagineni Aretii, ubi pluri-
relrtf/utio
aliquot ante dies quam e vitadiscederet cui secreto iiium fuerat diversatus, ad vivuin retulit P. liartho-
; 'P'^'^J°"''
visa communicat, in choro habita per quietem : qui- loms^us Canialdulensis, nuuc Abbas S. Clementia
busmonstrata silii fuissedicit perpetua damnatorum de Aretio qui non modo in conscribendis et Pbry-
:

subinde eornm cruciatus. gio opere ornaudis libris pru choro, sed etiam in
suxiplicia apud inferos ;

arte pictoria [eximius], iiiter suramos arlificc-s illo-


quorumnonsine spe futura> vita? peccatapurgantur.
rum temporum a Georgio Vasario in [libro) de cla-
postea ialutis a;terna; gaudia, et ccelestis regni glu-
ris Pictoribiis recensetur. .\lia qiioque ipsius iniafio
riara ante oculos habuisse. Vesperi singulos seor-
sum. pridie quara migraret, ('unfratresadit: veniam perantiqud habetur Papia! in ecclesia noslra S. Pri- ^^^^ ^^

iiii, sub qiia liajc sequuntur verba


Hoc opus facit :
petit supplex, atque precatur, ut inter crastinas rei
fieri l). Joaiines .Vmbrosius de Podio, qui voto f.icto
divinas orationes proanimae suae salute velint orare
Iiberatus fuit a mor-
apudDeum. quam credere sedicebatexcorporisvin- 1!. Jacobo-Pliiiippode Faventia

tali infirmitate, Mccrexcvi, die ix Seplembris. Au-


culis cito discessurara
6 Postero die extreraoque, cum adhuc .le cele- gustiuus de Vapria pingebat, Mccccxcviu die iv
Aprilis a. "
branda a se Missa cogitaret, pnihibitus propterad-
versara valetudinem prasertim a Fr. Clemente,
,
7 Erat BeatusiUe altiori staturaprominens, adeo
quem loeo palris semper observaverat :jacuit inle- macie confectus, ut pelle tantum et ossibus con- re.iu„ Favcn-
divmum elconsuetum Officium le- slare viderelur a.igusta, sed oblonga lacie erecto /« 2..
: ;
m'
cto aliquantisper,
reconditis oculis. digitis
gens.etChristumcrucifixujnpropeselenens, quem collo, naso longiusculo,
manuucn
:

168 VITA IJ. JACOBI-PHILIPPI ORD. SERVORUM U. M.

.\ nianuuni protonsis, ei, notabiliter pallidus. Sic, qui


probe novit, Uorghesius liiieiimenta descri-
GIANIl
illuni

psit. Sunt qui ei parvain Crui-ein iii inanu appaji lut,


I>ROLOGUS GIANII
cura chartulu, in qua ief;!!', Dominus illuiiiiiiatio Ad iniracuta a ISurfihesio cullecla.
mea. Eju.s aiinua coininemoratio in illa ecclesia,
solenni populoium frpqiienCaad fjus tuinuliim, xxv r rofiinda hiimilitas et modesta taciturnitas hujusViventis mira-

Maji b percelebris habetur, et panis benedictus ad famuli Dei. mnltis recolendis et dignis mi- cutajnssa a
memoria
Beato sittri,
ejus hoiiorcni populo dispensatur. raoulis cum viveret perpetratis, hos nostros, quo

8 Kudein quoque anno, quo deccsjit beatus Pa- minus roreiiseantiir privant .\nnales ; cum pro usu
tor, ('oiniriunitas Kaventiiia Misserinum ejus geni- haberet, ut quas ina^rcntilms gratias impetrasset
familia civi-
toroin intor suos cives cuin tota liiirtonuin ramrlia perpetuuni eisdem silcntium imponcret. Id procul-
tate et immu-
coiiscribi unaiiiini oinniiiin consensu jussit : et cura dubio tostatus inortem Joannes
fuit post ejus ille
nltate itonata;
pator jam tresnubilos (ilias haberet, qua; H, Jaco- AntoniusMonus, cui post sanatain signo Crucis fis-

bi Pliil.ppisorores eranl, tenuisque ad eas locandas tiilam (iit siipr.i dicebatur) ne cuiqiiain revelaret un-

,. es^.-l rliiiiieslica facultas ; staluerunt ex c Senatus- quam siib gravi interminatione prieceperat. Is vcro
iitiJo. Anl.
coi;sii 10, ut Misserinus, inluitn ipsius tili i, nuper postiiiortein ipsius aliaconsimili tegritudine jiressus,
Mnnus testa-
lieati, ab omnibus {jravaniinibus et oneribus reali- priorem qu;e contigisset in vita, revelavit ; pro al-
bus et personalibus essct immunis et boc favora- :
tcra vero, propria apposita iniagine, tale etiam sup-
bili plnusibiliqiie omnium acciainatione, sub die xxiv posuit miMiumentuin. D. 0. M.

.\ugusti, tcrtio vix elapso inenseab ejusdrMn iJeati Joannes Antonius .Moniis, trilustri ao immedicabili
<( doprrsitinne. Ipso qiioque Galeottus secundus, d Fa- niorboa?ger{Jacobus-PIiilippiis pater oranti cuin hic
vontia! Princcps, siout antea mandaverat, ut bea- apparuisset pro salute illiusj elligiera hanc sd se-
turn illiid oorpus iii proprio Maiifreila; faiiiiliiB pulcrum B. Jacobi-Philippi posuit, animumque mox
H sacello collocaretur, ita po.stea Bertoii;e ipsius fami- coinpnsuit.
liieoiiinia su.ijiira illiiis saoelli, ad lionoreiii H. Ja- Verutn utsingula, inr/iiK Ginnius, quffistntim post atta posl
cobi-Philippi, s/ioiite ct miinifica lilioraliiale cessit ejus obitura, et per subseqiientes dies ex illius in- inorfem a

et donavit. Cuin autem ij)sius Corpus, miraciilis cla- tercessione advenerunt, eailein serie, qiia ab ipso Boig/iesio
scnpta.
ruiii, Pratrcs ab iiiitio de[iosuissent iii qiiadani se- Nicolao iiorgbesio oonscripta luerunt, perlegi pos-
coTpui trani- pultura, qiiie erat iii sacello S. Joannis, ibiqiie ste- sint; nos ea, et magnitudine, et numero nuinqiiam
latuman. tWi tissetusque ad annum >iccr;cxcv visuni pistea fuit, ainplius edita, sic coniplecti ab exordio dnxiiniis. Ita
;

ob freriuentiam pipuloruin, utex voto et devotione Ginnius. Nosqiii mirneula prima, e.c eadem qnam
Galoutti Manfredi, in qiiarlani arca a parle dexlera Borqhesiiis fideliter irauscripsitlabula, supra exliibui-
et 1S94 mus, conliuwitiouem itlorum ab eodem
ejusdera .saoelli conderetur. Cumqiie ibi quievisset addilam satis
usque ad annum mdxciv, liertona tandein faniilia; tmliemiis e.ihibere, servatn nuniero quo insigniuntur a
coniiiiuni aiyiiiium slipe 'qund inilicant ibi npposita Giaiiio: qui in Aunolatis dicit, Borijliesii MS. mle-
verlia) lapiili-uiii ei sircopliaguin dicavit .
qiiod et grum inveniri in Bibtmltwca Scrcorum S. Anlonii de
pro ara ejusrlein sacelli inservirc statuerunt et in :
Pisis. nonnutla eliiun se didicisse e.c pnblicis Monu-
ipsum pjiis corpus solenni (ranslatioue recoiidi cu- menlis civilatis Fiiveiitinx apud D. Bernardinum de
raruiit. Illud vcro lonr-urreiiti tunc popiilo niaximie Aziurinis, Notarium et rerum auliquarum illius civi-
adiniratioui fuit, quod super ejus flnres, janidiu tatis diliqeutem usscrtorem.
corpusapiis fidelibus antecentuni aniios ofTusi, post-
nioduni perinde recentes inventi sunt, ac si earlem
" dio, cum proprio colnre et odore, collecti fuissent e.
CO.NTINUATIO MIRACULORUM
Eoiiem guo Bealus obiil aniio patralonm.
ANNOT.VTA.
X uer Hieronymus, annos natns tredecim, Raven-
a Biidiim refermilur in Venturia Aiiiialium OnHiiis nas (nain clauduserat insigniter, in partem dexte- Sanantur,
puer claudus,
necdiim nobis visn 3 rap 9 !( 10 raiii curliiiri crure riefleitens, quapropter gressus
^ lili. .•
/irimo tiimeii loco
F
ibi nolutur, qiiod imoijo I'r.iTari,x>, in Cnliimnaeccle- ejus m.-ijorera in inodum deforinis esse videbatur)
siaj Caihedralis, usquc ail aiinum IG7S depicta vi- liabuit assensum non sine magiia devotinne ad B.
scbatur, in maiiibus parvain Crufr'in
coloris rubei JacobiPhilippi sepulcrum, utque liberaretur sup-
deforens ; ot siiperiori in parte oolumna; ejusdein in- pliciter obsecravit.
Nec priino, noc alterodiegratiam
scriptum nomen legebatur, cum titulo Ueati. consecutus est ipse propterea nihilo sequius tertio
:

b Juliiis Ca-sar ToiidHcciiis iii Historia Favcntiua, oravitdicquinimo multoclamore, plurimis lacryrais
siniitiler necdum liuc perlaln, png. ;t7 dirit, Festum instabat roagis, ut quod petierat impetraret. Victus
annue celebratur iu Doniinica Trinitatis, 71,^. I!. Jacobus-Phdippus pueri miseratione,
tunc postulatis
cmn Bealus obiit iu 21) Maji cadebnl. tandera obsecutus est. Salvum itaque puerum fecit,
c Istud Seuatin-consultum iufra exliilielur. rectumque paribus fecit cruribus. Data est ab omni-
A De tioe Grileotto Principe Fnventino plura nos bus Deo gloria. non sine lacrymarum copia puer- :

docebit Toudunii liisloriu. Interm suppono diversum que Istiis in patriam suam reditum habuit.
esse ab hujus lemporis et iioininis
Mirniidulx Domino, xiii. Rengarda, ex Massa Ferrariensi, Angelo
fratre illius fomosi
Jmnuis Pici Miraiidulani, Gberinaglio nupta, morbo ejusinodi generis scgrota-
ciii et miiliermuta,
/ilio Ludovico ue/m qiioque Giilcoltiis fiiit,
m ordiiie vit, ut loquendi facultateiii penitusamitteret itaque ;
Miraudulx Daminorum secundus. nnvem perpetuns raenses verbum ullum lacere non
c Colilurnuiiciileni oorpus et
visitur perlerream potuit. Fulgente magis indies B. Jacobi Philippi
cratem, rlie festo ejusdera Ueati sub allari, pla- rairaculorum splenilore, mulierin spem adducta
est,
ne inlegrum et incorruptum si ad sacrum
ibique extenditursu- :
corpiis ileferatur, salva ut fieret et
per niannoreuni tumiilum,
intra capsam ligneam loquendi compos. Perducta
uiidiqne deaiiratam,
igitur ad Beati sepul-
cum cry.stallinis fenestrisa par- crura, adhibita ingenti revcrentia, supplicavit ex
te extoriori, babitu Ordinis
indutura. lla in Episto- intimisanimicordisquemedullis.utlnqiiendi faculta-
la Locatellus.
tem recuperaret. Tunc B. Jacobus-Philippusdevotis-
simffifeminaipristinamlnquendi facultatem restituit.
Quse statim expeditam in conspectu omnium oratio-
VIGESIMA QUINTA MAJI. 1G9
A nem postea suoinias agens Deo Sanctoque
babuit : sumraa voluntate ac spe ad Beati inomimentura sese D
gratias. suam domum lajtabunda pedera retubt. contulit, obsecravit devotissime, utiutegra valetudo " «ss
.\iv. Sancta, Nicolai Roraandioli Foroliviensis fi- sibi restituatur : quam statim consecutus, ante ocu-
piiellaencrm, lia, perplexis toiius corporis uervis pra-pedita lan- los oiunium qiii aderant,
collaudata aiterni Dei
guebat : a genitrice ad Beati corpus delata, salva largitate, doniiim iiicohimis iiido digressus est.
libera(|ue facta est ; post preces adhibitas, laudans XXII. Jacobiis Hartholoraaji filius in pago territo-
furKoms^
DeiMajestatem, mos in patriam rediit. riiIiuolcnsis M.izzollano, c:iptiis raenle per multos
XV. Magdalena, de patre lienedicto Forolivicnsi aniios fiiit, qui furoro trequeuter agitatus inulta di-
genita, ubi primum nata est, utroque latere debilis cebat absurda, doso ilequo aliis male cogitans; qua-
alia tttroque atque nianca esse perspicitur permittente jam a^ta- propter astringi vinculis et coinpedibus s;Epo illum
;

latere parahj-
te gradiendi. quoque pene inqios : quai a>gritudo oportebat. Hic, uon sine raagno suoriim laliore, ad
tlca.
perduravit ad tertiurn usque decimum suai a'tatis sacruiii corpus conductus est. tjiii postquaiu iiigres-
aunum. Materejus, DominicaOstentis, miraculis IS. sus est ecclesiam, magna voce chimans variis mo-
Jacobi-Pliilippi divinitus mic.uitihus compulsa, de- dis insauiebat, quein ligari necesse fuit, ne sihi aut
crevit tali caUimitate languentein flliain ad Beati ceteris peruiciein inferret. Qui piinium ante MarisB
momimentum perferre quse postquaiii perducta est
: ^'irginis altare "blatiis, post tVcqueiilatas ileinde
antesacras Reliquias, aliquantisperillic commorata, suppIicati^Mies, rediit taudeiii ad sese, prorsusque
gratia: particeps non erat. Iteratis deinde precibus, resipiiit. Boiue igilur mentis compos, ante ora ad-
nec volum assequebatur. Quapropter cum abire de- slantium oinniiim liis verbis usus est Me insanien- :

crevisset, et domuiu reverti ccepisset ; inter viasde- tem vidistis, vidistis furibundum ; modo per sum-
votissiino corde cereuiii siinulacriiiu Beato devovit. mam B. Maria) Virginis cleinoiitiain, et per Jacobi-
siad suos rediens sana (ieret. Post hoc animi pro- Philippi merita furore deposilo saiuis penitus
,

positum meliuscula statim facta est et antequam : factus sum, liheroque arbitrio fungi possiim, quod
ad proprios lares pervenisset, liberata penitus fuit. petieram; ab oiiinilius Doiis magnificetiir, qui supra
Voti deinde suscepti memor ad sacrum corpus se merita semper de huraano geiiere beiie meritus
retulit, votumque magno cum gaudio persolvit, glo- est. E
rificaus Deum, et Beato meritas ageiis gratias. XXIII. Jacobiis, filius Petri Raveniiufis, olilusa cxeut\6M
XVI. Jacoba de Rombellis, ex Castello Granaro- ociilonini acic gravahatur. Prulectus ad sacriim mm
lo, spiritu occupata maligno, non paruin vexabatur. corpus suppliciter lioato sose comraendavit meri- :

Traliitur ad beatum corpus, qiiie pnst frequentatas tus gratiam, liboris nitidisquo ociilis iu patriam re-
oratioues mundata est malo da'nioiie. qui aiitea cc- diit, glorificato Deo.
leris adjurationibus ejici noii potuerat ; sed Beati Ja- xxjv. Daptista Joanuis Tonii, ex Valle-Hamonis etaltcr

cobi-Philippi ineritis discedere opportuit ab ea, quai oculum alierum inacula sex nnnos obductum gesse-
magiia cuiii fide Divi opem iinploraverat. Laudata rat, quo iiil fere videbat. Venit ad Jacobi-Philippi
infinita Deibouitas ab ingenti turbafuit : feminaqiie, sepiilcruin, implorat opein. ociilus staliin lalie mun-
excusso diE.none mentis compos, niagno animi gau- datur, et suo plano utitur officio. Quam qiiidcm rem
dio domum rediit. sentiens ipse Baptista, lieato summas agit gratias,
XVII. Matfhias, Joannis ex pago Faventinifiiius, laetusque disccssit.
epilepitctis,
agri, [valetudine] turbata coinitiali morho. queio ca- XXV. Teresina, qiue Missiroli Faventini uxor fue- manu
ducum dicunt, lalioraverat diu. Hic magna cum re- rat, contracta in pugnum sinistra iniinu premeba- contracta.

verentia et ^pe ad venerabile corpus accessit : devo- tur, quaj cxplicari iiisi vi noii poterat. Accessum
tam supplicationein adhibuit sanatus est, ut
: illico habet ad venerabile Corpus, maiius suee lihortatem
qui postea numquam ejusmodi morlio sopiretur ac : orat supplex, qiiain ex sua devotioiie sine mora
data Deo gloria, la?tus reversus est in patiiam. consequitur : Mariie Virgiiii lieatoqiic gratias egit,
Sanus Sabbatinus, ex Sancto Georgio Val-
XVIII. expeditaque maiiu domiim rediit.

lis-Hamtaiis, quinqueannorumpuer, iiifirinus morbo XXVI. Nicolosa, B;iptista! fllia, ex oppido Oriolo- cdelangtiliia

hernico, comniendatur Sanclo statiuique iucohiinis : sicco de Vallff-Sancterni, languido refortoque de\-
factus est. Propinqui, summopere Deuin collaudan- tero pede nata est, ciijus vitio et dolore prtepedita
tes, et agentes Beato Jacobo-Philippo gratiss, pue- zegre vivebat. Magna cum .'^pe petit lieati seiuii-

rum bene valeutem doinum reduxerunt. crum, humiliter sese commendnt gratiam compa- ;

XIX. Joaniiina vidua, quse Stephano de Marradio rat, sanato pede; poslquam Dcuin magiiificavit, hi' F
ditionisFlorentinae nupserat, apoplexise morbo vires laris domum revertitur.
ajiopfecticfi
dextri lateris omnes perdiderat ; domi manens, dum XXVII. Thomas , Petri Gratiaiii filius, Cutignolie /i,TniiMi ir

tanta Divi Jacobi-Philippi iiiir;icula splendescere ortus; Primus, Jacobi Henaldi fllius; Christophorus
indies magis iileno omniiim ore cognovit, devotis- Joannis Muliani filius, Raveiinatis agri. Hi tres
sime Beato sese commendat votique se ream facit, ; niorbo liernico laborantes, diversis quidem diebus
si gratia sua resanescat. Hoc statim facto, tali raor- ad sacruni Divi Jacohi Pliilippi corpus sese recepe-
bo soluta est : accepti tanti heneficii memor suhito runt, suppliciter pro se quisque gratiam petens.
ingressa est iter ad venerabile corpus profecta,
; et Oiiines voti corapotes facti sunt, dataque Deo glo-
debitas agit gratias; susceptoque voto cumulate ria ad sedes suas reverterunt.
satisfecit. xxviii. Galitia, Alexandri Phalisamphari Faven-
j„„„.„j(^
XX. Mulier annorum cireiter quadraginta quinque tini filia, invalido contractoque corpore langucns,

cui Pax noraeu erat ex Riissio Faventini agri ca-


, ad venerabile corpus perlata, penitus liherata est ,

stelio, de gente Bellona, hernico morbo per qua- ob Beati Jacobi-Philippi merita, cui gratias egit.
tuordeciin annos tCgrotaverat, ita ut esset imitilis, XXIX Tarsiaatque .\ndrea sorores, Silvestri filiie,
nec dumi quidquam agere posset, quod ad muliebre ex (^astcllo Bugnesio territorii h'aventini, acce.sse- dirjitisl
""'""'
officium pertineret. Hgec venit ciipide ad venerabile runt amhae ad lucidum corpus; diversis quidem
Beati corpus gratiam postulat suppiiciter quam
: ; morbis' ajgrotantcs. Tarsia, ex vi qiiartan» febris
pro suo desiderio consecuta, Maria; Virgini Beato- duobus exinanitis in manu digitis ; Andrca, magno
que simul justas gratias agit, ad suosque contenta dexterie raamraie tormento premeliatur. Supplices
rediit. oraverunt lieaturn pro integra valetudine, quara fa-
XXI. Eodem morbo gravatus Stephani filius, ex cile consecutae fuerunt raox bene valentes, actis
:

Foro-Cornelii, quam Imolam dicant, territorio, gratiis, reversa; in patriam.

Miiji T. yi 22 XXX
; ; ,

170 MIRACULA S. JACOBI-PHILIPPI ORD. SERV.


manu dextera tres jam annos manca irape- D
A Joanna, Sebastiani tubicinis fllia, in Lugo
xw. cavallo,
pueri pes
Jacobi-Philippi
variolum amiserat liimen ditaquc fuerat. Perducta ad Beati
PBII KIC. BOn- territorii I'"c'rrariensi», oli
quam optaverat, penitus consecuta,
GKS. ex cu.f. I'ro impetriinila luce venit ad B. Jiioobi- corpus grutiam,
oculorum.
Puelta
accurata sujipiicatioiic facta, obti- glorificans Deniii, teto anirao revertitur.
Pliilippi corpiis ;

Pctrus-Antonius, Marcbionis Mai?."tti filius,


vianu mnnca.
netgratiarn. Illuniiiiata igilur, aotis Bealo gratiis, xi.ii.

mngno cum gaudio revertitur in patrium solum. ex Lugo, qiiartum jam et decimnm annum, pedem
XXXI. Di.minicus, Magnani (ilius, ex Sarago in allerum recurvuni languirliimquegerebat,qncmnulla
exparlepr<-cter pollicein digilum movebat. Ad lieati
puer cBcles,
agro Kiivrntino, oculo sinistro cfficiiserat, Iter \n-
corpus accedit, supplexque sese commendat gra- ;

bet ad venerabilc corpus, devofc supplical, cito po-


tiam, quam petier.it consccutus, libero pede laetus
.stulata consei|Uitur B. Maria.' Virgini simulque
:

IJoato Jacobo-Pliilippo justas .ngit gratias : atque domuni revertitur, actis Beato gratiis. puelln car-
xi.iii. Dina puella, Gori liarbiani
Kavenn;itis fi-
oculis ambobus airjue videntibus, magna cinn la)ti- diaca,
lia, nialo cardi.ico graviter laborabat.
Ducta ad ve-
tia, revertilur ad siios.
xxxii. Joannis Iinolonsis filius, incola
lietucciiis, nerabile corpus. cor ejus a premeiitc dolore libera-

Bagiiacavalli , ciim laiiguido contracloque crure tum est ; Dcique nomen simul glorificatum fuit ab
CTUre dehMii
qiiindecim a!grotassct aniios, ad B. Jacobi-Philippi omnibus qui adstabant.
unui
corpus, fcrralo scipione sutlultus, .Tgre scse duxit, xLiv. Gregorius, Matthffii Lionelli filius, deA''ar- jiedem inver-

Onivit supplicitcrprodcsiderata gralia. quam dein- nello, cum dextro pede plano terrara calcare non sum babens
posset anterioris p.artis vitio refugiens ad Beati
do conscculiis, siiiiimis laudibus Dei bonitatem liea- ;

tique nierita prosecutus est, sanatoque crure rever- corpus, grati.ainque suppliciter postul.ins, voto po-

sus est in patriaiii. titur suo, squato liberatoque pede. Inde laitus dis-

XXXIII. Sancles, Stephani Macharini filius, ex Fc- cessit. postquam justas Beato gratias egit.
lice pago iigri Faventini, pari criiris iiiiius iinbecil- xLV. Gutia puclla. Georgii arcis Ferr.itiana; Pr:e- E
cum sinistrum crus tribus vel eo amplius et crus altero
]j
lltate laboraverat. llic ad lucidiim Beati corpus ve- fecti filia,
hrevius.
nit, qui postquam niagna cum rcverentia B. Jaco- digitis dextro crure curtius haberet ; postquain ve-
bum-Piiilippum precatus ost, lilieratus >.mnino fuit. nit ad gloriosum corpus, siippliciterque sese com-
Ita bcnodicens Dcum, debitasque lieato gratias niendavit ; exlensum est sini.s(rum crus, iilterique

agens, ad suos rediit. cruri ajquale factuin , admiratione omnium qui ad-
xxxm. Adamantos nomii^e, piiella Tliomffi Me- stabant. ajternam Dei potest.atemsimullaudantiuiii.
luxandi, ex Bagnacavallo, obducto altero Ciecatoque xi.vi. Forlivesa. Bla^ii filia, ex agri Foroliviensis
jiueUa cocles
oculo notata, dum B. JacoljiPliilippi optat opem, villa Gr.appa. ininlio paralytico laboralKit. Veniens parahjdca.

obvoluta genibus anle iiionunientum, coiisequitur ad corpus B. Jacobi-Philippi, devoteque supplicans,


gratiam qunin quaisicrat : quic glorificans Deura, nacta penitus est quod vehementer optaverat ut- :

oculum vitio libcratum domiim retulit. pote onim membra coiitremiscere desierunt ; duro-
XXXV. Joauna, Ludovici Glinraguini filia, ex Lu- que morbo liberata, quieta deinde redierunt. Post
go; cuin uiio bnicliio ita infirino ac debili sgrota- imaginem B. Jacobo-Philippo ,
actas gratias olitulit
brachio iti-
ret, ut levare illud non possot ; vcnit magna .spe in argumentuiii accepta; gratia;.
ftrma iina,
freta ad nitidum B. Jacobi Philippi corpus bra- ;
xi.vii. J.acobus, Nigrini filius, ex Solero Castello, III ciuie
ilolens.
chiiquo liberationom peten::, voti conipos facta est. pamam cum in crure sex menses habuisset non me-
Qnajjustas Deo lloaloquegraliasagens, tetadeinde diocrem, quain lev.ire nullo modo poterat duci sese ;

domiim repetiit. ad sacras Reliquias [petit] ;


quamque suppliciter
xxxvi. Altera nomine Joanna , siraili in crure gratiam postulat, statim consequilur sic diutino :

raoibo infirmatur ; refugit ad gloriosum corpus, sup- cruris binguore liberatus, postquam Deo Sancioque
plicationibusque diligeiiter adhibitis, ex voto resa- justas cgit gratins laetus reversus est.
iicscit (leditque gloriam Dco, lictaque pedihiis o(>'
:
domum re- XLViii. Franciscus, Dominici tonsoris filius, ex
vertilur. liqiiis im-
Terdotio Florentinorum castello, pedibus obliquis
peditus.
XXXVII. Thaddeus, Dominici filius. cx Oriolo- impeditus erat, quippe quorum digiti in posteriorem
sicco de Vallc-Sanctcrni, cuni .imbolius bracliiis, paitem retlexi fuerant Hio perrexit ad venerabile
bracfiiis et
criire coii-
dextroque crure, coiitriiclis et invaliilis a-grolaret B. JacobiPhilippi corpus, siipplexque precatus est
sperans aiixilinra a B. Jacobo-Philippo,
tracltis,
supplex ac- ut liberis efficiaturexpcditisque pedihus. Qiiam gra-
ceditadmoiiuineiilum ac anlediscessum liabet tiam, ex D?i sumnia boiiitate, per Beati interces-
:
gra-
tiam. qiia suo voto potiatur; non tnmen
gratiaruin sionem nactus, in patriani contentus reversus est,
oblitus, quas Deo Sanctoque deliebat.
ante actis Deo Sanctoque gratiis.
.Kxxvm. Benedictus pene infans, a
inatre Gentile XLix. Magdalenapuella, Xantis Passantei neptis,
perlaliis ad gloriosun, corpus aliero pede
Octavianus Manlredi ;
ex Granarolo, cum pode altcro recurvo nata est, recurra.
filius, ox Castroiiovo profcclus, ad sacras
Reliquias; quo habere gressum non poterat. .\d gloriosum
ambo, cuni raorbo hernico laiiguereiit, recuperantes corpus perlata, statim fuit, atque gradiondi ofiicio
valeluilinem, laudato Deo, doinum
reversi sunt. functa est ante oculos omnium adstantium, Maje-
xxixx. Antonius Pasquini filius ex Plebe
c.rciis ic- , a-rri statem aiterni Dci siraul collauilaiitium.
.minio. Vallis ILanionis, cum sex annos c.iptus oculis fuTs- L. Baptista, Marci Bucchini Faventini fllia, con- mann
set, coiifugicns ad
beatum corpns, illuminatus
est tracta implicataque manu languens eriit. Supplex contracta.
ante oru adslantium omniura
Mariam Viroinem :
perrexit ad Beati Reliquias, adbibuitque diligentis-
Beaturaiiue Jacobiiiii-PliiHppum uon sine lacrvma- siraas preces ; mox postulatam n.ancisciturgratiam,
rura copia laudat.
ante oculos ingentis turbae. Dei summam bonitatem
xxxx Oalharina, Andrioli Sytonii
Foroliviensis collaudantis, atque pariter justas B. Jacobo-Pbilippo
fllia, tertuim .iirens
alia tricimio, annum, claiisis oculis tesisnue agentis gratias.
palpebris, perfertura geiiitrice
sua non sine in.igna Li. Nicolaus Theutonicus, Ordinis Fratrum Mi- Minorita
devo lone ac spe, „d gloriosum
corpus. Posliilata norum raorbo hernico viginti annos delanguerat. iiernicus:
;
suppliciter gratia sinemora
couceditur, in conspectu Cogriitis tot B. Jacobi-Philippi miraculis.
horaiiium duorum milliura devotis-
vel eo amplius. glorifi-
cantiuni sumraam Dci
sirao animo raonumentum ejus petit suppliciter ,

bonitatem, Beatoque agen-


orat, assequitur tandem votum; laud.ins Deiiiii di-
tium debitas gratias. *" '

gnas Sancto gratias egit, morbique subligacula re-


xxxxi. Antonia, PhiUppi
Rusticifilia, ex liagna- linquit ante Beati monumentum.
LIl
; :: ;

.VIGESIMA QUINTA MAJl 171


Lii. Joannes Andreas , Nicolai Faventini Casa- voti pater Favontiain profectiis, cereuin simula- D
Uberattis a lensis filius, quatiionlecim aniios natiis, in via ab crum Beati obtulit monuraento, justasque gratias f» "«:• flo».
platistro GIISS. BX GIAN.
onerato plaustro >up|iriinitur. In discrimine positns egit
oppresslis,
sese Jacobo-Pliilippo oommenilat. Evasit iliico et , LX. Joannes Georgii, ex Valle Hamonis, gravi
mortnts Incu-
divinitus quidem : qnippe iiui tanta mole oonteri ex- acutoqne inorbo hiborabat, qni a nicdicis necsatis raliUls,
tinguique dehuerit, viviis tainen ac pene intactusex- cognosci, nec curari unqiiam potiiit. Hio iijitur de
cessit e curru. Liberatns ipitur a nianifesta morte, speratus ab omnibus, in B. Jacobi-Pliilipiii patroci-
Beato ceream imaginem obtulit, iii accepti tanti nium omnein suam spem rejccit, vovitqiio siinul. Ex
muneris testimonium. quo subito factus coramodior, deinuin inexplica-
Liii. Dominicus, Antonii Mulionis Faventini fi- morbo peiiitus liberatus est. Voti susccpti meri-
bili
lapsus in
puleum.
lius,quartum et decimum anmim ageiis, forte in tiquememnr, Favcntiani mox so contulit inlegram ;

pnteura profundum concidit, imaque petit alta obru- veramque siii imagiiiein U. Jacobi-lMiilippi obtulit
tus aqua. Dum nientem li. Jacobus-
rnit, ei venit in sacello.
Philippus, cui se ex animo commendavit. Ex fundo i.xi. Comes Palatinus Joannes, alteruni humcrinii
fractura
ad summani putei evasit aqiiam unde porrecto fune ; fraclum diu gesserat; cui cum nullo pacto ars ine- humeri.
liber extractus est. Qui rem haiic viiierant, oranes dica subvenire potnisset, B. Jacolii-l^hilippi siipplex
majorem in modum Dei misericordiam collaudarunt, opein iniplor;ivit ; votnmque vovit, si liberarotiir, se
et justas Beato egerunt gratias. cuin duodccini librarura ccroo luidum ad cjus mo-
Liv. Blasius tabelho. ex Civitate Castelli oriun- numcutum nsque cx propriis laribiis pcrrccfuriim ;

dus in arce Caesense asservabatur. Cum ei omnis quo proposito gratiam mictus est. .Miquot in volo
Cxsenx
spes exeundi penitus sublata forel, ob raultas in se persolvcndo dies negligens fuit. Inferca duin equo
caplivus
paratas insidias Beato Jacobo-Philippo se commen- velieretiir, equus ropente proslernifur in ferrdin,
davit, votumque quod nequaquam frustra
suscepit, sentitqiie sfatim luxatas jam a>grot,antis liiimcri co-
factum est siquidem suje liberationis mira statim
; stas, quia in veterem et quideni graviorom morbuin
occasio secuta fuit. Cuin enira compede solutum per reciderat. Magnam deindc iiigratitudiiiis orrorisque
E
se alterum pedera arcis Prafecto ostendisset, cau- sui pu>nitentiam ageiis, idom vovit denuo : rur.sum
samtiue narrasset; custos Arcis, divinitus quidem per Beati intercessionem sanatns cst. Non impigor,
(veluti credibile est,) lilasium protinus ipsura cum cereo iierqnain iiiagno, nudus ad aram Jacobi-
eduxit ex eo loco. Inde votivara tabulam, profectus Philippi conlendit ; aulem spafium fuit
itineris
Faventiam, Beato obfulit, cui sinuil maxiinas egit sexdecira circiter milia passnum promissis igitur
gratias. factis, actisque gratiis, hilaris rediit in patriara.
Lv. Honufria, Joannis ex territorio Faven-
filia,

tino, sextum decimura agens annuin, nondura locata


viro, longo terapore deculmerat; nec morbi ratio ,
APrENDIX (ilANH.
quo erat implicata, satis unquam dignosci potuit
ex coramuni taraen raultorum opinione fascinata rVi.icolaus Burgensius Eques, is qui B. Jacobi-Phi-
pulabalur. H;cc B. Jacobo Philippo tot miraculis , lippi vitam siinul atquo iniracul nieinoria; prodidit,

jam fulgenti, se raajorem in modum commendavit. atra bile raaloque gciiio vex;il)atiir. Adduclus :n spera ^j^ ^^^,_
Voto Divus aspiravit suo, illaraque sine mora sal- salutis futura), pro susciipto voto Faventiain potit, 501.111« mo-
vara fecit. Quec mox confirmata. ad ejus raonumen- comraenlat se Beato siippliciter pro recuperaiida lesia itiirUu-
."»««'''««'•.
tum contendit, l)eneflcuque meraor, iraraortales Deo salute. Vacuus gratia aliqiiot dies illic remoratur ;

Sanctoque gratias egit. curaque diversaretur apud aidem S. Marias de Ser-


Lvi. Guidonus, ex Butrio Bononiensis agri, dex- vis, ubi verus ille Dei Servus hubitavcrat, suasus

curalttr crure
tro crure contracto atque recurvo. decera jara annos ab ejus ecclesia; Prinre, de cjus saiicfi viri vita rai-
contracttis, vixerat. Ad sacras Reliquias devotus confugit , ubi risque caditus signis, veluii supra dictum est, me-
aliquot coinmoratus est dies. Cujus crus ita rectifi- moriara condidit. Postea discessit inde, non libera-
catum est, ut indies paulatim sese commodiorem tus, sedcommodior Scnas vero Patriam suani re-
:

sentiret.Quein per scalas ipse vidi sine adjumento versus, perinde statim convaluit, ut talein gratiam F
descendentem, cuin antea sine scipione iter habere tantoque petitara, de B. Jacolu-Philippi iiieritis

non posset. ,\ctis Deo Sanctoque gratiis, suis pedi- atque precibus, accepisse m.anifesto perpexerit. Ad
bus in patriam rediit. meritas igitur agendas gratias Faventiain peilester
alitts digilis
Lvii Augustinus, faber ferrarius, ex Montecchio reversus est. Ceterum magnffi huic prieclarissirao

ditionis Ferrariensis, raanus refiexis perplexisque Sriptori habenda; gratia', cujus studio et devotione
digitis impeditas ambas diu gesserat. Supplex ad tot et tanta, de hoc beatissiino viro Jacobo-Phi-
B. Jacobi sepulcriiin venit, ilHc aliquot dies moram lippo, memorise commenilata sunt, ut in
aeterna;
trahit, demuin expeditis raanibus in patriam laetus posterum major ei seraper devotio adhibenda sit, ab
revertitur, post actas Deo Sanctoque gratias. iis maxime qui in siiis necessitatibus ejus sibi inter-
LViii. Occupatos immundisspiritibus Jacobus Phi- cessionera propitiara fore sperare possunt.
muntlantur lippus, coelesti potitus patria, prsecipue liberavit li-
enertjumeni
beratque quotidie, ut qui patientia atque virtute
sua falsas diaboli insidias longe dicitur superasse.
INSTRUMENTUM IMMUNITATIS,
Virginalis simul ajtatis pene omnes, variis afiectos Concessx l'alri ipsius Beali iUiustme posteris.
languoribus , incolumes effecit : quippe qui pariter
virginitatis gloria polluerit inter raortales. Jjie xxiv Aiigusti, feativitatis Divi BarthoIomSBi
^^ ^^^
Lix. Laurentio Lucensi, tete sericse textori; Apostoli, Indictione prima, sedente Sixto Quarto consiliariis
viri cives
sanattir filius erat Michael, decimum et septiraum agens Pontifice maxirao, congregati spectabiles collecli De-
fi'uli,
ifruve vut- mensem. Qui cura pro parvuloruin more gradi ten- Faventini, de nuraero centum Consiliariorura Con-
ntts capitis.
silii civitatis Faventinai,
ad sonurn campanie grossae,
taret, in terram sa^pius prolapsus, tentdlura caput
gruviter infregit ; ciijus vulnus ita magnum erat, ut in caraera tcrrena solita DD. Antianoruin, sita
oranes medici ejus salutem penitus desperaverint. in PalatioDominorura de Manfredis, juxta pla-
Deploratum jam pucrulum B. Jacobo-Philippo pa- team et officiura a Bolletarum, ut moris est pro tra-
ctandis infrascriptis negotiis, quorum nomina sunt
«
ter comraendavit vovitque : statim febris remissa
est, fiholusque deinceps omnino liberatus. Reus infrascripta, videlicet.
£1
: :

172 DE S.JACOBO PHILIPPO ORD.SERV.B.M.


debitores
vestris Magnificis Dominationibns erunt
:

L Ex Quarterio roitse Ponti» : D. Bartholoraseus


Alficellis, Franciscns qnas Altissimns etc.
de Pasii», D. Pajiinianns <ie me Hiero-
3 Qua supplicatione visa et lecta per
Beltini, Jnannes liaiitista Magistri Michaelis, Ser- cui asseji'
nimum Notarium infrascriptum, et intellecta pei
Cffisar Caflarellus Mattbii;as Laca, Ser-Gaspar de
, liendum
ornnes Cives et Consiliarios pra;missos, ul supra censet PrioT
Captoli», Ser-Nicolans Roberti Casalii, Joannes de
Congregatos; tunc I). Taddseus de Viarana Legum Aniianonim,
Pasiis, I-aviizzolus /.ninpauli, Philippus Ha^f,'io|inus,
Bartholomajus Albicellus, Carolus Viacana,
rie Doctor, Prior Magnificorura DU. Antianorum pra;
Cajpar Zucrarini, Ser Jaco- sentis mensis, surgens ex loco ubi sedebat, postea
Joannes Sei--I'hilippi.

bus Cittadini, Ser-Nicolau.'! IV liernardi Casalii, sedens, indicto prius silentio per publicuni Pr,-eco-

Gaspar Marci a Tunnbis. nem communis Faventini, sono tubie praemisso, sic
liavegnana;, Melchior orsus e>t ac inqnit : Spcctabiles Crincives de prae-
Kx Qu.-irtcrio Porlffi I).

Joannes senti Consilio. audivistis et intellexistis qnidqnid


Tondulius, Andreas liencdicti iimigliani,
pr»fatiis Mi«9iriniis, concivis noster dilcL-tus, nar-
liamtfaldus, Ser-Baldassar Portunerius, Ser-Alber-
Pcclninis, Thomas Maftlorius, Ser-Guido ravit et siipplicavit ac petiit a vobis; sed quia est
tua de
Hoccabuva, Ma^'. Kran-^iscus dcl Laderchio, liap- statmum inveteratum, et moris est semper hujus
tislaM;ig. Dririiinici Unbei, Lodovicas Marci Ser- almi Consilii, quidquid tractandum essct in Consilio
Severii, Ser-Zucculus de Zncculis, Nicolaus Mag. geiierali civitatis Faventise, iil semper deberet pro-

Antonii SerSevcrii, Joannes do I,azzana, Thomas poni per Magnificos Dominos Antiaiios ; el quia ego

Ser Pauli-Ji.annis Ainaducii, ('hri<topliorus Jo.-innis snm in pricsentiMnim unus ex numero pr;*fatorum
Cliniatori, Jacobus Simonis Cristaldi, Severinus Magnific. Dl>. Antianorum, ac etiam inter ipsos
Map. Ludovici, Franciscns a Cabibis. (licet indignus) Prior, cui seraper primae partes in

Ex Quarlerio Porta; Imolensis Mag, Alexander dicendo concessse fuerunt, et ut quisquam nostrum
de Zuccnlis. D. Taddfpiis de Viarana. I). Petrus meam super hac petitioiie d. Missiriui sententiam
Ser Antonii Ser-Amalorii, Galeottus Caranola, Zat- attendnt Ego, Spectabilis Civis, iiovi diu Missiri-
: E
tonus do Zanellis, tWiirlo de Frimpopulo, Ser Zan- nuin ipsurn,virum utiqueoptimuin, inoribus honestis
franciscus Milcetta, J.TCobus Monii, Jacobus Azzu- decoralum : qui cum semper et lari-
suis virtntibns
riiius, Sinion deZucciilis, Uputiode Feazolis, Ludo- dabili anteacta vita favorem qiiemlibet meruerit,
viciis Ni(;oIiitiiis, Conles Scaktta, Nicolaus Paga- cura niaxime in pra;-entiarnin, ut ipse in precibus
nelliis, Averarrtiis Zanellus, Ser-Paulus de Viarana, exposuit. ex se pror>reato iiovello Heafo, Jacobo-Phi- i„t,„iit Bea-
Christophonis Soverolus. lippo, hiijusmodi nostra? civitatis sempiterno non li ejtisfttti:

Ex Quarterio Portrc Montanariic. Mag. Mango- duliio favore. Verum efiam etsi rcs petita per ipsum
linus MedicHS, D. Alexandcr Monardo, Ser Anto- Missirinum ad conccdemlum et ardua et dilficilis

niiisPnganutius, Liippus Severulns, Riccius Armi- esse videatur : taraen intuitu Beati novelli, Jacobi-
ninus.Ser-PadouaniisSer Juliani.Ser-Daniel liante, Philippi, ut sua; sanclitatis meinorcs esse dicamur,
Ser-Mattlucus Moiiardo, Ale\aiider Sevcrolus, An- ipsi Missirino prsesentem hanc petitam immunita-
tonius Fazolini, licrnardus Ser-Nicolai Cenni, Hab- tem, ejusque posteris concedere et impartiri dubi-
brazzus Ponii, Jarobiis Pieininiis, Petriis Scr-Ju- tare iion deberaus ; ut pro tali miinere, ob ejus etiam
liani dn Cavina, Ser-Penedictus Jacobini, Thomas amorem et venerationem jtarenti suo collato, inces-
Seveiolus. Porrecta fuit supplicatio per Missirinum santer apud optiraum Deiim et beatara semper glo-
qu. Oliverii della Cella Capella; S. Vitalis, tenoris riosissimam Virginem Mariam preces fundere digne-
infrascripfi videlicet. tur : et ita ego laudo, consulo et approbo, de volun-
9 Magnificx Dominationi vestra; exponitur pro tate et licentia ceterorum ineorum collegaruin An-
audiunt siiii-
pltcationem parto veslri devoli oratoris Misserini della Cella, tianorum, exemptionem et inimuiiitatem ipsam Mis-
Mlssertnt, pro dicens et humiliter narrans, qualiter ipse fuit et est sirino pr.-rfato suisque descendeiitibus per rectam
19 sufsgite po-
gravatus inutili familia, et niaxime tribus filiabus lineam masciilinara concedendam in perpetuum fore
Mlerts
nubilibus, nec niultas habet facultates et ut eas : et esse. Si quis vero vestrum, qiiibus liberum ad
hoaostiiis collocare possit, et se et farailiam simm dicendum pafet arbitrium, super haiic sententiam et
comniodo et cum honore alcre et sustenfare ; ossit, consultationem aliquid addere, vel defrahere velit,
ac eliam iit ipse et posteriejus frucfum aliquem vel eam irapugnare (qiiod pofest et conceditur) F
temporalem ab hac magnifica Comnuinitate reci- ascendat pergoliim h seu aringheriam r consuetam bc
pianl, propler venerandum gerraen ex se procrea- suamque declaret de hac re sententiarn.
tum, quale fuit novellus Beatus. Jacobus-Philippus,
4 Deinde pra^fatus D. Tadda>us Prior. seilens et «mnibusquc
Ordinis Seivorura gloriosissiinie Virginis Marise, silens. iterum inrlicto silentio
\ii enmdcm
per d. publ. Pra?.co-
qui paucis anteactis mensibus in civilate iiostra .
aiilenliain
nera. sono tubfe pra-iuisso, omnes iinanimiter et euntibus,
Faveiitia; decessil ac etiain ut ipse Beatus Jaoobus-
;
concorditer supra scripti DD. ('ousiliarii assurgen-
Philippus, ipsius Supplicantis qu. fllius. vaieat
pro tes, acclamariiut, Fiat, fiat. Concedafur, concedatur.
talimunere, patri suo ob ejus amorem impartito,
Libentissime. Quibus silentibus, iternm indicto si-
justissimas pro Faventino Populo iramortalii ,
lentio per pra;fatum publ. Pra;coiiein, iterum pr;e-
maximo, optimoque Deo ac gluriosissima; Virginl
fatus D. Tadda-us sic inqnit Spectiibiles Cives. :

Mai-ia; preces fundere, devote a Magnifica


Domiiia- videai qnisque vestrura omniura, ipsum Missirinum,
tione vestra petit, qualenus ex vestra
benigiiit,ite et ejus postulationem, et maxime ob reverentiam no-
gratia dignari veliiit ipsum Supplicantem,
ejusqne velli Beati, Jacobi-Philippi ; et quia stixtutum no-
de cetero posteros et descendentes per
lineam mas- strum declarat, quamlibet concessionem et delibera-
culinam, in perpetuum imraunom et exemptiim,
ac agitatam et tractatam, statuendam et decer-
tioiiera,
iramunes et exeinptos facere, de et ab
omnibus et nendam per Consilium geiieral,- Jivitatis Faventina;,
singulis oneribus, collcctis, angariis,
tam realibus debere poni ad partitum, per fiibas alb.is et
nec sitffratjia
quain persoualibus, et seii mixtis, nigras; piteiida cta-
ordinariis, vel «t si plures dat.T et reddita> fuerint fabip
extraordiiiariis, venieutibus alba; quani iiian'ibiis.
in civitate nostra" Fa- uigrip, partitum obtentum esse
Teiitinapro tempore intelligatur ideo ut ;
;
et raaxime etiam cum Ill-j.tris rcs ipsa suo pri^^tino more municipali
Dominus
uoster, D. Gabellottus de proeedat,
Manfredis Fa- mihi videtur, rera, petitionem,
Tentinus, per ejusdera gratissimum et concessionem
rescriptum im- ipsam poni debere aJ partitum
munitatis ejusdein id libentissirae et fabas, ut statuto
concessit: propter satis fiat. Tunc his auditis, omnes assurgeiites Con-
quod muuus ipse Supplicaus et
posteri ejus perpeti siliarii ubi sedebant, nna voce protulerunt etdixe-

ruut
; .

VIGESIMA QIUNTA MA.II. 173

A runt : Nequaquam, nequaquam ponatur ad falms :

concedatur, concedatur; et libentis-


scd fiat, fiat
petituiu
:

fuit per ipsuin Missirinuui et


APPENDIX
sime, prout :

pro juridico, proposito, et obtento parlito luiliealiir, De variis frimi a itwrlc cnllus documoHiS.
teneatur, et inteiligatur esse et snper conces-
sione, et de lioc,
: liiic

per Notariuin nostrnni publicura D


dirtu
le

liho
Doniiiiica sanciissima; Trinitatis
lnHH) transcritisit pia'faius Mitanus Bcr-
(uli m jiiii;- /.„,,/ ntam
sunctisslme
fiat Instrumentum. Et ita, his visis, pra^fatus 11.
'''"""•
Tadda-us Prior ceteriqne Magistri Dl). Antiani narUiniis l.amii) viginti ipiinquo mensis Maji, Ue-tus

de ca re mandaveruiit inilii Hieronyrao r<otar.o supr.asc. m Jacobus-Pliilippiis, oliiu Missirini de Bertonis della
puU. In- prsesenti, ut si de pra-fatis essem rogatiis, [lubiicuni- CellaMonlis clari, Coinitiitus Faventiai Ordiiiis S.
slramcntiim. Maria' Servorum de I^avcntia, qui Andrcis ad secii-
^^^ couficorem Inslrumentuiii, ad perpetuain rci sic
iUudqiie d. Missirino, sicut desi- liim vocabatur, aute iinrani vospertiuain, ex liac vitii
gestas raemiiriam :

deravit, tradeietur; cum quo doceretimposterum de nostra muiidana trausivit, et ocuios suos claiisit,

perpetua sibi suisque descendeutibus concessa im- 03tat!s su:c anaoruin trigiiit;» no\eiii, ciim niiigno

munitate. Priemissa .4cta fuerunt in d. Consilio ge dolore putris et r.iatris ipsius tiinc viveutinni, et alio-

nerali in 1'alatio. rum ejus parentum circuinst:intiuiii ; viveniio seiii-

b Ego Hiernnj-mus, Mag. Menglii de Moii-


filius per in d. lleiigione pie, ilevote etstricte, ji-jun.\nilo,

cinis, civis ft Nntarius Faventinus, et nunc Nota- oraudo. ps;iiIeniio, coiiteiiiplaudo, et niedilando piis-

rius Refor.iiationuiu suprascriptorura DD. Anliano- siouem D. N. Jesii Christi, curpus suuiii niaceran.lo

rum et Con«ilii Civitatis piiedicta. et disc;plin:iniio, carnein «t viiinni numqiiam como.


\
Et ego Brtrnardinus, qu. Augustini de Azzurinis, dendo et bibiMido, nisi in convivio sanctissiiiiu) Eu-
Civis et Notarius Faventinus suprascript. Iiistru- cbaristi<B; sed vivendo qnotidio de pane ct iiqua.
Niiinquaiii fuit visus ridere, ncc ioqui de vorbis
mentum Consilii pnefati m:iiiu jinipria ropiavi. prout >,

in niois scripturis, oliosis et vaiiis, ni'C aliqii:im pi'rsonaiii docipere,


j, e.\tat in quadain copia, existente
de verbo ad verimm, die Dominicji, ultima ineiisis duin ipse ofliciuiii Proris in s;io moiiHstei'iii gessit,

Februarii, mucx de sero, in slndio meo, ad prjesen- iiec aiitea nec poslea. Numquam saiictissiniiim Sa-

tiam Ser-Fenzcili Lagavini, unici Teslis tantum, sc- ci'ificiiiio Altaris celebravit [siiie iuagna copia la-

dente Pauln Quinto Pontifice Maxiiuo. Idem deiiiilc crjnmrumj. so dicend.) esse indigiiiim magiii ct

Nolarhisnljinnat. iinoil miracula imdecim, in ordine altissimi ministerii.

posita, facla et illustrata a siipr:;S('ripf. Boato no- 2 Muitu iiiiraciiia in vila suii 1'ecit. et pricsertiin
"^' '""'""''
vello, Jacobo Plulippo ile Hcrtonis de Cella Montis cum sigiio sanctissiinaj Crucis pci' tre» vicos saiia-

Clari, filio mortera


siipradicti Missirini, post ejus vit Jacoinim Monium, Civem Fnventiuuiu, ile raorb;; ,.c ;im( mor-

quie in compendio Vitae su;c a se liernardino Azza- unius flsliilse veteris a tergo ; cui Jacobo Mniiio. timpatrata
rino notata, iion fuerunt aliter registrata, ex obli- amico et coiifiileiitissimi, commisit expresse, iiou

vione a se omissa et relicta, continen in eodem liliro debere loqui ciiin aliqua pei'soii;i de liac re ; seil
folio GO, ej: quo triinscrijiacrat Instrinnentum prxmis- dare gioriain oinnipotenti Deo, ac beatai Marim
sum. De lioc uiUciit libro in aiitticntica copia, scribi ck- semper Virgini. liecepta autem gratia ipse Jacnbus
rotoannoabsancli.ssiii;a Cbristi uativitate mdclxxvh, Moiiius, post moi'tera d. Beati vovit iid d. Beat.im,
Indict. XV, die vero quinta mensis Novembris, se- et posuit iimiginemsu:im ili a rilovo iii uiia feiiestra. ri

dente S. D. N. Iniioccntio, div. provid. Papa XI, in sacello. ubi adest coi'|)Us d. B. Jarnbi-I^hilipiii

anno ejus Pontificatiis ii, affirmiit Beruardiiius Laraa sub altare in sai^eiio pr,-edii'to, in copbiuoi murmo- /<

Faventinus, puldicus Auct. Apost. Notarius, iiisam reo ia terra. Et muiia alia miracula lecit p ist ejus
a se fnUsc cvtraclam, prout jacet de verbo ad vor- rnortcia, ipue iinii suiit -itripta et iiotata in pra!.seiiti

bum lol. 185, ex libro meiuoriaruin antiquarum, memoria, iiroiit omiiiliiis est uotuin. Et iii die su<e festinn cjits

peregriniitiouis ad aliam vitam. Friiti'es d. (Jrdinis "f""'' ciim


scripto per boii« raem. D. Hcrnardinum Seiiiorem
deAzzurinis, cartonibus rubris cooperto, arinis sen
c.
b.
M
MariiE Servoriim
. .,..,,„
iu d. civilate Faventia), in immim:
. .
tjencdlctlone

insignis clar» mem. D. Cardiualis de S. Georgio eorum ecclesia, cuiii nmguo liunore et ajiparatu, ac F
olira Episcopi Faventini in altero ex carlonibus raagno coiicursu utriusque sexus, feitinnnt : ct in

C sigualo, modo existente in studio soripturarum aii- signiim sauctitatis suie il. Fratres beiicdicuiitquos-
tiquarum lllustriss. D. Coraitis Bernardini Juuioris dara panes paivos. factos a d. Fratribus et piiron-
Azzurini de Comitibus.. I. V. D. Nobiiis Faven- tibus ipsius Beati, cbianiatuil paue dcl Beato Gia-
tini, como-Phiiippo ; et iiidifl'er'onter iloiiantetdi.stribuiint
omnibus, existeiitibus iu d. ecclesia post Vesperas,
ANNOTATA. cuiii niagiio ruiiiore p"puU, volenlis habere dc illo

paue, atteutii in:igna fi.ie «tflevotione. qiiam habeiit


a Boiettae, id est, Gbibuli : Officiiun aiitem iioiet- in d. piineiii. [irnpter saiictitalein d. B. Jacobi-I^hi-
taruni hic dicitur ijise luciis, in qiin adconsnltatwnesim- lippi et ejiis moinoriae.

hlicas coiivenitur, determiimndas pcr occidta sii/frar/ia 3 Et pi'o rnajori devotione, eialtatione. «t aloria
, r. ,
..." et
,
parcnteta ,

Boiettarum. d. Beati, ac pro hoiiore ct reputiitioiiecivilatis iio- ejuiomni


Pergamum, suggcitus dicitur. ruttum
b Pergolum, alias strie FaventiiiiK, et agiiatinnis eiiisdem Beati, om-
, .
, , , r. T .
Itromitvelitc
c /'Jm« Aii; Ariugberiano.7ii;ia'ur, ai Aringa nllo- iies bomiries de agiiationeet pareiitela d. B. Jacobi-
cutione,Fruncis Harangue, unile Ilalis Aringare, Philippi. tam divites quain pauperes, existeiites et
Francis Haranguer, pro concione dtcere. Origo Teu- habitaiites taiu in civitate Faveiitia) (|uam iii ejus
tonica est ab uliocutionibus militaribus Diicum : ci^m territorio vel alibi, se coiiveneriiiit iiisimul inodo et
Har vel Her exercitum significet, unde Har-rang, ordo forina prout iii Instrumantosiiperinde f icto.scripto et
exercitus, acies, signato |)er ineBeriiariliuninazzarinura, Notarium pu
d Sic etiam in Gtoria postliuma B. Ambrosii Seiieii- bliciiin Faveiitiiium iic seribam pra'sentis memoriie,
sis iium. 20 dicilur res ugi inter Coiisiliarm Senenses, sub die XXV ineiisis Febrimrii, aiini .mdlxxxvi, qiio.I

facto diligenti parlito et scrutinio ad Bussuios et extat in c fiieia d. anni. in ipio Instriinnentn iticli

Pailottos,ii( est ad uriiam et calculos olbos vet nigros, de Bertoiiis luulta a.I id necessaria ordinariint, pro *-

pro ajfirmatione vel negatione. gloria et honore oranipotentis Dci et beatae semper
Virgiiiis Mariai ac B. Jacobi-Philippi, quod Instru-
meatum fuit per ine Nutarium copiatum iii piiblicam
formam,
174 DE S. JACOIiO-PHILIPPO ORD. B. M.

A foriimm, et traditum dictis Corpus


<le Dertonis. Quamvis enim mortuus fuerit xxv die meusis, quia D
Dominica
ipsius Benti ile luiuo mdxiv, deciina quinta mensis tamen mors ea contigit in pra;dicta snnctissimaj Trinitatis
sacelli, ulji Trinitatis Dominicu; iilei iiuUa habita ratione nu-
A))n'lis, fuit (i triUisliitimi il'? parieto '!.

corpux trant- fuit posiluin (le aiino Htcccxcvii a suprml. Jacobo mcri diernni ipsius mensis, celebriiri cceptum est
ferlur altern Miinio. in cophinuiniirmorco, interra subtus altare festum die Trinitatis; idque .semper exiude est ob-
vice
iii il. copliino i|UoJ siicelluin tcniporc aiiliquo erat
:
serviituin, observaturque iii hodiernum usipie diem.

lio Doiiiinis Manfredi.s Civitatis Faventiiiaj : et in C Supradict'ts Fr. Zanelliis de Faventia, in ra-
translationecorporis d. Benti fuit a Fratribus S. tionibus acceplorum pro d. Conventu. meminit in-
Mariic Servoriini (li.scoc|icrtusd. B. Jacolius Pliilip- frascriptiirum partiiim.
Junii. recepit ex p Banco B. Jacobi xxi sol. f
pus. In (juo copliino Miper d. Corpore, .super uiio i

velaniincalbo tnniqiiani nix, ego vidi niultas violas vn denarios.


coloris c gialli virides, ipiaj ali oinnibus tunc praj- XVI Ejusdem ex cassaB, Jacobi-Philippi surapsit
supra qmd
seitiliiis judicabiintnr esso de reccniiabliita; ab ejus XXIV sol. X deiiarios. quos dcderant Guido et Zat-
postli floretf
reeeiiles In- phcifii etde eis liabiii unam /"
rainain. datani inilii tonus.
rpnitiiiiur.
abuii" x dictis Fratribus. Eodem Jie accepit a Guidoiie et Zattono Ducatos
. I
4 Jlitctetiiis nfitior iltt' Azziiriiiiifi,subdi'iisniemiiriatn sex aiiri q Vciieti, ut in asseres emeiidos e.xpende- q
immunitiiiis conceisx Misscrim ejnsqite jmsleris, ciim ret : fueruiit autem ipsi Ducati sumpti ex cassa B.
Ex libro ra-
tiomm Pro- copiii Inslrumenli iijiuil se existeiilis : iptam memoiiam Jacobi-Philippi postea autein, inquit. recepi a
:

mratoris hic sniierlluiirn fcret re/ielere. Pcrtjit tleiiitle Notariiis Priore solidos xxx. siiniliter sumptos ex d. cassa.
Convpiilits inter antitiuas Die XI .\ugusti recepi a Terdoza solidos x. pro
Lamii, alqite ex ijiiotlam folio, existente.

scrijiluras pnrfuli U. Comitis AfMrini, rulgari liiujiia lampade quain posuit B. Jiicobo a nobis einptam aelampasaH :

coiisLriplo, e.xirahit sequenles notiilas : qitas openv pre- qu;c et votinn fecit fovendi eamJain lampadem anuo ad sepiilcntm.
li '^
tium erit Latiiias facere, ut eontinitatio cjitliis, ab ipso uiio.

ilie vioriis ca>pti, appareal eviilentins. Ila ergo liaiiel. Die XXI .Augusti, accepi a Mag. Paiilo, quistipem
Aiiiio .Mcccci.xxx:ii Fr. Zanelliis, dc Fave:itia CCE- corrogabat ad honorein B. Jacobi, pro Dei aniore,
(innl 1183
pit excrcere olliciuiu 1'rocuratoris. in suo Conventu solidos XV.
Itabttur
RR. PF. Servoruni de Faventia. dumPriur d. Con-
ventuscsset Venerab.Fr. Taddaius de.Vretio, quem- ANxNOT.VT.V.
ndmodum apparet es.libro Rationum, scripto illius

manu, qui dicitiir R. a Scutplura di rilevo Itoll.i, Francis de relief, ea


.•VnnoMccccLxxxiu.diexxivMaji.cuininfirinaricoe- dicitur, qux ftijuras sitji iiisculplos exlottit supra ptani-
pissei P. Fr.Jacobus-PliilippusdeFaveiiti;i,eiuit pro tiem ipsiits tapidis. opcrc anaqtijpho.
Die XXV Fr. Jacobus-Philippusobiir,codeni"puIlos b Cophinum, jor«arc(i/apii/eaus!i?7;(ir/, hactenus non
quod stiUim
duos solidis IV. vidi. lu cltaila aulein mox cilanda Sirpins dicilur Sar-
a morle capit
in ordiite coll Die xxvin dedit Fr. Mattliaso, prcficiscenti Ca;se- copliagns inarmoreus, insculptus cum imagiuc D.
ut Beatits. nnin et .Vriniinum, pro Fratribus istic ad honoran- Annuntiatie.
duni li. Jacobuin-Philippum solidos xi cuin dimidio. c Fila. Filza, Fileia, unum idemque Ilatis signifi-
DieiJunii deJit M.ig. Leouardo Scaletta, pro canl, scilicet continualionem, sive {ut barbare toquar)
picturajli. Jacobi Philippi, ea scUicet quse est infitationem pttiriinn aclionum seu reruin ejusdem gene-
supra altare, et pro h spaleria supra asserem, soli- ris : liic autem inlclligilur Ephemeris actuum piibtico-
dos XXI. rum.
Eodem dic notat advenisse Fratres peregriiios, d Monumenlum Transtationis liujus e.st inscriptio,
ideoipie uUradimensuniorlUnarium. ad honorandas qiix tiottie « parle dexlera sacelli visilur, tenoris sequen-
dd. Fratres, qui veniebantutvisitarent B. Jacobura- lis : D. 0. M. Lapideum sepiilcrum. in quo condi-
Philippum, expensos a se .solidos xxi et unum deua- tuin est corpus Beati Jacobi-Philippi Faventini de
rium deinde notat alios x solidos a se expensos in
:
Bertonis, Ordinis Servornm, a dextro latere hiijus
carnera, eo quodprovisio jani facla non suffecisset. sacelli, ciii affixum erat, impensa Matthai, Joannis
Die XV dedit Mag-. Eviingelistaj et Joanni Baro- Baptistai, ac ejus fratris Marci et Fratrum ; Anto-
lotta solidos 1, ad faciendanicolliilionem.^iuau-
c nii Mariie et Fratrum Vincentii et Fratris Anto-
pirtiji tffigies. do venit processio ex Castro-caro.
; ;
p
nii et Fratris, et omnium alioriim de Bertonis a
Die XXII ad depingendam capsam, inlra
Jiilii,
Cella, iion sohim sub altare trauslatuni est ; sed
quamserviitur cappa B. Jacobi-Phdippi, expendit
i
etiara sacellum hoc. olira
solidos XI et pro virgulis
Bertoiia; faroilia? a Man-
; afque clavicuUs pro di- /.
freJis Jonodatum.inhonoiera Dciacejusdem Beati,
cta capsa solidos ii, universim solidos xiii.
sic ut se habet exornatum est mdxciii die xv Aprilis.
Dicto die ileilit iii ova et lactis / recocti
caseo- Huic porro inscriplioni a parlc sinislrn respoiidcl atlera
lum, ad prandiuni Fratris scribentis B.
Jacobi mi- Joannis AnloiiuMoni. in Protogoad miracutasupcrius
raculii. niittenda m P. Generali, solidos
ii. a Gianio recilala. De ornalu autem ipsius sacelli in
xxvii Julii in effigieui B. Jiicobi, qua;
Romam ad cliarla parlicutari sic accepimus : Familia Bertona
P. Geiieralem erat niittenda. solidos iii.
sacellura ad meliorem ct illustriorem formam redu-
5 Anno iicccci.xxxiv, xi die Maji, dcdit tubicini xit, et manu Joannis Baptista! Berluccii depingi
Castelli Fianci. qui publicavit Bannum ii ad
hoiio- curavit, statiiens in
medio .sepulcrum Beati supra
randiim Beatum, solidum i.
terram depositum, taliter quod niodo
Eadem .xi Maji ingressus est pro altari
iu officiura Procu-
ejusdem capelte inseruit.
ratoris quidain Fr. Tliomas de Faventia; qui notat,
e Giallus color, Teiilonitjus Gheei.
quod xxdie ejii.sdeni nieiisis. expendit, ad o insala- flaviis cst ; fla-
vas aulem violas non gignit leltits, sed purpureas :
tani corum qui faciebant festum B. Jacobi, '
pro-
dena- babile igitur esl violarura notnen
rios IV. cliam latius sumi a
Faventinis.
Die xxii, qu» sabbatum etVigilia B. Jacobi,
fuit
Vitjttia et
scribit se
f Rama Itatis, Ramus vet Ramusculus.
expeiidisse in res varias ad eamdemVigi!
festum ogi
Iiara, tam a Conventu, g Facta fuit ea pictura supra taliulam ligneam,
quani ab cxternis qui ad cum iraagine Cliristi atque beata; Virginis.
fesiiim Beati conciirrerant, c elebrandara cum
; nec non nnagine pariter S. Joannis
pro die sequenti xxiu. quse eratip.sum Evangelista; ex unapar-
festura Beati te, et ex altera
atque sauctissimae Trinitatis, B. Jacobi-Philippi, circum caput
Dominica quartaMaji ejus radiantibus ubique
fulgoribus : quie imago ta-
liter
VIGESIMA QU INTA MAJI. 175

A liter etiani niinc in Cnpitulo vlsitur et adorafur : ibi m Hiijns uomen dccehunt Auuale.t continnnti cuui
enim fuit sacellum S. Jo:iniiis Kvangelistae, quod venerint.
nunc servit pro Cai-itulo Fnitruni, ao jiro cinirre- n Baniius, mandutum imblicum, snlice! de instituen-
gando Ci'llegio Doininonim Jiirisperitorum ac Nota- da rid corpus bi'utiprocessiuiu\ cuju.s .iitpra facta luen-'
rioruni FaventinEe civitatis. Ita iu d. cliarUi, uln pi- tio.

ctor nominntur Leonanlus 'le Scalottis. o Instdfiin proprie. est eduliiim cx crudis herhulis,
h Spaleria, halice Spalliera ; tiuuiquid ad viurum sale et aceto oleoqiiciufnsis, a (juiOiis Itali et alix plurcs
f.r/'fl»K/i/fir, ori Spallas, idvst, hunuros recHnnndum. nntiones auspicanlur ccenam; ipsum uuteiu uomcu liic

i lu pr.idicta cfiarta fippellalur Scapulare. dicituy- snna videtur pro ('«inula, sive {uti supra scribitur)
que claiidi capsula. elegauli arte (lei\urata, et ipsnm, CoUatione. sic dicta, qiiin ad illam coufera/itur f/»a;

SEPpe ad a'grotautes defen-i, niaxinia ciun dovutione suutreliqua in pcnu, absque recenti coctiira.
et miraculorum eventu. p Bancum, ?ho.i' Cassa scribitur, accipiturque pro
k Italice, Ferlette et aconzzette, dimiuutivu' rocen gaiopliijlacio scu arca nummaria.
a ferula et acu. q Aurum Venetum, vcl quia yeuctiis cusum, vel
1 Uatice uuo vcrho Kicotta, qux vox etiam ad ejc- quia per Venetcs c.r Ilirngarin allatum : nnnc. fere Du-
teros transitt, cnin ntu ipsius edulii. catos Hungarioos tipi'cllamits.

DE S. MARIA MAGD. DE PAZZIS,


ORDINIS S. MARI^ DE MONTE CARMELO, .NOT.
APP.
\""'
vir
To.ii

FLORENTIjE in hetruria .

n.p.
COMMENTARIUS PR/EVIUS.
De VftisSanctee, scriplis a Viiicenlio Puccino et Vii'i;ilio Cepiirio Conrcssariis ipsius

earumque e(litionil)us el auclornni Mde.

Carinelitarum florenti^simus Ordoduos Monacharum Confcssiouibus autlientis prx- Hujus Confes-


Veterum
habet Sanctos, solenuihus xvi ceremo- liujus erat,
ordiiiariis

cumiilud ingressa est aiino mdlxxxh Catharina ^^»''** '^•'^ ^'^''''i


ANNO MDCVI).
?iiis Canouizatos ; ambos natos Florenliai, ani' (ie Pazzis, mulato deiiide nantine Soror Maria Magda-
Duo ex eisdem bos ibidcni quiescenlcs corpore e.t miraculis lena, D. Auguslinus Campi, summai vir probiiatis ct
Lvbe et Ordine
claros ; videlicet S. Andream Corsinum, ad Episco- prudentix ; sub quo cum de iis qux Viigini prictcr ordi-
Canonizati
hoc secuto: palcm Ecclesias Ficsuianx Sedem assiimptum; et S. nem accidebant, identidem multa scriptu fuissent a dc-
Mariam Magdalenam de Pazzis. in monasterio S. putafis ei officio sociabus; ejusdem D. /iHgitstini auno
Mariiv Auqelorum variis perfunclam jnunerihiis. An- MDXCi vita functi siiccessor D. Franciscus Beuvcuuli,
dream, mortuum anuo uccCLXxni, Engeuius Papa IV metnens in re tanti momenli dccipi, ad eadcm totamque
VI Beaiorum uumerum adlegif Mccccsxxix. Urbanns Sanctae conscientiam .'iecnm cogno>,cendam invitavit Col-
,

Papa VIII canoniznvit mdcww. Alexander porro VII legii nosiri Florentini Reclorcm P. Nicolaum Fabriui,
MDCLXvi decrevit Ofjicinm suh rilu Semidnplicis pro die ipsimet dtcinilus eani in rem promissnm pridcm. Ex
IV Februarii ad hlntiim cclebrandum ub ii> qni Romano eo temporc Socidatis iioslrx Saccrdotcs, qni iude (xtraordinarii jam
utiintiir Breviario. Magdalenam, auiw iADCvw trausla- ab anno mdli cicperanl monaslerii illius Virgiues per- cx sucielale
tam in cwlos, ideni Urbivius Beatam vocandam ceusnit missu S. Iijnatii ctirare; tiim ipsi tuin aliis ihidem •ff*"'
Andreas Cor~
MDCXXVi, anno autem mdclxix iu Album Sauctorum f^irginibns, in sncra Confessione extraordinarie uiidien-
slnus Ep.
Fxsulanus, rctulU Clcmcns Papa IX.Clemcusvcro X anuo mdci.xx dis constanter fuerunt adlubiti; ht eoque cantutis offi-

apprubavil simile Officium proprium, a cunctis quiad cio hodicdum perseveraut, maximo cum ipsarum solulio

Breviarii prxdicti recitotionem tcneutur, ex prxcepto et fructu : quie et S. P. N. Ignalii exercitia spiritna'
perageiidum sitb ritn itein SemidiipHci. Prioris Vitain^ lia sub eorumdem direclioue quoiannis obeunt, exemplo

a Petro Andrea de Castaneis Carmelila, annis post ipsius sanclx Matris.ea primum inscipsa expcrtx, sub
lxxx vel primum scriptam vel interpola-
ejus obituni R. P. Virgilio Cepario.
tam, ad xxx Januarii illustrare conalus IJenscheuius 3 Ordinnrioriim ultimus, per annos (ut ipse profite-
...... T-» I
OrJtDanonim
uoster, necesse habuit nnnchronismos quosdam noiare tur) dtios, {liit D. Vincentius Puccuius, mortuo sub jj„c
„;;/„[„,,

et corrigere, excusando ruditutem seciili, in re/nis nar- annum ::dDCV D. Francisco Bcnvennti. Hic exsua, et ruvcinus,

randis pnrum accurati; et iufclicttalem Ordinis, haud ex earum quas rcgebat SauclimoniaHum certissima ocu-
snlis cjplicatas habenlis historias siias. Posteriori ne lataque sctentia, atifite ex Hs qux ipsa viventc Utteris
et M. tHaijda-
tena. contingeret iilem, propria prxseiitts seculi nccuratio fe- consignata repcrcrut, Mistoriam Vitx composnit ip.^am-
cit, etduormn qui Sanclx a Confessionibus ftierunt di- que viilgavit anno mdcix iu duas digeslam Partcs : qtta-

Ugeutia. Ilxcnobisde ejus gestis virlutibusque genuinam rumprima lotus vitse decursus tisque aa obilum contiiie-

historiam te.vuit; quarum una cuni alteri pro supple- tur ; secunda, favores quidam praecipui, eidem in suis

inento sit. necest^e jndicavi lUramque ex Italica lingua raptibus divinitus concessi. Stijlo usus est nativo mini-
Laliuam facere, eo promplins qiiod occasioiie data li- meqtie fiicato, et ipsis autkenticorum vionumentorum
beuter osteudam, nostram brevitatem de atiis quibusdam verbis qtia licuit inlixsil lain scrupulosc, ut qnx in suis

Beatis Ordinis non aliunde praficisci, qitam ex idonese e.vlasibus Saucla Laliuis forte verbis expresseral, ea La~
et operi huic dignx materix defeciu. Duplici isti tracta- tiiiis etiam dederit, quippe vel a modice periiis {quales
tui subjnuqam tertium, de miraculis post mortem deqiie ferc Sauctimoniales sunl) commode intelligenda : a quo
translaliouibiis corporis, ex vaiiis auctoribus monumen- e.Ciinplo ne discedereiu, primam Partem integre, secun-
tisqnecoUcctum, sub tilulo Gloriai postura^. dam allra dimidium Lulinam faciens, cadem verba ego
2 Regebat prxdictim S. Marix monasterium et quoqne diverso cltaractere e.rprimciidu curavi. Id ipsum
omnino ,
: . .

va DE S. MARIA MAGD. DE PAZZIS.


vel ex Vila ejiisdem Puccini
nomen D
Lndoviciim Bror.luin- priino indicttUs;

omninolecisse eliam video Miiij. a Racomsw ceteri Mteruira


mxferente
prd\iicnLi., revera tttincn
it^i.composila
t
,

Acilt ccrtlsii- diim,ilid «»"" MDcr.xx biiianiliim islam Pitccini


Hinto- atiis omntbus
vel Vttas vcl Vitx
maprior edi- post ipsas scriiilores oinnes, suas ^^ ^^^^^^
riam Gatlico sermone perqunm eletjiinli reddidil. niliil
dlt C, parlllfiis, Summaria accrperunt; snperlltiurn fuerit, ex onimbns .^cripturis
de Parlihus post edilis solicilus credo quia istas
ttliis
recemere eorum nomina,qui pratuxernnt:
:

fere nationibiis tomja serie


putalal tihitude sujjicere ad informnndum intellectnm eii
siia quiqite tiiigua Sniiclam tionoraveruiit. Qui volet,
snnctilalc Mapfhjlenae coneeptu, xslimaliiinrm
Speciititm Carmeliltinum Daiiieiis a Firgine Ma-
dc. ijui
littbet
concilitiret et imittilionem suuderet. Arcesserunt lamcn
riu, iibi Summario Canoniznlionis accurate singuli
ex
i» secundn Vilx' cditionc, duobits post priorem nnnis,
eittiinerttntitr. Itlttudttlum tamen jirxterire nequeo Lait-
qualuor Partes cum secunda arijtimenli
aliic, ejiisdem observanlix
renlium Mariam Brancnceinm, strictioris
(jux jiim simiil se.t Parles ileiiim, rum nouiTullo irura-
Cartnelitiim, qiti Ncaioli anno mdcxliii Italice puhli-
culoriim jiost niortem auclario, recusx sunt, eodem Puc-
Cttvit, et Gttspnri de Roomer pvxmemoralo dcdicavit,
cino curante siih itnnum .mdcxxi. Sed has novissimas quinque
Opera B. Maria; Magdalente de Pazzis, in
quatiior Partes, Bcrjue ac tlvnidium secundie, licet alio-
partes rtistributa : plocuit enim ei Opera appeUare,
qui pulchervimas, quia parum ad hisloriani fnciunl, et
non quia ipsa libros scrtpsevU, sed qtda doclrina mul-
spirituali iitislruclioni polius deserviiint, asceticis scrtpto-
liplex, accepttt ex ore Magdalena; iid caileslin
raptx,
^,^,.,„,„
ribus relinqiio Latine redtlentlas.
vUa est plaritim oimsctthirum formttin pesse suscipeve,si niuocui titu-
qute dcinrle 4 Perrexit dciiiile idem Puccinns moiiaslerium re-
contyacta iit ea,quxsparsim Itubeiilur in majovi Vita per Puecimim tus Opera.
gere, ct pro obtineiida BefUificatione sanctte sux Fiiiie,
contimia Ca- edittt, eiqiie postea adjunclis Pnrlibtis, ajilo iligereren-
ad reliqufirum solatiuni, tam strenue tabovartt. ut iino
pUa \b\,
tur ordtne, qunnitdmodim ipse fecit. Quapropter non
an!e suani ntoilem aniio iteiioiium ad jiuein jierdticlum
gravalor, Synojisim lucuhrulionis istius, saltem per Ti-
videvtt. Ptiecinu defuncio die jii Octobrts; frunciscus
tulos suos exhibere, jmtquttm Lttline dcdero qux ex
Cardiiittlis Burherinus, nijus e.r Carolo Patrun,
Puccini impressis noslrum in opiis converlenda censui.
Urhani VIU fratre neptes dux, Soror hinocentia et
G Proxime post Puccinum locandiis nobis veiiit Vir-
Sor.Maviu-tiiatia, Monnsterium S. Mnrix Antjeio-
gilius Ceparius supranominatus, ideiii qiii anlea B. g
riim, sua ornitbanl prxsentia, Guhrrnatoris litulum et
Aloysii nostri Vitam scripserat. Agehttt liic Romm.cum jmam vitam
officium sihi relinens, Confessarium siatuit adni. Hev.
anniiente Urhano VIII Beatorum numero rite adscri- on. 1026
1.'. .\iJloiiiuni Mariani Raconisium; eodem munere scripsit Vir-
berelur Maria Magdalena, et Mona.-^terii sanclissimx
fuugentem inatioS. Marise, Petjinir-cidi
taudtthiliter gitias Cepa-
Trinilalis Matres, qiix iimiiehaiit miilta narruntem ex riiis,
nuncupalonwnusterio, quod unlgo Cliirili dicilur a Bea-
propria scientia, Puccino vel ignorata, vel prseterita,
to stio Fuudatore, ciijus etium filam idein coUeqit,
a Vinc. Itaco- oplahttiit ttb ejus elegardissimo slylo et insigni spiri-
quttlis hoc i/i.M' die jumjiiin ilala est. Considerans auteni
nlslo, scrvato tuaiium reviim intelligentia noram videre VUam, qux,
tamen Pucclnl prxlaudalus Cnvdinalis, ttibil linleri iiliud qnnni i!,tud
castigala prolixiovis operis mole, lanlo plenior esset vir-
noniine, qvttitde se.T Pavtitim opiis, unde ip.niis Beuta- notitia
tuttim exemplis, quanto in reveltttionihus strictior. Sed
oitlgo darelur, eo quod distvaiUi esseiit omnia primx
cum cadent cogitatio eodem tempore Mttlribiis Florenli-
edilioms exemplttria; eidem Racoimio dcmundnvit no-
nis venisset, factuni esl ht diim lixc vita excudebaiur
vam ntam cowponeiidam ex Puccini lihris novisque
Romx, altera a Racoiiisio concinnata imprimeretur
notiliis, qua-i Processus pro Ciinoiiixatione formali siih-
Florentix, nescio ansalis concordi Atictoritm vel San-
ministrarc iMeront, idque meliori qiiam pvius facium
climonialiuin senlentia. Cerle fuit in ea re nliqutd quod
erat ordine, oc forma hreviovi. Fecit ille qiiod impeva-
Cardinuli Barherino disjAiceret, formidanti fortassis ne
veral Cttrdinalis, iwinen tamen sniim siipprimens, sub
nomine Puccini dno de eodein jrqumento scriptores, alicubi sibt iiiveni-
solius voluit pradire novum illam lu-
cuhrationem. per continua
renltir conlrarii, ttut alter allerius luci officerei . Ulcum-
cu Capita, citittuUam lihro-
ruin iiislinclioiiem,deilnctttm
que se res habiiit, suppvessa est, jam nsqiie ad Caput
: itaque impressa priinum
Florentix anno mdcxxviii,
Lviii impvessa, Cepani luciihvatio; mansilqiie imper- et hanc nn.
cst iiiijue mox anno scqitenti icm edidit
Romx, ciim Dtdicatoiia, Urbttno Ponii/lii a Neptitnis fecltim opus inler manus venerabdium islavum Romx
Jits. Fotiits,

prxnomiitalis diiecla, quaritm tiaud iluhie Mtttviim, ac pene tradituni est oblivioni; donec occa
precitms miil-
tum inclinalits itlefuerat sione solennis Canoniuilionis lectus ac visus pluribus
Beatam declarandam Mag-
ad
Cepavii lahov, appaniit digniis qui piihlicx Itici non
dalenaiu. IJanc ego Fitttm coiiferens cnm Puccini p
opere geituiiio, puiicla quxdtim noviler suhtraheretur diulius. Commendalits est igitur R. P.
addita exceiyam,
il Latiiix prioris Vitx versioiii Josejitio Fotio, nosli-x itein Socictalts Sacerdoli, ab-
admiscebo. addilis ini-
:io ttc fine iincis [ includenda ad di.-tinclioiiem. Post
sotvendtis, iidditis ultimis xv Capitulis, et Romx pro-
]

Beatiftcationem, progrnsum
diU anno mdclxix Clemenli IXiledicatus. Eumsi citm
tentius in negotio est- in-
termigne devotio publica
edilis a Puccino et Roconisio Viiis confevas, omitiiio jii-
enja jam Beiitum promota "'"'': '^'^"'P''
oehementerperexleras dicabis, adeo nihU illis oflice.re,ut midlttm roboris addat
reijioiies, ac nominaiim in itrhe . , . . tlantur.
Neapolitana; ubi etsdem lesttmomo suo, pliinma autem suppleat nh iUis
illius causir studiosissimus D. Gaspur
de Roomer, Anluerpieitsis prxlerita minimeque negligenda. Atqiie Ids diimtaxat
Mercalttr, idetnqite opulen-
lissimus, prxter ingenles Lutine reddendis exurget seciinda quam damus Vita,
pecuitiarias suntmas in rem
adeo piam collatas, fecit ut aniio nihil eorum qux illi di.cerunl iteratura, nisi quatenus
mdcxl eadem Vtla
sumpiu suo recuderettir, plane ttd Historix conlexltim necesse eril, uno allerove verbo
secundum priora ezem-
pla. Ab tiacautem editione (cujus
exemplar hicAniner-
isla aitingi, veltit Jam daia in priori Vita, et istic
pixmdi requirenila
iipitd RR. PP. CarmetUas) prxsumere
Itcet
non dlfferreatiasdutts 7 Alitt Lntina si quis desiderel, littbet impressam
posteriores,simililer Neapoii cu-
ralas sequenlihus ttnnis
mdcxlvi et ui. Niliil cerle
Francoftirli anno mdclxx Vitam serapliiciB Virginis
ab
illis dillcit
Hispamca, quam anno mdcxlyiii
versio S. Maria; MagdaleiiEe de Pazzis, Florentinn.', Ordi- Initicantur
Ro- nis Carmelitarum antiquce observantia; Regularis, atia FrancO'
mxiiiiprmendam curovit Jottnnesde
Leuina, Hisiorio lurli,
grapluis Ordinis, ejusqne in tres distinctam libros, extractain et
concinnatam
Conijregtttwim quam Indic.s

Z
manx r
vit,
'iTi
Calliedraticus
solum versionem
^"""""'-
iiec
"' '" ColleijwSapienti. Ro.
enim quidquam
in re muta-
ex vita per ejns Confessarium scripta, nec non ex
Processibus et Relationibus, corain sumino Ponti-
ficeformatis, per P. Fr. Patritium a S. Jacobo,
"!""" interpolauit Annotationibus
.

XXXI ?t,».;„tei«„ecessarias Ordinis Carmelitaruni Provinciae .Memaiiniai infe-


personis de oratione
tractantibus, ad res rioris; cui accessit Brevis relatio quorumdam mi-
mystioas et obscura.s in libro
raculoruin, raeritis et intercessione Sancta; post so-
lennem ejus Canonizationem patratorum; et docu-
3 Porro quitt vel « P„c«,„ duobus aul sex lihris, meuta seu monita, quaj Sancta diversis dedit
Religiosis
:

VIGESIMA QUINTA MAJI. 177

Religiosis ilum vixit, edita antea Italice per D. Joan- privilegio Regularium . Denique vir fnit vitae pro- D
nem Antonium Solazzi de Vetralla. SiviiUter in Spc- bitate, doctrina, prudenti.aque conspicnus; in quo AIICTORE D. ff.
licet ctrca
culo CarmcUlano R. P. Daniclia prxlamiati intcnict nihil potuisset non plnsculum fidei
desiderari, si
Ven. Hippc-
el Artilerplx tectur, primo Vitam, ex Actis Canouizatioiiis atque adliibuisset cuidam sua; pcenitenti, magnre ut ipse It/titm Ga-
inipreisa,
ex Secretaria Congregationis Sacrorum Rituum, opinabatur snnctimoniic, qnte illi dixerat, quod in tantinunif

justa exemplar RoraiE inipressum tleinile alleram : pcenis purgatorii vidisset animam Venerabilis Hip-
prolixiurem Capilum 13, ex R. D. Vincentii Puc- polyfi Oalanlini, ejus qui Congregatiimem S. Fran-
ciniopere de Vifa et divinis illustrationibus ipsius cisci de Doctrina Cliristiana Florentiaj 1'undavit; vir
Sanct», ctintractam, digestam, et Latinitate dnna- tam notiu sanctitatis, ut mortuianno mdcxix die xx
tani pec Rpv. adm. P. Leonem a S. Joanne, Pro- Martii causa, in ordine ad Caiionizationem serio in
vincialem Turoniie, exinde .Vssistentem Generalem Romana Rota agafur, ad inslanfiani, non solum
Ordinis, Regis Ciuistianissimi Concionat rem orrti- Congregationis suffi, sed etiam Magnorum Ducum
narium ; teitio TruclaUini insvjucm, cui tituius, Ca- totiusquo populi Florentini. Hiiic cum ^^incentius
nc.nizatio et eam concernentia ar.tecedenter, conii- clabi manibus sivisset scriptum aliquod, qiio
siiis

tantcr, et subs&iuenter Denique; MiraculaexCano- conimunis illa opiiiio famaque infirmari videbatur;
nizationisInfurniationeetSummarioRoma)impressis, Riispolii cuidam, poete satyrico ac petiil.inti, occa-
atque C.V supradicla Brevi Rclatwne; cum Exercitio sioncin dedit diiabus odis ipsum acerbissime per-
devotionis qiiinque Feriis sextis, in memoriam quin- stringcnili : et :ilienavit a se plurium optimorum
que singularium favorum prsestitorum Sanctae, de- viroruiii animos, atque in liis ctiani patris mei Mar-
votissima: mysteriis Passionis Christi, sexta feria ci, lioiniiiis commuui Florentinorum eestimatione
peracta;. J^t liuic Excrcitio addi polui^scnt Lifaniie, sjincti, et cujus precibus fere soleo acceptum referre
in Ifonorcm ejusilem Sanclx coniposilx, atijuc in ftne quidquid lioni indigniis a Deo consequor. Vivens
Fr. Potritio edili imprcssx, sane pcrquam bene
libri a enim Hippolytus virtutis ergo sic eum coluerat, ut
accommodata: ad fovendam devotionem fidelium, modo per multos annos consiiererit quotidie vesperi con-
caruiu u.-ius npprobelnr ab iis, quorum intercsl recogno- venire, de rebus spiritualibus velut cum araicorum
sccre precalionum formulas Calholico populo propo- intirao tracfatiirus. Hiijiis iiitcr ipsos amiciti^e plu-
nciidas. res apud iiie Mipersiint memoria;, et inter alias no-
8 Forlassis ctinm opcrx prelium essct teijere, qux cfurna latenuiln, qua pcr tenebras veniebat .ad nos
in quibus Nicolons Lniicicius,
ttubet noster in opiisculo de Pra;- devofos suos, piis albiqiiiis intlainmandos. Sensit
dissiinulatiir
stanlia Iiistiluti Socielalis lib. 2 ud finem cap. 4. nisi igitur graviter pafer nieus, ut debebaf. injuriam,
<7HflVps fuerint
Confessarii omnia tiiibuissct C.C ore P. Virijilii, qucm prtvstat iii memorise facta.n ab amico efiam Puccino,
ainici sui
Sanctx. suoniet libro toqucntcm audirc. De fioc tihro, qiioniam quem alias ajstimabat virum undequaqiie inlegerri- atiqaid hit-
adeo sero in pvblicam luccm vcnil, non cst mirum la^en mum. Nenijte optimus quanthqne viris obrepit aliquid manum
Patrcs CarmcHlas. Mirum potius, ab iis, quibus igno- imbrciltitalis tiumnme, itiim bono zeto agi se credunl passi.

tum esse non poluit, quod monaslerium S. Marise An- quod hic notui dissimutare, ne forle apud imperitos

gctorum, sub Orduiarii Flovcnluti jurvlictione positiini, xslimalores rerum obessel aliquaniio Venerabili Hip-
ordinai ios Confessarios non tiubeat atios quom ex Ctero polyto, taus impensa Vincentio : quem ci^ediderim
scculaii asst<niplos, id ubu]ue dissimutarint; cumque vel ante morlem retracUisse qux mtnus prudenler scri-
Puccini scdlem scripla tcqeiint, mirum cst etiam ab pserat; vel excusare piitnissc, attegando exempta S.
iisdcm ant niiltam aut perqnam jcjunam ficri mentio- Paschasii Diaconi, ullimo Maji mensis die ex S. Gre-
nem Patrum Sociclalis, quorum consiliis, non solmnili- gorio Mngno in Miirtijroloqio Romano relnli; et S.
recla juit ad ampteclcndum Carmctilarum inslttutum, ntatinx Virginis,ex S. Gregono Turonensi \\i Fe-
scd eliam pnecipue adjuta in spirilu ; cum atiis Rcti- bruorii ; quos leijimus aliquamnuiltis diehiis a divina
giosis viris aut nuilum aut rarum commercinm liobens, et heatifica visione suspensos, dum intcrim miracutis

uli nec tiahent celcrx istitis monaslerii Sanclimoniates, mininie otiscuris eorum sanctiias declttrabatur a Deo.
Ut enim c. 57 scrihii Cepariiis, ad crates earum ordi- El hiic rcferri poteslqnod in nostr.r tiujus sanclse Vila
narie non accedunt Religiosi, cujutcumque sint(.)r- 2, cop. 9 protixe narralur de Sirore Maria Benedicla
dinis, alque adeo nec Carmelitsr, nisi forte frater aut Vectoris. R. P. Cosmiis de Pazzis, 9111 Purcino mo-
proximus consanguineus alicujus Monaclia?, idque rienli adstitisse dicilur, Coltegio Florenlino prxfuil
non nisi cum licentia, pi'aivie in scripto olitenta. De atiquoties Rector ; eiqucrarx virlutisexempla plurima
Maria autem Magdalena nusquam invenimns, quod vet de se retiquil, et ipsius memoria ibidem in henediclionc

scmet in vi'a siia cum utiqiio Reliijioso Carmeiila fuerit manel; lum propter alia egregia merila, tum propler
coltocuta, nisi cuni Snnclis Angclo Martijre et Albcrto suppcllectilcm sacram, insigni argentea slatua Genlitis
Sicuto, jam beatis in cccto. sux Sanctje auctam.
9 (luod ipsumniei Puccinum atlinet, de eo intcrro- 10 Porro adiotiusPMii^ famHix, ei qiia S. Mag-
qalus Itiuslrissimus Anlonius Magliiihectiius, palerno dalena praiiiit. (/ecus pertinet. quod tom. 3 Ilatix sa- Paziix ta-
milix.
omico, hoc eloijium Hmplici candore lexuil, ver episto- crx cot. 1 13 refert Ferdinandus Ugliellus in Episcopo
tum dalam viii Jutii mdclxxxi. Monasterio .\ngelo- Rainerio, qnisub annum Mxcviii HelruscTe nubilitatis
rum plus quani viginti annis servivit gratis ; cumquc florem accendif, iit Crueem indueret et ad Terl-am
Urbani PapK VIII, anno Mocxxni ad Pontilicatum sanctam e .Saracenorum manibus eripiendam, cum
evecti, pedes deosculatnrus, Rciraam esset profectus, Godefiido Bullonio .pervolaret. Retulerunt, inquit
Kliujium l'uc
cini viri op- quia illum nonnullaconsanguinitate attingebat ante ; Ughctlus, eam gloriam Flurentini, ut ex iis omnium
tlmi, altare Apostolorum dicitur vtitum fecisse, nnlla un- generosissimusinHierosulymajiiiuiiiiaprimus assili-
quam erclesiastica bona admissurum se
bene- titulo rct irrumperetque. Is fiiit e Pazziorum nobilissiraa
licii. Prufusissunus in eleemosynis erga pauperes, familia lertissimus Miles, a Godefrido murali cnroiia
hos eosdem moriens instituit Iieredes ex asse; nisi ornatus quam cum sacro igiie in patriain retulit, et
quod partem mudicam legavit monasterio Angelo- in S. Blasii templu, iit piilcherriraum monumenlum,
ruin, in cujus ccclesia sepultus quiescit. Morienti ad su:im a^ternitati conservandam gloriam, colloca-
extrema, quse tali articulo exigiaSacerdotcpossunt, vit solenui pompa. Hactenus autein Pazziorum fa-

ofRcia exbibuit R. P. Cosmus de Pazzis, vicem re- milia, singulis annis Sabbato sancto, concinentibns

pendens opera: quara ipse raorienti Maria; Magda- triumplium Christi Sa"erdotibus, novura ignem, at-
lena; praestiterat, praeter cujus Vitam scripsit etiam trito eo lapide Hierosolymitano, qui vulgo ignis sa-

eiUditque Iractatum eruditum de Proprietate et cer dicitur, religiose accendit ; euinque in Metropo-
Maji T. VI. 23 litanani
MARI^ MAGD. DE PAZZIS CARM.
178
VITA S.

ritu
xiem solenni tripuilio vetustissimoque
A litanam
p. traHucit, ad commenilandara strenui mvictique
in-
militisraemoriam, qui morem illum in palriani
duxit. Meminitfacli Villanus m
llistoriis; et \ ari-

familiam Pactiique Militis vir-


nus lib. 3 Pazziam
illum hisce carminibus lauilat ;

tutem, et ritura
orta,
Pactia progenies, Tbuscis e raontibus
law ab an- atque potens, castellaque plurima rcxit
Antiqua
no 1098, Miles,
Sub ditione sua cujus de sanguine
;

Sion
Sub Duce Gofredo, consccndit mocnia
Priraus et liinc causa est trivio
;
quod lampas in
[illo
honorem.
Saora aocendalur. priscum qiue servat
nomcn Pactius
1 1 Nescw an Militi tHi proprium
{qmil nwllior nv.nc pronmiliatio in l'azzium
i/e-
(ueril
licet cogno' coiinomcn sumpseril,
flexit) ab imleqiic iiata posleritiis
men recen-
sicnti plerxqnc niiliilium in llalia (amiliaiim a iiomine
Uus.
alicnjiis ex progenilorilms proprio
coijnomen nssimpse-
ad iiomen ciijusijue propnum
rmt; cum x ac xi seiliilo
ccepisset ab aliquibiis adili nomtn patris. Hoc scio i/iioii

mos primmi in Tuscia ca-pit xtatc illa : idque in-


talis

lclligere licel cx Doiiatione Comitissx Matildx. apud


conseijuenler nroposila, in qiia Causidici,
Ugliellum
Clericique pricseiites solo notantiir noiiiine;
jj
Kotarii,
Testes vcro, laici cum addito cujus filii cssenl. Alias in Vera Effijirs
omnilms qiia- anlea et postea idem Ugbellus producit S.MARI/E MAGD.DE PAZZIS
mortus A.D.^fJo^ ./Ctatis ^a.
instrumentis Nolarialibiis, usque ad seciilum xil, nomi-
m, prxserUm Ecclesiasticorum, planenuila exprimnn-
tur, cnm solo cujiisquc gradus vel officii litulo. Augel
liocdifficullalem ad nobiles hiijus temporis [amilias
tam VITA
alle subiluceiiilas, quam pnetendunl sibi deberi ; (acit-
Ex llalico atlni. R. D. Vincentii Puccini,
que ut gralulandiim lis existimemus, qiiaiidocumque
ex satis Iradilione suani possunt anliquilatem
soliila
Gvibemaloris monasterii, et Confessarii ipsius
probare, uti videnliir probare Pazzii, i'.r illo ab imme-
Sanctse.
morabili possesso jnre sacri ignis eliciendi, qiiaiitiim-

cumque alias novum (ortassis sit nomen Pazziorum. PROOEMIUM.


Ciim aulem hxc scribo, nihil moror cujiisdam procacis
libellaloris prxfideiitiam, omiies undecumqiie scriptores
Vuamquam nihil opus habeat celebrari in terris
ecclesiasticos el profaiios convocantis , ut meam in liisto-
quisquis ab hac vita egredieus maxiraarum pretio-
ria vifanliam rideanl. Satis itlum castigavit vir eru-
sissimarumque virtutum post se relinquit odorera, Vtta hxc
ditus ac vulgo etiam ridiculim fecit, quod
eo qnod a remuneratore Deo inaestimabili atque
noliilts, et
l^l^^f"^^
in quaistiouc de usu cognominum, Nolariiilibus actis
mercede cumuletur in coelis convenit nihilo-
seterna ;

ttliisque similil/us iustrumentis subscribcndorum a se-


,
miuus ut talium memoria iioreat etiam in muudo,
culo VII usque ad x, ab omnibus antiquarix rei perilis
quatenus honorari videamus merita probitatis, eo-
negato, in argiinirnliim ejits asserendi assumal vetera
que exciteraur ad studium imitaudi exempla. Haec
Roiiianarum (amiliarum cogiiomenta, uiiacum Imperio
me consideratio movit ad mandandain pra;lo vitam
Romaiio abolita. aliaque cliam miiiiis ad rem (aciciilia.
Sororis Marise Magdalense de Pazzis, Monacliae coe-
Veram istisomissis exliibeamus promissa Acta.
nobii S. Maria; Angelorum in vico S. Frigidiani
12 Ipsins S. Marias Magdalenae, varix circum(e-
Florentiaj quam quicumque leget, existimo quod
:

C runtiir e((igies arri incisx : prx quibiis optari possit


ad conspectum tam sanctorum actuura tainque mi-
alia ad viveutis similitiidiiiem cxpressa propius quam
rabilium operum, multo deinceps generosius appli-
ad iiigenium pictoris : et talem nobis Sauclimonialis
cabit animum ad vcram ffiternamque vitam conse-
misere, mDnochromate riibro notalajn, qiia optime vul-
quendam. Eodem etiam me impulerunt stimuli ,
tum re(erri putant, extrema (crc xlate;cuni. robustam
cunctabundo subditi a personis religiosis atquo prae-
Blfigies ge- alios firmisque ossibus subnixam corporis linbitudinem,
nuina San- cipuie in hac urbe nobilitatis viris, qui singulari
extenuassenlpa:nitentiarum rigor et nwrborum (requen-
ctx statim desiderio ferebantur ad eam Historiam concupiscen-
« morle.
tia. Excepta siqiiidem ista est, cx imagine, quam,
dam, moti fama tam eximice sanctitatis.
Saneta jam morlua et m (eretnm composita, sed ullra
2 Ut autem eorum qu» scribere aggredior aliqua
commiinem modum (orinosa, devolionemque sitavissi-
in principio notitia lectori detur, eaque certiori judi-
mam speclanlibus a((lanle, pinxit Eqiies Cruiidus. Ea ^^ cerlissimi
cio aestimari possint, noto imprimis quod cum So- ; documenlls,
quam loiige ccrtiora ipsius re(erat lineameiila, qux aliis
ror Maria Magdalena facta esset Monacha, ac multis
mullo dclicatiorem exprimenttbus, apparebil evidenler,
experimentis certissimo constaret ipsam ultra com-
instituta collatioiie cum illa, quani ista mtinasterium
ingrediente
munem raodum prabere de se eximiae sanctitatis
Saiictes Tili piniit, poiienda ad num. .37
signa, raptamque in extases cum Deo sospe loqui
Fitx per Ceparium scriplx.
de subliraissimis notitiis ab eo sibi coramunicatis ;

Superiores ejus, futurorum praisagitatione minime


vana inducti, quibusdam Sanctimonialibus commen-
darint, ut ejus omnes actiones observarent, minu-
timque adnotarent quidquid illa in suis raptibus di-
ceret. Deo enim ita volente loquebatur illa, spiritu
rapta, persona aut sua, aut Patris seterni, aut
in
incarnati Verbi, aut sanctissimae Virginis aliorum-
que, sic ut distincte intelligerentur singula. Post-
modum
VIGESIMA QUINTA MAJI. 179
modum vero in virtufe sanctse oboJientiaj impe- hanc publicam occasionem cunctis dare, ad Divinam D
ratum eidera est, ut duabus venerandis Matribus. ad Maiestatem alieiio exemplo studiosius ardentiusque " '^*'"

hoc designatis, accuratani rationem redderet secre- honorandam. etsanctorura ejusvirtutes imitandas: pocciN.
ab ore ip- tarum omniun) notionum, quas sibi largiebatur Do- quod si obtinuero. reddatur gratiarum actio Deo,
siusmet San- tamquam boni oinnis largitori.
minus, cunctorumque motuum exteriorura qnibus :

ctx acceptis,
illa sic constricta, quamvis cuin nuilta aiiimi sui 5 Ut porro Ilistoria) quam scripsiraus veritas capiiunt
humillimi afflictione, singula constanter et fidcliter cunctis pateret evidentius, Reverendiss. D. Petrus sinaulorumvt-
"""'""
ad raortem usque retulit. Hoc igitur modo deveni- Nieolini, Florentinus, rogatus ";"""
Vicarius generalis
^ .. , ^
turjuralx
, 1
mus in cognitionera totius ejus vitas ; propterea a monastern Gubernatore, ad ipsummet locum per- moaaciix.
quod quidquiddicebat faciebatque extatice subleva- sonaliter sese Iranstulit, cum Cancellario Archie-
ta, accurate relatum ab ea prajdictis Matribus piscopali, die xiv Aprilis, aiini mdcix ; et vocatis in
soripto fuerit perquam diligenter consignatum ita- ; suam prajsentiam Sanctirannialibus omnibus, quaa
que impleta grandia volumina quatuor, ex quibus suis ipsae oculis viderant actiones Sor. Mariaa Mag-
scitu digniora in banc Historiara traducla sunt. Alia dalenae in pr.xsenti opere adnotatns, minutissime
ipsius acta sancta, a nativitate usque ad ingressum eas interrogavit super singulnrum factorum veri-
in monasterium, intellexerunt Sanotimoniales ejus tate. Omnes autem, plures qu:im sexaginta, solitae
sociae ex quadam ipsius amita seu matertera, ex quotidie mane sacrara Communionem suscipere,
matre ejusdem, atque e% aliis consanguineis; quin juratas affirmarnnt, merara ac puram veritateni in
ex ipsiusmet ore nonnulla industrie elicita collecta- hoc libro contineri circa vitara vonerabilis famulBe
que fuerunt. Dei quin etiam multae viva voce addiderunt, longe
:

et in 4 ve- 3 Illa autem praedicta quatuor volumina, quibus plura quam scripta sunt a se visa fuisse. Itaqne Ca-
lumina totum praeseutis scriptionis argumentum aliaequeres pitulis singulis sigillatim subscripserunt ea:, quae
dtgestis: infinitae continentur, fuerunt recognita ab adm. mirabilibus in unoquoque eoruin notatis interfuere :

Rev. Domino Francisco Benevenuto. Canonico Po3- atque ex hiijusmodi subscriptionibus volumen bene E
nitentiario ecclesiae Cathedralis Florentinae, ipsius- spissum collectum est et coram D. Vicario, mo-
:

que monasterii per annos quatuordecim Guberna- nasterii Gubernatore, et Testibus quatuor ad id vo-
toris et Confessarii ab eoque temporibus variis
; catis, scriptum est in forma autheiitica Instrumen-
subjecta judicio plurium ex Socictate Jesu Patrum, tum, a Mag. Euphro.syno Milanesio Cancellario
quos inter fuerunt P. Nieolaus Fabrinius et P. Vir- Archiepiscopali quod Instrumentiim, una ciim vo-
:

gilius Ceparius, CoUegii Florentini subinde Recto- lumine subscriptionura pnedicto, ad perpetuara me-
res, P. Michael Hieronymus, aliique : quorum au- moriara conservatur in inonasterio utriusque vero ;

ditis sententiis, manu propria signavit .libros istos transsuraptum authenticura, ah eodera Cancellario
D. Franciscus, omnibus exiraiam animffi illius be- signatura, repositura est in archivio -\rchiepiscopa-
qux n Pa- nedictfc sanctitatcm comprobantibus. Idem pricterea tus ; scilicet ad amoliendam quantul«cumque dubi-
tribus So-
Patres, qui eam de peccatis confllentem, taraquam tationis occasionem, circa magnalia Dei in dilecta
cietatis re-
ad extra ordinem vocati, aliquanrlo audiebant,
id ejus sponsa Sorore Maria Magdalena.
cor/nita.
videbantur non posse satiari appellando eam singu-
larem Dei famulam et P. Octavius Gondius, exea-
dem
:

Societate Jesu, pro raagna opinione sanctitatis


PARS PRIMA
quara de ea conceperat, non pr^sumebat aures con- Totiiis vitee a nalivitatc iisque ad obitum se-
fitenti dare nisi de genibus affirmabatque ab ea se
;
riem coiitiiiens.
numquara recedere, nisi aliquo lumine collustratum
in mente. Ego vero, qui duobus annis eam guber- \ itam hanc parliturus in Capita grandiora, nostri-
navi eidemque Sacramenta ministravi, planc diser- qne operis institutoproportionu'n magis, conrjruumtiuxi
teque contestor. quod in ea tantas virtutes repere- originorix partitionis titutos .^ingulis Partibus prxmit'
rira, ut Angelicum potius quara humanum spiritum tere, secundum numeros Rovianishtteris in margine
ipsamet mo-
riens confir-
corpori ejus inclusum judicarem. Ad certiorem por- appictos, sicut alias factum sa'pequidam enim putant :

mavit. ro fidera omnium


hac Historia referendorura
in hoc etiam pertmcre ad fidem undcguaque liberandam.
certissime possum asseverare, quod cum bona Dei Sunt ergo primx Partis Tituli hi.
famula, sub ultimum mortalis vitae finem, seip.sam Cap. I. De nativitate, genere et educatione Sor.
sanctissime praeparabat ad spiritum sunm Jesu suo Mariffi Magdalenae, usque ad septimam aetatis an-
tradendum in manus confcssa
; niihi sit magna cum num.
sinceritate, omnia, quas vel in raptu vel privatim II. De caritate ejus erga pauperes, et oratione
dixerat contuleratque cum praedictis duabus Matri- mentali quam exercebat.
bus, pure processisse ex operatione Spiritus sancti, De grandi desiderio quo ferebatur erga san-
III.

absqueulla proprii respcctus raixtura, Sirailitercon- ctissimum Sacramentum, et de poenitentiis quas


fessahumillime est. quera,adraodura loco suo annota- faciebat.
bo, quod in oranibus aliis actiouibus suis seciita sem- IV. Quomodo collocata sit asservanda in mona-
per sit consilium directionemque suorum Patrum sterio S. Joannis Minoris : et de inspiratione quam
spiritualium. habuit, ut fieret Monacha in monasterio S. Mariae
4 Quod ad Historise ordinem pertinet, placuit bi- Angelorum.
fariam eara dividere, ila ut pars priraa contineat v. In anno sui Novitiatus multa indicia praebet
Dividitur Vtta
vitas totius cursum mortemque Sororis Mariae Mag- singularis virtutis, et nominatim de ingenti deside-
in partes duas.
dalenaj secunda vero exhibeat raptus, notitias,
; rio Professionis faciendas cujus facultatem adepta
:

gratias,dona speciaIi£.divinitnsipsiconcessa, quem- a Superioribus est, occasione suas cujusdam gravis


adraodum in secundse illius Patris Prooemio dice- infirmitatis, a qua postea fuit miraoulose liberata.
tur commodius. Quod si in hujus narrationis de- VI. Post sanitatem recuperatara revertitur ad
cursu, non appareat ille ornatus sermonis, quem Novitiatura, et propter continuos raptus sibi con-
aliqui forsan desiderarent ; liabeatur ratio ipsius cessos a Deo, constringitur per obedientiam referra
operis. quod a me potius devotam siraplicitatem, duabus Matribus intelligentias sibi divinitus com-
quam alium cultum exteriorem ullum requirere vi- municatas.
debatur. Satis enimvero mihi est, atque ad .spiri- VII. Videt in Paradiso locupletera gloriam Matris
tuale meum solatium abunde satis, quod potuerim Sor. Mariae Bagnesiae Floreutinae.
TU
180 VITA S. MARl/E MAGD. DK PaZZIS CARM.
diraitfendi habi-
su» XXXI. Quia vicerat tentationera
A viii. Significat ei Dorainus tertio, voluntatis habitu, et
tus Religiosi, interius induta fuit
eodem
Bl ITAL. esse, ut solum panem eJat et aqunm bibat. Probn-
postea Dominici corporis Communinnem
accipit.
TINCEN.
tur circa hoc a Superioribus ct curn eorum venia ;
restaurat vasculum
PDCCIXI xxxii Sigiio sanct* Crucis
incipil divinum beneplacitum iulicrplere.
vini corrupti. de quo bibens Monacha quaedam in-
IX. Monet eam 1'ater a;ternus de quibusdam
firma sanatnr.
exercitiis spiritualibus, qaas ipsam vult usurpare :

XXXIII. Videt animam cujiisdam Mnnachae, libe-


praidicitque probationem quinquennalem de ea su-
infundendum Spi- nitam e Purgatcrio scandere in coeliim.
inendam, proniittens antea eideiii
XXXIV. Multuni vexatur tentatione gulas.
rituin sanctum.
XXXV. Provocaturad desper.ationem et de auxi- :

X. Quoinodo ter fuerit vocula ii Deo. nb eoque


submissis ac reraediis
liis per Deum Sanctosque ei
acceperit viginli regulas observandas.
conteinpla- quibus utebfitur.
XI. Magni excessus amoris ejus in
De variis inortiflcationibus et actibus
XXXVI.
tione Jesu Cliristi.
tent.ttio-
quos eructabat cor huinilitatis, quos exercebat ad vincendas
XII. Alii exccssus amorosi,
ejus orpa illuin.
nes.
quod XXXVII. Resistit aliis lentationibus daemonum, et
De quodam
xni. exaniine conscientia;, fecit

corarn Deo in raptu : ex quo nientis ejus puritas eos SKpius a se fugat.
xxxvni. Monacbam quamdam a morbo conta-
singularis intelligitur.
noctibus octo, gioso lilierat. et Conversam toto latere contractnm
XIV. Manet in ecstasi diebus ct
sanat.
loquens de rebiis altissimis et quovis inane ad ho- :

ram Tertiarum recipit sub variis forinis Spiritum xxxix. Videt animam cujusdam Monachae eun-
tem ad Parndisum, alteramque in Purgatorio cru-
sanctuni.
XV. Iiigreditur in lacum leonum, idest, in oon-
ciatain modo singulari.

quod debeat XL. Post qninquennium sua; probntionis a dfivo-


dictum cum dicmonibus : et intelligit
13
pati pro salute ;uiira:uuin. tissuis Sanctis educitur e lacu leonum. id est, libe-

.\vi. De quiiique tentationibns, qua; per annos ratur a (entationibus da;monum, atque a Deo infl-
quinque ipsani fatigaruiit Certo bigno divinitus sibi uitis remuneratur.
dalo cognoscit, se non esse illusain et quinque ho- :
XLi. In pra;mium spectrorum diabolicorura, tem-
ris percutitur a diabolis. pore probationis (oleratoruin. ostendit ei se Jesu5

XVII. Liberat puellam cnergumenara. tribus modis, proraittens quod deinceps fruitura sit

xvui. In raptu loquitur cum Cardinali Archiepi- pncsentia sua.


scopo Florentino, qui fuit postea Leo Papa XI a quo
;
xLii. Precibus suis a Deo impetrat Confessario
valde firma in spiritu reperitur. suo spatium vitse productioris.

XIX. Prtxdicit Cardinali Archiepiscopo Floreu Videt animam matris sua^ ascendere in coe-
xLiii.

tino quod sit futurus Papa : alias autem praevidet lum, et bonum quemdara Sacerdotem qui frucbatur
paucis sulum diebiis Pontificatii fruituruiu. aeterna heatitudine.
XX. Quantum fuerit resignata in Deuin, et qno- XLiv. De modo vivendi ejus ab initio suk proba-
modo Jesus tertium ei se ostenderit turbatum, ac tionis usque ad boram luortis.

•postea benigiium. Item quomodo quamdam pueri XLV. Sanat Soiorem quamdam nioribundam ab
Jesu statuam tertio obtulerit Palri ajterno. incurabili plaga. et aliam liherat a lepra.
XXI. lutelligit a Deo, quod velit ipsam incedere XI.VI. Prredicit futura multa.
discalceatam et humiliter vestitam quod totum : XLvii. Tanto patiendi amore flagrat, ut paeis-
Bxequitur, et in gremio statuaa cujusdiun MarianoB catur cum Deo, quoJ nolit uUiim gustum spiritu.!-
observare promittit; probatur autem a Superiori- lem.
bus. XLvni. .\pparet in visione cuidam Monacha;, sa-
xxii. In raptu sanat quamdam Moiiasterii Coii- nans eam n fistula. Eadein postea aliquamdin in ip-
versam infirraam. sius lecto decumbens, liberatur .i gravissimo u )rb:i
xxui. D.eraon muUuin eam afHigit in parte ex- XLix. llabet visionem de puella, quae debebat
teriori, etpostea ei apparet in forma horribilissiraEe fieri Moniicha.
hestia;.
C L. De zelo quo ferebatur erga salutem anima-
Post novam a Superioribus probationem,
XXIV. rum.
cognita evidentibus signis Dei voluutate, conceditur Li. Orationibus a Deo obtinet multarum anima-
ei ut cakeameuta dimittat.
rum conversionem a statu peccati.
XXV. De tentationibus quas passa est contra fidem Lii. De caritate qua utebatur erga proxiraos.
aliisque multis iii ariditate spiritus. i.iii. Videt animas duorura peccatorum, in morte
XXVI. Da;mon eam affligit tentatioiiibus impuris sua ad inferos damnatorum deferri.
;

et de remediis quibus contra eas utebutur.


Beata Liv. Eligitur Magistra Juniorura. easque inirabi-
Virgo operit eam velo candido, unde non amplius
liter exercet ad profectum iu spiritii.
illis impugnatur dKinon autein in specie duarum
:
Lv. De zelo ejus erga honorem Dei et odio pec-
Mouacharum couatur eaiu decipere. cati.
XXVII. Videt Jesum ea fornia, qua
Pilatus eum Lvi. De magna ejus humilitate.
monstravit populo Jiidaico. Coiiceditur ei
fascicu- Lvii. Quomodo in raptu exerceret opera ma-
lus Myrrha; Passionis ejus, et Jesus
in brachiis nualia, pingeret et alia malta faceret, absque luce
quemadinodum natus est. eleinentari.
xxvm. De visione suorum defectuum quam ei Lviii. De magna puritate mentis ejus.
dedit Deus, el de magna delectatione quam recepit Desidcrat semper implere divinam volunfa-
Lix.
ex actu quudam huuiihationis.
tem, et sermoiies de ea institutos audiens saope alic-
XXIV. Ostendit
ei Deus gloriam S. Augustini natur a sensibus.
qui ei assistit in
dlcendo Oflicio.
i.x. De accenso zclo religiosaeobservantije.
XXX. Tentatur ut pro fructu
animurum egredia- Lxi. Quam perfecte observaret volum ohedien-
tur e Rehgione deinde provocatur ad superbiam
:

et tiae.
aestimauonem sui : deque remediis quibus usa est
nesuperaretur.
LXii. Quam diligenter observaret votum pauper-
tatis.
;;

VIGESIMA QUTNTA MAJI. '«'

ixm. Quam mirabiliter ciistodlprit votum c-iisti- omnibus tamcn affidiilis erat ; summam vobiptatem D
capiens, siquandn de rehus spiritualibiis sermoues ''^ ""•
tatis.

i.xiv. Videt gloriam f|ua frnebatnr in ccplo quse- institulos audiebal, mimdana vero colloquia dex- ,,[.^|.|\,

(lam monasterii sui Moniiilis. teie dcclinans. Quoiies in C(nigressum ecclcsiaslicffi u piirriiia
Lxv. Elecfa M.igistra Noviliarumoptiiiiis monitis alicujus personi-:: venielial , interrogabat eam ile }»'''l>et ftiturx
sai\clitat\s
eas instruit. rebus ad anima; saliitem perlineiitibns. ac spe-
indicia,
i.xvi. Alia raonila ijuao Novitiis <lal>at. cinliter dc sublirai sanctissimae Trinitatis my«terio,
i.xvn. Solo aspectu in aliorum nnimis contritio- cui siipra modum atiiciebatur. Unde, ciiin aliquand.i

nem excitat. in manus ejiis vcuisfet S. Atbanasii Symiiobim ;

Lxviii. Multis in rebus spiritum snuni rripbeti- non solum cnpidissimc ipsum legit, sedvebiti rem
cum ostendit. preliosissimam, mirocnmgaiidio.ad malrein detulit.
Lxix. Videt in estnsi, inter alios Sanctos P.ira- Atque ex hispuerili'* aclalis actibus (labatiirinlelligi,
disi, B. Aloysiiim Gonzagam Sncietatis Jesu. qualis per Dei adjulorium futura matnrioribus in
Lxx. Pristinae bonitati reddit vasculum vini cnr- annis essel.
riipti. Monacbam nnain liberat dnbiribiis calculi, et 8 Sentcnnis caMiit snecimina pradierc suaj pien-
1- •
r •
. 1 , • 1
P'i"P"'"
alins diias agravibus morbis. tissimae indolis
I
: qmppe parlem cibi. puellisad
qiia; iiancit,

i.xxi. Graviter infirmata non dimittit vitae insti- scholas ilantibus iii matuliuam posfmeridianamque
tiitae rigorem spnit copios'im .sanguinem, ideoque
; refectiunculam dari solili. di^lribiieliat in cn])fivos
curandw sanitati intcndit : sed postea sanata redit aliosque paui'eres ; mulluiiique delect.ibafur occa-
ad suum ofiicium. sionem racta pueros alios doccndi Pater uoster..Vve
Lxxii. Dicil ei in ecstasi Dominus, qnod nsqiie ad Maria, Credo, et alias similesprecnlinnculas. Ilnic cmigneat
mortera debeat multa p.iti. Eligitur a Sanctiinonia- aufera sancto exercitio majori cum otio ac libertate instruil,
libus Supprii.r, et p.aulo post in morbum rocidit. vacahatruri.orani rum pntientiacl caritatc cnidiens

, Lxxiii. Gravi lahorans infirmitate, singulari cuni cgcnas rusticellas. Idque tnm scrio l/im']ue iinpense
patientia eara suslinet. • facicbat, ut cuni aliqnamlo rcdeundum in urbem !•:

l.xxiv. De m.Tgnaejus infer ninrbi cruciatus tole- esset. cocperit cffiisc plorare, eo qund ntm posset
rantia : et quomodo receperit Sacramenfum exlre- continuare insfructionein, nt niebat, filia! .suicujus-
niae Unctionis. dam agricobc. qnam adsolatium ejus nportuit cii dc
i.xxv. Pra^parata ad mortem, sancte Spiritum causa assumerc ctadducerc Floreiiliam. Adm-rabile
reddit in inaniis dilecli sni Jesu. porro est et vix credibile, quanlnni in lenclln ista
Lxxvi. Videndi corporis causa magna multitudo astate cuvnin gesserit scr\andi pnriinlciii cordis
concurnt ad exequias : illud deinde cum magnade- cogitationcs suasusqne eo constringcns,utnnmqnain
votione sepelitur non spectnrent Dci Iniuulatuni ntque l.onorcm.
Vixduin intellectiis ejus cceperat pcr rationis „,.a«oni

CAI'l'T 1.
usum iirimum posse elcvari iu Deiim. qiiin eliain mcntalia$
suexeilt.
illum ccepit in(u'atione defigere, caque luentali, cui
IVatiiilaa Snncl^ clpiierilia, vncalioet inyres- plurimnm nddicta erit ; usiim praximqne ejns edocta
sus ad monaslevi%im. a suo Coufcssario P. Andre'i Rossio Socicfatis Jcsii.
Ad banc ut pararct sosc, legebat alir|uid ex libello
li,
Lirabilem semper in Sanctis suis monsfravit se P. Ga.sparis Loarle cjusdeni Snciefatis : deindemag-
Deus, identidcmque adhuc monstrat.utquovisseculo no cum sensu coele^tium rcrum prostrata in terram,
inveniantur aliqui, quorum actiones cum virtufe devole recitabat Anfipbonnm, Veni sunrle Spiriliis
conjuncfaj tidcm hominibus faciauf infinitaB bonifa- additcque, CoiifUeor elevabat mentem ad cogitatio-
tis et providentia? .^UEe, ipsosqne ail eas cnm admi- ncs siiidimiorps. tcneuis ciiris dislractam.
niillis

ratione considerandas et cum laudatinne pra^dican- sed in id uiiuiu inteutam, quoniodo scilicet posset
das invitent. Nostris autem temporibushisce singu- invenirenccessumad stalum religiosum.Tam sapide
lariler sese ostendit mirabilem in Sor. Mai-ia Mag- aufem bnc bacieb.it, iit spaliiim (limidia! hora^, defi-
dalena, vera Domini Jesu famula quia nonsnlnm iiitum a Confessnrio, s.Tpe ad integram lioram pro-
;
V
illam in religioso collocavit statu. ut esset virtiiturn rogaret. Siquando snlam domi se esse crcdebat. re-
omniiim lucidissimiim speculum; sed etiam in ea cipiebat ip=n sese ad bica a?dium .secretiora, ibiquc
voluit quemdam divinn? sune potentiae ac benignitatis laxabat f rn-nn amorosis aflectibus, quos ffifernce vifie
radium splendescere, altissima raysferia eidem re- desidoriuni accendchat. Unde contigif, ut ciim ali-
velando, participemque ipsam faciendo in terris quando requirerefur diutius a doiuesticis, inventa
ineltabilium qua' Sanctis largitur bnnorum iu coelis. sit tandcm post lectum qucmdam, lota contempla-
Quia tamen opera illius, moiuisterio inclusiE, paucis tioni (livinorum iinmersa. ct vcluti transformata in
fuere conspicua ; vita afque inors ejus simpliciter Deum, «t nec sentiret nec audiret qiiidqnam. Sffipe
ilolei percafa
describctur ; iit, qucmadmodum oplabat illa, pos- auteni «livina praeseutia animuni cjus stimulabat,
homimtm.
,sint omnes in istiid speculum respiciendo intlam- erudiehatque interius ad evnngdic.i? perfectionis
mari coi^lesti illo igne, qui in purissimo ejus pectore studium : qu(jd fiehnt ut rerum cu;lc.ifiimi cognitioni

continenter ardebat. illustrata divinitus, si forte verba nudiret Christia-


7 Nata est Snror Maria Magdalena Florentise, die num homincm liaud , satis deoeutia, ncc ad honorem
NoWitcr na- II .'\prilis, anuo mulxvi, ex D. Camillo Gerii dc divina' majestatis facientia, tantnm ex eis dolorem
ta anno ri6l'.
I

Pazzis et D. Maria Laurentii Buondelmonte, familiis conciperet, iit aliquando nccfeni unam integram
antiquitate amplitudine clarissimis. Appellata
et transegcrit plnngendo suspirandoiiue. aliorum tamen
est autem non sinemysterio, adeo similis
(^atliarina, defectus magna cum caritate exciisnndo.
fuit S. Catbarin^e Senensi, su?e speciali Patronre. 10 Pra'terea taiii grandi desiderio ferehatur erga
r,\p. III
.\ffirmavit mater, quod utero eam gestans, niliil Jesum, specicbus panis in Sacramento velatum, ut nf/lcilnr Ven.
doloris sensit, imo nec poudus nec gr.avedinem : ma'rem aliasve devotas pcrsouas videns ad illius lincfiaristi»'^

quodqne iu ejusdem infantia nihil passa sit earum Commuuionem .accedere, quam posset proxime eis-
molestiarum, ([uas solent nutricihus et curatricibus dem se jungeret: <nc veliiti odore percipiens eum
suis infantes exhibere sed seinper oblecfata fuerit
: quem desiderabnt suavissimum animarum cibum,
ejus in obediendo promptitudine et alacritate vul- non poterat ab eadem roalre reccdcrc, quam sciebat
tus.Nondelectabatur ullis ludisjocisquepuellaribus. illo essepastam. Mo\ ergo ac dccimum aetatis sua:

anuum
1

VITA S. MARLE MAGD. DE PAZZlS CARM.


haberent. D
co>pitdelicentiaConfessarii sui quan- lam eam feminini sexus prolem
prseter
anniim attigit,
superatis impediracntis
tantam subinde Sed ipsa, cum Dei adjutorio
EX ITAL. doque coraraunicare etiam ipsa ;
unquam affectans
VINCEN. ilevotionis exinile peroipicns, ut tota omnibus. et magis quam alias
(lulccdinem Religionis, ge-
puaiM iinitari Verbum incarnafum in
slr.tu
eamqnr lundcreturin lacrymas cum viM'o aliquu occasiune
:

potius pateretur
nerose definiteque cis dixit, quod
flrf

decenmo tul- prohibebatur 60 quo cupicbat accedcrc, inconsida-


Religiosa. Hoo
sibi rcsecari caput quam nnn flercf
missa
bilem oninin patiebatiir diili.rem. Fuit cuin semel
I

auilito,parcntesadPatris ipsius spiritualis arbitrium


die Jovis sanclo, contempians summum illuui
anio-
reni totam defulerunt : qui eideiii sapicnter suasit
rem, quem Jesusbenedictusexbibuit nobis, seipsum qiiam
eligerc raonasteriuin, non minus devotiira.
largiens in sanctissimo Sacramento: ncc minussoli etiam per
observantia regulari prffistaiis quo ipsa
mente considei^ans, qua tandem re posset araori
;

cita
virginUatcm propendebat. Cum igitur illis pmposuisset Pater
tanto rcferre vicem grafitiidiuis ; admirnbili quodam se
rorel S. Maiiie Angelorum in S. Frigidiani
;
aflcctu seipsam olitulit Jesu Christo, sub voto perpe-
monasterium
Ordinis Carmelitaiii, veneraiidum conventum a
et
i\m virginitalis, ipso praecise terapore quo deciraum
Crucula dictum Odinis S. Dominici, quo magis fe-
suum annum e\iilcbat.
eo quod hujus conventus A^irgines nullo
K 'dem tcmpore nullis aliis oblectabatur col-
1
rebatur,
unquam feraporo conspiciendas se dabant tandem
loquiis, quam quw csscnt ile cadestibus rebus; neo ;

taraun prinris monasterii infinitas fere laudes au-


aliud intondeb:it animo, qiiam quomndo se rcddorct
diens, maximeque a IVequentia sacrse
Coinmunionis,
Spniisodivino coiiformeiii. Ideu recusabat lectorum
corpuseiilum
quotidie mane ibidem solitie usurpari illuc ad dies
mollitiem,cubabatquc frequentcr supra grossussac-
;

ptrnitentiis
ingredi quod etiain, obtenta clecto Carme-
macerat. cos ; ct in a;diuiu latebris abilita, flagellabat teuel- quindecim decrevit ;

titano,
lum corpus. Seraeletiam acceptis clamspinosismali desuper licentia. hilariter fecit in Vigilia Assump-
aurei raniusculis, eos capiti arcte circumligavit, to- tionis Marianae; optimumque ibidem dedit sui ipsius

tanique noctem transegit cum inimodico cniciatu, specimen. Considerafo interea omni doraestica! dis-
gaudens vel sic imitari Jcsum, spinis puiigentibus ciplina' nrdine, cum locus supra modura placeret,

coronatum. Quia autcm ubicumque regnat divinus neque dubitaret ipsa quin co vocaretur a Domino,
amor, magis raagisque accenditur pafiendi cupido, miiltum dohutquod indccgredicogercturaparenti-
ideo devota hxc puella iu aliis aliisque nioriificatio- bus.qui ipsam aiUiuc tres raenses domi suae detinue-
nis actibus sese identiilein exercebat, modo scilicet ruiit.
post atiquod
insumptione cibi, nibil aliud accipiens iilque parcc, 14 Denique stimulanfe seniper raagis ac magis ejus cjcperi-
quam quoil uecessarium erat modo per nbedicntiEe ;
Deo, ut liabitum Rcligionis assumeret, Sabbatoanfe mentum\
subjectionem. alicui ex infimo paternre domus fa- Dominicam Adventus anno mdlxxxii ingressa est
mulitio exbibendum ; modo aliis rationibus, humano monasterium, divino cultui aeteruuin niancipanda.
sensui plane contrariis, novas ac novas excogitans Obtenla autem ejus adhabitum recipienda; licentia,
praxes placendi supremo Domino suo. ibidera recepta est, viii Decerabris iinni ejusdem, in

12 Annura ajtatis agens decimum quartum, a festo Deiparse conceptae. cum maxima Sororum om-
CAF. IV
parentibus. quos oportuit ex officio Cortonara abire, nium satisfactione et Postraodum die xxx
Ia~fitia.
an. xtat. 14
collocata in suadente R. P. Petro Blanca, Rectore Collegii cum desiderio bonorum coelestium
Januarii, ardenti
moTiasteTio Societatis Jesu, tradita est custodienda in monaste- etcurarumterreuarum couteniptu. suinpsit babitum
rio S. Joannis miuoris Flurentiae : sed ea conditione Carmelitanai Religionis in prsedicto monasterio.per
adjccta, ut omni festivo die licitura ei foret accedere mauus Pafris Confessarii D. Aiigiistini Campi de
ad communioneiu Corporis Christi procuranfe id- ; Pontreinoli, exiraias bonitatis et morum laudatissi-
ipsum prsedicto Patre, qui spiritum et perfcctionem morum Sacerdotis. Ipso autein puncto temporis,
singularem puellaj norat, quantumque desideraret quo ci in manus dabat Crucifixum. cantantibus
freqiientare sanctissimum istud Sacramentum. Hoc Sanctiraonialibus ista Pauli verlia Mihi absit ijlo- an. 1583
habitum ibi
ergo cum libeuter pollicits esscnt Rcverendae isfK riari nisi in Crnce Domini nostri ,Tesu Chrisli, etc.
suscipit.
Matres, ingressa est monasterium praedictum : et dici non potest, quomodo iUa interius uniri se sen-
aliquanto tempore ibidem mansit, cum satisfaclione serit benedicto Jesu ; tanta suavitate spiritus su-
non modica earumdem Matrum, propter vivum verse perfusa, ut, sicut dicebat ipsa, nou recordaretur
probitatis exempluin, quod omnibus dabat. Non simile quid unquam sese expertam fuisse. Ifaque
c
retlglosx vltx
defuerunt taraen interea impedimenta varia, fre- commodi omnis raundani oblifa, et in sancto pro-
destderium quentandis ut cupiebat Sacrainentis objecla; scd illa, maxime contirmafa, cadesti suo Sponso
posifo quaiu
eoncipit :
in sancto proposito indies lerventior, niliilo idcirco protestafaest, quod, praeteripsum Criicifixura, alium
remissius satagcbat proflcere in divino servitio. Er- neminem nec quidquam concu-
vellet desiderare ;

go incredibdi cum ardore prosequens exercitia piscere, nisi auima sua quam optiine ad Dei
ut
mentalis orationis, ssepe continuis quatuor horis servitium forraarefur. Vestita aufem sacro habitu,
fruebafur dulcedine cogitationum coelesfium et in se tamquam mortuam cum summa
:
liumilitate tradi-
ilie sancfissimie Ascensionis Domini nostri,
dum in ditMaTistrse, orans et obsecrans, ut semper ipsam
secreto quodara monasterii loco devoteorabat. dedit humiliare digiiaretur ct mortificare, scque ejus vo-
ei bonorum ccelestium Largitor tara vivam divinje luntati opponere, in orani actione eam erudiendo.
sua; bonitatis coguitionem, ut a^gre posset
susfinere Vivum enimveio exemplum, proponendum iis, qui
excessura ac jubili quera senfiebat. Porro
bftitise
cupiunt proficere in virtute ; qiiandoqiiidem, citra
Matres ilhe Reverenda>, raof.T insignibus vii-tutibus istiusinodi resignationem, in vita spirituali procedi
ejus, vebcmenter optabantut habifum suaeReligionis neoueat.
assumeiet. ip.samque id magua cura instantia roga-
bant, e.\aggerantcs utilitafem quam esset monasterio
allatura : qiiarc ad cordium verum illuminatorcm CArUT II.

Deum fervidaspreces fundebat, ut faceret ipsaraeli-


Relifjiosa Professio, eamfiue secuti raptus, nec
gere locum, qui magis ipsius divins
Majestati pla-
ceret, atque ex bonore ejus foret.
non abslinentia in pane el aqua.
13 Intcriin Corlona reversi parentes, domiim
atgye ex Vionsecuta Maria Magdalena quod tanto tempore
reduxereflliara paternoque et maternoafl^ectnducti.
concupierat, devote afque ferventer sanctajobedien- C\9. v
;
ditolnu inona-
ileriU tibi ut siepe solet, variis raodis
fieri Pcracto tiroci-
coepcrunt sanctum tis jugo sese subjecit ; novifiarum
propoiitie, ejus propositum interturbare, Institutrici adeo nli anno
eo maxime quod iiul- perfecte atque humiliter apta, ut non viderefur
essc
novitia
, ; ;

VIGESIMA QUINT.V MAJI. 183


A novitia sed veterana. Conversando cum sociabus, mox enim atque incunibebatdisrumpi videbatnr. D
cere;
gradu cunctis se ffistimabat inferiorera
coiiditione et Ergo diu noctuque perseveralmt residens siipra le- "' "'''
et quamvis ab aliis judicaretur vitam sjnctam du- ctum vcslita nam neqiie m^istere i.ndibus valebat,
:

cere, sibi tanien


™caxi
iiisi satisfaciebut numquam, sed eterectK niagis .aggravabaiur tussis. Totis continuis
accusabat sese veluti otiosam et peccatricem coram quadraginta diebns sic processit malum usque ad xx
omnibus. Prasterea tenerocompassionis affectu suf- M.aji, quando novnm ei symptomaadveuil, ut, quan-
ferebat defectus alienos, omnium
et voluntati se tumvis paruin cibi vel etiam potus sinneret pene ,

commodabat gratiose, laata semper ac hilaris vultu, linqueretur animo Nequibat ergo qiiidqiiani fere
,

nec uUo unquam casu turburi visa quod tribuendum alimenti sumere
; , adeoque deficiebat tota ; cumque
, eratorationi ejus, per quam tam arctam cum Deo nihildminus vitara traheret, mandaverunt medici ut
unionemsibiarquisiverat, utcontinua ejus praasentia ei pr.-eberetur aqua, quara Tcttuccii vocant. Obe-
mens sancta frueretur. Dulcedine verborum suorum, dire volens illa, maxima cura molestia sua ipsam ,

quorum tanien parcissima erat, alienis in cordibus sumere ccepit : sed duabus duintaxat vicibus mane
accendebat desiderium serviendi Deo. Multum studii delibata exigiia illius qiiantitato judicatiim est ea
,

coUocabat in mortificanda propriavoluntate, suisque potius abstincndura, Deoque commiliond.un infirmi-


virtutibus occultandis intentum semper habens o- ; tatem esse quai sic duravit usqiie ad principiiim
,

culum ad sequendum ordinem communeni Novitia- sequentis Julii.] Sed duin caro infirinabatiir, con-
rum, idque agendum in quo plus liumiliationis mor- valescebat egregie spiritus unde aliquando inter- :

tificationisque inesset.Per harum virtutuni semilam rogata a Sororibus . qiiid cogitaret inter cruciatus
tendehat ad perfectionem majorem, maximo deside- tam acerbos ; illa digitos iii vicinuni lecto Crucifi-
rio Hagrans, ut coslesti
Sponso suo uniretur per vin- xura intendens, illico respondit, Inspicio qu.intum
culum sanctie Professionis Quare cum tempus . mea causa passus sit visceralis et incomprehensibi-
„ advenisset velum sacrum septem Novitiis imponendi, lis amor, qui meain novit debilitatem; taliqiie aspectii p
rrofessionem
^"'^"ni Professione nuncupata gravissimo fuit ;
me conforto, quia omnes dolores et criiciatus , quos
dilferre volrn- dolore constricta, quod etiam ipsa non posset siini- electi Dei pertulerunt, transierunt per illam sanctis-
tibusUambus, lem de se oblationem facere a?ternu Deo. Sed cum simam Huraanitatem, ubi dulces facti sunt iit nobis
ei promisissent Matres, quod voto ejus faciendum prodesse possiut. Itaque sponsa Jesu, qiiaravis cor-
esset satis in fine anni, consolationis aliquid acce- pore afllicta mente taraen adeo videbatur teta ac
,

pit. jiicunda esse, quasi coelestes delicias degustaret in


1 6 Transacto tirocinii anno, iterura rogavit Matres hac vita.
magno cura affectu, utper eas sibi liceret obligare 18 Cum
ergo de longiori ejus vita desperarent conceditur
se Deo trium solenniura votoruni Professioue ; sed medici, decreverunt Matres ut Professionem tan- , ei facultas
responsum accepit, tantisper expectandum ei esse, topere a se cupitam faceret introductusque ad eam :
l"'"^-'"'^''

donec id facere posset cum aliis Novitiis, quas haud est Conlessanus suus. Qui licet vetaret eam de lecto
ita Innge a fiue curriculi Ad quod hu-
sui aberant. surgere, videns illam tantopere aflSictam ; ipsa ta-
milliuie reposuit illa ; Non equidem cum aliis profl- raen , fiduciara in Deo repositara habens , rogavit
tebor, sed necessitate urgente compelieraini.nonslne Sorores, facultatera ad id nacta, ut [in chorumj ad
gravi vestra molestia, perniittere ut Professionem altare quoddam Deiparse Virginis se deportarent,
emittam ante illas. Nec minus quam prjediserat ac- ubi lectulus ad ejiismodi ceremoniam aptatus ei-at.
cidit. Vi.v enim mensis praiterierat, cum invasit Quo facto, die xxvii Maji anni mdlxxxiv, in festo
eam ardentissima febris, vehementi tussi variis- sanctissimfe Trinitatis, prirao raane [post suscepta
que doloribus conjuncta. quibus adducta est in Confessionis et Eucharistiee Sacraraenta, de inani-
periculum vitaB adeo graude, ut pr;ecipui quatuor bus Patris Confessarii] inter ejusdem manus corara
urbis medici faterentur, ignotum prorsus sibi mor- Sanctiraonialibus oranibus nuncupavit solennera ,

bum esse eorumque unus D. Jacobus Tronconi,


. Professionera, cura devotione et fervore anirai quan-
morto cor- qni i||am perrexit visitare, saepius pronuntiavit, tara nemo potest imaginando definire. Delata deinde

noto"fimH- 'i^o<^ quantocumque adhibito studio illius originera inter Sororum brachia ad infirmariara , curatrices
cis, indagare nequiverit, aut qualitatem ejusmodi inflr- suas rogavit , ut fantisper secederent; obductisque p
C mitatis dignoscere proinde rclinquendam Deo
: lecto cortinis, egrederentur de cubiculo, quoniam
quandoquidem ars humana hic frustanea erat. Non volebat aliquantura requiescere. Paruerunt illa? :

tamen ideo desitum est ab adhibendis opportunis sed cum jara integra transiisset hora, neque raotus
remediis : qua? omnia effoctu caruerunt, morbo in- ullus e\tra cubiculum perciperetur , ne tussis qui-
'
terim per vices incrementum capiente. [Cumque dem tantopere ipsam solita gravare; expectatiune
'Cap. 16 post octiduum inflrmitatis alia aliaque accessissent incerta suspens^, ad cubiculura regressae siint; aper-
symptomata, quibus bis terve in die redeuntibus tisque
'
cortinis invenerunt eam placide in Deo nute-
-,
floc facto
quibus cu- scentem. utpote a sensibus raptam ad contemplan-
, ,

torquebatur, decrevit modicum adhibendum in cer- 27 juaii


rationem .
^ . .
^ ^. ,, ,. ,.
'^^^'' cautermm quod symptomatis iUis aliquau dura divina. Facies ejus piilchra atque venusta appa- 1584 rapilur
desperanti- ;

'" f"'"""».
Irus, remedio fuit, non item tussi atque catarrho, tautum rebat, rubicundse et inflamraata; genie, oouli firmiter
indies incrementura capientibusut non nisi iPgerrime defixi in Crucifixura ; neqiie jara videbatur esse
cibum caperemodicissiraumposset. Post bunc autem Soror Maria Magdalena, raacilenta illa et pallida,
sumptum, tam raane quara vesperi, tanto cum ira- sed demissus e Paradiso Angelus. Interim signifi-
petu recrudescebat malum, ut cum hine quidera cantur orania Matri Priorissae quare, cum aliis :

provocaretur ad vomitum, inde evomere nihil posset Matribiis Sororibiisque, illico se ad ipsara contulit
propter angustias pectoris, ipsuin disrumpi videre- et sigillatira ingressa) in cameram , testes fuerunt
tur unde prai dolorura inagnitudine cogebatur rau-
;
operis admirandi, quod in famula sua faciebat Deus.
gitus emittere lamentabiles, et procul etiam non sine Atque h» priinae fuerunt vices, quibus visa est rapi
compassione exaudiendos. extra sensiis, id quod ei per duas continuas horas
17 Prsenomiuatus medicus, qui sa^pius eara in- duravit. Neque minoris admirationis fuit, quod die-
terea revisebat, non satis capere se posse dicebat, biis quadraginta subsequentibus est factum : oraiii

«reiT''"*' l"'"' ''' '^''" ruraperetur vena pectoralis


propter ,
enim tempore raatufino, post susceptum cibiim .-\n-
ximis eru- frequentiam tussis, quater aut quinies per horas sin- gelorum, iu Deum absorpta reraanebat.
ciaiiims gulas redeuntis. Ita multis diebus cruciata conti- 19 Quautu * porro diutius frahebafur et gravius
peracium,
^^^^ renum pectorisque doloribus , non poterat ja- invalescebat iufirmitas , certiusque cognosoebatur
thesaurus
:

184 VITA S. MAKlyE MAGD. DE PAZZIS CARM.


Magdalena tantum cre- vires omnes alteri nulli rei impendeiis, quam ut ac-
A tiiesaurus abscoiiditus in ,

BX IIAL. sccliat metus Moimcliiirum ne illani amiilei-ent; de- quireret ea bona. per quoe redditur auima accepta
TI^CEX.
crevei'unt. i),'iun' iiiminuni cunsilio snnitati ejns a Deo. Seinper medilabatur, qiioinoda pusset alias in-
PUCCIM.
Erat intcr cas Surur quie-
Det> puscOM.' iiei>rfccantio. in Dei aniore, socias suas exbortaiis ad
flaminare
•Cap 21
tt post rllts dain laicn, nuniine Uorolliea, qua; sciens qnain s-j:pe exequendum Dei fanmlatuin cum bumilitate ac men-
iO crtreinum puritate. Ab ore ejus nulla unqiiam veiba nisi
solcret Mi\t;cliiiena visitarecor|ms VenerabilisiMalris tis
itebilit.
Siu'. Miiriiu IJiifjnesia; Klurentina', in loco (^iipituli sancta progrediebaiilur; exciisabat suaviter alienos
inira laimlcain arcani devole as.servatinn , quailain defectus, omniaque in bonum fiiiem flectebat. Num-
Feria vi vesperi votum fecit jiro Sur. M.iria Magda- qiiam nisi iiiterrogata loquebatur citra necessitatera,
lena, quud scilicet qnam priinnni licerct iliciuni cor- et modicum id quod proferobat gratia et caritate

pns lertiovisitaret.dicendo sinjjulis vicibus ter Hater condiebatur. Dum ergo raagis miigisqiie efi^ervesceret

etAve addebat veio ipsaSor. Dorotlica quid tii-


:
ad opera s:iiictii, freqiieiiter in ecstasiin rnpiebatur;
ccstascs cre-
bus Feriis tertiis (nam tali FeriaSor. Mariaobierat) perveneratiiue ad tam subliniera perfeclionis gra- tiras paiilur.
jpjuiiiilura fssct, curaluraquc tres Mis^as dicendas dum.ut intimam
nulla iiuiniiio res disturbare posset
in honorem saiictissiinaj Trinitatis. Vulum istud illa ejus cum Deo unionem. Quando vero divinie Maje-
nemini, nec ijisi quideni UeatiB, jiatefecerat; iiiliilo- stati placebat eam suis restituere seiisibus. mox re-

minns earuin i'ater Confessarius, D. .\iigustiiius, vertebatur ad novitias suas; cum iisque tam humi-
fiutn j'io se Si.libato scquenti iii^re.'-sus monasterium, ad Sacra- liter placideque versaliatur. ut non videretur ipsa
voto de rl-
nieiittt BeaUe intirnue niinislranda, di.\it ei ; optare esse, quain paiiio ante viderant taiu subliraiter coe-
sHando s&-

ptilcfiro l'en. se, nt quaniprimiiin jiosset, simiil cnm Sorore Duro- lestiiiin rerum participatione frui.
AtarU- Ba- tlica et Sorore Verjiiica, alteia ipsiiis moiiasterii 21 Porro Snperiore^', considerantcs luiignalia Dei
jincsi.r,
Novitia, visitaret corpus Vencrab. Matris Sor. Ma- in liac germana famiila sua, quaudoquidein qiiotidie
qtias jiibetur
ria; Biignesia). .\i\ bico Confessarii verba , sensit niane post sauclissiniam Communiuneiu eain vide-
ctim duabus
aegrii (queniadnioduin pnstc.i Iiilirniariie retnlit) su- bant in meutis exccssu ad subliines noiiones eleva- .^lonachis com-
bilo cessaie catarrliuin, toili tus^siin. iibstergi dolo- tam; mandaruiit ei in virtute obedienlia?, ne sineret muiticaret

reni omiieni pectoris atque lateriim, nec i\oi\ tutuin ejusmodi thesanros deperire; sod quiccnmqiie Deus E
aliiiil nialnm ; ma^nai|iie cuni alacritate respondit; sibi nianifestabat coraraunicaret cnm Keverend.
,

Inio, Fater, pcr Dei gratiam ire potero : iion tiimen .Matre Sor. Evangelisla Jucundi Magislra sua, et
ei dixitsanauim se e&se; sed ipso digres.^o, ad Infir- Sur. Mariie Magdalena Mori. liaruni dnaruin priraa
mariain ait Scito quia sana sum, iieque tussim aut
: etiamnunc vivit, mulla; pruileiiti;e iiec luinoris vir-

aliud incomniodura ultra patiar, sed alisque fastidio tutis Monacha et sanciitatis non vulgaris : quiE pro-
prandium sumain. .Vdnnrata Iiifirmaria, eo niagis pria; raanus subscriptione jurato aifirmavit, ipsam
quod reapse iion audirct aniplius tussientcm non ; se oculis suis vidisse, quse de Sor. Maria Magdalena
tanieii lidein liabebat ejus verbis, quoad vidit sapide referuntur in hac liistoria, priEtcr alias plures San-
sine faslidio prandcnleni. Interiin advenit ('oii- ctimoniaies, quae iilein ipsum asseverarunt hodieque
fess.:rius , impcravilque Sorori Durolbea; ut una , asseverant. Narrabat ergo Sor. Maria Magdalena
ciira Sor. Veronica Sor. Mariani Magdaleiiam duce- Malribus graiias et iiitelligentias, quK sibi
praedictis
ret ad sepulcrum Sor: Marise Uagnesia;. Tum vero conimunicabantur a Deo iu raplibus suis; et quamvis
obstiipefacta Sor. Dorotbea, quia ideni ipsum cugi- summupere de^ideraret manere abjccta et vilis iu
sulnlo con-
taverat Paler Confessarius, quod suo in aniino clam omni lamen aflectui suo prastulit sem-
oculis alienis,
tulciiit et
rolum iin-
versabatur. eidera indicavit volura pridie vesperi a per obedientiam : gaiidebat etiam vel sic fieri cer-
),lrt. se factum, etipso illo mane renovatum; nihil autem tior, an nulla Iiic lateret diabolica deceptio, consulto
sciens de obtenta gralia, inagna cum flducia ejus desuper Confessario, qna; securara ipsain esse jussit.
impetrandfe, sunipta ex tam felici concursu, una Pro evidentiori aiifem veritatis lestimonio Adm.
cum pradicta Novitia accessit ad Sor. Mariam Reverend. D. Fianci^cus Denveniiti, Gubernator et a qtubus
Miigdalenam, scriptas ap-
et sanani reperit. Ergo de leclo con- Conlessarius monasterii, atque Pa;niteiitiarius ec-
probaverunt
surgens, siniul cum ipsis, pedibus accessit quo vo- clesise Cathedralis Florentinae, propria inanu subsi- Patrcs SO'
lebat; et Iribus iutegris horis, a dccimacctava usque gnavit volumina quatuor a Sanctimonialibus ron- cietatis,
,

ad vigesiinam primam, ante sepulcrum in oratiune scripla, quibus continentur devotissiniie et subtilis- V
perseveravit; iude ad infirmariie locum regressa, siraa; cognitiones. Et haec ab eodein
data sunt
placidissiine dorraivit tota nocte magna cura ad-
, recognoscenilii Palribus Societatis Jesii quurum :

miratione Snnctiinouialiuin, qua; ad usqiie auroram judicio corapertum fuit, nihil iii eis contineri fidei
diei istius vi.lerant in periculo vita; constitutam.]
(,'atholicfe ullatenus cuntrarium; ^ed rara; peifectio-
20 Sic mirabiliter reddita sanitati dilecta Jesu nis prificepta digna qua; in notitiam omiiium ad-
,

Educenda ex filia muxirauin novitiatui totique monasterio gau-


,
ducerentur, ad omnes raagis exstimulandos in studio
i.ovittatu diuin attulit. Videntes autem Superiores, quod
par- ccelestium rerum.
ticulari quadiun ratioue duceretur a Deo,
atque de 22 Purro • ut speciraen aliquod earum rerum liic
die III diera inagis pruficeret ad acquisitionem vir- praibeatur, placetduas durataxat abstractionum ejus- "
Ciip IS
tutis eminentis; deliberaruiit de eu ediicenda e novi-
modi mentalium phases , caram
ipsis quibus eas dictavit ipsa
tiatu,quainvis recentius professa collocaudaqne ,
veibis, exponere. Nesciebam inodttm semcl
inquit, vivane an ,
seorsim in loco ubi coraraodius posset Doraino
de- mortiia, extra an intra corpus essem;
sed solum
servire. Hocillacumaudivit, uterat alienaab orani videbam Deum, in seipso gloriosum, seipsum
singularitate vehementer indoluit statimque ad
ama-
, ;
re, seipsum intinie cognoscerre, soluinque
Superiores accessit, instantissime supplicans, seipsum
ne se infinite comprehendere; amare
autein creaturas pu-
abjunctam vellent ab aliis novitiis, qua; pra;
cunctis rissimo et inflnito araore atqne in unione unius ;
imperfecta maxinie oinnium egebat
instructioue. mdividua; Trinitatis, unura subsistere
Flacnit Majoribus deprecatio plena Deum amoris
sancliE humili- infiniti, suinmiE, incomurehensibilis pt inc<.i'ni.,hii:o
taii:

rn,=T.,!
autera quud petierat, atque sub
.';;;^!^^::"?'- ^™--'^ ^-^^^^- "^nue sic in^Deo;::^;':',^;-;',:^:-^
pelit et im Magistra) di'recUo'ne sentiebam, siilumque me in ipso
petrat confirmata, dici non potest quanto videbam; nun me,
ilil
cum spiritus fer- sed ipsum Deum iutuens,
relinqui vore sacris contereplationibus sese quantum scilicet intueri
tradiderit. Quod eum potest creatura
adliuc mortali carne circum-
si primo sui novitiaius anno exiraia; ,

sanclifalis jtk- data, quaiido bene est disposita


luxit exemplo, multo id magis fecit hoc et divino ainore in-
tempore, nammata. Mansi auteiii in ista consideratione quasi

hora
; : ;

VIGESIMA QUINTA JIAJI. 189


liora qiiemtidmcdum postea deprelieiidi , re-
uiia, velut raortua; deinde protulit sequentia verba, D
gressa ad sensus pristinos. Quid in istaabstractione Domiue, quid a me vis? An forte exteriora pro inte- "^ i"'--
degustaverim, non possim ullis verbis e.tprimere; rioribus? Intellexit autem (queinadmodum pricd.
l"!^™,
quia propter meam imbecillitatem corapreliendere Matribus ex obedientia retiilii, quod Deiis cupiebat mcaiurad
nequivi, id quod milii tunc datuni est viJere et in- ipsaiii
iii victu tenere modura siiigularein, utendo '^mularem In
telligere. Cognovi postea, qiiod definito extreraiju- solum paue et aqua praiterquam dicbus (estis, (pii- "'''•"''''''""'
dicii die decreverat Deus exaltare nostra corpora ad bus usura esset cibis Quadragesimalibus, in satis- " ' '

tantam sublimitatem, ut nequirem id unquani enar- factionem grandium delictorum, quaj contra Deum
rare aut etiani plene comprehendere ideoque iute-
:
coramittuulurasuiscreaturis.Viditposteaprffimium,
i-ius milii sensi dici verba S. Pauli, Quia ociiliis
lijec d.andum iis, qui propler Dei amorem privant sese
non vidil, nec auria audivit, nec in cor ln^minis asccn- consolationibus terrenis, ideoque dixit; quaraju-
dernnt, guic iirwpariwit Donunus ditigentibus se. In cundus et amceniis est locus! sed uKigua etiam siint
iieinmque
iiac cousideratione permansi aliquarito teniporis spa- opera, qu:o praistare debeut cupidi eo ingrediendi.
dednrnnte.
tio, quo recogitavi magnum aniorem, quo Deus fer- QuodsihocsuBiceret.prosalutetuarumcreaturarum;
tur erga creaturas : quas oranes Jesu coraniendavi, viverem inille aniiis hoo quo nunc niodo, meque eo
et ad sensus nieos redii. Alia vice, pcst siniiles credereni gloriosam. Verbum tuumjubet mc requi-
raptus, quid intellexerit, retulit hujusraodi verbis : rere ornciatum aliqueni pru tuis creaturis. Vin, hoo
Vidi quod unitivus amor me conjnnxerit et uuiverit esse contentus? Sit hic ipse. Vere potens es, Deus
Jesu, dans niihi intelligere maguitudinam et purita- meus, nisi eniin vocasses me et dsjecisses iu terram
ijm amoris, quantum ejns cf.pax eram; licet
talis nonrespondissemtibi. Attamen fiatscniper voluntas
videre nie tunc faceret rera adeo grandem, ut totam tua, quia malo mori polius quam suinmam purita-
comprehenderenuilatenus possetn: dicenteniiliiJe-.u, tem tuani oiiendere in aliquo. Equidem ine totam
quod modo se mihivellet cognoscendum praibere,
tali tibi volo perinittere, scio enim quoil inihi unitce
ut seniper eum amare possera et amando numquam tecum nulluspoteritessemolestus. Hanc igitur mihi
quod ipsum amoi^etn sic vel-
Intellexi etiam
p
.^atiari. graliam facito, Je.su mi, ut continuo mancam dere-
let cordi meo impressum, ut seinper ejus recordando licta beneplacito tuo. Die Jovis subsequenti, inter
ciiligerera ipsun;; quodque eiusraodi abstractiones OfHciuni , cuni una ex Sororibus recitandura, fuit
mibi largiebatur, ut anima iiiea divina! sua; Maje- iterum allisa subiloque in extasini rapla,
terrffi :

stati perfectius uniretur. Subjunxit piieterea, quod defixis iuccBhira oculis, exclamavit, Jdsuin,Adsum,
vellet, me instar turturis contiuuo gemere, sibique Adsiim et in persona Patris ceterni subjunxit, '™"''
: Voco
t.ondolere, quod adeo paruni amabatur et cognosce- te, ut respondeas vocationi ct petitioni meai, quem-
batur a creaturis. Cognovi insuperquod omiies illai adraodum tibi j.ara demonstravi.- Ipsa vero eodem
animEe , quse participes sunt sanguines Jesu, id est, instauti respondit : Saiie m.ngnus et potens es.
quce patiuntur aliquid in hoc mundo, sint leves et Maiisit deinde contcmplationi isli iraraersa per
j»ulchr£c in conspectu sua; divinaj Majestatis •
et dimidiaiii liorain et amplius ; apparebatque ipsam
(juod anima posset cognoscere, in quanta mugni-
si inultum pati. ct sic terniinatus est raptu,'!.
uidine consistat dum amat Deuin, praj dulcedine 25 Die sequenti, interiin dum raore .-.olito agebat
olliquesoeret tota; econtrario in pulvcrem contere- cura novitiis, magno rursus iinpetu est humi
letur, si cognosceret suam deforraitatem, duin araore prostrala ; ubi aliquamdiu absque loquela raansit :
'«rdo.

divino privata permanet. It:ique morc raeo comraen- tum dixit in persona Patris aeterni : Craslina die
ilavi postea Jesu creaturas omnes.] nihil ijustiibis nisi panem et aquam ; et si hoc non facias
23 Consueverat Sor. Maria Magdalena, ut supra relrakam abs te oculos tncos ; si autem feceris id quod
v.w. vii (iictum cst, frequenter visitare corpus Yen. Matris raonstravi tibi, implens voluntatem meam ac Verbi
Vldet nloriam Sor. Marise Baguesia; Florentinse ibidemque ad ani- ; mei, quod tauto cuin ainore se dedit et dat tibi,
Sor. Marix
B(v)ne$ix
niani illam sanctain, cui devotissima erat, dirigere complacebit mihi in te, sicut coinplacuit hactenus
preces suas ardentes. Hinc raerita est Siepe earadem bene si autera vis ut opus tuum iniiii sit acceptum,
:

videre in Paradiso : ac norainatim die xi Julii anni cura ut sit voluntariuin. Externum hoc opus, quod
MDLXXXiv, vidit eain pulcherrimo niodo, quem obe- exigo a te, erit menti tu;u pru speculo. Neque ti-
dientui^ imperio adstricta his vcrbis exposuit. Vidi in meas qua3 faciet contra te adversarius tuus : nec
Paradiso pulcherriinum thronuin lucis incomprehen- eniin permittiira ut pra.'valeat adversuin te. Dabo p
sibilis, in iiuo sedebat beiita Mater Sor. Maria lJ;i- spirilui tuo Angelos qui custodiant eiiin. Mater
gnesia, tota resplendcns et plen;i singularis inaje- Unigeniti mei erit cuslos tua, ut nonamittas impres-
statis : et intellexi thronuin istura esse ipsius sioneni passionis Verbi mei, quara tuo in corde
virginitatein et puritalein, qua; praicipuo ipsi orna- sculpsi. Secura esto, quoddaemon iniinicus tuus non
mento erat. Vidi etiani, quod pra^dictus thronus cognoscet desideria tua, et ego implebo quidquid
iotusorn;ibaturmonilibus pretiosis : atquehiecerant desideraveris. Postea siluit aliquantum deinle in :

omneseajanimse.qu;is adDeoserviendum induxerat, sua persona, tota in Dcuni resignata, dixit IVon :

quae circumcirca ad modum chori ipsaiu stipantes, raoriar, sed adiniplebo opera tua atque iiis dictis :

inaxiuiam ei jiulchritudinem conciliabant. H;ec est rediit a raptu. Consideravit postea intra se, quid
I elatio, quam Sor. Maria Magdalena de re ista fecit aeternus Pater sibi imperasset. ^'idens aulem quia
ciuanta; autem sanctitatis fuerit pr;cd. Mater Sor. aliter non posset servare modum vita; siiigularera,
Maria Bagnesia, videre unusquisque poterit ex vita sibi a Deo prai.scriptum, decrevit absque mora Supe- '"<"» f''
quam scripsit P. Fr. .\lexander t!a[)Occius Domini- rioribus suis indicare reni totain. Cuinque hoc hu- p''„'a°'io°OTi
cauus, niagna; sanctitatis Religiosus, quani etiain niillinie ipsa fecis.set, responsnra ab eisdem accepit
referunt Pater iVbbas D. Silvanus Razzius Canial- (eo quod vehementer inetuebaiit latentera hic aliquam
dulensis parle 2, de Sanctis Tuscanis, et P. Fr. daimonis fraudein) ut sese commiiteret obedientiae
Seraphinus Razzius Dominicanus, illius frater, ambo quod autein ad victura attinet, eo vesceretur quod
uoctrina etvirtute conspicui. in vita coDinuini ordiuabatur; noile ut aliqua teneat
24 Die XXI Maji anni mdlxxxv, cum benedicta particulareni vivendi inodum. Neque sane absque
hi£c Virgo occuparetur in exercitiis monaslerii, maturo consilio sic responderunt; decreverunt enim
.-entiretque cor suum a Deo moveri, secessit ad progressuiu rei expectare probe. intelligentes, quod ;

dorinitorium novitiatns : ibique luox dejecta violen- si ea esset Dei voluntas, haac manifesto aliquo in-

ter iu terrani, in;insit spatio haud modico temporis dicio (lcclararet. Et vero sicut cogitaveraut, ita

Maji T. VI.
'
24 evenit,
;

i86 V1T.\ S. MARI^ MAGD. DE PAZZIS CARM.


subit.. D
evenit. Cum enim sequcnti die adesset hora pran- Spiritum sanctum. Ad istum vero aspectum
terrorem conceptum
BX ITAL. (lendi, ethuic Dei famula' appositi essent communes impalluit, ostendens maximum
similitudinem
VINCBN.
cum aliis Sororibus cibi ipsa constricta per jolieilien-
;
a [orinis spurcissimis daemonum, in
PDCaNl.
horriliilium bestiarum quas videbat teto tamen
tiara, quam supra omnes alias virtute.s liabebat in
:

sed numquam animo ofierebat .-e a>terno Patri, ad quemcumque


pretio, voluit e\ cismanducare :

ei possibile fuit vel unicam buccellam deglutire; crucialum etpoenam sustinendani.


27 Noa inultura abiiide Ihixit teraporis, quod
quidquid enim roasticaveral et iiitrosumere coiiaba-
tur, cogebatur foras ejicere per vorailum. Sa-pius iterum post sacrain Coiniuuni"iieni sensit se vocari cip. x

a Jesu suo per ha!C verlia Veui, sponsa mea ego


sa!piusqui> tenlata res a Superioribus est, nec un-
: :

enim sum qui ex mea mente eduxi, posuique in a Je.su, ifsam,


quam succedere eis ex Tcto poluit i|uare Pater :
te
"om"".
utero materno, atquc ibi raihi in te complacuit. Ad '«"'1°
Confessarius, cum Matre Priorissa inito cousilio,
Superlores ci
potestatcm ipsi fecit eam vitam tenendi, quam ab hanc vocationem subito ipsa se movit: cujpitque per
permUtutit.
ca exigebat .vupremus omniuni Dominus, affirmans monasterium qua^iereinflamraato vultu Jesum suum.
quod certissinio jam novissot, eam Uci voluntatem Interim denuu audivit se vocantem hoc inodo. Veni ;

ego sum qui te extraxi de utero materno, miliique


esse, nou illusionem diaboli. Ergo in lesto S. Zeno-
biiEpiscopi Florentini, die xxv Maji anno mdl\x\v, univi, in te inihi complaccns. Denuo igitur niajori
co^|)itiniiomine Dumini manducarc p.inem et bibere cum zelo coepit quairere Jesum. Prius autem quam
aquam. pr:eterqu;im Domiiiicis, quando manducabat consisteret,vox coelestis tertio ipsara appellavit,
cibos Quadragesimales, sicut Dominus jusserat. Et dicens Veni electa mea
;
volo enim tibi darc Re- :

quamvis a^greeam liaberet, quod contra communera gulam, et modum ponere passionibus tuis, iu omne
usum singulariter vivere cogeretur; animo tamen tempus vila; tua>, usqne dum te deducam ad me
la^to id agcbat, sciens talem essc Dei voluntatem. fruendura in terra viventium. His auditis facta est
subito immobilis, absorptaque in extasim in qua :

B CAPIT ]
data; suut a Verbo aiterno viginti regulas, quas
ei

deberet oraui vita servare, ad raagis proficiendum


liegula vivendi Sanctas data a C/iristo, et ve- in perfecta virtute quas regiilas in ipsius Verbi
:

/lemenlia anwris ejus. per^ona sicEgu sponsus animee tuie,


exj^ressit.
Verbum a'terni Patris mei, regulam tilii do in ipso
CAP. IX 11 oc etiara terapore, moresolitorapta fuit, diexxvi eodem aotu ainoris, qucm concessi tibi. faciens te
Accepla di- ejusdem niensis et anni, ad coiiteniplatioiiem cude- participem magnalium puritatis me.T. Dilecta mihi
vinitus vilx
fbrma,
stium ineaqueperstititduabushurisabsque loqiicla.
;
Dilecto tuo, uota meam ac tuam regulam : meam,
Reversa autein ad seiisus suus, solitoque adsti-icta quia ipsam tibi do; tuam, quia debes illam servare.
per obedientiam, ut narraret quid intorim intelle- Requiro a te, ut in omni actimie tua, interna
I.

xisset a Deo ; cum profunda Iiumilitate et magno et extcrna, semper respicias in puritatem illam, audit vtgintt
animi dolore dixit: quod leternus Pater dedisset '>'9ulas 'ibi
quam te feci intelligere cogita autem, quodomnia
^ :

servanaas.
sibi tenendam forinam vita", qna utcretur, conflr- opera ac verba tua debeant esse ultima.
mans priecepluin de corpore sustentando dumtaxat II. Curabis, proposse tuo et gratia quam tibi da-
pane et aqua : quodque volebat ut non ultra quinque turus sum, ut habeas tot oculos, quot animas tibi
horas dormiret, utque id faceret ordinarie supra sum concessurus.
saccum stramineum : permittens tamen, ut aliquan- iii. Nuraquam dabis consilium vel mandatura
do uteretur lanea culcitra. Volebat insuper utverba ulluio. licet id tibi liceat, quin prius mihi in Cruce
sua essent raansueta, veracia, justa intellectum ut :
pendenti ipsum notum feceris.
haberet veluti mortuum, nihil unquain investigando
IV. Non iiotabis aliquem defectum ullius morta-
earuin rerum quu' ad ipsam aut alias pertinerent : lis creatura;. nisi prius cognoveris ipsum saltem esse
memoriam, omniura oblitara, prcetorquam beneficio- istiuscreatur».
rum ab illo receptorum : voluntatem, nihil terrenum Verba tua sint sincera, veracia, gravia,
V. atque
desiderantem. sed solum divina' majestatis benepla-
ab omni adulatioae remota : semper autem me ad-
Q citum potentias denique omnes, in Dei providentia
;
duces in exemplum operum, quae debent facere crea-
inlelliiitse fixas, ipsaraque inter ejus bracbia quasi mortuam, turae.
quinque an- Dixit etiam ei Domiiius, quod volebat ipsam
nl tproban-
instar VI. Noli committere ut tibi. cum asqualibus con-
dam. Danielis mgreili in lacum leonum, id est, in
multi- versanti, comitas superet gravitatem,
aut gravitas
tudinem horrendissimarum tentationum, qure ei
excedat mansuetudinem et humilitatem.
essent per continuum quinquennium duraturae
: VIII 1'iant orania opera tua cuin tanta mansuetu-
quodque ab bostibus infernalibus esset .supra modum
dineatquehumililate. ut videantur esse magnes ad
afiligenda et fatigauda deiiique quod instar auri
;
traheudum animas versus me et cum tanta pruden- ;
deberet poni in f.irnace dolorum et cruciatuum
cor- tia, ut snitpro regula membris meis, id est, aniiuis
poris atque anirai, unde purgatior
rediret ad Dei religiosis et proxiiiiis tuis.
conspectum. Intellexit postea, quod iu hanc tribula- viii. Noctu diuque esto sitibunda, taniquam cer-
tionem, velut in lacura, immittenda esset
proxima vus ad aquain, id est, exercendam semper caritatem
solennilate Spiritus sancti ab ipsoque
Domino cer- :
erga niembra raea asstimans debilitatem et lassi-
;
tifioata fuit, quod de omnibus esset
relatura victo- tudinem corporis
riam
tui, siout terram ex qua plasmata
: eo quod Verbum ipsam vellet in laou custo- es.
dire,Virgo autem sanctissiraa, S. Augustinus,
S. Conaberis, quantura tibi concessero, essc
IX.
AngelusCarmelita, S. CatharinaSenensis. speciales
cibus famelicis, potus sitibundis, vcstis nudis,
Patroni sui, ei essent portaturi hor-
rcfectionem cibi tus incarceratis, et refrigerium affiictis.
spiritualis, accipientes eum ab humanitete Verbi, Cum
X. iis quos relinquo in niari hujus mundi,
cujus virtute reficienda esset, nec a tentationibus esto prudens sicut serpens et cuin
unqiiam superanda. Promisit etiam illi electis meis, ;

Pater ater- simplex sicut columba illos timens, tamquam fa-


nus, quodante suamprobalionera infusurus ;

ei esset
ciemdraconis hos vero amans, tamquam teinplum
Spiritum saiictum, utlioc scuto ;

interius communita Spirilus sancti.


generose iniret pra>lium contru
vetut in lacu dffimones. Denique XI. Esto doinina passionum tuarum. gratiam istam
Uonum monstravit ei lacum leonum, id e..t,
tentationum ac a me
tnbulationum, quas passura esset
postulans, qui sum Doininus omniuiu creatu-
post receplum rarum.
! :

VIGESIMA QUINTA MAJI 187


Condesceodes creaturis meis, sicut ego con-
xii. carae Sorores, quod Jesus meus non sit aliud D
versans in mundo utebar sumraa caritate babens ; quamamor? irao fatuus sit prfe araore ? Fatiium EX ITAL.
semper in auribus hanc sententiara Apostoli niei, pr« amore tedico, Jesu mi, et
semper dicam. Totus TI.VCBN.
PDCCIMI.
Quis intirraatur, et ego non infirmor ? amabilis et jucundus es, totus recreativus et con-
XIII. Non privabis queraquam re ulla, quani dare fortativus, totus nutritivus et unitivus. Tu es poena
potueris requisita : neque privabis aliquam creatu- et refrigerium, faligatio et quies, raors et vita
rani re ulla ipsi concessa, nisi mente tua prius in smiul denique quid non est in te'} Tu es sapieus et
:

habucrit, quod ego sum scrutator cordium. et quod jucundus, altus et immensus, admirabilis et indi-
te debeam judicare cum potestate et Majestate. cibilis, inexcogitabiliset incoinprehensibilis. Detinc-
XIV. Tanti asstiraabihs Regulara tuam et Consti- batcontinuo oculos inlatusCrucifixi intentos, inquo
tutiones ejus una cum votis, qnanti voio ut lestiraes videbatur mirabilia intueri unde perquaia prohxe
;

meipsum ; satagens insuper ut in oinnium cordibus loquebaturde summo amoro, quo fcrlur Deus erga
insculpas amoreni vocationis, ad quam eos vocavi, genus humanum, atqiie de alti.^siinis mysteriis, qiiae
et Religionis. pro redemplione nostra operaii voluit incarnatum
XV. Veheraenter desiderabis omnibus subjici, et Verbum. Alias exclaraabat. araor ! o ainor
•. i. Con- alicui prseferri exhorresces. Coiiversaque ad ccelum dicebat, Da Domine
mibi,
fcfisarlo.
XVI. Non credes refrigerium, quietem, etsolatium mi, vocein tam robiistain, ut te amorem esse eumgue cupit
alibi constitutum esse, quam in conteinptu et hu- dicens, exaudiar ab Oriente in Occidentem, atque omnibus
innotescere
militate. per omnes inundi partes usque ad infernum,
XVII. In dies illo desines efficere ut creaturce ut cognoscaris et honoreris tamquam vcrus amor.
cognoscant desideria tua et voluntates nieas, nisi O anior, solus tu poiieira et transi, frange et liga,
quantiim ego tibi dcdero et Christus meus. '
rege et gubernaomnia. Tu es coelum et terra, ignis
XVIII. Perseverabis in continua oblationo oranis et aer, sanguis et aqua, Deus cthomo. Quis autem
desiderii tui atque operis, simul cura membris meis, possit vel cogitando comprehendcre vel loquendo
intra me. explicare magnitudinem tuam, cum sis eeternus et
XIX. Ab
hora qua discessi a matre mea
ea inlinitus^Inhujusraodiamorisexcessibustransigcbat
purissima, id est ab hora vigcsima secunda. usque aliquandodies iutegros, ut vidcretur ad Angelicani
ad illam qua receptura me es, manebis in continua quanidara vitam proxime acceilere, et co;les(ibus
oblationePassionis mece, tui ipsius, et creaturarum deliciis pasci. In iisdera actibus serrao ejus tam
mearum facienda a;terno Patri meo : idque tibi devotus erat et inflainraatus. tara plenus compassione
serviat ad pra?parationem pro sacramentali recep- erga Jesuni suura in cruce pendentem ut non ,

tionemei atque intra diem ac noctem Corpus et


: taiitum nomine, sed ipso opere videretur referre
Sanguinem meum visitabis triginta tribus vicibus. Magdalenam ill.nm, qiia stab.it dolorosa supra
XX. Ultima regula sit. ut in omni tam externa montemCalvariae, cumVerbum incarnatmii spiritum
quam interna actione, quam tibi permittara, trans- suum redderet aeterno Patri.
formeris in me. 29 Quandoque ccelesti ardore stimulata, currebat
Post hi;c conticuit aliquanto tempore postea in ; velociter versus chorum, ubi supra coronam mura-
tergit sudorem
persona Verbi prosequensaddidit; Hajc e.nt Regula, lein prostabat Crucifixus eoque ascendensincredibili
;
Cruxiflxl,
quara Dilectus animce tu£e tibi dedit in actu amoris. ciim agilitale, refigebat eum a Cruce, et sessum
Itaque acceptabis eam, etquse ibidein continentur concedens tenebat in greniio sublalisque e capite :

conservabis in corde tuo, ut eara eflectui mancipes, vclanientis tergebat sudorem ac sanguinein, quem
nisi quando caritas vel obedientia impedirent visita- sibi spargere videbatur dilectus. Sponsus suus :

tionein corporis ac sanguinis Domini. Atque his idque faciebat cuiu tanlo fervore spiritus, ut
actis experrecta est a raptu , in quo perceptas regulas prajsentes Monachae formid.arent, ne pectus, impar
quam accurateobservaverit. ex progressu vitai ejus sustinendo tanti aiiioris incendio, disrumpcretur.
intelligi polerit, ipsa certissimo id probante. Est porro perquam mirabile
dictu, quod cum
28 Non adeo grandis est vaporardentis fornacis, postea Sorores velamenta
accepissent illa et
ut aliquando major non fuerit flamma, quam ex lineos pannos, quibus usa fuerat ad devota istiec
corde ejus piorumpere faciebat ardentissiraus ignis obsequia Crucifixo exhibenda eos invenerint tara ;

CAP> XI diviiii anioris. Itaque cura in raptibus suis aliquando plenos sudore et adeo raadidos, ut videretur revera
/n raptu de- defixisset purissiraum suum inteiiectura in contera- mortuum Jesum habuisse inter brachla, ea omnino
clarat vehe-
mentiam
plationem illius intiniti ainoris, qui Deum movit, ut forma qua erat, quando inter dirissimos crucis
amoris tui, pro homine. vilissima creatura, tantum faceret ;
didores patiebatur morleni pro huniana salute.
non poterat se continere quin exclaniaret, araor ! Exuberabat quotidie magis ac magis coeleslis ardor
refrigerio
o amor ! o Deus, qui amas creaturas aniore puro ! dilectfe Sponsiie Jesu ; et internus calor aliquando eaterno
Deiis amoris! o Deus araoris 1 Domine, noli sicexcedebat moduni, ut saepe media hieme nequiret opus habet.

amplius amare, amplius amare. Niraius est,


noli pcctnralia lanea sustinere quin etiam necesse :

o Jesu ini amor, quem habes erga creaturam tam haberet laxare tunicara, quo libeiiusforaserumpere
vilcm et humilem. Quadam autem vice, cum simili possent amorosa istsec incendia. Multoties etiam
modo rapta esset, sumpto in manum Crucifixo, cogebatur bihere frigidissimam aquam magna in
coepit currere percoiiventum ; et eructando araorosa copia, eique brachia sua immergere; quin etvultum
colloquia curaVerbo divino intensosque affectus. ex- suum eadem conspergere ipsaraque immittere in
,

claraare, Oamorl o amorloamor! Hoc autem facie- sinuin, dicendo, quod videretiir sibiardereaTque con-
bat suaviler subridens, vultiique tam pleno lajtitiae, sumi isuspiciensque incoeluro replicabatcrebro, Non
ut cunctis in eam intuentibus mirabilera afliunderet possuni amplius lanfam flammam sustinere. Et sane,
consolationem. Detigebat illa nune oculns in coelum. nisisuperliuraano auxilio fuisset refocillata. fierinon
nunc deprimebat in Crucifixum, nunc eumdeni poterat, ut servaretur in vivis. Inter istos autem
pectori apprimebat suo. et stringebat bracbiis cum atrectusaraorosos.siugularieradmirandusdici potest
tervoi-eexcessivo ; interim veroreplicabatidentidem, is, queni ostendit die Inventionis sanctEe Crucis.
amor 1 o amor ! Numquam cessabo, Deus mi, te Cum euim tali die inane communicasset, stetit per
appellare araorem. jubitum cordis mei, spera et horam integram immobilis quasi turris, proliie
confortationem aiiimse meae. Deinde ad Sorores, quae disserens de excellentia et nobiiitate
Crucis Jesu
ipsam sequebantur, conversa dicebat Nonne scitis, ; sui, cum ardentissimo mentis fervore.Deinde defixa
in
.

VITA S. MAUIiE MAGD. DE PAZZIS CARM-


488 ,t D
mc tibi sed non resignavi me totam
siipra illam oflrerrem :
Verl)i incarnati,
in conlemplationo
per omnia in tua voluntate.
O Deus lienignissim,.,
EX ITAL- oonfixi, coepit
amorl o amorl fiuam
cxclamiirs: expectare a te,
misericordiam potero
invenias, ubi quani ego
V1>XEN
parum nosceris ct amaris! Si non in te''. Fac mibi
miseri-
piicasi. quia bene te qua; non me totam «limisi
requiescas veni, o nmor, totus in me, sc.
Domine mi, quaravis non raerear,
;
de amoresub- cordiam,
.-.morccreatac, rurnon amatis ^

llmller senlll, excipiam. Oanima^ ab Postea, quando veni ail


Deuscantas potius millc ii.fernos.
Etquid ostamor, nisi
amorem? IVmsV quns
plus molestia; accepi ex eis
O me ilcitruis el me
consumis tu laudes tuas,
Pst. rnnor! tu ;
ceremoniarum parte et
videbam deficere in aliqua
facis mori, et tamen vivo. Sentiodolorcm dnm me bo.iorarem
iucliuationibi.spra.scriptis, quamcurffiut
auieris et cognoscaris.
facis intelligere i|uam p.-iriim un.onem caruiu
te meas ofl^errem, in
tibiqucl.audes
Interimfaciebatgcslus ndeo pios, ut ind.cibilem
qiias oftorunt tibi bcali Spiritn^.
/Equum est
j)er omnes
devolionemexcilaretomnibus sibi adslanldius, n.odo
n.agne Deus, (\an\ ,iiei loilus
complodens neque uta tcpetammisericordiam,
bracbia cxteudcns, nunc mnnus ;
tuas pcrtinet ta.n act.one.^,
anims, ad aman- in eo quod ad te at.iue ad laud.^s
poterat satiari dicendo, Venite, accessi ad
amandum Deum multos commi^i defectus. (^um autcm
dum amorem meum venite ad :

(^rpori et Sanguiui tuo, quo


communicaudum
vestruni. def.-rre, dole"
debob.im possibilcm oranem nflectum
,

30 Quam autcm ardens essct amorosa illa


hoc in
poterat quod non babuerira inteiitionem faciemli
flamma, qua; purissiraum cjus cor adurebat, siculi jussisti neque
ad eumfue simil- raenioriam Pas.-ionis tuaj, ;
,

ex vultu coguo.sci, qui ipsin.et igui videbatur cogitavi


socias fitona- cogitavi de unienda tccura aniina nica, sed
liruus; undecogel)aturnliq..ando,cunfecloexrapitis quietem
chas invilnt:
miti- qukl facere possem , ad cordis mei
sui llabello, venlulum sibi facerc ad
paniiis
comparandam. Audivi ciuiden. primo verbuni
gandum tam grandc incei.dium. Quin etiam in niedio
verura esset qiioil
sa;pe per conveiitum et
tuum, sod magis cogitabam an
ejusraodi afllsctu currebat
nos simus (sicut nos fecistis dicere per Cliristuin
horlum,dicendnse qua-rere aninias qu» cogno-
tuum) scrvi iuutiles; ncque cogitavi amorera qu"
fccrcnt et amarent aiuorcn.. Qi.od si ti.m
forte g
ipsaii.appreben- rae proscqucris. Verumtamen, Domine mi, aliud
alicui Sororum occurreret, inanu
adstringeus, dicebat ei, inihinou superest.quamutefflagitemmisericordiam.
debat fortiterque
;

auima, amasnc aniorem V Quomodo vivere potes ? 32 Quanilo ivi ad Sanguinem tuuin recipiendum
in sacrameuto Poenitentia;, magis coi.siricravi
;-

quiil
...... „,,,„„.
ettamtntnimoi
Numquid sentis consumi te et amore n.ori ? Cum ,,ef„tusnolat,
deberem dicereChristo tuo ad pacandum cormeuni,
autembonotemporisspatiosie ambulassol, arripie-
quam quale beneficium istic luihi facias, lavans
bat funes easque pulsans, alta
campanarum,
voce clamabat Veuitc, anima;, ad amandum
; ;
anima.n ineara in sanguine tuo neque : satis fiduciaj

venite ad aii.andum amorein, a quo tuntopere habui in te, quod mibi dares auxiliuin et gratiam
ad coraponeudum cor meum. Deus meus, Ecqu:i
amamiui. Dictu autcni incredibile est, ipiantopere
ejusmodi efftclis Spiritus, animai pra-sentiuin eis fuerunt prima qua' hodie protuli verba ? Reprehen-
Monacbarum accenderenturad devotionem, simul et sionis verba fuerunt (boc autera dicebat, quia, cum

raperentur iu admirationcm. Supra oranes autem esset ptedagoga, noviliam quaradam corripuerat)

excessus, quorum numerus prope- et mcdus meus loquendi, paruin mausuetus ct


amorosos ejus
iiiodum infinitus erat, mirabile fuit, quod in raptu suavis, quod illius cor inqnietatun..
fuit causa
Molatium ex quodam aliquando sic ostcndit. Transegerat diem fuerit pejus autem fiiit, qnod etiam defecerit ibi
;

latere Crucl-
integrum in contemplatione coelestium, tantoqr.e caritas quia, quando vidi ejus cor in qnietatum,
:

fxl faglt.
cuin fervore locuta faerat dedivino auKire, ut vide- non sategi ut illud quietum reddcrem, ut per hoc
retur esseAngelicus spiritus, e ccelo dimissus ad tecum iiniretur. Ecce, Doii.ine mi, qiieni fructum
cxprimenda illius magnalia. Unde supra modum referara extantatua unioiie atque e\ luraine quod

defatigata atque extreine dcb.lis, ciim vellet restau- mihi donas quodque si dares alteri alicui creaturae,
;

rare vitales spiritus, sumpsit in raanus Crucifixum magis exinile tibi grata ioret : ego vero misera et

et sacris ejus plagis os applicans, visa fuit a infelix nullum inde fructum capio, quandoquideni
Monacbis glutire quidpiain, eo plane modo quo careain caritate erga Sponsas tuas. Ignosce railii

soleraus quando delectabilem aliquem cibum gu- per tuani obsecro Passionem. Porro cum accessi
stamus. Postea ejusmodi verba protulit. ex quibns ad loqueudum cum ista creatura (dicebat Iioc, quia ,-
'

clare dabatur iutelligi, quod suaviter pascebatur in iverat ad cratem, locutura cuidam sua^ umita;, ct
vulneribus Jesu: redivitque a raptu cuin tanta fuerat in ecstasim rapta) doleo quod commiserini
spiritus plenitudine et sic cumulata gaudio. ut magnam hypocrisim, faciens me reputari id quod
appareret eam coelesti raanna refectara esse. non sum ; q.iamvis enim creaturis tuis fecerim
signum, non tamen commerui ut me intelligerent.
CAPUT IV. Monstrabam quod haberein aniinam tecum unitam,
et tamen tu scis quam saepe fuerit evagata a te :

Examcn cuiiscimlin- in ecslasi factum ; quin- monstrabam quod essem vera religiosa, tu autem
quennalis proOatio, post pnrparatorios ad nnsti iiualis sim. Pcto misericordiam Deus meus
eam raptus. pro hypocrisi ista grai.di, et oflero sanguinera tuum,
pro rae cum tanto amore fusum.
(. fuam diligens fuerit in exarainanda i-onscientia, 33 Inde ivi ad ilanduni corpori meo necessa-
CAP. Xlll
Coram Dto et quam intentum teneret mentis oculum in qua- rium cibum, sedquain iutentionein habui bonorandi i'( 'iraoiter .•«
conscitntiom lemcuratiue vel minin.uu. na^vum, quo posset cor teV quandoquidcmnon sum recordata ut offerren. rp^nryvit.
In raplu
suum inquinari ; intelligi poterit ex quodain tibi tot et tot pauperes, qui forsan multo temporo
examinans,
examine, quod aliquando coram Deo audita est stelernnt pulsantes ostia, a.l quEercndam buceellam
faccre. Ctepii igitur provoluta in genua recitare pai.is quuni iiemo eis dabat. Mihi vero raiserse ac
PsaUnos, Doviine quid mulliptkali mnl y elc, Qui niiseraliili, absque ullo meo labore, et qnod est
habilat m adjulorio etc ; quibus absolutis dixit : pejus absque ullo raerito meo, provisuin fuit a
Je.su im !
quainam fu.t prin.a quani baliui hodie religione de eo quod opus e.st corpori sustentando.
cogitatiotDoIeoquodmmfuitdete :sed timui ne Neqiie soliira in- hoc te ofl-endi sed otiam in oo
hora tardior esset vocaniUs sponsis tuis ad laudan- quod tot verborum causa fuerira isti tuai Sponsa-
dum te ; neque luit de oSerendn me tibi, teque licet scirem quod eo loci iion erat licitum
honorandc. Postea, o Jesu mi, ubivi in choruni, ut loqui. Ecce, Doraine mi, invenio in omnibus actio-
nihus
! ::

VIGESIMA QUINTA MAJI. 189


A nibus mcis quod offenderim te (luomodo igitur : tandae. Interiro,quovis matutino tempore, recenit
Iiotero romparere aiite faciem tuam, ad petendum Spiritnm s.anctum sub variis formis, videlicet ignis KS ITAL.
a te dona tua et gratias, atque ad alias creaturas fluminis. cohnnlia;, VINCE\.
colunm», nebula-, venti, et lin PccciMl.
tibi comniendandas, quffi ipsa sic te offendi, ut guarum arilentium et tunc fiebat tam bota
:
et re-
indigna sim cui misericordiam prajstes ? Sed amor splendens.tamquesublimiter loquebaturdemyslcriis
tuus, qui semovit^utreniresin terras, etsanguinem magis reconditis, ut miraculo similis res vicieretur.
tuum funderes, etiam te moveat ad misereiidum Quin etiam loqiiens in persona a?terni Patris, vel
auiniif mea!. Rostea quando non ivi ad laudandum
Christi ejus. vel sua ipsiiis, mutabat sic vocem, uf
te sinnd cum aliis Sponsis tuis, solum per culpani
ctiarasi verba non intclligerentur, cognosci potuis-
me:nu id factuni est quia quando anima illa niilii set per ejus
:
linguam personas vari.is loqui. Tam
dixit ut no)! ireni, statim consensi non ire. multa; etiam fuerunt coguitioucs, quas in illoraptn
.lesu mi, si illa me rogasset ut aliquam caritatem communicavit iUi Dominus, ut notatie a Mon.achis.
facerem, non ita cito ei annuissem. Domine mi, siout ab illa prolata; fuerunt, juslum volnmen com-
quomodo possum sperare quod illuc ventura sim, pleant, unde forraata est acccssio tertia; Parfis ad
ubi semper laudabo te cum beatis Spiritibus, hanc ejus Vitam.
quandoquidemnegiexi landarete cum tuis Sponsis? 3G Verumlamen ut aliquod specimcn supr.adicta-
Oltero tibi sanguineju tuum, ut eo interveniente ecstaseos demus, dico quod m Vigilia Spir.tus s,an- imque ad
mihi facias misericordiani. In isto vero opere, cti, quse isto anno incidit inviii Jnnii, vocata Domintcam
fuit a
quod feci, quani intentionem habui honorandi te, Tnmtatit,
Palre aeterno, pei' liasce voces Veni, sponsa mea. :

mi Domine ? quandoquidem magis dolui de amisso quieset stimulus spiritus mei. Adquse verba stafim
tempore, qiiod dojiando te mihi sustulisti (indicat extra se rapta rcspondit Ecre retiio : venio ciln: cihi
:

nempe lenipus quo fuerat alienala asensibus)qiiam venio: et postquamdam sine loqiiela moram, coepit
dnluiquod non obtulerim aniniam meam tibi. Feci loqui in persona Verbi hnminem induli. Scito qiiod
quidem signum virgunculis tuis ut silentium tene- usque addiem. cujus celebratis hic inmundo festum.
B
rent ,scd non consideravi quanto magis obligarer quoque taui infrin.sece te ligasti niccnm, etego tam
tenere aniniam meam tibi conjunctam. copinse ine dedi tibi (intelligebat d;em Professionis.
34 Qnando autcm invocaniliis fuit Spiritus san- qu.im anno superinri iecerat in festo sanctissima;
ac Vliscricor- mens mea adeo longe evagabatur a te, ut in
ctus, Trinitati.«) mecum m:inebis iinitn ti;n stricte. u:
dtam humili'
meraoriani mihi non venerit modus, qui niihi esset particeps futura sis divitiarnm coelestinm. Scito
ter petit.
in eo tenendus, adeo ut ilte qus breviori tempore etiara quod inde per qninquennium. siciit tibi alia'
quam ego in Religione fuerunt, sint
prudentio- me dixi, privabo te sensu gratia me;x;. non tamen ips:i
res. Ecce, oJesumi, quomodo in oinnibus operibus gratia. qua;semper manebit lecum. Ejusmodi priva-
meis deliqui?qua rat:one potcro coram tua lionitate tio tibi contiugct ex beneplacilo P.atris raei, ad exhi-
apparere, qua; tantopere te offendi ? Denuo otFcro laranduin .\iigeIos et beatos illos Spiritus, qui con-
tibi sanguinem tuum, qnia illo mediante solum ex- sistunt ante thronum sanctissima; Trinitatls, in
specto indulgentiam. Qu.antum porro deliqui faciens exemplum raortalium crcatur.irum, atquc adaucen-
istud aliud opus, utnon sustinerem modicnni labo- dam poenain damnatorum et confusinnera d;emonum.
remin formando gressu ? Deliqui, inquam, omittens refrigerium etiamanimanmi in Pnrgalorio, et tuani
quod facere obiigabar; etrogavi alias utpro me fa- ipsins cimsolationem.
cerent caritatem, et interira nou feci ipsain animte 37 Volo insuper tecura agere sicut dux genero-
inte/lif/il ,,(
mea;. Magis solicita fui, ne raeipsam ritigarcm, sns, qui priusqnam miiifpin aliqnem suum exaltet. '/uiliffuennio
quam ut te non elongarem a me. In omnibusope- multipliciter probat: sic et ego, priusquam tecxal- probandam,
rationibus meis inveuio defectum. o Deus meus tem in conspectu Palris mei. probare fe cupio. Cu-
Sed tu dissimulans tantas offtmsas. per tuam solam r.ibis igifur, ut liabeasin te cognitionem tni non
bonitatem denuo me traxisti ad te, ubi tantiim lu- esse, semperque obsecundes interna; inspirationi
ininis mihi d.is, ut si illud alteri alicui anim<e dares, quamtibi darurussuni, eamdem effectui inancipando
plus inde fructus faceret quani faciara ego, misera sicuti fecisti usque nunc. Quamvisaiitem irl feceris
et miscrabilis. .\ccessi postea ad restaurandura .sludiose, deinceps tameu multo solicitius debebis lioc
tamquavi
nihll bene corpus cibo, et non sum recordata tot pauperculo- faccre. Curato ut servos, interim documenta omnia, !

operata. rum qui non habent quid edant, ettu, Domine mi, quffi tibi dedi, idque cura omni siiiceritate: repre-
C tani birge mihi providisti. Dcnuo offero tibi sangui- hendes etiam defeotus ahenos, seniper dicendo om-
uem tuiiin pro tot offensionibus quas commisi. nein veritatera. Dico libi insuper, quod si fueris at-
Heu ndlii, DominemilJam tenebriB ingruunt, etego tcnta, oinni sexla feria. ad eara horani qua ego
nullum opus feci absque tua offensa. Quid ego fa- exspiravi.recipies splrilum, quem ego conimend;ivi
ciam? O Deus meus! Si tantum bodie offendi te. Palri reterno quod Iicet sensu perceptura non es,
;

nolo prioribus addere ofTensara nUimara, qna; csset fiettamen semper fibi. Sicut enim creafura nou po-
ithlractionr
non confideiv in teet in raisericordia tua. Scio, Do' test vivere absque corde, sic ego non potero essc itnnis senm-
raine, quod non nierear veniam sed .'^anguis. qucm : absque te. quotiescuraque venies in cngnitionem tiii Oiln gratt.T:

fudisti pro me, facit me sperare in te, quod niihi non esse. Quamdiu autem ejusraodi cognitio erit iii
ignosces. Hoc examine facto et raptu eodem nihilo- te, estocerfaquod semper erisunita mecum, et pax
minus durautc, coutulit se ;id secretum in monaste- raea tecura raanebit, quaravis tibi videberis esse in
rio iocum, ulii atrocibus flagellis raaceravit carnem contiuuo agone : qnia durante privafione illa, qua te
suam : atque
ad se rediit,
ita poslquara Deo bene- volo exercere, egredientur ab iiiferno leones inulti.
dicto comraendasset omnes creatnras, et pro iis ob- teqne venient oppugnatura. et magna raolestia affi-
tulisset sanguinem Jesu Christi. cient: neque solum exterius, sed multo majori cuu:
35 Inter oraues ecstases Iiujus dilecta; Sponsse iinpetu interius conabnntui' te oppugnare. Verum-
Jesu Christi admirabilior illa fuit. qua rapta extitit taraen nnu perinittam eis ut te possint prosternere
c*P. XIV
Hapta 1)1
in Vigilia Pentecostes, auuo mdlxxxv : in hac enim semper instructii eris gratia mea, sicuti es modo
Vigiiid Pente- perstitit per octo continiios dies, scilicet a pr.xdicta imo quanto illi vebementiiis te aggredientur, tauto
costes,
Vigilia usque ad festuin sancti.ssimffi Tiinitatis ; so- abiindabit magis gratiosum auxilium nieum in te,
lum ad duas horas per diem in se rediens, ad sa- quamvis iibsque ullo. ejus sensu vel gtistu. cd guod pnra-
tisfaciendum Officiis sacris , et neccssitati vitas, 38 Ad qua; illa prompla volunlaferespoudit, Suf- ^'„",','""'^'„|'j.
modico pane et aqua ao modicissimo somno susten- liiitmiliigralta tua. Postea cum aliquantulura siluis- luciiiiiiut,
set
190 VIT.-V S. M.\RI^ DE PAZZIS CARM.
hbores et dolores D
eopia verborum prose- vcllet ut juvaret eos tolerando
K<a iiiagno oiim effectu ct
istos: idenqiio subjunxit;
Accrbissimam pajnam
Bl IT>L. ciita est sermonem Verbi incarnali, ilicens, >"on
adferent m.iledicti liasretici: nec
enim in tali
TINCR!*.
omittent ii, qiios tibi in sub.>i(linm ileili (Siindi soili- mihi
semel re-
FCCCI»!.
cetspecialcs Patronijder.Trotibi paliiiluin spiritiiale. arlu alitcr eos possum nominare, qui licet
ambulaverunt in
nullum ceperinl spiritum tuiim, non tamen
ct siibumbrapuritatisme» velocitcr curres,
tibiqiie re-
nullum opus faciens: quamvis eo. Ad lucc tam miilto; superba: Spoiis»
extra cam motiiin,
belles incitabunfcontraineferocissimos
istosleones,
hoc quoque fict a le ab.sque ullo vel minimo sensu
a quibus ut mihi dolorem et cruciatum augeant. Quod si sal-
gratiffi. Cimtra quinquc graves tentatioiies,
Verbura, ad te reverterentur infelices istse
molestius iiiipugnalieris. nrmabo te donis jam teciim teni,

communicatis. Ad primiim assiiltum sumes purita- animffi, beatam me crederem, et inillies consentirem

tem ad secundum, nieum ac tuum cor; :id tertium,


;
ul ad me criiciandam venirciit d£emones.
Ergo circumdaliim me vidco cruilelibus hisce
stigmata mea libi impressa; ad fiuartum, coronam il a quibus ten-

ad quinliim, gr.-mde desi- iiec pos-uin audiens horren- tanda,


continere me
spincam a me acccplain ;
spectris,

derium saliitis cre.iturarum mearum quod habes. dos eorum rugilus, quin etiam voce sublata oxcla-
Ven:iiul licet daemonia omnia contra te, art te per- mem: quod si prohibear id facere exteriori sono,
terrpfa: iondam, tamcn nil tiraeas: quemadmodum non polero cohiberi, quin sallein interius tantum
enim numqiiamdesinitilloruminvidia, sic ninnquam clamem doncc pxaudiar. Vellent, o Jesu mi, spiri-
desinnm conscrvare in le graliara meam. Tu vero tus isti diabolici prosteruere fidem, destruere liumi-

numquam ondltas rcferrc ea quae tecum comnuini- litatem, conculcare puritatem ; et loco voluntatis

cabo. notioiies scilicet illas sublimcs qu:.s ei volebat resignatte in te. cordi meo imiuittere aliam pcrvcr-

concedere. Posl Iiiijusmodi verba, monstrans illa se sam : nequeadmiror, quod hoc exequi non valenles,
percepissedivina monita, subjunxit in persona sua : revertautur contra me cum tanta vinlentia rabieque,
Verbum iinigcnitum. o Verbum iucarn:ilnm etho- quod salagant excitare tam ingenlem strepitum. ut
mo factum, quis potcrit exequi opera tna magna? non percipiara sensum deMipermihi iiifusura a Deo.
"
Tibi pusilla sunt, sed maxima milii. Accidit luihi planc sicut ei qui morlem expectat, cui

39 Huic cogitationi tantisper tacile immoiMta. non minor est dolor videre gladiuni quo caput
guo tilnco/ om-
fie* UntatiO' cum se porro vidcrcl spiritu divino impleri. prose- sibi auierr; debet, quam ipsuinmet crudeliter mo-
nes. cuta est dicens. Quis unquam tantis assultibus re- riendo experiri. Oplime video, Doniine nii, quod si
sistere polerit, nisi qui lolu« fuerit transformatus in remitteres potentiam inanus tuse. illi nie vita priva-
te,Deus mens, c^ecus in vivendo se, verax in lo- rent ; vere enini optarent mihi cruere viscera, et ideo
quendo de te et de tuis creatiiris? Quis cum his ita tanto cum iinpelu procurrunt iii me. Sed Sponsus
conversabitur, ut non jionat scandalum vel iinpedi- meus spiritum atque cor suum in ine posuit, cura
mentum amori tuo? Utiqiie masueli, pacifici, et pa- omnibus aliis donis; deinde exposuit me huic proba-
tienles. Post hac et alia plura coelestia colloquia, vclens ut ego patiar procreatu-
tioni et tentationi,
quse sicuti supra dixi, annolata sunt in libro seor- ris, qualenus se cunvertant ad euin. Recordoruti-
sim, in persona Verbi unigeniti adjecit; Nolit ire- que, Verbum, umbrie cujusdani a te mihi dala^, ad
tuere, carissima tilia, quia semper ero tecuin : et qiianidebeo confugere aliquantulo tenipore, ut non
privatio illa, qtiam placuit milii facere, erit claruin sentiam taru hnrribiles rugitus et lerribiles voces,
indicium et certissimuiu lestiiiioniuiu grandium do- neque videaiu adeo terrificos aspectus dsemonum.
norumac graliarum libi ame conce^sarum, nec non Verbuiii aeternum, tu me induxisti lacum tain
in
medium quo deducaris ad majnrem perfectionem. Si spatiosum, ut nesciain iii quaiii partem vertere ine
te videris circumdatam gravissimis certaminibus, possim, ubi iion videam et audiaru tot ferocissimas
ita ut nescias quam in partem te verlere, existi- bestias, quai ore hianti veniunt ut deghitiant rae.
raans quod non sim teciim ; scito in veritate quod Quid igilur facianr? Optimumerit si melevem supra
nuraquam deserlurus te sim. Ipsa vero respondit, meipsam, faciensque de necessitate virtutera, hono-
Sii/ficit milii gratia tua, et in exceisu meiitis meae non rari me ex illis ipsis aestimeiu, atque in tormentis
movebor in seternum. Itaque humiliando se con- m meis glorier. Redime me a calumninv.tibns me. Gene- jti
spectu Dei, posl muKos alios longosqiie discursus. rntio mea nblata est, et eoiivoluta est a me. Oportet me F
tradidit se voluntati Dei, dicens: Omnia possum gtoriari in variis tentationilius. Timor et tremor vene-
in te.
runt super me, et contexernnt me tenebrx: aestimata
40 Eodem in raptu eodemque festo Spiritus san- sum tamqunm mortuus a corde. Expande supra rae,
CAP. XV cti, in sublimitate spirilusducla fuit ad conspicien- Doinine, dexteraiu tuarn et corrobora me. Atque in
Oi(en(/unfur dura lacum leonum, in quem brevi mittenda erat:
ei drmones. hunc modum pluraalia successivedixit, qu3e scripta
quod manifeste agnitum fuit ex verbis ejus, ex
uhisupra. Intellexit quod usque
etiain in isto raptu,
eoque quod impallescens raovebatur in modum qui
ad diera sauctissimaa Trinitalis subtrahendus sibi
cunctis cominiserationem ciebat. Videhat scilicet non csset sensus divinae grati», sed econtra niagis a
infinitam qiiasi mullitudinem dfemoniorum,
dirissi- Spiritus sanclo confortanda foret, ad pugnam spiri-
mas tentaliones minitantium audiebat velut rugitus ;
tualem quae iinminebat.
horribiles leonum ferocissiraorum ideoque
prae an- :
42 Postquam supreiuus omnium Dominus veram
lielateprostrataingeuua, pri.ferebatverbadolorosa,
hanc famulam suani tam efficacibus notionibus prse- "
et qua; adstanlibus cunctis exculiebant
lacrymas! raunierat, tantisqae ditaverat gratiis, emergens a
Scd quiacum vehementia exlraordinarialoquebatur, Proltationem
raptu illo, qui diebus et noctibus octo continuis ei
non potuit nisi perparum in principio notari hanc ingressa
quid duraverat; in die sanctissima; Trinilatis, xvi .lunii IC JmU 1585,
hoc esset. Principium autem hiijusmodi erat.
In- MDLXXxv, sublractus estei seiisus gustusque gratiae
vito ccelum et terram alque babitatores
ejiis in au- interioris alque ex tunc coeperunt horribilia doemo-
:

xiliummeum. Tunc ad Deum severtens; Ubi


est, niorum spectra et crudeles tentationes taliter ipsam
inquit, oDeus meus, sol grati.Te tuK? Mihi quideni
exagilare, ut cuicumque et quantumcuinque sancts!
obscuratus videtur, subtractaqiie
penilus bonitas creatura! ternircm et formidineni inciitere debuis-
tua.Nunc derclicta sum, sicut corpus
quod nullum sent. Et queiiiDdmodum receperat a Deo qiiinque
membrorum suorum potest movere, et
sicut truncus singulariadona.scilicetstigiuatain aniinaet spineam
sterihs: quia gratiara luara subtractam
mihi esse coronara, dcsponsationein cum Jesu et cor ipsius,
audiens, juvare rae nequeo.
Postea fuit ei dictum a atque participationera
Ueo, quod quia non valebat puritatis divinae; sic etiam
aliter juvare proximos
exadverso intellexeratquinquegravissimis tentatio-
nibus
, ,,

VIGESIMA QUINTA MAJI. lyi

nibus iinpugnandam se esse. Ac primo circa fidem D


passura erat niulta certamina. secuudo in tentatione CAPliT V.
VINCBf*.
superbise. tertio in niotibus sensus: pra-ter quffi
rucciNl.
involvenda erat tantaa obfuscatiuni nientis, ut plu- Mhacula probatioms tcmpore palrata per
ries potuisset in desperatinneni cadere, nisi vigilan- Sanctam, et favores aliqui eidem. tunc
tissimani solicitudineui adhibuissct: denique inordi- concessi.
natus gul* appetitus supra modinn debebat eam im-
pugnare, cum infinitis aliis tentationibus. Pi'oplerea U^ isqu.' adeo sibi placuit Dominus. potentiam suam
dicebat srepe, non vidori remansi^se lentatiunem oslendens admirabilem in hac dilecta famula sua,
aliquani in inferno, quam nonessetexperta; etcujus ut non solum divinis suis muneribus dilataro fece-
causa, propter exccssivani ejus ferilatern, nou sit rit apparere in terris, velut spiritum Augelicum ;

passa dolores quasi intolerabilcs. Inter ha'C tamen sed voluerit etiam in ea demunstrare niagniludinera
atrocissimus et supra quam a;stimari possit dirus suani, ea per ipsara opcrando, qu;u vires huraanae
Snergvme-
erat dolor, quem sustinebat ex formidabili aspectu naturte excedunt. .\pparuit hoc in multis miracu-
nam liberal
daemonum, qui ipsi continuo se offerebant sub diver- lis, qu« ailhuc vivens opcrata est, quaeque velut
sis figuris, ostendentes ei infandam multitudinem specintina rara? sanctitatis notata reperientur iu hac
scelerum liumanorum. Omni prseterea liora insona- hisloria, secundum ordinem tempuiinn qiiibus acci-
bant ejus auribus ululatus horribiles et hlasphemiie dernnt. Primum eorum hujusmodi fuit. Filiacujus-
nefandae, auditumque sic occupabant aliquandn, ut dara Nobilis Florentini, nomine Catharina , miil-
aegre intendere posset Sunctimonialium sermonibus. tum affiigebatur a spiritu maliguo, corpus ejus pos-
Neque hic furor stetit, modo enim dajmones eam de- sidente. Ilanc die quodain anni MiiLXXXVi ad Dei
turbabantde scalis; modo abiisdera, velut avenena- famulam duxit mater sua. Dumque colloquuntur,
tis serpentibus adniorsa. patiebatur cruciatus enor- ccepit more consueto eam da;mon afHigere, rabiera-

mes. Cum autem vellet corpori quietem noctu que suara usque eo intendere, ut pra; dolore mul-
indulgere, dicinonpotestquotmodis eani exercerent, tani per os s]iumam raisella emitteret, et jani jam-

per qiiatuor vel quinque continuas horas. que videretur snilocaiida. Verum mox atque M.Tria
43 Hunc in modum multi transierunt menses, Magdaleua imperavit spiritui raalo, in virtute Dei,
ari.1586
acdpit in-
usque dum ad decimum quartum perveniret; quan- ut statim discederet; liberata est puella. neque
ducias a do ih die S. Margaretae anno mdlxxxvi, ad cele- deinceps ejusmodi quidquam passa fuit.

20 JuUi ad braiida divina Officia in choro assistens, rapta in 45 Intellexerat a Jesu sno dilecta hEec aniina,
Octobrem. quod quandu Cardinalis .Archiepiscopus Florentinus l. XVlll
spiritu, quod Jesus lienedictus voleb.it
intellexit
Arcliiepiieopo
usque ad raensem OcUpbrem proximura sublevare ,
veuiret ad monasLerium, pro eligeuda nova Supe-
Florcntino
ali(iuantulum tentationes ejus. Itaque interea tera- riore, deberet ciim eu luqui de rebus raomenti ma- nrcana moni'
poris, intellectusublimibus cogitationibus occupato, ximi. Id cura ad cognitiouein Confcssai'ii ac Prioris- (u dal in ex-
tasi sua,
saq)ius fuit alienata a sensibus, et donis ccelestibus sai pervenisset, metuentcs ne Cardinalis id raoleste
* Cap. 48
locu[detata [ac specialiter mense Augusto, quando
: ferret, cogitaverunt dextre pr.^cavere ne ipsi loqui
et exlasi
guatridua- una in extasi perseveravit quatuor diebus quatuor- illa Sed noii estconsilium, quamvis sapiens,
pusset.
na fruituT. que continuis noctibus, nec nisi duabus qui>tidie coutra Dorainum resque plaiie aliter ac putab.ant
:

horis revertebatur ad sensus, pro explendo divino accidit. Cum enim Sor. Maria Magdalena, die xxix
Officio, et modico pane cum aqua sumendo. Coepit Septerabris anni mdi.xxxvi, quo ipsu venturus erat
ei ista usque
ecstasis a die xi mensis prtenorainati Cardinalis, iret ad Comrauniunera suscipieudam ;

ad XV : sed altissimis divinaruni rerura notionibus rapta fuit eo prtecise loco, ubi facienda electio Prio-
fruens, parum adraodum loquebatur: sulumque ex- rissa) erat ; ibique a Spiritu Dei tam immobiliter
terius videbatur tota absorpta in contemplatione fi.\a, ut irapossibile fuerit eam alio transferre. Ip-

mysteriorum celsissimorura.] AfHigebatur nihilomi- sain ergo post undecim horas, quibus istic manse-
nus timore grandi, ne esset Ij.xc nova aliqua fraus rat, ibidera reperit Cardinalis : cui subitu coepit

dajmonis. Quare ut securara eam redderet Deus ,


durante adhuc estasi, tutuni id dicere, quod ei fue-

quod ex sua voluutate id ei accideret, citra ullam rat a Duraino demandatum ipse vero, more suo
:

, illusioneni dum quadam vice per nientis excessum


; benignissime et cuni raaxima ejus satisfactione re-
in 60 erat tranformata, demonstr.tvit ei clare veri- siioudit. Cantato deinde Hvmno, Veiii crealor Spiri-
tatem facti ; eique in signuro dedit, quod vellct ut liis, ad sensus suos reversa ab extasi, simul cuiu
diebns cuntinuis quindecim absque ullo materiali aliis, ad dandum suSragium pro novse Priorissaa
cibio nuraciilose sustentaretur, pra:terquara Domi- electione, accessit. Cereraonia finita voluit D. Ar-
duabus quintis, intra prEedictum tem-
nicis et feriis chiepiscopus iterura loqui cum ea : quod et fecit

poris spatium obvenientibus quibus permittebat


; ,
valde familiariter atque prolixe, de eis rebus tra-
ut niodico pane et aqua exigua reficeretur, Domi- ctans, quas paulo ante ab ipsa dum esset in raptu
uicis autem. Quadragesimali cibo. Id quod ipsa, intellexerat. Ipsa vero cum eo, taraquam vero suo
prLehabita tamen Superiorum licentia accurate , Superiure agens, huraillime ac reverentissime re-
complevit omnes autem delicis sus erant in sa-
: spondit omnibus ejus interrugationibus, magnaque
oru Angelorum cibo, quem quntidie mane sumebat cum fiducia alia multa cura eu contulit adeo ut Ar- :

cuin inefFabili devotione. Verumtamen ultra mole- chiepiscopus discesserit perquam bene contentus,
stias, quie naturaliter comitantur jejunium, fuit en- pustquam, coram Matre Priorissa et aliis pluribus
dem temporc dirissimis puls:ita tentationibus. Quin Munachis, laudasset summopere indulem et virtu-
etiam vice quadam sacco suo incnrabens, fuit per tem istius Religiosas.
horas quinque continuas crndelem in modum a 46 Inter alia, de quibus cura D. Cardinale .\rchi-
c. xi\
daemonibus raptata et fustigata. Fuit insuper cum episcopo, uti jara narravimus, locuta est; etiam ei eique prsdi-

sibi videbatur secari meuibratira, aut tam graviter dixit ex incidenti, quod perventurus esset ad sum-
cit Papatum
sed brevem.
percuti ut cogeretur proferre dolorosas illas voces, raura in Ecclesia gradura. Id quod impletura fuit
quibus usum legimus S. Antonium, quando siraili- anno mdcv, per moi-tem Clementis VIII, quando
ter verberabatur a diabiilis; Doraiue mi, ubi es ? electus est Ponlifex. Neque istud solum prasvidit,

Sed pnstmodura raole.stiis liberata, a Deo coelestibus sed etiam in quodara raptu dixit, quod brevissimo
d(uiis largiterfuit reraunerata tempore praeruturus esset Ecclesia' Dei. Cuin enim
transiret Florentia, cum titulo Legati .•\postolici ad
Reffera
, ,:
;

192 VITA S. MARI^ DE PAZZIS CARM.


nominari Conformitatem voluntatis ; unde didicit
i Regem FranciaD, hiec verbn protulit : Christus hic,
U honorem, ad supreraum quod quia tam hurailiter se resignaverat divin»
ITAL. raagnum habet in pra'senti
raerita fuit serenatum videre sui Jesu
vul-
VINCKM.
tainen perveniet : sed iion diii in eo consi.^tet : mox hintati,
rucciM.
tum. In bocspiritus fervore abiit ad Chorum in ca-
enim atquo euni amplccti volet, disparebit ab eo
gloria ejus. Quam auteni c)are lioc fueril verifican- pellam beat» Virginis, apertisque cratibus altaris ,

sustiiUt candelabra inirabili cum agililate deinde ;


duin, ipso pauiit successu ; nec eniin nisi dies vi-

ginti sex gubeniavil renipublicain Christianam, supiaaltarc scandens fervidas pre<'es jiorrexit Dei
filiura suiim, qui simnl cum
Matri, ut sibi concederet et accepta
Leo XI ilictus.
ipsa ibi erat ex marmore sculptiis. .Vcceptoque ora- Jesuti iBirt-
47 Die i|uadam coiloquens cuni Sanctimonialium ginc,
exauditas signo, suinpsit intra bracliia sua
una, huiiiiliter ei dixit, quod aliml nihil desiderabat tionis

.1 Domino, nisi ut a sc lollat voluntalera propriam


: devotam istam imaginein : earaque nonnuIUs suis

quia cognosoebat, quod proptcr ingenii sui vivaci- ornanientis expolimis, .Nudnni, inqiiit, te volo, Jesu
talem; non pniflcicbat quantum oplabat in iis virtu- mi, quia non posscm tc cum infinitis tnis virtiitibus

libus, quiD niaxinie fjciuiitanimam gratani Deo. Vix et perfectionibus siistinere ; volo humanitaleni tuain
pauca liKc di.Ncrat, cuiii oculis conversis in cadum nudain, nudain.
ititHlioU a
rapla est in ecstasim, nionstratimique ei a Jesu 50 Ivit postea oum dicta imagme in tribus illis
sp extf/l ex-
spoUationem esl, quanlum iioceat animiE sequi proprioe volunta- locis, in i|uibusJcsus se illi turbatum ostenderat :

omnis pro- lis arbitrium, maxinie in reliuiosis, qui per obedien- eodonique niodo, quo soletHostiam Sacerdos oflerre,
pria volltn-
lia; votum ipsam coiisecraverunt Deo. Ideo intelle- sublevavit paulatim et cuni mirabili reverentia sa-
talis.
xit, quod nollet Jesus ul se uiiquuin sineret a pro- cram imaginem, aiterno Patri eam otlersns, et in ipsam ler-

Palei; jUhun tio olfert


pria voluntate supplantari. Hoc audilo, subito prirao loco dicens : Olfem lilii, sinicle
Patrl xleT-
apprehendit inannm Priorissa;, ibidem cum multis liiitm, i/ui'ra nli xteriio ijcimUli, i'l mihi iii Wrrain mi-
.^ancliiuonialibus pricsentis .secumque deduxit in , sisii. Progrediens iiide versus secuiuluin locuin, ait

oratorium; ubi lervontes preces ertiulit ad beat;im Vivu eijo, jitin non etjo, vivit vrro in me Cltristiis : tlite-

Virginein, siipplicans ul illain dignaretur illuminare clus meiis ciindidus el riibicimdus. Cum vero pervenis-
.id explcndam Dei voliinfatem. Postea conver^a ad set (juo intendebat, fecit eumdem actiim qiiem in
Priorissam, ciijus ailliuc tenobat manum , magno primo loco, dicens ; O/lero tibi, xlernc Piiter, jiliftm

<um afiectu multisque lacryinis oravit ipsara, ut al- tnnm, qttem nl> xteriio in sinu tenuisti, el in snpientia
I.iborare vellet diligeiiler, quatenus expoliaretur tiia generasti, et propler miserium meam et misericor-

propria omni voluntale. Denique tertiura prostrata diam in terram misisli. Denique in terlio loco, iisdeni
111 terrain, quasi veniain petens, rediit a raptu. denuo ceremoniis utens, dixit ; Oll'ero lil/i fdinm
48 Die postero, cum aliis Sororibus oninilius in- luuin, xlernc Pater, qtiein post resurreclionem ejus ad
in qtio vcl et sororibus
t-mta sanctis quibu>d;im exercitiis, iterum in eesta- te iiltra.t:islt, ct ad dexteriim titam collociisli. Oblationi- osctilandam
niodiee de-
ficiens cer-
sim ra|)ta fuit, magnaque cum violontia dejecta in bus istis factis , redivit in Choruni ; conscensoque porriijit.

ntt Ctirislvm lerrain ubi visa eststatim praj terrore expallescere, altiiri beatK Virginis, dedit puerimi Jcsiira deoscu-
.'•einel,
iia ut clare appareret, non absque mysterio hoc ei landura Sororibus oninibus, qii33 ad speclaculum taiu
Et vere visus ei luuc Jesus fuit, vultu
;iccidisse. devotum accurrerant uni caput sacratie iraaginis
;

lurbato supra consiietum modum, eo quod cuidam porrigens, alteri manus, akeri pedes, pront rege-
cjus vohintati restitisset aliquatenus. Ex eodem in- batnr a Spiritu saiicto. Atque Iiac adeo devota
lellexit, qiiod ejusactiones deberent esse singuiares, actione taliter accendit Sororum animos, ad devo-
eo quod voleuat eum evehere ad majorein gradum tionem adniirationeraque, ut nuUa non funderetur
perfectionis religiosse. Ipsa vero, grandi desidcrio in lacrymas, prse cordis teneritudine. Atqiie ita de-
niota ne lalis appareret, aliquanlulam in aninio re-
mum restituta sibi est a r;iptu, in quo tribus horis
]'Ugnantiam adniisit;raalens qiiemvis lahorem quan-
conlinuis manserat.
luralibet duruni potius sustinere, qiiam inter alias
51 Die v Julii anno mdlxxxvii, postquarn Sorori-
liabere notam Propterea denuo ei
vita; singiilaris.
bus ad niensam rainistraverat, cum se ad Novitia-
se ostendit Chrislus turbatniu, addens se velle, ut
ruiii dorinitorium conferret, adliuc sub earum Magi-
lara exterius quam inlerms ei placeret, nec sibi in
strie potestate coiistituta, fuitsubilo in Deum rapta,
nlla re obsisteret. Post prandinm rursus in ecslasim,
paucisque prolatis verbis, aeque subito sese olevavit
rapta, multa intellexit ex Verbo incarnato ac no- ;
in pedes, tanla cuin gravitate etclaritale vullus, ut
terlium irato minatim, quod lempore vita; suae deberet suslinere
' Angelo similior quain homini videretur. Deiiide ca-
vullu, inagnos labores, ut fieret luagis aciepta a:terno
Pa- ligas sibi calceosque detraheiis , seijue in cellam
Iri.Fuit etiam illuminata circa raultas res alias spe-
transferens , oninia sustulit ab allariolo quantum-
,
ctantes ordinem raonasterii, de quibus minutim
con- cuiiique exigua, excepto Crucifixo : in lecto aulem
tulitcum Matre Prii.rissa. Non multisdiebus post,
aliud non dmiisit, quain culcitrain, saccum, et asse-
dimittens Sorores cum quibus tunc erat, ad Cborum
reni loco pluinarii. lude abiens ad arniarium, in quo
se contulit ; ibique a sensibus alienata decidit in servantur lunicai Sororum, maxinie viloin p;iniio-
terram, crucem ante peclus bracliiis
decuss.-.tis in
sainque aocepit et in conclave vicinum .se abdens, In Tuptu
: se
co quod videret Jesum Christum, vultu
tiirbatojam ipsani induit. Tum taliter vestitam se videns, in ter-
tiisculceanK,
tertiura sibi apparentem quare exeraplo S. Pauli
:
rani sese prostravit celeriter; et oculis in coelum
diiit, Doraine, quid mevis facere?
Dicito quid pl;i- defixiscuin inoredibili devutione recilavit,Te
ceat tibi, et fient oinnia
Deum.
: tantumraodo ocnli tni su- Pralerea vestibus suis priiiribus in fasceni convo-
par me sint clari, nec irato vullu me araplius intuea- lutis. ad Priorissain cunctas detulit, perseverante
ris.Subjunxit deinde etiain alia verba, plena
ma- adhuc eodein raptu et ad Cboruiii digressa saliens-
;
ximae liumilitalis.
que snpra allare Beata; Virginis scripsit in ejusdem
4i) Curoque tacuisset aliquaradiu,
convertit se ad grernio, allato cum in finem calamario et cbartse
<iuamdani iuiagiueni beatissima' Virginis,
hilari foliculo, hajc verba.
vultu dicens, Ego, Soror Maria Magdalena,
Maria Video landem purissimos
I
facio Professionem, et pruiiiitto Deo ejusque puris-
splendidissimosque oculos Sponsi mei,
deiiide sere- qni me jara siniae matri Virgini Mariffi, S. Catharinae Seiiensi
non turbide mtuenlur. Sed dicilo
nato ptr qua^so, o Jesu rai I et Seraphico Francisco, una cnni tota
ejus tubje- quid ego potui tara brevi Curia ca-lesti,
tenipore facere, quo rae- Obedientiam, Castitaleni, et Paupertatem, eo modo Vovet spccta-
ctionem; lata sim aileo dulcem et lem pauper-
suavem aspeclura ? Vixaulem queiii Deus mc nuiic facit intelligere et
1'oc dixerat, cum cognosi-ere tatem
audivit coelesti quadam voce sibi cuni firmo propositii numiiuam dimitteudi ejusmodi

paupertatem
;

VIGESIMA QUINTA MAJI 193


A paupertatem, nisi praeljabito vero luiiiine sciam lioc dit.JTunc Sor. Maria Magdaleua, formavit supra D
ei placere, sicuti nunc coniprehendu quod ipse sit ipsam signum Crucis, cura illa imagine sanctissimse e' it>i..
'"^'^^"
is i|ui vult ut illam sic observem. Itacjue, confisade Virginis, quara sccum attuicrat
factaque brevi :

iUius aiixilin et misericordia, facio istain professio- oratione, oculos in coelum reflexit ac dixit, Fiat vo-
nem, in manu piirilalis Mariie. Mirabile autem fuit, luntas tua, Deus meus. His verbis prolatis cessa-
quod istam professioneiii facions, semper teneret si- verunt dolores iiifirmaj Sororis ;
qii;e iutegre libe-
nisti'am suam intra nianus imagiiiis sanctissiniiB rata ab isto raorbo, post sumptum cibum surrexit
Virginis [ac deinde ' inquit
dictum fuerit, Si mihi de lecto, et prorapte ad sua exercitia rediit,
: prout
qutid adinvenio novani Regulam; respondebo, non ipsa adhuc vivens ciim juraniento tcstatur.
esse lioc innovare qiiidquam, sed perflcere Regulam, S4 Iiiterea quaireliat daemon subtilissiraas tenta-
,. , ^. , u 1 , d,Tmonem,
et quod omnes sic deberent facere]. Pr.xterea tanto tiones, qiiibus pacem mentis ejus conturbaret om- :
„„„rimere
cura spiritu loquebatur de paupertate, ut omnes in nique artificio id agebat, ut persuaderet qiiod gratiai votentem,
ejus amorein accenderet. ipsi a Dcu facta; solum esseiit illusiones et diabo-

82 Postea deiiuo couvcrsa ad Beatam Virginem, licie fraiidcs. Neque cniiteutus iiiterius eam sic ira-

vcrbis ultra quam credi possit ailectuosis, eam ora- peteiv, etiam ccepit exterius eam affligere, x:x Julii
vit, utipsam susripcret continuo protcgendain, ad- anni mulxxxvii ;idque tam crudeliter, ut quisquis
j,uvandamque ad exeqiiciidum quantuin sibi Dominus videbat eam, ad corapassiouem moveretur. Nain
tunc indicaverat velle. His dictis rediit ad locum, cum aliquando sub iioctem se cubituin contulisset,
unde in raptu vocata fuerat, di\itque; agimus tibi advenit ei pectoris gutturisque angustia tanta, ut

ied oliedlentla Deo gratias etc. Tum


accedens ad Matrcm Prioris- vultu notabiliter deformato, ipso instauti putaretur
coginie, sam, in fervore spiritiis sese ad illius pedes pro- sutfocanda. Quarc coacta verbis pressuram testari,
stravit, oravitque ue ipsam impediret eam vitam proferebat vcces languidas et vix intelligibiles, di-
tenere, quain Domiiius ci dictavcrat. Cui Priorissa cens, Morior, morior : suni suffocata. Et quamvis
'^ sapienter respoudit, quod oporterct omnia maiiife- eam solarentur Matres, crescebat lamen in ea do-
'^
stareConfessario quodque sccundumconsilium ejus
:
lor, et ab afllicto ejus corpore erumpebant pustulae
actura in hoo esset. Hic vero inox ut rem intellexit, maximop. Cum autem per tres horas sic laborasset,
vocans ad se Sponsani Cliristi, ejusqueoljedicntiam aliquantum qiiielis sunipsit fatiguta. Non tamen
experiri volens, mandavit ut calccaturam et solita omuiiio abslitit da;mon, scd paulo post ei apparuit 3°/)„,.^'ram''

vestimcnta resumcrct. Suscepit illa proinptissirae sub spi cie iiorribilis bestiEe, quasi ipsain jamjam pemt
niandatum, et in araarum prorupit planclum, me- devoraturee. Illa vero mittehat lapides in ipsum,
tuens ne forsan fuerit diatiolica illusioiie deccpta, dicens, Recede, bestia, nec mihi appropinqua. Re-
quia Confessarii voluntatem non invenerat desiderio cede, inquara, in nomine Jesu; ita, si possiim, im-

vaiitum suo conformem acquievit tamen, atqiie in secre-


:
pero tibi. Interim apparebat ex tam horribili visu
commvnem tuni cubiculum recedens, fecit quod sibi erat impe- prorsus conterrita et nisi ipsa sese animasset,
:

lesumit, sciens hoc sibi evenire ad raajorem Dei gloriam, iterumque


ratura. Verum sequenti mane solatus cam pleiieest
Dominus in sancta Communione, quia indicavit ei, potuisset formidare, ne vel solus liic terror vitam iwu duas.
quod Pater spiritualis voluerit eam dumta.xat pro- auferret. Duabus horis infernale hoc monstrum

bare, quodque sibi grata fiiisset illa prompta obe- ipsam sic vexavit : deinde placuit Doniino earadera
dientia. Itaque novo spiritus fervore stimulata, ite- liberare, inultasquc concedere gratias, per quas ad

rum ad vestiarium ivit, sublatamque inde tunicara iiovacprtaiiiina promptior instructiorque accederet.

vihssimara induit tum respiciens in ccclum adhuc


:
35 Volens porro Dominus ut dilecta sua Sponsa, c, x\iv

extatica dixit, Eia Jesu mi, nunc quando tecura quemadmodum suprajam dictum est, viveret discal- "'°T^'",''J"'
sum, obediam tibi; quando vero ero iuferiiis, obe- ceata abjecteque vcstita ; inspiravit ci die vii Au- i-atcios dimit-

diam ipsis. Vidit Mater Priorissa vesles illas acci- gusti aiiiio jiDLXxxvii, ut maximo cum iffectu dice- trmii,

pientem, quae :vgre admodum dicere ei hajc verba ret Confessario suo : Pater, in custodiam animae

potuit Soror Maria Magdalena, da inihi per obe-


:
mibi date a Jesu meO', rogo te, ab eodem Jesu sti-
dientiara vestes istas. nequc eas induito ipsa vero : mulata, permitte, ut ad ineum usum solura habeam
diraissa a raptu suo, prompte et obedienter eas tunicam uuam, ad similitudinem Sponsi mei et
,. reddidit. Apostolorum ejus dico enim tibi, Pater benignis-
: F
53 [Eodem anno erat monasterio Religiosa in sirae, quod ita velit Jesus, non ego. Nihilominus

'^,
"""' Conversa. Soror Fides Dominici de Lignaria nun- Coufessarius, ut certius cognosceret quod ea esset
cupata, tota contracta et inHata a capite ad pcdes, Dei voluntas, mandavit ut porro communera ceteris
Sana^Loiem
eoiiiractam sic ut sinistrum latus pliisquam palino brevius ei vestiendi rationem teneret. Cui illa proinpte obe-
mdribuiidnm: esset quam dexterum; iieque polerat ullum mem- diens, sensit advcnire sibi maxirauin in plantis pe-

broruni movere, ncquidera caput aut manus, iute- dura dclorem, ita ut eis nequiret insistere. Confor-

riin acerbissimos tuto corpore patiens cruciatus.


tante autem ipsara Priorissa, ut vim sibi faceret et ^„, „,i„j

Cum ergo pluribus mensilius sic decubuisset lecto ambularct; eo devenit ut manibus ac genibus nixa ijradi imi
"""'-
depositaque a medicis inoritura cito crede- cooeretur eptaro, et ad Coinmunionein accipiend;im P'"^'''
affixa, » c f//,f^ impttrat.
esset brachiis Monacharum portanda neque tamen
retur; coepit meiise Julio divinitus inspirari, ut in
.

meritis Sororis Magdalena- magnam rccuperands vel sic Confessarius judicavit, terapus esse ad dan-

valetudinis tiduciam collocaret, ipsanique ad se ac- dam ei postulatam facultatem. Tandein cruciatu in-
Noluit tamen tuuc ire bona Mater, sed prae-
oersivit. crcnientuin majus majusauc capiente, Priorissa cum
aliis Sanctimonialibus veiiit ad ipsain, et facta ora-
sagiens gratiam impetraiida:n, respondit Dicite :

tempiis non esse sed habeat tione dixit S.iror Maria Magdalana, si judicas hoc
Sorori Fidei, hodie
:
:

esse a Deo ipsiusque voliintatem, dico libi


ex parte
patientiam, quia cras sub horam Vesperaium ad
Patris spiritualis, ut tc discalcees, ct ainbules sicut
ipsnm veniam. Erat is dies xin Julii, quaiido in ora-
nos. Res mira! Statim atque sibi calceos caligasque
torio Novitiarum existens Magd;ileii3, geiiuflexa
ante imaginem Virginis, crexit se in pedes: ipsam- detraxil,tamquam compedes gressum impediontes,
liberatam se onini dolore sensit, ccEpitque ambu-
que imaginem accipiens inlcr bnicliia, cum eadem
et iinagiiiem supra lare abieus autein in Chorum ad agendas gra-
perrexit ubi jaccbat intirina
:
;

scque in orationeni dedit. Vix autem tias ea liora atque diiinceps


Beata) Virgini, ab
lectura posuit,
coepit expedite peragere consuetas monastei'ii fun-
imaginem posuerat supra lectiim, cuni infirma, quffi

antea nequiverat inovere manus, ipsara apprehen-


ctiones.
25 C.VPUT
Maji T, VI,
.

PAZZIS CARM.
m VITA S. MARI^ MAGD. DE
solenne istud subjocte
volunUtis sacrificium ut D
varios raptus, per quos
postea illara sustulerit ad
CAPUT VI. exbilaralura sere-
£r medias tentationes cor ejus
natuinque fuit.
divinis favon- ,.vv,r.,
Alia; graves lanalionas.variis Septerabris ejusdem anni
Mn.xxxMi
58 Die VIII
bus interpolalx- continuis dajmonum
apparitionibus,
fuit oppugnata
in materia castitatis
per oble- Superatis car-
dirissime tentata
eic confiirtiljus
praedictis re- et
uanto aulem plures Memor ergo quid in simili occa- lusuntatton,-
__
iiislalmt (la.mon. no- ctamenla sensuum.
ferebiit ^ictorias, tanto magif Benedictus, abiit in apothecam •

XIV sione fecerit S.


cap. ui.de direbat
visquc tentationibus illam pi-emebat; et aculi.s assul.s su-
Tfovls dxmo-
demum sim, creatiir.ine lignariam, le.tisque ihi spinis
fiUM oggret- sa-pe, Eqiiidem nescio quid tamdiii, doiiec im-eni lum
pcr eas nudam se volutavit
slojiibus ralionalis aii insensala? quia nihii aliud boni in rae Aliquando se fiagellabat
pulsatur. bona; voluntatis diaholicura restinguerelur.
deprehenJo, pr^terquam mcdicura co.-piis li(U-ribili c.n-
m:- di.sciplina feriei. cingehalque
Dcum. Facta sum receptaculiim
non oflendendi sibi lexnc.-at
gulo, quod ips.. u,„. .- ex rudi cannahe, cum
omnis mali omniumque pcccatorum
quilatis. ocrasio lancinantibus. Sed cu.n illud
clavis acutis, ca.-nem
quihus Deus offiMidilur ita ut aliquando ohstupe-
ne ipso uleretur,
:

Magist.-a cjus iiivenisset, vetuit


cjus mc susti-
scam, quomodo Ji-sus ot crenluriu s.nodi mort.ficationc alisqne
spiritus fiebat, ut tajdio aiit alia quacumque ejus.
neant. Per liancariditntem
cxpiessa licentia quod Magisti-ie mandatum deiii-
Rcligionis ita nt quaado-
;

ei essent omnia exercitia


;

earum loco adhibens


adeun- ceps accui-.itissime se.-vavit;
que nequc ad rcfcctorium, iicque ad chorum Dei adjutorio,
releva- a.-dentes o.-.itiones p.-o irapetrando
dum se pos.set compellere quando aulem :
bcalissima Vir-
tam alta specialemquc fiduciam i-eponens i.i
maxtme batur tentatio, tam copios» erant larryma;, dep.-ecanti cum
contra fldem procedens, ut gine quain [die xvii Septemhris]
suspiria et profundus dolor exinde
:

de Itto,
aliquod lacrjinarum abiind.intia, ut faceret eam superai-e
unusquisque judirare posset ipsam grave
tentationes carnis, absque uUa virginitatis
sus ma-
peciatum commisisse. Pr^terea supra modum ten- E
gloria,
quia dacraon conal)atur ei cula; apparuit Regina ccclorura ci.-cumdata cnndido lelo
tabatur contra fidera :
tam mo- donatur a
reddidit, quod in conflictu
Deum, nec adoraudam sau- earaque certa.n
persuaderc. nullum csse Majestatem virginc
numquam oflendc-it divinam ;
/>.

ctissimain Euchanstiam. Quin etiam aliquando vc Icsto


imo quia animose certaverat, retulerit
semper am-
lieraenlissime laborandura ipsi erat ut eam siimeret;
velo ipsam
quiaacccdens ad fenestellain caus:i coinmunicandi, plam victoriam. Quare caiididissimo
cooperuit qua; continuo sese sensit intei-ius stringi
manebat veUiti privula sensibus, videbaturquc sibi :

ligari, in signu.n quod numqiiam


deiiiceps
videre da'inonem, qiiasi ipsam interfecturum. Insu- atque
irapugnanda per tentationes carnis sicut :

permentiejus ingcreb.Uur. qund alia vila nulla es- esset


eliain coatigit quia postbac toto vita; sua; tempore
set, adeoque fruslra tantura hiboraret et fatigaret :

nuraquara hac in parle fatigata fuit, sed neque


sensit
se. Eoquc siibiiide crescebat languor spiritualis, ut
iraaginationera illam impura.n.
grave ei es.set vel soluni videre imagines et picluras
sacras. Irapellehat etiain saepe illain dajmon ut bla- 59 Eodera die supcrvenit ipsi ardens febris, cum
potissimum dolorc capitis atque .eniiin, et h:cc ei duravit
per nua laborans
sphcmaret Deura ct Sanctos; idque
virip vejalur
propterea numquam diraisit exer-
quaiido cura Sororibus erat in Choro, divinis (M- dies viginti sed :
a dxtitone.
citia monasterii, quin potius magis accensa fuit ad
ciis decanlandis intenta : tali enim terapore in horas
oratiiinis, supra .noduin consuelu.n f.'e-
singulas sentiebat sihi in aurera inspirari bhisphe- stiidium
Unde aliquando i'apla in n.entis exces-
mas voces, audiebatquc ululatus euormcs, multura- quenta.iJae.

que esuperanles canlum Sororura, adeo ut difficil- sum, a Jesu benedicto didicit. morbum suu.n .lon
limum ipsi esset ejutniodi obligationi facore s.atis. prccedcrc ex aliqua causa naturali, sed ex divina
Unde pra; dolnre suflusa lacrymis copiosis, conver- volunlate, ail ejus majorem gloriam ipsiusque pro-
teb.iiur aliquando ad ipsas Monachas, dicens, Orate bationem. Tantum ei bonum invidens da^mon, indi-
pro me Jesum, ut ne pro laudibus ejus hlasphemias gnatusque quod vincere vi.'ginem nequiret, modo
profcram detiirbahat illam de scalis piiecipitem, .nodo cadcre
b7 Et certe Sorores oranes ad compassionem mo- faoiebat in Choro aut aliis locis : sed Dei famula,
etEucharistia:
vehantur, videntes animam adeo sanclam lantopere omnia pro aniore Jesu patiens, nihil indc lajdcbatur
c semper
afHigi spiritu in exercitio devotionis. Ideo sa'pe co- in aliqua sui rorporis parte, inio aniinosior
gebatur Coiifessarius soli ipsi seorsim sacram Com- assurgebat ad ulteriores pngnas. Prajterea in suis
munionein rainistrare, ut facilius vinccret teiitatio- dcvotis oi-ationibus, quas fiindebat ad Deum, sa^pe

nes virtute pra seiitis Sacramenti. Sed illa vixdum sentiebat adniordcri se quasi a serpentibus venena-
erat coelesti cibo confcrtata, quin iterum rrudclius tis :quandoque videbatur sibi serari membralim :

impeti se sentiret, coiiatus suos eo intendeiite da}- et tunc prce vebe.nentia cruciatus labebatu.' in ter-
mone, ut ipsacrederet se amisissedivinam gratiam, rara, nec inde movce se poterat .lisi post aliquod
adeoque supcrvacaneam ipsi esse Communionein : tempo.'is spatinm. Durante .autem continua illa febri,
unde alfficla incredibiliter, aliiid non poterat cogi- cu.n pane dumtaxat vesceretur et aqua, tantuin de-
tare, quam quomodo tam dura ccrtamina suslinendo bilitata est, ut quotidie crederetur defectura : quare
vinceret. Inter hsec venit ei in mentem iili reniedio, ex raajorum imperio jussa fuit per tres hcbdomadas
quoil ipsam ducuerat contra tciitatior.es Beata Virgo; cibos sumere aptiores viribus corporis restaurandis,
«cilicet, ut ad Malrein Priorissam accedens eam carne excepta : postca vero, jain aliqiiantuin robu-
sed obfdientia oraret quam posset ferventissime. ut in virlutc ohe- stior, sine mora se retulit ad priorem victu» piw-
prscejiloadlii- dieiitiae mandarvt, nuinquara ddiherare de dimit- scripti ralionem.
tjitovlncit om- tenda Conimunione vel excrcitiis
monasterii ; uti|ue 60 .\b hac ausferitate vil;c ut cam ahduceront
jies.
vivendi ujodiim praescriplnra a Deo accuralissime d^mo.ies, non ressarunt cam novis te.itationibus
observaret. In quo ut ei salisfacerei M.iter 1'riiirissa. affligendo; i.ijic.ebant (^jus ..lenti perplexam ambi- tci.tatui (jue ad
totum id ei sub obedientiae priecepto imposuil. Dici guitatem circa id (iiioddiscalce.ita iiicederet, et una retfixandani
aulein non polcst, (|uanta vitii nusleri-
cum devotioiie el hiimi. soluin tunica hieine ;uque ac ajstate uteretui', an id
latem
litate respoiidcret ad singulas imposit»! sibi ohe- scilicet esset secunduin Dei voluiitalein. Ut nutem
dientia; particulas. Deitcdirius Detts, et addebat, facilius ei persuaderent non csse, apparucrunt suh
Quantum cum aiijutoHo Jesu mci polcro, conabor sper.e (luram Mnnacharu.n, quarum allera nigri.>,
facere quidquidraandasti. Adeoque gratuni Dco
fuit albis altera erat indula, eique dicebant ; nequaquam
acceptii.n
VIGESIMA QUINTA MAJI. 19S
acceptum Deo esse ejus raodum vivendi, imo ipsura leclns meus milii, inter ubera mea commorabitiir. Tum
illo sic offendi, ut si obstinaret ultra
animum, esset coiicidit in terram toto corpore tremens, nionstrabat- RI ITAL.
illius gratiam amissura; unde multum confusa re- qiie se ultra modum VINCBS.
cruciari : quia (sicut postea
P( CCINI.
mansit. Sed re cum Matre Priorissa communicata, retulit obedienliii urgentejco ipso instanti non so- eum .lensu
factaque ferventi oritione, reddita est secura quod luni iiiteriiis, sed etiamexteriusperferebaltormcnta Ipsorum da-
ea fuerit diabolica illusio, ad ipsam a vita inchnata acerbissina. Intellexit aiiteni eodem teinpore, quod lorum ejus.

retrahendum. Magis auteiii certiusque hoc didicit dilectus suus Jesusei gratiam fecisset, ut baberet

n ab ipsomet Deo in Vigilia Sanctorum Simonic et armacfficacia ad resistendumcoramiinibus inimicis,


Cap.
Juda?, rapta in ecsta^iro, in qua etiam multas alias qui tuiic eani crudelius impugiKiluuit. Ncque hic
divinas consolationes acrepit : [quibus animata non stctcruiit favores coelestes : qiiia ciun dedisset ei
sed frusUa : modo nihil remisit de suo in pane et aqua jejunio, Deus fa^ciculum myrrhae, id est donuni raoeroris ac
deque austeritatihus aliis; scd easdem etiam magis doloris, voluit reticere eam a poenisquas toleraverat
intendit, non obstante quje temporc hujus tentatio- ipsiiui recipiens, remunorando eam incnmparabili
nis ipsi supervenit fehri ardente cum gravissimo gaudio. Cum enim diu <lesideri\sset vidcre Jesmii
dolore capitis; totos viginti dies sic traducens. Erat talem, qualis prodiit ex
purissimo utero Maris, amplectitur
autem ad raortis usque horam in eodein pcenilentiiB non soluni cupidini ejus factum est salis, sed etiam
infantem :
rigore perseveratura,
ni.si per obedientiam ipsi concessum ut infantuluni Jesuin aliiiuanto tempore
Patre Confes?ario ae Matre Priorissa de-
fuisset a teneret inter br;iclna. Est autem impossibile dictu,
mandatura, ut aliquantulum meliori cibo restauraret quantam tiinc Istitiam prsferrct in valtu ; et quo-
vires, qui tamen cibus perquam raodicus nec nisi modo verliis affectu plenissiinis, profundissimBeque
qiiadragesimalis fuit : post dies vero paucos ad con- huniilitatis actibus blaiidita sit ccelesti parvulo, re-
suetara austeritatem revertit. vercntissinie excepto : qiiare id relmqiiimus pias
61 ergo priori Iraude perfecisse se videns
?JihiI contemplationi spirituuiu devotorum, qiii lia'c Iccturi
B daemon, ad aliam se convertit, quo famne sanctita- sunt. Siifficit dicore, quod gr;milibus istis gratiis
quare dxmon
tis ejusinter Monachas detraheret aliquid. Eo enira rob(U'ata, inelius deinceps potiierit resistere diidio-
ejus srecie
assumpta tempore qno solis pane et aquavescebatur, ipsaad licis tent.ationibus. l-l£e tamcn cresccbant indies,
C..\XVII!
abstinentias sumendam Eucharistiam in Capitulo existente, as- cum dcemoii satageret, niodo ut accenderet
totius vltx
famam lenlai
TKinuere.
sumpsit ejusmet effigiein ; et inspectante quadam desideriuni honorum et dignitiitum mundanarum, cuipm videt
Religiosa. qu» fnrte tunc per culinam monasterii modo ut in dcsper.ationem ipsain priieci])itarct, si- et ptangtt.

transibat. eadeiu in forma accessit ad lebetem foco mulque persuaderet nc veliet frustra fatigari, seqiie
appositum, et raptam inde carnem tingebat niandu citra utilitatein exerceret in vita rcligiosa. Unde
care. Hinc Religiosa ista multum scandalizata. uon iicbat ut in omni actioue sua credcret offendi a se
potuit occultum tenere qttod viderat, rata se Mag- Deum : ante ciijus imiiginem cum iiliquando transi-
dalenam vidisse; vulgataque mox fama per mona- ret, extraordinaria devotione pressa, in tcrr;im
stermm. magna confusione ipsam replevit sed : corruit, prs; affectus commoti teneritiidine; atqiie
intento suo trustratus fuit daemon, per eas quae in duariim horarmn raptu dernonslravit ei Domi-
Magdalenam viderLUit cuin aliis in Capilulocommu- nus, oniiies culp;\s atque defcctiis, qiins in omni
nicantem. Simili astu usus aiia vice, per noctera vit.a unquaiii comniiser;it Quifi visio fccit ipsam ef-
ivit in camcram quamdam, indeque nonnulla edulia fuse ])lai)gere, atque dicere : Libenter irem in infer-
abstulit : quod cura esset Sanetse imputa'utn, placi- mini, Uens mcns, si modo per hoc cffici posset iit

de tulit, neque verbo excusavit se. Deprchensa ni- numquam tc offenderim, Sed non ideo cessarunt
hilominus diabolica versutia est, testante Novitia tentationes et iUa econtrario non cessahat exco-
:

quadam. Heatauinoctetota fuisse in oratorio Novitia- gitarc novos modos ad commnnem adversarimn de-
rum simul cum ipsa; quod eademmet contirmavit, bellauduni. Itaque aliquando rogavit Matrem Prio-
desuper a Confessario interrogata.] rissara, ut ])ro inajori sua mortiticatione post ter-
'12 Nou est .«ilentio praetereundus singularis qui- gum sibi rcligarentnr manus tantumqiie Deoplacuit
:

dam lavor, quenx Dous fecit benedicta; illi aniniae, actus hic huiniiifatis, ut statim eaiii siiblevarit in
Jovis priecedente Ciruis-priviuni.quem vulgus Ber- extasim, et per hebdoinadem integram divinospiritu F
lingaccium appellat, quique anno,MDLxxxvincadebat confortaverit.
c
RecipU /asd- in V Februarii. Fiebat tunc iu nionasterio devota 61 Tantis vero bonis invidens dinbnlus, sspius
cuhim Mijr- supplicatio, ad placandam divinamjiislitiam. ne de ei apparebat siib formis diversis, modo ostentans '^eitata
rlt.r- i. Pfjssio- coittva pau-
tot nffensis, quibiis tali die irritatiir, debitam sume- illi volui)talesmuud;m<as,modo huiiiilem etabjectum
ats DDminica; perlatem
ret ultionem; cuin illa in extasim rapta, vidit coele- videri facienseum, qui adeo sublimis et iiobilis est
stera sunm Spousura, eo plane modo quo fuit a Pi- religiosum statnm imprimis autem cruciabat eam
;

lalomonstratu<JudiEis, cum hisceverbis, Eccehoma. circa paupertatem. Cumenim, ut jam dictiim, iini-
Qua visione subito accensa desiderio quidpiam patieu cam dunitaxat funicam gestaret, non poterat perferre
di, dixit : Jesii mi, quare ego non possura exponi adeo niagnam perfectinnem. Scd Matres, timentes
omnibus istis molestiis, ludibriis, et indignit.itibus. nc sic tcnuiier leviterque vestita a'gre possetsiisti-
quibus te video aflici a proditoribus bisce, qui te nere hiherna frigora, nec tamen volentes niutatio-
populo ostentanl'? Quare non possum a capite tuo nem imperando ii^sain conturbare, deliberaruiit qiio
auferre pungentem istam coronam, qua' te altligit, modo Mater Priorissaincommodo isti dextre occiir-
ipsamqiie ira])nnere oapiti men, quandcquidem pro reret. Itaqne in noctc S. Jojnnis Eviiiigelista; post
me ipsam feras, tantosqiie dolores et cruciatus pa- Matntiniim, fecit Priorissa veiiire ad mediiim
illara

tiaris? Post qure verba vidit, qiiod Jesus, salisfactu- Cliorum, et dixit, quod volens eam m.agis iii jiau-
rus desidorio ejus, porr.gebat ei, sicut orni S. Ber- pcrlate perficere. jiibcbat ut se veste jiro^iria spo-
nardo, fasciculimi myrrhie, id est Passio-iis sua: : liaret, inducrctqui' ali.im sibi pro Dei amore dan- /er obedm-
quapropt.er oravit aflbotiiose priedictum Sanctum, ut dam, Matres Sororesque in id consentirent. """«
si aliie
'""^ "^'
ip.'ain prippararet ,ad euin digne excipiouduin, .ac His iuitcm con.sentientibuset lacrymantibus ;id con-
mentem ejus Christi sanguine piirilicaref. Duinde spectum exempli lam sancti, Msiler Priorissa jussit
sigillatim noinin;ivit omnia Domiiiicai Passionis in- eam cxui, et iiidui tiinica alterius Sororis dicens. ;

strumenta, et brachia tendens demnnstrabat se do- qiiod hanc ei dabat pro amore Jesu, voleus ut ipsa
num istud acceptiire; juiictisqiie aiito pectus in cru- utcretur, donec eam repeterct. IIoc lacto infriicla
cis formam raanibus, dixit, Fasciciilus mi/nl:x Di- vchcmenter est diabolica teutatio circa materiam
paupertatis
VITA S. M.\RI>E MAGD. DE PAZZIS CARM.
)96
Matrem Pnorissam nr,
iussit se in cella tigan per
:

gaiidium
paupwtatis. et ipsa paritor scnsit tnntiini eam Deus ad
sibi partici- inprjemiumtanticliumililatis, vocavit
spiritiiale.ut raptii in extasim viderotur
KX ITAL.
intetlccliones divinas. ncc pariim
ad novas pugnas
et lotcr-
TlNCBff. parcdeliciis animaruni in coelo ijcutarum. cessarent irapulsus
PIICCINI.
decoralarum Praiterea vivas roboravit. Cum tamen ideo non
nx gliiria; vestimento .
liabitum ab-
ffisti- diaholici. modo ad siiperl.ian;, modo ad
accepit cognitiones. quilius inlelligeret.qnanti Priorissam. et corain
liuiiiilita- iicienilum: currebatsubito ad
mandai sint (|nantunique amaiida! virtiites in:inusqiie li-
quas fiunt aninife feliccs in Soroiibus .iliis, fuiie collum adstricta
tis et paupertatis, per
galii, pelebat humili prece ve.stem religiosam sibi
cuelis. et hominilins super terram lionorahiles.
Vigilia S. Augu- relinqui ; quibus inortificalionis et humilitatiouis
(ii Eoitein anno MDI.\\xvni in
actibus victrix remaneliat. Verum vix uuam tenta
stini, cum oceuparetnr in negotiis monastcrii, ct in
XXIX siiperaverat. quiii atiie graviores succede-
C.
honorcm illiiis Saneli una cum Sororilius aliquilius tioiieiii
ndrt S. /in obediret Siipenontms iie
tot Psalmos, quot sunt iioniinis ipsius rent. Soticitato aliiiiiando
rccitasset
aliis vovere per-
tn gtorta rapta in extasim, ccepit magno cum affectii jussa est a Matre Priorissa coram
littera) ;

orare Doum. iit sitii ostenderet gloriam


istius San- petuam obedientiam.
66 QuandoqucMissffisacrificium audiensatrociter attt obedien-
cti, per illius intercessioneni concederet Sorori-
et tiatn viotandi,
jactanti-
monasteriigratiam aliquain. Nequevan» fiierunt cruciata fuit a daimonibus, Imc iUac itlam
l)us
ipsa-
vidit (sicut c\ cjusverbispostea raptantibus magno euin impetu. sub
biis et
oculis
preces, quia statira
Sancti me- runi Monacharum. quibusiiiagnffi erat conipassioni.
intcllectum est) quod Dominuspor illius

Ut veromagis proficere: in rxercitio virtutis.appli-


ritn mulla spiritualia dnua illi coramunicabat.
.
miuiste-
cavit se vilioribiis ct alijectioribus culi.ia)
Vesperi autcm.posila in Ctioro post Completorium,
Aiigustiiinra, riis; iieque Sanctimouialibus.sokun,
sed etiani Con-
dnin caneretur Salve Regina. vidit S.
quare in coelum versis subjectam se obedientemque exhibebat, in ea-
gloria ffterna circumdatum fi>.is :

divino luinine. ccppit prffidictum runi auxilnim tigna, carbones aqiiam


npportando, E
oculis, ct ptena
fervore nusquamsilii parcens, velut si luisset contemptissi- hwfUlitatis
Sanctum alloqui. cum admirabili spiritus
varice a-ctUiis,
irapos- mapersonamouasterii. .\dititur aulem quod ej tem-
tantaque verliorum energia, ut ea annotare
sibile Monialibus fuerit. Ast nocte sequenti. Matu- pore ineedebat discalceata et viliter vestita,sicut ei
cnm recitans. quando ad eonim Doniinus iraperaverat ita ut dici nequeat quomodo
tinos Psalmos
:
aliis

erat. ad partem scccdens, dc- istiusmodi exercitiis sit mortificata. Serviverat ali-
niedium perventum
et simili riirsus modo qiiando Sororibus meiisain, et siiigulorum pedes
nuo fuit alicnata a sensibus : ;id

S. .\ugustinus ei apparuit. qu\ cnm ea absolvit Offi- erat deosculata; cum alienata a sensibus. iu pras-
ciinn inctinatum ;
queinadmodiunsatisintelligcbalur, mium istius actiis, accepit a,Iesu suo oseulum, ine-
et ewn eo
dieeret ipsa. tacei'etque videre Sanctos Joanneni Evangelistaiii er
e>: eoquod versum unura ruitipie
Offictum
ad atterum, dum scilicet ipsum pronuntiari audiebat Catharinam Seuensem, qui c;itenis arctissimis reli-
recttans audti
cantus a Sanctd. Eodem temporc audivit etiam melodiam gabant daemones. Itaque trieunium totum persevera
Angeticos.
.i\ngelicam, ideoquedixit, Quam alii sunt lii c:intus vit,continuo pugnans, ac vincens huniiiitiite siiper-
ab iis quos hic in terra consuevimus audire ! Fiuito biaiii.

OfBcio coepit orare Jesum verbis devotissimis. ut


vellet venire ipsique sc uuire in sanctissimo Sacra- CAPUT VI!.
meuto perseveransque in raptu. ivit ad percipien-
;

dam tooi solito (^omniunionem una cum aliis ; ac Similium tentatinnum et admixtorum eis fa-
genibus flexa mansit donec veniret Confessarius, vorum prosecutio.
Saci'am Eucharistiam praebiturus Sanctimonialibus :

itaque communicavit necdum absnluta a raptu : iti Oiiperata etiam cumDei adjutorio tenfiitionedimit-
quo usqr.e adeo fuit inflammata diviiio amore, ut tendi Iiabituiu, accensa fuit desiderio interiiisipsuni
viderctur prsc teneritudineanimi colliqucscere, pro- induendi : eaqiie super re calidas ad Deum preces
ferens verlia tam ardcntia ct affcctiiosa, nt cor effundeiis. cum die v .\ugiisti anno jMDLxxxviii lege-
quantumlibet obduratum emollire pntuisseut. .\tque ret Vitam S. Didaci, ciii perqiiam ilevota er:it, fuii

ita nox ista peracta est iu contemplationibus devotis. alienata a sensibus : cognitumqiio ex ejus verbis
65 Qiiamvis viilerethostishumani geiieris fnistra est, quod pra'dictus Sanctus ei monstraliat liabitum ¥
Sponsam abduceret a sua Accepto ex
c. i&\ se laborare. ut Christi candidum et pulcrura, aoceptura ex latere Filii Dei.
mlnenbus
Suptral ten- sancta vita; nou taincn desinebat rcnovatis identi- Itaque cnepit duplicare preces coelesti Sponsii siio, ut Christi habi-
talionem dem pugnis ipsam lacescere et exerccre. Quia sub illuni ipsi cnncederet;etsigiIIatimnomiiiabat .Sanctos tit ititerno,
dtmdtcnit
m;ijoris boni prajtextucocpit ci suadere. quod animo suos Patronos, denuo supplicans Salvatori. ut quo-
hatntum.
longe quietiori sen-itura esset Deo, si dcposita veste iiiam is eratdies S. Alberti .\dvocati sui, totam in-
religiosa. ad anxilium pereuntiuin in inundo aniina- terius vellet vestire, ut niajori cum fervore posset
rum. ad liunc rcverteretur. Sed indies firmiorem Sanctuiu istum iinitari. Effectuir siiuin liabuere tam
in proposito sancto rcper.ciis. aggressns est illam inccnste prcccs : dum cniiii oculos ad Jesum Chri-
denuo siib hoiTibilium specierum varietate terrerc, stum Crucifixuiii flectit. vidit ex ejus lateie prodiro
comminando multas iiijuriasei se illatiu-um. si siije pretiosissimani tunieam. e manu dextr;i scaptilare.
suggestioni malignae non consentiret. Verum illa, cingulum e siiiistra, ex capite spinis coronato veluni
nihil aut minas aut injurias curans, semperque in candidum, et ex plagacollo intiicta dum crucem ge-
Dei servitio ferventior. ut sc eximeret a tcntatione staretpallium luminosuin atque resplendens. Turi
dimittendi liabitum, die quodam surapsit clavesrao- spiritu divimi impulsa, iiisiliit supra altarioluin, iji

nasterii. easque coUocavit intra inanusCrucifixi, ut quo stabat Crucifixiis; duinque eam fixis oculis iii-
ostenderet, quod ipsi soli obedire vellct in servanda
tuetur, ex gostibus iUius coguoverunt Munachic pra •

clausura. Posfea in nocte S. .\iidreiie, decaatans siciU extertms


cum sentes, quod intorius vestiebatur sacra illa tunica.
et seiyiam aliis Sororibus Matutinum, impulsa gravi tentatione aolel a Iteliijio-
Postea magno cum affectu amoris osciiluta ost vul- sii su-icipi.
j.ecandt.
ut ipsa se la!derel. ivit in Kefectorium, cultrumque nus tateris, ex ([ua vestis prodierat atque ex sin- :

accepit quem durante


ad Choruiii ferens,
ecstasi gulis plagis
:
Cruciflxi recenit siiigiila supradieta.
ascendit altare Beatie Virginis, atque ei ciiltrum de-
('oroiiiun porro, cereum et crucifixum, quai) solenl
dit iu manus, ad olitinendam victoriam
de ejusmodi porrigi a Sacerdote roligiosuiii liatiitum suscipienli-
tentatione; dcinde iipsum conculcavit pedibus in bus, exhibuit ei Regina coeli ; ideniiii clarissime iii-
Yilii>eDdi'.;in tentationis. Alias
ad eumde effectm m dicabant verba quu) tunc profcrcbat; et quia nsculu-
batur
VIGESIMA QUINTA MAJI Mi7

batur imaginem qiuimdam sanctissimse Virginis, quem eo anno Patronum sibi legerat : mirabiliter D
eodem pforsus modo quo anteu fuerat osculata ima- autem exhilarata Maria Magdaleua tam nobilis ob- J'..\, ITVL.
V1\C,KN.
ginera Crucitixi. NotaUile ctiam fuit, quod non omi- jecti visione, videbatur non posso cotitiueri, quin
PCCCl.tl
serit vel minimam ceremoniam, praescriptaru in su- ipsam sequeretur, desiderans frui dilecto suo Sponso
sceptione Istiusmodi habitus; solumreticuit Versus, Jesu Christo.
qiai tuuc cantari solent; quantuin tainen poterat 71 Interea diemon. de voluntate impugnandi r, XXXIT
conjectando percipi, audiebat ens cantari ab Angclis eam nihil remittens, honibilem tentationem gulaj TaUatur
vilio gul.T.
in paradiso dicebat enim; quam vere hoc dici- : eidera excitavit. Quamquam autem adeo vile pecca-
tis : alii profecto sunt hi cantus quam qui fiunt in tum prorsus contrarium es>et inclinatiimi ejus na-
terris. turali, muito^jiemagis proposito quodhaijebat uten-
68 Postea Communionem Dnminici corporis de di solo pane et aqua non tamen potuit evitare,
;

Cotmnu-
manu ipsius Jesu accepit, quia non potiierat iUo quominns gravissime insligaretur, nuuc ut cibum
nionem su-
mit dc ma- mane propter continuos raptus communicnre cum otiose sumeret. nunc ut ejusmndi fercula desidera-
nii liomint- ceteris Sororibus : dixit autem. Confiteor. Domine reclusain arraariis, visibiUter offere-
ret, i\me licet

Tton siim videruntque pritsentes Monachaj


digna, etc. bantur ante oeulos ejus. Cum enim transiret per
quod os aperiret, onmiaque laceret quie iuciuntcom- loca, ubi repositi cibi corporei erant, subito videbat
municantes. Deinde cumulata gaudio incredibili, coram se aperiri apolhecas itaque ; facta sumendi
cum atlectu devotionis. dixit Dilcclus nwns candidus : quod vellet potestate, supra modum se tentari sen-
et rubicnndus, Speciusvs jornia prae fdiis honiinum^ tiebat. Sed quauto ptjcc;ttum illud credebai i*sse

eleclus ex mdliOns. Di/fusa ext iiraluiin labiis Inis. Col- sonlidius indeceutinsfiue, tanto magis humiliabatur
locavil se in anuna mea. Dilnta cor ^ncnm, ut inducat ex tali tentatione solifa dicere alicui Suroruru,
;

omnem crvaturnm ad communtoncm Corporia et San- quod Deus nonposset illamdicmonibus tradere exer-
gui.nis tni. Quum bi)nus Israel Deu:sl Sumptoque Cru- cendara in re raagis ^ibi molest.i, quam erat sibi
citixo dedit eum Monachis deosculandurn tum : tentalio gulie. Et tamen. inquiebat, cogor degiutire ct vincit.

commen<lata Salv.itori salute creaturarum, et actis buccellas iilas, amaras simui ct didces dulces. quia ;

de dono t:im singulari gratiis, rediit ad suos sensus miscentur cum Dei pennissicme amaras, propter ;

a raptu, in quo continuas tres horas egerat. confusionera pcenainqne quam adferunt. Comeden.''
69 Eodem anno, cum circa fiiiem mensis prsedi- quandoque pomum quodpiam, eo die quo llcitum e

cti corruptum essct in raonasterio vasculura vini, erat vei^ci Quadragesimalibuscihis, afficiebatur tan.
C. XXXIt
Iiitegritafi tunc minime eo loco affluentis, et defectu peounia- tenere conteraplando in ejus speciositate divinan;
reddit vinum runi haud facile cumparabilis, unde varia Monachis provideutiam et liberalitatem Creatoris, ut saporen.
corraiitum. nascebantur incornmoda Sorori Mariaj Magdalenre ; ejus non perciperet gustando. Per tulia autem exer-
ad id vocataj injunctum per obedientiam fuit a Ma- citia, atque imprimis per oognitionem inlirmitati-

tre Priorissa, Sor. Evangelista Jucuudi, ut facta propria;, qnia hanc pugnam moveliat res tam viii.>

ferventi oratiune restauratiotiem iliius vini peteret quara est appetitus ciborum, humiliand) se magi>
a Deo. ne dainnoatficeretur monasterinm. Tunc Dei coram Deo, viucebat diabolu-as suggestiones.
famula statim in preces se dedit : deinde in extasim 72 Non taraea ullatenus hae remitfebantur. Ho-
rapta, processit velociter versus locura ubi solent stis enim infernalis, eximiam ejus constantiam vi- WXV V..

ad despera-
reponi vinaria vascula. Vix autem supra vinum ex- dens, coepit ipsam arcem per desperationem impele-
tiohtm l"i-
presserat signum Crucis, quiu illud ad priorem tere vehementissime suggereus ei quod esset dam- pulia,
;

cujus /laiis/u saporem rediit, itaque provisum est necessitati mo- nata.quodqiie propter graviapeccata suadcseruis«e:
dysenterica nasterii ad tempus aliquod. Eodem instanti a;gro- eam Deus. Aliquando subjiciens, quud coram Deo
sanatur.
tabat M"naciu^rum una, dicta Si^ror Maria Angela numquam es?et repertiira raiserii',ordiam, usque eo
Santucci, vehementi dysenteria laborans, adooutde cceptum pr;elium urgel)at, nt incit;iret ad inortem
ejus salute non parum raedici dubitarent. Sed mira' propriis manibus consciscendara, sive immerso in
culiira suprascriptum intelligens, petiit aliquantum guttur cultro, sive per laqueun injectum. Sed
istius vini. eoque cum fide raagna hausto, statim
; ipsa in ejiismodi actibus, sicut postea retulit Pno-
sensit alleviari mulum et paulo post se reperit ex
: riss*Te, cnmlacrjlmisoopio.^^is vovebat Deo, nuod illura

integro sanam, eum grandi stupore Sororum alia- nuraquam vellet offendere iieque omittebat Domi-
:
1"

rum. Ipsa autem etiam nunc viveiis, miraculum in uus in ejusmodi conffiotu favoribus coelestibus eam v'dit gtoriam
se factum jurejurando testatur. corroborare. Ergo in die S. Thoma; A^iuinatis rapta .s. fhom^c
70 Die iii Februarii anno molxxxix, iu extasim extra sensus, vidit gloriara illius. jeternaluce inPa- .\qmn.
rapt» ccncessum fuit a Deo, videre aniraara unius abeoque (ut narravit per obedientiara
radi.so cincti:
Videt ani'
ex Sororibus monasterii, quae postquam diebus se- compulsa) suavissimo qnodam et mirura in modum
mam e pur-
gatono ti/)i'- decim fuisset in Purgatorio, ferebatur lu cielum cvr- odorifero liquore uncta fucrunt ei sensuuin organa,
ralam, cumamicta CDterna {.loria : intellexitque eain tribus ipsumqiie oor, ut eo confortata non vinceretur ab
de causis tamdiu exclusani a Paradiso fuisse. Pri- iniraicis. In eoilem raptu ex glorioso isto Sancto di-
raum, quia cuin esset in operemanuum perquam so- quod ariditas spiritus ejus multum adhucessei
dicit,

lers, diebus festivis tribus fecerat reculas aliquas augenda ; quod dilficulter credere poterat, eo quod
absqiie necessitate. Secundo, qnia senior in Reii- videretur esso summa. '

gione existens, aliquaudo ex certishumanisrespecti- 73 Paulo autem post ccoperunt eara denuo pul- Cimlra obe-
bus omiserat commuuicare cum Superiorihus inspi- sare teutationes, tantaque ciini violentiaipsum pre- tlientiam
salicita/a.
rationes. sibi immissas a Deo. pro bono &tatu mo- mere. ut cum aliquid ei man<inret Priorissa, siepe
nasterii. Tertio, quia nimiura ainans consanguineo- cogeretur verbis recusareobedientiam. licet animiis
deferri ad rum suorum fuerat. Indicatie etiam ipsi fueruuttres esset ad eara exequendani promptissiinus; inox au-
arlum. ejus virtutes, propter quasabbreviatajfueiant paeua- tem atque ea pmnunliaveraf, protestabatur Deo cuni
Scilicet solicita cura, quam seniper habuerat ad lacrymis, quod mori raallet quam non obedire Supe-
con^ervandam puritatem et simplicitatem Religiouis; rioribus suis. Ituque inter mauus Matris Priorissa-
secuudu caritas, omnibus Soruribus prumiscue iin- renovabat prorapte suam Professionem:et Dominu^
pensa ; tertia, quodrem quamiibet verteret inbonura od celeriorera ejus in virtute progressum. Superio-
iinem. Videbatergo quod felix illaanim:i, divesme- ribus inspirabat, ut pa^uitentias ejus inortificatio-

ritis, ad fruitiouem tummi boni ferebatur interAn- nesque geiuinarent : quod illa excipiebat et exequa-

gelum suum Custodem et S. Miuiatum Martyrem, batur Uetissimo vultu. non sine exemplo sanctilati>
prtcciar.o
198 VITA S. MARI.i; MAGD. DE PAZZIS CARM.
praeclarae. Tum vero rapiebatur iti ecstasim, et ail lem de coelo in suum auxilium advocans, dicebat ;

KX ITAL. certamen spiritiiale iniinfrebatur : qiiod tuni alias Verbum I o Verbum In le, Domim\ s/icrani, non
:

TIXCKN-
sa^pe, (um potisMnium in f''sto Anniiiidafionis uniii confimhv in xternmn. Post quae verba profunde
versaque ad dicnioiiera dixit ei, Qiiid me
pucct>t.
ipsius conlifjit quando ;
alien:ila a scnsibus, pi'ne suspiravit ;

scx lioras cuntiniias locuta est de Verbo incarnato, vis, bestia horribilis? boneJemi. in aspectuineo-

con/lrmatur
tani suljlimi raod». ut quisquis eam audivisset, fuo- rum peccatoruinqua:intuccr meonimqueadversario-
a S. Dtdac". rit admirationem rnpiendus. Prujterea vidcbat
in rum, videor iiiilii expeririinfernum. Sed vos, o d;e-
aliqiiando pliiriuin Sanctorum yloriam in Pnradiso, mones, si mc diglulieritis, cogeniini etiam me evo-
ac noniiiiatim S. Didaci sui specialis Patronl, a quo mere. Duniaulein visione tam liorrifica allligebatur,
facies ejus livida tota, et pra; aiigustia
s!e]io conflrniata et inslructa fuit ail victjriam, de lacta est
dialiolici.s instigatioiiiluis referendaiti. N'on ideo ta- eruinpebat sudorcopiose dis(ill:ins. Dciude cum im-
inenminus auj^ebaturin ea ariditas spiritus, nequ' petii fuitallisa in terram.et crudcditer raptata: modo

in medio suaruin (cnlationuni pro remedio sutrpsit enint per caput affligelialur solo, moilo corpore tuto
recurrere ad Matrcin l*riorissain, eique oinniacoin prKcipitabalur ; unde vullus ejus inflatus est, ut

miiiiir:t:-e : sed dauiion citnturbans e;'ni faciebat ut diebus pluribus fuerit curanda. Ipsa tamen divinfe
(tirtque rap-
saej e iiberrarct a via, credensquo se ail Piiorissam voluntati se conformans, subjunxit : Quando pro
tata.
ire, alio in loco inveniret. Pr<ctere;i quaiido secoii- arbilrio tuo me cruciaveris, o Iremenda bestia. qnid

(crebat ad Citpituluni, ibi publice accusatura siios tandem eviceris ^ Benedicain Domintiin in 'jinni lein-

def,'c(us. talKer agitalialur :iliqua:ido blasplieraiis pore, neinper laiis ejiin in ore meo. Deinde sede in
liorribilibus dannonioruni, ut iis in suas aures reso- pedes erigens, atque ad quoddam allare re';Iinans,
nuntibus :egerrime illuc posset pcrtingere. Sed per denuo violeiilissime prustrala est sed ip.ia ad cce- ;

actus humilitatis ac reverentiaj superab.at fniudes leste auxilium recurrens, E.vurget, inqiiil, Dcus, et

dinltolicas, et plus luininis spiritualis recipiebat a ilissipeniur iuiniiiiejiis. Vertens auteiii se ad dicmo-
i Deo. nes. aildidit Modo non potestis aroplius facere,
:

74 Sicpe osciilaliatur jiedes Sororuiii omnium, et quam Sponsus meiis permittat. Non nego
vobis
r xxxvt post
aliqiiando nianibus (ergiiiii ligatis petebat a quin fortis sis, o bestia iiurribilis, quodqne ego per
H vurDs
mortiflca'
singulis sigilliitim veiiiam defectnuni. .Vlias corcm me infirmaac dcbilis: sedadest mihi Dominus meus,
tionlblis rx- Matre Priorissa ant alia qii.-ipiam Sorore ilabutur ei infiiiiljes forlior validiorque quam tu. Non recogi-
trcita. disciplina ; et s.cpe existens in refectorio elala voce tatis, stulti et ignari, quod sira cuni Jesu nieo? ne-
appellaliatur a Superiore, jubcdiaturque circuinire que niitii nocere possitis, non intelligitisquodpugnis
cuni sportella, et a Sororibiis bucellam panis pro totios repetitis gloriosius me facialis triumpliare.
Dei amore emendicare : ileintlft vero manclabatur ei 77 Inde. surapta in manus disciplina, paulalim a
ut spderet hunii. itaque coniederetpanem acceptum. se abegit d:einonesper duas vices. Nam primum,ab accepta di'
.\Ii:is proslerneliatur in terrain, et super ipsam illis se videns circuindatam, hurai seposuit, ad dex- sciptina eos
aljiijit.
trausiliant nmues Sanclimoni.iles: quin eliamseniel in teram et sinistrain partem percutiens disciplina,
Cliiiro existi-ns, jiissa est .ad lignum qiioddain ma- idque mira cum agilitate ac
deinde per celeritate :

nibus retruversis ligari. Ipsa vero (aiti hilari animo totuin oralorium ob.imbulans, in quo (unc erat. per-
excipiebat omnes istas mortificationes, ut cum ei cutieb.at parietes et scamna. ut in hoc videretur si-
tuiic venisset iu mentein. qiwniodo Jesus esset Ha- milis filio Dei, quando expulit vendentes e templo.
gellatus ad columnam; fuerit statim inspiriturapla, Vidit postea multosislorum dceinonum recessisse in
el l.am sublimia sit locnla in ecslasiista, ut auilien- varias monasterii partes, ad alias quoque Sorores
tes summnpere rairarentur. tentandas; sed in Capitulum intrare iion potuerant,
73 Altera vice reducla in Cliorum, accepit fiinein prupter actus humiles ac reverentes qiii ibi exer-
vaHe cr.assum, quo manus sibi retro conslrinxit centur.Videbat ergo aliquos in loco ridetf/uc
insigni hu- ; iibi Sorores
luui oculossibi velari fecit. seque vinciri ail crales dispcrsos
mtlitaie communicant, et Dei verbura audiunt : cjui raultum
altaris. ut transeuntes istac Mi.nacha; moverenturad jtrr couven-
victrtx
laborabant, ad inquielanda corda earum cogitatio- tuiii ad alias
fvaitt. risum, ipsamque vili penderent. Verum longe aliter
nibus terrenis. quibusimpcdirenturcognQscereunio- tentunaas.
evenit enim ciim
qua in luijus ccslestis cibi F
ilhc vidis.-ent tani lacryin.abile
:
neui isfam :,iirabilciii.
spectaculum, niilla fuit qua' nonsenserit se ad devo- siimptioneeis sese jungebat Deus. Aliquos intueba-
tiouera accenili : cumque inter.-ogata esset a Prio- tur in ergasterio. qui Sorores impellebant ad segni-
rissa.quare id fecisset respondit, ut ficret magis ;
ter laborandum, et absque zelo sublevandi pauper-
humilis mngisque pronipta ad obediendura.
Postea Uvtem domesticara. Alii in refectoriii fenebant Mo-
eamdem cum liicryniis eflusis oravit, dignaretur nachiis, ut pariim devotaj nec attenta; ad lectionem
Sanctiniimialibus imperare, ut. cum ipsa
ad altare cibum sumereiit. Accidit etiam ut ipsa alio die in
illud erat accessiira propler
quamdam devotionem, ecstasim rapta, cum divinas laudes
illiuad magisipsara humiliandain
canebantur in
dicerent hsec ver. Choro, raultitudo daimonura staret ante ostiutn, p:!-
ba : Soror Maria Magdalena, hoc tibi accidit pro- rata .id ingressnm. Jamque unus eorum peiietrave.
pter clefeclus tuos et quia nimium
; vis agere more rat intro ad tentandas Christi sponsas
tuo Fecit quod rogabiitur Mater Priurissa:
cum bona ;

et Sor. Mater, fervore spiritus accensa, quasi volaiis in-


M.iri» Magdiilen.i tanla cum
humilihite singulas pe- gressaest Cliorum; manuque Crucem appreliendens,
tebat veuiam, ut emolliret
omniura animos. Post cum eaexpulit malignos omnes spiritus. Sedquam-
horam vero qu:im in his egerat, dissolula
fuit a vis omni fere hora multos videbat pcr conventum,
Priorissa cum fructu exernpli optimi. Interim
de- intentos ad Sanctimoniales abducendas a seniita
fixerat ociilos
in quiiindam im:iginem Pa-
.sanclissim<e radisi; multo nihilomiiius plures Angeli
Virgims, fuitque alienala a sensilius, ostendeban-
et intellexit a tur ei a Duniino, qui ipsasconfortabant
Domino, quod isle huniiliialisactus utgenerose
per quamgratus resisterent tentationibus.
ei fuerit. Ideo
muliidido ctemoniorum conlusa cir-
cum.ledit eiim cum fremitu 78 Sor. Ilarliara tiiissi, Monacha professa, pluri- C XXXVIII
et ululatu tam horribili Sanat tepro-
bus annis laboraverat totu i:orporc,
ul imn modicam ipsi molestiim contagioso quo- sam.
eo facto atlulerit. dam morbo unde in cibo capiendo iniiltiiin patie-
c \x\vtt 76 Ad cuniultun vero m.ijorem ;

HoiriMt afliictionis, non batur incommodi, nam etiam


diu postapparuil diab.dtis ipsa; medicina; graves
sper.le a aspectuterribili, dumora- accidebant: adeo ut medici perparum
damonilus t.om vacabat Unde stupefacta vitie eidem
c. nlerriiaque supra
tnvasa promitterent, eo qiiod ipsius raalum paulatim car-
modumirapalluit.et Sanctura
Archangelura Michae- ties consumeret. Pluries illa se commendaverat
orationibus
.

VIGESIMA Qi;iNTA MA.II 199


orationibus Sor. Mariie Magdalenae, quac anuo
iuui.xxxix diequodam adipsam visitandam accedens, CM>rT Vli
tanta caritate iiicendi cu.'pit, ut lingua manus ac
brachia nnile :.frecla lingeret ; deinde cuni oixisset Faviirrs c.rplcio Pfolnitionia quintineiinin cce-
infirma-, nt confideret Deo et Beata; Virgini, quo- lilus accepti vittv pcr nliquam iilatcm-.

niam ciln siui:inda erat.


ab ea discessit. Res mira !
/nriiiii
Intra paucus dies mundata fuit a niorbo suo, adeo
perfccte, ut necvestigiura qnidem in ejus carne ap- «lai
ani fernic frausacticrnnt anni qninque, qiiibus
Cii|). XL
parcrct. Eoileni tempore erat in monastej-io Convcr- Sor. Maria Magdalcna tani dirc oppuguata fnit teii-
et altehtis
sa, nomine Sor. Pax Columbini. Huic totumnnuni la- tafionibiisinfcrnalinm iniinicoruni: [cnin iudie Uc-
cinorluitm Ciqi. 50
laltts
tus duloribns excessivisitaemorlnum erat. ut absque surrccfiouisDoiuinicic. xxii Aprilis anui iunxc, Siili finriii

tjuintiitcniialls
ullo deinceps sensu caro ei potnisset per lcra discin- iuoratorio Novitiiirum. qimriim tnuc pa'dagoga erat,
tentiitlnnis.
di. Quare humanum auxilium desperaus, rogavit precibus incumbeiis, alieuata n sciisibus est intcl- ;

Sor. Mariara Magdalenam, ut pro aniore Dei signa- lexifquc Dcnm a se cxigere, iit qniiiquiiginfa dio-
rese vellet. Aliquantuluni ei pra; bumilitate ivs'itit iiim jeiimium inclio;iret usquc ail Pr-nti-cosfcn, pr.E-
bona Mnter taiiflemque fortiori caritatis ardore
;
dictuni qninqiienniuin ciimplclurani. iu snppleinen-
stinuilata, terlio eaui signavii signo saucta; Crucis, tuin dcfecluum, toto illo lempire inter fcrendas
Dici iiulem non quam
postejusmodi si-
p;)tpst cito tcntationes alllictiouesque adraissorum, dcceindies
gnaculum libei'am se a murbo Soror ista senserit, ciiiiiputando pro annis singulis. Priclinbifa ergo Su-
statiin ab obeuiula mouasterii luiuisteria se acciu pcrioriiin liceutia, instituit quofidiaiiuiu iii pa.ie et
gens ipsaquelioJiedum supersfes clarura huic mi-
:
aqua jejuuium quamvis ordinariuui ejus stratuin
: ct

raculo teslimoniuin priebet. aliud non csset quam durus snccus palea fartus,
73 Eodem anno dievjunii ad meliorera vitam quicteni famen super ipsuni neqiiaquaiii sumebrit,
B transiitquaDdam ejnsdcm monasterii Professa, cui nisi seniel iii hebdomailc per nocteiii dici Doiniui-
C. XXKI.X
ajgrutauti Sor. Maria Magdalena multa eximiaj ca- ciE ; cctcris noctibus incimibebat iiudo paviraento
Vitlet aiiiitifim
mnTltiJc Soro- ritatis obteqnia impender:it, et corpus adhuc in ec- intra oratoriuin priGdictiim ad horas pauculas, ha-
ris in cirtttm clesia stabat : quando illaciim Sororibus aliis in- bens pencs sc dcfiincti cranium, crucera et horolo-
feni, giuni arenarium. Deiudc ad cunsueta sibi morlifi-
tenta communibus exercitiis, divinitus mota abiit
ad erates Capitiili. unde demortua; Sororis funus cationis ac posnifcntiw exercitia, oinni fcrc diead- post exptatos

videri poterat. Vix eo pervenerat. quin rapta in debat rigidam discipliimm, diuturnaflagellalionc, ad qmnqurigcnai
ptcnitentia
ecstasim est, viditque felicem ejus animam ad Pa- qiiam gravi catcna ferrca utebafur, cnrnem suain flefcclus.
radisi gaudia sublevari : qiiare in hac voces proru- macerans. Ifii illa exequebafur ad ungiiem divinain
pit : Vale, Soror ; vale, anima beata. Tu vadis in
voluntatcm, noii proptcr pcccafa ex delcctatione no-
Pariulisum instar purissiiua; nos autein coluinba!. xia malitiave coininissa , scd proptcr defectus
hicrelinqiiis. ti quam gloriosa et formosa es iiiinimos, reraissioris intcr tormenta subindc tan-
Quis !

poterit piilchritudineiii tuam exphcare? (}iiain brevi tillum amuris crga Deuin ot aiiiinarum salutcin ; ad
tempoie tuisti in flainmis istis Necduin sepultune !
confusioncm illorum, qui grandibiis onerati scclcri-
tradituin eslcorpus tuum, et jani nunc aninia ad bus, pconitcnfiara oiuuem, quantunivis cxiguain.in-

gloriam subvolat. Nunc clarecognoscis,id quod cum tolcrabilcm arbitrantur.


adliiic simul csseraus in mundodicebam tibi, quod 82 llis peraclis, plticuit Sponso cjus Jcsu tincm
iiihil tibi videreris esse passa, respectu cjus glorise, ponere tantis ejus laboribus, victriceinque eliain in
quam Jcsustibi repositam habekat in Paradiso. In- liac vita prseniioiiicomparabili rcmunerare. Itarjue

terca raaiiifestavit ei Dominus, quod aninia ista, ipsa noctc admiranda; sulennitatis Spiritus .«ancti,

quia in liacvita multuni fueratperpessa, et maxi- die X Jiinii auui mdxc, in Choro cura aliis Religiosis

diviiia l"lflicl;i celebrans, inchoafo hvmiio, Te Deum in nocte Pen-


nii fecerat Iiidulgentias sacras, taraquam merita tecfislcs.
Jesii Cliristi, solis qniiidecim lioris manserat in laudamus, a sensibiis, absqiie loquela,
sletit alienata

purgatorio. Jam vero corpus sepultum erat,


usqne diim Matntinuin tofum absolveretur. Posfea
cura
sibi restituta a raptn Maria Magdalena. dixit, vultus ejiis miriira in inoduin ciepit claresrere et
eo- :

dcni iiiomcnto qiio id fiebat, animam quoque fuisse


ex verbis quie proferebat m inifeste patuit, quod ip-

C reccptam in coelos.
sa hora conciperet aniiuo C(i;lsstes ardores Spiritus

SO Circa dum sancti cujus virtute fuerunt facultates anlniiie ejus


idciii tenipus, oraret coram san- :

ite.mqitc title
ctissiino Sacrameiito. conspiciendara ei se prorsus purifieata; ; raultasque sentertiasde Sorip-
praebuit
ram in Pttr-
turis sacriscuin singul iri devotione pronuntiavit,
alterius cx codein monasterio Sororis anima, qua;
gatorio.
prodefeclibns suis detinebatur in purgaforio. Vide- praisenfibusSancfis quibussingularifer devota erat,

batantcm illain (sicnt retulitj vesfitam pallio flam- Qui raox eam eduxeruut e lacu lconum, id est, li-

meo. subtus vcro iiidiitam vcste candida. adorarc berarunt eam ab afflictionibus, quibiis veluf in la-

iiiagna ciiiii revcreiitia cibuin .\iigelorum : postea


cum immersa fuerat totis quinque aunis. ad siuira

inlellcxit.qnod flarama probationera ; ;ibstulerunlque da;inonibus omnein


illa. quae ipsiiin undequaque
circunidabat. ct in qua debebat uiii liora quotidic
facultafem imposterutn eam op[uignandi. Qiiare ali llsflem

plena diviniedulcedinisdixit, Eriiuiil tH>era'ur.


stare intcniploadoranssancfissiniiiiuSacramcntuui. nn' ilc manibus
ittimiconttii itieontm, et ipsi coitfusi suut. Trattsivi per
fuerat ei data in pcsnain, eo quod sspius ncglexis-
set sacram Comiiiiuiionem. Sed quo itjne.tn ct otjitniu, ct ctlurtsti tuc iu refrifjctiutu. Hibent
Icandidave-
ferocissiinEe belliiieista;(da;inoiies intelligebaf) rha-
stis, multain coiisolatiunem ipsi aiiferens, conccssa
ipsi criit in pra;iniuni sna; psodia qua;driin teracre collecta, cuni quibiis spera-
virginitatis et pnritatis
scnipcr ssrvata;.Posteavidit ipsainpurificatam sub- bant reverti ad Principem siiiiin,ex eisqne uarrare
volare iii caeluin, anno eodem moi.xxxix. grandia lucra relala conlra nie seil Patroni mel ,

ipsa eis eripiiint lacerantque, quia oinnia mihi jain


siintpurgata iii sanguine Dei niei ; et ex eo ipso, in
quose aliquid lucraf.us credebant,
cruciantur: iiiagis
reverluntnr eulin absque uUa vicloria. Quis iiuteiu
capiet, Doinine mi, qufimodo id quoil luilii pecca-
tum esse videbatur, peccat um niui sil, sed jubilus et
glorla anima; ?

83
:

VITA li. MARI^ MAGD. DE PAZZIS CARM.


200
cjus. Sta-
83 Vix ea dixenit, cum aJhuc ii) ecstasi perseve- anteipsum irrideboetprostcrnar pedibus
mox erigens sese
Priorissain et Magi^ti'am, tinique se dimittebat in genua, et
RX ITAL, rans, convertit sese ail
Dco,
qiia; prope aberant ; i'isqiie manus stringens, cum dicebat Dc eo quod mihi hic accidit, corain
:

augcndum, gloriabor in-


riiCClML
juliiio ait Venit et transiit (terapus ad vestrum supplicium
inaestiinabili ;
atque ante
scilicet prolmtionis; nunc crgo juvate ine ad agen-
deque conficiam capiti meo coronam,
das gratias el Dcum glorificandmn. Postea ad sen- ipsum humiliabor. Vos vero monstra infernalia, insitliat tltrtito-
nHjits,
uhilate ct clamate quantum phicel.quia
anima iiiea
sussuos rcvertit ; sod legre corpu.s reslauraverat mo-
non pluris vos ajstiniat qu;im irapiliones, ncque
aliud
dico pane ct aqua, quin iteruin lapta in ecstasin est.
jam cuiat quara de t;im graudi iiiuncrc Deo
Tnnc conspexit grandem lucem. et in niedio ejus loca sc
ordina- gratias agere. Deindc ad alia monasterii
Sancturum devotorum suoruni coliortcm sic
contulit, ibique suavi voce canlabat, Quis iias se/ia-
tam, ut in septeni piiria divi.-i pulclierrimam lorma-
Tiibnlalw, an antjustia, an
rabil a larilale Ckrisli
'.'

rent processionein. Kraut lii nam omnes siyillatira


A Palrniiis /•amfs ? Alias subjungcbal, Omnia aiintrata sum ut
nominabat; S. Tliomas Aciiiinns.S. Agncs, S. .loan-
lUitmmalio
stercora, ulClirislim liicrifaciain. Dnmiiius
sitU I i vlsita-
la, nes Evangeli.^^la, S. Maria Magdalen;i, S. Joannes
'/ Deiiique vclociter
Baptisla, S. ('atharina VirgoMarlyr, S. Steplianus, mea et saliis mea, quem iimebo
adiitaltare Beata; Virgiuis, eique raaguacum devo-
S. Cailiarina Senensis, S. Kranciscus, S. Clara, S.
tione dixit: Maria piirissinia. offero tilii, iionso-
Augustinus. S. Angclus Carnielita Martyr, S. Mi-
purilatem istam et iiUKiceiitiam qu;uii reccpi
chael .Vrcliangelus.etsuu-i Angelus Cnslos quosde- : luiii seqiie coin-

indevidit siinul omnes acccderc ad Parreni wternum, cum me libi consecravi ; scd in<uper augmentuni mrndtit y).

Viriiint-
acqiiisivi
atque ex ejus siiiu accipero mirabilia quajdam dona nrijoris puriorisquc onuitus, iiucm iiunc

ad ipsam exornandara significabantque, quodaco;- : Rccipe igitur mc, Maria. atque in lecunserva. Tum
donis Uun
lesti Sponso suo mitlebanUirad ipsam, in prwmium vero reversa est, ab ecstasi ct : (iiKinivis

afflictionum toleratarum qiiin^ueunio prajlerit^ singiilaribus ditatani se nosset, lameii cum profun-

jam prnliali iiis. Uiide g.iudio cumulata dixit Vi- ; dissiiua humililate sese iuclinavit Sororibus, qua;
delur niilii. Domine nii, qiiod me velis remunerari maxiino nuiiiero istuc accurrerant sicque ad com- ;

pro ipsis (ut ila loquar peccatis meis : clenini aliud munes monasterii occupationes se rctulit.
:iiiiil niliil 1'ccis^e videor quam offendcre te. Verum 86 Neque hic finis diviiiarumgratiarum sequen- :

c xi,i
nota tibi sunt omiiia. ti enim di« lunoe, secundo Peutcco^tes, post san-
Pio dxmo-
S4 Dcindcclarc significavit, quoddevoti sui San- clissiniani Cominunionem rapta in ccstasin, iulelle- rtitm speclris
ci£ttstibm
cti ad ip^ara venicliant, cum diceret : x\dvocati xit quod Jesus caiii volcbat magno quodam dono tolcratis.
donls omtitvr,
inei, quaiitum milii favctis '. Itaque bini ac bini, pra'miarc. Id est quod deinccps prie oculis habitura
iiuemadmodum ex ejus sermonc colligebatm*, diia- esset Dei prffisentiam valde suhlimera. pro eo quod
bant eam variis e Paradiso allatis douis. Etenira fuorathorrendu daemonum aspeclu cruciata. Cogpit-
iirius imponeiial ciipiti cjus corcnam iiulcherrimam, qiicexiude videre dilectum suum Sponsuiii unde ;

hice aiteriia cinctaiii : alius. toi'que aiirea pcctiis or- ipso illo instauti repleta fuit laititia iuefl'abili, in
iiabut : caiididissima eam veste tolara amicicbat eumqiie oculos dcfigens dixit : Sponse iiii (alihinc
tertius : qiiidam armillis pretiosissiinis iiianusindue- eiiim sic a me
appellaberc; nou est lam horribilis doiiatitr visi-
bant ; annulos quidam prctii incomparabilis digitis coiispeclus dcemonum, quiu luultodelectabilior tuus biit cnnspi.ctit

Jesit
inserebaut : erant denique qui gemmis prasstantis. sit escnim, siciit inquit Prophcta, Spfciosus forma
:
stti.

simis ccelestibusquegazis totam reddebant fulgen- prx fiiiis Itomiuum. Queinadiiiodiiiii iiullo iion loco
tissiraam. Ipsa interini cuin raaxima admiratione occurrcbaiit spectra territica spiriliiuiu istoruni ma-
et dettzttttitr coiilemplabatur Sanctorum istorum inexplicabilem lignorum ita nuiic sempcrambulanssive stans, lo-
:

specle eontm
imlchritudinera. seque ab iis stiiiatam circumqua- quens aut aliud quidvis agens, videbo tc, Dilcete
que inveiiiens. modo in hanc, raodo in istara parlem mi. Et sicutilli, non solum visui rneo iiicntali. sed
convertebatur ; nec tamen satiari polerat inspi- saepe etiam corponili ingcrehant sese subfonuis di-
ciendo vultus siiigulorum, divina luce radiantes. vcrsis : ita tu quoque, non solum racnti lucEe te of-
Unde eos quandoque alloqucns dicebat Vellem vos : feres prBeseuteiii,sed etiamoculis liiscc carneis con-
omnessimui uno oculi juctu videre, sednonpossura : spicuuiu te facies, ad me recreandani ct exliilarau-
;i enim ad dexteram rae converto, non video eos dam. Tuncinterrogavit cani Doiiiinus, quaiuspecic
qui mibi ad sinistram assistunt : si ad sinislram, cupcret ipsum intucri ipsaque respondit Sicuti ; ;

privor conspectu corum qui stant ad dcxteram : et unus es Dcus in trihus Personis, ila satis habeho
interun cuperem sic intueri uiiiuscujiisque pulchri- tribus iiiodis vidcre lc : scilicct qualis f'u!sti cum
tudinem, ut a neraine oculos reraovcrem. Ostendit morabaris iu JJgypto, id est temiiorc infantise tua;
post haic verbis suis, quoil iidem Sancti incipiebant deinde qualem te iiiatcr tua in templo perdidit ; dc-
jubilare Domino, in byninis et canticis atque tri- nique iiuaudo paticbaris. Vix ha^cdixerat, cum ar-
pudiis, proptervictorias.Sponsa; ejus tempore pro- primum puerl
dcns cjus desiderium 1'uit adimplctuiu. Mox enim
vlcloiiae bationis concessus. Erat igitur visu rairabile. quo- sc ei conspicicndum infantem Chri.stus exhihuit,
Mix apptau- mcdo etiarn ipsa. magno cum dccore ac
dentium.
niajestate, uude superabundansliEtitiam dicebat ;Ei;ce parvu-
tripudiando subsiliendoque daret lajtitiae su* signa. lum iueuiu. talem praecisc qualiserat aitatis anno
Tum cflepitloqui sigillatim
cumsingulis qui aderant tcrtio vcl quarto. quamniirabilis ca rcs est adeo !

Sanctis, ipsojque nominatim appellaudo etiam no- parvus et tamen Deus. Sed ipsa parvitas tiia nie
ininarc coslestis musiciB instrumenta, quae ferebant
facii iiosse m.ignitudinem tiiam, maguitudo o 1

raanibus : eratque vidtu-: ejus jucundus ac splen- parvitas Dci iiiei ! Numiiuain satiabor conspectu
didus.
tuo. parvule, o magne Deus ! quam pulcher es et
8i) Postea, universam illarn divinam cohortem quam ainabilis !
Obiens toca in
siiuul alluquens. dixit Volo ire ad oniiiia ea loca,
fuiftuj majis
:
87 Postea Jesum vidit in sua adolescentia ; unde
vexata fueral. ubi meus adversarius mihi conatus cst nocere, ut majori gaudio perfusa, subjunxit Ecce Sponsus :
tiiiii tfjolt-
ipsura et omiies ejus astutias ibi conlundum. Itaque
meus, qui modo tam pusilhim ostendebat se iiiihi, scvntis,
primuin abiit art eam nionasterii partem, in qua ara- nmic comparetvelut duodennis, vullu tam specioso
plius oppugnata fuerat
eoquc perveniens, cantando ;
et tam mirabili, ut mausuetagravit:is
tripudiandoque iii.~ultabat Satana; atque in prin-
ineo reliiceat.
:
mi Deus. quam mihi diligendus es quam suavFs !
cipio cum alloqueus, coepit dicere, In vcstrum de-
gustanti te! Postea transiit ad oratorium,
uhi coram
spectum,festum agam in die Domini, vos autem altari sanctissiiua; Virginis
prostrata in terram,
int'jnso
,

VIGESIMA QUINTA MAJI. :201


A intensocumaffectu eamoravit, utvivasdiviniamoris aquam, multa lacere sub pluvia et nive, nihil id
et
flammasdiffiin.Jeret in cordibus singularum istius loci curando et modo per hortum modo per
;
alia mona- FX ITAL. ;

Monacliarum. Nec irrite ceciderunt preces tam fer- sterii loca sic ambulando. Hiiic
rigente quandoque VINCEN.
ventes raox enim intellexit, quod Deu.x propter eas
:
frigore findebantur ei carnes,
PUCCIM.
adeo ut sanguinem
concesserit monasterio multas singulares gratias ; copiosum funderent, in iisque livores atroces
con-
unde tota lasta rediit a raptu suo. Verum vix spiciebantur. Ergo compatieutcsei Sorores
tibias ejus
denique Jam tenuicibo refecerat corpus, quando iterum fuitalie- subinde obligabant fiisciis
acsumma
sed ipsa heto vultu frigoris;
vlri, ut crat nata a sensibus. accensaquedesiderio videndi liliura ejusmodi obsequia neutiquam arobiens, dicebat tolcranlia,
ciim morC' ;
Dei, etiam tertio modo quem postulaverat. Appa-
rrtur. Siuite me pati pro peicatis meis, ita eniin desiderat
renlem eigo silii Jesum in Ista specie, ipsa attentis Jesus meus. Portabat vilem resartanique tunicam,
oculisintuens, Jesu rai, inquit, in liac florida ietate a;que in asperrimaannitempcstate quam aliis :unds
conspiciam nunciaborantem, viunc faligatum pro
te, sic quandoquetrcmebat pra; frigoro, ut a;gre vocem
me videbo te, inquam, in tam pulclira, taingratiosa
:
posset ad loquendum formare. Pra;terea,
quando
atate, in qua teipsum de.-eliquisti et tolerasti sacra- solet corpus sorano icfici, ipsa ut plurimum ora-
tissimara iiassionem : placebit autem satis, cum te tione mentisque excessibus occupabatur si
quam :

jspiciam, qualem modo deraonstras, sedere ad fon- autem partem quietis capere voluijset, id
faciebat
tem, ubi eras interrogans atque iiluminans. Alios fere semper vestita, cubans supra
duriim saccum
multos sermones Iiabuit cum dilecto Domino suo, aut nudam tellurera. Brevissimus porro
erat ei
quando eum vidit in triplici lorma pra;dicta. Prse- somnus meus illa solita nocturuis horis siepe
: quia
terea in isto triduo stratlque
Pentecostes, quod pro majori in Deumtransformari per divinas conteinplationes' durilie.
parte egit in ecstasin rapta, cominunicata eidem ;egre poterat induci adquieteiu prolixiorem
corpori
fuerunt multa secrela ccKlestia, et de magnalibus quamvis fatigato indulgendam ; utque se
magis ad
Deiloquebaiur tam sublimiter, ut omnem bumanura vigilandum exerceret, non solum probationis
sueb
B intellectuin transcenderet. .Sed talia brevitatis causa tempore, sedinomiii vitiEsua; cursu, quamdiu
sana
priEtermitluntur. erat, muneris sui esse voluit escitare Sorores
ad
»8 AnnoMDxc, cum Dom. Augustinus, monasterii Officiummatutinurn. Sa^peetian in horrore nocturno
Confessarius graviter infirmus, moriturus crede- audiebatur suspirare etplangere amare, aut
asperis
batur, utpote jam munctus Oleo sancto ba'C famula ; flagellis affligere carnem ; his tamen pcenitentiis,
Confessorio Dei deditse tam ferventiorationi, quatenuspro Reli- Dei gr,atia adjuvante, robustiorem se fieri experie-
^'°°'* ^"* ^"'^" ™"f^"^i Dominus vitam producere; batur.
nmZtinet"''
ut prtedictus D. .\ugustinus, annos septuagintasep- 91 Expletis quiuqueannis jam dictse probationis,
tern natus, brevirecuperaverit tantas vires, quautis specialiter fuit Ulumiiiafa a Domino, ut sciret
opus fuit ut dimisso lecto, in proxima solennitate jubetur resw
voluntatemejusesse, quatenusreducei'et seadusura
niere catceos.
Corporis Domini, auditis Monacbarura omnium communem monasterii, socculis calceisque resum-
Confessionibus, easdera refieeret sacraCominunione, ptis quod prompte executa est caligis
: : tamen ab-
cum magno ipsarum gaudio. Talis autem prolon- stiuuit seniper, prajterquain diiobus annis
convalc-
gatio vita; multuin in eo au.xithumilitatem, promp- scentia; suaj ex
quodara raorbo. Post eamdera
gi'avi
curandum mouastereii comniodum
iitudineroque ad probationem coepit etiarn, ex divino monitu,
pro,
spiritualede eoque iniraculoplenam fidera faciunt
:
Quadragesimalibus cibis, usurpare escas monasterio
umnes ilhe Mouacl;:e, quie casui pra"dicto inter- communes etdiebusJovis viiiumbibere aliis vero
; :

venerunt. diebus per viginti contiimos menses perrexit


pane
89 Eodem anno mdxo mense Septembris, volult et aqua vesci. Scilicet Superiores, videntcs
C XLIIl eamper
Videt beatas
Jesus benedictus maxima quadam consolatione afii- hujusnioili austeritates dcficere indies,
timentesque
animas ce.-esuam dilectam Sponsam, propter taidia qu» in ne cito arnitterent speculumvirtutistam singular-is;
matris sux. sua probatione pertulerat. Rapt;e enim in ecstasiu niiindaver-ant ei per sanctam obedieutiam, ut a Ddb
ostendit animam
sua3 luatris, quse quindecim diebus ferventer exoraret gratiam vivendi secundum com-
ante excesserat e vita quas spleiidore coslesti cir-
:
munem usum quod cum illa fecisset, meruit su-
;

curafusascandebatinParadisum, Sanctis suisdevotis per eare divinam voluntirtem cognoscere, quieerat,


comitata: abeaque data suut ipsi monita tria, scilicet F
irt se penitusresignaretobcdientiieSupcriorum.
Itii- et cibis
ut conaretur in sancta bumilitate pioficere quam que mandatum ei fuit ut cibis comraunibus iitere- communibw.
maxime posset, ut esset vera observatrisobedientia;, tur, in quo illa raore suo vesci.
rt pii cujiis-
promptissime obedivit.
et inoinni negotioprudentiamadhiberet.Post monita Fuit aiitem in hoc singulari aidificiitioni monasterio
dam Sacer-
dotis.
autem tam sancta filiterelicta, sustulit se felixmater toti,quia curiiedebat parcissime, et eligebat sibi
ejus a couspectu, abiens ad surami boiii fruitionein fercula magis vilia, quasi hiEO ei rnelius saper-ent.
in cifilo. Haiid diu po>t simili raodo vidit animara
Non tanren propter^ca cessavit. pr'0 vestitu, tuuica
venerandi ciijusdara Sacerdotis, qui pro amore Dei uti maxime abjecta totius moniisterii, praeterquam
impenderat se exercitiis spiritualibus, et jain frue- duobus praidictie convalescentiie aiinis: neque ilesiit
batur patria ccelesti locuples in gloria. Ipsa vero, his cubare in sacco farlo stra-neiitis tempore reliquo
mediis magis magisque proficiens in virtutibus, ma Sed quarrdo coepit infirmari eo morbo ex
vrtiE su.-e.
gis etiara accendebatur desiderio verorum bonorum quo decessit, per obedieiitiain constricta fuit ipgro
acquireudorum. corporisubjicerecrdcitrVHm. Invalescente autemmor-
90 Cuin generosa haec pra;liatrix Domini decer- bo, curn jam non araplius posset de crrbili surger-e.
tare deberet cum variis tentationibus ; elegit sibi vi- ultro petiit sler'ni sibi lectum plurneura cunr lodicibus
tam, itadirigente ipsara Deo, plenam mortificatione lineis non pi-o solatio corporis sui, quemadraodum
;

acpffinilentia quia totis quinque aniiis probationis


Post vitam :
noniiullis Sororibus secreto exposuit, sed ue singu-
severissimc uon aliud nutrimentum sibi iiidulsit quara pa-
suffi,
liuisvideretur, utquesestimai'etursimilis aliis. .Vtque
Mam inpant nem et aquam. Deinde per tres coniiiiuos annos, ex in hoc clare iipparuit divina provideutia
'""' quia cor- :

ccelesti monitu, ambnlavit discalceata et pedibus


pusejus paulatim extenuatuin fst, ut supra sac-
sic
nudis, quamvis pr:B teneritudine c;irnis siia; deli-
curn palearium aiit culcitramhina fartoinuorr potuis-
oata: id facere iion posset, absque e.xtremo dolore
set diu vit:im servar'e. Irr tarn laudabili vitie in-
tempore hiemali et tamen. sicut dictuin est, pro
;
stitiito biina illa Materi)er'sever'avit usqiie ad mortem
sua majori mortificatiune, occupabatur exercitiis vili- pcr quam (ut pie ci'edcr-e licetj tr-arrsiit ad vitam
bus et humilibus, in quibus oportebat eam adhibere aBternam, cumulata mcrrtis atque oper'ibus sanctis.
Maji T. ri 26 CAPUT
]

302 VITA S. MARI^ MAGD. DE PAZZIS CARM.


randa mundandaque a vermibus et pure plaga ista;
liumilitatis, nec nott
BX ITAL. CAPUT IX atque per excessum caritatis et
eidem
TINGBN. ad mortiflcationemmajorem sui ipsius. saspius
POCCINI.
lilaga- ossuuin applicuit ;idque ipsa
Mattlnea, haud
Curationes miraculosiB, fulura pnfdicta, ze
nar-
sine lacr^mis teneritudinis atqiieconlusionis,
lus imjens animarnm.
ravit Matri Priorissa>, Sor. Evangelista; de Ju-

iVnno Mii\ci,xxxi Decembris. inter orandnra alie- cundo.


nata a sensibus, qiiando ad Communinnem eundiim 94 E"dem ipso anno, quo D. Cardinalis Archie Prardicit no-
erat, communicantibus ceteri» temiius traiisiit. abs- piscopus Florentinus mnnasterio pra^fccit Guberna- vum ConfMta-
rnim 14 annii
que eo '|Uod aliqua anirnadverterct ipsani defuisse, torera D. Franciscum lienvcnuti, Pujnitentiarium
Sanat So- victui tim.
rorem nio- quod anleu nuniqu.-im ei accidei'at. Sed Dominus. et Canonirum Floivntinum intellexit liffic Dei fa- ;

ritmndam.
qni divina sua providentia disponit viam famubirum mula, iiuodmuiiusistudgesturus essetpraicisedimi-
suorura. fecit ut sensibus restiluta ('ominuniiiueni dia paric ejiis teinporis, qiio ipsum tenuerat prior
posset acciperc.una cumSor. CherubiuadeRabatta, Confessarius, annorum scilicet viginti octo Itaque
Monacha gravitcr infirma ex plaga incurabili. Ilinc revera accidit cum enim officiiim suum magnacum
:

sensita'gralidem insc excitari, quod. intervoniente prudentia administrasset annis quatuordecim, ad


ipsius sanctitatc, piisset consequi sanitatem ; sieut meliorem vitam anno mdcv, oplimo virtutis
transiit

Vix enim Corpas Domini surapserat


etiara evenit. sus' exeroplo cunctis relicto. pro sua erga monaste-
Sor.MariaMagdalena. qiiin fuitalienataa seiisibus ; rium dcvotione ibidem sepultus, ut m.igis parlici-
acccdensque ad leclum dccumbentis, fixis in eam paret orationibus s incturum istarum Matrum. Pau-
oculis dixit, Memiiieris Soror mecum postulare sani- lo postea pra^dixit Sor. Maria Magdalena, quod
tatein. Quibus aiiditis, illa, qiia.' ad ultimum Iraiisi- Duminus pucllini quamdam appellaret, ut fieret ia
tuni jani se jiarabat. in Dei voiunlatern se rcsignavit, monasterio isto Religiosa quiE si non obtcmpera- ;

in eoqiie iinincra fiduciam jiosuit. liiterim boiia Dei ret Yocalionisuu?, multas molestias passura esset in
faniula, plagam infirinae tcr signans, post brcvera seculo et si inater sua id dissuaderet,
: graviter el pxnam
orationem discessit. Res mira Subito cessavitdolor I etiam casliaaretur a Ueo. Porro accidit ut puella ne^lectx
vocationts.
ille encrrnis quo cruciabatur Kgra, et jiluriraurn neglexcrit executioni mandare vocationem talein,
imminuta esf febris ;
paulatimquc ita convaluitquee idtoque vivit iiiultis tribulationibus pressa ; ina-
fuerat dcposila, utvcnientes Medicus atque Chirur- ter vero, quaepusillanimera feceral, punila fuit hor-
gus, attonili mutatione adco inspcrata, unanimiter ribili cancro, qui totura corpus paulatim corrodens,
affinnaverint, sanitatem istam divimc virlutis opus vitani ejus inter dolores gravissimos miserabiliter
esse, procedens per merila dilectie ip'-ius Sponsaj. conclusit.
Eodemanno Soror MariaBenigna Orlandini, Mona- 93Postiiuinquennium sa?pedictae probationis, quo
aliatnqur
clia professa, qua3 gravitei' pcriclitabatur ex murbo tam gravia tamque molesta certamina snstinuerat,
teprosam,
quudam coiitagioso, lepra a medicis judicato, aures- mansit velut generosus pra-liator, qui pi'aeteritorura
que etcaput aliasquecoiporis parles oceuiunte cum oblitus, ut Doinino suo placeat, audactei' se ofTert
mplestia incredibili, eo se redactain videns, ssepius ad novas expeditiones. Nara et ipsa ab exercitio Increditfili
paticndi doto-
scse commendavit orationibus bcnedictie istius ani- patiendi adeo roboralam aiiiraatamqiie sesesensit, ut re incrnsa.
ma;. Cum ergo quoilain mauc posl Communionem omnibusquiE toleraverat posttergum positis. egerit
esset rapta in ecstasim Soror Maria Magdalena, ad cum Deo, ne poslhac aliquani spiritualem delecta-
illam accessit;sublalisquede capiteejus velamentis, tionera sibi dar'et ; idque tam ardenter petiit. ut
ipsuin auresque coepit propria sua lingua larabere, tandeni obtinuerit. Et quoniam idem Dominus ipsi
qua parte graviuserat raalura, tanla curn caritate, promiserat, quod, in vicem mulestiaruni a diaboli''is
utplacuerit Deo sanitatem infirune brevireddere : specfris ei alla'arum. fruitura esset visioiie sua? divi-
qtia; eHani niinc vivit, et fideiii clarain miraculo niP prEesentije hoc ipsum tamen
; ei acoidit abjque
facit. interno gustu. sed tantum ( ut aiebat ) ad refocilla-
93[Similicaritateministrabaf aliis qnibuscuinque tioueralaborum pra^teriloruin. Atque id clare ap-
Cap lU, infiriuis Sororibus in monasterio audila
, aliquando paruit,quandu haud diu post rapta in ecstasin, Do-
Inflnnis spe-
dicere, qiiod licet in suo slatu contentissima vive- mino vivum aliquem sensura suu' pra3sentia> danti,
ciati earifate
ministrat. ret, creditiira tamen csset favorein specialein acce- di.vit, Ah qiure Deus meus violas pactum, F
I
quod
pisse, Deus ipsam aliiujus pro tuo amoi'e reiiun- mxundut om-
si fecisset iiusocoiuii fa- inisti mecum quandoquidem"?

mulain ct addebat. Velleni inflrmis isti» ni spirituali


;
omne pos- tiaviunini solatin. quod iinpu.^teruui liabere pooseni.
solatio.
sibile obsequiuin priestare video enim quod inepta
:
Quiii iraii lanto patiendi desiderio tenebatui', ut op-
sini, nec merear animas adducere ad amoreiu Crea- taret non ila cito mori, quia in cuilo nihil patien-
toris sui, vel .aliquid excelleutiorisoperis
facere, et dum occurret. Cumque aliquando in secretiorihus
idco gratuni habebo vel corpuribus niiuislrar
Ita- monasterii locis clam urarct. in manu habens bene
que pRcter officia caritatis, quic coininuniler
om- crassum cereuin. ex quo decidebant gutlae inflam-
nibus inipeiidebat wgris, aliquas sibi sumpsit
spe- niata! ; permittebat eas cadere in nudam suain car-
cialiter ac veluti
ex obligationecurandas iii quibus ;
nem, supra brachia et tibias, ita ut lEgre posset ex
fucrunt Cnnveisie dua', aliera .Sor.
prxsertlm Caritas, altera dolore incedere idque longo tempore in usu Iiabuit,
;

Conveisii Sor. Mattlnca nuncupala, Sor. Caritas,


caica et pro Dei ainore seiuper aliquid p.ali volens. Siiniliter
diuitnts.
hcclica. multis annis lecto decubuit;cui
beata bsec asperrima liienie, cum forte ningeret, ad hortum
Matc pro faniula se maucipans, slernebat
lectum, ipsa se conferebat nudipes etgenuaibi flecteiis in
lavaaat paniios et aliud quaiitiimcumque
vile mini- oralione perseverabat quin cliain serael contigil
te lum exliibebat : rugata auleui a Siiperiore. cur integro die sic ibi raaneret. -Aliud sane non
ut
;

-
^
lanla cura diligeiilia isti serviret cogi-
; respondit, appa- tabat. aliud non exeicebat, quani actus
ruissesibi Doniinuin Jesuin in spccie mortifica-
pauperculi,' et tinnis et humilitulis, seraper novas
dixisse paliendi ratioiies
quod, si vellet i-ein aliqimni gratani
,
ipsi adinveniens ct ideo, iiudis pedibus incedere, pane
:
facere, minisfarct ei in isfa sua sp.msa. Sor. Mat- etaquavesci, geslare cilicia, disciplinis ferratis uti,
thaia plagani habebal in crurc, scaturienlem vermi-
solunimodo erat ei in volis et prcMo.
bus, adeoputridamacfujtidam.utupus C KU%.
esset ipsam 96 Anno iinxcii, cumSor. Cherubinade Rabatfa, A:qram
teneri m cameraseparalaabaliis. Huic beata Mater cujus superius facta est nientio, de novo monnrfiam
superaha multa obsequiacaritatis. a-grotaret,
serviebat siiiiiit pro ea
in cu- patieus fistulam in oculo, qua; magnum
ei adleiebat orando.

cruciatum
VIGESIMA QUINTA MAJI. 203
cruciatum seque commendasset HentnB Virgini, ut
;
lutem alienam caritate flagrabat. ut id expriminulla D
abeavirtutem patientise impetraret; nocte f|uadam ratione possit. Quare cum aliquandoei
Dominusos- '='' '"••
sensit sibi vultum in momentostringi, viditqueSor. tendisset animam in sua gratia constitutam,
adeo l"^^^,
Mariam Magdalenam in habitureg:ili. supplicantem recreataest spectaculo illo. ut desiderio
animas ad-
Sanctissima; Virpini et devotis suis Sanctis, ut ab ducendi ad Deum propemodum consumeretur.
Ideo
seterno Patre sanitatem irifirmce orando obtinerent. optabat ut multas eanim sibi daret Deus,
et in ler-
Post hanc apparitionem sensit sibi aperiri oculum, vore spiritus diceljat : O si mihi liceret ire in Indias
in quo laborabat, quique jam se.\ ci)ntinui.s diebus vel iuter Turcas, caperemparvulaseorum; tantoque
clausus erat eodcnique instauti tantum sensit cru- ,„ge„ii anl
:
cum afiectu docereui ea» legis Christiana;
mysteria, munim zelo
eiatura, uf, animo defecerit sed paulo postsibired-
: ut quantuscumque lahor, in ea re ponendus, maxi- '^'"•sa,
dita, invenit se integre et miraculnse sanatamesse. mo mibi solatio fiuet. Quia autem hoc non poterat
-
,,
Mane autem facto, cum sancta Matri rem totam executioni mandare, [quoties mane adunabat
Soro-
narraret, interrogaretque utrmn prKcedenti nocte res su» cura; commissas, ad npus manualo
velaliud
fuisset ap\id se; respondit illa, quiid corporaliter ministerium ccenobiale, tota in cnnversionem Indo-
quidem apud eam non fuerat, sed quod noctu intra rum intenta. dicebat illis; Ofleramus Deo hunc in
quiiitam et sextam horara, sanilatem ejus enixecom finem quidquid hodie facturse sumus; vel, ''"'''
'''

ilerumque
Postule-
mendaverat Deo. Unde agnitum est, successum is- mus a Deo tot aninias, quot passus faciemus per
in tuo tctto Tr'um!Trat
tiim attribuendum esse ejusmodi orationi, quando mnnasterinm; vel, Tot petamus, quot verba suraus « A,.rf(ico.
potitam.
quidera ipso illo tempore acciderit. Non multum in divino Officio reoitaturaa. Si '^^*'^'''"'"',
vero suendum erat
abinde temporis fluxit, cum Monacha pra-dicta, ite- Postulemus tam multas quot purctaacu fixurasu-
ruraa'gra, extremam Uuctionemsuscepit, omnihora mus. Si lavandiim, tot peti jubebat, qnot vicibus
viliB finem prajstolans. Interira visa est bujusmodi essent uianiis mersurai in aquam : ac denique ex
vocem interius audire
sana vis esse, ingredere : Si qunlibet exercitio sumebat occasionem ejusmodi
pe-
lectum Sor. Mari» Magdalen^e. Re igitur collata titinnes suggercndi. Doloripsius cordimaximiis
erat
c.um Confessario, qui tuno erat R. D. Franciscus audire hasreses sic midliplicatas; et ba>retJcos ap- E
Benvenuti, de ipsius cnnsensu inter bracbia Soro- pellabat maledictos et diemones incarualos itein ;

rumdeportala fuit in lectum bonw Matris. Remrai- venenatas linguas, quaj verhis venenatis et actioni-
ram Vix dirnidio quadrante hora^istic fueraf quin
I
,
bus pejoribus conarenturvestem Christi sanctamque
seomnino liheram a morbo senliens, surrexit per Ecclesiam dilacerare. Co.isiderans autem eorum
sese; Deoque egit gratias, dignato sihieam gratiam depravatasopiniones, etstragem quampropriis atque
.„._ Spons»
facere per dilectae t! .. .1
Atque hunc suc ., u..
nierita.
. 1.
alienis aniraabus ingeriiut; Oporteret, inquit, ut
,

cessum Sauctiraonialium multae, adhuc viventes, anima) nostra; turturum iiistar forent, sempergeme-
juratffl affirraant. bundai, propterillorum osecitatem. Nec ininus sen-
c. xux. 97 Endem anno mdxcii, in raptu vidit die quodam tiebat frigenlem inter Catholicos caritatein, quain
Inteltigens
columbam candidissiraam, similem ei qu» ex Noe- quodain in raptu deplorans ait Quid ei fides pro-
monasterlo :

deitinari tica arca emissa, requirehit ubiquiesceret pessuus. dest, in quo nihil operaturad bonum alioriim?Spar-
quamtiam^ Intellexit in ea repra'sentari sibi puellaui aliquam, ge, Sp.irge illam o Verbiira ; vivat et ardeat in cjr-
slatus religiosi capescendi cupidam, ad locum vero dibiis fidelium, .accensa in fornacecordis tiii ; utfides
indeterminatam. Haeccum dirigente Deo venisset ad sitconformis openbus, Ileu iue quam multi a flde 1

monasterium Angelorum, inspectura an ordo illius nunfragantur! Cbristianitas! tnt in locis ileficiens
domus sibi placeret; ipsoquoingressa esf momenfo, propter ba;reses. Sed quare? Qiiia extincla est ca-
intellexit Maria Magdalena, quod illa esset C(du: ritas. Fides tua assimulalur soli, hic occidenti et
ba sibi ostensa. Vidit etiara Angelura custodem is- istic orienti : quod ,-iutem signum solis iiijus occi-
tius animae. qui manu gestabat scalam. nusquam dentis? utique umbrae peccatnrum].
eam applicans. propter indeHnitam puellie volunta- 99 Ut aiitcm a Deo impetraretanimariira peccan- orat (erren-
tem. Paulo post audivit Dominumdicentem Angelo, tium reductionera ad illura, uunc in ipso medise terpro pec-
Hic defigito scalain istam, quia hic ipsam '"'"" '"'
elogi. noitis horrore asperas faciebat disciplinas, carnem
Quare conversa Maria Magdalena ad puellam, quse cingens piingenti cilicio; nunc in secretioribus mo-
usque ipsam perveuerat, ei dixit Vestra scala hic : nasferii angulis orabat solitaria; nunc humillimis
p
flxa est, ut per eam in Paradisum ducaris. Quod actibiis supplicabat sufe ilivina; Majestati, ut suavi
dixi, intellige, nec praetcrmitte qiiin hoc mouaste- fulmine amoris sui penetraret cordaindurafa pecca-
riumeligas, ut fias Heligiosa; siquidein voluntatem torum, eaque convcrteretad poenilentiani, Praecipue
Deicupisexplere. Egres.^-adeinde monasteriopuella, tamen diebiis antecineralibus, quaudo Dei bonitas
tam graviter oppiignata fuit a genitoribuset con- magis ofienditur, duplicabat siniiliaexercitia, totas
sanguineis suis, ut vespere quodam solaexislens in quandoque noctes insumeus lacrymis et continuo
caraera, decreverit iread patrem suum, ejusquevo- planctui saipeque audieliatur dicere; Oro. o Jesu
:

luntati seipsam permittere. Verum in ipso egre- mi, utmihi tot animas concedas. quot passus hodie
diendi de camera conatu, retroagi se inirabiliter formatiirasum. .\lias eiusmodi flammis magis incen-
sensit. ut nec passum quidem unum posset promo- sa, dimitfebatinceptum exercitium, prostrataque in
vere •
qiiaiitumcumque autem adlaboraret, proficere geuua cuiu lacrymis et suspiriis peteliat conversio-
nihil valuit.Tandeni agnoscens tentatiiuiem esse, nem percatorum. Alias arripiebat inanu Crucifixum,
mutavit propositum, atque ex prselio istomansitdie- et posfquam ei se totain obtiilisset, eruetabat h:ec
mnniim victrix. inferventu orafionum Sor. Marias verba Tu Domine, muri voiiiisti in cruco et san-
;

Magdalenffi : quw ipso eodem tempore rapla in spi- guinem dare pro peccatoribus vellem et ego. Deus :

vacitlan- ritu. videbat qiiod puella illa coliinib.-e instardema- meus, dare proprium sanguiuem meum, vitami)ue
temque nibus siiis erat avolatura, ideoque snliitem ejiis ciim profundere ut illiconvertereiitur. Idco exhortabatur
tonfirmat-
suspiriislacrvmisqiie petebat. Cum aiitein de hnc Sorores, ad quemcumque laborem pro auimarum
facto certiores
fieri Mnnachie cupereut. sequenti reductione tolerandum : et quia Jesus aliquando ei
mane puellam accersiverunt, interrngaruntque quid ostenderat in raptu, quam fcedasit aniir.a, quievivit
"„°f"^
ipsi vespere pra; edenti accidisset qua- rein nar- teuebris peccatoruin immersa; dicebat, tatium de
:
pr^fert qul-
ravit, eo plane modo, quo Sor. Mariaj Magdalenae formitatem haud absimileiii esse spirituum inferna- tntstitsrap-
"*"
fiierat revelata. lium. Libenter autem, ut aiebat, fuisset spoliatado- '

98 Singularis hic spiritus adeo ardenti erga sa- nis omnibus divinitus acceptis, ut ea concederet pro-
! :

S04 VITA S. MARI-E MA GD. DE PAZZIS CARM.


sullicere sibi existimans bonam voluntatem ut iis sese impenderet, maxirae qu.indo aliqua in
i .\iini.s;

BX IT.VL. nmandi Deum et ipsi serviendi. Quare s»pe subtra- monasterio infirmabatur et ideo sa-pe dicebat in-
:

Tl.HCBN.
hebat sese suavibus cum Deo coUoquiis, ul So- firmariis, quod non erat occiipata, neque sciebat
PUCCINl.
roribus esset adjumento : quia (sicuti saepe te.sta- orare aut mentem in Deofixam tenere; indicarevo-
batur) pluris faoiebat alias juvareposse. quammen- lens, gratum sibi futurum, si in ministerio infirma-

tis excessus qualescumque potuisset habore. Quia rum vellent opera sua uti. Cum autem huic ejus

in istis, inquiebat, juvor n Deo: in his vero ipsum- desiderio fiebat saiis, summa in id vigilantia incum-
niet juvo. Ita vero semper intendebat in id quod bebat. Qiiod si illarum alicui aggravabatur maluni, poti.ssime

spirituale habonf rreatura^. ut non alio qu.im ani- sublevabat illara bona Mater, nunc supra brachia mortbundis.

niarum nomine eas appellaret: utpote aliud in iis sua eam tenendo, nunc cibum aut a.in qiia-cumqun

non considerans, quani communionem earura cum possibilia obsequia exhibendo. Inter alia vero me-

Deo, etqnod sint faotfe ad similitudinem ejus. morabile fuit. quod vice quadani fecit. Conversarum
100 Majora porro signa zelierga alionamsalnfem una multo lerapore infirma fuerat, efiracta pectoris
apparebanl, qnando erat in oratione accensa istius- vena, indeque enormes sustinebat dolores. Id cuni
niodi desideriis ; unile somel incepit dicere ; Video vidi.sset Soror Maria Magdalena. miiiisterium ejus

umiulum hodie adductum in pojorein qiiam unquam in se suscepit,annoque transacto mortua est infir-
fiiit statum : quia non amplius inveiiitur vel amor, ma : non potest, qiiautum in lioc ultimo
sed dici
sinataitia-
vel caritas. vel dilectio. Inviden avibus ca»li, qu<e ejustransitu ipsa laboraverit decem enimcontinui> :

ximt pro
Sactrdotilnif possunt quolibetviilare. et vocemsirimsuavem ubi- noclibus p-erseveravit in ejus custodia absque utia
in stntu qiie promere. cantiis suosabsque reqiiie innovaiites. omnino requie.
peccali post-
Verbum ! qiiam vellem etiara quaqiiaversuni per- 102 Paiilo post Conversa accepit plagam in-
alia
tis.
gere. et iinicuique insoiiare voeein meam. ut amo- curabilera et supramodum
foitentera. Rogavit Sor.

rem istura ponerem in cordibiis omnium tuarum Maria Magdalena ut hujiis qiioque cnra demandare-
oiafqite pro
creaturarum. Post lisec indicavit siiis verbis. quod tur tibi, et qiiod rogavitobtiuuit. Tunc veropropriis drfurictis.
videret qiiemdam Sacerdotem. procul nvia Deiexer- manibus voluit raedicari vulneri, et scnturientes
rantem ; quare incepit diviiia? siia* Majestati tanto inde vermes diligenteraiiferre; qiiinetiam aliqiiando
uuni spiritu verljisque et cum taiii afTectuosis ac co- admovebatei ossuura, quasi exquisitum aliqiiem ci-
pio.^-is lacryrais supplicare, ut meruerit eum videre bum liguriens. Non desinebat autem amantissimi'^
in bono statu : unde supra quara dici potest exhila- verbisanimareiufirraamad ferenda patienteromnia. et aliquarum
rata. prorupit iu has voces Tandem, o Verbum. : affirmans qiiod mercedem copiosissimara reoeptura prrnas in se
video fructum niearum preciim. Non tarceu bac una erat in Paradiso, Quando postea fales transierantad Mtsciptt

anima satiatus est ard ir caritatis su£e, sed magis alterara vitam, exhibebat corporibus obsequiaomnia.
accensus. Quare eonon contenla,cippitrogareDeum mortiiis impendi soiita priiisquain sepeliantur. Adde-
pltaium pro coiiversione ftiam aliorumSacerdotum.quos vi- bat continuas orationes pro animabus earura ; tota-
impetrat
debat peccatis variis inijuinatos idque fecit, ratio- : que noctenullum soranum capiens, occupabatur fi-r-
canvcrsionem.
nibus tam devotis uteiis, ut viderenturquodaramodo venti nratioiie, ut ilhe fjuara primum frui possent
convinrere Deum. ad infiindenduin pccc itricibus aeterna gluria. Curabat etiam ad eumdem finem, ut
istis animabus divinum lumen, interim duiii mora- Sorores alia3 multiplicarent preces; ipsaque se oflTe-
baiitur in tenebris peccatorum. Dicebat aliquando ; rebat promptissimo anirao ad sustincndas prenas, ea-
Vides, Domine, quam necessariic tibi sint aiiimae rum defectibus reservatas ; et ut sibi hoc concede-
istae : si enim eae quoe sunt lux mundi, maiient in retur ferventer orabat, nec raro etiam impetrabat;
tenebris, quanlo magis aliae creaturae? et si illi qui pluribus sa^pe diebiis ea de causa graves cruciatus
sunt sal terrte, fiant insipidi ad nihilum valeaut. imraittente Doraino qiiibus patienter tuleratis, os-
:

quomodo alios condirepoterunt, o mi Je.^u? qiioinodo fendebantiir ei postea illa: ipsai animje, coslestiuni
etiam poterunt docere viam quae ducit ad te, si ipsi- bonorum fruitionem adeuntes.
met via contraria anibulent? 0/il'erebat deinde se 103 Die XXII Decembris anni mdxciv, viditin ex-
Domino ad .5u/Ierend>s oinnes piEna^, quas anima; cessu mentis animam
ciijusdam peccatoris, quse eo c- Lia
istw nierebantur, taiitumut absisterent ab operibiis otdet etiam
ipso inomento tran.siveratabhacvila, etdamnalaerat
aiiimas ult-
malis, dicebatque exaffectuviscerali Infuude, Jesu
:
ad prenas ceteriias. Inlellexit praterea, quod homo quas dam-
nii, infuude sanguinem tuuni in ipsos : quia si ei'0 istenon modo duxerat perversam atque spurcissi- natas.
deberem pati omnes pojnasPurgatorii, ut salva- mam vitam. sed F
illi ideo praecipue erat infernalibus
rentur, leves mihi forent. Sume obsecro vindictam flamiuis adilictus, quia nullo in pretiu habuerat the-
de me, ct quoscumque placucrit internos externos-
sauros Ecclesise, vilipendendo Indiilgeutias et alias
que dolores ingerc piti enim nequeo ut tanta
;
sit quascumque gratias, profuse impendi fidelibiis soli-
ignorantia, ubi est abiindantia tam copiosa. mi- tas. Circa idem tempus vidit alterara animam, un-
seram et infelicem me quia oranem poenam non diqueflammis circumdatara,et ;eternispcenis inferni
possuin in iiie derivare. Ulriseere, o Verbum! ii. adjudicatam a diviiia justitia. Unde loto vultu affli-
persniiamea ingratiludinem tantam, tantam cscila- cta et pallida, plus qiiara dici possit, cum lacrjmis
temet ignorantiam. Deiiique ostendensse
impetrasse etsu.spiriis ad eam se convertit, dixitqiie; Ergofactus
talium peccdtorum conversionem, disit
ciim jubilo, es titio infernalis? adeoque cito deliciae tuas in pis-
Kevertuntur igitur ad te tamquam oves aberrantes!
nas acerbas iic .sempiternas sunt conversa;? Tuiii
quia omues anima; felices atque beata:
iu ipsarum respic.iens coeliira ; Ll Deus, inquit, qiium parum muu-
adventum festive sese pra;parant. His et similibus dani homines res istas intelligunt ! Tantaque fuif
caritatis affectibus infinities divinara Majeslatom cordis e|us eo casu angustia. ut parumabesset.quin
precabatur pro salute pro.vimorum, et ferventium animo linqueretur. Ma; autem visiones (uti ipsamet
suarumorationumcolligebatfruetusexoptatos quia ; per obedientiumcoiistrictaretulitj
s»pe beneHcio coslesti videbatejusmodi ipsi nstendebatu:-
aniraas,ipsa a Deo, ut ipsa; alia;que istius monasterii
intercedente illuiuinatas a Deo, redire Virgine^
ad eura in inagis inHammarentur ad zehmi
cordc contrito et spiritu hiirailiato. animarum et divi- ;

tiffijustitia;, in huuc finem, crebras orationes poeni


c ui 101 Si tautusfuit zelus quo ferbiiitergaa?ternain
fn/lrmii tentiasque ofl!errent.
salutem alienam nou rainor fuit
magna cu- carnasquam exer-
;

rltate mlni-
cebat erga proximos, in eorum
temporalibns, quoad
slral, c«rpU8l»utspirituiB «ecessitatibus. Quare
satagebat

CAPUT
-VIGESIMA QUINTA MAJI, 20S
ad nbservantiam paupertatis, et miniraa; cujusque 1)
CAPUT X. rei exprcipriati.mem ; -^olita frcquentare verlia ejus fx ir.L
VINGEX'.
Ma,is.riu. Juniorum
zelus, humililas, unio
gesiu.n a_Sancta. ejus
cum Dco el menlis
^^
ra.
1; Z "^T^^iT^Z^il^^^Z^^ZZ
Injiingebnt eisdem,
PUCCIVC
cf pntipcrlalis
ut qunlibet die suam una-
puritas. quKque examinaret conscienti.im , dispiceretque
utrum vel minimam reculam haberet, cui superilue
i\.nn(iMi)xcv, fommuniSanotimonialiumvotoelecta
C. LIV afiiceretur: etquidquid ejusmndi reperiret, en sta-
Facta Maols- fuit juniorum Magistra; quas qiiali cum zelo ad re-
tim sese pro vern Dei amore privaret. Ilinc cum
tra juntorum. ligios.im perfectionem manuduserit, wgre possst ad qusepiam ad illam detulisset precatnrium Sertum,
plenum explicari : quia per relucentes in ipsa vir- sibi perquam gratum; priran quidem en ips.nm
pri-
tates dirigebantur ilte facilo ad Evangelic.e mar- vavil;deindi>reddidit. sedhoc pncloiit(|Unvisvespere
garitae acquisitionem. In hoc autem regimiue dedit ad se referret qun exercitio sic prnfecit puella, ul
:

semper opportuna remedia aptaque consilia, secun- optirae (lidicerit nihil habere ut propriuin, sed ut
diim uuiuscujusque indigentiam, cum etiam occul- mutuo acceptum a Keligione. Alias, animadvertit
"""S^""
tiores animnrum cogitationes pervideret. Manifeste essequaradam nimis afleclam erga librum, in quem
hoc patuit, quaudo cuidam puellie semel dixit; Si raanu sua descrips^rat nliqiia ad spiritum altineu-
t.Tfes ore, t.iceas etiam corde etquod cogi!asmihi
; tia ut ergn eam coram Deo redderet purinrcm, man-
:

dicere, tene sub silentio. Item cuni alteri a se [le- davit ipsuin igui irapnuere. Eadem ex cau«a jubebat
facultatem ad qinedam exercitia ex re^pectu
tiliirse
aliquaudn, ut vesles inter se comraiilareut et Sci- :

sedulo eas
humano, prius quam verbum Inqueretur, ait Qiian- tote, inquiebat. filiola;, quod non possilis diu
;
in
morti/fcat. dn venis pro obtinenda hcEniia aliqua, venitn cum semita Evaiigelica3 perleclionisconsistere, nisi prius E
B pura intentinne et lervenii desiderin nnn enim :
assueverilis qunvis die millies reuunliare commodis
ejusmodi sacriKcia per se sestimat Deus, sed inten- vestris : (|uia exenitalio anima; in bac vita omnis
tionem respicitcumquafiunt, Satagebatetiammagna in amaudo et odiendn consistit, in amandn scilicet
cum diligentia, ut fiiias suas spiriiuales confirmaret quanlum polesl Deo, et ndiendo seipsn in hoc enlm :

in vera virtute, pra;sertira mortificationis : quare sila est tota perfeclio.


cum discederent ab oratione aliisque devotis exer- 107 Suadebat ut (unni cnm diligenlia custndirenl
cjtiis, ipsas vocabat ad se, deque suis defectibus pacem interiorem, et in hoc plurinuira laborabat. lem antma-
cnrripiebat. Quas autem viderat in aliqua actione Volebat utzelantiSKim!eessenldivini cultns et sa>pe iim zelun
;

bona affici gustu spirituali, prw aliis mnrtificabat inculcabat, utin omni artioue sua pra^sentera Deum
sidicitius, dicens in iis nnn reperiri virtutem ullam, haberentante oculos. Curaliat eliain ut in suis spi-
eo quod minima quaqiie re ad impaticntiam move- ritualibusfiliabus iccenderet intensum illum ani-
rentur. Hinc fiebat, ut quandoque aliqua, spiritua- marum zelum, qiio ardebat ipsi atque ideo solebal ;

lium i-erum niiuus perita, adejusmodi verbncoramo- identidem dicere Scitnte, qund deberemus nos ve-
veretur quam ipsa amanter cnrripiens, dicebat,
:
hementer huiniliare. qina forsan per noslram negli-
Scitn, filia, qund quaudn egrederls ab oratioiie, pa- gentiara nuilke anim;e desoenderunt in infernum.
rata esse debeas ad quasvis reprehensiones et dis- quse fruerenturffiterna gloria, si fui-semus ferven-
plicentias jure injiiriaque excipiendas adeoque flr- ; tes in Duiiiinicosanguine pro eis ntferendo. Manda-
nia et stabilis in Deo manere, ut nulla res possit bat junioribus suis, ut si qua earum de prnximn In-
conturbare quietem animi tui : atque hic erit verus cuta esset cum modica caritate, vesperi snn priesu
et fuijam rfe-
fructus orationis ac gustus spiritualis. meret cum aliis intrare oratorium : sed consisteret iraetuni
lOS Ut.autemad ista eas exerceret, erudiretque ad porlain usque dum annuisset, et poenitentiam
non siibsistere in sapore quodam interno, surgenti- impusuisset ; quae fere erat, ut pnjslrala in terrara
maxime ora- bus illis ab oratione, modo earum aliquam repre- sineretsibi os a singulis conculcari. Tum monebat,
tioni magis henr.ebat, modo alteri vivacioris ingenii injungebat ut quando una vellel loqui de aller:i, prius conside-
addiclas
quampiam morlificationem, vel disciplinam cnram raret eara esse sponsara Verbi, templiim Spiritus
sodali facicndam, volens omnes firma jacere liumi- sancti, sororem Angelorum : atque iia ioqueretur
litatisfundamenla. Earum porro quas videbat ora- cum ea reverenlia, qiiie ejiisraodi tilulis debebatur. !•
tinnis studio impense afiici, mndn aliqiiam ilnrmitum Volebat omninn, ut quoties Religio indulgebat re-
dimittebat, modnbaurire jubebataquani: alleri vero creationem ;diqiKun, Hliae sua; cam criperent liilari-
injungebat exercitium qiiodpiam cnntrarium ejus ter; quinimo pro viribushoc agebat, ut tali tempore
vnliinlati, ut assuescerent prnprium arbitrium vin- nullum reciperent tadium, quo deiiide ad coelestia
cere, seque subjicere alterius potestati. Curabat bona requirenda magis acceudercutiir. His aliisque
quam studinsissime ut cngnoscerent, quanti debeant salutiferis dncumentis instruens commissas sibi
ffisliraari tria vota, quibus se Deo benedicto in Re- adolescentulas. perfunctasuo munere sio est, utab
ligione adstrinxerant : imprirais vem exhnrtabatur oranibus passini Monachis noininaretur Regula bene
eas ad obedientiara. monens ut obedirent viiltu hi- vivendi
lari et simplici mente; scientes quod non obedirent 108 Zelus divini houoris tantus in ea ardebat.
vili crealuriE, sed Deo neque hominibus suas vo- ut (qiiemadmodura falebatur ipsamct Xelo diuint
; ) millies op-
honoris ar-
luntates tradiderint, sed Jesu Christo. Quod si mo- tassetproeo inori die quolibct quapnqiter aliquan- :
(feris.

accendlt iii
lestiainaliquam. inquiebat. sentitis iu vestravolun- do lacrymans dicebat. Magnura (|uid atque ut ve-
cts slvdtut* tate frangenda; ostendilis parum in Dei ainore vos rum 1'atear incoinprchensibile inilii vidctur, ([uod
obedientix. profecisse, quia nim vultis labnmre in ea re, qua adeo pauca? siut anima;, qua! Dei honnrciii magni
ipsum potestis plurinuim hoiinrare vosnielipsas , ut par est faciant. Specialiter aulem qiiando consi-
abnegandn. Dolete, subjungebat, et diem istum per- derab.at, qiiaui exigua passim diligentia adferalur
ditum reput.ate, quo non aliciibi vos ipsas viceritis. in frequeutando sanctissimo Sacraniento allaris. vi-
Hunc in mnduni abducebat illas a suis appetitibus, debatiir sibi cultro punctiiu configi. alque dicebat ;

tantaque cum suavilate verbnrum fleclebat ad facien- Certa equidem sura, quod vel unica Cominunio.
dum aliquid cnntrariiira ipsarum prnpensiuni, quod facta cui..- vero spiritu et sensu, apta sit animani
eommendat
omnis laljnr h;ic in parte nccunvns magnara earum perducere ad grandem vitae perfeclionem.
Alias devotam
cordibus cnnsolationera adferret. ccjelestibus hujusmodi cugitationibus inlenta, appel- lommunioiitl
'106 PraitereastimulabatillasverbiseHicacissimis labat ad se Sororuin aliquam, eiqiie insusurrabaf,
Oremus
:

206 VITA S. MARI.E MAGD. DE PAZZIS CARM.


quam pauca. post diesad se «"^;^^^"^' "P;™'^
Oremus Dominum Soror, «t nobis verum lumen
la :

cum liumilitate tanta


aliqnas suas tentationes,
n iTAL. largiatur, ne simus tam frigida; ac vcluti
congclat^e ei
grandia pec-
TINCBN. potissinium in participando cibo tantisque cum larrymis, ut viiieretur
in fjus servitio, et
PDocmi cata commisisse, "atque addebat : Hoc tibi dico,
viK-c qui cum sitlolus fl.iiiima amoiis, ohligemus
:

qualem Magislram hulieas quia nisi


fiha, ut scias
:

obsecro Jesum nnslrura, oranilo iit buic loco semper


Paslorcm. zelosum divini hnnoris, ido- Dominus me vocasset ad Religionem. fuissem cbu-
provideat
ilenda in perpetuum carcerem, aut vitam
non fini-
neeque illuminatum ut nos digne recipial ad Men-
vissem nisi per jiistitiam publioam. Tum subjunge-
sam sacrosanotam. Habuit praiterea ardcntissimum
Officiis ideoqiie, ciim bat Oraigitur Deumprome.ntmiliigratiamfaciat,
:

zelum in recilandis divinis :

quatenus tandem salva fiam. Semper UFque ail mor-


proccdebat ad ("hornm, sentiebat tale menlis jubi-
tem vnluit habere Sororem sibi ileterrainatam, apud
lum, ut videretur ire nd convivium splendidum.
Cii-

laudes Dco persolverentur de- quara se accusaret de suis defectibus, ut coram Deo
rabal eliam ut illa;

nlltnlam qiiod quampiam observabat magis humiliaretur econlra virtutc-s suas quantura
:
tt vnle ac reverenler : si
O/filirecUa-
solito in cis proper.irc, maximam iiide recipie- poferat occultabat, uec nisi a>gerriine ferebat qnnndo
plii-.-

de iis aliquid cogebatur manifestare. Numquam


Itonem, se
bal niidesliain: f!epe ilicens Sanctimonialibus, non
e\cusabat de aliquo errore et quando peccator
auiliue se divinas landcs arcelerare sicut exleriora
:

exercilia. Oflensam Dci ifa senliebaf,


aliquisorafionibusejnscommendabatur, solebatcum
inon:islerii
maxima humililatn respondere, Deiis mannm suam
tantumque ex ea hauriebat dolorera, ut quaudoque
si

nominari audiens peccaluni morlale. pra- mnleslia a me lolleret, uullnm esset tam grave tamque enor-

qnam inde sentiebat, a-gre posset se conliiiere, qiiin me peccatum, quid non committerem. Quando an-
voce excla'narct, dando signura displicentiae diebat graves alioruin excessus, examinabat ip^^a
alla
.sinpularis. Deiiide funditiis penelr.ms deformilatem etiam minimas suas culpas; comparationemque
tanlum ejns horrorem concepernt. qnod non instituens, judicabat suas esse muUo majores illis,
peccafi,
videbatnr e: fieri posse, iit invenirctiir Christianus, propter conlinuas gratias acceptas a Deo. Ideo reci-
ac peccati piebat se ad secretiora loca monaslerii, ibif|uearaa-
horrorem.
qui animo deliberalo vellet Deum offendere. Quin-
decira aufcm dies prius qiiam morcrefur, .\beo, in- ris cum lacrymis asperisque poenitenfiis affligebat
quil. ex hac vita, et necdum possiim capere. quo- suam carnem. Interrogata aliqiiando dexfere ab nna
modn crealura aliqua possit consentire ad rulpam Sororum, utrum totgrati<edivinilusconcessa>, qunn-
morlalera, conlra Crealnrem suum commiltendam : doque non ded'ssent ei occasionem van<'K alicujus
unde clarissime apparebat. qiiam esset illurainala a complacentis; respondit, quod nemo possitarrogare
Deo, et quantura zelaret ejus honorem. sihi gloriam ex eo qnod suura non est; quomodo

109 Fuit etiani ha?c Dei lannila clarum exem- igitur vis ut milii complaceam in favoribus istis,
Uira humii- plum perfectae humilitatis ; tara demisse enim sen- qui toti a Deo sunt? Atquehujusmodi cogitalionibus
tas ejusl liebat de se, ut se ad nibil utilem esse crederet. nutriebat in sevirtutem sanclie humilitatis.
ideoque fatebatur videri quandnque sibi a Superiore 111 Unioquajungebatur Deo tam erat arcta, ut C. LVll
dici, -Vpagc liinc, qiiia digna non es qua^ vivas in- quando faciebat exercifia monasteni, saepe contin- vnio cttm
Deo pcr ecsta-
ty sponsas Chrisli : et tunc se versns Priorissam geret devotam hanc Mafrem alienari a sensibus,
ses crebras
fleclebat, quasi qna? grande aliquod delictum com- oculisqne in ccelum defixis remanere extaticara.
raiserat. Subinde in gcnua .nnte eam se diuiittnbat Quare cum siieret, anruin scinderet, vel in charta
coram Soi-oribus, supplicans ut sibi indicaret defe- devotas imagines pingeret, etiam sic occiipata ra-
Ctus suos. Magis aufem hiimilis sensiis ejus erat, piebatur quidein , non tamen dimittebat co-ptum
quando sumendum erat sanclissimum Sacr;tmentuin opus; sed illud in raptu prosequebatur, eliam ad
altaris in Iioc enim actu sa^pe mefuebaf, ne sublus
; plures horas. Monach<e autem, experiri volentes an
se terra debiscertt ad ipsam absorbendam dicebat- ; corporeis oculis tiinc uterettir, quandoque
hos ei
que frequenler amareplangens Ego vilissima crea- ; obvelabant aut fenestras claudebant et illa, tota :

tura. p!ena peccatis, audeo recipere Regein glorije. absorptain Deum, prosequebalur exercilium suum,
Atque in hoc timore oculns in cosliim verfens. ad- pergebat suere, vel opera manuum pulcberriraa fa-
jungebat Doniine, adjuva me, et miserere mei.
: cere : qualia sunt superpellicea tria piilcherrimis
Posteafprvenlicum affpcluorabat Sorores, ut Deum operibus ornata, plurima-que imagines, quas fere
pro se deprecarentur, qiiateniis divina justitia ipsam tot,is sic fecit, nullo corporali lumine utens. Accidit
non pr<ecipitaret ad inferos. Quandoqiie etiam opor- etiara eidera, in commuiiibus functionibus occupa-
tebat iitConfpssarius blandis verbis animum ei face- tae, ut etiain panem faceref pro victu Sanctimonia-
ret ad fidcndum divina? misericordias. .^stimatio lium ; ciimqiie haberetmanus immersas massae, au-
etiam inter
vero, quam animo couceperat. de virlute aliarum ad sacrara Communionem nnde elevafa opera manua-
divit pulsari ;

Sororum, tanta erat. ut aliquando oscularelur ter- supra se remansit in ecstasi, accensaque dcsiderio Iiii .
ram quam calcaverant, credens sibi per ipsariira uniendi se Deo per sanclissimum Sacrauienluin, nii-
oralinnes inipetraUira spatiura posnilenliae : qiiaie dis ut erat brachiis, cum ipsa massa farinacea in
etiam quaerebat occasiones ipsasjuvandi in suis exer- manibiis, accessil ad Incum, curn aliis Monarhis Ci-
citiis, in reniunerationem aliquani, ut aiebat, talis bum divinum sumplura, et nequaquam aniniadver-
bencficii. Qiiando praerat aliis Superior, alicui tit, quod haberet manus in ejusmndi opere occupa-
suarum subdilarum spmper se humiliabat singula- tas. Similiter, licet esset una cumaliis in refectorio,
rius; deinde per (bedienliam injnngebat, ut ei pro ad parlera appositi sihi edulii capiendam
; si audie-
suo arbiirio injungeret rigidam po nitenliam : quin bat signum eundi ad Confessarium,
cur- ifa rapta,
eliam frcquenler jubebat ab earum aliqiia se flagel- rebat illuc riim fuscinula et cibo
ipso in manibus ;
lari, injungendo taracn eidera silentiura de ea re neque id se facere lesciens, absolvebat
teiiendum apud alias. Illa; vero vebemenler niira-
cum Confes-
sario id ciijus causa volebat
agere cum eo sic ut ;
bantur actus adeo buniilcs: maxime ciiin etiam ju- prajsenles veliementer obstiipescerent,
beret ut eadpni sibi vesperi dicerent ;ili|uem istius
quemadmo-
dum in hanc horara superstites ex iis
plures iuratae
diei defecfum, pro eo ab iisdem poenifentiara posfu- attestanlur.
lans.
112 Quanta esset mcntis suae puritas,
ti vitiisimade in omni
110 Conligit, cura esset Magistra Novitiarum, vita sua clarissimis signis patuit
M opinto quia nihil magis :
ut Religioio habilu donarefur quaedam devota puel- 'lesideravit unquara
quam per hanc virtutom Deo
grata
VIGESIMA QUINTA MAJI. 207
A grataeffici. Hinc
dabatur occasio, vlvisra-
quot.ies habet ea sanctificandi. Doloribus auteni pressa, di- D
C, LVlll tiouiljus infiamnialiat Sorores ail exquireudam cce-
nentis puritas cebat Sorores, quauta damua iucuiTeuius. quia FXIT.l.
:

lestem lianc geminaiii inoneliati|ue ut illnc seniiier


:
iiegolium isliid non iutelligitiir. VINCE^.
inleuderent in onini opere, quateiius ipsosniet de- nici IVI.
114 IVa-terea tanta cum promptiludiiio exeque- I' I vet nominu-
fectus suos iu virtutes Deo caras iiiutaroiit. litsuL- h.atur Deivolunlatem, ut vel ad solam illius cogita- tufcrturin
jungebat, puritas, qiianla uobis niagnalia in vita tionein raperetur in ecstasin. Itaque iuter alias cestasl.
altera revclabis, penitus ignorata a creatnris. sed plures vices contigit, quod a Sorore quadam audiens
non ab iis qui te reqiiirunt. .-\pparebuiit eniiii tuuc dici de alia, quod uiagiio teneretiir desiderio
exe-
niagni exeinpU persuuffl, qii;e iii inuiidu
iredcbau- quendi divinain volunlateni; Recte, iiiquit illa, et
tur multis iuferiores, et quaruiu vel nonien soluin jure meritissiino; quia facere voluiitatem
Dei res
excitabat risuin; sed quia tbesauro isto divites est ainabilissima ; atque
hisce veibis suaviter est iii
erant, aliis eodem carcutibus, hos viliores esse alienata asensibus, ccepitque circuire conventura,
inor.strabit, istas vero exaltabit. Sajpe etiam cum exhorlamlo Sorores ad dicenduni secura, quod di-
lacrjiuis suspiriisque copiosis solebat dicere, Ad li- vina voluntas sit amabilissima. Cunique id temporis
et recta inlen bram puritatis, Sorores uieie, vjlt Deus in vila oinnes fere cubiluni concessisseut, fecit tamen ut
tioomnibus altera inctiri pra?iiiiiim. Prsetcrea, prsi magiia ies- cito egredereiitur ex doniiilorio ail sacellum Heatie
comfnendata-
tiiiiatiouo istius virtutis. crebro ingemiuabat : Si Virgiuis, ibique panter aflririnareut, quod Dei
vo-
credereni, quod uuico solo verbo, ad alium finem luntas sit amabilissima, protestarenturque se velle
quam Dei lioiiorein prolato. in quo tameu uulla eam integre exequi. Ideo qiiovis monse in locura
esset ejiis i.fleusa, possein evadere Serapliim,
nuin- aliqueni secretum se abdebat, ibi |ue minuiim con-
quam velleni illud proferre. Uiide, si coiitigerat siderabat iitrutn observasset illas
regulas, viginti
aliquando ipsain ex respectu luimaui cujusdaiu liuis quas ei diviiiitns datas enunieravimus supra eique ;

opusaliquodincboasse.moxatquc idaniiiiadvertebat actioiii lotuiii unuiii dieiii iusiiiiiebat, ac deiiide fer-


dimittebat ipsinii ueque illudprius proseqiiebatur, rea discipliiia per lioram integram
;
se flagellabat,
B quam ad iiuriorein finem sibi propusitum id retulis- qiiia visa sihi fuerat negligentior in adimpleiida vo-
set. Mirabatur vero, si vel miuinius motus aut oculi luntate divina.
uictus ab aiiiuiabiis Deo consecratis iion referretur Illi Niliilo ininoriafl^ectu ferobatur erga sanctam
in subliineni iUam Dei puritatein. Quadani vice in- Religioneui quain
: si vel in re miuiina Isedi videbat,
tcr Surores constituta, Ordinls reti-
Ideo, iuquit, deficimus in continuo citra ullnm humanum
rcspectum manifes- giosi nmarn.
agendo cum puritate, quia non babemus Dei amo- tabat Superioribus, ferveiiterque rogabal venerabi-
rein. CiiinqueSororum uua ipsaiii interrogasset, liores monaslerii Matres, ul curavigilantissimainten-
qnomodo virtutem liaiic posset acquirere; Si quas- dereut iu onine piwceptum sanda; Religionis Quia, ;

ras, iuqnit, iii omiii negotio noii facere voluntatera si vcl tantilluni, ut aiebat, sauctorum institutorum
tuaiii, eligeiis semper pati potius quam gaudcre, in- violarelur, oflfeiidebalur nun tara ipsa Religio, quam
venies deniqiie te fecisse opus omnino purum, quia pupilla divini oculi, ut.pote qua; domiis Dei sit. ab
uuUus proprii coniiuodi respectus interveuerit via : eoque summopere dilecta. Dicebat insuper de Re-
aulein ail taieiii puritalem perquain secura ct Deo gula sancta, quod mallet qii.jdlibet lormentum su-
grata est via patientia;. Alia quoque pliira monita stinere, qiiammiuimani etiain ordinatiouein infra-
sa-pe dabat .Siiroribus circa eamdeiii virtutem. quse ctani aspicere ; idque ipsu opere deniouftrabat, quo-
evideiiter declarubaut purissunam ejus uicnleni. ties obeundum erat quudpiam coniiiiiiniuni exerci-
tiorum monasterii, quantumlibet abjeclum. Tuuc
CAPUT XI. enim zelosa haec Mater evigilabat sa>pe inedia nocte,
ut illud per se impleret; atque ita Sorores, quibus
Zelus dmnii- voluntalis iinplendir, servandie id erat commissum, satisfacere possent ordini con-
commendat
Heijutiv, puupeiialis el cuslitulis lueudir. sueto domiis. Itaque interrogala aliqiiando. quamob- ™"<' i"9i^as,
rera tanlum lahoraret; respondebat, id se facere ad
C- tix j.TjirabiIis etiam semper fuit cupiditas cjus ail iiii- te.iipusanticipandum. ne qua turbaretur domesti-
Sivim volun- pleudaiii Dei voluntatem : uullara eniiii gratiam cus ordo. Toto autem vita; sua; cursu perseveravit
tati implenda: magis iiistanter petebat a Dco, ut referebat ipsa, in tam sancto labore, pra;cipue causa majoris hami-
intenlissimu,
c quam ut iii fine vitie conslituta pusset adiiiiiilevisse litatis, quaiido erat Superior aliarum.
omne ipsius beneplacitum : siepiusque in cieluin 116 luter Regulas vero raaxirai a'stimabat sau- F
ooulos defigeiis, dicebat, Dninine, tu iiosti quod ctum silentiuni sa;piusque dicebat, fleri non posse imprimls
:

jam inde ab infantia mea desideraverim tibi placere : ut aliqua religiosa anima gustaret res coelestes, cui '"'"''"'"
et modo. si scirem quod voluntas tua sit, ut in in- duke non saperet sileutiuiu sed aiebat fure ut :

feruum ilesceiidam. ultro me rriecipitarem in illas semper in alflictione ac tribulatioue viveret, eo quod
flaminas. ad nutiim tuum exequendum. Quandoque miilla niala coniiuittantur ab iis, qiii nesciuut lin-
fatebatur Sororibus. quod Don crederet in tuto mun- guara refrjenare. Ideo semper optabat intensiori
do posse inveiiiri adiersitateni aiit tribulatioiieiu aflectu, ut Religio reduceretur ad illam vitic perfe-
tam graudem, qiiam nou libenter sustiiieret. so- ctionem, in qua (uerat conslituta a Sanctis; et inter
luminodo considerandoeam cx diviua voluntale pro- Sorores agens, solebat dicere, Si iiitime comiireheu-
cedere. Ideoqiie sapius iterare solebat Niin seu- :
derenuis aninias nostrs dignitatein, ex strictissima
tilis quanlam dulcediiiem contineat vel nuda
haic unione quam cum Deo benedicto contraxit, median-
vox, Voliintas Dei? Duxisset sibi notabili vitio. pro
tibus solennibus votis ; sicut puella rusticana, a
se ahisqiie postulare quidpiam a Deu instantius
Rege assuinpla ad slatum R.galem,
potentissiino
quani persimplices preces dicere solita, Gauileo
; et indignatur cuni aliquis nieiitionem inducit prim»
glorior facieiido Dei voluiitatciii, non autem si ille
sua; vilitatis ita indignaremur cugitationibus nos-
;

faciat nieam idcoque, niagis


: ipsi obligor, quando tris,ad res inuiidanas iitentem trahenlibus; consi el dedij/natur

me non exaudit, quam duni


postulata coucedit. derantesque, iios esse factas sponsas Regis universo-
tcrrena

Unumquemquc burtabaturadstudium liujus virtutis : rum, ad voluntates nostras appticandas rebiis rai-
coyilare.

Quia si desideratis, inquiebat, cito pertiiigere ad nime terreuis aiif corruptilibus, sancta quadam su-
magnara perfectioncm, nccesse estut curetis omnia perbia eflerreinur ad couteiuplationem senipiterna-
opera vestra faeere ad conipleiidam voliintatem Ma- rum divitiiiruni in cceIo. Magn iin saue aniina; nos-
jestatis divina: hajc eiiim iiiteutio sancla virtulem
:
tra- injuriam facimus; dura eam in hisce abjectls ac
vilibus
;

208 VITA S. iMARLE MAGD. DE PAZZIS CARM.


vilibusoccupamusjquiindoquidem a|)ta sil.cogitaudo cessarium. Accidit autem ut die quodara a
Prionssa D
da(a partieula panni ad vestes resarcien-
BX ITAL- ascendere ad ctelestes leatorum spirituum liabita- fuerit ei
scru-
M\CES.
ticnes in Paradiso. das postea autem videns ,|i.od eo non egcret,
;
PICHM.
C. LXI H7Qui perfecte observat sanclam ubedieiitiam, pulo silii duxit ipsa^ji habere; ideoque ipsam ad
Obidkentlam teste S. Grej:orio, in posse.ssionem aliarum omnium Priorissam referens, cura lacrymisse accusavit, gra-
pnrpomt rebus Deo ageiis, quod in.lulsisset sibi spatium ea de
virtutuni iiiducitur quiilquid autem devota Mater
;
tias
omnibiis
nuslra per eam acquisivit, detlarat qiiantum ipsa re pGenitendi.
floruerit in jam dicta vir-tute. Numquam illa vel ll'J Ahquando, solito magis a'.'censa amore pau- optatque om-
palam vel occulteid agebat. ut Superiorum volun- peitatis, i'es|iiciebat in cosliim, dicebatque, Deus nium egeiitis-
""'''''
latcs, ail suam rlecti'i'et; sed velle suum, cum eo- lueus! quare lantura me stimulas, ut propter fe "'""

rum velle pleiie cunformabat et quidquid lacie- ; pauper esse velira? quandoquideiu vides inihi non
bant, recfe lactum judicabat. Unde cum aliquando perniitti, ut ostiatim meuilicem panein', quod mihi

ei diceretur lulurum, ut sdipius propter negotia re- gratissimura esset : iino nihil in vita raihi posset

ligionis ab oratione inipediretur. atqiie a secrela jucundius accitlere, quara si, Jesu nii, gratiara mihi

conversaliiuie cum Deo; respoiidlt sc credere, quod facias, ut nuda moriar .supra crucein, sicuti pro me
raagis gratum esset Deo, quantiiliiincumque Reli- niortiius ipsees. Sororibus autoinaliquandodicebat,
;jionis exeivitiuni,qnani coiitcinplatio eliarn subli- Obsecro vos. quiil repandere possemus, si Dorainus
missima. Hiiic fiebat, utcuin ad Deuiii i'apla erat, si noslerfiiceretnubishancgratiain.utcibunisumpturis
lorte Mater Priorissa ei dicei-et, Sor. Maria Mag- nihildare(ur]ir.X'lerniuilicuni paiiis'; et culiitum itu
aliter > e dalena. veni statiin ad t.ile vel tale exercitiuin ; illa risleclus deesset? neccsseautem liabeiitibus iimlare
divlnitusqiii'
suliito redilereliir sensibus suis, et prtinipte t;xe- vestem, liEec quoque deficeretV Equi.lein, inquiebat,
dem imptrata
quebatur maiidatum sant-tae obedientia?. Quare hu- faleor vobis. qnod qui Iianc graliam inilii faceret,
rregufns. p
rniliare nia;.'is niagisque se cupiens, nec illa quidem, ei inecrederein tottim sanguinem debere. Ah! Com-
qua' sibi diviiiilus novetat esse imperala. evequi preheiidainus intirae nobilein istara virtutera, quia
sciebat, nisi cum boiia veiiia Siiperiorura : et sicuti eain possidentiDeus ipsepr;eiiiiuin erit. Alias trans-
>uitrti dictuin est, iiialuit aliquando diebns multis ferebat se ad pauperiora loca monasterii, cura Cru-
iept;ii'e per terram, qiiam vel iu niinimo repugnare cifixo in manu ; ibique supra nudara hiiinum
impositee sib: t^bedientia'. Nnmfpiam intuelja'ur per. se prosternens in genua, oculis in ctKluni sublatis,
soiiaiu imperantis, sed agnoscebat in ea Christum iacryraans atqiie suspirans dicebat Domino; bea-
Dominum no;tr'«m : netpie alia de causa ( ut s»pe tam me, si quantuin opus est corpori Iiuic, deesset
;"assa est) exeqiiebalur Siiperioruin jussa, nisi quia mihi ; iino pro recreatione obtingerent injuriae at-
credebat ab auctoritiite divina proticisci. Optabat qiie opprobria amure tui, o Jesu mi. Tuni vero cre-
etiain ut victuin, soiniiuinque, et aliani quainlibet tlerera ine aliquo inodo pauperem. .Vtque ex lioc
necessariam iiperatioiiem iiosset lacere ex obedien- Siinct» paupertatis zelo crest;ebat in iUa ainor Cru-
lia actuali ; tautumque lesigiiata erat ad ouinem cifixi.
Majorum suorum nutura, utnec minimara actiunem 120 Castitatis ejus cautlor adeo excellens fuit, c. l.\iii
voluisset incliuare, iiisi ab ipsis ad cam impulsa. ut Don vestila Ciiriie, sed spiritus .Uigelicus esse ^mm
Diem teluti iienlituni reputabat, quo nonsubjecisset '^'"""""
viilerelur. Et propter lianc virtutein pluriina a Deo
suaiii voluiitatem Sororum alicui et ut ejusmodi ; doiia obtinuit : iiiter qua; nuinerandura veiiit, quod
occasitiuem non amiiterel, maxima cum humilitate tempore suai dictum est supra, Re-
proliationis, uti
obediebat etiai ubditis suis. Culloquens autem liac gina coelorum ei contulit, quando apparens ei ope-
ile re cuin quadam, dixit ; Si desideras brevi tem- ruit ipsain candidissirao velo. promisitque quod in
pore et clam luciipletari inullis virtutibus. ne di- vita sua nuinquain deinceps passura essct niotum
mittasbonum islud et salutare exercitiuid, quod aliquera carn;ilein. Hnjusautem doni clarissima pa-
eflicacissiiiiuin esse existimo,
ad mortera sibi ipsi, tiierunt indicia. quaiulo in extremo vita; sua) arti-
auima; verovilain adfererendara. culo, serena dixit. quod Deo gratias ageret,
f;icie

C. Llll
HSZelosasiipramoduiii fuitpaiipertatissanctffi: quod numquam in vita sua cognoverit. quid esset
Faupertatts et prius etiani quam iMonacba fieret, sulebat dicere, actus castitati contrarius. nec recordabatur unquam
telatriz
Oinnia arbitror ut st-rcora et pulverem ut Cbristum
ejimia. se delecUtam Deo benedicto et quod
fuisse nisi in ;

lucrifaciam. Quantum antera eadeni virtute


se ex- ideo nihil sentiret, aH'erens majorem quietera sibi,
coluerit, postqiiam iiigressa est Religionera,
ubi quam istud. Inter maximos autem cruciatus repli-
illa floret, nequit exprimi. verbis. Dolebat siepe
F
cahat. Tu scis, I'omine mi. quod aliud quam te non cavet sermo-
quod de rebus necessariis prospiceretur a rao-
sibi desideravit cor meum. Existimabat gravem esse nemderebm
iiasterio. elTuseque plorabat, dicens,
Moriar absque defectura de consanguineis aut relius secularibus lo- '«"''"''""'s,
00 quod ubservaverim saiictam pau|iei'tatera ideo-
: qui : quia, sicut aiebat, videbatur ei, quod niiUo
que semper videbatursibi prajaliis aliquid possidere.
modo deceat Religiosam, solenni voto castilatis
ijuure cuin Supcriores viderent aile.j mcensum de- Deosacratam. adiiiittere vel minimum cogitatum iii
sideriuin, cohibebant sese a tleliciis aliqiiibus ei fa- cortle, aut verburn aliquod ore pruferre, coiitrariura
cieiidis, ne duloie eam afiicerent, solitam supra mo- tali Professioni. Itaque inlerrumpebat sermanes
dum de
Iffilaii.quando aliquid eam deflciebat. Cum rebus muiidanis institutos, eosque deflectebat ad
igitur die quodam accunibenli ;id mensam, perobli-
res coelestes ; tani dextere tameii iil agebat, ut alieiia
vionem iuservientis, iion e,set appositus
panis, gra- verba nuniquain pra;sciiiileret,
in- aut se iurbatain
tissimum hoc ei accidit; eoque non
poslulalo do dicaret. Aliquandu conspiciebaturra:iximocura afle-
mensa surrexit, optime contenta sed per
obedien- ;
ctu deusculari parietes inonasterii et intarrogata
tiam constricia a Priurissa, ;

utlaititiaiislius extraor- cur id faceret, Nuinquid, aiebat. Sorores ine;e,


dinariae causain ediceret jure
m;ignu cum hiimilitate
;
id agere possuin, (|iiaiitloquitlein sancti
ffaudtt eam respondit, ublectatiin se inuri isti me
plus quam alias in
fuisse
aliquo drfeetu vita,quia noii liabuerat panein ad
separant a mundu infelici, inihique servaiit secu-
experiri,
men-am. E con- rura thesiiurum quem ]iossideo, et
irano;sumraetlolel,aI, cura aliqua Sororum quo raediante ac-
penes ceiiditur aninia mea ad amandum
se servabat aliquid superflui Jesum, ut eo
dicebatque. iion bene :
lierfnfte Iruar in Patria'? Alias
convenire volum paiipertatis dicebat, Si seculares
et supei fluitatem par- homines capere possent,
ucularera ideo sajpe lustrabat suara qua;itiE siiit d«liciie. qiias
;
cellam. dili- exiJectant in altera vita
geuter considerans num aliquid ii qui virginitatem st-rvant
ibi esset iniiius ne-
usque ad mortein, tamquam cervi siticulosi concni-
rereiit
;

VIGESIMA QUINTA MAJI 209


rerent ad asperrinias quasque Religiones. ut in iis filiae. quod quse cupit Religiosa fieri in nostro D
maximt facit clausi intaitos ac puros se conservarent quanto : Conventu, niimquam debeat facere voluntatem pro- EX ITAI,.
claiisurain.
enini densiori sepe circumdatur vinea tanto magis ; priam. sed omnia contraria appetitui sun. Tentabat VINCEN.
PUCCINI,
secura est. easdemetiam mortificationibus variis circa judicium
121 Quamvis autera tam suWimiter sentiret de proprium et sic aliquando diiabus puellis, annorum
:

virlute ista. essetque a Deo saepius reddita certior, octodecim autviginti, prtecepitpublice legerealpha-
fiorret ac-
quod semper intacta servaretur erat tamen sem- betum, quod parvuli discere consueverunt. Ut autem
cessvm ad :

loeutorlum, per timida, ne adeo grandem thesaurum amitteret. experiretur qualem de seipsls opiniunem haherent,
explorat eas
IJeo quantum poterat lupieliat crates monasterii, et addidit, Hae sunt, quas mundus credit inagno cum
qux petebant
secularium quantumcunique bonorum ac sanctorum aflectu venire ad serviendum Deo o qiiantum errat rectpt :

colloquia; idemque aliis Keligiosissuadebat, dicens, Jubens deiude ut a Novitiis omnibus veniain pete-
Memeiitote vos esse consecratas Deo, neque fieri rent, insigniter humiliatas mortificavit. Quandoque
pusse ut Monacha unquam ad crates accedat, quin aliqiiamad se vocabat, dicebatque Puella ha;c existi- ;

majori quam istic mansittempore indigeat ad recu- mabat magnam uobisobvenisseforlunmu, quiaipsam
perandani internam pacem, quam ante habuerat : accepimus in nostro monasterio ; sed ego ei dico.
quia sermones secularium facile obumbrant. pulve- qiiod grandis ei fclicitas fuerit rcccptara esse in
reque aspergunt lilium castitiitis. Cuni ergo videbat numerum nostrum. His ipitur aliisque modis tenta-
Sororum aliquam, hilari vultu euntem ad locuto- bat accedentes ad Dei faraulatum. Qiianilo autem
rium ; gratiose ei dicebat in aurem, Necdum tota es recepta; erant, suscipiebat eas cum affectu siiigulari receptas op-
nuslra: Monacliarum enim Angelorum
S. Mariae magnaque sua tantopere eas animabat (imis nionj-
aflabilitate
est, tristari potius quam Ijetari, quando vocantur ad divinum obscqiiium, ut intra paucos dics redde- '" informat,
ad crates. Econtrario, quando deprehendebat omnes ret observantissimas ordinis Religiosi. Deinde con-
abhorrere ab ejusmodi alloquiis; sunimopere dele- firmatas in proposito videns, mirabili cum suavitate
ctabatur, cognoscebatque hunc esse fructum parti- inducebat cas ad desiderium mortificationum despe-
cularem saiictissimi Sacramenti ssppiusque dicebat,
; ctunique sui, cuntinuas pro ipsis preces ad Deum E
(|Uod mallet totidem horas in Purgatorio, quam in fundens.
locutorio agere cum secularibus : imo tantum ejns 123 Subinde vocatis ad se aiebat, Filiolie, suffi-
loci horrorem conceperat,. ut illac aliquando ex ne- ciat vobis Deus, neque jam amplius aut parentes
cessitate transiens, diceret, .Vb hoc loco Sponsse vestros aut rem aliqiiam terrenam ciiretis affirmo :

Chrisii niliil referunt boni ; sed conturbationem pro enim vobis. quod in eo reperturae silis oinnes verum
requie. et tentationum incrementum potius quam bonumetcorapleraentumcujuscumquejusti desiderii.
levameiitum. Et hsec omnia prijcedeliaiitah aestima- Alias ipsis insinuabat, qucd defectui earurn cuicum-
tione honorilica sanctae virginitatis.
Anno Moxcvni que compati posset, iiisi quando male loquerentur
die XXIX Octobris, cum ad alteram vitam transisset de proximo. Exhortabatur eas, ut neque publice
C. LIIV
Videt soro- Moiiaoha, niagnum post se relinquens odorem san- neque privatim sermonem haberent de inundo, sed
rem in coelo ctitatis; devota Mater morti ejus priesens, vidit suas ipsae cogitatiunes examinarent saqie unde :

glortosam. inultitudinem eas aliquando ex iniproviso interrogans, Ubinam,


copiosam Angelorum qua; ipsam .

cingebat, animain conductura in Paradisum. Postea aiebat, modo cor tuum est? ecquid cogitas ?et juxta
vero, cum pro eadem consueta suflragia fierent responsum datum reddebat monitum salutare,
sibi

lamula Dei ipsam conspexit in coelesti gloria fruen- araanter eas orans, ut umni cum sinceritate mani-
hortatitr ad
summo bono, vestitamque pallio aureo in pr;B-
lein festarent cogitationes suas, etiam occultissimas.
devotam
mium suae ardentis caritatis. Praeterea. quia Mona- Simul addebat : Si vultis. flliolae, ad raagnam per- Communio-
cha semper processerat egeratque cum proximo
illa fectionera cito pertingere. pro magistro sumite nem,
perquam suaviter gratioseque conspexit ab ore ,
Crucifixum : attendite aures ad verba ejus, quia

Salvatoris in os ejus transfundi suavissimum quem- continuo vobis loquitur ad cor, maxime postquam
dam liquorem, unde immensam percipiebat dulce- recepistis sanctissimum Sacramentum. Ideo solebat
dinem. Exultabat in hac visione Sor. Maria Mag- saepe eas interrogare, Quidnam vobis huc mane
dalena, tum quia Sorori isti familiarissima fuerat, dixit Jesus ad cor? nain a teneris annis meis ma-
tum quia videbat ipsam exaltatam in gloria. supra xima; utilitatis fructiim ea res mihi attulit. Et vero p
omnes, ut aiebat. istius monasterii Religiosas. Prre- tanti faciebat frequeiitiam hujus Sacramenti, ut

terea infellexit. quod solum quinque lioris in Pur- paii non posset quod aliqua sponte se eo privaret,
1,'atorio fuerit, propter levissimum unum defectum, dicens, Nescin, quid id sit, quo hodie luiine te ipsa
quod scilicet affligebafur, quaiido videbat proximura frauddsti t aut ignoras, quod sanctissimura hoc Sa-
suacausa turbatura. Quare tam hilariter incipiebat cramentum sit inedium efficacissimura obtinendae
sermocinari de ea deqiie gloria ejus, ut tota solvi perfectionis ? quodque, si hoc bono uti scires, brevi

in jubilum amoris videretur. Cum ergo ei magna implereris amorc ilivino? Recordare quod Deus sit

lum flde commendasset et se et suas Sorores alias, caritas iramensa,. scque velit aniraabus coramunicare

rediit a raptu. per ainorem, mediante isto amoroso cibo. Cave ne


eum sumas ex consuetudine, sed cum actualisem-
CAPUT XII. per devotione accede. Interrogata vero aliquando.
quid oporteret iu sacra 1'ommunione cogitat e Suf- ;

Magislra NoviUarum facta eas criregie in- ficil, inquiebat. si alii|u:iteiius comprehendatis Deum

struit, fulura pradicit, videt glcriam B. esse quem estis reccpturae postquara autem com-
:

Moysii Goiizagae, morOos curat. municaveritis. oflerlo Doraino omniaopera et exer-


citia spiritualia. qua; isto die tactura estis, in
E. udem anno mcxcviu , communibus suflragiis prajparationem diei sequentis. Dicebat insuper, quod
Fpcta mn- jMonachorum facta est Magistra Novitiarum, et aptissiraum teuipus, ad profectuin in vita spirituali
gistra mvi- offiuium istud auspicata est Octobri mense summa faciendum sit post Comraunionera ; ideoque nolebat
tiarttm,
ciim vigilantia exercere. Curabat aiitem, ut quae ut Novitiffi SU8B ita cito a sacra Mensa transircnt
veiituras esseiitad Religionem, defeiderio pius quam ad exercitia coramunia domus.
01'dinario eo ferrentur ideoque siepe illas tentabat;
: 124 Praeterea sajpe inculcabat eis, ut in Confes-
ardore eas stimulari. expone-
et si inveniebat vivaci sione diligentes essent. vitaraque pr:eteritam minu- ,'„iicitam Con-
bat eisstatuta Urdinis atque dicebat, Considerate, tissuue e.xamiuareut ; monebatque ut adhiberent /esstonem,

Maji T. VI. 27 verba


310 VITA S. MARIjE magd. de pazzis carm.
neqiie permit- D
testantia, quo Sacraraentum essent relaturs solatiura magnuni :

A verba confusionem
El ITAL.
am.tti raen
VINCEN,
facultatera postulabant, Me- quuipiara coutraobe,l,ent,ara, s>c en,m
Co„fes..ionera itura=
utem. addebat, desideratis
PDCCl.M. tum ejus affirmabat. Si au
nienlote, inquiebat quod eatis vos lavaturae
filia..,
adimplere voluntatein divmara cavete ne volunta-
:

in .sanguine Cliristi. Vdebat


V' autem ut tertio iii die
tem Snperioris trahatis in vestrum judiciuin sed ;

facerent examen conscieiitiae non tam, quemad- ;

quam ut conamini simpliciler exequi ejus mandatum, sic


modum aiebat, ut possent bene confiteri ;

enim ad magiiam perfectionera pervenietis. Denique


de raedio tollerent eos defectiis, qui irapediunt pro-
sic instruxil subditas siias in piis cxerciliis vitffi
Officium
fectuin spiritualem. Coraraendabat sa;pius
prajcipuis vere religioscc. iit qua; hodie vivunt confiteantur,
diviuum, affirraans ba.ic unara esse ex .spiritualitatis.
tunc jecisse funilamcntiim solidio
earuni obligationibus, proinde oportere ut auimum
[Ad quod multum proderat experieutia crehra illu- Ciip. 11-2
inlegre aiienarent ah omni cuia terrena. Quare,
allentam minantis e.im et internas cogitationes pervidere Occultas CO'
priusi|uiiinadCliorura irent.vocabat eas ail.se,dicens :

orotlonm. facientis Spirilus. Nara cuin Novitia qmcdam occul-


gttaliones
Filiola), usiiuemod» fecistis exercitia bumana, con- cognoscU.
tam quinque mensibus tenlationem tenuisset, ipsa
versantes sermociiiaiitesqiie cum ereaturis ; nunc
lianceidem detexit ac reprehendit, monuitque im-
autera 0]iortet vos munia divina obire, agentescum
verum sffipe id leviter cogilatur, mi- posterum nihil ejusmodi abditum tenere. SolitiE
ipsc.niet Deo :

noris facientibuK nobis divinum cultum quam exer-


erant Novitia; propter Chori angustias foris mnsi-
stere h.irum una cum die quodara ingentidesiderio
citia noslra. lu.Miper, priusquara inchoareut laudes
:

teuereturreoitandi in Choro Officii,


cum Monialibus
diviuas, volebat ut cxercercnt crebros aclus liumi-
nec id Eeata
prodere auderet Mater in spiritu hoc
litatis, credendo se iiidignas tam nohili muiiere
;
;

cognoscens, surrexit deloco suo ad eamquepergens


quandoque vero dicebat alicui. Credin te dignara,
;

qua; in tam sancta societate consistens officio tain


Chorum ingredi jussit, multum mirantem, quomodo
persuades, in raagno id piaj Matri in mentem venisset quod tantopere
Angelico fungaris? Si lioc tibi
B saiie errore vcrsaris : ego autem tibi maiido, ut optabat.]
^ptttlmo-
siatini eChoro abeas et corani sanctissimo Sacra- 126 Pulclicr et mirabilis fuit casus, qui accidit
'
meiito proslrata, m.ijorem quam habes cordis puri- eodem anuo mdxcix, cum Mater Sor. Maria Magda- C. LXVII

tatem postules ad divinas laudes celebrandas. Mone- lena erat Magistra Novitiarura. Scilicet quod cum Soto aspeclu
conflnniit
bat identidera, utquoties ad Gloria Patri inclinabant una earuni vocata esset ad crates monasterii a suo jitvenem
caput, ufferrent sanct issinia; Trinitati vitam pro- quodam fratre, non valde commendahili a prLihitafe lascivum

priain, martyrio consummaiidain. Nutatumque est morun: ipsa, juxta usura monasterii, eidem illuc
;

saep'us, quod ijisatalesactusexercens inipallesceret ire permissae sociam se junxit, velut ejus Superior.
afHigereturque, sic ut absque horrore vix conspici Vix autem ad crates pervenerat, quin juveiiis sorore

posset ; videbalur enim quasi carnifici pro fide salutata, quasi actus in furias, sese proripuit, nec
Cbristi caput porrigere, quemadmodum ex obedieu- vale nec alio verho sorori dicto : unde haec admira-
tia Superioribus manifestavit. Cousiderabat deiude, tione confusa, dolebat de tara snbito et iniirbano
quomodo Noviti,e su£e psaliereut , an slareut com- fratris discessu, Veiiiente deinde paulo pnst matre
positce, an oculis demissis? tainque suaviter agebat interrogavit eam, numquid ipsi de tali actu frater
cum iisdem, ut simul et timeretur et amaretur: dixisset ;
qusi respondit , non potuisse juvenem
Ciirabat etiam sic partiri omnia, utfastidium nuUura perferre prffisentiam istius M.atris, quae cum ipsa
iis crearetm- ; quia, ut inquiebat, non moratur Deus venerat : qiiia accepto unico oculorum ejus nictu,
in corde iuquieto. subito se sensit tanta interius verecundia repleri,
125 Siquando earum aliqua diaholicis tentationi- ut extraordinaria inquietudine actus, fuerit compul-
ct aliorum sta-
tenlationum
bus fatigabatur inlerius, cito id ipsa aniraadverte- sus discedere. Exinde porro mutato viveiidi modo,
tum inlernum
revelottonem, bat : ultroque eam accersens ad se, animos ei adde- nil nisi optima exenipla de se dedit. Et vero vim pervidtt.
bat tani dextere, ut cor qnanivis afflictum solari hanc hahebat aspectus purissimus Sor. Marlae Mag-
ejiis verba possent. Sicubi autem videhat opus esse, dalena:, divinitus sibi inditara; quoil (sicut testantur
ulebatur pamis severis, et pro majori Dei gloria MonacliK, quic sub regimine ejus vixerunt) allevia-
C nolebat in re ulia manere convicta, et consueverat bat quaracumque ranle.stiam, propter nescio quid
dicere ; \'olo videre, quis amplius possit, an Deus, divini fulgorls inde absistentis ; et econtra ah eadem
qui mihi quamvis indignae prsesens est ; vel adver- reprehensae vel admonitie, ex ejus obtutu corripie-
animam istain dimovere
sarius, quiteutando sperat bantur treraore ac poenitentia. Ipsa vero, quia solo
a bono. Ut autem Novitiae suai zelosae essent erga visu lam alte penetrabat alioruin animos, clare co-
sanctam obedientiara, utebatur solicita ac vigili gnoscens eorura praesentem statum vocata ad cra- ;

cura imo prupterea sa<pe iniperabat eis quajdam


; tes. in alioniracolloquiomagnara raentis aversionem,
minimeconsenlanea rationi, considerans quid age- in aliorum coiisolationem sentiebat : adeo ut ex ejus
rent aut responderent. Quare cum abquando uiia vultu vere Angellco vita ejus Angelica cognosci po
quereretur ei, quod difficulter posset orare Vade, ; tuerit.
oliedientiam
inquit, in horto ad istani arborem, ut ab ea Id di-
aecam 127 .\nno mdc, more suo quadam vice in ecstasim
scas et sedulo, quld Illa dlcat, ausculta. Slatim
:
rai>ta,vldlt R. P. Rectorem Societatls Jesu (qui tunc
autem paruit Novitia: nec diclu faclleest, quantum erat P. Virgiliiis Ceparlus) clrca medlura horae se- c. Lxvm
illa se postea senserit accendi ad oratlonem, lotas cundae uocturnae loquenteracum suis quihusdain Pa- (ibsentium
in ea noctes insumere cupiens. Alias, videns alte- sermones
tribus. Mlrablle auteni fuit, quod (.slcut ipsa pnstea auditf
rammullum tentalam, nodosum quo ulebatur fuui- ex obedlentia retulil) audivit distincfe oranem qui
culum ei dedit, ut eo se cingeret et mux tentatio :
inter eos agitabatur sermonera. Idque ita fuisse po-
omnis evanuit. Aliis vero Nuvitlis dlcebat, ut in
stero die corapertum est, quando pi'aedictiis Pater,
ohedientia ponerent omnem fiduciani
qua;cumque velut Coufcssarius mouasteriiexlraordlnarius, venit
doiia ciKleslia consequendi et anlinadvertens eas
:
ad audlendas Monacbarum Confessiones Ipsaque, ;
quandoque allligi,
nuare vos, inquiebat, non rejici- verita, ne qua subesset illuslo, eidem rem totain ex
tis in ohedieniiam tamquam mortuaj? Nisi enlm
hoc ordine ct miuutim narravit. Quod idem Pater Je-
et eomtan- feceritls, numquain poterit vobls sapere Dei famula-
tem. suita, etiamniinc vivens, diserte testatiir. Variis
tus. Hortabatur eliam, ut voluiitatem suam in
sa- efiam temporibus pr;escivit, diversas puellas in suo
cnficium Domino ofierrent, promittens quod inde monasferiu poslea reciplendas, et qiiam devote in eo
iU»
,

VIGESIMA QUINTA MAJI. 211


iUse victurae esseut: (lequeea'recumaliis conferens, haudquaquain valens, sedentem post tergum excus- D
prxnoscU
addebat, quod Deus destinarat horto luiic plantas, serit. Quaa cum stapedi inbaerenteiiVpedein expedire EX ITAL.
vocandas ad TINCEN.
monasUriunif quse essent latur^ fructum. Particularius taraen nequiret, persaxa et rupes raptabatur tam miseriim
PDCCim.
circa hocipsum terapus ab iisdeminterrogata, utrum in niodum, ut comitura nemo dubitaret, quin repe-
crederet quod puella quaedam, tunc in monaste- rieiida esset tota lacera, ac forsan mortua. Verura
rio existens, ibideni futura esset Religiosa; res- inventa est per Dei gratiam prorsus iltesa : et re-
pondit, id se certo scire, quia ita sibi Dominus C(ird;ita ejus quod pr.-edixorat Beata, Deo ct Sanctis
revelaverat. Mnltam quidem
difficultatem in hoc ejus gratias egit, quoruin Ucliquias secuin gestabat
passaest puella nihilorainusanimum obtirmans.
ista; admonitu ipsius beataeMatris, ciijusetiam interven-
superatisque impedimentis, habitum religiosum as- tiii vilain scrvatam retulit. Insuper jiiravit, quod
ejmdemque
sumpsit. die quadam necesse liabens Florentia Mutinam reditum Flo-
128 [Inter testes examinatos in Processu infor- patriam suam proHcisci. cum intentione non am- rentiam
mativo ad Beatificationem, coram D. Archiepiscopo plius Florenti.am revertendi, dixit ei Beata; Ibitis et
Florentino, fuit matrona Nobilis Mutinensis, no- redibitis. Consignavit sese Elisabetha in nianiis Do-
niine Elisabetha Meliorini. vitae admodum exempla- mini, et abiit, nesciens quae causa posset sibi redi-
Prxdicit
homicidium ris, annorum lxiv, raultumque devota B. Marise ditum persuadere. Uno autem post anno, de inan-
secrelum, oc- Magdalenoe quae jurata asseruit, quod in civitate
; dafoSereni-isiinaeDominaa MiignaeDucissaelletruri»,
cullum man-
Florentina patratum fuerit secreto homicidiura, in- revocata fuit Florentiain aD. Irenaea Pica Salviati,
surum;
ter persuiias perquam caras sibi. Prius autem quam Sorore Ducissae Mirandulanae, nt assisteret ei iu
letaliter saucius unus moreretur, ivit ad beatam ophth;ilmia quam patiebatur. Rediens autein, repe-
Matrem, conimendatura ipsi pr;cdictum casum, ut ritquod D.IrenaetEJam oculusunusprorsus excesus,
spatiura pffiuitentiae laeso impetraret. factumqtie oc- alius ruptus quoqne erat et niger instar carbonis,
cultum Magistratui maneret. Cum ergo vocata illa adeo ut omnino nihil videret, neque spein h;il)eret
ad crates venisset, antequam matrona praefata loqui recuperandi visus. Itaque rogante proedicta Do-
coepisset, rapta in ecstasim Magdalena, viditcausam miua, accessit .ad M;xriain Magdalenam quae jus- :

et flnem adventus illius, atque haec verba protulit; situtinfirma commendaret seseS. Francisco, et vi-
E
et CTCX fflfl-
Elisabeth, nihilmetue, quia sanctissima Virgochla- sitaret imaginem Annunliatae; anib.-e auteni, in trontV cura'
myde sua istud peccatum cooperuit; et sanguis honoreniS. Francisci.perannura griseisvestirentiir; ttonem.

Jesu Christi ipsum lavit et condonavit ; dicitoautem ifa futuruin ut D. Iren;ea pristinam videndi facul-
illis (iis scilicet apud quosca-des facta erat)ut per- tatem recuperaret. Rediit Elisabelha, et quid man-
severent infide, humilitate et caritate, quia res tota datuni sibiesset retulit; quod ambse cura ciEpissent
composita est. Abiit Elisabeth perquamexhilarata ;
executioni mandare, intra paucos dies restitutus
etomniaevenerunt sicut Beata prtedixerat. Nam qui Irenaeffi uterque oculus est, et acceptam gratiam
laesus fuerat spatium poenitentiae nactus, et recon- adscripserunt orationibus Matris Mariae Magda-
ciliatus adversario obiit; nec unquara ad Magistra- leuas.
enorme tla- tus notitiam delata res, inter consanguineos utrius- 130 Non raro etiam Sororum suarum raortes
gitium in Eadem
religione
que partis sine difficultate composita fuit. in prafedixit. Nam cuni in monasterio esset juvencula cap. 71

detegendum et
eoderaexarainetestatur, quod cum sibi a quibusdam quajdain ex familia Gian-fihazzorum, noraine Sor. Prxnunttat
variarum So-
corrigendum. confidentibus suis narratus esset casus valde abomi- Maria Catharina, mox Professionem emissura, et rontm mortem
nabilis, qui contigerat in devota quadam persona- pleua fruens sanitate; praedixit Beata, non nisi mo-
rum spiritualium congregatione, sic taraen ut delin- dico terapore supervicturam Professioni factae.

quens nequiret ademendationem deprehendi; recur- Exituin praedictio habuit sexto post mense, quando
rit illa ad Matrem Mariam Magdalenam,eidem rem illa ad alteram vitam transiit. Triduo autera post

commendatura. Ipsa autem vocata ad crates mortein ejus, cuni pro ea deprecaretur Sancta, in
similiter mox ut venit in ecstasim abiit : et prius ecstasi posita, vidit a pcenis purgat'jrii liberatam in
q\uim verbum ab Elisabetha audivisset, conturbata coelum scaudere; eoderaque tenipore intellexit
vehementer, ingentem vultu confusionem prae se tu- aliara Novitiam, Sor. Mariain Innocentiam Dati, tnnc
lit.exclamavitque, enormesabominationes se videre, recte valentem, cito moriturara sicut reipsa inox ;

et sentire intolerabilium peccatorura fcetorem ; fu- infirmata, ;itque intra paucosdiesdefuncta est. Cum
turum autem ut Deus rera totam revelaret, utque alia ejusdem monasterii juvenciila, Soror Maria
ipsa (scilicet Elisabetha) sciret quje esset persona, Benedicta Victoria iion graviter infirmaretur prae- ;

isto criraine inquinata atque de reraedio prospicere-


; vidit Beata aggravandum niorbum, indeque inoritu-
tur. Obstupuit ad hiec Elisabetha, et admirata spi- raiiiiUam ; idque indicatura volens Sorori ejus, ibi-
ritum famulae Dei, gratias egit ei quod sua ipsi se- dem etiain Monacli», Quid, inquit, diceres, si Soror
creta sic revelaret multum autem confirmata fuit
: tua moreretur? Ad quarn interrogationein cum illa
in opinione sanctitatis ejus, quando vidit paulo conturbaretur, subjunxit eadera Beata Ne id ffigre ;

post delinquentem periculum


revelari, et scaiidali feras, sed divinae te voluntati conforraa : quod sane
cum pace aboleri, sicut lieata prwdixerat. faciendum ei fuit, quia uno ab inde mense Sor.
129 Cura iuter Ferrai'i;K Ducem afque Ecclesiara Maria Benedicta obiit. Alteri prffidixit, quod absque
periculum iti- discordiaigliscerent, eadem iiobilismatrona, cupiens Sacramentis esset moritura. Qua; nuntio isto co.n-
neranfl obven- eodem Processu detulit: vero ei
reiu conip(JSitaiii videre, sicut in sternata, rein ad Priorissam Iu-ec
turum.
declarat, vovit pro inipetrauda pace visitare Deipa- suasit, ut se ad ejusmodi morlem pararel; nee
ram, qua; apudRegium-LepidiinLombardia colitur. frustra, quia die quodam rupta veiia pectoralis, ip-

Hac de peregrinatione consilia conferenti secum, sani intra paucas horas suo in saiiguinesuffbcavit,

Mater Maria Magdalena, atl crates prjedictas alie- necpotuit EccIesiaiSacramentarecipere. Dumautem
nata a sensibus, dixit In reditu vide ut caute pro-
; extreina inflrraitate laboraret Beala, or,avit eara Sor.
cedas, quia Malatasca (sic appellabat daenionem) Maria Magdalena Berti. ut si contingeret ipsam
malum tibicudit monuilque
; utSaiictoruinReliquias, hinc a Deo evocari, se quoque vellet triduo post

et iniagiuem S. Hyacinthi devoti sui secuin portaret. accipere : quia credebat non posse supervivere, prae
Fecit quodjussaeratEIisabetha cunique regrediens ; niagna qiia illam prosequebatur caritate. A(ler<at
venisset ad moiites Bononienses, qui eani portabat Sor. Alexandra de Beccuto Infirmaria, juvenis ac
praiter soUtuni pavef;ictus nulla apparente vegeta quae audita excipiens verba Ea. inquit,
equus, : ;

ex causa, coepit tam efluso cursu ferri, ut retineri Mater, hanc ei praesta gratiam, ut tecum ipsam
Ducas
;

VITA S. MARI^ MAGD. DE PAZZIS CARM.


812
ad intiiit'"'\X*!'!'-
constitutus, habuit os apertiim
(iucas in Paradisum. Tum subridens Beata, atque
quod Beatus iste amabat mspiratio-
Dicere volebat,
IX ITAL. ail Bertiara conversa; Non propter te veniam, ait,
Verbum ingerebat cordi ejus;
YINCKN. nes interiores, quas
sed propter Sor. .Mexandraro. Utque|pr!edixeratfac-
POCCINI.
anno et quantum poterat, conabatur easdera executioni
tura est nam uno post hanc prffidictionem
Martyr incngnitus; qui
;

raandare Aloysius fuit


obiitBeata, atque|)ostbimcslre exhincactum, etiam
te cngnn-
enim te am.at, Deus raeus, adeo m.ignum
Sor. .'Mexandra vilam rlausit.]Signanter autem eo-
scit et infinite amabilem, qund
grande martyrium ei
dem tempoi'e, de quadam Sanctimonmli hiqiiens amare;
sit videre, qiiod non te amet,
quantum vellet
cum Matre Priorissa, dixit hfflc verba Animum :

et qund a creaturis noii ameris, sed ofTcndaris


adverte. Soror ha!c brevi mnrietur.
Matcr, qiiia
etiam se Marfyrem fecit quantum
Ultrn
Ohsliipuit ad haeo Matcr Priorissa, eo qiiod Soror
amavit in terris et ideo nunc fruitnr
in rcelis, Deo
aegre
ista tunc optima valetudiiie utebatur
!
."^ed :

Sagiftabatcor Verbi,
transierantoctodies.cum graviinfirmata est morbo, per amnris plenifudinem.
quando erat mnrtalis : nunc cum est in coelis, sa-
ct scptimo ejus dic finem vivendi fecit.
gittce ista; requiescunt in ejus corde, quia nunc in-
iH Suam qiioque ipsa inortem pra;dixit; quia
telligit et fruitur artibus amnris et iinionis (sagittis
atque etiam in gravioribus suis malis audiens mcdicos de ea
suam, modndictis) in quibus se exercehat. Vi-
sananda despcrarc, ssepc diocbat Prinriss», Secura scilicet
ditdeinde quodiste Sanctus pro iis perquam ferven-
esto, Mater, quia non moriar tam cito. Prasterea,
uno anno ante mortem suam, cuin urgercnt medici
eum in terra spiritu;iliter juverant
ter oraliat, qui :

ut sine mora^susciperetextremam Unctionera; abso-


unde dixit; Egoqunque volo excogitare modum lu-
lute, quamvi5 humiliter respondit, necdum adessc
crandi animas, ut siqua earum Paradisum obtineat,
cap. 73
tempus. [Anno autem mdcvm die xxv Aprilis obiit oret pro me; siciit Alnysius orat pro iis, quos
ejusqve rffem,
habuit in hoc mundo adjutores. Atque hic loqui
quEcdam Sanctimonialis ipsiu* monasterii. Sor. Ur-
sula Vivioli nuncupata : quK utexpiravit, Sornrum desiit.

aliquee nuntium mnx tulerunt Beatae, tumprae gravi 1.33 Cuni autem Rev. Patres Sncietatis Jesu in- E
intirmifate decumbenti : quas respondit; Et ego se- tellexissentquod Mater Sor. Marin Magdalena in idque coram

quenti mense h.ac die moriar. Tunc illanim una, raptu habuisset tam grande indicium de snnctitate Arcfitepiscojtu
rite teslatur.
recordata quod eo annn festum Ascensionis cadehat istius eorum Beati. instare postiilarunf a monaste-

in XXIV Maji. et credens qiiod Sancta en die moritu- rio, eorum quae siiperius relafa sunt descriptum

ram Nollem inquit, isto die mori erit


se diceret, ;
exemplar; quod eis prompfissime expeditum fuit,
enim festum Ascensinnis. Ast Beata, in die .Ascen- quia isti monasterium in rebus spiri-
Patres ipsiim
sionis, repnsuit etiamnum hic ero itaque cnntigit, :
tualibus semper mnltnmjuverunt. Utque majnri cum
et aliaqux- approbata, curarunt
obiit enimpostridie .Ascensionis, idest die xxv Maji, auctoritafe res fofa haberetur
damodjunela.
cap. ll^ ipsn praecise terrainn mensis unius decursi ab obitu a testibus flde dignis eam cnnfirmari, ac dcbite

Ursute praesignato ] Paucis vero diebus priusquam examinari. Quare ad enrum preces Illustriss. D.
obiret, prajdixit quod Snrnr qujedant brevi ipsara Alexander Marci Mcdices, nunc -\rchiepiscopus
esset secutura : rogataque ut pro ejus sanilate re- Florcntinus, anno mdcvi die xv .\prilis, accessit ad
cuperanda oraret, dixit divina^ voluntatis esse, ut mon;\sterium illudqiie ingressus. pr.iedicla7i dcvntam
;

innreretur quod eliam dic sexto post mortem Snr.


: Matrem. quas prnpter morbuni non poferat se levare
Mariae Magdalenae evenit. [Nnvitia? isti. ciijus oc- de lectn, minutim interrogavif snpraisfiid f.ictnm,
cultoingrediendi Chorumdesiderio satisfecisse piam coram Patre Gubernatore mnnasferii, et duobus
Matrem supra dictnm est, contigerant vices, una Presbyferis quos secura adduxerat, ac 1). Nicolao

earura noctium, quae infirmae fuerunt ultimae, vigi- Rogetfi Rnmanae Rntae Nntario. Et bnna Mater,
landi apud ipsam. Ibat illa animo reluctanti, quia seraper cura profunda hiimilitafe et reverentia res-
metuebat morientem iiianere sola
apiid id ipsum ;
pondebat ad interrogationes singulas affirmans ve- ;

taraen prodere non audebat, humano respectu im- rum esse id, quod. .sicut dictiim est, Incufa erat In
pedita. Sed sgra intranti ad se dixjt, Snror Aiigela raptii de gloria B. .Alnysii. Verum dici nnn pofest,
Catharina (hoc eiiim noincn erat) veni confldenter, quantara cordis amaritiidinem cxinde senserit non ;

quia quandn egn moriar, Monach^ nmnesprassentes enim expectaveratdetalibus rebus se interrngandam:
aderunt sicut et factum est.JSimili prophetias spi-
; neque inveniebatur modus ad cam consolandara,
ritu quoque multa praividit, ad bonum statum
alia tantum horrebat quod laudes su;c evulgabantur, to-
monasterii spectantia: quae tamen praetermittuntur, taque dnloris plena dicebat : Fierine [potest, ut vilis
ne nimis prnlixa evadat narratio. creatura, qualis ego sura , debeat notari et scribi
132 Dieiv Aprilis anniejusdem, raptae in spiritu in libris, atque per ora honiinum appellari ? Tau-
C. L.VIZ
vtdel t/hriam
concessuin fuit videre in Paradiso gloriain B. .Aloy- dem ut aliqua ratione contentaretur, necesse fuit ut
B. Atoysii sii Gonzagae ex Sncietate Jesu. Attnnita autem ad diceret Confessarius.
ei quod istud cnnfigisset per
Gonzag^. conspectum tam eximii objecli, coepit interpolatim volunt.atera suae divinai Majestafis, ut glnria siia in
Inqui in liunc niodnm, quem line» hicad spatia ser- istn Beato magis resplenderef.
moni interposita signata;, denotant. qualem glo- 134 Anno mdcii accidit casus, alferjam supra re-
riam possidct Aloysius, filius Igiiatii 1 numquam id lato similis. Cum cnrruptum esset vini vasculum, c. i.xx
credidissem, nisi Jesus meusosteiidisset mihi. recurreruntmonachffiad Sor. Mariam Magdalenara. Vinum conup-
Videtur raihi quodammodo, nulla major glnria esse Quare mane quodam, post Communionem, tum corrigit,
accessit
in coelo, ea quani viden habere Aloysiiim.
ubi erat vasculum istud factaque oratione, ad na-
Dico quod Alnysius est Sanctus Habemus in —— tur,alem suam bonitatera vinura rediit
:

sicut cum :

ecclesia nnstra Sanctos (eos intelligebat, quorum ibi


juramento tesfantiir Monachae, quae miraculo prae-
Ossa seu Reliquia» erant) qni nnn sunt dunati tanta sentes adfuer.ant . Eodera anno Sor. Maria Ginori,
gloria Vellem ut possein ire pertotummundum, culculum
Monacha professa, acerbis calnili doloribus crucia-
et dicere quod Aloysius, filius Ignatii, est s'indt,
San- jam triennio toleraverat peeuliariter
batur, quos ;

ctus et vellem
ut ejus gloriam omnibus possem
:
autem quadam vice, sex continuis diebus ac nocti-
ostendere, quatenus in eo glorificetur Deus
Tan- bus nullam requiem capiens, videbatur sibi accedere
projjter ex-
tam gloriam habet, quia interius operabatur, ad ulfimam vitae metam, quia cruciatum tam exces-
cfltentlam Quis unquam explicare pnterit valorem et virtutem
sivum ferre ultra non poterat. Sed visitata a Sor.
actuum ejuM
actuum internorum? Nulla est comparatio estrin-
interiorum Maria Magdalena, ad eam se convertens dixit ,
seci ad intrinsecum Aloysius hic infra in mundo Mater mea, obsecro roga Dominum, ut poenas has
raitiget
! ,

VIGESIMA QUINTA MAJI. 213


A mitiget, ut eas possim patiei.ter tolerare ;
vereor Sa'pe cogifatioiie siispensa cluliito, iitrum sim eadem D
enim vakie, ne nie mj
desperationem adihicant. His qua; aiifelKic quia autea videliar milii aniino deter- KX ITL,
;

auditis. statim ad orationem se compnsuit benedicta minato quidlibet facile sustinere posse; nunc autem
Mater, et subito soporari visa est infirma rcrvlM.
exper- ; qiianlo majorem cnuafiim adhibeo, taulo magis de-
recta autem, omiiino sanam ac iiljeram sese inve- bilis prosfrataque appareo.
nit, per ferventem famute Dei orationem ut suo , I3(i Non lamen
aiidebant Superiores, noslnuara
ipsamet ore cum jurniuento liodiedum testatur. Alias ntque ex-
in ea videriDt proiiigia, eidpni injnngerft per irewum de-
(aiita
"'-''-'''''* "' ^0''°'' Maria Magdalena Mori, isciiiade
itemiscMadem obedientiatn, ut vel lectiiin iMgredcrctiir, vel aliquid '"'*'o'o mo-
Jaborans, quje menses octodecini ipsam excruciave- de niinio vifLC rieore remitteret; qiiainvis non de ''""°'" '''^

rat, ita ut surgere de lecto non posset


duin Sor ; '^inorent eam ro^iare : sed ipsa conlru affectuosis
Maria Magdalcna qundam die Veneris esset rapta precibus miscebat amaras lacrymasad Deum, ne per
in ecstasim, inter niedifanda Dominic:B p.issionis mitteret ipsam infirmam videri, licet esset. [Mense
mysteria commoveri se inferius senserif, quod si ad Julin seqiienli iterum cffipit san^uinem vomere];
ejus prsesentiam se conferret a suo morbo libera- eoque adducfa est, ut cibum amplius non admifte-
,

retur. Ilaqiie a .Sanctimonialibus adductii est coram ret, et abs.iue magua lassitudine noii posset ad duos
devota Mutre, ndhuc m rapfu posita : ipsaque ante passus procedere quare tunc demum compulsa est
;

eam m genua se collocans, fecit sibi tangi L.tus, in a Superioribns lecto se dare. Paruit illa cilra mo-
quo cruciab;itur; et mox, ab omni dolore liberatam ram ullain (fanti faciebat obedientiam,) sed quia
se sensit, di«pulsamque infirmifatem, quam reliquo supra moduin mctuebat , sicut dixi, ne diabolica;
deinceps vitic sury fempr.re numquam amplius passa
fraudis versntia hieo esset, mnxiinn cum dolore su-
esf ; ufi fidem faciunt uiultae adbuc supBrstifes Mo- ruebat necessarias refectiones. Atque '> convalrscU
in hoc slatu
et plaoam nachffi. Similifer cum .Soror MariaCatliarina Chelli ''»'"""•'""".
mansit usquesecundum Aug iisti singulari
ad
in brachio.
per duos annos fuissetsub cura ineilicorum, propfer
cura patientia quando inci'udescente mngis fussi,
:

liorribilem plagam in bracliio dextero, qiia; tribus rursus copio.-uni sanguinem evouiuif, iinde existi-
patens locis ctiam ossis particularn cum pure ejece- mabant medici in ipso suflfocandaiu et in hoc tara ;

rat ;
die quodam plus quam solitis doloribus aggra- gravi periculo perseveravit Lau- u.-qiie ad fesfura S
T.ita, recurrit ad Matrera Sor. Evangelistam Ja- rcntii, curanullum sistendo cruori reraedium inve-
cundi, ut se juvaret. QuEe illi, divinitus inspirata,
niretur. Stabant eo tenipore circum ejus lectum
respondit. ut pro auxilio adiret Sor. Mariam Mag-
Sorores, pleuK luctus sed ipsa cuuclis addebat ;

dalenam. Quod cum fecisset illa, defracfis brachio


animos, asserens se uon murituram, ante-
firmilei'
fasciis, etiam peniciilos vulnerarios exeraif et inox ;
quain explesset officium Magistra^Novitiarum: quod
dolores cessaverunt, ac brevi sanitas infejra suc- et factum est. Nam paulo [lost aliqiiantum allcviafa "''"'' ™"'
cessit,nnn sine admiratione niagna medicorum qui a raorbo. circa fe>tum Sanclonnu omnluin, resum
nltisQua-
d> agesimam
inflrmam curaverunt. Ea Monacha nunc quoiue vi-
p^it regimen isfud cum incredibili betitia inonaste- iiijU.
vit, et simul cum
tunc prajsentibus fidem mi-
aliis
rii. Redibat quidera ei subinde sanguineus voraitiis,
raculo facit. Prajter has aliasque gratias, suo loco
sed niliili id faciebat; afHictisqiie propterea Novitiis
relafas, plura miracula in monasferiu suis merifis
dicebat, ne metuerent, certain enim esse se, quod,
est opcrafa, qua brevilatis ergo dimiftuntur. Sufli-
licet vas integruin sangiiinis quotidie evomeret
ciet dicere,quod ibidem nulla Monacha fuerif, quse officii tameii sui fenipus ab>olveret. Qiiin etiam, li-
non receperit per ejus orationes singularissiina ali- male constitufa, obtinuit a Superiorilms,
cet tain
qua a Deo beneficia. QuEe autem nunc supersunt in
ut inchoare sibi liceret Quadragesiraale jejuniam
cum juraniento affirmant et testantiir
vivis, onines
auni MDCiv, ipsumque prosecuta est usque ad sabba-
magnaha, quK fecif Dominus in siia dilecta Sponsa.
tum ante Doininicara Passionis: quando, superve-
135 Vix in oflScio Magistr» Novitiarum consue- nie.ife nova eructatione copiosioris sanguinis, illud
tum tempus expleverat, ef pro aliis tribiis annis in
Conflrmata interrupit ex obcdientia; sic fanien ut cum lacryrais
eo fuerat conflrmafa, cum anno mdcu continuus ei
i» officio diceref, se propfer peccafa sua dignam non fuisse,
Magistrx catarrhus advenit, veliementi tiissi coiijiinctiis, quie
ut cuiu aliis ag^^ret Quadragesimam quara post :

siceamcospit fatigare. ut brevi viribus exliausta sit.


octidiium resuiiip^it, atque ad finera perduxit.
Ipsa tamen parvi id faciens, noluit uni|uain disce-
C dere ab insfitiita» vilae rigore, sed potius plures as-
CAPUT Xlil.
perioresque poenifentias formidans ne dia-
fiiciebaf,
boli ea esset astutia, volentis ipsam a proposita se-
ExlrcMus morbus el obilus Sanctx.
veritate dimovere ideoque dicebat,
; quain neces-
gravi ca- 3arium est atfendere sibi, eo quod sensus hunnmus Xn fesfo S. Jnannis Bapfist:e anno Mnciv rapta in C. LXXll
tarrho ex- adeo piger .-ic pusillanimis sit, ut soninolenfiam in ecstasin (fuit autem ultimus hic raplus, qui Sanctl- -In. 1601
fi ceCur,
bene agendo exisfimet esse debilitatem alque inftr- de reliquo
raonialibus innofuit) intcllexit a Deo, quod dein-
vilx sux
mitatem, quatenus requiem aliquam sibi iiidulgeat. ceps iisque ad morlem continuo esset a?grotafura ;
^tiilu edoctit,
Ad se vero conversa sulijungebal, Tene le novi, nec unde hil:iri vnllu dixif, Jesu mi Visne ufefliciar !

faciam unquam voluntatem fuam, sed divin» volun- sicut infantula, imo visne uf renascar ? Tolaque ad-
tafiobsecundabo, Interim quotidie aggrahatur ma- niirabunda suhjungebat, qnam pnsilla fieri debeo
lum, et anno .MDcni mense Aprilis rupta est ei pe- sic ut propter parvitalem istam amplius nie nou
rupta peclo-
rali veua
ctoralis vena, ut mulfam sanguinis copiara per os cognoscant Iia: anima? me;c. Dicere volens, sicut
sanguliiem evomeret. [Non tanien
cuiquam nianifestavit,
id posfea ex obedientii retulil, quod propfer morbum
vomit. formidans alicui novam de se curam injicere. ^"e- acfura esset vit;im adeo dissimilem priori, iit vide.
ap. 188.
'i
rum die sequenti, Novitiam unam ad crates corai- retur i'enasci ad novam crucem suflerendam. Uoc
tafa, rediit ad sangninis vomitnra ; quem occultare autem omnino contigit quia fanta exinde laboravit
;

non valens, jussa per obedieafiam cubituin con-


fuit ut Deus ipsara videretur dereli-
spiritiis aridifafe.
cedere, et nonuibil remedii adhibere. Huic raandato quisse. Ipsa taraen magis incensa ad faciendam Dei
illa quidem tunc paruit, sed post moilicam paiicorum voluntafem, prompt:im se offerebat ad qualemcui
dierum quietem ad consueta redivitexercitia,ulferiori quo laboi'em, ac deinde sensihus suis est reddita.
omni reraedio abstinens,] et judicans quod Inlerea absolvif alterum ofiicii sui triennium. Quia '''<!''"' ^"f
iudispositionis naluralis difficultafem posset coelesti
'""" '

autem mufarahe erant Officiales, metuens illa ne ad


favore superare, quamvis ipsamet aliquando diceret. aliud aliquod munus eligeretur, [suboliierat enjm
hoc
: ,
; ;

214 VITA S. MAIiL'E MAGD. DE PAZZIS CAEM.


hoc agi, ut, postulata dispeiisatione in defectu aeta- hahe.int. Non remansit suo effectu fnistratum tam D
1

eo enira redacta fuit c. Lxxni


tis, Priorissa fieret); huniiliter iudicavit gratum incensum dosiderium patiendi ;

habita debilitatis sua! extreni» latioiie. fanda Mater, ut in lia': infirmitatis suae cruce si-
sibi fore. si
posset maxirae inilis riuod.immiido f.icta sit suo Jesii. quaiido affii-
quietcm iioiioullaui nancisci : et
quu contiiiuo iitterebatur dicebat gebatur intensissimis sua; crucifixionis doloribus.
proptcr inorliiini :

auleiii istud, iioii pro aliquo solatio corporis, sed ut tjuamvis autein ad ejus obsequiura adessent Soro-
7110 impe-
eflu.eret pra^Iationein. In unum tamen coactie Mo- res promptffi, nihil tamen solatii liinc accipiebat
trato.
naca;, coiisiderala exiniia virtutt istius aninia! be- dicens alniuando, s.e non habere alterius rei capa.t

nedictas , Siippi-iorem Mon:isterii ipsam elcgeruiit pectus iiuara molestiarum ; et oinne id, quod sibi

mense Octobri ejiisdem aimi. Adniisit illa iinposi- oliin solatio erat, mutatum esse in dolorein ac poe-
munus, .''d magiio cum dolore, iueptam se
tuni sibi nam.
credens ad tanti deiut' exolutioiiem nihilnmiiius, ; 139 Crescebant ejiis labores et periculum vitiB

ut erat tota in Dei voluntatem resignata; citncom- augebalur in dies ; in ipsa tamen non decrescebat
pusuit aniinum , deditque muneri gerendo initium desideriiim semper amiilius patiendi : unde inter

cuiii siiigul.-iri exempl.i. Sed icgre octo dies transie- niedins cruciatus, oculos identideui torquens versus
p/ febri cor-
r;uit,qua!ido l)eo lieiiedicto placuit febriin eidem ini- cocluin, gratias ageliat Deo, quod in vivis eam cou-
repffi tecto-
ir.ittere, ct dolorcin ciipitis adeo vehementem, ut servasset usque ad teinpus illud, ut pro sua volun-
giie aftixa.
ciigcretiir iu lectiim se dare ;
quantunivis ipsa ad- tate gustaret merum pati ex amore ejus. .Miquando
liuc inveniebat modiiin, (|U0 posset onini mane aii- considoraus omnia sua luerabra, contiuuis tormentis
dire Missam, ct refici cibo Angeloruni : inde rever- affliota, dicebat : Scio quod tales ac tantieslnt cul-
tens ad cellain, adeo reniauehat debilis atque af- pm mea>. nt majus suppliciiun quam istud inerear.

flicta, ut pi;e imbocillitate liiiqueuda animo crede- Pr,Eterea duobus continuis aniiis, die ac nocte sic
retur. Viucebat tanien iufirmitatein iiigens dcvotio afflicta fuit dolore deulium, ut quandoque cogeretur
erga lioc cuileste Convivium. qua stimuKaiite eidem erimipere in lamenta, cura nullum invenirelur ei af/ligitur

incoimnodo sese expouebat quotidie, adco ut quan- sublevanda- reinediiim. Tautus autem erat cruciatus efiam dolore
fteiitium.
doijueeodem tcmpore extranrdimiri;i febri corripe- iste. ut dentcs coroprimere nun pnsset et coacta :

retiir, inio dolores acerbissiinos usque ad niortem cibum suniere. etiara lacryinari cogebatur prie velie-
propterca indies siistiiiebat : qui cum pra; niiiiia ex- raeiitia Idem dolor consuinpsit ei corro-
torinenti.
tenuatione non posset corpus sustinere, nisi tertia sitqueomneni gingivam, usque adeo, iitip.si tandera
quaqiie hora per diem cibaretur, omnem illam luo- dentes sigillatiin singuli ei excideriiil pne dolore.
lestiimi sustinebat patieiiter prae desiderio commu- Siquando ipsi obveniebat rei alicujus aiipetitus, uo-
nicandi. Cumque aliquando moneretur a Sororibus, tabilem existimasset defectuni illura signo aliquo et cifti su-
quotiilie ta-
mendi difft-
ut tali de causa desineret quotidie accedere ad Men- manifestare : et quia nobilis quaidain matrona. ipsi citltate,
ineii xur-
git Ofi Covi-
sam sacram. quatduus corpus pos.'.et nielius confor- et inonasterio devotis.^iiiia, caritate impellente, mi-
munloncm, lare boua Maler respondebat
; Si vobis videtur : serat cibos aliquos delectabiles, quibus afliicta Ma-
quod propter ineam indigniiatem non debeaiu cora- ter posset quadaniteuus refocillari ipsa id intelli- ;

municare, libenter eo bono privabor; quod si aliis gens, non exiguo.^cruiuilo angi ccepit, atque gustare
de causis movemiiii ad hoc milii su;idenduin, nisi id eosuoluit. Sed quia nihil jam aniplius inveniebatur,
ipsura mihi a Conlessario iiiaiidetur per ubedien- quod uutrire eam posset ; suasit ei Pater spiritualis,
tiam, numqiiam faciam iiuod suadetis, etiamsi jirop- ut eos experiretur, oinni omnino scrupulo liberam
terea niori deberem certo eiiim mibi persuadeo,
: eam esse jubeiis. Acquievit igitur, niolestiam ta-
quod absque auxdio hujus sanctissimee Communio- men niagnaiu est passa in sumendis eiusmodi cibis :

nis iion posseiu tolerare dolures continua; infirmi- sjepiusque dicebat, iufirniitatis tempore aliud nihil
tatis, et tantara spiritus desolationem : quia sentio esse curandum, quaiii ut semper splenderet sancta
quod post receptionera istius vitalis
iiovum Cibi , pau)>ert:is. Ideo, quanto exquisitius apparata eraut
accipiam vigoreinadresistendum tcntationibus meis. fercula, unde eam vesci opportebat tanto plus af-
,

138 Interim niagnopere e;iiii affligehat, quod co- flictionis ac poinaieidem atferebant, menteni semper
gebatur permanere in lecto eo quod naturaliter ; fixam tenenti in Vitain Jesu Christi, qui uostr*
perquaiu actuosa, inagnaiu inde recipiebat inortiti- talutis causa oraiiem gustum solatiumque repudia-
patielller
cationeni solebatque dicere, quod Deus non potue- vit. Dolores etiam capitis eam magis magisque quo - item capltls
tolerat mor- :

tii motestias rit ei imniittere pffinara, a qua abhorreret magis tidie, sed maxin.e feria sexta, cruciabant ftolore
tali euim :

natura sua. quamSed quia certo sciebat hanc


istain. die, post receptam olim a Doraino coninam spiueam
esse Dei voluntuteni, dici non potestquara alaciiter sicut in sccunda parte videbitur ) dolores semper
(
pcrferret angustias etiam maximas. Octo diebus maxinios paliebatur.
prius quam eam niorbus invaderet, audiens in Re- 140 Prffiterea de hora in horam sentiebat sibi
fectorio legi Vitain alicujus Sancti , qui pro corpus transfigi veluti jaculis quibusdain, pajna
Deo val-
multum tiileraverat; tantum ad patiendum incensa deatroci: etcauterium, quod niedicijusserant
fieri,
fuit. utdenuu ferventissime se obtulerit ad
quam- ad morbura ejus utcumque levandum , crudeliter
cunique ei placibilem occasionem oblita eam
, afilictio- affligebat :
iiam pro solatio, quod ferre debehat,
et oplat
num pra;teritarum. Cum eniiu aliquando Suror uua adferebat taidium et molestias iiicredibiles.
omni solatio diceret; Maler, nuraquid grandis crux tibi
Quare
videiitur multoties oculos ad Cruxifixum convertens
prlvari , aiebat,
esse ea, quai tolerasti quinquciiniy tu;c probatiunis; Domiue mi , nisi tu mihi auxilium et robur dederis,'
statim respondit, quod eatenus nuniquam acceperit iion potest meum cor|)iis perferre tantos cruciatus!
taletempus, quoil esset puraj ac mera; patieutiai
Multum etiaiu raolcstiffi adferebat ei cogitatio
qui etiam in illo i|uiuquennio gustaveiat qua
aliquaiii meluebat, ne Ueiim offenderet per voces
suavitatem ca-Iestein, qux- dulcorabat qiiidemcura- cxpressivas ei metu in
sensus ad quas aliquando cogebat
qiie pceuiim.
,
dolor: ideoque liis o/fendi
Sed quod inodo a Deo postuhi, iiiquie- orabat Sorores, pro sc Deum
bat, est, prccarentnr. ut tautas Deum,
ut raihi concedat purum pati quod nulli
gustui spirituuli admixtum- s.t : el,
et, pe/ fiduciara
per fiduciam "^"'^'^r!' '"'''' "''"'''' """
offensa. Cogitatio autera ista
^"^' ""-- -^-
quam habeo in divina honitale, spero. quod tam vebementer eam
ante premebat, ut ssepe cum profunda
morfem obtentiira sim talem gratiam hurailitate Guber-
scio euim :
natori monasterii diceret
quod pretiosai ilte delicia:
Credisne Pater, quod , ,

gustuum internorum salvari possim'?


quaj tanti aistimantur, in Cumque ille obstupesceus respon-
putria coelesti locum non deret, Cur istud interrogas? subjungebatbona
Ma-
ter,
; ;,

VIGESIMA QUINTA MAJI. 2ln


ter, Mngna Pater mi qiind creatura ,
saiie res est , quibus, iliim ea ante lectum
suum a duabus Monacbis D
qiise niliil boni debeat cnmparere
fecit in vita sua, recitabantiir,attentissima erat pronuntians etiam FX ITVL. ,

coram suprenia Dei piiritate; iteriinii|iie qmerebat, ipsa Versioulos nonmillos. [ Quotidie autem iiflere- VISCEV.
POCCIN.
Creilisne Pater, fufurum ut salver? In hoi; autem
, bat Deo sangiiiiieiii JcsuCbristi, orabatque pro cap. I^t)

maxinierespleniiebiit hiiniilitas ejus.qua tamsancte peccatoribu.s. pro aniinabus purgatorii, personisque ijitindo etiam
coraiii V. S.
vixerat. et tam singularibns ilonis fuerat a Den lo- aflliclis, ct aliis quibuscumque sibi cnmmeudatis
rcninm petiit
cuplelata necessilatibus. ('uniqne al.quando intellexisset, in erraforum
C. LXSIV 141 Quia petierat Deo merum pati. si quando (luoibun mniiasterio institntnm fiii.-se. nt Monacba^,
inlerim of/l- aliquitl acciileliat ei (]iiO'l vpI unil)rani solatii liabere in (;iioro coUectiB aiiti' venerahilc Saorainentum, si-
dum exercet viilebatur, miiltum niftuebal, ne in eo Deum olb>n- gillatim oinncs a Deo veniani poscereiit dclictorum
ut polest.
di-ret, ct ne proptere;i deboret pucnas ieternas susii- sunruni voluit idein iii suo monasterio ad praxim
;

nere. Cumque ei aliquando dictum esst a suo Patre deduci, nec abessea tnli actii suslinuit: seil sequo-
spirituali, qiioil ante mortem verosimiliter perceptn- qiie in grabato iUiic delerri mandans, ubi vices suae
aliasqite sola-
tur. ra esset multain consolationem Hnc, inqnit, a l)o-
;
venerant, tota tremens et verbis maximai hiunilia-
mino nieo non peto , sed solum patientiam ail bene tionis utens, de gcnibus veuiam postulabat Dcum ,

sustinenilos ilolores ; quilnis sic atrociter aftlicta ,


orabatqiie nt sui in morte misereretiir: ileindc con-
non dftsinebat pro posse exercere nffi^-inm Supprio- versa ad Munachas itidem geniiflexa ignosci sibi
,

ris, Sororibus ad se venientibus opportuna cnnsilia petebat deteriora exempla et scandala a se data; ita
suggerendo. [Quanduaiitemillose abdicavit, servavit ut omiies commoverct ad planctum].
cap. 140
tamen cnram juniorum ad dictiim officinm pertineii 143 Tandein post aunos quinquc tam givivium
inflrmitatiim, monita cst a medicis suscipere ex- 011. icin,
tera; multaqne ciim caritate exercuit, etiain in lecto
Hlaji \l.ex-
eas instruendo corrigendoquc. Mirabile autem erat, tremam Unctiniiem judicabant enim qnod iiltra ;
tiematUictione
quod ab ea rece ieret nulla absqne summa sati.^-fa- (luos vel tres dies vivere ncii posset Ipsa vero , munlcntla.
ctione ; mirabilius vero ,
qnod ipsa tantopere tamquain vicina; morlis praasaga eorum voluntati ,
cap, 113

afflictacum e.sset, sui tamen tota oblita videretur, prompte se tradidit, ciim magna huniilitate se pra;-
cum impendenduin solatium. Hoc cum
alteri erat paransad sanctumilludSacramcutum suscipiendum.
esset ab aliquibus animadvorsum, coeperunt in reme- [Eo die mane, qni er.at xiii Maji, communicaverat
diumilol irum cjusalicnas ei iniserias repraeseutare de raanibus Coulessarii ]; cui etiam magno cum fer-
tunc enimsuas ipsa reprimenslacrymasgemitusque, vore commendavit monasterium ; promittens ei ,

conabatiir sereniori apparere vnltu. donec solatium quod si in Paradismn reciperetur, Deum esset in-
querentibus attulisset.] Augebantur interim dolores stanter precatura pro ipso , et pro omnibiis Sancti-

ejus et labores quotidie ; et modo iii pectore senlie- monialibus , ut brevi se mutuo revidereiit in regiio

bat veluti novaculaiii membra ilissecantem; modo coelorum. Rogavit deinde Priorissam , ut Snrores
in capite quasi raalleorum ictus, aliasque infiiiitas ornnes juberet adtinari coram sc; a quibiis petiit

pcen:is.Quare si non ita prnmpte so prius obtulisset veniam defectuum et inali exenqili dati , exhori.ans
ad patiendum neque tam vivacem habnisset noti-
,
eas ut se conservarent Chri^tn .Jesu sponsas veras.
tiam ejus dignitatis, quam artert tolcrantia pro atiio- [Inter alia vero magiiai iediflc.itionis verba, agebat
cap. lU
re Jesu ;
potiiissent haud dubie taiitas molestiffi, iil- ipsis gratias ,
quoilipsam in sua communitate susti- Magis'rae
tra quani credi possit majores exprimere ab ea , nuissent , tali loco indignam se fiiisse atrirmans sitx longiorem
vitam prtn-
verba aliqua impaticntiw. Erat autem dignum im- sperare tamen ,
qiiod per merita plarum Sororiim ,
dicit.
piimis commiseratione spcctaculum videre corpus . jam translatarum in vitam alteram, jungenda esset
licet mirabiU-
ter extenuata. ita consumptum, ut ossa in lecto facerent quasi fos- ipsaruiu numero, impetrata suorura dclictorum indul-
sas grandes , neque posset a Monachis sublevari gentia. Postea se multum humiliavit erga Matrera
quin cruciatus intolerabiles pateretur. Interim nota- Sor. Evangelistam de Jiicuiido. suhcujuscura seinper
re erat summam cjiis purilatem, cum Sororibus vixcrat; gratias ci agciis pro laboribus sui causa sus-

ejiismodi obsequia sibi exbibentibus diceret; Credi- ceptis,etveniam postulansdefectunmerga ipsamcum*


lisne, quod hi contactiis motusquc, quos facitis ad missorum pro ipsius longiorivitasequoqueoraturam
;

me sublcvandam, aliqnatemis officiant virginitatiaut in ccelis pollicita ut([ue ad cominune monastcrii


,

pudicitiK ? Id si crcdatis , vini ip.sa mihi faciam , ut bouuin faccret eain Deiis attiiigere a^tatem siii sancti
et tria monita
absque auxilio vcstro me moveain aut ccrte maiie- ,
Patroni; qucmadinnduni factum vidimus nain quae ;
Sororibut dat:
bo in codem semper li.co. Signuni profecto evidens, tunc annnruin crat Lxxin, usque ad xcii vixit . pie

quoil , sicut Confessnrio fassa erat , nihil unquam defuncta primum aiiun .vocxxvi. Tria dcinde Sancti-
scivisset aux experta csset coiitrariiim castitati. monialibus monita dcdit.Priinum ut Reguhe et .

142 Ignorabaiit medici, neque causam poterant Constitutionum servandarum zelo raagno urdenies,

excogitare, qiUE sic constitutum corpus taindiu pos- qiiidlibetpotius tolerareeligerent quam relaxationem
et sxpe
set conservare tantisque cruciatilius par ctficere; earum permittere, idque Superiorum in delectu
morti proxi- ,

ma viderctur. ipsffiquo Monacha; oinnino admirabundaj sacpenu- praxipiie intenderent. .•Uterum.ut inomnircquiEre-
inero dicebant, impossibile esse ut octo diebus su- rent amarcntque paupertatem ac simplicitatcm reli-
peresset. Transibant taineii illi . et liebdomadae , et giosam; sibique ignoscerent, si singulari suo victus

menses ; ita ul luimana prudeiitia maneret confusa, ac vestitus modo , molestise quidquam cis dederat
renique miraciilo dnccret ; cum eo redacta illa jam quia talisfuerat Dci volunt.is. Tertium, ut invicem
esset , ut segrc audcrent ad eam visitaudaiii intrare caritiite conjuncta! cor uiiuiii essent ct aninia una ;

Monaciia^, pra- liorrorc spectaciili tam lacrymabilis; ita ut singiilaj magis alterius hono telareiitiirquam
quaiido autem intrabant . non poterant continere proprio. flrmiter persuasa;, idias aptiora esse quam
planctmu, amittcbant loquelam , nec audebaiit ocii- siiit ipsifi, divina; glorise instrumenta. Deniquo cum
los in eara defigerc , et sa;pc abibant verbo nullo Symbolum, Priefatio-
cantari sibi fecisset Nica;iuim
prolato. Pater Gubernator, qui omni inaiie ferebat nem deTrinitate, etSymhoIum S. .Uhanasii rece- ]

ei sanctissimam Coinmunionem, haud raro eaiii fixe pit a Patre Spirituali extremam Unctionem iiuo in :

considerabat : vehenienter dubitaus aii ad trajicien- actu respondit ipsamet ad Versiculoset ad Letanias, aftirmat ta-
dam Hostiam sacram satis virium haberet , et me- nec unqiiam abduxit oculos a conspectu Cruciflxi, nien sibi ad-
tuens nc in illo ipso actu tara devoto vita cain dcfi- quem continuo tenebat manu. Tunc aliud iiihil au- /tiic dies
atig tios stipe-
ceret. Nihilominus subinde vigorein aliquom resu- dire erat quam suspiria et singultus Sororum. cir-
resse.
mebat , et vnlebat qiiotidie audire sacra Oflicia; cum lectum optiraa; Matris prostratarum et incoii-
solabiliter
: : ,

2i(j VITA S. MARIiE MAGD. DE PAZZIS CARM.


solabiliterpIangeiitium.PostquamautemSaci-amen- et meis quibuscumque rebus aliud niliil
in aliis
m
BX ITAL. lum iiraidictum exccpit, pra; consolatione iiuara inde mente liabui quam priKsentem Deum. Longe ab ea
eiat omnis metus uiortis; ideoque
Sorores de hao
V1>CEN. hausit screnaui est, vidcbanturque ab ea
tot.j viiltu
i-rcciM.
dolorcs orancs ijuasi jicnilus recessissc. Uude con- cum illa loquebaiitur liberrime ffique ac de aba re ,

seque m pace
versa ad Confcssarium, dixit; Iiitelligo, Patcr, quod qiialibet quin etlam apparebat oblectari ipsam illius
:
dcyerc,
raentioue lacienda, et desiderio proximie dissolu-
proposucris cras visitare Patrcs Ereiuitas Moiitis-
Senarii : dico tibi ut vadas securus, iicque de mc tiimis ardere. Quie autem ipsi ultimailla nocteasti-
terunt, aflirmant, quod in ejus vullu legere sibi vi-
furmidcs quidquam, rediens enim me vivam repe-
ries: intcrim rogo, ut eorum orationibiis mc com-
debanturi-videntissimatraiiquillitatis iuterniB signa;

mendes : quia niultuin fiduciie in iis liabeu colloca- queiiiadiiiodiim etiam Patri Confessario te.stiita pri-

qua valcam die fuerat bisce verbis Noveris, Pater, quod nulla
tuin, utDoiniiius concedat mibi gratiam,
;

nilii pars corporissitnon pleua doloribiis, sed quod in quamquani


salvari. Cum autcni resjiondisset Guberualor, quod exlretno tte
cordesentiainmagnampaceni. lisdem ultiinis diebus,
proptcr graves illius infiruiitatcs iturus eu non esset; sofalam
riir.suin ei dixit: V.ade audacter, quiavivam ine re- i|uamvis pejus luiberct qiiam aliasuiiqu.iui, orane ta-
pcries. Suraittii igitur tiducia abiit quo statucrat, nieu corporale solatium, etiam a medicis ordinatura,
et post trcs dics ipsani codcm in statu reperit. recusavit; diceus Jesus iu cruce solatiura uullum
,

144 Oleu extremas Unctionis, utjam dictum,. su- habuit; itaque iuiitari ipsuni cupiebat, morieus, non
scepto, trcdccim diebus illis quibus supravixit, mul- solum quoad corpus, sed etiain quoad spiritum de-
tum fuit fatigata a doluribus, adeo ut ad eam sepe- solata. Ut taraen parum aliquid devotionis saltem
exterioris persentisceret, faciebat sibi iib adstanti-
Inlcrstimmoi licndam convenire dcccrnerent; et p:iuca; illie car-
dolorcs.
nes qiix' su)u-a infirma ossa remanseraut, pr» cru-
,
bus Sororibus, per eosdem dies noctesque recitari ,

ciatuuui magiiitudine copiosum sudorem stillabant Letanias Psalnios Pccnitentiales


, Atlianasiauum ,

continuo, quo non solum lodices, sed ipsa ctiam cul- Syrabolum, aliasque devotiis preces. Susceptu autem
citrabumcctabatur; adco ut neccssarium essct depu- sacro Oleo, noluit unquam, paucis quibus siqtervixit
tareSororesduas, ()uie jugitcrassistcntcscumpannis diebus, Communione IHnniiuci corporis priviiri.]
lineis eamdcm siccarcnt. Ipsa nibilominus, salut aui- i 147 Die xx:v Maji aniii mdcvii, iu festo Adscen-
iiiie sua; inteulfi tota, tolura cogllabat, quibus novis sioiiis DominiciB, super eam, jam feriiic voce desti- Vi Moji se ',

mori intelh-
modis salutem .^uara assccurans , grataiu se reddc- tutam , rccitatas sunt Commendationcs animoe, inter
geu^.
rct diviiia; Mitjcstati. planctus et suspiria Sororu.Ti, mossta corona ipsam
145 [Multum autum sc commendabat Soro- circumdantium. Tura conversa ad Confessarium
singulis benc ruiu oratioiiibiis, quee iion negllgebantuua post , qusesivit ,
quandonam sibi dari Viaticuin posset:
conmUl,, aliam , ipsi valedicere ac valediceudo couimciidare cumque ei responsuiii esset, desiderio ejus facien-
singula; ))ia siia dcsidcrla, ct lianc vcl iUani gratiam dum satis post mcdiam noctem ; in iUo molesto, sed
)iostulare. Quod allqui atteiitius considerautes , di- glorioso statu, cuepit de re-
lo()ui fi.uto cuni spiritu
cebant, videri slbi banc Dci fainulaui , in istu pau- bus coelestibus, utdissolvivideretur injubilum arao-
)ierrImo cubili suo , esse instar lUiigna; ciijusdain ris. Media nocte redivit ad illam Palcr eique ;
,

Hegina; , Iiitra paucos dics ad Spunsi sul regnum quod autea lactiiin non crat, in forma Viiitici por-
pelil accipil-
abituras: et ipsa uinnibus polllcebatiir louge m.ijus rexitsacram Communionem, corani omnibus Sancti-
que Viaticum,
auxilium dc cado ,
quam potuerat els ferre in terra ,
moiiiahbus. Adepta igitur quod coiiciipierat, videba-
atque dicebat Si ego, dura vixl, pro uniuscujusque
: tur l.x'tari, et cum sunirao aiiiinie solatio vigorem
vestrum perfectioue majori libenfer vitam impendis- resiimcre. Verum jain appropiuquabat terminus fra-
tt culdam amorem quo vos sciebam diligi
sera, suluin propter gilis hujus vitee , aspiraiiti ad coronara illani, quse
injurlum a Jesu quanto id magis faciara sl per Dei miseri- semel obtenta iiumquam aiuittitur.
; , Vocatus ergo
factenti gra- postero die
cordiam consecuta fuero paradisum. Multffi in ge- Confessarius est, ad borain post solis occasura duo^
tias agil. expirafura.
nua provolutie petebaiit veniam tiediorum ipsi per , decimara ut raorti ejus prsesens adesset
, : itaque
suos defectus creatorum ;aliae accedebant, consilia et transactse smit horie duae, usque ad decimam quar-
lumen pnstul-turae et Ipsa singulas excipiens beni-
:
tani, iu psalinis et hyranis, eo quod omnino amise-
gne, opportuna cuique monifa et solatia dabat: nec rat loquendi facultatem. Scd cum necesse Guber-
alius sermo audiebatur ex ore ejus quam de Deo , natori esset accedere ad Missam celebrandam et
,

de raortc, de paradiso, de perfectione Evangelica, de Mouacliis praebendam Communionem , abiit inde :

ordlne religioso, dilectione, atque obscrvantia. Fuit dum autem sesc prieparat ad Sacrificiuiu, monetur
tamen inter haec persona quaedam, etiam in tali ar- quod Mater sancta rcddat Dco extrcinuin spiritum.
ticulo, uon reformidans valde gravi injuria ipsam Hierebat ergo Confessarius dubius aninio eoque , ;
afiScere, paucis ante mortem diebus : quod iUa ani- turliato nou satis discernebat iutra se, utrum esset
mo tam constansi excepit. ut singulari cuni demou- convenientius ; si eniin ad moribundam accederet
stratione benevolentiae ipsam parsonam dimitteret. non poterat Missam facere et communicare Surores.
Hoc vero admiranti cuidara discipularum , dixit Sed diviiia pruvidentia ei suggessit ut dici juberet ,

Feci hoc Sorur, ut pro acceptu beneflcio gratam


,
per sanctam obedienliam quod differret inortem ,
me exhiberem {bencficluin
reputans, quod injuria donec Sacro peracto ccelestem Cibum cunctis de-
,

fuerat) subjunxitque: Oaudeo euiravero,


quod non disset.
prius mortua fuerim quam istud patiendum mihi
,
148 Incredibile dictu I mox atque mandatura
obveniret.
ejusmodi delatum ad eam est, visa est tota evigilare juietur Con-
146 Quamquarade veritate revelationura suarum
ac confortari . et qua; pcr raultas jam horas verbum fessarium
Pnfltetm plusquam moraliter esset certa; sicut tamen humili- erpcclure.
nullum protulerat, suaviter subridens, lieta et clara
ex vbalimtia tas ejus faciebat, ut semper versaretur in
sancto ti- voce dixit, Benediclus Deus. Peteusque sibi aliquid
eglise omnia more nequid diabolica; illusionis subes.set ita
,
; ul- stillati dari quos vires restauraret,
timis istis diebus solicite interrogavit ad quasdam
Patrem Con- Sorores prajsentes se vertit, et [Maria; P.acificai
fessarium, an crederet deceplara sc fuisse. de
HIc vero Tobalia] dixit Gratias ago Deo, quod usque ad
cum respondisset Si obedientiip ductum :
fi-
secuta es
,
nem me reliquerit desolatam et iibsque gustu. Satis
omnino secura debes manere, decipi te
nequaquara mihi solatii est iu ipsius beneplacitu
potuisse ; subjeeit illa Equidem et deuuo ipsi :
:
non recordor me offero qualcmcum()ue
aliquid unquam consolationem spiritualem,
fecisse citra obedieutiam
sed ab tantum ut salver. Dud ejusmodi afleotus nutriret,
hacper Superiores simpliciter semper duci mesivi- reversus estad eaiu P itr cum Sororibus omuibus:

quse

VIGESIMA QUINT.V MAJI 217


A qiiae lectum fusae iu genua, dolentes ac lii-
circura radisi ubi aiterno lumine cincta, vivis teta et ju-
cryraosoe, hymnos et psalmos recitabant. ut anima
;
D
cunda, supra quara ullus humanus cogitatus, raagni- ^
•—
"•"••
illa sancta, intei- raedias Dei laudes, tantopere al) tudijie rei vjctus, possit comprehendej-e. VJNCEN.
ea dilectas, reciperetur ad patriara coelestem. Hora PDCCINJ.
130 Soroi-es porro, videntes cai-ara adeo Matrera
deciina octava ejusdera diei, qui ejat feria sexta, vita destitutam, repletae dolore ultra
quam dici po-
ac deniqiie quaipsa liora Jesus Cliristus Durainus noster ma- test, fundebantiir
A(t carpusil':
lacryinas supra beatiim illiid sororllnu la-
morilur an jorcs ptenas in cruce toleravcrat, illa in cruce tara corpus. Stabant ex una parta; Novitia;, Juniores meuialum,
,tlal. 12.
crudelium dolorum. licet cum surama quiete mentis religiosa^ ex altera. quas gubernaverat nec non e» ;
et minimo motu curporis. mortalem lianc vitam qua; sub cura ipsius, Snpprioris officiuni tenentis
clauMt, XXV Maji Mocvii, m
festo S. Zenobii Episco- fuerant alia- vero Matres omnes simul cingebant
:

pi Florentini. Facies et caro ejus, longa ptBiiitentia sanctuin cadaver, piis devotisque conteraphitionibus
et iuHrraitate piiUens, mutata mox ab obitu. spccie occupata'. Atque inhoc tammoestospectaculo modo
in candorem prorsus Angelicum versa ac speciali- ferveutiasuspiria,
;
modo miserabiles singultus au-
ter miro decoru resplendens; devotionein
vultus, dicbantur, ita nt nerao eas videns coiitinere lacry-
aspirabat iutuenlibus; talisque i-emansit duin supra raas potuisset. [Mixtus tameii hic dolcr erat spiri-
terram stetit. Tantum vero aberat ut horrorem, tuah solatio ; et, quemajmodom collatis postea cap. M-J,
qualcra solent cadavera raortuorum, incuteret ali- inter sesensibus singiilaB protestata' sunt,nilul
una
eui; utpotius spiritu confortari se testareniur ad- sciens de a!ia, unaquasque sibi videbatur interesse
stantes, quemadmodum fieret insacrarum lieliquia- potius devota^ cuipiam festivitati quam hominis
ruin conspectu. Aniina vero ejus sancta, instar talis obitui.
Qiiod vero mirabilius est, etiain illae,
lumbai candidae, divina luce circurndata, ct choris qua' viventi minus credula; fuerant, et quadamtenus
.Vngelorum comitata, subvolavit, quemadmodum alieniori ab ipsa animo, ipso transitus felicis in-
par est credere, ad sinum Dei, aiternura victura. stanti, totas se interius muiari mirabantur, nec du-
Ubiit autem Mater Soror Maria Magdalena aniios bitabant Sanctam ac Beatam pra;dicare. Neque po-
B E
nata quadragiuta ununi, menses diios, dies vigiuti terant satiari pia.' Sanctiraouiales inspiciendo et
quatuor ; actis iu Religione annis viginti quatuor, odorando identidem sacro corpore, nihil mortale
iiiensibus tribus, diebus viginti quinque. prseseferente adeo ut post consueta exequiarum
:

149 Eia aniraa beata, nunc cum lajta degis in officia, sficundum consuetudiuem per soluta,
cura
lelicis^imo isto hospitio caritiitis et regno amoris, jam cadaver floribus couspcrsum coraposituinque
invoculur
lunde obsecroardentes preces ad supremiira Niimen staret in loco Capitulari,
ab auclore, toto die xxv et sequenti
ji.-o filiabus inonasterii tui. Tu multos l.iboies gra- nocte, numquam deficerent qu;e continuandis psal-
\iaque incommoda peitulisti. ut eis cuin iinmensa mis hjrauisque intenderent fuerunt etiam quae ad :

monstrares viam verie salutis. Quod si tan-


i-aritate mediam usque noctem loco immotie persisterent,
tus fuitaraor tuus in hac raisera ac fragili vita; qua'dam qua totam illara ibi agerent pervigilem.)
imnc quando a coelestem transiisti et ardentiori
1
Ad horara autem vigesimam secundam, ante crates
caritate inHanimaris, quanto credemus ardore incen- ecclesia», qua- conspectum praebent iu Capitulum,
sam in isto felicissirao regno, cura is aileo grandis coram omiiibus Sanctiraonialibus habitus fuit a Pa-
ti''°cd7s'ia''"
iii te fuerit inter humanas passiones affectusque tre Gubernatore sermo spiritualis in laudera famu- exjmlium,
terrenus ? Ad hujus rei certificationem alia nulla lae Dei, tot illius virtutes extollens, quot ab ea acqui-
desideratur probatio, quam ut expcriantur tuiim sita' in terris coelestera coronain proraeruerunt.
sanctum auxilium, accipientes per tuas preces lo- 151 Die postero mane expositum fuit sanctum
buret vires ad acquirendas eas virtutes, quse maxi- corpus in ecclesia, ad quod, vulgata jam per urbem
iiie conducunt ad teternam coronam. Ne perraittas fama aliqua mortis, raultitudo populi nuraerosa con-
unquaiii ut infernalis serpens veneno discordije con- fluxit : certatinique omnes satagebaut pro devotione
turbetearura proposita sancta, aut in hac sancta nancisci alicpios de floribus supra corpus sparsis,
domo obedientiam, quic pacis est mater, iulringat. vestimenta osculari, sandapilam coutingere, voce
pro Oono Fac ut ha3 tuie Sorores, Deo sacrata;, quantum fieri alta claraantes, Soror Maria Magdalena, beata et
^lutu mo- potest, raagis fiant zelosae pro observantia religio- sancta ; neque inde aveLli poterant, cupientes frui
nasleril,
sa aliudque iiihil anirao intendant, quara ut exe- coiispectu faciei tam
;
devota;. Quare necesse erat,
rulioni mandent tot salutifera raonita et mandata, ad facienduin populi desiderio, identidem m"^™r(°!"
satis pii
quje acceperunt a suis Superioribus. Confirina eas cooperire lectura novis ac novis floribus : sed et ad F
rugo in tam inscenso affisctu erga puritatera conscien- custodiamipsius corporis coUocandse fuerunt aliquae
tiic et raunditiam interiorem, ut malint potius vi- personae, ne forte populus decerperet aliquid, ut si-
lara cxponere mille raortibus. quam impuris desi- mili in casu saspe contigit. Quia autem, propter
deriis aiiimam uiaculare. .\ccende in animis Supe- magnura concursum plebis, a'gre finiri poiuerant
riorum ipsis praepositaruni ardentem amorein san- Officia sacra, a primo mane usque addecimami|uin-
cla' paupertati.i, ut non permittant proprietateni rei tam dici ecclesia mansit aperta. dans omnibus libe-
\el iiiinima' irrepere, itaque raagis vigeat communis ram facultatcm videndi sanctam Matrera. Tandem
vitic observaiitia, et sit inter illas seinpor, sicut cura sedilio aliqua metueretur. clausa illa quidera
iiiter A[iostoIos olim, uiia (iiles el imum ror ; quin est : sed non desierunt continuis ictibus pulsari fo- .

... . . ^, ipsum xgre


et singularum iiec sibi ipsis afficiantur amore supervacaneo, sed res, ab iis qui ins(anti.ssime
ad sui noclem
,

peteliant adinitti
.

Soforinit iiiteiitic siiitseniper ad obsecundanduin inviolabili- 'ejusdera conspectus beneficium. Qiiare iteruin sub sepcMur.
profcclu
ler divina' voluntati, atque ad mortificandura sen- vesperain hora vigesiraa secunda, porfarura una
^Jftrlluah.
sus proprios, acquirentes sibi in hac vita ciimnlura aperta fuit, lurainaque accensa, ut satisfieret de-
|ieifectarum virtutum. Neque porro miiltis verbis votioni.populari, usque ad horain vigesimam quar-
iitar, ut pro me quoque, in hac valle lacrymarum tam. Tura clausa iterura ccclesia est, et benedictum
conslituto, orare velis aiternum Deum fidens pro- ; illud corpus intra capsara conipositura, vestitum
niissioni quam railii tanta cura caritate fecisti sie- tunica, scapulari, etpallio byssinis, adeorum dura-
pius, cum tibi in extremo inorbo tuo sanctissima bilitatem majorera contra tinearura edacitatem :

Sacramentaininistrarem. Nunc ergo.oaniina beata, hora vero secuuda noctis, datura est sepulturae post
recreatiomnes suavi aura orationuin tuaruni, spe- arara majorem, cum omni qua) talera Dei faraulam
lamus a Deo misericordiam perveniendi post hanc decebat reverentia.
brevera peregrinationera ad montem e.\celsum Pa- I S2 [Altero post mortem anno, consideravit Mo-
Muji T. n 28 nasterii
;

VITA. S MARI^ MAGD. DE PAZZIS CARM.


218
accesserint quidam etiam,
prffidictara ecclesiam
naslerii Gubernator, quam continuus toto illo tempo-
detractis sibi ad portara
ci-
ecclesiara concursus, propter pro majori devotione, et reliquias
RX iTAL. re fuisset ropuli arl
nudipedes et tam ips
vitatis Florentin^ calceis.
:
poscentium^
VISCEN. constantem sanctitatis et miraculoriira, ad Magda- expetebant aliquid
PDCCINl. famara locum au- quam alii semper cupidi.ssime
lena; invocationem palratorum. eodem miserunt
;

Cap t:4
corpus fuerat, liumidissimura Reliquiarum ejus. Pluris etiani
An. 1008 17 tcni. in quo sepultum Coronarura,
qundproximusparieti, decidentibus multitudinem magnam Rosariorum et
Maji exhn- essc; pi-opterca siciit quidam
fiiatum corpus madenti et pro- sacro corpori adraovendarum : et,
eterto ecclcsia; stillicidiis scmper ;

eorum loco pauoa'


solis duabus ulnis abinde semo- ipsorura referunt, putabantur in
pter aquajputeum,
domus non haberefur aliqua Beatfe
esse, in quibus
defunclam dccention
tum ; moverique se sensit, ut
ejusdem imago. Videntes crgo Monacha;
tautum m
ponendam curaret. Obtenta
m.igi'sque sicco in loco coeperunt anno mdoix
Archiepiscopo Florentino licentia. die xxvii populo devolionis fervorem,
ergo .ab anniversamim sui
depositionis prajcise peculiari religionecelebrare
cum
Maji MDCViii, qui er.it ipsius Nalalis incipit
exhumari sarcophagum fecit. Quo transitus diera, cum magno concursu eivmm acco- celebrari,
anniversarius,
larumque. Ilic concursus exinde
incrementum con-
aperto, invcntum est totum cadaver incorruptum,
Serenissimorum
magnum Sanctiinoni.alium stuporem optime tinuum sumpsit, cum interventu
ad ;

alias sspe
scientium, neque intcstinorum aliquid exemptum Principum quinonsolum illo die, sed
:

prout
fuisse,neque Ijalsarai vel arornatuin quidpiam ad- advenerunt, honoraturi sanctum corpus :

eliam fecit, Florentia transiens, Ferdinandus


Man-
integrum hibitum ad corruptiouem arccndain. Insuper sarco-
qui semel vidisse non contentus,
etiam
transfertur phagus lotus humidus erat, ipsaque vestimenta et : tua; Dux :

in monaste'
tensus, totus fracidus tol- allera vicerediU. Similiter in aliquibus monasteriis,
inceratus [lannus desuper
rium.
tamen foetoris percipieba- puta in S. Dominici Lucas, et apud quasdam Car-
lebatur per partes : nihil

tur, sed odorem suavem spirabant memlira, unde- melitanas in Monte-ferrato, ea fuit erga Sor. Ma-
quod facies atque pedes nigre- riam Magdalenam devotio, ut, multis etiam ante E
quaque illa'sa, nisi
Beatificationera annis. Natalem ejus festivius age-
dinis quidpiamcontraxissent, et nasi labrique infe-
rent. Eoderaque circiter tempore, a
nonnuUis San-
rioris cxtremitates in cineres abiisse vidcrentur.
Accurrerunt processionaliter, ad sacrum depositum ctimonialibus Bruxellis actum est, de erigendo ipsi
excipiendum, Religios.-e, circa portam clausura? : altari eodemque se per votuin obligavit Joannes
;

ipsoque in sarcophago detulerunt monaste- intra Baptista Magnani, sculptor Parma; anno mdcx.
rium ubi reperientes
:
inembra omnia, non solum Pra;cedenti iUum anno prodiit in lucem Florentia;
integra, sed etiain tractabiha, novis ea vestibus ex excusa Vita Sancta; Matris citoque distractis el nta mdi
:

serico confectis iuduerunt, atque in aliam capsam exemplaribus, eadem rursus anno mdcxi subjecta "tque recudi.
decentiorem transtulerunt donec arcam confice- : fuit prrelo, cura additamento muUarum ecstaseon;
rent, qualera convenientiorem judicassent. Transla- ac rursum anno mdcxxi, sequente semper expeditis-
^t oetiduo
tionem hanc, a priorisarcophago in capsamaliam, siraa distractione. Hac Vita mediante, dilatata fuit
post incipit
odoriferwm
octavo post die secutum est prodigium aliud. CoBpit per complures populos ac n.ationes devotio erga
liquorem enira de sub genibus deorsum stillare corpus liquo- Magdalenam : ideo recusa illa fuit Papia;, et ab
per
stillare rura oleaceura suavissimi odoris. qui pannos olei Anglo Catliolico EquiteD. TobiaMattha;i in linguam
annos 13, commu-
instar tingens. eisdem sirailem fragrantiam Anglicanam traducta excusaque in Belgio. Ipsam
nicabat. Hunc liquorera cum aliter colligere Sancti- etiam in Hispanicani linguam traduxit P. Fr. Mar-
moniales nescirent. supponeliant tibiis defunctae cus de Giiadalaxara, Sacerdos Camellta Discalcea-
pannos, quos sic humeclos devotis personis distri- tus Cffisar-augustae in .\ragonia, Chronologus suae
buebant, petentibus aliquasejus Reliquias. Tenuit Regiae Majestatis. Ita publicavit et manifestavit
autem stillatio illa annos omnino duodecim, id est Deus sanctitatera humilis suae anciilie, quae tanto-
ab anno mdcviii usque ad mdcxx, posteaque cessavit pere semper studuit humaQisocuIismanere ignota :
corpore eanidem integritatem servante. et suavissi- unde alia formari conclusio nequit, quam ista Sal-
mum membris omnibus odorem fundente maxime ;
vatoris, Qui sehuraiUat, exaltabitur.]
autem circa orificiura stomachi, unde ea exhalat
su.aveolentia, quae humanae nulli polest comparari.
Ita testantur Medici, qui in formandis Processibus, PARS SECUNDA
tam informativis quara reraissorialibus, sacrum pi-
miraculo id gnus inspexerunt sajpius primum ; anno mdcxii, Conlinens singulares quosdam favores, di-
fartum testan- quando adhuc scaturiebat prsedictus liquor deinde ;
lectae famula; suae a Jesu Chrislo conces-
tur medici
anno 1612
anno mdcxxv omnibusque accurate examinatis
:

et 25, jurarunt, incorruptum esse et absque indicio uUius PROCEMIUM.


aperturae ; iiffirmantes insuper, tam integritatem
iUam, quara liquorem odorem, offectus esse causa;
ct Ha lactenus, in prima operis hujus parte, descripsi-
altioris ac supernaturalis
quod eorum judicium, :
mus Vitom mortemque Venerandae Matris Sor.
Hujus partis
post diligentera RomanieRolffi disquisitionem, IUu- Mariae Magdalenae de Pazzis sed quia, sicut alibi argumentum-
:

strissimorum Cardinalium Congregatio sacris Riti- jam indicavimus, placuit omittere aliquas ejus ecs-
bus prseposita approbavit.] tases ;
quae, utpote nonnihil prolixiores, taedium
1S3 [Porro a prirao post sepulturam die, cospit parere leclori potuissent ; visum est eas in hac se-
ecclesia monaslerii devotissime a Florentinis fre- cunda ParterecoUigere, velut qua; conlineant prae-
quentari mullique eo accedehant orationis causa,
:
cipuosquosdam favores, quos huic benedictae animse
Cap. U9
Conttnuatui
seque defuncta; commendaljant, tamquam Beatae et Deus fecit diim viveret. Prieterea, cum eae particu-
frequenda vi . Sanctie. Endem tempore coeperunt solicitari Matres larem lectons attentionem requirant, sejuuctae a
sitantium pro Reliquiis earum rerum, quae usibus viventis Vita videbantur posse facilius legi, quando non in-
sepulcrttm,
servierant atque ita deinceps [lerrexit ecclesia
:
terrumperent cursum historiae, slrictius diductae.
prsedicta a multis visitari ipsius causa nec solura
;
Non tamen idcirco neglectus a nobis hic est ordo
a Florer.tinis, sed etiam ex locis urbibusquevicinis.
temporum, quibus singula contigerunt: ut, quam-
Prajcipua tamen in veneratione fuit estque Lucen-
vis relata extra locum suum, commode tamen re-
sibus, propter multas easque miraculosas gratias,
ferri illuc possint, securiorque reddatur leclor de
quas intercessioni illius acceptas quotidie relerunt. historica veritate. Hunc autem etiam monitum ve-
Hinc sspe accidit, ut eorum multi catervatim ad Um, quod Uneae, hincinde interpositae a typothetis,
denotent
;

jVIGESIMA QUINTA MAJI 219


denotent spatium teraporis, quod verbis suis identi-
D
dem interponebat Sor. Maria Magdalena. De cetero
CAPUT I. BX ITAL.
certisumus, quod sicut ex contentis in prima Parte VI.NCEN.
unusquisque in se sentiet accendi vivos igniculos PtlCCINl
Raptus dierum qnadraginla iiost Professionem
devotionis sic etiara legens lianc secundani, magis
;
nuncupatam.
inflammabitur ad laudandum Deum, erga servos
suos tam liberalem, atque ad ei famulandum per Oupra quam credi polest difflcile foret, roferre
actiones magis pnras et sanctas. Ipse ad utrumque omnes intelligentins. quas huic devota? Matri fuerunt 15i
nobis adjutor sit. communicatas a Deo, spatio dierura quadraginta, jEfjra in Itcto
Professionera ejus subsequentiura, quibus illajacuit dtcumbens,
DISTRIBUTIO CAPITUM. inflrma in lecto, ex morbo Medicis parum noto.
Quia tamen non convenit rem totam silentio prse-
De
fe raptibus. quos habuit quotidie mane per dies terire, quiedara magis particularia ac notabilia in-
quadraginta, post suam Professionem, recepto san- dicabiraus. ^grotabat ipsa diebus istis adeo gravi-
ctissirao Sacramento. ter, ut videretur hora qualiliet educenda e vivis :

IIIn ecstasi serraocinatur de inoarnatione Verbi inter medios aiitem dolores tantos, debilis
corpore,
et puritate Beata5 Virginis in eodemque devotionis : sed meute vegetior ac magis accensa divino araore,
fervore. apparens ei S. Augustinus, cordi ejus litte- non omittebat dare signa sanctitatis. Etenim ali-
ris in.^-cribit. Verlmm Caro factiim est. quando, licet debilitata malo, egrediebatur de lecto
m. Participat ei Jesus Chrislus pcsnas, quas su- velocitate incredibili procurrensque aiacriter ad
; surgit ad
stinuit expirans in cruce. altariolum in cubiculo positum. accipiebat inde altariolvm
IV. Meditanti Passionem Domini imprimuntur a Crucifixum. refixuraque a cruce amplexabatur bra- suum,

g Jesu inanima sacra stigmata, comraunicanturque chiis, atqi hac nunc illac per cubiculura
eidem in eodem raptu etiam alii excessus spiritus. obambulans, dicebat, Araor, Araor, amate a neraine,
V. In ecstasi horarura viginti sex, particeps fit nequecognite Tum sociarum aliquara manu accipiens,
poenaruni sanctissirase Passionis. Veni, inquiebat, ciirre raecum ad vocandura Amo-
VI. Ostonsa sibi a Doraino gravitate peccatorum rem etiara tu: coraitare me, quia numquam satiabor
populi, veheraenter afHigitur: deinde corara S. Au- exclamando, Cor mcum et caro mra e.ruUaverunt in
gustiuo, et S. Catharina Senensi, desponsatur Jesu Deum rivum. Videbatur quandoque suaviter subri-
Christo, etvariis dotibus locupletatur. dens, et cura tetitia haud raodica aiebat Eia Jesu ;

VII. Dominus, raptie per horas quatuor, ejus ca- mi, da mihi vocem, quaj per omiies mundi partes
piti imponit coronam spineam, coram Beata Vir- exaudiatur, ut araor ille ab oranibus iequaliter arae-
gine et aliis Sanctis devotis suis ; variasque intelli- tur et aestiraetur : sed pessimura istud venenum
gentias ei communicat. amoris proprii tollit tam altam cognitionem, quia
VIII. Permanet in ecstasi horis quadraginta, in est contrariusamori divino. Te solum volo, et non
memoriara humanitatis Christi, totidem horis in se- alium amorera. Quis unquara cogitare vel enarrare
pulcro conditse. Recipit etiam in suo pectore cor poterit magnitudinem tuam? seternus es, infinitus,
ipsius Jesu, quem postea videt resuscitatum, et incommutabilis.
Completorium recitat cum Sanctis suis devotis. 153 Interira stabat, oculis defixis in Crucifixiim;
laudat amo-
IX. Revebintur ei a Jesu quatuor praecipua media quem manu tenebat seque noiinumquam ad Soro- rem
:
Cruci/txt,
ad consequendara puritatem : quie deinde ipsi ab res convertens, ostendebat eis vuluera ipsius, di-
eodem conceditur, cum variis inlelligentiis, coram cens Videte. quanto amore Jesus noster nos araa-
;

Sanctis suis devotis. verit. Si creatiiras possent hunc amorem cognoscere,


X. Videt Jesura cum Beata Virgine
et Apostolis et quam graviter a se oflfendatur, potius eligerent
colloquentem, ac deinde ad coelos gloriose conscen- mille infernos cum raulto plurifaus daemonibus,
dentem. quam ibi nunc sint. Amorl grandis es et omni
XI. De quadam extasi, per tres dies noctesque laude dignus : sed quia per se sufflcit te laudare.
continuafa, in qua multa ei indicata. Si omnes hominum lingua? et Angelorura, omnes
XII. Apparet ei Beata Virgo, raedia inter S. An- item stellai coeli et roinutissimie arenae maris, nec
gelum Carmelitam et B. Ignatium Fundatorem So- non plantffi telluris, aqua; guttulae, et volucres ae-
cietatis Jesu a quibus duobus Sanctis eidem com-
: ris fierent lingusead te laudandum, nullo modo suf-
municantur quasdam notitiae circa humilitatem et ficerent. Interim requisitaaSororibus. nullamnepa-
paupertatem. teretur molestiam, loquendo cum tanta offectus
XIII. Ostendit ei Dominus Deus diversitatem po?- vehementia, tota hilaris et jucunda respondebat
narum Purgatorii, in quibus videt animam sui fra- Quomodo vultis ut patiar aliquid, o Sorores meae,
tris, comitatam devotis suis Sanctis. quando ago cum meo Amore, quem tantopere desi-
De magna devotione quam habuit erga bea-
XIV. dero? An nescitis quod amor raolestiam nullara
tissiraamVirginem deque notitia quadam ipsi ; sentiiit? Deinde reflexa ad Crucitixum, quem conti-
communicata in Vigilia Assiimptionis ejus. niio tenebat manu, saepius ei commendavit oranes elgue omnes
creaturas
XV. Videt Religionera in forraa pulcherrimEe Vir- creaturas, maxime Judieos, hsreticos et infideles :
commendat.
ginis : et circa eam subtiles quasdara notitias acci- idque cum tam ardenti caritate, ut videretur tam-
pit, nec non circa gustus quos inde percipiunt per- quam cera ante ignem dissolvi. beneficio illius flani-
fecti Religiosi. mse, quae in ejus peetore continuo ardebat. Unde,
XVI. Exercitiura spirituale, quod omni mane facie- vicequadam inter alias. sic loqui coepit : Amor 1

bat, cum oblatione suiipsius. Amorl Te peto a fe ipso pro creaturis. ut facias
XVII. Actus humiliationis, quos exercebat ad obti- ne quid ament praeter te. Fac, o Jesu mi ut illi !

nendam puritatem internam. qui tanto cura desiderio te expecfant {Judieos intel-
XVIII. Actus interni araoris divini, quibus fereba- ligebat) libereutur a suo isto errore, quandoquidem
tur in Deum. serael j.ira veneris. Fac obsecro, o Jesu mi ut co- I

gnoscant vanam et fallacem esse expectationem


suam. Pi-Eeterea ilii qui a te desciverunt, h.-ereti-
ci inquam, fac ut redeant ad te velut oves errantes,

teque ut pastorem suum revereantur et ament. Fao

denique,
220 VITA S. MARI^ MAGl). DE PAZZIS CARM.
Nesciebani, mortua essem aii viva, in corpore vel
A denique. ut omnes qui non credunt in te, redeant ad
SX ITAL. te. Amor quandoquidem etiam ipsi sint creaturas
!
inanima. in coelo vel in terra sed solum viflebam :

rmcBN. tuai. Amor Si anima nliqiia posset videre quid


!
Deum. tolum iii seipsogloriosuni, seinetipsum araare
ca-
poccmi.
sit sine te, non una, sed raille mortibus extingue- pure, cognoscere integre, sui ipsius esse infinite

retur. pacem creaturas omnes sincere diligere amore


;

cnm Cru- infinilo; esseunionem quamdam in Trinitate; unam


1S6 Tempore illo accidit ei semel, ut
Contemplaiis
Pastiojiem . cifixo in «lanu transigoret totas sedccim horas con- individuam Trinitatem, unnm Deum infiniti araoris
flcmini tinuas, in contemplanda Passione Doraini nec un- :
et bonitatis, sumrae incomprehensjhilem et in.scruta-

quam oculos ab eo retraxit, aspectu illo perspiciens bilem; sic ut ego. quia eram in Doo, non sentirem
dolores et poonas, quas pro salute nostra sustinuit. quidquam mei ipsius sed soluni me videbam in
;

Iiicipiens ergo a consideralione Juda", euntis ad ipso, non videndo me sed ipsum Deum; quantuin

iMdendum Jesum suum, prolixiim sermonem texiiit, taraeii mjsteriorum diviuorum capax est creatura,

vivaciter repr^sentans ejus perfidiam. Vidit postea mortali adhuc carne vestila, bene disposita inflam-
Dominum iii liorto sudaresanguinem inter maximas mataque amore divino. Mansi autem in ista consi-
intuetur
angustias eodemque sanguine vultura ejus inqui- deratione unam circiter horam, sicut postea intelle-
;
mirabilem sui
natum aspiciens, proferebat vcrba compassionera xi quaudo ad sensus meos redii. Illud autem quod unionem cuut
testantia, et larryraas apta elicere. Vidit quoraodo in isla mentis abstractione gustavi, nullis unquam Dco .

tradebatiir a .luda per osculuin pacis. et a Jud^is possem verbis exprimere quia non potui propter ;

coiiiprehensus ligabatur. In tali aulem conspectu, fragilitatem capere id quod mihi monstraljatur, in-
videt gtsta
in liorto. et contra Jiideos et oum suo Jesu loquebatur, tain telligendumque et gustandum dabatur. Intellexi ta-
apposite illorum impietatem detestans, et amt>rem men bene, quod definito judicii universalis die,
Sponsi sui exfolleiis, ut aliud cogitari de ea non pos- vellet Deus corpora nostra exaltare ,ad tantain su-
set, quani quod Spiritus sanotiis loquebatur per os hlimitatera dignilateinque. ut impossibile sit rae

B ejus. Qiiando autem Jesuin siium, comprehensum vobis id explicare. aut ipsamraet comprehendere :

ligatimiqiie, ronspexit duci ad Pontificera Judaio- ideoque videbar railii interius audire ha;c S. Pauli
rum crudeliferque rapfari ; tnta anxia solutaqiie in verba. Qnia oculnsnon viitil, ncc 'turis autlivit, nec in
coram Caipha, Incrymas, interimque Crucifixum qnem tenebat in- corhomims iiscendil, qu.r pneparavit Dcns dilifjcntibus
tuens, dixit : Heu nie quot injurias faciunt araori ! sc. Curaque huif considerationi aliquantn temporis

meo impii Jud.Ti, dum euiu ducunt ad Pontificem spatio essem immorata, expendisseraqiie magnum
suum Maria, O Magdalena, si vidissetis ista,
! illum amorem, quo Deus fertur erga creaturas
certa sum, quod fuisselis veliiti duae leien<e ferocis- (quas proinde eidem omnes coramcnda^i) redii ad
siina;, quae orbatffi suis catulis hac illac plane fu- sensus.
riosae discurrunl, lacerantes ac discerpentes obvios IbOAlias. postsanctis^imamCominunionem. niore
quosque. Dein ad Pontifices conversa, t.anta cura suo rapta fuit in Deum, sed nihil unquara locuta ;

verborum energia ipsos reprehendebat expertesque quare constricta ab obedientia, hac ipsissiraa verba
misericordi» appellabat, ut satis appareret, quod dictavit. Vidi eo tempore, quod amor unitivus me
magnus amor quo ferebatur erga Sponsura, sic eam sibi coiijungeret uniretque cum Jesu, faciens me
loqui faciebat: maxime cum etiam allegaret sacras cognoscere magnitudinera et puritafem amoris ejus,
Scripturas modn perquam mirabili. in quantum ego capax eram quamvis tum
: fecerit
157 Quando postea, in eadem confemplatione, videre me rem tani magnam, ut integre capere eam
tl apitd Pila- vidit Jesum suum, ligatum ad columnara
tvm.
et duris nullatenus possem. dicente mihi Jesu, quod mihi
plagis percussum, dici non potest quoraodo se pati volebat seipsum taliter cognoscendum darc, ut sem-
intcrius mouslrabat, quam tenero aflectu loqiieretur per ipsum amare possem, nec tamen unquam satiari
oum Jesu suo
enntra vero qu.intiira indignationis
;
amando. quod hoc voleliat cordi mcD
Intellexi etiam
intcUtqit
amoTis divint
exprimeret contra Juda?os non valens aliquando ;
sic imprimere, ut recordando semper eura amarera; dignitatem.
remanere in lectn, propter grandcra quem sentiebat
et quod dabat mihi islara raentis abstractionem, ut
dolorem qui raagis etiani ei crevif. qiiando
:
osten- anima se melius posset unir* Deo. Ostendit deinde
debat se videre Sponsura cocnatum spinis, exhibi- res mullas futuras. dixifque mihi hiec ipsa verba
tumque Hebraico populo cum his verbis, Ecce liomo.
pertinentia ad amorcm, Ut araor tibi m.agis sculpa-
Cum autem cernebat quod portabat crucera ad mon-
tur in corde. Subjunxit dninde nihil loquendo, quod
tem Calvari», quodque ei ibi
conflgeretur cum volebat ut instar raoest.-c turturis semper gemam.
omni vituperio; tum sane ejus oculi
dici pcterant doleamque quod parum cognoscatur araeturque ii
duo fonfes lacryraarum unde lectum : ejus, jara re- creaturis. Intellexi etiara quo'l oinncs iH.t animae,
ductai ad sensus. ii.veniebant Monachaj omnino quffi participes sunt .«anguinis Josu Christi, iii est
madentcra.quasi haiid modico temporis
spatio fuis- quae pro ejus amoro aliquid
set pleno lacui immersus.
patiuiitur in mundo,
Quodque mirabilius erat slnt venuslie et spec.iosie in conspectu Dei
usque ad laneam culcitram humor : et quod.
penetraverat •
si anima aliqiia posset nosse, quam magna
ipsa vero tam palli.la vultu. sit
tamqiie plena dnlore quandoamatDeum, liquesceret prae dulcedine. Con-
mansit, quod eodeni accedente
gravitale morbi tra vero, si nosset siiain deformitatem, quando est
metuerent Sorores, ne cito vila
deficeret Dixit privata amore divino
etiam ipsa post raptum, quod converteretiir in piilverem,
;

Jesus ei se ostendissct aut quid eo minus ac vilius est. Tum vero, more
si
ipsomet modn quo passus est.
ad salisfaciendum consueio, eommendavi Jesu creaturas omnes, flni-
Diagno ejus desiderio, quo
semper cupiverat, non tusquc est raptus.
minus de pceuis ejus, quam de gaudiis Coelestibus 1 GO Transactis quadraginta diebus post Profes-
parlicipare.
sionem. cessarunt illi continui raptus, quemadmo- tcirtpore
138 Alias, post receptum simum
sanctissi Sacra- duin tempore eo currente raptunm
Accepta Com- mentum, fuit rapta in ecstasim indicaverat Je.^us rutu-ei
a qua sibi tslorum pta-
«unlone. :
reddita, rum. Erat autera visu mirabile, qualiter illa statiin
Monachis ail hoc destinaiis tte aticnata
ex obedientia retulit. ac surapserat illum sanctissirnuin Cibum vita;,
quomodo visa sibi sit, mediante rapi a scnsllnls,
co^lesti Cibo, umri
ac Iransformari in et se senliret a Jesu siio, ail eiim omnino modum quo
cura Deo benedicto, ii.effabili ferrum trahitur ad magnetem. Manebat oculis in
quodara modo: quia nibil
n:agis sentiebat quara
si Crucifixum conjectis, quem ante leclum habebat;
luisset morlua : qimd ut melius intelligi possit, no-
tobitur hic ipsis adeoque immubilis, utcum aliquando ndstantes Mo-
iis verbi s quibus id
retulit, dicens nachiB tentassent
:
illam tangere, niliil tamen ipsa
commoveretiir ;
:

VIGESIMA QUINTA MAJI 321


cnmmoTeretiir et quamvis tangi se sentiret, nnn
; nitati, — Tu attraliis eum in terram radiis D
tamen poterat iil tiliquatenus mnnstrare, prnpter ar- puritatis tua' ; nos repelliraus eum a nobis flammis ES ITAI,.

ctum amnris nexnni, qnn adstringebatur dilecto suo sensualitatis nostr.-e. et resecamus cultroamoris prn-
VIVCEN.
PCCCi.^l.
Sponso Jesu. Fuit etiam prorsus miraliile, quamilo- prii- quantura iu te, Maria, sibi compla-
ctaset devotas sacrarumScripturarum declarationes cet Verhuni, propler tuam magnara carilalem in I

prntulerit istis quadniginta diebus, adeo ut quodam- nobis autem sibi complacet propter caritatem ,

modo videretur ex magnis Ecclesise Dei Tlieologis suam.


esse quod sane alferi uulli causa: adscribi poterat.
;
103 Euge.Maria, responde nuntio coelesti. Tbro-
exoratijue
quam suprenise sapientiae. qu» ipsam sic faciebat nus Sanctissima^ Trinitalis tuum islura consensum cfiiiseiisitm
senuocinari. expectnt. Marial o Marin! ne tardes dicere. eJHsdem
Ecce Ancilla Domini, quia omnes .\ngeloi'um chori
CAPUT II. tuum responsuiii expectant. Maria. prfphe
minc tandcin consonsum tuum. Spiritus sancte,
Sanctse cordl mscribilur, Verbum caro fa- lu ei coopcrans assumes purissimum illum sangui-
clum, el animx iinprimunlur stiymala nem Maria' , fnrmaliisque pulchrura et rubicundum
Crucifixi. corpus Jesu, nnn paulatim ut homincs sed momento
tempnris organizatiira operalinne tua. Tu es
in Vigilia sanctissima; Annuntiationis anno mdl- consolalio Paradisi. n Virgo sanclissiina, scutum
C. II
XXXV, i-um h.-ec benedicta anima contemplaretur iioslrnm. fortitudn ilidiilium, deniiiue (id qiiod ma-
Conlemplavs mysterium Verbi incarnati, juxta brec, Verlium caro xime nostra refert, spes nostra tu os. quam
mijsferium
fartum cst ; subito in ecstasim rapta fuit. et mansit sublimis est huraanitas nostra! in Verbo videlicet.
iticarnalimis
sic ab liora istius diei vigesima secunda, usque ad
Ecce in visione et unionediviua supcrahit .\ngelos,
nonam noctis sequentis. In principio autem vultu et restaurahit quod daemnn iniquus serpeus dissipa
Iseto atque jucundo, defixis in cadum oculis, ccepit vit. Dominits pos.ieilit me miiiilio riariim stiitriim, an
loqui in hunc modum. Mensura Verbiest sinus Patris tequatn qttidquam focerct a priiwipio, M;u'ia ! lu
leterni; nunc Verbura factum est parvum, et parvus fuisti aprincipio, cum en qui estsine principin ; ideo-
Mariie uterus factus est magniis. Quomodo igitur, o que justuin erat, ut intra te cimciperes eum, qiii nec
Vei'bum, non dimittent se ad te sublimes muri, priucipuim haliet nec finem.
quaudoquidem mngnitudo tiia inscrutabilis est, et 16-4 His dictis, bono teiiiporis spatio absque ser-
a S. Aitgustino
opparenle
parvitas tua incimiprehensibilis ? Pu'chra et formosa iiinne hjcsit, in altissima contemplationc (lelixa ; et
es, Maria, et omni gratia plena, per eum qiiem 'sicuti post raptum ex obedientia retulit raeditans
debes continere. Non opus est amplius tiguris, haac, ferbum caru factiiin esl ; divini amoris stiniu-
Esaia. quia ha: impletie sunt in ventre virginali. lissupra raodum impulsa. sessura se cnntulit cor- :

Voluntas Patris te traxit de sinu suo, o Ver- pusqiie suura aplans, raanibusac brachiis design.abat
bum ! teque conclusit in utero Mariae ; et ipsa me locum conlis, ut S. .4ugustimis. qiii sibi apparue-
laetam iu hoc circere retinet. Verura, si non rat, inscriberet ei desiderala sibi vcrba. Quare ail
viilerem fe tantopere ofieridi, essera contenta ; nunc eura conversadixit, Sanguis, attramentarium, id est
istae ofTensap et irapedimenta cogunt rae desiderare apertus est, ne tardes, o Augustine. Et in hoo nien-
ilissolutionera a corpore. Si autem raihi mon- tis exccssu saepe cogebatur ilicere, propter divinum
«tras, quud eas debeara pati, fac ut niliil me separet quem seutiebat ajstum, Non amplius ainoris : non
a te. Revertere, anima mea, revertere in ute- amplius amoris, o [Jesu lui. Fierine potest, ut cum
rura virginalem, ubi deficit intelleetus omnis et af- tu lueris tantapassus, ego necdum passa quidquam
fectus nutritur. firlus Allissimi oliumbrabit li- siin ? Jesu mi ! qnis gratus esse pnterit arao-
bi, et grutia Sponnicotinohbilur ituii. ri lanto? Magnas res fecerunt Sancti. Jesu
162 Plena es gratia, Virgo sanctissima; et bene- mi!utinam posseiu dare vitarameam fac saltem ut :

dictns est fructus ventris tui. Magnificat te cnntcmnar et vilipendar, sed absque tua nffensa.
comjiaial nuuc Sponsus virginitatis nostra?. Tu appel- Si haberera mille vitas, omnes expenderem
offtcia jl/fl-

ricc erija ji
labis eum Jesum, nos Alplia et Oraega tu dabis
et : pro te. Omnia nihil sunt respectu bonitatis
lium cum ei lac, nos sanguinem, si non actu, saltera aiiectu ; tuae. Felix anima, qua; tecura unita est Felix qui !

suis ipsi ex-


tu stringes eum fnsciis, nos pectore ; tu onnie ei pascitur et nutritur de te. Extra te non invenitur
/tilmidis.
obsequium exhibebis, nos prn eo dimittemus omnia; .quies in re ulla : sed in te vera quies est.
tu ex ore ejus audies tot tristia verba, nos atteude- Quanto magis te invenio, rai Jesu, tanto mijori siti
raus ad interuas inspirationes : tu videbis ei aperiri aestuoad te reqiiirendum. Postea ad S. Augustiniim
latus, nos ibi nidificabiraus ; tu mnrtnura teuebis se verlens, dixit: Tu scripsisti sublimitatem Verbi
inter brachia, nns Deum et hnrainem iucordeno- irf meahuniilitale. Joannesnotum ipsum fecit mun-
stro. Tiiponeseumin sepulorum.etnosinpecto- iusciihitur
do; tu, Augusline, fecisti ex partenotiiiu inibi. Nec
cortli rjits
ra creaturarum, offiireutes eum sinui Palris a>terni. miunr grati;i fuit, qiiod hzec vox, Verbiim, scripta Vcrbum cara
Tu prima videliis resu.scitatum, Virgines au- ab eo sit litteris aureis ; et litteris sanguiueis. Curo factum esl :

temab enprimae recipiontprceraium. Tu aspi- factnm est non sine mysterio


: iilque quia, sicut :

cies ascendenteui in cados. et nos in sereuatranquil- aiebat, luirura denotibat diviuitatem, sanguis hu-
laque a'teruit!ite. Tn recipies Spiritum san- manitatera Christi. Praiterea ex eodein Sancto in-
ctum una cum Apostolis, nos eumrecipiemus, quia tellexit. quod in signum. quod vere haberet scripta
sumus templum ejus et cnrona Sanctissima; Trini- in cordc verba ista, semper habitura esset coram
tatis, biudantes et gratias agentes ac benedicentes se niemoriam magiii Mvsterii Verbi incarnati.
incomprehensiliilem, inscrutabilem, et summe iu- 165 Postqiiam aulem tam grande donum susce- i„udai Marix
cogitaliilem Trinitatem. Tu offeres dilecto filio pil, manens uiliilominus in e.idem c mteniplationa. puruaiemi
lac tuum, nos offeremus sanguinein ejus aeterno Pa- vertit se ad siipreiiiara piiritatem Mariaj, prorupit
tri. Tu renioraberis ultinuein peccaloris. quia que in hsec verlia. ( > Maria, oculi evibrant splen
tui
Verbum iu tuo purissimo. iunnaculato, inimarcessi- dorem puritatis. puritas ! o purilas Puritas e>i
!

liili, et virginali veutre assuiopsit carnera, lac et exei-citala et jiossessa hiimililas. Numquam
sanguinem; uosamnre supplentesdefectnra etprom- fuil ncc erit huiiiilitas ahsque pnritate. nec puritas
]ita volunt-ite, iianc olTeremus co:i'terna\ incompre- absqne humilitale. Tu genuisti eiiin qui tibi
hensibili, coa>quali, inscrutabili, et incogitabili Tri- dedit notitiaiu puritatis, quique eani creavit, estqu:'
remnueraturus.
222 VITA S. MARI/E MAGD. DE PAZZIS CARM.
etiam in exteriori, doloribus acerbis
et excessivis. D
remuneratunis. iieati mundo corde 1 Puritas
Veneris. ap-
Quapropter, ipso mane pnedictae diei
RX ITAL. est restani digna, tain grandis. et incompreliensibi-
eratque ipsa tam
TINCEN. paruitvultiis ejus velut emortuus;
lis, ut crcatura cani nec rapere nec intelii{;or'e ]ios-
FUCCINI. uKra nonposset sustinere, vi-
dcbllls et afflicta, ut
sit. jmritas inenarrabillis! (luantuni opusest esse
niundum ac purum, ad te recipienduni! (J Verlnim dereturqiiejamjam expiratura. Magls autem creve-

iiuomodo scrutaris desideria. affcrtus, et proposita runt tormenta. quando circa vlgesimam secundam
nostra. priusrpiam uniantnr spiritui pnritatis
! horam mansit alienata a sensibus, elevataque ad
Crcdunt tamin imindani isti et sensuales. qiiod cum
amaras quidem. fellces tamen contemplationes sa-
pcr- rratissima) Passionis, qiiara sustinnit Redemptor
suis immundis .sensualilatiljns et inii|ui(atibus
universi. Profecto quauti fuerint cruci.itus. quos
tinpero possinl ad illum purissinium e( divinum
Magis errau( r|uain oll)ii (l.a'inon, isto tempore toleravit, diri nullarationc pnlest. Cum
•^piritum,
(|uando voluit se fequiparare Deo. autem adeo terribiliteraffligeretur, stillabant a facie
Verbuiii! ([Uam aduiiraliilis os iii Patro, ejus piw niraia anxietate guttte sudoris bene magmE,
160
et ex ociilis manabant cipiosissim.-e
lacrymio ab ;
miiablbs in Spiritn sanct". niirabilis in toipso, nii-
miratur rabilis in omni npcralione tua ! Mirabills es in ore autcm egrediebatur spiima continua. cum tre-
magnalia
Patic, plarando iram fsi t.inien ira in eo est; iiuam mendo catarrho, tantaque angustla ot pectorls infla-
Vtrbi dlDlni
iios liaberet, Qiiid auteni mirabilius, tione. ut videretur crepatura. Ergo qu:e prasentes m"" "^
contra . ,-, i i « *.. mortem co-
quani placari Patrem co ipso, (luod posset excitare
adstabant Sorores accurrerunt, vestesque a pecto- „rc(a(ar.

iram, videllcct sangiiine? Mirabilius porro est re reraoveruut. ut possct commodius respirare. Ve-

nobisronsijermtibus, (|Uod isqui est infinituset adeo rum ipsa tota immersain mori aroarissimo Passio-
nis Dominlcas. nihil inde snlatii acciplebat, scd po-
niagnus ac potens, qui continetin se omnia, perniit-
quiim est crea- tius augmentum p(Ena>, qua^ oculos habentemdcfixps
tat seoffendi a re (am himiiliac vili
in ciplum cogcbat in hujnsmodi verba erumpere
tura; ac deinde tani facile placetur, per humiliatio-
:

Jcsu mi, ne^iueo tam raultum tuarum pffnarum com-


nem ali eadem croatura lactani. Hoc autera grande E
et admlrabile opus per te, O Verbum, eflicitur, me- municare. .-Uiiue inter hos dolores iniraensos, sicut
diante sanpiiineiuo. apud Patrem a?fernuni Quis ve- postea retullt, vidlt Jesum exspir.aiitem in cruce :

ro lioc intolligat ? Solus is (pii e.\peritur ct experi- : et Intellexit, (|iiomndo voluerltexpirare. utspiritum

tur, rui ppr tiiam kmitatem conceditur id inielligere. suum immitterct in creaturas; sed videns quam
Mirabilis es. o Verbuni. in Spiritu siinclo. fa- pauci eum esscnt recepturi, id est, quam paucis
clens ut bic se infundat in animam. ([Uo raedlante profutura esset Passlo sua, sensit dolorera tam enor-
illa fundnmentaliter unitur Deo, gustat Deura. nec nieni, ut raulto fuerit major eo quem faciebat sepa-

iii allo (lelectatur (iiiam in Deo. Mirabilis es ratio anima? a suo corpore. Immersa igltiir notiti»

insuper, o Verbura in te ipso : mirabilis, inquain, es tam dolorosae, factaestetiamipsadoloris t.am magni
in te ipso.in descensu tui ipsius in nos, mirabihs in particeps : atque hinc, slcut postea referebat. pro-
comprehendendd teipsum. in possidendo teipsura, cesserunt poenffi i\]x atque angustiae, quas, utl dixi-
^juiqut es-
et in reluKiiiendo nobis teipsura. Negant hoc mus, iii illa iiientis elevatinne est passa.
sentiam.
tuum udmirabile esse. ([ui nolunt confiteri magnitu- 168 Mugna etiam et mlrabllia fuerunt, qnae in ea
dinem tuam, nec timent judicia tua, unice intenti operatus est Domlnus die Lunie sancto, ejusdem ^ „
ut peccent continuo absque (iniore vel verecundia mensis et anui ;
quaiido existeiitem in horto cura Feria 2
uUa. Sed econtra electltui confitentur illud ad- allis SanctlnKinialibus vocavithisverbis : f^eiii et vi- hebdomadx
sanctx,
Diirabile esse, quia noveriiiit quod niliil moveatur de operatioiies aiiiinsp, qiiiis ego facio iiiler me et ipsam,
absqueprovidentia etvoluntate tua divina, quse dat quodiieinoiiitflligere polest, nisiqiii mundits est corde.

nobis omnia qua^ habcmus bona, nec respiclt pec- Ad quam vocem paruiii abfuit quiii raperetur In ec-

cata nostra, pro quibus mcreremiir infinitas poeuas. stasim : subito enim rechnata ad vicinum sibi li-
magna electoruni tiiorum gloria ! Est autem gnum, fixit oculos in coelum. eodemque instauti ap-
pcBna Intolerabilis amantisanim», qmid dlius gloriiP paruit vultus ejus inflammatuset (levotioiieinccnsus,
non possit unumqiiemque capacem facere. admi- uti solebat ei in raptu acoidere. Id quod animadver-
rabihs essenda Verbi, a paucis cognita, et paucio- tentes Sorores accurrerunt, eamque iii aliquod con-
res qui se confiteantur nacta? Est illa sicut claye induxerunt qun ut pervenit, statira sese in
:

marc, quod in se recipiens omniumfluviorum aquas, genua provolvit; defixoque in Crucifixum obtutu.
facit eos desinere et nonien aniiltere ideoque non
: eam plane posituram corporls assumpslt, in qua S.
amplius Fluvii nominantur, sed Mare. quod generat Franciscus acceplt sacra stlgmata. Tum tota trans-
margaritas pretlosas et pisces, qui suo in ventre formata in Deum. petiit a Jesu ingredl in considera-
continent uniones ac lapides insestiraabilis valoris. tiouem plagarum humanitatis sua>, quandoquidem
In mari essentiae tuae. o Deus meus ! navigamus audita tuerit magno cum splrltu quinquics dlcere.
continuo, cum magno periculo naiifragii ipsis sub Abscoiide me in uulnenbus humanitatis tuae. Et f[U0-
undis faciendi. quia earum ductum non sequimur: ties lioc re[)etiit. toties magis .iccensa in splritu; sensus suos
nonsadsbene cognitam habentes tuani essentiam, omnes cum sensibus mnrtui
ciimposuit sensus suos sensilim Jesu
qui nos salvare vis, sed nos ipsi perpeccata indignos Jesu; idque tam ordinate tamque decore, iitcunetis
nos reddinius salute nobis sic oblata. Hfe aliaeque admirationi esset.
infinitae, quasbrevKads causa praetermittuntur, fue- 169 Cceplt
ergo splendentlssimos oculos suos
ruiit notltia> admirablles, favoresque pretlosi, quos oculis Jesuadmovere, et postea sensiis alios, expri-
in istls ecstasibus a Domino recepit vera ejus fa mendo haec vcrba. Ociiti mei mnneant tn oculis mise-
mula. ricordix tiix, aures mex in aiiribus tuis, ut intelligant
67 Die Jovis vesperi in liebdomada Passionis,
• et compreheniianl vocem Sponsi mei. Os meum in ore
C. 111 qui dies anno MDLXxxvcum die xi Aprills concurrit. meiim
Cupitnt tx-
luo, ul os loquatitr quod Sponsus merum loqui-
ptrirl dotores
interira dum sanctis suis cogitationibus pasceret ani- tur. Pectus meuin in peclore tiio, dilecte mi. Manus
morltntis mum. accensa fult desiderio vhementi experiendi mex non in rnanibus tuis, sed in caveriia Sponsi mei,
Jtnt. in scipsa Iristitiam et lassitudinem, quara Dei fllius Kt sint parlicipes cooperationis ejus. Venter meus in
passusest, cum pro salute bumana in raonte Calvn- venlre tuo, ut prxsens sit e.t parliceps cooperalioiiis et
Nec vana fuit cupido tam pia;
rio fuit crucifixus. ordinalionis, quam operntur carilas in cella vinaria.
ipsaenim eademnocte etparte sequentis diei Vene- Post ha;c verba stetit aliquantura quieta et medita-
ris, invasa fuit, non solum in parte ''If"!,'^'^^^
''"'
interiori, sed bunda, deinde subjunxit Nlhil foret, o Jesii mi : I
!'ungensl
collocasse
,

A collocasse omnia meuibra mea


VIGESIMA QUINTA MAJI. m
in (e si non satage- viciniora sibi invicem fecissetis. Heu me I Amor, I>
rem iiiterne ad ea retinenda in te 1 Tum Patrem non possum amplius da raihi vires ad sufrerfudam ^^^it^l. :

a;terniira alli)quens dixit : Menwrw meu mmemoria poenam quam sciitio. Amor, config,; me iii tc, et l'JcaM.
aamjumis Verbitui, pro redemptionc omnium
suavitalis nuinquam te dimittam, aut tu ipse coufigere ;n me. recipti sacia
credenlinm. Intellectus meus, non in intelWjentia xqna- Inter hos excessus passionum, dilectus ejiis Spou- 7"'«7"«
lux, sed in inteltiijentia descendeniiie rerhi lui.
litatis sus impressit in ejus aniniam sacra sua stiginata, ^"'"""''
Voluntas mea m
volunlale VerU lui, ul voluntas mea per quinque lucidos ct igni similcs radios qui me- :

sU eoufuniiis votunlali Verlii tui, (/un; est lam contormis dias m.inus, pedes, ac latus sic penetrarunt, ut ibi-
volunluli (ua', summe Pater, quum est a-qualii wler- dein vivaciter insculptum reliquerint vestigium sui.
niluli. Trintlutis tux. Hoc autem ut melius intelligatur, transcribam pro-
170Cuin igitur etiam potentias siias omnes in pria ipsius, id finlto raptu refereutis, verba.
Crucifi\ii collocasset cumactibus ac gestibus devo- 172 Conversa td Jesuiii dicebara, Jesu nii, jure
tissimis, habuit mirabilcm intelligentiamsupra Pas- inerito dicere
possum. Trislts est anima mea usque ad
^ionem Uomini, sicut inlra notabitur. Incipiens morlem. Cuinque iiiternis et externis doloribns fuis-
eius Passlo-
nem: enim ti.KO adspicere in faoiem ililecti sui Jesu peii- sem per duas horas arflicta, contemplandu saiictissi-
dcntis in crucc, vidit ab ea decurrere magna in co- mam Passiouem, vidi quuil Dominus raihi d^iret sa-
pia sanguineas guttas usque in terram ; quare cras plagas suas quia miileb:it mihi ccrtos radios
:

magno cum stupore dicebat, Dominus meus sudat ad pcdes, manus, ac lalus dextrum, qui videbantur
sanguinem. Amor Numquid sufficit quod toto !
es.se ignei, figcbanturque in niedio, ubi sunt plaga-
ex curpore tuo scaturiat sangiiis, nisi etiam hunc ruin looa, sit ut ibi suuin sigiUum :elinqnerent.
ex oculis vice lacrjmaruin fundas ? Amor uti- ! Poslea recessit a me subito dolor et puma omnis,
' ' sicitl ipsamel
nam saltom Rgo terra illa fuissem, quK sanguinem ,
imosentiebara me valdecontentam, quod in me vi-
,

imsiea
istum cxcepit. Ainor, fac saltem ut eum e.Ncipiaut derem stigmata Domiui mei, qua; etiam nunc videre •'arraeit.
creaturae t\ix. Amor
non possum diutius te con- ! mihi videor, quamvis exterius non apparcant, hoc
spiccre sic atMictum, dicamquc sicut dixit olim enini gratissimum mihi est. Videbam poslea, quod
Propheta, Non accedet ad te maium, et flaijetlum non amor unitivus me uniret cum Jesu totaque unita
;

appropiuquubil taberntxculo tuo. Amor, quare tan- ei, iiihil aliud soiebam agere, quam me iinmergere
tum te percutiunt creaturie ? Quid fecisti? quid etamori (lueiii Deus habet erga ani-
ipsius bonitati,
deest tibi, Anior? Deestnc .sapientia, deestne boni- main ineam. Maasiautem in liac raentis abslractione
tas, deestne misericordia, dcestne pietas ? an forsi- usque ad quintain horam noctis sed quod tunn :

tan deest ipse amor? quomodo percutiunt illi ca- gustavi non possem vel modice explicare. Haec
put? Sed bene video, Jesu mi quod non permittas I omnia; ut script;i sunt, ipsamet retulit referendo ;

ine penetrari a iiiagnis illis quos pertulisti crucia- autem demonstrabat tantum amorem erga Cruci-
tibiis, quia nuUo modo possein tolerare. Amor, fixum. propter unionem qua ipsi adstricta erat. ut
niulto plurcs sunt sagitt£e, quas jaculatis corda in oculos in eura defigens, oscularetur pedes. manus, et
crcaturarum tuarum, quam sint plagae, quas tibi latus videreturque ad singula osculu, quK sacrx'
;

nunc infligunt. Aniur, tu voluisti spinis coronari, sui Redemptoris innigini impriinebat, prs aflectus
ut Sponsas tuas coronares gloria Paradisi. Amor, teneritudine deficere. Atque inter ha;e ab extasi re-
coronam istam pungen-
quis potius iiieretur liabere diit,postquam quinquc coiitinuas horas in ea perse-
tcni, Amor, an Amans? Ego iUaiii mereor o Jesu verasset quo tempore numqiiam oculos avertit a
:

mi da eani mihi, da cam mihi. Non jam potest. o


; Crucifixo, quem manibus teuebat, ita ut verificari
Amor! dici de te, sicut dictum est dc nic (volcbat de illa posset verbum hoc, Dilechts meits milii et
dicere quando fecitProfessionem) indutt me Dominus etjo itlt.

ajelttde auro le.rta. Coi'ona tua non fuit olim aurea,


sed spinea : quid autein fieri poterit, ut h<ec poena CAPCT IIJ.
levior tibi eflSciatur? Opus est habere in animo
niagnam puritatem et inagnam humilitatem. Nec- Participat omnibus ex urdine lormentis
dum satiantur percutieutes faciem illani sanctam, Dominicx Passionis.
Q in quam desiderant Angeli prospicere quandoqui- ;

dem adhuc eain sic undique lanient. Amor, Oacrae islae plaga;, iinpressae iii anima, maximum
y
quam nou potes jam dicere, quod delicise tuae sint in ea accenderunt desiderium participandi poenis, |73
esse cum filiis boniiiium sed opprobria et pceuce. ; quas pro nobis in sua passione tulerat Dominus v <•

171 Stotit in hac cnntemplatione aliquamdiu noster : qui volens ei quadamtenus


satisfacere, sus- Oiejtivis
,
etque com
_ •
quieta,
^
et postca emisitvocem supra
^ modum dolo- tulit ipsam in spiritu die Jovis sancto, xviii Aprilis \""^^°
"""'
.

!>attem rosam, cunjunctam terrori et moistis lacrymis, di- anni prsdicti sidlxxxv. Hoc in raptu, absque ullo
ccus Pilatus istani injustam sentcntiam protulit
; : ad sensus regressu, mansit totis viginti sex horis ;

qui debet judicare omnes creaturas, nunc se patitur quibus ei a Domino comniunicata fuit tanta parlici-
judicari. Nunc contenti estis, Judaci. Satiate, sa- patio sanctissima? Passionis, ut non sulumin aniina,
tiatc vos, quia non amplius satiabiraini. Amor, sed etiam in corpore toleraverit pienas et cruciatus
tu non cognosceris, sed dcrelinqueris. Fac Aiaor, incredibiles, quemiidmoduin apparebat e\ gestibus
ut seiuper tecum sim et iiumquain te deserani. ejus et per verba quae profercbat. Quamvis autera
Amor, fac ut sim crucifixa tecuni, et te moriente qui difficillimum sit hoc explicare ei qui lain tristi spe-
vita es, moriar etiam cgo. Postea effuse plangens
subjunxit, (1 Deus, Amor raeus exuitur vestibus.
claculo prajsens non adfuerit,
expunam,
.. ^ c
sicut tunc notatum
-^
tuit.
ny
tamen hio
aliquid
lempore illo ivit
^, ''.''''

Christun

Heu nie! quis dolor ? exlenditur crux supra terram, ad diversa conclavia monasterii, iu unoqiioque or-
et Ainur meiis ultro se iiudat. Exaggerabat deinile dinate contemplans mysteria Passionis sui Sponsi.
plauctum, et solito altius extollebat vocem, treme- Et primo vidit euutem illum ad suam sanctisjimam
..
j ,
,
vateaicenlem
batque modo tam doloroso, ut tuta videretur coin- Matreiii, prius
j
quam accederet ad patiendum
1 ,

atque
; mutri,
miseratioiie diftlucrc, atque dicebat : Heu rae I sal- prostratumadsanctosejus pedes benedictionein ulti-
tem paulatim figerent elavos. Video, oeciditur in- inam postulare ideinque vicissim facientem M:i-
;

nocens. Heu me heu rac uon possum amplius


! I
riam etin hac contemplationo incepit luqui.dicens:
:

sustinerc. Heu me .-Vmor heu nie Nolite tantum


! I I
Maria tauto tempore hoc desiderasti, eris tuineii
I

trabere, Judeei. Saltem foramina illa aliquantum instar turturis quaj comparem amisit. mujstam
disjunctionem I
224 VITA. S. MARl^ MAGD. DE PAZZIS CARM.
quam Patreiu seternura ideoque prosequebatur sermonena D
ilisjunctionein Da Domine beiiedictionem, ;

Jesu m\,Tristis coiUemplatur


!

deilit Isaac ililccto lilio suo Jacob, non in fertilitate dicendo; Jure raerito dicere potuisti, oranfem
('igilale et
VlNCt"*.
in fructibus Divinilatis tua:. esl ammu mea usque ad mortem In horlo.
terriP, .<eil
PUCCISI. tentationem. Tiinc oslendit, quod
174 Deinile. ascendens ad conclave uliud altius, orate, ne intretis in
tn Cfrnacvh unde
sibi Montem Sion, ubi Jesus videret in horto sudare sanguinera. ;
Jesum
ttsles ejnten- ostendebat biinc esse
lem. et tunc adeo tanlus dolor ip.<am incessit, ut identidem in terrani
cum .\postolis fecit ultimam ca-nain :

laberetur velut rnortua et eructans suspiria fer-


splendens atque hilaris factus est vultus ejus, ut :

tacuisset ali- ventissiraa, subjunxit, (1 Deus, quid tantum pati


admiratioui cunctis esset. Dunique
quanto tenipore, sic fari coopit : Desiderio desiileravi volui^ti pro tuis electis 1 U Jesu mi, qui tan-

Adimiilainlur ScniJlurse Mirubilis tuinpati voluisti in liorto pro peccatoribus, Traitseat,


Eruclavit tratiseat a te ealti nte. Paulo post, videns eum con-
Deiis in operaiione Immanitatis siix
fortiitum ab Augelo voce, tam lamentabili iit emol-
lor meum liumililatem Fuiidavit eain iiihumi- ;

buinilitas quam iinitari lire otiaiu pctraiu potuisset, dixit ;


Heu iiie I Conso-
lilale abjeclionis.
Quiiinodo lator Angelorum consolatur ab Angelo, et desiderat
iieniM. admirari possunt oiniies
ut poena acceleretiir. Jesii mi sudasti sudorem
iion diiuittebunt se coeli, et noii exaltabatur terra !

.id tantam huniilitatem'! Exuisti te vestibus sangiiineum. Quare nequeo ligare oinnes omnium
(uis, Jesu lui ;
quoil si noii exuisses te niagniludine creaturarum voluutates, atque ad te pertrahere ? Si
tam grandi, noii potuisses unquam exercere humili- eas (ibi sio possem tradere, solatii aliquid nacta
viderer. Videiis postea traditorem Judain, ve-
tradUv}i
(atem tanlaui. Huniilitas. quaj exaltas id railii
a Juila,
iiuod non est, ct deprimis id qund est. Eleuiiii exal- nientem curn turbis ad capiendum Jesum, muistis-
l:is hominem, qui nihil est; et depriinis Deuiu. qui siina dixit Heu me Appropinquat traditor ecce
: ! :

est omnia. liumilitas ! quam victoriosa es, et traditorem. Ostendensque (siciit ex sequentibus
exaltans te pertingis usque ad llirouiim sanctissimai verbis dabatur intelligi) quod videret Jesuin a turbis
IJ Trinitads : quia veritas dixit, f/ia se Immiliat eial- comprehensum, et a Juda traditum, subjunxit :

tnbilur, el '}ia se exultiit liumtliabilnr. hu- Jesu Stabo bic ego, tnta afflicta, videus
rai !
te tradi

niilitas ! quoraodo prodiicis, et mamillis tuis alis et comprebendi. ^mice, ad iitiid veni.-,lil
])urilatem ciim siuceritate, et sinceritatein cuni pu- Veruiii, Deus, quid agis, Amicum eum vocans ?

i'ita(e? Tu
mafer lactas pauperes
veluti Scilicet creaturas doces, ut eliaiu ipsie ament uffen-
spiritu, et adducis sub unibram Verbi amplecteris ; dentes se. Per osculum pacis ostendisti. quantum
iijnorantes. et adducis ad spon^am Ecclesiam nu- : diligerespacem : etdocuisti ut etiam nos auiaremus
iiis pusiUanimes, coronas Virgines, das palmam et quiereremus illam : quaudoquidem adbucnianens
Martyribus, et diadema Christis tuis in cceIo pr»- ; in Paradiso, prius quam venires in terram, eflecisti
bes saturitateni visionis tua; Eremitis ac denique qnoi jtiittlia el j)a.v asculala: suul. Beati igi-
Sauctis oinnibus, et in biijus vitas peregrinatione tur pacifici, quoniain filii Dei vocabuntur.
juttientes reddis atque constantes. 177 Postea in persona Jesu dixit, Quetn qussn- comprehen-
175 Vidit ileinde quod Jesus fundebat aquam in tis l ei/o sum : et in persona Juda?orum tertio dixit, suma Jiidxls.
latanlem
pedei,
pelvini, ad lavandos pedes discipuloruin suorum, Jesum Naxareitum. Cum ergo sic tribus vicibus of-
undedicebat .Sunie et milte aqiiam ad lavandum
:
fendis.-entsanctissimam Trinitatein, addidit in per-
pedes, Jesu mi, cui se inclinant et reverentiam ex- soiia Jesu, Venistis ad me sicut ad liilronetn. Hoc dicto
bibent res omnes ereatx'. Non lavabis mihi ostendit se conspicere. quomodo Petrus am[iutave-
pedes inxtermtm (J Petre, non intelligis rit auriculam Malcho, dixit enim : Petre. tu
rem. Quoties volumus non docere infiiiitam sapien- velles omneiii nostram salutein inipedire. atque
tiani, nostraque judicia judiciis ejus comparare ? etiam tuam. Quam iiiulti educunt giadium
Si iioH lavero te, non habebis jmrlem mectim odii qui nunc quidem nou impediunt Passionera
;

Sed tu Joannes : num taci.s7 Qui tuara, o Deus ineus, sed fructum illius. Videns au-
penetrat «inuia, tenet silentiuui, seque intromittit tem Jesuni ligatum, dicebat, Heu me I ligatur is,
in bonitatem divinara. Postea, ostendens se loqui qui omnia, illuditur sapieutia, offenditur
colligat
cuui Juda, dixit proditor, proditor, tu pejor es
:
bonitas. Magna enimvero patientia, quod ejusraodi
C dajinone. His dictis prosequens meditationem suaui,
homiues circum te toleres, tamque paruin tibi con-
juxta Evangeliuni Joannis, ad hsec verba, Eijo sunl imnor ea quoque
venientes : sed niliilo est, qua
via, verilas et vila, coepit dicere () vita
:
vitalis, nos supportas. Ligant illi manus tuas, et nos liga-
audil dicen- ilulcis,amabilis et seiuper delectabilis?
'em quod sil
dulcis raus operatinnes tuas. quantam reverentiain
veritas! veritas, qua; verifiuatura es oranem ductum ad
cla, verilas tuam mererentur manus Et procidentts adoravenint Annam,
ist:e?
el vUa veritatem, et coiifutatura oiuue uostrum mendacium.
; manus Dorniui, dicetttes, istx suttt dignx accipere po-
Veritas, quajpenetras corda babentiumhumilitatem.
tenliam, iu otnui toco dominattonis Fatris ejus. Osten-
Vita, qua; das vitam Veritas, qua;
mani- :
dens deinde qiiod videbat Jesum a tiirbis deiluci ad
festas Verbura Via, qua; dirigis cscos I Annam. Pimtificem Judaeorum, dixit rainistris :

Via, iu qua semita; multa; ad nutriendas


animas, Quid vos tempus deficiat? Quid tam ce-
tiraetis; iie
.idoblectanda corpora, ad illuminandura
intelle- leriter ilbim ducitis? Vidit postea alapam. Jesu suo
ctum, ad satiandam voluntatem, ad
mortificandam infiii-tam coiam Pontifice .Anna, et voco lacryraabili
memoriaiu, Sed ad nutriendam animam dixit ; Heu me ! in facicm illain, in quain deside-
oportet fleri turturem, ad delectandum corpus mu-
rantAngeli respicere? Faciem tuam iilitmina
tari incolumbain, ad satiandam voluntatem evadere
super servas tuas : non sufliciunt eis lacrymas etiara
ad illurainandum iutellectum esse cervum
iiquilani,
maxillain prajbere voluut. (J quani decoloratus
velocissimum. Turtur deducit ad geinitura
et ad est paulo anto tam rubicundus!
planctum. columba ad cavernam ibique
vultiis,
Et atapu ca^sHin,
nidificat, obscutata est fiicies vtrijinis,
cum et obscurata est facies
aquila pertingit Iiorao ad essentiani
Divinitatisl Sponsi. Faciem non averti ab iucrepantibus et
etcervus proceditad sternitatem.
semitas conspuentibus in me. Et piocidentes adoriiveruut
ama^nasl (J vias dulcesl factein
Gloriosadicta sunt ejtts dtceutes, Ista est diijna accipere splendorein divini-
de civitate Dei, sed magis
gloriosa dicuntur de ope- tatis suae.
ribus tuis, Verbum.
178 Sed, Petre, an non recordaris promisso-
1 76 Post hac aliaque verba, viditquomodo
Jesus rum factorura Magistrotuo? quandoquidem non
relictis in horto dUcipulis,
una negatum a
recessit ad orandum taiitum vice, sed trina eum negas. Petio,
Sed, heu
mel
! !

VIGESIMA QUINTA MAJI. iK


ine! etiam nos Numquid aon
eum iiegamus. Pilati loquens, dixit ; Non invenio in eo causam D
negaiuiis potentiam, quando nos excusamus non Si impeccabilis est, credo etiani ego quod non sit
".^J,^'"
posse operari bene, uimis excusando nostrara fragi- reus culpae. Jesu inilTu pateriste cosequari pocciNi.
Barratibie
lltatem Numquid non negamus sapientiam, magni-
!
Barrabai. et tanieu es dle, <;iu vivi^at el morlificat.
pos/posifum,
tudinem, divitias ejus, quando nimium afficimur Tu te pateris pustpuni ei. qui est plenus mali-
transitoriis rebus liujus nmndi! Sed quandu tia et ignuraiitia, cuiii sis Deus diorimt et Dominus
Verbum attoUit divinos su'ts oculos, penetrat iii- dominanlium. Sciu quoil velis satiare popidum :

terna etdat cognitioneiu. oculos, qui respectusuo sed taiueii iiullo modo satiabis euui.
faciunt coelum gloriosum ct terram treinentem. 181 Videndo deinde Doiiiiuum nustrum flagellari
—— Petre, quam
merito potes adorare oculos ad coliininara, ipsa qiiuque ad columiiara se accli-
Itageltalum,

Jesu mei ! Et praciiieiites udovavcvuitt oculos Sponsi nans prono capite, ueulisque in terrara dejectis, facta
tneif ilicentes, Isti sunt tligni atcipcve liswnein tlioiiii -
est partieeps eariim pienarum, quas beuedictus Jesus
tatis et jrternitatis stia;. Vitleus deinde Jesum illu- tunc sustinuit ; quia inuilo iu uiiam, modu in alte-
pro fatuo sum, habitum curam Pilato. cum ge- ram p^iilem se torqueiis, evidentibus indiciis de-
et pro fatuo
habitum.
luitibus et suspiriis multis ilixit ; Heu rae ! Fatuumne moiistrabat magnus se dolores sustiiiere. Cumque
appellant eum, qui est sapieutia Patris setenii'! O iii tali afflictioiie plus quam iutegram horani haesis-
nequara 1 vos dicitis quia lualefactor est, et iii lioc set, cum atiectu tantu et fervore quaiitus explicari
luagisnotam f;ir,itis iniquitatem vestrara. Ipse est sermone nequit. pronuiitiavit h;ec verba .\.d coluni- ;

sumnia bonitas, vos autem malitia et iuiquitate iiam, mauibus post tergum ductis ligatus estJesus ;

pleni. Eodem mudo peccaiit luurmuratores. iiieus. Supra ilorsum metim fabvicavevunt pcecatoves

Pone Domine cuslotiiam ori incOt ct ostiuin circuin- iniquitate.m. 0! nisi virtus tua te sustinuisset, ad

siantix labiis meis; itt non tlecliiiet cov meum in verba primiis ictus fuisses raortuus. flagcllatiis sum

malitite, ad e.rcusandas excusationes in peccatis. tota die, et castigatio mea in matutinis. Tu es

179 Post li:ec aliquantum coiiticescens, vidit Je- doraus iUa, in qua Diviiiitas requiescit, et conclavia g
'
siim iluci ad Herudem : it;ique velut ipsummet He- suut plaga; Contidevabam a de.ctevi-i et viilebam,
spreltim rodem alloquens, dicebat ; n quam infeliciter teta- et non evat qiti cognosccvet ine. Invenietur,
ab lltrode.
ris Desideravisti videre eum ;ul illudeudum ei Jesu mi, qui niutetur ad percutieuduiu teper vices,
Sio faciuiit iUi qui I;etantur inboao, et postea sed anior vicissitudiiiem nescit. Flageliaverunt
i;isu opere illud condcmnant, Bonilatem el disciiili- covpus tuum ut Recte potuisti
confortarentuv
iiam el scicntiam doce me aititudo diviliarum dicere, Uiiam Domino, hanc ieqiuvani, ut libe-
pelii a

sapientix el scientix Dei. Tu 'vis ei iUudere, et illu- rem ite flagellis corpus Ecclesix mez, Non ha-
positnm m innoceutiam ejus. Modico bent nunieruni misericordife nec fere etiani
cleudo magis declaras tuse,
cislerita do,
tompure iuterjectu, facta est pallida et muista in numerum effice autem utnume-
habeiit plaga' tuae
mus Pilati,
;

vultu ultraconsuetum modum, intellexitque (sicut ruiii qiioque uou habeant bona opera nostra ac de-
\iostea retulit) quod siciit Joseph [lositus fuit in ci- sideria devota. Maria, si vidisses illum,

^terna veteri a malevolis fratribus ; sic et Jesus, iu queni tanto cum affectu lactasti niaraillis tuis, ante

domo Pilati, inissus est a ministris Judajorum in ipsum mortua fuisses : et si auiiuae iiostra3 id com-
lalem locum ; et ipsa in ista contenipkitione poni preheuderent, disrumpereiitur pra; araore. pro-
eum istic vidit, ostendeudo per signa raanifesta se ditures, non vultis eum aspicere, quia nou habetis

quoque ibideiu esse collocatam cum Jesu ; quia su- iimorem nec ciimpassioneni.
bito se pennisit cadere iu terram, seque pariter 182 Interea creverunt in ea supra fidem omnem
eonstringendo dixit. Ecce, ecce Jesum meuin, ecce dolores, quaiido conspexit crudas illas spiiias, quae j„,„„„,„,n
Sponsum in cisterna. Hoc veru ab eadem raagis coronaturae erant dilectura Dominiiin suum. Itaque j^iinii,

confiriuatum est post liies paucus iii alia actione : ia terram concidit velut inortua, et deinde assur-

quia, cum una sodalium arabulans per cunventum, gens dixit. Prajparant spinas crudeles, ad forman-
vidit inquodain vase aguellum, qui totus in se cul- dam eoronam Sponsi raei. InTciiiuntur spinaa

lectus ibidem quiescebat iiiide rememorata ejus : ei, qui nobis se in cibura donat Coronaverunt
(|uud illo priori tempore viderat. iiiagno cum seiisu Spon.sum meum acutissimis spinis. eum nempe qui
spiritus dixit, Simili plane modo jacebat Jesus Ln coronat animas jucnnditate et gloria. Heu me
y cisteriia quadam indomo Pilati. Mansit igitur ine- Ponunt arundinem in nianuiii Jesu mei loco sceptri, p
ditabunda. quasi cum Jesu esset in cisterna, .sesqui- et pevcussevunt capnt cjus ariindine. Sanctura est
liorani circiter, humi cubans et sic eollecta. istud divinuiii caput ; veuiet autem tempus, quo isti

180 Deinde elevata in genua, vidit Duniinum a conculcabuntur : qiiia pedes Domini iiustri concul-

Juda;is derisum consputuraque, et dixit ; Jesu mil cabuiit proditores istus. Voluiit abscondere

dertsim a Permisisti pilus barliai tua; evehi, ut nos oriiares lucein. seil ipse niimquara videre „„„stratum
videt, iibi alii

mtnlstrts, splendoribiis diviuitatis tua;. O Jesu inil Perniisisti possuiit. Idem f;iciunt qui non confidunt in te, o poputo,

eonspui (ibi faciem, iit ornares Spunsam tuara. et Verbura, et dicunt quod Deus iion curat creaturas.

rubicundam efficeres Hoc tempore,


tuo saiiguine. Vos cuni confitemini llegeiii Judaeorum. Sane
prae excessu doloris quem patiebatur, viilens Jesum Rex est. non Judffiorum tantiim, scd cteli et terrae.

spretum a Judffiis, Irequeiites gemitus miestaque abyssi et inferni, et oninium reriim quae suiit.
ivuspiria emittebat et ipsa postea Mouachis retulit,
:
filiae modo. et videte Regem
Sion. egredimini
quod aliquandu pr» nimio dulore, quem iii p;irte vestrum corunatum diademate, quo ciironavit eum
ixteriori ajquc ac interiori sentiebat, non iioterat mater sua Synagog:i, in die ilesponsationis susB.
vocem in verba foruiare, iiiio vix respirare; osten- Sed, heu nie ^cci" homo. Ecce honio ille, qui
I

ilens nioerorem suiiin uiagis actibus quaiii verbis, fecit ut humo essct Deiis. Ecce homo. Honio qui

quae taraen ipsa erant pleiia conipassionis et mira- operatur umnia. quae opcratur Divinitas. Ecee
biliter devuta, Manens igitur iii contemplatione di- Rexvester. Quid facitisingrati? Dixistis. Sfiiedicliu
loctissimi sui Jesu sic spreti, dicebat. Jesu mi qiii venit in iiomine Domini : et nuuc dicitis, Cvuci-

tu periuisisti depilari tibi caput, ut nobis cunferres fige, cvucifige eum. Nuiic inipletur, quod olim
iiiereiidi facuitatein. ac deinde posses nus reniunc- dixit ipsa Veritasl Popului liic labiis ine honovat, cor
r;Lri pro actione meritoria qualibet, quantuiuvis exi- autem eovum tonge est a me.
'^ua sicuti proraisisti nobis dicens, Vestvi capilU
:
1 83 His dictis transtulit se ad aliud couclave ; ^^_.,- ^^.

ciipitts omnes numevuti sunt Leinde in persona ubi inclinata ui geuua. tiujusmodi oratiouem direxit judicaium,

Maji T. VI. 29 ad
!

VITA S. MAKI^ MAGD. DE l'AZZIS CARM.


220
inter brachia cxcc- D
a;tcniuiii Patcr, noli C(nisi<lei-are co- quie a lerant Monaclise ipsaiii
ad PatriMii
iittenilc a<l ."ialu- pissent.
U ITAL. gitatioiifs iniiiioruiii istorum, scil
185 Ijisa sensibus suis est rcddita, et
vero mox
,
,. ,

atque ita
T1>CBN. tciii humaiii gcncris. 1'atcr. acccpta aiigustias et sibl rcstitui'
qui paulo aiitc velut tiir a raptu
PUCCINI.
Vei-lii tui. solalium et confirmatiniiein facics ejiis ita screnata. ut eis
IXBiias iii
autcni horarum 26.
niansit ali- mortuam viderant, tota alia viderctur. Fuit
elcctorum cjus. Ihic oratione finita
rcdicnl
admiratione dignuni, quo eadcm ipsa liora
quamdiualisiiiic loi(iiclu ilcinde adPilatinn conversa,
1
;

antc Doini-
dixit Tu dicis, qiiod noii invenis iii eo culpani, unde
:
ab ccstasi, qua, dic Veucris prieterito
experrccta fuerat ab eo raptu, iii
ferrc scntcntiain, ct t.inien con-
eum nicam Passionis.
pussis coiitra
jicenaruiu,
dcinnas euin ad inoi-teni. Tunc coeiiit effuse lacry-
quo Doniinus ipsam fecerat particijiem
quas cst passus, (sicuti superiuscst dictuni; quando
iiiari, cniissu grandi suspirio, cum iiilucretur
et
coiitra iii cruce cmisit
divinum sunm spiritiiin. Ijisa veri.
quod Pilatus decrevisset ferrc sciitentiam qiiibus per
iiioilo ora- aftlrmavit duabus saipe dictis Matribus,
Jesuin, dciiuo iirostrata in terrain. lioc
obcdientiam rcfercbat intcUigeiitias sibi immissas
vit. Pater atci'nc. saltcm liic sanguis pro tam
Et sic aliquantulum divinitus; quod Jcsus aiitca voluerit ci conimu-
multis non eflundatur friistra,
nicare poenam morlis sua;, quae fuit mirum in
mo-
consislcns surreMt junctisque ad pcctus
in iiedcs,
dum gravis. quia lianc uon potuisset tolerare, post-
nianilius, dixit Eccc. cccc. data cst sentciitia con-
:

qiiam fuisset debilitala tot aliis sanctissiniie Passio-


tra Jesum incmii, ct illi inagiia cuni cclcritate cru-
uis cruciatilius. Rcferebat praitcrea, quod cum iliat
ccm apparant ei. iiiii noliis iirseparat gloriain. Tuin
totms de uno conclavi in aliud, \idcrct scrajicr priesentcm
sigrificavit, lam gcstibus quani coniiwsitione
Jcsuin suuin et ficbat particeps molcsliaruin quas
corporis, quoil in liumcros cruceni sunieret et Cffi- :
;

eruce gra- quanluni sustinere poterat huinaiia


pervcniens au- ille tolcravit.
vatum, jiil jicilctciitim scalas ilcscendere ;

iiifirrailas.
tem ad niediuni cariira, cecidit cum inaximo cru-
ciatii. Scd cito se rclevans. et usqiie ail pcdeni
sca-

larum perveulens, jier quamilani jjorticuiii trausiit CAPUT IV.

ooulis deinissis. vultu inoesto. adeoi|iic liviilo et pal-


Sponsali imnulo Cliristo dcsponsa, etiam Co-
lido, iit corporis inortui spccicm jiriefcnet. suspiria
liortum. euinque
rona ejus spinea pervisum donalur.
dolorosa cniittens. Deindc ivit iii

circuivit totum. ac vcrsus Capituluin iter intendit


ilon niultis post diebus, bencdicta haec aiiiina, C- VI
jier alia conclavia : dcniquc pervenit ad Oratorium.
insigni pignore certior est rcddita. quantum sibi in Vigitia
ulii demissa in gcmia. et iii moduni columnffi soli- .>. Cathari-
complaccret Deus in ejus famulatu quia iii Vigilia :

dissiniBe facta iiiinioliilis. oravit sjtatio diinidiEe ho- nx Senensis,


S. Catharina: Senensis anno mdlxxxv, rapta in ec-
ra;; notatunniuc :i Sanctiiiionialibus cst. qiioil oran-
stasim, niiro quodam modo accepit annulum au-
do crucemque portando jilus quaiii scsquihoraiu
reura desponsationis suae, Sed aiitea inonstratie ei
consunipserit : ijuo toto temjiorc aiiud noii dixit,
fucrunt, per tres continuas horas nnilta; gravesque
(jiiam sequentia verha. Tamfiutim ovis ad occisionem
oftensaj, quas Deo faciunt creaturie suse, indnitie-
duclus esl, el non aperuil os suuni. In liorto dixit,
quc blasphemise, iniquitatcs ct peccata, qua; coiii-
Fihie Jerusakm iiotite (tere super me, seil sujter vos
inittuntur in iiiundo, Quo visu aflecta dolore iiicrc-
ipsas. Post orationem vero diniidi» liorae. Patri
diliili, idciitiilem profcrcbat liiec verba ; Circumde-
ajieriio directaiii. sulijnnxit. Prt/cr, o(J'ero tibi islam
derunt 7ne dolores mortis, dotores inferni circnmdede-
operolionem rcdemplionis pro oinni creatura.
runl me : comedit me dotor inferui pro multitudtne ini-
184 Postea se extendit in tcrra. et bracliia sic
eique atfixuvi. quitatum nostrnnim. Undc prae crucialu queni scn-
jiorrcxit ut ajijiareret quod se ajitaret supra cruceni
tiebat, cructabat ferveiitia suspiria et amaros plan-
Jcsu. et quod configcretiu' ei pes uterque isto enim :
ctus, sterneliatque se humi, et alios nioestos g^stus
tcmjiore cos conciitiebat, monstrahatquc quod pate-
faciendo diceliat : Doniine non possum amplius :

rctur accrbissiinos dolores. dando susjiina cl mugi-


quod si peccatores noliiit taiii niulta peccata auferre
tiis miserabiles. Paulo jiost idcm fecit. ostendens
a se, obsecro, aufer a nie iniquitatum tantarum
sibi configi sinistrani manuin. acdcniquedexteram :
F
conspectum, quia non possuin ainplius sustiiicre. oilensis slbl
quia apparebant bracliia i'jns tam rigida. ut vide-
inagnam infelicitatcm ! liespiciunt vanita- pcccatis
rctur reapse crucifixa : etMonacliffi ibidein praisen- mvndt.
tem, el caduntin iniijiiilatem respiciunt eleva-
les affirraant, qiiod ssepius tangentcs carncm ejus.
tionem, et eadunt in profundnm ubtjssi. Non
ilurani invencrint instar ligni. Hoc ergo moilo me-
liabitabit domo tua, qni blasptiemat nomen luum.
in
diam circiter horani huini proteiisa jacuit. ileinde
Camedi ego miqintutem eorum. Dolores inferni
inirabiliter erecta in pcdes, absijue ulla genuum circumdedeimt me. Huuc in moduin lameiitans, ct
flcxionc aut niotu brachiorum espaiisorum. veluti
qiiantuni apparelmt maximo luentis dolore aggra-
crucifixa. ailnixa a 1 parieteni diu sic stetit ; atque
vata. post aliquod spatium teinpons, profundum
pcr intervalla teniporum valde ordinate pronuntia-
einisit suspiriura, et cuni vehenientia exclam;ivit,
vit septein verba, ijiia; Jesus locutus est iu cruce,
ilicens : ! retaxabo me in tiberaiitate tiia,
bone Jesu
tanto cuni ac dcvotionc nt esset audilu nii-
sjiiritu
Dcus fac me mori morte vivente, ut
!

rabilc. AfBrmant auti'm Monaeliai, quod \identes


eflectui mandeni opera tua, Jesu rail
cain tiuita pasfam et taliter traiisfiguralam. plures
omiies declinaverunt u te, et non cognoverunt te, et no-
ipsaruni dubitavcrint utriim non cssct mortiia. vo- liierunt le iutelliijere i(( bene aijerent. Verura-
luerintque projiriis manihus cxjieriri uuni ;idlmc
tanien cognoscent te, quia mors depascet eos.
sjiii^arct : quandoquidem brachia cjus el collum
ae denique ( I Domine inonstrasti iiobis plagas tuas, maniis et
!

mouuum atqiie alia mcinbra oiiinia ita obriguerant, ut raor-


:
latus, ut non siraus amplius iiicreduli, sed fidcles.
tuae aut slatuaa simillima essel. Si<' ergo stans. et
ingratitudo! quaiii est abominabilis in
liroferens veibuin ultiimiin. Consummalum esl, ad- creatura
didit : Exjilctuni est opus redeinjitionis. consiimma- 187 Hoc dicto aliquantura tacuitet planxit ainare,
tuin ojius coininunicalionis. et fiiiitum opus leunio- vehcmeiilcr
nimioque dolore fatigata concidit iii tcrrixra veliit ea
nis. Deniijue paulo post ait : Et inclinalo rapile plaiigif:
inortiia, ac dixit :raors, quie vitam doniisl ino-
emisit spmtum. Ac subito. quasi revera inortua. rior vivendo. Erat autem tunc adeo afflicla, ut in-
dimittens brachia, caput, et corpus totum, fuisset
tuentcs quoscumque nioveret ad compassioncm : scd
gravi casu velieiuentcr atflicta, nisi accurrentcs
iii iiicdio ejusinodi poenaruni dicebat; gloriosa
poena !
:

VIGESIMA QUINTA MAJI. 227


poena! gloriosa simul et pcenosa : volens utique rabor iu eo eritque ille crucifixus in me, et ego in
:

significare. quoii ipsa qiia affligetjatur passio, glo- eocrucifixa. sicut dicebat ejus dilectus Apostolus;
riani ipsi pariebat, eo quod patieliatur pro Dei Vivo ego. jam ego
iion ; vivit vero in me Cliristus. Ex
amore. quatenus comlonaretpeccata creaturis tau- ; hujiisannidi grande desiderium honoris
visii traxi
tuiiKiue desifleraljat pro alienis peccatis ilolere ac divini, et continuuin /elum adiliicendi ad cuin ani-
posnitere; ut sa?pe ingeminaret. pcena. quae nie m.as viilens quantiim ipse oas .amavcrit, et quan-
;

recreas ! o reereatio. quaspcenamadfers I Po.rt qua> lum gaudeat dum eas potest condiicere ad ipsum :

verlia coepif lamentai-i et plangero, fremore rtolenter fpiod nnn soluinorationibuscurandum cst, scd etiam
et tremerc toto corpore, ut esset i-es visu auilitu- verbis et operibus, etiamsi opuscsset daresangui-
que miseraliilis. In hae auteni angnstia mansit lio- nem et vitani impendere, sicut fecit Sponsus meus.
quare appa-
ram iinani ciim dimidia ; sed posteascrenato viiltii, Videbo deinile intra istud lucidissimum speculum,
Ttns Jesus oculisqne apertis et instarduarum stellarum fiU- Dominum ineuni reqiiiescentem in ventre Mariae,
monstravit quod videret Jesiim, splendo-
gentilius, tamqiiam in anioena grataiiue valle piiritatis; ile eo-
ribus circiimdatum. eiim eo miinere qiiod volebat que egredientem, ad facienda tot mirabilia ac stu-
ipsi ilare, iii prEeraiiim lacrymarum effusarum et penila opera, quie ipsi .\ngeli olistiipcscunt.
flolorum toleraloruin pro peccatis popiili ; ideo 190 .\ccipiam etiain a Sponso nieo prolotypon
dixit, Non coronabitHr nisi qui tefjHime cerlaverit. opcrandi : qiiod si noii possiiu ipsum propter nieaia ex quo sumal
Jesu manus tuaB siint ilecorata; et pleniB fragilitatem iniitari, .saltem gratias agam ei, formam opt'
I
qui
raiidi.
annulis, ad ilesponsandam Sponsam tiiam. omnia ista mirabilia voliiit facere pro nieo amore.
Iflque etiam Iiodie in fiie ejus quam tibi flespondisti Iliiic .accipiam regulam, quoiiiodo ilebeam in
intelligebat autem S. Catliarinam Senensem ; ciijiis via virtutis progredi et operari. Ali ejiis pro-
(ut dixi) tiinc ilies agebatur. fuufla humilitatc discam. ipiomodo ine debeam hu-
188 Tunc, quantum percipi exverbis ejus potuit, miliiire, et onmi in re diraittere; ot ex hac dimis- „
B
cwm annulo interrogaviteam Jesus suus, utruin vellet palam Heri sione potero venire in cognitioneni vilitatis raeie.
sponsalltio, quod eam sibi despondisset ; sciens quantopere ipsa Ah ejus obedientia discam, iit nolim amplius
cuperet. ut gratije sibi concessae occiiltae manorent aliquid facere secundiim vohmtatom raeam, alterius
coramcreatiiris ; ideo respondit : Tutamen niihi pro- voluntati seinper rae aptando. .Vli ojiiscaritafe
misisti, Jesu ini, quod siciiti absconditus ipse fuisti, discani. quomodo debeam ainare proximum meum.
sic debeam esse etiam ego. Nihilominiis fi;itvoIuntas In isto speculo videbo etiam visceralom amorein,
tua. Sed quis intelligetpretium et pulchritudi- quem ostendcre nohis voluit, relinquenilo seipsum in ^'"""'"* "d
,. -
t, 1 - - orotias aoen-
nemanniUi, quo ine tihivis ilesponsare? Ego antem sanctissirao Sacramento, ut secuiii nos semper possit Jas
tacebo de illiiis pulchritudine, et contemplando so- unire. et donurn istiiil tam copiose communicare
lum me applico Donatori. Qnando Sponsse niihi iniserEe ac miserabili. Hinc vero hauriam con-
recipiiint Sponsiim, petuntali eo gratiam aliquam .- tinuam gratiariim actionem, pro araabilitate Jesu
pctam etego, Jesii mi : petam aiitem creaturis tuis versus me et onines alias creaturas ; itemque gra-
augmentum bonorum luminiim spiritualium; et
et tiarum actionoin, pro oinnibus suis donis et be-
prEccipue Sponsistuis, uttibi servent promissa qiia; neficiis, cura Sacramentum istiid sit compen-
fecerunt. Lone Jesu ? Totura te ornatum vitleo dium amoris qiiem erga iios gessit, ot omniiun eo-
annulis illis, qiios in manibus ac latere gestas : sed ruiu qu!B pro nobis fecit in sua vita, passione ao
da mihi, obsecro ex iis quos habes in latere. morte. Vidolio ilii etiam sanguinom, quem ipse ef-
DumlaXbt res una, oDeus raeus! lieest niihi, qnod fudit ad faciendiim nobis balneuni, in quo possint
non existimem me dignam ista gratia sed sanguis : continuo lavari aniiuie nostrse a culpis, ipias onini
tuus defectuin hunc siippleat. Offero ergo tibi, momento comiuittimus quoque possimus insuper :

sanguinem incal-nati Ver-bi tui hunc offero tibi, : ornari, ut oinnino formosie appareamus in suo con-
Pater eeterne offero eum tibi, o Spiritiis sancte
; ;
spectu. Hauriam iiifle pariter continuam me-
quod si deficit adhuc aliquid, offero ctiam tibi, o moriani eorum, ijiiai pro me, indigna crealiira, pati
eum digtto IMaria, ut euni prajsentcs ieternie Trinitati, adsup- voluit Jesus meus. Et ideo totam me vestiiim et ope-
Ipstus Inserit: plendos omiies delectus qui fueriiit in anima mea, riam pretiosissimo ejus sanguine. conjungendo ei
et in satisfactifnem culparum qua: fuerint in ineo omnes cogitationesmeas, verbaet opera, ut oi fiant p
corpore. Sic aliquantum inanens, claro signo indi- magis grata acceptaque. —
cavit, quod esset a Jesii desponsata : quaniloquiilem 191 Prieterea in isto annulo potero sempor vi-
protenso dextero lirachio nianiira porrexit, ejus- dero, velut in sjieculo, amorem illum quo Dominus notiiiam gto-
demque dexterKmanus<ligitum annularem extulit; meus ivit ad paraudam nobis gloriam quie gloria : rte in ca-lo
paratx,
et paulo postdixit; Catharinaet Augustinusmanum rursiis inipsum Dominum redundat, quia aniraa;
tenebunt (eraiit hi iluo Sancti, tamquam Patroni nostrie addunt incarnato Verbo maximum orna-
ejus, priesentps sponsalitio) adeosdeinque conversa mentuni. Voluitautem praecedere, ut juando postea
dixit : Permittite Sponso mco, utannulnm detipse. nos veniemiis ail fruendiim jjrafata gloria, inveni-
Cum ergo eam Dominus modo tam inirabili des- remur digni eoijui ipsani prseparavit, qui tain grandis
pondisset sibi; ipsa, jubilo et laititia plena. dixit : tamque magnificus est, inio Dominus ipsiusmet glo-
Desponsnvit mi dulcediiie .tuavitatis et lilieralitatis et ria', Sicut enini stella! sunt in ccelo, eique ilantor-
amoris sui, in unione saiictissimie Tnnitatis. natuni et splondoreni mirabilem sic animio Boa- ;

1UX propantt 189 Post quaj verba diinisit digitum, et retraxit torum in Paradiso. coIlocata;in amplitudine gloriie,
itlum Imbere ad se in.anum eaiuque cum altera in modumcriicis
: et unitic Verbo, oidem dant m.axinium ilocorera et
pro speculo, supra jiectus decussans, ostendensqiie inirabiliter fiilgorem, faciciulomagis resplendere ijisiiis glo-
contentiira se esse eo quod acceperat dono, con- riam, oiiquod monstretsiiam liberalilatem erga eas,
vertit se ad S. Catharinam, et ait Catharina, tu : quas tiuitoporo oxaltavit et sibi univit. Unaqua;que
conscrvasti bene sponsalitium istud munus, ego auteiii animarum istarum particulariter posita est
vero quomodo ipsuin scrvabo? Utar eo, tain- et consolationom accipit in idiquo soiisu Verbi in-

qiiani lucidissimo speculo, in qiiod coiitinuo respi- seciindum cu-


cariiati, alia humilius. alia excelsius,
ciens fletegam immensam liberalitateiu, suavitatem jusquo raerita. Aliqua; enim positfc sunt in poctoro,

etdulcedinem ainoris Jesii mei, quo auimam meam alia) in fronto, alia- in ore, alia; in raanihus, aliie

sibi despondit. Videbo in me Doininura, et ego mo- in pedibus, aliie deiiiqiie in ejus divino corde.
In
;

VITA MAULE MAGD. 1)K PAZZ!S CAKM.


«8 S.
1)0- D
A In latco sunt Vit^iies Spons»
aliis Sanct.s
ejus. pro ,i,ibus ip- re
f^^^^^^^^^^^^^^^^^^X
queroadmo.lun, " '•"'g^"™
nis su.s,
Kt ITAL. su,n specialiter esl fal.ricatum, et prie vocatione,
.ia-
.^^^^-.X ^^
Verbo conciiiant. Postea staj,.
PUCCINI.
-"iiara,,. o,...a
pccu ^;^-::;;- c^^it a^
seci.nilu,,. c.jus-
runi bcataruii. (inin.an.i.i qua;libet,
minusqui' ipsum orn.int. ,res.- Oratorium; ubi collocalaingenua,aliquamdiumans.l
que meritun. n.agis
Ancilla .sum Patns,
;

Do.niiio. prout in tc.ra n.e- absque Inquela, deinde dixit ;

dentcs in iiloieti-rno
in SiionsaFihi. et lemplum S/iiritus sancli.
Tum rapta 11.
rucrunt. Et que.„i,lmoili„u stcll.x atquc planeta- Jesusvolebatcapitiejusiraponere
.indc c.ea- ecstasin vid.t, quod
ccelo motu suo varios causant cffectus,
corona.n spinca.u Passionis sua;
unde vivos a...»- :

terrestres magnam oUecbitionem


utilitatemquc
tura^
unit» ris affectus de pcctore eructans, prorupit in hiec
percipiunt; sic ctiam ani.na; heatae, araantcr sumps.t
quarada.n co.nplaccntiam, verba : Qu,s unquam Rex a proprio capite
Verbo, movcnt ipsu.n ad ad Regi-
coronam, imponendam capiti Sponsa; sua;,
qum inileintotninParadisumrcdundat, undein ipsis
Quamvis autera ad ludil.rium
inenarrabilis ac major nara ean, racieudam V
nascitur gaudium et la^titia
imposila, eam-
fuerittibi, oJesumi, spinea corona
qua;dain gloria pcr quam rursus Verbum,
:
praiter
que recepcris cu.., dolore, cruciatu et coutemptu :

alias causas, inovctur ad sibi continuo complacen-


vis fanien ut ide.n luihi accidat, quia ipsa.u mihi
earu.nque causa miserandum c,-eaturis non
dum in cis,
et exaltatiouem.
dasad consolationem, u.iione.n,
in terra ver.sai.tibus.
Scd. Verbum, iutellexi diebus hisce, quod sint
i'M Exillo l.auriain continua.n resignationem mei
et uiarum taleuique ut oinaes quatuor qui sustinent corona.n tua.n. An Sponsa tua
in dili:ctum incum Uominum,
quibus animz
Jesus destituitur a.nicis, quod ipse illam portcs •'.
Non
trahunlur ad acliones q.ias facia.n, non cgo ficiam, sed
Vidcbo insuper Quinam e.'go erunt. qui tenebuut corona,u.
Deum, meus, qui mc facict opcrari.
quem n.odum tenucrit ad aui,nas quam raihi darc vis?
in speculo isto,
ad visione.n inqua.u et fruit.o- 193 Eudem tempore ostendit ei dilectus Sponsus ipm alHsqut
perducendas ad sc,
tribus Snnclis
suus, quod volebat .it coronationi sua> prajscntes
neiu sui et iiuod, quam varia sunt opera et merita
;
assisfentibut,
essent iidem qui desponsationi adfucant, scilicct
cujusque, tara etiam varii sint modi ac vi,x' quas te- E
;

gloriosa Virgo, S. Catharina Senensis, etS. Augu-


net ad ducendas illas licet denique omnium una sit
;

stinus et quia eo vespere Vigilia e,'at S. Angeli


via, scilicet viaamoris. Propbetastraxit amore
quo- ;

fidei in ipsum Carmelitae, voh.it Deus, ut hic etiam pi'icsens


dam secreto, d.icens eos per via,n
salutera ci-eaturarum adesset, maxirae quia erat ejus Patrouus specialis.
Verbum, ipsis promissum ad
ab iisdem cognosccetur per via,n re- Propterea subjuuxit : Domine, quai'e iu priori
quod licet

velationum, nihilo,ninus habebant pro eerto per actione solu.u tres udfuerunt, nuuc aute.n quatuor'?

donum propheti^e. id quod aliis cum respectu ad ta- Tu, Jesu n,i, ipsam inihi poues in caput,

lein lucem potuit dici incognituni. Apostolos quainvis eam daturus non sis eum sensu ex.te,'iori.

traxit perviam amoris robusti, cum oos confortasset Assistentes erunt, Maria, Catharina, Augu-
exeinplis et verbis, Marty,'es, mediante amore stinus, et.\ngelus. Sed oportet ut ad accipiendum

nrJenli, queni Verbum incarnatum effuderat, dans t.am graude doniuu, tola sim purificala undcautem :

eis tantura fervorem, ut non f(i,'midarent nec dubi- hujus,nodi pu,'ificatione.n petam ? Rccurra,n ad con-

ta,'ent sanguinera vitaraque ipsam dare pro ejus suetum refugiu,u meum. ad tuum, iuquan, sangui -

amore. ('onfessoi-es, per amorem quietum ; neiu, quipurificat, et poinam omnern relevat, o.n-
quia in omnibus tentation.bus, tribulationibns, mo- nemque adfert consolatituiein. Quia vero non scio
lcst.is quietabantur in Deo. Virgines. per utrum odio vcl an.orc diguasi.n, convertor ad eos
purum, purificans cas sanguine suo.
a.iiorem qui debent corona.n coUocare, orans ut pi'o .ne san-
Ah eodem etiaiu acclpiam ardens desidcriiim ambu- guinem istum offerant. Stabunt igitur, unus a dex-
Ia..di ad Spoi.sum meura, utcito possira pervenire tris, alius a sinistris ; et alii duo jiiita te, Jesu mi,
ad visionem ac fruitionem ejus. Videboi>a.'itfcr ad u.,iendani attral)enda.nque creaturam versu-
in illo speculo puritatem Virginis Maris, et re- creatorem, sponsara versus sponsuiii. Hoc dicto si-
cKjrdabor donorum qu» mibi contulit Spons..s meus. nistrum latus indigituvit. dicens, .Vb hac parte sta-
iy3 Postquam tam s..blimifer tamque prolixe bunf Augustinuset Angelus; et indigctando dex-
'
sermocinata fuerat. tacuit tempo.-e aliquanto ; de- trum, subjunxit ab liac Maria et Catharina. Mo-
; F
JHofjue ffra-
inde fiicta est facies ejus omuino lajta, oculique ad mentoque tcinporis tota hilaris etjucunda facta, pro-
tias agil pro
donls lift*
miraculura splendidi ; et tertioverba hsc repetiit. secuta seimonem cceptum est, dicens : Domini cs/
faclii. Eructavit cor meum verbum bouum ; uon cor JHClim, tcn-a el jtteiiiUidino ejus, orbis terrarum ct univcr^i
led latus tuum. Conscrva me DomiTic, quoniam qiii liabitant in ea. Omnia quxcuinqiie voluit fecii Do-
titnocenfiu reijeueravit me in sanguine tuo. Dixisti viiniis in cxlo et in lerra, et in 5/Jon.sa sun, ul coronct
raihi. Jesu nii, quod non debea.n conte.nnere desi- eam corouasua spmea, qux pro rcijenerationc ijeneri.^i
deria, et velis ci'ari exaud, ergo miseram n.e ac
; Intmani positafuitsuper caput suum.
niiserabile,u, ut halieam memoriam, intellectum, 196 Tum, sicut illa post raptum narravit, dixit
voluntatem, desiderium, affectum, intentionem.om- eiJesus, quod volebat quidem capiti ejus imponer'
nia denique resignatain te. Quas autera po- coronam spineam sine sensu pcenae et doloris, sed
tero tibi reddere actiones gratiarum pro dono mihi quod venturis tempcibus illius causa esset toleratu-
dato 1 Solus ad Iioc suificiet sanguis tuus ; et ra gravissiraos cruciatus quemadmodum rcapse
;

oiunes guttula; ejus quas sparsisti, erunt tutidem contigit ; siquidem toto vita; suae cursu deinceps
liugu» qun' tibi gratias referant ; interim offero ti- passa est iiitensissimum dolorem capitis, prsesertim
bi totidera guttas sangiiinis, a me fundendi cum si- feria quavis sextu, adeo ut vel solum audire loqueii-
mili amoris a.'d(ire. Hisdictis araptuadsensussuos tes molestiam ipsi crearet. Hac de re raoi.ita a di-
rediit, post continuas novem horas, vultu laeto et lecto Doniino suo, ccepitdenuo loqui, et ait ; Pote.ii
gaudio plena. ut inde eliam cognosccretur, quam ergo canta,'e canticum meura, Siiavis Deus, suuir
grandia doi.a isto tempore ei fuerant facta a Jesu Verbiim in cominunicatione sanguinis lui -.suavis etiain
benedicto. Pale.r, qui fecil
iit Clirislus pro nobis sanguinem suum
accipll coro-
194 Quai'lo dieMaji anno MDLxxxv, existens in traderel.Deinde sustulit utra,nque m.inuin, et evi- namspmeam:
Cboro cu... aliis Munachis, sensit in spiritu vocari dentibus signis monstravit se suscipere pr;edictain
tn ngilia S.
se a Domiiio jier hasce voces ; Veni Sponsa Unige- coronam, dicens, Descendat super me coroua, quiv
Angeli Carm.
uiti mei ; quia \'e,'bum vult in te opere ipso coinple- fuit posiltt siiper caput Spoiisi mei, in derisum, oppro-
briiini,
: :

VIGESIMA QUINTA MAJI.


brium, improperium f/ tlolorem. Post hiec exhilurata tioue ista Passionis Jesu Christi
\.
diu permansit,
supra niQihim, iterum raanus sustiilit, ponens iUas adeoque suMimiter sermocinutaest de cavernis illis, K)L ITAL.
modo supra caput, modo supra frontem iniprinien- ; quas meditabatur fnctas a corona spinea in sacrato vncBH.
PUCCIM.
doque digitos, sic ut ostenderet, quod altius allius- capite Domini sui, ut <|U1 auribus propriis non au-
que coronam infigeret : et inter hos tam devotos divit, nequeat id comprehendere. Exuberabat enim
gestus dicebat : Collocavil super capul spousx suse. co- inejiis sermone devotiosingularis, cum mullitudine
ronam spineam Spoiisus meus, qux posila fiiit super pulcherriinorum conceptuum, et verboriim copia
capul situm pro re.tietieratitme liumaiia ; ccepitque de cum ardore amoris erga Sponsuni suum. Cumque
hac sua coron:^ valdesubhmitiT sermocinari in hunc sublimibus istis cogilatiuiiibus iramurata fuisset lioris
modum: m h;iccoronarepra!sent;itur unitas essentia; quatuor, rediit a raptu, deconUa pretio.so numere
magniDei. puritasMari;f,coutinuaa5sistentiaAnge- spinen' corona*.
lorum, fides Patriarcharum, spiritus et illuminatio
Prophetaruni, caritas Apostolorum, patientia Mar- CAPUT V.
tyrum, lumeu et sapientia Doctoruni, vigilanti:» et
continentia Ooniessorum. candor et pulchritudo Vir- Inter conlemptationes de ChrisU sepullura el
ginuni, interquas est una corouata, videlicet S. C,i- resurrectione, cor fjns accipit, ac postea
tharina Senensis. Similiter in hnc corona video ca-
donuin suminx purilatis.
stitatem et sanctitatera Viduarum, honestutemque
Conjugatarum. Et ilisiilhveruiil gutlai sangut- X am arcta unione suramo Deo adstring^batur be- 12 Miiji
uis a fttcie tua, quse oniaverunt faciem sponsa:. nedicta illa anima, ut ei prnprium esse videretur contemptani
197 Quamvis autem Domtni se-
de acv-
ciijtti lia;c corona attulit dolorem quasi seinper alienari a sensibus. et cuin divinaMa-
ptttluram,
leis Mtbtimi Sponso, dat taraen refrigerium sponsae et quanto jestale de altissimis mysteriis colloqui. Etenira eo-
ter dissertf.
:
E
acutioresfueruntspinasadsacrumcaput tuum trans- dem anno mdi.xxxv. xii Maji, rapta in spiritu ad
ligeudum, tanto plus solatii sponsa^ tuaj afferent. commeraorationein hiimanitatis Christi, horis qua-
Non
oiuncs spins coron:e hujus pupugerunt dr;igi]ita cunditce in sepiiicro, totidem horis niaiisit
sacrum caput Spont-i, aliqu:e enim foris extabant sublevata ad coelestium magnalium conteinpla-
has autera, Sponse rai, reservasti electis tuis, utet tionera ; revertens ad usum sensiiiim j)ro tempope
ijisi part.cipes possent fleri poenarura tuarum, eo- non longiori, quara 0[tus er;it recitarido ilivino Offi-
rumque dnlor unitus tuo merituni atque pretium cio, et cibu parcissime ad curporis restaurationen;
acciperet. Spina: ilha', i|u(b tuum caput non sumendo. Coepit autera in ejiismorli raptu. pust bre-
transfixeruntsed foris manserunt, partira a de.vtris ve silentium, ita serraocinari. O Verbum a'teriium,
partim a sinistris, ita te volente pendebant. ut pos- quod sub terra. in sepulcro ini|uara tuu, huiis qua
sent obvenire electis tuis secundum locura quem ob- draginta mansisti, eodemque tempore versabaris in
tinebunt. Nec fuerunt omnes fixas in capite, quia, sinu Patris, et in liiiibo atque sub terra, nunc te
si omnes tibi habere voluisses, iion potuissent ole- cura adiniratione iinitabor. lu hac consiilerjitione se
cti tui earum esse participes. et sic privaliquadara- posuit in geiiua, manibus junctis oculisqiie deinis- reprasentul
sibi Viriji-
teniis remansissent iis thesauris, qui divino capiti sis, ostendens se videre pra;sentem Jesiira. e cruce iicm,
tuo includuntur (jua; autem oaput penetrarunt, fe-
; depositum ; unde iu persona beafa; Virginis, dixit
cerunt illas aperturas, por quas auimic po>sent in- Adoro filium meum et unigeuilum tuum. Ojfero tihi,

tueri secretos thesauros sapientia; tua" ihi recon- Pater, pro omni creatura sanguinem, (fuem ejfutUt ipse
ditos. Ne autera deesset locus, in quo possent eaedem unigenitiis filius tuus pro retletnptinne itwnana. Post
anima; manere cum pace
et quiete, lelicta sunt spa- aliqiiantam moram in hac devota contcniplatiuneex-
tia inter spiuam
spiuam. Voluisti etiam ut prw-
et pandit brachia, et chire ostend't se reci[iere Jesum
dictarum spinarura pars erigeretiir versus cuekim, Christura de cruce depositum. tara gestibus et ac-
ad ornamentum et ghirianibeatarum istarum ani- tibuN devotis quos exerciiit. quam verbis quae pro-
raarura. qu<» istic debebaiit collocari. Et quaravis ferebat. dicens, Bale tnilii filtitm ineum e.t sponsutn
Sponsa; tu,e, qua; tibi debet esse couformia, solum nieum. Qiti fuit consohiito mea, liac Itora i'sl afflictio
impressa: sunt ea» qu;e ciput tuum pupugerunt, ni- mea, et coutristatus est me.
hilominus omniuin facta est partireps. Quapropter 200 Dato auteiu signo quod euin rece[iisset, dici
git.T dcposi-
corona pra;dicta factii est ei gloria, consolatio, ac non potest ciini quinto fervore spiritus cceperil ob- tuin a cntce
fruitio : quia sicuti affirmat sanctus Apostolus, Ca- sequia sua exliibere mortuo Jesu : osteudeus quod siitu excipit,

ritas omiiia facit essecomraunia, Omnia sperat, om- paiino llneu. qiiein in inaiiibus habeb;it, abstergeret
nia suffert, omnia sustinet sanguiiiein illius sanctissinii c.orporis : et in specfa-
198 Nuncoculi inei, o Jesu rai, digni facti suut culotamlacrymabiheosacfusexterius usurpabaf, qui
videre dclicatissirauni, pulcherrimum. et divinuin clare demonsfrareut ingentem anirai ejiis dolurem.

deqite platjis
caput tuuin ; iit in illud cum aliis dilectis animabus Deinde. quasi latus Jesii consideniis. dixit Quare :

maJQrihtls tuispossim intendere et intelligere magnam tuam nun ingrediunfur oraiics in hoc latus tam aperfum,
per eam fit bonitatem. (.) piilclira ei pretiosu corona quje ! atque iu tain graudem cavernara amoris ? Deinde
ctis.
capiUos Verbi incarnati tetigisti, quse tincta es ilhus in [ledes sese erexit, et jiinctis aianibiis coelum sus-
sanguiue, quoe penetrasti cerebruni Jesu inei cuin spiciens, in persuna liciita! Virgiiiis dixit. O Pater
tanto cruciatu et dolore. Sponse mi quam for- ! «'terne. oftero tibi sanguinem unigenili filii tui pro
mosus es cuin ista corona Sponse pulcherrime !
! genere humano. '.* fili mi, scivi equidem. quando
onior o dulcedo anima; mea;
! Spinea h;ec co- I te [mrtabaiu iii utero, qiiod in hoc stafu visura te
rona, iuter alias aperturas, in tuo diviuo capite (ecit essem deiude magno cum aniore le liictavi
:
nunc ;

sex dignissimns cavernas: et quamvis ferine alisque autem cum nihilo minori te aspicio. Si possem os
nuraero fueriiitpunctur.e spinarum. quic caput tuum meum feiiere supra tuuni, sicut i|)se luuin teiiuisti
innocentissimum tranfiserunt nihilorainus vide- ; super ubera mea, sana perquara libenter id face-
bantur sex raaxima forainina instar caverua-
in eo rem. Ego te iiutrivi lacte, fu vero vis oinnes nutri-
rum quarum tres eraiit io parte anteriori, id est,
;
resanguinc. O quara libentcr meura dedissem cum
unain tua pulclierrima fronte, altera aJ dexteram, tuo ! veritas Pafri ieterni, o unigenife i\e priino-
tertia ad siuistrain : tres item retro, una in niedio genite mi, o Verbum Pafris, sponse ac fili uii,

capite, alia: duaihinc et inde divinum luum ; sic ut jequalitas Patris et huraanitas mea ! Dicent inihi,
caput instar diadeinatis circuirent. In contempla- Ecce matrem unius crucifixi. ( > Joannes, tu requie-
visti
VITA S. M.Uil.E M.\UD. DE P.\ZZIS CARM.
230
si milia oru-
creaturas adducere, Jcsu mi. Aliaquo
vistisupra pectus ejus, etille nunc reclinatur su- oitra intor-
coleriiale,
RX ITAL. Magilalona, tu idem obseiiuium oscu- clans loquebatur cum tanta
pra tuum. pos-
V1NCBN ruptionom aliquam, ut iiotari scripto nullatenus
lando podes exhilies, ipKid atitoa; sed e},'onon possura cnrsuum,
PICCIM.
idein facei-e euin lactando, uiuriendo. iasciis
iiivol- sont,Kt lunc promisit ei Dominus, daro
Senensi, sicut
vemlo. etvivum osculando, audiendoque loiiuentem
queraadinodum olim S. CatbariniC
Ainorein ineuin. postea retulit.
203 Deinilo rum diu esset locuta, de niagno illo
201 I'ost liujii.-modi voces lonlo passu co-pit pro-
gaudio. qiiod, descendente Jcsu ad limhura,
perce- {{ecHato cum
"redi, qunsi cuni Mariis sanctoque Joanne
aliis
ad seputcnim perunt heala> animiv ihidcm detentic vidit vonien- ;
SS. Angelo
l':van},'elisla procedons ad seiioliondiiin corpus sui et Caiharina
S Aiigoluni Carraelitam et S. Calharinam
deducit,
Hunc in tinera, modoper unum, mo- tes ad se Comiilelof io,
lienedicti Jesu.
Seneiniem, speciales Patronos siios et subitn iiii- ;

do per alternm conclavo ibat, cuni gravitale et


Cnmpletorio, Jubr Bnminf be-
inodestia miraliili ; et sic luslravit varia moiiasterii tium dodit cantando
imlicere. Tacuit ;iulein ail lieiiedictionem, moxque
loca. Porveniens aulem ad Chorum, istic se dimisit
subjunxit, Fralrcssabrii estale. Tuiii sola semol dixit,
in };ennii. manuque pmtonsa ilixit Date nnhi adhuc ;

Coafileor, lotumqiie Completorium, alternos Versus


seniol Josuin meum inlor bnichia, priiisquam dopo-

nati» iiilra sepulcnim. Et ostendons quod eum re- pronunliando suhticeiidoque adeo ut ex modo re- :

citandi, et cx verbis qmv doinde protulit,


apparne-
cepisset, sic est proseoula : Unus es in ossontia, et
Complotorii nfficio .adjula fiiis-
unicus ad Iraiisfigeiidum oormeum. Atquc pnst rit, quod in dioendo

set a piffidiotis Sanctis. Finilo porro Officio, dixit;


aliquam nior.im, iteruni in persnna Virgiiiis heafaj
Ah nolite disceJere, oportet enim ut ad alia quo-
subjunxit Eiaaccipito illum. Jam locus iipprohril
;
!

facienda maneatis. Et subito coepit invocare


efflcitur Paradisus. Ctir iioii possem iiivitare crea- qiie
Sanctissiraam Virginem, ipsosque illos Sanctos,
tuins omnes, ut veniant Cactuia! exequias Crealori
dicons Ora pro nobis sancla Dei Genitrix. Ora pro
suo nnvitabo Angelos, Venile, o Aiigeli, ad sope- ;

lienduin filiuin rceum et Deum vcstrum. Incliuent nobis sniiclr Paler Anqele. Ora jtro nobis sanela Maler

li se olcme:ita oninia, laudent et cantent aves omnes Calliariita. Qnia enim vidokit diloclum Sponsum, E
cumjubilo; quia tandein linituin est opus illud in- volenlem ei dare oor suuni, siciit paucas anto horas cor Jestt ac-
suos ilevotos, cipil.
comprehensibile redeniplionis, faetum a te Vorbo, proniiserat ; inviiabat Sanctos illos

lilio meo. ut se juvaront ad digne recipiendura. Nec mo-


illud

iOi Paulo pist, tota moesla et afflicta, oculos ra, Josum suum prnfunda cum humilitate alloquens,
dofixit in terram, quasi sepulcrum inlrospii'iens ; dicobat. Jesu ini amabo te, fac ut nemo cogno-
deimle cuin ardentissimn suspirio dixit: Quare liiic scat quod des raihi cor tuum. Post quas voces in mo-
non possum ingredi tecum, o Domine mi ? Quia au- mentn visa ost facies ejus claresccrc, et supra quam
tem hoc mihi non conceilitur, tu saltem ingredere aestimare quis possit hilarosoore. Sic ergo iiiflam-

in me Non jam amplius dici poterit ; Exidtate mata eoaiiiore queniJesus suussibi monstrabat, praj
in eojue rfe-
ponil- fitix Sion, sed, Plorate. .Posselque dici qund virgi- duloedine colliqucscebat : et aperiens brachia, se-

ncs sint decohjratiT, nec habeant ruboreni in vultu, que versus Spinsum suura elevans, recepit cor
quodque quandoquidem tu,
Sacerdoles plangant ; ejus,
qui summus Sacerdns non solum plangas, sed
es, 204 Ornata autem favore tam inEestimabili, con-
mortuus et sepultus sis; ego autem, qua' virgo et traxit brachia supra pectus, ea in formam orucis
mater tiia esisto, decolorata snm, postquam vultus deciissans ; taiilamiiue ostendebat laetitiam, ut qua-
iiieus non aniphus fruilur jucundissimo et delocta- si respirare uon amplius valens, videretur abitiira
bili ttio aspeclu. Gloriahar et crcdebam (luod ex h:ic Denique hono temporis spatio
misera vita.
pro eoque
Virgines me soqul velleiit, prae desiderio hahendi sic transacto, coepit in porsona dilecti sui Spnnsi
agtl gratias.
sponsum immortalem ot nunc te video eslensum
; his verhis uti CoUocavi cor mettm in anima Si>omx
:

in terra. Crcdebam quod possent gloriari, habentes ineti' ; deinde in persoua Patris ceterni dicere, Sjion-

spoiisum formosura ac speciosum pra3 cunotis fihis sa uniijenili tnei, quidquid vis a me pete. Ac tandem
homiiiuin ; et ecce non cst in te species neque de- in sua persona subjunxit, Pater aeterne, non au-
cor.Tu corona es Virginura, et inlerim spinis co- deo petoro a te quidquam, solum rogo augmontuin
ronaris Xunc dici pnterit, esse plus quara honitatis in nohis omnibus, et ofloro omnos oreatu-
unum Paradisuni quia ubfcumque est essentia tua,
;
ras, pro qnibus omni hora on nique momento lihen-
ibi estParadisus. Paradisus igilur est sepiilcrum, ter siiflerrem martyrium, et si possibile foret mille
Paradisus est limbns. o sponse, o fili ini I mortes. felicem fortunatamque me, si gratia,
Quaiitopere burailiare te vuluisti pro vili creatura, quara tantoporo cupio, cniiceileretur ! Post '.ara ar-
concludendo te primum in ventre meo, et postea in dontes proces Patri icterno [lorrectas, vertens se
sopulcro? Euge, rechidite unigenitum raeuin. lute- ad Sponsum. tamquam grala proaccepto beiiefieio,
rea in podes sese erexit, et prosequens dixit Quo- ; coepiteumlaudare et gratias agondo dicoro, Benetlic
nuido potero hinc uiiquam recedore, absque sponso anima mea Doinino. et oiunia qiix inlra me sttnl no-
et filio meo Sed quid loquor i Nuni deficiani in fide,
>.
miiti sancto ejus.
non crcdens quod idem iu .sopulcro sit et mecum ? 903 Servato post ha'C iiliquamdiu silentio, coepit
Numquain sane. His dictis teniiit
suave silentium, contemplari resurgentem Josuin totaque hilaris et Mariain
; Vitttt
lai-iens devotissimos et lamontabiles gestus amore
deinde ; inceiisa, dicebat, OMaria, quanta curaanirafe- expeclanlem
admiratione plena, dixit Magnus cst Deus noster, ''''"™
:
quitate
^ pra?stolaharis resurrecturum filiura tuum
Magnus est Deus noster. Tu infinitiis es,
V .
I
redivtvtitit
o Verbura, quot noinina excogitabas ad eura' salutandum, cura
et creatiirisimcomprehensibil-s. Diu autem in lali diceres, Eiurge (jloriu mea, exurge psaUeriitm et ci-
ailmirationepersevorans, videbalur dolore consumi;
Hoc tam bene pulsaio per
tliara, e.rurfje psalleriittn.
eo quod, siiut postea retulit, videlial, quantum soi-
puras aplasque inanus tuas. recte poteras, o
illiis
licetcapere ipsa poterat, Dei iiiagniludinem, atque
Maria, euin ciiin fide e\pect;ire, quem flde ooncepe-
ex adverso nialitlaiii et iiiii|uilatcm crealurarum.
ras. P.-altorium hoc orat, volut D.avidicum,
Hinc fiebat, utin bac contemplatione ulerotur .sem- decera chonlaruni ; In Psaheno ilecacliiirilo p.tullam
per verbis exaggeraticne et admiratione plenis, libi. et ttdorabo acl lemplum sanctum luum. Quis autem
propter ea qua; videbat, supra quam
credere homo laudandus eraf! Laudnnda erat hiimilitas tua, divi-
possit mirabilia. Dicebat enim,
Heu me Vivens ! nitas tua, Patertuus, O Verbura. Decera churdaruin
raorior Utinain saltem possem ad tui amorem erat hoc psalteriura; quas in cruce extendens, de-

nionstrasti,
;;

VIGESIMA QUINT.V MAJI. 231


A monstrasti, qunmodo tangi adducique debcrent. et Verbura de coelo accelerat enimhumililas, o Ver-
:
D
istud deberent creaturae omnes cum anxio desiderio bum, tuum advenlum: raox enini atqne animani e:; iT«t.
inspicere atque mirari. Priores dua; chorda; virtute ist;i ornatani vidus.c.mlinere teucqnis nuin '"'"^'',-

suiit manns dexlera atqiie sinistra, .icutissiniis clavis O Deiis! quam pulcher es (|uaiitiim
ipsiuii visites. 1 iiiii cupil a
terebratie ; quinta latus. adeo ampjuin ut ex eo for- dasaniiiia^ qua' primutn a te visitanda est ^^covisitari.
Donas I

mentur rhordw du.v, ipsum scilicet lalus et cor ei visi"neni, unioneni, et fruitiuiieni lui, omniunique
dua; apparent in disjunctionc sacrorura raera-
aliffi
eoruin quiP ad te pertinent in ccelo et in tena.
broruni suoruni sumito deinde alias duas in sacro
:
Deus Totiis divinus es, neque jam amplius ullo
!

ac spinoso capite, et habehitur perfectus nuinerus, dolore iiut poena aflligeris. Mater !ua mcrito prima
Iii ilerachortio jniiUum lilti.
cnnsolijta fuit, quia erat cnnforrais tuir voluutati.
20G VerumampleclendoHliinntuum.Maria.volebas Sio eliam aninia, qua; vult consolari, habeat istmn
et siios cmn
ea affectui pul>are et saltare, faciens snnum dulcem et harmoni- coiiformitateiii voluntatis quot autcin magis parti-:

miscem. cm,,^ quj ^agnam anima^ tuas fercbat |ucunditatem. ceps sit hujus virlutis, facil ut prior particeps fiat
In ilecucliorili) pstiHam lilii. Sono isto incantasti tui ipsius, accipiens visioncra luani. fruitionem
omnos Angelicos spiritus, creaturasque iiniversas, tuam, et glorificationem luam. Post lias tam subli-
quolquot in coelo et sub terra sunt. (_) quanta erat mes notitias et favores adco siiigiihu^es, rediit apiraa
fides tua, o Maria ! Tu ad dexteram sinistramque isla devola a raptii, in quo fuer.at, sicut supra di-
respiciens, videbas aii appareret gloriosus Jesus ctum est, horis (•ontinuiB qiiadraginta.
tuus. Sciebas potentissinmm esse, et quot duin ali- 208 Volens Deiis exallivre dileclara Sponsain
quis a sepulcro revertebatur plorans, terat ipsi suani inlelligenli;un
"',"" ''""'°
i . iid divinorura secret..riim, vo-
eodom tempore apparere vivus et gloriosus, cumsit luit simiil eain donare pretiosissimo munere purita-
ubique. Resurgat igitur cito fortis iste armatus. et tis. sine qua liiiinanus iulellectus
est ca-cus. Hoc
confusionem adducat arniatis iliis omnibus qui se- autein contigit eodem anno mdlxxxv mense Junio, E
jj
pulcrum custodiunl. Iverunt Joanncs et Magdalena in quodam raptu hurarum quinque in ciijus prin- :

ad sepuk-rum, ut invenireiit Magistrum suum sed cipio inultum fuit afflicta. Poslca facta est
:
fiicies
ille triuniphabundusja:n re5urre.xerat.- Docent autem ejus splendidissiraa instar solis : et inter affcctus
nos, quod, quando Dominus discedit a nobis cum spiritus sublevati. intellexit a Jesu suo condiliunes,
gratia sua, debearaus ipsum velut mortui cum requisilas£.d acquirendain puriiatem dicebatque :
;

magno desidcrio requirere, et cuin ardeiitissimis Quatuor res sunt, Deus meus, per quas aniraa po-
suspiriis penetrare usque ad dexterara Patris, num- test purilalem istani acquirere. Expone igitur
quain subsistentes donec inveneriiiius euni. Debemus eas, Domine nii. Tum in ipsins Domiiii persona
etiam voce interna appellare eum, j;iculantes aino- scrmonera prosequens, Primo, inquit, necesse est
ris areu velut continuas sagittas versus eum : ipse ut aninia, quai cupit obtincrp et possidcre islam
enim capi se sinit instar aviculie, quas icta cadit in purilalem, omnino morlua et extra se posita
sit . ut
'"''j'''"

terram. ^Equum prolecto est ut creatiira contenta non


,,,.,,,.
liabe.at intellectum, iiut scientiara. aiit
, , .
' contiitiones
volunta- puritatis
sit suo nihilo ; et quandoquidem Verbuni seternum tera aliquam; sed omne ejus intelligere, scire, ac "ctuirenili,
moveri se sinit unico suspirio aut voce interna velle sit in ine repositum. Oportet ut in oranilius et
niodo haic directa vibretur ad sinuni Patris autfdex- per omniaamittat essentiain suam, assuraendoquiin-
teram ejus; quanto magis convenit ut anima se tura potest essentiara meam. Oportet ut non habeat
nioveri sinat interna voce Verbi aiterni 1 Maria, notiliiun vel intelligenliain alicujus rei, .sed tam-
momenlum omne videri tibi debuit annus, quando quam extra se posita et mortua sibi ipsi, vivat mihi
expectabas dilectum filiuni. Ah voni. Verbuui, ! soli, qui sum Creator et Deus ejus. Hiijusmodi au-
veni ad Mariam et ad nie, veni Sponse ini. nominanlur terrestres Angeli, propter
tein qui sunt.
""" Talia elocuta. monstravit quod videret Jesum magnam puritatem suam possident enim hanc
excipii re- :

sursenteiii, suura resuscitatum. vultuque hilari dixit, Onines niodu perlectissimo et sublimissimo, quo potest a
videntes eum admirati sunt in splendore gloria> ejus. vobis viatoribus jiossideri.
Moxautem cuiiisuo Jesu loquens, ait ; Ubinamsunt 209 Secundura, qund ad istam puritateni rcqui-
plaga;? ubi vibices? ubi sputa, opprobria, injuria;, ritur, est, ut anima curet haliere omnes cogitatus.
C contumeliffi ? Qui decst huic sacratissimo corpori ? affectus et desideria perquam bene purificata, dire- ,..

quani pulcher es, mi sponse Jesu Voluisti pri- I ctaque ad me, Deum ao Creatorem suiira iieque :

muinapparere Maria;, qui;i te conceperat, quia virgo perraittiit ad cor aut mente.-n suam ingredi cogila-
erat, quia fidem servaverat, quia maximo cuin desi- tionera aliquam. qua possit maculari, Curet etiam
derio te expectaverat, quia fuit humillima omniimi de medio tollere oinnein imaginatiojiera ter.-estrium
creaturarum. Voluisti pra.'terea primum apparere atque humilium rerum, qua3 ipsara possent a rae
Mariae, ut ei prima! participares gloriam tuam et : separare. vel C'.rdi aut menti maculam ullani infer-
ita qui primus a te vult visitari, Doraine, oportet re, fugiendo peccatura omne, etiam levissimuni. Hi
ut cum Maria tc conceperit, sed cum dolore atque auleni sunt de quibus dicitur, Benli mitmlo coide,
;ingustia: oportet ut te continuo parturierit, per tjtwiiiam i)isi Deiim videbuitl. Tertiura est raunditia et
operationem suam assiduara. Qui vult ;iscendere ad purrtas curporalis. sancta inquam virginitas, quo in
sublimitatem uniouis tu.i', oportet ut habeat fidera : statu posui oranes Religiosas, castitatis voto miUi
et quidera taleni, qua^ pr:o certitudine quasi fides obstrictas. Debent ;iutein eam solicitissime conser- qiiaium ijuar-
non sit. Sed qu;indo aniraa eo devenit ut sui oblita vare, cnraudo ut cnstodiaiit eam velut pretiosum '"" P"<''ipui'
., ,, .- e ^" humihlas,
unialur Creatori, priraa participat uniunein, et pri- .
thesauruni. Hac enira ratione nunt valde iduneie ad
I 1 1 ,

raa in flde confirmafur. Cunique Deussit bonum recipiendam iiuritalera ineam ([uia ipsa virginitas ;

declaranspM optimum, infinituni, innuensum, inscrutiibile, quanto


ci optts sit • ,.
) . .
facit eas inilii similes, el per eaindeni quodammodo
,
niagis hoc anima credit, t;into magis participat bo- redeunt ad statuni prislinum innocentiiie, in qua
nitati ejus. Et quis noii vellet satis credere, ut se- ipsas creavi et recuperant illud primum ac purnm
;

cuni intiiiiius uniretiir? Opu:let ctiam ut qui vult esse, quod ipsis dedi. Quartuin et ulliniuni. quod
primus visilixri, non soluni corpore sed etiara aninia requiriturad [luritateiii ineaiii ubtinendani.estsancta
virgo sit, utque nihil inipediat purilateni cordis : hiimililas, ndeo niihi grata, utalia inilla virlus pla-
et sic fiet, ut prior consoletur talis aniiiia, obti- eilura milii esset in aninia qua; nun haberct liiiini-
neatque priniitias Verbi. Priiua consolat;i fuit sancta litatera : qu* mater purilalis, sicut purilas
est
Virgo, propter huniilitateiu, quia traxit in terram vicissim est mater humilifatis. Haec humilitas
adeo
;

232 VITA S. MARI^ MAC; D. DE PAZZIS CARM.


cumfacerc nequcat fragilit;is mea, to-
D
est animae eam possidenti, ut efficiat mihi? Aliud
adeo utilis
dcrcliiiqiiam tilii, o Jcsu mi. Alque ita
re-
EX IT*L. ipsani quoque possidere puritatc™, quanivis eliam tam mc
VlNnRN. lioet virginitas, sicut dixi, stituta suis scnsibus, a raptu ad excrcitia raonaste-
anii.sisset vir-ginilatem ;
PUCCISI. communia rediil.
rii
mediuni i'rticacissimum sit .id piiritatem oLlinendara.
Etenini in inferno multic erunt virgines, sed animse
humiles numquam polerunt cn pertrahi. Itaque pu-
CAPllT VI.

ritas mediante liumilit,iteacquiritur. coiiservatur, et

eudciiique niedianle recuperari potest Contemplatio Dominiae Ascensionis, el alia


retinetur :

amissa. quatuor dierum ecstasis.

2!0 11,-Eccuni ess.?t locuta in jpersona JesuChristi,


Eamdem stbi \_jmii siiigularis hic spirilus saepius vidissct et cuiii 212
vidjt quod ipse ei voleliat lianc sanctam virtutein c- X
dari prlll
Jcsu suo participasset pten.as ac dolorcs ejns ;

coram iuii conci'dere; nnde inlelligi datur, quod ipsa haberet /n yigiito
aiqumn crat ut euin aliquando vidcrct gloriosum ac Asceiisionis
Palronis, iimnes pra?dicl.is condiliones, ad puritateni obtiiien-
rapfa,
dara requisitas. Itaque dicebat : O purilas, iiifunde brtum: ct hoc ei accnlit ipsomct anno Moi,xxxv in
communica te aliis Vigilia Asccnsionis. Exislcns ciiim ciim quadam
le inilii cilo, el (si fieri potest,
sodali sua, cl simul cuni ca lcgcns Evangclium istius
omnibns crealtiris. Veriiin ad omiie domum, quod a
Verbum. procedit, convenit ailesse eos, qui dici;quando vencrunt aJ ha;c verba, Pah^r, claiifi-
te,
prinribiis omnibus adstilore priesentes veiiiant ergo :
ca /iliuin liiiim, sciisit sc vocari a Patre ajterno in

cum exultationeet jubilo. Tuni, velut eos e.xceptura, liunc modum. Missa in sanguincin Verbi mei, veni

.\urora Maria per in congrcgalioncm Unigeniti mci ac Sponsi tui,


ccepit singulos invocare dicens,
M;iriae Matrisejus, et dilcctoruiu .\poslolonim suo-
.-uam humilitalem non dedignelur venire, veraxque
et a,iians Catharina. rum. Ad hanc voc.ationcin aUacritcr se commovit ;
Auguslinus, innndus Angelus,
In hac mentis elevatione inlellexit, quod cum illa ingiessaquc conclave quoddain inonasterii, illico

parte inlerii.ri debebat operari rapla in spiritu fuit; ilaque perniansit tota nocte
ir.entis |iurilatc in ;

et prosequens, dicebal, Intelleclus humilis, mortuus, scquenti. Cuin autcm in principio diu tacuisset,
et vivificans, uihil inleudit, niliil quaerit ; et quae- coepit sic loqui : II feliccincongrcgationemvestram,
ri!ns Deum, quaBrit oinnia : iinde sibi ipsimortuus Apostoli sancli, in qua tu nominatim, o Joannes,
vivel, illuslnitus videbit, et mortuo suo lumine il- altcrnis colloquens interrogjis et audis. Ubi
ipso dlc ciiet
liislrabit alios inlellectus, cupientesnosse purilatem Jesus est, ibi a^quura est igitur ut asccusurum
est Paradisus ;

istam. Quidquid intelligi potest exlra hanc hoc in loco, ubi invenitur Jesus, sint etiani Angeli. Jesum
ipsamiiue
puritatein videbitur ei esse nKigna ignorantia ; et Vidcns dcinde multitudincm horum infinitara, dc-
loudal.
gioriosus ei cruciatus erit, quod ista puritas non scendenlem de coelo, ad comilatum pra-standuni
rognoscotur. Voluntas ejus tota submergere- Creatori suo gloriose triumphanti, disit,

lur in Verbo illo incarnato, iufallibili veritate. magnam inultitudinom spirituum tam clarorum ac
\ idebit Deum, et extr.i ipsuiii Dcum videbit nihil splendidoruinl quis e"S potcrit nuinerarc? Iii

Respicite proximnin, et requiescet in iila pu- suos ijuiiiue Clioros et Hier:ircliias partiti dcsccn-
ritate quam videt non intelligi Memoria tota dunt. quanlura apparatum instruunt Verbo I

1'cECunda erit.etiara in summaariditatespiritus quiim dulcis uinbral


Anima, qu:e talem puritalem possidet, non cogitat 217 Paulo post ingressa est ;id conteinplandum confortare
iiisi puritatem : iion vult alterius meininisse quara colloquiuni,quod habuit Jesus cum sua sanctissima mafreni.

puritatis: nihil guslat, niliil vult, nihil amat nisi Matre, antciiuam ascenderet ad coelum, dicens,
puritatem. Verbum, quod est illud colloquiuraquod Iiabes cum
21 1 Puritatera istani offendit etiam minimus Maria? Tu relinqiiis Mariain, separatam a te quoad
et docet quid gradusvoluutatis propria? Offenditeam quilibet coriras : sed postea confortasti cam, non tamen
eam offcndere
affectus inordinatus possidendi aliquautum de terre- quia coiifortatione egcbat : nain licet manebat vestita
posiit ;

110, pulvere Offendit eara verbum unicuni ini- mortali carne. tamen adeo conformis erat voluntati
nus consideratum : daninat illa umneni respecfum tufe, ut conlentas fuisset aeternum remanere siiper
anim£E supra suuiii esse, quod est verum non esse. terrara. si talis fuisset voluntas lua Confortasti
Horret ejusmodi puritas oraneiu gustum, om- cam. ut confortaret voluntates .\postolorum, et la-
iiera sensum, omnem imaginationem quae est exlra ctaret Virgines Mansit adco confortata, ut
Deum. Tam munda est Incc puritas, ut nolit quicumque nunc in eam respicit, confortetur m
quod anima habeat ullura velle, sapere, aut intelli- omni sua moleslia, tribulatione, ac poana, et maneat
gere ; sed exigit ut omiie ejus velle, sapere et intel- victor cunctarum tentationum ut qui non invenit :

ligere sit in Deo. Facilius est creare coalum misericurdiam. scque cernit prae infiruiitate deficere,
ct terram, quam cum seipso possidere puritatcm : recurrat ad Mariam, qii« tota fortis ac potens est.
ct difficilius est folium arboris non aliquando nio- Qui versalur in perpetuo duello, recurrat ad Ma-
veri, quani non possideri puritatem ab ea aninia, ut ipsa sit
riam, quae est mareQui suffocatur ab
pacificuin.
refwjtiim
quae sibi est mortua. Felix igitur et gloriosa hujus mundi voluptatibus, recurrat ad Mariam, quae omuiitm
est anima illa, quae, moritur sibi quia in moniAnto : est raare amarum. Qui possidctur a da?iuone, recur-
accipitipsarapurilatem. Hiccum aliquantum substi- rat adMariam, quae cst matcr humilitatis nulla :

lisset,manibnsque ante peclus decussatis erecta enim res magis fugat damonia quam huniilitas.
essetinpedes nionstravit quod rccipcrct puritatem
; Recurrat igitur unusquisque ad Mariam.
Deogve pro istanisubspecic vestis candida>, dict-ns, Accipio pu- Grandia et mirabilia sunt sccrela, quae cum Maria
eadem siti ritatem ab eo qui mc accipit illa rac vestio et ani- ; communicat dulcis Sponsus raeus Magiius est
data gratias
inara mcam, ci ipsa numquam separabilura nie. — Deus iioster Maria, colloquium quod habuisti
agit.
— Sed quis eam conservabit? Non sane creatura cum filio tuo, quando ibat ad patienduiii, fuit con-
aliqua, quse intclligat sc aliquot esse habere. Opus furmilalis; alterum in resurrectione, luit gaudii
urgo est, Verbum, ut tu te transformcs in anima, sed boc ultimura fuit mag;is gloriosum.
ipsamque conserves in ca, confirmcs atque stabilias. 214 Verumtamen qiia in re colloqiiiuin lnic ma-
Deinde diu substitit, conU-mplans magnum illud xime te delectabat, o Maria'? .\n quia verbum erat prxsertlm
quod rcceperat donum neqne oinisit lerventissimas Virginuin;
; Sponsus Virginum. qui has pru sna corona elegif?
gratias Domino agere, sajpius haec verba iterans, Imo vero. Quia tu era-s Virgo. et ipsmu Verbum
Quid leliibmm Dommo pro omnilms qux retrWuit tanto Virginitatis amore captiim erat, ut a^quuiu
fuerit
VIGESIMA QUINTA MAJI.
A fuci-it lioc ultimuiu gaudium de Vngimbus luisse. spiritu rapta, viditquod Jesus suus ascendebat ad D
Ha3 suiit, quae poteutiam suam inanifestant, coelum, in comitatu quasi infinito cohortium
Ange- "^ "
dei-elinquendu umnia; liberalitatem, derelinqueudo lic;irum; cuipifque dicere VINCEN.
Sigillatim per choros ;

seinetipsas sapieutiam, PITCCIM


;derelinquendo genitores ;
qulque suos accipiunt trophaja et insignia ipsius Ver-
opuleutiam, derelinquendo creaturas; dum iiolunt bi. Maria videt ad coelum pertingcre Iiumani-
auiare. sed nec audiru uomen alterius (juam liujus tatem ex se sumptam, formalam e\ purissimo suo
sui Sponsi. — nuantumamavit Verbum hauc Vir- sanguine, et lacte suo nutritam Maria videt
ginitatem, quando eam in seipso corona\ it Iii re- ! uiultitudinem Angelorum, pulchriiraque ac uumero-
staurando boraine demonstravit, quam ea cordi sibi sura comiialum saiiclorum Patruiu quos mter ;

esset; qnaudoquuleiu iu cruce paliens, ipsaiu ei


eininet Joaaiies Baptista, cxultare quem ipsa fecit
coimuendavit qui Virgo erat. Tantum spleu- in utero matris, laudata illo mediante. Multi
dorein addit Virgiuibus Verbum,
ut attrabat eas ad prophetaverantile Verbo, seduon credo quod aliquis
cor suuni et uniat secum atque ad fulgorcm Vir- ;
comprehenileritgloriam, quaiu captu humano subli-
ginitatis sol obscuretur, quia lumen hujus re.-.pectu mioreiu pussidet. David, cur modo non
Ulius ajgre videtur lucare. Quaudo ivisti, o renovas cautiones et prophetias'; quod si eas reapse
^'er^bum, ad passionem, mansit Maria tipta dolens; iu ccelis renovas. quare eas nohis nou facis
iiinotes-
quandu resurrexisti, totacoufiilens quandu ascen- ; cere-JO Verhuin, quare tecumnon a.^sumis Sponsas?
disti in ccBlum,
admh'aus, totaSic etiam Assume eas ohsecro. Sicut autem Maria et Apostoli
anima, Sponsatua,quaiido visitas oam tribulalioni- expectaruiit Spiritum saiictum in cauiaculo, sic
et
bus, manet tota doleus, sed non impatiens; dolet,
ipsae eum cxpectahunt : quia similiter conoedetur
iion de pcena, sed de suo demerito. Mansit eis, et ab eis nou recedct.
Maria confiilens in resurrectiraie, sic etanimaciin- 2^7 Post ejusmoili verba, agililale maxima se
E
lidit per gratiam quam recepit, et dicere potest, erexit in pedes cculisque incielumsublatis, eodem
:

Omina pmwm in eo qui me conforlal, Nunc ciijiisvis .


toUens etiam brachia, videbatur iiiuc velle volare,
iliique recipi
jj
manus jiugnet contrn me. (Jando autem aniina est in etSponsum in c^Ios ascendenfem imitari. Eodem
coelo. jam
nequediilet, neqiie cnnfidit, sed admira- momenfo temporis facies ejus sic spleudere et tam
tur ; quaudo enini gustat Deum per coUoquium mu- plena majestatis videri coepit, ut omnes se intueutes
luum, miratur ipsum Deum ejusque m.-ignitudinem ad magnam excilaret devotionem et deinde oslen- :

neque potest cessare dicendo niagnusDeus! dens, quod videret Verbuin incarnatiim intrare in
Oadmiraliilis Deus! caslum, Isetaatque lidaris tota dicebat, (1 Deus meus I

!2I» Contirmasti deinde. Jesu mi, et stahilivisti Jesu Ergone vadis et discedis a nohis?
ipi!
deindecon/ir
coUoquio Apostolos tuos, quia debebant esse
in lioc quantum ibi guudium erit Nos nutem, o Maria,
mare ipo- I

sfolos. coliiranaeEcclesiae, et sapientia tua eshortatus es hic in terra manemus. purissinii Angeli, accipite
eos. In passionetua dedisti eis e\empium, ad etiam nos si enim ipse Dominus vester est, est et
;

deraonstrandum. quod servi tui et fldelcs amatores Sponsus noster. Verhum a>ternum, o sa-
debent iu patiendo [irielucere exempln multi cnim pientia inflnita! Quid tibi fecit
;
crealura, pro qua
^ciunt dicere et nou facere. beatum.felicem, fecisti tam multa, coelum scamlis pro ma-
et nuiic iii

et gloriosum, qui tui amore patitur, u Verbum ! jori ejus gloria? Dic, inquam, quid lecit tibi, quod
Plus est eiiimlsi fas estdicerej pati pru tuo amore, fantum eam ames? Quid ei diinas, et qiiid vicissim
ijuam possidere te qnia te possessum possumus
: exigis? Amas tanfum, ut teipsum ei dones, qui es
periiere. sed quod jiatimur pro amore tui scribitur omiiia, et extra quera nihil est : exigis ab ea omne
:n libro vitie et nuinquam amittitur. In resur- ipsius velle et sapere, quia hoctibi dando dat omne
rectione tua dedisti eis pacein : quia slatim atqne quod habet. infinita! o bonitas
11 sapientia
resuscitatus es, creaturam ac
facta est pax inter summa! paucis cogiiife, paucioribus
araor! o araor 1

Oeum. In corde ubi est pax, est etiam Para- amate, paucissimis possesse. Oamorincarnate, Ver-
disus quia tu ihi es. Ipsa autem pax refugit of-
: buin homo facfum osapientia aterna! o ingratitudo
!

lendere quemquain, nec loquitur de proximo nisi nostra,omnis malicaiisa! puritasparum nota.etpa-
quantum id facit ad tuum lionorem. Cor pacificum rum desiderata Sponse mi, o Spouse mi
I
F 1

C et hiiraile seniper respicit unionem. In hoc collo-


ad dexteram
Nuncquandocumtuahumanitafe in cmlo resides ad Pa/ris.
quio Ascensionis das ei sidafium, promittens Spiri- dexteram Patris, for mundum crea in meDetis, et Spi-
tumsanctum, doces et monstras modum recipiendi rilum rectiim innova in visceribusmcis. Post haic verba
ipsuin. dicisque qiiod facturi siiit res magnas pro rediit a raptu, seque exercitiiS mouasferii rediUdit,
noinhie tuo; denique polliceris eis teipsum, dicens, interno gaudio tolaimpleta.cumadmirationecuncta-
quod cum eis es usque ad consummationem secuU ; ruiii Moiiacharum.
promissio profecto qualem creatura nulla iui-
talis, 218 Iiiter alios autem ejus raptus perquam no-
plere potest, cuin liaic iiihil suum habeat, nequidem tabilis fuit etiam is, quem est passa die XI Augusfi
seipsum. Res alias tu comraodas nohis, sed anno mdi.xxxvi, qui quatuur diebus et fotidein con- ,('„. logi;
teipsum donas. Potes a me auferre vitaiu meam, tinuis noctibiis duravit, deuiplis duabus quo- roptatitebus
ipsi
sed teipsum auferre mihi non pofes quia veritas ;
fidie horis, quihus restituebatur sensui suo naturali, l"""""''
es, et veraciter dixisti, quod vehs semper esse ad modicissimum cibum sumendum. In hoc cospit
mecuni. Verbuui, o Sponse mi quam pa- ! dulciter coram Deo queri, quodeam vellet ita loqui
rura cognosceris, amai'is et possideris ? Postquara ut ab aliis posset exaudiri, dicens, Ah Verbura
sic fuerat sermocinata, et cum iucredibili spiritus amorosum ! Dic obseero, quare tam mulla
se- inihi
fervore uinnescreaturas Deopro more suo cuiumen- creto contulisti, et nunc vis ut nianifeslem ? Deinde
flasset, reihit a raptii. cum iiiagno spiritus fervore, adeo iit aliquando
!216 Mirabile aufem
quod praecise pro tanto
fuit, viilerefur deficere prae dulcedine, hene ! inquiebat,
i« cwtttm tempore sibi quantu opus erat ad su-
reddiUi est, quod ipse id facias : video eniin quod segre adduci
asmulcre, mendmu cibum Aiigelorum. Vix enim communica- posseni ad talia mauifeslanda ; tu autem nosti iufir-
verat, cum secedens ad cuntemplandam gloriam ~
mitatem ineain. Prieterea hoc facis. ut facilius
Verbi ascendentis in cceluui. vocata fuitad videndum tibi credant quando loqueris in me. Praeterea
ejus gloriusum triumphum per
verba Veni, hiec : uteis ostendas bonum suuin. Posses quidem et alia
oolumha mea, viderchuinanitatemSpunsi tui ascen- via idem cffic*re, sed hKC libi placuil. Deus
deotem ad dexteram Patris sui ffiterni. Ergo in adeogranilis ut inteUigi nequeas, el tu te subjicis

Maji T. VI. 30 alicui


m VITA S. MARI/E MAGD. DE PAZZIS CARM.
quam Superfluitas sapientiie et
scienliail.uraanaeahorun,-
alicui exiguiB creaturs, Dcus meus ?
maledicta illa vana
et quam varia pos^ent que donorum acquisitorum, est
varii sunt qui requirunt te
'.
BX ITAL.
instar pani crassi, in-
cloria Hi tres humores
sunt
esse responsa, a le danda iisdem? Vellem e^iuidem nostri, qui
PDCCIM. curabcntis pupilte oculari intcllcctus
pro omnibus veritatem respondero, sed de nie ipsa Quare, nis,
a creaturis
alioqui ope- facit utnon coguoscamus Deum.
dicere uequeo quod qua^ram veritalem, qui ardct in pectore di-
mu- per ignom istuni urcntem,
mea esscnt alia. O quani nmltis possent
ra mcdiante humani-
vino, dccoquautur humoros
illi,
non appellarentur veritas, sed
tari ncinina, qui tollctur a cordibus uostris
tato Verbi nuniquain
veritas infullibilis non potes tibi ;

creaturis ost commuuis.


!
vanitas !

animaj ad veri- caicitas ista, quasomiiibus


ipsi dccsse : sed noc potcs dcesse ost rcmediiim, quam
ad etcntra quain aliud nullum et optat Ordi-
qMmadmadum desiderat cervus
talcm aspiranti, sanguis tuus, Jesu nii. nes retigiosos
caritas tua, Deus meus, et
aiiuarnm. Tu, Verbuni incarnatura, es 'eformaH
fotites dicta sunt, multa alia
creatura, In hoc raptu, pr.eterea quae
sicuti ccrvus sitibundus ettalis etiam est :

quam uecessario de-


Deus qui locuta cst Sancta, praisertim
quie voluntalem tuam intelligit. !
propterea quod
iBtelligere potcst quiautem heant rcligiosi Ordines reforraari,
non expcritur, nec ;
Eaque
scmper ad fontera, et miratur
recurrit
multum desciverunt ab obsorvautia religiosa.
rcvcra sitit.
diotavit plures
ani- do causa, adhuc in raptu posita,
eos quos videt nun sitire. Sed qunmodo putest Pra-latos, Dei spiritu
perfcctione aliarum ani- I--pistolas ad varios Ecclesiae
ma dcsistere a quKrenda maguam csse do-
iiuam seipsam plenas, quibus neoessitatem istam
marum, iiuas, ut sic loquar, plus
monstrat.
amat';
219 Qui c.imprehenderet, qnanti sit auima vel
CAPUT VII.
sicul tfirls- unica, non mirarctur. quod semper revertatur ad
lus eas desi-
intclligendura et volendum operationem tuam.
dtranfer
A Sanctis Ignatio Angelo instructa circa
et
qua-MVit, Tam anxiam sitim liabuit Vorbum incarn.itum in
humililatem et paupertatem, videt pcenas
reqiiiren.lacreatura sua, quia seraper re.spiciebat ad
causam quaj ipsum movit, ut veuiret ipsam requi- Purgatorii, ac fratris sui in eo detenti-
situni illa aulem fuit solus amor neque transiit :
:

Dominica Adventus anni mdsciv, xviii 221


unquam vel miniraum spatium ejus temporis. quo 1 ertia
Deccmbris, rapta in ecstasin, vidit c. xu
Sanctissimam
nobiscum in terra vixit, quin nnctu diuque labora-
Virginora, raediam inter S. Angeluin Martyrem An 1594
verit pro creaturis ad sc reducendis. pcrficiendoque
Reapice in [aciem Cliristt tui. Hic Carmelitam ot B. Iguatium fundatorem Societatis
opere suo. uf
qui calefacit etfoe- Jesu intellexitque hos Sanclos ab illa delectos,
;
tuus respectus est instar solis,
cum de paupertate et humilitate,
ipsa tractarent
cundat. Sic et aniina. quam respicis, facit volun-
Quare ipsa in persona B. Ignatii cojpit de huraili-
tatem tuaiu fructificare iu corde suo neque inve- :

tate in hunc modum serraocinari. Ego Ignatius,


nitur cor adeo gelidum, quod intima caritate tua
eleetus suni a matre Sponsi tui, ut tecum agam de a S- fgnalio
non incalescat, quaudo aspicitur a divinis et sanctis humi-
ei vehemen-
humilitate. Audi igitur verba mea Humilitas discil
ter amavit, oculis tuis. Gratum
grande,grande et gra- et litatem
iufundi debet, sicut oleum in lucernam. in novas
tum est opustuura. Grandia etmirabilia opera
plantas Religiouis et queiuadraodum olenm to-
sunt, quae continentur in opere tuo, Deus meus.
:

tum vas occupat cui infunditur, sic humilitas et


Juvant verba, et penetrat sanguistuus, Jesu mi
vera cognitio dehent taliter occupare potentias
Deus bonitatis snmmas, polentia^ incredibilis, sa-
animffi, ut sive ad dexteram sive ad sinistram
pientiEe iueflabilis ! Dens a;teruus, Salvator nostro-
rum curdium, substantia essentia^ tuse. .\b ! dicito se vertant, non inveniant quam humilita-
aliud

mihi, quautuiii amaveris creaturam creatani a te? tem et mansuetudinem. Et quemadmodum elly-
quautum ames? et quantum amabis'? Tantum eam chnium nequit absque oleo sic novell*
ardere ;

araasti, ut ei dederis esse, crearis. et recrearis, plaiitiE non dabunt in Religione splendorem saneti-

Qui vero seipsum amat, nescit se a Deo esse ama- tatiset perfectionis, sinon detur eis omni temporo

tum neque multum curat amari, qui non procedit


:
notitia talis humilitatis, etsi in ea non sint exerci-

cum Dco et creaturis in omni sinceritate absque tatae atque probatae : docendo e.as quam necessaria

ulla simulatione. Non curat a Ueo redamariet sit verse Religiosa; virtus ista. iiuae aliud non cst,
'
glorificari is, qui non
rebus omnibus acquiescit quam continua cognitio sui ipsius, et perpctunm
;

non solum iis quas


Deus,sed etiaraiis quas vi-
facit gaudium in iis rebus quae possuiit inducerc vilem
det fieri a creaturis, quamvis in eis essct tanta con- jestimationem sui, usque dum novellaplantahabeat
fusio quanta est in inferno oportet enim umni rei : bene ordinatas omues animse susb potontias. Scd cu- Novitiis in-
acquiescere : sic anima rcddit se aptarn, ut ametur randumest,utNovilia in humiliationibus, quffinunc slillandam.

glorificeturque a Deo. ad eura flnem adhibcntur, maneat firraa ac stabilis,


^'iU lioiie Jesu
Oculi noMri sunt casci et offus-
! saepe ei commemorando, quod ad huc dumtaxat Ha-
deploral Itu-
manavt cx- cati, nec videnius luinen et quumodo poterimus : bitum sumpserit. Ut autem nidlam hic partcra ha-
citatem evadere tot laqueos'? Oportet oculum habere purum, beat daemon, debet Nuvitiarum cultrix artiflcio
ut quis non capiatur et essc fortem, ut non supe- ; quodamsancto uti; utscilicet volens deprimerejn-
retur. Itaque da lumen Deus meus. Caecitas dicium aut voluntatera earum, si quam in iis re-
nostra nascitur ab humore, cadente supra pupillam pugnantiam vel impatientiam notet, hanc qniden,
oculi nostri : ct ha;c supcrfluitas huinnris nascitur sciatsevere castigare,et exaggerareculpam,quanvis
ab intimo quodam amore rcrum terrenarum si ta- ; in sc nimimam ; interira tamen, dum oleum inorti-
mcn appollandus cst amor, ct nun putius odium, ficationis infundit, paratum habeat ex alia parte
quud ujs privat amorc. Talis etiam super- halsamum suave, oslendens quantopero Dous hu-
fluitas est, vcl a natura, vel a complacentia circa jusmodi aclionibus glorificetur, quantosque fructus
spirituales pustus, vel a sapieutiaseientiaque acqui- exinde percipiant.; ita ut inducantur in ainorom
sita. —
Supcrfluitas natura; non e.^t aliud, quam ipsius humilitatis, et pr^tor ipsam nil velint et am-

extriptici
^PPStitus et dcsiderium proprii cummodi. — Su- hiaut.
niierHattate peitiuitas complacentiit in gustibus spiritualibus,
fit
"~222 Humilitas exterior debet apparere in omni
miam, ox desidcrio uniunis gustu-quc in rcbus ojusmodi, verbo, gestu, et opere, et qiieinadnioduiu prohiben- sic ut exle
ibi sisten.lo qui tale desiderium habet, non riiis etlam
:
est tur in seculo verba blasphemia;, sic vetari debent ea
apporeat
perfcctus, quia affigit se doiiis, non donatori.
omnia in Religioue, quae non sapiunt humilitatem ;

gestu.s
; ,

VIGESIMA QUINTA MAJI. 23S


gestus item ei contrarii, sicut in seculoactionesho- 224 His duabus virtutibustamquambalsamocon- D
nori et famse repugnantes; opera denique factaabs- dita;debent esse animae, quje veniunt ad habitacu- RX ITAL.
que humilitate, sicut Rex aliquis detestaretur quod lumMarife, ut possintconservareinnocentiam, quam VINCKN.
PUCClNf.
filius suus assumeret habitumagazonis. In Superio- simul cum Habitu induerunt. Sicut autem ad im-
et utriusgue
nbusautem ejusmodi debet esse humilitas, ut pro- buendum quidpiambalsamopropriismanibusutiraur, virtulis ne-
pter exempla de seipsis data. necesse non habeant sic nondebemusrein unara dicere, etfacere alteram. cessUatem,
actus liumilitatis miscere reprehensionibus etadhor- In harum diianun virtutum exercitio practicatur per-
tationibus suis. Unaquaeque Sponsa, Religiosa in- fecta obeilientia, quffi priinum nostrura votum.
e.st
quanj, talis esse debet, ut piissit transplantari, va- .\nimsB quie possident humilitatem confundunt infer-
leantque Superiores transferre fructus magis dulces num, et potesfatem habent gestandi iu manibus ca-
etpretiosos, modo in valles, modo in montes, nec put Holofernis. Talcs nnimas facit Verbuiu civitati
desist^nt etiam minus testimatos hac iUacquc tradu- sua; propuguac.ila. Qui aiuat humilitatem et pauper-
cere. DebentSpnnsai iniedificio spiritualis perfectio- tatem, non perdit verba ilolendo de re qu.apiam. Qui
nis esse sicut petra>, qnse adhibitnB fuerunt ad fabri- possidet paupertatem , semper cogitat pauperem
cam templi Salomonici, in quibus non est auditus Christum; tautique facit corpus suuin, quanti Rex
ictus mallei. Qufficumque vero in ipsa adaptatione os asstimat aranearum. Hujusmodi aiiimabus
telas
aperuerint. deferantur ad fontem, ibique inebrien- blandietur Maria; has eadein pectorisuoadstringet,
tur actibus amoi'is et seventatis, ut nequeant ipsum et lacte nutriet; quod si infinem usque perseverent,
amplius aperire, sed tamquam ebrise infundantur faciet ut possideant Verbum usque ad consumma-
suavi somno. lis qui taii humiliationi repugna- tionem seculi. Verum hoc age, ut non solum amore
rent, detur in manus Sponsus suus crucifixus, osten- virtutis hujus satieris, sedexercitio numquamenim :

pro gtto/a-
dendo quod hunc debeant imitari. Verum usque ad satiatur famelicus bene aptata raensa, si non adsit vore gratlas
raortem remittendum numquam est istud humilitatis ciborura copia. Humilitas exerceri debet cum
B gravi- agit Deo.

ejusgue acttis exercitium : etqui animarum curam gerit, non pi- tate,etpauperlas cum hilaritate. Post hfec in sua E
fmbendos pro gritetur ipsas in bac virtute exercere, quamdiu caro persona loquens, subjunxit ViB nohis, nisi : afficia-
scttta ad
calum.
et ossa corpori uniuntur. Hasc e.st enim scala quae- mur humilitati et paupertati. quam Vcrbuin prajdi-
dara totgraduum, ut numquara finiatur numei"us cavit, exaltavit, etamavit : hoc eniinest quod a no-
graduum consceudendorum et necesse est eosdem : bis requiritur. Gratia, laiis, et magnificentia tibi
gradus identidem remetiri, multiplicando ipsos actus. Deus virlutum; qui dignatus cs per Sanctos,
sit,

Animre, qu^ ista humilitate carent, non possunt Mariam, Ignatium, et Angelum, dare ancillos tuae
egredi extra seipsas : quia consurgmit in eis mille- notitiam hujus alti atque sublirais exercitii. Post
nae et millense passiones, multseque curiositates in hsec autem verba suaviter conticuit, ac denique a
quibus occupentur. Quemadmodum Verlium incarna- raptu regressa est.
tum hominum, etiam
fecit .\postoIos fieri piscatores 223 Quadara vice existens in Choro, ad orandum
Sponsas suas esse voluit preedatrices animarum. pro anima cujusdara sui fratris defuncti die xiv Ju- ;

Afque hactenus satis te pavi humilitate, nunc te di- nii MDLXXXvii, viditan mam ejus atrociter cruciatam

initto ut vadas accipere cibum paupertatis. in Purgatorio quare plena conipassionis, coepit
:

223 Ita sermonera finivit S. Ignatius, quem ex- efftise plangere ac lamentari, ac deinde dixit, mi-
cipiens ipsa, in persona S. /Vngeli sic fata est. Ego serum, sed et beatura te I o animapoenosa et glorio-
Ait. 1587
a S. ATtgelo Angehis, gestans habitumgenitricis Dei Marite, quse sa! Graves sunt h» poense, et tiimen toleraiitur. tilflet anlmam
paupertalem
estgloria meaet corona mea, dico Sponsis prseele- ntinam aliquis eas cimiprehenderetl Cum hio frotrts ift

Purgatorto
ctis, quod JesuSpousa, ipsa scilicet paupertas, de- esses, nolebas auscultare rae, nunc autera d*?sideras
beat esse earum nutrix, et quod novellis Sponsis vehementer ut audiain te raiserl quid igitur
deheant dari munera. Sicutenim Sponsce terrestres a rae velles? Et aliquaradiu quieta Cffipit iiuinerare
tanto feliciores se reputant, quanto phiribus donis usque ad centesimum septimum numerum, certoque
inonilibusque abundant; ita perquara felix et perfe- indicavit peii ab anima fratris, ut totidem vicibus
cta Sponsa illa erit, cui ab aliis omnibus Sponsis pro se communicaret unde subjunxit, Id quod pe-
;

pro eague
dabuntur exempla paupertatis. Annulus ejus esse tis, possum tibi quotidie mane prajstare. Sed o suscipit
107
debet omnimoda expoliatio rerum cunctarum sicut : quanto tempore opus erit ad ejusmodi debilum ex- communicare
autem annulus est rotundus, sic nibilipsiremaneat, pungenduin Beatum tamen me, si eo venirem ubi
!

cui haereat affixa, sed nuda nudum Christum sequa- nunc es, aut
creaturse nullie descenderent magis
si

tur. Qui rcgendam eam suscipit. curare debet ut infra. Deus infinita; bonitatisl magis amas
iisdem com' nihil audiat. nihi! videat, uihil araet nisi pauperta- creaturas, magisque desideras eas ad te addiicere,
mendandam, quam ipsa; venire ad
tem ; quse autem eam non araaverit, irrideatur velut te.- Subleva, ojuste ac mi-
teniulenta : ipsa enim paupertas debet esse thesau- sericors Deus, pcenam ejus, qui olim parvulus te
rus vester, cibus vester, etrequies vesfra. Sicut au- quandoque laudavit. Respice, obsccro, bonitatem
fem quoUbet cibum suraitis, sic numquam debet
die tuam. et utere misericordia erga eiiin. justis-
trausire dies quo non agatur de paupertate cum sime Deiis, si non fccit quidquid gratuni erat tibi
Sponsisnovellis, nunc eara laudandoetmagnificando, non tamen confempsit eos qui exequuntur benepla-
nunc ipsas exhortando animandoque ad illara anian- citum tiium. Verum est, quod nperatiis est aliquid
dara, uunc experiendo anreverajam anient. Curetur contra te; non tamen ejusmodi opus laudavit.
ut filii. id est opera earum, non nisi paupertate ve- Verum est, quod simul mecum non laudavit bonita-
stiantur. Hanc paupertatem dcbetis vehementer fem tuam cignnsceliat tamen, conveniens esse ut
;

amare in victu.etificere ut splendeatin vestilu, mag- laudareris. Perrexit deindc pro illa anima prolixe
niflcare et extollere inomni loco. Tantum debet orare et postquam dixisset Psahnos
: Laudate ,

amari, ut ipsa sumptio ciborum afquevestium. pra; piifri Domimim, nmues /jeute.-i, Lamtaie pueri Vo-
lacrjmis amarescat, et paupertas non moriatur nisi niiiinm, et, Laiidiile Dnminum tle eeelis, cum lie-
cum Sponsa. Tantum amat Deus pauperlatem; ut i/uiem. rediit a raptu. Tumcffilesti ardore stiinulata,
animse eam possidenti non possit non dare seipsum conre.^-tim abiit ad Matrem Priirissam, atque ad
et regnnm suum. .\nima possidens paupertatem, ejuspedes prostrata, cum lacrymis copiosis dixit; O
usurpat sibi coronam Martyrum. Hujusmodi autem Mater, vere iniigna! suntpteme illa;. quas in Purga-
prsecepta infundi in aniraasdebent per canalem au- toriopatiunlur aiiimje : niimquam saue tantas cre-
reum, idest, per pectusplenumcaritate, in suavitate didissem, nisi circaeas fuisseraaliquantumillumina^
spiritus et harmonia verborum.
! .

sSe VITA S. MARI/E. MAGD. DE PAZZIS CARM.


pliiisl Eia, reraane islic. etabsolvepurgiitionemcu!-
j^ ta. Tumeam soTata est Priorissa, cuiipsa acquievit.
parum tuarum. Posthajc nliquousque progressn.
BX ITAL. 220 SeJ die sequenti, cum mentera in ejusmodi
VINCK.H.
contempIationedeti\am teneret; in eadem tjim tene- moustravit videre se pcenas multu majores, et dixil;
quani horrendus est lucus iste, plenus daemoniis
PtlCClM. /1'jpocritarum,
sotatHirh oc- re alfici coepit, ut cum ceteris Sororibus omnibus
terribilibus et deformibus, nec non cruciatibus in-
C\pi1 fx -«- occupata in opere monasterii, rapta stt. in ecstasin ;
eultira tas toterabilibus? Quinani obsecro sunt tam severe tor-
in qua ipsi deuuo est ostensa atrocitas talium pcena-
panas gto- parte in
ti'? acutissimiseniracultristransfigunfurde
ria. rum. Quare cum lacrjinis et suspiriis ad ca-Ium
animus ad vi- partera. et deinde crudelissime couciduntur. Post
conversa, Non sufficit milii, inquiebat,

vendum in terra. agemlumque cum crealuris post raptum vero narravit, quod anima; istae, quE in
bujusniodi visionem. Post quseverba ostendit, doln- cruciatu taraacerboinurabantur, erant aniniae bj-p"-

rera suum uonniliil a Doniino railigari. o^tensione critaruni; subjuiigendu, qiiod qui propius ad infer-

illius gluriro quie poenas istas secutura erat unde : nuiii sunt, sicut isti, uiagis etiam participant de

aspectu Ista biljrisque effecta re^pectu Kterna: feli- stridore dentiuni iiiidem tolerandu. Procedeiis iilfe- impatientimn

citatis, sulijunxit Nolo vos amplius vocare picnas


: rius, vidit magnam mullitudiuem animarum, gravi

atrocos. sed gloriosus, (|iiiindoquideni ducitisanimas pondere oppressariira, ac veluti sub eo contritaruni;
ad tam feliceni gloriam. Cumque inbac contempla- intellexifque animasesse iiiobedientium atque impa-
et ttmpore
ad sitas prC' tioiieboram expendisset, rediit a raptu. Die vero tientium. Erant autem visu niirabiles .ictiones ejus.
crs abbre- sequenti, existens sub vesperam cum multis aliis interim ilum ipsas iutueretur. Modo enini inclinabat
viaff.
Sanctimonialibus in borto, discessit inde : alienata- caput pene usque ad terram, nunc in illam partem
que a sensibus, iterum vidit, sicut poslea retulit, in figebat obtutum, nunc bumerus prae compassinne
Purgatorio animnm frafris,'cujus propterpreces ejus attrabebat. Semel eliam incredibili terrure cunster-
abbreviatuni er:il teiiipus et pojna alleviata. Sed hoc nata, coepit e coelo aiixilhim inclamare : deinde cum
noii confeuta, propler ardens desiderium salvandi aliquaiitum silcns adstilisset pleua admirationis et
animas, cocpit de novo affectuosas oraliones porri- stuporis, vidit pociias raendaeiiim : iisque visis
B gere Beate Virgiiii aliisqiie Sanclis, iit :tniina illa atrocissiniis, ccepitelata vocesic scrmocinari. Etiam
omnini) absolverelur a tam gravi cruciatii, dixifque : mendiK es prupe inferiiuin consistunt, ac multuni
Deus quantum deberemus orare pro niiseris illis
I cruciaiitur :in os eisfunditurliquefactum plumbum,
animabus, quaeveljam expectant ut veniant ad te, siiiiiilqiie videnfur ardere et treraere.
vel periclilantur ne separcntur abs te. Post liffic 2^9 Vidit iusu]ier torqueri eos qui ex buraanr;
verba, visa esf tota iu admirationem trahi, proiiter fragilitate peccarant, el dixit ; Heu me! Credebam
ej fragitt-
idquod videbat, et ait : Totum circuiiiilio.Purgato- quod vos, qui per fragilitatem peccavistis, essetis in
tafe Iap\o-
rium scilicet, quod ei monstrari dcbebat id quod ; loco ignorantiiuu ; quaravis auteni respectu aliorum ritin.

non solum cognitura est ex actibus ejus, sed etiara perparuiu patiamiiii, nihiloiuinus estis in ardenti
ex iis quae Sanctmioiiialihus retulif. flamraa. Conspiciens deinde avaros ait Qui olim in
:

227 Ca-pif igitur, in raptu periiiaiiens, totum terra non potuerunt satiari opibus, nuuc toriueutis avarorum.
burtuin in quo tunc crat circuire, qui s.Tne niagnus sHtiaiitiir : liquefiunt scilicet iiistar plumbi, neo ta-
Circamtl iii

spiritit pity- est; alqueita duas horas solidastranscgit. Subslste- men hic finitur eorum pceua ; quia integritatl priori
gatorium, bat auleni idiquanJu, iuteuta considerandis particu- redditi, dantur bestiis devorandi. Inde Iransiit ad litipudicorurn.

larilms pojuis cujusque vilii ; cnmplodebat manus, impurus afque immundus, ethos vidit positos in loco
ex affectu comniiserationis; inipallescebat vultu ;
supra modum fiBtenfi, ad eosque conversa, im-
ambulabat corpore iuclinalo propter molestiam . mundi, inquit. ecce locuni vestrum. Sed valde pa-
quam bujusmodi visio adfereb;it talia deniquc hor- ; rum hic iimuorata, superbosque et ambitiosos re
roris signa faciebat, ut vel ipse ejiis aspectus terro- spiciens, inquiebat. Ecce eosqui volebant in inundo supetboricm.
rciii inculeret. tJt autem eorum quas vidit, qua^que ministrari et coronari. nuiic autera iii Iiac fani ob-
dixit, devoto lectori specimen aliquod delur : coepit scura iiocte affligunlur. Deiiide cogitationem refle •

primuin moesta voce exclamare, Cuinpassio Coin-


sic ! xit ad ingratos, atrociter cruciatos ; et Hiinc, inquit. ingrntoruni.
passio I misericordia! Descendo, osanguis. et libera locuin mereri iiiibi videor, Doinine nii, quiaiugrafi-
animas islas. misellael Vos tantuin patimini, et tudo siccat fontem piefatis hic autem videbat ani-:

, tamen eslis contenlae ac tetae, Torinenta orauia a mas, in profundissiiuo tacu quasi suluti plumbi sub-
sanctis Marlvribus tolerata, horum respectu, sunt inersas. Denique moustratie sunt ei aniiu;e eorum.
ibigue videt
ptenas reli- instar horti ainiEnissimi. Beatam nie existimabo, si qui nullospeciidi vitiu singularius tenebantur, sed
oiosorum.
non descendero adhuc Videbat etiain quo- inferius. in oranibus eraut alii|uatenus rci : et ideo videbat
modo cruciabanturReligiosi uude cuin aliquantum :
eos parficipare depcenis oinnium, sed minus inten-
essetprogressa, substitit, et grande suspiriiim emit- sisquam ii quuruiii propria ipsa vitia cranf.
tens. dixit Deus bone! etiam Religiusi in his
;
230 Visis in hunc modum Purgatorii poenis ad ,

pcenis? Ab! Non tamen explicabat pusnam quam teitiam iioctis horam exivit de hortu. et in raptu
patiebantur, sed prie Iiorrure ad passus fere singulos perseveraiis rogavit Duminum
, ne amplius sibi ,

-
suspirabal. Vidil deinde penas ignurantibus infli- ostenderet tantas poenas, quia ad eas ultra viden-
ctas, iisque i|ui in flore aitatis vita privantiir
; vidc- das deficiebat animiis. Scrnionem tamcii cuin Jesu
banlurquc respectu earuni, quas lulerabant alii
ei
suo prosequeus, dixit Dic obsecro, Doiiiine, quarc
:

perqiiam leves quia igiie dumtaxat et glacie cru-


:
hujusmudi spectaciilum mibi hoc vespcrc objecisti ?
ciabantur. Viditinsuperquud lales aniniajbalieiiunt cuni numquam antea tantuni luminis circa
id ba-
praisentera .\ngelura custodem, et ejus aspectu plu- deitiquc intcf'
buerim. inulto niinus Coinprehcnderim. An fortc
rimum cunfoitabantur sicuf econtrario multum :
ut satisfaceres desidcrio meo. cuiiiens scire
liijil ftatrcrti
ubiiiam cilo libcran
aftii*;el>antur cmispectu daemuniurum.
mancrct anima fralris moi? Aii vero ut inajuri cuni dum.
inler qtir,\ 228 Suli lia;c aiilem requirens quo in locu esset fervore oreni
frater ejus. pro aiiimabus istis? Imo, imu. Hiec
aniioa fratris sui Cbinani, inquiebat est anima
:
illa, est causa, ct iusuper ut meliiis
tantuni mihi dilecla. taiitumque cunjuncla ? Visa
cugnoscant purita-
au- tem tuam. magisque oderim id quod faiito odio pro-
tem ea, dixit :
O misellal tu tantiim pateris, et ta-
sequehatur Sponsa tua Catharina, peccatum
menlajlaris scilicei
tu ardes, et cmitenfa es. Verum
:
felis virtuti contrarium. Cumque denuu illi indicasscf
et beala es ex parte altera, qmmiam isfa- poenas
Jcsus suus teinpus, post quod volchataniinam
conductura; te suiit ad fain grandera et inenarrabi- fra-
tris ejus ad se vocare dixit illa Fiat id quando
lem gloriam. Beatam me, si non deberein pati ; .

ain- placuerit tibi. Domine. Ast o felicera te. frator Ji-

Iccte
, ,

VICESIMA QUINTA MAJI. 237

A lecte ! quia cito aderit liborntio tua ; qnamvis autera jus tertiae Partis, ex prima ad meiimriam reducen- I)
ITAL
et animas magnae <*t ineffabilcs sint pflenre tuaa, non tamen dum ei cst quod Sor. Maria Magdaleua auno MDLXXxv,
.
l-:\

VISCBV.
fYequenti sunt condignae ad futuram iuenarrabilem et incoin- dienini et noctium octo fere conlinHnm ecstasim pucr-is.
ComwiHHionf temporis spatiis interje-
juvari
prehcnsibik-m gUinam qua3 tibi est pr;eparata in
.
passa, luodicissimis lilieri

coelo. Po:4 ha;c intellexit (\\u>t\ magno auxilio ani- ctis, percepit a Den altissimas quasclain notitias :

mabus illis earum retVigerio sumi 3:ni-


esset, pro de quibus sic loqueb.ntur, ut notari pntuerint a San-
ctissinmm Sacramentnm Altaris. et interrognns Je- ctimonialilms. ad ejusniodi eflectum ipsi aasiduo as-
snm. qua pra?cautione essetutendum ad evadendum sistentiliiH. Ex hinc , tamc|uam ex re mirabili fnr-
poenasi tara atroees , dixit alta voce. Oportet in matum est Caput XIV et XV prim» Partis {iilnniiqtir Ti.rtiti coitti-

omnibus et per omnia peipsuni exuere et induere te, comprelicnsmn Capile iv linjits iioslrx distrihilionis] sed lirl nolllias

quia serinnciuationes ips:eaden prolixa: erant ui acccptas in


Domine mi. Oportet ambularc cum pura et sincera ,

octiiitiano
intentione : et vre illis qui habent aliam quam tibi implevcrint grande iiiium volumoii. oiiiissas ibidem rnjitii,

.serviendi teqne Jiouorandi, o Jesu mi . vel salotem sunt, ne tiluin historiaj niinis produceretiir; et soltini
anima' su;e curandi. specimen quoddam ear'imdem est exhibitum, paucis
231 Denique obtulit sangninem Agni immaculati coniprehcndendo substanliam facti. In hac igitut"
pro animubus Purgatorii, rediitque a raptu adeo fa- terlia Parto, tamqu.am opportunn magis loco, ex-

tigata. ut quaravis nnllet, fuorit tamen a Soruribus poiiimus sir.-cessum integrura istorum mir.ibilium
pricsentibus ad quietem aliquam capiendam deducta. Constricta raptuum. ut, qui rebus spiritualibus qnapar est de-
ad ista Atigelo autem per oliedientiam retulit, qnod viderit poenas votione afficiuntur , sapidius g-.istare valeant suMi-
Ctistode ei SS.
itlascomitata Angolo suo Custode, S. Catharina raes illos conoeptus, quos eidcra revelando suggessit
Angustino ac
Catharina Se- Senensi, et S. Augustino devotis suis quia absque :
Deus.
vensi.
prjosenti illorum auxilro fpgre potuisset sustinere 233 In liis aulcra relucebat pura atque mcra Spi sittiliiititate

ritus sancti operatio qui.i pra^ter alias considera- arr/umenti


Cfuispoctum aninianun, in Purgatorio cruciatarum. :

niirntiiles,
Fucrat autoni dignura comniiseratione spectaculnm tiones adrairatinne ilipnas , iinprimis mirabile eral
K
videre gestus quos faciebat quamvis interrogata a :
et nmnem natiiriE ordiiiem fr:insci'ndcns. quod vir-
dual)us Monachis, quibuscura sua conferebat , an guncula. sexu fragilis. nequc stiidiis iinbuta siipra

reapse aliquid tolerassot ox iis poenis : dixit. quod quain commuiiitcr Mon:ich,-e convcniaf. serinncinari
non aUter. ((uara quomodo patitur qui videt alium audiebatnr dc excelsissirais dncfrinis. ade.quedilu-
patientem. Dici autem non potest quanto cum spiritu cide cxp.jiiere sulitilissimaquicquc Theologiiu capila,
et fervore referret talia, ut qui audirent propriis loquendo tain fuudatc. tamquc cimforraiiiui Theo-

oculis orania videre sibi viderentur; nec esset ulla logorum usui tcrminis utendo. ac si mnlfos anuo:-
quae non comnioveretur ad lacryraas. prae compas- fuisset ver3:ita in scholis. Est autcm difficile. ut qii:
sione; qua^que non accenderetur, magis ad animas rem oculis suis non vidit, concipcre possit ant iina-
istas fundendis Deo precibus snblevandas. gimindo cfformare sibi ideam eoriim inirabihum qua; .

Hactenus visnm est operx majoris , alque ad Itisto- accidebant. Sor. Marise M.agdalenffi quaudo ade ,
i

riatn plus confercntis esse ,


qure inveniebamus Jtulice alte In ipsum Deuin elcvata ac veluti tr.insformata.
scripla, Latinc re^iderc : cjusdcm tanicn spirtlns ct de- colloquiis ejus revplatiiuibusque fri)ebatur. Soluni i/ ntodo quo
e riiliciibanl itr
votionis sunt exercitia , conlempbtionesquc ct ficfiis , ad aliqualem expliciitiouem dici potest . qiioil ser-
quinque aliis capilihns :<uprn notalis contentn; sei bre- monern tnrinabat. niodo iii persoiia Patris ifitcrni.
vitatis slndio Itic prxtermissa. Quo stuJio etiam cogi- raodo in persona Verbi, aut sui ipsius :itaque va-
niur intactas dimittere quatuor alias Parles, post pri- riabat gevtum ac voccm'. iiunc ad raajestatera. uunc
marum duarnm evulyalioncm cuntexlas; mnxime qnia ad subiiiissionera cam componcns prout argurami- ,

P. f^irgilius Ceparius. in Vita post fnnc dandn, prse- tura exigebat. ut couceptum ejus sublimitatemque
cipua qua-dam puncta, secundnm virtiUesipsias Sancise cogitatioimm clare exprimeret. Quandoque sermoni
dige.sta, tiltigU , multis pecuhfinbus nctionibus ea iflu- suo interpnuebat sp:itiuin temporis (quoil interjectu
strans, adeoque dd formam hisluriie crmveuientius procc- linenlarum placuit exprimere per typns/ et tune
denti.Inlerim reUqnarnm in Puccini opere Partinm oslendebat ejusiiiodi nntilias a se intirae degustari;
'
Stjnopsim accipe. eratque sic immersa contemplationis suic proAindo,
ut ejus corpus videretur spiritu destitutura cura ,

esset quandoqne immobilis tota, cojlestibusque re-


SYNOPSIS bus quasi inseparabiliter afiixa.

Tertiae, quartae, quinloe et sextse Partis. 234 Argiintcntit siniiulornm nijiluum scqitfiis Titu-
[oritni ititlirtiliis coiUrta exiiibet.

Ex earum Procemiis et Cnpilum Indiculis col- Dics I. .\b icteriio Patre prffiirnnetur de sua fu-

tura probiitione, iii qua passura sit inultas tentatio-


lccta.
nes, et instruitur quomodo in iis se gerere dcbeat.

232 li-l^igna devotiii quara exi-ihwit in populo Vitu ve- Intelligit etiam causara adventus Spiritiis saucti in

nerandie Matris Snc. Marise Mag lalenw de Pazzi.s, terras.


QtiidQuctorem mensibus abliinc aliquot ex prselo cmi:-sa in publi- Nox. I. Videt sub pnlclira figura Spiriluin san-
movkrit ad cani lucem et magna admiratio, quam unicui^iue
: ctum in subliraitate gloriaj : prolixeqiie sermoci-
has paries
attulerunt actiones illre .stupendae, qiias in ipsa ope- natur de operntionibus ejus in anima , et iiuomodo
compilandas
rata est bonitas divina ; nec non universalis plausus, ha3C se disponere debeat ad ipsupi digiie rcci-
quem ubique locorum.quo penetravittantiesanctita- piendum.
tisodor. extitisse cognovi; movit me ad tcrtiam. I). II. Loquitiir cum puloherrimis sensibus supra
quartam. quintam et sextam Partem Ant;e illi ad- verba currentis Evangelii, Si qtiis diliijit me sermo-
jungeud.^iui: eodein prcfisertim accedentilius stimulis, nem meum servabit. Pacem relinqiio vobis etc; insti
quos mihi subjecerunt persome inultEe religinsae tuens super iis colloquia mirabilia cuin Patre rcter-
Prselati. Nobiles , Toparcliie ae Prinripes unde : no, a quo eidem daniur luulta inonita circa suam
certum videor mihi sumere arguinentura divina) . probationein ipsa vcro postea habel miiltas pul-
:

voluntatis esse, ut gloria sua majori cuni splendore chriis visiunes et iutelligentias de Spiritn sancto.
appareat mundo per lianc dilectam Sponsam suam, N. II. Conimunicantur ei multae intelligentiai

veluti por lucidura .speculum verae sanctitatis. Ut circa verba currentis Kvangelii, Ltix venit in mun-
autem devotus lectur habebat notitiam aliquam hu- tlttm, et dilcterunl Itomiiies magis lenebras qtiam liteem:

ubi
238 VlT.i S, M.\RI^ M.\GD. DE PAZZIS CARM.
tamquam exhibens omnes eas vir-
in speculo
D
ubi snblimiter ratiocinatur de Deo, qui summa lux tatis,
qua; gemraarum fiilgentium
instar ornant
BX ITAL. est, etde tenehris diflnsis in aniraa per peccatnra. tutes,
7ISCEN. aniraam puram et candidam eamderaque Sponsam
Deinde loquitur de amnre qnem nobis ostendit ,
,

PUCCIM.
Verbum incarnatum. et quoraodo debeat amari pro- Jesu Christi,
ximus, 236 Tindi Capitum sunl lii.

Habet pulcherriraas intelligentias de ope- C.ipuT I. Pulcberrime explicat haso verba, Ego
D. ni.
sum Pastor limius olc. et «fficia boni Pastoris appli-
rationibus, quas facit Spiritus sanctus : et de|veritate,
cat operationibus quas facit Deus cum aniraabus
quaj est ipse Ueus, sub flgura Maris magni. ,

eleotis.
N. m. Haljct raultas intelligentias super verba
Ex his verbis Prophetie Confessio el yulchri-
currentis Evangelii, Amen. nnicn dico roW.s- qiii iion II. ,

fur esl ct lalro tudo in conspcctu ejns. clicit devota docunienta, qua-
inlrat pe>- oslium in ovile oviiim , ilie

liter horaines deheant confiteri Dcura. et quomodo


clc.

Loquilur mirabiliter de mediisefBcacibus id faciant Spiritus beati. Deinde quot mudis aniraaa
D. IV.

uniendi animam cum Deo. Coraraunicantur deinde se possint redderc forraosas in conspectii divino :

circa mirabiles operatio- denique pulchras intelligentias habet super hasc


ei snblinies intelligentiffi ,

sub figura verba, Vado parare vobis locum.


nes quas Deus facit in cceIo et in terra ,

duodecim canaliura per quos earum manife^tatio III. Pulchre declarat verba Evangelii, Simile est
,

regiium cmlorum liomini, qui seminava boniim semen


derivatur.
Hahet intelligentiam et visionem mirabi- in agro suo. Postea videt Jesum cum latcre aperto :

N. IV.

lem super verha currentis Evaugelii , Nemo polcst quo animse, velut cervi sitibundi ad fnntera, bibiturse
venire. ad me iiisi Paler qiii misit me
,
Iroxerit evm accurrunt,

elc.
IV. Intelligit, quod verhum Christi ultiraum in
n. v. Nibil babuit particulariter notanduro. cruce, Consitmmnlum est, possit vere dici de anima g
N.Super verba currentis Evangelii. Coiivo-
v. quse recepit sanclissimum Sacramentnni Altaris : in-
H super pulchre explicat Iiunc locum, Visilasli terram
ralis Jc.ius diindecim Apostolis ctc. habet pulcherri-

iBas inlellipenlias. Postea sermocinatur de quinque ct inebriasli eam.


gradibus gratitudinis, quam Deus ostendit creaturis V. Pie discurrit supra ha?o verba Canticorum ,

et creatiu"a ipsi Deo detiue amoribus quibusdam.


;
Introdu.rit nie Rei' in cellam vinariam ; pulcherrime
quds animabus conferunt Angeli. declarans, quomodo per tres gradus trium virtutum
D. VI. De intelligentia quadara habi*a in ecstasi possit aniina adscenderc ad cavernam amorosi la-

circa excellentiam Verbi incarnati, sub similitudi- teris Jesu Christi,


nibus ventorum, arboruin, et quorumdara insignium VI Videt S, Didacum Ordinis S. Francisci, devo-

amorura . quos aniinie Beatorum impetrant crea- tum suum. ornalum particulari gloria in Paradiso,
turis. propter constantem ohservantiam votorum religio-
N. VI. Habet pulchrara quamdam visionem, et sorum, aliasque peculiares virtutes in quihus re-
siniul mysteriura ejus explicat, applicando ipsum splenduit; ad ejusque imitationem accenditur desi-
Verbo incarnato. derio ardenti.
D. VII. Mirabiliter coraparal operationes Jesu VII. Intelligit reciprocam complacentiam Dei in
Christi in cruce , cum iis quas exercuit in utero anima, et auimae in Deo.
Matris, quasque operalurin sinuPatris. VIII. Agit de complacentia, quam habet Deus in
N. VII. In intelligentiis, per raptum sibi commu- unionecum anima justa, propter hujus sirailitudi-
nicatis, pulcherrirae comparat opera quK fecit Deus nem cum eo.
in Testamenlo antiquo et novo, cum operationibus IX Devote comparat sanctos Innocentes cum bo-
aniraa? ad perfectionem deduclse. nis Religiosis, quoad puritatem et martyriura.
D. viii. Conimunicantur ei a Deo pulchrffi in- X. Explicat tres particulares virtutes S. Joannis
telligentia&. de operibus quffi debet exercere aninia, Evangelistae , scilicet puritatem , humilitatem et
ut sit imitatris Christi; applicando eas actionibus amorem, docens quomodo dcbeant esse in Religiosis.
passionis, mortis, resurrectionis, et Ascensiouis in XI. Intelligitpuritatem animae, ex comparatione ^
C ccelura. cum fluvio ejusque effectibus.
N. VIII. Sermocinaturin ecstasimirabiliter juxta xii. Colloquitur cum Palre aeterno, qui ei osten-
Evangelium currens de sanctissima Trinitate, cujus dit malitiam horainum. Agit deinde de suavi
comparationem inslituit cum anima ejusque polen- osculo,quod Sponsus ccelestis diversis modis dat
tiis ; deinde de desponsatione spirituali , qnam facit animabus circa quas ostendit diversos excessus
:

Deus cum anima justa. affectuosi amoris.


235 Quarla pars continet intelligentias et sensus XIII. Videt in ecstasi, per pulchras similitudine.s.
Pais -i confi'
spirituales, quos Deus in ecstasi communicavit di- status Relif iosos : eorumque raysteria multa parti-
net doclrinos lectaj suaj Sponsae, quique a Sanctimonialibus fiie- cularia explicat.
de moriblis tt
runt fideliter notati et cnllecti, interim dum illa, XIV. Dantur ei intelligenJae petitiones qiiinque,
perfrclione
Religio^a.
Deo id permitlente, loquebatur clara et intelligibili quae fieri debeiit Deo ad CDUservandam veram ob-
vore.Quamvis autem sermores illi ecstatici compre- servanliam in Religionibus.
hendant diversas malerias, nec sequanlur ordinem XV. In ecstasi
loquitur de laude S. Agnetis ,

temporum haclenus observatum. utpote temporibus multa ejus dicta mirabililer explicans.
variis prolati visum est taraen eos in liac parle col-
; XVI. Proponit media aliquot ad digne recipien-
ligere, quia omnes speclant ad spiritualem informa- dura Spiritum sanctiim in ejus festo.
tionem niorum slalusque Cura aulera eo- religiosi. XVII. Exprimit affectuosns sensus cura puerulo
rum argumcntura non sit adeo sublirae etelevatum, Jesu, Maiia infantula, et Chrislo crucifixo.
habent majorera dulccdinem affcclus et facilitatem xviii. Videi aliquot figuras cadest.es unde elicit ,

intellectus. Per hiijus aiitem Parlis deductiouem varias nolitias documenta spirilualia.
elucescit maximus zelus, quo bona h»:c MaterafB- XIX. De superbia aliisqiie vitiis capitalibus cum
ciebaturerga ttatum religiosum. loqucns deeo cum inagna detestatione ratiocinatur, ostenditque virtu-
niagno fcrv.re spirilus. siiggerensque subtiiia
atque tes eis directae oppositas, Agit deinde de defectibus,
uiilia documcnla ad CDnservalionem religii.sae ob- qui prtBcipue committuntur a Religiosis, eorumque
servantiai, Elucescit etiam
magnus ejusdem zelus remediis
erga salutem proximi, magnaque perfectio
sancti-
VIGESIMA QUINTA HIAJI. 239
A XX. Viflet io ecslasi Sponsura suuni Jesum, spinis riieritremunerari dulcissimis priemiis spiritualibus. D
coronatum inierim intelligit quod Dei spiritus ve-
: Siqtiidem sublevata fuit a Spiritu sancto ad intelli- «^ itai.
lit deserere creaturas. et ipsa ferventer orat prirao gendas mirabiles coraiuuuicationes intuendaque olj- '"™'<
''""'""
Spiritum sanctum, deinde Patrem teternum, ut ip- jecta divina unde ccelestibus s]ilendoribus tam sii-
:

sarum misereantur. blimiler illiistrata, totam istam nocteui consumpsit


XXI. Devote sermocinalur de purilale et simpli- in cogitationibus ecstaticis et inirabilibus discursi-
citnte, quam in anima Religiosa desiderat Sponsus, bus de operationibus .''piritus sancti, quie iidjuve-
et de mediis acqiiirendi duas istas virtutes. runt oppra Verbi incarnati, factadum iuter nos mor-
XXII. Intelligit in ecslasi, quod Religionibus
in adhuc homo Dens. Secunda
tales viveret raortalis
particulariter deljeant observari novem regula», iul nocte placuit Verbo divino, secundie in sanctissima
obtinendura a Deo noveni gratias singulares, et co- Trinitate Personai, experiri illara in abjectione e1
gnoscit virtutes aliquas, quae maxime requiruntur annihdatione sui ipsius. Itaque ab ipso principio
in statu Religioso. raptus hujus fecit actus in-ofundi.ssiniiB Immiliatio- " ''"'''"

xxin. Offert divina; Majestati sanguinem effusum nis et luitnillimis verbis patetaciendo qnam deraisse
;

a Verbo incarnato pro omni statu hominum, exin- sentiret deseipsa. declarabat se e.s.se umbram pu-
deque videt multas aniraas ccelitus illnminatas con- ram, iino nihilum merum in couspectu Sponsi siii
verti ad Dcum sed a da;n;one variis teutationibus
:
Verbi ideoque ab lioc ipso fuit elevata ad cognitio-
:

vehementer agitatur. Videt denique beatam Virgi- nes vere ccelestes, coramunioatique eidein sunt al-
nem aspectu pulcherrimo et cum dulci affectu , tissirai conceptus de proprietatibns ipsius Verbi " "
'''"''

multa ex illa discit. divini, quas mirabiliter nocte ista evplicuit sermoni-
XXIV Affectuose orat Jesum, ut iii cordibus Spon- bus suis. Denique nucte ultima fuit probata a Patre
sarum suarum sculpataraabilissimum nomen suum. aiterno in dimissione suie voluntatis et propterea :

XXV Ex mysteri» .•anctissiini Sacramenli Altaris abstracta a sensibus, cura affectu devotionis et spi-
elicit cogitationes devotas. Postea videt quomodo ritus incredibilis, ostendebat quod totaiii se resigna-
Verbum incarnatum requiescat in anima et in Ec- ret conlormaretque voluiilati Palris ajterni. Postea
clesia. sublevata fuit iid coelestes intelligentias, coepitque
XXVI. Comparat incarnationem Verbi cum cjus cuin Patre tcterno sermocinari in forma dialogi ,
passione, et de utroque argumento pulclirum ser- nunc in bujus, nunc
sua ipsius persona loqueudo
in
raonem instituit. etinterea explicando doctrinas niirabiles et conce-
xxvii. Sermocinatur de cojlesti plausu Beato- ptus quos dici nequeat, alia quara Spiritus sancti
,

rum ante thronum Dei ; deinde de votis religiosis opera, per divinani communicationem
, fuisse di-
quae tamquam via; securie
deducunt aniraam ad Ma- ctatos.
jostatem divinara. Intelligit ordinationem adrairabi- 238 Ha; aulein probationes et ratiocinaliones, '*" verba
lem quamfadtdivinusamorindespon.sationeaniraEe, explicatae a devota IVIatrespatio trium noctiuni. ar- •/•'<> moitotmc

sub figura ajdiflcii spiritualis. Denique videt pul- guraentum sunt hujus quinta; Partis *'"''''''
; sunt autem .

chritudiuem Sponsi crelestis, ad quem evibrat arao- sicnti supra indicatum est (interim dum ipsa in ec -

rosos afleetus. stasi posifa nihil eorum, quie circa se ab aliis age-
xxviii. Intelligit quod latus Verbi sit veluti
fons bantur, sciret vel perciperet) diligentissime descri-
aquae et saiiguinis, ex quo anima se potest purifi- ptas ipsismet pia: .Matris verbis, a Sororibus ad hoc
care et ornare. intentis seraperque ei priesentibus quod si ali- :

XXIX. In visione quam habet de Beata Virgine ,


quando, propter velieraentiain et oeleritatem sermo-
conspicit eam sub figura dulcis liquoris, conclusi in nis, una sola nequiret scribendo cuncta et singula
iftirovase amoris divini de quo mirabilia mysteria
; assequi, supplebiit alia eodeni tempore, et sic id in
intelhgit, nosque ducet, quae media adhiberi
et quaj quo deficiebat una reparabat altera. Adeo ut labore
irapedimcnta debeant reraoveri ad eum acquiren- constanti Matruni monasterii, ex variis scripturis
dum. compilati insimul fnerint discursiis devoti Sor. Ma-
XXX. Monita
documenta spiritualia, quai da-
et riaeMagdalenae. Ipsae autem iid hoc stimulabantur
batad consaquendam perfectionem religiosam. Alias per obedientiam Confessariorura suorum, solicito- p^

C enuraerat sex virtutes ad eamdera necessarias.


rum ne perirent tam nobiles intelligentlEe. et tam
XXXI. Adexercendamgratitiidinempro beneficiis, subliraium doctrinarura opes, quas perraittebat su-
quai quotidie largitur divina Majestas, duos modos prema Majestas per suam dilectam faraulam reve-
tradit, vere pulchros et notabiles.
lari.
xxxii. Intelligentia; ejus et aff^ectuossi exclama- 239 Sextae Partis argumentum aliud non est, „
tiones circa Religiosos. ,. .... , . Pars b cotili-
et specialiter circa obser- quam reliqiiiaj earum intelligentiarum. quai visae ne! reHgua
vantiam voti paupertatis.
fuerunt op[iortunius inserendie liis additaraentis ad documenta,
xxxiu. Documeuta discipulis data circa perfectio- Vitam Sor. Mari.x Miigdalena;. Circa quas et rao-
nem status Religiosi. duin quo sunt exceptie, descriptie, colIect.T, revo-
XXXIV. Sub forjna pnelii videt oolluctationem hu-
canda in memoriam sunt. quie jam aiite Partes prio-
mililatis cum vana gloria ; caritatis cum amore pro- res monuimus; atque hic soluin addenduni occu."rit.
prio amoris Dei et proximi cura ainore vitioso
;
et : quod nonnuraquam tanta erat Spiritus in ea loouen-
videtvirtules sanctas manere victrices vitiorum, per tis vehementia, ut quantumcunique agiles ad scri-
efficaces rationes, tamqiiam per incussos
ictus. bendum, et ad mutuos defectus supplendos intenta;
237 QuintiE partis argumentura ut capias, Le- Sorores, cogerentur multa praetermittere ad rei sub-
ParsiMbel ctor, Sciendum est, qiiod Sor. Maria Magdalena fuit stantiam pertinentia. Inde contigit in priedictis car omissa
aliquando vocata per Deum ad ecslaticas conterapla- scripturis reliiiqui materias aliquas sic inlerruptas,
nfcZm."'"' oliqun,
tiones, in quibus cognovit quod divina; Majestati , ut ex aliquis contextus ordinatus formari nequi-
iis
placeret ipsara, tribus consequentibus noctibus. si-
verit de quibus proinde nihil potuit ad prceium
:

gillatim probari a totidera Personis


sanctissiraie dari. Sciendnin est insuper, prieterniissas esse scri-
Trinitatis. Prima igitur nocte fuit probata a Spiritu pturas qiiasdain, per moduin epistolnrum dictatas a
sancto, perraittente, ut a nequam spintu oppugna- sancla Matre in ecstasim rapta, secundura lunien iuui ei epi-
''^'"'' ^""'^ tenlationibus et illusionibus diabolicis : quod Spiritus .sanctus eidein tunc connminicabat "''''' ''''"•
»«!(>«»• fii :

proiiata" ^*^'' '^"''^ Mater in hisce tentationibus servavit ani- direcla; sunt autera ad priecipuos aliquot Pradatos
spiriiusancio, mum semper invictuni et conslantem, adeo ut me- Ecclesise et personas religiosas : qute etiam ipsse iii

unum
, ;

240 VITA S. MAIlLt: MAGD. DE P.AZZIS CARM.


lucis
unum TolumeD diligenter collectai a Sauctimoniali- grati» suie, eamque participem facere illius ,

ignurantes ac rudes, facti


EX 1T4L. biis. et penes eas asservatae, fortassis aliquando in qua jnstructi jiiscatores,
VINCEV.
iuccin dabuntur. >') quidein id Deo placituin fuerit. sunt raagistri totius muudi.
POCCIM.
iJ40 JSttnc Tilnlos ncctpe.
Capdt I. CunteinplaturSor. Maria Magdalenato- OPERA
uim Vitam Je»u Clirisli. et ex sinfruliy actiunibus
S. MARLE MAGD. DE PAZZIS
ejvis deducit mirabiles sensiis.
II. IiitelJii:it a Jesu benedicto. quod velit ei in- Praefatio Collectoris.
'hiigere parliripationeni totius sacratissiin» passio-
243
llliraberis, Lector, titulum Libri quia uumquam Etsi ipsa scri-
liis : ijuani coiisequenter meditandu es]>riniit pul-
audJveri.*, noslraru B. Mariam Majjdaleuam (ie Paz- pseiif uihil.
chros aique devotns sen^us, et in orani mybterio
zis, licet tliealruDi ipsa (ueritstupeuduruui Dei ope-
j;Taves dolurcs sustinet.
rum. librum vel Iractatiis aliquus .'.pirituales com-
Dautur ei a Patre a^terno mnniia qua;dain. in
III.
posuisse ; sed uiirari desines, ctmi intellexeris con-
trdine ad recipiendum ap[iaraiius et di}_aiius santtis-
silium meum, teque de uoniiullis prtemonuero, uti
•;imum Surnunentum cum qnu deinde pie colloquens,
faccre aggredior. Fuit a U. Vincentio Puccini, Ga-
intellipit uporatiunes Verbi incurnati pnst suain glo-
beriiatore et Confessario Venerabilis monasterii S. ex njirs famfii
rificationem in sinu Patris ; et quoraodo priinum
Mariu! Angeloruni Florentiai, iii quo vixit et obiit ore acctpta
desceuderit ad Limbuni, pro liberandis inde anima- sniit.
nobtra Beata, non solurn Vila ipsius diligeutissiiue
bussanctorum Patruui autiquorum.
scripta;sedetiauiapluribusSanctiui"nialibus, eodem
Quomodo pra- ^lPorro ad ccrliorem (ulem prxdtclorum onmmn
dicta omnia
jubeute, niiuutissimenotatum, quidquideidem iJeatae
lucienilam, Anciornon lantum ciiravil omnta denno au-
rite fuerint cnntigit circa raptus et ecstases ; quaj, praterquani
lcsdmomo Sancltmoinalinm, rcbits singulis
{lienticatiila
approbata, quud innuiueroe propeuioduiu e!i.ti(crint, fuerunt
11 cnm gerebauttir pmsetilium coram j)rxnominato Peti'ii
etiani raaxime adrairabiles ac inauditie; continent-
Nicoiai. Vicario Generaii Floientino. idnn iferum
que doctrinas, perquaiu sublinies et copiosas, unde
ivn/imianli: per snn- rnaiitts snhstrijdioitrm die vi Apri-
longissimis Tractatibus scribendis lialieri iiiateria
/is MDCX ; sed obUnutl etntm ad eudeni lypis vnltjanila
possit.Verura, cuni eaa sic scripto excipercntur ,
Arcfiiepiscopalcm factillalem sigillalim prosingnlis qua-
qnomodo indies occurrebant, maiisit niateries omnis
tnor uitiniLi PortiOus, panlo nliier crpressnm qtiam
indivisa indigestaque ; cum justo dolore personarum
fiiclum fucral in ditahus fjvimts. Aum ad Itas requtsitus
gi-atuiu babereiit ipsas illas doctri-
devotarum, quse
solvm fnerol con.sensm Rcvercniiissimi ftvarti prxvo-
nas insimul junctas coordinata.-quc reperire, ad
minali, el H P. Fr. Alexandri Ferrini Florentini baurieuduin iiide comiuudius fructum, qucm tanta
Vicarii Generalis sacrai Inquisitionis; qiwrum prior
earumdem sublunitas profunditasqiie polliceutur.
commnerat operts rcvidendi curamadm. Rev. Uomino
244 HuiC ego laborem, nou exiguum sane. mihi
Fraucisco Uonciano Archidiacono Florentino; poste-
sunipsi. rcscissaoimiiUi.<torica narratioiie, coUigeudo
uor senlenUum petiil P. Eminanueiis Xinienez Socie- quw liic col-
ea sola, quoe intellectum instruuiit, atque in partes
lanuiuam Consnitoris sacri tlguntvr.
tutis Jesu. Officii el tx
quiiique distribuendo. In Prima collocavi sublimes
:

fioruin appiohalione ulerque anno mpcviii mense Ja-


ac devotissimas contemplationes, quas habuit Sancta
nuario expcdtverat liccntiam imprimendi. Pro quahior
circa mjsteria (idei nostrae in Secunda, doctrinas
;

liutem Partibtis ultimis rcciirnum cst immediaie ad ip-


morales supra virlutes varias, prajsertiiu statum re-
^ttni Archiepiscopum, Alexandrum de Medices, ^ni ligiosum concerncutes; iu Tertia, diversos ac plu-
recognitionem lirlia:, quint.rque, ac sejla- Partis com~
rimos ejus sensus ad aliqua Evangeliorum ac Scri-
inisit P. Claudio Seripando Societatis Jesu; quartae
pturarum loca, apta moribus dirigendis in Quarta, ;

ivro, prsedicla P. Enimanueli Ximenez. Ad cumdem plures altissimasque considerationes, circa Divinas
ejfcctutn vomme sacri Ofjicn, pro ojnnihus quatuor Par- Perfectiones; in Quinta, velut pretiosa ccelestis
tibus, per adm. Ilev. P. Fr. Cornelium Florentinum doctrinae fragmenla coliigam, devotissinias divisa in 5
quasdam
Inquisitorem, de/nUaius est P. If^natius del Nente partes,
ejusdem Beatje Exclamationes. Sacrilegum autem
Uonnnicanus, Lector Theologi:e ad S. Marcum qui ;
existimavi •verbum vel unicum de meo adjungere :

It^tatus fuit, opus essc purissimum ac vere ecstati-


quidquid enim hoc in libro leges, sumptiiiii est ex
cuui, unde lector discat coguoscere veritatem etam-
quod scripsit Puccinus pnedictus
graiidi volumine, ;
plecti virtutem.
et inmargine accurate notantur loca, unde eorum
24:2 Pritnominalus porro F. Claudius Seripandus,
ac nominalim
quodbbet acceptnm fuit. Sed nec idioina alteravi
H-ripsil paulo proliiius ante Parleni iii, die viii Mar-
a P. Claudio uspiara, nisi in paucis quibusdam vocabulis, ita
'ieripaiidoSJ. lii anno .mdcix! m iixc verba, inveni eam cumulatum Floreiitiua; civitati propriis. ut alibi facile intelli-
altissimis doctrinis, et admirabihbus divinarum re- genda non sintquai tameu pauca et rarissima sunt.
:
rum intelligentiis; ut aiiud dicere nequeain. quarn .
245 Qiiamquam autera talem instituerim dicto- verhis iisdem,
DiGiTTS Dra mc
Esl enun opus Spiritus sancti
est.
, rnra doctrinarumque Beataj partitionem, non tamen
gutlius prolu-

qui animabus perpurgatis ita se.->e coinmunicat, ut ta sunl,


potui sic dividere materias, quin alir|uando (licet
momento temporis discant, quod annis multis non haud frequenter] mixtira procedant ita v. g. inter :

poluisset coraprehendi in scholis. Itaque imprimen-


contemplationes divinarum perfectioiiuni continget
dum librum cen&eo, inaxime, quia adjungQntur de- uiveniri documenta moralia, et inter liffic notitias
clarationes aliquae de modo loquendi benedictse quasdam subliniiore Divinitalis sed hffic uti ab ipsa
:

perquas ejus altissimi conceptus etlu-


istius aniraae.
Beata fueiunt griitiose sic dicta factaque, ita non
mina melius intelligantur a persunis minus eruditis, poterunt displicere. Denique ut meus tibi labor gra
lecturis eumdem librurn. Quintx denique Scdt^que tior accidat, magisque reverearis doctrinam ; scito
Partvi approbotiojtem, xvi Seplembris unni mdcx, stc nihil in lioc libro contineri uisi quod Beata dixit,
scripsit idem P. Seripandus. Inveni tain jdenas d(.-
rapta in Deum atque extra usum sensuum posita, tiiter divlnas
ctrina, non solum sublimi, sed animabus, etiarnutili orania proinde ccelestis esse doctrina; : quin etiam ejiis ecsfases
desiderantibus et silientibus amorem divinum. ut
siepe per os Sanctae loqiii ipsum Deum iii propria
(quemadmodum dixi ante aliam PartLfin. jussu Illu- persona. Magna igitur cum humilitate cordis ad
strissimie su« Dominationis alias a nie recognitam)
legenduni te prsepara ihanc enim dispositionem
agnoscam rebns omnibus. ad hanc Sanctam ani-
in
doclrina coslestis, ut intelligatur. requirit) neque
mam pertinentibus, speciales favores ac lumina Spi-
metiri velis divina altitudinem sapientia; et emi- :
ritufi sancli cui placnit ipsi infundere thesauros
;
nentiam bonitatis, cum abjectione humana. Nam
leges
:

YIGESIMA QUINTA MAJI, 341


leges prolundissimas res, et miraberis ((uomodo a simae et individuse Trinitatis atque operationum
virgine Ktatis non magn» (siquidem in dure juven-
ejus. P. 3 n. 8.
tutis obiit) tanta subliraitas divinae scientiie intelligi
VII. Postquam sublimiter ratiocinata estde pretio
potuerit, et referri verbis. \'eruin ubi Spwitus saji-
Veritatis. tract.it hsc verba Christi, Dala
eslmihi
ctus magister est, nuila tara excelsa est doctrina, mnnis potestas in ca-lo el in lerra. applicaudo
ea Ani-
quEe non facile coiuprebendatur.
ma; atque concludit in desponsatione, quam
;
facit
qiiarum ta-
240 Hactenus Liiureutius Maria Brancaccnts, upe- cum ,\nimabus deque rcnovatione Voto-
Cliristus ;

men aitclo- ris Callector, Lectorem insirueus. Butic lavien ne rum, quam laudat velut utilissiraam ad perfectio-
rttas, ul pri- monitum ullimum ofjeniicrel, prxmuniendum illecensmt
vata est.
uem. Ibid.
Monittunculu iiovu, altera in pagina aliisque tijpis sic Incipit contemplari mysteria totius vit»
VIII.
^
subjecta Insuper raonendus milu, Lectur, es, iioc iu
:
Chnsti, elicLendo aliqua documenta moralia
libro cetens Beata; revelationibus paucas aliquas
per-
quam utiiia ad perfectionem, ab Incaruatione usque
insertas repenri, ([ua' Uingant argumenta in scbolis ad fugain in yEgyptum. P.G c. I.
Theologicis solita oontroverti, adeoque adversentur
ila noil offi-
IX. A Fuga usque ad liaptismura. Ibid.
nonnulloruui Doctorum opinionibus, sicuti ab aliis
cit ct>ntrarix X. ,\ Baptismo usque ad iMissionera Discipulo-
probal/iti liaud uiinus celebribus approbantur. Nihil hoc te rura. Ibid.
scntentix offendat revelationes enim particulares, quales hoc
;
XI. De institutione sanctiss. Sacramenti. Ibid.
in libro contiuenlur, sicuti rem revelatam non tra- XII. De vale dicto sanctissimae Matri. P. 6 c. 2.
hunt ultra liraites atque conflnia probabilitatis, uec .Niii. De verbis Christi ad Patrem, ante initium
aliam ipsis certitudinem conferunt quam est proba-
Passioiiis, Clarifica me Pater elc. ubi intelligit
altis-
biUum opinionum; ita nec contrariis opinionibus sinia mysleria et devotissirae contemplatur.
Ibid.
suam probabilitatem tollunt, aut ipsis quidquam XIV. De oratione in horto. Ibtd.
praejudicant. Hiccommunis Theologorum estsensus.
XV. De captivitate Salvatoris, et prffisentatione
ad
Securus ergo lege. fructum cape, et vive feliciter. varia tribunalia. /'. 0, c. I rt2.
Fuil aulein ipse Braiicaccius sacix Tlieoioijiie Muijister, XVI. De flagellatione Christi. Ibid.
ptoinde lisr. cjus yjdmunitio, communi Tlieoloijorum XVII. De spinea corona. P. 6, c. \ el P.i c. 7.
innixa sensui, veliementer [avet conclusioni, in favorem xviii. De reliqua passione. P. 6, c.
2.
Itistoricorim, coutra quosdam plus xquo iis severos,
XIX. De Cbristi relixioneet sepultura
loquitur in
per snhsequens Parergon formandie, cum res Tlteolo- persona Virginis. p. 2. c. 8.
ijicx tanto allions ordinis qmm hisloricse sint, et a \x. De resurrectione
Salvatoris. Ibid.
sunt aulem ininori ad majiis vnlidum semper ducalur aigumenlum. XXI.
Instruitur a Patre ajterno, de eo quod egit
omiiia ex Quia porro hic placet, collectis in uniim libri titulis, Christi aniina separata a corpore, et de virtute
opere Puc- san-
opcris Synopiim eam sulijiingere, qux udjunctas sibi guinis Dominici. P.6, e. 3.
cini notatis
in margine
iilio charticlere habeai locornm singuiorum citationes; XXII. Pulchri, devoti. et altissimi sensus, quos
loclu in iisque video non soliim Partes, in quas dividilur inveuiebat. Ibid.
opus Pitccini, sed subinde etiam Libros nolari; atldere
xxiii. Prosequitur eaindem materiam, facitque
hic velim, utramque vocem idem denotare Brancaccio, eam Pater aiternus intelligere nperationes admiran-
quem, in hocsibi ipsi (nescio qua de cnusu) difformem, das Verbi, post mundi redemptionem. Ibid.
prxsumo corrlijere, el uliique P, id est Partem scnbere.
xxiv. Prosequitur ad ipsum, simulque a Patre
fiuic litterx aliln quidein jiingetur liltera C, nolalura
aeterno indicantur ei vani ac mirabiles Verbi et Pa-
Oaput quando aulem citanda Pars Z, aul 3 erit,
;
tris respectus ad invicem tractat autem ipsa subli-
;

usurpabo litteras d el n,quia partes illse non in Capita.


miter de puritate divina. Ibid.
sed in Dies Noetesque dividiinlur, sicul videre est
XXV. Quomodo Verbum divinum denno univerit
iium. 334.
aniraas sanctissimam caruem, et Llmbum visitaverit
Uid.
xxvi. Deascensione Salvatoris. P. 2, c. 10.
SYNOPSIS OPERUM. XXVII.De causis adveutus Spiritus sancti, miran-
disqueejus effectibus. P. 3, d. el n. i. I

,r .iRS I. De Cuntemplationibus, super mysteriis xxviii. Contiuuatur eadem materia, eodem sub-
J
[irincipalibus nostra) fidei, et de vita, passione, re- limissiino stylo. Ibid.
surrectione Christi, adventu Spiritus sancti, etc. XXIX. Demirabilibiisoperatiouibus Spirit ussancti
C.ip. I. Comparat opera oreationis operationi- in Animabus, quibus sese infundit. P. 3, d. 3.
bus .\<^imaj eaque mystice exponens, elicit varia
; XXX. Instruitur Beataab ipso seterno Verbo, de
puncta et gradus perfectionis. Majuris vitse Parte 3, iisqua; impediunt effectus Spiritus sancti tractat :

nocte 7. etiam de eo quod divinus hic Spiritus operatur in


n. Prosequitur eamdem materiam, traciando in variis Aniraabus. P. 3, n. I.
particulari de creatione hominis, aliisque operibus XXXI. Format devotissiraura parallelum inter
veteris Testameuti, qua; applicat modo ei quo uti- ventrem purissima; Virginis atque Crucem et osten- :

tur Deus in .Vnimabus ad perfectiunem adducen- dit, quomodo Virgo exhibuerit Verbo incarnato
dis. Ibid. amorosa obsequia, oppi siti injuriis ac posnis quas
ui. .'\pplicat operationes Verbi incarnati, ab ipsa tulit in sua Passione. P. 4, c. 26.
Incarnatione usque ad Passioneni ei quod Deus
, xxxii. Considerationes de Assumptione sanctis-
operatur in .\nima. Ibid. siraas Virginis, directse ad moruiii reformationein.
IV. De operationibus Verbi incarnati a Passione P. 2, c. 14.
usque ad Ascensioneni quas mystice exponens, do-
; XXMII. Appendix ad meditationes et contempla-
cet quomodo eas imitari debeamus ubi etiam :
tiones de mysteriis vilfe Cliristi, mystice explicatis
demonstrat, .Vnimam esse epitomen operum divino- ad iiiorum correctioiiera, ab Iiicarnatione usque ad
rum.P. 3 d. 6. lotionem pedum. P. 5. n. \.
V. De unitate Essentiie et Trinitatis divinarum XXXIV. A lotione Pedum usque ad finem
Personanmi, utrumque applicando mystice .\uima- PARS II Doctrinse morales circa perfectionem
bus. Ibid. religios&m.
VI. Prosequitur eamdem materiaui, altissime ap- CaI'. I. Quomodo Verbum incarnatum sit spscu-
plicando Animajejusque potentiis mirabiliasanctis- lum ejus quodimitari debemus. P. 4, c. 18.
Maji T. fl 31 II
0P15RA S. MARI^ MADG. DE PAZZIS CARM.
242
Doniino Beatoe,
diversarum eogita- xxiv. Viginti Regulae, datffl a
A Ti. Quomodo idera sit liber
sanctitatem. P. 1, c. 10.
fitque pulctira comparatio inter Ccelum et ad obtinendam
tionum
Contemplationes et sensus devotissimi
:

Religionem. It>d.
P*RS III.
Evangeliorum et
pulcherrimap Vir- atque sublimes, siipra quaedam
III. Videt Religionem in forma

npere debent Religiosus, Scripturarum aliarum loca.


ginis, unde docet quid Quemad-
persona ipsius Religionis, deinde Cap. I. Super ha;c verba Psalrai m.i,
prirao loquens in
modum ileMernl ceniis ad foiile.i aqniiiiim, tractat de
in propria. P. 2, c. 15.
incoraparabili sili, qua Christus nostrara salutem
IV. Novem regula;a Religiosisobservandae. P.i,
desideravit. P. 2, c. 11.
c. 22.
In ha!c verba Evangelii, Si qiiis diliqil me
ser-
V. De quibusdam virtutibus Religioso necessanis. II.

monemmetm sermiht. sublimiter discurrit de effica-


pula simplicitate, obedientia, caritf.le; nec reci-
cia verbi Dei, primo in persona
propria, tum Patris
piendum quempiam nisi vero spirilii Religionis ad-
ffiterni ; uhi eliam excellenter traclat
de incarnatio-
ductum unde facit digressionein ad latus Christi.
;
servorum
ne secunda; Personic, et variis statibus
P.'i. c. 23.
Qujiliter per observationem trium Votorura Dci. P. 3, d 2.
VI.
eaturincudum, et quantuin ii, qui obligantur per III. Ad har Joannis, Pocem meomdo iJoW.sdiscur-

ejiismodi vias ambulare. infeliciter devient. Uescri- rit in persona Patris a;tenii sublimiter de divina
Araoris, pace, et ea quam dedit Verbum sanctissimaj Vir-
bit mysticjim fabricam et coiivivium divini
desponsis. P. 4, gini. Angelisque et toti humauo generi; deque ef-
quodexhibetur Auiinabus Christo
23. fectibus Incarnationis. Ibid.
t.

VII. regulis ad acquirendam perfectionem, et


De Super eademverba. tractatdepacequam dedit
IV.

dunbus modis monstrandaj Deo gratiludinis pro re- Doniinus. divcrsa ab ea quam dat Mundus, deque
ceptis beneficiis. Agit etiam de ahquibus niodis mul- effectibus Spirilus sancti. It>id.

tum pniticiendi iu obedientia, et de gratiis quas per V. Ailniiraiidi sensus suiier verba Evangelli, Liix
^ hanc oblinentur a Deo. P. 4, c. 30. venil in muiidum, el dilexernnl liomines maijis lenehras

vin. Alia (locumenta ad Vota Religiosorum spe- quam deque eflectibus gratia; in Anima et
liicem,

ctantia, et doctrinam raaximi momenti complecten- operationibus Verbi. P. S, ". 2.


tia. /•. 4, c. 31. VI. Super liaEC .\pocalypseos, Eccc novn facio om-

IX. Alia circa perfeetionem religiosam valde no- nia, de mirandis Dei eflcctibus in omni creatura
tabilia, quibus tolus ilhus progressus continetur. rationali. tam cojlesti qiiani terrestri et specialiter ;

P. 4, c. 32. de efl^ectibus respcctuum Veibi in Animabus justis.


X. Videl confliclum Humilitatis et Vanae-glorias, P. 3 (/. 3.
et illurainatur a S. Catharina ad eum intelligendum. VII. Super istud Evangelii. Qni non intrat per
P. 4, c. 33. oslium in ovtle ovinm elc. de variis Christi ovilibus,
Sanctaeadcm docet Beatam. qunmodo debeat
XI. et (luomodo ejus sacratissima vulnera sint ostium,
habere Hurailitatem, malrem, sponsam, et sororera. per qus> intratur ad Patreui et ad cor Filii quan- :

XII. Eadem Sancta monstrat coniligentes inter se taque bona nobis per Christum obvemant P. 3.

Caritatem et Amorera proprium. Uiil. n. 3.

XIII. Amor Dei et proximi cum Amore sensuali VIII. Prosecutio ejusdera argumenti, de variis
certat. Ihid. pascuis Verbi divini. intra cjiissacras plagas requi-
XIV. SS. Angelus et Ignatius de Loyola docent rendis ; deque commodis Incarnationis. lOtd.

ipsam virtutesHumilitatisetPaupertatis. P.2.C. 12. IX. lu hajc vcrba, £go siitn paslor lioiius, pulcher-
XV. De quatuor rebus, necessariis ad puritatem riraos sensus percipit; et officia pastoris adaptat
acquirendam, primum ab ipsoraet Salvatore instrui- operationibus Verbi in Animabus. P. 4. c. 1.

tur deinde in propria persona agit de pretio et efte-


; X. Exponit istud P.'almi, Confessia el pulchritudo
etibus ejusdeni puntatis. P. 2, c. 9. in conspeclii ejiis : tractat de condilionibus sub ([uibus
XVI. De humilitate, puritate, et araore. Compa- debemus confiteri Deo, de divina pulchritudine, de-
ratur Anima pura fliimini ; et fit digressio ad pa- que iis rebus qu;e animas nostras in conspeclu ejus
r. ritatem sanclissimse "S^irginis et Christi Domini, in formosas reddunt, P. 4 c. 2.
festo S. Joanuis Evangelisia!. P. 4, c. 10, 11 tr 6. XI. Declarat locum Evangelii, VaJo parare vobis
Appciniix resumit tractatum de humilitate, pau- locum elc. et docct quomodo Christus nobis paret
pertate, caritale et oratione, in quadam visione quam modum aquirendi coelum ; agit item de damnis su-
habuit beata Mater de gloria S. Didaci in festo Ca- perbiie, et commodis animarum, P. 4. c. 2.
nonizationis ejus. P. 4. c. 6. XII. Explicat Evangelium, Siniile est reijnum ccch-
XVII. yuuique petitiones, facienda; Deo pro cou- rum iiomiiii qiii seminnvil bonutn semen in aijro sno
servatione Ordinura Religiosoruin intelligit autem, : etc. ubi per bimum seraen. iutelligit verbum Dei ; et
sub similitudine fructuura variorum, varios status per zizania, amorera proprium. P. 4 c. 2.
Religionis. P. 4, c 13 el 14. xiii. Applicat h^c verba Christi in Cruce, Con-
XVMI. De prudentia terrena mundi et vera servo- summatum est, Animas quaj recepit sanctissimura
rura Dei; item de superbia alii>que vitiis, ac reme- Sacramentura : ot super haec verba Psalmi, Visilasli
diis ipsorum. P. 4, c. 18 m 19. terrum et iiietriusti eam, agit de inebriatione divini
.\ix. De vitiis quae solent ordinarie inveniri in Araoris. P. 4, r, 4.
Kehgionibus, atque de remediis ips-orum deque ; XIV. De tribus gradihus quibus ascenditiirad latus
simplicitate etpuritate, atque impediuientis istarum Christi. humilitate scilicet, jiistitia, et aniore ; dc
virtutura. P. 4, c. 19 et 21. quibus virtutibus pr^clara dicit, explicans liaic
XX. Praiparalio Beat«e in adventum Spiritus san- verba caritatis, Inlroduxit me iti ceUam vinariam.
cti. P. 4, c. 16. P. 4r. 5.
XXI. Pra.'paratio ad S. Communionem, prajscripta XV. Comparat bonos Religiosos Innocentibus, iu
a Patre aiterno, P. c, c. 3. puritate et raartyrio, super h*c verba quaj canit
XXII. Exercitia spirilualia Beatae pro quovis tem- Ecclesia in festc Innoccntium, Hi swit qui euin tnu-
pore niatutino. P. 2, c. 16. non sunl coinquinati
lieribus etc. P. 4, c. 9.
xxiii. Actus humihationis et amoris Dei, a lieata XVI. Super alia verba, qiia; canit Eccle.sia in festo
exerciti. P. 2, c. 17 el 18 S. Agoetis, Quem cum tetigero cnsta sutn etc. docet
quomodo
VIGESIMA QUINTA MAJI, 243
quomodo gustus sensusque Divinitatis faciant Ani- dissuaviatur .Animam, id estosculis pacis et unionis. D
mas robustas et invicfas. P. 4. c. 15. P. 4. c. 12.
Pars IV. Contemplationes profundissimse supra \xi. Prinio in persona Verbi, ac deinde in pro-
perfectiones Divinas. pria agit de malitia hominum, quantum ea provo-
Cap.I. De natura Veritatis divinie, ipsoque Deo cetur indignatio Dei, et qualiler placetur. Ibid.
et Verbo incarnato, sub symbolo maris discurrit ; XXII. Datur ei intelligendus, in ipso festo Nativi-
etiam de conditionibus .\moris divini, et variis niodis tatis sanctissiinas Virginis, Amor divinus, sub simi-
quaerendi Deum. P. 3. d. 3. litudine pretiosi liquoris : agitque de effectibus
II. Incipit tractare de variis proprietatibus Verbi ejusdem .^moris, et mcdiis ipsuin acqiiirendi ; rete-
divjnisubdiversis symbolis, elicieiido inde doctrinas git autera multas subtilitates amoris proprii. P. 4.
morales magnse utilitatis. P. 5. n. 2. c. 28.
III. De aliis proprietatibus Verbi, ac sigillatim de XXIII. De variis modis. quibus Deus sese unit
hcienlia et potentia. lOid. Animae. P. 3, d. 4.
IV. De aaternitate et impassibilitate Verbi, stylo XXIV. Sub syrabolo duodeeim can.alium sermoci-
eodem. Ibfil.
natur de variis operationibus Verbi, partim in per-
V. Teniiinat hunc tractatum cum octava et nona sona Patris ieterni, partim in propria. Ibul.
proprietate Verbi , unione scilicet et commnnica- XXV.
Exponit easdcra opinioiies anagogice, in
tione, de quibus altissime et ulilissime agit. Ibid. qiiantum significant id quod agitur in coelo. Ibid.
VI. Edocetur a Patre seterno per longi.ssimum XXVI. QuomoiIoChristus sit .Agnus et Pastor et ;

colloqiiium de multis secretis divinis, ac primo quo- qualiter Aniraaa justae idem competat, respecto ip-
modo Deus mi.serit Filium in mundura ad docendum siusraet Christi. P. 3, n. 5.
veritatein. et quomodo amor prnprius impediat re- XXVII. De quinque gradibus veluti gratitudinis
ceptionem doctrinaidivinffi. P, 5. n. 2. Dei ergarreaturam. et totidem aliis Creaturas erga
Quomodo, per victoriara ainoris
g
VII. proprii et Deum Ibid.
per sincerititem, Aniraa fiat capax (quantum qui- De amore, quem erga honiines gerunt
XXVIII.
dera ratio creatune patitiir) ajqualitatis divinse. et coramunicant Angeli. Ibid.
Ibid. XXIX. Sub symbolo diversarum arborum, traclat
VIII. Dncet eam Pater aeternus, in quo consistat de operationibus et comraunicationibus Divinis erga
aequalitas divinarum Per.<;onarum, et quomodo per hominem. P. 3, d. 6.
studiura religioste paupertatis faciainus obseqiiium XXX. De diversis speciebus ainoris, quas beati
Deo ; ostenditque ardens desiderium ut in pectora Spiritus impetrant horainibus, prjesertim Prophetis
fideliuminfundat caritatem. Ibid. et Virginibus sacris. Ibid.
IX. Declaratilli Paler aeteriiuspretium etvirtutem XXXI. Comparat operationes Christi in cruce. cura
caritatis divinie, et quinara ei recipiendae ineptos se iis quas exercuit in utero Sanctissimae Virginis,
reddant. Ibid. quasque exercet in sinii Palris P. 3, d 7.
X. Pater aiternus divitias suas divina
Explicat ei XXXII. De coraplacentia Dei in .Vnima, et Animae
misericordiae, agitque de divina veritate et sapien- in Deo. /'. i, c. 7 elS.
tia, docens quinam oderint ipsain veritatem. Ibid. Pabs V. Fragmenta varia, veluti Exclaniatio-
XI. Intelligit ex ipso Deo graudia bona et fructus nes. perquara devotae et apt» excitare devotionem.
pacis. Ilnd. ExcLAM. I. Orat Beata Spiritura divinura, ut se
XII. De justitia divina, exercita in Cliristo ; ac non sublrahat Aniinabusnoslris;eta3ternumPatrem,
primo super illa verba, Consnmmaltim esl. revelan- ut ignosoat ciilpis nostris. /*. 4, c. 20.
tur magna documenta secretaqiie divina, prae-
ei Facitdivin» Majestati varias oblationes om-
II.

sertiin quomodo Deus semper ostenderit tantura nium statuum Ecclesiae. P. 4, c 24.
se amare genus humanum, quia Verbuni ex eo III. Orat Jsum ut suum sanctissimum Nomen
sumpturum erat carnem et quomodo ipsum Ver- ;
insculpat cordibus Sponsarum siiarum. P. 4, c. 25.
bum perfecle satisfecerit divinae justitia; , et ad IV. De mirabilibus sanctissimi Sacramenti. Ibid.
quanto majorem gloriam per hoc elevetui' homo. V. De modo quo Deus requiescit in .-Vnima justa. F
Uid. lOid.
XIII. Intelligit et explicat res perquara sublimes VI. Quomodo Deus requiescat in sancta Ecclesia.
de coramunicatione bealissimas Trinitatis, et coin- U,d.
placentia divinarum Personaruni in se et creaturis. VII. De pulchritudine Christi, Sponsi Animarum.
Ibid. P. 4,c. 28.
XIV. Quara gratas sint divinae Majestati laudes, viii. Qunmodu latus Christi sitfons ad ablutionem
quas ei dant justi et qualiter diversimode illa ab
;
Animarum. Iliid.
homine laudetur. Ibid. IX. Qiialiter omnia reperianfur in Christo gratias ;

XV. Docet eam Pater aeternus, quomodo Christus agit Deo. et admiratur (ipera cjiis. P. 4, c. 9.
sitvia; et qiiinam per eamdem arabulent, qui cur- X. Affectuosi sensus, cuiii puero Jesu, Virgine
rant, qiii volent. Ibid. infanlula, et Crucifixo. P. 4, c. 17.
XVI. Qualiter mediura offendendi inimicura infer- XI. Qualiter Chistus sit via, voritas. et vita. P.
nalem, seque ipsnm delendendi, sit cognitio siii 2, c. H.
ipsius atque Dei et ipsa Beala hanc doctrinam
;
XII De puritate sanctissimae Virginis, et mirabi-
rediicit in praxim, agnoscendo siiani humilitatem, libus Verbi divini. P. 2, c. 2.
et allissime discurrendo de perfectionibus Dei. Ibid. XIII. De septem verbis Chrisli. Offert ipsimet
XVII. De prudenfia. quam Deus communicat .Ani- sanguinem ejus, seque resignat divime voluntati ad
mffi, dandii ci graliam abnegandi seip«am ; deqiie probationem, quam voluerit de ipsa sumerc. P. 3,
fidelissima iiifideliLate, id est, cogiiitione Dei tam d. 7.
certa, ut vidsatur fides non esse. Ibid.
xviTi. Divinis doi-trinis insiruit eam ajternus Pater.
de diviliis voluntariit: pauiiortjtis. lOid.

XIX. De variis cffectibus divinae gratise, quam


nobis Christus promeruit. Ibid.
XX. De suavibus usculis, quibus coelestis Sponsus
PARERGON
1 :

944 OPERA S. MARI/E MAGD. DK PAZZIS CARM.

PARERGON
De Sanclariim ecsUiticiirnin, spcimdiim spe-
eies naluralilcr pr.Tliabilas (Itir.iiilo raplii

qiiaiKloipii' niolariim. diclis laclisqtic. ail

iiistoricarum (|u:rslionum (lecisioiics iion


U"ansfereiidis.

B: M. Magda'
yiodiis quo se habiiit Saiirln, tirca crucifxxhms for-
lcna Crucifl-
xioncm expri* mam, ezpressam m raptii viginti sex linrarum.jutta
mit narrata iium. 184, qiinm at conformis iwsiri xvi pir
claris, tain est contrarius illis qux, velut a De.ipara Cum Clara pectui explicat.
Divx Birgittx revelata, Irijuntur in libris Revelatio- Jfulset Cru(!ii» myftenwm
mm ejus, totiu.i Ecclesiie judieio approbatis post seue-

rum examen grarissimoram Tlieohgorum. E.rpHcan- 4 Interim ex lib. i Revelntionnm S. Birgittce jaiu
ilnin iqitiir mihi exislimo, quoinodo rnplus
boe loco laitdato, cap. 70, aiidi verba Deiparx', passionem ftl.ii

ulrinsijue Sancla:. vere superiiatiirales ac divini in cxponentis per ordineni, el rntcifixionein hoc tenore :

siibst:intia fuerint, et lamen. sccundum species natnra- Ecce quafuor clavi acuti in proraptu
nialleiis et
liter prxhnbita^i in siiis circnmstantiis rcgidnli, potue-
suut.... erat autem crux fixa, etbracbia ejus ele-
non soluni ineertitndinis aliiiuid, sed nec
rinl involvisse, vata, ita ut nodus crucis inter scapulas esset .

etiam erroris; qwm amoliri quoiiiam nihil intereral ulluiu capiti recliuutnrium criix praobeb.at, et tabula
finis a Spiritu sanctn iiitenti, siverit Sanclas sir ayi el
tituli utrique bracbio super caput eminenti affixa E
agere, sicut eslra raphim pcr se actx fnissant hoc Jlrigita tn
:
erat. Ad cruceiu igitur jussus dorsum vertit; et
crueem adscen-
enini factnrnm me promisi die xx Maji. nd vilam B. inanuin postulatus. primo dexteram extendit et
;
disse Chrislum
Columbx Reatin.x, cui ailhiic deceniii lcgitiir iinm. 1
inde alia manus. ad reliquum curnu non attingens, alt,
apparuisse ciim leoiie S. Hieroiiyinus. et leo qui cum distenditur; et pedes similiter ad foramina sua di-
S. Hieronyrao fiierat aiiml ipsam tota m.cte man- sfenduntur; cancellatique, et quasi infra a tibiis
sisse. Concludum ergo lioc Parergo, in talibns iiiliil
distincti, duolms clavis ad crucis stipitem per soli-
esse prxsidii nd quiestiones piire bistoricas, seu sacrx dum os, sicut et nianus erant. configiintur.
illye seu profinae sint, priidenler dirimendas : proinde 7 cap. 15, de vi^ione passionis Do-
5 Libro aiitein
niliil ipsis Sanctis delrahi. cnm talium veiitas, citra
mini qnam vidil in Hierusalem, in ecclesia saiieti sepul-
uUiim ad ipsas respectnm, vocatur in conlroversiam, Monlis Calvarix Dominus inqiiil, ad
«•/, 1« capella ;
aliullile piobanda vel in/irmnnda. Atteude tu, quia
me conversiis. dixit ; in isto fora-
2 Tales autem quccstiones procul dulio sunt ex,
mine petrje infixus fuit pes Crucis meae, tempore
tamqvam cru- quibns disceptatur, criicemne jam eidemque
inter Aiictores aitte
passionis. Et statiiu vidi. qualiter ibi crux ejus a foimam ho'
cc humo s(ra-
liumi fixam probeqiie firmatam ascenderit CbrLslus, nt Judieis iigebafur. et firmabatur forUterin foramine tieiiti fur-
ta fdcta clavis
ei affigerelur un eidein super Intmum strata: otJi.rus
cum catavt.
trlbtts,
;
petrse luontis cum liguis, confixis malleo vali-
prius, jiariter demde cim ipsnfnerila militibiis eleva -

dissiine circumquaque, ut crux solidius staret. Cuni


tiLs : item uno clavo pes simul uterque. an seorsim
igiturcrux ita solide routirmataesset ibidera. statim
sinnnli singutis clavis conli.ri fiierint, nliaque similia,
adaptabantur tabulce lignea: in circuitu slipitis Cru-
quae libeiis practereo, xit non egrediar circumstantias,
cis, per modum graduuin, usque ad locuni ubi pedes
tn eo qiiem siipra lcgimns rnplu notnndas; ubi ctare
ejus crucifigi debebant ut possent per illos gradu.^
:

dieitur, quod Saneta se extendit in terra. et brachia


tabularum, taui ipse quara cnirifixores, ascendere.
sic porrexit . ut appareret qnoil se aptaret supra
et super tabulas illas aptiori raodo sfaro ad crucifi-
cruceiD ; et quod configeretur ei pes iiterque ; ileinfle
gendum eum. Pust lioc autein ascenderunt illi per
sinistra, ac deuiijue destera; et sic postea luirabili-
illos gradus, duceutes eura cum irrisione et vitupe-
ter erecta, veUit crucifixa. ad parietem stetit. De rio inaximo. Qui gratunter ascendeiis cura esset
pedibus anlem, qnodinsimul clavo uiio figi eossibi fnerit
jam super tabulas non coactus, sed statiin vo-
illas, qaatuor clavis
in eodem roptu imaginatn, clarins opparebit vifra ex
luntarie, extendit brachium suuin, et aperta sua esse af/ixum.
alio raptu, relnto in f^itaper Ceparinm scriptn nnm.
dcxtera manu posuit eain in cruce ;
quam illi sa;vi
219, iibi Cbri.-ili plngas lotidem nit esse firnices ; et
tortores immaniter crucifixerunt, perforautes eam
pedum plngtim [tamquam unicam, qnia unico clavo
clavo per illara partem qua os solidtus erat. Tunc
faclnm) piimnm nppellat; seciindam, sinistrae manus;
etiam trabentes cura fune vehementer niauum ejus
terlifim, dextcrae; et qnartam, sncri lateris.
sinistram, cruci affixerunt eam simili modo. Deindo
3 Hoc ve^-o qnod, in secunda tsta Fita, Magdleaa
extenso corpore uUra raodum, juiictos pedes affixe-
quem nMWf- expiicot. hqueiis in snapropria persona; id B. Bnp-
rum etiam B. runt in cruce duobus clavis : et iu tantum exteude-
tista Vernna {ciijus revelaliones explicnbimus xxxi
Baptisfa runt illa gloriosa membra in cruce tamque vehe-
Veratia no- Maji) ex Cbrisli sibi loqiientis ore, mtin. 58 sicexpri- menter, quod quasi oiiines veu^ et iiervi ejus rum-
taf viit: Fui confixus tribiis clavis in cruce, ut tu etiam
pebantur.
totideiu crucifigereris, videlicet paupertate, oliedien-
6 His consoiiant qnx liabenlar, ut a Deipara dicta
tia, Et B. Gerandescbx PisainE. cujus
et rastitate. ft fncite liic
S. Birgittx, lib. I ea^i. 10, in quem locnm Coiisalvus foiuin Hw-
Vitam dabo xxix Maii, num. 56, spectandi exhibenlnr
Durantus, Episeopus Feretrnnus, erndite probot qna- nterus,
pedes Chrisli, viiico clnvo perfarati. Olfertur insiiper tuor oinnino elavis crucifi.cum Dominitm fuisse : quovi
iiobis in e-nmdem .sentenliam, cor illud admiriibile B. senlentinin piuribus expendit Jacobus Bosius in opered<
Clarx a Cruce, annis plitrilnis qitam sexaginta anie
Triumphanti Cruce lib. 1 cap. 15 sed de tibiaium vrl /
S. Birgillam. mortux in Moiitefalconis anno Mcccvili
pedum supra se invicem decussatione superins asserta,
III quo discwso instrumenla Pmsioris [ilivino indubie
fatetur rem sibl perqiiam difjicilem esse conceptu. Dr
miracula) expre.tsa [uerunt, eo modo. qiio ad ejus
el exprimit nata- modo quo criicifixns est Doininus nitllitm allcruler ver-
cor B. Ctarx lem xvii ylvgvsti, explicabitur, et liic imagine vi- m
<te JUonte Pal-
bum habet, quo confiimel Biigiltx senlrntiam ; secuu-
dere licet.
conis. dum se quidem et secluso vulgaris opinwuis pra-jiidicio
perquam verosimitem, eo lamen miranditm magis, qiiod
VIGESIMA QUINTA. MAJI. 245
a neminetam distincte anteatradilus,non videattir San- quidem errorcm suum, qualenus devolinni obcral ; in
ctan fnisae ohjectus per pi\ehabitas commuhiter species. eodem tame.n, qnnlenus nd honuni animx erat indiffc." AUCTORB D. P.

Idem diaerimde (orma crucis, noti rectaiigula


f, nli e.v rens pntius confirmata. Simili modn S. Hieronymus.
pei^petua Ecclestx trnditione videtur coiistare ; non B. Columbae {ut supra di.xi) non Hii/cuui \eone adsit
eliam simplicitcr commissa, ut T ; sed fitrcato, ut Y ; lit ; licet hic acccptus sit a S. Gernsimo, proplcr ali-
quod licetcommodum sit pro affigenda snpcrne fabula quain noyninis affinitatem. yldeo enhn invaluii rulgnris
longa nlque ntminimum qtiadntpedati, quttli inscriptutn iste error, ut jaw non aliter pingi consueve.rii Sanclus;
Ua difflcdc
fuissc litulum sciri potest cx eo qmd Rom!E supercsl opusque hnbeut eideni se aptare, si velit ab^que alio fui ani alta*
probatur iniis ilHus fragmenlQ ; neinini tumen eQtcnusin jncnlem ve,~ indicio c.r Itnhitu comitatiique cognosci. Et credo quod J'"''^'^ aptari
fonnacnicis. n,,,.^; 1'ileni iiffumarc, neque nlliis postea sequi voluil. "''^'^"^*-
S. Jacobus. Uispaniarum Palronus, sine peregrinnixo-
7 Ego in istis omnihus nitllam partnn probnre aut nis instgnibns, manto, burdone, cucurhita, conchilii.^quc
reprobnrc prx aliis iniemlo : unum duo, si tsla omnia per lisione.m conspectus olictii, nnn agnosccretur vitra
Sx isla veio
coTttrariclatc
fiicrint ac.n, dicta, visa in vera /ic f,upcrnaturnti ecslasi nQvam rcvclalionem. Nec tnmen sic apparenies Sancti
apparct. [iiti absifiie ipsiirum parlii.m gravi injuria nequit dxtbi- dicendt sunl appmbare errorem cjus, qui sibi persuade-
lan) profcctojnm conUat. e.r ipsa senlcnliftrum inm con- rel, vel Hieronymum cum vtveret s:c comitntum,
vel
traiinrum incompnltbililate, qnod etiam Inlibus vnthum J:iCobum.s/r indulum proces.nsse. Gratis aulcm se tor-
inlerveniat a nalnra, divinilus non impcdila quo minus quctet, qui invelernlo isli, licet in errore fuitdato usui
sccnndim prxhabitas species agat. Et hoc Vtrgilius reformando vellcl tmportune insistcre, dum cilrn no.rtm
iii rapln
tall Crparins noster, tn seqiienli Vita num. 48, distincte pic.lalis tolerari pnicsl : sed prxstat CTplicatioucm ali-
qn.rdam pro- sir exponit Excessus amoris, qmbus tnlia ncla per quam non
: in incongrttam comminisii, quj>, quod alias per
cessisse ex
pmfiabilis
Snnclam ipse dircral, perquara diversi erantab ecsta- errorem estcoiptum, fuciat cum verilate consisiere: uti
sjieciebiis ^ii>U8 nialutinis. In liis enim manebaf quieta et im- fit cum dtcimus P. Hieronyrao Leonem nppingi. quiu
I^ innbilis, nihit viden?, nihil seutiens latnqnam Lco contra hxreticns rugint in scriptis suis,
sed quan-
p;
do loquebatur aut respondehat in raptu, sigiium erat S. Jacobo sua cQnchilin elc. ul infelligatur essc is, qui
animam non e.<se tntam retroaclara ; et quod con- in Callnico littore, istis freqnenti, colilur peregrinaiione
currentibus ppeciebus pr.-phabitis raovebatur phan- cclelierritna, ccteris odjunclis imlicafa.

tasia, per qnam sic loqnebaturetdiscnrrebat phan- : 9 Majorts ?nnmenli, el in rc, qusc ftdei pro.rima nunc Ag„oscunl
tasia onim est qu« linguam ad loquendum movet. esse pie cre.litur, pra.'judicii haud levis, esl famosa illa lioemS.Ca-
Amor etiam divii.us cor ejus inflammnn?, et accen- Appendicula, inier Orationcs, sub nvniin.^ S. Cntba- "'«''""

sos spiritus ad cnput raittens, faciebatipsam habere rinie Senensis edilas, suhjnnrla Orationi xvi : quani
eas vires, quibus velut bene p busta ac sana sur^e- Appendiculam licet magna argnmenta sundeant ip\iu>.
bat de lecto, discurrebat perrellara, aliasque actio- SancHt non esse ; prae reveirnlin fnmen religiosissimo-
nea (aciebat, ad quas ejusmodi vires requiruntur ;
rim vnoriim eam pro legitima sustiuetitium, ita reci-
licet nectunc quidem, cum movebatur ef luquebatur, piunt alii, ul negent quidqttam ca cffici pnue contra ft,-

sentiebatet respondebat, distralieretur a suo dilerto dem immnculata' Conceptionia. Inlcr hos Joannes Bapli-
amore. stade Le:ana. Carnteliticornm auctorum ex reccntioribus
8 Et ba-c cum quadam proportione appUcari. dcbent farilc primns, in /ipologelico ejusdcmmystcrii cap. 14.
etiam illi miraculosx ejjnrmationiivatrumcntorum pas- sic loquilur: Nnn ea, qupe in orationibus Sanctarum
quibU!^ ctiam
sionis Chri.sti in corde S. Clarce : de qna Cnrneiins babentur, ipsis factas rcvelationes indicant ; sed ea
erroneis tta-

turam potuit Ciirliiis Atiijustininnns, in libcUo de Clavis Dnmimcis quae vel ipsa^ credunt, vol existimant ifaesse. Qaod
permisisse (qualuor aulein fnisse, et ralionibns, ei auclorilalibus^ idem de H. Catiiarina dici potest nimirum, quod :

el ivtaginibns vtitllis probal) Illa, inquit, Passionis to- ab aliquihus edocta, Virginem sanctissim;iin origi-
tius imago ex pio sanctie Virginis pliantasiratege- nalera labem contraxisse exisliraaret. llluminnlissi- qutcirca Con-
nerata est ; ita ut in corde, qnasi tabula, venis quasi musaulemcirca ejnsmodiP Nicolaus Lanciciiis, noster,
.
icptionem Vir-

lineamentis, omnia baec simulacra cogitatio ariifi- plnnius respondet. Toni. 2 Opujicuhrum suorum pag.
'naiatn"
ciosa dedut-eret ; et sanguine pro colorum re^^uisita 49 : Si vere oratio illa fuit facta a S. Catharina, id faientur.
varietate hnc miraculura depingeret.
teir.perato. eam dixisse, non Deo revelante, sed ex proprio spi- I"

Tunc omnia inspexifse festa-


subjuTtgit, qui snis oculis rilu et .'*ensu, tamquam qu.^e fuit illa spiritualis
tur^ ejusdem cujus Clara Ordinis scriptor pta^fatus: Patrum Dominicanorum, aquihns hanc sententiam
An quia Diva illa taleni de Crucifixo raeditationera edocta fuerat. Sciendnm autem est, tnquit, quando
instituit. statuestalemquuque crucifixionem fuisse? persona' aliquai pia^, abstractae a sensibns, aliquid
Non arbitror. si sensu tantum coramuni non cares. loquuntur, sjepe eas loqui ex proprio sensu, et ali-
Hsec instnnnenta. non adChristi Pa^sionem demon- quanilo hallucinari. Hoc niraiscertum est, et sciunt
slrar.dani, seJ nd terventem Clara; aniorem pn^teris talinm rei-um periii. et ronstat ex h\su ^ <?ccle- idquc s:cpe
declarandum celatasunt. Curauiemilla Clarx phan- ego possem norainare q"as-
siasticis authf^nticis; et coHfinyerc
Inquenlibiu
tasmala, tdcm qui iis ad mirnculum uti dignahts est dam. ex Sedis Apostolicie denvtis relatas in nn- II raptti
Deus. non etiam curnvit nplare et corriiicre adnormam merun)vSarictarum,quarumdictaetscriptainraptibus
sibi notx verilatis? Ciedo,quin id nihtl nd spirilualem et ex raptibus derivata legi, magnis hallucinationi -

friictnm, miraculo Hlo tnlenlttm faciebnl. Quinimo in bus respersa. ideoque nonpermissaimprimi. Exem-
Vila S. Coletffi vi Mniiii num. 08 observnsse memtni, pla deinde idcm aueior ponit ex ipsis jam imprems S.
Deum, humanx curiosilntis inutilia sa-pc scrutiuin de- Cnlhnrin.r pra-dictx Orntionihits variis, qu.e videri npud
cUnantcm, quttndoque nolle sic. pnehnhitos errorea tolle- ipsum possitnt. Certe nonaliud magis desperalam ferme
guatido is
re, nisi quatcnus furle incommodant poliori qnod oh iia hoc secido liomx fccil cattsom rencrab. Joanne a Cru-
cniir non
officiebat in erranitbus requirit bono. Cum enim illa, cnrum qui ce, cujus inler Pr^tertnissas mciuinimu-s III Maji,
tento pcr virginitatem coluernnt Sauclorum amanlior, S. .Jnnam quani q.uod severioribus quibusdam Theologis omnino
eum bono,
Deipanr mulrem vur aut numquam invocaret, quod improbentur aliqua, in iis scriptis notata, qux tamen
pluribus successive viris nupsisse crederet, tnlcm opi- habentur cxcepta ab ejus discipuiaquadam, ad hoc ipsum
nionem non modo non cxeinit Dcus ; scd ptnmittendouf officium litteras edoctadivinitus^ cum em alias igno-
Hliappnreret S. Annain glorioso romilatu earum, quas rarel.
ex priori manto fxlias fuisse multi pnr&erlim cx Fran- 10 7n iis qua.' cxS. Marix Mngdalenx revclationi- ProiuJe non

ciscanis docebant, satis hnburt enm ad ipsitis qttam coli bus Puccinus edidit, nihil hncienus nutatutn scio, quod viagni facien-
dnm
volebat venerationem incilare ejnsmodi visione ; ctsi id displiceret Theologis : hisloricis tamcn con<ullum hic
ipsa aliter posset accipcre, sicut defacto acc.cpit; dedocta nporiuit, ne quis eos cogere velil, ut pari cerlitudine qua
ilta
246 OPERA S. MARI^ MAGD. DE PAZZIS C.VRM.
an XIII Pnruerit sicca an cruenta morle ohiertt ;
si- D
qu.rmores elfidem speclanl, smlqiie omni arceplio- XII ;
illii
Ge- guia ipsa tsla
expnrte agnoscil ipsemel
citt alibi oslemum est, et
ne dignisiima, eliam alia ampleclanlur, qmmodocnmque in re sequl
Mironim vutgatam Or-
quam neralis Strolius in Epislola ad Aiibeitiim
istic invcnienda, et cerlioris prokolwnis egenlia ,

qita- habelur in Traclalu dr Palriarcliis


nnm. 218 pro- ilints npi-
sil persuosio el opprehensio rehemens qmrumdam prx- nlonem
Frustra quxriint illi, in suis qnihitsdam
tlucla inlegre.
judicalorum opiniemtm. Tolee.sl quod dicilur Magdale-
Antiierpix defen.ns Thesibus, cur dilectus TeresiiB
na in S. Auguslini,rapta cum rsset, sic alloiula
Viijilia
Sponsus. ciijiis toties visionibiis ei licuit frui, et a
Veibum Hrrnum. Tiiiis servus et meus .idvoratus
quo tot (iivinis illustrationibus mcruit honorari, ve-
guod de stia Augustinus le vocat antiquam ct novam Verittitem.
lura ab ejiis oculis non amnvit ? oii( numquid
infelix
He^ula dtcitur
M ipse (licitde lo : sed ita dicam de ipsa mea
sic hatia foret, quai fabulosam successionem hajredituriam
ilagdalcna. Sancla Rpgula. Est quippemihi Vcritas, quia pr»-
suis inculcaret ? Ad veram felicilatein infelicilatcmve
scril)il niiliJ modum pcrveniendi ad te, veritatem
in-
ciijitsquam tsia iion facit. seu rera seu falsa; siciitinec
lallilMlem. Est Antiquj, quia fuit facta et ordinata
antiquaanlo tuam incarnationem: et quam- facit ad mujoremmiuoreinve Oitltnis.Sanclitalem citjiis
sub lefrc
apiid Deiim Sauclosqtie in cadis xslimalio est,
vis nondum veneras in muudum, niliiln minus isti soliiis

fuerttne Elias ejus Insliiulor ulque Funilalor, tot seculis


antiqui Patres vivebant in magna perfcCione, illam
ante Christum, eo modoqito Sancti Domiuicns et Fran-
magnn tum exactitudinc servantes. Id faciebant in
ciscus sitoritm Ordiniim Institulores ac Fundalores
tuo lumine o Verbum, expeclantes cum aidentissi-
adhuc in lerris viventes fuerunl ; aii solitm xiii seciilo
1110 tuum adventuni in carne. Etiam est
desiderio
Cbrislianx xrx, per revetationem faclani ciiidum Mo-
Nova, qnia post tuum adventum fuit observata cnm
nccho Calabin, jttssum iu monlem Carinelum se ivnfer-
perfectione et rigore, et adliuc in hoc seeulo repe- niliU nocere
re, ibique in sunclo illo Propheliex liubiialiouis loco so- poterat.
riunlur, qui e:im ra;igna cum rectitudiiie et simpli-
cios qiiosdam eolligere aggresso ; siciil ob similem reve-
citale ciistodiunt.
Puccinum lalionem Dripara Vinjn sula agnoscilur Ordinis Servi-
II Lihenier pr,rmmpsero, lixc, licelapud
me visos Vilx scriptores non exian- tiirum Insliiutiix olqne Fundairir. Qiiod aulem in eausa
aliusqiie liarlcnus a

tia, uli olfnunliir, ila leiji in miiguis illis qualiinr volu- immaciilulx Couceptionis responderenl Palres Carme-
Credihir minitnis, de Proxmio actitm, et cx
qitibiis uum. 3. in lilm, dediiobus Chrislo ac Firgini dileclissimisSanctis,
autfm slc Bernardo Clara-vallensi el Catharina Senensi, illius
Ilalico Loline reilililo /uleliler rsse. Qunmvisenim ejus-
loivfa.
modi prirsumiitioui nou mullum faveat illa Itlierlas, qua verilalem niimquam clnre edoctis ; id sihi de S. Teresia

Zelalores nrdenliores pnrienste antiquitulis usos dule- respoitsum oicipiant, ahsque ulla rel miniina ejus injii-

mtis in priacipalioiibus quibusdam sui Ortlinis monii- ria, cirea Ordtnis ortginem.

mentis qux jum alias ilocuimus, nrc prorsus diffilrri 13 Habeatis pro conclusioneverissima, Pater Kvutpe iustrue-
Iioc
;

defensores eorum po.-isunl, nonnutlis locts studiose alie- mi suo Senensis in Vitn niim. bwtur Oivini-
iiuqiiiebul Confessurio

rata interpolataque fitisse, si non iulrgre siipposita uli- 84) qiiod nihil. quod pertinet ad viam s;ilutis, docuit tns tn relms ad
satutem spe-
qtia : nolo tameu rxeeplioue isliitsmodi uti; uolo qiixrcre, me unquam aliquis homo vel niulier sed priKcise ;
ctantiims.
eur ouelores Vilar, salis solicite colligeiiles loca, quibus ipse Duminiis et Magisler, Sponsus ]u'etiosus et su-

suant Peligiosi slulus irsliinalianem explicuit Saiicls, perdulcissimus anini:e mea^, Doininus Jesus Cliri-
el locuta dc
istum Gtlro opportuuum itolare praiterntiseriut; nolo deni- stus, vel per suam inspirationem, vel per claram
fiegula uligiia
noM ictipta, que su^picari, loqiti Sanelnm de Regula srriplu. Error apparitionera loquens mihi, sicut ego modo loquor
Itic quiilem fiisset cras.iiis et patens nttbis, quibus con- vobiscum. Nou sic prircise loqiii potueritnt Sanclx
stat lianc tib Alberto datam seiulo xin, sed qiii seque Teresia ac M.igdalena ; eonlra libeuter professx siint,
in atiis dam-
facile catlere in Magdaleiwm poluil, seuioritm suarum quantitm animu sua deberet inagislerio nostrte minimee nose seivissenl
traditione qnalicvinque sic iufoimatttm, quasi ipse Elias Societatis, ex qua designali eisdem tlivmitus Palres, cur conlraria opi-
nionl commu-
talem Regitlam dl^cipulis suis dictuverit ; quam poluit von moli, velsitopte ingeuio
fueriut superioriiustin- vel
ni:
Carmeliiis Iliilis persuaderi teinporeS. ^Jnlonini. eoque ctu, ut scrujmlitm eis suscitarent, circa creditam vulgo

senioiis Pliilippi Bergomensis, cappam ex S)'ricocura antiqiiitatem Ordiitis, non magis rationabiliter a me
quibusdam largis virgis, scilicet albis et griseis cir- qusesieris ;
qiiom alius libi, ile Mogislro Roymundo
culatam [qui Orilini cr Sijria in Eitropom Ironseiinli Capiiuuo ejit.tque Spintuali filla S. Catliorina Seuensi,
peculiuris fuii) ab ipso geslalam more Eli:c Prophetie. similem nioeerel qua^slionem. Quod si homlni licel ad
FiteritMugdulena (quando sic vis) imagintita sibi an- divini secrelacousilii per coitjecturam eniti; oplima eum
tiqni^simam Rrgulam aliquam, non scripto, sed simplict raiioue possttmus svspicari. Deiim prxilictas Sauctas in
instituttone velcxemplo iroditam, qux obEIiaadCltri- siiis illis iindecumque ncceplis opiniouilms voluisse re-
slum, et inde usque ad tempora Jlberti jiigiter perse- liiiqui, quia contraria
iis scientia, clain quidem habita,

verans in Cnrmelo, ac demum in compendittm scripto profuissel nihil; palam aulem enuntiala, gravissime
retlacta sit. Numqunm tamen apud prttdenlem liislo- conturbasset utrumiiue Ordinem ; unde plurimum im-
sed non cre- ricum talis imugiualiopersoua-quantitincumque Sanclx, pedttus fuis.<iet fructus spnilualis, quem per ipsas Deos
ditur iia lo-
prtrserlim mitltrbris et liistoriarum iijnarx, efficere po- faciehat ac porro faeere intenilebat.
cula ex re-
velatione. terit, ul islo credul esse reveliila diviuitns ; maqis quam 14 Turptier qitidem is Pnrdicalor odularelur im- nefue nunc
qux de maculala Deiparx Conceptione elociita ferlur perilx pleheculx, qui ad captimdam ttlius gratiam ma-
lalia sunt
incuttanita
aque Saucta, Catharinn Senensis qux eliam lixeverhis :
gnifice pro coneinue extolleret et siudiose inculcarel vul-
indoctis.
suis dicitur pondus addidi.sse hac claiisi, ht, Tu scis, Do- gnres guasdum trodil iuueulas de antiquilalibus patriis,
mine, quia baic est verilas, cimi ista simplieiter in profanis aul sacris, qutbus nec ipsemet fiilem revera ha-
suoloquerelitr sensu, nihil addens qitod sublimtoris no- berct, nec linheri a viris cordnlis el erudilis stiret. Meo
lilij' fidem exigeret. lameu judicio louge ineptior dtqiie majori indisiretione
uti nec S. {'i N thilo pbis apud perilosrerum xslimaloresvalebit, nniandns forel, qiti a Virginibus SanctimomaIibii.i vel
ThCTtSitt ; sicubi forle .Sanclu Mahr Theresia sitos hortetitr, sem- Carmelitanis vel aliis invilatus, ad earuin vel confes-
perociilosconj'ccteinstirpcni et propagincinS:inclo- siones aiidieudos vel pauegyres sermones exornnndas,
runi illciruni Prophetarum vel Palruni, a quaw(a
inctperel its movere quwsliones litigiosas et ingratas,
quibus desccndlsse Carmeliios autiquo tpsorum persua- de receiiiis in Ordiue sno iilios non
optnionibiis apud
sio fuil. propioiem verioremque originem ignotum Itaben-
ita prohalis ; ex impmiuiinejttsmoiU zelo tlullnm uliitm
tiunt ; et de ep ip.^n, a quo Requlam aerepeianl, incrrtis fructum relaturus, quain nlienulionem animorum a se,
senleniiis ad Ituc iisque seculum fluetuaniinm. suiisue conlurbalionem Conveutits rehgiosi, et quandoqne in-
an extraneus, Betlileemitanusne Episcopus an Uiero- tegrx civiiatis scandalum ; improbaturis factiim etinm
lymilanus Palriareha, Gallus an llaliis fuerit seculo
; itlis, qui atioiiui vera dicere el sentire crederenl. Mul-
ta
VIGESIMA QUINTA MAJI
ta non solum inuo.iie, sed eliam ntiliter, disputiinlurin IV. Quomodo ipsa per se orationi atque recessui I)

scholis ont veiililaufur m libris, quiv non couvenit co- mentem applicarit. ct vana speclacula declinarit. V.X IT^l.
vm(:i[.n
ram 7niilieiibits mjitiiri out venditari popello. v. Quam ista in setate temperans in cibo, divi- CEPAmi.
niquft honoris studiosa fuerit : qnamque soUcite in-
struxerit coa;taneus in primis fidei rudimentis.
ALIA VITA Yi. Decennis prima vice communicat ; et voto
perpetiiaj virginitatis se obstringit.
n I'. Virgilio Cepario Socict. iau VII. Crescente a^tate in virtute proficit, vidotque
deslinata bonis suis op«ribus praemia.
Sanclx ipsius Confessario secmdario llatice VIII. A pareutibiis collocatur inmonasterio S. Joan-
ccepla imprimi an. 1G2G, nis asservanda.
IX. Testimonium Monacharam S. .loannis, de vita
a P. Joseplio Fozio cliarii S. .1. quam inter ipsas duxit.
X. Educta tb' monasterio, medicis curanda coni-
edita et absolula Rom,a; 1669. raittitur.

xn. Indicat patri desiderium moiiasticae vitie, et


PRyEFATIO POSTERIORIS. industrie conaturmaternum animum ad consensum
flectere.
Prtdem in-
choatum al>
H
lum,
anc vifam,
cum jara
ali anno mdcxxvi [ulductani ad pr^e-

impressum haberetur Caput lvii, ne-


xm. Matris sua; consensum impetrat.
XIV. Quae monasteria ipsi placuerint, et qui modo
alio opus
on. »626,
scio quft; causa stitit,ne porro absolveretur; for- elegerit e\perii'i cenobium S. Mariae Angelorum,
tassis quoil eodeiti tempore publicaretur alia, per de quo plenior nolitia datur.
Puccinuin .scripta. Mau.^it ergu imperfectuiii opus XV. Experimenti causa ingreditur moimstarium
Romuj, inter manus Matrum sanctist^im<B Incarna- S. Mariae Angolorum, et qualiter in eo se gesse-
tionis, quas monasterium S. Maria.i Angelorum, rit.

vehit nobilem felici^^ sute pluntie surculum, almai XVI. Domiim regressa Variis virtutum exemplis
Urbi misit. lUai autera, considerantes quara certa prielucet, ac denique ad monasteriuni,
revertitur
ex scieiitia processisset Auctor, Pater scilicet Vir- non amplius egressura.
gilius Ccparius, Sancta famiharissime usus, uti ex XVII. Quantacuin pra^paraticne habitura Religio-

historia; progressu apparebit ; exi.-itimarunt, rem nis assumpserit, et noinen mutaverit.


puMice iitilem facturas se, si ipsani tandem in lucera XVIII. Exempla virtutum in Novitiatu data.
pruferendam denuo sulijicerent pra^-lo, prout iece- XIX. Optat religiosa Professione ante tempus ad-
runt occasione sidennis (.'anonizationis. Non tamen stringi : et de amoris ejus escessu quodara.
insignera ahquem ^^--^0^0^^, uti congruum videba- XX. Differtur Professio ejus, ut alias expectet :

tur, quccrendum juilicarunt, al conscribenda


sibi quam tamen praecidit solam se facturani, quod et
qu£e deerant Capita sed satis habuerunt invenisse
: ccntingtt.
hurailem ip^ius Sanctae devotum, a quo hanc opel- xxL Quadraginta diebus continuis niane, post
iam postularenl Feci ego quod rogabar promptis-
. sumptam Communionem in lecto, manetraptain ec-
sime, et adjunxi miracnla multa, dimissis aliis mul- stasim.
to plurildjs, quse ad a^stimationem excellentiee in- XXII. Notitiae queedam, in istis matutinalibiis ra-

comparabilis, iu auima hac Seraphica rekicentis, ptibuseidem communicataj.


lectorum animls ingerend:^im servirent. Fuit autem xxin. Alii excessus amoris, quos iisdem qiiadra-
P. Virgilius in scribendo accuratus, rerumque etiara ginta diebus post Ve^perhs pertul.t.
minutiorura observans, qiiod devotis animabus solet XXIV. De eo excessu, in quo totam Domini Pas-
placere vehementer. Equidem nonnegaverira, ipsam sionem decurrit.
vitam esse admirabilem supra mndum non ideo :
XXV. A suis infirmitatibus convalescit per ora-
tamen minus utilem futuram confido, si quis atten- tiones Munacharum.
tum ei aiiimuiu applicuerit. Eteniiu inspersaest tara xxvi. Kogat utsibi liceat manere interNovitias :

c pulchris iuminibus doctrinae salutaris ad instructio- et magis quaiu unquam antea intendit virtutura
ab islo edttur
anno 1669.
nem mentium, perfeclioui etsanctitati consequendae exercitio.
serio addictarum; continet etiam lam rara exempla xxvii.Quid in novitialu cuidoni Conversa; acci-
exercitiaquo et a\iomata virtutum solidarum de-
;
derit circa ipsam.
nique tanta distinguitur varietate adinventionura xxvm. De innunieris ejus per omneni vitara ec-
divinarura, quihus coelestis Sponsus selectiores stasibus. et qunmodo in iis se haberct.
quasdam animas, niodoblandus deniulcet. raodo se- XXIX. De variis circuinstantiis et modis istarum
verus exercet; ut nonpossint inde non hauriri prse- ecstaseon.
cepta vitae, quam iiiaxime proficua cuni intellige- ; XXX. Quoniodo certificuta fuerit ipsas esse a Dco,
tur ipsa Sancta tantis de ctelo fuisse cumulafa favo- non autem iilusioni diaboIic?e vel causa! alicui natu-
ribus, vivaque et mortua tot coelestibus donis et rali adscribendas.
gratia miraculorum adornata unde excitabitur : XXXI. Prophetico spiritu futura pra;dicit.
spiritus ad magnificaiidani Dei majestatem, mirifi- XXXII. Quomodo longe posita et absentia cog-
cantis Sanctos suos. pro Ecclesise totiiis comrauni norit.
utilitate. Valete. Romae anno mdclxix. \xvii Aprilis. xxxiii. Videt cogitationes occuUas, resque se-
cretas.
XXXIV. Videt multarum animarum statum in Pa-
TITULI CAPITUM. radiso, Purgatorio, 'et Inferno.
XXXV. De ahis favoribus, quos divinitus accepit
Vfenus et natales S. Mariae Magdaienai. in suis raptibus sancta ha-c Virgo.
11. Pfopensio ad elcemosjnas largiendas, sermo- xxxvi. De varii.s miraculis, qu* vivens operata
nesque de Deu audiendos. est.
iii. Quam devota extitent erga sanctis^iimam Tri- xxxvn. Mandat ei Deiis ut panem sohim comedat
nitat-^m, et venerabile Sacramentum Eucharisti» a et aquam bibat quod post experimeiitum a Supe-
:

teneris annis. rioribus sumptura exequitur.

xxxviiv
;

248 ALIA VITA S. MARI^ MAGD. DE PAZZIS.

i xxxviii. Prsescribit eidem Dous somni tempus


EX ITAL. etrKlionein vcstitus : nuoii siinilitor csequitur pra;- CAPIJT 1.

vinr.iLU
bito Supcrioribus oxpcriinenlo.
CBPARII.
Prima Sanctx lelas, et pielatis exeicitia ante
xxxix. Multis tentationibus por (|uinquonnium
a Deo probutur, annuni decimum.
XL. Miiltis niodis affligitnr ct cniciatur a dapnio-
iJeraphicaVirgoS. Maria Magdalenade Pazzis.filia .'Sata 15(j(j
nibus.
fuit D. Camilli Gerii de Pazzis. et D. Maria; Lau- 2 Aprills.
xij. Quibus armis utebuturad resistendum tcn-
reufii Bondelinonfe, familiis utriinque clarissimis,
tationibus host<!.sque vinceudos.
proliationis sux", cx non amplitudine miuus quam vefustate. Nata est
xi.ii. Sulifinem anni qiiinti
FlorenfiK benedictionis hicc filia dle ii Aprilis,
Dei voluutatc pienitentiam agit dicbus quinqua-
anno MD1.XVI, sub meridiem liora xvui diei; et se-
ginta, deinde educitur ex laou leonuin et reraune-
quenti die baptizafa in oratorio S. Joannis Baptistse
rjitur.
XLiii. De variis quibus usqiie ad uiortem functa (quod fofi civitafi cnmniune bapfisferium esti sus-
Evaiigelist» Jucundi, cipieutihus D. P:uidolfo Strozzi. et D. FlamniBffa
estolliciis, et de virtule Sor.
Miuerbetfi. acoipif nomeii Cathariua;. Narrabat
Magislrffi sure.
XLiv. De inodo quo rexit Novitias, ipsaruin Ma- mater, quod ipsa gravida laborem nullum senserif indote pla-
sed uec in ea educanda iiiolestiam quia semper cidisslma
et mouitis, qiiibiis eas inforniabat.
:
;
iiistra facta ;

XLV. Kjusdem argumenti prnsecutio. fuit obedientissima inatri, irao et quibuscumque


ii.vi. Qiiaiitum semper ajstimaverit Religionem domesticis, diflicilis neniiui : ufpofe indolem nacta

et statiini leligiosum.
niansiietam et placidam, afque ad omneni voluuta-

\Lvii. De feiventi ejusainore erga Deum et Spon- tem gubernaufiuiii flexilem. In aunis puerilibiis uon
sum suum Jesuin. delectabatur Iiidis jocisque, in quibus a?tas illa tofa

XLViii. Quaiitum desideraret et ipsa communicare es.«ie solet : sed tantam morum mafurifateni pra;-

et alias idem digne facere. ferebaf. ut, quamvis beuigiia et aniabilis esset, ei-

XLix, l)e raritate ejus erga proximum etzelo alie- dem famen ailjungcro sese inefiierent coaDtanea;. ex

UK salutis; dequo operibus spiritualibus et corpo- revereutia quam ingerebaf modesta vultus ipsius

r.ilibus,eum in finem ab ipsa factis. compositio.

De caritateejus el zelo ergasuum monasterium. 2 Parvula cuin mitteretur ad scholas, in loco


L.

Li. De quodam examiue cniiscieutiie lacto in ec-


Pauperfinarum qiias vocaiit Munacharuin, et pro pai vuta cup-

stasi. unde eximia mentis ejiis puritas innotescit, more jmcrorum jentaciilum ofquc raercndam secuni tivis bencfa-
cit,
Lil. De regulis aliquot liene viveudi, in raptu quo- ferretiii corbe ; manus abstinebat, donec transiret

d.am sibi traditis a Domino Jhsu. per carceres publicos; uude capfivos inclamanfes
Liii. De exercitio ejus raatutinali cum sui ipsius audiens et eleeinosyn.am posfulanfes, pro Dei amore
oblafione. ponigebat illis quidquid ferebat, magna cuni animi
Liv, Deprofundaejiis humilitate, sui voliiplate. Cum auteni dcmi esset, iiiire dcle-

Lv. De virlute et vofo obedienlise. ctabatur piirrigeudo eleemosynain pauperibus eam-


Lvi. De perfecta ejusdem paupertate. dem reqiiirentibus, non sinc obleclafionc pareufura.
LVii. Quam mirabiliter observaverit vutum casti- adeo pronani ad opcra
laefaiilor intuentiuni filiolain

latis. miseric-irdiae. Ad sextum


septimurave annura aetatis
Lviii. De oratioue et contemplatione nosfrae progressa, coepit capi sermonibus instifutis de Deo
Sanctffi. etvifa Kferna; afque avide se applicare iis quibus piis colloquiis

Lix. Quidam affectus et notitise ufiles circa con- eos esse familiares didicerat. Quia autem ejusmodi avide inlciidit:

feuiplationem ipsius. saepissime miscebautur interipsiusmafrem ef quam-


LX. Dc qu;e sensit circa mjsterlum sepulturae
iis dara Iiujus amitain, D. Margaritam Panciatici
l'hristi et .Assumptionem sanclissim^e Virgiuis. iuter Bnndelinonfios uuptara, niulfiiin devotas et
Lvi, De asperitafe et poenitentiis, quibus macera- Sacraiuer.forum frequentationi impense addictas ;

liat corpus suuni, ideo Calharina, mox atque convenisse illas sentie-
r.xii, De grandi ejus desiderio pafiendi pro Dei bat. fesfinabat iis sese adjungere, ef attemionc
ninore : quapropfer, cum omni gustui spirituali re- prursus singulari ipsis auscultabat. Quod si niater
uuntiasset, couceditur ipsi inerum pati, cui ultimis ei diceref, Vade tanlisper amliulatum, filia: surgens
\iUe aiinis geuerose se fradif. illa obediebat prompte, sed paulo post reverfebafiir,
LJtiii, Idem cuntiuuat in sua ultima infiriiiutafe auditura quae dicerenfur afque e latere assidens
;

ac murfe. videbatur abinde non posse divelli. Rationem au-


Lxiv.be exequiis Saucfae, concursuque et devo- tem reddehaf jam facta grandior, quia audieiis de
tione populi, ac sepultura. Deo colloquenfes, seiitiebat cor suum raulta cum de-
Lxv. De fama suae sanclitatis, incorruptioiieque votione interna suaviter commoveri ; quaravis pro-
et fragrantia corporis. pfer .-Efafisirabecillilatem sajpe
non intelligeret ea
Lxvi. Miracula per ipsam dum viveret facta. quffi dicebanliir. Dicebaf famen mafer ejus, quod
Lxvii. Miracula post raorfem notata. Catliariua, quaufunivis parvula, quandoque fani al-
Lxviii. De Beatificafioneejus. etoleo, miraculose fas qua?stioiies ipsi iiiovebjf de Deo. ut cogereturei
multiplicato. silentium indicere, quia illa; longe excedebant ca-
LXix. Varia miracula, facta per oleum in ejus pacitafem ipsius interrogantis.
festivitatibus luultiplicatuin. 3 In eadem puerili stafe cor siiiim irapelli, non
Lxx. Miracula facfa per iiifercessionem Sancfae, miuus quara vehemenfer, sentiebat in amo-
diilciter
mediantibus ejus Reliquiis aut ad nominis ipsius in- rem >ancfissima Trinifafis cumqueincideret inper-:

vocationera. sonas religiosas aut devotas, solebat varia ex axordesctt lit


iis
Lxxi, De fama quaerere ad aniraai salufera emorem .s,
Bancfifatis, ac veneratione cum perfinenfia : studioslus Trinilatis.
quaservatur incorruptum corpus, tamen doceri cnpiebaf circa raysferium pricdictum.
Lxxii, De solenni Sanctae canonizatione. Configit aufeiii aliquando eani revolvendn
libellum,
m quo descripfum erat Divai Virginis Officiuni, in-
veuire ibidem Sjmbolum S. Athanasii, in
quo subli-
ine istud arcanuin explicatur ; et voluptate incre-

dibili
: : ;

VIGESIMA QUINTA MAJI. ZkO


dibili perfusii. eo iaterias rapi se sentieus, inaxima moveritrahiqueseeosolitara ;etquia moduni orandi D
cum aniini voluptate ipsuni totum legit, quamvis nesciebat. coepisse inclinari ingenua cuin intentione EX ITAL.
VIRUILU.
Mntextuniejus non intelligeret et qmisi de invento : quaerendi Deiira, ad iaciendam purevotuntatem ejus ;
CEPAHtl.
tiiesaurogratulabumla acourritad matrem, utipsum itaque eum reperire consuevisse. Quia autem nec-
eiostenderet unde facile erat assequi conjectando,
: dura injitnicta nesciebat (^ua ratione mentem colli-
quod animainejus specialiter sibi elegerat Doininus. geret, ipsamque orationi atlii;eret ; huiniliabat sese
Fervebat etiani in eadem anatula grandi de>iderio et atHigebat in conspectu Dei, eo se iudignam repu-
et Eucha-
Tistix :
-^anctissiini Euchaiistite i-acramenti. videbantiirque tans ; sjepe etiam lacrvmabatur et per hujusraodi :

ei milleanni. quibus pertingeret ad annos illius su- affectiones atque humiliationes sui ipsius, totam se
scipiendi capaces. Deusenim animn ejus impres.>;erat diviiue voluntati coiisigiiaus,citrasolicitudinem anxie-
vivamcognitioneni ^stimalionemque grandem divini tatemve, qnietabatnr aiiimoet cunfortabatur. Quam-
iUius Cilti.Kt ideo, quotiesDonana mater cjuscom- visautem iiiieristeec iirincipia, saepius sentiret loen-
iuunicahat(quod faciebat, ut dictum est.sa^jie ) toto tem aridain etgustu spirituali destitutam perseve- ;

GO die circa ipsam versabatur tilia ; ipsique iiuam rabat tamen in oratione toto quod sibi prtestituerat
proxime possetse appllcans, adlutusac supra ve.sles tempore, ac deniquc. consuhitam se contentamque
sedebat, necvolelat ah ea separari. QuKrenti autem sentiebat.
cuni admirationematri, quid ei esset, cur ita ageret t> Orationibus suis bona haic puellajiingebatalia
respondebat Quia Jesuni sapis, mater. Jesum re-
: virtulum opera ac primnm sobria quam qme ma-
:
Studet su-
doles percipiebat euim odorem ipsius divmissimi
: xime, vi.x taiitum sumebat in mensa communi, quan- brictati.

bacramenti, quod eo niane mater sumpserat. Pra;- tuin siistentando corpori erat satis. Cum autem in-
lerea prse aniore, (|U0 afficiebatiir erga hunc paneui fercimiitur frnctus, quorum pucrihs aatassolet appe-
Angelorum, cum necdum degustare ipsum per a^ta- tentissimaesse, surgebat ab accuhitu :perdiem vero
tem posset sicuti voluisset. cupiebat saltcm videre oinninii nihil degustabat, nec minimum quidetn fru-
alios communic^intes ; ideoque rogabat matrem. ut ctuin humectandi palati causa. Imo niri degens, ubi
etiam miiioribus festis comiir.ri eani posset ad S. doraesticajmuiierespro m^^rendasumebantcncumbres
Joannis qua; estecclesiaPatruinSucietati^Jcsu, ubi
{
aliaquc in hortis provenientia ; quantumcumque
iaater et iamiliaomnis Coiifes^ionis et Commuriionis invitataad similem rcfectiunem, acpeneetiam coacta
>acramenta solebant obire ibique ad ternas qua- ) ab aliis, numquam iis vulebat Cdiulescendere. In
ternasque horas duici isti spectaculo int^ndebat, prandioporrocceuave.dimissis delicatiorilius ferculis
domnmquerevertebatur consolationis plenissima. quajque magis blaudiebantur gustui. solum viliora recusal re/lci
4 Admiratione profecto digiium est, quomodo in- dehbabat idque tam parcc, ut s;ope diceret mater, ante Missam,
;
C IV
Iiaseptimum et octavum annum, priusquam Iibros nescire seunde filia sua alcrotur. Die qiiodam festo,
orationis
exercilio se ullos legisset, aut humana cujusquam instructione cura esset in villa, et mane plueret ; ecclesia autem,
tradit docen- prasveniretur, interius dumtaxat a Spiritu sancto quo eundura ad Missam lamiH» erat, distaret lon-
te nnninc
mota, applicare se cceperitexercitioorationis, seque gius ; mandarant parentes ut prius ei daretnr jen-
sentireteodem trahi etsi orandi mudum ignorarct. taculura, ac deinde equo imponeretur vehenda quo :

Hrgo ultrocaptal)at solitudinem, consortia fugiebat, audito ctepit Catharina amare plangerc, per Deum
loqiiebatur parce, idque pi'udenter, silentio plu- rogans neidfacerecogeretur, acdicens, videricontra
rimum dclectabatur, quo melius sese uniret Doo. revercntiamfuturum, sianteMissam auditam tfnta-
Qua; cummater. singulasejus actiones consiueraiis, ret; nc(|ue decere ut accedereta'1 alluquendum Je-
niiraretur hanc unicam fcminci sexus prolem
; et sura cum Ista equitaturio commoditate : proinde iie-

haberet eamdem tot natunc ac gratice donis cu-


: cesse fuitillins in hoc cedere voluntati.
mulatam intuens, non solumamabat iUam,sedctiam 7 Divini hnnoris jam tnnc zelantissima, intirao
peccatis alic^
propter virtutum excellentiam reverebatur quodam- afticiebatur dolore. si aliqnem forsitan hlaspheraan nis tristatur.

modo. Si domnm ejus veniebant con.^^anguineaj aiit tera audiret. aut alia ratifme offendentem videret ;

a ipectaculis aliaematronse nobiles, accerscreturqueipsaa matre ; nei]ue poterat lacrymas continere. Igitiir, cum vice
jirofnnis continuo aderat, sed mox expediens sese recurrebat quadam nonuulla verba, contra proxiinnm et cum
ahsfincns.
ad recessum suura. Erant autem parentum sedes ad Dei offensa proiata, audivisset tantopere id sensit, ;

plateam quam Cursus appellant cum ergo circa : ut totam iilam noctem insomnis traduxerit, effusa
festum S. Joannis aliisque temporibus pubHcte de- in plaiutuin. Eodem zelo mota erga Dei iionorem et

cursiones ad pallium, ut aiunt, celcbrarentur, et proximi salutera, quoties dabatur occa.siu, docelxit
niultjeDominae co conflucrent ; numqnam persua- parvulos Paler, Ave, Credo ; duciaquc in suburba-
dcripotuitutspeclandicausaadlenestramacccderet num a pareutibus iquemadmudum Flcrentin.T nobi-
instruU in ftile
sed urbanc subtraliebat sc illis, recipiebatque st^se litati iii usu e>t, solita* quotannis menses aliquut in coalaneas.
invenitw invitante eo hortorum palatiorumque
re-
ad secretiora domus cubicula ubi posita in oratione, ; villis agere,
tluctu nd
pri-vpn (ordi sui aflectns pandebat Dco, et muKos divinee urbi circumjectorum amcenitate \ congrcgaljat Ca-
!.rati[e suscipiebat favores. Signantcr autem vice tharina decera aut duodecim piudlos puellasnue ex

([uadaiu, cum diem integrum latuisset post ostium rusticana sobole, quos ductrinw Christian:e ac fidei

aliquod a nemine observata, dici non potest quan- principiis irabueret; utqueeosalliccrel docilioresque

lum ibi consolationis perceperit. Alias de mandato faccret, cura licentia inatris, pueris quidem largie-

matris requisita a farauhs, iuventa denique est batur eieemosynam ; puellis vero distribiiebat suda-
post lectum (luemdam., tota mente sic absorpta in ria, semiciiictia, aliasque res similes : taiito aulera
Deum, ut neque vocantes se andii e, nec videre pr;e- cura affectu et patientia huic carifatis operi impen-
scntes posset, nec oinnino mcmbrum ullum movere. debatscse, ut omnibus admirationi esset. Curaque
5 Variae puelhe istius temporis, quae meminerunt redeundum esset plorare incipiens, interrogataquea
pos'ea expli-
caf quo ins- <-e ad spcctandos Cursus in doinnm illam ductas matre qnid fieret Fleo, iiiquit, (|uia non potero
:

timiit id fiiisse a inatribus suis, atlirmant ; quod, cuin ipsis amiilius d.tctrinam Christianam doccie paiipereulas
in parvulis
ffjenf.
ibi relfCtiuncida prceberetur, numquam aderat Ca- illas. Quaproptcr necesse fiiit unam earum. Mariara
Jestftn eoii'
tliarina, ncc cgredicbatur camerula sua ; requisita nomine, pro ipsius solatio Fiorrntiara deducere, do- templatur.
atitem, vel non reperiebatur, vel inveniebatur ora- cendarij a Catharina quae hac occusione pluribus
;

tioni intendere genufiexa. Grandior deinde raclii, annis ad doinesticura famulitiura raorata FIorenti;e,
cum interrogareturquo iiistinctu idfaceret. nullius- uonpauca docuitcirca Cathannam digna memoratu.
dum edocta magisteno ;respoudit abinterno uflectu Ubiervatura est etiara, quod ibidem in villavenien-
Maji T. Yl 32 te^
: ;

250 ALIA VITA S. MARIvE MAGD. DE PAZZIS.


abditum infra culcitras atque bis et aliis plu-
A tes ad se parvulos iloctrina; causa, magna cum tene- est, ;

ribus raodis curabat affligere et mortificare suuiii


KXITAL. ritudine animi aiiiplexabatur, illisque Ijhindiebatur
TtRCIl.ir
qusrenlibus aulenicur id facerot, respondeliat, quia corpus.Solebat etiani frequenter removereculcitras,
CBPARU
et super straraineum saccum nudum dormire
ali- :
rcpra'spntant milii Jcsiiin istiusaetatis iiucruluin, et
propter innocentiam ac puritateiii ijisoruni. Mansit quando auteni genuflexa in terrani caput dumtaxat
autem liic ei eiga illos afioctus quamdiu vixit, quo- acclinabat lecto, neiiue .se extendebat. Quilnis de
ties videre ipsi contingebat infantes, figebatquc ob- rebus nionita mater, voluit ut deinceps secum dor-
tutumin eos. etmagnacum aflabilitate alloqnebatur, rairet; dicens, quod si dimitteret solain, totas illa

Jesum in eis conteinplari solita, et considcransquod noctesiinpenderet oratiuni et pcenitentiis.


iJcum iHiiiiquam oircndissciit, eisque optans ut in ea
aniiiii innoccntia consorvarontur. CAPUT ir.

8 Rcgrossamin civitatem, cuiii jam ugeret Eetalis


annum noniiin, videns matris ejus conlessarius P. PriiiKi cjus Coinmunio, et coelitus iii ista
Novennis ad
mediianditm .•\ndrcas Rossius Societatis Jesu, tantopere oratioui aliititla cullata duna Sesquianni mora in
inilruilur, addictam, etmentalis etiam exercitationis capacem, moiiasleriu S. Joaniiis.
dedit illi meditationesdeObristi Passione, aP.Gas-
pare Loarte ejusdeni Societatis coinpositas dicens, ;
Jainfere complevorat annuin letafi.s decimum,
Lege iii hoe libro, filia, mediationis puncta, et ge- quando Confessarius ojiis P. Aiidreas Rossius, con- c. vii
Decennis
nuflcxa recita byinnum, Veni creatorSpiritus, atque sideraiis quara ardenter ha^c iniolla jaiu indc ab iu-
eommunicare
hujiis auxiiio invocato dic, Confiteor tum, cura :
fantia cuncupiverat sanctissiini S:icraraenti comniu- jussa
viviu dcvotionis aflectii. incipe ruininare ptincla quee nioiiem, censuit liaiic illi non ditTerondara diutitius;
legoris, et Deo te gubernandain relinque nec pluri- ; sod, pra-niissa congrua instructiunc, percipiondani
bus ud instructionem ejus opus fuit. Aniplexa ergo ei prtecepit. Verbis exprimi
nuilis potest, quanta
cum niagna devotione Iraditum sibi pra:ceptum, et hiuc ei lastitia nata sit, qu^ilesjue DcO egerit pro
13
certa ad amussini illiid oxeqiii, onini die mane qiiam tanto boncficio gratias. Jani sc totius mundi lesti-
citissinio surgens, prosternebatur in terraui, multa- mabat folicissimam, nec aliud per eos dics loqueba-
que cum recollectione sensuum dabat initiuin inedi- tur quaiu de venerabili isto mvsterio. Mullis ergo
tationi ; et iii contenipiandis Passionis mj^steriis oratio:iibus, poenitentiisque, et aliis extraordinariis
id fnctt tn
liquescens, tota in Jesum suum absorbebatur, niag- exercitiis prajparata, anno Domiiii mdlxxiii dia xxv /eslo Annun-
noque incendebatur desiderio ejus imitandi, ac pro Martii, qui Vcrbi inc:iriKitioni saccr est, in ecclosia '""'""">
SQloquc dest
fterio monO' eo patieiidi, qiii tanta passus pruipsa fuerat.Exquo S. Juaniiiui Sociotatis Jesu sacrffi meusae primum
iterti iiiter autotii mandatum istud acceporat a Confessariu, accubuit : et postreceptum divinuinistum Hospitcm,
oraitditm
numi|iiani oiuisit horam intcgrain mane iinpendere ciini qiianta potuit rovereutia et devotiunc, subito
distrahiltir
exercitio isti : atque hinc progressa paulatira, ele- sensit impleri se tanto gaudio et latitia interiori,
vata fuit ad nientis excessus raptusque sublimis- propter unionem incarnati Verbi cuin auima sua, ut
sinios, de quibus agetur inforius. Coiilessa est au- postcadicere solita fnerit, nibilin omni vitasensisse
tem ipsa, quod interorandum nullani ji.itiebatureva- seusque adeodeliciosuin. Unde illecta diilcedine tan-
gationera mentis distractionerave nisi quod, quia : ta, sensitdeinceps incrcdibilemdivinffiistius escaefa-
ab iiifantia seinper ardentissime desideraverat fieri moni, acdesideriumcjus quam crchcrriine usurpan-
Monacha, Deoque servire in statu religioso, hoc dae. Cum hujus desiderii vehementiam mani-
auteiii
ipsura perdiu iileutideni obversabatur meiiti, dor- festasset Contessario suo, sciens ille qiiain pura es-
^c dcincem
mienli vero etiaiu recurrebat in somnis. Cum er"0 set aniiua ejus, quantimique ea
iii sibi complaceret ociavo jko-
ad orationeni se componebat, conabatur ad illam in Deus ; permisit ut octavo quoque die exinde commu- Jw <lii;

Monach» siieoiem conformari, faciomlo sibi scapu- nicare posset. Nuraerahat ergo dies et horas per
lare et velando caimt, gaudeb:itque eo in statu vi- hebduraadem currentem. praisfolans cupientissiine
derese: atquehincsubinde ei nascebatiir di^tractio- diem sacriE rommunionis tantoque exinde gustu ;

nis quidpiam. De cetero, quainvis nonnumqnani sub spirituali afiieiebatur, ut funderctur in lacrjmns.
dio ad solein autpluviam orationivacaret, nibil inde 1 1 Non multis diobus post, id est dic xix Aprilis
Q incoiniiiodi patiebatur, quod inenlem ad se traheret. ejusdem anni, cunijain ingressa essetannum !
a;tatis
9 Erat ea
grande desiderium meditandi
in taiii
undeciraum. ipsiiFeriaqumta Cu^naj Doniioi, et Ccriia
in ea- iii

amore divina, ut sumnio mane de lecto surgeret Vomini


et et quia : dem ecclesia Patrum Societatis. expendens amorera
yatiendi sic orans sicpe deprehendebafur a famula quadam virginitatem
accensa,
quem Dominus Jesus Christus denionstravit liomi- vovct.
nomino Angelica, rogabai eam pro Dei ainore, ne nibus, iis se relinquens usque ad finera mundi
significaret matri, quod tali liora orantera invenis- in sacratissirao Eucharistise Sacramento , futu-
set, inipedin.entum indc objiciendum metuens.silii
ruin aniniaruin cibuni et robur accensa veliementi
;

Neque contenta oraro ips:i, conabafur famulas


desiderio vicis.^im aliquid •jflerendi eidem gratitu-
quoque ad id iiiducere ideoque ad overreiidam
;
do dinis ergo nec reperions quidquam intra se, quod
;
mum lectos conip.mondos, aliaque servilia
,
mini- gralius esse pusset Deo quam virginitas sua hanc ;
terialibenter accedebat, quo ipsis citius
expeditis ei magno animo obtulit, seque pcr vutum castitatis
pra-»staret otiuin tenipiisque orandi secuin.
Fructus perpetua; Jesu suu consecravit. Quain autem ac-
autem quem ex meditanda Salvatoris Passione
ca- cepta fuerit liaw oblatio, postea eidein
piebat,eratsitis ardens inflam.natumque
declaratum
desiderium in visu est qiio vidit, ipso
: emissi istius voti die,
aliquid patiendi araore Verbi incarnati.
Quare hi- digito suii insertiim fuisse annulum desponsationis
berno tompore depreoabatur ancillam, suo niiniste-
numquam solubilis cum suprema Dei majesfatc.
rio privatim ailjunctam, iie leclum sibi
calefaceret,
hoc tamen iiiatri noii revelaret, quaiidoque
M
Profioiebat quolidie Catlmrina in virtuto; id-
auteni que unum spectabat, utSponso suo conformis fieret 0. vni
in loco abdilo sese Hagellahat. Semel etiara sertum
quam maxirae, eidemque perfectissiinoamore A crealurls
quasi spmeura ex aculeatis aiirantiorum unire- in Deiim
vorlis fflb- ramusouhs tur. Igiturquascuimiue intuebafur crcaturas
rfu corpuscu texens, illud c:ipiii sno vesperi sic cce- ; reflecti as-
adstrinxit, ut pra; lum, terram, cainpus, in scalain, per quam mente
lum vexal. suescens,
cruciatu dormire tota nocte nequiverit,
tantuin ut asoendcret ad Cieatorem, convertebat, et in fiimi-
iniiUrctur Jesum coronatum spinls.
Ex iisdein vero tem accendend inagis magisquc amoris
ramu.-culiscingulumsibi iiitorserat, oniu; :
quod nuda: suie flammas quantumcunique colare cupiehat; pruu
carni circumdabut, et ab ancillis prode
inventum aliquando bant niliiluminus ipsie se per bigna extoriora ver-
horuni
;

VIGESIMA QUINTA MAJI. 251


borum et operum. Notabile autem imprimis est, appcllant, et regimini Ordinis istius subjiciuntur) D
quod intra annum Juodecimum ac decimum tertiura eidem, nominatae Sorori Silvagiae Morelli, Bliam ex ital.
jetatis constituta. cum forte esset in suburbano commendavit. Graviter lianc separationem carissi-
J^"°'„"'
cum niatre, et per amoennm quoildam pratum deam- ma; sibi nata; senfiebat m.at.er fllia vero, qnamquam ;

bularet, in die S. Andreaj .Vpostoli mente in Deum ; summoperc amarct malrcm, haud lefrrc t:uncu ferc-
An-
festo Si sublevata (sive id serenitas aura; ccelique conspe- bat ah illa dividi,
spcrans cxiudc liberius vacaturam
drex primam. ctus ; seu loci viridantis aprioique pulchritudo fecit se orationibus acdevotionihus suis. Qno avtem pacto,
i

eatasim pa-
a divino suo Sponso iniprovisa amoris sui sagitta aiilea per Confessariitni
titur, cniisltlulo, iiiducla iHiic sit, et
sio est percussa, ut nequiens dissimularequod erat, alia code.m sjKctmilia vitte iii Fila priori iiuii
excesscrit a seipsa velut mortua, niliil vel loqui vel 15 Ut lamen mclius intelligatur. quomodo istic
moveri valens. Ea res, ut insclita matri, sic lormi- se gesserit Catbarina placet' strictim rcferro ca,
dolosa accidit
;
5„^^„„ea
ccepitque cogitarc malum aliquod
:
quaj in Proccssu jurata; depnsuerunt venerandfe testatx sunt,
oorporale id esse, ac domnm deductae sluduit appli- istius loci Matres, videlicet Sor. Silvagia Morelli
care remedia qua;dam. Veriim his nihil proficienti- magistra ejus, Snr. Diamante Mazzinghi, ct Sor.
bus, animadvertit, non corporis, sed animi affectio- Faustina Strozzi, ita tcstat-p. Anno nini.xxx, Ca-
nem illam fuisse : et adniirationisplenacoeptis de- thariua,fllia D. Camilli dcPazzis, annoriimquatuor-
Nolens autem contristare flliam, tum quidem
stitit. decim puella. collocata iu hoc monasterio fuit, co
dissimulavit post annos vero aliquot, cum jam in-
; quod patcr ejus a magno Hetrnriae Ducc ad regiiucn
gressa monasterium esset; Matri Priorissse narra- Cortoncnse amandarctur fuitque nobiscum men- ^a,„„^„
:

qualem rur- /it rem totam. Quin et ipsamet anno mdxcvih mense sibus circiter quindccim, quo toto tempore optirni mensihus
sus postea
anno 1598
Septembri, in raptu quodam similem amoris divini exempli omnibus fuit. Erat perquam devota et dedita 15 inter eas
incursum patiens testata est ejusdem illum rationis vixerit,
;
orationi mentali, cui conslautcr impendebat quoti-
cum exclamaret E
fuisse, amor, id quod nunc
: die horas duas mane, etunam vesperi habetiatque :

me quod me fecisti sentire


facis pati, simile est ei nihilominus varia perdiem tempora, quihus ad ora-
in illius festo. qui sic aniavit Crucem, quando nec- tionem sc rccipiehat. Cum vero lectulus cjus esset
dum eram tibi in Religione consecrata; et mater in cella magistrae su», indenoctu clam ipsaad oran-
mea credeljat morbum aliquem corporalem id esse. dum egredichatur. Orani sabbato percurrebat Evan-
13 Quam autem gr.ali cssent Deo virtulum actus, gelimnscquenlisDominicas,indeque.seIigebatsiIiiduo
am. pnus quos bcnedicta liiEc puella exercebat in ista sua vel tria puucta, in argum.cntum meditntionura totius
an. 1590 puerili setate; inlellectumsimili modo fuit in raptu, istius hebdomadse. Sapius nobiscum vcnieliat ad Cho-
vidlsset
qucm passa est in dieCircumcisionis
primo Januarii rura diviuaque officia, etiam nocturna : quando aulcm
anni mdxc; quandoalicnataasensibus, magno cum venire prohibebatur a magistra, nlhilominus ad
jubilo cirpit enumerare pretiosa quaedam dona, sibi orationera surgehat, in eaque persisteliat usqiie ad
a Domino Jesu collata in ista pusilla ajtate. qu<eque terapus Missse adeo vero tenere afficiehatur erga
:

sibi videbat in paradiso reposita. QuEedam enim eo- Deum, ut stepius abstraheretur a sensibus. Quare
rum dara et intelligibili voce exprimens, dicebat, cura aliquando solam in cella reperiens una ex no-
videre se, quod pro iUo zelo intiammatK caritatis, stris, diceret, Tunehic sola es Catharina? suhito res-
quo nocte snpradicta deploravit factam Deo et pro- pondit; .\h! quomodo
sola? indicatum volens, quod
ximo offensam sihi inccelis destinatus esset ornatus licet nulla nostrum adesset; tamen cum Deo agens,
donn sibi similis vesti rubicundse ac rutilanti et pro aotibus : sola non maneret, sed bene coraitata.
parata pro
tcmperanti;e atque mortificationis, quibus sesc pri- 16 Dum orabat in Choro, ita defixa et iramobilis
operitjus bo- exlmia vir-
nis in pue- vaverat esu fructuum aliorumquc ciborum delicato- assistebat, ac si statua fuisset vultu autem irnmu- ;
tiUis omnls
ritia factis: rum aut gustui suavium, videbat prseparatam sibi tabatur, et instar rosse rubescens accendeliatur, specimina
mensam argenteam, pretiosissimis ac sapidissimis oculis clai-e rutilautibus instar lucidissimarum stcl-
ferculis cumulatam : pro solicita
qua illa diligentia, larura. .\pparebat in eodera ejus vultu Angelicum
illsesam servaveratpudicitiam virginalem, ipsamque quid, quod omniiim nosfrum in ipsam convertebat
Deo per votum consecraverat, monstrabatur ei a Je- intuitus. Videntes vero in ea tantam devotiouem
'
su suo per armillarum argentearum et pretiosissimis modestiamque supra consuctudinem aliarura, praj
gemmis distinctarura. .Atque ita pro aliis operibus suavi admirafione tenebamus ut plurimum oculos in
bonis' ab ea faotis, multa alia speciosa dona, quag eam defixos, nec satiabamuradmirando ejns vir-fu-
longum enumerare singula, eidem exhibe-
esset tes :imo optavissemus illius consortio jugiter frui,
bantur ipsa phirimum admirante, quantum exte-
; quia conversatio ejus Angelica adeo erat araabdis,
rius apparebat, quod pro operibus a se tam parvi ut ipsam videre continuo, ipsam alloqui, agere cum
!BStimalis, tam liberalis apud Deum esset deposita ipsa nemini fsedium attulisset unquam. Iden optaba-
retributio. Unde possnmus intelligere, quanti fa- mus summopere, ut apud nos

Вам также может понравиться