Вы находитесь на странице: 1из 35

Neurofisiologia/UFES/Prof.

lio Waichert Jr

Universidade Federal do Esprito Santo Curso de Psicologia Fisiologia

Fisiologia dos Msculos Esquelticos


lio Waichert jnior

Fisiologia do Msculo Estriado Esqueltico

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

- 40% do corpo so formados por msculos esquelticos - 10% do corpo so formados por lisos e cardaco

ANATOMIA FUNCIONAL DO MSCULO ESQUELTICO Todos os M.E so formados por numerosas fibras (10 a 80 m) Cada fibra formada por subunidades menores As fibras se estendem por todo o comprimento do msculo Apenas uma fibra nervosa inerva cada fibra separadamente

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Banda A

Banda I

Disco Z

mro Sarco

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Sarcolema

Membrana celular da fibra muscular

Na parte terminal da fibra, a membrana se funde com a fibra tendinosa tendinosa Formao da entese

Miofibrilas

Milhares de Miofibrilas

Apresentam-se por faixas claras e escuras Apresentam-

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Sarcoplasma

Matriz na qual esto suspensas as miofibrilas no citoplasma da Cl. muscular Cl.

Retculo Sarcoplasmtico

Retculo citoplasmtico

Importante controle na funo de contrao muscular.

Quanto maior a requisio muscular, maior ser o retculo sarcoplasmtico. sarcoplasmtico.

MECANISMO GERAL DA CONTRAO MUSCULAR potencial de ao (P.M) Neurotransmissor Receptores nicotnicos ( canais de sdio)

O potencial passa para as fibras musculares

O retculo sarcoplasmtico libera grande quat. de clcio quat. actina e de miosina, deslizando entre si retculo

O Clcio provoca grandes foras atrativas entre os filamentos de Aps frao de segundos, os ons clcio so bombeados de volta ao ao

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

MECANISMO GERAL DA CONTRAO MUSCULAR potencial de ao (P.M) Neurotransmissor Receptores nicotnicos ( canais de sdio)

O potencial passa para as fibras musculares

O retculo sarcoplasmtico libera grande quat. de clcio quat. actina e de miosina, deslizando entre si retculo

O Clcio provoca grandes foras atrativas entre os filamentos de Aps frao de segundos, os ons clcio so bombeados de volta ao ao

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

MECANISMO GERAL DA CONTRAO MUSCULAR potencial de ao (P.M) Neurotransmissor Receptores nicotnicos ( canais de sdio)

O potencial passa para as fibras musculares

O retculo sarcoplasmtico libera grande quat. de clcio quat. actina e de miosina, deslizando entre si retculo

O Clcio provoca grandes foras atrativas entre os filamentos de Aps frao de segundos, os ons clcio so bombeados de volta ao ao

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

MECANISMO GERAL DA CONTRAO MUSCULAR potencial de ao (P.M) Neurotransmissor Receptores nicotnicos ( canais de sdio)

O potencial passa para as fibras musculares

O retculo sarcoplasmtico libera grande quat. de clcio quat. actina e de miosina, deslizando entre si retculo

O Clcio provoca grandes foras atrativas entre os filamentos de Aps frao de segundos, os ons clcio so bombeados de volta ao ao

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

10

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

MECANISMO GERAL DA CONTRAO MUSCULAR potencial de ao (P.M) Neurotransmissor Receptores nicotnicos ( canais de sdio)

O potencial passa para as fibras musculares

O retculo sarcoplasmtico libera grande quat. de clcio quat. actina e de miosina, deslizando entre si retculo

O Clcio provoca grandes foras atrativas entre os filamentos de Aps frao de segundos, os ons clcio so bombeados de volta ao ao

11

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

nmj[1].exe

12

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

MECANISMO GERAL DA CONTRAO MUSCULAR potencial de ao (P.M) Neurotransmissor Receptores nicotnicos ( canais de sdio)

O potencial passa para as fibras musculares

O retculo sarcoplasmtico libera grande quat. de clcio quat. actina e de miosina, deslizando entre si retculo

O Clcio provoca grandes foras atrativas entre os filamentos de Aps frao de segundos, os ons clcio so bombeados de volta ao ao

13

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Acoplamento excitao contrao

14

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

MECANISMO GERAL DA CONTRAO MUSCULAR potencial de ao (P.M) Neurotransmissor Receptores nicotnicos ( canais de sdio)

O potencial passa para as fibras musculares

O retculo sarcoplasmtico libera grande quat. de clcio quat. actina e de miosina, deslizando entre si retculo

O Clcio provoca grandes foras atrativas entre os filamentos de Aps frao de segundos, os ons clcio so bombeados de volta ao ao

CARACTERSTICAS MOLECULARES DOS FILAMENTOS

Miosina
As 2 cadeias pesadas se enrolam em espiral (alfa hlice) Uma dessas extremidades forma a cabea da miosina

15

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

ACTINA

Formado por 3 componentes proticos

Actina, tropomiosina e a troponina

Filamento de actina

Duas cadeias de actina-F enroladas em hlice actinaFrouxamente presas a cadeia de actina-F actina-

Filamento de Tropomiosina

No estado de repouso, as molculas de tropomiosina ficam em cima dos stios de ligao da cadeia de actina, no permitindo a contrao. Filamento de troponina Troponina I Complexo de 3 subunidades Troponina T Troponina C

16

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

17

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Interao das PONTES CRUZADAS dos filamentos de miosina com os Filamentos de actina

18

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

myosin2[1].exe

19

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Mecanismo Molecular da Contrao Muscular


No estado relaxado, os filamentos de actina apenas comeam a ser sobrepor. No estado Contrado, por outro lado, esses filamentos passam a se sobrepor uns se aos outros.

O que faz os filamentos de actina deslizarem para o interior do sarcomro, por entre as fibras de miosina?

CONTRAO: Tbulo transverso (despolarizao) Proximidade do retculo Sarcoplasmtico Liberao de clcio para o citoplasma RELAXAMENTO: Repolarizao Retorno do clcio para o retculo

20

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

ATP como fonte de energia

MECANISMO GERAL DA CONTRAO MUSCULAR potencial de ao (P.M) Neurotransmissor Receptores nicotnicos ( canais de sdio)

O potencial passa para as fibras musculares

O retculo sarcoplasmtico libera grande quat. de clcio quat. actina e de miosina, deslizando entre si retculo

O Clcio provoca grandes foras atrativas entre os filamentos de Aps frao de segundos, os ons clcio so bombeados de volta ao ao

21

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Caractersticas da contrao muscular como um todo


Contrao isomtrica Contrao isotnica Contrao do msculo sem seu encurtamento. Contrao do msculo com seu encurtamento.

Contrao Concntrica Contrao Excntrica

22

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Tipos de Fibras Musculares

Fibras musculares rpidas e lentas

Msculos que reagem rpido

Fibras rpidas (M. para exploso)

Msculos que respondem com lentido Fibras lentas (M. posturais)

Fibras Rpidas (II) Maiores Retculo sarcoplasmtico extenso Grandes quant. de enzimas glicolticas Menor suprimento sanguneo Menos mitocndrias FIBRAS BRANCAS

Fibras Lentas (I) Fibras menores Maior quant. De vasos sanguneos Maior nmero de mitocndrias Maior quant. De mioglobina

FIBRAS VERMELHAS

23

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

24

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Contraes musculares por foras diferentes somao de fora


Somao por fibras mltiplas Menor estimulao do sistema nervoso, estimula Grupamentos musculares menores, maior estimulao grupamentos maiores

Somao por freqncia e tetanizao Contraes uma aps a outra sem tempo para relaxamento, de modo que as contraes vo se somando

Tnus muscular esqueltico


Mesmo em repouso, os msculos apresentam, certo grau de contrao Potenciais de ao oriundos da medula espinhal

Fadiga Muscular Contrao forte e prolongada leva a um estado de fadiga muscular

Diretamente ligado a depleo do glicognio muscular Cimbras

25

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

M. Agonistas e Msculos Antagonistas


HIPERTROFIA MUSCULAR E ATROFIA MUSCULAR

EFEITO DA DESNERVAO DO MSCULO

Sinais de degenerao (2 meses) Substituio das fibras musculares por tec. Adiposo e fibroso

Contratura

Rigor Mortis

Enrijecimento muscular aps a morte sem potenciais de Ao

Perda completa do ATP, necessria para produzir separao das pontes cruzadas

O relaxamento s ocorre quando as protenas so destrudas por autlise

26

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Rigor Mortis

Enrijecimento muscular aps a morte. morte.

Perda completa do ATP, necessria para produzir separao das pontes pontes cruzadas

O relaxamento s ocorre quando as protenas so destrudas por autlise autlise

FIM

27

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Msculo Liso

Fibras menores 20 X menores do que a esqueltica

Apresentam disposio fsica diferente do msculo esqueltico

Tipos:
Multiunitrio fibras individuais, inervadas por 1 feixe nervoso

Cada fibra pode contrair independentemente, e regulada por sinais neurais

ris, piloeretores e membrana nictante

28

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Unitrio massa global de fibras que se contraem juntas, como 1 s unidade

Apresentam junes abertas, ou sejas, livre trnsito de ons por entre as clulas

Vasos sanguneos, sistema digestivo e tero

29

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Processo de Contrao

A Base qumica Contm actina e miosina, semelhante ao M.E No contm o complexo normal da troponina Interagem quase que da mesma maneira que o msculo esqueltico Ocorre ativao por ons clcio e ATP, que degradado em ADP para fornecer energia

30

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

A Base Fsica No apresenta a mesma posio estriada do que no M.E

Corpo denso

Ncleo Actina e miosina Actina e Miosina

Clula Contrada

31

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Comparao entre msculo Liso e esqueltico

Ciclos Lentos das pontes cruzadas

Velocidade muito menor do que no msculo esqueltico


No entanto, o fator de tempo em que as pontes cruzadas permanecem ligadas muito maior

Possvel atividade ATPsica menor no msculo liso

Energia necessria para manter a contrao do msculo liso Necessita de menor energia para realizao da contrao Lenta velocidade de fixao
Economia global de energia, visto que alguns rgo necessitam de uma contrao constante

Lentido do incio da contrao e do Relaxamento do Msculo liso

Contrao aps 50 a 100 ms de sua excitao Contrao completa em meio segundo e reduo da fora contrtil em 1 a 2 segundos

Tempo 30 X maior do que no M.E

A fora da Contrao muscular Apesar dos poucos filamentos e de durao muito prolongada,a fora maior no M.L. Acredita-se que seja pelo perodo prolongado de fixao das pontes cruzadas

32

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Porcentagem de encurtamento do M.L. durante a contrao


Capacidade de encurtamento maior do que o M.E., no importante com qual contrao prvia ele esteja

Papel importante em vceras ocas, permitindo grandes alteraes de dimetro

Mecanismo de Tranca para a manuteno de contraes muito prolongadas no M.L.

Depois de realizada uma contrao, o nvel de energia necessria para mant-la reduz muito Manuteno de contraes tnicas prolongadas

Relaxamento por estresse do M.L. Capacidade de relaxar ao estado mximo aps um tenso

Bexiga por exemplo

33

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Regulao da contrao pelo ons clcio

O M.L no apresenta a troponina A Contrao ativada por mecanismos diferentes:

Combinao do clcio com a calmodulina Ativao da miosinaquinase E fosforilao da cabea da miosina

No lugar da troponina, as Cels. do M.L. apresentam a calmodulina

Semelhante a Troponina, porm difere no modo como desencadeia a contrao

1.

Os ons clcio se fixam a calmodulina A combinao Calmodulina-clcio se prende e ativa a miosina-quinase Calmodulinamiosina(Fosforila) ) Fosforila Quando ocorre a fosforilao, a cabea adquire a capacidade de se fixar ao se filamento de actina, prosseguindo por todo o processo

2.

3.

Cessao da contrao
Atravs da Miosina-Fosfatase A reverso da fosforilao da miosina depende de outra enzima, a miosina-fosfatase

34

Neurofisiologia/UFES/Prof. lio Waichert Jr

Contrao do msculo liso sem potenciais de ao

Hipxia tecidual Hipercapnia Acidose Metablica

Efeitos Hormonais
Vasopressina Ocitocina serotonina Histamina

Noraepinefrina Epinefrina Acetilcolina Angiotensina

Origem do ons Clcio

Msculo esqueltico

Clcio do retculo sarcoplasmrico

Msculo Liso

Clcio do meio extracelular

35

Вам также может понравиться