Makroekonomija Zbirka

Makroekonomija zbirka zadataka
Gdje znanost zaspe, probudi se tama! Ruska poslovica
eISPIT.com online ispiti i skripte
KAZALO
POPIS OZNAKA U MAKROEKONOMIJI...................................4
1. AS-AD MODEL uz egzogeno tretiranje investicija.....................6
2. AS-AD MODEL uz endogeno tretiranje investicija....................41
3. IS-LM MODEL...........................................................76
4. MODEL OTVORENE PRIVREDE (UVOZ IZVOZ)............................128
POPIS FORMULA...........................................................149
LITERATURA...............................................................151
POPIS OZNAKA U MAKROEKONOMIJI

ND = NARODNI DOHODAK Y = F = FINALNA (KONANA) POTRONJA C = OSOBNA POTRONJA I = INVESTICIONA POTRONJA O = AMORTIZACIJA D = DRUTVENI PROIZVOD S = TEDNJA In = NETO INVESTICIJE G = OPA POTRONJA BS = SALDO BUDETA T = POREZI Tind = POREZI INDIREKTNI Tdir = POREZI DIREKTNI Ta = AUTONOMNI POREZI TR = TRANSFERNA PLAANJA W = OSOBNI DOHOCI M = UVOZ PROIZVODNOG SEKTORA (intermedijari) C, I, G = UVOZ SEKTORA POTRONJE = Y eISPIT.com online ispiti i skripte

Tri = TRANSFERI OSOBNE POTRONJE IZ INOZEMSTVA TRg = TRANSFERI KOJE DRAVA PRIMA IZ INOZEMSTVA L = ZAJMOVI SEKTORA AKUMULACIJE Yd = RASPOLOIVI DOHODAK Y = DOHODAK t = POREZNA STOPA r = KAMATNA STOPA = GRANINA SKLONOST POTRONJI = AUTONOMNA POTRONJA 1 = GRANINA SKLONOST TEDNJI Ia = AUTONOMNE INVESTICIJE Ir = GRANINA OSJETLJIVOST INVESTICIJA NA KAMATU (u zadaku
se Ir mnoi jo sa r ,ali bez npr. 0,05 , kako kod t = 0,22, nego samo puta 5!!!!!)
IYY = GRANINA OSJETLJIVOST INVESTICIJA NA DOHODAK IY = GRANINA SKLONOST INVESTIRANJU DOHOTKA Ty = INDUCIRANI POREZI Ymax = POTENCIJALNI, PROCIJENJENI BDP YN = NOMINALNI BDP YR = REALNI BDP eISPIT.com online ispiti i skripte

YPC = BDP per capita M = REALNA NOVANA MASA a = AUTONOMNA PEKULACIJSKA POTRANJA ZA NOVCEM k = PROSJENA DUINA DRANJA NOVCA OD STRANE EK. SUBJEKATA l = GRANINA SKLONOST LIKVIDNOSTI V = BRZINA NOVANOG OPTICAJA SVTB = SALDO VANJSKO-TRGOVINSKE BILANCE m = GRANINA SKLONOST UVOZU UO = AUTONOMNI UVOZ, U = UVOZ E = IZVOZ P.P. = POSTOTNI POENI p% = STOPA INFLACIJE
Rije Makroekonomija dolazi od grke rijei makros, to znai veliko, agregatno. Prvi puta je tu rije upotrijebio 1948. godine teoretiar Howns!
1. AS-AD MODEL uz egzogeno tretiranje investicija

3. Za prognoziranje ekonomske situacije u RH ekonomski odjel Natwest banke u kojem vi radite koristi sljedei model: Y=C+I+G C = + Yd Yd = Y T + TR T = Ta + Ty Na temelju prethodnih procjena i podataka dobivenih od dravne uprave privreda RH oekujete da e varijable i parametri vaeg modela u 2005. god. Imati sljedee vrijednosti:
= 2 000,
= 0.65, Ta = 1100,
t = 22%, => 0,22 TR = 1000, I = 3500, G = 6 000 (u milijunima $). Upravni odbor banke je od vaeg odjela traio sljedee informacije: Ivoenje formule: Y= + (Y Ta Ty + TR) + I + G Y= + y Ta tY + tr + I + G Y y+ tY = Ta + tr + I + G eISPIT.com online ispiti i skripte

Y(1 + t) = Ta + tr + I + G /:.(1 + t) Y=
1 1 + t
( Ta + tr + I + G)
Nominalni BDP koji e se ostvariti u 2005. godini.
YN = 1 + t
( Ta + tr + I + G)
715 650 1 YN = 1 0,65 + 0,65 0,22 (2000 0,65 1100 + 0,65 1000 + 3500 + 6000 0,143
YN = 0,493 (11435 ) YN05 = 23 194,726
b) Ako je potencijalni BDP za 2005. god. Procijenjen na 22 000$ koliki se realni BDP, te stopa inflacije moe oekivati u RH u 2005? I. YN05 = 23 194,726
>
22 000; YN > Ymax; YR = Ymax
YR = 22 000 $, Inflacija je prisutna!
II. Izraun stope inflacije!
p% =
Yn 1 * 100 Y max

p% =
23194 ,726 1 * 100 22000
p% = 5,430 %
c) Ako u 2005. god. Uslijed poveanja porodiljinih naknada, izdataka za branitelje, te poveanja mirovina doe do rasta transfernih davanja za 200$ kako e to utjecati na gospodarske pokazatelje u RH (BDP i inflaciju)?
TR = 1000 + 200 TR' = 1200 BDP' = 23458,417
BDP= 23 458,418 23 194,726 = 263,691 - porast transfernih plaanja

stanovnitvu za 200 jedinica uzrokovati e rast BDP-a za 263,691
Izraun stope inflacije
p% = p% =
Yn 1 * 100 Y max
23458 ,417 1 * 100 22000
p% = 6,629%
p% = p'% - p% p% = 6,629% - 5,430 % p% = 1,199 p.p. za ovaj iznos bi rasla inflacija!

4. Zaposleni ste u ekonomskom odjelu Ministarstva financija, te u svom radu koristite sljedei model: Y=C+I+G C = + Yd Yd = Y T + TR T = Ta + Ty
Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2004. i 2005. godinu: Potencijalni BDP za 2005. 18000 mil.$ Potencijalni BDP za 2004. 17000 mil. $ Dravna potronja 5500 mil.$ Transferi (TR) 1200 mil.$ Autonomni porezi 1300 mil.$ Granina porezna stopa 22% Investicije 1000 mil.$ Autonomna potronja 1800 mil.$ Granina sklonost potronji 0,68 U 2005. je dolo do porasta porezne stope za jedan postotni poen u odnosu na 2004. godinu. Izvoenje formule: Y= + (Y Ta Ty + TR) + I + G Y= + y Ta tY + tr + I + G Y y+ tY = Ta + tr + I + G Y(1 + t) = Ta + tr + I + G /: 1 + t Y=
1 1 + t
( Ta + tr + I + G)
Reducirani oblik!
a) Procijenite realni BDP i stopu inflacije u 2005. godini. Porezna stopa u 2005. = 23% - 0,23
Izraun BDP-a!
YN05 =
1 1 + t
( Ta + tr + I + G)
884 816
YN05 = 5500)
1 1 0,68 + 0,68 0,23

0,156
(1800 0,68 1300 + 0,68 1200 + 1000 +
YN05 =
1 0,476
(8232)
YN05 = 17 294,117 YR05 =17 294,117 p05% = 0
< 18 000;
YN Ymax ; YR = YN
<
inflacija nije prisutna!
b) Odredite za koliko je potrebno promijeniti transfere da bi privreda funkcionirala u uvjetima pune zaposlenosti i bez inflacije. I. Y = Ymax YN Y = 18 000 17 294,117 Y = 705,883
II. TR
Y = (1 + t )
TR
705,883 = 0,476 336 = 0,68
0,68
TR
0,476
TR
/:0,68
TR = 494,117 Da bi privreda funkcionirala u uvjetima pune zaposlenosti i bez inflacije, trebalo bi transfere poveati za 494,117!
c) Za koliko je potrebno promijeniti: poreznu stopu(t), autonomne poreze (Ta) i dravnu potronju (G), da bi privreda funkcionirala u uvjetima pune zaposlenosti i bez inflacije, ceteris paribus.
.t
I.
Ymax = (1 + t ')
1
( Ta + TR + I + G )
18 000 = (1 0,68 + 0,68 t ') 5760 + 12 240t' = 8232 12 240t' = 8232 5760 12 240t' = 2472 /: 12 240
(8232)
0,32 + 0,68t'
t' = 0,201%
II. t = t' t t = 20,1% - 23% = - 2,9 P.P. Da bi se postigla puna zaposlenost bez inflacije, trebalo bi smanjiti poreznu stopu za 2,9 P.P.!
Y = Ymax YN
Y = 18 000 17 294,117 Y = 705,883
Ta
Y= (1 + t )
Ta
705,883 = ( 0,476 ) 336= - 0,68
0,68
Ta
/ 0,476
Ta
/:
(-0,68)
Ta = - 494,117 za ovaj iznos bi trebalo smanjiti Ta, da bi bila puna zaposlenost bez inflacije!
G
Y= (1 + t ) 705,883 = 0,476
1
G G
/ 0,476

G = 336 - za ovaj iznos treba poveati dravnu potronju!
d) Izraunati proraunski saldo u sluaju pod b). Objasniti je li se radi o suficitu ili deficitu. Izraunati, takoer, udio budetskog salda u BDP-u.
TR = 494,117 - iznos iz zadatka b)! TR = 1200
TR'= TR + TR TR'= 1200 + 494,177 TR'= 1694,177
BS'= Ta + tYmax G TR'

BS'= 1300 + 0,23 18 000 5500 1694,177 BS'= - 1754,177 - deficit!
Udio BS-a u BDP-u!

BS 100 = 9,745 % Y
e) Prikazati strukturu BDP-a u 2005. godini. Y= C + I + G

I.
C = + (Y Ta tY + TR)
C = YN I G C= 17 294,117 1000 5500 = 10 794,117

10794 ,117 C 100 = 62,414% 100 = 17294 ,117 Y
II. I 1000 100 = 100 = Y 17294 ,117 III.
5,782%
G 5500 100 = 100 = 31,802% Y 17294 ,117
Struktura BDP-a u 2005. godini
32%
62% 6% C I G

Napomena : u ovom grafikom prikazu nije koriteno zaokruivanje na tri decimale, iz tog razloga su odstupanja u odnosu na zadatak!
f) Izraunati stopu rasta nominalnog i realnog BDP-a u 2005. -prethodno nisu izrautaniti podaci za 2004, pa moramo sada, takoer treba napomenuti kako su sve promjene bile u 2005, pa koristimo zadane vrijednosti iz tabele! I. YN04 =
1 1 + t
( Ta + tr + I + G)
YN04 =
1 1 0,68 + 0,68 0,22

0,149
(8232)
YN04 =
1 0,469
(8232)
YN04 = 17 552,238 YR04 = 17 000
> 17 000;
YN
> Ymax ;
YR = Ymax
II.
Formula za stopu rasta nominalnog BDP-a!
YN % =
YN 2005 1 100 YN 2004
YN % = 17552 ,238 1 100 eISPIT.com online ispiti i skripte
17294 ,117

YN % = -1,470% - Nominalni BDP je u 2005. u odnosu na 2004. pao za 1,470%!
III.
Formula za izraun stope rasta realnog BDP-a! YR % =

YR 2005 1 100 YR 2004 17294 ,117 1 100 17000
YR % =
YR % = 1,730% - Realni BDP je rastao po stopi od 1,730%!
g) Izraunati promjenu stope inflacije u 2005. u odnosu na 2004. u postotnim poenima.

Formula za izraun stope inflacije
p% = I.
Yn 1 * 100 Y max
p04% =
17552 ,238 1 * 100 17000
p04% = 3,248%
p05% = 0 u 2005. nije bilo inflacije!
II.
Izraun stope promjene inflacije p = p'% - p% p = 0 3,248% p = -3,248 P.P. inflacija se smanjila za 3,248 P.P.!
h) Izraunati apsolutnu promjenu budetskog salda u 2005. u odnosu na budetski saldo u 2004.
BS04 = Ta + Ty G TR BS04 = 1300 + 0,22 17 552,238 5500 1200 = - 1545,108 - deficit!
BS05 = Ta + Ty G TR BS05 = 1300 + 0,23 17 294,117 5500 1200 = - 1422,354 deficit!
BS = BS'05 BS'04 = -1422,354 (-1545,108) BS = 122,754 - deficit se smanjio za ovaj iznos!
5. Zaposleni ste u ekonomskom odjelu HSBC banke i na raspolaganju vam stoje sljedei podaci i model: Y=C+I+G C = + Yd Yd = Y T + TR T = Ta + Ty
Procijenjeni ekonomski pokazatelji (2004, 2005.) Potencijalni BDP za 2004 (Ymax04) Potencijalni BDP za 2005 (Ymax05) Dravna potronja (G) Transferi (TR) Autonomni porezi (Ta) Granina porezna stopa (t) Investicije (I) Autonomna potronja () Granina sklonost potronji ( )
19000 mil.$ 19500 mil.$ 6 900 mil.$ 1 000 mil.$ 1 500 mil.$ 22% 1 200 mil.$ - 2005 = 1500 2 300 mil.$ 0,6
Ako u 2005. doe do poveanja investicija za 300 mil. $ u odnosu na 2004., izraunajte:
Izvoenje formule: Y= + (Y Ta Ty + TR) + I + G Y= + y Ta tY + tr + I + G Y y+ tY = Ta + tr + I + G Y(1 + t) = Ta + tr + I + G /: .(1 + t) eISPIT.com online ispiti i skripte

1 1 + t
Y=
( Ta + tr + I + G)
a) Izraunajte stopu rasta realnog BDP. I. YN04 =
1 1 + t
( Ta + tr + I + G)
900 600
YN04 =
1 1 0,6 + 0,6 0,22

0,132
(2300 0,6 1500 + 0,6 1000 + 1200 + 6900)
YN04 =
1 0,532
(10 100)
YN04 = 18 984,962 YR04 = 18 984,962
<19 000 ;
YN
<Y
max
; YR = YN
inflacija nije prisutna!
II. YN05 =
1 0,532 1 0,532
(2300 900 + 600 + 1500 + 6900)
YN05 =
(10 400)
YN05 = 19 548,872
>19 500 ; Y > Y

N
max
; YR = Ymax

YR05 = 19 500 inflacija je prisutna!
III.
Formula za izraun stope rasta realnog BDP-a? YR % =

YR 2005 1 100 YR 2004
19500
YR % = 18984 ,962 1 100 YR % = 2,712 % - Realni BDP je rastao po stopi od 2,712%!
b) Stopu inflacije u 2005. Formula za izraun stope inflacije! p% =

Yn 1 * 100 Y max 19548 ,872 1 * 100 19500
p% =
p% = 0,250 %
c) Izraunajte nominalni BDP i inflaciju koji bi se mogli oekivati u 2005. Godini ako se PDV povea na 24%. I. Y'N05 =
1 1 + t
( Ta + tr + I + G)
Y'N05 =
1 1 0,6 + 0,6 0,24

0,144
(10 400)
Y'N05 =
1 0,544
(10 400)
Y'N05 = 19 117,647 Y'R05 = 19 117,647
< 19 500; Y
= YN i inflacija nije prisutna!
II.
YN05 = Y'N05 -YN05 YN05 = 19 117,647 19 548,872
YN05 = -431,255
, iz ovoga je vidljivo da ako vlada donese odluku o poveanju
porezne stope sa 22% na 24%, da e ta promjena porezne stope dovesti do pada

raspoloivog dohotka i potronje i time e uzrokovati pad domaeg proizvoda za 431,255!
III.
Izraun inflacije! U ovome sluaju nije prisutna inflacija; p% = 0
d) Za koliko se postotnih poena promijenio udio investicijske potronje u BDP-u u 2005. u odnosu na 2004. godinu?
Y = C + I. + G
I.
I 05 1500 100 = 100 = 7,673% Yn 05 19548 ,871
II.
I 04 1200 100 = 100 = 6,321% Yn 04 18984 ,962
III.
I Y
= 7,673% - 6,321% = 1,352 P.P. Udio investiciske potronje u BDP-u u
2005. u odnosu na 2004. se poveao za 1,352 P.P.
6. Zaposleni ste u ekonomskom odjelu Ministarstva financija, te u svom radu koristite sljedei model: Y=C+ I + G C= + Yd Yd=Y- T+ TR T=Ta + ty Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2005. godinu: Potencijalni BDP za 2005. (Ymax) 17000 mil.$ Dravna potronja (G) 5500 mil.$ Transferi (TR) 1200 mil.$ Autonomni porezi (Ta) 1300 mil.$ Granina porezna stopa (t) 21% Investicije (I) 1000 mil.$ Autonomna potronja () 1800 mil.$ Granina sklonost potronji () 0,65
Izvoenje formule: Y= + (Y-Ta ty +TR) + I + G Y= + y Ta tY + tr + I + G (PREBACIM Y y + tY = Ta + tr + I + G eISPIT.com online ispiti i skripte

LIJEVO, IZA ZNAKA JEDNAKOSTI! )

y (1 - + t) = Ta + tr + I + G /: (1 - + t) YN = 1 + t
1
( Ta + tr + I + G)
Reducirani oblik!
a) Procijeniti realni BDP i stopu inflacije u 2005. godini.

I.
YN05 = 1 + t
( Ta + tr + I + G)
845 780
1 YN05 = 1 0,65 + 0,65 0,21
(1800 0,65 1300 + 0,65 1200 + 1000 +
5500) YN05 =
0,136
1 0,486
(8235)
YN05 = 16 944,444
<
17 000 ; YN <Ymax ; YN = YR
YR = 16 944,444 , inflacija nije prisutna!
II.
Izraun stope inflacije!
p% =
Yn 1 * 100 Y max
Kada je Ymax>Yn => p% =0!!! eISPIT.com online ispiti i skripte
b) Odrediti za koliko postotnih poena je potrebno promijeniti poreznu stopu da bi privreda funkcionirala u uvjetima pune zaposlenosti i bez inflacije. Odgovoriti rijeima!
.t
I.
Ymax = (1 + t ')
1
( Ta + TR + I + G )
17 000 = (1 0,65 + 0,65 t ') 5 950 + 11050t' = 8 235 11 050t' = 8 235 5 950 11 050t' = 2 285/: 11 050 t' = 0,206 => 20,60%
(8 235) / 0,35 + 0,65t'
II.
t = t' t

t = 20,60% - 21% = - 0,4 P.P.
Da bi postigli punu zaposlenost i odsutnost iniflacije, trebali bi smanjiti poreznu stopu za 0,4 P.P.!
c) Izraunati proraunski saldo u tom sluaju. Objasniti je li se radi o suficitu ili deficitu. BS'= Ta + t'Ymax G TR BS'= 1300 + 0,206 x 17000 5500 1200 BS'= - 1.898 - deficit!
d) Ako je osobna potronja (C) 2004. godine inila 70% BDP-a te godine, izraunajte za koliko e se postotnih poena promijeniti taj udio u 2005. godini? 2004
C 100 = 70% Y
2005
C 100 = ? Y
I.
C= YN I G C05 = 16 944,444 1 000 5 500 C05 = 10 444,444 eISPIT.com online ispiti i skripte

II.
10444 ,444 C 100 100 = 16944 ,444 Y
2005
C 100 = 61,639% Y
III.
C = 61,639% - 70% Y C = - 8,361 P.P. Y
Odgovor: udio osobne potronje u BDP-u u 2005. godini se smanjio za 8,361 P.P. u odnosu na 2004. godinu!
7. Zaposleni ste u ekonomskom odjelu Ministarstva financija, te u svom radu koristite sljedei model: Y=C+I+G C= +Yd Yd=Y-T+TR T=Ta+ty Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2004 i 2005. godinu: Stopa inflacije u 2005. ( p%) Dravna potronja (G) Transferi (TR) Autonomni porezi (Ta) eISPIT.com online ispiti i skripte 7.484% 5800 mil.$ 800 mil.$ ------ 600 1200 mil.$ --------1320

Granina porezna stopa Investicije Autonomna potronja Granina sklonost potronji (t) (I) () () 22 % ----0,22 1000 mil.$ 1100 mil.$ 0,75
Ako se u 2005. godini vlada odlui za restriktivnu fiskalnu politiku u vidu poveanja autonomnih poreza za 10% u odnosu na 2004. godinu, te istovremenog smanjenja transfera na 600 mil.$: Y=C+I+G C = + Yd Yd = Y T + TR T = Ta + ty Izvoenje formule: Y= + (Y-Ta ty +TR) + I + G Y= + y Ta tY + tr + I + G (PREBACIM LIJEVO, IZA ZNAKA JEDNAKOSTI! ) Y y + tY = Ta + tr + I + G y (1 - + t) = Ta + tr + I + G /: (1 - + t) YN = 1 + t ( Ta + tr + I + G) (Sada uvrtavamo vrijednosti iz tabele)!!!!!
1
a) Procijenite realni BDP u 2005. godini. YN 05 = 1 + t

1
( Ta + tr + I + G)
YN 05 = 1 0,75 + ( 0,75 0,22 )

5800)
( 1100 (0,75 1320) + (0,75 600) + 1000 +

Novi Ta Novi TR

YN 05 = 0,415 = 17 734,939 YN 2005 = 17 734,939
7 60 3
Iako se ne trai izraun inflacije, moramo preko njene formule doi do iznosa Ymax koji nije zadan, ali iznos inflacije jest i na taj nain dobili smo koliki je YR ili REALNI BDP!!!!
YN > Ymax ; YR = Ymax
( inflacija je prisutna!)
YN < Ymax ; YR = YN (inflacija nije prisutna!)
Formula za izraun stope inflacije! p% =

Yn 1 * 100 Y max
7.484 =
17734 ,939 1 100 /: (100) Y max 17734 ,939 -1 Ym ax 17734 ,939 Ym ax
0,07484 =
( sada -1 prebacujem na lijevu stranu)
0,07484 + 1 = 1,07484 =
17734 ,939 / Ym ax
Ymax
1,07484 Ymax = 17 734,939 /: (1,07484) eISPIT.com online ispiti i skripte

Ymax =
17734 ,939 1,07484
= 16 500,073
YN 2005 = 17 734,939
YR = 16 500,073
> Ymax = 16 500,073 ; YR YN > Ymax ; YR = Ymax
= Ymax
b) Izraunajte budetski saldo. Objasnite je li se radi o suficitu ili deficitu. Izraunajte, takoer, apsolutnu promjenu budetskog salda koji se moe oekivati kao posljedica nastalih promjena u 2005. u odnosu na 2004.? Formula za izraun budetskog salda!
BS=Ta+ TYN G TR
formula koja se koristi pri 'starim', zadanim podacima!
BS'= Ta + tYmax G TR
- ovdje moemo uvrstiti bilo koju izmijenjenu varijablu, bilo Ta, G, ili TR ili sve skupa, ovisno o zadatku!
BS05 = Ta +TyN G TR BS = 1320 + (0,22 17734,939) 5800 800

BS = 1320 + 3901,686 5800 800 BS = - 1178,313
BS04 = Ta +TyN G TR BS = 1200 + (0,22 18313,253) 5800 800

BS = 1200 + 3901,686 5800 800 BS = -1371,084
BS = BS' BS
- apsolutna promjena BS!

BS = - 1178,313- (-1371,084) BS = 192,771
Odgovor: Budetski saldo e se poveati za 192,771, to je i logino, jer je

vlada poveala autonomne poreze, a porezima se financira budet, dok je istovremeno smanjila transferna davanja i time smanjila budetske rashode. Ps. Ali i postaje sve manje socijalna drava! c) Odredite kakav bi utjecaj na makroekonomske pokazatelje (BDP i inflaciju) imalo smanjenje investicija u 2005 za 200 mil.$. Odgovoriti rijeima!. I= 1000 I' = 1000 200 = 800
YN05' = 1 + t
( Ta + tr + I + G)
990 450 1 YN05'= 0,415 (1100 0,75 1320 + 0,75 600 + 800 + 5800 )
YN05'= 0,415
7160
= 17 253,012
YN05'= 17 253,012
Izraun inflacije p'% =

Yn 1 100 Y max
p'% = 16500 ,073 1 100 p'% = 4,563%
17253 ,012
Apsolutna promjena inflacije eISPIT.com online ispiti i skripte

p = p'% - p%
p = 4,563% - 7.484% = -2,921 P.P.
Apsolutna promjena Y, BDP-a!
Y = Y' Y Y = 17 253,012 17 734,939 = -481,927

Odgovor: Smanjenje investicija u 2005. u odnosu na 2004., imalo je za posljedicu smanjenje BDP-a za 481,927, te smanjenje inflacije za 2,921 P.P.
d) Izraunajte stopu rasta nominalnog BDP-a. Ako prethodno nemamo izraunat BDP 2004, moram prvo njega, ali ne uvrtavam izmijenjene vrijednosti, jer su one mijenjane samo za 2005. I tek tada vrijednosti uvrtavamo u formulu za izraun stope rasta nominalnog BDP-a!
YN04 = YN04 =
1 1 + t 1 0,4 5 1
( Ta + tr + I + G)
(1100 0,75 1200 + 0,75 800 + 1000 + 5800)
7600 YN04 = 0,415 = 18 313,253

YN04 = 18 313,253
Formula za izraun stopu rasta nominalnog BDP-a! YN % =

Yn 2005 1 100 Yn 2004
YN % = 18313 ,253 1 100 YN % = -3,157%
17734 ,939
e) Predloite set moguih mjera fiskalne politike koje bi dovele do postizanja pune zaposlenosti u 2005. godini. Odgovoriti rijeima! (Ta, G, t, TR) ovo su mjere fiskalne politike koje dovode do pune zaposlenosti!
-prvo se rauna Y
I.
Y = Ymax YN Y = 16 500,073 17 734,939 Y = - 1 234,866
II.
ta
Y =
(1 + t ) ta
0,75
-1234,866 = 0,415 - 512,469 = - 0,75 0,75
ta / 0,415
ta
ta = - 512,469 /: (- 0,75)
ta = 683,292
III.
TR Y =
(1 + t )
TR
-1 234,866 =
0,75 0,415
TR / (0,415)
- 512,469 = 0,75
TR

0,75
TR = - 512,469/: (0,75)
TR = - 683,292
IV.
G Y =
1 (1 + t )
- 1 234,866 =
1 0,415
G/ (0,415)
- 512,469 = G
G = - 512,469
V.
t Ymax =
1 (1 + t ) ( Ta +
1 1 0,75 + 0,75t
0,25)+ (6500 (7360)
tr + I + G) = (iznos od 2005, iz zadatka!)
16500 =
0,25 + 0,75t
(6500
0,75t')
=7360
4125 + 12375t'
= 7360

12375t'
= 7360 4125 =>

26,14%
t' = 0,2614
t = t' t apsolutna promjena t! t = 26,14% - 22% = 4,14 P.P.

f) Dobili ste zadatak da za sljedei koordinacijski sastanak guvernera HNB i novog ministra financija pripremite analizu posljedica poveanja dravne potronje za 300 mil. $ na: G = 300 G = 5800 G'= 6100
Utjecaj porasta dravne potronje na stopu rasta nominalnog BDP-a; Y''N05 = 1 + t Y''N05 6100)
1
( Ta + tr + I + G)
990 450
1 = 1 0,75 + 0,75 0,22

0,165
(1100 0,75 1320 + 0,75 600 + 1000 +
Y''N05 = 0,415
(7660)
Y''N05 = 18 457,831
Ili na drugi nain: eISPIT.com online ispiti i skripte

G = 300 YN05 = 17 734,939 Y = 0,415 Y''= Y + Y Y''= 17 734,939 + 722,891 Y''= 18 457,83
1
300 = 722,891
Formula za izraun stopu rasta nominalnog BDP-a!
YN % =
Yn 2005 1 100 Yn 2004
YN % = 18313 ,253 1 100 YN % = 0,789 % , Nominalni BDP je rastao po stopi od 0,789%
18457 ,831
utjecaj na stopu inflacije u 2005; Izraun inflacije p''% =

Yn 1 100 Y max 18457 ,831 1 100 16500
p''% =

p''% = 11,865 %
II. stopa promjene inflacije p = p'% - p% p =11,865 % - 7,484% p = 4,381 P.P.
Utjecaj poveanja dravne potronje na strukturu BDP-a u 2005. Y = C + I+ G C=YIG

I.
C = 17 734,939 1000 5800 C = 10 934,939

C 10934 ,939 100 = 100 = 61,657% Y 17734 ,939
C' = 18 457,831 1000 6100 C' = 11 357,831

C' 11357 ,831 100 = 100 = 61,533% Y 18457 ,831
II.
C C' C = Y Y Y
C = 61,533% - 61,657% = - 0,124 P.P. udio osobne potronje (C) u BDP-u Y
se smanjio za 0,124 P.P. u 2005. u odnosu na prethodnu godinu!
III.
I 1000 100 = 100 = 5,638 % Y 17734 ,939
I' 1000 100 = 100 = 5, 417 % Y 18457 ,831
I I' I = Y Y Y I = 5, 417 % - 5,638 % = - 0,221 P.P. Y
Udio investicija u BDP-u 2005. se smanjio za 0,221 P.P. u odnosu na udio investicija u BDP-u 2004.
IV.
G 5800 100 = 100 = 32,703 % Y 17734 ,939
G' 6100 100 = 100 = 33,048% Y 18457 ,831
G G' G = Y Y Y
G = 33,048% - 32,703 % = 0,345 P. P u 2005. udio dravne potronje u Y
BDP-u se poveao za 0,345 P.P. u odnosu na udio iste u 2004.
Praksa uvijek mora biti graena na dobroj teoriji Leonardo da Vinci
2. AS-AD MODEL (uz endogeno tretiranje investicija)

8. Zaposleni ste u HSBC banci i na raspolaganju su Vam ovi podaci: Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2004 i 2005. godinu: Potencijalni BDP za 2004. (Ymax) 23 000 mil.$ Potencijalni BDP za 2005. (Ymax) 24 000 mil.$ Dravna potronja (G) 6 200 mil.$ Transferi (TR) 800 mil.$ Autonomni porezi (Ta) 1 200 mil.$ Granina porezna stopa (t) 22% Autonomne investicije (Ia) 1 400 mil.$ Kamatna stopa (r) 7% Autonomna potronja () 2 400 mil.$ Granina sklonost potronji () 0,57 Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu (Ir) 120 Granina sklonost investiranju dohotka (Iy) 0,15
Na temelju podataka consumer confidence index-a procjenjujete da e autonomna potronja u 2005. rasti za 20%, dok e veliina svih ostalih ekonomskih varijabli i parametara ostati na razini iz 2004. godine.

Model koji koristite u svom radu je: Y=C+I+G C = + Yd Yd = Y T + TR T = Ta + Ty I = Ia Ir' r + Iy'Y
Izvoenje formule! Y = + (Y-TaTy + TR) + Ia Ir' r + Iy'Y + G Y = + y Ta tY + tr + Ia Ir' r + Iy'Y + G Y y+ tY-Iy'Y = Ta+ tr + Ia Ir' r + G Y(1- + t-Iy ) = Ta+ tr + Ia Ir' r + G /: (1- + t-Iy ) Y=
Ta + TR + Ia Irr + G 1 + t Iy
Reducirani oblik!
a) Procjenu rasta realnog BDP u 2005.

684 456 840 2400 0,57 1200 + 0,57 800 + 1400 120 7 + 6200 = 1 0,57 + 0,57 0,22 0,15 0,125 8932 = 0,4054
YN2004 YN2004
YN 2004 = 22 032,560 eISPIT.com online ispiti i skripte

YN < Ymax ; YR = YN
YR 2004 = 22 032,560
2005 autonomna potronja raste za 20%!!!! = 2400 x 20% = 2400 + 480 = 2880 iznosi u 2005. YN 2005 = 0,4054 ( 2880 684 + 456 + 1400 840 + 6200 ) YN 2005 = 0,4054 ( 9412 ) YN 2005 = 23 216,576
1 1
<
24 000
YR 2005 = 23 216,576 YN < Ymax ; YR = YN Formula za izraun stope rasta realnog BDP-a! YR% =
YR 2005 1 100 YR 2004
23216 ,576
YR% = 22032 ,56 1 100 YR% = 5,373% BDP je rastao po stopi od 5,373%
b) Procjenu stope inflacije u 2005. Inflacija nije prisutna, to je vidljivo i iz toga to je nominalni BDP manji od potencijalnog BDP-a, ali potkrijepiti emo to izraunom!
p% =
Yn 1 * 100 Y max 23216 ,576 1 * 100 24000
p% =

p% = -3,264% p% = 0%
c) Procjena budetskog salda u 2005.
BS = Ta + TyN G TR
BS = 1200 + 0,22 x 23 216,576 6200 800 BS = - 692,353 , DEFICIT BUDETSKOG SALDA! 9. Zaposleni ste u ekonomskom odjelu Ministarstva financija, te u svom radu koristite sljedei model: Y=C + I + G C= + Yd Yd=Y-T+TR T=Ta + ty I=Ia- Ir'r + Iy'y Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2005. godinu: Potencijalni BDP za 2005. (Ymax) 25000 mil.$ Dravna potronja (G) 5500 mil.$ Transferi (TR) 1200 mil.$ Autonomni porezi (Ta) 1300 mil.$ Granina porezna stopa (t) 22% Autonomne investicije (Ia) 1000 mil.$ Kamatna stopa (r) 5% Autonomna potronja () 1800 mil.$ Granina sklonost potronji () 0,65 Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu (Ir) 160 Granina sklonost investiranju dohotka (Iy) 0,2
Va zadatak je:

a) Procijeniti realni BDP i stopu inflacije u 2005. godini. b) Predloite set moguih mjera fiskalne politike koje bi dovele do postizanja pune zaposlenosti (bez inflacije) u 2005. godini. c) Izraunati proraunski saldo u tom sluaju. Objasniti je li se radi o suficitu ili deficitu.
Izvoenje formule: Y = + (Y-TaTy + TR) + Ia Ir' r + Iy'Y + G Y = + y Ta tY + tr + Ia Ir' r + Iy'Y + G Y y+ tY-Iy'Y = Ta+ tr + Ia Ir' r + G Y(1- + t-Iy ) = Ta+ tr + Ia Ir' r + G /: (1- + t-Iy ) Y=
Reducirani oblik!
a) Procijeniti realni BDP i stopu inflacije u 2005. godini.
Y=
845 780 800 1800 0,65 1300 + 0,65 1200 + 1000 160 5 + 5500 Y= 1 0,65 + 0,65 0,22 0,2

Y= 0,293 YN 2005 = 25 375,426 YR 2005 = 25 000
7435
>
25 000 , YN > Ymax; YR 2005 = Ymax
Formula za izraun stope inflacije!
p% =
Yn 1 100 Y max
p% =
25375 ,426 1 100 25000
p% = 1,502 %
b) Predloite set moguih mjera fiskalne politike koje bi dovele do postizanja pune zaposlenosti (bez inflacije) u 2005. godini. (Ta, TR, t, G)
I.
Y = Ymax YN Y = 25000 25 375,426 Y = - 375,426

II.
TR Y =
(1 + t Iy)
TR
-375,426 =
0,65 1 0,65 + 0,65 0,22 0,2 0,65 0,293

TR
TR
-375,426 =
(0,293)
-109,999 = 0,65 TR =
109 ,999 0,65
TR
/:
(- 109,999)
TR = - 169,229
III.
Ta Y =
(1 + t Iy) Ta
0,65 1 0,65 + 0,65 0,22 0,2 0,65 0,293
Ta Ta
-375,426 =
-375,426 =
(0,293)

-109,999 = - 0,65 Ta =
109 ,999 0,65
Ta
/:
(- 109,999)
Ta = 169,229
IV.
G Y =
1 (1 + t Iy)
1 0,293
-375,426 =
G/ (0,293)
-109,999 = G
G = - 109,999
V.

Ymax =
1 (1 + t Iy) ( Ta + 1 ( 1 0,6 5+ 0,6 5 t 0,2) 1 ( 0,1 5+ 0,6 5 t )

(7435)
tr + I + G) (iznos od 2005, iz zadatka)
25 000 =
(7435)
25 000 =
(0,15 + 0,65t')
3 750 + 16 250t' = 7 435 16 250t' = 7 435 3 750 16 250t' = 3 685 /:16 250
t' = 0,22676 = 22,676% t = t'- t t = 22,676% - 22% t = 0,676 P.P.

Napomena: Nije nuno, ali bolje je t' pisati sa 5 decimala (iznimno) jer kad se pretvori u postotak dobijemo 3 decimale, pa je konani rezultat toniji i smisleniji (ako uzemmo mali broj decimala moe se dogoditi da zakljuimo kako nema promjene!)

c) Izraunati proraunski saldo u tom sluaju. Objasniti je li se radi o suficitu ili deficitu.
BS' = Ta + t'Ymax G TR
BS' = 1 300 + 0,22677 25 000 5 500 1 200 BS' = 269,25 , ostvaren je suficit!
10. Zaposleni ste u ekonomskom odjelu Ministarstva financija, te u svom radu koristite sljedei model: Y= C + I + G C= + Yd Yd= Y T + TR T= Ta + ty I= Ia -Ir'r + Iy'y Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2005. godinu: Potencijalni BDP za 2005. (Ymax) 24000 mil.$ Dravna potronja (G) 4000 mil.$ Transferi (TR) 1050 mil.$ Autonomni porezi (Ta) 1200 mil.$ Granina porezna stopa (t) 23% Autonomne investicije (Ia) 1600 mil.$ Kamatna stopa (r) 6% Autonomna potronja () 1700 mil.$ Granina sklonost potronji () 0,68 eISPIT.com online ispiti i skripte

Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu Granina sklonost investiranju dohotka (Iy) (Ir) 140 0,22
a) Procijenite realni BDP i stopu inflacije u 2005. godini. b) Odrediti za koliko postotnih poena bi bilo potrebno promijeniti PDV da bi privreda funkcionirala uz inflaciju od 1%. c) Kolika promjena proraunskog salda uvjetovana promjenom javne potronje bi osigurala postizanje pune zaposlenosti u sustavu? d) Kakav bi utjecaj na BDP imalo poveanje granine sklonosti potronji za 15%? Izvoenje formule! Y = + (Y-TaTy + TR) + Ia Ir' r + Iy'Y + G Y = + y Ta tY + tr + Ia Ir' r + Iy'Y + G Y y+ tY-Iy'Y = Ta+ tr + Ia Ir' r + G Y(1- + t-Iy ) = Ta+ tr + Ia Ir' r + G /: (1- + t-Iy )
Y=
Reducirani oblik!
a) Procijeniti realni BDP i stopu inflacije u 2005. godini. YN 2005 =

816 714 840 1700 0,68 1200 + 0,68 1050 + 1600 140 6 + 4000 1 0,68 + 0,68 0,23 0,22 0,1564
YN 2005 =

YN 2005 = 0,2564 YN 2005 = 24 797,191 YR 2005 = 24 000
6358
> 24 000 ;
YN > Ymax; YR = Ymax
II.
izraun stope inflacije

Yn 1 * 100 Y max
p% =
p% =
24797 ,191 1 * 100 24000
p% = 3,322%
b) Odredite za koliko postotnih poena bi bilo potrebno promijeniti PDV da bi privreda funkcionirala uz inflaciju od 1%.
p% = 1%
Formula za izraun stope inflacije!
I.
p% =
Yn 1 * 100 Y max
1=
Yn 1 *100 24000 Yn 1 / 24000
/ : 100
24000
0,01 =
240 = YN 24000 eISPIT.com online ispiti i skripte

Y'N 24000 = 240 Y'N = 240 + 24000 Y'N = 24 240
II.
Y'N =
, sada unosim novu vrijednost Y'N-a, te traim vrijednos t'!
24 240 = 1 0,68 + 0,68 t 0,22 2424 + 16483,2 16483,2 16483,2
6358
0,1 + 0,68t'
t' = 6358
t' = 6358 2424 t' = 3934 /:16483,2

x 100 = 23,87%
t' = 0,2386

III.
t =
t' t
t = 23,87% - 23% = 0,87 P.P. Odgovor: privreda bi funkcionirala uz stopu inflacije od 1% kada bi se PDV poveao sa postojeih 23% za 0,87 P.P.!
c) Kolika promjena proraunskog salda(BS) uvjetovana promjenom javne potronje (G) bi osigurala postizanje pune zaposlenosti u sustavu?
I.
Y = Ymax YN
Y = 24 000 24 797,191 Y = -797,191
II.
G Y =
1 (1 + t Iy)
1 0,2564
-797,191 =
0,2564

-204,399 = G G = - 204,399
III.
BS= Ta + TyN G TR
BS= 1200 + 0,23 BS = 1853,353
24 797,191 4000 1050

(G'=G + G; G'= 204,399 + 4000 =3795,601!)
BS' = Ta + tYmax G' TR

BS' = 1 200 + 0,23 24 000 3 795,601 -1 050 BS' = 1 874,399 suficit!
BS = BS' BS
BS = 1874,41 1853,353 BS = 21,057
11. Zaposleni ste u ekonomskom odjelu HNB-a dan vam je model i podaci: Y=C+I+G C = + Yd Yd = Y T + TR T = Ta + Ty I = Ia Ir' r + Iy'Y Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za (2005.): Broj stanovnika 3 196 383 Potencijalni BDP za 2005 (Ymax) 23 000 mil.$ Dravna potronja (G) 6 500 mil.$ Transferi (TR) 1 000 mil.$ Autonomni porezi (Ta) 1 200 mil.$ eISPIT.com online ispiti i skripte

Prosjena porezna stopa (t) Autonomne investicije (Ia) Kamatna stopa (r) Autonomna potronja () Granina sklonost potronji () Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu Granina sklonost investiranju dohotka Izvoenje formule: Y= + (Y Ta Ty +TR) + Ia Ir'r + Iy'Y + G Y= + y- Ta- tY + TR + Ia Ir'r + Iy'Y + G Y y+ tY- Iy'Y = Ta + TR + Ia Ir'r + G Y(1- + t- Iy) = Ta + TR + Ia Ir'r + G /:.(1- + t- Iy) 22 % 1 100 mil.$ 7% 2 300 mil.$ 0,6 (Ir) 130 (Iy) 0,15
Y=
REDUCIRANI OBLIK !!!!
a) Izraunajte BDP per capita (u procjeni koristite realni BDP):
YN =
720 600 910 2300 0,6 1200 + 0,6 1000 + 1100 130 7 + 6500 1 0,6 + 0,6 0,22 0,15 0,132
YN =
YN = 0,382
8870

YN = 23 219,895
> 23 000;
YN
>
Ymax ; YR = Ymax
YR = 23 000
YR Br .s tan ovnika
YPC =
YPC = 3196383 YPC = 0,0072 mil.$ P.C.= 7.2 tisua $ = 7200$ p.c.
23000
b) Izraunajte relativnu promjenu nominalnog BDP-a u 2005 do koje e doi kao posljedica smanjenja granine porezne stope u 2005. za 2 postotna poena na: stopu rasta nominalnog BDP u 2005. stopu inflacije
uinak na stopu rasta nominalnog BDP-a * t'= 22% - 2% = 20% * t'= 0,22 0,02 = 0,20 I.
Y'N =
720 600 910 2300 0,6 1200 + 0,6 1000 + 1100 130 7 + 6500 1 0,6 + 0,6 0,20 0,15 0,12

Y'N =
8870 0,37
Y'N = 23 972,972
apsolutna promjena nom.BDP-a!
Yn ' 1 100 Yn
II.
YN% =
YN% = 23219 ,895 1 100
23972 ,972
YN% = 3,243 % ,
Smanjenje porezne stope za 2 postotna poena dovelo bi do rasta nominalnog BDP-a za 3,243%
III.
uinak na stopu inflacije!

Yn 1 * 100 Y max 23219 ,895 1 * 100 23000
p% = p% =
p% = 0,956 %
p'% =
p'% =
Yn ' 1 * 100 Y max
23972 ,972 1 * 100 23000
p'% = 4,230 % eISPIT.com online ispiti i skripte
p = p'% - p%
p = 4,230% - 0,956% p = 3,274 P.P.
c) Ako se vlada odlui za poveanje izdvajanja za branitelje i umirovljenike koje bi dovelo do poveanja transfera na 1800 mil. $, kakav bi bio utjecaj ove vladine mjere na realni BDP i inflaciju? TR= 1 000, TR' = 1800
TR = TR'-TR
TR = 1800 1000 TR = 800
I.
TR Y'' =
(1 + t Iy)
TR

Y''=
0,6 0,382
800
Y''= 1256,544
II.
YN'' = YN + Y'' YN'' = 23 219,895 + 1256,544 YN'' = 24 476,439 > Ymax

Poto je nominalni BDP i dalje vei od potencijalnog, realni ostaje nepromjenjen!
Utjecaj na inflaciju!
I.
p''% = p''% =
Yn ' ' 1 * 100 Y max 24476 ,439 1 * 100 23000
p''% = 6,419 %
II.
p = p''% - p% p= 6,419% - 0,956%


p= 5,463 % , inflacija bi se poveala za ovaj iznos!
d) Kolika promjena proraunskog salda (BS) uvjetovana promjenom autonomnih poreza (Ta) bi dovela sustav u stanje pune zaposlenosti i bez inflacije? I.
Y= Ymax YN Y= 23000 23 219,895 Y= -219,895

II.
ta Y =
(1 + t Iy) ta
0,6 ta / 0,382
(0,382)
- 219,895 =
- 83,999 = - 06
ta /: -0,6
ta = 139,998

III.
ta = Ta'-Ta Ta'= ta + Ta
Ta'= 139,998 + 1200 = 1339,998
IV.
BS = Ta + TyN G TR
BS = 1200 + 0,22 BS = -1 191,623
23 219,895 6500 1000
BS'= Ta' + tYmax G TR ,

BS'= 1339,998 + 0,22 BS'= - 1100,002
u ovome sluaju je Ta', jer se samo ta varijabla mijenjala!
23000 6500 1000
BS= BS'-BS
BS= - 1 100,002 ( - 1191,623) BS= 91,621 , promjena, u ovome iznosu bi dovela do pune
zaposlenosti, uz uvjet promjene Ta!
12. Zaposleni ste u ekonomskom odjelu Ministarstva financija, te u svom radu koristite sljedei model: Y= C + I + G C= + Yd Yd= Y T + TR T= Ta + ty I= Ia -Ir'r + Iy'y Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2006. godinu: Nominalni BDP za 2005. (YN05) 46 000 mil.$ Potencijalni BDP za 2006. (Ymax) 47 000 mil.$ Dravna potronja (G) 5 000 mil.$ Transferi (TR) 890 mil.$ Autonomni porezi (Ta) 1 300 mil.$ Granina porezna stopa (t) 21 % Autonomne investicije (Ia) 1 400 mil.$ Kamatna stopa (r) 5,4% eISPIT.com online ispiti i skripte

Autonomna potronja () 1 700 mil.$ Granina sklonost potronji () 0,80 Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu (Ir) 150 Granina sklonost investiranju dohotka (Iy) 0,22 Izvoenje formule: Y = + ( Y- Ta tYN + TR) + Ia Ir'r + Iy'y + G Y = + Y Ta tYN + TR + Ia Ir'r + Iy'y + G Y Y + tYN - Iy'y = Ta + TR + Ia Ir'r + G Y(1 + t Iy) = Ta + TR + Ia Ir'r + G
Y=
1 ( Ta + TR + Ia Ir'r + G) 1 + t Iy
- reducirani oblik!
a) Izraunati stopu rasta nominalnog BDP-a i stopu inflacije u 2006. godini.
YN =
1 ( Ta + TR + Ia Ir'r + G) 1 + t Iy
1040 712
YN =
1 (1700 0,80 1300 + 0,80 890 + 1440 1 0,80 + 0,80 0,21 0,22
0,168
150 5,4 + 5000)

810
YN =
1 0,148
(7002)
YN 2006 = 47 310,810
> 47 000; Y >Ymax; Y

N
= YR ; YR = Ymax

YR = 47 000 , inflacija je prisutna!
I.
Stopa rasta nominalnog BDP-a
YN% =
YN 06 1 100 YN 05 47310 ,81 1 100 46000
YN% =
YN% = 2,849 %
II.
Izraun stope inflacije p% =

YN 1 100 Y max 47310 ,81 1 100 47000
p% =
p% = 0,661 %
b) prikazati strukturu BDP-a u 2006. godini

Y=C+I+G C=YI-G
I = Ia - Ir'r + Iy'y I = 1 400 150 5,4 + 0,22 47 310,81 I = 1 400 810 + 10 408,378 I = 10 998,378
10998 ,378 I 100 = 23,247 % 100 = 47310 ,810 Y
G = 5 000
5000 G 100 = 10,568 % 100 = 47310 ,810 Y
C=YIG C = 47 310,810 - 10 998,378 5 000 C = 31 312,432
31312 ,432 C 100 = 66,184 % 100 = 47310 ,810 Y
c) odredite kakav e utjecaj na makroekonomske pokazatelje (BDP i inflaciju) imati porast transfera u 2006. za 13%. eISPIT.com online ispiti i skripte

TR + 13% TR = 890 TR' = 1 005,7 TR = 1 005,7 890 = 115,7
I.
TR
Y =
1 + t Iy
TR
Y =
0,80 0,148
115,7
Y = 625,405
YN' = Y + YN
YN' = 625,405 + 47 310,810 YN' = 47 936,215
>
47 000 ; YN'> Ymax inflacija je prisutna!
- Poto je nominalni i dalje vei od potencijalnog, realni ostaje isti!
II.

Utjecaj na stopu inflacije! p% =
YN ' 1 100 Y max 47936 ,215 1 100 47000
p% =
p% = 1,991 %
p = p'% - p% p = 1,991 % - 0,661 % p = 1,33
13. Zaposleni ste u ekonomskom odjelu Ministarstva financija, te u svome radu koristite sljedei model: Y= C + I + G C= + Yd Yd= Y T + TR T= Ta + ty I= Ia -Ir'r + Iy'y Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2006. godinu: Realni BDP za 2005. (YR05) 30 000 mil.$ Stopa rasta realnog BDP-a (YR%) 6,06 % Dravna potronja (G) 3 000 mil.$ Transferi (TR) 1 700 mil.$ Autonomni porezi (Ta) 1 200 mil.$ Granina porezna stopa (t) 21 % Autonomne investicije (Ia) 1 300 mil.$ eISPIT.com online ispiti i skripte

Kamatna stopa (r) 6 % Autonomna potronja () 1 800 mil.$ Granina sklonost potronji () 0,80 Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu (Ir) 160 Granina sklonost investiranju dohotka (Iy) 0,20 Izvoenje formule: Y = + ( Y- Ta tYN + TR) + Ia Ir'r + Iy'y + G Y = + Y Ta tYN + TR + Ia Ir'r + Iy'y + G Y Y + tYN - Iy'y = Ta + TR + Ia Ir'r + G Y(1 + t Iy) = Ta + TR + Ia Ir'r + G
Y=
1 ( Ta + TR + Ia Ir'r + G) 1 + t Iy
- reducirani oblik!
a) Procijenite realni BDP i stopu inflacije u 2006. godini.

I.
YN 2006 =
1 ( Ta + TR + Ia Ir'r + G) 1 + t Iy
960 1360
YN 2006 =
1 (1800 0,80 1200 + 0,80 1700 + 1300 1 0,80 + 0,80 0,21 0,20
0,168
160 6 +3000)
960

YN 2006 =
1 0,168
(5 540)
YN 2006 = 32 976,190
II.
Poto nije poznat iznos YR, a imamo iznos stope rasta YR, preko te formule emo doi do njega! YR% =
YR 06 1 100 YR 05
6,06 =
YR 06 1 100 /: 100 30000

0,0606 =
YR 06 1 30000
YR 06 30000 - radi lakeg izrauna 1 piemo kao 30 000/30 000! 30000 30000
0,0606 =
0,0606 =
YR 06 30000 30000
30 000 - svodimo pod isti nazivnik i uklanjamo isti!
1 818 = YR 2006 30 000 YR 2006 30 000 = 1 818 YR 2006 = 1 818 + 30 000 YR 2006 = 31 818
III.
Izraun stope inflacije! Nemamo zadani iznos Ymax, njega dobijamo pomou ovog pravila: YN > Ymax YR = Ymax
YN 2006 = 32 976,190 YR 2006 = 31 818 - iz ovoga je vidljivo da je YN bio vei od Ymax, pa je i iznos Ymax = YR !!!!!! eISPIT.com online ispiti i skripte

Formula za izraun stope inflacije: p% =
YN 1 100 Y max 32976 ,190 1 100 31818
p% =
p% = 3,640%
b) Odredite za koliko je potrebno promijeniti transfere (TR), da bi privreda funkcionirala uz inflaciju od 3%? p'% = 3% p% = 3,640% p = 3% - 3,640% p = - 0,64 P.P.

I.
p% =
YN 1 100 Y max
3=
YN 1 100 /: 100 31818 YN 1 / 31818
0,03 =
31 818
954,54 = YN 31 818 954,54 + 31 818 = YN Y'N = 32 772,54
II.
Y = Y' - Y Y = 32 772,54 - 32 976,190 TR Y =
1 + t + Iy
TR

- 203,65 =
0,80 0,168
TR / 0,168
- 34,213 = 0,80 TR 0,80 TR = - 34,213/: 0,80 TR = - 42,766
TR' = TR + TR = - 42,766 + 1 700 TR' = 1 657,234
c) koliki bi bio proraunski saldo (BS) u sluaju pod b)? BS = Ta + tYN - G - TR BS = 1200 + 0,21 32 772,54 3 000 1 657,234 BS = 3 424,999
14. Zaposleni ste u ekonomskom odjelu OPQ banke i na raspolaganju Vam stoje sljedei podaci i model: Y=C + I +G C= + Yd Yd= Y T + TR T= Ta + ty I= Ia - Ir'r + Iy'y eISPIT.com online ispiti i skripte

Procijenjeni ekonomski pokazatelji (2004.,2005.) Potencijalni BDP za 2004 (Ymax) 27 500 mil.$. Potencijalni BDP za 2005 (Ymax) 28 000 mil.$. Dravna potronja (G) 6 900 mil. $. Transferi (TR) 1 000 mil. $. Autonomni porezi (Ta) 1 500 mil.$. Prosjena porezna stopa (t) 0,22 % Autonomne investicije (Ia) 1 200 mil.$. Kamatna stopa (r) 8% Autonomna potronja () 2 300 mil. $ Granina sklonost potronji () 0,6 Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu (Ir) 130 mil.$. Granina sklonost investiranju dohotka (Iy) 0,2 Izvoenje formule: Y=
(Y- Ta Ty + TR) + Ia Ir'r + Iy'y + G
Y = + y Ta tY + tr + Ia Ir'r + Iy'y + G prebacujemo sve sa Y! Y y + tY Iy'y = Ta + tr + Ia Ir'r + G izluujemo Y! Y ( 1 + t Iy) = Ta + tr + Ia Ir'r + G Y = (1 + t Iy ) ( Ta + TR + Ia Ir ' r + G )
1
Reducirani oblik!
Izraunajte uinak smanjenja autonomnih investicija u 2005. za 300 mil.$ na: a) stopu rasta realnog BDP-a Y = (1 0,6 + 0,6 0,22 0,2) ( 0,6Ta + TR + Ia Ir ' r + G )
1
3. IS-LM MODEL
15. Zaposleni ste kao glavni ekonomist Natwest banke. Za izradu makroekonomskih prognoza za 2005. godinu koristite sljedei model: Y=C + I +G M/p=L C= + Yd L1=Ky Yd=Y-T+TR L2=a-lr T=Ta + ty eISPIT.com online ispiti i skripte

I=Ia-Ir'r+Iy'y Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2005. godinu: Potencijalni BDP za 2005. (Ymax) 22000 Realni BDP za 2004. (YR) 20500 Dravna potronja (G) 2000 Transferi (TR) 900 Autonomni porezi (Ta) 1300 Granina porezna stopa (t) 21% Realna novana masa (M) 8700 Autonomne investicije (Ia) 1500 Autonomna potronja () 4200 Granina sklonost potronji () 0,72 Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu (Ir) 170 Granina sklonost investiranju dohotka (Iy) 0,16 Granina sklonost likvidnosti (l) 140 Autonomna pekulacijska potranja za novcem (a) 1600 Prosjena duina dranja novca od strane ek. Subjekata (k) 0,4
Da biste nadlenima u banci predoili oekivanja o makroekonomskim kretanjima izraunajte:
Izvoenje formule: Y=
Y = + y Ta tY + tr + Ia Ir'r + Iy'y + G prebacujemo sve sa Y! Y y + tY Iy'y = Ta + tr + Ia Ir'r + G izluujemo Y! Y ( 1 + t Iy) = Ta + tr + Ia Ir'r + G eISPIT.com online ispiti i skripte

Y = (1 + t Iy ) ( Ta + TR + Ia Ir ' r + G )
1
Reducirani oblik!
a) Stopu rasta realnog BDP-a i kamatnu stopu koja se moe oekivati u 2005.
I.
IS Y = (1 + t Iy ) ( Ta + TR + Ia Ir ' r + G )
936
648
IS1 Y =
1 ( 1 0,7 2 + 0,72 0,2 1 0,1 6) (4200-0,72 1300 + 0,72 900+1500

0,1512
- 170 r +2000)
IS1 Y =
1 ( 0,2712)
(7412 170r)
II.
LM Y = k p a + lr
1 M
LM Y = 0,4 ( 8700 1600 +140 r ) eISPIT.com online ispiti i skripte

LM Y = 0,4 ( 7100 +140 r )
1
III.
IS
1 ( 0,2712)
zagrade
LM
=
(7412 170r)
1 0,4
(7100 + 140r) svaki br. Iz

dijelimo sa nazivnikom!
27 330,383 626,843r 27 330,383 17 750 9 580,383 976,843r
= = = =
17 750 + 350r 350r + 626,843r 976,843r 9 580,383 /: 976,843
r = 9,807 %
I.
LM1 Y = 0,4 ( 7100 + 140 9,807 ) - da bi smo dobili BDP u formulu LM uvrtavamo
iznos kamate (r)
1 LM1 Y = 0,4 ( 8472 ,98 ) /: 0,4
YN05 = 21 182,45
<
22 000; YN <Ymax ; YR = YN

YR05 = 21 182,45
Izraunajte stopu rasta realnog BDP-a u 2005. godini. YR % =

YR 05 1 100 YR 04 21182 ,45 1 100 20500
YR % =
YR % = 3,329 % - u 2005. godini realni BDP-e je rastao po stopi od 3,329%
b) Grafiki prikaite istodobnu ravnoteu na tritu roba i tritu usluga.
c) Stopa inflacije koja se moe oekivati u 2005. p% =

Yn 1 * 100 Y max
p% = 0
U 2005. godini inflacija nije prisutna jer je YN < Ymax eISPIT.com online ispiti i skripte
d) Postotni udio budetskog salda u BDP-u u 2005. I. Formula za izraun budetskog salda BS = Ta + TyN G TR BS = 1 300 + 0,21 21 182,45 2000 900 BS = 2 848,314 II. Formula za postotni udio BS-a u BDP-a
BS 100 = ? YN
2848 ,314 100 = 13,446% 21182 ,45
4448,314
- u 2005. udio BS- a u BDP-u iznosio je 13,446%
e) Ako se zna da je 2004. osobna potronja inila 70% BDP-a, za koliko e se postotnih poena promijeniti taj udio u 2005? 2004
C 100 = 70% Y

2005
I.
C=
(YN- Ta Ty + TR)
C = 4200 + 0,72 (21 182,45 1300 0,21 21 182,45 + 900) C = 4200 + 11 760,577 C = 15 960,577
4448,314
II.
C 15960 ,577 100 = 100 = 75,348 % Y 21182 ,45
III.
C C' C = Y Y Y C = 75,348 % - 70% Y C = 5,348 P.P. Y
Udio osobne potronje u BDP-u 2005. se poveao za 5,348 P.P u odnosu na 2004. godinu.
15. Zaposleni ste kao glavni ekonomist Barclays banke. Za izradu makroekonomskih prognoza za 2005. godinu koristite sljedei model: Y=C+I+G M/p=L C= +Yd Yd=Y-T+TR T=Ta+ty I=Ia-Ir'r+Iy'y L1=Ky L2=a-lr
Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2005. godinu: eISPIT.com online ispiti i skripte

Potencijalni BDP za 2005. Dravna potronja Transferi Autonomni porezi Granina porezna stopa Realna novana masa Autonomne investicije (Ymax) 3000 (G) 300 (TR) 50 (Ta) 100 (t) 20% (M) 1000 (Ia) 100
Autonomna potronja () 600 Granina sklonost potronji () 0,80 Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu (Ir) 20 Granina sklonost investiranju dohotka (Iy) 0,10 Granina sklonost likvidnosti (l) 10 Autonomna pekulacijska potranja za novcem (a) 200 Prosjena du. Dranja novca od strane ek. Subjekata (k) 0,3
Izvoenje formule: Y= Y=
+ y Ta tY + tr + Ia Ir'r + Iy'y + G
Y y + tY Iy'y = Ta + tr + Ia Ir'r + G Y(1 + t Iy) = Ta + tr + Ia Ir'r + G Y= (1 + t Iy ) ( Ta + TR + Ia Ir ' r + G ) a) Formirajte IS krivulju te je grafiki prikaite. to e se dogoditi s IS krivuljom ako se autonomna potronja povea za 20% u odnosu na svoju inicijalnu vrijednost. Prikaite rezultat na prethodnom grafikonu.
80 40
1 Y= (1 0,80 + 0,80 0,20 0,10 ) ( 600 0,80 100 + 0,80 50 + 100 20 r + 300 )
0,16

Y= ( 0,26 ) ( 960 20 r ) IS1 Y = ( 0,26 ) ( 960 20 r )
1 1
r
IS1 : IS2 :
5% 3 307,669 3 769,23
10% 2 923,076 3 384,61
GRAFIKI PRIKAZ
.___________________________ Y
100 200 300
IS1 Y = ( 0,26 ) ( 960 20 5) = 3 307,669 IS1 Y = ( 0,26 ) ( 960 20 10 ) = 2 923,076

1
to e se dogoditi s IS krivuljom ako se autonomna potronja povea za 20% u odnosu na svoju inicijalnu vrijednost. = 600 '= 600 x 20% =600 + 120 = 720 '= 720 IS2 Y = ( 0,26 ) ( 960 20 r ) eISPIT.com online ispiti i skripte
1
(sve ostaje isto, samo dodajem + 120)

+ 120 1080
IS2 Y = ( 0,26 ) (1080 20 5) = 3769,08
IS2 Y = ( 0,26 ) (1080 20 10 ) = 3384,48
b) Procijenite realni BDP i kamatnjak uz istodobnu ravnoteu na robnom i novanom tritu. Istodobnu ravnoteu prikaite na odgovarajuem grafikonu.
I.
LM k p a + lr LM Y = 0,3 (1000 200 +10 r ) LM Y = 0,3 ( 800 +10 r )

1 1
1 M
II.
IS
( 0,26 )
1 ( 960 20 r )
= = = =
LM
1 ( 800 +10 r ) 0,3
* Svaki broj iz zagrade

Podijelim sa nazivnikom!
3692,307 76,923r
2666,666 + 33,333r
3692,307 2666,666
33,333r + 76,923r
* Istovrsni na istu stranu

jednakosti!
1025,641 110,256r
110,256r
= 1025,641 /: 110,256
- iznos kamatnjaka!
r = 9,302 %
III.
- procijeni realni BDP! * Uvrtavam dobiveni iznos r-a u

poetnu formulu LM i tako dolazim do YR!
LM k p a + lr LM Y = 0,3 ( 800 +10 r )

93,02 1 LM Y = 0,3 ( 800 + 10 9,302 )
1 M
LM Y = 2976,733
<
3 000; YN
< Ymax
; YR = YN
YR = 2976,733, inflacija nije prisutna!
c) Kolika promjena novane mase (M) e dovesti sustav u ravnoteu kod pune zaposlenosti. Do kakve promjene na prethodnom grafu e doi u tom sluaju. I. IS1 Ymax = ( 0,26 ) ( 960 20 r ) IS1 3 000 = ( 0,26 ) ( 960 20 r ) / 0,26
1 1

IS1 780 = ( 0,26 ) ( 960 20 r ) 20r = 960 780 20r = 180/:20
1
r=
9%
II.
LM1 Ymax = k p a + lr LM1 3 000 = 0,3 p 200 + 10 9

110 3 000 = 0,3 p 1 M 1 M
1 M
0,3
900 = p - 110 900 + 110 = p

M = 1 010 p
III.
LM2 Y = k p a + lr LM2 Y = 0,3 (1010 200 +10 r ) LM2 Y = 0,3 ( 810 +10 r ) NOVA LM KRIVULJA!
1 1
1 M
IV.
p = p '- p
p = 1 010 1 000 = 10
poveanje novane mase od 10 jedinica e dovesti sustav u ravnoteu kod pune zaposlenosti!
16. Zaposleni ste kao glavni strunjak za makroekonomske prognoze HSBC banke. Za izradu prognoza za 2005. godinu koristite sljedei model: Y=C+I+G C= +Yd Yd=Y-T+TR T=Ta+ty I=Ia-Ir'r+Iy'y M/p=L L1=Ky L2=a-lr
Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2005. godinu: Potencijalni BDP za 2005. (Ymax) 22000 Nominalni BDP za 2004. (YN) 21800 eISPIT.com online ispiti i skripte

Dravna potronja (G) 2300 Transferi (TR) 1100 Autonomni porezi (Ta) 1450 Granina porezna stopa (t) 20% Realna novana masa (M) 8200 Autonomne investicije (Ia) 1400 Autonomna potronja () 3700 Granina sklonost potronji () 0,73 Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu (Ir) 165 Granina sklonost investiranju dohotka (Iy) 0,18 Granina sklonost likvidnosti (l) 120 Autonomna pekulacijska potranja za novcem (a) 1200 Prosjena duina dranja novca od strane ek. Subjekata (k) 0,35 Da biste nadlenima u banci predoili oekivanja o makroekonomskim kretanjima izraunajte: Izvoenje formule: Y= Y=
+ y Ta tY + tr + Ia Ir'r + Iy'y + G
Y y + tY Iy'y = Ta + tr + Ia Ir'r + G Y(1 + t Iy) = Ta + tr + Ia Ir'r + G Y= (1 + t Iy ) ( Ta + TR + Ia Ir ' r + G )

1
a) Stopu rasta nominalnog BDP-a i kamatnu stopu koji se mogu oekivati u 2005. godini.
1058,5
803

Y= (1 0,73 + 0,73 0,20 0,18 ) ( 3700 0,73 1450 + 0,73 1100 + 1400 165 r + 2300 )
0,146
IS1 Y = 0,236 ( 7144 ,5 165 r )
II.
LM Y = k p a + lr LM 0,35 ( 8200 1200 +120 r )

1
1 M
LM1 Y = 0,35 ( 7000 +120 r )
III.
IS1
1 ( 7144 ,5 165 r ) 0,236
=
= =
LM1
1 ( 7000 +120 r ) 0,35
30 273,305 699,152r
20 000 + 342,857r
30 273,305 20 000
342,857r + 699,152r

10 273,305 1 042,009 r = = 1 042,009 r 10 273,305 /: 10 42,009
.r = 9,859 %
IV.
LM Y = 0,35 ( 7000 +120 9,859 ) LM YN05 = 23 380,228
>
22 000 (Ymax); YN
> Ymax; Y
= Ymax
YR05 = 22 000 ; inflacija je prisutna!
V.
izraun stope rasta nominalnog BDP-a! YN % =

Yn 05 1 100 Yn 04 23380 ,228 1 100 21800
YN % =
YN % = 7,248 %
b) Grafiki prikaite istodobnu ravnoteu na tritu roba i tritu usluga. eISPIT.com online ispiti i skripte
c) Stopu inflacije koja se moe oekivati u 2005.
p% =
Yn 1 * 100 Y max
p% =
23380 ,228 1 * 100 22000
p% = 6,273 % - stopa inflacije u 2005.
d) Postotni udio budetskog salda u BDP-u u 2005.

BS 100 = ? Yn
BS = Ta + TyN G TR
BS = 1450 + 0,20 23 380,228 2300 1100 BS = 2726,045
%BS u BDP-u eISPIT.com online ispiti i skripte

BS 100 = ? Yn
2726 ,045 100 = 11,659 % , iznos postotnog udjela BS-a u BDP-u! 23380 ,228
e) Struktura BDP-a u 2005. godini.
Y=C+I+G
% % %
C 100 = ? Y I 100 = ? Y G 100 = ? Y
*C = + (YN - Ta TyN + TR) C = + YN Ta tY + TR
C = C =
3 700 + 0,73 (23 380,228 1 450 0,2 23 380,228 + 1 100) 3 700 + 17 067,566 1 058,5 3 413,512 + 803
C = 17 098,554
17098 ,554 C 100 = 73,132 % 100 = 23380 ,228 Y
*I = Ia Ir'r + Iy'Y
1626,735
I = 1400 165
4208,441
9,859 + 0,18
23 380,228

I = 3981,706
3981 ,706 I 100 = 17,030 % 100 = 23380 ,228 Y
*G
2300 G 100 = 9,837 % 100 = 23380 ,228 Y
Grafiki prikaz zadatka e

Struktura BDP-a u 2005.
G=9,837% I=17,030%
C=73,132%
f) Kakva bi bila posljedica poveanja realne novane mase za: 1) 500 mil$ i 2) poveanja dravne potronje za 400 mil.$ (svaka mjera se zasebno eISPIT.com online ispiti i skripte

provodi, a ne paralelna promjena obje varijable)
na:

I.
stopu rasta nominalnog BDP-a; kamatnu stopu; stopu inflacije; strukturu BDP-a?
G = 400, IS1 Y = 0,236 ( 7144 ,5 165 r ) IS2 Y = 0,236 ( 7544 ,5 165 r ) - prvome broju iz zagrade-IS1, pribrojili smo 400!
1 1
II.
IS2
1 ( 7544 ,5 165 r ) 0,236
=
= =
LM1
1 ( 7000 +120 r ) 0,35
31 968,22 699,152r
20 000 + 342,857r
31 968,22 - 20 000 =
342,857r + 699,152r
11 968,22 = 1 042,009 r 1 042,009 r = 11 968,22 /: 1042,009 .r' = 11,485 %
III.
LM Y = k p a + lr eISPIT.com online ispiti i skripte
1 M

LM1 Y = 0,35 ( 7000 +120 r ) LM1 Y = 0,35 ( 7000 +120 11,485 )
1378,2
LM1 Y = 0,35 (8378 ,2 ) /: 0,35
Y'N = 23 937,714
>
22 000 (Ymax); YN
> Ymax; Y
= Ymax
Utjecaj porasta dravne potronje na stopu rasta nominalnog BDP-a! YN % =

Y ' N 05 1 100 YN 04
YN % =
23937 ,714 1 100 21800
YN % = 9,806 %
YN = Y'N % - YN% YN = 9,806% - 7,248% YN = 2,558 P.P.
Utjecaj porasta dravne potronje na kamatnu stopu
r = r' r

r = 11,485 % - 9,859 % r = 1,626 P.P.
Pod utjecajem porasta dravne potronje od 400 mil.$, kamata je rasla za 1,626 P.P. Utjecaj porasta dravne potronje na stopu inflacije
p'% = p'% =
Y'n 1 * 100 Y max 23937 ,714 1 * 100 22000
p'% = 8,807%
p = p'% - p% p = 8,807% - 6,273 % p = 2,534 P.P.

Inflacija bi u datim uvijetima porasla za 2,534 P.P.
Utjecaj porasta dravne potronje na strukturu BDP-a Y = C + I + G , C = Y I G

I' = Ia Ir'r + Iy'Y I' = 1400 165 11,485 + 0,18 23 937,714
1895,025 4308,788
I' = 3 813,763
I 3813 ,763 100 = 100 = 15,932 % Y 23937 ,714
G' = 2 700
G 2700 100 = 100 = 11,279 % Y 23937 ,714
Y' = 23 937,714
C = Y I G C = 23 937,714 3 813,763 2700 C' = 17 423,951

C 17423 ,951 100 = 100 = 72,788 % Y 23937 ,714
Grafiki prikaz:

Strukrura BDP-a nakon poveanja dravne potronje za 400 mil.$
I=15,932%
G=11,279%
C=72,788%
Komentar: poveanje budetske potronje (G), za 400 mil.$. dovelo je do poveanja domaeg proizvoda i paralelno s time poveao se i kamatnjak sa r na r', a to je rezultiralo smanjenjem investicijske potronje.
Grafika i raunska usporedba utjecaja poveanja budetske potronje. eISPIT.com online ispiti i skripte

G= 9,837% I= 17,030%
C= 73,132%
I= 15,932%
G=11,279%
C= 72,788%
C C' C = Y Y Y I I' I = Y Y Y G G' G = Y Y Y
= 72,788 % - 73,132 % = - 0,344 P.P. = 15,932 % - 17,030 % = = 11,279 % - 9,837 % = - 1,098 P.P. 1,46 P.P.
f-2) Promjena novane mase za 500 mil.$. eISPIT.com online ispiti i skripte

M = 500 LM Y = k p a + lr
1 M
I. LM1 Y = 0,35 ( 7000 +120 r ) LM2 Y = 0,35 ( 7500 +120 r )

1
- prvome broju iz zagrade-LM1 pribrojili smo 500!
II.
IS1
1 ( 7144 ,5 165 r ) 0,236
=
= =
LM2
1 ( 7500 +120 r ) 0,35
30 273,309 699,152r
21 428,571 + 342,857r
30 273,309 - 21 428,571 = 8 844,738 = 1 042,009 r
342,857r + 699,152r 1 042,009 r
= 8 844,738 /: 1 042,009
.r'' = 8,488 %
III.
LM2 Y = 0,35 ( 7500 +120 8,488 ) eISPIT.com online ispiti i skripte

LM2 Y''N05 = 24 338,742> 22 000 (Ymax); YN YR05 = 22 000 ; inflacija je prisutna!
> Ymax; Y
= Ymax
Utjecaj porasta novane mase (M) na 500 mil.$. na stopu rasta nominalnog BDP-a! YN % =
Y ' N 05 1 100 YN 04 24338 ,742 1 100 21800
YN % =
YN % = 11,645 %
Y = Y'N % - YN % Y = 11,645 7,248 % = 4,397 P.P.
Utjecaj porasta novane mase na stopu inflacije

p% =
p% =
Y'n 1 * 100 Y max
24338 ,742 1 * 100 22000
p% = 10,630 %
p = p'% - p% p = 10,630 % - 6,273 % = 4,357 P.P.

Inflacija je porasla za 4,357 P.P, jer je monetarna politika bila ekspanzivna!
Utjecaj porasta novane mase na kamatnu stopu
r = r'' r r = 8,488 % - 9,859% = - 1,371 P.P.

Poveanje novane mase za 500 mil. $ uzrokovalo je smanjenje kamatne stope za 1,371 P.P.
Utjecaj porasta novane mase na strukturu BDP-a Y = C + I + G , C = Y I G eISPIT.com online ispiti i skripte
C = + (YN Ta TyN + TR)

C = 3 700 + 0,73(24 338,742 1 450 0,20 24 338,742 + 1 100) C = 17 658,325
C 17658 ,325 100 = 100 = Y 24338 ,742
4867,748
72,552 %
I = Ia Ir'r + Iy'Y
I = 1 400 165 8,488 + 0,18 24 338,742 I = 4 380,453
I' 4380 ,453 100 = 100 = Y' 24338 ,742
1400,52 4380,973
17,997%
G = 2300
G' 2300 100 = 100 = Y' 24338 ,742
9,449 %

G= 9,837% I= 17,030%
C= 73,132%
Strukrura BDP-a nakon poveanja novane mase za 500 mil.$
I=17,997%
G=9,449%
C=72,552%
C C' C = = 72,552 % - 73,132 % = - 0,58 P.P. Y Y Y I I' I = = Y Y Y
17,997% - 17,030 % = 0,967 P.P.
G G' G = = 9,449 % Y Y Y
- 9,837% = - 0,388 P.P.

G=9,837% I=17,030%
C=73,132%
Komentar: Nako to je donesena mjera o poveanju dravne potronje za 400 mil. $. S poveanjem domaeg proizvoda poveavao se i kamatnjak, a to je dovelo do smanjenja investicijske potronje i rezultat je bio preraspodjela domaeg proizvoda u korist budetske potronje,
I=15,932%
G=11,279%
dok se u poveanju ponude novca poveanje domaeg proizvoda ostvaruje uz istodobno smanjenje kamatnjaka, dakle nema smanjenja investicija.
C=72,788%
Zbog toga je osnovna razlika izmeu stimuliranja privrede mjerama fiskalne politike ili mjerama monetarne politike.
Strukrura BDP-a na
mase za
Iz tog razloga esto se obje vrste mjera kombiniraju, kako bi se ostvarilo poveanje domaeg proizvoda uz istodobnu kontrolu kamatnjaka!
(Babi,M.: Makroekonomija, Mate, Zagreb,1995., str.344.)
I=
g) Kolika promjena proraunskog salda uvjetovana promjenom autonomnih poreza bi osigurala postizanje pune zaposlenosti u sustavu? eISPIT.com online ispiti i skripte
C=72,552%

I. Y= Ymax YN Y= 22 000 23 380,228 Y= - 1 380,228
II.
Ta
Y= (1 + t Iy )
Ta
- 1 380,228 =
0,73 0,236
Ta / 0,236
- 325,733 = -0,73 Ta 0,73 Ta = 325,733 /: 0,73 Ta = 446,209
III.

BS= Ta TyN G TR BS'= Ta' tYmax G TR BS = BS' BS
h) Ako poraste efikasnost platnog sustava u zemlji za 10% kako e se to odraziti na LM krivulju? Formirajte novu LM krivulju, te je grafiki prikaite. M= 8200 + 10% V= brzina novanog opticaja to je opticaj bri, brzina kolanja novca, to je novani sustav efikasniji!
.k =
I.
1 V
V=
1 k
V= V' =
1 0,3 = 2,857 + 10% 5 1 0,3 = 2,857 + 10% 5
V' =3,142
II.
k' = k' =
III.
1 V'
1 3,1 2 = 0,318 4 1
LM3 Y = 0,318 ( 7000 +120 r ) eISPIT.com online ispiti i skripte
- nova LM krivulja!

i) Izraunajte novu razinu ravnotenog dohotka koja e se ostvariti ako se granina sklonost investiranju dohotka smanji za 15 % u odnosu na svoju inicijalnu vrijednost!
I.
Iy = 0,18 Iy' = 0,18 15% = 0,153

Promjena samo u multiplikatoru!
II.
IS3 Y = 1 0,73 + 0,73 0,20 0,153 ( 7144 ,5 165 r ) IS3 Y = 0,263 ( 7144 ,5 165 r )
1
III.
IS3
LM1
1 ( 7000 +120 r ) 0,35
1 ( 7144 ,5 165 r ) = 0,263
27 165,399 627,376r = 20 000 + 342,857r 27 165,399 20 000 = 342,857r + 627,376r 7165,399 = 970,233r r = 7,385 %
IV.
LM Y''' = 0,35 ( 7000 +120 7,385 ) eISPIT.com online ispiti i skripte

LM Y''' = 22 532 Novi BDP!
j) Izaberite i kvantificirajte odgovarajuu mjeru monetarne politike koja bi najbre vodila sustav u stanje istodobne ravnotee na oba trita robe i novca, uz punu zaposlenost! Formirajte novu LM krivulju. I. * trebam za IS krivulju izraunati r u odnosu na potencijalni BDP (Ymax)!
22 000 = 0,236 (7144 ,5 165 r ) / 0,236 5192 = 7144,5 165r 165r = 7144,5 5192 165r = 1952,5 /: 165
r = 11,833 %
II.
*sada u LM krivulji izraunati M/p u odnosu na potencijalni BDP (Ymax)! LM Ymax = k p a + lr eISPIT.com online ispiti i skripte
1 M

1419,96
22 000 = 0,35 p 1200 +120 11,833
/ 0,35
7 700 = p + 219, 96 - p = 219, 96 7 700 - p = - 7 480,04 / (-1)

M = 7 480,04 p M M
p = p '- p
p = 7 480,04 8 200 = - 719,96
17. Zaposleni ste kao glavni strunjak za makroekonomske prognoze HSBC banke. Za izradu prognoza za 2005. godinu koristite sljedei model: Y= C + I + G C= + Yd Yd= Y-T+TR T= Ta + ty eISPIT.com online ispiti i skripte M/p=L L1=Ky L2=a-lr

I= Ia - Ir'r + Iy'y Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2005. godinu: Potencijalni BDP za 2005. (Ymax) 21 300 Realni BDP za 2004. (YR) 21 000 Dravna potronja (G) 2 700 Transferi (TR) 800 Autonomni porezi (Ta) 1 300 Granina porezna stopa (t) 20% Realna novana masa (M) 8 800 Autonomne investicije (Ia) 1 200 Autonomna potronja () 3 000 Granina sklonost potronji () 0,71 Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu (Ir) 160 Granina sklonost investiranju dohotka (Iy) 0,18 Granina sklonost likvidnosti (l) 120 Autonomna pekulacijska potranja za novcem (a) 1 550 Prosjena duina dranja novca od strane ek. Subjekata (k) 0,36 Da biste nadlenima u banci predoili oekivanja o makroekonomskim kretanjima izraunajte:
Izvoenje formule: Y = + (Y Ta tYN + TR) + Ia - Ir'r + Iy'y + G Y = + Y Ta tYN + TR + Ia - Ir'r + Iy'y + G prebacujemo sve sa Y! Y Y + tYN - Iy'y = Ta + TR + Ia - Ir'r + G Y(1 + t Iy) = Ta + TR + Ia - Ir'r + G
Y=
1 ( Ta + TR + Ia - Ir'r + G) 1 + t Iy
Reducirani oblik modela!
a) izraunajte stopu rasta realnog BDP-a i kamatnu stopu u 2005.

I.
Y=
1 ( Ta + TR + Ia - Ir'r + G) 1 + t Iy
923 568
Y=
1 (30000,71 1300+ 0,71 800 +1200160r + 1 0,71+ 0,71 0,2 0,18

0,142
2700)
IS1 Y =
1 (6 545 160 r) 0,252
II.
LM1 Y =
1 k
M p a + lr
LM1 Y =
1 0,36 1 0,36 1 0,36
(8 800 1 550 + 120r)
LM1 Y =
(8 800 1 550 + 120r)
LM1 Y =
(7 250 + 120r)
III.
IS1
1 (6 545 160 r) 0,252
25 972,222 634,920r 25 972,222 - 20 138,888 5 833,334 968,253r
=
1 0,36
LM1
(7 250 + 120r)
= 20 138,888 + 333,333r = 333,333r + 634,920r
= 968,253r = 5 833,334 /: 968,253
.r = 6,024%
IV.
LM1 Y =
1 0,36 1 0,36
(7 250 + 120 6,024)
LM1 Y =
(7 972,88) /: 0,36
YN = 22 146,888
>21 300 ; Y >Ymax ; Y

N
= Ymax
YR = 21 300 , inflacija je prisutna!

V.
Stopa rasta realnog BDP-a! YR % =

YR 05 1 100 YR 04 21300 1 100 21000
YR % =
YR % = 1,428 % - realni BDP je rastao po ovoj stopi!
b) stopa inflacije koja se moe oekivati u 2005. p% =

YN 1 100 Y max 22146 ,888 1 100 21300
p% =
p% = 3,976 %

c) Kolika promjena dravne potronje (G) bi dovela sustav u ravnoteu na oba trita kod pune zaposlenosti?
uvrtavamo u formulu za LM i IS iznos Ymax-a, preko LM-a dobijemo novu kamatnu stopu, a kroz IS traimo novi G!
I.
LM Ymax =
1 k
M p a + lr
LM2 21 300 =
1 0,36
(7 250 + 120 r)/ 0,36
7 668 = 7 250 + 120r 7 668 7 250 = 120r 418 = 120r 120r = 418/: 120
.r
= 3,483%
II.
IS Ymax =
1 ( Ta + TR + Ia Ir'r + G) 1 + t Iy
uvrtavamo dobivneni r!
IS 21 300 =
1 0,252
(3 845 + G 160 3,483)
/ 0,252
5 367,6 = 3 845 + G 557,28
5 367,6 - 3 845 + 557,28 = G G' = 2 079,88
III.
G = G' - G G = 2 079,88 2 700 G = - 620,12
Da bi se ostvarila ravnotea na oba trita pri punoj zaposlenosti, trebalo bi dravnu potronju smanjiti za 620,12!
d) izraunajte udio proraunskog salda u BDP-u?
BS = Ta + tYN G - TR
I.
BS = 1 300 + 0,2 22 146,888 2 700 800 BS = 2 229,377
II.
BS 100 = ? YN
2229 ,377 100 = 10,066% 22146 ,888
- Udio budetskog salda u BDP-u iznosi 10,066%.
18. Zaposleni ste kao glavni strunjak za makroekonomske prognoze HSBC banke. Za izradu prognoza za 2005. godinu koristite sljedei model: Y= C + I + G C= + Yd Yd= Y-T+TR T= Ta + ty I= Ia - Ir'r + Iy'y M/p=L L1=Ky L2=a-lr
Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2005. godinu: Potencijalni BDP za 2005. (Ymax) 31 000 Potencijalni BDP za 2004. ( Ymax) 30 000 Dravna potronja (G) 2 500 Transferi (TR) 700 Autonomni porezi (Ta) 1 050 Granina porezna stopa (t) 22% Realna novana masa (M) 12 000 Autonomne investicije (Ia) 1 400 Autonomna potronja () 3 000 Granina sklonost potronji () 0,76 Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu (Ir) 160 Granina sklonost investiranju dohotka (Iy) 0,24 Granina sklonost likvidnosti (l) 140 Autonomna pekulacijska potranja za novcem (a) 1000 Prosjena duina dranja novca od strane ek. subjekata (k) 0,4 Da biste nadlenima u banci predoili oekivanja o makroekonomskim kretanjima izraunajte:
U 2005.g. porezna stopa se smanjila za 2 p.p.!
Izvoenje formule: Y = + (Y Ta tYN + TR) + Ia - Ir'r + Iy'y + G Y = + Y Ta tYN + TR + Ia - Ir'r + Iy'y + G prebacujemo sve sa Y! Y Y + tYN - Iy'y = Ta + TR + Ia - Ir'r + G Y(1 + t Iy) = Ta + TR + Ia - Ir'r + G Y=
1 ( Ta + TR + Ia - Ir'r + G) 1 + t Iy
Reducirani oblik modela!
a) Izraunajte realni BDP i kamatnu stopu u 2005.

(napomena: t05= 0,2)
I.
IS Y =
1 ( Ta + TR + Ia - Ir'r + G) 1 + t Iy
798 532
IS Y =
1 (3000 0,76 1050+0,76 700+14001 0,76 + 0,7 6 0,2 0,24

0,152
160r+2500)
IS Y =
1 (6 634 160r) 0,152
II.
LM Y = k p a + lr LM Y = 0,4 (12000 1000 +140 r ) LM Y = 0,4 (11 000 + 140r)

1
1
1M
III.
IS
1 (6 634 160r) 0,152
=
=
LM
1 (11 000 + 140r) 0,4
43 644,736 1 052,631r = 43 644,736 27 500 16 144,736 1 402,631r = =
27 500 + 350r 350r + 1 052,631r 1 402,631r 16 144,736/: 1 402,631
=
.r05
= 11,51 %
IV.
LM Y = 0,4 (11 000 + 140r) uvrtavamo dobiveni iznos r i dobijemo YN! LM Y = 0,4 (11 000 + 140 11,51) LM Y = 0,4 (12 611,4)/: 0,44 YN05 = 31 528,5 YR05 = 31 000
1 1
>31 000 ; Y >Ymax Y

N
= Ymax
b) izraunajte stopu rasta realnog i nominalnog BDP-a?
YR% =
YR 05 1 100 YR 04 31000 1 100 30000
YR% =
YR% = 3,333 %
I.
IS04 Y =
1 (6 634 - 160r) 1 0,76 + 0,76 0,22 0,24 1 (6 634 - 160r) 1 0,76 + 0,76 0,22 0,24
0,1672
IS04 Y =
IS04 Y =
1 (6 634 - 160r) 0,1672
II.
LM04 Y = 0,4 (11 000 + 140r) preuzeli smo podatke, jer su isti i za 04.
III.
IS04
=
=
LM
1 (11 000 + 140r) 0,4
1 (6 634 - 160r) 0,1672

39 677,033 956,937r =
27 500 + 350r
39 677,033 27 500 = 350r + 956,937r eISPIT.com online ispiti i skripte

12 177,033 = 1 306,937r = .r04 1 306,937r 12 177,033/: 1 306,937
= 9,317%
Izraun nominalnog BDP-a za 2004.g. LM04 Y = 0,4 (11 000 + 140r) - uvrtavamo dobiveni iznos r! LM04 Y = 0,4 (11 000 + 140 9,317) LM04 Y = 0,4 (12 304,38) /:0,4 YN04 = 30 760,95
1 1 1
Stopa rasta nominalnog BDP-a! YN% =

YN 05 1 100 YN 04
31528 ,5
YN% = 30760 ,95 1 100 YN% = 2,495%
C) Izraunajte promjenu stope inflacije u 2005. u odnosu na 2004.g.

I.
p% =
YN 1 100 Y max
p%05 =
31528 ,5 1 100 31000
p%04 =
30760 ,95 1 100 30000
p%05 = 1,704%
p%04 = 2,536 %
II.
p = p'% - p% p = 1,704% - 2,536 % p = - 0,832 P.P. - u 2005.g. inflacija se smanjila za 0,832 P.P. u odnosu na 2004.g.
d) kolika je bila promjena kamatne stope u 2005. u odnosu na prethodnu godinu? r = r' - r r = 11,51 % - 9,317% eISPIT.com online ispiti i skripte

r = 2,193 P.P. u 2005. kamatna stopa je rasla za 2,139 P.P. u odnosu na 2004.g.
e) za koliko e se P.P. promijeniti udio osobne potronje (C) u BDP-u 2005 e, u odnosu na 2004-u! C = + (YN Ta tYN + TR)
C04 = 3 000 + 0,76 (30 760,95 1 050 0,22 30 760,95 + 700) C04 = 3 000 + 0,76 (23 643,46) C04 = 3 000 + 17 969,029 C04 = 20 969,091
20969 ,091 C 100 = 100 = 30760 ,95 YN
I.
6 767,409
68,167%
- udio C04 u BDP-u!
II.
C05 = 3 000 + 0,76 (31 528,5 1 050 0,2 31 528,5 + 700) C05 = 3 000 + 0,76 (24 872,8) C05 = 3 000 + 18 903,328 C05 = 21 903,328
6305,7

21903 ,328 C 100 = 100 = 31528 ,5 YN
IV.
69,471% - udio C05 u BDP-u!
C C' C = = 69,471% - 68,167% = 1,304 P.P. YN YN YN
4. MODEL OTVORENE PRIVREDE

19. Zaposleni ste kao glavni strunjak za makroekonomske prognoze Creditmax banke. U svome radu koristite sljedei model: Y= C + I+ G C= + Yd Yd =Y-T+TR T=Ta + ty I =Ia - Ir'r + Iy'y M/p = L L1= ky L2 = a - lr
Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2005. godinu: Potencijalni BDP za 2005. (Ymax) 21000 Realni BDP za 2004. (YR) 21500 Dravna potronja (G) 1700 Transferi (TR) 800 Autonomni porezi (Ta) 1250 Granina porezna stopa (t) 23% Realna novana masa (M) 7900 Autonomne investicije (Ia) 1100 Autonomna potronja () 3600 Granina sklonost potronji () 0,73 Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu (Ir) 165 Granina sklonost investiranju dohotka (Iy) 0,18 Granina sklonost likvidnosti (l) 120 Autonomna pekulacijska potranja za novcem (a) 900 Prosjena duina dranja novca od strane ek. Subjekata (k) 0,35 Da biste nadlenima u banci predoili oekivanja o makroekonomskim kretanjima izraunajte: eISPIT.com online ispiti i skripte

Izvoenje formule: Y = + (Y Ta - tYN + TR) + Ia- Ir'r + Iy'y + G Y = + Y Ta - tYN + TR + Ia- Ir'r + Iy'y + G - sve sa y na lijevu stranu
znaka jednakosti!
Y - Y+ tYN Iy'y = - Ta + TR + Ia Ir'r + G Y(1 - + t Iy) = - Ta + TR + Ia Ir'r + G - izluili smo Y! Y=
1 1 + t Iy
( - Ta + TR + Ia Ir'r + G) Reducirani oblik!!!!
a) Stopu rasta realnog BDP-a, stopu inflacije i kamatnu stopu koja se moe oekivati u 2005.godini.
I.
Y=
1 1 + t Iy
( - Ta + TR + Ia Ir'r + G)
912,5 584
Y=
1 1 0,73 + 0,73 0,23 0,18

0,1679
( 3600 0,73 1250 + 0,73 800 + 1100 165
r + 1700)
IS1 Y =
1 0,2579
( 6071,5 165r)
II.
LM Y = k p a + lr eISPIT.com online ispiti i skripte
1 M

LM1 Y =
1 0,35 1 0,35
( 7900 900 + 120r)
LM1 Y =
( 7000 + 120r)
III.
IS1
1 0,2579
zagrade
=
=
LM1
1 0,35
( 7000 + 120r) svaki br.iz
dijelimo sa nazivnikom!
( 6071,5 165r)
23 542,070 639,782r - 639,782r 342,857r - 982, 639r .r
= = =
20 000 + 342,857r 20 000 23 542,070
- istovjetne zajedno!
- 3 542,07/: (-982,639)
= 3,604 %
IV.
Izraun BDP-a! YN =
1 0,35
( 7000 + 120 3,604)

YN =
1 0,35
( 7000 + 120 3,604)
YN = 21 235,657
> 21 000;
YN
>Ymax;
YR = Ymax
YR = 21 000 inflacija je prisutna!
V.
Stopa rasta realnog BDP-a YR % =

YR 05 1 100 YR 04 21000 1 100 21500
YR % =
YR % = - 2,325 %
IV.
Izraun stope inflacije p% =

Y'N 1 100 Y max 21235 ,657 1 100 21000
p% =
p% = 1,122 % eISPIT.com online ispiti i skripte
b) ako modelu robnih tokova iz (a) dodamo sektor vanjske trgovine s Funkcijom U = 1300 + 0,2Y, te ako izvoz iznosi 5 000 jedinica, odredite ukupan utjecaj vanjske trgovine na BDP!
E= IZVOZ U = UVOZ Uo = AUTONOMNI UVOZ .m = GRANINA SKLONOST UVOZU SVTB = SALDO VANJSKOTRGOVINSKE BILANCE
U = Uo mY, U = 1 300 + 0,2Y E = 5 000
SVTB = E - U
Model koji koristimo pri zadacima koji sadravaju uvoz i izvoz: Y=C+I+G+EU C= + Yd Yd =Y-T+TR T=Ta + ty I =Ia - Ir'r + Iy'y U = Uo - mY Izvoenje formule: Y = + (Y Ta - tYN + TR) + Ia- Ir'r + Iy'y + G + E Uo - mY eISPIT.com online ispiti i skripte

Y = + Y Ta - tYN + TR + Ia- Ir'r + Iy'y + G + E Uo - mY Y - Y+ tYN Iy'y + mY = - Ta + TR + Ia Ir'r + G + E - Uo Y(1 - + t Iy + m) = - Ta + TR + Ia Ir'r + G + E - Uo
Y=
1 1 + t Iy + m
( - Ta + TR + Ia Ir'r + G + E- Uo) Reducirani oblik!
I.
Odredite ukupan utjecaj vanjske trgovine na BDP! Y=
1 1 + t Iy + m
( - Ta + TR + Ia Ir'r + G + E- Uo)
IS2 Y =
1 (9 771,5 165r) 0,4579
II.
IS2
1 (9 771,5 165r) 0,4579
21 339,812 360,340r 21 339,812 20 000
LM1
1 0,35
= = =
( 7000 + 120r)
20 000 + 342,857r 342,857r + 360,340r
1339,812 = 703,197r eISPIT.com online ispiti i skripte

.r
= 1,905 %
LM Y = k p a + lr LM Y =
1 M
1 0,35 1 0,35
( 7000 + 120 1,905)
LM Y =
(7228,69) /: 0,35
Y'N = 20 653,142
III.
YN = Y'N - YN YN = 20 653,142 - 21 235,657 YN = - 582,515 eISPIT.com online ispiti i skripte
c) Izraunajte kako bi smanjenje granine sklonosti uvozu za 10% utjecalo na SVTB? .m = 0,2 10% .m = 0,18
I.
IS3 Y =
1 (9 771,5 165r) 0,2579+ 0,18 1 (9 771,5 165r) 0,4379
IS3 Y =
IS3
LM1

1 (9 771,5 165r) 0,4379
22 314,455 376,798r 22 314,455 - 20 000 2 314,455 719,655r = = =
1 0,35
( 7000 + 120r)
20 000 + 342,857r 342,857r + 376,798r 719,655r 2 314,455/: 719,655
=
=
r = 3,216 %
II.
LM Y = k p a + lr LM3 Y = 0,35 ( 7000 + 120 3,216 ) LM3 Y = 0,35 ( 7000 + 120 3,216 ) LM3 Y = 0,35 ( 7385 ,92 ) /: 0,35
1 1 1
1 M
YN''= 21 102,628
III.
SVTB = E U
U = Uo - mY

SVTB = 5 000 1 300 0,2 20 653,142 SVTB = - 430,628
SVTB' = 5 000 1 300 0,18 21 102,628 SVTB' = - 98,473
SVTB = SVTB' - SVTB

SVTB = - 98,473 (- 430,628) SVTB = 332,155 d) pokaite na primjeru pod b) promjenu multiplikatora, koja je posljedica otvaranja privrede.
1 1 1 1 = = 2,1838 3,8774 = - 1,6936 1 + t Iy 1 + t Iy 0,4579 0,2579
multiplikator
e) Kolika promjena autonomnih poreza (Ta) e dovesti sustav u ravnoteu kod pune zaposlenosti (u modelu otvorene privrede)?
I.
LM Ymax = k p a + lr LM 21 000 = 0,35 ( 7000 +120 r ) / 0,35 eISPIT.com online ispiti i skripte
1
1 M

7 350 = 7000 + 120 r 7 350 7000 = 120r 350 = 120r 120r = 350/: 120
.r = 2,916 %
II.
481,305
IS3 21 000 =
1 (3600-0,73 Ta +584 +1100- 165 0,4579
2,916+1700+5000-1300)
21 000 =
1 (10 202,695 0,73 Ta)/ 0,4579 0,4579
9615,9 = 10 202,695 0,73 Ta 0,73 Ta = 10 202,695 9 615,9 0,73 Ta = 586,795 /: 0,73
Ta' = 803,828

III.
Ta = Ta' Ta Ta = 803,828 1 250 Ta = - 446,172
f) Kako e smanjenje efikasnosti bankarskog sustava (V) za 15% utjecati na saldo vanjsko-trgovinske bilance i na BDP (u odnosu na zadatakb.)?
V =
1 k
.k =
1 V
I.
V=
1 0,3 = 2,857 5
V' = 2,857 -15% V'= 2,428
II.
.k' =
1 V'

.k' =
1 2,428
= 0,411
IV.
LM3 Y = k p a + l r LM3 Y = 0,411

1 ( 7000 + 120 r )
V.
IS2
1 (9 771,5 165r) 0,4579
21 339,812 360,340r
=
=
LM3
1 0,411
(7000 + 120r)
= 17 031,630 + 291,970r
21 339,812 - 17 031,630 = 291,970r + 360,340r 4 308,182 = 652,31r 652,31r = 4 308,182/: 652,31
.r = 6,604
VI.
LM Y =
1 M a + l r k P
1 ( 7000 +120 6,604 )
LM Y = 0,411 LM Y = 0,411 YN =18 959,805

1
( 7792 ,48 ) /: 0,411
VII.
YN = YN' - YN YN = 18 959,805 - 20 653,142 YN = - 1 693,337
VIII.
SVTB = E Uo - mY SVTB = 5 000 1 300 0,2
18 959,805
20. Zaposleni ste kao glavni ekonomist Barclays banke. Za izradu makroekonomskih prognoza za 2006. godinu koristite sljedei model: Y=C + I +G C= + Yd Yd=Y-T+TR T=Ta + ty I=Ia-Ir'r+Iy'y M/p=L L1=Ky L2=a-lr
Procijenjeni ekonomski pokazatelji i parametri za 2005. godinu: Potencijalni BDP za 2006. (Ymax) 32 000 Realni BDP za 2005. (YR) 29 850 Dravna potronja (G) 4 800 Transferi (TR) 1 060 Autonomni porezi (Ta) 2 000 Granina porezna stopa (t) 22% Realna novana masa (M) 9 700 Autonomne investicije (Ia) 1 320 Autonomna potronja Granina sklonost potronji eISPIT.com online ispiti i skripte () 2 200 () 0,78

Granina osjetljivost investicija na kamatnu stopu Granina sklonost investiranju dohotka Granina sklonost likvidnosti Autonomna pekulacijska potranja za novcem Brzina novanog opticaja Da biste nadlenima u banci kretanjima izraunajte: (Ir) (Iy) (l) (a) (V) 159 0,20 176 900 2,85
predoili oekivanja o makroekonomskim
Izvoenje formule: Y = + ( Y- Ta tYN + TR) + Ia Ir'r + Iy'y + G Y = + Y Ta tYN + TR + Ia Ir'r + Iy'y + G Y Y + tYN - Iy'y = Ta + TR + Ia Ir'r + G Y(1 + t Iy) = Ta + TR + Ia Ir'r + G
Y=
1 ( Ta + TR + Ia Ir'r + G) 1 + t Iy
a) Stopu rasta realnog BDP-a, kamatnu stopu i stopu inflacije koja se moe oekivati u 2006. godini. eISPIT.com online ispiti i skripte

I.
IS Y =
1 ( Ta + TR + Ia Ir'r + G) 1 + t Iy
1560 826,8
IS Y = 159r
1 (22000,78 2000+0,78 1060+1320 1 0,78 + 0,78 0,22 0,20

0,1716
+ 4800)
IS1 Y =
1 (7 586,8 159r) 0,1916
II.
- kako (k) ovaj puta nije zadan, do njega dolazimo pomou V. .k =

1 V
1
.k = 2,85 = 0,35
LM Y = k p a + lr
1 M
LM Y = 0,35 ( 9700 900 + 176 r ) eISPIT.com online ispiti i skripte

1 0,35
LM Y =
III.
(8800 + 176r)
IS
1 (7 586,8 159r) 0,1916
39 597,077 829,853r
=
=
LM
1 0,35
(8800 + 176r)
25 142,857 + 502,857r
39 597,077 - 25 142,857 = 502,857r + 829,853r 14 454,22 = 1 332,71 r 1 332,71 r = 14 454,22 /: 1 332,71
.r = 10,845
IV.
LM Y =
1 0,35 1 0,35
(8800 + 176 10,845)
LM Y =
(10 708,72) /: 0,35
YN 2006 = 30 596,342 YR 2006 = 30 596,342
< 32 000 ; Y < Y

N
max
; YN = YR
V.
Stopa rasta realnog BDP-a

YR 06 1 100 YR 05 YR% = 30596 ,342 1 100 29850 YR% =
YR% = 2,5003 %
VI.
Stopa inflacije, p% = 0
b) Ako modelu robnih tokova iz (a) dodamo sektor vanjske trgovine s funkcijom uvoza U=1400+0.1Y, te ako izvoz iznosi 4200 jedinica, odredite ukupan utjecaj vanjske trgovine na BDP.
Y = C + I + G + E U
Y=
1 1 + t Iy + m
( - Ta + TR + Ia Ir'r + G + E- Uo) E Uo

IS2 Y =
1 (7 586,8 + 4200 - 1400 159r) 0,1916+ 0,1 1 0,2916
IS2 Y =
(10 386,8 159r)
IS2
1 0,2916
(10 386,8 159r)
=
=
LM1
1 0,35
(8800 + 176r)
35 620,027 545,267r 35 620,027 - 25 142,857 10 477,17 .
= 25 142,857 + 502,857r
= 502,857r + 545,267r = 1 048,124r
r = 9,996%
Izraun BDP-a
YN =
1 0,2916
(10 386,8 159 9,996)
YN =
1 (10 386,8 1 589,364) 0,2916

1 (10 386,8 1 589,364) 0,2916
YN =
YN = 30 169,533
YN = YN' - YN
YN = 30 169,533 - 30 596,342 YN = - 426,809
C) Pretpostavka je da su cijene u sustavu pale za 3%. Odredite promjenu nominalne ponude novca koja bi dovela sustav u istodobnu ravnoteu pri punoj zaposlenosti (u odnosu na zadatak pod a)?
M p = 9 700
I.

IS3 Ymax =
1 (7 586,8 159r) 0,1916 1 (7 586,8 159r)/ 0,1916 0,1916
IS3 32 000 =
6 131,2 = 7 586,8 159r 159r = 7 586,8 6 131,2 159r = 1 455,6/: 159 .
r = 9,154 %
II.
LM 32 000 = 0,35 p 900 +176 9,154
M'
/ 0,35
11 200 = 11 200 =
M' 900 + 1 611,104 p M' + 711,104 p
M' = 11 200 711,104 p M' = 10 488,896 p
Nas zanima nominalni M te: (M/p)'= M'/0,97 eISPIT.com online ispiti i skripte

M = M' - M Pri emu pretpostavljamo da je M = M/p = 9 700 jer nismo ni prije znali razinu cijena ali smo pretpostavili da je 1.
M = 10 174,229 - 9 700 M = 474, 229
POPIS FORMULA
Izraun BDP-a per capita
Stopa rasta nominalnog BDP-a
YPC =
YR Br .s tan ovnika
YN%
YN 05 1 100 YN 04

Stopa rasta realnog BDP-a Izraun stope inflacije
YR % =
YR 05 1 100 YR 04
p% =
Y 'n 1 100 Y max
Apsolutna promjena inflacije
Izraun osobne potronje
p = p'% - p%
Izraun investicijske potronje
C = + (YN Ta tYN + TR)

Struktura BDP-a
I = Ia Ir'r + Iy'y
C 100 = ? Y G 100 = ? Y
I 100 = ? Y
Dobivanje realnog BDP-a
YN > Ymax ; YR = Ymax YN < Ymax ; YR = YN
( inflacija je prisutna!).
(inflacija nije prisutna!)..
Izraun i promjena budetskog salda
BS = Ta + tYN G - TR BS' = Ta + tYmax G - TR BS = BS' - BS

Set mjera koje dovode do pune zaposlenosti
Y = Ymax - YN Ta
Y = (1 + t Iy ) Ta TR eISPIT.com online ispiti i skripte

Y = (1 + t Iy ) TR G Y = (1 + t Iy ) G .t
1
Ymax = (1 + t ')
t = t' - t
( Ta + TR + I + G )
Novano trite 1 M LM Y = k p a + lr Robno trite
IS Y = 1 + t Iy ( Ta + TR + Ia Ir ' r + G )
Brzina novanog opticaja
V=
1 k
k=
1 V
SALDO VANJSKOTRGOVINSKE BILANCE
SVTB = E - U
Uvoz
U = Uo + mY
LITERATURA
1. Petar Filipi: Folije s predavanja, Ekonomski fakultet Split,Split,2002/2003.
2. Lena Maleevi: Zadaci sa kolegija , Ekonomski fakultet Split,Split, 2005.
3. Bruno ori: Zadaci sa kolegija , Ekonomski fakultet Split,Split, 2005. 4. Mate Babi: Makroekonomija, Mate, Zagreb, 1995.

Makroekonomija Zbirka

Загружено:

Сведения о документе

Оригинальное название

Авторское право

Доступные форматы

Поделиться этим документом

Поделиться или встроить документ

Параметры публикации

Этот документ был вам полезен?

Это неприемлемый материал?

Авторское право:

Доступные форматы

Makroekonomija Zbirka

Загружено:

Авторское право:

Доступные форматы

Makroekonomija zbirka zadataka

Gdje znanost zaspe, probudi se tama! Ruska poslovica

eISPIT.com online ispiti i skripte