Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
U
2
,P
2
U
1
= 1
K
12
= -
L
EA
U
2
= 1
K
22
=
L
EA
1
1
2
Matriks kekakuan elemen dengan melibatkan gaya aksial :
6 x 6
K =
2 3 2 3
L
EI 6
L
EI 12
- 0
L
EI 6
L
EI 12
0
L
EI 2
L
EI 6
- 0
L
EI 4
L
EI 6
0
2 2
2 3 2 3
L
EI 6
-
L
EI 12
0
L
EI 6
L
EI 12
0 -
L
EI 4
L
EI 6
- 0
L
EI 2
L
EI 6
0
2 2
0 0
L
EA
- 0 0
L
EA
0 0
L
EA
- 0 0
L
EA
Contoh
q
Sebuah balok statis tak tentu seperti pada gambar
1 1 2 2 3
L, EI L, EI
Menentukan keaktifan ujung-ujung elemen
Menentukan matriks tujuan DOF : 2 2 rotasi
Matriks kekakuan struktur
[ Ks ] 2 x 2
Membuat matrik kekakuan elemen : [ Ks ] = [ K
1
] + [ K
2
]
1 2
3
0
1
2
0
0
0
1 2
1
2
3
0
0
0
1 2
0
1 1
2
0
Membuat matrik kekakuan elemen :
Elemen 1
0 0 0 1
2 3 2 3
L
EI 6
L
EI 12
-
L
EI 6
L
EI 12
0
L
EI 2
L
EI 6
-
L
EI 4
L
EI 6
2 2
0
2 3 2 3
L
EI 6
-
L
EI 12
L
EI 6
L
EI 12
- 0
L
EI 4
L
EI 6
-
L
EI 2
L
EI 6
2 2
1
K
1
=
[ K
1
] =
Matriks Tujuan { T
1
} = { 0 0 0 1 }
T
0
L
EI 4
2 x 2 0 0
Elemen 2
0 1 0 2
2 3 2 3
L
EI 6
L
EI 12
-
L
EI 6
L
EI 12
0
L
EI 2
L
EI 6
-
L
EI 4
L
EI 6
2 2
1
2 3 2 3
L
EI 6
-
L
EI 12
L
EI 6
L
EI 12
- 0
L
EI 4
L
EI 6
-
L
EI 2
L
EI 6
2 2
2
Matriks Tujuan { T
2
} = { 0 1 0 2 }
T
2 x 2
K
2
=
[ K
2
] =
L
EI 4
L
EI 2
L
EI 2
L
EI 4
=
+
0 0
=
Matriks Kekakuan Global Struktur
[ Ks ] = [ K
1
] + [ K
2
]
[ Ks ]
2 x 2
L
EI 4
L
EI 2
L
EI 2
L
EI 4
0
L
EI 4
L
EI 4
L
EI 2
L
EI 2
L
EI 8
Untuk mendapatkan deformasi ujung-ujung aktif struktur, maka digunakan
hubungan :
{ Ps } = [ Ks ] { Us } { Us } = [ Ks ]
-1
{ Ps }
dimana :
Us = deformasi ujung-ujung aktif
Ks = kekakuan struktur
Ps = gaya-gaya pada ujung aktif elemen akibat beban luar (aksi)
q
0
0
Untuk contoh di atas, maka :
Ps =
Menghitung invers matrik kekakuan global [ Ks ]
-1
[ Ks ] =
[ Ks ]
-1
=
8 2 -
2 - 4
EI
L
2 . 2 - 4 . 8
1
(
=
8 2 -
2 - 4
EI 28
L
(
Jadi : { Us } = [ Ks ]
-1
{ Ps }
Us =
8 2 -
2 - 4
EI 28
L
(
2
L q
12
1
2
L q
12
1
L
EI 4
L
EI 2
L
EI 2
L
EI 8
2
L q
12
1
2
L q
12
1
2
L q
12
1
2
L q
12
1
U
1
1
U
1
2
U
1
3
U
1
4
0
0
0
U
2
1
U
2
2
U
2
3
U
2
4
0
0
Us =
EI 28
L
Us =
Deformasi untuk masing-masing elemen
Elemen 1 : U
1
= =
Elemen 2 : U
2
= =
2 2
L q
6
1
- L q
3
1
2 2
L q
6
4
L q
6
1
+
EI
L q
168
3
3
EI
L q
168
5
3
Rotasi di joint 2
Rotasi di joint 3
EI
L q
168
3
3
EI
L q
168
3
3
EI
L q
168
5
3
q
0
0
0
0
0
0
P
R2
= P
R1
=
Reaksi akibat beban luar :
2
L q
12
1
2
L q
12
1
2
L q
2
L q
2
L q
12
1
2
L q
12
1
2
L q
2
L q
0
0
0
0
0
0
0
Gaya akhir elemen :
Elemen 1 : { P
1
} = [ K
1
] + { P
R1
}
P
1
= +
P
1
= =
2 3 2 3
L
EI 6
L
EI 12
-
L
EI 6
L
EI 12
L
EI 2
L
EI 6
-
L
EI 4
L
EI 6
2 2
2 3 2 3
L
EI 6
-
L
EI 12
L
EI 6
L
EI 12
-
L
EI 4
L
EI 6
-
L
EI 2
L
EI 6
2 2
EI
L q
168
3
3
2
L q
56
4
2
L q
56
2
L q
56
6
L q
56
6
2
L q
28
2
2
L q
28
1
L q
28
3
L q
28
3
0
0
0 0
Elemen 2 : { P
2
} = [ K
2
] + { P
R2
}
P
2
= +
P
2
= =
2 3 2 3
L
EI 6
L
EI 12
-
L
EI 6
L
EI 12
L
EI 2
L
EI 6
-
L
EI 4
L
EI 6
2 2
2 3 2 3
L
EI 6
-
L
EI 12
L
EI 6
L
EI 12
-
L
EI 4
L
EI 6
-
L
EI 2
L
EI 6
2 2
EI
L q
168
5
3
2
L q
56
4
L q
56
32
L q
56
24
2
L q
28
2
L q
28
16
L q
28
12
EI
L q
168
3
3
2
L q
12
1
2
L q
12
1
2
L q
2
L q
q
0
-
-
+
-
+ +
Free Body Diagram :
Menggambar gaya-gaya dalam :
Bidang D :
Bidang M :
2
L q
28
2
2
L q
28
1
L q
28
3
2
L q
28
2
L q
28
16
L q
28
3
L q
28
12
L q
28
3
L q
28
3
L q
28
16
L q
28
12
2
L q
28
2
2
L q
28
1
Elemen Portal 2D
B
C
P
EI
EI
L
L/2 L/2
A A
B
C
1
2
DOF = 2
0
1 1
2
Sebuah portal statis tak tentu seperti pada gambar
Matriks kekakuan struktur
[ Ks ] 2 x 2
[ Ks ] = [ K
1
] + [ K
2
]
[ K
1
] =
0 0
0
Elemen 1
0 1
0
2 x 2 1
Matriks Tujuan { T
1
} = { 0 1 }
T
2 x 2
Elemen 2
1 2
1
2 x 2 2
Matriks Tujuan { T
2
} = { 1 2 }
T
2 x 2
K
1
=
[ K
2
] =
L
EI 4
L
EI 2
L
EI 2
L
EI 4
L
EI 2
L
EI 4
L
EI 4
L
EI 2
L
EI 4
K
2
=
L
EI 2
L
EI 4
L
EI 4
L
EI 2
=
+
0
=
0 0
Matriks Kekakuan Global Struktur
[ Ks ] = [ K
1
] + [ K
2
]
[ Ks ]
2 x 2
Untuk mendapatkan deformasi ujung-ujung aktif struktur, maka digunakan
hubungan :
{ Ps } = [ Ks ] { Us } { Us } = [ Ks ]
-1
{ Ps }
dimana :
Us = deformasi ujung-ujung aktif
Ks = kekakuan struktur
Ps = gaya-gaya pada ujung aktif elemen akibat beban luar (aksi)
L
EI 4
L
EI 2
L
EI 2
L
EI 4
L
EI 4
L
EI 2
L
EI 2
L
EI 8
L
EI 4
P
Untuk contoh di atas, maka :
0
0
Ps =
Menghitung invers matrik kekakuan global [ Ks ]
-1
[ Ks ] =
[ Ks ]
-1
=
8 2 -
2 - 4
EI
L
2 . 2 - 4 . 8
1
(
=
8 2 -
2 - 4
EI 28
L
(
L P
8
1
L P
8
1
L
EI 4
L
EI 2
L
EI 2
L
EI 8
L P
8
1
L P
8
1
Jadi : { Us } = [ Ks ]
-1
{ Ps }
Us =
8 2 -
2 - 4
EI 28
L
(
Us =
EI 28
L
Us =
L P
8
1
L P
8
1
2 2
L q
6
1
- L q
3
1
2 2
L q
6
4
L q
6
1
+
EI
L P
112
3
2
EI
L P
112
5
2
Rotasi di joint B
Rotasi di joint C
U
1
1
U
1
2
0
U
2
1
U
2
2
Deformasi untuk masing-masing elemen
Elemen 1 : U
1
= =
Elemen 2 : U
2
= =
EI
L P
112
3
2
EI
L P
112
3
2
EI
L P
112
5
2
P
Reaksi akibat beban luar :
0
0
L P
8
1
L P
8
1
0
P
R1
=
0
P
R2
=
L P
8
1
L P
8
1
0
0
0
P
1
=
+
P
1
=
Hasil perhitungan
hanya momen saja
Gaya akhir elemen :
Elemen 1 : { P
1
} = [ K
1
] + { P
R1
}
EI
L P
112
3
2
L P
56
6
L P
56
3
L
EI 2
L
EI 4
L
EI 4
L
EI 2
P
2
=
+
P
2
=
=
0 0
Hasil perhitungan
hanya momen saja
Elemen 2 : { P
2
} = [ K
2
] + { P
R2
}
EI
L P
112
5
2
L P
8
1
L P
8
1
EI
L P
112
3
2
L
EI 2
L
EI 4
L
EI 4
L
EI 2
2
L q
56
6
2
L q
28
3
P 0
Dihitung lagi
Dihitung lagi
Free Body Diagram :
P
56
9
L P
56
6
P
28
17
P
28
11
P
56
9
P
56
9
P
56
9
P
28
17
P
28
17
L P
56
6
L P
56
3
Bidang M :
-
-
+
L P
56
6
L P
56
3
L P
56
11
+
Bidang D :
Bidang N :
-
+ P
28
17
-
P
56
9
P
28
11
P
P
28
17
-
P
56
9
-
Transformasi Sumbu
1
2
2
3
1
3
U
3
, P
3
u
3,
p
3
U
1
, P
1
U
2
, P
2
u
1,
p
1
u
2,
p
2
u
1
u
2
u
3
=
C
S 0
-S
C 0
0
0 1
U
1
U
2
U
3
C = cos
S = sin
Koordinat Lokal dan Global
C
S 0
-S
C 0
0
0 1
C = cos
S = sin
u
1
u
2
u
3
u
4
u
5
u
6
=
0
0
U
1
U
2
U
3
U
4
U
5
U
6
[ u ] = [ R ] [ U ]
R = matriks rotasi
Atau dapat ditulis : u = U
Dimana :
=
Untuk transformasi sumbu sebuah titik dengan 6 dof dapat ditulis :
P
1
P
2
P
3
P
4
P
5
P
6
=
0
0
p
1
p
2
p
3
p
4
p
5
p
6
[ P ] = [ R ]
T
[ p ]
R = matriks rotasi
K
Transformasi sumbu juga berlaku untuk gaya :
p = P
P =
-1
p
-1
=
T
P =
T
p
p = k u ; u = R U
P = R
T
p P = K U
= R
T
k u K = R
T
k R
= R
T
k R U
Matriks kekakuan elemen untuk 6 dof :
6 x 6
k =
2 3 2 3
L
EI 6
L
EI 12
- 0
L
EI 6
L
EI 12
0
L
EI 2
L
EI 6
- 0
L
EI 4
L
EI 6
0
2 2
2 3 2 3
L
EI 6
-
L
EI 12
0
L
EI 6
L
EI 12
0 -
L
EI 4
L
EI 6
- 0
L
EI 2
L
EI 6
0
2 2
0 0
L
EA
- 0 0
L
EA
0 0
L
EA
- 0 0
L
EA
0 0 - 0 0
0 12 6L 0 -12 6L
0 6L 4L
2
0 -6L 2L
2
- 0 0 0 0
0 -12 -6L 0 12 -6L
0 6L 2L
2
0 -6L 4L
2
Dimana :
= =
[ K ] = [ R ]
T
[ k ] [ R ]
k =
L
EI
3
I
L A
2
C -S 0
S C 0
0 0 1
C -S 0
S C 0
0 0 1
0
0
0 0 - 0 0
0 12 6L 0 -12 6L
0 6L 4L
2
0 -6L 2L
2
- 0 0 0 0
0 -12 -6L 0 12 -6L
0 6L 2L
2
0 -6L 4L
2
K =
C S 0
-S C 0
0 0 1
C S 0
-S C 0
0 0 1
0
0
g
1
g
2
g
4
-g
1
-g
2
g
4
g
3
g
5
-g
2
-g
3
g
5
g
6
-g
4
-g
5
g
7
g
1
g
2
-g
4
g
3
-g
5
g
6
Dimana :
g
1
= ( C
2
+ 12 S
2
) g
5
= 6 L C
g
2
= C S ( - 12 ) g
6
= 4 L
2
g
3
= ( S
2
+ 12 C
2
) g
7
= 2 L
2
g
4
= - 6 L S
K =
Sebuah portal seperti gambar, dengan menggunakan transformasi
sumbu hitunglah gaya-gaya dalam yang bekerja
q = 1,68 k/ft
L = 10 ft
M = 14 kft = 168 kin
L = 10 ft
1
2
3
1
2
E = 30.000 ksi
A = 5 in
2
I = 50 in
4
L = 10 ft
1
2
1
2
3
0
0
3
1
0
0
2
0
0 Sumbu Global
DOF [ Ks ]
3 x 3
1
2
1
2 3
2
4
5
4
5
6
1
3 Sumbu Lokal
DOF [ k ]
3 x 3
6
1
3
2
2
1
2
x
x
1
= 270
o
1
=
C S 0
-S C 0
0 0 1
=
0 -1 0
1 0 0
0 0 1
2
3
x
x
= 0
o
2
=
C S 0
-S C 0
0 0 1
=
1 0 0
0 1 0
0 0 1
Matriks transformasi batang :
Batang 1 : = 270
o
cos 270
o
= 0
sin 270
o
= -1
Batang 2 : = 0
o
cos 0
o
= 1
sin 0
o
= 0
C S 0
-S C 0
0 0 1
C S 0
-S C 0
0 0 1
0
0
0 -1 0 0 0 0
1 0 0 0 0 0
0 0 1 0 0 0
0 0 0 0 -1 0
0 0 0 1 0 0
0 0 0 0 0 1
C S 0
-S C 0
0 0 1
C S 0
-S C 0
0 0 1
0
0
1 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0
0 0 1 0 0 0
0 0 0 1 0 0
0 0 0 0 1 0
0 0 0 0 0 1
R
1
= =
R
2
= =
g
1
g
2
g
4
-g
1
-g
2
g
4
g
3
g
5
-g
2
-g
3
g
5
g
6
-g
4
-g
5
g
7
g
1
g
2
-g
4
g
3
-g
5
-g
4
g
6
0
0
0
1
0
2
Matriks kekakuan system struktur
Elemen 1 :
1
=
3 3
1
12) . 10 (
50 . 30.000
L
EI
= = 0,87
1
=
50
12) . (10 . 5
I
L A
2 2
1
= = 1.440
C = 0 ; S = -1
{ T } = { 0 0 0 1 0 2 }
T
0 0 0 1 0 2
K
1
=
g
1
-g
4
0
-g
4
g
6
0
0 0 0
1
2
3
10,44 -626,4 0
-626,4 50.112 0
0 0 0
1 2 3
g
1
= ( C
2
+ 12 S
2
) = 0,87 [ 0 + 12 (-1)
2
] = 10,44
g
4
= - 6 L S = -0,87 . 6 . 120 (-1) = 626,4
g
6
= 4 L
2
= 0,87 . 4 . 120
2
= 50.112
Sehingga :
K
1
=
K
1
=
g
1
g
2
g
4
-g
1
-g
2
g
4
g
3
g
5
-g
2
-g
3
g
5
g
4
g
6
-g
4
-g
5
g
7
g
1
g
2
-g
4
g
3
-g
5
g
4
g
7
g
6
1
0
2
0
0
3
g
1
g
4
g
4
g
4
g
6
g
7
g
4
g
7
g
6
1
2
3
Elemen 2 :
2
=
3 3
1
12) . 10 (
50 . 30.000
L
EI
= = 0,87
2
=
50
12) . (10 . 5
I
L A
2
2
1
= = 1.440
C = 1 ; S = 0
{ T } = { 1 0 2 0 0 3 }
T
1 0 2 0 0 3
1 2 3
K
2
=
K
2
=
1.252,8 0 0
0 50.112 25.056
0 25.056 50.112
1.263,24 -626,4 0
-626,4 100.224 25.056
0 25.056 50.112
g
1
= ( C
2
+ 12 S
2
) = 0,87 [ 1.440 . 1
2
+ 12 (0)
2
] = 1.252,8
g
4
= - 6 L S = -0,87 . 6 . 120 (0) = 0
g
6
= 4 L
2
= 0,87 . 4 . 120
2
= 50.112
g
7
= 2 L
2
= 0,87 . 2 . 120
2
= 25.056
Sehingga :
K
S
=
K
2
=
q = 0,14 k/in
168 kin 168 kin 168 kin
0
0
0
168
0
1.263,24 -626,4 0
-626,4 100.224 25.056
0 25.056 50.112
- 1
0
168
0
0,00095
0,00192
-0,00096
Defleksi horizontal di 2
Rotasi di 2
Rotasi di 3
Matriks beban :
8,4 8,4
P
S
=
{ Ps } = [ Ks ] { Us } { Us } = [ Ks ]
-1
{ Ps }
U
S
=
U
S
=
u
1
1
u
1
2
u
1
3
u
1
4
u
1
5
u
1
6
0
0
0
0,00095
0
0,00192
=
0
0
0
0
0,00095
0,00192
u
2
1
u
2
2
u
2
3
u
2
4
u
2
5
u
2
6
0,00095
0
0,00192
0
0
-0,0096
=
0,00095
0
0,00192
0
0
-0,0096
Displasement masing-masing batang (koordinat lokal)
u
1
= =
u
2
= =
0 -1 0 0 0 0
1 0 0 0 0 0
0 0 1 0 0 0
0 0 0 0 -1 0
0 0 0 1 0 0
0 0 0 0 0 1
1 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0
0 0 1 0 0 0
0 0 0 1 0 0
0 0 0 0 1 0
0 0 0 0 0 1
0
1,193 k
47,512 kin
0
-1,193 k
95,620 kin
0
1,193 k
3,959 kft
0
-1,193 k
7,968 kft
Gaya akhir batang :
Elemen 1 :
{ P
1
} = [ k
1
] { u
1
} + { 0 }
P
1
= =
1,19 k
-7,8 k
-95,84 kin
-1,19 k
-9 k
168 kin
1,19 k
-7,8 k
-7,99 kft
-1,19 k
-9 k
14 kft
Elemen 2 :
{ P
2
} = [ k
2
] { u
2
} + { F
aksi
}
P
2
= =
q = 1,68 k/ft 14 kft
7,8 k
9 k
1
2
1,19 k 1,19 k
7,99 kft
1,193 k
1,193 k
0
3,959
7,968 kft
Free body diagram :
3,959
+
-
7,99
14
+
+
-
+
+
-
1,193
1,193
7,8
9
-
1,19 1,19
KONSTRUKSI RANGKA BATANG
Pada Konstruksi Rangka Batang (KRB), perhitungan
matriks kekakuan elemen [ K ] berdasarkan kasus
rangka batang 2 Dimensi. Gaya yang bekerja hanya tarik
dan tekan aksial saja, sedang gaya momen dan lintang
tidak terjadi.
Perhatikan gambar dengan elemen struktur batang
dengan luas A dan Modulus Elastisitas E konstan.
Perhitungan kekakuan elemen hanya mengandung
elemen A, E dan empat titik koordinat, yaitu : xi, xj, yi,
dan yj.
x,u
y,v
L
i
j
+ d
i
j
cu
i
u
i
q
i
p
i
q
j
p
j
Elemen Rangka Batang, dengan sudut Elemen Rangka Batang setelah
pada bidang xy perpindahan titik u
i
> 0, titik lain tetap
c = cos
C
2
CS
-C
2
-CS
u
i
=
p
i
q
i
p
j
q
j
Pertama, harus menghitung :
L = ( ) ( )
2
i j
2
i j
y - y x - x +
C = cos =
L
x - x
i j
S = sin =
L
y - y
i j
Perpendekan aksial cu
i
menghasilkan gaya tekan aksial
F =
i
cu
L
AE
|
.
|
\
|
Dimana : x dan y merupakan komponen dari ;
p
i
= - p
j
= Fc
q
i
= - q
j
= Fs
Komponen ini menghasilkan kesetimbangan statis, sehingga diperoleh :
L
AE
K =
C
2
CS -C
2
-CS
CS S
2
-CS -S
2
-C
2
-CS C
2
CS
-CS -S
2
CS S
2
Hasil yang sama juga akan diperoleh dengan cara memberikan perpindahan pada v
i
,
u
j
, dan v
j
, dimana gaya bekerja sendiri-sendiri. Dan jika 4 dof dengan nilai tidak nol
bekerja bersama-sama, dan dengan superposisi masing-masing elemen matriks
kekakuan, dapat dihitung sebagai berikut :
L
AE
C
2
CS -C
2
-CS
CS S
2
-CS -S
2
-C
2
-CS C
2
CS
-CS -S
2
CS S
2
u
i
v
i
u
j
v
j
p
i
q
i
p
j
q
j
K =
1 0 -1 0
0 0
0 0
-1 0 1 0
0 0 0 0
Hubungan matriks kekakuan dengan gaya dapat ditulis sebagai berikut :
[ K ] { D } = { F }
=
Untuk kasus khusus :
1. Jika nilai = 0, sebagai batang horizontal, matriks kekakuan elemen [ K ]
4 x 4
Hanya berisi 4 komponen yang tidak bernilai nol, yaitu :
k
11
= k
33
= -k
13
= -k
31
=
L
AE
L
AE
L
AE
K =
0 0 0 0
0 1
0 -1
0 0 0 0
0 -1 0 1
1. Jika nilai = 90, sebagai batang vertikal, matriks kekakuan elemen [ K ]
4 x 4
Hanya berisi 4 komponen yang tidak bernilai nol, yaitu :
k
22
= k
44
= -k
24
= -k
42
=
L
AE
L
AE
Sebuah Konstruksi Rangka Batang dengan
luas A dan Modulus Elastisitas E yang sama,
seperti pada Gambar
L
L
L
L
1
4
3
7 6 5
2
3
4
2
5
1
v
u
Hitunglah matriks kekakuaan masing-masing elemen
K =
C
2
CS -C
2
-CS
CS S
2
-CS -S
2
-C
2
-CS C
2
CS
-CS -S
2
CS S
2
K
1
=
1 0 -1 0
0 0
0 0
-1 0 1 0
0 0 0 0
Perumusan untuk mencari nilai matriks kekakuan elemen dengan sudut :
Batang 1, 2 dan 3 merupakan batang horizontal, sehingga = 0
o
Maka : [ K
1
] = [ K
2
] = [ K
3
]
L
AE
L
AE
K
4
=
0,250 0,433 -0,250 -0,433
0,433 0,750
-0,433 -0,750
-0,250 0,433 0,250 -0,433
-0,433 -0,750
0,433 0,750
K
5
=
0,250 -0,433 -0,250 0,433
-0,433 0,750
0,433 -0,750
-0,250 0,433 0,250 -0,433
0,433 -0,750
-
0,433 0,750
Batang 4 dan 6 merupakan batang diagonal dengan sudut = 60
o
Dimana : C = cos 60
o
= 0,5
S = sin 60
o
= 0,866
Maka : [ K
4
] = [ K
6
]
Batang 5 dan 7 merupakan batang diagonal dengan sudut = 300
o
Dimana : C = cos 300
o
= 0,5
S = sin 300
o
= -0,866
Maka : [ K
5
] = [ K
7
]
L
AE
L
AE