Medialandschap Geschiedenis: 1605: Abraham Verhoeven WEKELIJKE TIJDINGHE , eerste krant ter wereld, gedrukt in Antwerpen door een

Antwerpenaar. Zag er waarschijnlijk niet uit, 2 vellen, maar het is het idee dat ontstaat. 1830: Belgi had 33 kranten, allemaal Franstalig (oplage: +- 600) 1844: eerste Vlaamstalige krant (sinds het ontstaan van Belgi) VLAEMSCH BELGI De krant was in die tijd relatief duur (ter vergelijking,: als je nu een euro voor een krant betaalt, is dat niet veel) In die tijd was er een belasting op kranten maken (dagbladzegel, afgeschaft in 1848). Na deze afschaffing werd de krant goedkoper, maar er waren nog altijd veel ongeletterden (onderwijsplicht: 1914). De krant gaat uiteindelijk beter verkopen dankzij een aantal verbeteringen: beter papier, betere drukkunst, betere lay-out, en fotos. Begin 20ste eeuw begint de krant pas ene massamedium te worden. De meeste van de nog bestaande kranten bestaan al meer dan 100 jaar. VERZUILING: kranten waren een politiek instrument, politieke partijen richtten een krant op om de kiezers te bereiken. Vb.: De Morgen = De Volksgazet + De Vooruit socialistische kranten, Het Laatste Nieuws = liberalen, De Standaard = katholiek, enz MAAR de mensen veranderen, beginnen zelf een oordeel te vormen en wilden niet dat de krant hun meningen voorhield. De partijen trokken zich stelselmatig terug uit de kranten, maar de kranten behielden wel hun filosofie. Media vandaag de dag zijn bedrijven geworden, ze moeten zorgen dat ze zoveel mogelijk lezers hebben, want kranten halen het grootste deel van hun inkomsten uit advertenties: ze zijn slaaf van de commercie geworden. TOCH mag er commercieel geen invloed zijn op de nieuwsredactie REDACTIESTATUUT (soort beleidsplan, filosofieverklaring van de krant)

Er is een grote groepering van media in Vlaanderen KRANTEN: 1. Alle weekdagen verschijnen 2. Functies: - ontspanning - informeren (n 1) - duiding (ons doen nadenken over..)

2 categorien van kranten: Kwaliteitskranten: De Morgen, De Standaard Populaire kranten: Het Laatste Nieuws, Het Nieuwsblad

Buitenbeentjes: Gazet van Antwerpen, Belang van Limburg (door hun gevarieerd publiek) Mensen abonneren zich niet meer vaak veel krantenwinkels in Vlaanderen Ook tijdschriften: niet veel abonnees CIM: Centrum voor Informatie over de Media: verzamelt elk kwartaal cijfers over verkoop van kranten/tijdschriften, en hun aantal lezers. Dit is belangrijke informatie voor adverteerders, die natuurlijk liefst in een krant staan die veel gelezen wordt, maar ook voor de uitgever om te zien hoeveel exemplaren hij moet drukken en of er meer vraag is of minder vraag. 3 belangrijke begrippen: 1) Oplage: aantal gedrukte kranten (altijd iets meer dan er verkocht wordt) 2) Verkoopcijfer: aantal verkochte exemplaren 3) Leescijfer: niet exact: hoe dikwijls wordt die krant/tijdschrift gelezen (+- 3 keer per verkocht exemplaar) Adverteerders letten ook op doelgroep (leeftijd, klasse). Nieuwsredactie= onafhankelijk werkend bedrijf binnen het grotere geheel: dit staat in het redactiestatuut (zie p. 49) Def/ tijdschrift: een periodiek die minstens 4 keer en maximum 52 keer op een jaar verschijnt, met een vaste titel en in een herkenbare vorm. MISSEND STUKJE, zie notities

1963: De Nieuwe Gazet-> naar familie Hoste (originele naam = Hoste) Hoste (onder naam Aurex in De Persgroep nu): HLN DNG BLIK (bestaat ook nog steeds, wordt later verplaatst naar Sparta = Magnet Magazines) Andere magazines De Nieuwe Morgen (uitgeverij rond krant De Morgen, krijgt naam Hoste over) Later groep SPARTA overgenomen maar bleef onder naam Sparta Sparta (onder naam Magnet Magazines in De Persgroep nu) Joepie Dag Allemaal Later deze drie samen onder de naam De Persgroep

Familie Van Thillo nemen Hoste etc over, geven het de naam De Persgroep, vanaf dan naam Aurex (Kranten: HLN, DNG, DM), en Magnet Magazines (Tijdschriften) Pijlers HLN: Nieuws Nationaal (ook vooral regionieuws) Sport VIP: roddels Beursnieuws

Veel regionale katernen: verschillende regios op verschillende tijdstippen geprint. HLN, eerste krant die voor zijn buitenlandse verkoop is gaan drukken in het buitenland. Vanaf eind jaren 90 gebeurde alles automatisch -> als lay-out etc. klaar is, gewoon doorsturen naar drukkerij. HOOFDREDACTEUR HET LAATSTE NIEUWS: PAUL DAENEN. Het Laatste Nieuws: vooral vrouwen, lager opgeleiden. Twee bladzijden adverteren: 50000 2e krant van De Persgroep: De Morgen: 1978, jonge krant dus Maar wel al eerdere oorsprong -> 1884 in Gent: De Vooruit wordt opgericht door EDWARD ANSEELE, eerste socialistische krant in Gent gemaakt door de BWP: Belgische Werklieden Partij (veel industrile activiteit na de industrile revolutie) Probleem: de arbeiders konden niet lezen en hadden ook geen geld om de krant te kopen, De Vooruit deed het dus niet zo goed. In 1914 ontstond in Antwerpen een andere socialistische krant: De Volksgazet. Opgericht door CAMILLE HUYSMANS. In 1978 gaat de Volksgazet op de fles, en iets later ook de Vooruit. Er ontstaat paniek bij de socialisten: er is geen socialistische krant meer in Vlaanderen! Socialistische beweging legt zich hier niet bij neer, twee jonge socialistische activisten zetten zich in voor nieuwe socialistische krant: LOUIS TOBBACK & KAREL VAN MIERT. Ze stichtten ook een nieuwe uitgeverij: De Roos NV (roos= symbool van de socialisten). Hier ontstaat DE MORGEN. Probleem niet opgelost: DM verkoopt niet goed genoeg. Waarom? -> Nog altijd bedoeld voor de arbeiders, maar die willen geen ber-socialisme, die willen eerder met wereld geassocieerd worden. 1986-> Opnieuw failliet.

1989: 1000X100000-actie -> 1000 investeerders die elk 100000frank investeren, daarna nog een aantal acties om het hoofd boven water te kunnen houden, maar die helpen weinig, uiteindelijk verkocht voor 1 symbolische euro door Van Thillo aan de Persgroep. Aantal afspraken over onafhankelijkheid tegenover de rest van het bedrijf, deze voorwaarden zijn opgenomen in het redactiestatuut. nu geen sportredactie & economie etc. van DM zelf, groot deel komt van HLN etc, die grote redactie sport hebben, van De Tijd, zijn gespecialiseerd, . 1995: Yves Desmet -> De Morgen (had er vroeger al gewerkt, toen het slecht ging naar Humo) werd Hoofdredacteur & onder hem vond De Morgen zijn goede richting, nog steeds niet veel lezers, maar ze doet het goed & steeds beter. Nu geen hoofdredacteur meer, hij wou ipv managertaken terug gaan schrijven. Taken zijn verdeeld nu: Klaus Van Isacker: supervisor, Bart Van Doorne is nu dagdagelijkse leider. 1986: De Tijd: vrij recente krant, uit het niets, als eerste economische dagblad in ons land, met als doelgroep vooral de hoger opgeleiden. Waalse tegenhanger: LECHO. Samen in een dochterbedrijf dat een deel is van De Persgroep en Rossel, genaamd MEDIAFIN. Hoofdredacteur:FREDERIK DELAPLACE. Tabel met gegevens van HLN: kunnen lezen in boek. DE TIJDSCHRIFTEN VAN DE PERSGROEP Express is een kopblad van Dag Allemaal. (andere cover & naam, maar hetzelfde in principe) Dag Allemaal: 1984 Oprichter: Guido Van Liefferinghe Wekelijks 1,8 miljoen lezers Opkomst populariteit: 1989 door ontstaan VTM. Express blijft bestaan doordat naam bekend is, mensen lezen speciaal Express onwetend dat Dag Allemaal net hetzelfde is. De verkoopscijfers worden samengeteld. Joepie: opgericht in 1973, ook door Guido van Liefferinghe. Mi Amigo Radio: SYLVAIN TACK: Baas van Suzy-wafels, had dus geld om een radio op te starten en deed dit ook. Toevallig is hij dan Guido v. L. tegengekomen en hebben ze samen Joepie opgestart. (doelgroep: 12-17 jaar) Groot succes, want: aandacht voor jongeren, fotos en posters van idolen. Ook: lezersbrieven/vragen worden beantwoord door redacteurs, zelfs de horoscoop wordt geschreven door een redacteur Goed Gevoel: ook door Guido opgericht in 1992: gezondheidsmagazine over fitness, gezonde voeding en sportmode. Nu: gevolueerd naar lifestyle magazine, in handtassenformaat.

Stadsmagazines: Zone 03 was het eerste, begonnen als experiment in 2000. Dit boekje heeft een agendafunctie en er is een site aan gekoppeld. 1ste initiatief om een commercile zender op te starten: JAN MERCKX heeft kleine uitgeverij: tijdschriften ondervinden veel inkomensverlies op het vlak van reclame: hij gaat onderhandelen met verschillende mensen (p. 61) om zo dat station zelf in handen te hebben en een deel terug te krijgen. VTM is dus in handen van tijdschriften en kranten. Opgericht in 1989: VTM, familiegericht kanaal. 1995: Kanaal 2 (2BE), 2001: JIM (Jong, Interactief en Meer) en nu in 2009: K-ZOOM, opgericht als concurrentie voor Ketnet, uitgezonden tot kwart voor acht, daarna ingenomen door Kanaal Z (eigenlijk een kanaal van Roularta) 2005: Productiehuis Studio A komt erbij, oorspronkelijk voor Familie, maar nu met bredere activiteiten. Concentra Media (p.78) 1879: Het Algemeen belang van de provincie Limburg opgericht, toen een weekblad. Opgericht door NICOLAAS THEELEN, christelijke Limburger, was tegen het algemeen stemrecht maar voor de emancipatie van Limburg (toen: achtergesteld gebied). 1918: FRANS THEELEN neemt het over, en in 1924 wordt Concentra opgericht (familiebedrijf) 1932: Het Belang van Limburg wordt een dagblad. 1950: Frans Theelen geeft de zaak uit handen, JAN BAERT neemt het over, maakt van Concentra een NV en het bedrijf wordt zeer succesvol. 1973: Eerste krant in kleur 1986: PETER BAERT neemt het over. 1989: TV Limburg, en stappen mee in de opstart van VTM 1996: Nemen de Vlijt over, uitgever van GvA RUG: Regionale UitgeversGroep: hierin zit o.a. GvA en BvL. De RUG maakt deel uit van Concentra. Hoofdredacteur van GvA en BvL samen is LUC RADEMAKERS. Dagelijkse leiding is voor GvA in handen van PASCAL KERCKHOVE en voor BvL in die van IVO VAN DE KERCKHOVE. 1891: oprichting GvA door NAPOLITAAN VAN OS. 1918: Gaet van Leuven gaat ten onder, en in 1996 de Gazet van Mechelen ook (bestond net 100 jaar) Metro: bestaat sinds 2000, het idee komt uit Zweden maar in de meeste landen is het concept overgenomen en heet de krant ook Metro. Concentra geeft dit uit, wat niet logisch is: ze concurreren met hun eigen kranten door een gratis krant op de markt te brengen De Persgroep en Corelio stonden al op hun achterste poten, maar uiteindelijk bleek de vrees ongegrond: de lezers van Metro lezen normaal geen krant maar doen het nu wel omdat hij gratis is. Hoofdredacteur: DIRK SELLESLAGHS Koopjeskrant: betalen om te kopen, maar met gratis (kleine) annonces.

Corelio p. 64: ipv VUM Corelio geworden 1918: De Standaard: opgericht door Van Cauwelaert, Van de Perre en Hendrix (zelfde oprichters als Standaard Boekhandel) Vlaams en christelijk. 1929: Het Nieuwsblad 1959: De Gentenaar (1879, oudste krant die we hebben) 1976: faillissement verbonden aan de oliecrisis, overname door ANDRE LEYSEN die het bedrijf herdoopt tot VUM 1994; Het Volk (1891 2008) De Standaard: 2005 tabloidformaat. Had in de jaren 90 een imago gekregen van saaie krant 1999: PETER VANDERMEERSCH: hoofdredacteur die gezorgd heeft voor een complete verandering: opeens is de krant wel bezig met dingen zoals fotografie, waar eerst het intellectuele primeerde. Hij maakte van de Standaard een neutralere krant. Bart Sturtewagen: dagelijkse leiding DS Michel Vandersmissen: dagelijkse leiding NB

Sanoma 1945: Libelle 1964: VNU IVM (= internationaal) TUM (=Vlaanderen) 1989: werken mee aan de oprichting van VTM (verliezen er eigenlijk zelf bij, adverteerders verhuizen deels naar televisie. 1993: Mediaxis 2001: Sanoma WSeYE Spin-offs: Libelle in pakket met kleinere magazines, veredelde rubrieken. 1980: Flair opgericht door WIEL ELBERSEN 1992: Fit & Gezond Evita rond 2000, samen met Vitaya (het blad), volledig hetzelfde. Aim Van Hecke: wou televisie gaan maken aan de hand van de bladen. 1936: Humoradio (Humor/radioprogrammatie, vooral muziekblad)