Вы находитесь на странице: 1из 154

GIFT OF

Harold Wheeler

FABULAE FA GILES
A FIRST LATIN READER
CONTAINING DETACHED SENTENCES AND

CONSECUTIVE STORIES
WITH

NOTES AND A VOCABULARY

BY

Fr

RITCHIE, M

M.A.

THE BEACON, SEVENOAKS


AUTHOR OF 'first STEPS
IN LATIN,' ETC.

NEW

IMPRESSION

LONGMANS, GREEN, AND


39

CO. PATERNOSTER ROW, LONDON NEW YORK AND BOMBAY


1898

GIFT

OF

PREFACE
The
difficulties

encountered by beginners in Latin Trans:

lation

may

be grouped as follows

First, Difficulties of

Accidence

i.e.

of ascertaining the

meaning

of each

word by the help


of

of the Vocabulary.

Secondly. Difficulties

Syntax;

i.e.

of determining

the mutual relations of the words, and the order


in

which the words are


of

to be taken.
i,e.

Thirdly. Difficulties

Idiom;

of translating a
is

group of words whose English equivalent


the mere

not

sum

of

the meanings of each separate

word.

In even the

easiest

Latin

author
:

these

difficulties

are of course presented all at once

the inevitable result

being a certain amount of confusion in the mind of the


pupil.

In

this

book an attempt has been made to graduate


without
forcinoj

difficulties

any elaborate system upon

968319

iv

Preface.

the teacher.

To separate Accidence from Syntax


it

is

of

course impossible, but

is

obviously desirable to defer


the preliminary difficulties
I.

the introduction of Idioms

till

have been

fairly mastered.

Accordingly, Part

consists

of detached sentences intended to afford practice in the

Accidence, the use of the Vocabulary, and the simpler


rules of Syntax.

Part

II. consists

of connected narrative,

introducing by degrees all ordinary constructions, except


those which
above.

come under the head


III. the

of Idiom, as defined

In Part

Accusative and Infinitive and

the Ablative Absolute are introduced.

The

Kelative,

the

Subjunctive, the Accusative and

Infinitive, etc., are explained in special Notes,

and Pre-

liminary Exercises on each are provided.

These Notes

and Exercises are placed separately at the end of the


book, in order not to interfere with any method of explanation that the teacher

may

prefer to adopt.

With

a view to smoothing the

way towards
and

reading
is

Caesar's Commentaries (which maintains,


to maintain, its

likely

high place among text-books for lower

forms), words

and phrases employed by Caesar have been

freely introduced throughout the book.

PREFACE TO SECOND EDITION


The Text has been
carefully revised, the
it

Notes have

been thrown into a form which,

is

hoped, will be

found more convenient, and a


given in the Vocabulary.

little

more help has been

My

thanks for

much

valuable assistance are especially

due to the Eev. E. C. Wickham, Head Master of Wellington College, and to the Eev. E. D. Stone.

From
ing

a letter addressed to

me by

Mr.

Wickham

with

reference to this book, I venture to quote the follow-

:
life.

"It launches the student at once in ancient


classical stories,

The old
they are
;

simply

told,

seem

to

me much

the best material for


;

early Latin reading.

They

are abundantly interesting

taken for granted in the real literature of the language

and they

can be told without starting the beginner on a wrong track by a


barbarous mixture of ancient and modern ideas.

" It combines,

if

may

say

so,

very skilfully, the interest of a

continuous story, with the gradual and progressive introduction of


constructions
right

and idioms.
to

These seem to

me

to be introduced at the

moment, and

be played upon long enough to make them

thoroughly

familiar.'*

F.

EITCHIE.

Digitized by the Internet' Archive


in

2007 with funding from


IVIicrosoft

Corporation

http://www.archive.org/details/fabulaefacilesfiOOritcrich

CONTENTS
PART L
PAOK

Detached Sentences,

1-23

Regular Verbs Active Voice Passive VoiceSiibject and Verb Transitive Verb and Object Subject, Verb, Object Adjectives of First and Second Declensions

Nouns of Fourth and Genitive The Verb suraApposition Adjectives used substantively Pronouns Ablative and Prepositions Time Dative Deponent Verbs Prolative InfinitiveIrregular Verbs.
Adjectives of Tbird Declension
Fifth Declensions

PART 11.
Consecutive Stories,
Perseus

24-53

Hercules.

PART III.
Consecutive Stories
{continued).

54-81

The Argonauts

Ulysses.


Contents.
PAGE

General Notes,
The Subject The Object Distinction of Subject and The ObjecObject The Subjective Complement tive Complement Adjectives The Accusative The The Place The Ablative The Da,tive Genitive Relative The SubComplex Sentence Infinitive junctive Mood The Accusative with the Infinitive Gerunds Gerundives The Ablative Absolute.

83-101

Special Notes,

102-106

Vocabulary,

107-138

PART

I.

REGULAR VERBS
1.

ACTIVE VOICE,
(a
Verbs).

First Conjugation

Vocabulary,

PRESENT
NDICATIVE.
INFINITIVE.

PERFECT ACTIVE.
cantav-i

SUPINE.

ENGLISH,
sing

Cant-0

canta-re

cantat-um

Laud-0
Port-o

lauda-re
porta-re

laudav-i
portav-i

laudat-um
portat-um

praise
carry
Jight

Pugn-o

pugna-r

pugnav-i

pugnat-um

lES ENT
1.

STEM TENSES. Canta-nt

PEIIFECT STEM TENSES.


7.

ALL TENSES.
13. Lauda-bit
14.
15.

Laudav-it

2,

Lauda-bat
Porta-t

8.
9.

Pugnav-erant
Cantav-erunt

Pugnav-eras
Porta-tis

3.

4.
5.

Pugna-mus
Canta-bunt
Lauda-batis

10. Portav-erit

16. Canta-s

11.

Laudav-imus

17. Pugnav-erint
18.

6.

12. Cantav-erat

Lauda-bant

Detached Sentences.

[PT.

I.

ACTIVE VOICE

(continued).

Second Conjugation (E Verbs).


Vocabulary,

PRESENT
INDICATIVE.
INFINITIVE.

PERFECT ACTIVE.
d5cii-i

SUPINE.

ENGLISH.
teach

D6ce-o
Tgng-o
TerrS-o

d5ce-rS
tSne-rg
terre-re

doct-um
ten-turn

tgnu-i
terrii-i

hold
frighten

territ-um

Time-o

time-re

timil-i

fear

PRESENT STEM TENSES.


1.

PERFECT STEM TENSES.


7.

ALL TENSES.
13.

D5ce-s

Docii-erunt
Terrii-grat

D5ce-bant

2.

Tene-bat
Terre-bunt

8.
6.

14, Terrii-erant
15. Time-bis 16. Doce-tis
17.

3. 4.

Timu-it

Time-miis

10. Tenu-erint 11: iD^cii-eras 12. tei:rii-isti

5.
6.

DoV.ent
T?irie-bit.

Timu-eratis

18. Terre-bit

Third Conjugation Consonant Verbs.


Vocabulary,

PRESENT
INDICATIVE.
INFINITIVE.

PERFECT ACTIVE.
dix-i

SUPINE.

DiC-0

dic-ere

dict-um

Duc-0 Frang-o
Mitt-o

duc-ere
frang-ere
mitt-ere

dux-i
freg-i

duct-um
fract-um

lead

break

send

PRESENT STEM TENSES.


1.

Die-it

PERFECT STEM TENSES. 7. Dux-isti


8.
9.

13.
14. 15.
16.

ALL TENSES. Mitt-emiis

2.
3.

Duc-ebat
Frang-ent
Mitt-ebat
Frang-imiis

Mis-erant

Frang-unt
Dix-erint
Duc-itis

Freg-erunt
Dix-er^t

4.
5. 6.

10. Mis-eris
11.

17. Frang-etis 18.

Duc-gt

12.

Dux-it

Dix-istis

PT.

I.]

Detached Sentences.

ACTIVE VOICE

{continued).

Fourtli Coiijugation (I Verbs).


Vocabulary.

PRESENT
INDICATIVE. INFINITIVE, PBRFEC5T ACTIVE.

SUPINE.

ENGLISH.
instruct

Ertidi-o

eriidi-re

eriidiv-i

eriidit-um

Impedi-o

impedi-r5
mtlni-rS
ptini-rS

impediv-i

impedit-um

hinder
fortify

Muni-o Puni-o

muniv-i
ptiniv-i

munit-um
punit-um

punish

PRESENT STEM TENSES,


1.
2.

PERFECT STEM TENSES.


Eriidi-vit

ALL TENSES.
13. Impedi-es
14. Mtini-ebant 15. 16.

Impedi-unt

Muni-mus
Puni-et
Eriidi-ebat
9.

Muniv-^rant
Ptiniv-erunt
10. Impediv-erit

3.

Puni-ent

4.
5.

Muniv-erat
Puni-s

Mtini-t
Ptini emiis

11. Puniv-erat
12. Erudiv-imiis

17. Impedi-tis
18.

6.

All Four Conjugations

Active

Voice.

Vocabulary.

PRESENT
INDICATIVE.
INFINITIVE.

PERFECT ACTIVE.
v6cav-i
vid-i
scrips-i

SUPINE.

ENGLISH.
call

Voc-0
Vide-0
Scrib-0

v6ca-re
vide-re
scrib-Sre

vocat-um
vis-um
script-um

see

write

V^ni-o
Vide-b^t

veni-re
7.

ven-i

vent-um
13. 14.

come

Vid-erunt
Scrips -er am
Scrib-et

Puni-mus
Frang-ent

Scrib-ebant
Veni-ent.

8.
9.

15. Time-bit
16. Scrib-unt

Mis-er^t

10. Vide-s
11. Time-tis

Voca-bunt Veni-unt

17. Voca-tis
18.

12.

Lauda-nt

Ven-istis

Detached Sentences.

[PT.

I.

2.

PASSIVE VOICE,
(A Verbs).
AT.T.

First Conjugation
,ES]

ENT STEM TENSES.


Voca-tiir

SUPINE STEM TENSES.


7.
8. 9.

TENSES.

1.

Laudat-iis est

13.
14.

Lauda-bimini
Voca-ris
V6cat-iis erat

2.
3. 4.

Lauda-ntiir
Porta-bitur

Vocat-i erant
Portat-iis erit

15. 16.

Lauda-baris
Voca-buntiir

10.

Amat-i

estis

Porta-beris

5.
6.

11. V6cat-a est


12. Portat-i sunt

17.

Lauda-bor
Ama-bantiir

Voca-mini

18.

Second Conjugation (E Verbs).


Present stem tenses.
1.

SUPINE STEM tenses.


7.

Doce-miir
Tene-batiir

Vis-i sumiis

13.

ALL TENSES. Vide-bamiir

2.
3.

8.
9.

Doct-us es
Territ-i erant

14. Doct-i estis

Time-buntiir
Time-ntiir

15. Vide-bitiir
16.
17.
18.

4.
5.
6.

10. Vis-i erint

D5ce-bantur

Doce-baris
Terre-tur

11. Doct-a est


12.

Terre-bimmi
Time-Tnini

Territ-i sunt

Third Conjugation (Consonant Verbs).


PRESENT STEM TENSES.
1.

SUPINE STEM TENSES.


7. 8.
9.

ALL TENSES.
13. Mitt-etiir
14.

Dic-itiir

Miss-i

sumus

2.
3.

Duc-etiir

Duct-i sunt
Fract-us erat

Frang-ebatiir

Frang-untur
Dtic-imur
Frang-entiir

15. Mitt-eris
16. Duct-tis eris

4.

10. Miss-iis ero 11.

5.
6.

Script-i erant

17. Dic-ebantur
18.

Duc-imini

12. Duct- us es

Dic-etur

FT.

I.]

Detached Sentences.

PASSIVE VOICE

{continued).

Fourth Conjugation.
PRESENT STEM TENSES.
1.

SUPINE STEM TENSES.


7. 8.
9.

ALL TENSES.
13. Puni-etiir

Impedi-tiir

Punit-i sunt

2. 3.

Puni-emur
Erudi-miir
Puni-untiir
Impedi-ebatiir
Ertidi-entur

Impedit-us erat
Eriidit-i erant

14.
15.

Eriidi-ris

Impedi-ebar

4.

10. Punit-iis eris 11. Eriidit-aest


12. Impedit-i surnus

16. Ptini-mini

5.
6.

17. Erudi-5r 18. Puni-entftr

All Four Conjugations.


1.

Porta-bitiir

7.

Duc-etiir

13.

Tene-batur

2.

Doce-baris
Puni-tiis ero

8.
9.

Time-tiir

14. Duc-eris

3.

Laudat-i sunt
Doct-iis

15. Duc-Sris
16.

4.
5. 6.

Yisi erunt

10.

eram

Lauda-mur

Vide-bantur
Voca-ris

11. Frang-untiir 12.

17. Vocat-iis es

Eriidi-entiir

18. Fract-i erant

ACTIVE

AND

PASSIVE.

All Four Conjugations.


1.

Tene-bat
Voca-buntiir

7.
8.

Lauda-ntiir
Miss-i siimiis
Scrib-es

13.

Puni-mur
Laudav-eras

2.
3.

14.

Muni-t
Canta-nt
Puniv-erat
D5ce-batis

9.

15. Mitt-eris 16.

4.

10.

Vid-it

Frang-ent
Lauda-miir

5. 6.

11. Doce-tiir

17. Scrib-imus

12.

Pugna-bant

18.

Detached Sentences.

[PT.

3.

Subject (expressed) and Verb.


of First Declension.

{See Note 1.)

A,

Nouns

Lat

Prim., 18, 88.

Like Mens-a.
Epistol-a, ae,
f., letter,

Puell-^, -ae,

f.,
f.,

girl,

Hast-a,

-ae,

f.,
f.,

spear,
gate.

Eegin-a,

-ae,
f.,

queen,

Port-a, -ae,

Silv-a, -ae,

wood.

[Verbs introduced for the


will be
1.
2.

first time in this and the following ExerciseG, found in the Vocabulary at the end of the book.]

Epistol-a mitt-etur.

9.

Puell-a doce-tur.

Hast-ae tene-ntur.
Regin-a ven-erat.
Puell-ae canta-bant.

10. Port-ae frang-entur.


11.

3.

Impedi-ebant.

4.
5.

12.
13.

Regin-a

scrips-erat.

Eegin-ae timii-erunt.
Silv-a vide-bitur.

Puell-ae veni-ebant.

6.
7.
8.

14. Epistol-ae mitt-entur.


15.

Non

terre-buntur.

Non

laudat-i sunt.

Silv-ae impMi-unt.

16.

Hasta frang-etur.

B.

Nouns

of

Second Declension.
Like Magister.

Lat. Prim., 19.

Like Domin-us.
Serv-iis,
-i,

Like Bell-um.

m., slave,

Lib^r,

libri,

m., hook

Don-um,
Tel-um,

-i,
-i,

n., gift.
n., dart.

Amic-iis,
1.

i,

m., friend,
9.

Serv-i veni-ebant.

Don-a mitt-ebantur.

2. 3. 4. 5. 6. 7.
8.

Libri scripti sunt.

10. Port-ae impediv-erant. 11. Serv-i miss-i ^rant.

Don-um

mitt-etur.

Puell-ae voca-bunt.

12. Amic-iis laudat-iis est.


13.

Magister doce-bat.
Tel-a frang-untur.

Serv-us non cant^-t.

14.

Non

eriidi-untur.

Amic-i laud-ant. PuSr non time-t.

15. Puell-a duc-ebat.


16.

PuSr-i territ-i sunt.

PT. I.]

Detached Sentences.

4.

Transitive Verb and Object.

{See Notes 2

and

3.)

A.

Lat, Prim., 96.

[Nouns of the First and Second Declension, introduced for the first time in this and the following Exercises, will be found only in the Vocabulary at the end of the book.]
1.

Puer-um

laudav-i.

11. Puell-as

d5ce-mus.

2. 3. 4. 5. 6.

Amic-i mane-bunt.
Serv-os v6cav-it.

12. Port-ae frang-untur.

13. Impedi-ebantur
14.

Epistol-am scrib-ebamus.
Hast-as tenu-erant.
Port-ae claud-untur.

Regin-am

vid-erant.

15. Hast-as freg-eratis. 16.


17.

Port-am claud-emus.

7.

Puell-am duc-ebat.

8.
9.

Don-um Don-um

mis-imus.*
mitt-itur.*
timu-i.

18.
19.

Amicos vinc-et. Serv-um puni-am.


Tel-a mitt-imus.^

10.

Eegin-am

20. Tel-a mitt-entur

1.

Serv-i capt-i sunt.

11. Castr-a

muni-mus.*

2.
3.

Nunti-os mis-imus.

12.
13.

Castr-a muni-untur.*

Oppid-um muni-etur.
Verb-a laud-antur.* Verb-a lauda-tis.*
Port-a claud-etur.

Bell-um ger-ebatur.*

4.

5.
6. 7. 8.
9.

Bell-um ger-ebant."^ 15. Oppid-a vid-imus.


14.

16.
17.

Fili-um docii-erat.

L6c-um deleg-it. Arm-a rapu-erunt.


Regin-am vic-imus.

Mur-os non

vidi.

18. Serv-os lauda-bam.


19.

Nunti-i curr-ebant.

10.

Verb-um

dixisti.

20. Silv-ae monstra-buntur.

See note

3.

Detached Sentences.

[pt.

i.

5.

Subject, Verb, Objectc

Nouns
Eex,

of

Third Declension.

Lat

Prim., 21, 22.

reg-is, m.. Icing.

Av-is,

-is, f.,

Urd.
n.,

Vox,

voc-is,

f.,

voice.

Onus, oner-is,

burden.

Miles, milit-is, m., soldier.


Host-is,
Civ-is,
-IS,

Flumen,

flumin-is, n., river.

c, enemy,
citizen.
/
,

Opiis, 6per-is, n., work,

-is,

c,

1.

Magister puSros d5ce-t.

2. 3.
4.

Amici

epistolas mittient.

Rex

milit-es laudav-it.*
mis-erant*.

Hostes sagittas

5.
6.

Servi oner^|,,portarbani

Eegina bellum

time-bat."^

7.
8. 9.

Oppid-um non
Nuntii

mtini-etur.

donum

porta-nt.

Voc-em non audiv-imus.

10. Gives
11.

oppidum muni-unt.*
av-em
tenu-it.
>>

Pueri magistros time-bant.

12. Piiella

13.
14..

Eeg-es non

victi erant>^

Amici flumen monstra-bunt


Civ-es

\/15.
17.
18.

nuntium mis-erant.
puniv-erat.

i6. Flumin^ajiost-es impedi-untj*

Judex servos

Pueri voc-em audiv-erunt.

19. Civ-es
20.

reg-em non time-nt.

Nuntii miss-i erunt.


^ See note
3.

PT. I.]

Detached Sentences.

6.

Subject, Verb, Object.

[Nouns of the Third Declension, introduced for the first time in this and the following Exercises, will be found in the Vocabulary at the end
of the book. ]

1.
2.

Hostes bellum ger-ebant.*


Centiirio occis-us erat.

3.

Dux

equites mis-erit.

4.

Gives pacem pet-ebant.

5.
6.
7.
8.

Legiones conscrib-ebantur.

Hostes urbem oppugna-bunt.


Caesar locum
deleg-it.

HSmines mortem
Virgo

time-nt.

9.

flores carp-ebat.

10.
11.

Imperator signum

ded-it.

Eegin^ navem

mis-erit.

12. Milites castra mtini-ent.*

13.

Eomulus

Eomam

cond-idit.

14. Servi portas claus-erant.

15.

Muros

aedifica-bimus.

16. Milites

navem

conscend-unt.
p6su-it.

17.
18.

Imperator castra

Mater periculum time-bat.

19. Centiirio interfect-us erat. 20. Cives

arma tradid-erunt.*
* See note
3.

10

Detached Sentences.

[pt.

i.

7.

Adjectives of First and Second Declension.

{See Note 6.)

Lat
lAlce

Prim., 32.

Bonus.

Like Niger.
great,

Magn-iis^

-a,
-a,

-um,

Pul-cher,
tiful.

-chrS.,

-chrum, heavr

Mult-us,

-um, many.
thy, your.
his, her, its,

Me-iis, -a, -um, my,


Tu-iis, -a,

Nos-ter, -tra, -trum, our,


Ves-t^r, -tra, -trum, your.
Like Tener.

-um,

Su-us, -a, -um,


their,

Mis-^r, -era, erum, wretched.

1.

Amicus tuus

veni-et.

2.
3.

Servi miseri puni-untur.

Oppidum magnum oppugna-batur.


Filium
Milites

4.

meum
arma

laudav-isti.

6.

rapii-erunt.

6. 7.
8.

Nuntios multos mis-erant. Puellam pulchram dtic-ebat.


Portae nostrae claud-untur.
Milites multi occis-i sunt.

9.

10. 11. 12.


13.

Urbs magna

capi-etur.

Imperator copias edux-it.

Eex

noster laudat-us erat.


fract-ae sunt.

Naves multae

14. 15. 16.

Dona magna miss-a erant. Flumen magnum time-mus.


Opera
tuS,

laudata sunt.

17. Filios suos culpa-bat.


18. 19.

Vocem pulchram audiv-imus.


Castra nostra munit-a sunt.

20. Gives patriam defend-unt.

PT. I.]

Detached Sentences.

11

8.

Adjectives of Third Declension.

Lat Prim.,
Like Trist-is.
Dulc-is, Brev-is,
-e,
-e, -e, -e,

33.

Like Felix.

sweet
short
heavy.

Vel-ox,

-ocis, swift,

Aud-ax,

-acis, hold,

Grav-is,
Fort-is,

hram.

Like iDgens.

Omn-is,
1.

-e, all,

Sapi-ens, -entis, wise.


mis-i.

Nuntios veloces

2. 3.
4. 5. 6.

Has tarn brevem tene-bam.

Dux

milites fortes laudav-it.

Servi onera gravia porta- bant.

MarS magnum non time-mus.


Naves omnes amiss-ae
sunt.

7.

Reges sapientes bella non ger-unt.


Voces dulces audit-ae sunt.
Gives arma su^ trad-ent.

8.
9.

10.

Dux

noster vulnera gravia accep-it.


scrips-erat.
erit.

11.
12.

Puer Spistolam brevem

Carmen dulce audit-um


non

13. Periciilum ingens


1 4.

vita-bis.

Servi audaces portam f reg-erunt.

15. 16. 17.

Gaesar copias omnes edux-it.


Gives omnes verba tua lauda-nt.

Omnes

^mici nostri mane-bunt.

18. Milites fortes hastas


19. Puellae

non time nt

carmen dulce canta-bant.


erit.

20.

Urbs

tota incens-S

12

Detached Sentences,

[pt.

9.

Nouns of Fourth and Fifth Declension.


iMt Prim.,
23, 24.

Fourtli Declension.

Fifth Declension.

Exercit-tis, -us, m., army.

Res,

rei,

f.,

thing, matter,
f.,

Impet-us,

-us,

m., attack, charge.

Spes, spei,
Aci-es,

hope,
line of battle,

Man-US,

-us,

f.,

hand.
milites

Si, .,

1. 2.

Omnes

impetum

fec-erunt.

Dux

noster aciem instrux-erat.

3. 4.
5.
6.

Pueri manus suas tend-ebant.


Legati rem

omnem

nuntiav-erunt.

7.
8.

urbem suam defend-unt. Hostes impetum nostrum non sustine-bant. Exercittis magni coact-i sunt.
Gives nostri

Montes

alti

exercitus impedi-ebant.

9.

10.

Amicus tuus opus magnum confec-it. Milites nostri spem omnem deposu-erant.
Multi homines mare time-nt.
Vir sapiens

11. 12.

13. Popiilus

regnum obtine-bat. Romanus omnes hostes


non
vict-i sunt.

vic-it.

14. Exercitus vestri


15.

Caesar legiones multas conscripsit.

16. Milites virttitem

magnam

praebe-bant.

17. Gives nostri leges


18. 19.

bonas lauda-bunt.

Garmina dulcia audiv-imus. Hercules magnum leonem occid-it.


Pater filium

20.

suum

culpa-bit.

PT.

I.]

Detached Sentences.

13

10. Genitive.

(N-sU

9, a.)

1.

Portae urbis claud-ebantur,

2.
3.

Filium reginae vid-imus.

Vox

imperatoris audit-a erat.

4.
5.

Denies leonum time-mus.


Libros multos scrips-erat.

6.

Amicus

consiilis veni-et.
est.

7. 8.

Militum virtus laudat-a

Causam

belli

monstra-bo.
audiv-isti.

9.

Verba amici

10.

Timor

milites impedi-et.

11.
12.

Magnus numSrus
Filii regis

occis-us erat.

non

veni-ent.

13.

Opus servorum laudav-imus.


Naves hostium
fract-ae sunt.

14.

15. Milites multi miss-i erunt. 16.


17.

Iram imperatoris

timu-i.

Copias omnes praemis-it.

18.
19.

Gallorum castra oppugna-bant.

Impetum hostium non sustinu-erunt

20.

Domus

consiilis

arde-bat

14

Detached Sentences.

[pt.

11.

The Verb Sum.

{See Note

L)

Lat Prim.,

94.

1.

SilvS. Srat

densa.

2. 3.
4.

Epist51ae longae sunt.

Nomen tuum magnum

erit.

Hostes nostri audaces fu-erunt.


Caesar castra su^ pos-uit.

5.
6.
7.

Oppida Gallorum incend-ebantur

Dux

hostium signum ded-erat.


:

8.
9.

Servi fuimus

liberi

sumus.

Verba amici
Agios

tui lauda-ntur.

10.

latos vasta-bant.

11.

Pauper erat: nunc dives

est.

12.
13.

Voces virginum dulces erant.

Praemium magnum

da-bitur.
est.

14. Virtus 15.

militum magna

Muri Babylonis

alti sunt.

16. Portas templi


17.

non claud-emus.

Gallorum impetum sustine-bant.

18.

Urbs

regis nostri magnS. est.

19.

Hastae militum longae erant.

20. Sacerdos

taurum ingentem macta-t,

PT.

I.]

Detached Sentences.

15

12. Apposition.

{See Note 7.)

Lat Prim,,
Caesar,

90.

1. 2. 3.

dux

noster, bel^um gess-Srat.


vid-i.

Lentulum, amicum tuum, non

Tempestas magna naves

afflicta-bat.

4.
5.
6.

Hostes hastas et sagittas mitt-ebant.

Eomam, urbem
Omnes

nostram, def end-emus.

vici et aedificia incend-ebantur.

7.
8.

Miilieres et pueri

non

traditi sunt.

Arma
Verb^

capi-ent et

urbem def end-ent.

9.

sapientis judicis lauda-buntur.

10.

Omnes

portae oppidi clausae Srant.

11. Currtis

barbarorum milites terre-bant.


patriam nostram, ama-mus.
et

12. Italiam,
13.

Moenia

arcem Carthagmis
Martis
filius,

vide-tis.

14. Eomiilus, 15. 16.


1 7.

Romam

condid-it.

Multae navium nostrarum amiss-ae sunt.

Tum

locum idoneum

deleg-it.

Silvae et fltimina hostes impedi-ent.

18.
19.

Omnes

cives Ciceronis orationes lauda-nt.


diicis nostri,

Exercitus Caesaris,

magni
est..

sunt.

20.

Vox

Lesbiae, sSroris tuae, dulcis

16

Detached Sentences.

[pt.

13.

Adjectives used Substantively.

{See Note 6, Ohs,)

1.

Turn nostri

magnum niimSrum

occid-erunt.

2.
3. 4.

Epist51ae tuae multos erildi-ent.

Omnium Gallorum
Septima
legio at

fortissimi sunt Belgae.

Hostes impetum nostrorum diu exspecta-bant.

5.
6.
7.

omnis equitatus contend-ent.

Verba

Caii, fratris tui, sapientissima sunt,

Militum diligentiam

et virtutem vid-istis.

8.
9.

Omnes

fugi-ebant

multi autem capt-i sunt.

Dux

noster, vir f ortissimus, vulnerat-us est.

10.

Vitam amici

nostri

semper def end-emus.

11.
12.
13.

Multi barbarorum terga vert-erunt.

Omnes vocem

imperatoris audiv-Srant.

Pltirimi hostium nostrorum vulnerat-i erant,

14.

Magni pondSris saxS

coll6cat-a sunt.
fuit.

15.
16.

Omnium
Murus

civium Lentiilus audacissimus

Fortes et sapientes semper lauda-buntur.


et porta oppidi vestri sunt alti.
scrips-it^

17.
18.

Homerus, maximus poetarum, multa

19.

Omnes arm^

rapu-erant et castra oppugna-bant,


vid-imus.

20.

Equitum magnam multittidinem

FT.

I.]

Detached Sentences.

17

14.

Pronouns.
Prim., 38.
Is, ea, id, tliat^ he, she,
it.

1J

Lat
Ego, Tu,
Se,
7.

Nos, we.
Vos, you.
herself,
itself,

thou.

Hie, haec, hoc,


lUe,

this,

himself,

ilia, illiid, that,

themselves.

Ipse, ipsa, ipsum,

self.

Idem, eadem, idem, same.


1.

Vos mortem

time-tis

nos patriam def end-emus.

2.
3. 4. 5.
6.

Vos verba

judicis sapientis audiv-istis.

Nos omnes hoc donum


Hie eulpa-tur
:

libenter accep-imus.
lauda-tur.
es.

ille

tamen

Horum omnium

tu audacissimus

lUi legatos mis-erunt et

paeem

pet-ebant.

7.

8.

Hi omnes eadem verba die-ebant. Has literas Caesar, dux noster, ipse

serips-it.

9.

Eam

partem oppidi nondum mtiniv-erant.


obtine-bat.
:

10.
11

Hujus p^ter regnum turn


Multi eorum
tergS,

vert-erunt

pauei eap-ti sunt.

12.

Exploratores nostri haee omnia nuntiav-erunt.

13.
14.

Ejus regionis ineolae fortiter se defend-unt.

Hae

res

magnam

difiieultatem praebe-bant,

15. Is dies

jam

appetiv-it et

omnia parat-a
intellex-it.

sunt.

16. Ille consilium

eorum statim
:

17.
18.

19.

20.

Hi castra mtini-ebant illi portas custodi-ebant. Nos ipsi hunc imprSbissimum puni-emus. Ille omnem spem sSIutis jam depos-uerat. Nos omnes eandem patriam habe-mus.

18

Detaclied Sentences.

[pt.

i.

15.

Ablative and Prepositions.

{See Note 11, a.)

1.
2.
3.
4.

Urbs Roma a Eomiilo condit^

est. est.

Ipse imperator gladio vulneratus

Omnes hos

libros

manu mea

scripsi.

Troja, urbs antiqua, a Graecis obsidebatur.

5.
6.

Castra

Romanorum

vallo et fossa

munita sunt.
est.

Templum Dianae
Ipse Ariovistus

igne

absumptum

7.

cum omnibus

copiis contendet.

8. 9.

Omnes naves
MiiliSres

nostrae fluctibus fractae ^rant.


filiis

cum

ab hostibus captae sunt.

10.

Haec omniS, ab exploratoribus demonstrantur.

11.
12.

Multi

cum

liberis suis

ex urbe

fiigiebant.

Puellarum capita floribus recentibus ornata sunt.


Caesar

13. 14.

cum

tribus legionibus in Italiam conteudebat

Verba

sapientis ab

omnibus laudabuntur.
per Italiam iter
facit.

15. Ille

cum

S,micis suis

16. Lcgati
17.

ab hostibus ad Caesarem missi sunt.

Maximum

bellum nuper in Asia confectum


;

est.

18.
19.

Pauci in urbe manent

pltirimi in agros se recipiunt.


:

Haec magna voce


Multa de hoc a

dixit

turn se ex nave projecit.

20.

poetis narrantur.

PT.

i.j

Detached Sentences,

19

16.

Time.

{See Note 11,

e.)

1.

Propter tantum scelus in vinciila conjectus

est.

2.

In hoc 15co multos dies manebant.

3.

Proximo anno cum exercitu

in

Asiam

contendit.

L Eadem
5.
6.

nocte multi ex oppido effugerunt.

Propter banc causam Caesar castra moverat.

Ex omnibus

partibus tela in nostros conjiciebantur.

7. 8.
9.

Interim barbari nuntios in omnes partes dimiserunt.

Post paucos dies ad banc urbem pervenerunt.

Nos per

fines

eorum

iter faciemus.

10. Ipse

imp^rator inter milites suos pugnabat.

11.
12.

Non

sine

magno

periculo haec facta sunt.


est.

13.
14.

Magna multitudo armorum de muro jact^ De his rebus nihil adhuc audiveramus.

Eodem tempore
Hi omnes

legati

ab Aeduis missi sunt.

15. Portae urbis a civibus ante


16.
17.

noctem clausae

eiant.

trans

Ehenum

incolebant.

Ob

eas causas in fines

Sequanorum

copias duxit.

18. Ille propter


19.

virtutem ab omnibus laudabitur.


iis

Haec omnia ab

diligenter facta erant.

20.

Multos annos cum hoc viro in Graecia habitabant

20

Detached Sentences.

[pt.

i.

17. Dative.

{See Note 10.)

Lat

Prim., 104.

1.

Haec praemia propter

virtu tern puero data sunt.

2. 3.
4.

Omnes

libri tui

nobis utilissimi fuerunt

Vobis, amici mei,

rem totam exponam.

Helvetii reliquos Gallos virttite praecedunt.

5. 6.

Domus mea templo Dianae ^roxima


Propter banc causam maxima laus

est.

Lentiilus, amicus tuus, nobis carissimus est.


tibi debetur.

7. 8.
9.

Tum

cives

omnes imperatori arma

tradiderunt.

lUi repentina re

maxime perturbabantur.

10.

Omnes

Britanni vitro se inficiebant.


scientiam rei militaris habebat.

11. lUe

summam

12. Postridie nuntios in 13.

omnes partes

dimisit.

Dux

noster libertatem omnibus captivis dedit.

14. Illo

tempore Laomedon regnum Trojae obtinebat.


nostris castris aberat

15.
16.
17.

Oppidum eorum non procW a

His rebus nos maxime perterriti sumus.

Non

sine

magno

periciilo

opus confecimus.
diffiicultatis.

18.

Haec tamen

res erat

summae

19. BarbSri tela saxa-que in nostros conjiciebant.

20.

Magnam partem

diei frustra consumpsit.

PT.

I.]

Detached Sentences.

21

18.

Deponent Verbs.

Lat Prim.,

40.

1.

In ea regione paucos dies m5rati sumus.

2.
3.

De

his rebus legati

multa

locuti sunt.
est.

Pauca
Ille

millia

passuum ex eo loco progressus

4. 5.
6.

nattiram loci omnino ignorabat.

Ob banc causam

Caesar in fines eorum profectus


literas tuas accepi.

est.

Magno cum gaudio


Hoc opus omnium

7.
8.

difFicillimum Srat.

Milites e navibus in terram egressi sunt

9.

Post brSve tempus magna tempestas co-orta

est.

10.

Multi eorum ad silvas se rgceperant.

11.
12.
1 3.

Hoc flumen
Ille

nullo ponte junctum erat.

pro hoc beneficio mercedem postulabat.


procul ex eo loco castra
su3, posuit.

Non

14.
15.
16.
1 7.

Magnus timor ^nimos nostrorum

occupavit.
erit.

Totum bellum

sinS

uUa m6ra confectum


irati

Ob

has res nos magnopere

sumus.

Tandem cum
Omnes

reliquis copiis proficiscitur.

18. 19.

Contra opinionem omnium ad mare pervenit.


cives

audaciam ejus hominis admirantur.


est.

20.

Post tres dies tempestatem idoneam nactus

22

Detached Sentences.

[pt.

19.

Prolative Infinitive.

Lat. Prim., 140, 144.

1. 2. 3. 4.
5.

De

his causis Caesar castra

movere

constituit.

Frumentum ex

agris in oppida comportare coeperunt.


fuisse dicitur.

V^nus omnium dearum pulchemma

Vocem tuam
Nihil

audire magnopere ciipiebamus.


infelicius

unquam

mihi

accidit.

6.
7.

Omnes

boni pro patria pugnare parati sunt.

Cum

reliquis ISgionibus pr6ficisci maturavit.


forttinis

8.
9.

Multi de suis

desperare coeperunt.

Barbari proelium committere non audebant.

10. lUe
11. Ipse

famam de
Eomulus

his rebus

nondum

acceperat.

Komam

condidisse traditur.

12. Nostri se

ex timore jam receperant.

13.

Dolor em gravem per omnia

membr^

sensimus.

14. Hercules

hominum

validissimus fuisse dicitur.

15.
16.

lUe

magna

celeritate

totum opus confecit

Multi ex

^lia parte oppidi se ejecerunt.


est.

17.

Id oppidum Caesar oppugnare conatus

18.
19.

A deo

jussus est filiam

suam monstro
facSre.

tradere.

Constituit

omnia imp^rata ejus

20.

Haec omnia ex

captivis cognovit.

PT.

l]

Detached Sentences,

23

20.

Irregular Verbs,

Lat. Prim., 79, 80.

1.

Nostri impetum eorum sustinere non potSrant


Ille

2.
3.

tamen tantum negotium suscipere


igitur ad

nolebat.

Omnes
Prima

urbem statim

se contiilerunt.

4.

Eeliquae naves cursum tenere non potuerunt.


luce ancoras sustulit et

5.
6.

navem

solvit.

Multi civium ad templa deorum ibant.

7.

Propter has causas ad castra redire noluit.


Hostes impetum ^quitum nostrorum non
tiilerunt.
est.

8.
9.

De

his rebus

ab exploratoribus certior factus

10.

Interim barbari nuntios in omnes partes dimiserunt.

11.

Tempore opportunissimo Caesar auxilium nobis


ad occasum
solis frustra

tiilit.

12. lUi
1 3.

exspectabant.
ei retiili.

Propter hoc beneficium gratias

14. 15.

Pauca

millia

passuum per silvam progressi


ira graviter

erant.

Ob banc causam De
his rebus

commotus

est.

16.
17.
18.

magna

controversi^ orta

est.

Nos tantam occasionem omittere nolebamus.


Post breve tempus ad urbem regis
rSdiit.

19.

His de causis Caesar

Rhenum

transire constituit.
est.

20.

Urbs Troja a Graecis decern annos obsessa

PART

II.

CONSECUTIVE STORIES.
PERSEUS.
AcrisiuSf

an ancient king of
would perish by
that his

Argos,,
the

had been warned by an


his grandson.

oracle that he

hand of

On

discovering, therefore,
to

daughter Ddnde had given birth


his fate by casting both

son, Acrisius endeavoured to escape


sea.

mother and child adrift on the

They were saved, however,

by the help of Jupiter; and Perseus, the child, grew up at the


cou/rt

of Polydectes, king of Seriphos,

an island in

the

Aegean

Sea.

On

reaching manhood, Perseus was sent by Polydectes to

fetch the head of

Medusa, one of

the

Gorgons,

This dangerous

task he accomplished with the help of Apollo

and Minerva, and

on his way home he rescued

AndrdmMa

(daughter of Cepheus)

from a

sea monster.

Perseus then married

AndrdmMa, and
length,

lived

some time in the country of Cepheus.

At

however, he

returned to Seriphos, and turned Polydectes to stone by showing

him

the

Gorgon's head ; he then went

to

the court of Acrisius,

who

fled in terror at the news of his

grandsons return.

The

oracle

was duly

fulfilled,

for Acrisius was accidentally killed by

quoit thrown by Perseus,


24

FT.

II.]

Perseus.

25

21.

THE ARK,

Haec narrantur a poetis ila Perseo. Perseus filius erat maximi deorum avus ejus Acrisius appellatus est. Acrisius volebatPerseumnepotejasuum necare^; nam propter oraculum pu^rum timebat. Comprehendit igitur Perseum,
J6vis,
:

adhuc infantem, et cum matre in area lignea inclusit. Tum arcam ipsam in mare conjecit. Danae, Persei mater, magnopere territa est tempestas enim magna mare turbabat. Perseus autem in sinu matris dormiebat.
:

22.

CAST ON AN ISLAND.
suum
servare

Jupiter tamen haec omnia vidit, et filium


constituit.

mare tranquillum, et arcam ad insiilam Seriphum perduxit. Hujus insiilae Polydectes tum rex erat. Postquam area ad litus appulsa est, Danae in arena quietem capiebat. Post breve tempus a piscatore quodam reperta est, et ad domum regis Polydectis adducta est. lUe matrem et puerum benigne excepit, et sedem tutam in finibus suis dedit. At Danae hoc donum libenter accepit,
Fecit igitur
et pro tanto beneficio regi gratias egit.

23.

PERSEUS SENT ON HIS TRA VELS,


ibi habitabat, et cum matre At Polydectes Danaen magnopere matrimonium ducere volebat. Hoc

Perseus igitur multos annos


sua vitam agebat beatam.

amabat, atque

eam

in

tamen consih'um Perseo minime gratum erat. Polydectes igitur Perseum dimittere constituit. Tum juvenem ad se vocavit et haec dixit *' Turpe est vitam banc ignavam agere ; jamdudum tu adolescens es quousque hie manebis' ? Tempus est arma capere et virtutem praestare. Hinc abi, et caput Medusae mihi refer."
:

26

Consecutive Stories.

[pt.

ii.

24.

PERSEUS GETS HIS OUTFIT,

Perseus, ubi haec audivit, ex insula discessit, et postquam ad continentem venit, Medusam quaesivit. Diu frustra quaerebat ; namque naturam loci ignorabat. Tandem Apollo et Minerva viam demonstraverunt. Primum ad Graias, sorores Medusae, pervenit. Ab his talaria et galeam magicam accepit. Apollo autem et Minerva falcem et speculum de-

Tum postquam talaria pedibus induit, in aera asDiu per aera volabat tandem tamen ad eum locum venit, ubi Medusa cum ceteris Gorgonibus habitabat Gorgones autem monstra erant specie horribili capita enim eariim squamis omnino contecta sunt manus etiam ex aere factae
derunt.
cendit.
: :

sunt.

25.

THE GORGON'S HEAD,


:

ejus Ees erat difficillima abscidere caput Gorgonis enim conspectu homines in saxum vertebantur. Propter banc causam Minerva speculum ei dederat. Perseus igitur tergum hoc modo ad locum venit, vertit, et in speculum inspiciebat Tum falce sua caput ejus uno ictu ubi Medusa dormiebat. abscidit. Ceterae Gorgones statim e somno excitatae sunt, Arma rapuerunt, et et, ubi rem viderunt, ira commotae sunt. Perseum occidere volebant ; ille autem, dum fugit, galeam magicam induit, et, ubi hoc fecit, statim e conspectu earum
:

evasit.

PT.

II.]

Perseus.

27

26.

THE SEA SERPENT,


:

Post haec Perseus in fines Aethiopum venit ibi Cepheus Hie Nepttinum, maris deum, illo tempore regnabat. olim offenderat: Neptunus autem monstrum saevissimum miserat. Hoc quotidie e mari veniebat, et homines devorabat.

quidam

igitur oraciilum dei


est filiam

Ob banc causam pavor animos omnium occupaverat. Cepheus Ammonis consuluit, atque a deo jussus

monstro tradere. (Ejus autem filia, nomine Andromeda, virgo formosissima erat.) Cepheus, ubi haec audivit, magnum dolorem percepit. Volebat tamen cives suos e tanto atque ob eam causam constituit imperata periculo extrahere
:

Ammonis

facere.

7n.

HUMAN SACRIFICE.

dies venit,

Turn rex diem certam dixit, et omnia paravit. Ubi ea Andromeda ad litus deducta est, et in conspectu omnium ad rupem alligata (est). Omnes fatum ejus deplo-

rabant, nee lacrimas tenebant.

At

subito,

dum monstrum
demonEjus

exspectant, Perseus accurritj


doloris quaerit.
strant.
Illi

et,

ubi lacrimas vidit, causam

rem totam

exponiint, et puellam

Dum

haec geruntur, fremitus terribilis auditur

simul monstrum, horribili specie, procul consplcitur.


conspectus timorem

maximum omnibus injecit. At monstrum


litus contendit,

magna

celeritate

ad

jam-que ad locum appro-

pinquabat, ubi puella stabat.

28

Consecutive Stories.

[pt. ii

28.

THE RESCUE.
vidit,

At Perseus, ubi haec quam talaria induit, in


graviter vulneravit.

aera sublatus
:

gladium suum rapiiit et, postTurn desuper in est.


:

monstrum impStum subito fecit et gladio suo collum ejus Monstrum, ubi sensit vulnus, fremitum horribilem edidit, et sine mora totum corpus sub aquam
mersit.

Perseus,
:

dum

circum

litus

volat,

reditum ejus ex;

mare autem interna undique sanguine inficitur. Post breve temp us, bellua rursus caput sustulit mox tamen Turn iterum se sub a Perseo ictu graviore vulnerata est. undas mersit, neque postea visa est.
spectabat

29.

THE REWARD OF VALOUR.


primum talaria exuit Andromeda vincta erat. Ea
et,

Perseus, postquam in litus descendit,

tum ad rupem

venit,

ubi

autem omnem spem


puellam patri
gaudio
Perseo
afFectus
retiilit
;

saltitis

deposuerat,
Ille

ubi Perseus

adiit,

terrore paene exanimata est.


reddidit.
est
:

vincula statim solvit, et

Cepheus ob banc rem maximo

meritas gratias pro tanto beneficio

monium

dedit.
:

(uxorem) duxit
habitabat, et in

Andromedam ipsam ei in matrihoc donum accepit, et puellam paucos annos cum uxore sua in ea region e magno honore erat apud omnes Aethiopes.
praeterea
Ille libenter

Magnopere tamen cupiebat

matrem suam rursus


discessit.

videre.

Tandem

igitur

cum uxore

regno Cephei

PT. II.]

Perseus.

29

SO.

TURNED TO STONE,
appulit, se

Postquam Perseus ad insulam navem


contiilit,

ad locum
invenit

ubi mater olim habitav^rat

at

domum

vacuam et omnino desertam. Tres dies per totam insulam matrem quaerebat tandem quarto die ad templum Dianae pervenit. Hue Danae refugerat, qu6d Polydectem timebat. Perseus, ubi haec cognovit, ira magna commotus est; ad regiam Polydectis sine mora contendit, et, ubi e6 venit, statim
;

in

atrium

irrupit.

Polydectes

magno timore
ille

afFectus est, et

fugere volebat.

Dum
ille

tamen

fugit,

Perseus caput Mevidit, in

dusae monstravit ;
versus
est.

autem, simul-atque hoc

saxum

31.

THE ORACLE FULFILLED.

ille

Post haec Perseus cum uxore sua ad urbem Acrisii rediit autem, ubi Perseum vidit, magno terrore afFectus est:
:

nam propter oraculum istud nepotem suum adhuc timebat in Thessaliam igitur ad urbem Larissam statim reftigit frustra
:

tamen ; neque enim fatum suum vitavit. Post paucos annos rex Larissae ludos magnos fecit nuntios in omnes partes dimiserat, et diem edixerat. Multi ex omnibus urbibus
:

Graeciae ad ludos convenerunt ipse Perseus inter alios certamen discorum iniit. At, dum discum conjicit, avum
:

suum

casu occidit

Acrisius enim inter spectatores ejus cer-

taminis forte stabat.

30

Consecutive Stories.

[pt. ii.

HERCULES.
HerculeSj a Greek hero celebrated for his great strength, was pur-

sued throughout his

life

by the hatred of Juno,

While
to

yet

an

infant, he strangled some serpents sent by the goddess

destroy

him.

During

his boyhood
;

and youth he performed

various mar-

vellous feats of strength

and, on reaching manhood, succeeded in


the oppression of the

delivering the
fit

Thehans from

Minyae.

In a

of madness, sent upon him by Juno, he slew his own children,


consulting the Delphic oracle as to

and on
himself

how he should
to

cleanse

from

this

crime, he

was ordered

submit himself for


to

twelve years to Eurystheus, king of Tiryns,


ever tasks were a'ppointed him.

and

perform what-

Hercules obeyed the oracle, and

during the twelve years of his servitude accomplished twelve extraordinary feats known as the Labours of Hercules,
caused (unintentionally) by his wife Deianira.

His death was

Hercules had shot


insulted

with his poisoned arrows a Centaur


Deianira,

named Nessus, who had


of his
to

Nessus,

before he died, gave some


it

blood to

Deianira, and told her

would act as a charm


after,

secure her
to

husband! s

love.

Some time

Deianira, wishing

try the

charm, soaked one of her husband's garments in the blood, not

knowing that

it

was poisoned,

Hercules put on the robe, and,

after suffering terrible torments, died, or

was carried

off

by his

father Jupilen

PT.

II.]

Hercules.

31

32.

THE INFANT PRODIGY,


filius,

Hercules,
Hic^icitujJ

Alcmenae

olim

in

Graecia LabitaBat
.

regina

omnium hominum valicpssimus fuisse At Juno, *deQUuai, Alcmenam oderat, et Herciilenv adhuc in-

fantem necare volljit. Misit igitur 4liQ. serpentes saevisimos hi, media nocte, in cubiculum Alcmenae venerunt, ubi Hercules cum fratre suo dormiefcat. (Nee tamen in
:

cunis, sed in scute magno cubabant.) Serpentes jam appropinquaverant et scutum movebant^;^ itaque pueri e somno

excitati sunt.

83.

HERCULES AND THE SERPENTS.


frater

Iphicles,

Hercules

ipse,

Herculis, imagna vocej exclamavit; puer forti^mus, haudquaquam territus

at
est.

iParvis manibus serpentes statim prehendit, et colla eorum

magnaj^ com^^reasit.
sunt.
et

^Tali

modo

serpentes ^_a pjuer^ interfecti

Alcmena autem, mater puerorum, clamorem audiverat, maritum sui^m e somno excitaverat. Ille lumeiiTaccencJjt,
;

gladium suum rapuit turn ad pueros properaji^t, sed, ubi ad locum venit, rem miram vidit: Hercules enim ridehd; et serpentes mortu^s monstrafe^ji.
et

32

Consecutive Stories.

[pt.

ii.

34.

THE MUSIC LESSON,


suum
diligenter

Hercules a

puero corpus

exercebat

magnam partem

consumebat: didicit etiam arcum intendere et tela conjicere. His exercitationibus vires In musica etiam a Lino Centauro ejus confirmatae sunt. (Oentauri autem equi erant, sed caput hominis erudiebatur
diei in palaestra
:

habebant)

huic tamen arti minus diligenter studebat. Hie Linus Herciilem olim culpabat, qu6d parum studiosus erat: tum puer iratus citharam subito rapuit ; et summis viribus
;

caput magistri

infelicis perqussit.

Ille ictu

prostratus

est, et

paulo post e vita excessit, neque quisquam postea id officium


suscipere voluit.

35.

HERCULES ESCAPES FROM BEING


SACRIFICED,
Olim,

De

Herciile haec etiam, inter alia, narrantur.

dum

iter f^cit, in fines

Aegyptiorum venit ;
:

ibi

rex quidam, nomine

tempore regnabat ; hie autem, vir crudelissimus, homines immolare consueverat Herculem igitur corripuit, et Tum nuntios dimisit, et diem sacrificio in vincula conjecit. edixit. Mox ea dies appetivit, et omnia rite parata sunt. Mantis Herciilis catenis ferreis vinctae sunt et mola salsa in caput ejus inspersa est. (Mos enim erat apud antiquos salem et far capitibus victimarum imponere.) Jam victima ad aram Subito tamen stabat; jam sacerdos cultrum sumpserat.
Busiris, illo
:

Hercules

magno conata
:

vincula perrupit

tum

ictu

sacer-

dotem prostravit

altero

regem ipsum

occidit.

36.
Herciiles,

EAR-CROPPING,

urbem Thebas incolebat. Kex Creon appellatus est. Minyae, gens Thebarum, Legati autem a bellicosissima, Thebanis finitimi erant. Minyis ad Thebanos quotannis mittebantur: hi Thebas
jam
adolescens,
vir ignavus,

PT. II.]

Hercules.

33

veniebant, et centum boves postulabant.

Thebani enim olim

a Minyis superati erant


tannis

tribtita igitur regi

Minyarum

quo-

pendebant.
:

At
Legati

Herciiles

cives

suos hoc stipendio

liberare constituit

legates igitur comprehendit, atque aures

eorum

abscidit.

autem apud omnes gentes

sacri

habentur.

37.

DEFEAT OF THE MINYAE.


est,

Erginus, rex Minyarum, ob haec vehementer iratus


et

Creon adventum ejus per exploratores cognovit ; ipse tamen pugnare Qoluit, nam magno timore affectus est ; Thebani igitur HerIlle nuntios in omnes partes ciilem imperatorem creaverunt. dimisit, et copias coegit tum proximo die cum magno exercitu profectus est. Locum idoneum delegit, et aciem instruxit tum Thebani e superiore loco impetum in hostes fecerunt. sustinere non potuerunt: Illi autem impetum itaque acies hostium pulsa est atque in fugam conversa.
copiis in fines

cum omnibus

Thebanorum

contendit.

38.

MADNESS AND MURDER.

Post hoc proelium Hercules copias suas ad urbem reduxit. propter victoriam maxime gaudebant Creon autem magnis honoribus Herciilem decoravit, atque filiam

Omnes Thebani

suam ei in matrimonium dedit. Hercules cum uxore sua vitam beatam agebat; sed post paucos annos subito in furorem incidit, atque liberos suos ipse sua manu occidit. Post breve tempus ad sanitatem reductus est, et propter hoc facinus magno dolore affectus est , mox ex urbe effugit, et in
silvas se

recepit.

Nplebant enim cives sermonem cum eo

habere.

34

Consecutive Stories.

[pt. ii.

89.

HERCULES CONSULTS THE ORACLE,

[See Note 15, and Preliminary Exercise on the Relative.]

Herciiles

Constituit

igitur

magnopere cupiebat tantum ad oraculum Delphicum


:

scelus
ire
:

expiara,

hoc enim

Ibi templiim erat oraculum erat omnium celeberrimum. AppoUinis, plurimis donis ornatum hoc in templo sedebat femina quaedam, nomine Pythia, et consilium dabat iis, qui ad oraculum veniebant. Haec autem femina ab ipso Apolline

docebatur, et voluntatem dei hominibus enuntiabat.


igitur,

Hercules

qui

Apollmem praecipu^

coletat,

hue

venit.

Turn rem

totam exposuit, neque scelus

celavit.

40.

THE ORACLE'S REPLY,


:

Ubi Hercules finem fecit, Pythia diu conticebat tandem tamen jussit eum ad urbem Tiryntha ire, et Eurysthei regis omnia imperata facere. Hercules, ubi haec audivit, ad urbem
illam contendit, et Eurystheo regi se in servitutem tradidit.

Duodecim annos
labores, quos

in servittite Eurysthei tenebatur, et

duodecim

ille

imperaverat, confecit

tantum

scelus expiari potuit.

De

hoc enim uno modo his laboribus plurima a


:

poetis scripta sunt.


credibilia sunt.

Multa tamen, quae poetae narrant, vix

41.

FIRST LABOUR -SLA YLNG THE

NEMEAN LION.

qui

Primum ab Eurystheo jussus est Hercules leonem occidere, In illo tempore vallem Nemaeam reddebat infestam.
quas leo incolebat, statim se contiilit. Mox feram arcum, quern secum attulerat, intendit ejus tamen
:

silvas igitur,
vidit, et

PT. II.]

Hercules.

35

pellem,

quae densissima erat, trajicere non potuit. Turn quam semper gerebat, leonem percussit frustra tamen; neque enim hoc modo eum occidere potuit. Tum demum collum monstri brachiis suis complexus est, et fauces
clava magna,
:

ejus

summis

viribus compressit.

Hoc modo

leo brevi tem-

pore

exanimatus est ; nulla enim respirandi facultas ei Tum Hercules cadaver ad oppidum in humeris dabatur. retiilit ; et pellem, quam detraxerat, postea pro veste gerebat. Omnes autem, qui eam regionem incolebant, ubi famam de

morte leonis acceperunt, vehementer gaudebant, et Herculem

magno honore habebant.

42.

SECOND LABOUR^SLAYING THE LERNAEAN HYDRA.


Hydram
necare
:

Post haec jussus est ab Eurystheo

haec

autem monstrum
igitur

erat,

cui

novem

erant capita.

Herciiles

cum amico lolao profectus est ad paludem Lernaeam, quam Hydra incolebat. Mox monstrum invenit, et, quanquam
magni
periculi,

res erat

collum ejus laeva prehendit.


:

Tum

dextra capita
fecerat,

novem

abscidere coepit

quoties tamen hoc

nova capita exoriebantur. Diu frustra laborabat; tandem hoc conatu destitit ; constituit deinde arbores succiHoc celeriter fecit, et, postquam dSre et ignem accendere. ligna ignem comprehenderunt, face ardente colla adussit, unde Nee tamen sine magno labore haec capita exoriebantur. fecit: venit enim auxilio Hydrae cancer ingens, qui, dum Hercules capita abscidit, crura ejus mordebat. Postquam monstrum tali modo interfecit, sagittas suas sanguine ejus
imbuit, itaque mortiferas reddidit.

36

consecutive Stories.

[ft. n.

43.

THIRD LABOUR^CAPTURE OF THE CERYNIAN


STAG.

Postquam Eurystheo caedes Hydrae nuntiata est, magnus animum ejus occupavit. Jussit igitur Herculem cervum quendam ad se referre ; noluit enim virum tantae audacioe Hie autem cervus (cujus cornua aurea in urbe retinere.
timor
fuisse traduntur) incredibili fuit celeritate.

Hercules igitur
:

primum

vestigia

ejus in silvis

animadvertit

deinde,

ubi

cervum ipsum vidit, summis viribus currere coepit. Usque ad vesperum currebat, neque nocturnum tempus sibi ad quietem relinquebat. Frustra tamen nuUo enim modo praedam consequi poterat. Tandem, postquam totum annum cucurrerat (ita traditur) cervum cursu' exanimatum cepit, et vivum ad Eurystheum retulit.
:

44.

FOURTH LABOUR THE ERYMANTHIAN BOAR,

Post haec jussus est Hercules aprum quendam capere, qui tempore agros Erymanthios vastabat, et incolas hujus Hercules rem suscepit, et in regionis magnopere terrebat.
illo

Arcadiam profectus
vidit, statim refugit

est.
:

Postquam
ille

in silvam

paulum

pro-

gressus est, apro occurrit


;

autem, simul-atque Herculem

et,

timore perterritus, in altam fossam

se projecit.

Hercules igitur laqueum,


difficultate

quem

attulerat, injecit
Ille,

et

summa cum

aprum

e fossa extraxit.

etsi

multum

reluctabatur, nullo

modo

se liberare potuit; et
est.

ab

Hercule ad Eurystheum vivus relatus

PT. n.]

Hercules.

37

45.

HERCULES AT THE CENTAUR'S CAVE.


quern supra narravimus, haec etiam
Hercules,

De

quarto labore,

dum iter in Arcadiam facit, ad earn regionem venit, quam Centauri incolebant. Mox, qu6d nox jam appetebat, ad antrum devertit, in quo centaurus quidam,
traduntur.

nomine Pholus, habitabat.


Ille

Herciilem benigne excepit et cenam paravit.

At
Erat

Hercules, postquam cenavit,

vinum a Pholo

postulavit.
repleta,

autem

in antro
ibi

magna amphora, vino optimo

quam

Pholus igitur hoc vinum dare nolebat, qu6d reliquos Centauros timebat ; nullum tamen vinum praeter hoc in antro habebat. " Hoc vinum," inquit, Si igitur hoc dabo, Centauri me "mihi commissum est. Hercules tamen eum irrisit, et ipse cyathum interficient."
Centauri
deposuerant.
vini ex

amphora

hausit.

46.

THE FIGHT WITH THE CENTAURS.


est,

Simul-atque amphora aperta


dique diffusus est
:

odor jucundissimus un-

vinum enim suavissimum erat. Centauri notum odorem senserunt, et omnes ad locum convenerunt. Ubi ad antrum pervenerunt, magnopere irati sunt qu6d Herculem bibentem viderunt. Tum arma rapuerunt, et Pholum interficere volebant. Hercules tamen in aditu antri constitit, et impetum eorum fortissimo sustinebat. Faces
ardentes in eos conjecit
:

Hae autem

sagittae

eaedem

multos etiam sagittis suis vulneravit. erant, quae sanguine Hydrae olim

imbutae erant. Omnes igitur, quos ille sagittis vulneraverat veneno statim absumpti sunt reliqui autem, ubi hoc viderunt
:

terga verterunt et fuga salutem petierunt.

38'

Consecutive Stories.

[pt.

ii.

47.

THE FATE OF PHOLUS.


Pholus ex antro egressus
est,

Postquam
et

reiiqui fugerunt,

corpora spectabat eorum,

qui sagittis interfecti erant.

Magnopere autem miratus est, qu6d tarn levi vulnere exanimati essent, et causam ejus rei quaerebat. Adiit igitur locum, ubi cadaver cujusdam Centauri jacebat, et sagittam e vulnere
traxit. Haec tamen, sive casu sive consilio deorum, e manibus ejus lapsa est, et pedem leviter vulneravit. lUe extemplo dolorem gravem per omnia membra sensit, et post breve tempus vi veneni exanimatus est. Mox Hercules, qui reliquos Centauros secutus erat, ad antrum rediit, et magno

cum

dolore

Pholum mortuum
somno

vidit.

Multis

cum

lacrimis

corpus amici ad sepulturam dedit; turn, postquam alterum

cyathum

vini hausit,

se dedit.

48.

FIFTH LABOUR CLEANSING THE

AUGEAN STABLES.
posuit.

Deinde Eurystheus Herculi laborem hunc graviorem imAugeas quidam, qui illo tempore regnum in Elide

obtinebat, tria millia bourn habebat.

Hi

in stabiilo ingentis

magnitudinis

includebantur
;

squalore obsitum est

purgatum
diei

erat.

purgare,

autem illuvie ac neque enim ad hoc tempus unquam Hoc jussus est Hercules intra spatium unius Ille, etsi res erat multae operae, negotium
:

stabiilum

suscepit.
fecit,

Primum, magno

per

quam

fluminis

stabiili

perduxit.

pedum aquam de montibus ad murum Tum, postquam murum perrupit, aquam


labore, fossam duodeviginti
;

in stabiilum immisit

et tali

modo, contra opinionem omnium,

opus confecit.

FT. II.]

Hercules.

39

49.

SIXTH LABOUR THE BIRDS OF STYMPHALUS.


[See Note 16 on translating the Subjunctive, p. 91.]

fecit

Post paucos dies Hercules ad oppidum Stymphalum iter ; imperaverat enim ei Eurystheus, ut aves Stymphalides

necaret.

Hae

aves rostra aenea habebant, et carne


Ille,

hominum

postquam ad locum pervenit, lacum vidit in hoc autem lacu, qui non procul erat ex oppido, aves habitabant. Nulla tamen dabatur appropinquandi facultas lacus enim non ex aqua sed e limo constitit; Hercules igitur neque pedibus neque lintre progredi potuit. Ille, quum magnam partem diei frustra consumpsisset, hoc conatu destitit et ad Vulcanum se contiilit, ut auxilium ex eo peteret. Vulcanus (qui ab fabris maxime colebatur), crepundia, quae ipse ex aere fabricatus erat, Herciili dedit. His Hercules tarn dirum crepitum fecit, ut aves perterritae
vescebantur.
:

avolarent

ille

autem,

dum

avolant,

magnum numerum

eorum

sagittis transfixit.

60.

SEVENTH LABOUR THE CRETAN

BULL,

Tum imperavit Herciili Eurystheus, ut taurum quendam ferocissimum ex insula Greta vivum referret. Ille igitur
navem
solvit.

conscendit,

et,

quum

ventus idoneus

esset,

statim

jam appropinquaret, tanta tempestas subito coorta est, ut navis cursum tenere non posset. Tantus autem timor animos nautarum occupavit, ut paene omnem spem salutis deponerent. Hercules, tamen, etsi navigandi imperitus erat, haudquaquam territus est.
insulae

Quum tamen

Post breve tempus


nautae, qui se ex timore

summa

tranquillitas consectita est, et

jam receperant, navem incoliimem ad

40

Consecutive Stories.
Hercules e navi egressus

[pt.

ii.

terrain perduxerunt.

est, et,

quum

ad regem Cretae venisset, causam veniendi docuit. Deinde, postquam omnia parata sunt, ad earn regionem contendit

Mox taurum vidit, et, quanquam magni periculi, cornua ejus prehendit. Turn, quum ingenti labore monstrum ad navem traxisset, cum praeda in Graeciam rediit.
quam
taurus vastabat.
res erat

51.

EIGHTH LABOUR CAPTURE OF THE HORSES


OF DIOMED^.

in

Postquam ex insula Greta rediit, Hercules ab Eurysthee Thraciam missus est, ut equos Diomedis reduceret. Hi equi carne hominum vescebantur; Diomedes autem, vir
iis

crudelissimus,

projiciebat peregrinos omnes, qui in

eam
in

regionem venerant. Thraciam contendit,

Hercules igitur
et

magna

celeritate

ab Diomede postulavit, ut equi sibi traderentur. Quum tamen ille hoc facere nollet, Hercules, ira commotus, regem interfecit, et cadaver ejus equis projici
jussit.

Ita mira

rerum commutatio facta


cruciatu necaverat, ipse

est

is

enim, qui antea

multos
est.

cum

eodem

supplicio necatus

Quum

incolebant,

maxima

haec nuntiata essent, omnes, qui eam regionem laetitia afFecti sunt, et Herculi meritam

miis

gratiam referebanfc. Non modo maximis honoribus et praeeum decoraverunt ; sed orabant etiam ut regnum ipse
susciperet.
rediisset,
Ille

navem

tamen hoc facere nolebat, et, quum ad maro Ubi omnia ad navigandum occupavit.

parata sunt, equos in navem collocavit; deinde, quum idoneam tempestatem nactus esset, sine mora e portu solvit ; et

paulo post equos in litus Argolicum exposuit.

PT. II.]

Hercules.

41

52.

NINTH LABOUR^THE GIRDLE OF HIPPOLYTE,


dicitur

Gens Amazonum

omnino ex mulieribus
viris

constitisse.

Hae summam
derent.

scientiam rei militaris habebant, et tantam

virtutem praebebant, ut
Hippolyte,

cum

proelium committere au-

Amazonum regina, balteum habuit celeberei

rimum, quern Mars


filia,

dederat.

famam de hoc

balteo acceperat, et

Admeta autem, Eurysthei eum possidere veheinferret.


Ille

menter cupiebat.
in

Eurystheus igitur Herculi mandavit, ut

copias cogeret, et bellum

Amazonibus

nuntios
militan

omnes partes
eos

dimisit, et,

venisset,

delegit,

qui

quum magna maximum usum

multitudo conin

re

habebant.

53.

THE GIRDLE REFUSED.

His
suaserat,

viris

Hercules persuasit, postquam causam itineris

exposuit, ut

secum

iter facer ent.


et,

Tum cum
quum

iis,

quibus per-

navem

conscendit,

ventus idoneus esset,

post paucos dies ad ostium fluminis Thermodontis appiilit.

Postquam
misit,

in fines

Amazonum

venit,

nuntium ad Hippolytam
et

qui causam veniendi doceret,

balteum posceret.
ei per-

Ipsa Hippolyte balteum tradere volebat, quod de Herculis


virtute

famam

acceperat;

reliquae

tamen Amazones

suaserunt, ut negaret.
essent, belli

At

Hercules,
constituit.

quum

haec nuntiata

fortunam tentare
igitur et
die,

Proximo

quum

copias

eduxisset,

locum

ido-

neum

delegit,

hostes

ad pugnam evocavit.

quoque copias suas ex

castris eduxerunt, et

Amazones non magno inter-

vallo aciem instruxerunt.

42

Consecutive Stories.

[pt.

ii.

64.

THE BATTLE,
inter

Palus erat non

magna

duo exercitus

neutri

tamen
sig-

initium transeundi facere volebant.

Tandem

Hercules

num

dedit et ubi paludem transiit, proelium commisit.


fortissime sustinuerunt
et

AmazSnes impetum virorum


contra opinionem

omnium tantam

virttitem praestiterunt, ut

multos eorum occiderint, multos etiam in fugam conjee erint. Viri enim novo genere pugnae perturbabantur, nee solitam virttitem praestabant. Hercules autem, quum haec videret, de suis fortunis desperare coepit. Milites igitur vehementer cohortatus est, ut pristmae virttitis memoriam retinerent, neu tantum dedecus admitterent, hostiumque impetum fortiter sustinerent ; quibus verbis animos omnium ita erexit, ut multi
etiam qui vulneribus
redintegrarent.
confecti
essent^

proelium sine mora

55.

DEFEAT OF THE AMAZONS.


:

tandem tamen ad solis Diu et acriter pugnatum est occasum tanta commutatio rerum facta est, ut mulieres terga verterent et fuga salutem peterent. Multae autem vulneribus def essae, dum fugiunt, captae sunt ; in quo numero ipsa erat Hercules summam clementiam praestitit, et, Hippolyte. postquam balteum accepit, libertatem omnibus captivis dedit. Post haec socios ad mare reduxit, et, qu6d non multum Navem aestatis super-erat, in Graeciam proficisci maturavit. igitur conscendit, et, tempestatem idoneam nactus, statim solvit: antequam tamen in Graeciam pervenit, ad urbem Trojam navem appellere constituit: frumentum enim, quod
secum habebat, jam
deficere coeperat.

PT. IT.]

Hercules.

43

56.

LAOMEDON AND THE SEA MONSTER,

Laomedon quidam illo tempore regnum Trojae obtinebat ad hunc Neptunus et Apollo anno superiore venerant, et, quum Troja nondum moenia haberet, ad hoc opus auxilium
obtulerant.
sunt, nolebat
solvere.

Postquam tamen horum auxilio moenia confecta Laomedon praemium, quod proposuerat, perigitur et Apollo,

Neptunus

ob banc causam

quoddam miserunt

specie

horribili,

irati, monstrum quod quotidie e mari

veniebat, et homines peciides-que vorabat.

Trojani igitur,
his rebus

timore perterriti, in urbe continebantur, et pecora omnia ex


agris intra

muros compulerant.
:

Laomedon,

com-

motus, oraciilum consuluit

deus autem

ei praecepit,

ut filiam

Hesionem monstro

objiceret.

57.

THE RESCUE OF HESIONE.


asset,

Laomedon, quum hoc responsum renuntiatum

mag-

num
dixit.

dolorem percepit

sed tamen, ut cives suos tanto periet

culo liberaret, oraculo parere constituit,

diem

sacrificio

Sed, sive casu sive consilio deorum, Hercules tempore


:

opportunissimo Trojam attigit

ipso

enim temporis puncto,


ille

quo puella catenis vincta ad


appiilit.

litus

deducebatur,

navem

Hercules, e navi egressus, de rebus, quae gerebantur


:

tum, ira commotus, ad regem se contulit, auxilium suum obtulit. Quum rex libenter ei concessisset, ut, si posset, puellam liberaret, Hercules monstrum interfecit,
certior factus est
et

et puellam^ quae jam omnem spem salutis deposuerat, incoliimem ad patrem reduxit. Laomedon magno cum gaudio
filiam

suam

accepit, et Herculi pro tanto beneficio meritas

gratias retulit.

44

Consecutive Stories.

[pt.

ii.

58.

TENTH LABOUR^-^THE OXEN OF GERYON

Post haec missus est Hercules ad insulam Erythiam, ut

Kes erat summae difficultatis, qu6d boves a gigante Eurytione et a cane bicipite custodiebantur. Ipse autem Geryon speciem horribilem praebebat habebat enim tria corpora inter se conjuncta. Hercules tamen, etsi intellegebat, quantum periculum esset, negotium suscepit et postquam per multas terras iter fecit, ad earn partem Libyae pervenit, quae Europae proxima est. Ibi in utraque parte freti, quod Europam a Libya dividit, columnas constituit, quae postea Herculis Columnae appellatae sunt.
boves Geryonis arcesseret.
:

59.

THE GOLDEN
Hercules

SHIP.

Dum
suum
viri

hie moratur,
:

magnum incommodum ex
commotus, arcum
ei

calore solis accipiebat

tandem
est,

igitur, ira

intendit, et solem sagittis petiit.

Sol tamen audaciam


dederit.

tantum admiratus

ut lintrem auream
;

Hercules hoc
et,

donum

libentissime accepit

nuUam enim navem


lintrem deduxit,

in his regionibus invenire potuerat.

Tum

ventum nactus idoneum, post breve tempus ad insulam pervenit. Ubi ex incolis cognovit, quo in loco boves essent, in eam partem statim profectus est, et a rege Geryone postuQuum tamen ille hoc facere lavit, ut boves sibi trader entur. nollet, Hercules et regem ipsum et gigantem Eurytionem
interfecit.

60.

A MIRACULOUS HAIL-STORM.

Hercules boves per Hispaniam et Liguriam compostquam igitur omnia parata sunt, boves Ligiires tamen, ex insula ad continentem transportavit.
pellere constituit
:

Tum

PT. II.]

Hercules.

45

gens bellicosissima, dum ille per fines eorum iter facit, magnis copiis convenerunt, atque eum longius progredi
prohibebant.
b^ri
in

Hercules

magnam

difficultatem habebat

bar-

enim

in locis superioribus constiterant, et saxa tela-que

Ille quidem paene omnem spem salutis tempore opportunissimo Jupiter imbrem lapidum ingentium e coelo demisit. Hi tanta vi ceciderunt, ut magnum numerum Ligurum occiderint; ipse tamen

eum

conjiciebant.

deposuerat;

sed

Hercules (ut in talibus rebus accidere consuevit) nihil incom-

modi

cepit.

61.

PASSAGE OF THE ALPS,


sunt, Hercules

Postquam Ligures hoc modo superati


celerrime progressus
est, et

quam

post paucos dies ad Alpes pervenit.

tamen summae

Necesse erat hos transire, ut in Italiam boves duceret; res erat difficultatis hi enim montes, qui Galliam ulteriorem ab Italia dividunt, nive pereniii teguntur
: :

quam ob causam neque frumentum neque pabulum


regionibus inveniri potest,

in his

Hercules igitur, antequam ascen-

dere coepit,
serat,

magnam copiam

frumenti et pabuli comparavit,


in his rebus tres dies

et boves oneravit.

Postquam

consump-

quarto die profectus

est, et,

contra

omnium opinionem,

boves incolumes in Italiam traduxit.

62.

CACUS STEALS THE OXEN,

Post breve tempus ad flumen Tiberim venit ; illo tamen tempore nulla erat urbs in eo loco Roma enim nondum condita est. Hercules, itinere fessus, constituit ibi paucos dies morari, ut se ex laboribus recrearet. Haud procul ex valle, ubi boves pascebantur, antrum erat, in quo gigas quidam, nomine Cacus, tum habitabat. Hie speciem terribilem
:

46

Consecutive Stories.

[pt.

ii.

praebebat, non

modo quod
acceperat
:

ingenti magnitudine corporis erat,

Herculis

Cacus autem de adventu noctu igitur venit, et, dum Hercules dormit, quattuor pulcherrimorum bourn abripuit. Hos caudis in antrum traxit, ne Hercules vestigiis animadvertere

sed quod ignem ex ore exspirabat

famam

posset,

quo in loco

celati essent.

63.

HERCULES DISCOVERS THE THEFT,


die,

Post^ro

simul-atque e

somno

excitatus est, Hercules

furtum animadyertit, et boves amissos undique quaerebat. Hos tamen nusquam reperire poterat non modo quod loci naturam ignorabat, sed quod vestigiis falsis deceptus est. Tandem, quum magnam partem diei frustra consumpsisset, cum reliquis bobus progredi constituit. At, dum proficisci parat, unus e bobus, quos secum habuit, mugire coepit. Extemplo ii, qui in antro inclusi erant, mugitum reddiderunt, et hoc modo Herculem certiorem fecerunt, quo in Ille, vehementer iratus, ad speluncam loco celati essent. qu^m celerrime se contulit, ut praedam reciperet. At Cacus saxum ingens ita dejecerat, ut aditus speluncae omnino ob:

strueretur.

64.

RECOVERY OF THE OXEN,

Hercules, quum nullum alium introitum reperire posset, hoc saxum amovere conatus est sed propter ejus magnitudmem res erat difficillima. Diu frustra laborabat, neque quidquam efficere poterat tandem tamen magno conatu saxum amovit, et speluncam patefecit. Ibi amissos boves
:

magno cum gaudio conspexit

sed

Cacum ipsum

vix cernere

FT. II.]

Hercules.

47

potuit,

quod spelunca repleta

erat fumo, quern

ille

more suo
et

evomebat.
haesitabat;

Hercules, inusitata specie turbatus, breve tempus

mox tamen

in

speluncam
Ille, etsi

irrtipit,

collum

monstri braehiis complexus


est,

est.

multum

reluctatus

nuUo modo

se liberare potuit; et,

quum

nulla facultas
est.

respirandi daretur, mox,

quod necesse

fuit,

exanimatus

65.

ELEVENTH LABOUR THE GOLDEN APPLES


OF THE HESPERIDES,

Eurystheus, postquam boves Geryonis accepit, laborem

undecimum Herculi
narravimus.

imposuit,

Mandavit enim

Hesperidum auferret. erant quaedam forma praestantissima, quae in terra longinqua habitabant, et quibus aurea quaedam poma a Junone commissa erant.

quam quos poma ex Hesperides autem nymphae


graviorem
ei,

supra
horto

ut aurea

Multi homines, auri cupiditate inducti, haec

poma
erat
:

auf erre

jam antea
hortus, in

conati erant

res

namque

quo poma

erant,

tamen difficillima muro ingenti undique

circumdatus est: prasterea draco quidam, cui centum erant

Opus igitur, portam horti diligenter custodiebat. quod Eurystheus Herculi imperaverat, erat summae difficultatis, non modo ob causas quas memoravimus, sed quod Hercules omnino ignorabat, quo in loco hortus ille situs
capita,
esset.

66.

ATLAS, V/HO UPHELD THE HEAVENS.

Hercules,
stituit

quanquam quietem vehementer


;

cupiebat, con-

tamen Eurystheo parere


maturavit.

et simul-ac jussa ejus acce-

pit, proficisci

multis mercatoribus quaesiverat,


nihil

quo in loco

Hesperides

habitarent;

tamen certum
fecit,

reperire potuerat.

Frustra per multas terras iter


:

et

multa pericula subiit

tandem,

quum

in his itineribus

totum

48

Consecutive Stories.

[pt.

ii.

annum consumpsisset, ad extremam partem orbis, quae proxima erat Oceano, pervenit. Hie stabat vir quidam, nomine Atlas, ingenti magnitudine corporis, qui coelum (ita tradunt) humeris suis sustinebat, ne in terram decideret. Hercules tantum laborem magnopere miratus, post paulo in colloquium cum Atlante venit, at quum causam itineris
docuisset, auxilium ejus petiit.

67.

A SUBSTITUTE.
:

Atlas autem potuit Herculi ma;xime prodesso

ille

enim,

quum
esset

ipse esset pater Hesperidum, bene scivib


i'lortus.

Postquam

igitur

audivit,

quo in loco quam ob causam

Hercules venisset, " Ipse," inquit, " ad hortum ibo, et filiabus meis persuadebo, ut poma sua sponte tradant." Hercules,

quum

baec audiret, magnopere gavisus est


si

noluit

adhibere,

res alitor fieri posset

constituit igitur
postulavit,
ut,

enim vim oblatum


ipse

auxilium accipere.
abesset,

Atlas

tamen

dum

Hercules coelum humeris sustineret.


:

negotium Hercules libenter suscepit et, summi laboris, totum pondus coeli continuos complures dies
solus sustinebat..

Hoc igitur quanquam res erat

68.

RETURN OF ATLAS,

Atlas interea abierat, et ad hortum Hesperidum, qui pauca millia passuunr aberat, se qu^m celerrime contulerat. E6 quum venisset, causam veniendi exposuit, et filias suas vehementer hortatus est, ut poma traderent. Illae diu haerebant: nolebant enim hoc facere, quod ab ipsa Junone (de qua ante dictum est) hoc munus acceperant. Atlas tamen,

PT. II.]

Hercules.

49

iis persuasit, ut sibi parerent, et poma ad Herculem retiilit. Hercules interea, quum plures dies exspectavisset, neque ullam famam de reditu Atlantis accepisset, hac mora graviter commotus est. Tandem quinto die Atlantem

post multa verba,

vidit redeuntem, et

mox magno cum

gaudio

poma

accepit;

turn

postquam gratias pro tanto beneficio

retiilit,

ad Graeciam

proficisci maturavit.

69.

TWELFTH LABOUR ^CERBERUS, THE


THREE-HEADED DOG.

modo

Postquam aurea poma ad Eurystheum relata sunt, unus relinquebatur e duodecim laboribus, quos Pythia HerEurystheus autem, quum Herculem magculi praeceperat. nopere timeret, volebat eum in aliquem locum mittere, undo nunquam redire posset. Negotium igitur ei dedit, ut canem Cerberum ex Oreo in lucem traheret: hoc opus omnium difficillimum erat, nemo enim unquam ex Oreo redierat. Praeterea Cerberus iste monstrum erat horribili specie, cui tria erant capita serpentibus saevis circumvoluta. Antequam tamen hunc laborem narramus, non alienum videtur, quoniam de Oreo mentionem fecimus, pauca de ista regione proponere.

70.

ORCUS OR HADES, THE ABODE OF THE DEAD,


Oreo, qui idem

De

Hades

dicebatur, haec traduntur.

Ut

quisque e vita discesserat, manes ejus ad Orcum, sedem mortuorum, a deo Mercurio deducebantur. Hujus regionis,

quae sub terra fuisse


deducti,

dicitur,

rex erat Pluto, cui uxor erat

Proserpina, Jovis et Cereris

Manes igitur, a Mercurio primum ad ripam veniebant Stygis fluminis, quo Hoc transire necesse erat, continetur regnum Plutonis. D
filia.

50

Consecutive Stories.
in

[pt.

ii.

Quum tamen hoc flumen manes transvehebantur a Cliaronte quodam, qui cum parva scapha ad ripam exspectabat. Charon pro hoc officio mercedem postulabat, neque volebat quemquam, nisi hoc praemium prius dedisset, transvehere. Ob banc causam mos erat apud antiquos nummum in ore mortui ponere, eo consilio, ut, quum ille ad Stygem venisset, pretium
antequam

Orcum

venire possent.

nullo ponte junctum esset,

trajectus solvere posset.

Ii

non
lit5re
licuit

sepulti

erant,

Stygem

autem, qui post mortem in terra transire non potuerunt, sed in


:

per centum annos errare coacti sunt

tum demum

Orcum

intrare.

71.

THE REALM OF PLUTO.

Postquam manes Stygem hoc modo transierant, ad alterveniebant flumen, quod Lethe appellatum est. Ex hoc flumine aquam bibere cogebantur quod quum fecissent, res omnes in vita gestas e memoria deponebant. Denique ad sedem ipsam Plutonis veniebant, cujus introitus a cane

um

Cerbero custodiebatur.

Ibi Pluto, nigro vestitu indutus,

cum

uxore Proserpina in
ex eo loco tria

solio sedebat.

Stabant etiam non procul

alia solia, in

quibus sedebant Minos, Ehada-

manthus
bant,
et

et Aeacus, judices inferorum.

Hi mortuis
: :

jus dice-

praemia poenasque constituebant Campos Elysios, sedem beatorum, veniebant


in

boni enim in

improbi autem

Tartarum mittebantur,

et multis variisque suppliciis ibi

excruciabantur.

72.

CHARON'S FERRY,

Hercules postquam imperia Eurysthei accepit, in Laconiam ad Taenarum statim se contiilit ibi enim spelunca erat
:

PT. II.]

Hercules.

51

ingenti magnitudine, per

Orcum descendebant.
quo in loco spelunca
sine

quam (ut tradebatur), homines ad Eo quum venisset, ex incolis quaesivit,


:

ilia sita esset quod quum cognovisset, mora descendere constituit. Nee tamen solus hoc iter faciebat Mercurius enim et Minerva se socios ei adjunxerant. Ubi ad ripam Stygis venit, Hercules scapham Charontis conscendit, ut ad ulteriorem ripam transiret. Quum tamen Hercules vir esset ingenti magnitudine corporis, Charon solvere nolebat magnopere enim verebatur, ne scapha sua, tanto pondere onerata, in medio flumine mergeretur. Tandem tamen minis Herculis territus, Charon scapham solvit, et eum incolumem ad ulteriorem ripam perduxit.
:

73.

THE TWELVE LABOURS ACCOMPLISHED.

Postquam flumen Stygem tali modo transiit, Hercules in sedem ipsius Plutonis venit ; et, postquam causam veniendi docuit, ab eo petivit, ut Cerberum auferre sibi liceret. Pluto,
qui

de

Hercule

et facultatem,

famam acceperat, eum benigne excepit, quam ille petebat, libenter dedit. Postulavit

tamen ut Hercules, postquam jussa Eurysthei explevisset, Cerberum in Orcum rursus reduceret. Hercules haec poUicitus est, et Cerberum, quem non sine magno periculo manibus prehenderat, summo cum labore ex Oreo in lucem et ad urbem Eurysthei traxit. Eo quum venisset, tantus pavor

animum Eurysthei occupavit, ut ex atrio statim refugerit quum autem paulum se ex timore recepisset, multis cum lacrimis obsecravit Herculem, ut monstrum sine mora in Orcum reduceret. Sic, contra omnium opinionem, duodecim
illi

labores, quos

Pythia praeceperat, intra duodecim annos

confecti

sunt; quae
liberatus

quum

ita

essent,

Hercules, servitute
rediit.

tandem

magno cum gaudio Thebas

52

Consecutive Stories.

[pt.

ii.

74.

NESSUSy THE CENTAUR.


alia

Post haec Hercules multa


:

praeclara perfecit, quae

nunc perscribere longum est tandem, jam aetate provectus, Deianiram Oenei filiam in matrimonium duxit post tamen tres annos accidit, ut puerum quendam, nomine Eunomum, casu Occident. Quum autem mos esset ut, si quis hominem
:

casu occidisset, in exsilium

iret,

Hercules

cum uxore
tamen

sua e

finibus ejus civitatis exire maturavit.

Dum

iter f aciunt,

ad flumen quoddam pervenerunt, quod nullo ponte junctum et dum quaerunt quonam modo flumen trajiciant, accurrit Centaurus quidam, nomihe Nessus, qui auxilium viatoribus obtiilit. Hercules igitur uxorem suam in tergum Nessi imposuit tum ipse flumen nando trajecit. At Nessus, paulum in aquam progressus, ad ripam subito reversus est, et Deianiram auferre conabatur. Quod quum animadvertisset
erat,
:

Hercules, ira graviter commotus, arcum intendit, et pectus

Nessi sagitta transfixit.

75.

THE POISONED ROBE.

Nessus
jacebat
tus est.
;

Herculis transfixus, moriens humi ne occasionem sui ulciscendi dimitteret, ita locu" Tu, Deianira, verba morientis audi si vis amorem
igitur, sagitta
at,
:

mariti tui conservare, aliquid sanguinis hujus, qui e pectore

meo efiunditur, sume ac repone tum, si unquam suspicio in mentem tuam venerit, vesfcem mariti hoc sanguine inficies." Haec locutus Nessus animam efflavit Deianira autem nihil
;
;

mali suspicata, imperata

fecit.

Post breve tempus Hercules


et,

bellum contra Eurytum regem Oechaliae suscepit,

quum
Euryti

regem ipsum cum

filiis

interfecisset,

lolen

filiam

captivam reduxit. Antequam tamen domum venit, navem ad Cenaeum promontorinm apptilit, et, in terram egressus,

PT. II.]

Hercules.

53

Dum tamen sacrificium Licham comitem suum domum misit, qui vestem albam referret mos enim erat apud antiques, dum sacrificia
aram
constituit, ut Jovi sacrificaret.

parat,

faciebant,

vestem albam gerere.

At Deianira
vestem,

Hercules

amorem erga

lolen haberet,
infecit.

verita, ne priusquam

Lichae dedit, sanguine Nessi

76.

THE DEATH OF HERCULES,


mali suspicatus,
:

Hercules,
attiilit,

nihil

vestem,

quam
rei,

Lichas

statim induit

post tamen breve tempus dolorem per


et,

omnia membra
pere mirabatur.

sensit,

quae causa esset ejus

magno-

Dolore paene exanimatus, vestem detrahere

conatus est

ilia

tamen

in corpore haesit,

neque uUo modo

divelli potiiit.

Tum demum

Hercules quasi furore impulsus,

in

montem Oetam

se contulit, et in

celeritate

exstruxit, se imposuit.

qui circumstabant oravit,


erent
:

rogum, quem summa Hoc quum fecisset, eos ut rogum quam celerrime accend:

omnes diu recusabant tandem tamen, pastor quidam, ad misericordiam inductus, ignem subdidit. Tum, dum omnia fumo obscurantur, Hercules, densa nube velatus, a Jove in

Olympum

abreptus

est.

PART III. CONSECUTIVE STORIES-(continued).


THE ARGONAUTS.
The celebrated voyage of
follows.
the

Argonauts was brought about as

Felias had expelled his brother Aeson

from

his

kingdom

in Thessaly,

and had attempted

to

take the life of Jason, the son


to

of Aeson.

Jason, however, escaped, and grew up

manhood

in

another country.

At

last

he returned
to

to

Thessaly,

and

Pelias,

fearing that he might attempt


fetch the Golden Fleece impossible feat.

recover the kingdom, sent


Colchi,

him
be

to

from

supposing this

to

an

Jason, with a band of heroes, started in the ship

Argo

{called after

Argus,

its builder),

and

after

many

adventures

reached Colchi.
to give

Here Aeetes, king of


Jason
to

Colchi,

who was unwilling

up

the Fleece, set


to

perform what seemed an im-

possible task, viz.,

plough a field with certain fire-breathing


it

oxen,

and then

to

sow

with dragon's

teeth.

Medea,

the daughter

of the Icing, however, assisted Jason by her skill in magic, first


to

perform

the task appointed,

and then

to

procure the Fleece.

Medea

then fled with Jason, and, in order to delay the pursuit

of her father, sacrificed her brother Absyrtus.


Thessaly,

After reaching

Medea

caused the death of Pelias, and was, with her

husband, expelled from Thessaly.


here

They removed
of
Glauce,

to

Corinth,

and

Medea,

becoming jealous

daughter

of
this

Creon,

caused her death by means of a poisoned robe.

After

Medea

was carried
54

off in

a chariot sent by

the sun-god,

and Jason was

soon afterwards accidentally killed.

FT. HI.]

The Argonauts.
77.

55

T//E

WICKED UNCLE.
Infinitive.]

[See

Note

17,

and Exercise on Accusative and


fratres,

Erant olim in Thessalia duo


alter Pelias appellatus est.

quorum

alter Aeson,

Horum Aeson primum regnum


annos Pelias,
regni
cupiditate

obtinuerat

at post paucos

adductus, non

modo

fratrem

suum

expiilit,

sed

etiam in

animo habebat, Jasonem, Aeson is filium, inter fi cere. tamen ex amicis Aesonis, ubi sententiam Peliae
erunt,
igitur

Quidam
intellex-

puerum e tanto periculo eripere constituerunt. Noctu Jasonem ex urbe abstulerunt, et, quum postero die ad regem rediissent, ei renuntiaverunt, puerum mortuum
esse.

Pelias,

quum

haec audivisset,

etsi

re-vera

magnum
intelli-

gaudium

percipiebat, speciem

tamen
Illi

doloris praebuit, et, quae

causa esset mortis, quaesivit.


gerent dolorem
ejus falsum

tamen,

quum bene

esse,

nescio-quam fabiilam de

morte pueri finxerunt.

78.

^ CARELESS SHOE-STRING.

Post breve tempus Pelias, veritus ne regnum suum tanta vi et fraude occupatum amitteret, amicum quendam Delphos
misit, qui

oraculum consuleret.

Ille igitur

quam

celerrime

Delphos
stravit.

se contiilit, et,

quam ob causam

venisset,

demon-

Eespondit oraculum, nullum esse in praesentia periculum monuit tamen Peliam, ut, si quis veniret calceum unum gerens, eum caveret. Post paucos annos accidit ut
:

nuntios in omnes diem conveniendi dixerat. Die constittito magnus numerus hominum undique ex agris convenit inter alios autem venit etiam Jason, qui a puero apud Centaurum quendam vixerat. Dum tamen iter facit,
Pelias
sacrificium facturus esset
:

magnum

partes dimiserat, et certum

calceum alterum in transeundo nescio

ciuo flumine amisit.

56

Consecutive Stories.

[pt. hi.

79.

THE GOLDEN FLEECE,

quum calceum amissum nuUo modo recipere pede nudo in regiam pervenit quern quum vidisset, Pelias subito timore afFectus est ; intellexit enim hunc esse hominem, quern oraculum demonstravisset. Hoc
Jason
igitur,

posset, altero

igitur iniit consilium.

Eex

erat

quidam nomine Aeetes, qui

regnum Colchidis

tempore obtinebat. Huic commissum erat vellus illud aureum, quod Phrixus olim ibi reliquerat. Constituit igitur Pelias Jasoni negotium dare ut hoc vellere potiretur quum enim res esset magni periculi, sperabat eum in itinere perittirum esse Jasonem igitur ad se arcessivit, et, quid fieri vellet, demonstravit. Jason autem, etsi bene intelligebat rem esse difficillimam, negotium libenter suscepit.
illo
: :

80.

THE BUILDING OF THE GOOD SHIP ARGO.

Colchis multorum dierum iter ab eo loco Jason solus proficisci dimisit igitur nuntios in omnes partes, qui causam itineris docerent, et diem certum conveniendi dicerent. Interea, postquam omnia, quae sunt Usui ad armandas naves, comportari jussit, negotium dedit
abesset, noluit
:

Quum tamen

decem Argus enim, qui operi praeerat, tantam diligentiam praebebat, ut ne nocturnum quidem tempus ad laborem intermitteret. Ad multitudinem hominum transportandam navis paulo erat latior quam quibus in nostro mari uti consuevimus, et ad vim tempestatum perferendam tota
habebat, ut
aedificaret.
:

Argo cuidam, qui navem

summam

scientiam rerum

nauticarum

In his rebus

circiter

dies consumpti sunt

e robore facta est.

FT. III.]

The Argonauts.

57

81.

THE ANCHOR

IS

WEIGHED,

dies appetebat, quam Jason per nuntios omnibus regionibus Graeciae multi, quos aut rei novitas aut spes gloriae movebat, undique conveniebant. Tradunt autem in hoc numero fuisse Herciilem (de quo ante multa perscripsimus) Orpheum citharoedum praeclarissimum, Theseum, Castorem et multos alios, quorum nomina notissima sunt. Ex his Jason, quos arbitratus est ad omnia subeunda pericula paratissimos esse, eos ad numerum quinquaginta delegit, et socios sibi adjunxit tum, paucos dies commoratus, ut ad omnes casus subsidia compararet, navem deduxit, et, tempestatem ad navigandum idoneam nactus,

Interea

ea

edixerat, et ex

magno cum plausu omnium

solvit.

82.

A FATAL MISTAKE,
insulam

Hand multum
qui
in
ista

post Argonautae (ita enim appellati sunt,

navi

vehebantur)

quandam nomine

Cyzicum

attigerunt, et, e navi egressi, a rege illius regionis

Paucas horas ibi commorati, ad solis occasum rursus solverunt at, postquam pauca millia passuum progressi sunt, tanta tempestas subito coorta est, ut cursum tenere non possent, et in eandem partem insulae, unde nuper
hospitio excepti sunt.
:

profecti erant,

tamen,
et,

magno cum periciilo dejicerentur. Incolae quum nox esset obscura, Argonautas non agnoscebant,
venisse arbitrati,

navem inimicam
qui

egredi prohibebant.
ipse,

Acriter in litore

arma rapuerunt, pugnatum est,

et eos et rex
est.

cum

aliis

decucurrerat, ab Argonautis occisus


dilucesceret,
:

Mox

tamen,

quum jam

senserunt incolae se

errare, et arma abjecerunt Argonautae autem, quum viderent regem occisum esse, magnum dolorem perceperunt.

^S

Consecutive Stories.

[rx. iii.

83.

THE LOSS OF HYLAS,


tranquillitas

Postridie ejus diei Jason, tempestatem satis idoneam esse


arbitratus

(summa enim
et

jam consecuta

erat),

pauca millia passuum progressus, ante noctem' Mysiam attigit. Ibi paucas horas in ancoris exspectavit ; a nautis enim cognoverat aquae copiam, quam secum haberent, jam deficere quam ob causam quidam ex Argonautis, in terram egressi, aquam quaerebant. Horum in numero erat Hylas quidam, puer forma praestantissima qui, dum fontem quaerit, a comitibus paulum secesserat. Nymphae autem, quae fontem colebant, quum juvenem vidissent, ei persuadere conatae sunt, ut secum maneret ; et quum ille negaret se hoc facturum esse, puerum vi abstulerunt. Comites ejus, postquam Hylam amissum esse senserunt, magno dolore affecti, diu frustra quaerebant Hercules autem et Polyphemus, qui vestigia pueri longius secuti erant, ubi tandem ad litus redierunt, Jasonem solvisse cognoverunt
ancoras
sustiilit,
:
:

84.

DINING MADE DIFFICULT,


et,

Post haec Argonautae ad Thraciam cursum tenuerunt, postquam ad oppidum Salmydessum navem appulerant,
terram egressi sunt.
Ibi

in

quum

ab incolis quaesissent, quis

regnum ejus regionis obtineret, certiores facti sunt Phineum quendam tum regem esse. Cognoverunt etiam hunc caecum esse et diro quodam supplicio affici, quod olim se crudefilios suos praebuisset. Cujus supplicii hoc erat Missa erant a Jove monstra quaedam, specie horribili, quae capita virginum, corpora volucrum habebant. Hae volucres, quae Harpyiae appellabantur, Phineo summam molestiam afFerebant ; quoties enim ille accubuerat, veniebant et cibum appositum statim auferebant. Quae quum ita essent, baud multum abfuit quin Phineus fame moreretur

lissimum in

genus.

PT. III.]

The Argonauts.

59

85.

THE HARPIES BEATEN,

Ees

igitur in hoc loco erant,

appulerunt.

quum Argonautae navem Phineus autem, simul atque audivit eos in suos

Sciebat enim, magnopere gavisus est. virtutis Argonautae haberent, nee dubiNuntium igitur ad navem tabat quin sibi auxilium ferrent. E6 quum misit, qui Jasonem sociosque ad regiam vocaret.
fines egressos esse,

quantam opinionem

venissent, Phineus demonstravit, quanto in periculo suae res


essent, et promisit se

magna praemia daturum

esse, si

illi

remedium
ceperunt,
ac cena

reperissent.
et,

Argonautae negotium libenter

sus-

ubi hora venit,


est,

apposita
auferre

cibum

cum rege accubuerunt \ at simul Harpyiae cenaculum intraverunt, et Argonautae primum ensibus conabantur.

volucres petierunt;

quum tamen

viderent hoc nihil prodesse,


aera se sublevavesensissent

Zetus et Calais, qui


runt, ut desuper

alis instructi sunt, in

impetum

facerent.

Quod quum

Harpyae,
postea

rei novitate perterritae,

statim aufugerunt, neque

unquam

redierunt.

86.

THE SYMPLEGADES.
*

[See General

Note

20,

on Ablative Absolute.]

Hoc
posset.

facto,

Phineus, ut pro tanto beneficio meritas gratias

referret, Jasoni demonstravit,

qua ratione Symplegades vitare Symplegades autem duae erant rupes ingenti magnitudine, quae a Jove positae erant eo consilio, ne quis ad Colchida perveniret. Hae parvo intervallo in mari natabant
et, si

quid in

medium spatium

venerat, incredibili celeritate

60

Consecutive Stories.

[pt. hi.

concurrebant. Postquam igitur a Phineo doctus est quid faciendum esset, Jason, sublatis ancoris navem solvit, et leni vento provectus, mox ad Symplegades appropinquavit turn in prora stans columbam, quam in manu tenebat, emisit.
Ilia

recta via per

medium spatium
;

volavit, et,

priusquam

rupes conflixerunt, incolumis evasit, cauda tantum amissa.

Tum

rupes utrinque discesserunt

antequam tamen rursus

Argonautae, bene intelligentes omnem spem salutis in celeritate positam esse, summa vi remis contenderunt, et navem incolumem perduxerunt. Hoc facto, dis
concurrerent,
gratias

libenter
:

egerunt,

quorum

auxilio e

tanto periculo

erepti essent

bene enim sciebant non sine auxilio deorum

rem

ita feliciter evenisse.

87.

A HEA VY TASK.

Brevi intermisso spatio, Argonautae ad flumen Phasim


venerunt, quod in finibus Colchorum erat.
appulissent et in terram egressi
essent,

Ibi

quum navem

statim ad regem

Aeetem aureum

se contulerunt, et
sibi

traderetur.

Ille

ab eo postulaverunt, ut vellus quum audivisset, quam ob


ira

causam Argonautae venissent,


bat se vellus traditurum
esse.

commotus

est, et

diu negasciebat

Tandem tamen, quod


vellus

Jasonem non

sine auxilio

deorum hoc negotium


se

suscepisse,
si

mutata sententia, promisit


dixisset, se
fieri vellet

traditurum,
et,

Jason

labores duos difficilHmos prius perfecisset;

quum Jason

ad omnia pericula subeunda paratum esse, quid Primum jungendi erant duo tauri specie tum, his junctis, ager horribili, qui flammas ex ore edebant quidam arandus erat, et dentes draconis serendi. His auditis, Jason, etsi rem esse summi periculi intelligebat, tamen,
ostendit.
;

ne banc occasionem
suscepit.

rei

bene gerendae amitteret, negotium

FT. III.]

The Argonauts.

61

88.

THE MAGIC OINTMENT.

At Medea, regis filia, Jasonem adamavit, et, ubi audivit cum tantum periculum subiturum esse, rem aegre ferebat. Intellegebat enim patrem suum hunc laborem proposuisse eo Quae quum ita essent, ipso consilio, ut Jason moreretur. Medea (quae summam peritiam medicinae habebat) hoc consiMedia nocte clam patre ex urbe evasit ; et, postvenit, herbas quasdam carpsit ; tum, suco expresso, unguentum paravit, quod vi sua corpus aleret nervosque confirmaret. Hoc facto, Jasoni unguentum dedit praecepit autem, ut eo die, quo isti labores conficiendi essent, corpus suum et arma mane oblineret. Jason, etsi paene omnes magnitudine et viribus corporis antecellebat (vita enim omnis
lium
iniit.

quam

in

montes finitimos

in venationibus atque in studiis rei militaris constiterat), cen-

sebat tamen hoc consilium non negligendum esse.

89.

SOWING THE DRAGON'S TEETH,


quem rex ad arandum agrum
sociis

Ubi

is

dies venit,

edixerat,

ad locum constitutum se contiilit. Ibi stabulum ingens reperit, in quo tauri incltisi erant tum, portis apertis, tauros in lucem traxit, et summa cum difficulJason, orta luce,
:

cum

jugum imposuit. At Aeetes, quum videret tauros nihil Jasonem valere, magnopere miratus est; nesciebat enim filiam suam auxilium ei dedisse. Tum Jason, omnibus aspicientibus, agrum arare coepit qua in re tantam diligentiam praebuit, ut ante meridiem totum opus confecerit. Hoc
tate

contra

facto,

postulavit

ad locum, ubi rex sedebat, adiit, et dentes draconis quos ubi accepit, in agrum, quem araverat, magna
;

cum

diligentia sparsit.

talis ut, in

Horum autem dentium natura erat eo loco ubi insiti essent, viri armati miro quodam

mode

gignerentur.

62

Consecutive Stories.

[pt. hi.

90.

A STRANGE CROP.
:

Nondum tamen Jason totum opus confecerat imperaverat enim ei Aeetes, ut armatos viros, qui e dentibus gignerentur,
solus interficeret.

Postquam

igitur

omnes dentes

in

agrum

sparsit, Jason, lassitudine


viri isti gignerentur.

exanimatus, quieti se tradidit, dum Paucas horas dormiebat ; sub vesperum,

tamen, e somno subito excitatus, rem ita evenisse, ut praedictum erat, cognovit nam in omnibus agri partibus viri in:

genti magnitudine corporis, ensibus galeisque armati,


in

mirum

modum

e terra oriebantur.

Hoc

cognito, Jason consilium,

quod dederat Medea, non omittendum esse putabat ; saxum igitur ingens (ita enim praeceperat Medea) in medios viros conjecit. lUi undique ad locum concurrerunt, et quum quisque sibi id saxum (nescio cur) habere vellet, magna controMox, strictis ensibus, inter se pugnare versia orta est.
,

coeperunt,

et,

quum hoc modo

plurimi occisi essent, reliqui

vulneribus confecti a Jasone nuUo negotio interfecti sunt.


91.

FLIGHT OF MEDEA.
Jasonem laborem propositum commotus est intelligebat enim id
:

At rex
confecisse,

Aeetes, ubi cognovit


ira graviter

per dolum factum esse, nee dubitabat quin


ei tulisset.

Medea autem, quum


igitur

intelligSret se in

Medea auxilium magno fore

periculo,

si

in regia mansisset, fuga salutem petere constituit.

ad fugam paratis, media nocte, insciente Absyrto evasit, et quam celerrime ad locum, ubi Argo subducta erat, se contulit. Eo quum venisset, ad

Omnibus
patre,

cum

fratre

pedes Jasonis se projecit, et mulfcis

cum

lacrimis obsecravit

eum, ne in tanto discrimine mulierem desereret, quae ei lUe, quod memoria tenebat se per ejus tantum profuisset.
auxilium e magno periculo evasisse, libenter earn excepit,
et,

postquam causam veniendi


iram timeret.
sua avecturum.

ne patris Promisit autem, se quam primum earn in nave


audivit, hortatus
est,

PT. III.]

The Argonauts.

63

92.

SEIZURE OF THE FLEECE,


cum
sociis suis, orta luce,

Postridie ejus diei, Jason

navem

tempestatem idoneam nacti, ad eutn locum remis contenderunt, quo in loco Medea vellus celatum esse Eo quum venissent, Jason in terram egressus demonstravit.
deduxit,
at
est, et, sociis

ad mare

relictis,

qui praesidio navi essent, ipse

cum Medea
sum

in silvas

viam

cepit.

Pauca
erat

millia

passuum per
difficultatis

silvam progressus, vellus, quod quaerebat, ex arbore suspenvidit. Id tamen auferre res non modo enim locus ipse egregie

summae
terribili,

munitus arborem custodiebat. At Medea, quae, ut supra demonstravimus, artis medicae summam scientiam habuit, ramum, quem ex arbore proxima deripuerat, veneno infecit. Hoc facto, ad locum appropinquavit, et draconem, qui faucibus apertis adventum exspectabat, veneno sparsit proinde, dum draco somno oppressus dormit, Jason vellus aureum ex arbore deripuit, et
et natura et arte
erat,

sed etiam draco quidam, specie

cum Medea quam

celerrime

pcdem

retulit.

93.

BACK TO THE ARGO.

tamen ea geruntur, Argonautae, qui ad mare relicti animo anxio reditum Jasonis exspectabant bene enim intelligebant, id negotium summi esse periculi. Postquam igitur ad occasum solis frustra exspectaverant, de ejus salute
erant,
:

Dum

desperare coeperunt, nee dubitabant quin aliqui casus accidisset.

Quae quum

ita essent,
at,

maturandum

sibi censuerunt,

ut auxilium duci ferrent:

dum

proficisci parant,

lumen

64

Consecutive Stories,
subito conspiciunt,
et

[pt. iil

quoddam
fulgens
:

mirum

in

modum

inter silvas re-

magnopere mirati quae causa

esset ejus rei, ad

locum concurrunt.
advenientibus

Quo quum
et

venissent, Jasoni et
vellus

occurrerunt,

Medeae aureum luminis ejus

causam esse cognoverunt. Omni timore sublato, magno cum gaudio ducem suum exceperunt, et dis gratias libenter retulerunt,

quod

res ita feliciter evenisset.

94.

PURSUED BY THE ANGRY FATHER,


gestis,

His rebus
derunt,
et,

omnes

sine

mora navem

rursus conscen-

sublatis ancoris,

prima

vigilia solverunt:

neque

enim

satis

tutum

esse arbitrati sunt, in eo loco manere.

At

rex Aeetes, qui jam ante inimico in eos fuerat animo, ubi cognovit, filiam suam non modo ad Argonautas se recepisse,
sed etiam ad vellus auferendum auxilium tulisse, hoc dolore

gravius exarsit.
et,

Navem longam quam celerrime


rem
:

dedtici jussit,

militibus impositis, fugientes insectitus est.


in

Argonautae,

qui bene sciebant

discrimine esse, summis viribus


navis,

remis contendebant
progredi poterant.

quum tamen

ingenti esset magnitudine,

non eadem

celeritate,

qua vehebantur, qua Colchi,

Quae quum

ita essent,

minimum

abfuit

quin a Colchis sequentibus caperentur, neque enim longius At Medea, quum intererat quam quo telum adjici posset.
vidisset,

quo in loco res essent, paene omni spe deposita, infandum hoc consilium cepit.

FT. III.]

The Argonauts.

65

95.

A FEARFUL EXPEDIENT,

Erat in nave Argonautarum filius quidam regis Aeetae, nomine Absyrtus, quern, ut supra demonstravimus, Medea, ex urbe fugiens, secum abduxerat. Hunc puerum Medea constituit interficere, eo consilio ut, membris ejus in mare conpro certo enim sciebat, jectis, cursum Colchorum impediret Aeetem, quum membra filii vidisset, non longius prosecuturum esse neque opinio eam fef ellit omnia enim ita even: :

erunt, ut
vidit,

Medea

speraverat.

Aeetes, ubi

primum membra
:

ad ea colligenda navem statiii jussit dum tamen ea geruntur, Argonautae, non intermisso remigandi labore, mox (quod necesse fuit) e conspectu hostium remoti sunt, neque
destiterunt

prius fugere

quam ad flumen Eridanum


animo demisso

per-

venerunt.
si

At

Aeetes, nihil sibi profuturum esse arbitratus,

longius progressus esset,

domum

revertit,

ut

filii

corpus ad sepulturam daret

96.

THE BARGAIN WITH PELIAS.

venit,

post multa pericula, Jason in eundem locum perunde olim profectus erat. Tum e navi egressus ad regem Peliam (qui regnum adhuc obtinebat), statim se contiilit, et, vellere aureo monstrato, ab eo postulavit, ut regnum sibi traderetur Pelias enim pollicitus erat, si Jason vellus retulisset, se regnum ei traditurum. Postquam Jason, quid
:

Tandem

fieri

vellet,

ostendit, Pelias

primum
:

nihil respondit, sed diu

in

eadem

tristitia tacitus

permansit

" Vides

me

aetate

jam

esse conf ectum,

tandem ita locutus est. neque dubium est quin

dies supremus mihi adsit. Liceat igitur mihi, dum vivam, hoc regnum obtinere ; tum, postquam ego e vita discessero,

tu in

meum

locum venies."

Hac
ille

oratione adductus, Jason


rogasset.

respondit se id facturum, quod

66

Consecutive Stories.
97.

[pt.

iii.

BOILED MUTTON,
Medea rem aegre mortem regi
tulit et regni cupi-

His rebus

cognitis,

ditate adducta, constituit

per dolum

iiiferre.

Hoc

ad filias regis venit atque ita locuta est. "Videtis patrem vestrum aetate jam esse confectum neque Vultis-ne ad laborem regnandi perferendum satis valere.
constituto,

eum

responderunt.

rursus juvenem "

fieri."

Tum
fieri

filiae regis,
^

his auditis, ita

Num

hoc
?

potest

Quis enim

unquam

e sene juvenis factus est


artis

"

At Medea

respondit, " Scitis

me

medicae summam habere scientiam. Nunc igitur vobis demonstrabo quom6do haec res fieri possit." His dictis, quum
arietem, aetate

vas

jam confectum, interfecisset, membra ejus in aeneum posuit, et, igne supposito, aquae herbas quasdam Tum, dum aqua effervesceret, carmen magicum infudit.
cantabat.

Post breve tempus aries e vase exsiluit et viribus

refectis per agros currebat.

98. A DANGEROUS EXPERIMENT Dum filiae regis hoc miraculum stupentes intuentur, Medea
ita locuta est.
igitur, si vultis
id,

"Videtis quantum valeat ars medica.


ipsae
facietis.

Vos

patrem vestrum in adolescentiam reducere,

quod
;

feci,

Vos

patris

membra
His

in vas

conjicite

ego herbas magicas praebebo."

auditis, filiae

regis consilium,

quod dederat Medea, non omittendum putapatrem igitur Peliam necaverunt, et membra ejus in vas aeneum conjecerunt nihil enim dubitabant quin hoc maxime ei profuturum esset. At res omnino aliter evenit ac speraverant: Medea enim non easdem herbas dedit, quibus ipsa usa erat. Itaque, postquam diu frustra exspectaverunt, patrem suum re vera mortuum esse intellexerunt. His rebus
verunt
:

gestis,

Medea

sperabat, se

cum conjuge
:

suo regnum accep-

turam esse: at cives, quum intelligerent quomodo Pelias itaque, Jasone et periisset, tantum scelus aegre tulerunt Medea e regno expulsis, Acastum regem creaverunt.

PT. iii.J

The Argonauts.
99.

67

A FATAL GIFT.

Post haec Jason et Medea, e Thessalia expulsi, ad urbem Corinthum venerunt, cujus urbis Creon quidam regnum turn obtinebat. Erat autem Creonti filia una, nomine Glance ; quam
diare, eo consilio, ut

Jason constituit Medeam uxorem suam repuGlaucen in matrimonium duceret. At Medea, ubi intellexit quae ille in animo haberet, ira graviter commota, jurejurando confirmavit se tantam injuriam ultu-

quum

vidisset,

ram.

Hoc

igitur consilium cepit.

context am et variis coloribus tine tarn


infecit veneno, cujus vis
talis erat,

Vestem paravit summa arte banc diro quo dam


:

ut,

si

quis

eam vestem
facto,

induisset, corpus ejus quasi igne ureretur.

Hoc

vestem

Glaucae misit
induit.

ilia

autem,

nihil

mali

suspicans,

donum
statim

libenter accepit, et vestem

novam (more feminarum)

100.

FLIGHT OF MEDEA, AND DEATH OF JASON.

Vix vestem induerat Glauce, quum dolorem gravem per omnia membra sensit, et post paulum diro cruciatu affecta e vita excessit. His rebus gestis, Medea, furore atque amentia
impulsa,
filios

suos necavit

tum magnum

arbitrata, si in Thessalia maneret,


stituit.

sibi fore periculum ex ea regione fugere con-

Hoc

constituto,

Solem

oravit, ut in tanto periculo

auxilium

sibi praeberet.

Sol autem, his precibus commotus,

currum quendam misit, cui dracones, alis instructi, juncti erant. Medea non omittendam tantam occasionem arbitrata, currum conscendit, itaque per aera vecta, incolumis ad urbem Athenas pervenit. Jason autem post breve tempus miro modo occisus est. Ille enim (sive casu sive consilio deorum) sub umbra navis suae, quae in litus subducta erat, olim dormiebat. At navis, quae adhuc erecta steterat, in eam partem, ubi Jason jacebat, subito delapsa virum infelicem
oppressit.

68

Consecutive Stories.

[pt. iii.

ULYSSES.
Ulysses,

celebrated Greek

hero, took

a prominent part in
city,

the
his

long siege of Troy.


followers on his

After the fall of the

he

set out ivlth

homeward voyage

to Ithaca,

an island of which he
by northerly winds,

was king

but, being driven out of his course


to

he was compelled are supposed


to

touch at the country of the Lotus Eaters,

who

have lived on the north coast of Libya (Africa).

Some of

his

comrades were so delighted with the lotus fruit, that


compelled them
next came to the

they wished to remain in the country, but Ulysses


to

embark again, and continued his voyage.

He

island of Sicily,

and

fell into the

hands of

the giant

Polyphemus,
killed

one of the Cyclops.

After several of his comrades

had been

by the monster,

Ulysses

made

his escape by stratagem,

and next

reached the country of the Winds.

Here he

received the help of

Aeolus, king of the winds, and, having


within sight of Ithaca ; but, owing
the

set sail

again,

arrived

to the folly

of his companions,

winds became suddenly adverse, and they were again driven

back.

They then touched at an island occupied by

Circe,

powerful enchantress, ivho exercised her charms on the companions


of Ulysses, and turned them into swine.

By

the help of the

god

Mercury, Ulysses himself not only escaped this fate, but forced
Circe to restore her victims to

human
out,

shape.

After staying a year


his

with Circe,
home.

Ulysses again

set

and

eventually reached

PT. III.]

Ulysses.

69

101.

HOMEWARD BOUND,

Urbem Trojam
constat
:

a Graecis decern annos obsessam esse, satis

de hoc enim bello Homerus, maximus poetarum Graecorum, Iliadem, opus notissimum, scripsit. Troja tandem per insidias capta, Graeci, longo bello fessi, domum redire Omnibus igitur ad profectionem paratis maturaverunt. naves deduxerunt, et, tempestatem idoneam nacti, magno Erat inter primos Graecorum cum gaudio solverunt. Ulysses quidam, vir summae virtutis ac prudentiae, quem dicunt nonnulli dolum istum excogitasse, per quem Trojam captam esse constat. Hie regnum insulae Ithacae obtinuerat et, paulo ante-quam cum reliquis Graecis ad bellum profectus formosissimam nomine Penelopen in matriest, puellam

monium
quasi
in

duxerat.
exilio

Nunc

igitur,

consumpsisset,

quum jam decem annos magna cupidine patriae et

uxoris videndae ardebat.

102.

THE LOTUS EATERS,


millia

Postquam tamen pauca

passuum a

litore
est,

Trojae

progressi sunt, tanta tempestas

subito coorta

ut nulla

navium

cursum tenere posset, sed aliae alias in partes Navis autem, qua ipse Ulysses vehebatur, vi tempestatis ad meridiem delata, decimo die ad litus Libyae
disjicerentur.

appulsa

Ancoris jactis, Ulysses constituit nonnullos e est. terram exponere, qui aquam ad navem referrent, et Hi igitur e qualis esset natura ejus regionis cognoscerent. Dum tamen fontem navi egressi imperata facere parabant. quaerunt, quibusdam ex incolis obviam facti ab iis hospitio Accidit autem ut victus eorum hommum e accepti sunt. miro quodam fructu, quem lotum appellabant, paene omnino
sociis in

constaret.

Quem quum

statim

obliti, se
illo

Graeci gustassent, patriae et sociorum confirmaverunt semper in ea terra mansuros

ut dulci

cibo in aeternum vescerentur.

70

Consecutive Stories.

[pt. hi.

103.

THE LOTUS EATERS

{continued).

At
set,

Ulysses,

quum ab

hora septima ad vesperum exspectaspericulo versarentur,

veritus ne socii sui in

nonnuUos

quae causa esset morae, cognoscerent. Hi igitur in terram expositi ad vicum (qui non longe abfuit) se contulerunt qu6 quum venissent, socios suos quasi vino ebrios repererunt turn ubi causam veniendi docuerunt, ut se-cum ad navem redirent. iis persuadere conabantur,
e reliquis misit, ut,
:
:

lUi

tamen

resistere ac

clamitantes se

manu se defendere coeperunt, saepe nunquam ex eo loco abituros. Quae quum ita
cum omnibus,
ad Ulyssem redierunt. qui in nave
His rebus
relicti sunt,

essent, nuntii re infecta


cognitis, Ulysses ipse

ad locum venit
redirent,

et socios suos frustra hortatus, ut sponte sua


vinctis, invitos

manibus eorum post terga

ad navem

reportavit.
solvit.

Tum,

ancoris sublatis,

quam

celerrime e portu

104.

THE ONE-EYED GIANT


:

postquam totam noctem remis connavem appulerunt tum, quod nattiram ejus regionis ignorabat, ipse Ulysses cum duodecim e sociis in terram egressus, locum explorare constituit. Paulum a litore progressi, ad antrum ingens pervenerunt, quod habitari senserunt ejus enim introitum arte et manibus munitum esse animadverterunt. Mox, etsi intelligebant se quod non sine periculo id facturos, antrum intraverunt quum fecissent, magnam copiam lactis invenerunt in vasis Dum tamen mirantur quis eam sedem ingentibus conditam. incoleret, sonitum terribilem audiverunt, et, oculis ad portam versis, monstrum horribile viderunt, humana quidem specie Quum autem et figura, sed ingenti magnitudine corporis. animadvertissent, gigantem unum tantum ociilum habere in media fronte positum, intellexerunt hunc esse unum e Cyclopibus, de quibus famam jam acceperant.
Postridie ejus diei,

tenderant, ad terram ignotam

PT. III.]

Ulysses.

71

105.
Cyclopes
Sicilian! et

THE GIANTS SUPPER,


pastores

autem

erant

quidam,

qui
:

insulam
ibi

praecipue

montem Aetnam

incolebant

enim

Yulcanus, praeses fabrorum et ignis repertor, (cujus servi

Cyclopes erant) officinam suam habebat.


Graeci igitur, simul ac monstrum viderunt, terrore paene

exanimati in interiorem partem speluncae refugerunt, et se


ibi celare

conabantur.

Polyphemus autem
;

(ita

enim gigas
accendit.
sensisset

appellatus est) pecora sua in speluncam egit


ingenti portam obstruxisset,

tum quum saxo

Hoc

facto,

oculo

ignem in medio antro omnia perlustrabat, et, quum

homines in interiore parte antri celari, magna voce exclamavit. " Qui estis homines ? Mercatores an latrones % " Tum Ulysses respondit, se neque mercatores esse neque praedandi causa venisse sed, e Troja redeuntes, vi tempestatum a recto cursu depulsos esse oravit etiam ut sibi sine injuria abire liceret. Tum Polyphemus quaesivit, ubi esset navis, qua vecti essent; Ulysses autem, quum bene intelligeret sibi maxime praecavendum esse, respondit navem suam in rupes conjectam et omnino perfractam esse. Polyphemus autem, nullo dato responso, duo e sociis manu corripuit, et, membris eorum divulsis, carnem devorare coepit.
: :

106.

NO WA Y OF ESCAPE.

Graecorum animos tantus terror vocem quidem edere possent, sed, omni spe salutis deposita, mortem praesentem exspectarent. At Polyphemus, postquam fames hac tam horribili cena depulsa est, humi prostratus somno se dedit. Quod quum vidisset Ulysses, tantam occasionem rei bene gerendae non omittenhaec geruntur,
occupavit, ut ne

Dum

dam

arbitratus, in eo erat ut pectus

monstri gladio trans-

72

Consecutive Stories.

[pt. hi.

figSret.

Quum tamen

nihil

temere agendum existimaret,


faceret,

constituit explorare,

antequam hoc

qua ratione ex
animadvertisset,

antro evadere possent.

At quum saxum

profuturum intellexit, Tanta enim erat ejus saxi magnitudo, ut ne a decem quidem hominibus amoveri posset. Quae quum ita essent, Ulysses hoc destitit conatu, et ad socios rediit ; qui, quum intellexissent, quo in loco res essent, nulla spe salutis oblata, de fortunis suis desperare coeperunt. lUe tamen, ne animos demitterent, vehementer hortatus est demonstravit se jam antea e multis et magnis periculis evasisse, neque dubium esse quin in tanto discrimine dii auxilium
introitus obstructus erat, nihil sibi
interfecisset.
si

quo

Polyphemum

allaturi essent.

107.

A PLAN FOR VENGEANCE.

Polyphemus jam e somno excitatus idem quod correptis enim duobus e reliquis viris, ; Tum, quum saxum carnem eorum sine mora devoravit. amovisset, ipse cum pecore suo ex antro progressus est quod quum viderent Graeci magnam in spem venerunt, se Mox tamen ab hac spe repulsi sunt post paulum evasuros. nam Polyphemus, postquam omnes oves exierunt, saxum in locum restituit. Reliqui, omni spe salutis deposita, lamentis
Orta
luce,

hesterno die fecit

lacrimisque

se

dediderunt

Ulysses

vero

qui

(ut

supra
infcelli-

demonstravimus), vir magni fuit


gebat rem in discrimine
silium.
esse,

consilii,

etsi

bene

nondum omnino
cogitavit,

desperabat.

Tandem, postquam diu toto animo


delegit
:

hoc cepit con-

E lignis quae in antro reposita sunt, palum magnum hunc summa cum diligentia praeacutum fecit ; tum postquam sociis, quid fieri vellet, ostendit, reditum Polyphemi

exspectabat.

PT. in.j

Ulysses.

73

108.

A GLASS TOO MUCH.


rediit, et

Sub vesperum Polyphemus ad antrum

eodem

modo quo antea cenavit. Tum Ulysses utrem vini prompsit, quam forte (ut in talibus rebus accidere consuevit), secum attulerat, et, postquam magnam crateram vino replevit,
Polyphemus, qui nungigantem ad bibendum provocavit. quam antea vinum gustaverat, totam crateram statim hausit quod quum fecisset, tantam voluptatem percepit, ut iterum Tum quum quaesivisset et tertium crateram repleri jusserit.

quo nomine Ulysses appellaretur, ille respondit se Neminem appellari quod quum audivisset, Polyphemus ita locutus est, " Hanc tibi gratiam pro tanto beneficio ref eram ; te ultimum omnium devorabo." His dictis, cibo vinoque gravatus recubuit Tum Ulysses et post breve tempus somno oppressus est. sociis convocatis, " Habemus," inquit, " quam petiimus facultatem ne igitur tantam occasionem rei bene gerendae omit:

tamus."

109.

NOBODY.

postquam extremum palum igne oculum Polyphemi, dum dormit, flagrante ligno transfodit quo facto, omnes in diversas speluncae partes se abdiderunt. At ille, subito illo dolore, quod necesse fuit, e somno excitatus, clamorem terribilem sustulit, et, dum per speluncam errat, Ulyssi manum injicere conabatur: quum tamen jam omnino caecus essefc, nullo modo hoc efficere potuit. Interea reliqui Cyclopes, clamore audito, undique ad speluncam
oratione habita,
calefecit,
:

Hac

74

Consecutive Stories.

[pt. hi.

convenerunt,

et,

ageret, quaesiverunt, et
sustulisset.
Ille

ad introitum adstantes, quid Polyphemus quam ob causam tantum clamorem respondit se graviter vulneratum esse, et
:

magno
ei

dolore

affici

vim

intulisset, respondit ille,

quum tamen ceteri Neminem


"

quaesivissent, quis

id fecisse

quibus

auditis,

unus

e Cyclopibus,

At

si

nemo," inquit, " te vul-

neravit,

resistere nee

hand dubium est quin consilio deorum (quibus possumus nee volumus), hoc supplicio afficiaris."
abierunt Cyclopes,

His

dictis,

eum

in

insaniam

incidisse

arbitrati.

110.

ESCAPE,

At Polyphemus,

ubi socios suos abiisse sensit, furore atque


:

amentia impulsus, Ulyssem iterum quaerere coepit tandem quum portam invenisset, saxum, quo obstructa erat, amovit,
ut pecus ad agros exiret.

Tum

ipse in introitu sedit,

et,

ut

quaeque ovis ad locum venerat, tergum ejus manibus tractabat, ne viri inter oves exire possent. Quod quum animadvertisset Ulysses, hoc iniit consilium ; bene enim intellexit omnem spem salutis in dolo magis quam in virttite poni. Primum quas quum tres, quas vidit pinguissimas, ex ovibus delegit
:

inter se

viminibus connexuisset,
ferentes ad

unum
:

sociorum ventribus
deinde oves homi-

earum

ita subjecit,

ut omnino lateret

nem secum

suspicatus erat.

portam egit. Id accidit, quod fore Polyphemus enim, postquam manus tergis

earum imposuit, oves praeterire passus est. Ulysses, ubi rem omnes suos socios ex ordine eodem modo emisit ; quo facto, ipse ultimus evasit.
ita feliciter evenisse vidit,

PT. III.]

Ulysses.

75

111.

OUT OF DANGER,
Ulysses

His rebus
contendit
relicti

ita confectis,

ne Polyphemus fraudem sentiret,


:

cum sociis, maxime veritus quam celerrime ad litus


iis,

quo quum venissent, ab

qui navi praesidio

magna cum laetitia accepti sunt. Hi enim, quum animis anxiis jam tres dies reditum eorum in horas
erant,

exspectavissent, eos in periculum grave incidisse

(id

quod

erat) suspicati, ipsi auxiliandi causa egredi parabant.

Tum

Ulysses,

non

satis

tutum

esse

arbitratus,

si

in

eo loco

maneret,
litore in

quam

celerrime proficisci constituit.


et,

Jussit igitur

omnes navem conscendere,

ancoris

sublatis,

paulum a

altum provectus est. Tum magna voce exclamavit, " Tu, Polypheme, qui jura hospitii spernis, justam et debitam poenam immanitatis tuae solvisti." Hac voce audita, Polyphemus, ira vehementer commotus, ad mare se contiilit, et,
ubi intellexit
ingens
venire

manu correptum
sensit.

navem paulum a litore remotam esse, saxum in eam partem conjecit, unde vocem Graeci autem (etsi minimum abfuit quin

submergerentur), nullo accepto damno, cursum tenuerunt.

112.

THE COUNTRY OF THE WINDS,

insiilam

Pauca millia passuum ab eo loco progressus, Ulysses ad quandam, nomine Aeoliam, navem appulit. Haec patria erat Ventorum.
" Hie vasto rex Aeolus antro Luctantes ventos tempestatesque sonoras

Imperio premit ac vinclis et carcere frenat."


Ibi rex ipse Graecos hospitio accepit, atque
iis

persuasit, ut

ad recuperandas vires paucos dies in ea regione commorarentur. Septimo die, quum socii e laboribus se recepissent,

76

Consecutive Stories.

[pt. hi.

Ulysses, ne anni tempore a navigatione


sine

excluderetur,

sibi

mora proficiscendum statuit. Turn Aeolus, qui bene sciebat eum maxime cupidum esse patriae videndae, Ulyssi jam profecturo magnum dedit saccum e corio confectum, in quo ventos omnes praeter unum incluserat. Zephyrum tantum praetermiserat, quod ilium ventum ad Ithacam navigando idoneum esse sciebat. Ulysses hoc donum libenter
accepit,
et,

gratiis

pro tanto beneficio

relatis,

saccum ad

malum

ligavit.

Tum, omnibus

ad

profectionem paratis,

meridian fere tempore e portu

solvit.

113.

THE wind-bag,

Novem dies vento secundissimo cur sum tenuerunt: jamque in conspectum patriae suae venerant, quum Ulysses lassitudine confectus (ipse enim manu sua gubernabat) ad At socii, qui jamdudum quietem capiendam recubuit. mirabantur, quid in illo sacco inclusum esset, quum viderent ducem somno oppressum esse, tantam occasionem non omittendam arbitrati sunt credebant enim aurum et argentum
:

ibi celari.

Itaque, spe lucri adducti, saccum sine


facto, venti,

mora

solve-

runt

quo

" Velut agmine facto

Qua data porta ruunt

et terras turbine perflant."

Extemplo tanta tempestas subito coorta est, ut illi cursum tenere non possent, sed in eandem partem, unde erant proUlysses, e somno excitatus, quo in loco fecti, referrentur. res esset statim intellexit: saccum solutum, Ithacam post tergum relictam vidit tum vero maxime indignatione exarsit, sociosque objurgabat, quod, cupiditate pecuniae adducti, spem
:

patriae videndae proiecissent.

PT. III.]

Ulysses.

77

114.

DRA WING L
filia

TS,

Brevi intermisso spatio,


pinquaverunt,

Graeci insulae cuidam


Solis, incolebat.

appro-

quam

Circe,

Ibi

quum

navem

appulisset, Ulysses in terrain frumentandi causa egre-

diendum

esse statuit ; cognoverat enim frumentum, quod in nave haberent, jam deficere. Sociis igitur ad se convocatis, quo in loco res esset et quid fieri vellet, ostendit. Quum tamen omnes in memoria tenerent, quam crudeli morte occubuissent
ii

qui nuper in patriam

Cyclopum

egressi essent,

nemo

reper-

tus est, qui hoc

negotium suscipere vellet. Quae quum ita Tandem Ulysses, essent, res ad controversiam deducta est. consensu omnium, socios in duas partes divisit, quarum alteri
Eurylochus, vir

summae

virtutis, alteri ipse praeesset

turn hi

duo

inter se sortiti sunt, uter in terram egrederetur.

Hoc
sociis

facto,

Eurylocho sorte evenit, ut cum duobus et viginti

rem

susciperet.

115.

THE HOUSE OF THE ENCHANTRESS.


ita constitutis,
ii,

His rebus

qui sorte ducti erant, in interio-

Tantus tamen timor rem partem insulae profecti sunt. animos eorum occupaverat, ut nihil dubitarent quin morti obviam irent vix quidem poterant ii, qui in nave relicti erant, lacrimas tenere: credebant enim se socios suos nunquam iterum vistiros. Illi autem aliquantum itineris progressi, ad villam quandam pervenerunt, summa magnificentia
:

aedificatam

cujus ad ostium

quum

adiissent,

carmen

dulcissi-

mum
nullo

audiverunt.

Tanta autem

fuit ejus vocis dulcedo, ut

modo

retineri possent quin

januam

pulsarent.

Hoc

78

Consecutive Stories.

[pt. in.

facto, ipsa Circe f oras exiit, et

summa cum
at

benignitate

omnes

in hospitium invitavit.
catus,
foris

Eurylochus insidias comparari suspiconstituit:


reliqui,
rei

exspectare

novitate

magnificum invenerunt omnibus rebus instructum; et jussu dominae libentissime accubuerunt. At Circe vinum, quod servi apposuerunt, medicamento quodam miscuerat quod quum illi bibissent, gravi
adducti,

intraverunt.

Convivium

sopore subito oppressi sunt.

lie.

MEN

TO PIGS,

Tum
omnes

Circe,

quae

artis

magicae

summam
eorum

peritiam habebat,
tetigit
:

baculo aureo,

quem

gerebat, capita

quo

facto,

in porcos subito conversi sunt.

Interea Eurylochus

ignarus, quid in aedibus ageretur, ad ostium sedebat; post-

quam tamen ad
taverat, solus

solis occasum anxio animo et sollicito exspecad navem regredi constituit. Eo quum venisset, anxietate ac timore ita perturbatus fuit ut, quae vidisset, vix

lucide narrare posset.

At Ulysses

satis intellexit, socios suos

in periculo versari, et, gladio correpto, Eurylocho imperavit,

ut sine mora viam ad istam


multis
in

domum

monstraret.

lUe tamen
coepit,

cum

lacrimis

Ulyssem complexus, obsecrare


se

ne
ei

tantum periculum

committeret:
in

Si

quid gravius

accidisset

omnium

saltitem

summo

discrimine futuram.

Ulysses autem respondit, se


:

neminem invitum secum adducse ipsum ei licere, si mallet, in nave manere turum Hoc quum magna voce sine uUo auxilio rem suscepturum. dixisset, e navi desiluit, et, nullo sequente, solus in viam
:

se dedit.

PT. III.]

Ulysses.

79

117.

THE COUNTER CHARM,


progressus,
ociilis

Aliquantum
pervenit,
statuit
:

itineris

ad

villain

magnificam

quam quum
intellexit

perlustrasset,

statim intrare

eandem, de qua Euryin eo esset ut limen transiret, subito obviam ei stetit adolescens forma pulcherrima, aureum baciilum manu gerens. Hie Ulyssem jam
esse

enim banc

lochus mentionem fecisset.

At quum

domum
"

intrantem
scis

manu

corripuit

et,

"

Quo

ruis

" inquit,

Nonne
tui,

banc esse Circes

domum %

Hie

ineltisi

sunt

Num vis ex bumana speeie in poreos eonversi. ipse in eandem calamitatem venire ? " Ulysses simul ae voeem
amiei
audivit

deum Mercurium
consilio

agnovit

nullis
;

instituto
sensisset,

deterreri

potuit

tamen preeibus ab quod quum Mereurius

maxime

valere dicebat.

te baeiilo

berbam quandam ei dedit, quam contra carmina " Hanc cape," inquit, " et ubi Circe tetigerit, tu, strieto gladio, impetum in earn vide
His
dietis

(ut) facias."

Mereurius

"Mortales visus medio sermone reliquit^ Et procul in tenuem ex ociilis evanuit auram."

118.

THE ENCHANTRESS FOILED.

Brevi intermisso spatio, Ulysses, ad omnia pericula sub-

eunda paratus, ostium


Circe benigne exceptus
facta
sunt.

pulsavit, et, foribus patefactis


est.

ab ipsa

Omnia eodem modo atque antea


eibo

Cenam
est.

magnifice instructam vidit, et accumb-

ere

jussus

Mox, ubi fames

depulsa

est,

Circe

pociilum aureum vino repletum Ulyssi dedit.

Ille, etsi sus-

80

Consecutive Stories.
venenum

[pt. hi.

picatus est

quo

facto, Circe,
est,

sibi paratum esse, pociilum exhausit postquam caput ejus baculo tetigit, ea verba

locuta

quibus socios ejus antea in porcos converterat.

Res tamen omnino aliter evenit atque ilia speraverat. Tanta enim vis erat ejus herbae quam dederat Mercurius, ut neque venenum neque verba quidquam efiicere possent. Ulysses autern, sicut jusserat Mercurius, gladio stricto, impetum in
earn fecit, et
sisset

mortem

minitabatur.

Tum

Circe,

quum

sen-

artem suam nihil valere, multis cum lacrimis eum obsecrare coepit, ne vitam adimeret.

119.

PIGS TO MEN,

Ulysses autem, ubi sensit


postulavit, ut socios sine

eam timore perterritam esse, mora in humanam speciem reduce-

enim factus erat a deo Mercurio eos in porcos nisi id factum esset, ostendit se debitas At Circe, his rebus graviter commota, poenas sumpturum. ad pedes ejus se projecit, et multis cum lacrimis jurejurando confirmavit se, quae ille imperasset, omnia f acturam
ret (certior

converses esse)

tum
sunt,

porcos in atrium immitti jussit.

Illi,

dato signo, irru-

erunt, et,

quum ducem suum agnovissent, magno dolore affecti

quod nullo modo potuerunt eum de rebus suis certiorem facere. Circe tamen unguento quodam corpora eorum unxit ; quo facto, omnes post breve tempus in speciem

humanam
agnovit, et

redditi sunt.

Magno cum gaudio


litus misit,
Illi

Ulysses amicos

nuntium ad
Circeam

qui reliquis Graecis socios

receptos esse diceret.

autem, his rebus cognitis, statim

ad

domum

se

contulerunt;

quo quum venissent


*

omnes universi

laetitiae se dediderunt.

PT. III.]

Ulysses.

81

120.

AFLOAT AGAIN.

quam

Postridie ejus diei, Ulysses in animo habebat ex insula Circe tamen, quum haec cognocelerrime discedere
:

ex odio ad amorem conversa, omnibus precibus eum orare et obtestari coepit, ut paucos dies apud se moraretur et, hoc tandem impetrato, tanta beneficia in eum contiilit ut Postquam tamen facile ei persuasum sit, ut diutius maneret. totum annum apud Circen consumpserat, Ulysses magno Sociis igitur ad desiderio patriae suae videndae motus est.
visset,

se convocatis,

ad

litus descendit,

quid in animo haberet ostendit. navem suam tempestatibus

Ubi tamen
ita

afflictam

ad navigandum paene inutilis esset. Hac re cognita, omnia, quae ad naves reficiendas usui sunt, comparari jussit: qua in re tantam diligentiam omnes praebebant, ut ante tertium diem opus confecerint. At Circe, ubi vidit
invenit,

ut

omnia ad profectionem parata esse, rem aegre Ulyssem vehem enter obsecrabat, ut eo consilio
Ille

ferebat, et
desisteret.

tamen, ne anni tempore a navigatione excluderetur maturandum sibi existimavit, et, tempestatem idoneam nactus navem solvit. Multa quidem pericula Ulyssi subeunda erant
loco

antequam in patriam suam perveniret longum est perscribere.

quae tamen in hoc

GENERAL NOTES.
[The initial numbers 1-20 do not refer
1.
to the sections

in the

text.']

The Subject.
The Subject
1.

of a Latin sentence

may be
:

2.

The Pronoun contained in the verb vocabat=^he was calling.' Separately expressed by a Noun (or equivalent) in the Nominative case
:

regina vocat^HhO) queen calls';

nos vocamus = *

we

call.'

Rule.

The Verb agrees with


Tu

its
;

Subject in number and person


pueri vocant (3d person plur.).

vocas (2d person sing.)

Therefore,
case,

if there is no noun (or equivalent) in the nominative and of the same number and person as the verb, the subject

must be contained
2.

in the verb.

The Object.
If the verb
is

Transitive
is

it

may have an
stand before

Object (Noun or equiva-

lent).

The Object
s.

in the Accusative case,


it

and must be translated

after the verb,

though
o.

may
V.

it

in the Latin,

Bex servum misit


3.

the king sent a slave.'

Distinction of Subject and Object.


The Nominative and the Accusative are alike in 1. Both Singular and Plural of Neuter nouns of any 2. The Plural of Masculine and Feminine nouns
5th declension.

declension.

of^ 4th, and ^

84

General Notes.
their

Subject or Object.
(a)

Such nouns do not therefore show by Thus

form whether they are

Donum

misimus. Here donum does not show by its form whether it is nominative or accusative ; but the verb is 1st plural, while donum is 3d singular. Donum cannot therefore be the subject, and must be the object
(accusative).

(h)

Bex donum misit. Bex can only be nominative ; donum must be accusative.
Beges servos mittunt
reges

therefore

(c)

Beges might be either nominative

or accusative, but servos can only be accusative; therefore

\<
^

(d)

Beges dona mittunt.

must be nominative. Both


;

reges

nominative or accusative

the sense will decide.

and dona might be either _--

4.

The Subjective Complement.


Some
Intransitive Verbs require the addition of another

word

to

complete the sense of the sentence.


tive

This word

is

called the Subjec-

Complement.

It

may be
is
*

agrees with the Subject.


principal Copulative verb
s.

either a noun or an adjective, and Such verbs are called Copulative. The

Sum

'

v.c. s.c.
est rex,

s,

v.c.

s.c.

Bomulus
remember that
1.

Fuellae sunt pulchrae,


is

In translating a sentence where the verb

any part of Sum,

If there are

the Complement, and


s.

two nominative words, one of them must be taken after the verb
:

is

(generally)

c.

Begina bona

est

the queen

is

good

'

not

the good queen

is.*

2. If there is only one nominative word, either (a) this must be taken as the Complement, and the Subject is contained in the Verb thus, timidus est = ' he is timid or (6) the verb is not used
;
'

copulatively
place.'

'

there

is,'

there are,'

etc.

est

locus

there

is

85

General Notes.

5.

The Objective Complement.


Some
Transitive Verbs require the addition of another word besides

the Object to complete the sense.

This word

is

called the Objective

Complement.
the Object.

It

may be

a noun or an adjective, and agrees with

calling,'

Such verbs are called and thinking


*

Factitive.
'

They generally denote


^

making/

Creaverunt

Bomulum
v.c.

regem they made Romulus king.'


:

[N.B.

Factitive Verbs become Copulative in the Passive Voice


s.

s.c.

Romulus
6.

creatus

est

reic=*

Romulus was made

king.']

Adjectives.

Rule. Adjectives agree in Gender, Number, and Case with the noun which they qualify. Adjectives are commonly placed after their nouns, but in translating they must be taken first. Remember that Adjectives do not always show the same ending as Thus the noun with which they agree.
Begin-ae hon-ae, but Nav-es long-ae.
Ohs, Adjectives are often

used substantively
*

i.e,

there

is

no noun

expressed with which they can agree.


If the adjective is masculine, supply

*man' or men.
'

feminine,
neuter,
; '

woman

'

or
*

'

women.'

thing' or

things.'

Thus

boni = ' good,


hie

this

men mulia==^ many things.' man = he ille = that man =


'

'

'

he.'

When
thus
:

hie is contrasted with

ille,

they

may

often be translated

hie

the latter '

ille

the former.'

7.

Apposition.
The person
or thing denoted

by one noun
first

is

often described

by

another noun, which agrees with the


in Apposition with it

in Case,

and

is

said to be

Caesar f vir fortissimusy Gallos vieit


86

General Notes.

8.

The Accusative.
The Accusative
(a)
is

most commonly used as the case of the

Object to a Transitive
lion.'

Verb

timet leonem

he fears the

(h)

Objective

Complement

to a Factitive

Verb

Herculem impera:

torem creaverunt = ^ they made H. general.'


(c)

(d)

To denote Duration of Time {i.e. how long) tres haras mansit='he remained three hours.' To denote Measure of Space tria millia passuum contendii = he went three miles.'
:

(e)

After prepositions^ as in, ad, propter, [N. B.-^See Note 12, on * Place.']

ob, etc.

(/)

As

the case of the Subject to an Infinitive (see note

17).

9.

The Genitive.
The Genitive may generally be translated by using the preposition *of.'

The Genitive
(a)

is

most commonly used


:

to denote

The possessor or author Begis uxor =' the wife of the king,' or the king's wife.' [N.B. Ejus, the genitive singular of is, ea, id=^ oi him,' of
*

her,'
*

'

of

it,'

=
*

his,'

her,'

its

'

eorum, genitive plural


* *

of them/
-a,

their.'

-um, a possessive adjective, also means his,' her,' * its,' * their.' Observe, however, that Suus means belonging to the person or thing denoted by the subject ; ejus, belonging to some person or thing not
Suus,

denoted by the subject.


Hercules filium

Thus
*

suum occidit = H.
Bl.

killed his (own) son.'


killed
his (anothei

Hercules filium ejus occidit =^ ^ man's) son.']


{b)

Genitive of Quality (always with an epithet)

Vir summi consilii=^ a


(c)

man
:

of great prudence.*

Genitive of thing distributed

Multi nostrorum captisunt=*msi,njoi our men were taken.*

General Notes.
(d) Genitive

87

of thing measured

Aliquantum pecuniae
money.'
(e)

somewhat

of

money'

= 'some

Objective genitive

Spes salutis = ' the hope of safety.'

10.

The Dative.

The Dative may generally be translated by using the prepositions


*to' or 'for';

Servo pecunia/m dedi=


(a)

I gave

money
*

to the slave.'

Some Latin

verbs, however, are followed

by a Dative, which
'

must generally be translated without

to

or

'

for '

Imperavit Herculi=^^he commanded Hercules.'


Credo (believe), nubo (marry), parco (spare), pareo (obey),
suadeo
(heal),

(persuade), placeo
resisto
(resist),

(please),

noceo

(hurt),

medeor
(envy),

ignosco

(pardon), invideo

succurro

(succour), faveo

(favour),

are

the

commonest

verbs of this kind.


(6)

Est, sunt, etc., with

a dative ='hsiYe^
is to

Est mihi equus=^ there

me a horse =
'

'

have a horse.'

So with the gerundive


(c)

(see

Note

19, i.).

Dative of Furpose

Erant praesidio
11.

ndw=* they

were

(for)

a guard to the ship.'

The Ablative.
is

The Ablative
(a)

most commonly used to denote

The Instrument

i.e.

the thing with which an action


es<

is

done

Gladio vulneratus

he was wounded with a sword.'

[N,B.

The person by whom an action is done is called the Agent, and when the verb is Passive the word denoting the Agent is put in the Ablative with the preposition
a, or ab,

thus
est

Vulneratus
(b)

a milite=^hQ was wounded by the soldier.']


with anger.'

Cause:

Pa W*(itts ira=' pale

88

General Notes.
Manner, generally with an epithet

(c)

Magna
(d) Quality,

celeritate currebat

= ^he

ran with great speed/

always with an epithet


specie

Monstrum
(e)

horrihili

monster

of

horrible

appearance.'

Time when

TeHm ^om=* at
[N.B.

the third hour.'

Time

how

long

'

is

expressed by the Accusative

Mansit
(/)

tres

horas * he stayed three hours.']

Certain Verbs govern an Ablative.


So, too, the Adjectives dignus

The commonest
(worthy
of),

are

utor (use), fruor (enjoy), fungor (perform), vescor


(content with), etc.
(g)

(eat).

contentus

The Ablative is used after certain etc. See Note 12, on Place.'
*

prepositions

ab, de, ex,

(h)

Ablative of the thing compared, omitting

quam

(than)
gold.

Ferrum auro
(i)

utilius esi=* iron is

more useful than

The Ablative Absolute.

See Note

20.

12. Place.
Place
*

whither,'

whence,' and

'

where,' is ordinarily indicated

by

prepositions, thus
*

Whither,'

i.e.

Motion

to

a place, in or ad with Accusative


place, ex with Ablative

venit

in urbem.
*

Whence,'
Where,'

i.e.

Motion from a

fugit ex

i.e.

Positiop at or in a place, in with Ablative

manet

in urbe.

But with names


expressed thus
*

of towns (not countries), small islands,

dcmus
is

(home), rus (country),

the preposition

is

omitted, and Place

Whither,'

i.e. i.e.

Whence,'

Motion to, Accusative only veiiit Bomam, Motion from, Ablative only fugit Bomd.
:

89

General Notes.
*

Where, i.e. Position at or in, Ablative, or (in Singular Nouns of : 1st and 2d Declension), Locative, Le, cases in -ae, -t, as follows
Sing.

Decl.
1st, -ae,

Plur.

Rom-ae
Corinth-i

nom. Roma.

Corinthiis.

-is,
-is,

Theb-i$ nom. Thebae.

2d,
3d,

-i,

Gahi-is

Gahii.

'e,-i.

Garthagin-e
So, (Zomi=* at

Garthago,
;

-ihuSy

Gad-ibus

Gades.

home*

ruri=^ in the country.*

13.

The

Infinitive.
used
such verbs as possum=^ I
thus
:

The

Infinitive is

(a) Frolatively, after

am

able

'

dicor
able

=
(6)

am
do

said,' etc.,

hoc facere possum =^*1


is

am

(can)

this'

dicitur fuisse=^ he

said to have been.'

Substantively, as Subject or Object

Hoc facere
(c)

difficile est

to

do

this is difficult.'

In Indirect Statements with Accusative of the Subjeot.

See

Note
14.

17.

Complex Sentence.
or

the place of a Noun, Adjectaken by a group of words which themselves admit of being analysed as a sentence containing Subject and Preditive,

A Complex Sentence is one in which


Adverb
is

cate.

Such a group of words

is

called a Clause.

Clauses are of three

kinds

L Substantival i.e.
Object
:

taking the place of Noun, as Subject or

these include
s.

V.T.

o.

(a) Indirect

Statement

We
S.

know
V.T.

that this

is true.

Note

17.

o.

(6)

Indirect

Command

He

begged that we would


O.

go.

Note

16, n. (6).
S.

V.T.

(c)

Indirect Question

know-not who he

is.

Note

16, iii.


90

General Notes.
Adjectival
'

II.

i.e.

qualifying a

Noun

(or equivalent) as a simple

adjective does

This

is

the letter (which you wrote).'

Note

15.

III.

Adverbial

i.e.

qualifying a Verb, Adjective, or Adverb, as

a simple Adverb does.


(a)
(b)
(c)

(d)

(e)

(/)
(g)

was so weak (that he fell). Note 16, ii. (a). (that they might see). Note 16, ii. (6). Causal He cried out (because he was hurt). Temporal (When he had said this) he went away. Note 16, L Conditional (If you had seen) you would have believed. Concessive (Though you are ^trong) you will not succeed. Comparative He cried out (as if he were hurt).
Consecutive
:

He

Final

They came
:

16. Relative.

The Relative Pronoun


Adjectival Clause,
i.e.

(qui,

quae,

quod who' masculine and


^

feminine, 'which' neuter, and


the principal sentence.

*that' all genders) introduces an

a dependent sentence qualifying some noun in

The noun so qualified is called the Antecedent, and the Relative agrees with its Antecedent in number, gender, and person, but not in case. The case of the Relative depends on the work it has to do in its own clause.

Example
Anteced. Relat.
Jffaec est epistola

(quam tu
o.

scripsisti),
s.

V.T.

This

is

the letter (which you wrote).


it is

Here quam
[N.B.
that
it

is

feminine singular to agree with epistola, but


its

accu-

sative, because it is the object to scripsisti.

Relative Clause usually stands after


is in

Antecedent, so

often interrupts the principal sentence.

Consequently, when

the Antecedent
nominative), the

the accusative (or any other case than the


it or on which it depends will See below, No. 10, 11, etc.]

word that governs

often be found after the clause.

91

General Notes.
Examples
1.

est.

2.
3. 4.

Vidi puerum, qui portam clausit. Haec est epistola, quae mihi data

Laudavit milites, quorum virtus magna erat. Epistola, quam tu scripsisti, mihi gratissima
Nuntii, quos misistis, nondura venerunt.

fuit.

5.
6. 7. 8.

Cicero, cujus libri notissimi sunt, ex urbe fugit.

Multi,

quorum

agri vastati sunt, in

oppidum venerunt.
est.

Servus, cui pecuniam dedisti, in itinere occisus

9.

10.
11. 12. 13.

arma capient. Urbem, quam diu obsederant, tandem ceperunt.


Omnes, quibus patria cara
est,

14. 15.

Pontem, quem nuper fecerat, rescindi jubet. Cum iis copiis, quas secum habuit, ad mare contendit. Hi omnium, qui Galliam incolunt, sunt fortissimL Bellum, quod tu suscepisti, ego confeci. Libertatem, quam accepimus, semper defendemus.

16. Interfectus est vir fortis, cujus pater


17. Oaptivos,

regnum

obtinuerat.

quorum magnus

fuit

numerus,

occidit.

Obs.

Qui
is

is

sometimes used co-ordinately,

i.e.

'who' = 'and

he.'
is

When

qui (Relative) stands after any stop except a comma, it generally best to resolve it, i.e. to break it up in this way. Thus

Qui=et

or

et hie,

quae=et ea or

et

haec, quod==et id or et hoc.


this,'

So quod quum fecissent=^ and when they had done

16.

The Subjunctive Mood.


is

The Subjunctive
I.

found

Jn clauses introduced by various conjunctions, of which the commonest are quum (* when,' * since '), and ut (* that '). Quum, When the clause begins with quum translate the Sub-

junctive like the Indicative

Ut

Quum haec dixisset, ahiit = when he had said this, he departed.' When the clause begins with ut, first see whether the principal
*

sentence contains the words 'so' or 'such' {tam,


(a)

tot,

tantus, etc.)

If it

does^ the ut clause is

Consecutive (showing the conse-


92

General Notes.
quence), and the Subjunctive must be translated like
Indicative,
Consecutive.

tlie

Tarn stultus
*

est,

ut nihil intdligat=^

He

is

so stupid that he understands nothing.'


is

(6)

If not, the ut clause


Indirect

either Final (indicating purpose) or an

in either case the Subjunctive may be translated with the English signs * may/ * might/ * should'

Command, and

or ut, together with the Subjunctive, the English infinitive.

may be

translated

by

Final.

Venerunt, ut viderent =
'They came l*'^'***'!^y"''Sht
V

see.'

to see.

Indirect
,

Command.

Militibus imperavit, ut curr6rent=


$ \
(

111. TT He commanded his men


used in
final clauses

that they should run.'


.

to run.'

N.B.

Ne

is

and

indirect

commands

instead

of ut non.

II.

In Indirect Questions (Note

14,

i.

(c)), i.e.

in clauses introduced

by Interrogative words

(as quis, quot, cur, etc.), the


:

Subjunctive

is

translated like the Indicative

Nescio quis sit=^l do not

know who

he

is.'

III.

Relative
(a)

The Subjunctive word

is

sometimes used in clauses introduced by a

When
*

the clause has really an adverbial force (usually Final),


:

and qui=ut, quod, etc. Misit legatos qui pacem peterent he sent legates who should pray for peace,^ or to pray for peace.^ Heie qui peterent=ut peterent.
*
.

(6)

When

the clause

is

Suboblique,

i.e.

dependent on an Indirect
translated like the

Statement.
Indicative.

The Subjunctive may be See Note 17, V.


General Notes.
17.

93

The Accusative with the


*

Infinitive.

The Accusative with the Infinitive' is the construction usually employed in Latin to express an Oblique or Indirect Statement. An Indirect Statement is a statement which stands either as object or Thus subject in a sentence.
Subj.

Verb.

Siibj.

Verb.

Servus
is

dormU=' the

slave sleeps,*

a direct statement, but


Subj. Verb.
Object.

Snbj.

Verb.

Object.

Puer
is

dicit

servum dormire=* the boy says

(that) the slave sleeps,'

a sentence containing an Indirect Statement (servum dormire) which stands as object to the verb dicit

The subject The verb

of the Indirect Statement (servum)

is

in the accusative.

(dormire)

infinitive.

To

translate this construction (which is

verbs of saying, thinhing, hearing, knowing,

most commonly found after etc.), put the English

word that before the subject


*
'

accusative as if
indicative.

it

accusative, then translate the subject were a nominative, and the verb as if it were

I.

If the principal verb is in a

primary

tense

(i.e.

present, perfect,

or future), the various tenses of the dependent infinitive will be


translated exactly like the

corresponding tenses of the indicative.

Thus
Dicit servos dormire

dormivisse
esse

dormituros Dicit urhem capi


[N.B.

captam captum

esse

iri

= = = = = =

he says that the slaves are sleeping.' have slept.'


will sleep.'
is

*he says that the city

being taken.'

has been taken.'


will be taken.'

Dmt=*he has said' or

dicet = ^he

will say,'

might be used

instead of dicit =^ he says,' in any of the above sentences, without altering the Latin or the English of the dependent clause.]


94

General Notes.
verb
is in

II. If the principal

an historic

tense

(i.e.

imperfect, aorist,

or pluperfect), the various tenses of the dependent infinitive will be

translated as follows

Dixit servos dormire


=
esse

*he said that the slaves were sleeping.'


dormivisse

dormituros

urhem capi captam captum

esse

iri

= = =
he

city

had slept.' would sleep.' was being taken.' had been taken.' would be taken.'
had
said,'

[N,B,

Dicehat=^^he was
dixit

saying,' or dixerat==^^he
said,'

might

be used instead of
or the English.]

'

without altering either the Latin


infinitive

Observe that the participles used in forming the future


active

and the perfect

infinitive

passive are declinable, and


;

must

agree with the subject in gender, number, and case

but the supine

used in forming the future infinitive passive


Dixit urhem captam
esse,

is indeclinable. iri.

Thus

but dixit urhem captum


esse is

[N,B.

In

the future infinitive active the

often omitted.

Thus

Scio Caesarem venturum.]

Examples
I.

Simple accusative and


1.
|

infinitive of intransitive

and passive verbs

2.

3.
4.
5.

Audimus multos hostium occisos esse. Omnes sciunt consulem ex urbe evaslsse. Constat Romam a Romulo conditam esse.
| |

Speramus

amicos nostros
|

mox

ventures

(esse).

Inveniebat ex captivis
Certior factus est
infinitive
|

urbem non procul

abesse.

6.

Gallos profectos esse.


object (or any
it

II.

The

other case the verb

may take an accusative of the may happen to govern) exactly as


Subj.

would

in the

Direct Statement
Obj.

Verb

trans.

1. 2.

Scio

imperatorem epistolam
|

scripsisse.

Certior factus est

Germanos Rhenum
fecisse.

transisse

3.
4.

Aequum

est

cives civibus parcere.


I

Nemo

credit

te

hoc

oenerai Notes.
III.

95

If the infinitive is a copulative verb, the

complement

will

be

in the accusative to agree with subject.


Subj. Compl. Copul. verb,
1.

Spero

te felicem
I |

futurum

esse.

2.

Intellexit

rem
|

difficillimam esse.

3. 4.

Constat

Quis nescit

solem terra majorem esse. Ciceronem oratorem fuisse


se,

IV. The reflexive pronoun


subject of the principal verb
1.

indirect statement, refers to the


:

when used as the subject of an same person as that indicated by the


esse.

Caesar dixit
*

se

venturum
(i.e.

Caesar said that he


|

Caesar) would come.'


esse.
else)

2.

Caesar dixit
*

eum venturum

Caesar said that he (somebody


|

would come.'
gessisse.

3. 4.

Negabant

se contra
|

Romanes bellum
(esse).

Caesar dixit

se eos

recepturum

V. relative clause contained in an indirect statement be Suhoblique, and the verb of such a clause is Subjunctive Dixit urbem (quae capta esset) incensam esse.
I

is
:

said to

Miscellaneous Examples
1.

Hi nuntiaverunt magnas

2. 3.

Ab

his cognoscit

copias undique coactas esse. non longe ex eo loco oppidum abesse.

Hostes se obsides daturos poUiciti sunt.


Cognoscit naves cursum tenere non potuisse.

4.
5.
6.
7.

Ex omnibus

partibus tela conjici animadvertit.

8.

9.

10.
1 1.

12. 13.
14.

15.
16.

Se paratos esse demonstrant ad omnia pericula. Ex hoc proelio nostros non esse inferiores intellexit. Suspicati sunt Britanni nostros hue ventures. Belgas a Germanis ortos esse reperiebat. Magnam partem exercitus periisse demonstrat. Constituerunt igitur nihil temere agendum esse. Satis intelligebat rem esse magni periculi. Cato censebat Carthaginem delendam esse. Animadvertit magnas copias hostium instructas esse. In Uteris scribit se cum legionibus celeriter venturum. Cognoscit non decimum quemque reliquum esse sine vulnere.


96

General Notes.
Gerunds.

18.

The Gerunds are the oblique cases (i.e. accusative, genitive, dativo, and ablative) of a verbal noun, the infinitive supplying the nominative. The verbal noun may be declined thus
:

Nom.
Ace.

scrihere

scrihendum
scrihendi

= =
=

'writing' or
'writing,'

Ho

write

';

used as subject. used after prepositions.

Gen.

'of writing,*

used

after

nouns
ars,

such as amor,
causa, etc.

Dat.

scribendo

= Ho

'

or

'

for writing^'

used after verbs and


adjectives govern-

ing dative.

AbL

scribendo

'by (with, etc.)

writing,'

used as ablative of cause, manner,


etc.,

or after pre-

positions.

Examples of Gerund Constructions


1.

Catisam veniendi docuit.

2.

3.
4.

Fugiendo salutem petiimus. Naves ad navigandum inutiles erant. Neutri transeundi initium faciunt.

19.

Gerundives.

The Gerundive is a verbal adjective ending in -ndus, -nda, -ndum, having (generally) a passive force. It has two main uses.
I.

The Gerundive
The Gerundive
;

in

Nominative

or

Accusative (without

pre-

positions),
(a)

IMPLIES MEETNESS, DUTY, Or NECESSlTr.


of intransitive verbs can only be used in the
{i.e.

neuter singular and impersonally


expressed)
e.g,

not in agreement with any noun

Pugnandum
(h)
i.e.

esi=' there

is

fighting to be done

'

'

one must

fight.'

The Gerundive

of transitive verbs

may be used
;

in agreement with a

noun expressed)

e.g.

attributively

Urhs munienda

est

'

the city

^^^^^\l

fortified,'


General Notes.

;'

97

Both these constructions admit of a dative noun, which indicates


the person on

whom
est

the duty or necessity lies

e.g.

Fugnandum

mihi
est

there

Urhs munienda
[N.B.

nobis

by me must fight.' the city must be fortified by us = we must fortify the city.'
is

fighting to be done

'

'

The
and

verbs

est,

sunt,

may become

erat,

erit,

sit,

erant,

erunt, sint, etc., as

may

be required.

In an Indirect Statement

(accusative

infinitive), est will of course

become

esse,

fuisse, etc.,

but

is

often omitted altogether.


est, erat,

In translating the Gerundive with


1.

observe

The Gerundive implies that the action indicated by the verb


done.
(if

is to be
2.

The dative noun The noun


(if

there is one) indicates

who

is to

do

the

action.
3.

there

is

one) with which the Gerundive agrees

indicates the person (or thing)


4.

upon

whom

the action is to be done.

be passive, but the sentence thus obtained should generally be turned into the corresponding active
literal translation will

The

form.

Thus

est no&^s = Hhere is dying to be done byus' = 'we must die.' Multa mihi facienda sunt =^ there are to me many things to be done = ' I must do many things = I have many things to do.'

Moriendum

'

'

Examples of Gerundive of Necessity


(a) Impersonal.

est

Currendum
;

est

moriendum

omnibus

maturandum

ex urbe fugiendum erat. Virtus militum laudanda fuit ; Caesari acies in(6) Attributive. struenda erat ; haec omnia nobis discenda erunt ; nihil desperandum
erit

nobis

tibi

est.

In
1.

Indirect Statements

Tum

vero dubitandum (esse) non existimavit.

2.
3.

4.

Non omittendum consilium putabant. Non mediocrem sibi diligentiam adhibendam intellexit. Multis de causis Caesar statuit sibi Rhenum esse transeundum. 6


98

General Notes.
The Gerundive Attraction.

11.

is seen where a Gerundive stands in agreement with a noun in the genitive, dative, or ablative cases, or in the accusaThe Gerundive Attraction is equivalent to a tive with prepositions. transitive gerund with an object to translate it, consider the Gerundive as an active transitive gerund, and the noun as its object ; thus, Belli gerendi cupidus es^=*he is desirous of waging war.'

This construction

EXAMPLES OF GERUNDIVE ATTRACTION

Omnia ad naves

reficiendas paravit.

In his rebus gerendis totum annum consumpsit. Proelii committendi signum dedit. Ad galeas induendas tempus d^fuit. Legati pacis petendae causa missi sunt. Locum oppido condendo ceperunt..

Miscellaneous Examples of Gerund and Gerundive


1.

Caesari omnia uno tempore erant agenda.

2.

Reliquas naves ad navigandum paratas invenit.


inferendi causa in Britanniam transierant.

3. Belli 4.
5. 6. 7.

Ad omnia pericula subeunda parati erant. Unam legionem in Morinos ducendam Fabio
Hi autem
nihil

dedit.

temere agendum existimabant.

Ad
De

eas res conficiendas Orgetorix deligitur.

8.

recuperanda libertate consilium ceperunt.

9.

10.

Id ne accideret magnopere sibi cavendum existimabat. Tempus ad committendum proelium alienum est.

20.

The Ablative Absolute.


is

This

the

name

of a very

common

Latin construction, in which

a noun and a participle stand together, both being in the ablative, and
neither being governed

by any word

in the sentence.
lit.

Example
*

Caesar, his

ad oppidum contendit; army having been landed, marched to the town.' 2. Dato signo, milites impetum fecerunt. * The signal being given, the soldiers charged.* The literal translation may often be improved in various ways.
1.

Caesar, exposit o exercitu,

General Notes,
By turning
*

99

(a)

the ablative absolute into an adverbial clause, using


*when,'
:
*

the conjunction

after,*

since,'

because,'

though,' or

*if,'

according to the sense required


*

After he had landed his army, Caesar marched,'

etc.

When

the signal had been given, the soldiers charged.'

(6)

By
*

turning the ablative absolute into an adverbial phrase

nsisting of a preposition

and a verbal noun or gerund

After landing his army, Caesar marched,'

etc.

Upon

the giving of the signal the soldiers charged.'

(c)

By

turning the ablative absolute into a co-ordinate sentence with

and'
*

Caesar landed his army and marched,'

etc.

The

signal

was given, and the

soldiers charged.'

(d) By turning the ablative absolute into an active participial phrase, using either the present or perfect participle of the English verb.
'

Haying landed
'

his

army,

) )

or,

Landmg

his army,

^^^^ ^^^^^^,

^^^^

Observe that the doer of the action implied in the ablative absolute is not always the same person as that denoted by the subject of the

main

sentence.
;

give the signal

Thus, in the second example, the soldiers do not when this is the case a passive verb must be
(a)
all.

employed in the clause


(d)

and

(c),

and the method explained in

cannot be applied at

Examples of the Ablative Absolute


I.

solvit.

Simple ablative absolute 1. Nostri milites, impetu fadOy locum ceperunt.


2.

Tertia hora, suhlatis ancoris,

navem

3.
4.
5.

Castris munitis, duas legiones ibi reliquit.

Navibus deductis, exercitum transportare Duce vulneratOf milites omnes fugerunt.

constituit.

II.

adjective

The noun of the ablative absolute may be qualified (6) by a genitive ; (c) by an adjectival clause.
;

(a)

by an


100

General Notes.

{a)

By an adjective 1. Magno numero


2.

interfecto, reliqui

His

rebus gestis, Caesar in fines

ad castra redierunt. eorum contendit

3. 4.
(&)

Multis vulnerihus

acceptis, copias reduxit.

Qua

re nuntiataf Galli legates mittunt.

By
1.

a genitive

2.

Multis eorum interfedis, nostri ad castra redierunt. Gonsilio ejus cognito, legati ad eum venerunt.

3.
4.
(c)

Magna
Omni

parte

spe salutis deposita, in

navium amissd, reliquas reficere constituit. fugam se dedemnt.

By

a relative adjectival clause

1.

Oranihus vicis {guos adire potuerant) incensis^ ad castra con-

tenderunt.
2.

Duahus

legionihus

{quas proxime conscripserat)

relictiSy

cum

reliquis profectus est.


3.

Copiis (quas secum hahuit) eductis, aciem instruxit.

III.

The
1.

participle

may be

qualified (a)

by an adverb;

(6)

by

an adverbial phrase.
(a)

Bello celeriter confecto, in Italiam rediit.

2.
3.

Nuntiis statim dimissis, diem edixit. Copiis undique coactis, urbem oppugnabat.

(h)

1.

2.
3.

Omnibus rebus ad bellum paratis, proficisci maturavit. Buabus legionibus in oppido relictis, ad castra rediit.
Hostes, impetu in nostros facto, ordines perturbant.

IV.

(a)

Two
1.

or

more nouns may be joined

to the

same

participle.

Omnibus

vicis aedificiisque incensis, se

ad castra

receperunt.
2.

Magnis
or

copiis

equitatuque coactis, in fines eorum

contendit.
{b)

Two
1.

more

participles

may be joined

to the

same noun.

Dissipatis ac perterritis hostibus, nostri ad castra


redierunt.

2.

Multis

et illatis et

acceptis vulneribus, in

oppidum se

receperunt.


General Notes.
Two
1.

'

101

(c)

or

more ablative absolutes may occur in the same


gestis,

sentence.

His rebus
Dato signo

castrisque egregie munitis, ipse

profectus est.
2.

et suhlatis ancoris,

navem

solvit.

ciple

V. Examples of ablative absolute foumed^ (6) with participles of deponent verbs ;


(a) 1.
2.

(a):

with present

parti-

His pugnantibusy Ariovistus ex oppido


Omnibus
aspicientibusy sacerdos

eva?it.
est}.

Nostris militibus cundantibus, imperator ita locucus

3.
4.
5.
(6)
1.

templum

intravit,

Hoc

bellum, Servio regnante, confectum est. Bis adjuvantibus, rem totam perfecimus.

Ortd

luce,

aciem instruxit.

2. 3.

Summd

tranquillitate consecutdy

navem incolumem perduxit.


ad Caesarem

His aliguantum
venerunt.

itineris progressisy equites

4 Maxima

coorta tempestatCy naves in litus ejectae sunt,

(b) a noun, is occaused to form an ablative absolute. In translating an ablative absolute formed in this way, the English participle * being may be supplied: Me duce=]it *I being the leader = * under my

VI. Instead of a participle (a) an adjective, or

sionally

'

leadership.'
{a)
1.

2.
3.

Vento secundo, classis in portum rediit. via Sequanis invitis ire non poterant. JExigud parte aestaiis reliqua, Caesar proficisci contendit.

Hac

4.

Germani

pellibus utuntur,

magna parte

corporis nudd,

(b)

1.

Haec omnia, me
Lentulo consule

(ablative) auctore, facta sunt.

2.

Romam

venit.

3. 4.

Te ducCy nihil timemus. Natus est Augustus, consulibus Cicerone

et

Antonio,

SJpiiCiAL
'

NOTES.
to the section

[The' iniwxl

nwnh&rs r^er
4.

in the

text.']

21. filius erat.

See Note

Acrisius.

See Note

4.

necare.

Prolative Infinitive (Note' 13), take necare after volehat

mater.
22.

Apposition.
'

Note

7.

suum=* his = belonging


tranquillum.

to Jupiter.

Note

9,

N,B,

Objective complement.
8
(c).

Note

6.

23.

annos.
agere.

Note

Note 13
es =
*

(6).

jamdudum
24.

you have been


*

for

some

time.'

postquam induit = when he had put on.' The Perfect tense after postquam should generally be translated as though it were
Pluperfect,
specie horribili=*of terrible appearance.'

Ablative of Quality.

Note 11 earum =
25.
*

(d).

Lat. Prim., 152.


'

of

them

their.'

Note

9,

N.B.

hoc modo

= 4n

this way.'

Ablative of Manner.

Note

11

(c),

Lat. Prim.,
falce sua.
26. illo

154
Note
11 (a).

Ablative of Instrument.

tempore.
*

Note

11

(e).

Ejus filia= his daughter.'


27.

Note

9,

N.B.

magna

celeritate.
*

Ablative of Manner.

Note 11
alone.

(c).

jam-que = and already.'


102

Que cannot stand

Special Notes.

103

28.

coUum
his

ejus =* his neck/

i.e,

Hhe

monster's'

swum would mean


is

own.
flying.'

dum volat=' while he was

Dum = while)
(

generally

followed by the Present tense, which must, however, be translated as though it were Imperfect, when the main verb is in a

Past tense.
29.
'

To marry'

is

ducere uxor em, speaking of a

man.

nuhere marito (dative), speaking of a woman.

30.

Tres dies.

Note

(c).

quarto
32,

die.

Note

11

(e).

dicitur fuisse.

Prolative Infinitive,

Note

13.
4.

validissimus.

Subjective Complement, Note


(of the) night'
;

media nocte = 4n the middle


*

so

summus mons=

the top (of the) mountain.'


*
'

34.

a puero = from a boy

from boyhood.'
one.'

neque quisquam=*nor any one' = *and no


36.

Tliebas=* to Thebes.'
sacri.

See Note

12.
4.

Subjective Complement, Note

37.

creaverunt, a Factitive verb,

Imperatorem
est after

is

the

Objective

Complement, Note
conversa
:

5.
;

est

understood

the

pulsa does duty for both

pulsa and conversa.


39.

See General Note


respirandi.

15,

on Relative Clauses.
See Note
18.

41.

Gerund.

42. cui

erant = * to which there were '

which had.'

Note 10

(6).

43.

tantae audacitatis.
incredibiU

Genitive of Quality with Epithet.

Note

(6).

celeritate.

Ablative

of

Quality

with

Epithet.

Note
49. 50.

11 {d).
16,

See Note

on the Subjunctive,

navigandl imperitus
Genitive.

unskilled in sailing'

(lit.

o/) Objective

Note

(e).
'

63.

qui doceret = * who should explain

to explain .'

Note

16, iii. (a).

104

Special Notes.

64.

magna

is

not the Complement.


est

Note

4.
lit.

55.

pugnatum
i.e.

there was fighting/

'it

was

fought.'

The

Passive Voice of Intransitive verbs can only be used in this way,


impersonally.
aestatis.

Lat. Frim.y 195.

multum
58.

Genitive of Thing measured.

Note

{d),

quantum

esset

an indirect question.
*

Note
'

16, ii.

60. nihil

incommodi= nothing
{d).

of inconvenience

no inconvenience.

Notes
61.

quam, with a superlative =* as

as possible.

62.

After this section the accent on gwocZ=* because

' will be omitted. See if there is a neuter antecedent to which quod can possibly be referred ; if not, quod is probably the conjunction.

66.

miratus.

nominative participle should be taken after the then any words standing between the subject and the participle ; then the verb. Kemember that miror is deponent, and that deponents have an active meaning.
subject
;
:

70.

qni idem

lit.

'

which the same,'


:

i.e.

which

also.'

71.

quod quum
15, Ohs.

fecissent

quod

is

here used co-ordinately.

See Note

72.
73.

quod quum cognovisset.


sibi

See Note
should be

15, Ohs.

liceret

that

it

lawful

for

him

'

'

that he

might be allowed.'
quae quum
75.

ita essent.

See Note

15. Ohs.

sui ulciscendi
19, II.

= *of

avenging himself.'

See Note on Gerundive,

77.

nescio

quam fabulam finxerunt = they framed some story, I know not what' nescio quam fahulam finxerint would be I know not what story they framed.'
*
:

78.

veritus ne.

feared that the thing will happen,

Verbs of fearing are followed by ne when it by ut when it is feared

is

it

wiQ not
Vereor ne veniat=^I fear he will come.*

Vereor ut venial = * I fear he wUl not come.'

Special Notes.

105

accidlt ut. After accidity

and some other verbs, ut with subinfinitive,

junctive

is

used instead of the accusative and

the

ordinary construction for indirect statements.


in transeundo flumine.
79.

Gerundive Attraction, Note

19, ii.

Phrixus, son of Athamas,

had escaped with


;

his sister Helle

on

the back of a flying ram with golden


Colchis,

fleece.

Helle

fell off

into the sea (hence called Hellespont)

Phrixus arrived at

and

sacrificed the

ram

there,

demonstravisset.
80. iter
:

Suboblique.

See Note

16, iii. (6).


(d),

accusative, measure of space.

Note 8

Lat, Prim.,

186.

usnL

Note

10

(c).

Lat. Prim., 108.

ad armandas naves.
ne noctumum
. . .

Note

19, ii.

intermitteret,

= lit.

*he did not leave out

even the night-time from his labour,' = he did not relax his labour even during the night,

quam
81.

quibus.

The antecedent

eae is omitted.
19,
is
ii.

pericula subeunda.

Gerundive Attraction, Note

82.

pugnatum

est =' there

impersonally.
84. liaud

was fighting.' Note on 56.

The verb

here used

that.'
85.

multum abfuit quin = lit. *not much was wanting but The whole phrase may be translated very nearly.'
' .

qui

vocaret.

Qui here =ut, *in order

that.'

See Note

16, III. (a). 86.


87.

See General Note

20,

on the Ablative Absolute.


19, ii.

ad omnia pericula sutoeunda. Gerundive Attraction, Note


jungendi erant
butively.

'

were to be yoked.'
19,
1.

Gerundive used

attri-

Note

(6).

88.

quod

aleret.gwod with subjunctive,

of such a kind as

to.'

Note
89.

16, III. (a).

omnibus aspicientibus.

General Note

20, v. (a).
19,

90.

non omittendum esse putabat.

General Note

N.B,

106

Special Notes,

92.
93.

praesidio navi.

Dative of purpose.
sibi

Note 10
:

(c).

maturandum (esse)

censuerunt

the impersonal gerundive


direct form

standing as indirect statement.

The
i.

would be

maturandum
94. 95.

est nobis.

Note

19,

minimum

abfuit quin.

See Note on

84.
19,

ea colligenda= Gerundive Attraction, Note


prius
.

il

quam.
*

Translate as though

priusquam formed

one word,
101.

before they reached.'

quern dicunt excogitasse.


into the Accusative
excogitasse.

Relative Clause

is

here thrown

and
et

Infinitive, quern

being Subject to
if

The construction
eum.
'

will

be easily understood

quern

is

resolved into

102. aliae alias in

partes = * some one

way and some another/


of.'

106. in

3)

erat

ut=' was on the point


Dative of Purpose.

111. praesidio.
115.

Note 10
ox"

(c)

Lat. Prim. 147.

aliquantum itineris. Genitive Lat. Prim., 131.


salutem futuram
:

Thing measured.

Note

9(c);

116.

Accusative and Infinitive, depending on

some verb
117. in eo esset.

of saying,

which can
106.

easily be supplied.

See Note
*

vide ut facias,
is in

see thou

make/

i.e.

take care to make.*

Facias

subjunctive, being an indirect

command.

120. ei

persuasum sit. Verbs that govern the dative can only be used in the passive impersonally ; so I am persuaded = persuasum est mihi, lit. it is persuaded to me.'
* ' *

VOCABULARY.
Abbreviations,
abl. ace. adj. ablative,
inter.
r=

interjection.

accusative.

interrog
intrans.
irreg.

adv.
c.

adverb,

common

gender,

m.
n.

comp. compar.
conj. dat. decl. defect.

compound,
comparative, conjunction,
dative, declension, defective verb,

num.
part. pass. perf. plu.

dep.
f.

deponent verb, feminine gender,


future,
genitive.

plnp.
pres. prep.

fut.

gen.
ger.

pron.
reflex.

imperat. imperf. impers.


incep.
indecl. indef. indie.
infin.

'mperative.

= = = = = =
The

impersonal verb.
inceptive verb. indeclinable.
indefinite. indicative.
infinitive.

sing. subj. subst.

sup. superl. trans.


V.

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

interrogative. intransitive. irregular.

masculine gender. neuter gender. numerical.


participle. passive.
perfect.

plural.
pluperfect. present. preposition.

pronoun.
reflexive.

singular. subjunctive. substantive. supine. superlative.


transitive. verb.

references are to the Shorter

Latin Primer,
of aufero.
-fui,

or ab, prep, abl., by^ from,


3,

abstuli, perf.

ab-do, dere, -didi, -ditum, v.


Ido].

hide
v.

ab-snm,

-esse,

be

distant^

be

wanting [sum],
-sumpsi, -sumpconsume, destroy. Absyrt-us, -i, m., Absyrtus (brotlier of Medea). ae, conj., and. After idem or simul,
ab-siim-o, -sumere,

ab-duco, -ducere, -duxi^ -ductum,


3,

take away.
-ire, -ii,

tum,

v. 3,

ab-eo,

-itum,

v. 4,

go away,

depart [eo. L.P., 102], abi, imperative of ab-eo.


ab-jicio, -jieere, -jeei, -jeetum, v. 3,

throw away [ab+jacio].


ab-ripio, -ripere, -riptii, -reptum, v. 3, steal away, carry /"[ab+rapio].

ac- in

ac=a5; after aliteT=^ than, compound words stands for ad


before c;
curro.

thus,

ac-curro for ad-

abs-cido, -cidSre, -cidi, -cisum, v. 3.

ac-cendo, -cendere, -cendi, -censum,


V. 3, light,

cut

off.

kindle [ad+cendo].
107

108

Vocabulary.
Sd-uro, -urere,
-ussi,

[ac-af

acce^eTatf pluperf. o/accipio.


ac-cido, -cidSre, -cldi, v.

-ustum, v.

3,

(often impers.
cado].

= it

happen happens) [ad+


3,

bum,
V. 4,

scorch.

ad-v5nio,

-venire, -veni, -ventum, come towards, approach.

ac-clpio, -cipere, -cepi, -ceptum, v. 3,

advent-US, -us, m., approach, arrival.


ad-v6c-o, -are, -avi, -atum, v. 1, call

receive [ad+capio].

ac-cumbo,

-cumbere,
sit

-ctibiii,

-cubi-

to.

tum, V. 3, cumbo].
V.
3,

down

(to table)

[ad+

Aeac-us,
aed-es,

-i,

three judges
-curri,

m., Aeacus {one of the of Hades).


(in

ac-curro, -currere,

run

to,

come

up

-cursum, [ad +

is,

f.

sing.) temple, (in

plur. )/iow5e.

curro].
aci-es, -ei, f., line
A.crisi-us,
-i,

aedifici-um,

-i,

n.,

building [aedes

of battle. Acrisiiis {grandfather


[acer].

facio],

of Persells).
acriter, adv.,

aedific-o, -are, -avi, -atum, v. 1, build. Aedu-i, -orum, m. plu., the Aeduans

sharply
,

(a Gallic tribe).

ad, prep. ace.

to,

at (a time),

ad-amo, -amare, -amavi, V. l,faU in love with. ad-duco, -ducere, -duxi,


V. 3,

-amatum,
-ductum,
4.,

Aeei-es, ae, m., king of the Colchi. aegre, adv., ill, with difficulty ; aegre
ferre

to be
-a,

displeased at.

Aegypti-us,

lead on, bring, induce.


-ire,
-li,

Aegyptus,
go
to,

-i,

ad-eo,

-Xtum, v.

aene-us,

-a,
-i,

approach

[eo].

Aeol-us,

-um, adj. Egyptian. Egypt. um, adj., brazen [aes]. m., Aeolus {king of the
f.,

Sd-hibeo, -hibere, -hibitum, v. 2, em-

ploy [ad + habeo]. adhuc, adv., up to this time, still. ad-imo, -Imere, -emi, -emptum, v.
take

aequ-us.
just.
3,

-a,

-um,

adj., fair,

right,

aer, aeris,

m. air,
,

ace. aer-a

and

-em.

away [ad+
-us, eo].

enio].

aes, aeris, n., copper.

Sdit-us,

m,, entrance, approach


v.
3,

Aes-on, -6nis, m., father of Jason.


aest-as, -atis,
aet-as, -atis,
f.

[ad

-f-

summer.
age, old age,
sidj.
,

ad-jicio, -jlcere, -jeci, -jectum,

f.,

hurl, throw [ad

+ jacio].
Admeta {daughter

aetern-us,

-a,

-um,

eternal

in

ad-jungo, -jungere, -junxi, -junctum,


v. 3, join.

aeternum

= for ever.

Aethiop-es, -um, m. plu., the AethioAethiopi-a, -ae,


f., Aethiopia {country of the Aethiopians).

Admet-a,
admir-or,
mire.

-ae, f.,

of Eurystheus).
-ari,

-atus, v. 1, dep., ad-

af-fero, af-ferre, at-tuli, al-latum {com-

ad-mitto, -mittere,
V. 3, allow.

-misi,

-missum,

pound of ad and
af-ficio,

fero), v. irreg.,

S,d-61esc-ens, -entis, m.,

young man.
{compound

-ficSre,

-feci,

-fectum,
;

v. 3,

ad-61escenti-a, -ae

f.,

youth.

move, affect [ad


afficere

-f facio]

supplicio

ad-sto, -stare, -stlti, v. 1

of sto), stand

at,

or near.

= to visit with punishment = to punish.

af-aq]

Vocabulary.
-are,
-avi,

109

af-flict-o,

-atum,

v.

1,

shatter.
af-flTgo, -fllgSre,
-flixi,

-flictiim, v. 3,

amor, -is, m., love. a-moveo, -movere, V. 2, more away.

-movi,

-motum,

shatter.

amph5r-a,

-ae, f.,jiar, hottle,

Sger, agri, m., field, land.

an, conj., or (in questions),

agm-en,
V. 3,

-inis, n.,

band

[ago, drive].

ancor-a, -ae,

f.,

anchor.
-ae,
f.,

a-gnosco, -gnoscere, -gn5vi, -gnitum, recognise [ad

Andr6med-a,

Andromeda
life.

gnosco].
3,

ago, agere, egi, actum, v.

do, drive;
;

{daughter of Cepheus). ^nim-a, -ae, f., hreath, soul,


animad-verto,

agere gratias, return thanks


vitam, to pass one's
al-a, -ae, f., tuing.
life.

agere

-vertere, -verti,

-ver-

sum,

V. 3, observe.
-i,

anim-us,

m.,

mind;

in

animo

al-bus, -a, -um, adj., white.

habere
ann-us,

to intend.

Alcmen-a,

-ae,

f.,Alcmene {mother of

-i,

m., year.

Hercules).
aiien-us, -a, -um, adj., out

ante, prep, ace, before {9\&o

an

adv.).

aiiquant-um,
aii-quis,

-i,

n.,

of place. somewhat,
pron.
indef.,

antea, adv., before.


ante-cello, -cellere, v. 3, surpass, excel.

-qua,

-quid,

antequam,
antlqu-us,

conj., before.
-a,

some.
ali-qui, -qua, -quod, adj. indef., some.
filter,

-um,
f.,

adj., ancient.

antr-um,

-i,

-n., cave.

adv.,

otherwise,

in another

anxiet-as, -atis,

anxiety.

way,

differently.
,

anxi-us, -a, -um, adj., anxious.


o^/ier (La^.

ali-us, -a, -ud, adj.

Prim.,
others.

a per, apri,

m., wild boar.

69); alii

alii,

some

^per-io, -ire, -ui, -tum, v. 4, open.

allatus, particip.
al-lig-o, -are,

-avi,

of affero. atum,

Apoll-o,
v.

-inis,

m., Apollo {a

Moman

1,

hind
v.

god).

[ad

ligo].

ap-

in

compounds stands for ad

alo, alere, alui,


3,

altum and alitum,


the Alps.

nourish.
f.,

before p. ap-pello, -pellare, -pellavi, -pel-

Alp-es, -ium,
alter, -a,

latum,
ap-pello,

V. 1, call,

name.
-piili,

-um,

adj.,

one (of two), the


high^

-pellere,
3,

-pul

other (of two), the second.


ilt-us,
-a,

sum,
deep;
ap-peto,

V.

bring to;
to

navem
-peti-/
(

-um,

adj.,

appellere

bring to land.
-petivi,
n

altum

the deep.

-petere,

Amaz6n-es, -um, f., plu., the Amazons (a race of warlike women).


amenti-a, -ae,
f.,

tum,

V. 3,

draw

near.
-p6sui,
-posi-

p^

ap-p6no, -pongre,

madness

[a

mens,

tum,

V. 3, set on.

mind\.
amic-us,
-i, m..,

friend.
v.

ap-propinquo, -are, V. 1, approach.

-avi,

-atum,

a-mitto, -mittere, -misi, -misstim,


3, lose.

appulsus, ^ar^i'ajo. o/appello.

aprum,

ace.

o/aper.
water.

Ammon, -is, m.,Amm>on{an Egyptian


god).

apM,

prep, ace, arrumg, with.


f.,

Squ-a, -ae,
-avi,

Sm-o, -are,

-atum,

v. 1, love, like.

ar-a, -ae, f., altar.

110

Vocabulary.
atttili,

[ar-be

arb!tr-or, -ari, -atus, v. 1, dep., con-

perf. q/affero.

sider, think, judge.


arb-or, -6ris,
arc-a, -ae,
f., f., tree.

auc-tor, -toris, m., adviser.


auctori-tas, -tatis,
f.,

influence.

chest, box, ark.


f.,

audaci-a, -ae,

f.,

boldness, audacity.

Arcadia, -ae,
Greece).
arcess-o, -ere,

Arcadia
-itum,

{a region

of

aud-ax, -acis, adj., bold. audeo, audere, ausus sum,


dep., dare.
aud-io,
-Ire, -ivi,

v. 2,

semi-

-ivi,

v. 3,

fetch.

arc-US, -us, m., bow.

-itum,

v. 4,

hear.

ard-ens, -entis, part., blazing.

au-fero, au-ferre, abs-tiili, ab-latum,


V. irreg.,

ardeo, ardere, arsi, arsum,

v. 2, to be

carry o/"[ab

-f fero].

on fire, burn
3,ren-a, -ae, f.,

(intraiis.).

au-fugio, -fugere, -fugi, -fugitum, v.


3,

sand.

argent-um, -i, n., silver. Argonaut-ae, -arum, m. plu., the Argonauts (i.e. the crew of the 'Argo^).

Auge-as,
Elis).

run away, escape [ab + fugio], -ae, m., Augeas {a king in


f.,

aur-a, -ae,

air, breeze.
adj., golden.

Argo,

f.,

the

Argo {Jason's

ship).
(i.e. be-

aure,-us, -a,

-um,

Arg61Ic-us,

-a,

-um, Argolic

aur-is,

-is, f.,
-i,

ear.

longing to Argolis, a district of


Greece).

aur-um,

n., gold.

aut, conj., or-,

aut

aut, eithef

Arg-us,
the
'

-i,

m., Argus {the builder of

or.

Argo ').
Ariovistus
plu.,

m., ram. Ariovist-Tis, -i, m.,


Sri-es, -etis,

(a

Gallic chief).

autem, moreover, but. Autem may frequently be translated now, used without reference to time Now it happened on that day, etc.
:

armS,

armorum,

n.

arms,
equip,

auxili-or, -ari, -atus, v. 1, dep., help.

weajpons.

auxili-um,
v. 1,

-i,

n., help,
v. 3,

arm-o, -are, -avi, -atum,

a-veho, -vehere, -vexi, -vectum,

arm.
^r-o, -are, -avi, -atum, v. 1, plough.
ars, artis,
f.,
f.,

carry away.
Sv-is, -is,

c, bird.
-avi,

art, artificial
citadel.

means.
-scen-

a-volo,

-are,

-atum,

v.

1,

fly

arx, arcis,

away.
-scendi,
{

a-scendo,

-scendere,

av-us,

-i,

m,, grandfather.

sum,

V. 3,

Asi-a, -ae,
a-splcio,

ascend [ad f., Asia.

scando].

-spicere,

-spexi,

-spectutn,

B
BS,bylon,
ba,ctilu-m,
-is,
-i,

V. 3, behold, look
at, conj., but,

on [ad

specioj.

Babylon.
n., stick,

moreover.

wand,

Atl-as, -antis, m.. Atlas {a

man who

balte-us,

-i,

m.,

belt, girdle.

supported the heavens),


atque,
conj.,

barbSr-us,

and

[also

written ac

before a consonant].
atriu-m,
at-tingo,
3,
-i,

-um, adj., barbarian. -um, adj., happy. Belg-ae, -arum, m. plu., the Belgae
-a,

beat-US,

-a,

n., hall.

(name of a people),
-tactum, v.
bellicos-us,
-a,

-tingere, -t!gi,
-f

-um,

adj.,

warlike

touch at [ad

tango].

[bellumj.

be-ce]

Vocabulary.
f.,

Ill

bellu-a, -ae,

brute.

cant-o, -are,

-avl,

-atum,

v.

1,

sing

bell-um,

-i,

n.,

war.
n., kindness, henejlt

[frequentative of cano].
c2,pi-o,

bene, adv., well [bonus].


benefici-um,
-i,

capere, cep-i, capt-um, v. 3,

take, catch, receive, adopt.


capit-,

[bene

facio].

stem o/ caput.
-a,

benfgne, adv., kindly.


benignlt-as, -atis,
f.,

captiv-us,
[capio].

-um,

adj.,

captive

kindness.

bibo, bibere, bibi, v. 3, drvnk.


bi-ceps, -cipltis, adj., two-headed [bi

caput, capitis, n., head.


carc-er, -eris, m., prison.

caput].
-a,

carmen, carmlnis,
cSro, carnis,
i.,

n., song,

charm.

b6n-us,

-um, adj., good.

flesh.

bos, bovis,

c,

ox,

cow,

gen.

plu.

carp-o, -Sre,

-si,

-turn, v. 3, pluck.

bourn ; dat. and abl. bobus. brachi-um, -i, n., ar^n.


brgv-is, -e, adj., short.

Carthag-o,
car-US, -a,

-inis, f.,

Carthage {a town

in Africa).
the

Britann-i,

-orum,

m.

plu.,

Castor,

Britons.
Busir-is, -idis,

-um, adj., dear. m., Castor {one of the the twin Dioscuri, sons of
-is,

m.

Busiris {a king of

Leda).
castra, castrorum, n. plu.,

Egypt).

camp.
accident

casu, adv., by chance.


cas-us,
-lis,

m.,
f.,

chance,

C
Cac-us,
-i,

[cado].

caten-a, -ae,

chain.
cause, reason

m., Cacus (a giant living

caud-a, -ae,

f., tail.

near the Tiber).


cadav-er, eris, n., carcass,

cans -a,

-ae,

f.,

abl.

cado,
fall.

cadere,

cecidi,

dead body. casum, v, 3,

causa, for the sake of. cSveo, cavere, cavi, cautum,

v.

2,

beware
-a,

(of), take care.


-ris,

caec-us, caed-es,

-um,

adj., blind.
kill].

celeb-er,

-re,

adj.,

renowned.

-is, f., -is,


-i,
,

slaughter [caedo,

celebrated, frequented.
celerit-as, -atis,

Caesar,
Cai-us,
Calais,

-is,

m. Caesar (proper name). Caius (proper name). Calais {a winged man, one

t, speed
-atum,

[celer, swif{\.

celeriter, adv., quickly.


cel-o,
-are, -avi,
v.

1, conceal,

of the Argonauts).
cS,iamit-as, -atis, f., calamity.

hide.

cen-a, -ae,

f.,
-i,

supper, dinner.
n.,

calce-us,

-i,

m., shoe.
-facere,
hot.
-feci,

cenaculum,
-factum,
cen-o, dine.
-are,

dining-room.
-atum,
v. 1,

cale-facio,
v. 3,

-avi,

sup.

make

cal-or, -5ris, m., heat.

camp -us,
can-is,

i, to..,

plain.

Cenae-um, -1, n., Cenaeum (a promontory ofEuboea).


cens-eo, -ere, -ui, v. 2, consider.

cancer, cancri, m., crab.


is,

m., dog.

Centaur-US,

cano, cangre, cecini,


sing.

cantum,

Vo

3,

-i, m., centaur ; i.e. an aniTnalwith horse's body and man's head.

112
centum, num.
Cephe-us,
Cerber-us,
Cer-es,
-i,

Vocabulary.
adj.,

[ce-co

one hundred.

claud-o, claudere, claus-i,


V. 3, shut.

claus-um,

centuri-o, -onis, m., centurion.

m., Cepheus {father of


m., Cerberus (the threeCeres {the

clav-a, -ae,

f.,

club.
,

Andromeda).
-i,

clementi-a, -ae,
coegi, perf.

f., mercy kindness. of cogo.

headed dog of Hades).


-eris,
f.,

coelum,

-i,

n., heaven, sky.

Roman
v.

coepi, coepisse, v. defect, (having

no

goddess of agriculture). cerao, cernere, crevi, cretum,


discern, perceive.

present stem tenses, Lat. Prim.,


3,

106) begin.
c6git-o,
-are,
-avi,

-atum, v.

1,

con-

certam-en,
strive].

-Inis,

n.,

contest [certo,

sider, think over.

co-gnosco, -gnoscere, -gnovi, -gnitum,


V.

cert-US, -a, -xaiifflxedf certain; certi-

3,

learn, find out,


4-

know

[con

orem
cerv-us,
ceter,

facere
-i,

to

inform.
ths
Test,

(cum)
the
collect,

(g)nosco].

m., stag.

c5go, cogSre, co-egi, co-actum, v. 3,

-a,

-um,

adj.,

compel [con (cum)

ago].
v.
1,

others.

co-hortor, -hortari, -hortatus,


-tis,

Charon,

man
cib-us,

m., Charon {the ferryof the dead).


-i,

dep., encourage.
Colch-i, -orum,
{the

m.

plu., theColchians

m.ffood. CIcSro, -nis, m., Cicero {a celebrated

people of Colchis).

Colch-is, -idis,

Roman

orator).

f., Circe {an enchantress whose island Ulysses visited). circiter, adv., and prep, with ace,

Circ-e, -es,

f., Colchis {a region of Asia, on the eastern shores of thi Euxine).

col-ligo,
collect

-liggre, -legi,

-lectum,
-1-

v.

3,

[con

(=cum)

lego].

aibout.

col-lSco, -locare, -locavi, -locatum, v.


1,
v.

circum, prep, ace, around.


circum-do, -d^re, -dedi, -datus,
1,

arrange, place [con


n.,

(=cum)

4-

loco].

surround.
circum-sto, -stare,
-steti, v.

col-16qul-um,
1,

-i,

conversation

stand

[con

-h

loquor].
-i,

around.
circum-volvo, -volvSre, -volvi, -volu-

coll-um,

n., neck.
coliii,

colo," colere,

cultum,

v.

3,

tum,

V. 3,

wrap round.
f.,
-i,

worship,

till

{the ground), inhabit.

cithar-a, -ae,

harp, lyre.
m., harpist.

citharoed-us,
civ-is,
-is,

c,

citizen^ fellow-country-

man.
civit-as, -atis, f., state.

col-or, -oris, m., colour. c61umb-a, -ae, t, pigeon, dove. c61umn-a, -ae, f., column. c6m-es, -itis, c, companion [con +
eo].

clam, prep, abl., without the knowledge


of.

clamlt-o, -are, -avi, -atum, v. 1, call

com-mitto, mittere, -misi, -mis-^ sum, V. 3, commit, entrust comm. proelium join to
;

o
Jl

out [freq. of clarao, Lat. Prim.,

battle.

96].
clam-or,
-oris,

m., shout, cry.

com-mor-or, -ari, -atus, dep., delay stay.

v.

1,

o o

co]

Vocabulary.
con-or,
-ari,

113

com-moveo, -movi, -movere, -motum, V. 2, sHTj rouse,


com-mutatio, -nis, f., change. com-paro, -pS,rare, -paravi, -paratum, V. 1, collect, prepare.
com-pello,
-pellere, -puli,

-atus, v.

1,

dep., try,

attempt.

con-scen-do, -dere,

-di,

-sum,

v.

3,

go on board, climb.
con-scribo, -scribere, -scripsi, -scrip-

-pul-

tum,

V. 3, enroll.

sum,
3,

V. 3, drive.

consens-us, -us, m., consent, agree-

com-plector, -plecti, -plexus, v.


dep., embrace,

ment [con

\-

sentio].
v. 3, dep.,

con-sequor, -sequi, -secutus,


overtake, follow.
-avi,

com-plur-es, plu. adj., several.


corn-port -o,
V. 1, carrj/y

-are,

-atum,

con-serv-o,
preserve.

-are,

-avi,

-atum,

v.

1,

bring together. com-prehendo, -prehendgre, -prShendi, -prehensum, v. 3, seizCy


catch.

conslli-um,

-i,

n., advice,

plan, pur-stitum, v.

pose, prudence.
con-sisto, -sistere, -stiti,

com-primo,
-pressum,

-prim^re,
v.

isi, -pressi,

3, consist,

stand.
-us,

3,

squeeze, comm-

conspect-us,
j

m.,

sight

[con-

press [con-!-premo].
conat-us, -us, m., attempt [conor].

spicio].

con-spicio, -spicSre, -spexi, -spectum,


V. 3,

con- in compounds^, cum.


con-cedo,
V. 3,

behold [con

-H

specio].

-cedere,

-cessi,

-cessum,

con-stat, impers., it is well


con-stitii-o, -ere,
-i,

known.

grant, yield.

con-curro, -currere, -curri, -cursum,


V. 3,

-tum, v. 3, determine, appoint, set up.


consist.

rush together.
-dere,
-didi,

con-sto, -stare, -stiti, -statum, v. 1,

con-do,

-ditum,

v.

3,

found, store away.


con-fero, con-ferre, con-tiili, col-lat-

con-suesco,

-suescere,

-suevi,

-sue-

tum,
con-sul,

V. 3,

become accustomed.

um,

V.

irreg.,

bring together, conself.

-siilis,

m., consul (a
-siiliii,

Roman
v.

fer; se conferre, to betake one's


complete,

magistrate).
con-sulo, -siilgre,
3, consult.

con-flcio, -ficere, -feci, -fectum, v. 3,

-sultum,

make, finish, wear


-are,
-avi,

out

[con

-i-

facio].

con-firm-o,

-atum,

v.

1,

con-sumo, -sumgre, -sumpsi, -sumptum, V. 3, consume, spend.


con-tego, -tSgSre, -texi, -tectum,
3, cover.

establish, strengthen, declare; conf.

jurejurando
coD-fligo,
3,

= to swear.
-flixi,

-fligere,

-flictum, v.

con-tendo,
con-texo,
V. 3,

-tendere,

-tendi,

v.

3,

dash

together.

hasten, march,
-texere,
-texui,

con-jicio, -jlcere, -jeci, -jectum, t. 3,

-textum,
v.

throw [con
V. 3,

-i-

jacio],

weave.
-tlcescere,
-ticui,
3,

con-jungo, -jungere, -junxi, -junctimi,


join.
-jtigis,

con-ticesco,

be silent [con { taceo].

con-jux,

c, husband,
-nexi,

wife.

con-tineo, -tlnere, -tinui, -tentum, v.


2,

con-necto,

-nectgre,

-nextim,

bound,

keep

within

[con

T* 3, join, ctmnect.

teneo].

114

Vocabulary.
f.,

[code

con-ttn-ens, -entis,

mainland.

culp-o, -are, -avi, -atum, v. 1, blame.

con-tlnu-us,

-a,

um,

adj., successive.

cultr-um,

-i,

n., knife.

contra, prep. ace. , against, contrary to.


controversi-a, -ae,
con-tiili, perf.
f.,

cum, prep,

abl., with.
f.

debate, quarrel.

cun-ae, -arum,

plu., cradle.

of con-fero.
).

cunct-or, -ari, -atus, v. 1, dep., hesitate.

con-venio, -venire, -veni, -ventum, v.


4,

come

together, assemble (intrans.


-vertere,
-verti,

cupidit-as, -atis,
ciipid-o, -inis,
f.,

f.,

desire [cupidus].

con-verto,

-versum,

desire.

V. 3, turn,

change

(trans.),

ciipld-us,

-a,

-um,
-ivi

adj.,

desirous

con-vivium,

-i,

n., banquet, feast.

[cupio].
ciipl-o,
-ere,

con-v6c-Oj -are, -avi, -atum, v. 1, call


together, assemble (trans.).

or

-li,

-itum, v. 3,

desire.
4,

c6-6rior,
arise.

-oriri,

-ortus,

v.

dep.,

cur, interrog. adv.,

whyf

curro, currere, ciicurri, cursum, v. 3,


f.,

c6pi-a, -ae,
^\vi.,

supply, quantity; in

ruM.
curi^-us, -us,

forces, troops.
-i,

CSrinth-us,

m,, Corinth (a city of

curs-us,
[curro].

-U.S,

m., chariot. m., cowrse,


-ivi,

running
v. 4,

Greece, situated on the Isthmus).

cori-um,

-i,

n., hide, leather.

custod-io,

-ire,

-itum,

corn-u, -us, n., horn.

guard.
cyath-us,
-i,

corp-us, -6ris, n., body.


cor-ripio, -ripgre, -ripiii, -reptum, v.
3, seize,

m., cup.

Cyclop-es, -um, m. plu., the Cyclops


(one-eyed monsters).
Cyzic-us,
-i,

snatch [con
f.,

rapio].

crater-a, -ae,

bowl.

n. ,

Cyzicus (an island in

credibil-is, -e, adj., credible [credo],

the Propontis).
3,

cre-do,

-dSre,

-didi,

-ditum,

v.

believe.

cre-o,

-are,

-avi,

-atum,

v.

1,

elect,

appoint
Cre-on, -ontis, m., Creon {a king of

"DdihOffut. of do.

damn-um,
Dana-e,

-i,

n., injury,
-es,

harm,
-en,

loss.

Corinth

; also,

a king of Thebes).

gen.

ace.

Danae

creplt-us, -us, m., clatter.

crgpundi-a, -orum, n. plu., rattle.


cresco, crescere, crevi, cretum, v. 3, grow, increase.
Cret-a, -ae,
f., Crete {an island in the Mediterranean). cruciat-us, -us, m., torture. -e,

{mother of Perseus). dat-um, sup. o/do.


de,

prep,

abl.,

about,

concerning,

from.
de-a, -ae,
f.,

goddess.

deb-eo, -ere, -ui, -itum, v. 2,

owe;

debitus

= due.
adj., ten.

crudel-is,

adj., cmcel.

deeem, num.

cms, cruris, cuMcul-um,


ciib-o, -are,

n., leg.
-i,

n.,

-iii,

bedroom [cubo]. -itum, v. Iflie down.


.

de-eldo, -cid^re, -cidi, v. 3, [de cado].

faU down

decim-us,
de-cipio,

-a,

-um, adj.,

^e?i^A [decern],

cui, M,t**. dat. ,

) )

cujus, gen.

of qm or qms.

-cipere, -cepi,

-ceptum,

v.

3, deceive [de

+ capio].

de-di]

Vocabulary.
de-plor-o,
-are,

115
-atum, v.

dScor-o, -are, -avi, -atum, v. 1, adorn, distinguish.

-avi,

1,

lament.
de-pon-o, -pongre, -p5siii, -positum,
V. 3,

de-curro, -currere, -cucurri, -cursiim,


V. 3,

run down.

lay aside, give up, deposit,


-a,

de-do, -dere, -didi, -ditum, v. 3, give

dens, dentis, m., tooth.

up.
dedec-us,
grace.
-6ris,

dens-us,
n.,

-um,

adj., thick.

dishonour^ dis-

de-ripio, -ripere, -ripiii, -reptum, v.


3,

pull

down

[de \- rapio].

dedi, ^er/". o/do.

de-scendo, -scendere, -scendi, -scens-

de-duco,

-ducere,

V. 3, lead

navem,
de-fendo,
V. 3,

to

-duxi, -ductum, down^ bring ; deducere launch a ship.


-fendi,

um,

V. 3,

descend.

de-sero, -serere, -serui, -sertum, v. 3, desert.

-fendere,

-fensum,

desert-US,

-a,

-um, adj., deserted.


-i,

defend.

desideri-um,
de-silio,

n., desire, longing.


-silui,

de-fero, -ferre, -t^li, -latum, v. irreg.

-silire,

-sultum, v.

4,

carry away.
defess-us, -a, -um, part., wearied out,

leap

down

[de

-f salio].

de-sisto, -sistere, -stlti, -stitum, v. 3,


cease.

exhausted.
de-ficio, ficere,
-feci,

-fectum, v. 3,

de-sper-o,

-are,

-avi,

-atum,

v.

1,

fail.

Delanir-a, -ae, Deianira (daughter of

de-sum,
ing.

-esse, -fui, v. irreg., he

want-

Oeneus and wife of Hermdes).


deinde, adv., then, next.
de-jicio, -jYeere, -jeci, -jectum, v. 3,

destiti, ^er/. o/desisto. desuper, adv., down from above.

throw down, cast [de


fall dovm.

+ jacio].
v.

de-terr-eo, -ere, -ui, -Itum, v. 2, deter,

de-labor, -labi, -lapsus,

3, dep.,

frighten.
de-traho,
V. 3,

-trShere, -traxi,
off.

-tractum,

delatus, particip. of defero.


del-eo, -ere, -evi, -etum, v. 2, destroy.
de-ligo, -ligere, -legi, -lectum, v.
3,

draw
-i,

de-US,

m., God.
-are,

de-v6r-o,

-avi,

-atum,

v.

1,

choose [de

lego].

swallow, devour.
de-verto, -vertere, -verti, -versum, v.
3,

Delph-i, -orum, m. plu., Delphi {a

town in Greece, famed for its oracle


of Apollo).
Delphic-US,
-a,

turn aside.
-tra,

dex-ter,

-trum,

adj.,

right;
the

-um, adj., Delphic -um,


adj.,

of Delphi.
demiss-us,
dejected.
-a,

(manus right hand.


dextra
Dian-a,
-ae, f.,

understood),

dovmcast,
v.

Diana

(the goddess of

hunting).
-avi,

de-monstr-o, -are,
point out, show.

-atum,

1,

dico, dicere, dixi, dictum, v. 3,

say ;

dicere
dl-es,

demum,

adv., at last,

diem = to appoint a day. -ei, m. (sometimes f. in sing.),


-e,

denique, adv., lastly.


de-pello, -pellSre,
8, drive
-ptili,

day,
-pulsum, v.
difflcH-is^
facilisj

adj.^

dAffimlt

[dls

away.

116

Vocabulary.
f.,

[di-ef

difflcult-as, -atis,

difficulty.
-fiidi,

dorm-io,
v.

-ire, -ivi

or

-ii,

-itum,

v. 4,

dif-fundo, -fundere,
3,

-fusum,

sleep.

shed abroad,
-ae,

diffuse.

drSc-o, -onis, m., dragon, serpent.


dubit-o, -are, -avi, -atum, v. 1, doubt.
hesitate.
diibi-us, -a,

diligenter, adv., carefully , diligently.


dlligenti-a,
f.,

industry,

dili-

gence.
di-lucesco,
-lucescere,
-luxi,
v. 3,

-um, adj., doubtful.

duc-o, ducere, diix-i, duct-um, v. 3,


lead, ducei'e

grow
8,

light.

uxorem
f.,

= to marry.
N.B.
generally

di-mitto, -mittSre, -misi, -TmiRsum, v.

dulced-o, -inis,

sweetness.

despatch, send away, loose,

let

dulc-is, -e, adj., sweet.

slip.

dum,
-is,

conj.,

while,

until.
is

Diomed-es,

m., Diormde {king of the Bistones in Thrace).

Dum

(meaning while)

dir-us, -a, -urn, adj., dreadful.


dis, dat.

and

ahl. plu.

of deus.
-cessum, v.

dis-cedo, -cedere,
3,

-cessi,

depart.

disco, discere, didlci, v. 3, learn.

by the Present Tense, which, however, must be translated as if it were Imperfect, whenever the verb of the main sentence is in a Past Tense. duo, duae, duo, numeral adj., tvx).
followed
diiodecim, numeral adj., twelve.

discrim-en, -inis, n., crisis, dangerous


position.
disc-us,
i,

duodeviginti, numeral adj.

eighteen.

m., quoit.
-jeci,

dux,
-jectum, v. 3,
duxi,

diicis,

c, leader, commander.

dis-jicio, -jicere,

perf of duco.

scatter [dis
dissip-o,
scatter.

+ jacio].
-avi,

-are,

-atum,
;

v.

1,

E E
or ex, prep, abl., out of, from.

diu, adv.,

for a long while


-velli,

diutius,

comp., longer.
di-vello, -vellere,
3, tear

-vulsum,

v.

asunder.
-a,

eadem. See idem. eam, ace. f. of is. ebri-us, -a, -um, adj., drunk.
e-dico,
-dicere,
-dixi,

divers -us,
verto].

-um, adj., different

[di-

-dictum, v. 3,
v.

div-es, -itis, adj., rich.

proclaim, appoint. e-do, -dere, -didi, -ditum,


v. 3,

3, utter,

di-vido, -videre, -visi, -visum,

give forth.

divide.

e-duco, -ducere, -duxi, -ductum, v. 3,

^\:d,perf. o/dico.

lead out.
v. 1, give.

do, dare, dedi, datum,


doc-eo,
-ere,
-ui,

ef-fervesco. -fervescere, -fervi, v. 3,


boil.
ef-ficio,

-tum,

v.

2,

teach,

explain.
dol-or, -oris, m., grief,

-ficere,

-feci,

-fectum, v. 3,

pain.

accomplish, produce
facio].
ef-flo, -flavi,

an

effect

[ex

-h

d61-us,

-i,

m., trick, craft.

dSmin-a, -ae, f., mistress. d5m-us, -us, f., house; domum, ace,
home.

-flare,

-flatum,

v.

1,

breathe out.
ef-fiigio,

-ftlg^re,

-fagi,

v.

8, escape

don-um,

-i,

n,, gift.

[e

fugio].

cf-ex]

Vocabulary.
-fundSre,
out.
-fiidi,

117

ef-fundo,
V. 3,

-fusum,

e-rtidio, -rudire, -rtldivi, -riiditum, v.


4, instruct.

pour

egiyperf. of ago. Lat Prim., % 61. ego, pron., 1.


egregie, adv., admirably.

Erj^manthi-us,

manthus
of Spain
and.

(a

-a, -um, adj., of Erymountain of Arcadia).

Erjfthi-a, -ae {an island off the coast


[^).
.

g-gredlor, -gredi, -gressus, v. 3, dep.,

go out, go ashore.
e-jicio,

et, conj., awe?; et

et=both

-jicere,

-jeci,

-jectum,

v.

3,

throw out;
[e

ejicere se, to

rush out

Stlam, conj., also.


etsi, conj.,

+ jacio].
f.,

although,

ejus, gen. o/is, ea, id.


Elis, Elidis,

Elis (a country in

Greece).

Elysius,

-a,

e-mitto, -mittere, -misi,

-um, Elysian. missum,


(iV. 5.

v. 3,

of is. Europ-a, -ae, Europe. Eurysthe-us, -i, m., Eurystheus {king of Tiryns). Eurytion, -is, m. Eurytion {a giant
ace.
,

eum,

send forth. gnim, conj., for


late
it
first,

who kept Geryon's

oxen).

Transit

Eur^-us,

-i,

m., Eurytus {a king of


3,

though

stands

Oechalia).

second),
ens-is,
-is,

e-vado, -vadgre, -vasi, -vasum, v.

m., sword.

escape, get

away.
-vanui,
v.

e-nunti-o, -are, -avi, atum, v. 1, an-

e-vanesco,

-vanescere,

3,

nounce,

make known.

vanish away.
e-venio, -venire, -veni, -ventum, v. 4,

e6, adv., thither, to that place.

eodem, abl. of idem. eorum, gen. plu. of is.


gpist81-a, ae,
f., letter.

turn out

; sorte

evenire

= fall to.
v.
1,

e-v6c-o, -are, -avi,

-atum,

call

out, challenge.

eques,

equltis,

m.,

horseman;

in

e-vom-o,
forth.

-ere,

-tii,

-Itum, v. 3, vomdt
of, from. -atum, v. 1,

plu., cavalry.

gquitat-us, -us, m., cavalry,

ex or

e,

prep, abl., out


-avi,

equ-us,

-i,

m., horse.

ex-anim-o, -are,
exhaust.

kill,

gram, imperf. of sum. erect-US, -a, -um, particip. of erigo used as adj., erect, upright. Ergin-us, -i, m., Erginu^ {king of the

ex-ardesco, -ardescere, -arsi, -arsum,


V.

3, be

inflamed [ardeo, L. P.,

95].
ex-cedo, -cedere, -cessi, -cessum, v. 3, depart ; e vita exc. to die.

Minyae).
Erid5n-us,
e-rlgo,
-i,

m., a river (situation


-rectum,
v.

doubtful),
-rigere, -rexi,
3,

ex-cipio, -cipere, -cepi, -ceptum, v. 3, receive, entertain [ex H- capio].


ex-cit-o,
-are,

raise, cheer [e

rego].

-avi,

-atum,

v.

1,

e-ripio, -ripere, -ripiii,

-reptum, v. 3,

arouse,

rescue [e

-h rapio].

ex-clam-o, -are, -avi, -atum, v. 1, cry


out.
v. 1.,

erOffut.

o/sum.
-atum,

err-o, -are, -avi,

wander,

ex-cliido,
V.

-cliidgre,

-cliisi,

-cliisum,

he mistaken.

Z,shut out, prevent [ex -l- claudo].

118

Vocabulary.
-are,
-avi,

[ex-fl

ex-co^t-o,
contrive.
ex-criici-o,

-atum, v.

1,

extrem-us,

-a,

-um, adj. {superl. of


v. 3,

exterus), last, end, furthest.


-are,
-avi,

-atum,

v.

1,

ex-uo, -uSre, -ui, -titum,

put

off.

torture.

ex-6o, -ire,

-5ti,

-Itum, v. 4 {compound -Itum, v.


2, exer-

ofeo), go out.
ex-erc-eo, -ere,
cise [ex
-tti,

F
Fab-er,
-ri,

m., smith.
-ari,

arceo].
f.,

fabric-or,
exercise.

-atus,
[faber].

v.

1,

dep.,

exercltatio, -nis,

make, fashion
fabul-a, -ae,
f.,

exerclt-us, -us, m.,

army.

fable, story [fa-, stem

ex-haurio, -haurire, -hausi, -haustum,


V. 4,

of for = speak.
f2,cllS,

drink

offj

drain.
-avi,

adv., easily [facio].

exfll-um.
ex-istlm-o,
thinJCj

See exsilium.
-are,

facin-us, -6ris, n.,

cnme

[facio],
v. 3,

-atum,

v,
-I-

1,

fScio, facere, feci,

factum,

make,

consider,

believe [ex

aes-

do.

timo].
ex-6rior,
arisCj
-5riri,

facult-as, atis,
-ortus,
v.
4,

f.,

opportunity, means,

dep.,

chance
fallo,

[facilis, easy].
fefelli,

spring up.
-piili,

fallere,

falsum,

v.

3,

ex-pello, -pellere,
3,

-pulsum,

v.

deceive.
fals-us, -a, falx, falcis,

drive out.

-um, ad^., false.


f.,

ex-pio, -piare, -piavi, -piatum, v. 1,


expiate.

sickle.

fam-a,

-ae, f., report,

rumour

[fa- st,

ex-pleo, -plere, -plevi, -pletum, v. 2,


jfill,

fulfil.
-is,

of foT= speak]. fam-es, -is, f., hunger.


far, farris, n.,

explorator,

m. spy.
,

grain, meal.

ex-plor-o, -are, -avi, -atum, v. 1, explore.

fat-um,

-i,
:

n.,

fate
f.

{i.e.

what

is

de-

creed

for, to speak).

ex-pono, -ponere, -posui, -posltum, v. 3, set forth, explain; put on


shore.

fauc-es, -ium,

plu., throat.

fax, f^cis,
feci,

f.,

torch, fire-brand.

perf. of facio.

ex-primo, -primSre, -pressi, -pressum,


V. 3,

feliciter, adv.,

happily, fortunately.

press out.
-silire,
-sllui,

felix, felicis, adj.,


v,
4,

happy.

ex-sllio,

leap

femln-a, -ae,
fer-a, -ae,
f. ,

f.,

woman.

forth [ex
exslli-um,
ex-spect-o,

saiio].

-i,

n., exile.

fero, ferre,

-are,

-avi,

-atum,

v.

1,

bring ;

mild animal, beast. latum, v. irreg., hear^ Lat. Prim., 101.


tiili,

wait, wait for, expect.


ex-spir-o,
-are,
-avi,

fer-ox, -ocis, adj., j^erce, savage.


v.
1,

-atum,

ferr-eus, -ea, -eum, adj.,


fess-US, -a,

breathe out.
ex-striio, -struere, -struxi, -structum,
v. 3,

of iron. -um, adj., weary.


i.,

figur-a, ae,

figure, shape,

pile up.
-traxi,

fili-a, -ae, f.,

daughter.

extemplo, adv., immediately.


ex-trSho, -trahere,
V. 3, resciie,

fUl-us,

-i,

m., son.

-tractum,

fingo, fingere, finxi,

Actum,

v. 3., zn-

drag

out.

vent,

make

up.

fl-gn]

Vocabulary.
m., end, boundary; in plu.
-a,

119

fin-is, -is,

territory, country.

im,perf. o/sum. fam-us, i, m., smoke.


fur-or, -oris,

finitim-us,
ing.
fio,
fieri,

-um, adj., neighbourv.

m., rage, madness.


n., theft [fur, thief].

furt-um,
factus sum,
he
irreg.,

-i,

be

done,

made,

hapjpc7i,

L. P.,

105.
flagr-ans, -antis, adj., blazing, red-hot.

G
G^lg-a, -ae,
Galli-a, -ae,
f.,

flamm-a,

-ae,

t, flame.
,

helmet.

flos, floris,

m. flower.

fluct-us, -us, m.,

wave

[fluo].

flumen, fluminis, n., river


fSras, adv., out of doors.
f5ris, adv.,

[fluo,/oi^?].

fons, fontis, m., fountain, spring.

f , Gaul. -um, adj., Gaul. gaudeo, gaudere, gavlsus sum, v. 2, semi- dep., rejoice. Lot. PHm.,
Gall-US,
-a,

92.

out of doors.

gaudi-um,

-i,

n.,joy.

for-is, -is, f., door.

f6re=fiiturus esse, fut. infin. o/sum. form-a, -ae, f., beauty.


formos-us,
forts, adv.,
-a,

gavisus, part, of gaudeo. gens, gentis, f., race, nation.

gen-US,
gero,

-eris, n.,

-um, adj., beautiful.

gerere,

gessi,

kind: gestum,

v,

3,

by chance.

fort-is, -e, adj., brave, strong.

carry on, carry, do, wage (war), wear.


Gerj^on,
-is, m., Geryon with three bodies).

fortissime, superl. adv., very bravely.


fortiin-a, -ae,

(a

monster

foss-a,

-ae,

t, fortune. f , ditch, trench [fodio.

gestus, ^ar^. o/gero.


gig-as, -antis, m., giant.

dig\
fractus, particip.

of frango.
freg-i,

gigno, gignere, geuui, genitum, v.


fract-um,

3,

frang-o,

frangere,

produce.
gladi-us,
-i,

V. 3, break.

m., sword.
{a daughter of Creon).
glory.
23.
f.,

fra-ter, -tris,

m., brother.

Glauc-e,

-es, f.

fraus, fraudis,

f deception.
,

glori-a, -ae,

fregi,perf. of frango. fremit-us, -iis, m., roar.


fren-o, -are, avi, -atum, v. 1, bridle,

Gorgon,

-is,

Graeci-a, -ae,

f , Gorgon. Note f Greece.


,

Graec-us,

-a,

-um., adj., Greek.


f.

restrain.

Grai-ae, -arum,
n., strait.
f.,

plu., the Graiae.

fret-um,

i,

grati-a, -ae,

frons, frontis,

forehead.
-atus,
v.

gratl-ae,

favour. -arum, f, thanks;


f.,

agcre

fruct-us, -us, m., fruit [fruor, enjoy].

gratias, to return thanks.

frument-or,

-ari,

1,

dep.,

grat-us,

-a,

-um, adj., pleasing.

fetch corn, forage.

grav-is, -e, adj., heavy, severe, serious.

frument-um,

-i,

n.,

cam.

graviter, adv., severely.

frustra, adv., in vain.


fug-a, -ae, t, flight.

grav-o, -are,

-avi,

-atum,

v.

1,

op-

press.
v.

fugio, fugere, fugi, fiigitum,

3, to

run away, flee.

giibem-o, -are, -avi, -atum, v. 1, gust-o, -are, -atum, v. 1, taste.

steer.

120

Vocabulary,

[hail

horribil-is, -e, adj., horrible (horreo,

H
H^b-go,
-ere,
-ui,
-itiira,

shudder).
v. 2, havCy

hort-or,

-ari,

-atus,

v.

1,

dep., ex-

holdf consider,
h2,bit-o, -are, -avi,

hort, encourage, entreat.

-atum,

v. 1, dwell,

hort-us,

i,

m., garden.
-i,

inhabit
haec, see hie.

hospitl-um,
guestl.
host-is,

n., hospitality [hospes,

haereo, haerere, haesi, haesum, v. 2,


stick, hesitate.

-is, e.,

enemy.

hue, adv., hither, to this place.

haesit-o, -are, -avi, -atum, v. 1, hesitate

[frequent,
96],

of

haereo,

Lat.

Prim.,

Harpyi-ae, -arum, the Harpies (birds

with women's heads),


hast-a, -ae,
f.,

spear.

haud, adv., not.

haudquaquam,

adv., not at all.

human-us, -a, -um, adj ^human [homoj humgr-us, -i, m., shoulder. hiimi, adv., on the ground. Hydr-a, -ae, f., the Hydra (a nineheaded monster that lived in the Lernaean marshes). H^l-as, -ae, m., Hylas (a youth who sailed with the Argonauts).
.

haurlo, haurire, hausi, haustum, v. 1, draw off, drain, drink.


Helveti-i, -orum, the Helvetii.

herb-a, -ae,
Herciil-es,

f.,

herb, plant, grass.

-is,

Hesi6n-e,

-es,

m., Hercules. Hesione {daughter of


f.

I, imperat. ofeo, go I i-bam, imperf. ofeo. ibi, adv., there, in that place.

Laomedon).
Hesperld-es, -um,
plu., the Hes-

ict-us, -us, m., blow. Idem, eadem. Idem, adj., same {Lat. Prim., 64); qui idem=which

perides (nymphs

who guarded

the

also.

golden apples), hestern-us, -a, -um, adj., of yesterday; hest. dies=yesterday.


hie, adv., here.
hie, haec, hoe, adj. pron., this ; ille
.

idone-us,

-a,

-um, adj., suitable, ft.

igitur, adv., therefore.

hie, often

the

former

-um, adj., ignorant gnarus {knowing)]. ignav-us, -a, -um, adj., idle, cowardly [in {not) -}- gnavus {active)].
ignar-us,
-a,

[in {not) -H

the latter.

ign-is, -is, m..,Jire.

hine, adv., hence.

ignor-o,

-are,

-avi,

atum,

y.

1.

be

HippoljH-e,
Hispani-a,
hoc.

-es, f.,

Hippolyte {queen

of the Amazons). -ae, Spain.


See hie.
-i,

ignorant o/[ignarus]. ignot-us, -a, -um, adj.,


[in {not)
Ili-as,

unknown

+ gnotus].
f.,

-Mis,

the Iliad

(name of a

Homer-US,
poet),

m.,

Homer (Greek

Greek poem),
il-latus, part, o/infero.
ille, ilia,

hom-o,

-inis,

hon-or, -5ris,
hor-a, -ae,
f.,

m., man. m., honour.

illud, adj. pron.,

that, he,
ille
,
,

she, etc. {Lat.

Prim., 63);

hour; in horas frcmi

...

hie often

the

former

hour

to hour.

the latter.

il-in]

Vocabulary.
in-cen-do, -dere, -di, -sum, v. 3,

121

il-liivi-es, -ei, f., filth,

hum,

imber,

imbris,

m.,

shower

{Lat.

set

on fire.

Prim., 28). im- stands for in before 6, m, p. Observe tbat in has two meanings.
See in. im-buo, -buere, -biii, -butum, v. 3, dip J soak. im-manlt-as, -atis, f., cruelty, harharity [in
(ii),

in-cido, -cidere, -cldi, v. 3, fall into,

or

upon

[in

\-

cado],
-clusi,

in-cliido,

-cliidere,

-cliisum,

V. 3, enclose,

shut up.

in-c61-a, -ae,

c, inhabitant.
-e,

in-c51-o, -Sre, -ui, v. 3, inhabit, dwell.

in-c61um-is,

adj.,
-i,

unhurt, safe.

nof],
-misi,
in.

in-comm5d-um,
-missum,
1,
;

n., inconvenience

im-mitto,

-mittgre,

[in, not].

V. 3, let in,

send

in-credlbll-is, -e, adj., iTicredible [in,

im-mSl-o,
sacrifice

-are,

-avi,

-atum, v.

not].

[in

{on)

mola {meal)

in-dignatio,

-nis,

f.,

indignation,

mctims were sprinkled with meal].


im-ped-io,
der,
pes],
-ire, -ivi,

wrath
3,

[in, not].
v.

-itum, v. 4, hin-h

in-duco, -ducere, -duxi, -ductum,

prevent

[in

ped-

st.

of
v.

induce, lead on.


-i,

in-du-o, -Sre,
-ptili,

-tum, v.

3,

put

on,

im-pello, -pellere,
3, incite, urge.

pulsnm,

clothe.

in-8o,-ire,

im-perat-or,
pero].

-oris,

m., general [im-

im-perat-um,
pero].

-i,

rule,

command

[im-

-itum, v. 4 {compound of Prim., 102), enter, adopt. in-fand-us, -a, -um, adj., unholy, monstrous, unutterable [in {not) +
-fi,

eo, Lat.

fandus, ger. of for {speak).


in-fans, -fantis,

im-pgrit-us, -a, -um, adj., unskilled

c, infant.

[See in-

in (with gen.),
ira-peri-nm,
pero].
-1,

fandus. ]

rule,

command

[im-

in-fect-us, -a, -um, not

done; re

in-

fecta.= without success.


in-fel-ix, -icis, adj.,

im-pgr-o, -are, -avi, -atum, v. 1 (dat. ),


order,

unhappy, unfor-

command
-are,

[in

paro,

put
v.
1,

tunate.
infer-i,

upon.]
im-petr-o,
-avi,

-orum, plu., the dead, in-

-atum,

obtain a request [in


im-pet-us,
-iis,

patro].

habitants of the loiver world [infra], in-fero, inferre, inttili, illatum, v. irreg., inflict,

m.,

attack;

facere

make
-um,

(war),

impetum,

to

charge [in

peto].

in-fest-us, -a,
in-ficio,

adj., unsafe.

im-pono, -ponere, -p6sui, -pSsitum, V. 3, place upon, lay upon. im-prob-us, -a, -um, adj., wicked [in,
not].

-ficere,

-feci,

-fectum, v. 3,
-\-

stain, dip, soak [in (into)

facio].

in-fundo, -fundere, -fudi, fiisum, v.


3,

pour in or upon.

im-pulsus, ^ar<. o/impello.


in, (i) prep.,

ingens, ingentis, adj., vast, huge.


in-imicus, unfriendly, hostile [in {nof)
-1-

with

into, to ;

(ii)

abl. in, with ace. an inseparable prefix

amicus],
-i,

with negative
felix,

meaning thus,

in-

in-iti-um,

n.,

beginning [in {into)

unhappy.

eo].

122

Vocabulary.
-jicgre,
-jeci,

[in-it

in-jlc!o,

-jectum, v. 3

intra, prep.,

ace, within.
1,

(ace.

and

dat.), caiise^ lay

upoUy

intr-o, -are, -avi, -atum, v.

go in,
-|-

throw upon
in-juri-a, -ae,

[in
f.,

+ jacio].
lorong, hurt,

enter.

harm

introltus,
eo].

-iis,

m., entrance [intro

[in {not)

+ jus],
inquit), defect.,
106).
,

inquam (3d. sing., say {Lat Prim.


inquit.
in-sani-a,
[in {not)
in-sci-ens,

in-tii-eor, -eri, -Itus, v.

2, dep., look

on, behold,

See inquam.
ae,

miuW, perf. o/infero.


in-iisitat-us, -a,

madness^ insanity sanus (healthy)].


f.,

-um, adj., unusual.


useless [in {not)

in-iitll-is, -e, adj.,

-entis, adj.,
scio, (know)],

unaware

[in

utilis],

(not)

in-vSnlo,
v. 4,

-venire,
[lit.

-veni,

-ventum,

in-sequor, -sequi, -secutus, v. 3, dep.,

find

to

come upon],

pursue,
in-sero, -sSrere, sevi, -situm, v. 3, sow,

in-video, -videre, -vidi, visum, v. 2


(dat.),

envy (to look upon),


-atum, v. 1, irivite. -um, adj.. unwilling. m., lolaics (a friend of
lole (daughter of

-arum, f. plu., ambush, stratagem [in + sedeo, sit], in-sper-go, -spergere, -si, -sum, v. 3,
in-sidi-ae,

invit-o, -are, -avi,

invit-us, -a,

I51a-us,

-i,

sprinkle on.
in-splclo,
-spicSre, -spexi, -spectum,
V. 3, look [in
in-stit-iio,

Hercules).
I51e, -es,
tus).
f.,

Euryself,

specie],

-uSre, -ui, -utum, v. 3, upon, determine [in + statuo]. in-strtto, -struere, -struxi, -structum,
settle

ipse,

ipsS,

ipsum,
anger.

adj.

pron.,

very,
ir-S, -ae, f.,

V. 3,

draw
f.,

up, equip, furnish.


island.

irascor, irasci, iratus, v. 3, be angry.


ire, infin.

insula, ae,

ofeo.
-ridere,
-risi,

intel-ligo, -liggre, -Icxi,

lectum,

v. 3,

ir-rideo,

-risum, v. 2,

understand, perceive [inter


in-ten-do, -dere, -di,
V. 3, stretch, draio (a

lego],

laugh at

[in

rideo].

-tum and -sum,


bow),
[lit.

ir-rumpo, -rumpere, -rupi, -ruptum,


V. 3, bicrst

inter, prep,

ace, among, between.


be-

ir-ruo,

in [in -mere, -rui,

+
v.

rumpo]. 3, rush in [in

inter-ea,

adv., meanwhile tween those things],


-fic^re,
-feci,

+ ruo].
is, e3,, id,

adj. pron., that, he, she, it;

inter-ficio,
V. 3, kill,

-fectum,

in eo erat

ut= was on

the point of.

iste, ista, istud, adj.

pron., that [is-h

interim, adv. , in the meanwhile.


interi-or, -us,

tu].
ita,

comp., inner, interior. inter-mitto, -mittere, -misi, -missum,


V.

adv., so, in such

a manner, thus

[is].

3,

let

pass; in
-fui,

pass.,

elapse.

Itali-a, -ae,

f.,

Italy.

Note

80.
v.

itaque, adv., therefore,


irreg.,

and
;

so.

inter-sum, -esse,
betioeen.

be

iter, itineris, n.,

journey

iter facere

=to
-i,

travel [ire].

inter- vallu-m,

n., interval, space

Iterum, adv., again, a second time.


itinSris, gen.

between.

of iter.

jail]

Vocabulary.

123

laetiti-a, -ae, f.,joy [laetus, ^o^/A?].

J^c-So, -ere,

-iii,

-itum, v. 2,

lie.

laev-us,

-a,

-um,
-i,

adj.,

left',

laeva

jScIo, jacere, jeci,


cast.

jactum,

v. 3,

throw,

(manus understood),
lament-um,

the left hand.

n., lamentation,

jam, adv., already now. jamdudum, adv., for some time past.
^

Laomedon,

-tis,

m.,

Laomedon

(a

janu-a, -ae,

f.,

door.

king of Troy), lap-is, idis, m., stone,


lapsus, part, o/ labor.

J6v-is, gen. o/ Jupiter,


jiibeo, jubere,
jussi,

jussum,

v.

2,

ISquS-us,

i.,

hid, order.

Lariss-a, -ae,

m., noose. f., Larissa {a town of


f.,

jucund-us,
sant.

-a,

-um, adj., sweet, plea-

of Thessaly).
lassitud-o, -inis,

weariness,
2,
lie

judex, judlcis, m. , ywcZ^e [jus


jiig-um,
-i,

dico].

lat-go,

-ere,

-ui,

v.

hid,

be

n.,

yoke [root jug-, as in


-xi,

concealed,
latr-o, -onis,

jungo].

m.

robber,

jun-go, -gere,

-ctum, v. 3, join,

connect, span, yoke.

Juno, -nis, f., Juno (queen of the gods and wife of Jupiter). Jupiter, J5vis, m., Jupiter or Jove
(a

-um, adj., broad, wide. laud-o, -are, -avi, -atum, v. 1, praise. legat-us, -i, m., ambassador [lego,
lat-us, -a,

send].
legl-o, -onis, f., legion [lego, choose\
len-is, -e, adj., gentle.

Roman

god),

jus, juris, n., right; jus dicere

= ^o

Lentill-us,

-i,

m. Lentulus (a proper
,

pronounce judgment.
jus-jurandum, juris -jurandi, n., oath. jvLSsifperf. o/jubeo. juss-um, -1, n., command, order
[jubeo].
juss-us,
-iis,

name),
leo, leonis, m., lion.

Lemae-us,

-a,

-um, adj. , of Lerna


{a woman's name).

(a

district in Aeolis).

Lesbi-a, -ae,

f.

command, bidding,
just [ius]. m., youth, yoicng man.
a,d}.,

Leth-e,

-es,

f.,

Lethe

(one of

the

just-US, -a, -um,

rivers of Hades).
ISv-is, -e, adj., light, slight,

juven-is,

-is,

leviter, adv., slightly.

lex, legis,

f.,

law.

llbenter, adv., gladly, willingly.


liber, libri,

m. book
,

[orig.

bark of a

Labor,

labi, lapsus, v.

3, dep., slip,

tree].

glide,

liber- -a,
liber-i,

lab-or, -oris, m., labour, toil.

-um, adj. , free, -orum, m. plu., children

[i.e.

labor-o, -are, avi, atum, v. 1, labour,


toil.

free, not slaves].


liber-o, -are, -avi, -atum, v., liberate,
set free,

lac, lactis, n., milk.

Laconi-a, -ae,

f.

Laconia

(a region

llbert-as, -atis,

f.,

liberty [liber].
(i.e.

in the Peloponnesus).
lS,crim-a, -ae, f., tear,

LIby-a, -ae,
lic-gt,
-uit,

f.,

Libya
2,

Africa).

v.

impers., is lawfid'

lac-us, -us, m., lake.

Cdat.).

124
Lichas,

Vocabulary.
-ae,

[li-me

m., Lichas [an attendant

malo, malle, maliii,


mSl-us,
-a,

v. irreg.

^re/er.

of Hercules). ligne-Tis, -a, -um, adj., wooden. lign-um, -i, n., wood^ log. Ijg-o, -are, -avi, -atum, v. 1, tie^ hind. Ligiir-es, -um, m. plu. , the Ligurians.
,

-um, adj. , had. mal-us, -i., f., mast. man-do, -,re, -avi, -atum, v.
charge,
4- do, to

1. (dat.),

command, entrust [manus


give into one's hand].

lim-en,
lim-us,

-inis, n., threshold.


-i,

m., miid. m., Linus


f.

lint-er, -ris, f., boat.

Lln-iis,

-i,

(one of the

mSng, adv., in the morning. m^ne-o, manere, mans-i, mans-um, V. 2, remain. man-es, -ium, m. plu., souls {of the
dead), shades.
mSn-iis, -Us,
f.,

centaurs),
liter-ae,

-arum,

plu.,

letter.

hand, hand of men.

lit-us, oris, n., shore.

mSre,

m2,ris, n., sea.


,

16c-us,

-i,

m.,2:)lace, situation.
;

maiit-us,

longe, adv., far

longius, further.

-i, m. hushand [mas, maW]. Mars, Martis, m., Mars (the Roman

longinqu-us,

-a,

-um, adj., distant.

god of war),
mat-er,
-ris, f.,

long-us, -a, -um, adj., long.

mother.
-i,

loquor, loqui, locutus, v. 3, dep. ,speak.


lot-US,
-i, f.
,

matrimoni-um,
cere in matr.

n.,
to

lotos (a

kind of

fruit),

marriage; dumarry.

lucide, adv. , clearly [lux, light].

matiir-o, -are, -avi, -atum, v. 1, hasten.

lucr-um,
luct-or,

-i,

n.

gain.
-atus,
v.
1,

-ari,

dep.,

maxime, adv. very greatly. maxim-us, -a, -um, adj., (superl. of


,

struggle.

lud-us,

-i,

m. game.
,

Mede-a,

magnus), greatest, very great. -ae, f., Medea (daughter of


Aeetes).
-i,

lum-en,
lux,

Inis, n., light.

liicis, f., light.

medicament-um,
medicina,
f.,

n,

drug, poison.

medicine, medical art

M
Mact-o,
fice.

[medeor, heal].
medic-us,
v.
1., sacri-a,

-are, avi,

-atum,

mediocr-is,

-e, Sid^.

medi-us,
-a,

-a,

-um, adj., medical. , ordinary{medms]. -um, ad]., middle, media


(of the) night.

-um, adj., magic. mSgls, adv., more (comp. o/multum). magis-ter, -tri, m., master [root
magic-us,

nox

= the middle

mag- in magnus]. magnifice, adv., splendidly. magnificentia, -ae, f., magnificence,


splendour.
magniflc-us,
-a,

Medus-a, -ae, f.. Medusa (one of the Gorgons, terrible females who had wings and claws, and whose heads were covered with snakes),
meli-or,
-us,

adj.,

better

{comp.

of

bonus),

-um, adj., splendid


f.,

membr-um,

-i,

n., limb.

magnificent [magnus -J- facio].


magnitiid-o, -Inis,
greatness, size.

memori-a, ae, f., memory. mem6r-o, -are, -avi^ -atum,


tion.

v. 1,

meU'

magnopSre,
opere].

adv.,

greatly

[magno

mens, mentis,
-a,

f.

mmd.

magn-us,

-um,

adj.,

great

mens-a,

-ae, f., table.

me-mu]
mentio,
-nis, f.j

Vocabulary.
mention.

125

mitt-o, mittSre, mis-i, miss-um, v. 3,

mercat-or,

-oris,

merc-es, -edis,
fee.

m., merchant. f., 'payment ^ reward^

modo, dbl. o/mod-us. mSdo, adv. only; non modo


sed etiam
mod-iis,
-i,

Merciiri-us,

-i,

m. Mercury (a Roman
,

= not only

but also.

god),

m., way, manner.

mer-go, -gere,
sink.

-si,

-sum,

v. 3,

plunge^

moeni-a, -orum, n, plu., walls (of


town).

merldian-us,
meridi-es,

-a,

-ei,

-um, adj., midday. m., south, midday

mola,

-ae, f.,

meal,

molesti-a, -ae,

[merus, pure^ dies]. merit-US, -a, -um, adj., well-deserved.

f., annoyance. mon-eo, -ere, -ui, -itum, v. 2, warn. mons, montis, m., mountain.

me-us,

-a,

-um, adj., my, mine.

monstr-o,

-are,

-avi,

-atum,

v.

1,

mihi, dat. of ego. miles, militis, m., soldier.


militar-is, -e, adj., military, warlike.

show, point out.

monstr-um,
mor-a,
in
sing.,

-i,

n., monster.

-ae, f.,

delay,

mille,

plu.

millia

(adj.

subst. in plu.),

passuum
mile.

a thousand, mille a thousand paces, a


f.

more, abl. o/mos. mordeo, mordere, mSmordi, morsum,


v. 2, bite.

morior, mori, mortuus,


plu., threats.
die.

v.

3,

dep.,

min-ae, -arum,

Minerva, -ae, f., Minerva (the goddess of wisdom),

Roman

mor-or,

ari,

-atus, v.

1,

dep., stay,

linger, delay.

minime, adv.
not at
all,
-a,

(superl.),

by no means,
{superl.

mors, mortis,
mortalis,
-e,

f.,

death.

adj., mortal.

minimus,
minit-or,

um,

adj.

of

mortifer,
-t-fero].

-a,

-um,

adj.,

deadly [mors

parvus), very
-ari,

little, least.

-atus,

v.

1,

dep.,

mortu-us,
dead.

-a,

-um, part, of morior,

threaten.

Min-os,

-i

(ois),

m., Minos (one of

tlie

three judges of Hades),

mos, moris, m., custom, manner. move-o, movere, movi, mot-um, v.


move.

2,

minus, comp. adv., less. Miny-ae, -arum, m. plu., The Minyae (the people to whom the Thebans paid tribute),

mox,

adv., soon.
-ire, -ivi

mug-io,

and

-S, -itum, v.

4,

low, bellow.

miracul-um,
mir-or,
(at),

-i,

n.,

miracle [miror].
dep.,

muglt-us, -us, m., bellowing,


miilier,
-is, f.,

-ari, -atus, v. 1,

wonder

woman.
f.,

multitiid-o, -inis,
-a,

multitude [mul-

mir-us,

-um,

adj., strange,

tus].

misi, perf. of mitto.

mult-US,
y.

-a,

-um,
-ivi,

adj.,

many, much,
v. 4,

misceo, miscere, miscui, mixtum,


3,

miin-io, -ire,

-itum,

fortify

miXf mingle,
-ae,
f.,

[moenia,

walls'],

mlsgricordi-a,

compassion

miin-us,
miir-us,

-gris, n., gift, office,


-i,

[miser

cor,

heartl

m., wall.

126

Vocabulary,

[mu-nu
neque nor;

music-a, -ae, f., music. mut-o, -are, -avi, -atum,

v. 1,

change.

neque, conj., nor, and not; . neque, neither , . .


. .

Mysi-a,

-ae, f.,

Mysia

(a district of

Asia Minor).

nerv-us,

neque enim, for . not. -i, m. sinew, strength,


.
,

N
'^a.ctus, part,

ne-scio, -scire, -scivi or-scii, -scitum,


v. 4, he

ignorant, not know, nescio

o/nanciscor.

quis
slain

= some.
-i,

nam, conj.,/or. namque, conj.,/or.


nanciscor,
nancisci,

Ness-us,
nactus,

m., Nessus (a centaur

by Hercules),

v,

3,

neu,

and not [neu

= et ne].
-|-

dep., obtain.

neut-er, -ra, -rum, adj., neither[\iQ


to

nando, ger. of no,


narrate.

swim.
1,
telly

uter].
niig-er, -ra,

narr-o, -are, -avi, -atum, v.

-rum, adj., black.


if not.

nihil, n., indecl., nothing.


v. 3,

nascor, nasci, natus,


natur-a,

dep.,&e horn,

nisi, conj., unless,

nat-o, -are, -avi, -atum, v. l,Jloat.


-ae,
f.,

nix, nivis,

f.,

snow.
v. 1,

nature,

character

no, nare, navi,

swim.
si,^^.,

[nascor].

noctu, adv., by night [nox].


-a,

nautic-us,
[navis].

-um,
f.,

adj.,

nautical

nocturn-us,
noct.

-a,

-um,

of the night

tempus

night-time.

nav!gatio, -nis,

sailing.

nolo, nolle, nolui, v, irreg., be un-

navig-o, -are, -avi, -atum, v. 1, sail

willing {Lat. P*rim., 104).

navis
nav-is,

ago],
f.,

nom-en,

-inis,

n.,

name [what one

is

-is,

ship, n. longa

= w?ar-

known
nondum,

by, nosco].

ship.

non, adv., not.


lest,

ne, conj.,

that not, not


not,
.
.

to.
. . ,

adv. , not yet.

nee, conj.,

and

nee

neither

nor; nee nor [also written

neque].
necesse, n., indecl. adj., necessary.

nec-o, -are,- avi, -atum, v. 1, kill.


neg-ligo,
-ligere,
-lexi,

-lectum, v.

nonne, adv., not (in questions), nonnull-us, -a, -um, adj., some [lit. not none = some]. noSfpron., we. Lat. Prim., 61. nost-er, -ra, -rum, adj., ou/r. not-us, -a, -um, adj., well-known,
celebrated [nosco].

3, neglect,

disregard [nee

lego],

neg-o, -are, -avi, -atum, v. 1, say no,


refuse, deny.

novem, num.
nov-us,
-a,

adj., nine.
f.,

novit-as, -atis,

novelty \TLoyvi^\

negoti-um, -i, n., business, matter, troioble, task [nee + otium, leisure].

-um, adj., new.


f.,

nox, noctis,
nud-us,
-a,

night.
cloud.

Nemae-us,
nem-o,

-a,

um,

adj.,

of

Nemea

(a

nfibes, nubis,

f.,

valley in Argolis).
-inis,

c, nobody, no one [ne

null-us, -a,
ullus].

-um, adj., bare. -um, adj., no, none [ne

-H

homo],
nep-os, -otis, m., grandson.

num, adv.

interrog. particle, used in

Neptun-us, the sea)*

-i,

m., Neptime (god of

questions
expected.

when the answer No

is

nu-op]

Vocabulary.
i,

127

numer-us,

numm-us,

-i,

m., numher. m., coin,

oc- in

compounds
f.
,

= ob before c.
+ caAo]:
-cisi,

oc-casio, -nis,

opportunity, chance.
-cisum, v. 3,

nunc, adv., now.

oc-cas-us, -us, m., setting [oh

nunquam, adv. never [ne


,

unqiiam].

oc-cido,
kill,

-cidgre,
-f-

nunti-o, -are, -avi, -atiun, v. 1, rejgort.

slay [ob

caedo].

nunti-us,

-i,

ra.,

messenger.

ntiper, adv., recently^ lately.

oc-cumbo, -cumbere, -ciibui, -ciibltum, v. 3, fall ; morte occ. = to

nusquam, adv., noiohere [ne


quam]..

us-

die. oc-ciip-o, -are, -avi, -atum, v. 1, seize,

nymph-a,

-ae, f.,

nymph.

come upon [ob


oc-curro,
V.

capio].
-curri,

-currere,

-cursum,

(dat.), meet.
-i,

Ob, prep. ace.


ob-jicio,

on account
-jeci,

of, for.

Ocga,n-us,

m., Ocean,

-jicere,

-jectum, v. 3

6cul-us,

-i,

m., eye.

(ace.

and

dat.),

throw in the
-atum,
v,

way
1,

odi, odisse, v. defect, (used

of\pb

+ jacio].
-avi,

and

in perf. plup. only), hate, Lat. Prim.,


-i,

ob-jurg-o, -are,

reproach.
oblatus, participle of offero.
ob-lino,
sunear.
oblit-us, -a, -um, part,
-linere,
-levi,

odi-um,
-litum, v.

ii.fJixUred,

od-Dr,--oris, m., odov/r, smell.


3,

Oechali-a, -ae,

f.,

Oechalia (a town in

Euboea
of obliviscor,
Oeneus,
Oeta,
ofv.
1,

[?]).

-i,

m.^

Oeneus (father of
(a

forgetful.
ob-llviscor, -livisei, -litus, v. 3, dep.,

Deianira).
-ae,
f,,

Oeta

mountain in

forget (gen.),
obscur-us,
ob-secr-o,
-a,

Thessaly).

-um, adj., dark.


-avi,

in compounds

ob- before b.
-di,

-are,

-atum,

offen-do,

-fendere,

-sum,

v.

3,

entreat,

offend.
of-fero,

ob-sero, -serere, -sevi, -situm, v. 3,


fill.

of-ferre,

ob-tiili,

ob-latum,

V. irreg., offer, present.

ob-ses, sldis, m., hostage.

officina, -ae, f.,

workshop.
[ob
4-

ob-sideo, -sedi, -sessum, v. 2, besiege.


o\)B\iviB,

of-f!ci-um,
facio],

-i,

n., duty, service

part, o/obsero.
-stare,
-stlti,

ob-sto,

-stltum, v.

3,

olim, adv., once, formerly,

stand in the
v. 3, block

uxiy,

Olymp-us,
5-mitto,

-i,

m.,

0Zyw^5 (the abode


-misi,

ob-striio, -struere, -struxi, -structum,

of the gods);
-mittSre,
lose,

up,
-ari,

ob-test-or,

-atus,

v;

1,

dep.,

V.

3,

throw

away,

-missum, pass

implore,
ob-tineo, -tinere, -tinui, -tentum,
2, hold,
v,

over,

omnino, adv., altogether, whoUy:


omn-is,
-e, adj., all.

obtuli,^er/. o/oflfero.

ongr-o, -are, -avi, -atum, v. 1, load,

ob-vlam, adv., in the

way;

obv.

fio

oniis, Sneris, n.,

burden,

= to meet

obr. ire

= go

to meet.

6pr-a, -ae,

f.,

difficulty ^

work

128
Opinio, -nis,

Vocabulary.
f.,

[op-pej

opinion^ expectation,

reputation.

oppid-um,

-i,

n.,

town.
ob- lefore p. -uni, adj., seasonable

Pabiil-um,

-i,

n.,

food for

cattle,

op- in compounds

fodder [pasco].
paene, adv., nearly.
pSlaestr-a, -ae,
f.,

op-portun-us,
[ob-portus,

-a,
lit.

at the port}.
-pressi,

gymnasium, wrest-

op-primo,

-primere,
3,

-pres-

ling-ground.
pal-us,
-i,

sum,

V.

overpower,

oppress,

m., stake.
f.,

crush [ob
op-piign-o,
tack.

premo],
-atum,
-urn,
v.
1.

pal-US, -udis,
at-

marsh.

-avi,

parco, parcere, peperci

parsum,

v,

3 (dat. ), spare.
-a,

optim-iis,

adj;

{superl.

of bonus),
best.

excellent,

very

good,

par-eo, -ere, -ui, v. 2 (dat.), obey. pSr-o, -are, -avi, -atum, v. 1, prepare^

make ready,
i.e.

procure.

opus, operis, n., work. 6racul-um, -i, n., oracle,

pars, partis, i.,part, side, direction.

a mes-

p^rum, adv,, not mry.


parv-us,
-a, -urn, adj.,

sage from the gods delivered by the mouth of a priest or priestess


:

pasco, pascere,

pavi,

small pastum,

v. 3,

sometimes the sacred place where such messages were delivered is called an * oracle [oro],
*

feed

(trans.),

in pass.

= feed

(in-

trans.),

oratio, -nis,

f.,

speech',

habere ora-

passus, participle of patior. pass-us, -us, m.,pace ; mills

passuum

tionem
orator,
orb-is,

to

speak

[oro].

= a mile.
past-or, -oris, m., shepherd [pasco]. pate-fScio, -facere, -feci, -factum, v.
3, open,

-is,

-is,
-i,

Orc-us,

m., orator [oro]. m., world. m., Orcus (Ijie abode of the

throw open.

dead).
ord-o, -inis, m., order, arrangement,

p^t-er,

rank

ex ordine

in order.
,

m., father. potior, pati, passus, v. 3, dep., suffer, allow.


-ris,

orior, oriri, ortus, v. 4, dep.

arise

patri-a,

-ae, f.,

country, fatherland

orta luce

at

dawn.
-atum,
v.
v. 1,

[pater],

om-o,
or-o,

-are, -avi,
-avi,

-atum
-i,

1,

adorn. pray, beg,


re-

speak

[os, oris, inouth].

pauc-us, -a, -um, ad]., few. paulo or paulum, adv., a little, pauper, -is, adj., ^oor.
pav-or, -oris, m. , terror, panic. pax, pacis, t, peace.
pect-us, -6ris, n., breast.
peciini-a,
-ae,
f.,

Orphe-us,
beasts,

m.,

Orpheus (a

nowned musician, who entranced


trees,

and rocks, so that

they followed him as he played). OS, oris, n., mouth,


os-ten-do, -dere, -di, -turn,

money
sheep,

[pecus
cattle

(cattle being wealth)].

3,

show,

pSc-us,

-6ris,

n., Jlock,

explain [ob
osti-um,
6v'is, -is*
-i,

tendo].

(collectively).

n.,

doorway, mouth (of a

pec-US, -Mis,

f.,

bMst

(a single

head

river) [os].

of cattle),

c, sheep,

ped- stem o/pe.

pe-po]

Vocabulary.
per-sua-deo,
-dere,
-si,

129

Pgll-as,

-ae, m., Pelias (brother of Aeson, and uncle of Jason).


f.
,

-sum,
part.,

v.

2,

persuade

(dat. ).
-a,

pell-is, -is,

skin, hide.

per-territ-us,
v.
3,

-um,
-avi,

tho-

pello, pellere, pSpiili,

pulsum,

roughly frightened.
per-turb-o, -are,
disturb, agitate.

drive away, heat.

-atum,

v.

1,

pendo, pendere, pSpendi, pensum, v. 3, pay, lit. weigh. Penel6p-e, -es, f., Penelope (wife of
Ulysses),
per, prep, ace, through, hy
per-cipio, -cipSre,
3,

per-venio, -vgnire,
4, reach, arrive.

-veni,

-ventum,

v.

pes, pedis,

m.

foot,

means

of.

peto, petere, petivi

and

petfi, petl-

-cepi,

-ceptum,

v.

tum,
Phas-is,

V. 3, seek,
-is,

feel [per

capio].
-cussi,
-f-

demand, attack. m.. The Phasis (a river

per-ciitio,
V. 3,

-cutere,

-cussum,

flowing into the Euxine).


-i, m., Phineus (a king of Salmydessus (a town in Thrace). Ph61-us, -i, m., Pholus (a centaur

strike [per

qiiatio].

Phine-us,

per-duco,

-duc6re,

-duxi,

-ductum,

V. 3, bring.

peregrin-us,
ager].

-i,

m., stranger [per

-t-

who

entertained Hercules).
-i,

Phrix-us,
-e,

m., Phrixus (brother


See Note, 76.

perenn-is,

adj.,

perpetual [per

-i-

of Helle).
pingu-is,
-e,

annus].
per-eo,
[eo].
-ire,
-ii,

adj.,/a^.

-Xtum, v.

4,

perish
v.

piscat-or, -oris, TCi.,flsherman\^isciB\.

plaus-us, -us, m., applause,


-ferre,
-tiili,

per-fero,

-latum,

pliirim-us,

-a,

-um, adj., superl. of

irreg., hear,

endure.
3, -f facio].

multus), very many.


plus, pliiris, adj., {comp, of multus),

per-ficio, -ficere, -feci, -fectum, v.

accomplish [per
per-flo,

-Hare,

-liavi,

-flatum,

v.

1,

Pliit-o,

more, several. -onis, m., Pluto (king of the


infernal regions),
-i,

blow through.
per-fringo, -fringgre, -fregi, -fractum,

pociil-um,

n., cup.

dash in pieces [per -f frango]. pericul-um, -i, n., danger peril [lit. an exj^erzment].
V. 3,
y

poen-a, -ae,
polUc-Sor,

f.,

penalty,
-itus,
v.

p6et-a, -ae, m., poet.


-eri,

2,

dep.,

periti-a, -ae,

f., shill,

experience.

promise.
1,

per-lustr-o,

-are,

-avi,

-atum, v.
2,

P51j^dect-es,

-is,

m.,

Polydectes

examine, look round. per-m^n-eo, -ere, -si, v.


V. 3,

(proper name).

remain.

per-riimpo, -mmpere, -rupi, -ruptum,


hurst (through),
per-scrlbo, -scribSre, -scripsi, -scripturn, V. 3, vyrite at length,

P61j^hem-us, -i, m., Polyphemus (i. one of the Cyclops ; ii. one of
the Argonauts),

pom-um,

-i,

n., fruit, apple, n., weight.


p6stii,

Perse-US,

-i,

m.,

Perseus
-solvi,

(son of

pond-us, -6ris, pono, ponere,


place
;

pSsItum,

v. 3,

Danae).
per-solvo, -solvere,
V. 3,

-sSltitum,

camp

ponere castra=to pitch a poni in=^o depend upon.

pay.
I

pons, pontis, m., bridge.

130

Yocabularya
-1,

[po-pr

porc-us,

m., pig.
f.
,

praed-or,

-ari,

-atus,

v.

1,

dep.,

port-a, -ae,

gate.

plunder [praeda].
prae-mitto, -mittgre, -misi,
V. 3,

port-o, -are, -avi, -atum, v. 1, carry.

port-US, -us, m., harbour, port.

posco, poscSre,

pSposci,

v.

3,

de-

-missum, send forward. praerai-um, -i, n., reward, prize.

mand.
positus, participle of pono.

prae-sens, -sentis, adj., present, im-

mediate [prae-sum].
praesenti-a, -ae,
f.,

pos-sideo, -stdere,
2, possess.

-sedi, -sessum, v.

the present.

prae-ses, -sldis, m., protector.


v. irreg. {Lat.

pos-sum, posse, potui,

praesidi-um,
praest-ans,

-i,

n.

protection, guard,

Prim.
,

100), he able, ca.7u


;

garrison [prae -f sedeo].


also
-antis,

post, prep. ace. , after, behind adv., after.

adj.,

remxirkable

[prae

-f sto].
-stiti,

postSa, adv., afterwards.


postSr-us, -a, -um, adj., next, following.

prae-sto, -stare,

-stitum, v. 1,

postquam, conj., when, after: the perfect tense bHqv postquam should generally be translated as though it were pluperfect. pos-tridie, adv., on the next day.
postiil-o, -are,
-avi,

show, put forth. prae-sum, -esse, fui, v. irreg., take the lead, preside over (dat.).
praeter, prep, ace, except, beside.

praetgrga, adv., besides, moreover.


praeter-So,
-ire,
-ii,

-itum, v. irreg.,

pa^s by.
praeter-mitto, -mittere, -misi,
-mis-

-atum, v.

1,

de-

mand.
poteram, imperf.
p6t-ior,
-iri, -itus,

sum,
q/" possum.

V. 3,

pass
-dgre,

over, omit.
-di,

prghen-do,
seize.

-sum,

v.

3,

v. 4, get possession

o/(abl.).

prgmo, prSmSre,
3,

pressi,

pressum,

v.

potui, jper/l o/ possum.

press, check.
-i,
-a..,

praeScut-us,
the end.

-a,

-um, adj., sharp at


-Xtum, v.
3,

prgti-um,

price.

prex, prgcis, t, prayer, entreaty.


-ui,

praeb-So, -ere,
prae-cS,veo,
T. 2,

show,

primum,
prIm-us,

adv.,^r6'^.
-a,

put forth, supply, present.


-cavere,
-cavi,

-um,

adj., first (superl.

-cautum,
-cessum,
distin-

of prior),
pristin-us, -a,

take care.
-cedere,
-cessi,

-um,

ad^.,

former.

prae-cedo,
praeclar-us,

prius, adv., before.

V. 3, surpass, excel.
-a,

prlusquam,
adj.,

conj.,

before {sometimes

-um,

separated by one or more words,


prius
.
.
.

guished, remarkable.
prae-c!pIo,
V.

quam,
,

95).

-cipgre,

-cepi,

-ceptum,
-i-

pro, prep. abl.

for,

on behalf

of,

in

3 (dat.), order, cJmrge [prae

capio].

praecipue, adv., especially.


praed-a, -ae,
f.,

r^urnfor, by way of. pr6c\il, adv., at a distance, far. prod-esse, infin. q/prosum.
proelium,
mittere
-i,

booty, prey.

n.

battle

proel.

com-

prae-dico, -dicere, -dixi, -dictum, v.


3, foretell.

to join battle.
f.,

profectio, -nis,

departure, start.

pr-qu]

Vocabulary.
-ficisci,

131

pr8-ficiscor,

-fectus,

v.

3,

punct-um,

-i,

n.,

moment.
v. 1,

dep. , set outy start, march.

ptin-Xo, -ire, -ivi, -itum, v. 4, punish.


v.

pro-gredior, -gredi,
dep., advance [pro

-gressus,

3,

purg-o, -are, -avi, -atum,


piit-o, -are, -avi,

clean.

gradior].

-atum,
the

v. 1,

think.

pr6-hIb-eo,

-ere,

-ui,

-itum,

v.

2,

Pythi-a,

-ae,

f.,

inspired pro-

prevent [pro

habeo].

phetess of Apollo at Delphi.

proinde, adv., then, therefore.


pro-jicio, -jicSre, -jeci, -jectum, v. 3,

throw, cast
pro-mitto,
V. 3,

away

[pro

+ jacio].
missum,
bring
v.

-mittSre,

-misi,

Quaeque,
quaero,

f.

o/quisque.
-ii),

promise.
-ere, -psi,

quaerere, quaesTvi {or


v. 3, seek,

prom-o,

-ptum,

v, 3,

quaesitum,

inquire.
sort.

out [pro
pr6per-o,
hasten.

emo].
-avi,

qual-is, -e, adj. pron.,

of lohat

-are,

-atum,

1,

quam,

adv.,

how

(with a superl.) as

possible',
-pSstli,

quam

plurimi=<xs

many

pro-pono, -pongre,

-pSsttum,

as possible.

V. 3, set hefore, offer,

propose.
of.

quanquam,
quant-US,
quart-US,

couj., although.

propter, prep, ace, on account


pror-a, -ae,
f.
,

prow.
-sgcutus, v.
3,

pr5-sgqnor,
d.e^.,

-sequi,

quM,

-um, adj., how great. -um, num. did,}. fourth. adj., as if


-a,
-a,
,

follow.
f.,

quattuor,

num.

adj.,/(9wr.

Proserpln-a, -ae,
pro-sterno,

Proserpine (wife of Pluto, and daughter of Ceres),


-stemere,
-stravi,
-stra-

que, conj., and, always attached to a

word, thus
stones,

tela

saxaqy= diSiXts and

tum, V. 3, throw down, stretch. pro-sum, prod-esse, pro-fui, v. (dat.),


profit, avail, assist.

quendam,
qui,

ace.

o/quidam.
pron.,
65.

quae,

which.
certain.

quod, rel. Lat. Prim.,

who,
adj.,

pro-veho, -veliere, -vexi, -vectum, v.


3,

quidam, quaedam,

quoddam,
.

carry forward.
-are,
-avi,

pro-v6c-o,
challenge.

-atum,

v.

1,

quidem, adv., indeed', ne

qui-

dem=no<
-um,
f.,

even.
f., rest.

proxim-us,

-a,

adj.,

next {superl.

qu!-es, -etis.

of propior).
prudenti-a, -ae,

quin, conj., but that;

hand multum

prudence [prudens

{or

minimum)

abfuit quin, *very

=pro-videns].
puell-a, -ae,
piier,
-i,

nearly,*

lit.

*not
B.di}.,

much
fifty.

was

f.,

girl.

wanting but
quint-US,
-a,

that.'

m., hoy [a puero =/rom loy-ae, i., fighting.

quinquaginta, num.
quis, quis,

hood].

-um, num.
quid,

2i^}., fifth.

pugn-a, pugn-o,
ful.

pron.

interrog.,

-are, -avi,

-atum,

v. \, fight.

pul-cher, -chra, -chrum, adj., beautipuls-o, -are, -avi, -atum, v. 1, knock.

Lat. Prim., 66. quis, qua, quid, pron. indef., any. Lat. Prim., 67.

whot whatt

quisnam,

quaenam,

quidnam,

in-

puls-us, part, o/pello.

terrog. pron., ichot

whatt

132

Vocabulary,
quaeque,

[qu-re

quisque,

quodque, pron.

redit-us,

-lis,

m. return
,

[redeo].

indef., each.

re-dtico, -ducSre, -duxi,


3,

-ductum,

v.

quisquam,

quicquam, pron. indef., any one, anything; neqne quisquam =a7t^ no one.

quaequam,

bring back.
-tiili,

refer, imperat. o/refero.

rg-fgro, -ferre,

-latum, v. iiTeg.
;

qn6, adv., whither,

and

thither;

bring back, carry back


rg-ficlo,
-ficere,
-feci,

pedem
v.

re-

quo] interrog., whither


qn6d, conj., because. quod, neut. nom. and ace. of qui.

iQTT:e=retrace one^s steps.

-fectum,

3,

repair, renew [re -{- facio].


rg-fiigio, -fugere, -ivig\,\:^,

Note 62. quomodo, adv., how.


quSniam, conj., since. quSqug, conj., also.
quStannis, adv., every year.
quStidle, adv., every day.

fee back,

retreat, take refuge.

reful-geo, -gere,
regi-a.. -ae, f.,

-si, v.

2, shine.

palace.

regin-a, -ae,
rggi-o, -onis,

f.,
f.,

queen.
place, region, country.

qu6ties, adv., as often as.

re^-o,
f

-are, -avi,

-atum,

v.

1,

reign,

qu5usqug, adv. how long quuni, conj., when, since.


,

rule.

regn-um,

-i.,

n.,

kingdom.
-gressus,
v,

rego, regere, rexi, rectum, v. 3, rule.


rg-gredior,
-gredi,
3,

dep., return.
rglatus, part,

of refero.

Ram-US,
seize,

-i,

m., branch.
rapiii,

rg-linquo, -liqui, -lictum, v. 3. leave.


v. 3,

rSpio, rapSre,

raptum,

rgliqu-us, -a, -um, adj., remaining.


rg-luct-or,
-ari,

snatch.

-atus,

v.

1,

dep..

rS.ti-0, -5nis, f.,

mean^, method.
abl. pi.

rebus, dat.

and

of res.
-ceptum,
v. 2,

rgmedi-um,
medeor].
remigo,
-are,

-i,

n.,

remedy
v.

[re

-|-

rgcens, recentis, adj. , fresh.


rg-clplo, -cipSre, -oepi,

-avi,

-atum,

1,

row

recover; se recipere, betake


self recover one^s
self.

ons

[remus + ago]. rg-moveo, -movere, -movi, -motum,


V. 2,

r6crg-o, -are, -avi, -atum, v. 1, refresh.

remove.
-i,
if

rect-us, -a, -um, adj., straight, right.

rem-us,

m. , oar

remis conten-

rg-cumbo, -cumb6re,

-cubiii, v. 3, lie

dere = o row.
rg-nunti-o, -are, -avi, -atum, v. 1, report, announce.
rg-pello, -pellere,
-piili,

down.
rgcuper-o,
recover.
rgciis-o, -are, -avi,

-are,

-avi,

-atum,

v.

1,

-pulsum,

v.

red-do,

-dSre,

-atum, v. 1, refuse. -didi, -ditum, v. 3,

3,

drive away.
-a,

rgpentin-us,

-um., adj., sudjden.


-peri,

restore, give back,

red-So, -ire,

-li,

render [re + do]. -itum, v. 4, go back,


1,

rg-perio, -peiire,
4:,

-pertum,

v.

return [re-J-eo].
red-integr-o, -are, -avi, -atum, v.

find, discover. rgper-tor, -toris, m., inventor.


re-pleo, -plere, -plevi, pletum, v. 2,

renew.

m.

re-se]

Vocabulary.

133

rg-pono, -pongre, -p5siii, p5sltum, v.


3, store

away.
Sacc-us,
-i,

S
s^c-er, -ra,

rg-port-o, -are, -avi, -atum, v. 1, carry

hack.
rgptidi-o,
-are,
-avi,

m., hag, sack. -rum, adj., sacred.

-atum,

v.

1,

s^cer-dos, -dotis, c, priest, priestess


[sacer-i-do].

reject, divorce.

res, r6i, f.,

thing , circumstance, affair, business; re yera. in ti^th.


V. 3,

sacrif Ici-um,
facio],

-i,

n., sacrifice [sacer-1'

re-scindo, -scindgre, -scidi, -scissum,

sacrlfic-o, -avi, -atum, v. 1, sacrifice.

cut down.
-sistgre,
-stiti,

saev-us,
v.

rg-sisto,

3,

resist

(dat).
re-spir-o,
-are, -avi,

-atum,
-di,

v.

1,

um., ad^.,f erce, savage. f., arrow. sal, sS-lis, m., salt. Salmydess-us, -i, m., Salmydessus (a
-a,

sSgitt-a, -ae,

hreathe.

town
-sum,
v. 2,

in Thrace).

re-spondeo, -spondere,

sals-US, -a,

answer.

salt-o, -are, -avi,


i,

-um, adj., salt [sal], -atum, v. 1, dance.

respons-um,store,

n.,

re-stit-iio, -ugre,

-iii,

answer. -utum,

sS,l-us, -utis, f., safety, escape,

v.

3, re-

sang-uis, -uinis, m., hlood.


sanit-as, -atis,
f.,

put

hack.

health.

rg-tineo,

-tinere, -tiniii,

-tentum,

v.

s^pi-ens, -entis, adj., wise,


satis, adv., sufficiently.

2, keep, restrain.
re-tiili,

part, o/refero.
-i,

sax-um,

-i,

n., stone, rock,


f.,

re-vert-o, -gre,

v. 3, return.

scSph-a, -ae,

skiff, hoat,

rever-tor,

-ti,

-sus, v. 3 (dep. ) return.

scgl-us, -eris, n., wickedness, crime.


scienti-a,
[scio].

rex, regis, m., king [rego].

-ae,

f.,

knowledge,

skill

Rh2,damanth-us, -i, m., one of the judges of Hades. Rhen-us, -i, m., the Rhine. ridgo, ridere, risi, risum, v. 2, laugh.
rip-a, -ae,
rite,
f.,

scio, scire, scivi or scii, scitum, v. 4,

know.
scribo,
scribgre,
scripsi,

scriptum,

hank.

V. 3, write.

adv., duly.

sciit-um,

-i,

n., shield.

rob-ur, -Sris, n. , oak,

hard wood.

se, sese, reflex,

rog-o, -are, -avi, -atum, v. 1, ask.

itself, themselves.

pron. , himself, herself, Lat. Prim., 61.


-cessi,

rog-us,

-i, TR. funeral pile. Rom-a, -ae, f., Rome. Roman-US, -a, -um., adj., Roman.
,

se-cedo,
3,

-cedgre,
[se,

-cessum,
etc.

v.

witlidraw
-a,

apart, +0^6.0].

secum=cum
sgcund-us,
[sequor].

se, vxith

him, her,

Romul-us, -i, m., Romulus (the king of Rome).


r5s-a, -ae, f., rose.

first

-um,

adj.,

favourable

secutus, jpar^. 0/ sequor.


sed, conj., hut.

rostr-um,
ru-o, -ere,

-i,
-i,

n.,

heak [rodo, gnaw].

-itum, v. 3, rush.
rock.

sgdgo,
sit.

sedere,

sedi,

sessum,

v.

2,

rup-es,

-is, f.,

nirsus, adv., again,

contraction

of

sed-es,

-is, f.,

abode, seat.

[revorsus

= re versus].

semper, adv., always.

I2

134

VocalDUlary.

[se-st

sententi-a, -ae,

f.,

opinion j purpose.
-sum,
v.
4, feel,

sol-vo, -vere, -vi, -utum, v. 3, loosen,

sen-tio, sentire,

-si,

pay;
put

solvere
to

(navem)=^o
solvere

set sail,

perceive.
sepeli-o, -ire, -ivi,

sea

poenam

= to

-sepultum,

v.

4,

pay

the penalty.
-i,

hwry.

somn-us,
-a,

m.,

sleep.

septlm-us,

-um, adj., seventh.

sonitus, -us, m.,

sound [sono],

sSpultur-a, -ae, 1, burial.

s8nor-us,

-a,

-um, adj., sounding.


f.,

S6quan-i, -orum, m., the Sequani (a


Gallic tribe),

s5p-or, -oris, m., drowsiness, sleep.


s6r-or, -oris,
sister.

sequor, sSqui, seciitus,

v.

3, follow,

sors, sortis, sort-ior,

f., lot.

pursue.
Sripli-iis,
-i,

-iri, -itus,

v.

4,

dep.,

draw

m. SeHphos (an island

lots.

in the Aegean),

spar-go, -gere,
sprinkle.

-si,

-sum,

v. 3, scatter,

serm-o, -onis, m., speech, conversation.


sSro,

serSre,

sevi,

s^tum,

v.

3,

sp^ti-um,

-i, n'.,

space, interval.

sow.
serp-ens, -entis,
servlt-us, -utis,
f.,
f.,

speci-es, -ei,

f.,

appearance, shape.

serpent.

spectat-or, -oris, m., spectator.


spect-o, -are, -avi, -atum, v. 1, behold.

servitude, slavery.

serv-o,

-are, -avi,

-atum,

v.

1, save,

spSciil-um,

i.

n., mirror.
f.,

keep.
serv-us,
-i,

spelunc-a, -ae,

cavern.
v.

m., slave.

sperno, sperngre, sprevi, spretum,


3, despise, scorn.

seu=sive.
si,

conj., if.

spero, -are, -avi, -atum, v. 1, h^pe.


spes, spei,
f.,

SIC,

adv., thus.

hope.

siciit, SidiV.,just as.

sign-um,

-i,

n., signal, sign.

sponte (sua), abl., of one's squal-or, oris, m., dirt.

own accord.

silv-a, -ae, f.,

wood, forest.
;

squam-a,
simnlstabat,

-ae, f., scale.

slmul, adv., at the same time


sine, prep, abl., without.

imperf o/sto.
-i,

ac or simul-atque, as soon as.


sinis-ter, -tra, -trum, adj., left.

stabul-um,
[sto].

n.,

stable,

enclosure

statim,
[sto].

adv., at once,

iminediately

sin-us, -us, m., bosom.


sit-us, -a,

um.,
sive,

adj., situated,

statii-o, -6re,
.
.
.

-iii,

-iitum, v. 3, decide,

sive
or.

conj.,

whether

resolve, stop.

stipendi-um,
-i,

-i,

n.,

payment.
v. 1,

s6ci-us,
sol, ^is,

m., companion, ally.

sto, stare, steti,

statum,

stand.

m., sun.

stringo, stringere, strinxi, striatum,

soleo, solere, solitus

sum,

v. 2,

semi-

V. 3,

draw

{a sword).

dep.,

be

accustomed;
n., throne.
-a,

solitus

stud-eo, -ere, -ui, v. 2 (dat.), apply


one's-self.

usual.
s611-um,
-i,

sttidlos-us,
adj.,

-a,

-um, adj., studious,


n.,

soUicit-us,

-um,

troubled,

diligent.

anxious.
sol-US, -a, -um., adj., alon>e.

studl-um,
study.

-i,

zeal,

devotion

to

st-te]

Vocabulary.
-iii,
-i,

135

v. 2, he amazed. m., Stymplialus (a town of Arcadia ; Stymphalides, the birds of Stymphalus). Styx, StjT^gis, f., the Styx (one of the

stiip-eo, -ere,

Stymphal-us,

sup-pono, -pongre, -posui, -pSsitum, V. 3, place under.


supra, adv. and prep, slcc, above, before.

suprem-us,
sus- in

-a,

-um, adj. {superl. of

superus), last.

rivers of Hades),
suav-is,
siib,
-e,

adj., siveet, pleasant.

compounds sub before c, p, t. sus-cipio, -cipSre, -cepi, -ceptum, v.


sub
3,

prep. ace.

and

abl.,

under

undertake [sub
V. 3,

+ capio].
-pendi,

vesperum
under.

= towards evening.
put
-duxi,

sus-pendo,

-pendere,

-pen-

sub-do, -dere, -didi, -ditum, v. 3,

sum,

hang up [sub
f.,

pendo].
dep.,

susplci-o, -onis,

suspicion.
v.

Bub-duco, -ducgre,
V. 3,

-ductum,

su-splc-or,

-ari,

-atus,

1,

draw up
-ire, -li,

{a ship).
-itum, v. irreg. {com-

sub-go,

suspect, expect [sub -f specio]. sus-tineo, -tinere, -tlntli, -tentum,


2,

v.

pound

ofeo), undergo.

sustain

impetum

sust.

= to

siibito, adv.,

suddenly.

siiblt-us, -a,

-um, ad]. , sudden [sxibeo

= to come on secretly],
sub-jicio, -jicSre, -jeci, -jectum, v. 3
(dat.),

place under [sub

-{-

ja/iio].

sublatus, part, of tollo. sublev-o, -are, -avi, -atum,


raise, lift.

stand a charge [sub 4- teneo]. o/ tollo. sii-us, -a, -um, adj.,^, her, its, their. Symplegad-es, -um, The Symple gades (certain floating rocks dangerous to ships).
sustuli, ^er/.

v.

1,

sub-mergo, -mergere, -mersi, -mersum, V. 3, overwhelm, sink. subsldi-um, -i, n., help, resources
[sub
cut

T^cit-us, -a, -um, adj., silent [taceo].


-i, n., Taenarum (a promontory in the south of Greece). talari-a, -um, n. plu., winged shoes.

TaenS,r-um,

sedeo].

suc-cido, -cidere, -cidi, -cisum, v. 3,

tal-is, -e, adj.,

such.

dovm [sub+caedo].
-i,

tam, adv.,

so.

suc-us,

HI., juice.

tS,men, conj., however, yet.

sum, esse, summ-us,

fui, v., he.


-a,

-um,

adj.

(superl.

of

tandem, adv., at length. tango, tangSre, tetlgi, tactum,


tou^h,

v.

3,

superus), highest, greatest.

sumo, sumere, sumpsi, sumptum, v. take sum. poenam = inflic/ 3, punishment.


;

superior, -oris, adj. {comp. o/superus),

tantum, adv., only, so much. tant-us, -a, -um, adj., so great. Tartarus, -i, m., Tartarus (a region of Hades).
taur-us,
-i,

higher
heforQ.
siiper-o,

annus sup.
-avi,

= the

year

m.,

bull,

te {ace. o/tu), thee.


-are,

-atum, v.

3, C07l

tego, tegere, texi, tectum, v. 3, cover.

quer,

tel-um,
-fui, v.,

-i,

n., dart,

weapon.
storm, tempest,

super-sum, -esse, -i, supplici-um,


torture.

remain.

temere, adv., rashly.


tempes-tas,
weather.
-tatis, f.,

n.,

punishm.ni.

136

Vocabulary.
-i,

[te-ul

templ-um,
temp-US,

n., temple.

tra-duco, -ducgre, -duxi, -ductum, v.


3,

-5ris, n., time,

season.

lead across.

tendo, tendSre, tStendi,

tensum and

traho, trahere, traxi, tractum, v. 3,


draio, drag.
trajectus, -us, ra., passage.
tra-jicio,
-jicere,
-jeci,

tentum,
restrain.

v. 2, stretsi, out.

tSngo, tenere, teniii, v. 2, hold, keep,


tent-o, -are, -avi, -atum, v. 1, try.
t gnu-is, -e, adj., thin.

-jectum, v. 3,
jacio],

pierce, cross [trans


tranquilllt-as, -atis,

f.,

calm.

terg-um,

-i,

n.,

hack; terga vertere


hack,
i.e.

tranquill-us, -a, -um, adj., calm.


trans, prep,

= to
away.
terr-eo,

twrn

one's

run

ace, across.
-li,

trans-go, -ire,

-itum, v. 4 {com-

terr-a, -ae, f., land, earth.


-ere,
-ui,

pound of eo),
v. 2,

cross.
-fixi,

-Itum,

trans-figo, -figere,

-fixum, v. 3,

frighten.
terribil-is, -e,

pierce.

adj./ear/wZ, terrible.

trans-fodio,
V. 3,

-fodgre,

-fodi,

-fossum,

terr-or,-oris,

m., terror.

run through,

pierce.

tertium, adv., a third time.

trans-port-o, -are, -avi, -atum, v. 1,

-um, num. adj., third. Theb-ae, -arum, f. plu., Thebes {a. city
terti-us, -a,

transport.

trans-veho,
V. 3,

-vehere, -vexi,

-vectum,

of Boeotia).

carry across.
n,, tribute.

Theban-us,

-a,

-um,
-ontis,

adj.,

Thermod-on,

Theban. m., The Ther-

tres,

tna, num. adj., three.


-i,

tribut-um,

modon
These-us,

(a river of Pontus).
-i,

trist-is, -e, adj.,

sad, sorrowful.

m., Theseus (a hero of


f.

tristiti-a, -ae, f.,

sadness.

Attica).

Troj-a, -ae,
,

f.,

Troy (an ancient city

Thessali-a, -ae,

Thessaly (a region

of Asia),
tu, pron., thou, you. Lat. Prim., 61. turn, adv., then, at that tirae.

of Greece).
Thraci-a, -ae,
Tiber-is,
f.,

Thrace

(a country-

north-east of Greece).
-is,

turb-o, -are, -avi, -atum, v. 1, trouble,


disturb.

m., the Tiber.


v. 2, fear.

timeo, timere, timiii,

turb-o, -inis, m., whirlwind.


turp-is, -e, adj., disgraceful.

tlm-or, -oris, m.,fear.

tin-guo, -guere, -xi, -ctum, v. 3, dye,


soak.

tut-us,

-a,

tii-us, -a,

-um, adj., safe. -um, adj., your, thy^ thine.

Tiryns,
tollo,

ace.

Tiryntha (a city
sustuli,

of

Argolis).
tollere,

sublatum,

v.

U
Ubi, adv., where, when.
ul-ciscor,
-cisci,

irreg., lift, raise.

tot-US, -a, -um, adj., whole.


tract-o, -are, -avi, -atum, v. 1, handle,
feel.

-tus,

v.

3,

dep.,

avenge.
ull-us, -a,

-um, adj., any.


-is,

tra-do, -dSre, -didi, -ditum, v. 3, (1) give up, deliver, (2) report [trans +
do].

ulteri-or,

comp.

2,di].,

further.

ultim-us,

-a,

-um, adj., last (superl

o/ ulterior).

ul-vi]

Vocabulary.
-is,

137

Ulyss-es,

m., Ulysses

{a.

Tenov/ned

vast-o,

-are,

-avi,

-atum,

v.

lay

Greek
umbr-a,
und-a,

hero),
-ae, f,,

waste.

-ae, f.,

shadow, shade. wave.

vast-US, -a, -um, adj., vast.

vghementer,
mently.
adj.,

adv.,

violently,

vehe-

unde, adv., whence. undedm-ns, -a, -um,


eleventh.

num.

veho,

vehgre,

vexi,

vectum,

v.

3,

carry.
vellet, imperf. svibjunct. o/volo.

undiquS, adv., on all sides, from all


sides.

vell-us, -Sris, n., fleece.


-xi,

un-go, -gSre,

-ctum,

v. 3,

anoint,

vel-o,

-are,

-avi,

-atum,

v.

1,

veil,

smear.

cover.
i,

unguent-um,
fmivers-us,

n.,

ointment.
adj., all together.

vel-ox, -ocis, adj., swift.

-a,

-um,

venatio, -onis,

f.,

hunting.

unquam,

adv., ever.

venen-um,
come.^

-i,

n., poison.

un-us, -a, -um, (gen. unius), adj., one.


urbs, urbis,
f., citi/.

venio, vgnire,

veni,

ventum,

v.

4,

uro, urere, ussi, ustum, v. 3, burn.

vent-er,

-ris,
-i,

usque, adv., all the while


=^until.
US-US, -us, m.,
ut,
tise,

usque ad

veut-us,

m., helly. m., wiTid.


f.,

Vgn-us,
experience [utor].
that,
.

-eris,

Venus

(a

Roman

goddess),
-i,

conj.,

{Kpith

subj.)

(with

verb-um,
vSrgor,

n.,

word.
veritus,
v.

indie.) as, when.


ut-er, -ra,

vgreri,

2,

dep.,

-rum, adj., which of the

fear.

{N.B.

veritus =/mn%^).

two.
ut-er, -ris, m., wine-skin.

vers-or, -ari, -atus, v. 1, dep., he.

verto, vertere, verti, versum, v. 3, to


adj..

uterque,

utraque,
gen.

utrumque,
useful.

turn.
vero, adv., however, in truth. ver-us, -a, -um, adj., trus', re

each (of two), either.


Gtil-is, -e,
litor, uti,
-is, adj.,

vera=

usus, v.

3,

dep. (abl.), use.

in truth, in reality.
vescor, vesci, v. 3, dep., (with abl.),
eat,

utrinqug, adv., on either side.

uxor, -oris,

f.,

wife; uxorem ducere

feed on.
-i,

= to marry.

vesper,

m., evening.
-i,

vestigi-um,

n. footprint, track.
,

vest-is, -is, f., dress, robe, clothing,

vestit-us, -Us, m., clothing.

VScil-us, -a,
v2,l-eo,

-um,
-ui,

adj., etnpty.
v.

vl-a, ae,

f.,

road, way.

-ere,

2, he

strong, he

viat-or, -oris, m., traveller.

effectual,
vS,lid-us, -a,

have effect, prevail. -um, adj., strong [valeo].


n.,

victus, participle o/vinco.

victim-a, -ae,
victori-a, -ae,

f.,
f.,

victim.

vall-is, -is, f., valley.

victory \ymco\.

vall-um,
vas,

-i,

rampart, wall.
adj. various.
vessel,

vict-us, -us, m., food [vivo, l%ve\.

vari-us, -a,
vasis,

um,
n.,

vic-us,

-i,

m., village.
seem.

plu.

vasa,

video, videre, vidi, visum, v. 2, see,

vasorum.

in pass.

138

Vocabulary,
watch.

[vi-ze

viglli-a, -ae, f.,

viv-us, -a, -um, adj., living, alive.


vix, adv., scarcely, hardly.
vixi, perf.

viginti,

num.

adj., twenty.

vill-a, -ae, f.,

mlla, house.

o/vivo.

vim-en, Inis, n., osier.


vincio, vincire, vinxi, vinctum, v. 4,

v5c-o, -are, -avi, -atum, v. 1, call.


v61-o, -are, -avi,

-atum,

v. l.Jly.

vinclum = -vinculum.
vinco,
vincire,
vici,

Und.

volo,
victum,
v.

veile, -ui^ v. irreg. {Lat.

Prim.^

% 104), wish^
Z,

v61ucr-is,

-is, ff,

bird [volo, Jly].


f.,

conquer.

v61unt-as, -atis,
i.,

will [volo, wish].

vincul-um,

chain [vincio]. vinum, -i, n.; wine. vir, viri, m., 2 decl., man.
n.,

v61upt-as, vnsh].

-atis,

f.,

pleasure

[volo,

v5r-o, -are, -avi, -atum, v. 1, devour.

viribus, dat.

and

dbl. pi. o/vis.

vos, pron., you.

Lat. Prim., 61. 5


{il^Q

vires, plur. o/vis.

vox, vocis,
virgin.
,

f.,
-i,

voice.

virgo, virginis,
virtus, virtutis,
vis,

f.,
f.

Vulcan-US,
[vir].
fire).

m., Vulcan

god of
1,

courage

2 sing,

jpres.

of volo.
vij plu. vires,
force, strength,
f.,

vulnSr-o, -are, -avi, -atum, v.

VIS, vis, ace. vini, abl.

wound.
vuln-us,
-Sris, n,
,

virium, viribus,
violence.
vis-us, -us,
vit-a, -ae,
vit-o,

vultis, 2 plu. pres. ind.

a wound. of volo.

m., sight [video].


life [vivo].

f.,

-are, -avi,

-atum,

v.

1,

avoid,
Zephj^r-us,
-i,

Z
Zet-us,
-i,

escape.

vitr-um,

-i,

n,,

woad

(a blue dye).

m., west wind. m. Zetv^, a %oinged


,

man

vivo, vivSre, vixi, victum, v. 3, live.

(one of the Argonauts).

PRINTED BY

T.

AND

A.

CONSTABLE, PRINTERS TO HER MAJESTY.

AT THE EDINBURGH UNIVERSITY PRESS.

BV THE SAME AUTHOR


Crown
Sz>o.

is, 6d.

IMITATIVE EXERCISES IN EASY LATIN PROSE,


based on

'FABULAE FACILES/
8z>o.
is.

Crown

6d.

FIRST STEPS IN LATIN.


Crown
Svo.
2s. 6d.

EXERCISES IN LATIN PROSE COMPOSITION.


Crown
Szfo.

2s. 6d.

EASY CONTINUOUS LATIN PROSE.


Crown
%vo.
2s.

FIRST LATIN VERSE BOOK.


Small
8vo.
is.

6d.

LATIN CLAUSE CONSTRUCTION.


Small
Svo.
is.

LATIN

GRAMMAR
Small
Svo.
is.

PAPERS.
6d.

EASY GREEK GRAMMAR PAPERS.


Small
Zvo.
2s.

FIRST STEPS IN GREEK.


Crown
Svo.

y.

6d.

A PRACTICAL GREEK METHOD FOR


BEGINNERS.
Being a Graduated
applicatio7i

of Gram^nar

to

Translation

and

Composition.

By

F. Ritchie, M.A., and E.

H. Moore, M.A.

Crown

Stjo.

2s. 6d.

A MANUAL
By
F. Ritchie,

OF GREEK VERBS.
Szjo.

M.A., and E. H. Moore, M.A.


2s. 6d.

Small

ENGLISH

GRAMMAR AND
NEW
YORK,

ANALYSIS.
CO.

LONGMANS, GREEN, AND


LONDON,

AND BOMBAY

THIS BOOK IS DUE ON THE LAST DATE

STAMPED BELOW

A^ INITIAL FINE OF

25

CENTS

WILL BE ASSESSED FOR FAILURE TO RETURN THIS BOOK ON THE DATE DUE. THE PENALTY WILL INCREASE TO SO CENTS ON THE FOURTH DAY AND TO $1.00 ON THE SEVENTH DAY OVERDUE.

1^ ^Q^^

Jib

Mrt
17%>
JUL
?.U
1
:

2003

17Dec54Vl|

SEP

in mf^rr^

REC'P LP
SEP lO
1956

PE017196S84
REC'D

DEC3'G5-9PW

LOAN dept:

LD

21-95w-7,'3^

YB 411^2

968319

THE UNIVERSITY OF

CALIFORTiiA' LIBRARY

Вам также может понравиться