Вы находитесь на странице: 1из 112

..

1920 30- .:


,
2


,
..

2010


.
.4
1. ......18
& 1. 18

& 2. ..23
& 3. -
30
& 4. 1917 41

2.
1920- 1930 44
&1.
.44
& 2. .48
& 3. - ..54

& 4. ..61
&5. () ..69

3.
1930- .77
& 1.
1930- 77

& 2. .81
& 3. ...86

98
101

.106
..111

.

.
190 ,

1990- ,
. ,

,
,
1.

, , ,
.

,
,

. ,
,
.

. 1992. 2. .58. 1993. 1. .37.


, : 1.
, ; 2. , ; 3.
,

. ,
.
- .
.
,
(, , ),
408 . . .2.
- 25-303 . - .
.

, , ,
.
- .
, 10-154
5. -
.
6 ., 2 .,
8 . . - ,
, . .
, ,
: -

.
, ,
2

.. . . 1984. . 3.
Encyclopedia of diasporas. Part 1. 2005. C. 214-224.
4
GENUS. An International Journal of Demography. London. 2005. (1-2). C. 149-175.
5
Nezan, Kendal. The Kurds: Current Position and Historical Background in Kurdish Culture and Identity.
London. 1996.
3

. 1989
152,7 . 6.
, ,
, .


1920 - 1930- .

.
,
. ,
,

.

:
-,
1920-1930- .

-

,
-, -
.

ASAM. Stratejik Analiz. stanbul. S. 64.

-,
1930-
.
-,
.

, ,

, .

,
.
:
( ), (
),
( ).
- .
. 3 1922

(); 1936
.



1957 35- 10 .
(1972) 130 . .7.
7

( ) 25 1930
.

.
.
2 . 1937 -
-
,
. 18 , 1955 ,

.
8. 1970-1980 4000 .
.
1990- 500 .
. 2000 -
4800 9.

Kurdistan)

(8ura

1932 . . .
13 1962 .

(
)10 11.
8

, 1990- .
2000 . - .
9
amil Hejare. Diaspora Krtleri. stanbul. 2005. . 210.
10

"", . ()
19 1923. 1 5 1924. 1952 "". "."
- ,
, ;
, ,
. "." 100
, , . . ,
. . .
.
11
, , ,
. 1906 . ( 1969) 130 . .
1 ( 1906) . . . , . .
- . 6 1908 9 , 1831. . . .

,
. .

.
. ,

, .
-

, ,
.

-,

, -.
- , , ,

.

. , , ,


.

,
, 1917.

(1897) (1926).
9

,
,
.

, .

,12
13,

1930-

14.
,
. , ,
. (.-. 1931).
.
. . 1917
.
.
. 1924 1931 .
()

.
, . 1929
. 1931 .
, 1933 .
12

- 1920- .


. . 1917. 1927. . - . 1928. . 14.
14

, : : . . . 1993. .222. , ,
1919-1952 .
13

10


, ,
.

1937. 1948
( .), - (
) 1953 1954.15.
,
1937 . 16.

.

.
,
..
. ,
, - , .
,
, ,
.
.
1920 .- 1930- . .. 17
15

Men and destiny:


(1917 1991). . 2003.
16
: 3. . .1993.
17
. .: . 1924. . 7; . . . 1924; .
" " // . . 1926. 1/2; . . . . :
. // . -. 1932. 3/4; . .
. // . 1933. 1; . . . .
: . . . // . - ., - . 1936. . 5;
. . . . // . . - . . 1941. 3;
. // -. 1949. 3;
. . . . 3- ., . .
.; ., 1949; . .
. . . - 20- 30- (III ) // . / . 1963.

11

.. 18 1920-
. , . . 1959
.
1931
.

. . , . , .
19
. , ,
20.
,

, 21.
() .
. . , , 1931 .

.
. ..
. ,

. - (

. 11; . . 100 . . // . . . . . 1965. . 24,


. 4; . . . ., 1979; . . .
New York; London, 1981; . . . . . , 1986;
. . . . // . . 1988; . . :
. ., 1991.

18

.. . - . .: -97. 2002. . 2, .
2. 208 . .. ..; ..] .. . 2.
. .., ... .: . 1961.
.. XIIIXIV .
... . .: . . 1960.
19
. . . , . 1. .
1933; . 1. . 1933.
20
ROHAT. Krdoloji Biliminin 200 yllk gemii (1787-1987). stanbul. 1987. S. 107.
21
. . . 1936; . . . . 1931.

12

..),

, , 22.
, . -.

. . 23 1920-
. ,
, ,
. 1920-
1930- .
24.

, 1956 .
, 1991 ., ,

1950

1980-

.
,
- .. , . . ,
. , . . , . . , . , .
. , , - ,
, , . .25
, - ,
,
.

22

Bukpan .. Azerbaycan Krtleri. Bak. 1932. S. 31.


.. . . . . 1929. .
// . . 1925. . .
24
.. . . 1927; .. -. .
1927; . // . 1932. 4 .
25
ROHAT. Krdoloji Biliminin 200 yllk gemii (1787-1987). stanbul. 1987. S. 132.
23

13

..

..

- .

26.
..

27

.
. ,
,
, .
..
.
-
28. .. ..
29.
, . 30, . . 31 .
. 32 .
. . , .
.
.

26

. . 140.
.. . . 1966; . I -
. . 1990.
28
.. ( . 1920 -1940). . 1965. .
. . 1970.
29
.. : - , . . 1984.
.. . .
1984.
30
. () -. 1957; . (
). ; . . .
. 1976.
31
.. . . 1962; . . -. 1965; .
. . 1973.
32
. \. . . . . . . .
. .. . . 1966. 3.
. . 1982.
27

14


. ,
, ,
,
, -
.
33. .
.. , ..

34

.., .. ... ,
,
: .

, ,
-
(
, , ..)35.

1994

:
, 36.

( 1993 .).

.
,
, .
33

( . ). . 1999. . . 2004;
1 . . 2006.
(1931 1961) .
34
. . - I - .
. 1997. .. .. .. : . . 1993.
35
.. . . . . . . 21.
36
: . . 1994.

15

37.
,
. , ,


38.

. .
1920- .
,
.
, ,
.,


,
() 39.

2000-


- 40.

.
41
37

. . 79 95.
. . 82.
39
. : //1 . 2005. 2.
40
.. : . . 2005; . : .
. 2005. . ( 1 ).
. . 2008. .. . . 2008.
41
amil Hejare. Diaspora Krtleri. stanbul. 2005.
38

16

, .

.
, .
42(Hseyin Can), 43(Harman Taels)
, .
,
, .
, -,
.

, -
, .

42
43

Can Hseyin. Sosyalist Sovyetler Birliinde Krtler (1917-1956). stanbul. 2005.


Taels erman. Eski Sovyetler Birliinde Krtler (1927-1994). stanbul. 2001.

17

1.
& 1.

.

1801 . 1
: 1804
, 1813 ; 1806 . -

, 1812 .
.

..

..

44 ,
- .
8 . ,
,
- ,
. , - ,

45.

. ,
, . ..
: ( ..)
,

44

(1754 1806) , ,
,
( . . . 1901. . 21. . 499508.)
45
.. . . 1900. . 13.

18

(
)
, - ,
,
46.
C .
, .
1807 -
- , 600
, 47.

1813
. 1826 1828 . 1828
,
. ,
.

..


I . 1828
. , 1829
. .
, ,
. (, ,
.) (, , .)
, .
I .
I , ,

46
47

. . 25.
.. . . 1966. . 36.

19

48.
, I
(- - )

.
. I ,
,
.

.
.
.
, ,
. ,
.
-
, . ,
1829 .
. .
. , , - 400
49. .
..
1829
. , 1831 .
48

.. I - . . 1990. (
.). . 65.
49
.. . . 1915. . 41.

20

1833 .
.
50, - ..
.

.
,- .., -
51.
.

I - .
.
.
1878 52
, , , , .
.
.
. 1883
(21,5 %), (27%), (5%),
(15%), (15%), (, ,
,

(0,3%),

(10,5%),

-,

, , (0,2%)53.
30 . .
.
50

.. . 68.
.. . . . 141.
52
13 1878 . ,
1878 .
53
.. .56.
51

21

,
.
- 1877-1878 .
.
. ,
,

.
, ,
, ,
, .
, :
, 54.

,
,

- .

. 1917
- 1918
. 1914 1920 ,
.
, 1
- - .

54

. . - I - .
. 1997. . 89.

22

. ,
, , .
:
,
, .

& 2.

.
1897 . - 99,9 .
55. - 49,389 .,
- 2,538 ., - 3042 .
1917 .
132,257 . ..
, 56. . .

.

1.
(1917 .)

(.)
501

()
191

3.802

552

49,752

17,698

55
56

.. . 64.
. . 1917.

23

5,932

4,697

36,508

12,624

97,047

35,210

: Bukpan .. Azerbaycan Krtleri. Bak. 1932. S.71.

-,


.
, ,
1926 .

1926

69,1 . , 66,7 . , - 2,2 . 1926


15,262

., - 41,193 ., -

10,257 . 2308 . 57. ,


, 1897 1926
.
1926 . .
, 1897 1926
.
. ,
,
. ,
. ,
.
, , ,
57

1926 . .. . 1.
. 1929. . 8 14.

24

1926 ,
,
.
.. , .. . . , 1993
, . ,
, 1926
242 . 58, ..
4 .
,
. 1926 . ,


. 1989 .
153 . 59.
1920- .
. , (
1923 .) ,
:

30 . -

- 60. 1925 .
330 58,4 . 61.
1924 . (
..) . 15 .
, , ,
. -,
, - , - 1917 1918 . : ,

, . (2000)

58

.. . . . . : . . 1993. . 45.
. 1989 . . 1991.
60
. 1923. 6 . ( 281).
61
. 1925. 22 . (1009).
59

25

62. 1927 .(
1923 . ..) 6487 63.
1926 . 20 . -,
43 , 4 64.

50
. 65. ,
,

.

, ,
, ,

.
,
,

, - .
,
. . . .
: ,
. , ,
, . 66
, . . 67.

62

. 1924. 17 . ( 553). 29 . ( 610).


. 1927. 26 . ( 1227).
64
. 1926. 9 . ( 1222). 1925. 8 . (845).
65
. 1926. 13 . ( 1225).
66
(1906-1964), - , , , .
(, . )
, . 1915-1964 .
,
. . .
67
.., . . 46 47.
63

26

. .
:

2.
()

, ,

.
.

.
.
.

.
.

.
,

.
.
,
.
.
.
.
,

27

: . . . . 1966. . 47.

.
4 - , , .
.

, .
16

1923

()

. ,68 . .

, , .
, ,
- .
3.

68

. : // 21 . 2005. 2. 8
.

28

, , ,
, , ,
, , , ,
, , , ,
(, , ,
, ), ,
, , .

, , , ,
, , ,
, , ,
, , ,
, , .

: .. . . . . : . . 1993. . 42.


- .
.
,
, 69.
.
.
(
), - , ,
.
-, 70.

1920 1930-
. 50 242
.
69
70

.. . . 39.
Taels erman. Eski Sovyetler Birliinde Krtler (1927-1994). stanbul. 2001. . 52.

29

() .
- ,
,
. 1926
.
.

& 3.

-
,
.
, ,

.
. . :

71. ,
,

72. ,
- , . , ,
, ,
,73-

, .
71

Bukpan .. Azerbaycan Krtleri. Bak. 1932. S. 33.


Taels erman. . . . 19.
73
. . . 1936. . 7.
72

30

. ,
,

.
, .
,
.
, .
, ,
,
.
, 74.
.
, ,
. ,
, , , ..,
, .
.
. . ,
, ,
,
- ,
75.

(, , , ),

( , ). -,
, ,

74
75

.. . . 1984. . 7.
.. . .15.

31

-
. . : (, ) .
1920-
76.

..) ,

- . (
..) - 20 77.
. ,
.
.
4
, , . .
,
78.

. -
. 5
. - - .
.
, . - .
,
. .
, , , ..
- .
76

. 1925. 18 (1006).
. . . 37.
78
. 1925. 18 . ( 1006).
77

32

- -.
. -

8 -15
.

. .
.
, .
79.

.

,
(, ).
, .
, , .
,
. , .
, - .
80 81
. , ,
, -.
82.
, , , .
, ,
.
79

. 1926. 18 . (188).
(merek)-.
81
- , .
82
. . . 1931. . 4.
80

33

. -
,

, ,
, ,
83. ,
.
,

. , 1

(,

) .

. 40 %
.
, . (
, ) 20 %
84.
..
( ..),
, ()
. , ,

, ,

83
84

.. . . 51.
amil Hejare. Diaspora Krtleri. stanbul. 2005. S. 88.

34

85.
,

. , ,
- . ,

.
,
,

, .
, , , ,
, ,
. , , .
.

. XX
. .
86, -
.
,

. . -


.
*****

85
86

.. . . 1915. . 12.
amil Hejare. Diaspora Krtleri. stanbul. 2005. . 89.

35

. . . ,
,

87.

1926 . 2012
, - 47
. 37 88.

89.
.
().
.
: 90,
; .
.
, . ,
.
, . ,
.91 ,
.
, ,
- , ,
. , ,
. .
.

87

.. . . . . 1929. . 304.
1926 . . . 1. . 8 14.
89
. . . . 4.
90
- (1943-). .
91
Taels erman. Eski Sovyetler Birliinde Krtler (1927-1994), stanbul. 2001. . 33.
88

36

, 1)
: , . ., 2) :
3) ,
. ,
.
, ,

92

, -

. . .
.
*****
-
. ,
,

.
,
. . . , :
: 15-16 , 12-13
.

, , ,93..
, .
, ,
. .

,
.
.
-
92
93

.. . . .15.
.. . . . . 1929. . 302.

37

-. -; - -;

-. () , 94 .. .. .
,

.
.
.

95.
, -
, , ,
96, ..
.
, 15
- . , - , -
- ,

97.

-
. - , - () .
, ,
- .

, ,

, () -,
, , .
, ,
94

. . 303.
. . . . 2005.
96
. . 1979. . 431.
97
Sever Erol. Yezidilik ve Yezidilerin Kkeni. stanbul. 2006. S. 93.
95

38

( ), , ,
. , 6 (
7) (-, , , . .), o
, (. ., , .,
). ( ,
).
, ,
, ,-98
.. .
- .
.
, , .
- .
,
,

.
: -
,
, 99.
()100.
101 .
. , .
. - .
, 4
. , .
, - ,
98

.. . C. 24
Taels erman. Eski Sovyetler Birliinde Krtler (1927-1994). stanbul. 2001. C. 44.
100
.
101
. ,
. (Erdoan nar, Aleviliin Gizli Tarihi-Demirin stnde Karnca zi, stanbul, 2004).
99

39

( ) 3-
. . . . 21- . . .
( ) .
1- . . . 102.
.
-

. , ,

, - .


.
, -

. ,
, . ,
, , .

. .

.
.
.
.

102

40

& 4. 1917 .


. , 1917
.
1917 ,
,
1917 -
.

. ,

. ,
103
.
.
. ,
, ,

104.
-
. .
,
. ,
105 .
.
103

.
. . . . 1931. . 77.
105
(1897). , , .
. .
. . .
104

41

, ,

- ,
. ,
. ,

106,

1917 . .
,
, , ,
.
,
.
.

107. 1922
108,
, .

.., :


.
. ,
. ,
, .
, 109. ,

.

106


Can Hseyin. Sosyalist Sovyetler Birliinde Krtler (1917-1956). stanbul. 2005. S. 15.
108
.
109
Mhoyan Prof. Dr. akire Xdoye. ki Dnya Sava Arasnda Irakta Krt Sorunu. stanbul. 1998. S. 58
107

42

, 1917 ,

. -
. ,

,
.
,
.

43

2.
1920
1930
&.1.

- ,
,
.
.
.
1920- .
. . (21 1924 .) . .
,
.

.
15.11.1917 .


:
1. .
2. ,
.
3. -
.
4.
, 110.

110

. . 1957. . 1. . 40-41.

44

.. , .. , .. ,

, .
,
.


,
, .
, ,
111.
,

. ,

,
.
.
, ,
, -
(20. 11. 1917 .).
: , ,
, ,
, , ,

.
,
.
.
. , ,
111

.. . . . . . .39.

45

, ,

112.

, , -
.

1918 ,

(, ).
.
1920 - 1921
, .
,

: 1920 . , 1920 ., 1921 . . , 1921 .


.

, , , II
III (). ( 1921 .)
.
,
113. II
() 1923 .

112
113

. . 1. .
.... 8. . 1970. . 2.

46


114. 13 () 1924 .

.

III
( 1925 .) .
:
,
115.

..

: , ,
,
, ,
, -
.

116.
,
.
-, .
,
, ,
, .
-,

114

(). . . 1968.
.
. 1917-
1927. . - . 1928. .14.
116
. . 37.
115

47

-, -XIII ()

.

.
1920 -
.

& 2. -


, -
,
.

- , ,
.

,
.
,
,

,
(, ,
, ).

1923-1926 . ,
48

1924 .

,
76 117. 1924 .
,
13

118.


- , 5 1924 .
. - 65
. . (
() ..)

. .

, 119.
1926 .
28 , 6 120.
,
,
- 121. 1926 .
,
. 122 ..

, ,
,

,
, ,
..123.
117

. 1924. 18 . ( 782).
. 1924. 14 . ( 602).
119
.
120
. 1926. 7 . (1048).
121
. 1926. 27 . (1222).
122
. 1926. 16 . (1226).
123
.. .. 178.
118

49


.
1925 (

.).

76 . ..

7-

(11 1925 .)

124. ,

.

,
( - - ..), ,
, .
(). ,

, ,
, .
, 125.
. ,
-
, .
.

. -

124

.. ( . 1920 -1940). . 1965. . 116.

125

. 1925. 2 . (941).

50

,

.
1925 . ( . & 5
..) 6 63 .
,- , - , ,
126.


. 1924 ,

.
.
:
4.

7-


1928

..21..

..38..

..68..

..6
: 133

1929
.37.
.62.
.33.
....
132

: .. . . 1965. . 55.

, , 1928
7- ,

126

. 22 . ( 1009).

51

, 1929 .
, .


.
1925 . 150 127.
.
, ,


.
1926 .

.
-

,
,

128.
.
29 1924 . ,
13

25 ,
,
..129

10

127

.
. 1926. 7 . ( 1194).
129
. 1924. 29 . ( 610).
128

52

:
. 5 .
2 65 130. ..
-
. 1926 .
, .
, 15
,
30 131.

. ( 3
. ..), - , -
, ,
132.

-
.
, .
.
21 1926 . .

.
133.

. ,

130

. 1925. 8 . ( 845).
. 1926. 9 . ( 1222).
132
. 1924. 4 . ( 795).
133
. 1926. 22 . (1157).
131

53

1933 . 1936 .
125 134.
- , ,
,
.
.

& 3.

.
28 1920 .

. ,

,

: 1921 .
- (5 ),
(12 ), , , ,
(27 ), (6
), (9 )135.
, ,
- 136.
,
. ,
,

134

. 1936. 29 .
.. .. .. . .38.
136
... . . 62.
135

54

1924 .
,
. ,
,
:
, .
. . ;
: .
, ,
, ,
,137- 1924 . .

.

.

1920- .
, , , 9 1923 . 5
1924 ., 138.
, 1923 - 1924 .,
.
2 . .
, ,
13.000, -

. -

137
138

. . . 97.
.., .., .. . . .39.

55

, 139. ,
,

, 90 140,

.
. 1926 . ,
,
, ., 141.
1926 .
,
142, - .
1928 .
20 .
40 . 143.
- , ,
.

,
-
2.000 . 4.000
60.000
. 181
144.

,
.
139

. 1926. 15 . ( 1078).
. 1926. 9 . (1222).
141
. 1926. 7 . (1048).
142
. 1926. 18 . (1204).
143
.
144
. 1928. 29 . ( 225).
144
. 1925. 2 . ( 941).
140

56

- .
1890- .
, - , -

.
().
. ,
1892 .,

145.

: , - ,-

. ,
,
,
146. , ,

.
,

- ,

, ,
. 1924 1925 .
.
29
1925 . ... ( ..)
,
, , .

146

. 1925. 2 . ( 941).

57

.
147.
, ,
.
1924 . 20 . .

30.487 , 450 ,
5.603 , 5. 115 148. ,

, -
149.
1920 . , ,
.
. ,

.
1926 .
,
400 ,

150150.

25

1931

80 90% ,
100% ,-
151. ,
, 1930 . . 1932 . ,
, .
147

. 1925. 29 . ( 937).
. 1924. 25 . ( 560).
149
. 1926. 15 . (1078).
150
. 1926. 9 . (1222).
151
. 1931. 11 .
148

58

500 , 3 , 3 80
, , ,

152.

, 1930 . .
( ) ,
:
, ,
, , 153.

). 1926 .
:
,
,
. ,
( , ..)

154.

() .

, 13 ,
. , (

9 ,
- 8 155.

152

. 1932. 21 . 14 .
. 1936. 29 . (10).
154
. 1926. 18 . (188).
155
.
153

59

..

156.
,


.
,

, -
. .
.

,

. , .

156

60

& 4.


.
, ,

,
.

,


. 1918 .

.
. 1924
.
1920- .
,

1% 157.
1924 27 ,
1065 8 ( )
158.
6 1925 . IV
.
.
157
158

. 1924. 4 . ( 795). 29 ( 610).


. 1924. 22 . ( 9-483).

61

. :
. ()
50-, 5
. 800.000 .,
530.000 159.
(6) 3 1924 .
, ,

..160.
1925 20.000 11
, 295 16 (5,4%)161,
1931 1932
606 228 (37,6%),
12 538
245 (45,5%)162.
.
. . :
5.
1925\26 .

159

. 1925. 7 . (1048).
. . . . 49.
161
. 1925. 8 . ( 845).
162
. 1932. 5 . 1933. 6 .
160

62

36
60
70
45
41
92
50
49
40
37

10

520

: . . . . 1965. . 117.

1927 . :
2 .
, -
163.
103
.

) .
. 1925 .
7 , 109 ,
- 164 - .
1930
. , 1932 .
.
.

163
164

142

4-

(.

. 1927. 26 . ( 1227).
. 1925. 8 . ( 845).

63

, ) . 1933 .
43 40
, 52 165.
1935 .
5 . 1,7 .
166.
1931 . .
6 70 167.

- 168.
,

,
.

169.

.
21 1926 .
1926 . :
170.
()171
1921 . ,
165

. 1932. 22 . 5 . 19 .
. . 1935. 16 .
167
. 1936. 13 .
168
. 1937. 12 .
169
. . . .130. . 1929. 15 .
170
. 1926. 11 . (1198).
171
( ,1868-1926). , .
(1921)
. 1922 . . . -
, .
166

64

172.
:

.
.
173.

.
- , - ,
( .. ..)174.
9 1926 . , (
)

. .
() 13
: ,
50000 ,
,
.
.

175.
, 1929
.. 1928 . . .

.

1929

. :
1.
. 2. 172

.
. . 1925. 4 . ( 818).
174
. 1926. 10 . ( 1223).
175
. 1926. 13 . ( 1225).
173

65

. 3. , ,
1- 2- . 4. 1929 .
1929\30 . , , -
1929 .
. .
,176
.

,
- .
.
1920

, ,
1920- - 1930- .
.
.
1926 .
:

,
.
177.
.
: .
-. .

176
177

amil Hejare. Diaspora Krtleri. stanbul. 2005. S. 94.


. 1926. 10 . (1223).

66

, 178. ,
, ,

. ,

10


1937 .
( 20 . .).
,
179.

1918 .
. 1923 .
- :

18 , - 16 180. ,
, ,
. ,
.

. -, , - ,
, .
.
100%181.

178

. 1926. 18 . ( 1204).
. (). 1934. 20 1935. 177. 1937. 210. 1938. 292.
180
.. I - . . 1990. . 179.
181
. 1926. 9 . ( 1222).
179

67

. 1927 .
39 182.
,
. ,
, ,
: ,
,
( , )
.
,

,

.
,
.
,
()

,
.

.

& 5. ()
1921 .
,
,
183.
(
182
183

.. . 180.
.

68

..)
.
. ,
,
184. ,
.
,
-, -
.
, 1921 .

. 185. 1922 .
. 7 1923
,
.186. 16 1923
()
..
.

,
.

( )
,

1921

, ,
30 . 187.
184

amil Hejare. Diaspora Krtleri. stanbul. 2005. S. 49.


. : //1 . 2005. 2. .
115.
186
.. . . . . . . . 40.
187
. 1923. 6 . ( 281- 446).
185

69

1926
51.2 . ,
37470(73,1 %), - 13520(26,3 %), - 256 (0,5%)188.
1925 6
, 63 , 330 189.

-6

, , , , ,
, , , -,
, -,
: 12

, -, , ,
, .
, 6

: .. .. .. : . . 1993. . 42.

, .
.
.
190, -

1924

1925 ,

188

1926 . .. . . 814.
189
. 1925. 22 . (1009).
190
. 1924. 22 . ( 9).

70

. .
.
191.
( 1923-1929 .)

:http://www.kurdistanica.com/gallery2/main.php?g2_view=core.DownloadItem&g2_itemId=102&
g2_serialNumber=2

1929

8 1929 . VI


, ,
. 13
191

.1925.12 . ( 872).

71

8 .
.
192.
25 1930 -

. , .

( ..), ,
,

.
,
,
().
,
, ,
,


, 130
45

, ,
192

. . . . 116.

72

) . 193.
,
.
.
1930 .

.
194.

- ( ,
) 1923 - 1930 .
.
,
, ,
.

195. .
,
196.
1920

193

. 1930. 2 . ( 144).
. . . .116-117.
195
. . //:
. . 1994. . 83.
196
. . . 127.
194

73

197.
.

, ,
.
,

,
.

1920-

.
.
(
) ,
, , .

. ,
.. ,

198.
. ,
,

199.
, ( )
. , ,
197

. . 127.
.., .. . ... .
199
. . . . 85.
198

74

, . .
,



200. ,
.

******
, , ,

.
1920-

.
- , , ,


, ,
.

-
.
.
.

.
, ,
200

. . . . 130 131.

75

.
.
,
.
-
( 1923 1930 .) -
.

76

3.

1930-
& 1.
1930 -

1920-

, ,
.
,

,
.
,

1923

1936

:
. ,
,
, ,

201.
1936 ,
. ,

. , ,
1937 .
.

201

. . 1919-1952 . :. 3 . .1. . 1993. . 96. (:


: .1.)

77

1930-

.
,
.
.
,
, ,
.
, ,
,

.
1930- .

.

1933

,
202,

.. ...

. 24 1938 .
202

. . . . 1917-2007. . 2008. . 257.

78

,
.

1938 .
,
1930- .

.
1935 .203.

.
1930- .
,
,
, - .
, .
.
,
, ,
, . 1930-

, .
,
.
1937 . ,
, . (
),

203

. . 256.

79

30-
,
, .
,
-
,
.
204,- ..
.

1930-

,
. 1935 .



.
17 1937 .
( 103\1127-267)
, ,
, , ,
.
1937 .
, , , , ,
, , ,
31 1938 .
-
, ..

204

.. . . . . : . . 1993. . 48.

80

21 1938 .
3176 , 863 (27,2%)
205.


.

& 2.
1930-
. ,
1930 .,

, .
,

1930-

, ,
.
206 ,

1930 ,
207, 208
1936209.
205

. 1990. 3. . 193.
ura Kurdistan 1932
.
207
- ,
.,
. ,
, (), -
().
, .
206

81

1930- .
.
, - .., - 1933 .
, .
1934 .
.
.
7,5 , . -8 , -14,5 , .
-164 210.
1930- .,
.

, 211.

. , ,

,
. ,

33 212.

. -
, .
. .
400 . ,
,
208

,
, , -
. 2- , 1935,
. . "
" " () . .
, 102 7 .
209
1936 ( , -
) - , VIII 5
1936 , 1977 .
210
. . . . 1965. . 90.
211
. 1936. 30 .
212
. 1936. 12 .

82

213.

,
. ,
. ,
,
.
. ,
, . ,

.214

50

215.

:
,
,
,
! 216.
1936
.
,

5 - .


. , , -

213

. 1938. 28 . ( 44).
. 1938. . (14).
215
. 1938. 30 . (14).
216
. 1936. 10 . ( 58).
214

83

, 217, -
.


.
.
218.

.
. 121
, : .
,
219. . 135
, : ,
( ..),
, 220.

!
221,

. .

217

. 1936. 5 . ( 62).
. 1936. 31 .( 65).
219
. 1936. 5 . ( 51).
220
.
221
26 1920
. 27 28 ,
- .
.
222
. 1936. 31 . ( 65).
218

84

. !
!222.

. 12 1937 .
.

,
() . . .

223, -
...
, ,
, ,
,
, .
1930-
,
.
,
.
, , ,
.

223

. . . . . 95.

85

& 3.
1930-
,
,
.
,
.
1937 .
, . ,
, ,
224.

, .

15-17 1939 .

.
:
. ,
.
.
. ,
, .
.
- 225
, 226.

.
224

. . 98.
. (1893-1951). .
. .
. .
226
.. . . . 98.
225

86

(1937-1938 1944 ).

.
1937 1938 .

.
.

,
,
. 7
1937 ., ,
1325
. , 4-

, 812 ,
- 513 227. -
- 553
(3101 )228. 19 1938 .
2
.
1938 . , .
,
, , 229.

.
227

.. . . . . . . .48
. 1928 1953. . . 2005. .77.
229
. .77.
228

87

.
, 230
. . (
) , - .
1936 , .
. .
. ,
- ,
- . , .
, , -
. 24 . , ? ,
, .
, , .

. ,
, .
- . ,
. ,
. , .
: ? ,-.
, . ,

(1932). . ,
, (1968), (1970), (1982),
(1980). . -
(1953). (1953-1956),
. . . (1956-1959), (1959-1968),
- (1968-1975),
(. ) (1975-1984),
, (1977-1986), 1977 .
. . . ( - ),
- .
230

88

,
, 231.

, 1930 - .
: 1937 .

.
,
.
. .
110 120 .
,
. , .
,
,
, .
.
,
232 .
1937-38
.
: 3-4 . , -
233, . .
, 12
. . : . 42-45
.
200
231

.. .. .. . . 49.
: .1. . 104.
233
. 97.
232

89

- , 2-3
. .
. 234.

. 1937 , ,
. ( ). ,
.
- . 1938
.
, ,

235.

.., ..
23 1939 ., .
1937 . , (- ..)

: 553 3101 ., 568
2788 . () 1121 5889 .236
, ,

, .

. :
25 1938 . ,

234

. . 105.
. . 111.
236
: 1928-1953. . 2005. . 77.
235

90

( -
)237. . . ,
.
.
: ,

, .
238.
..
. 1938 . 8
, 1938 .
() 54
196 ., ,
, 239.

, .
. ,
1937 . 122
84 . 38 240.

. , 1938

, -
., - . .
( ),
.
() .

237

. . 77.
. . 79.
239
. . 78.
240
. . 79.
238

91

, . 16
241. .

. .

1938 ., , -

. 5 105 000
,

242.


( 1 . ).
1939 .
243.
1939

.
() . (25 1939 .). .
.: 1937 - 38 21 064
:


.
,
,
1939 .

241

. . 105.
.. .. ... . . . 50.
243
. 79.
242

92

,
244.
..
( ) 1939
.

8.
1939 .

12624
, 413

5514

10184

43,7

80,1

270

340

83,3

82,3

321

994

1105

14142

6105

11482

83,3
47,4

89,9
81,0

: .. . . . . : . . 1993. . 54.

, ,
.

. -

50 ,
. , ,
, .
, .
, , 59- . :
- . ,
244

.. .. .. . . . 50.

93

. 6-7
.
. . , ,
, ,
. , .
, : !
.
.
245- .
,
40 ,
.
.
.
, ,
, , .246 -
. :
,
.
,
.
,
247.
,
1937-1938 . :
:
,
, .
245

: . 1. . 106.
. . 111.
247
. . 111.
246

94

, , ,
,
248. ,
.

1944,

.

.

- , .

********
,


1920-1930- . ,

. ,
,

1921 .

,
249.
1925
250.
.
. ,
. , ,
248

: .1. . 97.
Kutschera Chris. Krt Ulusal Hareketi. Paris. 1979. C. 115.
250
, ( ), 1865 .
249

95

251.

- ,

,
.
.
( )
.

.

252. 1927

..

.. ( )

253- .
1927 .
()
.
,
-
- .
, 1930 ,

. ,
1930 (500 .)
- .
251

Kutschera Chris. . . . 103.


amil Hejare. Diaspora Krtleri. stanbul. 2005. S. 55.
253
Kutschera Chris. . . . 116
252

96

, .254. , ,

.
,

,
.

254

. . 116.

97

,
-
.

.
.
.

,
,
- .
,
, -

.
1920-

, ,
,
, ,

.
() ( 1920- . - ).
, ,
,

98

,
- .


- ,
, ,

.
,
,
, . -,

,
.
1920- . ,

.

.

,
, ,
.
.

,
. ,

.
.
99

1930-

, ,
.
.
.

,

.

100

. . 1906 1969.
= Men and destiny.

(1917 1991). . 2003.
.
(). . . 1968.
. . 1. . 1957.
. .1990.
1926 . ..
. 1. . 1929.
. . 1922-1972.
. . 1917.
. . 1924-1952.
,
1898-1970. . 1970.
( ). . 1930-2006.
(1897).

. 1917-

1927. - . 1928.

. . 1993.
(8ura Kurdistan). . 1932-1962.
. . 1979.
: 1928 1953. . (:
., . .). . 2005.

101

. . . 3. ( . .).
1993.
. . 1919-1952 . .1.
. 1993.
. 1992 - 1993.
Stratejik Analiz Dergisi. stanbul. 2000.
GENUS. An International Journal of Demography. London. 2005. (1-2).
Encyclopedia of diasporas. Part 1. 2005.
Http://www.kurdistanica.com/gallery2/main.php?g2_view=core.DownloadIte
m&g2_itemId=102&g2_serialNumber=2


1. .. .
. 1900.
2. .. . . 1966.
3. .. I -
. . 1990.
4. . :
//1 . 2005.
5. .. . . 1962.
6. .. . -.
1965.
7. .. . . 1973.
8. . . . . 1917-2007. .
2008.
9. .. .. .. : .
. 1993.
10. . ., A. . : . .
1998.

102

11. . . :
. . 1997.
12. . ., . . . .
2003.
13. . . . . .
1961.
14. .. . . 2008.
15. . . -
I - . . 1997.
16. . () . 1957.
17. . . . . 1924.
18. .. : -
, . . 1984.
19. .. . . 1915.
20. . . 2. . 1952.
21. . . .
. 2005.
22. .. . -
. . 2002.
23. . .
. . 1984.
24. . (
1 ). . . 2008.
25. .. : . . 2005.
26. . //
. 1932. 4.
27. . . .
- .
. 2008.
103

28. .
. //: . .
1994.
29. . . . 1927.
30. . . . . . 1927.
31. . . . 1984.
32. .. ( . 1920 1940). . 1965.
33. .. . //
- . . . . 1925.
34. .. . . . .
1929.
35. . . . 1936.
36. . . - . 1931.
37. . . . ,
. . 1933.
38. Bukpan .. Azerbaycan Krtleri. Bak. 1932.
39. Can Hseyin. Sosyalist Sovyetler Birliinde Krtler (1917-1956).
stanbul. 2005.
40. nar Erdoan. Aleviliin Gizli Tarihi-Demirin stnde Karnca zi.
stanbul. 2004.
41. Kutschera Chris. Krt Ulusal Hareketi. Paris. 1979.
42. Mhoyan Prof. Dr. 8akire Xdoye. ki Dnya Sava Arasnda Irakta
Krt Sorunu. stanbul. 1998.
43. Nezan Kendal. The Kurds: Current Position and Historical
Background in Kurdish Culture and Identity. London. 1996.
44. ROHAT. Krdoloji Biliminin 200 Yllk Gemii (1787-1987). stanbul.
1987.
45. Sever Erol. Yezidilik ve Yezidilerin Kkeni. stanbul. 2006.
104

46. 8amil Hejare. Diaspora Krtleri. stanbul. 2005.


47. Taels erman. Eski Sovyetler Birliinde Krtler (1927-1994). stanbul.
2001.

105


1938 .
, , ,

1939

:
1.
, , ,

().
2. . 1 :
) 4 247,2 . .
; 3 803,2 . . 444 . .
19 898 . . ;
) 14 406 . . ,
130 004 . . 1404 . .
9 790 . . .
3.
1 1939 .

.
()

106

8.

, 1939
2 110 . .
1 650 . . ; 1 580 . .
1 240 . .
.
9.
1 340 75
, 195 .
10.
1939 728 . . 6
150 . . ,

.
11.

6 150 . . 6 108 . .,
.
()
13.
.


.
(( .. .. .. : . . 1993. . 137.)

107


.
() . .

25 1939 .

.

. ..
1937 1938 21 064
: , , , .

1938 . 817 010 .., 1.01.1939. .
408 490 .. ()
17 1939 . 1939 .
32 483,8
..
(.)

,
10 660,9 ..,


, .

, , 1939 .
-, ,
- ,

108

() :
1. 1939
. 22 820,0 . .,
2 194,5 . .
(.)
( .. .. .. : . . 1993. . 138.)

*********
.. ..

17 1937 .
56839
.


17 1936 . 2123 420
400
.
,
215 , 185

,
.

215 ,
, 1937 .
1 453 828 ., .

109



, .
.

( . 1928 1953. . . 2005. .76.)

110


.

.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.

111

112

Вам также может понравиться