CKV Theater Lesbrief 2: Cabaret

Bekijk fragment 1. Het is een fragment van Javier Guzman uit zijn voorstelling Ton Zuur, de Vergeten mens. Lees de volgende recensies over deze show. NRC Handelsblad, 20 januari 2005 (Henk van Gelder) Meer diepgang bij Javier Guzman Javier Guzman is de pijlsnelle stijger die nauwelijks drie jaar geleden het Leids Cabaretfestival won en sindsdien al drie keer een Sinterklaasconference voor de VARA-tv hield - amusante uitzendingen, maar net niet venijnig genoeg om te beklijven. Dat gold ook een beetje voor zijn eerste theatersolo, die een run op de kassa's teweeg bracht. Zijn flair gaf hem vleugels, maar maakte zijn optreden soms ook vlinderlicht. 'Ton Zuur' gaat wat verder. Van de eenzame dood van de titelheld maakte Guzman een onnadrukkelijk raamwerkje, waarin af en toe ruimte is voor zorgen over de gekte van de tegenwoordige tijd. En zelfs voor enig moralisme. Zijn stand-up-ervaring maakt dat er dan altijd snel een grap volgt, maar sommige grappen hebben nu wat meer diepgang. 'Wij dragen kleren die gemaakt worden in de derde wereld,' zegt hij. 'En als ze uit de mode zijn, sturen we ze weer terug. En dan voelen we ons nog goed ook.' Guzman heeft ditmaal niet alleen de lachers op zijn hand, maar laat ook wat meer soortelijk gewicht zien. Dat is de beste combinatie.

De Volkskrant, 21 januari 2005 (Alexander Nijeboer) Javier Guzman heeft genoeg te vertellen De carrire van Javier Guzman ontwikkelt zich in sneltreinvaart, en vooralsnog lijkt de cabaretier het tempo uitstekend te kunnen bijbenen. Zijn voorstelling heeft hij opgedragen aan Ton Zuur, een man die tweenhalf jaar lang dood in zijn woning lag. 'Hij heeft een record gebroken', grapt Guzman, maar tegelijkertijd is hij bloedserieus. 'Niemand heeft hem gemist. En niemand, dat zijn wij. Hoe hebben wij dit kunnen laten gebeuren?' Het maatschappelijke engagement spat ervan af en zelden grijpt hij naar een gemakkelijk scorende grap als lapmiddel voor een zwak moment. Guzman toont, net als bij zijn debuut, ook in 'Ton Zuur' aan een indrukwekkende, brutale en meeslepende verteller te zijn. Net als Van 't Hek schopt Guzman tegen de schenen van kleinzerige burgers en hun kleinburgerlijke leed, tart zijn publiek, strooit met al dan niet verzonnen persoonlijke anekdotes en fileert maatschappelijke problemen tot de naakte essentie. Vernieuwend is Guzman met 'Ton Zuur' niet. Wel steengoed.

Trouw, 27 januari 2005 (Rinske Wels) Meer inhoud dan grappen Guzman ziet de samenleving steeds verder individualiseren en dat verontrust

hem. Die boodschap keert steeds terug in de voorstelling, die verder opgebouwd is als een lange stand-up act. In zijn vorige show 'Bot' was het grappen-grabbelton-gehalte nogal hoog, nu durft hij vaker stiltes te laten vallen en ontroering teweeg te brengen. Guzman is gengageerd en laat dat gelukkig steeds meer merken. Maar er zijn ook nog steeds een hoop vrolijke onderwerpen die voorbij komen. Wat hem ook mateloos fascineert is de verkoper in een hippe schoenenwinkel. Hij staat je dansend op de keiharde beat te woord en roept: "Je moet ze nog customizen". Zelf je eigen schoenen creren. De uitwassen van deze tijd: we hebben er kennelijk behoefte aan enorm uniek te zijn, maar daarin lijken we dus weer heel erg op elkaar. Je kunt goed zien dat hij vlieguren heeft gemaakt op het podium. Ogenschijnlijk relaxed en met flair staat hij te vertellen. Ondertussen heeft hij ook goed geleerd een grap te timen. Zo goed zelfs, dat het bijna een trucje wordt. Die verdraaiing zie je vaak bij Guzman. Dat maakte ook dat ik, toen ik het theater uitliep, alleen maar dacht: aardige voorstelling. Pas thuis bleek dat niet de grappen beklijfden, maar het idee achter 'Ton Zuur'.

1. Bij welke vorm van cabaret kun je Javier Guzman het beste plaatsen? Maatschappijkritisch

2. Waar heeft Guzman de titel van zijn voorstelling op genspireerd? Op de man Ton Zuur die 2,5 jaar lang dood in zijn huis lag.

3. Wat is de boodschap die hij mee wil geven met dit stuk? We moeten niet alleen met onszelf bezig zijn.

4. Leg uit hoe dit fragment binnen deze voorstelling past.

Hij laat zien, met een voorbeeld, dat mensen liever zichzelf helpen dan anderen.

Bekijk fragment 2. Het is een stukje uit een show van Hans Liberg. Liberg is pianist, maar bespeelt ook verschillende andere instrumenten. Zijn shows zijn opgebouwd rondom bekende stukken uit de klassieke muziek die hij mixed met andere bekende deuntjes uit de jazz en de popmuziek, waarmee hij probeert het publiek op het verkeerde been te zetten. Geen voorstelling is hetzelfde aangezien hij veel gebruik maakt van improvisatie en interactie met het zaalpubliek. Hij treedt ook op in Vlaanderen, Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk en Zwitserland. Ook heeft hij een tour gemaakt door de VS.

5. Bij welke vorm van cabaret vind je Hans Liberg het beste passen? Muziekaal cabaret

6. Leg uit waarom het voor Hans Liberg veel makkelijker is om met zijn shows in het buitenland op te treden dan in Nederland. Hij doet alles met bekende muziek, en hij praat niet veel.

Bekijk fragment 3 en lees de volgende recensie uit de volkskrant.

Waardenberg en De Jong bieden pure beeld-pozie

RECENSIE, PATRICK VAN DEN HANENBERG op 01 maart '97 Bandkaai door Waardenberg en De Jong. De Flint Amersfoort, 26 februari. Tournee.

Handenwrijvend staan ze voor de zaal. Als twee B-artiesten die het publiek ervan willen overtuigen dat ze er vreselijk veel zin in hebben die avond, en dat het echt heel bijzonder gaat worden. Het handenwrijven vormt echter de opmaat voor een paar minuten homoerotische activiteiten die treiterig blijven bungelen tussen agressie en lieflijkheid. Het is de

herkenbare toon van Waardenberg en De Jong. Ze kunnen het nog steeds niet helemaal laten. Martin van Waardenberg en Wilfried de Jong beuken op een ontplofbaar apparaat, en het rookt, vlamt en knalt zoals je dat in een strip ziet gebeuren van een overenthousiaste tekenaar. En er wordt ook nog steeds gemept. Als een primitieve hooligan grijpen ze naar de knots en gaan onbesuisd te keer. Maar van dat soort explosies alleen hoeven die rotjongens het niet meer te hebben. Sinds hun vorige programma Naggelwauz zijn ze de richting van absurd-humoristische beeldende kunst opgekropen. Met ongebruikelijke attributen waar zelfs de schroothandelaar meestal geen interesse meer voor toont, gaan ze aan de slag. Daar halen ze het onmogelijke uit. Bandkaai betekent weer een stap verder op die weg. Het wordt steeds mooier. Het is pure beeld-pozie. Waardenberg en De Jong zijn het meest hechte theaterduo in Nederland. Ze kunnen alles van elkaar hebben, vullen elkaar perfect aan, en gaan tot het uiterste en soms nog verder. Dat levert wel eens gebroken ledematen op, maar dat wordt als een onvermijdelijk bedrijfsongeval beschouwd. Ook in Bandkaai (betekent helemaal niets, dus zoek er ook niets achter) worden acrobatische toeren uitgehaald waarmee ze in Cirque du Soleil zouden kunnen staan. Maar het is geen moment stoere krachtpatserij. Het tweetal combineert banaliteit met schoonheid. Ze pikken elementen van de straat op, zoals een ordinaire scheldpartij over dubbelparkeren, gore borrelpraat, of de 'menukaart' van de vettige snackbar. Aan deze platte zaken wordt geschaafd, gepoetst en geschilderd totdat het volkomen uit het verband gerukt is en een andere waarde krijgt. Ze maken zin uit onzin. En omgekeerd. Ofschoon Waardenberg en De Jong niet serieus achter het bureau gaan zitten om een rode draad in het programma te bedenken, zien we in bijna alle scnes mensen die niet kunnen communiceren. De meesten proberen het wel, maar falen volkomen. Daarbij worden steeds andere kanten van het aloude machtsspel getoond. De machtigen overschatten zichzelf en worden onmachtig en daarom kunnen de zwakken ondanks zichzelf nog wel eens een kleine overwinning meepikken. Waardenberg en De Jong laten een hoop narigheid zien, waar de mond bij openvalt. Maar die treurigheid werkt constant op de lachspieren. En die verwarring is het hoogste wat een theatermaker kan bereiken. Patrick van den Hanenberg

7. Van den Hanenberg refereert in de vierde alinea aan Cirque du Soleil. Leg aan de hand van het getoonde fragment uit waarom.

Ze voeren acrobatische toeren uit op een balk die hoog in de lucht zweeft.

8. In de daaropvolgende alinea heeft hij het over banaliteit en schoonheid. Geef aan waar in dit fragment de banaliteit zit. In het schilderen en fluiten.

9. Niet veel later zegt de recensent: Ofschoon Waardenberg en De Jong niet serieus achter het bureau gaan zitten om een rode draad in het programma te bedenken, zien we in bijna alle scnes mensen die niet kunnen communiceren. De twee mannen in dit fragment praten niet, toch wordt er wel degelijk gecommuniceerd. Leg uit hoe. Door fluiten en blikken naar elkaar.

10.Bij welk soort cabaret past Waardenberg en de Jong het beste? Fysiek cabaret

11.Bekijk fragment 4 over Harrie Jekkers. Bij welk soort cabaret past dit?

12.Harrie Jekkers drijft de spot met verschillende mensen/groeperingen/instellingen. Noem 2 voorbeelden hiervan die je in dit stukje terug ziet. gemiddeld gezin mavoers

13.Heeft Jekkers nog een andere bedoeling met dit fragment behalve entertainment? Nee. http://www.youtube.com/watch?v=ltZo3gvQN8w&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=iWsV1rfUIhY http://www.youtube.com/watch?v=CzzcbFqLGQ0 http://www.youtube.com/watch?v=lXXlPEv4YhI