Вы находитесь на странице: 1из 256

-

(- )








, 
()
()





()
- ()


























635
641
644
646
648
652
654
658
661
665

667
670
673
676
678
681
685
688
692
696
699
705
708
711
718
722
730
733
736
736
742
745
745
748
751
753
755
757
761
764
766
770
772


774

779

779
( )
783

786

788

790
- 
802
 804

806

810

813

817

818

821

821
() 
823


826

831

835

839
 842

847

851


(-
)

.
.
.
,
.

1.31.6%.
, 10-20%
.
:
1 .
2 , .

, , , .

,
.
.

635

636

:
;
;
;
;
;
;
.

,
.
, .

. , ,
, .
, ( ) :
;
;
;
;
(, ,
);
;
;
;
.
, .
,
.


( ).
, .
,
,
.

(, , ) -

, , .
.

,
.
, . ,

,
.

(-C).
1.

.
. ,
, p.o. i.m. 5
mg 30-60 . 40 mg .
, 1-2 mg.
, ( , , ),
.
(),
.
, ,
.

1: 1


( 0.80 1.20 mmol/l)
valproate
carbamazepine
( 6-12 )
clonazepam ( 6-12 )

( )
 =

637

638


( 0.80 1.20 mmol/l)
lamotrigine
carbamazepine
-
( ;
6-12 )


valproate
(0.80-1.20 mmol/l)
carbamazepine
lamotrigine
-


valproate
carbamazepine

-

( 0.60 1.00 mmol/l)
carbamazepine
valproate
- .

.
600-1.200 mg/ (-A).
80% 2-3 .
.
(-B) (-D) .
(-C).
, :
;
( ,
11-15109/l, );

;
( ,
);
( ,
);
(Na+, K+) ( );

;
;
.

,
. 40 , .
2-5% .
, ( ).
: -
, .

0.8-1.2 mmol/l.
, .
12
:

( ).
, .
, ,
.
.
,
(, , ,
, , ).
.
;
(
);
NSAID-. ( )

.
. ,
.

639

640

(F 34.0)
. .
0.4-1%.
.
, . , .
, .

(divalproex) ,
(-B).
- (-C) .

1. Zornberg GL, Pope HG. Treatment of depression in bipolar disorder: new directions for
research. J Clin Psychopharmacol 1993;13:397-408
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-940175. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
3. Burgess S, Geddes J, Hawton K et al. Lithium for maintenance treatment of mood
disorder. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number:
CD003013. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated
frequently
4. Poolsup N, Li Wan Po A, de Oliveira IR. Systematic overview of lithium treatment in
acute mania. Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics 2000;25:139-56.
5. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database no.:
DARE-20001134. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2002. Oxford: Update Software
6. Dardennes R, Even C, Bange F, Heim A. Carbamazepine and lithium in the prophylaxis
of bipolar disorders. Br J Psychiatr 1995;166:378-381
7. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-952092. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
8. Macritchie KAN, Geddes JR, Scott J, Haslam DRS, Goodwin GM. Valproic acid,
valproate and divalproex in the maintenance treatment of bipolar disorder. Cochrane
Database Syst Rev. 2004;(2):CD003196
9. Emilien G, Maloteaux JM, Seghers A, Charled G. Lithium compared to valproic acid
and carbamazepine in the treatment of mania: a statistical meta-analysis. European
Psychopharmacology 1996;6:245-252
10.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-973144. In: The Cochrane Library, Issue 3, 2000. Oxford: Update Software
 .

11.Muller-Oerlinghausen B, Berghfer A, Bauer M. Bipolar disorder. Lancet 2002;359:241-7

1. EBM Guidelines, 28.6.2004, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007


(-A). .

24
, 16 .
10% . , 7-8 4
.
90% , 20 39 .
20% 10% .
.
.
20-25% .

.

.
.

641

642

- , / .
. ,
.
- 3-4 , 2 4 .
- .
,
.
, :
/ ?
( ,
, , ).
( , , ).
.

.
/ .
( , ,
, , , , , , ).
(
, , ).
( , , , ).
: . :
. .
, (
, ).
.
/
.

.

( ) . , .
,


,
.

.
.
,
, / .
. , , .

(-B).
, , -. ,
, - , .

1. University of York. Centre for Reviews and Dissemination. Brief interventions and alcohol
use. Effective Health Care 1993;1:13
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-950035. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
3. Kahan M, Wilson L, Becker L. Physician-based interventions with problem drinkers. Can
Med Ass J 1995;152:851-859
4. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-954003. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
5. Poikolainen K. Effectiveness of brief interventions to reduce alcohol intake in primary
health care populations. Preventive Medicine 1999;28:503-509
6. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-999258. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
7. Freemantle N, Song F, Sheldon T, Long A. Brief interventions and alcohol use. York: NHS
Centre for Reviews and Dissemination. NHS Centre for Reviews and Dissemination
(NHSCRD). ISBN: 0965 0288. Effectiv Health Care. 1993. 13.
8. The Health Technology Assessment Database, Database no.: HTA-950035. In: The
Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
9. Wells-Parker E, Bangert-Drowns R, McMillen R, Willians M. Final results from a metaanalysis of remedial interventions with drink/drive offenders. Addiction 1995;90:907926
10.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-950357. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 30.3.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

643

644

, . .
, , , .
.
. .

. ,
, .
.
/ , . ,
.

:
;
;
.
(
)
(
).
( ,
).
( , ).
(
).
( , ).
( ).
( ).
( ,
).
(

).
,
. .
,
, ( , , ,
). .


.
, ,
.
2-3 .
,

.
. .
, ,
, .
, , .
/ .
/ 2-3
.

,
.

1. EBM Guidelines, 16.4.2004, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007

645

646


.
, .
. ,

.
;
;
;
, ;
;
?;

: , , , , , , ?
, .

, .

.
- .
-.
- -.

( ).

.
3-4 .
.
-.
, 4-8 .

.
- (3-) 6 .

, .

,
( ).
1-2 , (
). .
.
, .
.
.

1. Hampton HL. Care of the woman who has been raped. N engl j med 1995; 332: 234237
1. EBM Guidelines, 24.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

647

648

,
.
, , .
.
.
.


. .
:
. .
, .
: ( 50% ), -, .

.

, ;
, , ;
;
, , , ;
;

(-C).

, ( ), , , , .

, ; ,
.

, , , ,
, .

- ;
; ; ;
, ; ; ; ; ; ;
.

( , , ,
, .);
, ;
(, ), ;
;
( );

, , , ,
, , , , ,
NSAID, , 2-, , , , , .
( , -, , ) .

: ? ?
? ? ?
.
, ( ), , , , , , , .
, , , ,
, 4, 12,
.
.
, , ( ), .
, .
8090% .

649

650

.
,
.

, , , . .
, , .
.


25-40% (-A). 30-50%
(-B).
.
25-40%; 40% (-A)
1 .

,
.

.
.
: ,
, , , , ,
, (-C).

2.5-5 mg .. 0.5-2 mg .
30 . , 0.5-5 mg X 1-2
7 .
, .
risperidone 0.25-0.5 mg x 1-2 olanzapine 2.5-5 mg x 1. , ,
2.5-5 mg lorazepam 0.5-1 mg
, .
- : benzodiazepine (.. temazepam
10-20 mg).
;
, .

1. Inouye SK. The dilemma of delirium: Clinical and research controversies regarding
diagnosis and evaluation of delirium in hospitalized elderly medical patients. Am J Med
1994;97:278-287
2. Johnson JC et al. Using DSM-III criteria to diagnose delirium in elderly general medical
patients. J Gerontology 1990;45:M113-9
3. Erkinjuntti T et al. Dementia among medical patients. Evaluation of consecutive 2000
admissions. Arch Intern Med 1986;146:1923-6
4. Cole mg et al. Systematic intervention for elderly inpatients with delirium: a randomized
trial. Can Med Assoc J 1994;151:965-70
5. OKeeffe S, Lavan J, The Prognostic significance of delirium in Older hospitalized
patients. J Am Geriatr Soc 1997;45:174-8
6. Williams MA et al. Predictors of acute confusional states in hospitalized elderly. Res
Nurs Health 1985;8:31-40
7. Rogers MP et al. Delirium after elective orthopedic surgery: Risk factors and natural
history. Int J Psychiatr Med 1989;19:109-21
8. Williams-Russo P et al. Post-operative delirium: predictors and prognosis in elderly
orthopedic patients. J Am Geriatr Soc 1992:40:759-67
9. Marcantonio ER et al. A clinical prediction rule for delirium after elective noncardiac
surgery. JAMA 1994;271:134-9
10.Inoye SK et al. A predictive model for delirium in hospitalized elderly medical patients
based on admission characteristics. Ann Intern Med 1993;119:474-81
11.Williams-Russo et al. Cognitive effects after epidural vs. general anesthesia in older
adults. A randomized trial. JAMA 1995;274:44-50
12.Francis J. Delirium in older patients. J Am Geriatr Soc 1992;40:829-39
13.Perez EL, Siverman M. Delirium: The often overlooked diagnosis. Int J Psychiatr Med
1984;14:181-8
14.Inouye SK et al. Clarifying confusion: The confusion assessment method, a new method
for detection of delirium. Ann Intern Med 1990;113:941-8
15.Gustafsson Y et al. Underdiagnosis and poor documentation of acute confusional states
in elderly hip fracture patients. J Am Geriatr Soc 1991;39:760-5
16.Thomas RI et al. A prospective study of delirium and prolonged hospital stay. Arch Gen
Psychiatr 1988;45:937-40
17.Rockwood.K. Acute confusion in elderly medical patients. J Am Geriatr Soc 1989;37:150-4
18.Francis J et al. A prospective study of delirium in hospitalized elderly. JAMA 1990;263:1097101
19.Levkoff SE et al. Delirium. The occurence and persistence of symptoms among elderly
hospitalized patients. Arch Intern Med 1992;152:334-40
20.Jitapunkl S et al. Delirium in newly admitted elderly patients. A prospective study. Q J
Med, New Ser 1992;83:307-14
21.Koponen H et al. A prospective study of delirium patients admitted to a psychiatric
hospital. Psychol Med 1993;23:103-9
22.Breibart W et al. A double-blind trial of haloperidol, chlorpromazine, and lorazepam in
the treatment of delirium in hospitalized AIDS patients. Am J Psychiatr 1996;153:231-7
23.Owens JF, Hutelmyer CM. The effect of postoperative intervention on delirium in cardiac
surgical patients. Nurs Res 1982;31:60-2
24.Schindler et al. Beneficial effects of psychiatric intervention on recovery after coronary
artery bypass graft surgery. Gen Hosp Psychiatr 1989;11:358-64

651

652

25.Williams-Russo MA et al. Reducing acute confusional states in elderly patients with hip
fractures. Res Nurs Health 1985;8:329-37
26.Gustafsson Y et al. A geriatric-anesthesiologic program to reduce acute confusional states
in elderly patients treated for femoral neck fractures. J Am Geriatr Soc 1991;39:655-62
27.Wanich CK et al. Functional status outcomes of a nursing intervention in hospitalized
elderly. Image 1992;24:201-7
28.Cole mg, Primeau FJ, Elie LM. Delirium: prevention, treatment and outcome studies.
Journal of Geriatric Psychiatry and Neurology 1998;11:126-137
29.Tune L. The role of antipsychotics in treating delirium. Curr Psychiatry Rep 2002;4(3):209-12
1. EBM Guidelines, 2.4.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

( ) . , , , . , , , , , .

0.03%,
,
.
.
40 .

.
, ,
, , ,
, .

, , . , . ,
.

.

( ,
/ , , ,
).
. .
, .
, , .
,
.

( , ,
, , , )
( , , , , , ).
.
.
, .
.

, 30-50% ,
.

.
.
.
,
.
.
, , .
( , 2 mg/
), .

653

654

,
. / / .
() .
, .

/ .

.
.
( , , , ).
.

.
.

1. EBM Guidelines, 16.6.2004, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007


, .
.
: .

, , .

24% .
.
.
.
.

.
, ,
.
. , , . , , , .
.
, . , .

?
/ .
.
: ?
? ?

. ?
: , ?
: , , /
?
: , , , , , ?
?

?
?

655

656

, , ?
?
?
( )?

, , ?
?
?
?
?
.
.

: . ?
, , : .
, , , , : .
: , , : .
: .
, , : .
,
, , , ,
; .

;
;

?

.
.
.
, .
.

, .

.
.

.

. .
.
?

Haloperidol 0.5-2-4 mg/
Perphenazine 2-4(-8) mg/
Risperidone 0.25-1-2 mg/
Olanzapine (2.5)-5-(10) mg/
Quetiapine 12.5-25 mg x 1-2/ 75 mg x 2/ .
.

. .
, :
Haloperidol 2.5-5 mg 2-3/ ..
Haloperidol decanoate 25(-50) mg ..; 4
Zuclopenthixol acetate 25(-50) mg ..; 
Zuclopenthixol decanoate 100(-200) ..; 3-4 
Risperidone 25 mg ..; 2-3
() .

. .
3 .
,
.

.
: (, , ), .

 .
 .
 .

657

658

.
: , .
, .

.
.
.

1. EBM Guidelines, 17.3.2005, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007

1-6

.
.
( ),
10-30% . / , .
.
, 1.

659

.

( ).
.
(SSRI) ( 1).
,
.
,
.

, , .
( 1).

.

1.

++


(
,
, )

++


(border line)

++

.

, .
.
.
.

660

40%
.
.
.

,
.
, , , .
(-B) (// ) (-).
(-C).


(-C).

1. Tam EM, Lam RW, Levitt AJ. Treatment of seasonal affective disorder: a review. J
PsychiatryRev Can Psych 1995;40:457-466
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-953129. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
3. Lee TM, Chan CC, Paterson JG, Janzen HL, Blaschko CA. Spectral properties of
phototherapy for seasonal affective disorder: a meta-analysis. Acta Psychiatr Scand
1997;96:117-121
4. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-971044. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
5. Lee TM, Chan CC. Dose-response relationship of phototherapy for seasonal affective
disorder: a meta-analysis. Acta Psychiatrica Scandinavica 1999;99:315-323
6. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-991049. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
7. Kato PM, Mann TA. A synthesis of psychological interventions for the berieved. Clinical
Psychology Review 1999;19:275-296
8. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-993702. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2001. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 28.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

.
.
.
.

.
2-3% 3-5% 64 .
:
15-22% 19-30% 64 .
, .
. ,
( ), , .

.

,

,
, .
, , .

, .

661

662

: , , , ,
, , , ,
.
: , ,
, , .

.
( ). .
.
, .
.
B12 .
(metildopa, -, , L-dopa,
indometacin, digoksin, , , ).
.

.
, .
: , .
.
.
.
( ): TSH, , ,
B12, Ca++, ,
.

/ .
;
.
.
,
.
( , , ) .
,
.


.
:
, (-) .
(-A).
. : citalopram, sertraline, paroxetine
fluvoxamine. -- moclobemide, , .
, , ,
, . ( , ).
Mirtazapine 15-30 mg/
.
, amitriptyline doxepine, . Nortriptyline .
, ,
75 ,
.
Venlaflaxine (37.5-150 mg/)
.
/ ,
(
risperidone quetiapine). .
, , 4-8 .
, ,
, .
1/2-2 .
,
.
, ,
.


. , , ,
.

.
,
, .

 .
 .
 .

663

664

. .

.

,
(-C).
(-D).

1. Selective serotonin reuptake inhibitors (SSRI) in the treatment of elderly depressed


patients: a qualitative analysis of the literature on their efficacy and side-effects.
International Clinical Psychopharmacology 1996;11:165-175
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-973205. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2000. Oxford: Update Software
3. Mittman N, Herrmann N, Einarson TR et al. The efficacy, safety and tolerability
of antidepressants in late life depression: a meta-analysis. J Affect Disorders
1997;46(3):191-217
4. Song F, Freemantle N, Sheldon TA et al. Selective serotonin reuptake inhibitor: metaanalysis of efficacy and acceptability. BMJ 1993;306:683-7. Comment in ACP Journal
Club 1993;119:45
5. Wilson K, Mottram P, Sivanranthan A, Nightingale A. Antidepressants for depression
in elderly. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number:
CD000561. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated
frequently
6. Banerjee S, Shamash K, Macdonald AJ, Mann AH. Randomized controlled trial of effect
of intervention by psychogeriatric team on depression in frail elderly people at home.
BMJ 1996;313:1058-61
7. Gerson S, Belin TR, Kaufman A, Mintz J, Jarvik L. Pharmacological and psychological
treatments for depressed older patients: a meta-analysis and overview of recent findings.
Harvard Review of Psychiatry 1999:7;1-28.
8. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-994490. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2002. Oxford: Update Software
9. Cuijpers P. Psychological outreach programmes for the depressed elderly: a metaanalysis of effects and dropout. Int J Geriatr Psychiatr 1998;13:41-48
10.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-983512. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2000. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 17.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

, .
, 20-60% ( ) , 15-45% .

( 1).
( 1).
:
;
;
.

.

:
, ;
, ;
;
;
.
. , .
, , . ,
.

dexamethasone (-C).

665

666

1. ,

1-, 2-, 6- 12-,

(
)

()

(
)

Digitalis

Clonidine

( ,
Corticosteroids
)
(
)

Methyldopa

Ranitidine



( )

1. Gavard JA, Lustman PJ, Clouse RE. Prevalence of depression in adults with diabetes.
An epidemiological evaluation. Diab Care 1993;16:1167-78
2. Kugler J, Seelbach H, Kruskemper GM. Effects of rehabilitation exercise programmes
on anxiety and depression in coronary patients: a meta-analysis. Br J Clin Psych
1994;33:401-10
3. Barefoot JC, Schroll M. Symptoms of depression, acute myocardial infarction, and total
mortality in a community sample. Circulation 1996;93:1976-80
4. Frasure-Smith N, Lesp,rance F, Talajic M. Depression and 18-month prognosis after
myocardial infarction. Circulation 1995;91:999-1005
5. McGee R, Williams S, Elwood M. Depression and development of cancer: a metaanalysis. Social Sci Med 1994;38:187-92
6. Harvey SA, Black KJ. The dexamethasone suppression test for diagnosing depression
in stroke patients. Ann Clin Psychiatr 1996;8:35-39
7. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-973035. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2000. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 28.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007


()

()

()

.

.
.

.


, , -
.
,
.

.
.
(, , , .).

667

668

(-A) (venlafaxine, amitriptyline, doxepin, mianserin, , )


(-C) .
.
(diazepam, chlordiazepoxide,
chlorazepate) ,
. Oxazepam lorazepam ,

.
,
.

(2-6 ), . ,

.
Buspirone non-benzodiazepine (azapirone)
1-3 ( ).

.
, .
- (-) , .
carbamazepine , , alpha
2- (clonidine), .

, . ( ).
.
,
( ). imipramine clomipramine () . , ,
, , . Buspirone .

()


. , ,
, .
-
.
.
, venlafaxine
.

.
, .
Clomipramine .
. , ,
.

ICD.
.
, buspirone, ,
.

,
.
.
. , ,
.

, ,
, (-C).

1. Casacalenda N, Boulenger JP. Pharmacologic treatments effective in both generalized


anxiety disorder and major depressive disorder: clinical and theoretical implications.
Canadian Journal of Psychiatry 1998;43:722-730
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-981749. In: The Cochrane Library, Issue 4, 2000. Oxford: Update Software
3. Dolovich LR, Addis A, Vaillancourt RJ et al. Benzodiazepine use in pregnancy and
major malformations or oral cleft: meta-analysis of cohort and case-control studies. BMJ
1998;317:839-843
4. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-989059. In: The Cochrane Library, Issue 3, 2000. Oxford: Update Software
5. Pittler MH, Ernst E. Kava extract for treating anxiety. Cochrane Database Syst Rev.
2003;(1): CD003383.
6. Liebowitz M, Gelenberg A, Munjack D. Venlafaxine extended release vs, placebo and
paroxetine in social anxiety disorder. Arch Gen Psychiatry 2005;62:190198
 .

669

670

1. EBM Guidelines, 23.2.2005, www.ebm-guidelines.com


2. 2
3. 2007

:
Olanzapine 10 mg .. , 2 ,
4 . 30 mg ,
Risperidone 2 mg 2 mg ,
Zuclopenthixol acetate 50-150 mg .. 24
, 2-3 (
,
),
Haloperidol 2.5-5 mg .. .
1 / .. ( ).
Diazepam 5-10 mg 3-4 .. 1-2.5 mg .. ..,
, .

,
(mirtazapine, mianserin, trazodone,
amitriptyline doxepin).

25-50
mg 8 . 10 ,

25 mg ,
.
100 mg
, 100 mg, 1-2
.
, 150 mg/.

()

, , .

, .
(chlorpromazine, chlorprothixene,
levomepromazine). , , , .
: 100-200 mg (levomepromazine 25-50 mg) 7 . 9 ,
100 mg (50 mg).
2 2 , 11 1
.
5 , (100-500 mg), 2
.

, , .
haloperidol 5 mg .., 30-60 .
5 100 mg .

Haloperidol 0.5-5 mg lorazepam 0.5-1 mg.

.
( ).
.
haloperidol, perphenazine, fluphenazine,
flupenthixol zuclopenthixol.
biperiden 2 mg 3
2.5-5 mg ..
.
40-120 mg .

671

672

, ,
, , .

.
.

.
.

Chlorpromazine clozapine thioridazine
fluphenazine.
Amitriptyline, imipramine, clomipramine nortriptyline
, doxepin .

.
agranulocytosis clozapine (1:100-1:1.000),
mianserin (1:4.000-1:10.000) mirtazapine.
Clozapine .
trazodone (1:1.000-1:10.000), ,
, thioridazine chlorpromazine. .

Carbamazepine .
Fluoxetine fluvoxamine
.
(moclobemide), , .
.

trazodone
(-D).

1. Martinon-Torres G, Fioravanti M, Grimley Evans J. Trazodone for agitation in dementia.


The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library Number: CD004990.
In: Cochrane Library, Issue 4, 2004. Chichester, UK: John Wiley Sons, Ltd.
2. Kilian JG, Kerr K, Lawrence C, Celermajer DS. Myocarditis and cardiomyopathy
associated with clozapine. Lancet 1999;354:1841-1845
1. EBM Guidelines, 13.4.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

, ,
. ,
.

. , , ,
.

Buprenorphine

Dextromethorphane ( )
Ethyl morphine
Codeine


Atropine -
Biperiden

.
.
, .

673

674



.
,

.
.
, .
,
, .
/ ,
, .

.
.
, ,
.
, , .
, .


, .
.

.
.
, (chlorpromazine 50-200 mg,
levomepromazine 25-100 mg ) .
; .
,
.
,
;
, .
(
) .
, .
.
.
-

,
.
, ,

.

1. Gowing L, Ali R, White J. Buprenorfine for the management of opioid withdrawal. The
Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD002025. In:
The Cochrane Library, Issue 3, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently
2. Theis JG, Selby P, Ikizler Y, Koren G. Current management of the neonatal abstinence
syndrome: a critical analysis of evidence. Biology of the Neonate 1997;71:345356
3. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-973556. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
4. Lima AR, Lima MS, Soares BGO, Churchill R, Farrell M. Carbamazepine for cocain
dependence. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library
number: CD002023. In: The Cochrane Library, Issue 3, 2002. Oxford: Update Software
5. Lima MS, Reisser AAP, Soares BGO, Farrell M. Antidepressants for cocaine dependence.
The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD002950.
In: The Cochrane Library, Issue 3, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently
6. Soares BGO, Lima MS, Reisser AAP, Farrell M. Dopamine agonists for cocaine
dependence. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library
number: CD003352. In: The Cochrane Library, Issue 3, 2002. Oxford: Update Software.
Updated frequently
7. Srisurapanont M, Jarusuraisin N, Kittirattanapaiboon P. Treatments for amphetamine
dependence and abuse. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane
Library number: CD003022. In: The Cochrane Library, Issue 3, 2002. Oxford: Update
Software. Updated frequently
8. Stanton MD, Shadish WR. Outcome, attrition, and family-couples treatment for drug
abuse: a meta-analysis and review of the controlled, comparative studies. Psychological
Bulletin 1997;122:170191
9. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-973647. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2000. Oxford: Update Software
10.White D, Pitts M. Educating young people about drugs: a systematic review. Addiction
1998;93:14571487
11.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-998456. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
12.Coyle SL, Needle RH, Normand J. Outreach-based HIV prevention for injecting drug
users: a review of published outcome data. Public Health 1999;113:1930
13.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-991406. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 2.6.2003, www.ebm-guidelines.com
2. 4
3. 2007

675

676

, .


.


pCO2,
.
,
. -III . , ,
, , .


;
;
;
(COPD);
, ;
;
, ;
(, -);
;
;
;
( );


;
, - ;
;
;
, ;
;
;
;
, ;
;
;
, ;
;
, ;

;
, -
;
pCO2 ,
pO2
;
,
;

;
;
.
, .
, .

( ,
).
.

1. EBM Guidelines, 9.2.2004, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007

677

678


.
.
( , ),
( , ),
.

(
).
:
( );
( );
(
);
( , , , , ).
,
. ,
.

,
.


.
.
.

,
.
65 74 , 4% ;
75 84 - 11%; 85
- 35%.
65 , 30%
.

, 60-70%
, 10%
, 15-20%
, 10%
, 5-10%;

, 10-12
, 5-7

,

.
. ,
.
,
:
;
;
;
.

679

680


()
( )

()


()






()

. :
;
;
.

.
:
: , ;
;
.
,
.
, , : , .
, , ,
( ).

:
;
;
, ;
;


.

.

1. EBM Guidelines, 19.5.2004, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007

,
. .

. , , .
:
.
. .

,
.
,
.
.

681

682

, , (, ,
).
.
(, , , , , ).

.

.
, .
, , .

. , .
.
( ),

.

(, , )


;
, .

. , , . ,
, : Argyll Robertson- ,
, ;
;
() .
, , ,
.

( )
.

.

.
, , .
, .
: ,
.
B12 .

- (, ,
). .
,
. .

.

.
.

.

, , .

.
, .

. ,
, .

, , ,
Lewy body , , , .
,
.
Pick- .
( )
;
()
. ,
;

683

684

()
( ,
), .

, (levodopa, selegiline, -) ( )
. ,
, .

, ,
.
,
. : , ,
.


( , ).
, .
, -
.

, ,

,
.
.
, , .
,
.

1. EBM Guidelines, 25.3.2000, www.ebm-guidelines.com


2. 7
3. 2007


()

:
;
;
;
.

0.2-1.4% .
, , ( ), , , . .

.
, metoclopramide
.

,
.
1. : 37.5C
.
2. :
( );
(
);
;
;

685

686

;
;
;
, ;
.
3. :
;
;
;
;
.

. :
( 2/3 );
;
.
, - .
,
.


, .
, ( , );
( );
.
. , . . .
. , .
. : , ,
. , ,
. , .

. , , , , -

, .
.

.
;

( );
;
( );
;
;
( dantrolene).
5 mg 3 .
15/ ( , )
( 20 mg 3 ). , 10 .
, . , . .


. 2 4
. .

.

1. Hermish H, Aizenberg D, Weizman A, Lapidot M, Mayor C, Munitz H. Risk for definite


neuroleptic malignant syndrome. Br J Psychiatry 1992;161:254-7
2. Keck PE, Pope HG, Cohen BM, McElroy SL, Nierenberg AA. Risk factors for neuroleptic
malignant syndrome. Arch Gen Psychiatry 1989;46:914-8
3. Sachdev P, Mason C, Hadzi-Pavlovic D. Case-control stydy of neuroleptic malignant
syndrome. Am J Psychiatry 1997;154:1156-8
4. Figa-Talamanca L, Gualandi C. Hyperthermic syndromes and impairment of dopaminergic
system: A case study. Ital J Neurol Sci 1989;10:49-59
5. ODwyer AM, Sheppard NP. The role of creatine kinase in the diagnosis of neuroleptic
malignant syndrome. Psychol Med 1993;23:323-6
6. Verhoeven WMA, Elderson A, Westenberg HGM. Neuroleptic malignant syndrome:
Successful treatment with bromocriptine. Biol Psychiatry 1985;20:680-4
7. Koponen H, Repo E, Lepola U. Long-term outcome after neuroleptic malignant syndrome.
Acta Psychiatr Scand 1991;84:550-1

687

688

1. EBM Guidelines, 15.6.2004, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007

-
()

20 ; , 1/3
, .
.
- , () clomipramine.

. ,
.
clomipramine ,
. .

- ,
1.6%. 2.5% (-B).
.

,
.
,
- .

, .
, .
(
).

-10.
() (). , .

.
:
, , /;
;
;
;
;
;
;
, .
:
, , , ;
, .
.
.
, , .
- , (
) .
20 , 1/3 .
, . ,
,
.
, .

, .
.
(Turet- ) . ,
.

, -.

689

690

- , .
,
.
.
,
, . ,
, , .
,
, .
, .
- ,
.
, ,
80% .
-
.
, , , .

:
( );
/;
( ,
());
;
;
( );
( ).


.
(-A).
(-A). .
,
. :
fluvoxamine (25-250 mg/)
fluoxetine (5-60 mg/ )
paroxetine (10-40 mg/ )
citalopram (20-60 mg/ )
sertraline (50-150 mg/ )
Clomipramine : 50-85%

. 25 mg. 150-200 mg/,


.
( 2-3 ),
1 .
1,5 , .

,
(). , .
. , .
.

1. Abramowitz JS. Effectiveness of psychological and pharmacological treatments for


obsessive-compulsive disorder: a quantitative review. J Consult Clin Psychol 1997;65:4452
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-973326. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
3. Piccinelli M, Pini S, Wilkinson G. Efficacy of drug treatment in obsessive-compulsive
disorder: a meta-analytic view. Br J Psychiatr 1995;166:424-443
4. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-968003. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
5. Kobak KA, Greist JH, Jefferson JW, Katzelnick DJ, Henk HJ. Behavioural versus
pharmacologicak treatments of obsessive compulsive disorder: a meta-analysis.
Psychopharmacology 1998;136:205-216
6. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-983622. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 15.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

691

692


.

.
, - (), .


.

.
, .

.

3-4%.
.
.
, .
30% , .
40-50%. 20% .
25% .

4 4 .

.
.
10 .
4 ,
) ):
() , , ;
() ;
() ;
() ;
() ;
() ;
() ;
() ;
() , , ;
() ;
() , ;
() ;
() ;
() .


, ,

, ,

, ,

, , ,

, ,

, ,

beta2-sympathomimetics .
Phaeochromocytoma: , .

.
, , .
( , , ) , .

693

694

.
(-A) (-A) .
, (
) .
, ,
-. .
(-C).

()

(-B). (-A).
citalopram, escitalopram, fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine,
sertraline.
, (
, citalopram 10 mg/),
.
.

Clomipramine (-A).
10 mg , .
: 100-200
mg/.
2-4 .
.
.

. ,
. .
Alprazolam (-B)
0.25 mg x 3
1.5-4 mg
: 0.25 mg/
, clonazepam,

Clonazepam
0.5 mg x 2
1-4 mg

Moclobemide
75 mg x 2
300-600 mg

, .
8-12 .

(-A), (-D).
(-A).
, , .
.

(-B).
(-B).
- , (-D).

1. Angst J. History and epidemiology of panic. Eur J Psychiatr 1995;10(suppl 2):57-59


2. Mavissakalian MR. Antidepressant medication for panic disorder. In: Mavissakalian
MR, Prien RF (eds.). Long-term treatment of anxiety disorders, s. 221-240. American
Psychiatric Press 1996
3. Barlow DH, Brown TA. Psychological treatments for panic disorder and panic disorder
with agoraphobia. In: Mavissakalian MR, Prien RF (eds.). Long-term treatment of anxiety
disorders, s. 221-240. American Psychiatric Press 1996
4. van Balkom AJ, Bakker A, Spinhoven P, Blaauw BM, Smeenk S, Ruesink B. A metaanalysis of the treatment of panic disorder with or without agoraphobia: a comparison
of psychopharmacological, cognitive-behavioural, and combination treatments. J Nerv
Ment Dis 1997;185:510-516
5. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-971064. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
6. Gould RA, Otto MW, Pollack MH. A meta-analysis of treatment outcome for panic
disorder. Clin Psychol Rev 1996;15:819-844
7. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-968034. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
8. Oei TP, Llamas M, Devilly GJ. The efficacy and cognitive processes of cognitive
behaviour therapy in the treatment of panic disorder with agoraphobia. Behavioural and
Cognitive Psychotherapy 1999;27:63-88.
9. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database no.:
DARE-20008184. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2002. Oxford: Update Software
10.Bakker A, van Balkom AJ, Spinhoven P, Blaauw BM, van Dyck R. Follow-up on the
treatment of panic disorder with or without agoraphobia: a quantitative review. J Nerv
Ment Dis 1998;186:414-419
11.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-981282. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
12.Boyer W. Serotonin uptake inhibitors are superior to imipramine and alprazolam in
alleviating panic attacks: a meta-analysis. Int Clin Psychopharmacol 1995;10:45-49
13.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-920019. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software

695

696

14.Taylor S. Meta-analysis of cognitive-behavioural treatments for social phobia. J Behav


Ther Exp Psych 1996;27:1-9
15.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-973122. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
16.Stravynski A, Greenberg D. The treatment of social phobia: a critical assessment. Acta
Psychiatr Scand 1998;98:171-181
17.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-981694. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2000. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 15.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

.

.

.

80% ( )
, .
, 10-20% .
1-2 1.000
.


.
, 25%.
, 40%.
, , , .

.

80% , 3-5 .
, ,
.
, , , , .

.

3 ,
6 .
, , .
.
, ,
, , .
.
, , .

- . ,
.
.


. .
(-C), , . .

697

698

, , ,
.

, .
3-14 .
, , .
, , .
.
, , .
,
.
,
.
, , .
, .

. ,
.


(-A).

1. Miller L. Postpartum depression. JAMA 2002;287:762-5.


2. Hoffbrand A, Howard L, Crawley H. Antidepressant drug treatment for postnatal
depression. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number:
CD002018. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated
frequently
1. EBM Guidelines, 21.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

()

.

.
.

2% .

.
, (-A).
.
.
,
.
.
.
.
, .

699

700

400 .
.





()

(, , , ).

.
.
,
.
.

, -, ,
, ,
.

. : 56% , 41% , 41% , 22%
. ,

.
.

.
.

: 3-5 4-6 .
/ :
1-3 2-4 .
: (12-40), .

() .

, 1-2 1-3 .
(15-20).

. , , .

:

.

.
.
, , .
.

, - .


.

( , ).

.
.
,

701

702

.
.

. , ,
.

4 :
;
;
;
.

12-16 .

.
, .
.

.
:
, , . , , , , ,
.

. . ,
,
. , , .
, .


(5-20 ),

.
:
;
;
;
- ;
;
.

. , 90% ,
.
5 .
.

, , . . . ,
.
(99%)
, .

. , ,
, .
.

, . .

,
. (1995)
.


. :
;
, ;
-

703

704

;
;
( );
;
.


.
;
;
,
.

.
;
.

-
(-C).

1. Brown C, Schulberg HC. The efficacy of psychosocial treatments in primary care: a


review of randomized clinical trials. Gen Hosp Psychiatr 1995;17:414-424
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-960172. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
3. Kirsch I, Montgomery G, Sapirstein G. Hypnosis as an adjunct to cognitive-behavioural
psychotherapy. J Consult Clin Psychol 1995;63:214-220
4. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-964303. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
5. Allison DB, Faith MS. Hypnosis as an adjunct to cognitive-behavioural psychotherapy
for obesity: a meta-analytic appraisal. J Consult Clin Psychol 1996;64:513-516
6. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-978373. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 14.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007


. , .
.
.
, ,

.

-
.
,
.
.
, . , , ,
.
,
.

.
,

705

706

.

, .
, , , .
.

.

.
,
. ,
. ,
. .

, , . , .
.
, .
,
.
, . ,
, .
, ,
.

.

.

,
.

.
.
, , .
, , ,
. .


. .
. .

,
.

( - ) , (-A).

1. Brown C, Schulberg HC. The efficacy of psychosocial treatments in primary care: a


review of randomized clinical trials. Gen Hosp Psychiatr 1995;17:414-424
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-960172. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 3.3.2005, www.ebm-guidelines.com
2. 2
3. 2007

707

708

; .
,
.
.
:
;
;
;
.

:
;
, ;
, , , .
ICD-10 :
(F32);
(F33)
.
, , .
, .

.
,

.
, .
: .

.
24- ,
.
:
;
;
; ;
;
;
.

( Ham-D ).
.

:
;
;
;
;
;
, ;
,

709

710

;
;
;
.
(F32-F33) 4 2 ; , 2 3 .
( ,
, ) .

,
.

(F32-F33)
.

.
: 4-5 :
.
: 6-7 :

.
: 8-10 :
,
.
:
, ( , , ).


?

?
, .

1. Williams J, Hitchcock Noel P, Cordes J, Ramirez G, Pignonen M. Is this patient clinically


depressed? JAMA 2002;287:1160-70.
1. EBM Guidelines, 28.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

.
.

(-A).

,
.
, .
, .
,
.
. , , .

, ,
. , , ,
.
.

711

712

, .
.
.

.
.
.

,
.
.
.
.
.

, , . , ,
.

1%.
0.2% .
:
, .

, 6
.
.

.

.
, .
. , ,
.

, (-B),

.
, .
. ,
.
, .

(-C).

; , ,
.
,
2.5-5 mg .. .. (-B), zuclopenthixol 100 mg .. (-D) ( ) clonazepam
(D). .
,
.


.

. chlorpromazine (-A) 200-400 mg/ 100-200 mg/


(-B).
, (risperidone (-B), olanzapine (-B),
quetiapine10 (-A) ziprasidone11) (-B).
Olanzapine (-C).
Clozapine
(-A).
clozapine
(-C).
: 4-12 mg/,
perphenazine 8-32 mg/ , risperidone 3-6 mg/, olanzapine 20 mg/ (-A).
Aripiprazole12 .
,
. ,
, - (-C).

10 .
11 .
12 .

713

714

2 (-A). ,
5 .


. , ,
10 mg x 3.
.
, , . , , .
.
, ,
, .


:
,
, . ,
. .
chlorpromazine
. .
: . , . .
(-B).

(-A).
, .


.
,
.
, . .


, -

.
(-B).

.

.
,
.
Clozapine ,
.

, .
, 25-30% 5-10 . 10-20%
, .
.
:
,
.


,
(-A).

(-B).
risperidone clozapine, olanzapine amisulpiride
(-C).
Quetiapine ( , ) (-A).

(-B).
, , (-B).

(-B).

(-C).
, , (-D).
-

715

716

. clozapine
, ziprasidone (-C).

(-B).
,

(-B).
Trifluoperazine13 .
(-A).
,
(-D).

1. Mari JJ, Streiner D. Family intervention for schizophrenia. The Cochrane Database of
Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD000088. In: The Cochrane Library,
Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently.
2. Jones C, Cormac I, Mota J, Campbell C. Cognitive behaviour therapy for schizophrenia.
The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD000524.
In: The Cochrane Library, Issue 3, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently.
3. Tyler P, Coid J, Simmonds S, Joseph P, Marriott S. Community mental health teams
(CMHT) for people with severe mental ilnesses and disordered personality. The
Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD000270. In:
The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently.
4. Waraich PS, Adams CE, Roque M, Hamill KM, Marti J. Haloperidol dose for the acute
phase of schizophrenia. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane
Library number: CD003082. In: The Cochrane Library, Issue 3, 2002. Oxford: Update
Software.
5. Fenton M, Coutinho E, Campbell C. Zuclopenthixol acetate for acute schizophrenia
and similar serious mental illnesses. The Cochrane Database of Systematic Reviews,
Cochrane Library number: CD000525. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford:
Update Software. Updated frequently.
6. Thornley B, Adams CE, Awad G. Chlorpromazine versus placebo for schizophrenia. The
Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD000284. In:
The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently.
7. Barbui C, Saraceno B, Liberati A, Garattini S. Low-dose neuroleptic therapy and relapse
in schizophrenia: meta-analysis of randomized controlled trials. European Psychiatry
1996;11:306-313.
8. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-961859. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
9. Bollini P, Pampallona S, Orza MJ, Adams MR, Chalmers TC. Antipsychotic drugs: Is more
worse? A meta-analysis of the published randomized controlled trials. Psychological
Medicine 1994;24:307-316.
10.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
13 .

no.: DARE-940125. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
11.Kennedy F, Song F, Hunter R, Clark A, Gilbody S. Risperidone versus typical antipsychotic
medication for schizophrenia. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane
Library number: CD000440. In: The Cochrane Library, Issue 3, 2002. Oxford: Update
Software. Updated frequently.
12.de Oliveira IR, Miranda-Scippa AM, de Sena EP, Pereira EL, Ribeiro mg, de Castro-e-Silva
E, Bacaltchuk J. Risperidone versus haloperidol in the treatment of schizophrenia: a metaanalysis comparing their efficacy and safety. J Clin Pharmal Therap 1996;21:349-358
13.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-970218. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
14.Leucht S, Pitschel-Walz G, Abraham D, Kissling W. Efficacy and extrapyramidal side
effects of the new antipsychotics olanzapine, quetiapine, risperidone and sertindole
compared to conventional antipsychotis: a meta-analysis of randomized controlled trials.
Schizophrenia Research 1999;35:51-68
15.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-993710. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2001. Oxford: Update Software
16.Lawrie S. Quetiapine in schizophrenia. Clinical Evidence 2000;4:564-565
17.Koro CE, Fedder DO, Ltalien GJ, Weiss SS, Magder LS, Kreyenbuhl J et al. Assessment
of independent effect of olanzapine and risperidone on risk of diabetes among patients
with schizophrenia: population based nested case-control study. BMJ 2002;325:243.
18.Wahlbeck K, Cheine M, Essali MA. Clozapine versus typical neuroleptic medication
for schizophrenia. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library
number: CD000059. In: The Cochrane Library, Issue 3, 2002. Oxford: Update Software.
Updated frequently
19.Newer atypical antipsychotic medication in comparison to clozapine: a systematic review
of randomized trials. Tuunainen A, Wahlbeck K, Gilbody S. Schizophr Res 2002;56:1-10.
20.Duggan L, Fenton M, Dardennes RM, El-Dosoky A, Indran S. Olanzapine for
schizophrenia. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library
number: CD001359. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software.
Updated frequently.
21.Sultana A, Reilly J, Fenton M. Thioridazine for schizophrenia. The Cochrane Database
of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD001944. In: The Cochrane Library,
Issue 3, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently
22.Glassman AH, Bigger JT Jr. Antipsychotic drugs: prolonged QTc interval, torsade de
pointes, and sudden death. Am J Psychiatry 2001;158:1774-82.
23.Quraishi S, David A. Depot haloperidol decanoate for schizophrenia. The Cochrane
Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD001361. In: The
Cochrane Library, Issue 3, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently
24.Quraishi S, David A. Depot flupenthixol decanoate for schizophrenia or other similar
psychotic disorders. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library
number: CD001470. In: The Cochrane Library, Issue 3, 2002. Oxford: Update Software.
Updated frequently.
25.Lawrie S. Continued treatment with antipsychotic drugs in schizophrenia. Clinical
Evidence 2000;4:568-569
26.Tharyan P. Electroconvulsive therapy for schizophrenia. The Cochrane Database of
Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD000076. In: The Cochrane Library,
Issue 3, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently.
27.Gilbody SM, Bagnall AM, Duggan L, Tuunainen A. Risperidone versus other atypical
antipsychotic medication for schizophrenia. The Cochrane Database of Systematic

717

718

Reviews, Cochrane Library number: CD002306. In: The Cochrane Library, Issue 3,
2002. Oxford: Update Software. Updated frequently
28.Lawrie S. Quetiapine in schizophrenia. Clinical Evidence 2000;4:564-565
29.Pekkala E, Merinder L. Psychoeducation in schizophrenia. The Cochrane Database of
Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD002831. In: The Cochrane Library,
Issue 3, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently
30.Joy CB, Adams CE, Rice K. Crisis intervention for people with severe mental illnesses.
The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD001087.
In: The Cochrane Library, Issue 3, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently.
31.Bond GR, Drake RE, Mueser KT, Becker DR. An update on supported employment for
people with severe mental illness. Psychiatric Services 1997;48:335-346
32.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-970407. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
33.Catty J, Burns T, Comas A. Day centres for severe mental illness. The Cochrane Database
of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD001710. In: The Cochrane Library,
Issue 3, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently
34.Allison DB, Mentore JL, Heo M, Chandler LP, Cappelleri JC, Infante MC, Weiden PJ.
Antipsychotic-induced weight gain: a comprehensive research synthesis. American
Journal of Psychiatry 1999;156:1686-1696
35.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-992233. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2001. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 9.3.2005, www.ebm-guidelines.com
2. 2
3. 2007

.
( ) .
,
, .
14.

14


15.

:
, ( );
;
;
( , );
( );
;
(
).
,
. , .
( ) .
.
. . ,
16.


, . :
( );
;
( , );
( );
( );
: (
);
(, );
.


. ,
.
, (-

15
16

719

720

C). ,
.
,
. (risperidone, quetiapine)
, .

. , ,
.
Donepezil, rivastigmine, galantamine memantine 17.

Oxazepam 7.5-30 mg , ;
Temazepam 10-30 mg , ; ,
, 5-10 mg ; 18.
(-A)
Risperidone 0.25-0.5 mg 2 ;
Haloperidol , 0.25-0.5 mg x 2-3 ; (-C), .
(-C)
Paroxetine 5-10 mg 1 ;
Citalopram 10-20 mg 1 ;
Sertraline 25-50 mg x 1
Mirtazapine 15-30 mg x 1 ()19.

(-C).

(-C).
CDCIG20
(-C).

( ) ( ) (-C).

(-B).

(-C).
12

17
18
19
20

Cytidinediphosphocholine

, (-C).

1. Lanctot KL, Best TM, Mittman N, Liu BA, Oh PI, Einarson TE, Naranjo CA. Efficacy
and safety of neuroleptics in hehavioural disorders associated with dementia. J Clin
Psychiatr 1998;59:550-561
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-981935. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2000. Oxford: Update Software
3. Lonergan E, Luxenberg J, Colford J. Haloperidol for agitation in dementia. The Cochrane
Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD002852. In: The
Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently
4. Olin J, Schneider L, Novit A, Luczak S. Hydergine for dementia. The Cochrane Database
of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD000359. In: The Cochrane Library,
Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently.
5. Fioravanti M, Flicker L. Nicergoline for dementia and other age associated forms of
cognitive impairment. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library
number: CD003159. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software.
Updated frequently
6. Spector A, Orrell M, Davies S, Woods B. Reality orientation in dementia. The Cochrane
Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD001119. In: The
Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently.
7. Opie J, Rosewarne R, OConnor DW. The efficacy of psychosocial approaches for
behavioural disorders in dementia: a systematic literature review. Australian and New
Zealand Journal of Psychiatry 1999;33:789-799
8. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database no.:
DARE-20000194. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2001. Oxford: Update Software
9. Fioravanti M, Yanagi M. Cytidinediphosphocholine (CDCIG) for cognitive and behavioural
disturbances associated with chronic cerebral disorders in the elderly. The Cochrane
Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD000269. In: The
Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently.
10.Effects of memory training on the subjective memory functioning and mental health of
older adults: a meta-analysis. Psychology and Ageing 1997;12:150-161
11.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-973479. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2000. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 19.5.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

721

722

.
(, ) .
.
, ,
, , .
, , .
,
codeine, ethylmorphine, dextropropoxyphene , , . buprenorphine

.
,
.

,
.
.
.
.. ( 40%),
. ,
, .

.
, .
.

.
dextropropoxyphene
.

.
.
,
.
, ,
.

, , .

.

().
.
;
( )
( ) ,
.
;
,
.
, , .
,
.

: , , , , -, - .
.
, , , ( buprenorphine,
tramadol dextropropoxyphene), , .
buprenofin , .
( ) - .

723

724

..
. .

; , .
( ,
), carbamazepine , , oxcarbazepine.
, ,
.

, , melperone21 25 mg 3 flupenthixol22 0.5-1
mg 3 . ,
.
3 5 . ,
- .
, citalopram23 sulpiride, , . .
, .

,
; ,

.
.
,
.
;
,
.

21 .
22 .
23 .

Buprenorphine24 (-C).
,
2-4 mg 6 .
, 24-48 . 24 8 mg.
3 10-12 mg,
5-8 .
buprenorphine, 1-2
. Buprenorphine


( ).
Clonidine chloride25 lofexidine (-C) , , 18
. clonidine lofexidine :

buprenorphine ;
buprenorphine ;
buprenorphine naltrexone (-C).
clonidine 75-200 g x 2-4. 1-1.2
mg. .
Lofexidine26 ,

. 1-2 2-3 12
(2.4 mg).
Lofexidine 7-10 .
2-3 buprenorphine.
clonidine lofexidine :
, levomepromazine , , , loperamide .

, .
, buprenorphine (
) ( )
. -

24 .
25 .
26 .

725

726

buprenorphine
. , ,
.

Buprenorphine27 (-B) methadone (B). buprenorphine


16-24 mg. , 32 mg .
buprenorphine. buprenorphine (16-32 mg/)
,
.
, buprenorphine
( ). 2-4 mg
12 24 mg.
,
.

.
,
buprenorphine, .
10-20 mg . 24 30-40 mg.
5 mg 50 mg,
3-7 .
buprenorphine,
. , buprenorphine 60-80 mg.
,

,
. , .
, 80-120 mg (A).
.
, , , . . buprenorphine ( 3 2 3
). 8
.
. .
,
.
2002 , buprenorphine
(8 mg) naloxone (2 mg) (-B).
,

27 .

. Buprenorphine naloxone (-B)


.
, . Buprenorphine- - .
.
Naltrexone
,
(-C).
buprenorphine ( , 12.5 mg)
.
, clonidine lofexidine ( ). Naltrexone 3
,
. Naltrexone
. , -
3
.

,
(-B).
LAAM,
LAAM , LAAM (-B).
()
,
(-B).
Buprenorphine clonidine
,
(-C).

(-C).
carbamazepine (-D) (-B)
(-B) .
(-D).

(-A).
(-C).
(-C).
(
)

727

728

(-B).
,
(-A).
, (-B).
,
, (-C).

1. Gowing L, Farrell M, Ali R, White J. Alpha2 adrenergic agonists for opioid withdrawal.
The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD002024.
In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently
2. Gowing L, Ali R, White J. Opioid antagonists and adrenergic agonists for the management
of opioid withdrawal. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library
number: CD002021. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software
3. Kirchmayer U, Davoli M, Verster A. Naltrexone maintenance treatment for opioid
dependence. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library
number: CD001333. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software.
Updated frequently.
4. Marsch LA. The efficacy of methadone maintenance interventions in reducing illicit opiate
use, HIV risk behaviour and criminality: a meta-analysis. Addiction 1998;93:515-532
5. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-988671. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
6. Clark N, Lintzeris N, Gijsbers A, Whelan G, Dunlop A, Ritter A, Ling W. LAAM maintenance
vs methadone maintenance for heroin dependence. The Cochrane Database of
Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD002210. In: The Cochrane Library,
Issue 2, 2002. Oxford: Update Software.
7. Glanz M, Klawansky S, McAullife W, Chalmers T. Methadone versus L-alphaacetylmethadol (LAAM) in the treatment of opiate addiction: a meta-analysis of the
randomized, controlled trials. American Journal of Addiction 1997;6:339-349
8. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-983193. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2000. Oxford: Update Software
9. Amato L, Davoli M, Ferri M, Ali R. Methadone at tapered doses for the management of
opioid withdrawal. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library
number: CD003409. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software.
Updated frequently
10.Gowing L, Ali R, White J. Buprenorfine for the management of opioid withdrawal. The
Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD002025. In:
The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently
11.Theis JG, Selby P, Ikizler Y, Koren G. Current management of the neonatal abstinence
syndrome: a critical analysis of evidence. Biology of the Neonate 1997;71:345-356
12.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-973556. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
13.Lima AR, Lima MS, Soares BGO, Churchill R, Farrell M. Carbamazepine for cocain
dependence. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library
number: CD002023. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software

14.Lima MS, Reisser AAP, Soares BGO, Farrell M. Antidepressants for cocaine dependence.
The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD002950.
In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently
15.Soares BGO, Lima MS, Reisser AAP, Farrell M. Dopamine agonists for cocaine
dependence. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library
number: CD003352. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software.
Updated frequently
16.Srisurapanont M, Jarusuraisin N, Kittirattanapaiboon P. Treatments for amphetamine
dependence and abuse. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane
Library number: CD003022. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update
Software. Updated frequently
17.Stanton MD, Shadish WR. Outcome, attrition, and family-couples treatment for drug
abuse: a meta-analysis and review of the controlled, comparative studies. Psychological
Bulletin 1997;122:170-191
18.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-973647. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2000. Oxford: Update Software
19.White D, Pitts M. Educating young people about drugs: a systematic review. Addiction
1998;93:1457-1487
20.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-998456. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
21.Coyle SL, Needle RH, Normand J. Outreach-based HIV prevention for injecting drug
users: a review of published outcome data. Public Health 1999;113:19-30
22.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-991406. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 14.7.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

729

730

,
.
,

.
, .
.

( 10%).

, .

?
?
, , ,
, , . !
?
, .
2-3 .

.


- .

.

,
,
.
.
.
.
.
.

, (-C).
,
, .
.
, (-C).
( 20-30 ).
( 3-4 ) (-C),
.
, , .
, .
.


(-A) (zaleplon, zolpiden, zopiclone) .
, oxazepam nitrazepam (
). Zaleplon , , 4 .
, .

(10-30),
. .

, .

731

732

,
(doxepin, trimipramine, amitriptyline, mianserin,
mirtazapine), , .
.
, (levomepromazine,
chlorprothixene) . , .
;
, .
, , hydroxyzine.

, .
.
.
. ,
.
, , , / .
.
( )
.
. ,
(midazolam triazolam).

1 2
.
.
,
.
5-7 , ( ) .

.

(-C).

1. Morin CM, Culbert JP, Schwartz SM. Non-pharmacological interventions for insomnia: a
meta-analysis of treatment efficacy. Am J Psychiatr 1994;151:1172-1180
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-940445. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
3. Benzodiaxepines and zolpidem for chronic insomnia: a meta-analysis of treatment
strategy. JAMA 1997;278:2170-2177
4. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-988111. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
5. Lobo BL, Greene WL. Zolpidemdistinct from triazolam? (review). Ann Pharmacother
1997;31:625-632
6. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-970668. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
7. Montgomery P, Dennis J. Cognitive behavioural interventions for sleep problems in adults
aged 60+. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number:
CD003161. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software.
8. Murtagh DR, Greenwood KM. Identifying effective psychological treatments for insomnia:
a meta-analysis. J Consult Clin Psychol 1995;63:79-89
9. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-955023. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 23.2.2005, www.ebm-guidelines.com
2. 2
3. 2007

( , ) , .
, .
, , .

733

734





(WMLs)


( ).
.
, , .

.
.
: .
: -.
.
: , .
- .
, , .
/ WMLs.
, , .

- ( ) . ,
.
.
( ) ,
,
. ( ) .

.

( , , ,

) - . ,
.
- , .
( (-D) , ) .
, acetylcholinesterase28
(donepezil, galantamine)29 . , .

Codergocrine mesylate (hydergine) (-C)30 .


(-C).
()
(-B).
Donepezil31 ,

6
(-A).

1. Meyer JS, Rogers RL, McClintic K, Mortel KF, Lotfi J. Randomized clinical trial of daily
aspirin therapy in multi-infarct dementia. A pilot study. J Am Ger Soc 1989;37:549-555
2. Williams PS, Spector A, Orrell M, Rands G. Aspirin for vascular dementia. The Cochrane
Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD001296. In: The
Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently.
3. Olin J, Schneider L, Novit A, Luczak S. Hydergine for dementia. The Cochrane Database
of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD000359. In: The Cochrane Library,
Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently.
4. Lachner G, Engel RR. Differentiation of dementia and depression by memory tests: a
meta-analysis. J Nerv Ment Dis 1994;182:34-39
5. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-940210. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
6. Meta-analysis of the Hachinski Ischaemic Score in pathologically verified dementias.
Neurology 1997;49:1096-1105
7. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-971349. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 18.3.2005, www.ebm-guidelines.com
2. 2
3. 2007
28
29
30
31

.
.
Redergin (Dihidroergotoxin) )
.

735

736

.
.
:
1. ;
2. ;
3. ;
4.
;
5. .
.
4 .
. , . . ,
,
. .
-

. , .
- (
) . -
.

737

1. .
1.

2. (
)

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.
max 100

, .

10

( , ; )

( )

10

15

// ( )

( , , )

10

( )

<50

, , > 50

( ) >50

10

50 , , (
, )

15

(,
)

10

( , , , )

10

( )

10

10

738

2. -
( )
( , )



6


,
, ,
, , ,

6
-

(/



)
( )
( )




,
,

(

,

, ,

,
/,
/
)
,
(

)






;

739

3. - ( ),
1
1.

1
1 ,
0
1

2.

0
0
0
1 ,
0

3.

, ,

4.

( ,
, )

1
0
1
5.

1 ,
0
1
1 ,

6.

1
0

0
7.

8.

(,
1 , , ),

1

,
, .

740

, ,
(- ) (-B).
: , .
.

. ()

4. ,
: , . .

1. , , ?

2. ?

3. ?

4. ?

5. ?

6.
?

7. ?

8. ?

9. ?

10. ?

11. ?

12.
?

13. ?

14.
?

15. ?

16. ?

17.
?

18. ?

19. ?

20. ?

21. ?

22. ?

23. ?

24. ?

25. ?

741

: , . .

26. ?

27. ?

28. ?

29. ?

30. ?

010

1120

2130

1. Mahoney FI, Barthel DW. Functional evaluation: The Barthel index. Maryland State Med
J 1965;14(2):61-5
2. Katz S, Downs TD, Cash HR, Grotz RC. Progress in Development of the Index of ADL.
Gerontologist 1970;10:20-9
3. Lawton MP, Brody EM. Assessment of older people: self-monitoring and instrumental
activities of daily living. Gerontologist 1969;9:179-86
4. Yesavage JA, Brink TL, et al. Development and validation of a geriatric depression
screening scale : a preliminary report. J Psychiatr Res 1982-83;17:37-49
5. Mulligan R, Mackinnon A, Jorm AF et al. A comparison of alternative methods of
screening for dementia in clinical setting. Arch Neurol 1996;53:532-6.
1. EBM Guidelines, 5.4.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

742

, , .


10-15%, 2-5%.
, 80% .

.
60%
. ,
.
90% , .
.

.


, , .
, ,
, .

.
,
.
.
/
.
.
,
.


.
.
,
, .
() .

, .
(-C) :
;
;
;
;
;

.
,
.


,
(-D).

1. Marttunen M, Aro H, Henriksson M, Lnnqvist J: Mental disorders in adolescent suicide.


DSM-III-R axes I and II in suicides among 13 to 19 year olds in Finland. Arch Gen
Psychiatry 1991;48:834-9
2. Beautrais A, Joyce P, Mulder R. Risk factors for serious suicide attempts among youths

743

744

aged 13 through 24 years. Journal of the American Academy of Child and Adolescent
Psychiatry 1996;35:1174-82
3. Brent DA, Perper JA, Moritz G, Allman CJ, Friend A, Roth C, Schweers J, Balach L,
Baugher M. Psychiatric risk factors for adolescent suicide: A case-control study. Journal
of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 1993a;32:521-9
4. Gould M, Fisher P, Parides M, Flory M, Shaffer D. Psychosocial risk factors of child and
adolescent suicide. Archives of General Psychiatry 1996;53:1155-62
5. Shaffer D, Gould M, Fisher P, Trautman P, Moreau D, Kleinman M, Flory M. Psychiatric
diagnosis in child and adolescent suicide. Archives of General Psychiatry 1996;53:339-48
6. Marttunen M, Aro H, Lnnqvist J: Adolescence and suicide. A review of psychological
autopsy studies. European Journal of Child and Adolescent Psychiatry 1993;2:10-18
7. Brent DA, Kolko DJ, Wartella ME, Boylan MB, Moritz G, Baugher M, Zelenak JP.
Adolescent psychiatric inpatients risk of suicide attempt at 6-month follow-up. J Am
Acad Child Adolesc Psychiatry 1993b;32:95-105
8. Brent D, Kolko D. The assessment and treatment of children and adolescents at risk
for suicide. In: Blumenthal S, Kupfer D. (ed.) Suicide over the life cycle. Risk factors,
assessment, and treatment of suicidal patients. pp. 253-302. Washington DC, American
Psychiatric Press, 1990
9. Hawton K, Fagg J, Platt S, Hawkins M. Factors associated with suicide after parasuicide
in young people. British Medical Journal 1993;306:1641-4
10.Rotheram-Borus MJ, Piacentini J, van Rossem R, Graae F, Cantwell C, Castro-Blanco
D, Miller S, Feldman J. Enhancing treatment adherence with a specialized emergency
room programme for adolescent suicide attempters. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry
1996;35:654-63
11.Pelkonen M, Marttunen M. Child and adolescent suicide. Epidemiology, risk factors, and
approaches to prevention. Pediatric Drugs 2003;5:243-265
12.Spirito A, Boergers J, Donaldson D, Bishop D, Lewander W. An intervention trial to
improve adherence to community treatment by adolescents after a suicide attempt. J Am
Acad Child Adolesc Psychiatry 2002;41(4):435-42.
13.Beautrais AL. Risk factors for suicide and attempted suicide among young people. Aust
N Z J Psychiatry. 2000;34:420-36
1. EBM Guidelines,17.3.2005, www.ebm-guidelines.com
2. 2
3. 2007

,
.

.
18- , .

, .

10 .
.
,
1998-1999 , 11%
(2% 5
). 15% 5%
20% 7% .

, .
, .
.

745

746


.
. ,

.
, ,
.
,
.
,
.
, .
.

.
.
. (
13 25 ) .
.
.
.
, . ,
(-B).

, , , .

, ,
, ,
, .

.
,
.
.

, , . , .

. , ,
.
.

.


.
.
( ,
) ,
( ).
18 .

1. Stanton MD, Shadish WR. Outcome, attrition, and family-couples treatment for drug
abuse. a meta-analysis and review of the controlled, comparative studies. Psychol Bull
1997;122:170-91.
2. New Zealand Health Technology Assessment. Adolescent therapeutic day programmes
and community-based programmes for seious mental illness and serious drug and
alcohol problems: a critical appraisal of the literature. Christchurch: NewZealand Health
Technology Assessment (NZHTA). 958374279. NZHTA Report 5. 1998.56.
3. The Health Technology Assessment Database, Database no.: HTA-988953. In: The
Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 10.6.2003, www.ebm-guidelines.com
2. 4
3. 2007

747

748


.

.

10 . .

.
.

.

.
,
.

.
:
.
, .
,
.

.

. .

. ,
, .
: , , , ,
, .
, , :
;
.
, ,
.
:
;
.

,
, , .
:
;
;
;
;

.

.
, , ,
.
.
.
, , .
, .

.
, .

749

750

1. Mufson L, Firbanks J. Interpersonal psychotherapy for depressed adolescents: A oneyear naturalistic follow-up study. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1996;35:11451155
2. Windle RC, Windle M. An investigation of adolescents substance use behaviors,
depressed affect and suicidal behaviors. J Child Psychol Psychiatry 1997;38:921-929
3. Feehan M, McGee R, Nada Raja S, Williams SM. DSM-III-R disorders in New Zealand
18-years-olds. Australian and New Zealand J Psychiatry 1994;28:87-99
4. Marttunen M. Adolescent suicide in Finland. Publications of the National Public Health
Institute. KTL A2. T-Print Ky, Hyvink 1994
5. Kovacs M, Feinberg TL, Crouse-Novak M, Paulauskas SL, Pollock M, Finkelstein R.
Depressive disorders in childhood II. A longitudinal study of the risk for a subsequet
major depression. Arch Gen Psychiatry 1984;41:643-649
6. Diagnostic and statistical manual of mental disorders (3th ed.) DSM-III-R. Am Psychiatric
Association, Washington, DC 1987
7. Birmaher B, Ryan ND, Williamson DE, Brent DA, Kaufman J. Childhood and adolescent
depression: A review of the past 10 years. Part II J Am Child Adolesc Psychiatry
1996;31:1575-1583
8. Harrington R, Fudge H, Rutter M, Pickles A, Hill J. Adult outcomes of childhood and
adolescent depression. Arch Gen Psychiatry 1990;47:465-473
9. McCauley E, Myers K, Mitchell J, Calderon R, Schloredt K, Treder R. Depression
in young people: Initial presentation and clinical course. J Am Acad Child Adolesc
Psychiatry 1993;32:714-722
10.Birmaher B. Brent D, Kolko D, Baugher M, Bridge J, Holder D, Iyengar S, Ulloan R.
Clinical outcome after short-term psychotherapy for adolescents with major depressive
disorder. Arch Gen Psychiatry 2000;57:29-36
11.Emslie GJ, Rush J, Weinberg WA, Kowatch RA, Hughes CW, Carmody T, Rintelman
J. A double-blind, randomized, placebo-controlled trial of fluoxetine in children and
adolescents with depression. Arch Gen Psychiatry 1997;54:1031-1037
12.Leonard HL, March J, Ricler KC, Allen AJ. Pharmacology of the selective serotonin
reuptake inhibitors in children and adolescents. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry
1997;36:725-736
13.Sallee FR, Vrindavanam NS, Deas-Nesmith D, Carson SW, Sethuraman G. Pulse
intravenous clomipramine for depressed adolescents: double-blind, controlled trial. Am
J Psychiatry 1997;154:668-673
14.Kutcher S. Practitioner review: The pharmacotherapy of adolescent depression. J Child
Psychol Psychiatr 1997;38:755-67
15.Brown BA, Lewinsohn PM, Seeley JR, Wagner EF. Cigarette smoking, major depression,
and other psychiatric disorders among adolescents. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry
1996;35:1602-1610
16.Roberts RE, Lewinsohn PM, Seeley JR: Screening for adolescent depression: A
comparison of depression scales. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1991;30:58-66
17.Harrington R, Whittaker J, Shoebridge P, Campbell F. Systematic review of efficacy of
cognitive behaviour therapies in childhood and adolescent depressive disorders. BMJ
1998;316:1559-63
18.Marcotte D. Treating depression in adolescence: a review of the effectiveness of
cognitive-behavioural treatments. A Youth Adolescence 1997;26:273-283
19.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database

no.: DARE-988532. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2000. Oxford: Update Software
20.Harrington R, Whittaker J, Shoebridge P. Psychological treatment of depression in children
and adolescents: a review of treatment research. Br J Psychiatr 1998;173:291-298
21.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-981790. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2000. Oxford: Update Software
22.Reinecke MA, Ryan NE, DuBois DL. Cognitive-behavioural therapy of depression and
depressive symptoms during adolescence: a review and meta-analysis. Journal of the
American Academy of Child and Adolescent Psychiatry 1998;37:26-34
23.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-983371. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2000. Oxford: Update Software
24.Hazell P, OConnell D, Heathcote D, Robertson J, Henry D. Efficacy of tricyclic drugs in
treating child and adolescent depression: a meta-analysis. BMJ 1995;310:897-901
25.Rey JM, Walter G, Half a century of ECT use in young people. Am J Psychiatr
1997;154:595-602
26.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-970633. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
27.Asarnow J R, Tompson MC. Depression in Youth: Psychosocial Interventions. Journal of
Clinical Child Psychology 2001; 30:33-47.
1. EBM Guidelines, 9.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007


.
.
, ,
.

.

751

752

,
1:11.900 1:34.000 ..
, .


.
,
. .
.

,

, ,
. , .
, .
. ,
.
.

.
,
,
.
, , .

.


.
18
.
, , , .

. .

.
, , .


12 .
.
, ,
, , , , . , . .


.
, , , .

.

1. EBM Guidelines, 4.9.2002, www.ebm-guidelines.com


2. 5
3. 2007

,
.
.

753

754

: , , .
: .

.
, . ,
, , , .


.
.

.


.
, ,
(
). , ,
.

Desmopressin32

, ,
. (-A)
, .
, .

.
- .
,
.

: , . ,

. , (-A).

32 .

, , .
( ) .
:
,

. . , ,
.

, ,
.

1. EBM Guidelines, 7.6.2004, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007

,
, ,
. , .

.
.
, , , .

,
4%.

755

756

( 40%)
.

1 3 .
6 ,
.
.
.
,
.
, .




( , )

.

. .

.
, .
.
, , ,
,
.

(). ,
. ,
. , ,
, , .

1. EBM Guidelines, 21.6.2004, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007

/
.
, .
,
.

.

12 22 (15-19 3
), 10 .
, .
,
.

.
1970 , Offer Offer
.
Laufer :
, , ,
.
, , ,
,

757

758

.
, ,
.
, .
,
.
, ,

. ,
, ,
.
, , ,
. , ,
, ,
.
, ,
.
. .
,
,

10-20%
.
. 0.5% , 1% .
.
55%
20 , 14% 14 ; 33%
20 .

.

,
, .
,
.
,
, , .

(40%)
:
, ,
.
,
.


30 -
.

(DSM III R):












()


.

(DSM III R) ,
:
, ;
/ ;
, ;
, ;
, ;
;
;
;
;
, ;
.

759

760

;
;
, ;
;
, , ;
,
, , .
, ,
, .

.

. ,
, , , .
.
,
: ,
, .
. .

, , ,
, .

.
, .

.

(-C).

1. Rey JM, Walter G, Half a century of ECT use in young people. Am J Psychiatr
1997;154:595-602
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-970633. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software

1. EBM Guidelines, 27.5.2004, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007

,
, .

, , .
4 .
2-20
10.000 . 7 .

. .
.
, , , ,
, , -,
. - .

761

762

, .

.
.

, , .
, ,
.

,
.
.
.

, .
, .
.

Asperger-
Asperger-
Asperger- ,
. .
Rett-
-
.
, .
(Heller- )

,
.

.
.
.

,
.


,
.

.
, .
, ,
.


.
,
.
, ,
, , () .
.

(-C).

Lovaas-
(-D).
20

, (-D).
(-C).

1. DeStefano F, Thompson WW. MMR vaccine and autism: an update of the scientific
evidence. Expert Rev Vaccines 2004;3(1):19-22
1. EBM Guidelines, 3.4.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

763

764

, . ,
.
, , , , , .
, ,
.
, , , ,
.

, 1/10-1/3 .
1/3
, 1/5 10% . ,
.
, ,
. ,
,
.
. ,
, , .

. ,

.
, , ,
, .
, ,

.
, ,
.
, ,
, .

,
.

.
. , .
, ,
. , . - . ,
, , , . , ,
.

. , ,
.
.
,
.
, .

.

.

1. EBM Guidelines, 15.10.2004, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007

765

766

, .

.

.
.
. .
.

0.1-2%
2.5-6% .
4% , 10-40% .

.
, .
.

( ).
, ,

.
, .

.
,
.
.
.
.
, .
.
.
, .

, .
.
.
.
.
,
.

.
, , , .
.

.

.
.
.
.
.
.
.
,
,
.
, , .

.

767

768

,
.
, . , , ,
.
, , , , ,
.
, , ,
.


.
, , , , ,
, , .
,
( ?) .
, (
?).
,
.
, ,
.
,
, ,
.
( - CDI)
.


:
, , , , ,
.
, .

,
.

. , ,
.
.
.

:

;

,
.
( ).
( 2 ),
;
;

.


, .
, , , (-B).

. ,
, .
, , .
()
. , .

, .
(-B)
.

769

770

100%.
, .
.

,
(-C).

1. Harrington R, Whittaker J, Shoebridge P. Psychological treatment of depression in


children and adolescents: a review of treatment research. Br J Psychiatr 1998;173:291298
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-981790. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2000. Oxford: Update Software
3. Hazell P, OConnell D, Heathcote D, Henry D. Tricyclic drugs for depression in children
and adolescents. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library
number: CD002317. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software.
Updated frequently
1. EBM Guidelines, 10.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

, .
.

10% .
, 1.7-7.6%
.

.

, .
, , .

5 10



(salbutamol)


, ,
.
.

771

772

clomipramine33 imipramine34. , fluoxetine


citalopram.

.
.

1. EBM Guidelines, 16.6.2004, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007

, , , , , .
,
(),
.

. ,

33 .
34 .

10 .
.

. .

/ .
,
.

, .
.
.
, .
.
.
.

,

(-B).
.
,

.

.
12

.

773

774

(-A).

1. Woolfenden SR, Williams K, Peat J. Family and parenting interventions in children and
adolescents with conduct disorder and delinquency aged 1017. The Cochrane Database
of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD003015. In: The Cochrane Library,
Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently
2. Montgomery P. Media-based behavioural treatments for behavioural disorders in
children. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number:
CD002206. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated
frequently
1. EBM Guidelines, 8.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

: , , .
,
.
,
, ,
( , ,
).
.
.

, (
DSM-III-R) 3.4%, (Dysthymia DSM-III-R) 3.2%
13%. , ,
. , 40%
.
.
,
51-80% .
.

, .

.
.

, .

.

( )

,
: , ,




, (, ,
) (, ) .
,
.

, ,

775

776

,
, ,
( , , , )





,

, .
,
.
. ,
.
.
, Beck- () (B), . ,
.
,
.
.

.
.

. ,
,
. ,
,
( ).
, . ( 20- )
,
, , .

, ,

. , , (,
).
- (-B) , .
,
,
. .

.

,
.

(-B), .
, ,
. ,
. 4-6 .
,
-,
.
.

(-C).

1. Mufson L, Firbanks J. Interpersonal psychotherapy for depressed adolescents: A one-year


naturalistic follow-up study. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1996;35:1145-1155
2. Windle RC, Windle M. An investigation of adolescents substance use behaviors,
depressed affect and suicidal behaviors. J Child Psychol Psychiatry 1997;38:921-929
3. Feehan M, McGee R, Nada Raja S, Williams SM. DSM-III-R disorders in New Zealand
18-years-olds. Australian and New Zealand J Psychiatry 1994;28:87-99
4. Marttunen M. Adolescent suicide in Finland. Publications of the National Public Health
Institute. KTL A2. T-Print Ky, Hyvink 1994
5. Kovacs M, Feinberg TL, Crouse-Novak M, Paulauskas SL, Pollock M, Finkelstein R.
Depressive disorders in childhood II. A longitudinal study of the risk for a subsequet
major depression. Arch Gen Psychiatry 1984;41:643-649
6. Diagnostic and statistical manual of mental disorders (3th ed.) DSM-III-R. Am Psychiatric
Association, Washington, DC 1987
7. Birmaher B, Ryan ND, Williamson DE, Brent DA, Kaufman J. Childhood and adolescent
depression: A review of the past 10 years. Part II J Am Child Adolesc Psychiatry

777

778

1996;31:1575-1583
8. Harrington R, Fudge H, Rutter M, Pickles A, Hill J. Adult outcomes of childhood and
adolescent depression. Arch Gen Psychiatry 1990;47:465-473
9. McCauley E, Myers K, Mitchell J, Calderon R, Schloredt K, Treder R. Depression
in young people: Initial presentation and clinical course. J Am Acad Child Adolesc
Psychiatry 1993;32:714-722
10.Birmaher B. Brent D, Kolko D, Baugher M, Bridge J, Holder D, Iyengar S, Ulloan R.
Clinical outcome after short-term psychotherapy for adolescents with major depressive
disorder. Arch Gen Psychiatry 2000;57:29-36
11.Emslie GJ, Rush J, Weinberg WA, Kowatch RA, Hughes CW, Carmody T, Rintelman
J. A double-blind, randomized, placebo-controlled trial of fluoxetine in children and
adolescents with depression. Arch Gen Psychiatry 1997;54:1031-1037
12.Leonard HL, March J, Ricler KC, Allen AJ. Pharmacology of the selective serotonin
reuptake inhibitors in children and adolescents. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry
1997;36:725-736
13.Sallee FR, Vrindavanam NS, Deas-Nesmith D, Carson SW, Sethuraman G. Pulse
intravenous clomipramine for depressed adolescents: double-blind, controlled trial. Am
J Psychiatry 1997;154:668-673
14.Kutcher S. Practitioner review: The pharmacotherapy of adolescent depression. J Child
Psychol Psychiatr 1997;38:755-67
15.Brown BA, Lewinsohn PM, Seeley JR, Wagner EF. Cigarette smoking, major depression,
and other psychiatric disorders among adolescents. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry
1996;35:1602-1610
16.Roberts RE, Lewinsohn PM, Seeley JR: Screening for adolescent depression: A
comparison of depression scales. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1991;30:58-66
17.Harrington R, Whittaker J, Shoebridge P, Campbell F. Systematic review of efficacy of
cognitive behaviour therapies in childhood and adolescent depressive disorders. BMJ
1998;316:1559-63
18.Marcotte D. Treating depression in adolescence: a review of the effectiveness of
cognitive-behavioural treatments. A Youth Adolescence 1997;26:273-283
19.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-988532. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2000. Oxford: Update Software
20.Harrington R, Whittaker J, Shoebridge P. Psychological treatment of depression in children
and adolescents: a review of treatment research. Br J Psychiatr 1998;173:291-298
21.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-981790. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2000. Oxford: Update Software
22.Reinecke MA, Ryan NE, DuBois DL. Cognitive-behavioural therapy of depression and
depressive symptoms during adolescence: a review and meta-analysis. Journal of the
American Academy of Child and Adolescent Psychiatry 1998;37:26-34
23.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-983371. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2000. Oxford: Update Software
24.Hazell P, OConnell D, Heathcote D, Robertson J, Henry D. Efficacy of tricyclic drugs in
treating child and adolescent depression: a meta-analysis. BMJ 1995;310:897-901
25.Rey JM, Walter G, Half a century of ECT use in young people. Am J Psychiatr
1997;154:595-602
26.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-970633. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
27.Asarnow J R, Tompson MC. Depression in Youth: Psychosocial Interventions. Journal of
Clinical Child Psychology 2001; 30:33-47.

1. EBM Guidelines, 21.6.2004, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007

anorexia nervosa

bulimia nervosa

.
,
.
.


: .
. anorexia
nervosa bulimia nervosa.

.

.
, , .

779

780

, .
Anorexia nervosa 14 16- 18 . 19 20 .
10-15
.
150- 14 16 anorexia nervosa.
,
anorexia nervosa.

ANOREXIA NERVOSA

.
15%
.
.
.
.

BULIMIA NERVOSA

, .
-, . ,
,
.

( , 3
).
1. ?
2. ?
3. 6 3 ?
4.
?
5. ?

Anorexia nervosa .
. ,
. , , .

.
:
;
, ;
, ;

;
.
,
.
, , :
;
-
.

:


:

, .
, , , .

anorexia
nervosa,
.
.
.
:
;
.
,
, , ,
.
:
. , (-C)
.
14 16 , ,
.
,
, .
.

781

782

.
, (-A), anorexia nervosa.
.

, fluoxetine, - 2/3 (-A).

.
. ,
. 5-16%.
,
.
, ,
.


anorexia nervosa (-D).

, (-C).
.
, ,
(-D).

1. Kinzl J, Biebl W, Herold M. Significance of vomiting for hyperamylasemia and sialadenosis


in patients with eating disorders. Int J Eat Disord 1993;13:117-124
2. Meta-analysis of cognitive-behavioural treatment studies for bulimia. Clin Psychol
Review 1997;17:703-718
3. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-983171. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2000. Oxford: Update Software
4. Whittal ML, Agras WS, Gould RA. Bulimia nervosa: a meta-analysis of psychosocial and
pharmacological treatments. Behaviour Therapy 1999;30:117-135
5. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-999870. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2001. Oxford: Update Software
6. Bacaltchuk J, Hay P. Antidepressants versus placebo for people with bulimia nervosa.
The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number: CD003391.
In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated frequently
7. Jimerson DC, Herzog DB, Brotman AW. Pharmacologic approaches in the treatment of
eating disorders. Harward Review of Psychiatry 1993;1:82-93

8. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database


no.: DARE-983124. In: The Cochrane Library, Issue 3, 2000. Oxford: Update Software
9. Schoemaker C. Does early intervention improve the prognosis in anorexia nervosaa
systematic review of the treatment-outcome literature. Int J Eating Disorders 1997;21:1-15
10.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-970141. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
11.Bacaltchuk J, Hay P, Trefiglio R. Antidepressants versus psychological treatments and
their combination for bulimia nervosa. The Cochrane Database of Systematic Reviews,
Cochrane Library number: CD003385. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford:
Update Software. Updated frequently
12.Meads C, Gold L, Burls A, Jobanputra P. In-patient versus out-patient care for eating
disorders. Birmingham: The University of Birmingham, Department of Public Health and
Epidemiology. Report number; 17. 1999. 1-58.
13.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database no.:
DARE-20008253. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2002. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 22.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007


( )

.

18 24 , 2,5 .
4
.

. 8 9 , 0.6 %

783

784

, 4.3 % .
0.1 % 2.1 %.

. , , , .

.
.
, .


.
,
.
.
.
,
.
,
.
,

.
,
.
,
. . .
.

Aganglionic megacolon
Spina bifida

,
, .
, -

,
(megacolon), ( ).
: pes cavus - .
.
, .

:
;
- (-C);
;
;
,
.
, , ,
.
,
.
, ,
.

1. Brazzelli M, Griffiths P. Behavioural and cognitive interventions for defaecation disorders


in children. The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane Library number:
CD002240. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update Software. Updated
frequently
1. EBM Guidelines, 7.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. 3
3. 2007

785

786


.
, . .
,
.
.

.

.

(dyslexia), (dysgraphia) .
.
10% .
6% dyslexia / dysgraphia.
Dyslexia- . 60% dyslexia , ,
.

10-15% , 3% (dyscalculia).
Dyscalculia- ,
, , ,
.

dysphasia-
.
24
32 , dysphasia.
, .
,
.
3% dysphasia.

2 5 , dyslexia.

.

2-5% ,
dyspraxia.

.
,
( , /
).

, , .
.
,
.

.

, ,

787

788

, , .
.

1. EBM Guidelines, 23.9.2004, www.ebm-guidelines.com


2. 3
3. 2007


.
: , ,
.
,
.

, , .
, 13-14
.
, .

(, , )


.

: ,
.
, . , .
.


.
.

.
.


.

1. EBM Guidelines, 24.2.2003, www.ebm-guidelines.com


2. 5
3. 2008

789

790

6-8

18

9-10

35

,
. 6-8 , 8 , 18 5 ,
, 4 3 . .

, .
, ,
() .
.
.
4
3 ,
.
. ,
,
.
, : ,
6 , . ,

( , ).
.

, -

35

.
, ,
.
.
, .

6 8

.
.
.

.
, .


( , ) . , .
. , ,
. , .
,
( ).
, ,

.
:
1. , , .
( ) .
,
, ( 40 ).
2. .
.
.
3. :
.
4. . 90
.
nystagmus .

791

792

5.
.
6. .
.
7. , : ,
, . .
8. .
,
.
9. ( ) .
, .

. , .
10. ,
.
.
11. : 45
. , ,
. .
12. .
13.
.
14. -
.
. , - , - . .
15. ( ),
, .
, (
). , 1-2
, .

, , .
-

. ,
.
.
.

4- .

.

.
, (, ).
,
(4 ):
1. .
2. . . ,
.
3. .
.
, .
,
,
.
4. (Hirschberg- ) .
.
5. ( ).
,
,
(, , )
.
6. .
7. :
,
, ,
.
8. 45 .
10-15 .
-

793

794

. ,
, ,
.
9. ( , ,
). ,
.

.
, 5 .
10. . ()
, .
,

.
11. : , .
. ,
. ,
.
12. . .

.
13. -.
(
) , -,
.

, .
( ) . !
.
( ).
.
,
. , , .
.
( , );
- .
- ,
.

.
, (, ).
,
().
. .
1. .
2. : ,
, ,
.
3. : ,
. .
4. . , .
-.
5. .
.
. . , .
6. .
7. , . ,
10 .
.
8. (
,
).
.
9. ,
( ). ,
.
10. .
,
, , .
, .
11. .
,
. 10 % ,

795

796

. ,
, ,
.
12.
.
, . ,
1-2 . .
, , .
13.: , , 8 mm 30 cm.

18

.
.
.
.
.

, .

.
, a a aa a aa aa a a (aa, a).
1. a .
2. a aa a a a aa: a a a,
a . aa a a a aa
a a aa aa.
3. : a a a a .
4. aa a a aa (aaa
aa).
5. aa a.
6. a a (a a
, aa aa- aa a a).
7. aa .
8. a aa aa ( a a a aa
a a).
9. a a (a a, a a ).
10.a a a a aa: a
, , aaa.
11.Hirschberg- .

12.aa a aa a . a a a aaa
aa .
13. a a.
14. a a, a a a a .
15.a a, a , : a
a a aa aa .
16.a, a a a, , a, a
, .

a a aa, a a.
a a a aa a a.
a a .
a a aa a a. a a
a a a , a , aa
.
a a . aa a aaa a, a , a a a a a a a aaa a a aa 3-a a
a a aa a a a . a a a a a a a, a
a a a a aa a a a a , aa a a a a 18 5 .
a a a a.
a a , a aa aa aa a aa a a . a
a , a aa aa
a a a , a aa a . aaa aaa a a aa a aa
a aa a a a. a a a
a , a a a a a
a. a a a a .

a a a aaa a a aa a aa a .
a aa a aa a , aa a
aaa a aa a aa aa a a
(aa, a). a
a a a a a .
, a a a a, a a. a a a. , a a aa
a.
1. a, aa a.

797

798

2. a: a a a a a a a a a a . a a a a
a aa aa a (aaa: , a, a) a
a a a a, a a a aaa aa
aa a a a aa.
3. : , a , a a a,
a a a. a a a, ,
aa. a a a a a aaa a
a a a. aa aa aa aa a
aa a a , a
a a a a aa a aa a. aa, a a a
a a. aa a aa a
a a a.
4. aa a : aa a a, a a
.
5. a : a aa a aaa.
6. aa a a: a a a aaa
a a a, a a aa aaa
a ( a aa a
).
7. aa a : aa a a aaa a a ( a aa aa a a )
8. aa aa-: a a 7 , a a aa aa a, a aa ( a
aa a ).
9. a: a a a a aa a a aa a a a a (a , -aa) (
a aa a ). a, a aa aa a. a a a
aa, a .
10. a aa , a a aa a a a
aa 2 a, a a . a
a , a a aa a a
a, a a a a aaaa
a a a a, a a a .
11.a, a a a, aaa a, aa
a , a, a , .

aa a a a a a a aa aa.
a a , a , a a aa aa
.

a a a a a a aaa
a . a a a a a a aa a a a a
a a.
a aa a a .
a a a a a a a , a
, aa a a.

aa a aa a . a a
a aa . a a aa a
a. a aaaa, a a a a a a a
a a a 5 .
, a a , a
a a a , .
a a a aa a aaa.
a aa a
a. a, aaa aaa a a a a a aa aa, a, a aa a a . a
a a a a a a a a a
aa a aa .

aa aa a a
1. a, a, a a aaa.
2. : a a , a
aa a a 5 m, a a a (aa 10
a a) a a a a (a a a aa a
aa 10 a a). a a a a a a a a
aa 2 m a .
3. aa, a aa: a a a a a a aa a ( 25-30 ). a
a aa, a a . a a
aaa a aaa a aa a a.
4. a a aaa .
a , a a (a a aa, ) a a a , a , a , a a aaa, a
aa a a .
a a aa a a a a a aa
a a aa.
5. a a: a a a a a 6 a.
6. aa aa-: a a a a (a aa a aa), a a , a a
a 5-6 a () 1 cm a a a a.
7. : a a a a a a a aa.
a a aa, . aaa a a 0.7
(a a a) a a a
aa .

799

800

8. a a aa. a 20 dB a 0.25-4 kHz.


9. .

aa aa a a

aaa a a ,
a . aa a. a a a
a .
a (a , ), a a a a
a a aa. a aa aa aa a a.
1. a; a aa, aa a aaa.
2. Diadochokinesia ( a a 5 a a
a )
3. - (a a a
).
4. : a a a a a, a a,
Hirschberg- , a.
5. a, a a a, aaa a, aa a
, a, a , .
6. a : a a a a, a, . a a a a a
aa a a a a a.
a a a a aa, a a a a a 10-15 a a a.
7. a a a a aa, a, a aaa a a . a a aa a a.

aa
( aa)
a

a + a a a
a
a a
aa (5 7.5 a)
aa a a (a , -)
a a a a : , a aa
a a a: , , a a a, ,
a, , a, a a, , , )

aa

Doppler-
aa a a

a a a aa a aa a
a (-D).
a a a a aa a a aaa a (-A).
a a a a
a aa, a aaa a (-C). a a, a a , a a (-A).
a aa a a (a a a a aa ) a a (-A).

1. Davis A, Barnford J, Wilson I, Ramkalawan T, Forshaw M, Wright S. A critical review of


the role of neonatal hearing screening in the detection of congenital hearing impairment.
Health Technology Assessment 1997;1:1-177
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-988284. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
3. Barlow J, Stewart-Brown S, Fletcher J. Systematic review of the school entry medical
examination. Archives of Diseases in Childhood 1998;78:301-311
4. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-980736. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
5. Roberts I, Kramer M, Suissa S. Does home visiting prevent childhood injury: a systematic
review of randomised controlled trials. BMJ 1996;312:29-33
6. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-968023. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
7. Preventing childhood unintentional injurieswhat works? A literature review. Injury
Prevention 1996;2:140-149
8. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-983113. In: The Cochrane Library, Issue 3, 2000. Oxford: Update Software
9. Pollitt RJ, Green A, McCabe CJ, Booth A, Cooper NJ, Leonard JV, Nicholl J, Nicholson
P, Tunaley JR. Neonatal screening for inborn errors of metabolism: cost, yield and
outcome. Health Techn Assess 1997;1:1-203
10.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-988282. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
11.Speller V, Mulligan JA, Law C, Foot B. Preventing injury in children and young people: a
review of the literature and current practice. Wessex Institute of Public Health Medicine
1995;1-61
12.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-978345. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
13.Coleman P, Munro J, Nicholl J, Harper R, Kent G, Wild D. The effectiveness of
interventions to prevent accidental injury to young persons aged 1524 years: a review
of the evidence. Medical Care Research Unit 1996, pp. 1-89
14.The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-968507. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 7.12.2004, www.ebm-guidelines.com
2. a a a aa a a 3
3. aa 2007 a

801

802

aa

a a

a a , , aa aa a
a a aa a .

- aa () .
aaa a aa a a aa a a
0.3%-3% a aa a aa a a aa
a.
30-50% a -a a aa .
- a a a a a .
aa aa a a a a
a a a aa. aa aa a.
aaa aa a a aa aa
a a a a.
aa a a aa a
-aa.

a a aaa a aa, a
a a, a a.
, aa .
a , aa a a. a
-aaa aa a a a a a a.
-aaa a a a aa a a
a aa aa a a.
aa a a (, a aa) a aaa a .
a , a aa
a a a a a a.
a a a a. a a a aa a aa .

a aa a a
aaa ;
.
aa a a , aa a. a a,
a : a a a, a a a
a a aa a, a aa a a
aaa aa. a a a
, , a a aa aa
a aa.
a aaa , aa aa a,
aa a aa a a , aa a aaa.
aa a a a a. a, a a aa a a a a
a.
aa aa aaa aaaa, aa - a a aa .
aaa a aa a
aa, a , Tourette- , a a, a
a a a a.
a-a a a a a a a a a aa a a a a a
.
aaa aa aa a aaa a aa a.

a a aa, a aaaa, a a.
aa aa aa () a a aa a a.
a a a aa a a. a, a a a a a a aa a.
a clomipramine a, a aa , aa a aaa a a a a.
() aa a aa
clomipramine, aa, a. aa aa
a - a a 6-10 ,
a aa aa
.
a aa a a
.
aa aa aaaa. a a
aa aa a a a a a
a a a a.

803

804

aa a aa , a a a a .
a a a. aa a a aa.

1. EBM Guidelines, 5.7.2004, www.ebm-guidelines.com


2. a a a aa a a 3
3. aa 2007 a

a a

a a a

a a

a a a a a a aaa
aa aa a a a

aaa

aa a aa a aa.
20-30% a aa a .
a a a a aaa aa aaa a a 16 .

a a aa a aa, aa a
aa a .
a a a aa aa a aaa a aa a aa.
a, a a aa a
a a a.

a a a a a a a.
a a a a a, a a -

a a a.
a, a aa aa aa a aa a .
a aaa a a :
a ; a a ;
a aa;
a;
, a a a a a
a ;
a a aa a a a a aa
a.

a a a a a a
a a .
a a a, aa a , , aa a.
a a a.
a aa a a aa.
a aa, a .. , a aa,
aa.
a a .

aa aaa a a a :
1. aa a aa a a a, aaaa a. aa a a aa
aa.
2. a a aaa, a , a , aa, a a a, a a a.
3. a aa a a aa a a.

a a aa a, aa a aa a a
a a a aa a.
a a aa aa; a a a a
a.

a aa a a, aaaa a .
aaaa a a a aa
(a , a a ).

805

806

a a aa aa aa a a aa a a a .
a aaa aa aa aa a a a.

aa a a a a.
a a aa a a (a a a a aaa aaa a
aa a a ).
a a a a a. aa
a a a a aaa.
a a a aa a aa aa.
a a a a , a
a a za a aa a aa
aa aa a .
aa a aa aa
a a a. a a a aa a aa
aa a a a a a? a
a a a aa a a.

1. EBM Guidelines, 14.6.2004, www.ebm-guidelines.com


2. a a a aa a a 3
3. aa 2007 a

aa

aa a aaa a a

aa a a a aa

aaa a a a a a
a a a a a,
a aaaa a a. a a a a
a aa a .
aaa a aa aa a a a aa a a
a a aaa a a .

a a a , aa a a aa a aa.
a aaa , a a a
a, a a a a a, a , aa, a a a , a aa
, a a a, a
.
a a a aaa a a .
a a a aaa a , a a , aaa a a a
.
a aa a a aa - aa,
aa a a a.
aa a aa aa aa a
aaa.
aa a a aa a a a a
.
aa a aaa a a a a aaa a aaa
a aa a a aa aa aaa
aa a a.

a a a a aa a a aaa aa, a a
aa a aaa a.
aa a a a a a aaa aa aa aa a. ,
aa, aaa, aa a a, a a
aa a a a a .
a, aa a aa a aa
aa a a aa aa aa aa.
a a a a a a aa a aa a aaa a a a a a a a .
a a aaa aa a
aa a a a ,
a a a . a aa , a, a a aa a .
a a a a a a aa aa a (-C).
a aa a a a aa a a
a a a aa a aa a a a
aa aa, , a aa a a (-C).

a a

a a aaa aa aa a
a a aa a aa a a

807

808

a a a , a , a a a,
aa aa-, a a. a aaa a a a.
aaa a a a a
a aa , a a a aa a a a a a a a. , a
a a , a aaa a a a a a aa aa.
a, aa, a a a a a a
aa a , a aaa a a a a a a a a a a a aa a a .
a a a a a a a
a a a .

a a a a:

, aa a aa, a a.
a, aa, a, aa.
a a a a a a .
a a aaa a a.
a aaa a a a aaa a
a a aa a a .

a aa a

a a a aaa aa a a a aa.
aaa a a a a a a a .
a a aa a aaa a, a a aa a a .
a aa aa a a a a.
a a aaa .
a a a a a (a , a a).
aa a.
a aa.
a a a a a a.
a a a .
:
aa a a (a a, aa a aaa, aaa a, a a).
a a.
a a a a.
a a a a .
a a, a a a, aaa a a
, a a aa a a .

a a a a a a a a , a a aaa a , aa a a . a a a a aa , a a a a
aa aa, a a. aa aa
.
a , aa, a
a, a a a. a aaa a
a a a .
a a a a a , aa a a
a aaa, a a a a
aa a aa aa a a a .

1. Mentjox R,van Houten, C A G,Kooiman C G: Induced Psychotic disorder: Clinical


aspects, Theoretical considerations and Some Guidelines of Treatment. Comprehensive
psychiatry 1993;34:120-126
2. Ferro T, Verdeli H, Pierre F, Weissman MM. Screening for depression in mothers bringing
tehir offspring for evaluation or treatment of depression. Am J Psychiatry 2000;157:375-9.
3. Agras S, Hammer L, McNicholas F. A prospective study of the influence of eatingdisordered mothers on their children. Inj J Eat Disorder 1999;25:253-62.
4. Zhang,L.,Xing,G.,Levine,S.,Post,RSmith,M. Maternal deprivation induces neuronal
death. Society for Neuroscience Abstracts. 1997;23:1113.
5. Niemi LT, Suvisaari JM, Haukka JK et al. Cumulative incidence on mental disorders
among offspring of mothers with psychotic disorder. Results from the Helsinki High Risk
Study. Department of Mental Health and Alcohol Research, KTL, National Public Health
Institute, Helsinki, Finland, British Journal of Psychiatry 2004, Jul; 185:11-7
6. Valiakalayil A, Paulson LA, Tibbo P. Burden in adolescent children of parents with
schizophrenia. The Edmonton Hight Risk Project. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol
2004 Jul;39(7):528-35
7. Siegel, D.J. Towards an interpersonal neurobiology of the developing mind: attachment
relationships, mindsight, and neural integration. Infant Ment Healt Journal 2001;22:67-94
8. Luoma I, Kaukonen P, Mntymaa M et al. A longitudinal study of maternal depressive
symptoms, negative expectations and perceptions of child problems. Child Psychiatry
Hum Dev 2004 Fall;35(1):37-53
9. Kim-Cohen J, Moffitt TE, Taylor A et al. Maternal depression and childrens antisocial
behavior: nature and nurture effects. Arch Gen Psychiatry 2005 Feb;62(2):173-81
10.Jacobsen T, Miller LJ. Mentally ill mothers who have killed: three cases addressing the
issue of future parenting capability. Psychiatr Serv 1998 May;49(5):650-7
11.Hans SL, Auerbach JG, Styr B, Marcus J. Offspring of parents with schizophrenia: mental
disorders during childhood and adolescence. Schizophr Bull 2004;30(2):303-15
1. EBM Guidelines, 22.3.2005, www.ebm-guidelines.com
2. a a a aa a a 2
3. aa a 2007 a

809

810

aa

aa a a

aa a

a a aa a

aa a aaaaa aaa a a
a a.
a a a,
a a a aa a a aa a.
aa a a a , , aaa a
aa a a a.
a aaa a a a a a a aa a a a aa aa aa a aa a .
a , a a a a a
a a.

a aa a aa, aa a
aa a a a a.
a aa a aa, a a aaa a a a.
aa a a aa a aa a, aa a a a a
aa.
aa a, aa, a a.
a aa aa a
a aa aa a a a a .
aa a a a a a , aa , aa . a aa aa a
a a .
a a a a a a aaa a a a aaa aa a -

a a aa a , aa/a, a a
aaaa , a a , aa.

a a a a.
aa: a a a, , a , a , , a , a.
a a aa , a a aa , a aa
a a a, a a a, .

a a a aaa, a a aa. aa
.
aa a a , a a, a
a a a a, a , a , a a
aa a a aa aa a a a a aa.
Haloperidol pimozide36 a a a .
, clozapine, risperidone, olanzapine37 quetiapine38
aa a a aaaa a a a.
aaa a aa a a .

a a ()

a a a aaaaa a aa, a a -
aa a aa a. a a a.
a , a a aa a, , fluoxetine, aa a a a a a 18 .
a aa a a.
a .

a aa aa ()

aa a moclobemide39 a aa a aa. a a a , aa a a -

36
37
38
39

.
.
.
.

811

812

a a a aa a.
aaa aaaa a a
, a a aa.

a a aa , a a a.
aa a Imipramine a a aa a a a
a aa, a a.
a a a a aa a, a, - aa, a a, a aa aaa a. Imipramine a
a a a a.
a , aa a a aaa aa aa.

a a a aa a aa a a a
a a aa.
a a a a aa , a aa a a a a
aaa .
aa aaa a a a a a a.
aa aa a a a . a
a a a aa a a aa.
aa a aa 4 buspirone40 a a
a aa, a a aa aa a a
a.

40
41
42
43

a methylphenidate41 D-amphetamine42 a atomoxetine43 a a a a a .


Carbamazepine a a a aa a, aaa
a a a aa. a a
a a .
a aa a a a a a a
a a.
a a a aaa a a a .
a a clonidine a a a a a
aa a aa a a aaa Tourette- . a a a aa.

.
.
.
.

1. Ambrosini PJ, Bianchi MD, Rabinovich H and Elia J. Antidepressant Treatments in


Children and Adolescents: II. Anxiety, Physical, and Behavioral Disorders. J Am Acad
Child Adolesc Psychiatry 1993;32(3):483-493
2. Gadow KD. Clinical Issues in Child and Adolescent Psychopharmacology. J Consult Clin
Psychol 1991;6(59):842-852
3. Ryan ND. The pharmacologic treatment of child and adolecent depression. Psychiatr
Clin North Am 1992;1(15):29-40
1. EBM Guidelines, 8.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. a a a aa a a 2
3. aa 2006 a

a a aa a

aa

a a

a aaa a a aa a.
a a a a a a.
a aa aa a , a a.
aaa aa aaa a a aa.
a aa aa a .
a a ( aa a ) a a .

7% 4% aa a a 15 a a, , a .
aaa a a-a a 0.3%.

813

814

a a a
a, a a a a , a
a a aaa.
aa a a a aa
a a aaa a a a a a a a a a aaa
aaa a aaa.
a aa a aa a
a aa a a aa.
, a a aa (a , a ) a a a a .
a a a aa a a
a.
a a a a ( aa).

, aa, a a a a, a a a aa:
aaa

a, a, a a

, , a a a (a ,
a a, aa aa a )
a
a a
aa a , a
a
a
a a
a
a a a

a a, a aa aaa
a aa a
aaa
a a
a a a (a , a a a, a )
aaa (a , aa), a a
a.
aaa a a a a.
aaa a aa.

a 20%-50% a a aaa a a a a.
, a a a, a aa a a.
aaaa a a a 3 a, a aa a a, , aa aa aa
.

a aaa a a.
a a a aa a a aa a aa.
aa a a a aa a a a :
aa aa a a a;
a a aaa;
a a a ;
aa a a aaa a a a a
aa aa aa a a a a a.

a a a

a a a a:
a aa a a ;
aa aa a;
aa a aa a a aaa aa
aa a aa;
a a a a a a.
aaa a a a a:
a a a a aaa a.
a a a aa a a
a, a aa.
aaa a a a a
a a a .
a a aaa a a a a .
aa a a , aa a aa a .

a a a

a a a a :
aa a aa a ;
a aaa a a ;
aaa aa;
a a ;
aa a a a , a .
a a a a.
a a a , aa a. a a a a a a ,
a a a / a. a a a a a a aa a a a.

815

816

a a aa aaa, a a
aa a aa.
a a a a :
a a a.
a a aa, a, a , a aa aaa a a a.
a aaaa a aa a a:
1. a a a a aa a a
a aaa a a.
2. a aa.
3. a aa a .
4. aaa aa a a a 3 a, a
a aaa a aa a .
a a aa a a a aaaa.

a a a aa a a a a a a aaa a a , a a a
a a aa aa. a aaa a
a a aa a a a aa. aa
a (-C) a a aa a
a a a a.
aa aa, a a aa aa a a a a a
aa.
a a a , aaaaa a aa.
a a a , a a a a a a .

aa a a a a a aa a a aaa a a aa a a aaa (C).


a a a a a , a a a
a a (-C).
a aa aa a a
a a aa a a. aa a
a aaa aaaa aa (-C).

1. Finkelhor D. The sexual abuse of children. Current research reviewed. Psychiatric


Annals 1987;17:233-241
2. Sariola H, Uutela A. The prevalence of child sexual abuse in Finland. Child Abuse
Neglect 1994;18:827-835
3. Finkelhor D, Berliner L. Research on the treatment of sexually abused children: a review
and recommendations. J Am Acad Child Adolesc Psychiatr 1995;34:1408-1423
4. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database

no.: DARE-963487. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
5. Rispens J, Aleman A, Goudena PP. Prevention of child sexual abuse victimization: a
meta-analysis of school programs. Child Abuse and Neglect 1997;21:975-987
6. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-983175. In: The Cochrane Library, Issue 3, 2000. Oxford: Update Software
7. Nagayama Hall CG. Sexual offender recidivism revisited: a meta-analysis of recent
treatment studies. J Consult Clin Psychol 1995;63:802-809
8. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-963253. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 21.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. a a a aa a a 2
3. aa 2006 a

aa

a a aa aaa aa
a
a a aa a a a a a a .
, a aa a a aa a a
.

aaa aa a a a a a
a a .
aa aaa a a, a . aa a aa a a
aa aa a a.
a a a , aa, a a
a a.
a a aaa a aa a a.

a a aa a a, a a a aaa a a .

817

818

a a a aa a a
a a a a a a a a a aa aa
a a a aaa.
aaa aa , a a a
aa.

1. EBM Guidelines, 7.6.2004, www.ebm-guidelines.com


2. a a a aa a a 2
3. aa 2006 a

aa

a a a a

aa a

a a

a , a a ,
a aaa aa.

aa aa a a a a
10-15%, a a a a 2-5%.
a a , 80%
aa aaa a aa.

a a a a.
60% a a a a a aaa a a. aa a a aa
a.
a aa a a a 90%
a, aa a aa a a a a a.
aa a a aaa a a a a.

aaa a a a a a
aaa .

a a aaa a
, a a a aaa.
aa a a, a a a a ,
a a, aa a.

a a aaa a a a a a.
a a a a a, a a , aa, a a a a a.
a aa aa aa.
a aa a a a aa a a
a / a.
aaa a a a a a.
a a a a aa aa a . a a a
a aaa a a.

a a a a a a aa a aa a
a a a.
a a a aa a .
aa a aa a, a a aa a a a a.
() aa a a a a .
a a a a a a a a aa
aa, .
aaa aaa a a aa (-C) a a a aa :
a
a
a a
a a
a a a a
a aa aa a aaa a a .
aaaa aa a (a
a a) a a a a a aaa a a a a a
aa a.

819

820

a a a a aa a a a aaa
. , a a a a a a a aa
a a a a aa a a
aa (-D).

1. Marttunen M, Aro H, Henriksson M, Lnnqvist J: Mental disorders in adolescent suicide.


DSM-III-R axes I and II in suicides among 13 to 19 year olds in Finland. Arch Gen
Psychiatry 1991;48:834-9
2. Beautrais A, Joyce P, Mulder R. Risk factors for serious suicide attempts among youths
aged 13 through 24 years. Journal of the American Academy of Child and Adolescent
Psychiatry 1996;35:1174-82
3. Brent DA, Perper JA, Moritz G, Allman CJ, Friend A, Roth C, Schweers J, Balach L,
Baugher M. Psychiatric risk factors for adolescent suicide: A case-control study. Journal
of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 1993a;32:521-9
4. Gould M, Fisher P, Parides M, Flory M, Shaffer D. Psychosocial risk factors of child and
adolescent suicide. Archives of General Psychiatry 1996;53:1155-62
5. Shaffer D, Gould M, Fisher P, Trautman P, Moreau D, Kleinman M, Flory M. Psychiatric
diagnosis in child and adolescent suicide. Archives of General Psychiatry 1996;53:339-48
6. Marttunen M, Aro H, Lnnqvist J: Adolescence and suicide. A review of psychological
autopsy studies. European Journal of Child and Adolescent Psychiatry 1993;2:10-18
7. Brent DA, Kolko DJ, Wartella ME, Boylan MB, Moritz G, Baugher M, Zelenak JP.
Adolescent psychiatric inpatients risk of suicide attempt at 6-month follow-up. J Am
Acad Child Adolesc Psychiatry 1993b;32:95-105
8. Brent D, Kolko D. The assessment and treatment of children and adolescents at risk
for suicide. In: Blumenthal S, Kupfer D. (ed.) Suicide over the life cycle. Risk factors,
assessment, and treatment of suicidal patients. pp. 253-302. Washington DC, American
Psychiatric Press, 1990
9. Hawton K, Fagg J, Platt S, Hawkins M. Factors associated with suicide after parasuicide
in young people. British Medical Journal 1993;306:1641-4
10.Rotheram-Borus MJ, Piacentini J, van Rossem R, Graae F, Cantwell C, Castro-Blanco
D, Miller S, Feldman J. Enhancing treatment adherence with a specialized emergency
room programme for adolescent suicide attempters. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry
1996;35:654-63
11.Pelkonen M, Marttunen M. Child and adolescent suicide. Epidemiology, risk factors, and
approaches to prevention. Pediatric Drugs 2003;5:243-265
12.Spirito A, Boergers J, Donaldson D, Bishop D, Lewander W. An intervention trial to
improve adherence to community treatment by adolescents after a suicide attempt. J Am
Acad Child Adolesc Psychiatry 2002;41(4):435-42.
13.Beautrais AL. Risk factors for suicide and attempted suicide among young people. Aust
N Z J Psychiatry. 2000;34:420-36
14.Beautrais AL. Suicide and serious suicide attempts in youth: a multiple-group comparison
study. Am J Psychiatry. 2003;160:1093-9
1. EBM Guidelines, 17.3.2005, www.ebm-guidelines.com
2. a a a aa a a 2
3. aa a 2007 a

aa

aa aaa a a a a a a a a,
a a a, , aa, a
, a a aa, a a.
a a aa a, aa a aa a a a.
aaa a aa a a aa
a a a a a a a
a a a.

a a aa a a a
a aaa.
a a a a aa
a. aaa , aa
a aaa.
a aa a .
aa a a a aa aa aa a a.
a a aa , , ,
a a a a.

aa a a a aaa a a.
aa a, a a a , aa a a aa a
a a a a a.
a a a a , a a, aa aa aaa, aa a aa a.

821

822

a a a aaa aa a a
, a a aa.
aa a a aa a a a a , aa a a a a a a
a a a a .
a a a a aa a aa a a a a a . aa aa a
a a a a a a .
a a a a aa a,
a a a.
a a a a a a aa a aa .
aa, aa a, aa a a, a a aa aa a a a
a a a aa, a a a.
aa aaaa a aaa a a a
aaa a aa aa aaa,
a aaa a.

a a a a a a a a a a a. a a
a a a a a a aa aa.
a a a a a a a aa, a a a a a a.
a a a a a a a
a a aa aa:
a aa a a?
a a a
a?
a a aa a a a a?
a a ?
a a a a ?
a a a a a a a
a .
a a:
a a a aaa a a
a aaa;
aa a a aa aa aa a a a ;
a a aaaa a a a a a aaa aa a a a;
a a a a.

a
a a a aa aa . a a aaa aa
a;
a a a a a a aaa , a, a aa;
a a a a aaa aa a
a;
a a a , a , a a aaa a a a a. a a
a a aa a, a a a aa a a a a a a a
a a aaa.
a aa a , a, aa a aa,
a a a a a a a, a a aa a aa.

1. EBM Guidelines, 15.10.2004, www.ebm-guidelines.com


2. a a a aa a a 2
3. aa 2006 a


()

aa

aaa

a a

a a

( 2 a) aa a aa aa.

-a a a, a a
a a a . a aa aa, a, a
a.

823

824

, Tourette- .
Tourette- a a aa a aa, aa aa a aa a a. a
aa a a aa a a 21 a.
aa a a aa.

aaa a 4%.
aaa a Tourette- a 1% a.
aa a a aa a 7 , a a Tourette- a a . a,
aa a a 4 15 , Tourette- a
a a 1 a a.

a a a , a a aaa, a .
aa a aaa, a, a a , aa , a a , a aa,
a a aaa a a .
a a , a, aa, a, a, a.
a a aa a a (coprolalia), 30% Tourette-
aaa a.
, a, a aa a, a aaa a a, aa a ,
aa, aa , -
, a aa, .

a a a a a a.
Hyperkinesia.
Chorea athetosis aa a.
a a -.

aa a a aaa a a a aa a, a a , aa, a.
Tourette- a a a a .
a 1.2% a a a a
aa a a .

a a , aa Tourette- aa a a a 10 a, a a 17 a, a aa
13 a a 11 a a a.
a aa, a a a aa .
a a aa aa aa a a a.

a a Tourette- a aaa a.
a aaa aa, a a
a . a a a
. a ,
a a.
a aa aa . aa a
a, aaa a a a a a a a aa.
a a a aaa aa
aa. a aaa, aa aa, a.
Haloperidol pimozide44 a a . aa, clonidine a a a a , a a a a a .
a a , aa a a a
a a a a a aa, a
a aaa a aaa a aa.

1. EBM Guidelines, 25.3.2004, www.ebm-guidelines.com


2. a a a aa a a 2
3. aa a 2006 a

44 .

825

826

aa a a

a a a

a a a
a ? aaa a a a

a ID- aaa

a aaa ?

a aa a

a a

a 11-16

aa a aaa a a a a aa a a.
a a a.
a aa a a a.
a aaa a a a a .

aaa (ID) aa a .
(a, , ) aa .
aaa a a aa a a
a a a a. a, a aaa
aa a a ID-, a a aa .

a a a a a, a a aa a. a aaa aa
a a a a.
aaa a a a a a aa a a a a a.
a a a a a
a a.
aa a a a a ID-a.

aa,

, , a a a a a aa a a a a aa .
a , a a a a a
aa a a aa a a aa
.

a aa a a , imipramine,
desmopressin45 aa (minirin) (a aa aa).

a, aa a

aaa/aa , a a aa
a.

a reflux oesophagitis aa a.

, aa a a, aa

a a , a aa
a a aa.

a a aa

aaa a aa a aa. a,
a a a (a a aaa a a a a 17a aa a aa a aa).
aaa a aa a a aaa.
a, a a aa aa a a a a
a (-C).

aa a

aaaa a a a a a a a a a/aaa.
aa a, aa a .

45 .

827

828

(PraderWilli- ) aa .

a a a a a a , aa
a a.
a a aa a a, , ,
, aaa, a
aa a a a a a
.
a a a, a a
.
aa a aaa, a a a aa.
a a ID- a aaa , a
a a a a aa.
a a a a a a aa a a a a
a a a.
a a aa aa, a aa a a , aa a a
aa a a , a a. a, a a a a aa.
a a, a aa a a
. a a a aa aa a.
a a a a a, a a
a a a aa aa.

a ID- a a aa a (a aa
: a a , a, -a , aa a a ).
aa, a aa aa a a,
a a a a: a aaa aaa a, a , a aa a
.
a a a a aa .
Carbamazepine clonazepine a a aa a
a a . aa a.
Erythromycin a a aaa a carbamazepine, a tetracyclines a a aa a phenytoin a.
aa a aa a aa Down- .
a a a, a
a a a - , a -a.
a a aa a a aa,

a aa .
a a a a: aaaa a a
aa , a : a aa a aaa (imipramine46 + + a aa
).

a ID- aa a a a
a a a a a . ID-, a,
a aa a a a a aa aa
a . a aa a aa a a
aaa, a aa a a aa a.
a a a aaa a
aa a , a a a, a a a a a aa a.

ID-

ID- a a a aaa a.
a a aa a a a .
a, aa a a aa. a a a
a a a .
a aa aaa aa aa a a
a a ( a a , a
).

a a a aa .
a a aa a a a aaaa
, a a a.

a a a ,
a a aa, a aaa a.
a aa aaa a a a ;
a , , ;
aa a , a a, a a, .;
aa a a aa a a a a a a
a.

46 .

829

830

a a a . a a , a
aa a a a aaa a
ID-. a a a aa/a a
aa aa a. a a a
aa , ID, , a .
aaa a a , a aa a a aaa a
aaa aaa.
a a?
a , a a aa, a
aa a aa a, a a a
a aa ID-?
a a a a aa?
aa a aa a a ID aaa a
a aaaa, aa a, a, a a a
a. a a a a a aaa.

a a a a aa (a , a a a 2 aa, 3 a 30 a
a aa).
a a a aaa
. aaaa aaa, a aa
a a a . a a a a a (, ).
a aa a a ( a ).
a aa a a aa
a a a a aa a.
a aa a aa a a a aa aa a ID-.
, aaa aaa a a a aa,
a , aa:
Carbamazepine (aa, a, a a
a a a aa);
(a a aa);
a (aa, a, a a );
(a a aaa);
.
a aa aa a, a
, , a a: a a, a
a a a .
a aa a aa a, a a a, a a a a
a.

a a aa a -
a aa aa aa a aa a a a (-D).

1. Didden R, Duker PC, Korzilius H. Meta-analytic study on treatment effectiveness for


problem behaviours with individuals who have mental retardation. Am J Ment Retard
1997;101:387-399
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-973364. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 14.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. a a a aa a a 2
3. aa 2006 a

aa

a a

a a aaa aaa a

a aa

a a (a , a a a
a a ), a a, a ,
a a a aa.
a aa, aa, aa a a
a.

a a a , , , a, a .
a a a a aa a a . a
, a a a a, a aaa a -

831

832

aa a a a a. a a aa
a aa a .
Mnchhausen a a a a a aa .
a , a aaa a , aa a aa a a a , a a a
aa. aa a , , aa .



a a

a, a : aaa ( a aa a), a, a, a, a, a aaa a aa a.


a aa a, a, a a
a, a aa aa a aa
aa a a.
a a a a a a
a a.

a, a : aa a a a a a
, a a aaa a aa a a a
.

a a a a , aa, aaa, a
aaa a , a a a a aa
a aa a. a aa a a
a aaa a aa aa.
a aa a a aa aa
a a a a aa a. a a
a aa a a a aa a.

a a

a a a a a a, a a a a a a a a
aa a a a.

a aa a a a a
aa, a a a a a a a a a.

a 16-a a a aa a aa a a a a. a , 72% a aa a
a a, a 7-8% a a a a a.
aaa a aaa (a a 15 - 16 ) a 7% aa 3% a aa. aa aa a a
aa a .

aa a a a a .
a a :
aaa a a;
( a a a aa
aa);
aa a a ( a aa a
a a);
aaa a aaaa (a, a, aa).
:
a aa, a, aa;
aaa a ;
a a aa;
aa a;
a a, a;
a, a a, ;
a, a aa aa ().

aa aaa a a
aa a a.
aa a a a
aaa.
aa a a a a aa aaa a aaaa a a aa a a a.
a a a aa a , a a .
a aa a , aa aa.
a a a a, a, a a a, aa .

aa a a aa aa a (a aa a, aa a, a).
aa a a aa a aa aa
a .
aaa a a aaa a a a aa a-

833

834

aa a a a a aa a aa a aa aaa a
aa . a a a aa
a a aa a a aaa aa, a .
a aa aa a aa aa a a a. a , a aa a a :
a a a 1 a.
a a , aaa, aaa a a a
5 .
a a a:
a a aa (a a );
aaa a aaa a 1 mm;
aaa aa;
aaa a;
aaa a .
a a a a .
a a .
a aaa a a (,
a a ).
a a aa a a a a a aaaa aa a a
a a a a a.
a a a a a a aa a a.
a a aaa a aaa, aa a : a a aa aaa,
a a aaa, aa a a , aa aa, a a .
a a aa a a .
a a aa aa a a a a
a a. a, aa, a a aa aa a
a a .
aa a aa a aa a aa a a a a . aa
a a a aa a a aaa a a a.

a aa, a a, aa.
a aaa:
a a aa a aa a , aaa aa;
a a a a aa
a;
a a aa a.

1. EBM Guidelines, 15.10.2004, www.ebm-guidelines.com


2. a a a aa a a 3
3. aa 2007 a

aa

a a a

a aa a

aa a , , a a

a a a - a

a a a. a a aaa a
a a a a a aa a aa a a a a a a.
a aa a a a . a a
a a a a. a a a a a a a a.
a a a aaaa aa a a
aa .
a aa a aa a aaa aa a aa a, a a a .
a a a a a a a aa aa a.
a a a a a a aa a a a
a a aa a a a
.
a a a a aa a a a a
a a a a aa a
a a a a aa aa.
a, aa a aa a a.

a aa aa aa a
a.
a, , aa aa aa a (alexithymia: a a ).
a a aa a a, a
a a aa a a a a a aa a aa a a .

835

836

a a a a a a
a a a aa . a a a
a a a, aa, aa a a.
a a a aa aa a a aa aa a a (aa, aaa, a a, a , aa, a, , a
a). a aa a a, a aaa
aa a aa a a , aa, a aa.
a aa, a a
aa .
a a (a a a),
a a (aaa, ), a a
a a a.
aa a a aa aaa, a a a a .
a aa a aa, a a a aa aa a aa . a aa a aa aaa,
a a a a a a . a
a a , a a aa a aa a
a a aa a a a a a aaa.
aa aa a a a a
a a aaa a aa aa a . a a aa a aa a
aa .
a a a aa aa a a. a,
aa a a , a a a a aa. a , a , a a a a
a aa a a
aa a aa a a.

, ,

aa a a a a
a - a, . aa
aa a a a
aa a .
a aaaa a a aa aa,
a, a a , a aaa.
a a, a a a - a, a a a
a a aa a , a a a a.
a a a, a a aa a , a a a a a
a a a.
a a aa a a a a aa a,

a a a a a a a
aa a aa.
a a a a , a . a aa aa 2-3 , a a 2-3 a.
a aa aa a a a a a a, a a
a a a a a, a, , a
a aa a, a aa aa. a a a aa a a a.

aa a a.
a - a a a aa a a.
a a a a aa aa a a a
a a, a a aa a a a a a .
a a a a a a - a (aa aa aa a , a a
, a aa a).
, a a a a
a a a.
a a a a a - a a
a a a a.
a a a a a - a.
a a a a , a a aa a a
aa a . a a a a
a a a aaa a a.
aaa aa, a - a a a
a a, a a (a , a ), a a a a , a .
a a aaa a a aa a aa
a a a . a aaa a a aaa aa, a a - a a
aa a aa a a a a a
a .
a a a - a aa a a a a a a aa aaa.
a a a a , a a a
a a a a a a a aaa a a a a. aaa aa aaa a a a a
a a .

aa aa a a a aaa
a . , a a

837

838

a a aa a a a a aaa a a .
aa a aa (-B) aaa a a a a a a .
a a a a a
a a.
, aa a aa a. a, a a a a a aa a aa a
aaa a (-B).
a aaa a a a a aaa
a a a a - a a a a a
a.
a a a aaaa a a
a a a a a.
a a aa a
aa. a a a a a a aa a a a
a.

1. Smith GR Jr, Rost K, Kashner TM. A trial of the effect of standarized psychiatric
consultation on health outcomes and costs in somatizing patients. Arch Gen Psychiatry
1995;52:238-43
2. Speckens AE, van Hemert AM, Spinhoven P et al. Cognitive behavioural therapy
for medically unexplained physical symptoms: a randomized controlled trial. BMJ
1995;311:1328-32
3. Morley S, Eccleston C, Williams A. Systematic review and meta-analysis of randomized
controlled trials of cognitive behaviour therapy and behaviour therapy for chronic pain in
adults, excluding headache. Pain 1999;80:1-13
4. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-990758. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
5. Fishbain DA, Cutler RB, Rosomoff RS. Do antidepressants have an analgesic effect
in psychogenic pain and somatoform pain disorder: a meta-analysis. Psychosomatic
Medicine 1998;60:503-509
6. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-981319. In: The Cochrane Library, Issue 4, 2000. Oxford: Update Software
1. EBM Guidelines, 28.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. a a a aa a a 3
3. aa 2007 a

a a

aa

a a

a 17-20

a a a, a a a a a a aaa aa a
a a a/ a ().
-10 aa a a (), a
a a aa a .
a (a a a, a aa aa).
, a aaa a a -IV. a aaa a a
a aaa a a a a a
a a a a a a a a /a a aa .
-, a aa aa
a , a .
a a
a a a a:
a aa: a, aa , aa a
a ;
a: a, a, , , a aa a aa a ;
a: a aaa a a a;
: a a , a a aa a, a a a a a;
a: aaa a a
a aa a a a aaa aa.
a a a a aaa aa
a . a , aa aa a aa aa a a a.
a aa a a a a aa aa
a a , a a.

839

840

aa 5% aa aa a a a a a/a, aa aa aa
a a : a a aa a .
aaa a a a aa. a, a
aa a a a aa aa.
a a a aa a a a
a aaa a a, a a a
a a a a a a.
a a a aaa, a a a
aa a a.
a a a a a a a aa a.

aaa a aa a a a aaaa.
aa a a (aa , a , aa, a, , .) aaa aa
a aaa.
a a a a a , a
a a. a aa a a aa aa a a . aa a
a aa a.
a aa a aa, a a ,
aaa a, a ., aa, aaa
a a . aa a a a a a aa a a a
a a a a a a a aa
a.
aa aa a, a a a , aa aa aa, a a a a aa.
a a a a a a aa a aa a . aaa aa a aa a.

a a aa a a a
a a (methylphenidate47 (-B), dextroamphetamine48
magnesium pemoline49).
aaa a a aa a aa aaa
a a, a a aa a aa
a aa a a aaa.
aa aa a aaa a a
a a .

47 .
48 .
49 .

Carbamazepine a a a a a a/ a
a (-C).
a aa a, a
methylphenidate a a a a a a a
a/ a a (-D).
Methylphenidate50 a - a a
a a a (-B).
a a a a
(-C).
Clonidine a a a a a a a/ a a. a, a a a a a, a aa (-B).
Atomoxetine51 a a a a a a a a/ a a, a a a a a a aa aa (-A).

1. Silva RR, Munoz DM, Alper M. Carbamazepine use in children and adolescents with
features of attention-deficit hyperactivity disorder: a meta-analysis. J Am Acad Child
Adolesc Psych 1996;35:352-358
2. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-973023. In: The Cochrane Library, Issue 4, 1999. Oxford: Update Software
3. Higgins ES. A comparative analysis of antidepressants and stimulants for the treatment
of adults with attention-deficit hyperactivity disorder. Journal of Family Practice
1999;48:15-20
4. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-990302. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
5. Shukla VK, Otten N. Assessment of attention deficit/hyperactivity disorder therapy: a
Canadian perspective. Ottawa: Canadian Coordinating Office for Health Technology
Assessment/ Office Canadien de Coordination de l Evaluation des Technologies de
la Sant,. Alberta Heritage Foundation for Medical Research (AHFMR). 12039012.
Technology Overview. 1999. 11.
6. The Health Technology Assessment Database, Database no.: HTA-998360. In: The
Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
7. Jadad AR, Boyle M, Cunningham C, Kim M, Schachar R. Treatment of attention-deficit/
hyperactivity disorder. Rockville, MD, USA: Agency for Healthcare Research and Quality.
Evidence Report/Tech. 1999. 1-341.
8. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database no.:
DARE-20008341. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2002. Oxford: Update Software
9. Ramchandani P, Joughin C, Zwi M. Attention deficit hyperactivity disorder in children.
Clinical Evidence 2002;7:262-271
1. EBM Guidelines, 14.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. a a a aa a a 3
3. aa 2007 a
50 .
51 .

841

842

a a aa

a a aa a

a a a a

aa a (): aa

aa a: a

a a a aa aa a
a a, a a aa a .
aa a , , aa aa a aa aa aa a a.
a a aa a a.
a aa a aa a () a a a a aa
aa 6 .

a, 50-90% a a aa a
, a a a aa a aa.
aaa aa a a aa a a a aa.
a a a a, 1-8%
. a a, 15% a a a
. aa a aa a a a a a a .
aa aa a a, a
aa.
a a a aa a, a a a
a, a a a a a .
a a a, aa, aa
a a a a a a , a aa a aa.

a a aa a a
aaa a a, a
a a a a. a a aa, a a aa 8
aa. a a aa a, a
a 48 aa.
a aa 72 aa.

aaa

a a a a aa ,
aa a a.
a a.
aaa aa a aa a a a.

a a a a a a .
a a a a a a a
a a a a aa aaaa a .

a
a

a a a .
a a a a a a, a a aa
a a.
a aa a a a a a a
a a a a a a aa aa a
a a a a a a .
a aa a a a a.
a a a aa a a a a
a.
a a a a a a a a aa .
a a a a a a a aa a
aa aa. a a a aaa a aa

843

844

a a aa -aa, a aa a a
a aa aa.
a aa a aa a aaa a (aa a a a a, a a a ).
a a a a a a a
a a aa , a a a a a
a aa a a aa .
a a aaa a a, a
a, aa. a a a a, a a
a a aa a a.
a a a aa aa aa
a a.
a a a a aa a a, a . a aa a aa.
a aa a a a .
a a a a a , a
aaa a aa a. aa aa a a aa
aa a a .

aa aa aaa a

a, a a a a
. a a aaa aa a a
a. a a a a a a a a.
a a a a a aa a , a a aaa a a aaa aa aa, a aaa .
a aa aa a a aa a a a a aa
a .
a a aa a a a a a aaa a aa
a a a , a a
24 aa.
a a a a aa a a
aaa a a a, a 1 3 a
. a a :
aa aa aa a a;
a aaa a a
a a a a aa a a aa a a a. a a a aa a
a;
a aa aa a a a a
aaa a a a aa a a, a
aaa a aa a a aaa
a;
aaa a a aa a
a, a aa a. aaa a
a a a a aa.

a aaa a aaa aa a aa a a. a a a aaa a a a a .


a aaa a a a .
aaa a a a aa a a aa a a
a a a aa. a aa, a
a a a a a a a
aaa a.
aa a aa a aa a aa
a a a aa a a a a.

():

a a a aa aa
a aaa a aa (aa a aaaa
aa);
a a aa;
a a a
aa;
a a a a a aa aa;
a a a a a a
aa aa.
a a a aaa a
aa
a a a , aa, a, aa
a aaa;
a a a a a aaa;
aa a aa a, a aa,
a a a.
a a a a (aa aa)
aa aa ;
aa a a;
aa;
a a;
a a .
aaa a a a a a a
. , aaa aa a a a a 6 , aa a a a.
a aa a a a a a
a aa a a a aa a a . a a,
a aa a aaa aa aaa
(-IV) aaa a aa a aaa
a, a.

845

846

a a aaa a a a .
a a aa aaa.
a a a a a a .
aa a a aa aa.
a a a aaa a.

a a

a a aa a a ,
a aaa aa.
a.
a a a aaa a (a ,
a, a aa a a a aa, a a a).

:
aa

aa aa a a aaa aa a a aa, a aaaa.


(a) aa a aa aaa a aa a ( a aa ).
a a a aa aa aa
aa aa a.
a a aa a a a a a a a aa a.
a a, -aa aa aaa a aa a a a.

aaaa

a aaa a aa a a a a : a a a aa a a .
: a :
();
-a ;
a a.
a a, aa a a a aa a
a a. a a a a . a a a
a. aa aa a a,
a a a a a a.
a aa a a a a a .
a-a ( a), clonidine
aaaa a a a a aa a aaa
a aa a.

a a a a -a a aa
a.

1. Post-traumatic stress disorder. Psych Clin N Am 1994;17:nr 2 (6/94)


2. Yehuda R (ed.) Psychological trauma. Review of psychiatry series. American Psychiatric
Press Inc, Washington DC, 1998
3. Sporner T (Ed.) Stressbewltigung und Psychotraumatologie im humanitren Hilfseinsatz.
Beitrge Wehrmedizin und Wehrpharmazie, Band 10. Beta Verlag, Bonn 1997
4. The ICD-10 Classification of mental and behavioural disorders. Clinical descriptions and
diagnostic guidelines. WHO, Geneva 1992
5. Diagnostic and statistical manual of mental disorders, fourth edition (DMS-IV). American
Psychiatric Association, Washington DC, 1994
6. Van Etten ML, Taylor S. Comparative efficacy of treatments for posttraumatic stress
disorder: a meta-analysis. Clinical Psychology and Psychotherapy 1998;5:126-144
7. The Database of Abstracts of Reviews of Effectiveness (University of York), Database
no.: DARE-998398. In: The Cochrane Library, Issue 1, 2001. Oxford: Update Software
8. Stein DJ, Zungu-Dirwayi N, van der Linden GJH, Seedat S. Pharmacotherapy for
posttraumatic stress disorder. The Cochrane Database of Systematic Reviews,
Cochrane Library number: CD002795. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford:
Update Software. Updated frequently
9. Rose S, Bisson J, Wessely S. Psychological debriefing for preventing post traumatic
stress disorder (PTSD). The Cochrane Database of Systematic Reviews, Cochrane
Library number: CD000560. In: The Cochrane Library, Issue 2, 2002. Oxford: Update
Software. Updated frequently.
1. EBM Guidelines, 2.6.2004, www.ebm-guidelines.com
2. a a a aa a a 3
3. aa 2007 a

aa

aa

a aa

aa aaa a

aaa a a a a aa a aa aa. aaa a a, a

847

848

a aaa
aa a.
aa a a a a a a a aa: a aaa aa,
a a.
a aaa a a, a, a ,
a a aa. a a a a a
a, a a a
a a.

a a aaa a a a aa a a a a a aa, a a aaa


aa a a aa. a a aa
a a a a a a.

a a a aaa
aa a .
aa a a aa
a aa a;
aa a a a;
a a a
aa a a a a aa aa a a,
a a a a.
a aa aa.
a aa a a a a, aa
6 .

aa a
a a a, a a.
aa a
a a, a aa.
a aa a a
a aa a aaa a
a a a aa (a , aaa, , a).
a a a a a
a aa a a
a a a.

a a a a a a a a aa aa.

a a a aa. a a aa
a a a a aa a a aa aa a
a aa a a a a a aaa a a a a.
a aa aa aa a a a
aa a a a aa a aa.
aa a aa a .
aa a aaaaa aa. a a a a aa a aa a aa a a a
a aa .

1. EBM Guidelines, 29.6.2004, www.ebm-guidelines.com


2. a a a aa a a 3
3. aa 2007 a

849

850

851

852

Algoritam 1. Te{ka depresija kaj vozrasni lica vo primarnata nega


1
SOMNEVAWE ZA POSTOEWE NA GOLEMA DEPRESIJA
A
PRESTAVUVAWE (POKRAJ TAGATA)
- POVE]EKRATNI SOMATSKI BOLKI I POJAVI (na primer: > 5 pojavi, pove}e od eden organski
sistem so otsastvo na fizi~ki naodi): ZDEBELUVAWE/SLABEEWE, BLAGA DEMENCIJA
- ZAMOR/NARU[UVAWE NA SPIEWETO

- PROMENI NA RABOTA I/ILI ME\U^OVE^KITE ODNOSI


V
RIZI^NI FAKTORI
- ISTORIJA NA POGOLEMA DEPRESIJA I/ILI ZLOUPOTREBA NA SUPSTANCI
- NARU[ENO RASPOLO@ENIE (DISTIMIJA)

2
DIJAGNOZA I ODREDUVAWE NA DEPRESIJATA PREKU KLINI^KO INTERVJU
VKLU^UVAJ]I:
A
DSM-IV TR KRITERIUMOT
V
ISTORIJA NA POSTOE^KATA BOLEST (POJAVA I GOLEMINA NA
SIMPTOMITE, FUNKCIONALNO NARU[UVAWE, PRETHODNI POJAVI I
PSIHOLO[KOSOCIJALNI PREDIZVIKUBA^I NA STRES)
S
POSTOJANA ZDRAVSTVENA ISTORIJA, POSEBNO BOLEST KOJA MO@E DA
PREDIZVIKA DEPRESIJA
D
PROVERKA DALI IMA ZLOUPOTREBA NA SUPSTANCI, NAPU[TAWE ILI
LEKOVI KOI MO@E DA PREDIZVIKAAT DEPRESIJA
E
PSIHIJATRISKI KOMORBIDET

IMA 5 DSM-IV TR
KRITERIUMI?

NE

DA

DA SE ZEMAT VO
PREDVID DRUGI
RASTROJSTVA NA
RASPOLO@ENIETO,
ANKSIOZNI ILI
SOMATOFORMNI
RASTROJSTVA

ZLOUPOTREBA NA
SUPSTANCI ILI
PSIHIJATRISKI
KOMORBIDET,
POSEBNO BIPOLARNO
RASTROJSTVO?

DA

NE

MEDICINSKI
KOMORBIDITET
I/ILI POSEBNA
POJAVA?

VOVED NA
BIHEJVIORISTI^KI/
HEMISKI SREDSTVA

9
DA

10

8
DA

UTVRDUVAWE NA
SEKUNDARNI TE
PRI^INI I/ILI DA SE
USVOI PLAN ZA
POSEBNI POJAVI I
DA SE NAPRAVI NOVA
PROCENKA

NE

PSIHIJATRISKA
VONREDNA
SOSTOJBA?

14

DA
PRODOL@UVAWE I
TRETMAN SO ODR@UVAWE
OD 6-12 MESECI

PODTIPOVI
- ATIPI^NO POGOPEMO
DEPRESIVNO RASTROJSTVO
- POGOLEMO DEPRESIVNO
RASTROJSTVO SO PSIHOTI^NI

RASTROJSTVA
- MELANHOLI^NI

- EDUCIRAWE I ANGA@IRAWE NA PACIENTOT


- FORMIRAWE NA PLAN ZA TRETMANOT (ako postoi pod-tip,
mo`e da se odredi posebna terapija)
- ODREDUVAWE NA PLAN ZA SLEDEWE NA SOSTOJBATA

DALI PACIENTOT
REAGIRA SOODVETNO?

PREGLED SO 2 PRA[AWA
DALI VO POSLEDNIOT MESEC
STE BILE ZAGRI@ENI OD:
1.
MALIOT INTERES ILI
NEZADOVOLSTVO OD VR[EWE NA
RABOTITE?
2.
PADNATI ^UVSTVA,
DEPRESIVNOST ILI
BEZNADE@NOST?

KARAKTERISTIKI
- SEZONSKI AFEKTIVNI

NE

11

DSM-IV TR KRITERIUM za
pojava na te{ka depresija
Mora da ima vkupno 5 simptomi vo
tek na najmalku 2 nedeli. Eden od
simptomite mora da bide
depresivno raspolo`enie ili
gubitok na interes
1 Depresivno raspolo`enie
2 Zabele`itelno namalen interes
ili zadovolstvo vo site ili re~isi
site aktivnosti
3 Zna~itelno poka~uvawe/
namaluvawe na te`inata (>5%), ili
zgolemuvawe/namaluvawe na
apetitot
4 Nesonica ili prekumerno
spiewe
5 Psihomotorna voznemiranost
ili retardiranost
6 Zamor ili nedostig od energija
7 ^uvstvo na bezvrednost ili
nesoodvetna vina
8 Namalena koncentracija ili
nere{itelnost
9 Povratni misli nza smrta ili
samoubistvo

12
NE

13

- KATATONI^NI
- POSLE-PORODILNI

ODREDUVAWE NA DOZATA, TRAEWETO, TIPOT I PRIFA]AWETO NA


LEKOT I/ILI PSIHOTERAPIJATA. DA SE RAZGLEDA I TO^NOSTA
NA DIJAGNOZATA ILI VLIJANIETO NA KOMORBIDETITE
PRIMENA DRUGI STRATEGII
- TERAPIJA NA PROMENA
- TERAPIJA NA ZGOLEMUVAWE
- DRUGI BIOLO[KI TERAPII
- DODAVAWE I/ILI MODIFIKUVAWE NA PSIHOTERAPIJA
- POINTENZIVNO / POVISOKO NIVO NA PSIHOTERAPIJA

853

Algoritam 2. Izbor na modaliteti za tretman na te{ko depresivno rastrojstvo

DALI TREBA DA SE PRIMENI ODREDENA


EFEKTIVNA PSIHOTERAPIJA?
BLAGI DO UMERENI DEPRESII: SO PRIMENA NA
EDINE^NA ILI KOMBINIRANA TERAPIJA
UMERENI DO JAKI DEPRESII: VO KOMBINACIJA
SO EDUKACIJAILI EST AKO SE VA@NI
PSIHOSOCIJALNITE ISHODI I AKO TOA SE
1.

DA NE SE VKLU^UVA
POSEBNA
EFEKTIVNA
PSIHOTERAPIJA VO
PLANOT ZA TRETMAN.

NE

ODI NA PRA[AWE 2

DA

VKLU^I ODREDENA
EFEKTIVNA
PSIHOTERAPIJA VO
PLANOT ZA TRETMAN
. ODI NA PRA[AWE 2

PREFERIRA.
DALI ]E SE DAVAAT LEKOVI?
BLAGI DEPRESII: AKO SE PREFERIRA, EDINE^NA
TERAPIJA
UMERENA DO JAKA DEPRESIJA: SO ILI BEZ
POSEBNA EFEKTIVNA PSIHOTERAPIJA VO KOLKU NE
E PREDVIDENO EST
PSIHOTI^NI DEPRESII: KOMBINACIJA OD
ANTIPSIHOTI^NI LEKOVI I N ANTIDEPRESANTI
ILI EST

2.
DA NE SE
VKLU^UVAAT LEKOVI
VO PLANOT ZA
TRETMAN. ODI NA
PRA[AWE 3

NE

VKLU^UVA ZEMAWE
NA LEKOVI VO
PLANOT ZA
TERAPIJA I
PRODOL@UVAWE SO
DRUGI VIDOVI NA
TRETMAN

3.
DA NE SE
VKLU^UVAAT LEKOVI
I ODREDENA
EFEKTIVNA
PSIHOTERAPIJA VO
PLANOT ZA TRETMAN.
ODI NA PRA[AWE 4

DA NE SE VKLU^UVA
EST VO PLANOT ZA
TRETMAN I
PRODOL@UVAWE SO
DRUGI VIDOVI

NE

NE

DALI SE PREDVIDUVA DAVAWE NA LEKOVI I


ODREDENA EFEKTIVNA PSIHOTERAPIJA?
BLAGA DEPRESIJA
AKO SE PREFERIRA, KOMBINACIJA OD TRETMANI
ISTORIJA NA DELUMNA REAKCIJA DO EDINE^EN
MODALITET
SLABA USOGLASENOST
UMERENA DO TE[KA DEPRESIJA
ZNA^AJNI PSIHOSOCIJALNI ISHODI
PROBLEMI SO LU\ETO
RASTROJSTVO NA LI^NOSTA
SLABA USOGLASENOST

DA

4. DALI SE PREDVIDUVA EST?


HRONI^NA, UMERENA DO TE[KA DEPRESIJA: SO
ILI BEZ ODREDENA EFEKTIVNA PSIHOTERAPIJA AKO
TOA GO PREFERIRA PACIENTOT
JAKA DEPRESIJA I BILO KOE OD SLEDNOTO:
PSIHOTI^NI KARAKTERISTIKI
PACIENTOT GO PREFERIRA TOA
PRETHODNO PREFERIRANO REAGIRAWE,
POTREBA OD BRZO REAGIRAWE NA
ANTIDEPRESANT, INTOLERANCIJA I
ZEMAWE NA LEKOVI

PRODOL@UVAWE SO DRUGI VIDOVI NA TERAPIJA

DA

DA

VKLU^UVA ZEMAWE
NA LEKOVI I
ODREDENA
EFEKTIVNA
PSIHOTERAPIJA VO
PLANOT ZA TRETMAN
I PRODOL@UVAWE
SO DRUGI VIDOVI NA
TRETMAN

VKLU^UVA EST VO
PLANOT ZA TRETMAN
I PRODOL@UVAWE
SO DRUGI VIDOVI NA
TRETMAN

854

Algoritam 3. Akutna faza na tretman na te{ko depresivno rastrojstvo

START NA OBIDOT
DAVAWE NA LEKOVI I/ILI PSIHOTERAPIJA
AKO NEMA REAKCIJA I KLINI^KO POGOLEMO
OPRAVDUVAWE DA NE SE ZEME VO PREDVID
SLEDNOTO:
ZGOLEMUVAWE NA DOZATA NA LEKOT
ZGOLEMUVAWE NA INTENZITETOT NA
PSIHOTERAPIJATA
EST

4-8 NEDELI: POVTORNA PROCENKA ZA


ADEKVATNOSTA NA REAGIRAWETO NA LEKOT

NEMA REAKCIJA
AKO PACIENTOT
KOJ PRIMA LEK
SMETA NA:
- PROMENA NA
ANTIDEPRESIV
- DODAVAWE ILI
PROMENA VO
PSIHOTERAPIJA
- EST

AKO PACIENTOT
KOJ PRIMA LEK
SMETA NA:
- DODAVAWE ILI
PROMENA NA LEKOT

DELUMNA REAKCIJA
AKO PACIENTOT KOJ
PRIMA LEK SMETA NA:
- PROMENA NA DOZATA
- ZGOLEMUVAWE NA
ANTIDEPRESIVOT
- PROMENA NA
ANTIDEPRESANTOT
- DODAVAWE ILI
PROMENA VO
PSIHOTERAPIJA
- EST

CELOSNA REAKCIJA
- ODI NA
PRODOL@UVAWE NA
PLANOT ZA TRETMAN

AKO PACIENTOT KOJ


PRIMA LEK SMETA NA:
- PROMENA NA
INTENZITETOT NA
PSIHOTERAPIJATA
- PROMENA NA TIPOT
NA PSIHOTERAPIJA
- DODAVAWE ILI
PROMENA VO ZEMAWE
NA LEKOVI

DOPOLNITELNI 4-8 NEDELI: POVTORNA PROCENKA NA ADEKVATNOSTA NA


REAGIRAWETO

MENTOR
- STEPEN NA
OPASNOSTA KON SEBE I
KON DRUGITE
- SIMPTOMATSKI
STATUS
- FUNKCIONALEN
STATUS
- REAGIRA NA
TRETMANOT
- NESAKANI
POSLEDICI
(vidi gorna {ema)
-

USOGLASENOST

- ZNACI NA
PREFRLAWE VO MANIJA
- DRUGI MENTALNI
RASTROJSTVA,
VKLU^UVAJ]I
ZLOUPOTREBA NA
ALKOHOL I DRUGI
SUPSTANCI
- OP[TI
MEDICINSKI
KOMORBIDITETI

855

Algoritam 4a.Spravuvawe so te{ko depresivno rastrojstvo kaj vozrasnite lica vo primarnata nega.
A1 Po~etno procenuvawe
1
STAROST NA PACIENTOT
> 18 SO SOMNE@ ZA
DEPRESIJA POJAVENA VO
PRIMARNATA NEGA (A)

2
PROVERKA NA OPASNOST (C)

3
NESTABILNA
ITNA
SOSTOJBA?

DA

OBEZBEDUVAWE NA SOODVETNA NEGA


ILI UPAT ZA STABILIZIRAWE. DA SE
POSTAPI PREMA ZAKONSKATA
REGULATIVA (C)

NE

5
DOBIVAWE NA ISTORIJATA (VKLU^UVAJ]I
PSIHIJATRISKI, BRA^NA SOSTOJBA, SEMEJSTVO,
VOENA OBVRSKA, FIZI^KA I SEKSUALNA
ZLOUPOTREBA VO MINATOTO), FIZI^KO
ISPITUVAWE I LABORATORISKI TESTOVI.
ISPITUVAWE NA MENTALNIOT STATUS (MYE).
KORISTENI LEKOVI (VKLU^UVAJ]I
NEPREPI[ANI LEKOVI I TREVKI) (D)
POTVRDENI ZNACI I SIMPTOMI NA DEPRESIJA (E)

6
NESTABILNA
ITNA
SOSTOJBA?

DA

ODI NA
ALGORITAM A2

NE

POTVRDA NA FUNKCIONALNATA
NESPOSOBNOST (F)

8
NESTABILNA
ITNA SOSTOJBA?
NE

10
TRETIRAWE I SLEDEWE
PREMA UKA@ANOTO

DA

UPAT VO POSEBNA
USTANOVA ZA
MENTALNO ZDRAVJE
ZA NADVORE[NI
PACIENTI, MODUL V

856

Algoritam 4b. Spravuvawe so te{ko depresivno rastrojstvo kaj vozrasnite lica vo primarnata nega.
A2 Vospostavuvawe na dijagnoza

PRODOL@UVAWE OD A1

11
PACIENT SO SIMPTOMI
NA DEPRESIJA (A)

14
ZEMAWE VO PREDVID NA
MO@NOST ZA UPAT VO USTANOVA
ZA MENTALNO ZDRAVJE ZA
NADVORE[NI PACIENTI, MODUL
V. PRODOL@UVAWE NA
MEDICINSKATA NEGA PREMA
UKA@ANOTO

12
DALI PACIENTOT
E ZAKANA ZA SEBE
I DRUGITE? (G)

13

NE

IMA LI DOKAZ
ZA PSIHOZA (H)

15

DA

NE

IMA LI DOKAZ ZA
UPOTREBA NA
SUPSTANCI? (I)

17

DA

16
DA SE KORISTI UPATSTVO ZA
RASTROJSTVO OD UPOTREBA
NA SUPSTANCI (SUD)

DA

NE

DALI LEKOVITE PREDIZVIKUVAAT


ILI PRIDONESUVAAT ZA POJAVA
NA SIMPTOMI? (J)
DALI ZDRAVSTVENATA SOSTOJBA
PRIDONESUVA ZA POJAVA NA
SIMPTOMITE? (K)
NE

18
LEKARSKI TRETMAN
I SLEDEWE PREMA
NAVEDENOTO

DA

19
DALI
SIMPTOMITE
NA DEPRESIJA
SE POVLE^ENI?

NE

20
PRODOL@UVAWE
ALGORITAM A3

DA

PRODOL@UVAWE SO
MEDICINSKO
SLEDEWE PREMA
UKA@ANOTO

857

Algoritam 4v. Spravuvawe so te{ko depresivno rastrojstvo kaj vozrasnite lica vo primarnata nega.
A3 Po~etno procenuvawe i tretman

PRODOL@UVAWE OD A2

21
ODREDUVAWE I
DOKUMENTIRAWE NA
DSM-IV KRITERIUMOT ZA
GOLEMO DEPRESIVNO
RASTROJSTVO (MDD) (L)

22
IMA LI DOKAZ ZA
PSIHOTI^NI
KARAKTERISTIKI,
MANIJA VO MINATOTO
ILI HIPOMANIJA? (M)

23

NE

GO ZADOVOLUVA DSM-IV
KRITERIUMOT ZA MDD ? (L)

24
DA

NE

POSLE 1 GODINA
NOVA PROCENKA

NE

DA

NE

25

32

34

GO ZADOVOLUVA DSM-IV
KRITERIUMOT ZA MDD ? (L)

RAZGLEDUVAWE NA OPCIITE ZA
TRETMAN I PREFERENCIITE NA
PACIENTOT. OBEZBEDUVAWE NA
EDUKACIJA NA PACIENTOT I
SEMEJSTVOTO

IMA LI SOMNEVAWA ZA
MENTALNOTO ZDRAVJE NA
PACIENTOT ? (I)
DA

33

26

TRETMAN PREMA
ODREDENOTO ILI MO@EN
UPAT VO USTANUVA ZA
MENATLNO ZDRAVJE

NEMO@NOST ZA TRETMAN
NA PACIENTOT VO
PRIMARNA NEGA? (P)

27

29

PRODOL@UVAWE
ALGORITAM A4

ZAPO^NUVAWE SO
FARMAKOTERAPIJA (Y)

NE

DALI FARMAKOTERAPIJA
E SOODVETNA I DALI
PACIENTOT SAKA DA
ZEMA LEK? (R)

DA

31

28

NE

DALI SE PREFERIRA
PSIHOTERAPIJA, DALI E
SOODVETNA I NA
RASPOLAGAWE? (Q)

30

DA

NE

SLEDEWE 1-2 NEDELI I


MONITORING DALI IM A
PROMENA VO SOSTOJBATA NA
PACIENTOT

DA

UPAT VO USTANOVA
ZA MENTALNO
ZDRAVJE ZA
NADVORE[NI
PACIENTI, MODUL V

858

Algoritam 4g. Spravuvawe so te{ko depresivno rastrojstvo kaj vozrasnite lica vo primarnata nega.
A4 Sledewe na tretmanot

35
PACIENT SO MDD NA TERAPIJA
VO PRIMARNA NEGA

36
SLEDEWE NA TRETMANOT NA 1-2
NEDELI. PROVERKA NA
PRIDR@ANOSTA I NA
NESAKANITE POSLEDICI (U)

37
PROVERKA NA DELUVAWETO ZA
4-6 NEDELI (V)

38
O^IGLEDNO
PODOBRUVAWE?

39

NE

NE[TO
PODOBRENO?

40

DA

NE

NEMA
PODOBRUVAWE
I TRETMAN SO
TEKOVNOTO
RE[ENIE?

47

DA

41
PRILAGODUVAWE NA
TRETMANOT PREMA
UTVRDENOTO (W)

DA

42

NE

PRODOL@UVAWE OD
U[TE 6 NEDELI.
POTVRDA NA NAODOT ZA
12 NEDELI

DEPRESIJATA E
VLO[ENA

46
POVTORNA PROCENKA,
KONSULTACII ILI UPAT
VO DISPANZER,
AMBULANTA ILI CENTAR
ZA MENTALNO ZDREVJE,
MODEL V

NE

44

43
POVLEKUVAWE? (H)
DA

VOSPOSTAVUVAWE NA
PRODOL@ETOK I FAZA NA
ODR@UVAWE NA TRETMANOT.
SLEDEWE VKLU^UVAJ]I
PREVENCIJA OD POVTORNO
POJAVUVAWE I EDUKACIJA NA
PACIENTOT/SEMEJSTVOTO (Y)

45
PRODOL@UVAWE SO TRETMANOT
VO PRIMARNATA NEGA ILI
PREMA ODREDENOTO

859

Algoritam 5. B Spravuvawe so te{ko depresivno rastrojstvo vo dispanzeri, ambulanti,polikliniki, centri za


mentalno zdravje
1
PACIENT SO SOMNE@ ZA
DEPRESIJA UTVRDENA VO
USTANOVA ZA POSEBNA
NEGA ZA MENTALNO
ZDRAVJE ZA NADVORE[NI
PACIENTI (A)

2
PROVERKA NA OPASNOST (B)

UPAT VO USTANOVA ZA MENTALNO


ZDRAVJE ZA VNATRE[NI PACIENTI,
MODUL (C).
POSTAPKA PREMA ZAKONSKI

DA

BARA LI PACINETOT
HOSPITALIZACIJA? (S)

OVLASTUVAWA (D)

NE

5
DOBIVAWE BA ISTORIJATA (VKLU^UVAJ]I
PSIHIJATRISKI, BRA^NA SOSTOJBA, SEMEJSTVO,
VOENA OBVRSKA, FIZI^KA I SEKSUALNA
ZLOUPOTREBA VO MINATOTO), FIZI^KO
ISPITUVAWE I LABORATORISKI TESTOVI.
ISPOITUVAWE NA MENTALNIOT STATUS (MSE).
KORISTENI LEKOVI (VKLU^UVAJ]I
NEPREPI[ANI LEKOVI I TREVKI) (E)
POTVRDNI ZNACI I SIMPTOMI NA DEPRESIJA (F)

DALI PACIENTOT IMA NA


RASPOLAGAWE SISTEM NA
PODR[KA (SIGUREN
PRESTOJ, PREVOZ, DRUGI
POTREBI PREMA AXIS IV) ? (G)

NE

SREDUVAWE ZA
BEZBEDNO DOMUVAWE I/
ILI SOODVETEN PREVOZ

DA

IMA LI DOKAZ
ZA ZLOUPOTREBA
NA SUPSTANCI ?

UPAT ZA PRIMARNA NEGA ILI


KONSULTACIJA KAJ SPECIJALIST

DA

(Koristi SUD smernici)

NE

12

10
DALI LEKOVITE
PREDIZVIKUVAAT ILI
PRIDONESUVAAT ZA
SIMPTOMITE ? (H)

11

NE

DALI LE^EWETO
PRIDONESUVA ZA
SIMPTOMITE (J)

13

UPAT ZA PRIMARNA NEGA ILI


DA KONSULTACIJA KAJ SPECIJALIST
ZA LEKARSKI TRETMANT I SLEDEWE
PREMA UKA@ANOTO

DA

NE

IMA LI SIMPTOMI
NA PSIHOZA?
NE

Prodol`uva

14
DA

POSTAPKA PREMA
NAVEDENOTO (Upotreba na
Smernici za psihoaza)

860

15

24

DALI GO
ZADOVOLUVA
KRITERIUMOT
DSM-IV ZA MDD?
(K)

NE

DA

16

DALI PACIENTOT
E KOMPLEKSEN
SLU^AJ KOJ VE]E
SE LE^EL OD
DEPRESIJA? (M)

17
DA

NE

21

UPAT DO
OBEZBEDUVA^O
T NA PRIMARNA
NEGA VO VRSKA
SO SLEDEWETO

ZA PACIENT KOJ
PRETHODNO IMAL
DEPRESIJA: DA SE
PREDVIDI DELUMNA
HOSPITALIZACIJA

19
MODIFIKUVAWE,
ODR@UVAWE ILI
ZAPO^NUVAWE NA
INTERDISCIPLINAREN
PLAN ZA TRETMAN

22
MO@E LI PACIENTOT
DA BIDE SLEDEN VO
PRIMARNATA NEGA? (R)

DA

ZA PACIENTI KOI SE
NA TRETMAN: PROVERKA
NA PRIFA]AWETO,
REAKCIJA, I NESAKANI
POSLEDICI

18

RAZGLEDUVAWE NA OPCII ZA TRETMAN I


PREFERENCI NA PACIENTOT (R).
ZAPO^NUVAWE NA INTERDISCIPLINAREN
PLAN ZA TRETMAN (O).
OBEZBEDUVAWE NA EDUKACIJA NA
PACIENBTOT/SEMEJSTVOTO (Q)

23

TRETIRAWE NA NE-MDD
RASTROJSTVO NA
SOODVETEN NA^IN (L)

NE

20

SLEDEWE NA TRETMANOT NA 1-2


NEDELI. PROVERKA NA
PRIFA]AWETO I NESAKANITE
POSLEDICI (Y)

25

26

REAKCIJA ZA
4-6 NEDELI? (T)

31

UPAT ZA SLU@BA ZA
MENTALNO ZDRAVJE
NA VNATRE[EN
PACIENT, MODUL (S)

DALI PACIENTOT GO
ZADOVOLUVA
KRITERIUMOT ZA
HOSPITALIZACIJA (W)

34
POVRAT
NA 16

33
DA

NE

DALI E OVA PRV


SLU^AJ NA
DEPRESIJA ?
NE

DALI IMALO
PORANO OTPOR NA
TRETMANOT? (X)

36

NE

POVTORNA
PROCENA/
VO PREDVID I
KONSULTACIJA (Y)

30

27
POVLEKUVAWE?
(U)
DA

28
VOVEDUVAWE NA
PRODOL@UVAWE I
ODR@UVAWE NA
TRETMANOT, SLEDEWE
SO PREVENCIJA I
EDUKACIJA NA
PACIENTOT/
SEMEJSTVOTO (V)

29

35
DA

PROVERKA NA 12
NEDELI

NE

32
DA

DA

PRODOL@UVAWE
VO PRIMARNA
NEGA ILI
TEKOVNATA
OPREDELBA

NE

POVTORNA
PROCENKA
POVRAT NA 15

861

Algoritam 6. C Te{ko depresivno rastrojstvo vo bolni~ki ustanovi


1
PACIENT PRIMEN VO BOLNI^KA USTANOVA
SO DIJAGNOZA NA TE[KO DEPRESIVNO
RASTROJSTVO (MDD) (A)

2
PROVERKA ZA POSTOEWE NA RIZIK I
NESTABILNA ZDRAVSTVENA SOSTOJBA (B)

NESTABILNA
ZDRAVSTVENA
SOSTOJBA?

TRETMAN ILI
UPAT ZA
STABILIZACIJA

DA

NE

VISOK RIZIK OD
SAMOUBISTVO,
NASILSTVO ILI
POTREBNI SE DRUGI
MERKI? (S)

PRIMENA NA
BEZBEDONOSNI MERKI..
POSTAPKA PREMA
POTREBATA

DA

NE

7
DOBIVAWE NA ISTORIJATA (VKLU^UVAJ]I PSIHIJATRISKI
BOLESTI, BRA^NA SOSTOJBA, SEMEJSTVO, VOENA OBVRSKA,
FIZI^KA I SEKSUALNA ZLOUPOTREBA, UPOTREBA NA
SUPSTANCI).
ISPITUVAWE NA MENTALNIOT STATUS (MSE) I OP[TATA
PROVERKA NA FUNKCIONIRAWETO (GAF) ILI AXIS V OD DSM-IV.
FIZI^KO ISPITUVAWE, LABORATORISKI TESTOVI I DRUGI
STUDII PREMA UKA@ANOTO (D)

DALI
ZDRAVSTVENATA
SOSTOJBA
PRIDONESUVA NA
SIMPTOMITE?

SPRAVUVAWE ILI SREDUVAWE


NA KONSULTACIJA SO
MEDICINSKA SLU@BA ZA
DIJAGNOSTICIRAWE I
SPROVEDUVAWE NA MERKI

DA

10
NE

PODOBRENI
DEPRESIVNI
SIMPTOMI?

NE

13

14

PROBLEMATI^NA
UPOTREBA NA
SUPSTANCI?
NE

DA

DA

SPRAVUVAWE SO AKUTNATA
INTOKSIKACIJA I
PROBLEMI NA
POVLEKUVAWE NA PLANOT
ZA TRETMAN

15
NE

16
POTVRDUVAWE NA
DIJAGNOZATA ZA
MDD

PODOBRENI
DEPRESIVNI
SIMPTOMI?

DA

11
PRVO^EN PLAN
ZA OTPU[TAWE

12
POTREBNO E
SLEDEWE

Prodol`uva

862

17

22

DALI GO
ZADOVOLUVA
KRITERIUMOT
DSM-IV ZA MDD? (K)

KONSTATIRAWE NA
DRUGI DIJAGNOZI I
SPRAVUVAWE PREMA
NAVEDENOTO

NE

DA

18

IDENTIFIKUVAWE I
TRETMAN NA DEPRESIJATA
DODEKA SE TRETIRAAT
KOMORBIDNITE SOSTOJBI (G)

19
KOMPLETEN INTERDISCIPLINAREN PLAN ZA TRETMAN:.
DAVAWE NA LEKOVI, SOODVETNA PSIHOTERAPIJA, DRUGI
PSIHOSOCIJALNI INTERVENCII
DA SE ZEME VO PREDVID KOMORBIDITETOT,.AKO GO IMA I
PREFERIRAWETO NA PACIENTOT (N) PO^ETOK ZA PLANIRAWE
NA OTPU[TAWETO I EDUKACIJA NA PACIENTOT/SEMEJSTVOTO (I)

20

21

GAF ILI SMRTNOSTA


DOVOLNI ZA POTVRDA
ZA PRODOL@ENA
HOSPITALIZACIJA? (J)

OTPU[TAWE NA SOODVETNO
MENTALNO ZDRASTVENO NIVO NA
NEGA ZA NADVORE[EN PACIENT.
PROGRAMIRANI SOSTANOCI ZA
SLEDEWE NA SOSTOJBATA (K)

DA

23

IMA LI
INDIKACII
ZA EST (L)

25

NE

24

DA

VO PREDVID EST

NE

PO^NUVAWE SO
FARMAKOTERAPIJ
A ILI EST, PREMA
UKA@ANOTO (M)

27
26
GAF ILI SMRTNOSTA
DOVOLNI ZA POTVRDA
ZA PRODOL@ENA
HOSPITALIZACIJA? (J)

28

NE

POVTORNA
PROCENA/
VO PREDVID I
KONSULTACIJA (Y)

DA

OTPU[TAWE NA SOODVETNO
MENTALNO ZDRASTVENO NIVO NA
NEGA ZA NADVORE[EN PACIENT
(VKLU^UVAJ]I DELUMNA
HOSPITALIZACIJA ILI @IVEWE
POD NADZOR). . PROGRAMIRANI
SOSTANOCI ZA SLEDEWE NA
SOSTOJBATA

863

Algoritam 7. Spravuvawe so nesakani posledici od zemawe na lekovi

INFORMIRAWE NA PACIENTOT ZA MO@NITE NESAKANI


POSLEDICI, VKLU^UVAJ]I GI I TIE KOI IMAAT
POTREBA OD NEPOSREDNA INTERVENCIJA

SLEDEWE ZA DA SE VIDI DALI IMA NESAKANI


POSLEDICI

AKO IMA PROBLEMATI^NI NESAKANI POSLEDICI DA SE ZEMAT VO


PREDVID SLEDNITE OPCII
SLEDEWE I ^EKAWE (AKO NEMA NEPOSREDEN MEDICINSKI
RIZIK)
PROMENA NA DOZATA NA LEKOT, ZA^ESTENOSTA ILI VREMETO NA
ZEMAWE NA LEKOT
PROMENA SO ZEMAWE NA DRUG LEK
DA SE PREDVIDI ODREDEN TRETMAN ZA NESAKANITE POSLEDICI

PRODLO@UVAWE NA SLEDEWETO ZA DA SE VIDI DALI IMA NESAKANI


POSLEDICI . DA SE POSVETI POSEBNO VNIMANIE NA SLEDNOTO:
MEDICINSKIOT RIZIK
INTERFERENCIJA SO USOGLASUVAWETO
ZADOVOLSTVO NA PACIENTOT

864

Algoritam 8. Farmakolo{ki tretman na {izofrenija vo akutna faza


GRUPA 1:
GRUPA 2:
GRUPA 3:

Tipi~ni antipsihotici
Atipi~ni antipsihotici, kako Amisulpride,
Olanzapine, Quetiapine, Risperidone
Clozapine
Klini~ka istorija
Fizi~ko ispituvawe
Pregled na lekovite
Osnovni ispituvawa

Dijagnoza na {izofrenija
Grupa 1 / Grupa 2

Soodveten odgovor
bez nepodnoslivi
sporedni efekti

Prodol`uvawe

Soodveten odgovor
bez nepodnoslivi
sporedni efekti

Prodol`uvawe

Soodveten odgovor so
nepodnoslivi sporedni
efekti

Nesoodveten
odgovor

Malo podobruvawe

Odbir na drug lek od


grupite 1 i 2,
Prefrluvawe na Grupa
2 ako se so problemi od
ERYE, razviena
diskinezija, ili
zgolemen prolaktin

Izbor na drug lek


od grupite 1/2

Depo antipsihotik

Soodveten odgovor
so nepodnoslivi
sporedni efekti

Nesoodveten
odgovor

Izbor na drug lek od grupite 1/2/3

Soodveten odgovor
bez nepodnoslivi
sporedni efekti

Izbor na drug lek od grupite 1/2/3

Soodveten odgovor
so nepodnoslivi
sporedni efekti

Izbor na drug lek od grupite 1/2/3. Da se


zeme vo predvid primena na EST i
strategija na poka~uvawe na dozata na
lekot

865

Algoritam 9. Algoritam za ocenuvawe na dete so op{to zaostanuvawe vo razvojot

1. Dobivawe na detalna istorija i ispituvawe


2. Upatuvawe na ispituvawe na sluhot i vidot
3. Da se napravat studii za metabolizmot/T4 ako ne e napraven op{tiot pregled na
novoroden~eto
4. Ako ima istorija na somnevawe na napad ili epilepti~en sindrom, da se napravi EKG.
5. Da se napravi pregled za proverka na postoewe na autizam ili naru{uvawe vo govorot.

Ima li blizok ~len vo semejstvoto so op{t zastoj vo razvojot (brat ili sestra,
tetka ili ~i~ko, nekoj od prvite bratu~edi)
A. Zaradi poznato rastrojstvo vo metabolizmot, genetsko rastrojstvo ili
rastrojstvo na strukturalniot nerven sistem?
B. Nerazjasneto op{to zaostanuvawe vo razvojot?
A/V

DA

A/V

A. Pravewe na posebni
testovi za soodvetnoto
rastrojstvo
B. Pravewe na
citogenetski pregled i
na testovi za
subtelomeri~ki izmeni

AKO
TESTOVITE
SE (-)

NE

Dali ima karakteristiki koi sigeriraat na


odredena dijagnoza?
A.
Dali ima vo istorijatot ili vo
fizi~kite naodi (dismorfi~ni svojstva) koi
sugeriraat na Down-ov, fragilen H ili Rett-ov
sindrom, drugi geneti~ki rastrojstva ili
hipotiroidizam?
B.
Dali ima vo istorijatot (Intrapartum
asphyxia) ili vo fizi~kite naodi (mikrocefalija,
mozo~na odzemenost, `ari{ta) ili `ari{ni napadi
koi naveduvaat na CNS povreda ili deformacija?
C.
Dali deteto ima bilo kakvi
neindifikuvani rizi~ni faktori za prekumerna
izlo`enost na olovo vo okolinata spored
va`e~kite tekovni smernici?
D.
Dali ima gubitok ili regresija vo
klu~nite preodni momenti na razvojot, istorijat na
roditelsko krvno srodstvo, porano neobjasnet
gubitok na dete ili pove}ekratni pometnuvawa?
NE

DA
A
Posebni testovi
za soodvetnoto
rastrojstvo

B
Se preferira
MRI pregled
namesto ST

C
Pregled
na olovo

D
Detalna
procena so:
1. MRI
2. Testirawe na
metabolizmot
3. EEG
4. Citogenetski
pregled
5. Genetska
konsultacija

Postepena procenka
1. MRI
2. Citogenetski
pregled/Fragilen H
3. Testirawe na
metabolizmot
4. Test na
subtelomeri~ki
izmeni
5. Test na Rett-ov
sindrom

866

Algoritam 10. Algoritam na parametri vo praksa

PRVO NIVO:

RUTINSKI NADZOR NA RAZVOJOT

OD STRANA NA SITE VKLU^ENI PRI SEKOJA VIZITA NA DETETO, kako pedijatri, ASQ, Cdis, ili
BRIGANCE
POTPOLNI INDIKACII ZA ITNA PROCENKA

Posle 12 meseci nema mrmorewe, ili vperuvawe ili drugi znaci


Do 16 mesec nema ka`ano nieden zbor
Do 24 meseci nema re~eno niedna re~enica od 2 zbora (ne kako odjek)
BILO KAKOV gubiyok na BILO KAKOV jazik ili dru{tvena sposobnost na BILO KOJA vozrast
NE POMINUVA

POMINUVA

Povtoren pregled pri slednata vizita

LABORATORISKI ISPITUVAWA

Formalno audiolo{ko ispituvawe. Pregled na olovo ako


ima `elba za jadewa koi ne se upotrebuvaat vo ishranata
POSEBNO ISPITUVAWE ZA AUTIZAM

SNAT, Pra{alnik za ispituvawe na autizam


(avstraliska skala za Asperger-ov sindrom, PDDST-II-Faza 1)
NE POMINUVA

Upat za RANA INTERVENCIJA


ili vo lokalen {kolski oddel
Odi na Nivo 2

POMINUVA

Upat na nivo 2

VTORO NIVO: DIJAGNOZA I PROCENKA NA AUTIZMOT


Formalni proceduri na dijagnoza od strana na iskusen klini~ki lekar
Istorijat i nevrolo{ka procena
Posebni procenki za odreduvawe na razvojniot profil
Dopolnitelno laboratorisko ispituvawe samo ako e potrebno

867

STABILNA FAZA

STABILIZACIONA FAZA

AKUTNA FAZA

Algoritam 11. Skraten referenten vodi~

INFORMACIJA I EDUKACIJA
Informacija za semejstvata i za
neguvatelite

V za bolesta, pri~ina za bolesta, tek na


bolesta, tretman i uslugite, vklu~uvaj}i
gi grupite za podr{ka
Informacijata treba da e dadena od strana

A na iskusno zdravstveno stru~no lice

Programa za edukacija na pacienti

V so davawe na informacii za bolesta i za


korista i nesakanite posledici od lekovite

SEMEJNA INTERVENCIJA
Programa za semejna intervencija se
A primenuva kaj soodvetni slu~ai posle
procenkata
Programata treba da opfati:
- programa za edukacija
- analiza na semejnite odnosi i
A funkcionirawe
- semejni sesii za zapoznavawe so
konstatiranite problemi
- grupa za podr{ka na rodninite
Programi za intervencija realizirani od

A strana na stru~ni zdravstveni obu~eni lica


KOGNITIVNO-BIHEJVIORALNA TERAPIJA
Kognitivno-bihejvioristi~kata terapija treba da se

A predvidi kaj simptomi na psihoza koja e bolna i otporna na


konvencionalen tretman

OP[TI PREPORAKI
S

Tretmanot na poedinci so {izofrenija bara koordiniran


multidisciplinaren priod

Planot za nega treba da gi specificira site aspekti na negata koja treba


da se dade

Treba da se prevzeme nega za da se izbegnat seopfatni stresni intervencii


koi mo`at da rezultiraat vo vlo{uvawe na psihoti~nite simptomi

Semejstvata i neguvatelite treba da se vklu~at od samiot po~etok (so


soglasnost na pacientot)

868

Algoritam 12. Dvi`ewe na obedinetata nega na vnatre{en pacient

FAZA 1
Priem/Procenka
FAZA 2
Identifikacija na
primarnite potrebi
(su{tina na negata)
FAZA 3
Vtora procenka i
planirawe na negata

FAZA 1
Sobirawe informacii
FAZA 2
Gradewe na odnosot
FAZA 3
Prvo procenuvawe
FAZA 4
Tretman

FAZA 4
MDT pregled

FAZA 5
Mese~en/3-mese~en
detalen pregled

FAZA 5
Pregled

FAZA 6
Ponatamo{no
procenuvawe

FAZA 6
Soglasnost za
tretmanot
FAZA 7
Proces na pregled na
soglasnosta za tretman
FAZA 8
Otsastvo
FAZA 9
Otpu{tawe

FAZA 7
Planirawe na
otpu{taweto

869

Algoritam 12a. Faza 1- Priem/procenuvawe


Ako pacientot e upaten od
RMO/SHO tie mo`at, ako
sakaat, da go napravat
priemniot pregled i planot
za tretman za vreme na
nivniot pregled. Istoto
nema potreba da da se pravi
pri priemot

Den Prvi

Pacientot prifaten za priem

Zadr`an prema Odredbata za


mentalno zdravje?

Dobra Praksa-zadr`an
prema MNA. Dali ASW e vo
sostojba da mu dade na
pacientot kopija od
kni{kata so negovite prava?
Ako ne, kopija treba da se
dade vo prva prilika i
barawe
Kompleten
lekarski karton
so kratka
istorija
Dobra Praksa- tamu kade
SRA osnoven pregled ne bil
nikoga{ napraven, istiot
treba da se napravi vo
soodvetno rok. Vo
formularot R2 e kratka
istorija koja se koristi ako
Osnovniot SRA go nema ili
ne e napraven
Kartonot na pacientot
daden na denot na priemot
Semejstvoto informirano
za priemot

Kopija od informacijata za
ASW procenkata
NE

Poznat pacient

DA

Kompleten lekarski
formular za priem R2

Su{tina na negata Sredba i


dobredojde nasoka kon oddelenie

Fizi~ko ispituvawe, 2 ~asa (R4)

Prviot list popolnet so


soglasnost za koristewe na
informacijata, 2 ~asa (R1)

Kopija od prvata strana za


zdravstveniot karton

Dobra Praksa- odgovornost


za negata vklu~uvaj}i go
deteto i mileni~eto

Poseta na sestra MVYE, 2


~asa R3

Vo zavisnost od starosta/
fizi~koto zdravje da se zeme
vo predvid dali treba da se
razgleda DNAR baraweto

Popolnuvawe na formular
14 i zapo~nuvawe na 14dneven ciklus na pregled

Formular R11
Po~etok na progresot

NE

Karton na neguvatelot pri


prvata vizita

Dobra Praksa- SRA


soglasnosta da ja dade
informacijata treba da se
proveri i kompletira, da se
zeme vo predvid vreden sovet
i osiguruvawe.

DA

Proverka na priemot 3 ~asa

Pregled za rizi~nost, nivo


na posmatrawe,
kompletirano na R4, 6 ~asa

FAZA 2

Koordinatorot na negata
informiran za priemot
Barani se zabele{ki

Zabele{ki za
kompletiraweto
Dobra Praksa- intervju so
lekar i sestra vo isto
vreme za da se namali
duplirawe na pra{awata i
za da se usoglasi planot za
priem
Dobra Praksa- Pregled na
rizi~nost i nivo na
posmatrawe usoglasen so
priemniot lekar i sestra

870

Algoritam 12b. Faza 2- Identifikuvawe na primarnite potrebi

Den Vtori

Od FAZA 1

Dali e ova povtoren priem za


pomalku od 28 dena?

DA

Pregled na postoe~kiot R5
formular i proverka dali
ima promeni

NE

Pregled na potrebite od
celosna osnovna nega, 48 ~asa
(R5)

Patokaz kon drugite oddeli/


agencii za bilo kakvi
zabele`ani problemi
Dobra Praksa-se
primenuva kaj stari
lica ili ako toa
klini~ki se bara

Bezbednost

Mini mentalna sostojba,


48 ~asa

Socijala

Mentalno zdravje

Fizi~ko zdravje

Samo-nega

Identifikuva primarni potrebi

Dobra PraksaPacientot treba da go


potpi{e planot za
nega ako se soglasi a
kopija se dava na
pacientot. Ako ne e
taka pri~inata da se
vnese vo zabele{kite

Napi{an prv plan za nega vo


oddelenie (48 ~asa), R17
Ponuda za neformalna sredba so
neguvatelite/rodnina, ako e
shodno

Kon FAZA 3

Dobra Praksanazna~enata sestra treba


da se prestavi na
neguvatelot i rodninite
u{te pri priemot. Da se
ostavi mesto za toa na
priemniot list na
neguvatelot

871

Algoritam 12v. Faza 3- Identifikuvawe na sekundarnite potrebi i planirawe na negata

Od FAZA 2

Dopolnitelni procenki
soglasno na navedenoto vo
Osnovite na negata i MVYE

Upatuvawe na
rabotna terapija

Upatuvawe na
fizio/sportska
terapija

Vidi vo nasokata na
dvi`ewe na OT
vnatre{en pacient

MDT pregledot kompletiran od


strana na pacientot, slu`bata
na sestri i ANR

Bezbednost

Socijala

Mentalno zdravje

Fizi~ko zdravje

Identifikuva sekundarni potrebi

Zapo~nati primarnite
intervencii
Utvrdeni ostanatite
intervencii
Kompletiran MDT
pregledot, 10 dena (R6)

Kon FAZA 4

Samo-nega

872

Algoritam 12g. Faza 4- MDT Pregled

Od FAZA 3

Nazna~enata sestra vr{i


MVYE/Pregled na rizi~nost
Pregledan planot za nega od
sestrite
MDT pregledot kompletiran
od strana na pacientot,
slu`bata na sestri i ANR
MDT Pregled
najmnogu 7 dena

Potvrda na
dvi`eweto na
tretmanot

Dobra Praksa-Sestrite i
ANR personalot treba da
gi dostavuvaat izve{taite
i preporakite do MDT
preku MDT pregledot.
Ovoj pregled se dava na
pacientot (i na
neguvatelot, tamu kade e
toa soodvetno). Pacientot
treba da se ohrabri vo
pregledot da dade
komentar za negoviot
napredok.
Dobra Praksa-Dobro e da
se vklu~at i stavovite na
neguvatelite za progresot,
primedbite i za sekakvi
pra{awa kako del od
sevkupnata priprema na
oddelenieto

Potvrda/
prodol`uvawe

Zapo~nata
posebnata nasoka
na tretmanot

Potvrda na
dvi`eweto na
tretmanot

Vtor del od MDT


pregledot zavr{en

Zapo~nuva 7-dnevniot
ciklus na pregled

Kon FAZA 5

Kopija dadena na
pacientot

873

Algoritam 12d. Faza 5- Mese~en/ 3-mese~en pregled

Od FAZA 4

Dali pacientot bil primen


pove}e od 4 nedeli?

NE

DA
Ili 3 meseci od
posledniot
potpoln pregled,
odnosno 6, 9 meseci

Dali pacientot bil primen


pove}e od 3 meseci?

DA

Nazna~enata sestra go
zavr{uva noviot pregled
na osnovna nega, R5

NE
Nazna~enata sestra go
zavr{uva noviot pregled
na osnovna nega, R5

Nazna~enata sestra go
zavr{uva noviot pregled
na osnovna nega, R5

Kompletno medicinsko
ispituvawe, R5
Nazna~enata sestra go
kompletira MVYE

Barawe za izve{taj za
napredokot od ostanatite
stru~ni lica opfateni so
rabotnite mesta

Nazna~eniot OT dava
izve{taj za napredokot

Bezbednost

Socijala

Mentalno zdravje

Fizi~ko zdravje

Sportskata aktivnost/
fizioterapijata davaat
izve{taj za napredokot

Samo-nega

Potrebite razjasneti

Negata razgledana na MDT sostanokot


so koordinatorot na negata

Ciklusot se povtoruva
na 4 nedeli

Kon FAZA 6

Dobra Praksa-da se
povika neguvatelot i
ostanatiot personal/
semejstvoto, ako e toa
soodvetno

874

Algoritam 12|. Faza 6- Soglasnost za tretman sprema Odredbite za mentalno zdravje


Od FAZA 5

Pacientot gi prima
prepi{anite lekovi/ tretman
DA
Dali pacientot e zadr`an
prema MNA?

NE

Prodol`uvawe so
prepi{aniot lek ili tretman

DA
Dali pacientot e
zadr`an
za 3 ili pove}e
posledovatelni meseci
prema MNA?

NE

DA
Dali pacientot mo`e
i saka da dade soglasnost
za prodol`uvawe
na tretmanot?
DA
RMO kompletiran
Formular 38

NE

Dali
tretmanot e
itno potreben?

RMO mo`e da ja koristi


sekcijata 62 od MNA se
dodeka ne dojde SOAD

DA

NE

RMO treba da go
kompletira formularot
GPT R16 Sekcija 62 za
iten tretman i da go
dostavi do MNA
administratorot

RMO bara vtoro


mislewe od lekarot
Informirawe na
MNA administratorot
SOAD go kompletira
formularot 39

Ako vo bilo koj moment posle


kompletirawe na MNA
formularot 38 pacientot ja
povle~e svojata soglasnost, ili
ima promena vo negovata
sostojba treba da se dobie SOAD

Formularite dostaveni do Zdravstvenata


slu`ba na razgleduvawe
Kopija od MNA formularot se popolnuva
vo kartonot na pacientot i se prilo`uva
Koga se kompletirani
formularite 38 i 39 da
se proveri dali, ako se
koristi, PRN e vklu~en
na formularot

Pred da se po~ne so davawe na lek da se


proveri prepi{anoto e vo soglasnost
so formularite 38 ili 39
Prepi{aniot lek ili tretman
mo`e da se dade
Zapo~nuvawe na 2-nedelen
proces na pregled

Kon FAZA 7

875

Algoritam 12e. Faza 7- Soglasnost za tretman/ Sekcija na zapis na Pregledot na ciklusot


Od FAZA 6

Eden od personalot go
kompletira naodot posle
Prvata i Tretata nedela od
mesecot
Site zadr`ani pacienti se
vlezeni vo formularot za
pregledi
Karton so sekcija za pregled
(GPT-R11) MNA formular
38/39 i kartoni so recepturi

Dali ima
zabele`zno propusti
vo formularot
38/39 i R-?

DA

RMO ili SOAD koregiran


vedna{. Propustot vedna{
da se koregira

NE
Vedna{ kontaktirani
Sestrata/Upravitelot na
oddelot za da go koregiraat
propustot

DA

Dali propustite
se vneseni vo bolni~kiot
karton?
NE

Otstapkata vnesena vo
formularot za pregled

Lekot koj ne e prepi{an


soglasno na formularot,
metodot ili opsegot na
formularot 38 ili 39 ne
smee da se dava. Mora da se
dade iten sovet za postapka

Formularite za pregled se
vra}aat kaj soodvetnoto lice

Otstapkata zabele`ana vo
formularite za pregled
sporedena so prethodnite
nedelni formulari za da se
vidi dali ima anomalii
Prezemena aktivnost za
lekuvawe ako se
konstatirani anomalii

Kon FAZA 8

Otstapuvaweto
zabele`ano vo
formularot za pregled

876

Algoritam 12`. Faza 8- Proces na otsustvo


Od FAZA 7

Razgledana mo`nost za otsustvo


Pred da se razgleda otsustvoto
- Dali e razgledano so RMO i koordinatorot na negata?
- Dali e otsustvoto soodvetno/bezbedno?
- Dali imaat dovolno finansiski sredstva/hrana, itn za
vreme na otsustvoto?
- Dali ima opfateno obvrski na detski/drug neguvatel ?
- Dali neguvatelot e konsultiran?
- Dali e nareden TTO?
- Dali pacientot mo`e da go koristi TTO?
- Dali ima mesto za razgleduvawe na drugi rizici?
- Dali se razgledani planovi za nepredvideni opkolnosti
so pacientot kako i za nega ako rabotite pojdat vo pogre{na
nasoka za vreme na otsustvoto?
Dali e
otsustvoto pogolemo
od 7 dena

DA

Da se pobara plan za
nega za SRA otpust

NE

Zadr`an
prema MNA?

DA

RMO ja kompletira
sekcijata 17 od
formularot za otpust R7

NE
Informiran koordinatorot
na negata

Dobra praksa- Dali


pacientot mo`e da se
spravi samiot so zemawe na
lekovite? Da se razgovara
so apoteka za soodvetna
pomo{/raspredelbata

Dobra praksa- Ako se odi na


podolgo otsustvo da se napravi
SRA plan za nega, koj mo`e da se
nare~e Plan za nega za vvreme na
otsustvo. Toj se popolnuva od
koordinatorot na negata po
razgovor so personalot na
oddelenieto
Dobra praksa- Ako otsustvoto e
pod pridru`ba toa se naveduva, koj
pridru`uva, so bilo kakvi posebni
ograni~uvawa. Ako liceto koe
pridru`uva ne e vraboten na
Staratelstvoto tie treba da se
informiraat za prirodata na
sostojbata i nivnata odgovornost
Dobra praksa- da se informira
za otsustvoto Dnevnata bolnica/
resursniot centar

Pred zapo~nuvawe na otsustvoto, Oddelenskiot


personal proveruva i voveduva vo kartonot
- Kade odat
- O~ekuvano vreme/datum na vra}awe
- Dali planiranoto otsustvo e vo parametrite na
propi{ano otsustvo, ako e zadr`an spored MNA
- Bilo kakvi primedbi za mentalnata sostojba/
odnesuvaweto
- Dali TTO e dobien i razjasnet
- Dali e daden bilo kakov sovet
- Personalot na dol`nost, vo o~ekuvanoto vreme na
vra}awe, e svesen za rizikot/nepredvidenite okolnosti
ako ne se vratat

Koga se vra}a nazad, Oddelenskiot personal proveruva i voveduva vo


kartonot
Kade oti{le?
Kakvo bilo otsustvoto od gledna to~ka na pacientot?
Kako otsustvoto pominalo od gledna to~ka na neguvatelite? (ako se ima stav)
Dali imalo bilo kakvi problemi?

Kon FAZA 9

877

Algoritam 12z. Faza 9- Otpu{tawe

Dobra Praksa-Dali }e
ima neguvatel koj }e go
gleda pacientot posle
otpu{taweto? Proverka
dali e zavr{eno so
odobruvaweto od
neguvatelite
Prigovor protiv MNA?
Dobra Praksa- Ako
pacientot e vo proces na
prigovor na MNA
izolacija, da se pripremi
Plan za nega SRA pred da
se odr`i sostanokot vo
vrska so prigovorot. Toa
mo`e da e i interen SRA
plan za nega

Od FAZA 8

Dobra Praksa-Sekcija 25A


navedena? Pripremata
treba da zapo~ne {tom e
zapo~nata rasprava za
otpu{tawe

Predvideno otpu{tawe

Dobra Praksa-Pregledot
za rizik na vnatre{niot
pacient ne e prifatliv za
zaednicata ako se bara
isapituvawe na rizik za
otpu{tawe koe treba da se
organizira so SMNT so
pomo{ na Procesot za
proverka na rizik SRA

Informiran
koordinatorot na negata
Koordinatorot na negata ili
nazna~enata sestra bara
pacientot da ja proceni
svojata sostojba SRA 14

Ima
indikacija
za rizik?

DA

Barawe SMNT da go
proceni SRA rizikot

NE
Dobra Praksa-Site koi se
vklu~eni vo negata,
vklu~uvaj}i ja primarnata
nega i dnevniot centar/
bolnica, da obezbedat
prodol`uvawe na negata
vo momentot na otpu{tawe

Standarden SRA
pobaran od SS

Pro{iren SRA/
117 sostanok

Za denot na otpu{tawe da se informira


koordinatorot na negata, GP, bliskiot
rodnina i ostanatite angi`irani stru~ni lica

Pacientot otpu{ten
Koppija do Oddelenieto
i Zdravstveniot karton
(prilo`en na sostojbata
vo negata vo krevet)

Dobra Praksa-MNA
izolacija? Ako bliskiot
rodnina e informiran i
vnesen vo izve{tajot,
toga{ Zdravstvenata
slu`ba ne mora da dostavi
zvani~no pismo

Kompletiran formularot
za otpu{tawe (R8)

Vnesuvawe na denot
na otpu{tawe od
oddelenieto

Dobra PraksaSostanoci za sledewe


na sostojbata.
Visok rizik, ako se
konstatira vo rok od 48
~asa posle
otpu{taweto?
Nizok rizik, treba da
se identifikuva vo rok
od 7 dena.
Sostanok so
nadvore{en pacient
treba da e za 14 dena
Karton za sledewe daden na
pacientot so datumot na
stanuvawe na nadvore{en
pacient, so brojot i krizite

Formularot TTO za otpust


dostaven do GP od strana na
slu`benik na oddelenieto
na denot na otpu{tawe

878

Algoritam 12y. Proces na vodewe na dosie

Da se konstatira deka e dostaven sekade


GPT R23, so informirawe na personalot,
kako i bankata, slu`bata i medicinskiot
centar da go potpi{at dosieto.

Na po~etokot na sekoja kalendrska godina


sekoj klini~ki del ima nov formular za
potpi{uvawe na dosieata

Sekoj ~len od personalot go popolnuva vo


formularot negovite podatoci

Upravitelot na oddelenieto/
Koordinatorot na smena gi potsetuvaat
sekoj nov personal /slu`ba/banka da go
kompletira potpi{uvaweto na dosieta

Na kraj od sekoja godina formularite se


nosat na ~uvawe vo soodveten del za ~uvawe
na zdravstvenite dosiea.

Racionalen pristap
So postojana rotacija na personalot, zaedno so promena na
imiwata i na potpisite, bitno e dosijeata da bidat a`urirani so
tekovnite potpi{uvawa i so prvobitnoto upotrebeno vo sekoja
odredena zona. So toa pristapot e lesen za potrebite na
istra`uvawe na `albite i pregledite.

879

Algoritam 13. Planirawe na otpu{taweto

Prigovor na MNA?
Dobra Praksa-Ako
pacientot e vo postapka na
prigovor na MNA
izolacijata pripremite za
otpu{tawe se pravat

Klasifikuvano
otpu{tawe ?

DA

Planirani aktivnosti

Formirawe na zaednica
NE

Kompletiran
izve{tajot za
otpu{tawe

Odr`uvawe na
vrska so MDT

Odr`uvawe na
vrska so
Koordinatorot
na negata/
zaednicata

U~estvo na
SRA
planiraweto
na negata

Pacient

880

PRIBIRAWE
INFORMACII

Pacientot primen

SOBIRAWE NA
INFORMACII

Pregled za rizik
Priemni procenuvawa

Lekarski priem (R2),


fizi~ki priem (R4),
mentalna sostojba i
odnesuvawe, proverka na
rizikot (R3), Proverka na
potrebite za osnovna nega
(R5) kompletirani; 48 ~asa

Vklu~uvawe na neguvatel
Personal na oddelenie
MDT

Soodvetno
za prviot?

NE

Za 24 ~asa povtorna
proverka

DA

GRADEWE
NA ODNOS

Nevolen za anga`irawe

Prv kontakt

NE

Sposoben
za anga`irawe?

NE

Za 48 ~asa povtorna
proverka

DA
Dobra Praksa-Nazna~en
OT za odr`uvawe na
redoven kontakt i da
gradi odnos ako tie
ostanuvaat nevolni pri
soodvetnoto povtorno
anga`irawe vo fazata na
otpu{tawe

Dobra Praksa-Nazna~en
OT za odr`uvawe na
redoven kontakt i da
gradi odnos

881

TRETMAN

PRVO^NO PROCENUVAWE

Prvo~na OT
procenka i cel

Upat za psiho/
sportska terapija

Potrebna podr{ka za
rabotnite aktivnosti
pri samo-negata

Golema

Sredna

Mala

Potreba od intenzivna
individualna podr{ka za
da mo`e da se anga`ira

Potreba od mal stimul od


sredinata so maksimalna
podr{ka na personalot 3:1

Sposoben da tolerira
rabotna grupa, potreba od
minimalna podr{ka

Sposoben
ili saka da e vo
zatvorena grupa?

Prisatvo vo
otvorena grupa

Individualna rabota

NE

DA
U~estvo vo
zatvorteni grupi

Dobra
Praksa-Vtoro
mislewe za
MNA ne se
dava pred ova
Sredba so OT/TI

DA

Ekstra
individualna
rabota?
NE

Po~nuva individualnata
rabota

Dobra Praksa- 7
rabotni dena

Kompletirano

Koristewe na
pregled

882

PREGLEDANORAZGLEDANO SO

MDT

TRETMAN
Dobra PraksaRazgledano na
MDT pregledot

Spremen
da odi?

DA

Tretman

NE

Sosema

DA

Sposoben
da razmisluva za
sebe?

PONATAMO[NI
PROVERKI

NE
Ponatamo{ni
procenuvawa?

NE

DA

Motivacija

VQ

Komunikacija

Proverka

Motorna

ACIS

Proces

Doma{na poseta/
individualno

AMPS

Ponatamo{na
OT procenka?

Sredina

DA

NE
Dopolnitelen
izvedben
kapacitet?
NE
Tretman

DA

Upat na soodveten
tretman

883

Algoritam 17. Dijagnoza i procenka na dete so rastrojstvo na hiperaktivnost/nedostatok na vnimanie (ADHD)

SE PRIJAVUVA
DETE SO
DIJAGNOZA
NA ADHD

1
Vidi UPATSTVA ZA KLINI^KA POSTAPKA, Dijagnoza i procenka na
dete so rastrojstvo na hiperaktivnost/nedostatok na vnimanie (ADHD)

2
A.
B.
C.

LEKAR VO KLINIKA, RODITELI, DETE I NASTAVNIK:


UTVRDUVAWE NA CELITE
IZRABOTKA NA DETALEN PLAN ZA TRETMAN
PROCENKA ZA REAKCIJA NA PLANOT ZA TRETMAN

1. LEKARI VO KLINIKA ZA PRIMARNA NEGA


ODREDUVAAT PLAN ZA TRETMAN NA ADHD
KAKO HRONI^NA SOSTOJBA
2. LEKAROT PREPORA^UVA STIMULATIVNI LEKOVI
I/ILI BIHEJVIORISTI^KA TERAPIJA ZA DA SE
PODOBRI KRAJNIOT ISHOD

4
DALI E ADEKVATNA
REAKCIJATA NA
PLANOT ZA TRETMAN?

NE

DALI DETETO PRIMA


STIMALATIVNI LEKOVI?

DA

1. DA SE PREDVIDI DODAVAWE NA
STIMULATIVNI LEKOVI.
2. ZAJAKNUVAWE NA
BIHEJVIORISTI^KATA TERAPIJA

NE

DA

KLINI^KIOT LEKAR VR[I


RUTINSKO SLEDEWE

ODI NA 2S

KLINI^KIOT LEKAR
POVREMENO OBEZBEDUVA
POSTOJANO SLEDEWE NA
REZULTATOT I NA
SPROTIVNITE EFEKTI

1
DA

DALI E ADEKVATNA
REAKCIJATA NA
PLANOT ZA TRETMAN?

1. DA SE PREDVIDI DAVAWE NA
STIMULATIVNI LEKOVI.
2. ZAJAKNUVAWE NA
BIHEJVIORISTI^KATA TERAPIJA

NE

DALI SE PROBANI SITE


STIMULATIVNI LEKOVI?

DA

NE

9
ODI NA 2S

10
DALI E DOBRA PODR[KATA
NA STIMULATIVNITE LEKOVI
ILI BIHEJVIRIOSTI^KATA
TERAPIJA?

NE

DA

11
ODI NA 2V,S

12

13
NE

DALI
DIJAGNOZATA
E TO^NA?

IZLEZ OD PROCEDURATA I
VOSPOSTAVUVAWE NA
SOODVETEN TRETMAN

DA
15

14
DALI SE OPFATENI I
DRUGI POSTOE^KI
SOSTOJBI?

DA

NE

17

KLINI^KIOT LEKAR GI
PROCENUVA I GI TRETIRA
DRUGITE POSTOE^KI SOSTOJBI

DALI SE KRAJNITE
SIMPTOMI SOODVETNI?

NE

DA

16

KLINI^KITE LEKARI
PREDVIDUVAAT DRUGI LEKOVI
OTKAKO E NAPRAVEN OBID SO
SITE STIMULANTI

884

Algoritam 18. Dijagnoza i spravuvawe so rastrojstvoto na hiperaktivnost/nedostig na vnimanie vo


primarnata nega kaj deca od {kolska vozrast i adolescenti. Algoritam za procenuvawe
1
PROBLEMI VO
ODNESUVAWE SO U^EWETO
(SOMNE@ ZA ADHD)

DA

IMA LI
KRIZI?

PROCENKA I/
ILI UPAT

NE

PROCENKA ZA POSTOEWE NA OSNOVNITE


KARAKTERISTIKI NA ADHD SO POMO[ NA
KRITERIUMOT DSM-IV:DSM-PC:
- SIMPTOMI
- NAVALA NA BOLESTA
- TRAEWE
- PRODORNOST
- NARU[UVAWE

5
PREGLED DALI IMA DRUGI PRIMARNI SOSTOJBI I
KOMORBIDETI VKLU^UVAJ]I GI I SITE SLEDNI:
A BIOMEDICINSKI USLOVI
B EMOCIONALNO/PSIHIJATRISKI PROBLEMI

C
D
E

SEMEJNI/PSIHOSOCIJALNI PROBLEMI
PROBLEMI SO GOVOROT/JAZIKOT
AKADEMSKI/PROBLEMI SO U^EWETO

6
IMA LI SOMNE@
ZA DRUGI
PRIMARNI
SOSTOJBI ILI
KOMORBIDETI?

DA

NE

UTVRDUVAWE DALI IMA SOMNITELNI USLOVI I


KOMORBIDETI:
A BIOMEDICINSKI USLOVI

B
C
D
E

EMOCIONALNO/PSIHIJATRISKI PROBLEMI
SEMEJNI/PSIHOSOCIJALNI PROBLEMI
PROBLEMI SO GOVOROT/JAZIKOT
AKADEMSKI/PROBLEMI SO U^EWETO

8
12
NADVOR OD
UPATSTVATA.
POTREBA OD
PONATAMO[NO
ISPITUVAWE

PRIMARNA DIJAGNOZA
RAZLI^NA OD ADHD [TO SE
ODNESUVA NA SIMPTOMITE?
NE

11
NE

13

DA

POPTVRDEN
DSM-IV:DSM-PC
KRITERIUM ?

NE

DA
FORMULACIJA NA
DIJAGNOZATA NA
ADHD (vidi Algoritam
za spravuvawe)

14

10
NE

IDENTIFIKUVAN
SOODVETEN
KOMORBIDET?
DA
POTREBNA
SUBSPECIJALISTI^KA
KONSULTACIJA ZA ADHD
LEKARSKO SREDUVAWE?
DA

KOORDINACIJA NA
NEGATA SO
SUBSPECIJALNOSTITE,
KAKO E UKA@ANO

15
NADVOR OD UPATSTVATA.
KOORDINACIJA NA NEGATA
SO SUBSPECIJALNOSTITE
KAKO E UKA@ANO

885

Algoritam 19. Dijagnoza i spravuvawe so rastrojstvoto na hiperaktivnost/nedostig na vnimanie vo


primarnata nega kaj deca na {kolska vozrast i adolescenti. Algoritam za spravuvawe
16

FORMULIRAWE NA
DIJAGNOZATA ZA ADHD
(vidi Algoritam za Procenuvawe)

17
MULTIMODALITETNO SPRAVUVAWE
KOORDINIRANO OD LEKAR VO PRIMARNA NEGA

18
EDUKACIJA NA KLU^NITE LICA

19

20

21

STRATEGII FOKUSIRANI NA
RODITELITE/SEMEJSTVOTO
- GRUPA ZA PODR[KA NA ADHD

DETSKI INTERVENCII
- OBU^UVAWE NA SOCIJALNI VE[TINI

- GRUPI ZA ZASTAPUVAWE
- OBU^UVAWE NA RODITELSKATA

- OBU^UVAWE ZA U^EWE/ORGANIZIRAWE

[KOLSKI INTERVENCII
- INSTRUKTIVNI
PRILAGODUVAWA NA NASTAVEN
PROGRAM

- STRATEGII ZA RE[AVAWE NA PROBLEM

SPREMNOST

POSTOJAT KOMORBIDETI
- UPAT ZA PSIHOTERAPIJA, AKO E

POSTOJAT KOMORBIDETI
- UPAT ZA PSIHOTERAPIJA,
SEMEJNA TERAPIJA , TOA [TO E
POTREBNO

POTREBNO
- SOODVETNO MEDICINSKO
SPRAVUVAWE SO KOMORBIDNATA
SOSTOJBA

- PROMENI VO ODNESUVAWETO
POSTOJAT KOMORBIDETI
- PO POTREBA, POSEBNI
EDUKATIVNI USLUGI
- PO UKA@ANOTO TERAPIJA NA
GOVOROT/JAZIKOT

22
UPOTREBA NA
LEKOVI
POTVRDENA I
PO@ELUVANA?

NE

DA

23

LEKOVI OD PRV RED:


- PLACEBO
- SLOBODEN IZBOR

25

24
USPE[NI OBIDI SO
PSIHOSTIMULANTI ?

NE

OBID SO
ALTERNATIVEN
LEK?

DA

NE

27
ODR@UVAWE I
PRODOL@UVAWE
NA NEGATA

28
NE

29

SE POJAVUVA
KOMORBIDNA
SOSTOJBA ?
DA

DETERMINIRAWE NA
KOMORBIDNATA SOSTOJBA
(vidi Algoritam za Procenuvawe)

DA

26
NADVOR OD UPATSTVOTO
(DA SE NAPRAVAT
SUBSPECIJALISTI^KI
KONSULTACII)

886

Algoritam 20. Preventivni uslugi na decata i adolescentite


1
PACIENTOT KONTAKTIRA
SO KLINIKATA

2
PACIENTOT DOA\A VO POSETA

3
DA

PREVENTIVNA
POSETA?

NE

PREGLED ZA POTREBA OD
PREVENTIVNA NEGA
VKLU^UVAJ]I I UTVRDUVAWE
NA RIZIK ZA ZDRAVJETO

UTVRDUVAWE NA PRI^INATA ZA
POSETATA I PREGLED ZA
POTREBITE OD PRIORITETNA
PREVENTIVNA NEGA (VIDI 5a)

6
UTVRDENI
POTREBITE ZA
PREVENTIVNA
NEGA ?

NE

DA

STATUS NA ZDRAVSTVENIOT
KARTON I A@URIRAWE

8
POSTAVUVAWE
NA RASPORED ?

PACIENTOT SE
SOGLASUVA NA
INTERVENCII?

DA

NE

NE

10
RASPOLO@EN
KLINI^KI LEKAR

11
PREVZEMAWE NA
DEJSTVIJA

12

13

DALI IMA DRUGI


POTREBI ?

14

NE

PROCENUVAWETO ZAVR[ENO
PACIENTOT A@URIRAN

DA

UTVRDUVAWE NA
OSTANATITE POTREBI

DA

Вам также может понравиться