-

2009

: 616.31:615(075.8)

: 56.6 73

.., .., .., .., ..

: -

. : , 2009. 68 .

:
..

,
. ;

..

. ;

..

..

.. .

:
. ,
..., ..
,
..., ..

 ,
, , ,
.
, ,
.

ISBN

: 56.6 73

, 2009
, 2009

.
.... 4
I. .

II. ,
..

1. , 6
2. .......

3. .. 12
4. ....... 12
5. . 16
III. ,

22

1. ....... 22
2. ............................. 26
3. .. 29
4. .....

34

5. ............................... 36
6. .

42

7. ..... 45
.... 58
. 62
4

 . 63



.
.
,
.
.
(, )
( .., 1950; .., 1961, 1995;
.., 1962, 1967; .., 1967; .., 1973, 1985;
.., 1972; .., .., 1978; ..,
1984, 1995 .).
,
.
,
.
,
1987
, ,
10% 23%.
9,2-18%, 0,9-2,6%, 2,6-5%,
1,9-4%. ,
, 30%
90%.

, II
( ).

. .. , .. (1997),
, ,

(, , , .),
-
,
.
- , (
6

), .

.

.. (1968)
:
I. ,
, .. :
1) ;
2) ;
3) ;
4) , ;
5) .
II. , :
1) ;
2) ;
3) ;
4) ;
5) ;
6) ;
7) .
()

:

I. .
7

1. , ,
, .
2. ().
3. (
, , ).
4.
- .
5. , .
6.
-, , .

II. .
1. .
2. , ,
.
3. .
4.
, .
5.
, .
III. .

1. , ,
.
2. .
3. .
,
.. (1968).

 ,

( )

1. ,

, , ,
,
, -
.

- ,
, , .

,
,
,
.

. 1.

. 2.

:
( ,
); ( );
( ); ( ,
, ) (. 1, 2).
,
9

 .
.

, , , .
(
, ,
,
).

() .
, ,
,
.

,
- .

, .
,
.
, ,
, .
, , ,
.
2.
,
.
. ..
(1961), .. , .. , .. (1966) .

(, ), (,
),
. ,
,
. (. 3, 4, 5).
4 8-
, 12 14- ,
17 18- .

( -,
). ,
, , , ,
-, .

10


,
.

(,
,

, .).
.. , .. , 60%
9 ,
.
, .

2 3 . 3 4
.
,
, .
. ,
, .
.

. 3. .

. 4. .

. 5. .

,
11

.

,
.

:
1 ( );
2 :
) ,
) ,
) ;
3 ().

.
, , .
(11, 21)
( ,
. ,
. (16, 26,
36, 46), , ,
, .

(
) (. 6, 7).
,
,

.

;

.

, .

,
.

12

. 6. .

. 7. .

, .
.

, ,
, .
. ,
,
.
,
.
-
, . ,
.
:

- .
.
, ,
, .
, ,
.
( )
, ..
.
;
.
; ,
, . , ,
, .
,
13


.

, , . ,

, , .
,
, .
,
, .
, .
.. , .. (1997)

( )
,

.

:
1) 1,5 ( 14 16 )
1 ;
2) 1 . ( 10- ) 15
1 ( , , , -
., ,
, -
);
3)
2 ( 10 ) 1 .

1 , 3 . 3
1 .
:
1) , ;
2) (, ,
, .)
15
;
3) 2,5% (
10 ) , 10 .
1%
10-15 . 3
.

14


,
.

,
. 16
.
.

, , .
.

, ,
, .
-
.
.
3.

. 1,5% ,

. 1 4 ,
. ,
, ,
. (. 8).
, ,
.
: , - ,
- ( ),
, .

, .
,
.

,
7-10 .

15

. 8. .
4.

. - . 1900

,
,
.
. 3 .
1931 ,
.
,
100 .
, ,
.
,
.
. ,
, .
.
, , , ,
. . ,
, ,
.
0,5-1,1 .
- ( 2,5 ), ,
.
, .
,
3 - 4 ,
. 3
, .
, 6 /,
, 20
/ (.. ).

16

 ,
. , ,
.
, .
,
( , ,
, ..), , ,
. 1,01,5 /
30% ; 1,5-2,0 / - 30 - 40%; 2,03,0 / - 80 - 90%
(.. ).
, ,
(0,5-0,7 /).
1,0 /,

.
, .
.
:
,
;
, ,

;
.. (1940),

, , ,
.
,
, ..

. , , ,
,
.
.. , .. (1997) ,

,

, .
17

 ,
,

.

. ,
.
,
, .

(, , .).
,
,
. - .
,
, .
,
: , , -,
( .., 1956).
.
:
,
.

, - (. 9,
10).
,
. ,
; - .

, ,
.

, , . -
- , , ,
.
, , ,
, ,
- .

18

 ,
, .
,
(
), , ;
,
( ,

); .

. 9.

. 10. .
.

, ,
, .
. .
, , .

(,
)
10% 10 - 15
. 10-15 . 6-8
.
.

, ,

19

 -
.

,
,
.
, ,
15-30
30 .

, 10% .
.. , .. (1997)
, -
, (
6 - 2 ).
-

.
,
.
:

;
;
;
;
;
D C;
;
, ;
.
,
.
5.

, ,

.
20

 2 : .
, ,
.
.

3 :
- -;
- -;
- .

( ).

,
.
, (. 11, 12).

:
1) , ;
2) , ,
() ;
3) , .
,
,
.
.

. 11. .

. 12. .

, ,

(),

,
,
- . ,
.
21

 , , ..
,
,
,
(), -
.
:
- - ;
- - ;
- - ;
- - ;
- - ;
- - .
:
- -
;
-

,
;
- - , ;
- - .
:
- - ;
- - .
- .
,
;
.
.
.
- .
.
,
( ).
.
;
, .
,
.
- .

. , , 1/4 1/2
.
, ; .
.
22

- .
-. , ,
, . 1/4
1/8 .
.
- .
, .
, ,
. .
.
.
- .

.
- , , , , .
. .
. -
,
,
.
:
,
.
- .
,
.
.
. .
- , .
.
. - ,
- .
. ,
. .
.
.
,
.
- , .
- -.
. ,
. .
- . 1/3 1/8
. ,
23

 .
,
.
,
,
.
- .
, ,
.
, , ,
- .
,
.
.
,
.
- . ,
. , ,
-
.

,
,
,

, ,
, , .


,

.
.
, (
).
3 .
I
, .
- . ( )
( ) .
, .
.
, , .
. , , .
,
. .
24

 ( )
. .
, .
.
,
.
, . ,
- - .
, ,
, .
, -
. ,
.
II
(. 13, 14).
1892 , 1905
.
.
,
. ,
. , .
, .
,
.
, .

.

. 13. -.

. 14. -.

,
( -).
25

 , ,
, ,
, .
. ,
.
.
.
,
(
).
.
,
.
III
I II , .

, ,

(,
).
.
.. (1993)
.
1. I .
2. ( ).
3. .
4. .
5. .
,
. , (
) W- ( ).
.

( ),
.
-.

, .
, .
. , .
,
.
,
, .
,
26

 .

,
,
, .

(
..,
1980).

, .
, ,
, ,
.
,

1.

; 40
60 .
. :
1) ;
2) ;
3) ;
4) .. .


. ,
, , . ,
, ..
. ,
. ,
, , ,
.
.

,
27

 .
, .. , ,
.
1905 . .. ,
,
. ,
110-125.
,
.
.. (1938) ,

,
, ,
. ,
, .
,
- , .

, - ,
, . .. (1987) ,
, ,

.
,

,
, - ,
.
, ,
,
, .
.

..
.
28

1. ,
.
.
2.
- .
0,2 , 3 3,5 .
.
3. , ,
40-45. 0,2 0,3
, 3,5 4 .
4. , 5 ,

, .
, , .
, 5%
.
( 30 ),
40 (. 15, 16, 17).

. 15, 16, 17. .

, ,
.
1, 4, 5 , 1, 2, 3, 4, 5 .
,
, , , .
, ,
.
.

29


.
, .

, ,
. ,
, .
.
1-2 .
8-9 . , ,
. .
,
,
.
. , ,
, ,
.

, , , ,
.
. :
, ,
, ,
,
;
, .
: , ;
( ,
,
).
, , ,
. ,
, .
.
.
,
.

30


:
, .
: (
, ),
,
;
, , ;
.
, , ,
.
, , , ,
; ,
, , ,
. ,
.

.
. , , ,
, ; 1
( 0,5 3 1,0 3
; 0,25 3 ; - 0,3 3
; 1 0,005 3 ).
10% , 2%
; , , ;
. 2
;
,
. .
.. , .. (1997)

. 1 2
: 6
(2 3 ).
0,5 3
; 2-3 ; 2-3
.

31

 15 . 2
6 . 3 4
( 3 ) ( )
( )

,
.
1-2 ,
2-3
.

2.

(. 18, 19, 20).

.
1. , , (1923), ,
, ,
.
2. (Fuiler, Jchonson W., 1977)

.
, - ..
3. .. (1981)
,
. ,
2 ,
.
.
4. .. , .. (1997),

.

,
, .

,
, .
32


.
,
,
.
, .
-
,
,
,

, , ,
.
, ,
;

,
, - .

. 18. .

. 19. .

. 20. .

.
1, 2, 3, 4, 5 3, 4, 5
.
.
.
, , , .
10-15 . ..
3 :

33

.

.
- . ..
, .. 2
,
.
,
,
. ,
.

, ,
.
, .. ,
. .
,
, , -
.

( ),

, .
, ,
.
.

, .
:
, , ( ,
).
: , (
, ), (
, ), (
,
, ), (
34

 , , ,
, ), (
, ,
), , , ,
; ,
, , .

:
- , ;
-
, ( , ).
:
- , ;
-
;

- , , ;
- (15-20 ) 3% , 10%
, 2% , ,
10% ;
-
, .
, .. . (1996),

. :
0,5 3 1 ; 1-2
30 . 2-3 15 1-2 ;
3-4
. 2,5%
, 10 ;

, . 15
. 5-6

35

 (2
2-3 ).
.

, .

.

2-3
.

3.
, 10-15 ,
.
( ,
, .) (,
, .) .

, , ,
.
,
, .
.

.
,
, ,
, , ,
, .
, ,
, .

,
. ..
, .
36

 .
, .
.
,
.

.
2 .

, , , .

.
- ,
,
, .

(, ,
.) , .
. ,
( .., 1946; .., 1955; .),
,
,
. ,
.
,
.
: , ,
-.
.
5,8 6,2,
,
(. 21, 22).

37

, ,
, , .

.
.
, ""
.

.
.

,

.
,
, .

. , ,
, , ,

38

 , .
, .
:
;
;

;
,
. ,
.

, , ,
,
. , ,
-

.
(
);

.
.
, ,
. ,
, , ,
. ,
.
,
, , , ,
, ,
. :
, , , ,
,
.

39

 (
).
,
.

(, , ,
).
.
.
( ) 0,5 3
3-4 2-3 ; .
.

.
.. , .. (1997)
:
3 - 6
( 1,5 30 ; 1-2 .,
30 . 2-3 15 60 ;
2 - 3 . 30 ;
15
, , 5 - 6 ).
3 .
3-6
,
- .
:
;
- ,
, , ;
2 ;

, , ;

40

 ,
, ;
,

.
() .
,
,
. ,
.

,
,
.
,
,
.
, ,
.
, .
.
( .., .., 1997),
, 3-5
(. 14).
,
. ( ), ,
.
( -
), . ,
, - .
,
. ,
, 25 - 30 .
, ,
, ,
41

 . ,
, ;
, .
.
,
, .
,
,
.

, ,
.
, ,
.

( , -), ,
, 1,5 (
3-4 ), , -
(, ).


2 - 3
;
; ,
, , . 1-2
.

1 - 2 .
.
.

, -
.

4.

42

 .
,
.
.
.
()
. .
.
.
:
;
, ;
( , ,
.);
(
);

;

,
, ;
: , ,
-, ;
- ,
, .
.
,
.
(. 23, 24).

43

. 23. .

-
:

. 24. .

..

-
;
- ,
, ;
-
.

,
,
( , ,
; ).
, .
,
.

. ,
, ,
.
, , .
,
.
.. , .. (1997)
. ,
44


( 0,5 3 ; 1
. ; 2
;
15 ).
,
.
2
2 - 4 .
2,5% (10
). 2 ;
3 (1 ),
, , .

5.
""
,
, .
, , .

. , ,
.

( 1-3 ).

,
.
.
,
(, ) (,
, ). , ,
.
, .. .

.
.
, , . , ,
, ,
45

, .
, ,
. ,
.
,
. .

- (28%)
(72%). ,
.

, - , ,
- .

,
- .
.
.

.
1. Avery, Rapp (1959),
-
, .
,
.
2. Sicher (1953) ,
, . .
, , ,
.
, ,
.
3.
Brnstrm (1966). ,
, ,
,
,
.
46


, .
,
.
.


.
.
,
, ,
- . ,
, ,
- , ,
,
.
,
. ,

,
- .
.
.. (1981).
. .
I.
,
.
II.
, ,
, ,
.
. .
I. , :
) ;

47

)
, ..;
)
;
) .
II. , :
)
;
)
.

(),

. :
I (, )
; 5-8 ;
II
(, , , ) ;
3-5 ;
III (
); 1,5 - 3,5 .

,
(
).
, ,
, , ,
. 20 ,
- 2-6 .
-
. ,
,
, ( ,
); ( ,
); ,
( , , ).
48

 - ,
,
. 1955 ..

.
.. .. (1967)
.
0,5;
, (1 ) .
3 .

:

) 7,0;
0,75% - 3,0;
( .. ..);

) - 15,0;
5,0;
( ..);

) 3,0;
1,0;
( ..)

) - 1% - 10,0.

.. (1946)
. ,
49

.
:
, , ,
15-20 10% 3%
. -
- 1% 3-5
. 5-7
, 12-15 - . 6-8-12
. ,
, .
2,5%
, 1% , 1%
1 2% . 20
, 7-10 .

: ,
.; , ; ,
(, -12
.). 1,5
, , ,

.
. ()
: 1
2 .
1,
( ) 2.
1-3 . 1-2
.

. ,
pH, ,
.
50


, .
, , Seal and Protect,
,
(). -,
( )
.
V
. , Prime and Bond NT,
Single Bond .
. ""
.

. ,
. ,
,
, ,
, .
, , .. ,
,
:
1) ,
( );
2) ,
( ,
.);
3) ,
" ".
,
.
-
.
,
.
,
. 3-5
.

51


.
,
.
:
0,5 x 3 ;
;
;

(, , );

,
, .
,

,
.


:
,

(,
, , , ,
). ,
, .
, ,
, , . (

.
( )
( - , , , ,
- , , ).

,
.

, 3% , 5-10% , 2%
5% .
52


.
.
.
.

6.

- ( ) - (
).
,
. -
, (-
) 6-8
.

. ,
(),
.
.
- .
,

.
, ,
,
, . ,
( -
), ,
,
() .
.
(
, , .)
(
, , , , .)
53

 (3% ,
).
,
,
.

, .

.
, ,
.
;
, ,
.

, - .

(
).
(, .)
.
.
, , .
,
.
30% ,
2-7 ( 4 )
( ).
( ).
()
.
30-35% .

. ( ,
, , )
.
54

 35%
,
(Superoxol, Starbrite, Accel .).
( )
.
,

Hilite Dua (Activated Bleaching System): Shofu. 2-3 .
33% , , .
.
,
.
Prema, ,
,
,
.
. .
,

, .

.
.

,
, .
.
. (7 10 ) 10 - 14 . 2
( ).
10 - 20% , - 3 - 5% . ,
2-3 ,
7 - 21 .
: Opalesance, Night White, Trio, Rembrandt, Gly-Oxide
.

55

 90%

.
,
,
.
,
.
,
3%
7% ,
, .
,
,
,
. ,
, ,
.
,
,
( ).

, ,
, .
12%, 20% 30% pH =6,8;
. pH
.


, .
(, ,
, ) .
1 5
, .

, , 2 ,
,
56

 . 7-10
,
.

7.
.
, .
, .

, ..
.
..
.
1. ( -
).
2. :
( -
)
- ;
- ;
- ;
- ;
- ;
-


3. :
;
- ;
-

57

- ;
-
(
): , , ,
, , .
4. .
5. .

, .
-
. .


- ,
, .

, , .


,
(. 25).

58

. 25. - ,
.

,
,
, .
, ..
.
.
,
.
,
, 5 - 6
.

, ,
,
.
,
.

, .. .
,
. , .

.

, ,

.

, .
.

59

, .
,
.
, .
, , . .
.

,
( .)
:
1) ;
2) ;
3) ;
4) ( );
5) ( );
6) .
:
1) ;
2) , , ;
3) ,
, - 1 , 3, 6, 12 ;
4) .
,
,
.

2% .
,
,
. ,
,
.

.
:
60

1) ( ,

);
2)
;
3)
;
4) ;
5) .
: ,
, ,
, . ,

.
.
7-10 .
8-12
, 4-6 .

, ,
4-6 .

. ,

.
, ,
.

.
,
,
, , 3-4 .

.

-

61

 ,
, .

:

1)
, ,
;
2) , ,
, ;
3) ,
;
4)
;
5) .
:
1) ;
2) ;
3) (
).

.
,
. ,
,
.
.
,
, .

:
1)
62

( );

2) ( );
3) ;
4) .
,
.
:
1)
;
2) -;
3) ;
4)
.

, -,
3-4 .

, .

.
:
1) , ;
2) ();
3)

;
4)
;
5)
;
6)
.


:

()

1) - ;
2) - ;
63

3) ;
4) (, , ).
: ,
, ,
.
, ,
, .
,
.
,
, , .
.
,
.
- .
.
, ,
,
.
.
:
1) ;
2)
;
3) .

, ,
, .


, -.

.

, (
), .
( , )
64

 -. 20-30
,

(
).

, - 1-2 .


- 8-9 . ,
,
,

).

- ,
, (. 26, 27, 28).

. 26, 27, 28. .

. 12
,

,
. ,
.
12
,
65

 .
,
,
, .
,
,

, .

.
, .
,
, ,
.
: .


(
-).

- ,
, ,
-.
,

,
,

.
.
- ()
( ).
, .
.
: ,
. -
66

 , ,
- , ,
, .

(69%), -
(2%), - ,
14,5% (. 29, 30, 31, 32).

, .
, - .
,
, .
.
,
.
(
-

).
.
,
.
, , ,

. ,
, -
.
.

.

67

. 29, 30, 31, 32. .

:
1) ,

;
2) , ,

(
, );
3) ,

- ;
4)
, (
); ,

.

:
1) ;
2) ;
3) ;
4) ;
5) ;
6) , .

. ,
68

 . ,
.

, .
,
-
.

. ,
( .., .., .., 1993; .).

, 2% ,
7-8 . 2 1
, ,
,
.

.
.
, -
.
,
, -
, .
.

,
.
, .
.
- 3-4 .
: - ,
. ,
,

. ,
.
69


,
2-3 .

,
1
1 .
, ,
.

,
, .
,
.

.
, .

,
, -.
,

.

.
,
,
,
. ,
,
.
. ,
: ,
( );
.
:
1) , ;
70

2) ;
3) ;
4) , ;
5) -;
6) .

, (,
, ), , ,
, .
1 , 2 , 1, 3, 6
12 .

.
:
1) ;
2) ;
3) ;
4) ,
, ;
;
5)
, ;
6) ;
7) ,
.
()
,
.
3,9% ,

.
, , ,

,
. , ,
,
.
71


, ,
.


.

( , .) .
,
, .

,
,

.

,
, .

.
.

72

1. :

1.
2.
3.

2. :

1. 2-3-
2.
3.
4.
5.

3. :

1.
2.
3.
4.
5. 5-

4. :
73

,
1.
2.
3.
4.
5.

5. :
,
1.
2.
3. ,
4.
5.

74

6. :

1.
2.
3.
4.
5.

7. :
,
1.
2.
3.
4.
5.

8. :

1.
2. 3
3. 10

9. :
,

1. 8

75

2. 8-9
3. 9-10
4.
5. 12

10. :
,
1.
2.
3.
4.
5. -

11. :

1. 0,1-0,2 /
2. 0,5 /
3. 6-7 /
4. 1-1,5 /
5. 10 /
12. :

1.
2. ,
3.
4.
76

5.

13. :

1.
2.
3.
4.
5.

14. :
""
1.
2.
3.
4.

15. :
( )
1.
2.
3.
4.
5.

16. :
77

,
1.
2.
3.
4.

17. :

1.
2.
3.
4.
5.
18. :
,
1.
2. ,
3.
4.

19. :
,
1.
2.
3.

78

79

1. 2
2. 2
3. 4
4. 5
5. 3
6. 3
7. 3
8. 1
9. 5
10. 3
11. 4
12. 3
13. 5
14. 3
15. 5
16. 4
17. 2
18. 2
19. 2

80

1. .., .. . - .:
, 1970. - 87 .
2. .., .., ..
// . - 1986. - 3. - . 88-89.
3. .., .. // . 1971. - 3. - . 1-5.
5. .., .., ..
// . - ., 1978. - 16 .
6. .. :
. .: -, 2007. 168 .
7. .., .., ..
/ . .
: ( . . ..
). - , 2003. - . 5357.
8. .. . - .: ,
1985. - 113 .
9. ..
//
. - ., 1981. - . 70-72.
10. .. : //
. - 1996. - 11-12. - . 2.
11. .., .. . - , 1987. - 78 .
12. .. -
, :
. . . . . ., 1982. - 39 .
13.
..,

..,

..,
.. :
. - ., 1984. - 13 .
14. .. (,
): . . . . . - , 1968. - 25 .
15. .., .., .., ..
: . , 2005. - 89 .
16. .., .., .., ..
: -
, 1 ( ,
). - , 1998. - 24 .
17. .., .., .., ..
: -
, 2 ( ,
). - , 1998. - 30 .
81

18. .., .., .., ..

: -
, 3 ( ). - ,
1998. - 16 .
19. : -
. - / . .. .
, 1995. - 33 .
20. .. . (
): . . . . . - , 1989. - 45 .
21. .., .., .. Ca P

// . - 1989. - 1. - . 21-24.
22. .., .. . - .: ,
1974. - 110 .
23. .., .., .., ..,
.. :
. - ., 1973. - 42 .
24. .. . , , 1992.
25. .., .., .., ..


/ . . . :
. - , 1999. - . 114118.
26. .., .., ..
/ II -
,
/ . . .. . - , 2004. - . 135-137.
27.
..

-

/ , ,
: IV . - ,
2000. - . 277-278.
28. .. / .
. : . . - ,
2001. - . 121-124.
29. ..
4 // . - 2001. - 5 (95). - . 72-73.
30. / . . .. . .: , 1987. - . 127197.
31. / . . .. , .
.. . - .: , 2001. - . 132-187.
32.

. I /
82

33.
34.
35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.
42.

43.
44.

45.
46.

47.

. . .. . . .. .
: , 1997 . 8895.
.. :
. . . . . - , 1987. - 22 .
.. //
. - 2001 (95). - 5. - . 63-65.
.., .. ,
// . - 1997. - 10. . - 147 .
.., .., .., ..

// . - 1996. - 3. - . 10-12.
.., ..
, //
. , 1995. - I. - . 53-54.
.., .., ..
,
// . . . - , 1993.
- II. - . 57.
.., .., ..

// . - 2000. - 3 (83). . 12-14.
.., .., ..
// . .
. - , 1993. - II. - . 59.
.., .., .. . - .:
, 1993. - 160 .
.., .., .., ..
, .
: , 1994. - . 122-137.
. ().
// . - 2001. - 5 (5). - . 76-79.
Carrillo A., Trevino MVA, Haywood V.B.
10%
// . - 1999. - 2. - . 45-50.
Croll Th. P. . , 1996. - 101 .
Godder B., Kaim J.M., Sherer W., Bruck I., Hertz M.B. Evaluation of two
At-Home bleashing systems // J. Clin. Dentistry. - 1994. - Vol. 3, 5. P. 86-88.
. // . - 1999. 14. - . 16-20.

83

48. Joffe E. / New Jork. :

// . - 2000. - 3. - .
21-22.
49. Matis B.A., Cochran M.A., Eckert G, Carlsson T.J.
// . 1999. - 2. - . 35-43.
50. .
// . - 2001. - 2. - . 18-19.
51. Quellet D., Los S., Case H., Healy R. Double-blind Whitening night-guard
study using ten persent carbamide peroxide // J. Esthetic Dentistry. - 1992. Vol. 4, 3. - P. 79-83.
52. Stockleben C. / Hannover, Schmidt C. / Leipzig. //
. - 2000. - 3. - . 21-22.

84

85

 .
305041, . , . . , 3.

020862 30.04.99 .

.
305041, . , . . , 3.
275.

86