1

MALZEMELERDE ELASTSTE VE KAYMA ELASTSTE

MODLLERNN EME VE BURULMA TESTLER LE BELRLENMES
DENEY NO: 4
HAZIRLAYAN
071155015 LATF EMRE EVK


Deney Yapl Tarihi: 16.12.2011

Rapor Sunu Tarihi: 23.12.2011

Grup No:09

Grup yeleri:
071155015 LATF EMRE EVK
071155017 FUAT DERNGZ
071155022 ADEM GLAL
071155023 ERHAN GRSOY
071155030 SEFA KOCA

DENEY SORUMLUSU
Ar.Gr.Engin Hasan OPUR

GAZ NVERSTES
MHENDSLK FAKLTES
MAKNA MHENDSL BLM



2


1.GR

Bu deneyin amac farkl boyutlardaki kirilere eilme testini uygulayarak malzemelerin
ortalama elastisite modlnn saptanmasdr. Bu nedenle deneyde ayn malzemenin farkl
boyutlardaki iin eitli ykler altnda sehim deerleri komparator yardmyla saptanarak bu
deerler ve temel bantlar yardmyla elastisite modlleri hesaplanacaktr.Kirilerin
malzemesi eliktir.

Elastisite modlnden ksaca bahsetcek olursak:
Elastisite modl, malzemenin dayanmnn (mukavemetinin) lsdr. Kimi
kaynaklarda Young modl olarak da geer.
Elastik deformasyondaki birim uzama ile normal gerilme (ekme ya da basma gerilmesi)
arasndaki dorusal ilikinin bir sonucu olup bir birim uzama bana gerilme olarak
tanmlanr. Elastisite modlnn birimi N/m
2
'dir. rnein, yap elii iin elastisite modl
E
elik
=210
11
N/m
2
, alminyum iin E
alminyum
=710
10
N/m
2
'dir.
Birim uzama ile normal gerilme (ekme ya da basma gerilmesi) arasndaki dorusal iliki
yle tanmlanabilir:
Elastisite Modl (E) =Normal Gerilme () / Birim Uzama ()
* Bir cismin elastisite modl arttika o cismin elastik zellii azalir.
* Malzemelerin elastisite modl scaklkla ters orantldr. Yani bir malzemenin scakl
arttika elastisite modl azalir.








3


Appendix A tablolarndan Table A-9 -5 tablosundan yararlanrsak



Kullandmz kiriin uzunluu L= 600 mm ama 100 mm si mesnetin dnda kald iin L=500 aldk.
Komparator n konumu x= 150 mm de aldk.
Yani deney srasnda ltmz sehim x:150mm deki deerdir.Fyde olan forml bu yzden
kullanamayz.
Kullanmamz gereken forml:
olur. (1)





4

2. HESAPLAMALAR VE SONULAR

lk kiriimiz 4 x 25 mm boyutlarndadr.2.5-7.5-12.5-17.5 N ykleriyle oluan sehimlerden
ortalama elastisite modln denklem (1) e gre hesaplarsak :


Yk
(N)
I
(mm^4) Moment Eilme gerilmesi
Sehim
(mm)
Elastisite modl
(N/mm^2)
2,5 133,333 625 9,375 0,18 214843,75
7,5 133,333 1875 28,125 0,57 203536,18
12,5 133,333 3125 46,875 0,98 197305,48
17,5 133,333 4375 65,625 1,35 200520,83

Toplam: 816206,25

Ortalama: 204051,56

204,05 GPa

4 x 25 mm lik kiri iin E=204,05 GPa dir.

kinci kiriimiz 4 x 15 mm boyutlarndadr..2.5-7.5-12.5-17.5 N ykleriyle oluan
sehimlerden ortalama elastisite modln denklem (1) e gre hesaplarsak :

Yk
(N)
I
(mm^4) Moment Eilme gerilmesi
Sehim
(mm)
Elastisite modl
(N/mm^2)
2,5 80 750 18,75 0,3 214843,75
7,5 80 2250 56,25 0,99 195312,50
12,5 80 3750 93,75 1,62 198929,40
17,5 80 5250 131,25 2,27 198754,13

Toplam: 807839,78

Ortalama: 201959,94

201,96 GPa

4 x 15 mm lik kiri iin E=201,96 GPa dir.
5

nc kiriimiz 8 x 25 mm boyutlarndadr..2.5-7.5-12.5-17.5 N ykleriyle oluan
sehimlerden ortalama elastisite modln denklem (1) e gre hesaplarsak :
Yk
(N)
I
(mm^4) Moment Eilme gerilmesi
Sehim
(mm)
Elastisite modl
(N/mm^2)
2,50 1066,67 750,00 1,41 0,03 161132,81
7,50 1066,67 2250,00 4,22 0,09 161132,81
12,50 1066,67 3750,00 7,03 0,14 172642,30
17,50 1066,67 5250,00 9,84 0,21 161132,81

Toplam: 656040,74

Ortalama: 164010,18

164,01 Gpa

4 x 15 mm lik kiri iin E=164,01 Gpa dir.

kiri iin bulduumuz elastisite modllerinin ortalamas :
E = (204.05+201.96+164.01) /3
E= 190 GPa olarak buluruz.


Hata Analizi :

. .
. 100
.
teorik veri deneysel veri
yzdelik hata
teorik veri
(
=
(



Yzdelik hata: %5




6




3.SONU
Eme deneyimizden edilen verilere gre kiri malzemesi elik iin Eort = 190 GPa
bulunmutur. Gerekte elik; 200 GPa elastisite modlne sahiptir. Bulduum deerin farkl
kmasnn birok nedeni vardr.
-Kirilerin dz olmamas
-Komparatordeki temas hatas,okuma hatas,boluk hatas
-Ykler dndaki arlklarn ihmal edilmesi
-Deney dzeneinin bulunduu ortamn tam rijit olmamas
-D koullar vb. sayabiliriz.
Bu deneyle birlikte Mukavvamet bilgilerimizi pratikte uygulayarak bilgilerimizin daha kalc
olmasn saladk.Makina tasarmnda ok nemli olan eim-sehim olayn daha iyi anladk.
Deneydeki yardm ve katklarndan dolay Ar.Gr. Engin Hasan OPUR hocamza
teekkr ederiz.