TEOWA BELKA ZOONA CZONA NA GWODZIE

Zaprojektowa jednoprzsow belk stropow o przekroju teowym (niesymetrycznym)

wykonan z elementw z drewna sosnowego czonych na gwodzie.
Dane:
Rozpito belki L = 4,0 m,
Klasa uytkowania 1 Rozstaw belek a = 1,0 m
Gwodzie okrge, gadkie.
1.Waciwoci drewna (PN-EN 338:2009)
Klasa wytrzymaoci C30
Wytrzymao charakterystyczna na zginanie f
m,k
= 30 MPa = 3,0 kN/cm
2
Wytrzymao charakterystyczna na cinanief
v,k
= 4,0 MPa = 0,4 kN/cm
2
Wytrzymao charakterystyczna na rozciganie f
t,0.k
= 18 MPa = 1,8 kN/cm
2
Wytrzymao charakterystyczna na ciskanie
w poprzek wkien f
c,90,k
= 2,7 MPa = 0,27kN/cm
2
redni modu sprystoci wzdu wkien E
0,mean
= 12 GPa = 1200 kN/cm
2
redni modu odksztacenia postaciowego G
0,mean
= 0,75GPA = 75kN/cm
2
5% kwantyl moduu sprystoci
wzdu wkien E
0,05
= 8,0 GPa = 800 kN/cm
2
Gsto charakterystyczna
k
= 380 kg/m
3
Gsto rednia
m
= 460 kg/m
3
2. Kombinacje oddziaywa, maksymalne siy przekrojowe
a) stan graniczny uytkowalnoci
Obcienia charakterystyczne:
- stae G
k
= g
k
xa = 0,8x1,0 = 0,8 kN/m
- uytkowe Q
k
= q
k
xa = 1,5x1,0 = 1,50 kN/m
b) stan graniczny nonoci
Naley przyj mniej korzystn z dwu kombinacji podstawowych:

'

+ +
+ +

>
1 1
0 1 1
1 1
0 1 1 0 1 j G,
max
j i
k,i ,i Q,i k, Q, k,j G,j
j i
k,i ,i Q,i k, , Q, k,j
SGN
Q Q G
Q Q G
F
(EC0 6.4.3.2 wz. 6.10a i 6.10b)
W tym przypadku:

'

+
+

m / kN , , x , , x , x ,
m / kN , , x , x , , x ,
max F
SGN
168 3 5 1 5 1 80 0 35 1 85 0
655 2 5 1 7 0 5 1 80 0 35 1
F
SGN
= 3,168 kN/m
Dla 1 klasy uytkowania wspczynniki modyfikujce k
mod
wynosz (EC5 tabl. 3.1):
- dla obcienia staego k
mod,st
= 0,6
- dla obcienia redniotrwaego k
mod,r
= 0,8
Miarodajna kombinacja obcie odpowiada maksymalnej wartoci:
max

'

+
r mod,
k k
st mod,
k
k
xQ , xG x ,
k
xG x ,
5 1 35 1
35 1
max

'

96 3
8 0
5 1 5 1 8 0 85 0 35 1
53 1
6 0
8 0 85 0 35 1
,
,
, x , , x , x ,
.
,
, x , x ,
Miarodajna jest pena kombinacja obcie i wspczynnik modyfikujcy odpowiadajcy
obcieniu redniotrwaemu(o najkrtszym okresie trwania w przyjtej kombinacji obcie)
(EC5 3.1.3(2)), tj. k
mod
= 0,8.
Rozpito obliczeniowa: l
o
= 1,05l = 1,05x4,00 = 4,20 m.
Maksymalny moment zginajcy M
d
= 0,125x3,168x4,20
2
= 6,98544kNm 698,5KNcm
Maksymalna sia poprzeczna V
d
= 0,5x3,168x4,20 = 6,6528 kN
3. Dobr przekroju belki
Przyjto gadkie gwodzie o rednicy d = 4,5 mm i rednicy gwki d
h
= 10,5 mm. (Tablica Z-
7.4.1-1 PN-B-03150:2000),
Przed osadzeniem gwodzi naley nawierca otwory, jeeli grubo elementw drewnianych
jest mniejsza ni:

'

400
) 30 13 (
7
max
k
d
d
t
(EC5 8.3.1.2(6))

'

mm , / ) , x (
mm , , x
max t
075 27 400 380 30 5 4 13
5 31 5 4 7
t 31,5 mm
Przyjto grubo pki 45 mm (osadzanie gwodzi bez nawiercania otworw).
Dugo zakotwienia gwodzia l
pen
powinna wynosi co najmniej 8d (8.3.1.2.(1))
Przyjto:l
pen
= L
gw
t 1mm
Minimalna dugo gwodzia L
gw
(gdyl
pen
= 8d):
L
gw
l
pen
+t + 1 mm;
L
gw
8x4,5 +45 +1 = 82 mm.
Przyjto gwodzie 45/100, d
h
= 10,5 mm
Rozstaw gwodzi wzdu wkien:
(Tablica EC5- 8.2 dla
k
420 kg/m
3
i = 0
o
)
a
1min
= (5 + 5cos)d = 10d=10x4,5 = 45 mm,
Przyjto a
1
= 60 mm; Gwodzie bd wbijane w dwch szeregach (n
sz
= 2).
Rwnowany rozstaw gwodzi teoretycznie rozoonych w jednym szeregu:
s
1
= a
1
/n
sz
= a
1
/2 = 30 mm z przesuniciem o d wzdu wkien.
UWAGA: Jeeli a
1
< 14 d, nono gwodzi naley wyznacza uwzgldniajc efektywn liczb
cznikw n
ef
, z wyjtkiem gwodzi przesunitych o co najmniej d wpoprzek wkien
(EC5 8.3.1.1(8)).
Minimalna szeroko rodnika:
b
w,min
= (n
sz
1)a
2
+2a
4c
Minimalny rozstaw gwodzi w poprzek wkien a
2
wynosi 5d oraz minimalna odlego od
boku nie obcionego a
4c
wynosi take 5d (EC5 tabl.8.2), std:
b
w,min
= 15d = 15x4,5 = 67,5 mm.
Przyjto rodnik o gruboci b
w
= 100 mm
Przyjte wymiary przekrojw elementw belki:
- pka 4,5x160 (PN-75/D-96000)
- rodnik 100x200 (PN-75/D-96000)
Gwodzie 4,5/100 wbijane w dwch szeregach d
h
= 10,5 mm.
4. Charakterystyka przekroju,efektywne momenty bezwadnoci
Pole powierzchni:
- pki A
f
= 16,0x4,5 = 72,0 cm
2
- rodnika A
w
= 20,0x10,0 = 200,0 cm
2
4 3 3
2 , 6788 ) 0 , 20 0 , 10 5 , 4 16 (
12
1
cm x x I
i
i
+

Modu podatnoci zczy w stanie granicznym uytkowalnoci (SGU) (tablica EC5 -7.1
gwodzie osadzane bezporednio)
K
ser
=
m
1,5
d
0,8
1/30 = 460
1,5
x4,5
0,8
/30 = 1095,4 N/mm = 10,954 kN/cm
Modu podatnoci zczy w stanie granicznym nonoci (SGN)
K
u
= 2/3K
ser
=2x10,954/3 = 7,302N/cm
Wspczynnik redukcyjny w stanach granicznych uytkowalnoci i nonoci:
h
w
a
2
z
1
=
1
2
,
2
5
2
0
4
,
5
h
f
b
w
10
16
b
f
y
z
a
1
430 , 0
3
954 , 10
72 1200
420
1
1
1
1
2 1
, 0
2
2

+

x
x
s
K
A E
l
ser
f mean
SGU

335 , 0
3
302 , 7
72 1200
420
1
1
1
1
2
2
1
, 0
2
2

+

x
x
s
K
A E
l
u
f mean
SGN

Pooenie osi obojtnej wzgldem osi rodnika wyznacza si ze wzoru (EC5 wz.B.6)
( ) ( )

+ +

3
1
3 2 3 3 3 2 1 1 1 1
2
2
i
i i i
A E
h h A E h h A E
a

ktry, po wprowadzeniu E
1
= E
3
= E,
1
= (
2
=1 i
3
= 0) oraz zastpieniu h
1
, h
2
, A
1
iA
2
odpowiednio przez h
f
,h
w
,A
f
iA
w
przyjmuje posta:
( )
w f
w
w f
A A
A
h h
a
+
+

2
2
( )
w f
f w f w f
A A
A h h
a
h h
a
+
+

+

2 2
2 1
Efektywny moment bezwadnoci w stanie granicznym uytkowalnoci:
( )
cm
x A A
A
h h
a
w f SGU
w
w f
SGU
61 , 10
200 72 430 , 0
200
2
20 5 , 4
2
, 1

+
+

+
+

cm
x
x
A A
A h h
a
w f SGU
f SGU w f
SGU
64 , 1
200 72 430 , 0
72 430 , 0
2
20 5 , 4
2
, 2

+
+

+
+

4 2 2 2
, 2
2
, 1 ,
10814 64 , 1 200 61 , 10 72 430 , 0 2 , 6788 cm x x x a A a A I I
SGU w SGU f SGU
i
i SGU ef
+ + + +

Efektywny moment bezwadnoci w stanie granicznym nonoci:
( )
cm
x A A
A
h h
a
w f SGN
w
w f
SGN
93 , 10
200 72 335 , 0
200
2
20 5 , 4
2
, 1

+
+

+
+

cm
x
x
A A
A h h
a
w f SGN
f SGN w f
SGN
32 , 1
200 72 335 , 0
72 430 , 0
2
20 5 , 4
2
, 2

+
+

+
+

4 2 2 2
, 2
2
, 1 ,
10017 64 , 1 200 61 , 10 72 335 , 0 2 , 6788 cm x x x a A a A I I
SGN w SGN f SGN
i
i SGN ef
+ + + +

6. Stan graniczny uytkowalnoci
Ugicie kocowe belki (EC5 2.2.3(5)):
u
fin
= u
fin,G
+ u
fin,Q
= u
inst,G
(1+k
def
) +u
inst,Q
(1+
2,1
k
def
)
gdzie:
u
fin
- ugicie kocowe,
u
inst
- ugicie chwilowe,
k
def
- wspczynnik zaleny od klasy uytkowania

2,1
wspoczynnik quasi-staej wartoci oddziaywania zmiennego
2,1
= 0,3 (EN0 Tablica
A.1.1)
Dla klasy uytkowania 1: k
def
= 0,60 (EC5 tabl. 3.2)
+ + +
200 75 8
420 08 , 0
10814 1200
420 08 , 0
384
5
8 384
5
2 4 2
, , 0
4
,
x x
x
x
x
A G
l G
I E
l G
u u u
w mean
k
SGU ef mean
k
v M G inst
0,250+0,012
=0,262cm
cm x u
G
Q
u
G inst
k
k
Q inst
468 , 0 262 , 0
8 , 0
5 , 1
, ,

) 1 ( ) 1 (
, 1 , 2 , , , p def Q inst g def G inst fin
k u k u u + + +
=
= 0,262(1+0,6) + 0,468(1+0,3x0,6) = 0,946cm
u
lim
= 420/300 = 1,4 cm >u
fin
7. Stan graniczny nonoci
7.1 Obcienie cznikw
Naley sprawdzi warunek (wg EC5 B5) :
Rd , v
SGN , ef
f d SGN
v
F s
I
S V
F
1
Wytrzymao charakterystyczna na docisk gwodzia do drewna (gwodzie bez nawierconych
otworw) (EC5 8.3.1.1(5)):
f
h,1,k
=f
h,2,k
= 0,082
k
d
-0,3
= 0,082x380x4,5
-0,3
= 19,84 MPa = 1,984 kN/cm
2
Charakterystyczny moment uplastycznienia cznika (EC5 8.3.1.1(4)):
Charakterystyczny moment uplastycznienia cznika (EC5 8.3.1.1(4)):
M
y,Rk
= 0,3f
u
d
2,6
= 0,3x 600x4,5
2,6
= 8988 Nmm = 0,899 kNcm
Zcze jednocite (EC5 Rys. 8.4a)
Nono charakterystyczn gwodzi przy obcieniu poprzecznym wyznaczono ze wzorw
8.6a 8.6f (EC5). Nonoci gwodzi odpowiadajce wzorom 8.6a i 8.6b oraz wartoci
pierwszego skadnika wzorw 8.6c 8.6f, odpowiadajcego teorii Johansena, wyznaczono
podstawiajc:
t
1
= h
f
= 4,5 cm; t
2
= l
pen
= l t 1mm = 100 45 1= 54 mm = 5,4 cm d=0,45cm; = 1
oraz wyznaczone wyej wartoci f
h,k
= f
h,1,k
= f
h,2,k
i M
y,k
.
Drugi skadnik wzorw 8.6 c-f wyraa udzia w nonoci efektu liny, co pozwala uwzgldnienie
czci nonoci gwodzia na wyciganie F
ax,Rk
. Udzia efektu liny w przypadku gwodzi
okrgych jest ograniczony do 15 % czci odpowiadajcej teorii Johansena. (EC5 8.2.2(2)).
Nono gwodzi wg teorii Johansena:
4,018KN 0,45 1,984x4,5x d t f F F
1 k h,1, a Rk, v, J, a Rk, v,

F
v,Rk,b
=F
J,v,Rk,b
= f
h,2,k
t
2
d = 1,984x5,4x0,45 = 4,822 kN
kN ,
,
,
,
,
,
,
,
, , x , x ,
t
t

t
t

t
t
t
t

d t f
F
k , , h
c , Rk , v , J
213 2
5 4
4 5
1
5 4
4 5
5 4
4 5
5 4
4 5
1 2 1
1 1
45 0 5 4 984 1
1 1 2
1
3 2
1
2
3
1
2
3
2
1
2
1
2
2 1 1

'

,
_

+
1
1
]
1

,
_

,
_

+ + +
+

'

,
_

+
1
1
]
1

,
_

,
_

+ + +
+

( )
( )
( )
( )
kN ,
, x , x ,
, x x
x
, x , x ,
,

dt f
M

d t f
, F
k , , h
Rk , y k , , h
d , Rk , v , J
609 1 1
5 4 45 0 984 1
899 0 1 2 1 4
1 1 1 2
1 2
45 0 5 4 984 1
05 1
2 4
1 2
2
05 1
2
2
1 1
1 1

1
]
1

+
+ +
+

1
1
]
1

+
+ +
+

( )
( )
( )
( )
kN ,
, x , x ,
, x x x
x
x
, x , x ,
,

dt f
M

d t f
, F
k , , h
Rk , y k , , h
e , Rk , v , J
858 1 1
4 5 45 0 984 1
899 0 1 2 1 1 4
1 1 1 2
1 2 1
45 0 4 5 984 1
05 1
2 1 4
1 2
2 1
05 1
2
2
2
2 1
2 2 1

1
]
1

+
+ +
+

1
1
]
1

+
+ +
+

kN , , x , x , x
x
, d f M

, F
k , , h Rk , y f , Rk , v , J
457 1 45 0 984 1 899 0 2
1 1
1 2
1 1 2
1
2
15 1
1

+

Nono charakterystyczn gwodzi gadkich na wyciganie F

ax,Rk
wyznacza si ze wzoru (EC5
wz.8.24):

'

2
h k , head k , ax
pen k , ax
Rk , ax
d f dt f
dt f
min F
t
pen
= 5,4 cm, t = t
1
= 4,5 cm, d
h
= 10,5 mm = 1,05 cm.
2 2 6 2 6
288 0 88 2 380 10 20 10 20 cm / kN , MPa , x x x f
k k , ax


(EC5 wz.8.25)
2 2 6 2 6
011 1 11 10 380 10 70 10 70 cm / kN , MPa , x x x f
k k , head


(EC5 wz.8.26)
Rk , ax Rk , ax
' F kN ,
kN , , x , , x , x ,
kN , , x , x ,
min F

'

701 0
699 1 05 1 101 1 5 4 45 0 288 0
701 0 4 5 45 0 288 0
2
W przypadku dugoci zakotwienia gwodzi gadkich mniejszej ni12d nono gwodzia na
wyciganie naley pomnoy przez (t
pen
/4d 2) (EC5 8.3.2(7)).
W tym przypadku: t
pen
/d = 5,4/0,45 = 12 , std:
Rk , ax Rk , ax
F ' F
Ostatecznie:
1/4xF
ax,Rk
= 0,25x0,384 = 0,176 kN
Minimalna warto czci nonoci charakterystycznej gwodzi wg teorii Johansena wynosi
F
j,v,Rk,f
= 1,457 kN.
Dopuszczalny 15 % udzia nonoci na wyciganie
0,15x F
i,v,Rk,f
= 0,15x1,457 = 0,224kN > 0,176 kN.
Nono charakterystyczna gwodzia jest minimaln wartoci ze wzorw:
4,018kN F F
a Rk, v, J, a Rk, v,

4,822kN F F
b Rk, v, J, b Rk, v,

kN , , , F / F F
Rk , ax c , Rk , v , J c , Rk , v
389 2 176 0 213 2 4 1 + +
kN , , , F / F F
Rk , ax d , Rk , v , J d , Rk , v
785 1 176 0 609 1 4 1 + +
kN , , , F / F F
Rk , ax e , Rk , v , J e , Rk , v
034 2 176 0 858 1 4 1 + +
kN , , , F / F F
Rk , ax f , Rk , v , J f , Rk , v
633 1 176 0 457 1 4 1 + +
F
v,Rk
= 1,633 kN
Nono obliczeniowa:
kN ,
,
, x ,

k F
F
M
mod Rk , v
Rd , v
005 1
3 1
8 0 633 1

Moment statycznypkiwzgldemosiobojtnej:
3
, 1
1 , 787 93 , 10 72 cm x a A S
SGN f f

Obcienie cznika:
Rd v
SGN ef
f d SGN
v
F s
I
S V
F
, 1
,


;
kN F kN x
x x
Rd v
005 , 1 525 , 0 3
4 , 10017
1 , 787 65 , 6 335 , 0
,
<
7.2 Naprenia normalne
2 0
0
108 1
3 1
8 0 8 1
cm / kN ,
,
, x ,

k f
f
D
mod k , , t
d , , t

a) naprenia na dolnej krawdzi rodnika:
2
,
2
, 2
,
, ,
/ 846 , 1 / 789 , 0 318 , 1
2
20
06973 , 0
2
cm kN f cm kN a
h
I
M
d m SGN
w
SGN ef
d w m
<

,
_

,
_

+
2 mod ,
,
/ 846 , 1
3 , 1
8 , 0 0 , 3
cm kN
x
k f
f
D
k m
d m

/ 06973 , 0
4 , 10017
5 , 698
3
,
cm kN
I
M
SGN ef

b) naprenia na grnej krawdzi rodnika:
2
,
2
, 2
,
, ,
/ 846 , 1 / 605 , 0 318 , 1
2
20
06973 , 0
2
cm kN f cm kN a
h
I
M
d m SGN
w
SGN ef
g w m
<

,
_

,
_

c) naprenia na grnej krawdzi pki
2
,
2
, 1
,
, ,
/ 846 , 1 / 412 , 0
2
5 , 4
335 , 0 932 , 10 06973 , 0
2
cm kN f cm kN x
a
a
I
M
d m
f
SGN SGN
SGN ef
g f m
<

,
_

,
_

+
7.3 Maksymalne naprenia cinajce
2
246 0
3 1
8 0 0 4
cm / kN ,
,
, x ,

k f
f
D
mod vk
vd

vd
w w
f SGN
w SGN ef
d
f
h b
S
b I
V

,
_

+
8
2
,
max

d v
f cm kN
x
x
x
,
2
2
max
/ 0507 , 0
8
20 10
1 , 787 335 , 0
0 , 10 4 , 10017
65 , 6
<

,
_

+
8. Docisk na podporach, liczba i rozmieszczenie cznikw
2
90
90
166 0
3 1
8 0 27 0
cm / kN ,
,
, x ,

k f
f
D
mod k c
d c

Wyznaczenie dugoci oparcia belki przy zaoeniu rwnomiernego rozkadu
napreprostopadych do wkien (docisku):
d c
f op
d
f
b l
V
90

std:
cm
x f b
V
l
d c f
d
op
50 , 2
166 , 0 16
65 , 6
, 90 ,
min ,

Przyjto konstrukcyjnie l
op
= 10 cm
Rzeczywista dugo belki L
r
:
L
r
= l + 2l
op
= 400 + 2x10 = 420 cm
L
r
= a
1
(n
rz
1) + 2a
3tmin
gdzie:
n
rz
liczba rzdw gwodzi
a
1
= 6 cm a
3tmin
= (10 + 5cos)d = 15d = 15x0,4,5 = 6,75 cm (EC5 tabl. 8.2)
(a
3t,max
= 40d)
Maksymalna liczba rzdw gwodzi w belce:
75 , 68 1
6
75 , 6 2 420
1
2
1
min 3
max ,
+

x
a
a L
n
t r
rz
Przyjta liczba rzdw gwodzi: n
rz
= 68
Sprawdzenie odlegoci midzy skrajnymi cznikami i kocem (czoem) belki:
( ) [ ] ( ) [ ]
min , 3 1 3
9 1 68 6 420 5 , 0 1 5 , 0
t rz rz t
a cm n a L a >
Ponadto:
a
2,min
= 5d = 5x4,5 = 22,5 mm (EC5-tabl.8.2). Przyjto a
2
= 30 mm.
a
4,c,min
= 5,d = 5x4,5 = 22,5 mm (EC5-tabl.8.2). Przyjto a
4,c
= 35 mm.
(a
2
+ 2a
4,c
= b
w
)
czna liczba gwodzi: 68x2 = 136.
UWAGI DO WICZENIA PROJEKTOWEGO:
1. Speni warunek SGU u
fin
0,75u
lim
2. Pomin gwodzie o rednicy d = 4,5 mm.