PITOS 103 / 2

Prasejarah Dan Protosejarah

sehingga pembentukan Tamadun Awal

Bandingkan ciri-ciri kerajaan agraria dan kerajaan

maritim dari aspek kedudukan geografi, kegiatan
ekonomi, kemahiran penduduk dan hubungan luar.

Zairol Nizam Bin Noor Zaini

Mazlan Bin Junus

Azmir bin Muhamad

Tharmaraja A/L Nallappan

Kerajaan Agraria Kerajaan Maritim
kerajaan agraria bergantung kerajaan maritim
kepada pertanian bergantung kepada laut.
Contoh kerajaan: Contoh kerajaan :
Funan Kedah Tua
Angkor Majapahit
Srivijaya
Chih Tu
Champa.

Definisi Kerajaan
Angkor
diasaskan pada abad ketujuh
Masihi.
Pusat kerajaan terletak di
kawasan hilir Sungai Mekong.
Kawasan pertanian utamanya di
sekitar tasik Tonle Sap.
Kerajaan Angkor membina baray
untuk memudahkan sistem
pertaniannya.
Sistem pemerintahan tertumpu
kepada raja yang mempunyai
kuasa mutlak dan dianggap
sebagai Devaraja.
Kerajaan Agraria
Funan
diasaskan pada abad pertama Masihi.
merupakan kerajaan terawal di Asia
Tenggara.
Pusat pemerintahan di Vyadhapura.
membina empangan, saliran dan
takungan air untuk mengairi kawasan
pertanian terutamanya sawah padi.
Bekalan air diperoleh daripada Sungai
Mekong dan kawasan persisiran
pantai.
Sungai Mekong merupakan jalan
perhubungan perdagangan dan
pelabuhan Oc-Eo merupakan
pelabuhan utamanya.
Champa
diasaskan sekitar tahun 192
Masihi oleh Chu-Lien.
Raja Champa dipengaruhi
oleh agama Hindu.
Pelabuhan terkenal
Kerajaan Champa ialah
pelabuhan Inderapura.
Kerajaan Maritim
Chih Tu
Raja Guatama pada abad
keenam Masihi.
Menurut catatan I-Ching, Chih
Tu bermaksud Tanah Merah.
Sistem pemerintahan Kerajaan
Chih Tu adalah sistem beraja
yang mengikut corak
pemerintahan kerajaan
Srivijaya yang menerima
pengaruh Hindu.
Kedah Tua
merupakan kerajaan awal yang
terkenal di Semenanjung Tanah
Melayu.
diasaskan pada kurun kelima
Masihi.
Pelabuhan utama pada peringkat
awal terletak di Sungai Mas dan
kemudiannya berpindah ke
Lembah Bujang.
Pelabuhan Kedah Tua menjadi
pusat pertukaran barang-barang
dan tempat persinggahan pelayar
dari Arab, Parsi, India, dan Sri
Lanka sebelum meneruskan
pelayaran ke Timur.
Kerajaan Maritim
Majapahit
diasaskan oleh Raden Wijaya.
Kerajaan ini menjadi tempat
perdagangan utama pada abad
ke-15 Masihi.
Antara pelabuhan utama
Kerajaan Majapahit ialah
Kataha (Kedah Tua) dan
Temasik.
Kerajaan Majapahit dikunjungi
oleh pedagang dari Asia
Tenggara, China, India, dan
Timur Tengah.
Srivijaya Kekuasaan Srivijaya
diasaskan sekitar abad
ketujuh Masihi
berpusat di Pelembang,
Sumatera.
Pelabuhan penting kerajaan
Srivijaya ialah Palembang.
Kerajaan Srivijaya menjadi
pusat pertukaran barangan
dalam kegiatan perdagangan
antara China, India, dan
Barat.

Kerajaan Maritim
 Agraria
Kerajaan agraria terletak di
kawasan pertanian yang subur
terutamanya di lembah-
lembah sungai serta di
pedalaman.
Kerajaan Angkor terletak
berhampiran sebuah tasik iaitu
Tasik Tonle Sap
Kerajaan Funan pula terletak
berdekatan Sungai Mekong
yang memudahkan kerajaan
Funan untuk mendapatkan
bekalan air.
Ciri Pertama : Kedudukan Geografi
Maritim
Kerajaan maritim pula
merupakan terletak di
persisiran pantai.
Kebanyakan kerajaan maritim
terletak di muara sungai.
Sungai berfungsi sebagai laluan
perdagangan ke kawasan
pedalaman.
Akibatnya, pelabuhan muncul
sebagai pusat perdagangan di
kuala sungai dan juga menjadi
kawasan penempatan
pendududuk.
 Agraria
Berasaskan pertanian
menanam padi buah-buahan, sayur-
sayuran serta rempah-ratus.
mengutip hasil hutan
mengumpul sarang burung dari gua.
menangkap ikan .
menternak binatang
hasil pertanian yang berlebihan akan
diperdagangkan kepada penduduk
yang memerlukan secara sistem
barter.
Ciri Kedua : Kegiatan Ekonomi
Maritim
Berasaskan laut.
menangkap ikan.
memungut pelbagai jenis hasil laut
menjalankan perdagangan
antarabangsa
membina kapal layar dan perahu
menjadi ahli pelayaran
pusat pengumpulan barangan dari
kawasan sekitar seperti hasil hutan,
rempah-ratus, damar, gaharu,
cendana, dan ubat-ubatan tradisional.
 Agraria
Membina empangan dan saliran
Tonle Sap - sistem pengairan untuk
kegiatan pertanian padi sawah.
Kawasan di sekitar Tonle Sap subur
dan sesuai untuk menanam padi.
Baray - tempat takungan air buatan
manusia untuk mengairi tanah
pertanian seluas 12.5 juta hektar. Air
bertakung di baray pada musim hujan
kemudian disalirkan ke sawah padi
pada musim kemarau. Baray juga
membekalkan air minuman.
kemahiran mengukir perhiasan dan
memahat.
Ciri Ketiga : Kemahiran Penduduk
Maritim
Mahir membuat kapal dan menguasai
ilmu pelayaran.
Pedagang dari kerajaan maritim
mampu belayar sampai ke Afrika
Timur.
Contohnya kerajaan Srivijaya yang
mampu menguasai Selat Melaka, Selat
Sunda, dan Laut Jawa untuk
mengawal seluruh perdagangan
maritim di Kepulauan Melayu
 Agraria
Kerajaan agraria bergantung kepada
kerajaan maritim utuk mendapatkan
barangan mewah
Kerajaan Funan - pelabuhan Oc-Eo
Kedudukan kerajaan Funan yang
strategik berhampiran dengan Teluk
Siam di Segenting Kra dan
berhampiran dengan laluan
perdagangan memudahkan Funan
berhubung dengan negara luar -
kapal dagang dari China, Arab dan
India berlabuh
abad 1 - ke-4 M, laluan perdagangan
laut India-China (Teluk Benggala-
jalan darat -Segenting Kra - Teluk
Siam Funan)
Ciri Keempat : Hubungan Luar
Maritim
Peranan pelabuhan
pelabuhan pembekal
pelabuhan kerajaan
pelabuhan entreport.
membekalkan hasil tempatan seperti
logam emas dan timah, hasil hutan,
hasil laut, dan sumber makanan yang
sering dikehendaki oleh pedagang
dari Jenderam Hilir dan Klang
(Selangor), Kuala Terengganu
(Terengganu) dan Kuala Selinsing
(Perak).
.sambungan
 sambMaritim
pelabuhan entreport berfungsi
sebagai pusat pengumpulan barang
dagangan dari kawasan sekitar dan
dijual kepada pedagang antarabangsa
atau membeli barang daripada
pedagang antarabangsa dan
mengedarkannya kepada pedagang
dari pelabuhan berhampiran.
pelabuhan kerajaan seperti Kedah Tua
dan Srivijaya yang terletak di Selat
Melaka dan Selat Sunda berkembang
sebagai pusat perdagangan kerana
kedudukannya yang strategik.
Kesibukan di pelabuhan menyebabkan
bahasa Melayu menjadi bahasa lingua-
franca untuk perhubungan.

Ciri Keempat : Hubungan Luar

Kesimpulan
Sejarah telah membuktikan kerajaan awal di Asia
Tenggara merupakan kerajaan agung.
Kedua-dua kerajaan ini saling bergantungan di antara
satu sama lain.
Kerajaan Funan yang pada mulanya merupakan
kerajaan agraria bertukar menjadi kerajaan maritim.
Setiap kerajaan mempunyai keunikan tamadunnya yang
tersendiri.
Kita sewajarnya berbangga dengan pencapaian
kerajaan awal yang telah membuktikan kebolehannya
mengendalikan pelabuhan dan perdagangan bertaraf
dunia.
Kita juga patut bersyukur krn dikurniakan tanah yg
subur dan hasil pertanian yg baik.
Soalan ?
Soalan 1

Terletak di hilir Sungai Mekong.

Diasaskan pada abad ke-7 Masihi

Kerajaan di atas merujuk kepada

A Kerajaan Funan
B Kerajaan Angkor
C Kerajaan Palembang
D Kerajaan Kedah Tua
Soalan 2
Lembangan sungai
Kawasan yang subur
Kawasan pedalaman

Senarai di atas merujuk tentang kegemilangan kerajaan Funan

Apakah kegiatan kerajaan tersebut?

I Perikanan
II Pertanian
III Perdagangan
IV Perlombongan

A I dan II
B II dan III
C III dan IV
D I dan IV
Soalan 3
Kerajaan Chih Tu diasaskan oleh Raja Gautama
pada abad ke-6 Masihi.
Chih Tu bermaksud ?

A Tanah Merah
B Tanah Kuning
C Tanah Hitam
D Tanah Putih