Вы находитесь на странице: 1из 26

Vcudumuzda kemikten oluan bir iskelet bulunur.

skeleti
oluturan kemikler vcuda destek ve ekil verir. skelet sayesinde
vcudunuzdaki hassas organlar korunur. rnein kafatas beyni,
gs kafesi kalbi ve akcierleri korur. Kemikler, eklem ve kaslarla
birlikte hareketi salar. Kemiklerde ayn zamanda mineral depolanr
ve kemik iliinde kan hcreleri retir. nsan iskeletinde yaklak 206
kemik bulunur.
Kemikler ekillerine gre e ayrlr. Bunlar uzun kemik, ksa kemik ve
yass kemik olarak gruplandrlr.
Kol ve bacaklarda bulunur. ki ucu ikin silindirik
kemiklerdir. Kemiin boyuna uzamasn ba ksm ile gvdesi arasnda
bulunan kkrdak doku salar. Bir sre sonra kemikleir. Bundan sonra
kemiin uzamas eklem kkrda tarafndan devam ettirilir.
Kollardaki Uzun Kemikler: Bacaklardaki Uzun Kemikler :
Paz kemii n kol kemii Uyluk kemii Kaval kemii
Dirsek kemii Tarak kemii Baldr kemii Ayak tarak kemii
El parmak kemii Ayak parmak kemii
Ksa kemiklerin boylar birbirlerine eit olur. Kemiklerin
dnda bulunan kemik zar ile sarl olmaktadr. Bunlar saran kemik
zarnn altnda sert kemik, ortasnda sngerimsi kemik yer edinmitir.
Sngerimsi yapnn iinde krmz renkte kemik ilii yer alr. Ksa
kemiklerde kanal bulunmaz. Vcudumuzda eller ve ayaklarmzda
bulunan parmaklar ksa kemiklere rnek olmaktadr.
Yass kemiklerin kalnl geniliinden ve boyundan daha
az olan kemiklerdir. Yass kemikler gs, kafatas, krek ve kaburga
kemiklerinden oluur. Yass kemiklerin kemik zar altnda sk kemik
dokusu ve bunun ortasnda sngerimi kemik doku yer alr. Krmz kemik
ilii ile doludur. Sar kemik iliinin yer ald bir kanal yoktur.
Kemikler, kkrdak dokunun sertlemesiyle oluur. Yetikin bir kiide
tamamen kemik olan ksmlar bebeklerde kkrdak doku halindedir.
ocuklarn byme ve gelime dneminde olan ksmlarn zamanla
bymesi ve uzayp sertlemesiyle kemie dnr. Bu sre insanda
yaklak 20 yana kadar devam eder.
Kemikler, ok dayankl olsa da bir kaza sonucu krlabilir. Krldnda da tekrar
byyp, gelierek kendisini onarabilir. rnein ocukluk dneminde kaza
sonucu meydana gelen kemik krklarna ska rastlanr. Krklar rntgen cihazyla
tespit edilir ve krklar alya alnr.
Eklem vcudun hareket eden herhangi bir blgesinde iki kemik arasnda
bulunan; eitli balarla veya iindeki svyla vcuda hareket kabiliyetini veren
yapdr. Eklemler, iskelet sistemi ve kemiklerle beraber ilev kazanrlar. Bir
canlnn neredeyse mr boyunca hareket ettiini dnrsek, eklemlerin
hayatn devamll iin ne kadar nemli bir ksm olduu anlalr.
Eklemler zelliklerine gre e ayrlr. Bunlar oynar eklemler, yar oynar
eklemler ve oynamaz eklemlerdir.
Tam hareket kabiliyetine sahip eklemlerdir.
Bu eklemlerde iki kemik arasnda balar, ayrca eklem
kapsl denilen bir yap vardr. Bu yapnn iinde eklem svs denen bir sv
bulunur ve hareket srasnda sz konusu kemiklerin birbirlerine srtnerek
anmalarn engeller.

Hareket kabiliyetine sahip, fakat kapasitesi oynar


eklemlerden biraz daha snrl eklemlerdir. Omurlarda ve gs
kemiklerinde bulunan eklemler rnek olarak gsterilebilir. Yar oynar
eklemlerin amac vcudu hareket ettirmekten ok; hareket esnasnda ilgili
blgeye esneklik kazandrmaktr.
Hareket yetenei olmayan, grevi birbirine balad iki
kemik arasndaki balar sklatrp dayankllk kazandrmak olan eklemlerdir.
Kafatas kemikleri arasnda bulunan oynamaz eklemler buna en gzel rnek
olarak gsterilebilir.
Vcutta kemiklere kuvvet uygulayarak vcudun hareket etmesini salayan
yaplardr. Vcuda destek veren ve hareket etmesini salayan kemikler, kas
ve eklemlerin yardm ile bir arada alr. Kaslar e ayrlr. Bunlar izgili
kaslar, dz kaslar ve kalp kasdr.
izgili kaslar iskelet kaslar olarak tanmlanr. Hcreleri uzun
ve silindir eklindeki hcre zarnn alt ksmnda yer alr. skelete bal olarak
alrlar. izgili kaslar iskelet ile beraber vcudun hareket etmesini
gerekletirir.
Dz kaslar mekik eklindedir ve kas hcreleri tek ekirdekten
oluur. Oval ekli anmsatan ekirdekler hcrelerin ortasnda konumlanr.
Dz kaslar izgili kaslara oranla daha yava, daha dzenli ve uzun sreli
yaplardr.
Kalp kas yap olarak izgili kasa benzemektedir. Ancak
alma sistemi izgili kas gibi istemli deil istem ddr. Kalp kasnn
alma kontrol sinir sistemine bal olarak gereklemektedir.
Sinirlerde oluan hasar kalp kaslarnda fel oluumuna yol aabilir.
Kalp kas, vcudun hareketliliini salad iin dier dokulara gre
daha fazla oksijen ve enerjiye gereksinim duyar.
skelet kaslarnn ou, kemiklere dayal ve kordon eklinde balarla baldr.
Bu balar kemikleri yerlerinde tutar. Kas hcreleri kas liflerini oluturur. Kas
lifleri kaslmak ve gevemek zere grevlendirilmilerdir. Kas liflerinden
oluan kaslar kasldnda ksalr ve ikinleir. Kaslar gevediinde ise uzar ve
incelir.
Bir salk sorunu yaanmyorsa vcutta btn sistemler en iyi ekilde
alyor demektir. nk organ sistemlerinin birinde meydana gelebilecek
hastalk hali dier sistemleri de etkileyebilir. Salkl kalabilmek iin dengeli
beslenmek, doal rnleri tketmek ve spor yapmak balca
davranlarnz olmaldr.
Kemiklerimizin ve kaslarmzn hastalanmamas iin baz noktalara dikkat
etmemiz gerekmektedir. Bu noktalar srasyla sayarsak; Kemiklerimizin gl
olmas iin kalsiyum ve D vitamini bulunan gdalardan bolca tketmeliyiz.
Kalsiyum daha ok st ve st rnlerinde bulunur. Gne derimizde D
vitamini retilmesini salar. Bu nedenle gne kemiklerimiz iin
faydaldr.
Dzenli egzersiz yapmak, komak yzmek, tenis oynamak gibi sporlar kas ve
kemiklerimizi glendirir.
Parmaklarmz ktlatmamalyz. (Baz insanlarda parmak ktlatma alkanl
vardr. Bu hareket eklemlerdeki kkrdaklarn zarar grmesine neden olabilir.)
Kemiklerimizin gl olmas iin kalsiyum ve D vitamini bulunan
gdalardan bolca tketmeliyiz. Kalsiyum daha ok st ve st rnlerinde
bulunur. Gne derimizde D vitamini retilmesini salar. Bu nedenle
gne kemiklerimiz iin faydaldr.
Dzenli egzersiz yapmak, komak yzmek, tenis oynamak gibi sporlar kas
ve kemiklerimizi glendirir.
Parmaklarmz ktlatmamalyz. (Baz insanlarda parmak ktlatma
alkanl vardr. Bu hareket eklemlerdeki kkrdaklarn zarar grmesine
neden olabilir.)

Вам также может понравиться