Вы находитесь на странице: 1из 22

Orientadora de Formao: Dr.

Ana Catarina Rodrigues


Coordenador: Dr. Fernando Martos Gonalves
Director de Servio: Dr. Jos Pimenta da Graa
Rita Gameiro

25/11/2016

COLITE ISQUMICA
ndice

1.Definio
2.Fisiopatologia
3.Factores de risco
4.Apresentao clnica
5.Exames complementares de diagnstico
6.Tratamento
7.Seguimento e prognstico
8.Bibliografia
1. Definio
Hipoperfuso tecidular do clon que conduz a isqumia e, por vezes, a
leso de reperfuso

Segunda causa de Doena vascular


Incidncia anual de
hemorragia mais comum do
17.7 casos
digestiva baixa aparelho digestivo

Atinge todas as Mortalidade de 4-


faixas etrias 12%
2. Fisiopatologia
Ponto de
Grifith

Colite Responsvel por 95% dos casos


Menor perfuso tecidular isqumica no- Atinge preferencialmente os pontos
oclusiva de fraqueza
Pontos de fraqueza e
natureza segmentar da Ocluso arterial
colite isqumica Embolizao espontnea
trombtica ou Instrumentao artica
Colite isqumica emblica
isolada do clon
direito Trombose
Necrose cecal isolada Rara
venosa Colite flebosclertica
Pancolite mesentrica
Mecanismos de isqumia Ponto de
Sudeck
2. Fisiopatologia
Hipxia e reperfuso

Hipoperfuso

A isqumia depende Rapidez do Vascularizao Durao da


de 3 factores evento colateral hipoperfuso

Libertao de
Resposta inflamatria e
Leso de reperfuso radicais de O2 e
falncia multiorgnica
produtos txicos
3. Factores de risco

Doena cardiovascular Reconstruo aorto-ilaca Obstipantes (opiides)


Diabetes mellitus Bypass cardiopulmonar Inibidores do TNF-
Dislipidmia Transplante renal Interfero- e
Hemodilise Colonoscopia Anfetaminas e cocana
Sndrome do intestino irritvel iECAs, diurticos e digoxina
Doena inflamatria intestinal Alossetrona e tegaserode
Obstipao Contraceptivos
Diarreia aguda e infeces Vasopressores
Carcinoma colorrectal AINEs
Vasculites, artrite reumatide e lpus Paclitaxel e carbiplatina
eritematoso sistmico Triptanos
Trombofilias Antipsicticos (clozapina)
Drepanocitose
Maratonistas

Patologias Procedimentos
Medicamentos
mdicas cirrgicos
4. Apresentao clnica
1) Fase hiperactiva
Hematoquzias ou diarreia
Dor abdominal aguda Urgncia fecal
sanguinolenta

2) Fase paraltica
Dor menos intensa, mas constante
Defesa abdominal Rudos hidroareos ausentes
e difusa

3) Fase de choque
Spsis Peritonite Gangrena extensa
5. Exames complementares de
diagnstico
Avaliao inicial

Exames culturais
Anlises

Hemograma Pesquisa de toxinas


completo A e B de
Ionograma Clostridium difficile
Funo renal Coproculturas
Amilase Pesquisa de ovos e
CK parasitas nas fezes
LDH
Albumina
Gasimetria arterial
5. Exames complementares de
diagnstico
Imagiologia
Radiografia simples de abdmen

http://www.uptodate.com/contents/colonic-ischemia
5. Exames complementares de
diagnstico
Imagiologia
TC abdominoplvico

Como est a A gordura


Existe ocluso Existe lquido espessura da mesentrica tem
vascular? Existe peritoneal livre? parede intestinal? um aspecto Existe isqumia de
pneumatose Existe Existe reforo? listrado? Existe outros rgos?
vascular? pneumoperitoneu Existe ar pneumatose
ou retroperitoneu? intramural? mesentrica?
5. Exames complementares de
diagnstico
Imagiologia
TC abdominoplvico

Berritto D, Iacobellis F, Mazzei MA, Volterrani L, Guglielmi G, Brunese L, et al. MDCT in ischaemic colitis: how to define the aetiology and acute, subacute and
chronic phase of damage in the emergency setting. Br J Radiol 2016; 89: 20150821.
Case courtesy of A.Prof Frank Gaillard, Radiopaedia.org, rID: 2654
5. Exames complementares de
diagnstico
Imagiologia
Enema de brio Ecografia abdominal

http://emedicine.medscape.com/article/366808-overview#a2
http://www.grupuge.com.pt/uploads/1---.jpg
5. Exames complementares de
diagnstico
Imagiologia

RM Angiografia
5. Exames complementares de
diagnstico
Endoscopia

Colonoscopia

Clin Colon Rectal Surg 2015;28:9398.


6. Tratamento
Algoritmo de avaliao
Avaliao clnica, sinais vitais, anlises (Hb, leuccitos, ureia, LDH e ionograma)
Existem factores de risco associados a mau prognstico?

Dor abdominal
Sexo PAS < 90 Ureia > 20 LDH > 350
FC > 100 bpm sem Hb < 12 g/dL
masculino mmHg hematoquzias mg/dL UI/L

Na < 136 Leu >


mmol/L 15000/uL

> 3 FR ou um de: reao peritoneal; pneumatose


Sintomas tpicos, sem FR 3 FR ou ar no sistema venoso portal; gangrena;
pancolite ou colite isolada do clon direito

Colite isqumica ligeira Colite isqumica moderada Colite isqumica grave


6. Tratamento
Colite isqumica ligeira
Observao e Observao e
tratamento de Sem ulcerao tratamento de
TC Ponderar suporte suporte
abdominoplvico colonoscopia
Normal ou com Consistente com
achados CI
Tratamento de
suporte,
estabilizao
Ulcerao
hemodinmica,
antibioterapia de
largo espectro

CI: colite isqumica

TRATAMENTO DE SUPORTE = dieta zero, hidratao endovenosa e correco electroltica (SNG se leus)
ANTIBIOTERAPIA DE LARGO ESPECTRO = meropenem, imipenem/cilastatin, metronidazol e cefalosporina de 3
gerao, ciprofloxacina e metronidazol ou piperacillina
6. Tratamento
Colite isqumica moderada
Tratamento de suporte,
Ponderar estabilizao hemodinmica,
CIICD
colonoscopia antibioterapia de largo
espectro

CIICD Ponderar angioTC/RM


TC abdominoplvico

Angiografia
mesentrica
Ocluso vascular

Avaliao cirrgica
CIICD: colite isqumica isolada do clon direito

TRATAMENTO DE SUPORTE = dieta zero, hidratao endovenosa e correco electroltica (SNG se leus)
ANTIBIOTERAPIA DE LARGO ESPECTRO = meropenem, imipenem/cilastatin, metronidazol e cefalosporina de 3
gerao, ciprofloxacina e metronidazol ou piperacillina
6. Tratamento
Colite isqumica grave

Tratamento de suporte, estabilizao


hemodinmica, antibioterapia de
largo espectro UCI
AngioTC/RM ou angiografia
mesentrica
Cirurgia, se possvel
Avaliao cirrgica emergente

TRATAMENTO DE SUPORTE = dieta zero, hidratao endovenosa e correco electroltica (SNG se leus)
ANTIBIOTERAPIA DE LARGO ESPECTRO = meropenem, imipenem/cilastatin, metronidazol e cefalosporina de 3
gerao, ciprofloxacina e metronidazol ou piperacillina
6. Tratamento
Indicaes para cirurgia
Baixo dbito cardaco
Sinais peritoneais Falncia
Hemorragia teraputica ao fim
macia de 2-3 semanas Leso renal aguda
com sintomas FACTORES
Aguda

Colite fulminante
com ou sem
Subaguda contnuos e PREDITIVOS DE
enteropatia Colectomia
megaclon txico perdedora de MORTALIDADE
Ar na circulao protenas PERI-OPERATRIA
venosa portal Lactato > 22,5 mg/dL
Cura aparente
com ou sem com surtos
pneumatose recorrentes de Administrao de
intestinal spsis catecolaminas
Deteriorao
clnica
7. Seguimento e prognstico

Baixa mortalidade nos casos de colite no-gangrenosa (6%), aumentando para 40% nos
casos com necessidade de interveno cirrgica

Colonoscopia de repetio para excluir estenose

20% dos doentes desenvolvem COLITE ISQUMICA CRNICA

Associada a doena Prevalncia pelo sexo


Sintomas idnticos com
arterial coronria e feminino e clon
durao > 3 meses
doena renal crnica esquerdo
8. Bibliografia

http://www.uptodate.com/contents/colonic-ischemia
http://www.uptodate.com/contents/overview-of-intestinal-ischemia-in-adults
BRANDT, Lawrence J. et al, ACG Clinical Guideline: Epidemiology, Risk Factors, Patterns of Presentation,
Diagnosis, and Management of Colon Ischemia (CI), Am J Gastroenterol 2015; 110:18-44
FITZGERALD, James F. et al, Ischemic colitis, Clin Colon Rectal Surg 2015; 28:93-98
Berritto D, Iacobellis F, Mazzei MA, Volterrani L, Guglielmi G, Brunese L, et al. MDCT in ischaemic colitis: how
to define the aetiology and acute, subacute and chronic phase of damage in the emergency setting. Br J
Radiol 2016; 89: 20150821.
PODOLSKY, Daniel et al, Ischemic colitis in Yamadas Textbook of Gastroenterology, Sixth Edition, Wiley
Blackwell, 2016
http://emedicine.medscape.com/article/366808-overview
GOLDMAN, Lee et al, Chapter 143 Vascular Diseases of the Gastrointestinal Tract, in Goldman-Cecil
Medicine, 25th Edition, Elsevier Saunders
Dvidas

Вам также может понравиться