CHƯƠNG II:

TIỀN TỆ CÓ GIÁ TRỊ THEO THỜI GIAN

 NỘI DUNG CHÍNH

1. GIÁ TRỊ TIỀN TỆ THEO THỜI GIAN LÀ GÌ?

2. LÃI SUẤT ĐƠN VÀ LÃI SUẤT GHÉP (KÉP)
3. GIÁ TRỊ TƯƠNG LAI VÀ GIÁ TRỊ HIỆN TẠI CỦA
DÒNG TIỀN ĐƠN VỚI LÃI SUẤT CHO TRƯỚC
4. GIÁ TRỊ TƯƠNG LAI VÀ GIÁ TRỊ HIỆN TẠI CỦA
CHUỔI CÁC DÒNG TIỀN VỚI LÃI SUẤT CHO TRƯỚC
5. LÃI SUẤT THỰC VÀ LÃI SUẤT DANH NGHĨA
 GIÁ TRỊ TIỀN TỆ THEO THỜI GIAN

$1,000 ĐẦU 5 NĂM SAU 25 NĂM SAU SẼ

TƯ HÔM NAY SẼ CÓ GIÁ CÓ GIÁ TRỊ LÀ
TRỊ LÀ $____. $______

GIÁ
GIÁ TRỊ
TRỊ GIÁ
GIÁ TRỊ
TRỊ
HIỆN
HIỆN TẠI
TẠI TIỀN TĂNG THEO THỜI TƯƠNG
TƯƠNG LAI
LAI
GIAN VÌ NÓ SINH RA LÃI
THEO THỜI GIAN.
 GIÁ TRỊ TIỀN TỆ THEO THỜI GIAN

Lãi tức là số tiền dùng Vì vậy, một đồng dollar

để chi trả cho việc ở hiện tại sẽ có giá trị hơn
dùng tiền (vốn) trong một đồng dollar trong
một khoản thời gian tương lai (một năm sau..)
.

TIỀN PHẢI ĐƯỢC ĐEM ĐẦU TƯ

 LÃI TỨC-LÃI SUẤT

GIÁ TRỊ THEO THỜI GIAN CỦA TIỀN TỆ ĐƯỢC THỂ

HIỆN BẰNG LÃI SUẤT (LÃI TỨC)

LÃI TỨC = TỔNG VỐN TÍCH LŨY – VỐN ĐẦU TƯ B/ĐẦU

LÃI TỨC T
LÃI SUẤT T = VỐN GỐC
X 100%
 VÍ DỤ

NẾU ĐẦU NĂM 2000 ANH CHỊ GỞI VÀO NGÂN HÀNG
1000.000$. CUỐI NĂM 2000 ANH CHỊ LÃNH RA ĐƯỢC
1.100.000$. HỎI LÃI TỨC MỘT NĂM ANH CHỊ NHẬN
ĐƯỢC LÀ BAO NHIÊU ? LÃI SUẤT MỘT NĂM LÀ BAO
NHIÊU?

LÃI TỨC = 1.100.000 -1.000.000 = 100.000/NĂM

LÃI SUẤT/NĂM = (1.100.000 -1.000.000 )/1.000.000 = 10%/NĂM

 LÃI SUẤT ĐƠN-LÃI SUẤT GHÉP
ANH A GỞI 1.000$ VÀO NGÂN HÀNG TRONG VÒNG 3
NĂM VỚI LÃI SUẤT 6%/NĂM. HỎI CUỐI NĂM THỨ 3
TỔNG SỐ TIỀN ANH TA RÚT RA SẼ LÀ BAO NHIÊU?
TỔNG LÃI TỨC ANH TA NHẬN ĐƯỢC LÀ BAO NHIÊU

LÃI SUẤT ĐƠN LÃI SUẤT GHÉP

TỔNG TIỀN 1.180 1.191,02
LÃI TỨC 180 191,02

 ĐIỂM KHÁC NHAU TRONG CÁCH TÍNH LÃI SUẤT ĐƠNVÀ

LÃI SUẤT GHÉP LÀ:
 LÃI GHÉP

FVN  PV  1 i % 
N
 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN

• PV (Present value/Giá trị hiện tại): – Giá trị khoản tiền xảy ra
ở thời điểm trước (tương đối)
• FV (Future Value/Giá trị tương lai) – Giá trị khoản tiền xảy ra
ở thời điểm sau (tương đối)
• Lãi suất (interest rate - i%) – “suất trao đổi” Tỷ suất tăng
trưởng giá trị tiền tệ, có các tên gọi khác nhau tùy tình huông
– Suất chiết khấu (Discount rate)
– Chi phí sử dụng vốn (Cost of capital)
– Chi phí cơ hội của vốn (Opportunity cost of capital)
– Suất sinh lợi yêu cầu (Required return)
• Số kỳ (number of period):Số thời kỳ đầu tư
CÔNG THỨC TÍNH FV CỦA DÒNG TIỀN TỆ ĐƠN

SỐ
SỐ THỜI
THỜI
FV = PV (1 + i)N ĐOẠN
ĐOẠN
GHÉP
GHÉP LÃI
LÃI

GIÁ
GIÁ TRỊ
TRỊ GIÁ
GIÁ TRỊ
TRỊ LÃI
LÃI
TUƠNG
TUƠNG HIỆN
HIỆN TẠI
TẠI SUẤT
SUẤT
LAI
LAI
VÍ DỤ: TÍNH FV CỦA DÒNG TIỀN TỆ ĐƠN

MỘT NGƯỜI MƯỢN 100.000 ĐỒNG VỚI LÃI SUẤT

4%/NĂM VÀ SẼ TRẢ CẢ VỐN LẪN LÃI SAU 6 NĂM.
HỎI ANH TA SẼ PHẢI TRẢ BAO NHIÊU TIỀN?

FV  PV  1  i % 
N

FV  100,000  1  4% 
6

FV
i%
0 1 2 3 4 5 6
PV N
CÔNG THỨC TÍNH PV CỦA DÒNG TIỀN TỆ ĐƠN

TỪ :
FV  PV  1 i % 
N

TA CÓ :

FV
PV 
(1  i %) N
VÍ DỤ: TÍNH PV CỦA DÒNG TIỀN TỆ ĐƠN

GIẢ SỬ ANH CHỊ CÓ KẾ HOẠCH MUA XE HƠI

SAU 5 NĂM NỮA. VÀ ANH CHỊ DỰ ĐOÁN GIÁ XE
HƠI TẠI THỜI ĐIỂM ĐÓ LÀ $20,000. ĐỂ TÍCH LŨY
ĐƯỢC SỐ TIỀN TRÊN ANH CHỊ SẼ:
– GỬI VÀO NGÂN HÀNG HÀNG NĂM NHỮNG KHOẢN
TIỀN BẰNG NHAU TRONG VÒNG 5 NĂM. BIẾT LÃI
SUẤT NGÂN HÀNG LÀ 8%/NĂM.
– GỬI NGAY MỘT KHOẢN TIỀN LỚN THAY VÌ CÁC
KHOẢN TIỀN HÀNG NĂM TRONG VÒNG 5 NĂM.
BIẾT LÃI SUẤT NGÂN HÀNG LÀ 8%/NĂM GHÉP LÃI
HÀNG NĂM.
– HỎI SỐ TIỀN ĐÓ LÀ BAO NHIÊU?
VÍ DỤ: TÍNH PV CỦA DÒNG TIỀN TỆ ĐƠN

i %  8%, N  5
1 1  i %   0,68058
N

FV  20.000
20.000  0,68058  13.611,60$

ĐỂ ĐƯỢC 20.000$ SAU 5 NĂM NỮA THÌ ANH CHỊ PHẢI

GỬI NGAY MỘT KHOẢN TIỀN LÀ 13.611,6$ TRONG
VÒNG 5 NĂM. BIẾT LÃI SUẤT NGÂN HÀNG LÀ 8%/NĂM
GHÉP LÃI HÀNG NĂM. .
 VÍ DỤ

GIẢ SỬ BẠN CỦA ANH (CHỊ) ĐỀ NGHỊ VAY ANH

(CHỊ) SỐ TIỀN 1.000$ HÔM NAY VÀ HỨA SẼ TRẢ
ANH (CHỊ) SỐ TIỀN LÀ 1.092$ SAU 2 NĂM. ANH (CHỊ)
CÓ ĐỒNG Ý ĐỀ NGHỊ VAY ĐÓ KHÔNG?

HÃY CHỈ RA MỘT VÀI TRƯỜNG HỢP KHÁC ANH

CHỊ MUỐN BIẾT LÃI SUẤT LÀ BAO NHIÊU.
 VÍ DỤ

• GIẢ SỬ ANH CHỊ CÓ KẾ HOẠCH MUA XE HƠI

TRONG TƯƠNG LAI VÀ ANH CHỊ DỰ ĐOÁN GIÁ
XE HƠI SẼ VÀO KHOẢN 20.000$. HIỆN TẠI ANH
CHỊ ĐANG CÓ SỐ TIỀN 15.000$. LÃI SUẤT NGÂN
HÀNG LÀ 10%/NĂM. HỎI TRONG THỜI GIAN
BAO LÂU NỮA THÌ ANH CHỊ ĐỦ TIỀN ĐỂ MUA
XE HƠI?

• HÃY CHỈ RA MỘT VÀI TRƯỜNG HỢP ANH CHỊ

MUỐN TÍNH THỜI GIAN LÀ BAO LÂU?
 TÍNH FV CỦA CHUỖI CÁC DÒNG TIỀN

VÍ DỤ: Một sổ tiết kiệm có lượng tiền gởi hàng năm là 10 triệu
(gửi vào đầu năm) với lãi suất 4%năm, ghép lãi hàng năm Vậy
số tiền sẽ có trong sổ là bao nhiêu ngay sau lần gởi thứ 4?

FV3: TIỀN THU VÀO

4% CUỐI NĂM 3

0 1 2 3
 TÍNH FV CỦA CHUỖI CÁC DÒNG TIỀN

FV3: TIỀN THU VÀO

CUỐI NĂM 3
4%

0 1 2 3

TIỀN GỬI TK NĂM = 10 TRIỆU

FV3 = 10(1+4%)3 + 10(1+4%)2 + 10(1+4%) + 10

 VÍ DỤ

A. GIẢ SỬ ANH (CHỊ) LÊN KẾ HOẠCH GỬI TIẾT KIỆM

NHƯ SAU: CUỐI NĂM SẼ GỬI 100$ VÀ CUỐI MỖI
NĂM TRONG 3 NĂM TIẾP THEO SẼ GỬI 300$. BIẾT
LÃI SUẤT TIẾT KIỆM LÀ 8%/NĂM. HỎI TRONG SỔ
TIẾT KIỆM CỦA ANH (CHỊ) SẼ CÓ BAO NHIÊU TIỀN
VÀO CUỐI NĂM THỨ 4? CUỐI NĂM THỨ 5?

B. NẾU HÀNG QUÝ (CUỐI MỖI QUÝ) ĐỀU GỞI VÀO SỔ

TIẾT KIỆM $800 VỚI LÃI SUẤT 6%/QUÝ THÌ NGAY
SAU LẦN GỬI THỨ 8 SẼ CÓ ĐƯỢC SỐ TIỀN LÀ BAO
NHIÊU?
 VÍ DỤ

FV 5
A

FV4
8%

0 1 2 3 4 5
100$
TIỀN GỬI HÀNG THÁNG = 300 $

FV4 = 100(1+8%)3 + 300(1+8%)2 + 300(1+8%)1+ 300(1+8%)0

FV5 = FV4 (1+8%)

 VÍ DỤ

B
FVA8

6%

0 1 2 3 4 5 6 7 8

TIỀN GỞI HÀNG QUÝ (THÁNG, NĂM):A

FVA8= 800(1+6%)7+ 800(1+6%)6 + ..+ 800(1+6%)0

FVAN = A(1+i%)(N-1)+ A(1+i%)(N-2) + ….

….+ A(1+i%)(N-N)
 TÍNH PV CỦA CHUỖI CÁC DÒNG TIỀN

VÍ DỤ: MỘT NGƯỜI MUA MỘT BẤT ĐỘNG SẢN THEO

PHƯƠNG THỨC TRẢ GÓP NHƯ SAU: TRẢ NGAY 50
TRIỆU, SAU ĐÓ 3 QUÝ, CỨ MỖI QUÝ TRẢ 5 TRIỆU LIÊN
TỤC TRONG 6 QUÝ. NẾU XEM LÃI SUẤT LÀ 8%/QUÝ
THÌ GIÁ TRỊ HIỆN TẠI CỦA BẤT ĐỘNG SẢN NÀY LÀ
BAO NHIÊU?
 TÍNH PV CỦA CHUỖI CÁC DÒNG TIỀN

8%
PV:TIỀN TRẢ NGAY

0 1 2 3 4 5 6 7 8

50TR TIỀN TRẢ HÀNG QUÝ =5TR

PV = 5/(1+8%)8 + 5/(1+8%)7 +..+ 5/(1+8%)3 + 50

PVA0:TIỀN TRẢ NGAY PVA CỦA CHUỖI CÁC DÒNG TIỀN ĐỀU

k%=6%/QUÝ

0 1 2 3 4 5 6 7 8

TIỀN TRẢ HÀNG QUÝ (THÁNG, NĂM):AV = 5$

PVA0 = 5/(1+6%)8+ 5/(1+6%)7 +..+ 5/(1+6%)1

PVA0 = AV/(1+i%)N+ AV/(1+i%)(N-1) +..+ AV/(1+i%)N-(N-1)

CÔNG THỨC TÍNH GIÁ TRỊ HIỆN TẠI (PVA) VÀ TƯƠNG
LAI (FVA) CỦA CHUỔI CÁC DÒNG TIỀN TỆ ĐỀU (A)

FVA6
PVA0

A A A A A A

0 1 2 3 4 5 6

PVA 0  A  
 
1  1 1  i %  N 

 1  i %  N  1 
FVA N  A   
 i%   i% 
TÍNH GIÁ TRỊ HÀNG NĂM CỦA CHUỔI TIỀN TỆ
ĐỀU
GIẢ SỬ ANH CHỊ CÓ KẾ HOẠCH MUA XE HƠI
SAU 5 NĂM NỮA. VÀ ANH CHỊ DỰ ĐOÁN GIÁ XE
HƠI TẠI THỜI ĐIỂM ĐÓ LÀ $20,000. ĐỂ TÍCH LŨY
ĐƯỢC SỐ TIỀN TRÊN BẠN SẼ:
– GỬI VÀO NGÂN HÀNG HÀNG NĂM NHỮNG KHOẢN
TIỀN BẰNG NHAU TRONG VÒNG 5 NĂM. BIẾT LÃI
SUẤT NGÂN HÀNG LÀ 8%/NĂM.
– GỬI NGAY MỘT KHOẢN TIỀN LỚN THAY VÌ CÁC
KHOẢN TIỀN HÀNG NĂM TRONG VÒNG 5 NĂM.
BIẾT LÃI SUẤT NGÂN HÀNG LÀ 8%/NĂM GHÉP LÃI
HÀNG NĂM.
TÍNH GIÁ TRỊ HÀNG NĂM CỦA CHUỔI TIỀN TỆ
ĐỀU
k%=8%

0 1 2 3 4 5

FV=20.000
TIỀN TRẢ HÀNG NĂM:A

TA CÓ:  1  i %  N  1 
FVA N  A   
 i % 

FVA N
A
1
 1  i %  N  1 
 
 i% 
 VÍ DỤ

MỘT CÔNG TY QUẢNG CÁO RẰNG HỌ CHO VAY 1

TRIỆU ĐỒNG VÀ CHỈ YÊU CẦU KHÁCH HÀNG
TRẢ LẠI HÀNG THÁNG 44.600 ĐỒNG TRONG 30
THÁNG. VẬY THỰC TẾ HỌ ĐÃ CHO VAY VỚI LÃI
SUẤT THÁNG LÀ BAO NHIÊU?

TA CÓ:
PVA 0  A  
 
1  1 1  i %  N 

 i% 
 CÁC CÔNG THỨC QUY ĐỔI CƠ BẢN

FVN  PV0  1  i %   PV  ( F / P, i %, N )
N

 1 
PV0  FVN     FVN  ( P / F , i %, N )
 1  i % 
N



1  1 1  i %  N 
PVA 0  A  

  A  ( P / A, i %, N )
 i% 

 1  i %  N  1 
FVA N  A     A   F / A, i %, N 
 i% 
LÃI SUẤT DANH NGHĨA VÀ LÃI SUẤT THỰC

LÃI SUẤT NIÊM YẾT, CÔNG BỐ.

LÃI SUẤT THỰC TÍNH, HIỆU DỤNG

THỜI ĐOẠN GHÉP LÃI

LÃI SUẤT DANH NGHĨA VÀ LÃI SUẤT THỰC
LÃI SUẤT DANH NGHĨA LÀ LÃI SUẤT CÓ THỜI ĐOẠN PHÁT
BIỂU KHÁC VỚI THỜI ĐOẠN GHÉP LÃI

LÃI SUẤT THỰC LÀ LÃI SUẤT CÓ THỜI ĐOẠN PHÁT BIỂU

BẰNG VỚI THỜI ĐOẠN GHÉP LÃI

CÔNG THỨC CHUYỂN ĐỔI TỪ LÃI SUẤT DANH NGHĨA SANG

LÃI SUẤT THỰC

i %  1  r m1 
m2
1
i% : lãi suất thực trong một thời đoạn tính toán (năm..)
r : lãi suất danh nghĩa trong một thời đoạn phát biểu (năm..)
m1 : số thời đoạn ghép lãi trong một thời đoạn phát biểu
m2: số thời đoạn ghép lãi trong một thời đoạn tính toán
 ẢNH HƯỞNG TẦN SỐ GHÉP LÃI ĐỐI VỚI
LÃI SUẤT NĂM DANH NGHĨA 12%

Thời đoạn Số thời đoạn Lãi suất thực Lãi suất

ghép lãi ghép lãi trong trong một thời thực năm
một năm đoạn

Năm 1 12% 12,00%

Nửa năm 2 6% 12,36%

Quý 4 3% 12,55%
Tháng 12 1% 12,68%
∞
Liên tục  0% 12,75%
 VÍ DỤ

Một sổ tiết kiệm có lượng tiền gởi hàng năm là 10 triệu

với lãi suất 4%năm, ghép lãi hàng quý. Vậy số tiền tương
đương có trong sổ là bao nhiêu ngay sau lần gởi thứ 5 ?

Nếu thời gian ghép lãi được đổi thành tháng thì số tiền
tương đương có trong sổ là bao nhiêu ngay sau lần gởi
thứ 5 ?
 BÀI TẬP

1. THEO BẠN TẠI SAO TIỀN TỆ CÓ GIÁ TRỊ THEO THỜI

GIAN
2. BÀI TẬP