BANKA DHE PUNET BANARE

E DREJTA BIZNESORE
 Banka
• Bankat janë organizata financiare të cilat
themelohen në çdo vend në bazë të ligjeve të
aplikueshme;
• Veprimtaria e tyre po ashtu ushtrohet në bazë
të ligjit dhe zakonisht merren me punë:
• Depozitore;
• Kreditore
• Dhe punë të tjera mikse
Në përgjithësi mund të konstatojmë se
bankat i kryen tri grupe të punëve:
• Punët aktive bankare;
– Të gjitha punët kur banka paraqitet si kreditor i
klientëve të saj;
• Punët pasive bankare;
– Të gjitha punët kur banka paraqitet si debitore ndaj
klienti të saj;
• Punët neutrale bankare;
– Punët bankare kur banka nuk paraqitet as si kreditore
e as si debitore
• Konsiderohen punët kur banka u kryen shërbime
klientëve të vet p.sh. në cilësi të ndërmjetësuesit,
komisionarit etj;
• Bankat themelohen si shoqëri (ndërmarrje /
kompani) aksionare ose shoqëri me përgjegjësi të
kufizuar në bazë të aktit të themelimit, kontratës
së themelimit ose statutit të saj;
• Banka e ushtron veprimtarinë e vet në mënyrë të
pavarur me qëllim të realizimit të fitimit;
• Në aspektin e ekonomik veprimtaria e
suksesshme e një banke varet nga:
• Parimi i likuiditetit;
• Parimi i sigurisë dhe
• Parimi i rentabilitetit;
• Si çdo organizatë tjetër edhe bankat janë bartëse të te
drejtave dhe të detyrimeve të caktuara në kuadër të
qarkullimit juridik;
• Ato disponojnë mjetet, mjetet financiare dhe pasuritë
e tyre të cilat i qarkullojnë ose administrojnë sipas
destinimit legal;
• Punë bankare ushtrojnë edhe organizatat tjera
financiare të cilat themelohen dhe licencohen në bazë
të ligjit për ushtrimin e veprimtarive të caktuara
bankare;
• Bankat themelohen në bazë të ligjit dhe akteve të
themelimit gjë që nënkupton nxjerrjen e VENDIMIT
MBI THEMELIMIN dhe SHUMËN E MJETEVE TË
INVESTUARA;
• Themeluesit e bankave e themelojnë Këshillin
themelues të bankës;
Këshilli themeluesi i bankës i paraqet Kuvendit
të themeluesve të Bankës:

• Vendimin për themelimin e bankës;

• Propozimin e statutit;
• Propozimin për zgjedhjen e anëtarëve të
Këshillit ekzekutiv respektivisht Bordit
Drejtues;
• Drejtorit Ekzekutiv;
• Dhe akt të tjera të rëndësishme;
• Këshilli Themelues i bankës ka detyrim ligjor
që t’i dërgoi dokumentacionin e nevojshëm
Bankës Qendrore Kombëtare e cila e ka rolin
qendror për të licencuar dhe kontrolluar
punët dhe rregullsinë juridike të aktiviteteve
bankare;
• Vendimi për themelimin dhe funksionimin e
bankës e nxjerrë Banka Qendore;
 Me vendimin për themelimin e bankës
përcaktohen:
• Emrat e themeluesve;
• Lloji i bankës dhe qëllimi i themelimit;
• Punët depozitare, kreditore dhe punët tjera bankare të cilat
duhet që t’i ushtroi banka;
• Shuma e përgjithshme e fondeve që i sigurojnë themeluesit;
• Afati për pagimin e mjeteve për fondet e bankës;
• Të drejtat dhe detyrimet e themeluese të bankës;
• Mënyra e organizimit të punëve bankare dhe mënyra e
menaxhimit;
• Kriteret për ndarjen e fitimit, bartjes së rrezikut, mbulimit të
humbjes,
• Përgjegjësia e organeve manaxhuese për sigurimin
likuiditetit;
• Kushtet për dhe mënyrat e rritjes së fondeve
të themelimit
• Kushtet për fondin rezervë dhe mënyrës së
transferimit të letrave me vlerë;
• Përcaktimin e politikës afariste – financiare ;
• Dhe punë të tjera të rëndësishme bankare;
• Kushtet për suprimimin e bankës dhe
procedurat për riorganizimin funksional të
bankës;
 BANKAT NË REPUBLIKËN E KOSOVËS

• Sistemi bankar në Republikën e Kosovës

rregullohet në bazë të legjislacioni i cili në vete
përfshinë:
• Ligjin për Bankën Qendore të Republikës së
Kosovës Nr. 03/L-074
 Rregulloret si më poshtë:
• RREGULLORE NR.  1999/20 PËR AUTORITETIN BANKAR DHE TË PAGESAVE NË
KOSOVË
RREGULLORJA NR. 2001/24 NDRYSHIM I RREGULLORES NR. 1999/20 MBI
AUTORITETIN BANKAR DHE TË PAGESAVE TË KOSOVËS
RREGULLORE NR.  1999/21 PËR LICENCIMIN, MBIKËQYRJEN DHE RREGULLIMIN
E BANKAVE
RREGULLORE NR.  1999/4 PËR VALUTËN E LEJUAR PËR PËRDORIM NË KOSOVË
RREGULLORE NR. 2001/25 MBI LICENCIMIN, MBIKËQYRJEN DHE RREGULLIMIN
E KOMPANIVE TË SIGURIMIT E TË   NDËRMJETËSUESVE TË SIGURIMIT
RREGULLORE NR. 2001/26 MBI TRANSAKSIONET E PAGESAVE
RREGULLORE NR. 2001/35 MBI PENSIONET NË KOSOVË
RREGULLORE NR. 2004/2 MBI PENGIMIN E PASTRIMIT TË PARAVE DHE
VEPRAVE TË NGJASHME PENALE
RREGULLORE  Nr. 2005/20 NDRYSHIMI I RREGULLORES NR 2001/35 MBI
PENSIONET NE KOSOVE
• RREGULLORE Nr.2006/47 MBI AUTORITETIN QENDROR BANKAR TE KOSOVES
• RREGULLORE Nr.2008/28 MBI REGJISTRIMIN, LICENCIMIN, MBIKËQYRJEN DHE
RREGULLIMIN E INSTITUCIONEVE MIKROFINANCIARE
 Urdhëresat administrative
• Udhëzim Nr. 1
Mbi zëvendësimin e kartmonedhave euro të dëmtuara
• Udhëzim Nr. 2
Mbi Shmangien e Kartmonedhave dhe Monedhave Euro të Falsifikuara nga Qarkullimi
Udhezimi Nr.2 i Amenduar
• Udhëzim Nr. 3
Mbi Standartet Minimale për Klasifikimin e Gjendjes së Kartmonedhave Euro nga Palë
t Tregtare
• Udhëzim Nr. 4
Për Paketimin e Kartmonedhave dhe Monedhave Euro për Depozitimin e Sasisë në BP
K
• Rekomandim Nr. 1
Mbi Kontrollin e Standarteve për Riciklimin e Kartmonedhave nga Bankat Komerciale
•  Udhëzim Nr. 1
Mbi zëvendësimin e kartmonedhave euro të dëmtuara
• Udhëzim Nr. 2
Mbi Shmangien e Kartmonedhave dhe Monedhave Euro të Falsifikuara nga Qarkullimi
Udhezimi Nr.2 i Amenduar
• Udhëzim Nr. 3
Mbi Standartet Minimale për Klasifikimin e Gjendjes së Kartmonedhave Euro nga Palë
t Tregtare
• Udhëzim Nr. 4
Për Paketimin e Kartmonedhave dhe Monedhave Euro për Depozitimin e Sasisë në BP
K
• Rekomandim Nr. 1
 Letrat Këshilluese
• Letër Këshilluese 2006 - 1 Aktivitetet Financiare J
ashtë-burimore
Letër këshilluese 2006 - 2 Praktika të pa shëndos
ha dhe të pa sigurta të bankave
Letër Këshilluese 2006 - 3 Standardet Minimale p
ër Menaxhimin e Rrezikut të Kredisë
Leter Keshilluese 2007 - 1 Parandalimi i Shpërlarje
s së Parave dhe Financimit të Terrorizmit
Letër Këshilluese 2007 - 2 Aktivitetet Korespondu
ese
Letër Këshilluese 2009 - 1 Standardet minimale p
er menaxhimin e rrezikut te likuiditetit
 MEMORANDUMET
• Memorandum i Mirëkuptimit i amandamuar në mes të AQBK-
së dhe Byrosë Shqiptare të Sigurimit (Shqipëri)
Memorandum i Mirëkuptimit në mes të BPK-së dhe Bankës së
Shqipërisë
Memorandum i Mirëkuptimit në mes të BPK-së dhe Bankës të
Slovenisë
Memorandum i Mirëkuptimit në mes të BPK-së dhe Byrosë
Shqiptare të Sigurimit (Shqiperi)
Memorandum i Mirëkuptimit në mes të BPK-së dhe
Komisionit te Mbikeqyrjes së Sigurimeve të Shqiperise
(Shqiperi)
Memorandum i Mirëkuptimit në mes të BPK-së dhe Byrosë
Kroate të Sigurimit (Kroaci)
Memorandum i Mirëkuptimit në mes të BPK-së dhe Byrosë
Kombëtare të Sigurimit (Maqedoni)
• Autoriteti Qendror Bankar i Kosovës (AQBK), pasardhës
i Autoritetit Bankar dhe të Pagesave të Kosovës (BPK)
është një entitet publik i veçantë i cili ka të drejtë të
licencojë, mbikëqyrë dhe rregullojë institucionet
financiare në territorin e Kosovës. BPK-ja
• është themeluar në përputhje me dispozitat e Misionit
të Administratës së Përkohshme të Kombeve të
Bashkuara në Kosovë (“UNMIK”), Rregullorja nr.
1999/20 e nxjerrë më 15 nëntor 1999 ( e ndryshuar më
1 tetor, 2001) ”Mbi Autoritetin Bankar dhe të Pagesave
të Kosovës”. Veç kësaj , me 24 gusht 2006 PSSP ka
nënshkruar rregulloren e re mbi Autoritetin Qendror
Bankar të Kosovës dhe ka transformuar Autoritetin
Bankar dhe të Pagesave të Kosovës (ABPK-në) në
 Sipas kësaj rregulloreje, objektivat themelore
të AQBK-së janë: 
• Të ruhet fuqia, aftësia paguese dhe funksionimi efikas i një
sistemi stabil të bazuar në treg, duke inkurajuar krijimin e
instrumenteve të sigurta financiare; dhe
• Pa ndonjë paragjykim, të përkrah politikat e përgjithshme në
Kosovë për te kontribuar në një alokim efikas të burimeve
në pajtim me principet e një ekonomie me treg të hapur.   
• AQBK-ja mes tjerash, ka këto kompetenca të veçanta: 
• Të rekomandojë një politikë të gjerë udhëzuese për PSSP-në
dhe IPVQ-të në fushat që janë në përgjegjësinë e saj;
• Të formulojë dhe të zbatojë masat, të kundërshtoj dhe
rregulloj sistemet e   pagesave për transaksionet në valutë
vendore dhe të huaj në Kosovë;
• Të posedoj dhe të operoj një ose më shumë sisteme
pagesash;
• Të mbaj depozita në valutë të huaj, të bankave,
Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave si dhe
subjekteve tjera publike;
• Të sigurojë furnizim të mjaftueshëm të
bankënotave dhe monedhave për kryerjen e
transaksioneve me para të gatshme;
• T’i licencoj, mbikëqyrë dhe rregullojë institucionet
financiare; dhe
• Të kryej  analiza të rregullta ekonomike dhe
monetare të ekonomisë së Kosovës, t’i publikoj
rezultatet  dhe  t`i paraqes propozimet dhe masat
Administratës së Misionit të Përkohshme të
Kombeve të Bashkuara dhe IPVQ-ve, në bazë të
këtyre analizave.
 BANKAT KOMERCIALE NË KOSOVË
• Autoriteti Bankar dhe i Pagesave i Kosovës (BPK) është përgjegjës për
licencimin e bankave.
• BPK – ja publikon rregulisht listën e bankave të cilat operojnë në
Kosovë.
• Bankat komerciale ofrojnë pakon e plotë të shërbimeve bankare,
përfshirë huat, garancitë, llogaritë rrjedhëse, llogaritë e kursimeve,
depozitat e afatizuar, transferat në vend dhe jashtë, si dhe shërbimet
për ruajtjen e gjësendeve me vlerë.
• Lista e Bankave Komerciale
• Banka Ekonomike
• Banka për Biznes
• ProCredit Bank
• Raiffeisen Bank Kosovo
• Banka Kombëtare Tregtare – Dega Kosovë
• TEB sh.a.
• Komercijalna Banka ad Beograd - Dega Mitrovicë
• NLB Prishtina
 ORGANIZATAT TJERA FINANCIARE
• Në shumicën e vendeve pos bankave punë të caktuara kryen
edhe organizata të ndryshme financiare;
• Zakonisht të këtilla janë kursimoret postare, organizatat e
caktuara kreditore – kursimore dhe organizata tjera të
përcaktuara dhe rregulluara me ligj
• Sipas të dhënave nga Banka Qendrore e Republikës së Kosovës
të tilla janë:
• Kompanitë e sigurimit;
• Institucionet mikro – financiare;
• Institucionet jo bankare – financiare;
• Agjencitë për transfero parashë;
• Këmbimoret;

Për të gjitha këto informacione ju lutem shikoni në

ueb - http://www.bqk-kos.org/shqip