Вы находитесь на странице: 1из 94

Режа:

1. Кириш – 5 мин.
2. Тарихий маълумотлар – 5 мин.
3. Этиологияси ва эпидемиологияси – 10 мин.
4. Патогенези ва патанатомияси – 10 мин.
5. Клиникаси – 30 мин.
6. Диагностикаси – 8 мин.
7. Даволаш – 10 мин.
8. Профилактикаси – 7 мин.
9. Якунлаш – 5 мин.
ТАРҚАЛИШИ
ЎТКИР ВИРУСЛИ ГЕПАТИТЛАРНИНГ
ТАСНИФИ
1. Этиологияси бўйича:
А) энтерал: ВГА,ВГЕ
Б) парентерал: ВГВ,ВГС,ВГД
2. Клиник кечишига қараб:
А) Манифест: сариқлик билан кечувчи, сариқлик
холестатик компонент билан, холестатик ва
сариқсиз шакли.
Б) Субклиник, иннапарант, HBs-антиген
ташувчанлик.
3.Касаллик кечим оғирлигига кўра: енгил, ўрта
оғир, оғир, фульминант.
4. Касаллик кечиш даврига қараб: ўткир 1-3 ой,
чўзилган 3-6 ой, сурункали 6 ойдан кўп.
СУРУНКАЛИ ВИРУСЛИ ГЕПАТИТЛАРНИНГ
ТАСНИФИ (Лос-Анжелес, 1994 й.)

1. Этиологияси бўйича:
А) Сурункали вирусли гепатит В,
репликатив ва интегратив шакли.
Б) Сурункали вирусли гепатит С.
В) Сурункали вирусли гепатит D.
Г) Микст-гепатитлар.
2. Юқумли жараённинг фаоллик
даражаси бўйича:
• Минимал, кучсиз, ўрта ва юқори.
Вирусли гепатит А
(Маъруза № 1)

Фекал-орал механизм орқали


юқадиган ўткир вирусли
инфекция. Касаллик циклик
кечиши, паренхиматоз гепатит
ривожланиши ва баъзи холларда
сариқлик билан характерланади.
ЭТИОЛОГИЯСИ
Гепатит А вируси (ВГА, HAV) –
энтеровируслар туркумига мансуб бўлган
пикарновируслар оиласига киради,
размери 27 нм атрофида ва бир занжирли
РНКдан иборат.
Хона хароратида бир неча хафтагача, 4°да –
бир неча ой, 20°да – йиллаб, 60°гача
қиздирилганда ўлмайди.
Қайнатилганда 5 мин да, хлорамин билан
ишлов берилганда – 15 мин да ўлади.
Формалинга, УФ-нурланишга сезувчан.
ЭПИДЕМИОЛОГИЯСИ
Касаллик манбаи: касал одам
Юқиш йўли: фекал-орал
Сариқ шакли 10-15% холларда
учрайди
Бемор сариқ олди даврида юқумли
хисобланади
Узок вақт ташувчилик кузатилмайди
Тератоген хусусиятга эга эмас, онадан
болага ўтмайди
ЮҚИШ ОМИЛЛАРИ
Овқат махсулотлари
Сув
«ифлос қўллар касаллиги»
Сезонга боғлиқлик
«болалар коллективи касаллиги»

Берилувчанлик
(восприимчивость) – абсолют
ИММУНИТЕТ
Бир ёшгача бўлган болалар
касалланмайди
Кўпинча 3-14 ёшдаги болалар
касалланади
Ўткир инфекциядан сўнг –
умрбод иммунитет қолади
Катталар 30 ёшдан сўнг кам
касалланади
КЛИНИКАСИ
Ўткир циклик кечиши.
Касаллик даврлари:
1. Инкубацион даври – 7-50 кун (15-
30 кун)
2. Продромал (сариқ олди) даври
3. Авж олиш (сариқлик) даври
4. Реконвалесценция даври
ПРОДРОМАЛ ДАВР
Диспептик синдром
Гриппсимон синдром
Астено-вегетатив синдром
Латент
Аралаш
Махсус симптомлар:
Пешоб тўқлашиши
Ахлат рангининг оқариши
АлАТ ва АсАТ, тимол синамаларининг ошиши
Қонда боғланмаган билирубин миқдорининг бироз
ошиши хамда
ПЦР усулида HAV ва ИФА усулида анти-HAV ни
аниқлаш
САРИҚЛИК ДАВРИ
Бемор ахволи яхшиланади
Сариқликнинг тезда ошиши (3-7 кун),
стабиллашиши (3-5 кун) интенсивлигининг
камайиши
Бу даврнинг ўртача давомийлиги – 2 хафта
Жигар ва талоқнинг катталашиши (10-15%)
Билирубинемия боғланмаган фракция
хисобига
АлАТ ва АсАТ нинг 3-7 мартагача
кўтарилиши.
де Ритис индекси доим 1 дан кам
САРИҚЛИК
Кучсиз
ривожланган,
клиник жихатдан 2
+ гача тери
қопламлари ва
шиллиқ қаватлар
кўрувида
аниқланади.
РЕКОНВАЛЕСЦЕНЦИЯ
ДАВРИ
Клиник симптоматикани йўқолиши
Тери қопламлари ва шиллиқ қаватлар,
пешоб ва ахлат рангининг
нормаллашиши
Қон зардобида билирубин
миқдорининг камайиши
Биохимик кўрсаткичларнинг
нормаллашиши
Гепатомегалия одатда кўпроқ
сақланади
ВГА нинг атипик шакллари
Сариқсиз шакли
Яширин шакли
Субклиник шакли
(иннапарант шакли)
ДИАГНОСТИКАСИ
Беморларнинг ёши
Касаллик бошланишидан 7-50 кун ичида
бемор билан мулоқотда бўлиш
Касалликнинг ўткир бошланиши
Продроманинг давомий эмаслиги
Сариқлик пайдо бўлиши билан ахволининг
яхшиланиши
Гиперферментемия, Ритис индексининг
1дан кам булиши
Тимол синамасининг юқори кўрсаткичи
Дифференциал (солиштирма)
ташхис
Грипп ва бошқа ОРВИ
ОТИ (ПТИ)
Ўткир гастроэнтеритлар
Бошқа этиологияли (В, С, Е) вирусли
гепатитлар. Гепатит билан кечувчи
юқумли касалликлар – лептоспироз,
инф.мононуклеоз, иерсинеоз
Жильбер синдроми
Ётоқ тартиби ДАВОЛАШ
ПАРХЕЗ, стол №5
КЎП СУЮҚЛИК ИЧИШ
МЕВА ВА САБЗАВОТЛАР
Ўрта оғир шаклларида – инфузион
дезинтоксикацион терапия

ВГА нинг оқибатлари


1-1,5 ой давомида тЎлиқ тузалиш.
Қолдиқ белгилар – постгепатит гепатомегалия,
чўзилган реконвалесценция, ўт йўллари
дискинезияси
Жильбер синдроми
Сурункали жараёнга ўтмайди
1-3 давомида КИЗ поликлиникасида диспансер
назорати
ПРОФИЛАКТИКАСИ
Махсус – Вакцина HAVRIX,
Мулоқотда бўлганларга
иммуноглобулинопрофилак
тика
Носпецифик – Санитар-
гигиеник чора тадбирлар,
эрта диагностика ва
касалланганларни
изоляция қилиш, мулоқотда
бўлган шахсларни кузатиш
Вирусли гепатит Е
Фекал –орал механизм орҚали юқадиган
гепатит бўлиб, гепатит А дан кўпинча сув
орқали тарқалиши ва хомиладор аёлларда
оғир кечиши билан ажралиб туради.
Аввал ЖССТ «А хам эмас, В хам эмас»
гепатитлар категориясига киритган.
Вирус биринчи бўлиб 1982 й Ўрта Осиёда
ўткир гепатит билан оғриган беморда
аниқланган. Лекин вирус идентификация
қилинмаган.
ТАРҚАЛИШИ
«Сув орқали кўп тарқалиши»: Хиндистон,
Бирма, Алжир, Непал, Туркманистон,
Тожикистон, Ўзбекистон, Қиргизистон,
бошқа Африка ва Осиё мамлакатларида
Бу мамлакатлардага 10 дан 80% гача
ўткир гепатитлар гепатит Е га тўғри
келган (Ющук Н.Д., 1999)
Булардан ташқари бутун дунёда
касалликнинг спородик ходисалари хам
учраб туради
ЭТИОЛОГИЯСИ

Ўлчами 32 нм атрофида, қобиғи йўқ


РНК-сақловчи вирус
Гепатит Е вируси ВГА га қараганда
ташқи мухит омилларига чидамсиз
Очиқ сув хавзаларида узоқ сақланади
20°С ва ундан паст хароратда яхши
сақланади
• Музлатиб эритилганда, дез.моддалар
таъсирида тез парчаланади
ЭПИДЕМИОЛОГИЯСИ
Қатъий антропоноз
Касаллик манбаи касалликнинг ўткир
шакли билан оғриган бемор одам
Юқиш механизми – фекал-орал
ВГА га қараганда контагиозлиги пастроқ
Сув орқали тарқалиш хусусияти
Касалликнинг яшинсимон кечиш
характери
Ёш структураси – 15-29 ёш
Эпидемик кўтарилишлар хар 7-8 йилда
Касаллик оғирлиги
60% холларда касаллик енгил шаклда
кечади
40% холларда – ўрта оғир шаклда
1% беморларда асосан хомиладор
аёлларда оғир шаклда кечади.
Хомиладорларда ВГЕ нинг оғир шаклда
кечиши 80% холларда ўлим билан
тугайди
КЛИНИКАСИ
Инкубацион даври – 14-60 кун (30 кун)
Продрома – 4 кун – аста-секин (баъзан
ўткир) бошланади
Интоксикация симптомлари: холсизлик,
иштаха пасайиши
Оғриқ: қоринда, ўнг қовурға ости
сохасида, кўпинча асосий симптом
хисобланади
Ахлат рангининг ўзгариши, пешоб
тўқлашиши
ДИАГНОСТИКАСИ
Ўткир гепатит симптомокомлекси +
эпидемиологик анамнез (касаллик
бошланмасдан 2 хафта-2 ой
давомида) + регионнинг эндемиклиги
Ифа усули орқали бемор ахлатида
анти-ВГЕ Ig M (G) ни аниқлаш
ПЦР усули ёрдамида қон зардобида
ва ахлатида ГЕ вирусини аниқлаш
Дифференциал ташхис
(диагноз)
Вирусли гепатит А (ўткир бошланиш,
сариқлик даврида умумий ахволнинг
яхшиланиши, серология, оғир
шаклларнинг бўлмаслиги, анти-HAV)
Хомиладорларда ёғ гепатози
(интенсив жиғилдон қайнаши,
қизилўнгач йўли бўйлаб оғриқ, то
терминал босқичгача хушини йўқотиш,
юқори бўлмаган аминотрансфераз
кўрсаткичи, анти-ВГЕ нинг бўлмаслиги)
Турли генездаги бошқа гепатитлар
ДАВОЛАШ
Енгил шаклида – ётоқ тартиби, кўп
суюқлик ичиш, пархез №5, жисмоний
зўриқишни чеклаш
Ўрта оғир шаклида: парентерал
детоксикацион терапия
ВГЕ нинг оғир шакли билан оғриган
хомиладорларни интенсив даво
палаталарига ётқизилади
геморрагик синдром профилактикаси
Хомиладорликнинг сунъий тўхтатиш ман
этилади
ОҚИБАТЛАРИ
Тузалиш – кўп холларда
Хомиладорларда 99% холларда ўлим
чўзилган реконвалесценция – кам
холларда
ўткир гепатит Е хронизацияси
кузатилмайди
Диспансер назорати – стационардан
чиққандан сунг 1 ойдан кейин текшириш.
Клиник шикоятлари бўлмаганда ва
лаборатор кўрсаткичлари нормал
бўлганда рўйхатдан чиқарилади
ПРОФИЛАКТИКАСИ
Энди аниқланган бемор тўғрисида СЭС га
тезкор хабарнома юбориш
ўчокда дезинфекцияловчи чора-
тадбирлар
Карантин 45 кун
Мулоқотда бўлганларни доимий назорат
қилиш
Таркибида ВГЕ га қарши антитела
сақловчи иммуноглобулин юбориш
Вирусли гепатит В
(Маъруза № 2)
ВГВ – зардоб, парентерал, ятроген,
пострансфузион, шприц орқали юқадиган
парентерал механизмга эга антропоноз
инфекция
ГВ вируси фақатгина жигарда тропликка
эга эмас. ВГВ – системали касаллик
Оғир кечиши мумкин, баъзан фульминант
(яшинсимон) шаклда
Умумий структурада ВГ 10-30% ни
эгаллайди
ЭТИОЛОГИЯСИ
НВV- инфекция маркёрлари
НВsAg- юзаки антиген, вирус билан зарарлан
ганликдан далолат беради.Зарарлангандан
1,5 ойдан сўнг қонда аниқланади ва турли хил
муддатларда сақланади.
Анти-НВs- тугалланган жараёндан ва
эмлашдан кейинги холатдан дарак беради.
НВсАg- гепатоцитда вирус репликасини
кўрсатади ва эркин холда қонда
аниқланмайди.
Анти-НВс IgМ- касалликнинг дастлабки
кунларидан пайдо бўлиб,бир неча ойгача
сақланади.
Анти-НВс IgG- касалликни бошидан
ўтказганлиги кўрсатади.
АнтиНВс- вирус билан зараланганликни
кўрсатади.
НВеAg- (НВsAg нинг секретор бўлаги) вирус
репликациясидан далолат беради. Қонда
НВsАg билан биргаликда пайдо бўлади.
АнтиНВе- вирус интеграциясидан далолат
беради. Уни анти–НВсIgG ва антиНВs билан
бирга аниқланиш организмни вирусдан
бутунлай тозаланганлигидан далолат беради.
РrеS(РrеS1 РrеS2)- қонда НВs Аg билан бирга
баъзан олдинроқ пайдо бўлади ва актив
жараённи кўрсатади.
Анти РrеS1 РrеS2- инфекцион жараёндан
кейинги иммунитетдан дарак беради.
НВхAg- бу ген вирусли гепатит В нинг кичик
кодланувчи регион геномидир.Бу 154 та
аминокислотадан иборат.
АнтиНВх- бу асосан плазмада жигар хужайралари
карциномасида ва жигар вирусли циррозида
аниқланади. Буни аниқлашда 3 та серологик
тести мавжуд.
ДНК-полимераза. Бу ферментни аниқлаш клиник
гепатологияда асосий текшириш усулларида
мухим роль уйнайди. НВеAg ва бу ферментнинг
аниқланиши вирусларнинг актив репликациясини
билдиради.
ДНК- вирусли гепатит В ДНК си НВеAg мусбат
шахсларда аниқланади. Асосан сурункали
гепатитларда асосий маркёр хисобланади.
Занжирли полимераза реакциясида аниқланади.
ЭПИДЕМИОЛОГИЯСИ

Касаллик манбаи Юқиш йўллари


Касал одамлар Парентерал Касалликка чалинувчи
Вирус ташувчилар Жинсий Барча ёшдагилар
Маиший мулоқот
КАСАЛЛИК МАНБАИ ВА МОЙИЛ ГУРУХЛАР

1. Қон, аъзо, шахват, реципиент ва донорлар.


2. Гиёхвандлар.
3. Тиббиёт ходимлари: хирург, стоматолог,
гениколог.
4. Сунъий буйрак, реанимация, қон
касалликлари.
5. Этиологияси номаълум сурункали гепатитлар.
6. Гомо, бисексуалистлар.
7. Вирус юқтирган оналардан туғилган болалар.
8. ВИЧ/ОИТС касалликларига чалинганлар.
КЛИНИКАСИ
1. ИНКУБАЦИОН ДАВРИ:

ВГВ да 45-180 кун.


2. Сариқлик олди даври:
Диспептик (иштахасизлик, кўнгил
айниши, қусиш, қоринда оғриқ, ўнг
қовурга остида оғирлик хисси).
Астеновегетатив (инжиқлик,
уйинқароқлик йўқолиши, уйқу
босиши).
Артралгик (бўғимларда оғриқ).
Аралаш.
3. Сариқлик даври:
Тери рангининг сарғайиши
Тери ранги
кўринишлари

а) соғлом одам териси


б) бемор териси
а
Тери ва кўзнинг оқлик пардасида
сариқлик
Тери ва кўзнинг оқлик пардасида
сариқлик
Тери ва кўзнинг оқлик пардасида сариқлик
Терида сариқлик
Тери ва кўзнинг оқлик пардасида сариқлик
Тил остида сариқлик
Жигарнинг катталашуви
Сийдик рангининг ўзгариши
Сийдик рангининг ўзгариши

Вирусли гепатит В, оғир форма. Яққол сариқлик, чойшабнинг


тўқ рангли сийдик билан бўялиши характерли. Инъекция
жойларида қон қуйилишлари.
Нажас рангининг ўзгариши
Беморлар у ёки бу сабаб, яъни
табиблар ва турли
мутахассисли шифокорлар
қўлида даволаниши туфайли
касалхонага кеч олиб
келинганда, даволаш
тадбирларига қарамай
асоратланиши мумкин!
Касаллик ўткир жигар энцефалопатияси
билан асоратланганда беморнинг
кўриниши
Касаллик ўткир жигар энцефалопатияси
билан асоратланганда беморнинг
кўриниши
Касаллик ўткир жигар энцефалопатияси
билан асоратланган
Касаллик ўткир жигар энцефалопатияси
билан асоратланган
Касаллар касалхонадан чиқарилгандан сўнг
маълум муддатларда пархез сақлаб,
жисмоний зўриқишлардан озод қилинади.
Улар пархезга эътибор беришмаса, спиртли
ичимлик исътемол қилишса, нос ва сигарета
чекишса, гиёхванд моддаларни қабул
қилишса гепатит сурункали тус олиши ва
жигар циррозига айланиши мумкин.
Касаллик сурункали шаклга
айлангандаги беморнинг кўриниши
Касаллик сурункали шаклга
айлангандаги бармоқлар кўриниши
Касаллик баъзи холатларда
сариқсиз кечади. Унда
беморларнинг тери ва склераси
сарғаймайди. Сийдик ва нажас
ранги ўзгармайди. Беморларда
сариқлик олди белгилари
кузатилиб, жигар ва талоқ
ўлчамлари катталашган,
ферментлар (АлАТ ва АсАТ)
фаоллиги ошган бўлади.
ТАШХИС УСУЛЛАРИ
1.Қон, сийдик, нажаснинг умумий тахлили.
2.Сийдикда ўт пигментларини аниқлаш.
3.Қонда билирубин, ферментлари (АлАТ, АсАТ) га
текшириш.
4.Қонда оқсил ва унинг фракцияларини аниқлаш.
5.Қонда липидлар (холестерин,триглецеридлар)
миқдорини аниқлаш.
6.Қонда коагулограмма кўрсатгичларини аниқлаш.
7.Қонда эксретор ферментлар (ШФ,ГГТФ ) активлигини
аниқлаш.
8.Қонда чўкмали синамалар (тимол, сулема) миқдорини
аниқлаш.
9.Қонда вируслар маркерлари (IgM анти-HAY, HBsAg),
анти-HBc IgM, анти-HBY, анти-ВГЕ, анти-ВГС) ни
аниқлаш.
10.Жигар, ўт пуфаги УТТ.
ДАВОЛАШ ТИЗМАСИ
1. Пархез 5А ёки 5; Тўшакли режим
2. Кўпрок суюқлик истеъмол қилиш (минерал
сув, сок)
3. Этиотроп даво воситалари (реоферон,
интрон А, роферон, циклоферон, зеффикс,
рибовирин, неовир)
4. Патогенетик даво воситалари:
Умумий захарланишга қарши 5% ли глюкоза,
гемодез,Рингер эритмаси, реополиглюкин,
реомакродекс
Витаминотерапия (Аскорбинат кислота,
Аскорутин, Ревит, Бемикс С, Аевит,
Мультивитамин, Кокарбоксилаза)
Ўт хайдовчи препаратлар (холосас, ўтлар
дамламаси, аллахол, холензим)
Гепатопротекторлар (рибоксин, эссенцеале,
ковит, легалон,липостабил, карсил, иммун 5,
гептронг, урсофальк,)
Жигар хужайраларида алмашинув жараёнини
яхшилаш учун липовой кислотаси, калий
оратат, липамид буюриш.
Ўт пигментлари ингибиторлари
(билигнин,холестрамин).
Протеаз ферментлари ингибиторлари
(трасилол, котрикал, гордокс).
Яллиғлланишга қарши препаратлар
(преднизалон, гидрокартизон, урбазон)
пульсовая терапия.
Азот манбалари (желатинол, гидролизин,
аминокровин, аминопептид, липофундин,
полиамин, альвезин, вамин, инфезол).
Гемораггик синдром қўшилганда
аминокапрон кислотаси, Са
препаратлари,викасол, дицинон.
Чўзилган ва ўтнинг дамланиши шаклда
гепаринотерапия, УФО-АК, спазмолитиклар
(ношпа, эуфиллин), 12 бармоқли ичакни
зондлаш, урсофальк.
Умумий захарланишга қарши, энтеросорбент
сифатида дюфалак (лактулоза).
Қонда аммиакли шлакларни бартараф қилиш
мақсадида Гепа-мерц (орницетил)
5. Симптоматик даво воситалари.
ПРОФИЛАКТИКАСИ
Касални вақтли аниқлаш ва
ажратиш.
Ахолини тоза ичимлик суви билан
таъминлаш.
Меваларни тоза ичимлик сувида
ювиб истеъмол қилиш.
Атроф мухитнинг тозалигига
эътибор бериш.
Хашаротларни қириш.
Турмуш санитария-гигиена
талабларига, шахсий гигиенага риоя
қилиш.
Бир марта ишлатиладиган тиббиёт
анжомларини қўллаш.
Гиёхвандликка қарши кураш.
Соғлом турмуш ақидаларига риоя
қилиш.
Эмлаш режасига боғлик болаларни
гепатит В га қарши эмлаш.
Оиласида вирус ташувчи ёки
сурункали гепатит В билан оғриган
беморлар бўлса, қолган оила
аъзоларини эмлаш.
Вирусли гепатит С
 - парентерал механизм билан
юқадиган гепатит
 - жараённинг сурункалига
ўтишга, мойиллиги билан бирга,
қўзғатувчининг тезда ўзининг
антиген структурасини
ўзгартириш хусусиятига
асосланади
Тарихи
 ХХ юз йилликнинг 70-йилларида HBV-
инфекция маркерлари аниқланмаган
вақтда посттрансфузион гепатитнинг
номаълум варианти топила бошланди
 Бу гепатит «парентерал гепатит А хам
эмасни В хам эмас» номини олди
 Биринчи бўлиб тест-система 1989
йилда ишлаб чиқилди.
Вирусли гепатит С
 - парентерал механизм билан
юқадиган гепатит
 - жараённинг сурункалига
ўтишга, мойиллиги билан бирга,
қўзғатувчининг тезда ўзининг
антиген структурасини
ўзгартириш хусусиятига
асосланади
Этиологияси
 бир занжирли РНК
 HCV диаметри = 30-
60 нм
 Вирус геноми
штаммдан штаммга
ўзгариб туради
 Бир неча
генотиплари,
подтиплари ва
кўплаб
квазивидлари бор
Эпидемиологияси
 Бутун дунёда 170 миллион

 Планетада одам ахолисининг 3 % ига


тўғри келади
 Хар йили 3-4 миллион киши
зарарланади.
Гепатит C генотипларининг
тақсимланиши
2,3,1

1,3,2
1,3,2,6

1,2,3

1,3,2,5
Гепатит C - юқиши
 Қон препаратлари
 1990 й.гача қон алмаштириш
 Татуировкалар кириб бориш
 Соғлиқни сақлаш ходимлари
 Вертикал
HCV Клиник кўриниши
 Инкубацион даври –2 -26
хафта(купинча 6-8 хафта)
 Сариқ олди даври (20% беморларда
бўлмайди) – диспептик ва астено-
вегетатив синдром, баъзан– арталгик
 Сариқлик даври – 1/3 беморларда
енгил кечиш –2/3 беморларда ўрта
оғир кечиш, кам холларда – оғир ва
фульминант кечиш кузатилади
 80% дан ортиқ холларда сариқсиз
шаклда кечади.
Клиник кўриниши
 Биохимик кўрсаткичлар ва бошқа
гепатитлардаги шунга ўхшаш
ўзгаришлар хам носпецифик.
 70 - 100% холларда – жараён
сурункали тус олади
 «ёлғон тузалиш»
 «соғлом ташувчилар»
Диагностикаси
 Эпидемиологик маълумотлар
 Клиник маълумотлар
 Серологик ва биохимик кўрсаткичлар
 АлАТ даражаси касаллик оғирлигига
тўғри келмайди
 ПЦР усулида РНК-HCV ни аниқлаш
HCV маркерлари
 HCV РНК
 Зарарлангандан сўнг 30 - 40 кундан
кейин аниқланади

 HCV – антителалари, 53 - 112 кундан


сўнг
 аниқланади
Дифференциал ташхис
(диагноз)
 Бошқа вирус гепатитлар,
биринчи ўринда ВГВ билан
 Новирус этиологияли

гепатитлар билан
Гепатит C клиник
натижалари
Год 0
ўткир гепатит C

Увеличение фиброза
15-25 % 75-85 %
Сурункали
Тулиқ тузалиш
Hep C

20 % 80 %

Жигар циррози “Симптомсиз"

1-4%

H C Карцинома
Год 30
Соглом жигар Фиброзли жигар

Жигар циррози Жигар раки


Жигар циррози, ГЦК
HCV- асорат
белгилари

Компенсацияланган
Жигар циррози

Декомпенсацияланган
Жигар циррози

Жигар ишининг
бузилиши
Даволаш
 Ўткир гепатит С:
 Жисмоний харакатни чеклаш,
ётоқ тартиби
 Пархез №5
 Базис терапия
 Этиотроп терапия: ИФН
3 млн. Ед дан 3
марта/хафтасига
3-6 ой давомида
Даволаш
 Сурункали гепатит С:
 ИФН+рибавирин (6-12 ой)
 Пегилирланган ИФН+рибавирин (6-
12ой)
 Симптоматик терапия
 Ножуя таъсирлар давоси ва
профилактикаси
Вирусли гепатит D
Дефект вируси орқали
чақириладиган парентерал
механизм билан юқадиган гепатит
хисобланади
Гепатит D вируси репликацияси
учун гепатит В вируси структур
компонент– HBsAg зарур
Жахонда 5% якин HBsAg
ташувчилар ВГD билан
касалланган
ЭПИДЕМИОЛОГИЯСИ
Касаллик манбаи – сурункали гепатит
В ли беморлар ёки ташувчилар, шу
билан бирга гепатит D вируси билан
зарарланганлар
Юқкиш йўли – парентерал
Касаллик вертикал берилиши мумкин
Кўпинча оила ичида зарарланиш
аниқланган
ВГD 2 хил шаклда кечади:
1. Ко-инфекция
2. Суперинфекция
КЛИНИКАСИ (ко-инфекция)
Инкубацион даври – 8-10 хафта.
Сариқ олди даври – ўткир бошланади:
– диспептик
– астено-вегетатив
– гриппсимон синдромлар билан
Сариқлик даври – умумий ахволи
оғирлашади.
КЛИНИКАСИ (суперинфекция)
Инкубацион даври –
3-4 хафта
Сариқ олди даври –
ўткир, тез
бошланиш
Сариқлик даври –
бемор ахволи
сезиларли равишда
оғирлашади
КЕЧИШИ ВА ПРОГНОЗИ
Енгил кечиш – 10%
Ўрта оғир кечиш –
Оғир кечиш – 20% 45%
Фульминант гепатит – 25%
Тузалиш кам холларда кузатилади
Ўлим холати –30% гача
70% холларда сурункали микст-
гепатит ривожланиши жигар
циррозига тез ўтишига сабаб бўлади
Ташхиси ва дифференциал
ташхиси
Эпидемиологик анамнези
Касалликнинг бошланиши ва кечиши
Специфик маркерларни аниқлаш
Қоннинг биохимик кўрсаткичлари
Қуйидагилар билан солиштирилади:
Бошқа этиологияли гепатитлар
Механик сариқлик
Қорин бўшлиғи аъзоларининг
жаррохлик касалликлари
Даволаш ва диспансеризация
Гепатит D ўткир шаклларида
госпитализация қилиш
Патогенетик терапия
Интерферонлар – роферон, реаферон
ДИСПАНСЕР НАЗОРАТ 12 ой давомида,
агар қонда анти-HDV аниқланса, бундай
холларда шифокор назоратида
муддатсиз қолади
Шифокор кўриги: ХПГ билан– хар 6
ойда, ХАГ билан– хар 2-3 ойда.
ПРОФИЛАКТИКАСИ

Носпецифик
Специфик профилактикси йўқ
Лекин гепатит В га қарши
вакцинация гепатит D вируси
юқишидан дан химоя қилади

Вам также может понравиться