Вы находитесь на странице: 1из 302

M.


. .......................................................... 9
............................................................................ 11
.................................................................................16
1. ..............................21
2. - ...............................55
3. ,
................................................89
4. -
<> ..........................................121
5. ......................................140
6. ...............................172
7. ..............................................205
8. ............249
9. ...............290
10.
...................................321
11. .........................................360
....................................................................... 386
................................................................ 389
........................................................... 393
........................................................................ 400

.

.
.
, < > (1977) <- > (1989).
. <- > , . 1996
. . - ,
< >
,
, , , ,
, .
, . . < >: < (. . - .) ,
-
, , - ,
> (. 7).

<> <>
< >, >. . , : .
,
,
<... >, . . , ,
1 , .
< , - >. . . , <5> (< >).
, , , ,
. . , (
) <5> XX . ,
. . , . . . . , , .
-
.
,

<
>.

.
, ,
, .
. .

.
, , , , - .
-
, , -. , : - ?
? ?
?

. XIX .
. , , , , ; , ,
. .
( ) , .
.
, -
, , .
. < >
< >: <, ,
, , , , , -
,
. , fHqecKHx ,
12
-
... . <>
, , . , -

,
. , , ,
. ... , - , , >.
, ,
, , ,
, , ,
, - , . , ,
. ,
. 3.
, ,
. , , , .
, <> ,
.
XIX - XX . -
, .
?


. , ,
, . , 13,
.
, XX .
XIX .
( ,
),
, ,
,
, ,
, .
, ,
. , ,

, .
XX . ,
. < >
1960- .
, ,
, , , , ,
- ,
.
,

, .
. . , . .
, : < -
,
. , , (Bbi) > ( 5).
- .

14
. , ,
, ,
, , - , .
,
< >.
,
.
, , , , , . : , , , , , . ,
: , , , .
- .
,
.
,
, , -

.
. 9 10 , - . .
. . . , ( )
( )
.
, < >.
.
<, , >, <, ,
15
> <,
> . . , ,
, .
. < , -
. , -
- >.
.
. ,
, < >
. <> , ,
.
,
< >, 10, . . <
>, <> , ,
.
, , - - , <> . ,
,
. . , <
>, -,
.
. , , - , , , , , -

,
, . ,
- - ,
.

- , .
. ,
,

. -
, , .
:
?
, , . ,
- . ,
, .
,
,
, : , , ? , , .
, ,
, ,
. , ,

, ,
.
, , ,
, - //: 17
: < ,
,
,
. ,
, , > (Whiting and Whiting, 1960, p. 933).

, , - ,
- : < , , ,
,
. ,

- > (Segall, Berry, Dasen and Poorlinga, 1990, p. 37).
, ,
. - ,
?
,
: - , .
,
, , , , , , . , - , , -

(, Segall et al.. 1990). , . , <>
i- J te. , , 1
2751641 " d
18

. ,
, .
, - , , , ,
. , ,
<...

, ,

; , ,
, ...
,

, -
-
> (Shweder, 1990, . 12).
. , -

. . , , . , . ,
, <,
;
, > { , . 13). .
.
,
, . , , T -1 1/\|1: 19
, , , , .
,
. .
, , , - ,
. 1 , .
< >. , - . 2
- , . 3
. , . <> , . , -

, ,
, < > , < >, . ,
< >. .
< > , .
, ,
, - . ,

,
,
.
20

4,
.
-
,
,
. 5 ,

. 6,
, 5, . 7 .
8, 9 10 ,
. 8 ,
- :
. 9, , 4-8,

. 10 ,
.
11 , , ,

, , , , .
, , . ,

,
. ,
, , , , , . , .
, , .
1.

, , ,
.

, ,
1879 .,
1. <> 1880-
.
(
, . .)
, . ,
.
- . (1957)
, - .
, , .
<>
. , (Farr, 1983; Toulmin, 1980).
, , . ,
,
. ,
XX .,
.
22
-/1
, XX . . ,
T . ,
,

.
...
, .
, <> , , .
.


(Myers, 1953). , , .
:
. , , . , , ,
, .
, .

.
,
<>. IV . . . <>
, , , ,
. ,
<> , , <>
,
.
,
. <>
<, , >. , <> - <>, <>.
23
<> <>, - .
, , ,
,
<, , , > ( ).
.
, , ,

.
(. Jahoda,
1992 ).

,
XV XVI . ,
. ,
, <>
. , ,
,
.
, . ,
- . , , . ,
, ,
.
, , ; , ,
; , , , (Hodgen, 1964).

, : < , ,
24
, >, ,
, , , , , ,
. < , ,
,
-. , - > ( , . 363).
, , , , - , < >,

.
, ,
.

.
, , , , . XVI
XVII . ,
. -
-
( - ,


)
.
( ) . , ,
< > . < > (1735) : Homo sapiens Homo monstrous.
Homo sapiens , :
1. : , , .
2. ; , , ,
. .

25
3. : , , . ,
.
4. : , , , . .
5. : , , ,
. .
Homo monstrous , :
1. : , , .
2. : , .
3. : .
4. : .
5. : .
6. : .
, .
, ,
.
.

(Gossett, 1965; Harris, 1968), , 4.

, , XIX ,
,
, ,
.
,
, (Haller, 1971).
1849 . ,
, , < , , >, , (. : , 1967, . 9).

,
( -
26 -
<>) , (, ,
), , .
, ,
XVI-XVII . , , ,
, , , .
?
. ,
, ,
.
, .
, ,
, ,

, , .
. . , , :
< , , . ,
, , , ,
, . , . ,
.
, ,

. , , ,
> (Tyior,
1958, . 69).
, , pa . < > .: , 1989, . 64.
27
1
. . , (.: Ingold, 1986;
Hallpike, 1986; Harris, 1968; Sahlins and Service, 1960; White,
1959).
. . , ,
(Herskovitz, 1948) < >, , , ,
, , . .
< >,

. . . . , <...
, , , > (Tyior, 1958, . 27) .
, . . -
XIX . -
, : <
, - , - ...
> ( , 1958, . 1).
, , ,
,
, , - .
. ,
, . .
, . , , - .
, , ; ,
,
. , , ,
, -

,
(Spencer, 1886, . 521).
28
. , ,
,
< >: < , , , ; ,
.
... ,
,
, > { , 1886, . 522).
. .
, , -
. , < >
< > < >,
. ,
. ,
,
, .

. -
. - ,
,
, , ,
, , . , ,
.


.
, <,
, - > (Segall et al,, 1990, p. 53).
.
.
29

( ,
) , , , ,
(
). ,

,
, ,

<> - .
, . XIX . ,
, ,
,
, . ( < >, ) :
<,
, -
, - , ,
, ,
, , .
, , , , , . " " -
, ,
, " > (. : Muller-Lyer, 1920, . 32).

. , ,
,
< >: < , , , ; ,
.
... ,
,
, > ( , 1886, . 522).
. .
, , -
. , < >
< > < >,
. ,
. ,
, -


, .

. -
. - ,
,
, , ,
, , . , ,
.


.
, <,
, - > .
.
.

( ,
) , , , ,
(
). ,
,
, ,

<> - .
, . XIX . ,
, ,
,
, . ( < >, ) :
<,
, -
, - , ,
, ,
, , .
, , , , -

, . " " -
, ,
, > .

, , : , , , ,
.
. . (1901) . . (1865)
. . . , , , <
, - - ,
,
- >
(1865, . 94).
- ( ),
,
, ,
.
. - , - .
, . . , . , . (, , , ), . - ,
.
, ,
, < ; ,
,
>.
. - , , , , - ,
- . , . - , ,
. ,
,
< , ,

...; ,
, > (Levy-Bruhl,

1919, - 61). . - , ,
, <> , <>,
.
, , . - ,
=
=.

. . . , . - ,
<
, , ,
> .
, . - , ,
, .
, ,

. . - ,
.


, <>, . - , <> (. . . ).
, .

, ,
, <> ,

( ).
XIX .
, , < , , , ,
>

, ,

, . .

(1864) ,

.

. (1906)
: <, , - ,
- .
, , ... , . , :
, > .
,
, , .

, XIX .,
.

, .
,
.

; , . , , , .
, , ,
, ,
, , ,
.

, < >.
, -
, ,
, , - , , ,
< >. ,
. , ,
( ,
<
>: LCHC


XVII .
, , , <>
- . , - .
- .
: (1)
;
, ,
; (2) ;
- .

34
- , ,
,
. , - , ,
, . , ,

(Valsiner, 1987).

XVIII XIX , , <-> .
,
,
.


XVII . < >, , (Bakhurst, 1991;
Gardner, 1985). ,
, .
.
.
-

XVII . , , , .
; (,
, .
,
.

, ,

35
, , (). , , ( )
; .
<> , . , ,
, , -
, .
.
,
.
, XVII .
,

. .
,
.

, . , ,
- . , ,
;
, . ,
, ,
, (,
), , , .
,

.
2
36
, , , , , ,
, ,
, ,
( ). . , , < > ,
, , , -
: < , ,
?> (Condorcet, 1822,
. 262).

, XVIII . . < > (Vico, 1948) .
, ,
. < > ,
.
. ,
,
.
, - .
.
, , ,
, , ,
, ,
, ,
, <> .
. .
:
! 37
< , , , , ,
, , . , , , , -

.
, " ":
,
> (Berlin, 1981, . 96).
. ,
, .
< >, , ,
, ,
.
XVIII . , . ,
, ,
, , .
. <Volk> () -
,
. .
,
, ,
, ,
: <, ,
;
, > (Herder, 1966,
. 362).
XIX . V61kerpsychologie Geist - < >, ,
8.
. ,
<Volk>, .
, ,

38
.
-.

XIX . .

, .
. , , ,
.

() - . . . < > (1843) -


, - ,

9. . . . ,
,
, .
. . . ,
(, ,
; ,
, ) ,
. , , <... -
> {Mill, 1948,
. 173).
, , . 39
. -, , .
. . < >. -, ,
, ,
, < ,
, > ( ,
.170).
,
, . .
. , ,
< >. , (< , >) . , - , ,
. , . , <, > ,
. ,
,
, , ,

.
. . ,
: < "" .
[ ethos - ]
, ,
> ( , . 176-177).
() . .
- - , .
. L. ,
;
, , <...
40

, , > (
, . 177). , (
),
, < >.
volkerpsychologie. . .
.
, .
1860 . . X. <
> (Zeitschrift fiir Volkerpsychologie und Sprachwissenschaft),
- (7hoda, 1992; Krewer and Jahoda, 1990, Whitman, 1984). . ,
Volkerpsychologie
. . . - , , . (<,
>), (<
>) ( ,
, , ).
< >,
, ,
.
. X.
,
, , , , , ,
. . .
. ,

, , . ,
,
(, , , , , . .). , ,
(Dilthey, 1988).
v\ 41 . , . , , ,
, , Naturwissenschaften - , , .
XIX .: < -
. .
, ,
> (. :
Ermath, 1978, . 148).
. , , .
. . , , ,
- , (Dilthey, 1988). . , ,
, .
. < >, , . , ,
.
. .
. . : , . , < > . ,
, ,
. <>
.
42
, ,
, .

, ,
(), ,
.

, .
. , .
, ,
. . . Volkerpsychologie. , Volkerpsychologie ,
,
. , ,
, <
. , , , ,
. , , ,
> (Wundt, 1921, . 3).

, , , .
. ,

(Jahoda, 1992; Wundt,
1921). , , <...
, , , ,
> ( , . 2).
. , ,
Volkerpsychologie, :
. , , Volker
43
psychologie
, . : <
,
, , ,
,
... , ,
> ( , . 3).

. ,
,
: Volkerpsychologie . ,
, .
, Volkerpsychologie , < >.
. (
), , , . ,
<
,
> ( , . 4). , .
- . Volkerpsychologie, , < ,
> ( , . 4).
. ,
,
. , , . . , . ,
, , : <

> ( , . 13).
44
. ,
, ,
< >.
?
(, Damiger, 1990;
Farr, 1983; Van Hoorn and Verhave, 1980), .
() , .
. ,
,
. . , . ,
, , ,
, . , ,
. -

, . ,
.

, .
. ,
, ,
. .
, .
. , ,
, . , .
.
,
. :
v\
45
1. -
.
2. <
> .
3.
, , ,
,
.
3. . : < , ...
, " "> (Cahan and White, 1992, p. 8).
,
, :
4. (< >),
,
,
, . .

5. , , ,
. , ,
<>, ,
.
6. , ,
,
.
, Homo sapiens
-
< , >12.
1 ,
, , ,

46
,
, .
, , , , ,
, : < ,
. , , ,
, . ,
, > (Shweder, 1991, . 80).


,
. , - .
,
.
,
, , , ,
.
.
<>
. Volkerpsychologie ,
(Cahan and White, 1992; Jahoda,
1992; Judd, 1926; Farr, 1983). -

.
( , )
Volkerpsychologie. . .
, << > - ,
,
. . - . .
!
47
, - ,
.
, : <

.
. ; , , > (Munsterberg,
1914, . 17). , ,
, , < ,
> ( , . 15-17). . ,
,
,
.
. , , Volkerpsychologie . .
.
, ,
. , .
. ,
, , . . ,
, ,
, .

, ,
,
, , .

-, .
<>
48
. ,
. , ,
Homo sapiens ,
, , , .
,
, . ,

.
, , .

<> ,
. , , ,
.
.
<>
. , - , , ,
.
Volkerpsychologie . -
,
. ,
,
, .

- .
. -
.
(Durkheim, 1912). (1928) , .

49

- .
Volkerpsychologie
, .
, (1926),
, .
. , , ,
, , , . .
< >, .
;
. , , , . ( . Volkerpsychologie) , , .
- , (Mead, 1935; Dewey, 1938). <>

.
<> : ,
, . , < >, . , ,
, - , , ,
- .
, <> . , . ,
50
, ,
, .
< >,
, ,
.
-
, . . .
,

. , . , . , . , 3. , . , . , - .
( ) ,
: ,
. . (Van der Veer and Valsiner, 1991).

.
,
, .
-

. -

, .
,
.
.
- , XX . ,
.
- . , , ,
[ 51
< >. , <
> , ( )
,
.
, . , , ,
XIX . . ,
.

, , . , , , , , .
52

1. .

, , , , . (Blumenthal, 1975) . (Brock, 1993b). , ,


, , , , .
9
: <, ,
!/ / . , ,/ / ,
. / , ./
/ , > (. ,
, 1, 2. . ).

XX .
, - , - (Harris, 1968, . 41 ff).
(Lumsden and Wilson, 1983).
, , < >, 1864 . ,
, ,
: 1) , ,
, ; 2) , ; 3) << > < >.

(Leuinson and Malone,
1980). . (White, 1959), , ; . . (Carneiro, 1973)
. ,
, w 53
.
, ,
, : < -/ / / - /
/ ,/ , > (. . ).

7 .: Gardner, 1985;
.:
Shweder, 1991.
Q
Volkerpsichologie
. ,
- ( - - . .). . (Blumenthal, 1975),
, Volkerpsichologie < >. , : <Volkerpsichologie -
,
< >. Volker ,
<> <> (. 1081).
. . . , . ,
, , . , . , < ,
,
. ,
> (, 1975, . 14-15).
(1990)
. X. .
(. : Jahoda, 1992).
,
,
{Brock, 1993b).
. . (Cahan White, 1992) . , <> .
,
, . < >: <
(, , ,
54
-, ,
), > (Tolman, 1958, . 172). , . ,
<> , . . , . . .
2.
-
, - ,
. :

- - - , .
,
. . ,
, , . - ,
,
. . -
; ,
, .

. ,
, . ,
, ,
, , , , .
,
,
,
.
, ,
-
56

,
, T
.
,
, .
, ,
, . , , , .
-
. . ,
-

. , , , , , 1. ,
. , , -
, .
, . ,
, XX . , XIX .
, , , .
1920-1940- .. , ,
. ; ,

;
.
-
57
, , ,
, , ,
, , ,
. ,
.

- ,
(Haddon, 1901).

,
(Segall, Campbell and
Herskovitz, 1966).
1895 .
, . , ,
, . . (

) .
, , , <
, -

> (Haddon, 1901, . V).


- . X. . , (.: Slobodin,
1978). , 1897 .
. - . .
- ( ). ,
" X. .
, .
,
, .
, < >, , <
, , >
. : < ( ) , ,
, , ...
,
,
- ,
> ( , . 13).
1880-
<Nature>. , <> , < >. , , , , .

.
. X. . , ( ); . . , ;
. , <->.

, , . , . .
, -

, ,
. . -

, ; , ,
,
.
. X. . 170 . , .
,
, :
, . < >
2,1:1. , , .
, ,
, < ,
> ( , . 14).
.

- . , - , ,
-. , , .
,
, ,
.
, ,
.
,

, , .
, ,
,
.
1,77:1.
. X. . ,
.

: < , ... , ,

,
... ,
,
,
> ( , 1901, . 42).
, .
, ,
, , .
. ,
, ,
,
. ,

. . . , , ,
;
.
. . . , , , : < ,
[]

> . : <
>. . .
( ) .
, , , . , , . ,
.
, . . , < > . . . . ,

. , . , , ,
:
< , " -
" ,
, , , -

? ,

, , - ,
.
,
> ( , 1916, . 206).
. .
: . . X. . . ,
, , . (
. X. . ) . .
. ,

, ,
,
, , . , ,
.
. . . : < , , >, , ,

. , , ( ),
, ,
, . ( ,
, - . . ):
< [ ],
. , - ,
, ... , ,
, > ( , . 207-208).
, , . . , , . , - , ,
,
, , , . , ,
, , . ,
<> ( , ), - .
, -

. , . . ,
, . : <>,
; <> ,
.
, < >, , . <
>. , , ,
, ,
,
. . ,
, .
, ,
, .
. . , ,
,
, , .
. , : <[ ] ... ,
; ; ,
,
. > (
, . 211). . .
. , . < , - , - !> ( ).
,
. X. . . . X. . ,
,
.
-

. . .
,
, .
, , , . ,
-

,
(, , ).
,
, . . , , ( )
,
. . . - , ,

.
. X. .

.
, , ,
,
,
. ,
, ,
. . X. .
- , ,
,
, , . ( ) , , <
, > (Rivers, 1901, . 43). : < , , , , .
,
,
,
> ( , . 43).
, , , .
, , .
, ,
, :
,
.
, . X. . ,

, , - ,
.
:
< , , , , () . ,
.
, ,
> ( , . 4445). , < , , >
( , . 45).
, ,
.
. X. . .
( . . ), . ,
, ,
. , ,
. , ,
- <
>. . ,



( ). , , ,
.
:
. X. . .
,
, , , ,
2.1.
. 2.1. , -

: - -; - - . - .
,
-,
, - . ,
, , , , .
1960- ,
. X. . .
, , .
4. .
,
, , , ,
, . -
, , < >,
,
, <> . , , ,
- .
. , . .
( ) ( , ). 30 344 ;
1900 .
, , ,
, ,
. ,
. ,
, .
, -

, . ,
, -
.
, ,, , ,
. , : ,
, .
. (1990), ,
, .
, ,
,
,
,
.
, , , .
(Berry, 1971) , ,
, ,
. , :
,
- .
. ,
. , . , . . ,
4 500 13 000
. ,
, , , ,
( ). ,
, : - , , , - ,
, ,
.

1980- , .
, <
, >.
? , , . ,
,
.
, , ,
, ,
. ,
.


,
, .
.
.
, , ,
, . .
. , , .
IQ- , ,
, , .
. . , : < ,

,
. - , , , , . , , -
> .
, . . , < >.
XX .
. . . , ,
, , . , , - ,
.
,
, , ,
.
. ,
,

, . , -

,

,
.
, , , ,
.
<
>, ;
,
,
.

, , - , ; ,
. . . , < >
,

, ,
.
, , ,
. , ,
,
, - , ,
(,
, ,
, ).
. . ,
.
, , .
<> , ,
() . ,
(
),
IQ-.
,
,
: ,
( ). , ,
, ,
, .
, . , , -

, .

, .
, , . ,
, -
.
, ,, , ,
. , : ,
, .
. (1990), ,
, . ;
, ,
,
, T
,
.
, , , .
, ,
, ,
. , :
,
- .
. ,
. , . , . . ,
4 500 13 000
. ,
, , , ,
( ). ,
, : - , , , -

- ,
, ,
.
1980- , .
, <
, >.

? , (Deregowski, 1989), . , ,
.
, , ,
, ,
. ,
.

,
, .
.
.
, , ,
, . .
. , , .
IQ- , ,
, , .
. . , : < ,
,
. - , , , , . , , -
>
, . . , < >.
XX .
. . . , ,
, , . , , - ,
.
,

, , ,
.
. ,
,

, . , ,

,
.
, , , ,
.
<
>, ;
,
,
.

, , - , ; ,
. . . , < >
,

, ,
.
, , ,
. , ,
,
, - , ,
(,
, ,
, ).
. . ,
.
, , .
<> , ,
() . ,
(
),
IQ-.
,

,
: ,
( ). , ,
, ,
, .
, . , , , .

. , , - .
- IQ
, - , .
. , , ,
( !) , , .
, .
.
:
, ,
, .
. . , , ,
: < >, ; , ,
<> ,

, , ,
, , . ,
.
, IQ- . ,
IQ- , , IQ-
,

, - (
. Segall, Dasen, Berry and Poortinga, 1990; IQ- . ,
. ,
,
.
, .
IQ- , IQ- ,
. : . .
IQ-, .

XX . , ,
, ,
. , . , (Gallon,
1883, . 72). , , ,
,
.
, ,
, , - , < >,
<>,
-,
, . .
(1932). ,
. .
- . ,
, ,
. < >.

. , . ,
, ,
, ,
, ,
, .

. .
, .
. . ,
.

.
. . . , , ,
. - , ,
. , :
< ; , , ,
> .

( ,
, ),
- : <
. .
.
, - ,
>
( ).
. .
,
: < -

, ,
.
,
> (
, . 266). . ,
.
<: , .
: , ... ( , ).
- -,
...( ) , - ...
: , , ,
.
: , , ,
. , ... (
). ,
-.

: , , .
?
: , , , .
... ( ). , - ...
... , , ,
, > .
. . ,
. , , ,
, , ,
< . , ,
,
, , .

. .
,
, , ,
, , .

> ( , . 265-266).
,
. . , . X. . :

, .
, . . (
), , , ,
, . :
< ,
.
, . , ,
. ,
, , , , . ,
, , . -

, , , ,
. , > ( , . 266).
. . . .
. . ,
, , , ,
.
. . <... > ( ,
. 197), .
. , , <...
, ,
, , > ( , . 197).
. . , .
, .
, . ,
, .
, ,
. . , - , .
(< >) (< >). ,
, -
, .
15-18 , ,
.
. . . , -
. ,
, <
>,
. ,
- ,
.

, ,
,
, , . . < > . , ,
<>, , ,

< >.
, , ,
< >.

. , , , .
, ,
, , -, < > , . . .
,
. . . , (<>) ( ), ,
<> - , .
, ,
10-20 .

, . , ,
. , . -, -
, ,
, , - , , , . . . , . , <
,
- , , ,
, >.

. . ,
. . . -
.
, . . ,
,
< >.
, , < >:
, -

.
1960- , , ,
(, , , ), , . .
() ,
;

( .: Kail, 1990).
, , - , , . , ,
, ,
.
,
, . .
.
, . . , . - ,
. ,
( ),
, .
, , , .
-
.
,

, .

,
, ,
, -
;
1. , ,
.
, , , , , .

2.
, , .
, ,
, , .
3.
(, ,

, ), .
4. , ,
, , . ,
- ,

,
.
, IQ-, ,
,
, . -
- ,
?
, , ,
?
, . , :
, ; ,
.
,

.
.
,
- , - , - .
, . , ,
- ,
.
, , -

. , ,
. ,
, .
, ,
,
- ,
, , , .
, ,
, !
, , ,
.
, , .
-
, ,
- , . , ,
- .

,
, ,
,
. , , , < > ?! (, , . ).
, , . , , , ( ).
, , , .
. , ,
,
. ,
, -

,
, .
-
IQ- , - .
, IQ- ,
, ,
, .
-, , -
, IQ- ,
,
(, ,
,
; .: Plomin, 1990 Scarr, 1981). , ,
.
, , , ,
(<>) , . ,
, , , (
, ). , .
, .
,
, ( ),
, ( ).
,
, - . - , , , .

, ,
< > ,
.
,
, ,

,
, , ,
, .
, ,
,
, < >, .
-
,
.
, - .
2. - .
William Kessen (1990, . 12) : 1880 . -
; 1884 . - ;
1885 . - ; 1892 . - ; 1899 . - ; 1902 . - ; 1905 . - .

- . , , , . ,
. . ,
,
. . , , - . ,
,
, . , ,
, , ( ) .
, , .

: .
. . .
.
. . , , , , , , ,

,
, <,
, , , >
. , ,
: )
, (
) , ; )
( ), ( ) ; ) ,

. ,
. ,
, ,
, ,
.
, .

,
, ,
3.
,

, ,
2, .
, ,
, . ,
( 1932 . , , . 1931 1976 .)
-
.
, , -
. ,
. ,
, , . -

, - . ,

-
(Cole and Means, 1981). ,
- , ,
?
, , 1960-

- . -
,
.

, , . , ,
,
.
, , .
1940- 1950-
, XIX . . , ,
, , .
,

. .
.
, , <... ,
.
, ,
,
, > .
, . ,
, .
< > .
, . , <> .

<-->,
.

, , ,
.
, ,

,
. , , ,
.
, .
,
, .
, , , , 10 .
1960- 1970-
-
, .
-
, .
,
1960- , ,
( , , ,
. .
< >
,
, - . 1960-
, ,
, .
,
,
. .
1963 . ,
, ( ).

, , .
,
,
. ,
, ,
< >. . , , . ,
, ,
. ,
.
, , . , . . ,
. , ,
. ,
, , . , , , . ,
, . , , , . -,
, >. ,
, ,
, ,
, , .
,
,
,
. , , ; , , .
. - .

. , . , , -

, , ,
, . , ,
2+6=? , 3+5=? , , ,
, ,
. ,
, , . ,
, ,
,
. , , , ,
, ,
, .

,
, , , , ,
, , .
, ,
. ,
, ;
,
( , ). ?

. -, ,
, ,
, . ( ), , , : ,
. , , ,
,
,
- , . ,
, , , ,

.
,
, , ,
.
,
, , . , - -

, IQ-.
, - . , ,
, , , , . ,
, , .

. ,
. ,
, .

,
( ) .
,
<
>.
, ,
.
, ,
, <
>,
.
. ,
<> -
. <> (), <>
( ) .
. , ,
- , .
, <> ()
.
, ,
, - .
,
, . ,
, ;
, . , , < >,
, - .
<> - , ,

. , 10-13 ,
.
, (1,5; 3; 4,5 6 ), ,
, . ,
.
, ,
, - , . ,
- .
,

, , . ,
.

, , , , , :
, ,
,
, , .

<>
, ,
,
, . - , .
1966 . ,
; , , .
, ,

.

<> <>,


. , , , ( , ,
. .).


. ,
,
.
,
. , ,
, , , 2, .
.
, , ,
.
( )
. , , ,
, , , . 2 .


, ,
, <>,

- . , .
,
.
, , .
: ,
, . . , ,
, ,
.
, ,
.
,
, .

,
: ,
,
. -

, 4.
,
, ,

, ,
, . . ,
, ,
, .
, , ,
, ,

. ,
, .
,
.
, (
) ,
.
,
, , (
). ,
. , , ,

.
. ,
, :
I
1,1
II
7,3
III
6,8


8,9 9,8 9,0

-
,
.
,
. , , ,
. ,
, - , , , ,
- , ,

,
(
, - ). .
, ,
( , , - ), ,
( ,
). ,
,
, .
.
,

( ,
, ?), . ,

( 2). , ,

, ,
.
, , <
-
, >
.
, . ,
.
: , , -

l
- , , , , ()
. ,

; ,
,
,
. , - < >,
- .


, . , ,
(Cole,
Gay and Glick, 1968).
, .
. . 10-11 . ,
() (),
, .
, ,
.

,
- , -
.
, , <> < >, ,
,
, . ,
. ,
,
,
, .
,
, , , -
. , ,
, , < -

> - , ,
,
.
. -
, <>. -
, , , . . - ,
: <, , >
( , . 211). , - , . , , ,
. . -
: < ...
,

> ( , . 222).
: , .
,
<>
, . (1978) < >,

, , - . , . ,
.
,
, . ( , ) ,
,
.
:

1970-
, ,
.
, , , -

, . , ,
.
, ,
, .

, . , , , .
, , ,
,
,
. ,
,
, ,
,
.
.
.
,
. :
, .
.
, ?
, , , , , : < ,
, ?>
. (Scribner, 1975a)
( , ) ( ). 3.1. .
,
; , , ,
.
, , ,

(Green field and Bruner, 1966; Stevenson, 1982). ,
, , -

,
,
. , , .
. .
. . , , , . , , . . ; 2, , . , , , ,
, ,
.
.
.
.
, ,
, , ,
, ,
, -
. :
... . - ; ,
, , ... ,
, -
? ,
, <... ?> .
, ,
, , .
.
, ,
, . , IQ-, . , (. 2), ,


,

.
,
. , , , , - ,

.
- .
. (1995) . . - (1910) .
(1912), , . -
<> <> . , <>: <, , , - > (Piaget,
1995, . 191). . ,
, , , .
.
,
,
, (Mead, 1932),
.
1960- .
.
, :
1. . . - ,
.
2. .
, . .

.

3. .
, <...

, , , ,
. .>
4. . . , - .
, ,
, , ,
.
. , . ,
. ,

.
, . , , ,
. ,
. , ,
, , . 1960- , . . ,
1960- ,
, . . (Price-Williams, 1961). ,
, , , - ,
. , 12 13 . ;
. , 1970-
, : < ,
> (Dasen, 1972, . 31). ,
.
( .: Berry et al, 1992; Dasen,
1977a,b; 1984; Segall et al., 1990).
1972 . .

.
, ,
( , - ), ,
, ,
,
,
. ,
.
. -, ,
,
. -, , , ,
,
. , , ,
. , , ,
( , ) (
. . (Harris and Heelas, 1979)
< >). . .
1970- . , (Dasen, 1974, 1975, 1977b).
, , .
. (1984)
(

) ( )
(). ,
, ,
. , ,
,

. , <
>, ,
, ,
, , . ,
- , , , - . .
. ,
, - (Dasen,
1977b; Dasen, Lavallee and Retschitzki, 1979; Dasen, Ngini and

Lavallee, 1979). . , , .
,
,
, ,
.
, . , ,
,
. , , ,
, , ,
, ,
.
(Irvine, 1978), , (Greenfield, 1966), ,
,
, . ,
,
(
. Greenfield, 1976).
. , - . ,
, , ,
: , ,
, . ,
<>, . . . ,
(
. ).
-
, - . (LeVine and Price-Williams, 1974), . (Greenfield and Childs, 1977),
. ,
, , ,

. . . ,
,
( 1) ,
. 8-10-
(),
, . 13-18- (),
. ,
.
.

,
.
. ,
. ,
,
,
.
, , ,
, , . , ,
.
, < >
.
- ?
, <> , , (., ,
Hallpike, 1979). , . .
, , .

. ,
(Case, 1992;
Fischer, Knight and Van Parys, 1993). , ,
, ,
,
, .

.
,

.


,
.
1930- ,
(Bock, 1988).
1960-
(Within, 1967)
. (Berry, 1966) . . , , (Within
et al., 1962).
. ,
< >.
.
, ,
. , , .

, ,
, , .
,
, .
, ,


. ,
. . : <[] , , ,
, []>
. - .
. . -


: (embedded-figures test - EFT) (rod-inframe test - RFT). EFT
, . RFT
, - ,
,
,
. RFT - : , ?
, ,
. RFT , ,
<>
EFT. <->,
,
. , <-> ,
RFT ,
, .
. (1976)
, .
HAF. , , .
. : < ( ),
, ,
, ,
.
, ,
... ,
, > (Berry, 1976, . 200).
. ,
( . LCHC, 1983, . 650 ff).
-, ,
, , < -> -> -> >
- .
, , (-

) , , .
,
, . .
. , , , ,
. ,
, . ,
, ,

, 1970- ( : Berry et al., 1986; Van de Koppel,
1983), ,
, . , , ,
(,
, , , , EFT).
,
. , < >,
,

.
(Serpell, 1990) ,
:
1. , , , (
, ) .
2. -
- ,
. ,
. , ,
, ,
< > ( , . 120).
3.

( ) ( ), , < ,

( , . 212).
, . .
. , ,
, , .
,
, .
, . , - ,
.
, , , .
. . ,
. ,

. , :
.

1970- - 1980- ,
,
. .
, , , , ,
: 1) - ; 2)
- .
,
, ,
.
,

.
, -

. - - , , , .
, , <>.
,
. , , ?
- , , . ,
.
1964 . , ; .
. ,
, , . , ,

. , (
, ), ,
.

3. ,
.
1960- ,
. : 2
,
, .
, , . < >
logy) 1966 . .
- .
1973 . < - > .
-
.

: ,
, , , ,
, . -

.
, , , ,
- ).
, , (
) .
.
, . . . . (Das and Dash,
1990) - ,

.

. 3. 3. . , . . ,
(Brown and French, 1979; Ginsburg, 1979). , ;
.
. LCHC, 1982. . .
,

4.
-
<>
, ,
,
.

() ,
, , : < >. , . , -,
,
; ,

,
; . ,
(, )

<> . ,
- , .


<> ,
- , ,
,
, < >. -
<>
. , , , , <> . ,
, .
, , -

<> . ,
- . , , .
<> , - - ,
<> <> .



, (
)
1960- 1970- , - ,
, . ,
, ,
. , . , , , .
1970- : .
,
, , , , , , -

,
.
. , ,
, <> . , ,
, , .
,
. . , ,
.
,

- ,
, , .

- . ,

, ,
. . ,

(Hutchins, 1995). , , .
, . ,
. , < >,
, . , - - .
, , ,
, :

, ,
, .
, , , ,
. ,
, :
, , , . ,
- , -

<> XX .

, ,
,
XX ., . ,
: ,
, ,
(Stern, 1990; .
: Krewer, 1990).
<>
, ,
- . ,
, - - ,
- (Koch and Leary, 1985)
, <
>.
(Toulmin, 1980) . Volkerpsychologie,
< >. - (Price-Williams, 1979; 1980)
, -
,
<... , > (
, 1979, . 14). , , .
,
,
, ,
. Volkerpsychologie,

. .
. ,
: < - , ,
> .
, . , ,
, <
: (), ;
> (Eckensberger, Krewer and Kasper, 1984, p. 97).

. , (Barker, 1968), (., Habermas, 1971; Ortner, 1984),


.
, ,
, .
, , < ,
,

>
.

, ( ) ,
-, -
.. . , , . , .

,
(, 1990).
. , - ,
.
, . , <folk psychology>, <...,
, > ( , . 35). <folk
psychology> ,
- , <> . . , ,

,
(, 1990; Feldman, 1994; Lucarielo, 1995). . , , .
. . . , , , -

, . -
.
,

. . , ,

, . - . . -
, ,
. .
. . .

,
. , ,
. .
,
;
- < >, ,
;
- ;
- , . , , ;
- ,
, ;
- -
<-> ;
- ,
.
-
, ,
.
<>
, , ,
- . -
,

, .
. , - ,
.

-
. (Cole, 1979), ,
. . ,
.
-
1960-
. . , < -> (S--R), < >,
, ,
,
(Hilgard, 1956).
. , ,
< > (, . .
), ,
, - -
(., Kendler and
Kendler, 1962). ,
, ,
.
, , ,
. , .
, .
- - ,
1966 . ,
( : Luria, 1971; 1972; 1976).
,
, -

- .
. . . ,
. -

, ,
XX .
, . , ,
?
, . . ,
, , .
,
- -,
, . , <Mind in
society> (1978). , .
, .
,
. .
. <The making of
mind> (1979) ,
, . .
XIX XX .
, <>

. . , . ,
. , <Mind of a mnemonist> <Man with a shattered world>, ,
, .
.
, < > - .
, , ,
: -
, - , , , . , -
, ,
, ,
. , ,
-
, , . , ,

.
, .
, . ,
-
< > . , , ,
- . ,
. , . - .

.
, ,
-
. , , ,
,
- .
-
- ,

.

. ,
,
3.
1. . - , , ,
. ( , , <>
, .) .
-
(Luria, 1928) : < , >. <
,
,
> ( , . 493).
. <>, ,

.
- , . . . < >, . - . .
5<
, , ,
.
, <, , , ,
> (Luria, 1928, . 495)4.
- .
, .
, , ,
-
(Dewey, 1916, . 92, . Hickman, 1990, . 13).
: <
, , , , , Homo sapiens, Homo faber.
, , , - ,
,
(Bergson, 1983, . 139).

. X. , . : <, , , . ,
, .
,
. , . .
, , > .
2. .
,
.
, -
, . <... -

, ,
, ,
.
, ,
. ,
, , > (Dewey, 1963, . 39).
, . - -
0. < >.

.
3. .
- , . . . . , ,

. , . ,
,
.
. ,
,

. 1929 . . , < >,
( - ) . : <
, ,
- , - ,
, , ; ... , ,
,
. , ,
,
>

, .
,
.
, . , - -
.

, ,
<> .
,

, , . , ,
. , , .


. , 1920- 1930- , . < > (1956), < > (1994) < > ( . , 1993) .
. . <... > (1993, . 36).
< > - , .
< >: <
, . ,
> ( , . 37).

. ( ,
, ).
.
:
,
(.
. . . ), .
, : < , , , :
, , ,
,
...
. ,
. . .
, . , -
, , ,
> ( , . 74).

. . < > . (1925). .

, , . , ,
: < ,
; ,
, - , - >.
,
,
, < >.

, , . -
.
. . , , < >, , <
>. , ,
(<
>) ,
, .
<> . -,

. -,
. . . .
.
, , .
- , < >, . , , .
<> ( )
.
. <> , ,

< >, , , . < >. ,
.
<-

> , . < >.


- ,

, . , ,
,
. Homo sapiens.
,
,
, ,
.
, ,
.
- 1930 , .
, , (. , . , . - .). , ,
, < >, . XIX . , 1,
XX . ,
.
, (1991), ,
.
( ) -
. . ?
- ? .
,
,
. , , < > (1987), , , <
> (1993) .
. .
, , - , . -

,
.
5 ,
. 6
- . 7
,
- . 8
- . 9 10 , ,
. , , 11 , .

4. -
.
1 . (Scribner, 1985)
.
.
2 . .
. . .
-
1920- 1930-
;
, <means> () <medium> (). , medium
<by the medium of which> ( ) -
<>,
, . <> <means>, , <by
means of which> (/ ). , means media - .
, ,
<, > (1990,
. 346).
. . , < >
-. . (Van der
Veer and Valsiner, 1994).
. . .
: <..., , () ,
, , ,
> .

. , , , ,
, . .:
5.

< >
- , .
-
, , , , .
- , . -

,

- , , ,
<> ,
.
, - . , <>, , , , , ,
, <>.

- ,
.
, , . , .
,

, . ,
, .
() . ,
, .
, ,

, , , . <>
,
, .
(, , , ), , , .
-
(1977; 1979), .
. . . . . <...,
, >
- ,
. <, - - - .
< > , , >
( , 1990, . 182).
,
, ,
, . ,
, .

. -

: ,

, - ?
.
,
. ,
, , ,
, - .
, , , . ,
,
-
3.
,

- -

, , part parsu
(. . 5.1.).

()

. 5.1. , ,
<>,
<>, , , - .

: ,
<> ( <>),
; , <>
( <>), - ,
( ,
. .) ().
, ,

, . , ,
,
.
, , ; ,
, () ()
; ( , ,
), , .

. ,
<, , >
<, > , ,
, .
, (Durkheim, 1912). , : <
;
. ,
,
(
). ,
, , > (White, 1959, . 236)4.

- , .
: <
, .
, ...
,
.
, , . , , , >
(White, 1942, . 372).
. :
< , .
, .
, , , . ,
... , , > (Luria, 1981, . 35).
( ) , . .
, , ,
, (Latour, 1994).
.
,
5.1., . - , , ,
, .



. . ( )
<... ,
>
(Wartofsky, 1973, . 204).

.
., .
<, , , >;
, ,
.

, , ,
.
, .
. ,
, , .
, <
<>, ,

<>
> ( , . 208). .
.
, <> , .
, ,
so , . .
; , , ,
, - , , , .

, . , , .
, ?


: . <> ,
-
,
. - : <
-, , , , -, ,

, >
,
. . . , , ,
( . )

1973). 1970- .
<..., , >, : < > ( , 1973, . 5).

- ,
.
. - . , ,
-, .
(Geertz, 1983),
, . ,
:
< < > ,
, : - , .
< > ( , ),
, . . - , , ,
, >
, .
. .
,
, <> , . .
,
- , , .
. , ,
. ,
,
, : < ,
, -
: , , -

>.
. . , : 1) , sui generis, 2)
,

. ,

,
, -
<>,
, ;
- , , ,
.
, , , ,
- ( . , 1912).
<> <>
,
. , < > . ,
,
. , <>

.
-

. ,
<> <> , .
,

,
,
-. .
, ,

, ,
. , ,

. : < - - ,
, , >.
, , , , .
- , ,
,
,
.
, ,
. , ,
, , < > < >
. , , .
, , , ,
, ,
. , , . .
, , , <
, -,
. ,
,
> (Rummelhart, 1978, . 39).
,
, , , , - , , , : < - ,

> .
(1984, 1990, 1995)
,

. ,
, . . : < ,
,

, . ,
,
>.
. ( , . 108)
.
-

, <... , , >.
,
, , ,
(, ), (, ) (, ).
-
,
.
- , , , , ,
.
(, 1990), (Nelson,
1981, 1986)
. .
< >. ,
, <...
,
> (Nelson, 1981, . 101).
:
< , < >. : < , - >. : <. , -, --, ,
, , , ,
, , - --, ,
, - []...
[ ] <, ...> ,
--, , ,
, , ,
. , ,
, > (Nelson, 1981, . 103).

. -,
, . (< >, < >). -,
. -,
( , ).
, , ,
, (
, . .),
, (, - ).
. -

, . -, , , , . , .
, ,
.
, , , ,
.
,
( , . 109).
. , ax, , , <> . ,
, -. ,
. <
> ( , . 110).
7.
. (1990)
, ,
. . . ,
.
(<folk psychology>), , .
, <
> (, . 56).


.
, . , ,
.

, .
, , , ,
, < >.
, . . , ,
, 1920- . , , , , .

.
, , . . , . , . (1995), -
<> ,
, . . : ,
, .
. - . - . , .
. , - : , , . - , .
.
, : <,
, , , , ,
: , ,
( ) , > .
, () .
, , ,
, . ,
. , , <
, >.
- <... , "",
, ,
. - , ...
- ,
, . , >
( , . 354).
. (1996) . (1986) , , . , . , < ,
> .
. , .
. . ,
(
. . ) (
). .


e , , , < >. , ; () ,
.
, , .
, ,
. ,
, , , ,
.
<
,
, > (DAndrade,
1990, . 98). , , , ,
. ,
, , , , ,
, ,
, -
. ,
, , ,
.

, - , , < >.
.
, <-
>, ,
.
<> ,
<- >. , , , , ,
, .
, . , -

, , ,
- () , ().
, , , < , , . ,
, -, > (
,
, ,
,
,
, .

. , <>,

: <,
"" - . , . ,
> {Dewey, 1938, . 66). .
, : <
[]
> ( , . 67). : <...
,
;
, - > ( , . 67).
, , . ( ),
. , ,
- , <, ,
>, ,
, . . <>, ,
. ,
. , , .
,


,
, ,
. . < , ,
>,
<, >. < > <, >
.
<, >,
, < > (. . 5.2.).

. 5.2. , <, >, . , .


<, >, , , .
, ,
.
, ,

.
- - . , -

, ,
, , ,
, .
,
< > ,
.
, ; - , . . < > - , , ,
. : <
... > (Bateson, 1972, . 402).
, . <, > ,
< ()>. -

, , ,
; ,
, .
,
<> : , , ; , , ,
; , ,
.

,
. <>,
< >.
, . , , < >, , ,
, , . (
.:
, . ,
<>,
,
, ,
contexere, <>.
,
: < , >. , , ,
,
. , :
< , :
. , ,
; ,
, ... , , ,
. ... ,
. . > (. : McDermott,
1980, . 14-15).
, ,
, (), . < >
, . , , , ,

, .
,
<>,
, .
(
).

, ,
, , ,
, .
,
< > ,
.
, ; , . . < > - , , ,
. : <
... > .
, . <, > ,
< ()>. , , ,
; ,
, .
,
<> : , , ; , , ,
; , ,
.

,
. <>,
< >.
, . , , < -

>, , ,
, , . (
.:
, ,
<>,
,
, ,
contexere, <>.
,
: < , >. , , ,
,
. , :
< , :
. , ,
; ,
, ... , , ,
. ... ,
. . > .
, ,
, (), . < >
, . , , , ,

, .
,
<>,
, .
(
).
. , < >. ,
,
, , , .
.
. , , , - , - ... []
, , , , ,
, ,
( Pepper, 1942, . 232).

< >, , :
- .
. ( . )

<->. <, - , -
<
>, , , ,

, > (Bateson, 1972, .
458, ). : <, . --. ? ? ? ? ?>
( , . 59).
. , ,
, ,
. ,
, < >,
.
. , ,
, ,
,
,
, ,


.
, ,
.

.
, (
, . - Lave,
1988) .

<> <>
T , <> <>. ,
.
,
. .

<> <> , . . .
< > (1845) : < ... , ,
, , ,
, , >.
, . , .

() , < . > (Bernstein, 1971, . 44).
<... , ,

, ,
> .
,
.
.

, .
, - ,
, .
, , , , , .

. ( - ) <... , ,
, - , , , , > (Taylor,
1987,. 53).

,
(<>), < > (<>). , , <...
, ,

> .
. ( , , ,
) . , , < - >,
. , ( . ),
: <

. , : , "" > ( , . 5).
-
. . , <... ,
> . <
>.
. habitus, - < , ,
,
, > ( ,
. 82-83). Habitus . . Habitus, ,
. () . , . ,
<, > ( , . 78). <Habitus -
,

<> <> ( , . 79).

, -
.
, , . .
, ,

1984).
, ,
, ( , ) .
--

, -
. . , , .

: .
,
.
.
, ,
-
. , (. 5.3).


. 5.3. (:
Engestrom, 1987), (),
() .
, , 5.1. - ,
. < >
.
<> , ; <> -
, , ; < > -
.
;
, .
, 5.3,
. ,

.
.
(Lave, 1993) , ,
:

1.
, ( .
< , >).
2. ,

.
3. ,
, . , <
, , > ( >: Hutchins, 1995;
Norman, 1991; Salomon, 1993).
- -


,
, , ,
. , ,

, .
,
.
, .
, .
. ,
.
, :
< , , 500 1300...
. , ,
, ... ,
, >
.
,
, .

, , .
, .

,
, . , <... , , ,
, ,
>
. , , - < >: < - ,
. . - .>

, , ,
. , ( ) (, , ). , ( ) , , , 10.
,


<>,
() ().
, , , , .
,

.
,

( ,
). < <>, -
, - -,
> . , , , .
, .
, <> .

;
,

<> <>
.
,
.
,
, ,
, <, >.
,
,
. , ,
in vitro ( , , ),
,
, in vivo.
:
1.
.
2. , .
, .
3. , , < >.
4. ,
. , .
5.
<- >, , , . .
6.
;
- ,
, .
7.
, . -

,
, , .
. , .

()
.
,
.

, .

5. .
, , .
,
- , , , .
. , , .
, <> ,

.
. .
< > , .
, < , , , , , , <> <>
> (Hickman,
1990,.12).
.
.
, ,
, , ,
.
, . .

. < >
< , >.
, - , ,
.
: < ,
, , , , , , ,
: - .
- >.

, , . ,
, . , , , , , .
. , , : < . ,
, , ; , : < . >.
<> - ,
, . - - , , , , - >
, ,
, -
, . , : < ,
,
, ... , , >
6.

, . , - . , ,
, ,
.
.


, , , , , ,
Homo.

5, - : , ,
.
, .
.

1. , ,
.
,
.
, , ,
, .
, .
.
- : < , , , ,
, - , , ... , , ,
> .
: , , . ()
, Homo sapiens. , . ,
. , , Homo faber,
.
,
-

, Homo sapiens
:
< ...

,
. , , , ,
...
,

, > .
4 - , , .
(Leakey, 1981).
, . ,
( 2,5-1,5 ) ,
Homo habilis, .
, , Homo habilis . Homo
habilis ( , 1981 ) , , . , , ,
, . , , , Homo erectus, 1,5
.
(
); ( )
. ,
Homo erectus,
, .

Homo erectus Homo sapiens 200-250 .

, ,

. Homo
sapiens ,
, (Toth and Schick, 1993).
Homo
sapiens Homo sapiens sapiens -
- 40 .
, , , , , ,
,
. ,
,
.

, , , ,
, ,
, ,
< ( ) , , .
, ,
, , >
, ,

(Dunbar, 1993).
,

-.

, , ,
,
. ,
, , . ,

, ,
.

( Homo erectus. Homo

sapiens Homo sapiens sapiens) , , ,


(Donald, 1991; Raeithel, 1994). ,
,
< >, ()
. :
1. . -
, ,
. Homo erectus. , - , (Bickerton,
1990; Liberman, 1991; Dunbar, 1993).
2. , .
Homo sapiens.
, . ,
,
(,
, <
>).
,
Homo sapiens
, . (
. ) , .
3. . Homo sapiens
sapiens, , .
.
<->, ,
, . - ,
, .
,

3. .
, , ,
. , ,
,

.

. .
. ,
. ( , ,
< >.)
(. Dunbar, 1993)
,
-
.
. , . ( , 1993 .; ,
, 1994 .),
. ,
, ,
.
, ,
.

,
Homo sapiens,
, .
.
, . -

. , .
: < , , ...
, , ,
> .
. .

, , , , . , , <
,
, , -
, > (Darwin, 1859, . 287).
.
:

< ,
, , ,
, ... ,
, , , ,
, , , , , > ( , . 105).
, ,
, (
)
.
- ,
. .

, , , .
, , -,
< >.
,
.
,
, .
, , ,
: < ()
, <>, ,

> (Kohler, 1925, . 267).

. , , , (, , , , )

(
. Wrangham et al., 1994).
. , ,
1990),
. ,
. , ,
5 ( ,
). ,
6

( , ), . , (ker, 1990).
,
( ) ,

;
.
:
<, -,
, ,
. , , . .
,
.
. ,
>
.

. ,
, Homo sapiens sapiens
, . (
,
, ).

().
, , 4

. . , ,
.
: < , ,
- > (Goodall, 1986,
. 561). ,
(, ), (, , -),
..

. , , .
- () ,
() ,
, ,
, .
<... <>, , ,
, . , (
). , . >
. . : <, , ,
, , . , ,
, , , > ( , . 177). , ,
, ,

,
. Hayes, 1951) , ,

.
, . , , , (,
) (., , mach, 1971; Terrace, 1979).

-
.
,
. , ,
, . ,
, , , . , ,
, , ,
.
,
. -

, ,
,
, , , .
. ,
< >. [
] <Give the shot to Liz> ( )
<Give Liz a shot> ( ),
.
,
, .
(<> ) - , , .

. , <->,
( ), , .
< - >, ,
< - >,
, .
. - ,
- , . ,
,
,
, : <
, >.

,
,
, - .

, < >
, , . .
(,
),
, , . , ,
,
; <> , , -

, .

(
),
, , . . . : <
, , .
, . ,
. , ,
, , ,
. .
- (Goodall, 1986). ,
,
, , .
.
. (Tomasello, 1994), , , , (Tomasello, Sauage-Rumbaugh and
Kruger, 1993; Whitten and Ham, 1992). , , , , .
, . (Tomasello, 1987) ;
, .
,
. - - , ,
. , ,
, (), ( . ). .
, , , , . . ,
. , ,
. ,

,
. , ,

.
, , , , :
, , , , ,

.

. . . . - , , , <,
>, ,
, ,
(Greenfield and Savage-Rumbaugh,
1990, p. 572). , , ,
. , , ( ).
. ,
, ,
(Bicherton, 1990). , , , ,
. ,
: <
, > ( , . 8).
. , ,
,
, - .
. ( ), , . .
,
,
. , , .
,

, . ( . ,
) , ,
(Call and Tomasello, 1996), .
. , , , :

, , , . , , ,
. : <, - ,
- ...
, , , ,
, , ,
, > .
, , ,
.
. . , , ,
, < >,
,
.
, , , .
,
, : < , , > .
, , , , ,
- XX .

XX .,
-
- ,

:
.
:
< , .
,
, ,
, >
,
. , , , , .
, .
, , ,
<> , , .
< > , ,
, ).
6.1, . ,
.
,
Homo sapiens,

.
. , ,
- ,
, ,
. ,
XIX XX .,
,

, .
: <

. - - .
,
, -
. , > (, 1983,

. 3. . 31).

0)
.

. 6.1. .
.
,
.
,
,
, .


Homo sapiens
.
, Homo habilis
. Homo sapiens sapiens 40

, , , , .
, , Homo sapiens, - - ,
(, . ). . , , : , ,
, , ,
.
, Homo sapiens
sapiens, -
- .
: <?
.

, -

. : .
, ,
,
, ,
, > .
, , , <>
. ,
. ( , ),
. . ,
(Gould, 1987). . .
: <
...
, . , ,
.
<> ,
>
.
, , . -, , , .
- , ,
, (
) -
, , .
,
, ; .
, ,
. ,

. ,
, , : < ; , , , ,
. - ,
> .


, ,
. ,
Homo sapiens. , ,

Homo sapiens, , .

, , , (, ) ,
: <
, , , ,
, .
,

,
. - , , , ,
> .
, ,
<> ,
, (. 6.2).
, ,
(Gesell, 1945),
( ), . .
.
-
, Homo sapiens
. . , , < ,
() ,
> (La Barre, 1970, . 61).

.

, ,
, :
<
,
.
-

> (Lumsden and Wilson, 1983, p. 60).


, <>

( , ),
(, ). . .
. ,
,
, .
, , , .

. 6.2. .
, .
- . , ,
:

Homo sapiens,
,
.


40-50 . , ,
T
,
Homo sapiens.
,
.
- :
5, - , . -, , , . -, .
, , XIX - XX ., . -
, ,

. -
,
,

. .
, , , . . ,
,

.
, , - ,
, , . ,
,
. 1 , . , , . ,
(. Levi-Bruhl,
1966). ,
:
< [ ] , , , , ,
. ,
, >
. . (1993) , .
(1987) ,
.
() () .
. , ,
( , . 216-217). , <
...
> ( , . 155).
, - ,
. ,
, - . ( ,
) -

(, ,
)
.
1929 , , , ,
, , - ( .: Valsiner, 1987). ,
,
,
, IQ-
. , , , ,
,
, ,
, .
<> , . , 1931 1932
(. Luria, 1976). <Science>, . ,

, <
> (Luria, 1931, . 383).
1932 ,
,
- (
)
, , ,
. . ,
, <>
, .
1970- , . -
1960-
. , -


: <
. -


, . ,
, > (Luria, 1976, . 162).
. , < > < ,
>. , <, > , . ,
, . .
, (
), , . , , , ,
< >. ,
, . -

,
.

- . , ,
, . ,

(, , -). , ;
. ,
, , .
1980- - -
,
, -

,
(- ).
, , ,
.
. - , .
. -
, ,
.
: , ,
, , . ,
, ,
-
-

.

, . , ,
, -

,
.

-
.
,
() , .

.

3. < > (Freud, 1930).
, < >,

3. , , , , - , ,
. 3. ,
. . , : <
, - , > ( , . 19).
, 3. , . , , . .
< >
, .
: <
.
<> , , <> >
(1971, . 155). : < ,
,
. > (1987,.160).
. ,
. , ,
X. : <

> (Werner, 1948, . 39).
, , ,
, ,
,
.
. , , , < .
, - , , > (Scribner,
1985, . 132). , .
<, > - ,
1980- .
. , -

1970- (Tulviste, 1991).


<
.
, .
<>, <> <> . , , . ,
.
. ,
, , - <> ,
, > (1986, . 24-25).
.

. . ,
,
(James, 1916). ,
,
- , .
, , , ,
,
, .


. ,
, : , , < > - ,
.

- , ,
. , , .
,

, .
( , ).

, ,
< >, , , ,
.
.
: <
, () - , ()
, ,
,
.
, > (LCHC, 1983, . 710).
, , - ,

.
,
, ,
, 8.
,

,
,
- . , ,
.
203
, , , -
, . ,
, ,
, ,
, .



, ,
, . ,
,
. ,
-
. -


. -, -


, ,

, . , - ,

. . .

6. .
, : <
, , , ,
. ,
, ,
, ,
. ,
> (Freud, 1924, . 226).
, ,
. ,
.
, , . , , ,
.
, Homo sapiens,
,
Homo sapiens, ,
,
- Homo erectus
, . .
(Wynn, 1988) , ; . , , ,
, ,
(Donald, 1991).
6.1. . : < >.
. , ,
.

1966 ,
, < > (1971).
.
7.

- , ,
: .
, , . , , ,
, , .
:
1. .
2. () -
() ;
.
3. < > .
4. - , .
5.
, .
- : < ,
, , , .
.

( ),
.
(. ) (. ) , , , .
, -

, . , , ; , . .>
(Miller, 1993, . 421).
, : < >. .
. :
. , ,
:
?
. , .
,
.
. ,
<> , ,
. ,
, , .
,
, .

.
,
,
. , .
. 3,
- . , , ,
, .

,
, : <
: -, ,
, , -, ,
. , - .
, ,
, . , ,
, ,
. , , , , , ,
- , , , . .> (Dollard, 1935, . 14-15).

.
. , <>,
<... , ,
> ( ).
, , , , . , , - .
,
5 -
.
-, ,
- (, 1982; Rogoff, 1990;
"uper and Harkness, 1986).
GBoeia
" .
-, ,
, , .
, , .
, , ,
, . ,
, , , . ,
,
.

. , , ; . ,
1. ,
.
, , . .

. , -
,
,
, .

,

. , , ,
, .
,
, , ,
, , .
, , . , , ,
, .
. ,
.
. , , , , , ,
. ,
. ,
.
, <> .

.
- , . , < > <>,
, < >. , (Gottlieb, 1922).
(, ),
.

. , . , , , , , <
> ,
, . ,

< >, , : <


>.

. , <... , , > (Rommetveit,
1974, . 87). <... ...

, , , > ( , . 88).

1984) ,
,
; , ,
,
.

, , , ,
.
, ,
, , .
1970- . ,
. , , ,
, , ( ,
). , : < , > < >.

, ,
- () . , 1950- , ,
, , ,
, . ,
, (

, ), . 7.1. : (1)
( ) , (2) () (3)
.

. -
( ) . . -, , ( )
.
, , ,
,
-
<>, ,

<> ,

. , , , .
,
.
,
, , .
212


. 7.1.
, ,
(), ( ),
() ().
. : (1) ,
(2) (3)
.
.
.
, , . <>
, , <-

> , . - .
, . <>
, , <> <> ,
.
, ,
,
. , ,
, .
. : <, > (White, 1942, . 120).
, <> , ,
.
, , , , .

. (
) : 1950- , ,
, , 1990-
.

, . ,
,

, , . . ,
. . ,
,
, < , ... ,
. , , , , > (Greenfield,
Brazeltone and Childs, 1989, p. 177). -
,
.
,
: < >.
, .
(Cole, 1992)

.
8 9 .


, < >, , . , ,
,
, ,
.
- , < , >.

. ,
, . . . , < >
. , , ,


.
(LCHC, 1983).
, ,
.
, .
, . . ,
-
(. 5).
(Valsiner, 1987) - . (); , . ,
(). .
() , , . .
. -

, , , .
,
.
: <
,
, >

, , , . - , 6.
. - ( ,

) , < >, <... ,


> . - ,
.
,
. .
.
, . -
, ,
. , -
, .
. - : <
,
,
, . , , ,

,
> ( , . 27).
, . , ,
, ,
.
,
.

, -

, .
, , ,
80-100%

. ,
, ,
- , , , .
,
.
,
. , , 3600 , 62% ,
,
342 .
<->,
,
, . ,
,
. - ,
, . . 3.
, , , . ,
,
.


,
() (Super and
.

;
.

.
,
. . , ,
.
- , ,
, , .

.
, , .
,
, , . ,
. - ,
.
. , ,
.

,
.
, . , , ,
.
(, 1982)
.
- , . ,
. . , ,

. . ,
( ). ,
.
, , .

, , .
,
, . ,

. . ,
<> , <> .
. . ,
, , - . .
,
: < , ,
, >.
, . , .
,

,
,
.

,
. .
, : < , .
, , , , .
: ", , !" ,
...
"-", ,
, , , ,
. ,
, >.

. ,
.
,
.
(Mead, 1935)
,
. 0 2,5 < >, <... ,
> , ( , . 35). 2,6
3,5 - < >, ,
. 3,6 5,5 - < >, , ,
. ,
<> < > , , -
.



. ,

,
. , ,
,
. , -

, -
, .

,
(1980).
: < ,
... ,
, : "!". , , . , ...,
... : ", !... -, ------!". , "" . , , , > .
8
,
.
, , , , , .
,
,
.


.
, , . . , , , ,
. ,
,
.
(Butter-worth and Jar . , - . -
, .
,

. , ,
, ,
. ,


. . , , (, < > <
>). . , <... , >
, , .
.
.
,
, , (
).
< > ( )
. , , : <.
. ,
"". . .
,
. , . . , .
>
. , ,

, , ,
, .
< , ,
.
, ,
>
1993, p. 498). . , , , , , , .
,
18 24 , , .
- , , . ,
. - , , . , ,
.
:

1. 18 . , , , , ,
, . 18 , , , , .
, ,
,
- ,

2. . - .
. ,
, ,
, , . .
, , , , , .
- . , , , , ,
.
, .
, .
,

. ,

, (

, -
.
<> <> .
. ?


, .
, , ,
, , (),
- , ? ( -

, ,
,
:
,
- .
, , , ,
, < >.
, ,
, < >.
. , ,
, . ,

. , , - , . , , - , .
,
. , . , .

, . ,
;
, .
, <>
, .
,
, ,
, , . , <
> ( .: Adamson. 1995; Karmiloff-Smith, 1992). ,
?
,

, ,
,

,
. , .
. ,
.
,
, . , ,
, .
, : . , - , .
, .
:

,
, .

.
, ,
,
, - ( , ),
, ,
, :
, , , , . ,
, , ,
. , .
,

, ,
.
, < > - . . - ,
, . , ,
, . , , .
-, -

(< - , , ), ,
, . , ,
- . ,
, . . - .
. .
,
,
, . , - (, ASL), , ,
, , .
, , ,
, , . ,
,
, .


,
, ,
() , , .

, ,
.
, ;
,
, .
, , . -
, (, 1982). , . , <... , - .
. , , - ,
>.
. , , , , , , .


,
, , < , > (Nelson, 1981; 1986). ,

, ,
,
, , .
,
, ,
.
.
, ,
<... , ,

, , , , > (,
1982, . 15).

, (. , de Villers and de Villers, 1978).
,
, <
>. . , < >
( ,
, , )
. , , , , < > , , .

< >, ,
, (Fernald, 1991).
, . , ,
,
, .
(, - Miller,

982), ,
" , <
?> ( . Schieffelin
Oc/is, 1986). , ,
, - . < Zeitgeist>
() , , ,
. ,
, 3-5- (, ),
.
, , -
, 3, . , , (Donaldson, 1978).
<> <>

, ,
, ,
,
, , , ( .

, ,
,
.
- , ,
; - , . , ,
,
(,
),
, ( ) ,
.
- : < . , . . , -

.
>. . - : ,
,
.


. 1994).
, - ,
,
,
, .
. , . 1987). ,
-
, . ,
so
,
.
,
,

. .
;
.
,
, , , , , ,
, , .
, , , , , ,
.
. ?
. . , , , , ,
.

,
, , ,
,
,
- . , .

, (
), . ,
, , . , (Antell and Keating, 1983).

; ,
.
, 7.2.
, . ,
.
. , ( ).
( ). . :
,
, .
,
. .
.
, <subitizing> [ subito - , , bit].
(Klein and Starkey, 1988).
. . ,
,
,
.
,
,

,
. , ,
.
,
, -

, , ,
,

.

. ,
, ,
[Posner, 1982).
1+1=1 2
1. 2.
3.
. 7.2. ,
.
, . ,
. ,
1+1=2.
( , ) . ,
. , .
,
< > <
>, , .
. ,
. . , .
, ,
, .
,
, < >, ,
, ,
,
(. Saxe, 1994).
, ,

,
?
. ,
,
,

- .


(. ),
: , ,
.
(, ).
,
. (, , , , ,
, , ) , . ,
.

. ,
,
( ), (
). , ,
.
, , < >
, -.
( )
,
( ) .

: < , ->. , : < ->.
, : < -?> : < ->.
, <
>. . ,
: <

, ... .


> . , , , ,
, .
-

6 ,
< >, . ,


, Homo
sapiens 10.
. , -
, , ,
< >.
.
; , , .
, , .
.
,
, , 7.3. . . ,
.
,
, , , .
- , . <> , . ,
, .
,

,
, .
. . , < >, ,
,
;
(Gelman and Greeno, 1989). (Hatano, 1995).
. - ,
, < > ,
<>. , <
,
( , ),
, ,
,
(Karmiloff-Smith, 1992, . 15). - ,
.
. -

().
, .
,
.
.
. , ,
.
L R ,


(, 2R, 3L, R, 2L ...). -
. -
, , , . (Resnick, 1994) < > . , . ,
.
, ,
, ).
.
< >.


.
. .
. , , <... ...
,
> (Resnick, 1994, . 479).
, ,
, .

. 7.3. :
, . (Fodor, 1983). :
, ,
(),
. . (Gelman and Greeno, 1989). : ,
.


, , : < < > ;

...
, ,
, ,
, , > (Gardner, 1991, . 105).
, ,
. , , . , , . -, . ,
, -

. -,
,
, < >,
()
. ,
-
-
.
, (
) , .
,
, - . ,
, .

- ,
, ,
- ,
.

,
. , -
. , -
,
.

7. .
, ,
(
),
.

, . , ), .

, , (,
)
.


.: Harkness and Super, 1995.
, , , ; ,

,
. . .
,
<
>.
.

.
,
, , , ,
, , , ,
(Bickerton,
1990).
. , ,
. - ,
. ( ) .
: < -
, , >
8.


<> <> ,
.

,

,
-

, . , , , . , - ,
. , , . , -
.

-
, .
, , . ,
. ( ) , ,
,

,
, ,
.
-
.
, , .
3. ,
,
.

.
:
, , ,
, , . .
, ( -)
. , - ).

, - ,

( - ).
,
, ,

, . ,

.
, ? , , < > < >, ,
?
,
, ,

. , IQ- , ,
, .
,
, ,
.

, ,
, , , , .
,
<-->
, .

1.
1943 ,
, 1930- ,
. ,
, .
- ,
-
. < >

, , .
. . < > - <...,
< > >
. 309). . <... , >
( , . 306).
- <-->>, 5.
, . .
, . . , <...
, , ...
>
,

, .
<...
,
> ( ,
. 263). (), < ,
> ( , . 264).
,
. , . , <... > ( , . 265).
. ,
. -,

( ) <
?>,
,
. -, ,
( , , , , ). -,
, : (<> ),
(<> ) . -, -

.
,
.
, .
,
, ( ) .
. -, , , .
,
, -: ,
.
-, . ,
, : < ...?>. , , 3.
, .
,
,

. , ,
. , .
. , . 1943 ,

. . . , t ,
, < >.
, < >. .
,
,
. , . , . , ,
, . - , . , . ,
, .
,
,
,

, ( , ). <...,
...>
,


<> <> ,
. .
<
, - , ,
. ,
, .
, ,
, >

, , <... ,
>. , ,
<> - , , .
, ( , . 137).
, . . . . , ,
: (1)
, ; (2) ,
; (3) - , <... ,
> (Bronfenbrenner, 1977, . 35).
, .
. ,
, .
. . , . ,
. , . ,
. , , < > . , , , , -

.
, ,
. ,
. , , ,
,
. . ,
(,
),

, - . ,

,
,
,
. ,
,
. , , ,
, .
:
, , - . , , ,
< >,
.
, , .

, ,
). , , , ?
,
, .
, ,
. He ,
, so

.
-, - ,

. .
<> , ,
, , ,
(Lurid, 1978). . . - ,
,
.
< , - , - >.
1970-
- , - -. ,
.
< >. .

. .
.
, , . ,
.
, 1981
, (Scribner and Cole, 1981). ,

, ,

.

, -

, : ,
, ?

: 20% -
16% ( ,

, ) 6% - :
( ). 1
- -,
.

, , ,
. , .
, (,
).
-

, . <>, ,
;
.
;
, ; , , ,
, .
. , ,
,
.
> , ,
,
, .
,
. ,

, ,

.

, ,
< >

,

. ,
,
.
, . ,
,
, , , , , . , ,
, .
, , , , ,
. , , -
, ,
.


.
,
, .
, , . ,
, , :
, , () (),
, <>
(). 8.1 <>,
. ,
(
). ,
(, , -

, - < ?> < ?>

. 8.1. : () (), , , <>. : .


< >-

, ,
,
50% ,
, .
( ,
), ;
. , <> .
, ; , . , .
, . ,
.
, <> . <>
. <> . , < > ( )
: <
>. <>
, . ,
, < >
, .
.
,
. , , .
,
, 8.1, <+> ,
,
. e , -

, .

8.1

( )
()+++
+++
+
+ ++ ++
++ +++

, < > -
, ,
, .
, . . . "
, , ,

1969). ,
, , . ,
( ), .

. ,
, ,
< >, . ,
,
, ,
.
,
, , ?

,
. (
, ), , . . .

, ,
, , , , -

, .
, .
, ,
, ,
.
, ,

,
,
.
. , : < ?>
< , >.

,
, ,
,
. -
<> <> ,
.

,
8.1.
,

.
: , , , . - , , ,
, ,
,

.
, , ,
,
.
< > < >. ,
,


,
.

,
-
, .
, .
.
, ,
, . , ,


,
,
.
, , ,
. . ,
, ( <>)
, , (Labov, 1972). , ,
.

, ,

: <
, >.
:
. -
; . -
, <, , > ( , . 205-206).

,

, .
, ,
, .
. , ,
, , : , , .
.
- , . , , <> <> ; .
.
,
, .
.
. , ,
,
<> . . . -,
: ,
( ), IQ- - . -, , ,
,
, , .
, .
, .
, , .
, , , ,
, .
,
,
, ,
Me/tare, 1979). , ; ,

, . ,
, ,
, . .
,
,
, , , ,
.
, <
- ->, ,

, .
1970- . . . ,
268

, (. Bloom,
Rocissano, and Hood, 1976).

. , .
, , . ,
. . ,

.
.
. : ,
, . , ,
.
9 63
, 54 .
,
,
, . ,
(, 58 24 ,
69 38 34 29 ). .
-

.
,
, . : ,

. ,
.

269
,
, , . (, 1978) . . {Austin, 1962; Searl, 1975).
.
,
.
:
3 - ( ).
- ( ,
). 00 ( , ,
..), ( , <>
<>) .
- ( , ,
, , , ..), :
< > : <
>.
On - .
- .
- ( ,
), < >.
- .
( - , - ),
.

: --, , -- ? (3)
: ()? . () ,
? (3)
: --. () ? (3)

: ().
: ... ? (3)
: , - . ()
: , ,
...()

: .() .
() . (3) - (): ? (3)
: ()
: ? (3)
: . ()
8.2 .
, .
, (282 161
, 23,5 13,4 ). -, , ,
.

<>, ( , , ). -,

, ( - )
: ,
, ( , ).
,
.
8.2_

00281,92722,57
321,68411,45
0
()371,98112,12
112,4665,25
243,3742,66
362,87162,21
311,90-834,30115,75

()2,822,14.
271

, ,
, , , , , , . , .
,
, , -
, . , . ,
, , , .
.
, ?
1976 , 17
8 10 ,
-. .
: , , ,
, , - , .
,
,
: , , . ,
,
<> ,
, , ,
. ,
, , ,
, ,
,
.
( )

,
, - .
,
. , , -
,
8. , , , ,
, .
, , . , ,
, , , , ,
, .

(WISC), , 1931 , , ,
,
. ,
, ,
, , .
, ,
() , , ()
- , . :
(
), (

),
,
, < >
( - , , , ).
. , . ,
,
, , , , .
, , , .

, , . ,
,
.

.
, ,
. ,
- , . (, , ), , ,
<> . ,
, , , .
,
.
, - ,

<>, , . ,
, .
, .
, , ,
. - : , ,
(
, , ),
, - , , -
.
.
, ,
?
, ? ,
,
, ,
?
,
, .

.

, , . - . , , , , ,
, - :
1. : ( ) ,
(). , .
2. : --, , ...
.
3. : ().
4. : ( ) ( ).
5. : ( ).
6. : .
7. : . .
8. : , . ( ) . ( ).
9. : ( ) , (
).
10. : ( ;
). 0- ( ).
11. : ( ).
12. : 0- ( ).
. ( ).
() --...
13. : .
14. : ( ) --...
15. : (9 ).
16. : (9 ).
17. : (10 ).
18. : (10 ). , . , . . ,
( , ) ( ) . () .
19. : , .

20. : , .
21. : , .
22. : , .
23. : , . . ( )
, , ,
. , , ,
,
( 13 1), , ( 15).
-, -
.
, ,
, ,
, .
,
, .
, , ,
. <
?> - . ,
, : < ?> : < , , ?> .

. ,

, .

, , ,
,
<> , .
, , , , , , .
< > , (. Cole and
Traupmann, 1981).
,
, ,
< > , . , , . -

. , , , ,
,
.
, , ,
(, <>
<>) ,
. ,
, .
,
IQ Bee.
, .
, ,
, < >, , , ,
, , . ,
,
, ,
, ,
.
,

. , ,
,
,
. . , ,
. ,
,
. ,
,
.
, .
, ,
. . , , , ,
, ,
.
, ,
, .

,

, . .
. , . , , .
, , .
. . ,
,
. -, , , , . ,
,
.
,
. <, , ,
, , ,
, > ( , . 137). ,
,
, .
. . ,
, .
-, . . , , , : < , ...
, -
> ( , . 164). ,
, , , .
,

,
. , , . . , , , . (Cicourel, 1974),
, -
. , , ,
, , , ,
.
, .
, ,
.

:

,
, , . ,
,
. < > , 5.
, ,
,
.
, , , , ,
, .
, , ,
,
() .
, ,
,
, -
.
,
-
.
,
- , .

. < > . ,
(,
<> < >),
, < > .
.
. -, - , , -

,

( , ) . : , , .
, ,
(Price-Williams, 1975).
1970- ,
. . .
. <>
-
,
. . . , ( ) ,
- . ,

, ,
,
.
,
.
.
, . , , . ,
,
, , ,
(,
, , , ).
, . ,
,
. , , , , , ,
, . <... , > .


. .
<-> ,

-
,
.

, , ,
.
in situ.
. . .
, in situ , . ,
<
, ,
. ( ) ,
> ( , . 568) .
.
.
,
.
,
, , , ,

,
- .
,
() ,
, (Carraher,
Carraher, and Schliemann, 1985). - . , , -

.,
( - ):
: ?
. . .
: . ?
.: () - ;
(). . ...() 315... , 350.

,
: 105+1054-105+35.
105, , 35+35+35
335. , ,
, 1035.
<>
< >. ,
,
(),
. , <>, .
, <> , 11.

, ,
.
, , ,
, . . , , , , (, ) ,
(, 1985). ,
, ,
. . ,
,
, (Saxe,
1982). ,
,
( ,
),
.
(
),
(
,
, ).
,
,
, .
, ,
, . ,
, , ,
(.,
, : Brown.
Collins. and Duguid, 1989; Palincsar, 1989). , .



,

, ,
, . , ,
(Stevens, 1990). . , , ,
, . (
; , ,
; ), ,
. . :
, -


, , ,
. ,
, ;
, , , , .
:
,

- ,
, . ,
-
(Saxe, 1991). , , .
- .
6 15 ,
,
. , , . . , . . .
. ,
( , , , , -

). . ,

, :
,
-

. . , .
(, 500
1000 ).
,
, (, , , ).
.
. , , :
, . , ,
. ,
, ;
, .
, ,
,
,
, , . (
- ) ,
, ,

, , . , ( , ,

) , - , 5.
, ,
,

, -
,
.


8. .
Cole, Hood and McDermott, 1979.

. . . .

. . . , , ,
<> .
_
, . ,
-
. ,
. , , ,
; , -
. , , , , ,
, .
, , . 3. . .
IQ: <
, , , ?... -
. , , (- - ) , . ,
, .
, > .
.
, -.
.
, , , .
.:
Miller, 1977.
( , ), , ,

Homo sapiens, - ,

( )
(Valsiner and Benigni, 1986).

(Glick, 1991). ,
: <
, "" ,
.
, , >.

. . . .

9.

, 8,
,
,
.
( , ,
. ); - (, , -
).
, <> ,
, . , :
;
;
.
,
, , . ,
, , < >.


- . 4, - ,
.
, ,

.

.
,
.
.
.



. < >, , , ,
,
.
,
,
.
, . ,
,
, , ,
, .
, , .
, ,
, .


(, , ), (
) ( ).
< > : ,
, -

. . , < >
.
,
.
,
. .
,
(
, . .), < > (Gick and Holy oak, 1980).
, ,
.
, .
,
.
. .
. ( ).
, ,
, : ,
- ,
(< ?
?> ). ,
.
293

,
, . , .
, , , , 1 2, 1 3, 1 4; 2 3,
2 4. ,
. , ,

, .
,
-

. , . , < >
< >, . ,
.
,
, , - , ,
.
-

- ,
,
.

,
,
.
. ,
,
.

, , - , .

, , ,
<
>, ,
.
.
,

, - . , , : ,
. ,
, , , .
, . ,
, . ,
, ( ), -

, .
, .
, , ,
, , , ,
,
. () , , () ,
, , . , . . < > ,

.
(, , . .). ,
,
, .
,

<> .
< >
,
.
. ,
,
. ,
,
, . ,
,
.
, , .
. , ,
. -
.
,
, , ,
. ,
.

, . -
. ,
, ,
. : < > < , >, , , , . ,
, ,
, . 9.1.

. - , ,
,
. -,
, ,
. -, ,
.
, . , .
,
,
.
,
, , , , , ,
. , 7. , , ,
, .

. -

).

1- 2-

1- 2-

1- 2-

1- 2-

. 9.1. , ()
().
, - , .

, .
: ,
, ,
,
, . ,
(<7 6 42>)
, (<
7 42?> - <>). - , , , (< 7 46?>). ,
, < >,
: , , 7, , < 46,
>, .
,
. ,
,
- , .

, .
.
, , , , <gazzinta> ( <goes in to> - < >),

,
<gazzinta>. , -

, . ,
<gazzinta>. . .
<Goes in to> -
,
7 <gazzinta> 46. . . , , , .

, , , ,
, , , .
<gazzinta> , , , . , <gazzinta>. , , ,
.
, , . <gazzinta>, <> ,
. , 17 3.
, 6 , : 13=3;23=6 .
, . , , . ,
-
, , .
.
, ,
,
.
(, - , - ),

. ,
, ,
, - , . .

, .

,
, .

, , .

- .

, .
<> .
<> .
, , , .
,
- . , , - .
8 , . ,
. , , , ,
.
-

,
. , ,
.
25-30 .
, . < >
. , , , ,

, .
,
.

, 8,
,
, , . ,
, < - >

< > .
< > ,
, . ,

,
,
, .
, , ,
.- . .
. ,
, ,
,
.
, , .
,
,
. , , ,
,
, - .
, , .
302
, , ,
, , .
- ,
, . , . , ,
.
.
. , , ,
. , ,
, ,

, , , , .
, . , .
,
.

.
,
, , .
, ,
.
.
,
. 7 1981 < > ,
< >.
,
, , ,

303
(LCHC, 1982). ,
,

. , . , .
, ,
, ,
.
,
. , , .
, ,
, , .
, , , -
,
. ,
- ?
, ,
. , , , -

. -. , ,
, (, ).
, .
, ,
.
304 -
,

. ,
.
.

, , <
>, , .

. , , - ,
;
, , -
, {Crowder and Wagner, 1992). ,
,
(
. Adams, 1990). ,
,

(Miller, 1988).
, , : (, ) (,
).
, ( ,
)
( ).
, , (Chall, 1983),
( , ,
):

305

0. . ,
, .
1. . .
2. , . . ,
, .
3. .
. , . , <... >.
,
.
(Goodman and Goodman,
1990) , , ,
; , , , , , .
. ,
,
. ,
, , . . ,
, .

. , , . , ,
< >
306
.
.
-, . , ,

, , <
> ( -> -> -> ->...),
< > ( , ) (McClelland and Rumelhart, 1981).
-,
, . , -
.
-,
<
>, ,
: (, ), ,
.
9.2, 5.1 , ,
. <>
, ,
,
. ,
5, .
<>, ,
( ). , . 9.3, , .
, ,
.
,
: 307

, ,
, , ? , :
,
, ,
. , .
(Fodor, 1983), . -
(Bereiter, 1985),

, , .
<>,
, .

. 9.2. : .
, , . , .
, -
, ( <>,
), ,
, , .
<
> . : , , ,
(Vygotsky, 1978). , -
308
, ,
.

( )

t
t+1

Y_/ (t)
. 9.3. . 9.2, , t , , t+1 -

.
9.4 ,
,

.
,
, .
, . ,
.
9.5.
() : ,
<> .
<> ,
,
, .

309

. 9.4. ,
, .
:
.
: .
:
.

/ \
/ \
/ \



. 9.5.
, .
: .
: .
310
:
(): - , (. 9.5,
)
, . ,
- , , (Brown
and Palinscar, 1982). , , ,
. , , ,
, , ,
, , , ( .
LCHC, 1982). , , , ,
.

. . -. -


< >. :
, , .
, , .
, .
, , ,
.
, ,
.
, , , , , ,
( , )
, .
311

, .
,
,
.

,
, ,
,
.

, 9.2-9.5,
.
, ,
,
,
. ,
< > (
).
, , , .
, < > < >,
.
9.6, < >,
, .
, , , , , ; , -

,
,
, ,
.
, . , 9.6 ,
. 312
; ,
,
, , . ,
( ) . (,
) , .
- (
) - (Brown, 1992).

,
, <, > (Cazden, 1981).
<
>. , , , . , ,
, .
, , . .
, ,
, ,
.
.
, ,
, . , , 9.3, .

313

1 2
1.
()
( )
()
2.
)
)
)
)
)
3.
4.
5.
1.
()
( )
()
2.
)
)
)
)
)
3.
4.
5.


( 3 )
1/3
1/3
1/3

. 9.6.
.

, , : ,
. ,
,
314
, .

< > (Luria, 1932), ,
< >, , .
. , < >, , ( ) (
)
. 4 , , , . , . ,
,
. , (, ,
). . ,
.
, ,
.
,
, , .
,
, .
,
< >. , , , -


.
- ,
, -
, .
in situ
315

. ,
.
( ) , .
, ,
. ,
. - , - . ,
.
1. : , , .
2. : ?
3. : .
4. : , ( ,
).
5. : ( ) ?
6. : ( ) .
2 - -
<,
>,
. ,
,
. .
.
( 3) ,
.
,
.
7. : ! ( )

8. : - (
; , - ).
,
, ,
316 -
. .
, T .
,
,
.
(
):
9. : ( , ) , ?
10. : . ,
.
11. : . , , .
, .
12. : ... .
(< >)
,
( ), . ( 12) , ,
.

, . ,
, , . ,
,
, - .

. :
, ,
,
, .
, , ,
,
,
9.5 317.


, . , ,
, . , ,
, ,
.
,
, .
, (King, 1988)
. ,

.
.
, , (Scardamalia and Bereiter, 1985) <
>, , - , , , , . ,
, ,
, .
. , , .
-
, .
-

, , - --.
. % , - , , ,
318 -
,
.
.
, ,
9.7, (. 5.3).
, 9.2-

9.6, , ,
. , ,
. , .
;
, , ,
, , ,

:

:

:

. 9.7.
.


,
319
. <> ,
; ,
().

,
, .
- . , ,
. , ,

. , .
- , . ,
, 10.
320

9. .
<> ,
. , . , , .
.: Neivman, Griffin and Cole, 1989.
3
- - .:
., ; . . .
- . .: ,
1989. , , LCHC, 1982.
, , . .
.
,
. . . . , , , .
.
: (1) (
, . Beck,
Perfetti and McKeown, 1982); (2)
( ,
KEEP, 1981); (3) (Fillmore and Kay, 1983); (4)
(Brown and Palinscar, 1982).
10.


,
, ,
, ,
, .

, , ,
, ,
, .

.
,
. .
,
, , .
,
(Cahan and White, 1992) , <> , , , ,
, , <-
>. <> . <>
<> , <> .
<> .
, ,
.
4-2413
99
,
T
. ,
. ,
, , .
. <> ?
?
?
.

. ,
; , ;
, ;
. -

.
, , ,
,
, , .
,
.

. ,
,
(., , Murray, 1929).

, , .
. . , , "
; , , ,
!.!
323
, , . , , , ,
, .
, (Cole, Griffin and LCHC, 1987). ,
.
,
- ,
,
(AAAS, 1984).
168
16 . ?
, , , , AAAS? , , ?
, , , , , < >: , .
, ,

, , , IQ- . ,
?

, .
,
< > (<5>).
<5> ,

,
T
. ,
. ,
, , .
. <> ?
?
?
.

. ,
; , ;
, ;
. .
, , ,
,
, , .
,
.

. ,
,
(., , Murray, 1929).

, , .
. . , , -

; , , ,
323
, , . , , , ,
, .
, (Cole, Griffin and LCHC, 1987). ,
.
,
- ,
,
(AAAS, 1984).
168
16 . ?
, , , , AAAS? , , ?
, , , , , < >: , .
, ,
, , , IQ- . ,
?

, .
,
< > (<5>).
<5> ,
II
99
,
T
. ,
. ,

, , .
. <> ?
?
?
.

. ,
; , ;
, ;
. .
, , ,
,
, , .
,
.

. ,
,
(., , Murray, 1929).

, , .
. . , , ; , , ,
/! ncvixowrm 323
, , . , , , ,
, .
, (Cole, Griffin and LCHC, 1987). ,
.
,
-

- ,
,
(AAAS, 1984).
168
16 . ?
, , , , AAAS? , , ?
, , , , , < >: , .
, ,
, , , IQ- . ,
?

, .
,
< > (<5>).
<5> ,
II
324
, . , , (. Griffin and Cole, 1984;
1987).
,
<5>
.
,
.
, <5> - ,
(Moll, Anderson
and Diaz, 1985; Riel, 1985). , .
.
.

- < >.

, ,
.
, , .
- < > -

, <5> .
, , 1986 , .
.
, .
. < >,
i
----- i\ \

, "
(:
) , .
. ,i

yVi
: - V ]
- J\
I- 1!1
\
."!
v1
\ w
-\
t\V1
in i
f
\
, Aj
-.
:!
//
"
"1;;

\ I1;,1!

1 \ t3!1

, :,,, ,
,
- 1;
-, V
\1
/
< "
];
!;1 \,
1.
: , t,1 1
: )1;
"W
324
, . , , (. Griffin and Cole, 1984;
1987).
,
<5>
.
,
.
, <5> - ,
(Moll, Anderson
and Diaz, 1985; Riel, 1985). , .
.
.
- < >.

, ,
.
, , .
- < > -


, <5> .
, , 1986 , .
.
, .
. < >,
/, .325

,
. ,
( ,
) - .
, - <5>
, , - , , -
, - .
< >
<5>
. ,
, . , .
, , . . , . , , , .
-, , ,
, ,
, .
, , -

,
.
326
, -, ,
, . ,
, , . , , ,

, .
10.1 <5> , . , , .

( )
1
S "\6| >|>> yagt.groi;
\ /\ /
.-5
Fi | --"-1- -i-L 1 i i r-}1 /L -
D
f \

D D D - s
- - - -1--1

. 10.1. .

327.
<5>
, 21 <>,
() .
( ). ,
, .
,
. , . <5>

:
- , .
- , .
- ,
.
- , ,
, ,
, .
- , , , .
- -<>
, .
- < >,
, .
- , , .
<5> ( )
.
<5>
, . , , , <>
328
. ,
. <5>
.
, -
,
,
".

<5>. -, , <5> - ( ), ,
. ,

; , .

. , , , . , , .
, ,
, . ,
.
,
, .
. , , <5>,
.
, -
<5>, .

, - ( , ). , ,
. .
, (,
) , -.

.
, ,
. 10.2
/1.
329
<5>,
, 1995-1996 . , ,
. , , .
, .

<5>
.
f

ft7 It \1317
- 1 - 1

11 [
36
12 |15- 19

- " |
0
1 -
2 5----
8 1 1
, / -- ---- -

\----------- ti1 A i ,. ,
> LCHC, u.c. San cgo.W
1995 i-. San D.ego
. 10.2. , , 1995-1996
.
,
, .
, .
, .
. , 10.3 () , . , ,
330
. 10.3
() ,
. , , ;
, , . ,

, <5>.

. 10.3. () , . ()
, (), (G) () . , ( - ).
331
10.4 , .
. .
,
, -


. <> <> ,
, ,
.
< >,
, , <5>
, 3.
< >
,
<5> .

, .
,
, .

.
. , < > . ,
<> . - , ,
.
<5> ,
.
. , ( !)
,
.
, .
.
332
! ,
, !!!
!
,
. - - .
.
!!!!!!!
:
.
#1.

:
,
.
< >.
,
. ,

,


.
.
,


,



:

. ,
-
. ,
<
>,

!! ,
,
,

. (:
-

!!)

:
< >,
,

,

!! ,


:
,


,
!!
-
,
!


-

!

. 10.4. ,
.
- <>, <>.

333
, <5>, ,
, , , , ( , ,
. ). <5> , , <5>. ,
.
<5> ,
. ,
<5>
.
< >, , . <5> . ,

, , <>, - <>.
,
,
: , <5> , .
, .
1987 <> <5> : ,
( )
.
<> , ,
.
< >
, , <5> . < >
,

334 -
. (, , . .) ( ,
) ,
. <5>
( )
, , , . , , ,
<5> - , - , .
<5> - , ,
,
,
.
, .
<5> ,
, . < > , ,
, , , . , .
<5> , ,
. <5>
,
. , ,
,
, .

, <5>, < >, .
10.5 <5>
.
335

. 10.5. < > < >. , .


.
. .


, - , , ,
.
.
, , , .
<5> , <->
,
( ,
336
-
)
4-> ( ) ,
.

,
( ) .
, 5,
,
, .
<5> , . <5>, ,
,
. ,
, ,
.

,
: . <5>
<>
, - .
< >
, , < >,
1920- , <
> ( ).
, 5,
, -
. , , , ,

.

,
, .
/! 337
. ,
(Rose and Felton, 1955). ,
,
. ,
,
, . <5> , . -
, , - ,
(< !>, < 45 >, <>,
< >) . .
<5>
, (Fine,
1987). : <
, , ,
> ( , . 124). , , ,
<... , ,
, ,
,
.
, ,
, , , > ( , . 125). ,
<5>.
, <5>, .
<5> : <
: ,
- , . ,
, , , .
, >.
.
338
, ,
, .
, ,
, <5>,
,
, :

< ,
. ? ? ,
?> ( . ., 20.01.92}; < ,
-. -
, , - . , ,

< >,
! > (
. " 04.10.91}.
, <5>
: < .
-

. , >;
< < ,
... , ... ...
, ...> , ,
< >, ,
>.
, ,
<5> ,
. , , , ,
,
, .

.
<> - . , <>,
1 339
.
,
<>.
<5> , ,
, . <5> <5>: <
- :
, , ... ,

, >(. ., 01.10.91); <, ,


, ,
, , ...
> (. ., 14.01.91}.
,
< > :
< , ,
, , > (. .,
10.31.92}; < ,
, , , ,
, 100 >
(< >) (. ., 05.12.91}.

.
10.6, <5> , 4.
, . ,
,
340
(), , ( )
: < .
, , < > ... [ :] , , ... > (. " 05.11.91).
35

. 10.6. < > - < >.


, <5>
. , , .
- < >
, ,

- .
<5> ."
341
, .
,
<5>, , < ,
>, .
< > , <5> < > . , <5>,
.
<5>.
, ,
<5> .
, < >, < >
.
<5>, .
.
, <5> -
, , , <5>, - . , , <5>
, . - .
<-> <5> (Nicolopolou and
Cole, 1993). <5> . , .
, ,
,
. ,
<5> .
, ,
; -
, ,
.
.
<5>
342
. <5> -

, -,
. , (, )
, . <5>
.
, , - ,
, , .
<5> , , . ,
. <5>
, ,
, ,
.
,
<5>,
<5> ,
, ()
(. 10.7). < >
, ,
<5> , <5>
<5> , , <5> . <5>
<> <> < > < >.
<5> - ,
, ,
. , , <5>
( ).
<5> , ().
<5> . ,
. f}wxoi\ormi 343
, < > (. Nicolopolou and Cole, 1993).
10.8
< > . , ,
, ; - ,
, . , ,
. ,
<5> , -

, - .

-
I
CQ

1
CQ

>J3
)

.
>
1

--------
. 10.7. ,

< >.
344
" "
: 1998 - 1989



: 1998 - 1989







. 10.8. <
> . , , .

, < >
<5>, <5>
/! 345
. , , <5> .
,
- ,
?
, ,
.
, , ,
, - ,
. , ,
<5>
.


< >. ,
5 6 .
, , ,
, , (
<>),
. , ,
. , ( ).

< < >


. < - <> tree, <ou>
mouse. <> tree.
, .
, <> ,
.
, .
<> book. ,
,
. , <hook>, <> <>, .
, , . ,
<> , -
346
, , ,
[ , , ]. .
, , .
. <
, - , - >. , .
, ,
. , ,
. ,
, - ,
, , , . , , , .
[ ],
, <>
<mouse>. , ,
. ,
<>, .
<clown>. <Clown?> - , : <>. < : clooowwn. mooouuuse. , >.
, . , , , .
.
4, , .
< , , - , 5>. . .
, -

.
, - .
,
.
, , ,
. , ,
, , 347
, , ,
. ,
7 .
, . , . - <> -
.
,
, .
. , . . , <cake> <tree> - ,
<> (red). , <> <tree>.
, .
, ,
>.
,
.
<5>,
.
, , , .
, ,
, . ,
( )
- .
, <5>
, () : ,
, ,
, , -. , , , : , ,
, .
, ,
.
, , 348


- .
.

- , , <>, . . 10.9
,
,
( ,
<>, -
, <>).
?
?
100

50
-100

. 10.9.
<>.
<
. , .
, : < ,
?> . , ,
<>. , . ,
, . , ,
, . , : < ?>.
/!
349
, - , . ,
. , <B-R-I-A-N>.
, ,
.
. , 1. ,
. , ,
, , ,

.
.
, .
<>
. , <> <>, , , ,
.
<>.
: < !>, .
. < ..., - , - 45>.
, , .
.
. ,
. .
,
< >. < !? -
, - ...>. ,
. < ,
[ ], >, - . , . , , ,
. : < ? 33...>
35 .
. , : < !!!> ( ).
350 -
, . :
< ! !!!> ,
.

. ,
,
17, : <, ... (
, , ) ... 16>.
, . <, ...> , ,
<>,
.
, ,
. 5, , :
< 16>. ,
50 16 .
<, - , - 25, 29 () - 70>.
- . -

. <, ( )... --, - . 26!!!>. , 6. < ! -


, , - !>
.
,
.
. -100 +100, .
, . , , , 30.
: <...>. <!!! , - , 32, , - 40,
>. ( .) .
8 : < , !!!>
<> <>
. < , , -
, - ... 39, 40 ( )
39 ( ) ...... 49! >.
, :
ncxoAOiwi 351
<, , , > , - . 8 9, . ,
.
, , . ,
.
< ?>. , . : < - , -
...>. .

. .
10 80. : <10, 20,
30, 40, 50 ( 80)>, ,
- 10. , - 50. ,
>.

,
. ,

(,
, ). .
,
, .


, .

, .
, .
<
>,
. .
352
<5>
, . <5>
. ,
<5> - , ,
, - , , <5>.
?
, <5> -
, .
?
, - .
- , <5> .
,
,
.
, (19861987), . ,
. ,
, .
: : , , .
, . ,
; . <5> , , . , <5>
- ,
, . ,
, <5> .

<5> , 1987-1988
- ncxoAow 353
. - , <5> .
,
,
.
, <5>
,
(
). ,
- -, , , , , , , ,
. , - . , .
.
. ,
, . .

<5> .
, ,
.
, , <5>, ,
, .

.
,
, <5> , .
<5> - .
, <5>
.
2-2413
-
354
, -

.
, <5>, . ,

. , <5>
, . .
, . ,
. ,
,
<5> , .
.
: , , ,

<5>, , . ,
, ,
, <5>
. <5> .
,
<5> ,

.
, ,
. , .
, .

nwxowrm 855
, , <5>. , <5>, 4-5
12-13. ,
, , , , 1 ,
, .
, , , . ,
. ,
, . -

, ,
, , .
( )
, , .
<5>
. <5> , 40
, , <>, <> <>.
;
, .
.
, ,
. ,
, .
<5>, , ,
( ,
,
, ). <5>
,
.
, , <5>, .
<5> .
I2
356
<5>, .

.
, .

, .
<5> .
<5> , 1990-
, ,
, <> <5> , .
<5> . , .
<5>, 0. , <5>


. -

.
<5> , , ,
,
- .
. - , - - .

<5> (. Cole, 1995b; Nicolopolou and Cole, 1993, Schustak
et al" 1994; Woodbridge, Olt and Cole, 1992). <5>
.

, <5> . <<5>, . , ,
. , ,
- |/1/| 357
. ,
.
,
, , .

.
,
.
, <5> ,
, , ,
(,
,
)
, <5>
, , .
?
. ,
:
. ,
, , . ,
,
, .
, -

. , ,
<5> , .
,
. , ,
( ),
( ) . ,
358
, <5>
. (, ), , , .


.
( ),
.
,
,
, , . , .
, ,
<5>. ,
, , ( , , ), .
, .
. -, <5>, -
, .
-, ,
. , <5>,
.
.
<5>
? . ,

- .

3.59

10.
- .

, .
. . (Leontieu, 1981) <5>

( ),
< > .
, - .
.
<5>
( , 1989). ,
<> .
11.

-
. . -
, .



-
- ,
.
< > .
, , ,
- .
. , -
, : ,
,
.
. ,
XIX ., . ,
Homo sapiens
. ,

,
, ,
<> ,
.
.
,

361
. , , , . < >
.
,
. ,
2 3,
, . , . , ,
. <>
, .
,
- . ,
. , , - . , . , , . , .
- - - ,
,
, .
1. ?
, , , , , , , :
- , - .
-
, . , . ( 1995
fony < > -
362

; .
: Jahoda, 1982; 1992).
2 3
, . , , ,
, ,
, :
, - , - , - . .

. ,
(, , ), , .
, , , , . , ,
,
, .
- ,
1960- 1970- ,
<> . , ,
- , .

.
-
, .

. , , , . <...
363
. W
: , , , , . ,
, ,
,
> (Edgerton, 1974, . 63-64).

. -

, , , , , . - < >, , .
, ,
.
2 3,
,
, .

, -
,
. . , : < . , ,
,

, ... [ ], ,
- . , < >, , , . [ ], ,
, > (Jahoda, 1980, . 124-126)2.
, ,
364
. .
. . , -
(Lave, 1988, . 173).
2.
2. , , ,
?
, < > . . Zeitgeist. <... > < >. . . ,
, -

.
Zeitgeist
. , XIX .
,
, , .
Zeitgeist
, XIX .
,
, . 1960-,
1970-, 1980- .
,
, . <> -.
Zeitgeist, , , , ,

. 4, .
365
.
- .
,
-
. 5-10
- - .

<> 5
, , ,
.
, ,
- . < >, <>
< >.
:
.

, ,
, .
-

, , , , , .
(DAndrade, 1995; Holland and Cole, 1995; Strauss and
Quinn, ),

.
,
, < >: , , , . .
.
,
366
.
, ,

. ,
,
,
, ,
, ,
.

. . . .
: < - : , ,
, - , - in situ. , , ,

> (Lave, 1993, . 20).
, . ,
, , (, . Engestrom, 1995; Goodwin, 1994; Hutchins, 1995; Nardi, 1996). , , ,

. , ,
.
, -
(Wertsch, Del Rio and Alvarez, 1995):

1. , ,
.
367
1
2.
.
3. ,
.
1 2 , ,
. , .
.
? ?
. , , ,
.
,
,
. (Burke,
1962) , ,
, . ,
. ,
, .
, ,
, <
> (Engestrom, 1993). ,
. . ,
, . : <
,
>,
< >, , ,
( , . 66).

, . . ,
368
, ,
.

(Brushlinskii, 1968; Van der Veer and Valsiner, 1991).


. <>,
, ,
, , (), . . . - .

, ,
. - ,
,
, . ,

, ,
<> , , .

, , , 5
, , . , - . , (
), ,
.
,
, , <-> <> ,
, .
:
(Bateson, 1972; Engestrom, 1993).
<>, , , , ,
, ,
, .
369

. . .
, < >, . ,
.
. , ,
. (. 5), -

. ( ), , .
, ,
. , , .
. ,
, . , .
, , .
, .
.
,

.
- <> , .
,
,
.


,
8 - ,
13-2413
370
.
,

.
- . ,
, - .
, < > ,
- , .
,
, -
,
. --
.
,


, .
, ,
.

. ,
(Ratner, 1991) ,

(Buss, 1994). ,
. , ,
.
. ,
, .
, .
11
371
,
,
, Zeitgeist. 1960- 1970-
- ,
. 1990- ,
, < > (Segall et al" 1990, p. 344).
,
. <>,
, . .

(Case, 1992).
. (Fischer, 1993) , , .
Zeitgeist
, (Cole
and Cole, 1996).
, - , ,

, , , -- ,
. . , .
1980- ,
. 1996 , .

, ,
,
<>, .
13
372
,
,
, , .
,
. -
, . 1960-
,
<> ,
. , ,
,
. , <> ( ) ,
. , , ,
. , , ,
, : , .

- , ,

. ,
, -

, . , ,
.
-
.

, ,

, - . . , (-) ,
- ,
, , .

: < ,
, , - . . , ,
, . - , , - > (.
: Van der Veer and Valsiner, 1991, p. 147).
.
,
, , < >
<> . ,

, .
, , .
, ,
, -
. ,
( ),
, , . ,
- .
.
- : . , ( ),
. ,
,
.
. , 4. . ,
.
374
. ,
<>

, , , , .
.
? ?

, ,
, - . 8,
,
.
3.
, , - T . ,
, .
, - ( ) (,
)
.
, ,

, --.
- ,
. , -
, .
375
. 1 \
,
. , , , , .
(Chaiklin and Lave,
1993; Engestrom, 1993; Forman, Minnick and Stone, 1993; Goodnow, Miller, and Kessel, 1995; Hutchins, 1995; Lave, 1988; Lave and
Wenger, 1991; Rogoff, 1990). -


, ,
, -
. , , <> .
, ,
, , ,
,
.

. .
,
. . : < ,
, , ,
, - .
,
> (Lave, 1988, . 159).
8
- (Nunes et al., 1993, Saxe, 1991),
.
(Newman et al., 1989).
,
376 -
(Hutchins, 1993),
.
, , , -
: , , ,
.
, , , , .
.
:
.

, , , .

, , :
<
. , ... > (. Van der Veer and Valsiner, 1991, p. 150).
,
, <>.
.
. . , <... ,
. ,
. , ,
, /\ 377
> (Miinsterberg, 1914; . . 1).
. , , ,

. .
: ,
,
.
, , ,
, ,
. , ,
( , ),
, , .


. ,

(, , , . , < >). , ,

<> .
.
. .

.

, ,
( ), . .
. ,
. . < >.
378 -
1979 . (Lurid,
1979) ,
(. 1). -
, , , . ,
. .
,
: < - , . ,
... ,
.
, . ,
, > (Lurid, 1979, . 174).
, .
, ,
: <, , , >, .
. , , , .
.
,
.
, ,
, .
, , , .

.
, , ,
<> , , , <>.
379


, ,
,

.
,

,
.
,
,
,
,
.
(. . . . . . .
, 1953. .113-114).

, <>, ,
, .
.
< ,
>. , .
.
. ,
(Lurid, 1968; 1972). - , , - , .
. , , . ,
, .

, 380

. ,

. . ,
,

, < >
(1987, . XXI). , , ,
. . - ,
.
, . , - ,
, , , .
, .


, <>, . ,
,
. . , , ,
, , . ,
<>,
, ,
, .
1977-1978 , -, - . ,
, .
/I 381
- ,
(. 8).
, ,
, , ,
, ,
. , ,

<> < >.


, ,
, ,
. , , ,
. ,
, .
,
, <
> ( ,
- )
.
, ,
(LCHC, 1982).
< >
10, -, , < > , , ,
. , . , , <> , ,
382
. , ,
,
, , , ,
.
<5> ,
: ,
. , <5> , <-> < >
10 .
,
, - . ,
. - , , - -

, .
. -, . , , , . .
, , . , .

. , , .

.
, , < > -, ,
383

- ,
- .
, <5> : , . . , . 4) , . , . .
<- >
<5>, .
, , ,
. . . ,
, ,
.
,
, .
XIX XX .,
- .
, ,
.
.

. ,
, , , . . . ,
, - , .

.
, :
- -
. 384
, , ,
-
. ,
, .
, .
. , , ,
-, .
385

WH\ Efc

11. .
: <
, ,
[]
> (Wolcott,
1972, . 449-450).
.
< > .
. , , < >: <... ,
, - . - , - ,
. , -

,
,
> (Resnick, 1994, . 491).


,

1991).

,


(Hutchins, 1995; Hutchins and Hazlehurst,


, , ,
, ,
, , .
,
.

,
,
.



, ,

. ,
.
, , , .
, , ,
, , .
1969
. - - ,
, , .
, , - 387
. , ,
, ,
, .
, ,
. -

< >
, .
,
, , , . , , -.
, ().
, - ,
. ,
,
. , ,
. , ,


,
.
1978
-, , .
(Moll and Diaz, 1987),
, - ,
.

.
,
, , , . ,

,
.
, , ,
. -

, . .
.

, .
, , . , ,
(Alfred Lehmann) ,
.
.
.

- .
, ,
,
.

Вам также может понравиться