“ÜMUMİ VƏ TƏTBİQİ RİYAZİYYAT” KAFEDRASININ

“RİYAZİYYAT-1” FƏNNİNİN I SEMESTRİNİN TEST SUALLARI

1.

1 1 0 1
A    və B    olarsa, A  B hasilini tapın.
1 0 0 0 
1 1 0 1
Найдите произведение A  B , если A  1 0  ; B   0 0  .
   

0 1 0 1 1 1 1 0 1 1
A)  0 1 B)  1 1 C)  0  D) 1 1  E)  0 1
     0     

2.

2 1
A    matrisinin tərsini tapın.
1 1
2 1
Найдите обратную матрицу для матрицы A   1 1 .
 

1 1  1  1 1 0 1 1 1 3
A) 1 2  B)   1  C)  2 1  D) 1 1 E)  2 1 
   2 
      

3.

Aşağıdakı matrislərdən hansı vahid matrisdir?

Какая из следующих матриц единичная матрица?

1 1 1 0 0 0  1 1  1 1 0 0
  0

0 1
      
A) 1 1 1 B) 0
0
0 1 C) 0 1 0 D) 1 1 1  E) 0 1 0
1 1
1 0 0  1 1  0 1
 0 
 1   0   1   0 

4.

Aşağıdakı matrislərdən hansı simmetrik matrisdir?

Какая из следующих матриц симметричная матрица?

1 2 3 5 2 3 1 2 3 6 5 4  1 3 5
         
A) 2 1 3 B) 2 1 4 C) 2 3 4 D) 3 2 1  E) 7 9 11 
1 2 4 3 4 7  3 4 7 0 1  2 5 11 7
        

5.

1
Aşağıdakı matrislərdən hansı üçbucaq şəkilli matrisdir?
Какая из следующих матриц треугольная матрица?

2 3 1 7 1 2 1 1 1  5 0 0 4 1 1
         
A) 1 4 0 B) 1 3 3 C) 2 1 0 D)  7 3 0 E) 5 1 7
5 1 1 2 3 4 0 1 2  1 2 3  6 0 3
        

6.

Aşağıdakı matrislərdən hansı diaqonal şəkilli matrisdir?

Какая из следующих матриц диагональная матрица?

2 0 0  2 0 1  3 0 0 1 0 0
    1

1 0
    
A) 0 1 0  B) 0 1 0  C) 0 0 1 D) 5 0 2 E)  0 0 6
2 0
0 0  7 5 0  1  1  0 2 0 10 0 1
       

7.

Aşağıdakı matrislərin hasilini tapın:

Найдите произведение матриц:

 1 2 0 3
A    B   
 1 1  1 2 

1 7 1  7 2 7  1 2 1 2 
A)  2  B)  2  C)  1  D)  3  E)  3 
 2    2    1  4
   1


8.

3  2 ölçülü matrisi 2  5 ölçülü matrisə vurduqda hansı ölçülü matris alınar?

Матрица какой размерности получится при умножении матрицы размерностью 3  2 на
матрицу размерности 2  5 ?

A) 3  5 B) 3 2 C) 2  2 D) 2  5 E) 5  2

9.

2 3 
 
A  1  1 matrisini aşağıdakı matrislərdən hansına vurmaq olar?
4 3 

2 3 
 
На какую из следующих матриц можно умножить матрицу A  1  1 ?
4 3 


2
  3 2 3 1 1 4  3 
     
A)  1 2 B) 2 1 1 3 C)  5 1 2 D)  4  E)
 4 1 4 0 1 1   1
     
6 1 4 3

2 
 1 1 0


10.

2 1  4 3
A    , B   olarsa 2 A  3B  ?
3  1 2 
 1
2 1   3 4
Найдите 2 A  3B , если A   3  1 ; B    1 ?
   2 

13 14  10 7 4 1  7 3 5 1
A)  3 
 B)   C)  5  D)  2  E)  
 4 8 5   2   1 4
 3


11.

 4
 
A  1; 2; 3; və B   5 olarsa, AB hasilini tapın.
 6
 
 4
 
Найдите A  B , если A  1; 2; 3; ; B   5 .
 6
 

5
 
A) A  B   4 1 5 B) A B  1 C) A  B   32  D) A  B  123 E) A  B    115 
7
 

12.

1  2
2 A  3B  ?
2 3  3 0
A    , B    olarsa,
0 1  1  2 1 1 
1 2 3   2 3 0
Найдите 2 A  3B , если A   0 1  ; B   .
  1  2 1 1 

 5 1 4 5 3 2  4 13 6 1 5  2
A)   1 3  B)  1  2 3  C)  6  D)  3 4  E)
 2
    5 1   1 
5 2 1

4 
 1 5

13.

2 3  1 0
A    ; A    A  E  ?
3  2 0 1 

3
 2   3   2 1   1   5  5   2   1 2 
A)  3  B)   C)   D)  4  E)  3 
   2   2 1   2   2     1  1   

14.

3  2
A   ,  3 4
; A B  ?
 4 
B   
2 5
5

3 2 3 1 4 2 5 2 1 1
A)  1  B)  4  C)  6  D)  7  E)  2 0 
 0
  0
  1   0   

15.

1 2 1 0
A    ; B    A B  ?
3 1 0 1 

2 3 2 4 1 2 2 1  1 0
A)  1  B)  5  C)  3 1  D)  5  E)  
 3
  1
   

 1 0 1 

16.

1 2  2 6 
A    ; B    AB  ?
3 6  1  3 

1 0 0 1 3 1 2 1 0 0
A)  0 1  B)  1  C)  4  D)  0  E)  0 
   0   0
  0   0 

17.

2 3  1 1
A    ; B    A B  ?
1  1 1 1

5 5 1 2 4 4 3 3 2 2
A)  0  B)  3  C)  1  D)  0 1  E)  1 
 0   0
  3
    0 

18.

2 3
A    matrisinin ranqını tapın.
4 6 
 2 3
Найдите ранг матрицы A   4 6  .
 

A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

4
19.

 2 7
A    matrisinin ranqını hesablayın:
 3 0 
 2 7
Найдите ранг матрицы A    3 0  :
 

A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

20.

2 3 1 4
A    ; B    A B  ?
1 2  2 5 

1 3 2 21 8 23  7 23  3 5
A)  7  B)  5 12  C)  5 14  D)  6  E)  7 
 5       5   9 

21.

 4
 
A    1; 2; 3 ; B   5 A B  ?
 6
 

A) 11 B) 15 C)  23 D)  22  E)  24 

22.

4 2 3   2 3 0
A    , B    ; 2 A  3B  ?
0 1  1  2 1 1 

3 5 0 2 4 1  2 2 3 1 2 3 2 13 6
A)  4  B)  5  C)   1 4  D)  4  E)  6 
 2 1   3 2   1
  0 5   5 1 

23.

Hesablayın:
1 2
Вычислите: 3 4

A) 2 B) -2 C) 1 D) -1 E) 0

24.

Hesablayın:

5
 3 5
Вычислите: 0 0

A) 2 B) 1 C) 0 D) 3 E) 6

25.

Hesablayın:
x xy
Вычислите: 1 y

A) 1 B) x C) y D) 0 E) xy

26.

Tənliyi həll edin:

2x  1 3
Решите уравнение: 0
x5 2

A) 1 B) -3 C) -5 D) 11 E) 13

27.

Tənliyin kökləri cəmini tapın.

2x  1 x 1
Найдите сумму корней уравнения: 6
x2 x 1

A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 7

28.

Hesablayın:
2 3 0
Вычислите: 4 7 0
1 3 2

A) 5 B) 2 C) 3 D) 4 E) 7

29.

3 x  2 y  5
 x y ?
 x  y  3

6
A) 88 B) 75 C) -154 D) 32 E) 30

30.

 x y0
 xy  ?
2 x  y  0

A) 11 B) 7 C) 5 D) 0 E) 1

31.

x  2 y  2
 xy  ?
 x y5

A) 3 B) 1 C) -1 D) -2 E) 4

32.

 2x  y  1
 x y ?
x  4 y  5

A) -2 B) 3 C) 1 D) 5 E) 2

33.

x  3 y  4
 x y ?
3 x  y  4

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) -1

34.

 2x  y  1
 x  2y  ?
 x  2 y  2

A) -2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 2

35.

x  2 y  0
 3x  2 y  ?
x  2 y  2

A) 5 B) 6 C) 4 D) 3 E) 1
7
36.

 x  2y  5
 x y ?
2 x  3 y  3

A) -3 B) 3 C) 4 D) -4 E) 5

37.

 4x  y  5
 x y ?
 x  2 y  1

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

38.

2 x  y  3
 x y ?
x  2 y  5

A) 4 B) 3 C) -2 D) 1 E) 5

39.

 5x  y  9
 x y ?
4 x  2 y  2

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

40.

3 x  2 y  5
 x y ?
 2x  y  3

A) 0 B) -1 C) 2 D) 1 E) 3

41.

a a12 
A   11  matrisinin tərsinin varlığı üçün hansı şərt ödənilməlidir?
 a21 a22 

8
  a11 a12 
Для существования обратной матрицы для матрицы A    какое условие должно
 a21 a22 
выполняться?

A) det A  0 B) det A  0 C) a11a22  0 D) a12 a21  0 E) a12  a21

42.

1 3
A    matrisinin tərsini tapın.
 2 4 
 1 3
Найдите обратную матрицу для матрицы A    2 4  .
 

 0,4  0,3   0,1 0,2   0,2 0,3   0,5 0,2  0 0

A)  0,2  B)  0,3 0,4  C)  0,1 0,7  D)  0,1  E)  0 1 
 0,1       0,3   

43.

1 0 
A    matrisinin tərsini tapın.
 3  1
1 0 
Найдите обратную матрицы A   3 .
  1

1 0  1 0  1 1 1 1
A)  2 1  B)   3  C)  2  D) 1 3 
1 0
E)  
 1 0 
 4
3 
      

44.

 2 3 0 1
A    ; B    3 A  2B  ?
 1 2 1 4
5 8   6 11  3 7  2 5 1 4
A)  3 11  B)  5 14  C)  5 11  D)  8  E)  3 
       3   1


45.

3 2 5
 
A  4 1 0 matrisinin ranqını tapın.
5 1 0 

3 2 5
 
Найдите ранг матрицы A  4 1 0 .
5 1 0 


9
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 0

46.

Matrislərdən hansı sətir matrisdir?

Какая из матриц является матрицей-строкой?

 4
1 2 1 5 2   1 0
A)   B)   C) 1 D) 1; 2; 5 E)  
3 4
 4 1 3
  2 0 1 
 

47.

1 0 3 1
A    ; B    A B  ?
2 3 0 2 

3 1 4 3 1 5 5 2  0 3
A)  6  B)  1  C)  4 1  D)  7  E)  2 
 8
  1
     1
  1


48.

1 0  5 7
  ?
0 1    2 1 

 5 3  3 2 4 2 1 1  5 7
A)   2  B)   1 4  C)  2  D)  3  E)   2 1 
 2     1   2
  

49.

3 2  0 1
  ?
0 1   0 0 

0 3 0 2 5 2 1 0 3 1
A)  0  B)  1  C)  0  D)  0 1  E)  4 
 0   0   0     2 

50.

3 2 1 
  matrisinin ölçülərini tapın.
1 5 1
3 2 1 
Найдите размеры матрицы  1 5  1 .
 
10
A) 2  1 B) 2  2 C) 2  3 D) 3  2 E) 1 3

51.

Matrislərdən hansı simmetrik matrisdir?

Какая из матриц симметричная?

1 3 3 1 2 3 5 4 3 7 5 2 1 3 3
         
A) 4 1 2 B) 3 2 1 C) 2 1 3 D) 5 8 3 E) 2 3 3
5 3 7 4 1 5 7 0 1 2 3 6 4 3 3
         

52.

2 1  1 3
  ?
3  2   4 1 

5 4 1 0 4 1  2 0  6 7 
A)  3  B)  3  C)  5  D)   1 2  E)   5  7 
 2   2
  2     

53.

3 2 1 2 0 1
A    ; B    3 A  2B  ?
4 1 0  3 1 1

 5 7 2  11 6 4 13 6 5 15 1 3
A)   1 2  B) 15  C) 18  D)  9  E)
 3   2 1   1 2   7 0 
4 1 3

2 
 1 0


54.

1 0  1 1
  ?
0 1  1 1

2 1 1 3 1 1 2 3 1 0
A)  1  B)  4  C) 1 1 D)  1  E)  2 1 
 2   1
    2   

55.

 1 
   2 1 0
A 2  B    B A  ?
  1  2 3 4 
 

11
  4 1  3  4 0
A)  0  B)  2  C)  1  D)  1  E)  2 
         

56.

4 3  2 1
  ?
2 1   3 2 

5 2 1 3  2 2  1 3  3 2 
A)  3 1  B)  4  C)   1  1 D) 1 1  E)   1  1
   2
      

57.

  4
 2 0 3  
     3   ?
1 2 1  
 5 

 4 7  3 6 7

A)  5  B)  2  C)  5  D)  0  E)  3 
         

58.

2 3 5

4  matrisinin ranqını tapın.
 6 10 

2 3 5
Найдите ранг матрицы  4 6 10  .
 
A) 3 B) 2 C) 1 D) 0 E) 4

59.

Hesablayın:
5 4
Вычислите: 2 3

A) 3 B) 4 C) 5 D) 7 E) 6

60.

Hesablayın:
sin   cos 
Вычислите: cos  sin 

A) 3 B) 2 cos  C) 2 sin  D) -1 E) 1

61.

12
Determinantın qiymətini tapın:
3 2 1
Вычислите значение определителя: 4 3 0
5 1 0

A) 21 B) -19 C) 17 D) 19 E) -15

62.

Determinantın qiymətini tapın:

2 5 3
Вычислите значение определителя: 0 2 1
0 4 3

A) 3 B) 2 C) 4 D) 1 E) 5

63.

1 2 3
4 5 6 determinantının 9 elementinin minorunu tapın.
7 8 9
Найдите минор элемента 9.

A) 3 B) 2 C) 1 D) -2 E) -3

64.

0 1 2
1 2 3 determinantının 2 elementinin cəbri tamamlayıcısını tapın. Найдите
4 5 6
алгебраическое дополнение элемента 2.

A) -3 B) -2 C) 4 D) 3 E) 2

65.

Determinantın qiymətini hesablayın:

sin   cos  2
Вычислите значение определителя: cos  sin  5
0 0 1

A) 0 B) 2 C) -1 D) 1 E) 5

66.

13
Determinantın qiymətini hesablayın:
2 3 5
Вычислите значение определителя: 4 6 10
1 5 7

A) 2 B) 3 C) 1 D) 7 E) 0

67.

5 2
3 1
determinantın qiymətini hesablayın:
Вычислите значение определителя:

A) 9 B) 10 C) 11 D) 13 E) 15

68.

2 3 5
1 4 6 determinantının 6 elementinin cəbri tamamlayıcısını tapın.
2 1 0
Найдите алгебраическое дополнение элемента 6.

A) -4 B) -2 C) -3 D) -8 E) 6

69.

5 3 1
2 4 6 determinantının (-6) elementinin minorunu tapın. Найдите минор элемента (-
2 4 6
6) этого определителя.

A) 12 B) 8 C) 10 D) 15 E) 14

70.

Hesablayın:
4 3 2
Вычислите: 5 1 0
3 1 0

A) 14 B) 12 C) 16 D) 24 E) 15

71.

14
 1 4 3
 
A  2 1 0 matrisinin ranqını hesablayın.
2 8 6 

1 4 3
 
Вычислите ранг матрицы A  2 1 0 .
2 8 6 


A) 4 B) 3 C) 1 D) 2 E) 0

72.

2 1
A    matrisinin tərsini tapın.
1 2 
2 1
Найдите обратную матрицы A   1 2  .
 

 2 1 2 1
   1 2 2 1 1 3  
 
A)  3 3 B)  1 1 C)  3 2 D)  2 1 E)  3 3
  1 2       3 1
 2 3 1 0  4 
 3 3  4 2

73.

Tənliyi həll edin:

x 3
Решите уравнение: 0
4 2

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

74.

Tənliyi həll edin:

2x 5
Решите уравнение: 0
14 7

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 2

75.

Hesablayın:
5 2 1
Вычислите: 4 2 0
1 1 0

15
A) 6 B) 8 C) -6 D) 4 E) 3

76.

2 5 7 
 
A  4 6  8 matrisinin ranqını hesablayın.
6 15 21 

2 5 7 
 
Вычислите ранг матрицы A  4 6  8 .
6 15 21 


A) 3 B) 2 C) 1 D) 0 E) 4

77.

2 0  3 1 
  ?
1 3   2  1
6 2  6 1 1 1  1 0 3 5
A)  9  B)  1  C)  2 1 D)   6  E)  4 
  2   2     2   2 

78.

Hesablayın:
tg 2
Вычислите: 1 ctg
2

A) 1 B) 2 C) 0 D) 3 E) -1

79.

3 2 1  2 1 1
  ?
1 4  1  1 2 2 

5 3 2  5 3 2 4 3 2 2 1 2 5 3 1 
A)  2 6  2  B)  2 6 1  C)  1  D)   E)  4 
     2 1 3 1 1   6  1


80.

Hesablayın:
2 1 2
Вычислите: 0 1 1
0 3 2

A) -1 B) -2 C) -3 D) 4 E) 5
16
81.

3 x  2 y  5
 xətti tənliklər sistemini həll edib x  y hasilini tapın.
 4x  3y  1
3 x  2 y  5
Найдите x  y из системы уравнений  4 x  3 y  1 .


A) 2 B) 3 C) 1 D) 2 E) 5

82.

 x  2y  7
 tənliklər sistemini həll edib x  y cəmini tapın.
2 x  5 y  5
 x  2y  7
Решите систему уравнений 2 x  5 y  5 и найдите x  y .


A) 2 B) 4 C) 5 D) 6 E) 11

83.

 x yz3
 x  y  z  1
 xətti tənliklər sistemini həll edib x  y  z hasilini tapın.

x  2 y  z  4
 x yz3

Решите систему линейных уравнений  x  y  z  1 и найдите произведение x  y  z .

x  2 y  z  4

A) 3 B) 2 C) 4 D) 5 E) 1

84.

5 x  3 y  2
 xətti tənliklər sistemini həll edib x  y cəmini tapın.
4 x  3 y  7
Найдите x  y из системы уравнений.

A) 2 B) 3 C) 1 D) 4 E) 5

85.

 x yz0
2 x  3 y  0
 xətti tənliklər sistemindən x  y  z hasilini tapın.

x  y  2z  0
Найдите x  y  z из системы линейных уравнений.

17
A) 1 B) 0 C) 10 D) 8 E) -5

86.

5 x  4 y  18
 tənliklər sistemini həll edib x  y cəmini tapın.
3 x  4 y  14
 5 x  4 y  18
Решите систему 3 x  4 y  14 и найдите x  y .


A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

87.

x  3y  5
 tənliklər sistemini həll edib xy hasilini tapın.
2 x  y  3
x  3y  5
Решите систему 2 x  y  3 и найдите xy .


A) 1 B) 3 C) 5 D) 2 E) 1

88.

Hesablayın:
1 a
Вычислите: 3 2a

A) 3a B) 2a C)  2a D)  a E) 5a

89.

Hesablayın:
1 x
Вычислите: x 1

A) x2 B) 2 C) x 3 D) ( x  1)  ( x  1) E) 3 x

90.

Tənliyi həll edin:

2x  3 1
Решите уравнение: 0
1 1

A) 1 B) 0 C) -1 D) 3 E) 2

18
 II BÖLMƏ. ANALİTİK HƏNDƏSƏ

91.

a (1;2); b(3;4) 3a  2b vektorunun koordinatlarının cəmini tapın.

Найдите сумму координат вектора 3a  2b .

A) 23 B) 22 C) 21 D) 15 E) 25

92.

a (6;8)vektorunun uzunluğunu tapın.

Найдите длину вектора a (6;8) .

A) 5 B) 10 C) 12 D) 15 E) 20

93.

a (3;4) vektorunun uzunluğunu tapın.

Найдите длину вектора a (3;4) .

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

94.

a ( 2;5) və b (2;3) vektorlarının skalyar hasilini tapın.

Найдите скалярное произведение векторов a (2;5) и b (2;3) .

A) 8 B) 10 C) 11 D) 15 E) 9

95.

a (5;4) və b(2;5) vektorlarının skalyar hasilini tapın.

Найдите скалярное произведение векторов a (5;4) и b(2;5) .
A) 8 B) 11 C) 13 D) 15 E) 10

96.

vektorunun uzunluğunu hesablayın.

a ( 2;4;4)
Вычислите длину вектора a (2;4;4) .

19
A) 6 B) 7 C) 8 D) 5 E) 4

97.

a ( 2;3;4) ; b(1;1;2) vektorlarının skalyar hasilini tapın.

Найдите скалярное произведение векторов.

A) 10 B) 7 C) 6 D) 5 E) 3

98.


a  6; b  5; a olarsa, a və b vektorlarının skalyar hasilini tapın.
b  60 

Вычислите скалярное произведение этих векторов.

A) 12 B) 13 C) 15 D) 20 E) 30

99.

a -nın hansı qiymətində a (3; a ) b(6;8) vektorları kolinear olar?


При каком значении a эти векторы будут коллинеарными?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

100.

a ( 2;3) vektorlarının cəminin uzunluğunu tapın.

b( 4;5)
Найдите сумму длин этих векторов.

A) 5 B) 6 C) 8 D) 9 E) 10

101.

      
və b  i  j  k vektorlarının skalyar hasilinitapın.
a  2i  3 j  2k
   
 
Найдите скалярное произведение векторов a  2i  3 j  2k и b  i  jk .

A) 1 B) -1 C) 2 D) -2 E) 3

102.

a (1;2;0) b( 2;1;1) vektorlarının vektorial hasilinin uzunluğunu tapın.

Найдите длину векторного произведения этих векторов.

A) 7 B) 3 C) 4 D) 5 E) 14
20
103.

a (1;2;0) b( 2;1;1) vektorları üzərində qurulmuş paraleloqramın sahəsini tapın.

A) 5 B) 7 C) 3 D) 5 E) 14

104.

a (3;1;2) b( 2;4;8) vektorlarının cəminin koordinatlarını tapın.

Найдите координаты суммы этих векторов.

A) (5;5;6) B) (3;4;6) C) (1;5;6) D) (1;2;5) E) (3;1;2)

105.

a

a  5; b  8;   a b  60  olarsa, və b vektorlarının skalyar hasilini
tapın.
Найдите скалярное произведение векторов a и b .

A) 5 B) 10 C) 15 D) 25 E) 20

106.

      
a  2i  3 j  k ; b  i  2 j  k
vektorlarının skalyar hasilinitapın.
     
Найдите скалярное произведение векторов a  2i  3 j  k и b  i  2 j  k .

A) -5 B) 6 C) 3 D) 2 E) 1

107.

a ( 2;3;8) , b( 4;6; a ) vektorları kolinear olarsa, a -nı tapın.

Найдите a , если векторы a ( 2;3;8) и b( 4;6; a ) колинеарны?

A) 24 B) 308 C) 258 D) 16 E) 212

108.

     
a  2i  j  k , b  i  j vektorlarının vektorial hasilinin uzunluğunu təyin edin.
Найдите длину векторного произведения вектора a на вектор b .

A) 2 B) 4 C) 3 D) 3 E) 1
21
109.

  
a (1;2;0), b (3;1;1) , c ( 2;0;1) olarsa, (a , b , c ) qarışıq hasilini tapın.
 
Найдите смешанное произведение векторов (a , b , c ) .

A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) -10

110.

k -nın hansı qiymətində a ( 2; k ) b(5;10) vektorları kolinear olar?

При каком значении k векторы a ( 2; k ) и b(5;10) будут коллинеарными?

A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10

111.

        
a  2i  j  k ; b  i  2k ; c  i  j vektorlarının qarışıq hasilini tapın.
Найдите смешанное произведение этих векторов.

A) 3 B) 2 C) -1 D) -2 E) 0

112.

       
a  i  j  k ; b  2i  3 j  5k olarsa, ( a , b )
skalyar hasilini tapın.
 
Найдите скалярное произведение векторов (a , b ) .

A) 4 B) 2 C) 3 D) -6 E) -5

113.

y  2 x  3 düz xəttinin parçalarla tənliyini yazın.

Напишите уравнение прямой y  2 x  3 в отрезках.

x y
x y x y x y x y  1
A)   1 B)   1 C)   1 D)   1 E) 3  3
3 2 2 3 2 5 7 2
2

114.

A1;1 və B (2;3) nöqtələrindən keçən düz xəttin bucaq əmsalını tapın.

Найдите угловой коэффициент прямой, проходящей через точки A1;1 и B (2;3) .

22
 2 1 1 2 1
A) B) C) D) E)
3 2 5 5 9

115.

x y60 və 2 x  y  13  0 düz xətlərinin kəsişmə nöqtəsinin koordinatlarını tapın.

Найдите координаты точки пересечения прямых.

A) (3;1) B) (7;1) C) (5;2) D) (6;3) E) ( 4;0)

116.

2 y  6x  5
düz xəttinin bucaq əmsalını tapın.
Найдите угловой коэффициент прямой 2 y  6 x  5

A) 1 B) 2 C) 3 D) 5 E) 4

117.

M 1;2  nöqtəsindən keçib y  3 x  2 düz xəttinə paralel olan düz xəttin tənliyini yazın.
Напишите уравнение прямой, проходящей через точку M 1;2  и параллельной прямой
y  3x  2 .

A) y  x  2 B) y  3 x  5 C) y  3x  2 D) y  3 x  1 E) y  3 x  8

118.

Uc nöqtələri A 2;4;6  və B  8;2;10  və olan parçanın orta nöqtəsinin koordinatlarını

tapın.
Найдите координаты середины отрезка, соединяющие точки A 2;4;6  и B  8;2;10  .

A) (5;3;6) B) (1;4;5) C) (2;6;8) D) (1;4;5) E) (3;3;8)

119.

a -nın hansı qiymətində 2x  3y  4  0

və ax  6 y  7  0 düz xətləri paraleldir?
При каком значении параметра a прямые 2 x  3 y  1  0 и ax  6 y  7  0 параллельны?

A) 4 B) 2 C) 3 D) 6 E) 8

120.

2 x  4 y  20 düz xətt tənliyini parçalarla tənlik şəklində yazın.

Напишите уравнения прямой 2 x  4 y  20 в виде уравнения в отрезках.

23
 x y x y x y x y x y
A)  1 B)  1 C)  1 D)  1 E)  1
5 10 10 5 4 5 7 2 8 5

121.

k -nın hansı qiymətində a (k ;3;5) və b(1;2;4) vektorları perpendikulyardır?

При каком значении k векторы a (k ;3;5) и b(1;2;4) будут перпендикулярными?

A) 10 B) 12 C) -14 D) 8 E) 85

122.

k -nın hansı qiymətində y  2 x  4 və y  kx  5 düz xəttləri perpendikulyardır?

При каком значении k прямые y  2 x  4 и y  kx  5 перпендикулярны?

1 1 2 1
A) B) C) D)  E) 2
3 4 3 2

123.

M ( 2;5) nöqtəsindən 3 x  4 y  10  0 düz xəttinə qədər olan məsafəni tapın.

Найдите расстояние от точки M ( 2;5) до прямой 3 x  4 y  10  0 .

A) 4 B) 5,2 C) 6,4 D) 3,6 E) 3,2

124.

1
A(1;1) nöqtəsindən keçib y   x  3 düz xəttinə perpendikulyar olan düz xəttin tənliyini
2
yazın.
Напишите уравнение прямой, проходящей через точку A(1;1) и перпендикулярной
1
прямой y   x 3.
2

A) y  2 x  1 B) y  x  1 C) y  2 x  3 D) y  2 x  3 E) y  x  1

125.

M ( 4;1) nöqtəsindən 6 x  8 y  15  0 düz xəttinə qədər olan məsafəni tapın.

Найдите расстояние от точки M (4;1) до прямой 6 x  8 y  15  0 .

A) 2,4 B) 1,7 C) 1,5 D) 2,6 E) 3,2

126.

a və b vektorlarının ortoqonallıq şərti aşağıdakılardan hansıdır?

24
Какое утверждение из нижеследующих является условием ортогональности векторов a и
b.

A)
 
(a , b )  0 B) a  b  0 C)  a  b  0 D) a  b  0 E)  
a b

127.

a və b vektorlarının kollinearlıq şərti hansıdır?

Какое утверждение из нижеследующих является условием колинеарности векторов a и
b?

A)
 
(a , b )  0 B) a  b  0 C) a  b  0 D)  
a b E)

a 1

128.


a , b , c vektorlarının komplanarlıq şərti hansıdır? 
Какое утверждение является условием компланарности векторов a , b , c.
          
D) ( a , c )  0 E)
 
A) (a , b , c )  0 B) a  b  c >0 C) (a , b , c )  0 (b , c )  0

129.

y  k1 x  b1 və y  k 2 x  b2 düz xətlərinin paralellik şərti hansıdır?

Какое условие является условием параллельности для прямых y  k1 x  b1 и y  k 2 x  b2 ?

A) k1k 2  1 B) k1k2  1 C) k1k 2  2 D) k1  k 2 E) k1  3k 2

130.

y  k1 x  b1 və y  k 2 x  b2 düz xətlərinin perpendikulyarlıq şərti hansıdır?

Какое условие является условием перпендикулярности для прямых?

A) k1  k 2 B) k1k 2  1 C) k1k 2 ˃0 D) k1k 2 ˃1 E) k1k 2  1

131.

Hansı tənlik müstəvi üzərində düz xəttin normal tənliyidir?

Какое уравнение является нормальным уравнением прямой на плоскости?

x y
A) x cos   y sin   p  0 (p>0) B) y  kx  b C) 3 x  2 y  5  0 D)   1 (ab  1)
a b
x  x1 y  y1
E) 
x2  x1 y2  y1

25
132.

Hansı tənlik müstəvi üzərində düz xəttin bucaq əmsallı tənliyidir?

Какое уравнение является уравнением прямой с угловым коэффициентом на плоскости?

x  x1 y  y1 x y
A) x cos   y sin   p  0 ( p  0 ) B) y  kx  b C)  D)   1
x2  x1 y2  y1 a b
E) x  a

133.

Hansı tənlik fəzada müstəvinin ümumi tənliyidir?

Какое уравнение является общим уравнением в пространстве?

x y
A) y  kx  b B)   1 C) Ax  By  Cz  D  0 ( A2  B 2  C 2 >0)
a b
x y z
D) x cos   y cos   z cos   p  0 E)    1
a b c

134.

Hansı tənlik fəzada müstəvinin parçalarla tənliyidir?

Какое уравнение является уравнением плоскости в отрезках в пространстве?

A) x cos   y cos   z cos   p  0 (p≥0) B) Ax  By  Cz  D  0 ( A2  B 2  C 2 >0)

x y z x2 y2 z 2
C) x 2  y 2  z 2  a 2 D)    1 E) 2  2  2  1
a b c a b c

135.

3 x  4 y  5 z  60
müstəvi tənliyini parçalarla tənlik şəklində yazın.
Напишите уравнение плоскости в виде уравнения в отрезках.

A) 5 x  3 y  4 z  10 B) x  y  z  5 C) x  2 y  3 z  15 D) x 2  y 2  z 2  1
x y z
E)   1
20 15 12

136.

A(1;2;3) nöqtəsindən x  y  z  10  0 müstəvisinə qədər məsafəni tapın.

Найдите расстояние от точки A(1;2;3) плоскости x  y  z  10  0 .

4 2 2 3 1
A) B) C)  D) E)
3 3 3 3 4

26
137.

Hansı tənlik fəzada düz xəttin kanonik tənliyidir?

Какое уравнение является каноническим уравнением прямой в пространстве?
x  x1 y  y1 z  z1
A) y  kx  b B)   ( m 2  n 2  p 2 >0) C) x 2  y 2  1 D) xy  1 E)
m n p
y  x 1

138.

Ellipsin yarımoxlarını tapın. 4 x 2  9 y 2  36

Найдите полуоси эллипса.

A) a  3, b  2 B) a  5, b  4 C) a  1, b  2 D) a  2, b  5 E) a  1, b  1

139.

Çevrənin radiusunu tapın.

Найдите радиус окружности x 2  2 x  y 2  4 y  4  0

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

140.

16 x 2  25 y 2  400  0
ellipsinin eksentristetini təyin edin.
Найдите эксентристет эллипса 16 x 2  25 y 2  400  0 .

4 5 41 4 9
A)   B) C) D) E)
5 4 5 9 5

141.

16 x 2  25 y 2  400
ellipsinin böyük və kiçik yarımoxlarının hasilini tapın.
Найдите произведение полуосей эллипса .

A) 12 B) 16 C) 18 D) 20 E) 25

142.

Diametrlərindən birinin uc nöqtələrinin koordinatları (0;4) və (6;0) olan çevrənin mərkəzinin

koordinatlarını tapın.
Найдите координаты конечных точек одного из диаметров являются (0;4) и (6;0) .

A) (1;2) B) ( 2;2) C) (3;2) D) (5;1) E) (3;2)

27
143.

a  (1;2;1) , b  (3;2;1) , c  (1;0;1) vektorları üzərində qurulmuş paralelepipedin

həcmini tapın.
Найдите объём параллелепипеда, построенного на векторах a  (1;2;1) , b  (3;2;1) ,
c  (1;0;1) .

A) 4 B) 2 C) 6 D) 8 E) 10

144.

Mərkəzi O (0;0) nöqtəsində olub, A(3;4) nöqtəsindən keçən çevrənin tənliyini yazın.
Напишите уравнение окружности, проходящей через точку A(3;4) и с центром в точке
O (0;0) .

A) x 2  y 2  9 B) x 2  y 2  25 C) x 2  y 2  16 D) x 2  y 2  36 E) x 2  y 2  49

145.

M ( 4;3;2) nöqtəsindən keçib, x  2 y  3 z  6  0 müstəvisinə paralel olan müstəvinin

tənliyini yazın.
Напишите уравнение плоскости, проходящей через точку M (4;3;2) и параллельной
к плоскости.

A) x  2 y  3 z  1  0 B) x  2 y  3z  4  0 C) x  2 y  3 z  4  0 D) x  y  z  10  0
E) x  y  z  25  0

146.

M (1;0;1) nöqtəsindən keçib, a  ( 2;3;0) vektoruna paralel olan düz xəttin tənliyini yazın.
Напишите уравнение прямой, проходящей через точку M (1;0;1) и параллельной
вектора a  ( 2;3;0) .

x y z x y 1 z  2 x 1 y z x 1 y z 1
A)   B)   C)   D)  
5 2 4 3 2 5 3 3 2 2 3 0
x 1 y z
E)  
2 3 0

147.

2 x  4 y  4 z  20  0
müstəvi tənliyini parçalarla tənlik şəklində yazın.
Запишите уравнение плоскости 2 x  4 y  4 z  20  0 в виде уравнения в отрезках.

x y z x y z x y z x y z
A)   1 B)   1 C)    1 D)   1
5 2 4 4 3 2 5 2 4  10  5 5

28
 x y z
E)   1
5 2 4

148.

x  2 y 1 z  5
A(1;2;3) nöqtəsindən keçib   düz xəttinə paralel olan düz xəttin tənliyini
3 4 5
yazın.
Напишите уравнение прямой, проходящей через точку A(1;2;3) и параллельной прямой
x  2 y 1 z  5
 
3 4 5

x y z x y 1 z x 1 y z x y 1 z
A)   B)   C)   D)   E)
2 5 2 3 7 5 2 4 6 2 4 5
x 1 y  2 z  3
 
3 4 5

149.

p -nin hansı qiymətində x  2  y  1  z və x  1  y  1  z  5 düz xətləri perpendikulyar

p 2 5 2 4 8
olar?
x  2 y 1 z x 1 y 1 z  5
При каком значении p прямые 
p
 и 2

5
 перпендикулярны?
2 4 8

A) -24 B) 12 C) 36 D) 8 E) 11

150.

A(1;3) nöqtəsindən keçib y  2 x  5 düz xəttinə perpendikulyar olan düz xəttin tənliyini
yazın.
Напишите уравнение прямой, проходящей через точку A(1;3) и параллельной прямой
y  2x  5 .

A) 3 y  x  5  0 B) 2 y  x  7  0 C) y  2 x  5  0 D) y  x  5  0 E) 2 y  x  5  0

III. RİYAZİ ANALİZ

1. Funksiyanın xassələri. Ədədi ardıcıllığın və funksiyanın limiti

151.

Cüt funksiyanı göstərin.

Укажите четную функцию.

A) f ( x)  sin x 2  x B) f ( x)  sin x C) f ( x)  x 2  x D) f ( x)  x 3 E) f ( x)  x cos x

29
152.

f ( x)  x
funksiyasının qiymətlər çoxluğunu tapın.
Найдите область значений функции f ( x)  x .

A) ( ;) B)  0;  C) 1;  D)   1;1 E)   1;1

153.

f ( x)  sin x  5 funksiyasının qiymətlər çoxluğunu tapın.

Найдите область значений функции f ( x)  sin x  5 .

A)   1;1 B)  ;  C)   4;6 D)  0;5 E)  2;6

154.

Tək funksiyanı göstərin.

Укажите нечётную функцию.

x
A) f ( x)  x  sin x B) f ( x)  x C) f ( x)  D) f ( x)  x x E) f ( x)  x 2  x  1
sin x

155.

f ( x)  x 2  x  2; f (1)  ?

A) 4 B) -2 C) 5 D) 1 E) 2

156.

f ( x)  cos 2 x  sin 2 x funksiyasının ən kiçik müsbət dövrünü tapın.

Найдите наименьший положительный период функции f ( x)  cos 2 x  sin 2 x .

  
A)  B) 2 C) D) E)
2 4 8

157.

f ( x)  3  2 cos x funksiyasının qiymətlər çoxluğunu tapın.

Найдите область значений функции f ( x)  3  2 cos x

A)   1;1 B) 1;5 C)  0;3 D)  2;6 E)  3;4

158.
30
f ( x)  funksiyasının təyin oblastını tapın.
1  x2
Найдите область определения функции f ( x )  1  x 2 .

A)  0;  B) 1;2 C)   1;1 D)  0;1 E)  3;5

159.

f ( x)  funksiyasının təyin oblastını tapın.

2x  2
Найдите область определения функции f ( x)  2x  2 .

A)  0;1 B) 1;2 C)   1;1 D) 1;  E)  0;2

160.

f ( x)  x 2  2 x  4 funksiyasının təyin oblastını tapın.

Найдите область определения функции f ( x)  x 2  2 x  4 .

A)  0;  B) ( ;) C) (3;5) D)  0;3 E) 1; 

161.

Aşağıdakı funksiyalardan hansı bütün ədəd oxunda artandır?

Какая из следующих функций является возрастающей на всей числовой оси?

A) y  2 x  5 B) y  3  2 x C) y   x D) y  5 x  7 E) y  4  x

162.

Funksiyalardan hansı xətti funksiyadır?

Какая функция является линейной функцией?

1 1
A) y  x  B) y  2 x  3 C) y  x 2  x  1 D) y  x 2 E) y  5 x 2 
x x

163.

y funksiyasının təyin oblastını tapın.

3x  6
Найдите область определения функции y  3x  6 .

A)  0;  B)  0;1 C)  2;  D)  2;5 E)  3;6

164.

31
y  x 2  5x  6
funksiyasının absis oxu ilə kəsişmə nöqtəsinin koordinatlarını tapın.
Найдите точки пересечения функции y  x 2  5 x  6 с осью абсцисс.

A) 0;1 B) 1;2 C) 3;4 D) 2;3 E) 1;5

165.

y  x 5 funksiyasının ən kiçik qiymətini tapın.

Найдите наименьшее значение функции y  x 5.

A) 0 B) -2 C) 3 D) -4 E) -5

166.

y  sin 5 x
funksiyasının ən kiçik müsbət dövrünü tapın.
Найдите наименьший положительный период функции y  sin 5 x .

 2
A) 2 B)  C) 3 D) E)
2 5

167.

y  2 x  10 funksiyasının qrafikinin Oy oxu ilə kəsişmə nöqtəsinin ordinatını tapın.

Найдите координаты точки пересечения графика функции y  2 x  10 с осью Oy .

A) -10 B) -5 C) 10 D) 6 E) 8

168.

y funksiyasının təyin oblastını tapın.

x2  4x  3
Найдите область определения функции y  x 2  4 x  3 .

A)   ;1   3;   B) 1;3 C) 1;3 D)  0;3 E)  3; 

169.

f ( x )  tg 5 x funksiyasının ən kiçik müsbət dövrünü tapın.

Найдите наименьший положительный период функции f ( x)  tg 5 x .

  
A) 2 B)  C) D) E)
5 2 10

170.

32
f ( x )  2 cos x  4 funksiyasının qiymətlər çoxluğunu tapın.
Найдите область значений функции f ( x)  2 cos x  4 .

A)  2;6 B)  2;5 C)  0;2 D)  0;  E)  0;5

171.

Hesablayın:
x2  4
Вычислите: lim
x2 x2

A) 0 B) 2 C) 1 D) -1 E) -2

172.

Hesablayın:
x3  x
Вычислите: lim
x 0 x2  x

A) 1 B) -1 C) 3 D) 4 E) 0

173.

Hesablayın:
x2  9
Вычислите: lim
x 3 x3

A) 2 B) 3 C) 0 D) 1 E) -1

174.

Hesablayın:
x 2  25
Вычислите: lim
x 5 x5

A) 10 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

175.

Hesablayın:
sin 3 x
Вычислите: lim
x0 x

A) 2 B) -1 C) 0 D) 3 E) 4

176.

33
Hesablayın:
sin 3 x
Вычислите: lim
x0 sin 5 x

A) 0,6 B) 0,8 C) 0 D) 2 E) 1

177.

Hesablayın:
tg 5 x
Вычислите: lim
x0 x

A) 1 B) 2 C) D) 4 E) 5

178.

Hesablayın:
sin 2 x
Вычислите: lim
x0 x

A) 1 B) 2 C) 0,5 D) 3 E) 4

179.

Hesablayın:
x
Вычислите: lim
x 0 sin x

A) 0 B) 3 C) 2 D) 1 E) 5

180.

Hesablayın:
x2  1
Вычислите: lim
x 1 x 1

A) B) 2 C) 0 D) 3 E) 4

181.

Hesablayın:
x 2  3x
Вычислите: lim
x 3 x 3

34
A) 3 B) 2 C) 1 D) 0 E) -1

182.

Hesablayın:
sin 5 x
Вычислите: lim
x 0 x

A) 2 B) 3 C) 5 D) 6 E) 0

183.

Hesablayın:
sin 2 x
Вычислите: lim
x 0 7x

2 2 1 2 5
A) B) C) D) E)
5 3 3 7 7

184.

Hesablayın:
sin 11x
Вычислите: lim
x0 x

A) 5 B) 6 C) 7 D) 10 E) 11

185.

Hesablayın:
x2  5x  6
Вычислите: lim
x 2 x2

A) 1 B) -1 C) 2 D) -2 E) 0

186.

Hesablayın:
1 x 1
Вычислите: lim
x 0 x

A) 0,5 B) 1 C) 2 D) -1 E) -2

187.

Hesablayın:
35
 x2  2x  1
Вычислите: lim
x 1 x2  1

1
A) 2 B) 0 C) D) 3 E) -3
2

188.

Hesablayın:
3x
 1
Вычислите: lim 1  
x
 x

A) e B) e 2 C) e3 D) e 4 E) e5

189.

Hesablayın:
5x
 1
Вычислите: lim 1  
x
 x

A) e B) e2 C) e3 D) e 4 E) e5

190.

Hesablayın:
x3  9 x
Вычислите: lim
x 3 x3

A) 11 B) 15 C) 18 D) 18 E) 12

191.

Hesablayın:
2x
 1
Вычислите: lim 1  
x 
 x
1 1
A) e B) e 2 C) e3 D) E)
e e2

192.

Hesablayın:
sin 10 x
Вычислите: lim
x0 5x

A) 2 B) 3 C) 1 D) 4 E) 5
36
193.

Hesablayın:
x2
Вычислите: lim
x e x

A) 5 B) 4 C) 0 D) 1 E) 2

194.

Hesablayın:
x3
Вычислите: lim
x e x

A) 1 B) 0 C) 2 D) 3 E) 4

195.

Hesablayın:
x2  x
Вычислите: lim
x 1 x

A) 0 B) 1 C) -1 D) 2 E) -2

196.

Hesablayın:
x2  2x
Вычислите: lim
x2 2x  4

A) 1 B) 0 C) -1 D) 3 E) 4

197.

Hesablayın:
10 x
 1
Вычислите: lim 1  
x 
 x

A) e B) e5 C) e10 D) e3 E) 1

198.

37
Hesablayın:
sin 15 x
Вычислите: lim
x0 x

A) 3 B) 9 C) 12 D) 15 E) 18

199.

Hesablayın:
3x 2  9 x
Вычислите: lim
x3 x3

A) 1 B) 5 C) 9 D) 12 E) 15

200.

Hesablayın:
2n  3
Вычислите: nlim
 n6

A) 3 B) -3 C) 4 D) -4 E) 2

201.

Hesablayın:
n
Вычислите: nlim
 n 1

A) 1 B) 2 C) -1 D) -2 E) 3

202.

Hesablayın:
n 2  2n
Вычислите: lim
n   2 n 2  5n  1

1 1 1
A) 1 B) C) D) E) 2
2 3 4

203.

Hesablayın:
5n  3
Вычислите: nlim
 2  4n

38
 2 1 5 2 2
A) B) C)  D) E)
3 3 4 5 3

204.

Hesablayın:
n 1
Вычислите: nlim
 2n

1 3 1 3
A) B) C) 1 D) E)
3 4 2 5

205.

xn  5n  2 ədədi ardıcıllığının yeddinci həddini tapın.

Найдите седьмой член числовой последовательности xn  5n  2 .

A) 32 B) 34 C) 35 D) 36 E) 37

206.

2n  10
xn  ədədi ardıcıllığının 3-cü həddini tapın.
n 1
2n  10
Найдите третий член числовой последовательности xn  .
n 1

A) 4 B) 6 C) 4,5 D) 6,2 E) 8

207.

Hesablayın:
5n  6
Вычислите: nlim
 10n  3

1 1 1 1
A) 2 B) C) D) E)
2 3 4 5

208.

Aşağıdakı limitlərdən hansı birinci görkəmli limitin ifadəsidir?

Какая из следующих пределов является выражением первого замечательного предела?

A) lim x  3  2 B) lim xx  0 C) lim sin x  1 D) lim

ex
 e E) lim ex  1
x 1 x 0 e x 0 x x 1 x x 0

209.
39
Aşağıdakı limitlərdən hansı ikinci görkəmli limitin ifadəsidir?
Какая из следующих пределов является выражением второго замечательного предела?
x
sin x x x  1 x
A) lim  1 B) lim  1 C) lim 0 D) lim  1    e E) lim 0
x 0 x x  0 sin x x  0 cos x 
x x x 1
x0

210.

Hesablayın:
x
 x 1
Вычислите: lim  
x 
 x 

A) 2 B)  C) 3 D) 2 E) e

IV. FUNKSİYANIN TÖRƏMƏSİ VƏ DİFFERENSİALI

211.

y  3 x 2  5 x  1; y  ?

A) y  6 x  5 B) y  6 x  2 C) y  5 x  5 D) y  12 x  5 E) y  5

212.

y  x 3  x 2  x  1; y(1)  ?

A) 5 B) 6 C) 4 D) 7 E) 8

213.

y  5 x 4  3 x 2 ; y( 2)  ?

A) 165 B) 168 C) 172 D) 175 E) 180

214.

y  x  e x ; y  ?

A) e x  1 B) e x  2 C) e 2 x D) e x  (1  x) E) e5 x

215.

40
y  x  cos x; y  ?

A) sin x  1 B) cos x  1 C) sin x  x D) sin x  x E) cos x  x  sin x

216.

y  x  ln x; y  ?

1
A) ln x  1 B) x  ln x C) x  D) ln x  x E) ln x  2 x
x

217.

y  sin(3 x  2); y  ?

A) cos(3 x  2) B) 3 cos(3 x  2) C) cos(3x  2)  2 D)  cos(3 x  2) E)

x  cos(3x  2)

218.

y  e 3 x  2 ; y  ?

A) e3 x  2 B) xe3 x  2 C) 2  e3 x  2 D) 3 xe3 x  2 E) 3  e3 x  2

219.

y  ( x  1) 2 ; y  ?

A) 2( x  1) B) ( x  1) C) 2 x D) 2 x  1 E) 3 x

220.

y  2 x ; y(1)  ?

1 1 1 1
A) B) 1 C) D) E)
2 3 4 5

221.

1 1
y x ; y( )  ?
4 4

1 1 1 1
A) 1 B) C) D) E)
2 4 3 8

41
222.


y  x  sin x; y( )  ?
2

1 1 
A) B) C) D) 1 E) 0
3 2 2

223.

y  e 2 x funksiyasının
ikinci tərtib törəməsini tapın.
Найдите производную второго порядка y  e 2 x .

A) 3e 2 x B) 2e 2 x C) 2e 2 x  2 D) 2e 2 x  5 E) 4  e 2 x

224.

x
y ; y  ?
x 1

1 x x2 x x2
A) B) C) D)  E) 
( x  1) 2 x 1 ( x  1) 2 ( x  1) 2 ( x  1) 2

225.

1 4 1 2
y x  x  5; y  ?
2 4

1 1 1
A) x 3  x B) 2 x 3  x C) 4 x 3  x D) x3  x E) 4 x 3  x
2 4 3

226.

y  e 5 x ; y  ?

A) 5e5 x B) 5e x C) 25e5 x D) 8e 5 x E) 50  e5 x

227.

y  cos 5 x; y  ?

A) 5  cos 5 x B) 5 sin 5 x C) 25 sin 5 x D)  5 sin 5 x E) 10 sin 5 x

228.

42
y  (2 x  3) 2 ; y(1)  ?

A) 10 B) 15 C) 25 D) 5 E) 20

229.

y  (3 x  2)3 ; y(0)  ?

A) 36 B) 45 C) 23 D) 46 E) 27

230.

y  x  tgx; y(0)  ?

A) 5 B) 0 C) 3 D) 6 E) 8

231.

y2 funksiyasının differensialını tapın.

x
Найдите дифференциал функции y  2 x .

1 2
A) dy  x x dx B) dy  2 x x dx C) dy  dx D) dy  dx E) dy  x dx
x x
232.

1
y x funksiyasının differensialını tapın.
4
1
Найдите дифференциал функции y  x.
4

1 1
A) dy  2 x x dx B) dy  x x dx C) dy  3 x x dx D) dy  dx E) dy  dx
8 x x

233.

1
y cos 2 x funksiyasının differensialını tapın.
2
1
Найдите дифференциал функции y  cos 2 x .
2

1 1 1
A) dy  sin 2 xdx B) dy  sin 2 xdx C) dy   sin 2 xdx D) dy  sin 2 xdx E)
4 2 8
dy   sin 2 xdx

234.
43
 x
y funksiyasının differensialını tapın.
cos x
x
Найдите дифференциал функции y  .
cos x

cos x  x sin x 1 x sin x sin x  cos x  x

A) dy  2
dx B) dy  dx C) dy  2
dx D) dy  E)
cos x sin x cos x cos 2 x
sin x  x
dy  dx
cos 2 x

235.

y  e3 x
funksiyasının differensialını tapın.
Найдите дифференциал функции y  e3 x .

1 3x 1
A) dy  e3 x dx B) dy  3e3 x dx C) dy  e dx D) dy  e 3 x dx E) dy  9e 3 x dx
3 2

236.

y  x 2  3x
funksiyasının differensialını tapın.
Найдите дифференциал функции y  x 2  3 x .

A) dy  ( x  3)dx B) dy  (2 x  3)dx C) dy  (2 x  3)dx D) dy  2 xdx E) dy  ( x 2  3)dx

237.

1
y sin 5 x funksiyasının differensialını tapın.
5
1
Найдите дифференциал функции y  sin 5 x .
5

1 1 1
A) dy  cos 5 xdx B) dy   cos 5 xdx C) dy  cos 5 xdx D) dy  cos 5 xdx
5 5 25
E) dy  3 cos 5 xdx

238.

y  2 arcsin x
funksiyasının differensialını tapın.
Найдите дифференциал функции y  2 arcsin x .

1 1 2
A) dy  2 arccos xdx B) dy  arccos xdx C) dy  dx D) dy  dx E) dy  dx
x x 1  x2
239.

44
y  sin 2 x
funksiyasının ikinci tərtib törəməsini tapın.
Найдите производную второго порядка для функции y  sin 2 x .

A)  4 sin 2 x B) 4 sin 2 x C) 4 cos 2 x D)  4 cos 2 x E) 8 sin 2 x

240.

y  x 3  2x 2 funksiyasının
ikinci tərtib differensialını tapın.
Найдите дифференциал второго порядка функции y  x 3  2x 2 .

A) dy  (3 x 2  4 x) dx B) dy  (3 x 2  4)dx C) dy  ( x 3  4 x )dx D) dy  (3x 2  8 x)dx

E) dy  (6 x  4)dx

241.

x0 nöqtəsində differensiallanan funksiyanın diferensialı hansı düsturla hesablanır?

По какой формуле вычисляется дифференциал функции в точке x0 , если она
дифференцируема в точке x0 ?

1
A) dy  f ( x0 )dx B) dy  f ( x0 )dx C) dy  ( f ( x0 )  f ( x0 ))dx D) dy  dx
f ( x0 )
2
E) dy  dx
f ( x0 )

242.

Hansı düstur doğru deyil?

Какая формула не верна?

1 1
A) (e x )  e x B) (sin x)  cos x C) (cos x)  sin x D) (tgx)  2 E) ( x ) 
cos x 2 x

243.

Aşağıdakı düsturlardan neçəsi doğrudur?

Сколько из следующих формул справедливы?

1 1
I. (e x )  e x II. (sin x)  cos x III. (cos x)   sin x IV. tgx  2 V. ( x) 
cos x x

A) 4 B) 3 C) 1 D) 2 E) 5

244.

45
Aşağıdakı düsturlardan neçəsi doğrudur?
Сколько из следующих формул верно?
1 1
I. ( a x )  a x  ln a II. ( x )  III. (sin kx)  k cos kx IV. (ln x )  V.
x x
1
(arcsin x)  
1  x2

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

245.

Hansı funksiyanın x  0 nöqtəsində törəməsi yoxdur?

У какой функции не существует производная при x  0 ?

A) sin x B) cos x C) x 3  x 2 D) e x E) x

246.

Hansı funksiya bütün ədəd oxunda artandır?

Какая из следующих функций является возрастающей на всей числовой оси?

A) y  sin x B) y  cos x C) y  x 2  x D) y  x 3 E) y   x 3

247.

y  x2  2xfunksiyasının artma aralığını təyin edin.

Найдите промежуток возрастания функции.

A) 1;  B)  0;1 C) 1;2  D)   ;1 E)   1;1

248.

Aşağıdakı düsturlardan hansı doğrudur?

Какая из следующих формул справедлива?

A) (e5 x )  15e5 x B) (sin 2 x)  2 cos 2 x C) (tgx )  ctgx D) (ctgx)  tgx E)

1
( x ) 
x
249.

y  x 3  sin x
olarsa, d 2 y diferensialını tapın.
Найдите дифференциал d 2 y , если y  x 3  sin x .

46
A) d 2 y  (6 x  sin x)dx B) d 2 y  ( x 3  cos x)dx C) d 2 y  (3  sin x)dx D)
dy  (3 x  sin x ) dx
E) dy  (6 x  sin x) dx

250.

y funksiyanın təyin oblastını tapın.

36  x 2
Найдите область определения функции y  36  x 2 .

A)   3;3 B)   4;4 C)   5;5 D)   6;6 E)  0;6

V. TÖRƏMƏNİN TƏTBİQLƏRİ.
ПРИМЕНЕНИЕ ПРОИЗВОДНОЙ.

251.

y  3 x 2  6 x funksiyasının
azalma aralığını təyin edin.
Найдите промежуток возрастания функции.

A)   ;1 B)   2;1 C) 1;  D)  0;1 E) 1;2 

252.

f ( x)  x 3  3 x 2 funksiyasının böhran nöqtələrini tapın.

Найдите критические точки функции f ( x)  x 3  3 x 2 .

A) 0;1 B) 0;2 C) 1;2 D) 1;3 E) 2;3

253.

Funksiyanın artma aralıqlarını tapın.

Найдите интервалы возрастания функции f ( x)  x 3  x 2 .

  2   2   2
A)  0;  B)  ;  C)   ;0   ;  D) 1;  E)   ;0   (1;)
 3 3  3 

254.

f ( x)  x 3  3 x funksiyasının qabarıq olduğu intervalı tapın.

Найдите промежуток выпуклости функции f ( x)  x 3  3x .

47
A)  0;  B)  0;3 C)  0;5 D)   ;0  E)  0;1

255.

f ( x)  x 3  3x funksiyasının qabarıq olduğu aralığı tapın.

Найдите промежуток выпуклости функции f ( x)  x 3  3x .

A)  0;3 B)   3;0  C)  0;  D)  0;1 E)   ;0 

256.

f ( x )  x 3  12 x funksiyasının əyilmə nöqtəsini tapın.

Найдите точку перегиба функции f ( x)  x 3  12 x .

A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) -1

257.

f ( x)  x 3  3 x 2 funksiyasının əyilmə nöqtəsini tapın.

Найдите точку перегиба функции f ( x)  x 3  3x 2 .

A) 0 B) -1 C) 1 D) 2 E) 3
258.

Hansı funksiya bütün ədəd oxunda azalandır?

Какая из следующих функций является убывающей на всей числовой оси?

A) y  x  3 B) y  2 x  5 C) y  7  3 x D) y  x 3 E) y  x 5

259.

y  arcsin x  arccos x; y  ?

2 2 1 1
A) B)  C) D) 0 E)
1 x 2
1 x 2
1 x 2
x

260.

f ( x )  x 2  2 x funksiyasının ekstremum nöqtəsini tapın.

Найдите точку экстремума функции f ( x )  x 2  2 x .

A) 0 B) 2 C) 4 D) 5 E) 1

261.
48
f ( x )  x 2  2 x funksiyasının ekstremumunu tapın.
Найдите экстремум функции f ( x )  x 2  2 x .

A) -1 B) 0 C) 1 D) 2 E) -2

262.

f ( x)  x 3  3 x 2 funksiyasının minimum qiymətini tapın.

Найдите значение минимума функции f ( x)  x 3  3 x 2 .

A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) -4

263.

f ( x )  x  e x funksiyasının artma intervalını tapın.

Найдите интервал возрастания функции f ( x)  x  e x .

A)  0;1 B)   1;  C) 1;  D) ( ;1) E)   1;0 

264.

f ( x )  x  ln x funksiyasının ekstremum nöqtəsini tapın.

Найдите точку экстремума функции f ( x)  x  ln x .

1 1
A) e B) 2e C) 3e D) E)
e 2e

265.

f ( x)  3 sin x  4 cos x funksiyasının qiymətlər çoxluğunu tapın.

Найдите область значений функции f ( x)  3 sin x  4 cos x .

A)   1;1 B)  0;1 C)   1;0 D)   3;3 E)   5;5

266.

Hansı funksiya bütün ədəd oxunda kəsiləndir?

Какая функция является разрывной на всей числовой оси?

1
A) y  ln x B) y x C) y  D) y  tgx
x x
2

 1; x rasional olduqda ( рационально)

E) f ( x)  
0; x irrasional olduqda (иррационально)
49
267.

f ( x )  x 2 e x funksiyanın böhran nöqtələrini tapın.

Найдите критические точки функции f ( x)  x 2e x .

A) 0;-2 B) 0;1 C) 0;2 D) 1;2 E) -2;3

268.

f ( x)  x 2  4 x  12 funksiyasının ən kiçik qiymətini tapın.

Найдите наименьшее значение функции f ( x)  x 2  4 x  12 .

A) 6 B) 8 C) 9 D) 10 E) 12

269.

f ( x)   x 2  4 x  4 funksiyasının ən böyük qiymətini tapın.

Найдите наибольшее значение функции f ( x)   x 2  4 x  4 .

A) 1 B) -1 C) 0 D) 2 E) -2

270.

f ( x)  sin 20 x funksiyasının ən kiçik müsbət dövrünü tapın.

  
A) 2 B)  C) D) E)
2 10 20

271.

f ( x )  x 3  3 x 2 funksiyasının  0;1 parçasında ən böyük qiymətini tapın.

Найдите наибольшее значение функции f ( x )  x 3  3 x 2 на отрезке  0;1 .

A) 1 B) 2 C) -1 D) -2 E) 0

272.

f ( x)  x 3 funksiyasının əyilmə nöqtəsini tapın.

Найдите точку перегиба функции f ( x)  x 3 .

A) 0 B) 1 C) -1 D) 2 E) -2

273.
50
f ( x)  x 3 funksiyasının artma aralığını tapın.
Найдите интервалы возрастания функции f ( x)  x 3 .

A)  0;   B)   ;  C)   ;0  D)   3;0  E) 1; 

274.

f ( x )  x 2  6 x  12 funksiyasının qiymətlər çoxluğunu tapın.

Найдите область значений функции f ( x)  x 2  6 x  12 .

A)  0;  B)   ;0 C)  3;  D)   ;3 E) 1; 

275.

f ( x)  2 x 2  4 x  10 funksiyasının qiymətlər çoxluğunu tapın.

Найдите область значений функции f ( x)  2 x 2  4 x  10 .

A)   ;1 B)   ;0 C)   ;4 D)   ;8 E)   ;10

276.

f ( x)  x 3  6 funksiyasının böhran nöqtəsini tapın.

Найдите критическую точку функции f ( x)  x 3  6 .
A) 1 B) -1 C) 2 D) -2 E) 0

277.

f ( x)  2 x 3  3 x 2  12 x  5 funksiyasının maksimum nöqtəsini tapın.

Найдите точку максимума функции f ( x)  2 x 3  3x 2  12 x  5 .

A) 2 B) 1 C) 0 D) -2 E) -1

278.

f ( x)  x  e3 x funksiyasının böhran nöqtəsini tapın.

Найдите критическую точку функции f ( x)  x  e3 x .

1 1
A)  B) C) 0 D) -2 E) -1
3 3

279.

51
 1
f ( x)  x funksiyasının maksimum qiymətini tapın.
x
1
Найдите значение максимума функции f ( x)  x  .
x

A) -2 B) 2 C) -1 D) 1 E) 3

280.

f ( x )  ln(2 x  4) funksiyasının təyin oblastını tapın.

Найдите область определения функции f ( x)  ln(2 x  4) .

A)  0;  B) 1;  C)  2;  D)   ;0  E)   ; 

281.

f ( x)  ln x olarsa, d 2 f ( x)  ?
Найдите d 2 f ( x) , если f ( x)  ln x .

1 1 1
A) d 2 f ( x)  x 2 dx B) d 2 f ( x)  dx C) d 2 f ( x)  dx D) d 2 f ( x)   dx E)
x x3 x2
d 2 f ( x)  xdx

282.

f ( x)  sin x  cos x funksiyasının qiymətlər çoxluğunu tapın.

Найдите область значений функции f ( x)  sin x  cos x .

A)   1;1 B)  0;2 C)  0;1 D)   1;0 E)  2 ; 2 

283.

f ( x )  x  sin x; f ( x )  ?

A) 2 cos x  x sin x B) 2 cos x  x sin x C) 2 cos x  sin x D) 2 cos x  sin x E) 2 cos x

284.

f ( x)  5 x ; d 2 f ( x)  ?

A) d 2 f ( x )  5 x (dx ) 2 B) d 2 f ( x )  5 x (ln 5) 2 ( dx) 2 C) d 2 f ( x)  5 x  ln 5  (dx ) 2 D)

d 2 f ( x )  25 x ( dx ) 2 E) d 2 f ( x)  5 x  ln 25  dx

52
285.

f ( x)  x 2  x  1 funksiyasının ən kiçik qiymətini tapın.

Найдите наименьшее значение функции f ( x)  x 2  x  1 .

1 1 3 1
A) B) C) D)  E) 0
4 2 4 4

286.

Hansı funksiya bütün ədəd oxunda azalandır?

Какая из функций убывает на всей числовой оси?

A) x 3 B) x 2 C) 2 x  1 D)  x 3 E)  x 2

287.

 
f ( x)  sin 5 x; f    ?
5

A) 1 B) 2 C) 3 D) -1 E) 0

288.

 
f ( x)  cos 5 x; f    ?
5

A) -25 B) 15 C) 25 D) 0 E) 10

289.

f ( x )  x  e x ; f  0   ?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) -3

290.

f ( x)  x 2  sin x; f  0   ?

A) 3 B) 2 C) 0 D) 1 E) 2

291.

53
f ( x )  x x ; f 1  ?

A) 1,5 B) 2 C) 2,5 D) 3 E) 3,5

292.

f ( x)  funksiyasının təyin oblastını tapın.

2 x2  5x  2
Найдите область определения функции f ( x)  2 x 2  5 x  2 .

1   1  1
A)  ;2 B)   ; 2    2;  C)  0;2 D) 1;2 E) 0; 
2     2

293.

f ( x)  funksiyasının təyin oblastını tapın.

3 x  12
Найдите область определения функции f ( x)  3 x  12 .

A)  4;  B)   ;4 C)  0;4 D)   4;0  E)   4;4

294.

f ( x)  x 2  2 x  5 funksiyasının  0;2 parçasında ən kiçik qiymətini tapın.

Найдите наименьшее значение функции f ( x)  x 2  2 x  5 на отрезке  0;2 .

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

295.

f ( x)  funksiyasının təyin oblastını tapın.

x2  x  2
Найдите область определения функции f ( x)  x 2  x  2 .

A)   ;1   2;  B)   1;2 C)   ;1 D)   1;  E)  0;2

296.

x2  x
f ( x)  olarsa, f (1)  ?
x3
 x2  x
Найдите f (1) , если f ( x)  .
x3

A) -3 B) 2 C) 5 D) -6 E) -4

54
297.

f ( x)  funksiyasının təyin oblastını tapın.

5x  4 x
Найдите область определения функции f ( x)  5 x  4 x

A)  0;  B)  0;  C)  0;1 D)   ;0 E)   ;0 

298.

Hesablayın:
sin 0,2 x
Вычислите: lim
x0 x

A) 2 B) 0,4 C) 0,2 D) 1 E) 5

299.

Hesablayın:
x2  2x  1
Вычислите: lim
x 1 5x  5

A) 3 B) 2 C) 1 D) 0 E) 4

300.

Hesablayın:
1  cos x
Вычислите: lim
x 0 x2

1
A) 3 B) 2 C) 1 D) 0 E)
2

55
56