2006
539.19
: . ..
. ..
/ .:
..,
..; . . . -.
, 2006. 20 .
, ,
.
.
.
,
.
.
. ...
: -. . , . ..
. . , . ..
..
RISO
150
420015, , ., 68
,
, , , , .
, ,
, , ,
.
,
,
,
,
.
, ,
, .
,
, ,
.
.
,
,
.
(1s22s22p3)
(3,0) .
p- 2- ,
sp3-, sp2-
sp-.
.
.
, ,
-3:
3Mg + N2 = Mg3N2
2Al + N2 = 2AlN
3Si + 2N2 = Si3N4
H3N
(), :
3H2 + N2 2H3N
.
.
,
:
TiO2 + CaH2 + N2 TiN + CaO + H2O
ZrO2 + Mg + N2 ZrN + MgO
, :
3CuO + 2H3N 2Cu3N + 3H2O
.
, , :
TiCl4 4NH3 TiN + NH3 + HCl
AlN, VN, NbN, Ta3N5, CrN, U3N, Fe2N.
.
.
8000:
(!)
1-2 .
, .
.
.
, .
2.
NH4Cl
Ca(OH)2
.
. .
, .
, ,
. H3N
.
.
: , .
( ), s.
, p- (B, Al, Si, Ga, Ge, .).
,
d- f- .
.
,
(Li3N, K3N, Ca3N2, GaN, InN, BN, AlN, Si3N4),
,
.
,
(TiN, ZrN, Cr2N, Mn3N2),
(Nb2N NbN, Ta2N TaN, Cr2N
CrN).
,
2s22p3.
(s2p6), (s2p0),
(s0p0).
.
s2p6, s2p0-.
,
.
s1p3- .
.
sp3-
NH4+,
-
( , ).
. ,
.
s2p6-.
. , .1
Cu3N ,
ReO3 .
, .
. 1. Cu3N
,
. ,
.
2s22p0
2s12p1,
sp-, sp2- sp3-.
, .
3d-
.
s- . ,
, d- ,
s-
.
. ,
Cu3N 0,23 , Zn3N2 0,09 .
sxpy- ,
.
.
, ,
.
BN,
( ),
2 3.
. 2. BN
s2p1. s
p s1p2, ,
s1p3. ,
, s1p3.
,
( ),
sp3-
.
,
(.2). ,
Z. -
,
.
4 .
,
.
(13600) (60-70 /2)
(.3),
.
.3. BN
,
. ,
, 20000 (
9000). 10 ,
.
AlN Si3N4.
, .
.
Al- 3s23p2
N+ 2s22p2.
,
ns1np3. s p 3s23p2
3s13p3 2s22p2 2s12p3.
.
3s03p0
2s22p6 .
5 . ( 20000), (
13000), ( 14000). AlN
65 12000.
Si3N4
. Si3N4
,
sp3-
sp2-
. p-
sp2-
.
. ,
Si3N4
3000 - .
d- f-
. MN (TiN,
VN, CrN)
.
.
, .4.
.4.
.
, .
d- f- .
s-,
d-
( dsp-),
.
,
(.1).
1
Ti
Zr
Hf
Nb
Ta
., 0
1668
1855
2220
1900
2470
3015
TiN
ZrN
HfN
VN
NbN
TaN
., 0
3220
2950
2982
2050
2573
3090
d- ,
.
.
,
15 , 12 .
. ,
:
Na3N Mg3N2
AlN
s- , Na3N, Mg3N2,
. .
, , :
Na3N + 3H2O = 3NaOH + H3N
, Cl3N,
:
Cl3N + 3H2O = 3HClO + H3N
:
Mg3N2 + HCl = MgCl2 +H3N
:
BN + H2O + OH- BO2- + H3N
, AlN, ,
:
2ALN + H2SO4 + 6H2O = 2Al(OH)3 + (NH4)2SO4
AlN + 3H2O + OH- Al(OH)4- + H3N
,
Li5TiN3 ,
Li3AlN2 ,
Li5GeN3 ,
Li9WN5:
5LI3N + Ge3N4 = 3Li5GeN3
.
.
.
.
.
, ,
1000-12000.
, , ,
.
,
,
, .
.
.
,
,
,
, ,
.
( Al,
B, Si), ( Ti, Zr, Hf),
,
, , .
: 1)
;
2) ; 3)
; 4) .
,
, .
()
,
.
, , .
..
, .
.
, ..
, .
-
. ,
, ,
.
.
1. .
2. :
N2 () + 3H2 () = 2H3N
H = - 46,19 ,
(),
S = - 103 /
) - ?
) ,
, .
) ,
?
3.
.
4.
G0 :
()
?
,
.
6.
)
.
) , .
) ?
)
?
7.
8.
, ?
?
9.
? ?
10.
? , ?
11. d-
?
12. ) :
L3N + H2O
Li3N + HCl
Li3N + AlN
)
?
13. .
1. .. . .: ,
1998. 744 .
2. . 3. .: ,
1964. 1112 .
3. .. . : , 1969. 378 .
4
.. .
.: , 1964. 181 .