PROEKT PO TELEKOMUNIKACII

ANTENI
{to e antena :

Za da go razbereme poimot antena najlesno ]e ni bide preku

sledniot sekojdneven obid :

Dokolku na edniot kraj na bregot na edna mirna vodena

povr[ina se nao\a eden u~enik koj ja branuva vodata so
svojata noga (antena predavatel ), a na drugiot kraj sedi
u~enik koj dr`i brot~e ( antena priemnik ), toga[ sigurno ]e
primetime deka brot~eto ]e se zani[uva na sekoe branuvawe
predizvikano od prviot u~enik .Zna~i Antenata predavatel
gi predizvikuva branovite vo mediumot , a Antenata
priemnik gi prifa]a branovite od mediumot .
Branovite niz mediumot se [irat naj~esto longitudinalno
isto kako i branovite na vodata .Sovremenite
telekomunikacii za medium naj~esto go koristat vozdohot
ili kosmi~kiot eter.
Po definicija antena e `i~en ili metalen element koj vo
prostorot predava ili prima elektromagnetni branovi.

Elektromagnetnite branovi vo prostorot razli~no se

prostiraat zavisno od nivnata frekvencija odnosno branova
dol`ina

Eden na~in na prenos na elektromagntnite branovi e koga

pome\u priemnikot i predavatelot ima opti~ka vidlivost
ili pome\u niv se postaveni odreden broj na relei .
Vtor na~in e koga se koristi efektot na reflektirawe na
elektromagnetnite branovi od jonosverata i toa mo`e da se
iskoristuva pove]ektarno .

Tret na~in e sekako koga elektromagnetnite branovi se

prostiraat po povr[inata na zemjata ( toa e odlika samo na
branovite so sredna i dolga branova dol`ina ).
^etvrt na~in e koga elektromagnetnite branovi se
prostiraat pravolinijski do satelitot koj se nao\a vo
vselenata i e nadvor od jonosverata pa od tamu se naso~uva
kon priemnite anteni na zemjata ( ova e mo`no samo za mnogu
kratkite branovi odnosno za frekvencii od redot na
nekolku stotici giga herci)
Zo[to e taka ?:

Od gornata slika mo`eme da vidime kako elektromagnetnite

branovi sodejstvuvaat so najsitnite ~esti~ki vo prostorot
elektronite, a sekako toa va`i i za site pogolemi
materijalni ~esti~ki. Vedna[ mo`eme da zabele`ime deka
se zastapeni slednite pojavi Rasejuvawe ; Refleksija ;
Prekr[uvawe a prisutna e i Difrakcijata i Apsorpcijata .

Srednite i dolgite elektromagnetni branovi pri svojot

prenos niz eterot gi koristat pojavite na difrakcija i
pravoliniski elektromagneten bran i kaj niv prostiraweto
e po povr[inata na zemjinata topka pa zatoa tie imaat
golemi dometi no i za prenos kaj predajnik antenata se
potrebi golemi snagi bidejki vo prostorot apsorpcijata na
ovie elektromagnetni branovi e mnogu izrazena
pojava.snagite na takvite predavateli se dvi`at od stotina
kilovati do nekolku gigavati.
Prviot prenos na elektromagnetni branovi go ostvaril
Nikola Tesla na rastojanie od dvaesetina kilometri.
Kratkite elektromagnetni branovi zaradi svojata mala
branova dol`ina pri prenosot naj~esto se sudiraat so
~esti~kite i se reflektiraat toa se odnesuva najmnogu na
delot od atmosverata nare~en jonosvera i tuka tie celosno se
reflektiraat. Taa nivna osobina se koristi za postigawe na
golemi dometi so relativno pomali snagi do stotina
kilovati .
Ultrakratkite i superultrkratkite branovi naj~esto se
ptotiraat niz prostorot samo pravolinijski pri [to mo`e
da se zanemari pojavata na difrakcija i refleksija pa zatoa
se koristat samo strogo naso~eni anteni nivnata snaga se
namaluva pa se dvi`i od nekolku vati do nekolku kilovati
kaj baznite stanici. Ovie branovi se koristat i za
satelitski prenos na signali bidejkitie ne se reflektiraat
od jonosverata.
Elementarnata antena raboti na principot na Hercov dipol
i kako takva mo`eme da ja rrazgledame na slednite nekolku
primeri
 Hercov dipol
Dokolku gi otvorime kracite na plo~ite na kondenzatorot
dobivame standardna antena

Otkako gi sozdadovme i gi emitiravme elektromagnetnite

branovivo prostorot sega treba da gi koristime.
Koristeweto na elektromagnetnite branovi ]e go
ilustrirame na slednite nekolku primeri bez komentar.

priem na radio programa priem na televiziska programa

Kontrola na letaweto

Princip na rabota na priem na radio signal

Kontrola na vozdu[niot soobra]aj

Zemjena satelitska stanica

Telekomunikacioni sateliti

Priemni anteni vo domovite

 Relejni anteni za pove]e programi

Radar Radioteleskop
Eve u[te nekolku specifi~nosti za prenosot na branovite, a
vo vrska so nivnoto koristewe.
Vidovi branovi

Spektar na elektromagnetrni branovi koi gi koristime od

minatiot vek
Vidovi modulacija

Pulsna modulacija

Se gasi ili se propu[ta branot i na toj na~in se ispra]a

signalot. Prviot radio prenos e ostvaren so koristewe na
morzeovata azbuka .

Se menuva amplitudata na nose~kiot bran. Se koristat

specijalni uredi nare~eni modulatori. Ova e osnovata na radio
prenosot

Se menuva frekvencijata na nose~kiot bran .Se koristat

specijalni uredi nare~eni frekventni modulatori.
Antenite mo`at da emitiraat branovi zavisno od
konstrukcijata na antenata i nejzinata polo`ba vo odnos na
zemjata.

Na slika 1 i 1a e dadena vertikalna antena za emisija na dolgi i sredni

branovi .
Na slika 2 ; 2a i 3 e dadena horizontalna antena za emisija na kratki branovi.
Na slika 4 e dadena naso~ena antena za ultra kratki branovi
Na slika 5 e dadena vertikalna antena ultrakratki branovi
Na slika 6 e dadena naso~ena horizontalna antena za ultrakratki branovi
Dali ovaa pla[ilo na daesetiot vek mo`e da bide
bezopasno?
Eden od najgolemite svetski iluzionisti Boris Karlov ja izveduva[e svojata
to~ka na ovaa ~udo, a pri toa instrumentite poka`uvaa polovina milion
volti, a sepak nemu ne mu se slu~uva[e ni[to vo racete dr`e[e svetilki
[eta[e niz binata ponekoga[ i povikuva[e i publika da [eta so zapalena
svetilka na binata . Tajnata be[e ja otkril i mnogu pouspe[no ja koristel
Nikola Tesla . Toj otkril deka elektri~nata energija so visoka frekvencija
e skoro bezopasna po ~ovekot i zatoa vo svojot dom pa i po[iroko napravil
pole od elektromagnetni branovi ( antena ) koe go koristel za prenos na
pogolemi snagi. Toj vo svojata ku]a [etal so fluoroscentna svetilka koja
sveti bez bez bilo kakov priklu~ok a imal i mnogu drugi uredi .Spored
potvrdenite fakti toj uspeal da izvr[i prenos na energija dovolna da sveti
edna fluoroscentna svetilka na 20 kolimetri, a spored drugi i na 40
kilometri . Tajnata na trikot na iluzionistot e vo visokite frekvencii i
stolot koj se pretvoril vo antena .
Koja e najmalata antena ?
Najmalata antena koja emitira i prima elektromagnetni branovi e sekako
atomot

Emisija preku pomestuvawe na elektronite vo orbitite

Emisija preku raskinuvawe na vnatre[nite sili na atomskoto jadro

 Atomot kako dipol
Sledna po golemina antena e sekako sekoj molekul koj vo su[tina pretstavuva
dipol ovaa osobina na molekulite se koristi korisno vo slednite slu~ai:
Termoplasti~no zavaruvawe na folii
Zagrvawe vo mikrobranova pe~ka
Medicinska terapija i toa zapo~nuvajki od ultrazvukot pa se do kosmi~kite
zraci ( ultrazvu~na dijagnostika princip na radar ; dijatermija zagrevawe na
tkivata so visoki frekvencii; infracrveno zra~ewe; terapii so laser;
ultravioletova terapija ; radijacija i drugi .)

Postrojka za mikrobranova terapija

Vo elektonskiot mikroskop
Termo magnetna rezonancijai dr .
Molekulite kako priemna antena na visokofrekventni branovi nemaat
sekoga[ korisno dejstvo tie mo`at da predizvikaat pove]e nesakani
posledici osobeno [to pokraj drugite pojavi se pojavuva i zagrvawe na tkivata
pa taka :
Dr`eweto na prst na izlezot za antena na toki-voki uredot mo`e da
predizvika izgoretina .
Lu\eto [to rabotat pokraj sna`nite i golemi predavateli i so primena na
medicinska terapija, bidejki se postojano pod vlijanie na radiobranovite,
mo`at da nastradaat od slednite posledici katarakt na o~ite , o[tetuvawa na
mozokot , traen sterilitet osobeno kaj ma`ite .Zatoa nivnoto rabotno vreme
naj~esto e ograni~eno na ~etiri ~asa ili pak prostoriite se posebno
za[titeni .
Dolgotrajnata upotreba na mobilnite telefoni, radiotelefonite, toki-voki
uredite kako i prestojot vo blizina na predavatelite seu[te ne e doka`ana
nejzinata bezopasnost osobeno [to ne se doka`ani karakterot na
antibakteriskoto i antisepti~koto dejstvo na radiobranovite, a i nivnoto
vlijanie na odredeni hemiski procesi.
Koja e najgolemata antena?
Najgolema predajna pa i priemna antena sekako se kosmi~kite galaksii. Tie
pokraj svetlosniot spektar na elektromagnetnite branovi emitiraat i
radiobranov spektar na na branovi koi nie gi lovime so radioteleskopite i
taka go doka`uvame nivnoto postoewe.
Sledna po golemina antena sekako se yvezdite a dostapna za nas e zemjinata
topka .

Zemjinata topka deluva kako eden ogromen generator na elektromagnetni

branovi i nivnata emisija vo kosmi~kiot prostor svedo~i za nejzinoto
postoewe i promenite [to nastanuvaat na nea . Spored nau~nikot koj gi
definiral ovie elektromagnetni branovi se vikaat u[te i Van Alenovi
branovi.
Rezime
Anteni vo prostorot imame od mikro kosmosot pa se do galakti~kiot
makrokosmos , a vo vremeto najverojatno u[te od praistorijata na ~ovekot pa
se do dene[no vreme a sigurno i vo dale~nata idnina. De[ifriraweto na
porakite isprateni preku antenite e svesno preku posebni uredi ili nesvesno
preku odredeni reakcii na organizmite i materijata.